Streekproducten van je eigen boer
Franse Brie is bij iedereen wel bekend, maar wist je dat deze kaas ook van geitenmelk gemaakt wordt in ons eigen Brabant?
Een Frans marktje ‘s morgens. Onder het genot van een ontbijtje op de hoek even uitkijken naar alle drukte en opstijgen onder de zon, die steeds warmer wordt. En dan, als de
Brie maken is meesterwerk
Je hebt een tas vol van de lekkerste verse waar, die in de streek rond het stadje is verbouwd.
Net zoals bij de kaasmakers in Frankrijk is de Geitenbrie uit Alphen op dezelfde ambachtelijke wijze en volgens traditioneel recept bereid. “Van alle kazen die we maken is onze Geitenbrie echt een (kaas)meesterwerk.Hetambachtendekenniskomtsamen indeheerlijkesmaakenhogekwaliteit.Gelukkigbleefdatniet onopgemerkt,wantdeGeitenbrieheeftaldiverse(internationale) prijzenindewachtgesleeptenisinheelNederlandendaarbuiten verkrijgbaar.Daarzijnweenormtrotsopengevenjulliedaarom graageenkijkjeinonzekaasmakerij.” Vertelt Arjan de Jong, eigenaar van Alphenaer-DeJong Cheese.
Door Ruth Wilmans
In Nederland vind je die plekken niet zo gemakkelijk. Op de markten staan doorgaans veel vaste kramen en weinig producten van dichtbij. Het zijn vaak marktkooplui die door heel Nederland hun plekken hebben en kopen bij de groothandel. Daarom zien onze markten, net zoal veel winkelstra ten, er zo eenvormig uit. Verse producten uit de streek, waarom
zou je dat kopen? Nou, producten van dichtbij hebben in ieder geval weinig vervoerskosten, je
perking en je steunt de lokale
Zodra de geitenmelk bij de kaasmakerij aankomt wordt deze gepasteuriseerd, in grote bakken gegoten en voegen de kaasmakers zuursel en stremsel toe. Volgens traditioneel gebruik, snijden en roeren ze het mengsel waardoor kleine blokjes wrongel ontstaan.
boer. Vaak hebben de producten niet lang in de koeling gelegen en zijn ze verser en dus gezonder.
Van de glijbaan
en in bad
Leuke kraampjes
Een Frans marktje ‘s morgens. Onder het genot van een ontbijtje op de hoek even uitkijken naar alle drukte en bewegelijkheid. De marktkooplui die roepen, de geuren die opstijgen onder de zon, die steeds warmer wordt. En dan, als de koffie met croissant op is, rond gaan slenteren met een flinke tas mee; een mooie knoflookstreng scoren en ook nog eentje voor je schoondochter, de pruimen proeven, de aardbeien keuren, verse tomaten die er niet uitzien maar erg lekker zijn, en dan stilstaan bij het kraampje van de lokale boer en zijn zelfgemaakte kaasjes proeven, een fles biologische wijn van de wijngaard 10 km verderop, een paar lekkere versgebakken koeken, fruit dat geurt en groenten die kakelvers, net zoals de eitjes, liggen te pronken. Heerlijk toch!?
Je hebt een tas vol van de lekkerste verse waar, die in de streek rond het stadje is verbouwd.
Door Ruth WilmansIn Nederland vind je die plekken niet zo gemakkelijk. Op de markten staan doorgaans veel vaste kramen en weinig producten van dichtbij. Het zijn vaak marktkooplui die door heel Nederland hun plekken hebben en kopen bij de groothandel. Daarom zien onze markten, net zoal veel winkelstraten, er zo eenvormig uit. Verse producten uit de streek, waarom
Via een glijbaan gieten de kaasmakers de grote bakken leeg zodat het onderaan in de brievormen terechtkomt.
zou je dat kopen? Nou, producten van dichtbij hebben in ieder geval weinig vervoerskosten, je doet je eigen deel aan CO2-beperking en je steunt de lokale
Dit gaat niet altijd goed. Heb jewoordig? Je moet al bijna een speciaal portemonneetje in je fietstas houden voor dit soort aankopen. Want meestal betalen we ook kleine bedragen met de pinpas. Bij het onbemande stalletje gaat dit natuurlijk niet. Sommige ‘klanten’ vinden dan dat ze het product ook wel zonder te betalen mee kunnen nemen. Tot verdriet van de boerin die toch hard gewerkt heeft om haar producten te maken en van een leuk etiket te voorzien.
De Geitenbrie is nu nog een harde, stugge kaas met een flauwe smaak. Daarom krijgt het een zoutbad en wordt de witschimmelcultuur op de kaas gesprayd. Nu moet de Geitenbrie nog zo’n 10 dagen rijpen in een vochtige, koele ruimte. Daar vormt zich een mooie witte laag rond de kaas waaraan de brie zijn specifieke uiterlijk en heerlijke smaak te danken heeft.
Boerderijwinkels of een automaat Daarom zijn er natuurlijk ook steeds meer boerderijwinkels
Een inpak-vak apart
Als de Brie voldoende gerijpt is wordt het in speciaal papier en open doosjes verpakt, zodat de kaas rustig verder kan rijpen. Op deze afdeling maken de inpakkers ook alle bestellingen klaar voor vervoer.
Op het kantoor worden de bestellingen, kwaliteitseisen, het vervoer en de documenten in orde gemaakt zodat de Geitenbrie uiteindelijk, door vereende krachten, op tijd in de winkel terecht komt.
Wat je wel vaak kunt tegenkomen zijn zelfgebouwde kraampjes aan de weg. Hiervoor moet je wel op de fiets en dan hangt het een beetje van streek tot streek af wat je tegenkomt. Maar op een gemiddelde fietstocht in Brabant staat er minstens wel ergens een kraampje met verse eitjes. En verder hangt het heel erg af waar je bent en natuurlijk van het seizoen. Heel vaak zijn de kramen ‘onbemand’. Je mag je euro’s voor het potje jam, of de zak walnoten, in het geldkistje doen. Of in een ander jampotje, waar je ook je wisselgeld uit kunt halen.
die hun product, of het nu hun appels zijn, of hun blauwe bes sen, of hun kaas, aan huis verko pen. Ze hebben er dan meestal ook nog wat andere streekpro ducten bij, die ze zelf hebben gemaakt, of die voor boeren uit de buurt verkopen. Ze zijn open tijdens bepaalde uren en meestal op vrijdag en zaterdag. Die uren moet je dan wel even weten. De nieuwste best handige maar niet zo romantische ontwikkeling is de automaat. Je hebt ze tegenwoordig voor zowat alles wat vers is en wat je in het seizoen dus dag en nacht kunt kopen. De kersenautomaat of de paddenstoelenautomaat. De aardbeien- of de aspergeautomaat.
pen. En dat is ook helemaal niet zo gek op een mooie dag. En waar ga je dan heen? Je kunt je heerlijk laten verrassen door wat je op je weg tegenkomt. Vergeet niet dat kleingeld in je portemonnee.
De medewerkers van de diverse afdelingen komen veelal uit de omliggende omgeving en vormen een hecht team. Arjan: “Je moet van elkaaropaankunnenenelkaarondersteunen.Wewerkeninploegen en soms ook in de weekenden en op feestdagen. Dat kan alleen als jeineenteamwerktdatersamenvoorgaatendathebbenwe”.
Je kunt er terecht zonder contant geld, want ze werken ook al weer op de pinpas, maar er is geen gezellig praatje bij.
