ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ ΤΟΠΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ Ο ΧΑΤΖΗΣ ΛΑΖΑΡΟΣ
Γιατί μπαμπά…;
Χάθηκε το πλεονέκτημα του πλειοψηφούντος συνδυασμού, βαρύ το πολιτικό κλίμα στις τάξεις του. Μεγάλη ανατροπή και εκπλήξεις επιφύλασσε η διαδικασία αντιπολίτευσης κ. Χατζή Λάζαρο. Αντιπρόεδρος εκλέχτηκε ο κ. εκλογής του προέδρου του τοπικού μας συμβουλίου. Στις 2 Ιανου- Κρατσιώτης Α. Γεώργιος από τη συμπολίτευση. Η αδυναμία συνεννόησης των εκλεγμένων συμβούλων, απόρροια της μη ξεκάθαρης στάσης των υπευθύνων του συνδυασμού και της μη επίσημης πρότασης - στήριξης για τη θέση του προέδρου σε έναν εκ των εκλεγμένων μέχρι τελευταία στιγμή, οδήγησε σε αδιέξοδο, αφού και οι τρεις διεκδίκησαν την προεδρία. Ταυτόχρονα, η ανατροπή τη στιγμή της τρίτης και κρισιμότερης ψηφοφορίας, όταν ο κ Γαζέτης, στηρίζοντας το συνδυασμό, ψηφίζει Καψάλη, ενώ ο κ. Κρατσιώτης εμμένει στη δικιά του υποψηφιότητα, οδηγεί τη διαδικασία στην κλήρωση. Έτσι, έχασε την ευκαιρία ο συνδυασμός του κ. Πασχόπουλου να εκλέξει πρόεδρο. Στις τάξεις του συνδυασμού του κ. Πασχόπουλου υπήρξε έντονο πολιτικό παρασκήνιο και τεταμένη ατμόσφαιρα τόσο To πρώτο συμβούλιο της Δημοτικής Κοινότητας Λιβαδίου: Καψάλης Δημήτριος, πριν τις διαδικασίες όσο και μετά που θύμιζε παλιότερες εποχές. Γαζέτης Ιωάννης, Χατζής Λάζαρος, Κρατσιώτης Γιώργος, Γεράσης Αθανάσιος. Αυτά είχαν ως αποτέλεσμα αφενός την παραίτηση του πρώτου σε αρίου 2011, στην πρώτη επίσημη συνεδρίαση του συμβουλίου, σταυρούς εκλεγμένου συμβούλου κ. Γαζέτη Ε. Γιάννη, την επομέαφού οι ψηφοφορίες δεν εξέλεξαν πρόεδρο, χρησιμοποιήθηκε η νη της διαδικασίας, και αφετέρου την έναρξη μιας εσωτερικής διακληρωτίδα για να δώσει λύση. Το αποτέλεσμα της κλήρωσης ανέ- μάχης που οδήγησε σε ακρότητες. Το κείμενο της παραίτησης του κ. Γαζέτη στη σελίδα 5 δειξε ως πρόεδρο, για τα επόμενα δύο χρόνια, το σύμβουλο της
ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ 2010
ΑΝΕΛΑΒΕ ΤΑ ΚΑΘΗΚΟΝΤΑ ΤΟΥ ΤΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΔΗΜΟΥ ΕΛΑΣΣΟΝΑΣ
Με ανοιξιάτικο καιρό γιορτάστηκαν φέτος τα Χριστούγεννα στο χωριό μας. Οι κάτοικοι του χωριού και οι επισκέπτες μαζί με τα καθιερωμένα έθιμα των ημερών παρακολούθησαν και μια σειρά εκδηλώσεων. Χριστουγεννιάτικα κάλαντα, σουρβάσο, μπαμπαλιούρια, μουσικές εκδηλώσεις, σίγνια έδωσαν ένα ξεχωριστό χρώμα στο γιορτινό κλίμα των ημερών και αγκαλιάστηκαν θερμά από όλους. Η επίσκεψη στην Ελασσόνα με τα μπαμπαλιούρια, η καθιερωμένη αιμοδοσία, η συμμετοχή του Ε.Σ.Λ. με τα χορευτικά του στη Θεσσαλονίκη με αφορμή την κοπή της πίτας της ΠΟΠΣΒ και η συμμετοχή του κόσμου δικαίωσαν με τον καλύτερο τρόπο τη διάθεση και όρεξη για προσφορά του Συλλόγου.
Ένας εκ των επτά αντιδημάρχων ο κ. Καψάλης Νίκος.
Ανοιξιάτικος καιρός, λίγοι επισκέπτες, πολλές εκδηλώσεις από τον Ε.Σ.Λ.
ΑΘΕΡΙΣΤΑ ΤΑ ΚΑΛΑΜΠΟΚΙΑ Σε απόγνωση οι παραγωγοί
Λόγω άκαιρων βροχοπτώσεων, πολλοί λιβαδιώτες καλλιεργητές καλαμποκιού δεν μπόρεσαν να θερίσουν την παραγωγή τους. Η κομπίνα (θεριστική μηχανή) δυστυχώς βουλιάζει στα γεμάτα υγρασία χωράφια. Ο αραβόσιτος στέκει αμάζευτος με κίνδυνο ολικής καταστροφής του, λόγω πτώσης από αέρα και σαπίσματος στο έδαφος. Οι συγχωριανοί μας γεωργοί βλέπουν τη σοδειά, μιας δύσκολης χρονιάς, να χάνεται, και η απόγνωσή τους είναι τεράστια. Επιπροσθέτως, ενώ αυτή την περίοδο, Γενάρης 2011, οι Η συνέχεια στη σελίδα 9
Στις 20 Δεκεμβρίου 2010 πραγματοποιήθηκε η ορκωμοσία του δημοτικού συμβουλίου του Δήμου Ελασσόνας. Σε μια απλή τελετή με παρόντες όλους τους εκλεγμένους συμβούλους, δημοτικούς και τοπικούς, περισσότερους των 140, τελέστηκε η καθιερωμένη διαδικασία. Στις 3 Ιανουαρίου 2011 ο Δήμαρχος, κ. Πασχόπουλος Γεώργιος, στην πρώτη συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου, όρισε τους 7 αντιδημάρχους. Αντιδήμαρχος Ολύμπου, Λιβαδίου, Καρυάς, και ανάπτυξης ορεινών όγκων ορίστηκε ο συμπατριώτης μας κ. Νίκος Καψάλης.
ΝΕΑ ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΚΑΙ ΣΤΟΝ Ε.Σ.Λ.
Αλλαγές και στο διοικητικό συμβούλιο του Εξωραϊστικού Συλλόγου επέφερε τελικά ο «Καλλικράτης». Με τον ορισμό του στη θέση του αντιδημάρχου, ο μέχρι τώρα πρόεδρος του Συλλόγου παραιτήθηκε, παραμένοντας όμως μέλος. Νέα πρόεδρος εξελέγη η κ. Τσανούσα-Παρτάλα Ολυμπία.
Μπαμπά το νου σου ... μη μας πάρουν και το δικό μας σχολείο. ένα μικρό παιδί
Δάνεια και κοπρίτες Τα περίφημα δάνεια που ταλανίζουν τη σημερινή Ελληνική κοινωνία είναι μια υπόθεση πιο παλιά κι από αυτή ακόμη την υπόσταση του Ελληνικού κράτους. Τα πρώτα δάνεια που πήραμε ήταν: Το 1823 δάνειο 800.000 λιρών απ’ το οποίο όμως εισπράξαμε, με τα ανάλογα τραπεζοληστρικά τερτίπια μόλις 278.700 λίρες. Το 1825 δάνειο 2.000.000 λιρών απ’ το οποίο παρομοίως εισπράξαμε μόνο τις 816.000 λίρες. Όλα τα υπόλοιπα κατακρατήθηκαν από τους Άγγλους τοκογλύφους για τόκους κι από τους διάφορους επιτήδειους για μεσιτείες και προμήθειες. Και για το πώς ξοδεύτηκαν αυτά τα λίγα έστω λεφτά που έφτασαν στη δύστυχη Ελλάδα; Ίδια κι απαράλαχτα, όπως και σήμερα. Το πρώτο δάνειο κατασπαταλήθηκε από τη Φαναριώτικη συμμορία Μαυροκορδάτου-Κωλλέτη-Νέγρη, στον εμφύλιο πόλεμο που οι ίδιοι με μηχανορραφίες και εξαγορές υποκίνησαν, οπότε και έστρεψαν τους Ρουμελιώτες εναντίον των Μοραϊτών. Ο Κωλλέτης υπήρξε ο πρώτος που δημιούργησε στρατιές ολόκληρες «κοπριτών» (συγχωρήστε μου το δάνειο από υψηλότατο κυβερνητικό μας αξιωματούχο) που έπρεπε να συντηρεί, πλουσιοπάροχα στο εξής, το δύσμοιρο και ανύπαρκτο ακόμη Ελληνικό Δημόσιο. Χειροτόνησε στρατηγούς, αντιστράτηγους, χιλίαρχους, υποχιλίαρχους και εικοσιπένταρχους, χιλιάδες ανθρώπους που δεν είχαν ρίξει ούτε μια ντουφεκιά Η συνέχεια στη σελίδα 3
μεγάλα & σχόλια και νέα
Μικρά
Τέλος Εποχής Η τελευταία συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου του δήμου Λιβαδίου πραγματοποιήθηκε στις 27 - 12 - 2010 με μοναδικό θέμα το κλείσιμο της περιόδου και την ανταλλαγή ευχών. Δυστυχώς και σε αυτή την ολίγον πανηγυρική συνεδρίαση υπήρξε ένταση, λόγω έντονης αντίδρασης μέλους της αντιπολίτευσης, το οποίο στη συνέχεια αποχώρησε. Αίσθηση προκάλεσε και η απουσία κάποιων μελών, οι οποίοι προτιμήσανε να βολτάρουνε παρά να παραβρεθούν στην τελευταία πράξη μιας εποχής που φεύγει. Θρίλερ Με το ξεκίνημα της συνεδρίασης για την εκλογή του προέδρου, η πρώτη ψηφοφορία έδωσε: Γαζέτης 1, Καψάλης 1, Κρατσιώτης 1, Χατζής 2. Στη δεύτερη το ίδιο σκηνικό. Στην τρίτη, ενώ ο Γαζέτης αποσύρει την υποψηφιότητά του και ψηφίζει Καψάλη φαίνεται να παίρνει τέλος η διαδικασία, ο Κρατσιώτης όμως ψηφίζει τον εαυτό του. Έτσι έχουμε Καψάλης 2, Κρατσιώτης 1, Χατζής 2. Η αδρεναλίνη χτύπησε ταβάνι… Έτσι ήρθε η ώρα της κλήρωσης που κορύφωσε την αγωνία τόσο στους υποψηφίους όσο και στο κοινό που παρακολουθούσε τη διαδικασία, αναδεικνύοντας πρόεδρο το Χατζή. Συμφωνίες κάτω από το τραπέζι Όσο οι απορίες δεν λύνονται και οι υπεύθυνοι σιωπούν, οι υποψίες για συμφωνίες – υποσχέσεις κάτω από το τραπέζι παίρνουν σάρκα και οστά… Ακρότητες Τις υποψίες, διαδέχτηκαν έντονες διαφωνίες και καυγάδες. Σκηνές απείρου κάλλους διαδραματίστηκαν σε καφενείο της πλατείας: τραπέζια εκσφεδονίστηκαν, απειλές ξεστομίστηκαν, κάτι ψιλές πέσανε και από ό,τι φαίνεται έπεται και συνέχεια… Χαμένος χρόνος Δεν έφτανε το χρονικό διάστημα του διμήνου που μεσολάβησε μεταξύ
2
Εφημερίδα «Λιβάδι» Ιδιοκτήτης: aΕξωραϊστικός Σύλλογος Λιβαδίου Τηλ./Fax: 24930 41281 Δ/νση: Λιβάδι Ελασσόνας Τ.Κ. 40002 aΕκδότης: Τσανούσα-Παρτάλα Ολυμπία (ο/η εκάστοτε πρόεδρος του Ε.Σ.Λ.) Συντακτική Eπιτροπή: Κιτσούλης Δημήτρης, Καπέτης Βαγγέλης, Μπάμπας Λάζαρος, Γκατζούνης Γιάννης. aΦωτογραφία: Κώστας Ψαλλίδας Σελιδοποίηση: Γραφικές Τέχνες «ΔΕΟΝ» Θεόδωρος Ψαλλίδας, Ερμού 15 Κατερίνη Τηλ.:23510 77296 aΦιλολογική Επιμέλεια: Κιτσούλης Δημήτρης, Koντοφάκα Πόπη Συνεργάτες: Mητώνας Αθ. Γιώργος, Μπάμπας Λάζαρος, Γκρέκου Γλύκα, Ψαλλίδας Θεόδωρος, Καψάλη Μαρία, Γαλάνη Αυγή, Kαπέτη Bούλα, Δαμαλή Μαρία, Καψάλης Θάνος, Καψάλης Νίκος, Μητώνας Χαρ. Γεώργιος, Σαλαβέρης Kώστας, Ψαλλίδας Κώστας, Nτάμπου Kατερίνα, Κοντοφάκα Πόπη, Σαλαβέρης Λάζαρος, Καπέτης Ευριπίδης, Γαζέτη Άννα, Γαλάνη Μαρία, Καπέτη Ευγενία, Γαλάνη Ντίνα, Γαζέτης Γιάννης, Aντωνίου Γιάννης, Φαρδής Γιώργος, Παμπέρης Δήμος, Γκρίζου Ελένη, Παπαστεργίου Γρηγόρης, Παμπέρης Βαγγέλης, Καρανίκας Δημήρης, Τζέβος Κων/νος, Κοντοφάκας Αθανάσιος, Κρατσιώτης Κώστας. Κατασκευή-Ενημέρωση ιστοσελίδας: Ζήσκος Βασίλης Εκτύπωση: Τυπογρ. ΔΩΔΩΝΗ Γρ. Λαμπράκη 195, Θεσ/νίκη Ετήσιες Συνδρομές: Εσωτερικού 20 €, aΕξωτερικού 30 € Ηλεκτρονική Δ/νση: www.exsylogos.gr e-mail: exsylogos@exsylogos.gr
των Δημοτικών εκλογών και της εκλογής του προέδρου της Δημοτικής μας κοινότητας, ώστε η συμπολίτευση να ξεκαθαρίσει τη στάση της; Μήπως επίτηδες αφέθηκαν όλα για το τέλος; Μήπως οι αριθμοί των σταυρών χάλασαν τη «σούπα» που μαγείρευαν κάποιοι ερήμην του εκλογικού σώματος; Πολλές οι απορίες… Δυσοίωνο το μέλλον Συνέχεια μη αρμόζουσα και μη εποικοδομητική μπροστά στα νέα δεδομένα και τις προκλήσεις του Καλλικράτη. Ενώ θα έπρεπε να μαζέψουμε τα μανίκια για δουλειά, κάποιοι τα μαζεύουν για … παταριές. Μεταφορά Λαϊκής Μία από τις πρώτες αποφάσεις του νέου Τοπικού Συμβουλίου, που υλο-
ποιήθηκε άμεσα, ήταν η μεταφορά της Λαϊκής στο προαύλιο του 1ου Δημοτικού σχολείου. Οι πρώτες αντιδράσεις για την απόφαση ποικίλουν και είναι έντονες. Ελπίζουμε να έχει ληφθεί μέριμνα για την απελευθέρωση του χώρου όταν έχουμε εκδηλώσεις στο ΖΜΚ. Συντάξεις και στον ... άλλο κόσμο Η πρόσφατη διαδικασία, κατά την οποία οι συγχωριανοί μας συνταξιούχοι επέλεξαν τρόπο πληρωμής των συντάξεών τους, είτε με τον ταχυδρομικό υπάλληλο είτε σε λογαριασμό τραπέζης, έφερε στην επιφάνεια ένα περίεργο γεγονός. Κάποιοι λάμβαναν
Χρήσιμα Τηλέφωνα Δημαρχείο: 24933 50400, Κ.Ε.Π.:2493041917 A/T Λιβαδίου: 2493041111, Ιατρείο: 2493041205,
συντάξεις πεθαμένων γερόντων για αρκετά χρόνια. Το ακούγαμε στην τηλεόραση και τώρα ισχύει και για μας. Σιδερένιοι! Συνταξιοδοτήθηκαν και το γιόρτασαν οι επί σειρά ετών δάσκαλοι στο
χωριό μας, Αντωνίου Τάκης και Φρειδερίκη Καφέ - Μπανάσα. Να τους ευχηθούμε υγεία και καλοφάγωτα! Κρίση Ελάχιστα δωμάτια υπήρχαν κλεισμένα στα τρία ξενοδοχεία του Λιβαδίου τις γιορτινές μέρες των Χριστουγέννων. Ο κόσμος έμεινε στο σπίτι του. Η οικονομική κρίση στο ζενίθ. Κοντός ψαλμός …αλληλούια Μέγα θέμα στην ενορία του Αγίου Κων/νου, με την παραίτηση του ψάλτη. Το γεγονός έφερε στην επιφάνεια περίεργες διαφωνίες και έντονες διαμάχες, εν μέσω της λειτουργίας μάλιστα. Επιλαχών Τη θέση του παραιτηθέντος τοπικού συμβούλου κ. Γαζέτη Γιάννη ανέλαβε ο πρώτος επιλαχών του συνδυασμού κ. Καρατζήκας Θ. Αντώνης. Μελέτες για Φωτοβολταϊκά Έτοιμοι από πλευράς μελετών είναι οι πρώτοι συγχωριανοί μας για την νέα πράσινη επένδυση που ακούει στο όνομα Φωτοβολταϊκά Συστήματα παραγωγής ενέργειας. Φυσικά αυτοί δεν είναι όλοι αγρότες, αλλά επενδυΦαρμακείο: 2493041120, Δημ. Ξενώνας: 2493041377, Γ.Π.Σ.: 2493041237, ΕΛΤΑ: 24930410 Λύκειο: 2493041394, Γυμνάσιο: 2493041049, Δημ. Σχολείο: 2493041172.
ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ
Για ανανεώσεις συνδρομών, ενισχύσεις μπορείτε να καταθέτετε στους εξής τραπεζικούς λογαριασμούς: Εθνικής: 37370937999,/ΙΒΑΝ: GR 63011037300000 037370937999. Πειραιώς: 5255-050739-399/ΙΒΑΝ: GR31 0172 2550 0052 5505 0739 399 το αντίστοιχο ποσό (20€ εντός Ελλάδας και 30€ για οπουδήποτε στο εξωτερικό Αμερική, Ασία, Αυστραλία, Αφρική, Ευρώπη) δίνοντας ή γράφοντας το όνομά σας κατά την κατάθεση. Η διαδικασία αυτή μπορεί να γίνει και από το σπίτι μέσω Internet και e-banking στους ίδιους λογαριασμούς. Επίσης οι κάτοικοι εξωτερικού μπορούν να αποστέλλουν επιταγή προς τον Εξωραϊστικό Σύλλογο Λιβαδίου, εφημερίδα “Λιβάδι”.
Για ανανεώσεις και συνδρομές επικοινωνήστε με τους παρακάτω ανταποκριτές της εφημερίδας
Λιβάδι: Καραΐσκος Βαγγέλης, «Φούρνος πλατείας», τηλ.:6977941165 ή 41914 Καψάλης Νίκος, τηλ. : 6972424090 Μεταξιώτης Αντ. «Αρχοντικό» τηλ.: 6979946005 Ψαλλίδας Κώστας, τηλ.: 6973859199 Κατερίνη: Γαζέτης Γιάννης, τηλ.: 6974708344 Καπέτης Βαγγέλης, τηλ.: 6972303903 Καρανίκας Τάκης, τηλ.: 6977306830 Κοντοφάκας Αθανάσιος, τηλ.: 6944593547 Καψάλης Θάνος, τηλ: 6976264150 Μαρώσης Γιώργος, τηλ.: 6972333938 Ντάμπου Κατερίνα, τηλ.: 6976719462 Σαλαβέρης Λάζαρος, τηλ.: 6973320387 Λάρισα: Γαλάνη Αυγή, τηλ.: 6978748402 Τζέβος Κώστας, τηλ.: 6979960782 Σαλαβέρης Κώστας, τηλ.: 6974629258 Θεσ/νίκη : Γαζέτη Άννα, τηλ.: 6973966340 Μπάμπας Λάζαρος, τηλ.: 6974595197 Παμπέρης Βαγγέλης, τηλ.: 6977957800
ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ Για οποιοδήποτε θέμα που αφορά την εφημερίδα: συνδρομές, ανανεώσεις, διαφημίσεις, ανακοινώσεις, αλλαγές διευθύνσεων ή παράπονα απευθυνθείτε στην οικονομική επιτροπή και στα τηλέφωνα των: Μαρώση Γιώργο 6972333938 Σαλαβέρη Λάζαρο 6973320387 Ντάμπου Κατερίνα 6976719462 Κοντοφάκα Αθανάσιο 6944593547 e-mail: gmarosis@yahoo.gr sarakhnos@gmail.com Θα βοηθούσε πολύ αν όλοι οι συνδρομητές με κάποιο τρόπο μας ενημέρωναν για τον αριθμό του κινητού τους και το e-mail, εάν υπάρχει, ώστε με ένα απλό μήνυμα από τη μεριά μας να επιβεβαιώναμε τις όποιες τυχόν αλλαγές.
τές που αναμένουν και εκείνοι, όπως χιλιάδες ακόμη Έλληνες, την απαιτούμενη έγκριση από την ΔΕΗ. Μια ομολογουμένως ενδιαφέρουσα πλευρά της παραγωγής ενέργειας, που όμως πλασαρίστηκε και διαφημίστηκε έντονα τόσο που να δημιουργεί υποψίες. Στην εποχή που τίποτα δεν χαρίζεται, η ΔΕΗ θα μοιράζει χιλιάδες ευρώ. Ας είναι προσεκτικοί οι ενδιαφερόμενοι. Διαφήμιση Λίγο πριν τις γιορτές των Χριστουγέννων υπήρξε μια διαφημιστική κινητικότητα σε έντυπα και τηλεοπτικά μέσα για το χωριό μας , το Λιβάδι. Στις 12-12-2010 ένα αναλυτικό αφιέρωμα της εφημερίδας ΕΘΝΟΣ, ενημέρωνε και ταυτόχρονα παρότρυνε τους αναγνώστες να επισκεφτούν το χωριό μας. Την Τρίτη 14-12-2010 το τηλεοπτικό συνεργείου του ΑΛΦΑ βρέθηκε στο Λιβάδι για ένα σύντομο τηλεοπτικό σποτάκι, το οποίο παίχτηκε στην μεσημεριανή του ζώνη.
ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ - ΑΝΑΝΕΩΣΕΙΣ ΑΘΗΝΑ: ΦΡΑΓΚΟΣ ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ ΜΑΡΙΑ ΧΡΗΣΤΙΔΟΥ ΝΑΥΣΙΚΑ ΒΕΡΟΙΑ: ΑΝΤΩΝΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΗΡΑΚΛΕΙΟ: ΔΑΜΑΛΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ: NΤΑΜΠΟΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ ΕΥΑΝΘΙΑ ΜΟΥΣΕΝΑ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΠΑΠΠΑΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΜΑΝΤΖΙΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΚΙΤΣΑΣ ΚΩΣΤΑΣ ΚΙΤΣΑΣ ΝΙΚΟΣ ΠΑΜΠΕΡΗ ΑΝΝΑ ΚΕΡΑΣΑΡΙΔΟΥ-ΤΖΗΜΑΓΙΩΡΓΗ ΖΩΗ ΚΟΝΤΟΦΑΚΑ ΠΟΠΗ ΚΟΣΜΙΔΗΣ ΣΩΚΡΑΤΗΣ ΤΖΗΜΑΓΙΩΡΓΗΣ ΖΗΣΗΣ ΚΟΚΚΙΝΟΠΛΙΤΗΣ ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ του ΔΗΜ. ΙΤΕΑ ΦΩΚΙΔΟΣ: ΓΙΑΓΚΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΑΝΑΔΑΣ: KARAISKOS ΚΟSTANTINOS TSANOUSAS KONSTANTINOS ΚΑΤΕΡΙΝΗ: ΓΙΑΓΚΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΑΡΡΑΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΚΑΡΑΪΣΚΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΓΕΩΡΓΑΚΗΣ ΘΩΜΑΣ ΧΡΥΣΙΚΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΜΠΕΛΛΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ ΓΑΖΕΤΗ ΑΝΝΑ ΚΑΨΑΛΗ ΒΑΣΩ ΚΑΡΑΝΙΚΑΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΚΑΠΕΤΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΛΑΡΙΣΑ: ΠΕΖΗΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ ΓΚΑΤΖΟΥΝΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΛΛΙΒΑΔΙ: ΓΑΖΕΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ του ΕΥΡΙΠΙΔΗ ΦΑΡΔΗ ΕΥΦΡΑΞΙΑ ΓΑΖΕΤΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ του ΚΩΝ. ΚΑΨΑΛΗΣ ΝΙΚΟΣ - ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΔΑΜΚΑΟΥΤΗΣ ΗΛΙΑΣ του ΑΧΙΛ. ΤΖΗΜΑΓΙΩΡΓΗΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΘΕΟΔΩΡΗΣ ΣΩΤΗΡΙΟΣ του ΑΘ. ΒΑΡΒΑΡΕΖΟΣ ΞΕΝΟΦΩΝ του ΛΑΖ. ΜΗΤΩΝΑΣ ΣΑΚΗΣ ΓΑΖΕΤΗΣ ΣΩΤΗΡΙΟΣ του ΑΝΑΣΤ. ΤΣΑΝΟΥΣΑΣ ΒΑΣΙΛΗΣ του ΛΑΖ. ΤΣΑΝΟΥΣΑΣ ΣΤΑΥΡΟΣ του ΚΩΝ/ΝΟΥ ΚΑΡΑΪΣΚΟΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ του ΓΕΩ. ΦΑΡΜΑΚΙΩΤΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ του ΑΠΟΣΤ. ΤΖΕΒΟΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ του ΓΕΩ.
ΠΩΛΕΙΤΑΙ Οικία στο κέντρο του χωριού δίπ λα στο δηµαρχείο. Πληροφορίες κ. Παπ αδηµητρίου Τηλ: 6932643011
Πωλείται
σπίτι µε οικόπεδο στην περιοχή Φωστήρα. Πληροφoρίες στα τηλ.: 2493041432, 2493041346
συνέχεια από την 1η σελίδα
στον αγώνα και που στη συνέχεια εισέπρατταν, εκτός από τον παχυλό μισθό τους, και ανάλογα σιτηρέσια για άνδρες που δεν είχαν ποτέ τους. Το δεύτερο δάνειο υποτίθεται προοριζόταν για τη δημιουργία τακτικού στρατού και πολεμικού ναυτικού. Χάθηκε σε παραγγελίες πλοίων που δεν έφτασαν ποτέ, σε μεσιτείες και προμήθειες … εξοπλισμών, όπως λέμε σήμερα! Αυτή η κωμικοτραγική υπόθεση επαναλήφθηκε πολλές φορές μέχρι τώρα. Η Ιστορία ωστόσο, όπως διδάσκεται σήμερα, όσο διδάσκεται, εμφανίζει πολλούς απ’ αυτούς που έκλεισαν στα μπουντρούμια και οδήγησαν στον θάνατο, την ανέχεια και την απόλυτη φτώχεια, τους πραγματικούς αγωνιστές και ήρωες, ως σωτήρες του έθνους. Είναι όμως αυτά, όλα, η μια μόνο πλευρά αυτής της θλιβερής υπόθεσης που έχει και την άλλη της όψη, εκείνη
του εκμαυλισμού των συνειδήσεων που επέρχεται με τον χρηματισμό, το μοίρασμα μισθών, θέσεων, αξιωμάτων και λουφέδων. Πίσω απ’ τους «κοπρίτες» υπάρχουν κι εκείνοι που τους διόρισαν, εκμαιεύοντας για αντάλλαγμα ψήφους, άρα νοθεύοντας μ’ αυτό τον τρόπο τη λαϊκή βούληση και τη δημοκρατία. Αυτή η διαφθορά και ηθική κατάπτωση δε μπορεί βέβαια παρά να διαχέεται και προς τα κάτω. Τα τελευταία λοιπόν δυσάρεστα που συνέβησαν στη τοπική μας αυτοδιοίκηση δεν ήταν ούτε έκπληξη ούτε ατυχία μιας κακιάς στιγμής. Ήταν απόληξη μιας προδιαγραμμένης παρακμιακής πορείας πολλών ετών, που θα επιδεινώσει ακόμη περισσότερο τα πολλά προβλήματα που έτσι ή αλλιώς θα έχουμε να αντιμετωπίσουμε λόγω «Καλλικράτη».
Δάνεια και κοπρίτες
Πολίτης e-mail:akapsalis57@gmail.com
ΕΥΧΑΡΙΣΤΗΡΙΑ
• Ευχαριστούμε θερμά τη κ. Σούλα Πάππα που δώρησε στο Νηπιαγωγείο και Δημοτικό σχολείο Λιβαδίου βιβλία και παιχνίδια στη μνήμη του συζύγου της Μίμη Πάππα. • Ο Εξωραϊστικός Σύλλογος Λιβαδίου ευχαριστεί θερμά τους Ηλία Βεργιώτη και Δημήτρη Βλυσνάκη για την προσφορά βιβλίων στο Σύλλογό μας.
ΣΥΓΧΑΡΗΤΗΡΙΟ
• Στην ανηψιά μας Ελένη Πατσικαθεοδώρου που εκλέχτηκε Δήμαρχος στο Westmeadows της Μελβούρνης. Οικ. Αντώνη Κυλώνη
ΕΥΧΕΤΗΡΙΟ
• Στον νεοκλεγέντα πρόεδρο κ. Λάζαρο Χατζή, το Τοπικό Συμβούλιο Δημοτικής Κοινότητας Λιβαδίου και στον Αντιδήμαρχο κ. Νίκο Καψάλη ευχόμαστε καλή και δημιουργική θητεία. Η εφημερίδα «Λιβάδι»
NEA AΠΟ ΤΟ ΛΗΞΙΑΡΧΕΙΟ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ Γεννήσεις Φαρμακιώτης Αθανάσιος - Μπόλη Ευτέρπη, κορίτσι Κάλφας Ηλίας - Πατηνιώτη Δημητρα, αγόρι Παλάντζας Δημήτριος - Μαυρογιαλλή Μαγδαληνή, αγόρι Γκούμας Γεώργιος - Καψάλη Μαργαρίτα, αγόρι Θάνατοι Παπακωνσταντίνου Σταυρούλα του Αθανασίου ετών 89 Φακαλής Ιωάννης του Αντωνίου ετών 46 Χαρίσης Μιχαήλ του Κων/νου ετών 93 Λέγγη Θεοδώρα του Ιωαάννου ετών 84 Δαλέρα Θεανώ χα Νικολάου ετών 88 Πεζής Αθανάσιος του Νικολάου ετών 44
Τσίπουρο και Λαχτάρες Γερό ποτήρι ο Μπαρμπαγιώργης. Έπινε το τσίπουρο σαν νερό! Ήτανε ο φόβος και ο τρόμος των καφενείων του Λιβαδίου τότε. Πριν από 40 περίπου χρόνια. Το εικοσιπενταράκι άξιζε τότε 2 δεκάρες (πολλά λεφτά για την εποχή) αλλά ο Μπαρμπαγιώργης έβρισκε πάντα τον τρόπο. Μια χειμωνιάτικη βραδιά ο Μπαρμπαγιώργης «είχε μεράκια» έκατσε στον καφενέ κι άρχισε την... τσιπουροθεραπεία! Μιά «θεραπεία» χωρίς τελειωμό! Αφού έμεινε μόνος με τον καφετζή ανάγκασε τον τελευταίο να μεταχειριστεί και... αντιευγενικά μέσα να τον απομακρύνει (πάντoτε συνέβαινε αυτό στον τόπο μας). Έφυγε ο Μπαρμπαγιώργης. Τα «οχτούρια» πούκανε στο χιόνι θύμιζαν κυνηγημένο λαγό! Καθώς πλησίαζε στο σπίτι έπεσε απότομα και χτύπησε το μέτωπό του σε μια πέτρα. Έχασε τις αισθή-
σεις του. Ευτυχώς κάποιος πέρασε κείνη την ώρα με αποτέλεσμα να βρεθεί σε λίγο ο Μπαρμπαγιώργης, στο κρεβάτι του. Καταλαβαίνετε την αναστάτωση των γυναικών στο σπίτι που προσπαθούσαν να τόνε συνεφέρουν. - Ρίξτε του λίγο τσίπουρο στο μέτωπο, προτείνει κάποιος γείτονας. Και του ρίχνουν τσίπουρο στο μέτωπο. Η μ υ ρουδιά του τσίπουρου φαίνεται πως συνεφέρει αμέσως τον τσιπουρολάτρη. Νου πρί φρ’μχι βρέ. Αρκάσλου νγκουρ᾽! ψιθυρίζει ο Μπαρμπαγιώργης (όχι στο μέτωπο βρέ! ρίξτε το στο στόμα!). ΝΤΙ ΛΙΒΑΔΙ Αναδημοσίευση από την εφημερίδα «Λιβάδι Ολύμπου» του Ν. Καραΐσκου Φύλλο 78, Δεκ. 1979.
ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΛΙΒΑΔΙΩΤΩΝ ΕΛΑΣΣΟΝΑΣ Ο ΓΕΩΡΓΑΚΗΣ ΟΛΥΜΠΙΟΣ Μέσα στην κατάμεστη αίθουσα της "Ταβέρνας στου Θωμά", οι Λιβαδιώτες της Ελασσόνας, έκοψαν την Πρωτοχρονιάτικη πίτα τους, με τις ευλογίες του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ελασσόνας κκ.Βασιλείου. Φέτος η πίτα ήταν παραδοσιακή Λιβαδιώτικη κρεατόπιτα. Τυχερή του νομίσματος η κ. Μαρία Γκανάτσιου. Την όμορφη εκδήλωση που κύλησε με χορό υπό τους ήχους ζωντανής ορχήστρας τίμησαν με την παρουσία τους η Περιφερειακή σύμβουλος και εκπρόσωπος της Περιφέρειας κ. Μαρία Μαμάρα, o Αντιδήμαρχος κ. Τηλέμαχος Γκαμπέτας, ο Πρόεδρος του Λιβαδίου κ. Λάζαρος Χατζής, ο Αντιπρόεδρος κ. Κρατσιώτης, ο Πρόεδρος του δικτύου Περραιβία κ. Σκριάπας, οι δημοτικοί σύμβουλοι κ κ. Ράπτης και Γάτσας, ο εκδότης του "Αναγνώστη" κ. Αχ. Κίτσας και όλα τα μέλη του Συλλόγου. Η Πρόεδρος του Συλλόγου κα. Ειρήνη Μιχαλέα καλωσόρισε τους παρευρισκομένους, ευχήθηκε σε όλους καλή χρονιά, να ατενίσουμε το μέλλον με αισιοδοξία και να ελπίσουμε ότι θα δούμε γρήγορα φως στον ορίζοντα. Επίσης παρουσίασε το Δ.Σ. του Συλλόγου, που έχει άρωμα γυναίκας.
