Φλεβάρης 2016

ΒΡΟΝΤΕΡΟ ΠΑΡΟΝ ΣΤΟΥΣ ΚΩΔΩΝΟΦΟΡΟΥΣ

Γιατί μπαμπά…;

Με μεγάλη επιτυχία η κοινή δράση των Συλλόγων μας Σε μια ηλιόλουστη μέρα, με πεντακάθαρο ουρανό, τα Λιβαδιώτικα Μπαμπαλιούρια παρελάσανε στην παραλία της Θεσσαλονίκης στα πλαίσια της 3ης Πομπής Κωδωνοφόρων, την Κυριακή 21 Φεβ 2016. Η παραλιακή οδός δονήθηκε από τα κυπριά μας. Πλήθος κόσμου παρακολούθησε την πομπή και δεκάδες φωτογράφοι, επαγγελματίες και ερασιτέχνες, απαθανάτισαν τόσο τα δικά μας Μπαμπαλιούρια όσο και τους εκατοντάδες Κωδωνοφόρους.

ΑΠΟΚΡΙΕΣ ΣΤΟ ΛΙΒΑΔΙ Παράδοση... ο άστατος καιρός Παράδοση έχει γίνει τα τελευταία χρόνια να χαλάει ο καιρός κατά το Σαββατοκύριακο της Αποκριάς.

Έτσι και φέτος, το τσουχτερό κρύο, το ψιλόβροχο, και οι νιφάδες του χιονιού επισκέφτηκαν το Λιβάδι για άλλη μια χρονιά. Οι φανοί κάηκαν άρον- άρον με τη συνοδεία βροχής το βράδυ της Κυριακής της Αποκριάς και η Καθαρή Δευτέρα ξημέρωσε με πολύ κρύο και χιονάκι. Το αποτέλεσμα ήταν να γίνουν μετά βίας το γαϊτανάκι του Εξωραϊστικού Συλλόγου και η φασολάδα από την Τοπική Κοινότητα, στερώντας από τους λιγοστούς επισκέπτες την ευκαιρία να γνωρίσουν και μια άλλη όψη του χωριού μας εκτός από το φυσικό του περιβάλλον και το χιονισμένο τοπίο, που ελπίζουμε να τους αποζημίωσαν.

Λεβεντόκορμοι κωδωνοφόροι, από διάφορα σημεία του ελλαδικού χώρου αλλά και από τις γειτονικές βαλκάνιες χώρες, ταρακουνήσανε τα νερά και τον ουρανό του Θερμαϊκού. Εκπληκτικό και αξιόλογο θέαμα. Κουδούνια, στολές, μάσκες, μουσικά όργανα, τόσα πολλά έθιμα συγκεντρωμένα σε μια εκδήλωση. Οι Λιβαδιώτες, σε μια κοινή δραστηριότητα τριών συλλόγων μας, ξεκίνησαν από τον Λευκό Πύργο ως 4ο γκρούπ και καταλήξανε στην πλατεία Αριστοτέλους. Ο Εξωραϊστικός Σύλλογος Λιβαδίου, ο Σύλλογός Λιβαδιωτών Κατερίνης και ο Σύλλογός Λιβαδιωτών Θεσσαλονίκης ενώσανε τα κουδούνια τους και την ζωντάνια τους και μαζί με τους δεκάδες Λιβαδιώτες της πόλης συμμετείχαν στην 3η πομπή. Το χαρήκανε όλοι. Ευχάριστη έκπληξη της ημέρας υπήρξε η συνάντηση των Λιβαδιωτών με τον δήμαρχο της Θεσσαλονίκης κύριο Γ. Μπουτάρη, ο οποίος πρόθυμα δέχθηκε να φωτογραφηθεί με τα Μπαμπαλιούρια μας.

Ξεπεράστηκε το αδιέξοδο

ΝΕΟ Δ.Σ. ΣΤΟ ΣΥΛΛΟΓΟ ΚΑΤΕΡΙΝΗΣ

Δυναμική η επαναδραστηριοποίησή του Τελικά ξεπεράστηκε η κρίση στο Σύλλογο Λιβαδιωτών Κατερίνης. Χάρη στην πρωτοβουλία μιας ομάδας φίλων και πρώην ενεργών μελών του Συλλόγου, να στρατευτεί για τη διάσωση του Συλλόγου, ο κόσμος της παροικίας μας ευαισθητοποιήθηκε, κινητοποιήθηκε και συμμετείχε μαζικά στο κάλεσμα για συνέλευση και εκλογές. Το νέο Δ.Σ. που προέκυψε από τις εκλογές την Κυριακή, στις 14 Φεβρουαρίου, απαρτίζεται από τους: Κατσίκη Γιώργο πρόεδρο, Τσίρκο Κων/νο αντιπρόεδρο, Γεωργούλη Ευάγγελο ταμία, Δαμαλή Ευαγγελία μέλος, υπεύθυνη λέσχης, Ματσούκα Φαρδή Αρετή μέλος, υπεύθυνη χορευτικού-στολών, Τσιόκα Ευφραξία μέλος, υπεύθυνη συναντήσεων γυναικών και αναπληρωματικά μέλη τους Χατζηαδάμο Αθανάσιο και Μπίσμπα Ρούλα. Αξιοσημείωτο, μάλιστα, ότι οι πρώτες εκδηλώσεις του Συλλόγου έδειξαν μια νέα δυναμική, καθώς όλες αγκαλιάστηκαν από πολύ κόσμο και πραγματοποιήθηκαν με μεγάλη επιτυχία. Η εφημερίδα μας εύχεται καλή και δημιουργική θητεία στο νέο ΔΣ. Αναλυτικό ρεπορτάζ στις σελίδες 7-8

Μπαµπά, καλά σταυρώνετε τους πρόσφυγες... , Η Ανάσταση θα ρθει;

Υποκρισία της Δύσης με σύνορα χωρίς σύνορα Πρόσφυγας. Αυτός που φεύγει, αυτός που τρέπεται σε φυγή. Φυγάς γιατί κάποιος τον κυνηγά, τον διώχνει από το σπίτι του. Ποιος τρέπει σε φυγή, ποιος κάνει λοιπόν φυγάδες τους Σύριους; Ποιος λοιπόν; Όταν η σύγχρονη νομοθεσία, οι θεσμοί παγκοσμίως, προστατεύουν τους λαούς υποτίθεται για να μη γίνουν πρόσφυγες κι αν γίνουν αναγνωρίζουν το δικαίωμα του ασύλου, της φυγής τους σε τρίτες χώρες; Ποιοι λοιπόν υποκρίνονται; Ποιος, ποιοι τείνουν το ένα χέρι ως βοήθειά τους από τη μια και με το άλλο τους σημαδεύουν με πιστόλι; Γιατί η θάλασσα της Μεσογείου έγινε απέραντο νεκροταφείο; Γιατί η ευαίσθητη – προοδευτική Δύση γέμισε με νέα «Γκουαντανάμο», φυλακές ευάερες, ευήλιες, φυλακές αντίσκηνα παντός καιρού, χειμώνα καλοκαίρι! Τι κι αν οι απλοί άνθρωποι, Έλληνες και ξένοι, τους συνδράμουν, τους βοηθούν με ένα πιάτο φαΐ, ένα ζεστό ρούχο. Το δράμα τους δεν λύνεται, γιατί το συσσίτιο δεν είναι αρκετό, δεν είναι η λύση του προβλήματος. Πρόσφυγες γνώρισε η ιστορία σε όλη τη διάρκεια της ανθρώπινης δραστηριότητας. Συνήθως προσφυγικά ζητήματα προκύπτουν από πολέμους, κυρίως επεκτατικούς παλιότερα και στα νεότερα χρόνια πολέμους ελέγχου περιοχών – κρατών που σχετίζονται με πλούσιες σε κοιτάσματα εδάφη, σε πετρέλαιο, φυσικό αέριο κ.ά. Στη γειτονιά μας πρόσφυγες υπήρξαμε σχεδόν όλοι, Έλληνες, Αρμένιοι, Κούρδοι, Μωαμεθανοί, Ισλαμιστές και Χριστιανοί. Λες κι η ιστορία κάνει κύκλους. η συνέχεια στη σελίδα 3

& μεγάλα σχόλια και νέα

Μικρά

Πολιτιστικά λιθαράκια

Το διήμερο 25 & 26 Φεβρουαρίου 2016, στο Λιβάδι, βρέθηκαν, στο πλαίσιο μονοήμερης εκδρομής, οι μαθητές δυο Γυμνασίων, του 8ου Λάρισας και του 2ου Κοζάνης αντίστοιχα. Οι μαθητές και οι συνοδοί καθηγητές περιηγήθηκαν στα σοκάκια του χωριού και ξεναγήθηκαν από μέλη του ΕΣΛ. Επισκέφτηκαν τα μουσεία του Λιβαδίου. Εκεί τους έγινε πλήρης ενημέρωση για την ιστορία της ευρύτερης περιοχής από τον δάσκαλο κ. Καψάλη Νίκο. Άπαντες μείνανε ενθουσιασμένοι από την αρχαιολογική και λαογραφική συλλογή του Λιβαδίου, καθώς και από το σπίτι του Γ. Ολυμπίου. Τα πολιτιστικά λιθαράκια του συλλόγου σήμερα στηρίζουν το Λιβάδι, η πολύχρονη προσφορά του ΕΣΛ τώρα αποδίδει καρπούς. Μια ενδιαφέρουσα αρχαιολογική και λαογραφική συλλογή, σ’ ένα πανέμορφο πέτρινο κτήριο, σε συνδυασμό με το ανακαινισμένο μουσείο του Γεωργάκη Ολυμπίου δημιουργούν ένα μουσειακό δεδομένο στο Λιβάδι αξιόλογο για μονοήμερες εκπαιδευτικές επισκέψεις. Μια ενημερωτική προώθηση προς όλες τις σχολικές μονάδες των όμορων νομών, Πιερίας, Κοζάνης, Λάρισας και ίσως Θεσσαλονίκης, Ημαθίας θα βοηθήσει ώστε το χωρίο μας να λειτουργεί ως ένας ανοιξιάτικος εκδρομικός προορισμός σχολείων. Οι διοικούντες μας ας το προσπαθήσουν, αξίζει τον κόπο.

συμμετείχαν κανονικά με τους εκπρο- Μόνιμοι κάτοικοι ή μεγαλωμένοι λοι- το χωριό επανήλθαν σε κανονικούς σώπους μας. πόν στις Κορυφές διοργάνωσαν επί- ρυθμούς. σκεψη στα πάτρια εδάφη.

Νέα βιβλία στη Βιβλιοθήκη Λιβαδίου

Δημοτική

Τα μέλη και οι φίλοι του Συλλόγου Αποφοίτων Λυκείου Τούμπας (οι γνωστοί Α.Λ.Τ.ρουιστές) συγκέντρωσαν βιβλία για παιδιά ηλικίας 618 ετών και τα πρόσφεραν για τον εμπλουτισμό της νεοσύστατης Παιδικής Βιβλιοθήκης του χωριού μας. Η συγκεκριμένη βιβλιοθήκη, δημιουργία του Δικτύου των Εθελοντών Δημοσιογράφων, Journalists Acting, είναι η δεύτερη από τις δέκα που έχει σχεδιάσει το συγκεκριμένο δίκτυο σε όλη τη βόρεια Ελλάδα. Η Βιβλιοθήκη καλύπτει τις ανάγκες των 180 παιδιών του χωριού με 1500 βιβλία, εγκυκλοπαίδειες και ψηφιακό υλικό, ενώ οι ΑΛΤρουιστές πρόσφεραν άλλους 100 τίτλους. Ο πρόεδρος της Κοινότητας κ Γ. Γκατζούνης και τα μέλη της Δημοτικής Κοινότητας, εκπροσωπώντας τους κατοίκους του Λιβαδίου, ευχαρίστησαν με επιστολή τους ΑΛΤρουιστές.

Εκδρομή του Πολιτιστικού Συλλόγου Κορυφών Καβάλας στο Λιβάδι

Αρκετές οικογένειες «εσωτερικών μεταναστών» που άφησαν το Λιβάδι

Όλα ξεκίνησαν στις 8 Φεβρουαρίου, όταν οι γονείς των παιδιών της Ε΄ τάξης του δημοτικού σχολείου αποφάσισαν να κάνουν κατάληψη, ζητώντας την κάλυψη κενού, με τοποθέτηση δασκάλου, στην τάξη όπου υπήρχε πρόβλημα. Η δασκάλα έφυγε στις 11 Δεκεμβρίου και από τότε οι μαθητές της Ε΄ τάξης άλλοτε έκαναν μάθημα με άλλον δάσκαλο άλλοτε έφευγαν για το σπίτι τους. Το θέμα ανέδειξε η πρωινή εφημερίδα Λιβαδίου «Κουτσομπόλα» στο διαδίκτυο και έπαιξε σε πολλά τοπικά μέσα ενημέρωσης. Ο προϊστάμενος της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Λάρισας, κ Σωτήρης Βούλγαρης, μετά τη δημοσιοποίηση του θέματος και την πίεση των γονιών και επειδή αναπληρωτής εκπαιδευτικός δεν υπήρχε διαθέσιμος, ανέλαβε δράση ο ίδιος και με δική του πρωτοβουλία ανέβηκε στο Λιβάδι για να καλύψει το κενό. Νέος γύρος δημοσιότητας αυτή τη φορά για το Λιβάδι, καθώς αυτή τη φορά πανελλαδικής εμβέλειας μέσα μαζικής ενημέρωσης παρουσιάζουν τον προϊστάμενο που αφήνει το γραφείο του και ανεβαίνει να διδάξει στο ορεινό χωριό. Μετά από δύο εβδομάδες το θέμα λύθηκε με την τοποθέτηση εκπαιδευτικού και οι ρυθμοί στο σχολείο και

Ντούφες και στην Ελασσόνα

Την Πέμπτη, 17 Μαρτίου, αναβίωσαν και στην Ελασσόνα οι Ντούφες. Πάνω από 200 γυναίκες, από 5 ετών έως 85, τίμησαν και λάμπρυναν με την παρουσία τους την αίθουσα του Δίας Παλλάς.

Ντούφι λάι ντούφι

Ένα έθιμο δεκαετιών που θέλει τις γυναίκες να διασκεδάζουν μόνες χωρίς την παρουσία αντρών, στην γιορτή των Αγίων Θεοδώρων, αναβίωσε στης 18 Μαρτίου στο Λιβάδι. Γυναίκες κάθε ηλικίας πλημμύρησαν τα μαγαζιά του χωριού και διασκέδασαν με συνοδεία ζωντανής μουσικής,

και όχι μόνο, έως τα ξημερώματα. Επισκέψεις ανδρών που να αλευρώθηκαν, όπως προστάζει το έθιμο, σύμφωνα με πληροφορίες δεν διαπιστώθηκαν στο Λιβάδι σε αντίθεση με τις Ντούφες σε Λάρισα και Κατερίνη που οι απρόσκλητοι επισκέπτες τιμωρήθηκαν παραδειγματικά.

ΝΕΑ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΛΙΒΑΔΙΩΤΩΝ ΑΘΗΝΑΣ

Εκλογές ΠΟΠΣΒ

Την Κυριακή, 6 Μαρτίου 2016, διεξήχθησαν σε άριστο κλίμα οι εκλογές της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Πολιτιστικών Συλλόγων Βλάχων στην πόλη της Λάρισας. Για το νέο ΔΣ εκλέχθηκαν οι: Μαγειρίας Μιχάλης (Μηλιά Μετσόβου), Μαρία Τσιαλέρα (Αβδέλλα), Γιάννης Μπατζοτάσιος (Κοκκινοπλός), Καλλιόπη Γκαμπέτα (Ελασσόνα), Δημήτρης Τύρης (Κλεισούρα), Κωνσταντίνος Μπέης (Καρίτσα), Γεωργία Νιτσιάκου (Αετομηλίτσα/Λάρισα), Δημήτρης Τσάπος (Μηλιά Μετσόβου/Τρίκαλα), Δημήτρης Γκάμας (Μηλιά Μετσόβου/Τρίκαλα), Γιάννης Τσιλιμίγκας (Καρίτσα), Αλεξία Αλεξίου (Παναγιά/Αθήνα). Οι σύλλογοί μας

Ο δάσκαλος και τα κανάλια…

Κοπή πίτας 2016

Την πρωτοχρονιάτικη πίτα έκοψαν στην αίθουσα του Συλλόγου τους οι Λιβαδιώκυρίως στις αρχές του προηγούμενου τες της Αθήνας, την Κυριακή 22 Φεβρουαρίου, με την Αφροδίτη Μπατζογιάννη να αιώνα, μετοίκησαν σε διάφορα χωριά είναι η τυχερή που έτυχε το φλουρί. του νομού Καβάλας. Όσοι έχουν μακρινούς πιθανώς - συγγενείς εκεί Κατάθεση στεφάνου γνωρίζουν πως οικογένειες όπως: την Τιμώντας Μπανάσα, Γαζέτη, Περδίκη, Τζημα- επέτειο της 25ης γιώργη, Γιαννέστρα, Πατέρα, Δαμκα- Μαρτίου, αντιπροούτη, Σαλαβάτη κ.ά εγκαταστάθηκαν σωπεία του Συλλόσε χωριά όπως οι Κορυφές, ο Αμυ- γου Λιβαδιωτών γδαλεώνας ή η Παλιά Καβάλα. Προ Αθήνας, την Κυριαλίγων μηνών είχαμε τη χαρά να επι- κή 27 Μαρτίου, σκεφθούν το χωριό μας πατριώτες κατέθεσε στεφάνι από την οικογένεια Γιαννέστρα στην προτομή του καθώς και εκείνη των Κώτσιου Μπα- Γεωργάκη Ολύμπινάσα - Ρηνάκου Καψάλη η οποία ζει ου που βρίσκεται κοντά έναν αιώνα στο νομό Καβάλας στο Κουκάκι. και πλέον αριθμεί περίπου 180 μέλη!

