Wekelijks magazine bij jouw krant • 6 oktober 2018
TUSSEN DROMEN VAN EEN NIEUWE JOB EN WERKELIJKHEID Loopbaanbegeleiders stellen 'ideaal' actieplan voor carrièreswitch op
P. 3 – In vier stappen naar een nieuwe job
P. 6 – Premies en voordelen voor wie omschoolt naar een knelpuntberoep
P. 7 – Het opleidingsbeleid van VDAB
6 oktober 2018 - vacature.com
2
VASTGEROEST IN JE JOB? Zo ontsnap je eruit Droom je ervan om je loopbaan een nieuwe wending te geven? Dan zou dit wel eens het geknipte moment kunnen zijn. Nooit waren er zoveel vacatures als vandaag. Om je alvast op weg te helpen, vroegen we aan drie loopbaanbegeleiders om een actieplan uit te dokteren. Tekst: HERMIEN VANOOST
Een nieuwe job is één en al onzekerheid. En ja, altijd zullen er duizenden-een excuses te vinden zijn om niet te springen. Het gezinsleven, de financiële gevolgen (wat, geen bedrijfswagen meer?!), de goede band met je baas en/of collega’s, noem maar op. Soms zullen die argumenten terecht zijn, soms ook helemaal niet. “Mijn eerste advies is: durf op verkenning te gaan”, reageert loopbaanbegeleidster ELS DEBOUTTE (Make me Fly!). “Dat een carrièreswitch angst inboezemt, komt omdat mensen het te groot zien. Ze denken dat ze van vandaag op morgen alles moeten laten vallen, terwijl ze pas echt moeten beslissen wanneer er een aanbod - of een businessplan, in geval van een eigen zaak - op tafel ligt. Tussen droom en daad zitten heel veel stappen.”
Stap 1: Geef toe dat je verandering wil De eerste stap naar verandering is volgens Els Deboutte vooral psychologisch. Het lijkt vanzelfsprekend, maar voor sommigen is erkennen dat ze in
hun werk vastzitten of 'iets' missen al een hele opdracht. Die mensen raadt Els aan om er eerst met enkele naasten over te praten. “Een keer een slechte dag hebben, overkomt iedereen en is geen reden om je zorgen te maken. Maak je wel zorgen wanneer je ontevredenheid blijft duren. Blijf daar ook niet in je eentje mee zitten, maar kom ermee naar buiten.” SASKIA ROETS (48) deed dat voor het eerst anderhalf jaar geleden, bij haar collega’s. “Na 25 jaar voor de klas had ik de indruk dat ik rondjes draaide. Ik deed mijn werk nog wel graag, maar vond alsmaar minder uitdagingen. Ik bekeek mijn lesvoorbereiding en kon op voorhand voorspellen welke reacties ik zou krijgen en welk kind ik waarmee zou moeten helpen.” Toen ze er haar leeftijdsgenoten op school en in haar omgeving over aansprak, hoorde ze veel gelijkaardige verhalen. Een collega was op dat moment al met loopbaanbegeleiding bezig. “Dat vond ik eerst nogal drastisch, maar uiteindelijk heb ik de loopbaancheques toch aangevraagd. Waarom niet eens proberen, dacht ik?”
Stap 2: Ga op onderzoek uit Toegeven dat er 'iets' moet veranderen is één ding. Achterhalen wat dat 'iets' dan precies is, is een ander paar mouwen. “Wat maakt dat je je niet meer prettig voelt in je loopbaan? Dat is de vraag die je zo helder mogelijk moet proberen te beantwoorden”, stelt klinisch psychologe Elke Van Hoof (Huis van Veerkracht). “Heeft het met pesterijen te maken? Komt het door bepaalde ontwikkelingen in het bedrijf? Of ligt de oorzaak eerder bij je functie in de organisatie? Al naargelang de uitkomst zal je een ander pad moeten bewandelen om tot verandering te komen.”
Vraag: Hoe ziet je ideale werkplek eruit? Collega MARIEKE GENARD (Werk met Zin) vult aan: “Het volstaat niet om te weten wat je niet meer wil, je moet ook duidelijkheid brengen in wat je wél wilt. Denk daarbij niet alleen aan een specifieke job, maar ook aan context en waarden die jij belangrijk vindt. Soms zit werkplezier in kleine of praktische dingen: dicht
bij huis werken, genoeg tijd krijgen om taken uit te voeren, een job met maatschappelijke waarde hebben.” Dat beeld scherp krijgen, lukte Saskia Roets vooral dankzij de hulp van haar loopbaanbegeleidster. “Ik stond eerst een beetje sceptisch tegenover al die oefeningen. Ik moest veel papieren invullen, veel over mezelf vertellen en kreeg ook elke keer huiswerk mee. Zo moest ik op een bepaald moment aan enkele vrienden gaan vragen waar ik goed in ben. Wat daar uitkwam, was wel echt een openbaring! Overal zag ik dezelfde woorden verschijnen: organisatieta-
Dat een carrièreswitch angst inboezemt, komt omdat mensen het te groot zien. Els Deboutte (Make me Fly!) lent en visieontwikkelaar. Blijkbaar had ik dus talenten waar ik zelf nog niet bij stil had gestaan.” (lacht) >> 6 okt 2018 - vacature.com
3
Anders verliep het bij PETER DE KEYZER (43). Hij had wél een duidelijk beeld van zijn sterktes en de richting die hij ermee uit wou. “Ik was hoofdeconoom bij BNP Paribas Fortis, maar voelde dat ik hoe langer hoe minder mijn ei kwijt kon. Ik wou meer met communicatie bezig zijn en met mensen overtuigen, want ik merkte dat ik daar veel energie uithaalde. Die passie heb ik gebruikt om samen met een vennoot een bureau voor strategische communicatie uit de grond te stampen: Growth Inc. Een gigantische stap, maar wel een die logisch aanvoelde. Voor mij is dat toch de essentie: wie een carrièreswitch wil maken, moet vooral zijn passie volgen.” “Dat klopt, maar ook niet helemaal”, reageert loopbaancoach Marieke Genard wanneer we haar die uitspraak voorleggen. “Voor mensen met ondernemerschap in het bloed is passie misschien een belangrijke drive, maar een doorsnee werknemer herkent zich daar meestal niet in. Veel mensen hebben wel brede interesses en doen verschillende dingen graag, maar er is niets dat daar echt bovenuit steekt. Een gewone werknemer is meestal niet op zoek naar een passie, maar wel naar een werkplek waar hij met zijn bijzondere combinatie van talenten en interesses tot zijn recht kan komen. Die oefening
4
vacature.com - 6 okt 2018
is allesbehalve gemakkelijk.” Immens veel Vlamingen zijn momenteel wel zoekende: maar liefst 41.011 mensen vroegen in 2017 loopbaancheques aan. De weg vinden gaat nu eenmaal makkelijker als een loopbaanbegeleider je een spiegel voorhoudt. “Bovendien zijn mensen heer en meester in het zichzelf van alles wijsmaken”, weet Elke Van Hoof. “Soms zeggen ze a en doen ze b. Een goede loopbaancoach slaagt erin dat patroon te doorprikken. Daarom ook is het belangrijk om niet met de eerste de beste in zee te gaan. Je moet weten dat in ons land momenteel zowat iedereen loopbaanbegeleider kan worden. Een achtergrond als psycholoog is bijvoorbeeld niet nodig, terwijl dat in veel gevallen toch aangewezen is. Bij ons meldt er zich maandelijks iemand aan die door een loopbaanbegeleider op een totaal verkeerd spoor is gezet, met alle gevolgen van dien. Daar zie ik in de toekomst nog een explosieve situatie door ontstaan.”
je moet ook inschatten wat iemand aankan. Hoe zit het met zijn wendbaarheid? In welke mate is hij in staat om dingen te veranderen? Hoe ver wil hij daarvoor gaan? Hoe sterk is het stresssysteem? Om dat te achterhalen, let ik zeker ook goed op de lichaamstaal van de persoon in kwestie. Als er bijvoorbeeld een moeilijke situatie ter sprake komt – denk aan een conflict met een collega – vraag ik of hij daarover met die persoon zou kunnen gaan praten en hoe hij dat dan precies zou aanpakken.” Nog een stap die wel eens over het hoofd wordt gezien, is wat Elke Van Hoof ‘money management’ noemt. “Dromen is uiteraard fantastisch, maar het moet ook passen in het plan van je leven op dat moment. Laten we serieus blijven: voor een alleenstaande ouder met drie kinderen is opnieuw gaan studeren waarschijnlijk zo goed als onmogelijk. Daarmee moet je ook rekening houden wanneer je een loopbaanplan opstelt.”
