Φλεβάρης 2012

Η ΘΕΑΤΡΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΤΟΥ ΕΞΩΡΑΪΣΤΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΣΤΟ ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΕΡΑΣΙΤΕΧΝΙΚΟΥ ΘΕΑΤΡΟΥ ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ Ένα βραβείο και υποψηφιότητες για άλλα πέντε Για δεύτερη φορά το θεατρικό μας τμήμα έθεσε υποψη- μεσα από 43 πολύ αξιόλογους θιάσους, να συμμετάσχει στο φιότητα συμμετοχής στο Πανελλήνιο Φεστιβάλ Ερασιτε- αγωνιστικό μέρος, όπου μόνο οκτώ θεατρικά σχήματα διαχνικού Θεάτρου Καρδίτσας. Επελέγη κι αυτή τη φορά, ανά- γωνίστηκαν. Ο συναγωνισμός υπήρξε πολύ υψηλός, ωστόσο το θεατρικό μας τμήμα, μετά από μια δύσκολη μα και όμορφη προετοιμασία, παρουσίασε τελικά, στις 15 Μαρτίου, μια πολύ αξιόλογη παράσταση και απέσπασε το θερμό χειροκρότημα του θεατρόφιλου κοινού της Καρδίτσας. Η αυλαία του 28ου Φεστιβάλ Καρδίτσας, ενός από τα πλέον έγκυρα και υψηλού επιπέδου πανελληνίως, έπεσε την Κυριακή, 18 Μαρτίου, με την απονομή των βραβείων. Κερδίσαμε το Βραβείο Ενδυματολογίας, ενώ ήμασταν υποψήφιοι (δηλαδή μεταξύ των τριών καλυτέρων) για το βραβείο σκηνογραφίας, για το βραβείο μουσικής επένδυσης, για το βραβείο επιλογής κειμένου, για το βραβείο Α΄ ανδρικού ρόλου και το βραβείο Β΄ ανδρικού ρόλου. Η πρώην πρόεδρος της Ένωσης Πολιτιστικών Συλλόγων Καρδίτσας, κ. Κοζιού, απονέμει το βραβείο στον σκηνοθέτη της θεατρικής μας ομάδας

περισσότερα στη σελίδα 6

Σκληρή δοκιμασία για το Λιβάδι ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΔΡΙΜΥΤΑΤΟΣ ΧΕΙΜΩΝΑΣ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ με καταστροφές και ζημίες Ανάγκη να τακτοποιήσουμε όλοι Τα είχε όλα η κακοκαιρία του Φεβρουαρίου. Παρατεταμέτις συνδρομές μας νη διάρκεια, έντονες χιονοπτώσεις, χιονοθύελλες, σφοδρούς

Οξύ οικονομικό πρόβλημα έδειξαν ξεχωριστοί απολογισμοί που έγιναν για την εφημερίδα, κατά τις συνελεύσεις για την ανάδειξη νέας οικονομικής και συντακτικής επιτροπής. Οι απολογισμοί αυτοί έδειξαν ότι το 45ο φύλλο ήταν το τελευταίο που βγήκε με θετικό ισολογισμό (πλεόνασμα περίπου … ογδόντα ευρώ), ενώ, αν συνεχίσουμε έτσι, ήδη το παρόν φύλλο θα είναι παθητικό και οι κίνδυνοι για ραγδαία κατρακύλα μεγάλοι. Αιτία γι’ αυτό είναι ότι το πλήθος των συνδρομητών που έχουν τακτοποιηθεί οικονομικά δεν αγγίζει πλέον ούτε το ένα τρίτο του συνόλου, και το γεγονός ότι τα ΕΛΤΑ εκτίναξαν, εν μια νυκτί, τα έξοδα αποστολής στο τριπλάσιο! Τα έξοδα αποστολής, ούτε λίγο-ούτε πολύ, έφτασαν να αντιστοιχούν σχεδόν στο 40% του συνολικού κόστους της εφημερίδας! Αν συνεχίσουμε έτσι, οι συνέπειες θα είναι αναπόφευκτα δραματικές. Για αύξηση συνδρομής δεν γίνεται εντελώς καμιά συζήτηση. Κάτι τέτοιο θα ήταν εντελώς παράλογο επειδή η εφημερίδα μπορεί να επιβιώσει με την ίδια συνδρομή, ακόμη και μετά την αύξηση αυτή των ΕΛΤΑ, αν έστω και λίγο περισσότεροι απ’ τους μισούς φρόντιζαν να τακτοποιούνται εγκαίρως οικονομικά. Οποιαδήποτε αύξηση, εξ’ άλλου, θα ήταν άδικη επειδή θα επιβάρυνε μόνο αυτούς που ήδη είναι συνεπείς στη συνδρομή τους και στη διαφήμισή τους. Αναπόφευκτα, λοιπόν, αν δεν αλλάξει κάτι, θα βρεθούμε μπροστά στα εξής ενδεχόμενα: ελάττωση των σελίδων της εφημερίδας μετατροπή της εφημερίδας σε ασπρόμαυρη και εκτύπωσή της σε χαρτί υποδεέστερης ποιότητας διακοπή της έκδοσης Ας ελπίσουμε ότι τίποτα απ’ τα παραπάνω δε θα χρειαστεί να κάνουμε. Αν νομίζουμε ότι αξίζει τον κόπο να συνεχιστεί η προσπάθεια, τότε ας επικοινωνήσουμε με τους κατά τόπους ανταποκριτές για την οικονομική μας τακτοποίηση.

ανέμους, πολύ χαμηλές θερμοκρασίες.

Η καρτερικότητα των Λιβαδιωτών δοκιμάστηκε και η έλλειψη προσωπικού και μέσων που επέφερε ο Καλλικράτης δυσκόλεψε ακόμη πιο πολύ την αντιμετώπιση των προβλημάτων. συνέχεα στη σελίδα 5

Η ΚΑΚΟΚΑΙΡΙΑ ΕΜΠΟΔΙΣΕ ΤΙΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΑΠΟΚΡΕΩΝ H κακοκαιρία εμπόδισε φέτος τις περισσότερες από τις εκδηλώσεις των Απόκρεων να πραγματοποιηθούν. Διασώθηκε μόνο το έθιμο των φανών χάρη στην επιμονή και την προσπάθεια των παιδιών και της Τοπικής Κοινότητας που τους συμπαραστάθηκε. Τρεις τεράστιες φωτιές, με πουρνάρια της περιοχής μας, άναψαν την Κυριακή το βράδυ στις τρεις γειτονιές του χωριού μας. Ο Πολέζος, το παλιό Γήπεδο και η αλάνα της Αγίας Παρασκευής φωτίστηκαν από τις τεράστιες φλόγες. Το χιόνι και το κρύο όμως εμπόδισαν τις εκδηλώσεις της Καθαράς Δευτέρας που είχαν προετοιμάσει η Κοινότητα και ο Εξωραϊστικός Σύλλογος, με την οικονομική υποστήριξη από πολλούς επαγγελματίες και τη συμμετοχή των δημοτών.

Γιατί μπαμπά…;

Μπαμπά πρόσεχε το ψήσιμο του οβελία· Αν τ’ «αρπάξεις», δεν τρώγεται... όπως και η ψήφος σου...

Καλή Ανάσταση!

...Ένα παιδί...

Zάννειο M.K. Με αφορμή την συμμετοχή της Θεατρικής Ομάδας του Εξωραϊστικού Συλλόγου στο 28ο Πανελλήνιο Φεστιβάλ Ερασιτεχνικού Θεάτρου Καρδίτσας, που στέφθηκε μάλιστα και από μεγάλη επιτυχία, αξίζει να επισημάνουμε την ιδιαίτερη συμβολή του Ζαννείου Μορφωτικού Κέντρου (Ζ.Μ.Κ.) σ’ αυτή, αλλά και στην γενικότερη πνευματική και πολιτιστική ανάπτυξη του χωριού μας. Πολλές φορές ξεχνάμε την αξία κάποιων χώρων ακόμη κι αυτή του «Ζ.Μ.Κ.» και απλά τη θεωρούμε δεδομένη. Δεν είναι όμως έτσι. Σε εποχές δύσκολες η οικογένεια Ζάννα, (ο Τζώρτζης Ζάννας και η Κατίνα Ζάννα και στη συνέχεια ο Λευτέρης Κυλώνης), με τη δωρεά της, δημιούργησε στην ουσία ένα πνευματικό κέντρο, έναν πνευματικό πολυχώρο θα λέγαμε σήμερα, που λειτούργησε ως εργαστήρι πολιτισμού για το χωριό μας. Σ’ αυτό το χώρο, λοιπόν, βρήκε στέγη από το 1978 - 79 και η θεατρική ομάδα του Ε.Σ.Λ.. Εκεί μέσα, σ’ ένα χώρο που θα ζήλευαν όχι μόνο άλλα χωριά αλλά και μεγάλοι δήμοι της χώρας μας, ξεδιπλώθηκαν ταλέντα, εκφράστηκαν ανησυχίες, δόθηκε μια διαφορετική διέξοδος στον ελεύθερο χρόνο και στα όνειρα πολλών Λιβαδιωτών. Διότι το «Ζ.Μ.Κ.» διαθέτει όλες τις απαραίτητες εγκαταστάσεις, όχι μόνο για κάθε είδους θεατρικές παραστάσεις αλλά και για πολλές άλλες εκδηλώσεις. Διαθέτει αναπαυτικά καθίσματα, άριστο μηχανολογικό εξοπλισμό ήχου και Η συνέχεια στη σελίδα 3

& μεγάλα σχόλια και νέα

Μικρά

Διάρρηξη απελπισίας;

Περίεργη υπόθεση κλοπής στο χωριό μας. Βραδάκι μιας χειμερινής μέρας, με τον ιδιοκτήτη του σπιτιού παρόντα, ένα άτομο μπήκε και άρχισε να ψάχνει τα συρτάρια και τα ντουλάπια του. Ο θόρυβος ξάφνιασε τον ιδιοκτήτη, που, στη συνέχεια, εντόπισε και καταδίωξε το διαρρήκτη. Δυστυχώς μέσα στο σκοτάδι κατάφερε να του ξεφύγει.

Νέα Σ.Ε. στην εφημερίδα

Πραγματοποιήθηκε με επιτυχία η γενική συνέλευση του Ε.Σ.Λ., με θέμα την εκλογή νέας Συντακτικής Επιτροπής της εφημερίδας «Λιβάδι». Η συμμετοχή του κόσμου ικανοποιητική, η διαδικασία κύλισε ομαλά. Μεταξύ των άλλων συζητήθηκε και ένα πολύ σημαντικό θέμα που αφορά τη συνέχιση και τη βιωσιμότητα της εφημερίδας, το οικονομικό. Αναφέρθηκαν τα έως τώρα δεδομένα, έγιναν κάποιες εκτιμήσεις για το μέλλον και πάρθηκαν και κάποιες αποφάσεις για μείωση του κόστους της έκδοσής μας. Για άλλη μια φορά στη Συντακτική Επιτροπή θα έχουμε και σταθερά και εκ περιτροπής μέλη, με ό,τι πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα αυτό συνεπάγεται.

κε με το εάν θα πραγματοποιηθούν οι εκδηλώσεις της Καθαράς Δευτέρας στο Λιβάδι. Η περίφημη φασολάδα αποφασίστηκε τελικά να ξαναγίνει με ρεφενέ επαγγελματιών του χωριού μας, μιας και ο καλλικρατικός δήμος μας δεν διαθέτει ούτε ένα ευρώ για τέτοιου είδους δραστηριότητες. Η κακοκαιρία, όμως, δεν επέτρεψε να πραγματοποιηθούν οι εκδηλώσεις και λύτρωσε πολλούς από δυσάρεστα σχόλια. Δεν πειράζει, αρκεί να μη συμβούν τα ίδια και του χρόνου.

Κόντρα στην κρίση

Εν μέσω οικονομικής και κοινωνικής κρίσης σε ευρωπαϊκό επίπεδο, στο Λιβάδι ξεκινούν νέες επιχειρημα-

Ντούφες

Κανονικά πραγματοποιήθηκαν οι Ντούφες και φέτος στο Λιβάδι. Το πανάρχαιο έθιμο συγκινεί ακόμη τις σύγχρονες γυναίκες, οι οποίες από το πρωί ετοιμάστηκαν για την βραδινή τους έξοδο. Σε τρία μαγαζιά συγκεντρώθηκε ο γυναικείος πληθυσμός του χωριού μας.

Μεταφορά ΚΕΠ

Αρχές Μάρτη μεταφέρθηκε τελικά το ΚΕΠ Λιβαδίου και πλέον στεγάζεται στο χώρο του πρώην δημαρχείου. Όσοι θα χρειαστούν τις υπηρεσίες του θα το αναζητήσουν εκεί. Το τηλέφωνο 2493350400

Νέος Ιδιοκτήτης

Μετά από πέντε περίπου χρόνια που παρέμεινε κλειστό, ένα προνομιούχο κέντρο, το αναψυκτήριο «Κιόσκι», δημοπραττήθηκε και απέκτησε νέο αφεντικό. Ο γνωστός ψητοπώλης της πλατείας μας, Κιτσούλης Μπέρδεμα Και φέτος αλαλούμ δημιουργήθη- Δημοσθένης, αλλάζει γειτονιά. Είναι

ΓΙΑ ΝΑ ΤΑΚΤΟΠΟΙΗΣΕΤΕ ΤΗ ΣΥΝΔΡΟΜΗ ΣΑΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΗΣΤΕ ΜΕ ΤΟΥΣ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΤΕΣ ΜΑΣ Λιβάδι: Καραΐσκος Βαγγέλης (Φούρνος πλατείας) τηλ.: 6977941165 ή 24930 41914, Καψάλης Νίκος τηλ.: 6972 424 090, Μεταξιώτης Αντώνης «Αρχοντικό» τηλ.: 6974 593 556, Ψαλλίδας Κώστας τηλ.: 6973 859 199. Κατερίνη: Γαζέτης Γιάννης τηλ.: 6974 708 344, Καπέτης Βαγγέλης τηλ.: 6972 303 903, Καρανίκας Τάκης τηλ.: 6977 306 830, Κοντοφάκας Αθανάσιος τηλ.: 6944 593 547, Καψάλης Θάνος τηλ: 6976 264 150, Μαρώσης Γιώργος τηλ.: 6972 333 938, Ντάμπου Κατερίνα τηλ.: 6976 719 462, Σαλαβέρης Λάζαρος τηλ.: 6973 320 387, Τζέβος Κώστας τηλ.: 6979 960 782. Λάρισα: Γαλάνη Αυγή τηλ.: 6978 748 402, Σαλαβέρης Κώστας τηλ.: 6974 629 258 Ελασσόνα: Πάππας Λάζαρος τηλ.: 6973 201 477. Θεσ/νίκη : Μπάμπας Λάζαρος τηλ.: 6974 595 197, Παμπέρης Βαγγέλης τηλ.: 6977 957 800 Αθήνα: Γαζέτη Άννα τηλ.: 6973 966 340 Για οποιοδήποτε άλλο θέμα που αφορά την εφημερίδα: διαφημίσεις, ανακοινώσεις, αλλαγές διευθύνσεων ή παράπονα, απευθυνθείτε στην οικονομική επιτροπή: Πάππας Λάζαρος τηλ.: 6973 201 477, Μπάμπας Λάζαρος τηλ.: 6974 595 197, Μαρώσης Γιώργος τηλ.: 6972 333 938, Σαλαβέρης Λάζαρος τηλ.: 6973 320 387 ή στα e-mail: atzias@yahoo.com και gmarosis@yahoo.gr είτε στην Συντακτική Επιτροπή.

ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΕΣ ΤΟΥ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ

Οι συνδρομητές μας του εξωτερικού (αλλά και του εσωτερικού) μπορούν μα καταθέτουν τις συνδρομές τους στον ΑΡΙΘΜΟ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΥ της Α.Τ.Ε.

2500102962239 με IBAN:GR5604305210002500102962239. Θα πρέπει οπωσδήποτε στην εντολή μέσω τράπεζας, να αναγράφεται το ονοματεπώνυμο του καταθέτη. ΧΡΗΣΙΜΑ ΤΗΛΕΦΩΝΑ Δημ. Κοιν.: 24933 50400 - Κ.Ε.Π.: 24930 41 917 - A/T Λιβαδίου: 24930 41 111 Ιατρείο: 24930 41 205 - Φαρμακείο: 24930 41 120 - Δημ. Ξενώνας: 24930 41 377 Γ.Π.Σ.: 24930 41 237 - ΕΛΤΑ: 24930 41 099 - Λύκειο: 24930 41 394 - Γυμνάσιο: 24930 41 049 - Δημ. Σχολείο: 24930 41 172

2

ο νέος κάτοχος του αναψυκτηρίου και πολύ σύντομα θα μετακομίσει στο νέο του κατάστημα. Η εφημερίδα τού εύχεται καλές δουλειές.

