Roti Mejju 2021

ROTI

Suppliment għad-dilettanti tal-Karozzi u Muturi

Mejju 2021

IMNIEDI L-PROĠETT EMBRACE LIFE 2021

I

s-sewqan ta’ karozza, mutur jew saħansitra rota, huwa xi ħaġa li ħafna minna nesperjenzaw, huwa parti integrali minn ħajjitna billi nużawh bħala mezz tat-trasport għax-xogħol, divertiment jew anke huwa x-xogħol tagħna ta’ kuljum.

Hija xi ħaġa meħuda bħala fatt għax għandna bżonn mezz ta’ trasport biex immorru minn post għal ieħor, uħud jistgħu saħansitra jużaw it-trasport pubbliku iżda dejjem hemm xi forma ta’ trasport li tieħu sehem fit-toroq tagħna.

Din hija parti mir-rutina ta’ kuljum tagħna għal ħafna minna, imma qatt nikkunsidraw x’jista’ jmur ħażin matul il-vjaġġ tagħna? Jekk fir-rotta tagħna niltaqgħu ma’ inċident tat-triq jew inkunu involuti f’inċident stradali, l-istorja tkun kompletament differenti.

minn PIERRE P. VELLA

...ikompli paġna XI

DISINN - Stacy Grech | ADVERTISING DEPARTMENT - 2590 0200 - adverts@unionprint.com.mt

ROTI

II |

L-AQWA 10 KAROZZI WILLIAMS TAL-F1 IT-TIENI PARTI Minn

I

Jason Sultana

nkomplu fejn ħallejna x-xahar l-ieħor, fejn fl-ewwel parti tajna ħarsa lejn dawk il-karozzi Williams li kklassifikaw mill-għaxar sas-sitt post f’din ilklassifika. Issa jmiss li nkomplu telgħin aktar ‘il fuq u nagħtu ħarsa lejn l-aqwa ħames vetturi ta’ kull żmien li pproduċew dan it-tim leġġendarju bbażat ġewwa l-Ingilterra, li għal bosta snin b’dawn l-istess karozzi taw sfida denja lil kulħadd, rebħu u anke ddominaw dan l-isport tant segwit madwar id-dinja!

05. WILLIAMS-HONDA FW11

L-FW11 li ddisinja Frank Der­ nie ġabet fi tmiemu d-dominju tal-McLaren ta’ dak il-perjodu. Dan sar fi żmien partikolari u ta’ sfortu-

sessjoni ta’ provi ġewwa Paul Ricard tal-FW11. Dan kollu ġara eżatt qabel be­da l-kampjonat tal-1986.

Fl-ewwel tellieqa tagħha l-FW11 rebħet il-GP tal-Brazil permezz ta’ Nelson Piquet, bil-magna Honda effiċjenti fil-konsum tal-fjuwil tkun ta’ għaj­ nuna kbira biex dan iseħħ f’era meta l-karozzi ta’ spiss kienu jieqfu bla fjuwil lejn l-aħħar tat-tellieqa minħabba konsum esaġerat. Tmien rebħiet mill-15-il GP li kien fadal fl-1986 kienu biżżejjed biex il-Wil-

L-1987 kienet storja oħra, mingħajr żbalji u l-karozza FW11B irnexxielha tikseb 12-il pole positions (tmienja għal Mansell) u disa’ rebħiet, biex Williams rebħu l-kampjonat tal-kos­ trutturi b’137 punt, 61 punt aktar mir-rivali McLaren. Wara l-inċident kemmxejn ikrah ta’ Piquet ġewwa Imola, Mansell kien il-forza dominanti. Huwa rebaħ 6 GP, kif ukoll illidja tlielaq mill-ewwel pożizzjoni darbtejn aktar minn kull sewwieq ieħor, peró sfortuni bħal ħsara teknika fil-magna waqt li kien fl-ewwel post fil-GP ta’ Monaco u skorfina tar-rota maħlula fi triqtu lejn rebħa oħra din id-darba ġewwa l-Ungerija, taw lura ċ-ċans lil Piquet li minn naħa tiegħu approfitta u sar champion meta Mansell kellu jirti-

na kbira mmens għat-tim tal-Williams, hekk kif is-sid Frank Williams għadda minn trawma kbira li għadu sal-ġurnata tal-lum jbati minnha, minħabba li spiċċa f’siġġu tar-roti meta kien involut f’inċident stradali bil-karozza li kien qed isuq ġewwa Franza huwa u sejjer lura l-ajruport flimkien ma’ Peter Windsor wara

liams jirbħu t-tielet titlu tal-kostrutturi. Ma kien hemm l-ebda dubju li l-FW11 kienet il-karozza kompluta ta’ dak l-istaġun, peró l-battalja interna bejn Piquet u Mansell, u l-famuż ċediment tat-tajer għal Mansell f’Adelaide, taw iċ-ċans lil Alain Prost fuq McLaren jerġa’ jsir champion għat-tieni darba infila!

ra kmieni mill-battalja għall-kampjonat wara li weġġa’ waqt il-provi ta’ kwalifikazzjoni għall-GP tal-Ġappun. Ta’ min isemmi wkoll li Piquet kellu għad-dispożizzjoni tiegħu ssistema attiva tas-suspension qabel Nigel u din għenitu jiddomina fuq il-Brittaniku f’karozza ‘passiva’ ġewwa Monza.