Fietsroutes met streekproducten
Ja, dat geurende marktje, in dat gezellige stadje, waar je alles bij elkaar vindt, dat hoort echt bij een zonnige vakantie. Wij zullen
Maar je kunt ook naar visitbrabant.com gaan en een van de ‘foodroutes’ kiezen die daar staan beschreven. Heerlijk fietsen langs de bierbrouwerij of de wijngaard, langs het gezellige restaurant of de bloemenpluktuin. De rondleiding bij de tomatenkwekerij, een kasteeltje bezoeken, langs de imkerij of het voedselbos. Er is veel keus.
Maar die knoflookstreng, nee dat dan weer niet. Dat is hier geen streekproduct. Door moet je echt voor naar Zuid-Frankrijk. Ook fijn.
Ben jij ook een teamspeler en wil jij hier werken?
Dat kan! Scan de QR code en bekijk alle vacatures.
Fotografie:IsabelleHattink
Streekproducten van je eigen boer
Betalen graag
boer. Vaak hebben de producten niet lang in de koeling gelegen en zijn ze verser en dus gezonder.
Leuke kraampjes
Wat je wel vaak kunt tegenkomen zijn zelfgebouwde kraampjes aan de weg. Hiervoor moet je wel op de fiets en dan hangt het een beetje van streek tot streek af wat je tegenkomt. Maar op een gemiddelde fietstocht in Brabant staat er minstens wel ergens een kraampje met verse eitjes. En verder hangt het heel erg af waar je bent en natuurlijk van het seizoen. Heel vaak zijn de kramen ‘onbemand’. Je mag je euro’s voor het potje jam, of de zak walnoten, in het geldkistje doen. Of in een ander jampotje, waar je ook je wisselgeld uit kunt halen.
Dit gaat niet altijd goed. Heb je nog euro’s in je zak zitten tegenwoordig? Je moet al bijna een speciaal portemonneetje in je fietstas houden voor dit soort aankopen. Want meestal betalen we ook kleine bedragen met de pinpas. Bij het onbemande stalletje gaat dit natuurlijk niet. Sommige ‘klanten’ vinden dan dat ze het product ook wel zonder te betalen mee kunnen nemen. Tot verdriet van de boerin die toch hard gewerkt heeft om haar producten te maken en van een leuk etiket te voorzien.
Boerderijwinkels of een automaat Daarom zijn er natuurlijk ook steeds meer boerderijwinkels
die hun product, of het nu hun appels zijn, of hun blauwe bessen, of hun kaas, aan huis verkopen. Ze hebben er dan meestal ook nog wat andere streekproducten bij, die ze zelf hebben gemaakt, of die voor boeren uit de buurt verkopen. Ze zijn open tijdens bepaalde uren en meestal op vrijdag en zaterdag. Die uren moet je dan wel even weten. De nieuwste best handige maar niet zo romantische ontwikkeling is de automaat. Je hebt ze tegenwoordig voor zowat alles wat vers is en wat je in het seizoen dus dag en nacht kunt kopen. De kersenautomaat of de paddenstoelenautomaat. De aardbeien- of de aspergeautomaat. Je kunt er terecht zonder contant geld, want ze werken ook al weer op de pinpas, maar er is geen gezellig praatje bij.
Fietsroutes met streekproducten
Ja, dat geurende marktje, in dat gezellige stadje, waar je alles bij elkaar vindt, dat hoort echt bij een zonnige vakantie. Wij zullen
ervoor op de fiets moeten stappen. En dat is ook helemaal niet zo gek op een mooie dag. En waar ga je dan heen? Je kunt je heerlijk laten verrassen door wat je op je weg tegenkomt. Vergeet niet dat kleingeld in je portemonnee.
Maar je kunt ook naar visitbrabant.com gaan en een van de ‘foodroutes’ kiezen die daar staan beschreven. Heerlijk fietsen langs de bierbrouwerij of de wijngaard, langs het gezellige restaurant of de bloemenpluktuin. De rondleiding bij de tomatenkwekerij, een kasteeltje bezoeken, langs de imkerij of het voedselbos. Er is veel keus. Maar die knoflookstreng, nee dat dan weer niet. Dat is hier geen streekproduct. Door moet je echt voor naar Zuid-Frankrijk. Ook fijn.
Veilig werken op agrarische bedrijven
Interpolis werkt samen met de agrarische sector aan de veiligheid van bedrijven
Zo laten steeds meer boeren en tuinders hun elektrische installaties keuren en de vaak onzichtbare gebreken op tijd herstellen. Dat is belangrijk om brand of letsel te voorkomen. En voor de continuïteit van het bedrijf.
De Interpolis Elektrakeuring is er voor alle ondernemers, ook als je niet bij Interpolis verzekerd bent.
Focus op wat echt belangrijk is.
Ontdek de voordelen van de Interpolis Elektrakeuring voor jouw bedrijf op:
Interpolis.nl/elektrakeuring-agro
Kamperen bij de boer: Een onvergetelijke ervaring in een oase van rust, ruimte en natuur
Stel je eens voor: Je opent ‘s ochtends de deur van je caravan of tent en snuift de geur op van aarde en gras waarop de ochtenddauw is neergedaald. Je geniet van de serene en groene omgeving van een uitgestrekt polderlandschap. Bomen en struiken sieren het kleinschalige kampeerterrein. Je hoort vogels kwetteren, paarden hinniken en geiten mekkeren. Met een kop warme, dampende koffie neem je plaats in je favoriete campingstoel en je hoeft even helemaal niets. Het enige dat in je opkomt is: “Hier kom ik echt tot rust.”
Door Marie-José Mol
Wil je even onthaasten, heb je behoefte aan vakantie of wil je gewoon even in een andere omgeving vertoeven? Dan is kamperen bij de boer een echte aanrader. De populariteit van boerencampings neemt enorm toe. Steeds vaker kiezen vakantievierders voor een kleinschalige minicamping op een boerderij in plaats van een grote commerciële camping met een vol activiteitenprogramma en talloze voorzieningen zoals waterparken of midgetgolfbanen. Een boerencamping is dan ook een mooie bijverdienste voor de boer. Voor menig boerenbedrijf vormt het zelfs de core business.
Waarom zijn boerencampings zo populair?
Op een minicamping bij de boer geniet je niet alleen van de schoonheid van het platteland, maar kun je tegelijkertijd proeven van het boerenleven. Of je nu kiest voor een akkerbouwbedrijf, melkveehouderij of paardenfokkerij, op de boerderij kun je alle drukte achter je laten en louter genieten van een oase van rust en ruimte in een landelijke omgeving. Kamperen bij de boer is oprecht een onvergetelijke ervaring voor jong en oud.
Kleinschalige camping in een groene omgeving Boerencampings zijn ruim opgezet, schoon, goed onderhouden en
vrij van ‘boerengeurtjes’. Met zo’n 10 tot 50 verblijfplaatsen die worden omringd door gras en talloze bomen en struiken, en bovendien grenzen aan het boerenerf met akkers, een paardenweide, koeienstal of minikinderboerderij met geiten en schapen, is een boerencamping bij uitstek een plek om je weer helemaal op te laden. En dat voor zo’n € 15,00 tot € 25,00 per nacht. Of je nu met je caravan, tent, camper of vouwwagen reist, je bent van harte welkom op een boerencamping. Ben je aangewezen op een verhuuraccommodatie?
kalf of veulen mee of kunnen ze zien hoe kaas wordt gemaakt. Wil je even een dagje niets? Pak een boek, neem plaats in je favoriete campingstoel en geniet onder het genot van een kop geurende thee of glas sprankelende wijn van je roman of detective en ervaar de rust en ruimte van het platteland.
