Ιούνιος 2015

ΔΗΜΟΨΗΦΙΣΜΑ 2015

Γιατί μπαμπά…;

OΧΙ στο ΟΧΙ … ψήφισε το Λιβάδι ! Κόντρα στο ρεύμα πήγε το Λιβάδι στο δημοψήφισμα που διενεργήθηκε την Κυριακή 5 Ιουλίου.

Οι κάτοικοι της χώρας κλήθηκαν μετά από σαράντα περίπου χρόνια να αποφασίσουν, σύμφωνα με την κυβέρνηση που πρότεινε και το δημοψήφισμα, αν εγκρίνουν ή δεν εγκρίνουν τα νέα μέτρα. Τα αποτελέσματα σε πανελλαδικό επίπεδο ήταν σε ποσοστό 61,31 % υπέρ του ΟΧΙ και 38,69 % υπέρ του ΝΑΙ. Το Λιβάδι αποφάσισε, όμως, με δικά του κριτήρια και κανόνες αλλιώς. Οι Λιβαδιώτισσες και οι Λιβαδιώτες ψήφισαν σε ποσοστό 42,80 % υπέρ του ΟΧΙ και 57,20 % υπέρ του ΝΑΙ με την αποχή να φτάνει στο 39,28%. Ο χρόνος, η ιστορία και οι επόμενες γενιές θα κρίνουν και αυτό το αποτέλεσμα. συνέχεια στη σελίδα 8

ΠΑΝΗΓΥΡΙ ΝΙΚΟΣ ΚΑΡΑΪΣΚΟΣ ΠΡΟΦΗΤΗ ΗΛΙΑ ΘΑ ΜΕΙΝΕΙ ΓΙΑ ΠΑΝΤΑ ΣΤΗ ΜΝΗΜΗ ΜΑΣ Με πολύ καλό καιρό και καλή διάθεση γιόρτασαν και φέτος οι κάτοικοι του Λιβαδίου το πανηγύρι του Προ-

φήτη Ηλία. Φέτος, λίγο η οικονομική κατάσταση στην οποία βρισκόμαστε, λίγο το γεγονός ότι ήταν εργάσιμη μέρα, συνέβαλαν στο να μην έχει πολλούς επισκέπτες το χωριό. Την παραμονή, στο ξωκλήσι του Προφήτη Ηλία τελέστηκε ο πανηγυρικός Εσπερινός με την παρουσία πολλών πιστών. Ανήμερα, το πρωί, πλήθος κόσμου ανηφόρισε στο ξωκλήσι να παρακολουθήσει τη θεία λειτουργία, να απολαύσει τα χορευτικά τμήματα του Εξωραϊστικού Συλλόγου και να γευτεί τα καθιερωμένα σουβλάκια από τους πάντα μερακλήδες και αειθαλείς ψηστάδες του Συλλόγου. Το πανηγύρι μετά την κάθοδο της εικόνας από τους Καβαλάρηδες στο χωριό συνεχίστηκε -πού αλλού;- στον Πλάτανο! Ο καλός καιρός, η ζωντανή λαϊκή μουσική, το κέφι και η ζωντάνια των νέων συνέβαλαν στο να στηθεί ένα μεγάλο γλέντι που κράτησε ως αργά το βράδυ.

ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΚΑΡΔΙΕΣ ΜΑΣ Πέθανε και κηδεύτηκε στην Κατερίνη στις 11 Iουνίου 2015 ο Νίκος Καραΐσκος. Έφυγε πολεμώντας, αντιμετωπίζοντας με αξιοπρέπεια τα σοβαρά προβλήματα υγείας που τον ταλαιπωρούσαν τα τελευταία χρόνια. Ό,τι κι αν αναφέρει κανείς για τον Νίκο Καραΐσκο δε μπορεί παρά να είναι λίγο σε σχέση με τα όσα έχει προσφέρει στο Λιβάδι όλες τις προηγούμενες δεκαετίες. Φοιτητής ακόμη στην Παιδαγωγική Ακαδημία της Λάρισας έδειξε το ενδιαφέρον του για την δημοσιογραφία αρθρογραφώντας σε διάφορες εφημερίδες. Πολύ γρήγορα, μετά από κάποια δοκιμαστικά πρώτα φύλλα, ξεκίνησε τον Ιούλιο του 1973 την έκδοση της εφημερίδας «Λιβάδι Ολύμπου», που για 30 ολόκληρα χρόνια σημάδεψε ανεξίτηλα την πολιτιστική, πολιτική και κοινωνική ζωή του Λιβαδίου. Δεν υπήρξε σχεδόν καμιά πτυχή της ζωής του Λιβαδίου που να μη επηρέασε ο ΝΚ με την έντονη παρουσία του. Τα γραφεία της εφημερίδας του ήταν πάντα πόλος έλξης της νεολαίας του Λιβαδίου. Μεθοδικά, συστηματικά, ο

«δάσκαλος» Νίκος Καραΐσκος δημιούργησε σχολή γύρω του, την οποία πλαισίωσαν δεκάδες νέοι και όχι μόνο. Ο απαράμιλλος τρόπος του να εμπνέει και να ενθουσιάζει δημιούργησε μια πολιτιστική άνοιξη που κράτησε πολλά-πολλά χρόνια και που μέχρι και σήμερα ακόμη αποδίδει καρπούς. Όσο αφορά τον Εξωραϊστικό Σύλλογο, υπήρξε από τα πιο δραστήρια ιδρυτικά του μέλη, διετέλεσε πρώτος του πρόεδρος και τον στήριξε μέχρι το τέλος του. Αγκάλιασε και στήριξε απ’ την αρχή την εφημερίδα μας «Λιβάδι» και, παρά την ελάχιστη όραση που του είχε απομείνει, συγκέντρωσε και τακτοποίησε με το δικό του μοναδικό, συστηματικό τρόπο, όλα μας τα φύλλα σε ενιαίο ηλεκτρονικό αρχείο. Ο Εξωραϊστικός Σύλλογος, η εφημερίδα μας, αλλά και όλο το Λιβάδι είναι φτωχότεροι χωρίς τον Νίκο Καραΐσκο. Η μνήμη του όμως θα μας συντροφεύει πάντα και οι δρόμοι που χάραξε θα μείνουν για πάντα ανοιχτοί. Ας είναι ελαφρό το χώμα που τον σκεπάζει.

Μπαμπά, όταν λέμε «όχι»… εννοούμε ΟΧΙ ! Τι δεν καταλαβαίνεις…; "Το ΟΧΙ αποκοιμήθηκε στην αγκαλιά του ΝΑΙ" Η μεγάλη εβδομάδα των Παθών του Ιούλη! Δύο εγκεφαλικά κι ένα έμφραγμα μέσα σε μία βδομάδα. Παρ' όλα αυτά αντέχουμε ως λαός! Το πρώτο εγκεφαλικό το πάθανε όλοι εκείνοι που πίστεψαν πως, σταματώντας οι διαπραγματεύσεις με την αναγγελία του δημοψηφίσματος, θα βγούμε από την Ευρωζώνη και το Ευρώ, άρα καταστροφή. Το δεύτερο εγκεφαλικό το πάθαμε όλοι εκείνοι που πιστέψαμε πως με το δημοψήφισμα θ' άλλαζαν τα πράγματα προς το καλύτερο και θα αποφεύγαμε ίσως τα σκληρά μνημόνια. Πλάνην οικτρά! Λογαριάζαμε χωρίς τον ξενοδόχο, τον Τσίπρα και την κυβέρνησή του! Ένα μεγάλο και βροντερό ΟΧΙ του λαού στα σκληρά μέτρα κατάντησε μέσα σε ώρες, ένα μεγάλο ΝΑΙ. Ναι σε όλα, με κατεβασμένα χέρια και σπασμένα φτερά. Αλήθεια, γιατί κύριε πρωθυπουργέ το εξαγγείλατε, για μικροκομματικά παιχνίδια; Τι κερδίσατε, μήπως για να πάμε πιο "εύκολα" σε 3ο μνημόνιο και να καθαρίσετε την "μπουγάδα" στο κόμμα; Ήσασταν πολλοί και λαλούσανε πολλά κοκόρια και σε διαφορετικές ώρες. Εγώ, όμως, που είμαι από χωριό, θα σας πω πως τα κοκόρια ή ο κόκορας μπορεί να λαλεί απ' τα άγρια χαράματα μέχρι τα ξημερώματα με σκοπό να "ξυπνήσουν" όλοι και όλα. Τώρα, αν εσείς (στο ΣΥΡΙΖΑ) δεν θέλετε να τους ξυπνήσετε όλους, ξυπνήσατε εμένα απ' το όνειρο! Μ' αφήσατε μετέωρο και άφωνο… Είχα κατέβει, βλέπετε, από τον καναπέ, είχα παρατήσει το τηλεκοντρόλ, είχα σελώσει και το άλογο και ήμουν έτοιμος να καλπάσουμε όλοι μαζί τον καινούριο "δρόμο", το όνειρο της δικαιοσύνης! Αλλά η ριμάδα, δυστυχώς, για να "γυρίσει τον ήλιο, θέλει, θέλει δουλειά πολλή, θέλει κι οι ζωντανοί να δίνουν το αίμα τους"! Γιατί μη μου πείτε ότι δεν καταλάβατε ότι τώρα θα μας το ρουφήξουν όλο, θα μας το η συνέχεια στη σελίδα 3

μεγάλα & σχόλια και νέα

Μικρά

Ένα παλαιότερο δημοψήφισμα

κωμωδώντας την παρωδία δημοψηφίσματος θα παίρνω το μήνα 1800 ευρώ, μου έδωσαν ο γελοιογράφος της εποχής, Χριστοδούλου, και αύξηση !) δημοσίευσε τη γελοιογραφία. που βλέπετε.

Κίνηση Ζωής

Κινητή Ιατρική Μονάδα

Στις αρχές του Ιούνη, από 5 έως 12, για Δημοψήφισμα διενεργήθηκε και στις 8 Δεκεμβρίου του 1974 με το ερώτημα «Αβασί- άλλη μια φορά, επισκέφτηκε το Λιβάδι μια κινητή ιατρική μονάδα της περιφέρειας Θεσσαλίας, με γιατρούς διαφόρων ειδικοτήτων για παιδιά. Το φορτηγό στάθμευσε έξω από το 1ο Δημοτικό Σχολείο. Το ενδιαφέρον υπήρξε μεγάλο και αρκετοί γονείς ανταποκρίθηκαν, φέρνοντας τα παιδιά για προληπτικές εξετάσεις.

Αδέσποτα Προβλήματα είχαμε στο Λιβάδι από αδέσποτα σκυλιά, τα οποία επιτέθηκαν σε παιδιά που εκείνη την ώρα πηγαίνανε στο σχολείο. Είναι ένα σημαντικό θέμα για την ασφάλεια όλων των πολιτών μα πρωτίστως των παιδιών. Θα πρέπει σύντομα οι αρμόδιες αρχές να φροντίσουν ώστε με τον καταλληλότερο τρόπο να απομακρυνθούν τα αδέσποτα τετράποδα. λευτος ή Βασιλευομένη Δημοκρατία». Στο Πρώτες Βοήθειες Λιβάδι σε εκείνο το δημοψήφισμα προσήλθαν Σεμινάριο με θέμα την παροχή Πρώτων 2.075 ψηφοφόροι. Υπέρ της Αβασίλευτου Δημοκρατίας ψήφισαν 1.151 (55,1%) και υπέρ Βοηθειών πραγματοποιήθηκε στα μέσα Ιουνίτης Βασιλευομένης Δημοκρατίας 921 (44,9%). ου στο Ζάννειο από το νοσοκομείο Λάρισας και την Τοπική κοινότητα Λιβαδίου. Οι Λιβαδιώτες παρακολούθησαν το σεμιΝΑΙ και ΟΧΙ νάριο και αντιλαμβανόμενοι πως πρόκειται Άλλο ένα δημοψήφισμα, που διενήργησε μάλιστα η χούντα, έγινε το 1968. Το εκλογικό για σοβαρό ζήτημα ζωής και θανάτου προχώσώμα κλήθηκε να εγκρίνει με «Ναι» ή «Όχι» ρησαν σε έρανο για την αγορά ενός απινιδωτή!

Όταν η πολιτεία μένει μόνο στα λόγια… Τη δημιουργία και εγκατάσταση ασύρματου δικτύου wi-fi στο Λιβάδι έχει ξεκινήσει εθελοντικά μια ομάδα νέων και κυρίως φοιτητών, σε συνεργασία με επαγγελματίες του χωριού. Ήδη οι διοργανωτές του όλου εγχειρήματος έχουν έρθει σε επαφή με την ομάδα που έχει δημιουργήσει και συντηρεί εδώ και χρόνια το αντίστοιχο δίκτυο στο Σαραντάπορο και ενημερώνουν τους κατοίκους του Λιβαδίου για την όλη προσπάθεια. Η εφημερίδα παρακολουθεί το θέμα προς ενημέρωσή σας και βρίσκεται στην διάθεση των διοργανωτών για την όποια βοήθεια και στήριξη της ζητηθεί.

– «Μαθές δεν εματάγινε τέτοιο κουτί ρημάδι «ΟΧΙ» να ρίχνεις το πρωί, να βγαίνει «ΝΑΙ» το βράδυ…»

σχέδιο συντάγματος το οποίο είχε νωρίτερα δημοσιοποιηθεί. Δικαίωμα ψήφου δεν είχαν οι πολιτικοί κρατούμενοι οι οποίοι είχαν συλληφθεί και εκτοπιστεί από τον Απρίλιο του 1967. Κυρίαρχη στη διαφημιστική εκστρατεία της χούντας ήταν η λέξη «ΝΑΙ», η οποία προωθήθηκε από όλα τα μέσα της εποχής, όπως αφίσες, έντυπο υλικό, ραδιοφωνικές και τηλεοπτικές εκπομπές και εφημερίδες. Τελικά το «ΝΑΙ» έλαβε 92,2% (!) και το «ΟΧΙ» 7,8%. Δια-

Οι καλοί λογαριασμοί… στην ουρά του ΑΤΜ Αναστάτωση δημιουργήθηκε, όπως σε όλη την χώρα, και στο Λιβάδι από το κλείσιμο των τραπεζών στις αρχές Ιουλίου. Η όλη κατάσταση δημιούργησε όμως και διάφορες κωμικοτραγικές καταστάσεις όπως ο μονόλογος ενός παππού που περίμενε στην ουρά για ανάληψη από το ΑΤΜ: -Αμ τσι γκίνι τσι νγκλισιρ τράπιζα… ιόυ λουάμου 600 ευρώ σύνταξη του μέσου, τώρα, τσι βα σκότου ντι 60 ευρώ τζούα, βαλιάου του μέσου 1800 ευρώ, ντιάντιρ σ αύξηση ! (Αμ τι καλά που έκλεισαν τις τράπεζες... εγώ έπαιρνα 600 ευρώ σύνταξη το μήνα, τώρα, που θα βγάζω από 60 ευρώ την ημέρα,

ΕΥΧΕΤΗΡΙΟ Στην πολυαγαπημένη μας εγγονή Ελένη Χατζήνα που αποφοίτησε από τη Νομική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσ/νίκης, ευχόμαστε ολόψυχα καλή σταδιοδρομία. Οι παππούδες: Χρήστος και Πελαγία Μπέλη

ΕΥΧΑΡΙΣΤΗΡΙΟ Ευχαριστούμε θερμά την εταιρεία ηλεκτρονικών υπολογιστών Γ. ΚΟΝΤΟΦΑΚΑΣ - Β. ΠΑΝΤΖΙΑΛΑΣ ΟΕ για τη δωρεάν τεχνική βοήθεια στην επισκευή του φορητή υπολογιστή της εφημερίδας. εφημερίδα «Λιβάδι»

2

Εφημερίδα «Λιβάδι». Ιδιοκτήτης: Εξωραϊστικός Σύλλογος Λιβαδίου Τηλ./Fax: 24930 41281 Δ/νση: Λιβάδι Ελασσόνας Τ.Κ. 40002 Εκδότης: Δημήτρης Καψάλης (ο/η εκάστοτε πρόεδρος του Ε.Σ.Λ.) Συντακτική Eπιτροπή: Κιτσούλης Δημήτρης, Μητώνας Γιώργος, Τσαχαλίνα Γλυκερία, Γιάγκου Γλυκερία, Λάζαρος Μπάμπας. Φωτογραφία: Κώστας Ψαλλίδας. Φιλολογική Επιμέλεια: Κιτσούλης Δημήτρης. Συνεργάτες: Mητώνας Αθ. Γιώργος, Μπάμπας Λάζαρος, Γκρέκου Γλύκα, Ψαλλίδας Θεόδωρος, Καψάλης Θάνος, Ψαλλίδας Κώστας, Καπέτης Ευριπίδης, Κοντοφάκας Αθανάσιος, Γκατζούνης Γιάννης, Πάππας Λάζαρος, Προκόβας Kώστας, Τσαχαλίνα Γλυκερία, Καψάλης Τάσος, Σαλαβέρης Λάζαρος, Μητώνας Αθ Μπάμπης. Κατασκευή-Ενημέρωση ιστοσελίδας: Ζήσκος Βασίλης, Σελιδοποίηση: Γραφικές Τέχνες «deonarts» Θεόδωρος Ψαλλίδας, Ερμού 15 Κατερίνη Τηλ.: 6938 245714, www.deonarts.com, e-mail: info@deonarts.com Ετήσιες Συνδρομές: Εσωτερικού 20 €, Εξωτερικού 30 €. Ηλεκτρονική Δ/νση: www.exsylogos.gr • e-mail: exsylogos@exsylogos.gr

Στην δωρεά ενός εξωτερικού απινιδωτή προς την κοινότητα Λιβαδίου προχώρησαν ο κος Πανίδης Κων/νος και η σύζυγός του Ευανθία Μπουτζέτη του Μιχαήλ αποδεικνύοντας έμπρακτα την αγάπη τους για το Λιβάδι αλλά και την αλληλεγγύη τους προς τον συνάνθρωπο στους δύσκολους καιρούς που ζούμε . Τα θερμά μας συγχαρητήρια και ευχόμαστε η κίνηση τους να βρει και άλλους μιμητές.

Το χαπάκι… της ανάληψης Οι Λιβαδιώτες δεν ήτανε εξοικειωμένοι με το να κάνουν συναλλαγές και κυρίως αναλήψεις από τα αυτόματα μηχανήματα των τραπεζών. Έτσι, όταν διαπίστωσαν πως το όριο ανάληψης ήτανε 60 ευρώ ημερησίως, έβαλαν στο ημερήσιο πρόγραμμά τους και την συναλλαγή – ανάληψη από το ΑΤΜ. Έτσι, κάθε μέρα, πήγαιναν την ίδια ώρα που είχαν πάει και την προηγούμενη να κάνουν την ανάληψη: -Ν τσέμ λα τράπιζ κάθε τζούα ίδια ουάρ κα

ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΑΝΑΝΕΩΣΕΙΣ ΚΑΤΕΡΙΝΗ ΜΠΕΛΛΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ ΜΑΓΙΩΝΑ ΑΜΑΛΙΑ ΜΑΓΙΩΝΑΣ ΘΩΜΑΣ ΜΠΕΛΛΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΝΤΑΜΠΟΣ ΑΝΕΣΤΗΣ ΚΑΛΦΑΣ ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ ΣΥΜΕΩΝΙΔΟΥ ΜΑΡΙΑ ΕΛΑΣΣΟΝΑ ΜΠΙΣΜΠΑΣ ΛΑΖΑΡΟΣ ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ ΒΕΡΓΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ

κούμ λόμου χ΄πχιλι, σ ν στέμου σ σειράουα, ιόου χίου ντιπου Νίκλου σ νταπόια ντι μίνι ιάστι Κώσλιου…

(-Πάμε στην τράπεζα κάθε μέρα την ίδια ώρα, όπως όταν παίρνουμε τα χάπια μας, και ξέρουμε και τη σειρά μας ο καθένας, εγώ είμαι πίσω από τον Νίκο και πίσω από μένα είναι ο Κώτσιος…).