ΛΗΞΙΑΡΧΙΚΑ από 10-2-2016 έως 19-4-2016 ΘΑΝΑΤΟΙ: Γαζέτης Ιωάννης του Θωμά ετών 87, Τσίρκου Ασπασία του Κων/νου ετών 86, Μορακαλή Άννα του Νικολάου ετών 92, Τσανούσα Ολυμπία του Ιωάννου ετών 92, Τζημαγιώργη Ευαγγελία του Ιωάννου ετών 76, Γκότσου Χαρίκλεια του Νικολάου ετών 92, Ζαγάρης Βασίλειος του Νικολάου ετών 77, Μεταξιώτη Ασπασία του Λαζάρου ετών 68, Παμπέρης Λάζαρος του Δημοσθένους ετών 78, Χρυσικού Ευφροσύνη του Γεωργίου ετών 92. ΧΡΗΣΙΜΑ ΤΗΛΕΦΩΝΑ Δημ. Κοιν.: 24933 50400 - Κ.Ε.Π.: 24930 41 917 - A/T Λιβαδίου: 24930 41 11, Ιατρείο: 24930 41 205 - Φαρμακεία: 24930 41 120 & 24930 41 909 - Γ.Π.Σ.: 24930 41 237 Λύκειο: 24930 41 394 - Γυμνάσιο: 24930 41 049 - Δημ. Σχολείο: 24930 41 172

2

Εφημερίδα «Λιβάδι». Ιδιοκτήτης: bΕξωραϊστικός Σύλλογος Λιβαδίου Τηλ./Fax: 24930 41281 Δ/νση: Λιβάδι Ελασσόνας Τ.Κ. 40002 Εκδότης: Φανή Σούρδη (ο/η εκάστοτε πρόεδρος του Ε.Σ.Λ.) Συντακτική Eπιτροπή: Κιτσούλης Δημήτρης, Μητώνας Γιώργος, Τσαχαλίνα Γλυκερία, Γιάγκου Γλυκερία, Λάζαρος Μπάμπας. Φωτογραφία: Κώστας Ψαλλίδας. Φιλολογική Επιμέλεια: Κιτσούλης Δημήτρης, Καπέτης Δημήτρης. Συνεργάτες: Mητώνας Αθ. Γιώργος, Μπάμπας Λάζαρος, Ψαλλίδας Θεόδωρος, Ψαλλίδας Κώστας, Καπέτης Ευριπίδης, Κοντοφάκας Αθανάσιος, Γκατζούνης Γιάννης, Πάππας Λάζαρος, Τσαχαλίνα Γλυκερία, Καψάλης Τάσος, Μητώνας Μπάμπης, Εύα Κασιάρου. Κατασκευή-Ενημέρωση ιστοσελίδας: Ζήσκος Βασίλης, Σελιδοποίηση: Γραφικές Τέχνες «deonarts» Θεόδωρος Ψαλλίδας, Ερμού 15 Κατερίνη Τηλ.: 6938 245714, www.deonarts.com, e-mail: info@deonarts.com Ετήσιες Συνδρομές: Εσωτερικού 20 €, bΕξωτερικού 30 €. Ηλεκτρονική Δ/νση: www.exsylogos.gr • e-mail: exsylogos@exsylogos.gr

ΓΙΑ ΝΑ ΤΑΚΤΟΠΟΙΗΣΕΤΕ ΤΗ ΣΥΝΔΡΟΜΗ ΣΑΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΗΣΤΕ ΜΕ ΤΟΥΣ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΤΕΣ ΜΑΣ Λιβάδι: Καραΐσκος Βαγγέλης (Φούρνος πλατείας) τηλ.: 6977941165 ή 24930 41914, Καψάλης Νίκος τηλ.: 6972 424 090, Μεταξιώτης Αντώνης «Αρχοντικό» τηλ.: 6974 593 556, Ψαλλίδας Κώστας τηλ.: 6973 859 199. Κατερίνη: Γαζέτης Γιάννης τηλ.: 6974 708 344, Καπέτης Βαγγέλης τηλ.: 6972 303 903, Καρανίκας Τάκης τηλ.: 6977 306 830, Κοντοφάκας Αθανάσιος τηλ.: 6944 593 547, Καψάλης Θάνος τηλ: 6976 264 150, Μαρώσης Γιώργος τηλ.: 6972 333 938, Ντάμπου Κατερίνα τηλ.: 6976 719 462, Σαλαβέρης Λάζαρος τηλ.: 6973 320 387, Τζέβος Κώστας τηλ.: 6979 960 782. Λάρισα: Γαλάνη Αυγή τηλ.: 6978 748 402, Σαλαβέρης Κώστας τηλ.: 6974 629 258 Ελασσόνα: Πάππας Λάζαρος τηλ.: 6973 201 477. Θεσ/νίκη : Μπάμπας Λάζαρος τηλ.: 6974 595 197, Παμπέρης Βαγγέλης τηλ.: 6977 957 800 Για οποιοδήποτε άλλο θέμα που αφορά την εφημερίδα: διαφημίσεις, ανακοινώσεις, αλλαγές διευθύνσεων ή παράπονα, απευθυνθείτε στην Οικονομική επιτροπή: Γαζέτη Ξανθή 6976123615, Πάπας Λάζαρος 6973201477, Καψάλης Δημήτριος 6979420202 ή στα e-mail: atzias@yahoo.com και dimkaps@hotmail.com είτε στην Συντακτική Επιτροπή.

ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΕΣ ΤΟΥ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ

Οι συνδρομητές μας του εξωτερικού (αλλά και του εσωτερικού) μπορούν να καταθέτουν τις συνδρομές τους στον ΑΡΙΘΜΟ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΥ της Α.Τ.Ε. 2500102962239 με IBAN:GR5604305210002500102962239. Θα πρέπει οπωσδήποτε στην εντολή μέσω τράπεζας, να αναγράφεται το ονοματεπώνυμο του καταθέτη.

συνέχεια από τη σελίδα 1

Αυτή τη στιγμή σταυρώνεται ο συριακός κούν πάνω σε κοιτάσματα πετρελαίου; λαός. Και μπορεί ως Έλληνες να συμπα- Μήπως για τους ίδιους λόγους δεν βομραστεκόμαστε στους Σύριους πρόσφυγες βάρδισαν το Ιράκ, το Αφγανιστάν, τη (νιώθουμε καλύτερα σε Λιβύη και τελειωμό σύγκριση με αυτούς, Υποκρισία της Δύσης δεν έχουν. Ποια Δύση μιας κι έχουμε μόνο είναι αυτή που στο οικονομική κρίση!), με σύνορα χωρίς σύνορα όνομα της δημοκρααλλά, μην ξεχνάμε, τίας συνεχίζει τις υπήρξαμε κι εμείς πρόσφυγες. Τα βιώματά σταυροφορίες; Η Δύση του Πόντιου μας είναι πολύ κοντινά. Όταν επήλθε η Πιλάτου, του Άννα και του Καϊάφα, του μικρασιατική καταστροφή, οι Έλληνες ως Ιούδα. Η προοδευτική Δύση που αφού δεν πρόσφυγες κατέφυγαν και προς Συρία, η εξανθρωπίστηκε αυτή, βάλθηκε να το οποία (π.χ. Χαλέπι) μας βοήθησε και πολ- κάνει στους άλλους! Τι ειρωνεία! Ο σύγλοί σωθήκανε και επιστρέψανε σε αυτό χρονος δυτικός άνθρωπος ή το σύγχρονο που σήμερα λέγεται Ευρώπη μέσω Συρίας, «ζούζουλο», ο υποκριτής, ο χριστιανός όταν σύμμαχοι και φίλοι μάς άφηναν να εκδικητής ή η απανθρωπιά, δεν γνωρίζει πνιγούμε στο Αιγαίο. θρησκεία, αλληλεγγύη… Θυμόμαστε μήπως ότι τους Μικρασιά- Δυστυχώς η μόνη απλή λύση είναι να τες, τους Πόντιους, τους Ρωσοπόντιους, σταματήσει ο πόλεμος και κυρίως να στατους δικούς μας πρόσφυγες, τους δικούς ματήσει η ανάγκη εξουσίας και κέρδους. μας ανθρώπους, εμείς οι ίδιοι, σε κάποιες Πράγματα ανέφικτα δηλαδή(;) ή θα ελπίπεριπτώσεις, πολλές ή λίγες δεν έχει σημα- ζουμε ότι κάποτε αυτά θα αλλάξουν. Και σία, δεν τους αποδεχόμασταν, δεν τους μην ξεχνάμε ότι κι εμείς ως χώρα έχουμε αγκαλιάσαμε; Ξενομπάτες, ξενομερίτες, οικονομικούς πρόσφυγες, δικούς μας τουρκόσπορους και πολλά άλλα τους ανθρώπους που πήραν τον δρόμο της προσάπταμε. Αυτό που δεν κάναμε ίσως ξενιτιάς. Τα καλύτερα μυαλά της χώρας στους αδελφούς μας τότε, σαν για «εξιλέ- μας μήπως δεν είναι φευγάτα σε χώρες της ωση», το κάνουμε σήμερα στους Σύριους Ευρώπης; γείτονές μας. Ως τότε κάτω από τα αστέρια του Η συνείδησή μας – το υποσυνείδητό μας ουρανού θα είμαστε όλοι μετανάστες, γνωρίζει και γνωρίζει καλά γιατί είναι πρόσφυγες, πρόσφυγες πολέμου, πρόβαθιά χαραγμένες αυτές οι μνήμες. Μνή- σφυγες οικονομικοί, πρόσφυγες της ζωής, μες φρίκης, φόβου και τρόμου. πρόσφυγες της ψυχής… Για ποια, λοιπόν, αλληλεγγύη μιλάει η Προσφυγιά Ευρώπη – Δύση, όταν κλείνει σύνορα κι Πάνε κι έρχονται καράβια αφήνει ψυχές να στοιβάζονται σε συρμαφορτωμένα προσφυγιά τοπλέγματα; Για ποια Ευρώπη χωρίς βάψαν τα πανιά τους μαύρα σύνορα μιλάμε; Ποιο ευρωπαϊκό όραμα τα κατάρτια τους μαβιά καταργεί τα σύνορα των κρατών, μιλάει Σε ποια πέτρα σε ποιο χώμα για ελεύθερη διακίνηση ανθρώπων και να ριζώσεις τώρα πια αγαθών από τη μια, ενώ σφραγίζει από κι απ’ το θάνατο ακόμα την άλλη με παραπετάσματα τα όριά της; πιο πικρή είσαι προσφυγιά Και γιατί ο έχων ή αλλιώς ο ισχυρός Πού να βρίσκεται ο πατέρας καταργεί τους νόμους, το όραμα κατά το ψάχνει η μάνα για παιδιά μας εσκόρπισε ο αγέρας δοκούν; Επειδή λέγεται Γερμανία, Γαλλία; σ’ άλλη γη σ’ άλλη στεριά Τέτοια Ευρώπη θέλουμε, για τους δυναΣε ποια πέτρα σε ποιο χώμα τούς μόνο; να ριζώσεις τώρα πια Αλήθεια ποιοι βομβαρδίζουν και ισοπεκι απ’ το θάνατο ακόμα δώνουν τη Συρία; Μήπως η Δύση, Αμεριπιο πικρή είσαι προσφυγιά κανοί, Ευρωπαίοι (Γάλλοι, Άγγλοι, ΓερμαΣτίχοι: Πυθαγόρας νοί) και Ρώσοι; Και μήπως όλα αυτά επειΣυμβιώτης δή οι Σύριοι έχουν την ατυχία να κατοι-

γράφει ο Ντι Λιβάδι

ΤΟ ΚΛΕΨΙΜΟ ΩΣ ΕΘΙΜΟ

Η κλεψιά έχει τις ρίζες της στους αρχαίους χρόνους. Αρχίζει από τότε που ο άνθρωπος ένιωσε την ιδιοκτησία, την αυθαιρεσία, την ασυδοσία και την επιβολή ως αποτελέσματα των κακών του αισθημάτων. Πολλοί είναι οι λόγοι που κάνουν τον άνθρωπο κλέφτη και τον αναγκάζουν να αφαιρεί οτιδήποτε από τον συνάνθρωπό του. Η αμορφωσιά ήταν ένας σπουδαίος λόγος που απερίσκεπτα τους οδηγούσε στην παρανομία, κάνοντας πράγματα εις βάρος των συνανθρώπων. Οι παλιοί ήταν τεχνίτες στο κλέψιμο. Το έκαναν με τέτοιο επιστημονικό τρόπο το κλέψιμο που δεν τους έπαιρνε «χαμπάρι» κανείς. Σε μικροκλοπές έδειχναν άριστη μαστοριά και εξυπνάδα, που δεν αφήναν ίχνη, για να μην υπάρχει υποψία κλοπής. Υπήρχε αλληλεγγύη μεταξύ των κλεφτών. Συνεργάζονταν δύο και τρεις στο κλέψιμο, μπορεί και από την ίδια οικογένεια «πάει σόι το βασίλειο», έλεγαν. Έφταναν ως την παραβατικότητα. Σημειώνονταν ακόμη εμπρησμοί και σκοτωμοί. Οι ιστορίες είναι αμέτρητες. Για τους ορεσίβιους πληθυσμούς οι ζωοκλοπές προπολεμικά ισοδυναμούσαν με ανδραγαθίες. Επρόκειτο για παράτολμα εγχειρήματα κατά τα οποία ο δράστης έπαιζε κορώνα γράμματα τη ζωή του και συχνότερα την υπόληψή του και την προσωπική του ελευθερία. Οι πρωτοκλέφτες ήταν προβεβλημένα μέλη των ποιμενικών κοινωνιών, περιζήτητοι γαμπροί, καθώς μπορούσαν να θρέψουν φαμίλια και στις πλέον αντίξοες συνθήκες. Αεράτοι βοσκοί φημίζονταν για τις άριστες επιδόσεις στην κλεψιά και, βέβαια, γνωστοί και στα δικαστήρια. Ο κλέφτης είναι ευλύγιστος, αλαφροπάτης, αναλαμβάνει τις επικίνδυνες αποστολές. Δύσκολα να ανακαλυφθούν τα κλοπιμαία , γιατί είχαν πλέον ξεκοκαλιστεί. Εκτός από τους κοινούς κλέφτες οι τσομπάνηδες είχαν να αντιμετωπίσουν και τους ίδιους τους συναδέλφους τους. Έκλεβαν όχι για εκμετάλλευση, αλλά γιατί προτιμούσαν να φάνε ξένο σφαχτό και όχι δικό τους. Μπορεί να έλειπε από το κοπάδι τους η καλύτερη μλιόρα, το καλύτερο αρνί, κριάρι, ζυγούρι, γίδα, πρόβατο. Ανησυχούσαν προς στιγμή, αλλά καυχιούνταν πως κανείς δεν τόλμαγε να τους κλέψει. Προσπαθούσαν να μάθουν ποιος το έκανε για να τους το ανταποδώσουν. Η φθορά στα κοπάδια πήγαινε «σύννεφο». Τα μετρούσαν το βράδυ και το πρωί έλειπε το καλύτερο. Από τα μετρημένα τρώει ο λύκος, έλεΈκλεισε βιαστικά ένας οικογενειακός κύκλος ζωής. γαν. Έφθαναν για εκδίκηση μέχρι και σε φόνους. Αρχικά ο Γιώργος, δεκατρία χρόνια πριν, μετά ο Μάκης το Εποχές άγριες. Ζούσαν πάντοτε με αυτόν τον κίν2013, τον επόμενο χρόνο ακολούθησε ο Βάσος και τον αμέ- δυνο. Η κατσαρόλα έβραζε με ξένο κρέας. Σε σως επόμενο ο Γιάννης. Τώρα, στα 69 σου χρόνια, θεία αυτούς τους ανθρώπους το ένστικτο της κλεψιάς Σούλα έφυγες κι εσύ, βιαστικά όπως και τα αδέλφια σου. ήταν αναπτυγμένο σε μεγάλο βαθμό, που σιγάΑκόμη πενθούσες τον χαμό των δικών σου. Μία τριετία σιγά γινόταν συνήθεια. Αδίστακτοι, θρασείς, μεγάλοι ψεύτες, έστηναν συκοφαντικές μηχανές με τις οικογενειακού θρήνου για την οικογένεια Μπάμπα. υπέδειχναν κάποιον αθώο για κλέφτη. Έζησες, εργάστηκες, δημιούργησες αθόρυβα. Έφυγες οποίες Έκαναν κολιγιά και με άλλους κλέφτες που αλληκαι αθόρυβα, αφήνοντας στην οικογένειά σου, τον σύζυγο, λοϋποστηρίζονταν και έκρυβαν τα κλοπιμαία. τα παιδιά και τα εγγόνια σου ένα δυσαναπλήρωτο κενό. Εκτός βέβαια από κλέφτες, ήταν και νταήδες, Άφησες μόνες και τις συννυφάδες, την Κατίνα, την παλικαράδες. Οπλοφορούσαν με μαχαίρια, γκλίΒούλα, την Κούλα και την Θεανώ. Ήσουν η χαϊδεμένη τσες και απειλούσαν, αν κάτι δεν τους πήγαινε τους, η μικρότερη αδελφή των συζύγων τους. Σε συμβου- καλά. Πολλοί ξυλοδαρμοί, τραυματισμοί ακόμη λεύονταν και σ’ αγαπούσαν θεία Σούλα. Υπήρξατε για χρόνια μια δυνατή παρέα, και φόνοι γίνονταν εξαιτίας της ψευτοπαλικαριάς. Η διήγηση στο πεζούλι της παμπάλαιας βρύφιλενάδες. Καλό ταξίδι θεια Σούλα. Σίγουρα είσαι τώρα πάλι ανάμεσα στα αδέλφια σης στην πλατεία του χωριού μας κάτω από τον σου. Θα σε προσέχουν ως μονάκριβη αδελφούλα. Καλό ταξίδι. πλάτανο αποτελεί συνηθισμένο φαινόμενο. Η Λάζαρος Γ. Μπάμπας παρέα διηγούνταν ότι μια φορά έκλεψε ένα σφαχτό καλό και το βράδυ το έψησαν και κάλεσαν και Πωλείται οίκημα, μαγαζί και σπίτι στο Λιβάδι. Τηλ.: 6973 309 916 φίλους. Όλα έτοιμα για φαγητό. Ένας όμως θυμήθηκε ότι ήταν Παρασκευή, μέρα νηστείας, κατά Πωλείται οικόπεδο 420 τ.μ., με οικία προ του 1955 Πωλείται Οικία στο κέντρο του την οποία απαγορεύεται να τρως κρέας. Όλοι στο Λιβάδι Ολύμπου με ανεμπόδιστη θέα στον χωριού δίπλα στο Δημαρχείο. κ. τους σταμάτησαν και δεν έφαγαν το ψημένο σφαΌλυμπο. Περιοχή Κιόσκι. Τηλ.: 6973 596 365 Παπαδημητρίου Τηλ: 6932 643 011 χτό, λόγω της απαγόρευσης της θρησκείας. Δεν τους πείραξε καθόλου που ήταν κλεμμένο. Πωλείται οικία, (Γ. Από πανάρχαιους χρόνους ο Έλληνας τσοπάΣακελλαρόπουλου) 115 νος παίρνει κρυφά από άλλους πρόβατο. Κανείς τ.μ. με ελεύθερο οικόδεν καταλάβαινε πότε το έπαιρνε και το έψηνε. Σε πεδο 300 τ.μ. και υπόορισμένες μάλιστα περιοχές της Θεσσαλίας συνηγειο 80τ.μ.. Πληροφοθίζεται ο κτηνοτρόφος να φιλοξενεί τον μουσαφίρίες στο τηλ.: ρη του με το αρνί παρμένο από τον άλλο. Το θύμα 6944590348 αντιλαμβάνεται ότι του πήραν το αρνί. Μερικές φορές μάλιστα καταλαβαίνει και ποιος του το Πωλείται σπίτι με οικόπεπήρε ,αλλά ποτέ κανένα θύμα δεν κάνει τέτοια δο στην περιοχή Φωστήκαταγγελία. Θα κάνει, όμως, και αυτό το ίδιο σε ρα. Τηλ.: 24930 41432 & άλλον με την πρώτη ευκαιρία. Η πράξη δεν έχει

Ασπασούλα Μπάμπα – Μεταξιώτη

41346

την έννοια της κλοπής. Αποτελεί συνήθεια. Την πατροπαράδοτη αυτή συνήθεια τηρούσαν με σεβασμό. Και την σέβονταν, μόνο που, άγνωστο γιατί και πώς, την ονόμασαν «οξεία». Και καθιέρωσαν το κατέβασμα «οξείας» σε κοπάδι, δηλαδή αφαίρεση ενός κομματιού, με την δήθεν συγκατάθεση του τσοπάνη. Ο κλέφτης συμβουλεύει.

- Όταν είναι να πάρουμε αρνί, να το πάρουμε από μεγάλα κοπάδια, να μη γίνονται αδικίες.

-Με το μάτι και το αυτί βρίσκουμε ποια είναι τα μεγάλα κοπάδια.