Ravotten in de speeltuin
Kamperen bij de boer is vol ontdekkingen. nen? Help dan eens mee op de boerderij. Hoe leuk en leerzaam is het voor kinderen om samen met de boer dieren te voeren, hooi te scheppen, fruit te plukken of mee te rijden op de tractor? In de schuur of dierenweide kunnen ze geen genoeg krijgen van de rondhuppelende en rondscharrelende paarden, koeien, geiten, kippen of konijnen. Met een beetje geluk maken ze zelfs de geboorte van
Geen enkel probleem, de meeste boerencampings verhuren een beperkt aantal stacaravans, safaritenten, lodges of pipowagens. Een enkele boerderij heeft zelfs zijn voormalige stal omgebouwd tot meerdere studio’s of appartementen. Bovendien beschikken de
campings over alle sanitaire voorzieningen, zoals douches, toiletten, wasmachines, drogers en afwasplaatsen; elektrische aansluiting en gratis wifi. Bijkomend voordeel is dat boerencampings vaak een heel jaar door geopend zijn. Daarnaast leent de omgeving zich uitstekend voor prachtige wandel- en fietstochten.
Help mee op de boerderij
Op een boerencamping kun je oprecht onthaasten en hoef je je niet te vervelen. Behalve dat je kunt genieten van een vers gelegd eitje of een glas verse melk, hebben veel minicampings ook een broodjesservice of zelfs een winkeltje waar lokale en vers geoogste producten worden verkocht. Geen moderne grote supermarkt, maar een nostalgische boerenschuur waar producten soms nog gewoon in kratten worden aangeboden. Wil je het boerenleven echt leren ken-
Zijn de kinderen klaar met hun boerenklusjes en willen ze zich even uitleven? Vrijwel elke boerencamping heeft een speelgelegenheid op het terrein waar de kinderen zich talloze uren kunnen vermaken op een schommel, glijbaan of trampoline, waar ze naar hartenlust kunnen graven in de zandbak of kunnen rondrijden op skelters en fietsen. Soms is er een terras aanwezig waar ouders ondertussen een drankje kunnen nuttigen. Is het slecht weer? Dan kunnen oud en jong in een huiskamerachtige recreatieruimte terecht, waar volop spellen, puzzels en tekenspullen aanwezig zijn. Soms is er zelfs een tv, biljart of tafelvoetbaltafel.
Ben je eenmaal op een boerencamping geweest, dan ben je vaak meteen verkocht en is de vraag ‘Waar gaan we volgende keer heen?’ al snel beantwoord.
Zomerkoninkjes zwaaien weer de scepter
Wat kan ik me ontzettend verheugen op het aardbeienseizoen, waarin we smaakvol kunnen genieten van een overvloed aan vuurrode zomerkoninkjes. Ze zijn zacht, hartvormig en bevatten weinig calorieën. Dat ze boordevol vitamine C zitten en heel gezond zijn voor huid en hart is een waardevolle bijkomstigheid. Bovenal zijn de aardbeien, de adel onder vruchten, een streling voor het oog en een traktatie voor de smaakpapillen.
Door Nathalie Schalke
Symboliek
Aan de vrucht worden allerlei krachten en symbolische kenmerken toegeschreven. Zo staat de aardbei symbool voor vruchtbaarheid, gerechtigheid, perfectie en kortstondig genot. Een dankbare vrucht dus, om in te zetten als afrodisiacum en zo je geheime liefde voor je te winnen. De hartvorm en het koddige
kroontje maken de aardbei ook decoratief. Ze staan prachtig in een glas champagne of een tro pische cocktail.
Vitamine C & antioxidanten
Omdat de aardbei boordevol vitamine C en antioxidanten zit kent de vrucht talloze toepassin gen in huid- en algehele gezondheidsverbetering.
Je kunt door het eten van aardbeien op natuurlijke wijze je
* Persen van gras, hooi en stro
* Diverse voorjaarswerken
Zie www.leonverschueren.com
Volg ons ook op Facebook
tanden bleken, je verouderingsproces vertragen, puistjes bestrijden en je bloedvaten versterken.
Daarnaast verbetert het eten van deze vuurrode vruchtjes je humeur door toename in sero -
tonine en helpt het door de ontstekingsremmende kwaliteiten bij allergieën.
Opposites attract
Aardbeien worden in talloze gerechten verwerkt, tot ijs of jam gemaakt en dienen als aantrekkelijke topping om taarten te decoreren. Tegenpolen trekken elkaar aan en daarom zijn deze, niet voor de hand liggende, smaakcombinaties een succes. Maak eens wentelteefjes gevuld met aardbeien, of een aardbei-tomatensoep met koriander, warm, of als gazpachovariant. Ook in een frisse zomersalade met camembert geven aardbeien die smaakvolle zoete twist. Dankbare allianties sluit de aardbei met een scheutje balsamicoazijn, verse basilicum, zachte geitenkaas, avocado en limoen. Kokerellen met de aardbei leidt altijd naar een succesvol resultaat.
De aardbei kent tal van toepassingen en is een geliefd zomerfruit in nagenoeg alle uithoeken van de wereld.
Openingstijden:
ma, di, do, vrij open van 12.00 uur tot 18.00 uur
woensdag gesloten zaterdag open van 09.00 tot 16.00 uur
Groenteboer Alphen
Boshoven 6
STAL
Veulenopfok || Baarle-Nassau
Opfok van paarden en pony’s vanaf afspenen tot het derde jaar
Zie www.stalverschueren.com
Het witte goud is weer op de markt
Sinds het begin van de landelijke metingen in 1909 is in maart nog nooit zoveel uur zon geregistreerd als dit jaar. Het record uit 2014 stond op 208,4 uur zon en dit werd op 25 maart 2022 reeds verbroken. De natuur reageerde uiteraard meteen op de temperatuur. Hoewel het Nederlandse aspergeseizoen traditioneel eind april start, meldde het Brabants Asperge Genootschap dat de eerste asperges van de volle grond, ofwel niet uit een kas, dit jaar op 12 maart bij aspergekwekerij De Wit in Mariaheide officieel zijn gestoken. Ook hier is sprake van een record. Tot de feestdag Sint Jan (24 juni) kan er vanaf heden dus genoten worden van het witte goud.
Verschillen
Simone Leijten
De aspergeplant behoort tot de leliefamilie. Haar botanische naam is Asparagus officinalis, wat ‘buigzame groene stengel’ betekent. Ze wordt ook wel ‘koningin van de nacht’ genoemd. Deze naam verwijst naar het ondergrondse leven dat ze leidt. Enkel wanneer de asperge voor
het oogsten in het geheel geen daglicht heeft gehad, verschijnt ze bij de oogst maagdelijk wit. Deze oogst loopt zoals gezegd normaliter tot 24 juni, de feestdag van Sint-Jan, beschermheilige van de aspergetelers. De meeste telers laten de plant daarna met rust, zodat die weer op kracht kan komen voor het volgende seizoen.
Naast de witte asperges zijn er ook groene asperges. In tegenstelling tot de witte asperges worden zij niet onder de grond gestoken maar op ongeveer 20 cm boven de grond afgesneden. Naast verschil in kleur onderscheiden we ook verschil in ras. Elk ras heeft zijn eigen specifieke eigenschappen, zoals: stengeldikte, kopsluiting, witheid en periode van groei. Ook zit er verschil in smaak. Er worden steeds weer nieuwe rassen ontwikkeld, om zo veel mogelijk goede eigenschappen in één plant te bundelen.
Gezond
Wat zijn die goede eigenschappen? Asperges bevatten veel voedingsstoffen zoals magnesium, kalium, zink, fosfor en vitamines als B1, B2, B6 en C. De groene
asperges danken hun kleur aan het zonlicht en bevatten zelfs nog meer vitamine C en caroteen dan hun witte soortgenoten. Door de aanwezigheid van calcium en asparaginezuren stimuleren asperges een optimale werking van de nieren.
