Εν Εσόπτρω - Τεύχος 10 by iconio

Περιεχόμενα Συναξάρι

Ἡ Ὁσία Ἐμμέλεια, ὁ Ἅγιος Ἑρμείας ὁ μάρτυρας, ὁ Ὅσιος Σαμψών, ἡ Ὁσία Ἀνθοῦσα 3

Τό γεγονός τῆς Ἐκκλησίας

τοῦ παπα-Φιλοθέου Φάρου

Ἐκ Φαναρίου…

5 12

Θάνατος και χαρά τοῦ Ἀρχ. Βασιλείου Ἰβηρίτου (Γοντικάκη)

Μαζί μέ τούς γονεῖς

Μέ ἐνδιαφέρον γιά τούς νέους

Πολιτιστικό – Πνευματικό Κέντρο

καί Ἐπικοινωνιακό καί Μορφωτικό Ἵδρυμα Ἱ. Μ. Γορτύνης & Ἀρκαδίας

Σταλάγματα Ἁγιότητας

Τριμηνιαία Ἔκδοση τοῦ Ἐπικοινωνιακοῦ καί Μορφωτικοῦ Ἱδρύματος Ἱ. Μ. Γορτύνης καί Ἀρκαδίας

Ἐκδότης - ‘Υπεύθυνος ὕλης: π. Χαράλαμπος Παπαδόπουλος (6975 853535)

Ἔτος 3ο Τεῦχος 10ο

Μέλη Συντακτικῆς Ἐπιτροπῆς Περιοδικοῦ: π. Χαράλαμπος Κοπανάκης (6974 106929) π. Χαράλαμπος Παπαδόπουλος Στυλιανή Καλεντάκη, Ἀρχαιολόγος - Φιλόλογος

————————-

Ἐκδίδεται τῇ προνοίᾳ τοῦ Σεβ. Μητροπολίτου Γορτύνης καί Ἀρκαδίας κ. Μακαρίου ————————-

Ἰδιοκτήτης: Τμήμα Ἐκδόσεων Ἐπικοινωνιακοῦ καί Μορφωτικοῦ Ἱδρύματος Ἱ.Μ. Γορτύνης καί Ἀρκαδίας

————————-

Ἐπιμέλεια κειμένων: ∆ημήτριος ∆ασκαλάκης, Φιλόλογος - Ἱεροψάλτης Στυλιανή Καλεντάκη, Ἀρχαιολόγος - Φιλόλογος ————————-

Ἐκδόσεις: «ΑΝΤΙΛΑΛΟΣ»

Τό Περιοδικό ἀποστέλλεται δωρεάν. Προαιρετικές οἰκονομικές εἰσφορές. ∆ιεύθυνση: Ἁγ. Γεωργίου 16, 70400 Μοίρες, Ἠρακλείου Κρήτης, Τηλ.: 28920 22208 - Fax: 28920 24804 2

Ἡ Ὁσία Ἐμμέλεια

Ὁ Ἅγιος Ἑρμείας ὁ Μάρτυρας

(30 Μαΐου)

Ἡ Ὁσία Ἐμμέλεια καταγόταν ἀπὸ εὐσεβῆ οἰκογένεια τῆς Καισαρείας τῆς Καππαδοκίας. Ὁ πατέρας αὐτῆς ἀναδείχθηκε σὲ Μάρτυρα κατὰ τοὺς τελευταίους διωγμούς. Ὁ βίος τῆς Ἁγίας εἶναι ἡ ἀγαθὴ ρίζα ἀπὸ τὴν ὁποία βλάστησαν γλυκύτατοι καρποί, τὰ παιδιά της, τὰ ὁποῖα ἀνεδείχθησαν ἐξέχοντα μέλη τῆς κοινωνίας καὶ τὰ περισσότερα Ἅγιοι τῆς Ἐκκλησίας, ὅπως ὁ Μέγας Βασίλειος, ὁ Γρηγόριος Νύσσης, ὁ Πέτρος Σεβαστείας, ἡ Μακρίνα καὶ ὁ Ναυκράτιος. Ἀπὸ ἁγία ρίζα προῆλθαν ἁγιασμένοι βλαστοί, δηλαδὴ ἀπὸ ἁγίους γονεῖς προῆλθαν εὐλογημένα καὶ ἅγια τέκνα. Ἡ Ὁσία Ἐμμέλεια δοκίμασε στὴ ζωή της, ὅπως συμβαίνει συνήθως μὲ τοὺς ἐκλεκτούς, πολλὲς θλίψεις. Ὁ θάνατος τῶν γονέων της, πρὶν ἀκόμα νυμφευθεῖ, ὁ θάνατος τοῦ συζύγου της, μόλις γεννήθηκε ὁ γιός τους Πέτρος καὶ ὁ πρόωρος θάνατος τοῦ γιοῦ της Ναυκρατίου, ἀλλὰ καὶ τὸ νὰ ἀναθρέψει μόνη της μὲ παιδεία καὶ νουθεσία Κυρίου, ἀπὸ ἕνα σημεῖο καὶ μετά, τὰ τέκνα της, ἦταν μερικὲς ἀπὸ αὐτές. Τὶς ἀντιμετώπισε ὅμως μὲ ὑποδειγματικὴ πίστη, ἀνδρεία καὶ ὑπομονή. ∆ίδασκε τὰ παιδιά της κυρίως μὲ τὸ παράδειγμά της. Τοὺς ἔδωσε, μαζὶ μὲ τὸ δικό της γάλα, τὸ ἀνόθευτο γάλα τῆς πίστεως καὶ τοὺς δίδαξε τὸ μυστήριο τῆς Ἐκκλησίας. Τελείωσε τὴ ζωή της ὡς μοναχὴ, μὲ ἡγουμένη τὴ θυγατέρα της Ὁσία Μακρίνα.

Ὁ Ἅγιος Μάρτυς Ἑρμείας καταγόταν ἀπὸ τὰ Κόμανα τῆς Καππαδοκίας καὶ ἄθλησε κατὰ τοὺς χρόνους τοῦ αὐτοκράτορα Μάρκου Αὐρηλίου τοῦ Ἀντωνίνου (138-161 μ.Χ.). Ὑπηρετώντας ὡς στρατιώτης στὶς Ρωμαϊκὲς λεγεῶνες, κατὰ τὸ διωγμὸ ποὺ κινήθηκε τότε ἐναντίον τῶν Χριστιανῶν, διεβλήθη καὶ αὐτὸς ὡς Χριστιανός, συνελήφθη δὲ καὶ ὁδηγήθηκε ἐνώπιον τοῦ δούκα Σεβαστιανοῦ, ἐξαναγκαζόμενος νὰ θυσιάσει στὰ εἴδωλα. Ὁ Ἑρμείας ἀρνήθηκε νὰ ὑπακούσει καὶ ἐξ αἰτίας αὐτοῦ τοῦ συνέτριψαν τὶς σιαγόνες, τοῦ ἔγδαραν τὸ δέρμα τοῦ προσώπου, τοῦ ἔσπασαν τά δόντια καὶ τὸν ἔριξαν σὲ ἀναμμένο καμίνι. Ἀφοῦ ἐξῆλθε ἀβλαβὴς ἀπὸ τὰ μαρτύρια αὐτά, ποτίστηκε μὲ ἰσχυρότατο δηλητήριο. Ἀλλὰ καὶ ἀπὸ τὴ δοκιμασία αὐτὴ ἐξῆλθε ἀβλαβής, καὶ ἔγινε πρόξενος μεταστροφῆς πρὸς τὸν Χριστὸ τοῦ μάγου ποὺ τοῦ χορήγησε αὐτό. Γι’ αὐτὸ τὸν λόγο ὁ μάγος ἀποκεφαλίσθηκε, ὅπως καὶ πολλοὶ ἄλλοι εἰδωλολάτρες. Ὑποβλήθηκε σὲ σειρὰ νέων βασανιστηρίων, τέθηκε μέσα σέ καυτό λάδι καὶ τυφλώθηκε, στὴ συνέχεια δὲ ἐπὶ τρεῖς ἡμέρες, ἀφοῦ κρεμάσθηκε σὲ δένδρο, τελειώθηκε διὰ ἀποκεφαλισμοῦ. Ἀξιώθηκε ἔτσι τοῦ μαρτυρικοῦ στεφάνου.

Ἀπολυτίκιο Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε. Χριστῷ στρατευσάμενος, τῷ Βασιλεῖ τοῦ παντός, γενναίως διέκοψας, τὰς παρατάξεις ἐχθρῶν. Ἑρμεία πανένδοξε· σὺ γὰρ ἐγκαρτερήσας, πολυτρόποις αἰκίαις, ἤθλησας ἐν τῷ γήρᾳ, ὡς τοῦ Λόγου ὁπλίτης· ᾧ πρέσβευε Ἀθλοφόρε, σώζεσθαι ἅπαντας. 3

Ὁ Ὅσιος Σαμψών (17 Ἰουνίου)

Ὁ Ὅσιος Σαμψών, γεννήθηκε στή Ρώμη ἀπό πλουσίους ἀλλά εὐσεβεῖς καί ἐνάρετους γονεῖς. Εὐφυής ὅπως ἦταν, σπούδασε φιλολογία, φιλοσοφία καί ἰατρική. Ἐπιθυμώντας ἀπό τή μικρή του ἡλικία νά ζήσει κατά τό χριστιανικό πρότυπο ζωῆς, μεταχειρίσθηκε τήν ἰατρική ὄχι ὡς ἐπικερδές ἐπάγγελμα, ἀλλά γιά καθαρά φιλανθρωπικούς καί εὐεργετικούς σκοπούς. Προσέτρεχε χωρίς διακρίσεις σέ ὁποιονδήποτε εἶχε τήν ἀνάγκη του βοηθώντας τον, παρηγορώντας τον καί στηρίζοντάς τον στήν πίστη. Ὅταν ἐκοιμήθησαν οἱ γονεῖς του, μοίρασε τή μεγάλη περιουσία τήν ὁποία κληρονόμησε καί πῆγε στήν Κωνσταντινούπολη. Ἐκεῖ ἐπισκέφθηκε ὅλα τά μοναστήρια. Ἐκεῖ ἔβρισκε οὐσιαστικά καταφύγιο γιά νά ἡρεμεῖ καί νά μελετᾶ τίς Θεῖες Γραφές. Ἡ φήμη του, ἡ ὁποία γρήγορα ἐξαπλώθηκε, προσέλκυσε τήν εὔνοια καί αὐτοῦ τοῦ μεγάλου αὐτοκράτορα Ἰουστινιανοῦ. Συγχρόνως ἡ μεγάλη θεολογική του κατάρτιση καί οἱ ἄλλες του ἀρετές, κίνησαν τό ἐνδιαφέρον τοῦ Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Μηνᾶ, ὁ ὁποῖος τόν χειροτόνησε πρεσβύτερο. Κάποτε ὁ Ἰουστινιανός προσβλήθηκε ἀπό βαρειά ἀσθένεια καί ζήτησε τή βοήθεια τοῦ Ἁγίου. Ὁ Ὅσιος προσευχήθηκε θερμά καί κατόρθωσε νά σώσει τή ζωή τοῦ αὐτοκράτορα. Ἐκεῖνος θέλοντας νά τόν εὐχαριστήσει καί νά ἐκφράσει τήν εὐγνωμοσύνη του στόν Ἅγιο, ἔκτισε ἕνα νοσοκομεῖο τό ὁποῖο γρήγορα ἀναδείχθηκε σέ μεγάλο φιλανθρωπικό ἵδρυμα ὅπου κατέφευγαν οἱ ἄποροι καί οἱ ἀδύναμοι γιά νά θεραπευθοῦν καί νά βροῦν παρηγοριά καί στήριγμα. Ἔχοντας ἐπιτελέσει ἕνα τεράστιο καί θεάρεστο ἔργο, ἐτελειώθη εἰρηνικά σέ βαθιά γεράματα.

Ἀπολυτίκιον Ἦχος δ'. Ταχύ προκατάλαβε. Ὁ φέρων τήν μίμησιν, τῶν τοῦ Θεοῦ οἰκτιρμῶν, ἐνθέου χρηστότητας, ἀναβλυστάνεις κρουνούς, Σαμψών Ἱερώτατε, σύ γάρ θεομιμήτῳ, ἐλλαμφθείς συμπαθείᾳ, ὤφθης τῶν τεθλιμμένων, καί πασχόντων ἀκέστωρ, παρέχων ἑνί ἑκάστῳ, ῥῶσιν καί ἔλεος. 4

Ἡ Ὁσία Ἀνθοῦσα (17 Ἰουνίου)

Ἡ Ὁσία Ἀνθοῦσα ἡ Ὁμολογήτρια, ἔζησε τήν ἐποχή τοῦ αὐτοκράτορα Κωνσταντίνου τοῦ Κοπρώνυμου. Ἀνατράφηκε ἀπό τούς γονεῖς της, Στρατήγιο καί Φεβρωνία, μέ εὐσέβεια καί πίστη πρός τόν Κύριο. Ἐπέλεξε νά μείνει ἄγαμη καί νά ἀφοσιωθεῖ στήν ἀληθινή πίστη τοῦ Χριστοῦ. Ἵδρυσε δύο μονές. Αὐτή τοῦ Μαντινέου μέ Ναό ἀφιερωμένο στήν Ἁγία Ἄννα καί αὐτή τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων, ἡ ὁποία λειτούργησε σάν γυναικεία Μονή. Στούς διωγμούς πού ἔγιναν, στήν αὐτοκρατορία τοῦ Κωνσταντίνου τοῦ Κοπρώνυμου ἡ Ἁγία Ἀνθοῦσα, ἦταν μία ἀπό τούς πιό ἔνθερμους ὑποστηρικτές τῆς χριστιανικῆς πίστης. Λόγῳ τῶν ἀγώνων της, συνελήφθη καί βασανίστηκε. Ὅμως μέ τή βοήθεια τοῦ Κυρίου προέβλεψε τή σωτηρία τῆς βασίλισσας, ἀπό μία σοβαρή ἀσθένεια, καί τό γεγονός ὅτι θά τεκνοποιοῦσε. Ἡ θεόσταλτη αὐτή πρόβλεψή της ἔκανε τή βασίλισσα νά σεβαστεῖ τήν Ἁγία καί νά συμμετέχει στούς ἀγῶνες της. Ἔτσι ἡ Ἁγία Ἀνθοῦσα ἡ Ὁμολογήτρια, μπόρεσε νά συνεχίσει ἀδιατάρακτη τό ἔργο της μέχρι τήν τελευταία της πνοή. Ἐτελειώθη ἐν εἰρήνῃ.

