DOEN Magazine #16 2019 Van Omme & De Groot

IEDERE DAG VAKANTIEGEVOEL!

CIRCULAIRE MISSIE

MEER DOEN, MEER DURVEN

AMERSFOORT BUYTEN 55 vrijstaande en halfvrijstaande villa’s in Amersfoort

DOEN DOEN ZOMER ZOMER 2019 2019

Architect Mulleners + Mulleners Opdrachtgever eigen ontwikkeling Opgeleverd april-juni 2019

2

3

DOEN M A G A Z I N E

Redactie

Aan dit nummer werkten mee

Van Omme & De Groot: Marco

Nico Brouwer, Habip Cali,

Dijkshoorn, Guus de Groot, Linda

Marco Dijkshoorn, Guus de Groot,

Kronshorst, CONCEPTEN &zo:

Olivier Hoogveld, Peter Koen,

Rachel van Diggele

Erik Koremans, Linda Kronshorst, Sascha Kroonen, Sander Lap,

Eindredactie

Piet Schipper, Bianca Sloos,

Rianne de Klerk

Ilse de Visser

Vormgeving

In opdracht van

Presskit Media: Gisella van Geenen,

Van Omme & De Groot

Dennis van der Velden

Heemraadssingel 223

AMERSFOORT BUYTEN

2

DE PARELVISSER

16

3023 CD Rotterdam Tekst

www.vodg.nl

Henk de Kleine, Jaap van Rijn © Auteursrecht voorbehouden Fotografie

Niets uit dit magazine mag worden

Paul de Graaff, Petra Appelhof, Jaap

verveelvoudigd en/of openbaar

van Rijn, Dennis van der Velden

gemaakt door middel van druk, fotografie, microfilm of anderszins,

Cover

zonder voorafgaande schriftelijke

FOTOGRAFIE Paul de Graaff

toestemming van de hierboven

ASS-FOTOGRAFIE Marit Veringmeier

genoemde personen en/of

STYLING Miquel Mohamedjar

bedrijven.

VISAGIE Clarissa Sonneveld

THUIS IN HET LOO

8

IN DERTIEN DAGEN EEN NIEUWE WONING.

22

“DUURZAAMHEID IS OOK: WAARDEVOLLE RELATIES KOESTEREN.”

18

MODELLEN Maureen, Remco, India en Jaelynn (Max Models)

Hebben wij u met dit magazine weten te interesseren voor Van Omme & De Groot? Neem dan voor meer informatie over onze expertises en mogelijke samenwerkingen op alle gebieden van ontwikkelen en bouwen contact met ons op!

Postbus 26033 3002 EA Rotterdam Heemraadssingel 223

facebook.com/vanommedegroot

3023 CD Rotterdam T 010 - 477 58 11 E info@vodg.nl

@vanommedegroot Van Omme & De Groot Projectontwikkelaars en Bouwers

Alle magazines zijn terug te lezen op: www.vanomme-degroot.nl/doen-magazine

DOEN ZOMER 2019

4

IEDERE DAG VAKANTIEGEVOEL!

24

VAN IETS NAAR IETS

NIEUWBOUW KOPEN NIEUWE STIJL

40

35

EILAND AMELAND

58

MATERIEELDIENST

54

GEVELRENOVATIE MIDDELLANDSTRAAT

CIRCULAIRE MISSIE

32

HOEK VAN HOLLAND

44

50

PROJECTEN

INTERVIEW

LIFESTYLE

2

Amersfoort Buyten

18 Waardevolle relaties

8

Thuis in Het Loo

16

De Parelvisser

32

38

Het Verborgen Geheim

40 Nieuwbouw kopen nieuwe stijl

24

Iedere dag vakantiegevoel!

koesteren

Wonen in Rotterdam-Nesselande

Circulaire missie

35

Van iets naar iets

58 Eiland Ameland

REPORTAGE 22 In dertien dagen een nieuwe

ACTUALITEITEN

10

Actualiteiten

49

Reviews

woning. En dat 81 keer.

44 Hoek van Holland, een Rotterdams dorp met mogelijkheden 50 De twee Rotterdamse Middellandstraten 54

5

Wat een materieel, man!

Voor

Voor

Na

Na

Bij Van Omme & De Groot bouwen we niet alleen aan nieuwbouw- of renovatieprojecten. Onze vakmensen draaien hun hand ook niet om voor klassiek timmerwerk.

Met veel geduld, liefde voor het vak ĂŠn bijna 100 jaar ervaring voeren wij talrijke renovatiewerkzaamheden uit. Mochten wij iets voor u kunnen betekenen, schroom dan niet contact met ons op te nemen.

VAKMANSCHAP U ziet hier het gerenoveerde Hulstkampgebouw.

De gerenoveerde torens komen uit onze werkplaats.

Van Omme & De Groot Transformatie, Verbouw & Onderhoud Sevillaweg 55 3047 AL Rotterdam info@vodg.nl T 010 - 292 15 15

VOORWOORD

MEER DOEN,

MEER DURVEN. Het is al bijna 100 jaar geleden dat Van Omme & De Groot de mouwen opstroopte en in Rotterdam aan de slag ging. Bijna een eeuw al zijn we in de havenstad actief en inmiddels ook ver daarbuiten. We voelen ons thuis in deze stad, onze thuishaven die bijna een eeuw later onherkenbaar veranderd is. Wat niet is veranderd, is die typisch Rotterdamse mentaliteit van aanpakken, doen en durven. Eigenschappen die hard nodig zijn in deze tijd, want we staan voor flinke uitdagingen. Neem alleen al de toenemende vraag naar duurzamer wonen en circulair bouwen. Uiteraard gaan wij mee in die ontwikkelingen. In deze DOEN staan weer volop voorbeelden van projecten waarbij we vooroplopen.