-Τα μεγάλα κοπάδια έχουν μεγάλα κριάρια ή τραγιά γκισέμια και στο λαιμό φορούν μεγάλα και βαριά κουδούνια. Όσο πιο βαρύ είναι το κουδούνι τόσο πιο βαρύς είναι ο ήχος του. Στα δυνατότερα τραγιά το κουδούνι είναι βαρύτερο από μια οκά. Σηκώνουν τόσο βάρος, γιατί δεν έχουν άλλη δουλειά από αυτή και να ερωτοτροπούν με τις κατσίκες. Αλλιώς πηγαίνει στο χασάπη. Αποτελούν πρωτόγνωρα μυστήρια της ειδυλλιακής κατά τα άλλα ελληνικής βουκολικής ζωής. Μην ξεχνάμε και την περιβόητη διάβα από το Λιβάδι των τσελιγκάδων από τον Αλμυρό και αλλού, που πήγαιναν να ξεκαλοκαιριάσουν στα Πιέρια. Οι Λιβαδιώτες του είδους ετοίμαζαν ειδικές παγίδες στους δρόμους που θα περνούσε «η διάβα» των κοπαδιών, καμουφλαρισμένες στο έδαφος με κλαδιά. Έπεφταν εκεί τα καλύτερα. Η ζωοκλοπή και η ληστεία, μάστιγες της ελληνικής υπαίθρου, με το αντάρτικο κατά την κατοχή περιορίστηκε. Οι ληστές δεν συνηθίζουν διαταγές με λόγια. Για κάθε εντολή υπάρχει και ένα νεύμα σαν να διαβάζουν ο ένας τα μάτια του άλλου, σαν να διαθέτουν μια υπερβατική αίσθηση, συνεννοούνται με κοιτάγματα και με νεύματα μπροστά σε άλλους, χωρίς αυτοί οι άλλοι να αντιλαμβάνονται κάτι. Το ίδιο με λιγότερο παθητικό γινόταν και στα αμπέλια. Μετά το δεκαπενταύγουστο που άρχιζε η ωρίμανση των σταφυλιών, μέχρι τον τρύγο, έβαζαν δραγάτη. Ο δραγάτης φύλαγε τα αμπέλια από διάφορα ζωντανά, κυρίως κοπάδια, που έκαναν ζημιές στα σταφύλια αλλά, και τους κλέφτες που «έβαζαν χέρι» σε ξένη περιουσία. Έστηνε το δραγασίδι του σε μέρος που έβλεπε και παρακολουθούσε τους πάντες και τα πάντα. Ήξερε ποιος κυκλοφορούσε στα μέρη του καθώς και τους κτηνοτρόφους που έμεναν το καλοκαίρι στον κάμπο. Η μεγάλη φτώχεια που επικρατούσε εκείνη την εποχή ανάγκαζε πολλούς να κλέψουν, για να συμπληρώσουν το φαγητό τους, αλλά μερικοί όμως το κλέψιμο το είχαν κουσούρι. Οι δραγάτες δεν ήξεραν πώς να αντιδράσουν. Συχνά έκαναν μηνύσεις για παραδειγματισμό, αλλά, αν ήταν πιτσιρικάδες, έτρωγαν ένα μπερντάχι από τους ίδιους και το βράδυ άλλο ένα από τους γονείς, όταν το μαθαίνανε. Συχνά τα καλοκαίρι κατηφορίζαμε παρέες-παρέες στα αμπέλια και, αν βρίσκαμε κάτι καλό, το δοκιμάζαμε και ό,τι ήθελε προκύψει. Κάποιος ιδιοκτήτης φύλακας έβαζε τις φωνές, γιατί φοβόταν τους κλέφτες. Πολλές ιστορίες λέγονται για φοβιτσιάρηδες ιδιοκτήτες που κοιμόντουσαν στα αμπέλια τους. Μάλιστα τη νύχτα κάποιος στεκόταν στο πεζούλι και ο κλέφτης τον πήρε ανακούρκουδα, χωρίς να το καταλάβει, βάζοντας τις φωνές, κουγία κ’ βα αφούρ’ σ΄μίνι (γρήγορα γιατί θα κλέψουν κι εμένα). Δραγάτες κατά καιρούς πάρα πολλοί. Τάκης Ζιούρκας, Μαμάρας, Γούλας Κωσταντινίδης, Τάκης Κάλφας. Το ίδιο γινόταν και στα πατατοχώραφα. Από τον Αύγουστο έμπαινε πατατοφύλακας μέχρι το «βγάλσιμο» της πατάτας. Εκεί τα πράγματα είναι πιο δύσκολα, γιατί την εποχή εκείνη οι κτηνοτρόφοι είναι όλοι με τα κοπάδια τους στο βουνό. Η πληρωμή του δραγάτη γινόταν σε είδος ανάλογα με το χωράφι και την παραγωγή. Στα πατατοχώραφα δραγάτες έκαναν: Χαραμπίτσης, Καζλάρης, Κώτσιος Χοντρός κ.ά. Στα χωράφια του κάμπου υπήρχαν οι γνωστοί αγροφύλακες που επιτηρούσαν ζημιές των κτηνοτρόφων στα σταροχώραφα. Αργότερα συγκροτήθηκε σώμα αγροφυλακής, κρατικοί αγροφύλακες, με τη γνωστή στολή. Μέχρι το 1964 ήταν αγροφύλακες του κάμπου ο Γιάγκος Ντάμπος και ο Νίκος Μπέλης, όχι όμως δημόσιοι υπάλληλοι. Το 1964 απελύθησαν και διορίστηκαν ο Γιώργος Γαζέτης και ο Αντωνίου Νίκος υπηρεσιακοί πλέον (ντ΄ργάτς).

3

Ο τρόπος που σε επισκέπτονται οι Κατά την διάρκεια του αγώνα συνέαναμνήσεις κάποιες φορές είναι πραγβαιναν και άλλες διακοπές. Πόσες και ματικά εκπληκτικός. Από κάποιο καθηπόσες φορές δεν έφευγε η μπάλα μέσα μερινό τυχαίο γεγονός το μυαλό σου θα σε ζίγρες, σε «ουρτζ΄τσες» (τσουκνίδες), κάνει τέτοιες διαδρομές, που θα σε σε λάκκους μέσα, πάνω σε δέντρα, φέρει πίσω στα παλιά. Πριν λίγες μέρες, πίσω από «ουμπουάρια» (τοίχους) ή Γράφει ο Γιώργος Αθ. Μητώνας http://istorieslivadi.blogspot.com λοιπόν, καθώς έβλεπα τα παιδιά των μέσα σε «γκιριζίτσια» (στενά σοκάκια) φίλων μου να ετοιμάζονται να πάνε να και πάντα με αυτοθυσία οι παίχτες τουπίτσι» και του «Παπαγιώργη», το υπάρχει ένταση και φωνές με φράσεις παίξουν ποδόσφαιρο, να τακτοποιούν κυνηγούσαν να την πιάσουν με απώλειμέσα στο σάκο της ομάδας τους τα πιο ωραίο γήπεδο όμως είχανε στην όπως «να, να, από εδώ έφυγε η μπάλα», ες πότε τα ματωμένα γόνατα, πότε αθλητικά παπούτσια, τις καλαμίδες, τη Αγια Ανάργυρη. Τα παιδιά από το Χρο- «τι λες ρα, έτσι πήγε, γκαβός είσαι», δεί- γεμάτοι από «φουλτάκια» (σπυράκια) στολή με το όνομα στην πλάτη τους, στάσι παίζανε μπάλα στην Τζιάνα, στο χνοντας όλοι τυχαία σημεία στον από το τσίμπημα των τσουκνίδων και και να ξεκινούν για τον αγώνα στο επίπεδο πάνω από τα μνήματα, μέσα αέρα!!! Διακοπές στο ματς υπάρχουν πότε με κάποιο κομμένο πανταλόνι ή γήπεδο με τον χλοοτάπητα, θυμήθηκα στο νεκροταφείο της Αγίας Παρασκευ- και από εισβολή απρόσκλητων επισκε- μπλούζα που αυτό ήτανε το χειρότερο, πτών στον αγωνιστικό χώρο… και σκέφτηκα πώς ήταν στα χρόνια μας ής!!! καθώς μετά έτρωγες και τις «παταρίΥπήρχανε βέβαια και τα «καλά» Επειδή οι αγώνες όπως είπαμε διεξά- τσες » από τη μάμα στο σπίτι, που έκοτο να παίξεις μπάλα στο χωριό… Ένα από τα βασικά πράγματα που γήπεδα, όπως το προαύλιο του γυμνα- γονταν συνήθως μέσα στα σοκάκια του ψες τα ρούχα. χρειάζεσαι για να παίξεις ποδόσφαιρο σίου και φυσικά το παλιό γήπεδο κάτω χωριού, πλην του γηπέδου της «ΤζιάΗ διακοπή όμως ενός αγώνα δεν είναι να έχεις μία μπάλα, χωρίς αυτό στο Κιόσκι, αλλά εκεί δίνονταν συνή- νας» στα Κουτουριάνια, και κυρίως τα ήταν απαραίτητο να προέλθει αποκλειθως τα πιο σοβαρά ματς. Ποιος δεν απογεύματα, δεν ήτανε λίγες οι φορές όμως να σημαίνει πως και χωρίς μπάλα στικά και μόνο από τα ζώα ή επειδή εμείς δεν παίζαμε. Άπειρες φορές έφευγε η μπάλα ή ο ιδιοκτήτης. έχουν «επιστρατευτεί» από Ο χειρότερος, όμως, και πιο χρησιμοποιημένα τενεκεδάκια συχνός παράγοντας για τη διααναψυκτικών μέχρι και «γκουκοπή του ματς ήτανε ο γκούτσια» (κουκουνάρια) που «στρ΄μπος» (στραβός) γείτονας. βρίσκαμε εν αφθονία στο Κιόσκι. Δεν υπήρχε γειτονιά που να μην Οι πολύ παλαιότεροι, βέβαια, για έχει έναν ή μια που κάθε φορά να παίξουν μπάλα, περίμεναν να που θα επιχειρούσαν τα παιδιά σφάξουν το γουρούνι και να να παίξουν ποδόσφαιρο να μην πάρουν τη «φούσκα». βγει να τα κυνηγήσει ή να μην Αν και πέρασαν τα χρόνια, και προσπαθήσει να πάρει και να στην εποχή μας, ακόμα, η μπάλα κόψει – καταστρέψει την μπάλα ήταν δυσεύρετη. Μπάλες δεν ή να κάνει παράπονα στους υπήρχαν πολλές, συνήθως μια γονείς πως τα παιδιά δημιουρανά γειτονιά και όχι πάντα. Και γούν πρόβλημα. πως τύχαινε πάντα ο κάτοχος Μια σελίδα τελικά από ό,τι της μπάλας να είναι και πιο φαίνεται δεν φτάνει να καταγρά«ουρσούσκος» (ανάποδος), αυτό ψεις όλες τις μνήμες και τα βιώδεν μπόρεσα να το χωνέψω ποτέ. ματα. Να τώρα δεν προλαβαίΟ ιδιοκτήτης της μπάλας, «ουρνουμε να αναφερθούμε στα ονόσούσκουλου», ήταν πολύ σημαματα που έδινε η κάθε γειτονιά ντικό πρόσωπο για τη διεξαγωγή στην ομάδα της, την πλήρη ανυτου παιχνιδιού. Φρόντιζες παρξία στολών ποδοσφαίρου και πάντα, ακόμη και εκτός παιχνι- 1950, Μεγάλη Κουρία. Η μικρή μπάλα. Από αριστερα: Μπόλης Νίκος, Μπάμπας Θωμάς, τον άγραφο νόμο που απαγόδιού, να τα έχεις καλά μαζί του, Δαμαλής Ελευθέριος, Καραΐσκος Κων/νος. ρευε να φοράς κοντό παντελονα σε έχει «ξα» (φίλο), γιατί αν Φωτογραφία από το χρονολόγιο του Αθλητικού Συλλόγου Λιβαδίου 1952-2010 του Λάζαρου Γ. Μπάμπα. νάκι άμα πήγαινε στην Πέμπτη τσακωνόσουν μαζί του ή διαφωδημοτικού, τα πάνινα μάρκας νούσες σε κάτι, το πιο πιθανό «ΑΛΥΣΙΔΑ-ΕΛΒΙΕΛΑ» ή τα θυμάται τους αγώνες Πρώτο –Δεύτερο που το παιχνίδι έπρεπε να σταματήσει ήταν να μην σε παίξει στο επόμενο παιπάνινα με πρόκες, τη σκισμένη δερμάπου διεξάγονταν σε κάθε εκδρομή στο για να περάσουν οι κτηνοτρόφοι που χνίδι με την μπάλα. Αλλά και κατά τη τινη μπάλα που πολλές φορές αναγκαδιάρκεια του αγώνα αντιμετωπιζόταν με κιόσκι ή τους αγώνες ανάμεσα στις γει- επέστρεφαν από τα πρόβατα με τα ζόσουν να την πάς στον τσαγκάρη ή μουλάρια ή οι παππούδες που γύριζαν να υποχρεωθείς σε κάποιον να στην ιδιαίτερο τρόπο. Αποφεύγαμε όλοι να τονιές μπροστά από το Γυμνάσιο. Μπάλα βρήκαμε, το γήπεδο διαμορ- από το αμπέλι ή οι κιρατζήδες που ράψει με σακοράφα και σιτζίμι και φυσιτον μαρκάρουμε σκληρά ή να διαφωνούμε για το αν η μπάλα ήταν γκολ ή φωνόταν στις κατά τόπους γειτονιές, πήγαιναν τα ζώα για να τα ποτίσουν. κά την Α.Ο.Λ. άουτ, γιατί ανά πάσα στιγμή έπαιρνε ήρθε η ώρα να χωριστούμε σε ομάδες. Το παιχνίδι σταματούσε φυσικά για να Μια άλλη φορά θα γράψουμε και για την μπάλα παραμάσχαλα και αποχω- Δύο από τα παιδιά που θα παίξουν περάσουν τα ζώα μην τυχόν και μας το καθαρά αγωνιστικό κομμάτι της βάζουνε ποδαράκι. Πηγαίνουν σε μια χτυπήσουν ή τρομάξουν αλλά η απο- μπάλας, καθώς στα χρόνια μας μεγαρούσε από το παιχνίδι τσαντισμένος. Στα πρώτα χρόνια οι μπάλες ήτανε απόσταση δυο-τριών μέτρων και κάθο- χώρησή τους δεν ήτανε πάντα ανώδυ- λούργησε ο Α.Ο.Λ. (Αθλητικός Όμιλος πλαστικές, αερόμπαλες τις λέγαμε τότε. νται απέναντι ο ένας από τον άλλο. νη… Δεν ήτανε λίγες οι φορές που τα Λιβαδίου). Εκεί να δείτε τι ιστορίες για Μετά, σιγά- σιγά, άρχισαν να εμφανίζο- Αρχίζουν και περπατάνε ο ένας προς τη ζώα είχανε την έμπνευση –διάθεση και αγρίους έχουμε… Μέχρι τότε να περνάτε καλά και νται οι δερμάτινες. Οι δερμάτινες συνή- μεριά του άλλου με βήματα τέτοια ώστε στη μέση του αγωνιστικού χώρου μας θως «απαλλοτριώνονταν» από τα σχο- να μην υπάρχει διασκελισμός και άνοιγ- άφηναν και ένα δωράκι. «Μπάλιτσια» «χιριτίματι μούλτι λα τούτς, λα ντουλεία ή από τίποτα «γκαγκάνους» που μα των ποδιών, αλλά τα πέλματα να (κοπριές από μουλάρι). Αυτό το «δωρά- νιάουα τούτ τσι σι άφλ καθι έρχονταν στο χωριό για διακοπές. Ο είναι ενωμένα. Όποιος καταφέρει, όταν κι» μέσα στο γήπεδο ήτανε πολλές ούνου»!!!(χαιρετίσματα πολλά σε όλους τρόπος πολύ απλός. Λίγο πριν την φτάσουν κοντά, να πατήσει την πατού- φορές και μια από τις αιτίες να λήξει σε όποιο σημείο του κόσμου κι αν βρίσκεστε!!!) λήξη του αγώνα ένα δυνατό σουτ και η σα του άλλου, ξεκινάει να διαλέγει παί- άδοξα ο αγώνας. μπάλα έφευγε εκτός αγωνιστικού κτες για την ομάδα του. Πρώτα πρώτα χώρου. Είτε η μπάλα ήτανε του σχολεί- διαλέγει τους καλύτερους παίχτες και Kόκκινη κλωστή δεμένη ου ή του «γκαγκάνου» κανείς δεν επι- μετά τους πιο άμπαλους. Πριν ξεκινήσει ο αγώνας μπαίνουν δείκνυε αυτοθυσία να πάει τα τη μαζέψει στην ανέμη τυλιγμένη οι κανόνες: το γήπεδο είναι από εδώ ως εκείνη την ώρα. Κάναμε όλοι ότι τάχα δωσ’ της κλώτσο εκεί, τα δοκάρια είναι αυτές οι δύο μου ψάχνουμε την μπάλα, «ντι λα να γυρίσει μιτσούνι» (από τα ψέματα), και αφού πέτρες ή από τοίχο σε τοίχο ή τα μπουπαραμύθι να αρχινήσει περνούσε η ώρα και οι έρευνες δεν απέ- φάν. Απαγορεύονται τα «βούπ» ή τα διδαν καρπούς, φεύγαμε και λέγαμε πως «μίτου» και οι «βολίδες». Ο τερματοφύ«πάει η μπάλα χάθηκε». Μόλις όμως λακας μπορεί να παίζει και μπακότερμα σχολούσαμε από το σχολείο ή απομα- και άλλοι κανόνες, όπως στα πέντε Μένει το αντίδωρο, βάλε ένα κομμάτι μπακαλιάρο κρυνόταν ο «γκαγκάνος», εμείς «τουρ- «αράουτ» πέναλτι. Το ματς ξεκινάει. Κάποιοι, είτε επεινάμ λόκλου ντι αλάντ πάντ» (γυρίζαμε Mετά το τέλος της Κυριακάτικης λειτουργίας, o παπάς της μιας ενορίας πάει τον τόπο από την άλλη μεριά) μέχρι δή μοιάζουν ή επειδή είναι πολύ καλοί, στο καφενείο. Εκεί οι θαμώνες προσφέρονται να του κεράσουν τον πρωινό έχουν και παρατσούκλια ποδοσφαιριπου να βρούμε τη χαμένη μπάλα. καφέ. Κάποιος που ήθελε να τον πειράξει, του λέει: Αφού βρίσκαμε μπάλα, το επόμενο στών. Θα ακούσεις να φωνάζουν στον - Ε! παπά........ τσί άει, κ’τσέ χίει σ΄κλιτσίτου; (- Ε! παπά.... τί έχεις, γιατί είσαι βασικό ήτανε να βρεθεί γήπεδο. Κάθε «Μαραντόνα» να δώσει πάσα, ο «Ρου- στενοχωρημένος;) ίσιωμα στο Λιβάδι, από τα ελάχιστα μενίνγκε» να χτυπήσει το φάουλ, ο - Τσιβά μωρέ, αλλά να, αρμ΄νι αναφ’ρα σ’ νού ιάστει γκίνι! (-Τίποτα μωρέ, αλλά που υπάρχουν σε κάθε γειτονιά, ήτανε «Σαργκάνης» να αποκρούει και ο να, μένει το αντίδωρο και δεν είναι σωστό!) «Ραβούσης» να παίρνει όλες τις κεφαένα αυτοσχέδιο γήπεδο. Στο Φωστήρα, - Εμ σ’ τζ’σου, ντ’(ε) σ’ ούν’ φιλίι ντι μπακαλιάρου νταντούνου κου ανάφ’ρα, σ’ για παράδειγμα, στο ισιάδι ανάμεσα στα λιές. Κατά την διάρκεια του αγώνα οι βα βέτζ άμα βα αρμ’ν’. (- Εμ σου το είπα, δώσε κι ένα κομμάτι μπακαλιάρο μαζί σπίτια των Παμπέρηδων, στου κιτρα- διακοπές είναι συχνές. Άλλες φορές με το αντίδωρο, να δεις αν θα μείνει.) μάνου μπροστά από το σπίτι του «Του- γιατί υπάρχει διαφωνία για το αν ήτανε ιαράμου σι όου ακό γκολ ή άουτ η μπάλα. Άπειρες φορές

Ιστορίες για αγρίους

ΕΡΜΑ ΝΤΙ ΜΠΑΛ… (η έρμη η μπάλα…)

Αρμ’νι ανάφ’ρα, μπάγκ ουν φιλίι ντι μπακαλιάρου...