Snin: 1986-1987 Rebħ: 18 (x9 FW11, x9 FW11B) DWC: 1 (Nelson Piquet 1987) CWC: 2 (1986,1987)

04. WILLIAMS-FORD FW07

Snin: 1979-1981 Rebħ: 15 DWC: 1 (Alan Jones 1980) CWC: 2 (1980,1981)

L-FW16 hija waħda mill-karozzi l-anqas maħbuba li qatt ipproduċew Williams. Dan minħabba li ġo fiha Ayrton Senna tilef ħajtu traġikament ġewwa Imola fl1994 peró xorta waħda ħas­sejt li għandha tkun inkluża f’din il-lista.

Bil-projbizzjoni ta’ ħafna elettronika bħal active suspension, traction control eċċ. li ma ninsewx li l-Williams kienu eċċellaw f’dan il-qasam, poġġa lill-is­tess tim fuq sieq waħda għall-istaġun tal-1994.

B’Schumacher u Benetton jibrillaw u b’dak li seħħ f’Imola għamel l-istaġun wieħed diffiċli ferm għat-

tim, peró permezz ta’ team leader ġdid b’Damon Hill, komplew mexjin ‘il quddiem. Titjib fuq partijiet tal-FW16 bħal sidepods iqsar u front/rear wings rinnovati, evolviet għall-FW16B mil-GP tal-Ġermanja u dan wassal biex kemm bil-kumbinazzjoni ta’ Hill, li għolla l-livell personali tiegħu, u l-penalitajiet li sofra Schuma­cher, Williams rnex­ xielhom iżommu t-titlu tal-kostrutturi u l-istess Hill spiċċa b’punt wieħed biss anqas mil-istess Michael Schumacher, wara l-famuża ħabta bejniethom fl-aħħar GP talistaġun ġewwa Adelaide.

|

III

03. WILLIAMS-RENAULT FW18

Snin: Rebħ: DWC: CWC:

1996 12 1 (Damon Hill 1996) 1 (1996)

Meta tqis kemm rebħet GP b’paragun f’kemm tlielaq ħadet sehem, l-FW18 tal-1996 hija l-aqwa karozza ta’ kull żmien għal Williams. Il-figuri jitkel­ lmu waħedhom: 12-il rebħa minn 16il GP, li nkisbu; tmienja permezz ta’ Damon Hill u erbgħa b’Jacques Villeneuve, bl-uniku pole sitter differenti minn sewwieq tal-Williams ikun Michael Schumacher fuq Ferrari!

L-FW18 kompliet tkabbar il-vantaġġ u ttejjeb fuq l-istaġun preċedenti, b’Hill jgħolli l-livell u jimmatura fis-sewqan tiegħu billi elimina ċerti żbalji li saru fl-1995 u b’hekk l-1996 kienet waħda tajba ferm għat-tim. L-oppożizzjoni kienet aktar dgħajfa wkoll għax Schu-

macher kien għadu kif qaleb mat-tim Ferrari mingħand Benetton, peró dan ma jnaqqasx mill-mertu tas-suċċess li kisbet l-FW18. Kienu ftit id-drabi li ġiet megħluba bħal fil-GP ta’ Spanja f’dulluvju ta’ xita, waqt il-GP ta’ Monaco Hill kellu problema bil-magna waqt li kien qed jillidja, żball f’pitstop ġiegħel lil Villeneuve jċedi l-armi kontra Schumacher ġewwa Spa u meta Damon kraxxja ġewwa Monza waqt li kien qed jillidja l-istess GP. L-FW18 forsi m’għamlithiex mal-ewwel tnejn f’din il-klassifika, peró l-karozza favorita ta’ Hill jistħoqqilha li tibqa’ mfakkra bħala waħda mill-isbaħ karozzi ddisinjati fl-istorja tal-F1!

02. WILLIAMS-RENAULT FW15C

01. WILLIAMS-RENAULT FW14B

(sfortunatament) għal ċerti fatturi!

Bla dubju ma kinitx ka­ro­z­ za faċli biex issuqha bi Prost (tliet darbiet champion sa dakinhar) kien kostrett jagħmel numru ta’ żbalji, bħal jirtira waqt il-GP tal-Brażil fix-xita u jagħmel jump start ġewwa Monaco filwaqt li sieħbu fit-tim Damon Hill, kien fl-ew­ wel staġun tiegħu b’karozza kompetittiva. B’Senna u Schumacher jipproduċu sewqan eċċellenti f’karozzi anqas kompetittivi bħal kapolavur li wettaq Ayrton ġewwa Interlagos u Donington fix-xita u b’Schumacher jiddefendi u jirnexxielu jżomm lil Prost warajh ġewwa Estoril, xejnu xi ftit il-prestazzjoni tal-FW15C. Bil-McLaren Ford MP4/8 tiġi mtejba mal-milja tal-istaġun, din tat lok għal Senna li jkun aktar kompetittiv, biżżejjed biex rebaħ l-aħħar żewġ GP tal-1993 u jirbaħ l-unika pole position li fallew il-Williams ġewwa Adelaide, peró sakemm ġara dan l-FW15C kienet diġá rnexxielha tiżgura li kemm is-sewwieq Franċiż Alain Prost u t-tim tal-Williams isiru champions għar-raba’ u s-sitt darba fl-istorja rispettivament!

