Landstad de Baronie 2020

Op pad in De Baronie van Breda

Ontdek deze zomer De magie van De Baronie De mooiste natuurgebieden Verrassende routes Rijke historie & cultuur

Bourgondisch genieten bij onze lokale smaakmakers Gezellige gezinsuitjes

gratis bewaarexemplaar met uitneembare plattegrond!

Natuurgebied Surae in Dorst. Foto: GrĂŠ van Pelt

En nog veel meer inspiratie

Alphen-Chaam, Baarle-Nassau, Breda, Etten-Leur, Gilze en Rijen, Oosterhout, Rucphen, Zundert

www.magievandebaronie.nl

| PAGINA 2

100 procent genieten in

De Baronie van Breda

Foto: VisitBrabant

Juist nu!

In De Baronie van Breda zitten we niet bij de pakken neer: we slaan de handen ineen! Met de toeristisch-recreatieve organisaties, de VVV’s en toeristische informatiepunten, ondernemers, gemeenten, Waterschap Brabantse Delta, Natuurmonumenten en Staatsbosbeheer. Samen dragen we ons steentje bij om De Baronie van Breda top of mind te houden. Vandaar ook deze krant. Juist nu. Want lokale ondernemers in De Baronie kunnen wel een extra zetje gebruiken. En jou als inwoner of bezoeker bieden we een krant vol inspiratie.

Nieuwe streekkrant Deze nieuwe streekkrant staat boordevol wetenswaardigheden en tips voor uitstapjes in onze veelzijdige regio. Het is het eerste product van de samenwerking tussen streeknetwerk LandStad De Baronie en alle bovengenoemde partijen. Deze samenwerking bestrijkt de gemeenten Alphen-Chaam, Baarle-Nassau, Breda, Etten-Leur, Gilze en Rijen, Oosterhout, Rucphen en Zundert.

Hier zijn we trots op!

b&b’s, dagattracties en horeca, kennen een aangepast regime. We leven in een bijzondere tijd. Wat vandaag is, kan morgen anders zijn.

Maar de kans dat je ergens voor een gesloten deur staat, is in de gastvrije Baronie vrij klein. De Baronie is veilig en vertrouwd en 365 dagen aantrekkelijk.

Vakantie dicht bij huis Gelukkig worden stapsgewijs de ‘COVID-19 maatregelen’ versoepeld.

We krijgen meer bewegingsvrijheid. Durven voorzichtig eropuit te gaan. Allereerst dichtbij, in Nederland, in Brabant, in De Baronie van Breda. Diverse bruisende evenementen zijn helaas geannuleerd en verblijfsaccommodaties, zoals vakantieparken, hotels, campings en

PS Check vooraf de website of sociale media van de locatie die je wilt bezoeken. Volg de landelijke en regionale maatregelen op, houd rekening met elkaar. Veel plezier in De Baronie!

En wil je deze krant online lezen?

Kijk dan op www.magievandebaronie.nl

Bert Kandel, voorzitter LandStad De Baronie Pierre van Damme, coördinatie

Ontdek de magie van De Baronie De Baronie van Breda is een uniek gebied. En zo voelt het ook.

De Baronie ademt historie, cultuur en natuur. Het is Brabant in het klein: gemoedelijk, gastvrij en heerlijk bourgondisch.

De Baronie heeft inwoners en bezoekers veel te bieden.

Veelzijdige natuur met statige bossen, uitgestrekte polders, woeste heide, oeroude vennen, kabbelende beken en ongeëvenaard schone beekdalen. Met schilderachtige routes om te wandelen, fietsen, mountainbiken, paardrijden of varen.

Karakteristieke monumenten, boeiende musea, bijzondere kerken en religieus erfgoed, creatieve uitspattingen en culinaire hotspots.

Wegwijs in De Baronie via www.magievandebaronie.nl

Op pad in de Baronie van Breda | PAGINA 3

Unieke en afwisselende landschappen met een verhaal

De Baronie van Breda kent de mooiste en oudste bossen in de omgeving. Bossen aangelegd door 16e-eeuwse stadsbaronnen, met lange lanen, heide, vennen en beken. Wat een heerlijkheid!

De bossen in De Baronie vertellen stuk voor stuk een verhaal. In de stille Chaamse Bossen grazen reeën en vliegen roofvogels over de toppen van bomen. Het Liesbos - het grootste zomereikenbos van ons land - pronkt met monumentale lanen die de adel in de 17e eeuw gebruikte tijdens de jacht op reigers. Het Ulvenhoutse Bos staat

bekend om zijn rijke flora. De Rucphense bossen hebben heide en grote zandverstuivingen waar je de rust echt kunt horen en voelen.

In en rond de Pannenhoef en landgoederen, zoals de Oude Buisse Heide, ontwikkelde Vincent van Gogh zijn liefde voor de natuur. De Vloeiweide ademt een aangrijpende oorlogsgeschiedenis. En dan het Mastbos, als pronkstuk: een 500 jaar oud bos met statige bomen en mooie vijvers en vennetjes.

Natuurlijk, De Baronie bestaat niet uit bossen alleen. Kenmerkend en heel bijzonder in onze streek zijn de beekdalen, landschappe-

lijke pareltjes met een afwisseling van beken, rivieren, vennen, moerassen en graslanden. Het Markdal bijvoorbeeld is echt een juweeltje. Langs de meanderende Mark is het heerlijk wandelen en fietsen. Een zomerse picknick met het gezin of je beste vrienden zou je hier het liefst het hele jaar door houden. Kom eens luisteren en de natuur zit voor altijd in je hart.

Tips: Markdal en Kasteel Bouvigne Fiets of wandel eens door het prachtige Markdal, vlakbij het Mastbos. Of bezoek er de Engelse, Franse en Duitse tuin van Kasteel Bouvigne, het vroegere jachtslot van de Oranjes.

Goede startpunten voor het ontdekken van dit gebied zijn bijvoorbeeld de parkeerplaats aan de Burgemeester de Manlaan (vlakbij Aa of Weerijs en het Kabouterpad), nabij Restaurant Huis Den Deijl (vlakbij de Galderse Heide en het Vlonderpad) of bij Eetcafé De 7 Heuveltjes (vlakbij natuurreservaat de Kogelvanger). Voor Kasteel Bouvigne kun je parkeren op de parkeerplaats van het waterschap en of restaurant Bouvigne Paradijs (let op: niet aan de Bouvignelaan of Bouvignedreef). Als je de weg oversteekt (voorzichtig!) ben je ook meteen bij het Speelbos.

Bruisend startpunt voor een wandeling of fietstocht door het Markdal kan Moeke Ginneken of Boerke Verschuren zijn.

Foto: VisitBrabant

Foto: Breda Marketing

Weinig steden kunnen zeggen dat ze worden omsloten door 4.000 hectare aan natuurgebied. Breda is dan ook met recht ‘Stad in het groen’. Wist je dat het eeuwenoude Mastbos is aangelegd door Hendrik III van Nassau? Een deel van de paden is goed begaanbaar voor rolstoelers, er is een schitterend loopvlonderpad over de heide, een Kabouterpad voor de allerkleinsten en een speciale route voor wandelaars met honden.

Foto: Toerisme De Baronie

Breda, stad in ‘t groen

In de omgeving: Familiepad Ulvenhoutsebos Het Ulvenhoutsebos telt een aantal gemarkeerde wandelroutes die je langs de mooiste plekjes van dit statige bos leiden. Bijzonder is het Familiepad. De route van een kleine twee kilometer is geheel verhard en daarmee heel toegankelijk voor onder meer rollators, scootmobiels en kinderwagens. De route is gemarkeerd met gele rondjes met daarop een zwarte pijl en blauw rolstoel pictogram.

Startpunt is De Fazant, St. Annadreef 2 in Ulvenhout. Vanaf dit punt starten diverse mooie wandelroutes.

Info routes Breda: www.welkominbreda.nl

Nieuw: Het Oranje-Nassau Pad Voor de sportieve wandelaar met interesse in cultuur is het nieuwe Oranje-Nassau Pad een supermooie wandeltocht die je meeneemt door gevarieerde en prachtige natuurlandschappen.

Je komt langs historische plekken, gezellige dorpen en het grensgebied met enclaves en het smokkelverleden. En een snufje cultuur rondom de Oranje-Nassaus. De tocht bestaat uit totaal zeven etappes van circa 18 tot 20 km, met een totale lengte van 136 km, door het gebied Breda, de Belgische grens en Tilburg.

Ook kun je ervoor kiezen om de korte varianten te lopen.

Kijk voor alle informatie op: www.toerismedebaronie.nl/oranjenassaupad

Foto: Mariëlle Houben

Natuur & Routes in De Baronie

| PAGINA 4

De Fietsallee door de Chaamse bossen

Foto: Toerisme De Baronie

Natuur & Routes in De Baronie

In de uitgestrekte Chaamse bossen ligt een uitgebreid netwerk van fiets- en wandelpaden. Onlangs is hier de zogenoemde ‘Fietsallee’ geopend. Een, comfortabel en duurzaam, superfietspad van 11 kilometer lang, tot stand gekomen door een samenwerking tussen de Provincie Noord-Brabant, Staatsbosbeheer, de gemeenten Breda, Alphen-Chaam en Gilze en Rijen en LandStad De Baronie. De Fietsallee is een 3,5 meter breed fietspad dat Ulvenhout verbindt met het Bels Lijntje in Alphen, het fietspad over de oorspronkelijke spoorlijn Tilburg-Turnhout. De verbinding gaat onder meer over de Royaaldreef, Slingerdreef, Kleine Slingerdreef, Huisdreef, Putvenweg en Flaasdijk.

Een mooie start- of verblijfslocatie in dit gebied is bijvoorbeeld vakantiepark De Flaasbloem.

Hier kun je ook terecht voor informatie en routes, www.deflaasbloem.nl

Aanraders in de omgeving • Laarzenpad Chaamse Beek (4,9 km): een avontuurlijke route langs poelen met kwakende kikkers en idyllische landschappen met knotwilgen. Begin en einde van de route liggen bij wijngaard Dassemus, Dassemussestraat 3 in Chaam, www.dassemus.nl • Strijbeekse Heide: diverse wandelroutes, waaronder het cultuur-historische Smokkelpad: een prachtige wandeling van 8 km. Mooie startplek is Baroniepoort ’t Smokkelaartje in Strijbeek, www.hetsmokkelaartje.nl • Landgoed de Hoevens (Alphen): 190 hectare graslanden, akkers, houtwallen en lanen vormen samen met monumentale boerderijen een zeldzaam Kempisch coulissenlandschap, www.dehoevens.nl • Landgoederen Hondsdonk, Valkenberg en Anneville (tussen Chaam en Ulvenhout): deze prachtige eeuwenoude landgoederen hebben een zeer rijke flora en fauna. Mogelijk startpunt: Hondsdonkseweg 5 in Ulvenhout.

Pluktuin Amélior Molenschot Een hele fijne plek om met kinderen naar toe te gaan.

Je kunt er gedurende de zomermaanden bloemen plukken of geniet van het klein fruit, zoals bramen.

Raakeindse Kerkweg 61, Molenschot, www.ameliorderuimte.nl

Siertuin Den Overkaent Gilze Foto: Erwin Goossens

Siertuin Den Overkaent, aan de Warande in Gilze, is de moeite waard om te bezoeken. Het is een van de mooiste particuliere siertuinen van Nederland. Zo’n vijfhonderd vaste planten, waterpartijen en fonteinen zijn er te bekijken.

De siertuin is dagelijks geopend.

Strijp 31, Gilze, www.denoverkaent.nl

Het Bels Lijntje Je hebt er vast wel eens van gehoord. Maar ben je er ook al een keer geweest? Het Bels Lijntje was een spoorlijn tussen Tilburg en Turnhout en dit tracé vormde het Nederlandse deel van Spoorlijn 29. Sinds 1990 is het Bels Lijntje een heel populair fietspad door een bijzondere groene omgeving.

Het Bels Lijntje is ruim 30 kilometer lang en loopt van Tilburg via Riel en Alphen naar Baarle-Nassau en verder richting België. De route loopt dwars door Baarle en is duidelijk aangegeven met bordjes. Als je geluk hebt, spot je nog een Schotse Hooglander. Er zijn nog maar enkele delen over van de spoorlijn, maar je fietst langs een aantal historische restanten en enkele seinwachtershuisjes. Ook het voormalig station van Baarle is bewaard gebleven. In 2017 werden aan beide zijden van de grens twee enorme spanten geplaatst. Het zijn exacte kopieën van de originele spanten van vroeger. Door het herplaatsen van deze spanten herleeft het spoorverleden van het Bels Lijntje weer volop. Onderweg zijn er genoeg mooie afstap-

Foto: Toerisme Baarle

Foto: Toerisme De Baronie

Hier vind je routes in De Baronie

• www.routesinbrabant.nl • www.route.nl • www.natuurmonumenten.nl • www.staatsbosbeheer.nl • App Natuur Routes van Natuurmonumenten • Je lokale VVV of toeristisch informatiepunt, via www.magievandebaronie.nl

plekjes (met horeca). Veel (historische) informatie is te vinden op www.belslijntje.com Aanraders in de omgeving ‘t Merkske (Baarle): dit zijriviertje van de Mark is een authentiek kronkelende beek en vormt de natuurlijke grens tussen Nederland en België. Houtsingels en bramenwalletjes, bloemrijke graslanden, poelen en heel veel zwarte elzen die zo graag met hun voeten in het water staan, tooien het landschap. Door dit natuurgebied lopen diverse wandelroutes en laarzenpaden. www.staatsbosbeheer.nl Castelré (gemeente Baarle-Nassau): de ligging is geografisch uniek: het is het enige Nederlandse dorp dat België als noorderbuur heeft! Hier is Nederland letterlijk op z’n smalst! Het ligt 12 km ten zuidwesten van Baarle als een schiereiland. Nog steeds is te zien hoe de boerderijen in een grote kring aan de rand van het akkercomplex staan. Zo’n ringvormige beekdalnederzetting is echt zeldzaam. www.toerismebaarle.com

Uitdaging: Er valt in De Baronie zoveel moois te beleven. Zoek dus eens een minder bekend gebied op, of ga eens op een ander tijdstip.

Op pad in de Baronie van Breda | PAGINA 5

Natuur & Routes in De Baronie

Eindeloos! Boswachterij Dorst Boswachterij Dorst, ongeveer 1.000 hectare groot, kenmerkt zich door een ongerept stuk bos, dat een aantal jaren geleden is teruggegeven aan de natuur. Het gebied rondom de voormalige recreatieplas Surae is bijzonder geliefd bij wandelaars. Als je geluk hebt, kun je de kudde Schotse Hooglanders van dichtbij spotten!

Foto: Gré van Pelt

Daarnaast is er een indrukwekkende fiets- en wandelroute (13 km) langs verschillende folly’s: fantasiekunstwerken die in de 18de eeuw in de mode kwamen. Met de kinderen breng je een bezoek aan Natuurspeelplek de Heksenberg. Hier kunnen ze eindeloos klimmen, klauteren, rennen, hutten bouwen en nog veel meer. Parkeerplaats Hoevestraat 12, Oosterhout, www.staatsbosbeheer.nl Aanraders in de omgeving: • BOS & Co (Vijf Eikenweg 56): een heerlijke nieuwe Baroniepoort!