Stap 3: Actie! Vraag: Hoe zit het met je draagkracht? Als het fout loopt, dan heeft dat volgens ELKE VAN HOOF dikwijls te maken met een verkeerde inschatting van de draagkracht die iemand heeft. “Je moet namelijk niet alleen stilstaan bij de sterktes en de idealen,
Terug naar de arbeidsmarkt dan. Hoe vertaalt al dat denkwerk zich nu naar de praktijk? “Na een aantal sessies stuur ik mijn cliënten altijd op snuffeltocht”, vertelt Els Deboutte (Make me Fly!). “Ik laat hen de vacaturesites afschuimen en jobs selecteren die hen wel én niet aanspreken. Daarna koppelen we die aan de
Voor mensen met ondernemerschap in het bloed is passie misschien een belangrijke drive, maar een doorsnee werknemer herkent zich daar meestal niet in. Marieke Genard (Werk met Zin)
Voor een alleenstaande ouder met drie kinderen is opnieuw gaan studeren waarschijnlijk zo goed als onmogelijk. Elke Van Hoof (Huis van Veerkracht)
waarden en idealen die tijdens de oefeningen naar boven zijn gekomen. Samen zoeken we uit waar de beste match zit.” Opvallend, sommigen komen op dat moment tot de conclusie dat hun huidige job toch niet zo slecht is. “Dat gebeurt zelfs vaker dan je zou verwachten”, lacht Marieke Genard van Werk met Zin. “Door die loopbaangesprekken beginnen mensen met andere ogen naar hun werk te kijken. Ze kunnen beter benoemen wat hen goed en minder goed ligt. Dikwijls is dat het moment waarop ze naar hun leidinggevende stappen en vragen of hun takenpakket kan veranderen, of ze naar een ander team kunnen evolueren, of ze af en toe kunnen thuiswerken…” Anderen komen dan weer tot het inzicht dat ze opnieuw naar de schoolbanken willen. Dat was bijvoorbeeld het geval bij Saskia Roets. “Met de inzichten uit de coachingsessies ben ik vrij snel bij mijn directie langs geweest. Die reageerde gelukkig positief. Ze wees me onder andere op het bestaan van de opleiding ‘schoolontwikkelaar’. Ook toen weer was ik eerst wat afwachtend, want hoe zou ik dat in godsnaam met een gezin moeten combineren? De infodag op de hogeschool heeft me
uiteindelijk over de streep getrokken. Studeren bleek helemaal niet meer hetzelfde te zijn als ‘in mijn tijd’. Het is minder van buiten leren, maar meer op de praktijk gericht, met taken en groepswerk. Ook mijn echtgenoot was bereid om deels voor het huishouden in te springen.” De puzzel viel helemaal in elkaar toen de directrice aangaf dat ze van plan was om beleidsondersteuningsuren in te richten en daarbij aan Saskia dacht om die in te vullen. Ze zou dan deeltijds lesgeven en in de vrijgekomen uren met pedagogische taken bezig zijn. “Ik was meteen enthousiast en ben er met veel goesting in gesprongen. Een van de dingen waarvoor ik me nu bijvoorbeeld engageer, is de begeleiding van de nieuwe leerkrachten.” Dat de oplossing voor Saskia plots zomaar uit de lucht kwam vallen, was natuurlijk een groot geluk. Een uitzondering wellicht ook, want de meesten moeten voor een nieuwe job nog een fase van solliciteren door. “En velen hebben daar schrik voor,” vertelt Els Deboutte, “want ze denken dat niemand hen zal willen. Hen leer ik om een sollicitatiegesprek niet als een allesof-niets-gesprek te zien, maar als een verkenning. Grijp je kans om te ontdekken of de job en de
organisatie echt iets voor jou zijn. Het is niet alleen de rekruteerder die overtuigd moet zijn, maar ook jijzelf. En draait het op niets uit, dan moet je dat vooral niet als een mislukking maar als een leerschool zien.” Ook Peter heeft nog een tip om het zoekproces een duwtje in de rug te geven. “Dit is hét moment om je netwerk in te schakelen. Kom naar buiten en laat weten wie je bent, waar je goed in bent en wat je in de toekomst graag wil doen. Veel mensen raken via connecties aan een nieuwe baan. Zeker in tijden als deze, met een groeiend werkaanbod, kan het snel gaan.”