4

Αφήγηση: Γιάννης Κυλώνης (Κούσης)

Ο ΜΕΤΑΝΑΣΤΗΣ

Επιμέλεια-παρουσίαση: Τάσος Καψάλης (Γκρούντζας)

«Την ξενιτιά, την ορφανιά, την πίκρα, την αγάπη, τα τέσσερα τα ζύγιασαν, βαρύτερα είν’ τα ξένα (δημοτικό)

Μετανάστης φεύγω τώρα αχ μανούλα μου, και στα χέρια σου αφήνω πια τη γυναικούλα μου. ( Αποστ. Καλδάρας – Πρόδ. Τσαουσάκης 1957 λαικό.)

(Συνέχεια από το προηγούμενο, μέρος 5ο) Την επόμενη μέρα πάλι πιστολέτο. Μπήκα στο πρόγραμμα, πήρα κι εγώ πιστολέτο και ήμασταν οι πιο καλοί εργάτες μαζί με τον Ιταλό. Ήμουν πολύ ευχαριστημένος. Περνούσε ο επιστάτης και ρωτούσε: -Τι κάνει ο Grek; Mακάρι να είναι όλοι τέτοιοι και να έρθουν και άλλοι σαν τον Τσιοβάνι , έλεγε ο Αντόνιο. Ευχαριστημένοι όλοι, μετά από δεκαπέντε μέρες με κάλεσαν στο γραφείο. Μου είπαν: «Εάν έχεις και άλλα παιδιά σαν εσένα, να σε βοηθήσουμε να τους κάνεις πρόσκληση». Ποιος έπαιρνε τέτοια πρωτοβουλία; Για μένα ήταν εύκολο, για άλλους πολύ δύσκολο. Έγινα ο καλύτερος μαϊναδόρος μου έλεγαν. Μετά από δέκα μήνες δουλειάς παθαίνω ένα ατύχημα στη δουλειά. Κάτω οι γαλαρίες, μερικές πενήντα μέτρα βάθος άλλες εκατό μέτρα, επικοινωνούσαν με σκάλες. Εγώ ανέβαινα τις σκάλες την ώρα που θα έβγαινα στη γαλαρία. Ο Καναδός που δούλευε επάνω εκεί κοντά είχε βάλει φουρνέλα χωρίς να πάρει τα μέτρα ασφάλειας. Έπρεπε να ειδοποιήσει να μην περάσει κανείς και έτυχε το κακό σε μένα. Τη στιγμή που βγήκα στη γαλαρία αμέσως στα είκοσι μέτρα έγινε η έκρηξη. Το πώς γλύτωσα, όλοι είχαν απορία. Μου έφυγε το κράνος, ακόμη και το πουκάμισο σχίστηκε, εγώ παρασύρθηκα δέκα μέτρα. Τα φουρνέλα μετά βγάζουν καπνό μαύρο. Πώς άντεξα και δεν έσκασα! Το μόνο που ούρλιαζα: «βοήθεια!». Με γλύτωσε που άρπαξα το πουκάμισο, τύλιξα το κεφάλι για την κάπνα, αυτό το πρόλαβα και γλύτωσα από τον καπνό. Άκουσε αυτός που είχε βάλει τα φουρνέλα.

-Τι έκανα, είσαι ζωντανός; -Έλα γρήγορα, να πάρει, γιατί ήμουν στο σκοτάδι, η λάμπα και το κράνος είχαν πεταχτεί δεκαπέντε μέτρα. Αυτός ήταν δύσκολο να έρθει από φόβο. Ήταν γερός αλλά είχε πολλή κάπνα, πιο πέρα είχε ένα κουμπί, αν το πατούσες αυτό, το ξέραμε όλοι, μας είχαν κάνει μάθημα. Με το πάτημα ειδοποιούσε και κάτω και πάνω, όλο το επιτελείο, το συνεργείο διάσωσης, γιατρούς. Και όλο αυτό πέρασε χρόνος, μπορεί και μισή ώρα. Ο άλλος μαζί μου, μου έδινε κουράγιο.

-Μόνο μπορείς να μου φέρεις το κράνος με τη λάμπα; Είμαι έτοιμος να σηκωθώ και να περπατήσω. Έβαλα το κράνος.

-Μπορείς να περπατήσεις; -Δεν έχω κάτι σοβαρό, εκτός από κάτι γρατζουνιές στο πρόσωπο και την ακοή μου στα αυτιά. Αυτό ήταν περισσότερο το πρόβλημα. Περπατώντας για να πάμε στο ασανσέρ για πάνω έρχεται και το συνεργείο, γιατροί κ.λ.π. Ο γιατρός στη γαλαρία, μου λέει: - Ξάπλωσε εδώ που είμαστε.

- Δεν έχω τίποτε, του λέω.

- Όχι. Ξαπλώνω κάτω περισσότερο για την καρδιά. Μου λέει «τί έκανες για τον καπνό;».

- Όπως μου είχε φύγει το πουκάμισο, το πήρα και το έβαλα στη μύτη και στα μάτια.

- Αυτό σε έσωσε. Μου έκανε μια ένεση, τι έκανε άλλο ποιος ήξερε; Πάμε επάνω κατευθείαν στο νοσοκομείο. Αυτή η μέρα ήταν 27 Σεπτεμβρίου του 1965, η ώρα δώδεκα το μεσημέρι το έπαθα. Κοιμάμαι στο νοσοκομείο. Το πρωί έρχεται ένας γιατρός, μου λέει: - Θα σε πάμε στο Μόντρεαλ για καλύτερες εξετάσεις στο νοσοκομείο Notre Dame(Νοτρ Νταμ) με το αμάξι.

Πήγαμε μέσα στους ορόφους, πέρασα τα πάντα, μηχανήματα, αλλά μου είπαν: - Θα καθίσεις μια εβδομάδα εδώ και μετά θα φύγεις. Πρέπει να σε παρακολουθήσουμε. Ο οδηγός του ασθενοφόρου μου λέει: - Εδώ δίπλα στο ξενοδοχείο θα πας για ύπνο, θα πας και στο εστιατόριο. Μου έδωσε μια κάρτα, θα δείξεις, είχε ένα νούμερο μου λένε, από το νοσοκομείο, δε θα πληρώσεις τίποτα. Κάθε μέρα θα έρχεσαι η ώρα έντεκα το πρωί. Πηγαίνω την επόμενη μέρα, μεγάλο νοσοκομείο. Να την τύχη μου, βρήκα και Έλληνα γιατρό. Του είπα την ιστορία μου.

- Αφού γλύτωσες, δεν έχεις τίποτα μου λέει. Αυτοί θα σε παρακολουθούν για τα τύμπανα στα αυτιά, εάν έχεις καμιά μικρή βλάβη και τίποτα άλλο. Εγώ δεν ήμουν πονηρός, αλλά τι πονηρός να είσαι είκοσι πέντε χρόνων παιδί… Να έλεγα στο μηχάνημα που έβαζαν, τι νούμερο λέει; Το μηχάνημα το βάζανε δυνατά, στα όρια. «Πιο σιγά» εγώ απαντούσα. Κάνει να έλεγα εκεί κάτι ότι δεν κατάλαβα; Εγώ όλο έλεγα: «ναι, όλα είναι αλήθεια». Ότι μου είχε μείνει κάτι στο τύμπανο, μια βοή χωρίς βλάβη που μου έμεινε; Στο Μόντρεαλ κατάλαβα Ευρώπη. Μόλις περπάτησα άκουγες στο δρόμο κάπουκάπου Ελληνικά, έβλεπες Ελληνικά εστιατόρια, είχα και έναν πατριώτη, ο πρώτος ήταν αυτός στον Καναδά και δεύτερος εγώ στον Καναδά. Ήταν ο Θανάσης ο Καραπέτσης κι ακόμα είναι εκεί. Πήγα και τον βρήκα στο Μόντρεαλ, αγκαλιαστήκαμε. Κι αυτός δεν είχε κανέναν πατριώτη, ούτε εγώ. Αυτός ήταν παντρεμένος στο Πύθιο Ελασσόνας, που τότε είχε πάρα πολλούς στο Μόντρεαλ. Είχε μεγάλη απορία πώς είχα φτάσει εγώ στον Καναδά χωρίς να μου κάνει πρόσκληση κανείς. Του είπα: - Με πήρε ο Καναδάς.

- Είσαι ο πρώτος που έρχεσαι. Τα είπαμε όλα, πως βρέθηκα στο Μόντρεαλ και που ήμουν κι έπαθα αυτό το ατύχημα και ήρθα εδώ. Αυτός είχε κουνιάδια εκεί και είχαν χρόνια και μόλις άκουσαν που ήμουν «αμάν, Γιάννη, πώς κάθισες με Γάλλους και μέσα στις γαλαρίες και περισσότερα κρύα; Δε θα ξαναπάς εκεί, θα σε κρατήσουμε εδώ στο Μόντρεαλ. Θα σε παντρέψουμε. Είναι ωραία!». Πράγματι ήταν σαν να ήσουν στην Ελλάδα. Εκκλησίες είχε, μαγαζιά, εστιατόρια γεμάτα Έλληνες. Λέω εγώ: «καταραμένος ήμουν και πήγα σε τέτοιο μέρος;». Πήγα πάλι εκεί για να φύγω. Πήγα στο γραφείο, τους λέω: «θα φύγω, θέλω στο Μόντρεαλ». Ο διευθυντής μου λέει: «είμαστε ευχαριστημένοι, είσαι πολύ καλός στη δουλειά αλλά πριν φύγεις θα πάρω τηλέφωνο να έρθει αυτός που σε έφερε». Ήρθε αυτός. Μου λέει: - Περαστικά για όλα κι αν δεν είσαι καλά θα πάρω ένα τηλέφωνο. Δηλαδή, καλά εννοούσε από το ατύχημα.

- Εσύ δεν έφταιγες σε τίποτε μου λέει.

- Θα πάω στο Μόντρεαλ του είπα.

-Εκεί είναι η Ελλάδα Jean μου λέει. Good Iuck, μου λέει, όλος ο Καναδάς είναι δικός σου. Μπορείς να πας όπου θέλεις και πάντα με την υποστήριξη από το Imigration. Και έφυγα. Με χαρά πήγαινα στους Έλληνες σαν να ήταν Ελλάδα. Άρχισα δουλειά πολύ διαφορετική σε εστιατόριο, σαν γυναικεία δουλειά. Εγώ ήμουν μαθημένος σε βαριές δουλειές που έλεγε ο πατριώτης. Κουράστηκα να πλένω πιάτα και να σκουπίζω. Αυτή η δουλειά δεν ήταν για μένα. Όταν είσαι μαθημένος από σκληρή δουλειά… Περνούσα πολύ ωραία. Γνώρισα έναν Μαροκινό. Εκεί είχε έρθει το ίδιο όπως κι εγώ. Αυτός ήξερε πολύ καλά τα δικαιώματα που είχαμε στον Καναδά. (συνεχίζεται)

Τάσος Μπέλλης Μαρτίου 90 - Κ. Καραμανλή• τηλ.: 2310 306 455, 306 456 www.ariane.gr

5

ΝΕΑ ΣΥΛΛΟΓΩΝ EΞΩΡΑΪΣΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΛΙΒΑΔΙΟΥ 3η Πομπή Κωδωνοφόρων

ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΛΙΒΑΔΙΩΤΩΝ ΘΕΣ/NIKHΣ Ευχαριστήριο

Το ΔΣ ευχαριστεί θερμά το μέλος του συλλόγου μας Γιάννη Μαρνό, ιδιοκτήτη του ΠΙ και ΦΙ Για 3η συνεχόμενη χρονιά ο Εξωραϊστικός Σύλλογος Λιβαδίου, ο Σύλλογος Λιβαδιωτών Θεσσαλονίκης και ο Σύλλογος Λιβαδιωτών Κατερίνης συμμετείχαν στην 3η Πομπή Κωδωνοφόρων – Καλαμαριάς, για την πολύτιμη προσφορά του. Η αλλαγή της κλειδαριάς στο γραφείο και η προσθήκη νέας ταμπέλας στο άγαλμα του Γεωργάκη Ολυμπίου έπρεπε εδώ και καιρό να επιδιορθωθούν. Γιάννη σ’ ευχαριστούμε.

Η Συνεστίαση της Κυριακής

Κυριακάτικη συνεστίαση στις 28 Φεβ 2016. Ένα όμορφο μεσημεριανό γεύμα απόλαυσαν οι φίλοι και τα μέλη του συλλόγου μας που βρέθηκαν στην λέσχη για την προγραμματισμένη συνεστίασή μας. Φαί και ποτό, μουσική, κέφι και χορός και στο τέλος η κλήρωση. Στη συνεστίαση παραβρέθηκε και ο Θεσσαλονικιός πρώην βουλευτής κος Γιώργος Ορφανός. Το γλέντι δυστυχώς διεκόπη βιαίως από την παρουσία της αστυνομίας. Το κρασί και το τσίπουρο μας κάνει φασαριόζους. Θερμές ευχαριστίες του ΔΣ στον Συνεταιρισμό Βοσκών Λιβαδίου για την δωρεά των έξι κιλών ξινοτύρι καθώς και στον συμπατριώτη μας Φαρδή Κωνσταντίνο για την προσφορά των ψωμιών της συνεστίασής μας. Κάθε ΔΣ είναι τυχερό όταν έχει δίπλα του ανθρώπους και επιχειρήσεις που συνδράμουν στις δραστηριότητες του. Επίσης το ΔΣ ευχαριστεί θερμά τη μουσική κομπανία από το Ρετζίκι. Δάσκαλοι, μερακλήδες μουσικοί, φίλοι του συλλόγου μας, με αφιλοκερδή παρουσία στην εκδήλωσή μας.

Η κλήρωση. Ένας μικρός χαμός. Οι δρόμοι του κουδουνιού στην Θεσσαλονίκη. Οι ήχοι των κουδουνιών μας ακούστηκαν ηχηρά Η δίμηνη λαχειοφόρος του συλλόγου μας έλαβε τέλος. Δεν έμεινε ούτε ένας λαχνός. Όλα τα από τον Λευκό Πύργο μέχρι και την πλατεία Αριστοτέλους. Τα μπαμπαλιούρια των συλλόγων μας και η παρέα τους έκαναν αισθητή την παρουσία τους στην ηλιόλουστη Θεσσαλονίκη. Μέγα πλή- πλάνα μας, αρχικά και ανανεωμένα, υπερκαλύφθηκαν. Τα μέλη και οι φίλοι του συλλόγου μας, ανταθος παρακολούθησε την εκδήλωση και διασκέδασαν μαζί μας. Ευχαριστούμε όλους όσοι συμμετεί- ποκρινόμενοι στο κάλεσμά του ΔΣ, βοήθησαν ώστε οι λαχνοί να φτάσουνε σε όλη την Λιβαδιώτικη παροικία της Θεσσαλονίκης και όχι μόνο. Η κλήρωση πραγματοποιήθηκε στην κυριακάτικη χαν στην εκδήλωση. Η χοροεσπερίδα του ΕΣΛ

Μια όμορφη και απολαυστική βραδιά πέρασαν όσοι βρέθηκαν την Παρασκευή 11 Μαρτίου στον πρώτο χορό του Συλλόγου μας για τη φετινή χρονιά στο κέντρο ΤΙΤΑΝΙΚΟΣ. Ο κόσμος

πολύς, το κέφι δυνατό, η ορχήστρα μας εξαιρετική και οι χοροί των παιδιών εντυπωσίασαν μικρούς και μεγάλους. Ανάμεσα στους καλεσμένους μας παρευρέθηκε και ο κ. Μπατζοτάσιος Ιωάννης, ο αντιπρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Πολιτιστικών Συλλόγων Βλάχων και της Παγκόσμιας Βλάχικης Αμφικτιονίας. Το Δ.Σ. του συλλόγου ευχαριστεί όλους όσοι μας τίμησαν με την παρουσία τους.

Καθαρά Δευτέρα

Ο Εξωραϊστικός Σύλλογος Λιβαδίου, όπως κάθε χρόνο, έτσι και φέτος κράτησε τις παραδόσεις και τα παιδιά χόρεψαν το παραδοσιακό γαϊτανάκι το πρωί της Καθαράς Δευτέρας. Λόγω του καιρού αναβλήθηκαν οι εκδηλώσεις που ήταν προγραμματισμένες και η παρέλαση των καρναβαλιστών. Συγχαρητήρια στους χορευτές μας που αψήφησαν το κρύο και δέχτηκαν να συμμετάσχουν στο καθιερωμένο έθιμο.

25η Μαρτίου με χιόνι

Ακυρώθηκαν φέτος οι εκδηλώσεις του Ε.Σ.Λ. για την επέτειο της 25ης Μαρτίου. Η έντονη χιονόπτωση δεν επέτρεψε την παρουσίαση των παραδοσιακών χορών από τα χορευτικά τμήματα του συλλόγου. Πραγματοποιήθηκε μόνο η κατάθεση στεφάνων στον ανδριάντα του Γεωργάκη Ολυμπίου.

συνεστίασή μας και τα τυχερά νούμερα είναι τα εξής: 0584, 0609, 1244, 1264, 1970, 2218, 2918, 3110, 3137. Στο σύνολο τους τα δώρα παραδόθηκαν στους τυχερούς. Το ΔΣ ευχαριστεί θερμά τον κύριο Τάσσο Δίκα, πρώην πρόεδρό του συλλόγου μας, για την ευγενική του κίνηση να προσφέρει έναν πίνακα ζωγραφικής ως επιπλέον δώρο στην λαχειοφόρο μας. Τον πίνακα του κ. Δίκα κέρδισε η κα Ψωμιάδου Ελένη με το νούμερο 1970. Οι τυχεροί της κλήρωσης του συλλόγου μας είναι: Ο Γαλλής Δημήτριος με το νούμερο 584 κέρδισε την ηλεκτρική σκούπα. Ο Νάσκος Πέτρος με το νούμερο 609 κέρδισε την τηλεόραση. Η Βασιλάκη Βάσω με το νούμερο 1244 κέρδισε το ποδήλατο. Η Παντζίδου Αριάννη με το νούμερο 1264 κέρδισε το σετ περιπ. μαλλιών. Η Ψωμιάδου Ελένη με το νούμερο 1870 κέρδισε τον πίνακα ζωγραφικής. Ο Γιώργος με το νούμερο 2218 κέρδισε το MP3 player. Ο Κόττης Κοσμάς με το νούμερο 2918 κέρδισε το τάμπλετ. Ο Τσανούσας Νίκος με το νούμερο 3110 κέρδισε το πρεσοσίδερο. Ο Τσανούσας Μάνθος με το νούμερο 3137 κέρδισε το smart phone

Τσικνοπέμπτη 2016

Η οδός Σχολαρίου και φέτος τσικνίστηκε για τα καλά στις 3 Μαρ 2016. Η Τσικνοπέμπτη αποτέλεσε για τους Λιβαδιώτες της Θεσσαλονίκης και τους φίλους τους μια ακόμη αφορμή για μια ευχάριστη και διασκεδαστική μάζωξη στη λέσχη του συλλόγου. Μικρά καρναβαλάκια, μεγάλα μακούδια, όλοι γίνανε μια μεγάλη παρέα. Στα κάρβουνα τα σουβλάκια και τα λουκάνικα, στο τραπέζι το κρασί και το τσιπουράκι και στα πρόσωπα το χαμόγελο. Άντε και του χρόνου.

Κατάθεση στεφάνου 2016

Κάθε χρόνο το πρωί της 25ης Μαρτίου, ημέρα Εθνικής Επετείου, ο σύλλογός μας καταθέτει στεφάνι στο άγαλμα του Λιβαδιώτη ήρωα Γεωργάκη Ολύμπιου. Το άγαλμα είναι τοποθετημένο στην πλατεία ΧΑΝΘ της πόλης μας, κάνοντας συντροφιά στους υπόλοιπους ήρωες της πλατείας από το 1994.

