Wekelijks magazine bij jouw krant • 10 november 2018
P. 4 - Waarom werken er zoveel freelancers in IT?
P.6 - Hacken als job: Inti De Ceukelaire maakte van zijn hobby zijn beroep
P.7 - Zó school je je in 1,2,3 om tot IT’er
10 november 2018 - vacature.com
2
StrakS kampt ELk BEDrIJF mEt tEkOrt aaN It’ErS 16.000jobsinITrakennietingevuld, VDABsteekttandjebij Tekst: PIET VERBEEST
Al een tijdje vruchteloos op zoek naar een baan of toe aan een nieuwe uitdaging? Misschien moet je een overstap naar de ICT overwegen. Zodra je over de nodige IT-kennis beschikt, heb je vrijwel 100 procent werkzekerheid. Omscholen kan op verschillende manieren. Agoria, de sectorfederatie van de technologische industrie, is formeel: nooit eerder was de roep om ICT-talent in ons land zo groot. De teller staat inmiddels op 16.000 chronisch niet-ingevulde vacatures en er komen er nog elke dag bij. De natuurlijke instroom via onze hogescholen en universiteiten volstaat bij lange niet om aan de vraag te voldoen, met als gevolg dat steeds meer bedrijven in hun groei worden geremd. En het probleem stelt zich heus niet alleen bij de meest hoogtechnologische sectoren. Nu de hele economie op volle toeren draait en een versnelde digitale transformatie doormaakt, wordt vrijwel elk bedrijf met het tekort aan IT-profielen geconfronteerd.
Voorelkwatwils De VDAB probeert werkzoekenden op allerlei manieren warm te maken
voor een toekomst in de ICT. “In de eerste helft van 2018 volgden ruim 500 mensen een informatica-opleiding bij ons of een van onze partners, in dag- of avondonderwijs”, zegt woordvoerster NINA VAN DEN DRIESSCHE. “Er zijn zowel basis- als heel gespecialiseerde cursussen. Soms gaat het om vrij klassieke groepslessen, in andere gevallen komt er veel zelfstudie bij kijken. En vaak betreft het een vorm van werkplekleren: de cursisten zitten niet de hele tijd op de schoolbanken maar doen tegelijk ook concrete werkervaring op.” Alle opleidingen opsommen, zou ons hier te ver leiden. Maar deze willen we je toch graag meegeven. Heb je helemaal geen voorkennis, dan kan je in Brussel, Genk en Antwerpen terecht bij BeCode. Zij leiden je in zeven maanden tijd op tot webontwikkelaar. “In Antwerpen mikken we heel speci-
fiek op de kwetsbare doelgroep van NEET-jongeren (Not in Education, Employment or Training)”, verduidelijkt Nina Van den Driessche. “Zij gaan niet langer naar school maar staan bij ons ook niet als werkzoekende geregistreerd, waardoor ze door de mazen van het net vallen. De komende vijf jaar wil BeCode 270 van hen helpen om een job in de IT-sector te vinden. De organisatie maakt zich sterk dat 80 procent van wie de opleiding volbrengt daar ook effectief in slaagt.” Aan het andere eind van het spectrum is er Switch2IT. De Erasmushogeschool Brussel en Hogeschool PXL uit Hasselt bieden werkstudenten die een doorstart willen maken in softwareontwikkeling de kans om in drie jaar tijd het diploma van bachelor in de toegepaste informatica te halen.
10 nov 2018 - vacature.com
3
WAAROM STEEDS MEER IT’ERS ZELFSTANDIGE WORDEN
De IT-wereld is hoe langer hoe meer het domein van freelancers en externe consultants. Hoe komt dat eigenlijk? En hoe is het om in een team te werken waarin je altijd een buitenstaander blijft?
Tekst: PIET VERBEEST
4
vacature.com - 10 nov 2018
AUSY, a Randstad company is een dienstenbedrijf actief in zes vakgebieden: Finance, HR, Engineering, Life Sciences, IT en Sales & Marketing. Het stuurt hoogopgeleide krachten uit om klanten te begeleiden bij projecten waarvoor een specifieke expertise vereist is. “Onze klanten vinden het heel handig om op freelance consultants te kunnen terugvallen,” zegt CEO ANDY STYNEN. “Ondernemingen zoeken vaak voor een tijdelijk project extra mankracht of een bepaalde kennis die ze zelf niet in huis hebben.”