Ferrari F2003GA ma kinitx b’saħħitha daqs l-F2002 tas-sena ta’ qabel u kemm Williams kif ukoll McLaren (it-tnejn fuq tyres Michelin, kontra Bridgestone għall-Ferrari), sfidaw lit-tim Taljan għaż-żewġ titli matul dak l-istaġun.

Wara l-GP tal-Ungerija, bi tliet GP biss oħra xi jseħħu, kienu żewġ punti biss jifirdu lil Michael Schumacher, Montoya u Raik­konen u l-Williams kienu fuq qud­ diem fil-klassifika tal-kostrutturi. F’dan il-punt Bridgestone nnotaw xi ħaġa suspettuża fil-konfront tal-Michelin u b’effett immedjat saru tibdiliet fir-re­ golamenti li t-tyre tread jibda jitkejjel wara l-GP minflok qabel, biex jiġi żgurat li ma jinqabiżx il-limitu permessibbli ta’ kemm jista jittiekel tyre waqt il-GP. Dan ġiegħel lil Michelin biex jagħmlu tibdil notevoli fit-tyres tagħhom u ftit jew wisq affettwa fil-ħażin lit-timijiet fornuti minnhom! Schumacher spiċċa rebaħ ġewwa Monza fuq Montoya u b’pena­ litá waqt il-GP tal-Istati Uniti, it-tamiet tal-Kolumbjan sfaxxaw fix-xejn. Ir-riżultat finali għall-FW25 kien ta’ erba’ pole positions u erba’ rebħiet li grazzi għal dawn, Williams irnexxielhom jirbħu t-tieni post fuq il-McLaren, eżatt wara ċ-champions għal ħames darbiet konsekuttivi, Ferrari.

Snin: Rebħ: DWC: CWC:

1993 10 1 (Alain Prost 1993) 1 (1993)

Jekk nieħdu din il-karozza mill-aspett tal-livell ta’ prestazzjoni, l-FW15C hija l-aktar vettura dominanti ta’ kull żmien. B’vantaġġ ta’ 1.7% (bħala ħin fuq dawra waħda) fuq l-oppożizzjoni huwa r-raba’ l-ikbar li rajna sa issa fl-istorja tal-F1 u l-15-il pole position minn 16-il tellieqa jixhdu dan kollu.

F’ċerti setturi l-FW15C kienet tirrapreżenta l-livell għoli ta’ sofistikazzjoni fil-F1 qabel ċerti regoli projbixxew ħafna mill-elettronika f’dik l-era. Active suspension, anti-lock brakes u traction control kienu wħud mill-fatturi prinċipali ta’ din il-karozza, b’innovazzjonijiet oħrajn bħal variable transmission kienu ġew ittestjati qabel sar il-bdil fir-regolamenti.

Il-fatt li l-FW15C rebħet ‘biss’ 10 minn 16-il tellieqa li bdiet fihom, kien grazzi

Snin: Rebħ: DWC: CWC:

1992 10 1 (Nigel Mansell,1992) 1 (1992)

L-eqreb li t-tim tal-Williams resqu biex jirrepetu s-suċċessi passati kien eżatt fil-bidu tas-snin 2000, meta ngħaqdu mal-BMW u Michelin rispettivament.

Il-kumbinazzjoni ta’ dawn, flimkien maż-żewġ sewwieqa veloċi Juan Pablo Montoya u Ralf Schumacher, ta’ spiss ittantaw lit-tim Ferrari meta kienu qed jiddominaw l-isport tal-F1. Il-karozza FW23 tat tama lil Williams meta biha rebħu erba’ darbiet fl-2001, l-ewwel mil-1997, imma kienet l-FW25 li resqet pass eqreb lejn ir-rebħ tal-kampjonat lura lejn Grove eżattament sentejn wara. Wara dominju tal-Ferrari fl-2002, lap waħda fil-provi ta’ kwalifikazzjoni u sistema ta’ punti ġdida li kienu żewġ punti biss jifirdu lis-sewwieqa kklassifikati fl-ewwel u t-tieni post fil-GP, ġew introdotti biex jagħmlu l-F1 aktar eċċitanti. Tajjeb ngħidu li l-karozza

IV |

ROTI

Rabat: Ta’ Buqana L/O Rabat)

(+356) 2145 0853 / (+356) 7945 0855

rabatss@jmicallefgroup.com.mt

Beat the heat and beat the Que to refill your Auto Air condition️ 3 new A/C refill machines ready to service your needs any time Don’t waste your time because NOW️ we can refill 3 cars at a time Now also available R1234YF (New AC Gas) for modern cars from both J.Micallef Service Station in Rabat and Zejtun

|

WWW.CARSUNLIMITEDMALTA.COM

C

ars Unlimited is your ultimate destination for purchasing second-hand cars. At Cars Unlimited, we have a business philosophy that is

straightforward – deliver the highest quality vehicles at

Cars Unlimited – Head Office Aries House, Mdina Road, Zebbug – Malta Email: marketing@carsunlimitedmalta.com

the most competitive prices in an honest environment. We have a courteous and friendly team of sales professionals dedicated to making your experience at Cars Unlimited a worthwhile and memorable one. Cars Unlimited brings together years of experience in the automotive industry, dating back to the late 1970’s, when Ray Auto Dealer and