Εφημερίδα «Λιβάδι» Ιδιοκτήτης: [Εξωραϊστικός Σύλλογος Λιβαδίου Τηλ./Fax: 24930 41281 Δ/νση: Λιβάδι Ελασσόνας Τ.Κ. 40002 [Εκδότης: Ξενοφών Κοκκινοπλίτης (ο/η εκάστοτε πρόεδρος του Ε.Σ.Λ.) Συντακτική Eπιτροπή: Κώστας Τζέβος, τηλ.: 6979 960 782, e-mail: ktzelivadi@gmail.com Θάνος Καψάλης, τηλ: 6976 264 150, e-mail: akapsalis57@gmail.com Μπάμπας Λάζαρος, τηλ.: 6974 595 197, e-mail: saba@otenet.gr [Φωτογραφία: Κώστας Ψαλλίδας [Φιλολογική Επιμέλεια: Κιτσούλης Δημήτρης, Koντοφάκα Πόπη Συνεργάτες: Mητώνας Αθ. Γιώργος, Μπάμπας Λάζαρος, Γκρέκου Γλύκα, Ψαλλίδας Θεόδωρος, Καψάλη Μαρία, Γαλάνη Αυγή, Kαπέτη Bούλα, Δαμαλή Μαρία, Καψάλης Θάνος, Καψάλης Νίκος, Μητώνας Χαρ. Γεώργιος, Σαλαβέρης Kώστας, Ψαλλίδας Κώστας, Nτάμπου Kατερίνα, Κοντοφάκα Πόπη, Σαλαβέρης Λάζαρος, Καπέτης Ευριπίδης, Γαζέτη Άννα, Γαλάνη Μαρία, Καπέτη Ευγενία, Γαλάνη Ντίνα, Γαζέτης Γιάννης, Aντωνίου Γιάννης, Φαρδής Γιώργος, Παμπέρης Δήμος, Γκρίζου Ελένη, Παπαστεργίου Γρηγόρης, Παμπέρης Βαγγέλης, Καρανίκας Δημήτρης, Τζέβος Κων/νος, Κοντοφάκας Αθανάσιος, Γκατζούνης Γιάννης, Βασίλης Πλάτανος, Πάππας Λάζαρος. Κατασκευή-Ενημέρωση ιστοσελίδας: Ζήσκος Βασίλης Εκτύπωση: Σελιδοποίηση: Γραφικές Τέχνες «ΔΕΟΝ» Θεόδωρος Ψαλλίδας, Ερμού 15 Κατερίνη Τηλ.:23510 46191 & 6938 245714 Ετήσιες Συνδρομές: Εσωτερικού 20 €, [Εξωτερικού 30 € Ηλεκτρονική Δ/νση: www.exsylogos.gr / e-mail: exsylogos@exsylogos.gr

τικές δραστηριότητες. Ένα δεύτερο φαρμακείο ετοιμάζεται, σε κεντρικό σημείο της πλατείας μας, ενώ ο παλιός φούρνος των Αγίων Αναργύρων ξανανοίγει. Ένα νέο συνεργείο αυτοκινήτων πρόκειται να λειτουργήσει στις αποθήκες του αγροτικού συνεταιρισμού καθώς και ένα νέο κατάστημα με χρώματα και σιδερικά στην περιοχή Αγίου Γεωργίου. Καλές δουλειές σε όλους με παροχή σύγχρονων υπηρεσιών.

Συνέντευξη

Ο πρόεδρος του Συλλόγου Λιβαδιωτών Θεσ/νικης, Γιώργος Συνεφάκης, παραχώρησε μια πολύ εντυπωσιακή και ενημερωτική συνέντευξη στο ραδιοφωνικό σταθμό της Ιεράς Μητρόπολης Βεροίας και στην εκπομπή «Βάλια Κάλντα». Απάντησε σε ερωτήματα για τον σύλλογό μας, της Θεσσαλονίκης, καθώς και σε γενικότερα ερωτήματα για τους Συλλόγους Βλάχων της Μακεδονίας. Εύστοχος και κατατοπιστικός όπως πάντα.

Αυτά που … δεν είδαμε,

Η εφημερίδα μας υπήρξε από τους πρώτους που πολύ έγκαιρα και πολύ επίμονα, επεσήμανε τους κινδύνους που επέρχονταν για το χωριό μας, με τη διάλυση των Καποδιστριακών Δήμων και την αφομοίωσή τους από μεγάλα αστικά κέντρα. Είχαμε μιλήσει για όλα. Για την αυτάρεσκη ουτοπία κάποιων να νομίζουν ότι το Λιβάδι θα εξαιρούνταν απ’ την συνένωση. Για την ολιγωρία και την ανευθυνότητα των τοπικών «παραγόντων», που αποδείχτηκαν πολύ λίγοι να αντιμετωπίσουν την υπόθεση και να την στρέψουν σε κατευθύνσεις λιγότερο επιζήμιες. Αν, τότε, με επιφύλαξη κάποιος υποστήριζε ότι υπήρχε συμφωνία μεταξύ των δυο μεγάλων κομμάτων, τώρα μπορεί να το κάνει ανεπιφύλακτα.

αυτά που … είδαμε

Είχαμε δει ακόμη ότι ο νέος Δήμος θα είναι χαοτικός και Ελασσονοκεντρικός. Δεν πιστεύαμε, όμως, ότι τόσο απροκάλυπτα θα αφήνονταν ολόκληροι πρώην Δήμοι, όπως ο

ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΑΝΑΝΕΩΣΕΙΣ-ΕΝΙΣΧΥΣΕΙΣ ΑΘΗΝΑ - ΠΕΙΡΑΙΑΣ: ΤΣΑΚΟΥ-ΜΕΖΙΛΗ ΟΛΓΑ ΣΑΛΑΒΑΤΗ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΕΛΑΣΣΟΝΑ: ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΛΙΒΑΔΙΩΤΩΝ ΕΛΑΣΣΟΝΑΣ ΚΑΤΕΡΙΝΗ: ΓΚΑΛΙΝΑΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΔΕΡΗΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ ΚΑΠΕΤΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΚΑΡΑΝΙΚΑΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΜΟΣΧΗ ΝΙΚΗ ΝΤΑΜΠΟΣ ΑΝΕΣΤΗΣ ΠΑΜΠΕΡΗΣ ΔΗΜΟΣ ΧΡΥΣΙΚΟΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΑΡΙΣΑ: ΦΑΡΜΑΚΙΩΤΗΣ ΑΝΤΩΝΗΣ ΛΙΒΑΔΙ: ΓΑΖΕΤΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ, ΓΚΟΥΝΤΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΑΡΑΪΣΚΟΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΑΤΖΟΓΙΑΝΝΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΜΠΑΤΖΟΓΙΑΝΝΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΜΠΟΛΗΣ ΣΩΤΗΡΙΟΣ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΟ ΑΝΤΩΝΙΟΥ ΚΑΠΑΩΝΗ ΚΥΡΙΑΚΗ ΣΑΛΑΒΑΤΗΣ ΣΩΤΗΡΙΟΣ ΤΖΗΜΑΓΙΩΡΓΗΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ: ΑΝΤΩΝΙΟΥ ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΚΑΝΑΔΑΣ: ΚΑΡΑΪΣΚΟΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ Δήμος Λιβαδίου, ολόγυμνοι από κάθε υποδομή και υποστήριξη. Μερικοί υποστηρίζουν ότι δυστυχούμε διπλά, καθώς «πέσαμε» στην αγκαλιά ενός μίζερου Δήμου, που ξαφνικά μετατράπηκε σε «πλούσιο κληρονόμο» και αναστήθηκε με υλικούς και άυλους πόρους της περιφέρειας. Να μη ξεχνά, όμως, ότι κληρονόμησε και πολλά προβλήματα.

και αυτά που … θα δούμε.

Είχαμε κάνει και προβλέψεις που δεν ολοκληρώθηκαν. Όπως ότι μέσω των νέων υπερ-Δήμων, καθιστώντας τους υπεύθυνους για πολλούς Δημόσιους τομείς, όπως η Παιδεία και η Υγεία, θα μεταβιβάσουν - οι της κεντρικής εξουσίας – τις ευθύνες για την ολοσχερή τους κατάρρευση και διάλυση στους ίδιους τους πολίτες. Ούτε κι αυτό, πλέον, φαντάζει πολύ μακρινό

και άντε να δούμε... τι θα δούμε;

Τη Μεγάλη Δευτέρα, στις 11.30 π.μ., στο Δημαρχείο Ελασσόνας, θα γίνει επιτέλους η συνάντηση της επιτροπής προώθησης του σχεδίου επέκτασης Λιβαδίου με τον μελετητή του σχεδίου, παρουσία και του Δημάρχου. Θα συζητηθούν όλες οι εκκρεμότητες του φακέλου και της μελέτης, και θα προωθηθούν οι ενέργειες ώστε να καλυφθούν οι παρατηρήσεις που έχει κάνει το αρμόδιο Υπουργείο. Περισσότερα στο επόμενο φύλλο…

Η Η επ επ όµενη όµενη αιµοδοσία αιµοδοσία για για την την τράπ τράπ εζα εζα του Ε.Σ.Λ. αίµατος αίµατος του Ε.Σ.Λ. στις στις 22 22 Ιουλίου Ιουλίου 2012 2012

συνέχεια από την 1η σελίδα

φωτισμού, αυτόματη συσκότιση κ.ά. Βέβαια στο να αποκτήσουμε αυτή την υποδομή βοήθησαν πολύ τα Κοινοτικά και Δημοτικά συμβούλια του χωριού μας αλλά και ο Ε.Σ.Λ. Δημιουργήθηκε έτσι, με βάση το ΖΑΝΝΕΙΟ και έπειτα από αμέτρητες παραστάσεις, μια θεατρική παιδεία

σχολικές θεατρικές, μουσικές παραστάσεις, χορωδίες μικρών και μεγάλων, επετειακές εκδηλώσεις για την 28η Οκτωβρίου - 25η Μαρτίου-Πολυτεχνείο και κατά δεύτερον επαγγελματικά θέατρα και συναυλίες, κινηματογραφικές βραδιές …. Απίστευτα πράγματα για ένα χωριό! Επίσης σεμινάρια, εκθέσεις βιβλίων, ημερίδες, συνελεύσεις διάφορων επαγγελματικών ομάδων και συλλόγων του χωριού και πόσες άλλες δραστηριότητες. Με λίγα λόγια πολλές και διαφορετικές εκδηλώσεις, στον ίδιο χώρο, οι οποίες βοήθησαν στην κοινωνική, πνευματική, οικονομική και πολιτιστική ανάπτυξη του χωριού μας. Αμέτρητα καλοκαίρια, όταν μάλιστα τα σχολεία ήταν κλειστά, ο χώρος αυτός φιλοξένησε στις αίθουσές του, αλλά και στο προαύλιό του, παιδιά μικρά και μεγάλα, στέγασε τις ανησυχίες τόσων και τόσων ανθρώπων. Είναι ευτυχές γεγονός η ύπαρξη του «Ζ.Μ.Κ.» και οφείλουμε ένα τεράστιο ευχαριστώ στην οικογένεια Ζάννα, στον Λευτέρη Κυλώνη, σε όλους όσοι πίστεψαν στην αξία

γράφει ο Ντι Λιβάδι

Zάννειο M.K.

και όχι μόνο. Διαμορφώθηκε μια θεατρική-πολιτιστική κουλτούρα, ένα θεατρόφιλο κοινό στο Λιβάδι αλλά και μια θεατρική ομάδα, που χρόνο με το χρόνο, άρχισε να «παιδεύεται», να αποκτά εμπειρία και να εξελίσσεται. Γι’ αυτό ίσως δεν είναι τυχαία και η συμμετοχή της δύο φορές στο φεστιβάλ Καρδίτσας με διακρίσεις που θα ζήλευαν ακόμη και θεατρικές σκηνές μεγάλων Δήμων. Αξίζει ν’ αναφερθεί το γεγονός πως η θεατρική ομάδα του Ε.Σ.Λ. συναγωνίστηκε με επιτυχία ακόμη και ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. των μεγαλύτερων πόλεων της Ελλάδας. Το μεράκι λοιπόν κάποιων και οι κατάλληλες συνθήκες και υποδομές λειτουργούν θετικά στην πολιτιστική ανάπτυξη του τόπου, κάθε τόπου. Για να μη ξεχνιόμαστε, στο κτίριο αυτό στεγάστηκε και λειτουργεί το Γυμνάσιο-Λύκειο Λιβαδίου (κάτι που η ίδια η πολιτεία όφειλε να πράξει) και στο αμφιθέατρό του φιλοξενήθηκαν εκατοντάδες εκδηλώσεις. Μερικές από αυτές; Καταρχάς οι

Καρπούζια με τη βούλα, ...χάρλου Αγόρη κου Βούλα. Από τους πλανόδιους πωλητές αγαπητός στις γυναίκες σε κάθε γειτονιά ήταν ο πωλητής διάφορων μικροαντικειμένων, χρήσιμων στα νοικοκυριά, καθώς και ο μανάβης, ο οποίος τις βοηθούσε να λύσουν το πρόβλημα του καθημερινού μαγειρέ-

μία τάβλα κρεμασμένη στο λαιμό, χτυπώντας ένα κουδουνάκι (τράκα), πουλώντας μικρά χρήσιμα αντικείμενα για τις νοικοκυρές.

-Ζάβες, σούστες, κιάπτινι ντι μπιντούκλι, φώναζε. Οι ζάβες και οι σούστες προηγήθηκαν των κουμπιών που χρησίμευαν στα ρούχα, τα δε χτένια για τις ψείρες βοηθούσαν να διωχτούν οι ψείρες από το τριχωτό της κεφαλής όπου φώλιαζαν. Άλλος πωλητής από γειτονικό χωριό φώναζε: -Κατράμι, ξυλοκέρατα, πιπέρι κόκκινο, ρίγανη, σταμνιά. Χρήσιμα για τη εποχή προϊόντα. Το κατράμι είναι προϊόν που προέρχεται από λιθάνθρακες, από πισσώδεις λιγνίτες, αλλά και από απόσταγ-

Όρθιος με την τραγιάσκα ο μπαρμπα-Αγόρης, μπροστά ο Βασίλης Πεζής (Ίρμας), πίσω το παιδί φίλος από Ελασσὀνα, στο μέσον ο Λάζος Τσιόκας και δεξιά ο Τάκης Δαμαλής (ταχυδρόμος)

αυτού του Πνευματικού Κέντρου κι αγωνίστηκαν για να φτιαχτεί και σε όλους εκείνους που βοήθησαν και στήριξαν την λειτουργία του. Συμβιώτης

ΕΥΧΕΣ ΣΤΟ ΝΕΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

Στο νέο Διοικητικό Συμβούλιο του Συλλόγου Λιβαδιωτών Θεσ/νίκης ευχόμαστε υγεία, δύναμη και καλή και δημιουργική θητεία ΕΞΩΡΑΪΣΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΛΙΒΑΔΙΟΥ

ΕΥΧΑΡΙΣΤΗΡΙO

Ευχαριστούμε το Σύλλογο Ποντίων Νέας Τραπεζούντας Πιερίας, «Αλέξανδρος Υψηλάντης», που μας διέθεσε την αίθουσα του Συλλόγου για της πρόβες της θεατρικής μας ομάδας.

ματος. Συνήθως οι πλανόδιοι πωλητές ήσαν γραφικοί τύποι, εντυπωσίαζαν με την εξυπνάδα τους, την παραστατικότητα τους, την εμφάνισή τους και τον τρόπο που διαφήμιζαν την πραμάτειά τους. Ο μανάβης είχε το γαϊδουράκι του φορτωμένο με ξύλινα κασόνια γεμάτα με ντομάτες, πιπεριές, μελιτζάνες, φασολάκια, καρπούζια, φρούτα της εποχής. Διαλαλούσε την πραμάτειά του πότε τραγουδιστά, πότε κοφτά, σοφιζόμενος διάφορα και διακοπτόμενος από το γκάρισμα του κυρΜένιου του. Απαραίτητη η ζυγαριά του που ζύγιζε σε οκάδες και δράμια, όχι πάντα σωστά… Ήταν συμπαθής στις γυναίκες, άνοιγε συζητήσεις μαζί τους κάνοντας κουτσομπολιό και κυκλοφορούσε τα νέα της ημέρας. Ο χειμώνας, βέβαια, τους δυσκόλευε. Σήμερα η δουλειά δεν άλλαξε, μόνο στη θέση του γαϊδουριού μπήκε το «ντάτσουν», το αυτοκίνητο, και η δουλειά έγινε πιο εύκολη. Γνωστός ο μπάρμπα-Αγόρης, ο «Τράκας». Συμπαθέστατος, πανέξυπνος, πολύ προοδευτικός, κατάλληλος για αυτή τη δουλειά. Ξεκίνησε με

μα ρητινούχων ξύλων (δαδί-τζάντ’), χρήσιμο για θεραπευτικούς σκοπούς (μη ξεχνάμε, όμως, και το τσικρίκι) τα δε ξυλοκέρατα, τα γνωστά χαρούπια, φαγώσιμο είδος, μας το έδιναν οι νοικοκυραίοι όταν λέγαμε τα κάλαντα. Αργότερα, ο μπάρμπα-Αγόρης έγινε, από τους πρώτους, μανάβης με μαγαζί (Η ΠΑΝΑΔΑ), αλλά και γύριζε το χωριό με το γαϊδουράκι του, φωνάζοντας!

- Ντομάτες, πιπεριές, καρπούζια με τη βούλα, χάρλου Αγόρη κου Βούλα. Το χάρλου, βέβαια, χρησιμοποιείται συχνά στην καθημερινότητα σε διάφορες εκφράσεις χωρίς όμως να έχει την κανονική του έννοια. Η βούλα στο καρπούζι γινόταν για να το δοκιμάσει ο πελάτης και για τη διαφήμισή του έμπαινε από τον «ποιητή» και η γυναίκα του. Χαρακτηριστική η φωνή του μπάρμπα-Αγόρη. Έκανε και τη δουλειά του ντελάλη του χωριού, όταν ήθελε να κάνει ανακοινώσεις η κοινότητα. Άνοιγε πρώτος το χορό στα πανηγύρια με το ανεπανάληπτο μπρίο του, χορεύοντας την καραγκούνα, κερνώντας για σεφτέ τους οργανοπαίκτες.

ΕΞΩΡΑΪΣΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΛΙΒΑΔΙΟΥ

ΕΥΧΑΡΙΣΤΗΡΙΟ

Τις Δημοτικές Αρχές, που διέθεσαν το φορτηγάκι του Δήμου για τη μεταφορά των σκηνικών του θεατρικού μας στην Καρδίτσα και ξεχωριστά τον οδηγό κ. Μάκη Γκρίζο για την υπομονή του, ευχαριστούμε θερμά. ΕΞΩΡΑΪΣΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΛΙΒΑΔΙΟΥ

ΕΥΧΑΡΙΣΤΗΡΙΟ

Ο Διευθυντής και οι εκπαιδευτικοί του Δημοτικού Σχολείου Λιβαδίου ευχαριστούν το συνταξιούχο δάσκαλο κ. Ρούντο Απόστολο για την προσφορά: των βιβλίων, « Η σωστή διαπαιδαγώγηση των νέων» , «Σοφά λόγια» και μιας αφίσας, στο σχολείο μας. Ο Δ/ντής Καψάλης Κων/νος

Πωλείται Οικία στο κέντρο του χωριού δίπλα στο Δημαρχείο. κ. Παπαδημητρίου Τηλ:6932 643 011 Πωλείται σπίτι με οικόπεδο στην περιοχή Φωστήρα. Τηλ.: 24930 41432, 24930 41346 Πωλείται οίκημα, μαγαζί και σπίτι στο Λιβάδι περιοχή (Κατσίκη) Τηλ.:6973 309 916

3

4

Πριν λίγη ώρα έφυγε από το σπίτι μας η γειτόνισσα η Γιώτα. Είχε έρθει για καφέ, και για μια ακόμη φορά μας είπε τον πόνο της για τον ξενιτεμένο γιο της. Ο Νίκος, ο γιος της Γιώτας, είναι 26-27 χρονών και λόγω της οικονομικής κρίσης έφυγε πριν ένα εξάμηνο για να αναζητήσει ένα καλύτερο αύριο στην Αυστραλία. Στο νου μου ήρθαν όλοι οι συγγενείς μου που ζουν στην Αυστραλία και γενικά όλοι οι Λιβαδιώτες μετανάστες στα πέρατα του κόσμου. Βλέπετε ο πατέρας μου έχει δύο αδελφές στην Αυστραλία, αλλά και από τη μεριά της γυναίκας μου, η πεθερά μου είχε έναν αδελφό και μια αδελφή πάλι στην Αυστραλία. Έτσι λοιπόν, ξέρουμε αρκετά καλά τι σημαίνει ξενιτιά, την ζήσαμε όπως και πολλοί άλλοι συγχωριανοί μας. Οι Λιβαδιώτες, όπως και οι περισσότεροι Έλληνες, από τα παλιά χρόνια ξενιτεύονταν για διάφορους λόγους: Οι πόλεμοι, το άγονο έδαφος και η οικονομική δυσπραγία, τα πολιτικά πάθη, ακόμη και η ηλικία ανάγκασαν πολλούς να φύγουν από τη χώρα μας. Την περίοδο του ᾽60 τα υπερωκεάνια «Πατρίς» και «Βασίλισσα Φρειδερίκη», ήταν, κυρίως, αυτά που μετέφεραν τα νιάτα του Λιβαδίου και όχι μόνο, στην ξενιτιά. Νιάτα που αναζητούσαν ένα καλύτερο μέλλον, που ήθελαν να ξεφύγουν από την οικογενειακή ή οικονομική μιζέρια του χωριού ή που είχαν περάσει την ηλικία της παντρειάς και ήταν δύσκολο να αποκατασταθούν. Μιλάμε κυρίως για κορίτσια το πολύ 25 χρονών, που για την εποχή τους θεωρούνταν…γεροντοκόρες. Ελεύθερα αγόρια έφευγαν για να βρουν την τύχη τους, αλλά και νέα ζευγάρια άφηναν τα μικρά παιδιά τους στους παππούδες και πήγαιναν να δουλέψουν για ένα καλύτερο μέλλον των παιδιών τους. Σκεφτείτε λοιπόν, τα νέα παιδιά εκείνης της εποχής. Έπρεπε να αντιμετωπίσουν, εκτός από τη μεγάλη στεναχώρια του αποχωρισμού και της φυγής στην ξενιτιά, αρκετά πρακτικά προβλήματα μέχρι να φτάσουν στη δική τους «Γή της Επαγγελίας». Έπρεπε να εξασφαλίσουν το «κάλεσμα» από κάποιον παλιότερο Λιβαδιώτη μετανάστη, λεφτά για τα εισιτήρια και να ταξιδέψουν σε υπερατλαντικά ταξίδια όταν καλά–καλά δεν είχαν ταξιδέψει ούτε μέχρι την Ελασσόνα ή τα διπλανά χωριά. Όταν, λοιπόν, όλα είχαν κανονιστεί για το μεγάλο ταξίδι, το τελευταίο βράδυ μαζεύονταν στο σπίτι για ένα αποχαιρετιστήριο τραπέζι. Εκείνο το βράδυ περνούσε από το σπίτι σχεδόν όλο το χωριό για να τους χαιρετήσει ή να στείλει χαιρετίσματα σε άλλους μετανάστες. Το πρωί όλο το χωριό «ισά ντζιάν», να αποχαιρετήσει τους ταξιδιώτες που θα επιβιβάζονταν στο φορτηγό ή στο λεωφορείο και τους ακολουθούσε μέχρι να χαθούν στις στροφές για Ελασσόνα. Στα χρόνια εκείνα, οι μάνες κυρίως, αλλά και όλο το σόι δεν περίμεναν ότι ο ξενιτεμένος θα επιστρέψει στην πατρίδα του. Έτσι η ξενιτιά ισοδυναμούσε με θάνατο. Και όπως έλεγε η προγιαγιά της γυναίκας μου (με τρία παιδιά στα ξένα) -Άου ζιξίτ ξιάνιλι κου χάρλου, ξιάνιλι αριά μα γκριάλι (έχουν ζυγίσει την ξενιτιά με τον θάνατο, η ξενιτιά είναι πιο βαριά) Το ταξίδι για τα ξένα μακρινό, μέρες ολόκληρες μέσα στο πέλαγο άνθρωποι που μπορεί να μην είχανε δει καν θάλασσα στη ζωή τους. Οι αποσκευές τους, ένας μπόγος όλα τους τα υπάρχοντα και μέσα σε αυτόν λίγο ψωμί ζυμωτό για το ταξίδι, μια αλλαξιά ρούχα και

Ιστορίες για αγρίους ΤΑ ΕΡΗΜΑ ΤΑ ΞΕΝΑ … ΩΧ ΑΜΑΝ* Γράφει ο Γιώργος Αθ. Μητώνας - http://istorieslivadi.blogspot.com

μια φωτογραφία, αν υπήρχε κι αυτή, για να μην ξεχάσουν τους δικούς τους ανθρώπους. Κι έφταναν στον τόπο τους. Τότε άρχιζαν οι μεγάλες δυσκολίες. Έπρεπε να τακτοποιηθούν, να βρουν σπίτι, δουλειά, και κάποιον τρόπο να επικοινωνούν με τους ξένους (να μάθουν τη γλώσσα). Μια από τις θείες μου, όταν είχε έρθει ένα καλοκαίρι από την Αυστραλία, μου έλεγε ιστορίες για το πώς συνεννοούνταν τον πρώτο καιρό. Έτσι όταν, λέει, πήγαινε στο χασάπη να πάρει κοτόπουλο, για να του δώσει να καταλάβει τι ήθελε του έκανε: – κικιρίκου, κικιρίκου! Τέτοιες ταπεινώσεις και πολλές άλλες «νίλες» τράβηξαν οι άνθρωποι μέχρι να

μας έστελναν να αγοράσουμε από τον μπακάλη «φάκελο αεροπορίας» για να στείλουν το γράμμα με τα νέα της οικογένειας. Το Πάσχα ή τα Χριστούγεννα, τα τελευταία χρόνια, στέλναμε και κάρτες, θυμάμαι ακόμα κάτι πασχαλινές με τσολιάδες να τσουγκρίζουν αβγά ή κάτι πουλάκια να βγαίνουν από κόκκινα αβγά. Στα γράμματα που παίρναμε υπήρχε, κάποτε, και κανένα δολάριο, τα «χαιρετίσματα». Ερχόταν η γιαγιά μου η Ανθηνούσα και ρωτούσε την μάνα μου: -τσί αντράτς κουμ χίτς (τι κάνετε, πώς είστε;) - γκίνι μάμα (καλά μάμα), απαντούσε η μάνα μου. Η επόμενη ερώτηση της γιαγιάς ήταν πάντα:

προσαρμοστούν και να ταχτοποιήσουν την ζωή τους εκεί. Και οι άλλοι πίσω; Μόνο ένα γράμμα έφτανε κάπουκάπου, κι αυτό αποτελούσε τον μοναδικό τρόπο επικοινωνίας με τα αγαπημένα πρόσωπα στην ξενιτιά. Στην αρχή, για ένα ολόκληρο μήνα από τη στιγμή που έφευγαν τα παιδιά τους, δεν είχαν κανένα νέο. Άλλωστε ένα γράμμα για να έρθει έκανε πάνω από 20 ημέρες. Οι μανάδες των ξενιτεμένων βρίσκονταν πάντα στην αναμονή. Περίμεναν κάποιον που να ξέρει «γράμματα», γειτόνισσα, εγγόνια, ανίψια κ.ά. Όπως η θείτσα Σένι του Αμερικάνου, περίμενε τη γυναίκα μου, για να της γράψει ή να της διαβάσει ένα γράμμα. Πολλές φορές την έβαζε και το διάβαζε μία και δύο φορές την ίδια μέρα ή σε κάποια άλλη της επίσκεψη. Την ημέρα που παίρνανε το γράμμα ήταν πολύ χαρούμενες. Το κοινοποιούσαν σε όλη τη γειτονιά και έψαχναν αμέσως για κάποιον που θα μπορούσε να μετατρέψει τα σημάδια αυτά, πάνω στο χαρτί, σε λόγια που τρυπούσαν τις καρδιές. Όταν η μάνα μου έστελνε γράμμα στις θείες ξεκινούσε κάπως έτσι … « Αγαπημένα μας αδέλφια και ανίψια, υγείαν έχουμε και αυτό ποθούμε και δια εσάς. …» Όλα τα γράμματα ξεκινούσαν με τον ίδιο τρόπο. Εμάς τα παιδιά,

- νακ λουάτου β΄ρ΄ κάρτι ντι λα φιάτι; (μήπως πήρατε κανένα γράμμα από τα κορίτσια;) Η γιαγιά μου είχε δύο κόρες στην Αυστραλία. Ό,τι και να γίνονταν στην οικογένειά μας (καλό ή κακό) η γιαγιά πάντα τις έφερνε στο νου της. Ο δικός σου άνθρωπος στα ξένα θα μάθαινε για οτιδήποτε στην οικογένεια, καλό ή κακό, μετά από πολλές μέρες. Όταν δεν υπήρχε κάτι έκτατο, η επικοινωνία γινόταν μία φορά το μήνα, στην καλύτερη περίπτωση. Αλλά έτσι ήταν παλιά, τα πάντα τα μάθαιναν μέσα από τα γράμματα. Με τα χρόνια έφτασε και το τηλέφωνο στο χωριό. Τα πρώτα τηλέφωνα ήταν στην Κοινότητα και στην Αστυνομία. Έτσι όσοι είχαν ξενιτεμένους

μπορούσαν να παίρνουν από εκεί τηλέφωνο για να μιλήσουν με τους δικούς τους στο χωριό. Έπαιρναν λοιπόν τηλέφωνο και λέγανε: - Είμαι η Φάνα του Μητώνα η κόρη της Ανθηνούσας, από την Αυστραλία, φωνάξτε λίγου την μάμα και θα ξαναπάρω να μιλήσουμε. Έτσι λοιπόν φώναζαν την κάθε θείτσα Ανθηνούσα να πάει να μιλήσει στο τηλέφωνο. Μόλις άκουγε η γιαγιά το όνομά της αλλά και η κάθε μάνα ξενιτεμένου, ξεκινούσε όπως ήτανε. Από την λαχτάρα να μιλήσει με το σπλάχνο της δεν έβγαζε ούτε το παλιό «μπόι» από πάνω της, ούτε το «πιστιμάνι» έβγαζε, ούτε καν το «σκέπι» δεν διόρθωνε. Όπως ήτανε έβγαινε στο παζάρι για να ακούσει, μόνο να ακούσει, το παιδί της, να ακούσει ότι είναι καλά. Σε άλλες περιπτώσεις οι γιαγιάδες ακόμη και ντυμένες καλά να ήτανε δεν περνούσαν από την πλατεία. Για το παιδί τους, όμως, το ξενιτεμένο, «σκρούμου σι ιφάκ τούτι» (στάχτη να γίνουν όλα,να καούν τα πάντα). Σε λίγα χρόνια τα τηλέφωνα ήρθαν και στα πρώτα σπίτια. Στο φωστήρα είχαν στου Λάζου του Τσανούσα. Η γυναίκα του, η θεία Άννα, είναι σόι με τους Μητώνηδες και τα πράγματα έγιναν απίστευτα καλύτερα. Μπορούσαν να μιλούν πιο τακτικά και, κυρίως σε καμιά επίσημη γιορτή, περίμενε όλο το σόι στην σάλα, «στου Τσανούσα», να πεί και να ακούσει ένα γεια με τα ξενιτεμένα αδέλφια. Τα χρόνια πέρασαν, το τηλέφωνο έφτασε και στο σπίτι μας. Στην γιορτή του πατέρα μου υπολογίζαμε τη διαφορά ώρας και περιμέναμε να χτυπήσει το τηλέφωνο από την Αυστραλία. Όταν η ώρα περνούσε η γιαγιά δεν άντεχε: –αμο νάκ νου λου αβέμ γκίνι απόντουλου ; (μήπως δεν το έχουμε καλάτο τηλέφωνο- το άτιμο;). Και όταν χτυπούσε, ποιος να σταματήσει να κλαίει; Η μάνα, το παιδί ή ο αδελφός; Ποιος να φανεί δυνατός να πει είμαστε καλά. Έτσι ήταν η επικοινωνία τότε. Έκανες αμάν να μάθεις και να ακούσεις νέα από τον άνθρωπό σου. Σήμερα έχουμε τα πάντα στην διάθεσή μας: κινητά, σταθερά, Skype… Μπορείς να μιλάς και να βλέπεις τον άλλο ζωντανά από οποιοδήποτε μέρος της γης, ό,τι ώρα θες, από το σπίτι σου. Κι πάλι, όμως, η ζωντανή επαφή δεν αναπληρώνεται με τίποτα. Θυμάμαι τα καλοκαίρια όταν έρχονταν κάποιοι από τους ξενιτεμένους. Ήταν ένα από τα πιο σημαντικά γεγονότα του χωριού. Γονείς αντάμωναν για πρώτη φορά με τους γαμπρούς, τις νύφες και τα εγγόνια. Τα παιδιά έβλεπαν τους τάφους των δικών τους ανθρώπων. Πολλοί παντρεύονταν και έκαναν παι-

Ιστορίες για αγρίους διά εκεί, στα ξένα, χωρίς την οικογένεια τους. Κάποτε, όταν τα πράγματα καλυτέρεψαν και μπορούσαν να επισκεφτούν το χωριό δεν έβρισκαν γονείς ή αδέλφια που είχαν φύγει από τη ζωή χωρίς να τους χαιρετήσουν. Έτσι ερχόταν μετά από χρόνια και έβρισκαν μόνο το μνήμα τους. Όταν αντάμωναν όμως κάποια καλοκαίρια, αχ αυτή η γλύκα της αντάμωσης! Πόσα χρόνια είχανε να την γευτούν! Εκμεταλλεύονταν την κάθε στιγμή. Οι γονείς και τα αδέλφια κάνανε τα καλύτερα φαγητά για να τους φιλέψουν. Οργανώνανε οικογενειακές εκδρομές στο χαιδάρι να ψήσουν για να τους ευχαριστήσουν. Στα πανηγύρια του χωριού είχαν το καλύτερο τραπέζι στην πλατεία να διασκεδάσουν για όλες τις χαρές που δεν ήτανε μαζί. Για όσες πέρασαν και όσες θα έρθουν. Για να χορτάσει ο ένας τον άλλο σαν να είναι η τελευταία φορά που σμίγουν. Για να «κολλήσουν» στα όργανα όταν θα παίζουν κάτω από το πλατάνι: «τα έρημα τα ξένα ωχ αμάν δεν τα έχω μαθημένα». Όσο μένανε στο χωριό όλοι όσοι είχαν ξενιτεμένους τους καλούσαν στο σπίτι τους και τους κάνανε το τραπέζι για να ακούσουν για τους δικούς τους ανθρώπους, πώς είναι, πώς περνάνε εκεί στα ξένα. Το απόγευμα βγαίνανε βόλτα στο κιόσκι, με τις αδελφές αγκαζέ, να πουν όσα δεν είπαν όλα αυτά τα χρόνια, να ανταμώσουν στο παζάρι το σόι τους παλιούς φίλους, τους γείτονες και να σταθούν αμήχανα για μια στιγμή να φέρουν στον νου τους με ποιόν μιλάνε τώρα ή ποιος είναι αυτός που περνάει από απέναντι.