ΛΗξΙΑΡΧΙΚΑ από 4-6-2015 έως 30-7-2015 ΓΑΜΟΙ Μαντζάρας Θεόδωρος – Καλαμπόκη Δήμητρα Τσακνάκης Κων/νος – Καψάλη Καλλιόπη Ντάμπος Αναστάσιος – Αντωνίου Άννα ΒΑΠΤΙΣΕΙΣ Ντάμπος Δημήτριος - Διονύσιος ΘΑΝΑΤΟΙ Τζέβος Χαράλαμπος, Σαλαβάτης Πέτρος, Γκρίζου Ευθαλία, Αντωνίου Νικόλαος, Γαζέτης Θωμάς, Γαζέτης Αναστάσιος, Καψάλη Μαρία

ΓΙΑ ΝΑ ΤΑΚΤΟΠΟΙΗΣΕΤΕ ΤΗ ΣΥΝΔΡΟΜΗ ΣΑΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΗΣΤΕ ΜΕ ΤΟΥΣ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΤΕΣ ΜΑΣ Λιβάδι: Καραΐσκος Βαγγέλης (Φούρνος πλατείας) τηλ.: 6977941165 ή 24930 41914, Καψάλης Νίκος τηλ.: 6972 424 090, Μεταξιώτης Αντώνης «Αρχοντικό» τηλ.: 6974 593 556, Ψαλλίδας Κώστας τηλ.: 6973 859 199. Κατερίνη: Γαζέτης Γιάννης τηλ.: 6974 708 344, Καπέτης Βαγγέλης τηλ.: 6972 303 903, Καρανίκας Τάκης τηλ.: 6977 306 830, Κοντοφάκας Αθανάσιος τηλ.: 6944 593 547, Καψάλης Θάνος τηλ: 6976 264 150, Μαρώσης Γιώργος τηλ.: 6972 333 938, Ντάμπου Κατερίνα τηλ.: 6976 719 462, Σαλαβέρης Λάζαρος τηλ.: 6973 320 387, Τζέβος Κώστας τηλ.: 6979 960 782. Λάρισα: Γαλάνη Αυγή τηλ.: 6978 748 402, Σαλαβέρης Κώστας τηλ.: 6974 629 258 Ελασσόνα: Πάππας Λάζαρος τηλ.: 6973 201 477. Θεσ/νίκη : Μπάμπας Λάζαρος τηλ.: 6974 595 197, Παμπέρης Βαγγέλης τηλ.: 6977 957 800 Για οποιοδήποτε άλλο θέμα που αφορά την εφημερίδα: διαφημίσεις, ανακοινώσεις, αλλαγές διευθύνσεων ή παράπονα, απευθυνθείτε στην Οικονομική επιτροπή: Γαζέτη ξανθή 6976123615, Πάπας Λάζαρος 6973201477, Καψάλης Δημήτριος 6979420202 ή στα e-mail: atzias@yahoo.com και dimkaps@hotmail.com είτε στην Συντακτική Επιτροπή.

ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΕΣ ΤΟΥ ΕξΩΤΕΡΙΚΟΥ Οι συνδρομητές μας του εξωτερικού (αλλά και του εσωτερικού) μπορούν να καταθέτουν τις συνδρομές τους στον ΑΡΙΘΜΟ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΥ της Α.Τ.Ε.

2500102962239 με IBAN:GR5604305210002500102962239. Θα πρέπει οπωσδήποτε στην εντολή μέσω τράπεζας, να αναγράφεται το ονοματεπώνυμο του καταθέτη.

Πωλείται διώροφο σπίτι (50 τ.μ. Πωλείται Οικία στο κέντρο του έκαστος), πέτρινο, ανακαινισμένο χωριού δίπλα στο Δημαρχείο. κ. και πλήρως επιπλωμένο, με μεγάλη Παπαδημητρίου Τηλ: 6932 643 011 αυλή και με εξαιρετική θέα στον Όλυμπο, στην περιοχή της ΠαναΠωλείται οικόπεδο 420 τ.μ., με γίας στο Λιβάδι. Τηλ.: 6979 405 132 οικία προ του 1955 στο Λιβάδι Πωλείται σπίτι με οικόπεδο στην Ολύμπου με ανεμπόδιστη θέα στον Όλυμπο. Περιοχή Κιόσκι. περιοχή Φωστήρα. Τηλ.: 6973 596 365 Τηλ.: 24930 41432 & 41346 Πωλείται οίκημα, μαγαζί και σπίτι στο Λιβάδι. Τηλ.: 6973 309 916 ΧΡΗΣΙΜΑ ΤΗΛΕΦΩΝΑ Δημ. Κοιν.: 24933 50400 - Κ.Ε.Π.: 24930 41 917 - A/T Λιβαδίου: 24930 41 11, Ιατρείο: 24930 41 205 - Φαρμακεία: 24930 41 120 & 24930 41 909 - Γ.Π.Σ.: 24930 41 237 Λύκειο: 24930 41 394 - Γυμνάσιο: 24930 41 049 - Δημ. Σχολείο: 24930 41 172

συνέχεια από τη σελίδα 1

πιουν και με μεγάλη ευχαρίστηση. και τα γκολ πέφτουν βροχή, οπότε είστε Το έμφραγμα, φυσικά, το πάθαμε όλοι μας σαστισμένοι γενικώς, σαν αυτό που λέμε (το εγώ, το εμείς, το εσείς), με το που ανακοι- "εντός εκτός κι επί τ' αυτά "! Φυσικά δεν είπανώθηκε το τρίτο επαμε πως όλα είναι μαύρα "Το ΟΧΙ αποκοιμήθηκε στο ΣΥΡΙΖΑ. Όχι, κύριε χθές μνημόνιο και το ξεπούλημα της περιουΤσίπρα, δεν είπαμε πως στην αγκαλιά του ΝΑΙ" δεν σίας μας με το "νέο διαπραγματευτήκαΤΑΙΠΕΔ". Κι όλα αυτά τε σκληρά, πως δεν το μέσω μιας αριστερής κυβέρνησης! Μάλλον παλέψατε. Δεν είπαμε εμείς ότι θα διασπαστείστρίψαμε πολύ απότομα αριστερά! Και το τε, ότι θα γίνετε νέος Παπανδρέου (ο μεσαίκαράβι έγειρε, αλλά το απίστευτο είναι ότι ος). Δεν τσιμπήσαμε εμείς την προπαγάνδα μέσα σ' αυτή την κοσμοχαλασιά και φουρτού- της τηλεόρασης όλο αυτό τον καιρό. Δεν να κάποιοι καταφέρνουν και κοιμούνται, τους είμαστε εμείς κατά των plan B, ούτε κατηγο"πιάνει ύπνος", ενώ λυσσομανούν τα "ράους". ρούμε αυτούς που αντιστέκονται. Δεν είπαμε Χρεοκοπήσαμε εδώ και πέντε χρόνια, αλλά εμείς Ευρώ πάση θυσία, εσείς το κάνατε…Δεν κανείς δεν το λέει ανοιχτά. Η αλήθεια πονάει αρνηθήκαμε εμείς να νικήσουμε τον φόβο και η αριστερά, ακόμα κι αυτή, κρύβεται πίσω όπως το ζητήσατε, άλλο που εσείς δεν το από τις μισές αλήθειες. Τώρα αν μας λένε και καταφέρατε. Δεν είπαμε εμείς πως θα διαγράψέματα, αυτά σύντομα θα φανούν. Το σίγου- ψετε τον Βαρουφάκη, τον μόνο υπουργό ρο είναι πως, βαδίζοντας με όλα αυτά τα νέα οικονομικών που δεν έμοιαζε με τους προκαμέτρα που μας φορέσανε, σε δύο τρία χρόνια τόχους του, τον Παπακωνσταντίνου, τον θα είμαστε στην ίδια ή και χειρότερη θέση από Βενιζέλο, τον Στουρνάρα. Τους θυμάστε; Όχι τη σημερινή, εκτός κι αν λάμψει η δικαιοσύ- δεν είπαμε εμείς πως ήσασταν όπως οι προηνη… γούμενοι από εσάς, υποτελείς στην απραξία, Έτσι κι αλλιώς, μετά από τέτοιο χαστούκι πως δεν προσπαθήσατε… χρειάζεται αναγκαστικά χρόνος για να συνέλ- Αλλά να, πέντε μήνες εντός των τειχών, θεις και, μέχρι τότε, να δούμε αν θα αλλάξει. είδαμε ελάχιστα πράγματα και με τα τελευταία Γιατί άμεσο φως στον ορίζοντα δεν φαίνεται γεγονότα "μείναμε κάγκελο". Πάνω που από πουθενά. πιστέψαμε πως στον αγώνα Ε.Ε. – Ελλάδα θα ΠΑΣΟΚ, ΝΔ θα αργήσουν να μπουν στο βάζαμε γκολ. ξέρετε, τώρα, το πάθος της κεργήπεδο, επειδή είναι σοβαρά τραυματίες… Το κίδας φουντώνει εύκολα με μία ή και με μισή ΠΟΤΑΜΙ είναι νέο και έπαθε ρήξη χιαστού, φάση. επειδή βιάστηκε να μπει νωρίς στο γήπεδο και Ανεβήκαμε στα σύννεφα και μας προσγειώχωρίς την άδεια του προπονητή… σατε απότομα. Εμείς φταίμε! Το ΚΚΕ είναι μεγάλο σε ηλικία, οπότε αντέ- Ήταν, βλέπετε, κι εκείνος ο στίχος "Αξίζει χει ή αλλιώς βγάζει δε βγάζει ένα ημίχρονο, να ζήσεις το όνειρο κι ας είναι η φωτιά του να εκτός κι αν πάρει μεταγραφή τον σε κάψει"! ΑΝΤΑΡΣΥΑ. Η δε ΧΡΥΣΗ ΑΥΓΗ έφαγε πολ- Να μωρέ, θέλαμε τον κόσμο και τον θέλαμε λές πέτρες και βαρυστομάχιασε. τώρα, για μας και για τα παιδιά μας! Έγκλημα Μ' αυτά και μ' αυτά, κύριοι του ΣΥΡΙΖΑ, είναι; είστε μόνοι στο γήπεδο, αλλά δεν ξέρετε σε Θα μου πείτε τώρα, ε δεν έγινε και τίποτα ποια εστία να κάνετε επίθεση, για να βάλετε "τι είχες Γιάννη, τι είχα πάντα…" γκολ, έχετε μπερδευτεί. ΕΛΠΙΖΩ να μην είστε Πάλι θα πορευτούμε, θα ξαναφτιάξουμε τη παντελώς άσχετοι με το ποδόσφαιρο. ξέρετε, ζωούλα μας, θα μιλήσουμε πάλι για όνειρα και είναι διεθνές παιχνίδι. έχει ο Θεός… Κι ενώ εντός της χώρας δεν έχετε αντίπαλο Συνηθισμένοι είμαστε. αντάξιο, παρ' όλα αυτά μένετε κλεισμένοι Να μη σας πω, πως ο Σεπτέμβρης θα μας στην άμυνά σας, επειδή μάλλον εκτός χώρας, βρει πάλι στους δρόμους… στο ευρωπαϊκό πρωτάθλημα, είστε ουραγοί Συμβιώτης

Η Εφημερίδα της ΣΤ΄ Τάξης Σε προηγούμενο φύλλο σχολιάσαμε την πραγματικά αξιόλογη προσπάθεια μαθητών της ΣΤ’ Τάξης του Δημοτικού σχολείου Λιβαδίου, οι οποίοι, ως μικροί δημοσιογράφοι κατάφεραν να εκδώσουν τρία φύλλα μαθητικής εφημερίδας. Παραθέτουμε ένα μικρό δείγμα από το τρίτο και τελευταίο φύλλο. Η εφημερίδα μας εύχεται στα παιδιά καλές διακοπές και καλή πρόοδο! Ελπίζουμε, φυσικά, οι εκκολαπτόμενοι και ταλαντούχοι δημοσιογράφοι μας να αναλάβουν αυτοί στο μέλλον τα ηνία της ενημέρωσης για το χωριό μας!

ΠΩΣ ΠΕΡΑΣΑΝ 6 ΧΡΟΝΙΑ ΣΤΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ! Αχ!! Πώς πέρασαν 6 χρόνια στο Δημοτικό άραγε. Πώς πέρασαν 6 τάξεις τόσο γρήγορα. Ακόμα θυμάμαι την πρώτη μέρα που πρωτομπήκα σε αυτό το σχολείο, στην πρώτη δημοτικού και τώρα βρίσκομαι στην τελευταία τάξη του δημοτικού την ΣΤ΄! Που ήμασταν τα πιο μικρά και πιο ήσυχα και τώρα είμαστε τα πιο μεγάλα και πιο φασαριόζικα παιδιά του σχολείου. Αχ πώς πέρασε τόσος καιρός; Πόσο θα μου λείψουν τα μαθήματα του Δημοτικού; Πόσο θα μου λείψει αυτή η τάξη, που κάναμε μάθημα για τρία συνεχόμενα χρόνια; Πόσο θα μου λείψουν οι δάσκαλοι που με κόπο προσπάθησαν «να μας βάλουν μυαλό»; Που με πείσμα και υπομονή μας διδάξαν αυτά που μέχρι τώρα μάθαμε; Αυτοί οι δάσκαλοι που δεν άφησαν να χάσουμε καμία εκδρομή ακόμα και μερικές φορές που ήταν αρνητικοί μαζί μας! Πόσο θα μου λείψουν οι φωνές μικρών και μεγάλων στους διαδρόμους για εκδρομή; Πόσο θα μου λείψουν αυτοί οι δάσκαλοι που δεν μας θύμωναν ποτέ, ακόμα και όταν κάναμε καταλήψεις; Αχ γιατί πέρασε τόσο γρήγορα ο καιρός; Γιατί ήρθε η ώρα να αποχαιρετίσουμε το Δημοτικό, το δεύτερο σπίτι μας; Αχ αυτά τα 6 χρόνια μπορεί να πέρασαν, άλλοτε με χαρές και άλλοτε με λύπες, αλλά θα μου λείψουν !!! Η συντακτική ομάδα Μακρίνα Γαζέτη, Θεοδώρα Μπαζούκη, Μαρία-Ερίζα Πρέγκα, Κασσάνδρα Σκάλα, Ειρήνη Χαλκιά, Κωνσταντίνος Γκόγκος, Άρμπρι Μπαρδη, Δημήτρης Μπίσμπας Βαγγέλης Μπόλης, Δημήτρης Ντάμπος, Έρις Ντρέου, ξενοφών Τσανούσας.

