JAARGANG 19, NO 7 — 2017
NO 7
Jordan van Bergen
‘Elk goed doel zou de mogelijkheid om anoniem te doneren moeten aanbieden’ vakdag fondsenwerving Save the date: 29 maart 2018
Socialtalk: innovatie in huis-aan-huiswerving
onderzoek Meer dan € 100.000.000 uit onlinefondsenwerving geven Gwen van Mansum, Stg. Steun Emma Kinderziekenhuis AMC, over fondsenwerving
INHOUD
COLOFON Vakblad Fondsenwerving Onafhankelijk vaktijdschrift voor de filantropische sector Jaargang 19 nummer 7, nr. 121
IN DIT NUMMER
© Copyright 1998 – 2018 Fondsenwerving.nl BV Aanmelden/opzeggen Opzeggingen schriftelijk, 30 dagen voor afloop van de abonnementsperiode. Abonnementstarief Voor € 97,- per jaar (ex. 6% btw) krijg je 8 keer het blad in de bus en nog veel meer; zie www.fondsenwerving.nl/abonneren
3 Editorial
Deadlines www.fondsenwerving.nl/deadlines
5 Personalia
Redactie Hoofdredacteur a.i./founder: Jaap Zeekant jaap.zeekant@fondsenwerving.nl (Web)redacteur: Wiebe de Graaf wiebe.degraaf@fondsenwerving.nl Algemeen e-mail adres redactie@fondsenwerving.nl Website www.fondsenwerving.nl Vaste Medewerkers Eva Huson, Mana Asadi
6 Agenda & Vacatures 7 Kort & Goed: nieuws uit de sector 12 Gwen van Mansum, van Stichting
Steun Emma Kinderziekenhuis AMC, over fondsenwerving
Columnist Jeroen Talens (WWAV)
17 Concurrentie in de fondsenwerving
Aan dit nummer werkten mee Henk de Graaf, Jeroen Talens, Jolan van Herwaarden, Wike van Deen, Jeroen Hogenhout, Walter van Kaam.
1 8 De retentielijn: het ondergeschoven
Correctie en eindredactie taalhulp.nl Vormgeving Dana Dijkgraaf Design www.danadijkgraaf.nl Druk Impress www.impress.nl Prepostale verwerking Intermail / Prepost www.intermail.nl Uitgever Chris Zeekant / Fondsenwerving.nl BV, Keizersgracht 241 1016 EA AMSTERDAM KvK Amsterdam 70103585 btw NL8581.42.740.B01 ISSN 1338-7785 Sales Adverteren? Mail naar sales@fondsenwerving.nl Overname artikelen Het overnemen en vermenigvuldigen van artikelen is slechts toegestaan na schriftelijke toestemming van de uitgever en met bronvermelding. Opleidingenpagina’s De pagina’s Opleidingen Fondsenwerving & Filantropie vallen buiten de verantwoordelijkheid van de redactie. Fotocredits We doen altijd ons best om alle rechthebbenden te vermelden. Mocht iemand niet genoemd zijn en menen rechten te kunnen doen gelden, dan verzoeken wij hem zich te wenden tot de uitgever.
kind in fondsenwerving
17
21 Vakdag Fondsenwerving:
Save the date, 29 maart 2018
23 Column Jeroen Talens Carmen
24 Game Changer:
Jordan van Bergen van Geef.nl
2 9 Neuromarketing: Bewust op zoek naar de onbewuste knop
34 Socialtalk: Innovatie in huis-aan-huiswerving
37 Onderzoek: Online Fondsenwerving 4 3 Opleidingen Fondsenwerving & Filantropie
47 Service
34 Organisaties die duidelijke doelstellingen formuleren presteren beter
37
Portret Judith Meijer p. 5, foto: Patrick Stemfeld © Shutterstock: Swill Klitch (p. 23), Julia Tim (p. 18), Vetreno (p. 34)
12
VAKBLAD FONDSENWERVING
NR.7 2017
EDITORIAL
VERANDERING Verandering en innovatie in fondsenwerving lijken steeds sneller te gaan, vooral in de digitale wereld. Lees in dit blad het verhaal van Walter van Kaam over (de vele vormen van) onlinewerving. Denk ook aan SEPA (Single Euro Payments Area) en vanaf 2018 PSD2 (Payment Service Directive 2), die als een storm door de betaalwereld trekken. Dat gaat het betaalgedrag van donateurs veranderen en dus ook de fondsenwerving. We gaan van acceptgiro en automatische incasso naar slimme betaalapps, met de gever zelf aan de knoppen. Stormachtige ontwikkelingen, waar lang niet elk goed doel meteen een antwoord op heeft. Een aantal weken geleden werden Vakblad Fondsenwerving en Vakdag Fondsenwerving zelf ook door een storm getroffen. Even leek het alsof het afgelopen was. Maar vanuit de goededoelensector kwam in hoog tempo het initiatief van Fondsenwerving.nl b.v. om Vakblad en Vakdag niet verloren te laten gaan. We zijn nog maar een paar weken verder en wat begon als een storm, blijkt een sterke rugwind te zijn geworden. Met weer een nieuw nummer uitgebracht van het vertrouwde Vakblad en met de Vakdag Fondsenwerving alsnog op 29 maart aanstaande, zit de vaart er weer helemaal in. En daar blijft het niet bij. Maar dat houden we nog even voor onszelf. Wat we niet voor onszelf houden, zijn onze leidende principes, verankerd in de redactieformule en het redactiestatuut. Die garanderen dat de redactie volledig onafhankelijk functioneert. De eigenzinnigheid van de afgelopen twintig jaar blijft het Vakblad dus kenmerken. Die onafhankelijkheid geldt ook voor de programmering van de Vakdag Fondsenwerving, waar het Congresteam, bestaande uit vrijwilligers vanuit de
NR.7 2017
fondsenwervingssector onder leiding van de uitgever, verantwoordelijk voor is. Heb je interesse om voor een volgende vakdag mee te denken? Stuur dan gerust een e-mail naar redactie@fondsenwerving.nl Nu we eenmaal de wind in de rug hebben, pakken we door. Vanaf het komende nummer zijn de redactie en de groep vaste medewerkers fors uitgebreid. Het is een enthousiaste groep, ervaren journalisten, waarvan sommigen nieuw zijn en anderen al jaren hun bijdragen leveren aan ons blad. Eind jaren 80 heb ik als directeur van een organisatie van blinden en slechtzienden gemerkt hoe belangrijk fondsenwerving is. Maar bijna niemand zag het als een echt vak. Dat is een van de redenen dat ik, naast andere initiatieven, in 1998 Funds Magazine oprichtte, nu Vakblad Fondsenwerving. Het blad was en is een van de manieren om bij te dragen aan de ontwikkeling en professionalisering van de fondsenwerving in Nederland. En het laat de samenleving zien hoe belangrijk het werk van fondsenwervers is. Dat werk gaat door en is nu in goede handen bij een nieuwe generatie enthousiaste en gedreven mensen. Met zowel aan de bladkant als in de rest van de organisatie een uitgebreid en deskundig team, in een organisatie die sterker is dan ooit: Fondsenwerving.nl b.v. Maar tot ik de deur definitief achter me sluit, gaan we nog een aantal mooie bladen maken en een geweldige VakdagFW organiseren. â—Š
Jaap Zeekant Hoofdredacteur a.i. Reacties naar: redactie@fondsenwerving.nl
VAKBLAD FONDSENWERVING
3
ADVERTENTIE
PERSONALIA
Personalia
Judith Meijer | Nieuwe directeur JMW Joods Welzijn JMW kreeg eind vorig jaar een nieuwe directeur-bestuurder, Drs. Judith E.M. Meijer. Ze komt van de Indigo Service Organisatie in Utrecht, een samenwerkingsorganisatie van acht GGZ-instellingen. Daarvoor was ze zes jaar bestuurder van Gezondheidscentra AmsterdamZuidoost. Ze begon haar loopbaan in 1984 in de vrouwenhulpverlening en heeft daarna in de psychiatrie, gehandicaptenzorg, ziekenhuiszorg, consultancy en eerstelijnszorg gewerkt. Judith heeft psychologie gestudeerd en aanvullend een MBA gedaan in Rotterdam. Zij vervult en vervulde naast haar werk diverse bestuurlijke functies en rollen in onderwijs, maatschappelijk werk en gezondheidszorg. De benoeming past in het plan om de organisatie toekomstbestendig te maken en te professionaliseren.
Oud-Olympisch volleyballer Joost Kooistra | Ambassadeur ALS Nederland Joost Kooistra, oud-speler van het Olympisch volleybalteam (Sydney 2000) en 97-voudig volleybalinternational, is ambassadeur geworden van Stichting ALS Nederland. Hij zal zich structureel inzetten om de fondsenwerving voor de dodelijke zenuw-spierziekte Amyotrofische Laterale Sclerose (ALS) te bevorderen. Joost Kooistra is werkzaam als trainer en spelersmakelaar en is daarnaast ook regelmatig analist bij Ziggo Sport. Hij is al langere tijd verbonden aan evenementen voor ALS. Zo was hij in 2013 ambassadeur van de actie ‘Animo voor ALS’, en was hij in 2017 ook ambassadeur én deelnemer van het evenement ‘A Local Swim’ in Assen. Voor Joost is de slopende zenuw-spierziekte ALS helaas heel dichtbij gekomen. Zijn moeder is dit jaar aan deze ziekte overleden. ‘Ik hoop mijn steentje structureel bij te dragen zodat dit slopende ziekteproces toekomstige patiënten bespaard kan blijven’.
Nieuwe functie? via: Laat het ons weten ving.nl er redactie@fondsenw NR.7 2017
VAKBLAD FONDSENWERVING
Natalie van der Teems | Team relatiebeheer War Child Natalie van der Teems ondersteunt bij Stichting Steun Emma Kinderziekenhuis AMC het team Marketing en Fondsenwerving. Ze vertrekt binnenkort naar War Child om de komende maanden daar deel uit te gaan maken van het team Relatiebeheer.
Taeke Kuipers | Nieuwe manager Donaties Taeke Kuipers, nu directeur van de Hortus Botanicus van Amsterdam, is per 1 maart 2018 aangesteld als manager Donaties. Hij volgt Eerde Hovinga op die deze functie zeven jaar heeft vervuld en de overstap maakt naar een adviesbureau. Kuipers heeft zijn aanstaande overstap afgelopen maandag bekendgemaakt. Kuipers heeft na een opleiding aan de Reinwardt Academie sinds 1984 gewerkt in vele uiteenlopende musea en cultureelerfgoedinstellingen.
5
AGENDA & VACATURES
Vacatures
Agenda Nieuwjaarsbijeenkomst voor fondsenwervend Nederland
11e Nationale Vakdag Fondsenwerving
Justice & Care is op zoek naar:
Datum evenement: 26 januari, 2018 - 13:30 tot 16:00 Locatie: Hilversum, Theater Gooiland Schrijf je nú in voor dé ‘Nieuwjaarsbijeenkomst voor Fondsenwervend Nederland’ in Gooiland, Hilversum op vrijdag 26 januari 2018, aangeboden door de Verenigde Ondernemers in de Charitas (VOC). De bijeenkomst is van 13.30 tot 16.00 uur, de toegang is gratis voor alle professionals uit de fondsenwervende sector. De bijeenkomst is voor iedereen die professioneel actief is in de fondsenwervende sector, dus voor fondsenwervers in dienst van goede doelen en andere wervende non-profits, zzp’ers en toeleveranciers. Ook je collega’s die betrokken zijn bij de fondsenwervende sector zijn van harte welkom. Aarzel dus niet hen ook te informeren en mee te nemen! Graag van tevoren aanmelden via: vakbladfw.nl/2AZowsu MEER INFORMATIE www.gooilandtheater.nl
International Symposium on Government Policy and Nonprofit Finance Datum evenement: 29 januari, 2018 - 14:00 tot 16:30 Locatie: Amsterdam, Vrije Universiteit Amsterdam, Main building HG-2A00 With Arjen de Wit (VU), Mark OttoniWilhelm (IUPUI, USA), and Sigrid Hemels (EUR) & Thesis Award NAP by Geert Sanders (Nyenrode) and Mariëtte Hamer (SER). International symposium on Government Policy and Nonprofit Finance organized by the Center for Philanthropic Studies (Vrije Universiteit Amsterdam). The symposium is free and open to professionals, scientists, students and other interested persons. AANMELDEN VIA: vakbladfw.nl/2yWJ6Ie MEER INFORMATIE: vakbladfw.nl/2kJPmxK 6
Voor deze en andere vacatures kijk op fondsenwerving.nl/vacatures
Fondsenwerver Datum evenement: 29 maart 2018 - 09:00 tot 17:00 Locatie: Rotterdam, Maasgebouw Stadion De Kuip De Nationale Vakdag Fondsenwerving is dé ontmoetingsplaats voor iedereen bij goede doelen en andere wervende non-profitinstellingen die betrokken is bij fondsen- en ledenwerving, van fondsenwerver tot directie- en bestuursleden. Samen met de consultants, leveranciers en bureaus die werken voor die organisaties, maken ze de dag tot een jaarlijks succes. De Vakdag Fondsenwerving is een dag vol inspiratie, tips, adviezen en netwerkmogelijkheden en heeft met tientallen presentaties en rondetafelgesprekken en met zo’n zestig stands op de infomarkt, veel te bieden aan elke bezoeker. WAAROM GAAN? - Bijspijkeren van je kennis op het gebied van fondsenwerving en alles wat daarmee te maken heeft. - Rondetafelsessies met elf collega’s over specifieke onderwerpen. - Tal van interessante presentaties over de nieuwste ontwikkelingen. - Leveranciers delen kennis en ervaring. - Een enorm netwerk van fundraising professionals. - De Netwerkborrel. MEER INFORMATIE www.vakdag.nl
Een evenement, vacature of personalia bericht hier (en/of online) laten opnemen? Mail naar: vakblad@fondsenwerving.nl VAKBLAD FONDSENWERVING
AANTAL UUR
32 -37,5 uur GEÏNTERESSEERD?
Reageer dan snel! Nassau Fundraising doet de werving en selectie voor deze functie. Je kunt tot en met woensdag 7 februari 2018 je cv en motivatie sturen aan Daphne Leferink via daphne@nassau.nu. Als je extra informatie wilt, neem dan contact op met Nassau via 020 – 520 65 55.
Clini Clowns is op zoek naar:
Applicatiebeheerder (m/v) voor inrichting van CRM-systeem AANTAL UUR
Tijdelijke functie GEÏNTERESSEERD?
Stuur dan jouw motivatiebrief met cv per e-mail naar sollicitatie@cliniclowns.nl ter attentie van Annette Vonk, Human resource adviseur. Graag ontvangen wij je sollicitatie uiterlijk vrijdag 19 januari 2018. Heb je inhoudelijke vragen over de functie? Neem gerust contact op met Herwich Zomer (06 106 342 45) of Cor Oosterbeek (06 557 754 83).
