UPLB Perspective Tomo 43 Issue 1

016 STO 25, 2 O G A • A PAHIN BLG. 1 • 12 • I II L X O TOM

E P B UPL

E V I T C E P S R

ÑOS AS LOS BA IN IP IL P G AD N UNIBERSID G N L A om R A ve@gmail.c A MAG-A ti G c M e p G rs N e p N uplb AYAGA L NA PAH A Y ctive IS P O G AN uplbperspe .com erspective p lb p .u s s wordpre tive plbperspec u / m o .c u u iss

Servers Down2 | editoryal

03

balita YOUTH GROUPS DECRY MANDATORY ROTC

08

lathalain SAIS: ANG LARO NG HILAHAN AT PAGLUBOG

07

kultura

HOW TO GET AWAY WITH PLUNDER

10

opinion MINSAN MAY ISANG FRESHMAN

2

UPLB PERSPECTIVE

EDITORYAL

AGOSTO 25, 2016

Servers Down

It was destined to fail.

Instead of building new classrooms and hiring more professors, UP President Alfredo E. Pascual (PAEP) decided to use P37.7 million to create a new system for registration under his legacy project called Student Academic Information System (SAIS).

PAEP’s legacy project or eUP was implemented for UP constituent universities to have a platform through which they can seamlessly share resources and information online. Using the one-size-fits-all solution, this program will be using five core systems. One of these is SAIS, which will give a comprehensive management of student records, including academic and financial data, throughout the complete student life cycle from admission to graduation. eUP’s goal of having a system that enables all UP constituent universities to share academic records and information is commendable. This system can turn the slow administrative process of transferring and cross enrolling faster. What is bad about the eUP is the implementation. Although there were mock enrollments and SAIS tutorials, these are not enough especially since the UPLB administration was planning to implement a new registration system. Chancellor Sanchez and Dr. Myrna Carandang should have tested the system themselves. What is funny is the fact that the UPLB administration decided to schedule a SAIS orientation with Dr. Caro days after the system was used.

Unlike the locally made SystemOne, SAIS uses financial obligations to hinder students in enlisting for subjects. On the day of registration, students found out that they could not get the subjects they want due to unpaid loans, dorm rents, and even unpaid books. Some students encountered being unable to enlist in their subject, although they had no unpaid obligations. Through this new system, students who could not afford to pay their obligations cannot acquire a UP education. SAIS also features a shopping cart in which students add their subjects. This feature implies that the UP administration has products to sell and that students can buy as long as they have money.

ress.com ctive.wordp uplbperspe l.com ai gm e@ ctiv uplbperspe

PEC S R E P B UPL

TIVE

ÑOS NAS LOS BA D NG PILIPI UNIBERSIDA NG TE AN DY MGA ESTU ective YAGAN NG /uplbpersp AL NA PAHA issuu.com ANG OPISY

ctive uplbperspe

With a few slots on GE courses and major subjects, students were divided amongst themselves. But what seems to be the bigger picture was the system that PAEP was implementing. It was under his term that the faulty ST system was introduced. Also, the reduction in the units of GE courses. Lastly, was the establishment of UP Town Center and Ayala Technohub in UP property. PAEP transformed the student body into a mass of consumers and rapidly converted UP education into a lucrative business.

The UPLB administration should remember their mission in serving the students and the people. Whenever they see anomalies and points of improvement in the UP System, they should speak out and not compromise for the students are the ones gravely affected by the policies they impose. Furthermore, they should not let the UP System and Oracle Campus Solutions insist on a system that they think is best for UPLB. It should have been the other way around. Oracle Campus solutions cannot be blamed for selling a rehash of their old system. The administration should have been critical of the system Oracle was selling to them. The UP administration should go back to the core of UP education and see if implementing a P720 million project fits this. For the sake of their mission to the students and to the people, the UP administration should insist on better things and not compromise.

UP President Alfredo E. Pascual should be held accountable for the failure of his legacy project. Despite the earlier implementation of the system in UPOU and UPM, SAIS has still failed to become a convenient registration system for UPLB students. Instead, students were met with a faulty system that does not go on par with its local counterpart, SystemOne. Thus, policies that continue to commercialize the education of the Iskolar ng Bayan should be eradicated.

Chancellor Sanchez together with the Office of the University Registrar (OUR) should take a stand to revive SystemOne and join the move to junk SAIS. [P]

Punong Patnugot Jose Lorenzo Lim Kapatnugot Czarina Joy Arevalo Tagapamahalang Patnugot Albert John Enrico Dominguez Patnugot ng Balita Caren Malaluan Patnugot ng Lathalain Mary Anne Gudito Patnugot ng Kultura Diana Jane Plofino Patnugot ng Paglalapat at Grapiks Vicente Morano III Tagapamahala ng Pinansiya Charity Faith Rulloda Mga Kawani Ysabel Dawn Abad ⋅ Monica Laboy ⋅ Jey Filan Reyes ⋅ Karl Gabrielle De Los Santos ⋅ Deniel Sean Macapal ⋅ Julianne Afable ⋅ Miguel Carlos Lazarte ⋅ Ranielle Averion ⋅ John Joshua Azucena ⋅ Jandelle Cruz ⋅ Ana Dominique Pablo ⋅ Angelica Marie Paz Mga Apprentice Vincent Amores ⋅ Juvelle Villanueva ⋅ Francis Joseph Rafa Kasapi UP Alliance of Student Publications and Writers’ Organizations (Solidaridad) Pamuhatan Silid 11, Pangalawang Palapag, Student Union Building, Unibersidad ng Pilipinas Los Baños, College, Los Baños, Laguna , 4031

tungkol sa pabalot PIYESA Dibuho ni Juvelle Villanueva

UPLB PERSPECTIVE

BALITA

AGOSTO 25, 2016

COLLECTIVE ACTION kuha ni | VICENTE MORANO III

3

Students held a protest action at the Office of the Chancellor to Junk the eUP project. The Student Academic Information System (SAIS) implementation in the current UPLB’s registration system led to students going to the campus by 10 PM this July 30 with hopes to access the site as some students attest that it can be opened faster using the UPLB wifi. It was later confirmed by the University Student Council through the SAIS team that access is better using UPLB’s internet connection. The post has then received violent reactions from students. Electronic UP (eUP) Project Director Jaime Caro explained that the huge volume of data to be migrated, resistance to change, and inconsistencies in legacy systems delay the full implementation of eUP.

Youth groups decry Duterte’s mandatory ROTC WORDS l ALBERT JOHN ENRICO DOMINGUEZ After calling on the strengthening of the Reserve Officers’ Training Corps (ROTC) program on his last State of the Nation Address (SONA), President Rodrigo Duterte now aims to make the program mandatory once again for all college students in the following academic year.

Last August 2, 2016, President Chief Legal Counsel Salvador Panelo said in an interview that an executive proposal which targets the revival of mandatory ROTC is already being discussed and drafted.

Panelo said that the president wants to reignite the sense of patriotism in today’s youth through ROTC. “It seems that there is no discipline among the young generation so they get addicted to drugs. There is no spirit of love of country,” tells Panelo.

ROTC is just one of the three programs under Republic Act 9163 or the National Service Training Program (NSTP). Aside from ROTC,

students can opt to take Civic Welfare Training Service (CWTS), where they can partake in community service, or Literacy Training Service (LTS), wherein they are required to teach public school students a field of knowledge.

According to Panelo, in the proposal that they are drafting, students can still take LTS or CWTS given that they will attend the necessary military trainings.

Commission on Higher Education (CHEd) Chair Patricia Licuanan says that she is not fully convinced on the need of bringing back mandatory ROTC. She says that the matter should be carefully analysed and reviewed first before its implementation.

Licuanan added that there must be an intensive study on NSTP itself and if we are really lagging on our reserved forces to the point of having to bring back mandatory ROTC. Licuanan also pointed out how President Duterte admitted on one of their cabinet meetings that he

himself did not take ROTC. “But Mr. Duterte would still grow up a patriotic and disciplined man because of his mother,” she said on an interview with inquirer.net.

“I fully subscribe to the fact that developing love of country and patriotism can be achieved in many ways, not just through ROTC,” Licuanan moreover said.

Various youth groups and student councils were firm on their stand on ROTC. They are calling for its abolishment which is very far from President Duterte’s vision.

On the recently concluded 42nd General Assembly of Student Councils (GASC), one of the resolutions made by the body was to fully abolish ROTC. According to the Office of the Student Regent (OSR), ROTC is being used as platform by the military to redtag progressive students.

“Given its violent and tainted history, ROTC should not be used as

the means by the government to “instill discipline and love for the country”. said OSR in their statement against ROTC. “Skewed from its supposed goals, the ROTC perpetuates militarist tradition by promoting a culture of violence, ideological bigotry and machismo.”

The League of Filipino Students (LFS) also expressed their disagreement with the revival of mandatory ROTC. According to their National Spokesperson, JP Rosos, that the program violates the students’ rights.

“Several cases are being reported that student cadets are being violated and abused by their officials. This is not discipline, just plain violence and abuse of power. ROTC is nothing but a fascist machinery that needs to be taken down,” Rosos said in a statement made by LFS. Kabataan Party-List is also against the program as it goes in contradiction

of academic freedom. The party-list said that it is promoting a militarist culture, exhorting the welfare of the students.

“We do not subscribe to the notion that ROTC could instill discipline and love of country, given its violent and mired history... ROTC should not be made mandatory. In fact, the program should be abolished,” Kabataan Party-list Rep. Sarah Elago said in an interview with CNN Philippines.

As a countermeasure to President Duterte’s proposal, House Bill 2399 or the “ROTC Abolition Act of 2016” was filed by Elago on August 3, 2016.

The bill contains alternatives ROTC which can also instill patriotism within students.

The ROTC program used to be mandatory until 2002 when former President Gloria Macapagal-Arroyo signed into law the NSTP act of 2001.

This introduced the students to other options like CWTS and LTS. [P]

UPLB Global Academic Zone, CEM EMSC-AEDSC Soon to rise Within the 1, 098 hectare-campus of the University of the Philippines Los Baños (UPLB) lies blueprints of several infrastructures that the UPLB administration is planning to start constructing within the year.

The Global Academic Zone In front of the 91-year-old academic institution of Maquiling School Inc. (MSI) stands a large sign saying “On this site will rise the Global Academic Zone.” According to the school principal Lorna PajeAngeles, they were hoping to stay in their current location until their 100th

year until they were told that the land will be used by a project yet to be identified.