Stap 4: Pluk je geluk Peter en Saskia zijn intussen al goed gewoon aan hun nieuwe leven en job. Dat ze harder werken dan ooit tevoren, geven ze allebei toe. Toch willen ze de klok voor geen geld van de wereld terugdraaien. “Nee, aan mijn pensioen denk ik nog helemaal niet”, lacht Saskia. “Dat is iets voor over twintig jaar. Voor mij is werken altijd iets positiefs geweest. Je bouwt relaties op en ontwikkelt jezelf. Blijven evolueren is volgens mij de beste manier om het vol te houden. Ik besef nu dat ik deze stap al veel eerder had moeten zetten.”
6 okt 2018 - vacature.com
5
HOE VDAB DE KLOOF TUSSEN ONDERWIJS EN ARBEIDSMARKT PROBEERT TE VERKLEINEN Tekst: JONI HOREMANS
Willem Vansina, Manager Planning bij VDAB, legt uit waarom knelpuntberoepen de centrale focus van het opleidingsbeleid zijn, en hoe de dienstverlening naar werkzoekenden of werknemers die willen herscholen verschilt. WILLEM VANSINA: “Werkzoekenden stimuleren we in de regel momenteel heel fel om zich om te scholen richting een knelpuntberoep. Historisch was het altijd de opdracht van VDAB om een set beroepsopleidingen te voorzien. De afgelopen jaren hebben we dit aanbod sterk uitgebreid door beroep te doen op partners. Zo zijn we nauw gaan samenwerken met het onderwijs, om werkzoekenden zonder diploma de kans te geven alsnog een secundair of hoger diploma te behalen. Er is dan ook een tussenkomst in de studiekosten en een vrijstelling van de verplichting tot het zoeken naar werk. Dit systeem riepen we voor het eerst in het leven voor verpleegkundigen. Die job kan je immers moeilijk doen zonder diploma. Stapsgewijs zijn we uitgebreid naar andere knelpuntberoepen. De knelpuntberoepenlijst is ons belangrijkste instrument om te bepalen welke opleidingen we stimuleren of geen toestemming voor geven.” “Hoe maak je werkzoekenden warm voor een knelpuntberoep? Als de afstand tussen wat iemand al kan en wat vereist is om de job in kwestie uit te oefenen niet zo groot is, zetten we
in op werkplekleren. Denk dan aan beroepsverkennende stages, opleidingsstages of ‘IBO’. Via IBO wordt de werkzoekende gedurende drie tot zes maanden in het bedrijf zelf klaargestoomd om er nadien een openstaande vacature in te vullen. Tijdens die periode blijft de persoon een uitkering ontvangen, aangevuld met een extra vergoeding van de werkgever. Die laatste verbindt zich ertoe na de IBO-periode een contract aan te bieden.”
Statistische jobkansen “Voor mensen die al aan het werk zijn, is de situatie helemaal anders. Omdat zij niet continu beschikbaar zijn voor een opleiding, hebben we voor hen het systeem van de loopbaancheques sterk uitgebouwd. Ben je als werknemer niet zeker of je carrière wel op het juiste spoor zit, dan kan je onder begeleiding van een gespecialiseerde partner nadenken over je loopbaan en wat je opties zijn voor een nieuwe wending. Daar kan dan bijvoorbeeld een heroriëntering richting een knelpuntberoep uit voortvloeien, maar dat is geen must. Natuurlijk is het wel logisch dat we ook die mensen richting knelpunt-
beroepen leiden, om de simpele reden dat daar statistisch de meeste jobkansen liggen.” “Iedere werkende Vlaming heeft om de zes jaar recht op een aantal loopbaancheques waar hij professionele begeleiding mee kan krijgen. Vroeger stond VDAB helemaal zelf in voor deze loopbaanbegeleiding, maar een aantal jaar geleden hebben we beslist om dit volledig uit handen
te geven. We werken nu samen met een honderdtal verschillende partners. Elk van deze loopbaanbegeleiders heeft een eigen focus en specialisatie, net zoals elke werknemer zijn eigen motivatie heeft om loopbaanbegeleiding aan te vragen. Sommigen zitten op de rand van een burnout of hebben een conflict met hun werkgever, anderen hebben gewoon nood aan een nieuwe uitdaging.”