Car Sales Larkin Vella Sales Representative Mob: (+356) 7713 4527 Email: larkin.vella@carsunlimitedmalta.com

Premier Car Centre, which specializes in high-end luxury and exotic cars, were set up. Ray Auto Dealer can be considered as the pioneer in the sale of a large range of vehicles at affordable prices, offering the possibility to those on a limited budget to buy a car on hire purchase terms.

V

VI |

ROTI

I H R T I E E L K MIL A C

ORM

S FIL-F S E Ċ Ċ U S INN

M

Kif bdiet l-imħabba tiegħek lejn l-awtomobiliżmu?

Parti kbira bdiet mill-famija speċ­ jalment minn missieri u ta’ 13-il sena bdejt insuq b’mod virtwali u bdejt nirbaħ u mill-ewwel ridt insir naf iżjed u nitgħallem fuq dan l-isport.

X’tikkummenta fuq l-esperjenza tiegħek fil-Formula 4?

Xi ħaġa li ma ninsa qatt u lanqas irrid nemmen li soqt f’dak il-livell.

X’emozzjoni kont tħoss meta kont iġġib suċċess lejn pajjiżna?

Xi ħaġa sabiħa ħafna u apparti minn hekk kelli sapport tajjeb ħafna mingħand il-Maltin.

Għaliex ma bqajtx tikkompeti?

Sfortunatament f’dan l-isport mhux it-talent biss trid iżda ħafna u ħafna sapport bħal sponsors u flus. Ma sibniex biżżejjed sponsors biex inkomplu

B IM L C L IL H OR FIL Ħ IE L A Ħ G ULA 4

nikkompetu barra minn Malta. Nistgħu nagħmlu ħafna aktar jekk ikun hemm l-investiment min-naħa tal-awtoritajiet konċernati.

Tqis li kieku bqajt tikkompeti f’dak il-livell kien jirnexxielek tilħaq ittragward uniku li ttellaq fil Formula 1?

Fl-etá tiegħi, le. Peró, kont żgur nasal għal xi ħaġa bħall-Endurance Championship, tip ta’ 24hr Le Mans u ħafna aktar. Fortunat li f’din ilkategorija hemm sewwieqa ta’ 50 u anke 60 sena u għalhekk mhux se naqta’ qalbi sakemm xi darba forsi nerġa’ nkun hemm!

Tħoss li għandha bżonn tinbena trakka f’Malta?

Mhux inħoss biss imma hemm bżonn! Qed nitilfu ħafna talent hawn Malta u hemm ħafna fejn nikbru f’dan l-isport bħal kull sport ieħor. Nixtieq ħafna li nara din il-wegħda ssir realtá.

X‘tikkummenta fuq l-esperjenza tiegħek s’issa fil-Hill Climb?

Kuntent ħafna li rnexxieli nirbaħ erba’ kampjonati minn ħamsa li ħadt sehem fihom u nemmen li fadal ħafna fejn nirranġaw speċjalment nixtieq li jkolli aktar saħħa fil-karozza biex anke nkun nista’ nitla’ nieħu sehem fil-hillclimbs ta’ barra minn Malta fejn hemm tiltaqa’ ma’ karozzi totalment differenti min tiegħi.

X’suċċessi ksibt f’dan l-isport?

S’issa jien l-iżgħar sewwieq li rbaħt overall championship f’Malta, l-uniku sewwieq li rbaħt il- kampjonati b’karozza ta’ grupp 5 kif ukoll it-tieni l-aktar sewwieq li rbaħt kampjonati wara mis­ sieri li rebaħ 12-il kampjonat.

X’differenza tgħaddi bejn il-Hill Climb u l-Formula 4?

Huma totalment differenti. Fil-Hill Climb għandek erba’ tiġrijiet f’ġurnata u trid tkun kemm jista’ jkun perfett u

ma tagħmilx żball waqt li f’circuit racing għandek ħafna aktar ħin fejn tipprova ċerti affarijiet differenti kif ukoll trid tkun iżjed fiżikament attiv.

Kif qed tħares lejn il-futur tiegħek f’dan l-isport?

Forsi ‘l quddiem inkun nista’ ngħin sewwieqa li jkunu għadhom se jibdew f’dan l-isport u kif tkellimna qabel nixtieq li nerġa’ nieħu sehem barra minn Malta.

X’tikkummenta fuq l-Island Car Club Malta?

Allaħares ma jkunux in-nies li jifformaw dan il-club li jużaw il-ħin personali tagħhom biex aħna nkunu nistgħu nsuqu. Nixtieq ngħidilhom grazzi ta’ kollox!

Il-media f’pajjiżna tagħti biżżejjed exposure lill-motorsport?