NR.7 2017
KORT & GOED
KORT & GOED Ride for the Roses 2018 naar Haarlemmermeer Op zondag 9 september 2018 vindt de 21e editie van de Ride for the Roses plaats. Dit bijzondere fietsevenement kent behalve een pelotonstocht van 100 kilometer, dit jaar voor het eerst ook drie toertochten. Aan de bekende 25en 50-kilometerroutes is een derde tocht van 80 kilometer toegevoegd. Na de succesvolle twintigste editie heeft de organisatie besloten om deze route ook aan te bieden. Een uitdagende nieuwe afstand voor de getrainde fietsers. De Ride for the Roses is een fietstocht in de strijd tegen kanker waaraan iedereen kan meedoen. Iedere deelnemer ontvangt aan de finish een roos, die symbool staat voor een morgen voor iedereen. Zo’n 10.000 fietsliefhebbers strijden samen tegen kanker door geld in te zamelen voor
Twee miljoen van Big Lottery Fund voor mensen met een handicap in Tanzania en Oeganda
KWF Kankerbestrijding. In 20 jaar is zo vijftien miljoen euro bij elkaar gefietst waarmee KWF Kankerbestrijding onder andere onderzoek en voorlichting kon financieren. De start- en finishlocatie is Expo Haarlemmermeer, de evenementenlocatie op het voormalig Floriadeterrein, in het hart van de Randstad, en midden in het natuurgebied ‘De Groene Weelde. Het is de eerste keer dat de Ride de gemeente Haarlemmermeer aandoet. Wethouder Sport Elzakalai: ‘Wij laten al die duizenden deelnemers graag zien hoe mooi onze gemeente is. Bij ons kun je heerlijk fietsen in een prachtige groene omgeving.’ Info (en deelnemen): www.Ridefortheroses.nl
Het Engelse Big Lottery Fund startte recentelijk het ‘East Africa Disability Fund’ en doneert in de eerste fase 2,36 miljoen euro aan zes ontwikkelingsorganisaties. Big Lottery Fund kiest ervoor zich te richten op mensen met een handicap in een beperkt aantal landen. De verwachting is dat er 4,5 miljoen euro beschikbaar komt voor de periode 2018/2019 om aan oplossingen te werken die voor de doelgroep belangrijk zijn. Het Big Lottery Fund krijgt geld vanuit de National Lottery. Het heeft bij het ontwikkelen van zijn nieuwe internationale beleid voor fondsenbestedingen overleg gevoerd met deskundigen en andere fondsen en organisaties zoals het Department for International Development (het Engelse ministerie voor ontwikkelingssamenwerking), BOND en Comic Relief. Asayya Imaya, Hoofd Internationale Fondsen Big Lottery Fund: ‘We zijn enthousiast over dit nieuwe programma voor mensen met een handicap in Tanzania en Oeganda. We stellen hun kracht en talenten centraal, zodat ze kunnen werken aan oplossingen die voor hen belangrijk zijn. We zijn ervan overtuigd dat deze gerichte aanpak ons in staat stelt om maximale impact te bereiken.’
Bart Lont NR.7 2017
Bart Lont van Light for the World Nederland (Voorheen Dark & Light): ‘We zijn blij met deze steun, gericht op een beperkt aantal landen en organisaties, zodat maximale impact kan worden bereikt. Vanuit Nederland werken we daarbij nauw samen met onze Engelse collega’s.’ VAKBLAD FONDSENWERVING
7
KORT & GOED
Bill Toliver voorzitter Resource Alliance Bij het voorzitterschap van Toliver zal de nadruk liggen op het begeleiden van non-profits en andere maatschappelijk betrokken organisaties om zelf change agents te worden. Toliver zal onder meer het manifest van de organisatie uitdragen en bijdragen aan het opzetten van samenwerkingsverbanden tussen de verschillende sectoren. Hij is voorzitter tot en met het International Fundraising Congress 2020. Toliver – die sinds 2015 deel uitmaakt van het bestuur van de Resource Alliance, volgt in die functie Vicky Annis op. Toliver is directeur van The Matale Line, een onderneming die maatschappelijke organisaties over de hele wereld helpt hun benadering van strategische besluitvorming, resourceontwikkeling en communicatie te herformuleren. Voordat hij begon met The Matale Line, ontwikkelde hij twintig jaar branding- en communicatieprogramma’s voor Fortune 500-bedrijven. Toliver: ‘We bevinden ons op een keerpunt
in de menselijke geschiedenis. Dit is het moment voor maatschappelijk betrokken organisaties om de rest van ons de weg vooruit te wijzen. De Resource Alliance heeft daar een belangrijke rol bij en ik voel me vereerd dat ik daarmee mag helpen, samen met zo veel gezaghebbende mensen.’
oktober, met als thema: ‘Ushering in a critical time of collective power and courageous forward movement in the global social impact sector’. Info: www.resource-alliance.org
Kyla Shawyer, CEO van The Resource Alliance: ‘Bill is het manifest van The Resource Alliance zeer toegewijd en steunt onze missie om non-profitorganisaties en andere maatschappelijke organisaties te helpen bij het onderzoeken van innovatieve financiering, nieuwe modellen en duurzame manieren van sociale verandering. Hij is duidelijk een visionair die zich ten volle inzet om een invloedrijk programma te creëren dat wereldwijde samenwerking stimuleert.’ We kennen in Nederland de Resource Alliance van het International Fundraising Congress, dat elk jaar in Noordwijkerhout wordt gehouden. Het IFC zal in 2018 plaatsvinden van 16-19
“Hij is duidelijk een visionair die zich ten volle inzet om een invloedrijk programma te creëren dat wereldwijde samenwerking stimuleert”
Onderzoek Fondsenwerving Nederland Fondsenwervers en fondsenwervende instellingen kunnen nu deelnemen aan het Onderzoek Fondsenwerving Nederland dat hogeschool Windesheim momenteel uitvoert. De vakgroep Fundraising Grantmaking & Sponsoring (FG&S) van Windesheim wil met dit onderzoek (meer) zicht krijgen op de organisatie van (particuliere) fondsenwerving binnen de filantropische sector in Nederland, en vervolgens die verworven inzichten ook delen met de sector. Bert Sleijster van Windesheim: ‘Omdat de non-profitwereld volop in beweging en bovendien zeer concurrerend is, vinden we het belangrijk om de ontwikkelingen binnen de fondsenwerving nauwgezet te volgen. Hogeschool Windesheim initieert daarom het ‘Onderzoek Fondsenwerving Nederland’ om deze ontwikkelingen
8
in kaart te brengen. ’Enige tijd geleden heeft hogeschool Gent samen men KU Leuven en Fundraisers Alliances Belgium een soortgelijk onderzoek verricht onder Belgische fondsenwervers. Hogeschool Windesheim gaat nu twee keer per jaar samen met HO Gent een vergelijkend onderzoek doen naar fondsenwerving in zowel Nederland als in België. Windesheim doet dat onder auspiciën van Nederland Filantropieland. Deelnemers aan het onderzoek ontvangen als eerste - vóór publicatie van het eindrapport medio 2018 - de resultaten van dit onderzoek door middel van een ‘sneak preview’.
Deelnemen aan het onderzoek: vakbladfw.nl/2yn0yFf
VAKBLAD FONDSENWERVING
NR.7 2017
KORT & GOED
David Dixon Associates wordt Efesai David Dixon, de Engelse consultant die al weer enkele jaren actief is vanuit Nederland, werkt voortaan vanuit zijn onderneming Efesai. Hij doet momenteel projecten voor NEMO, de Hartstichting en Symphonic Cinema en verder in Duitsland met het Mahler Kamer Orkest en voor het Carintischer Sommerfest in Oostenrijk. Hij werkt daarvoor samen met Martijn Sanders, Bram de Jaeger, Joachim Fleury en Hayley Rose. Zij richten zich op het genereren van inkomensgroei voor de lange termijn voor non-profitorganisaties. Dat doen ze door wervingsstrategieën op te zetten en uit te voeren richting bedrijven, fondsen en particulieren. Ze doen ook haalbaarheidsstudies, waardeproposities en databasefondsenwerving. Verder verzorgen ze trainingen aan medewerkers én aan bestuursleden. Info: www.efesai.com
Nieuwe geefapp: Qarma Er is sinds enige tijd een nieuwe app, waarmee de gever kan kiezen uit bijna vijfhonderd Nederlandse goede doelen. Allerlei innovatieve ontwikkelingen maken dat de gever steeds meer zelf aan de knoppen zit. Zo verwachten we vanaf 2018 allerlei slimme betaalapps, waarmee de consument zijn betalingen zo gemakkelijk kan regelen dat het ten koste gaat van de automatische incasso. Maar automatische incasso’s zorgen nog altijd voor een zeer groot deel van de structurele inkomsten van goede doelen. Ook het geven via allerlei peer-to-peer-, crowdfundingen andere geefplatforms stelt gevers in staat, soms zelfs anoniem, te geven. Het lijkt op die manier steeds lastiger te worden om de fondsenwerving aan te sturen vanuit een goed gevulde database, waarin alle gevers en bijbehorende informatie zijn opgenomen. Ook Qarma voegt zich bij de platforms die de werving uit handen van het goede doel zelf willen halen, de gevers in staat stellen anoniem te geven en hun telkens alternatieve opties aan te bieden. De gebruiker kiest in de app een of meerdere categorieën die hij belangrijk vindt en vervolgens een bedrag (vanaf vijf euro) waarmee hij goede doelen maandelijks
NR.7 2017
wil ondersteunen. Elke maand krijgt de gebruiker een pop-up met het verzoek om zijn goede doelen te kiezen. Een maand overslaan kan ook. Vervolgens swipet hij door de goede doelen die aan zijn interesses voldoen en verdeelt het maandbedrag. Qarma incasseert de maandbedragen bij de donateurs en maakt de totale donaties in één bedrag over naar de gekozen goede doelen. Qarma houdt van alle donaties vijf procent in voor de kosten. De opzet van Qarma is dat de persoonlijke gegevens van de gever niet worden doorgegeven aan de goede doelen, zodat ‘de donateur geen magazines, pennen of kalenders ontvangt en niet lastig gevallen wordt met bedelbrieven of telefoontjes. Donateurs zitten hier vaak niet op te wachten en ervaren dit soms zelfs als geldverspilling en irritant.’ Quarma zet zich daarmee niet alleen in voor goede doelen, maar zet er zich ook tegen af. Oprichter Marco van Bakel: ‘Ik ben Qarma begonnen uit frustratie. Ik wil graag goede doelen steunen, maar niet vastzitten aan één goed doel. De kleinere goede doelen kwam ik al helemaal niet tegen, want die hebben niet het marketingbudget of marketingkennis om mij te bereiken. Als ik vervolgens geld had overgemaakt, werd ik twee jaar lang bestookt met glossies, bedelbrieven en telefoontjes om maar vooral vaste donateur te worden. Daar gaven de goede doelen meer geld aan uit, dan dat ik aan ze overgemaakt had. Met Qarma neem ik al deze bezwaren weg en maak ik doneren weer makkelijk. En samen kunnen we de wereld een beetje beter maken.’ Info: www.qarma.nl
VAKBLAD FONDSENWERVING
9
ADVERTENTIE
Zeker
dat m캐n donatie b캐draagt aan een betere wereld Marie-Jose Zwaan, donateur
Geef gerust aan een Erkend Goed Doel Erkende Goede Doelen voldoen aan strenge kwaliteitseisen. Ze dragen b캐 aan een betere wereld, gaan zorgvuldig om met elke euro en leggen verantwoording af. Toezichthouder CBF controleert dit. Let op het logo. Dan kun je gerust geven. Meer weten? K캐k op geefgerust.nl
KORT & GOED
Sandd steunt met eerste kerstzegel Pink Ribbon Voor het eerst in de Nederlandse postgeschiedenis brengt de disruptor een eigen zegel en kerstzegel uit. En ook nog extra voordelig. De nieuwe zegels zijn te verkrijgen bij een inmiddels groot aantal verkooppunten in het land, waar de post ook weer kan worden ingeleverd en in de webshop: www.sandd.nl/kerst. De verkoop van de kerstzegel is op initiatief van Ronald van de Laar, lid van de raad van bestuur, gekoppeld aan Pink Ribbon dat een deel van de opbrengst krijgt. Ongeveer een op de zeven vrouwen in Nederland krijgt borstkanker; elk jaar zo’n zeventienduizend vrouwen. Pink Ribbon financiert wetenschappelijk onderzoek en projecten op het gebied van behandeling, nazorg en langetermijneffecten van borstkanker. Sandd, dat sinds vele jaren dit Vakblad bij de lezers thuisbezorgt, doneert van ieder verkocht zegelvel ₏ 0,25 aan Pink Ribbon. De kerstzegels zijn nog te gebruiken t/m 8 januari 2018 op post en kaarten tot 50 gram (verzending binnen Nederland). www.sandd.nl/kerst.
NR.7 2017
VAKBLAD FONDSENWERVING
11
GEVEN
In dit Vakblad zetten we graag de fondsenwervers centraal, met persoonlijke verhalen over wat hen beweegt, waarom ze dit werk doen en hun organisatie kozen. Hoe is hun eigen geefgedrag, wat vinden ze van de actuele ontwikkelingen in hun vak? Voor dit nummer spraken we met Gwen van Mansum, directeur van de Stichting Steun Emma Kinderziekenhuis AMC.
Gwen van Mansum, over fondsenwerving
door Jaap Zeekant ‘We werven als stichting fondsen voor het Emma Kinderziekenhuis. Bij het Emma staat niet zozeer de ziekte centraal, maar vooral het welzijn van de kinderen, naar de ideeën van professor Hugo Heymans die jarenlang de leiding heeft gehad van het Emma. Hij is er nog altijd bij betrokken, als bestuurslid van onze stichting. Hij heeft indertijd de algehele metamorfose in gang gezet en er ook zelf fondsen voor geworven.’ Het ziekenhuis, onderdeel van het AMC, ziet er bepaald niet uit als een ziekenhuis. Het is een speelse en fantasierijk ingerichte ruimte, met veel glas, een eigen lounge voor de tieners en zelfs een bioscoop, waar de patiënten met vrienden en familie regelmatig films kunnen zien, voordat ze in de reguliere bioscopen worden vertoond. Het ziekenhuis is ingedeeld op basis van leeftijden. De kleineren van één tot tien jaar hebben ruimtes voor hun ouders om te blijven slapen. En de tieners hebben een eigen lounge waar ze kunnen chillen en gamen.