In de oudheid werden er aan de asperge andere goede eigenschappen toegekend. Ze stonden vooral bekend als geneesmiddel en liefdesdrank. De oudste afbeelding van asperges dateert
van 2800 v. Chr. en is gevonden in de piramide van Salazar in Egypte. Keizer Caesar ontdekte dat zijn liefde voor Cleopatra een extra stimulans kreeg na het nuttigen van asperges.
Tips
Wat de reden voor het nuttigen van de asperges ook mag zijn, let er bij aankoop op dat ze lichtglanzend zijn, wit van kleur en de kopjes moeten gesloten zijn. Asperges zijn gevoelig voor uitdrogen, dus let er tevens op dat ze niet ingedroogd zijn aan de onderkant. Een handige tip is even met je nagel op het vlak te drukken.
Asperges zijn dagvers het lekkerst, maar ze zijn ook goed een aantal dagen te bewaren in de koelkast. Witte asperges kun je het beste in een vochtige doek in de koelkast bewaren.
Groene en paarse asperges (witte asperges die boven de grond verder zijn gegroeid) bewaar je in een open plastic zak in de koelkast. Wil je as -
perges langer bewaren? Dan kun je ze ook invriezen. Schil de asperges zorgvuldig. Daarna verpak je ze in een plastic diepvrieszakje en kunnen ze zo de vriezer in. De asperge is nu 4 tot 6 maanden houdbaar. Doe bij de bereiding de asperges bevroren in een pan met ruim water, dus zonder vooraf te ontdooien. Eet smakelijk!
Asperges Familie Leyten
Wij zijn Jack en Ans Leyten van Aspergeboerderij Leyten aan de Druisdijk te Alphen. We betelen 8 hectare asperges onder zwart/wit folie en een gedeelte wordt overkapt door minitunnels. Als gezin leven wij elk jaar naar het aspergeseizoen toe, met z’n allen zetten we de schouders eronder.
De asperge liefhebber weet als geen ander dat de ene asperge de ander niet is.
Wij zijn een Squality teler; dat staat voor super kwaliteit en we zijn gecertificeerd voor Planet Proof, Global G.A.P en Grasp. Ook zijn wij een bij-vriendelijke teler.
Bij onze boerderij is een winkeltje gevestigd waar verse asperges te verkrijgen zijn maar ook alle ingrediënten voor een heerlijk complete aspergemaaltijd, overheerlijke aardbeien en mooie cadeaupak-
Ontdek, proef & geniet van het boerenleven
Kaas en vlees van eigen boerderij en nog meer ambachtelijke & lokale producten.
ketten. Ook worden er asperges geleverd aan de veiling, restaurants en groentewinkels.
Wij ontvangen u graag in een warme en gemoedelijke sfeer en hopen dat u net zo geniet van uw bezoek aan onze aspergewinkel als van onze asperges zelf.
Wij genieten op onze beurt ontzettend van uw komst en uw enthousiaste reacties.
Jack en Ans Leyten, Druisdijk 10, Alphen. 06-30035076.
Jack en Ans Leyten 06-30035076
Druisdijk 10, Alphen Quality-teler
Een zorgboerderij, hoe werkt dat? ‘Mensen kunnen langer thuis blijven wonen en zijn minder eenzaam als zij bij ons komen’
Caroline Verhagen en Conny Hensen staan, sinds 1 januari 2017, aan het roer van een zorghoeve in ’s Gravenmoer. “Wij zijn klein begonnen. Momenteel ontvangen wij 24 gasten op één dag, verdeeld over twee gebouwen.” In het ene gebouw is er plaats voor 16 mensen, in het andere gebouw 8. De gasten blijven een hele dag. Zij worden thuis opgehaald, door vrijwilligers, met eigen busjes van de zorgboerderij.
‘Niets moet, alles mag’ is het motto. Door Lia van Gool
De doelgroep zijn ouderen met Alzheimer, mensen met niet-aangeboren hersenletsel of een verstandelijke beperking én degenen die vanuit de GGZ komen. “Het zijn gemengde groepen, die elkaar helpen. Daar hebben wij nooit problemen mee gehad,” zeggen Caroline en Conny. “De mensen die hier komen, laten zich bij ons van hun beste kant zien.”
Bij de zorghoeve worden de
mensen beziggehouden. Sommigen geven zelf aan wat zij graag willen doen. “De gasten zien onze boerderij als verlenging van hun thuis. Wij bezorgen ze een gezellige dag.” Caroline en Conny zijn het erover eens dat de mensen die komen niet ‘weggestopt’ hoeven te worden.
“Wij houden van connecties en zijn maatschappelijk betrokken.
Wij worden regelmatig uitgenodigd om, met onze mensen, een bezoek te brengen aan een tentoonstelling of ander evenement. Wij proberen mee te denken en
“We zijn nu aan het mens-erger-je-nieten.”
staan overal voor open.”
Eenzaam
Op de vraag wat het nut is van de zorgboerderij is het antwoord stellig: “De mensen kunnen langer thuis blijven wonen, zijn minder eenzaam als zij bij ons komen. Wij ontlasten bovendien de mantelzorger.”
Tijdens corona was de zorgboerderij zes weken dicht. “Toen heb-
ben wij deurbezoekjes gedaan en hebben wij mensen gebeld. Wij waren toen wel open voor crisisopname.” Gemiddeld komen de gasten twee tot drie keer bij de zorghoeve, afhankelijk van de beschikking.
Spruitjes
Het team kookt elke dag een warme maaltijd, waarbij de gasten helpen met de voorbereiding.
Op deze dag staan spruitjes op het menu. Een aantal vrouwen maakt de spruitjes schoon, onder toeziend oog van één van de vrijwilligers. “De mensen helpen mee om groenten schoon te maken en aardappels te schillen, als zij dat willen. Anderen werken in de moestuin. In het seizoen plukken zij de boontjes, die zij ’s middags al kunnen eten.” Caroline en Conny vertellen dat mensen ‘elkaar aansteken om dingen te doen’. “Dat vinden ze gezellig. Niks moet en alles mag. Wij proberen altijd iedereen overal bij te betrekken.”
Vrijwilligers
Caroline en Conny benadrukken dat vrijwilligers erg belangrijk zijn. “Bij ons werken bijna 30 vrijwilligers, als chauffeur, in de moestuin, op kantoor. Er is weinig verloop. Eén chauffeur, die altijd voor ons heeft gereden, heeft nu zelf beginnend Alzheimer.
Hij komt nu hier en gaat met de mensen wandelen.”
“Wij hebben veel contacten met het thuisfront, met familie en instanties. Nu wij weer een beetje teruggaan naar normaal kunnen wij ook het zorgplan hier bespreken, in plaats van telefonisch.”
Genieten
De mensen die nu aanwezig zijn, genieten. “Het is leuk hier, ideaal. Wij zijn nu aan het mens-erger-je-nieten.” Een dame zegt, dat het voor haar ‘thuiskomen’ is. Eén van de vrouwen die spruiten schoonmaakt, vertelt dat zij altijd op de fiets hiernaartoe komt. Een ander ‘hoort bij het meubilair’, vindt zij zelf. “Ik kom hier al 12 jaar. En het is leuk, anders kwam ik hier niet zo lang.” Bij de andere groep is de sfeer anders, rustiger. “Dit zijn mensen die minder prikkels kunnen hebben.” Ook hier zijn de mensen bezig met de voorbereidingen voor het eten.
Bijen tanken weer massaal nectar
lijk van bijen. Als het gaat om wereldwijde voedselvoorziening is vijfendertig procent afhankelijk van het werk dat bijen verrichten.