Naħseb li hemm fejn inkunu aħjar bħal kollox, peró nixtieq ukoll

|

VII

Minn Antonello Abela

L A Ħ G I L A FIN F N O J I R T

T U M M A S E JAK

I

Minn

Cristian Muscat

nirringrazzja lil diversi ġurnalisti li jsegwu mill-qrib dan l-isport.

X’tikkummenta fuq il-Malta Motorsport Federation?

Naħseb li bil-limiti tagħhom jip­ pruvaw jgħinu kif jistgħu kif ukoll jien kont fortunat biżżejjed li kont wieħed mis-sewwieqa li tlajna l-Ingilterra biex inkomplu nitgħallmu aktar fuq dan l-isport madwar seba’ snin ilu.

Kemm jinvolvi spejjeż finanzjarji l-motorsport? Ħafna, m’hemmx limiti f’dan l-isport!

Tista’ tgħaddi messaġġ lil dawk it-tfal u żgħażagħ li bħalek jixtiequ jagħmlu karriera fil-motorsport.

Taqtgħu qalbkom qatt! Huwa sport li jżommok attiv ħafna u anke ‘l bogħod minn ċerti vizzji.

l-Velocity Esports Racing għandha champion ġdid.

Jake Sammut (Haas, ritratt) approfitta mhux biss miż-żewġ rebħiet miksuba fl-Istati Uniti u fil-Messiku, iżda fuq kollox mill-problemi ta’ konnessjoni li kellu Ryan Carabott (Racing Point) fil-Grand Prix tal-Ġappun biex rebaħ il-kampjonat prinċipali b’mod matematiku meta kien għad jonqos biss l-aħħar tiġrija, dik talBrażil, sakemm morna għall-istampa.

Mitlub jikkummenta għal ROTI, Sammut qal: “Għalkemm fl-istaġun ta’ qabel ġejt fit-tieni post, din is-sena

Il-mument maġiku tat-team talHaas kompla anke fit-tieni kategorija hekk kif żewġ rebħiet għal Jamie Zah-

l-għan tiegħi kien li nidħol mal-ewwel ħamsa, minħabba li l-livell fost is-sewwieqa għola. Dan ħareġ mill-fatt li l-ewwel tmien tiġrijiet intrebħu minn seba’ sewwieqa differenti.”

“L-isbaħ mument tiegħi kien ir-reb­ ħa ġewwa Montecarlo,” sostna ċ-champion il-ġdid, “fejn irnexxieli nikseb sew l-ewwel pole position kif ukoll l-ewwel rebħa. Ninsab sodisfatt li rbaħt il-kampjonat għax f’għajnejn in-nies jien kont l-anqas favorit ... iżda matul l-istaġun qatt ma waqaftx nemmen fija nnifsi. Finalment, ninsab ħerqan li niddefendi dan it-titlu fl-istaġun li ġej”.

Hawnhekk, tajjeb ngħidu wkoll li l-Haas ġew inkurunati bħala ċ-champions tal-Kampjonat tal-Kostrutturi għalkemm il-vantaġġ fuq l-eqreb insegwituri, Racing Point, tant hu kbir, (372 għal 269 attwali) li l-kampjonat kien mirbuħ fi tmiem it-tiġrija Amerikana.

Din l-istess tellieqa rat lil Brandon Bonello jispiċċa t-tieni fuq Mercedes u lil Mark Grech jikseb l-ewwel podju

ra ppermettew lilu biex, minkejja li ħa sehem biss f’sitt tiġrijiet, (li minnhom rebaħ erbgħa, li jinkludu l-aħħar żewġ tiġrijiet, dawk tal-Ġappun u tal-Brażil).

Fil-Grand Prix tal-Istati Uniti kien hemm diversi problemi ta’ konnessjoni li fl-aħħar parti tat-tiġrija ma ħallew ebda triq oħra lill-uffiċjali għajr li jissospendu l-istess u jagħtu nofs punti lis-sewwieqa.

Din it-tiġrija rat lill-Ferrari jiksbu r-rebħa permezz ta’ Daryl Pace bi Christian Caruana jispiċċa t-tieni fuq McLaren u ċ-champion Kevin Lucchese itemm it-tielet fuq Renault.

F’Suzuka, Christian Caruana u Kevin Lucchese reġgħu spiċċaw fittieni u fit-tielet postijiet rispettivament filwaqt li fit-tellieqa li għalqet it-tieni kampjonat, dik tal-Brażil, kienet il-McLaren l-oħra ta’ Jonah Sghendo li spiċċat fit-tielet post wara s-soltu Kevin Lucchese.

staġjonali għall-Iscuderia Alpha Tauri.