ΕΦΥΓΑΝ ΝΩΡΙΣ Εντελώς αναπάντεχα και πρόωρα έφυγε από τη ζωή ο 46 χρονών κτηνοτρόφος Γιάννης Αντ. Φακαλής. Κτηνοτρόφος στο επάγγελμα, έφυγε παραμονές Χριστουγέννων του 2010 προδωμένος από την καρδιά του. Ευχόμαστε στους οικείους του και στην οικογένειά του θερμά συλλυπητήρια. Θρήνος και οδύνη καταπλάκωσε τη Λιβαδιώτικη παροικία της Θεσσαλονίκης, καθώς και την τοπική κοινωνία του Λιβαδίου, στο άκουσμα του αιφνίδιου θανάτου τού συμπατριώτη μας, Πεζή Ν. Αθανασίου, στις 30-1-2011. Ο Σούλης, μόλις 44 ετών και πατέρας δύο ανήλικων παιδιών, έφυγε ξαφνικά λόγω καρδιακού επεισοδίου. Ζούσε και εργαζόταν στη Θεσσαλονίκη, αλλά λάτρευε το Λιβάδι το οποίο επισκεπτόταν διαρκώς. Η είδηση της απώλειάς του μας σόκαρε όλους. Η εφημερίδα μας εκφράζει στην οικογένειά του τα θερμά συλλυπητήρια. η εφημερίδα «Λιβάδι»
Πρόεδρος: κα. Ειρήνη Μιχαλέα Αντιπρόεδρος: κα. Άννα Κελέση-Στουρνάρα Γραμματέας: κα. Ζύλη Φώλλα Ταμίας: κα. Μαρία Γκανάτσιου Μέλη: κα. Νίτσα Δημοβέλη, κα. Λένα Ζήσκου, κα. Λόλα Παρτάλα κα. Ελευθερία Γκούντα.
3
4
Τα κόλιντα πέρασαν, τη βασιλόπιτα την φάγαμε και, αφού φωνάξαμε «κύραλέσον και πλούσκουτέσον» στα Σίγνια, έκλεισε ο κύκλος των γιορτών των Χριστουγέννων. Και τώρα έφτασε η ώρα για τα πουρνάρια. Αμέσως μετά τις γιορτές, τα παιδιά ξεκινούσαν να μαζεύουν πουρνάρια, διότι έπρεπε έως την Κυριακή των απόκρεων να έχουν μαζέψει τα περισσότερα και να έχουν στη γειτονιά τους το μεγαλύτερο φανό του χωριού. Κάθε απόγευμα, λοιπόν, μετά το σχολείο, αφήνανε την τσάντα τους, αρπάζανε το τσεκούρι από το «κατώι» και ξεκινούσαν να κόψουν πουρνάρια. Ξεκινούσαν χωρίς να σκέφτονται το κρύο που συνήθως έκανε στο χωριό. Πηγαίνανε, λοιπόν, στις γύρω περιοχές που είχε πουρνάρια και κόβανε τα πιο φουντωτά. Στη συνέχεια, τα κομμένα από τις πλαγιές, που μόνο τέτοιες έχει το χωριό, τα μετέφεραν σε κάποιον κοντινό δρόμο και εκεί τα έκαναν δεμάτια «π’ρτσάτια». Αφού τα έδεναν με σύρματα, τα έσερναν μέχρι το χωριό και τα στοίβαζαν στο φρούριό τους. Κάθε γειτονιά είχε το δικό της φρούριο, το οποίο φυλάγονταν έως αργά το βράδυ. Τα παιδιά πρόσεχαν και φύλαγαν τα πουρνάρια, επειδή η μια γειτονιά προσπαθούσε να κλέψει πουρνάρια από την άλλη. Στο φύλαγμα αυτό συμμετείχε όλη η γειτονιά. Οι γονείς και οι γείτονες είχαν την έγνοια να φυλάγουν καλά όλα τα πουρνάρια που είχαν μαζέψει τα παιδιά, επειδή φοβόντουσαν μη τα κλέψουν και «πάει χαράμι ο κόπος των παιδιών». Βέβαια δεν έκλεβαν μόνο τα πουρνάρια από τις αντίπαλες γειτονιές, αλλά και τσάχνα από τα σπίτια που τα είχαν μαζέψει για το φούρνο ή τη γάστρα ή ακόμη για να ταΐσουν τις γίδες. Από τα Φώτα λοιπόν έως την Κυριακή των Απόκρεων τα παιδιά είχαν δουλειές, μιας που κάθε απόγευμα μετά το σχολείο και το Σάββατο ήταν όλη μέρα στα πουρνάρια. Μόνο το Ψυχοσάββατο έκαναν ένα διάλλειμα και πήγαιναν στα μνήματα. Εκείνη την ημέρα ήξεραν πως μοιράζουν στάρι και γλυκά για τους πεθαμένους και ήταν μια ευκαιρία να φάνε κάτι που δύσκολα θα ξανάβρισκαν. Μη νομίζετε πως τα γλυκά ήταν τότε όπως σήμερα που στα ντουλάπια ή στο ψυγείο θα υπάρχει σίγουρα κάτι γλυκό. Τότε ακόμη και το γλυκό του κουταλιού που έκαναν οι μανάδες μας ήταν απαγορευμένο και καλά κρυμμένο. Όσο πλησίαζαν οι μέρες για την αποκριά μικροί-μεγάλοι ντύνονταν κάθε βράδυ «παππούδες». Βα ν’ αντρ’μ πάπιανι; (θα γίνουμε παππούδες;) ήταν η ερώτηση, που σχεδόν είχε πάντα καταφατική απάντηση. Άλλωστε πώς θα περνούσε και λίγο ευχάριστα η ώρα με κάτι διαφορετικό; Ο καθένας ντυνόταν «παππούς» για διαφορετικούς λόγους. Τα μικρά παιδιά για να διασκεδάσουν, το έβλεπαν σαν παιχνίδι. Τα αγόρια που ήταν για παντρειά, για να δουν ελεύθερα κορίτσια στα σπίτια που θα πήγαιναν και οι γυναίκες για να μπουν σε σπίτια που δεν είχαν μπει ή για να δουν πόσο νοικοκυρές και πόσο προκομμένες ήταν κάποιες άλλες ή για να βγουν να κάνουν καμιά βόλτα στα καφενεία και στις καφετερίες και να δουν πώς διασκεδάζουν οι νέοι. Καλά για τις στολές που θα φορούσαν ούτε λόγος. Παίρνανε κάποια κουρέλια (κρ’πια) από το υπόγειο, τα ρούχα της γιαγιάς ή του παππού (εξ
Ιστορίες για αγρίους Μπρε – μπρε ντουνταμπρέ Γράφει ο Γιώργος Αθ. Μητώνας ου και το μακούδες και παππούδες), τα ρούχα από κάποιον που είχε απολυθεί από το στρατό, και στο πρόσωπο αντί για μάσκες (που δεν υπήρχαν εκείνη την εποχή) βάζανε καλέμια, τα οποία βόλευαν πολύ, γιατί μπορούσες να καπνίσεις ή να πιεις κανένα τσίπουρο. Στα χέρια φορούσαν κάλτσες για να μην καταλαβαίνουν αν είναι άνδρας ή γυναίκα. Τελευταίο αξεσουάρ της στολής ήταν ένα πράσο στο χέρι για να χτυπάς και κανένα κεφάλι. Την τελευταία Παρασκευή πριν τις Αποκριές τα παιδιά πήγαιναν στο σχολείο ντυμένα καρναβαλάκια και ακολουθούσε «επίσκεψη» του ενός σχολείου στο άλλο σε πνεύμα αβρότητας, συμφιλίωσης και αλληλοκατανόησης! (Καλά μιλάμε για πολύ ξύλο κατά την διάρκεια των επισκέψεων, μπάτσες και παταρές ήταν το πιο πρόχειρο κέρασμα.) Την Κυριακή της Αποκριάς, μετά την εκκλησία, ο κόσμος πήγαινε να κεράσει τις καινούργιες νύφες. Οι νύφες που ήταν νιόπαντρες ή οι κοπέλες που μόλις είχαν αρραβωνιαστεί, περίμεναν στο σπίτι τους το σόι του γαμπρού. Φορούσαν το καλύτερό τους φόρεμα και τα κοσμήματα που τις είχανε κεράσει στον αρραβώνα, και στο κεφάλι ένα ψεύτικο στέμμα ή κορώνα από χαρτόνι. Στη συνέχεια κερνούσαν τους καλεσμένους οι οποίοι με την σειρά τους ανταπέδιδαν την φιλοξενία βάζοντας χρήματα στο χέρι της νύφης όταν την χαιρετούσαν φεύγοντας. Τα παιδιά κυκλοφορούσαν με καπέλα καουμπόικα στο κεφάλι και ραμμένες παντελίτσες στο παντελόνι. Πού λεφτά για στολές! Να σκεφτείτε πως δεν είχαμε λεφτά ούτε για να πάρουμε καψούλια για να κάνουμε το αντέτι. Τα κορίτσια, από ό,τι θυμάμαι, και αυτά φορούσαν καπέλα καουμπόικα,
αλλά κάποια φορούσαν κάποια πολύχρωμα καπέλα σε σχήμα κώνου που παρέπεμπαν σε πριγκίπισσες. Το μεσημέρι στηνόταν ο φανός από τους άντρες της γειτονιάς. Τα πιο παλιά χρόνια ο φανός στηνόταν στο πιο μεγάλο άνοιγμα που υπήρχε στην γειτονιά, αργότερα, όμως, που τα καλώδια της ΔΕΗ και του ΟΤΕ γίνανε περισσότερα και καθώς κάποιοι δεν θέλανε το καπνό από τον φανό να φτάνει στο σπίτι τους, η εύρεση της θέσης του φανού γινόταν όλο και πιο δύσκολη. Μόλις, λοιπόν, ήταν έτοιμος ο φανός, τα κορίτσια τον έντυναν με σερπαντίνες και όλοι περιμέναμε το βράδυ. Το απόγευμα είχαμε άλλες υποχρεώσεις. Θεωρώ πως ήταν από τις πιο ευχάριστες υποχρεώσεις που είχα στην παιδική μου ηλικία. Οικογενειακώς οι μικρότεροι πηγαίνανε στους μεγαλύτερους, θείους και παππούδες, για ευχές. Ο μικρότερος έσκυβε και φιλούσε το χέρι του μεγαλύτερου λέγοντας «συγχωρεμένα» για όλα όσα είχαν συμβεί την προηγούμενη χρονιά. Όλοι οι μεγάλοι έδιναν ένα χαρτζιλίκι στα μικρά παιδιά, τυχεροί ήταν αυτοί που είχανε μεγάλο σόι γιατί μαζεύανε πολλά λεφτά. Υπήρχε βέβαια και η περίπτωση να έχεις μικρό σόι αλλά πλούσιο, ήταν όμως πολύ σπάνιο αυτό. Μόλις έπεφτε το σκοτάδι ήταν η ώρα του φανού. Έτσι κάποιοι μεγάλοι περιέλουζαν το φανό με πετρέλαιο ή, πιο παλιά, έβαζαν κάποια ξερά μικρά κλαδάκια σε δυο τρία σημεία του φανού και τα ανάβανε. Όλη η γειτονιά ξεκινούσε τα τραγούδια και το χορό με «μπρε – μπρε ντουνταμπρέ» και αυτοσχέδιους μασκαρλίτικους στίχους (κάποια στιγμή θα πρέπει να καταγραφούν). Πριν σβήσει τελείως ο φανός, τα παιδιά έκαναν αγώνες, ποιος θα
πηδήξει πάνω από τα κάρβουνα. Όταν ο φανός έφτανε στο τέλος του, όλοι μαζευότανε στο σπίτι του παππού και τις γιαγιάς για φαγητό. Μετά το φαγητό ήταν η ώρα για την «αμ’ χάσκα». Σε μια ξάλα (πλάστη) έδεναν με ένα σχοινί ένα κομμάτι χαλβά (άσπρος σκληρός, και νομίζω πως μόνο στο Λιβάδι το βρίσκει κανείς). Άλλοι αντί για χαλβά βάζανε αυγό, λουκούμι ή ένα κομμάτι τυρί. Ο παππούς ή ο μεγαλύτερος της οικογένειας κρατούσε την ξάλα και πηγαίνοντας μπροστά στον καθένα την κουνούσε πέρα-δώθε μπροστά του, ώστε ο άλλος να καταφέρει να πιάσει ό,τι ήταν κρεμασμένο με το στόμα χωρίς να χρησιμοποιήσει τα χέρια του. Από τις πιο αστείες στιγμές του αμ’ χάσκα, όταν κάποιος παππούς δάγκωσε το χαλβά και του έφυγε από το στόμα ο χαλβάς μαζί με τη μασέλα. Στα σπίτια που είχανε καινούργιες νύφες, και που τις είχανε κεράσει χρήματα το πρωί, πήγαινε το σόι του γαμπρού και γλεντούσανε όλη νύχτα. Βέβαια τους επισκέπτονταν και όλα τα καρναβάλια του χωριού για να δούνε πώς γλεντάνε. Άλλωστε, αυτό ήταν αναμενόμενο γιατί πώς αλλιώς θα γινόταν θέμα προς συζήτηση για τις επόμενες ημέρες από τις γειτόνισσες και από άλλους; - Τ’ καμό μβιάστα, κιντισιτ’. Η Καθαρή Δευτέρα έδινε τέλος στο όλο πανηγύρι. Οι νοικοκυρές πλένανε με στάχτη τις κατσαρόλες και τα τηγάνια ενώ ξεκινούσε η νηστεία. Στους δρόμους χόρευαν τα αγόρια γαϊτανάκι και περνούσε η καμήλα (μουλάρια ή αυτοσχέδιες κατασκευές τροποποιημένες έτσι ώστε να μοιάζουν με καμήλες). Οι νύφες (ε, είχαν την τιμητική τους αυτές τις ημέρες) ετοίμαζαν το κουσιάφι και μοίραζαν στα συμπεθέρια. Για χαρταετούς ούτε λόγος. Πολύ αργότερα κάποιοι άρχισαν δειλά-δειλά να κατασκευάζουν αυτοσχέδιους με εφημερίδες ή χαρτιά από το Παλλάς, που κατέληγαν κρεμασμένοι πάνω στα δέντρα στο παλιό γήπεδο του Κιόσκι. Ακόμη, καθώς τούτη η στήλη κλείνει έναν ακόμη χρόνο στην εφημερίδα μας θα ήθελα να ζητήσω από όλους τους αναγνώστες που ίσως έθιξα ή πιθανόν να πείραξα με τα προηγούμενα άρθρα, ένα μεγάλο «συγχωρεμένα», όπως λέγαμε παλιότερα τέτοιες μέρες. Συγχωρεμένα λοιπόν σε όλους! Υ.Γ Ας πούμε συγχωρεμένα μιας και είναι το ημερών, μπας και σβήσουμε από τη μνήμη μερικών κάποιες ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΑΓΡΙΟΥΣ για να είμαστε «καθαροί» για ακόμη περισσότερες…
Η αλληλογραφία μας ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΠΑΡΑΙΤΗΣΗΣ
Λιβάδι 4-1-11 Προς τον Πρόεδρο της Δημοτικής Κοινότητας Λιβαδίου κ. Λάζαρο Χατζή Αξιότιμε κ. Πρόεδρε, με την παρούσα επιστολή επιθυμώ να σας γνωστοποιήσω την απόφασή μου να παραιτηθώ από το αξίωμα του συμβούλου της Δημοτικής Κοινότητας Λιβαδίου. Η απόφασή μου αυτή είναι αποτέλεσμα ώριμης σκέψης και, ουσιαστικά, ένδειξη των προσωπικών μου ιδανικών και όλων αυτών που πιστεύω. Από την πρώτη στιγμή που αποφάσισα να θέσω τον εαυτό μου υποψήφιο σύμβουλο, είχα ως μοναδική προτεραιότητα το όφελος του χωριού και λειτουργούσα πάντα ξεκάθαρα και τίμια. Ήταν μεγάλη τιμή για μένα το ότι με ψήφισαν 308 συμπολίτες μου και προσωπική μου πεποίθηση ήταν και είναι ότι πάνω από όλα πρέπει να τιμήσω τις ψήφους αυτές. Ταυτόχρονα, επέλεξα να τιμήσω, μέχρι τελευταία στιγμή, και το συνδυασμό που ανήκω μένοντας πιστός στις αρχές μου. Λόγοι, όμως, προσωπικής ευθιξίας και συνείδησης με αναγκάζουν να αποχωρήσω και να υποβάλω την παραίτησή μου. Με εκτίμηση Γιάννης Ε. Γαζέτης
ΟΡΙΣΜΟΣ ΑΝΤΙΔΗΜΑΡΧΩΝ ΣΤΟ ΔΗΜΟ ΕΛΑΣΣΟΝΑΣ Τον ορισμό των αντιδημάρχων και τις αρμοδιότητες που αναλαμβάνουν ανακοίνωσε ο Δήμαρχος Ελασσόνας, κ. Γιώργος Πασχόπουλος. Αναπληρωτής Δημάρχου ορίζεται ο κ. Αθανάσιος Καλιακούδας, στον οποίο μεταβιβάζονται ακόμα οι αρμοδιότητες του αντιδημάρχου Πολιτικής Προστασίας και του αντιδημάρχου δημοτικής περιφέρειας Αντιχασίων και Σαρανταπόρου. Αντιδήμαρχος Διοικητικών Υπηρεσιών και Πολεοδομίας και πρόεδρος της Επιτροπής Ποιότητας Ζωής ορίζεται ο κ. Τηλέμαχος Γκαμπέτας. Αντιδήμαρχος Αγροτικής Ανάπτυξης και Προστασίας της Δημόσιας Υγείας ορίζεται ο κ. Γεώργιος Παπαδόπουλος. Αντιδήμαρχος Προγραμματισμού και Οικονομικών Υπηρεσιών ορίζεται ο κ. Φώτιος Τζιόκας. Αντιδήμαρχος Περιβάλλοντος, Καθαριότητας και Ανακύκλωσης ορίζεται ο κ. Χαρίλαος Τσιουβελακίδης. Αντιδήμαρχος δημοτικής περιφέρειας Λιβαδίου – Ολύμπου – Καρυάς και αντιδήμαρχος Ανάπτυξης ορεινών Όγκων ορίζεται ο κ. Αθανάσιος - Νικόλαος Καψάλης. Αντιδήμαρχος δημοτικής περιφέρειας Ποταμιάς – Βερδικούσιας και αντιδήμαρχος του τομέα άρδευσης ορίζεται ο κ. Ιωάννης Τσούτσος . Στη θέση του προέδρου της Δ.Ε.Υ.Α.ΕΛ. ο κ. Ιωάννης Ράπτης. Στη θέση του προέδρου της Κ.Ε.Δ.Ε. ο κ. Αθανάσιος Ζιώγας. (πηγή :ιστοσελίδα Leukipoli.gr)
ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΛΙΒΑΔΙΟΥ
1η Συνεδρίαση, Τρίτη 18-01-2011, 10:00 π.μ. Αποφάσεις:1. Ψηφίστηκε το Τεχνικό Πρόγραμμα 2011 με ψήφους, 4 υπέρ, 1 απών. 2. Προτάθηκαν για μέλη της Επιτροπής «ΤΖΩΝ ΝΙΑΜΑΣ» οι: Κιτσούλη Ξανθή, Μεταξιώτη Άννα, Κιτσούλης Δημοσθένης, Κοκκινοπλίτης Ξενοφών, Μπατζάκης Ελευθέριος, Ευάγγελος Στερνάκας (αναπληρωματικό μέλος). 3. Ψηφίστηκε η μεταφορά του Κ.Ε.Π., με 3 ψήφους υπέρ, 1 λευκό, 1 απών. 4. Διατυπώθηκε η πρόταση για τη λειτουργία των υπηρεσιακών μονάδων της Δημοτικής Κοινότητας με την προϋπάρχουσα μορφή. 5. Διατυπώθηκαν απόψεις που συγκλίνουν στην άμεση επαναλειτουργία του Τουριστικού Περιπτέρου. 6. Δεντροφύτευση περιφερειακού δρόμου και τοποθέτηση προστατευτικών κιγκλιδωμάτων. Ψηφίστηκε με 4 ψήφους υπέρ, 1 απών. 7. Συντήρηση και Λειτουργία του μουσείου "Γ. Ολύμπιος" και του πολιτιστικού κέντρου. Ψηφίστηκε με 4 ψήφους υπέρ, 1 απών. Ο Πρόεδρος της Δημοτικής Κοινότητας Λιβαδίου Χατζής Λάζαρος
ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΛΙΒΑΔΙΩΤΩΝ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Δραστηριότητες Δεκεμβρίου 2010 - Ιανουαρίου 2011 Την Κυριακή 5 Δεκεμβρίου 2010, έγινε η ετήσια απολογιστική Γενική Συνέλευση του Συλλόγου μας. Το Διοικητικό Συμβούλιο, του οποίου η θητεία λήγει στα τέλη του 2011, ενημέρωσε τα μέλη για τα πεπραγμένα του έτους, τα σημαντικότερα σημεία των οποίων, πέραν των κλασσικών δραστηριοτήτων του Συλλόγου (χορός, συνεστιάσεις, χορευτικά κλπ.), ήταν: α) Κορυφαίο γεγονός, είναι η έκδοση των δύο βιβλίων του κου Κώστα Προκόβα ‘Οι καιροί, ο τόπος και οι άνθρωποι’ και ‘Τότε που παίζαμε’ και οι αντίστοιχες παρουσιάσεις τους στο Λιβάδι, στη Θεσσαλονίκη και στην Ελασσόνα. β) Η μεγάλη εκδρομή του Συλλόγου στο Μοναστήρι (Μπίτολα) και στο Κρούσοβο, μετά από πρόσκληση του εκεί Έλληνα Πρόξενου κου Μ. Τριπολιτάκη, για την παρουσίαση από τον Σύλλογο της επανέκδοσης του λεξικού του μεγάλου Λιβαδιώτη Κωνσταντίνου Νικολαΐδη. γ) Η δημιουργία του ντοκυμαντέρ για το Σύλλογό μας, διάρκειας 50 λεπτών, το οποίο προβλήθηκε 2 φορές μέχρι στιγμής από τη Δημοτική Τηλεόραση TV 100. Μετά την έγκριση της οικονομικής διαχείρισης και την ομόφωνη απαλλαγή του Δ.Σ., συζητήθηκαν τα ζητήματα της χαλάρωσης που εμφανίζεται ως προς τη συσπείρωση των μελών γύρω από το Σύλλογο και κατατέθηκαν προτάσεις επί των διαφόρων επί μέρους θεμάτων. Ο Σύλλογος δεσμεύτηκε να παρακολουθεί από κοντά τα νέα δεδομένα που προέκυψαν από το πρόγραμμα “Καλλικράτης“ και να στηρίξει κριτικά κάθε προσπάθεια της νέας Καλλικρατικής αρχής που θα έχει στόχο την ανάπτυξη της περιοχής και του Λιβαδίου Την Παρασκευή 17 Δεκεμβρίου 2010, η ευγενική μορφή του Άη-Βασίλη επισκέφθηκε, όπως κάθε χρόνο, τη λέσχη του Συλλόγου μας και μοίρασε δώρα στα παιδάκια, ευχόμενος σε όλους μας καλά Χριστούγεννα κι ευτυχισμένο το 2011. Τα πλατιά χαμόγελα και τα χαρούμενα τιτιβίσματα των μικρών παιδιών, γέμισαν τη λέσχη μας και τις ψυχές μας με απέραντη τρυφεράδα και αγάπη. Ο Άγιος μας έκλεισε ραντεβού για τις παραμονές των Χριστουγέννων του 2011, όπου όλοι μας θα είμαστε κατά ένα χρόνο μεγαλύτεροι, σε αντίθεση με αυτόν, που έχει κηρυχθεί διατηρητέος και θα είναι πάντα αειθαλής. Το Σαββατοκύριακο 11-12 Δεκεμβρίου 2010, η μεγάλη χορευτική ομάδα του Συλλόγου μας (οι λεγόμενοι σαρανταπενηντάρηδες - και βάλε), μετά από πρόσκληση της Ελληνικής Πρεσβείας στην ΠΓΔΜ (FYROM), εκπροσώπησε την Ελλάδα που ήταν φέτος η τιμώμενη χώρα, σε μία επίσημη δεξίωση στο Μοναστήρι. Την ομάδα του Συλλόγου μας (τα ζεύγη Κ. Μουσένα, Τ. Φακαλή, Δ. Γαλλή, Γ. Καρατζήκα, Γ. Συνεφάκη & η Λ. Τσανούσα), συνόδευσε ο κύριος Γιώργος Κωστίκας, εκ Μεγάλων Λιβαδίων Πάϊκου καταγόμενος, ένας μεγάλος πατριώτης και βασικός παράγοντας της επανέκδοσης του λεξικού του Κ. Νικολαϊδη. Η εκδήλωση ήταν απόλυτα επιτυχημένη και η τοπική κοινωνία θαύμασε τη χορευτική δεινότητα των μελών του Συλλόγου μας, τα οποία καταχειροκροτήθηκαν. Την Κυριακή 9 Ιανουαρίου 2011, ο Σύλλογος έκοψε την παραδοσιακή του πίττα, μία εύγευστη κρεατόπιττα που κάθε χρόνο ετοιμάζει το ζαχαροπλαστείο “City” του Λάζαρου Προκόβα. Η αίθουσα της λέσχης μας ήταν κατάμεστη από μέλη και φίλους, οι οποίοι είχαν την ευκαιρία να μας ευχηθούν και να αλληλοευχηθούν Καλή Χρονιά. Την εκδήλωση τίμησαν πολλοί φίλοι, πανεπιστημιακοί δάσκαλοι, αντιπρυτάνεις και κοσμήτορες, καθώς και πολιτικοί άνδρες, υπουργοί και βουλευτές. Το φλουρί έπεσε σε μία καλή φίλη του Συλλόγου μας, η οποία κέρδισε ένα καλό ηχητικό πολυμηχάνημα ράδιο-CD, ενώ το φλουρί στην πίττα του Δ.Σ. έπεσε στην τυχερή Ελένη Φουρκιώτη, δύο όμορφα κηροπήγια Το Σαββατοκύριακο 22-23 Ιανουαρίου 2011, ο Σύλλογος συμμετείχε ενεργά στο 2ήμερο που οργάνωσε η Πανελλήνια Ομοσπονδία Πολιτιστικών Συλλόγων Βλάχων, με κορύφωση την κοπή της πίττας στην αίθουσα τελετών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης την Κυριακή 23. Το Σάββατο 22 Ιανουαρίου 2011 το απόγευμα, στην Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών, πραγματοποιήθηκε ημερίδα με θέμα: "Η Θεσσαλονίκη και οι Βλάχοι", με ομιλητές τους Νικόλαο Μέρτζο, Πρόεδρο της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών και τον Αστέριο Κουκούδη, εκπαιδευτικό-συγγραφέα, βραβευθέντα για το έργο του από την Ακαδημία Αθηνών Την Κυριακή 23, στην κεντρική εκδήλωση τιμήθηκαν για τις μεγάλες εθνικές ευεργεσίες τους: • Ο μεγάλος Λιβαδιώτης Δημήτρης Ζάννας, δωρητής του Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα κι ενός μεγάλου κτήματος στην Αμερικανική Γεωργική Σχολή, για την συμβολή του στη διατήρηση και ανάδειξη της συλλογικής μνήμης του Έθνους. • Οι αδελφοί Νικόλαος και Λεωνίδας Παπαγεωργίου, (καταγωγή από τη Σιάτιστα), δωρητές του ομώνυμου Νοσοκομείου, για το ανθρωπιστικό τους πνεύμα. • Η μνήμη της Αλίκης Τέλλογλου, (καταγωγή από το Μοναστήρι - Μπίτολα), δωρήτριας του Τελλόγλειου Ιδρύματος, για την προσφορά της στον πολιτισμό. Στις χορευτικές επιδείξεις που ακολούθησαν, το Λιβάδι μας εκπροσώπησαν τα χορευτικά του Συλλόγου μας, της Κατερίνης και του Εξωραϊστικού, σε έναν ενιαίο και συμπαγή κύκλο.
5
Εκδηλώσεις του ΕΣΛ: ∆εκέµβριος 2010 - Ιανουάριος 2011
Τα μπαμπαλιούρια και οι βλάχες
Από την αιμοδοσία, 8-1-2011
Ένα δίμηνο, αρκετά πλούσιο σε εκδηλώσεις, μας πρόσφερε ο Εξωραϊστικός Σύλλογος. Στις 3-12-2010, πραγματοποιήθηκε, σε συνεργασία με το 1ο Δημοτικό σχολείο, συνάντηση εκπαιδευτικού περιεχομένου, στο Ζάννειο. Η συνάντηση είχε θέμα «πως θα αγαπήσουν τα παιδιά τα μαθηματικά», με ομιλητή τον κ. Καούνα. Στις 11-12-2010, ο σύλλογος φιλοξένησε το θεατρικό θίασο «Τσιριτσάντζουλες», στο έργο του Ντάριο Φο, «μίστερο μπούφο». Αρκετοί ήταν οι Λιβαδιώτες που παρακολούθησαν το έργο παρά τη διακοπή του ρεύματος και το κρύο. Η ετήσια γενική συνέλευση του συλλόγου, έγινε στις 26-12-2010, με θέματα: τον απολογισμό του προηγούμενου έτους και τον προγραμματισμό του τρέχοντος. Μια όμορφη μουσική εκδήλωση, έλαβε χώρα στο Ζάνννειο, στις 28-12-2010, με πρωταγωνιστές τα 34 παιδιά του μουσικού τμήματος του συλλόγου. Η γιορτή, οργανώθηκε μέσα σε λίγες μέρες από τους δάσκαλους μουσικής, Μπίσμπα Λάζαρο, Ζιώγα Παναγιώτη, Γελαδάρη Χρήστο και το Δ.Σ του συλλόγου. Συμμετείχαν, αφιλοκερδώς, ο Δημήτρης Καψάλης, ο Ζιάκος Γιάννης και ο Τσιαβές Δημήτρης που μάγεψε το κοινό με το φλάουτο και το σαξόφωνο. Παρουσιάστηκαν κάλαντα, χριστουγεννιάτικα τραγούδια και ποιήματα από όλη τη χώρα. Μια μεγάλη ομάδα του Ε.Σ. με τα γνωστά «μπαμπαλιούρια» επισκέφτηκαν, στις 3012-2010, την Ελασσόνα. Η ομάδα αποτελούνταν από τους, Γκαβοτάσιο Γεώργιο, Μπατζογιάννη Κώστα, Ράπτη Χαρίλαο, Κιτσούλη Σάκη, Τσανούσα Κωνσταντίνο, τις βλάχες, Τσανούσα Αλίκη, Τσιαλιού Γρηγορία, Σιάτρα Φανή, Σαλαβέρη Εύα, Τζημαγιώργη Σοφία και τους τσολιάδες, Ξενοφών Κοκκινοπλίτη και Γρηγόρη Παπαστεργίου. Στις 31-12-2010, μια μεγάλη παρέα από παιδιά, γονείς, φίλους και μέλη του συλλόγου έψαλλαν τα πρωτοχρονιάτικα κάλαντα (σουρβάσου) στις γειτονιές του χωριού. Ανήμερα της πρωτοχρονιάς, όπως κάθε χρόνο, τα μπαμπαλιούρια έκαναν και πάλι την εμφάνισή τους, έξω από τις εκκλησιές του χωριού. Μπαμπαλιούρια ήταν οι: Γκρίζος Θωμάς, Κάλφας Γιώργος, Τίμος Τζημαγιώργης, Καρράς Παναγιώτης, Ράπτης Χαρίλαος και Μπατζογιάννης Κώστας. Βλάχες ήταν οι: Αντιγόνη Γαζέτη, Θεανώ Τζημαγιώργη, Δήμητρα Τσαχαλίνα, Αλίκη Τσανούσα, Νικολέτα Γαζέτη και Ελευθερία Μπουτζέτη. Στις 8-1-2011 πραγματοποιήθηκε η αιμοδοσία του συλλόγου. 44 εθελοντές αιμοδότες συμμετείχαν σ’ αυτή την εκδήλωση αγάπης. Aυτοί ήταν οι: Μητώνας Χαράλαμπος, Αντωνίου Αντώνιος, Γαζέτη Ξανθή, Στερνάκα Ευθαλία, Δαμαλή Κατερίνα, Πατέρα Μαρία, Μάντζιου Ξανθή, Παλαθιώτης Βασίλειος, Καψάλη Μαρία, Γκατζούνη Θεοδώρα, Γαζέτη Αγγέλα, Φουρκιώτη Σταυρούλα, Τσαχαλίνας Διονύσιος, Σούρδη Ευθαλία, Γκούμα Θεοδώρα, Τσανούσας Βασίλειος, Παρτάλα Ολυμπία, Γκουτζαμάνης Ευάγγελος, Μπατζογιάννη Θεοδώρα, Μπατζάκη-Δερβένη Αθανασία, Χαρίση Αικατερίνη, Καρανίκα Φανή, Παπαστεργίου Ολυμπία, Μπατζάκη Γλυκερία, Γαζέτη Σταυρούλα, Μπατζάκη Άννα, Μόκα Ευπραξία, Μπατζογιάννη Άννα - Ελένη, Κρατσιώτη Μαργαρίτα, Σαλαβάτη Ασπασία, Φτεργιώτης Δημήτριος, Γαλάνης Αθανάσιος, Σούρδης Κων/νος, Γεωργάκης Αριστείδης, Τεγούλη Καλλιόπη, Τεγούλη Πολυξένη, Τσιαλιός Κων/νος, Γαλάνης Νικόλαος, Βαρβαρέζος Δημήτριος, Ψαλλίδας Θεόδωρος, Ψαλλίδας Κων/νος, Γιάγκου Αλεξάνδρα, Γαζέτη Δέσποινα, Μάντζιου Μαρία, Τσανούσα Καλλιόπη Στις 23-1-2011 μέλη του Συλλόγου και τα τμήματα του Γυμνασίου του χορευτικού του Ε.Σ.Λ. παρευρέθηκαν στην εκδήλωση της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Πολιτιστικών Συλλόγων Βλάχων για την κοπή της πίτας που πραγματοποιήθηκε στην αίθουσα τελετών του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Η εκδήλωση περιελάμβανε και παραδοσιακούς χορούς με τη συμμετοχή των χορευτικών συγκροτημάτων Βλάχικων Συλλόγων, μελών της Ομοσπονδίας
Από την Χριστουγεννιάτικη μουσική εκδήλωση, 28-12-2010
6
Σίγνια (Θεοφάνεια 2011) στο Λιβάδι
ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΛΙΒΑΔΙΩΤΩΝ ΚΑΤΕΡΙΝΗΣ Χριστουγεννιάτικες εκδηλώσεις
Σε έντονη πολιτιστική δραστηριότητα, ως αυθεντικός εκπρόσωπος τής παράδοσης, ο Σύλλογος Λιβαδιωτών Κατερίνης και εφέτος πραγματοποίησε τις εξής εκδηλώσεις: Η χριστουγεννιάτικη γιορτή των μικρών φίλων και χορευτών έγινε στις 18/12/2010 στη λέσχη του συλλόγου. Η παρουσία του Άη Βασίλη, με δώρα και ζαχαρωτά, χάρισε χαμόγελα ευτυχίας σε όλους. Ακολούθησαν ποιήματα, τραγούδια, ερωτήσεις και πειράγματα από τα παιδιά στον Άγιο Βασίλη. Ένα σακίδιο με το λογότυπο του συλλόγου ήταν για φέτος το δώρο που πρόσφερε ο σύλλοΤο νέο Δ.Σ. του Συλλόγου Κατερίνης γος στα παιδάκια, προκειμένου να υπάρχει μία ομοιόμορφη παρουσία και εκπροσώπησή του. Στα πλαίσια των δραστηριοτήτων για την προβολή και τη διατήρηση τής πολιτισμικής ταυτότητας των Λιβαδιωτών, αναβίωσαν τα μέλη του Δ.Σ και οι φίλοι του συλλόγου τα έθιμα: «ΚΑΛΑΝΤΑ» και «ΜΠΑΜΠΑΛΙΟΥΡΙΑ». Έκθαμβοι έμειναν όσοι απόλαυσαν το θέαμα του άστρου και των «μπαμπαλουριών», που παρήλασαν στον πεζόδρομο της Κατερίνης, στις οικίες των μελών, στις δημόσιες υπηρεσίες και στα απανταχού λιβαδιώτικα στέκια και επιβράβευσαν την προσπάθεια του συλλόγου που επαναλαμβάνεται με επιμονή και υπομονή κάθε χρόνο. Ένα μεγάλο ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ σε όσους συνέδραμαν στη διατήρηση και παρουσία αυτού του εθίμου απευθύνει το ΔΣ του Συλλόγου Λιβαδιωτών Από τη χριστουγεννιάτικη γιορτή των μικρών φίλων Κατερίνης. Τη βασιλόπιτα για το 2011 έκοψε στη λέσχη του Συλλόγου στις 16/1/2011, η κ. Καίτη Κουκουβίτου, ως ένδειξη τιμής για την πολύτιμη προσφορά της στο Σύλλογο. Ακολούθησε βραδιά με ζωντανή λαϊκή και παραδοσιακή μουσική, πλούσια εδέσματα και χορευτικό ξεφάντωμα από την πλευρά όλων των μελών και φίλων του Συλλόγου. Το φλουρί της βασιλόπιτας που είχε ως αντίτιμο ένα σετ μαργαριταρένια σκουλαρίκια , προσφορά του συλλόγου κέρδισε η κ.Ελευθερία Γκαβαρδίνα ,ενώ η τυχερή της λαχειοφόρου που ακολούθησε και κέρδισε ένα γυναικείο μενταγιόν είναι η κα. Ελευθερία Δαμαλή
ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ
1. Στις 5/2/2011 και στο κέντρο «ΕΛΙΑ» θα πραγματοποιηθεί ο ετήσιος χορός του Συλλόγου. 2. Η αναβίωση του εθίμου «Ντούφες» θα λάβει χώρα στο κέντρο «ΠΙΕΡΙΔΑ» την ημέρα των Αγίων Θεοδώρων 12/3/2011. 3. Ο Χαρίλαος Κωτίκας εις μνήμην του μοναχού ΑΝΘΙΜΟΥ ΓΚΑΛΙΝΑ προσέφερε στον σύλλογο το ποσό των πενήντα (50) ευρώ. 4. Η διεύθυνση του ηλεκτρονικού ταχυδριμείου του συλλόγου Κατερίνης είναι sylivkat@gmail.com.
ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΛΙΒΑΔΙΩΤΩΝ ΑΘΗΝΑΣ
Αρχαιρεσίες και κοπή πίτας Το Δ.Σ. του Συλλόγου αποφάσισε να πραγματοποιηθούν οι εκλογές για την ανάδειξη των νέων οργάνων (Διοικητικό Συμβούλιο και Εξελεγκτική Επιτροπή) του Συλλόγου, όπως προβλέπεται και από το καταστατικό. Ως πρώτη ημερομηνία ορίστηκε η Κυριακή 6-2-2011 και σε περίπτωση που δεν υπάρξει απαρτία την Κυριακή 13 Φεβρουαρίου 2011 και ώρα 12.00΄π.μ. στα Γραφεία του Συλλόγου στη Δ/νση Ιθάκης 29β. Την ίδια ημέρα θα γίνει και η κοπή της πίτας.
Στην κοπή πίτας της ΠΟΠΣΒ
(Σουρβάσο) Πρωτοχρονιάτικα κάλαντα
ΑΝΑΣΚΑΦΙΚΕΣ ΕΡΕΥΝΕΣ ΣΤΗ ΠΑΛΑΙΟΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΠΟΛΗ ΤΗΣ ΔΟΛΙΧΗΣ Ο αρχαιολόγος Κουγιουμτζόγλου Σπύρος παρουσιάζει τα ευρήματα των ανασκαφών του 2010 Από το μακρινό 2002 μέχρι σήμερα η Δημοτική Αρχή του Δήμου Λιβαδίου σε συνεργασία με την 7η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων και τους προϊσταμένους της κ. Λάζαρο Δεριζιώτη και κ. Ασπασία Ντίνα στη συνέχεια, ξεκίνησε τις
και είχε άμεση σχέση με τη δυτική πύλη. Πρόκειται για ένα παράγονο κτίσμα με διαστάσεις: ανατολικά 6,50μ., δυτικά 3,75μ., βόρεια 3,68μ. και νότια 3,84μ. με είσοδο στη βόρεια πλευρά. Το άνοιγμα της εισόδου είναι 1,25μ. Στην ανατολική
Αψιδωτό κτίσμα ανασκαφικές έρευνες στο χώρο του «Καστριού» της ευρύτερης περιοχής του Δήμου. Η έρευνα έδειξε ότι πρόκειται για τη παλαιοχριστιανική πόλη της Δολίχης, σύμφωνα με την επιγραφή που βρέθηκε εντοιχισμένη στη Βασιλική Β΄ και αναγράφεται το όνομα της πόλης. Όλα αυτά τα χρόνια ήρθαν στο φως από την αρχαιολογική σκαπάνη τρεις παλαιοχριστιανικές βασιλικές, στη Βασιλική Α΄ αποκαλύφτηκαν μοναδικά ψηφιδωτά, ο οχυρωματικός περίβολος της πόλεως, εργαστήρια και κατοικίες, η νότια και δυτική πύλη της πόλεως και πλήθος κινητών ευρημάτων ( αγγεία, μεταλλικά αντικείμενα, επιγραφές, νομίσματα κ.α.). Πιστή λοιπόν στην υπόσχεση που είχε δώσει η τότε δημοτική αρχή με επικεφαλής το Δήμαρχο Λιβαδίου κ. Νικόλαο Καψάλη και στη συνέχεια με το Δήμαρχο κ. Ιωάννη Γκούμα και τον απερχόντα Δήμαρχο κ. Γεώργιο Γαλάνη, ξεκίνησε η ανασκαφική έρευνα αποκλειστικά με χρήματα το Δήμου Λιβαδίου στις 2 Αυγούστου και ολοκληρώθηκε στις 4 Σεπτεμβρίου, με τη συμμετοχή 6 εργατών του δήμου. Αρχικά έγινε αποψίλωση όλου του αρχαιολογικού χώρου της ακροπόλεως και ιδιαίτερα στη δυτική πλευρά. Η ανασκαφική έρευνα που ακολούθησε ήταν μικρής διάρκειας και έκτασης. Αρχικά ερευνήθηκε το κτίσμα που εντοπίστηκε στο νότιο άκρο της ακροπόλεως
εξωτερική πλευρά του εντοπίστηκε τοίχος άλλου κτίσματος με κατεύθυνση προς τα ανατολικά. Τα ευρήματα του νοτιοδυτικού αυτού κτίσματος μας κάνουν να υποθέσουμε ότι είχε άμεση σχέση με την άμυνα της δυτικής πύλης. Πρόκειται για σιδερένιες αιχμές λόγχης, η μία εκ
και με διαστάσεις 6,40μ. μήκος και με δύο εισόδους στα ανατολικά και στα νοτιοανατολικά. Μετά την αφαίρεση της επίχωσης αποκαλύφθηκε ένα παχύ στρώμα στάχτης σε όλη την επιφάνειά του. Χώρος Β. Πρόκειται για ένα
βρίσκεται ο χώρος Ζ με διαστάσεις 5,62 Χ 3,80μ. Μία είσοδος πλάτους 1,35μ βρίσκεται στα ανατολικά. Τους χώρους Ε και Ζ περιτρέχει ένας δρόμος-διάδρομος πλάτους 1,30μ. και μήκους 8,70 με κατεύθυνση Β-Ν και 8,33 με κατεύθυνση Α-Δ.
Βορειοανατολικό κτίσμα Βασιλική̋ Γ´ ορθογώνιο κτίσμα διαστάσεων 3,43 Χ 5,60μ. με είσοδο προς τα δυτικά πλάτους 1,45μ. Χώρος Γ. Συνορεύει με το χώρο Β και έχει διαστάσεις 3,30 Χ 5,35μ. Μία είσοδος πλάτους 1,20μ. υπάρχει προς τα δυτικά ενώ επικοινωνεί με το Χώρο Β με μία είσοδο στο βόρειο
Φυλάκιο των οποίων παρουσιάζει μεγάλο κοινό τοίχο πλάτους 1,29μ. Χώρος Δ. Ανατολικά του χώρου ενδιαφέρον εξαιτίας του μήκους της Α βρίσκεται ο χώρος Δ ο οποίος δεν και της σπανιότητάς της. Στη συνέχεια η έρευνα συνεχίστη- ερευνήθηκε. Χώρος Ε. Ανατολικά του Χώρου κε ανατολικά της πύλης όπου αποκαλύφθηκε ένα κτιριακό συγκρότη- Β βρίσκεται ο χώρος Ε με διαστάσεις μα αποτελούμενο από τουλάχιστον 3,60 Χ 7,40μ. Ο χώρος επικοινωνεί 6 χώρους και το οποίο παρουσιάζει στα νότια με μία είσοδο. Χαρακτηδύο τουλάχιστον χρονολογικές ριστικό του χώρου αυτού είναι ότι οι τοίχοι του σώζουν επίχρισμα στο περιόδους. Χώρος Α. Πρόκειται για ένα εσωτερικό τους. Χώρος Ζ. Βόρεια του χώρου Ε μικρό χώρο με μία κόγχη στα νότια
Κύριο χαρακτηριστικό των παραπάνω χώρων είναι ότι παρουσιάζουν παχύ στρώμα καταστροφής αλλά και παχύ στρώμα στάχτης σε όλη την επιφάνεια από τη πύλη μέχρι τη περιοχή που έχουμε ανασκάψει. Επίσης βρέθηκε μεγάλος αριθμός οστράκων. Τέλος ερευνήθηκε ένα ακόμη κτίσμα βορειοανατολικά της Βασιλικής Γ΄ με διαστάσεις: 6,30μ. ανατολικά, 5,10μ. δυτικά, 4,40μ. βόρεια, 3,15μ. νότια. Η νοτιοδυτική γωνία σχηματίζει μία μικρή καμπύλη και ακολουθεί η δυτική είσοδος με άνοιγμα 1,85μ. Μία δεύτερη είσοδος αποκαλύφθηκε στην ανατολική πλευρά με άνοιγμα 1,35μ. Για την κατασκευή του χρησιμοποιήθηκαν ακατέργαστοι λίθοι χωρίς συνδετικό κονίαμα. Το σωζόμενο ύψος των τοίχων είναι από 0,75μ. έως 1,20μ. και έφερε παχύ στρώμα καταστροφής από κεραμίδες στέγης ενώ το δάπεδό του καλυπτότανε από παχύ στρώμα στάχτης. Στη δυτική είσοδο και μπροστά στο πλακόστρωτο δάπεδο βρέθηκε ένας μικρός πίθος, το οποίο μας κάνει να υποθέσουμε ότι ο παραπάνω χώρος – κτίσμα χρησιμοποιήθηκε ως μαγαζί. Στη βορειοανατολική γωνία του κτίσματος βρέθηκε επίσης ένας μικρός αποθέτης καθώς και δύο πήλινοι αγωγοί ύδρευσης ατάκτως τοποθετημένοι. Τέλος συλλέχτηκε μεγάλος αριθμός οστράκων από μικρά και μεγάλα αγγεία. ΚΟΥΓΙΟΥΜΤΖΟΓΛΟΥ ΣΠΥΡΟΣ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΟΣ
7
Γράφει ο Ευρυπίδη̋ Καπέτη̋
Tα Αρραβωνιάσματα
Οι επίσημοι αρραβώνες αποφασίζονταν από κοινού από τους συμπέθερους το λόγο κυρίως τον είχε το σπίτι της νύφης. Έπρεπε να ετοιμαστεί για κάποια έξοδα για να υποδεχτεί το σόι του γαμπρού, αλλά και τους συγγενείς «βα αρκεμου νεουλου τ Χαστό» Θα ρίξουμε το δαχτυλίδι τα Χριστούγεννα. Πάντα οι επίσημοι αρραβώνες (τα επίσημα) γίνονταν σε μεγάλες γιορτές Χριστούγεννα, Πάσχα, Απόκριες, Αγίου Δημητρίου, Παναγία, στις χρονιάρες μέρες του χωριού. Τα νέα διδίδονταν στο χωριό πολύ γρήγορα. Ο προφορικός λόγος έπαιζε το ρόλο της εφημερίδας. Οι ευχές έπαιρναν και έδιναν «σι μπανιατζι γαμπροουλου», «σι μπανιατζι μβιαστα». Χαρακτηριστικά, κάποιος ενώ του εύχονταν να ζήσετε, συγχαρητήρια, αυτός απαντούσε «φχαριστώ μούλτου, σι σιτουαρν λα τινι». Ευχαριστώ πολύ και στα κεφαλάκια σου, ανεξάρτητα αν ο ευχόμενος ήταν ελεύθερος ή παντρεμένος, γέρος ή νέος. Βέβαια υπάρχουν και τα σχετικά καλαμπούρια. Όταν ο νέος ένιωθε τις δυνάμεις του να βρίσκονται στο φόρτε τους, ανέβαινε στο σκελετό της οροφής του σπιτιού (δεν υπήρχαν ταβάνια) και συγκεκριμένα επάνω στην γκρεντιά (ξύλινος κορμός) και απειλούσε τους γονείς ότι θα την έκοβε. « βόι μβιάστα βα τάλιου γκρέντα». Κάποιος άλλος έλεγε: μάνα εγώ μεγάλωσα, θέλω παντρειά. Η μάνα του, η θείτσα Λέγκω, απαντούσε : «βα τσ’αντρέμου ούνα ντι πάλι». Γνωστό και από τα παλιά το : βελ βελ βελβεντό/ άμου ούνα σάπα σι ούνου ταπόρου/ βα λι βίντου σ’ βα μ’ανσορου. Η βραδιά των αρραβώνων πλησίαζε. Από το σπίτι του γαμπρού ξεκινούσε η πομπή με το δίσκο των δώρων και δημοτικά τραγούδια της εποχής. ΚΙΝΗΣΑΝ ΤΑ ΚΑΡΑΒΙΑ ΤΑ ΖΑΓΟΡΙΑΝΑ Κίνησαν τα καράβια τα Ζαγοριανά «καραβάνια»/Κίνησε κι ο καλός μου να πάει στην ξενιτιά/Ουδέ γράμμα μου στέλνει ούτε αντιλογιά/Μόν’ μου ᾽στειλε το μαντίλι με εκατό φλουριά/Στην άκρη απ’ το μαντίλι με εκατό φλουριά/«Όντας κινώ να φύγω, χιόνια και βροχές/όντας γυρίζω πίσω, ήλιος ξαστεριά/Θέλεις παντρέψου, κόρη μ’, θέλεις καλογριά/Γιατ’ εγώ παντρεύτηκα ν’ εδώ μες τη Φραγκιά/Πήρα Φραγκιά γυναίκα, μάγισσα πεθερά/Ξέρει μαγεύει τα νερά, θάλασσες και ποτάμια/Με μάγεψε και μένανε και δεν μπορώ να ᾽ρθω ΤΗΣ ΘΑΛΑΣΣΑΣ ΤΑ ΨΑΡΙΑ Της θάλασσας τα ψάρια, της λίμνης τα νερά/Ορέ της Λαρσινής το νάζι- το νάζι δεν το ᾽χει άλλη καμιά/Στης Λάρσας τα σοκάκια στον πέρα μαχαλά/Μια Λαρσινή κουκλίτσα χτενίζει τα μαλλιά/Πραγματευτής διαβαίνει με γρόσια στην ποδιά/Χτένιστα κόρη μου χτένιστα τα σγουρά σου τα μαλλιά/Και γω θα σ’ αρματώσω με γρόσια στην ποδιά (Βεροιώτικα φλουριά)/Ούτε τα γρόσια σ’ θέλω ούτε και τα φλουριά/Θέλω τη λεβεντιά σου να τη γλεντήσω μια βραδιά/Θέλω τη λεβεντιά σου να τη γλεντήσω μια βραδιά Μαζί τους κουβαλούσαν και το δίσκο με τα δώρα του γαμπρού στη νύφη αλλά και τους δικούς της. Οι βέρες έμπαιναν στα χέρια της νύφης από τον πεθερό και οι συγγενείς των αρραβωνιασμένων ζούσαν και αυτοί στο ρυθμό των αρραβώνων. Βλέπεις που αλλού να γλεντήσουν και να ξεσκάσουν! Όλοι οι κοντινοί συγγενείς ασήμωναν τη νύφη (μιστια μβιαστα) και αντίστοιχα το γαμπρό. Η νύφη χαμηλοβλεπούσα και σεμνή κερνούσε τα πεθερικά και φιλούσε τα χέρια τους. Δεν τολμούσε να σηκώσει τα μάτια της προς το γαμπρό, που τότε τον έβλεπε για πρώτη φορά και του φιλούσε το χέρι. Γινόντουσαν βέβαια και τα παρεϊστικα ευτράπελα της εποχής. Μέχρι να εμφανιστεί η νύφη εμφανίζονταν διάφορες άλλες γυναίκες μεγαλύτερης ηλικίας ντυμένες καρναβάλια, κάνοντας πολλά παζάρια. Μη σας πάει ο νους σας όμως σε παζάρια για προίκα. Ο θεσμός της προίκας και τα προικοσύμφωνα δεν είχαν θέση στο Λιβάδι. Προίκα λέγονταν μόνο τα προικιά του νοικοκυριού. Ο θεσμός της προίκας υπήρχε από αρχαιοτάτων χρόνων. Δεν μπαίνει σε νομικούς κανόνες και είναι ένα κοινωνικό φαινόμενο που γεννήθηκε σε υπαρκτές και οικονομικές συνθήκες της εποχής. Ο αρχαίος τραγικός ποιητής Ευριπίδης στη Μήδεια βάζει την κορυφαία του χορού και λέγει: «Εμείς οι γυναίκες είμαστε τα αθλιότερα πλάσματα, γιατί πρώτα είμαστε υποχρεωμένες με πολλά χρήματα να αγοράζουμε το σύζυγό μας και να τον κάνουμε αφεντικό και στο σώμα μας». Επίσης, ο Φρειδερίκος Έγκελς θέλοντας να καυτηριάσει το θεσμό της προίκας έλεγε: «ο αστικός γάμος είναι γάμος συμφέροντος και ισοδυναμεί με τη χειρότερη πορνεία. Η γυναίκα πουλάει μια και καλή το κορμί της σαν σκλάβα». Αυτός ο θεσμός που ταλαιπωρεί επί αιώνες την πολιτισμένη ανθρωπότητα, που δεν μπόρεσε ούτε ο Σόλωνας με την αυστηρή νομοθεσία του αλλά ούτε και η εκκλησία να τον καταργήσουν, τον κατήργησε η Λιβαδιώτικη κοινωνία και δεν τον δέχτηκε ποτέ. «Νόι βίνιμου σι λόμου μουλίκα τσια τίνιρα». Εμείς ήρθαμε να ζητήσουμε την κοπέλα τη μικρή. Γίνονταν και ανταλλαγή δώρων. Τα δώρα ήταν πάνω σε ένα δίσκο τυλιγμένα με ένα καλό μποξά. Ασημικά κοσμήματα για τη νύφη, ρούχα αλλά και πουκάμισα ή κάλτσες σκουφούνια και κεντημένα μαντήλια για τους υπόλοιπους. Έφευγαν από τη νύφη με τον αντίστοιχο δίσκο γεμάτο δώρα για το σόι του
8