The school’s contract with UPLB ended last April 2016. However, it is still operational as it is pleading Chancellor Fernando Sanchez that they may be given an extension of time so as to have enough time for transferring to a new site.

According to the UPLB website, the plan for the Global Academic Zone is to build a communal building – a complex of classrooms and laboratories that will cater the nine colleges’ and an E-Library complex composed of a new

WORDS l CHARITY FAITH RULLODA four-storey library, and a three-storey building for an Interactive Learning Center and Information Technology Center. There are also plans to situate new buildings for the Institute of Statistics and Institute of Computer Science in this zone.

The new CEM buildings Last July 27, the groundbreaking ceremony for the new structures to be constructed within the College of Economics and Management was held in its 38th anniversary. The buildings were set to be named as the Economics and Management Studies

center (EMSC) and the Agricultural and Economic Development Studies Center (AEDSC).

The EMSC and AEDSC are set to be two connected four-storey buildings.

EMSC is a 90 million-peso building funded by the UP System to host administrative offices, classrooms, discussion rooms and rooms for visiting professors. Meanwhile, AEDSC is a 100 million-peso infrastructure funded by the Department of Budget and Management under the 2016 General Appropriations Act to house classrooms, faculty rooms and department chair’s offices.

“Hindi ko actually alam kung matutuwa ako sa mga bagong buildings na itatayo. Baka kasi mamaya, mas lalong magmahal pa ang miscellaneous fees and ewan ko, siguro dahil sa mga nangyaring registration fiasco, nahihirapan na ‘kong pagkatiwalaan ang admin; sa intent, purpose, relevance and source ng mga perang ginagamit sa pagtatayo niyan. Kulang na nga ng electric fans sa Hum Building tas magtatayo pa ng buildings?” said a batch 2010 Chemical Engineering student who requested anonymity. [P]

4

UPLB PERSPECTIVE

AGOSTO 25, 2016

‘The students, united, will never be defeated!’ - UPLB students WORDS l CZARINA JOY AREVALO “Bakit ba kayo galit na galit?” the UPLB administration asked.

In order to register the students’ call to junk the Student Academic Information System (SAIS) which caused enrollment fiasco, more than 800 students and faculty members hold a protest rally, chanting “The students, united, will never be defeated!” which marked the first day of classes in UP Los Baños on Wednesday, August 3.

The protest rally called for the extension of registration; postponement of classes and other operations; approval of all petition sections; explanation on the dubious and exorbitant fees; holding PAEP, UP administration, and eUP Project proponents accountable; junking of SAIS, and dialogue with the Office of the Chancellor.

The students demanded for a dialogue with UP Assistant Vice President for Development and Director Jaime D.L. Caro, eUP Project implementer, reported to be in the Office of the Chancellor. However, the UPLB administration responded by locking down the Main Library, and lying on the whereabouts of Dr. Caro.

Student protesters successfully gained entry in the building, leaving the glass door broken. In a statement from the Joint Selected Operations Command (JSOC), a total of ten people: four UPF staff, and six students were given medical attention.

Students occupied the third floor where administrative offices are housed. Although there is a clamor from the students for Dr. Caro to face them, the assistant vice president has been able to leave the building.

37.7 M for SAIS According to AVP Caro, 37.7 million was allotted for SAIS, and is good for five years. Included here is the 14.1 million for the Oracle Software Perpetual License and 23.6 million for the implementation/ deployment cost.

Moreover, other costs of the contract with ePLDT for Oracle Software and Implementation amounted to 27.8 million that accounts for System Integration Cost (1.1 M); Hosting Services (19.6 M); and Training on Technical/Users/Trainers (7.1 M).

As for eUP expenses, in general, Dr. Caro reported a total of 724.9 million.

These include particulars such as Information Systems-related Expenses (215.1 M); Other IT Expenses (54.7 M); Internet and Communications (90.7 M) and; Infrastructure and Equipment (364.4 M).

AVP Jaime Caro commented on the number of student protesters in front of the Main Library, saying that they are just few students: “Konti lang ang estudyanteng nasa baba.” As the student protesters gained entry into the BM Gonzales Hall, AVP Caro has already been evacuated.

Collective March The protest rally started in the SU Amphitheatre where the Org Fair 2016 “UPLB Unite: Sama-samang Sumusulong Tungo sa Libreng Edukasyon”.

The said org fair was a venue to showcase the culture of organizations in UPLB, which elicits camaraderie and is eventually geared towards nation building. The students marched to Oblation Park, Physical Sciences Bldg, Carabao Park, all the way to the Office of the Chancellor.

All UP Academic Employees Union (AUPAEU) joined the mobilization wherein they gave a solidarity message. Professor Liberty NotarteBalanquit addressed PAEP, saying: “President Pascual, this is the huge wave of bodies you are waiting for.”

“You want a battle? We’ll give you a good battle,” Prof. Balanquit said.

First Day Rage: Standpoints In an official statement by the UPLB administration on the students’ forced entry into the BM Gonzales Hall, it was stated that AVP Caro traveled to

Los Baños to talk to students and the media persistently asking information about the SAIS issue.

According to the statement, students forced their way into the building after breaking the glass door. Glass shards and physical blows inflicted by the crowd hurt university security guards. Some protesters were believed to be outsiders.

“The University security personnel exercised maximum tolerance as these events unfolded,” the official statement said.

However, in a counter-statement from JSOC, the first responder medical group, “all known injuries were either minor cuts from the glass of the door, and some slight bruising from the pushing of people as they clamored up and down the stairs.”

JSOC staff further said that nobody was seriously injured in the August 3 protest. “Nobody on either side was hit with a rock or weapon of any sort, as far as we are concerned,” the medical group said.

Dialogue with the University Registrar With the successful entry in the building, the students intensified their call for dialogue. Nevertheless, no administrative officer faced the protesters but University Registrar Myrna Carandang and Assistant to the Chancellor Jezie Acordia. Chancellor Fernando Sanchez was reported to be out of the country, while AVP Caro was reported to have left the building.

During the consultation with University Registrar Carandang, issues on the registration process: unjust prioritization scheme of SAIS; student loan board, prerog, and petition courses; and the comparison of SAIS to SystemOne, MRR and LOA, among others were raised.

“I will not say yes just to make you happy. If SAIS is really a big, big, big failure, then I’m with you,” the university registrar said when asked about her stand on junking SAIS. She pointed out that there are things

UP System Bandwith CU/College UP Diliman UP Manila

UP Los Baños UP Baguio

2010 (Mbps)

2015 (Mbps)

2016 (Mbps)

85

684

2,250

8

220

1,600

8 2

UP Cebu

6.5

UP Ilo-ilo

8.7

UP Mindanao

4

UP Tacloban UP Miagao

3.7 7.5

100 16 38 16 22 80 23

eUP Expenses PARTICULARS

1,000 300 200 140 120 300 155

COST (M)

Information Systems-related Expenses

215. 1

Other IT Expenses

54.7

Internet and Communications

90.7

Infrastructure and Equipment

364.4 *from Dr. Caro’s presentation at UPLB on August 3

beyond her jurisdiction.

The protest rally ended the assurance from Dr. Carandang to forward the calls of the student body.

Prop materials, bannering the calls of student protest, were left posted in the Office of the Chancellor. eUP: System Error Ronn Joshua C. Bautista and Khrixia Zhienelle A. Subingsubing, UP College of Mass Communication (CMC) Diliman students authored the “System Error: An Investigative Study on the Implementation of eUP project in the University of the Philippines”, an undergraduate thesis which recounted the anomaly of the eUP project under PAEP. According to the findings of the report, procurement process of the eUP project violated Section 18 of the Government Procurement Reform

Law. Under the Reference to Brand Names, it states that “specifications for the procurement of goods shall be based on relevant characteristics and/ or performance requirements.” Thus, it specified that reference to brand names shall not be allowed.

“While UP continues to invest in the modernization of its IT infrastructure, it remains heavily ill-prepared for the ambitious project. Poor project planning and management, and lack of or unclear administrative policies, caused severe delays and recurring glitches during the project’s implementation, and instead aggravated the bureaucratic processes it sought to streamline. Furthermore, the impending termination of the university’s legacy systems forced the exodus of disenfranchised talents,” the investigative report stated. [P]

UPLB denies 3 security guards as members of UPF WORDS l MONICA LABOY Reports of rape incidents in the University of the Philippines Los Baños (UPLB) surfaced online on the evening of July 16, Saturday, after three security guards who were thought to be from UPLB were arrested in an antiillegal drugs operation on Friday.

While investigation of the guards who were identified as Rodrico Landicho, Roberto Canete, and Jayve Tayze were ongoing, Chief Inspector Owen Banaag of Los Baños Police Office (LBPO) found that they were also facing

rape complaints from two women, Cathy and Edna, not their real names.

Cathy, a UPLB student, had a knife pointed at her by one of the suspects before raping her on the night of April 28.

Edna, on the other hand, was walking at Brgy. Maahas when the three suspects pointed a knife at her and pulled her inside a vehicle where she was raped.

Banaag confirmed that the three suspects were drug users and were involved in illegal drug trade.

Furthermore, in the UPLB official statement regarding the matter, they denied that the security guards were members of the University Police Force (UPF) or the Community Support Brigade (CSB) but rather “they belong to a security agency contracted through competitive bidding.”

“The incident highlights the negative effects of drug use and the need for UPLB and the local gov’t police force to coordinate in solving the problems of drug use inside the

university, its premises, and also, among full-time and contracted employees,” it stated.

Lastly, the UPLB administration said that it will continue to improve the security measures imposed last 2014 after another rape incident was reported.

Despite recent rape incidents reported, the administration decided to lift the curfew in the campus because of the problems encountered with the new enlistment procedure, July 30.

SAIS, the new system for enlistment that replaced Systemone, became accessible only using the UPLB network, thus forcing students to camp out around the WiFi areas in the campus until late night and/or early morning.

Curfew in the university, however, has been implemented again as the new academic year have started. [P]

UPLB PERSPECTIVE

BALITA

AGOSTO 25, 2016

5

UPLB receives lowest number of NF enrollees in history WORDS l ANGELICA MARIE PAZ For the academic year 2016-2017, the University of the Philippines Los Baños (UPLB) has a historic drop in its new freshmen (NF) enrollment, with only 61 enrollees out of the 263 who was admitted into UPLB through the UP College Admissions Test (UPCAT).

Alongside the 61 new enrollees, 118 transferees from other schools and international students were also admitted for the next school year totaling to 179 NF.