• Vrachelse Heide (Oosterhout): de Loonse en Drunense Duinen in het klein. Vooral met kinderen erg leuk! Neem een picknickmand

mee en maak je uitje compleet. Let op: het kan hier af en toe wel wat druk zijn. Parkeerplaats Veekestraat 19, Oosterhout, www.vrachelseheide.weebly.com • Landgoed Oosterheide (Oosterhout): in de 18e eeuw was dit een militair oefenterrein. Meer dan 30.000 manschappen oefenden hier onder leiding van stadhouder Willem V. De wandelroute Kalix Berna is zeer de moeite waard! De route gaat langs wel 70 verschillende boomsoorten. Mooi afwisselend en mede door de lengte (2 km) ook nice-and-easy voor de kinderen. Parkeerplaats Tilburgsebaan 7, Oosterhout, www.natuurmonumenten.nl

De Oude Buisse Heide: daar waar natuur en cultuur één zijn

• De Gooren en Krochten (Wernhout). Hier groeien een aantal zeldzame en bijzondere bomen en planten, zoals de sterk geurende gagel, de gele ratelende ratelaar en de kleine vleesetende zonnedauw. Er zijn geen uitgezette wandelroutes meer, maar je kunt hier (en in het aangrenzende Waaijenberg) wel heerlijk vrij wandelen door een zeer gevarieerd landschap. Plassen en moerassen maken de diversiteit van dit bos- en heidegebied compleet. Zie ook www.staatsbosbeheer.nl • De Moeren (Zundert). Van bos tot heide en poelen. In dit ecologisch beheerde gebied groeit een scala aan wilde bloemen en akkerkruiden. Zangvogels als fitis en tjiftjaf maken dit plekje puur natuur, zie www.natuurmonumenten.nl

• De Beemden: Kelsdonk en De Berk (Etten-Leur). Een polderlandschap in optima forma, met de Zwartenbergse molen als landmark. Door Kelsdonk loopt het Laarzenpad (4 km). Auto’s en fietsen mag je uitsluitend parkeren aan het Windgat nabij de hoek van de Haansberg/Bollendonkseweg. Bij de Vangkooi is tevens een picknickplek ingericht, www.staatsbosbeheer.nl Mooie startlocaties zijn: Baroniepoort Paviljoen De Turfvaart (www.turfvaart.nl) en Restaurant In den Molen (www.indenmolen.com)

Foto: Femke Nouws-Hubregtse

Aanraders in de omgeving: • De Pannenhoef (tussen Rijsbergen, Zundert, Sprundel en Etten-Leur). Ruim 700 hectare bos, vennen, lanen, beken en bloemrijke weilanden. Oorspronkelijk lag hier een soort mini-Peel.

Het hele veenpakket werd in enkele eeuwen tijd weggegraven.

Door het gebied loopt een mooi fietspad en er zijn verschillende wandelroutes: blauw 6 km, groen 4 km, oranje 4 km, geel 2 km en een mindervaliden-route. Zie: www.brabantslandschap.nl Ook vanaf Baroniepoort De Menmoerhoeve kun je hier prima (binnendoor) komen. Zundertseweg 66, Etten-Leur, www.menmoerhoeve.nl

• De Vloeiweide (Rijsbergen/Etten-Leur): midden op dit landgoed bevindt zich een eenvoudig oorlogsmonument dat een aangrijpende geschiedenis verbeeldt. Het zijn de fundamenten van het oude boswachtershuis. Bij een aanval van de Duitsers ging het kort voor het einde van de Tweede Wereldoorlog (oktober 1944) in vlammen op. Daarbij kwamen vier gezinsleden van boswachter Neefs en dertien verzetslieden om het leven. Door het gebied loopt een wandelroute (blauw) van 3,5 km. Vlakbij bevindt zich onder andere het mooie terras van theehuis ’t Buyten Huys. www.brabantslandschap.nl, www.hetbuytenhuys.nl

Foto: Natuurmonumenten

De Oude Buisse Heide is een typisch cultuurlandschap. Verschillende wandelroutes doorkruisen het gebied: de Koepelroute (blauw, 13,6 km) is misschien wel de mooiste. Deze gaat langs verschillende landgoederen en theekoepels, waaronder die van de beroemde dichteres Henriëtte Roland Holst.

Overige wandelroutes in dit gebied: Gedichtenroute (rood, 5 km), Dal van de Turfvaart-route (geel, 4 km), Kerkepadroute (groen, 3,5 km), Rondelenroute (wit, 2,7 km) en Wallsteijnroute (paars, 2,5 km).

Het gebied is te vinden via www.natuurmonumenten.nl en het ideale vertrekpunt is de parkeerplaats bij Baroniepoort Herberg ’t Pannehûske, Roosendaalseweg 4, Achtmaal, www.pannehuske.nl

Foto: Pauline Joosten

De natuur rond Zundert en Etten-Leur was een bron van inspiratie voor Vincent van Gogh. De liefde voor de natuur werd Vincent door zijn moeder met de paplepel ingegoten.

| PAGINA 6

Natuur & Routes in De Baronie

Even weg van de wereld: Rucphense Bossen & Heide Op de Rucphense hei kun je heerlijk actief zijn: wandelen, fietsen en paardrijden door dichte naaldbossen, uitgestrekte zandvlakten, loofbossen, heide, weilanden en graslanden. Niet te missen in dit gebied zijn de zomereiken. Deze joekels kunnen wel 45 meter hoog worden en er zijn exemplaren van 1000 jaar oud! rood-wit (8 km), groen (6 km) en blauw (4 km) zijn echte aanraders.

De routes zijn te downloaden op www.natuurmonumenten.nl Recreatiebedrijf De Posthoorn is een ideaal vertrek- en rustpunt, Pierestraat 16, Rucphen, www.campingdeposthoorn.nl

Foto: Pierre van Damme

Uitgestrekte weilanden met kronkelende fiets- en wandelpaden volgen hun natuurlijke weg. Er zijn diverse kronkelende fiets- en wandelpaden en -routes, waaronder enkele uitdagende MTB-routes (11,5 - 14 km en 45 km). De wandelroutes rood (3 km), geel (9 km),

Handig: App NatuurRoutes

Foto: ontdek R

Wist je dat LandStad De Baronie steeds meer wandel- en fietsroutes deelt in de app ‘NatuurRoutes’ van Natuurmonumenten? En dat de routes van LandStad De Baronie gratis beschikbaar zijn? Doe er je voordeel mee, download de app, www.natuurmonumenten.nl/routes/route-app

Foto: Eric Bergmeester

Ontdek het bruine goud! Turf!

Maak je eigen route op VisitBrabant.com Ga op ontdekkingstocht door onze mooie steden en dorpen of trek de natuur in. Van weidse heidevelden met prachtige vergezichten en uitgestrekte bossen tot bijzondere watergebieden. In De Baronie vind je het allemaal. Kom genieten!

Via het knooppuntennetwerk kun je heel gemakkelijk een eigen, unieke route plannen om te wandelen, fietsen, mountainbiken, varen of paardrijden!

Kijk op www.visitbrabant.com/routes

In natuurgebied de Pannenhoef kun je over een pad lopen waarvan aan weerszijden water stroomt. Aan de ene kant kabbelt de Bijloop, aan de andere de Turfvaart. Die vaart is begin 17e eeuw aangelegd om turf van bijvoorbeeld het dorp Achtmaal per platte schuit naar Breda te vervoeren. Vanuit Achtmaal begint een eeuwenoude turfvaart die loopt tot aan Breda.

Turf wordt ook wel ‘het bruine goud’ genoemd, want turf uit het westelijke deel van De Baronie was tussen pakweg 1250 tot 1750 dé brandstof in kachels en fornuizen in Vlaamse, Hollandse en Engelse steden.

De Zwarte Schuur Centraal in de Pannenhoef ligt De Zwarte Schuur. Hier is onder andere informatie te vinden over de turfwinning. Van april tot en met oktober is De Zwarte Schuur in principe iedere derde zondag van de maand geopend en in de middag is er dan regelmatig een gratis excursie door de Pannenhoef (duur 2 uur). Op aanvraag voor groepen: dezwarteschuur@gmail.com, www.brabantslandschap.nl Ontdek ook nieuwe natuur De Reten is een heidegebied tussen Achtmaal en Schijf en ten westen van Zundert. Het grenst aan de Pannenhoef. Naast herinneringen aan vervlogen tijden, kun je hier ook de ontwikkeling van een stuk nieuwe natuur volgen.

Informatie over de turfgeschiedenis en een turf-fietsroute is ook verkrijgbaar bij Café In den Anker, Rucphenseweg 35, Zundert, www.indenanker.nl

Turfroutes DAL VAN DE TURFVAART (WANDELROUTE, 4 KM) Zoals de naam al zegt, loopt deze route door een historisch gebied waar turf gewonnen werd. Je doorkruist tijdens je wandeling Landgoed Wallsteijn en pikt ook natuurgebied De Reten mee. De wandeling gaat afwisselend door bossen, over heide en langs graslanden.

De route is aangegeven met gele paaltjes. Deze mooie route is ook terug te vinden in de app Natuur Routes van Natuurmonumenten.

Startlocatie: Parkeerplaats Baroniepoort Herberg ‘t Pannehûske, Roosendaalsebaan 4, Achtmaal.

TURF RONDOM SCHIJF (WANDEL- EN FIETSROUTES) Deze handige gids voert je via vijf wandelroutes en twee fietsroutes langs de geschiedenis en de talloze sporen van de turf die in het landschap nog aanwezig zijn.

De routes zijn op een kaart ingetekend en er staat een handige legenda bij, waaronder informatie-punten en horeca. Langs de routes staan verschillende informatiepanelen met extra informatie.

Ook bij de Sint Martinuskerk aan de Sint Antoniusstraat in Schijf staan informatieve informatieborden.

Kijk voor de verkoopadressen en voor het downloaden van de app op www.heemkundekringschijf.nl

Op pad in de Baronie van Breda | PAGINA 7

Dagje uit in De Baronie

Ga je mee op ontdekkingstocht?

De Baronie van Breda heeft inwoners en bezoekers veel te bieden. Lekker dichtbij!

Het merkwaardigste dorp ter wereld!

Baarle!

Zonder dat je het beseft, steek je bij een bezoek aan Baarle tientallen keren de grens over. De grens loopt namelijk kris kras door wegen, huizen en tuinen. In de bebouwde kom van Baarle worden de enclavegrenzen overal zichtbaar gemaakt met behulp van speciale stoeptegels en aluminium plaatjes in het wegdek.

Ook aan de nationale driekleur, die op de huisnummerbordjes is weergegeven, kun je zien of de voordeur van een woning of gebouw zich in Nederland of in België bevindt. Superbijzonder, toch?

Foto: Toerisme Baarle

Bezoekerscentrum Baarle In het bezoekerscentrum Baarle zie en lees je alles over de unieke enclavesituatie. Het bezoekerscentrum is gratis te bezoeken tijdens de openingstijden van het kantoor van Toerisme Baarle-Hertog-Nassau. Singel 1, Baarle-Nassau, www.toerismebaarle.com Huis Loveren In Baarle-Hertog-Nassau geldt de zogenoemde ‘voordeurregel’. Dit houdt in dat de plaats van de voordeur bepaalt in welke gemeente je woont.

Op ieder huisnummer staat een Nederlands of een Belgisch vlaggetje. In het gehucht Loveren staat het beroemde huis met de twee huisnummers: het Belgische nummer 2 en het Neder-

Foto: Toerisme Baarle

Foto: Toerisme Baarle

Het dorp Baarle bestaat uit de Nederlandse gemeente Baarle-Nassau en de Belgische gemeente Baarle-Hertog. Wie altijd al dacht dat Baarle precies op de grens van Nederland en België ligt (waarbij de grens door één straat loopt), die heeft het mis! In Baarle is namelijk sprake van een enclavesituatie. Een wat? Een enclave is een stuk grondgebied dat volledig omringd is door het grondgebied van een ander land. Wat Baarle uniek maakt is dat er niet één enclave is; het zijn er dertig in totaal!

landse nummer 19. De grens loopt hier dwars door de voordeur.

Loveren 2 en 19, Baarle-Hertog-Nassau.

Enclavewandeling en Enclavefietsroute Baarle ontdek je pas echt tijdens een wandeling of een fietstocht.

De enclavewandeling neemt je mee door de dorpskern van Baarle.

Je wandelt langs bijzondere historische plekjes en steekt diverse keren de grens over. Deze rondwandeling is ook mogelijk onder begeleiding van een gids.

De enclavefietsroute is 40 km of 50 km lang. Ruim 25 keer (!) fiets je de grens over tijdens deze route. Grenshoppen dus in het merkwaardigste dorp ter wereld.

Startpunt en informatie: Toerisme Baarle, Singel 1, Baarle-Nassau, www.toerismebaarle.com

Liberationroute Brabant: in sporen vol strijd en bevrijding De Liberationroute Brabant vertelt het verhaal van de bevrijding, maar toont ook aan wat de Tweede Wereldoorlog heeft betekend.

Acht fietsroutes, verspreid over Brabant, leiden je - via het handige fietsknooppuntensysteem - langs de ‘Brabant Remembers’-verhalen, luisterzuilen van de Liberation Route Europe (van Normandië tot Berlijn), monumenten en musea, die samen de impact van de oorlog op Brabant zichtbaar maken.

Info is bijvoorbeeld te vinden op www.visitbrabant.com/nl/routes

enorme impact. Deze route loopt deels ook langs Alphen-Chaam.

Een startpunt is De Hooikar, Alphenseweg 14A, Gilze.

Liberation Fietsroute Breda e.o. - Bevrijd door de Polen (42 km) Deze route in en rondom Breda laat de zegetocht van de Polen zien.

Onder leiding van generaal Maczek hebben zij in 1944 namelijk de stad bevrijd. Deze route loopt deels ook door of langs Etten-Leur, Rijsbergen en Zundert.

Mooi startpunt is Cafetaria Brasserie Bon Appetit, Kennedyplein 3, Rijsbergen.

Bevrijdingsroute Baarle-Nassau en omgeving (70 km) Op 1 oktober 1944 trekt de 1e Poolse Pantserdivisie onder leiding van generaal Maczek net ten zuiden van Baarle-Nassau (bij het dorpje Zondereigen) Nederland binnen. Ze zouden daar heel wat tijd moeten doorbrengen, want pas na 28 dagen werd Baarle bevrijd.

Startpunt is Toerisme Baarle, Singel 1, Baarle-Nassau, www.toerismebaarle.com

Liberation Fietsroute Gilze-Rijen - Strijd in de lucht (42 km) Tot op de dag van vandaag staat Gilze-Rijen in het teken van vliegen en vliegtuigen. Direct na de inval, in mei 1940, bouwden de Duitsers het bestaande vliegveld uit tot Fliegerhorst Gilze-Rijen, een van de grootste vliegvelden van Europa. Deze militaire installatie had een

Fietsroute Oosterhout (52 km) Drie luisterpalen in de gemeente Oosterhout markeren de route die de geallieerde bevrijders tijdens de Tweede Wereldoorlog aflegden.

Op diverse locaties staan herdenkingspalen.

Info bij de VVV, Torenstraat 8, Oosterhout, www.proefoosterhout.nl

Fietsroute Alphen-Chaam (37 km) Op 5 oktober 1944 werd Alphen door de Polen bevrijd en Chaam op 28 oktober door een goed samenspel tussen de Engelse en Canadese troepen.

Startpunt: Jo’s Ontbijt-lunch-lifestyle, Ulicotenseweg 10, Chaam, www.toerismedebaronie.nl

Foto: Toerisme De Baronie

Fietsroutes rond 75 jaar vrijheid

Dodendraadroute (grensroute, 38 km) De Dodendraadroute is een interactieve fietsroute. Deze gaat langs de fietsknooppunten naar opmerkelijke plaatsen uit de WO1geschiedenis. De route doorkruist zowel Belgisch als Nederlands grondgebied: Baarle-Hertog, Baarle-Nassau, Ravels, Merksplas en Hoogstraten. Langs de route staan 15 thematische fotoborden met een QR-code voor het beluisteren van indrukwekkende verhalen.

Langs deze route bevinden zich twee reconstructies van de dodendraad, waarvan één met Schalthaus. Ook kom je onderweg langs twee schildwachthuisjes.

Een routefolder is verkrijgbaar bij Toerisme Baarle, Singel 1, Baarle-Nassau, www.toerismebaarle.com.