-Αμό τάκη αλι Ξάνθη ιάστι ατσέλου, κουμ τσ΄ιαρά ιάστι ή εε αουσ μαράτλου, (Καλέ ο Τάκης της Ξανθής είναι αυτός, όπως ήταν είναι, ή «έσπασε» ο καημένος) Οι μετανάστες του καλοκαιριού ξεχώριζαν από μακριά από τα ρούχα τους. Ήτανε πιο χρωματιστά, πιο λουλουδάτα, πιο φωτεινά, πιο χαρούμενα από τους γύρω τους, λες και αυτά να ήθελαν να δείξουν πως «εδώ στην πατρίδα, στο χωριό τους, τον τόπο τους, στο σπίτι τους περνάνε καλά». Έτσι ήταν και τα ρούχα που στέλνανε με δέματα τη δεκαετία του ᾽70 και του ᾽80. Μπλούζες πολύχρωμες και παντελόνια μοδάτα για τα ανίψια κυρίως και για όλη την οικογένεια. Θυμάμαι, τότε, το ’80, να πηγαίνω στο σχολείο με … κολεγιακή μπλούζα με μεγάλα γράμματα που στην Ελλάδα κυκλοφόρησε μετά τα τέλη του 90. Είχαν και άσχετα ρούχα τα δέματα, μεγάλα νούμερα, περίεργα χρώματα αλλά και αυτά έπιαναν τόπο. Ειδικά τις Απόκριες ή τα Φώτα, για να ντυθεί ο κόσμος παππούδες και μακούδες ήταν ό,τι έπρεπε, τίποτα δεν πήγαινε χαμένο τα χρόνια εκείνα. Δύσκολο πράγμα η ξενιτιά, γονείς δε γνώρισαν τις συζύγους των παιδιών τους, ούτε αγκάλιασαν, ποτέ, τα εγγόνια τους. Αδέλφια, μέχρι και σήμερα, έχουν να ανταμώσουν 40 ή και 50 χρόνια. Πολλοί από τους ξενιτεμένους μας δε γύρισαν ποτέ και θάφτηκαν σε ξένο χώμα, καθώς η ξενιτιά, σαν άλλη Κίρκη, τους κράτησε, για πάντα, κοντά της. Η γιαγιά μου όμως η θείτσα Ανθηνούσα τουλάχιστον στάθηκε αρκετά τυχερή. Οι κόρες της ήρθαν και την είδαν δυο-τρείς φορές οικογενειακώς, αλλά και η γιαγιά πήγε δύο φορές στην Μελβούρνη. Πήγε και είδε που έζησαν

και ζούσαν τα παιδιά της. Είδε τα σπίτια τους, γνώρισε τους γείτονες και τους φίλους τους, όλους αυτούς που ήτανε για τους ξενιτεμένους στην χαρά και στην λύπη η μάνα, ο πατέρας και ο αδελφός. Ρωτούσαν την γιαγιά όταν έρχονταν η συζήτηση για τα ξένα : -Κούμ σούντου Ανθηνούσα φιάτιλι του Αστραλίι;(πώς είναι Ανθηνούσα τα κορίτσια στην Αυστραλία;) -Γκίνι, μούλτου γκίνι, σ λα μπούνου λόκου κου λούκρου κου μπούνι αρδιτσίνι, άου ντι τούτι, αλλά τσι σι λιαντάρι λάργκου μάνα, μούλτου λάργκου…(καλά πολύ καλά, σε καλό μέρος με τη δουλειά τους, με καλούς γείτονες, έχουν τα πάντα, αλλά τι να τα κάνεις, μακριά μάνα, πολύ μακριά..) Όταν γύρισε η γιαγιά, μας έλεγε για χρόνια ιστορίες από το πώς πέρασε στην Αυστραλία. Το πιο ωραίο ήτανε όταν μας διηγούνταν πώς ανέβηκε στο αεροπλάνο. Καλά ρε γιαγιά δεν φοβήθηκες να ανέβεις στο αεροπλάνο την ρωτούσα. Φοβήθηκα, μου έλεγε, αλλά έβλεπα τόσο κόσμο μέσα στο αεροπλάνο και μάλιστα νέο, που έλεγα, καλά δεν φοβούνται αυτοί για την ζωή τους θα φοβηθώ εγώ για την δική μου; Και στο τέλος, κοιτούσα εγώ ότι ήμουνα σε αεροπλάνο, εγώ έλεγα πότε θα φτάσω να δω τα παιδιά μου και τα εγγόνια μου. Η γιαγιά μου, σκεφτείτε ότι τη δεκαετία του ᾽80 που πήγε την δεύτερη φορά, ήτανε πάνω από 75 χρονών. Η επιθυμία της όμως, να δει τα παιδιά της, την έκανε να αντιμετωπίσει με εφευρετικότητα κι αυτό το ιπτάμενο θεριό, το αεροπλάνο. Είχε ζητήσει από τις κόρες της και της γράψανε σε ένα χαρτί τη λέξη νερό στα αγγλικά. Κάθε φορά που ήθελε να πιει νερό, έβγαζε το χαρτί μέσα από το «τρούπου», το έδειχνε στην αεροσυνοδό και γινόταν η δουλειά της. Οι Λιβαδιώτες της διασποράς διέπρεψαν και διαπρέπουν στην ξενιτιά, δεν ξέχασαν όμως ποτέ τον τόπο που γεννήθηκαν. Από αυτούς προήλθαν και οι μεγάλοι ευεργέτες, σαν τον Τζον Νιάμα, και από αυτούς έγιναν έργα στο Λιβάδι σαν το Δημοτικό σχολείο και τόσα άλλα. Αν κι αυτά αφορούν το παρελθόν, η ξενιτιά εξακολουθεί να πονά ακόμα στις μέρες μας. Η γειτόνισσά μας η Γιώτα μιλάει με το γιο της κάθε μέρα στο skype, τα πράγματα ασφαλώς και έχουν πάει προς το καλύτερο. Ο ζωντανός χωρισμός, όμως, όπως αποκαλείται η ξενιτιά, δεν ξεπερνιέται ούτε με τα ίντερνετ ούτε με το χρόνο, γίνεται απλά βίωμα, μαθαίνεις να ζεις με τον δικό σου άνθρωπο μακριά. Πολλούς χαιρετισμούς με την ευκαιρία σε όλο το σόι, θείους-θείες, και ξαδέρφια και θα κλείσω όπως έκλεινε τα γράμματα η μάνα μου, προς όλους τους ξενιτεμένους Λιβαδιώτες: «…αυτά τα ολίγα από εμάς, σας φιλώ και κλείνω με πολλούς χαιρετισμούς» *Δημοτικό τραγούδι του Λιβαδίου αλλά και άλλων περιοχών

συνέχεια από την 1η σελίδα

Σκληρή δοκιμασία για το Λιβάδι

ΔΡΙΜΥΤΑΤΟΣ ΧΕΙΜΩΝΑΣ με καταστροφές και ζημίες

Το χιόνι, σε κάποια σημεία, έφτασε τα τρία μέτρα. Στο εσωτερικό του χωριού τα μηχανήματα εκχιονισμού δε μπορούσαν να κινηθούν, αυτοκίνητα παγιδεύτηκαν, για πολύ καιρό υπήρχε έντονο πρόβλημα στάθμευσης και οι σωροί του χιονιού που δημιουργήθηκαν ακόμη δεν έλιωσαν.

Στις αρχές του Φλεβάρη, σφοδροί άνεμοι ξήλωσαν στέγες σπιτιών και ποιμνιοστασίων, γκρέμισαν καμινάδες, ηλιακούς θερμοσίφωνες, κεραίες και παντζούρια. Στο Κιόσκι μεγάλα πεύκα εκριζώθηκαν και κατέρρευσαν και πολλών άλλων έσπασαν οι κορυφές. Οι χαμηλές θερμοκρασίες πάγωσαν δίκτυα, έσπασαν σωληνώσεις και καθώς οι συνθήκες παρέμεναν συνεχώς δυσμενείς, η επιδιόρθωσή τους ήταν ιδιαίτερα δύσκολη και επίπονη. Πολλοί Λιβαδιώτες της διασποράς ακόμη δεν άνοιξαν τα σπίτια τους για να ελέγξουν τις ζημιές. Σαν να μη έφταναν όλα αυτά απανωτές διακοπές ηλεκτρικού ρεύματος δυσκόλεψαν κι άλλο την κατάσταση. Ήδη, όμως, ο ανοιξιάτικος ήλιος άρχισε να μας χαμογελά. Η γη χόρτασε νερό, η λίμνη γέμισε και με τις πρώτες ζεστούλες η φύση θα μας αποζημιώσει για μερικές τουλάχιστον από τις ταλαιπωρίες τούτου του χειμώνα.

• Πεθαίνει στην Αθήνα σε ηλικία 90 ετών ο Κίμων Κοντοδίνας. Ο Κίμων Κοντοδίνας γεννήθηκε και μεγάλωσε στα Σέρβια, ανήκε όμως στη Λιβαδιώτικη παροικία των Σερβίων, πράγμα που δε ξέχασε ποτέ σε όλη του τη ζωή. Ίδρυσε, μαζί με άλλους, το Σύλλογο Λιβαδιωτών Αθήνας, πρωτοστάτησε στο στήσιμο του αγάλματος του Γιωργάκη Ολυμπίου στο Κιόσκι, φρόντισε να κηρυχτεί το Λιβάδι παραδοσιακός οικισμός με βασιλικό διάταγμα (λίγο μετά τo πετάξαμε στα σκουπίδια για να «τσιμεντώσουμε» σε μια δεκαετία ολόκληρο το χωριό) και αγωνίστηκε σε όλη του τη ζωή για τα συμφέροντα του Λιβαδίου. Διετέλεσε πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών και βουλευτής του Βενιζέλου.

ΣΥΓΧΑΡΗΤΗΡΙΑ-ΕΥΧΕΣ

Στην αγαπημένη μας Καλλιόπη Φακαλή του Ευαγγέλου που πήρε το πτυχίο Οικονομικών του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, θερμά συγχαρητήρια και ευχόμαστε ολόψυχα “Καλή σταδιοδρομία”. Οικογένεια Βαγγέλη Φακαλή

5

Από τις δραστηριότητες του Εξωραϊστικού Συλλόγου ο Σάββατο 10 Μαρτίου, στο Ζάννειο Μορφωτικό Κέντρο Λιβαδίου, δόθηκε μια ακόμη παράσταση Τ με το έργο «Η γειτονιά των αγγέλλων» από τη θεατρι-

κή ομάδα του Συλλόγου μας. Η παράσταση προέκυψε στα πλαίσια της προετοιμασίας του θεατρικού μας για τη συμμετοχή στο φεστιβάλ της Καρδίτσας. Αντί για γενική πρόβα, λοιπόν, και όσο κι αν αυτό στοίχισε σε κόπους (κι όχι μόνο) σε όλους τους συντελεστές, αποφασίστηκε αυτή η παράσταση για να τη δουν όσοι δε μπόρεσαν να την παρακολουθήσουν στις, όντως λίγες, δυο μόνο παραστάσεις του καλοκαιριού. ρία χρόνια μετά και ενώ δεν μεσολάβησε άλλη θεατρική παράσταση, το θεατρικό τμήμα του Τ Ε.Σ.Λ. ξανασυμμετείχε στο φεστιβάλ της Καρδίτσας. Η

απόφαση πάρθηκε με το συνήθη ενθουσιασμό που διακρίνει όλες τις δραστηριότητες του Συλλόγου (κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή…) και ενώ ήταν γνωστό ότι ο ανταγωνισμός ήταν μεγάλος (43 υποψήφια έργα για οκτώ θέσεις). Η «πρόκριση» και μόνο στο διαγωνιστικό μέρος ήταν μια τεράστια επιτυχία. Έτσι λοιπόν ξεκίνησε το «ταξίδι» με μόλις ενάμιση μήνα χρόνο προετοιμασίας, στη διάθεση των συντελεστών. Αφού πρώτα διευθετήθηκαν όλα τα διαδικαστικά, με τη

πολύτιμη συμπαράσταση των μελών του Δ.Σ. του Συλλόγου και την σημαντική βοήθεια της Τοπικής Κοινότητας (και του Μάκη…), ήρθε η ώρα για μια «πρόβα τζενεράλε». Η οποία βέβαια δεν μπορούσε να γίνει πουθενά αλλού εκτός από το Λιβάδι και το Ζάννειο. Μες το καταχείμωνο λοιπόν με το θερμόμετρο να δείχνει «μείον» ανέβηκε για άλλη μια φορά η παράσταση ποθ παρακολούθησαν όσοι δεν είχαν προλάβει να τη δουν το καλοκαίρι. Πέμπτη 15 Μαρτίου και 7.30 το πρωί ο «θίασος» ξεκινάει με λεωφορείο, κάτι σαν σχολική εκδρομή, για την Καρδίτσα και επικρατεί ένας συγκρατημένος ενθουσιασμός. Η υποδοχή των διοργανωτών θερμή και η φιλοξενία υποδειγματική. Ο χώρος του θεάτρου οικείος για όσους συμμετείχαν και την προηγούμενη φορά και οι δουλειές για το στήσιμο της παράστασης ξεκινάνε και δεν τελειώνουν παρά δύο ώρες πριν την προγραμματισμένη ώρα έναρξης. Η κούραση μεγάλη, αλλά όλα είναι έτοιμα για τη παράσταση και ηθοποιοί και συντελεστές περιμένουν υπομονετικά στα παρασκήνια να τελειώσει η ομιλία του κορυφαίου Έλληνα σκηνογράφου – ενδυματολόγου Γιάννη Μετζικώφ. Η διαπίστωση ότι το θέατρο χωρητικότητας περίπου 300 θέσεων είναι ασφυκτικά γεμάτο (και από Λιβαδιώτες που ήρθαν από το χωριό αλλά και από τους λίγους που ζούνε στη πόλη) προκαλεί ένα ρίγος και ένα «καλό» άγχος σε όλους. Άλλωστε η προηγούμενη εμφάνιση του Συλλόγου είχε δημιουργήσει μεγάλες προσδοκίες. Η παράσταση εξελίσσεται περίφημα και το τελευταίο ζεστό χειροκρότημα λίγο μετά τις 12 τα μεσάνυχτα έρχεται να «σβήσει» όλη την κούραση της ημέρας. Όλοι είναι ικανοποιημένοι και χαρούμενοι για την προσπάθεια αλλά πάνω από όλα για τη συμμετοχή. Γιατί στο τέλος αυτό είναι που έχει τη μεγαλύτερη σημασία και όχι τα βραβεία. Και ευχή όλων να συνεχιστεί αυτή η συμμετοχή στον «πολιτιστικό» Αύγουστο που πραγματοποιείται κάθε χρόνο στο χωριό μας.

καιρός μας τα χάλασε τη Καθαρά Δευτέρα! Ο ΕξωΟ ραϊστικός Σύλλογος Λιβαδίου με δική του πρωτοβουλία, όπως πάντα, και με την στήριξη της Τοπικής

Κοινότητας Λιβαδίου είχε ετοιμάσει μια σειρά εκδηλώσεων με παραδοσιακούς χορούς, το παραδοσιακό γαϊτανάκι, παρέλαση καρναβαλιστών από τους μικρούς μαθητές του Δημοτικού και του Γυμνασίου καθώς και τον βλάχικο γάμο όπου η συμμετοχή μαθητών (και όχι μόνο) ήταν μεγάλη. Τίποτα όμως από αυτά δυστυχώς δεν πραγματοποιήθηκε λόγω των καιρικών συνθηκών. εορτασμός της Εθνικής μας επετείου γιορτάστηκε Ο και φέτος με μεγαλοπρέπεια. Μετά την Δοξολογία στον ιερό ναό Κοιμήσεως της Θεοτόκου, την κατάθεση στεφάνων στον ανδριάντα του Εθνικού μας Ήρωα Γεωργάκη Ολυμπίου και την παρέλαση των μαθητών, ο Εξωραϊστικός Σύλλογος ανέλαβε τη συνέχεια. Εμφανίστηκαν 140 χορευτές, δηλαδή, σχεδόν όλα τα χορευτικά

τμήματα του συλλόγου εκτός από τα τμήματα των ενηλίκων, και παρουσιάστηκαν χοροί από όλη την Ελλάδα. Ο καλός καιρός βοήθησε και τις εκδηλώσεις παρακολούθησε πλήθος κόσμου.

Από τις δραστηριότητες των Συλλόγων µας «Ποντίων Ελασσόνας, από την ΤσαριΝΕΑ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΛΙΒΑΔΙΩΤΩΝ EΛΛΑΣΟΝΑΣ τσἀνη και το Δρυμὀ. Όλες ήταν εκεί και

γεύτηκαν τα παραδοσιακά εδέσματα που Tην Πέμπτη 1η Μαρτίου οι Λιβαδιώ- ετοίμασαν οι κυρίες του Δ.Σ. του Συλλότισσες της Ελασσόνας αναβιώσαμε τις γου «Ντούλτσε», γλυκό κουταλιού πορ«ΝΤΟΥΦΕΣ». Ήταν όλες εκεί. Γυναίκες τοκάλι, ριζόπιτα, χαλβά. Ξέχασαν για λίγο την κρίση και τις δύσκολες μέρες που περνάμε όλοι, διασκέδασαν με πολύ κέφι. Τις ευχαριστώ όλες… εύχομαι και του χρόνου. Η πρόεδρος Ειρήνη Μιχαλέα ΕΥΧΕΤΗΡΙΟ Το Δ.Σ. του Συλλόγου Λιβαδιωτών Ελασσόνας εύχεται Καλό Πάσχα στα από 5 ετών έως 85. Φέτος τίμησαν και μέλη του, σε όλα τα μέλη των αδερφών λάμπρυναν τις «ΝΤΟΥΦΕΣ» Λιβαδιώ- συλλόγων και στους απανταχού Λιβατισσες του Δ.Σ. του Εξωραϊστικού Συλ- διώτες. ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ Ο σύλλογος Λιβαδιωτών Ελασσόνας «Ο Γεωργάκης Ολύμπιος» διοργανώνει εκδρομη την Κυριακή 29 Απριλίου στην Κύμη Ευβοίας.

ΝΕΑ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΛΙΒΑΔΙΩΤΩΝ ΚΑΤΕΡΙΝΗΣ λόγου Λιβαδίου, γυναίκες από το Σύλλογο «Κοκκινοπλίτισσες», από το σύλλογο

6

ΦΑΝΟΣ Με εξαιρετική επιτυχία και αρκετά

μεγάλη συμμετοχή συμπατριωτών μας, που αγκαλιάζουν τις εκδηλώσεις του συλλόγου μας, πραγματοποιήθηκε η καθιερωμένη για τα δρώμενα της πόλης της Κατερίνης εκδήλωση του ανάματος του φανού την Κυριακή 26-2-2012. Ο Σύλλογος ευχαριστεί θερμά όλους όσους συμμετείχαν και βοήθησαν στην πραγματοποίηση της εκδήλωσης. ΧΟΡΟΣ - ΝΤΟΥΦΕΣ Ο καθιερωμένες εκδηλώσεις του ετήσιου χορού το Σάββατο 25-2-2012 και ΝΤΟΥΦΕΣ, το Σάββατο 3-3-2012 πραγματοποιήθηκαν στο κέντρο «ΕΛΙΑ». Ο Σύλλογος ευχαριστεί θερμά όλους όσοι συνέβαλαν στην πραγματοποίηση των εκδηλώσεων αυτών. ΕΥΧΕΣ Το Διοικητικό Συμβούλιο του Συλλόγου εύχεται στο νεοκλεγέν Δ.Σ. του αδερφού Συλλόγου Θεσ/νίκης κάθε επιτυχία, καλή και δημιουργική θητεία.