WAITING GAME VICENTE MORANO III

On the first day of classes, UPLB students fall in line at the Cashier’s Office to pay for their tuition fee. At around 10 AM, payments were unable to be processed due SAIS (Student Academic Information System) servers crashing.

Duterte emphasizes fight on drugs, crime on 1st SONA President Rodrigo Duterte delivered his first State of the Nation Address (SONA) last July 25, 2016 at Batasang Pambansa in Quezon City where he laid down his plans for his six-year term.

In his 100-minute speech, Duterte emphasized his platform on eradicating criminality and corruption in the government and promised to uphold a clean leadership.

Fight against criminality and illegal drugs The president reiterated the statement he made in his inauguration last June 30, “the fight against criminality and illegal drugs and corruption will be relentless and sustained.” He urged the Philippine National Police (PNP), local government officials, and those in authority to “not lower their guard.”

He said “we will not stop until the last drug lord, the last financier, and the last pusher have surrendered or put behind bars, or below the ground, if so they wish.”

Duterte shared his plan to create an Inter-Agency Committee on Illegal drugs. He said “we will also prioritize the rehabilitation of drug users. We will increase the number of residential treatment and rehabilitation facilities in all regions of the country.”

Full force of AFP against Abu Sayaff The terrorist group Abu Sayaff continues to be a security threat in the country, says President Duterte and vows to crush the terrorist group.

“The full force of the Armed Forces of the Philippines (AFP) will be applied to crush these criminals,” Duterte said.

According to Pres. Duterte, there are plans to strengthen our ties with

WORDS l CHARITY FAITH RULLODA Malaysia and Indonesia so that these countries can help us “to suppress the kidnappings in the waters of our neighboring countries.”

On international threats, Duterte plans to strengthen our counterterrorism program by amending various laws on human terrorism, terrorism financing, and cybercrime.

Unilateral ceasefire Duterte addressed our muslim brothers, the moro country, and communist rebel groups such as Communist Party of the Philippines (CPP), National People’s Army (NPA), and National Democratic Front (NDF).

“I reach out to you, to all of you today. To our muslim brothers, let us end the centuries of mistrust and warfare. To the CPP/NPA/NDF, let us end these decades of ambuscades and skirmishes. We are going nowhere. And it is getting bloodier by the day,” Pres. Duterte said.

In order to restore peace in the communities and forward the resumption of peace talks, the president announced a unilateral ceasefire with the CPP/NPA/NDF effective immediately and called on the NDF and its forces to respond accordingly. He shared a quote saying “if we cannot, as yet, love one another, then in God’s name let us not hate each other too much.”

“We will strive to have a permanent and lasting peace before my term ends. That is my goal, that is my dream,” he added.

On Federalism Duterte urges the Filipinos to maintain a Federal System and hurry up since it will be a long process. “You

know my advice to you is to maintain a Federal System, a parliament, but be sure to have a president,” he said.

Duterte urged the Filipinos to copy the system of France and warned against pure parliamentary.

“You copy the France system.

Huwag mo hayaan yung puro na parliament. Delikado iyon,” he said.

Duterte further mentioned that he is open to step down even before his term ends if we could elect a ceremonial president. “Okay na ako.

Do not worry about me. I don’t aim that much ambition,” he said.

Freedom of Information President Dutertesigned the Executive Order (EO) on Freedom of Information (FOI) days before the SONA. Communications Secretary, Martin Andanar revealed that the president signed the EO on July 23, 2016 at 7pm.

The EO was titled, “Operationalizing in the executive branch the people’s constitutional right to information and the state policies of full public disclosure and transparency in the public service and providing guidelines thereof of the freedom of information.”

“Ang maganda nito, I have signed the Executive Order sa aming FOI… oo tapos na ako. Ilalabas ko na –it will be out today. Alam mo sabi ko, unahan na natin itong Congress, puro mayayabang ang nandiyan,” Duterte added.

Duterte concluded his SONA by saying “And the Filipino, disciplined, informed, involved, shall rise from the rubbles of sorrow and pain. So that all the mirrors in the world will reflect the face of a passion that has changed this land.” [P]

UPLB welcomes its lowest number of NF in history The annual freshman convocation was held last August 3, 2016 at College of Arts and Sciences (CAS) Annex Auditorium. Present were 61 out of the 179 NF, Office of Student Affairs (OSA) Director Dr. Nina M. Cadiz, Vice-Chancellor for Community Affairs Dr. Serlie B. Jamias, and Prof. Jonas George S. Soriano, a graduate of the BS Agribusiness program of the campus and now a deputy executive director of the Office of the Cabinet Secretary of the Republic of the Philippines.

Dr. Cadiz addressed in her opening remarks that college life at UPLB will not be a bed of roses as there will be lots of challenges they will meet as they work for their degree. Despite this, she told that UPLB “will provide the best education and support and OSA will do its best to help them hone their psychosocial skills to help them cope in the university.”

Meanwhile Dr. Jamias said that the campus is gearing up for the coming of the NF by improving and rehabilitating new facilities that will help them to be “critical thinkers”.

“We want you to be academically excellent, but most of all, we want you to be critical thinkers, socially conscious and values-oriented. Our goal is to make “glocal” leaders out of you, that is globally competitive, but committed to local and national development,” Dr. Jamias said.

Lower number of students, reduction of GE courses Most tertiary institutions will suffer a significant enrollment due to senior

AROUND THE CAMPUS VICENTE MORANO III

high school put into effect. Only those who are graduates of early implementers of K-12 such as private and international schools are eligible to enroll in college.

UP’s enrollment will be affected in the coming years that will lead to a ripple effect in its faculty’s academic work, administrative staff and fiscal positions, support services and admission processes.

As a result, UP aims to insinuate a major change in its teaching techniques, quality assessments, and even in curricular programs. This includes the revision of the current General Education (GE) program, wherein they plan to reduce these courses.

K-12 causes lower number of dropout According to a report made by the National Union of Students of the Philippines, about 200, 000 to 400, 000 students will not be able to continue Senior High School (SHS) because of poverty. This in turn will mean lesser number of students in higher education in the years to come.

“Almost a million students will be forced to drop out because of financial incapacity, yet this department is applauding such reality.” said NUSP spokesperson Kevin Castro.

Meanwhile, educators are urging that there should be a review of the implementation of K-12 policy considering the low turnout of students in SHS. Educators Forum for Development (EfD) wants a holistic analysis on this policy.

“Where are the 1 million other Grade 10 completers reported by DepEd in 2015? This should prompt a thorough review of the education reform program,” EfD said in an interview with interaksyon.com.

According to EfD, “a UN Development Report shows that in the ten-year basic education program, of ten students who enter Grade 1, only seven complete elementary school, of which only four graduate from high school. Of this, only two get to enter college, of which only one will get a degree.” [P]

6

UPLB PERSPECTIVE

KULTURA

AGOSTO 25, 2016

Pokemon Go sa War on Drugs ng Administrasyong Duterte

Hindi ba kayo nagtataka na tila parang mga kabuteng biglang nagsulputan ang mga tao sa mga kalye na hawak ang kanilang mga smartphones? Na ang dating mga lugar na hindi naman puntahan ay biglang dinadayo? Marahil ay narinig niyo na o isa kayo sa mga manlalaro ng patok na patok na laro ngayon na Pokèmon Go, ang kauna - unahang virtual reality game ng Pokèmon. Opisyal itong nailabas sa bansa noong 6 Agosto 2016.

Kumpara sa mga naunang Pokèmon games na Fire Red and Leaf Green, Emerald, Ruby, Sapphire, at Diamond and Pearl, ito’y gumagamit ng Global Positioning System (GPS) para masubabybayan ang inyong lokasyon.

Madedetect nito ang mga Pokèstops at makakahuli ka ng Pokèmons habang naglalakad lakad. Sa ganitong paraan, mararamdaman mo kung ano ang pakiramdam na maging ganap na Pokèmon trainer at maging Pokèmon master kinalaunan.

Maraming lulong na lulong sa kakalaro nito sa bansa. Ang pinakasikat sa kanilang lahat, ang tinaguriang The Punisher ng Time Magazine, walang iba kundi si Pangulong Rodrigo Duterte. Makikita natin ito sa kasalukuyang War on Drugs ng administrasyon sa pakikipagtulungan ng Philippine National Police (PNP).

Para kay Pangulong Duterte, ang kanyang pinangakong pagsugpo sa lumalalang problema sa droga ng bansa ay mahalaga para sa pag-usad

SALITA l RANIELLE AVERION DIBUHO AT PAGLALAPAT l JOSE LORENZO LIM

ng ating bansa. Sa ngayon nga’y may shoot to kill order siya para sa mga narco – politicians. Gotta Catch ‘Em All talaga, ika nga ng laro.

Limitado lang din ang mga Pokèballs na pwede mong gamitin para mahuli ang lumabas na Pokèmon. Pwede rin namang umalis ang Pokèmon kung saan mo sya nakita at maaring pag binalikan mo ito sa eksaktong lokasyon, hindi mo na ito makikita pa. Kapag may Entrapment Operations ang PNP, maaring mahuli o hindi ang person/s of interest.

Limitado rin ang kanilang mga tauhan sa operasyon at mga kagamitan. Ang bawat buhay at bala ay mahalaga kaya nama’y ang bawat operasyon ay pinagsaliksikan at pinagplanuhan ng ilang buwan.

Nakakabilib kung paano nahuhuli ng lure model ang mga wild syndicate at drug lords. Ganito rin ang isa sa mga paraan para mahuli ng mga pulis ang mga sindikato at drug lords. Magpapanggap silang bibili ng droga at kapag oras na para ibigay ang droga, doon na aarestuhin ang tagapagbili nito. May mga pagkakataong nanlalaban ang mga nasasakdal, dahilan para magkaroon ng palitan ng putukan sa pagitan nila ng mga pulis.

Ang mga nahuhuling Pokèmon ay pwedeng mag power up at evolve sa laro. Bago mangyari yun, kailagan mo muna ng candies at stardusts. Sa tuwing nakakahuli ng mga sindikato sa droga ang pulisya, dapat handa sila sa mga kahihinatnan nito tulad ng sapat na pasilidad sa mga kulungan, edukasyon sa teknolohidad at pangkabuhayan, at rehabilitasyon sa pagkatao ng mga nasasakdal. Dahil kulang sa badyet sa pagpapatayo

“hindi na kailangan ng due process!!” “Patayin ang mga adik na ‘yan!”

ng mga rehabilitation centers, mas mabuti yatang paslangin nalang sila.