γράφει ο Ντι Λιβάδι

στή μέθοδός τους. Οδήγησαν τις αιχμάλωτες σε γνωστό μέρος του βουνού για δυο μερόνυχτα. Έκανε τα παζάρια του, έχοντας την κόρη σε κρυφό μέρος, στην περιοχή μεταξύ «καλογριάς» και «πούρνου» όπου και υπήρχε και μια Πέτρα (στριάχα, σκέπαστρο) η οποία πήρε και την ονομασία «κιάτρα αλι Αρινάκ’». Τις απελευθέρωσε αφού πήρε τα λύτρα που ζήτησε.Στο ημερολόγιο του Δημητρού έγραφε: θεός βοήθησε για την εξαγορά της κυρίας ΕΝΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙ -ΜΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ «ο μου Γιούλους και της θυγατέρας μου Αικατερί« ΚΙΑΤΡΑ ΑΛΙ ΑΡΙΝΑΚΑ» νης ,όπου εισέβαλαν εντός του οίκου μου και την συνέλαβαν εις τας 30 Ιανουαρίου την εβδόμη ώραν της νυχτός και την απήγαγαν εις την Η ΑΡΠΑΓΗ ΤΗΣ ΑΡΙΝΑΚΟΥΣ καλύβαν του Χατζηγώγου πλησίον και εκεί Κάνας κλέφτης δεν το κανε, κλέφτης και καπεεστάλησαν τα λύτρα. 1878 απαίσιο έτος». τάνιος / Χρήστος Νταβέλης το κανε μαζί με τα Έτσι πάνω στον πόνο της αρπαγής γράπαιδιά του / Μες το Λιβάδι πάτησε στου Δημηφτηκε το τραγούδι της Αρινάκους. Λένε ότι το τρού το σπίτι / Την Αρινάκου άρπαξε μαζί με τη τραγούδησε ένας Λευτέρης Γκάστρας, ξυλουρμητέρα / το δρόμο που την πήγαιναν, στη γός το επάγγελμα, που ήταν ο αγαπητικός της στράτα που πηγαίνουν / Παρακαλούσ’ η κόρη Ρινάκους. Ο πατέρας της, σημαντικός της εποκι έλεγε, με δάκρυα πικραμένα / Παιδιά ποιος χής, για να μην αμαυρώσει την τιμή της κόρης είστε ο πρώτος σας, ποιος είν' ο αρχηγός σας / του, τον κατήγγειλε, με αποτέλεσμα ο αγαπηΝα μου χαρίσει τη ζωή, τα δροσερά μου νιάτα / Γιατί ‘μαι κόρη για παντρειά, κόρη αρραβωνια- τικός να φυλακιστεί. Για την ιστορία, η Θεσσαλία, εκτός από την σμένη επαρχία Ελασσόνας(γραμμή Μελούνας),και η (ηχογραφημένο από Βασ. Τσιρογιάννη και Ήπειρος, εκτός από την περιφερεία της Άρτας, Βασ. Μπατζογιάννη) προσαρτήθηκαν στο Ελληνικό κράτος το 1881 Σύμφωνα με την ιστορία και την παράδοση, με τη συνθήκη του Βερολίνου. στα χρόνια της Τουρκοκρατίας, το χωριό μας Εκ των υστέρων, κατά τα γεγονότα που είχε πολλούς προύχοντες, έχοντες και κατέχο- ακολούθησαν, φαίνεται ότι η ληστεία έγινε για ντες που θα λέγαμε σήμερα. Τούτο συνέβαινε να ενισχυθεί ο αγώνας του «Μακεδονικού κομιδιότι οι Τούρκοι τάτου». Μακεεφάρμοζαν μια δονικό Κομιτάχαλαρή διοίκηση, το είναι η επιβέβαια αφού τροπή αγώνα έπαιρναν ό,τι για την απελευζητούσαν. Λόγω, θέρωση της λοιπόν, του υπόλοιπης πλούτου του το Ελλάδας από Λιβάδι δεχόταν τους Τούρκους. συχνά επιθέσεις Σε λίγες μέρες από ληστές έγινε η αποτυΤούρκους αλλά χημένη επανάκαι από ληστασταση του Ολύντάρτες Έλληνες. μπου, το 1878, Οι παρεμβάσεις Από Αριστερά : Τσιρογιάννης Βασίλης, Μπατζογιάννης Βασί- που ξεκίνησε όμως των πλου- λης και ο συνεργάτης της εφημερίδας μας Καπέτης Ευριπίδης. από το Λιτόχωσίων με τις πολυρο. πόθητες λίρες για τους ληστές έσωζαν το χωριό Στην επιτροπή συμμετείχε και ο γιατρός από τα χειρότερα. Αθανάσιος Αστερίου, Λιβαδιώτης, που γεννήΈνας από τους δυνατούς προύχοντες που θηκε το 1840 στη Θεσσαλονίκη από γονείς από την ιστορία του δείχνει ότι κοίταζε την Λιβαδιώτες , σπούδασε Ιατρική και υπηρετούσε πάρτη του, ανήκε στα «τζάκια» της εποχής, ήταν ως γιατρός την εποχή εκείνη στο Λιβάδι. Ο ο Δημητρός Δημητριάδης - Παπαγεωργίου. Ο Αστερίου ήταν φλογερός πατριώτης και η ζωή Δημητρός ήταν μεγαλέμπορος, προμηθευτής του του όλη συνδέθηκε με αγώνες κατά των Τούρτουρκικού στρατού, με αποτέλεσμα να μπαίνει κων κατακτητών. στα μάτια Τούρκων και Ελλήνων για τις λίρες Η πιθανή μείωση του ηθικού γοήτρου της του. Έκανε πέντε παιδιά αλλά έζησε μόνο η μία κόρης του Δημητρού μέσα στην κλειστή κοινωτου κόρη, Κατερίνα (Αρινάκου στην εντοπία). νία του χωριού κατά τον 19ο αιώνα, με τα Υπεραγαπούσε την οικογένειά του, έμενε στο αυστηρά ήθη, οδήγησε το γιατρό, που ενδεχομεγαλύτερο σπίτι-αρχοντικό του χωριού, στην μένως ένοιωθε τύψεις, να μη διστάσει και να ενορία της Παναγίας, κοντά στην εκκλησία. Το παντρευτεί την κόρη του προύχοντα. Μετά σπίτι του από ό,τι θυμούνται οι παλιότεροι ήταν την επανάσταση του 1878, παντρεύτηκε την διακοσμημένο με τοιχογραφίες ξενόφερτες, είχε Αικατερίνη (Ρινάκω) Παπαγεωργίου, κόρη του δε και υπηρέτες. Σήμερα δεν υπάρχει μετά την Δημητρού. Έζησε 15 χρόνια μαζί της, έκανε καταστροφή του από την πυρκαγιά του Ιούνη τέσσερα παιδιά, αλλά ο Αστερίου πέθανε στα του1943 από τους Γερμανούς καταχτητές. Ο Σέρβια το 1893 από καρδιακό νόσημα. Υπάρχει λήσταρχος, λοιπόν, Γεώργιος Νταβέλης , και όχι και η προτομή του στο χωριό. ο Χρήστος Νταβέλης που λέει το τραγούδι, (πληροφορίες Γιώργος Ράπτης, Γ. Συνεφάκης) έκανε τη ληστεία, του τραγουδιού. Ο Χρήστος Νταβέλης του τραγουδιού, που Ο Νταβέλης, είναι ο Γιώργος Δούκας του το πραγματικό του όνομα είναι Νάτσιος, έζησε Λουκά, γεννήθηκε στη Γαλατινή Κοζάνης από το 1832 μέχρι το 1856. Ληστής στις περιο(Κοντσικό) το 1848 και πέθανε στο Μακρυχώρι χές Αττικής και Βοιωτίας, ήταν αρβανιτόβλατης Λάρισας το 1923. Γρήγορα βγήκε στο κλαρί χος καταγόμενος από την Αράχοβα ή από τα και στο τέλος έκανε τη δική του αντάρτικη Στείρα Ευβοίας. Για διάφορους λόγους βγήκε ομάδα. Έβαλε δε σκοπό στη ζωή του να διώξει το ληστής στα γύρω βουνά ,όπου οργάνωσε και δυνάστη κατακτητή από τις σκλαβωμένες περιοτη δική του ομάδα. Κατά το έτος 1853 έδρασε χές της Θεσσαλίας, της Μακεδονίας, και της Ηπείρου. Οι σύντροφοί του επειδή στην τόλμη στην περιοχή μας, τη Θεσσαλία. Δεν έχει όμως και στην αποκοτιά έμοιαζε του λήσταρχου που καμιά σχέση με τον Νταβέλη που έκανε την αναφέραμε παραπάνω, Χρήστου Νταβέλη, του απαγωγή. Το παρακάτω τραγούδι που ακούγεκόλλησαν το προσωνύμιο αυτό, το οποίο τον ται και αυτό στο Λιβάδι είναι για την αφεντιά ακολουθούσε παντού στη Μακεδονία. Τιμήθηκε του. ΝΤΑΒΕΛΗΣ (αρχηγός συμμορίας στο ως αγωνιστής και επίσημα Μακεδονομάχος. Ζέμενο Βοιωτίας-1850) Από ό,τι φαίνεται, πληροφορήθηκε ότι στο Λιβάδι υπήρχε κάποιος πλούσιος παράγοντας, ο Κατακαημένη Αράχωβα, Νταβέλη, μωρέ Δημητρός, που είχε μια κόρη, την οποία υπεραΝταβέλη μωρέ Χρήστο Νταβέλη, Άρτα και γαπούσε. Δεν έχασε την ευκαιρία, λοιπόν, να Καρπενήσι αρπάξει λύτρα. Ο σκοπός βέβαια της επιχείρησης -Τους κλέφτες τι τους κάνατε, Νταβέλη, των ληστών ήταν να αιχμαλωτίσουν τον ίδιο τον μωρέ Νταβέλη μωρέ Χρήστο Νταβέλη, τους Δημητρό, αλλά πρόλαβε και κρύφτηκε σε καπνοΚολοκοτρωναίους; δόχο (του μπουχάρου, καθώς λένε στην ιστορία Στο Ζέμενο τους κλείσανε, Νταβέλη μωρέ οι παλιοί). Έτσι αιχμαλώτισαν, κλέβοντας, την Νταβέλη μωρέ Χρήστο Νταβέλη, τους πολεκόρη Αρινάκου-(Κατερίνα), τη μητέρα της, και μάει ο Μέγας. δυο υπηρέτριες. Εξάλλου, αυτή ήταν και η γνω-

3

Είναι εκείνη που μας έφερε στον κόσμο και μας μεγάλωσε. Είναι μία, μοναδική και ξεχωριστή για τον καθένα μας. Τρέχει για όλους και για όλα με αυταπάρνηση, αλλά είναι και υπερπροστατευτική. Προλαβαίνει τα πάντα και λατρεύει τα παιδιά της όπως κανένας άλλος πάνω στη γη. Το πρόσωπο της λάμπει όταν γελάει και είναι πάντα η ομορφότερη στον κόσμο!!! Όταν όμως κάτι πάει στραβά… Αν θυμώσει… Μεταμορφώνεται σε θηρίο ανήμερο… και τότε «άφλτς γκούβατς!!» (βρές την τρύπα σου)!!! Όπως και αν είναι, ήρεμη ή θυμωμένη, όταν κάθεται και ξεκουράζεται ή ανάμεσα στο όλο τρέξιμο από τις δουλειές, της ξεφεύγουν, συχνά, συγκεκριμένες ατάκες που συντροφεύουν τις μνήμες μας. Είναι η Λιβαδιώτισσα μάνα, (αν και θα μπορούσε να είναι και οποιαδήποτε άλλη μάνα), με μια ευρεία γκάμα από ατάκες, ανάλογα με την περίσταση και την ψυχική της διάθεση. Ιδού λοιπόν οι κατηγορίες της Λιβαδιώτισσας μάνας μέσα από τις ατάκες της: 1) Η ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΗ Κασι νου ιαράμου ιόου αουά βα ν μκά πόρτσιλι - γέρνιλι (Αν δεν ήμουν εγώ εδώ θα μας έτρωγαν τα γουρούνια - τα σκουλήκια) 2) Η ΠΑΡΑΠΟΝΕΜΕΝΗ Ατσιά ιάστι φχαριστόλουλου τσι β κρ΄σκούι (Αυτό είναι το ευχαριστώ που σας μεγάλωσα) Β΄ρ΄σέβασι λα πρίντζ (κανένας σεβασμός στους γονείς) Μι μκάτου ανλι τουτς (με φάγατε όλα τα χρόνια) 3) Η ΤΑξΙΔΙΑΡΑ Σι νλιάου πέρλου σι φούγκου κου βόι αουά…( να πάρω την τρίχα μου να φύγω με εσάς. εδώ..)

4) ΚΤΗΤΙΚΗ Φιτσόρλου νι, φιάτα νι, πουλίκλου αμέλου, κικιντόνα νι, κιντισίτλου νι (Το αγόρι μου, το κορίτσι μου, το πουλάκι μου, η όμορφή μου, ο όμορφός μου) 5) ΦΙΛΟΖΩΗ Παλιο κ΄τσάουα, κασι τι λιάου ντι κουάντ, νου τς ιάστι αρς΄νι γουμάρα γουμάρου (Παλιό σκύλα, αν σε πιάσω από την ουρά, δεν έχεις ντροπή γαϊδούρα-γαϊδούρι ) 6) ΛΟΓΙΚΗ Κ΄τσέ; κ ακς!!!!!! (Γιατί ; γιατί έτσι!!!!)

7) ΜΕ ΓΝΩΣΕΙΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ Πάλι βα τι λάι, ούνου γιρμέ β ατζουκάτς κου άπιλι, ντα πόια αρκουράτς, (Πάλι θα πλυθείς, κάθε τρις και λίγο παίζετε με τα νερά και μετά κρυώνετε) Χίι λάτου, νου ες ναφουάρ, βα τι μπάτ βίντουλου (Είσαι πλυμένος, μην βγαίνεις έξω, θα σε χτυπήσει ο αέρας) Νι αράσιτου ιθκάτιλι (Μου τρίψατε τα σωθικά)

Ιστορίες για αγρίους Η ΛΙΒΑΔΙΩΤΙΣΣΑ ΜΑΝΑ Γράφει ο Γιώργος Αθ. Μητώνας - http://istorieslivadi.blogspot.com

Ν γ’ν’ουσίτου ίνιμα, νι αντράτου ίνιμα μπουρλόγκου (Μου γανώσατε την καρδιά, μου βρωμίσατε την καρδιά) 8) ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗ Ιόυ, κα βόι, φρ’μτάμου, λάμου, μπ΄λτιάμου – τάττα π΄στιά όι , αγκ’ρκά μούλιλι, φιτσιά κου γερμανόουλου

σκουλαρίκι από την μύτη να μου περάσετε) 13) Ο ΘΑΛΑΜΟΦΥΛΑΚΑΣ Μουτάζβ ντι του σόμνου απιρί – αντουνικ’… (Σηκωθείτε από τον ύπνο ξημέρωσε νύχτωσε…)

(Εγώ σαν εσάς ζύμωνα, έπλενα, έπλεκα – ο μπαμπάς σας έβοσκε πρόβατα, φόρτωνε τα μουλάρια , έφτιαχνε -όργωνε με το αλέτρι) Αντράρ λούμια φουμιάλι τ’ χάρι, νόι ζούζουλι κριστέμου (Κάνει ο κόσμος παιδιά για χάρη, εμείς ζώα μεγαλώνουμε) Νου βιντέτς λάε Κώστα αλι Μαρίκ… κάθε ντουμίνικ λα μπισιάρκ – κουμ δγιβ’σιάστι - τσι αντρέπτου ιάστι (Δεν βλέπετε τον Κώστα της Μαρίκας… κάθε Κυριακή στην εκκλησία πως διαβάζει - τι ντυμένος που είναι) 9) ΠΟΥ ΠΡΟΕΙΔΟΠΟΙΕΙ Κου αγκ’τάνου (Με προσοχή) Β αντράι την πήχη (Σας έκανα τον πήχη – σας έδωσα το μέτρο - σας προειδοποίησα) Νίλατς (Αλίμονο σου – θα δεις νίλα) 10) ΠΡΟΝΟΗΤΙΚΗ Αλ’ξιά ζμιάνα, βα β γιν’ β΄ρ΄αρόου ναφουάρ σ βα ν αντρ΄μου πιργέλιου λα λούμι (Άλλαξε βρακί, θα λιποθυμήσεις έξω και θα γίνουμε ρεζίλι στον κόσμο) 11) ΜΕ ΥΠΟΣΧΕΣΕΙΣ Ντι μίνι νου άρι ξανά τσαπρακό (Από εμένα δεν έχει ξανά τίποτα) 12) Η ΜΟΔΑΤΗ Κασι β αντάρου ξανά… κιρκέλ’ , τσιρτσέλου ντι του νάρι σιν τρ΄τσέτς (Άμα σας ξανακάνω εγώ… κρίκο,

14) ΔΙΚΑΙΗ Κούντου βα τι αντάρι πρίντι, βα μι αντούτσι αμίντι (Όταν θα γίνεις γονιός, θα με φέρνεις στο μυαλό) 15) ΕΙΡΩΝΙΚΗ Βίνις ου αφλάς κάλια…ντι μπ΄ζάρι βα β αντουν΄μου (Ήρθες, τον βρήκες τον δρόμο… από το παζάρι θα σας μαζεύουμε) 16) ΜΕΤΑΦΥΣΙΚΗ Σι μόρου, σι νγκλίντου όκλιλι σ ουρέκλιλι, νε σι β άβντου νε σι β βέντου (Να πεθάνω, να κλείσω τα μάτια και τα αυτιά μου, να μην σας ακούω να μην σας βλέπω Κάσι μόρου βα μι κ΄φτάτς (Άμα πεθάνω θα με ζητάτε) Βα ν κουνουστέτς αξία αντα β αρμ΄ν κόχια γκουάλ’ (Θα καταλάβετε την αξία μας, όταν θα μείνει άδεια η κόχη ) 17) ΕΦΕΥΡΕΤΙΚΗ Βόι βρέτς ουν μηχάνημ σι τάλι π΄ράτζι

ΕΥΧΑΡΙΣΤΗΡΙΟ

4

Ο πρόεδρος και τα μέλη της Δημοτικής Κοινότητας Λιβαδίου, εκ μέρους όλων των κατοίκων του Λιβαδίου, ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ Τον κύριο Πανίδη Κων/νο και τη Λιβαδιώτισσα σύζυγό του, κυρία Μπουτζέτη Ευανθία του Μιχαήλ για τη δωρεά ενός εξωτερικού απινιδωτή RESCUE SAM τελευταίας τεχνολογίας προς την Κοινότητα Λιβαδίου. Με τιμή, Ο πρόεδρος και τα μέλη της Δημ. Κοιν. Λιβαδίου

τα σι β’ λουάτς πουθαρόου λου (Εσείς θέλετε ένα μηχάνημα να κόβει λεφτά για να ικανοποιηθεί ο πόθος σας) Τα σι τι αντάρι τίνι όμου, βρέι φούστι κου μηχανίουα (Για να γίνεις εσύ άνθρωπος, θέλεις ξύλο με την μηχανή) 18) ΠΟΥ ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΕΙ ΤΗΝ ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΤΗΣ ΤΑξΗ Τζούου νουάπτι αντούκου β΄ρλίγκα βόι κα δούλ’ (Μέρα νύχτα φέρνω γύρω εσάς σαν δούλα) 19) Η ΑΜΕΤΟΧΗ Εμ νου φτιξίτς βόι, τάττα τσι νου λια μέρους σι β μπάγκ του σειράου (Εμ δεν φταίτε εσείς, ο μπαμπάς σας που δεν παίρνει μέρος να σας βάλει σε σειρά) 20) Η ΘΡΗΣΚΕΥΟΜΕΝΗ Σι άπ΄ρ ντιμνιτζόουλου τσι βα βιντέμ ντι τίνι (Να φυλάξει ο θεός τι θα δούμε από εσένα) Νι σκουάσιτου πίστη νουάου (Μου βγάλατε νέα πίστη) Μι ατζούμτσιτου στο αμήν (Με φτάσατε στο αμήν) 21) ΥΠΟΜΟΝΕΤΙΚΗ Αστιάπτ σι ν τσεμ ακάς, σ΄βα σλι σκότου ουρέκλιλι (Περίμενε να πάμε σπίτι, και θα σου τα βγάλω τα αυτιά) Σι φούγκ ουάσπιστλι, σ’ βα τι αντρέγκου νταπόια (Να φύγουν οι φίλοι - καλεσμένοι και θα σε διορθώσω μετά) 22) Η ΜΑΚΑΒΡΙΑ Βα σλι τάλιου τσουάρλι (Θα σου τα κόψω τα πόδια) Βα τι τάλιου πρ πράγκου ντι ούσ’ (Θα σε κόψω πάνω στο κατώφλι της πόρτας) Βα τι ασπίντζουρ, σ’ βα ντάου φούμου ντι του ν΄ρι (Θα σε κρεμάσω και θα σου βάλω καπνό από τις μύτες) 23) Η ΑΘΩΑ Νου κ΄ρτίι τσιβά ντι λούκριλι αβουάστι… (Δεν πείραξα τίποτα από τα πράγματα σας…)

24) Η ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΔΑ Όταν σε φωνάζει να μαζευτείς από τα σοκάκια: -Γιώώώργοοοο…..(ανεβάζοντας ή κατεβάζοντας τον τόνο λες και τραγουδάει όπερα)

Kόκκινη κλωστή δεμένη στην ανέμη τυλιγμένη δωσ’ της κλώτσο να γυρίσει παραμύθι να αρχινήσει

Ιόου φουρφουράει β΄ρι ντουάου μπισ΄ν΄!!!. Νεαρή κοπέλα κάνει τις δουλειές στο σπίτι, ενώ ο πατέρας της κάθεται στον οντά και καπνίζει την πίπα του. ξαφνικά από τον οντά ακούγονται κάποιοι παράξενοι δυνατοί ήχοι...! Και η κόρη, απευθυνόμενη στον πατέρα της, λέει: -Μπαμπάκα ατούν’, μι ντούκου σι αντούνου στράνιλι, κ΄τσε βα γίν΄ πλουάι.

(- Μπαμπάκα, μπουμπουνίζει, πάω να μαζέψω τα ρούχα, γιατί μάλλον έρχεται βροχή).

-Έλα αουά μώρ ζούρλ΄, νου βετζ σουάρλι; Ιόου φουρφουράει β΄ρι ντουάου μπισ΄ν΄!!!. (- Έλα εδώ βρε τρελή, δεν βλέπεις τον ήλιο; Εγώ έριξα μερικές κλανιές!!!) ιαράμου σι όου ακό

Ο ΜΕΤΑΝΑΣΤΗΣ Αφήγηση: Γιάννης Κυλώνης (Κούσης)

Επιμέλεια-παρουσίαση: Τάσος Καψάλης (Γκρούντζας)

«Την ξενιτιά, την ορφανιά, την πίκρα, την αγάπη, τα τέσσερα τα ζύγιασαν, βαρύτερα είν’ τα ξένα (δημοτικό)

Μετανάστης φεύγω τώρα αχ μανούλα μου, και στα χέρια σου αφήνω πια τη γυναικούλα μου. ( Αποστ. Καλδάρας – Πρόδ. Τσαουσάκης 1957 λαικό.)

