Les 9 Strategieën bij luisteren en kijken

9 Strategieën bij luisteren en kijken

1

Je kunt tijdens het luisteren en kijken het doel, het onderwerp, de hoofdgedachte en de hoofdpunten achterhalen 2

Je kent een aantal strategische vaardigheden om goed te luisteren en te kijken: voorkennis inzetten, voorspellingen doen, vragen stellen, een luisterdoel kiezen en actief luisteren 3

Je past deze strategieën bewust toe tijdens het kijken en luisteren

Aan het einde van tussenstop 1 kreeg je een luistertest, zonder verdere informatie van je leraar. In deze les kijken we naar technieken om gericht te luisteren. Je gaat na wat je kunt doen wanneer je een fragment lastig of moeilijk vindt.

1

beter luiSteren

Voor het luisteren

1 Bekijk de foto’s die verband houden met het fragment. Lees de bijhorende vragen en vul het schema op de volgende pagina aan.

TRAJECT NederlaNds 3 INFO & COMMUNICATIE a Welk onderwerp staat centraal? Waarom denk je dat? b Wat weet je al over dat onderwerp? Noteer je voorkennis in een aantal kernwoorden. c Welk soort luisterfragment (teksttype) verwacht je te zien? Waarom denk je dat? © VAN IN

VOORKENNIS ONDERWERP TEKSTTYPE

2 Je kijkt nu naar een kort stuk uit het beeldfragment. a Controleer wat je bij de vorige opdracht noteerde. Verbeter het schema of vul het aan. Gebruik daarvoor een andere kleur.

b Geef ook de hoofdgedachte van het beeldfragment: wat wordt er over het algemene onderwerp gezegd? c Voorspel een drietal vragen of deelonderwerpen die in het filmpje aan bod kunnen komen.

LES 9 Strategieën bij luiSteren en KijKen 109 ONDERWERP HOOFDGEDACHTE VOORspellen VRAAG/DEELONDERWERP VRAAG/DEELONDERWERPVRAAG/DEELONDERWERP 3 Bekijk de vragen die je na het kijken moet oplossen. Zo heb je een concreet luisterdoel. Afhankelijk van wat je met de informatie moet doen, zul je immers op een andere manier luisteren en tussendoor notities nemen. © VAN IN

Tijdens het luisteren

4 Beluister nu aandachtig het fragment en formuleer een antwoord op de volgende vragen. a Met welke tekstsoort en teksttype heb je te maken?

tekstsoort ¡ prescriptieve tekst ¡ persuasieve tekst ¡ opiniërende tekst ¡ informatieve tekst

¡ argumentatieve tekst ¡ narratieve tekst

¡ diverterende tekst ¡ videoclip ¡ interview

¡ nieuwsuitzending ¡ reclameboodschap ¡ kortfilm

¡ documentaire

¡ reportage

b Welke zin omschrijft het best de hoofdgedachte van het filmpje? ¡ Het belangrijkste kenmerk in de puberteit is het krijgen van puistjes. ¡ In de puberteit ontstaan hormonen die het gedrag beïnvloeden. ¡ De puberteit is een verwarrende periode die soms (heel) moeilijk verloopt. ¡ In de puberteit worden jongens en meisjes opstandig en soms agressief.

De hoofdgedachte is het belangrijkste wat over het onderwerp wordt gezegd. Die zin geeft de centrale boodschap van de tekst of het fragment.

c In het filmpje krijg je vier hoofdpunten. Geef die schematisch weer. teksttype

onthouden

TRAJECT NederlaNds 3 INFO & COMMUNICATIE   2   3 4  In de puberteit ontstaan Ook de De puberteit en duurt 1 Het is normaal dat © VAN IN

d Bij opdracht 2 voorspelde je enkele items. Welke zijn aan bod gekomen in het filmpje? Welke niet?

1 Stel jezelf vragen tijdens het luisteren. • Wat zal er in de volgende alinea aan bod komen? • Kan ik deze alinea in een zin samenvatten? • Waarom beweert de auteur dit hier?