De routekaart is ook te downloaden op www.dodendraad.org

| PAGINA 8

Dagje uit in De Baronie

Toerlezjoeren in Alphen-Chaam en Gilze en Rijen

Tips voor fietsenverhuur in De Baronie

Op toeristisch-recreatief gebied trekken de gemeente Alphen-Chaam en de gemeente Gilze en Rijen samen op als ‘Toerisme De Baronie’. Lekker op het gemakje fietsen en wandelen door de uitgestrekte bos- en natuurgebieden, vakantie vieren en genieten van (h)eerlijk eten, drinken en boeiende historie en cultuur. Genieten van de kleine dingen, vinden ze hier écht belangrijk. Inspiratie voor leuke uitjes, mooie fiets- en wandelroutes en verrassende horeca- en verblijfsaccommodaties vind je op www.toerismedebaronie.nl tegenhanger voor het soms hectische stadse leven. Alphen-Chaam is een van de elf Nederlandse gemeenten waar zaken als cultuurhistorie, regionale identiteit, traditie, gemoedelijkheid, aandacht voor elkaar en voor het landschap en (h)eerlijke streekproducten belangrijk zijn.

Kerkelijke pareltjes

Uniek: Boomkikkerpad

Fascinerend: Grafheuvels

In en rond Alphen-Chaam en Gilze en Rijen vind je enkele bijzondere kerkelijke pareltjes, zoals de Sint-Annakapel in Molenschot.

Molenschot is de bekendste Sint-Anna bedevaartsplaats van Nederland. De kerk staat aan de Kapelstraat 2. Eveneens het bezichtigen waard: de Sint-Willibrorduskerk (Heuvelstraat 1, Alphen), de Ledevaertkerk Chaam (Dorpsstraat 1) en de Sint-Salvatorkapel (Nijhoven 2, Baarle-Nassau).

Dit unieke wandelpad van ongeveer 5 km door het boerenland met kleurrijke akkerranden en bossen brengt je naar het territorium van de kleine groene Boomkikker.

Starten kan vanaf Landgoed Toxandria (Veenstraat 89) of het centrum van het mooie Molenschot.

Op een steenworp afstand van Alphen-Chaam ligt de Regte Heide.

Hier is een zevental goed zichtbare grafheuvels uit de Midden-Bronstijd (2000-700 v. Chr.) te vinden. De grafheuvels zijn getuigen van de begrafeniscultuur van de prehistorische mens.

Op enkele plekken zijn de heuvels extra goed te ontdekken vanwege de palenkransen.

Informatie op www.toerismedebaronie.nl

Foto: Toerisme De Baronie

Keurmerk Cittaslow Sinds 2010 hoort Alphen-Chaam tot de selecte groep van bijna 150 zogenoemde Cittaslow-gemeenten in 24 landen. Cittaslow is een wereldwijd netwerk van dorpen en kleinere steden die de kwaliteit van leven hoog in het vaandel hebben staan. Slow life als

• Alphen: Adams fietsverhuur, Maaijkant 1 Ulicoten, adamsfietsverhuur.nl • Baarle: Diverse pick-up-points, www.enclave-tours.nl en Baarle-Outdoor & Leisure: www.baarle-outdoor.nl • Breda: De Klein Fietsen, Markendaalseweg 38, www.dekleinfietsen.nl en 2Ride: www.2ride.nl • Chaam: RCN De Flaasbloem, Flaasdijk 1, www.rcn.nl • Etten-Leur: Van der Veeken Fietsen, Bisschopsmolenstraat 104, www.vanderveekenfietsen.nl • Gilze en Rijen: Toucan Health Club, Klein Zwitserland 8, www.toucanhealthclub.nl • Oosterhout: Baroniepoort Koeckers, Ruiterspoor 71, Den Hout, www.koeckers.nl • Oosterhout: Baroniepoort Bos & Co, Vijf Eikenweg 56, Oosterhout, www.bosenco.com • Oosterhout: ’t Haasje, Klein Oosterhout 1A, www.haasjeoosterhout.nl • Rucphen: Martens Tweewielers, Sint Martinusstraat 33, martens-tweewielers.nl • Klein-Zundert: Velo’s Fietserij, Kleinzundertseweg 58A, www.veloszundert.nl • Zundert: Nouws tweewielcentrum, Achtmaalseweg 10, www.nouwstweewielcentrum.nl Informeer voor meer fietsenverhuuradressen bij de plaatselijke VVV of toeristisch informatiepunt.

Een van de hotspots in het gebied van ‘Toerisme De Baronie’ is de Vliegbasis Gilze-Rijen, dé helikopterbasis van de luchtmacht. De helikopters maken deel uit van het Defensie Helikopter Commando.

Ze ondersteunen vooral de luchtmobiele brigade, special forces en marineschepen. Ook vliegen ze voor operaties van de NAVO en de VN en als blushelikopter.

Er staan drie verschillende typen helikopters: Apache (gevechtshelikopter), Chinook en Cougar (beiden grote transporthelikopters voor vervoer personeel en goederen en te gebruiken als blushelikopter).

Liefhebbers van helikopters en oude militaire propellervliegtuigen kunnen rond de vliegbasis hun hart ophalen in Gilze en Rijen. Aan de vliegbasis bevindt zich namelijk een klein museum (zie pagina 14). Op speciale spottersplekken rondom de vliegbasis maak je de mooiste foto’s.

Zie bijvoorbeeld www.gras-spotters.nl/vliegbasis-gilze-rijen/spotplaatsen

Foto: Ministerie van Defensie

Vliegbasis Gilze en Rijen

Op pad in de Baronie van Breda | PAGINA 9

Dagje uit in De Baronie

Breda Nassaustad INDRUKWEKKEND! Maczek Memorial Breda Het gloednieuwe Maczek Memorial Breda is open voor bezoek.

Het memorial staat direct achter het Pools Militair Ereveld aan de Ettensebaan. Het herdenkt op indrukwekkende wijze de bevrijding van de stad Breda aan het einde van de Tweede Wereldoorlog. Later dit jaar opent ook het Informatie- en Documentatiecentrum zijn deuren. Informatie en tickets: www.maczekmemorialbreda.nl

Foto: VisitBrabant

RELAX! Belcrum Beach

Wist je dat de oorsprong van ons Nederlands Koningshuis in Breda ligt? Daar trouwde ruim zeshonderd jaar geleden Johanna van Polanen met de Duitse graaf Engelbrecht van Nassau, de verre voorvader van onze koning. De Nassaus woonden 150 jaar in Breda en gaven de stad koninklijke allure.

Breda is nog steeds trots op de prachtige monumenten die de Nassaus nalieten. De Grote Kerk met zijn Nassaugraven, zijn met bladgoud beschilderde Prinsenkapel en zijn 97 meter hoge toren. Maar ook het Kasteel van Breda, het Begijnhof… En vergeet stadspark Valkenberg niet. Vroeger alleen toegankelijk voor de

Nassaus en hun gasten, nu een ontmoetingsplek om even heerlijk te relaxen. Meer informatie vind je op www.welkominbreda.nl Blind Walls Gallery De Blind Walls Gallery is een museum op straat. Internationale street art kunstenaars maken muurschilderingen, geïnspireerd op bekende en onbekende verhalen uit de stad. Breda telt al meer dan tachtig schilderingen en de collectie groeit nog steeds. Meer weten over de muren, de makers en de verhalen? Kijk op de site, download de app, ga zelf op ontdekkingstocht of ga mee met een wandel- of fietstour, www.blindwalls.gallery

Huh? Naar het strand op een steenworp afstand van het centrum van Breda? Zeker weten! Op Belcrum Beach is het heerlijk chillen met je voetjes in het zand. Op het strandje vind je strandstoelen en parasolletjes en er is een strandpaviljoen, gemaakt van restmaterialen. Let op: je kunt hier niet zwemmen!

Veilingkade 12A, www.belcrumbeach.nl Hip Ambacht In de tijd van de Nassaus wemelde het rond het Kasteel van de ambachtslieden en kunstenaars. In de buurt van de rijken kon je immers een goede boterham verdienen. Ook tegenwoordig vestigen zich in de Bredase binnenstad innovatieve, ambachtelijke vakmensen als een lasersnijder, chocolatier of modeontwerpster.

Met de route Hip Ambacht maak je kennis met deze inspirerende ondernemers. Kijk voor meer informatie op www.cultuurbehoudbreda.nl

Denk je aan Oosterhout, dan denk je aan bourgondisch en gastvrij.

In het centrum kun je gezellig in de buitenlucht en overdekt winkelen. En na afloop op de knusse Markt of in de Klappeijstraat met al z’n kroegjes een terrasje pakken, want die zijn er genoeg!

Ook op cultureel gebied heeft Oosterhout veel te bieden met het moderne theater De Bussel, het intieme Openluchttheater of Theater de Schelleboom. Dit is een bijzonder complex, gevestigd in een voormalige pottenbakkerij uit de 16e eeuw. Het is de enige bewaard gebleven pottenbakkerij van Oosterhout. Uniek in Nederland is het podium van glas, dat de restanten van de oude ovenvloer uit de 16e en 17e eeuw tot aan de middeleeuwen laat zien.

Bijzonder: De Heilige Driehoek Dit is bijzonder! Drie prachtige oude kloosters die in een driehoek bijeen liggen. De Heilige Driehoek is een aaneengesloten gebied met als kern drie kloostercomplexen: Sint Catharinadal, de Onze Lieve Vrouwe Abdij en de Sint Paulus Abdij. Daaromheen liggen

tuinen, landerijen en monumentale boerderijen. Een bijzonder stukje Oosterhout.

De drie kloosters Het Sint Catharinadal wordt bewoond door de zusters Norbertinessen. Zij verbouwen hun eigen wijn, verzorgen rondleidingen en er is een gastenverblijf. Zelf de mis bijwonen kan hier doorgaans dagelijks en is een bijzondere belevenis. In de Onze Lieve Vrouwe Abdij wonen, leven, werken en bidden de zusters Benedictinessen.

De Sint Paulus Abdij wordt bewoond door de leefgemeenschap Chemin Neuf, een oecumenische orde met aandacht voor bezinning.

Parkeerplaats Sint Antoniuskerk, Sint Vincentiusstraat 113a, www.deheiligedriehoek.com Binnenhofje Het lijkt wel de ingang van een kerk, maar eenmaal binnen tref je iets heel anders aan, namelijk een gezellig mini-winkelcentrum!

Foto: VVV Oosterhout

Foto: Josanne van der Schoot

Proef Oosterhout: ontspanning, cultuur en historie

De torenfaçade die je ziet, maakte vroeger deel uit van de Heilig Hartkerk. In de façade zelf is een Stiltecentrum gevestigd.

Binnenhofje, Arendstraat 35, www.facebook.com/binnenhofjeoosterhout Sint Jansbasiliek De eeuwenoude Sint Jansbasiliek vormt het gelovige centrum van de Catharinaparochie in Oosterhout. De gebrandschilderde ramen, het plafond, de gewelven, de altaarstukken en reliëfs zijn echte bezienswaardigheden. Zeer regelmatig is de basiliek open voor bezoek en kan ook de toren beklommen worden.

Sint Jansbasiliek, Markt 17, www.catharina-parochie.nl

| PAGINA 10

Dagje uit in De Baronie

Zundert: de geboorteplaats van Vincent van Gogh

Foto: Tasty Tales

Zundert is vooral bekend vanwege het grootste dahliacorso ter wereld en als geboortedorp van Vincent van Gogh. De wereldberoemde Van Gogh werd hier op 30 maart 1853 geboren en hij woonde er elf jaar. Zundert telt zes Van Gogh Monumenten!

Vincent van GoghHuis Een levend kunstcentrum op de geboortegrond van één van de beroemdste kunstenaars uit de geschiedenis voor zowel kunstliefhebber als toerist. Met een prikkelende presentatie over het leven en werk van Vincent van Gogh en interactieve educatie. De vaste presentatie ‘Vincent van Gogh - De wortels van een meester’ staat op zichzelf, maar is ook een opmaat voor wisseltentoonstellingen.

In de directe nabijheid zijn ook het kerkje en het beeld ‘Vincent en Theo’ van Ossip Zadkine zeker het bezichtigen waard. Vincent van GoghHuis, Markt 26-27, www.vangoghhuis.com (ook voor reserveringen)

Rijke schutterstraditie in Zundert Zundert kent ook een rijke schutterstraditie. Met meer dan twintig schietverenigingen mag je Zundert dan ook een écht schuttersdorp noemen. Er zijn vier schuttersgilden die al meer dan 300 jaar oud zijn. Enkele gilden schieten met kruisboog en geweer en organiseren verschietingen.

Heel leuk is het om zelf een keer mee te doen aan de ‘vrije’ verschietingen, zoals bijvoorbeeld de eierenverschieting van Sint Willibrordus, of een gezellige schietworkshop te volgen bij een van de gilden.

Informeer naar de mogelijkheden bij de VVV in Zundert.

Markt 27, Zundert, www.vvvzundert.nl

Foto: VVV Zundert

Wandel in de bosrijke omgeving van Abdij Maria Toevlucht. Buiten de mis om is de kapel toegankelijk! Bijvoorbeeld op dinsdag- en zaterdagmiddag en op zondagmiddag na de eucharistieviering.

Onderdeel van het religieuze complex is Trappistenbrouwerij De Kievit. Wereldwijd hebben maar 12 trappistenbrouwerijen het label ‘Authentic Trappist Product’. Eén daarvan is deze in Zundert! De brouwerij is slechts zelden geopend voor publiek, maar er is een mooie abdijwinkel.

Rucphenseweg 38, Klein Zundert, www.abdijmariatoevlucht.nl

Foto: Van Gogh Brabant

Abdij Maria Toevlucht & Trappistenbrouwerij De Kievit

Etten-Leur: dorpse gezelligheid & stadse fratsen Etten-Leur heeft de laatste jaren een metamorfose doorgemaakt en is verrassend veelzijdig, bruisend, gemoedelijk en gastvrij.

Compact, compleet en comfortabel Met een compact, compleet en comfortabel Winkelhart. Met een keur aan cafés, lunchrooms, restaurants en terrassen. Met enkele interessante musea, galeries, ateliers, drie mooie molens, het pittoreske Sint Paulushofje, de eeuwenoude Moeierboom, culinair Winkelhofje Het Regiment, een fraai havenfront, een jacht- en passantenhaven, bioscoop, bowling, casino, golfbaan, theater,

zwembad én uitgestrekte polders en bosgebieden, waar je heerlijk kunt wandelen en fietsen.

Etten-Leur is ook de plek waar de wereldberoemde schilder Vincent van Gogh zijn artistieke carrière begon. Etten-Leur telt vijf Van Gogh Monumenten.

Start een bezoek aan het Toeristisch Informatiepunt, Markt 4, www.etten-leurcityapp.nl Van Gogh Kerk Midden in het centrum biedt de voormalig Nederlands Hervormde

kerk een boeiende kijk op een belangrijke periode uit het leven van Vincent van Gogh. De familie Van Gogh woonde 7 jaar in Etten. Hier liet Vincent zich in 1881 voor het eerst registeren als kunstschilder.

Hier was ook zijn allereerste atelier en hij maakte er honderden schetsen en tekeningen.

De kerk vertelt het verhaal van hoe het allemaal begonnen is.

Bezoek is inclusief een wandelrouteboekje door het centrum: ‘De Ettense Mijl’.

De entree is op Markt 4, www.vangoghkerk.nl (ook voor reserveringen).

Leuk & interessant voor jong en oud! Ga op wereldreis in Etten-Leur in een 10.000 m² grote bamboetuin en ontdek wel 15 verschillende soorten eekhoorns in de natuurlijk ingerichte kooien. Tip: koop een handje hazelnoten, gedroogde rozenbottels, maïssnoepjes of zonnebloempitten en dan kun je de eekhoorns zelf voeren. Bij de kooien staan ook panelen met leuke weetjes.

Bredaseweg 287, www.evenaar.com

Foto: Pierre van Damme

Ga op eekhoornexperience!

Op wat?