ΛΙΒΑΔΙ γύρισα πήγα στον Καραγιαννίδη Αριστείδη. Εκεί δούλεψα και μετά έφυγα στο Οικογένεια Κυλώνη Νικολάου και Μαρίας, το γένος Μαστροθανάση. Είμαστε Βέλγιο. τέσσερα αδέρφια: ο Γιάννης, ο Αντώνης, η Αντιγόνη και ο Χαρίλαος. ΒΕΛΓΙΟ Γεννήθηκα στο Λιβάδι Ολύμπου το 1937. Τα παιδικά μου χρόνια ήταν πάρα Βέλγιο αρχίζει για μένα η βαριά και πολλή σκληρή δουλειά. Ήταν η πιο Στο πολύ δύσκολα για μένα. Όταν έγινα εφτά χρονών, έπρεπε να βοηθήσω τον πατέδουλειά που υπήρχε στον κόσμο. Τα ανθρακωρυχεία του Βελγίου τα ΟΕΣ. σκληρή ρα μου και τη μητέρα μου, γιατί ήμουν ο μεγαλύτερος από τα αδέρφια μου. από το Λιβάδι και πήγαμε στην Αθήνα για εξετάσεις ιατρικές. Μετά από Φύγαμε Η μητέρα μου και ο πατέρας μου με μεγάλωσαν με μεγάλη δυσκολία. Υπήρχε εβδομάδα, αφού κάναμε πολλές εξετάσεις και μας εγκρίναν οι γιατροί, ήταν μία μεγάλη φτώχια και μιζέρια. Με μεγάλη φροντίδα φρόντιζαν για εμάς και με τεράπολλοί οι οποίοι κόπηκαν, μας λένε ότι στις 22 Νοεμβρίου 1962 θα φύγετε με και στια οικονομία και πολύ δουλειά προσπαθούσαν να κάνουν και λίγη περιουσία. Ο καράβι «ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗΣ» για την Ιταλία και μετά με το τρένο στο Βέλγιο. το πατέρας και η μητέρα μας ήταν πολύ άξιοι και κατάφεραν να κάνουν πάρα πολλά ταξίδι ήταν δύσκολο και όταν φτάσαμε ήμουν πεθαμένος. Δεν είχαμε ιδέα Το χωρίς να βρούνε τίποτε. Ήταν αρκετά περήφανοι και το εκτιμούμε αυτό ιδιαιτέμας περίμενε. Μας καλωσορίσανε στο Βέλγιο και μας βάλανε σε ένα δωμάτιο τι ρως για τους γονείς μας. Μετά από όλα αυτά, εγώ κάπως μεγάλωσα και, καθώς μαζί με άλλα 20 άτομα. Ήμασταν ΄Ελληνες, Τούρκοι, Πορτογάλοι και Ιταμεγάλο ήμουν ο μεγαλύτερος απ’ όλα τα αδέρφια, ο πατέρας μου βασιζόταν σε μένα για Μας έκαναν και πάλι πολλές εξετάσεις και μας ενημέρωσαν ότι ήρθαμε στο λοί. να τον βοηθήσω και να συμμετάσχω στα οικογενειακά βάρη, όπως και έγινε. για μία σκληρή δουλειά και, εάν δεν ακολουθούσαμε το πρόγραμμα του Βέλγιο ξεκινάω λίγα για τη ζωή μου. Πήγα στο σχολείο στην πρώτη και στη δεύτερη θα μας στείλουν πίσω στην Ελλάδα. ορυχείου, τάξη για λίγους μήνες, με διέκοψαν και ξανάρχισα με πολύ μεγάλη δυσκολία. Στην Έπρεπε να τρώμε σούπες, γάλα και βούτυρο. Τρώγαμε σε μία Ιταλική καντίΤετάρτη τάξη δεν πήγαινα ταχτικά στο σχολείο γιατί με έπαιρναν για δουλειές. Με το φαγητό δεν είχα πρόβλημα αλλά είχα με τον ύπνο.15 άτομα από διανα. Έτσι έμεινα πίσω σε σχέση με τα άλλα παιδιά στα μαθήματα. Ο δάσκαλος ήταν φυλές στο ίδιο δωμάτιο. Δεν μπορούσαμε να μιλήσουμε, δεν γνωρίζαμε φορετικές πολύ αυστηρός μαζί μου γιατί πήγαινα αδιάξένη γλώσσα. Το μόνο που ξέραμε και λέγαμε βαστος και αυτό ήταν άδικο για μένα. Το μας ήταν ένα BONJIOUR, δηλαδή μεταξύ σχολείο ήταν ένα μαρτύριο. Με το ζόρι πήγα καλημέρα. δύο με τρεις μήνες στην Πέμπτη τάξη και Καθίσαμε μία εβδομάδα για να γνωρίσουμε σταμάτησα. το μέρος. Ήταν Νοέμβριος και είχε κάθε μέρα Τότε άλλη επιλογή δεν υπήρχε. Οι γονείς ομίχλη στο Βέλγιο, αυτό όμως δε με πείραξε. μου ήταν φτωχοί και ο πατέρας μου δεν είχε Είχα μεγάλη αγωνία να κατέβω στα ΟΕΣ. τη δική του δουλειά. Έπρεπε για την εποχή Όταν ήρθε η μέρα να πάμε στη δουλειά, εκείνη να πάω τσοπάνος στο Λιβάδι. Να φτάσαμε έξω από το ανθρακωρυχείο και βοσκήσω αγελάδες και πρόβατα. Έτσι το υπήρχε μια μαυρίλα παντού. Ήμασταν 100 1948 το φθινόπωρο πήγα για πρώτη φορά για άτομα. Οι περισσότεροι μόλις είδαν τη μαυρίδουλειά στον Πιτσιάβα. Η δουλειά μου ήταν λα χωρίς να κατέβουν κάτω είπαν «αύριο κιόνα βόσκω τα γελάδια και η σύμβαση ήταν λας» φεύγουμε για την «Ελλάδα». Στο τέλος εξάμηνη, από 26 Οκτωβρίου του Αγίου Δημηάλλοι φύγαν και άλλοι μείναμε. τρίου μέχρι τον Απρίλιο του Αγίου ΓεωργίΠριν κατεβούμε κάτω, πέρασα στα γραου(από κι έμεινε και η φράση τ΄ Αη-Γιωργιού φεία, πήραν όλα τα στοιχεία μου και με ρώτηνα φέξει. Γιατί έληγε η σύμβαση, ήσουν ελεύσαν αν ήξερα πού ήρθα. Εγώ τους είπα ότι θερος). Η αμοιβή ήταν σε είδος. Σιτάρι και Ο Βαν Γκογκ κορυφαίος μετα-ιμπρεσιονιστής ζωγράφος, πίστευε σε μια ζωή χωρίς ξέρω πολύ καλά, μόνο χρήματα θέλω και δε κριθάρι 300 οκάδες και ένα ζευγάρι παπού- αφεντικά, γι’ αυτό και εγκωμιάζει τη χειρωνακτική δουλειά. Ο αυτάρκης εργάτης ήταν τσια το εξάμηνο. Αυτή ήταν η αμοιβή στα το ιδεώδες του. Δεν ήθελε να τους εξιδανικεύει, να τους αντιμετωπίζει ρομαντικά. « … φοβάμαι τίποτα. Στη συνέχεια έρχεται ο επιστάτης και μου πρώτα χρόνια της δουλειάς μου. Αργότερα η όλο περισσότερο βρίσκω κάτι το συγκινητικό και θλιβερό μάλιστα σε αυτούς τους φτωδίνει μία κάρτα με το νούμερο 408. Μου λέει χούς και άσημους εργάτες, τους κατώτερους από όλους» έλεγε για τις υφάντρες και συμφωνία ήταν να μου δίνουν χρήματα. ότι από τώρα και στο εξής σπάνια θα ακούς ανθρακωρύχους. Οι «Πατατοφάγοι», είναι ένα αριστούργημά του βγαλμένο από Έτσι άρχισε η ζωή μου με μεγάλη δυσκο- τους ρεαλιστικό εφιάλτη και αφιερωμένο στους ανθρακωρύχους, την πλέον ακραία μορφή το όνομά σου. Θα ακούς στο νούμερο 408 λία. Ένα μικρό παιδί σε ξένα χέρια. Είχα αφε- ταξικής εκμετάλλευσης. (κατ σαν ουίτ ). Περνάμε στην αίθουσα, πριν ντικά μέρα νύχτα κάτω από δύσκολες συνθήκατεβούμε κάτω, άρχισε ο επιστάτης να κες, έπρεπε να τους κάνω όλα τα χατίρια, αλλιώς θα με έδιωχναν. Έτρεχα συνέφωνάζει νούμερα. Μόλις άκουσα το 408 πέρασα και μου λένε: χεια για να δείξω καλή διαγωγή και το έκανα σε όλους και σε σκληρές εποχές. Δεν Καλωσόρισες στο ανθρακωρυχείο. ήμουν ποτέ χορτάτος. Το φθινόπωρο και το χειμώνα τα πρόβατα ήταν στο Πριν κατεβούμε κάτω, μας κάνανε ένα μάθημα. Μας είπαν: βουνό με ομίχλη, βροχές και χιόνια. Οι συνθήκες ήταν πολύ δύσκολες και δεν -Παιδιά εδώ που ήρθατε δεν είναι όπως όλες οι άλλες δουλειές. Είναι η πιο ήταν όπως είναι σήμερα. Ήμασταν με βρεγμένα ρούχα όλη μέρα και η χαρά μας δύσκολη δουλειά στον κόσμο και πρέπει να έχετε μεγάλη αντοχή γιατί κάνει πολύ ήταν να ανάβουμε φωτιά πότε σε καλύβα και πότε στην ύπαιθρο. Όσο για πιτζάζέστη κάτω. μες, είχα την κάπα μου. Υπήρχαν τρία ανθρακωρυχεία στα οποία δούλευαν 1500 άτομα και ονομαζόΤο πρώτο αφεντικό μου ήταν ο Πιτσιάβας. Στη συνέχεια ήταν οι: Σαλαβάτης, ταν «Ανζι Πομερόλ». Το πρώτο(στοά;)είχε 200 μέτρα βάθος και το δεύτερο 400 Γαλλίας, Ζιούρκας ,Γαλάνης Πέτρος, Γαλάνης Ελευθέριος, Κατσιάκης, Μπατζομέτρα. Το τρίτο είχε 600 μέτρα βάθος, το τέταρτο 800, το πέμπτο 1000 και το γιάννης, και Γαλλίας Γεώργιος. Σε όλους αυτούς δούλεψα από 6 μήνες ή έως ένα τελευταίο 1200 μέτρα βάθος. χρόνο. Περάσαμε σε ένα άλλο μέρος όλο μαυρίλα. Μας λένε ότι εδώ έπρεπε να αλλάΚΑΤΕΡΙΝΗ ξουμε και μας έδωσαν μία ντουλάπα για να βγάζουμε τα ρούχα της δουλειάς. Μας Μετά άρχισε μια ξενιτιά. Έφυγα από το Λιβάδι αφού απόκτησα εμπειρία. Δού- εξηγούν ότι, όταν θα βγούμε από κάτω, θα βγάζουμε τα ρούχα και γυμνοί θα περλεψα ως τσοπάνος στη Μηλιά το 1954 στον Ιωάννη Ζήση. Πέρασα πολύ καλά. νάμε στο ντους και όλοι στη σειρά θα τρίβουμε ο ένας την πλάτη του άλλου για Χόρτασα ψωμί και ήμουν πολύ πιο καλά από το Λιβάδι. να φύγει η μαυρίλα. Μετά τη Μηλιά ήρθα στην Κατερίνη. Δούλεψα πάλι στα πρόβατα, στον ΜαρΕκείνη τη στιγμή σκέφτηκα «Αχ πού ήρθα;». γαρίτη στην Κατερινόσκαλα. Έμαθα πολλά νέα πράγματα, γνώρισα διαφορετικά Μετά από λίγο ήρθε η ώρα να κατεβούμε κάτω. Φώναξαν το 408 και πέρασα άτομα και απόκτησα νέες εμπειρίες. Κουβαλούσα το γάλα με μία φοράδα από την να πάρω το κράνος, λάμπα, μπαταρία και μάσκα. Εκείνη τη στιγμή είπαμε όλοι Κατερινόσκαλα στην Κατερίνη. Μέρα με τη μέρα άλλαζαν τα πράγματα για μένα. «Αχ πού είσαι μανούλα μου;». Μετά τον Μαργαρίτη, εργάστηκα στον πατριώτη Λάκο Γκέκα, πάλι στην Ήταν φοβερό! Νιώθαμε σαν να πηγαίναμε σε εκτέλεση. Μας πήραν και μας Κατερινόσκαλα. Εκεί πέρασα πολύ καλά και άλλαξε η ζωή μου προς το καλύτερο. πήγαν στο ασανσέρ. Το ασανσέρ χωρούσε 40 άτομα. Περιμέναμε να φέρει τους Ο Γκέκας ήταν πολύ ευχαριστημένος με μένα και ήθελε να με κρατήσει για πάντα. άλλους από κάτω. Μόλις είδαμε πώς βγαίνουν από κάτω, μαύροι εντελώς και Ήταν ο μεγαλύτερος κτηματίας στην Κατερίνη. Ήμουν πολύ καλός στη δουλειά ιδρωμένοι, οι περισσότεροι φώναξαν: μου και με εμπιστευόταν τα πάντα. Ένιωθα σαν αφεντικό.

- Εμείς δεν κατεβαίνουμε! Ήρθε η ώρα και έφυγα φαντάρος. Πήγα φαντάρος για δύο χρόνια και όταν (συνεχίζεται)

Τάσος Μπέλλης Μαρτίου 90 - Κ. Καραμανλή• τηλ.: 2310 306 455, 306 456 www.ariane.gr

5

ΝΕΑ ΣΥΛΛΟΓΩΝ EξΩΡΑΪΣΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΛΙΒΑΔΙΟΥ Αγία Τριάδα Την ημέρα του Αγίου Πνεύματος, πλήθος κόσμου, όχι μόνο συγχωριανοί αλλά και αρκετοί επισκέπτες, έσπευσαν να τιμήσουν με την παρουσία τους το μοναστήρι της

νται πάντα δίπλα μας και μας στηρίζουν με την προσφορά τους και την ανιδιοτέλειά τους, κάτι το οποίο σπανίζει στις μέρες μας, και φυσικά στον κόσμο που για άλλη μια φορά μάς τίμησε με την παρουσία του. Με την ευκαιρία να εκφράσουμε επίσης και τα ΕΥΧΑΡΙΣΤΗΡΙΑ μας ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ: -Φαρμακιώτη Νικόλαο του Λαζάρου (λογιστή) που ασχολείται με τα φοροτεχνικά του Συλλόγου.

-Ανώνυμο που στη μνήμη των Τζημαγιώργη Θεόδωρου και Τζημαγιώργη Ελευθερίας κατέθεσε στο Σύλλογο 100 ευρώ.

-Γκατζούνη Ευάγγελο και Τσίρκο Ιωάννη που βοήθησαν στην επισκευή της σκεπής του Πολιτιστικού Κέντρου, όπου στεγάζονται η Αρχαιολογική Συλλογή και τα γραφεία του Συλλόγου.

Φεστιβάλ Πηνειού Στις 22 Ιουνίου ο Εξωραϊστικός Σύλλογος συμμετείχε με τμήμα του χορευτικού στο Φεστιβάλ Πηνειού, το οποίο διεξήχθη στην πόλη της Λάρισας.

Μνημόσυνο θυμάτων πυρπόλησης του Λιβαδίου Την Παρασκευή στις 17 Ιουνίου τελέστηκε στον Ι.Ν. Αγίου Κων/νου και Ελένης το μνημόσυνο εις μνήμην των θυμάτων της πυρπόλυσης του Λιβαδίου από τους ναζί, αλλά και των θυμάτων όλης της περιόδου του Β΄παγκοσμίου πολέμου. Αγίας Τριάδας. Ο καλός καιρός βοήθησε στο να παρακολουθήσει ο κόσμος τη λειτουργία με κατανυκτικό τρόπο και δεν ήταν λίγοι εκείνοι οι οποίοι ακολούθησαν, από το μονοπάτι, την εικόνα της Αγίας Τριάδας από το μοναστήρι μέχρι το χωριό, στην εκκλησία των Αγίων Αναργύρων.

ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΛΙΒΑΔΙΩΤΩΝ ΛΑΡΙΣΑΣ

Την Κυριακή 21 Ιουνίου 2015 στη Λέσχη του συλλόγου Λιβαδιωτών Λάρισας πραγματοποιήθηκε με μεγάλη συμμετοχή Μελών και Φίλων η γενική συνέλευση και οι εκλοΣτις 14 Ιουνίου 2015, οι κάτοικοι του χωριού είχαν την ευκαιρία να απολαύσουν γές για την ανάδειξη νέου Δ.Σ. στο Ζάννειο Μορφωτικό Κέντρο την τελευταία μουσική εκδήλωση της χρονιάς από το μουσικό τμήμα του Συλλόγου, ένα μικρό δείγμα της μεγάλης προσπάθειας που

Μουσική εκδήλωση – παρουσίαση βιβλίου

κατέβαλαν καθ' όλη τη διάρκεια της χρονιάς. Ο χώρος του Ζάννειου Μορφωτικού Κέντρου ήταν κατάμεστο από γονείς και συγγενείς, οι οποίοι ήρθαν να καμαρώσουν τα παιδιά τους. Παράλληλα, όμως, με την μουσική εκδήλωση, ο κόσμος είχε την ευκαιρία να παρακολουθήσει την παρουσίαση του παιδικού βιβλίου «Το Κόκκινο Κουτί» της Λιβαδιώτισσας συγγραφέα Γκρέκου Γλυκερίας, η οποία μας τίμησε ιδιαίτερα με την παρουσία της μιλώντας στους γονείς και τα παιδιά με τον έναν και μοναδικό τρόπο που εκείνη ξέρει.