γαμπρού. Έτσι λοιπόν η επιθυμία των γονιών ήταν προσταγή και νόμος. Υπήρξαν και ορισμένες αποτυχημένες ενέργειες που πολλοί νέοι παγιδεύονταν. Αλλά παρ΄ όλα αυτά, ενώ μπορεί να πικραίνονταν από την απόφαση χωρίς την έγκρισή τους, τη δεχόντουσαν από σεβασμό και υπακοή στους γονείς τους χωρίς να σκεφτούν την άρνηση και να τους εκθέσουν. Έτσι λοιπόν αρχίζουν δειλά δειλά τα πρώτα βλέμματα της νύφης και του γαμπρού αν είχαν αυτή τη δυνατότητα να χαμογελάσουν. Η αγωνία μεγάλη για το πώς θα γίνει η γνωριμία και πως θα αντιδράσει η καρδιά τους. Και έτσι με την εμφάνιση πλέον της νύφης αρχίζει το γλέντι. Το κέρασμα της εποχής στραγάλια (πουαμι), λουκούμια και γλυκά του κουταλιού που τα κερνούσαν σε μια μεγάλη γαβάθα. Περνούσαν από τον καθένα με το κουταλάκι και έπαιρναν το σόι του γαμπρού. Κάθονταν στον καλό τον όντα (μπουν ουντά), της νύφης δε όρθιο στη σάλα (πρε ουσα του σάλα). Το τσίπουρο πήγαινε με φλασκί από χέρι σε χέρι, το κρασί με την κανάτα (ουάλα). Ο αρραβώνας ήταν πια δέσμευση ζωής αφού η διάλυση εκείνα τα χρόνια ήταν πολύ σπάνιο φαινόμενο. Αν τυχόν συνέβαινε κάτι τέτοιο, η κοπέλα θα σημαδευόταν για όλα τα χρόνια, θα θεωρούνταν «μαδημένη». Δύσκολο να πήγαινε να τη ζητήσει σε γάμο άλλος νέος. Θεωρούνταν ανήθικη για την εποχή. Αρχίζει λοιπόν το γλέντι, τα τραγούδια λέγονται με το στόμα. Το παρακάτω τραγούδι λέγονταν σε δύο χορούς. Άρχιζε το σόι του γαμπρού και απαντούσε η νύφη με την παρέα της. ΒΛΑΧΙΚΟ ΤΟΥ ΓΑΜΟΥ -Φιάτε μσάτε φιάτε νίκα/τίνι λα νόι ποτς σι γίνι;/-Νόι αβέ μου βάλι μάρι /σ’ νου βα ποτς σι ου τρέτσι/-Ιόου βα μι φάκου πιάστι/σ’ λα βόι βα πότου σι γίνου/-Νόι αβέμου μούντι ανάλτι/σ’ νου βα ποτς σε τρέτσι/-Ιόου βα μι φάκου πούλιου/σ’ λα βόι βα γίνου/-Ιάστι σουάκρα μούλτου αράου/σ’ γκίνι νου βατρέτσι/-Ιόου βα μι φάκου μπούνε/σ’ κου σουάκρα(νεσε) βα πότ σι τρέκου/-Νόι αβέμου, ούνου σόκρου σκλάμπου/σ’ νου βα ποτς σιτρέτσι κου έλου/-Ιόου βα μι φάκου μπούνε/σ’ κου έλου βα πότου σι τρέκου/κούσίτσε μέρι ντι πρεπελτέρι/ακούι λι αντρέτζι κέρπερι Κόρη όμορφη κόρη νέα/Δεν μπορείς σε μας να έρθεις/Έχουμε μεγάλο λάκκο και να τον περάσεις δεν θα μπορέσεις/Εγώ θα γίνω ψάρι/Και σε σας θα μπορέσω να ΄ρθω/Εμείς έχουμε ψηλά βουνά/Και δεν θα μπορείς να τα περάσεις/Εγώ θα γίνω πουλί και σε σας θα έρθω/Είναι η πεθερά πολύ κακιά/Και καλά δε θα περάσεις/Εγώ θα γίνω καλή θα υποχωρώ/Και θα περνώ καλά μαζί της/Έχουμε ένα πεθερό κακό/Και δεν θα περνάς καλά μαζί του/Εγώ θα γίνω καλά και μαζί του θα περνώ καλά/Μεγάλες κοτσίδες στις πλάτες/Σε ποιον ετοιμάζεις φασαρίες. Το γλέντι συνεχίζονταν πότε με χορευτικά τραγούδια και πότε με καθιστικά. Εδώ παρατηρείς το εξής εντυπωσιακό. Άνθρωποι που δεν ξέρουν καθόλου γράμματα, να είναι αστείρευτες πηγές τραγουδιών, να έχουν τέτοια απομνημονευτική ικανότητα που μια φορά να άκουγαν ένα τραγούδι μάθαιναν και τα λόγια αλλά και τα τσακίσματα της φωνής. Έτσι βέβαια κυκλοφορούσαν και σώζονταν τα δημοτικά μας τραγούδια από στόμα σε στόμα και από τόπο σε τόπο. Είτε τα αποτύπωναν όπως τα άκουγαν ή δημιουργούσαν παραλλαγές. Συναγωνίζονταν το σόι του γαμπρού με το σόι της νύφης στα τραγούδια, αλλά και στο χορό. Ο καθένας, έχοντας το δικό του στυλ στο χορό, έκανε τα δικά του παιχνίδια και τσαλίμια. Έτσι μάθαιναν και οι νεότεροι το χορό. Αλλά, πολλές φορές, ο χορός είναι έμφυτος. Με το τραγούδι εκφράζεται η καρδιά, με το χορό η ψυχή του καθένα. Ο ΠΥΡΓΟΣ ΓΥΑΛΙΝΟΣ Πέρα σε κείνο το βουνό, πέρα σ’ εκείνη τη ράχη/Εκεί είναι πύργος γυάλινος με κρυσταλλένια τζάμια/Εκεί κοιμάται μια ξανθιά μιας χήρας θυγατέρα/Το πώς να την ξυπνήσουμε, απ’ τον γλυκό τον ύπνο/Ξύπνα καημένη Αναστασιά ξύπνα και μην κοιμάσαι/Ξύπνα ν ΄ανάψεις τη φωτιά, ν΄ ανάψεις το λυχνάρι/Γιατί μας πήρα η χαραυγή κι η Πούλια πάει σε γιόμα/Το πώς να σηκωθώ λεβέντη απ’ τον γλυκό τον ύπνο/Αχ μπερδεύτηκαν τα μαλλάκια μου, μαζί με τα δικά σου/Και πώς να τα ξεμπλέξουμε ΠΩΣ ΝΑ ΣΤΟ ΠΩ ΜΙΚΡΟΥΛΑ ΜΟΥ Θέλω να στο πω, μικρούλα μου/Μα πάλι ντρέπομαι, αχ το χειλάκι σου/Το μαγουλάκι σου (δις)/Τι το ΄χεις πράσινο, γαλάζιο, κίτρινο/Μην αρρωστήσεις μικρούλα μου/Μήνα θερμάνθηκες/Ουτ’ αρρώστησα, ουδέ θερμάνθηκα/Μον’ η μάνα μου μικρή με πάντρεψε/Και μ’ έστειλε μακριά, μακριά στην ξενιτιά/Βρήκα πεθερό σαν το γαρύφαλλο/Και πεθερά σαν το τριαντάφυλλο
...συνεχίζεται
(Δεκέμβριος 2010 - Ιανουάριος 2011)
πάµε γήπεδο... γράφει ο Λάζαρος Mπάμπας
γράφει ο Λάζαρος Mπάμπας
Αθλητικά δρώμενα και νέα από το Λιβάδι...
Η πρώτη νίκη Η πρώτη φετινή νίκη της ομάδας μας ήρθε, σε ένα εκτός έδρας παιχνίδι με το Τιμές αμνοεριφίων Δαμασούλι, τελικά. Σε παγωμένο κυριολεκτικά γήπεδο, λόγω πολικού ψύχους, ο Α.Σ. Ο καιρός τις ημέρες των Χριστουγέννων δεν θύμιζε με τίποτα χειμώνα. Καθόλου Λιβαδίου αντιμετώπισε μια μέτρια ομάδα και η νίκη ήρθε με δύο γκολ του Γκατζού- χιόνι, υψηλές θερμοκρασίες για την εποχή και πρασινάδα παντού. Οι επισκέπτες στο χωριό ελάχιστοι, όπως το διαβεβαιώνουν και οι ξενοδόχοι μας και οι κτηνοτρόφοι μας σε δύσκολη θέση μιας και πουλήσανε τα αμνοερίφια τους σε εξευτελιστικές τιμές. Σε επίπεδα προηγούμενης πενταετίας η τιμή, αφού το κρέας πουλήθηκε για 4,5 έως 5 Ευρώ το κιλό λίγο πριν τα Χριστούγεννα. Όσοι κτηνοτρόφοι σφάξανε μετά έλαβαν την τιμή τον 3,8 ευρώ ανά κιλό. Η συνεχής μείωση του αγροτικού κτηνοτροφικού εισοδήματος έχει φέρει σε απόγνωση πολλά νοικοκυριά της ελληνικής υπαίθρου. Το Αρνί και το ΑΤΜ νη Π. Γιώργου. Στο Πύθειο μια δεύτερη βαθμολογική ανάσα του Α.Σ. Λιβαδίου, μια Λίγες μέρες πριν τα Χριστούγεννα του 2010, συνάδελφος Λιβαδιώτισσας, κάτοιισοπαλία που έδωσε μια ανάταση στην ομολογουμένως πεσμένη ψυχολογία των νεα- κος Θεσσαλονίκης επισκέπτεται το Λιβάδι για λίγες ώρες. Αφού ξεναγήθηκε στο ρών ταλαντούχων παιχτών μας. Σκόρερ ξανά ο Γκατζούνης Γ. Φυσικά το τέλος του χωριό, απολαμβάνοντας την θέα και την φιλοξενία, αποφάσισε φεύγοντας να αγο1ου γύρου μας βρίσκει ουραγούς της κατηγορίας με μόλις δυο βαθμούς, αλλά η προ- ράσει ένα σφαγμένο αρνάκι. Γνώριζε ότι η περιοχή μας αποτελεί σημείο παραγωγής σπάθεια συνεχίζεται. Αντιθέτως ο γειτονικός μας Δολιχιακός βρίσκεται στην κορυφή άριστης ποιότητας αρνιών. Πήγε λοιπόν σε κάποιον κρεοπώλη μας, να αγοράσει το του βαθμολογικού πίνακα και οδεύει προς την άνοδο, εάν συνεχίσει ανάλογη πορεία σφάγιο, μα για κακή του τύχη διαπίστωσε ότι τα μετρητά του δεν του αρκούσαν. και στον 2ο γύρο. Τότε απευθυνόμενος στον καταστηματάρχη ρωτάει Η κοπή πίτας του Αθλητικού Συλλόγου Λιβαδίου - Σε ποιο σημείο υπάρχει ένα μηχάνημα αυτόματης ανάληψης χρημάτων; Σε κεντρική ταβέρνα του χωριού μας, στις 6 Ιαν 2011, τα μέλη του Αθλ. Συλ. Λιβα- Τι !! Δεν υπάρχει στο χωριό μας τέτοιο πράγμα, θα πρέπει να κατέβεις Ελασσόδίου έκοψαν την πρωτοχρονιάτικη πίτα. να. - Δεν έχετε στο Λιβάδι ΑΤΜ; Πως είναι δυνατόν ένα τόσο μεγάλο σε πληθυσμό χωριό να μην διαθέτη. Δεν υπάρχει κάποιο υποκατάστημα τράπεζας εδώ; Εγώ τώρα τι πρέπει να κάνω; - Υπάρχει η Αγροτική Τράπεζα αλλά δεν έχουμε μηχάνημα. Οπότε μάλλον θα πρέπει να πας Ελασσόνα. Ο επισκέπτης, αφού για ώρα άκουγε διάφορα για το γεγονός της μη ύπαρξης ΑΤΜ, αναρωτήθηκε εάν μπορεί τελικά να αγοράσει το αρνί. Έπεισε τον κρεοπώλη λέγοντάς του ότι θα του στείλει τα λεφτά με την συγχωριανή πολύ σύντομα. Όντως το αρνάκι αγοράστηκε και φαγώθηκε και εξηφλήθηκε όμως αναδείχθηκε για άλλη μια φορά η αναγκαιότητα ενός μηχανήματος αυτόματης ανάληψης χρημάτων. Τόσο δύσκολο είναι; Σαλιγκαροτρόφος στο Λιβάδι Ο πρώτος συγχωριανός μας εκτροφέας σαλιγκαριών είναι γεγονός. Νεαρός μόνιμος κάτοικος Λιβαδίου αποφάσισε να ασχοληθεί επαγγελματικά με την εκτροφή των εδώδιμων μαλακίων. Σε μια έκταση 5 στρ. άρχισε να στήνει το εκτροφείο ώστε την ερχόμενη άνοιξη να το έχει έτοιμο για να το γεμίσει με γεννήτορες. Μια πρωΠαρόντες όλοι, διοίκηση και ποδοσφαιριστές, υποσχέθηκαν μεγαλύτερη προσπά- τότυπη για το δήμο μας δραστηριότητα ξεκινάει και οι ευχές όλων για επιτυχία είναι δεδομένες. Το εμπόρευμά του θα το διοχετεύει σε εταιρία η οποία θα του παρέχει θεια για καλύτερα αποτελέσματα. και την απαραίτητη τεχνογνωσία για το στήσιμο του εκτροφείου. Ευχαριστίες: Ο Αθλητικός Σύλλογος Λιβαδίου «Γεωργάκης Ολύμπιος» ευχαριστεί θερμά Αντίο 1) την εταιρεία ΜΕΤΑΞΙΩΤΗΣ Α.Ε. για την προσφορά όλου του αθλητικού εξοΗ απρόβλεπτη και άδικη ζωή στήνει περίεργα παιχνίδια σε νέους ανθρώπους. πλισμού ( φόρμες, μπουφάν, στολές, σακίδια) για το έτος 2010-2011. Έτσι και στο συγχωριανό μας Γιάννη Φακαλή. Έναν πατέρα, νοικοκύρη κτηνοτρό2) την εταιρία κρεάτων ΚΑΣΙΔΗΣ Α.Ε. για την προσφορά κρεάτων στον ετήσιο φο, ο οποίος είχε στρωμένη την δουλειά του, όπως λένε στα μέρη μας, αλλά το χορό της ομάδας. μονοπάτι της ζωή του διακόπηκε απότομα. Η καρδιά του τον πρόδωσε. Μέσα σε 3) Το φωτογραφείο ΨΑΛΛΙΔΑ ΚΩΝ/ΝΟΥ για την προσφορά του σε φωτογραφι- μια στιγμή, ένας νεότατος άνθρωπος, αφού ήταν μόλις 46 χρονών, έφυγε από την κό υλικό για τα δελτία της ομάδας ζωή δίχως να αποχαιρετίσει την οικογένειά του. Αντίο Γιάννη. 4) Το φαρμακείο ΜΕΝΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ για την παροχή απαραίτητου φαρμακευΠυρκαγιές στο Ισραήλ. Το Λιβάδι παρόν τικού υλικού. Αρχές Δεκέμβρη και στο Ισραήλ μαίνονται πυρκαγιές μεγάλης έκτασης σε βουνά Επίσης ευχαριστεί και όλους όσους συμπαραστέκονται καθημερινά στην ποδοτης Χάιφα. Η ισραηλινή κυβέρνηση ζητά βοήθεια για την κατάσβεση από διάφορες σφαιρική ομάδα. Το ΔΣ του Α.Σ.Λιβαδίου γείτονες χώρες. Η Ελληνική πολιτεία ανταποκρίνεται άμεσα και στέλνει κάτω έναν μικρό στόλο με πυροσβεστικά αεροπλάνα Canader. Στην αποστολή αυτή συμμετέσυνέχεια από τη σελίδα 1 χει και ο συγχωριανός μας επισμηνίας, τεχνικός αεροσκαφών, Καπαώνης Λ. Νικόλαος. Η αποστολή στέφεται με επιτυχία μιας και η φωτιά τίθεται υπό έλεγχο. Η ισραηλινή κυβέρνηση εγκωμιάζει την αποτελεσματικότητα και την γενναιότητα των ελλήνων πυροσβεστών. Δασώσεις γαιών αγροί θα έπρεπε να ετοιμάζονται για την επόμενη καλλιεργητική χρονιά, αντ’ αυτού Ένα μπέρδεμα ήρθε στην επιφάνεια το τελευταίο διάστημα με παλιούς δικαιούείναι αθέριστοι. Οπότε είναι διπλή η ζημιά που θα υποστούν οι παραγωγοί μας, μιας χους του προγράμματος δασώσεων γαιών. Όσοι από εκείνους λάμβαναν την ενίκαι δεν θα προλάβουν να σπείρουν την επόμενη καλλιέργειά τους. Δεν έχει ξανα- σχυση του προγράμματος και ταυτόχρονα ήτανε και συνταξιούχοι, ενταγμένοι στο συμβεί κάτι ανάλογο στα χρονικά της περιοχής μας όπως αναφέρουν με στεναχώ- σχέδιο πρόωρης συνταξιοδότησης, καλούνται τώρα να επιστρέψουν ένα μέρος των ρια οι αγρότες μας. Το 2011 εκτός του ΔΝΤ επιφύλαξε και επιπλέον προβλήματα χρημάτων. Ενώ υπήρξε, αρχικά, υπεύθυνη διαβεβαίωση από αρμόδιο υπάλληλο ότι στους αγρότες του χωριού μας. Συλλογικά και οργανωμένα ( Προεδρείο Γεωργικού δεν υπάρχει ασυμβίβαστο στα δύο προγράμματα, τώρα διαπιστώνεται εκ των υστέΣυνεταιρισμού) οι γεωργοί πρέπει με τους δημοτικούς άρχοντες μας να αναζητή- ρων ότι δεν μπορεί κάποιος να λαμβάνει και τα δύο ποσά ταυτόχρονα. Οπότε οι σουν λύση στις κρατικές υπηρεσίες ( ΕΛΓΑ Λάρισας, Περιφέρεια Θεσσαλίας) ώστε εμπλεκόμενοι θα προσπαθήσουν να βρούνε λύση στο μπέρδεμα με τη βοήθεια δικηγορικής υποστήριξης. να μετριαστεί η επερχόμενη ζημιά.