Op pad in de Baronie van Breda | PAGINA 11

Molens in De Baronie

Molens in De Baronie van Breda

Etten-Leur: De Lelie

Molens zijn in het landschap nog steeds heel bepalend. Als vertrouwde bakens en herkenningspunten doemen ze vaak als eerst op aan de horizon. Ook in De Baronie is een aantal fraaie exemplaren te bewonderen ĂŠn te bezoeken.

Bavel: De Hoop Korenmolen De Hoop dateert uit 1865. Vijf generaties Van Riel voerden er het molenaarsvak uit. Na honderd jaar bleek dit niet meer rendabel. De molen werd grondig gerestaureerd en is nu een plek voor feesten en partijen.

Schoutenlaan 75, www.korenmolendehoop.nl

Den Hout: De Hoop

Rucphen: De Heimolen

Etten-Leur: De Bisschopsmolen De Bisschopsmolen is een stellingmolen uit 1744, die tot 1959 de functie van korenmolen had. De molen is na een aantal restauraties nog steeds maalvaardig. Zodra de blauwe wimpel op de molen wappert, is iedereen welkom. Meestal is dat op vrijdagmiddag in de even weken en op zaterdag in de oneven weken.

Bisschopsmolenstraat 235, tonagterbos@gmail.com, www.westbrabantsemolens.nl

De Heimolen, die vroeger Broekemolen heette, werd gebouwd in 1844. De oude beltmolen/korenmolen begint aan een nieuw hoofdstuk en krijgt een nieuwe bestemming: kunst, cultuur en horeca. Zo blijft de molen behouden voor de toekomst.

De molen is op donderdagmiddag te bezoeken.

Heimolendreef 24, www.heimolenrucphen.nl

Etten-Leur: De Zwartenbergse Molen Deze poldermolen uit 1889 ligt prachtig aan het water in Etten-Leur Noord. Eigenaar is het Waterschap Brabantse Delta. De molen is op 1e en 3e zaterdag van de maand te bezoeken.

Zevenbergseweg 23, 076-5017525, www.westbrabantsemolens.nl

Foto: Ontdek R.nl

De Hoop is een korenmolen uit 1837. Het is momenteel de enige nog werkende molen in de gemeente Oosterhout. De molen is nog maalvaardig en op afspraak te bezoeken via molenaar Jelle van Daalen.

Ruiterspoor 8, jelle1881@gmail.com, www.molendatabase.nl

Foto: Pierre van Damme

Een korenmolen met een basis uit 1804. De molen deed altijd dienst als korenmolen en schorsmolen. De Lelie maalde tevens beenderen voor de productie van lijm. Sinds september 1998 wordt er weer graan gemalen. De molen (met winkeltje en horeca) is op woensdag- en zaterdagmiddag te bezichtigen.

Geerkade 45, 06-15526452, www.korenmolendelelie.nl

Sprundel: De Hoop

Zundert: De Akkermolen

Ulvenhout: De Korenbloem Foto: Addo Sprangers

De Akkermolen is een open standerdmolen, stamt uit 1625 en staat op een plaats waar al sinds circa 1550 een windmolen staat. In 1794 werd stadhouder Willem V, als Baron van Breda, eigenaar. In 1830 werd de molen particulier eigendom.

De molen is nog steeds maalvaardig en elke eerste zaterdagmiddag van de maand te bezoeken. Neem hiervoor contact op met de VVV in Zundert.

Akkermolenweg 13, www.molendatabase.nl

In een rustige zijstraat van de Sprundelse St. Janstraat staat sinds 1840 deze volledig maalvaardige beltmolen/korenmolen. De molen wordt regelmatig opengesteld voor het publiek en groepsrondleidingen worden op aanvraag georganiseerd. Deze molen, met ‘t Spundels Meulewienkeltje, is op dinsdag te bezoeken.

Molenerf 2, www.molensprundel.nl

Molen de Korenbloem staat al sinds 1835 in Ulvenhout. Zijn huidige vorm en grootte heeft hij sinds 1909. De molen is nog volop in bedrijf. Iedere zaterdag is de Korenbloem geopend. Er is dan ook verkoop van diverse soorten bloem, meel, brood en molenbier.

Molenstraat 23 (ingang Vang tussen huisnummers 8 en 10), 06-20210501, www.molendekorenbloem.nl

| PAGINA 12

De Baronie op 9

8 C

7

Acht Baroniepoorten: ideale locaties om de streek te verkennen

6 B

De streek telt acht zogenoemde Baroniepoorten. Dit zijn locaties die waardevolle natuurgebieden en/of bijzondere cultuurhistorische plekken ontsluiten.

Een Baroniepoort is te herkennen aan de zuil/paal die bij de toegang tot de locatie staat. Bij elke Baroniepoort is ook informatie te vinden over routes in de omgeving. Baroniepoorten zijn dé ideale startpunten voor een fiets- of wandeltocht door de natuur. Er is altijd een horecapunt, voldoende parkeergelegenheid en informatie over de omgeving te vinden.

A - Baroniepoort ’t Pannehûske Baroniepoort ’t Pannehûske - gelegen in de bossen van landgoed Wallsteijn in Achtmaal - is een reis terug in de tijd. Een lang vervlogen tijd die we alleen nog kennen van de sprookjes van oma en de sterke verhalen van opa.

Roosendaalsebaan 4, Achtmaal | 076-5985248 info@pannehuske.nl | www.pannehuske.nl Voorzieningen: Restaurant - ruimte parkeerplaats - terras speeltuin - speelhuisjes - doolhof - huifkartochten - Vlaamse en Oud-Hollandse spellen - GPS-tochten - kruisboogschieten - steptochten. I.s.m. Zundert Events ook Solex rijden, tandem rijden, bubble voetbal, lasergamen etc. op aanvraag.

B - Baroniepoort De Menmoerhoeve Baroniepoort De Menmoerhoeve in Etten-Leur - aan de rand van de natuurgebieden de Vloeiweide en de Pannenhoef - laat je genieten van het bourgondische leven. Buiten recreëren in een landelijke omgeving en genieten van specialiteiten van de boerderij en de streek.

Zundertseweg 66, Etten-Leur | 076-5961602 info@menmoerhoeve.nl | www.menmoerhoeve.nl Voorzieningen: Recreatiebedrijf - grote parkeerplaats - boerderijcamping - restaurant (met veel eigen en streekproducten) - terras - boerengolf - boerenspellen - fietstrein - huifkartocht - kinderboerderij - vlindertuin - vergeten groentetuin - rolstoeltoegankelijk.

C - Baroniepoort De Turfvaart Baroniepoort De Turfvaart in Etten-Leur is een heerlijke locatie aan het water. Aan de ene kant uitkijkend op de Westpolderplas en aan de andere kant op de jachthaven. Gelegen aan de rand van de polder ook een ideale uitvalsbasis voor wandel- en fietstochten, suppen en varen.

Westpolderpad 6, Etten-Leur | 076-5037067 / 06-18553223 info@turfvaart.nl | www.turfvaart.nl Voorzieningen: Restaurant - grote parkeerplaats - snackbar - terras - recreatieplas - jachthaven - passantenhaven - camperplaatsen - rondvaarten - elektrisch oplaadpunt - oeverzwaluwwal - rolstoeltoegankelijk.

1 4 Natuurgebieden 11 Rucphense Heide en Bossen 22 Oude Buisse Heide 33 Gooren & Krochen 44 De Moeren 55 De Pannenhoef 6 De Vloeiweide 7 Het Liesbos 8 Kelsdonk 9 De Berk 10 10 Het Mastbos 11 De Vrachelse Heide 12 12 Boswachterij Dorst 13 13 Het Ulvenhoutse Bos 14 14 De Strijbeekse Heide 15 15 De Chaamse Bossen

D - Baroniepoort Koeckers Baroniepoort Koeckers in Den Hout ligt aan de rand van de Vrachelse Heide en daarmee aan een van de grootste en mooiste mountainbikeparcoursen van Brabant en misschien wel van heel Nederland. Er zijn veel speelmogelijkheden.

Ruiterspoor 71, Den Hout | 0162-455036 denhout@koeckers.nl | www.koeckers.nl Voorzieningen: Restaurant (pannenkoekenhuis) met streekproducten - grote parkeerplaats - terras - oplaadpunt voor elektrische fietsen - verhuur fietsen, e-bike en steps - activiteiten, waaronder adventure golf - buitenspeeltuin - routes.

E - Baroniepoort Sint Catharinadal Baroniepoort Sint Catharinadal in Oosterhout is een bijzondere plek waar bezinning en ontspanning samenkomen. Wees welkom in de Norbertinessenpriorij met zijn slotje, een wijnhuis en een kloosterwinkel. Een heerlijke plek tussen de wijnranken!

Kloosterdreef 3, Oosterhout | 0162 - 45 55 56 info@sintcatharinadal.nl | www.sintcatharinadal.nl Voorzieningen: Klooster - parkeerplaats (lang parkeren en bussen: hoek Monnikendreef-Eikenlaan) - gastenhuis- slotje - wijngaard - wijnhuis - kloosterwinkel - rondleidingen - beperkt rolstoeltoegankelijk.

5

2 A

3

F - Baroniepoort BOS & Co Gelegen aan de rand van Boswachterij Dorst is Baroniepoort BOS & Co een heerlijke plek. Met een open stuifzandgebied, een kunstroute voor wandelaars en een van de best gewaardeerde mountainbike-tracks van Nederland heeft deze bosrijke locatie (de opvolger van de Seterse Hoeve) veel te bieden.

Vijf Eikenweg 56, Oosterhout | 0161-411707 info@bosenco.com | www.bosenco.com Voorzieningen: Grote parkeerplaats (ook bussen) - fietsenstalling - fietsenoplaadpunt - fietsenverhuur (ook atb) - restaurant - terras speeltuintje - rolstoelvriendelijk - toilet voor mindervaliden - diverse voorzieningen voor fietsers/mountainbikers - routes.

G - Baroniepoort ’t Smokkelaartje Baroniepoort ’t Smokkelaartje in Strijbeek is de uitgelezen locatie om de Strijbeekse Heide en omgeving te verkennen en de ‘smokkelsfeer’ te proeven.

Goudbergseweg 8, Strijbeek | 076-5611215 smokkelaartje@gmail.com | www.hetsmokkelaartje.nl Voorzieningen: Restaurant (met streekproducten) - grote parkeerplaats - terras - buitenspeelplaats - binnenspeelgelegenheid/ ballenbak/schatkist - smokkelgrot - rolstoeltoegankelijk.

Op pad in de Baronie van Breda | PAGINA 13

de kaart D

11

VVV’s & Toeristische Informatiepunten Alphen-Chaam Organisatie: Toerisme De Baronie Website: toerismedebaronie.nl E-mail: info@toerismedebaronie.nl Telefoon: 06-44992076 Infopunten/Folderposten: Grand Café & Restaurant De Kloostertuin, Heuvelstraat 3, Alphen Café Zaal Welkom, Stationstraat 57, Alphen Grand-café Het Wapen van Galder, Galderseweg 18, Galder Pannenkoekenrestaurant ’t Smokkelaartje, Goudbergseweg 8, Strijbeek De Steengroeve, Industriestraat 24, Chaam Sport- en schoenhandel vd Buys, Dorpsstraat 32, Chaam Esso Michielsen, Baarleseweg 43, Chaam

E 12 F

10

Baarle-Nassau en Baarle Hertog Organisatie: Toerisme Baarle-Nassau-Hertog Website: www.toerismebaarle.com E-mail: info@toerismebaarle.com Telefoon: 013-5079921 Bezoekadres: Singel 1, Baarle-Nassau

13

14 G

Breda Organisatie: Breda Marketing Website: welkominbreda.nl E-mail: info@vvvbreda.nl

15

Etten-Leur Organisatie: Toeristisch Informatiepunt Etten-Leur Website: www.etten-leurcityapp.nl E-mail: etten-leur@stappen-shoppen.nl Telefoon: 076-5019788 Bezoekadres: Markt 4, Etten-Leur

Kaart: De Legendejagers

H

H - Baroniepoort Ponderosa Baroniepoort Ponderosa is een veelzijdig recreatiepark, in het groen tussen Alphen, Chaam en Baarle-Nassau. Hier vind je een zwembad met een glijbaan van 60 meter, stroomversnelling en bubbelbank. Of crossen op de superstoere pumptrackbaan, een kruising tussen een fietscrossbaan en skatepark.

Maaijkant 26, Ulicoten | 013-5199391 info@ponderosa.nl | www.ponderosa.nl

Foto: Pierre van Damme

Voorzieningen: Recreatiepark - ruime parkeerplaats - restaurant & terras Rosa - camping - binnenzwembad - pumptrackbaan speeltuin - oplaadpunt voor fietsen - fiets- en wandelkaarten (ook speciaal voor kinderen) - rolstoeltoegankelijk.

De Legendejagers In samenwerking met LandStad De Baronie brengen de Legendejagers bij de Baroniepoorten oude verhalen van De Baronie tot leven. Elke Baroniepoort heeft een unieke legende. Ze brengen de rijke historie van onze streek weer tot leven. Scan de QR-code op de paal/zuil bij de entree van de locatie en je hoort het hele verhaal. Heb je geen QR-scanner op je mobiele telefoon? Loop dan even naar binnen.

Acht legenden, sagen en volksverhalen • Achtmaal: ‘t Pannehûske (A): De Schat op de Buissche Heide • Etten-Leur: De Menmoerhoeve (B): Stalkaarsen op de Pannenhoef • Etten-Leur: De Turfvaart (C): De List met het Turfschip • Den Hout: Hét Pannenkoekenrestaurant Koeckers (D): Het Mirakel van Oelbert • Oosterhout: Sint Catharinadal (E): Het Verhaal van de Heilige Driehoek • Oosterhout: BOS & Co (F): Verhalen in de Seterse Hoeve • Strijbeek: Het Smokkelaartje (G): De Brandende Herder • Ulicoten: Camping Ponderosa (H): Een Winters Wonder De Legendejagers organiseren ook veel activiteiten voor kinderen. Kijk eens op www.legendejagers.nl

Gilze en Rijen Organisatie: Toerisme De Baronie Website: www.toerismedebaronie.nl E-mail: info@toerismedebaronie.nl Telefoon: 06-44992076 Infopunten/Folderposten: Lunchroom SmaakLokaal, Wilhelminaplein 26-29, Rijen Wachtruimte NS-station Rijen Café ’t Engeltje, Schoolstraat 3, Molenschot Restaurant De Huyskamer, Bisschop de Vetplein 9, Gilze Oosterhout Organisatie: VVV Oosterhout Website: proefoosterhout.nl E-mail: info@vvvoosterhout.nl Telefoon: 085-7441102 Bezoekadres VVV: Torenstraat 8, Oosterhout Rucphen Organisatie: Gemeente Rucphen Website: www.ontdekR.nl E-mail: s.peeters@rucphen.nl Telefoon: 0165-349500 Informatiepunten/Folderposten: Gemeentehuis Rucphen Eetcafé ’t Ossekopke Rucphen Gasterij De Posthoorn Rucphen Stichting Agora Rucphen Plus Manniën Rucphen SnowWorld Rucphen De Trapkes Sprundel Zundert Organisatie: VVV Zundert Website: www.vvvzundert.nl E-mail: vvv@vangoghhuis.com Telefoon: 076-5978590 Bezoekadres VVV: Markt 26-27, Zundert

| PAGINA 14

In De Baronie bevindt zich een groot aantal musea. De meeste belichten onze cultuurhistorie en vertellen het verhaal van de streek. Op deze pagina een beknopt overzicht. Ga voor nog meer musea te rade bij de plaatselijke VVV of het toeristisch informatiepunt in de betreffende gemeente.

ACHTMAAL Militair Historisch Museum Hier zie je een uitgebreide collectie Amerikaanse uniformen, voertuigen, wapens en andere gebruikte materialen uit de periode 1940-1945. Tevens tal van voorwerpen van de soldaten van de 104e Infanteriedivisie, ‘The Timberwolves’, de bevrijders van de gemeente Zundert.

