Magazine 1612

Wekelijkse magazine bij jouw krant • 16 december 2017

DIT WAS 2017 DIT WORDT 2018

19

vacature.com - 16 december 2017

BETERE TIJDEN IN ZICHT, MAAR HERVORMINGEN BLIJVEN NODIG

WERKEN IN 2018 Meer vacatures, minder werklozen. Als we één ding uit 2017 onthouden, dan is het wel dat. Na jaren van grote zorgen horen we weer positieve geluiden vanop de arbeidsmarkt. Al is er geen reden om op onze lauweren te rusten, vinden IAOvoorzitter Luc Cortebeeck, onderzoekster Sarah Vansteenkiste en Chief HR Officer Jan Van Acoleyen. Welke thema’s zetten zij graag bovenaan op de agenda van 2018?

Tekst: HERMIEN VANOOST EN PIET VERBEEST

Sarah Vansteenkiste,

onderzoekster en coördinator van het Steunpunt Werk (KU Leuven)

«Er zijn duidelijke signalen dat de krapte op onze arbeidsmarkt structureel wordt» «Waar we niet meer omheen kunnen, is de krapte op de arbeidsmarkt. Je zou kunnen denken dat dat een tijdelijk fenomeen is, het gevolg van de economische heropleving en de toenemende vraag naar personeel. Niets is minder waar. Er zijn duidelijke signalen dat de krapte structureel wordt. Dat er dit jaar voor het eerst evenveel vijftigers als dertigers aan de slag zijn – telkens ongeveer 700.000 – is een teken aan de wand. Het aantal ouderen op de arbeidsmarkt stijgt, wat uiteraard goed nieuws is, maar de bevolking op arbeidsleeftijd neemt af en jongeren treden later tot de arbeidsmarkt toe. We komen met andere woorden handen tekort om de toekomstige uitstroom van vijftigplussers op te vangen. De blik verruimen, dat is wat we zullen moeten doen. Werkgevers zullen moeten leren om breder te rekruteren en kandidaten die op het eerste gezicht niet in aanmerking komen een kans te geven.»

«Wat me eveneens zorgen baart, is de snelle kwalificatieveroudering van werknemers in ons land. Meer dan ooit zouden werknemers, werkgevers en overheid moeten inzetten op opleiding en jammer genoeg gebeurt dat nog niet voldoende. Qua opleidingsparticipatie hinken we achterop in Europa. In 2016 volgde slechts 7 procent van de Belgen tussen 25 en 64 jaar een opleiding, terwijl Nederland of Frankrijk bijvoorbeeld meer dan 18 procent halen. In tijden van digitalisering en robotisering is dat weinig geruststellend. Jobs veranderen of staan op de helling en toch gaan we te weinig tot actie over.»

«Verder mag voor mij ook de discussie over anciënniteitsbeloning verder gevoerd worden. Uit onderzoek weten we immers dat dit de jobkansen van vijftigplussers reduceert. Oudere werknemers zijn duur, dat is wat werkgevers vandaag onthouden. Willen we meer vijftigplussers aan het werk, dan zullen we dat thema vroeg of laat moeten aansnijden.»

3

Luc Cortebeeck, voorzitter van

de Internationale Arbeidsorganisatie (IAO)

«Wie geen diploma heeft, valt momenteel uit de boot. En dat is niet zonder zorgwekkende gevolgen» «Voor mij mag ‘de zorg’ voor de laaggeschoolden helemaal bovenaan de agenda komen. De voorbije decennia zijn hooggeschoolden systematisch de plaatsen van laaggeschoolden gaan innemen, waardoor de werkloosheid bij die laatste groep de hoogte is ingeschoten. Wie geen diploma heeft, valt uit de boot. Ik vind dat een zorgwekkende evolutie, want ze blijft niet zonder gevolgen – denk aan de rellen in Brussel. Ik durf zelfs te stellen dat het een bedreiging voor onze samenleving is. Het is tijd om na te denken over oplossingen om laaggeschoolden perspectief én een plaats op de arbeidsmarkt te geven. Hetzelfde kan je trouwens zeggen voor die andere kwetsbare groepen – allochtonen en mensen met een arbeidshandicap. Ook zij vinden nog altijd maar met mondjesmaat aansluiting op de arbeidsmarkt.»