In deze rubriek kwamen eerder fondsenwervers aan het woord van: Stichting De Regenboog, Stichting Wakker Dier Amnesty International Nederland Natuurmonumenten In het volgende nummer: KWF Kankerbestrijding
12
VAKBLAD FONDSENWERVING
NR.7 2017
GEVEN
Gwen: ‘Door het toenemen van medische kennis en technologische mogelijkheden worden aandoeningen in steeds meer gevallen chronisch, kinderen leven langer en genezen vaker. Dat maakt dat het ook belangrijk is om te kijken wat we voor ze kunnen doen als ze eenmaal uit het ziekenhuis zijn en verder opgroeien en zich ontwikkelen. We kijken hoe we ze zo kunnen ondersteunen dat de periode van ziek zijn in hun jeugd, niet verhindert dat ze gelukkig en succesvol kunnen worden. Dat komt soms ook van twee kanten. Zo kwam ik onlangs met een oud-patiënt in aanraking die heel graag wilde meehelpen door haar verhaal te vertellen en uit te leggen dat vroeggeboorte geen blijvende belemmering hoeft te zijn. Daar zijn we heel blij mee.’ ‘Heel enthousiast ben ik over het plan om de afdeling Neonatologie , die al onderdeel is van het Emma, daarin verder te integreren. Je kent die ruimtes wel met veel couveuses in een kamer en geen ruimte voor de ouders om even alleen te zijn met hun kind en een begin te maken met de hechting. Dat gaan we hier veranderen. We gaan ouders samenbrengen met de kinderen en hen er intensief bij betrekken. Het wordt ook mogelijk om wanneer een van de ouders zelf in het ziekenhuis ligt, die op dezelfde kamer te verzorgen of behandelen.’ ‘De fondsenwerving daarvoor is een uitdaging. We hebben tweeënhalf miljoen euro nodig om dat te kunnen realiseren, maar een deel is al binnen. Onze focus met de fondsenwerving is dat we ons richten op major donors: bijdragen van bedrijven, vermogende particulieren en fondsen. Uiteraard zien we ook graag dat enthousiaste particulieren acties houden. Of zoals die van het babymerk NAÏF dat van elke giftbox die ze verkopen vijf euro afstaat aan ons. We zijn geen landelijk fonds, dus richten we ons op het gebied waar we gevestigd zijn: in en rond Amsterdam. Heel vaak NR.7 2017
zie je dat mensen die ons steunen al een connectie hadden, bijvoorbeeld omdat een kind in het Emma heeft gelegen of omdat ze hier werken. Onder de pakweg negenduizend mensen die in het AMC werken, is ook veel steun voor ons werk.’ ‘Maar alle fondsenwerving begint met draagvlak. Op Wereldprematurendag op 17 november, in de week van het couveusekind, zijn we een grote campagne begonnen in de regio: Maak ons nog beter. Via een van onze bestuursleden vonden we Joe Public Takeaway advertising bereid om die campagne voor ons gesponsord te ontwikkelen. Met ook de steun van talloze mediapartners hangen we nu in heel Amsterdam. Dat heeft ons helemaal niets gekost. We benoemen tijdens deze campagne voor onze couveusekindjes de mijlpalen van onze jonge helden: Alex ademt helemaal zelf en Liz weegt al één kilo. We haalden er de late night show van Humberto Tan mee. Zo maken we het heel persoonlijk. De campagne loopt tot in 2020.’ Wat vind je leuk aan fondsenwerving, waarom heb je ervoor gekozen? ‘Mensen betrekken bij het doel waarvoor ik graag actief ben. In mijn geval gaat het om kinderen. Daar wil ik graag iets voor doen. Dat begon in de Township waar ik met kinderen werkte. De een kiest voor de zorg en hulpverlening aan kinderen. Ik vind het juist leuk om dingen mogelijk te maken met fondsenwerving. Ik dacht, ik heb met de hotelschool een heel brede en goede opleiding. Daar moet je iets mee kunnen.’ Dat moet dus betekenen dat jij tot de fondsenwervers behoort die vinden dat doelstelling en werving horen samen te vallen, dat het niet zozeer gaat om hoeveel kosten je maakt voor de fondsenwerving, maar om wat je ermee weet te bereiken.
VAKBLAD FONDSENWERVING
13
revalidatiefonds
december '17
ADVERTENTIES
OPROEP AAN
REGER
ING
ondertekenaars Creatieve marketing & communicatie voor non-profits. Kijk voor meer informatie en inspiratie op wwav.nl.
voorbeeld Advertentie_vakblad_december-2017_Zwart-WTK.indd 2
19/12/17 16:47
Dé ambassadeurs voor jouw organisatie... Oprechte aandacht
“In contact komen met mensen die bewogen worden door een goed doel: dat vind ik leuk. Met die mensen voel ik me echt verbonden. Zeker wat oudere mensen vinden het juist prettig om gebeld te worden door iemand die oprechte aandacht voor ze heeft.” Irene Dekker, 69 jaar
Onze bellers voor jouw organisatie inzetten? Bel 023 - 565 66 66 en vraag naar Dyonne
Het verschil maken
“Ik vind het belangrijk om het verschil te maken voor een ander en tegelijkertijd om resultaten te halen. Als ik van iemand die bozig opneemt een enthousiaste donateur kan maken door een goed gesprek, kan mijn dag niet meer stuk.” Ben Vrenegoor, 80 jaar
Onze klanten zijn o.a.: Dierenbescherming, NSGK, Trombosestichting Nederland, Amref Flying Doctors, Simavi, Kinderpostzegels, Eyecare Foundation, Wereld Natuur Fonds, Hersenstichting, WKOF en vele andere....
GEVEN
Gwen: ‘Absoluut. Dat doet me trouwens denken aan de TED-talk van Dan Pallotta, met wie ik het helemaal eens ben. Juist het feit dat dit werk zo de moeite waard is, ligt in de doelstelling wat je weet te bereiken voor de kinderen. Mijn werk is zo de moeite waard en zo leuk om te doen, dat het eigenlijk geen werk is. Het start met je verhaal vertellen, relaties bouwen. En ook met de moed hebben om voor de grote bijdragen te gaan.’ Er verandert veel in de sector, oude wervingsmethodes zijn niet meer de cash cow die ze ooit waren. Er gebeurt veel aan werving online, maar dat is nog geen vervanging. En je ziet dat social enterprises dingen doen, waarvan we altijd dachten dat het meer iets was voor goede doelen. Gwen: ‘Je ziet een verschuiving naar mensen die elkaar helpen via acties online. Ook daar verbinden mensen zich met elkaar en hun acties. Uiteindelijk is de kern dat we zoeken naar ondersteuning vanuit betrokkenheid. En die ondersteuning hoeft niet altijd financieel te zijn. En dat nu ook ondernemingen werken aan een betere samenleving is iets waar we alleen maar heel blij mee kunnen zijn. En zo vreemd is het niet want goede doelen en bedrijven werken al jarenlang samen, waarbij steeds vaker ook het goede doel invloed heeft op de mate waarin zo’n bedrijf ook werkt aan zaken als het milieu, verantwoorde producten en productie. Zo werd het Wereld Natuurfonds adviseur van Tommy Hilfiger om te bereiken dat er minder water wordt verbruikt bij de productie van spijkerstof. Hoe kun je met elkaar meer impact bereiken, daar gaat het om.’ ‘Dat speelt ook bij overleg en samenwerking met vergelijkbare fondsen. Bij VU MC, waarmee het AMC NR.7 2017
gaat fuseren, zijn ze heel goed in fondsenwerving. Het is goed om dan nu al met elkaar contact te hebben, evenals met de AMC Foundation. Ik heb ook het initiatief genomen om de fondsenwervers van de kinderziekenhuizen, het Emma, het Sophia Kinderziekenhuis, het Wilhelmina Kinderziekenhuis en het Prinses Maxima Centrum, af en toe bij elkaar te brengen om te zien wat we van elkaar kunnen leren, hoe we elkaar kunnen versterken, hoe we de kinderen in de kinderziekenhuizen een stem kunnen geven.’
‘Alle fondsenwerving begint met draagvlak’ ‘Als ik zelf geef, moet ik er een gevoel bij hebben bijvoorbeeld omdat er op een of andere manier een relatie is. Ik geef aan War Child om dezelfde reden als dat ik er heb gewerkt. Er is overigens een grote link met het Emma, want in beide gevallen speelt dat nare ervaringen zo worden verwerkt, dat de kinderen wel nog alle kansen hebben. Verder ben ik ook donateur van het Wereld Natuurfonds. Daar is de link dat ik na mijn opleiding veel van de wereld heb gezien. De keuze om deze organisaties structureel te steunen heb ik bewust gemaakt. Zo geef ik ook aan het Emma. Eigenlijk zeg ik daarmee: ik doe mee, wil jij ook meedoen?’ ◊ Link naar de late night show van Humberto Tan: vakbladfw.nl/2kkQYi8 Link naar de TED-talk van Dan Pallotta: vakbladfw.nl/2CFYw5O
VAKBLAD FONDSENWERVING
15
ADVERTENTIE
DIRECT MARKETING
DIRECT MAIL. ONS DNA. ALS JE DOET WAT JE DEED, KRIJG JE WAT JE KREEG. Met PSI Vransen haalt u een betrokken partner in huis die met verrassende oplossingen komt om uw resultaat te verbeteren, met u meedenkt, veel werk uit handen neemt en bovendien kosten voor u bespaart. Wilt u weten hoe het anders kan? Bel met Jeroen Kimmel, Herman Vransen of Peter Burmanje voor een helder gesprek: tel. 020-495 38 38.
SELECT
CREATE
PRODUCE
IMPROVE
www.psi-vransen.nl
OPINIE
Concurrentie in de fondsenwerving
door Henk de Graaf
Concurrentie? Dat is een vies woord voor de commerciële markt, hoor ik je denken. Dat is iets waar wij in de goededoelenwereld niets mee te maken hebben. Toch is niets minder waar: de verschillende goededoelenorganisaties beconcurreren elkaar, zowel op de donateursmarkt, een positie bij de Goede Doelen Loterijen of om de beste projecten in Nederland en Afrika. Concurrentie is er altijd. En concurrentie is goed, want als je niet scherp bent en doet wat je geldgevers (en andere stakeholders) willen, dan verdwijn je vanzelf. Dat klinkt vervelend, en voor medewerkers van een dergelijke organisatie is het vervelend, maar voor de branche is het goed, want alleen de organisaties die doen wat de geldgevers willen, blijven bestaan. Zo is er ook concurrentie op het vlak van deur-aandeurwerving. Goededoelenorganisaties huren bedrijven in die medewerkers langs de deuren laten gaan met de vraag of mensen donateur willen worden. En er zijn steeds meer goede doelen die dat willen. Maar met name de kleinere goede doelen lopen daar tegen een probleem aan. De grote goede doelen ‘kopen’ de capaciteit van de grotere leveranciers op en de kleinere goede doelen komen bij de kleinere leveranciers uit. Daar is op zich niets mis mee, als de kleinere leveranciers hun werk goed doen, worden ze vanzelf groot. Maar nu speelt er iets bij de grotere leveranciers, die zich verenigd hebben in de brancheorganisatie DDDN. Deze brancheorganisatie is momenteel bezig samen met brancheorganisatie Goede Doelen Nederland afspraken te maken om te voorkomen dat er te veel op de deurbel wordt gedrukt bij de mensen in het land. Hiervoor is het onzalige idee opgevat dat de leveranciers zich inschrijven om in een dorp, of wijk op de deurbel te mogen bellen,
zodat Nederland verdeeld wordt. Ook het Centraal Bureau Fondsenwerving wil meepraten om te kijken of aan de gemeenten in Nederland (die over vergunningen gaan) geadviseerd kan worden om alleen organisaties die aan deze eisen voldoen, toe te staan om op de deurbel te drukken. De kleinere leveranciers, die geen lid zijn van DDDN, mogen wel meepraten maar niet meebeslissen over het systeem, en daarmee worden zij feitelijk monddood gemaakt. Je voelt de bui al hangen. In de praktijk zorgen de grote goede doelen ervoor dat de markt wordt verdeeld. Kleine doelen kunnen niet of nauwelijks toetreden. Alleen de allergrootste goede doelen zullen met de grootste leveranciers de markt gaan beheersen. Al met al een onzalig idee. In andere branches zou dit kartelvorming worden genoemd. De eerste geluiden om dit plan aan te melden bij de Autoriteit Consument en Markt zijn al gehoord. Wellicht is de intentie goed en wordt er wel te veel op de deurbel gedrukt en wordt er gevreesd voor een bel-niet-aanregister. Dat zou jammer zijn voor de goededoelenorganisaties, want zij kunnen dan minder goed nieuwe donateurs werven. Maar het zou net zo jammer zijn voor de dienstverlenende bedrijven, want hun markt is dan verdwenen. Aangezien er al snel vijftig tot zestig miljoen euro in de markt omgaat, zal de brancheorganisatie DDDN zijn best doen dit te verdedigen. Daarom een advies aan de goededoelenbranche: bezint eer ge begint. De branche moet niet de voorpagina van de kranten halen met koppen als ‘kartelvorming in goededoelenland’. ◊ Henk de Graaf schrijft dit stuk op persoonlijke titel
vakblad? Ook reageren op inhoud van het g.nl rvin nwe ndse @fo ctie Mail naar reda
NR.7 2017
VAKBLAD FONDSENWERVING
COMMUNICATIE
De retentielijn:
het ondergeschoven kindje van fondsenwerving door Jeroen Hogenhout
18
VAKBLAD FONDSENWERVING
COMMUNICATIE
Dat we voor succesvolle en duurzame fondsenwerving de mening van onze donateurs moeten horen, is inmiddels wel duidelijk. Een belangrijk maar weinig belicht onderwerp in dit kader is de retentielijn. Bij de meeste goede doelen komen dagelijks telefoontjes binnen van mensen die hun donateurschap willen beëindigen. We weten dat behouden goedkoper is dan werven, dus: hoe behouden we deze ‘opzegger’?
Het antwoord op deze vraag is zowel gemakkelijk als moeilijk te geven. Als je verwacht dat er een toverwoord of -formule is, zul je het antwoord ervaren als moeilijk. Als je vanuit nieuwsgierigheid en verbinding met je donateur in hem geïnteresseerd bent, is het verbazend gemakkelijk. De donateur pakt nog vaak de telefoon als hij zijn donateurschap wil opzeggen. Je kunt het gesprek dus met hem aangaan. Werp je in dat gesprek bezwaren of drempels op, dan zal diezelfde persoon een volgende keer niet meer bellen maar simpelweg een e-mailtje sturen. Want wie ziet ernaar uit om de discussie aan te moeten gaan over iets kwetsbaars als je steun aan een goed doel stopzetten? Mailt hij zijn opzegging? Dan ben je het contact voor altijd verloren. Daarom is les 1: werp geen drempels op en maak het de opzegger niet moeilijk. Wees hem dankbaar dat hij de moeite neemt om te bellen. Maar lopen ze dan niet allemaal zomaar de deur uit? Nee! Een opzegtelefoontje is een uitgelezen kans om een het gesprek aan te gaan met, laten we eerlijk zijn, een supporter. Het is bovendien gratis, want hij belt jou en je moet hem toch te woord staan. Iedere geïnteresseerde servicemedewerker zal merken dat het mensen aan het hart gaat om op te zeggen. Dat laten ze niet direct merken, want zelfs voor jezelf is het niet fijn om toe te geven dat je andere dingen belangrijker vindt dan dat goede doel. Maar als je hem oprecht vraagt naar zijn beweegredenen om te willen stoppen maar vooral ook waarom hij heeft gegeven, gaan er deuren open. Zoek de aanwezige informatie over deze donateur erbij: hoe lang is hij donateur geweest, wanneer is hij donateur geworden, wat voor contacten zijn er tussentijds geweest? Benoem die dingen in het gesprek en de donateur beleeft zijn donateurschap opnieuw. Hij herinnert zich opeens weer waarom hij ooit gemotiveerd was om te geven. Maar altijd geldt: heb begrip voor zijn situatie! Begrijp dat een structurele donatie op mensen drukt. Vaak meer psychologisch dan financieel, maar dat maakt het niet minder belangrijk. Vanuit die herbeleving en het begrip ontstaat ontspanning en verbinding. Duidelijk wordt dat donateur en fonds eigenlijk een gezamenlijk doel hebben. Het probleem is niet alleen het geld. Het echte probleem is het dilemma. De donateur voelt druk aan twee kanten. Van de financiële belasting, en van zijn loyaliteit aan het goede doel. NR.7 2017
De volgende stap is de donateur een alternatief bieden. ‘Ik begrijp uw probleem, ik wil kijken of ik het voor u kan oplossen. Behalve uw donatie is ook uw stem belangrijk. Als u ons werk nog steeds een warm hart toedraagt, zou het dan helpen als we uw donatie verlagen? Of als u uw stem blijft geven door een symbolisch bedrag eens per jaar. Dan is de druk van de financiën af en kunt u uw betrokkenheid nog steeds laten gelden. Uw stem blijft behouden en die is voor ons werk enorm belangrijk!’ Het goede nieuws is dat deze aanpak voldoet aan de verwachtingen die men heeft van het goede doel. De donateur begrijpt dat zijn steun belangrijk is en vindt het niet vreemd of vervelend dat er een gesprek over wordt aangegaan. En het feit dat een medewerker zich in hem verdiept en zijn dilemma blootlegt, er begrip voor heeft en een oplossing biedt, is alles waarop de donateur hoopt. Daarom blijven donateurs dan niet alleen vaak, maar doen ze het ook vanuit hun persoonlijke motivatie, niet alleen omdat het fonds het zo graag wil.