Τό γεγονός τῆς Ἐκκλησίας ήν Πεντηκοστή γιορτάζουμε τό γεγονός τῆς Ἐκκλησίας, ἀλλά ἡ ἐποχή μας δέν μπορεῖ εὔκολα νά γιορτάσει τό γεγονός τῆς Ἐκκλησίας, γιατί εἶναι μιά ἔντονα ἀντιεκκλησιαστική ἐποχή, ὄχι γιατί ἐπικρίνονται, διαβάλλονται, διασύρονται ἤ συκοφαντοῦνται συχνά ἐκπρόσωποι τῆς ἐκκλητοῦ παπα - Φιλόθεου Φάρου σιαστικῆς διοικήσεως, ἀλλά ἐπειδή ἡ φύση τοῦ πολιτισμοῦ πού κυριαρχεῖ σήμερα εἶναι ἀντιεκκλησιαστική. Ἡ ἐποχή μας εἶναι μιά ἐποχή ἀτομιστική καί

ἀνταγωνιστική, εἶναι μιά ἐποχή πού ἐνθαρρύνει τόν ἀνθρώπινο ναρκισσισμό καί σάν συνέπεια καλλιεργεῖ τίς προϋποθέσεις γιά τήν ἀποκοπή τοῦ ἀνθρώπου ἀπό τούς ἄλλους καί τήν ἀπομόνωσή του. Ἡ ἐκκλησιαστικότητα ἀντίθετα εἶναι ἀντανάκλαση τῆς τριαδικότητας τοῦ Θεοῦ, πού σάν Θεός ἀγάπης δέν μποροῦσε ἄν καί εἶναι ἕνας νά εἶναι μοναδικός, γιατί ἔπρεπε ὁπωσδήποτε νά ἀγαπάει κάποιον ἄλλο. Ἔτσι ὁ Θεός ἦταν ἀπαραίτητο νά εἶναι μιά κοινότητα, μιά κοινωνία πού τά πρόσωπα πού τήν ἀποτελοῦν νά τά

‘Η Ἐκκλησία δέν εἶναι διοίκηση, δέν εἶναι ὀργάνωση, δέν εἶναι ἐξουσία, ἀλλά εἶναι κοινωνία, συνομιλία, συνύπαρξη, συμβίωση, συνοδοιπορία, συμμετοχή, συνεύρεση, σύνοδος...

μοιράζονται ὅλα, νά τά ἔχουν ὅλα κοινά ἐκτός ἀπό τήν ταυτότητά τους, τήν ὑποστατικότητά τους. Γιατί ἄν εἶχαν καί τήν ταυτότητα ἤ τήν ὑποστατικότητα κοινή δέν θά ἦταν κοινότητα, ἀλλά μοναδικότητα καί ἑπομένως ὁ Θεός δέν θά μποροῦσε νά εἶναι Θεός ἀγάπης. Στόν ἄνθρωπο ὁ Θεός πού τόν

ἔπλασε κατ’ εἰκόνα καί ὁμοίωση δική Του, ἔδωσε τήν ἐκκλησιαστικότητα πού εἶναι γιά τόν ἄνθρωπο ὅτι εἶναι γιά τόν Θεό ἡ τριαδικότητα. Ἀλλά μέ τήν ἀπομάκρυνσή του ἀπό τόν Θεό ὁ ἄνθρωπος ἀλλοιώνει τή θεία εἰκόνα καί ὑποκαθιστᾶ τήν ἐκκλησιαστικότητά του, δηλαδή τό βασικό στοιχεῖο τῆς φύσεώς του πού ἀπαιτεῖ τήν ἕνωσή του μέ τούς ἄλλους ἀνθρώπους, μέ τόν ἀτομικισμό καί τόν ναρκισσισμό πού τόν ὁδηγεῖ στόν θάνατο. Ὁ Χριστός μέ τήν ἐνσάρκωσή του, τήν ἐνανθρώπισή του ἀποκαθιστᾶ τήν ἀνθρώπινη φύση, στήν παλιά της κατάσταση καί ἔτσι ξαναζωντανεύει, τήν ἐκκλησιαστικότητα τοῦ ἀνθρώπου καί τήν πραγματώνει μέ τή σύσταση τῆς Ἐκκλησίας. Ἑπομένως ἡ Ἐκκλησία δέν εἶναι διοίκηση, δέν εἶναι ὀργάνωση, δέν εἶναι ἐξουσία, ἀλλά εἶναι κοινωνία, συνομιλία, συνύπαρξη, συμβίωση, συνοδοιπορία, συμμετοχή, συνεύρεση, σύνοδος. Οὔτε εἶναι ἀναγκαστικά Ἐκκλησία ἡ χωρίς καμιά συνοχή συγκέντρωση ἀτόμων στό ναό. Ἡ συγκέντρωση ἀτόμων στό ναό, μπορεῖ μάλιστα συχνά νά εἶναι κάθε ἄλλο παρά Ἐκκλησία. Στήν Ἐκκλησία οἱ ἄνθρωποι μοιράζονται μέ τούς ἄλλους τόν ἑαυτό τους, τό βιό τους, τόν χρόνο τους, τίς ἀνησυχίες τους, τήν δημιουργικότητά τους, τή χαρά τους, τήν λύπη τους, τήν πίκρα τους, τήν ἀπόγνωσή τους, τήν ἐλπίδα τους, τήν πίστη τους. Στήν Ἐκκλησία, οὔτε ὑπακούουν πολλοί σέ ἕνα, οὔτε δέν ὑπακούει κανένας σέ κανένα, ἀλλά ὑπακούουν ὅλοι σέ ὅλους. Δέν ὑπάρχει Ἐκκλησία ἐκεῖ πού oἱ ἄνθρωποι φροντίζουν ὁ καθένας τόν ἑαυτό του, ἐκεῖ πού ὁ καθένας κρατάει τά ἀγαθά του, τή χαρά του, τή δύναμή του, τήν ἐλπίδα του, τήν πίστη του, τήν ἀρετή του γιά τόν ἑαυτό του καί

δέν τήν μοιράζεται μέ τούς ἄλλους. Ἡ Ἐκκλησία ὅμως πραγματώνεται διαρκῶς πάνω στή γῆ, ἀποκαθιστᾶ διαρκῶς τήν ἐκκλησιαστικότητα τῆς ἀνθρώπινης φύσεως, μεταβάλλει διαρκῶς τόν κόσμο σέ βασιλεία τοῦ Θεοῦ, δέν εἶναι στατική, δέν φτάνει ποτέ στό τέρμα, μπορεῖ πάντα νά γίνεται ὅλο καί περισσότερο ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ. Ἑπομένως ἡ Ἐκκλησία δέν εἶναι μιά κοινωνία καθαρῶν, πού ἔχουν φθάσει στό τέρμα καί πού δέν μποροῦν νά προχωρήσουν πιό πέρα. Μέσα στήν Ἐκκλησία, τά μέλη τῆς Ἐκκλησίας ἀγωνίζονται διαρκῶς νά μετακινηθοῦν ἀπό τόν δαιμονικό ναρκισσισμό στήν ἐκκλησιαστικότητα, πού εἶναι ἡ ἀντανάκλαση τῆς τριαδικότητας τοῦ Θεοῦ. Ἄν στήν ἐποχή μας πολλοί ἄνθρωποι πολεμοῦν τήν Ἐκκλησία σάν ὀργάνωση, εἶναι πρό παντός καί κυρίως ἐπειδή ὁ σημερινός ἄνθρωπος κυριαρχημένος ἀπό τόν δαιμονικό ναρκισσισμό τρέμει τήν ἐκκλησιαστικότητα καί μπορεῖ νά μιλάει συχνά γιά δίκαιη κατανομή τῶν ὑλικῶν ἀγαθῶν, ἀλλά δέν κάνει ποτέ λόγο γιά δίκαιη κατανομή τῶν σ υ να ι σθ ημ α τ ι κ ῶ ν κ α ί τῶ ν πνευματικῶν ἀγαθῶν, δέν κάνει λόγο γιά ἀγάπη. Μέ τήν μάσκα τῆς ὑλιστικῆς ἰσότητας, κρύβει τόν τρόμο πού αἰσθάνεται στό ἐνδεχόμενο νά μοιραστεῖ τόν ἑαυτό του μέ κάποιον ἄλλο. Γι’ αὐτό προσπαθεῖ νά μεταβάλει σέ ἐμπορική συναλλαγή καί τίς πιό προσωπικές σχέσεις ὅπως ὁ γάμος, τόν ὁποῖο θέλει νά ἀπογυμνώσει ἀπό κάθε προσωπικό στοιχεῖο, ἀπό κάθε

συναίσθημα καί νά τόν κάνει συνδικαλισμό μέ ὡράρια, μέ δικαιώματα, ἔντονα ἀνταγωνιστικό, μιά σφοδρή μάχη ἀνάμεσα σέ δύο στρατόπεδα, γιά νά προστατευθεῖ ἔτσι ἀπό τό ἐνδεχόμενο τῆς προσωπικῆς προσφορᾶς. Τήν ὑλιστική ἰσότητα τήν θέλει ὑποχρεωτική, κυριαρχική, ἐπιβεβλημένη ἀπό κάποια ἀπρόσωπη ἐξουσία γιά νά ἀποκλείε-ται τό στοιχεῖο τῆς προσωπικῆς προσφορᾶς, γιά τήν ὁποία αἰσθάνεται ἔντονα ὁ σημερινός ἄνθρωπος τήν τραγική του ἀναπηρία. Ἀλλά δέν μποροῦν οἱ ἄνθρωποι νά ἔχουν μεταξύ τους κοινότητα, κοινωνία, ἑνότητα, χωρίς νά εἶναι ἑνωμένοι μέ Ἐκεῖνον πού εἶναι ἡ Κοινότητα, ἡ Κοινωνία, ἡ Ἑνότητα. Δέν μπορεῖ νά ὑπάρξει πραγματική κοινότητα χωρίς νά εἶναι Ἐκκλησία καί χωρίς νά ἔχει αὐτή ἡ κοινότητα κι αὐτή ἡ κοινωνία σάν ψυχή της τό πνεῦμα τοῦ Θεού. Χωρίς τό πνεῦμα τοῦ Θεοῦ, δέν μπορεῖ νά ὑπάρξει Ἐκκλησία. Τό Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ «ὅλον συγκροτεῖ τόν θεσμόν τῆς Ἐκκλησίας» (Στιχηρό Ἑσπερινοῦ Κυριακῆς Πεντηκοστῆς) καί δέν

μπορεῖ κανείς νά δεχθεῖ τό πνεῦμα τοῦ Θεοῦ ἔξω ἀπό τήν Ἐκκλησία «οὐ γάρ ἄλλως ἕνι κατελθεῖν ἐκεῖνο τό Πνεῦμα. Καθάπερ γἀρ, εἰ τύχοι χείρ ἀποσπασθεῖσα τοῦ σώματος, τό πνεῦμα τό ἀπό τοῦ ἐγκεφάλου τήν συνέχειαν ζητοῦν, καί μή εὑρόν, οὐκ ἐξάλλεται τοῦ σώματος, καί διατρῆσαν, πρός τήν χεῖρα ἐξέρχεται, ἀλλ’ ἄν μή εὕρῃ κείμενον, οὐχ ἅπτεται οὕτω καί ἐνταῦθα ἐάν μή ὦμεν τῇ ἀγάπῃ συνδεδεμένοι». Ἔτσι ἐκτός τῆς Ἐκκλησίας δέν ὑπάρχει σωτηρία. Δέν ὑπάρχει σωτηρία γιά τόν ἄνθρωπο πού δέν μετέχει στό μυστήριο τῆς Ἐκκλησίας,

Εἶναι τραγική ἡ ἔλλειψη ἐπικοινωνίας μεταξύ τῶν νέων, πού ἀπό τρομερή ἔλλειψη ἐμπιστοσύνης ἀκόμη καί γιά τούς συνομιλήκους τους καλύπτουν τήν ἔντονη ἀνάγκη πού ἔχουν γιά τήν ἀποδοχή καί τή συμπαράστασή τους μέ τήν ἐπίδειξη μιᾶς ἀγέρωχης σκληρότητας πού εἶναι ἡ ἐνεργοποίηση στή ζωή τοῦ στοιχείου τῆς ἐκκλησιαστικότητας. «Ἐν ὑψηλῷ κηρύγματι τῆς τοῦ Θεοῦ Ἐκκλησίας, ἀκούσωμεν βοώσης ὁ διψών, ἐρχέσθω καί πινέτω ὁ κρατήρ ὅν φέρω, κρατήρ ἐστι σοφίας, τούτου τό πῶμα ἀληθείας λόγῳ κεκέρακα, ὕδωρ οὐ προχέων ἀντιλογίας, ἀλλ’ ὁμολογίας ἧς πίνων ὁ νῦν Ἰσραήλ, Θεόν ὁρᾶ φθεγγόμενον.

Ἴδετε, ἴδετε, ὅτι αὐτός ἐγώ εἰμί, καί οὐκ ἠλλοίωμαι, ἐγώ Θεός πρῶτος, ἐγώ καί μετά ταῦτα, καί πλήν ἐμοῦ ἄλλος οὐκ ἔστιν ὅλως. Ἐντεῦθεν οἱ μετέχοντες πλησθήσονται, καί αἰνέσουσι, τῆς εὐσεβείας τό μέγα μυστήριον» (Οἶκος Κυριακῆς Πατέρων). Ἐπειδή οἱ διάφορες ἀνθρώπινες ὁμάδες πολύ συχνά δέν εἶναι Ἐκκλησία καί ἑπομένως δέν ἔχουν τό πνεῦμα τοῦ Θεοῦ, δέν ὑπάρχει ἐπικοινωνία ἀνάμεσα στούς ἀνθρώπους, καί ἡ ἔλλειψη ἐμπιστοσύνης ἀναγκάζει τόν ἄνθρωπο νά κρυπτογρα-φεῖ τά μηνύματα πού στέλνει στόν συνάνθρωπό του, γιά νά εἶναι ἔτσι καλυμμένος καί νά μπορεῖ νά ὑπαναχωρεῖ ὅταν διαπιστώνει ὅτι ὁ ἄλλος ἀπορρίπτει αὐτά τά μηνύματα. Τέτοια εἶναι ἡ ἐπικοινωνία ἀκόμη καί μεταξύ συζύγων καί μελῶν μιᾶς οἰκογένειας. Εἶναι πασίγνωστη ἡ λαϊκιστική συμ-βουλή «μή λές στόν ἄνδρα σου ὅτι τόν ἀγαπᾶς γιατί μπορεῖ νά τό ἐκμεταλλευθεῖ», καί πραγματικά καί στά ὑγιέστερα ζευγάρια ἕνα μεγάλο μέρος τῆς συζυγικῆς ἐπικοινωνίας γίνεται μέ τέτοιες προφυλάξεις καί κρυπτογραφήσεις. Παρόμοια συμβαίνουν καί στίς σχέσεις παιδιῶν καί γονέων. Οἱ γονεῖς πολύ συχνά κάτω ἀπό τό ἐπιφανειακό μήνυμα «μήν ἀπομακρυνθεῖς ἀπό μᾶς, δέν θά τά καταφέρεις χωρίς ἐμᾶς», κρύβουν τό πραγματικό μήνυμα «μήν ἀπομακρυνθεῖς ἀπό μᾶς δέν θά τά καταφέρουμε ἐμεῖς χωρίς ἐσένα». Ἐνῶ τά παιδιά κάτω ἀπό μιά ἐπιφανειακή ἐπαναστατικότητα κρύβουν μιά πραγματική ἐπιθυμία νά συνεχίσουν τή βολική ἐξάρτηση ἀπό τούς γονεῖς. Εἶναι τραγική ἡ ἔλλειψη ἐπικοινωνίας μεταξύ τῶν νέων, πού ἀπό τρομερή ἔλλειψη ἐμπιστοσύνης ἀκόμη καί γιά τούς συνομιλήκους τους καλύπτουν τήν ἔντονη ἀνάγκη πού ἔχουν

γιά τήν ἀποδοχή καί τή συμπαράστασή τους μέ τήν ἐπίδειξη μιᾶς ἀγέρωχης σκληρότητας. Τό γεγονός τῆς Πεντηκοστῆς μεταξύ ἄλλων φανερώνει ὅτι ἕνα ἀπό τά πρῶτα χαρίσματα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος εἶναι ἡ δυνατότητα τῆς ἐπικοινωνίας. Ὁ ἄνθρωπος, πού ἔχει τό πνεῦμα τοῦ Θεοῦ, μπορεῖ νά μιλάει καί νά καταλαβαίνει τή γλῶσσα τοῦ συνανθρώπου του ξεπερνώντας

τα νά μιλάει καί νά καταλαβαίνει τή γλῶσσα τοῦ συνανθρώπου του. «Γλῶσσαι ποτέ συνεχύθησαν, διά τήν τόλμην τῆς πυργοποιίας γλῶσσαι δέ νῦν ἐσοφίσθησαν, διά τήν δόξαν τῆς θεογνωσίας. Ἐκεῖ κατεδίκασε Θεός τούς ἀσεβεῖς τῷ πταίσματι ἐνταῦθα ἐφώτισε Χριστός τούς ἀλιεῖς τῷ πνεύματι. Τότε κατειργάσθη ἡ ἀφωνία, πρός τιμωρίαν ἄρτι καινουργεῖται ἡ συμφωνία, πρός σωτηρίαν τῶν ψυχῶν ἡμῶν». (Δοξαστικό Λιτῆς Ἑσπερινοῦ Κυριακῆς Πεντηκοστῆς).