ΝΕΑ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΛΙΒΑΔΙΩΤΩΝ ΑΘΗΝΑΣ Το Σάββατο 17 Μαρτίου 2012 στα γραφεία του Συλλόγου, Ιθάκης 29β, έγινε η κοπή πίτας για το 2012. Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε το απόγευμα και

αμέσως μετά, σε ειδική εκδήλωση, τιμήθηκε ο κ. Θεόδωρος Φράγκος, επίτιμος πρόεδρος του Συλλόγου, για την πολυετή και πολύπλευρη προσφορά του.

Η βραδιά έκλεισε με συνεστίαση που περιλάμβανε εκλεκτούς μεζέδες, τσίπουρο, κρασί, ζωντανή μουσική και τραγούδια και πολύ κέφι κόντρα στους δύσκολους καιρούς που διανύουμε. Την Κυριακή 25 Μαρτίου 2012, το μεσημέρι, ο σύλλογός μας τίμησε την επέτειο της Εθνικής μας Ανεξαρτησίας με κατάθεση στεφάνου στη μνήμη του Γεωργάκη Ολύμπιου, στην προτομή του ήρωα που βρίσκεται στην οδό ΓΕΩΡΓΑΚΗ ΟΛΥΜΠΙΟΥ στην Πλατεία Κουκακίου. Μετά την κατάθεση ακολούθησαν καφές και ποτό στο παρακείμενο καφενεδάκι.

Άμεση και συντονισμένη απάντηση σε πονηρούς και καιροσκόπους ΕΝΑ ΠΟΛΥ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ ΨΗΦΙΣΜΑ ΠΟΥ ΕΝΕΚΡΙΝΕ Η ΠΑΝΝΕΛΗΝΙΑ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΩΝ ΣΥΛΛΟΓΩΝ ΒΛΑΧΩΝ Πρόταση του Συλλόγου Λιβαδιωτών Θεσσαλονίκης Ένα πολύ σημαντικό ψήφισμα που κατέθεσε ο Σύλλογος Λιβαδιωτών Θεσσαλονίκης, δια του προέδρου του, κ. Συνεφάκη, υπεγράφη από 24 συλλόγους και δεσμεύει το νέο Δ.Σ. της ΠΟΠΣΒ. Εγκρίθηκε από τη Γενική Συνέλευση της ΠΟΠΣΒ της 11ης Μαρτίου 2012, με 166 υπέρ, 0 κατά και 7 λευκές ψήφους και έχει ως εξής: “Τα τελευταία χρόνια, αλλά κυρίως με μεγάλη έξαρση την τελευταία τετραετία, εμφανίστηκε ένα αξιοπερίεργο, όσο και φαιδρό φαινόμενο. Πρόκειται για μία οργανωμένη προσπάθεια, με στόχο να αλλοιωθεί η ταυτότητα της λατινόφωνης (βλαχόφωνης) ρωμιοσύνης και να αμφισβητηθεί το ότι η Ελλάδα αποτελεί την ιστορική κοιτίδα και το διαχρονικό μητροπολιτικό κέντρο της. Αιχμή του δόρατος και πρωτοστάτης αυτών των θλιβερών ενεργειών, είναι το λεγόμενο «Συμβούλιο των Μακεδονοαρμάνων», που εκμεταλλευόμενο την διοικητική αστάθεια που εμφανίστηκε από τα γνωστά ζητήματα της διετίας 2007-2009 και υποστηριζόμενο από κάποιες ομάδες και περιστασιακές συμμαχίες «προθύμων» ατόμων, καθώς και την ανοχή ή και διακριτική αποδοχή κάποιων ελάχιστων συλλόγων βλάχων ανά τα Βαλκάνια, προωθεί με κάθε τρόπο ανιστόρητες και προκλητικές θέσεις περί ύπαρξης και θεσμοθέτησης βλαχικής «μειονότητας» στα Βαλκάνια. Το θέμα δεν θα είχε ιδιαίτερη σημασία και θα ήταν ανάξιο λόγου να ασχοληθεί κανείς με τέτοιες γελοιότητες, εάν αυτό το λεγόμενο «Συμβούλιο των Μακεδοναρμάνων», στην απέλπιδα αυτή προσπάθειά του να διαρρήξει το συμπαγές εθνικό μέτωπο του λατινόφωνου

ελληνισμού, δεν χρησιμοποιούσε κάθε αθέμιτο μέσον, για να πετύχει τους σκοπούς του. Η εμφανής οικονομική στήριξη των «Μακεδοναρμάνων» από από κέντρα που το χρηματοδοτούν αφειδώς, τους δίνει την ευκαιρία να προβαίνουν σε έντονη χρήση των ηλεκτρονικών και κλασσικών μέσων μαζικής επικοινωνίας (τηλεοράσεις, διαδικτυακούς ιστότοπους και ιστοσελίδες, εκτυπώσεις και εκδόσεις βιβλίων κλπ.), καθώς και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, ώστε να στρεβλώσουν προπαγανδιστικά υπεραιωνόβιες ιστορικές αλήθειες. Τα πρόσφατα παραδείγματα των δραστηριοτήτων τους, όπως: 1. Το καταστατικό των «Μακεδοναρμάνων», που με πρόσχημα τη διατήρηση της γλώσσας ευαγγελίζεται τη δημιουργία βαλκανικής βλαχικής «μειονότητας» 2. Η έντονη προβολή, η εντυπωσιοθηρική παρουσίαση άρθρων του γνωστού Thede Kahl (προσώπου ανεπιθύμητου στην ΠΟΠΣΒ), που ισχυρίζεται ότι οι «Βλάχοι» κι ο πολιτισμός τους είναι υπό διωγμό στην Ελλάδα και ότι η αναγνώριση της εθνικής και πολιτισμικής ταυτότητας των Αρμάνων» τίθεται ως άμεση προτεραιότητα, προτείνοντας τη δημιουργία ενός διακρατικού «Αρμάνικου Έθνους».

3. Η επανεμφάνιση του «μεταλλαγμένου» Γιάνκου Περιφάν στο προσκήνιο, του γνωστού φασίστα λεγεωνάριου, με τις ιδέες του περί «αρμάνικου μιλέτι αχόργεα», ο οποίος απέστειλε το βιβλίο του σε όλους τους Συλλόγους της ΠΟΠΣΒ, προβάλλοντας αφ’ ενός τον εαυτό του ως αναθεωρητή της ιστορίας και αφ’ ετέρου την «ΑρμάνικηΜακεδοναρμάνικη» καταγωγή του. Υπ’ όψη ότι και ο Περιφάν έχει θεωρηθεί από καιρό «ανεπιθύμητο πρό-

NEO ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ 2012

ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑΣ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΩΝ ΣΥΛΛΟΓΩΝ ΒΛΑΧΩΝ Το νέο Δ.Σ. της ΠΟΠΣΒ, που εκλέχτηκε στις εκλογές της 13ης Μαρτίου 2012 έχει ως εξής: Πρόεδρος: Μαγειρίας Μιχάλης Α΄Αντιπρόεδρος: Τράσιας Φώτιος Β΄Αντιπρόεδρος: Μπατζοτάσιος Ιωάννης Γραμματέας: Τσακνάκη - Νιτσιάκου Αγγελική Ταμίας: Κούτσια Αποστολία Ειδ. Γραμματέας: Τσιαλέρα Μαρία Υπεύθυνος Δημοσίων Σχέσεων: Γκάμας Δημήτριος Υπεύθυνος Εκδηλώσεων: Βαζούρας Γιώργος Μέλη: Σαμαράς Διονύσης, Μπέης Κώστας, Μπομπότη Ανδρομάχη

σωπο» από την ΠΟΠΣΒ.

4. Η τοποθέτησης του Προέδρου της Ρουμανίας κ. Basescu ενώπιον της ολομέλειας της κοινοβουλευτικής συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης στο Στρασβούργο, με τις αυθαίρετες και ανεδαφικές έμμεσες αναφορές του, που ταυτίζουν κάθε βλαχόφωνη ομάδα στη Νοτιοανατολική Ευρώπη με τη ρουμανική διασπορά.

5. Η αήθης και προκλητική πρόσκληση προς τους Συλλόγους της ΠΟΠΣΒ, καθώς και στην ίδια την Ομοσπονδία, να εγγραφούν ως μέλη στους «Μακεδοναρμάνους» και να συμμετάσχουν στις προσεχείς αρχαιρεσίες της.

6. Η διαρκής παρουσία σε χώρους και μέσα κοινωνικής δικτύωσης μεγάλης εμβέλειας, ατόμων με ψευ-δώνυμα που προβάλλουν συνεχώς και με προκλητικό τρόπο, άμεσο ή και καμουφλαρισμένο από δήθεν γλωσσολογικές ανησυχίες και υποκριτικές αγωνίες για τη «διατήρηση» δήθεν της γλώσσας, τις παραπάνω θέσεις των «Μακεδοναρμάνων», καθώς και οι «τυχαίες» επισκέψεις Ρουμάνων βουλευτών, καθώς και στελεχών της εν λόγω οργάνωσης σε κάποιους Συλλόγους.

7. Η εμφανής προσπάθεια τεχνητής δημιουργίας ενός πλαστού πολιτιστικού υποβάθρου, μέσω της «κατασκευής» νεοβλαχικής γραπτής γλώσσας με εμβόλιμες ρουμάνικες λέξεις, την οποία γλώσσα χρησιμοποιεί για «πολιτιστικές» παραγωγές τραγουδιών και μεταφράσεις ελληνικών κειμένων στο πνεύμα της «κατασκευασμένης γλώσσας». Οι Σύλλογοι που υπογράφουμε αυτό το κείμενο, θεωρούμε ότι όλα αυτά ξεπερνούν πλέον τα όρια μιάς φθηνής και ανάξιας λόγου προσπάθειας αλλοίωσης της ιστορίας μας και αρχίζουν να παίρνουν πλέον τη μορφή ενός προπαγανδιστικού και συντονισμένου επιτελικού σχεδίου, με στόχο τη δημιουργία μιάς τεχνητής ατμόσφαιρας που προσπαθεί να αμφισβητήσει το εθνικό και πολιτιστικό υπόβαθρο της λατινόφωνης Ρωμιοσύνης. Εμφανίστηκαν επίσης, μέσω του δημόσιου γραπτού και προφορικού λόγου, φαινόμενα συμπάθειας και συμπαράστασης προς πρόσωπα αιχμής του λεγόμενου «Μακεδοναρμάνικου» μετώπου, ακόμη και εκείνων που έχουν χαρακτηριστεί ανεπιθύμητα, καθώς και διαθέσεις συμ-

μετοχής στις προπαγανδιστικές εκδηλώσεις τους, όπου κυριαρχεί ακόμη και η ανίερη χρήση εθνικών μας συμβόλων, από άτομα και συλλόγους εντός Ελλάδας. Όλα αυτά μας υποχρεώνουν, αφού χαιρετίσουμε τις συντονισμένες και άμεσες ενέργειες της ΠΟΠΣΒ στη μέχρι τώρα αντιμετώπιση αυτών των φαινομένων, να επιστήσουμε την προσοχή και στο νέο Δ.Σ. που θα προκύψει από τις σημερινές εκλογές, ώστε να κινηθεί αναλόγως και με δραστικό τρόπο για να κτυπήσει στη ρίζα τους αυτά τα φαινόμενα. Συγκεκριμένα προτείνουμε στο νέο Δ.Σ.: 1. Να συνεχίσει με εντονότερο τρόπο την αντίδραση στις εντεινόμενες προκλήσεις των «Μακεδοναρμάνων», τόσο μέσω των συμβατικών, όσο και των ηλεκτρονικών μέσων μαζικής ενημέρωσης και να κρατάει σε εγρήγορση τους Συλλόγους-μέλη, ξεσκεπάζοντας και στηλιτεύοντας διαρκώς και έγκαιρα τα προπαγανδιστικά επιτελικά σχέδια των «Μακεδοναρμάνων».

2. Να δημοσιοποιεί τις αντιδράσεις της με δυναμικότερο τρόπο και κυρίως με μεγαλύτερη διάχυση στην κοινή γνώμη αυτών των αντιδράσεων σε όλα τα επίπεδα, μέσω του συμβατικού και ηλεκτρονικού τύπου και μέσων μαζικής ενημέρωσης.

3. Να προβεί -σε πρώτη φάσησε αυστηρές επιπλήξεις σε όσα τυχόν μέλη της ΠΟΠΣΒ, αφελώς ή σκοπίμως, συμπράττουν σε τέτοιες λογικές, παρακάμπτοντας ή μη ακολουθώντας τις αποφάσεις των Δ.Σ. και των Γ.Σ. της.

4. Να ξεκινήσει και ολοκληρώσει ταχύτατα και εντός ελαχίστων μηνών από σήμερα, την αναθεώρηση του Καταστατικού της ΠΟΠΣΒ, το οποίο μετά από 30 χρόνια από τη θέσπισή του, δεν αντιστοιχεί στις ανάγκες της Ομοσπονδίας, δεδομένου ότι πέραν των άλλων αναχρονιστικών και αντιλειτουργικών άρθρων του, εμφανίζει μεγάλα και ενδεχομένως εκμεταλλεύσιμα από κακόβουλους θεσμικά κενά, ως προς τα ζητήματα που διέπουν τις υποχρεώσεις των μελών της.

5. Να ολοκληρώσει γρήγορα όλες εκείνες τις ενέργειες, που θα καταστήσουν την ΠΟΠΣΒ το βασικό σημείο αναφοράς των απανταχού λατινοφώνων Ελλήνων, μέσω της τριτοβάθμιας ομοσπονδίας της ΑΜΦΙΚΤΙΟΝΙΑΣ.”

Ο ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΛΙΒΑΔΙΩΤΩΝ ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ ΧΑΙΡΕΤΙΖΕΙ ΤΗΝ ΕΚΛΟΓΗ ΝΕΟΥ Δ.Σ. ΣΤΟΝ ΕΞΩΡΑΪΣΤΙΚΟ ΣΥΛΛΟΓΟ και του εύχεται καλή επιτυχία στο έργο του

Ο ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΛΙΒΑΔΙΩΤΩΝ ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ εύχεται στους απανταχού Λιβαδιώτες

ΚΑΛΟ ΠΑΣΧΑ

7

ΣΑΜΑΡΑΔΕΣ - ΣΑΓΜΑΤΟΠΟΙΟΙ Γράφει ο Ευριπίδη̋ Καπέτη̋

Δύσκολα σήμερα θα συναντήσει κανείς το επάγγελμα του σαμαρά. Σπάνια υπάρχει ξεχασμένος σε χωριό όπου υπάρχουν μουλάρια που κάνουν δύσκολες μεταφορές, κυρίως στα δάση όπου βγάζουν τα ξύλα από τα απόκρημνα μέρη. Στο Λιβάδι παρά το ότι οι δασεργάτες έχουν πολλά μουλάρια περίπου

με τη βαριοπούλα τον κόπανο, είδος ξύλινου σφυριού για να μην χαλάει το σμιλάρι. Το σημάδευε πρώτα με τη σημαδούρα του. Αργότερα βγήκαν οι αρίδες, τα τρυπάνια και διευκόλυναν αυτή τη δουλειά. Ένα άλλο εργαλείο χρήσιμο ήταν η σκάλα. Έμοιαζε με σκάλα, ξύλινο και αυτό. Στο ένα άκρο είχε ένα στενό άνοιγμα όπου έβαζε τις παγίδες, ξύλα που τοποθετούνταν στα πλευρά του σαμαριού για να τις κάψει και να λυγίσουν, να πάρουν την καμπύλη του σώματος του ζώου. Απαραίτητα εργαλεία το σφυρί, η τανάλια, τα καρφιά (φόλες), σκαρπέλα, πριόνι. Για τη λείανση του