Hindi naman lahat ng napapatay na may kaugnayan sa nasabing isyu ay mga sindikato. Sabi nga nila, “Hindi na kailangan ng due process!!” “Patayin ang mga adik na ‘yan!” Maari naman kasing sila’y biktima ng mistaken identity – kamukha nila ang isang wanted na kriminal o mukha lang talagang ‘di sila katiwa – tiwala. Nakakalungkot at napakamapanghusga kung iisipin ngunit ‘yan ang nangyayari sa ngayon. Kapag nagpahayag ka ng “Stop the Killings!”, aatakihin ka na ng mga Dutertards sa social media at mapagkakamalan ka pang lihis. ‘Yan kasi ang depinisyon nila ng “Change is coming”.

Sa kabilang dako, nakakatuwang isipin na ang mga minsang napariwara ng landas ay ninanais nang magbago para sa kanilang sarili at pamilya.

Sila ay may iba’t ibang haba ng panahon para masabing “nagbago” na talaga. Parang mga itlog lang sa laro, kailangan mo muna lumakad ng ilang kilometro para mapisa ito.

Huwag natin sila husgahan kung ano sila noon. Bagkus, tulungan natin sila na magsimula ulit sa pamamagitan ng pagkakaroon ng pantay na oportunidad sa trabaho, pagiging bukas sa pakikinig sa kanilang istorya, at pagtanggap sa kanila sa lipunan at maging “the very best, like no one ever was”. [P]

UPLB PERSPECTIVE

KULTURA

AGOSTO 25, 2016

WORDS | JEY FILAN REYES

III ORANO EYES FILAN R AT l VICENTE M Y E J l SALITA AT PAGLALAP DIBUHO

Babala: Baka mapanot ang ulo mo sa kakakamot sa nangyari sa ipinangakong tuwid na daan. Huwag mo na ring ipilit na tingnan sa ibang anggulo ang pinangako sa iyo at baka sumakit ang leeg mo at kailanganin mo ng neck brace. Kung masyado mong proproblemahin ay magkakasakit ka lang pero maaaring ma-excused ka naman sa mga bagay-bagay. Bakit ba kasi napunta rito ang usapan? Hindi ka ba updated? Sa usaping showbiz ay dumalo ang mga hall of famers sa naganap na National Security Council meeting sa Malacañang noong July 27, 2016.

Mala-trio tagapayo kay President Rodrigo Duterte ang tatlong magkakasunod na presidente bago siya na sina Joseph Estrada, Gloria Macapagal Arroyo and Benigno Aquino III. Hindi ba diyan naging snubber si Aquino kay Arroyo? Pagdating ay dinaanan lang na parang hangin at hindi kinamayan? Naku, mala-Dolce Amore’t Encantadia na ang ganyang mga drama. Ika nga ng mga paunique, “too Cliché”. Kunwari ay away kayo pero bati kayo sa huli. Kunwari ka pang nahihiya, gusto mo naman. Napaka-pabebe daw pero baka nga naman camera-shy lang. Former president of the Philippines lang ang peg noh? Kita mo nga at ang clingy ni Aquino kay Arroyo. Lalayo na nga sana si Arroyo, mangingibang-bansa noon ay hindi naman pinayagan ni Aquino. “I won’t let you go” daw be.

Hay, napalayo na tayo. Ang baba kasi ng attention span mo. Tama na nga sa tsika’t iba na lang.

Heto, a helpful tip na lang from former presidents of the Philippines. How to get away with plunder? Kapag aarestuhin ka na ay dapat lumabas na ang mga pinakatago-tago mong sakit para hospital arrest lang. Disease is the means; saved by disease. Pero kung sakit lang naman din ang paguusapan ay kadaming maysakit sa mga kulungan.

Magkakapit-bisig ang mga bata, matatanda, at maysakit sa mga kulungan. Literal na magkakapit-

“

Kapag aarestuhin ka na ay dapat lumabas na ang mga pinakatago-tago mong sakit para hospital arrest lang.

“

@

bising sa sobrang sikip so hawa-hawa nga naman.

Kapag mag-hahatsing “Bless you” na lang daw.

Bakit hindi sila naka-hospital arrest din?

Wala naman silang perang pampagamot.

Marami nga sa kanila ay kaya nakulong dahil walang kapera-pera. Heto, sigurado na talaga, another tip:

kapag walang sapat na ebidensiya ay makakalusot ka sa mga kaso. Sa mundo ng mga dapat ay totoo nga naman pero hindi ba maraming political prisoners sa Pilipinas at tila ba mga kabuteng nagsulputan ang mga ebidensya laban sa kanila kahit wala raw ipinakitang warrant of arrest? Hay, kuwento na nga lang ulit ang gawin natin. Let’s talk about fashion and health na nga lang mga beshie.

Nitong nagdaang July 19, 2016 ay ginanap ang paghatol ng Korte Suprema kay Former President and three-term Pampanga Representative Gloria Macapagal-Arroyo. Matapos ang pagdinig sa kaso ay mas mabilis pa sa alas kwatro ang pagkapansin ng mga Netizens sa tila ba bagong makeover kay Arroyo; hindi na niya suot ang kanyang nagtrending na neck brace. At iba ang lola niyo, hmmm, tila di ata na-eestress at bumata pa itsura!

Kita ninyo, baby-face ang lola niyo. Ayon kay Dr. Bruce Canto, hindi naman daw dapat masyadong katagalan ang paggamit ng neck brace ng mga taong sumasakit ang leeg tulad na lang ni Arroyo na may arthritis sa leeg. Pansuporta lang ang neck brace, hindi accessory. Iyon naman pala saka sino nga naman bang hindi matatanggalan ng sakit sa leeg kung mapawalang-sala sa kasong plunder sa kabila ng iba’t ibang kaso.

Ayan, may nag-text. Baka si crush. Hindi, from 8888. Ito ang sabi: may lunas pa ba sa mga mandurugas o talagang hugas-kamay lang ang tanging takas. [P]

7

8

UPLB PERSPECTIVE

LATHALAIN

AGOSTO 25, 2016

SAIS: Ang laro ng hilahan paahon at paglubog sa laylayan SALITA l ANA DOMINIQUE PABLO Karapatan – salik ng buhay na ibinibigay sa mga mamamayan upang magkaroon ng kaganapan ang kanilang pagkatao. Ito ay ang bagay na tinanggal ng SAIS mula sa kanya.

July 28. Unang araw ng online registration. Tulad ng mga kapwa kamag-aral ay nakaantabay siya sa mga balita tungkol sa paggamit ng Student Academic Information System o SAIS na siyang ipinalit sa SystemOne. Malaki ang tiwala niya na makakakuha siya ng mga kailangang units dahil pinagbutihan niya noong nakaraang semestre. Sinlaki ng tiwala niya ang kanyang pangangailangan. Para sa aking nakaratay na ama, sa apat kong kapatid, at sa aking naghihirap na ina.

Hindi niya akalaing ito pa pala ang kakaladkad sa kanya papunta sa laylayan. Edukasyon, isang kayamanang hindi nabibili. Ito ang pinanghahawakan niya buhat nang pumasok siya sa pinakapipitagang Unibersidad ng Pilipinas. Ito rin ang inaasahan niyang magsasalba sa kanyang mga pangarap para sa sarili at para sa pamilya. Walang ibang kayamanan ang kanyang mga magulang kundi silang magkakapatid, na sa kabutihang-palad ay nabiyayaan ng karunungang sapat upang manguna sila sa klase at makapag-aral nang libre.

Sa kabila ng mga pagsisikap ng kanyang ina, may mga pagkakataon pa rin na hindi sapat ang suweldo nito para sa mga pangangailangan ng pamilya. Upang matulungan ang kanyang ina ay kinailangan niyang umutang sa unibersidad sa pamamagitan ng student loan. Hindi na niya ito nabayaran pa hanggang sa matapos ang semestre.

At ngayon ay ito ang naging hadlang upang maabot niya ang ninanais na complete units.

pinipilit nitong tustusan ang mga gastusin nila sa araw-araw, isama pa ang maintenance na gamot na kailangan ng kanyang ama na may meningioma o tumor malapit sa ugat ng mga mata. Pagdating nito sa hapon ay nagagawa pang mag-tutor sa ilang mag-aaral sa elementarya dahil alam na hindi sasapat ang kinikita. Tuwing bakasyon ay tumatao naman ito sa tourism checkpoint sa kanilang lugar sa San Juan, Batangas.

Pikit-matang inaalintana ng kanyang ina ang ganoon nilang kalagayan. Madalas pa, kapag kinukulang ang pagkain sa gabi ay hindi na ito maghahapunan. Pabiro na lamang sasabihin na binabantayan nito ang timbang, o di kaya ay busog pa.

Wala silang problema sa upa sa bahay sapagkat pinatitira sila ng tiyahin sa bakanteng lote na dati ay may nakatayong bodega, na isinaayos na lamang upang magmukhang tirahan.

Malapit din dito ang eskwelahang pang-elementarya at pansekundarya na pinapasukan nilang magkakapatid kaya’t nilalakad na lamang nila ang pagpunta sa paaralan at hindi na kailangang mamasahe pa.

Laking tuwa ng kanyang mga magulang nang makapasa siya sa prestihiyosong Unibersidad ng Pilipinas sa Los Baños. Ang kanyang pag-aalangan ay pinawi ng kasiguraduhan at pursigidong mga mata ng kanyang mga magulang, sa pagsambit ng mga ito ng: “Huwag kang mag-alala anak. Mahal na mahal ka namin kaya’t ibibigay namin sa iyo kung ano ang nararapat. Pipilitin naming mapagtapos ka riyan, pati na ang iyong mga kapatid kung papalarin din sila.”

Pikit-matang Pag-alintana Hindi maikukubli ang paghihirap na dinaranas ng kanyang ina. Mula sa pagiging isang Day Care worker,

Student “Discount” Napakatagal na ng pakikibaka upang ibasura ang STFAP na ngayon ay STS na, upang magkaroon ng

“libreng edukasyon para sa lahat.”

Ngunit habang hindi pa ito natutupad ay naging sandalan niya rin ito upang makapag-aral ng walang halaga dito sa unibersidad. Sa unang taon niya hanggang sa ngayon ay wala siyang binabayarang tuition fee, dahil sinuswerte siyang mapunta sa pinakamababang “bracket”, na ngayon ay “discount” na, hindi tulad ng ibang nahihirapan din ngunit nababansagan pa ring nakaaangat.