Het Agentschap Jongerenwelzijn zoekt een ALGEMEEN DIRECTEUR (MANDAAT A288 – BRUSSEL)
Het Agentschap Jongerenwelzijn wil de stuwende kracht zijn om samen de zorgbehoefte en ondersteuningsnood van elk kind, jongere en pleeggast op een kwaliteitsvolle en integrale manier te beantwoorden. Het agentschap bevindt zich momenteel in een overgangssituatie van fusie met Kind en Gezin om in de loop van 2019 deel uit te maken van een ééngemaakt agentschap.
Als algemeen directeur ondersteunt u de leidend ambtenaar bij de algemene leiding van de entiteit via het het plannen, organiseren, coördineren, opvolgen en bijsturen van de activiteiten binnen de algemene strategische beleids- en bestuurslijnen. Aandachtspunt hierbij is de intersectorale samenwerking, in het bijzonder met onderwijs en geestelijke gezondheidszorg. Daarnaast zal u in een eerste fase, samen met de leidend ambtenaar, vooral een trekkende rol opnemen bij de eenmaking van het agentschap met Kind en Gezin.
ONS AANBOD • Een inhoudelijk uiterst boeiende en maatschappelijk belangrijke job met veel verantwoordelijkheid; • Een mandaatfunctie van 6 jaar, maximaal tweemaal hernieuwbaar; • Een een aantrekkelijke verloning in salarisschaal A288 waarbij het brutojaarloon zich, afhankelijk van uw ervaring, zal situeren tussen 83.720 euro en 105.976 euro (exclusief een managementtoelage, eindejaars- en vakantietoelage, mandaattoelage van 720 euro/jaar).
HOE SOLLICITEREN? De functiebeschrijving, het selectiereglement en het sollicitatieformulier vindt u terug op www.werkenvoorvlaanderen.be. Stuur het ingevulde sollicitatieformulier uiterlijk op 12 oktober 2018 naar managementjobs@vlaanderen.be. De Vlaamse overheid werkt elke dag aan een beter en mooier Vlaanderen. Wilt u daaraan meewerken? Solliciteer dan vandaag nog. Uw talent is belangrijker dan uw geslacht, gender, afkomst, leeftijd, geaardheid, handicap of chronische ziekte. Stel u kandidaat en bouw mee aan het divers Vlaanderen van morgen!
MEER WETEN?
WERKENVOORVLAANDEREN.be
6
vacature.com - 6 okt 2018
EEN KNELPUNTBEROEP IS ER VOOR IEDEREEN! Arbeidsdeal minister Peeters stimuleert ook mensen die al aan het werkzijn tot omscholen
125 uur extra verlof Sinds het nieuwe schooljaar heeft elke werknemer in de privé in Vlaanderen recht op 125 uur opleidingsverlof, met behoud van loon. De maatregel kadert in de hervorming van het educatief verlof. De Vlaamse overheid betaalt de loonkosten terug aan je baas, maar in tegenstelling tot vroeger mag jij nu niet meer eender welke opleiding volgen. Het moet gaan om een arbeidsmarktgerichte opleiding, of een studie die aansluit bij een persoonlijk ontwikkelingsplan dat je met een erkende loopbaanbegeleider opstelde. Voor die laatste, niet-erkende opleidingen moet je loopbaancoach ook een attest invullen. Een lijst van arbeidsmarktgerichte beroepsopleidingen die altijd in aanmerking komen, vind je op werk.be.
48 maanden tijdskrediet Wie zich grondig wil herscholen, komt met 125 uur waarschijnlijk lang niet toe. In dat geval kan je beroep doen op tijdskrediet, met motief opleiding. Je pauzeert dan je huidige job voor maximaal 36 maanden (geheel of gedeeltelijk) om je volop te kunnen concentreren op de leerstof. Volg je een opleiding richting knelpuntberoep, dan verhoogt de overheid de maximale duur vanaf 1 januari 2019 tot 48 maanden. Ook de toegankelijkheid wordt met vijf jaar opgetrokken: voortaan zullen werknemers tot hun
Om mensen warm te maken voor een knelpuntberoep, gooit de overheid niet enkel de overtuigingskracht van VDAB in de strijd. Minister van werk Kris Peeters tekende in het zomerakkoord voor een rits nieuwe maatregelen, die de overstap naar knelpunt beroepen aantrekkelijker moet maken. Oók voor mensen die nu al aan het werk zijn.