Voor de groei van een overheerlijk sappig appeltje of een mooie, stevige courgette geldt dus: geen bijen, geen bestuiving en dus geen eten. Maar ook voor de vleesproductie zijn bijen onmisbaar. Dieren nuttigen namelijk ook planten en kruiden als krachtvoer en wanneer deze goed kunnen groeien hebben
dieren voldoende eten en kan er vlees geproduceerd worden.
Bijenkasten
De bijenpopulatie op peil houden is enorm belangrijk en imkers dragen hier graag hun steentje aan bij.
En de Langstraatse imkers?
Fons maakt een van de bijenkas-
ten open, haalt er enkele ramen uit, bekijkt ze zorgvuldig en constateert: “Er is al wat raat uitgebouwd, nog niet heel veel – dat komt zeer waarschijnlijk door het koude weer – maar er is al een goed begin gemaakt. En op een aantal ramen zit al broed. Al met al ziet dit volk er voor deze tijd van het jaar mooi uit, dus dat belooft veel goeds.”
De ervaren imker legt uit: “Geen bijen, geen bestuiving en dus geen eten.”
De eerste lammetjes dartelen rond, koeien laten zich weer in de wei zien en ook steeds meer bijen wagen zich buiten de bijenkast. Een nieuw voorjaar en dat betekent werk aan de winkel voor de vrouwtjesbijen, de zogeheten werksters. En dus ook voor imkers hoog tijd om uit de winterslaap te komen.
Door Nicole Verhoeven-Speek
Wanneer de zon schijnt, het niet te hard waait en de temperatuur is rond de vijftien graden, is het voor imkers hoog tijd om te kijken hoe ‘hun’ bijenvolk de winter is doorgekomen. In Drunen krijgt een groepje Langstraatse imkers een korte opfrisochtend van doorgewinterde imker Fons Mandigers. Fons vertelt de aanwezige bijenhouders over de
eerste voorjaarsinspectie in de bijenkasten. “Het belangrijkste is om goed te kijken of de bijen nog voldoende voer hebben. Zonder voer sterven bijen. Toch maken we volkssterfte na de winter allemaal mee, ervaren imker of niet. En de oorzaak kun je lang niet altijd achterhalen. Het kan inderdaad liggen aan te weinig voer, maar evenzogoed aan het klimaat of aan de varroamijt (red. varroamijt is een mijt, een para-
siet die in alle bijenvolken voorkomt en bijen verzwakt).”
Cruciaal
Zodra de bloei op gang komt gaan de eerste bijen naar buiten. Fons vervolgt zijn verhaal: “De wilg bijvoorbeeld is nu een fantastische dracht voor de bijen. Een sterk volk, dat de winter goed heeft doorstaan, kan op een zonnige dag als vandaag wel een kilo nectar binnenslepen. Toch zullen bijen nog niet zo snel gaan beginnen aan het uitbouwen van de bijenraat, omdat het daar nog echt te koud voor is.”
Al met al is deze tijd van het jaar cruciaal voor bijen. “Over een maand zijn alle winterbijen weg, gestorven, en maken ze plaats voor een nieuwe generatie. Allemaal nieuwe bijen, een heel nieuw volk.”
Bestuiving
Bijen zijn enorm nuttige beestjes. Ze leveren immers een belangrijke bijdrage aan de bestuiving van bloemen. Dit houdt in dat ze het stuifmeel van de ene bloem overbrengen op de stamper van de andere bloem. Door deze bestuiving krijg je bevruchting en zo kunnen fruit en groenten groeien.
Zo’n tachtig procent van ons plantaardig voedsel is afhanke -
De wilg is nu een fantastische dracht voor de bijen. Een sterk volk kan op een zonnige dag wel een kilo nectar binnenslepen!
Over koeien: “Alaphilippe doet heel dramatisch”
‘Mijn psychologiestudie pas ik wel op de koeien toe, ja.’ Anke Wismans lacht: ‘We hebben onze ADHD-koeien, we hebben autistische koeien en we hebben een koe die een beetje dramatisch doet. Die hebben we Alaphilippe genoemd. Ken je die niet? Dat is een Franse wielrenner die aanleg heeft voor dramatiek.’ Anke wordt ernstiger. ‘Koeien zijn allemaal persoonlijkheden.’ Van psycholoog tot melkveehoudster. Met diep respect voor de koe. ‘Ik vind het vervelend als mensen iets over ons zeggen, terwijl ze nog nooit op een boerderij zijn geweest.’
Hans van der Prijt
De ouders van Anke runden een melkveebedrijf. Ankes broer, Bram, studeerde Commerciële Economie. Anke en Bram besloten de boerderij van hun ouders over te nemen. Daarnaast begonnen ze een kaaswinkel aan de Hoogstraat in Oosterhout. Kaas van melk van hun eigen koeien. Ze hadden geen enkele ervaring met het runnen van een boerderij of kaasmaken. Ankes vriend Maarten is ICT’er, maar heeft ook voor het boerenbedrijf gekozen en zich gespecialiseerd in het maken van allerlei soorten kaas. Anke lacht:
‘Hij heeft me aan de haak geslagen als psychologe en nu heeft ie een boerin. Wat niet veranderd is:
ik kan nog steeds niet koken!’
Passie
‘Dat heb ik wel van thuis meegekregen: je moet iets doen waar je passie voor voelt. Ik merk dat we een heleboel ballen tegelijk hoog moeten houden. Op een gegeven moment moet je kijken naar het aantal ballen. Dat kan wel eens te veel worden. Ik wil alles goed doen en daarom loop ik weleens een beetje over. Dat vind ik zo mooi van een familiebedrijf: mijn ouders steken allebei nog steeds een handje uit. Mijn moeder zorgt voor de jongste kalfjes. Mijn va-
der helpt overal. Ze passen ook op onze twee kinderen van 5 en 8. Ze zijn de hoekstenen van ons bedrijf.’
Koeienliefhebber ‘Bram zorgt vooral voor de koeien. Hij is een echte koeienliefhebber geworden. Door de jaren heen hebben we veel van het kaasmaken geleerd. In begin hadden we in de zomer smeuïge kaas. Maar dan werd het winter en gingen de koeien naar binnen. Opeens werd de kaas een stuk stugger zodat we constateerden: ah, gras heeft dus invloed op de kwaliteit van kaas!
Langzamerhand zijn wij koeien dus anders gaan voeren.’
Bobby ‘Een gezonde koe is het mooiste, want een gezonde koe (lachend) is een relaxte koe. Je moet ze zoveel mogelijk vrijheid geven. In de zomer mogen ze zelf kiezen of ze naar binnen of naar buiten gaan. We hebben één koe, Bobby, die de eerste keer als ze naar buiten gaat, een rondje wei meedoet en dan lijkt te denken: “Ik vind het hééélemaal niks.” En de rest van de zomer blijft zij binnen. Een koe staat bekend als een kuddedier, dus dat slaat eigenlijk nergens op. Maar Bobby blijft binnen, die gaan we ook niet opjagen. We weten gewoon: da’s typisch Bobby!
Bobby vindt het binnen gewoon fijner dan buiten.’ Anke lacht begrijpend.
Knuffelen
‘Het zijn allemaal persoonlijkheden en achter dat idee over “de relaxte koe” zit echt wel een gedachte. Als jij - als mens - heel veel stress hebt, dan maak je adrenaline aan. Als er iets slecht is voor je weerstand, is dat adrenaline. Niet goed voor je lichaam. En met koeien is dat net zo! Als je een koe hebt die veel stress heeft, die adrenaline aanmaakt, wordt ze gevoeliger en wordt ze sneller ziek. Het is goed als koeien lekker hun gangetje kunnen gaan. Gewoon lekker veel liggen, eten,
herkauwen en gewoon chill zijn. Je gaat van koeien houden. Een koe wordt een jaar of tien, dus met sommige koeien krijg je in die tien jaar echt wel een band (lachend). Soms heb ik het nodig om mijn lievelings-koe even te knuffelen.’