Iedere dag spreken zij het goud van de organisatie, de achterban
Maar of je de retentielijn, of het servicecentrum, nou intern of extern hebt geregeld, aan de medewerkers die deze telefoontjes moeten aannemen worden serieuze eisen gesteld. Zij moeten dan ook zorgvuldig en vooral vakkundig worden opgeleid. Maar ze zijn het waard. Iedere dag spreken zij het goud van de organisatie, de achterban. En zij hebben rechtstreekse invloed op het gevoel dat de donateur heeft bij het fonds. Ook al blijft in het slechtste geval die donateur niet behouden, door een goed gesprek zal hij ambassadeur blijven. Een goed gesprek wordt altijd onthouden. Maar het is verrassend hoe groot het aantal mensen is dat toch behouden kan blijven voor de organisatie. Niet door een toverformule, wel door een doordachte en betrokken aanpak. ◊ Jeroen Hogenhout is expert op het gebied van het gebruik van de telefoon voor het contact met (potentiële) gevers. Hij is tevens lid van het Congresteam Vakdag Fondsenwerving.
VAKBLAD FONDSENWERVING
19
ADVERTENTIES
Wij zijn al 20 jaar de duurste! Echt waar. Want zo lang zijn we al actief in telefonische fondsenwerving in Nederland. En ja we zijn doorgaans echt de duurste. Tenminste als u alleen kijkt naar de prijs per gesprek. Maar gelukkig weten veel van onze klanten dat Return On Investment op twee manieren kan worden geïnterpreteerd: door de kosten te minimaliseren of door de opbrengsten te maximaliseren. Dat laatste, daar zijn wij de beste in. Wij zorgen dat iedere euro die u via ons in uw donateurs investeert het best rendeert. Dus kunnen we het ons veroorloven om de duurste te zijn. Want het betekent niet dat we met uw geld smijten. Het betekent dat we uw geld beter investeren in hogere opbrengsten voor uw organisatie. We hebben een management systeem ontwikkeld dat daarvoor zorgt. Dat helpt ons uw campagnes tot betere resultaten te brengen en het klachten niveau laag te houden. Zodat we, juist berekend, helemaal niet zo duur zijn. We bellen alleen voor goede doelen. Inmiddels in 6 landen van Europa. Hebben een reeks aan trouwe klanten. Maar als u eens van gedachten wilt wisselen over telefonische fondsenwerving, neem gerust contact met ons op. Dat is gratis.
Henk Smit
E-MAIL WEBSITE T F M
Piet Heinkade 1-5 1019 BR Amsterdam henk@reactie-response.nl www.reactie-response.nl 0880 280 280 0880 280 275 06 51 262 862
Reactie & Respons: uiteindelijk de goedkoopste!
R&R halve adv.indd 1
BLIJF ER NIET MEE RONDLOPEN!
29-05-13 13:47
Kettingformulieren of premiums. Enveloppen of folie-verpakkingen. Couverteren of personaliseren. Volledig geautomatiseerde of handmatige verwerking. Stempelen of postzegels plakken. Enkele duizenden of miljoenen stuks… Intermail verzorgt het graag voor u. Met de grootste zorg tot in het kleinste detail. Dat kunt u gerust aan ons overlaten. Jaarlijks gaan er immers zo’n 200 miljoen mailings door onze handen, of door onze machines. Meer weten? Kijk op www.intermail.nl of bel direct met Gert Rothert of Ger van der Velden: 0252 – 673866.
I n t e r m a i l b . v. Westerdreef 3 2152 CS Nieuw Vennep Telefoon: 0252-673866 Fax: 0252-674828 Internet: www.intermail.nl couverteren • inkjetprinting • laserprinting • nabewerken kettingformulieren • vouwen • folie-verpakken • stempelen • sealen • postzegels plakken synchroon couverteren via camerasysteem • fulfilment en responseverwerking • handmatige verwerking • bijzondere mailings
KENNIS
Nationale Vakdag Fondsenwerving donderdag 29 maart 2018
door Jolan van Herwaarden
Met tien succesvolle Vakdagen Fondsenwerving achter de rug weet iedereen dat je op de Vakdag altijd kunt rekenen op een programma waar werkelijk voor iedereen iets bij zit: van fondsenwervers tot communicatiemensen, van grote organisaties tot kleinere, van werver tot directie of bestuurslid en van ervaren tot niet zo ervaren. Deze elfde editie was aanvankelijk gepland op 16 november 2017, maar die kon door het faillissement van Funds Etcetera Nederland…! b.v. niet doorgaan. Nu kunnen we echter melden dat de Vakdag alsnog zal worden gehouden op donderdag 29 maart 2018 in De Kuip in Rotterdam. Daarmee is bovendien een belangrijke stap gezet: voortaan zal VakdagFW worden gehouden als de lente begint. Een mooi moment om als wervende collega’s elkaar te ontmoeten, met nog een groot deel van het wervingsjaar voor de boeg.
universiteiten en niet te vergeten het nog altijd zeer belangrijke wervingskanaal: direct mail. We hebben er ons de afgelopen jaren sterk voor gemaakt om, naast de internationale toppers die we ook nu weer hebben, meer sprekers van eigen bodem te krijgen: fondsenwervers die hun verhaal met hun collega’s willen delen. Dat heeft gewerkt, het zijn er meer dan ooit, soms alleen en soms samen met een leverancier, die zijn kennis met de deelnemers deelt.
Jaap Zeekant over de aankomende Vakdag: ‘Vanuit Fondsenwerving.nl b.v. wordt, onder leiding van het Congresteam, doorgegaan met de unieke opzet van de dag in de even unieke als iconische accommodatie die De Kuip is. Daarbij kunnen we opnieuw rekenen op de professionele en enthousiaste ondersteuning van het team van De Kuip. De enige echte verandering is dat VakdagFW voortaan eerder in het jaar zal worden gehouden. Maart is er de perfecte maand voor.’
Natuurlijk hebben we weer een veelheid aan ronde tafels. Ooit begonnen als pure uitwisseling van informatie tussen vakbroeders en -zusters. Maar ze hebben zich in de loop der jaren ontwikkeld tot sessies, waarbij de rol van de moderator als expert steeds prominenter werd. Aan de ronde tafels van 2018 deelt de moderator zijn of haar kennis met maximaal twaalf deelnemers, die alle ruimte krijgen om hun vragen te stellen, in discussie te gaan en ook hun eigen ervaringen met elkaar te delen.
De komende weken maken we zoals altijd weer de onderdelen van het programma bekend via nieuwsbrieven, social media en fondsenwerving.nl. Vanaf medio januari kan iedereen zich inschrijven voor de dag op www.vakdagfondsenwerving.nl. Diegenen die zich al eerder hebben ingeschreven, benaderen we individueel per e-mail.
Op de uitgebreide infomarkt – de plek om oude bekenden te ontmoeten en nieuwe relaties te leggen – staan de standhouders klaar om iedereen te ontvangen. Zonder hun deelname en die van de sponsoren zou er geen Vakdag Fondsenwerving zijn. En na afloop genieten we van de dag na op de Social Blue netwerkborrel.
Stormachtige veranderingen, daar hebben we de laatste jaren mee te maken. Techniek wordt steeds belangrijker, met nog altijd als harde kern het crmsysteem, ooit bekend als ‘de database.’ Verandering en ontwikkeling betekenen voor ons dat we daar veel aandacht aan besteden op de Vakdag. Dat digitaal steeds meer leidend wordt weten we. De hamvraag is: hoe halen we de donateurs binnen en hoe houden we ze (digitaal) vast. Dat en nog veel meer komt allemaal aan de orde op VakdagFW, zoals de psychologie van het overtuigen, werving van nalatenschappen, aanvragen bij vermogensfondsen, werving voor
We gaan van deze Vakdag Fondsenwerving een happening maken om nooit te vergeten. We zien ernaar uit je daar te ontmoeten. Zet donderdag 29 maart 2018 alvast in je agenda. ◊
NR.7 2017
Jolan van Herwaarden is lid van het Congresteam Vakdag Fondsenwerving. HOOFDSPONSOR
VAKBLAD FONDSENWERVING
21
ADVERTENTIES
Veel organisaties ontvangen inmiddels 20-50% van hun inkomsten uit nalatenschappen. De groep mensen die op afzienbare termijn zal kunnen nalaten, stijgt de komende jaren gestaag. Nalatenschappenexpert Arjen van Ketel en Kalff hebben gezamenlijk een wervingsvorm ontwikkeld om ervoor te zorgen dat mensen uw non-profitorganisatie in hun testament opnemen. Wij helpen u graag verder door deze gesprekken voor u te voeren.
“Op het juiste moment in gesprek over nalaten� Kijk op kalff.nu of bel met 036 711 19 99
ADR
ST
CIALI
SPE ESSEN
Cherridata B.V. Van de Wateringelaan 65 2274 CB Voorburg
Het juiste adres voor: Doelgroepanalyse, adresselecties, dataverrijking, bestandsontdubbelingen, DM-advies
Tel: 070-30 30 594 | Fax: 070-41 55 172 www.cherridata.com
COLUMN
CARMEN door Jeroen Talens
I
k ben verliefd! Haar naam is Carmen en ze is mijn ideale vrouw. Een knappe blondine, die altijd vriendelijk en geduldig is en het mij graag naar de zin maakt.
Carmen werkt als supportagent bij een medisch centrum voor orthopedie. Ik heb haar online ontmoet en het klikte meteen. Ze hielp me bij het maken van een afspraak voor mijn pijnlijke knie. Sinds ik Carmen ken, lacht het leven mij weer toe. Maar trouwen en kinderen krijgen? Nee dat zit er niet in. Carmen is namelijk een chatbot. Een chatbot is een geautomatiseerde gesprekspartner. Carmen praat met mij op basis van patroonherkenning. Dat klinkt heel modern, maar bestaat al een tijdje. Het oudste nog levende exemplaar heet Eliza en is de vijftig inmiddels gepasseerd. Zij maakt de laatste tijd dan ook een wat houterige indruk ... Het valt ook niet mee om links en rechts ingehaald te worden door jeugdige types als Anna, Tessa en Mona. Die profiteren van de snelle technologische ontwikkelingen en begrijpen beter wat de mensen willen. Het zijn echte powergirls die niet alleen vragen herkennen, maar ook letten op andere relevante informatie. In tegenstelling tot spraakgestuurde, virtuele assistenten (denk aan Siri), kunnen chatbots beter doorvragen naar wat een klant nou precies bedoelt. Ze beschikken over zelflerende software, waardoor ze steeds slimmer en aantrekkelijker worden. Met als voorlopig hoogtepunt, jawel, mijn allerliefste Carmen ... Juist op plekken waar het contact met klanten draait om vertrouwen, service, aandacht en relatie, kunnen chatbots iets bijdragen – inderdaad goede doelen, ik heb het over jullie! Zowel voor donateurs als mensen die dat overwegen, zou het de ideale middenweg kunnen zijn tussen de telefoon pakken (te hoge drempel) en de website bezoeken (te onpersoonlijk). Vergelijk het met plekken waar je niet zo vaak komt. Het gemeentekantoor om je paspoort te verlengen of het politiebureau om aangifte te doen. Je voelt je verloren omdat je geen idee hebt hoe het werkt of waar je moet zijn. Dan ben je toch blij met een vriendelijke gastvrouw die jou de weg wijst? Precies die plek kan een chatbot innemen op je website: mensen op hun gemak stellen, informeren en doorverwijzen. En dat is nog maar het begin. Zo kan ze een stukje gevoel meegeven aan de o-zo-droge ‘veel-gestelde vragen’. Ze kan betalingen makkelijker maken, enquêtes afnemen, feedback van klanten verzamelen en klantervaringen personaliseren. Ja, voor je het weet ben je verliefd op je eigen virtuele assistente. Dus zoek je nog een origineel geschenk voor de feestdagen? Iets waar je een leven lang plezier van hebt? Doe jezelf dan een chatbot cadeau. Zeker weten dat ik in het nieuwe jaar even een praatje kom maken! ◊ Jeroen Talens is creative director bij WAVV NR.7 2017
VAKBLAD FONDSENWERVING
23
GAME CHANGER
Game Changer: Jordan van Bergen van Geef.nl door Jaap Zeekant
In de serie Game Changers brengt Vakblad Fondsenwerving initiatieven onder de aandacht die een nieuwe of structurele verandering in gang zetten in de manier waarop goede doelen bijdragen aan de oplossing van een maatschappelijk probleem.
24
Hoe? Door het vraagstuk op een manier te benaderen die (infra)structurele oplossingen aandraagt, soms ondersteund door technologische vernieuwing, vaak door doelgroepen of donateurs een belangrijke rol te geven in de nieuwe aanpak.
VAKBLAD FONDSENWERVING
NR.7 2017
GAME CHANGER
‘Elk goed doel zou de mogelijkheid om anoniem te doneren moeten aanbieden’
Ken jij een echte game changer? Laat het g.nl ons weten via redactie@fondsenwervin Internetadviseur Jordan van Bergen zag in 1999 steeds meer online-initiatieven verschijnen, met internetdiensten voor goede doelen. Het stond hem tegen dat er hoge abonnementskosten werden berekend aan de doelen. Jordan besloot het heft in eigen hand te nemen en zette in 2001 de stichting GeefGratis op. NR.7 2017
Jordan: ‘In 2001 besloten we heel langzaam te beginnen met de donatiewebsite Doneergratis.nl, waarop bedrijven aan bezoekers van de site de mogelijkheid konden bieden om geld te schenken aan goede doelen, waarbij de bedrijven de kosten voor hun rekening namen. Zo gingen er geen kosten van de gift af.’