Εκδήλωση Πολέζος 25-7-2015 Με μεγάλη επιτυχία πραγματοποιήθηκε η εκδήλωση του Συλλόγου μας το Σάββατο 25/6 στον Πολέζο. Αν και ο καιρός μας έκανε λίγα νάζια τη συγκεκριμένη μέρα

με βροχή και αρκετό κρύο, ευτυχώς όσο πλησίαζε η ώρα της εκδήλωσης ο καιρός βελτιωνόταν, με αποτέλεσμα όλα να γίνουν όπως είχαν προγραμματιστεί εξ αρχής. Η τοποθεσία, η ωραία μουσική και το κέφι του κόσμου συνέτειναν στο να απολαύσει ο κόσμος μια όμορφη εκδήλωση. Το Δ.Σ. του Ε.Σ.Λ. εκφράζει τις ευχαριστίες του στο συγκρότημα «Ανφάν γκατέ» για την υπέροχη βραδιά που μας χάρισε, σε όλους τους εθελοντές, οι οποίοι βρίσκο-

6

Τα αξιότιμα Μέλη και οι Φίλοι του ιστορικού Σ.Λ.Λ. «ΓΕΩΡΓΑΚΗΣ ΟΛΥΜΠΙΟΣ» με την παρουσία τους στις διαδικασίες, επιβεβαίωσαν με τον καλύτερο τρόπο την συνέχιση της πολιτιστικής δράσης καθώς και τη σημαντική συμβολή του συλλόγου μας αφενός στο πολιτιστικό γίγνεσθαι της πόλης και αφετέρου στην ενδυνάμωση της μακροχρόνιας αδελφικής συνύπαρξης των Λιβαδιωτών της Λάρισας. Έτσι, λοιπόν, μετά τον απαραίτητο έλεγχο από την Εξελεγκτική Επιτροπή, εγκρίθηκαν τα πεπραγμένα και τα οικονομικά του απερχόμενου Δ.Σ. Στην συνέχεια, η συνέλευση των μελών όρισε την Εφορευτική Επιτροπή η οποία παρέλαβε τις αιτήσεις υποψηφιότητας των μελών και έγινε η ανακοίνωση των ονομάτων τους, κατά αλφαβητική σειρά. Ακολούθησε η διαδικασία αρχαιρεσιών με τη διενέργεια μυστικής ψηφοφορίας. Από τη διαλογή και καταμέτρηση των ψηφοδελτίων και των σταυρών προτίμησης των μελών, προέκυψε το νέο ΔΣ ως εξής: Τακτικά μέλη: ΓΙΑΓΚΟΥ ΑΛΙΚΗ, ΓΚΑΤΖΟΥΝΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ, ΔΑΛΕΡΑ ΘΕΑΝΩ, ΚΑΡΑΝΙΚΑΣ ΣΤΑΥΡΟΣ, ΜΠΑΖΟΥΚΗΣ ΦΩΤΙΟΣ, ΠΕΖΗ ΑΝΤΩΝΙΑ, ΦΑΡΜΑΚΙΩΤΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΣ Αναπληρωματικά μέλη: ΜΠΑΤΖΟΓΙΑΝΝΗΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ, ΦΑΚΑΛΗ ΚΑΛΛΙΟΠΗ Στη συνέχεια το νέο Δ.Σ. του Σ.Λ.Λ. συνεκροτήθη σε σώμα μέ βάση το άρθρο 5 του καταστατικού ως εξής: Πρόεδρος: ΓΚΑΤΖΟΥΝΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ, Αντιπρόεδρος: ΔΑΛΕΡΑ ΘΕΑΝΩ, Γραμματέας: ΠΕΖΗ ΑΝΤΩΝΙΑ, Ταμίας: ΜΠΑΖΟΥΚΗΣ ΦΩΤΙΟΣ, Μέλη:ΓΙΑΓΚΟΥ ΑΛΙΚΗ, ΚΑΡΑΝΙΚΑΣ ΣΤΑΥΡΟΣ ΦΑΡΜΑΚΙΩΤΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΣ. Αναπλ. Μέλη: ΜΠΑΤΖΟΓΙΑΝΝΗΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ, ΦΑΚΑΛΗ ΚΑΛΛΙΟΠΗ. Το απερχόμενο Δ.Σ. εκφράζει τις ευχαριστίες του σε όλα τα μέλη που τίμησαν με την παρουσία τους τις διαδικασίες. Αξιότιμοι Λιβαδιώτες της Λάρισας, αξιότιμα Μέλη και Φίλοι του Σ.Λ.Λ. σας ευχαριστούμε για την εμπιστοσύνη και τις υπέροχες στιγμές πολιτισμού και δράσης που από κοινού πραγματοποιήσαμε και τις τιμήσατε εσείς και τα αξιόλογα παιδιά σας, τα δύο πρώτα χρόνια της επανίδρυσης του ιστορικού μας συλλόγου. Σας θέλουμε δίπλα μας συνεχώς. Ευχόμαστε σε όλους τους Λιβαδιώτες ανά την Ελλάδα και το εξωτερικό καλό καλοκαίρι και καλή αντάμωση... στο Λιβάδι της καρδιάς μας. Με εκτίμηση στον καθένα σας χωριστά εκ μέρους του Δ.Σ Γκατζούνης Δημήτρης Πρόεδρος Σ.Λ.Λ.

ΝΙΚΟΣ ΚΑΡΑΪΣΚΟΣ

πρωτοπόρος, οραματιστής, καθοδηγητής και «δάσκαλος», άρρηκτα συνδεδεμένος με την ιστορία του Λιβαδίου

Ύστερα από την πολύχρονη, βασανιστική δοκιμασία με την υγεία του έφυγε ο Νίκος Καραΐσκος. Αντιμετώπισε τα προβλήματα του με καρτερία και γενναιότητα, όπως το διαπίστωνα κάθε φορά στην επικοινωνία που είχα μαζί του. Δεν έχασε την καλή του διάθεση και το έξυπνο χιούμορ του. Χαιρόταν την καλή κουβέντα και την καλή παρέα. Διάνθιζε τις συζητήσεις με ανέκδοτα και παροιμίεςστα βλάχικα και τα ελληνικά- πάντοτε με χιούμορ. Ενδιαφερόταν για τη γλώσσα ιδιαίτερα. Έγραψε και τα «Βλάχικα του Λιβαδίου Ολύμπου». Έπαιζε με τις λέξεις, άκουγε τον ήχο τους. Κατέγραψε στην εφημερίδα του χαριτωμένες ιστορίες και ανέκδοτα της βλάχικης γλώσσας. Ήταν άνθρωπος πολύπλευρος, ανήσυχος, χαλκέντερος. Τον θυμόμαστε τα καλοκαίρια, στους μοναχικούς του περιπάτους, με Εκδὀσεις της εφημερἰδας «Λ.Ο. »και βιβλία τη φωτογραφική μηχανή στον του Νίκου Καραΐσκου ώμο του. Απαθανάτισε στιγμές των ανθρώπων και του χωριού. Άφησε ένα φωτογραφικό αρχείο με χιλιάδες φωτογραφίες, φωτεινή πηγή και μαρτυρία για όσους ασχολούνται ή θα ασχοληθούν με το Λιβάδι. Παρακολουθούσε πάντοτε με αμείωτο ενδιαφέρον ό,τι αφορούσε τη χώρα και το Λιβάδι. Αγωνιούσε, παθιαζόταν με τον τόπο του. Ζούσε μέσα στο περιβάλλον του, με τους ανθρώπους και την ιστορία του χωριού του. Συγκινούνταν και κατέγραψε μικρές και μεγάλες ιστορίες της καθημερινότητας. Είχε μάτια και αυτιά να βλέπει και να αφουγκράζεται τα πάντα. Και καρδιά πάντοτε ανοιχτή και ευαίσθητη. Ζούσε τα γεγονότα του παρελθόντος και του παρόντος: τον αγώνα για επιβίωση, την ατομική και συλλογική ζωή των ανθρώπων του χωριού του, στη δουλειά, στην οικογένεια, στην καθημερινή επικοινωνία με τους άλλους. Τους παρακολουθούσε στους τόπους αναψυχής, στα γλέντια και στα πανηγύρια, στα μεγάλα γεγονότα της ζωής τους. Η διεισδυτική και πολύπειρη ματιά του έβλεπε μακριά. Ήταν καλός πατριώτης, ανεκτίμητο το έργο του και μεγάλη η προσφορά του. Η γη του ήταν η ψυχή του. Η σχέση του με το χωριό ήταν η κεντρική του αρτηρία. Φυσιολάτρης και συνειδητός οικολόγος αγωνίστηκε με τα κείμενα του να μη φτάσει η βέβηλη ανάπτυξη στο βουνό των θεών. Δάσκαλος, δημοσιογράφος, λαογράφος, συγγραφέας, ιδρυτής της εφημερίδας «ΛΙΒΑΔΙ ΟΛΥΜΠΟΥ» για 25 χρόνια υπηρέτησε την πατρίδα του με άγιο πάθος. Είχε λόγο, παρρησία και μεράκι. Μνημείωσε με τα γραπτά του τη δύσκολη πορεία του τόπου του και σε καιρούς σκληρούς και πικρούς, όταν τα πάθη των ανθρώπων ήταν εκτός ορίων. Δεν ξέρω, αλλά νομίζω ότι ο Νίκος Καραΐσκος και το έργο του δεν εκτιμήθηκε ακόμη, όπως του αξίζει. Όσοι ασχολούνται με το Λιβάδι και έγραψαν κάτι γι᾽ αυτό πιστεύουν - δεν υπερβάλλω- ότι στην ιστορία του Λιβαδίου είναι μια μοναδική περίπτωση. Έδωσε το μέτρο του όσο ζούσε, η πλήρης όμως αναγνώριση και η δικαίωση έρχεται, όπως συμβαίνει συνήθως, όταν φεύγει κανείς. Αυτή είναι η μοίρα των δημιουργών και γι' αυτό υπάρχει εξήγηση. Δεν μου δόθηκαν ευκαιρίες για να γνωρίσω καλύτερα τον άνθρωπο Νίκο Καραΐσκο, γι' αυτό και στάθηκα, εντελώς συνοπτικά, στο έργο και την προσφορά του. Έχω όμως μια προσωπική στιγμή που με συγκίνησε ιδιαίτερα. Πριν από κάποιο καιρό, ανάπηρος και τυφλός ο Νίκος, σε μια ευχετήρια κάρτα με φωτογραφίες από το Λιβάδι και πολύχρωμες καρδερίνες, έγραψε ανάμεσα σε άλλα: .......Να ονειρεύεστε

και να ελπίζετε. Έκλεινε με μια παράκληση: «να τη διαφυλάξεις αυτή την κάρτα, γιατί είναι φτιαγμένη από έναν τυφλό». Τη διαφύλαξα για να τον θυμάμαι. Ανέβηκε τον προσωπικό του Γολγοθά αγόγγυστα, κάνοντας όνειρα και ελπίζοντας. Κώστας Προκόβας ................................................ Έφυγε από τη ζωή ένας ΜΕΓΑΛΟΣ ΛΙΒΑΔΙΩΤΗΣ, Ο ΝΙΚΟΣ ΚΑΡΑΪΣΚΟΣ Ένας άνθρωπος με πολυσχιδή προσωπικότητα, ρηξικέλευθος, προοδευτικός, Παιδαγωγός, δημοσιογράφος, ακτιβιστής, Πολίτης, άνθρωπος με φοβερή αίσθηση αυτοσαρκασμού και χιούμορ, άνθρωπος που αγάπησε πολύ τον τόπο του και τον ανέδειξε… Άνθρωπος! Επηρέασε προς το καλύτερο και τη δική μου ζωή προσωπικά, όπως πιστεύω και πολλών πολλών άλλων συγχωριανών μου. Ως δάσκαλος θυμάμαι που με ενθάρρυνε σε κάθε ευκαιρία και μου έδειχνε φοβερή εμπιστοσύνη, παρόλο που δε με είχε μαθητή στην τάξη του. Χαραγμένη είναι η στιγμή που μου δώρισε ένα παιδικό βιβλίο! Ως εκδότης της ιστορικής εφημερίδας "Λιβάδι Ολύμπου", πέρα από την τεράστια πολιτιστική της προσφορά για το Λιβάδι και γενικά για τους απανταχού Λιβαδιώτες, για μένα, σε μια εποχή χωρίς τηλεόραση, ήταν ένα παράθυρο στον κόσμο, ένα παράθυρο στον κόσμο του Λόγου, ένα παράθυρο ουσιαστικής παιδείας! Στα χνάρια του εξάλλου βαδίζουμε και τώρα εκδίδοντας την εφημερίδα "Λιβάδι", παιδιά του είμαστε! Ως ιδρυτικό μέλος του Εξωραϊστικού Συλλόγου... τι να πω... Πόσο φτωχότερη θα ήταν η ζωή μας χωρίς τον Εξωραϊστικό Σύλλογο, χωρίς το Εντευκτήριο του Συλλόγου; Πόσες αληθινές στιγμές ψυχαγωγίας κατά την εφηβεία, πόσα ερεθίσματα, πόσες συζητήσεις, πόσες φιλίες, πόσος πνευματικός και ψυχικός πλούτος! Τι να σκεφτώ για το θέατρο, που τόσο πολύ αγάπησα και που τόσο πολύ σημάδεψε τη ζωή μου! Δεν θα είχα τη τύχη να μυηθώ στη μαγεία του, αν ο Νίκος ο Καραΐσκος και κάποιοι φίλοι του δεν το αγκάλιαζαν και δεν το προωθούσαν από τα πρώτα χρόνια ίδρυσης του Συλλόγου! Είναι πολύ λίγα και πολύ φτωχά αυτά τα λόγια για να αποδώσουν το μέγεθος της προσφοράς σε μένα, αλλά είμαι σίγουρος και σε πολλούς άλλους, ενός ανθρώπου σαν τον Νίκο τον Καραΐσκο! Φίλε Νίκο, έτσι σε νιώθω τώρα, καλό σου ταξίδι! Χάραξες δρόμους προς το μέλλον και σ' αυτούς θα βαδίσουμε... Πού αλλού να πάμε; Δημήτρης Κιτσούλης ................................................ Για το Νίκο Κι αν κάθομαι τώρα και σου γράφω, Νίκο Καραΐσκο, είναι γιατί νιώθω, για πολλοστή φορά, την ανάγκη να σε ευχαριστήσω, για τον δρόμο που μου άνοιξες. Έναν δρόμο μαγικό, της γραφής. Όταν έφηβη, μου είπες, αν θυμάμαι καλά, να γράψω κάτι για τους νέους και μου χάρισες, εκεί δεξιά στην εφημερίδα σου, μια στήλη δική μου. Αν κάθομαι τώρα και σου γράφω, είναι γιατί ο δρόμος που μου έδειξες είναι ένας αγαπημένος δρόμος που κρατάει χρόνια τώρα, είναι ένας δρόμος λυτρωτικός, ένας δρόμος Λεξη- τανίλ, για μένα. Που με βοηθάει να βγάζω τις αγωνίες μου, να ηρεμώ, να επικοινωνώ με μένα και τους άλλους. Αν κάθομαι τώρα και σου γράφω είναι γιατί θέλω να πω πως η εφημερίδα σου εκείνα τα χρόνια, ένας μεγάλος έρωτας για σένα, έκανε και πολλούς από εμάς να αγαπήσουμε, να παθιαστούμε με το γράψιμο, με το μοίρασμα, την ανάμειξη στα κοινά του τόπου, που τόσο αγαπούσες. Αν κάθομαι τώρα και σου γράφω είναι γιατί δεν ξεχνώ τα ξενύχτια, να διπλώσουμε, να γράψουμε τα ονόματα των συνδρομητών, πάνω στην εφημερίδα, με τη Φόνη να τρέχει πάνω κάτω και να γελάει μαζί σου. Κάθομαι τώρα και σκέφτομαι τι θησαυρό μας άφησες με τις αμέτρητες φωτογραφίες, στις οποίες αποτύπωσες μισό αιώνα του χωριού. Με εκείνα τα τεράστια χέρια σου που, στην προέκτασή τους, ήταν μια φωτογραφική μηχανή απαθανάτιζες μαυροντυμένες, πολύχρωμες, όμορφες, αξιοπερίεργες στιγμές και πρόσωπα της καθημερινότητας, την καθημερινότητα του πολιτισμού μας! Αν κάθομαι τώρα και σου γράφω είναι γιατί όσες φορές πήγα να στα πω, δια ζώσης, με έκοβες λέγοντάς μου: « Έλα, μη λες βλακείες…». Δεν ήθελες, λέξη να ακούσεις για τη σημαντική παρουσία σου στον πολιτισμό και την παρακαταθήκη που μας άφησες. Οπότε, τώρα που δεν έχεις τη δυνατότητα να με διακόψεις, κάθομαι και σου γράφω τούτες τις λίγες αράδες για να σε ευχαριστήσω, αληθινά, για όλα αυτά που έγραψα παραπάνω αλλά και για άλλα ανείπωτα, που όμως τα φυλάω μέσα μου και δεν ξεχνώ ποτέ.

Γλυκερία Γκρέκου

7

ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΛΑΪΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ (2o μέρος)

