Gemeenteraadsverkiezingen Gemeenteraadsverkiezingen | Gemeente Etten-Leur | 14, 15 en 16 maart
14, 15 en 16 maart 2022
Gemeente
Etten-Leur
BERGEN OP ZOOMSE BODE
REDACTIE Krijn ten Hove Monique Jansen Gemeente Etten-Leur
BEVELANDSE BODE
Burgemeester Miranda de Vries: ‘Laat je stem horen!’ “Je hebt recht om je stem te laten horen. Maak van dit recht vooral ook gebruik tijdens de gemeenteraadsverkiezingen!” Deze oproep doet burgemeester Miranda de Vries. Ze kan niet genoeg benadrukken hoe belangrijk het is om je stem uit te brengen. “We leven in een democratie waarbij je mag zeggen wat je belangrijk vindt. De verkiezingen zijn hét moment waarbij je dit kan laten weten in het stemhokje.” Tijdens de laatste gemeenteraadsverkiezingen in 2018 stemde 48,7 procent van de Etten-Leurenaren. In 2014 lag dit percentage op 47,6 procent. “Mijn streven is dat we dit jaar toch zeker boven de 50 procent uitkomen. Dat zou een mooie mijlpaal zijn. In totaal hebben we 7 partijen met 181 kandidaat-raadsleden die zich allemaal willen inzetten voor Etten-Leur. Er is dus volop stemkeus”, blikt De Vries alvast vooruit.
gaan stemmen, doe je dat op latere leeftijd ook. Daarom heb ik me ook opgegeven voor het project ‘Democratie in de klas’, waarbij je als burgemeester vertelt over de verkiezingen op scholen.” Zelf zou De Vries ook graag zien dat 16- en 17-jarigen mogen stemmen. Dit is nu nog niet toegestaan. “En dat is jammer, omdat je vaak heel betrokken jongeren ziet. Beloon ze dan ook door hen stemrecht te geven.”
Besluiten die iedereen raken Waarom zijn de gemeenteraadsverkiezingen belangrijk? “De gemeenteraad neemt besluiten over jouw eigen leefomgeving. Deze beslissingen raken dus iedereen. Kies je voor biodiversiteit of aangeharkte parkjes? Voor sociale huurwoningen of villa’s? Voor wel of geen poppodium in De Nobelaer? Het zijn zaken die iedereen aangaat”, benadrukt De Vries. “Er is geen andere overheid die zo dicht bij je staat als de gemeente.”
Stemmen op kandidaat-raadslid van een partij Tijdens de verkiezingen stem je op een kandidaat-raadslid en daarmee op een bepaalde partij. In Etten-Leur heb je ongeveer 160 tot 170 voorkeursstemmen nodig om in de gemeenteraad te komen (bij een opkomst van ongeveer 50%). “In gemeenteraad is het qua hoeveelheid stemmen daarom makkelijker om met voorkeursstemmen te worden verkozen dan bijvoorbeeld voor de Tweede Kamer. Dat kun je soms ook terug zien in de samenstelling van de gemeenteraad”, legt De Vries uit.
Brief voor 18-jarige stemmers De burgemeester vindt het belangrijk dat iedereen zijn of haar stem laat horen. Jongeren krijgen extra aandacht. “Daarom ontvangen alle 18-jarigen in Etten-Leur een brief waarin ik de gemeenteraadsverkiezingen extra onder de aandacht breng. Jong geleerd is namelijk oud gedaan. Als je er al op jonge leeftijd een gewoonte van maakt om te
Toegankelijke stembureaus De gemeente doet er alles aan om stemmen zo makkelijk mogelijk te maken. De meeste stembureaus zijn bijvoorbeeld rolstoel- en rollatortoegankelijk. Ook zijn er dit jaar vrijwilligers van de koepelorganisatie van mensen met een verstandelijke beperking betrokken om deze groep ondersteuning te bieden. “Zij brengen uiteraard geen stemadvies
uit, maar helpen bij de toegankelijkheid”, benadrukt de burgemeester. Wie een vergelijking wil maken tussen de standpunten van de Etten-Leurse partijen kan terecht op Stemwijzer.nl. “Er is altijd een partij die bij je past en als je het niet met alle standpunten eens bent, kun je kijken wat voor jou een goed alternatief is. Als je maar gebruik maakt van je stemrecht”, besluit De Vries.
Vrijwilliger Harrie Dirkx: ‘Lokale verkiezingen raken je directe leefomgeving’ Voor de komende gemeenteraadsverkiezingen spreken we met een aantal bewoners van Etten-Leur over het belang van de
verkiezingen. Harrie Dirkx is er één van. Als oud-directeur van de woonstichting en iemand die nauw betrokken is bij het verenigingsleven en vrijwilligerswerk vindt hij stemmen enorm belangrijk. “Als inwoners van een gemeente heb je er baat bij dat er goede en capabele mensen in het college en de raad komen. Mensen met visie die de gemeente vooruit kunnen helpen, maar ook mensen die een binding hebben met de lokale gemeenschap en daar ook echt middenin staan. En als inwoner heb je daardoor te stemmen invloed op.” Stemmen is altijd belangrijk stelt Harrie, “maar lokale verkiezingen zijn wellicht net iets belangrijker omdat het je directe leefomgeving raakt, je dagelijks bestaan.” Hij
haalt dan een voorbeeld aan. “Onlangs werd er door de wethouder een voorstel gedaan om te bezuinigen op de wijkgebouwen. Nou daar werden wij niet vrolijk van. De wijkgebouwen zijn juist heel belangrijk voor de samenhang in een wijk. Er vinden daar veel ontmoetingen plaats, het zijn de ogen en oren van de gemeenschap. Daar moet je dan niet op gaan bezuinigen.” . Een ander belangrijk punt wat hij aanhaalt is de verbinding tussen het gemeentebestuur, de raad en de ambtenaren met de inwoners. “Men moet dat gebouw uit. Men moet meer tussen de inwoners staan. Vroeger moesten ambtenaren ook wonen in de plaats waar men werkte. Zodat er een binding was en men midden in de maatschappij stond. Nu mis ik vaak de binding. Waarom vergaderen in het gemeentehuis? Ga naar de wijkgebou-
Luuk Lauwerijssen: ‘Leuk dat ik nu eindelijk ook kan stemmen’ Luuk Lauwerijssen mag als 18-jarige bij de komende gemeenteraadsverkiezingen voor het eerst stemmen. “En dat ga ik zeker doen. Het is de manier om je mening te geven over hoe jij vindt zaken aangepakt en opgelost moeten worden.” Luuk is een geboren en getogen Etten-Leurenaar en na 6 jaar KSE studeert hij nu in ’s-Hertogenbosch aan de HAS tuin- en akkerbouw. “Op de KSE hebben we wel meegekregen dat het belangrijk is om te gaan stemmen. Ik vind het leuk dat ik het nu dan ook kan gaan doen.” De politiek volgt hij op afstand. “Het is leuk om soms een deel van een debat te volgen, maar ga zeker niet het hele debat volgen.” Ter voorbereiding op de verkiezingen heeft hij zich wel verdiept in de zaken die hij belangrijk vindt. “Ik heb een beeld van de hoofdlijnen en ken nog niet alle details, maar
er zijn wel zaken die belangrijk en urgent zijn. Zo is er de noodzaak van de tunnel om zo de verkeersproblemen hier op Leur op te kunnen vangen. Maar ook de woningbouw is belangrijk zodat als ik straks op mijzelf wil gaan wonen er wel een goede woning beschikbaar is.” Zijn keuze wordt bepaald door de inhoud geeft hij aan. “Standpunten zijn voor mij belangrijker dan de persoon van de lijsttrekker. Ik ga ervan uit dat iedereen binnen een partij dezelfde standpunten heeft.” Beïnvloeding vanuit de omgeving is er nauwelijks geeft hij aan. “Natuurlijk spreek ik wel eens met mijn ouders maar ze laten me helemaal vrij in mijn keuze. En met vrienden komen er ook wel eens zaken ter sprake. Maar dan praten we ook over de inhoud en niet over de zaken eromheen. Dan wisselen we zeker meningen uit maar maak dan toch ook mijn eigen afweging.”