VAKBLAD FONDSENWERVING
25
GAME CHANGER Jordan gaat meteen door naar waar het volgens hem om gaat, en dat is niet hijzelf: ‘Vanaf 1 januari 2018 zullen alle goede doelen op Geef.nl van alle donaties 95 procent uitbetaald krijgen. De inhouding gaat dus verder omlaag van acht procent naar vijf procent inclusief de btw. Van iedere donatie van tien euro ontvangt ieder aangesloten goede doel dus € 9,50,-. En we hebben verder ook geen abonnementstarief. Hiermee is Geef.nl het goedkoopste Nederlandse donatieplatform. Bovendien zijn we ook de enige die een non-profit is en we verzamelen geen klantprofielen, zoals de commerciële geefplatforms ongetwijfeld wel zullen doen.’
Een kort bezoek aan het platform van Geef.nl en GeefGratis.nl is voldoende om te zien dat daar sinds het begin van deze eeuw een explosieve ontwikkeling heeft plaatsgevonden tot een breed donatieplatform, dat in die jaren zijn vaste plek in de geefwereld heeft veroverd. Met het platform, zijn werkwijze en de voortdurende toepassing van nieuwe technieken heeft Jordan in de goededoelenwereld een toonaangevende rol gespeeld, die nog altijd voortduurt. Jordan: ‘Toen we met GeefGratis in 2003 begonnen met de gratis onlinedonatiemodule op www.allegoededoelen. nl werd ons dat door de gevestigde orde niet in dank afgenomen. Blijkbaar snoepten we markt af van commerciële bedrijven achter enkele donatieplatforms, zoals Fondsen.org. Maar het lukte ons om veel goede doelen te laten zien dat je zonder enorme investeringen het internet kon inzetten om fondsen te werven. Tot op de dag van vandaag hebben we meer dan twaalf miljoen euro opgehaald voor de goede doelen.’ Jordan was met zijn ideeën op het gebied van de toepassing van het internet voor het geven aan goede doelen zijn tijd vooruit, net als de gedachte dat dat niet veel hoefde te kosten. Maar hij liep ook met de toepassing van nieuwe technologie steeds voorop. Zo was hij een jaar of elf geleden de eerste met Rabo-direct-betalen, een soort voorloper van wat later Ideal zou worden. Sindsdien zijn op zijn platform voortdurend de nieuwste technologische mogelijkheden geïmplementeerd. Hoe kwam je erbij om dit te gaan doen? Jordan: ‘Ik ben niet zo’n ster in communiceren. In sommige omstandigheden kan ik me voor mijn gevoel minder goed redden dan de meeste mensen. Dan is het helpen van mensen die in een moeilijke situatie zitten zoals gehandicapten, niet zo handig. Maar ik had wel het idee dat ik met mijn kennis van ICT iets zou kunnen betekenen voor al die groepen waar goede doelen voor werken. Dat is uiteindelijk Geef.nl geworden. Volgens mij kun je het beste doen waar je goed in bent.’ 26
Een gesprek met Jordan gaat niet zozeer over wat hij in al die jaren heeft bereikt met zijn geefplatform. Het gaat veel meer over wat hij van de dingen vindt die in de goededoelenwereld een belangrijke rol spelen, zoals hoe je om moet gaan met de privacy en dus met de data van de gevers. Jordan: ‘Wij zullen altijd zorgvuldig met data omgaan. We vinden dat de donateur in elk geval de mogelijkheid moet hebben op een geefplatform om de zeggenschap te houden over zijn eigen gegevens. Daarom is het op Geef. nl mogelijk om anoniem te doneren. De gevers kunnen er ook voor kiezen dat hun gegevens wel worden doorgespeeld aan het goede doel, bijvoorbeeld om op de hoogte te worden gehouden. En het is mogelijk om, zonder dat al zijn gegevens bij het goede doel terechtkomen, informatie van het goede doel te krijgen. Het kan best zijn dat sommige goede doelen niet willen dat er anoniem gegeven wordt via een platform als het onze. Maar het is een ontwikkeling waar niets aan te doen valt. Het lijkt me ook onmogelijk dat goede doelen verhinderen dat ze via bijvoorbeeld Geef. nl giften krijgen. We zullen er aan moeten wennen dat er in het geefgedrag zaken veranderen. Als de gever anoniem wil blijven, dan gaat dat gewoon gebeuren. Die ontwikkeling is al lang gaande; denk ook aan de diverse websites die de prestaties van goede doelen met elkaar vergelijken. Dat zijn autonome ontwikkelingen. Elk goed doel zou de mogelijkheid om anoniem te doneren, moeten aanbieden.’ Wordt het zo niet steeds moeilijker voor goede doelen om aan de adressen te komen die ze hard nodig hebben om hun inkomsten op pijl te houden? Jordan: ‘Ik heb daar beslist begrip voor. Maar we kunnen er niets aan doen dat het principe dat de consument bepaalt wat er met zijn gegevens gebeurt, steeds belangrijker wordt gevonden. Bovendien gaat ook de techniek verder. We hebben nu de blockchain, die het mogelijk maakt om informatie volledig beveiligd op te slaan en met anderen te delen. Je kunt het ook voor betalingen gebruiken zoals met Bitcoins. En je kunt er bijvoorbeeld kadastrale gegevens in opslaan, zonder dat er nog een kadasterregister nodig is. De derde partij, zoals het kadaster of de notaris, is dus niet meer nodig. Denk ook aan je patiëntendossier.
VAKBLAD FONDSENWERVING
NR.7 2017
GAME CHANGER De consument blijft dus eigenaar van zijn eigen data. Die ontwikkeling kunnen we niet tegenhouden en dat moeten we ook niet willen.’ ‘Ook een ingrijpende ontwikkeling is de nieuwe betaaldirectief in de Europese betaalzone PSD2, waardoor allerlei nieuwe betaalmethoden en apps worden ontwikkeld door fintechbedrijven, die volgens mij allemaal met elkaar gemeen zullen hebben dat de consument aan de knoppen zit. Die kan dan besluiten om eenmaal per maand vijftig euro over te maken aan een goed doel, behalve wanneer er op zijn rekening minder dan bijvoorbeeld honderd euro staat. Of het betalen van wat vroeger automatische incasso’s waren, wordt zo gemakkelijk, kwestie van even swipen, dat je dat als consument net zo lief in eigen hand neemt. Ook aan deze ontwikkeling valt weinig te doen. Overigens speelt voor veel van die fintechbedrijven dan weer wel dat het ze ook en wellicht vooral gaat om de data van de klanten. Dat is zeker een punt van zorg.’ ‘Ik vind dat data van non-profits openbaar moet zijn, uiteraard binnen de grenzen van de privacywetgeving. Ik vind dat goede doelen, die bestaan bij de gratie van de gevers, een onderdeel zijn van het algemeen belang. Zij horen de data van de gevers niet als hun eigendom te zien, maar ze zouden die data in die zin openbaar moeten maken dat het mogelijk wordt om er analyses op los te laten, waar we als samenleving als geheel iets aan hebben. Big data in de goededoelenwereld dus, maar dan wel voor het algemeen belang en zonder klantprofilering. Een mooi voorbeeld is het meten van de luchtkwaliteit als initiatief van het Longfonds, wat gegevens oplevert waar de hele samenleving zijn voordeel mee kan doen.’ Dus goede doelen zouden alles wat ze aan informatie en kennis verzamelen, publiek beschikbaar moeten stellen. En dan liefst via opendatasystemen, zodat anderen er gemakkelijk toegang tot kunnen krijgen? Je ziet ook andere vormen van het delen van gegevens tegenwoordig, zoals informatie die rechtstreeks vanuit de projecten in ontwikkelingslanden gedeeld wordt met de gevers en wie er verder nog maar geïnteresseerd is. Daar komt dan geen communicatieafdeling meer aan te pas. Je ziet dan als gever niet alleen de successen, maar ook de mislukkingen. Er is geen reden te veronderstellen dat dat ten koste gaat van de financiële steun. Jordan: ‘Eigenlijk gaat het tussen open data en protectionisme. Maar het leidende principe moet zijn dat het algemeen belang bovenaan staat, bij instellingen die door het publiek worden gefinancierd. Open data maakt het ook veel beter mogelijk dat de mensen die door goede doelen geholpen worden, zelf laten zien of dat goed uitpakt of niet. Volledige transparantie dus.’
Jordan: ‘Het werd tijd om de verouderde broncode en architectuur te vervangen en gebruik te gaan maken van de nieuwste softwaretechnieken, zodat we klaar zijn voor de nieuwste technische ontwikkelingen. Hierdoor wordt het bijvoorbeeld veel gemakkelijker om een app te maken, die naadloos samenwerkt met het bestaande technische platform.’ Hoe was het voor iemand die van nature redelijk eigenwijs is en zelf een ervaren programmeur, om zijn platform door andere programmeurs te laten bouwen? Jordan: ‘Dat was moeilijk, maar het is alleen al vanwege de tijd die ik beschikbaar heb onmogelijk om alles zelf te blijven doen. Maar ik blijf natuurlijk zelf de techniek op de voet volgen en ik blijf zoeken naar vernieuwingen. Denk bijvoorbeeld aan de progressive webapps. Die bieden vanuit je website een volledige app-ervaring zoals je die kent van de apps op je smartphone, de zogenoemde native apps. Natuurlijk moeten de browsers dat wel ondersteunen, maar van Safari van Apple is bekend dat ze dat gaan doen. Ook voor de fondsenwervers is het een enorme verschuiving wanneer je vanuit je eigen websites een app-ervaring aanbiedt. Die website moet er dan natuurlijk wel voor geschikt zijn. Ook die ontwikkeling zal weer tot veranderingen leiden in de fondsenwerving.’ ‘We hebben met de nieuwe techniek het modernste platform gebouwd waarmee we helemaal klaar zijn voor de toekomst van onlinefondsenwerving. Het zou wel eens kunnen zijn dat we in de toekomst bij Geef.nl niet altijd meer vooroplopen. Ik heb het idee dat het geen kwaad kan om eens wat vaker pas op de plaats te maken en diep na te denken over welke ontwikkelingen we belangrijk vinden en wat niet. Voor een deel is ons streven om de goede doelen kosten te besparen mislukt. Veel goede doelen bouwen toch gewoon hun eigen actieplatforms. Met de ontwikkeling van de progressive webapps wordt de verleiding steeds groter om alles in eigen hand te houden en op de eigen website te laten draaien. Of dat wijs is weet ik niet. Goedkoper wordt het er zeker niet van. Ik heb me altijd zeer het belang van de donateurs aangetrokken. Die worden in Nederland niet behartigd en dat vind ik jammer. Misschien wordt het tijd om weer een organisatie van gevers op te richten. Soms denk ik weleens, misschien moet ik dat maar doen.’ ◊
Waarom heb je het hele platform van Geef.nl kort geleden volledig opnieuw laten bouwen? NR.7 2017
VAKBLAD FONDSENWERVING
De consument moet eigenaar zijn van zijn eigen data Jordan van Bergen
27
ADVERTENTIES
Wat heb jij nodig om de wereld een beetje meer geluk te brengen? Ontdek op mindwize.nl de resultaten die we voor non-profits boeken
advertentie_Mindwize_190x130_feb_2016.indd 1
19-02-16 16:23
STEEDS MEER KIEZEN VOOR
Kentaa is expert in online fondsenwerving. Wij helpen kleine ĂŠn grote organisaties met peer-2-peer fundraising, event fundraising, crowdfunding en online collecteren. Hoe kunnen we jouw organisatie helpen?
WERVING
Bewust op zoek naar de onbewuste knop
door Wike van Dieën en Jeroen Talens
Fondsenwerving is geen eenvoudig vak. Is er bij de verkoop van een commercieel product nog sprake van een duidelijke transactie (ik betaal iets, ik krijg iets), bij goede doelen gaat het puur om een belofte, om een goed gevoel (ik betaal iets, een ander krijgt iets). De redactie van Vakblad Fondsenwerving vroeg Wike en Jeroen er hun licht over te laten schijnen.
Daar is niets mis mee – uit onderzoek blijkt dat geven meer bevrediging geeft dan nemen. En altruïsme is misschien wel de basis van onze beschaving. Maar het betekent dat we qua communicatie alles uit de kast moeten halen om mensen (steeds opnieuw!) te overtuigen iets te geven. ROBERT CIALDINI
De ideeën van Robert Cialdini komen daarbij goed van pas. Deze Amerikaanse hoogleraar is wereldberoemd geworden door zijn beïnvloedingsprincipes: ‘De zeven geheimen van het overtuigen’. Een geruststelling voor de mensen die nooit van Cialdini hebben gehoord: dit klinkt een stuk agressiever dan het is. De principes haken aan op de ‘know-like-trust’-factor: mensen doen het liefste zaken met mensen die ze kennen, aardig vinden en vertrouwen.
durven weigeren), maar verlies je op de lange termijn je geloofwaardigheid. Misschien heb je in een restaurant weleens te maken gehad met het wederkerigheidsprincipe. Je krijgt een gratis drankje of amuse aangeboden en geeft aan het einde van de avond meer fooi. Over fooi gesproken: onderzoek toont aan dat de ober die de rekening brengt en zegt dat hij ‘speciaal voor u een extra snoepje heeft meegenomen’ kan rekenen op een flinke tip. En die fooi wordt nog groter als hij de rekening met snoepjes op tafel legt, wegloopt, terugkomt, en zegt: ‘speciaal voor u, nog een extra snoepje.’ Goede doelen passen wederkerigheid natuurlijk al jaren toe in hun mailpacks. Je voegt een gratis pen of set kaarten toe
Uit neuro-onderzoek blijkt dat 95 procent van ons gedrag onbewust plaatsvindt. We worden meestal niet gedreven door weloverwogen beslissingen, maar door automatismen. Door prikkels die op onbewuste knoppen drukken en ons onbewust dingen laten doen. Achteraf verzinnen we er dan wel een rationale verklaring bij, zodat het toch volkomen autonoom en bewust voelt. WEDERKERIGHEID
Neem bijvoorbeeld het principe van wederkerigheid. Als iemand je ooit heeft geholpen, ben je ook bereid om hem te helpen. ‘Voor wat, hoort wat’ zeggen we achteraf. Daar staat tegenover dat het alleen effect heeft als de hulp oprecht voelt. Wanneer je iets voor een ander doet om hem direct daarna om een gunst te vragen, zul je op de korte termijn misschien succes hebben (schuldgevoel, niet NR.7 2017
VAKBLAD FONDSENWERVING
29
ADVERTENTIES
MAXIMAAL BEREIK,
START EEN
MINIMALE KOSTEN!
STOPPERCAMPAGNE
@ @ @
stopperadvertenties.nl ‘Wij kennen stopperadvertenties.nl als een bedrijf dat goede service levert, heldere informatie verschaft en meedenkt om campagnes tot een succes te maken.’
INTERESSE? NEEM CONTACT OP MET
@
GIGI: 023 56 56 620 OF MARIEKE: 023 56 56 667
Per campagne gemiddeld 20 printadvertenties per maand in Nederlandse titels
stopperadvertenties.nl
Stichting Wielewaal
Totale oplage van ruim 750.000 per campagne met een advertentiewaarde van € 14.000,per maand
‘We zijn erg blij met hun service!’ Liliane Fonds
@
Stopperadvertenties insert 165x235.indd 2
21-06-16 10:27
DE HELPENDE HAND BIJ DE AFWIKKELING VAN NALATENSCHAPPEN VOOR EEN DOELGERICHTE WERVINGSSTRATEGIE OP NALATENSCHAPPEN CENTRUM NALATENSCHAPPEN BIEDT EEN BREDE EXPERTISE EN JARENLANGE ERVARING.