Fil-Ġappun, is-sewwieq l-ieħor ta’ dawn tal-aħħar, Manuel Schembri irritorna fuq il-podju wara nuqqas ta’ disa’ tiġrijiet meta spiċċa fit-tielet post b’Michael Pace jispiċċa t-tieni fuq Renault.

tal-paġna fuq Facebook ‘Antonello’s Sports Blog’ fejn fiha, u fuq issit antonellosportsblog.wordpress. com issibu l-aħħar aħbarijiet fuq diversi sports li jinkludu l-Formula 1, Formula 2 u Moto GP

Antonello Abela huwa l-editur

VIII |

ROTI

JAGUAR

RACING K

ien msejjaħ bħala l-proġett tal-Millenju. Hekk kien deskritt dan it-tim minn bosta hekk kif tħabbar li l-Jaguar kienet se tidħol fil-Formula 1 fis-sena 2000. Ittim minn Milton Keynes ikkompeta fil-kampjonat talFormula 1 bejn is-snin 2000 u l-2004. Dan seħħ meta l-kumpanija Ford xtraw lit-tim Stewart Grand Prix mingħand Sir Jackie Stewart f’Ġunju 1999. Ford taw l-isem lit-tim Jaguar sabiex jagħtu prominenza ikbar lil din id-ditta lussuża tal-karozzi. Minkejja dan l-isem, l-ebda inġinier tal-Jaguar ma kien involut fit-tim tal-Formula 1. Huma baqgħu jużaw l-istess magni Cosworth li kienu jużaw it-tim ta’ Stewart. Matul dawk is-snin, it-tim tal-Jaguar kien qed isservi wkoll bħala t-tim uffiċjali talFord fil-Formula 1.

Kien hemm bosta sewwieqa li ħadu sehem matul dawn il-ħames kampjonati. Fost dawn hemm Eddie Irvine, Johnny Herbert, Luciano Burti, Pedro De La Rosa, Antonio Pizzonia, Mark Webber, Justin Wilson u Christian Klien.

KAMPJONAT 2000

KAMPJONAT 2001

Karozza: R1 Magna: Cosworth CR2 V10 Tyres: Bridgestone Punti finali: 4 Kampjonat: 9 post Sewwieqa: 7) Eddie Irvine / Luciano Burti – 8) Johnny Herbert

Karozza: R2 Magna: Cosworth CR3 V10 Tyres: Michelin Punti finali: 9 Kampjonat: 8 post Sewwieqa: 18) Eddie Irvine – 19) Luciano Burti / Pedro De La Rosa

Matul dan il-kampjonat, it-tim kien imexxi minn Wolfgang Reitzle li wkoll kien il-kap ta’ Ford Premier Automotive Group. L-investiment, u l-pubbliċità li ngħatat kienet waħda kbira meta Ford ħabbru li l-Jaguar kien se jkun dan ittim tagħhom. Dan deher ċar mill-ewwel matul l-ewwel tellieqa tal-kampjonat.

It-tim iffirma lis-sewwieq Eddie Irvine li spiċċa fit-tieni post l-istaġun ta’ qabel.

Jaguar żammew Johnny Herbert bħala t-tieni sewwieq tat-tim. Herbert flistaġun ta’ qabel rebaħ it-tellieqa talEwropa. Għalhekk it-tim kellu żewġ sewwieqa li kienu diġá rebħu tiġrija.

Ir-riżultati miksuba matul dik issena, ma waslux sabiex dawk li kisbu Stewart Ford tul l-1999. Jaguar spiċċaw il-kampjonat tagħhom fid-disà post b’erbà punti. Wara l-Jaguar spiċċaw biss il-Minardi u l-Prost fejn it-tnejn li huma fallew milli jiġbru xi punti.

Reitzle spiċċa mill-Kap tat-tim biex postu ħadu Bobby Rahal. Rahal kellu diversi suċċessi fl-American Racing.

Ir-riżultati ma tjibux u l-ingaġġ tattliet darbiet champion tad-dinja Niki Lauda f’nofs il-kampjonat, moralment ma għenux lit-tim. Il-karozza kienet iżjed konservattiva u iżjed affidabbli min dik tal-istaġun ta’ qabel. Kien hemm ftit passi ‘l quddiem, u kienu biss erbà okkażżjonijiet li dan ittim spiċċa fil-punti b’Irvine u De La Rosa. It-tim ipprova jingaġġa lil Adrian Newey ex-direttur tekniku talMcLaren. Dan it-tentattiv ġab inkwiet u konflitt bejn Rahal u Lauda, biex dan tal-ewwel irriżenja. Il-pożittiv ta’ dan il-kampjonat kien, li Irvine fuq il-karozza Jaguar rnexxielu jitla’ fuq il-podju għall-ewwel darba. B’dan irriżultat, it-tim spiċċa fit-tmien post talkampjonat.

minn Jordy Brincat

KAMPJONAT 2002 Karozza: R3 Magna: Cosworth CR4 V10 Tyres: Michelin Punti finali: 8 Kampjonat: 7 post Sewwieqa: 16) Eddie Irvine 17) Luciano Burti / Pedro De La Rosa

L-2002 kienet agħar minn ta’ qabilha taħt it-tmexxija ta’ Niki Lauda. Però, iżjed tard tul il-kors tal-kampjonat, fejn jidħlu riżultati, it-tim qam mill-ġdid. Id-diretturi ta’ Ford kien beda jkollom diversi problemi fejn jidħol l-operat u l-finanzi tat-tim tal-Formula 1 speċjalment li l-isem tal-kumpanija

ma ġie msemmi mkien. Fejn jidħlu riżultati fuq iċ-ċirkwit, Eddie Irvine, kiseb it-tieni tielet post tieħu mattim tal-Jaguar fuq iċ-ċirkwit ta’ Monza. Dan kellu jkun l-aħħar podju kemm għal Irvine u kif ukoll għal Jaguar. It-tim spiċċa l-kampjonat fissebà post, pożizzjoni aħjar minn dik tal-istaġun ta’ qabel.

|

KAMPJONAT 2003 Karozza: R4 Magna: Cosworth CR5 V10 Tyres: Michelin Punti finali: 18 Kampjonat: 7 post Sewwieqa: 14) Mark Webber – 15) Antonio Pizzonia / Justin Wilson

Għall-kampjonat tal-2003, kellhom jitnaqqsu l-finanzi. Niki Lauda flimkien ma’ 70 impjegat ieħor ġew mwaqqfa. It-tim ġie mogħti sentejn ċans sabiex jibda jikseb ir-riżultati mixtieqa.