2 Vat tussendoor samen.

3 Probeer de betekenis van moeilijke woorden af te leiden uit het fragment.

tip

Na het luisteren

5 Tijd om na te gaan hoe je de luisteropdracht hebt aangepakt. a Vul hieronder en op de volgende pagina de hulpfiche voor lezen en luisteren in. b Overloop samen met twee medeleerlingen je antwoorden.

Strategieën bij lezen en luisteren

1 Welke strategieën paste je toe voor het lezen en luisteren?

• LES 9 Strategieën bij luiSteren en KijKen 111 • • Wat is het voordeel hiervan? •voor het LEZEN EN LUISTEREN © VAN IN

tijdens het LEZEN EN LUISTEREN 2 Wat kun je doen tijdens het lezen en luisteren? Hoe zorg je ervoor dat je volhoudt bij een moeilijk of saai fragment?

3 Welke kritische vragen stel je bij een boodschap?

na het LEZEN EN LUISTEREN •

4 Bij de taalvakken op school doe je soms luisteroefeningen. a Geef aan hoe goed jij jezelf inschat. b Geef telkens één item waar je goed in bent en één waar je moeite mee hebt. vak score verantwoording Nederlands ¶ ¶ ¶ ¶ ¶ TRAJECT NederlaNds 3 INFO & COMMUNICATIE + Frans ¶ ¶ ¶ ¶ ¶ + –Engels ¶ ¶ ¶ ¶ ¶

+ ––© VAN IN

5 Formuleer drie moeilijkheden bij luisteren op school. a Omschrijf ze zo concreet mogelijk. b Overloop die moeilijkheden met een medeleerling. Formuleer samen waar je op kunt letten om er beter in te worden.

1

2

3

2

luiSter- en KijKprOfiel

In je dagelijks leven kom je heel vaak met luisteren in contact, zonder dat je daar bewust bij stilstaat. Houd gedurende één week je luister- en kijkgedrag bij. Het medium dat je gebruikt (tv, smartphone, tablet …) maakt voor deze opdracht niet uit. Vul deze fiche in en breng ze volgende week mee naar de klas. LES 9 Strategieën bij luiSteren en KijKen 113 1 Maak een algemene inschatting van je mediagebruik. Hoeveel tijd kijk je hiernaar? Geef wat je hebt bekeken een waardeoordeel. Nederlandstalige muziek ¶ ¶ ¶ ¶ ¶ anderstalige muziek ¶ ¶ ¶ ¶ ¶ Nederlandstalige soap ¶ ¶ ¶ ¶ ¶ anderstalige soap ¶ ¶ ¶ ¶ ¶ reality ¶ ¶ ¶ ¶ ¶ games ¶ ¶ ¶ ¶ ¶ quiz ¶ ¶ ¶ ¶ ¶ © VAN IN

spel

sport

Nederlandstalige serie

anderstalige serie

film

documentaire Hoeveel tijd kijk je hiernaar? Geef wat je hebt bekeken een waardeoordeel.

comedy ¶ ¶ ¶ ¶ ¶

journaal ¶ ¶ ¶ ¶ ¶

TRAJECT NederlaNds 3 INFO & COMMUNICATIE actualiteit ¶ ¶ ¶ ¶ ¶ reclame ¶ ¶ ¶ ¶ ¶ jongerenprogramma ¶ ¶ ¶ ¶ ¶ filmpjes van influencers ¶ ¶ ¶ ¶ ¶ filmpjes van YouTube, TikTok … ¶ ¶ ¶ ¶ ¶ filmpjes van vloggers ¶ ¶ ¶ ¶ ¶ andere, nl. … ¶ ¶ ¶ ¶ ¶ andere, nl. … ¶ ¶ ¶ ¶ ¶ © VAN IN

2 Stel nu een top drie op van je favoriete programma’s. Geef telkens in twee zinnen aan waarom je dat programma aantrekkelijk of interessant vindt.

1

2

3

3 Vergelijk je mediagebruik met dat van (één van je) ouders. Noteer twee gelijkenissen en twee verschillen.

• gelijkenis 1

LES 9 Strategieën bij luiSteren en KijKen 115 • gelijkenis 2 • verschil 1 • verschil 2 4 Vergelijk je mediagebruik met dat van één van je medeleerlingen. Noteer drie dingen (minimaal één gelijkenis en minimaal één verschil). • • • © VAN IN