SPORTLAAN 18 A 5242 CR ROSMALEN T. 073-6101040 I. WWW.CENTRUMNALATENSCHAPPEN.NL
WERVING en rekent erop dat iemand (meer) gaat geven. Steeds meer goede doelen durven even tijd te nemen tussen geven en nemen: zij sturen in december een bedankkaart om te merken dat donateurs in maart substantieel meer geven op een dm. WNF benut het principe van wederkerigheid door mensen gratis een boekje met dierenrecords aan te bieden. Als deze leads vervolgens nagebeld worden, wil een aanzienlijk deel best donateur worden. SOCIALE BEWIJSKRACHT
We gaan nog even terug naar het restaurant. Want als die slimme ober merkt dat je moeite hebt om een keuze te maken, wijst hij je op het gerecht dat al jaren het meest populair is. Grote kans dat je zijn suggestie volgt. Sociale bewijskracht speelt in op onze neiging tot kuddegedrag: ‘als iedereen het lekker vindt, zal ik het ook vast lekker vinden!’ Als we de hoogte van een gift moeten bepalen, laten we ons ook graag leiden door andermans gedrag. Neem bijvoorbeeld de buurkinderen, die met een formulier voor de deur staan. Of je hun sponsorloop wilt steunen, zeg daar maar eens nee tegen! Maar voor welk bedrag? Dan kijken we toch even snel wat de andere buren hebben gedaan en daar passen we onze gift op aan. VluchtelingenWerk gebruikt dit principe door op de website duidelijk zichtbaar de giften van andere donateurs te vermelden: sociale bewijskracht.
het eenheidsprincipe, op dat wat mensen bindt. Maar soms kiest een goed doel daarbij een originele strategie. Toen KWF Kankerbestrijding collectanten zocht, werd bewust ingestoken op de lokale betrokkenheid: in verschillende steden, waaronder Arnhem, was de plaats van handeling een essentieel onderdeel van de propositie. CONSISTENTIE/COMMITMENT
De mens heeft een sterke neiging om eenduidig gedrag te vertonen. Wie A zegt, zegt meestal ook wel B. Fondsenwervers doen er dan ook verstandig aan om de relatie met donateurs zorgvuldig en niet overhaast op te bouwen of uit te bouwen. Geef iemand de kans om op een laagdrempelige manier in te stappen en reken erop dat die vervolgstap wel komt. Dit verklaart de populariteit van petities en lead generation. Mensen hebben steeds minder tijd, zijn steeds minder bereid tot structureel doneren en bevinden zich steeds vaker online. Dus wat doen we? We vragen om een like, share of andere (niet-financiële) daad van betrokkenheid. En vragen daarna pas om meer betrokkenheid. SYMPATHIE
EENHEID
Sociale bewijskracht werkt alleen als mensen zich verwant aan elkaar voelen. We laten ons beïnvloeden door mensen die op ons lijken, waar we ons verwant mee voelen: ‘Het Gedeelde Zelf ’. Dit gevoel van eenheid, van saamhorigheid, is natuurlijk het sterkste bij mensen waar we letterlijk verwant mee zijn: onze familie. Maar het treedt ook op als we op basis van bijvoorbeeld leeftijd, herkomst, beroep of muzieksmaak een band voelen. Eigenlijk spelen we bij doelgroepdenken altijd in op NR.7 2017
Goede doelen hebben een groot voordeel ten opzichte van commerciële bedrijven: door de aard van het werk worden ze sympathieker gevonden. Dat voordeel verdwijnt als sneeuw voor de zon wanneer je op een negatieve manier in het nieuws komt (salarissen, fraude, geld dat niet goed terechtkomt), dus wees zuinig op je imago en bouw het uit – bijvoorbeeld door attent te reageren op vragen en positief te blijven bij kritiek. Sommige doelen gaan een stapje verder en benadrukken hun sympathieke kant door donateurs te bellen (denk aan de thank-a-ton) en te bedanken, of uit te nodigen voor een presentatie, opening of seminar. Dat lijken kosten zonder baten (o jee, de ROI slaat alarm!), maar het is in feite een investering in een relatie die vroeg (extra gift?) of laat (nalatenschap?) zijn vruchten afwerpt.
VAKBLAD FONDSENWERVING
31
ADVERTENTIES
www.impress.nl
Wilt u het hart van uw donateur winnen? De donateur en het landschap van fondsenwerving zijn veranderd. U staat daarom voor een keuze: gaat u links of rechts? Het aantal initiatieven blijft groeien, maar de bereidheid van de (potentiële) donateur tot ‘geven’ daalt. Hoe speelt u in op deze ontwikkelingen?
Samen nemen wij de (potentiële) donateur mee in uw verhaal. Bijvoorbeeld met onze donateursdatabase- en emailmarketingoplossing. Zo communiceert u continu met uw achterban en bouwt u tegelijkertijd een nuttig en bruikbaar donateursprofiel op.
Omdat ieder contactmoment telt! www.4dms.nl
OOK ONTDEK T CH DE KRA ! NIE VAN AN
Bent u op zoek naar een sympathiek en sterk telefoonteam? Welkom bij Annie, onderdeel van Webhelp. Annie is een sociaal bewogen onderneming met een sterke reputatie in de goede doelenmarkt.
Hoogwaardige servicecalls en hoge conversie maken wij voor u waar. En het traject van advies en offerte tot implementatie is, indien gewenst, minder dan 24 uur. Ontdek ook de kracht van Annie!
GALVANISTRAAT 9 6716 AE EDE 088 3305050 INFO@ANNIE.NL ANNIE.NL
WERVING Een cadeautje kan ook, maar wees daar voorzichtig mee. Vriendschap is tenslotte niet te koop en je wilt je donateurs ook niet het gevoel geven dat hun geld ‘daarnaartoe’ gaat... Tot slot: mensen die jou sympathiek vinden, zullen je eerder aanprijzen bij hun vrienden. En zo’n superpromotor kost je dan weer geen cent! AUTORITEIT
Mensen zijn van nature een beetje onzeker. En als er dan een figuur langskomt die met overtuiging zijn punt maakt, zijn we het daar algauw mee eens. Dat kan gebaseerd zijn op veronderstelde kennis, maar ook op uiterlijk, uitstraling, manier van praten en kleding (uniform). Een keurmerk is hier een typisch voorbeeld van. We willen de autoriteit ook graag geloven, omdat ons brein geen zin heeft om elke keer de feiten te onderzoeken en daarom liever een short cut neemt. Dictators doen hier al jaren hun voordeel mee, maar dat terzijde.
Een cadeautje kan ook, maar wees daar voorzichtig mee Om dezelfde reden duiken er in reclamefilmpjes steeds weer acteurs in doktersjassen op. Of men laat een BN’er vertellen hoe goed het product is. Vanwege het afbreukrisico is bij goede doelen de geloofwaardigheid van de autoriteit nog belangrijker. Neem Freek Vonk, die met gevaar voor eigen leven een jungle of oceaan induikt. Als hij dan samenwerkt met WNF, straalt zijn autoriteit af op dit merk en wordt ook WNF een held.
Iedereen die weleens op Booking.com gezocht heeft naar een hotel, kent het opgejaagde gevoel als er bij een leuke accommodatie staat dat er ‘nog slechts één kamer beschikbaar is’. En wat dacht u van de makelaar? Die nodigt steeds vaker iedereen op hetzelfde moment uit voor een bezichtiging. Waardoor potentiële kopers in hun angst om achter het net te vissen, wanhopig tegen elkaar opbieden. Voor fondsenwervers is schaarste creëren misschien niet de meest aantrekkelijke manier om mensen te verleiden. Toch worden er stappen in de goede richting gezet. STOP AIDS NOW (tegenwoordig Aidsfonds) doet al jaren goede zaken met de Artbag: uniek ontwerp, beperkte periode verkrijgbaar en op=op. WINST BOEKEN
Als we mensen willen verleiden om een goed doel te steunen, is er nog veel winst te boeken. Niet door ze met psychologische trucjes te manipuleren of dingen te laten doen die ze niet willen. Overtuigen is nog steeds: de juiste persoon op het juiste moment het juiste aanbod doen. Het verschil is dat we daarbij anticiperen op oeroude menselijke behoeften en instincten. Dat we bewust op zoek gaan naar die onbewuste knop. ◊ Wike van Dieen (senior accountmanager) en Jeroen Talens (creative director) zijn beiden verbonden aan WWAV.
Bij Artsen zonder Grenzen wordt de hulpverlener bewust tot held gemaakt. Daardoor vallen autoriteit en merk hier honderd procent samen. Gezondheidsfondsen die niet beschikken over ambassadeurs van dit kaliber, zetten vaak artsen en onderzoekers in. In combinatie met een seminar of open dag (zie ook sympathie) is succes ook hier verzekerd. SCHAARSTE
Bij schaarste denk je misschien aan water in de woestijn. Of schone wc’s op een camping. Maar schaarste kun je ook creëren. Ben je in tijdens de Dolle Dwaze Dagen weleens in de Bijenkorf beland? Dat bedoel ik. Mensen willen precies dat hebben waar te weinig van is. Of wat iedereen wil hebben. Om twijfelende kopers te stimuleren, kun je allerlei middelen inzetten. Op=op! Alleen vandaag geldig! Zolang de voorraad strekt! Het klinkt allemaal niet heel chic, maar is wel uiterst effectief.
NR.7 2017
VAKBLAD FONDSENWERVING
33
WERVING XXX
Socialtalk: innovatie in huis-aanhuiswerving
door Jaap Zeekant
Ruim een jaar geleden begon Mindwize te experimenteren met Socialtalk. Een nieuwe aanpak in fondsenwerving, waarbij mensen die incidenteel hebben gegeven, thuis worden bezocht. Ze worden tijdens die bezoekjes bedankt voor hun bijdrage en er wordt gekeken of ze structureel donateur willen worden.
WERVING Socialtalk is bedoeld voor goede doelen die in gesprek willen met donateurs die ze niet via telefoon of e-mail kunnen bereiken. Over het eerste jaar kunnen ze met zo’n 25 procent conversie van een flink succes spreken. De Hartstichting meldt na de eerste paar maanden een uitval van nog geen vijf procent. Mindwize laat met deze nieuwe dienst zien dat belangrijke innovatie niet alleen mogelijk is in de digitale fondsenwerving, maar ook in de wervingskanalen waarbij het directe, menselijke contact bovenaan staat. Het begon allemaal met de zoektocht naar een manier om het huis-aan-huis werven van structurele gevers op te zetten, tegen aanvaardbare kosten en met relatief weinig uitval. Uit analyse van geversdata bleek dat het merendeel van de gevers zonder telefoonnummer of e-mailadres, maar wel met een huisadres, behoort tot de doelgroep ouderen. Juist deze groep heeft behoefte aan een persoonlijk gesprek, heeft geld te besteden en is zeker bereid om goede doelen te steunen. Het idee was vervolgens om een vorm van ‘aan-huiswerving’ te organiseren waarbij alleen mensen worden bezocht die al een relatie hebben met een bepaald goed doel, ook al is dat slechts een eenmalige gift van niet te lang geleden. Deze mensen worden bezocht door relatiebeheerders die door hun leeftijd en levenservaring aansluiting hebben met deze doelgroep. RELATIEBEHEERDERS IN PLAATS VAN WERVERS
Jeanette Eesmann-Foster, oprichter van Mindwize: ‘Mensen, dus ook donateurs, willen graag betrouwbare en geloofwaardige gesprekspartners. Om die reden zet Socialtalk in op relatiebeheerders van vijftig jaar en ouder. Zij zijn de ambassadeurs van het goede doel en gaan in gesprek met de mensen om te kijken wat ze nog meer voor elkaar kunnen betekenen. Dit eerste jaar is gebleken dat men het persoonlijk contact met de relatiebeheerder zeer waardeert. Ongeveer een op de vier gesprekken leidt tot een doorlopende geefrelatie met het goede doel.’ Alex Cruiming, field marketingmanager bij Socialtalk: ‘Het mes snijdt aan meer kanten. Mensen vinden de sociale contacten prettig, ook als ze besluiten om geen vaste gever te worden. Onze mensen verlenen een luisterend NR.7 2017
oor en geven ook wel door waar mensen mee zitten, zoals te veel post van goede doelen en de toon van die post. Eigenlijk vervullen onze mensen ook een maatschappelijke rol, zoals vrijwilligers die vaak vervullen. Veel oudere mensen zijn eenzaam en zitten echt te wachten op een gesprek. En voor de relatiebeheerder, die dus zelf ook deel uitmaakt van een oudere leeftijdsgroep, is het leuk en nuttig werk, dat bovendien betaald wordt.’
De gesprekken, het is elke keer een feestje
De nieuwe aanpak steunt op een gericht opgezette organisatie en effectieve automatisering. Het begint uiteraard met het secuur selecteren van de juiste prospects. Er wordt een doordachte tijd- en routeplanning opgesteld voor de relatiebeheerders, die verspreid zijn over heel Nederland en onder leiding staan van regiocoördinatoren. De resultaten worden voortdurend geanalyseerd, waarna terugkoppeling plaatsvindt met de relatiebeheerders. Alex: ‘Het bezoeken van enkele mensen in een woonplaats zou in de praktijk niet effectief zijn. Maar omdat in een bepaald gebied voor meer goede doelen wordt gewerkt, realiseren we voldoende gesprekken om kosteneffectief te kunnen werken.’ Een van de relatiebeheerders vroegen we om haar ervaringen. Met overweldigend enthousiasme reageerde Jannette Besselink op de vraag over haar werk voor Socialtalk: ‘Het is elke keer een feestje; je weet natuurlijk van tevoren niet wat er achter elke deur vandaan komt, maar het zijn vaak zulke lieve, aardige mensen; koffie en thee staan altijd klaar en het is me zelfs al gebeurd dat ze vroegen of ik een broodje mee wilde eten tijdens de lunch.’ Jannette vervolgt: ‘Het zijn altijd prettige gesprekken. We zien ook wel eenzaamheid, maar dan komt zo’n gesprek des te beter uit. We zien het in de eerste plaats als bedankgesprekken, voor de gift die men eerder heeft gedaan. Maar er is zeker belangstelling voor structureel geven aan het goede doel. Daarbij speelt ook wel dat men zo’n automatische gift prettiger vindt dan brieven en acceptgiro’s in de bus te krijgen.’ Jannette eindigt net zo enthousiast als ze begon: ‘Ik ben er heel blij mee dat ik dit mag doen.’ ◊ Info: www.socialtalk.nl VAKBLAD FONDSENWERVING
Van boven naar beneden: Jeanette Eesmann-Foster Jannette Besselink Alex Cruiming
35
ONDERZOEK
Meer dan honderd miljoen euro uit onlinefondsenwerving door Walter van Kaam
We hebben er de mond vol van, maar in veel directiekamers van goede doelen kijkt men elkaar nog altijd glazig aan als het onderwerp onlinefondsenwerving besproken wordt. Wat werkt er nu wel en wat niet? Wat zijn de echte resultaten? Waar moet we het budget inzetten? Deze en vele andere vragen waren voor Walter van Kaam van Sestertius Fundraising Consultancy in 2016 aanleiding om een groot aantal goede doelen te benaderen om de feiten eindelijk eens op een rij te zetten in een groots opgezet benchmarkonderzoek. We vroegen Walter te rapporteren over de nieuwste versie van zijn onderzoek.