εργαλεία σαγματοποιών

8

400 μουλάρια- δεν υπάρχει σαμαράς. Αναγκάζονται και φεύγουν εκτός Λιβαδίου για τις ανάγκες τους. Ο μόνος επιζών συνταξιούχος σαγματοποιός, ο Αντώνης ο Ψαλλίδας, από μικρό παιδί ασχολούνταν με την τέχνη αυτή, μας έδωσε αρκετές πληροφορίες –γι΄ αυτό τον ευχαριστούμε πολύ- για την τέχνη του σαμαρά, για τα υλικά και για τα εργαλεία που ήταν απαραίτητα για την κατασκευή ενός σαμαριού. Και επειδή όπως έλεγαν οι Λατίνοι «scripta manent», τα γραπτά μένουν, φροντίζουμε να μην χαθούν με την πάροδο του χρόνου, αλλά έστω να υπάρχουν γραπτά. Οι σαμαράδες, λοιπόν ήταν απαραίτητοι στο χωριό. Η τέχνη τους αποτελούσε έργο , προσφορά όπως το ένιωθαν και οι ίδιοι. Και τούτο διότι εκτός από την μεγάλη επαγγελματική τάξη των κυρατζήδων με τα πολλά μουλάρια τους χρειάζονταν όλα τα νοικοκυριά και οι άλλοι επαγγελματίες διέθεταν συνήθως ένα γαϊδούρι για τις δουλειές. Σπάνια δε κανείς πιο μερακλής κατείχε άλογο ή φοράδα. Αντώνης Κ. Ψαλλίδας: Σαγματοποιός Θυμάμαι τον μπάρμπα-Γιάννη τον Γάλια . Είχαν πολλή δουλειά να κάνουν οι σαμαράδες. Μερικοί ασχολούνταν και με το πετάλωμα των ζώων. Ήταν εγκατεστημένοι σε ένα χαμηλό ισόγειο οίκημα. Απέξω υπήρχε χώρος για να δεθούν τα ζώα για να τους πάρει ο σαμαράς τα μέτρα για το σαμάρι και να γίνει και η πρόβα. Η δουλειά γίνεται στο πάτωμα για να μην κουράζονται και να δουλεύουν πιο άνετα. Τα εργαλεία τους είναι απλά και όχι περίπλοκα. Το σαμάρι είναι ένα εξάρτημα το οποίο εφαρμόζει στη ράχη του ζώου. Η χρήση του είναι διπλή. Για τον αναβάτη να κάθεται σαν σε κάθισμα, για «καβάλα» που λέμε. Για το φόρτωμα να δένεται και να στερεώνεται καλά ώστε να μεταφέρεται από τόπο σε τόπο. Βασικά αποτελείται από δύο μέρη. Ο σκελετός του είναι ξύλινος και λέγεται ξυλίκι ή κατ΄ άλλους αστράβη. Συνήθως γινόταν από ξύλο οξιάς, που υπήρχε άφθονο, η φράψανο, πλατάνου, μουριάς κ.λπ. Το ξύλο αυτό είναι ελαφρύ και μαλακό, για να δουλεύεται και να μεταμορφώνεται εύκολα από τους ίδιους τους τεχνίτες, ώστε να πάρουν το σχήμα, την κλίση και το μέγεθος που ήθελαν. Όταν θα κόβονταν τα ξύλα έπρεπε το φεγγάρι να είναι στη χάση του και το φθινόπωρο που δεν κυκλοφορούν οι χυμοί στα δένδρα ,αλλιώς το ξύλο σκουληκιάζει και σαπίζει εύκολα. Ξύλα διαμέτρου 40 εκ. και μήκους 60 εκ. κόβονταν για τα μπροστάρια .Για τα πιστάρια διάλεγαν ξύλα καμπύλα πάχους 30 εκ. και για τις δόγες ίσια ξύλα διαμέτρου 15 εκ. και μήκους 70 εκ. Αφού ξεραίνονταν σκίζονταν το χειμώνα -δύσκολη δουλειά-γιατί το πάχος έπρεπε να είναι το ίδιο. Το δεύτερο μέρος αποτελούνταν από ένα μαξιλάρι ώστε να κάθεται μαλακά στη ράχη του ζώου. Ράβονταν από τους ίδιους στο εσωτερικό τους με ύφασμα μάλλινο, σαμαροσκούτι, για να έρχεται σε επαφή με το σώμα του ζώου και εξωτερικά σε επαφή με το ξύλινο δερμάτινο, από δέρμα προβάτου ή γίδας. Στην αρχή ο σαμαράς έπαιρνε τα μέτρα του ζώου με το σαμαροπήχη, μια ξύλινη βέργα με χαραγές για μέτρο. Τα μέτρα τα έπαιρναν και εμπειρικά με την παλάμη και τα οστά του ζώου. Κατόπιν για την κατασκευή του σκελετού χρησιμοποιούσε τριών ειδών σκεπάρνια. Σκεπάρνι φαρδύ, κατάλληλο για τη χοντροδουλειά. Το γκουβοσκέπαρνο για τις καμπύλες του ξύλου και το στενοσκέπαρνο για τις παγίδες που έκανε ώστε να συνδέσει το μπροστάρι-μπροστινό ξύλινο μέτωπο-με το «πιστάρι», πίσω μέρος με τα κοτσάκια. Για να κάνει πιο εύκολη τη δουλειά του είχε και τη «μέγγενη» φτιαγμένη από το χέρι του. Η μέγγενη είναι ένας βαρύς κορμός ξύλου στο οποίο υπήρχε ένα μικρό άνοιγμα για να σφηνώνει ο σαμαράς τα ξύλα του. Εκεί τα τρυπούσε με το «σμιλάρι» ή τα πελεκούσε πιο εύκολα. Το σμιλάρι είναι είδος σφήνας ξύλινης για να ανοίξει τρύπες χτυπώντας το

ξύλου ώστε η επιφάνεια να είναι ομαλή χρησιμοποιούσε τη ράσπα (ξυλοφάης). Το μπροστάρι είναι ένα φαρδύ σανίδι του σαμαριού με ημικυκλικό άνοιγμα στο κάτω μέρος, για να μπαίνει ο λαιμός του ζώου. Το πιστάρι αποτελείται από κυκλικά σανίδια προσαρμοσμένα στο σχήμα της πλάτης του ζώου. Εκεί μπαίνουν και τα κοτσάκια που χρησιμεύουν για τη στερέωση και το δέσιμο του φορτίου.

Το μπροστάρι και το πιστάρι συνδέονταν και στερεώνονταν με τις έξι παγίδες που προαναφέραμε. Στο εσωτερικό του σκελετού στερεώνεται το μαξιλάρι που λέγαμε. Εργαλεία για το ράψιμο του μαξιλαριού χρήσιμα είναι το γουμαροψάλιδο, η σακοράφα και το σιτζίμι, κλωστή δυνατή για το ράψιμο. Όλα τώρα τα παραπάνω στερεώνονται στην πλάτη του ζώου. Μπροστά με λουριά, στο λαιμό και την γίγκλα (ίγκλα), λουρί που στερεώνει το σαμάρι κάτω στην κοιλιά μέσα από τα μπροστινά πόδια. Πίσω με λουριά, το κουσκούτι κάτω από την ουρά και την πιστιά πιο κάτω. Πάνω τα καπούλια σκεπάζονται με σκουτί για ομορφιά και κάτω από το σαμάρι η βελέντζα για καλύτερη προστασία του ζώου. Πάνω στο μπροστάρι εξέχουν δυο παγίδες, όπου δένονται τα σχοινιά για το φόρτωμα και αριστερά και δεξιά οι «σκάλες» που χρειάζονται σαν βάση για το φόρτωμα. Το καπίστρι (χαλινάρι) προσαρμόζεται στο κεφάλι του ζώου για να το έχει υπό έλεγχο. Οι μερακλήδες ομορφαίνουν το ζώο με διάφορα χάμουρα (μπιχλιμπίδια). Όταν βοσκούσαν τα ζώα για να μην πέφτουν τα σαμάρια, τα στερέωναν αριστερά και δεξιά στα πόδια, με τα γνωστά σε όλους «μασκαλίδια». Στα άλογα, τα λεγόμενα αραβανίτικα (αρκά αραβ’ανι-αράπικα) δεν έβαζαν σαμάρια αλλά σέλες και αναβατήρες. Αυτά τα χρησιμοποιούσαν μόνο για καβάλα και όχι για φόρτωμα. Αρκετοί σαμαράδες πέρασαν από το Λιβάδι. Η οικογένεια Ψαλίδα, ο μπαμπάς και τα δυο παιδιά, Αντώνης και Ηλίας Ψαλίδας, ο ξαδερφός τους Στέφος. Η οικογένεια Σαμαρά Νίκου (εξ ου και το όνομα). Αυτοδίδακτος υπήρξε ο Βασιλάκης ο Μπέτσιος. Επίσης ο Γιάγκος Νίκος (Μούλιος), Ηλίας Κ. Ψαλλίδας: Σαγματοποιός ο Αντώνης Ραχωβίτης, ο Σάκης ο Φαρμακιώτης, αλλά αυτοί δεν ασχολήθηκαν επαγγελματικά.

( Φεβρουάριος – Μάρτιος 2012) γράφει ο: Λάζαρος Mπάμπας

Άκυρο Την Κυριακή 5 Φεβρουαρίου 2012, στις 19:30 μ.μ. στην αίθουσα του Ζάννειου Πνευματικού Κέντρου το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων σε συνεργασία με το Δήμο Ελασσόνας διοργάνωσαν εκδήλωση με θέμα: «Οι προκλήσεις της ελληνικής κτηνοτροφίας ενόψει της νέας ΚΑΠ 2014-2020». Στην εκδήλωση συμμετείχε ο Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης κ. Αστέριος Ροντούλης και υπηρεσιακοί παράγοντες του Υπουργείου. Οι Λιβαδιώτες κτηνοτρόφοι δεν ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα και ο υπουργός επέστρεψε με το ίδιο εισιτήριο.

Ζημιές από χιονοθύελλα, ισχυρούς ανέμους Οι έντονες και σφοδρές χιονοπτώσεις σε συνδυασμό με ισχυρότατους ανέμους (φουρτούνα με τα όλα της) προκάλεσαν σοβαρότατες ζημιές σε ζωοτροφές και αγροτοκτηνοτροφικές υποδομές τον μήνα Φεβρουάριο. Σκεπές ποιμνιοστάσιων, σκεπές αποθηκών με σιτηρά, κολώνες της ΔΕΗ, ηλεκτρολογικές εγκαταστάσεις γκρεμίστηκαν και ξηλώθηκαν από την μανία της φύσης. Σε αρκετές περιοχές του χωριού μας ο αέρας ήτανε τόσο ισχυρός που μετά βίας μπορούσε να κυκλοφορήσει αυτοκίνητο. Στα πιο ακραία ατυχήματα μπορεί να αναφερθεί η πτώση ενός στύλου της ΔΕΗ πάνω σε ένα ποιμνιοστάσιο την ώρα που γινόταν εργασίες. Από τύχη δεν θρηνήσαμε ανθρώπινα θύματα, όμως δυο δεκάδες άτυχα ζωντανά χάθηκαν από ηλεκτροπληξία.

Κίνημα της Πατάτας Μεγάλος ντόρος δημιουργήθηκε γύρω από το θέμα πώλησης της πατάτας, σε διάφορα σημεία της χώρας μας, από τους παραγωγούς απευθείας στους καταναλωτές. Μια ομάδα ανθρώπων από την Κατερίνη πρωτοτύπησαν παρακάμπτοντας τους μεσάζοντες και άνοιξαν τους ασκούς του Αιόλου για ένα σημαντικό θέμα. Το αγροτικό – διατροφικό ζήτημα της Ελλάδος αλλά και της Ευρώπης. Λοιπόν, ενδιαφέρουσα η προσπάθεια του κινήματος της πατάτας, όπως χαρακτηρίστηκε, αλλά έδωσε την δυνατότητα στα μεγάλα ΜΜΕ να αποπροσανατολίσουν την κοινή γνώμη, πλασάροντας τέτοιες ενέργειες ως λύση, αφήνοντας στο απυρόβλητο την πραγματική αιτία των προβλημάτων. Το αγροτικό ζήτημα στην Ελλάδα είναι ίσως από τα πιο εύστοχα παραδείγματα για το που οδηγήθηκε η χώρα μας με την περίφημη είσοδο στην τότε ΕΟΚ (σήμερα Ε.Ε.).

1) Ο αγροτικός πληθυσμός μειώθηκε δραματικά (Ο κύριος μοχλός της ελληνικής οικονομίας συρρικνώθηκε απειλητικά, τόσο που, τώρα προσπαθούν να στρέψουν τους νέους σε αγροτικές δουλειές, χωρίς εκπαίδευση και με την λογική του εύκολου και ευκαιριακού κέρδους.)

2) Η αυτάρκειά μας σε πολλά αγροτικά προϊόντα (είδη πρώτης ανάγκης) έχει χαθεί προ πολλού (Σιτηρά, Ζάχαρη, Κρέατα, Γάλα, Ξηροί καρποί κ.τ.λ.)

3) Εξαγωγικά ελληνικά αγροτικά προϊόντα μηδενίστηκαν, για χάρη ευρωπαϊκών (Ροδάκινα, Πορτοκάλια, Λεμόνια, Μέλι, Ντομάτες, Καπνός, Λάδι κτλ) 4) Μεγάλες παραγωγικές συνεταιριστικές η κρατικές μονάδες διαλύθηκαν η πουλήθηκαν σε ιδιωτικά συμφέροντα (Οργανισμός Καπνού, ΚΥΔΕΠ, Ελληνικά Λιπάσματα, Βιομηχανία Ζαχάρεως, Βιομηχανία επεξεργασίας ντομάτας, ΑΓΝΟ, ΟΛΥΜΠΟΣ, τώρα έχει σειρά η ΔΩΔΩΝΗ και ο κατάλογος είναι μακρύς με λίγο ψάξιμο της μνήμης μας.

5) Στρέψανε τους επιστήμονες Γεωτεχνικούς (Γεωπόνους, Δασολόγους, Κτηνιάτρους) να γίνουν έμποροι και μεταπωλητές των Γεωργικών Εφοδίων ξένων μεγάλων πολυεθνικών, αντί να βρίσκονται δίπλα στους αγρότες και κτηνοτρόφους, παρέχοντάς τους τις επαγγελματικές - επιστημονικές τους υπηρεσίες. Αυτά και πολλά ακόμη παραδείγματα, που μάλλον θα κουράσουν, είναι μια μικρή απόδειξη για το πώς φτάσαμε έως εδώ. Όσοι καλλιεργούν πατάτες σήμερα γνωρίζουν ότι, τα τελευταία χρόνια το κόστος καλλιέργειας της πατάτας έχει αυξηθεί στην χώρα μας δραματικά, με αποτέλεσμα τα 25-27 λεπτά/κιλό να αποτελούν οριακή τιμή. Συνήθως εισάγονται πατάτες ακόμη και σε περιοχές όπου παραδοσιακά παρήγαγαν το προϊόν. Επίσης σήμερα μιλάμε για πατάτες, μα τα προβλήματα υπάρχουν και στο λάδι, στα ροδάκινά, στα κεράσια, στα ακτινίδια, στα πορτοκάλια, στα μανταρίνια, στα λεμόνια, στις φράουλες, στα σιτηρά, στο βαμβάκι και γενικότερα σε όλη την αγροτική μας παραγωγή, η οποία πωλείται ακριβά

στους καταναλωτές και πληρώνεται φτηνά στους παραγωγούς. Οι σημερινοί ακτιβιστές, που τώρα κόπτονται για τα ελληνικά αγροτικά προϊόντα, που ήτανε πριν; Που θα βρίσκονται αύριο; Γιατί η πρόσκαιρη αυτή λύση, ίσως δώσει κάποιες προσδοκίες σε κάποιους παραγωγούς σήμερα, αλλά υπάρχει και το αύριο. Την επόμενη χρονιά, όμως, και την μεθεπόμενη … τι θα γίνει; Αξιόλογη λοιπόν η προσπάθεια του κινήματος, μα με πορδές δεν βάφεις αυγά, κατά πως λέει ο σοφός λαός μας. Με πυροτεχνήματα δεν δίνονται λύσεις. Ακίνδυνα και άσφαιρα πυρά κατά του πολιτικού συστήματος υπήρξαν και παλιότερα και θα υπάρξουν και στο μέλλον. Γι’ αυτό τα κατευθυνόμενα ΜΜΕ είναι σύσσωμα υπέρ αυτής της καμπάνιας. Δεν αγγίζεται το οικοδόμημα, οπότε όλα εντάξει. Όμως η πολιτική της ΕΕ είναι εκείνη που οδήγησε τον αγροτοκτηνοτροφικό μας κόσμο στα τεράστια αυτά αδιέξοδα. Εάν αυτή δεν ανατραπεί τα πράγματα θα χειροτερεύουν. Τούτες τις μέρες τιμήθηκε το Κιλελέρ. Ο τόπος όπου οι αγρότες, το 1910 για πρώτη φορά, εξεγέρθηκαν διεκδικώντας ένα καλύτερο μέλλον. Ο αγώνας αυτός ακόμη δεν έχει κλείσει. Σήμερα οι αγροτοκτηνοτρόφοι, αλλά και όλος ο εργαζόμενος λαός, δέχονται ανελέητη επίθεση σε επίπεδο οικονομικό, κοινωνικών παροχών, πολιτιστικό και πνευματικό και πρέπει να κλείσουν αυτόν τον αγώνα. Πρέπει να πάρουν την τύχη της ζωής τους στα χέρια τους. Οι πολιτικοί μας σωτήρες αποδείχθηκαν σκάρτοι.

Έλλειψη αμνοεριφίων Λίγα και δυσεύρετα τα αρνάκια και τα κατσικάκια στο Λιβάδι την περίοδο πριν το Πάσχα. Η υψηλή θνησιμότητα των νεογέννητων αμνοεριφίων λόγω ασθενειών και ακραίων καιρικών συνθηκών οδήγησαν στο γεγονός να αναστατωθούν οι Λιβαδιώτες και κυρίως οι απόδημοι. Ίσως φέτος κάποιοι αργοπορημένοι να αναγκαστούν να βολευτούν με αρνάκι των σούπερ μάρκετ.