Θεία Λειτουργία στην Ἴμβρο ὁποιοδήποτε σχετικό ἐμπόδιο. Τό περιστατικό τοῦ Πύργου τῆς Βαβέλ εἶναι ὡς πρός αὐτό τό σημεῖο τό ἀντίθετο μέ τήν Πεντηκοστή στή θεία ἀποκάλυψη. Στό περιστατικό αὐτό φαίνεται, πῶς ἀκριβῶς ὁ ἄνθρωπος πού εἰδωλοποίησε τόν ἑαυτό του καί ἔτσι ἔχασε τό πνεῦμα τοῦ Θεοῦ, ἔχασε ταυτόχρονα καί τή δυνατότη-

Ἡ σύγχυση, πού ἐπικρατεῖ συχνά στήν ἀνθρώπινη ἐπικοινωνία εἶναι ἀποτέλεσμα τῆς ἀνθρώπινης ἁμαρτίας. Ὁ Θεός δέν ἔκανε τούς ἀνθρώπους «ἀλλόγλωσσους». Ἄν ὁ ἄνθρωπος δέν εἶχε ἁμαρτήσει καί δέν εἶχε στερηθεῖ τῆς Χάριτος, τώρα «πᾶσα ἡ γῆ χεῖλος ἦν, καί φωνή μία πᾶσι». Ἡ δυσκολία στήν ἀνθρώπινη ἐπικοινωνία

εἶναι ἀποτέλεσμα τοῦ ἀνθρώπινου ἐγωκεντρισμοῦ, ποῦ κάνει τόν ἄνθρωπο νά βλέπει ὅλους τούς συνανθρώπους του, ἀκόμη κι αὐτούς πού εἶναι πολύ κοντά του σάν ἐχθρούς ἤ σάν ἀνταγωνιστές, πού ἔχουν αὐτό πού θέλει νά ἔχει ἐκεῖνος ἤ πού μποροῦν νά τοῦ πάρουν αὐτό πού ἐκεῖνος ἔχει. Αὐτό τό κλίμα τοῦ κρυφοῦ πολέμου κάνει ἀδύνατη τήν ἀνάπτυξη ἐμπιστοσύνης. Αὐτή ἡ τραγική ἀνθρώπινη πραγματικότητα εἶναι ἡ αἰτία τῆς πιό

Τό πνεῦμα τοῦ Θεοῦ ἀποκαθιστᾶ τήν ἐμπιστοσύνη καί τήν ἐπικοινωνία ἀνάμεσα στούς ἀνθρώπους, γιατί δέν εἶναι πνεῦμα ἀνταγωνισμοῦ ἀλλά πνεῦμα προσφορᾶς. Ὁ ἄνθρωπος πού ἔχει τό πνεῦμα τοῦ Θεοῦ δέν σκέπτεται τί θά πάρει ἀπό τόν ἄλλο, ἀλλά τί θά τοῦ δώσει. βασανιστικῆς μοναξιᾶς, πού τελικά εἶναι τό πιό ἀφόρητο μαρτύριο τοῦ σύγχρονου ἀνθρώπου. Τό πνεῦμα τοῦ Θεοῦ ἀποκαθιστᾶ τήν ἐμπιστοσύνη καί τήν ἐπικοινωνία ἀνάμεσα στούς ἀνθρώπους, γιατί δέν εἶναι πνεῦμα ἀνταγωνισμοῦ ἀλλά πνεῦμα προσφορᾶς. Ὁ ἄνθρωπος πού ἔχει τό πνεῦμα τοῦ Θεοῦ δέν σκέπτεται τί θά

πάρει ἀπό τόν ἄλλο, ἀλλά τί θά τοῦ δώσει. Δέν βλέπει τόν συνάνθρωπό του σάν ἀνταγωνιστή ἀλλά σάν συναγωνιστή, δέν προσπαθεῖ νά ἐξασφαλίσει γιά τόν ἑαυτό του τήν καλύτερη θέση ἀλλά νά βοηθήσει τόν συνάνθρωπό του νά τήν πάρει. Ἕνα τέτοιο κλίμα, εἶναι κλίμα ἀπόλυτης ἐμπιστοσύνης πού δέν ἔχει ἀνάγκη ἀπό ἐπιφυλάξεις καί ἀπό κρυπτογραφημένα μηνύματα. Αὐτό ἦταν τό κλίμα τῆς Πεντηκοστῆς καί γι’ αὐτό ἔδωσε τήν δυνατότητα σέ ὅλους νά μιλοῦν καί νά καταλαβαίνουν ὅλων τίς γλῶσσες. «Ἡ τοῦ Θείου Πνεύματος ἐπιδημήσασα δύναμις, τήν μερισθεῖσαν πάλαι φωνήν, κακῶς ὁμονοησάντων, εἰς μίαν ἁρμονίαν θείας συνῆψε, γνῶσιν συνετίζουσα πιστούς τῆς Τριάδος». (Ὠδή γ’ Κανόνος Πεντηκοστῆς). Ἡ δυνατότητα τῆς ἐπικοινωνίας εἶναι ἕνα χάρισμα τοῦ πνεύματος τοῦ Θεοῦ πού δέν μπορεῖ νά τήν ἔχει ὅποιος δέν ἔχει αὐτό τό πνεῦμα. Ὁ Χριστός ἐτήρησε τήν ὑπόσχεση ποῦ ἔδωσε καί τήν ἡμέρα τῆς Πεντηκοστῆς ἔστειλε στούς μαθητές τό Πανάγιο Πνεῦμα. Ἔτσι «Πεντηκοστήν ἑορτάζομεν, καί Πνεύματος ἐπιδημίαν, καί προθεσμίαν ἐπαγγελίας, καί ἐλπίδος συμπλήρωσιν». (Στιχηρό Ἰδιόμελο Ἑσπερινοῦ Πεντηκοστῆς) «Ἡ τοῦ Πνεύματος πηγή, ἐπιδημοῦσα τοῖς ἐν γῇ εἰς πυρφόρους ποταμούς, μεριζομένη νοητῶς τούς Ἀποστόλους ἐδρόσιζε φωταγωγοῦσα καί γέγονεν αὐτοῖς, νέφος δροσῶδες τό πῦρ, φωτίζουσα αὐτούς, καί ὑετίζουσα φλόξ, δι’ ὧν ἡμεῖς ἐλάβομεν τήν χάριν, διά πυρός τε καί ὕδατος. Τό φῶς ἐπέστη, τοῦ Παρακλήτου καί τόν κόσμον ἐφώτισε». (Κάθισμα Κυριακῆς Πεντηκοστῆς) Τό Ἅγιο Πνεῦμα ἐπεδήμησε στούς Ἀποστόλους, στήν Ἐκκλησία καί δι’ αὐτῶν σ’ ὅλους ὅσοι ἀνοίγουν σ’ αὐτό τήν πόρτα τῆς ψυχῆς τους.

Διά τοῦ Ἁγίου Πνεύματος «πᾶσα ψυχή ζωοῦται» καί «περικρατεῖται πάντα τά ὁρατά σύν τοῖς ἀοράτοις». Διά τοῦ Ἁγίου Πνεύματος «πᾶσα ἡ κτίσις καινουργεῖται», δι’ αὐτοῦ «ὁ πᾶς πλοῦτος τῆς δόξης, ἐξ οὗ χάρις καί ζωή πάσῃ τῇ κτίσει» δι’ αὐτοῦ «πᾶσα ψυχή ζωοῦται», δι’ αὐτοῦ «τά σύμπαντα τό εἶναι ἔχει». Τό Ἅγιον Πνεῦμα «ἀναβλύζει τά τῆς χάριτος ρεῖθρα ἀρδεύοντα ἄπασαν τήν κτίσιν, πρός ζωογονίαν». Τό Ἅγιο Πνεῦμα εἶναι «ζωαρχική ἀξία ἐξ οὗ πᾶν ζῶον ἐμψυχοῦται» εἶναι «ἐνθέωσις τοῖς πᾶσιν, εὐδοκία, σύνεσις, εἰρήνη, καί ἡ εὐλογία» εἶναι «πηγή θείων θησαυρισμάτων» εἶναι «βυθός χαρισμάτων,

πλοῦτος δόξης, κριμάτων βάθος μέγα» εἶναι «πανσωστική αἰτία». (Ἀναβαθμοί Ὄρθρου) «Τό Πνεῦμα τό Ἅγιον φῶς, καί ζωή, καί ζῶσα πηγή νοερά. Πνεῦμα σοφίας. Πνεῦμα συνέσεως, ἀγαθόν, εὐθές, νοερόν, ἡγεμονεῦον, καθαῖρον τά πταίσματα. Θεός καί θεοποιοῦν, πῦρ ἐκ πυρός προϊόν, λαλοῦν ἐνεργοῦν, διαιροῦν τά χαρίσματα, δι’ οὗ προφῆται ἄπαντες, καί Θεοῦ Ἀπόστολοι, μετά Μαρτύρων ἐστέφθησαν». (Στιχηρό Ἰδιόμελο Αἴνων Πεντηκοστῆς).

———Ἀπό τό βιβλίο «ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗ: Ἀπό τήν Ἀνάσταση στήν Ἐκκλησία», Ἀπρίλιος 1983, ἐκδό-

Οἰκουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαῖος:

Πικρία καί ἀγανάκτηση γιά τίς μεγάλες ἀδικίες ήν πικρία καί τήν ἀγανάκτησή του ἐξέφρασε ὁ Οἰκουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαῖος γιά τίς μεγάλες ἀδικίες πού συμβαίνουν σέ κοινότητες καί σέ ἱδρύματα πού ἔχουν χαρακτηριστεῖ ἀδικαιολόγητα ὡς «κατειλημμένα» ἀπό τή Γενική Διεύθυνση τῶν Βακουφίων (Ἱδρυμάτων) τῆς Τουρκίας. Ἐπίσης ἀναφέρθηκε στήν ἀπόφαση τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τοῦ Πατριαρχείου, σύμφωνα μέ τήν ὁποία θά προσφύγει στά τοπικά δικαστήρια καί στή συνέχεια στό Εὐρωπαϊκό Δικαστήριο Ἀνθρωπίνων Δικαιωμάτων γιά τήν διεκδίκηση τοῦ δικαίου.

Ρεπορτάζ – Φωτογραφίες: Ν. Μαγγίνας Αὐτά τόνισε μεταξύ ἄλλων ὁ Πατριάρχης Βαρθολομαῖος στό Ναό τῆς κοινότητος τοῦ Ἁγίου Γεωργίου στήν Πύλη τῆς Ἀδριανουπόλεως, δίπλα στά βυζαντινά τείχη (πρόκειται γιά «κατειλημμένη» κοινότητα). Παρέστη ὁ Πρόξενος τῆς Ἑλλάδας Νίκος Σιγάλας, πλῆθος προσκυνητῶν ἀπό τήν Ἑλλάδα καί τό ἐξωτερικό. Ὁ Πατριάρχης Βαρθολομαῖος ἀπευθυνόμενος στούς πολυπληθεῖς προσκυνητές, τούς καλωσόρισε ἐκφράζοντας τήν χαρά του γιά τήν παρουσία τους, πού ἀποτελεῖ ἐνίσχυση, καί εἶπε: «Ἤλθατε, ἤλθαμε ὅλοι μαζί σήμερα σ’ ἕνα ναό, σέ μιά κοινότητα τῆς Ἀρχιεπισκοπῆς Κωνσταντινουπόλεως μέ πολλά προβλήματα, καί δέν εἶναι ἡ μόνη. Καί ποιό εἶναι τό πρόβλημα τῆς κοινότητος, ὅτι, ὅπως ἄλλες εἴκοσι τρεῖς κοινότητες καί ἱδρύματά μας, στά καλά καθούμενα ὅπως λέμε, ἐχαρακτηρίσθησαν ἀπό τίς Ἀρχές ὡς κατειλημμένα βακούφια (mazbut). Κατειλημμένα σημαίνει ὅτι ἐμεῖς πλέον ἐπ’ αὐτῶν, πού ἦταν ὅλα τῶν πατέρων μας, δέν ἔχουμε δικαίωμα διαχειρίσεως καί διοικήσεως, μποροῦμε νά λειτουργοῦμε ὅπως