«In de lijn daarvan wil ik ook de migratieproblematiek als belangrijk aandachtspunt naar voren schuiven. Voorspellingen van IAO Research gaan ervan uit dat er tegen 2030 wereldwijd 570 miljoen extra jobs zullen nodig zijn. Je kunt denken: dat gaat over de wereld, dat is ver van mijn bed. Maar dat is niet zo. Wie in eigen land geen werk en geen geld vindt, gaat zijn geluk elders beproeven. Niet zelden in Europa. Die instroom zal dus niet meer stoppen. Aan ons om de juiste antwoorden hierop te bedenken.»

«En dan zijn er natuurlijk nog de technologische ontwikkelingen die ons uitdagen om de grenzen te verleggen. Met de komst van de Deliveroos en Ubers van deze wereld duiken er nieuwe arbeidsvormen op, iets tussen werknemer en zelfstandige in. Ik denk niet dat dat per definitie negatief is.

Maar ik ijver wel voor regulering, zodat er voor de medewerkers in kwestie bescherming is. Ik vond het in elk geval bemoedigend dat er op een recente IAO-vergadering over de nieuwe platformeconomie – een initiatief van de Belgische vertegenwoordigers in Genève, minister van Werk Kris Peeters en de IAO – , voor het eerst iemand van Uber aanwezig was.

Dat toont toch dat er debat mogelijk is.»

Lees verder blz. 4 > vacature.com - 16 december 2017

> Vervolg blz. 3

Jan Van Acoleyen, Chief HR officer bij Proximus

«De groeiende uitval in onze organisaties omwille van psychosociale redenen, daar zouden we als samenleving echt wakker van moeten liggen» «Wat zonder twijfel een uitdaging is, is de geringe opleidingsparticipatie van werknemers in ons land. Ook al hebben we het al jaren over levenslang leren en weten we dat onze jobs er morgen anders zullen uitzien of zelfs zullen verdwijnen, we brengen het amper in de praktijk. We aarzelen om ons bij te scholen, hetzij via jobrotatie, een lessenreeks of andere vormen van leren.

Daarmee maken we het onszelf niet gemakkelijk. Tegelijk verbaas ik me over de groeiende uitval in onze organisaties omwille van psychosociale redenen, alle inspanningen ten spijt. Dat is een uitdaging waar we als samenleving van wakker zouden moeten liggen. We missen vandaag de veerkracht om flexibel op verandering in onze omgeving in te spelen. Ik geloof dat

inzetten op opleiding daarbij kan helpen.»

«Maar mijn vurigste wens voor 2018 is dat het sociaal overleg echt op de rails raakt.

Om de problemen van de toekomst aan te kunnen, moeten werkgevers-, werknemersorganisaties en regering samen aan de kar trekken. Dat gebeurt vandaag niet of te weinig. Er is onvoldoende vertrouwen tussen de vertegenwoordigers om samen risico’s te nemen en echt grensverleg-

gend te zijn, waardoor het overleg niet altijd (de beste) antwoorden oplevert. Ik hoop dat die toenadering er in 2018 wel komt, zodat we echte vooruitgang boeken, voor zowel werkgevers als werknemers.»

16 december 2017 - vacature.com

4

WAT VERANDERT ER PRAKTISCH VOOR JOU IN 2018?

In de loop van 2018 treden er heel wat maatregelen in werking die jouw (zoektocht naar een) job in meerdere of mindere mate zullen veranderen.

Tot 500 euro per maand onbelast bijverdienen Werk je minstens vier vijfde? Dan staat het je vrij om tot 500 euro per maand bij te verdienen met verenigingswerk, klussen of via de deeleconomie. Met een maximum van 6.000 euro per jaar. Het mechanisme zal wel pas van start gaan na 20 februari en er zal ook een app gebouwd worden die het onbelast bijverdienen registreert. Over onbelast bijverdienen in de zorg wordt eerst nog overlegd met de deelstaten.

Hogere collectieve bonus mogelijk Eigenlijk bestaat er vandaag al een fiscaal gunstregime voor collectieve bonussen, de zogenaamde cao 90-bonussen. Alleen is het bedrag daarvan geplafonneerd op 3.255 euro per werknemer. Met de nieuwe regeling zullen bedrijven tot 30 procent van de loonmassa aan een winstpremie mogen besteden.