Sommige koeien vinden die brokjes fantastisch, die lopen continu naar die robot, maar als ik bij zo’n “verslaafde” koe zie dat ze geen dertig keer door de robot loopt maar slechts drie keer, dan vraag ik me af wat er aan de hand is.’
dat we veel respect hebben voor het dier. Mishandeling van die dieren, zoals je dat weleens ziet, vinden wij ook verschrikkelijk. Ze hebben wel nummers om, maar het zijn geen nummers.’
Robot ‘Ze hebben een halsband om en daarop kun je zien hoe ze vaak naar de melkrobot gaan (koeien gaan uit zichzelf naar de ‘robot’ om zich te laten melken). Zij krijgen brokjes, wij krijgen melk. Er zijn echt koeien bij die robotverslaafd zijn.
Buikpijn
‘We houden een paar vleeskoeien voor de slacht, dus niet al het vlees van de koeien verkopen we ook in onze winkel.
Mijn moeder had daar moeite mee. We hebben ze nodig voor ons voedsel en wij moeten ervoor zorgen dat ze goed leven,
‘Het moeilijkste aan ons beroep is de dag dat een koe geslacht moet worden. Bram en ik vinden dat moeilijk. Als het dier weggaat en is tien jaar of ouder moet het een goed leven gehad hebben. De dag dat het dier geslacht wordt hebben we de hele dag buikpijn.’
Ze hebben wel maarnummers, het zijn geen nummers.”
Een warm hart voor milieu en dierenwelzijn
Steeds vaker gaat de biologische variant in het winkelwagentje
Moesten pakweg twintig jaar geleden de producten met een zaklamp gezocht worden en veelal nog in speciaalwinkels ook, inmiddels kun je er niet meer naast kijken en hebben zelfs de reguliere supermarkt en buurtwinkel een ongekend aanbod.
Door Wiljan Broeders
Zo was met het nieuwe millennium in zicht Neerlands bekendste grootgrutter de eerste supermarkt met een biologisch eigen merk. Vijftien jaar later betrof het aanbod al bijna 500 verschillende producten en eenzelfde aantal A merken. Een hoeveelheid die vervolgens alleen nog maar verder is gestegen en bovenal overal navolging kreeg. Aardappelen, groente, fruit, vlees, vis, zuivel, broodbeleg, koffie, thee, wijn, frisdrank… heel wat producten hebben tegenwoordig tevens een biologische variant.
getrokken worden. Waar is die populariteit aan toe te schrijven… een slimme marketingtruc of daadwerkelijk beter voor mens, dier en natuur?
Geen chemische bestrijdingsmiddelen
Daarvoor moeten we terug de (recente) geschiedenis in en een definitie van het begrip duidelijk afkaderen. Biologisch zegt feitelijk iets over hoe ons eten gemaakt wordt… meer specifiek volgens de normen van de biologische landbouw, die op haar beurt een ecologisch evenwicht en het behoud van biodiversiteit nastreeft. Biologische landbouw is kortom de landbouwvorm die nadrukkelijk rekening houdt met milieueffecten en dierenwelzijn. Zij gebruikt geen chemische bestrijdingsmiddelen (stoffen die worden gebruikt om ziekten, plagen of onkruiden in de landbouw te bestrijden of organismen te bestrijden die hinderlijk of schadelijk zijn), kunstmest, genetische modificatie (organismen waarvan het DNA door de mens is veranderd), groeihormonen of antibiotica. Daarnaast is er meer ruimte voor dierenwelzijn.
Voor 1,7 miljard over de toonbank
En die vliegen ook nog eens gretig de winkel uit. Want onderzoek in 2019 heeft uitgewezen dat maar liefst 95,1% van alle huishoudens weleens een biologisch product in het winkelwagentje heeft liggen. Leggen we de focus uitsluitend op voedsel, dan is er in datzelfde jaar voor 1,7 miljard over de toonbank gegaan. Een significante stijging bovendien met het jaar daarvoor, waarbinnen zuivel zichtbaar de boventoon voert. Biologisch eten is kortom hip; die conclusie mag toch wel
Gekkekoeienziekte
Kreeg de biologische landbouw begin 1990 voet aan de grond, de basis werd al enkele decennia eerder gelegd. In de jaren 60 en 70 ontstonden in ons land namelijk verschillende protestbewegingen die zich afzetten tegen het alsmaar voortwoekerende kapitalisme. Wellicht niet geheel toevallig zagen tegelijkertijd maatschappelijke organisaties rondom ‘natuur’ en ‘milieu’ het levenslicht. Toen in het begin van de jaren 90 ook nog eens achtereenvolgens de gekkekoeienziekte, mondenklauwzeer en
de varkenspest uitbraken, kwam de reguliere landbouw wat meer ter discussie te staan.
2115 geregistreerde biologische landbouwbedrijven Een discussie, die sindsdien met enige regelmaat de kop opsteekt, het maatschappelijke debat domineert en zo mede de weg wist te bereiden voor de biologische variant(en), waarvan de biologische landbouw, akkerbouw, (melk)veehouderij en pluimveehouderij de bekendste exponenten zijn. Over het precieze aantal biologische boeren lopen de cijfers wat uit elkaar.
De laatst bekende cijfers (bron: Rijksoverheid, Compendium voor de Leefomgeving) stammen uit 2020, toen ons land in totaal 75.255 landbouwvestigingen telde (met Brabant als provinciale koploper). Binnen dat aantal zitten 2115 geregistreerde biologische landbouwbedrijven, die tezamen een landbouwareaal van bijna 80.000 hectare in beslag nemen. Klinkt zeer behoorlijk. Toch lopen we wat achter op veel andere Europese landen.
De nodige korreltjes zout
Maar dat biologisch in de lift zit valt niet te ontkennen. Het appelleert namelijk heel erg aan termen als duurzaamheid, dierenwelzijn, milieu, klimaat en natuur. Wat ooit een niche was en vervolgens werd geadopteerd door de spreekwoordelijke ‘geitenwollensokken’ is inmiddels gemeengoed geworden. Niettemin is een kanttekening wel op zijn plaats. Want bovenstaande opmerking wordt door hippe reclamemensen nogal eens samengevat met ‘Biologisch is gezonder en lekkerder!’ waar wij als consumenten dan weer van smullen. De bewijzen daarvoor zijn echter flinterdun en moeten dan ook met de nodige korreltjes zout genomen worden.
Minder nitraat
Het Voedingscentrum onderschrijft dat gebrek aan bewijs, maar laat wel weten dat onderzoek naar individuele biologi
sche producten in het algemeen minder resten van bestrijdingsmiddelen bevatten en soms ook minder nitraat dan reguliere producten, wat op zijn minst een
klein gezondheidspleidooi is. Alhoewel op smaak bij velen ‘biologisch’ het wint worden ook hier soms vraagtekens bij gezet. Zoals Teun van de Keuken in 2019 nog deed in zijn Volkskrantcolumn, die luisterde naar de discussie uitlokkende titel ‘Biologisch eten is helemaal niet lekkerder, maar een placebo effect is er wel’.
Eet smakelijk
Toch is het nog steeds vooral een warm hart voor milieu en dierenwelzijn dat velen doet besluiten af en toe voor de biologische variant te kiezen. En ach, over smaak valt te twisten. En dus zal er ook vanavond vast en zeker weer met liefde en volle overtuiging ergens een maaltijd van biologische aardappelen, biologische broccoli en een stukje biologisch vlees op tafel worden gezet. Want… ‘voller van smaak’.