σήμερα ἀλλά πέραν τούτου οὐδέν, οὔτε προεδρεύουμε, οὔτε κάνουμε ἐκλογές, οὔτε ἔχει ἐκλελεγμένη ἐκκλησιαστική ἐπιτροπή αὐτή ἡ κοινότης οὔτε μπορεῖ νά διαχειρισθεῖ τήν περιουσίαν της, ὅση ἔχει, ἀντιθέτως τό ρωμέικο σχολεῖο πού εὑρίσκεται μέσα στόν αὐλόγυρο τῆς ἐκκλησίας πίσω ἀπό τό ἱερό βῆμα τό κατέλαβαν οἱ Ἀρχές καί τό ἐνοικίασαν σέ κάποιον ἰδιώτη, ὁ ὁποῖος τό μετέτρεψε σέ καφενεῖο καί μπιλιάρδο. Ἐμεῖς λειτουργοῦμε ἐδῶ, καί δύο μέτρα πίσω ἀπό τήν ἐκκλησία, μέσα στόν αὐλόγυρο τῆς ἐκκλησίας, παίζουν μπιλιάρδο. Τά ἐνοίκια ἀπό τήν ἐνοικίαση τοῦ Σχολείου μας τά εἰσπράττει ἡ Γενική Διεύθυνση τῶν Βακουφίων». Στή συνέχεια ὁ Πατριάρχης δίνοντας ἔμφαση στό γεγονός τῆς ἀδικίας τῶν κατειλημμένων κοινοτήτων ὑπογράμμισε ὅτι: «Εἶναι μεγάλες ἀδικίες αὐτές, πού συμβαίνουν ὄχι μόνο σ’ αὐτήν τήν κοινότητα, ἀλλά καί σέ πολλές ἄλλες κοινότητες οἱ ὁποῖες ἔχουν χαρακτηρισθεῖ ὡς «κατειλημμένες». Καί ἔχουμε ἀποφασίσει στήν Ἱερά Σύνοδο νά προσφύγουμε εἰς τήν δικαιοσύνη ἐδῶ τήν τοπική καί, ἐάν δέν βροῦμε τό δίκαιό μας, θά συνεχίσουμε τόν δικαστικό ἀγῶνα μέχρι τοῦ Εὐρωπαϊκοῦ Δικαστηρίου τῶν Ἀνθρωπίνων Δικαιωμάτων – τό ὁποῖο ἐλπίζουμε νά μᾶς δικαιώσει, ὅπως συνέβη μέ τό Ὀρφανοτροφεῖο τῆς Πριγκήπου, καθώς καί μέ ἕνα ἀκίνητο τῆς

Πατριαρχικῆς Μεγάλης τοῦ Γένους Σχολῆς. Κάθε φορά πού ἔρχομαι ἐδῶ ἤ σέ ἄλλη κατειλημμένη κοινότητά μας, τά λέγω αὐτά ἀπό πικρία καί ἀπό ἀγανάκτηση, καί θά συνεχίσουμε τόν ἀγῶνα διεκδικώντας ὄχι προνόμια, ὄχι ἰδιαιτέραν μεταχείριση, διεκδικώντας ἁπλῶς τά δικαιώματα τά ὁποῖα ἔχουμε ἀπό την ἱστορική μας κληρονομιά, ἀπό τούς πατέρες μας, ἀπό τούς προγόνους μας, οἱ ὁποῖοι ἵδρυσαν αὐτά τά σχολεῖα καί τίς ἐκκλησίες καί μᾶς τά παρέδωσαν γιά νά τά διαχειριζόμεθα γιά τό καλό τῆς Ὁμογένειας, ὄχι γιά νά εἰσπράττουν ἄλλοι τά ἐνοίκια ἀπό τά δικά μας ἱδρύματα». Κατόπιν ὁ Πατριάρχης ἀναφέρθηκε στήν εὐαγγελική περικοπή τῆς Κυριακῆς τοῦ Παραλύτου, ὁ ὁποῖος περίμενε 38 χρόνια τή θεραπεία του, ἐπισημαίνοντας στή συνέχεια ὅτι «ἐμεῖς ἀκριβῶς 38 χρόνια, ἐφέτος, περιμένουμε τήν ἐπαναλειτουργία τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς τῆς Χάλκης καί δέν παραιτούμεθα, ὅπως γνωρίζετε, ἀπό τήν διεκδίκηση. Καί ἐν προκειμένῳ, τοῦ δικαιώματός μας καί δέν παύουμε νά ζητοῦμε ἐπισήμως - ἀνεπισήμως, ἐδῶ καί διεθνῶς, τήν ἐπαναλειτουργία τῆς Σχολῆς, διότι ἁπλούστατα παρανόμως ἐκλείσθη... Καί σήμερα πιστεύουμε ὅτι ὅπως ὁ Παραλυτικός τοῦ Εὐαγγελίου, μετά ἀπό 38 χρόνια θά θεραπευθεῖ καί ἡ Θεολογική Σχολή τῆς Χάλκης διά τῆς ἐπαναλειτουργίας της...».

Κάθε φορὰ ποὺ ὁ ἄνθρωπος ἔρχεται ἀντιμέτωπος μὲ τὸν θανατο, τὰ συναισθήματα ποὺ κυριαρχοῦν εἶναι ἡ θλίψη, ἡ ἀπογοήτευση καὶ ὁ φόβος. Ὁ π. Βασίλειος Γοντικάκης στὴν ἱστορική, πλέον, ὁμιλία του στὴν Φιλοσοφικὴ Σχολὴ τοῦ Α.Π.Θ. τὸ 1986 ἔδειξε, μὲ ἀφορμὴ τὴν πορεία πρὸς Ἐμμαούς, τὸν τρόπο μὲ τὸν ὁποῖο πρέπει νὰ ἀντιμετωπίζουμε τὸ θάνατο.

Τοῦ Ἀρχ. Βασιλείου Ἰβηρίτου (Γοντικάκη) Προηγουμένου Ἱερᾶς Μονῆς Ἰβήρων Ἁγίου Ὄρους ήμερα, λοιπόν, θὰ μιλήσουμε γιὰ τὸν θάνατο καὶ μοῦ ἦρθε στὸ νοῦ ἡ ἀγωνία, ἂν θέλετε καὶ ἡ ἀπογοήτευση τῶν μαθητῶν μετὰ τὸν θάνατο τοῦ Χριστοῦ καὶ ὁ φόβος τους. Γι᾿ αὐτὸ θὰ ἤθελα νὰ σᾶς ὑπενθυμίσω τὴν πρὸς Ἐμμαοὺς πορεία. Θὰ τὸ πῶ μὲ δυὸ λόγια μιᾶς καὶ εἶναι γνωστὴ ἡ πορεία: Δυὸ μαθητές, τρεῖς μέρες μετὰ τὸν θάνατο τοῦ Κυρίου, προχωροῦν εἰς Ἐμμαούς, συζητοῦν μεταξύ τους γιὰ τὸν Ἰησοῦ, ἀγωνιοῦν, μιλοῦν γιὰ τὰ γεγονότα. Ἔρχεται ὁ Χριστός, χωρὶς νὰ τὸν ἀναγνωρίσουν, καὶ τοὺς ἑρμηνεύει τὶς γραφές. Ἐν τέλει Τὸν ἀγαποῦν αὐτὸν τὸν Συνοδοιπόρο. Τοῦ λένε «μεῖνε μαζί μας». Μένει. Φτάνουν

Ὁ Χριστὸς εἶναι ἡ ὁδὸς καὶ εἶναι καὶ ὁ ἀληθινὸς Συνοδοιπόρος μας. Κι ἂν τυχὸν ἀγωνιοῦμε, ἂν συζητᾶμε, ἂν ψάχνουμε, ἂν βαδίζουμε, ἂν τυχὸν γιὰ κάπου πᾶμε, Αὐτὸς εἶναι μαζί μας. στὸ τραπέζι καὶ στὴν κλάση τοῦ ἄρτου Τὸν ἀναγνωρίζουν. Τότε Αὐτὸς γίνεται ἄφαντος, ἐκεῖνοι γεμίζουν χαρὰ καὶ ἐπιστρέφουν στὰ Ἱεροσόλυμα. Οἱ δυὸ μαθητές, λοιπόν, μιλοῦσαν καὶ συζητοῦσαν γιὰ τὸν Χριστό. Καὶ ἐκεῖνος παρουσιάστηκε δίπλα τους νὰ συμπορεύεται. «Οἱ δὲ ὀφθαλμοὶ αὐτῶν ἐκρατοῦντο τοῦ μὴ ἐπιγνῶναι αὐτόν». Τὰ μάτια τους ἦταν ἀκόμα κλειστὰ καὶ δὲν Τὸν ἀναγνώρισαν. Νομίζω ἕνα μεγάλο πρᾶγμα εἶναι τὸ ἑξῆς: ὁ Χριστὸς εἶναι ἡ ὁδὸς καὶ εἶναι καὶ ὁ ἀληθινὸς Συνοδοιπόρος μας. Κι ἂν τυχὸν ἀγωνιοῦμε, ἂν συζητᾶμε, ἂν ψάχνουμε, ἂν βαδίζουμε, ἂν τυχὸν γιὰ κάπου πᾶμε, Αὐτὸς εἶναι μαζί μας. Μά, λέει κάποιος: «δὲν Τὸν ξέρουμε». Ἀλλὰ πρέπει νὰ ξέρουμε ἕνα πρᾶγμα: μαζὶ μὲ τὴν ἀγωνία μας καὶ Αὐτὸς συμπορεύεται. Καὶ ἂς μὴν Τὸν διακρίνουμε. Ὁ Χριστός, στὴ συνέχεια, δὲν θέλει νὰ τοὺς κάνει διδασκαλία, ἀλλὰ θέλει νὰ τοὺς δώσει τὴ δυνατότητα νὰ ποῦν αὐτὰ ποὺ ἔχουν μέσα τους. Γι᾿ αὐτὸ προσποιεῖται ἄγνοια καὶ μάλιστα ἐπιμένει. Τότε «τοῦ ἐξηγοῦν» γιὰ τὸν Ἰησοῦ τὸν Ναζωραῖο, τὸν ὁποῖο παρέδωσαν «οἱ ἄρχοντες ἡμῶν εἰς κρῖμα θανάτου» καὶ Τὸν σταύρωσαν. Στὴ συνέχεια λένε κι οἱ δυό τους τὸν πόνο τους: «Ἐμεῖς ἐλπίζαμε ὅτι αὐτὸς θὰ λύτρωνε τὸ Ἰσραήλ. Ἀλλὰ ἤδη πέρασαν τρεῖς μέρες ἀφοῦ ἔγιναν αὐτά, ἀφοῦ Τὸν σταύρωσαν καὶ δὲν εἴδαμε ἀκόμη τίποτε ποὺ νὰ στηρίξει τὶς ἐλπίδες

μας. Μᾶς παραξένεψαν μερικὲς γυναῖκες ἀπὸ τὴ δική μας συντροφιά, γιατί πῆγαν πρωὶ στὸ μνημεῖο καὶ λένε ὅτι δὲν βρῆκαν τὸ σῶμα Του. Ἦλθαν καὶ μᾶς εἶπαν ὅτι εἶδαν ὀπτασία ἀγγέλων κι ὅτι οἱ ἄγγελοι λένε ὅτι ζεῖ. Καὶ πῆγαν καὶ μερικοὶ ἀπὸ μᾶς στὸ μνημεῖο καὶ τὸ βρῆκαν ἔτσι ὅπως εἶπαν οἱ γυναῖκες, «Αὐτὸν δὲ οὐκ εἶδον»». Τοὺς δίνει, λοιπόν, τὴ δυνατότητα ὁ Χριστὸς νὰ ποῦν τὸ λογισμό τους. Αὐτοί, μὲ τετράγωνη λογική, λένε ὅτι «Ἐμεῖς ἐλπίζαμε. Τώρα δὲν ἐλπίζουμε. Τί νὰ

Ἐὰν τυχὸν καὶ ἐμεῖς δὲν πονέσουμε, ἐὰν τυχὸν καὶ ἐμεῖς δὲν πεθάνουμε, δὲν σταυρωθοῦμε, δὲν πρόκειται νὰ γνωρίσουμε τὸν Κύριο. Ὅπως καὶ Κεῖνος ἔπρεπε νὰ πάθει γιὰ νὰ μπεῖ στὴ δόξα Του, καὶ ἐμεῖς πρέπει νὰ πάθουμε, πρέπει νὰ ὑποφέρουμε...

ἐλπίζουμε; Ἐφ᾿ ὅσον Αὐτὸς σταυρώθηκε, πέθανε καὶ εἶναι τρεῖς μέρες ποὺ πέρασαν, τελείωσε ἡ ἱστορία». Ἀποδεικνύουν τετραγωνικὰ ὅτι δὲν ὑπάρχει δυνατότητα νὰ ἐλπίζει κανείς. Νομίζω ὅτι ὁ μεγάλος δάσκαλος, ὁ Χριστός, αὐτὸ ἤθελε νὰ ποῦν κι αὐτοί. Αὐτὸ ἤθελε νὰ βγάλει ἀπὸ μέσα τους: ὅτι, κοίταξε, μὲ τὴν τετράγωνη λογική, ἡ ὑπόθεση τελείωσε - καὶ νομίζω ὅτι εἶναι καλὸ νὰ τελειώνουν οἱ ὑποθέσεις. Ὅμως ἀρχίζει Ἐκεῖνος καὶ μιλᾶ: «Ὦ ἀνόητοι καὶ βραδεῖς τῇ καρδίᾳ τοῦ πι-

στεύειν ἐπὶ πάσιν οἷς ἐλάλησαν οἱ προφῆται». Ἐπειδὴ καὶ ὁ Κύριος ἔνιωθε ὅτι ἦταν φίλοι Του, τοὺς μιλάει αὐστηρά. Καὶ λέει τὴ φράση τὴ μεγάλη παρακάτω: «Οὐχὶ ταῦτα ἔδει παθεῖν τὸν Χριστὸν καὶ εἰσελθεῖν εἰς τὴν δόξαν αὐτοῦ;» Δὲν ἔπρεπε νὰ πάθει αὐτὰ ὁ Χριστὸς γιὰ νὰ περάσει στὴ δόξα Του; Στὸ σημεῖο αὐτὸ μπαίνουμε στὸ μεγάλο μυστήριο καὶ λέμε: Ἂν τυχὸν ἔπρεπε νὰ πάθει Αὐτός, ποὺ ἦταν ὁ ἴδιος ὁ Χριστός, ἐμεῖς τί πρέπει νὰ πάθουμε; Ἄρχισε ἀπὸ τὸν Μωυσῆ καὶ ὅλους