Ook op zijn stageadres wordt er over de politiek gesproken. “Dat is een boerenbedrijf waarin met name ook gesproken wordt over de oplossingen voor het stikstofbeleid. Maar het kan en mag niet zo zijn dat alles bij een partij neergelegd wordt. Het zijn niet alleen de boeren of de bouw die de oplossing moeten leveren, we moeten dat met elkaar doen.” Een andere reden om te gaan stemmen is dat Luuk ook de intentie heeft om hier te blijven wonen na zijn studie. “Uiteraard hangt dat af van het werk wat ik ga doen, maar Etten-Leur is een fijne plaats met alle voorzieningen, mijn vrienden wonen hier allemaal maar dan is het wel noodzaak dat er geschikte woningen zijn tegen die tijd dat ik op mezelf wil gaan wonen”, hiermee een belangrijk boodschap gevend aan de deelnemende partijen: Woningbouw voor jongeren is echt noodzakelijk!
wen toe. Zorg dat je benader- en zichtbaar bent zodat je als gemeente weet wat er lokaal speelt. Ik mis die verbondenheid soms.” Het brengt hem op een ander punt waar hij zich grote zorgen over maakt. “Door de afstand die er is neemt de onvrede toe en krijgt populisme een kans. Dat is niet in het belang van de kiezers en de samenleving. Daarom is stemmen ook belangrijk.” Ten aanzien van de wethouder kandidaten geeft hij nog een belangrijk advies mee: “Wethouders hoeven niet uit de partij of van de kieslijst te komen. Je moet als partij een capabel iemand zoeken voor de betreffende post. Iemand die verstand van zaken heeft op een bepaald vlak. Dat is in het belang van alle inwoners.”
Gemeenteraadsverkiezingen | Gemeente Etten-Leur | 14, 15 en 16 maart
Johan Vincenten, voorzitter Industriële Kring Etten-Leur ‘Als je niet stemt, heb je geen invloed’ Voor de komende gemeenteraadsverkiezingen spreken we met een aantal bewoners van Etten-Leur over het belang van de verkiezingen. Johan Vincenten is er één van. Als directeur operations van Thetford en voorzitter van de Industriele Kring Etten-Leur (IKE) heeft hij veel te maken met het gemeentelijk beleid. Stemmen is dan ook belangrijk om ook zijn mening goed vertegenwoordigd te krijgen in de raad en het college. “Als je niet stemt heb je ook geen invloed”, opent Johan het gesprek. “Niet stemmen is dan ook een no-brainer wat mij wat mij betreft. Als ondernemers hebben we belang bij een goed gemeentebestuur die ook de belangen van de lokale economie onderkennen. We (bestuur IKE) zitten minimaal vier keer per jaar met elkaar om tafel en dat kan gaan om van alles. Het strooibeleid, duurzaamheid, veiligheid,
werkgelegenheid, arbeidsmigranten, vergunningen en zo kan ik nog wel even doorgaan.” Aftasten Elke keer na de verkiezingen is het weer even aftasten. “Vaak is het weer opnieuw kennismaken met nieuwe mensen. Ook zien we dan soms weer dingen op tafel komen die eerder al niet wenselijk bleken te zijn. Maar dat zien we dan weer snel verdwijnen en kunnen we constructief met elkaar in gesprek.” Maar de snelheid waar dingen mee opgepakt worden kan wel beter volgens Johan. “Het ambtenarenapparaat is een bijzonder fenomeen. De snelheid en flexibiliteit kan echt wel beter. Wij als ondernemers zijn niet gewend op dat tempo te werken.” Hij geeft het voorbeeld vanuit de Covid-19 periode waarin een verzoek kwam om snel een tent te plaatsen voor zijn mensen zodat ze conform de
RIVM-richtlijnen veilig konden werken. De vergunning duurde meer dan 10 weken (wat men al versneld vond), maar de regels waren inmiddels anders, dus was het niet meer nodig. “Zo komen wij niet vooruit.” Voor de komende verkiezingen is voor hem een belangrijk thema de ontwikkeling van het industrieterrein. “Hier moet een besluit op komen en je ziet dat mensen het steeds maar weer doorschuiven. Andere punten zijn de werkgelegenheid en dan met name de beschikbaarheid van werknemers. Dat betekent dat de omgeving aantrekkelijk moet zijn. Maar het belangrijkste is wat mij betreft ook verdere deregulering. Teveel wet- en regelgeving, en 20 km verderop in België mag er veel meer. Daarom vind ik het ook belangrijk dat er gekozen wordt voor partijen die lijntjes hebben naar Den Haag om zo de lokale problemen met regels landelijk in beeld te krijgen. Lokaal stemmen is dus heel belangrijk.”
Werken op een stembureau: ‘Een lange dag, maar wel één waar we aan het eind met voldoening op terugkijken’ Rondom de verkiezingen draait het veelal om partijprogramma’s en lijsttrekkers en de andere kandidaten vol met plannen. Maar op de dag van de verkiezingen staan deze even op het tweede plan. Dan zijn de vrijwilligers van de stembureaus de belangrijkste personen die, in opdracht van de gemeente, het gehele proces goed en ordentelijk moeten laten verlopen. “Het is een lange dag die al om half zeven begint”, vertelt Niels Mensink die voorzitter is van het stembureau in Het Turfschip. Samen met Daniëlla Verstraten, vrijwilligster bij het stembureau in de Van Goghkerk, vertellen ze over het mooie, maar ook belangrijke, werk wat ze doen bij de verkiezingen. Beiden hebben al meerdere verkiezingen voor de Gemeenteraad, Tweede Kamer en Provinciale Staten meegemaakt als lid van het stembureau. Lange dag Beiden doen dit werk uit maatschappelijke betrokkenheid. Niels is adviseur handhaving bouwregelgeving bij de gemeente Etten-Leur en is betrokken bij de lokale politiek en stelt zich om die reden beschikbaar om bij te dragen. Daniëlla doet veel vrijwilligerswerk bij meerdere verenigingen. “Voor mijn werk bij de verkiezingen krijg ik een vergoeding die ter beschikking wordt gesteld van een vereniging of stichting van mijn keuze, hiermee kan ik hen ook gelijk ondersteunen.” Het is een lange dag had Niels al aangegeven die vroeg begint. “De voorzitters moeten vroeg in de morgen alle benodigdheden ophalen bij het stadskantoor. Stembiljetten, register ongeldige stempassen en de materialenkoffer voor het tellen moeten worden opgehaald. Daarna moet dat lokaal allemaal gecontroleerd worden zodat er nergens verschillen kunnen ontstaan in de tellingen.” Om half acht gaan dan de stembureaus open tot negen uur in de avond. De dag zelf wordt door beiden als leuk en gezellig ervaren. “De mensen zijn over het
algemeen vriendelijk, maken een praatje met je. Omdat het op woensdag ook markt is komen veel mensen dan ook daar stemmen in de Van Gogh kerk”, vertelt Daniëlla. “Natuurlijk moeten we wel eens corrigeren als mensen gaan overleggen of met zijn tweeën een stemhokje ingaan. Soms komen mensen hun onvrede uiten, dat vangen we op en proberen de rust en kalmte te bewaren” licht Niels zijn rol toe. “Maar daarnaast is het gewoon belangrijk werk. Controleren of mensen wel zijn wie ze zeggen dat ze zijn, of ze mogen stemmen, of de regels voor de volmachten wel goed worden opgevolgd. En heel belangrijk of alle uitgegeven stembiljetten ook wel in de bus terechtkomen.” Leuke gesprekken Een stembureau moet met eigenlijk door 8 personen bemenst zijn, waarvan er 4 aanwezig moeten zijn. Het aantal beschikbare vrijwilligers is te laag daarvoor. Niels: “Wij werken in teams van 6 maar door het werken in shifts zijn er toch telkens 4 aanwezig. Naast de voorzitter die verantwoordelijk is voor de hele gang van zaken is er iemand die de stempassen controleert, iemand die controleert of de biljetten weer in de bus gedaan worden en, sinds de Coronamaatregelen, iemand die de drukte in de gaten houdt.” “Of er leuke dingen gebeuren op zo’n dag? Ach, het is serieus werk maar je moet soms ook een lolletje kunnen maken met elkaar. Maar er komen ook leuke gesprekken met kiezers, mensen die wat lekkers komen brengen. En soms ook onverwachte dingen. Zo hoorde ik dat ergens een kind de bus per ongeluk had afgesloten. Die kun je niet zo-
maar weer openen, dus moest er een andere bus komen”, vertelt Niels. Voldoening Het belangrijkste moment begint dan om negen uur ‘s avonds. “Dan moeten de bussen opengemaakt worden en geteld worden. Dat gebeurt handmatig maar gelukkig kunnen we de tellingen digitaal opslaan. In Etten-Leur zijn we daar uniek mee. Door deze methode kunnen we veel sneller fouten en verschillen opsporen. Hierdoor kunnen
we ook sneller een uitslag bekend maken”, licht Niels dit gedeelte van het proces toe. Als alles lokaal is afgehandeld wordt alles naar het centrale ‘zenuwcentrum’ in het stadskantoor gebracht zodat de uitslagen uit de verschillende stembureaus samengevoegd worden en uiteindelijk de kandidaten nog dezelfde avond horen hoe hun partij het gedaan heeft. En Daniëlla en Niels? “Het is altijd een lange en intensieve dag, zijn aan het eind helemaal op maar kijken altijd weer met voldoening terug”, stellen beiden.