Eet smakelijk!
Brasserie en boerderij terras
Aai & Vlaai
Aai&Vlaai is het nieuwe horeca initiatief van zorgboerderij de Mekkerbek die gecreëerd is voor bezoekers van buitenaf.
Aai&Vlaai is ontstaan vanuit het idee om onze deelnemers met een zorgvraag in een beschermde horecasetting succes ervaringen op te laten doen. Gasten bedienen, een verse taart bakken of lunch bereiden.. Al onze deelnemers hebben een taak gevonden die perfect bij ze past!
Wij kijken er naar uit om jullie bij ons te mogen ontvangen!
Wil je zeker zijn van een plekje? Reserveer dan via Whatsapp op: 06-43423928 of spreek onze voicemail in.
* Omdat onze dierenweide net is ingezaaid, zijn de nieuwe aaibare bewoners pas volgende maand te bewonderen.
Je kan bij ons terecht voor koffie met huisgemaakt gebak of een lekkere lunch. Binnen hebben onze gasten uitzicht over onze dierenweide. Buiten kan je aan de picknick tafels plaatsnemen om NOG dichter bij de dieren te gaan zitten of ze een aai over hun bol te geven. Ook hebben we speelmogelijkheden voor kinderen.
Omdat deze nieuwe uitdaging nog super spannend is voor onze speciale werknemers, hebben we er voor gekozen om in stapjes uit te breiden in onze openingstijden.
Voor de komende periode kan je bij ons terecht op: donderdag van 10.30 tot 14.30u vrijdag van 10.30 tot 14.30u
Oordeel-Heikant 1
5111 PC Baarle Nassau 013-5078142
“
Antens Rijsbosch is uw partner voor service en verkoop van landbouw-, grondverzet-, tuin-, en
Boeren zonder spierkracht
Nederland staat op nummer twee als landbouwexporteur. Dat is voor een klein landje als het onze bijzonder. We verkopen vlees aan het buitenland, maar ook groenten, bloemen en aardappelen. De boer van 2022 kan veel meer verbouwen op hetzelfde oppervlak dan zijn vader of opa kon. Dat heeft o.a. te maken met bemesting en mechanisatie. De wereld van de boer lijkt een succesverhaal want wij kunnen de wereld voeden. Maar onze bodem raakt steeds verder uitgeput en de biodiversiteit verschraalt. Boeren zijn boos als ze horen dat de veestapel moet inkrimpen. En toch vinden veel politieke partijen dat de voedselketen sterker, eerlijker en duurzamer moet worden. Jammer genoeg staan boeren aan de ene kant lijnrecht tegenover politici en natuurbeschermers aan de andere kant.
Vroeger
Tot aan de Tweede Wereldoorlog waren er nog veel kleine boerderijen met slechts een paar dieren en enkele hectares land. Het verschil tussen rijke boeren en hun arme arbeiders was groot. Na de oorlog kon de boer effectiever werken, mede dankzij landbouwmachines die met steun van Amerika naar ons land kwamen. Toch duurde het nog tot ver in de jaren zestig alvorens we de boerderijen zagen zoals we die nu kennen: gespecialiseerd als veeboer of je specifiek richten op het telen van aardappels enz..
ééntje in de maand november geslacht werd. Het vlees werd gebraden en geweckt, gezouten of gerookt: op die manier kon het maanden bewaard worden. Het gemengde bedrijf was wat we nu noemen een kringloopboerderij. Er werd geproduceerd voor het eigen gezin en de melk die over was ging naar de melkfabriek waar o.a. kaas gemaakt werd. De aardappels werden aan huis verkocht en wat over was ging naar een handelaar. Achter de boerderij lag een mooie hoogstamboomgaard waar appels en peren groeiden.
ballen op de karren geladen en naar de boerderij gebracht. Niks geen melkrobot, die het dagelijkse melken tot een eenvoudig klusje heeft gemaakt. Niks geen loopstal waar de poep en pies door sleuven afgevoerd worden naar de gierkelder; veel stront terwijl de dames bij schoonvader lekker op droog stro lagen.
De appels en peren werden handmatig geplukt, de zware houten ladder werd ook voor de laatste vruchten nog een keer verplaatst. Jonker Fris in Heusden maakte er o.a. appelmoes van.
Nooit geen honger meer
een hectare, anno nu is dat opgelopen tot meer dan 40.000 kilo. De boer van nu hoeft niet meer een sterke kerel te zijn. Hij of zij (er komen steeds meer zelfstandige vrouwelijke boeren) moet vooral om kunnen gaan met informatie. De computer is niet meer weg te denken, ploegen gebeurt mid-
dels het GPS-systeem (de trekker rijdt bijna onbemand over de akker) en het trekpaard geniet al jaren van zijn welverdiende rust. Terug naar de boze boer die in de overheid een onbetrouwbare partner ziet. Hoezo? Het ene jaar krijgt hij subsidie als hij meer koeien gaat houden en dus de
stal mag vergroten, het andere jaar moet hij meewerken aan het verkleinen van de veestapel vanwege CO²-uitstoot. Gelukkig zijn er nog altijd jonge en enthousiaste boeren die de toekomst met vertrouwen tegemoet treden.
Tekst en foto’s: Henk Poelakker
Familie
Mijn schoonvader was boer en had een gemengd bedrijf. Zo had hij een mooi aantal melkkoeien, wat jongvee en 50 kippen. Ook verbouwde hij graan met als restproduct stro, dat hij gebruikte in de stal. De koeien kregen iedere dag een schoon strobed. In een grijs verleden verzorgde hij ook enkele varkens waarvan er
Schoonpapa had de landbouwschool doorlopen en wist waarover hij sprak. Maar belangrijker dan die kennis was zijn spierkracht. Veel werk moest met de hand verricht worden. Het dagelijks uitmesten van de stal: handmatig. Het oprapen van de aardappels geschiedde met de hand. De balen stro en hooi werden stuk voor stuk door stevige spier-
Na de vreselijke oorlog ’40-’45 met in het laatste jaar een dood en verderf zaaiende hongerwinter, werd na de bevrijding het uitgangspunt: nooit meer honger. Voor iedereen in Nederland moest er voldoende vers voedsel beschikbaar zijn. Dankzij voorlichting, machines en specialisatie ontstond er een enorm overschot aan melk, boter, vlees en groente. Nederland groeide naar een groots exportland en dat ondanks de enorme inkrimping van het aantal boerderijen. Waren er in 1950 nog ruim 400.000 landbouwbedrijven, in 2020 waren er nog slechts 53.000. Nog meer cijfers: vóór de oorlog haalde een boer 18.000 kilo aardappelen van
Uw specialist
• Import en export
• Landbouw- en tuin(bouw) benodigdheden
• Nieuwe en gebruikte landbouwwerktuigen
• Onderhoud en reparatie tegen normale
En
Verhuur van:
- onkruidborstel
Ons verhuur gamma wordt binnenkort uitgebreid.
Boerenpakketten voor vluchtelingen
Nog geen 2.000 kilometer van hier voltrekt zich een humanitaire ramp. Er komt een grote vluchtelingenstroom op gang vanuit Oekraïens oorlogsgebied, onder andere naar Nederland. Met boerenpakketten vol voedsel steken boeren en tuinders deze vluchtelingen in ons land een hart onder de riem. Bedrijven tonen een groot hart en hebben gul gegeven. De eindstand is: 55.150 euro. Goed voor maar liefst 4.125 boerenpakketten.
Met een boerenpakket vol lokaal voedsel geven boeren en tuinders de vluchtelingen uit het oorlogsgebied een warm welkom. Tegelijk bedanken ze de Nederlandse gastgezinnen. De inhoud bestaat uit: zuivel, vlees, groente, fruit, eieren en aardappelen.