Nieuwmoerseweg 2c, www.militairhistorischmuseumachtmaal.nl ALPHEN Oudheidkundig Streekmuseum Deze voormalige Hervormde kerk werd gebouwd in 1820. Het opvallende witte bakstenen kerkje was tot 1937 in gebruik als kerk. Sinds 1959 is er het Oudheidkundig Streekmuseum Alphen gevestigd, een cultuurhistorisch museum dat ‘Het verhaal van Alphen’ vertelt. Hier kun je ook alles te weten komen over de Tempeliers. De Tempelorde of Orde der Tempeliers was een spraakmakende katholieke monniksorde, ontstaan tijdens de kruistochten in 1118. Alphen vormde in die tijd een belangrijk strategisch punt.

Baarleseweg 1, wwww.streekmuseumalphen.nl BREDA Stedelijk Museum Stedelijk Museum Breda is het jongste stadsmuseum van Nederland.

Het museum is een ideaal vertrekpunt als je de geschiedenis en de kunst van Breda en omgeving wil beleven en ontdekken. Het museum biedt een variatie aan tentoonstellingen waaraan vaak ook kinderactiviteiten gekoppeld zijn. Speciaal voor gezinnen is er de Nassauwandeling: een speurtocht door zowel het museum als het Bredase centrum.

Boschstraat 22, www.stedelijkmuseumbreda.nl Miniaturen- en Poppenhuismuseum In het poortgebouw van het Bredase Begijnhof vind je een verrassende collectie handgemaakte poppenhuizen. Het leven van alledag in miniatuur, maar ook bekende Bredase locaties als het Begijnhofkerkje en Holland Casino, twintig huisjes in Anton Pieckstijl en het poppenhuis van de joodse Marjan Drukker, slachtoffer van de Tweede Wereldoorlog.

Catharinastraat 23, www.cultuurbehoudbreda.nl Bierreclame Museum In het Bierreclame Museum vind je de grootste verzameling oude bierreclames van de wijde omtrek (Europa). Uiteraard kun je hier ook diverse bieren proeven.

Haagweg 375, www.bierreclamemuseum.nl CHAAM Acht van Chaam Museum In dit museum zijn unieke filmbeelden uit de jaren dertig van de vorige eeuw te zien van Nederlands oudste wielersportevenement.

Er is beeldmateriaal van de vedetten die sinds 1933 in Chaam aan de start stonden. Bel voor een bezoek 06-21813075.

Café ‘t Chaamsche Wapen, Dorpsstraat 44-46, www.achtvanchaam.nl/de-acht/museum ETTEN-LEUR Streekmuseum Etten+Leur Gevestigd in het fotogenieke St. Paulushofje (uit 1681). Centraal staat een collectie gebruiksvoorwerpen uit de regio uit de afgelopen

150 jaar. Bijzonder is onder andere de boerenkamer uit de tijd van Vincent van Gogh en een ruimte die herinnert aan de eerste vlucht van een gemotoriseerd vliegtuig in Nederland. In het museum is ook een deel van de collectie van het voormalige Huysmuseum ondergebracht. Dat biedt een blik op de geschiedenis van de psychiatrie (in Etten-Leur).

Markt 53-61, www.streekmuseumettenleur.nl Nederlands Drukkerij Museum De hele geschiedenis van de boekdrukkunst vanaf 1445 is te zien in dit bijzondere museum. Oude drukpersen, drukletters en de verschillende manieren van boekbinden komen aan bod.

Leeuwerik 8, www.nederlandsdrukkerijmuseum.eu Natuurmuseum IVN Vogel en Natuurbescherming Etten-Leur e.o. houdt het hele jaar door voor jong en oud activiteiten, zoals workshops en natuurwandelingen. Alle activiteiten komen samen in dit museum met fraaie diorama’s. Op afspraak te bezoeken.

Lange Brugstraat 61, www.ivn-etten-leur.nl Stoommachines - Het Van Oschmuseum In dit privémuseum is een geweldige collectie oude (gereviseerde) stoommachines, stoomtractoren en scheepsmotoren te zien. Alleen tijdens de zogenoemde draaidagen kun je ze werkend bewonderen.

Achter de Molen 108, www.hetvanoschmuseum.nl Zagerij en Klompenmakerij Museum Een beetje ‘verstopt’ in het buitengebied. Hier kom je alles te weten over oude ambachten en het boerenleven van begin 1900.

Schuitvaartjaagpad 179, www.zagerij-klompenmaker.nl GILZE Museum Dè wascht en strèkt Wassen en strijken uit de vorige eeuw en een grote verzameling van strijk- en wasattributen van vroeger. Geopend op afspraak.

Nieuwstraat 96, www.waschtenstrekt.nl Het Gils Museum Gevestigd in de voormalige smederij van Van Puijenbroek vertelt dit museum over de geschiedenis van Gilze. Geopend op afspraak.

Oranjestraat 31, 0161 451 755.

OOSTERHOUT Brabants Museum Oud Oosterhout Terug in de tijd. Het Museum bestaat uit een miniatuurpark met 270 miniaturen, een originele Vlaamse schuur met oude ambachten en een binnenmuseum met compleet ingerichte kamers, waaronder een woonkamer, een authentieke drukkerij, een burgemeesterskamer en zelfs een compleet schooltje.

Er is ook een winkeltje met Oud-Hollands snoepgoed.

Bredaseweg 129, www.brabantsmuseumoudoosterhout.nl Bakkerij Museum Oosterhout Leuke activiteiten tussen de speculaasplanken, taartvormen, marsepein- en suikervormen. De geur van versgebakken broodjes en koek komt je tegemoet. Alleen toegankelijk na reservering.

Klappeijstraat 47-49, www.bakkerijmuseumoosterhout.nl Speelgoed en Carnavalsmuseum Op Stelten Een modern museum vol speelgoed uit vroeger tijden. Via de speelgoedkast kom je in de verschillende zalen, waaronder het Poppenparadijs. Bij Stoer Speelgoed kunnen de spectaculaire Meccano bouwwerken en de houtfabriek in beweging gezet worden. In de zaal De Voorstelling Begint kun je in het theatertje plaatsnemen voor een

Foto: Toerisme De Baronie

Foto: Toerisme De Baronie

Musea in De Baronie van Breda Foto: René de Wit

Musea in De Baronie

verrassende toverlantaarnvoorstelling. En in het carnavalsmuseum kom je van alles te weten over het carnaval. Z andheuvel 51, www.speelgoedmuseum.nl PRINCENHAGE Princenhaags Museum De collectie bestaat uit documenten, foto’s en voorwerpen die betrekking hebben op de cultuur, leefgewoonten en historie van Princenhage. Haagweg 33, www.princenhaagsmuseum.nl PRINSENBEEK Mobilisatiemuseum Weest op uw hoede Dit museum geeft informatie over de mobilisatie en de strijd van het Nederlandse leger in de periode 1939-1940.

Kapelstraat 30, www.weestopuwhoede.nl RIJEN Museum Vliegbasis Gilze-Rijen De vliegbasis beschikt over een interessant museum (de zogenoemde traditiekamer) dat (beperkt) open is. De collectie toont de geschiedenis van de vliegbasis en haar rol in de ontwikkeling van de Nederlandse luchtvaart en bestaat uit foto’s, documenten, militaire uitrusting, vliegtuiguitrusting en -onderdelen, meet- en communicatieapparatuur en een enorme collectie rotorbladen, straalmotoren en schietstoelen. Ook zie je er vliegtuigmodellen (onder andere van de bekende Spitfire), diorama’s en maquettes. Rijksweg 121 in Rijen, (0161) 296450, www.kluhv.nl en www.toerismedebaronie.nl RIJSBERGEN Streekmuseum De Karkooi Dit museum ligt op het terrein waar jaarlijks de Boerendag wordt gehouden en biedt een kijkje in het boerenleven van vroeger, waaronder een prachtige replica van een oude boerderijkeuken.

Tiggeltsebergstraat 3, www.boerendagrijsbergen.nl/karkooi RUCPHEN Openluchtmuseum Heemtuin Rucphen Deze natuur- en landschapstuin met zo’n 400 soorten wilde bloemen en diverse miniatuur-landschappen is een waar openluchtmuseum.

Baanvelden 12, www.heemtuinrucphen.nl SINT WILLEBRORD Streekmuseum ’t Oude Platteland ’t Oude Platteland is een leuk streekmuseum dat inzicht geeft in het leven rond 1900, met betrekking tot wonen en werken op het platteland. Naast een bezoek organiseert ’t Oude Platteland ook diverse activiteiten voor jong en oud.

Roosendaalseweg 39, www.oudeplatteland.nl ULVENHOUT Museum Paulus van Daesdonck Gevestigd in een boerderijtje uit 1903. Op de begane grond bevinden zich een oude keuken met kelder, een huiskamer, café annex winkel en een opkamer. Op de bovenverdieping een schoollokaaltje, een hoek over het rijke Roomse leven, elektra, landbouwwerktuigen, gereedschappen, gebruiksvoorwerpen en archeologische vondsten.

Pennendijk 1, www.paulusvandaesdonck.nl ZUNDERT Cultuurhistorisch Centrum De Weeghreyse Een schat aan informatie over de geschiedenis van het dorp en de gemeente Zundert en de kerkdorpen Achtmaal, Wernhout, Klein-Zundert en Rijsbergen. Deze geschiedenis wordt gepresenteerd in een permanente tentoonstelling en wisselende exposities.

Markt 23, www.deweeghreyse.nl

Op pad in de Baronie van Breda | PAGINA 15

Dagje uit in De Baronie

Beleef religieus erfgoed in Gemeente Rucphen Het dorp Sprundel behoort tot de oudste kernen van De Baronie. Het dorpsbeeld wordt bepaald door de toren van de St. Johannes de Doperkerk, die dateert uit de vijftiende eeuw.

Via het gezellige dorpsplein bij de kerk kan een rondgang door het Fatimapark worden gemaakt, met een bezichtiging van de Geheimen van de Rozenkrans, een uniek stukje religieus erfgoed.

Informatie is verkrijgbaar bij De Trapkes, KloosterpleinHertogstraat, Sprundel, www.beleefsprundel.nl

Foto: ontdek R

Fietsroute tip ‘Typisch Sprundel’: een mooie bewegwijzerde fietstocht van 30 kilometer door Sprundel en het landschappelijke, rustige en natuurlijke buitengebied van dit dorp. Informatie bij De Trapkes.

Eveneens hier verkrijgbaar: de 5 Sprundelse Kuierpadjes en 4 Meule-ommekes.

Nieuw: Sint Franciscusroute Rucphen Een splinternieuwe route van 38 kilometer die op 4 oktober 2020 (de Patroonheiligedag van Sint Franciscus van Assisi) wordt gepresenteerd. De route is een pelgrimstocht langs de religieuze erfgoedpareltjes en de mooie natuur van de vijf kerkdorpen in de gemeente Rucphen.

Startpunten: Sprundel (Dorpshuis De Trapkes, Kloosterplein aan

de Hertogstraat), Sint Willebrord (processiepark, ingang aan de Dorpsstraat), Zegge (kapel op het Dorpsplein aan de Onze Lieve Vrouwestraat), Rucphen (kerk in het centrum aan de Raadhuisstraat) en in Schijf (kerk in het centrum aan het Oud Kerkpad).

Alle kerken in de Gemeente Rucphen zijn op 4 oktober te bezichtigen, www.ontdekR.nl

Bedevaartsoord Zegge Zegge staat bekend als bedevaartsoord met als grote trekker de kapel in de Onze Lieve Vrouwestraat. In de maand mei wordt deze kapel doorgaans door duizenden mensen bezocht en is hier ook een processie. De verering concentreert zich op het Mariabeeld dat voorin de kapel staat, dat uit 1690 dateert en in de stijl is van de Renaissance.

Processiepark Sint Willebrord Sinds 1885 is Sint Willebrord een bedevaartplaats. In dat jaar werd een indrukwekkende Lourdesgrot gebouwd. De Sint-Willibrorduskerk is een rooms-katholieke kerk en een nabootsing van de basiliek in Lourdes. Het Processiepark achter de kerk is in 2010 prachtig gerenoveerd, waarbij oude padenstructuren zijn hersteld en beplantingen zijn vernieuwd. In het voorjaar van 2012 zijn er nieuwe kruiswegstaties aangebracht. Het geheel van Lourdeskerk, park en Mariagrot mag met recht weer een bedevaartsoord genoemd worden.

Pastoor Bastiaansensingel 32, Sint Willebrord, www.ontdekR.nl

Fietsroutekaart ‘Baronie op de fiets’: Van Nassau tot Van Gogh & Spinola

Van Gogh Nationaal Park In 2016 hebben diverse organisaties in Brabant het initiatief genomen om een zogenoemd ‘Nationaal Park van wereldklasse’ te ontwikkelen: het Van Gogh Nationaal Park.

Deze leuke fietsroutekaart leidt fietsers langs de route Van Nassau tot Van Gogh: een 20 kilometer lang traject van ongeveer een uur met diverse eyecatchers!

Langs het prachtige, kronkelende riviertje de Aa of Weerijs fiets je langs open velden, bossen, aardbeien- en boomkwekerijen. In Breda begint de route bij de Bernardbrug (Vredenburchsingel), waar de Aa of Weerijs in de Singel uitmondt. Ze kruist de zuidelijke rondweg en gaat via het buurtschap Effen door de Krabbebossen tot aan de Bakkebrugstraat (nabij Stuivezand).

Het fietspad - dat stad en platteland verbindt - is een absolute aanrader!

SJEZEN MET SPINOLA Naast de route Van Nassau tot Van Gogh staat op de kaart de route Sjezen met Spinola uitgestippeld. Deze route langs o.a. Terheijden en Teteringen is 53 kilometer lang en duurt ongeveer drie uur. Een mooie gelegenheid om mensen meer te laten genieten van het landschap rond Breda, zodat - zeker in deze tijd - mensen niet alleen de stad in trekken, maar ook lekker de ruimte opzoeken van de omgeving.

Gratis verkrijgbaar bij de VVV en het raadhuis in Zundert, het stadskantoor in Breda en het Toeristisch Informatiepunt in Etten-Leur. Je kunt ‘m ook gratis downloaden van www.landstaddebaronie.nl

Van Gogh Brabant Fietsroute De prijswinnende Brabantse Van Gogh Fietsroute doorkruist met diverse lusjes ook een groot deel van De Baronie.

De routes zijn verkrijgbaar bij onder andere de VVV in Zundert en het Toeristisch Informatiepunt in Etten-Leur.

Ook diverse landschappen in De Baronie, zoals het Markdal, Liesbos, de Pannenhoef en Oude Buisse Heide, maken onderdeel uit van dit park van de toekomst. Internationaal onderscheidt het park zich vanwege de combinatie van bijzondere natuur én de tastbare erfenis van Vincent van Gogh: plekken waar hij woonde en die hij bezocht om te tekenen en schilderen. De Baronie maakt straks deel uit van dit openluchtmuseum, maar je kunt er nu al volop van genieten!

Volg de ontwikkelingen op www.vangoghnationaalpark.nl

Family-fun in De Baronie

Er gezellig op uit met het hele gezin!

Bossen, parken, speeltuinen, recreatieplassen, klimparcoursen en escaperooms.

De Baronie van Breda heeft veel leuke uitjes te bieden. De keuze is reuze!

Overdekte speeltuinen Breda: Kabonk Kabonk is onze nieuwste aanwinst. Dit hoogste speelpark van Europa vind je bij Breepark in Breda. Zeven verdiepingen speelplezier, 200 meter glijbaan en een pannenkoekenrestaurant: het Pannenkoekwaus. Bavelseparklaan 8, www.kabonk.nl Breda: Avontura Bij Avontura zie je overal speelpleinen met een eigen thema.

Vanaf de klimvulkaan kun je alles mooi overzien.

Terheijdenseweg 500, www.optisport.nl/locaties/avonturabreda

Foto: Breda Marketing

De Uitvindfabriek: avonturen beleven in een oude snoepfabriek

Rijsbergen: Bizzy Hier ga je lekker uit je dak! Binnen en buiten. In een reusachtige speelboom kun je op takken en in netten klimmen en razendsnel naar beneden glijden over de mega-free-fall-glijbaan. Ben je moe van al dat spelen? Dan kun je lekker uitrusten in de grotevogelnest-schommel. Je kunt hier ook kamperen.