Isabella Leppens: ‘Het is belangrijk dat veel mensen gaan stemmen’ Al bij haar presentatie als jeugdburgemeester van Etten-Leur viel de leergierigheid en maatschappelijke betrokkenheid van Isabella Leppens al op. Ze valt dan ook met haar neus in de boter nu in haar periode er ook nog raadsverkiezingen zijn. We spraken met haar en Jacqueline Aarts, directeur van de Hasselbraam, de school van Isabella, over de komende verkiezingen. “De verkiezingen is een serieus thema in de groepen 7 en 8”, vertelt Jacqueline Aarts ons. “Alle leerlingen krijgen een lesboekje mee naar huis over de verkiezingen wat ook voor de ouders nog interessant kan zijn. Een boekje wat inzicht geeft in de verkiezingen en het belang daarvan.” Isabella heeft voorafgaand aan de behandeling van het thema, en ter voorbereiding op dit interview, zich, zoals we haar kennen, goed voorbereid. “Het is belangrijk dat veel mensen gaan stemmen. Zo wordt zichtbaar wat de mensen in Etten-Leur graag willen en hoe ze vinden dat zaken opgelost moeten worden.” Zelf heeft ze ook zaken die ze belangrijk vindt. “Armoede, verkeersveiligheid en meer groen in de wijken”, geeft ze aan als we haar vragen naar haar belangrijkste punten. Eerder op de dag, bij de presentatie van het project ‘Sjors Sportief & Creatief’ gaf ze al aan dat armoede nooit mag beteken dat kinderen ergens niet aan mee kunnen doen. “Maar ook een betere bereikbaarheid van voedselbanken is belangrijk.” Voor de veiligheid wijst ze op gevaarlijke situaties bij de scholen en pleit voor meer zebrapaden. “En voor het klimaat is het belangrijk dat er veel groen is in de wijken.”
Jeugdraad Ze kijkt uit naar de verkiezingen. “Hier op school komt een stembureau, daar gaan we ook naar kijken om te zien wat daar gebeurt. Daarnaast krijgen we in de les ook meer informatie over dit thema.” Tijdens het gesprek komen dan ook weer gelijk allerlei ideeën bij haar naar boven. “We hebben nu een jeugdburgermeester maar misschien moeten we ook wel een jeugdraad hebben. Kinderen kijken anders naar zaken dan volwassenen, vinden vaak andere zaken belangrijker of zien andere oplossingen. Van elke school een of twee leerlingen en laat die mening meegenomen worden als men besluiten neemt.” Jacqueline Aarts luistert mee en knikt instemmend. “Isabella is een verstandig meisje die goed nadenkt voor ze wat zegt of vindt. Deze rol past ook bij haar. Als school heeft ze ons ook getriggerd om anders te gaan kijken naar dit soort onderwerpen. We besteden nu meer aandacht aan dit soort belangrijke thema’s. Het is van groot belang dat jongeren zo vroeg mogelijk geïnformeerd en betrokken raken bij dit politieke proces. Zeker in wijken waar de opkomst laag is. Daarnaast bereiken we als school via de leerlingen ook de
ouders weer. Vandaar ook het project wat we hier over de verkiezingen doen met de leerlingen uit de groepen 7 en 8.” Isabella en Jacqueline zijn het op dat punt zeker met elkaar eens: stemmen, en daarmee je mening geven over de plannen voor de toekomst voor jouw gemeente, is voor iedere inwoner belangrijk. “Want op die manier geef je aan hoe je lokale problemen opgelost wil zien”, besluit Isabella.
Zeljko Karels: ‘Hier kan je kiezen voor de partij die bij jouw ideeën aansluit’ Zeljko Karels is zoon van een Nederlandse vader en een Kroatische moeder. Hij heeft de eerste 23 jaar van zijn leven in het voormalige Joegoslavië gewoond. Het land wat destijds maar 1 partij kende en er dus
niet echt een keus is. “In Nederland kun je echt kiezen voor de partij die bij jouw ideeën aansluit.” Zeljko werkt in de offshore-industrie. Voor zijn werk reisde hij tot aan corona veel rond de wereld, tegenwoordig zit hij voor zijn werk in Schiedam. “Voordat ik een jaar of 6 terug in Etten-Leur kwam wonen heb ik heel lang in de Randstad gewoond. Maar nu ik hier woon, zou ik echt niet meer terug willen. Het gemoedelijke, het buitenleven, het dorpse met een stadse inslag. Het bevalt mij prima hier. In al die tijd dat ik hier woon ben ik maar een paar keer in Breda geweest als ik daar echt moest zijn voor iets wat we hier niet hebben. Maar voor de rest hebben we alles in Etten-Leur. Dus was er geen noodzaak.” Het behoud van de eigen cultuur en uitstraling is dan ook een voorname reden voor
Zeljko om te stemmen. “Als ik de Bisschopsmolenstraat inloop naar het centrum loop ik door een mooi authentieke straat, ga ik het hoekje om dan kom ik in een mooi centrum waar alles zit.” Samen met een goed sociaal beleid vindt hij de stimulering van de lokale economie belangrijk. “Lokaal moet alles beschikbaar zijn. En dat hebben we hier mooie winkels, leuke restaurants en kroegjes. Dat is belangrijk voor de mensen die hier wonen en werken. Maar ook alle andere voorzieningen zijn hier goed.” Ook het klimaat vindt hij belangrijk. “Ik werk in de offshore-industrie en maak platformen voor de winning van fossiele brandstoffen. En besef heel goed dat we dingen anders moeten doen. Maar veel plannen die er liggen zijn niet haalbaar of realistisch. Op dit punt moeten we dan ook kijken naar wat wel kan en gerealiseerd kan worden met bewezen technieken.”
Het politieke landschap vindt hij boeiend mede door de keuzevrijheid die er is. “Die keuzevrijheid was er in het voormalige Joegoslavië niet. Mensen hadden daar geen stem. Alleen al het besef dat het in sommige landen anders is, moet een motivatie zijn om te gaan stemmen. Maar lokaal stemmen is ook belangrijk, omdat het gaat om je leefomgeving. Daarom is het ook goed dat iedereen die hier woont mag stemmen, of ze nu Nederlander zijn van origine of als arbeidsmigrant hier wonen en werken. Ik zie alleen veel lokale partijen bij de gemeenteraadsverkiezingen en de vraag is wat die voor invloed kunnen hebben op de landelijke regelgeving. Want steeds meer regelgeving wordt landelijk of zelfs vanuit Brussel bepaald. Daarom vind ik het belangrijk dat partijen ook landelijk actief zijn om zo de dingen die lokaal belangrijk zijn goed geregeld te krijgen.”
Jack Verhulst: ‘Het buitengebied moet leefbaar blijven’ Jack Verhulst is de zevende generatie melkveehouder in het bedrijf waarbij de achtste generatie al is ingestapt. “Als je vindt dat iets op een bepaalde manier geregeld moet worden dan ben je aan jezelf verplicht om je stem te laten horen” Jack heeft een uitgesproken mening over nut en noodzaak van stemmen. “Als boeren hebben wij met name te maken met wetgeving uit Brussel. Dan is het van groot belang dat wij onze stem en mening laten horen. Den Haag, provincie en gemeente geven vervolgens een steeds lokalere invulling aan de regels.” Daarom zijn al deze verkiezingen belangrijk voor hem en Nederland. Niet stemmen is dan ook geen optie voor hem. Als geboren en getogen Etten-Leurenaar heeft hij veel met deze gemeente. “Het is een mooie plaats om te wonen, alle voorzie-
ningen zijn er maar het heeft ook een mooi buitengebied. En dat moeten we zo houden. Daar maak ik me sterk voor. Enerzijds voor de natuur maar ook de leefbaarheid. Criminaliteit en ondermijning speelt enorm. Daar moet het nieuwe college echt aandacht voor hebben. De sociale controle in het buitengebied is groot, misschien wel groter dan in de kern zelf, maar de afstanden zijn hier ook groter. Dus gebeuren er ook meer dingen buiten het zicht. ” Als bewoner in het buitengebied en boer is de natuur belangrijk voor hem. “Er wordt vaak naar de boeren gewezen als de veroorzaker van het stikstofprobleem. En natuurlijk moeten wij ook bijdragen aan het oplossen van het probleem. Maar dat probleem wordt niet alleen opgelost door minder vee. Er moet meer gekeken worden naar inhoudelijke oplossingen. Wij hebben onze bedrijfsvoering aangepast waardoor we minder uitsto-
ten. Daar ligt wat ons betreft de kern van de oplossingen. Daarom is het ook zo belangrijk om goede lijnen te hebben naar de partijen die door de hele kolom invloed hebben van gemeente tot aan Brussel, omdat niet alles in de gemeenteraad opgelost kan worden.” Maar lokaal kan er wel bijgedragen worden aan oplossingen zoals bij het klimaat: “In de bebouwde kom is te weinig groen en te veel steen, gevolg is dat veel regenwater in de sloten komt wat uiteindelijk bij ons te overlast leidt. Ik pleit dan ook voor meer bomen en groen, en beter onderhoud daarvan. Het houdt water vast, maakt de omgeving leefbaarder en voorkomt dat het buitengebied verzuipt.” Stemmen is dus belangrijk voor hem: “Met de juiste mensen op de juiste plekken hoop ik dat ik weer meer tijd krijg voor mijn passie de koeien en het boeren. Nu ben ik te
veel tijd kwijt aan regeltjes. Een voorbeeld? 40 jaar terug anderhalf uur per week, nu anderhalve dag per week!”