Steun vanuit een boerenhart
De actie is op touw gezet door boerenverenigingen ZLTO, LTO Noord en LLTB. ABAB Accountants & Adviseurs helpt mee. Boerschappen verzorgt de verzameling, verpakking en verzending. Agrarische bedrijven, erf-betreders en Agribusiness konden geld en/of versproducten doneren. Mede door hun
steun is deze maatschappelijke actie een succes.
Aan huis
De boerenpakketten zijn sinds week 14 verzameld en verpakt.
De eerste verzending tot aan de voordeur van gastgezinnen en opvanglocaties in Nederland is eind van die week voorzien.
In totaal zijn er zo’n drie weken nodig om alle boerenpakketten op tafel te krijgen bij Oekraïense vluchtelingen in ons land. As we speak, dus.
Op de verzendlijst?
Menig hart klopt sneller van deze actie. Iedereen kent wel een gastgezin of opvanglocatie in de
buurt, dat boerenpakketten met versproducten goed kan gebruiken. Daarom is het mogelijk om die adressen op de verzendlijst te zetten. Geef naam, adres, woonplaats, e-mail en het aantal boe-
30 jaar Kools LMB Alphen 30 jaar KOOLS LMB Alphen
renpakketten door via info@zlto. nl. De rest verzorgt de organisatie van deze actie. Wees er snel bij!
Over ZLTO ZLTO is een vereniging van ruim
13.000 boeren en tuinders in Zeeland, Noord-Brabant en Zuid-Gelderland. Wij staan voor de continuïteit van de land- en tuinbouw en de toekomst van onze leden. Vanuit de traditie
De actie is op touw gezet door boerenverenigingen ZLTO, LTO Noord en LLTB.
en wortels die meer dan 125 jaar terug gaan. Boeren en tuinders hebben een sleutelrol in de samenleving en dragen bij aan het oplossen van maatschappelijke vraagstukken van vandaag en morgen. ZLTO is toonaangevend in het creëren én realiseren van perspectief voor haar leden die ondernemen in de groene ruimte, door bij te dragen aan de continuïteit van de land- en tuinbouw. Of het nu gaat om gezond en veilig voedsel, vitaliteit van het platteland of energie en klimaat.|
Meer lezen over ZLTO en haar standpunten?
Kijk op www.zlto.nl
Houtimport MARCEL de BIE
heeft ook ’n tweetal specifieke eindprodukten:
- Houten vloeren met karakter in velerlei houtsoorten
- Douglas planken, balken en palen
Alles van houtimport uit Frankrijk
Uit voorraad leverbaar en speciaal voor u op maat gezaagd in onze zagerij in Frankrijk.
Altijd even een belletje voor bezoek.
Florijnstraat 1 • Chaam • 06 20005518
Le Corbier • Saint Maurice • Frankrijk
Kijkt u ook even op www.marceldebiehouthandel.nl
LANDBOUWMACHINES TUIN & PARK VERHUUR KENTEKENS
30 jaar Kools LMB Alphen
Boerenbedrijf en natuur gaan goed samen Voldoening bij het zien van al die vogels!
Het boerenland gaat groener worden. Het is in Brussel besloten en de lidstaten maken zich op voor dit onomkeerbare proces. Het beste is om er eigenlijk al op vooruit te lopen. Er is heel veel mogelijk en vaak staan er subsidies tegenover. Maar het moet allemaal wel uit vrijwilligheid geschieden. Dat is de mening van de voorzitter van de Agrarische Natuurvereniging Kempenland, Monique
Leesberg, en van Sjef Lavrijsen, bestuurslid van de ANVK en van de Zuid-Nederlandse
Land- en Tuinbouw Organisatie. Een gesprek over de kansen van de natuur in het buitengebied.
Door Kees van Kemenade
Een van de boeren die enthousiast werd, akkerbouwer en schapenhouder Rudi van Doormaal, neemt ons mee naar een van zijn akkers. “Dit stuk land was niet mooi vierkant. Ik heb er een spie afgehaald en nu is het dat wél. Ik doe al jaren mee met een project om patrijzen weer kansen te geven in het buitengebied en hoorde via de ANV Kempenland van de mogelijkheden om er met een vergoeding van de Provincie een stukje natuur van te maken. Ik ga het direct frezen en dan zaai ik er een mengsel van granen en kruiden in. Dat schiet op; en komende winter is het dan een voedselbron voor insecten en dus ook voor vogels. Bij mijn opleiding tot agrariër vroeger ging het altijd over maximalisatie van de opbrengst. Belangrijk natuurlijk, maar er is méér! Via een vogelbeschermer die goede relaties met de boeren onderhoudt, raakte ik geïnteresseerd in de vogels van het boerenland.” Hij wijst in de richting van een stuk van zijn grond waar de eerste meters al gefreesd zijn. “Allemaal kwikstaarten, die afkomen op de insecten in de grond. Ik tel er zo al tien. Nu deze strook zo behandeld wordt, geniet ik van een veel grotere variëteit op en rond mijn land: de patrijs natuurlijk, maar ook fazanten, de kievit, huiszwaluw en regelmatig een steenuil, om er maar een paar te noemen. En het project brengt nog geld op ook!”
Uitsluitend vrijwillig
“Maar wij van de ANVK vinden dat het wel vrijwillig moet gebeuren! De natuur een plek geven in de agrarische bedrijfsvoering.” Dat is de mening van Monique Leesberg en Sjef Lavrijsen. Zij hebben er al de nodige ervaring mee, want Rudi van Doormaal is geen uitzondering. Andere boeren heeft het geïnspireerd om zijn voorbeeld te volgen. Met subsidie groenelementen aanbrengen in het landschap. Een poel graven, een gemengd veldje met graan en kruiden aanleggen, een plekje met struiken beplanten dat kan uitgroeien tot een vogelbosje. “Wij helpen de boeren door ze in contact te brengen met een veldcoördinator. Hij gaat samen met de agrariër het land op en bespreekt de mogelijkheden. Een houtsingel misschien, of een meer vloeiende overgang van de bestaande natuur naar het gebied van de intensieve landbouw. De ANV Kempenland zorgt voor de contacten met de overheden en de subsidiegevers.
De zorg die je zou hebben bij de inkoop van zaden nemen wij ook weg, door het zaad collectief in te kopen. Zelfs de administratieve last nemen wij weg. Wil je daar meer van weten, raadpleeg dan www.anvkempenland.nl”
Mooier landschap
In het verleden is er veel natuur verloren gegaan bij de landinrichting. De plannen van de ANV Kempenland gaan zorgen voor een mooier buitengebied, waar de boer toch gewoon de kost kan verdienen. Met toch respect voor de natuur, iets wat blijkt uit een gezond
bodemleven en een veel afwisselender landschap.
“Wij organiseren cursussen en workshops voor boeren die enthousiast worden. Over de aanleg en het
Een andere weidevogel: de kievit. De jonge kuikens houden zich schuil.
onderhoud van houtsingels bijvoorbeeld, graslandbeheer en bloemenranden, de bodemgezondheid… Alle kennis die je als agrariër zou willen hebben.” Zo blijft de boer een belangrijke rol houden in het verfraaien en het onderhoud van het landschap dat vooral door zijn activiteit zo is ontstaan. Zonder dat het hem sterk hindert bij het werk op het land. Met een glimlach geniet hij, rijdend op de trekker, dan van al het leven op en rond zijn land. Want wie houdt er niet van de komst van de kievit die het vroege voorjaar inluidt?
Of van een torenvalk die vanuit de lucht loert op een onvoorzichtige muis?
300 meter over de grens bij Baarle-Nassau