5

Job weigeren wordt moeilijker Als werkzoekende (ouder dan 30 jaar) heb je het recht om gedurende de eerste vijf maanden een jobvoorstel van de VDAB af te slaan wanneer je vindt dat het onvoldoende bij je vorige job aansluit. Vanaf 2018 wordt dat moeilijker, want dan breidt de definitie van de ‘gepaste job’ (officieel ‘passende dienstbetrekking’) uit. Om uit te maken of een job passend voor je is, zal je ook je verworven competenties in rekening moeten brengen.

En dus niet meer alleen je vorige baan.

Voortaan zelf beslissen over je aanvullend pensioen Via de groepsverzekering kan je werkgever meebouwen aan je pensioen (2de pijler).

Hoewel velen dit voordeel intussen krijgen, is er toch nog altijd een aanzienlijk deel van de loontrekkenden die het misloopt. Zij zullen in de toekomst de mogelijkheid krijgen om in een alternatief systeem te stappen. Daarbij zullen ze zelf aan de werkgever kunnen vragen om een deel van hun loon rechtstreeks in een vrij aanvullend pensioen te storten.

Nu ook flexi-jobben bij de bakker en het warenhuis Sinds december 2015 kan al wie minstens vier vijfde werkt voordelig bijklussen in de horeca. De regering riep daarvoor het systeem van de flexi-jobs in het leven. Als werknemer betaal je geen belastingen of sociale bijdragen voor je flexi-job. Het systeem breidt nu dus uit naar de (detail)handel.

Baas, ik beantwoord geen mails meer na mijn uren In Frankrijk staat het sinds vorig jaar in de wet: werknemers hebben het recht om te deconnecteren. Werkgerelateerde mails of telefoontjes die ze na de werkuren krijgen, mogen ze tot de volgende dag laten liggen.

Zo ver wil de regering in ons land niet gaan, wel wil ze werknemers het recht geven de materie bespreekbaar te maken en eventuele afspraken in een cao of arbeidsreglement vast te leggen.

Als uitzendkracht mag je ook voor de overheid werken België is een van de weinige landen in Europa waar interimarbeid bij de overheid nog niet algemeen toegelaten is. Binnenkort komt daar allicht verandering in. Zowel federaal als Vlaams zijn de gesprekken erover gaande.

Premie voor zestigplusser die langer maar minder wil werken Zestigplussers die vier vijfde willen werken, kunnen van de werkgever een compensatie krijgen voor het loonverlies dat ze zullen lijden. Met de maatregel wil de regering meer oudere werknemers over de streep trekken om langer aan het werk te blijven.

vacature.com - 16 december 2017

Vakantiedagen opsparen voor later Als werknemer zal je de mogelijkheid krijgen om (extralegale) vakantiedagen op te sparen voor later in je carrière (=loopbaansparen).

De sociale partners zouden daarover tegen begin februari met een voorstel moeten komen.

Daar is de proefperiode weer Word je binnen de eerste drie maanden na je aanwerving ontslagen, dan zal je opzegtermijn niet langer twee maar slechts een week bedragen. Dat doet sterk terugdenken aan de proefperiode van weleer.

Zelfde brutoloon, hoger nettoloon Op 1 januari 2018 treedt de tweede fase van de taxshift in werking. De belastingschijf van 30 procent verdwijnt, de inkomensgrens om recht te hebben op een verhoogde belastingvrije som verhoogt en er komt een hogere forfaitaire aftrek van beroepskosten. Vooral de lage en middeninkomens zouden hun voordeel moeten halen uit deze taxshift.

Netto zou er voor hen ongeveer 32 en 28 euro netto per maand bijkomen.

Firmawagen inruilen voor cash Geen behoefte meer aan een bedrijfswagen?

Dan zal je je werkgever kunnen vragen om die in te wisselen voor een mobiliteitsvergoeding, een extra som geld die fiscaal en sociaal voordelig is. Het voorstel van de sociale partners in verband met de mobiliteitsvergoeding zal in januari verder onderzocht worden, en ook in januari moet er een concreet wetsvoorstel voor een mobiliteitsbudget zijn.

Mystery calls om discriminatie tegen te gaan Inspecteurs van de sociale inspectie krijgen de bevoegdheid om ‘bij objectieve aanwijzingen van discriminatie’ zich voor te doen als potentiële werknemers. Op die manier kunnen ze achterhalen of de antidiscriminatiewetgeving tijdens bijvoorbeeld sollicitaties geschonden wordt.