Naging Student Assistant o SA na rin siya upang kahit papaano ay makabawas sa mga gastusin.

Minsan naman ay tumatanggap din siya ng mga writing jobs na patok sa aming mga estudyante na gustong magkaroon ng kita.

Ngayong taon, sa unang implementasyon ng programang K-12 ay lalo ring bumigat ang pasanin ng kanyang ina, sapagkat isa sa mga unang mag-aaral na papasok sa senior high ay ang kanyang pangatlong kapatid. Dahil maraming paaralang pansekundarya sa bansa ang kulang sa kakayanang magkaroon na nito ay wala nang nagawa ang kanyang ina kundi papasukin ang kanyang kapatid sa kabayanan.

Dumating ang panahon na kinailangan ng kanyang ina ng salapi buhat ng sabay-sabay na gastusin ng pamilya. Mula sa kanya at sa isa pa niyang kapatid na DOST scholar, sa kapatid niyang nasa senior high school na at sa kanyang amang isinugod sa ospital kamakailan lamang dahil sa mga komplikasyon sa katawan.

Pagpapasalamat at Pagpapatuloy Nanlumo siya sa kawalan ng hustisya ng sistema. Mula sa zero units ay mano-mano niyang kinuha ang mga asignaturang kailangan upang hindi ma-delay at nang makapagtapos na siya ng pagaaral. Ito ay matapos pumayag ang administrasyon na makapag-enlist sa

tulong ng promissory note at iba pang mga dokumentong kinakailangan ang mga estudyanteng kapareho niya ng kalagayan.

Ipinadama sa kanya ng SAIS ang kawalang karapatan ng isang Pilipino at isang iskolar ng bayan na mabigyang-karapatang magkaroon ng edukasyon nang dahil sa kawalang kakayahan nitong magbayad, taliwas sa kahulugan ng salitang “karapatan”.

Sa huli ay nagawa rin niyang pasalamatan ang SAIS. Salamat sa aberyang idinulot nito sa sangkaestudyantehan, hindi lamang sa UPLB, kundi pati na rin sa ibang UP units kung saan ito unang nagamit.

Maraming estudyante ang naghirap dahil sa palpak na online registration at sa hindi makatarungang pagbibigayprayoridad, ngunit mas mahirap na hindi mabigyang pagkakataon na maranasan ang paghihirap na ito.

Salamat sa Pangulo ng sistemang ito at sa administrasyong mas pinili na maglaan ng tinatayang 752 milyong piso sa SAIS kaysa sa pagpapagawa ng kinakapos na pasilidad ng unibersidad, di kaya naman ay sa mga homegrown software systems kagaya ng UPLB SystemOne at Regist, kung saan bagama’t may prayoridad pa rin sa pagbibigay ng mga subjects ay hindi naman ipinamukha sa mga magaaral na wala silang karapatang magaral sapagkat wala silang kakayanang makapagbayad.

Salamat sa OneUP, dahil napagkaisa nito ang sangkaestudyantehang tumayo para sa kanilang mga karapatan. Ngayon, kayo naman ang tumindig at bigyang-pruweba ang inyong malalaki at maiinam na mga hakbang.

Mula sa laylayan ay magpapatuloy pa rin siya at aahon upang makamit ang ginhawang nararapat para sa kanyang pamilya. [P]

UPLB PERSPECTIVE

LATHALAIN

AGOSTO 25, 2016

SALITA l FRANCIS JOSEPH RAFA

Mayroong napakalaki at nakakandadong pituan na kinukubli ang katotohanan. Tinangkang buksan ito ng iba ngunit sila ay nabigo. Gayunman, ang pagnanais nilang malaman kung ano ba talaga ang nasa likod ng nakapinid na pinto ang nag-uudyok sa kanila upang buksan ito.

Alam nilang ito ay makaaapekto hindi lamang sa kanilang pamilya kundi sa buong bansa. Ito ay sa kadahilanang naglalaman ito ng katotohanang itinatago sa karimlan upang di masinagan ng katwiran. Gayunman, lalo nilang ninais na buksan ito.

Dati-rati ay nahihirapan silang mabuksan ang pinto sapagkat halatang mayroong itinatago rito na hindi nila dapat malaman.

Tulad na lamang ng mga transaksyon at kasunduang hindi hayag sa publiko pati na rin ang mga detalyeng nakapaloob dito.

Ngunit ngayon ay hawak na nila ang susi- ito ay ang pasasabatas ng Freedom of Information (FOI). Bahagya na nilang masisilip at maririnig ang katotohanan, at ito ay isang hudyat tungo sa mas malinis na pamamahala.

FOI (for) the People Ang FOI ay isang batas na nagkakaloob ng karapatan sa mga mamamayan ng ating bansa na makakuha nang tamang impormasyon alinsunod sa batas. Nakapagdudulot ito ng mga pagbabagong makakaapekto sa takbo ng sistema, isang pagbabagong magbubukas ng pinto tungo sa tunay na tuwid na landas.

Mula pa lamang ng kanyang pagkapanalo, nais agad ni Pangulong Rodrigo Duterte na maisabatas ang FOI. Ang kanyang layunin ang siyang unti-unting kumakalag sa kandado.

Noong ika-9 ng Mayo,

kanyang inihayag na uunahan niya ang Kongreso sa pagpapatupad anunsyo sa ganap na alas dos ng umaga kung saan ipagpapabukas ng FOI na magsisimula sa kanyang departamento. Sinang-ayunan na lamang ang online enlistment sa ganap na ikasiyam ng umaga. naman ito ng mga alagad ng batas at kanilang binigyang diin ang Dadapwat, bigla na lamang naka-access ang ilang mag-aaral pagsasabatas nito na siyang sasaklaw hindi lamang sa ehekutibong na matiyagang naghintay at nagpakapuyat sa SAIS sa pagitan sangay ng pamahalaan kundi maging sa judisyal. ng ikatlo hanggang ikaanim ng umaga at nakakuha ng mga Inihayag ni Martin Andanar, kalihim ng Kagawaran ng asignaturang dapat nilang kunin. Dulot nito, unti-unting naubos Komunikasyon, na nilagdaan na ni Pangulong Duterte nung ika- ang limitadong slots.

24 ng Hunyo ang isang Executive Order (EO) na nagsasaad ng Ang lalong nagpalala sa sitwasyong kinahaharap ay anunsyo pagiging bukas sa publiko ng lahat ng impormasyon sa lahat ng sa kalagitnaan ng gabi na malakas daw ang signal at madaling opisina mula sa ehekutibong sangay ng pamahalaan. mabubuksan ang account gamit ang campus wifi, maaaring Bilang karagdagan, nagsilbi rin itong paalala sa mga opisyal ng mabuksan ang SAIS. Ang nakababahala rito, ang mga mag-aaral publiko upang ihanda ang kani-kanilang State of Assets Liabilities ay napilitang lumabas ng kanilang tahanan o dormitoryong and Net Worth (SALN) sa pagsisiyasat ng publiko. inuuwian sa alanganing oras.

Ayon kay Sen. Aquilino “Koko” Pimentel III, Pangulo ng Senado, Isang maliit na sinag ng pag-asa ang natunghayan sa gitna wala naman talagang sanhi upang hindi isabatas ang nasabing ng kaguluhan- ang pagtutulungan ng mga estudyante. Sa alituntunin. pamamagitan ng social media, nagkaroon sila ng komunikasyon Sa kasamaang palad, hindi nito saklaw ang iba’t-ibang antas ng upang mabuksan ng mga mag-aaral sa malalayong lugar ang burukrasya sapagkat limitado lamang ito sa ehekutibong sangay kanilang account sa tulong ng mga nasa LB. ng pamahalaan at hindi sa Kongreso at Senado.

Sa kabila nito, labis pa rin ang sakit na sinapit bunga ng Liban pa riyan, hindi pa talaga malinaw kasakiman ng mga taong mayroong at detalyado ang iba’t ibang kasong hindi kapangyarihan. sakop ng alituntuning ito.

Masasabing hindi epektibo ang SAIS MAAARING ITO AY Sadyang unti-unti nang umaawang kung ihahambing sa Systemone. Kung NAKAGUGULAT, NAKAGAGALIT ang pintuan. Lumalakas na ang mga dati ay mayroong initial sched ngunit O DI KAYA AY NAKAPANANAKIT pagkatok. At bumubungad na ang ngayon ay wala na talaga. Sa pagpili na NA KATOTOHANAN. katotohanan. gamitin ito, naipapakita ang pagpaapekto GAYUNPAMAN, HINDI BA’T MAS Ang mga mag-aaral ng Unibersidad sa kolonyal na pag-iisip na nakahihigit ang GUGUSTUHIN NINYO ANG MGA ng Pilipinas ay hinuhubog upang maging gawa ng ibang bansa kumpara sa sariling KATOTOHANANG MAPAPAIT kritikal. Nararapat na limiing maigi ang atin.

KAYSA SA MGA MATATAMIS NA mga salaysay at datos na ipinapakita Isa pa sa nakapanlulumong ng gobyerno at sistemang nakalatag sa katotohanan ay ang paglagpas ng KASINUNGALINGANG MAAARING kanila. halagang nagasta sa inaasahang gastos, NAKALALASON? Ang pagsasabatas ng FOI ay ang ayon sa tisis na nilathala ng mga magsiyang lalong magpapaigting dito. Kung aaral ng UP Diliman na sina Ron Bautista saan minsan ay kinakailangan na nating at Krixia Subingsubing. Sa halip na P752 basagin ang pinto kung kinakailangan upang magsiyasat at alamin milyon, ito ay umabot na sa P793 milyon (ang datos ay hanggang kung ano ang totoo sa huwad.

Hunyo ng kasalukuyang taon). Sa katunayan nga, umabot na ito sa bilyon.

SAIStemang Baluktot Paanong ganoon kamahal ang ginasta sa isang bagong sistema Ang FOI ang magsisilbing paraan upang mahanap ang na hindi pa naman kinakailangan? Isa ba itong proyektong may mga sagot sa ating mga katanungan. Sa kung bakit ganito masabi lang? Gayunman, paano iyon nangyari? Paano naglaho ang nagasta sa isang proyekto. Mabibigyan linaw nito ang ang bilyong piso sa isang idlap lamang? malabong katotohanan.