Gemeenteraadsverkiezingen | Gemeente Etten-Leur | 14, 15 en 16 maart
Algemeen Plaatselijk Belang: ‘Etten-Leur verder brengen’ Peter van der Wulp was door de leden van het Algemeen Plaatselijk Belang aangewezen als lijsttrekker voor de komende verkiezingen. Echter vlak voordat de verkiezingsstrijd losbarstte moest hij door ziekte zijn taken, tijdelijk, neerleggen. Erik Hommel(52) neemt zijn lijsttrekkerstaken waar terwijl Jenny Boer de taken als fractievoorzitter in de raad waarneemt.
Erik verontschuldigt zich al bij het begin van het gesprek dat hij sommige dingen soms op moet zoeken. “De ziekte van Peter is zo onverwacht. Natuurlijk ken ik ons programma maar ben nog niet zo diep ingelezen in alle onderwerpen als Peter. Je kent je eigen portefeuille door en door en luistert naar de anderen, nu moet ik inhoudelijk ook wat over de andere portefeuilles kunnen zeggen”, aldus Hommel die in zijn eerste termijn als raadslid zit. Als hij terugkijkt op de afgelopen 4 jaar ziet hij dat het APB toch mooie resultaten heeft behaald als onderdeel van de coalitie. “Er zijn diverse woningbouwprojecten geweest, waarbij niet alleen naar de bouw van woningen gekeken is maar deze ook goed ingepast zijn in de omgeving met bijvoorbeeld veel
groen. De bezuinigingen op het openbaar groen die zijn teruggedraaid, er is meer aandacht gekomen voor de fietspaden. Maar er zijn ook punten waar we meer stappen hadden moeten zetten. Zoals de verkeersafwikkeling op het Lichttorenhoofd.” Maar zijn focus ligt met name op de komende 4 jaar. Eén van de belangrijkste speerpunten zijn wat hem betreft de communicatie met de burger: “er moet meer geluisterd worden, de mensen moeten meer en beter betrokken worden bij zaken.” Verder moet er meer aandacht komen voor de leefomgeving: “die moet veilig zijn, schoon en duurzaam. De woningbouw is belangrijk, een goede verkeersafwikkeling en we willen inzetten een betere bereikbaarheid van sporten voor iedereen”, noemt hij een aantal punten uit het programma. Bruisend Het APB wil Etten-Leur bruisender maken. “Daar zijn genoeg mogelijkheden voor. En de gemeente moet de randvoorwaarden scheppen. Denk aan het gedeeltelijk afsluiten voor auto’s van de kop van de Markt, meer ruimte voor evenementen, koop lokaal acties ondersteunen, het oude Tomado terrein beschikbaar maken voor kleine ondernemers en geen grootschalig magazijn. De
gemeente moet in gesprek zijn met lokale ondernemers. Want lokale ondernemers zijn de motor voor de lokale economie.” “Voor wat betreft het woningprobleem kiest het APB er voor om te bouwen wat nodig is waarbij oog is voor doorstroming. Maar waarbij ook rekening wordt gehouden met de klimaatdoelstellingen. We moeten minimaal uitvoeren wat afgesproken is. Daarom moeten die afspraken ook meegenomen worden in de bouwbesluiten. Voor wat betreft de klimaatopgaven in bestaande woningen moeten we goed in beeld gaan brengen wat we mensen kunnen bieden maar ook hoe ze zaken het best kunnen aanpakken. We zien dat mensen beginnen met energie opwekken door zonnepanelen terwijl de energie aan alle kanten het huis uit lekt omdat het onvoldoende geïsoleerd is. Hier moeten we mensen bewust van maken.” Stille armoede Eenzaamheid en stille armoede zijn twee zaken die Erik benoemd als we over zorg spreken. “Ik verbaas me erover dat er geld over blijft bij de bijzondere bijstand terwijl er veel mensen onder het bestaansminimum leven. Er is te veel stille armoede, die moeten we opsporen. We moeten wat gaan doen aan de wachtlijsten die er nog her en der zijn. Maar ook de inwoners kunnen wat meer naar elkaar omkijken. Bezoek eens de buurman, drink eens een kop koffie met elkaar ne help elkaar. Ook op die manier kunnen we eenzaamheid voorkomen en problemen sneller opsporen.”
Los van het bruisend maken van het centrum zijn er meer zaken waarmee Etten-Leur aantrekkelijk gemaakt kan worden voor de inwoners. “Wij zijn een groot voorstander van het beter bereikbaar maken van sporten voor iedereen. Los dat het leuk is, zorgt voor saamhorigheid en is het goed voor de gezondheid. Daarom moet er ook niet gekort worden op wijkgebouwen en de voorzieningen die we hebben. En natuurlijk het openbaar groen. We moeten niet meer willen dat het gras op de aanrijdroutes te hoog staat of de parken niet meer onderhouden worden.” Gelden beter verdelen Uiteraard zijn de financiën van groot belang in het uitvoeren van de plannen die men heeft. “De gemeentelijke lasten mogen niet meer stijgen dan de inflatie, dat is echt het maximum wat ons betreft. We willen niet bezuinigen, maar we denken wel dat we gelden beter kunnen verdelen. Daarbij willen we vooral goed letten op bijvoorbeeld de overhead in de diverse gemeenschappelijke regelingen.” “We willen weer graag in de coalitie en hopen weer de grootste te worden. Maar dat hangt af van de uitslag op 16 maart. We sluiten geen partijen uit voor de coalitiegesprekken, maar als we in het college zitten gaan we niet op de winkel passen, nee, dan hebben we de ambitie om Etten-Leur verder te brengen.”
CDA Etten-Leur: ‘De gemeente moet effectiever worden!’ Jurgen van Hulst (47) neemt het stokje over van Ronnie Buiks als lijsttrekker bij het CDA. Het verandert niets aan de al jarenlange lijn van de partij zoals bijvoorbeeld dat de lijsttrekker in de raad blijft zitten na de verkiezingen. “Ik ben geen kandidaat-wethouder”, vertelt hij tijdens het gesprek. Er zit wat hem betreft een verschil tussen besturen en politiek bedrijven en Jurgen is meer van de politiek.