2017 in cijfers Aan het werk

Werkloosheidsuitkering

Aan het eind van het tweede kwartaal (= de recentste beschikbare cijfers) waren volgens de Nationale Bank van België afgerond 4.722.400 aan het werk in ons land. Dat waren er ongeveer 23.300 meer dan in het eerste kwartaal en 73.000 meer dan een jaar eerder.

De FOD Economie heeft iets lagere cijfers, namelijk 4.563.453.

De RVA telde eind september 2017 379.468 werkzoekende uitkeringsgerechtigde volledig werklozen. Dat waren er 6.689 minder dan het jaar ervoor.

In de privésector en bij de overheid waren in het tweede kwartaal van 2017 alles samen 3.877.000 mensen aan het werk.

19.000 meer dan in het eerste kwartaal en 58.500 meer dan het jaar daarvoor. (Bron: RSZ) Daarnaast neemt ook het aantal zelfstandigen jaar na jaar toe.

Eind 2016 waren dat 714.412 mensen in hoofdberoep (10.039 meer dan het jaar daarvoor).

Verder waren er 245.035 zelfstandigen in bijberoep (+7.522) en bleven 99.045 zelfstandigen actief na de pensioenleeftijd (+5.492). (Bron: RSVZ)

Werkloos De eerste tien maanden van het jaar gingen er door 8.280 faillissementen 15.618 banen verloren. In dezelfde periode vorig jaar ging het om 7.675 falingen en 17.396 jobs. (Bron: FOD Economie)

Gemiddeld bruto maandloon De laatste officiële cijfers zijn die van 2014 (€ 3.414) en 2015 (€ 3.445). Voor 2016 komt de AD Statistiek - Statistics Belgium voorlopig uit op € 3.470. Eind september bedroeg het gemiddelde loon voor 2017 € 3.522. Het uiteindelijke cijfer zal allicht nog een fractie hoger uitvallen.

Pensioen De eerste acht maanden van 2017 namen 117.669 mensen hun rustpensioen op, verdeeld over 79.661 werknemers, 21.782 zelfstandigen en 16.226 ambtenaren. Ter vergelijking: voor 2016 waren dat er in totaal 158.873.

Nieuwkomers In het tweede kwartaal van 2017 telde de actieve bevolking volgens de Nationale Bank van België 5.230.494 mensen. Dat waren er 47.265 meer dan een jaar ervoor.

Bedrijfswagens Volgens FEBIAC waren er eind 2016 873.288 bedrijfsvoertuigen. Daarnaast waren ook 278.776 wagens ingeschreven op naam van een zelfstandige.

Woon-werkverkeer De recentste gegevens dateren uit 2014. De wagen was toen goed voor 68,5% van het woonwerkverkeer. Daarna volgden de trein (10,9%), de fiets (9,5%) en tram/ metro/bus (6,9%). 2,4% ging te voet en 1,2% met de motorfiets. In vergelijking met de vorige enquête, uit 2005, wonnen vooral de fiets (+21%), tram/metro/bus (+16%) en trein (+15%) aan belang. De motorfiets daalde sterk (-33%), de rest lichtjes (-2%). (Bron: FOD Mobiliteit en Vervoer)

01 JAN

De minimumleeftijd voor vervroegd pensioen stijgt tot 62,5 jaar, jobstudenten kunnen voortaan 475 uur werken in plaats van 50 dagen en de nieuwe regeling rond RE-INTEGRATIE VAN LANGDURIG ZIEKE WERKNEMERS schiet uit de startblokken. Werkgevers zijn voortaan verplicht een re-integratieplan op te stellen. Uit een eerste balans van Acerta (in november) blijkt dat het vooral de werknemers zelf zijn die de trajecten laten starten. Bovendien monden ze vaak uit in ontslag om medische reden. €

11 JAN Sociale partners bereiken LOONAKKOORD. LOONAKKOORD Voor de periode 2017-2018 mogen de loonkosten in een onderneming met gemiddeld 1,1 procent stijgen (bovenop loonindexering). Bedrijven krijgen dus weer een klein beetje ruimte voor loonstijgingen..

01 FEB Herinner je je de WET WENDBAAR EN WERKBAAR WERK nog? Met een rits maatregelen wou federaal minister van Werk Kris Peeters “onze arbeidsmarkt eindelijk de 21ste eeuw binnenloodsen” en werkgevers en werknemers meer flexibiliteit geven.