Kamakailan lamang ay naganap ang online enlistment sa UP Pagbubukas ng Pinto Los Baños sa pamamagitan ng Students Academic Information Ang FOI ang siyang magsisilbing gabay upang mabigyang System (SAIS), isang bagong sistemang hindi pabor sa mga mag- linaw ang lahat. Ito rin ay ebidensya na maaaring makapagsabi aaral. kung mayroong katiwalian sa sistema.

Nakapanlulumo ang sistemang ito kung masasaksihan. Tipong Unti-unti nang nagbubukas ang pinto na siyang lagusan sa sa ganap na alas dose ng madaling araw ay kinakailangang isang tapat na pamamahala. Masusulyapan na ang napakaraming buksan ang account sa SAIS at kumuha ng mga asignaturang bagay-bagay na kahit minsan ay hindi pa nakikita ng mata. kinakailangan upang magpatuloy sa bahagdan ng pagMaaaring ito ay nakagugulat, nakagagalit o di kaya ay aaral sa pamantasan. nakapananakit na katotohanan. Gayunpaman, hindi ba’t mas Dahil na rin sa maraming glitches at mabagal gugustuhin ninyo ang mga katotohanang mapapait kaysa sa mga na server connection ay nagkaroon ng matatamis na kasinungalingang maaaring nakalalason? Kahit papaano ay masusulyapan na ang kulay ng mundong labis ang katiwalian- ang mundo ng maling pamamahala.

Naririnig niyo na ba?

Kreeeeek! [P]

“

“

SA LIKOD NG SARADONG PINTO

9

Sa ikatlong araw ng pag-enlist sa SAIS, napilitan ang humigit kumulang dalawang daang mag-aaral na isugal ang kanilang kaligtasan para lamang makakuha ng sapat na units para sa darating na semestre.

REHAS NG SISTEMA JOSE LORENZO LIM

UPLB PERSPECTIVE

OPINYON

AGOSTO 25, 2016

KWENTONG FRESHIE Kanina pa rin akong nakatitig sa kikindat-kindat na cursor sa aking laptop, naghihintay sa unang salita na siyang magsisimula sa kwento ko.

“Okay lang kahit ano, basta i-kwento mo lang kung ano ang mga karanasan mo noong Freshie pero dapat ‘yung may social relevance, syempre yung may kiliti, makaka-relate ‘yung mga mambabasa mo.”

Naririnig ko pa rin ang mga katagang iyan mula sa aking editor ng ibinigay niya sa akin ang Kwentong Freshie.

Matapos ang ilang paghigop ng kape at pagtitig sa kawalan, sa wakas, sinimulan ko na ang paglalahad ng aking kwento.

Sinimulan ko ito gamit ang isang salita.

Sariwa.

Minsan gulay, minsan sugat, minsan isang Freshman.

Pumasa ng UPCAT. Umiyak, tumawa.

Nagpasa ng reply slip. Bumuo ng pangarap. Manghang-mangha sa ganda ng Elbi. Nalito sa kung alin ang Kaliwa sa Kanan. Tumawid sa harapan ng “Unibersidad ng Pilipinas” at pinituhan ni Kuyang Guard. Nag-enroll, umattend sa PCO at Campus Tour, naging Bibo Kid. Nakilala si Monica, ang multo ng lahat ng U.P. Dorms, syempre si Maria at ang multo ng Senior’s Social Garden.

Pawisang nag-pa-ID picture. Hinanap ang TBA. Bumagsak sa first lab exam ng Chemistry. Naghintay ng Byernes sa kalagitnaan ng discussion ng lecturer sa P.E. 1. Natakot sa mga kwentong delay nina Kuya at Ate. Umorder ng “16 pesos-shanghai + rice + unli iced tea” sa Sulyaw. Dinner with blockmates after GI. Hinarap ang Hellweek. Nagpuyat, naging suki ng Nescafe. Nag-ipon ng classcard. Nagka-kwatro. Umiyak na tila ay katapusan na ng mundo. Natapos ang taon. Di namalayan, sophomore na pala. Hanggang alaala na lang ang lahat. Pero kung ako ang tatanungin, marahil ibang iba na ang Kwentong

SALITA l JOHN JOSHUA AZUCENA DIBUHO l JANDELLE CRUZ kasiguraduhan kung may mga units bang ipaglalaban. Mula sa dating usadpagong (na kalauna’y simbilis na ng segundo) na pag-ikot ng loading icon habang tinititigan ang asul na interface at si Pegaraw na may hawak na dede patungo sa usad-kuhol na pag-ikot rin ng loading icon ngunit ang tinititigan ay isang blankong interface. Mula kay Sir Bulacs patungo sa SAIS Development Team. Marami pa ang kapansin-pansing pagkakaiba. Sariwa ang bagong sistema at tiyak bilang isang kasalukuyang freshman, mga sariwang alaala rin ang maiipon sa pagsuong dito.

Sariwa.

Minsan gulay, minsan sugat. Minsan, ipinaglalaban.

Maraming bagay pa ang sariwa para sa mga kasalukuyang freshman kung ihahambing ko sa kwento ko tatlong taon na ang nakakaraan. Marahil ay wala na sa kanilang bokabularyo ang salitang “class card.” Maging ang mga alaala’t karanasan ko noon sa mga sikat na lugar at kainan tulad ng Java at Sulyaw ay hindi na nila mararanasan. Ang mga kaalamang baon nila sa pagpasok sa unibersidad ay sariwa na rin anupa’t sila ang mga produkto ng sariwa ring kurikula ng K to 12.

Hindi maikakailang maraming bagay na sa kasalukuyang lakad ng unibersidad ang sariwa para sa mga bagong freshman. Ngunit mababatid na sa kabila ng sariwang mukha ng sistemang dinatnan ng mga kasalukuyang freshman ay nagkukubli ang mga kabulukan at kabantutan ng mga isyung nakapaloob sa sistemang ito, na noon pa ma’y hinaharap, kinakalaban, at kinakabaka na ng mga Iskolar na freshman.Kung susuriin,ang STS ay hindi iba sa STFAP, sa pamamaraang kailanma’y hindi mapagtatakpan ng mga bagong letra at termino ang isyu ng komersalisasyon at mataas na presyo ng edukasyon sa unibersidad. Ang STS

Freshie ko sa Kwentong Freshie ng mga freshmen ngayon. Sariwa na ang mabubuong alaala, anupa’t marami na rin ang sariwa sa sistemang nagpapaikot sa unibersidad.

Sariwa.

Minsan gulay, minsan sugat, minsan STS at SAIS. Mula Bracket A, B, C, D, E1, E2 patungong ND, PD33, PD60, PD80, FD at FDS. Mula sa gabundok na papeles at walang katapusang pila sa application hanggang maging isang pindot sa mouse at mabilis na online application. Mula sa sulat-kamay na liham apela hanggang sa computerencoded na mga kasagutan sa tatlong tanong sa online appeal. Mula sa pagiging “Socialized Tuition and Financial Assistance Program” patungo sa pagiging “Socialized Tuition System.”

Marahil kung tatanungin ko ang mga freshman ngayon ng kwentong-STS nila, tiyak na malayo na ito sa kwentongSTFAP ko noong freshman ako. Marahil ay hindi na nila naranasang pumila mula alas-otso ng umaga hanggang alas-dos ng hapon, na malalaman mo lamang na kailangan mong bumalik sa ibang araw dahil wala kang sertipikasyon na poso ang ginagamit mo sa bahay. Marahil ay hindi na nila naranasang bumyahe mula sa probinsiya patungo sa OSA upang malaman lamang ang naging resulta ng kanilang application.

SAIS. “Trigerred” Patok sa social media, tuta ng sistemang nilamon na rin ng sariling sistema. Sa pag-usbong nga ng apat na letrang acronym na ito ay ang pag-usbong rin ng mga bago’t sariwang karanasan para sa mga freshman. Ibang iba na ang mga nilalaman ng mga rant post na nababasa ko sa newsfeed ko, tatlong taon na ang nakakaraan. Malaki nga naman ang diperensya ng siyam sa apat na letra. Mula sa pagkakaroon ng initial sched patungo sa kawalan ng

HODGEPODGE

Duguan. Nakabulagta. Walang buhay. Balot ang katawan ng plastik o dyaryo. May katabing placard na nagsasabing “Drug pusher ako, huwag tularan.”

Ito ang imahe na kadalasang napapanood natin sa balita o nakikita sa unang pahina ng dyaryo simula nang hinigpitan ni Pangulong Rodrigo Duterte ang kampanya laban sa ilegal na droga para matupad ang kanyang pangako na tigilin ang transaksyon nito sa loob ng tatlo hanggang anim na buwan.

Tinatayang lampas ng 700 na suspected drug user at dealer ang napatay ng mga pulis o vigilante sa Pilipinas sa loob ng nakaraang tatlong buwan, kung saan humigit kumulang 200

dito ay nangyari sa loob ng tatlong linggo lamang pagkatapos ng inagurasyon ni Pangulong Duterte. Sa kanyang unang State of the Nation Address, nangako siya na hindi titigil ang pulis at gobyerno hanggang ang huling drug lord, financier at pusher ay napakulong o napapatay na.

Iginiit niyang dodoblehin, titriplehin pa ang kampanya.

At yung takot at pangamba natin ay nadoble’t natriple rin. Hindi ba nakakawindang na hindi bumababa sa lima ang napapatay araw-araw dahil lamang sa posibilidad na gumagamit sila ng ilegal na droga? Hindi ba nakakaalarma na ang basehan nito ay isang listahan na walang pruweba at mula sa mga sabi sabi lamang?

Hindi pa ba sapat na kinakailangang

Minsan may isang freshman ay ang mapagkubling STFAP, kung saa’y patuloy na pinaglalaruan ang estado ng buhay ng mga freshman at ng lahat ng Iskolar ng Bayan sa pangkalahatan upang mabusog ang bulsa ng ilang silaw sa kinang ng salapi.Marahil ay iba na nga ang kwentong-STS ng mga bagong freshman sa naabutan kong kwentong-STFAP tatlong taon na ang nakakaraan, ngunit hindi nito kailanman mala-insensong mapapabango ang umaalingasaw na amoy ng komersalisasyon at mataas na presyo ng edukasyon hindi lamang sa unibersidad kung hindi sa buong bansa. Ganito rin ang kwentong-SAIS nila at kwentong-Systemone ko sa pamamaraang kailanma’y hindi naging solusyon ang SAIS sa maliit na alokasyon ng pondo sa pagpapatayo ng mga silid-aralan at mga pang-akademikong materyal. Tunay namang kahit gaano ilantad ang pagiging sariwa ng isang sistema ay hindi maikukubli ang dati pa nitong kabulukan.