Jurgen is trots op Etten-Leur. “Als we kijken naar de voorzieningen die we hebben, het feit dat veel mensen blijven hangen na de middelbareschooltijd of toch weer terugkomen, dan zijn we een aantrekkelijke plaats om te wonen.” Jurgen is lokaal geen onbekende: hij is Prins Carnaval geweest, betrokken bij de Sinterklaasintocht en druk in het verenigingsleven. Samenwerken en samenzijn is voor hem belangrijk geeft hij aan. Als hij terugkijkt op de afgelopen 4 jaar dan is er in die periode wat hem betreft ook de basis gelegd voor de komende jaren met een goede omgevingsvisie en een goede financiële basis. Voor de komende jaren is
sociale cohesie belangrijk: “Iedereen moet een woning kunnen krijgen. Daar moeten we als gemeente zelf de regie in gaan voeren en minder aan de markt overlaten waarbij er gemengde wijken, zoals de geplande Hoge Haansberg, komen waar sociale huur, maar ook goedkope koopwoningen zijn. Wijken voor jong en oud met goede voorzieningen. De wijkgebouwen zijn wat ons betreft ook heel belangrijk omdat die ook weer helpen om mensen uit de eenzaamheid te houden en er vroegtijdig gesignaleerd wordt hoe het met iemand gaat.” Voor wat de woningmarkt is het CDA een groot voorstander van een zelfbewoningsplicht maar ook van oplossingen voor tijdelijke ‘tiny-houses’ die voor 15 jaar gebouwd worden. “En 60% van wat er gebouwd wordt moet bestemd zijn voor eigen inwoners of mensen met een binding met de gemeente.” Goed luisteren Voor wat betreft de economische paragraaf ziet hij een belangrijke regiefunctie voor de gemeente. “We moeten de ondernemers bieden wat ze nodig hebben om te groeien. Of het nu de bedrijven op het bedrijventerrein zijn, retailers in het winkelhart of de agrariërs. We moeten weten wat ze nodig hebben en daarop in spelen.” Maar het gaat breder: “Als gemeente moeten we laten zien dat we luisteren naar de inwoners. Goed communiceren is ook terugkoppelen van wat er besproken is, als er misverstanden zijn
deze direct wegnemen. Dat doen we te weinig met als gevolg dat dingen anders beleefd of ervaren worden. We moeten luisteren en terugkoppelen wat we gaan doen en waarom iets wel of niet is opgepakt.” “We moeten de aarde mooier doorgeven dan we hem ontvangen hebben”, zegt Jurgen als we het hebben over het klimaat en milieu. “We moeten voorbereid zijn op de veranderingen. Daar moeten we bij de nieuwbouw ook goed naar kijken. Energieneutraal bouwen, maar de stappen moeten wel reëel en technisch uitvoerbaar zijn.” Het CDA wil daarbij kijken naar lokale energieopslag en zonnepanelen op parkeerplaatsen waar dan de auto’s onder kunnen parkeren. Mee doen Een ander belangrijk thema is de zorg. “Er is nog teveel eenzaamheid , iedereen moet mee kunnen doen. En dat moeten wij faciliteren. Er gaat veel geld en aandacht naar de zorg, maar we weten te veel niet. Zoals de effectiviteit. De monitoring daarop moet beter. Maar er moet ook meer maatwerk komen. Zo willen we graag dat de WMO inkomensafhankelijk wordt zodat de sterkste schouders de zwaarste lasten dragen.” Een irritatiepunt deelt hij met de inwoners: “Zwerfafval en afvaldumpingen. Daar hebben we allemaal een rol. Hier moeten we
echt op gaan inzetten”, waarna hij verwijst naar De Efteling, “daar lukt het wel op het park schoon te houden en hier niet.” De Corona jaren hebben ook wat moois opgeleverd: “Mensen zijn gaan omkijken naar elkaar. Dat is goed. Een paar mensen kunnen het verschil maken. Zo werkt het in de gemeenteraad ook. Daarom werken meldpunten niet wat mij betreft, ze moeten niet nodig zijn. De raad moet ook meer zichtbaar zijn zodat mensen makkelijker bij ons aankloppen en zodat wij inwoners meer horen en kunnen verwijzen naar het juiste loket.” Voor wat betreft de gemeentefinanciën ligt de nadruk op het in stand houden van de huidige voorzieningen en zaken die in de afgelopen periode zijn ingezet. “Ik denk dat we zonder te bezuinigen meer resultaat kunnen behalen. Daarnaast moet er een visie komen op toerisme in Etten-Leur en goed kijken naar de spaarpotjes die her en der staan. Er zijn, onder andere bij de gemeenschappelijke regelingen, te veel buffertjes. Geld wat we beter kunnen inzetten dan ergens laten liggen.” “Mijn droomcoalitie? De drie grootste partijen. En dat kan want ik zie in elk programma genoeg aanknopingspuntjes om het CDA-geluid genoeg naar voren te laten komen en er samen uit te komen.”
Gemeenteraadsverkiezingen | Gemeente Etten-Leur | 14, 15 en 16 maart
Ons Etten-Leur: ‘Onze politieke moraal blijft hetzelfde, met de voeten in de klei!’ Als we aan Denise Huijbregts(42) vragen op wat voor manier Ons Etten-Leur politiek bedrijft dan is ze zeer helder: “Met de voeten in de klei!”. Waarna ze verduidelijkt dat ze naast de mensen staan en ook één op één helpt met adviezen. Ze erkent desgevraagd dat die manier van politiek bedrijven haar partij in het verleden misschien onzichtbaar heeft gemaakt. “We zijn misschien ook te bescheiden geweest.”
Wellicht ligt hier een accentverschuiving bij Ons Etten-Leur nu Denise het stokje als lijstrekker overneemt van Lia Boeren. “Onze politieke moraal blijft hetzelfde. Daar gaan we niet aan tornen”, aldus de geboren en getogen Etten-Leurse. Ze omschrijft zichzelf als vasthoudend en volhardend, iemand die slecht tegen onrecht kan. Als grootste oppositiepartij hebben ze in de afgelopen 4 jaar het nodige voor elkaar gekregen stelt ze. “We zijn geen partij van de moties en amendementen. We komen liever met concrete plannen die we aan de raad voorleggen. We hebben in de afgelopen jaren meerdere keren gezien dat die plannen de basis zijn geweest voor besluiten. Denk aan het behoud van ‘Het Juvenaat’, verbeteren van onveilige fietsroutes, inhoudelijke verbeteringen in de (jeugd)zorg. Maar ook intern zoals inzicht en bezuinigingen op de ‘gemeenschappelijke regelingen’ (GR).”
Gemeenschappelijke regelingen “Gemeenten gaan steeds vaker samenwerkingen aan. Voor deze samenwerkingen worden telkens organisaties opgetuigd die telkens meer geld vragen. Maar de democratische controle en invloed is weg, want als je iets wilt veranderen moeten alle gemeenten daarmee instemmen. We snappen best dat dingen samendoen soms nodig is, maar er zijn inmiddels 13 GR waar bijna €11 miljoen naar toe gaat. Dat is wat ons betreft te veel geld. Daarbij zijn er soms dingen die lokaal beter en effectiever kunnen. Hier willen we meer grip op krijgen en bezuinigen op deze GR om meer geld te krijgen voor lokaal beleid.” Een ander belangrijk thema voor Ons is verbinding. Dat begint bij de lokale economie. “Laat ondernemers ondernemer zijn, geef ze de ruimte om te ondernemen, uiteraard zonder overlast voor de omgeving. Door minder onnodige regelgeving kunnen zij de economie stimuleren wat goed is voor de bewoners en de gemeente.” Noodzakelijk is de bouw van woningen. “Maar dan wel bouwen wat nodig is voor Etten-Leur. We bouwen nu ook voor de regio en de vraag is of dat gewenst is. Ook moeten we minder aan de markt overlaten en misschien zelf weer projecten ontwikkelen. De gemeente heeft geen winstoogmerk dus kunnen die projecten goedkoper en beter aansluiten bij datgene wat er nu onvoldoende is. Maatwerk en preventie Voor wat betreft het klimaat en milieu staat
Ons Etten-Leur er pragmatisch in. “Wat we kunnen doen moeten we doen. Hou de natuurgebieden en het groen op orde. Windmolens hebben we genoeg. Maar we moeten ook onze beperkingen weten: we zijn afhankelijk van landelijke regelgeving op dit punt.” Op het gebied van zorg wil Ons inzetten op maatwerk en preventie waarbij de menselijke maat belangrijk is. “Preventie is aandacht geven. Wij zien veel in maatschappelijke stages. Daar moeten we jongeren en de scholen in betrekken. We moeten beter bereikbaar zijn, niet alles digitaal maken, dan bereik je bepaalde doelgroepen niet meer. De WMO en jeugdzorg beter op orde krijgen. In de jeugdzorg moet een goede triage aan de ingang komen zodat sneller de juiste hulp gegeven wordt. Nu geven we eerst een aspirine, terwijl soms direct een ontstekingsremmer beter werkt. Daardoor lopen jongeren soms te lang door wat op termijn meer geld kost en schade oplevert.” Op de vraag hoe Etten-Leur aantrekkelijker te maken komt een ander stokpaardje op tafel: een goede toeristische paragraaf. “Maak de gemeente aantrekkelijker voor mensen
om hier te recreëren. We hebben een mooie haven, historie in Van Gogh en Adriaan van Bergen, veel natuurgebieden. Door mensen hiernaartoe trekken kan de lokale economie gestimuleerd worden.” Uiteraard moet beleid bekostigd worden. Dat betekent ook herverdelen van geld. “Als je vraagt waar dat geld vandaan moet komen dan moeten we eerst goed inzichtelijk maken waar het geld nu naar toe gaat. De begroting moet transparanter. Met name het geld wat naar de GR toe gaat. Daar kan wat ons betreft geld gevonden worden. Los uiteraard van wat de stimulering van de lokale economie en het zelf ontwikkelen van bouwplannen oplevert.” Denise waagt zich niet aan uitspraken voor een droomcoalitie maar wat haar betreft moeten de onderhandelingen voor een akkoord gaan over “nut en noodzaak van een menswaardig en transparant Etten-Leur. Waar het om lokale zaken moet gaan en de regio alleen als het niet anders kan een rol speelt. Wie onze kandidaat-wethouder is? Dat hang volledig van de post en portefeuille af. Maar zeker is dat we er klaar voor zijn”, schudt Denise de bescheidenheid van zich af.