Zoals op Rotterdam Heijplaat. Daar realiseren we 100% nul-op-demeter-woningen. Die tender wonnen we jaren geleden al, juist vanwege de destijds innovatieve benadering. Inmiddels betrekken de kopers hun duurzame woningen. Die nadruk op duurzaamheid komt ook terug in onze renovatieprojecten voor de Haagse woningcorporatie Staedion.

In de Reitzstraat zijn we klaar, nu gaan we verder in Catharinaland.

De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat ons eigen monumentale pand aan de Heemraadssingel nog wel wat duurzame verbeteringen kan gebruiken.

Hier zitten we al sinds 1946 en binnenkort gaan we ook dit pand energiezuiniger maken. Met onze nieuwe vestiging Transformatie, Verbouw en Onderhoud, waar ook de Materieeldienst gevestigd is, hebben we hierin al een belangrijke stap gezet. Lees het verhaal in deze DOEN daarover en zie hoeveel we besparen op onder andere nodeloze ritten in busjes vol bouwmaterialen. En dan is er natuurlijk nog die andere grote uitdaging: de vraag naar heel veel (betaalbare!) nieuwe woningen.

Dat kunnen we deels oplossen met binnenstedelijke gebiedstransformatie. We doen al veel op dat vlak. Maar er is meer nodig. We zijn dan ook trots op onze nieuwste projecten, die we in deze DOEN presenteren. Zie de afronding van Newport Nesselande. Zie de gewonnen tender in Hoek van Holland, waar we Rond in de Hoek gaan realiseren.

En laten we ook het Haagse project Bouwlust niet vergeten. Juist daar is veel vraag naar betaalbaar wonen. Onze ontwikkelportefeuille omvat nu meer dan 2.500 woningen. Er is nog heel veel te doen en vooral ook: er is durf nodig om innovatief te denken en te werken. Wij pakken die handschoen graag op. In deze nieuwste DOEN laat we dat met plezier aan u zien.

7

THUIS IN HET LOO 104 koopwoningen in Austerlitz: rijwoningen, semi-bungalows, twee-onder-een-kap en vrijstaande woningen

DOEN ZOMER 2019

Architect Inbo Opdrachtgever eigen ontwikkeling Opgeleverd Gefaseerde verkoop en realisatie: fase 1: opgeleverd mei 2019, fase 2a: in aanbouw, fase 2b: in verkoop Meer informatie www.thuisinhetloo.nl

8

9

ACTUALITEITEN

Hoognodig: appartementen voor sociale huur in Den Haag BOUWLUSTLAAN Net als in zoveel andere grote steden is er in Den Haag een enorme vraag naar meer en nieuwe sociale huurwoningen. Met de realisatie van een appartementengebouw in de Haagse wijk Bouwlust dragen Vestia en Van Omme & De Groot bij aan een uitbreiding van het aanbod.

En nu even de wellness in:

wéér een Van der Valk opgeleverd VAN DER VALK NOOTDORP / DEN HAAG Na lang en hard werken is het goed rusten. Lekker naar bed. Een paar baantjes trekken in het zwembad.

Op de rand van een jacuzzi helemaal zen worden.

Het kan allemaal in de nieuwe aan- en dakopbouw van het Van der Valk-hotel bij Nootdorp. Gezien vanaf de A12 is het een niet te missen landmark.

Eind 2017 startten we hier met de uitbreiding, naast het al bestaande hotel. Dat vereiste veel passen en meten; de gasten mochten uiteraard geen overlast van het werk ondervinden. Een flinke uitdaging, want de werkzaamheden strekten zich uit van de kelder tot en met de zevende verdieping.

De Haagse wijk Bouwlust/Vrederust is een typisch naoorlogse Haagse wijk.

Er was toen veel vraag naar relatief goedkope woningen. De wijk werd opgezet volgens de mode van die tijd: veel groen, woonblokken met vrij kleine woningen en een goed winkelaanbod. De woningen zelf zijn in de loop der jaren verouderd, ze voldeden niet meer aan de woonwensen van deze tijd. Om die reden is een aanzienlijk deel van de woningen vernieuwd. Nu realiseren we in opdracht van Vestia op de hoek van de Bouwlustlaan en de Wezelrade een compleet nieuw appartementengebouw met 42 sociale huurwoningen.

WERKEN EN ONTSPANNEN

In de kelder en op de begane grond komen twee grote ruimtes voor bijeenkomsten zoals vergaderingen en recepties. Die kelder moest vier meter diep worden en daarom was het nodig om prefab betonpalen in de grond te heien. Op zich al een uitdaging bij een hotel in full swing. Bovendien zijn, om aan de groeiende vraag naar hotelruimte in en rond Den Haag te voldoen, op de eerste tot en met zesde verdieping 47 hotelkamers toegevoegd. Als kroon op het werk zijn op de zevende verdieping nu drie luxe suites te vinden, naast de fitness- en wellness-faciliteiten en een technische ruimte. Na een dag hard werken is het er goed uitrusten.

DOEN ZOMER 2019

10

TOEKOMSTGERICHT

Bij de ontwikkeling van dit appartementengebouw wordt in alles rekening gehouden met huidige en toekomstige woonwensen. Zo krijgen de appartementen een ruim balkon, komt er parkeergelegenheid en wordt bij de bouw uiteraard volop aandacht besteed aan duurzame energievoorziening. Het dak wordt bijvoorbeeld volledig benut voor de plaatsing van PV-panelen. De appartementen worden aangesloten op het stadsverwarmingsnet en zijn volledig aardgasvrij. De oplevering van de appartementen staat gepland voor medio 2020. Wie in aanmerking wil komen voor zo’n ruim en comfortabel appartement, moet als woningzoekende ingeschreven staan bij Woonnet Haaglanden.

