Sakonean

Hontza handia, berriro gure artean

Azken mendean populazioa gutxituta ikusi ondoren, gaur egun zabaltzen ari da

Mikel Olano, basozaina

Istorio askoren protagonista da hontza. Basoko begirale fina denetik, jakintsu bezala irudikatzen dute ipuin askok. Hala ere, hontza hori baino askoz gehiago da. Hasteko, mota ugari dituen hegazti espeziea da. Horietako bat da hontza handia, erreportaje honetako protagonista.

Hontza handia (Bubo bubo) da gure artean dugun hontzik handiena. Europan dagoen gauharraparirik handiena da: hegoak zabalduta 180 zentimetro izan ditzake eta 75 zentimetroko garaiera.

Mundu mailan nahiko hedatua dagoen hegaztia da hontza handia. Europa eta Espainia mailan ere nahiko populazio egonkorrak daude. Dena dela, gurean sekula ez da izan espezie ugaria. Bibliografia pixka bat arakatuz gero konturatzen gara aurreko mendeetan gure artean genuela hegazti dotore hau, baina sekula ez kopuru handietan. XIX mende inguruan, eta gainontzeko harrapariekin gertatu zen bezala, asko jaitsi zen bere kopurua. Izan ere pozoia, tiroa eta abarrak nahiko ohikoak izaten ziren. ‘Alimaña’ bezala kontsideratuak izaten ziren eta sekulako kastigua pairatzen zuten.

Gaur da eguna polikipoliki hontza handia bere lekua berreskuratzen ari dena eta Gipuzkoan gero eta ugariagoak dira espezie honen aipuak. Jada

Hontza handia adar batean. ··· Aitor Galdos, basozaina

2001ean, Gipuzkoako hegazti habiagileen Atlasean koadrikula bakar batzuetan aipatzen da espeziearen presentzia,

baina beti ere hilik aurkitutako hegaztiak ziren. 2006. urtera arte itxaron behar dugu ale bat kantari eta bere lurral

dea aldarrikatuz entzuteko. Segidan beste bi lurraldetan ere topatzen dira eta handik aurrera espeziearen aipuak etengabeak ditugu gaur arte. Azken urte hauetan, dakigula, Gipuzkoan bost leku ezberdinetan kumatu du eta beste bospaseitan posiblea edo probablea bezala azaltzen zaigu.

Tamaina ezberdina

Emea arra baino dezente handiagoa izaten da. Dauzkan bi ‘belarriak’ eta bere begi handi eta laranja koloreak arreta deitzen dute. Mokoa eta atzaparrak ere oso indartsuak ditu. Nahiz eta gautarra den, tarteka egunez ere ikusi daiteke. Bizilekuari dagokionez, harkaiztegiak gustuko dituen arren, habitat gehientsuenetara egokitzen da. Baso barruan ere bizi daiteke. Hala ere, ikusten oso zaila da eta bere presentziaz jabetu ahal izateko normalena entzutea da. Negu partean, batik bat urtarrila edo otsaila aldera, arrak oso ozen kantatzen dute. Batzuetan emeak eran-tzuten dio doinu apalago batekin.

Gau-harraparirik handiena da. ··· Aitor Galdos, basoizaina Hontza handia kobazuloan. ··· Rober Hurtado, basozaina

Zirraragarria da ilunabarrean hegazti honen kantu sakona entzutea. Benetan naturak eskaintzen dizkigun momentu ahaztezinetako bat.

Ondo bidean, maiatza aldean kumeak handiak egoten dira eta kabi inguruak arakatzen hasten dira hegatu aurretik. Baina zer jaten dute Gipuzkoa bezalako lurralde batean? Beste lurralde batzuetan, adibidez Nafarroan , untxia da bere janari nagusia. Gurean, kontrolatu ditugun habietan arratoiak ikusi ditugu, baina trikua da jana ematerakoan ikusi dugun ohikoena. Habietan hainbat hegaztien lumak ere topatu izan ditugu.