Oekelsestraat 2A, www.bijbizzy.nl

Chaam: Het Groeverbos De allernieuwste binnenspeeltuin van De Baronie.

Industriestraat 24, www.steengroeve.nl Dorst: Haasje Over Bij recreatiepark ’t Haasje bevindt zich een grote binnenspeeltuin met het thema ‘Boerderij’. Kinderen t/m 12 jaar kunnen heerlijk klauteren, klimmen en spelen en voor de allerkleinsten is er een speciale peuterzone. Vijf Eikenweg 45, www.haasjeover.com

Reptielenhuis De Aarde: ontdek de wereld van de reptielen en amfibieën

Rucphen: Speelboerderij Den Scherpenberg Zowel binnen als buiten een wereld aan spel- en speelmogelijkheden en heel veel dieren.

Scherpenbergesebaan 53, www.denscherpenberg.nl

Happy Station: gek op Playmobil!

Wil jij ook wel eens een slang vasthouden, helpen met het voeren van hagedissen of een krokodil van dichtbij bekijken?

Reptielenhuis De Aarde is een van de kleinste (600 vierkante meter) officiële dierentuinen van Nederland.

Aardenhoek 26A Breda, www.deaardebreda.nl

Als je gek bent op Playmobil, moet je hier geweest zijn.

Zoveel Playmobil zag je nog nooit bij elkaar.

Alles staat uitgestald in prachtige diorama’s op het Bredase station (zijde Belcrum).

Happy Station heropent op 11 juli 2020. www.happyplaymobil.nl

Foto: Breda Marketing

Foto: Toerisme De Baronie

De Uitvindfabriek is een experience center in de voormalige snoepfabriek De Faam, vooral gericht op kinderen van 6 tot 14 jaar. Bij dit creatieve uitje maak je bijvoorbeeld filmpjes, experimenteer je met 3D-printers of knutsel je met afvalmaterialen. En bij mooi weer kun je ook in de tuin aan de slag.

Terheijdenseweg 64 Breda, www.uitvindfabriek.nl

Gilze: Speelboerderij De Vossenberg Een riante buitenspeeltuin met speeltoestellen voor alle leeftijden.

Alles in de stijl van ‘de vos’. Klimrekken, schommels, wippen, trampolines, een kabelbaan, een fietscrossbaan en… de Sona: een interactief computerspel-toestel.

Tilburgsebaan 42, www.devossenberg.net Molenschot: Kids Wonderland Een binnen-buiten avonturenpark voor kinderen tot en met twaalf jaar. Glijbanen, trampolines, een spannende lasergame en veel meer.

Molenschotsebaan 21, www.kidswonderland.nl

Breda: Joepie Joepie is een grote binnenspeeltuin met onder andere ballenbakken, klimrekken en speeltoestellen.

Terheijdenseweg 514, www.joepie.nl

‘Het hoogste speelpark van Europa ligt in De Baronie!’

Foto: Toerisme De Baronie

| PAGINA 16

Hutten bouwen, ravotten, klimmen en met water kliederen. Welk kind houdt daar nou niet van?

Breda: Speelbos Boeverijen In het gratis Speelbos Boeverijen in het Mastbos kun je in bomen klimmen, hutten bouwen, kliederen met water of zand en nog veel meer. Dieper in het bos vind je het kasteel met gracht en touwbrug en de heksenkring. Het Speelbos bevindt zich tegenover Kasteel Bouvigne. Tip: Ga na het speelbos heerlijk eten of borrelen bij het vlakbij gelegen eetcafé de 7 heuveltjes met super leuke speeltuin.

Chaam: De Steengroeve Aan de rand van het Chaamse bos ligt dagrecreatie de Steengroeve. Voor iedere leeftijd is er wel een geschikte activiteit. Een fietstocht door het bos op de Truusje Trap Skelterfietsen, een rondje

midgetgolf spelen op de 18 holes baan of schieten op de handboogschietbaan. Voor de allerkleinsten is er het kabouterbos.

Of kom lekker klimmen en klauteren in de nieuwe binnenspeeltuin het Groeversbos.

Industriestraat 24, www.steengroeve.nl Baarle-Nassau: Baarle Outdoor Ben je op zoek naar een leuke groepsactiviteit in Baarle of omgeving? Een activiteit waarin samenwerken en avontuur gecombineerd worden met een hoge dosis fun? Dan moet je hier zijn! Ook voor fietsenverhuur is dit een prima adres.

Bredaseweg 5, www.baarle-outdoor.nl

Foto: Steketee

Outdoor: spelen, vuil worden en niet bang zijn

Rucphen: Steketee Steketee Outdoor Centrum is uitgegroeid tot hét Outdoor Centrum van Zuid Nederland, met activiteiten voor alle leeftijden. Bij Steketee kun je terecht voor stoere en leuke activiteiten voor kids en tieners en voor teamuitjes. Van (kinder)survival, mountainbiken, paintball, airsoft en boogschieten tot het spel Jackass. Nieuw zijn bijlwerpen en Expeditie Robinson. Een geweldige locatie voor een waanzinnig dagje uit!

Gastelsebaan 18-A, www.steketeeoutdoor.nl

Op pad in de Baronie van Breda | PAGINA 17

Family-fun in De Baronie

Varen in De Baronie De Baronie is rijk aan water. Varen is een prachtige en ontspannen manier om van de omgeving te genieten. Kijk voor meer inspiratie ook eens op: www.vareninbrabant.nl

Minigolf,

Breda: de singels Tijdens een boottochtje over de singels ontdek je pas echt hoe relaxt en groen Breda is. Verrassend om Breda van deze andere kant te zien! Er zijn veel mogelijkheden voor rondvaarten. Sommige tochten gaan wel tot Boeimeer of het Markdal. Informatie: www.welkominbreda.nl, www.rondvaartbreda.nl of www.bootjevaren.nl. Behalve een rondvaart, kun je natuurlijk ook zelf een sloep huren (zonder vaarbewijs), bijvoorbeeld via www.beleefbreda.nl Etten-Leur: Leursche Vaart & De Mark Trossen los en varen maar! De MPS (Motor Passagiers Schip) Brabant vaart in principe het hele jaar door voor rondvaarten vanaf Baroniepoort De Turfvaart in Etten-Leur. MPS-Brabant is een uniek schip, gebouwd in 1925 als vrachtschip en in de jaren ’80 omgebouwd tot luxe partyschip om in Parijs onder de naam

Liberty Bell passagiers van en naar cruiseschepen te vervoeren.

Eind jaren ’80 voer de Brabant in de Biesbosch en in 2012 werd De Turfvaart in Etten-Leur zijn vaste thuishaven. Je kunt ook een sloep huren voor tochtjes (zonder vaarbewijs) over de Leursche Vaart en achterland. Informatie en reserveringen: 06-18553223, info@turfvaart.nl, www.turfvaart.nl Oosterhout / Drimmelen: De Biesbosch Voor natuurliefhebbers is een boottocht door de Biesbosch een fantastisch dagje uit. De schepen van Zilvermeeuw voeren iedereen mee over de smalle en brede kreken van dit uitzonderlijke natuurgebied. Wist je dat hier bevers leven? In de haven van Drimmelen kun je ook allerhande sloepen huren om zelf te varen.

Biesboschweg 2 in Drimmelen. bij VVV Oosterhout, 085-744 1102, info@vvvoosterhout.nl

De natuur is leuk én leerzaam!

Kinderen zijn dol op de natuur, willen graag bewegen, buiten zijn en ontdekken. We tippen enkele locaties die niet alleen leuk zijn, maar ook interessant en leerzaam.

GLOWGOLF Minigolf in een waanzinnig decor. Je speelt het spel tussen ijsberen, orca’s en pinguïns. Je waant je op de Noordpool. De baan met 18 holes is verlicht met fluorescerende blacklights.

De banen, ballen en alle dieren geven licht en komen zo bijna tot leven! Baanvelden 13 (onderdeel van SnowWorld) Rucphen, www.glowgolf.nl INDOOR ADVENTURE MIDGETGOLF Ga op avontuur op deze 18 holes indoor midgetgolfbaan. Je maakt een reis over de wereld, vliegt door naar de jungle, gaat op avontuur in Mexico en eindigt in de rimboe van Afrika.

Wildertstraat 31 Chaam, www.brasserij-offcourse.nl

Speurneuzen gezocht!

Er valt voor gezinnen heel wat te ontdekken in De Baronie. Maar soms moet je wel even zoeken. En een beetje puzzelen.

Foto: Clema van Bekhoven

Foto: Breda Marketing

maar dan net even anders

De BijenBoerderij in Strijbeek Leer alles over bijen en imkeren in het prachtige Markdal in Strijbeek. De BijenBoerderij is een gerenommeerd bijencentrum dat bestaat uit een bijenstal met een drachtplantentuin vol stuifmeelen nectarrijke planten en een winkel.

Strijbeekseweg 62A in Strijbeek, www.bijenboerderij.nl

Oosterhout: Bombast Speurtocht Bombast, de vrolijke, gezellige en rebelse nar die ooit in Oosterhout leefde, is door een vloek onder de stad verdwenen. Ga jij ‘m vinden?

Een gezellige speurtocht aan de hand van doe- en denkopdrachten.

Verkrijgbaar bij de VVV Oosterhout, Torenstraat 8, www.proefoosterhout.nl

Vogelrevalidatiecentrum in Zundert VRC Zundert is hét opvangcentrum voor inheemse vogels en zoogdieren in Brabant. Dit is een plek waar jaarlijks ruim 6.000 dieren opgevangen worden die in de problemen zijn gekomen. In de tuin kun je rondstruinen, diverse vogels zien en van alles leren over de natuur. Luitertweg 36A in Zundert, www.vrczundert.nl

Baarle-Nassau: ‘Stiekem over de grens….’

Met deze kinderpuzzeltocht lopen de kinderen aan de hand van vragen en opdrachten langs de belangrijkste bezienswaardigheden van Baarle. Een speels en leerzaam tochtje.

Verkrijgbaar Toerisme Baarle, Singel 1, Baarle-Nassau, www.toerismebaarle.com

Robin Hood avonturenpad in Rucphen In de Rucphense Bossen kunnen kinderen een route lopen en spelenderwijs kennis maken met de natuur. Er zijn in totaal 17 palen in het bos geplaatst waar opdrachten uitgevoerd kunnen worden. De kinderen kunnen hier ook lekker spelen in het kasteel van Robin Hood.

Gasterij de Posthoorn, Pierestraat 16 in Rucphen www.campingdeposthoorn.nl

Foto: ontdek R

De Heemtuin in Rucphen De Heemtuin Rucphen behoort met wel 400 soorten wilde bloemen al jaren tot een van de allermooiste wilde plantentuinen van Nederland en Vlaanderen. De tuin is twee hectare groot en er is maar liefst een kilometer aan wandelpad. Er zijn verschillende leefgebieden ingericht: van heide tot vennen, van houtwal tot korenakker en van bosjes tot puitenkuil. De tuin en ‘t Gebouwke zijn ook toegankelijk voor rolstoelen en scootmobielen. De heemtuin heeft een uitgebreid educatief programma en is dus leuk voor jong en oud. Er zijn ook (groeps)rondleidingen mogelijk (vooraf reserveren) en zijn er heerlijke biologische dranken verkrijgbaar.

Baanvelden 12, Rucphen, www.heemtuinrucphen.nl

| PAGINA 18

Family-fun in De Baronie

Escaperooms: beleef spannende avonturen en los samen de mysteries op Regio De Baronie telt tal van leuke en uitdagende escaperooms. In een escaperoom word je met meerdere mensen, soms in groepen, in een ruimte gezet waar ‘puzzels en raadsels’ aanwezig zijn die jij moet zien te ontdekken en oplossen binnen een bepaalde tijd. We pikken er een paar voor je uit.

Escaperoom ‘Het Douanekantoor’ in Baarle Welkom in het Baarle van 1937. Te midden van uitgestrekte landerijen, bolle akkervelden en eindeloze zandpaden sluipen smokkelaars hier over de grens. Tabak, drank, koffie en boter zijn dan ook populaire smokkelwaar. Pas op dat je niet gepakt wordt!

Singel 3, Baarle-Nassau, www.escape-room-baarle.nl

Escaperoom ‘Het Regiment’ in Etten-Leur Het jaar 1815. Willem I wordt tot koning gekroond van de Noordelijke en Zuidelijke Nederlanden (België). Maar de Belgen zijn opstandig. Hoe ga jij je uit deze penibele situatie redden?

Grauwe Poldervoetpad 6, Etten-Leur, www.escaperoomettenleur.nl

Prison Escape in Breda Een real life game waarbij je in de schoenen staat van een gevangene. Je wordt opgesloten in de zwaarbewaakte Koepelgevangenis in Breda met maar één doel: ontsnappen!

Kloosterlaan 168, Breda, www.prisonescape.nl

Try to Escape in Rucphen Try2Escape is gevestigd bij SnowWorld.

Hier zijn twee escaperooms: De Dopingkamer en Het Reisbureau van de maffia.

Baanvelden 13, Rucphen, www.try2escape.nl

Villa BreTil en Escaperoom Rijen in Rijen Escaperoom Villa BreTil bevindt zich in een oude villa in Gilze-Rijen. De locatie nabij de vliegbasis heeft verschillende kamers, met de unieke sfeer van de jaren ’40.

Julianastraat 8 in Rijen, www.villabretil.nl In Escaperoom Rijen moet het geheim van een kunstroof ontmanteld worden. Een bijzondere en grote escaperoom bij Camping d’n Mastendol.

Oosterhoutseweg 7-13, Rijen, www.escaperoomrijen.nl

Waterpret! Recreatieplassen in De Baronie Recreatieplas ’t Zand Lente, zomer, herfst of winter. In ieder seizoen laat recreatieplas ’t Zand en de daarbij behorende bossen zich weer van een andere kant zien. Hier kun je naar hartenlust wandelen, fietsen of zwemmen. Super mooi hier!

Recreatiegebied ‘t Zand, Fransebaan, Alphen, www.tzand.nl Recreatieplas Galderse Meren De Galderse Meren is een gebied met recreatieplassen ten zuiden van Breda. Tussen de twee plassen loopt de A58. Bij de Noordplas bevindt zich een naturistenstrand. De grootste en oudste plas ligt ten zuiden van de snelweg. De Zuidplas is een populaire plek. In een deel kun je ook duiken en surfen.

Handige tip: als je op een warme dag een appje stuurt naar 06-11709015 weet je meteen of het niet te druk is!

Rijsbergsebaan/Oude Rijsbergsebaan- Moerstraat, Breda, www.breda.nl

Tropisch eiland in de Stille Zuidzee?

Nee hoor! Galderse Meren in De Baronie

Natuurbad De Kuil Het zwemgedeelte is afgebakend met boeien en onderverdeeld in sectoren met wisselende diepten. Er is toezicht door professionele badmeesters en vrijwilligers. Het zwembad heeft een ligweide en een ligstrand. Voor de kinderen is er een speelweide met speeltoestellen en diverse speelattributen voor in het water.

Weimersedreef 16A Prinsenbeek, www.dekuilprinsenbeek.nl

Foto: VVV Oosterhout

Kinderboerderijen • Boerderij Wolfslaar: Wolfslaardreef 95 in Breda • Parkhoeve Breda Noord: Tussen de Dijken 101 in Breda • Hertenkamp Oosterhout: Hoek Slotstraat/Ridderstraat in Oosterhout • Milieu Educatief Centrum en Kinderboerderij: Veerseweg 100 in Oosterhout • Kinderboerderij De Leijhoeve: Burg. N. de Jaegerplein 1 in Rijsbergen • Bij Snoek: Zwarte Dijk 2 in Teteringen • De Ezelshoeve: Goorweg 3 in Baarle-Nassau • Kinderboerderij Etten-Leur: Zundertseweg 66 (De Menmoerhoeve) in Etten-Leur • Speelboerderij Den Scherpenberg: Scherpenbergsebaan 53 in Rucphen Kijk voor deze en meer adressen, openingstijden etc. op www.kidsproof.nl/breda of informeer bij de plaatselijke VVV / Informatiepunt.