Sariwa.

Minsan gulay, minsan sugat, minsan isang hamon.

Sa unang tapak sa unibersidad, sa puntong iniabot ang reply slip, sa segundong ngumiti at naisalarawan ang pagkakakilanlan, sa minutong kinilala sina Mariang Banga, Oble, at Pegaraw, tinanggap na natin bilang isang freshman ang mga sariwang hamon hindi lamang ng unibersidad maging ng buong sambayanang Pilipino. Hinahamon tayong sa pagtunton natin sa landas ng ating mga pangarap ay hindi mawaglit sa isipan na naghihintay sa atin ang bayan ni Juan. Hinahamon tayong maging mulat sa mga isyu’t problemang bumabalot sa lakad ng unibersidad at ng bansa, manindigan at gamitin ang mga sariwa nating kaalaman, potensyal at abilidad bilang isang Freshman upang matugunan ang mga isyu’t problemang ito. Hinahamon tayo na habang binubuo natin ang mga alaala at mga sariling Kwentong Freshie ay unti-unti rin nating sinisimulan ang kanya-kanyang laban hindi lamang para sa mga pangarap kung hindi maging para sa bayang sa kinabukasa’y ating paglilingkuran. [P]

THE LONGER YOU STAY...

THE BIGGER YOU PAY!

Batas hindi bala SALITA l YSABEL DAWN ABAD

magsuot ng ID na may NBI clearance o slogan na “Hindi ako pusher” habang naglalakad sa gabi, sa takot na sila ay mapagkamalang dealer at barilin?

“

DUE PROCESS – dalawang salita na tila ay nakalimutan na simula nang lumobo ang bilang ng mga extrajudicial killings.

“

10

Hindi ba nakakagimbal na kahit sinong inosente ay pwedeng mapatay dahil sa ligaw na bala, maipit sa crossfire

o biktima ng mistaken identity sa kampanyang ito? Hindi ba nakakaawa na karamihan sa mga namamatay ay mahihirap na walang pera para kumuha ng abogado o kakayahan para labanan ang pulisya? Hindi ba nakakalungkot na naikikintal sa isipan ng mga bata na papatayin agad ang mga akusado at nagkasala bago pa man sila idaan sa due process?

DUE PROCESS – dalawang salita na tila ay nakalimutan na simula nang lumobo ang bilang ng mga extrajudicial killings. Tila nakalimutan na rin ang paniniwalang “An individual is innocent until proven guilty.” Bukod dito, hindi na rin ata maalala ng administrasyong Duterte ang karapatan nating mamuhay,

manirahan sa ligtas na lugar at fair trial. Maraming Human Rights Organizations na rin ang nanawagan na itigil ang malawakang pagpatay sa mga suspected drug dealers at users dahil hindi nito nagagawang kontrolin ang krimen sa bansa, bagkus manipestasyon ito ng kapalpakan ng gobyerno para protektahan ang ating fundamental human rights.

Ilang nakakasukang imahe pa ang kailangan nating sikmurain bago tayo umaksyon sa pagtigil sa karahasang ito? Papaabutin pa ba natin na kakilala, kapamilya o tayo na ang iniwang duguan, nakabulagta at walang buhay? [P]

UPLB PERSPECTIVE

OPINYON

AGOSTO 25, 2016

11

Under PRESSure UNDER SCRUTINY WORDS l JOSE LORENZO LIM GRAPHICS l JANDELLE CRUZ

press groups for saying that corrupt journalists were the ones being killed in the Philippines, in response to a question on how he will resolve killings of journalists.

What Duterte may have forgotten was that many of those killed were crusading journalists. The President has no personal knowledge on each and every single case of media killings in many parts of the country A significant number of those accused of killing journalists are local officials, as well as police and military personnel, the killings also suggest that the slain has been successful in exposing graft and corruption within officials who are working with criminal groups.

Later, during his press conference on June 2, the president insisted that his response was taken out of context and later announced that he will no longer grant press briefings.

But things may be turning for the better as a draft administrative order has been submitted to the President in order to

define the parameters of the Presidential Task Force that would protect the media whom the current administration sees as partners for change.

With Duterte’s statement on not condoning violence and repression of the media, the struggle of the campus press is also highlighted.

Violations committed against the freedom of expression of campus journalists remain unabated, as manifested through the 800 cases reported under former president Benigno Aquino III’ term. Violations come in the form of censorship of editorial content, threat and harassment, non-collection of publication fee, padlocking of the publication office, closure of the student publication, suspension and expulsion of student editors and writers, and even, filing of libel charges against student journalists.

Campus journalists until today are staunchly struggling for this right and it is an insult to those who fought and died in the name of campus press freedom to take away what is rightfully for the students and their publication.

The UPLB Perspective is not unfamiliar to these struggles.

Specifically, the publication has encountered admin intervention on the editor-in-chief selection process in the past. Also, the publication’s office has been threatened due to the Student Union Building Renovation. The publication also constantly experiences censure from the admin. Moreover, the

SKETCHPAD

Hello, ako nga pala si Enrico.

College student ako dito sa UPLB. Isang taon na lang at magtatapos na ako ng kolehiyo. May mga plano na ako pagkatapos ng kolehiyo. Magaapply ako sa isang bangko sa may lugar sa may amin sa Maynila. Tapos mag-aasawa ako pag nakaipon na.

Pero ewan, mapaglaro ata talaga ang tadhana.

Nagmamadali na akong pumasok sa una kong klase kahapon. Mga anim na beses na kasi akong late sa klase ni Ginang Concordia eh halos isang buwan pa lang ng pasukan. Pag nahuli na naman ako, bingo na ako dun sigurado. Terror pa naman yun.

Sa jeep na sinasakyan ko papunta, nakita kong may isang envelope na nakakalat sa sahig ng jeep.

Naiwan siya siguro ng isa pa ring nagmamadaling estudyante. Nung tinignan ko mabuti, medyo kakaibang klase ng envelope siya. Iba dun sa mga nakasanayang brown at plastic envelope na makikita mo sa National Bookstore. Gawa siya sa metal na may mga ukit na kakaibang sulat sa gilid

nito. Parang hieroglyphics ba yung sulat. Sa sobrang pagkamangha ko sa envelope na yun, di ko namalayan na lumampas na pala ako sa dapat kong babaan.

“Para po!”, pasigaw ko nang nasabi.

Nung tumingin ako sa aking orasan, napabuntung hininga na lamang ako noong nakita ko na halos 30 minutes late na pala ako sa klase at di na ako aabot. Bumalik ang atensyon ko sa envelope na nakita ko dun sa jeep.

Kapag nasisilawan siya ng araw ay may lumalabas na sulat na “Basahin mo ito, wala kang choice”. Parang glow-in-thedark ang dating pero sa may arawan siya nagana.

Sobrang namangha ako sa nakita ko. Naisip ko na baka science project lang ito ng nakaiwan sa may jeep.

Dahil sa nakikita kong “Basahin mo ito, wala kang choice”, binasa ko nga.

Para lang yang readings sa UP eh.

Pag sinabing basahin, dapat basahin.

Masunuring UP student ako eh. At masasabi ko na isa ito sa pinakamali ngunit pinaka-exciting na desisyong ginawa ko sa buong buhay ko.

anomalous charges for printing on the publication’s funds, and even the move to reduce the publication’s fee.

What should be done is to pass Campus press freedom bill. The Campus Journalism Act of 1991 that was enacted on July 5, 1991 by President Corazon Aquino aims to “uphold and protect the freedom of the press even at the campus level” after the Martial Law fell but the product of which instead seems to be the contrary since it legalized campus press suppression due to its non-penal nature.

Specifically, under the current law meant to protect the student media; it serves the contrast according to the College Editors Guild of the Philippines (CEGP): (1) It allows the non-mandatory collection of publication fee, which is considered as the lifeblood of most student publications. The law does not contain any provision that would mandate school administrations to collect student publication funds.

Instead, it only enumerates the sources where the student publication funds may be taken.

(2) The law does not make it mandatory for all colleges and universities in the Philippines to establish student publications. Neither does the said law require that those student publications that remain closed until the present be re-opened for the benefit of students.

(3) The law does not contain a penalty

clause, leaving erring administrations unscathed. School administrations are able to commit offense after offense yet suffer no retribution due to the absence of a penalty provision.

(4) The Department of Education, Culture and Sports Order No. 94, Series of 1992, the implementing rules and regulations of the law, contains simply guidelines on the implementation of its provisions with the additional rules on jurisdiction over cases that may arise from violations of the said law. As the implementing rules and regulations cannot lawfully narrow or restrict and expand, broaden, or enlarge the provisions of the law, DECS Order No. 1994 naturally carries the weaknesses of Campus Journalism Act of 1991.

The Campus Press Freedom Bill introduced by Kabataan Partylist in the 15th and 16th Congress aims to genuinely protect campus press freedom to foster a free and democratic atmosphere for student publications to fulfill their duties and responsibilities to the Filipino youth and people.

Former President Benigno Aquino III should be accountable for his failure to create a safe and democratic space for student journalists. As the leader of the nation, what President Rodrigo Duterte should is be an example and end policies that continue to suppress student publication’s mandate in raising the awareness of the Filipino youth and the people. [P]

Basahin mo ito, wala kang choice SALITA l ALBERT JOHN ENRICO DOMINGUEZ

Binuksan ko yung envelope.

Sa loob ng envelope, may laman pa siyang tatlong maliliit na white envelope na may nakalagay na Part 1, Part 2, at Part 3. Tapos may isa ring CD na nakapasok sa loob. Tinignan ko pa mabuti at may nakita akong isang maliit na papel sa loob.

“

Dahil sa nakikita kong “Basahin mo ito, wala kang choice”, binasa ko nga. Para lang yang readings sa UP eh. Pag sinabing basahin, dapat basahin. Masunuring UP student ako eh.

“

Despite his statement regarding corrupt journalists, President Rodrigo Duterte has unveiled a plan to create a task force on media killings that would protect “bona fide” journalists during his first State of the Nation Address.

Flashback to his post-election press conference, President Duterte was criticized by local and international

Sabi sa maliit na papel na yun na basahin ko muna ang Part 1 bago ang Part 2 tapos pinakahuli kong basahin yung Part 3. Pagkatapos ko ng mabasa lahat yun ay saka ko daw i-play

yung CD na nasa loob. At medyo nakakatawag-pansin rin na sabi ay “isang malaking destruksyon ang mangyayari kung hindi ito susundin” dun rin sa maliit na papel.