Ευχαριστήριο

Το Δ.Σ. του Εξωραϊστικού Συλλόγου Λιβαδίου ευχαριστεί θερμά την οικογένεια Μεταξιώτη Γεωργίου του Αστερίου για την δωρεά ενός μουσικού οργάνου (αρμόνιο) στη μνήμη του πατέρα τους Αστέριου Μεταξιώτη.

Συγχαρητήριο

Το Σάββατο, 2 Απριλίου, στην ετήσια εκδήλωση για την Παγκόσμια Ημέρα παιδικού βιβλίου που πραγματοποιήθηκε στην Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων, βραβεύτηκε «το κόκκινο κουτί» της Λιβαδιώτισσας συγγραφέα Γλυκερίας Γκρέκου από τον κύκλο του ελληνικού παιδικού βιβλίου. Εκ μέρους του Δ.Σ. εκφράζω τα θερμά μου συγχαρητήρια στη «δική μας» Γλυκερία που κατέκτησε το βραβείο «Πηνελόπη ΜαξίΗ φετινή κατάθεση στεφάνου στο άγαλμα του Γεωργάκη Ολύμπιου από τα μέλη του συλλόγου μου» για το εξαιρετικό βιβλίο της, και της ευχόμαστε πάντα επιτυχίες. μας έγινε ευτυχώς μόνο με συννεφιά και η μνήμη του ήρωα τιμήθηκε με ενός λεπτού σιγή ενώ στη Η πρόεδρος του Ε.Σ.Λ., Σούρδη Φανή συνέχεια τα παιδιά έψαλλαν τον εθνικό μας ύμνο. Μετά τις απαραίτητες φωτογραφίες ακολούθησε καφεδάκι στο κέντρο της πόλης μας.

6

ΝΕΑ ΣΥΛΛΟΓΩΝ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΛΙΒΑΔΙΩΤΩΝ ΛΑΡΙΣΑΣ Ετήσιος χορός Λιβαδιωτών Λάρισας

Με μεγάλη επιτυχία πραγματοποιήθηκε στις 20 του Φλεβάρη, ο ετήσιος χορός των Λιβαδιωτών της Λάρισας και των Φίλων τους στην εντυπωσιακή και φιλόξενη αίθουσα του Principall Hall, με την εξαίρετη δημοτικολαϊκή ορχήστρα του Λιβαδιώτη σπουδαίου μουσικού κ. Ευαγγέλου Γεωργούλη. Από νωρίς το βράδυ, τα Μέλη του Δ.Σ. του συλλόγου υποδέχονταν τους αξιότιμους Λιβαδιώτες, τους Φίλους τους, τους αξιότιμους συντοπίτες από την ιστορική μας γενέτειρα Λιβάδι Ολύμπου, που τίμησαν για τρίτη συνεχή χρονιά με την παρουσία τους την καθιερωμένη πλέον ετήσια χοροεσπερίδα. Τιμώμενα πρόσωπα της όμορφης εκδήλωσης ήταν ο Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Πολιτιστικών Συλλόγων Βλάχων και Παγκόσμιας Βλάχικης Αμφικτιονίας κ.κ. Μιχάλης Μαγειρίας και η Αντιπρόεδρος κ.κ. Μαρία Τσαλέρα. Αξιότιμοι Λιβαδιώτες ανά την Ελλάδα και το εξωτερικό, ο Σ.Λ.Λ. ανήκει πλέον και επίσημα στη μεγάλη οικογένεια της Π.Ο.Π.Σ.Β και Π.Β.Α., και είναι περήφανος για τους «αδελφούς» συλλόγους αξιοσέβαστες κυρίες που ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα των γυναικών Μελών του Δ.Σ. και απόΒλάχων, που συναποτελούν θεσμικά την εκπροσώπηση των Βλαχοφώνων της Ελλάδας και του λαυσαν λίγες στιγμές ξενοιασιάς και διασκέδασης στην πιο επιτυχημένη και εντυπωσιακή φετινή Εξωτερικού με αυτούς τους δύο φορείς. εκδήλωση. Η μεγάλη έκπληξη της όμορφης βραδιάς... ο καταξιωμένος μουσικός και Φίλος όλων των Λιβαδιωτών, ο κ.Δ. Παλάντζας, με την παρέα του, οι οποίοι παρουσίασαν ένα μοναδικό, κατά γενική ομολογία, μουσικό πρόγραμμα... που κράτησε έως πολύ αργά. Ο χορός και το κέφι των γυναικών αμείωτο... οι γεύσεις... οι όμορφες παρουσίες... συνέθεταν μια εορταστική χαρούμενη ατμόσφαιρα... .....Φίλε Δημήτρη σε ευχαριστούμε και είμαστε ευγνώμονες που αποδέχθηκες την πρόσκλησή μας..... Ο Σ.Λ.Λ ευχαριστεί και είναι υπόχρεος στη φίλη κ. Βιβή Παπαγιάννη ,σταθερή αξία του συλλόγου για τα γευστικότατα φαγητά και εδέσματα που ετοίμασε. Ευχαριστεί επίσης τις σεβάσμιες, Μέλη, κ.κ. Άννα Στουρνάρα και Φανή Χατζηζωγίδη για τα γλυκίσματα που προσέφεραν, καθώς επίσης και τη διεύθυνση του ζαχαροπλαστείου «Μέλισσα» για την ευγενική χορηγία των γλυκισμάτων. Φίλες και Φίλοι, ο Σ.Λ.Λ προσπαθεί με ό,τι δυνάμεις κατέχει,σε μια δύσκολη οικονομική περίοδο για όλους, να παράγει πολιτισμό, να διατηρεί τον πολιτισμό και να προσφέρει στιγμές πολιτιστικής ανάτασης διατηρώντας σε υψηλό επίπεδο τις διαπροσωπικές σχέσεις των Μελών του και των Φίλων του Λαρισαίων σε κάθε προγραμματισμένη εκδήλωση. Αυτό που επιθυμούμε ως Δ.Σ. είναι τα Μέλη και οι Φίλοι μας να είναι αρωγοί και δίπλα μας σε κάθε μας ενέργεια και πολιτιστική δράση. [....] Αξιότιμε κ.Πρόεδρε της Π.Ο.Π.Σ.Β και Π.Β.Α κ. Μ.Μαγειρία, σας καλωσορίζουμε με μεγά.....και έτσι όλα τελείωσαν .... λη μας χαρά στην «αγκαλιά του κάμπου» του Βλαχόφωνου Ελληνισμού και την πόλη της Λάρισας. με μια γλυκιά επιβεβαίωση τής τόσο πετυχημένης εκδήλωσης ..... Ευχαριστούμε που δεχθήκατε την πρόσκλησή μας να παρευρεθείτε εσείς και η αξιότιμη κ. Αντικαι την προσμονή του χρόνου ...Όλες να είσαστε καλά στην υγεία σας και να χαρείτε ακόμα πρόεδρος, στην κορυφαία μας εκδήλωση. Ευχόμαστε η τόση μεγάλη αγάπη που πραγματικά τρέ- καλύτερα .... φετε για τους Λιβαδιώτες και το Λιβάδι, να ξέρετε κ. Πρόεδρε, πως είναι αμοιβαία στο πρόσωπό σας Εμείς οι άντρες, μέλη του Δ.Σ. του Σ.Λ.Λ., να ευχαριστήσουμε για την κατάθεση ψυχής και άψογη .Ευχόμαστε καλή δύναμη στο δύσκολο έργο σας, στη διάδοση της πολιτιστικής κληρονομιάς και τη οργάνωση της εκδήλωσης τις γυναίκες μέλη, Θεανώ Δαλέρα (Αντιπρόεδρο), Αντωνία Πεζή (Γ.Γραμδιατήρηση της ιστορικής μνήμης του Βλαχόφωνου Ελληνισμού. ματέα), Αλίκη Γιάγκου (Μέλος), και δηλώνουμε πως είμαστε περήφανοι που είναι δίπλα μας. Ευχάριστη έκπληξη της βραδιάς για το σύλλογό μας η παρουσία δύο νέων κυριών, Προέδρων Καλή Σαρακοστή σε όλους «αδελφών» συλλόγων του νομού μας. Η αξιότιμη Πρόεδρος του Εξωραιστικού συλλόγου Λιβαδίου Με εκτίμηση και φιλικούς χαιρετισμούς εκ μέρους του Δ.Σ. του Σ.Λ.Λ. κ. Φανή Σούρδη και η αξιότιμη Πρόεδρος του Συλλόγου Λιβαδιωτών Ελλασόνας κ. Πόπη Φώλλα. Γκατζούνης Δημήτρης, πρόεδρος Σ.Λ.Λ. Το Δ.Σ. του Σ.Λ.Λ τις ευχαριστεί από καρδιάς που «λάμπρυναν» με την παρουσία τους την όμορφη βραδιά. Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους και τους ευχαριστούμε αρκετοί Λιβαδιώτες Φίλοι μας από την ιστορική μας κωμόπολη, καθώς επίσης ο Δημοτικός Σύμβουλος του Δήμου Ελλασόνας κ. Δ. Αντωνίου και ο πρώην Δήμαρχος Νίκαιας Λάρισας κ. Ρ. Κομήτσας.

Nέο Δ.Σ. στο Σύλλογο Λιβαδιωτών Κατερίνης Το Δ.Σ του Σ.Λ.Λ. αισθάνεται την υποχρέωση να ΕΥΧΑΡΙΣΤΗΣΕΙ τους καταστηματάρχες του Με μια επιστολή, που παραθέτουμε αναλυτικά παρακάτω, έγινε το κάλεσμα - συστράτευση μιας Λιβαδίου - Ιδιώτες και όσους της Λάρισας [ΔΩΡΟΘΕΤΕΣ] που στο κάλεσμά μας για συνεισφορά ομάδας φίλων ώστε να αναλάβουν τα ηνία του Συλλόγου και να βγάλουν εις πέρας τις όποιες χορηγίας ανταποκρίθηκαν με μεγάλη προθυμία και έτσι η φετινή εκδήλωση μας περιελάμβανε μια εκδηλώσεις, ήθη και έθιμα, απέμειναν και πρέπει να διαφυλάξουμε ως κόρη οφθαλμού για μας αλλά πλούσια συλλογή εξαίρετων δώρων. [....] Πενήντα χορευτές, για παραπάνω από μία ώρα και από τα τρία Χορευτικά τμήματα του και για τις επόμενες γενιές. «Αγαπητοί συμπατριώτες Μέλη και φίλοι του Συλλόγου Λιβαδιωτων Κατερίνης, συλλόγου παρουσίασαν, ένα εκπληκτικό χορευτικό πρόγραμμα με χορούς από [Θεσαλλία-ΉπειροΜε πόνο ψυχής παρακολουθήσαμε την αδυναμία μας σε τρεις διαδοχικές συνελεύσεις μας να Μακεδονία], καταχειροκροτήθηκαν και βραβεύθηκαν από την Αντιπρόεδρο και Γ. Γραμματέα του εκλέξουμε νέο διοικητικό συμβούλιο, για να συνεχίσει την πορεία και τις δράσεις του Συλλόγου μας, συλλόγου κ.κ. Θεανώ Δαλέρα και Αντωνία Πεζή. Την μουσική επιμέλεια της εκδήλωσης είχε η καταξιωμένη Λαϊκοδημοτική ορχήστρα του εξαί- που είναι ένας από τους ιστορικότερους πολιτιστικούς Συλλόγους της Κατερίνης, και για μας τους ρετου Λιβαδιώτη μουσικού στο κλαρίνο κ. Ευαγγέλου Γεωργούλη . Το Δ.Σ του συλλόγου τον ευχα- Λιβαδιώτες ο καλύτερος τρόπος σύσφιξης των δεσμών μεταξύ μας και της διατήρησης της πλούριστεί για το... όμορφο μουσικό ταξίδι με ήχους γνώριμους... και αναμνήσεις από του Ολύμπου...το σιας παράδοσης μας. ΜΙΑ ΟΜΑΔΑ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑΣ αποφασίσαμε να στρατευτούμε και να βοηθήσουμε όσο μπομπαλκόνι. Φίλες και Φίλοι, του χρόνου σας περιμένουμε πάλι κοντά μας... και ευχαριστούμε από καρδιάς ρούμε, για να δραστηριοποιηθεί και πάλι ο Σύλλογος μας, που για πολλά χρονιά ήταν πρότυπο για τους πολιτιστικούς Συλλόγους της Πόλης μας και εντυπωσίαζε με την ποιότητα των εκδηλώσεων όλους σας, για την έμπρακτη ηθική και υλική υποστήριξη στην όμορφη εκδήλωσή μας. του. Σ’ αυτήν την πρωτοβουλία μας, που σας την κάνουμε γνωστή μ’ αυτή την επιστολή, ζητούμε Τικνοπέμπτη στο Σύλλογο Λιβαδιωτών Λάρισας να συμπαρασταθείτε όλοι σας, έτσι ώστε όλοι μαζί να ξαναβρούμε το δρόμο μας. Η φετινή Τσικνοπέμπτη για τους Λιβαδιώτες της Λάρισας συνέπεσε με τα χορευτικά μαθήΣας καλούμε στη συνέλευση στη Λέσχη, την Κυριακή 14-2-16 και ώρα 18.00μ.μ.» ματα των παιδιών, όπου οι εξαίρετοι γονείς, τους ετοίμασαν μια όμορφη έκπληξη . Η ψησταριά Μετά το πέρας της συνέλευσης, οι παρευρισκόμενοι όρισαν εφορευτική επιτροπή τους Φακαείχε στηθεί από νωρίς... και, όταν τελείωσε το μάθημα, οι μικροί μας φίλοι, μαζί με τη χοροδιδά- λή Βαγγέλη, Μόρφου Χαρούλα, Κατσάρα Βέφα, οι οποίοι ξεκίνησαν τη διαδικασία των εκλογών, σκαλό τους παρουσίασαν στους παρευρισκομένους... Πατροπαράδοτα έθιμα της Αποκριάς... από τις οποίες αναδείχτηκε το νέο Δ.Σ. του Συλλόγου. χόρεψαν με το γαϊτανάκι, ,έπαιξαν άμ χάσκα...και γεύτηκαν υπέροχα μεζεδάκια.

O Σύλλογος Λιβαδιωτών Κατερίνης έκανε για άλλη μια φορά αισθητή την παρουσία του στα Ευχαριστούμε τους χορηγούς μας, «Σούπερ μάρκετ» Τσουμάνης, για την ευγενική χορηγία πολιτιστικά δρώμενα της πόλης μας. Η ιστορικότητα, άλλωστε, του Συλλόγου μας καθιστά την των παιδικών χυμών και την κ. Β. Παπαγιάννη της Χαλβαδοποιίας «Όλυμπος» για τα γλυκί- ενεργή συμμετοχή στον πολιτισμό αναγκαία. σματα.

ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΛΙΒΑΔΙΩΤΩΝ ΚΑΤΕΡΙΝΗΣ

Κοπή της πρωτοχρονιάτικης πίτας

Οι Λιβαδιώτικες «ΝΤΟΥΦΕΣ» στην Λάρισα... είναι πλέον θεσμός! Η αίθουσα του Συλλόγου Λιβαδιωτών Κατερίνης γέμισε ασφυκτικά από άτομα όλων των ηλι«Ντούφες»... μια βραδιά την παραμονή της εορτής των Αγ. Θεοδώρων τα χρόνια τα παλιά, αφιε- κιών. Η ζωντανή μουσική, ο χορός και οι ευχές για ένα ελπιδοφόρο και δημιουργικό νέο έτος εμπλούρωμένη για να διασκεδάζει η Λιβαδιώτισσα γυναίκα [μάνα,αδελφή,κόρη] σε ένα συγγενικό σπίτι... να τισαν την εκδήλωση μας που έγινε γνωστή τόσο στο Λιβάδι όσο και στη Θεσσαλονίκη. σατιρίσει, να τραγουδήσει,να χορέψει και να περάσει λίγο ξένοιαστα, απαλλαγμένη από τη φυσική Κωδωνοφόροι 2016 παρουσία του πατέρα, αδελφού ή συζύγου... Αλλοίμονο σε όποιον άντρα πλησίαζε το σπίτι... τον Σημαντική υπήρξε, επίσης, και η συμμετοχή του ΣΛΚ με τρία μπαμπαλιούρια και τέσσερις συνοαλευρώνανε και τον κυνηγούσαν... Το Δ.Σ. του Σ.Λ.Λ ευχαριστεί από καρδιάς όλες τις Λιβαδιώτισσες και μή Φίλες του, ογδόντα δούς στην εκδήλωση της Θεσσαλονίκης για τους κωδωνοφόρους.

7

συνέχεια από την προηγούμενη σελίδα

ΛΙΒΑ∆ΙΩΤΙΚΗ ΠΑΡΑ∆ΟΣΙΑΚΗ ΜΑΓΕΙΡΙΚΗ Από κούτσουρο νερό - κρασί Γράφει ο Ευριπίδης Καπέτης