Ga voor meer informatie naar:

www.vestia.nl/bouwlustlaan Architect

Steenhuis Bukman Architecten Delft

ACTUALITEITEN

Kopenhagen maakt Newport Nesselande compleet

NEWPORT De meest trouwe lezers van DOEN kunnen het zich nog herinneren: in de allereerste editie, in 2011, besteedden we volop aandacht aan de ontwikkeling van Newport Nesselande.

Toen stonden de eerste woontorens in de spotlights: Barcelona en Miami. En we blikten vooruit naar de toekomst, naar de ontwikkeling van de derde woontoren. Die komt er nu. Met Kopenhagen is de skyline aan de Zevenhuizerplas straks compleet.

BADPLAATS IN DE POLDER

Vanaf het allereerste moment was Newport Nesselande een veelbesproken project. Tussen de Zevenhuizerplas en een oer-Hollandse polder verrees een nieuwbouwproject dat oogt als een mediterrane badplaats, inclusief boulevard met horeca en een strand.

De architectuur van de gebouwen is bijzonder en van internationale allure.

Mede door die elementen was Nesselande van meet af aan populair.

Want waar heb je een wereldstad als Rotterdam op fietsafstand ĂŠn kun je zo de stille polders in wandelen? Geen wonder dat Newport in 2011 meteen werd bekroond met de prestigieuze NEPROM-prijs voor beste locatieontwikkeling van Nederland.

KOPENHAGEN IN ROTTERDAM

De derde woontoren bestaat uit 21 verdiepingen en telt straks 93 appartementen. Het uitzicht vanaf de hoogste verdiepingen is fenomenaal.

Bovendien komen er 28 grondgebonden eengezinswoningen. Die variatie in hoog en laag, de uitstekende bereikbaarheid met de metro ĂŠn de ruime ondergrondse parkeergelegenheid maken van Newport een populaire woonlocatie.

Meer weten over dit project?

www.newport-nesselande.nl Architect

11

3XN Architects Kopenhagen (DK)

ACTUALITEITEN

Het is rond: Rond in de Hoek ROND IN DE HOEK De woningmarkt in de Randstad staat onder druk. Met name in grote steden als Rotterdam en Den Haag, maar ook in de gemeente Westland is het voor sommige woningzoekenden nauwelijks nog mogelijk om aan een betaalbare woning te komen. Logisch dus dat zij op zoek gaan naar alternatieven, graag zo dicht mogelijk bij een grote stad. De nieuwbouwontwikkeling Rond in de Hoek in Hoek van Holland past helemaal in die ontwikkeling. Zoals de Rotterdamse wethouder Bas Kurvers van Bouwen, Wonen en Energietransitie het formuleert: “Hoek van Holland is een belangrijk deel van Rotterdam. Je kunt er Rotterdam beleven aan het strand.”

GROEI NAAR VIERSEIZOENENBADPLAATS

De tijd is voorbij dat Hoek van Holland letterlijk en figuurlijk een wat vergeten hoekje van de provincie was. De kustplaats wil zich ontwikkelen tot een kwalitatief hoogwaardige vierseizoenenbadplaats waar woonruimte is voor iedereen, van starters tot en met senioren. Daar past dus een nieuw woningaanbod bij, dat aantrekkelijk is voor zowel mensen die er nu al wonen als nieuwkomers.

Met die ambitie schreef de gemeente Rotterdam een tender uit onder marktpartijen. En zo werd in januari van dit jaar de realisatie van 150 huur- en koopappartementen aan de Langeweg gegund aan Van Omme & De Groot. De plannen hiervoor

dienden we in samen met ontwerpers LAP Landscape & Urban Design en Groosman.

Nu deze plannen verder worden uitgewerkt, is ook alvast een passende naam bedacht: Rond in de Hoek.

VERWEVEN MET DE NATUUR

Het ontwerp van Rond in de Hoek is volledig geïnspireerd op de locatie, met zicht op de Nieuwe Waterweg en op het park Roomse Duin. Die natuurlijke omgeving komt op allerlei manieren terug: de organische vormen, volop groen op en rondom de gebouwen, de keuze voor een duurzaam klimaatsysteem en extra aandacht voor CO2-reductie. Bovendien wordt er volgens circulaire principes gebouwd met hernieuwd beton en dakbedekking. De circa 150 appartementen zijn verdeeld over zes appartementengebouwen, variërend in hoogte tussen vijf en acht bouwlagen.

De appartementen variëren qua grootte van 70 m2 tot 175 m2 en hebben uiteraard allemaal een royaal eigen terras en een privéparkeerplaats onder de gebouwen.

De bouw start naar verwachting medio 2020.

Nieuwsgierig geworden?

www.rondindehoek.nl Of neem contact op met:

Van Omme & De Groot via www.vodg.nl/contact

DOEN ZOMER 2019

12

ACTUALITEITEN

Plannen voor 275 woningen in Kudelstaart WESTEINDERHAGE Kudelstaart. Het is niet het dorp met de meest sexy naam. Toch is het in Kudelstaart, onderdeel van de gemeente Aalsmeer, geweldig wonen.

Leiden is vlakbij, net als Amsterdam. In de directe omgeving is volop natuur, met polders en de Westeinderplassen. En precies hier heeft Van Omme & De Groot plannen voor de ontwikkeling van een nieuwe woonwijk met circa 275 woningen.