Γράφει ο Ευριπίδης Καπέτης

Στις λαϊκές αντιλήψεις η διατροφή παίζει σημαντικό ρόλο για τη διατήρηση της υγείας και την πρόληψη των νοσημάτων, καθώς και για τη θεραπεία οξέων και χρόνιων παθήσεων. Η τροφή σου το φάρμακο σου και το φάρμακο σου η τροφή σου. Έτσι, το χειμώνα η διατροφή είναι πλούσια σε λιπαρά, σε μπρούσκο κρασί, ελάχιστα υγρά, ψωμί και ψητά, ενώ την Άνοιξη τα υγρά γίνονται περισσότερα, οι τροφές λιγότερες και άπαχες. Σε αδύναμους προσφέρονται τροφές πιο πλούσιες σε κρέατα και πλούσιοι ζωμοί. Μεγάλη σημασία έδιναν στο «αποχετευτικό σύστημα» του ανθρώπινου σώματος, όπου τα αέρια του εντέρου έπρεπε με οποιονδήποτε τρόπο να βγαίνουν γιατί μπορεί να προκαλέσουν ζημιά, άσχετα με την κοινωνική απαρέσκεια. Στην ανατολίτικη παράδοση δεν υποκρίνονται, αποστρέφονται τις οσμές και τις λειτουργίες του ανθρώπινου κορμιού. Επίσης, σε ευρεία χρήση η ζέστη, η προφύλαξη από το κρύο. Το μάλλινο πανί μουσκεμένο με τσίπουρο για κοιλόπονους και για πόνους δοντιών (το αποτέλεσμα πρόσκαιρο, αλλά επικίνδυνο λόγω εγκαυμάτων). Οι κρύες κομπρέσες για τον σκωληκοειδίτη. Σημαντικό ρόλο έπαιζαν στις κλειστές κοινωνίες οι πρακτικοί γιατροί. Όλοι τους υπήρξαν πραγματικοί λειτουργοί σε εποχές που βρίσκουμε πραγματικό φιλότιμο και ανθρωπιά. Τολμούσαν να καταπιαστούν με θέματα δύσκολα και επικίνδυνα ,μεταξύ ζωής και θανάτου, και όλα αυτά χωρίς αμοιβή. Ας αρχίσουμε με τις πρακτικές μαμές, αυτές που βοηθούσαν να φέρνουν στον κόσμο οι έγκυες γυναίκες τα μωρά τους. Με τα μεγάλα τους ονόματα της εποχής, μάια αλ Γκαρέλη, μάια Τίνα αλ Γκανούλα, Γιάννα αλ Τζημάλα, μάια αλ Γκρίζου- Κουλουβό, μάια αλ Φώτη, Ανέτα αλ Κολοβό (δεκαετίες ’30,’40,’50) μάια Θώδα, Θεοδώρα Δαμαλή, Ρίνα Ρέχα και, για δύσκολες γέννες, ο μπάρμπα Λάζιας Γαζέτης. Με πενιχρά μέσα, βοηθούσαν τις επίτοκες να ξεγεννήσουν δίνοντας τους πρακτικές τεχνικές, συμβουλές και θάρρος που το χρειάζονται περισσότερο τη στιγμή αυτή. Συμβούλευαν τις γυναίκες να παίρνουν τις κατάλληλες θέσεις. Έπεφτε το μωρό σε κοπάνα ξύλινη πάνω σε μάλλινα πάντα υφαντά, το έπλεναν για πρώτη φορά κόβοντας τον ομφάλιο λώρο και έδεναν καλά τον πλακούντα. Έδιναν συμβουλές στις καινούργιες μάνες πώς να ταΐζουν το μωρό και συμβουλές για την καθαριότητα. Κατά την περίοδο της λοχείας (λιχουνίι) απαγορεύονταν αυστηρά το βάψιμο και κάθε είδους επισκευές στο σπίτι, να μη διαταραχτεί η ησυχία του μωρού και δεν έχουμε καλή συνέχεια. Τα νεογέννητα τα σπαργάνωναν, σαν τον Χριστό, ώστε το κάθε μέλος του σώματος να πάρει το φυσικό του σχήμα. Με το φάσκιωμα επίσης προλάβαιναν ή αποκαθιστούσαν μικρές ανωμαλίες του σκελετού, ίσιωναν τα πόδια, τα χέρια, τις πλάτες. Τότε έλεγαν ότι τα εφταμηνίτικα ζούσαν ενώ τα οχταμηνίτικα όχι. Αν πονούσε το αυτάκι έβαζαν λάδι καντήλας ζεστό ή «αγιασμένο» ή γάλα λεχώνας αγοριού. Για την «χρούπα» (σμηγματοειδής δερματίτις) ή άλλα σπυριά στο σώμα, νερό από την Άγια Ανάληψη ή νερό από τη θέση «λα μπούια» προς τη Φτέρη. Οι φουσκάλες στο δέρμα φεύγουν με κατούρημα την αστροφεγγιά. Για την ψωρίαση άλειφαν το μέρος του σώματος με λάσπη από στάχτη. Με το λάδι της καντήλας άλειφαν τα πονεμένα μέρη του σώματος, στραμπουλήγματα, ισχιαλγίες, μικροτραύματα για να τα ανακουφίσουν, να τα γλυκάνουν. «Βάλτε το λάδι στην πληγή/γρήγορα να γλυκάνει- δώσε φιλί στην κοπελιά/τον έρωτα να γιάνει». Το λάδι βοηθούσε σε πολλές περιπτώσεις. Σε κοιλόπονο παιδιού, λάδι ζεστό, ξερό χαμομήλι, το ανακατεύουν και κάνουν κομπρέσα για την κοιλιά. Για τα εγκαύματα αλοιφές με λάδι, θειάφι, κερί ασβέστη. Αλοιφή κεριού με λάδι βγάζει αποτέλεσμα με ωραία μυρουδιά. Αλείφουν τα κεφαλάκια των μωρών να φύγει η νινίδα, και οι αρχαίοι Έλληνες άλειφαν τα μωρά μετά το μπάνιο με λάδι, για το άρωμά του. Για τη δυσκοιλιότητα γινόταν χρήση του κλύσματος, με σκέτο νερό, σε θερμοκρασία σώματος, νερό με λάδι, νερό βρασμένο με τριμμένο στάρι, με σαπουνάδες, με χαμομήλι και υπόθετα. Τις γνωστές παιδικές αρρώστιες, ερυθρά (κοκινίτσα), ιλαρά( προυκουγίτσα ), οστρακιά και ανεμοβλογιά έπρεπε οπωσδήποτε να περάσουν τα μωρά… Απλώς οι μητέρες προσπαθούσαν να τις περάσουν τα παιδιά τους πιο ελαφρά. Ήταν λοιμώδεις εξανθηματικές ασθένειες (σγκιμπ’), επικίνδυνες όμως είτε για εγκυμονούσες είτε για αρσενικά και έτσι έπρεπε να προφυλαχθούν. Όταν κρεατοκόβονταν η μέση σε μικρά παιδιά αλλά και σε μεγάλους, έτρεχαν στις πρακτικές γιατρέσες αυτή τη φορά. Καλιόπη Παρτάλα (Όπια αλι Θανάσα), μάια αλ Γκανούλα, και Μαμαλόλα. Εφάρμοζαν τη μέθοδο του αυγού, το οποίο στο πονεμένο μέρος διαλυόταν και το έδεναν με πανί. Σε περίπτωση που το παιδί είχε ίκτερο - χρυσή, με μια μεταξένια κλωστή έκοβαν το χαλινό (λεπτή μεμβράνη που συνδέει το πάνω ούλο με το πάνω σαγόνι). Ο άνθρωπος που πάσχει κιτρινίζει και είναι ανόρεχτος. Οι γριές το κόβουν, όχι Πέμπτη και Σάββατο. Εάν κινδύνευε το μωρό και ήταν πολύ άρρωστο το βάπτιζαν στην εκκλησία μήπως το νερό της κολυμβήθρας σαν αγιασμένο το βοηθούσε. Σε κτυπήματα στο κεφάλι ή στα γόνατα, για να σταματήσει το αίμα, έριχναν χώμα, πιπέρι κόκκινο, ιστό αράχνης, κατούρημα, ξύσμα από δερμάτινα λουριά. Για το κρύωμα εντριβή με λίπος, τον κοιλόπονο ζεσταμένο κομμάτι από πλεκτή φανέλα μάλλινη, βρεγμένη με τσίπουρο. Το νευροκαβαλίκεμα τρίψιμο με σαπουνάδα. Για την πνευμονία μπάνιο σε ζεστό νερό βρασμένο με κριθάρι ή πίτουρα και για ρευματικούς πόνους μπάνιο με τυρόγαλο. Για τον κοκίτη, που ήταν πολύ δύσκολος, γάλα γαϊδούρας. Σε αμυγδαλίτιδα, όταν ήταν πυώδεις οι αμυγδαλές, συνιστούσαν γαργάρες με χαμομήλι, αλατόνερο, αλισίβα, που ήταν νερό βρασμένο με στάχτη και ζάχαρη. Πολλές φορές τις πατούσαν μα το δάχτυλο βουτηγμένο σε στάχτη ή πιπέρι μαύρο στουμπισμένο και τις έσπαζαν να βγει το πύον. Επίσης έριχναν με ένα χωνάκι πάνω στις πυώδεις αμυγδαλές σκόνη νισαντηριού, το οποίο είναι

χλωριούχο αμμώνιο, για να τις «κάψει». Σε μικρές συνήθως ηλικίες «έφευγε η κοιλιά», «φουτζιά μπουρίκλου». Μετά από μια λαχτάρα, έναν φόβο, μια δυνατή συγκίνηση, μια απότομη κίνηση του σώματος… «έφευγε η κοιλιά» (ο αφαλός) από τη θέση της. Σκληραίνει ο κοιλιακός και στομαχικός χώρος γύρω από τον αφαλό, με αποτέλεσμα ο άρρωστος να παρουσιάζει προβλήματα με την αναπνοή του, την όρεξή του για φαγητό, πονοκεφάλους, εμετούς. Η γιατρός που υπήρχε για την περίπτωση ήταν η θείτσα Καλλιόπη, γυναίκα του γνωστού μπάρμπα Σάκη Καρκαπέτα (Όπια τσια γκάβα). Αφού χαλαρώσει τον άρρωστο, βάζει το δείκτη του δεξιού χεριού της στον αφαλό του πιέζοντας δυνατά και κάνει τρεις στροφές σύμφωνα με τους δείκτες του ρολογιού γύρω από το κορμί και επανέρχεται η κοιλιά στη θέση της (η δύναμη και η πίεση επανέφεραν την τάξη). Ο δεύτερος τρόπος θεραπείας γίνεται με μάλαξη στην κοιλιά με λάδι. Επαναφέρει με τις κινήσεις των δακτύλων του σε συμμετρία τα νεύρα, τις φλέβες και τις αρτηρίες του αρρώστου γύρω από την κοιλιά. Στη συνέχεια κάνει πάλι τρεις στροφές γύρω από τον αφαλό, αλλά αυτή τη φορά με μαντήλι δεμένο κόμπο βρεγμένο με ξύδι, τον οποίο κόμπο τον τοποθετεί στον αφαλό. Κατόπιν δένει τον κόμπο με κάποιο είδος ζωναριού στη μέση για δεκαπέντε μέρες. συνεχίζεται

ΩΔΗ ΣΤΗ ΧΑΜΕΝΗ ΚΟΙΛΑΔΑ «Μες στο χωράφι ετούτο να κλάψω αφήσετέ με...» Φ.Γ. Λόρκα Όλα μπερδεύονται γλυκά μες στην κοιλάδα μέλισσες που ξεχνιούνται σε κάλυκες ευωδιαστούς και βομβητό ατέλειωτο που ντύνει μουσικά -εκεί στην ήμερη ανηφοριά- μικρές πνοές ανάλαφρες κι ηλιόλουστες πνοές που πάνε κι έρχονται σαν μέλισσες κι όλα μπερδεύονται και σμίγουν σ' ένα μέλισσες, βομβητό, πνοές ανάλαφρες, χρυσίζουσες ανταύγειες κι ύστερα να: ξεχύνονται μια μια οι μέλισσες, μια μια οι πνοές λυγίζοντας τριγύρω σε μίσχους τρυφερούς. Χορός χαρούμενος και ρυθμικός που κλείνει-ανοίγει. Και στων νερών τις άυλες διαφάνειες άνετες ασημόβεργες πλεούμενες ζωές και φωναχτά κοάσματα-καλέσματα πίνουν δροσιά και σμίγουν σ' ένα με τις λοξές τις πέτρες τις πλατιές όπου φίδι σγουρό που λιάζεται για «ευχαριστώ» αφήνει φεύγοντας μεταξωτό πουκάμισο κι όλα μπερδεύονται -μυρμήγκια αχθοφόρα, χελώνας σύρσιμο, σαύρας τρεχαλητό, πνεύμα προγονικό της κερασιάς μπρος στον ερειπωμένο μύλοκαι γίνονται ένα στο φλύαρα χαρούμενο του ποταμού το ρέμα. 'Ολα μπερδεύονται γλυκά μες την κοιλάδα... βουητό χρυσόμυγας, υμνολογία τζιτζικιών στη ζέστας το θεό, σβίνος της μύγας τιτίβισμα πουλιού μες στην ασπραγκαθιά φτερά που ανοιγοκλείνουνε σε χρυσοκίρινο άνθος που «παίζει» στην άκρη του έλικα πρασιές που ζωγραφίζουνε κεντήματα φρεσκάδες που αφήνουνε ανεξίτηλα τα ίχνη τους στον ουρανίσκο !"#$%"&'(#)*+,-.* δέντρα που διαλαλούνε μυρωδιές ώριμων φρούτων. Όλα μπερδεύονται, φωνές μέσα στο σούρουπο αγαπημένες /0'*123*$0'4*567819*23*:8;<=8>>>* μυστήριο των άστρων θολωτό, ήχοι της νύχτας λατρευτοί !"#$%&'($)'%*+,&'-./*'$)'012341'($)'45,)6.71(,&'-)8'41*#*%/.95:*'$5#'!8%1&:.';'<)8=>)8?' κίνηση, φως, χρώμα, μουσική, παλμός, ζωντάνια θαυμαστός χορός μες στην κοιλάδα @1':3$)1:)1''$5A'BC%&A':=.95:&#',*$3'&-"'(&%3#$&'-*%>-)8'B%"#1&'#&'&-)7&(>()8#D' μες στην κοιλάδα του καημού... (+,7E#&',*'$5#':82F%#5(5'-)8'-%"$*1#*':&1'$)'45,)6.71(,&D'&#'*/:%>#)8#'.'4*#'*/:%>#)8#' «Σας το' πα να μ' αφήσετε να κλάψω» μέσα στη λίμνη ετούτη $&'#F&',F$%&?' στη λίμνη του χαμού.

G&'&-)$*=F(,&$&'(*'-&#*==&41:"'*->-*4)'.$&#'(*'-)()($"'HIDJI'K'8-F%'$)8'@L<':&1'JMDHN'K' Αφιερωμένο σε όσους έζησαν από κοντά την εύχυμη, την εύηχη, τη μαγική κοιλάδα.

8-F%'$)8'OP<?' ’ Σ.Φ-Κ G)'012341'&-)73(1(*D'",EAD'',*'41:3'$)8':%1$.%1&':&1':&#"#*A'&==1CA?'@1'012&41C$1((*A':&1')1' 012&41C$*A'6.71(&#''(*'-)()($"'QRDMS'K''8-F%'$)8'@L<':&1';TDRS'K'8-F%'$)8'OP<',*'$5#' &-)B.'#&'7$3#*1'($)'JNDRMK?'

συνέχεια από τη σελίδα 1

@'B%"#)AD'5'1($)%>&':&1')1'*-",*#*A'/*#1FA'9&':%>#)8#':&1'&8$"'$)'&-)$F=*(,&?'

ΔΗΜΟΨΗΦΙΣΜΑ 2015 OΧΙ στο ΟΧΙ … ψήφισε το Λιβάδι !

P#&=8$1:3'$&'&-)$*=F(,&$&'$)8'45,)657>(,&$)A'($)'012341U' Αναλυτικά τα αποτελέσματα του δημοψηφίσματος !"#$%&"$ '()(*'

' ' * * * *

NAI'

#!0"*'

!%"0+*'

75! "#$%&#'('

359'

10'

4'

345'

167'

178'

76! "#$%&#'('

499'

309'

24'

0'

285'

115'

170'

77! "#$%&#'('

580'

352'

18'

3'

331'

157'

174'

78! "#$%&#'('

509'

310'

4'

0'

306'

128'

178'

79! "#$%&#'('

536'

327'

23'

1'

303'

105'

198'

2729'

1657'

1570'

672'

898'

1$/$/'$ %'

'

-).&/*,'

OXI '

*"0+*'

605'

)(*'"''

'

8

!%%!%+* ((!,$&'

στο Λιβάδι:

60,72%'

79' 4,77%'

8' 0,48%'

94,75%' 42,80%' 57,20%'

(Ιούνιος-Ιούλιος 2015) γράφει ο Λάζαρος Mπάμπας

Το 3ο μνημόνιο είναι αριστερό Η για πρώτη φορά αριστερή κυβέρνηση, αφού, καθώς λέει, εξάντλησε κάθε άλλη διαπραγματευτική οδό, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι δεν υπάρχει άλλος δρόμος παρά ένα ακόμη πρόγραμμα. Το 3ο και το φαρμακερό. Παραμέρισε ένα ισχυρό ΟΧΙ του Ελληνικού Λαού σε κάθε νέο μνημόνιο και κάνοντας μια περίεργη κυβίστηση έφερε στην βουλή μια νέα συμφωνία με τους εταίρους – τέρατα. Το μνημόνιο πέρασε με μεγάλη πλειοψηφία. Τα αριστερά κλάματα, η στενοχώρια, οι κωλοτούμπες, οι καυγάδες και «οι δεν ψηφίζω αλλά στηρίζω» έβαλαν τον κοσμάκι σε μια νέα μακροχρόνια δίνη σκληρών, αντεργατικών και ανέφικτων οικονομικών μέτρων. Τέτοια κατάντια! Οι αγρότες της χώρας μας θα αισθανθούν σύντομα τα νέα δυσβάσταχτα και αποτελειωτικά μέτρα. Θα κληθούν άμεσα να επωμιστούν: αύξηση του συντελεστή φορολόγησης από το 13% στο 26%, προκαταβολή φόρου από το 27% στο 100%, κατάργηση της φοροαπαλλαγής για τις επιδοτήσεις έως 12.000 ευρώ, κατάργηση της επιστροφής για το φόρο κατανάλωσης πετρελαίου, αύξηση της τιμής του αγροτικού ρεύματος, τριπλασιασμός εισφορών ΟΓΑ, αύξηση ΦΠΑ αγροτικών εφοδίων από 13% σε 23%, αύξηση συσκευασμένων προϊόντων στο 23%, μείωση στο μισό της επιδότησης στο πετρέλαιο θέρμανσης. Από την μια η αναθεωρημένη ΚΑΠ, μέσω της οποίας θα μειωθούν οι επιδοτήσεις έως το 2020 από 30 μέχρι 50%, και από την άλλη το 3ο μνημόνιο θα οδηγήσουν ένα μεγάλο μέρος μικρομεσαίων αγροτών (γεωργών και κτηνοτρόφων) σε αφανισμό. Η αγροτική οικονομία της χώρας μας ψαλιδίζεται εγκληματικά, με τεράστιες αρνητικές συνέπειες σε έναν ζωτικό κλάδο.

κάθε περιοχής με πλούσια βλάστηση, καθώς είναι επίσης γνωστό ότι η δυτική πλευρά του Ολύμπου, τα Πιέρια και τα Καμβούνια όρη διαθέτουν μια αξιόλογη και πυκνή βλάστηση με διάφορα δασικά είδη, άρα υπάρχει μια λογική εξήγηση για το θέαμα αυτό. Η άνοδος της μελισσοκομίας τα τελευταία χρόνια καθιστά την ευρύτερη περιοχή των Πιερίων μας σημαντικό και υπολογίσιμο προορισμό για μελισσοκομική χρήση. Υπάρχουν ιδιαίτερα και σπάνια ανθικά χαρακτηριστικά, τα οποία δίνουν ποιοτικά μελισσοκομικά προϊόντα.

Ένα διαχρονικό αδιέξοδο Είναι γεγονός ότι κάθε προσπάθεια για εναλλακτικές η διαφορετικές καλλιέργειες στην περιοχή μας δεν απέδωσε. Κατά καιρούς, οι Λιβαδιώτες παραγωγοί έχουν προσπαθήσει να ξεφύγουν από τις καθιερωμένες καλλιεργητικές επιλογές (σιτηρά, καλαμπόκι, αμπέλι, πατάτα), αλλά τα αποτελέσματα άλλο παρά θετικά είναι. Ας θυμηθούμε κάποιες προσπάθειες. Παλιότερα τα καπνά και τα λαχανικά, στη συνέχεια τα βατόμουρα με παταγώδη αποτυχία, έπειτα οι δενδροκομικές καλλιέργειες (μήλα, αμύγδαλα, καρύδια), τα βιοενεργειακά φυτά και ερχόμενοι προς το σήμερα τα όσπρια (φασόλια, φακές), τα ελαιόδεντρα, τα ρόδια και τα αρωματικά φυτά. Μεμονωμένες ενέργειες, χωρίς ουσιαστική στήριξη από γεωτεχνικές υπηρεσίες, το κόστος των οποίων πάντα το φορτώνεται ο παραγωγός. Αντί η πολιτεία να σχεδιάζει και να κατευθύνει καλλιεργητικά τους παραγωγούς της χώρας μας, με επιστημονικά κριτήρια, στηριζόμενη στις γεωγραφικές (κλιματοεδαφολογικές) ιδιαιτερότητες, στην τεχνογνωσία, στους παραγωγικούς συνεταιρισμούς (που θα έπρεπε να υπάρχουν) και προπάντων στις ανάγκες του πληθυσμού, αντ’ αυτού αφήνει αυτό το κομμάτι, ως πραγματικό οικονομικό φιλέτο, σε πρωτοβουλίες ιδιωτικών και επιχειρηματικών κέντρων, τα οποία, με μοναδικό στόχο τη μεγιστοποίηση του κέρδους, προωθούν ό,τι να ‘ναι. Φυσικά στο τέλος την ζημιά την πληρώνει πάντα ο αγρότης.