τοὺς προφῆτες καὶ ἐξήγησε σὲ ὅλες τὶς γραφὲς αὐτὰ ποὺ ἀφοροῦσαν στὸ πρόσωπό Του. Μαζὶ μὲ τὴν πορεία προχωροῦσε καὶ ἡ ἑρμηνεία, κι ἔβλεπαν οἱ μαθητὲς ὅτι κάπου ἀλλοῦ τοὺς πηγαίνει. Μόλις ἔφτασαν στὴν πόλη ποὺ πήγαιναν, Αὐτὸς προσποιήθηκε ὅτι πάει κάπου ἀλλοῦ. Ἀλλὰ αὐτοί: «παρεβιάσαντο αὐτὸν λέγοντες μεῖνον μεθ᾿ ἡμῶν, ὅτι πρὸς ἑσπέραν ἐστι καὶ κέκλικεν ἡ ἡμέρα». Νομίζω ὅτι οἱ μαθητὲς εἶπαν: Τώρα ποῦ πᾶς; Τελείωσε ἡ μέρα, τελειώνει ἡ πορεία. Ἔτσι ποὺ μᾶς ἔκανες δὲν μποροῦμε νὰ φύγουμε ἀπὸ κοντά Σου, οὔτε Ἐσὺ ἀπὸ μᾶς, ἔλα νὰ μείνεις μαζί μας. Καὶ ὁ Χριστὸς πέρασε μαζί τους. Καὶ «ἐν τῷ κατακλιθῆναι αὐτὸν μετ᾿ αὐτῶν λαβών τὸν ἄρτον εὐλόγησε, καὶ κλάσας ἐπεδίδου αὐτοῖς, αὐτῶν δὲ διηνοίχθησαν οἱ ὀφθαλμοί, καὶ ἐπέγνωσαν αὐτόν, καὶ αὐτὸς ἄφαντος ἐγένετο ἀπ᾿ αὐτῶν». Μετὰ ἀπὸ τὸν λόγο, τὴν ἱερολογία, φτάσαμε στὴν ἱερουργία. Ἔγιναν οἱ ἐξηγήσεις καὶ δὲν ἔμενε πιὰ τίποτα ἄλλο παρὰ ἡ πράξη τῆς ἱερουργίας. Ὁ Χριστὸς δὲν εἶπε τίποτα, ἀλλὰ τεμάχισε τὸν ἄρτο. Ἐν τῇ κλάσει τοῦ ἄρτου Τὸν γνώρισαν καὶ μόλις Τὸν γνώρισαν ἔγινε ἄφαντος, χάθηκε. Φυσικά, ἐγὼ νομίζω ὅτι, ὅταν λέμε χάθηκε, ἐννοοῦμε βρέθηκε. Γιατί ἂν τυχὸν ἔμενε θὰ τὸν ἔχαναν, θὰ ἔλεγαν ὅτι «Αὐτὸς εἶναι ἐδῶ, ἐκεῖ», θὰ Τὸν ἐντόπιζαν, ἐνῶ Αὐτὸς εἶναι πανταχοῦ παρών. Ὁπότε ἀφοῦ Τὸν κατάλαβαν, παίρνουν δύναμη, ἀνοίγονται οἱ ὀφθαλμοί τους. Ἑπομένως «διηνοίχθησαν οἱ ὀφθαλμοί τους» σημαίνει ὅτι ἄρχισαν νὰ βλέπουν τὰ ἀόρατα, νὰ καταλαβαίνουν τὰ περασμένα καὶ νὰ ἔχουν δύναμη γιὰ νὰ προχωρήσουν

Ἀλλὰ ὅμως ὅταν ἀπελπίζεσαι, ὅταν ψάχνεις, ὅταν πορεύεσαι, Αὐτὸς εἶναι μαζί σου. Στὴ συνέχεια θὰ ἔρθει καιρός, ὅταν φτάσεις πιὰ στὴν κλάση τοῦ ἄρτου, ὅταν φτάσεις στὸν πολὺ πόνο καὶ εἶσαι μαζί Του, νὰ διανοιχτοῦν οἱ ὀφθαλμοί σου. Τότε Τὸν βλέπεις, Ἐκεῖνος χάνεται, δηλαδή, μένει διαρκῶς μαζί σου...

Ἐνισχύστε τό ἔργο τῆς ἀνέγερσης τοῦ Πολιτιστικοῦ - Πνευματικοῦ Κέντρου τῆς Ἱ. Μ. Γορτύνης καί Ἀρκαδίας

Ἐσεῖς εἶστε ἡ δύναμή μας, μαζί μποροῦμε! Βοηθήστε τους πρώτους τομεῖς τοῦ Ἐπικοινωνιακοῦ και Μορφωτικοῦ Ἱδρύματός της - Βιβλιοπωλείο - Περιοδικό - Ἐκδόσεις - Ἴντερνετ, κ.λ.π. ------------Γιά προαιρετικές προσφορές μέ κάθε νομότυπη καί διαφανῆ διαδικασία, ἐπικοινωνῆστε κατά τίς ἐργάσιμες ὥρες στό τηλ.: 28920-22208

στὰ μέλλοντα, δηλαδὴ νὰ συνεχιστεῖ ἡ πορεία. Ὁπότε γνωρίζουν τώρα μέσα στὴ Θεία Εὐχαριστία, μέσα στὴ Θεία Λειτουργία, ἐν τῇ κλάσει τοῦ ἄρτου, τὶς γραφὲς ἀληθινά. Γνωρίζουν αὐτὰ ποὺ πέρασαν καὶ παίρνουν δύναμη γιὰ νὰ προχωρήσουν. Ὁ Κύριος γνωρίζεται

ὡς ἄρτος κλώμενος καὶ αἷμα ἐκχυνόμενον. Στὴν κλάση τοῦ ἄρτου γνωρίζεται ὁ Κύριος καὶ ταυτόχρονα γνωρίζουμε κι ἐμεῖς τὸν Κύριο «ἐν τῇ κλάσει τῇ ἡμετέρᾳ». Ἐὰν τυχὸν καὶ ἐμεῖς δὲν πονέσουμε, ἐὰν τυχὸν καὶ ἐμεῖς δὲν πεθάνουμε, δὲν σταυρωθοῦμε, δὲν πρόκειται νὰ γνωρίσουμε τὸν Κύριο.

...τὸ μεγάλο πρᾶγμα ποὺ ἔχουμε καὶ κουβαλᾶμε δὲν εἶναι τὸ τί ἔχουμε ἀλλὰ τὸ τί εἴμαστε... Ὅπως καὶ Κεῖνος ἔπρεπε νὰ πάθει γιὰ νὰ μπεῖ στὴ δόξα Του, καὶ ἐμεῖς πρέπει νὰ πάθουμε, πρέπει νὰ ὑποφέρουμε. Ὅλα αὐτὰ τὰ βάσανα εἶναι εὐλογία γιὰ νὰ ἀνοιχτοῦν τὰ μάτια μας καὶ ἔτσι νὰ Τὸν βλέπουμε διαφορετικά. Εἴμαστε ἄνθρωποι, πονᾶμε καὶ ἔχουμε τὴ δική μας λογική. Κι ὁ Χριστὸς ἐπιτρέπει τὸν λογισμό μας. Δίδει τὶς ἀφορμές, στοὺς μαθητές, νὰ ἀκοῦν τὸ λογισμό τους καὶ νὰ δικαιολογήσουν τετραγωνικὰ τὴν ἀπελπισία τους. Ἀλλὰ ὅμως ὅταν ἀπελπίζεσαι, ὅταν ψάχνεις, ὅταν πορεύεσαι, Αὐτὸς εἶναι μαζί σου. Στὴ συνέχεια θὰ ἔρθει καιρός, ὅταν φτάσεις πιὰ στὴν κλάση τοῦ ἄρτου, ὅταν φτάσεις στὸν πολὺ πόνο καὶ εἶσαι μαζί Του, νὰ διανοιχτοῦν οἱ ὀφθαλμοί σου. Τότε Τὸν βλέπεις, Ἐκεῖνος χάνεται, δηλαδή, μένει διαρκῶς μαζί σου... Ἐντάξει ἡ λογική μας, ἐντάξει ἡ ἀναζήτησή μας ἀλλὰ εἴμαστε πλασμένοι γιὰ κάτι μεγαλύτερο. Ὅ,τι κι ἂν πετύχουμε μὲ τὴ δική μας ἀναζήτηση, μὲ τὴ δική μας γνώση δὲν μᾶς ἱκανοποιεῖ. Ὁ Χριστὸς ἔχει νὰ δώσει σὲ μᾶς κάτι πολὺ μεγαλύτερο καὶ δὲν μᾶς τὸ ἔδωσε πρὶν Αὐτὸς πάθει καὶ μπεῖ στὴ δόξα Του. Δηλαδή, μποροῦμε νὰ πεθάνουμε καὶ νὰ ζήσουμε. Μποροῦμε νὰ χαθοῦμε καὶ νὰ βροῦμε τὴν ψυχή μας, κι ἂν κανεὶς θέλει νὰ τὴ σώσει, θὰ τὴν χάσει. Κι ἂν τὴν χάσει ἐνσυνείδητα, ὅπως λέει, «ἕνεκεν ἐμοῦ καὶ τοῦ εὐαγγελίου» αὐτὸς θὰ τὴ σώσει. Ὁπότε νομίζω ὅτι τὸ μεγάλο πρᾶγμα ποὺ ἔχουμε καὶ κουβαλᾶμε δὲν εἶναι

τὸ τί ἔχουμε ἀλλὰ τὸ τί εἴμαστε. Αὐτὸ ποὺ λέει καὶ ὁ Ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός: τὸ μεγάλο πρᾶγμα εἶναι ὅτι μποροῦμε νὰ γίνουμε ὅλοι κοινωνοὶ τοῦ Σώματος καὶ τοῦ Αἵματος τοῦ Χριστοῦ, δηλαδὴ μποροῦμε σιγὰ-σιγὰ νὰ ἀναχθοῦμε σὲ αὐτὴ τὴν ἄλλη λογική. Ὁπότε τὰ πάντα εἶναι εὐλογία. Ὅπως γιὰ παράδειγμα οἱ νεομάρτυρες, οἱ ὁποῖοι ζοῦσαν σὲ αὐτὴν τὴν κατάσταση, καὶ ζοῦσαν σὲ αὐτὸν τὸν παράδεισο. Ὁπότε λένε: «ἂν τυχὸν μᾶς ἀφήσετε νὰ ζήσουμε, σᾶς εἴμαστε εὐγνώμονες γιατί ζοῦμε στὸν παράδεισο, μέσα σε αὐτὴν τὴν λογικὴ τῆς Θείας Λειτουργίας, τὴν ἄλλη λογική· ἐὰν μᾶς σκοτώσετε, σᾶς εἴμαστε χίλιες φορὲς πιὸ εὐγνώμονες, γιατί τὸ συντομότερο θὰ δοκιμάσουμε αὐτὸ τὸ πρᾶγμα τὸ ὁποῖο δὲν παρέρχεται καὶ τὸ ὁποῖο εἶναι χαρὰ ἐν ὅλῳ τῷ κόσμῳ καὶ γιὰ ὅλο τὸν κόσμο. Κι ὁ καθένας τότε γεννιέται, ὅταν πεθαίνει καὶ τότε ἀγκαλιάζει ὅλους καὶ βρίσκει μὲς τὴν καρδιά του ὅλους. Καὶ ταυτόχρονα ἐνῶ μιλᾶμε μὲ αὐτὸν τὸν τρόπο, δὲν ὑποτιμοῦμε τὸ σῶμα ἀλλὰ ἀντίθετα βλέπουμε ὅτι θεώνεται. Κι αὐτὴ εἶναι ἡ ἀντίθετη κίνηση

Ἤδη προγεύεται κανείς, νομίζω, προπαντὸς ὁ πονεμένος καὶ σφαγμένος, ὁ τιμημένος μὲ τὸ νὰ δεχτεῖ πολλὲς δοκιμασίες, νιώθει σὰν ἄλλο σκαμμένο χωράφι ποὺ μπαίνει μέσα μιὰ νωτίδα οὐράνια....

ποὺ γίνεται μέσα ἐδῶ. Δηλαδή, δὲν ἑνώνεται μόνο ἡ πορεία μὲ τὴ στάση, ἡ θεότης μὲ τὴν ἀνθρωπότητα, ἀλλὰ γίνεται καὶ μία ἀντίστροφη κίνηση, ὅπως λέει τὸ Συναξάρι τῶν Ἁγίων Πάντων, «τὸ Πνεῦμα κάτεισιν καὶ ὁ Νοῦς ἄνεισιν». Τὸ πνεῦμα κατέρχεται, ὁ λόγος σαρκοῦται καὶ τὸ χῶμα, ἡ φύση μας, ἀναλαμβάνεται, θεώνεται. Καὶ τὸ πιστεύουμε αὐτὸ καὶ τὸ περιμένουμε νὰ γίνει κάποτε, ἀλλὰ γίνεται ἀπὸ τώρα. Ἤδη προγεύεται κανείς, νομίζω, προπαντὸς ὁ πονεμένος καὶ 20

σφαγμένος, ὁ τιμημένος μὲ τὸ νὰ δεχτεῖ πολλὲς δοκιμασίες, νιώθει σὰν ἄλλο σκαμμένο χωράφι ποὺ μπαίνει μέσα μιὰ νωτίδα οὐράνια, ἔτσι μπαίνει μέσα στὴν ψυχὴ τοῦ ἀνθρώπου καὶ μέσα στὸ σῶμα τοῦ ἀνθρώπου μία ἄλλη παράκληση θεϊκὴ καὶ προχωρεῖ «εἰς πάντας ἁρμούς, εἰς νεφρούς, εἰς καρδίαν». Ὁπότε τὸ θέμα, νομίζω, δὲν εἶναι ἂν θὰ μπορέσουμε νὰ κάνουμε μία ψεύτικη ἐρώτηση ἢ νὰ δώσουμε μία ψεύτικη ἀπάντηση σχετικὰ μὲ τὸν θάνατο. Τὸ

Ὁπότε τὸ θέμα, νομίζω, δὲν εἶναι ἂν θὰ μπορέσουμε νὰ κάνουμε μία ψεύτικη ἐρώτηση ἢ νὰ δώσουμε μία ψεύτικη ἀπάντηση σχετικὰ μὲ τὸν θάνατο. Τὸ θέμα εἶναι ἂν εἶναι δυνατὸν νὰ μποροῦμε νὰ κάνουμε ὑπομονή... θέμα εἶναι ἂν εἶναι δυνατὸν νὰ μποροῦμε νὰ κάνουμε ὑπομονή. Αὐτὸ ποὺ λέει ὁ Κύριος, ὅτι τὸ χωράφι τὸ ἀγαθό, ἡ γῆ ἡ καλὴ εἶναι αὐτοὶ ποὺ δέχονται τὸ λόγο τοῦ Θεοῦ καὶ καρποφοροῦν ἐν ὑπομονῇ. Μποροῦμε νὰ κάνουμε ὑπομονή; Κάποιος γεωργὸς ὑπάρχει ποὺ φροντίζει γιὰ μᾶς. Μποροῦμε νὰ περιμένουμε;

«Βρὲ παιδάκι μου, πεθαίνουμε πεθαίνουμε»» Μὰ λέει κανείς: «Βρὲ παιδάκι μου, πεθαίνουμε». Βλέπουμε στὸ Εὐαγγέλιο ὅτι τὸ ἄρρωστο παιδὶ ποὺ ἔφερε ὁ πατέρας, ἔπεσε κάτω ξερὸ σὰν νεκρὸ καὶ πολλοὶ ἄρχισαν νὰ λένε πὼς πέθανε. Νομίζω ὅτι δὲν ἔχει σημασία ἂν νομίζουμε ἐμεῖς ὅτι πεθάναμε, ἂν νομίζουν ὅλοι οἱ ἄλλοι ὅτι καὶ ἐμεῖς πεθάναμε. Αὐτὸ ποὺ ἔχει σημασία εἶναι νὰ μένουμε κοντὰ στὰ πόδια κάποιου, ὁ ὁποῖος ὑπῆρχε «προτοῦ τὸν κόσμον εἶναι», προτοῦ ὑπάρξει ὁ κόσμος κι ὁ ὁποῖος «τὰ πάντα διὰ τὸ πλῆθος τοῦ ἐλέους του ἐξ οὐκ ὄντων εἰς τὸ εἶναι παρήγαγε». Ὁπότε ἐὰν τυχὸν εἶσαι δίπλα σὲ Αὐτόν, ἄσχετα ἂν εἶσαι πεθαμένος ἢ ζωντανός, ἐλπίζεις καὶ περιμένεις νὰ ἔρθει ἡ ζωή. Ἀλλὰ νομίζω ὅτι ἡ ζωὴ ἔρχεται διὰ τοῦ θανάτου. Ὅπως ὁ σπόρος, ἐὰν δὲν πέσει στὴ γῆ νὰ πεθάνει, μένει μόνος, ἔτσι καὶ ἐμεῖς, ἂν δὲν πονέσουμε θὰ μείνουμε μόνοι. Τὸ θέμα εἶναι τὸ ἑξῆς: Ὅτι πολὺ