Voor werkgevers is het sindsdien eenvoudiger om piek- en dalroosters in te voeren of om met een plusminusconto te werken, een systeem van collectieve flexibiliteit gespreid over een periode van zes jaar. In drukke periodes werken arbeiders dan bijvoorbeeld op zaterdag, in rustigere periodes hebben ze op vrijdag vrij. De wet voorziet ook in een kader voor glijdende werktijden en occasioneel telewerk en brengt een uitbreiding van het palliatief verlof en tijdskrediet met zorgmotief.

DIT WAS 2017 Maak werk van je talent in 2018 Ben jij toe aan een nieuwe uitdaging in 2018?

Op vacature.com/nl-be/jobs vind je honderden interessante vacatures. Daarnaast vind je op vacature.com/nl-be/tools-testen ook dé toolkit voor een geslaagde carrière, met onder andere calculatoren voor salaris, vakantiegeld en eindejaarspremie, voorbeelden van cv's en motivatiebrieven en diverse carrièregidsen.

16 december 2017 - vacature.com

6

01 APR

10 OKT

Vaarwel sabbatical… Werknemers kunnen niet langer ongemotiveerd TIJDSKREDIET aanvragen.

Je loopbaan even on hold zetten kan alleen nog als je daar een specifieke reden voor hebt, de zorg voor de kinderen bijvoorbeeld.

STAKING bij het spoor en de openbare diensten, uit onvrede met het gevoerde beleid van de regering.

26 JUL Vlak voor het zomerreces drukt de federale regering het ZOMERAKKOORD door, waarvan veel maatregelen op 1 januari 2018 in werking treden (zie artikel ‘Dit wordt 2018’.) De verplichte burn-outcoach voor grote bedrijven zal uiteindelijk worden afgevoerd.

13 OKT

14 SEP Vijftigplussers die langer dan een jaar werkloos zijn, zullen in tegenstelling tot wat eerder werd beslist toch geen lager pensioen krijgen. De verstrenging van het PENSIOEN voor langdurig werklozen (meer dan 1 jaar) geldt enkel voor wie nog geen 50 is.

Zij zien hun pensioen tot het minimumbedrag zakken.

29 SEP De ministerraad keurt het voorontwerp voor de MOBILITEITSVERGOEDING (‘cash for car’) goed. Die maatregel moet werknemers de kans geven hun bedrijfswagen in te leveren in ruil voor extra cash. Midden november keurt de Raad van State het voorstel over de hele lijn af.

DIT WAS 2017

De Raad van de Europese Unie bereikt een akkoord over de herziening van de richtlijn rond DETACHERING van werknemers. Vertrekpunt is dat gedetacheerde werknemers evenveel loon en premies moeten krijgen als hun niet-gedetacheerde collega’s.

Daarmee zet Europa een belangrijke stap vooruit in de strijd tegen oneerlijke concurrentie en sociale dumping.

10 DEC De federale regering bereikt op de valreep nog een akkoord over de discussiepunten in het Zomerakkoord.

In het zogenaamde 'Sinterklaasakkoord' worden punten op de i gezet omtrent het onbelast bijverdienen en het mobiliteitsbudget (zie artikel 'Dit wordt 2018').

DIT WAS 2017

COLOFON Redactie 09 353 51 54, redactie.vacature@vacature.com Advertenties 09 353 51 57, commercieel@vacature.com Ordering 09 353 51 52, ordering@vacature.com VU Dirk Dewulf Content Manager Roxanne Claessens Coördinatie Katrien Brys Redactie Hermien Vanoost, Julie Putseys, Joni Horemans, Kristina Rybouchkina Vormgeving Khuram Chaudry Sales Marijke Van Impe Ordering An Parewijck

Ontdek nog meer op facebook.com/vacaturedotcom of volg ons op Twitter via @vacaturedotcom en Instagram via instagram.com/vacaturedotcom.

7

vacature.com - 16 december 2017

16 december 2017 - vacature.com

8

9

vacature.com - 16 december 2017

16 december 2017 - vacature.com

10

11

vacature.com - 16 december 2017

16 december 2017 - vacature.com

12

13

vacature.com - 16 december 2017

16 december 2017 - vacature.com

14

15

vacature.com - 16 december 2017

16 december 2017 - vacature.com

16

17

vacature.com - 16 december 2017

16 december 2017 - vacature.com

18

16 december 2017 - vacature.com

2