Het gaat om zowel appartementen als

grondgebonden woningen, van sociale huur tot koop in het hogere segment.

Woningen waarnaar ongetwijfeld heel veel vraag zal zijn, aangezien in de directe omgeving nog moeilijk iets te vinden is voor een betaalbare prijs.

AMBTELIJKE MOLENS

Het plan zit nog volop in de ambtelijke molens, om in poldertermen te blijven.

KuiperCompagnons maakte een steden-

bouwkundig plan met veel ruimte voor water en groen. Eind 2018 heeft het college van Burgemeester en Wethouders de ontwerpstartnotitie Westeinderhage vrijgegeven voor inspraak. Dit is de eerste stap richting de procedure om het bestemmingsplan vast te stellen. Er zal zeker nog wat water door de Westeinderplassen stromen voordat de eerste schop de grond in gaat, maar de vaart komt er nu toch echt in.

Nog meer grootse plannen: 3.000 tot 3.500 woningen in Schiedam SCHIEVESTE Nederland staat voor een enorme bouwopgave. Door de afgelopen recessie heeft de bouw van nieuwe woningen enorme vertraging opgelopen.

En: kopers die een paar jaar lang de woningmarkt links lieten liggen, zijn nu massaal in beweging gekomen.

We moeten dus eigenlijk dubbel versnellen. Schieveste, gelegen pal naast het ov-knooppunt in Schiedam, is een van de oplossingen waarnaar iedereen reikhalzend uitkijkt. Van Omme & De Groot maakt deel uit van de Ontwikkelcombinatie Schieveste, die het marktinitiatief heeft genomen om hier een moderne stadswijk met zo’n 3.000 tot 3.500 nieuwe woningen en voorzieningen te realiseren.

Op 19 december 2018 tekenden de gemeente Schiedam en de Ontwikkelcombinatie Schieveste een zogeheten grondreserveringsovereenkomst, een belangrijke eerste stap richting de bouw van de duizenden (hoognodige!) woningen op de plek waar nu al de DCMR en het Lentiz Life College te vinden zijn.

Hier is nog voldoende grond beschikbaar voor zo’n grote ontwikkeling, bijna een zeldzaamheid in de Randstad. Wethouder Bouwen en Wonen in Schiedam, Fahid Minhas, is heel blij met deze stap. “Het is voor ons goed nieuws dat Dura Vermeer, VolkerWessels Vastgoed, Van Omme & De Groot en Synchroon van plan zijn om gezamenlijk de schouders onder deze uitdaging te zetten. De ideeën van deze

13

ontwikkelcombinatie sluiten prima aan bij de gedachten die wij als gemeente de afgelopen jaren zelf al hadden ontwikkeld. Ook prettig voor ons is dat de Ontwikkelcombinatie Schieveste bereid is om de plannen voor eigen rekening en risico verder uit te werken.” Met dit laatste is de Ontwikkelcombinatie Schieveste momenteel volop bezig.

Later in het jaar zullen de ontwikkelcombinatie en de gemeente Schiedam vaststellen of de plannen inderdaad haalbaar zijn. Het gezamenlijke doel is om uiterlijk eind 2020 de eerste gronduitgifte op Schieveste te realiseren, waarna de eerste fase kan worden uitgevoerd.

ACTUALITEITEN

Nieuwbouw kopen? Onze klantreistoepassingen brengen alles overzichtelijk in kaart KLANTREIS Voor ons is het bouwen en onderhouden van woningen dagelijks werk.

We doen dat al sinds 1922, bijna een volle eeuw. Voor de kopers van onze woningen ligt dat totaal anders. Zij zetten die stap naar een nieuwe woning vaak pas voor de eerste keer. Logisch dat bij dat proces, waarbij het om veel geld en vooral ook woongeluk gaat, allerlei vragen opkomen. Daarom hebben we de zogenoemde ‘klantreis’ in beeld gebracht, van de eerste oriëntatie tot en met de onderhoud- en garantieperiode.

ONLINE WONINGDOSSIER, VOLLEDIGE ZEKERHEID

Bekijk onze video over de klantreis op:

www.vodg.nl/nieuwbouwwoningen

Het ‘transportmiddel’ bij die klantreis is het online Woningdossier - van HomeDNA dat we iedere koper van een nieuwe woning bieden. In dit dossier staan alle informatie, contractdocumenten en communicatie over de nieuwe woning overzichtelijk bij elkaar.

Via het woningdossier geven we ook aan wanneer er belangrijke gebeurtenissen plaatsvinden, zoals een kijkmoment tijdens de bouw. En langs deze weg versturen we nieuwsbrieven. Uiteraard zijn in het dossier ook alle opties en keuzes te vinden, zodat op elk moment helemaal duidelijk is wat er gebouwd en opgeleverd wordt. Al die informatie vooraf voorkomt discussies en onduidelijkheid achteraf. De klantreis heeft een duidelijke bestemming: blije kopers, gelukkige bewoners.

Bij nieuwe activiteiten en plannen hoort een nieuwe website NIEUWE WEBSITE Van Omme & De Groot groeit, in omvang en in de variëteit aan activiteiten die we ondernemen. Van oudsher waren we vooral actief in ontwikkelen en bouwen. Inmiddels doen we veel meer dan dat, zoals we in de vele edities van DOEN hebben laten zien. Wie ons vanaf 2011 heeft gevolgd, heeft kunnen lezen over transformatie, over onderhoud, over renovatie. Alleen daarom al was het nodig om onze website te moderniseren. Op de nieuwe website spelen de mensen van Van Omme & De Groot (terecht) een belangrijke rol. Zij staan elke dag op de bouwplaatsen.