πονοῦμε καὶ λίγο ζωογονούμαστε, πολὺ ὑποφέρουμε καὶ λίγο μπαίνουμε στὴ χαρά. Νομίζω ὅτι τὸ μήνυμα τὸ χαρούμενο τοῦ Χριστοῦ εἶναι ὅτι μᾶς δίνει τὴ δυνατότητα νὰ περάσουμε τὴ ζωηφόρο νέκρωση. Ὅταν ζήτησαν δυὸ μαθητὲς νὰ δοξαστοῦν καὶ νὰ καθίσει ὁ ἕνας ἐκ δεξιῶν καὶ ἕνας ἐξ εὐωνύμων, Αὐτὸς εἶπε, ὅπως ἀναφέρεται στὸ Τριώδιο, ὅτι ὁ Κύριος δὲν δίδει τέτοια πράγματα στοὺς δικούς Του, ὑπόσχεται ποτήριο θανάτου. Τὸ μεγάλο γεγονὸς εἶναι ὅτι μποροῦμε νὰ πεθάνουμε περιμένοντας. Ὅταν περνᾶμε τὴ Γεσθημανῆ, δὲν μποροῦμε νὰ μιλᾶμε. Τώρα τὸ ὅτι μιλᾶμε

σημαίνει ὅτι δὲν περνᾶμε Γεσθημανῆ. Ἀλλὰ τί γίνεται; Τὰ χάνουμε. Μπορεῖ νὰ τὰ χάσουμε, μπορεῖ νὰ πέσουμε κάτω, μπορεῖ νὰ μᾶς ἐγκαταλείψει κάθε δύναμη σωματική, ψυχική, πνευματική. Τὸ θέμα εἶναι ἂν μπορεῖς καὶ ξερὸς νὰ περιμένεις καὶ νὰ εὐγνωμονεῖς. Κάποιος ὑπάρχει μέσα μας καὶ δίπλα μας, ποὺ ἱερουργεῖ διαφορετικὰ τὸ μυστήριο τῆς ζωῆς. Θὰ μποροῦσε εὔκολα νὰ μᾶς πεῖ ψεύτικα πράγματα, δὲν θέλει. Θέλει νὰ

Θὰ μποροῦσε ὁ Χριστός, ἂν ἦταν ταχυδακτυλουργός, νὰ ἔκανε αὐτὸ ποὺ ζήτησαν οἱ Ἑβραῖοι, ὅταν ἔλεγαν «κατέβα ἀπὸ τὸν Σταυρὸ καὶ θὰ πιστέψουμε πιστέψουμε». ». Θὰ μποροῦσε νὰ τὸ κάνει. ∆ὲν ἦρθε γιὰ νὰ ἐντυπωσιάσει. Κατέβηκε ἀπὸ τὸν Σταυρὸ νεκρός. Νεκρὸς γιὰ νὰ νικήσει τὸν θάνατο γιὰ πάντα, γιὰ ὅλους μας. μᾶς φέρει στὴν αἰώνια ζωή. Καὶ γιὰ νὰ μπεῖς στὴν αἰώνια ζωὴ πρέπει νὰ περάσεις ἀπὸ τὸν θάνατο. Θὰ μποροῦσε ὁ Χριστός, ἂν ἦταν ταχυδακτυλουργός, νὰ ἔκανε αὐτὸ ποὺ ζήτησαν οἱ Ἑβραῖοι, ὅταν ἔλεγαν «κατέβα ἀπὸ τὸν Σταυρὸ καὶ θὰ πιστέψουμε». Θὰ μποροῦσε νὰ τὸ κάνει. Δὲν ἦρθε γιὰ νὰ ἐντυπωσιάσει. Κατέβηκε ἀπὸ τὸν Σταυρὸ νεκρός. Νεκρὸς γιὰ νὰ νική-

σει τὸν θάνατο γιὰ πάντα, γιὰ ὅλους μας. Ὁπότε ἕνα πρᾶγμα μποροῦμε νὰ ποῦμε, ὅτι μποροῦμε νὰ πετύχουμε. Ὅτι ὑπάρχει μέσα μας ἕνας συγκεκριμένος δυναμισμὸς καὶ διὰ τοῦ θανάτου, μέσα στὴ γῆ τὴν καλὴ καὶ ἀγαθὴ τῆς Ἐκκλησίας, αὐτὸς ὁ δυναμισμὸς ἐκρήγνυται καὶ προχωροῦμε σὲ ἄλλο τόπο, σὲ ἄλλο χῶρο, ὅπου τὰ φοβερὰ τελεσιουργεῖται καὶ τὰ πάντα λειτουργοῦν διαφορετικά. Αὐτὸς ὁ ἄλλος χῶρος καὶ ὁ ἄλλος χρόνος εἶναι αὐτὸς ἐδῶ ποὺ ζοῦμε. Ἂν θὰ πᾶμε μὲ πύραυλους στὰ ἀστέρια δὲν αὐξάνει ὁ χῶρος τῆς ζωῆς μας καὶ ἡ ἐλευθερία μας. Ἂν τυχὸν παρατείνουμε τὴ ζωή μας μὲ μεταμόσχευση καρδιᾶς δὲν γευόμαστε τῆς χάριτος τῆς αἰωνιότητος. Σὲ μιὰ στιγμὴ μπορεῖ νὰ χωρέσει ἡ αἰωνιότης καὶ μέσα σὲ ἕνα μικρὸ ἅγιο μαργαρίτη νὰ χωρέσει ὅλος ὁ Χριστός. Ἀκριβῶς γι᾿ αὐτὸ ὁ Κύριος ἐνῶ ἔρχεται νὰ μᾶς φέρει τὴ χαρά, ἐνῶ ἔρχεται νὰ μᾶς φέρει τὴ ζωή, λέει: «Μακάριοι οἱ πενθοῦντες, μακάριοι οἱ κλαίοντες καὶ οὐαὶ οἱ γελῶντες». Ἀκριβῶς γιατί θέλει νὰ μᾶς φέρει τὸν πραγματικὸ γέλωτα, τὴν πραγματικὴ χαρὰ καὶ τὴν αἰώνια ζωὴ ἀπὸ σήμερα...

Ἡ ψυχὴ μετὰ τὸν θάνατο Τί γίνεται ἡ ψυχὴ τοῦ ἀνθρώπου μετὰ τὸν θάνατο; Νομίζω δὲν μποροῦμε νὰ τὰ λύσουμε καὶ ὅλα τὰ προβλήματα. Ξέρετε, εἶναι πολὺ μεγάλο δρᾶμα νὰ νομίζεις ὅτι ἔχεις λύσει τὰ προβλήματά σου. Ἐπίσης, εἶναι ἄσχημο ἕνας δάσκαλος, ὅποιος ἀπὸ μᾶς κάνει τὸν δάσκαλο, νὰ δίδει ἀπαντήσεις καὶ νὰ κλεί-

νει τὰ θέματα. Στὴν πορεία πρὸς Ἐμμαοὺς ὁ Κύριος κατ᾿ ἀρχὴν δίνει τὴ δυνατότητα στὸν ἄλλον νὰ βγάλει τὰ ἀπωθημένα του. Γιὰ νὰ ἐκτονωθοῦν οἱ ἄνθρωποι, γιὰ νὰ ποῦν τὸ λογισμό τους, γιὰ νὰ δείξουν τὴν ἀπογοήτευσή τους, γιὰ νὰ φτάσουν στὴν ἀπόγνωση. Λέει ὁ ἅγιος Ἰσαὰκ ὁ Σύρος ὅτι δὲν ὑπάρχει μεγαλύτερο ὅπλο ἀπὸ τὴν ἀπόγνωση. Γιατί ὅταν κανεὶς ἀπογοητευθεῖ ἀπὸ ὅλα τὰ ἐγκόσμια, ὅπως λέει κι ὁ ἅγιος Νικόδημος, ὅταν φτάσουμε στὴν ἀπιστία γιὰ τὸν ἑαυτό μας τότε ἀρχίζει νὰ ἀναδύεται μία ἄλλη πίστη καὶ μία ἄλλη δύναμη νὰ ὑπάρχει μέσα μας. Αὐτὸ ποὺ ἔχει σημασία δὲν εἶναι ἂν θὰ ποῦμε μία κουβέντα σὰν ἀπάντηση. Μποροῦμε νὰ δεχτοῦμε τὴ χάρη τοῦ

ἄλλη λογική, τὴ λογικὴ τῆς Ἐκκλησίας. Τότε καταλαβαίνουμε ὅτι ὅταν ὁ Χριστὸς φανερώνεται, κρύπτεται. Ὅταν γίνεται ἄφαντος φανερώνεται. Αὐτὸ ποὺ λέει ὁ Ἅγ. Γρηγόριος Νύσσης: «ὁ Χριστὸς ἀπαντᾶ δι᾿ ὧν ἀρνεῖται νὰ ἀπαντήσει». Ἄν, λοιπόν, δὲν μποροῦμε νὰ ἀκοῦμε τὴ σιωπή Του, σημαίνει ὅτι δὲν καταλαβαίνουμε τὸν λόγο Του. Ἂν τυχὸν νομίζουμε ὅτι τὸν καταλαβαίνουμε, κάτι δὲν πάει καλὰ μέσα μας. Τὸ μεγάλο πρᾶγμα εἶναι ὅτι ὑπάρχει ἡ μητέρα μας Ἐκκλησία, μποροῦμε νὰ βάλουμε τὸν ἑαυτό μας μέσα ἐκεῖ, ὥστε σιγὰ-σιγὰ νὰ παίρνει αὐτὴν τὴν ἄλλη λογική. Πρέπει μὲ ταπείνωση νὰ τρεφόμαστε ἀπὸ τὴ στερεὰ τροφὴ ποὺ προσφέρει ἡ Ἐκκλησία καὶ τότε νομίζω ὅτι συνέχεια ἡ καρδιά μας θὰ εὐφραίνεται. Ἔχουμε ἕνα μεγάλο χρέος: διὰ τῆς ταπεινώσεως καὶ διὰ τῆς

...ὅταν κανεὶς ἀπογοητευθεῖ ἀπὸ ὅλα τὰ ἐγκόσμια, ὅταν φτάσουμε στὴν ἀπιστία γιὰ τὸν ἑαυτό μας τότε ἀρχίζει νὰ ἀναδύεται μία ἄλλη πίστη καὶ μία ἄλλη δύναμη νὰ ὑπάρχει μέσα μας. Θεοῦ μέσα μας καὶ νὰ ἀναχθεῖ ὅλο τὸ εἶναι μας σὲ ἕνα ἄλλο χῶρο; Μποροῦμε νὰ ἐλπίζουμε στὴν ἀνάσταση τῶν σωμάτων; Αὐτὸ εἶναι ποὺ δίδει ἡ Ἐκκλησία. Αὐτὸ ποὺ ἔχει σημασία εἶναι ὄχι νὰ λύνουμε τὶς ἀπορίες μας μὲ ἕνα τρόπο ἐγκυκλοπαιδικό, μὲ τὴ λογικὴ τοῦ κομπιοῦτερ, ἀλλὰ εἰ δυνατὸν νὰ μετανοοῦμε, νὰ μπαίνουμε στὴν

ὑπομονῆς νὰ δεχτοῦμε αὐτὰ τὰ μεγάλα, τὰ ὁποῖα τελεσιουργεῖται στὸν ὑπερῶον τόπο τὸν λειτουργικό, γιὰ νὰ μπορέσουμε καὶ ἐμεῖς νὰ καταλάβουμε τί εἶναι ἄνθρωπος, νὰ χαροῦμε τὴ ζωή μας καὶ μετὰ χωρὶς ἄλλα σχόλια νὰ δώσουμε τὴ δυνατότητα καὶ στοὺς ἄλλους νὰ χαροῦν τὴν ζωή τους. Αὐτὸ ποὺ ἔχουμε νὰ κάνουμε εἶναι νὰ νιώσουμε ὅτι ἡ ἀγάπη «ἐκ τοῦ μὴ ὄντως εἰς τὸ εἶναι ἡμᾶς παρήγαγε» καὶ ἐὰν τυχὸν ὑπομένομε, στὸ τέλος ἀπὸ τὴ δοκιμασία βγαίνει μία χαρὰ καὶ μία ἀγαλλίαση ἡ ὁποία ξεπερνᾶ ὅλες τὶς δοκιμασίες. Μιὰ στιγμὴ στὸν καθένα μας μπορεῖ νὰ δημιουργηθοῦν διάφορες ἀπορίες: Τί

μείνουμε μαζί Σου. Ἄλλα σχόλια δὲν θέλουμε πιά. Ἐμεῖς θέλουμε νὰ μείνουμε μαζί Σου. Αὐτὸ μᾶς φτάνει. Ἔχει μεγάλη σημασία νὰ μείνουμε κάπου καὶ νὰ δοῦμε αὐτὸ «τὸ κάπου», τὸ Ἕνα γιὰ τὸ ὁποῖο εἴμαστε καὶ τὸ ὁποῖο μᾶς ἐκκολάπτει. Ὁ πόνος ἔχει νόημα ἐπειδὴ βρισκόμαστε στὴ μήτρα κάποιου ποὺ μᾶς ἀγαπάει. Ἐκεῖ ὅποιος πολὺ πονάει σημαίνει ὅτι εἶναι ἠλεημένος καὶ μπορεῖ νὰ δεχτεῖ μεγάλα χαρίσματα. Κλείνοντας, ἐγὼ λέω ἕνα πρᾶγμα γιὰ τὸ ὁποῖο εἶμαι σίγουρος: Προσωπικὰ εἶμαι χαμένος, ἀλλὰ σᾶς λέω ἀδελφικὰ ὅτι ΜΠOΡΕΙ ΝΑ ΖΗΣΕΙ Ο ΑΝΘΡΩΠOΣ. Καὶ αὐτὴ ἡ ζωὴ ἡ ἀπεριόριστη, ἡ αἰώνια ποὺ ἀρχίζει ἀπὸ τώρα ἱερουργεῖται καὶ ὑπάρχει στὴν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία, τὴν μικρὴ τὴν ἐλάχιστη καὶ περι-