2003 kien hemm progress li kien imexxi minn John Hogan. It-tim ibbenefika ħafna minn tmexxija tajba u wkoll b’iżjed effiċenzja tar-riżorsi partikolarjament fl-użu tal-windtunnel il-ġdida. Ukoll, it-tim kellu żewġ piloti ġodda - l-Awstraljan Mark Webber u l-Brażiljan Antonio Pizzonia li iżjed tard ġie mibdul ma’ Justin Wilson. Minkejja dan it-tibdil, it-tim irnexxielu jżomm is-seba’ post fil-klassifika finali.

IX

KAMPJONAT 2004 Karozza: R5 Magna: Cosworth CR6 V10 Tyres: Michelin Punti finali: 10 Kampjonat: 7 post Sewwieqa: 14) Mark Webber 15) Christian Klien

Dan il-kampjonat kien l-aħħar wieħed għall-Jaguar Racing fil-Formula 1. Il-karozza R5 kienet misjuqa minn Mark Webber u Christian Klien. Flaħħar staġun it-tim irċieva pubbliċitá meta tnejn mill-mekkaniċi tat-tim rebħu “ħmar li jintefaħ tal-film popolari Shrek”. Dan il-‘‘ħmar’’ kien fil-paddock ta’ diversi tlielaq fejn dejjem ikun protagonista f’ħafna ritratti. Wara tellieqa ġewwa l-Brażil, Bernie Ecclestone, Max Mosley, diversi personalitajiet kif ukoll ix-xufiera kollha bl-eċċezzjoni ta’ Michael Schumacher iffirmaw fuq dan il-”ħmar” sabiex ilmekkaniċi jkunu jistgħu ibiegħu blirkant fuq l-ebay u li l-flus tiegħu jmorru għall-karità.

Għat-tellieqa ġewwa Mon­te Carlo, it-tim tal-Jaguar għamel

nose cones ġodda lill-vetturi tagħhom sabiex jippromovu il-film Ocean’s Twelve. Id-djamanti ta’ Steinmetz Group li jiswew $250,000 kienu annessi maż-żewġ vetturi. Waħda minn dawn id-djamanti ntilfet meta Christian Klien ħabbar fl-ewwel dawra.

L-istaġun 2004 kien wieħed stabbli fir-riżultati però it-tim ma kienx kapaċi biżżejed jisfida għall-punti b’mod regolari. Jaguar spiċċaw dan l-aħħar kampjonat tagħhom għat-tielet sena konsekuttiva fis-sebà post.

Il-Ford b’mod pulit ħabbru li se jkunu qed inaqqsu milli jieħdu sehem f’diversi sports internazzjonali. Dan

b’mod partikolari meta l-Jaguar naqsu milli jsemmu u jirrimarkaw id-ditta Ford. Għall-investiment kbir li sar, ftit kienu riżultati posittivi li ġew lura u għalhekk il-fondi ġew mnaqqsa millFord stess. Għalkemm ir-riżultati bdew jitjiebu lejn l-aħħar tas-sena, Ford għażlu li jbiegħu l-operat tagħhom.

F’nofs Novembru tal-istess sena, id-ditta ġganteska tax-xorb Red Bull ikkonfermaw li xtraw il-Jaguar Racing Formula 1 Team mingħand il-Ford. Ittim il-ġdid ħa l-isem ta’ Red Bull Racing, għall-ewwel kampjonat dak tal-2005, se jużaw il-magna u ċ-chassis li kienu se jkunu għal Jaguar.

ARM YOUR METAL

AGAINST RUST!

No primer, no undercoat, no rust!

X|

ROTI

|

...ikompli mill-faċċata

IMNIEDI L-PROĠETT EMBRACE LIFE 2021

Il-Ministru tat-Trasport Pubbliku u tal-Proġetti Kapitali, Ian Borg Irridu nibqgħu attenti kontinwament meta nkunu qed insuqu, noqogħdu lura milli nikkunsmaw xi tip ta’ alkoħol, mediċini jew saħansitra nkunu għajjenin - dawn kollha jikkontribwixxu għall-possibbiltà ta’ inċident.