ΑΘΕΡΙΣΤΑ ΤΑ ΚΑΛΜΠΟΚΙΑ Σε απόγνωση οι παραγωγοί
DOUFAS COFFE STATION Ντούφας Αθανάσιος Τηλ. 2310 312712 Κηφισίας 33 Θεσσαλονίκη
9
Kόκκινη κλωστή δεμένη στην ανέμη τυλιγμένη δωσ’ της κλώτσο να γυρίσει παραμύθι να αρχινήσει Γράφει η Γλυκερία Γκρέκου
«…Ο ξένος.»
Τα τελευταία βράδια, την ώρα που έπεφτε το σκοτάδι, ανέβαινε στο πάνω πάτωμα και πλησίαζε το παραθύρι που έβλεπε στον κεντρικό δρόμο. Χαμήλωνε τη φλόγα της λάμπας μήπως και τη δει κανείς. Τα κουρτινάκια προστάτευαν, ή έτσι νόμιζε, τα περίεργα μάτια της που σχεδόν τα ζύγιζε πάνω στις τρύπες της δαντέλας. Εκείνος, επιτέλους, φάνηκε, πλησίασε στον απέναντι κιοσιέ. Το φανάρι, καρφωμένο ψηλά στο παντοπωλείο του μπάρμπα Νίκου, θα άναβε σε λίγο. Ο άντρας στερέωσε την ξύλινη σκαλίτσα πάνω στον πέτρινο τοίχο, ανέβηκε ως το τρίτο σκαλί, σκούπισε με ένα πανί το λαμπογυάλι, έβαλε γκάζι στη λάμπα και με το τσακμάκι άναψε το φυτίλι. Κατέβηκε πηδώντας, δίπλωσε τη σκαλίτσα, την πέρασε στο χέρι του, και τραβώντας τη μακριά και χοντρή καδένα από τη μπουτονιέρα του γιλέκου έριξε μια γρήγορη ματιά στην ώρα. Εκείνο που της έκανε εντύπωση, ήταν ο τρόπος που ήταν ντυμένος αυτός ο άντρας. Τα ρούχα του, δεν θύμιζαν σε τίποτα φανοκόρο. Λες και τα είχε ράψει στο καλύτερο ραφείο της Λάρισας. Και το ρολόι με τη χρυσή, χοντρή καδένα. Θα έπαιρνε όρκο πως ήταν Σερκισώφ, ίδιο με του πατέρα της. Χωρίς να το καταλάβει κόλλησε το
πρόσωπό της στην κουρτίνα, που κινήθηκε ανεπαίσθητα. Η γυναίκα τραβήχτηκε πίσω και μ’ ένα δυνατό και γρήγορο φύσημα έσβησε τη λάμπα. Ησύχασε κάπως. Ο φανοκόρος σαν να μετάνιωσε, έβγαλε τη σκάλα από το μπράτσο του και την απίθωσε στον τοίχο. Με γρήγορες κινήσεις έβγαλε μια ασημένια ταμπακιέρα, γέμισε καπνό το ροζ χαρτάκι, το έφερε κοντά στο μουστάκι του, μετά στο στόμα, χτύπησε γρήγορα την τσακμακόπετρα, μια φωτίτσα φώτισε το πρόσωπό του, δεν την έσβησε, η ματιά του τρύπησε την κουρτίνα, με μια γερή ρουφηξιά θαρρείς έστειλε τον καπνό προς το παραθύρι της. Φοβήθηκε πως την πήρε χαμπάρι, έκανε πίσω, πλησίασε τη σκάλα. Από ψηλά είδε την Κατίνα, κάτι έραβε δίπλα στη λάμπα. «Κατίνα»! ίσα που ακούστηκε. Της έγνεψε να ανεβεί πάνω. Η μικρή, σπίρτο αναμμένο, στη στιγμή βρέθηκε δίπλα της. Την τράβηξε από το μάλλινο μανίκι ως το παράθυρο. «Ποιος είναι αυτός, τον ξέρεις;» είπε χαμηλόφωνα. Η μικρή σήκωσε τους ώμους της «Δεν είναι από δω, γκρέκος θα είναι» και συνεχίζοντας «Είναι τώρα λίγες μέρες που ανάβει αυτός τα φανάρια». «Καλά, πήγαινε» της μήνυσε και «το πρωί τι ώρα τα σβήνει;» Η Κατίνα κοντοστάθηκε στη μέση
...λ᾽ τζ᾽σι μπισίνα κ᾽τσέ αρά ατά; Δύο κυρίες, βραδάκι ώρα, φεύγουν από μία επίσκεψη που είχαν πάει σε φιλικό σπίτι. Το κρύο τσουχτερό, πιάστηκαν αγκαζέ και περπατούσαν ανυποψίαστες μέσα στο σκοτάδι. Καθώς λοιπόν περπατούσαν και συζητούσαν τα όσα είδαν και ειπώθηκαν στο ουσπέτου - επίσκεψη, χωρίς να αντιληφθούν πως ακολουθούσε κάποιος κύριος που έβγαινε έξω, η μία εκ των δύο κλάνει. Ο κύριος χαμογελάει και, επειδή είχε αναγνωρίσει μόνο τη μία και της άλλης είχε ξεχάσει το όνομα, λέει: -Ώρε μπράβο Λούσω. Α αξ᾽τσι, φερ’ αρσ᾽νι.
(-Ώρε μπράβο Λούσω. Α έτσι, χωρίς ντροπή!) Ντροπιασμένες οι κυρίες ανοίγουν το βήμα και επιταχύνοντας απομακρύνονται. Αφού απομακρύνθηκαν αρκετά, λέει η άλλη τώρα σε εκείνη που έκλασε: -Νου αντρέ γκίνι Γιώργη. Τσι λουγουρίη κου έλου, κουμ σ’ τζ᾽σι μπράβο Λούσω, ιου στιά ακάρι ου αρκ᾽; Λ’ τζ’σι μπ᾽σ᾽να κ᾽τσέ ιαρά ατά; (-Δεν έκανε καλά ο Γιώργης. Τι πράγμα με αυτόν, πώς σου είπε μπράβο Λούσω, πού ήξερε ποια την έριξε, του είπε η κλανιά πως ήταν δική σου;).
της σκάλας «Το πρωί, λίγο πριν φέξει, από ώρα δεν ξέρω να μετρώ». Πλησίασε πάλι. Μια τελευταία ρουφηξιά, το αποτσίγαρο έπεσε στο χώμα, στριφογύρισε πάνω του το καλογυαλισμένο σκαρπίνι. Πήρε τη σκαλίτσα και το γκάζι στο αριστερό του χέρι. Η δεξιά του παλάμη έστειλε έναν χαιρετισμό στο απέναντι σκοτεινό παράθυρο. Ταράχτηκε, ντράπηκε. Ώστε ο φανοκόρος την είχε δει; Κατέβηκε γρήγορα τις σκάλες. Λίγες ώρες αργότερα, έλυσε τα μαλλιά της, πήρε το βιεννέζικο ξυπνητήρι από το τζάκι και πήγε για ύπνο. Ήταν το πρώτο βράδυ, από τη μέρα που είχαν ανέβει σ’ αυτό το βλαχοχώρι που δεν άνοιξε τα κιτάπια της, μήτε έβγαλε την «Ανάσταση» κάτω από το στρώμα της.
Κούρδισε το ρολόι μήπως και σταματήσει. Το έβαλε να χτυπήσει στις πέντε τα χαράματα. Τα μάτια δεν έλεγαν να κλείσουν. Κι εκείνος ο χαιρετισμός; Λες να την είχε δει; Ποιος ήταν ο νέος φανοκόρος της γειτονιάς; Ήρθε και ζαλίστηκε από τις σκέψεις. «Αύριο θα κάνω επίσκεψη στον πρόεδρο και θα το μάθω». Σαν να της έκανε χάρη ο ύπνος και την αγκάλιασε λίγο μετά. Δεν γνώριζε πως ο πρόεδρος είχε δώσει όρκο να μην αποκαλύψει σε κανέναν ότι ο καινούργιος φανοκόρος δεν ήταν άλλος παρά ο πρώτος δάσκαλος του Αλέξανδρου Σβώλου, κυνηγημένος στο Κρούσοβο και διωγμένος από το Μοναστήρι, επειδή, ακριβώς, ήταν βλαχόφωνος έλληνας.
Ι αρά μου σ᾽ ιόου ακό....
μαγειρεύει η Βούλα
Οι Απόκριες πλησιάζουν και «ΜΠΑΚΛΑΒΑΣ» που έχουμε ετοιμάσει και σε κάθε Λιβαδιώτικο σπίτι συνεχίζουμε να βάζουμε ένα με από παλιά ακόμη στα χρόνια των γιαγιά- δύο φύλλα κρούστας, που το κάθε ένα το δων μας - οι νοικοκυρές ετοιμάζανε για εκεί- βουτυρώνουμε, και πάλι βάζουμε λίγο από νη την ημέρα τυρόπιτες και ένα σιροπια- τη γέμιση. Συνεχίζουμε έτσι, ώσπου να στό γλυκό. Συνήθως μπακλαβάς ή τελειώσει η γέμισή μας. Στο τέλος τελειώκανταΐφι, για να υπάρχει και για τις ημέρες νουμε το γλυκό μας, βάζοντας πέντε φύλλα, αλείφοντας πάλι το κάθε φύλλο χωριστά. νηστείας που ακολουθούν. Υλικά: 1 κιλό φύλλο κρούστας, 3 κούπες Χαράζουμε το γλυκό μας με το μαχαίρι σε καρύδια ψιλοκομμένα, Μισή κούπα φρυγα- κομμάτια τρίγωνα ή τετράγωνα και τσινιά τριμμένη,1 κουταλάκι του γλυκού κανέ- μπάμε σε κάθε κομμάτι ένα γαρυφαλλάκι, λα, 250 γραμμάρια αγελαδινό βούτυρο, 250 το οποίο με το ψήσιμο θα βγάλει το άρωμά γραμμάρια βιτάμ. Λίγα γαρύφαλλα. Το ταψί του. Το βούτυρο που έχει περισσέψει το που θα χρειαστούμε είναι λίγο μικρότερο περιχύνουμε πάνω στο γλυκό και το από το τετράγωνο ταψί της ηλεκτρικής ψήνουμε στους 180 βαθμούς, ώσπου να ροδίσει ομοιόμορφα και να ξεκολλήσει το κουζίνας. Εκτέλεση: Αρχικά ετοιμάζουμε τη γέμιση γλυκό από τα τοιχώματα του ταψιού. Χρεισε ένα μπολ. Βάζουμε τα ψιλοκομμένα άζεται περίπου 1 ώρα ψήσιμο. καρύδια, τη φρυγανιά και την κανέλα και Σιρόπι: 1 κιλό ζάχαρη, 6 ποτήρια νερό, a ανακατεύουμε τα υλικά. Λιώνουμε τα δύο λεμόνι (κομμάτι), 2 γαρύφαλλα βούτυρα μαζί σε ένα κατσαρολάκι και με το Εκτέλεση: Βράζουμε όλα τα υλικά μαζί, πινέλο μας βουτυρώνουμε το ταψί. Στρώ- μέχρι να δέσει λίγο το σιρόπι, αφαιρούμε το νουμε στη βάση πέντε φύλλα κρούστας, τα λεμόνι και τα γαρύφαλλα και το περιχύνουοποία αλείφουμε ένα- ένα με το λιωμένο με πάνω στο κρύο γλυκό. Καλή επιτυχία και καλές Απόκριες βούτυρο. Στη συνέχεια ρίχνουμε τη γέμιση
10
Οριζόντια 1. Οι ψεύτες (βλαχ), 2. Λίμα (βλαχ), 3.Βγάζει που και που η νύφη στην πεθερά (βλαχ) – Νόστιμα κάνουν οι Λιβαδιώτες κτηνοτρόφοι 4.Μπνιάτζ (ελλ) – Ευρωπαίκή Ένωση 5.Θέρισαν (βλαχ) – Και στο χωριό αγένεια δείχνει 6.Έπλυνες (βλαχ) – Αν είναι από το Λιβάδι τρώγονται και χωρίς λάδι 7.Κέρδισε στην ξερή κάτω από τον πλάτανο (βλαχ) – Το υφίστασαι άμα χάνεις στην κολτσίνα (βλαχ) 8.Νταπόια (ελλ) – Έτσι (βλαχ) Κάθετα 1.Μιλάει και γύρω του βρέχει (βλαχ) 2.Η Ειρήνη (βλαχ) 3.Πολλά ζευγάρια διεκδικούν τον τίτλο της ντριμ …….. στην ξερή – Διώχνει γάτες που λιγουρεύονται τσιπουρομεζέδες 4.Τις κουβαλούν πάντα οι αγρότες στα χωράφια (μία γραφή)– Βγες (αντίστρ, βλαχ) 5. Αυτή χρησιμοποιούσε ο μπαρμπαλεωνίδας ο Μεζίλης για το ζύγισμα – Έτσι αρχίζει ο πλάτανος (αντίστρ) 6. Υπουργείο Απασχόλησης – Το νήμα (βλαχ) 7.Μπροστά,άφωνο (βλαχ) – Αυτή η τράπεζα εξυπηρετεί τους κατοίκους του Λιβαδίου 8. Αυγό (βλαχ) – Τα ρούχα του παπα Γιάννη 9. Στο Λιβάδι έχει και την έννοια του πήγαινε – Τιτίκα χωρίς μιλιά10. Τρεις έχουμε στο χωριό, έναν σε κάθε ενορία 11. Χρόνια (ουδέτ,αντίστρ,βλάχ) – Σιχαμερός ναζιστής Η λύση στο επόμενο φύλλο
Η µ ουσική, δίνει ψυχή στον κόσµ ο, φτερά στο µ υαλό, πτήση στη φαντασία και ζωή σε όλα Πλάτωνας
γράφουν οι: Σούλης Kοντοφάκας και Θόδωρος Ψαλλίδας
«Ιn Parallel»
ΤΑΚΗΣ ΜΠΑΡΜΠΕΡΗΣ - ΠΕΤΡΟΛΟΥΚΑΣ ΧΑΛΚΙΑΣ Μια βραδιά στο «Παραφώνο»
Δέδυκε μεν α σελάννα και Πληιάδες· μέσαι δε Νύκτες, παρά δ’ έρχεται ώρα, Εγώ δε μόνα κατεύδω.