Foto: Skyspotter_NL

Blijf je deze zomer in Nederland? Ben je geen liefhebber van zout water? Zoek dan het zoete water op! De streek heeft diverse recreatieplassen waar het heerlijk toeven is.

Recreatiegebied De Warande Dit zwembad heeft een geweldig buitengedeelte! Het halfdiepe zwembad beschikt over een waterglijbaan van maar liefst 64 meter lang met daarnaast een bubbelbad en een stroomversnelling.

Of ga lekker spelen en spetteren op het ‘spettereiland’ in het ondiepe zwembad. Voor de allerkleinsten is er een veilige, omheinde speelomgeving. Tussen het zwemmen door kun je klimmen in de klimjungle, spelen op allerlei toestellen of sporten!

Wilhelminakanaal Zuid 66, Oosterhout, www.de-warande.nl

Asterdplas De Asterdplas is een recreatieplas in de Haagse Beemden ten noorden van Breda. Je kunt hier zwemmen, surfen, zeilen en recreëren. Er is een strand met ligweiden van gras aanwezig.

Rietdijk 6 Breda.

Westpolderplas In deze niet te drukke natuurplas bij Baroniepoort De Turfvaart kun je heerlijk zwemmen. Voor de kleintjes is er een kikkerbadje. Bij de ligweide kun je ook volleyballen en basketballen. Er is een terras dat uitkijkt op de jachthaven en op de plas, er zijn camperplaatsen en je kunt er een rondvaart maken of een sloep huren.

Westpolderpad, 6 Etten-Leur, www.turfvaart.nl Laarse Heide Deze rustige zwemplas biedt plezier voor jong en oud. Het water loopt heel geleidelijk af, dus ook ideaal voor de allerkleinsten. Bij het meer ligt ook een camping met een uitgebreid restaurant, een speeltuin en een stoeterij (paardenfokkerij).

Laarseheidestraat 8-12, Zundert, www.laarseheide.com

Tip: HogeNood App Een van de meest gestelde vragen: waar is de wc?

Via de app HogeNood vind je bijna 6.000 openbare en opengestelde toiletten in heel Nederland: www.waarkaniknaardewc.nl

Op pad in de Baronie van Breda | PAGINA 19

Actief & Sportief in De Baronie

Crossen door de bossen!

Mountainbiken in De Baronie!

Voor mountainbikers heeft De Baronie een paar mooie, gevarieerde en uitdagende trajecten. We geven je een paar tips over de meest spectaculaire routes, die zelfs behoren tot de top van Nederland. Deze en meer routes vind je op www.mtbroutes.nl

Foto: ontdek R

Nationale toproute rondom Oosterhout • De MTB-route Dorst (8 km) ligt in het gebied van de Boswachterij Dorst (Seterse Bergen) en staat bekend als een van de mooiste routes van Nederland! Deze route maakt onderdeel uit van MTB Tracks Oosterhout, een routenetwerk met een gezamenlijke lengte van 32 kilometer. Je kunt de route starten bij de parkeerplaats Hoevestraat 12 in Oosterhout. Hier is ook horecagelegenheid De Hannebroeck gevestigd.

• De MTB-route Vrachelen (10 km) gaat door het natuurgebied de Vrachelse Heide. De route bevat veel draaien en keren en enkele korte klimmetjes en afdalingen. Goed startpunt voor deze route is bij de Parkeerplaats langs de Bergesebaan in Oosterhout.

• Familie MTB-route Cadettenkamp Teteringen. Deze route (7 km) is een laagdrempelige, maar gevarieerde, familieroute waar je ook kinderen kennis kunt laten maken met de mountainbikesport. Je kunt de route bijvoorbeeld starten aan de Galgestraat in Teteringen.

Op www.mtbtracksoosterhout.nl staat alle up-to-date informatie over (de toegang tot) de gebieden en de routes!

MTB-route Alphen-Chaam Gaat door de Chaamse Bossen en is geschikt voor zowel beginnende als ervaren mountainbikers. Startpunt (geen parkeergelegenheid): Chaamseweg in Alphen, tegenover het kapelletje met Mariabeeld.

MTB-route Stadsbos 013 Grenzend aan het dorp Hulten in de gemeente Gilze en Rijen ligt deze afwisselende route van 18 km.

Start: Woerdenstraat (Zuidzijde station Tilburg-Reeshof), De Zeven Geitjes, Reeshofdijk 18 in Tilburg. Vanaf deze startpunten kun je pijlen volgen om op de route te komen.

Alle info op: www.mtbstadsbos013.nl

Paardrijden en mennen

De omgeving van de Veilingkade biedt een verrassend ruig stukje Breda met stadsstrand Belcrum Beach (niet zwemmen!), biergarten Brack, een kringloopwinkel, STEK Breda (broedplaats voor creatieve ondernemers) en Skatepark Pier 15, uitgegroeid tot een van de toonaangevende skateparken van Europa. Regelmatig zijn er ook culturele activiteiten. Veilingkade 12, Breda, www.pier15.nl

In de bosrijke en landelijke omgeving van Baarle ligt het grensoverschrijdende ruiter- en mennetwerk Taxandria.

Een knooppuntenkaart is verkrijgbaar bij Toerisme Baarle-Hertog-Nassau, Singel 1 in Baarle-Nassau. Verder zijn er ook mooie ruiterroutes rond Achtmaal, Breda, Chaam, Gilze, Oosterhout en Rucphen, www.ruiterenenmennen.nl en www.toerismedebaronie.nl/eropuit/paardrijden In en rond Zundert wordt later dit jaar 100 kilometer aan paarden- en menroutes geopend.

Trampolinespringen in Breda Trampolinespringen wordt steeds populairder. Niet zo gek, want het is superleuk en ook nog eens goed voor je conditie.

Breda heeft maar liefst drie overdekte trampolineparken: • Crossjumps, Liniestraat 21, www.crossjumps.nl • Krazy Kangaroo, Terheijdenseweg 500, www.optisport.nl/locaties/krazykangaroobreda • Street Jump, Donkerstraat 36 in Teteringen, www.streetjumpbreda.nl

Karten, lasergamen, sumoworstelen en meer bij Lot66 in Breda Bij Lot66 kun je terecht voor een hoop verschillende activiteiten, zoals karten, bowlen, solexrijden, klimmen, lasergamen en sumoworstelen. Mijkenbroek 27 in Breda, www.lot66.nl

Klimmen? Verleg je grenzen in Boulderhal Bruut in Breda Heb je ooit gehoord van boulderen, het klimmen van korte routes, ofwel boulders? Zonder zekeringsmateriaal of touwen, maar met een dikke valmat onder je. Klinkt als een mooie uitdaging voor de echte durfal! In deze klimhal kunnen zowel beginners als gevorderden naast en met elkaar boulderen.

Spinveld 66A1, www.boulderhalbruut.nl

Foto: ontdek R

Ruig stukje Breda: Veilingkade

Efkes afkoelen?

SnowWorld in Rucphen!

Met drie sneeuwpistes, een kinderhelling en acht skiliften biedt SnowWorld Rucphen een unieke beleving op échte sneeuw.

Naast skiën en snowboarden kun je ook ijskarten op een 300 meter lange baan. Als dat geen cool uitje is! Kan (en dat is uniek in Europa) overigens ook gewoon in de zomer. Bij ijskarten draait het om de kunst van beheerst rijden en een perfecte timing.

Geen koud kunstje, wat ons betreft.

Baanvelden 13 in Rucphen, www.snowworld.com/rucphen

Sla eens een balletje in het groen!

Bunkers, glooiende greens, waterpartijen, strak gemaaide fairways en ruisende roughs. Golf is een prachtige sport, geschikt voor iedereen! De Baronie telt een flink aantal prachtige negen- en achttien holes banen in afwisselende natuur. Enkele beauty’s zijn: • Molenschot, Princenbosch, www.princenbosch.nl • Gilze, Weilenseind, www.golfparkweilenseind.nl • Teteringen/Breda, De Haenen, www.golfparkdehaenen.nl • Prinsenbeek/Breda, Albatross, www.albatrossgolf.nl • Oosterhout, Bergvliet, www.landgoedbergvliet.nl • Etten-Leur/Rijsbergen, De Turfvaert, www.deturfvaert.nl • Rijen, Brabant Golf, www.brabantgolf.nl • Oosterhout, Oosterhoutse Golf Club, www.ogcgolf.nl • Molenschot, Toxandria, www.toxandria.nl

Foto: Toerisme De Baronie

Foto: Claude Poppelaars

Rucphense bossen: snelle Moddergatroute De Rucphense bossen zijn een ideaal terrein voor mountainbikers.

Pak je MTB en zet een goede tijd neer op bijvoorbeeld de lekker snelle Moddergatroute (13 km). Startpunt is bijvoorbeeld de parkeerplaats aan de Kerkstraat in Rucphen of recreatiepark De Posthoorn.

Meer informatie op www.ontdekR.nl

| PAGINA 20

Bourgondisch in De Baronie

Smullen van De Baronie, de streek voor levensgenieters en fijnproevers

Bijzonder en zeldzaam lekker: het Chaamse hoen

Het zo fraaie Chaamse hoen raakte in de vergetelheid en werd eind vorige eeuw zelfs met uitsterven bedreigd. Om die reden is een aantal jaren geleden de Chaamse Hoender Club opgericht.

Sinds januari 2006 is het Chaamse hoen weer een officieel erkend ras. Langzaam maar zeker kun je in Chaam en omstreken dit fraaie landhoen weer in volle glorie aanschouwen.

Een leuke plek om te bezoeken, is het prachtige Chaams Hoenderhok. Hier kom je alles te weten over de geschiedenis van het Chaamse hoen. Vrij toegankelijk van zonsopgang tot zonsondergang.

Kerkdreef, Chaam, www.chaamshoen.nl

Foto: Wilma Taks

Het Chaamse hoen, plaatselijk de ‘Kaamse Kiep’, werd tot begin vorige eeuw ten zuiden van Breda op vele boerenerven gehouden als nuthoen. Het Chaams hoen stond bekend als een gehard ras, dat zich op de schrale Brabantse zandgronden goed wist te handhaven. Naast een hoge eierproductie stonden vooral de kapoenen (gecastreerde hanen) bekend om hun fijnvlezigheid en hun specifieke, overheerlijke vleessmaak.

De Baronie van Breda staat naast haar rijkdom aan natuur en cultuur vooral ook bekend om haar gezelligheid en bourgondische levensstijl. Hier staan lekker eten en drinken centraal. Naar een goed restaurant of een gezellig terras hoef je in De Baronie nooit lang te zoeken.

Dat De Baronie rijk is aan streekproducten, is ook geen geheim.

Het Chaamse hoen, het Riels rund, het Kempische heideschaap,

de Ettense asperges en de Zundertse aardbeien zijn vermaard.

Maar wist je dat er ook volop ambachtelijk bier wordt gebrouwen en heerlijke (volledig biologische) wijn wordt gemaakt? En dat er honing wordt geslingerd, er likeuren worden gebotteld, dat er edelherten grazen en dat de beste zachte kaas van Nederland uit onze regio komt? Het culinaire aanbod in de Baronie is enorm. Een groeiend aantal gastronomische streekproducten is ook terug te vinden in onze streekwinkels en restaurants.

Smaakverbond De Baronie Zes smaakproducenten hebben hun krachten gebundeld. Ze verkopen hun streekproducten in elkaars (boerderij)winkel en zetten samen hun ambachtelijke streekproducten op de kaart. Vier van die producenten (twee zitten er in Tilburg) komen uit de Baronie van Breda. Het zijn: Dorpsbrouwerij De Pimpelmeesch in Chaam, Wijngaard Dassemus in Chaam, De Bijenboerderij in Strijbeek en Herbs&Spices in Alphen, www.smaakverbonddebaronie.nl

Herbs&Spices in Alphen De visie van Herbs&Spices heeft veel raakvlakken met het Cittaslow-gedachtegoed. Voor onder andere maaltijdboxen en catering werkt Herbs&Spices samen met tal van lokale en regionale boeren. Workshops - zeker ook voor kinderen - zijn superleuk, leerzaam en lekker!

Looiersweg 3c, Alphen, www.herbsandspices.nl Dorpsbrouwerij de Pimpelmeesch in Chaam Onder 1 dak met boerderijterras Bij Toontje Schoen is dorpsbrouwerij de Pimpelmeesch gevestigd. Dorpsbrouwer Ad leidt je met veel plezier rond in zijn domein. Hij vertelt over de geschiedenis van de brouwerij, het brouwen van bier en alles wat daarbij komt kijken. En natuurlijk krijg je de kans om een aantal speciaalbieren te proeven.

Eind dit jaar verhuist de brouwer naar proefboerderij de Markhoeve in Strijbeek Ginderdoorstraat 4a, Chaam, www.pimpelmeesch.nl

Wijngaard Dassemus in Chaam Welkom bij de grootste biologische wijngaard in Brabant. Voor groepen worden rondleidingen en proeverijen georganiseerd. Je maakt een wandeling door de wijngaard met uitleg over de Nederlandse wijnbouw en de biologische werkwijze. Natuurlijk bezoek je ook de productieruimte en vertelt de gids je alle geheimen van de vinificatie. Een rondleiding wordt afgesloten met een proeverij van wijnen met, indien gewenst, stokbrood en lokale kazen.

Dassemussestraat 6, Chaam, www.dassemus.nl

Alle streekproducten op de kaart!

Ruim 70 producenten van streekproducten en streekproductenwinkels in De Baronie staan op de kaart.

En dat aantal groeit nog steeds…

Zoek ze eens op via

www.streekproductendebaronie.nl

De BijenBoerderij in Strijbeek Te midden van de prachtige natuur aan het Markdal in Strijbeek.

Hier krijg je alle informatie over het leven van de honingbij. Er is een winkel aanwezig, waar je al je benodigdheden voor het imkeren, honingproducten en andere leuke artikelen kunt kopen.

Strijbeekseweg 62a, Strijbeek, www.bijenboerderij.nl

Op pad in de Baronie van Breda | PAGINA 21

Bourgondisch in De Baronie

Verrassend lekkere excursies en proeverijen

Foto: Pierre van Damme

Foto: Toerisme Baarle

Op diverse locaties in de Baronie kun je genieten van streekproducten en er tijdens een rondleiding of excursie alles over te weten komen. Deze adressen zijn lekker interessant!

Brouwerij De Dochter van de Korenaar in Baarle-Hertog De naam van deze ambachtelijke brouwerij stamt uit oud-Mechelse kronieken, waar Keizer Karel V claimde meer te houden van ‘het sap van de dochter van de korenaar’ dan van ‘het bloed van de druiventros’. Met andere woorden: de beste man hield meer van bier dan van wijn. De brouwerij brouwt enkele zéér speciale bieren, waaronder bieren die op houten vaten, whisky- en wijnvaten, gerijpt worden.

Oordeelstraat 3b, www.dedochtervandekorenaar.be

Kloosterwijngaard Sint Catharinadal in Oosterhout In de kloosterwinkel van het Sint Catharinadal vind je diverse producten die door de zusters zelf of in opdracht van de zusters zijn gemaakt. Je vindt er onder andere wijn uit de eigen wijngaard en mooie abdijbieren van zeer goede kwaliteit. Die laatste komen uit de Norbertijnenabdijen van Averbode (B), Postel (B), Tongerlo (B) en Berne (NL). Ze zijn uitstekend te combineren met de abdijkazen die de buurman, Zuivelboerderij De Driehoek, aan het Catharinadal levert.