Zij rijden naar onze opdrachtgevers. Zij bedenken slimme nieuwe oplossingen. Dat levert mooie verhalen op en die vindt u volop op www.vodg.nl. Ook ziet u waar al dat werk toe leidt: mooie projecten in alle soorten en maten. Van complete centrumplannen tot de renovatie van een historische woning. Van kantoorpanden tot hotels. Kijk eens uitgebreid rond op onze vernieuwde website. Zeker weten dat u ontdekt dat we veel meer voor u kunnen DOEN dan u denkt.

Bekijk onze nieuwe website:

www.vodg.nl

Wegens succes geprolongeerd: nieuwbouw Corridor in Breukelen CORRIDOR II BREUKELEN Alweer enige tijd geleden mocht Van Omme & De Groot in Breukelen het nieuwe hoofdkantoor van Sodexo bouwen.

Binnenkort gaan we aan de slag voor een tweede project, er pal naast.

Dit keer gaat het om een kantoorgebouw dat zal worden betrokken door Securitas, een grote internationale specialist in beveiligingsoplossingen.

Wereldwijd werken bij dit bedrijf 345.000 mensen. De kantoorruimte gaat, zeer toepasselijk, de naam Corridor II dragen. Het project zal eind 2020 Breeam Very Good worden opgeleverd.

Architect

Architectenbureau Rutten van der Weijden Rotterdam

DOEN ZOMER 2019

14

ACTUALITEITEN

We bouwen ook aan de toekomst van kinderen KRAJICEK FOUNDATION Het is mooi om projecten te realiseren en geld te verdienen, maar soms is het nog fijner om het weg te geven. Om die reden ondersteunt Van Omme & De Groot graag goede doelen en mooie maatschappelijke projecten. Een goed voorbeeld daarvan is de Krajicek Foundation, een initiatief van oud-toptennisser Richard Krajicek.

GELD VOOR KANSARME KINDEREN

Elk kind zou sociaal veilig en sportief moeten kunnen opgroeien, vindt de Krajicek Foundation. Voor dat doel wordt jaarlijks het Krajicek Foundation Gala georganiseerd, zo ook eind 2018. Tijdens het gala, dit keer gepresenteerd door Beau van Erven Dorens, werden bijzondere items geveild. Zo kon worden geboden op items als entreekaarten voor de Formule 1 in Monaco, de finales van Roland Garros en Wimbledon en varen met Wolter Kroes. Op die manier werd maar liefst € 277.250 opgehaald, waaraan Van Omme & De Groot, net als de jaren ervoor, graag een bijdrage leverde. Met dit geld kunnen jongeren via het Krajicek Scholarship-programma gebruikmaken van een studiebeurs.

Nieuwbouw Van der Valk Schiedam VAN DER VALK SCHIEDAM De derde generatie Van der Valk blijft voortvarend aan de weg timmeren, met vernieuwde én nieuwe hotels. De rasechte hotelondernemers van Van der Valk speuren continu de markt af naar mogelijkheden.

Die zien ze nu in Schiedam, een stad met veel historie en vooral ook met veel toekomst. “Wij zijn altijd op zoek naar strategische locaties, bij een op- en afrit van de rijksweg. Met een achterland als Rotterdam, het Botlekgebied en het Westland zien we hier alleen maar kansen”, zo zeggen de nieuwe uitbaters.

En zo geschiedde het dat Van Omme & De Groot ook hier een nieuwe Van der Valk gaat bouwen. Naar verwachting opent het hotel in het voorjaar van 2021 de deuren.

COMPLETE GEBIEDSONTWIKKELING

Het nieuwe Van der Valk-hotel in Schiedam maakt deel uit van de metamorfose die Harga Noord de komende jaren gaat doormaken. Op deze locatie, in de ‘oksel’ van de A4 en de A20, wil de gemeente Schiedam haar ambities op het gebied van sport, groen, wonen, duurzaamheid, werkgelegenheid en leisure waarmaken.

Ook wordt volop ingezet op het aantrekken van (nog) meer toeristen en bezoekers. Het Van der Valk-hotel speelt daarop in: er komen 179 kamers, 9 suites, een congrescapaciteit voor 400 personen, 10 conferentiezalen, een groot restaurant, een skybar en wellness.

Architect

P.A.M. Teunissen Architectenburo Voorschoten

15

DE PARELVISSER 61 koopwoningen in Rotterdam Hoogvliet

DOEN ZOMER 2019

Architect Toverstralen Architectuur Opdrachtgever eigen ontwikkeling Opgeleverd december 2018 - februari 2019

16

17

INTERVIEW TEKST Henk de Kleine FOTOGRAFIE Paul de Graaff

“DUURZAAMHEID IS OOK:

WAARDEVOLLE RELATIES KOESTEREN.” Ze hebben elke golfbeweging in de bouw al eens of zelfs meerdere keren meegemaakt. Te veel of te weinig geld in de markt. Modegrillen in architectuur en bouwmethoden. De trek naar buitenwijken en de revival van de binnenstad, om maar iets te noemen. De bouw verandert voortdurend van karakter, zo weten architect Nico Brouwer en Olivier Hoogveld van Van Omme & De Groot.

“We leren nog elke dag. En we houden elkaar scherp.”