Il-Kunsill Malti għas-Sigurtá fit-Toroq, issa fis-sitt sena tiegħu, beda dan ix-xahar bi proġett ambizzjuż flimkien mal-membri tal-kunsill Touring Club Malta u l-Malta Red Cross. Il-Proġett Embrace Life 2021 se jkun qed joffri korsijiet tal-ewwel għajnuna lis-sewwieqa li għadhom kemm għaddew mit-test tas-sewqan tagħhom u kisbu l-liċenzja tas-sewqan. Li tgħaddi milleżami tas-sewqan jagħti lil kulħadd sens ta’ serħan, status ta’ libertà u kburija li issa tkun sirt parti mill-komunità tal-karozzi li tidher li qed tiżdied

XI

b’mod drammatiku.

Madankollu, jista’ jkun il-fatt li l-ġenituri jibdew jinkwetaw għall-fatt li issa uliedhom jibdew isuqu.

Il-Proġett Embrace Life 2021 se jkun qed jagħti dik l-opportunità li nħarsu ‘l quddiem għal din l-esperjenza ġdida b’attitudni aktar sigura, li nesperjenzaw x’inhi l-ewwel għajnuna u kif din tista’ tgħin biex inkunu aktar sikuri fit-toroq tagħna.

Fl-20 ta’ Mejju, f’waħda mill-fortizzi emblematiċi ta’ Malta, Sant’Iermu filBelt Valletta, Ministru għat-Trasport, Infrastruttura u Proġetti Kapitali, l-Onorevoli Ian Borg inawgura l-proġett, billi indirizza s-suġġett tas-sigurtá fit-toroq li hija waħda mill-ogħla prijoritajiet ta’ Malta. Huwa faħħar ix-xogħol li qed isir biex tiġi in­dirizzata l-kwistjoni tas-sigurtá fit-toroq u

d-dedikazzjoni li tiġi murija minn entitajiet li jittrattaw is-sigurtá fit-toroq ta’ kuljum. Kien ippjanat li l-proġett jitnieda f’dan il-jum partikolari billi se jaħbat fis-Sitt Edizzjoni fil-Ġimgħa Globali tan-Nazzjonijiet Uniti għas-Sigurtá fit-Toroq.

Il-proġett kien eżerċizzju ddedikat mill-membru tal-Kunsill tas-Sigurtá fit-Toroq ta’ Malta, Philippe Agius, li jirrappreżenta lil Touring Club Malta flimkien mac-chairperson Eżekuttiv tal-Kunsill, Pierre Vella. Touring Club Malta ilu affiljat mal-Federation de l’Automobile (FIA), għal numru konsiderevoli ta’ snin. Dan l-aħħar l-FIA kienet qed talloka għotjiet finanzjarji biex tappoġġa inizjattivi għal clubs. Ilproġett sottomess ġie aċċettat u l-FIA se tkun qed tappoġġa finanzjarjament il-korsijiet li qed jiġu offruti. Ġejna on-

orati bil-president tal-FIA u Mibgħut Speċjali tan-Nazzjonijiet Uniti għas-Sigurtá fit-Toroq, Jean Todt, li sab il-ħin biex jibgħatilna messaġġ bil-video li fih ferħilna għal dan il-proġett u emfasizza l-importanza tas-sigurtá fit-toroq. Żgur li rikonoxximent bħal dan minn personalità distinta daqshekk japprova l-isforzi tagħna mhux lejna biss imma wkoll lejn il-komunità tassewqan ta’ Malta biex nagħmlu aħjar u nimxu ‘l quddiem lejn Viżjoni ZERO. Kull xahar, minn Ġunju, total ta’ 50 kors tal-ewwel għajnuna se jiġu offruti b’xejn mill-Malta Red Cross. Jekk għaddejt mill-eżami tas-sewqan tiegħek matul ix-xahar ta’ Ġunju, applika permezz ta’ email fuq courses@maltaredcross.com. Il-postijiet se jiġu allokati fuq bażi ta’ ‘first come first served’. Il-proġett se jkompli għal total ta’ erba’ xhur u jintemm f’Settembru. Kull xahar tiġi adottata l-istess sistema fir-rigward tal-għażla. Hemm obbligu ta’ dawk kollha li jagħżlu li jattendu biex jipparteċipaw għall-kors online.

Anke jekk meta nikkunsidraw l-ammont ta’ nies li jiksbu l-liċenzja tas-sewqan tagħhom, din hija biss qatra f’oċean, madankollu l-iktar ħaġa importanti hija li għandna proġett fuq l-idejn u għandna l-intenzjoni li nagħmluh jaħdem. Għal darb’oħra l-Kunsill Malti għas-Sigurtá fit-Toroq ħoloq sinerġija komuni u wera l-abbiltà li jkun innovattiv iżda l-iktar importanti huwa l-fatt li huwa rikonoxxut kemm lokalment kif ukoll barra minn xtutna.

Nixtiequ nħeġġu lis-sewwieqa l-ġodda kollha biex japplikaw għal dawn il-korsijiet tal-ewwel għajnuna.

Nittamaw li ladarba jintemm dan ilproġett inkunu kburin ngħidu li ntwera interess lejn is-sigurtà fit-toroq, u nisperaw li nkunu f’pożizzjoni li nħarsu lejhom fit-tieni proġett.

Li nkunu sikuri fit-toroq tagħna huwa l-obbligu tagħna u għandna nkunu attenti meta nużaw it-triq kemm jekk aħna xufiera, passiġġiera, jew inkella pedonali.

XII |

ROTI