Elke freelancer zijn specialiteit Wat uiteraard ook meespeelt, is de snelle evolutie van het technologische landschap. Voor een doorsnee onderneming is het gewoon onhaalbaar om zelf al die veranderingen te blijven bijbenen. Wie niet hopeloos achterop wil raken, kan bijna niet anders dan er geregeld externe specialisten bijhalen. Andy Stynen: “Ook bij fusies, overnames en herstructureringen kan dat nuttig of noodzakelijk blijken, zowel voor IT-profielen als voor onze andere expertisedomeinen. Soms huren bedrijven een volledig team in om een bepaald bedrijfsproces structureel in goede banen te leiden, zoals het beheer van een servicedesk. Om daarbij de nodige continuïteit te garanderen, voorzien wij altijd voldoende multi-inzetbare back-up engineers. Andere experts bij ons leveren maatwerk in weboplossingen. Kortom, er zijn tal van redenen te bedenken waarom bedrijven voor hun ICT-behoeftes massaal een beroep doen op een externe partner.” De sterke aanwezigheid van freelancers in de ICT-sector is volgens Andy Stynen een rechtstreeks gevolg van de schaarste aan beschikbare profielen: “Dat maakt dat steeds meer ervaren professionals de stap naar zelfstandigheid durven te zetten. Specialisten weten dat ze zeer gegeerd zijn en houden de touwtjes graag in eigen handen. Voor hen persoonlijk kan het ook veel interessanter zijn om op korte termijn met verschillende projecten in aanraking te
komen. Voor een bedrijf als het onze is het dan weer belangrijk om een breed scala aan technische IT-profielen te kunnen aanbieden en telkens de juiste persoon op de juiste plaats te kunnen zetten. Daarom zijn we constant op zoek naar nieuwe freelancers.” Welke voordelen daar voor hen aan verbonden zijn? “Dankzij onze stabiele klantenrelaties hebben we permanent een breed gamma aan projecten in de pijplijn. Bovendien krijgen freelancers bij ons de kans om een mooi carrièrepad uit te stippelen. We bieden hen werkzekerheid en professionele ondersteuning, en tezelfdertijd blijven ze op elk moment hun eigen baas: ze beslissen zelf voor
“Het enige nadeel is dat je vakantie op den duur gaat beschouwen als iets wat je geld kost.“ Stefan Kellens, freelance IT-consultant
welke projecten ze zich al dan niet engageren. Het grootste minpunt is dan weer dat ze niet kunnen terugvallen op het traditionele vangnet dat werknemers wél krijgen. Dat gaat dan over betaalde vakantie en ziektedagen, een aanvullend pensioen, opleidingen en zo meer. Ook komt er bij een freelance bestaan behoorlijk wat administratief werk kijken. En dat is dan weer iets waar de doorsnee IT’er niet altijd in uitblinkt.”
Ondernemerschap en drive STEFAN KELLENS is nu ruim een jaar als freelance IT-consultant bij AUSY aan de slag: “Ik ben hier beland via een vriend die heel positief was over de sfeer. Ik heb altijd al affiniteit met IT gehad en ben na mijn MBA-studies min of meer spontaan in die richting gerold. Via een aantal opeenvolgende jobs groeide ik initieel uit tot een SAP-specialist. Het was
voornamelijk mijn taak om vanuit de proceszijde optimalisaties door te voeren en SAP-implementaties in goede banen te leiden. Na een ommetje via Sales was mijn eerste opdracht bij AUSY die van functioneel analist voor websites en IT-applicaties, ter ondersteuning van het interne development team. In mei kreeg ik dan de verantwoordelijkheid over de implementatie van Changepoint, een nieuw ERP-systeem bij AUSY. Consultants gebruiken het voor hun tijdregistratie en het dient ook als basis voor de klantenfacturatie, dus het heeft best een grote impact op de organisatie. Ik schat dat ik daar zeker nog een half jaar mee zoet zal zijn. Daarna komt er wel weer een ander interessant project op mijn weg.” “Het freelancebestaan bevalt me zeer. Het enige nadeel is dat je vakantie op den duur onbewust gaat beschouwen als iets wat je geld kost. De uitdaging is om daar de juiste balans in te vinden. Anderzijds hou ik heel erg van het gevoel dat ik zelf aan het stuur sta. In principe kan ik op elk moment vrij beslissen om een andere richting uit te gaan. Al zie ik momenteel geen enkele reden om dat te doen. Ook voor hogere functies in de hiërarchie worden in de IT-sector trouwens steeds vaker freelancers ingeschakeld. Zelfs dat is dus geen reden meer om voor een vaste job te kiezen. Maar eigenlijk is mijn statuut voor mij niet het allerbelangrijkste. Ik wil me vooral verder kunnen ontwikkelen en het gevoel hebben dat ik met mijn bijdrage een verschil maak. Het feit dat je als freelancer constant blijk moet geven van ondernemerschap houdt je wakker. Beide partijen kunnen daar alleen maar wel bij varen.”