Κωδικός Κατάργησης: Χύμα Ελληνικό Τσίπουρο

Ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (Ο.Ο.Σ.Α.) είναι ένας διεθνής οργανισμός εκείνων των αναπτυγμένων χωρών που υποστηρίζουν τις αρχές της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας και της οικονομίας της Καταστροφή για τα φετινά Σιτηρά ελεύθερης αγοράς. Δημιουργήθηκε το 1948 με σκοπό να διαχειριστεί το αμεΣε μια ομολογουμένως ικανοποιητική καλλιεργητική χρονιά για τα σιτηρά ρικάνικο σχέδιο Μάρσαλ (Marshall) για την ανοικοδόμηση της Ευρώπης της χώρα μας, μιας και οι φετινές παραγωγές είναι υψηλές και ποιοτικές σε μετά τον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο. (Wikipedia) Η πρόταση, λοιπόν, του ΟΟΣΑ προς το αρμόδιο Ελληνικό Υπουργείο είναι να καταργηθεί η διακίνηση χύμα τσίπουρου και να κατάσχονται οι μη τυποποιημένες ποσότητες. Μια μελέτη τους καταλήγει στο συμπέρασμα ότι ετησίως διακινούνται περί τα 17-19 εκατομμύρια λίτρα αφορολόγητου(;) χύμα τσίπουρου, με αποτέλεσμα να δημιουργείται αθέμιτος ανταγωνισμός. Ζητούν να κλείσουν τα γνωστά μας καζάνια. Η ιστορία, η παράδοση, ο πολιτισμός, η εμπειρία, οι κοινωνικές σχέσεις να πάνε περίπατο, να διαγραφούν. Οι μικροί αποσταγματοποιοί να εξαφανιστούν και να ανοίξει διάπλατα η αγορά για τους μεγάλους. Η γνωστή μας καπιταλιστική διαδρομή, να κλείνουν χιλιάδες μικροί για να κονομάνε τα μεγαθήρια. Ας μην τους το επιτρέψουμε.

Φωτογραφία:«ΚΟΥΤΣΟΜΠΟΛΑ»

πολλές περιοχές, στο Λιβάδι, δυστυχώς, τα σιτηρά «πάτωσαν». Τα σιτάρια και τα κριθάρια «έβαλαν μέσα» τους Λιβαδιώτες γεωργούς, από οικονομικής απόψεως. Ούτε τα έξοδα σποράς δεν καταφέρανε να βγάλουν. Τα περισσότερα στρέμματα δεν θερίστηκαν καθόλου, απλά βοσκήθηκαν και σε όσα μπήκε η κομπίνα η παραγωγή υπήρξε απελπιστική. Μέγιστη φετινή παραγωγή τα 150 κιλά/στρ. Ευτυχώς, όπως μας ενημέρωσαν οι κτηνοτρόφοι της περιοχής μας, το σοβαρό πρόβλημα της έλλειψης ζωοτροφών, αφού εκείνοι απορροφούσαν το σύνολο των σιτηρών ως ζωοτροφή, λύθηκε άμεσα. Σε όμορες περιοχές υπήρξαν υψηλές παραγωγές και έτσι καταφέρανε και γεμίσανε τις αποθήκες τους με τις απαραίτητες ποσότητες και σε ικανοποιητικές τιμές.

Μελισσοκομικός Προορισμός Ανεβαίνοντας για το Λιβάδι από την πλευρά της Κατερίνης θα διαπιστώσει κανείς ότι δεξιά κι αριστερά του δρόμου υπάρχουν εκατοντάδες σημεία με ενισχυμένους πληθυσμούς μελισσιών. Χιλιάδες ξύλινες πολύχρωμες κυψέλες φιλοξενούν οργανωμένες μελισσοκομικές κοινότητες, από τις οποίες ο κάθε ιδιοκτήτης τρυγάει το πολυπόθητο μέλι. Σχεδόν το αδιαχώρητο. Είναι γνωστό ότι οι επαγγελματίες μελισσοκόμοι κυνηγούν τις ανθοφορίες

9

ΚΟΥΤΣΟΒΛΑΧΙΚΟ ΣΤΑΥΡΟΛΕΞΟ No 28 επιμέλεια Γκατζούνης Γιάννης johgatz@yahoo.gr 24 (κάθετα) Μισό κεμπάπ. Το άλλο μισό όταν ανοί13 14 ξουν οι τράπεζες 25. Πιτριάτσι 15 16 17 18 νισιάνι κ’ μι βρέι σ 21 22 19 20 ιόου βα σκότου …………… (ελλ) σι 24 25 23 γίνου σι τι άφλου 26 27 28 26 (οριζόντια) Δυσοίωνη πρόβλε29 30 31 32 33 ψη. Βα γιν’ ουάρα σι μ’κ’ λούμια 34 35 36 ……………..

38 39 40 37 ουσκάτι! Αντί για παξιμάδι 43 44 41 42 26 (κάθετα) Ένο45 46 47 πλες Δυνάμεις (αρχικά). Τη βρα48 49 50 διά του δημοψηφίσματος ο Πάνος Καμένος μπροστά 1. Οι ουρές του περήφανου και αξιοπρεπή 16. (οριζόντια) Το είπε και ο συγκυβερνήτης στον Αλέξη Τσίπρα δήλωσε ότι εγγυώνται κοσμάκη μπροστά στα ………… των τραπε- Τέρενς Κουίκ. 30 μέρες επί 60 ευρώ έχουμε την εσωτερική ασφάλεια της χώρας. Από ζών ήταν το σήμα κατατεθέν του προηγού- 1800 ευρώ το μήνα. Άρα δεν είναι και τόσο ποιόν κινδυνεύαμε; μενου μήνα. Όλοι έπλεκαν το εγκώμιο του βαρύ μέτρο, είναι μάλιστα πολύ ………….. 27.Αιμοσταγείς πολεμιστές, ύπουλοι δολοΓιάνη Βαρουφάκη! Μπούτζα σι νου λι αρ’ντ 16. (κάθετα) Άνοιξε και η …………. Επιτέ- φόνοι της ιαπωνικής πολεμικής τέχνης 2. Και ………. μου πείτε ότι δεν το ευχαρι- λους αντικειμενική ενημέρωση. Θα σβήσουν (αντίστρ) στήθηκε ο κόσμος. Και τη βόλτα του έκανε τα συστημικά κανάλια. Το είπαν όλα τα 28. Και καταψηφίζω τα νομοσχέδια και στηκάθε μέρα και γνωριμίες κατάφερε να κάνει κυβερνητικά στελέχη που παρέλασαν από ρίζω την κυβέρνηση. Νου ………….. ατσιόκαι έπαιρνε και το πενηντάρικο. Ζωή χαρι- τα πάρτι που οργάνωσε το δημόσιο κανάλι λου λούκρου, σχολίασε μπερδεμένος-πικρασάμενη 17. Κατώγιλι λα χόρουρι ιαρά μπλίνι. Κου μένος ψηφοφόρος του ΣΥΡΙΖΑ που αδυνα3. Η φτώχεια και η εξαθλίωση δεν αφήνουν κρίσια αρμάσιρ’ …………. (ελλ-καθαρ) τούσε να καταλάβει τον Λαφαζάνη και την τον κόσμο να πάει στις παραλίες και στα 18 (οριζόντια) Βλέμματα απλανή σαν της Κωνσταντοπούλου. Και παρήγγειλε ένα βουνά. Ο ……………. στην πλατεία του αγελάδας σε όλες τις πτέρυγες της βουλής. τσίπουρο μπας και βγάλει άκρη Λιβαδίου δε θα δροσίσει πολύ κόσμο φέτος, Γι’ αυτό πολλές φορές ακούγεται ένα 29. Ελένη τη φωνάζαν στο χωριό. Τώρα που αν και ευχόμαστε το αντίθετο. Βέβαια έχει μακρόσυρτο …………. πήγε στην Αγγλία για δουλειά τη φωνάζουν ξαναζήσει ήσυχες μέρες αλλά λόγω φθινο- 18. (κάθετα) Ο Κυρίτσης της Αυγής, ……….. πώρου, όχι λόγω αφραγκίας. Αρκούσε μια …………….. μια ζωή, με το που ορκίστηκε 30. Ψήφος ασύμφωνη παρέα με καλλίφωνους για να φαίνεται η βουλευτής ψήφισε ΝΑΙ στο μνημόνιο Τσί- 31. Δεν πρόλαβε να πάρει το πενηντάρικο πλατεία γεμάτη, όπως φαίνεται στη φωτο- πρα και ομολόγησε ότι νοιώθει άρρωστος. από το ΑΤΜ και ξέσπασε. Βόρου τούτς γραφία. Την ίδια αρρώστια την έχουν πολλοί και λιγκάρι κου …………… σ ασπιτζουράρι.

4. Δεν θα έρθει και το ……………. του πρέπει να βρουν το φάρμακο μόνοι τους. 32 (οριζόντια) Απογοήτευση. …………… ντι κόσμου, αν ξαναγυρίσουμε στη δραχμή είπε Δεν θέλει πια να τους βοηθήσει κανένας που κουτς άνι βα βιντέμου γκινιάτς ο Στρατούλης. Θα ταλαιπωρηθούμε μερι- 19. Ο ελληνικός λαός λέει ο Σόιμπλε είναι 32 (κάθετα) Ιόου χίου ουν ………… κούς μήνες και μετά θα είμαστε μια χαρά. κακομαθημένος. Τα Τσι τζ’τσι βρε όρνιου, σχολίασαν στο καφε- θέλει ………… μαλνείο λάτα εμ γαλάτα 5. Τα περιέχει η νίλα 20. Η ομάδα της 6. Αλλιώς φαίνεται φέτος η πλατεία με το Λάρισας …………… ανοιχτό και ανακαινισμένο. 21. Με τις σκληρές Πάντα γεμάτο νάναι. διαπραγματεύσεις 7. Συνεχόμενα στο σκάφος. πετύχαμε τελικά 8. Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος; έναν έντιμο συμβιΟύν …………… (ελλ) του άπ’ βασμό και μια αμοι9. Πέρασαν κοριτσάκια με καυτά σορτσάκια βαία επωφελή συμαπ’ την πλατεία. Και ο μπαρμπα-Γιάγκος φωνία. Ευγνωμοενοχλημένος: Αντού ……………. μωρέ! Όλοι νώντας σας ο λαός, γνωρίζουμε βέβαια πως οι τσουκνίδες εκτός θα έχει άδικο αν από νόστιμη πίτα που γίνονται μπορεί να αρπάξει τη σίγκουρ’, φουμιάλια φουγκάτ’, χίου σ νιπουχρησιμοποιηθούν και προς παραδειγματι- …………… και σας σπάσει το κεφάλι; τούτ’. Πότου σι έσου κάθι τζούα σι σκότου σμόν 22 (οριζόντια) Βόλι σιγανό π’ράτζ; Τ’ ακούς Δραγασάκη μου; 10. Δυό δόντια είχε όλα κι όλα η γιαγιά 22 (κάθετα) Τα βρόντηξε ο Αντωνάκης ο 33. Η Ζωή Κωνσταντοπούλου, χαριτωμένη, Μαρίκου, τη βρήκαμε με ένα. Ήταν σκληρό ατιμνημονιακός. Δεν άντεξε τις συνεχόμε- όλο ………….. και καπρίτσια κατάφερε να το κομμάτι του χαλβά και στο …………- νες ήττες από τους άλλους αντιμνημονια- γίνει μια από τις πιο αγαπημένες πολιτικούς χάσκα τις περασμένες Απόκριες της έφυγε κούς Αλέξη-Πάνο. Προς το παρόν στη χώρα μας. 296 από τους 300 της βουλής το άλλο …………. αυτού υπογράφει ο Μεϊμαράκης. την ανάγκασαν να κατεβεί από το προε11. Μενεξεδί Ζήλεια η Ντόρα δρείο τη βραδιά που ψηφιζόταν το τρίτο 12. Νου αβέμου κάρτ’ σι σκουτέμου π’ράτζ 23. Από έγκυρες πηγές έμαθα ότι τα απεχθές μνημόνιο με πρόταση της κυβέρνησ πρίντι σι ν’ τσέμου Λ’σ’νου κου βιβλιάρλι- ………….. στα αμπέλια μας θέριεψαν. Προ- σης της Αριστεράς. ου σι λόμου. …………… κούσκρα τσι π’τσ’ς μήνυμα για μια καλή σοδειά, που σημαίνει 34. Για να πάρει κανείς μέρος στο περιβόη13. Βρέθηκε σε φάκελο τη μέρα του δημοψη- και καλή χρονιά στην παραγωγή τσίπουφίσματος: Ένα βρακί μας έμεινε, είναι και ρου. Και με τρία τσίπουρα στον πλάτανο με ……………… (βλαχ), πότε λοιπόν το θέλετε καλό μεζέ δεν αφήνεις μνημόνιο για μνημόνα τόχουμε χεσμένο; Σε ώρες κρίσης γράφο- νιο. Τα σκίζεις όλα νται τα καλύτερα ποιήματα.

24 (οριζόντια) Μας πούλησαν και οι τουρί14. Αγαπώ στα ιταλικά στες. Πήγαν λέει στο Σαν-………….. Γαμώ 15. Τηλέφωνο σε συντομία το ΦΠΑ μας στα νησιά 1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

το, ηλίθιας έμπνευσης …………………., έπρεπε να έχει άριστη γνώση αγγλικών και να χειρίζεται υπολογιστή για να ενημερωθεί μέσω διαδικτύου περί τίνος πρόκειται. Πήρε και ο πρωθυπουργός το όπλο του βροντερού ΟΧΙ, έκανε μια βόλτα στην Ευρώπη, τα βρήκε σκούρα και σε μια βδομάδα ψήφισε μαζί με την ομάδα του ΝΑΙ στη συμφωνία που είχε καταψηφίσει ο περήφανος λαός του! Έχουν κηρύξει και οι φαρμακοποιοί απεργία και δε μπορούμε να προμηθευτούμε ψυχοφάρμακα.

35. Άφωνη Πόπη 36.(οριζόντια) …………είχαμε όλοι το μυαλό και τα χρήματα της Βαλαβάνη δε θα είχε μείνει στην Ελλάδα ούτε σέντ 36 (κάθετα) Ευωδιάζουν τα σταυρόλεξα 37. Σωματείο Ρακοσυλλεκτών. Όλο και περισσότερα μέλη εγγράφονται 38 (οριζόντια) Συμβολίζουν το μεγάλο ροκέ στο σκάκι 38 (κάθετα) Ο παππούς έριξε το ψηφοδέλτιο που του είχε ετοιμάσει η εγγονή από το σπίτι. Δεν ήξερε όμως αν ψήφισε ΝΑΙ ή ………….. Βγαίνοντας από το εκλογικό τμήμα τον ρωτάνε οι φίλοι του τι ψήφισε. Ε μπαρμπα-Μάκη τσι αρκάς; Λούπλου σι μι μ’κ’ σ χάρλου σι μι αντούν’ η απάντηση. Μάλλον δεν κατάλαβε το σαφέστατο κείμενο που ήταν γραμμένο στο ψηφοδέλτιο.

39. Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοφωνίας 40. Οι γιαγιάδες περιμένοντας μπροστά στα ΑΤΜ. Βα ν αλάς’ ατζούνι βα ψουσίμου ντι …………… (ελλ) 41. Σπίτι (βλαχ) 42. Μπιζέρισα να σε βλέπω έτσι ρε μάνα. Όλο ………… και βαχ είσαι. Ψηλά το κεφάλι. Τα επόμενα τριάντα χρόνια θα χρωστάμε. Μετά όμως, χλίδα 43. (οριζόντια) Εθνικό Ίδρυμα 43 (κάθετα) Δηλώνουν άριστη ποιότητα 44. Λα μπάνγκ νου αβιάμου τσιβά, αβιάμου ντόι ………….. του σιντούκι σ κα σι νου λι λιά αφούρλι βα άμου τα σι μι αγκρουπάτς. Μπλακ χιούμορ 45. Με την πείνα προ των πυλών, ο λιβαδιώτικος …………… γλυκός και ξινός πήρε αξία στο χρηματιστήριο των τροφίμων. Χτύπησε λίμιτ απ.

46. Νέα Δημοκρατία.(αρχικά). Πως κατάντησε έτσι. Έφτασε να βγάλει μέχρι και τον Καραμανλή από τη ναφθαλίνη. Τζίφος. Κανένας δεν τους παίρνει στα σοβαρά. Θ’ αποκτήσουν δύναμη μόνο αν οι συριζαίοι συνεχίσουν να «κυβερνούν» με τον ίδιο τρόπο.

47. Το μετά Βενιζέλο ΠΑΣΟΚ ψάχνεται μισοπέλαγα και άγνωσται ………… βουλαί της Φώφης.

48. Χωρίζει το φι και το ψι 49. Πολιτική αστάθεια, ανίκανοι πολιτικοί, αβεβαιότητα, ανεργία. Το καλοκαίρι τελειώνει σιγά-σιγά. Ο κόσμος σκυθρωπός αναρωτιέται. Τσι ………….ν αστιάπτ; 50. Από παντού ακούγονται κατάρες για τους πολιτικούς όλων των κομμάτων. Σι λι αμβ’λιάσκ’ ………… κου ατσιά τσι ν’ αντράρ’. Το σταυρόλεξο παραμένει αισιόδοξο και προτείνει γέμισμα μπαταριών στο Λιβάδι. Ο καθαρός αέρας για όλους είναι τζάμπα, θα τον χρεώνουμε μόνο στους μούφα αντιμνημονιακούς καρεκλοκένταυρους.

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ: 1. ΑΤΜ, 2. ΜΗ, 3. ΠΛΑΤΑΝΟΣ, 4. ΤΕΛΟΣ, 5. ΙΛ, 6. ΚΑΦΕΝΕΙΟ, 7. ΑΦΟ, 8. ΤΡΥΠΑ, 9. ΟΥΡΤΖΚΑ 10. ΑΜ, 11. ΜΟΒ, 12. ΟΥΛΑΙ, 13. ΑΜΠΙΤΙΚΑΤΟΥ, 14. ΑΜΟ, 15. ΤΗΛ, 16. ΕΛΑΦΡΥ-ΕΡΤ, 17. ΚΕΝΑ, 18. ΜΟΥ-ΑΡΙΣΤΕΡΟΣ 19. ΕΜ, 20. ΑΕΛ, 21. ΦΟΥΡΚΑ, 22. ΒΛ-ΑΝΤ, 23. ΚΛΗΜΑΤΑ, 24. ΤΡΟΠΕ-ΚΕΜ 25. ΠΤΕΡΑ, 26. ΚΚΑΤΣ-ΕΔ, 27. ΑΖΝΙΝ, 28. ΙΑΝΤΑΡ, 29. ΕΛΕΝ, 30. ΗΟ, 31. ΦΟΥΝΙ, 32. ΚΑΣΤΙ-ΜΙΑ, 33. ΝΑΖΙΑ, 34. ΔΗΜΟΨΗΦΙΣΜΑ, 35. ΠΠ, 36. ΑΝ-ΙΑ, 37. ΣΡ, 38. ΟΟΟ-ΟΧΙ, 39. ΕΣΡ, 40. ΠΕΙΝΑ, 41. ΚΑΣ, 42. ΑΧ. 43. ΕΙ-ΑΑ, 44. ΠΡΑΤΖ 45. ΤΡΑΧΑΝΑΣ, 46. ΝΔ, 47. ΑΙ, 48. ΧΙ, 49. ΙΑΡΝ, 50. ΤΣΑΡΑ

10

Η μουσική, δίνει ψυχή στον κόσμο, φτερά στο μυαλό, πτήση στη φαντασία και ζωή σε όλα. Δώρυς Ψαλλίδας Ψαλλίδας Γράφει ο Θανάσης Κοντοφάκας και ο Δώρυς

Σήμερα, αλλά και σε άλλες, φαινομενικά «καλύτερες» εποχές, η μουσική και η τέχνη στηρίχθηκαν αποκλειστικά σε κάποιους μεμονωμένους ανθρώπους που επέλεξαν να περπατήσουν σε δύσβατα μονοπάτια διανύοντας μια οδυνηρή πορεία μέχρι να βρούν τη δική τους «άλλη πλευρά» αι που από αυτό το μετερίζι «πολεμούν» προσφέροντάς μας μουσικές (και όχι μόνο) δίχως να διεκδικούν ποτέ τίποτα.