Aanvankelijk schiet het gesprek alle kanten op, op de donderdagochtend dat architect Nico Brouwer van 01-10 Architecten en Olivier Hoogveld van Van Omme & De Groot elkaar treffen. Zelfs de plek om het gesprek te voeren is onderwerp van discussie. We beginnen in alle vroegte op Katendrecht, met zicht op de Kop van Zuid. Een stukje Rotterdam dat aanvoelt als een knop die op het punt staat om open te springen en op te bloeien. Een rauwe plek, een ruwe diamant, nu ontdekt door steeds meer vooruitstrevende ondernemers en bewoners. Nico en Olivier hebben elkaar al vaker op dit soort locaties ontmoet. Jaren geleden in Overschie, bijvoorbeeld. Daar realiseerden 01-10 Architecten en Van Omme & De Groot het project Hoge Schie, in het kader van de grootse herontwikkeling die Overschie toen doormaakte. Ze stonden samen in de Haagse Reitzstraat, voor de upgrade van een groot aantal woningen. Ook dat project draagt bij aan een beter imago van de buurt, in dit geval Transvaal. Voor beide heren is dat het meest waardevolle van hun werk: een stukje stad een beetje mooier maken. “Maar kom, we moeten eigenlijk niet hier op Katendrecht zijn”, is dan het idee. “Op de Blaak gebeurt nog veel meer.” Zo wandelen we dus even later over die Blaak en praten de heren over transformatie, de rol van de moderne architect, de waarde van duurzame relaties en de zin en onzin van aanbesteden.

DOEN ZOMER 2019

OVERLEVERS

01-10 Architecten en Van Omme & De Groot trekken regelmatig samen op bij transformatieprojecten, projecten waarbij kantoren worden omgebouwd naar woningen. “Eigenlijk zou je kunnen zeggen dat je ook zelf in staat moet zijn om steeds weer te transformeren, je moet voortdurend meebewegen met de markt”, stelt Nico Brouwer. “Ondernemingen die maar één ding doen of kunnen, hebben het steeds zwaarder. Die vielen ook als eerste om tijdens de laatste recessie. Om die reden doen wij veel meer dan louter ontwerpen. We stoppen regelmatig geld in eigen initiatieven, we steken onze nek uit. Dat wil niet zeggen dat zo’n initiatief dan altijd tot resultaat leidt.

Soms zit het mee, soms zit het tegen. Zo ging dat ook hier op de Blaak. Daar hadden we voor een bepaald gebouw een idee, dat vervolgens helaas niet gerealiseerd is. Maar wat dan wél altijd gebeurt: je hebt je visie neergelegd, je hebt contacten gemaakt. En vroeg of laat kloppen partijen dan toch weer bij je aan.” Olivier herkent dat: “Ook wij doen veel meer dan de traditionele bouwer. We ontwikkelen zelf ideeën, kunnen zelf investeren, we doen in transformatie, verbouw, onderhoud en nieuwbouw. De zwaartepunten kunnen dan verschuiven, maar je onderneming als geheel blijft gezond. Omdat we zelf zoveel méér doen, is het prettig om samen met een partner als 01-10 Architecten op te trekken.” »

18

INTERVIEW

Olivier Hoogveld (l), Nico Brouwer (r)

19

INTERVIEW

»

GEEN KUNSTENAARS

“Ik heb me in mijn loopbaan regelmatig verbaasd over architecten die niet die brede blik hebben”, vervolgt Olivier. “Dat je als architect een opdracht krijgt en dan past het ontwerp helemaal niet bij de portemonnee. Dat kan 01-10 Architecten wél, jullie kijken ook altijd naar het uiteindelijke verdienmodel: kan het nu, en heeft het ook in de toekomst waarde.” Nico reageert: “We zien onszelf nadrukkelijk als ketenpartner.

Onze kerntaak is vormgeven, maar je doet het uiteindelijk met uitvoerders, financieel deskundigen, beleggers, bouwkostendeskundigen en andere specialisten. Je moet wel snappen hoe dat speelveld werkt, anders kun je geen projecten van de grond krijgen. We zijn geen kunstenaars, we hebben een maatschappelijke opgave. Je moet iets maken waar een stad en de bewoners daarvan tot in lengte van jaren blij mee zijn.

En ja, daar hebben we in het verleden best fouten in gemaakt, zoals iedereen in dit vak.”

‘SCHIETGATEN’

Nico Brouwer kijkt terug op de jaren 70 en 80, een periode waarin veel gebouwen zijn neergezet die nu al weer verdwenen zijn.

“In de jaren 80 dacht men dat je door een slimme bouwmethode kon besparen op de

DOEN ZOMER 2019

bouwkosten. Zo kreeg je kantoorpanden met dragende buitenwanden van gewapend beton. In die buitenwanden moest je natuurlijk ook je raamopeningen opnemen.

Dat waren noodzakelijkerwijs relatief kleine ramen, wij noemden dat wel ‘schietgaten’.

Later kun je dat niet meer aanpassen, als de functie van het gebouw verandert. Van zulke kantoren kun je dus minder makkelijk woningen maken. Bovendien had je binnen veel kunstlicht nodig. Nu weten we dat de kostenbesparing van toen geen optimale investering is geweest. Of kijk naar hoe er in de jaren 70 is gebouwd, toen het allemaal niet te veel mocht kosten. Ook daarvan is veel weg. Beste zonde, want als gemeenschap zou je eigenlijk oog moeten hebben voor en investeren in cultuurhistorische waarde. Daar gaat voor mij het woord ‘duurzaamheid’ óók over. Duurzaamheid gaat over veel meer dan energie en materiaalgebruik. Het gaat over langdurige waarde.”