Από τη γης προσφάι - πατάτα

Μέρος 3ο

Τα εργαλεία της κουζίνας ήταν πολύ απλά. Οι κατσαρόλες μπακιρένιες γανωμένες. Τα μαχαίρια (κ’τσούτου, κουστούρα) λιγοστά. Απαραίτητο το κόσκινο (σίτα) για το κοσκίνισμα του αλευριού, να αφήνει το καθαρό αλεύρι και τα πίτουρα να μένουν για τις κότες. Άλλες «σίτες» είναι για το καθάρισμα του σταριού(δερμόνι), για το κοσκίνισμα του τραχανά (με δέρμα), για το καλό διάλεγμα του καφέ (ντι μ’τάσι - μετάξι). Το χαβάνι (γουδί με το γουδοχέρι), το οποίο είναι μπρούτζινο ή και ξύλινο, το χρησιμοποιούσαν για το στούμπισμα του πιπεριού. Ξύλινες ήταν οι σκάφες ζυμώματος και πλυσίματος. Για τις πίτες ,το άπλωμα του φύλλου (πέτουρλι) γινόταν σε ξύλινο πλαστήρι - ξύλο στρογγυλό (κρ’πιτόρου), το οποίο είχε και ξύλινο κρεμαστάρι - και πάντα με τη βοήθεια στρογγυλής βέργας (ξάλα) για να δουλεύουν τα φύλλα (τιντιά πέτουρλι). Σάπτι φιάτι σ’ ούνου φιτσόρου Επτά κορίτσια κι ένα αγόρι Σι ατζουκά πρ’ κρ’πιτόρου έπαιζαν στο στρογγυλό πλαστήρι Αυτό σώθηκε από τους παλιούς. Οι κατσαρόλες, τα σινιά, τα τηγάνια, τα πιάτα (λιγκέρλι) ήταν όλα μπακιρένια, καλά γανωμένα. Τα κουταλοπίρουνα ξεκίνησαν σαν ξύλινα (χλιάρια – κοχλιάριον, από το κοχλίας σαλιγκάρι). Αργότερα ήταν σιδερένια και γανώνονταν από τους γανωτήδες. Τα μαχαίρια, ξεκίνησαν ίσως από πέτρες κοφτερές. Τις ανακάλυψαν πιθανώς όταν περπατούσαν με γυμνά πόδια. Επίσης κάποια κόκαλα ήταν υλικά για τα πιο πρωτόγονα σύνεργα του φαγητού, ώσπου να φθάσουμε σήμερα στα ανοξείδωτα, αλλά και στα κεραμικά. Βασικά υλικά όμως ήταν ο μπρούτζος και ο σίδηρος. Το ψήσιμο γινόταν στη γάστρα. Το μεγάλο μπακιρένιο ρηχό ταψί (σινί) έμπαινε επάνω στην πυροστιά ή σε μεγάλη φουκουρίνα - εστία κτιστή και σκεπαζόταν με θολωτό σιδερένιο σκέπασμα, τη γάστρα, σκεπασμένο με στάχτες και κάρβουνα που είχε ετοιμάσει η νοικοκυρά. Έτσι ψηνόταν η πίτα, έχοντας φωτιά και από πάνω και από κάτω. Το φαγητό γινόταν σε φουκουρίνα (μικρή εστία) με πέτρες για να σταθεί η κατσαρόλα. Το καύσιμο ήταν το πουρνάρι ή ψιλά ξύλα (κ’λ’μούρι) από το δάσος. Μεγάλο πρόβλημα είναι το νερό που είναι απαραίτητο για τη γυναίκα και για το νοικοκυριό όλη μέρα. Βρύσες δεν υπήρχαν μέχρι στις αρχές της δεκαετίας του ’60, και αναγκάζονταν οι γυναίκες να κουβαλούν στα γκιούμια, με τα χέρια νερό από τη βρύση της πλατείας, από το χρουστάσι, το σουλνάρι ή τον πολέζο, και από όπου υπήρχε εξωτερική πηγή ή βρύση από τη νερομάνα (μούμα αλί άπα) στους διάφορους μαχαλάδες. Η κτηνοτροφία είναι τομέας που παρέχει τα περισσότερα προϊόντα στη διατροφή. Η ζωική τροφή έδινε ευκολία στην κουζίνα και στη γεύση. Με βασικό προϊόν το γάλα που παράγει, δίνει τη δυνατότητα να παραχθούν πολλά άλλα προϊόντα. Το γάλα γινόταν βρασμένο «παπάρα» και κουρκούτι - κουλιάσου ντι λάπτι. Τυριά διάφορα, κασκαβάλι (κεφαλοτύρι), μπάτζιο (άπαχο άσπρο νόστιμο τυρί σε τουλούμι ), φέτα, ξινοτύρι, γιαούρτι, ήταν απαραίτητο στη ζαχαροπλαστική, βούτυρα, μυζήθρες, ούρδα (γκίζ’ μπρέτζα-τυρί κατώτερης ποιότητας, γκίζ’ ντι του μηχανίου).Το ξινοτύρι είναι νοστιμότατο τυρί, έχει πυκνή υφή γιαουρτιού, είναι αλειφώδες, μοσχοβολάει φρέσκο αιγοπρόβειο γάλα και έχει ξινούτσικη γεύση, κρεμώδη και ταυτόχρονα σφιχτή, δεν ρέει, και σήμερα έχει πολλές χρήσεις στη μαγειρική. Το τυρί βέβαια δεν υπήρχε σε όλα τα τραπέζια, αρκετοί μόνο το «τηρούσαν», δεν είναι για χόρταση έλεγαν οι γονείς στα παιδιά (βα ακάτσ’ μπλ’ντ’). Επίσης παρέχουν οι κτηνοτρόφοι το κρέας το οποίο δεν έχουν τη δυνατότητα όλα τα νοικοκυριά να το προμηθεύονται λόγω οικονομικών δυσκολιών. Συνήθως μόνο σε επίσημες μέρες του χρόνου το είχαν. Η λαϊκή παραδοσιακή μαγειρική, παράδοση της αγροτικής μεν αλλά υπανάπτυκτης χώρας, ανήκει σε κόσμο που φοράει τσεμπέρι, καλέμι, τσαρούχια, τσιπούνια και άλλες παραδοσιακές φορεσιές. Οι τσεμπεροδεμένες και οι φουστανελοφόροι, που στα τετρακόσια χρόνια της σκλαβιάς διατήρησαν τη γλώσσα, τις παραδόσεις, πρόταξαν τα στήθη τους για να πραγματοποιήσουν την ουτοπία της απελευθέρωσης, ταυτίζονται τώρα με «τα ταπεινά και μπανάλ» ψητά, ορεκτικά, χόρτα. Το αγνό βούτυρο έβγαινε, χτυπώντας το γάλα των προβάτων στον κάδο. Κάνουν με το γάλα και το σιτάρι τον τραχανά (ξινό ή γλυκό), πέτουρα, πλιγούρι. Ο τραχανάς(αρχαίος άμυλος) θεωρείται σημαντικό στοιχείο για την επιβίωση των αγροτικών νοικοκυριών. Το καταμαρτυρεί και η έκφραση «απλώνω τραχανά» που σημαίνει μια χρονοβόρα εργασία που απαιτεί προσοχή στη λεπτομέρεια. Αυτά τα προϊόντα ανάμειξης, γίνονται σε μεγάλη ποσότητα, για να τα έχουν όλο το χειμώνα. Είναι η εποχή που εκτιμούσαμε τις αξίες που εκφράζουν οι λέξεις: οργάνωση, εργατικότητα, προνοητικότητα, διαχείριση και οικονομία. Οι γυναίκες δίκαια παινεύονται για τα δημιουργικά, σπιτικά, χειροποίητα και εύγευστα φαγητά.

8

ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΛΙΒΑΔΙΩΤΩΝ ΚΑΤΕΡΙΝΗΣ Μνημόσυνο για τους πεσόντες

Την Κυριακή 21- 2 - 2016, στον Σταθμό Κατερίνης, τελέστηκε το καθιερωμένο μνημόσυνο για τους εκτελεσθέντες από τα στρατεύματα των Γερμανών, μεταξύ των οποίων και 5 Λιβαδιώτες. Ο Σύλλογός μας παρευρέθηκε για να τιμήσει την ηρωική θυσία των συμπατριωτών μας. Μετά την επιμνημόσυνη δέηση, ο κόσμος ανταποκρίθηκε στην πρόσκληση του Συλλόγου μας για καφέ και κεράσματα.

Καφές γυναικών στη λέσχη

Μια ακόμη, καθιερωμένη πλέον, εκδήλωση του Συλλόγου μας είναι η συγκέντρωση των γυναικών την πρώτη Κυριακή κάθε μήνα. Η συμμετοχή των γυναικών και τον Μάρτιο και τον Απρίλιο ξεπέρασε τις προσδοκίες μας ελπίζοντας ότι θα συνεχιστεί το ίδιο δυναμικά και τους επόμενους μήνες.

Κάψιμο Φανού

Μετά από τέσσερα χρόνια ο Σύλλογος Λιβαδιωτών Κατερίνης πρωτοστατεί και πάλι στο κάψιμο του φανού στο κέντρο της πόλης. Η εκδήλωση στέφθηκε με επιτυχία χάρη στην προσφορά των

συμπατριωτών μας αλλά και στη συνδρομή πολλών φορέων όπως ο Δήμος Κατερίνης. Την καθαρά Δευτέρα, στις 7:00μ.μ., η φωτιά άναψε και, παρά τις αντίξοες καιρικές συνθήκες, ο κόσμος χόρεψε γύρω από το φανό με συνοδεία ζωντανής μουσικής. Στόχος μας ήταν και θα είναι η διατήρηση της παράδοσης, και γι αυτό εργαζόμαστε με όλη μας τη δύναμη.

Ντούφες

Μια βραδιά αφιερωμένη στις γυναίκες και μόνο σ’ αυτές. Μακριά από τις καθημερινές σκοτούρες. Προσφέρθηκαν λιβαδιώτικα εδέσματα, όπως το πιλάφι και η παραδοσιακή πίτα με τυρί. Ο χορός και το τραγούδι ομόρφυναν την εκδήλωση. Η συμμετοχή των γυναικών ήταν ανέλπιστη.

25η Μαρτίου

Συμμετοχή του Συλλόγου μας στην παρέλαση. Η περηφάνια και η λεβεντιά συνόδευσε τους συμμετέχοντες σε κάθε τους βήμα.

Προσκύνημα στην Ι.Μ. Αγ. Τριάδος

Την Παρασκευή,1-4-2016, ο σύλλογός μας συμμετείχε με μια ομάδα 60 ατόμων, κυρίως γυναικών, στο προσκύνημα στην Ι.Μ. Αγ. Τριάδος στο Λιβάδι και στην παρακολούθηση της κατανυκτικής ακολουθίας των Χαιρετισμών της Θεοτόκου. Στην προσπάθεια του Συλλόγου μας να προσεγγίσει νέους φίλους και νεολαία, η οποία αποτελεί το παρόν και το μέλλον, κάθε Σάββατο (5-6μ.μ.) λειτουργεί τμήμα χορού. Παροτρύνουμε παιδιά, νέους αλλά και όσους αισθάνονται νέοι να συμμετάσχουν ή να φέρουν τα παιδιά τους. Η δυναμική παρουσία μέχρι σήμερα μας δίνει ώθηση να συνεχίσουμε την προσπάθεια αυτή.

Με εκτίμηση το Δ.Σ του Συλλόγου

Δωρεά εις μνήμην Το διοικητικό Συμβούλιο του Σύλλογου Λιβαδιωτών Κατερίνης ευχαριστεί την οικογένεια του κ. Ιωάννου Τσίτσια που προσέφερε το ποσό των 300€ στο Σύλλογο για την αγορά δύο παραδοσιακών στολών, εις μνήμη της αποθανούσης Νίκης Μόσχη.

(Φεβρουάριος - Μάρτιος 2016) γράφει ο Λάζαρος Mπάμπας

σκευή του. 4) Στην άρδευση έγιναν παρεμβάσεις σε χρόνια προβλήματα. Επαναλαμβανόμενα σπασίματα σταμάτησαν με την τοποθέτηση ειδικών μειωτών πίεσης. Έχουμε καλύτερη παροχή υπηρεσιών στους δημότες και μικρότερο κόστος συντήρησης. 5) Έγιναν επεκτάσεις του δικτύου ύδρευσης σε μικροκαλλιεργητές και ποιμνιοστάσια. Υδροδοτήθηκε επίσης το εκκλησάκι του Αγίου Κοσμά. 6) Επικαιροποιήθηκε η μελέτη για το δευτερεύοντα αγωγό του Φράγματος στο Μαρούλι. Υποβλήθηκε για χρηματοδότηση στο Υπουργείο - δεν έχει εγκριθεί προς το παρόν.

Τα τρακτέρ στο σύνταγμα

Κοινοτικές Εργασίες

Στα μέσα του Φλεβάρη, η Δημοτική Κοινότητα Λιβαδίου ξεκίνησε εργασίες καθαρισμού των πευκόδεντρων μέσα στον αύλειο χώρο του σχολείου αλλά και στο Κιόσκι. Με γερανοφόρο όχημα απομάκρυνε και κατέστρεψε τις γνωστές φωλιές των μουμούδων, ώστε να περιορίσει τον πληθυσμό των εντόμων για την επόμενη άνοιξη. Επίσης καθαρίστηκε και η βρύση της κεντρικής πλατείας. Χιλιάδες μέτρα ρίζες και μικρά ριζίδια βρέθηκαν τυλιγμένα μέσα στην πέτρινη κατασκευή της πλατείας. Μια γιγάντια μπάλα με ρίζες η οποία σχεδόν είχε φρακάρει την έξοδο του νερού. Μικρές αλλά απαραίτητες παρεμβάσεις.

Συναδελφική Αλληλεγγύη

Μετά τη «φουρτούνα» ένας λαμπερός ήλιος ανέτειλε για τον άτυχο Λιβαδιώτη κτηνοτρόφο στη Λάρισα. Οι συνάδελφοί του δεν τον άφησαν μόνο του. Η συναδελφική τους αλληλεγγύη, χωρίς τυμπανοκρουσίες και λόγια, εκφράστηκε άμεσα και αποτελεσματικά. Μετά από κινητοποίηση του Κτηνοτροφικού Συλλόγου Λιβαδίου, σε χρονικό διάστημα μιας εβδομάδας σχεδόν, συγκεντρώθηκε ένας αξιόλογος αριθμών προβάτων, όλοι προσφέρανε από ένα η δύο ζωντανά, για να ξαναξεκινήσει το κοπάδι του. Η ανώνυμη συναδελφική προσφορά, ένα διαχρονικό μεγαλείο του Λιβαδιώτη κτηνοτρόφου, ήρθε να απαλύνει την μεγάλη ζημιά του νέου επαγγελματία. Σε μια εποχή κατά την οποία όλοι κοιτάμε το τομάρι μας υπάρχουν ακόμη σπίθες ανθρωπιάς. Αξίζουν πολλά μπράβο σε όλους τους. Ο ίδιος στη συνέχεια μέσω της διαδικτυακής ΚΟΥΤΣΟΜΠΟΛΑΣ τους ευχαρίστησε όλους: «Θα ήθελα μέσω της σελίδας της Πρωινής Εφημερίδας Λιβαδιού να ευχαριστήσω το συμβούλιο και τα μέλη του Κτηνοτροφικού Συλλόγου Λιβαδιού για την ηθική και υλική βοήθεια και υποστήριξη μετά το ατύχημα που υπέστη η κτηνοτροφική μου μονάδα από πυρκαγιά. Είναι μια κίνηση άξια λόγου και επαίνου ιδιαίτερα σε εποχές κρίσης αξιών και αλληλεγγύης. Τους ευχαριστώ όλους προσωπικά και τους εύχομαι ό,τι το καλύτερο».

Κορυφώθηκε ένας πολυήμερος αγωνιστικός κύκλος κινητοποιήσεων των αγροτοκτηνοτρόφων της χώρας με την παρουσία τους στο διήμερο συλλαλητήριο στο κέντρο της πρωτεύουσας στις 12 και 13 Φεβ 2016. Η πλατεία συντάγματος γέμισε με αγρότες και κτηνοτρόφους από κάθε γωνιά της χώρας. Επιβλητική υπήρξε και η κάθοδος των τρακτέρ από το μπλόκο της Νίκαιας Λάρισας, τα οποία αφού ταξίδεψαν για μια ολόκληρη μέρα φτάσανε στο Σύνταγμα μπαίνοντας στην κεφαλή του συλλαλητηρίου. Το οργανωμένο αγροτικό κίνημα το προηγούμενο δίμηνο έδωσε εξετάσεις και πέτυχε. Άρτια οργάνωση, δημοκρατικές διαδικασίες, μαζικές συγκεντρώσεις, ανάδειξη των πραγματικών αιτιών του αγροτικού προβλήματος, διεκδίκηση εφικτών στόχων και τελικά ισχυρή παρουσία και πίεση προς την κυβέρνηση.

Αθλητικά Δρώμενα Φεβρουάριος-Μάρτιος 2016 Αθλητικός Σύλλογος Λιβαδίου «Γεωργάκης Ολύμπιος» αγώνων: Αποτελέσματα "#$%&'()*+%+!+,-./.0!!!!!! !>E/I) 3 12 !!

3 1E !!

3 1F !!

3 1Q !!

3 14 !!

3 1X !!

3

1R !!!

J-.+I) 45252614!

1F5252614!

265252614!

2R5252614!

265E52614!

245E52614!

F-(@.:) 789*:;!<!"=>=?@A+BC$9!! "=>=?@A+BC$9!<!GCH3!I@J+K'!!

L'+%+.$M'@+!<!"=>=?!! "=>=?!D!?S8@)+!RR!!!

O$W:%3;!!<!"=>=?!!! "=>=?@A+BC$9!D!LMY@$!!

!G=%I) 2!D!6!

6!<!6!

E!<!1!

2!<!E! Q!D!6!

Q!<!6!

115F52614!

"=>=?@A+BC$9!<!N+'+.CB+!

6<F!

;'9+.+)) ! !

N=!OP3*+,@-8,3;!!!

T+'H@S;U!V=!I&%+W@-%3;!! !!

V=!I&%+W@-%3;U!N=!OP3*+,@-8,3;U!L=!

Z+88S;U!V=!I#C)*#+;U![=!VH8CP$;!! !

! Μια φτωχή βαθμολογικά χρονιά ακόμη έκλεισε για την ποδοσφαιρική ομάδα του

Αθλητικού Συλλόγου Λιβαδίου. Μετά από 18 αγωνιστικές τερμάτισε στην 8η θέση έχοντας συλλέξει μόλις 15 βαθμούς. Οι παίκτες του ΑΣΛ σκόραραν 23 φορές και δέχθηκαν 40 τέρματα. Είναι απορίας άξιο πως ένα παραγωγικό και ζωντανό χωριό, το Λιβάδι, δεν μπορεί να σταθεί αξιοπρεπώς ποδοσφαιρικά, χρησιμοποιώντας τους νέους του.

Παράπλευρα οφέλη

Ο κάθετος αγροτικός δρόμος που συνδέεται με τον νέο ασφαλτοστρωμένο άξονα Λιβάδι – Σαραντάπορο στην περιοχή Πασχάλη, μετά από συνεννόηση των ιδιοκτητών της συγκεκριμένης περιοχής και του εργολάβου, ασφαλτοστρώθηκε. Οι Λιβαδιώτες ιδιοκτήτες αγροτεμαχίων και στάβλων, με ιδία οικονομική συνδρομή, συγκεντρώσανε το απαιτούμενο ποσό και το έργο πραγματοποιήθηκε, πριν τα μηχανήματα απομακρυνθούν από το σημείο.

Το δικό μας τσάι

Μια νέα ελπιδοφόρα επιχειρηματική προσπάθεια ξεκίνησε και προχωρά στην περιοχή μας. Η Ανεμοηλεκτρική ΑΕ, του Λιβαδιώτη γαμπρού κ. Παπαχρήστου και κάποιων συνεργατών, δραστηριοποιείται στη βιολογική καλλιέργεια αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών στην περιοχή του Λιβαδίου Ολύμπου. Η κύρια παραγωγική κατεύθυνση είναι η καλλιέργεια του τσαγιού του Ολύμπου Sideritis scardica, ενώ παράλληλα καλλιεργεί και άλλα είδη αρωματικών φυτών. Τα αρωματικά και φαρμακευτικά φυτά που παράγει, μετά από ήπιους χειρισμούς όπως η φυσική αποξήρανση, τυποποιούνται και συσκευάζονται. Η εταιρία διαθέτει προϊόντα αρωματικών φυτών έτοιμα για χρήση τόσο ως αφεψήματα όσο και στην κουζίνα ως καρυκεύματα. Το δικό μας τσάι το συναντήσαμε στην έκθεση τροφίμων και ποτών DETROP της Δ.Ε.Θ. που διήρκησε από 26 έως 29 Φεβρουαρίου 2016.

Πεπραγμένα Κοινότητας Λιβαδίου

Αναρτήθηκε από την κοινότητα Λιβαδίου μια λίστα με 32 δράσεις που πραγματοποιήθηκαν από 1 Σεπτεμβρίου 2014 έως 12 Δεκεμβρίου 2015. Εδώ σταχυολογούμε κάποιες που έχουν αγροτικό ενδιαφέρον: 1) Δεντροφύτευση 200 δέντρων στο άλσος Κιόσκι. 2) Στην αγροτική οδοποιία έγινε επιδιόρθωση σχεδόν όλων των δρόμων με Γκρέιντερ. 3) Ολοκληρώθηκαν οι εκκρεμότητες για την κατασκευή του φράγματος στη θέση Τσαΐρια οι οποίες για αρκετό διάστημα ήταν στάσιμες και άρχισε η κατα-

9

ΚΟΥΤΣΟΒΛΑΧΙΚΟ ΣΤΑΥΡΟΛΕΞΟ No 32 επιμέλεια Γκατζούνης Γιάννης johgatz@yahoo.gr !

"

#

$

%

&

)

(

!*

!"

!#

!&

!$

!!

!%

!' !(

!)

""

"* "#

"&

"'

"(

"$

"%

")

#*

#"

##

#%

#!

#$ #&

#'

#(

$*

$!

#)

$"

$#

$&

$$

$%

$'

$)

%*

%!

%# %)

%$

$(

%" %%

%&

%'

%(

&* &!