36
VAKBLAD FONDSENWERVING
NR.7 2017
ONDERZOEK Na een succesvolle en spraakmakende nulmeting in 2016 werd in 2017 het benchmarkonderzoek opnieuw uitgevoerd. De eerste meting had immers aangetoond dat het onderzoek veel waardevolle en bruikbare informatie opleverde. Net als een jaar eerder zijn de resultaten van het onderzoek alleen beschikbaar voor de deelnemende organisaties. Maar speciaal voor Vakblad Fondsenwerving hebben zij opnieuw een uitzondering gemaakt en een deel van de resultaten vrijgegeven. De redactie is deze goede doelen daarvoor erkentelijk. OPZET ONDERZOEK
In het voorjaar van 2017 is door een groep van negentien goede doelen, waaronder organisaties als Rode Kruis, UNICEF, Dierenbescherming, Wereld Natuur Fonds, KNRM, Alzheimer Nederland, OxfamNovib, Reumafonds en Vluchtelingenwerk, besloten het onderzoek weer uit te voeren. De inkomsten uit eigen fondsenwerving van deze negentien organisaties bedroegen in 2016 20,8 procent van het door het CBF gerapporteerde markttotaal. Daarmee werd dus een substantieel aandeel van de markt afgedekt. In overleg met de deelnemers zijn de onderzoekdomeinen opnieuw vastgesteld. Een belangrijke overweging daarbij was de vergelijkbaarheid van resultaten met het eerste onderzoek om de ontwikkelingen van de diverse domeinen in kaart te brengen. Onder andere de behaalde resultaten met de website, e-mail, sociale media, online advertising, crowdfunding, kom-in-actie en de onlineondersteuning van evenementen zijn uitgevraagd. Maar ook de interne organisatie van onlinefondsenwerving kwam aan de orde. Het daadwerkelijke onderzoek, over de activiteiten en resultaten van 2016, vond plaats in het voorjaar van 2017. In juli ontvingen de deelnemers het eindrapport. Ten opzichte van het eerste rapport, de nulmeting, was er dit keer de mogelijkheid om ook de ontwikkeling ten opzichte van het jaar ervoor in beeld te brengen. Dat liet zien welke domeinen de grootste veranderingen ondergingen. Het rapport bevat naast het algemene onderzoek voor iedere deelnemer drie benchmarks op
Onderzoek 2018
Hoe meer organisaties er participeren, des te betrouwbaarder de resultaten zullen zijn. Speciaal voor kleinere organisaties, waarvan de inkomsten uit eigen fondsenwerving minder dan drie miljoen euro zijn, is er daarom op verzoek van de huidige deelnemers aan het onderzoek een verlaagd instaptarief gecreëerd. Daardoor hebben ook zij de gelegenheid om gedetailleerd in beeld te krijgen hoe ze hun online-
NR.7 2017
maat. Ze krijgen een vergelijking met de algemene resultaten. Daarnaast ontvangen ze een vergelijking van de individuele resultaten van de eigen organisatie met het gemiddelde van goede doelen in dezelfde sector. En ze krijgen een vergelijking van hun organisatie met goede doelen met een vergelijkbare fondsenwervende omvang.
Organisaties die duidelijke doelstellingen formuleren presteren beter De resultaten van iedere organisatie zijn uiteindelijk op 135 punten vergeleken. Daarmee krijgen zij een goed beeld van de eigen onlineprestaties. Daarnaast kunnen zij met harde cijfers onderbouwde punten van aandacht en ontwikkeling identificeren. Uit terugkoppelingen door aan de nulmeting deelnemende organisaties en de daadwerkelijke ontwikkeling van hun resultaten is gebleken dat dit ook gebeurd is. Zoals een deelnemer het verwoordde: ‘Ons management was zeer blij met onafhankelijke feiten, waardoor zij het gevoel kregen niet langer op onderbuikgevoel of mooie verhalen van leveranciers af te moeten gaan. Er is dan ook fors geschoven met budgetten.’ RESULTATEN EN CONCLUSIES
Voor ieder onderzoek geldt dat de kwaliteit van de aangeleverde data van groot belang is voor de betrouwbaarheid van de resultaten. Ten opzichte van de nulmeting valt vooral op dat de participanten dit jaar nog veel meer aandacht hebben besteed aan het correct aanleveren van cijfers, ook als die soms minder mooi waren dan gewenst. Daarbij bleek soms dat de resultaten ook bij andere deelnemers minder florissant waren dan eerst aangenomen werd... Voor fondsenwervers is de uiteindelijke conversie toch een belangrijke, zo niet de belangrijkste, graadmeter van de waarde van de geleverde inspanning. Door de hoge
budgetten zo effectief mogelijk kunnen inzetten. Een gebaar van solidariteit dat juist onze sector zo kenmerkt en waar we trots op mogen zijn! Aanmelden voor deelname kan vanaf medio januari op www.stateofdigitalfundraising.nl of via sodf@sestertius.nl . Het onderzoek zelf vindt plaats in de periode april/mei 2018. In de zomer wordt het eindrapport gepresenteerd.
VAKBLAD FONDSENWERVING
37
ADVERTENTIE
Donderdag 29 maart 2018 De Kuip Rotterdam Inschrijving opent binnenkort! PRODUCTIE VAN:
HOOFDSPONSOR:
ONDERZOEK
Organisatie Belang van online domeinen
Figuur 1
Website
5 Crowdfunding
4
Sociale Media
3 2 1 0
Webshop
Evenementen
Online Advertising
Kom in Actie E-mail
Nu
Toekomst
5= zeer belangrijk, 1= onbelangrijk
datakwaliteit is het bij deze meting, beter dan het jaar ervoor, mogelijk gebleken om helder te maken welke factoren écht bepalend zijn voor het verbeteren van het eindresultaat van de onlineactiviteiten. En dat leverde boeiende informatie op.
resultaat te verbeteren. Des te opvallender is dan ook de constatering dat de zeggenschap over de diverse delen van domeinen veelal versnipperd is over de organisatie. Er zijn werkelijk geen twee deelnemers aan het onderzoek die dat op exact dezelfde wijze ingevuld hebben!
Een heel cruciaal element voor het uiteindelijke resultaat blijkt de organisatie van de online-inspanningen te zijn. In de eerste plaats is er het belang van beschikbaarheid van managementinformatie. De organisaties die over goede toegang tot hun resultaten beschikken, boeken ook beter resultaten.
Opmerkelijk is verder dat er geen enkel verband valt waar te nemen tussen de omvang van de organisatie, en de mate waarin informatie beschikbaar is en er doelstellingen geformuleerd worden. Het gaat hierbij dus duidelijk niet om ‘er is meer budget beschikbaar’ of ‘er zijn meer handen beschikbaar’, maar om keuzes die de individuele organisaties maken.
In de tweede plaats valt op dat organisaties die in diverse domeinen duidelijke doelstellingen geformuleerd hebben ook beter presteren dan organisaties bij wie dit nog in de kinderschoenen staat. Weten waar je naar op weg bent, helpt. ‘Toegang hebben tot’ en ‘gebruik maken van’ informatie blijken dus zeer belangrijke factoren te zijn om het NR.7 2017
Toch is ‘capaciteitsgebrek’ wel een belangrijk knelpunt in de gehele branche. Slechts 37 procent van de deelnemende organisaties beschouwt de huidige personeelscapaciteit voor onlinefondsenwerving als toereikend en slechts 11 procent verwacht dat de huidige capaciteit in 2018 toereikend zal zijn. Voeg dat bij de constatering dat slechts 47 procent van de organisaties het huidige
VAKBLAD FONDSENWERVING
39
ONDERZOEK
Website Bezoek per device
Figuur 2
Deskto p
Ta bl
et
15%
16%
2015
58%
26%
48%
2016 37%
Mobile kennisniveau van onlinemedewerkers als toereikend bestempelt en 37 procent het ook toereikend voor de nabije toekomst vindt. Ook een jaar eerder werd dit al in het onderzoek geconstateerd, maar toen nog niet in een dergelijk hoge mate. Dit is een serieus probleem voor de fondsenwervingssector. De vraag naar mensen met kennis van onlinemarketing is veel groter dan het aanbod. Het ziet er niet naar uit dat dat op korte termijn gaat veranderen. ONTWIKKELING VAN DE DOMEINEN
Gevraagd naar het huidige belang van de diverse onlinedomeinen en de verwachtingen over de ontwikkeling van dat belang in de toekomst (zie figuur 1), zien we dat ‘website’ en ‘e-mail’ op dit moment als zeer belangrijk gezien worden. Voor de toekomst is de breedgedragen verwachting dat alle domeinen in belang toenemen, waarbij vooral van ‘crowdfunding’ en ‘kom in actie’ veel verwacht wordt. 40
Het belang van onlinefondsenwerving wordt volgens de deelnemende organisaties dus alleen maar groter. Ten opzichte van de eerste meting valt op dat er nu diverse ontwikkelingen zichtbaar worden die we eigenlijk wel mochten verwachten, maar waarvan we nu daadwerkelijk de bevestiging krijgen dat die ook onze branche niet voorbijgaan. Zo blijkt uit figuur 2 dat het websitebezoek vanuit mobiel heel sterk is toegenomen. De groei van 26 procent naar 37 procent van het mobiele bezoek is enorm en zal zich de komende jaren alleen maar voortzetten. Het toenemend belang van sociale media als bron voor websitebezoek is hier voor een belangrijk deel debet aan, maar bijvoorbeeld ook het feit dat steeds meer mensen hun e-mail via hun mobieltje lezen. Het noopt tot herbezinning over de vraag hoe goede doelen hun website technisch inrichten. Want dat de huidige situatie verbetering behoeft, is duidelijk als we ons realiseren dat de helft van de deelnemende
VAKBLAD FONDSENWERVING
NR.7 2017
ONDERZOEK organisaties over een website beschikt die gebouwd is in 2013 of eerder. Wanneer een groot deel van de potentiële donateurs je website bezoekt vanuit hun mobiel, wat treffen zij dan aan? En voldoet dit aan hun verwachtingen? Het zijn vragen die steeds belangrijker worden en die dringend een antwoord behoeven van organisaties die geen achterstand op willen lopen. Een derde waarneming gaat over de sociale media. Facebook is daar nog altijd zeer dominant, met een gemiddelde groei van het aantal likes van 38,8 procent. Maar bij deze meting zien we dat ook de inzet van Instagram een vlucht heeft genomen. Het gemiddeld aantal volgers groeide met maar liefst 450 procent. Een vierde interessante waarneming is de sterke toename van inkomsten uit e-mail. De bestanden groeiden netto met ruim 11 procent én worden veelvuldiger ingezet. Het wordt steeds normaler om mensen van wie een e-mailadres bekend is, in te zetten voor de werving. Dat gebeurt met gerichte verzoeken om een bijdrage, maar ook via nieuwsbrieven, enquêtes, enz. Daar zitten zowel bestaande gevers tussen als nieuwe. Ze gebruiken een variëteit aan geefmogelijkheden, van een button die naar een geefpagina op de website verwijst, tot een simpel linkje waardoor er zich een popupscherm opent met geefmogelijkheden. Eenzelfde groei laten ook de individuele acties van mensen zien die een specifieke
Bitcoins: toppunt van digitaal werven? Onlinewerving en de Bitcoin hebben natuurlijk geen directe relatie. Het ene is fondsenwerving, het andere is een ‘digitale munt.’ Maar we vonden het als redactie toch leuk om de organisatie te noemen die als eerste in Nederland enkele jaren geleden Bitcoins accepteerde als donatie. Bits of Freedom is de beweging die opkomt voor internetvrijheid in Nederland en zich sterk maakt voor communicatievrijheid en privacy. Bits of Freedom is een anbi, die afhankelijk is van bijdragen van het publiek, van fondsen en particulieren. Logisch dat ze met hun achtergrond ook doneren in bitcoins mogelijk maken. Via Bitonic.nl kun je bitcoinseenheden kopen en doneren aan Bits of Freedom. Misschien een vraag voor het onderzoek van volgend jaar: Welk goed doel accepteert ook Bitcoins?
NR.7 2017
Organisaties met inzicht in hun resultaten presteren het beste. organisatie een warm hart toe dragen en zich feitelijk inzetten als vrijwillig fondsenwerver. In relatieve zin is dit zelfs het snelst groeiende onlinedomein. Wanneer alle resultaten op een rijtje worden gezet, zien we dat opbrengsten uit onlinefondsenwerving nog steeds zeer sterk groeien. Wanneer we de onlineopbrengsten van de deelnemers optellen en die relateren aan hun marktomvang, zouden de totale opbrengsten voor de fondsenwervende markt op een omvang van meer dan 100 miljoen euro uitkomen, zo’n 7,5 procent van de totale door het CBF gerapporteerde inkomsten uit eigen fondsenwerving. Het is een groeipercentage van bijna 50 procent ten opzichte van een jaar eerder. Welk fondsenwervend deelterrein kan zich anno 2017 op vergelijkbare groeicijfers beroepen? Tel daarbij op dat er nog heel veel groeipotentie voor dit marktsegment is en de tijd is echt niet ver weg meer dat de opbrengsten uit onlinefondsenwerving andere belangrijke inkomstenbronnen, zoals de inkomsten uit nalatenschappen, gaan benaderen. Vanaf de eerste gesprekken over State of Digital Fundraising in 2015 hebben alle betrokkenen de wens uitgesproken dit onderzoek jaarlijks te herhalen om alle ontwikkelingen jaar in jaar uit goed in beeld te krijgen. Ook in 2018 zal het onderzoek, bij voldoende deelname, weer uitgevoerd worden. Ongetwijfeld met enkele aanpassingen, aangezien onlinefondsenwerving zich (technologisch) nu eenmaal snel ontwikkelt. ◊
VAKBLAD FONDSENWERVING
41
ADVERTENTIE
UW EVENEMENT OP EN ROND HET HEILIGE GRAS VAN DE KUIP!
BOOTCAMP
BEURS
PRESENTATIE
BBQ
BEDRIJFSFEEST
VOETBALTOERNOOI
ABSEILEN
WWW.DEKUIP.NL | EVENEMENTEN@DEKUIP.NL | 010 - 492 94 55
KENNIS
OPLEIDINGEN
fondsenwerving en filantropie 9 en 16 januari 2018 Gratis kennismakingscolleges
Filantropie staat voor particuliere bijdragen aan maatschappelijke doelen. Individuen, bedrijven en fondsen geven tijd, geld en expertise aan maatschappelijke organisaties. Filantropie staat steeds meer in de belangstelling. Enerzijds omdat de overheid niet langer vanzelfsprekend maatschappelijke doelen steunt, anderzijds omdat steeds meer organisaties en particulieren zich bezighouden met het onderwerp. De postacademische opleiding Filantropie is gericht op professionals binnen of gerelateerd aan de filantropische sector en is de opleiding voor iedereen die interesse heeft in een verdieping en verbreding van zijn of haar filantropische werkveld. Van fondsenwerver of fondsbeheerder, tot beleidsmedewerker in de publieke sector en van instituten en charitas, van bankier tot directeur van een vermogensfonds; allen profiteren van meer kennis over de filantropische sector.
