Azer ile Yadigar
Azer bir oba beyinin oğludur ve çok iyi saz çalar. Bir gün beni gurbet tuttu diyerek, yol dostu olarak sazını alır ve yollara düşer. Yollarda geçtiği yerlerde saz konusundaki marifetiyle insanları etkileyerek devam eder ve şans eseri Yadigar’ın bulunduğu obaya ulaşır. Yadigar ise Deli Türkmen adlı bir aşiret reisinin kızıdır. Çok güzeldir, fakat dilsizdir; çünkü annesi Yadigar’a sahip olmak için rüyasına girmiş olan ermiş kişiyle bir anlaşma yapmıştır. Bu anlaşma sonucu Yadigar yedi yıl boyunca dilsiz ve isimsiz dolaşması zorunludur. Fakat yedi yılın sonunda, Yadigar’ı beşikği danışıksız kertildiği için, ermiş kişi Yadigar’a bir ceza verir. Bu ceza sonucu Yadigar’a yedi düğümlü bir peçe takılacak ve bu peçe çözülüp, Yadigar’ın dili açılana kadar Yadigar kimseyle evelenemeyecektir. Bir gün Azer ile Yadigar ormanda karşılaşırlar. Azer sayesinde Yadigar’ın peçesi çözülür, dili açılır ve Yadigar Azer’in adını söyler. Birbirlerine ilk görüşte aşık olurlar. Yadigar Deliyar adlı uçuruma gider. Bu uçuruma adını bağırınca, uçurum insanların sevdalı oldukları kişileri söyler. Yadigar adını üç kere bağırır ve uçurumdan cevap gelir: “Azer! Azer! Azer!” Azer Yadigar’ı babasından ister, fakat oba beyi vermeyeceğini söyleyince, Azer ile Yadigar bir gece vakti kaçarlar. Bunun sonucunda bir kovalamaca başlar. Azer ile Yadigar şehirden şehre kaçarlar, ama bir türlü kurtulamazlar ve sonunda kurtuluş olmadığını anlarlar. En sonunda, kovalamaca Deliyar’da biter. Azer ile Yadigar adlarını bağırarak, kendilerini Deliyar’dan atarlar. Uçurum onlara cevap verir: “Azer! Azer! Azer!” “Yadigar! Yadigar! Yadigar!” İki sevdalının ölümlerinden sonra sesleri Deliyar’da hep yankılanır.
Yadigar -Bir kimseyi, bir olayı hatırlatan kişi anlamına gelir. -Bir takım olağanüstülükler taşır. (Doğumu, peçesi vb.)