ΤΗΕ ΟTHER SIDE / Roos Daly Νέος δίσκος, μετά από πολύ καιρό, με την υπογραφή του σπουδαίου και ακούραστου ταξιδευτή της μουσικής Ross Daly. Βέβαια, λίγο ετεροχρονισμένη και η δική μας παρουσίαση, αφού εκ παραδρομής έπεσε στα χέρια μας. Το άλμπουμ The Other Side, "«Che fece …il gran rifiuto» κατά την πρωτη ματιά και ανάγνωση, σε κάνεις να νιώθεις έντονα το συναίσθημα του μια από τα ίδια. Μέγα λάθος... Διότι, προΣε μερικούς ανθρώπους έρχε- χωρώντας σε πιο ενδελεχή περιήγηση-ανάγνωση και ακούγοντάς το, αντιλαμβάνεσαι πως πρόκειται για κάτι εντελώς καινούργιο. ται μια μέρα πρώτες νότες σε ταξιδεύουν σε μια πανέμορφη περιπλάνηση που πρέπει το μεγάλο Ναι ή Οι στο χώρο, τον χρόνο και τη μουσική. Κάθε ακρόαση του άλμπουμ είναι μια αποκάλυψη και μια μοναδική εμπειρία. το μεγάλο το Όχι Ο τίτλος The Other Side αναφέρεται στην «άλλη πλευρά» του να πούνε. Φανερώνεται αμέ- εαυτού μας απ' όπου «περνάει» και βγάζει από μέσα μας ό,τι πιο όμορφο έχει να δώσει ο καθένας από μας. Επίσης, όλα όσα προσως όποιος τόχει έρχονται από την «άλλη μας πλευρά» πηγάζουν από ένα βάθος έτοιμο μέσα του το Ναι, και χρόνου πολύ μεγαλύτερο από το πολύ σύντομο διάστημα που ο καθένας μας βρίσκεται σε αυτή τη ζωή. «Ταξίδι χιλίων χρόνων σε λέγοντάς το πέρα μια μικρή ζωή», είναι η εύστοχη διατύπωση του Ross Daly που πηγαίνει στην τιμή και στην χρησιμοποιεί για να προσεγγίσει αυτό το φαινόμενο. Πώς γίνεται αυτό; Δεν μπορεί κανείς να το «εξηγήσει» και μάλλον αυτή η πεποίθησί του. έννοια δεν χωράει σε καμιά «εξήγηση», απλώς ό,τι γίνεται είναι η Ο αρνηθείς δεν μετανοιώνει. αληθινή έκφραση τής πραγματικής φύσης του κάθε ανθρώπου. Υπάρχουν άνθρωποι στην Κρήτη και στην Ελλάδα κατ΄επέAν ρωτιούνταν πάλι, που καταβάλλουν σοβαρές και επίπονες προσπάθειες να όχι θα ξαναέλεγε. Κι όμως τον κταση κάνουν κάτι αληθινό στη μουσική. Το πρόβλημα είναι όμως ότι αυτοί οι άνθρωποι και αυτές οι προσπάθειες όχι μόνο δεν βοηθικαταβάλλει αλλά μάλλον σαμποτάρονται από μια γενικότερη, ιδιαίτεεκείνο τ’ όχι — το σωστό — ούνται, ρα αρωσημένη κατάστασή μας. Μιας "κρίσης" που οι περισσότεροι εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν ως κυρίως οικονομική. εις όλην την ζωή του. Βέβαια, το γνωρίζουμε όλοι και το λέμε, πως «η κρίση είναι κρίση Κ.Π. Καβάφης αξιών και πολιτισμού πρωτίστως και δευτερευόντως οικονομική», αλλά, δυστυχώς, αυτό απλώς λέγεται, δίχως ουσιαστικές αλλαγές.

Σήμερα τα πράγματα είναι ακόμα δυσκολότερα παρά ποτέ και, ίσως γι' αυτό, μας διακατέχει μια παράξενη αισιοδοξία. Η Ελλάδα πρέπει να ξαναγεννηθεί, να ανακαλύψει και να υπηρετήσει νέες προοπτικές, να αντικρίσει νέους ορίζοντες και νέες προκλήσεις. Όμως επιβάλεται να αντιληφθούμε πως αυτό το στοίχημα είναι πολύ σοβαρό και πολύ δύσκολο για όλους όσοι προσπαθούν να υπηρετήσουν αυτό το όραμα. Και κάπου εδώ τελειώνουν τα λόγια και αφηνόμαστε στην τρίτη κατά σειρά ακρόαση και στο ταξίδι που μας προσφέρει το «The Other Side - (η Άλλη πλευρά)» του Ross Daly. Καλή σας ακρόαση...

Εύα- Κασιάρου Μια συγγραφέας παιδικών βιβλίων με καταγωγή από το Λιβάδι Με την Εύα- Ευανθία Κασιάρου γνωριστήκαμε, τυχαία, μέσα από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όταν σε μια ανάρτησή μου έγραφα, για τι άλλο, για το Λιβάδι. Ενθουσιασμένη μου είπε πως κατάγεται από εκεί. Ανακαλύψαμε πως παίζαμε στις ίδιες γειτονιές, είχαμε κοινές φίλες, ίδιες μνήμες από την παιδική μας ηλικία. Λέει η Εύα: «Στο Λιβάδι έζησα τα παιδικά καλοκαίρια. Εκεί που οι άνθρωποι με αγκάλιαζαν, κάθε πρωί, και μου πρόσφεραν ό,τι

Και δεν θα πάψω ποτέ να θυμάμαι. Όταν οι δυσκολίες της ζωής έρχονται μπροστά μου και με πιέζουν να τις ακολουθήσω, εγώ δραπετεύω από αυτές κλείνοντας τα μάτια και «φεύγοντας» στο Λιβάδι. Και δεν είναι τυχαίο που έρχεται συχνά στα όνειρά μου για να με ηρεμήσει και να ξυπνήσω με τη γλυκιά νοσταλγία του. Σας ευχαριστώ όλους εκεί στο χωριό, που βρεθήκατε στη ζωή μου». Εγώ με τη σειρά μου, θέλω να την ευχαριστήσω για τη

μπορούσαν: Από ένα φρέσκο αυγό μέχρι τον πολύτιμο χρόνο τους. Θυμάμαι τ΄αστέρια, τότε που ακόμα δεν είχε ηλεκτροδοτηθεί το χωριό, να οδηγούν τα όνειρά μου. Τους λύκους που ούρλιαζαν ή έτσι νόμιζα, πάνω στο βουνό, τις παιδικές περιπλανήσεις μέσα στα σοκάκια, θυμάμαι την ακαταλαβίστικη, για μένα, γλώσσα πόσο γλυκά ηχούσε στα αυτιά μου. Θυμάμαι το νερό που έπρεπε να μεταφέρω με το γκιούμι από τη βρύση στην πλατεία. Θυμάμαι... θυμάμαι…

φιλία μας, και να σας προτείνω- παρουσιάσω, εν συντομία, τα βιβλία της, τα οποία διακρίνονται για τη ζωντάνια, τη φαντασία, τον λόγο που ρέει αβίαστα, την περιπετειώδη πλοκή! Ιδιαίτερα, στο βιβλίο της «Μυστήριο στην αυλή» αντιλαμβάνεται κανείς πόσο γνωρίζει το βουνό, και πόσο την ακολουθούν οι μνήμες του χωριού, μνήμες από το Λιβάδι. Σε ένα άλλο φύλλο μας θα έχουμε μια ολοκληρωμένη παρουσίαση του έργου της. Γλυκερία Γκρέκου

11

Προφήτης Ηλίας 1929

Λιβαδίου που κατέθεσαν πρώτοι τον οβολόν τους. Ήταν τότε το Λιβάδι η μεγαλύτερη και πλουσιότερη κοινότητα της επισκοπής . Πλούσιοι Λιβαδιώτες πρόσφεραν σημαντικά ποσά γι’ αυτόν τον σκοπό. Ο Νικόλαος Τζίμας Χατζηκώστας, γνωστός τότε προεστός και κτηματίας, πρόσφερε το ποσό των 105.000 γροσίων. Υπήρξε μια συγκινητική, αυθόρμητη ανταπόκριση για να προλάβουν την προθεσμία των 16 ωρών που είχε θέσει ως όρο ο Μπέης. Τα χρήματα συγκεντρώθηκαν «εντός δύο ωρών». Το γεγονός της «εξαγοράς» των κολίγων του χωριού μάς το αναφέρει ο Λιβαδιώτης Γεώργιος Σακελλαρόπουλος. Ο Αγαθάγγελος «ήτο θείος της μάμμης μου», γράφει. Ο ίδιος σημειώνει ότι η Δημογεροντία του Λιβαδίου αποφάσισε να προτείνει στην Υψηλή Πύλη (τον Σουλτάνο) την εξαγορά όλων των τσιφλικίων της περιοχής.3 Ο Αγαθάγγελος υπήρξε μια φωτεινή εκκλησιαστική προσωπικότητα. Συνετός, ικανός, με όραμα και «θεοφιλία». Το Πατριαρχείο αναγνώριζε τις αρετές του και τον τιμούσε, γι’ αυτό και του ανέθεσε δύσκολες αποστολές σε κρίσιμους καιρούς. Έγινε μητροπολίτης Βοδενών Παρέα αστών στο πανηγύρι του Aϊ-Λια στο Λιβάδι. Το τσαρδάκι, απαραίτητο εξαιτίας της απουσίας βλάστησης εκεί- (Έδεσσας) και στη συνέχεια μητροπολίνη την εποχή, φτιαγμένο με φυσικά υλικά της περιοχής (οξιά και φτέρη). της Στρώμνιτσας, όπου είχε καταστεί επιη φωτογραφία από το αρχείο του Σ.Λ.Θ. κίνδυνη η προπαγάνδα των Εξαρχικών Βουλγάρων εναντίον του Πατριαρχείου και του ελληνικού πληθυσμού των περιοΠριν από 150 χρόνια περίπου ο επίσκο- την ημέρα των Τριών Ιεραρχών. Η φωτο- χών. Ίδρυσε και εκεί σχολεία και ευαγή Η σχέση ευεργέτη και ευεργετημένου πος Πέτρας Αγαθάγγελος-γεννήθηκε και γραφία του βρισκόταν, όπως θυμούνταν ιδρύματα, για να μορφώσει και να αναείναι αρκετές φορές προβληματική και μεγάλωσε στο Λιβάδι-κατά κόσμον οι παλαιότεροι στο σχολείο, δίπλα στην κουφίσει τους υπόδουλους που δεινοπακάποτε εχθρική. Είναι πάμπολλα τα 1 Παπαγρηγοριάδης, απελευθέρωσε τους εικόνα των Τριών Ιεραρχών. Μνήμες που θούσαν. Πέθανε στην Στρώμνιτσα το παραδείγματα από την ιστορία και από κατοίκους του Μοσχοποτάμου Πιερίας αναδύονται μέσα στον χρόνο, που γονιτη ζωή. Σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο 1887. Ευεργετική ήταν η δράση του αντί της ευγνωμοσύνης κυριαρχεί, και για την πατρίδα του, το Λιβάδι. συνήθως, η αγνωμοσύνη, η αχαριστία. Πρώτη του προτεραιότητα ήταν η ξεχνούν οι άνθρωποι γρήγορα, δεν εκπαίδευση. Ίδρυσε Παρθεναγωγείο θέλουν να θυμούνται κάτι που τους και εργάστηκε για την ανέγερση νέας (Ο Λιβαδιώτης ιεράρχης που απελευθέρωσε τους πλήγωσε, πικρές και δυσάρεστες «Αλληλοδιδακτικής Σχολής». Το καταστάσεις που έθιξαν το φιλότιμο Λιβάδι και τα σχολεία του ήταν μόνιΚολίγους χωριού της περιοχής. Σεισάχθεια) και τον εγωισμό τους. Επιθυμούν να μή του έγνοια και όταν βρέθηκε Του Κώστα Προκόβα μακριά, στις δύο Μητροπόλεις που ξεχάσουν και εκείνον που στάθηκε δίπλα τους και ανυστερόβουλα τους προαναφέραμε (1870-1887). Η πατρίευεργέτησε, γιατί τους θυμίζει λάθη και και από τότε το χωριό έγινε από τσιφλίκι μοποιούν συναισθήματα, συγκινήσεις, δα του, το Λιβάδι, εδώ και αρκετά χρόνια, αποτυχίες τους. Το θέμα ανάγεται στη κεφαλοχώρι (1865- 67). Ήταν ως τότε δράσεις. Κρατούν άγρυπνη τη συνείδηση, του έστησε προτομή στο προαύλιο του σφαίρα της ψυχολογίας. Αναρωτιέται ο Κολίγοι του Μπέη της περιοχής, χωρίς την ευθύνη. ναού της Παναγίας, του μητροπολιτικού Φέτος (2015), την ημέρα των Τριών ναού της επισκοπής Πέτρας και Λιβαδίου. Χριστός: «λαός μου, τι εποίησά σε και τι δική τους γη, δούλοι στην υπηρεσία και μοι ανταπέδωκας;». Έμειναν παροιμιώδεις στις ορέξεις του Μπέη. Από τότε τέσσερις Ιεραρχών, μετά το μνημόσυνο, έγιναν τα Για τη ζωή, την προσωπικότητα και τη αποκαλυπτήρια της προτομής του Αγα- δράση του Αγαθάγγελου υπάρχει σχετική οι λόγοι της Γραφής: «αντί του μάννα θάγγελου και δίπλα τοποθετήθηκε πλακέ- βιβλιογραφία. Εμείς, με το κείμενο μας χολήν, αντί του ύδατος όξος», «οι δε τα με τούτο το κείμενο: εννέα πού;». Από τους δέκα λεπρούς που αυτό σταθήκαμε σε ένα συγκεκριμένο και θεραπεύτηκαν από τον Χριστό, μόνο ένας πολύ σημαντικό γεγονός που χαράχτηκε Ο επίσκοπος Αγαθάγγελος επέστρεψε για να τον ευχαριστήσει. στη μνήμη των κατοίκων ενός χωριού. Ο επίσκοπος Αγαθάγγελος (1805-1887), Συχνά οι ευεργετημένοι «εκίνησαν την Στην αναγνώριση και τιμή που αποδόθηπου γεννήθηκε και μεγάλωσε στο Λιβάδι πτέρναν κατά του ευεργέτου». Ο γνωστός κε σε έναν μεγάλο ευεργέτη, σε έναν Ολύμπου, υπήρξε μεγάλος ευεργέτης της εκείνος αρχαίος λόγος λέει: «ουδείς ασφαιεράρχη με εδραιωμένη κοινωνική συνείΔριάνιστας- Μοσχοποτάμου. Στα χρόνια λέστερος εχθρός του ευεργετηθέντος δηση. Ευεργέτες και ευεργεσίες που δεν της αρχιερατείας του στην επισκοπή αχαρίστου». ξεχνιούνται. «Αγήρως μνήμη», αγέραστη, Πέτρας Ολύμπου (1854-1870) με δικές του Ευτυχώς δεν έλειψαν και δεν λείπουν πρωτοβουλίες και παρεμβάσεις συγκε- άφθαρτη μνήμη. Θα πει ο Παλαμάς: και τα παραδείγματα ευγνωμοσύνης και ντρώθηκε το χρηματικό ποσό, με το οποίο «Θέλεις δε θέλεις, μια φορά κι ας είναι σεβασμού προς τους ευεργέτες. Η ατομιεξαγοράστηκε το χωριό και έτσι η Δριάνι- αργά, ένας βράχος θα σκαλιστεί και θα κή και συλλογική μνήμη κρατάει ανεξίτηστα από τσιφλίκι έγινε κεφαλοχώρι και οι γίνει βωμός με το άγαλμά σου». λα τα έργα και τα πρόσωπα, όσων πρόκάτοικοι από εξαρτημένοι κολίγοι έγιναν 1. Γρηγόριος Βέλκος, το άδοξο τέλος της οικοσφεραν στον τόπο τους θυσιάζοντας ελεύθεροι ιδιοκτήτες γης. Από την εποχή γένειας του Γεωργάκη Ολυμπίου, Θεσσαλονίκη πολλά, ακόμη και τη ζωή τους. Η ανααυτή άρχισε η προκοπή του χωριού, οι 2014. Σύλλογος Λιβαδιωτών Θεσσαλονίκης. γνώριση και η τιμή που τους αποδίδεται, κάτοικοι του οποίου από τότε και ως 2. Το κείμενο της πλακέτας γράφτηκε από τον συνήθως μετά θάνατον, οφείλεται στην σήμερα ευγνωμονούν και μνημονεύουν Μοσχοπολίτη καθηγητή Νικόλαο Βαρμάζη.

2 αγαθή μνήμη που άφησαν. Ο χρόνος, ο τον επίσκοπο Αγαθάγγελο .

3. Σακελλαρόπουλος Γεώργιος, ο επίσκοπος φθονερός εκείνος γέρος και «των έργων Ο επίσκοπος Πέτρας Αγαθάγγελος με Πέτρας Αγαθάγγελος, εφημ. «ΛΙΒΑΔΙ εχθρός», σκορπάει τα νάματα της λήθης έδρα το Λιβάδι ευαισθητοποιήθηκε από ΟΛΥΜΠΟΥ» του Ν. Καραΐσκου. Ο συγγραφέας παντού. Κάποτε όμως στέκει ανήμπορος, την τραγική κατάσταση των ανθρώπων ερεύνησε αρκετές πηγές, κυρίως πατριαρχικούς διστάζει να σβήσει έργα επιφανών και γενιές των ανθρώπων του χωριού θυμού- του Μοσχοποτάμου (Δριάνιστας), συγκέαφανών ανθρώπων που έφυγαν, όπως νται και τιμούν τον ελευθερωτή τους ντρωσε χρήματα από τους κατοίκους του κώδικες. Στοιχεία αυτής της μελέτης αντλήθηκαν γι’ αυτό μου το δημοσίευμα. Αγαθάγγελο και του κάνουν μνημόσυνο ήλθαν, με τα χέρια τους άδεια.

Ο Επίσκοπος Πέτρας Αγαθάγγελος