(μτφ. Η Σελήνη έδυσε και η Πούλια· είναι μεσάνυχτα, η ώρα περνά, κι εγώ κοιμάμαι μόνη.) Σαπφώ
«Η jazz αναγκαστηκά περικλείει την παράδοση για να μπορεί να προχωρήσει πιο πέρα από αυτήν....» Από τους μουσικούς που αληθινά κοσμούν με την παρουσία τους την ελληνική jazz σκηνή ο κιθαρίστας Τάκης Μπαρμπέρης είναι και από εκείνους που ουσιαστικά γνώρισαν στο κοινό της χώρας μας αυτό το «δύσκολο» είδος. Με εφόδιό του στέρεες κλασικές σπουδές μπήκε στον χώρο της jazz - και αποκλειστικά σε αυτόν - το ’82 και τρία χρόνια αργότερα έκανε αισθητή την παρουσία του ως μέλος των Iskra, του σχήματος που όπως αποδείχθηκε στη συνέχεια του ανήκε δικαιωματικά ο τίτλος του ελληνικού jazz σούπερ γκρουπ. Μετά τη διάλυσή τους ασχολήθηκε προσωρινά με το rock, σχηματίζοντας τους Μοντέλο 63, ένα σχήμα που επιχείρησε να προσεγγίσει από μια άλλη «οπτική γωνία» το είδος με ελληνικό στίχο. Επιστρέφοντας στον φυσικό του χώρο, την jazz, από το 1990 ακολουθεί προσωπική διαδρομή έχοντας κυκλοφορήσει μέχρι και το 2004 πέντε δίσκους, τον καθένα καλύτερο, πιο ώριμο από τον προηγούμενο. Ο Πετρολούκας Χαλκιάς από την άλλη μάλλον δεν χρειάζεται ιδιαίτερες συστάσεις όντας όχι μόνον το πλέον γνωστό μέλος της μεγάλης μουσικής οικογένειας από την Ήπειρο αλλά και αναμφίβολα ο κορυφαίος δεξιοτέχνης εν ζωή του κλαρίνου και άριστος «ιεραπόστολος» της παραδοσιακής μας μουσικής. Το κλαρίνο με το «επίσημο» όνομα του, κλαρινέτο, ήταν μαζί με την τρομπέτα τα κύρια πνευστά όργανα των brass bands (Χάλκινες Μπάντες) της Νέας Ορλεάνης από τις οποίες στις αρχές του εικοστού αιώνα ξεπήδησε το ιδιόμορφο αυτό μουσικό ιδίωμα που αργότερα γέννησε το είδος το οποίο σήμερα ξέρουμε σαν new jazz. Δεν είναι λοιπόν καθόλου παράξενο τελικά που αυτοί οι δύο τόσο διαφορετικοί από κάθε πλευρά μουσικοί έχουν συνεργαστεί, τόσο δισκογραφικά όσο και σε ζωντανές εμφανίσεις. Το 2011
ξεκινά με την πλέον ευχάριστη έκπληξη, την κυκλοφορία του δίσκου «IN PARALLEL» από μια ζωντανή ηχογράφιση που δεν ήξερε κανείς μέχρι πρόσφατα πως είχε καταγραφεί. Μια βραδιά σε ένα μπαρ με τη συμμετοχή και σύμπραξη του Πετρολούκα Χαλκιά. Το μουσικό αυτό συνεύρημα είχε πραγματοποιηθεί πολλά χρόνια πριν, στα μέσα της δεκαετίας του ’90. Μόλις πρόσφατα όμως ο Τάκης Μπαρμπέρης, ανακάλυψε ότι υπήρχε μια - αρκετά πρόχειρη και σίγουρα όχι επαγγελματική - ηχογράφηση και αποφάσισε να την επεξεργαστεί για να κυκλοφορήσει το παρόν CD, ως ντοκουμέντο αλλά και όχι μόνο. Και έπραξε άριστα κατά τη γνώμη μας γιατί πρόκειται για μια τουλάχιστον πολύ ενδιαφέρουσα στιγμή της σύγχρονης ελληνικής μουσικής πραγματικότητας, αλλά από εκείνες που δυστυχώς περνούν απαρατήρητες από το πλατύ κοινό... και τις κατατρώει η λήθη και η σκόνη του χρόνου. Η συγκεκριμένη συναυλία είχε δοθεί την άνοιξη του 1996 στο γνωστό αθηναϊκό jazz club «Παράφωνο» και είχε αρκετές ιδιαιτερότητες, με πρώτη και κυριότερη το εξαιρετικά ολιγομελές σχήμα. Είναι ο Πετρολούκας Χαλκιάς αυτός που αναμφίβολα έχει τον πρώτο λόγο (τα περισσότερα κομμάτια άλλωστε είναι γνωστά της ηπειρώτικης παράδοσης) με τον Τάκη Μπαρμπέρη περισσότερο να «σχολιάζει», να «απαντάει» και να συμπληρώνει... με την κιθάρα του και μόνη άλλη συνοδεία τα κρουστά του Κώστα Καλογήρου. Κατά τα άλλα θα μπορούσε να πει κανείς ότι ο τίτλος «In Parallel» περιγράφει με συνοπτική ακρίβεια και απόλυτη σαφήνεια όσα διαδραματίστηκαν επί σκηνής εκείνο το βράδυ καθώς συναντήθηκαν δύο εντελώς διαφορετικοί μουσικοί κόσμοι - διαμέσου ισάριθμων εκλεκτών εκπροσώπων τους - συναντήθηκαν, συνομίλησαν και συνοδοιπόρησαν για λίγο περισσότερο από μία ώρα… και μας πρόσφεραν αυτό το κόσμημα για την δισκοθήκη μας και την τέρψη των αυτιών μας. Λίγο κρασί, δυνατά ηχεία, καλή - ανάλογη παρέα και ...καλή ακρόαση. Δεν χρειάζονται φώτα, δεν χρειάζονται φωνές παρἀ μόνο ησυχία. Aκούγεται από όλη την οικογένεια…!
ΜΑΡΙΖΑ ΚΩΧ - ΣΤΟΝ ΚΗΠΟ ΤΗΣ ΣΑΠΦΟΥΣ Η ΜΑΡΙΖΑ ΚΩΧ στεγάζει την προσωπική της μουσική έκφραση στα ποιήματα της ΣΑΠΦΟΥΣ όπως αυτά αποδόθηκαν από τον Γιάννη Καρβελά. Για την Μαρίζα Κωχ η ποιητική γλώσσα της Σαπφούς είναι η γλώσσα των ανθρώπων που αντιλαμβάνονται τη ζωή μέσα από το τραγούδι. Με τη φαντασία μας μπορούμε να ακούσουμε σαν τραγούδια τα ποιήματα της Σαπφούς, όπως η ίδια θα τα μάθαινε στις μαθήτριές της και θα τα συνόδευε με τη λύρα της. Η απαγγελία της Εύας Κοταμανίδου στάθηκε καθοριστική στο τελικό αισθητικό αποτέλεσμα. Ο Νίκος Οικονομίδης, συνεργάτης πολλών χρόνων της Κωχ, τη συνοδεύει με τη λάφτα στα περισσότερα ποιήματα-τραγούδια. Στα χέρια του η λάφτα γίνεται μια ισάξια φωνή, ικανή να ζωντανέψει εικόνες και συναισθήματα.
Πρωτοφανής κακοκαιρία στο Λιβάδι στα μέσα του Γενάρη του 1981 με χιονόπτωση σχεδόν δύο μέτρων! Πολλά σπίτια βυθίζονται κυριολεκτικά μέσα στο χιόνι και σε διάφορα σημεία οι Λιβαδιώτες ανοίγουν τούνελ και περνούν κάτω από το χιόνι! Πολλά τα προβλήματα για τους κτηνοτρόφους.
11
Το πρώτο γήπεδο 1963
εκκλησιαστικής προέλευσης, προκύπτει ότι ο πατέρας του ήταν κληρικός (ιερέας), στον οποίο ο επίσκοπος της Πέτρας απένειμε τον τίτλο του σακελλαρίου, δηλαδή του υπεύθυνου για τη φύλαξη των πραγμάτων, του οικονομικού λειτουργού, του έμπιστου απεσταλμένου. Το αρχικό επώνυμο Σακελλαρίου το μετέτρεψε σε Σακελλαριάδης, προσδίδοντάς του περισσότερο λόγια, ελληνοπρεπή, μορφή. (www.thessaliko.gr) ΚΩΣΤΑΣ ΣΠΑΝΟΣ: Γεννήθηκε στη Δεσκάτη το 1943. Σπούδασε στην Παιδαγωγική Ακαδημία της Θεσσαλονίκης και υπηρέτησε στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση από το 1965 έως το 1997, ως διευθυντής τα τελευταία εννέα έτη. Από το 1968 ασχολείται με την Ιστορία της Θεσσαλίας, ερευνώντας σε πολλά αρχεία. Από το 1980 εκδίδει, στη Λάρισα, το ιστορικό περιοδικό Θεσσαλικό Ημερολόγιο με 57 τόμους έως τώρα.
ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΜΟΝΑΧΟΥ ΤΙΜΟΘΕΟΥ (12.5.1783) ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΤΥΡΝΑΒΙΤΗ ΔΑΣΚΑΛΟ ΙΩΑΝΝΗ ΠΕΖΑΡΟ
Ο μοναχός της Ολυμπιώτισσας Τιμόθεος καταγόταν από το Λιβάδι. Υπήρξε μαθητής του Πέζαρου. Όταν ο Πέζαρος αποχώρησε από το Λιβάδι, μετά την δεύτερη θητεία του (1776-1782), ο μοναχός Τιμόθεος ανέλαβε προσωρινώς ως δάσκαλος στο Λιβάδι μέχρι που ανέλαβε το σχολείο ο Ιωνάς Σπαρμιώτης Το 1963 στο χώρο του άλσους Κιόσκι κατασκευάζεται το πρώτο γήπεδο ποδοσφαίρου του Η επιστολή του μοναχού Τιμοθέου, γραμμένη στο Λιβάδι, στις απευθύνεται στον Πέζαρο, γνωρίζοντάς τον ότι έλαβε την Λιβαδίου. Δυστυχώς τόσο η επιλογή του χώρου όσο και οι διαστάσεις του είναι πολύ μικρές 12.5.1783, επιστολή του. Ανάμεσά τους ήταν και ο αδελφός του Πέζαρου ηγούμεγια να μπορέσει να χρησιμοποιηθεί ως επίσημη έδρα της αθλητικής ομάδας του Λιβαδίου. νος Γεράσιμος. Για το ζήτημα του σχολείου ο Τιμόθεος αναφέρει ότι Τα πρώτα φιλικά παιχνίδια όμως είναι πλέον γεγονός. Εδώ στην φωτογραφία μεταξύ του αναγκάζεται να αναλάβει ως δάσκαλος εκεί, δεχόμενος από παντού πιέ1965-1970 μια παρέα ριγωτών αντιμετώπισαν τους σκούρους. Από αριστερά Όρθιοι: Λιάκος σεις. Κανείς, λέει, δεν τον πιστεύει ότι αδυνατεί να αναλάβει αυτά τα Γιάννης (Δάσκαλος), Καπέτης Τάσος, Παρτάλας Αντώνης, Τζημαγιώργης Γιώργος, Κανώτας καθήκοντα. Κάνει, επίσης, μία αναφορά στον Άνθιμο Ολυμπιώτη και σε Αριστοτέλης, Κιτσούλης (Φάκας) Αθανάσιος, Δαμαλής Νίκος, Φακαλής Μάκης, Προκόβας κάποιον λογαριασμό για βούτυρο, για το οποίο φαίνεται πως φημιζόταν Δημήτρης, Μπουτζέτης Γρηγόρης. Καθιστοί: Πατσικαθεοδώρου Μάκης, Άγνωστος, Μετα- το Λιβάδι. ΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΤΗΣ ΕΠΙΣΤΟΛΗΣ ξιώτης Γιώργος (Γιάγιας), Ζιούρκας Θεόδωρος, Γκούμας Γιάννης, Μόκας Κώτσιος. Η φωτογραφία από το αρχείο του Κιτσούλη (Φάκα) Αθανάσιου. Μοναχός Τιμόθεος. Λιβάδι Ιωάννης Πέζαρος. Τύρναβος 12.5.1783 ό πανιερώτατος άγιος δεσπότης, ευχετικώς, ασπάζεται τήν αυτής σοφολογιότητα ...................................... ΙΩΑΝΝΗΣ ΣΑΚΕΛΛΑΡΙΟΥ ...............ή τιμή τοϋ βουτύρου εισέτι άδηλος, ουδείς τό τούτου έτι άπέδωκεν όνομα, ΕΝΑΣ ΛΙΒΑΔΙΩΤHΣ ΚΩΔΙΚΟΓΡΑΦΟΣ εϊπο-μεν παραγγείλαντες τω / γεροκαπέτη σταθάκα νά φροντίση διά έξήκοντα Αδημοσίευτο κείμενο του Κώστα Σπανού εκδότη του Θεσσαλικού Ημερολογίου οκάδες καλόν, καί παστρικόν. καί όταν έτοι/μασθή, φροντίζομεν διά τήν άποστοΣτη βιβλιοθήκη της Ολυμπιώτισσας, στην Ελασσόνα, σώζονται πολλά χειρόγραφα λήν. νέον ουδέν ό πάτερ άνθιμος δέν άνήλθεν ακόμη έμ/ποδιζόμενος άπό τάς μοναβιβλία (κώδικες), τα οποία παρουσίασε ο Ευαγγ. Σκουβαράς το 1967. Μεταξύ των πολ- στηριακός του φροντίδας, τά καθ' ημάς έν ύγιεία. είθε δέ και τά κατ' αυτήν λών κωδίκων συμπεριλαμβάνονται και κάποιοι που είναι έργα Λιβαδιωτών κωδικογράμαΐουιβα αψπγω φων. Έναν από αυτούς, τον Ιωάννη Σακελλαρίου ή Ιωαννούλη Σακελλαριάδη θα παρουσιάσω στο μικρό τούτο άρθρο μου, με βάση δύο κώδικές του, oι οποίοι προέρχονται από τη Μονή του Σπαρμού. Ο πρώτος κώδικας είναι ένα έργο του Θεόφιλου της Καμπανίας με τίτλο, Περί Νόμων, εκκλησιαστικού και πολιτικού. Πρόκειται για τον υπ’ αριθ. 38 κώδικα της Ολυμπιώτισσας, ο οποίος αριθμεί 412 σελίδες (21,5Χ14 εκ.). Τον αντέγραψε, από κάποιον άλλο κώδικα, ο Ιωάννης Σακελλαρίου την άνοιξη του έτους 1802 και τον δώρισε στον ιερομόναχο και ηγούμενο της Μονής του Σπαρμού Ζαχαρία, όπως αναφέρεται στο κωδικογραφικό σημείωμα, το οποίο έχει ως εξής: «Ζαχαρίου σπαρμειώτου, καί ὥς τις δέν τό δώσει. / εἰστό μοναστήριόν μου. μετά θάνατόν μου ἑχέτω / τᾶς ἀράς πάντων τῶν ἁγίων ἀφυερό/θη διᾶ τού υδήου. εἰς τό μοναστήριον εἰς την φι/γίν 1806: μαΐου 2:-». « δωρεῖται δ’ ἀντιγράψας Ἰωάννης ὁ τοῦ ποτέ σακε/λλαρίου λιβαδιώτου, τῷ πανοσιωτάτῳ ἐν Ἱερομο/νάχοις καί πανευλαβεστάτῳ ἡγουμένῳ τῆς τοῦ σπαρμοῦ / μονῆς τῆς ἐπωνομαζομένης ἁγίας Τριάδος κυρίῳ / κυρίῳ ζαχαρίᾳ. εἰς ἀκριβέστατον εὐπειθείας τε καί εὐγνωμοσύνης τεκμήριον». Ο δεύτερος κώδικας είναι ένας Νομοκάνων, δηλαδή ένα βιβλίο στο οποίο καταχωρίσθηκαν εκκλησιαστικοί νόμοι και κανόνες. Πρόκειται για τον υπ’ αριθ. 92 κώδικα της Ολυμπιώτισσας, που αριθμεί 375 σελίδες (28Χ15 εκ.). Τον αντέγραψε, από κάποιον άλλο, ο Ιωάννης το έτος 1813, όπως αναφέρεται στο κωδικογραφικό σημείωμά του, στο οποίο όμως, αναφέρεται ως Ιωαννούλης (Γιαννούλης) Σακελλαριάδης. Το σχετικό κωδικογραφικό σημείωμα έχει ως εξής: «Ἐν ἔτει σωτηρίῳ αωιγ΄: ἐν λιβαδίῳ. Ἐγράφη δέ διά χειρός / ἐμοῦ τοῦ οἰκτροτάτου Ἰωαννούλη Σακελλαριάδου. Ἐπί αἰτήσει / τοῦ ἐν Ἱερομονάχοις πανοσιωτάτου πνευματικοῦ κυρίου / Νικηφόρου σπαρμιώτου, τοῦ ἀπό τῆς ἱερᾶς καί / σεβασμίας μονῆς τῆς ἁγίας τοῦ σπαρ/μοῦ ὁμοουσίου καί ζωοποιοῦ τριάδος. / ᾧ καί δεδώρηται ὡς τεκμήρι/ον τῆς πρός αὐτόν εὐλαβεί/ας μου, καί τῆς μεταξύ ἡμῶν σωζομένης ἀδόλου τε καί εἰ/λικρινοῦς ἀγάπης». Την αντιγραφή τού Νομοκάνονα ζήτησε από τον Σακελλαριάδη ο ιερομόναχος και πνευματικός Νικηφόρος Σπαρμιώτης, με τον οποίο ο λόγιος Λιβαδιώτης διατηρούσε πολύ καλές σχέσεις. Σημειωτέον ότι η Μονή του Σπαρμού υπαγόταν στην Επισκοπή της Πέτρας, στην οποία υπαγόταν και το Λιβάδι, το οποίο υπήρξε για ένα διάστημα και η έδρα της επισκοπής αυτής. Για τον Γιαννούλη Σακελλαριάδη δεν γνωρίζω πολλά. Ο ίδιος σημείωσε, στον πρώτο κώδικά του πως γραφέας είναι ο «Ἰωάννης ὁ τοῦ ποτέ σακελλαρίου λιβαδιώτου». Είναι, λοιπόν, βέβαιο ότι είναι Λιβαδιώτης, γιος του Σακελλαρίου, ο ΣΧΟΛΙΑ: οποίος το 1806 ήταν ήδη μακαρίτης. Τα κωδικογραφικά σημειώματα δείχνουν ότι ο γρα- • άγιος δεσπότης πρόκειται μάλλον για τον επίσκοπο της Πέτρας Αθανάσιο φέας τους είναι ένας λόγιος, με πολύ καλή ορθογραφία, αξιοζήλευτη για την εποχή του, • τέτα Κώστω δηλαδή θεία Κώστω αφού τέτα στα βλάχικα είναι η θεία γεγονός το οποίο προϋποθέτει φοίτησή του σε καλό σχολείο, όπως ήταν η Σχολή του • γεροκαπέτη σταθάκα η προσφώνηση γέρο δηλώνει κάποιο αξίωμα, Λιβαδίου, στην οποία είχαν διδάξει αξιόλογοι δάσκαλοι. Είναι πολύ πιθανό να υπήρξε και το επίθετο Καπέτη υπάρχει και σήμερα στο Λιβάδι αυτός δάσκαλος στη Σχολή του Τυρνάβου. Οι Λιβαδιώτες, είμαι βέβαιος γι’ αυτό, δε θα Πηγή Θεσσαλικό Ημερολόγιο τόμος 26ος (Μιχάλης Λαφαζάνης - Εννιά επιστολές άφηναν ανεκμετάλλευτο έναν λόγιο της δικής του περιωπής. Το όνομα του πατέρα του δεν αναφέρεται. Όμως, από το επώνυμό του, το οποίο είναι λογίων προς τον Τυρναβίτη δάσκαλο Ιωάννη Πέζαρο (1777 - 1786).