PvdA / GroenLinks: ‘De toekomst is nu!’ In Etten-Leur is de stap al gezet: GroenLinks en de PvdA doen gezamenlijk mee aan de komende raadsverkiezingen. Vier jaar terug haalden ze samen 3 zetels. “Natuurlijk zien we dat het landelijk moeilijk gaat bij de partijen, maar lokaal staan we dichter bij de mensen en komen onze uitgangspunten dichter bij elkaar.” Aan het woord is Djuna Maes (34), de nummer 1 op de lijst voor deze gecombineerde partij.
Ze is weliswaar niet geboren maar wel getogen in Etten-Leur, is er even weggegeest voor haar studie, maar woont inmiddels met veel plezier in het centrum van de gemeente. “Ook ik heb lang moeten wachten op een woning, dus weet wat de mensen die op de wachtlijst staan doormaken. Maar ik woon nu gelukkig in een huis met een mooie tuin, want dat is één van mijn hobby’s.” In het dagelijks leven is ze HR-adviseur. “In de afgelopen 4 jaar hebben zowel GL als de PvdA consequent gewezen op een klimaatbestendig beleid. Maar ook op een sociaal beleid voor de mensen die het niet gemakkelijk hebben. “Als oppositiepartij hebben we niet aan de knoppen gedraaid maar wel op details zaken kunnen beïnvloeden.” De focus binnen haar partij ligt op de komende 4 jaar op 3 hoofdthema’s: de Woningnood, een toekomstbestendig klimaatbeleid en een maatschappij waarin iedereen moet kunnen meedoen.
Woningmarkt “Voor wat de woningmarkt willen we meer gaan inzetten op de bouw van sociale huurwoningen en goedkopere koopwoningen, willen we een zelfbewoningsplicht gaan invoeren, een betere doorstroming gaan realiseren en willen we alle kansen benutten die er zijn, zoals ‘tiny-houses’, beschikbaar maken van leegstaande kantoorpanden en levensloopbestendige woningen bouwen.” Van de partij mag natuurlijk een forse visie op het klimaat en milieu verwacht worden. “Die hebben we ook, waarbij we kijken naar bewoners en ondernemers. We willen de inwoners, en ook de woonstichting, stimuleren en helpen hun huis te verduurzamen. Denk hierbij aan isoleren, zonnepanelen en snel van het aardgas af. Het kan natuurlijk niet zo zijn dat we de bewoners met een financiële strop opzadelen. Als gemeente moeten we daar zeker in meedenken. Met de ondernemers moeten we gaan toewerken naar een circulaire economie waarbij afval wordt voorkomen. Dit plan kan zelfs financiële winst opleveren. Daarnaast moeten er bij plannen ook een klimaattoets komen. De gemeente moet zelf ook het goede voorbeeld gaan geven door bijvoorbeeld het wagenpark te verduurzamen.” Sociaal beleid “Iedereen is waardevol”, is haar uitgangspunt. “Een goed sociaal beleid is de cohesie in meerdere plannen. De (jeugd)zorg maar ook sociale voorzieningen als wijk- en buurthuizen, mogelijkheden dat iedereen kan sporten en sneller zicht op schuldenproblematiek en eenzaamheid zorgen voor een betere gezondheid. Daarbij is het wel van belang dat iedereen gehoord wordt, toegang heeft tot de mogelijkheden. Voor te veel
mensen is het stadhuis nog een ivoren toren. Het voordeel van de mensen op onze lijst is dat we allemaal ervaringsdeskundigen zijn op verschillende vlakken. We weten waar de inwoners tegen aan lopen.” Financieel beleid Om de wensen van de partij mogelijk te maken is natuurlijk een goede financiële borging nodig. “Dat begint bij een goede economie. Wij kiezen voor de lokale kleine ondernemer. De winkelier, de horeca. Die willen we stimuleren en ondersteunen, zij geven veel terug aan de lokale gemeenschap. Maar ook cultuur is economie. Ook die moeten we stimuleren.” Op het financiële vlak wil ze graag een misverstand recht zetten: “Het is echt een
misvatting dat linkse partijen alleen maar geld uitgeven en niet naar de dekking zouden kijken. Ook wij zijn van mening dat de begroting structureel in evenwicht moet zijn. Alleen kijken wij meer naar de lange termijndekking en breder dan allen de financiële winst op korte termijn. En dat is ook nodig voor de toekomstige generaties want de toekomst is nu!” Een droom coalitie heeft ze niet “want wij sluiten niemand uit, maar bij onderhandelingen voor een coalitie moet het gaat om de inhoud, de inwoners van Etten-Leur moeten centraal staan, waarbij de 3 hoofdthema’s wonen, klimaat en waar iedereen deelneemt - moeten terugkomen in het akkoord”, besluit ze het gesprek.
Gemeenteraadsverkiezingen | Gemeente Etten-Leur | 14, 15 en 16 maart
VVD Etten-Leur: ‘Samen op zoek naar oplossingen’ De afgelopen raadsperiode veranderde er het nodige voor de VVD. Wethouder Martin van der Bijl trad om persoonlijke redenen af, toenmalig lijsttrekker en fractievoorzitter Frank Vrolijk schoof door als wethouder waarna Edgar de Jager(48) fractievoorzitter werd. Nu Vrolijk zijn afscheid heeft aangekondigd, schuift Edgar door als lijsttrekker. afwikkeling van noord en het breed gedragen krijgen van een tunnel als oplossing, meer geld voor verkeersveiligheid, meer geld voor het beheren op niveau waardoor de uitstraling van het openbaar gebied weer beter werd. En niet te vergeten hebben we nadrukkelijk gekozen om onze getroffen ondernemers te ondersteunen die last kregen van de Coronamaatregelen zoals de tijdelijke stopzetting van de precariorechten en toestaan van grotere terrassen.” Ook wijst hij op de financiële keuzes: “Toen het noodzakelijk was hebben we gekozen voor bezuinigingen in plaats van lasten te verhogen.”
Hij woont 20 jaar in Etten-Leur, verhuisde voor zijn werk als financieel planner vanuit Dordrecht. “Het bevalt me hier goed en ben volledig gewend.” Hij ziet zichzelf als een sociaalliberaal met en groen hart. “Ik doe veel vrijwilligerswerk en ben zeer actief, samen met mijn vrouw en kinderen o.a. met collecteren voor diverse goede doelen, het organiseren van een collecte, als vrijwilliger voor de kerk en met het opruimen van zwerfafval”, een irritatiepuntje noemt hij deze vorm van afval. Hij kijkt tevreden terug op de afgelopen 4 jaar die toch heel ingrijpend waren voor de samenleving. Hij somt wat successen op: “Behouden van een pinautomaat in het centrum, het in beeld brengen van de verkeers-
Speerpunten Maar Edgar kijkt graag vooruit, wil de kiezers een beeld geven waar zijn VVD voor staat voor de komende 4 jaar. “We hebben 10 speerpunten in ons programma staan. De belangrijkste zijn voor ons de basis op orde hebben en houden, wonen, goede verkeersafwikkeling, veiligheid en het groen op orde hebben.” Voor wat betreft het bouwen is hij helder, “we moeten bouwen voor de juiste doelgroepen, starters en senioren. Wat we niet willen is een gedwongen doorstroming maar als we het juiste beschikbaar hebben dan komt die doorstroming vanzelf.” Net als alle andere partijen spreekt hij over ‘tiny-houses’ die een tijdelijke oplossing kunnen zijn. “Door de tijdelijkheid zijn ook de procedures simpeler en is het sneller te realiseren. Wat ons
betreft is de Groene Wig hier een perfecte locatie voor.” Een goede verkeersafwikkeling en veiligheid vallen redelijk samen. Vooral op noord zijn er grote problemen maar er zijn ook veel gevaarlijke punten. Er gebeuren nog te veel ongelukken op sommige plekken. Daar moeten we snel mee aan de slag. En de problemen bij de overweg aan de Lage Vaartkant irriteert veel mensen. Het is nu echt het moment om daar mee aan de slag te gaan!” Klimaat oplossingen zijn belangrijk “Ik ben een groot voorstander van zoveel mogelijk groen in en rondom het huis. Het helpt bij de aanpak van de klimaatproblemen. Maar het moet allemaal wel reëel en betaalbaar zijn. Aan de andere kant kan de gemeente hier zelf ook nog veel in doen. We beheren gebouwen die veel geld kosten omdat ze slecht geïsoleerd zijn. En een focus op zonnepanelen helpt niet als we de opgewekte stroom niet kunnen afvoeren.” “Wij willen Etten-Leur bruisender maken. Denk aan het autoluw maken van de Markt, grotere terrassen maakt het gezellig. Maar ook op Leur moeten we dingen gaan doen. We hebben een mooie oude haven zonder enige beleving.” Eerst inhoud dan geld Het is dan ook een kleine stap naar het punt van de zorg toe. “Er moet veel meer
voor de jeugd komen, bijvoorbeeld een jongerenhonk. Waar ze na schooltijd even samen kunnen komen in plaats van op straat hangen.” Een ander punt op het gebied zorg noemt hij de outsourcing van medewerkers. “We moeten er zelf weer meer grip op krijgen. In de huidige situatie is dat niet zo.” Ook de wijkgebouwen spelen een belangrijke rol. “We moeten niet kijken naar alleen de kosten, we moeten kijken wat ze ons op kunnen leveren.” Ten aanzien van de WMO stelt hij ook dat “we moeten blijven investeren maar niet alleen in geld, we moeten onderzoeken waar behoefte aan is. Eerst de inhoud en dan het geld.” Voor wat betreft de financiën kiest Edgar ervoor om de basis op orde te houden. “We zijn een aantrekkelijke gemeente, veel is goed geregeld en hebben veel faciliteiten. We zijn qua tarief geen dure gemeente. Het gaat wat ons betreft ook niet om veel bezuinigen maar meer kijken hoe we gelden goed kunnen inzetten. Om Etten-Leur beter te maken. En dat is het mooie van de huidige kandidaten. We hebben allemaal dezelfde intentie al verschillen de nuances en kunnen samen op zoek naar oplossingen. Daarom sluit ik ook niemand uit voor coalitiegesprekken. Al moeten we eerst in de positie komen om gesprekken aan re gaan. Onze wethouderskandidaat? Dat hangt af van de domeinen, maar we hebben genoeg goede kandidaten als we een wethouder mogen leveren.”