&$ 1. Βελόνι (βλαχ), 2. Χριστουγεννιάτικο λουλούδι, 3. Αγενής νότα, 4. Στις αλάνες και στα σοκάκια παίζαμε μικροί μπάλα. Για εστία είχαμε τα στόρια των μαγαζιών ή βάζαμε καναδυό πέτρες, τη μία πάνω στην άλλη. Η μπάλα έπαιρνε καμιά φορά ύψος και σπάζαμε κανένα …………….. διπλανού σπιτιού. Μας μάλωνε η νοικοκυρά (λουά μέτουρα) και αλλάζαμε γήπεδο., 5. Έτι και …………. εν ειρήνη του Κυρίου δεηθώμεν, 6. Υλικό για σούπα, 7. Φιλί, χωρίς αρχή, 8. ……………… αλί Ανούλι ιάστι μούλτου μσάτ’ σ ου βόρου μούλτσ’ φιτσόρι, αλλά ατσιά μίντια ου άρι λα γράμματι. 9. Ήρθε ο βουλευτής στο χωριό, βόλτες από κει κι από δω, μοιράζει υποσχέσεις στους ……………… Το ίδιο παραμύθι χρόνια και χρόνια. 10. (οριζ) Διεθνής ποδοσφαιρική ομοσπονδία. Βουτηγμένη στα σκάνδαλα και αυτή. 10.(καθ) Ήμασταν γείτονες και ……………καρδιακοί. Γλεντήσαμε μαζί, πήγαμε εκδρομές, μοιραστήκαμε χαρές και λύπες. Ο καρκίνος και η αδύναμη καρδιά

τους, μου τους πήρε, πολύ νέους και μ’ άφησαν μόνο. Είναι πολύ άδικη η ζωή. Αγαπούσαν όλοι τους το Λιβάδι ( από κει και η φωτογραφία), που το επισκέφτηκαν πολλές φορές. Είμαι σίγουρος ότι συναντιέστε και τα λέτε στους ουρανούς Γιώργο, Μιχάλη και Γιάννηδε μπορώ να σας ξεχάσω ρε μπαγάσηδες. 11. Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις (αρχικά). Επί χρόνια τρώνε ανεξέλεγκτα κρατικά λεφτά. Στην Ειδομένη έκαναν πάρτι. Δεν είναι όλοι οι εθελοντές αγνοί.. 12. Στη Βόρεια Κορέα το κομμουνιστικό κόμμα το ξεφτιλίζει ο πρόεδρός του με τα κακόγουστα καμώματά του. Η Κούβα τάισε γαρίδες τον Ομπάμα στο Παλάτι της Επανάστασης! Το δικό μας ……………

&"

&#

&% δε φαντάζομαι να καλέσει τη Μέρκελ στο Κιλελέρ να την ταΐσει κοντοσούβλια για να συναγωνιστεί τα αδερφά κόμματα. 13.(οριζ) Ζήτω! άψυχο 13. (κάθ) Αιώνιος αντίπαλος του Ολυμπιακού 14. Τα σύμφωνα του χάχα. 15. (οριζ) Του Ιούδα είναι το πιο διάσημο 15. (κάθ) ……….. ‘σαν τα νιάτα δυό φορές τα γηρατειά καμία.

16. Σ’ν’τάτι. Νου ………….. τσιβά άλτου. 17. (οριζ) ΣτηνΕυρώπη μα και σ’ όλο τον κόσμο παίζονται χοντρά πολιτικά ………………. Εμείς είμαστε εκεί ή δε μας παίζει κανένας; Ψάχνουμε μήπως επενδυτές ανάμεσα στους πρόσφυγες; Βρέμου ντισκ’ντάρι. 17. (καθ) Έτσι ξεκινάει η εργασία. Κι αν βρεις, σφύρα κλέφτικα.

18. (οριζ) Οργάνωση που έγραψε ιστορία στην κατοχή, 18. (καθ) Το Πάσχα πλησιάζει. Θα το ψήσουμε και φέτος το αρνί. Θα πιούμε και τσίπουρο και θα χορέψουμε ακούγοντας Λιβαδιώτικα ………………… Για του χρόνου έχει ο Θεός. Το πολύ-πολύ να ψήσουμε καμιά κότα αν μας επιτρέψει ο Κατρούγκαλος. 19. (οριζ) Ιούου ου δγιβ’σέστι μα γκίνι ιφιμιρίδα; Του …………….. ! 19. (καθ) Όταν εκλέγεται Πάπας βγαίνει …………… (βλαχ) άσπρος. 20. (οριζ) ΚΤΕΟ που δεν άρχισε! Γιατί αν αρχίσει θέλει και λεφτά. Και λεφτά ο κοσμάκης δεν έχει. Πρέπει πρώτα να θρέψει τα παιδιά του. Αν σε πιάσουν χωρίς να έχεις κάνει έλεγχο το πρόστιμο είναι αυστηρό. Υπουργάρες μου, που σας βρήκαμε; 20. (καθ) Άρι αρκουάρι αστ’σιάρ’. Τσι αστέπτσ’; Ακάτσ’ …………… Και με το τζάκι αναμμένο το σπίτι γεμίζει ζεστασιά μαγική. 21. Ο λαός δεν …………….. (βλαχ) τι σημαίνει δεξιά! Για να μη ξεχνιόμαστε. Άλλο τώρα που η πρώτη φορά Αριστερά(;) μας τάκανε ρόιδο. 22. Η επάρατη θερίζει. Τσάκισε και το αστέρι του Άγιαξ, τον Γιόχαν …………… Ο ιπτάμενος Ολλανδός ήταν ο αγαπημένος μας ποδοσφαιριστής. Άλλαξε τη φιλοσοφία του αθλή-

ματος. Ποδόσφαιρο παντρεμένο με τέχνη. Ο αναμορφωτής της Μπαρτσελόνα έλεγε ότι το ποδόσφαιρο, που είναι διασκέδαση, παίζεται με το μυαλό. Τα πόδια απλά βοηθάνε. Αν ζούσε ο Τέλης ο Κανώτας, ο δάσκαλος, θα πενθούσε μέχρι το τέλος της ζωής του!. 23. Υπουργείο Ολιγαρχικής Επικράτησης. 24. (οριζ). Ήρθαν οι τροϊκανοί. Μ’κάρ’, μπιούρ’, βα αλάς σ τ’ νόι τσιβά ………….. καθαρ.

24.(καθ) Το …………….. έχει κηρύξει τον πόλεμο στη Δύση. Σφάζει, πυροβολεί, τρομοκρατεί. Ο θρησκευτικός φανατισμός δεν αντιμετωπίζεται εύκολα. Κάτι μου λέει όμως ότι η Δύση τους εκπαίδευσε. Θα το λουστούμε όλοι.. 25. Όταν φυσάει ………………….. τα σπαρτά καίγονται. 26. Αγκουπ’ράς τσιβά: Μπα, νου σι ………… φράγκου. 27. Όταν ανακατέψουμε το κόκκινο με το άσπρο βγαίνει ……………. 28. Ο Ουμπέρτο ……………… έφυγε και μας άφησε παρακαταθήκη το «όνομα του ρόδου» 29. (οριζ) Κατέχει δεσπόζουσα θέση σε ορχήστρα παραδοσιακών δημοτικών και ρεμπέτικων τραγουδιών, 29. (καθ) Πρώτα στη μόδα 30. Μπιρμπέκου (ελλ). 31. Βα μι ντούκου…….. γίνι σι αντούνου χίτσι. 32. Για να πετύχει ο χυμός πρέπει τα πορτοκάλια να είναι …………….. (αντίστρ). 33. Δηλώνουν άριστη ποιότητα. 34. Μάτια (βλαχ). 35. Άδειασαν τα ………………… Όλοι, και όχι βέβαια από καλοσύνη, πήραν τους παππούδες και τις γιαγιάδες στο σπίτι τους. Η σύνταξη έχει πολλή μεγάλη δύναμη όση μικρή και να είναι..

36. Το πάπλωμα είναι πολύ …………… (αντίστρ) τα πρωινά.. 37.(οριζ) Συνεχόμενα στον ορίζοντα. 37.(καθ) Μαγειρική έκφραση. 38. Στη Μύκονο και σε άλλα κοσμικά μέρη συχνάζουν διάφοροι ……………. (αντίστρ) 39. Χαζεύεις (βλαχ). 40. ……………….πας στην Καλαμάτα και ρθεις με το καλό φέρε μου ένα μαντήλι Καλαματιανό. 41. Ασκούτουρου (ελλ). 42. (οριζ) Στις συνεδριάσεις της

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ1.ΑΚΟΥ,2.ΓΚΙ,3.ΡΕ,4.ΤΖΑΜΙ,5.ΕΤΙ,6.ΦΙΔΕΣ,7.ΙΛΙ,8.ΦΙΑΤΑ,9.ΑΓΡΟΤΕΣ,10.ΦΙΦΑ-ΦΙΛΟΙ, 11.ΜΚΟ, 12.KKE, 13.ZT-ΠAO, 14.XX, 15.ΦΙΛΙ-NA, 16.ΒΟΙ, 17.ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ-ΕΡ, 18.ΕΑΜ-ΚΛΑΡΙΝΑ, 19.ΧΑΛΕΦΟΥΜΟΥ, 20.ΤΕΟ-ΤΣΟΥΤΟΥΝΑΡΛΟΥ, 21.ΑΡΓΚΣΑΣΤΙ, 22.ΚΡΟΙΦ, 23.ΥΟΕ, 24.ΟΣΤΑ-ΤΖΙΧΑΝΤ, 25.ΛΙΒΑΣ, 26.ΑΦΛ, 27.ΡΟΖ, 28.ΕΚΟ, 29.ΟΥΤΙ-ΜΟ, 30.ΚΡΙΑΡΙ, 31.ΛΑ, 32.ΑΡΕΜΥΟΖ, 33.ΑΑ, 34.ΟΚΛΙ, 35.ΓΗΡΟΚΟΜΕΙΑ, 36.ΥΡΑΒ, 37.ΙΖΟ-ΑΛΑ, 38ΠΙΒ, 39.ΧΑΣΤΙ, 40.ΣΑΝ, 41.ΤΙΝΑΖΩ, 42.ΠΥΡΑ-ΖΩΕΣ, 43.ΕΑ, 44.ΟΑ-ΟΙΝΟ, 45.ΙΕ, 46.ΑΛΑΤΖΙ, 47.ΝΕΟΥΡΙ, 48.ΣΑΝΤΙ, 49.ΣΑ, 50.ΙΩΒ, 51.ΜΕ, 52.ΤΑΙΝΙΕΣ, 53.ΟΝΕ, 54.ΘΑΧΩ, 55.ΝΗΜΑ, 56.ΟΡΠ, 57.ΝΑ-ΦΑΙ, 58.ΟΟΥ, 59.ΙΑ, 60.ΑΣΘΕΝΟΦΟΡΟ-ΟΨΗ, 61.ΟΖ, 62.ΗΡΑ, 63.ΛΟΣΤ, 64.ΚΟΨΩ, 65.ΧΑΜΠΙΝΟΥ

"!

10

'

βουλής ο εκάστοτε αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης εξαπολύει …………….. εναντίον της κυβέρνησης. 42.(καθ) Και επειδή η δική μας ζωή δε βλέπουμε να βελτιώνεται καθόμαστε στον καναπέ και παρακολουθούμε τις …………….. των άλλων 43. Ελληνική Αστυνομία, 44. (οριζ) Ολυμπιακή Αεροπορία, 44. (καθ) Τα νομοσχέδια της συγκυβέρνησης μας χαροποιούν και απ’ τη χαρά μας πίνουμε ……………… που ευφραίνει την καρδία μας. Κρασί πίναμε από χαρά και με τους νόμους των προηγούμενων κυβερνήσεων. Και έτσι από την πολλή χαρά κοντεύουμε να γίνουμε αλκοολικοί. 45. Γριές χωρίς σύμφωνα 46. Ιούου ………………. αχτάρι ουάρ’; Αντούν’τι ακάσ’. 47. Λίγα τα ………………. (βλαχ) που έπεσαν στα βουνά το χειμώνα. Το καλοκαίρι θα πούμε το νερό νεράκι. 48. Τσι ανάγκι άρι ούνου δάσκαλου; Νακ’ νου ……………… βιάρα τουτ’; Η κρίση βγάζει κακίες 49. Τα ………. εκ των σων 50. Πρότυπο υπομονής κατά τας γραφάς 51. Αλέξη είπαμε να πάρεις φιλολαϊκά μέτρα αλλά …………… το μαλακό. Όχι όλα μαζί για να τα απολαμβάνουμε ένα-ένα. 52.Επειδή τα κανάλια δεν έχουν πολλά λεφτά για νέες παραγωγές το γύρισαν στις …………… του παλιού ελληνικού κινηματογράφου. Και περνάμε υπέροχα βλέποντας αληθινά, παρεξηγημένα στο παρελθόν, διαμάντια. 53. Οικονομική Νομισματική Ένωση.54. Σκέψεις συνταξιούχου: Τα επόμενα χρόνια ……………. την υγειά μου για να μπορέσω να χαρώ την υψηλή σύνταξη των 300 ευρώ που θα μου δώσει το κράτος; Γιατί με τόσα λεφτά και τι δε θα κάνω. Εκδρομές, θέατρα, δώρα στα εγγόνια!

55. Περιβόητο το …………….. της στάθμης.

56. Θυμάστε τι αλαλούμ επικρατούσε στην ……………… (αντίστρ) ΣΥΡΙΖΑ εποχή; Τι μαγικά έκαναν οι μπαγλαμάδες και όλα τώρα παν καλά, είναι ν’ απορείς. 57. (οριζ) Μας πούλησε ο Βέλγος Γιάν Φαμπρ. Πάνω που αρκετοί σύλλογοι ηλικιωμένων κυριών είχαν βγάλει ήδη εισιτήρια για ……………. πάνε στο φεστιβάλ Αθηνών(;) και να παρακολουθήσουν την παράσταση «παλλόμενα πέη», αυτός παραιτήθηκε. Επιτέλους, το Υπουργείο Πολιτισμού να στηρίξει τους ξένους δημιουργούς. Οι έλληνες ό,τι φάγανε, φάγανε! 57 (καθ) Μάμα, τι …………. έχουμε σήμερα; Μπομπότα. Ουάου! 58. Στους βουλευτές να δίνουμε κάθε πρωί μια φέτα με βούτυρο και ανθόμελο και ένα ………….. (βλαχ) μελάτο από αλανιάρα κότα για να παίρνουν δύναμη. Πρέπει να τους φροντίζουμε. Τόσα κάνουν αυτοί για μας. 59. Λουλούδια σταυρόλεξου.

60. (οριζ) Το ΕΚΑΒ αποδυναμώθηκε. Ένα ………………… αργεί να φτάσει όπου χρειάζεται. Δεν υπάρχουν οδηγοί, δεν συντηρούνται τα αυτοκίνητα, απασχολούνται και κάμποσα για τα προσφυγόπουλα και ο υπουργός υγείας σφυρίζει κλέφτικα. 60 (καθ) Σε γνωρίζω από την …………. που με βία μετράει τη γη. 61. Διάσημος ο μάγος του ………….. 62. Σύζυγος του Δία. Ζούσε στον Όλυμπο. Βρείτε και ακούστε το ποίημα για τον Όλυμπο που απήγγειλε καταπληκτικά η Πολυτίμη Λάπα στο αφιέρωμα του ΣΚΑΪ στο Λιβάδι. Θα εκπλαγείτε. 63. Χαμένος, αγνοούμενος (αγγλ) 64. Τρομερή ιδέα του Υπουργού Οικονομικών, που την ανακοίνωσε αμέσως περιχαρής. Για να βγουν κύριε πρωθυπουργέ τα νούμερα που θέλει η τρόικα, σκέφτηκα να …………….. μισθούς και συντάξεις! Υπουργέ μου να σε φιλήσω! 65. Άμου γκούχτικου, τσι σι μπιάου; Μπιά ούνου λάπτι …………….. Καλό Πάσχα και Καλή Ανάσταση. Για τη δική μας την Ανάσταση φροντίζει ήδη ο Πολ Τόμσεν!

Η µουσική, δίνει ψυχή στον κόσµο, φτερά στο µυαλό, πτήση στη φαντασία και ζωή σε όλα. Γράφει ο Θανάσης Κοντοφάκας και ο ∆ώρυς ∆όρυς Ψαλλίδας

Ἔµπορος Ἀλεξανδρεύς (1893) Ἐπώλησ᾿ ἀκριβὰ κριθάριον σαπρόν. Αὐτὴ ἡ Ρώµη εἶναι τὸ βασίλειον τῆς καλοπληρωµῆς. Κ᾿ ἔφθασ᾿ Ἀπρίλιον: φεύγω Ἀπρίλιον. Δὲν ἔχασα καιρόν. Κάπως τὸ πέλαγος µὲ φαίνετ᾿ ὀχληρόν· µεγάλα νέφη σκέπουσι τὸν ἥλιον. Πλὴν τί; Πᾶς βράχος δι᾿ ἐµὲ κογχύλιον, ᾶς πόντος ὅµοιος πρὸς ὁµαλόν ἀγρόν. Πνεύµατα δὲν φοβοῦµ᾿ ἀέρος πλάγια. Γελῶ µε τρικυµίας καὶ ναυάγια. Ἡ Ἀλεξάνδρεια ἡ εὐρυάγυια σῷον θὰ µὲ δεχθῆ ... Αἴ, φίλοι, προσοχή! Μακρὰν τοῦ πίθου! Τίς αὐθάδης εὐωχεῖ! Μετὰ τὸν πλοῦν διψᾶ Σάµιον ἡ ψυχή. ΚΑΒΑΦΗΣ

«Ένας ολοκαίνουργιος κόσμος» Φίλιππος Πλιάτσικας. Ο νέος δίσκος του Φίλιππου Πλιάτσικα με τίτλο, «Ένας ολοκαίνουργιος κόσμος», είναι μια από τις καλύτερες και ολοκληρωμένες παρουσίες της χρονιάς που πέρασε. Ήρθε την πιο κατάλληλη στιγμή ώστε η στήλη μας να αποχαιρετούσε το 2015 και να υποδεχόταν την καινούρια χρονιά. Τούτο δεν έγινε. Έμεινε στην άκρη και σάς το παρουσιάζουμε τώρα. Θέλαμε με τούτο το δίσκο να υποδεχόμασταν τον καινούριο χρόνο. ¨Ένας καινούριος δίσκος κι ένας «ολοκαίνουριος κόσμος» που αποκαλύπτεται μόλις από τα πρώτα ακούσματα αυτού του δίσκου αναδεικνύοντας το μεράκι με το οποίο φτιάχτηκε και την περίσσια αγάπη του Φίλιππου Πλίατσικα για τη μουσική. Ο ίδιος ο Φίλιππος Πλιάτσικας λέει για τον δίσκο του: «Η αφορμή για την κυκλοφορία τούτου του δίσκου, που είναι φόρος τιμής στον ήχο που είχα πάντα μέσα μου από μικρός, είναι να κάνω μια αναδρομή στα χρόνια από το 1987 που πρωτοφτιάχτηκε, σε ένα παλιό πέτρινο σπίτι στο Μενίδι, η μπάντα που αργότερα ονομάστηκε Πυξ λαξ, μέχρι και σήμερα». Και συνεχίζει: «Έτσι, για τα δύο επόμενα χρόνια και μέχρι το 2017 (να είμαστε καλά) που συμπληρώνονται 30 χρόνια, από τότε που όλα ξεκίνησαν στην ψυχή μου κι αργότερα τα μοιράστηκα με τόσους άλλους, ο δίσκος αυτός θα ταξιδεύει παρέα με όλες εκείνες τις μουσικές και τους ανθρώπους που βρίσκονται πίσω από αυτές και με μεγάλω«Ποια είναι αυτή η ΔΕΠΥ* που με ταλαιπωρεί; Μήπως είναι η Ντέπυ, αυτό το καινούργιο κορίτσι που ήρθε στην τάξη; της Εύας Σίγουρα αυτή είναι!! Ε όχι ! Δε θα την αφήσω σε «χλωρό κλαδί», θα της κάνω την ζωή δύσκολη, όπως μου την κάνει και αυτή… και… θα την χαστουκίσω για να μάθει». Κάπως έτσι, σκέφτηκε ο Νικόλας, ο πρωταγωνιστής της ιστορίας «το κόκκινο κουτί» της Γλυκερίας Γκρέκου. Είχα την τύχη να διαβάσω, αφού μου το εμπιστεύτηκε η Γλυκερία, το κείμενο λίγο πριν την έκδοσή του. Πρέπει να ομολογήσω ότι το διάβασα αρκετές φορές. Όχι γιατί δεν το κατάλαβα ή γιατί δεν γνώριζα αυτήν την περιβόητη ΔΕΠΥ, αλλά γιατί ήθελα να μην μου ξεφύγει ούτε ένα κόμμα από την καλογραμμένη, ρεαλιστική, ευαίσθητη, τρυφερή, γεμάτη συγκίνηση και φαντασία, πλημμυρισμένη από αγάπη, χιουμοριστική, δυναμική τούτη ιστορία. Η Γλυκερία, ξέρει πολύ καλά πώς να προσελκύσει τον αναγνώστη και να τον καθηλώσει με τη γραφή της. Γνωρίζει επίσης πολύ καλά, ως δασκάλα ειδικής αγωγής, τα παιδιά και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν. Και το κυριότερο ΞΕΡΕΙ πώς να τα βοηθήσει. Το τέχνασμα με το κουτί, που μέσα του κατοικεί η περιβόητη ΔΕΠΥ, είναι εξαιρετικό! Το κόκκινο χρώμα του κουτιού, πιστεύω ότι δεν είναι τυχαία επιλογή. Το κόκκινο συμ-