Kloosterdreef 3, www.sintcatharinadal.nl

Zuivelboerderij De Driehoek in Oosterhout Deze boerderij bevindt zich op een bijzondere plek: het kloosterterrein van de Sint Paulusabdij. De ambachtelijke kaas wordt gemaakt van melk van eigen koeien die grazen binnen de kloostermuren. Hier is onder andere de Benedictus verkrijgbaar, een roodflorakaas die gerijpt wordt in de kelders van de abdij!

Heerlijk smeuïg en pittig. De eetbare korst geeft nog een extra smaakdimensie. Deze kaas won recent nog een Award als beste zachte kaas van Nederland. Die moet je echt geproefd hebben!

In de boerderijwinkel zijn ook nog zuivel, scharrelvlees, cadeaupakketten en andere streekproducten te vinden.

Zuivelboerderij De Driehoek, Hoogstraat 82b, www.zuiveldriehoek.nl

Foto: Zuivelboerderij de Driehoek

IJsboerderij Jacobushoeve in Dorst Fraai gelegen in landschapspark Open Linie tussen natuurgebied de Duiventoren en de Seterse bossen. Hier wordt ijs gemaakt van verse biologische koemelk. Dat is dus puur genieten. Er is ook een terras.

Een echte pleisterplaats voor wandelaars en fietsers.

Steenovensebaan 29, www.jacobushoeve.com

Foto: Toerisme Baarle

Wijngaard Hof van Baarle in Baarle-Nassau Hof van Baarle is een unieke wijngaard met druiven op zowel Nederlandse als Belgische grond. De druivenstokken zijn sinds 2008 aangeplant in het landelijke gebied van Boschoven, aan de rand van de Baarle-Hertog-Nassau. De wijngaard heeft negen verschillende druivenrassen en 7.500 wijnranken. In de eigen wijnmakerij wordt rosé, rode en witte wijn gemaakt en gebotteld.

De rondleidingen zijn onder leiding van de wijngaardenier, die je uiteraard ook meeneemt naar het Belgisch stukje grondgebied midden in de wijngaard.

Boschoven 26, www.hofvanbaarle.nl

| PAGINA 22

Culinaire fietsroutes

Het concept Happen & Trappen / Happen & Stappen vindt zijn oorsprong in Brabant en het spreekt voor zich dat ondernemers in onze gemoedelijke en bourgondische regio daar ook gebruik van maken. Het concept? Op de startlocatie word je ’s morgens gastvrij ontvangen met koffie (of thee) met gebak, vervolgens trap je door naar het voorgerecht en hoofdgerecht en bij de laatste tussenstop krijg je het dessert. Bij de startlocatie ontvang je een routefolder.

Restaurants hebben op dit moment een beperktere capaciteit, dus hoe eerder je reserveert, hoe groter de kans is op een plekje.

Reserveren: www.happenentrappen.nl en www.happenenstappen.nl Smokkelen over de grenzen In Baarle-Nassau heb je de culinaire route Smokkelen over de grenzen (47 km). Gedurende de dag stop je op 5 locaties in Baarle-Nassau, Chaam, Gilze, Alphen. Startpunt is Den Engel in Baarle-Nassau.

Wijn- en aspergeboerderij De Santspuy in Etten-Leur Wil je iets heel moois ervaren en meemaken hoe asperges gestoken worden? Met eigen ogen zien hoe druiven rijpen? Zet de hakken in het zand en beleef De Santspuy in al zijn elementen. In april, mei en juni steken ze dagelijks asperges: hoogwaardige, prijswinnende rassen die op milieuvriendelijke wijze worden geteeld. In 1998 is de prachtige wijngaard aangeplant. Inmiddels zijn er het hele jaar door rondleidingen en proeverijen en inmiddels is er ook een picknickbos en lavendeltuin gerealiseerd. In de zomer waan je je hier in Frankrijk. Oude, Brabantse familierecepten inspireerden de familie Sweep tot het maken van diverse likeuren van bramen, bessen, frambozen en (ja, echt) asperges. Klassiekers zijn de eigen advocaat en de Santporto. Met de smaak van een oude port, gewoon van Etten-Leurse bodem.

Zandspui 45, www.desantspuy.nl

Foto: Pierre van Damme

Verrassend lekkere excursies en proeverijen

Foto: Stichting-gezondheid

Bourgondisch in De Baronie

IJsboerderij Heidehoeve Etten-Leur Hier worden verschillende soorten ijs bereid: roomijs, sorbetijs, yoghurtijs, ijstaart, ijsgebak. IJs in alle geuren, kleuren en smaken.

Ambachtelijk ijs, gemaakt met melk van eigen koeien. De melkrobot, de stal, de koeien en uiteraard de ijssalon kunnen tijdens de openingstijden worden bezichtigd.

Hoge Bremberg 33, www.ijsboerderijheidehoeve.nl

IJsboerderij Gerda Hoeve in Schijf Wat De Gerda Hoeve zo speciaal maakt, is dat de boerin in de zomer van de koeienmelk overheerlijk roomijs maakt. Verder zijn er tal van activiteiten te doen in en rondom de boerderij!

Geniet je met volle teugen van het boerenleven en wil je nog niet naar huis? Blijf dan een nachtje slapen in de herberg!

Dreefje 3, www.gerdahoeve.nl

Het Aardbeienterras Rijsbergen Op dit grote binnen/buitenterras in Rijsbergen kun je genieten van de heerlijke en milieubewust geteelde aardbeien en de hieraan gerelateerde hapjes en drankjes. Natuurlijk kun je ook een kijkje nemen bij de kwekerij. Door middel van verschillende activiteiten en arrangementen ontdek je hoe alles hier groeit en bloeit. Van rondleiding tot zelf plukken en van speurtocht tot speelweide voor de kinderen.

Pannenhoefsebaan 31, www.hetaardbeienterras.nl

Kaasboerderij Ossenblok in Sprundel Deze in de regio hoog aangeschreven landwinkel heeft vele soorten kazen, zuivel, vlees en allerlei boerendelicatessen. Zin in een workshop kaas maken, een excursie of Ruige Vennenkaas proeven?

Kom dan naar Kaasboerderij Ossenblok in Sprundel. Hier worden de producten zonder conserveringsmiddelen gemaakt, dus puur natuur. De workshop kaas maken is voor groepen van ongeveer 10 personen en inclusief een rondleiding.

Waterstraat 13, www.kaasboerderijossenblok.nl

Rondje Toerlezjoere Rondje Toerlezjoere heeft alle ingrediënten voor een bourgondische beleving, waarin genieten centraal staat. Deze smaakbeleving gaat van Rijen naar Molenschot, Gilze en Dorst.

Het rondje is 61 km en het startpunt is Smaak Lokaal in Rijen.

In het spoor van de Nassaus Breda is dé Nassaustad bij uitstek. Al in het jaar 1404 vestigde het Huis Nassau zich hier, om er tot 1568 te resideren. Deze lekkere historische route is 50 km en doet behalve Breda ook een horecalocatie in Prinsenbeek en Oosterhout aan.

Vertrekpunt is Amrâth Hotel Brabant in Breda.

Schilderachtig West-Brabant Trap je een rondje in de sporen van Vincent van Gogh. De route gaat vanuit lekker Etten-Leur via het Liesbos naar Breda, Prinsenbeek, Oosterhout terug naar Etten-Leur. De route is 53 km en het startpunt is herberg Het Witte Paard in Etten-Leur.

Wonderschoon West-Brabant Bij deze heerlijke route heb je panoramisch zicht op grote weilanden, akkers en polders. De route is 58 km en gaat vanaf Hotel De Reiskoffers in Bosschenhoofd naar Etten-Leur, Oud Gastel en Roosendaal.

Foto: Pierre van Damme

De Smakelijke Baronie Deze fietsroute leid je door de omgeving van Zundert, Rijsbergen en Rucphen. De route is 55 km en het startpunt is Eetcafé Den Hoek in Zundert.

Op pad in de Baronie van Breda | PAGINA 23

Inpakken en wegwezen!

Picknickroute Oosterhout

Een mooie fietstocht door de omgeving van Oosterhout, waarbij ook aan de inwendige mens is gedacht! Onderweg maak je diverse stops om te genieten van de lekkerste producten uit de streek. Het startpunt is in Den Hout. Vanuit hier ga je langs verschillende bedrijven, waaronder een warme bakker, een ijsboerderij en een kaasboerderij. Hier ontvang je diverse producten om je picknick compleet te maken.

Het is dé fietstocht om te ontdekken wat deze streek aan lekkers te bieden heeft! De route (incl. alle coupons die ingeleverd moeten worden en een fancy koeltas) is te koop bij de VVV Oosterhout.

Torenstraat 8, www.proefoosterhout.nl

De enige echte Pannenkoekenroute!

Fietsen, onderweg lekker spelen en daarna smikkelen. Dat kan met de speciaal voor kinderen ontwikkelde fietstocht door de regio Oosterhout.

Onderweg maak je een stop voor een gezellig potje Koeckersgolf (midgetgolf) met een overheerlijke pannenkoek en ranja. En ter afsluiting een ijsje bij de ambachtelijke ijssalon Via Via. Uiteraard kun je ook eerst het ijsje nemen en daarna de pannenkoek.

De route is verkrijgbaar bij de VVV Oosterhout, Torenstraat 8, www.proefoosterhout.nl

‘ NEEM VOOR MEER INSPIRATIE VOOR UIT ETEN, WINKELEN EN UITJES IN DE BARONIE OOK EENS EEN KIJKJE OP WWW.STAPPEN-SHOPPEN.NL EN DOWNLOAD GRATIS DE APP’ Dé gids voor lekkerbekken: Restaurantgids Breda Vraag iemand wat hij/zij van Breda vindt en je krijgt steevast als antwoord: ‘Gezellig!’ Dat komt niet in de laatste plaats door de gastvrijheid van de Bredanaar. Ook het enorme aanbod aan restaurants, kroegen en terrassen helpt enorm. Het is lastig om alle culinaire hoogstandjes van Breda op te sommen. Er valt héél veel te kiezen. Van sterrenrestaurant tot eetcafé.

Bezoek ook eens de voormalige dorpen Ginneken en Princenhage.

Deze stadsdelen van Breda ademen een eigen sfeer en hebben sfeervolle pleintjes met horeca.

Kijk voor inspiratie op www.welkominbreda.nl

  De culinaire sterren   van De Baronie Vier restaurants in De Baronie zijn gezegend met een Michelinster. Het blijft natuurlijk altijd een kwestie van smaak, maar deze zaken zijn volgens Michelin het neusje van de zalm.

Bestel de gratis restaurantgids met meer dan 125 restaurants in Breda. De gids is gratis, je betaalt alleen de verzendkosten, www.smakelijkbreda.nl

Wolfslaar In een koetshuis van het schitterende landgoed Wolfslaar in Breda tref je dit exclusieve restaurant, waar je een bijzondere culinaire avond kunt beleven. Alleen al de prachtige omgeving is het tochtje meer dan waard!

Wolfslaardreef 100, www.wolfslaar.com

Wereldse smaken in Foodhall Breda Nou vooruit, één tip dan: FoodHall Breda. Die heeft alle wereldkeukens onder één dak!

Een ontmoetingsplek en een echte ‘place to be’, waar je met vrienden, familie of collega’s kunt eten, borrelen en socializen.

Onder één dak vind je 14 keukens met een grote variatie aan gerechten en drankjes uit de verschillende windstreken.

Reigerstraat 24, www.foodhallbreda.nl

De Zwaan Een diner in het Etten-Leurse 17e eeuwse trapgevelpand maakt indruk. Naast de culinaire creativiteit van de chef kun je er ook genieten van de spraakmakende Lilith salon (plafondschildering), de schilderijencollectie en de wijnkelder.

Markt 7, www.restaurant-dezwaan.nl O&O Een avond genieten van bijzondere, Oriëntaalse gerechten in Sint Willebrord. O & O neemt je mee op een culinaire ontdekkingsreis. Dorpsstraat 138, www.restaurantoeno.nl

Foto: Breda Marketing

Bourgondisch in De Baronie

Zout & Citroen Het restaurant is gevestigd in het oude Koetshuys van Slotje Brakestein dat deel uitmaakt van het stadspark in Oosterhout.

Een mooi rustgevend decor om te kunnen genieten van pure creaties die alle zintuigen aanspreken.

Ridderstraat 86, www.zoutencitroen.nl

| PAGINA 24

Magie van De Baronie

‘ Baronie betekent letterlijk de vrije heerlijkheid van een baron En dat vrijmoedige gevoel laten we je hier graag beleven!’

www.magievandebaronie.nl De Baronie is de streek rond Breda.

Het gebied was van oudsher een bestuurlijke eenheid, bestuurd door de Heren van Breda. Het vond zijn oorsprong rond het jaar 1150. In 1403 kwam het gebied in handen van de graven van Nassau. Rond 1570 nam Willem van Oranje het bestuur over, wat de verbondenheid van de Oranjes met Breda verklaart.

De Baronie was een zogenaamde Hoge Heerlijkheid, een bestuurlijke eenheid waar de heer ook de rechtsprekende macht had. Net als alle Heerlijkheden werd De Baronie bij het begin van de Bataafse Republiek in 1795 als bestuurlijke eenheid ontbonden. De historische naam van onze mooie streek leeft voort!

LandStad De Baronie is een streeknetwerk. We leveren een bijdrage aan het aantrekkelijk maken van de streek als leef- en verblijfsomgeving. Daarnaast zijn onze inspanningen gericht op het versterken van de relatie tussen stad en land. LandStad De Baronie doet dat vanuit een brede samenwerking met diverse partijen: overheden, onderwijs, ondernemers en maatschappelijke organisaties. Binnen LandStad De Baronie werken de volgende gemeenten structureel samen: Alphen-Chaam, Baarle-Nassau, Breda, Etten-Leur, Oosterhout, Rucphen en Zundert. Vaste samenwerkingspartners zijn: Waterschap Brabantse Delta, Staatsbosbeheer en Natuurmonumenten. Uit de samenwerking komen mooie dingen voort. Deze krant is daarvan het bewijs.

Kijk voor meer informatie op www.landstaddebaronie.nl of maak eens een afspraak met onze streekmanager, Sjoerd Gabriël: streekmanager@landstaddebaronie.nl, +31 6 24659304.

BERGEN OP ZOOMSE BODE

MOERDIJKSE BODE

THOOLSE BODE

Colofon Verspreidingsgebied Gemeenten Alphen-Chaam, Baarle-Nassau, Breda, Etten-Leur, Gilze en Rijen, Oosterhout, Rucphen en Zundert, via de VVV’s en toeristische informatiepunten en diverse toeristisch-recreatieve en culturele locaties.

Coördinatie Pierre van Damme

Redactie en eindredactie LandStad De Baronie i.s.m. de VVV’s en Toeristische Informatiepunten in Alphen-Chaam, Baarle-Nassau, Breda, Etten-Leur, Gilze en Rijen, Oosterhout, Rucphen en Zundert.

Superbedankt allemaal!

Uitgever/verspreider Uitgeverij de Bode, Zundert en Uitgeverij Em. de Jong, Baarle-Nassau

BEVELANDSE BODE

Deze krant word je gratis aangeboden door streeknetwerk LandStad De Baronie en is tot stand gekomen in samenwerking met de VVV’s en toeristische informatiepunten in De Baronie van Breda.

Oplage 159.500 exemplaren huis aan huis; 25.000 losse verspreiding

ETTEN-LEURSE BODE

REIMERSWAALSE & KAPELSE BODE

ROOSENDAALSE BODE

HALDERBERGSE BODE

RUCPHENSE BODE

MIDDELBURGSE & VEERSE BODE

STEENBERGSE BODE

VLISSINGSE BODE

Vormgeving Jan Bastiaenen, Uitgeverij de Bode WOENSDRECHTSE BODE

ZUNDERTSE BODE

Op zoek naar bijzondere belevenissen in De Baronie en de rest van Brabant? Of wil je de natuur in en wil je graag weten waar het lekker rustig is? Kijk dan op www.hiermoetjezijninbrabant.nl

Foto: Natuurmonumenten René Koster

Wat is LandStad De Baronie?