Olivier: “Ik heb het gevoel dat we dat steeds beter snappen en inzien. Toen we net na de oorlog bouwden, dachten we dat een kantoorpand voor het leven een kantoorpand zou zijn. We weten nu beter. Bij Van der Valk doen wij dat al jaren. Niet in de laatste plaats door de visie van Van der Valk zelf overigens. Bij de ontwikkeling van een nieuw hotel kijken we naar de functies die

20

bepaalde ruimtes allemaal zouden kunnen hebben in de tijd. Dan moet je anders nadenken over de constructie. Het kost nu misschien meer geld, maar je verdient dat mogelijk later weer terug. Zo zijn we nu met een opdrachtgever in zee die al op die manier kijkt: ‘Wat we nu bouwen wordt waarschijnlijk een hotel, maar misschien wordt het al snel een kantoorgebouw.’ Daar moeten ook architecten in kunnen en willen meedenken.”

MENSELIJKE FACTOR

“Het knappe van Van Omme & De Groot vind ik”, zegt Nico dan, “is dat jullie goed kijken naar wie er aan tafel komt bij een nieuw project. Waar kun je elkaar aanvullen, wat heb je van elkaar nodig? Ik vind die interactie, dat samenspel, zelf ook enorm belangrijk.” Olivier: “Je ziet tegenwoordig wel partijen die een hele goede verkoper naar de opdrachtgever sturen. Iemand die het verhaal heel goed kan vertellen, maar die het vervolgens niet zelf hoeft te doen.

Wij vinden het juist belangrijk om onszelf te laten zien, we vinden het eigenlijk best gek als je het anders doet. Voor ons zegt dat heel veel, voordat we in een project stappen: mogen we het zelf komen toelichten?

Hoe meer we onszelf mogen laten zien, hoe interessanter we dat vinden. Die menselijke

INTERVIEW

“UITEINDELIJK GAAT HET OM VERTROUWEN, DAT JE PARTNERS BIJ HET PROJECT BIJEENBRENGT.” Nico Brouwer

factor is heel belangrijk, het gaat niet alleen over geld en vierkante meters.” Nico: “Uiteindelijk gaat het om vertrouwen, dat je partners bij het project bijeenbrengt. Wie vertrouw je het toe, met in het achterhoofd dat je uiteindelijk samen een heel lang traject ingaat. We durven dan ook het moeilijke deel te benoemen.” Olivier: “Soms worden inderdaad wensen neergelegd die we niet op die manier kunnen realiseren.”

Nico: “Ik adviseer opdrachtgevers altijd om daar ook echt naar te luisteren, neem die op- en aanmerkingen serieus. Ik beveel partijen aan en daarbij kijk ik niet alleen naar de prijs.”

RELATIES KOESTEREN

Nico en Olivier zijn het erover eens dat je relaties in de bouwwereld moet koesteren.

Olivier: “01-10 Architecten en Van Omme & De Groot gaan al jarenlang met elkaar om. Soms zien we elkaar een tijdje niet, dan weer werken we samen. Je weet wat je aan elkaar hebt. Ook dát is in mijn optiek een aspect van duurzaamheid: dat je je relaties koestert. De tijd van ‘quick wins’ en snel even bij iemand het onderste uit de kan halen, die is wel voorbij. Nu we het hier toch over hebben: de verplichting tot aanbesteden in de bouw helpt op dit vlak eigenlijk niet. Vaak willen marktpartijen dat zelf ook niet eens, die aanbesteding. Je moet dan weer onbekende partners uitnodigen, aftasten en uittesten. Terwijl velen van ons eigenlijk liever gaan voor bewezen partners om het werk mee te doen.” Olivier: “Zo denken wij ook over onze relatie met onderaannemers. We gaan lang niet altijd voor de laagste prijs, we gaan ook voor visie, expertise, zekerheid. Als iemand dus met een goed idee bij ons aanklopt, dan gaan we niet shoppen of we dat idee dan door iemand anders goedkoper kunnen laten uitvoeren. Je kunt je relaties maar één keer in de maling nemen. Wij zijn er liever zuinig op.”

ROTTERDAMS HART

Wandelend over Blaak en de omliggende straten gaat het gesprek op enig moment over op de betrokkenheid van zowel Nico als Olivier bij Rotterdam. “Een architect en een bouwer hebben allebei een maatschappelijke opgave, je doet het niet puur en alleen voor de verdiensten en de omzet.

Het gaat in de kern om gebouwen voor mensen maken, wijken en buurten mooier maken, iets bijdragen aan de stad. Daar zit feitelijk de echte waarde in.” Als dat zo is, en we kijken met de ogen van nu naar de stad en de ontwikkelingen waar 01-10 Architecten en Van Omme & De Groot bij betrokken zijn, welke fouten zijn we dan misschien nu aan het maken? Want stel dat we dit gesprek in 2039 weer zouden voeren, hoe zouden we dan terugkijken op wat we nu – met de beste bedoelingen – aan het doen zijn? “Een interessante vraag”, vindt Nico, “best moeilijk om daar antwoord op te geven. Mijn eerste gedachte is dat gemeenten nog te versnipperd werken. Je hebt de beleidsmakers, maar de uitvoering ligt bij andere interne partijen. Dat kan in mijn ogen best meer gestroomlijnd en sneller.

“HOE MEER WE ONSZELF MOGEN LATEN ZIEN, HOE INTERESSANTER WE DAT VINDEN.” Olivier Hoogveld

21

Het verloopt nu soms wat stroperig en dat is jammer. Veel mensen hebben bevoegdheden, maar geen eindverantwoordelijkheid en dat kan de boel ophouden. Daar zou je best nog slagen in kunnen maken.” Ook Olivier heeft een aantal wensen: “Ik bespeur dat de hele discussie over circulariteit nog wat onduidelijk is. Want hoe vul je dat in?