NR.7 2017
De leergang is academisch van karakter en heeft aandacht voor de toepassing in de praktijk. Wetenschap stelt u in staat uw kennis ten aanzien van filantropie te verdiepen en te verbreden, zodat u in staat bent kritisch te reflecteren op het handelen binnen uw eigen werkterrein. De leergang richt zich daarnaast op het toepassen van wetenschappelijke kennis in uw werkpraktijk. Door de interactieve en kleinschalige opzet zorgt de interactie met uw gemotiveerde medecursisten voor een geïnteresseerd klankbord voor uw vraagstukken. Het alumninetwerk (CIRCLE) geeft u toegang tot een uitgebreid netwerk van andere professionals die werkzaam zijn in de filantropische sector. Duur: 8 bijeenkomsten van 2 uur Kosten: € 1.500,- inclusief studiemateriaal (10% korting voor anbi’s) Aanmelden via: vakbladfw.nl/2ve9MWA
25 januari 2018 Social media voor fondsenwervers
Inmiddels zetten de meeste goede doelen social media wel in als onderdeel van hun marketing mix. Maar om dat succesvol te doen is meer nodig dan er af en toe een uurtje aandacht aan besteden. In deze workshop gaan we in op de vraag hoe sociale media passen in een non-profit marketingstrategie en hoe je als charitatieve instelling sociale media integreert in je activiteiten en gestructureerd inzet om mensen te betrekken bij je doelstellingen. Docent: Walter van Kaam
Prijs v.a.: € 298,50 (geen btw) Aanmelden via: vakbladfw.nl/2BbgL6E
VAKBLAD FONDSENWERVING
43
KENNIS
25 januari 2018 Besturen van Filantropische Fondsen 2018
Veel (potentiële) bestuursleden hebben ruime ervaring opgedaan als professional binnen een bepaald vakgebied. Voor het adequaat besturen van filantropische (vermogens) fondsen zijn daarnaast specifieke kennis en vaardigheden noodzakelijk. De opleiding Besturen van Filantropische Fondsen heeft als doel om u in een kort tijdsbestek toe te rusten met de noodzakelijke kennis en vaardigheden. De opleiding is voor vrijwilligers-bestuursleden van (vermogens)fondsen, of iedereen die overweegt om in de toekomst zitting te nemen in een dergelijk bestuur. De opleiding bestaat uit de volgende vier modules: 1) het domein van de filantropie (januari/februari); 2) het besturen van filantropische (vermogens) fondsen (maart/april); 3)
financieel- en vermogensbeheer (juni); 4) strategie en impact (september/oktober). U sluit de opleiding af met een adviesrapport. De docenten zijn onder andere: prof. dr. Theo Schuyt (Centrum voor Filantropische Studies VU), mr. Reinier Russell (Russell Advocaten), ir. Boudewijn de Blij (Fonds 1818), Ruud van de Ven (Van Lanschot) en Ann Huijbregts-Gummels, MBA (Erasmus Centre for Strategic Philanthropy).
Duur: Elke module bestaat uit twee bijeenkomsten van vier uur. De bijeenkomsten vinden plaats op donderdagavond van 17.00 tot 21.00 uur. Het diner wordt verzorgd door de opleiding. Locatie: de eerste helft van de opleiding vindt plaats op de VU (Amsterdam), de tweede helft van de opleiding vindt plaats op de Erasmus Universiteit (Rotterdam). Kosten: € 2,500,- inclusief studiemateriaal (10% korting voor anbi’s) Aanmelden via: vakbladfw.nl/2fE7OaG
1 februari 2018 Fondsenwerving voor kunst en cultuur
Nu meer dan ooit is voor culturele instellingen van groot tot klein de zoektocht naar extra inkomstenbronnen zeer urgent. Met een schat aan ervaring vanuit haar werk voor een breed scala aan Nederlandse instellingen, wijst Fusien de deelnemers de weg naar structurele aanvullende inkomsten voor hun organisatie. Fondsenwerving voor cultuur is niet alleen nodig, maar ook heel goed mogelijk. Alhoewel culturele instellingen nog minder dan goede doelen bekend zijn als succesvolle fondsenwervers, zijn er inmiddels veel aansprekende voorbeelden in de culturele sector. Met deze workshop maakt Fusien duidelijk dat er uitstekende kansen zijn voor culturele instellingen om hun inkomsten structureel te verhogen. Ze levert de bouwstenen voor een succesvolle fundraisingstrategie waarbij naar diverse instrumenten wordt gekeken zoals sponsoring, Vrienden- en major donorwerving, fondsaanvragen en crowdfunding. Deze workshop heeft veel te bieden voor instellingen in kunst en cultuur. Maar ook voor non-profits uit andere segmenten, biedt deze workshop uitstekende kansen en leermomenten vanuit de dagelijkse praktijk. Docent: Fusien Verloop
Prijs v.a.: € 298,50 (geen btw) Aanmelden via: vakbladfw.nl/2zkCnLo
44
VAKBLAD FONDSENWERVING
NR.7 2017
KENNIS
6 en 13 februari 2018 Oriëntatiecursus fondsenwerving
15 februari 2018 Succesvol geld werven bij vermogensfondsen
8 maart 2018 Top fondsenwerving begint bij data
‘Een must voor iedereen die wil starten met sponsor- en fondsenwerving. Voor directeuren en bestuurders van kleine non-profit organisaties, beleidsmedewerkers, communicatiemedewerkers en fondsenwervers. Voor hen die werkzaam zijn bij zorginstellingen, of in de cultuursector, in het onderwijs en natuurlijk bij goede doelen organisaties. Iedereen in de nonprofit sector (wij spreken liever van social-profits) krijgt te maken met een verandering in de fiancieringsmix, een andere kijk op het genereren van een derde geldstroom. Leer hoe deze gelden en /of middelen structureel kunnen worden.
Nederland kent talloze particuliere vermogensfondsen, die ieder jaar geld beschikbaar stellen om initiatieven van maatschappelijke organisaties mogelijk te maken. Als je kijkt naar het aantal giften dat die fondsen jaarlijks verdelen onder maatschappelijke doelen, mag je bijna aannemen dat Nederland vol zit met goede fondsenwervers. Toch lukt het lang niet iedereen om geld van een vermogensfonds te krijgen. Soms is het geld gewoon op. Maar in veel gevallen lukt het de aanvragers niet om een goed verhaal te schrijven, waaruit blijkt dat hun initiatief aansluit bij de criteria van een vermogensfonds.
Een introductie in data-driven fondsenwerving. Data is belangrijk in fondsenwerving. CRM, Big data, predictive modelling, data analytics… - te veel fancy woorden om op te noemen. Maar waar gaat dit eigenlijk over?
In twee dagen krijgt u een complete helicopterblik op het speelveld: waarom geven mensen en sponsoren bedrijven? Welke doelgroepen zijn er (dus) voor uw organisatie? Welke technieken zijn er en welke zijn voor uw organisatie het meest geschikt? Sponsoring? Grote giften? Direct marketing? Evenementen? Een loterij? Met welke interne stakeholders, met of zonder Vriendenstichting, Actiecomité of Comité van Aanbeveling? Hoe ontwikkelt u stap voor stap een succesvolle eenmalige campagne of structurele extra geldstroom? Docenten: Sofie Bienert en/of Hans van der Westen
Hoe verdiep je je in het beleid van een vermogensfonds? En: wat is het je waard om die bijdrage van dat fonds ‘te verdienen’? Hoe schrijf je een consistente aanvraag? Hoe kun je je onderscheiden van de andere aanvragers? Welke vragen stellen de fondsen en waarom? Hoe houdt je het contact levend? Dat en meer leer je in deze workshop. Docent: Fusien Verloop
Te weinig fondsenwervers zijn zich bewust van wat data analyse voor fondsenwerving kan betekenen. Na deze workshop wordt dat helemaal anders. Je maakt kennis met de wereld van fondsenwerving data, je leert wat data driven eigenlijk betekent en waarom dit belangrijk is. Je krijgt een stappen plan aangereikt om de controle over je fondsenwerving data terug te winnen. Een korte inhoud: Introductie in ‘data’. De 2 dimensies van data-driven. De 3 fases van data-driven. Het verkrijgen van donor-data. Tools & software voor data-driven. Een persoonlijk actieplan. Deze workshop is gericht op mensen met liefst een paar jaar ervaring in particuliere fondsenwerving, ongeacht de gebruikte techniek. Docent: Ilja de Coster
Kosten: € 695,-
Prijs v.a.: € 298,50 (geen btw)
Prijs v.a.: € 298,50 (geen btw)
Aanmelden via: vakbladfw.nl/2fDUZ06
Aanmelden via: vakbladfw.nl/2vl0lWn
Aanmelden via: vakbladfw.nl/2B8k1Qp
NR.7 2017
VAKBLAD FONDSENWERVING
45
KENNIS
27 maart 2018 Beroepsopleiding Fondsenwerving B
Heeft u minimaal vier jaar ervaring als professioneel fondsenwerver of heeft u de Beroepsopleiding Fondsenwerving A met een diploma afgerond en twee jaar ervaring als beroepsmatig fondsenwerver? Dan bent u toe aan de volgende stap! De Beroepsopleiding Fondsenwerving B is een uitstekende opleiding op post HBO niveau die u, en uw organisatie, helpt om de fondsenwerving op een nog hoger niveau te brengen.
examencommissie in samenspraak met de overige leden het portfolio examenwaardig verklaard. Docenten: Stephan Ledder, Jeroen van Bijnen, Deny de Jong, Marjon Staal, Hans van der Westen en of Fusien Verloop, Henk de Graaf, Walter van Kaam, Jorge Labadie en Roger Pruppers, Jeanette Eesmann, John van der Kooij, Petra Hoogerwerf, Ellen Spanjers Wanneer: Deze opleiding start op 27 maart 2018 Kosten: € 5.875,(geen btw van toepassing) Aanmelden via: vakbladfw.nl/2fNaDUo
De Beroepsopleiding Fondsenwerving B is een intensieve opleiding en heeft talloze ervaren vakgenoten een flinke stap verder gebracht. Niet alleen binnen het vakgebied, maar ook in hun persoonlijke ontwikkeling. De Beroepsopleiding Fondsenwerving B zet uw zintuigen op scherp en zorgt voor een kwalitatieve verdieping van uw vakgerelateerde kennis en vaardigheden. De opleiding omvat een aantal onderdelen: 12 plenaire opleidingsdagen individuele en groepsopdrachten een afsluitend examen Het afsluitend examen is een verdediging van de scriptie. De examencommissie zal de mondelinge verdediging van het examen beoordelen. Dit is het laatste onderdeel, want eerst heeft de voorzitter van de
46
Najaar, sept. t/m nov.2018 Fundraising Grantmaking Sponsoring
Aan de orde komen deze modules: Filantropie, Projectaanvraag schrijven en beoordelen, Communicatie, Charitymarketing, Sponsoring, Financiële en Juridische aspecten. De modules kunnen desgewenst ook afzonderlijk worden gevolgd. Docenten: Vakkundige gastdocenten uit de filantropische sector en docenten van Windesheim. Kosten: afh. van gekozen modulen van € 465,- tot € 1.750,per module. Totaalpakket, 6 modulen € 4.375,- (vroegboekers* betalen € 4.195,-) afh. van gekozen modulen van € 465,- tot € 1.750,per module. Totaalpakket, 6 modulen € 4.375,- (vroegboekers* betalen € 4.195,-) Aanmelden en info via: windesheim.nl/fgs
Op deze servicepagina’s brengen we actuele programma-informatie over erkende opleidingen en officiële onderwijsinstellingen, zoals de 3F-Academy (inclusief de daarin geïntegreerde – en mede door onszelf opgerichte – VFW Vakopleidingen Fondsenwerving), hogescholen en universiteiten. Maar het blijft een overzicht dat geen volledigheid nastreeft. Ga daarom vooral naar de verschillende websites en verdiep je in het aanbod.
VAKBLAD FONDSENWERVING
NR.7 2017
FOUNDERS VAKBLAD FONDSENWERVING
ABONNEESERVICE
CONTACT
VriendenLoterij Amsterdam (020 573 74 58)
Opzeggen en vragen over abonnementen Nederland/België: Keizersgracht 241 | 1016 EA Amsterdam T 085 105 04 81 abonnementen@fondsenwerving.nl
Vakblad Fondsenwerving Keizersgracht 241 | 1016 EA Amsterdam T (085) 105 04 81 Postbus 157, 1390 AD Abcoude vakblad@fondsenwerving.nl www.fondsenwerving.nl
SPONSORS VAKBLAD FONDSENWERVING
Nieuwe abonnementen enz. Voor nieuwe abonnementen, adreswijzigingen, en nazendingen: www.fondsenwerving.nl > [Abonneren]
Annie Connect Ede (088 330 50 50) Centrum Nalatenschappen
’s Hertogenbosch (073 610 10 40) Cherridata Voorburg (070 303 05 94) ifunds Amersfoort (033 467 70 30) Kalff Almere (036 7111 999) Kentaa Arnhem (026 2616240) Mindwize Hoofddorp (023 567 70 00)
CONGRESTEAM Jaap Zeekant
jaap.zeekant@fondsenwerving.nl
Chris Zeekant
chris.zeekant@fondsenwerving.nl
Wiebe de Graaf
PSI/Vransen DMP
wiebe.degraaf@fondsenwerving.nl
Amsterdam ZO (020 495 38 38)
Walter van Kaam Jolan van Herwaarden Jeroen Hogenhout Herman Vransen Pelagia de Wild
Reactie & Respons
Amsterdam (0880 280 280) Social Call Hoofddorp (023 565 66 66) WWAV Amsterdam (020 571 5871)
ADVERTENTIES WT_adv_Zeekant_90x130 24-01-2006 13:49 Page 1
Ook jouw advertentie hier?
taalhulp.nl Drs. Marianne Zeekant
Lindholm 209 Dokter 1 2133 CSKoomansstraat Hoofddorp 1391 VZ Abcoude Tel.: 023 563 05 83 Tel.: 06-22 5003503120 Fax: 023 562 marianne@taalhulp.nl Mobiel: 06 22 50 50 20 www.taalhulp.nl marianne@taalhulp.nl
Was het nou met...
• Workshops nieuwe spelling • Training en advies op het gebied van schriftelijke communicatie • Redactie en correctie van teksten
Composite Taalhulp_adv90x130FC_newadres.indd 1
NR.7 2017
Mail naar: vakblad@fondsenwerving.nl
11-09-12 09:30
VAKBLAD FONDSENWERVING
47
Samen zetten we Het Vergeten Kind op 1 De VriendenLoterij PrijzenMarathon staat de hele maand september in het teken van Het Vergeten Kind. Deelnemers spelen mee voor ruim 375.000 prijzen en steunen met de helft van hun lotprijs de bouw van Het Huis van Het Vergeten Kind. Zo zorgen de VriendenLoterij en haar deelnemers ervoor dat duizenden kinderen in Nederland met een instabiele of onveilige thuissituatie de aandacht krijgen die ze verdienen en gewoon weer kind kunnen zijn.
Bekijk de actie op vriendenloterij.nl De vergunning voor de loterij is afgegeven door de Kansspelautoriteit onder kenmerk 10234 d.d. 23/12/2016. Kijk voor meer informatie over de actie op vriendenloterij.nl