Ορυκτά Χρωμίου στο Λιβάδι Το χρώμιο δεν απαντάται ελεύθερο στην φύση. Εξάγεται από τα ορυκτά του, κυριότερο από τα οποία είναι ο χρωμίτης (FeCr2O4). Το χρώμιο είναι ένα λαμπερό, σκληρό μέταλλο που, όταν γυαλίζεται, δίνει μια όμορφη μεταλλική λάμψη. Γι' αυτό η βιομηχανία το χρησιμοποιεί για την παρασκευή εντυπωσιακών μεταλλικών αντικειμένων. Το χρώμιο ανακαλύφθηκε από τον Louis-Nicholas Vauquelin το 1797. Χρησιμοποιείται στα οδοντοτεχνικά κράματα και σημαντική εφαρμογή βρίσκει, επίσης, στην κατασκευή χρωμιοχαλύβων, οι οποίοι είναι ανοξείδωτοι, αλλά και στην επιχρωμίωση μετάλλων που επιθυμείται η προστασία τους από τη διάβρωση. Τη δεκαετία του 1970 σε συγκεκριμένη τοποθεσία της περιοχής Λιβαδίου, σύμφωνα με μαρτυρίες συγχωριανών μας, πραγματοποιήθηκαν μελέτες και δειγματοληπτικοί έλεγχοι για ορυκτό πλούτο, από το ΙΓΜΕ (Ινστιτούτο Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών). Εκεί εργάστηκαν αρκετοί νέοι λιβαδιώτες. Τα αποτελέσματα των ερευνών αυτών, αναζητούνται. Όμως, σύμφωνα με τις ίδιες μαρτυρίες, οι τότε μετρήσεις έδειξαν αξιόλογα ευρήματα. Υπάρχουν άφθονα κοιτάσματα ορυκτών χρωμίου, τα οποία, για άγνωστους έως τώρα λόγους, παραμένουν ανεκμετάλλευτα. Πληροφορίες :el.wikipedia.org

Αθλητικά Φεβρουαρίου – Μαρτίου 2012

Δυστυχώς η ομάδα μας δεν κατάφερε να κάνει μια καλή πορεία στο ερασιτεχνικό πρωτάθλημα και από τι φαίνεται θα τερματίσει στις τελευταίες θέσεις. Φυσικά εδώ θα πρέπει να αναφέρουμε ξανά το παλαιωμένο αυτό πρόβλημα, της έλλειψης ποδοσφαιρικού γηπέδου στο Λιβάδι. Είναι ένα τεράστιο βαρίδιο για τα νέα παιδιά που θέλουν να ασχοληθούν με λίγο ποδόσφαιρο και αναγκάζονται να πηγαινοέρχονται στην Δολίχη για προπονήσεις.

DOUFAS COFFE STATION Ντούφας Αθανάσιος Τηλ. 2310 312712 Κηφισίας 33 Θεσσαλονίκη

9

ΚΟΥΤΣΟΒΛΑΧΙΚΟ ΣΤΑΥΡΟΛΕΞΟ No 8 επιμέλεια Γκατζούνη̋ Γιάννη̋

10

ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ.

1.ΟΤΕ-ΟΚΑ 2.ΘΟΔΩΡΟΣ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ 3. ΟΥΡΔ-ΠΑΣΚΑΛ-ΝΑΥΤΕΣ 4. ΑΤΥΑ-ΕΡ-ΤΟΚΑΣ 5. ΜΠΡΤΖΛΙΡΙΑ-ΑΚΕΦΗ 6. ΚΥΡ-ΕΑΡ-ΙΣ 7. ΑΡΙ-ΦΝΤΝΙ-ΑΜΝ 8. ΝΙΑΠΟΥΚΑΤΑ-ΑΜ-ΗΚΑΡ 9. ΩΑ-ΤΙ 10. ΤΝΛΑΚ-ΜΠΙΣΙΑΡΙΚΑ 11. ΑΙΑ-ΑΚΟΜΑ 12. ΣΑΡΙ-ΟΔ-ΑΤ-ΙΑΤΟΥΣ 13. ΓΚΙΛΑΝΤΟ-ΝΕ-ΟΑ 14. ΑΛ-ΑΚΟΙΝ-ΙΣ-ΙΤΣΥΟΜ 15. ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ-ΡΝΡ-ΠΠ 16. ΟΑ-ΣΑΝΤΙ-ΚΑΛΑΜΙ 17. ΣΤΙΑ-ΜΙΑΣ ΚΑΘΕΤΑ 1. ΘΟΑ-ΚΑΝΩΤΑΣ-ΑΚΡΗ 2. ΚΟΥΤΟΥΡΙΑΝΙΑ-ΛΑ 3. ΔΡΥ-ΡΙΑ-ΛΑΡΙ-ΛΟ 4. ΩΔΑΜ-ΑΛΑΣ 5. ΩΡΠΕΡΟΥΚΑ-ΓΚΙ 6. ΟΠΕΡΑ-ΚΟΚ-ΚΝΙ 7. ΣΑΡΤΡ-ΚΟ-ΟΔΙΟΡ 8. ΚΑΣ-ΦΑ-ΛΙΑΣ 9. ΓΚΙΛΑΝΤΑΜΑΛΑΝΤΑ 10. ΟΓΑ-ΤΑ-ΗΝ 11. ΤΕΛΑΡΟΝ-ΑΤΙΣΤ 12. ΕΛ-ΑΣΙΤΟΣ-ΙΜ 13. ΟΝΤΑΣ 14. ΟΠΑ-ΑΜΠΑΡΙ-ΙΝΚΑ 15. ΚΟΥΤΑ-ΑΝΤΡΑΣ 16. ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΙΣΤΕΣ 17. ΛΕΚΕΣ-ΚΙΚ-ΑΠ 18. ΝΟΣΑΦ-ΥΟΟΠΜ 19. ΣΗΜΕΡΑΤΣΑΜΠΙΑ

ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ: 1α. Στους συνταξιούχους αυτού του οργανισμού σίγουρα χρειάζεται ένα κουρεματάκι, 1β. Είχε τετρακόσια δράμια, 2. Ο Θίασος, η Αναπαράσταση, το Βλέμμα του Οδυσσέα, Μια αιωνιότητα και μια μέρα, είναι μερικές από τις ταινίες που τον καθιστούν αθάνατο. Ο … (2 λέξεις) έφυγε σε στιγμή που ασκούσε το πάθος του, γυρίζοντας ταινία. Η Ελλάδα έχασε άλλον ένα δημιουργό. Είχε επισκεφτεί και το Λιβάδι. Ασυμβίβαστος και πάντα ανήσυχος, όταν ρωτήθηκε για τα πολιτικά του πιστεύω, απάντησε ότι ήταν εν πλήρει συγχύσει αριστερός!! Στην ίδια πολιτική συνομοταξία ανήκουν όλο και περισσότεροι!, 3α. Βα μ’κου π’νι κου …(βλαχ), ψωμοτύρι δηλαδή με παχύ τυρί, με γκίζα, 3β. Στο νόμο του … στηρίζεται η λειτουργία του υδραυλικού πιεστηρίου, 3γ. Όταν βγαίνουν στη στεριά αλαφιάζουν τα κοριτσόπουλα, 4α. Ατσιάλι (ελλ, αντίστρ), 4β. Νότα αγενής (αντίστρ), 4γ. Βρίσκεται στην άκρη της ζώνης και τη διακοσμεί, 5α. Το φαινόμενο ήταν έντονο τη Μεγάλη Εβδομάδα (βλαχ). Πιτσιρικάδες κρατούσαμε στην εκκλησία τις λαμπάδες, αυτές τις κίτρινες, τις σκέτες, χωρίς λαγουδάκια και Μπιμπι Μπο πάνω τους, και με αριστοτεχνικό τρόπο τις πλησιάζαμε στο κεφάλι του μπροστινού μας, που δεν μας αντιλαμβανόταν γιατί έκανε το ίδιο στον μπροστινό του. Η εκκλησία μύριζε σκρούμου.Τι τέρψη!, 5β. Έτσι γύρισε η συνταξιούχος αγρότισσα στο σπίτι της μόλις πληρώθηκε την τελευταία της σύνταξη, που της έδωσαν οι τροϊκανοί 6α. Χρόνια διαβάζαμε τις γελοιογραφίες του … στην ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ, τώρα μετακόμισε στο «Βήμα». Είχαμε και μια εφημερίδα να μας συντροφεύει, να μας ενημερώνει, την κλείσανε τα συμφέροντα κι αυτή. Ξέρω ότι πολλοί δε μπορούν να βρουν παρηγοριά σε άλλη εφημερίδα. Τι να κάνουμε έχουμε και χούγια. Να ομολογήσω με συγκίνηση ότι το μικρόβιο της Ελευθεροτυπίας μου το μετέδωσε ο μεγάλος δάσκαλός μου, ο φιλόλογος ΓΙΩΡΓΟΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, 6β. Προυμουβιάρα (καθαρ), 6γ. Βγήκε (βλαχ), 7α. Εχει (βλαχ), 7β. Τσουχτερό το κρύο φέτος και πολλές … (βλαχ) πάγωσαν στο Λιβάδι. Ευτυχώς ήταν το πετρέλαιο φτηνό και στο Λιβάδι ούτε που τον κατάλαβαν τον χειμώνα.!, 7γ. Αργεί (βλαχ), 8α. Νέα, όμορφη, δροσερή γεμάτη χαρίσματα, που δεν ωρίμασε ακόμη (βλαχ), 8β. … χάσκα, και προσπαθούσες να πιάσεις το χαλβά στον αέρα, 8γ. Καλή και η κρητική … (αντίστρ), αλλά όχι σα το λιβαδιώτικο τσίπουρο. Μη τα ισοπεδώνουμε όλα., 9α. Ουάου (καθαρ) 9β. Εκφράζει απορία, 10α. Ζεστή (βλαχ, αντίστρ), 10β. Δε θα μπορούσε η Μητρόπολη να διδάξει σε μερικούς που έχουν το ζήλο, ψαλτική και στοιχειώδη Βυζαντινή μουσική; Τουλάχιστον όσοι πηγαίνουν στην … (βλαχ) να ακούνε τις ψαλμωδίες όσο γίνεται καλύτερα, 11α. Η κουτσομπόλα μεταφορικά χωρίς σύμφωνα, 11β. Νίκα (ελλ), 12α. Και με … (βλαχ) και πιπέρι, πάλι το μνημόνιο δεν τρώγεται, 12β. Βρίσκονται μέσα στο ρόδι, 12γ. Ο αριθμός 301 (αντίστρ), 12δ. … ου προυθυπουργός, φώναζαν τα γκρέτσια, (έτσι αποκαλούν οι Λιβαδιώτες τους κατοίκους χωριών του κάμπου), σε προεκλογική συγκέντρωση στη Λάρισα. Ναι, βέβαια, γινόταν και προεκλογικές συγκεντρώσεις παλιά. Τώρα το γιαούρτι πάει σύννεφο. Αν είναι αγανάκτηση ή έρπων φασισμός θα το δείξει η Ιστορία. 13α. Αγαπημένο παιχνίδι, παρμένο απ’ τα σκουπίδια, που το απολαμβάνει ο πιτσιρικάς της φωτογραφίας (βλαχ), 13β. Ο αριθμός 55, 13γ. Ολυμπιακή Αεροπορία, 14α. … Καπόνε, πασίγνωστος κακοποιός, 14β. Σαν (βλαχ,αντίστρ), 14γ. Και φυσικά η νιά θέλει άντρα … (αντίστρ) και όχι γέρο, 14δ. Κλωστίτσα (καθαρ), 14γ. Είναι πολύ ενοχλητικές το καλοκαίρι (βλαχ,αντίστρ), 15α. Πιστεύαμε(;) ότι ο … θα έλυνε τα προβλήματα της τοπικής αυτοδιοίκησης. Στο Λιβάδι όλο το χειμώνα αυτό δεν το είδαμε. Το αντίθετο μάλιστα. Χωρίς ρεύμα, χωρίς νερό και οι δρόμοι κλειστοί, παγωμένοι. Ο κόσμος ανησυχεί όλο και περισσότερο., 15β. Σκούπισμα (βλαχ) αθόρυβο, 15γ. Δύο έχει η Πέπη, 16α. Το λέμε χαϊδέυοντας κάποιο μωράκι, 16β. … πρι σκίνι, σημαίνει κάθεται στ’ αγκάθια, 16γ. Πολλοί το καβαλάνε και άντε να τους κατεβάσεις, 17α. Ήπιε λέει κάμποσα τσίπουρα και πονάει το κεφάλι του.

Δεν …(βλαχ), δε ρώταγε;, 17β. Στρωμένο τραπέζι (βλαχ) ΚΑΘΕΤΑ: 1α. Αθλητικός Όμιλος Θεσσαλονίκης (αντίστρ), 1β. Αριστοτέλης …, ο άνθρωπος που έμεινε στην ιστορία ως ο ΔΑΣΚΑΛΟΣ. Και γράμματα μάθαινε και αιτήσεις συμπλήρωνε και φιλόσοφος ήταν και φανατικός οπαδός του Άγιαξ υπήρξε. Καλημέρα τούλεγες, Κρόιφ, Ρεπ ή Νέσκενς σου απαντούσε. Απ’ ότι άκουσα, στις 22 Απρίλη 1967 βγήκε στην πλατεία του Λιβαδίου και φώναξε: Κάτω η χούντα!, 1γ. Μάρτζιν’ (ελλ), 2α. «Υποβαθμισμένη» στο παρελθόν περιοχή των Αγίων Αναργύρων του Λιβαδίου. Έτσι την αποκαλούσαν υποτιμητικά οι Κολωνακιώτες της πλατείας και του κιτραμάνου, 2β. Για μείωση της ανεργίας υπάρχει και μία επαναστατική ιδέα: Μ’γκέρλι σι αλάσ’ λούκρουλου, σι σάντ’ ακάσ’ σι …πιάτι!, 3α. Μισό Ντριάνουβου (ελλ), 3β. Φωνάζουν και έτσι την Ελευθερία, 3γ. Για καλά μπατζαβούσια: Μάτσ’λι βόρου μπούν’ …, 3δ. Λο μούλτ’ σύνταξη πάπλου; Ντε νου ……! Επίκαιροι διάλογοι, 4α. Μπιλέσκου (ελλ) ουν’ γκ’λίν’, 4β. Σάρι (καθαρ), 5α. Η κυρά της … (αντίστρ) ύψωνε κάθε μέρα την ελληνική σημαία καλημερίζοντας τα καραβάκια του Αιγαίου, 5β. Θα τη φορέσουμε όλοι γιατί δε θα μας μείνουν μαλλιά στο κεφάλι μ’ αυτά που ακούμε και βλέπουμε, 5γ.

Xριστουγεννιάτικο διακοσμητικό δεντράκι, 6α. La Traviata είναι μια … του Verdi, 6β. Στο Λιβάδι ο … δεν τηρείται. Οδηγεί ο καθένας οποιοδήποτε μέσο, ακόμη και χωρίς δίπλωμα, περνάει απ’ όπου θέλει, παρκάρει όπου θέλει, τρέχει όσο θέλει. Είχαμε και ατυχήματα, αλλά μυαλό δε βάλαμε. Εδώ χρειαζόμαστε τρόϊκα!, 6γ. Κακό … (βλαχ) ψόφο δεν έχει, 7α. Ζαν Πωλ … Γάλλος συγγραφέας και φιλόσοφος, 7β. Η μόνη λέξη που μαθαίνουν οι κότες, 7γ. Μήλο μου κόκκινο … (αντίστρ) γραμμένο, και ο χορός καλά κρατεί, 8α. Το απέκτησε ο «ιστορίες για αγρίους» και από κοπρίτης έγινε νοικοκύρης (βλαχ), 8β. Ντο, ρε, μι, …, 8γ. Γιορτάζει στις 20 Ιουλίου (μία γραφή), 9. Το κατρακύλισμα σε μια πλαγιά γεμάτη φρέσκο δροσερό χορταράκι (βλαχ). Από τα ανέξοδα, αξεπέραστα παιδικά μας ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ., 10α. Ο … δίνει τις μεγαλύτερες συντάξεις, γι’ αυτό όλοι θέλουν να είναι συνταξιούχοι αγρότες! Πολύ χρήμα μιλάμε., 10β. Θα … σκίσω τα λεφτά μου, για να δω αν την καρδιά μου ή το χρήμα αγαπάς. Και Καφάση ακούμε, αφού δε μας αφήνουν πια να ακούσουμε τον αγαπημένο μας Γιώργο Νταλάρα. Δεν είδα όμως τους οργισμένους νταήδες να διακόπτουν κανένα πρόγραμμα σκυλάδικου; Η μήπως εκεί γλεντάνε;, 10γ. Την οποίαν (αρχ), 11α. Τα φρούτα εις το οπωροπωλείον ευρίσκονται μέσα εις το …, 11β. Η μαϊμού του Ταρζάν (αντίστρ), 12α. Μονομαχία στο … Πάσο, γουέστερν που μας σημάδεψε., 12β. Νιμκάτου, ατζούνου (ελλ), 12γ. Προστάζουμε κάποιον να πάει (βλαχ), 13. Το μεγάλο τούρκικο δωμάτιο, 14α. Το ακούει αυτός που κάνει όπισθεν και του φωνάζουν να σταματήσει, 14β. Τι χαμπάρια; Άδεια … (ενικός), 14γ. Ινστιτούτο Καταναλωτών, 15α. Φάε όλο το φαγητό σου φοβερίζαμε τα μωρά, γιατί θα το φάει η … Είναι κι αυτό ένα όνομα σκύλου, απ’ τα ωραία χρόνια. Σπουδαία καριέρα έκαναν και τα ονόματα μπασιούρης, καλέσης, καραμάνης, λιούκας, καραμπάσης., 15β. Μπ’ρμπάτου (ελλ), 16. Θα μνημονεύσω τον πεθερό μου Γιάννη Μένο, που άφησε την τελευταία του πνοή πριν λίγο καιρό. Ήταν ίσως ο σχολαστικότερος και καθαρότερος απ’ τους … του Λιβαδίου. Στη φωτογραφία παλιοί οδηγοί ποζάρουν μπροστά στα πρώτα φορτηγά που ήρθαν στο χωριό. Στη μνήμη μου έχουν καταγραφεί ο Λάζος ο Τσιόκας, ο Μήτσιος ο Μπέλλης, ο Νίκος ο Μένος, ο Τάκης ο Μπόλλης, ο Λευτέρης ο Τσιόκας, ο Σάκης και ο Γιάννης ο Αγάς να κουβαλάνε άχυρα και ξύλα απ’ το δάσος σε χωματόδρομους άθλιους. Τυραννήθηκαν πολύ.