D66 Etten-Leur: ‘Etten-Leur mag ambitieuzer en innovatiever zijn’ Bij D66 wordt het stokje van de lijsttrekker door Ron Dujardin overgedragen aan Carola Groenen (57). Ze komt van oorsprong uit Gilze-Rijen maar woont al sinds 1992 met veel plezier in Etten-Leur. “Mijn kinderen zijn hier geboren, ik heb veel meegemaakt betreffende scholen en het verenigingsleven. Ik heb het hier naar mijn zin. En dan ben ik iemand die vind dat ik ook dingen moet bijdragen aan de samenleving.”
Carola kwam destijds als verloskundige naar Etten-Leur. Ze werkt nog steeds in deze tak van de zorg, niet meer praktiserend maar beleidsmatig. “Het mooie aan Etten-Leur? Het dorpse karakter met veel faciliteiten.” Het is gelijk een mooi bruggetje naar de afgelopen 4 jaar als raadslid. “D66 is verbindend en vernieuwend geweest en dat willen we ook de komende 4 jaar zijn. Wij geloven in samen doen, samenwerken. Daarom zijn onze belangrijkste doelen voor de komende jaren ook het oplossen van grote problemen zoals de vraagstukken op het gebied van wonen, preventie in het sociaal domein en ambitieuzer klimaatbeleid.” Bouwen naar behoefte De woorden ambitie en innovatie vallen geregeld. “Etten-Leur mag best ambitieuzer zijn, meer doen dat wat je moet doen. Kijkend naar de economie moeten we innovatie bij ondernemers stimuleren. Juist ook kleine ondernemers daarbij ondersteunen. We zitten in een mooi gebied, centraal tussen Roosendaal en Breda in. We mogen ons daar
best wel wat actiever in opstellen en naar voren schuiven.” Een van de speerpunten is bouwen. “Maar dan wel naar behoefte en innovatief. Denk bijvoorbeeld aan het ombouwen van leegstaande kantoorgebouwen tot appartementen zoals nu aan het Schoonhout gebeurt. Maar ook ‘Tiny-Houses’ die kunnen helpen bij het oplossen van tijdelijke problemen, denk aan het ‘Knarrenhof’ waarin mensen bij elkaar komen te wonen die elkaar weer kunnen ondersteunen in de hulp die ze nodig hebben. Het is innovatief en helpt op een ander belangrijk punt: de preventie in de zorg.” Ten aanzien van hoogbouw geeft Carola aan dat D66 onder voorwaarden daar geen probleem mee heeft. “Het hangt natuurlijk af van waar en hoe hoog dan.” Haar partij staat landelijk bekend als een ‘groene’ partij, lokaal is dat niet anders. “De verduurzaming moet toegankelijk zijn voor iedereen. Voor ondernemers willen wij het mogelijk maken om duurzaam en circulair te ondernemen. Er mogen geen belemmeringen zijn op initiatieven. Ook voor de inwoners geldt dat. We mogen best ambitieuzer zijn op dit vlak. Meer doen wat strikt noodzakelijk is want de klimaatveranderingen gaan veel te snel.” Signaleren en ondersteuen Preventie en maatwerk zijn de woorden die opkomen als we het over zorg hebben. “We kunnen eerder zaken signaleren en elkaar meer ondersteunen. Meer om de betrokkenen heen gaan staan en onnodige regels wegnemen. Hierdoor kan er meer maatwerk
komen. Wachtlijsten moeten niet ontstaan omdat er te weinig gecontracteerd is. En zaken meer integraal aanpakken in plaats van in hokjes te denken. We maken het te bureaucratisch allemaal.” Carola en haar partij zien Etten-Leur als een aantrekkelijke gemeente. Maar ook hier zijn ambities. “Een goed beleid op toerisme is hard nodig. We hebben veel te bieden. Maar we kunnen nog veel doen aan goede wandel en fietsroutes. Maar ook moeten we aantrekkelijker worden voor nieuwe innovatieve ondernemers, het mogelijk maken om zich hier te vestigen. We gaan ervoor om meer open te staan voor goede initiatieven en ideeën.” Maar er is nog en punt waar Etten-Leur aantrekkelijker in kan worden: “De communicatie moet beter. We gaan gelukkig al eerder in gesprek met de inwoners, dat is goed, maar de communicatie kan en moet beter. Goede communicatie zorgt voor verbinding en draagvlak. En dat is er nu te weinig.” Accentverschuivingen Kijkend naar de huidige financiële situatie
van de gemeentebegroting is ze blij dat zaken op orde zijn, maar ze stelt wel wat vragen bij sommige uitgangspunten: “Sommige partijen geven aan dat we bij de goedkoopste gemeenten moeten zitten van Brabant maar wij willen de inwoners ook kwaliteit bieden. Dat vraagt keuzes. Misschien daarom niet bij de top 5 goedkoopste willen zitten maar is bij de top 10 ook goed. En kunnen we daarmee de kwaliteit die we nastreven voor onze inwoners ook echt bieden.” Verder ziet ze her en der wat accentverschuivingen en wil ze kijken naar de reserves. “Natuurlijk moeten er reserves zijn maar niet meer dan noodzakelijk.” Na de verkiezingen wil D66 als vernieuwende partij graag deelnemen aan de coalitie. “Maar dan wel met ruimte voor vernieuwing en nieuwe partijen. Partijen zitten over het algemeen heel dicht bij elkaar. Daarom zijn we ook een raad waarin zowel coalitie als oppositie zaken voor elkaar krijgen.” Op de vraag wie de wethouderskandidaat is kan ze heel resoluut antwoorden: “Ron Dujardin. Hij heeft dat eerder naar tevredenheid gedaan en is beschikbaar voor nog een termijn.”
Gemeenteraadsverkiezingen | Gemeente Etten-Leur | 14, 15 en 16 maart
Leefbaar Etten-Leur: ‘Lokale coalitie zou mooi zijn’ Hij gaat ook de komende 4 jaar nog door: Louis Roks (62) is opnieuw lijsttrekker van Leefbaar Etten-Leur om op te gaan voor zijn zesde termijn. In de komende 4 jaar wil hij dat de gemeente werd dichter bij de inwoners komt en ondertussen zich ook gaan richten op de opvolging in zijn eigen partij.
Ondanks zijn oppositierol kijkt hij tevreden terug op de afgelopen 4 jaar. “We hebben toch veel kunnen bereiken. We zijn soms de luis in de pels maar zijn wel in staat om zaken breder ter trekken. Zo hebben we ingezet op de participatie, de eerste stappen zijn gezet, nu moet het zichtbaar gaan worden. Ook zijn mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt ingezet bij de groenvoorziening. We kijken daarbij pragmatisch naar de voorstellen en hebben met 80% meegestemd. Maar we wijken soms ook wel af zoals bij de subsidies voor de Nobelaer.” Aanschuiven De komende periode wil heeft Leefbaar de ambitie om nu echt aan te schuiven in de coalitie. “We hebben een grote mond gehad en moeten het nu maar eens gaan laten zien. Waarbij we in willen zetten op versterking van het economische klimaat.” Een speerpunt daarbij is gratis parkeren in Etten-Leur. “De opbrengst van het parkeren staat niet in verhouding tot de kosten en de overlast. Als we het parkeren gratis maken dan versterkt dat de concurrentiepositie van de retail en kunnen we werken aan een bruisend hart. Daarbij kunnen we de boa’s anders inzetten voor bijvoorbeeld veiligheidszaken die in de wijken spelen.” Überhaupt moet er meer wijkgericht gewerkt gaan worden aldus Roks.