Tekst: JONI HOREMANS
60ste recht hebben op dit type tijdskrediet. Gedurende je afwezigheid van het werk ontvang je geen loon meer van je werkgever, maar krijg je in plaats daarvan een uitkering van de RVA.
aanvat, kan ieder jaar voor 250 euro opleidingscheques aanschaffen. De overheid betaalt je de helft terug. In bepaalde gevallen zal de overheid zelfs voor méér dan de helft bijspringen.
Aanmoedigingspremie en opleidingscheques
Sectorale ondersteuning
De vergoeding van RVA wordt berekend op basis van je anciënniteit in de onderneming, maar ligt wel altijd een stuk onder je normale loon. Om dit enigszins te compenseren kan je daarbovenop gedurende twee jaar een Vlaamse aanmoedigingspremie krijgen. Het exacte bedrag verschilt naargelang je voltijds, deeltijds of een vijfde tijdskrediet opneemt. Wil je jouw cursus zelf bekostigen? Dan bestaat het systeem van de opleidingscheques. Wie een knelpuntstudie
Volgens de nieuwe arbeidsdeal moeten de sociale partners op sectoraal niveau nagaan waar de knelpunten liggen. Vervolgens zullen ze sectorale fondsen uitreiken voor opleidingen die de zware tekorten op de arbeidsmarkt kunnen opvullen. Werknemers die zich willen laten omscholen naar een knelpuntberoep in de zorgsector, krijgen dan bijvoorbeeld financiële ondersteuning via de budgettaire reserves van het ‘sociale Maribel’-systeem. Zo wil de overheid het tekort aan arbeidskrachten in bepaalde sec-
toren bestrijden, de werkdruk bij het huidige personeel verminderen en de kwaliteit van de dienstverlening verbeteren.
Gratis VDAB-opleiding Ben je tijdelijk economisch werkloos? Dan kan je bij VDAB volledig gratis een opleiding volgen. Je betaalt dan inschrijvingsgeld noch leermateriaal en kan tijdens je inactieve periode je kennis en vaardigheden bijschaven. Het moet wel om een door VDAB erkende opleiding te gaan. In de opleidingendatabank herken je ze aan het sterretje naast de naam van de opleiding.
Andere opleidingen Maar ook ergens anders vind je een ruim opleidingsaanbod. Naast de gewone hogescholen en universiteiten, bestaan er veel erkende opleidingscentra voor de om- of bijscholing van volwassenen. Vaak zijn die opleidingen iets gemakkelijker combineerbaar zijn met een (fulltime) job. Cevora heeft zo een stevig aanbod voor bedienden en ook Syntra en Wolters Kluwer zijn sterke spelers, die gespecialiseerde opleidingen voorzien voor wie de overstap naar bijvoorbeeld zelfstandigheid overweegt. En in Brussel investeert de overheid momenteel in een speciale opleidingspool voor tewerkstelling in de bouw.
COLOFON Redactie 02 490 10 87, redactie.vacature@vacature.com Advertenties 02 490 10 78, commercieel@vacature.com Ordering 02 490 10 61, ordering@vacature.com VU Ruben Van Goethem Content Manager Roxanne Claessens Coördinatie Katrien Brys Vormgeving Bob Haentjens Redactie Hermien Vanoost, Kristina Rybouchkina, Piet Verbeest, Joni Horemans, Matthias Van Milders Sales Marijke Van Impe Ordering An Parewijck
Ontdek nog meer op facebook.com/vacaturedotcom of volg ons op Twitter via @vacaturedotcom en Instagram via instagram.com/vacaturedotcom.
6 okt 2018 - vacature.com
7
6 oktober 2018 - vacature.com
8
9
vacature.com - 6 oktober 2018
6 oktober 2018 - vacature.com
10
6 oktober 2018 - vacature.com
11