...εἴμαστε χαμένοι, μπορεῖ ἐν στιγμῇ χρόνου νὰ σταματήσει ἡ καρδιά μας ἀλλὰ κάτι δὲν σταματᾶ, βρὲ παιδάκι μου, καὶ ἐγὼ θέλω ἀπὸ ἐκεῖ καὶ πέρα νὰ πᾶμε. Καὶ ἀπὸ ἐκεῖ καὶ πέρα πᾶμε μὲ τὸ σῶμα καὶ ἔρχεται ἡ ἀγαλλίαση καὶ ἡ χάρη τῆς θεότητας μέσα στὸ σῶμα μας καὶ ἁγιάζεται ἡ ψυχὴ καὶ τὸ σῶμα καὶ ὁ τρόπος μὲ τὸν ὁποῖο ζοῦμε ζοῦμε». ». σημαίνει θάνατος, τί σημαίνει ἀνυπαρξία, μιὰ στιγμὴ νὰ νιώσουμε ὅτι ὅλα εἶναι ἄχρωμα καὶ ἄοσμα, τότε τί νὰ κάνουμε; Ἐγὼ λέω ἕνα πρᾶγμα: Νὰ περιμένομε. Νὰ περιμένομε ποῦ; Μέσα στὴν Ἐκκλησία, ὅπου νιώθεις ὅτι ὑπάρχει μία ζεστασιὰ καὶ μία εὐρυχωρία. Ὅπως λέμε τὸ ἔμβρυο μένει μέσα στὴ μήτρα τῆς μάνας του καὶ ἐπειδὴ μένει ἐκεῖ, συνέχεια αὐξάνει. Ἔτσι καὶ ἐμεῖς πρέπει νὰ μένομε μέσα στὴ μήτρα τῆς μητέρας μας Ἐκκλησίας, αὐτὸ ποὺ λέμε μετὰ ἀπὸ τὴν πορεία: «μεῖνον μεθ᾿ ἡμῶν», μεῖνε μαζί μας καὶ ἐμεῖς θὰ 24

φρονημένη ἡ ὁποία εἶναι ἡ Μία, Ἁγία, Καθολικὴ καὶ Ἀποστολικὴ Ἐκκλησία, ἡ ἐλπὶς πάντων τῶν περάτων τῆς γῆς... Μὴ μοῦ κάνετε ἄλλες ἐρωτήσεις, δῶστε ἄλλες ἀπαντήσεις. Ἐγὼ θὰ σᾶς πῶ μόνο αὐτό: Κοιτάξτε, εἴμαστε χαμένοι, μπορεῖ ἐν στιγμῇ χρόνου νὰ σταματήσει ἡ καρδιά μας ἀλλὰ κάτι δὲν σταματᾶ, βρὲ παιδάκι μου, καὶ ἐγὼ θέλω ἀπὸ ἐκεῖ καὶ πέρα νὰ πᾶμε. Καὶ ἀπὸ ἐκεῖ καὶ πέρα πᾶμε μὲ τὸ σῶμα καὶ ἔρχεται ἡ ἀγαλλίαση καὶ ἡ χάρη τῆς θεότητας μέσα στὸ σῶμα μας καὶ ἁγιάζεται ἡ ψυχὴ καὶ τὸ σῶμα καὶ ὁ τρόπος μὲ τὸν ὁποῖο ζοῦμε».

Ἡ νυχτερινή ἐνούρηση

Ἀγαπητοί μας γονεῖς, Ἡ νυχτερινή ἐνούρηση τῶν παιδιῶν εἶναι ἕνα πρόβλημα πού ταλαιπωρεῖ πάρα πολλές οἰκογένειες. Ὅπως καί σέ πολλά ἄλλα θέματα, ἔτσι καί σέ αὐτό, ἡ ἄγνοια προκαλεῖ ἄγχος καί ὁδηγεῖ συνήθως σέ σπασμωδικές κινήσεις πού δέν συμβάλλουν στήν ἐπίλυση τοῦ προβλήματος πού μᾶς ἀπασχολεῖ, ἀπεναντίας ἐνδέχεται νά τό ἐπιδεινώνουν. Ὁ καλός μας συνεργάτης, ψυχολόγος Νικήτας Καυκιός, μᾶς παραχώρησε μέ προθυμία ἕνα ἀκόμα σχετικό μέ τή στήλη μας κείμενό του, πρός ἔγκυρη ἐνημέρωσή μας. Ἐπιμέλεια στήλης: π. Χαράλαμπος Κοπανάκης

νυχτερινή ἐνούρηση εἶναι ἡ μή ἠθελημένη ἀπώλεια οὔρων κατά τή διάρκεια τοῦ ὕπνου, ἡ ὁποία συμβαίνει μετά τήν ἡλικία τῶν πέντε ἐτῶν καί μέ συχνότητα τουλάχιστον δύο φορές τήν ἑβδομάδα γιά διάστημα μεγαλύτερο ἀπό τρεῖς μῆνες. Πρωτοπαθής ἐνούρηση (Primary enuresis): Ὅταν δέν ἔχει ποτέ ἐπιτευχθεῖ ὁ ἔλεγχος τῶν σφικτήρων καί συνήθως ὀφείλεται σέ σωματικές ἀσθένειες καί διαταραχές. ∆ευτεροπαθής ἐνούρηση Secondary enuresis): Ὅταν ἐπανεμφανίζεται τό πρόβλημα ἀφοῦ ἔχει ἀποδειχτεῖ μέ τό πέρασμα τοῦ χρόνου ἡ δυνατότητα ἐλέγχου τῆς ἐνούρησης. Συνήθως ὀφείλεται σέ ψυχολογικές δυσκολίες καί διαταραχές.

Πιθανά σωματικά αἴτια Μόνο τό 1% τῶν περιπτώσεων ὀφείλεται σέ σωματικές ἀτέλειες καί ἀσθένειες ὅπως: Μικρό μέγεθος τῆς οὐροδόχου κύστης. Γενετικοί παράγοντες - κληρονομικότητα. Ἄν ὁ ἕνας γονιός εἶχε πρόβλημα νυχτερινῆς ἐνούρησης ὁ κίνδυνος εἶναι γιά τό παιδί 45%. Ἄν εἶχαν τό πρόβλημα καί οἱ δύο γονεῖς ὁ κίνδυνος γιά τό παιδί εἶναι 75%.

Ἁπλές τεχνικές πού μποροῦν νά βοηθήσουν στήν ἀντιμετώπιση τῆς νυχτερινῆς ἐνούρησης

 Λοίμωξη τῆς οὐροδόχου κύστης καί τῶν νεφρῶν.  Μειωμένη ἔκκριση τῆς ἀντιδιουρητικῆς ὁρμόνης. ∆ιαβήτης.  Ὑπερθυρεοειδισμός.  Βαρύς ὕπνος: Ὁ ἐγκέφαλος κοιμᾶται τόσο βαθιά πού ἀποτυγχάνει νά ἀνταποκριθεῖ στά μηνύματα πού τοῦ δίνει ἡ οὐροδόχος κύστη. Ἔτσι ἡ κύστη ἀδειάζει χωρίς νά τό συνειδητοποιήσει ὁ ἐγκέφαλος. Ἡ μικρή χωρητικότητα τῆς κύστης.  Ἡ χαμηλή εὐαισθησία τοῦ σφικτῆρα.  Κατανάλωση τροφῶν πού περιέχουν ὑψηλά ἐπίπεδα χρωστικῶν καί γλυκαντικῶν οὐσιῶν.  ∆υσκοιλιότητα.

 Φρόντισε νά οὐρήσει τό παιδί ἀμέσως πρίν ἀπό τή νυχτερινή κατάκλιση.  Περιόρισε τήν κατανάλωση ὑγρῶν καί φαγητῶν λίγες ὧρες πρίν ἀπό τόν ὕπνο.  Μάθε τό παιδί νά ἐξασκεῖται στόν ἔλεγχο τῆς οὔρησης μέ τό νά αὐξάνει τό χρονικό διάστημα πού μεσολαβεῖ ἀνάμεσα στίς οὐρήσεις τῆς ἡμέρας.  Φρόντισε ὥστε τό παιδί νά μπορεῖ νά πάει εὔκολα στήν τουαλέτα τό βράδυ ἄν χρειαστεῖ. (π.χ. ἄφησε ἀναμμένο κάποιο φῶς ὅλη τή νύχτα).  Μάθε τό παιδί νά πηγαίνει στήν τουαλέτα μέ πρόγραμμα (κάθε δύο ὧρες).  Μάθε στό παιδί νά χαλαρώνει καί νά μήν βιάζεται κατά τή διάρκεια τῆς οὔρησης.  Ἀγόρασε μιά συσκευή «ἀλάρμ ὑγρασίας γιά τή νυχτερινή ἐνούρηση». (Ἕνας αἰσθητήρας ὑγρασίας συνδέεται στήν πυτζάμα τοῦ παιδιοῦ καί ἕνα μικρό μεγάφωνο στόν ὦμο τοῦ παιδιοῦ. Μέ τήν πρώτη σταγόνα οὔρων χτυπᾶ ὁ συναγερμός καί τό παιδί ξυπνᾶ). Σέ μερικές περιπτώσεις ὑπάρχει βελτίωση μετά ἀπό δύο ἑβδομάδες ἐνῶ σέ ἄλλες μετά ἀπό μερικούς μῆνες. Ἀναφέρεται ποσοστό ἐπιτυχίας 68%.  Ἔλεγχε κάθε πρωί τό κρεβάτι καί ἐπιβράβευε «στεγνές νύχτες».  Αὐθυποβολή. Πρίν κοιμηθεῖ πές στό παιδί (ἄν μπορεῖ νά συνεργαστεῖ) νά φανταστεῖ ἕνα μέρος ἤ ἕνα ἀντικείμενο τελείως στεγνό καί νά πεῖ μέσα του λέξεις καί φράσεις ὅπως: στεγνότητα, ξηρασία, παραμένω στεγνός, ἔχω τόν ἔλεγχο, εἶμαι δυνατός, ἀξίζω σάν ἄνθρωπος ὅ,τι καί νά γίνει.



 

Πιθανά ψυχογενῆ αἴτια

Αἰσθήματα ζήλιας ἀπέναντι σέ μικρότερο ἀδελφάκι. Ἀνασφάλεια, ἀδικαιολόγητο ἄγχος.  Ψυχοσυναισθηματική ἀνωριμότητα. Προβλήματα ἐπικοινωνίας καί καβγάδες ἀνάμεσα στά μέλη τῆς οἰκογένειας.  Κοινωνική ἀπομόνωση. (Γιά τά μεγαλύτερα παιδιά).  Φοβίες (Ζῶα, φαντάσματα, κεραυνοί, θάνατος).  Μειωμένη αὐτο-εκτίμηση. Γιά τήν κατάλληλη ἀντιμετώπιση ἀνάλογων ψυχολογικῶν δυσκολιῶν χρειάζεται ἡ συμβολή εἰδικοῦ ψυχολόγου.

Μή μαλώνεις καί μήν ἀπειλεῖς τό παιδί γιά τή νυχτερινή ἐνούρηση. Μήν τό πιέζεις νά τό ξεπεράσει μέ τό ζόρι. Φρόντισε νά τοῦ ἐξηγήσεις ὅτι δέν φταίει καί ὅτι γρήγορα θά ἀποκτήσει τόν ἔλεγχο. Προσπάθησε νά μπεῖς στή θέση του καί νά καταλάβεις αὐτό πού αἰσθάνεται. Φρόντισε νά τό καθησυχάσεις, νά τό στηρίξεις καί νά τό ἐνισχύσεις. Μήν ἐπιτρέπεις νά τό κοροϊδεύουν τά ἄλλα μέλη τῆς οἰκογένειας καί ἰδιαίτερα τά ἀδέλφια του.



(http://www.psyche.gr/)

Μέ ἐνδιαφέρον... γιά τούς νέους

Σᾶς ἀρέσει νά κοιτάζεστε στόν καθρέφτη; Τῆς Λουΐζας Βογιατζή (Α΄ μέρος)

Ἀγαπητοί μας νέοι καί νέες, ∆εχόμαστε καθημερινά ὅλοι μας καταιγισμό εἰκόνων καί προτύπων πού μᾶς «λανσάρονται» μέσῳ τῆς τηλεοράσεως καί τῆς κάθε εἴδους διαφήμισης. Ὅλα παραπέμπουν στόν ἄνθρωπο πού ἡ ἐποχή μας θεωρεῖ τέλειο καί αὐτό ἔχει νά κάνει κυρίως μέ τήν ἐξωτερική ἐμφάνιση. Καλλίγραμμες κοπέλες στά ὅρια τῆς ἀνορεξικότητας καί καλογυμνασμένα ἀνδρικά σώματα χωρίς ἀτέλειες. Μᾶς είναι δύσκολο νά ἀντιληφθοῦμε πώς αὐτό πού ἀντικρίζουμε στίς περισσότερες τῶν περιπτώσεων εἶναι προϊόν ἐπεξεργασίας καί καλλωπισμοῦ μέσῳ τῆς τεχνολογίας καί τοῦ μακιγιάζ. Στήν οὐσία δηλαδή αὐτό πού βλέπουμε ἀπέχει παρασάγγας ἀπό τήν πραγματικότητα. Ἕνα ἄλλο πολύ σημαντικό στοιχεῖο πού παραθεωρεῖται, εἶναι ὁ μονομερής τονισμός τῆς ἐξωτερικῆς ἐμφάνισης, εἰς βάρος τῆς ἐσωτερικότητας. Τῆς ποιότητας πού ὁ κάθε ἄνθρωπος ἐσωτερικά διαθέτει. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, (ἕνα ἀπό τά ἑκατοντάδες), ἀποτελεῖ τηλεοπτική συνέντευξη τραγουδίστριας ἡ ὁποία στήν ἐρώτηση τί γιορτάζουμε τό Πάσχα, ἔδωσε τήν ἑξῆς ἀπάντηση, «Τρεῖς μάγοι, ἀστέρι, φάτνη». Παρά ταῦτα ἡ ἐν λόγῳ κοπέλα εἶναι σύγχρονο πρότυπο καί καλούμαστε ὅλοι νά τήν μιμηθοῦμε(;) Στό παραπάνω πλαίσιο καί πνεῦμα ἐντάσσονται καί οἱ τηλεοπτικές ἐκπομπές στίς ὁποῖες οἱ συμμετέχοντες ὑποβάλλονται σέ αἰσθητικές χειρουργικές ἐπεμβάσεις. Οἱ ἀλλαγές πού ἐπέρχονται στήν ἐμφάνιση τῶν ἀνθρώπων μέσῳ αὐτῶν τῶν ἐπεμβάσεων, λαμβάνουν μεταφυσικό χαρακτῆρα, καθώς θεωροῦνται συνώνυμες τῆς εὐτυχίας καί τῆς ἐπιτυχίας στή ζωή. Ὅλα αὐτά καί πολλά ἄλλα, ἔχουν δημιουργήσει ἕνα ἀσφυκτικό ἀξιακό κοινωνικό σύστημα, μέσα στό ὁποῖο καλεῖται νά ζήσει ὁ σύγχρονος ἄνθρωπος. Σᾶς προσφέρουμε, λοιπόν, ἕνα κείμενο πού θίγει μιά ἀπό τίς διαστάσεις τοῦ συγκεκριμένου προβλήματος, μέ στόχο νά σᾶς προβληματίσουμε καί «ὑποψιάσουμε»... Ἐπιμέλεια στήλης: π. Χαράλαμπος Κοπανάκης 27

«Καθρέφτη καθρεφτάκι μου... μου...»» Ἡ κακιά μάγισσα τοῦ παραμυθιοῦ, ἡ μητριά τῆς Χιονάτης, εἶχε συνάψει προσωπική, τρυφερή σχέση μέ τόν καθρέφτη της, τουλάχιστον ὅσο αὐτός ἀνταπέδιδε τίς φιλοφρονήσεις της. Ἴσως ἡ πιό ἰδιωτική στιγμή ἑνός ἀνθρώπου εἶναι ὅταν βρίσκεται μόνος μπροστά στόν καθρέφτη καί ἀντικρίζει τόν ἑαυτό του, τό πρόσωπο καί τό σῶμα του. Μιά στιγμή πού ἔχει γιά τόν καθένα μιά ἐντελῶς ξεχωριστή σημασία καί ἀνακινεῖ τά πιό ἀντιφατικά συναισθήματα καί πού θά μποροῦσε, θεωρητικά τουλάχιστον, νά εἶναι στιγμή γαλήνης καί ἀνακούφισης: αὐτός εἶμαι λοιπόν...