Voor wat betreft de woningmarkt geeft Roks aan dat er vraag gestuurd gebouwd moet worden, waarbij hoogbouw moet kunnen op plekken waar het mogelijk is. “Maar er zijn meer oplossingen zoals pre-mantelzorg woningen, die tijdelijk kunnen staan, splitsen van woningen. Het zijn oplossingen die kunnen bijdragen huidige opgave die we hebben.” Ook het gebruik van woningen voor meerdere arbeidsmigranten moet anders. “Ondernemers hebben ons wel overtuigd van het nut van deze arbeidsmigranten, maar als ze er zijn dan moeten we ze ook goed behandelen. Dan moeten we ze niet laten vereenzamen in de wijken bij mensen waar ze geen contact mee hebben maar moeten we ze samenbrengen aan de randen van de gemeente of bij de ondernemers op het terrein.” Zorgen om de zorg Ook de klimaat opgave erkent Roks als een punt waaraan gewerkt moet worden, “Maar dan moeten we dat wel doen met bewezen technieken. We moeten ons niet gaan verliezen in dure projecten waar we maar moeten afwachten of die gaan bijdragen.” Ook de zorg staat hoog op het lijstje bij Leefbaar. “Ik maak me zorgen om de zorg”, zegt hij, “er gaan veel mensen weg en veel geld naar het proces. Dat moet anders. De wijkzuster moet terug, ook dit moet dichter bij de burger komen, er moet meer maatwerk komen.” Op de vraag wat de gemeente zelf anders kan doen is Roks helder: “De gemeente is niet benaderbaar al denken ze daar zelf anders over. Waarom hebben we geen spreekuur voor de inwoners, waarom kunnen mensen nauwelijks zomaar binnenlopen. Maar we moeten ook meer gebruik maken van de
knowhow die in de maatschappij zit. Betrek inwoners bij het beleid.” Hij wil daarbij de puntjes op de i zetten door de tevredenheid van de inwoners over de gemeente van een 6 naar een 7½ te brengen. “Parkeren, infrastructuur, afval, veiligheid moeten beter, dan kunnen we van Etten-Leur een zeer aantrekkelijke plek maken.” Bestuursakkoord op 1 A4 Zijn plannen kosten ook geld, dat beseft hij, maar hij ziet daar zeker kansen toe. “Er kan minder geld naar culturele hobby’s, bij de Gemeenschappelijke Regelingen kan geld weggehaald worden door alleen daaraan mee te werken wat echt iets oplevert. Maar ook anders te kijken naar samenwerking in de regio. Waarom moet iedereen een eigen zwembad hebben of theater als we dat ook met elkaar in de regio kunnen oplossen?
Daarbij moeten we er goed voor zorgen dat de vervuiler betaald, Het geld wat vrijkomt moet dan ingezet worden voor de wijkgebouwen, vrijwilligers, mantelzorg.” Zijn droomcoalitie is een totaal lokale coalitie al stelt hij ook met alle andere partijen te kunnen samenwerken. “We zitten allemaal dicht bij elkaar. Maar belangrijk is dat we dan dichter bij de burger komen, dat we een coalitieakkoord hebben op één A4 zodat we pragmatisch kunnen kijken naar de zaken die we moeten oppakken. Onze wethouders kandidaat? Dat ben ik zelf. We hebben jarenlang een grote mond gehad, nu willen we het laten zien, verantwoordelijkheid nemen. Daarbij zijn de scherpe randjes er ook wel wat van af op sommige punten omdat we, zoals al meer gezegd er meer pragmatisch in staan.”
Gemeenteraadsverkiezingen | Gemeente Etten-Leur | Woensdag 16 maart
Overzicht verkiezingslocaties 15
04
18 10
14 19
Op 14 en 15 maart zijn 4 stembureaus open, zie hieronder
05 13 21 03
09
11
01 02 17
16
06
12
20 08
07
Stembureaus met zitting op maandag 14 maart 2022 01 Van Gogh Kerk Raadhuisplein 2 14 Trouwkerkje Van Bergenplein 1 15 Het Turfschip Schipperstraat 2 17 Van Gogh Kerk 2 Raadhuisplein 2
Stembureaus met zitting op dinsdag 15 maart 2022 01 Van Gogh Kerk Raadhuisplein 2 14 Trouwkerkje Van Bergenplein 1 15 Het Turfschip Schipperstraat 2 17 Van Goghkerk 2 Raadhuisplein 2
Stembureaus met zitting op woensdag 16 maart 2022 1 Van Gogh Kerk Raadhuisplein 2 2 Zwembad De Banakker Parklaan 12 3 Avoord Zorg en Wonen, loc. Anbarg Ingang achterzijde Nassaulaan 1 4 Smeltkroes de Keen Kwadestraat 2 5 ARV Achilles Concordialaan 206 6 Wijkgebouw Ut Praotuis Achter de Molen 17 7 Hockeyclub Olympiade 51 8 Rugbyclub Kempenerrandweg 9 9 Wijkgebouw De Linde Wipakker 16 10 Tafeltennishal Tanaka Van Genkstraat 20 11 Gemeentewerf (drive-through) Hermelijnweg 1 12 Wijkgebouw De Gong Trompetlaan 42 13 Brede school de Vleer Kraanvogel 22 14 Trouwkerkje Van Bergenplein 1 15 Het Turfschip Schipperstraat 2 16 Zwembad De Banakker 2 Parklaan 12 17 Van Gogh Kerk 2 Raadhuisplein 2 18 Het Turfschip 2 Schipperstraat 2 19 Basisschool de Hasselbraam Beukenlaan 45 20 Basisschool de Klankhof Hobodreef 3 21 Brede school de Vleer 2 Kraanvogel 22
Rustig stemmen dankzij de druktemeter op 14, 15 & 16 maart
aaloverzicht.dgn Default 25-2-2022 14:48:00 -
Drive-through stembureau bij de gemeentewerf Op woensdag 16 maart kunt u bij de gemeentewerf terecht, aan de Hermelijnweg 1 in Etten-Leur, om te stemmen in ons drive-through stembureau. Wel zo prettig, want u kunt lekker in de auto blijven zitten. Graag wijzen we u erop dat alleen u als bestuurder uw stem kunt uitbrengen via de drive-through. Wanneer u stemt vanuit uw auto wordt uw auto gezien als ‘stemhokje’. Aan een stemhokje zijn bepaalde regels verbonden, waaronder dat u met maar één persoon kunt plaatsnemen in een stemhokje. Dit
is wettelijk zo geregeld om te voorkomen dat anderen u bij het stemmen proberen te beïnvloeden. Komt u met meer dan één persoon? Dan kunnen uw passagiers bij de gemeentewerf stemmen buiten de auto. Stemmen bij de gemeentewerf kan dus via de drive-through en via de traditionele stemhokjes. Weet u al op welke partij u een stem wilt uitbrengen? Nee? Dan kunt u terecht op de stemwijzer van Gemeente Etten-Leur. U kunt de stemwijzer vinden op deze website: www.etten-leur.stemwijzer.nl.
Op 14, 15 en 16 maart kunt u uw stem uitbrengen voor de gemeenteraadsverkiezingen van Gemeente Etten-Leur. Door te stemmen beslist u mee over de toekomst van uw eigen gemeente. We vinden het belangrijk dat u zo snel mogelijk en veilig uw stem kunt uitbrengen. Daarom maken we ook deze verkiezingen gebruik van een druktemeter. Via deze druktemeter van ‘Verkiezingen In Beeld’ kunt u vooraf bekijken of het druk is op uw stemlocatie. Daarmee voorkomt u dat u in de rij terecht komt bij een druk stemlokaal. Hoe werkt de druktemeter? Op de website www.ettenleur.verkiezinginbeeld.nl vindt u een overzicht van alle stemlocaties. Per locatie en per datum vindt u
een kleuraanduiding: groen, oranje of rood. Een groene kleur bij een stemlokaal betekent dat het rustig is, bij een oranje kleur is er enige wachttijd en bij de rode kleur is het druk in het stemlokaal. Door de druktemeter vooraf te bekijken voorkomt u wachttijd en zorgen we dat iedereen ook op een veilige afstand van elkaar kan stemmen. Misschien weet u al op welke partij u wilt gaan stemmen tijdens de gemeenteraadsverkiezingen. Zo niet, dan kunt u de stemwijzer invullen. Aan de hand van verschillende stellingen wordt bepaald met welke partij uw mening het meest overeenkomt. Voor alle informatie over de aankomende verkiezingen kunt u terecht op www.etten-leur.nl/ gemeenteraadsverkiezingen.