FREELANCERS MAKEN ZICH GEEN ZORGEN OVER DE TOEKOMST Freelancers kom je het vaakst op de IT-afdeling tegen. Tot dat besluit komen onderzoekers van HR-dienstverlener SD Worx en Antwerp Management School na een rondvraag bij 1.000 werknemers en bijna 2.000 freelancers uit Frankrijk, België, Nederland, Groot-Brittannië en Duitsland. In ons land vult bijna een op de drie bedrijven het IT-team met externen aan. Ook voor sales- (23 procent), marketing- en domeinoverschrijdende projecten (beide 20 procent) doen bedrijven geregeld beroep op freelancers. Het belangrijkste argument pro freelancers is hun grotere flexibiliteit (65%), gevolgd door hun specifieke expertise (63%) en het feit dat ze vaak de beste optie zijn voor tijdelijke projecten (55%). Omgekeerd gaan mensen vooral freelancen omdat ze zo interessantere opdrachten krijgen (69%). De meeste freelancers zijn trouwens optimistisch over hun toekomstperspectieven: 70 procent denkt zijn huidige klanten op langere termijn te kunnen behouden, 62 procent ziet elders in de markt gelijkaardige mogelijkheden en evenveel zelfstandigen verwachten dat ze tot aan hun pensioen op de ingeslagen weg zullen kunnen verdergaan.
10 nov 2018 - vacature.com
5
INTI DE CEUKELAIRE IS WERELDKAMPIOEN ETHISCH HACKEN
Al sinds zijn tienerjaren breekt INTI DE CEUKELAIRE (23) binnen in de IT-systemen van bedrijven, met de bedoeling hen voor lekken te waarschuwen. Intussen heeft hij van zijn hobby zijn beroep gemaakt. Tekst: KATELIN RAW Foto: TOM VERBRUGGEN
6
vacature.com - 10 nov 2018
Tot enkele jaren geleden genoten ethische hackers in ons land geen enkele juridische bescherming. Kwamen ze een veiligheidslek op het spoor en durfden ze dat te melden, dan liepen ze kans op vervolging. “Als tiener oefende ik mijn kunsten dan maar in de illegaliteit”, vertelt Inti De Ceukelaire. “Ik deed het vooral voor de intellectuele uitdaging en richtte nooit schade aan. Ik stuurde dan een anonieme mail naar mijn ‘slachtoffers’ waarin ik bekende dat ik in hun systemen kon binnendringen en legde hen uit hoe ze dit konden vermijden. Die reageerden altijd verrassend dankbaar.” Steeds meer bedrijven zien inderdaad de waarde van ethische hackers in. De grote doorbraak kwam in 2011, toen Google beloningen begon uit te reiken aan ethische hackers. Yahoo en Facebook sprongen mee op die kar en ook overheden volgden. In 2016 legaliseerde België ethisch hacken.
“Het juridische kader waarin we werken, is streng”, vertelt Inti, die een team hackers aanstuurt bij Intigriti, het eerste Belgische platform voor ethische hackers. “We richten geen schade aan en doen nooit meer dan nodig om het veiligheidslek aan de opdrachtgever te tonen. We gaan bijvoorbeeld nooit met een gelekt paswoord inloggen en in bestanden rondneuzen. Elk bedrijf kan voor zichzelf uitmaken wat wel en niet kan via een ‘Responsible Disclosure’beleid: een lijst afspraken waaraan hackers zich moeten houden.” Op het wereldkampioenschap ‘Ethical Hacking’ in Las Vegas afgelopen zomer kaapte Inti de hoofdprijs weg. Ethisch hacken is met zo’n publiek evenement wel degelijk uit de criminaliteit gehaald: “Sinds kort durven we meer en meer op de voorgrond te treden. Was ik tien jaar vroeger geboren, dan had ik mijn brood hiermee niet kunnen verdienen.”