Dena dela, arazo larriak ere baditu gure hontza handiak. Larrienetako bat seguruenik linea elektrikoak izango dira. Jada hiru ale topatu ditugu beraien azpian hilik. Kontutan hartu behar da bertako posteak erabili ditzakeela ehizatzen ari den bitartean zelatan egoteko. Hegan hasterakoan, hegalekin kableak jo eta

Harpidetu zaitez eta etxean jasoko duzu

Suscríbete y recibirás la revista en casa

Bete ondorengo datuak eta bidali postaz:

urtean 30€ al año

‘Txantxangorri aldizkaria’, Herriko plaza 2 baxua; 20270 Anoeta (Gipuzkoa), edo txantxangorri@txantxangorri.info helbidera

Izen-abizenak:

Nombre y apellidos: .......................................................................................................................................................................................................................

Helbidea:

Dirección: ....................................................................................................................................................................................

P.K./C.P.: ..............................Telefonoa: ......................................................................................................................

E-maila: ....................................................................................................................................................................................................

K. korrontea: (20 digito)

C. Corriente:.............................................................................................................................................................................................................................................................

Eskerrik asko!

Hontza handiak gautarrak dira, nahiz eta tarteka egunez ere ikusi daitezkeen

Azken urteotan Gipuzkoan bospasei lekutan kumatu du ikerketen arabera

Bizitzeko, harkaiztegiak ditu gustuko, baina bestelakoetara ere egokitzen da

elektrokutatzeko arrisku handia daukate.

Bestalde ez da ahaztu behar babestutako espeziea dela. Bai Europan, bai Estatu mailan, baita Erkidego Autonomo mailan ere. Azkeneko honetan Bakana bezala sailkatua dago.

Goza dezagun ba hontzen artean errege den piztiarekin, hau da, hontza erregearekin.

Hontza handiaren kumeak kabitik kanpo inguruak miatzen. ··· Mikel Olano

Jose Antonio Pagola, teólogo

La esperanza, ¿una ilusión?

La primera acusación al hombre que trata de dar sentido a su vida desde una actitud de esperanza cristiana, ha sido la falta de realismo.

Hay que ser realistas. Si vivimos de recuerdos, nos estamos remontando a un pasado que ya no existe. Si nos dejamos llevar por la esperanza, empezamos a soñar en un futuro que todavía tampoco existe. Seamos realistas y aprendamos a enfrentarnos con lucidez y valentía al momento presente, única realidad que tenemos ante nosotros.

Esta acusación ha adquirido un acento más científico desde la crítica a la religión operada por Karl Marx. La esperanza desplaza nuestra atención de los problemas de esta vida a un más allá ficticio y alienante. La religión invita a los hombres a esperar en una vida ultraterrena la solución de todas sus opresiones. Y, mientras tanto, los incapacita para luchar con eficiencia y lucidez por la transformación real de la sociedad.

Un creyente honrado no puede menos que escuchar con inquietud la interpelación de la crítica marxista. ¿No hemos justificado muchas veces los cristianos con nuestra actitud falsamente conformista y «resignada», la acusación de vivir adormecidos por «el opio de la religión?». ¿No tendremos que escuchar hoy, de manera nueva, el grito de Jesús que nos llama a vivir despiertos en medio de nuestra sociedad contemporánea?

Para el verdadero creyente, la esperanza no es una ilusión engañosa. Al contrario, si vive con esperanza, es porque quiere tomar en serio la vida en su totalidad, y porque quiere descubrir todas las posibilidades que en ella se encierran para el futuro del hombre.

Precisamente, porque quiere ser realista hasta el final, no se aferra a la realidad tal como es hoy, ni se instala en esta vida como algo definitivo. Al contrario, se acerca a la vida como algo inacabado, algo que es necesario construir con esperanza.

Por eso, la verdadera esperanza no tranquiliza. La esperanza nos inquieta, nos desinstala, nos pone en contradicción con una realidad tan lejana todavía de esta liberación final que esperamos para el hombre.

Cuando se espera de verdad la liberación, comienzan a doler más las cadenas. El que espera una verdadera justicia para el hombre, no aguanta ya esta sociedad tan injusta. El que cree de verdad en el cielo, siente necesidad de luchar para cambiar la tierra.