Οἱ πρωινές «συναντήσεις συναντήσεις»» Πῶς εἶναι γιά σᾶς οἱ στιγμές πού κοιτάζεστε στόν καθρέφτη; Ρίχνετε μιά φευγαλέα ματιά πρίν βγεῖτε ἀπό τό σπίτι γιά νά ἐλέγξετε ἄν εἶναι ὅλα «στή θέση τους» ἤ ἀπολαμβάνετε τό ἕτοιμο ἀποτέλεσμα τοῦ «φτιαξίματός» σας γιά νά ἐπιβεβαιωθεῖτε; Πῶς συναντιέστε κάθε πρωί μέ τό πρόσωπό σας στόν καθρέφτη τοῦ μπάνιου, τί σκέφτεστε καί τί αἰσθάνεστε ὅταν πρωτοκοιτάζεστε, νυσταγμένοι, ἀγουροξυπνημένοι, στραπατσαρισμένοι; Πῶς ἀντικρίζετε τό σῶμα σας ὅταν βγαίνετε ἀπό τό μπάνιο; Σίγουρα ὁ καθένας μας ἔχει τό δικό του κώδικα ἐπικοινωνίας μέ τήν εἰκόνα τοῦ ἑαυτοῦ του στόν καθρέφτη, ἀλλά οἱ στατιστικές δείχνουν ὅτι εἶναι περισσότεροι αὐτοί πού δέν τά πάνε καλά μέ τό εἴδωλό τους, εἴτε εἶναι τό πρόσωπο, τό σῶμα ἤ καί τά δύο μαζί, πού δέν

ἱκανοποιοῦνται ἀπό αὐτό πού βλέπουν, ἰδιαίτερα ὅταν εἶναι «γυμνό» ἀπό ροῦχα, ἀξεσουάρ, μακιγιάζ ἤ ἀπό κάποιου εἴδους αἰσθητική παρέμβαση. Ἡ εἰκόνα πού ἀντικρίζουμε στόν καθρέφτη, συχνά μᾶς προκαλεῖ ἀμηχανία, δυσαρέσκεια, δυσφορία, ἀπογοήτευση. Εἶναι κάπως σάν κάθε φορά νά περιμένουμε νά ἀντικρίσουμε «κάτι ἄλλο», πού ὅμως δέν ἐμφανίζεται. Γιατί συμβαίνει αὐτό;

Ἡ ζωή μας ὅλη στόν καθρέφτη Ἡ ∆έσποινα, 34 ἐτῶν, μιλάει γιά τή σχέση της μέ τόν καθρέφτη: «Ὅταν χώρισα μέ τόν ἄνδρα μου, πέρασα μιά πολύ μεγάλη κρίση, ἤμουν στά ὅρια τῆς κατάθλιψης καί κρατιόμουν μέ τό ζόρι γιά χάρη τῶν παιδιῶν. Ἔνιωθα συνέχεια κουρασμένη, θλιμμένη, ἀποτυχημένη. Εἶναι χαρακτηριστικό γιά ἐκείνη τήν ἐποχή ὅτι ὅταν κοιτοῦσα τόν ἑαυτό μου στόν καθρέφτη, εἰδικά τό πρωί μόλις σηκωνόμουν, αὐτό πού ἔβλεπα ἦταν σάν γροθιά στό στομάχι. ∆έν ἦταν ἁπλῶς ὅτι ἔβλεπα πώς δέν ἤμουν ὄμορφη. Ἔβλεπα στήν εἰκόνα μου τή θλίψη καί τήν ἀποτυχία πού ἔνιωθα, κι ἀντί νά προσπαθῶ νά ἐμψυχώσω τόν ἑαυτό μου, τόν κατηγοροῦσα ἀκόμα πιό πολύ, σκεπτόμενη «Πῶς εἶσαι ἔτσι, κοῖτα τά χάλια σου…». Ὅταν ἄρχισα νά ἀνακτῶ δυνάμεις, νά νιώθω καλύτερα,

ἐνῶ ἀντικειμενικά ἐξακολουθοῦσα νά εἶμαι κουρασμένη καί ἀτημέλητη γιά ἕνα μεγάλο διάστημα, ἔπαψα νά μέ βλέπω τόσο χάλια. Ἄρχισα νά εἶμαι πιό ἐπιεικής καί νά μέ κοιτάζω μέ περισσότερη συμπάθεια, ἴσως καί μέ τρυφερότητα. Νομίζω ὅτι στόν καθρέφτη ἔβλεπα ὄχι μόνο τό πρόσωπό μου ἤ τό σῶμα μου, ἀλλά τήν ψυχή μου καί τή ζωή μου ὁλόκληρη...».

Τίποτα δέν εἶναι ὅπως φαίνεται ∆έν εἶναι τυχαῖο ὅτι ὁ καθρέφτης εἶναι βεβαρημένος μέ τόσες προλήψεις καί τόσους συμβολισμούς. Εἶναι ἕνα ἁπλό ἀντικείμενο, τό ὁποῖο ὅμως μπορεῖ νά μᾶς φέρει ἀντιμέτωπους μέ ὁλόκληρη τήν ὕπαρξή μας. Φαίνεται ὅτι αὐτό πού ἀντικρίζουμε, εἰδικά στίς πιό ἰδιωτικές μας στιγμές, ὅταν ἀκόμη δέν ἔχουμε «ἐξοπλιστεῖ» αἰσθητικά γιά νά συναντήσουμε τούς ἄλλους, μᾶς ἱκανοποιεῖ ἤ μᾶς δυσαρεστεῖ ἀνάλογα μέ τό πόσο ἱκανοποιημένοι εἴμαστε ἀπό τόν ἑαυτό μας ὁλόκληρο, ἀπό αὐτό πού εἴμαστε, σκεφτόμαστε, νιώθουμε καί κάνουμε. Εἶναι χαρακτηριστικό ὅτι δυσαρεστημένοι ἀπό τό εἴδωλό τους δέν εἶναι μόνο ὅσοι ἔχουν κάποιες ἀτέλειες, ἀλλά ἐξίσου σχεδόν καί αὐτοί πού ἡ φύση ὑπῆρξε πραγματικά γενναιόδωρη ἀπέναντί τους, γυναῖκες καί ἄνδρες δηλαδή πού κατά κοινή ὁμολογία εἶναι πάρα πολύ ὄμορφοι. Κι ἀπό τήν ἄλλη μεριά, ὅσο πιό

πολύ τά ἔχει βρεῖ κάποιος μέ τόν ἑαυτό του καί τούς γύρω του, τόσο πιό εὐχάριστο τοῦ εἶναι αὐτό πού καθρεφτίζεται μπροστά του, ἔστω κι ἄν ἔχει ἀτέλειες. Φαίνεται πώς, ὅσον ἀφορᾶ τόν καθρέφτη, τά φαινόμενα ἀπατοῦν: οὔτε τό θέαμα εἶναι μόνο αὐτό πού φαίνεται, ἀλλά οὔτε καί ὁ θεατής εἶναι μόνο ἕνας...

Ἡ ἀνελέητη αὐτοεξέταση ∆ίνουμε στήν ἐμφάνισή μας μιά δυσανάλογα τεράστια σημασία ἀπό αὐτήν πού ἔχει στήν πραγματικότητα καί σέ σχέση μέ τό πῶς μᾶς βλέπουν οἱ ἄλλοι. Ἔτσι, εἶναι σχεδόν ἀδύνατο νά δοῦμε τόν ἑαυτό μας ὅπως εἶναι, νά τόν «συλλάβουμε» στήν ὁλότητά του, σάν ἕνα σύνολο δηλαδή ἀπό ἐπιμέρους χαρακτηριστικά πού ἄλλο εἶναι πιό ὄμορφο καί ἄλλο πιό ἄσχημο, ἀλλά ὅλα μαζί φτιάχνουν ἕνα σχετικά ἁρμονικό σύνολο. Ἡ ἄποψη πού ἔχουμε γιά τήν ἐμφάνισή μας εἶναι συχνά κομματιασμένη, κι ἀπό αὐτό προκύπτει ἡ ἀνελέητη αὐτοεξέταση στόν καθρέφτη, ὅπου κάθε κομμάτι μας ἀξιολογεῖται σάν ἕνα ἀνεξάρτητο, ἀπομονωμένο στοιχεῖο: «Μοῦ ἀρέσουν οἱ ὦμοι μου ἀλλά ὄχι τό στῆθος μου, ἡ κοιλιά μου δέν εἶναι ἄσχημη, ἀλλά τά πόδια μου εἶναι χάλια, τά μάτια μου εἶναι ὡραῖα, ἀλλά αὐτή ἡ μύτη κι αὐτό τό στόμα...». Συνεχίζεται στό ἑπόμενο τεῦχος! (Πηγή: http://www.vita.gr/)

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ – ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΚΟ ΚΑΙ ΜΟΡΦΩΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΓΟΡΤΥΝΗΣ ΚΑΙ ΑΡΚΑΔΙΑΣ

∆ωρεές Γιά τήν ἀνέγερση τού Πολιτιστικοῦ - Πνευματικοῦ Κέντρου τῆς Ἱ. Μητροπόλεως 1) Ἱ. Μητρόπολις 3.500 €, 2) Γ. Φιλόπτωχο Ταμεῖο Ἱ. Μητροπόλεως, 1.000 €, 3) Ἱ. Προσκύνημα Ἁγ. Παντελεήμονος Ἀπολύχνου 6.000 €, 4) Ἱ. Σύνδεσμος Ἐφημερίων Ἱ. Μητροπόλεως 750 €, 5) Ἐνορία Καστελλίου Καιν. 50 €, 6) Ἐνορία Πιτσιδίων 100 €, 7) Ἐνορία Πετροκεφαλίου 300 €,

8) Ἐνορία Ἁγ. Αἰκατερίνης Τυμπακίου 150 €, 9) Ἐνορία Τεφελίου 50 €, 10) Ἐνορία Γαλιᾶς 100 €, 11) Ἐνορία Μ. Βρύσης 1.500 €, 12) π. Γεώργιος Ξανθάκης, Ἐφημέριος Μ. Βρύσης 100 €, 13) κ. Κων/νος Χριστοδουλάκης, 100 €, 14) Πλαστικά Κρήτης 500 € καί 15) Τόκοι α΄ ἑξαμήνου 76,53 €.

Γιά τό Ἐπικοινωνιακό καί Μορφωτικό Ἵδρυμα τῆς Ἱ. Μητροπόλεως 1) Ἐνορία Τεφελίου 40 €, 2) Ἐνορία Καστελλίου Μονοφοφατσίου 20 €, 3) Ἐνορία Πλατάνου 200 €,

4 ) π. Γεώργιος Ξανθάκης, Ἐφημέριος Μ. Βρύσης 100 €, 5) κ. Ἰωάννης Κουλεντάκης 50 € καί 6) Τόκοι α΄ ἑξαμήνου 63,62 €.

Ἡ Ἱ. Μητρόπολη εὐχαριστεῖ θερμά γιά τίς ὡς ἄνω δωρεές, διότι δι᾽ αὐτῶν μπορεῖ νά συνεχίσει τήν ἀνέγερση τοῦ Πολιτιστικοῦ – Πνευματικοῦ Κέντρου της καί νά δραστηριοποιηθεῖ περισσότερο στόν τομέα τῶν συγχρόνων ποιμαντικῶν καί κοινωνικῶν ἀναγκῶν τοῦ τόπου, προσεύχεται δέ πάντοτε καί ὑπέρ τῶν δωρητῶν της πού συμβάλλουν στήν ἀνάπτυξη τοῦ Ἐκκλησιαστικοῦ ἔργου.

Νά μήν ἀδιαφορῇς διά τόν ἄρρωστον ἄρρωστον, γιατί ἔχει γραφῇ, ἐκεῖνος ὁ ὁποῖος κλείει τά αὐτιά του, διά νά μήν ἀκούσῃ τόν πόνο τοῦ ἀσθενοῦς, ὅταν εὑρεθῇ εἰς παρόμοιαν ἀνάγκην, δέν θά εὑρεθῇ κανείς διά νά τόν εἰσακούσῃ (Παροιμ. Σολομ., 13).

Ἐάν κακοπαθῇ ὁ ἀδελφός σου, ἔχεις ὑποχρέωσιν καί σύ νά συγκακοπαθήσῃς μαζί του του, καί νά προσπαθῇς νά τόν ἀνακουφίσῃς διά νά ἀξιωθῇς νά ἀκούσῃς κατά τήν ἡμέρα τῆς κρίσεως τόν Κύριον, νά σοῦ λέγει «Ἐφ᾿ ὅσον ἐβοηθήσατε ἕναν ἀπό αὐτούς τούς ἀδελφούς μου τούς ἐλάχιστους, ἐμένα βοηθήσατε» ( Ματθ. ΚΕ΄, 40).

Ἐκεῖνος ὁ ὁποῖος ἀμελεῖ γιά τόν ἀσθενοῦντα, παροργίζει τόν Θεόν ὁ ὁποῖος τόν παιδεύει, καί ὅταν κανείς αἰσθάνεται βαθειάν χαράν διά τό θανάσιμον σφάλμα τοῦ ἀδελφοῦ του, ἀσφαλῶς θά πέσῃ καί ὁ ἴδιος ὡς πτῶμα, πού προκαλεῖ θλιβερή κατάπληξιν.

Ἀγαπητέ, ἐάν μάθῃς ἰατρικήν, καί ἀποκτήσῃς ἱκανότητα νά θεραπεύῃς ἄλλους, πρόσεξε νά παραμείνῃς νηφάλιος καί ἀνεπηρέαστος ἀπό τούς διάφορους λογισμούς « ὑπερηφάνειας καί ἔπαρσης ἔπαρσης»» , γιατί θέλοντας νά θεραπεύῃς ἄλλους, ἐσύ ὁ ἴδιος θά εἶσαι ἀσθενής ἀπό τά πάθη σου, καί τότε ἐξ᾿ αἰτίας σου θά βλασφημεῖται τό ἀγαθόν.

Ὁσίου Ἐφραίμ Σύρου