CIJFERS
IT’ER WORDEN VOOR DUMMIES Oké, nu weet je het zeker: je gooit het roer radicaal om en kiest voor een carrière in de IT. Je kent je volgende job zelfs al: analist-ontwikkelaar. Met ruim 3.900 vacatures in het afgelopen jaar en een schamele 918 geïnteresseerde werkzoekenden kan dat alleen maar goed aflopen. Onze man klopte aan bij de VDAB en nam de proef op de som. Tekst: PIET VERBEEST
‘Is analist-ontwikkelaar ICT iets voor jou’, lees ik op de website van de VDAB. Ik klik en begin vol goede moed aan een oriëntatietest. Daarin moet ik onder andere aangeven of ik graag met cijfers werk, planningen maak en advies geef. Even later verschijnt de conclusie op het scherm: de functie van analist-ontwikkelaar ICT past voor een fraaie 79 procent bij mijn interesses en liefst 83 procent bij mijn sleutelvaardigheden. So far, so good. Ik weet nu dat in theorie mijn broodje gebakken is. Nu de praktijk nog: voorlopig ken ik niet zo heel veel van IT. Ik kan vlot mijn laptop aanzetten, mailen, surfen en door Facebook scrollen als de beste. Maar of dat volstaat om mezelf binnenkort een volbloed analist-ontwikkelaar te noemen? Andermaal weet de VDAB
raad: om beslagen op het ijs te komen, heb ik de keuze uit dertien opleidingen, in alle hoeken van het land. Ik kies zonder aarzelen voor de optie met de minst moeilijke woorden: de Basisopleiding ICT ontwikkeling. Tien weken les en ik ben klaar voor een finaliteitsopleiding ICT softwareontwikkeling, die de laatste lacunes in mijn kennis zal wegwerken! Mooi meegenomen is dat ik in Wondelgem terecht kan, op fietsafstand van mijn huis. Ik neem haastig de toelatingsvoorwaarden door: ik moet werkzoekende zijn (ben ik niet, maar daar kan voor gezorgd worden), vlot Engels begrijpen (Yes, indeed!) en een competentie- en denkniveau middelbaar onderwijs halen (dat moet ook nog wel lukken).
214.300 IT’ERS Echt gemotiveerd? Eén laatste hindernis scheidt mij nu nog van mijn nieuwe start: een klantenconsulent ICT van de VDAB zal aan de hand van een competentiescreening nagaan of deze opleiding voor mij een zinvol traject naar werk is. Help, daar gaat mijn droom! “Toch niet”, sust VDAB-woordvoerster NINA VAN DEN DRIESSCHE. “We willen gewoon weten of je wel echt gemotiveerd bent en of je logisch redeneervermogen in lijn is met de gewenste opleiding. Vertrek je helemaal van nul, dan is het raadzaam om eerst het verkennende programma ICT4U te volgen (twee weken, voorlopig alleen beschikbaar in Antwerpen en Vlaams-Brabant) of te starten met de basismodule IT. Bevalt het je en kan je het niveau aan, dan kan je naar de gewenste hoofdopleiding doorstromen. Momenteel zetten drie op de vier mensen na de basismodule effectief door. Dat is niet slecht maar toch zijn we aan het onderzoeken hoe we dat aantal verder kunnen verhogen. Want we willen echt nog veel meer mensen klaarstomen voor een job in IT.”
In 2017 waren zo’n 214.300 Belgen als IT’er aan de slag, 20.500 meer dan in 2016 (+10,57%) en dubbel zoveel als in 2008 (+98,60%). 4,6 procent van de werkende bevolking in ons land had vorig jaar een IT-gerelateerde job. (Bron: Eurostat)
CHRONISCH TEKORT Dat hadden er nog veel meer kunnen zijn, want in 2017 bleven 9.000 banen voor digitale profielen permanent vacant. Intussen steeg het aantal langdurige vacatures zelfs al tot 16.000. De sector is onder meer op zoek naar 4.400 IT-consultants, 2.400 systeemontwikkelaars, 1.600 projectmanagers, 1.200 verkopers en 1.200 medewerkers voor IT-helpdesks. (Bron: Agoria)
BIJNA 100% WERKZEKERHEID Bijna iedereen die in 2016 een ICTgericht diploma haalde, was op 30 juni 2017 aan het werk. Van de professionele bachelors toegepaste informatica was amper 1,7 procent nog werkzoekend. Bij de masters in de computerwetenschappen bedroeg de werkloosheidsgraad zelfs 0,0%. (Bron: VDAB Schoolverlatersrapport 2018)
COLOFON Redactie 02 490 10 87, redactie.vacature@vacature.com Advertenties 02 490 10 78, commercieel@vacature.com Ordering 02 490 10 61, ordering@vacature.com VU Ruben Van Goethem Content Manager Roxanne Claessens Eindredactie Katrien Brys Vormgeving Bob Haentjens Redactie Hermien Vanoost, Piet Verbeest, Joni Horemans, Matthias Van Milders Sales Marijke Van Impe Ordering An Parewijck
Ontdek nog meer op facebook.com/vacaturedotcom of volg ons op Twitter via @vacaturedotcom en Instagram via instagram.com/vacaturedotcom.
10 nov 2018 - vacature.com
7
10 november 2018 - vacature.com
8
9
vacature.com - 10 november 2018
10 november 2018 - vacature.com
10
11
vacature.com - 10 november 2018
10 november 2018 - vacature.com
12
13
vacature.com - 10 november 2018
10 november 2018 - vacature.com
14
15
vacature.com - 10 november 2018
10 november 2018 - vacature.com
16
17
vacature.com - 10 november 2018
10 november 2018 - vacature.com
18
19
vacature.com - 10 november 2018