σαν. Αυτό που κάποια στιγμή παρέα με το Μάνο και τον Μπάμπη ονομάσαμε… Το Rock της Δυτικής όχθης! Που ξεκίνησε λίγο πριν τη δεκαετία του 90, αλλά αναπνέοντας κι αλλάζοντας χωρίς να χρειάζεται συνθήματα φτιαγμένα με Photoshop για να υπάρχει, κατέληξε σήμερα να είναι «Ένας ολόκληρος κόσμος» όπως κι ο τίτλος αυτού του νέου άλμπουμ». Όπως καταλάβατε μέσα από τα λεγόμενα του, αυτή η νέα δισκογραφική δουλεία είναι το απόσταγμα της δικής του παρουσίας στον χώρο. Μπορεί να είναι από τις πιο σημαντικές που ακούσαμε. Μπορεί να αγαπηθεί και πρέπει να αγαπηθεί. Μπορεί να γίνει το μέσο και η απόδειξη πως οι αγάπες όχι απλά πάνε στον παράδεισο, αλλά συνοδεύονται από τις μουσικές που αγαπήσαμε ή θα αγαπήσουμε. Όπως στον παράδεισο πάνε και οι παρέες, τα πρόσωπά που αγαπήσαμε και έφυγαν πρόωρα κι εκεί θα ξανανταμωθούμε με το καλό! Με το νέο άλμπουμ «απαντάει» ο Φίλιππος Πλιάτσικας στην ανάγκη του να επαναπροσδιορίσει την προσωπική του διαδρομή και να δηλώσει παρόν, αλλά και αντάξιος στη βαριά κληρονομιά που κουβαλάει από εκείνη την παλιά παρέα που από το 1987 και μέχρι το 2004 έκαναν το σπίτι μας στέκι τους, τα όνειρά μας σημείο συνάντησης, τις αγάπες μας και τους έρωτές μας καταφύγιο. Το cd «Ένας ολοκαίνουργιος Κόσμος» είναι ταξιδιάρικος και περιέχει πολλούς και απρόσμενους συνταξιδιώτες όπως: Βασίλης Παπακωνσταντίνου, Γιάννης Μηλιώκας, Φίλιππος Πλακιάς, Παρασκευάς Θεοδωράκης, Nina Fos, Ase Kleveland, Jimmy Haursen, και δεν χρειάζεται καμιά ιδιαίτερη παρότρυνση από εμάς, ώστε να σπεύσετε να τον ακούσετε. Μία ακόμα σημαντική δουλειά και παρουσία στα μουσικά δρώμενα της χώρας μας. Μιας χώρας που προσπαθεί με κάθε δύναμη που της έχει απομείνει να επιβιώσει προσπερνώντας όλα τα δεινά που της έλαχαν, κάνοντας εκπτώσεις, διαρκείς εκπτώσεις και ελπίζοντας σε κάτι καλύτερο που δεν έρχεται. Το καλύτερο ήρθε απρόσμενα και είναι ή ίσως αποδειχτεί πως είναι, «Ένας ολοκαίνουριος κόσμος», που θα πρέπει να βρει θέση και απαντοχή στην ψυχή, στο μυαλό και στη δισκοθήκη όλων μας.

βολίζει την αγάπη, την ενότητα, το θυμό, την ωριμότητα και την δύναμη. Την ενότητα δασκάλας και παιδιού, τον θυμό του Νικόλα, την ωριμότητα Κασιάρου γραφής της Γλυκερίας, την δύναμη που πρέπει να έχουμε να αντιμετωπίζουμε τις δύσκολες καταστάσεις της ζωής και την αγάπη μας για τους άλλους και για τον εαυτό μας. Η πρωτοπρόσωπη αφήγηση δίνει ακόμα ένα δείγμα της ικανότητας της Γλυκερίας να μπαίνει στη θέση των παιδιών και να βλέπει μέσα από τα μάτια τους. Μέσα από «αυτά τα μάτια» μπορούν να κατανοήσουν και οι ενήλικες τη ζωή των παιδιών με ιδιαίτερα προβλήματα. Ήμουν εκεί δίπλα της όταν παρέλαβε το βραβείο «Πηνελόπη Μαξίμου» από το Ελληνικό Τμήμα της ΙΒΒΥ – Κύκλος του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου, το Σάββατο 2 Απριλίου. Και είμαι σίγουρη ότι εκεί δίπλα της ήταν οι μαθητές της, με τους γονείς τους και όλοι αυτοί που αγαπάμε τη Γλυκερία Γκρέκου. Την ορμή του ανέμου… έτσι θέλω να την ονομάσω. Σε ευχαριστούμε για αυτά που έγραψες και για αυτά που γράφεις Γλυκερία.

«Oρμή του ανέμου»

*Σημείωση: Η Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας(ΔΕΠΥ) είναι μια από τις συχνότερες νευροβιολογικές διαταραχές της παιδικής ηλικίας, η οποία συνεχίζεται, κατά ένα σημαντικό ποσοστό, και στην ενήλικη ζωή. Η αναγνώριση του προβλήματος συμπίπτει, στις περισσότερες περιπτώσεις, με την ένταξη στο σχολείο, εξαιτίας των αυξημένων απαιτήσεων για συγκέντρωση της προσοχής, οργάνωση και συμμόρφωση στους κανόνες. Τα χαρακτηριστικά συμπτώματα της ΔΕΠΥ, δηλ. η διάσπαση προσοχής, η παρορμητικότητα και η υπερκινητικότητα, θεωρούνται τόσο κοινά στην παιδική ηλικία, που συχνά η διάγνωση παραβλέπεται, ενώ σε πολλές περιπτώσεις τα προβλήματα που η ίδια η ΔΕΠΥ προκαλεί στη συμπεριφορά, στην κοινωνική προσαρμογή ή στη σχολική απόδοση, αποδίδονται σε άλλες καταστάσεις που μπορεί να συνυπάρχουν. Έτσι η ΔΕΠΥ παραμένει συχνά αδιάγνωστη ή εσφαλμένα διαγνωσμένη ενώ, ακόμη και όταν γίνεται η σωστή διάγνωση, δεν εφαρμόζεται πάντοτε ένα ολοκληρωμένο μοντέλο συνδυασμού θεραπευτικών προσεγγίσεων που απαιτεί η αντιμετώπιση της.

11

Αυτοκίνητο στο Λιβάδι, Δεκαετία 1930

σόνας και Τσαριτσάνης. Ο συνεταιρισμός είχε ως πρόεδρος τον Λιβαδιώτη οδηγό Κων/νο Βάντη και αντιπροέδρους τους Ηρακλή Καλδριμίδη και Κων. Σπανό. Μια από τις δραστηριότητες του συνεταιρισμού υπήρξε και η μεταφορά – εμπορία σιτηρών. Σε επίσημο συμβολαιογραφικό έγγραφο γνωστού Ελασσονίτη συμβολαιογράφου, του Ιωάννη Χρ. Παπαχρήστου, με αριθμό 6224 και τίτλο «Αγορά Ελπίδος δραχμών 5000», έχουμε την προπληρωμή σε σιτοπαραγωγό της περιοχής πριν τον θερισμό του προϊόντος. Ο παντοπώλης Περικλής Πιτένης, κάτοχος δυο σιταγρών, στις θέσεις Κεραμαργιό και Εικονοστάσι, πωλεί και μεταβιβάζει την εφετινή τυχαία πρόσοδο, όποια κι αν είναι αυτή, στην τιμή των 5.000 δρχ. στον Κων. Βάντη. Τα έξοδα θερισμού και τυχών χειροτέρευση της προβλεπόμενης παραγωγής βαραίνουν τον κ. Βάντη. Το έγγραφο συντάχθηκε την 27η Μαρτίου 1939. Από αποκόμματα διοδίων της εποχής, πληροφορούμαστε ότι για Φορτηγά, Λεωφορεία άνω των 14 θέσεων, Κάρων δίτροχων, ο φόρος διοδίων Λαμίας ήτανε 6 δρχ., ενώ στο Ειδικόν Ταμείον Μόνιμων ΟδοΈνα αυτοκίνητο (πιθανότατα μάρκας Nash) που ανεβαίνει στο Λιβάδι. Σύμφωνα με πληρο- στρωμάτων Λαρίσης, στις 12 φορίες από το διαδίκτυο, το αυτοκίνητο αυτό κυκλοφόρησε στα μέσα της δεκαετίας του 1920 Απρ 1940, ήτανε 8 δρχ. Την ίδια από την αμερικάνικη εταιρεία αυτοκινήτων Nash Motor Company. Μια Λιβαδιώτικη παρέα, περίοδο, βάσει των στοιχείων άντρες και γυναίκες, φωτογραφίζονται ακουμπισμένοι σε διάφορα σημεία του αυτοκινήτου. Τα που καταγράφονται στο Πρόγραμμα Ανασυγκροτήσεως της πρόσωπά τους οικεία, μα δυστυχώς άγνωστα. χώρας, κυκλοφορούσαν 6.425 φορτηγά αυτοκίνητα, μέσου Η πόλη της Ελασσόνας προπολεμικά. Μετά το οικονομικό κραχ του 1932 η χώρα μας μπαίνει σ έναν κύκλο οικονομικής ύφεσης και δυσκολιών. Πολιτικές αντιφάσεις, ωφέλιμου φορτίου 2,1 τόνου έκαστον, 1.800 αυτοκίνηδιχασμός, επιβολή του καθεστώτος της 4ης Αυγούστου και τελικά η Ιταλική Εισβολή τα λεωφορεία υπεραστικών συγκοινωνιών και 900 αστικών συγκοιείναι τα κύρια χαρακτηριστικά της περιόδου. Η περιοχή της Ελασσόνας βιώνει τα νωνιών και συνολικά 8.000 επιβατικά αυτοκίνητα. Το 1939(1)αντιστοιχούσαν 8 επιβατιαντίστοιχα προβλήματα. Όμως η ζωή, παρ’όλες τις δυσκολίες, συνεχίζεται. Λιβαδιώ- κά αυτοκίνητα σε 1.000 κατοίκους και ισάριθμα φορτηγά. Σε πωλητήριο συμβόλαιο την 2α Ιουνίου 1937 στην Ελασσόνα, διαπιστώνουμε ότι η τες οδηγοί συνεταιρίζονται με Ελασσονίτες συναδέλφους τους και ιδρύουν ένα επαγγελματικό σωματείο. Έτος ιδρύσεως το 1937. Ένα οικογενειακό αρχείο, του δικηγόρου αξία ενός φορτηγού μάρκας Φορντ, ανοικτό, βάρους δυο τόνων, εκείνη την περίοδο ανέρχονταν στις 100.000 δρχ. Ο τότε συμπατριώτη μας Αναστάσιου Κ. αντιπρόεδρος, Ηρακλής Καλδριμίδης, Βάντη, μας αποκαλύπτει κάποιες ως εκπρόσωπος υπογράφει την αγορά ξεχασμένες πτυχές της καθημερινότου φορτηγού για λογαριασμό του τητας της δεκαετίας του 1930 στην συνεταιρισμού «Η Πρόοδος». ευρύτερη περιοχή της Ελασσόνας. Ο Επαγγελματικός Συνεταιρισμός Στοιχεία της εποχής εκείνης που Αυτοκινητιστών Ελασσόνας «Η Πρόαπορρέουν από τα έγγραφα του οδος» αρχικά διέθετε έναν στόλο 10 αρχείου Βάντη είναι: η δραστηριοποίγράφει ο Λάζαρος Γ. Μπάμπας αυτοκινήτων, τα οποία στη συνέχεια ηση της γαλλικής Ανώνυμης Ασφαλιαυξήθηκαν. Τον Οκτώβριο του 1940, στικής Εταιρίας επί της Ζωής «Η ΕΝΩΣΙΣ» ( L’ UNION) το έτος 1932, ο Σύλλογος Ιδιοκτητών Αυτοκινήτων Λαρίσης & κατά την έναρξη του Ιταλοελληνικού πολέμου, τα φορτηγά του συνεταιρισμού επιτάΠεριφέρειας με μηνιαία συνδρομή δέκα (10) δραχμών το 1933, η μετοχική εταιρία «Ο χθηκαν από το Ελληνικό Δημόσιο. Σε χειρόγραφη Αμπελών» εδρεύουσα στην Λάρισα, η οποία πουλούσε φορτηγά αυτοκίνητα το 1936, απόδειξη με ημερομηνία 29 Απρ 1941, καταγράφεη έκδοση ειδικής άδειας ασκήσεως μικροεπιτηδευματία το 1935, η Ανώνυμος Ασφαλι- ται ότι, τα υπ αριθμών 31899, 33815, 33837, 34688, στική Εταιρία Ζωής Πυρός και Ατυχημάτων «ΑΣΤΗΡ» το 1938, το υποκατάστημα της 33846, 36050, 31920, 35637, 31894, 31447, 30295, Τράπεζας Αθηνών στον Τύρναβο το 1940 και η ύπαρξη υποκαταστήματος της Εθνι- 34689 φορτηγά αυτοκίνητα του Συνεταιρισμού κής Τράπεζας της Ελλάδος στην Ελασσόνα του 1940, όπου εκεί οι επαγγελματίες οδη- «Πρόοδος» έλαβαν ως μερική αποζημίωση το ποσό γοί πληρώνανε τις εισφορές στο Ταμείο Συντάξεων Αυτοκινητιστών. Για τον ιδιοκτή- των 30.000 δρχ. για την επίταξή τους από τις υπητη φορτηγού το ποσό της εισφοράς το 1939 ανέρχονταν στο ποσό των 32 δρχ. το ρεσίες του Ελληνικού Δημοσίου. Σε μια δικαστική διαμάχη για την κυριότητα ενός μήνα. Εάν ο ίδιος ήτανε ιδιοκτήτης και άλλου φορτηγού, τότε το ποσό για το 2ο ήτανε φορτηγού, το οποίο βρέθηκε παρατημένο στην 15 δρχ. το μήνα. Στις αρχές του 1937, η κυβέρνηση της εποχής προέβη σε καταργήσεις και συμπτύ- Καλαμπάκα μετά την επίταξή του, ενεπλάκη ο ξεις διοδίων. Τότε καταργήθηκαν και τα διόδια Ελασσόνας – Τυρνάβου. Στην Εφημε- συνεταιρισμός το διάστημα 1942 – 1944, αντιδικώρίδα της Κυβερνήσεως του Βασιλείου της Ελλάδας, την 9η Απριλίου 1937, Αρ. Φυλ. ντας με δυο μέλη του, που θεωρούσαν το αυτοκί136, βρίσκουμε στα περιεχόμενα της το διάταγμα «Περί συμπτύξεως των Ειδικών νητο δική τους ιδιοκτησία. Η διαφορά τελικά λύθηΤαμείων Οδοποιίας Τυρνάβου, Ελασσόνας και Αλμυρού μετά του Ειδικού Ταμείου κε στο δικαστήριο. Κατά τη διάρκεια της Ιταλογερμανικής κατοχής Επαρχιακής Οδοποιίας του νομού Λαρίσης». Εκεί στην σελίδα 5, στο 1ο άρθρο, αναγια να μετακινηθεί κάποιφέρεται ότι: από 1ης Απριλίου 1937 καταργούνται τα Ειδικά Ταμεία Επαρχιακής ος επαγγελματίας από μια πόλη σε μια άλλη απαιτούΟδοποιίας Τυρνάβου, Ελασσόνας και Αλμυρού, νταν ειδική άδεια από το φρουραρχείο της περιοχής. Για συμπτυσσόμενα μετά του Ειδικού Ταμείου ένα επαγγελματικό ταξίδι από την Λάρισα στον Βόλο ο Επαρχιακής Οδοποιίας του νομού Λαρίσης. πρόεδρος του συνεταιρισμού Κων. Βάντης ζήτησε και Ο Επαγγελματικός Συνεταιρισμός Φορτηπήρε ειδική άδεια από το φρουραρχείο Λάρισας. Η γών Αυτοκινήτων Ελασσόνας «Η Πρόοδος», διάρκεια της άδειας ήτανε μιας ημέρας (24 ώρες), από το καταστατικό του οποίου συστάθηκε την 9η 23/7/1943 έως 24/7/1943, και ο κάτοχός είχε την υποΦεβρουαρίου 1937 και εγκρίθηκε με την υπ’ χρέωση να την υποδείξει τόσο κατά την άφιξή του όσο αριθμόν 4517/1937 απόφαση του Υπουργείου και κατά την επιστροφή του στους αρμόδιους ΚαραΕργασίας, είχε τα εξής μέλη: 1) Νικόλαος Μεζίμπινιέρους. λης του Ελευθ. (Λιβάδι), 2) Αθανάσιος Δήμου Αξίζει εδώ να σημειωθεί ότι ο Νικόλαος Ελ. Μεζίλης του Αντων. (Λιβάδι), 3) Βασίλειος Δήμου του υπήρξε ο πρώτος Λιβαδιώτης που ανέβηκε στο χωριό με Αντων. (Λιβάδι), 4) Αντώνιος Σπανός του Δημ. αυτοκίνητο. Το γεγονός αυτό συνέβη το 1928, με αυτοκίνητο μάρκας Ντόϊτς. Ένα (Λιβάδι), 5) Κων/νος Σπανός του Δημ. (Λιβάδι), 6) Φώτιος Σακελαρίου του Βασ. (Ελασσόνα), 7) Αστέριος Ζήτρος του Ζήση (Ελασσό- χρόνο πριν, το 1927, ο αντιπρόεδρος της τότε κοινότητας Λιβαδίου, κ. Λάζαρος Κασνα), 8) Γιώργος Ζήτρος του Ζήση (Ελασσόνα), 9) Σίμος Καρασίμος του Μιχαήλ (Ελασ- σιάρος, είχε καταφέρει με ενέργειές του προς τον νομάρχη της περιοχής να γίνει ο δρόσόνα – Συκιά), 10) Αναστάσιος Χατζημπούσιος του Κων/νου (Λιβάδι), 11) Ηρακλής μος Λιβάδι – Δολίχης. (Εφημερίδα Λιβάδι Ολύμπου).

1. Τα οδικά δίκτυα στην πορεία προς τον Ελληνοϊταλικό πόλεμο, Ηλίας Καφάογλου Καλδριμίδης του Φιλίππου (Τσαριτσάνη), 12) Κων/νος Βάντης του Αναστ. (Λιβάδι) Άπαντες ήτανε επαγγελματίες αυτοκινητιστές και σωφέρ. Μόνιμοι κάτοικοι Ελασ- - Σεπτέμβριος 2013

«Η Πρόοδος» Επαγγελματικός Συνεταιρισμός Φορτηγών Αυτοκινήτων Ελασσόνας