Dahil naman mga tatlong oras pa bago ang sunod kong klase, pumunta muna ako sa library na malapit at binuksan ko ang envelope na nakalabel na Part 1. Normal na bond paper lang siya. Nag-expect ako ng kakaibang papel. Yung sulat naman ay maganda. Mukhang computerized pero hindi pantay so mahahalata mo ring sulat kamay. Ito yung laman niya.

“Part 1 Hoy, ikaw. Oo, ikaw nga sabi. Well, kung magkakaroon man ng “ikaw nga” na babasa nitong sinulat ko.

Para sa’yo talaga itong sinusulat ko na ito. Wala nang iba. At kung binabasa mo pa rin ito hanggang ditong parte, binabalaan kita. Bawal ka ng tumigil sa pagbabasa. Di ako nagjojoke.

Mahaba-haba itong mga sinulat ko pero kailangan mo itong tiyagain basahin hanggang dulo kasi kung hindi, bahala ka, magsisi ka. Di ko alam

kung saan mo ito nakita. Di ko rin alam kung ano na ang ginagawa mo.

Baka nabore ka na kasi ang dami ko nang nasabi. Na-excite lang ako kasi di ko alam na gagana itong time machine na ito. Sana lang hindi siya gawa sa China kasi sabi dun sa librong nabasa ko may bansang China daw dati tapos puro peke daw at hindi nagana yung mga bagay doon. Ewan ko lang kung totoo. Ayan na naman ang dami ko na namang nasabi. Pero sige papakilala muna ako. Ako si Enrico. Ang taon na dito ay 3000. Oo, ikaw ay ako.

Maari mo nang buksan yung envelope na may nakalagay na Part 2 para malaman mo kung ano ang nangyayari.”

Sobrang nanigas lang ako pagkatapos ko siyang basahin.

Halong pagkatakot, pangamba, at nangingibabaw na excitement at nadama ko. Kaya naman agad-agad kong binuksan yung envelope na may Part 2 na nakalagay. Mas mahaba siya kumpara doon sa Part 1. Narito yung nakalagay sa Part 2. [P]

UPLB PERSPECTIVE

OPINYON

AGOSTO 25, 2016

NO FURY SO LOUD Hindi lingid sa atin ang mailang beses ng paghamon sa ating kapayapaan, magpasimula sa agawan ng teritoryo sa pagitan ng ating bansa at ng China hangga’t sa mga alitan ng NPA at mga sundalo.

At ang nakikitang paraan ng Pamahalaang Rodrigo Duterte ay ang pagpapatibay ng Reserved Officers Training Corps (ROTC) sa mga kolehiyo at gawin itong “mandatory” or ika nga “required”.

Simula ng maitatag ang unang ROTC unit noong 1922, sa ating unibersidad, Unibersidad ng Pilipinas, at maipatupad ang Executive Order 207 ni Pangulong Manuel Quezon kung saan inu-obliga ang lahat ng mga unibersidad at kolehiyo na bumuo ng ROTC unit, ang nais nilang ikintal sa bawat kabataang Pilipino na ang gampaning hindi lamang sila mamamayan ng bansa kundi ay tagapangtanggol din nito.

Salita ng ROTC Sa kasaysayan ng bansa, hindi maitatanggi ang malaking papel na ginampanan ng mga reserve force sa Ikalawang Digmaang Pandaigdig.

Sa katunayan, karamihan ng mga miyembro at lider ng mga gerilyang lumaban sa mga Hapon noon ay sinasabing kabilang sa mga reserve force. Hangga’t sa matapos ito, at ginawang compulsory na hawak ang pilosopiyang “our democracy is best protected by citizen-soldiers” [1].

Pagmamahal sa bayan at disiplina, ito ang turo ika nga ng ROTC. Ngunit, sa kabila ng matatamis at makabayang responsibilidad na itong nais ibahagi ng ROTC, bakit nga ba naging isang bahagi na lamang ito ng National Service Training Program (NSTP) at

ginawa na lamang boluntaryo ang pagsali dito?

Kapansin-pansin ang mababang bilang ng mga estudyanteng sumasali rito na ayon kay Salvador Panelo, Chief Legal Counsel ni Duterte, sa Inquirer, “Wala na raw disiplina ‘yung young generation kaya na-aadik sa drugs. Walang spirit of love of country.”

Hindi ba’t bilang mamamayan ng bansang ito ay dapat handa tayong protektahan ito? Hindi ba’t bilang mamamayan ng bansang ito ay dapat panghawakan at pagtibayin ang ating disiplina para sa mas ikakaayos ng bansa?

Hindi ba?

Hamong Hinarap Oo, bilang mamamayan tungkulin nating protektahan ang bansang ating sinilingan, ang maging responsable para sa kaayusan ng bansa. Pero sapat nga bang gawing “sapilitan” ang ROTC sa mga estudyante ng kolehiyo o ikabubuti nga ba talaga ito sa pagpapatibay ng depense ng bansa?

Balikan natin ang tanong na, bakit nga ba naging isang bahagi na lamang ito ng NSTP at ginawa na lamang boluntaryo ang pagsali rito?

March 18, 2001, isang bangkay na nakabalot sa carpet, nakatali ang paa’t kamay at nababalutan ng tape ang ulo, ang natagpuan sa Ilog Pasig.

Ang bangkay ay kapansing-pansing

Bakuran ng baril at bala WORDS l DIANA JANE PLOFINO GRAPHICS l JANDELLE CRUZ

nagdanas ng matinding pang-aabuso, na kanyang ikinamatay.

Ang bangkay ay

kinilalang si Mark Chua, cadet officer ng Unibersidad ng Sto. Tomas (UST). Ang pagpatay sa kanya ay nag-ugat nang kanyang isiwalat sa kanilang publikasyon, The Varsitarian, ang korapsyon at pang-aabuso ginagawa sa loob ng kanilang unit. At ang pangyayaring ito ang nagpaliyab ng isyu ng korapsyon at human rights violation na nagaganap sa ROTC. Kaya’t sa pamamagitan ng RA 9163, NSTP Act, ginawa na lamang boluntaryo ang pagsali rito.

Handa na ba tayo?

Para sa akin, kapuri-puri ang nakikita kong pokus ng administrasyong Duterte na magkaroon ng

mapayapang bansa, malaya sa ano mang uri ng kanser ng lipunan tulad ng droga at ang magkaroon ito ng disiplinadong mamamayan, dahil sa mga nakalipas na pangulo siya lamang ang nakita kong matindi ang aksyon para rito, na minsang nga’y kwestiyonable’t nakakatakot.

Ngunit, handa ba ang bansa’t mamamayan, pati tagapagtupad nitong ROTC? At ang depinisyon ko ng handa ay maipapatupad ba ito ng maayos walang bahid ng korapsyon at pang-aabuso?

Sa pahayag ni Kevin Castro, tagapagsalita ng National Union Students of the Philippines (NUSP), na ilan sa mga naiulat na pangaabuso ng ROTC ay ang pagpalo ng rifle sa dalawang babaeng kadete ng Polytechnic University of the Philippines noong 2014, at ang hazing na ginawa sa mga kadete ng Unibersidad ng Mindanao na nakunan pa ng bidyo.

Naalala ko tuloy ang kuwento sa akin noon ng tatay ko patungkol sa ROTC ng kanyang kapanahunan, “Pinagpapasapasahan namin noon ang isang piraso ng bubblegum laway sa laway, at wala pa yan sa mga palong natanggap ko habang nakalublob ang ulo ko sa drum ng tubig.”

Binigyan diin niya na ang problema noon sa ROTC kaya’t ganyang uri ang kanilang pagpapatupad ay dahil alam nilang walang magagawa ang mag-aaral na katulad niya. Hindi pa noon katibay ang pagpapatupad ng batas laban sa human rights violations. Kapag minura at dinuraan ka sa mukha ng opisyal ng ROTC mas pipilitin mo na lang kalimutan ito, kesa magsumbog sa kinauukulan dahil alam mong di ka nila papanigan.

Ang Papel ng mga Kabataan Lahat naman tayo ay nagnanais na mas pagtibayin pa ang patriotismo sa ating mga kabataan, ang pagpapaalala sa amin ng aming responsibilidad bilang mamamayan ng bansang ito, ang maging displinado para sa kaayusan ng bansa. Ngunit ang paggawa bang mandatory ng ROTC ang sagot? Nakakatakot isipin na sa oras na gawin itong mandatory babalik na naman ang kaisipang, “Wala kayong magagawa, kami ang batas.”

“

...walang kasiguraduhan ang patriotismo’t disiplinang pangako nito bagkus maari pa itong magdulot ng mas matinding karahasan

“

12

Naiintindihan ko ang kahalagahan ng pagpapatibay ng ating depensa at ang papel na dapat gampanan ng bawat mamamayan para protektahan ang bansa. Pero hangga’t patuloy pa din ang lahat ng uri ng pangaabusong ginagawa ng mga mismong nagpapatupad ng ROTC, ang mga sundalo, tulad ng pagpatay sa lumad, pagtorture at pagpatay sa mga kasapi ng mga progresibong kilusan, panghahalay sa mga kababaehang nasa loob ng kampo, at iba pang uri ng pang-aabuso na dulot ng malawakang militarisasyon, walang kasiguraduhan ang patriotismo’t disiplinang pangako nito bagkus maari pa itong magdulot ng mas matinding karahasan na kamukha o baka mas malala pa sa naranasan noong rehimeng Marcos.

Nariyan din ang takot na imbis na mas lalong patatagin at pagbutihin ang mga pang-akademikong institusyon tungo sa nasyonalista’t siyentipikong pagkatuto ay pintahan ito ng berde’t itim na tulad ng kanilang uniporme ay itago ang unti-unting pagtali sa leeg ng mga kolehiyo’t unibersidad na siyang kuta ng matatag na hanay ng mga kabataan. Na ang sinasabing Academic Freedom ay unti-unting bakuran ng mga baril at bala.

[1] Pampubliko (2016), Revisiting the Role of the Reserve Officer Training Corps.

UP NAMING ‘MAHAL’ VICENTE MORANO III

Many students still try to settle their impending accounts and deficiencies.

With the implementation of the Socialized Tuition System (STS), a ‘solution’ to the inadequacy of Socialized Tuition and Financial Assistance Program (STFAP), still less than 10% of the UPLB student population avails free tuition. Each student facing the lists of STS appeal hopes to be part of the little 10%.