17α. Αν είναι από λάδι βγαίνει δύσκολα, 17β. Στάζει (βλαχ), 17γ. Να ταΐσουμε μπακαλιάρο τους εκπροσώπους των αγορών, να τους βάλουμε στην ανηφόρα, να μας ζητάνε … (βλαχ) και να μη τους δίνουμε. Διαστροφικό ε;, 18α. Παλιά οι μοδίστρες έπαιρναν μέτρα σε κάθε γυναίκα για να ράψουν ένα ταγεράκι, τώρα όλα ράβονται με … (αντίστρ), 18β. Το σκαθάρι το λέγαμε: … (βλαχ,αντίστρ) α λι μάι, 19α. Άστ’τζ’ (ελλ), 19β. Κρατιούνται από τα κούρβουλα

Η µ ουσική, δίνει ψυχή στον κόσµ ο, φτερά στο µ υαλό, πτήση στη φαντασία και ζωή σε όλα

ΣΤΑΥΡΟΣ ΛΑΤΣΙΑΣ Ημερολόγιο Ονείρων-Diary Dreams Μια πρώτη προσπάθεια απόδοσης της δουλειάς Ημερολόγιο ονείρων έγινε το 2006. Από τότε πέρασαν 5 χρόνια γεμάτα για να φτάσουμε στα τέλη του 2011 ώστε τα κομμάτια αυτά να γίνουν cd. Ας τo σημειώσουμε αυτό ως άλλη μια επισφράγιση του αποτυχημένου, φτηνού και του ανίκανου πλέον δισκογραφικού συστήματος. Στο θέμα μας τώρα… Είναι αρκετές οι φορές όπου καλοί μουσικοί, όπως αναμφισβήτητα είναι ο Σταύρος Λάντσιας, πέφτουν στην παγίδα του ταλέντου και της γνώσης τους παρουσιάζοντας κάτι εξαιρετικά δύσκολο, στριφνό και συχνά ακατανόητο σε ένα ευρύτερο κοινό. Αυτό στην περίπτωσή του Ημερολόγιο ονείρων εκ πρώτης αποφεύγεται. Στην τελευταία του δισκογραφική δουλειά ο Λάντσιας αναδεικνύει τόσο τις συνθετικές του ικανότητες όσο και την μουσική αντίληψη που έχει. Αυτά τα δυο δεν συνδέονται και πολύ μεταξύ τους. Άλλωστε είναι πάρα πολλά τα παραδείγματα όπου εξαιρετικοί μουσικοί όταν μπήκαν στη διαδικασία της σύνθεσης δεν τα κατάφεραν. Θεωρούμε πως είναι μια άκρως κινηματογραφική αποτύπωση της μουσικής στο ημερολόγιο των ονείρων του. Πολύ εύκολα θα μπορούσαν τα περισσότερα από τα κομμάτια να αποτελούν ηχητική επένδυση ταινιών καθώς είναι φορτωμένα από εικόνες παρόλη την έλλειψη στίχων. Απλά, λυρικά, πολλές φορές μελαγχολικά, δίχως να γίνονται βαρετά, επιφυλάσσοντας εκπλήξεις όχι εντυπώσεις. Δίχως υπερβολές, προσπαθεί να ξυπνήσει συναισθήματα και τη συμμετοχή μας σε ένα μουσικό δημιούργημα. Με γνώση, αγάπη και ευλάβεια τόσο ως προς την έμπνευση και τη δημιουργία όσο και προς τον ακροατή. Η αντίληψη αυτή για τα πράγματα και η αίσθηση ίσως να προκύπτει από το γεγονός ότι είναι αρκετά δραστή-

ριος, τόσο ως μέλος κάποιου γκρουπ (Human Touch), όσο ως μουσικός μπάντας (Αλκίνοος Ιωαννίδης), ακόμη και ως συνθέτης και εκτελεστής. Από τις δεκατέσσερις ορχηστικές στιγμές του δίσκου οι δυο που είναι δάνειο από το παρελθόν είναι το Μέσα στη Βάρκα και το Topkapi του Μάνου Χατζιδάκι σε μια ξεχωριστή τζαζ εκδοχή. Η εξωτερική εμφάνιση της έκδοσης δεν θα μπορούσε να μην ακολουθήσει την εσωτερική υψηλή αισθητική.

O δίσκος φλερτάρει με την επιτυχία εκτός συνόρων όπως και κάθε δουλειά του Σταύρου Λάντσια, ευχόμαστε να βρει και θα βρεί ακροατήριο και στη χώρας μας. Όπως αναφέρει ο ίδιος στο εσωτερικό του cd: «Επιθυμία μου, να συγκινηθώ από το μουσικό αποτέλεσμα που ευχόμουν με την σειρά του να συγκινήσει τους μουσικούς και τελικά εσάς, τους ακροατές!». Μάλλον τα κατάφερε καλύτερα από όσο περίμενε.

O Σταύρος Λάντσιας γεννιέται στην Κύπρο το 1966. Ξεκινάει τη μουσική του εκπαίδευση στο κλασσικό πιάνο και τη θεωρία μουσικής στο Ελληνικό Ωδείο Λευκωσίας. Το 1986 πηγαίνει στην Αμερική για σπουδές και το 1990 παίρνει δίπλωμα ενορχήστρωσης από το Berklee College of Music της Βοστώνης. Παράλληλα, παρακολουθεί μαθήματα σύνθεσης μουσικής για κινηματογράφο. Το 1992 επιστρέφει στην Αθήνα όπου συνεργάζεται με σημαντικούς καλλιτέχνες όπως τους: Έλλη Πασπαλλά, Αλκίνοο Ιωαννίδη, Διονύση Σαββόπουλο κ.α. Το 1998 δημιουργεί μαζί με τους διακεκριμένους μουσικούς Γιώτη Κιουρτσόγλου και David Lynch το group Human Touch. Μαζί κυκλοφορούν δύο δισκογραφικές δουλειές ("Human Touch", 1998 & "Movin", 2005) με δικές τους συνθέσεις και εμφανίζονται σε φεστιβάλ Jazz στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Το 1999 κυκλοφορεί η πρώτη του προσωπική δισκογραφική δουλειά, “Επιστροφή” η οποία λαμβάνει εξαιρετικές κριτικές, το 2001 μαζί με τον David Lynch και την Έλλη Πασπαλλά κυκλοφορούν το ΤΡΙΟ όπου σημειώνει εξαιρετική επιτυχία και το 2002 ακολουθεί η κυκλοφορία του cd “Το Ταξίδι Μιας Νότας” με ανάλογη ανταπόκριση. Τα τελευταία χρόνια εκτός από Ελλάδα και Κύπρο παρουσιάζει την μουσική του σε αίθουσες συναυλιών σε διάφορες πόλεις της Γερμανίας.

Kόκκινη κλωστή δεμένη στην ανέμη τυλιγμένη δωσ’ της κλώτσο να γυρίσει παραμύθι να αρχινήσει

...κου ανάφ᾽ρα ντ’ σ᾽ ούν’ φιλίι ντι μπακαλιάρου... (...με τη λειτουργιά δώσε κι ένα κομμάτι μπακαλιάρο...)

O παπάς της ενορίας κάθεται έξω από τον Ναό και συλλογισμένος σκέφτεται για διάφορα, για τις μέρες που έρχονται, πλησίαζε Μεγάλη Βδομάδα, και για άλλα, προσωπικά προβλήματα. Ένας χωριανός τον πλησιάζει και λέει στον παπά: -Τσι τι σκιψιέστι αφέντι …, νάκ᾽ νου τσ᾽ αντζίντζι ανάφ’ρά τ᾽Ντουμίνικα; (Τι σκέφτεσαι παπά …, μήπως δεν σου φτάνουν οι λειτουργιές (τα πρόσφορα) για την Κυριακή;).

Κι ο παπάς απαντάει: -Τσι νου ατζούνγκου, ώ αρμ´νου κάθε Ντουμίνικ. (Πως δεν φτάνουν αφού περισεύουν κάθε Κυριακή).

- Ε, μ᾽νι τσι ιάστι Βαΐουλου, κου ανάφ᾽ρα ντε σ᾽ ούνι φιλίι ντι μπακαλιάρου, σι βέτζ κουμ σι ασκάπ᾽ του ουάρ τούτ...! (Ε αύριο που είναι των Βαΐων, μαζί με την λειτουργιά δώσε κι ένα κομμάτι μπακαλιάρο να δεις πως τελειώνουν όλα στη στιγμή!)

ις των νας ε σ ώ θή ηλ ς εκδ µας της Α ι τ ό Απ ιωτών ατρ συµπ

Ιαράμου σ᾽ιόου ακό! *η συνέχεια του «ημερολογίου» αναβάλεται για το επόμενο φύλλο.

11

η επιστροφή απ’ τα πρόβατα

Από αριστερά: Αννέτα Τζημαγιώργη (κρατάει αγκαλιά την ανηψιά της Άννα), Θεοπίστη Τζημαγιώργη, Καλλιόπη Τηγούλη, Δημήτριος Τηγούλης. Η φωτογραφία από το Αρχείο Φωτογραφιών του Ε.Σ.Λ.

λιωτές της λεγόμενης Ελληνικής Εθνικής Σχολής. Εμπνέεται από τη μουσική μας δημοτική παράδοση, είναι όμως επηρεασμένος και από το ρεύμα του ευρωπαϊκού ιμπρεσιονισμού που ήταν τότε πρωτοπορία. Αγαπούσε και τη μουσική της Ανατολής. Πίστευε ότι η αρχαία ελληνική μουσική ήταν η γέφυρα που συνέδεε την Ανατολή με τη Δύση, τη Ρώμη και τον Μεσαίωνα. Έγραψε την «ιστορία της μουσικής» και η μελέτη του αυτή θεωρείται ότι είναι ανάμεσα στις πρώτες και ελάχιστες που γράφτηκαν από Έλληνα μουσικό. Ως διευθυντής του Ωδείου Θεσσαλονίκης (1915-1935) εργάστηκε για τη μουσική παιδεία του τόπου του. Ήταν μουσικολόγος και μουσικοπαιδαγωγός. Μακεδόνας συνθέτης και ποιητής – το ποιητικό του έργο δεν είναι ισάξιο της μουσικής του δημιουργίας – ζει από τα νεανικά του χρόνια τον αγώνα και την αγωνία κατά τη διάρκεια του Μακεδονικού αγώνα. Το 1905 εκδίδεται η συλλογική έκδοση «Πατριωτικών Ποιημάτων» του Αιμιλίου Ελευθεριάδου. Για τον θάνατο δύο Μακεδονομάχων φίλων του έγραψε ένα ποίημα. Δύο μονάχα στίχοι από την κατακλείδα του: …………………………………………… Σ’ αυτό το άχαρο, διαβάτη μου, μνήμα κοιμούνται δυο παιδιά της αστραπής. ……………………………………………

Για τον ποιητή η Μακεδονία ήταν λέξη «τρανή κι αγία». Τα «πέντε Ο Αιμίλιος Κούης (Ku), Ελευθεριάδης και Ριάδης είναι ένας σημαντικός συνθέτης, γνωστός στους ειδικούς, άγνωστος όμως στο ευρύτερο κοινό. Ως μακεδονικά τραγούδια» του παρουσιάστηκαν στο Μέγαρο Μουσικής Αθησυνθέτης υπογράφει Ριάδης και ως ποιητής Ελευθεριάδης. Η παρουσίαση νών. Ο Μανώλης Καλομοίρης είχε δηλώσει χαρακτηριστικά: «Θεωρώ χρέος του έργου του που είναι πλούσιο και πολύμορφο – ήταν και ποιητής – είναι μου να διακηρύξω πως ο Μακεδόνας Ριάδης στάθηκε άξιος όχι μόνο της δουλειά μουσικολόγου. Εμείς σε ένα σύντομο σημείωμα θα επιχειρήσουμε Μακεδονίας αλλά και όλης της αιώνιας και ακατάλυτης ελληνικής ιδέας». Ο Ριάδης είχε γνωρίσει τον διάσημο διευθυντή ορχήστρας Δημήτρη μια πρώτη γνωριμία με τον άνθρωπο και το έργο του1. Ο Αιμίλιος Κούης γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη από πατέρα Αυστροούγ- Μητρόπουλο, τον συνθέτη Μάριο Βάρβογλη, θαύμαζε τον Κωστή Παλαμά. γρο (Ku) και μητέρα ΛιβαδιώτισΈνα τμήμα του μεγάλου του σα, την Αναστασία Γρηγορίουαρχείου δωρίθηκε στη Μεγάλη Νίνη, «από το Βλαχολίβαδο ΟλύΜουσική Βιβλιοθήκη της Ελλάδας μπου», όπως σημειώνεται στο «Λίλιαν Βουδούρη» το 2000 από βιογραφικό του. Πρόκειται για την κυρία Ισμήνη Τζερμιά-Σακελπολύ παλιά οικογένεια του Λιβαλαροπούλου. Ήταν η σύζυγος του δίου, που κάποια εποχή μετανάγνωστού Λιβαδιώτη δικηγόρου στευσε στη Θεσσαλονίκη, όπου του Κώστα Προκόβα Αλέκου Σακελλαρόπουλου, πρώην είχε δημιουργηθεί μεγάλη παροιπροέδρου του Δικηγορικού Συλλόκία Λιβαδιωτών. Ο Ριάδης έκανε μουσικές σπουδές στη Θεσσαλονίκη με δάσκαλο τον γου Αθηνών. Με το έργο του ασχολήθηκαν πολλοί γνωστοί μελετητές της περίφημο Δημήτριο Λάλα που είχε διακριθεί στις σπουδές του στην Ευρώ- μουσικής. Το 1923 απονεμήθηκε στον Ριάδη το Εθνικό Βραβείο Τέχνης και πη. Στη συνέχεια ο Ριάδης σπούδασε στην Ακαδημία Τεχνών του Μονάχου Επιστήμης. Το 1927, στους εορτασμούς για τον Κωστή Παλαμά, με πρωκαι πέντε χρόνια στο Παρίσι (1910-1915) κοντά σε διάσημους συνθέτες τοβουλία του Ριάδη, κλήθηκε στη Θεσσαλονίκη ο ποιητής. Ήταν το πιο μακρινό του ταξίδι, εγκατέλειψε για λίγο το κλασικής μουσικής, όπως ο Ραβέλ και ο Ντε«κελί» του, «την ιερή μοναξιά». Υπάρχει αλληλομπυσί. Ο Ραβέλ τον αποκαλούσε «ο μεγαλοφυής γραφία Παλαμά-Ριάδη. μαθητής μου», ο Ντεμπυσί δήλωνε: «Όπως ο Μια οδός της Θεσσαλονίκης, σήμερα πεζόζωγράφος Γκρέκο ανάμεσα στους Ισπανούς, δρομος, φέρει το όνομα του άξιου τέκνου της έτσι και ο μουσικός Ριάδης ανάμεσα στους ΓάλΘεσσαλονίκης και της Μακεδονίας. Το σπίτι του λους απέδειξε με το παραπάνω ότι είναι από δίπλα στην Ηλεκτρική Εταιρεία, προς την παρατους πιο σπάνια προικισμένους της γενιάς του». λία, δεν υπάρχει πια. Γκρεμίστηκε μαζί με τη Ο Φλοράν Σμιτ τον χαρακτήριζε «Μουσόρκσκυ μαρμάρινη επιγραφή που είχε τοποθετήσει ο της Ελλάδος». Ο Ρώσος εκείνος συνθέτης (1839Δήμος Θεσσαλονίκης προς τιμή του. Έφυγε το 1881) είναι ο δημιουργός της όπερας «Μπόρις 1935, πενήντα πέντε μόλις χρόνων. Άφησε πίσω Γκοντούνοφ». Το αριστούργημα της ρωσικής του μια ολόκληρη συγκομιδή υπηρετώντας την εθνικής μουσικής. πανανθρώπινη γλώσσα της Μουσικής. Ήταν άνθρωπος ευαίσθητος με εξαιρετικά χαρίσματα και τελειομανής – μεγάλες συνθέσεις 1. Τα στοιχεία για το σημείωμα αυτό μου δόθηκαν από του έμειναν «ημιτελείς συμφωνίες» – ασχολήθητον Γιώργο Μόκα και τον Ντίνο Πάπα. Τα κατέβασαν από κε με όλα τα είδη της μουσικής τέχνης, από την το Internet. Τους ευχαριστώ. όπερα και τη συμφωνική μουσική ως το τραγούδι. Το συνθετικό του έργο γνώρισε επιτυχία και Σημείωση της Σ.Ε.: Στο δημοσίευμα του κ. Προκόβα εγκωμιαστικές κριτικές στο Παρίσι. Καλές εκτετου προηγούμενου φύλλου με τίτλο “Θωμάς Κάρπος, ένας λέσεις με σπουδαίους καλλιτέχνες γνώρισε στο Λιβαδιώτης διηγηματογράφος των αρχών του 20ου αιώνα” Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, στη Θεσσαλονίκη από λάθος μας παραλείφθηκε το εξής σημείωμα του και σε πολλές και διάφορες εκδηλώσεις που αρθρογράφου: οργανώθηκαν προς τιμή του. Έγραψε μουσική “Μου τα έδωσε (τα χειρόγραφα και πληκτρολογημένα για θέατρο (θίασος Μαρίκας Κοτοπούλη, 1922), κείμενα του Κάρπου) ο συμπατριώτης μας Βάσος Μπάμουσικό δράμα, μουσική δωματίου, χορωδιακά μπας που πληκτρολόγησε και επιμελήθηκε κάποια από έργα. Τα τραγούδια του – μερικά σε δικούς του αυτά τα κείμενα. Του τα έχει εμπιστευθεί ο γιος του συγστίχους αλλά και σε στίχους του Παλαμά, του Γρυπάρη, του Μαλακάση και του Ζαν Μορεάς – θεωρούνται από τους ειδι- γραφέα Αθανάσιος Κάρπος που ζει στη Θεσσαλονίκη. Κράτησα την ορθογραφία των κεικούς «αριστουργήματα της ελληνικής μουσικής». Είναι ο νεότερος της μένων.” Ζητούμε συγνώμη για την παράλειψη. γενιάς του Μανώλη Καλομοίρη και μαζί του θεωρείται ένας από τους θεμε-

Αιμίλιος Ριάδης (1880-1935)

Ένας σημαντικός συνθέτης με ολύμπιες ρίζες