Vervolgens zie ik dat allerlei adviesbureaus in dat grijze gebied duiken en daarmee veel van de investeringsruimte wegnemen. Ik denk dat dáár nog wel wat te winnen is. En we willen ook zeker van het administratieve monster af. Kijk maar eens naar hoe dat bij de toepassing van FSC-hout gaat. Ik zie dat daar heel veel dubbele controles op plaatsvinden. Zonde van de tijd en het geld.”

Nico heeft het antwoord van Olivier benut om nog een tweede valkuil tussen nu en de toekomst te benoemen: “We zitten nu volop in een tijd van verdichten en transformeren. In de binnensteden schieten de prijzen omhoog en gaan de woonoppervlaktes van woningen omlaag. Ik zie dat we een soort van monocultuur in de stad aan het ontwikkelen zijn. Daar staat tegenover dat de binnensteden van nu veel levendiger en interessanter zijn dan ze in de jaren 70 en 80 waren.” Olivier: “Zeker voor ons, bouwers en ontwikkelaars, zijn binnensteden nu fantastisch om in te werken. Overal wordt gezocht naar een nieuwe toekomst voor oude gebouwen, geen project is standaard.

En kijk in Rotterdam eens om je heen: is er een stad in Nederland waar méér gebeurt en het méér bruist?” •

REPORTAGE TEKST Henk de Kleine FOTOGRAFIE Van Omme & De Groot

IN DERTIEN DAGEN EEN NIEUWE WONING. EN DAT 81 KEER.

De jaren tachtig waren crisisjaren. Bouwen moest voor een prikkie: goedkope materialen, lange halen, snel thuis. Dan krijg je wat er in de Haagse Reitzstraat te zien was: smoezelige gevels, een badkamer die die naam eigenlijk niet verdient. Zo willen we nu niet meer wonen. Dus gingen uitvoerder Habip Cali en zijn mannen erop af. Van Omme & De Groot mocht van woningcorporatie Staedion 81 woningen compleet aanpakken naar ontwerp van 01-10 Architecten. “Een behoorlijk ingewikkelde klus”, weet Habip. “Terwijl wij aan de slag gingen, bleven de mensen in het blok wonen. We hadden wel een wisselwoning. Daar konden de bewoners van een woning die wij van binnen gingen renoveren, steeds dertien dagen lang in. Dan telt dus elk uur.”

Na Voor

“We hebben de hele buitenschil gestript. Daar zaten lelijke asbesthoudende platen op. Het zag er echt niet meer uit. Die hele achterkant hebben we vervangen door een mooie, duurzame nieuwe gevel.”

DOEN ZOMER 2019

22

“Bovenop was ooit een verdieping gezet en die was ook afgewerkt met asbestplaat. Dat hebben we weggehaald. Vervolgens zijn er – en dat is veel handwerk – steenstrips tegenaan geplakt. Een soort tegelen eigenlijk, maar dan op een gevel. Nu is het weer één geheel.”

REPORTAGE

Voor Na

Na Voor

“Ook het dak is gemoderniseerd. De isolatie is aangepakt, zodat de woningen nu weer een goed energielabel hebben.”

“Als je hier ging douchen, kwam je er viezer uit dan je erin ging. We hebben per woning alles vervangen en gemoderniseerd: keukens, ketels, luchtbehandeling, intercom, kozijnen. In dertien dagen hadden we een woning weer helemaal op en top.”

“Het is leuk om dit werk te doen. Je geeft mensen weer een fijn thuis. Het is Staedion zo goed bevallen dat we nu hetzelfde aan het doen zijn in Catharinaland, ook in Den Haag.

Wegens succes geprolongeerd dus.”

23

LIFESTYLE FOTOGRAFIE Paul de Graaff STYLING Miquel Mohamedjar VISAGIE Clarissa Sonneveld ASSISTENT FOTOGRAFIE Marit Veringmeier MODELLEN Maureen, Remko, India en Jaelynn (Max Models) KLEDING Voorwinden

IEDERE DAG VAKANTIEGEVOEL! WONEN IN ROTTERDAM-NESSELANDE

DOEN ZOMER 2019

24

LIFESTYLE

25

LIFESTYLE

NEWPORT NESSELANDE DEELPLAN KOPENHAGEN

In Nesselande bouwt Van Omme & De Groot al zo’n 20 jaar aan verschillende grote en kleine(re) projecten. Binnenkort start de bouw van de derde woontoren van Newport Nesselande, deelplan Kopenhagen. Dit project bestaat uit 93 appartementen en 28 eengezinswoningen.

DOEN ZOMER 2019

26

LIFESTYLE

IN NESSELANDE IS HET VAKANTIEGEVOEL NOOIT VER WEG. Met een eigen boulevard, strand en een waterskibaan is alleen de zon nog nodig om iedere dag een vakantiegevoel te ervaren. ’s Ochtends verse broodjes halen bij de bakker en ’s avonds de dag afsluiten op een van de vele terrassen? Het kan allemaal in Nesselande. Want met een winkelcentrum voor de dagelijkse boodschappen en verschillende horeca hoeft u de wijk niet uit. Omsloten door de Zevenhuizerplas en de Eendrachtspolder geniet u binnen enkele (fiets)minuten van de natuur maar met de auto of metro bent u ook binnen 20 minuten in hartje centrum. Best of both worlds!

27

LIFESTYLE

WONEN AAN HET WATER!

Wie droomt er niet van? Wonen aan het water. In Nesselande hebben wij de projecten Riva I, Riva II en De Watermeesters gebouwd en/of ontwikkeld. Deze fantastische waterwoningen hebben allemaal directe toegang tot de Zevenhuizerplas. Op een warme dag springt u zo van uw terras in het water of pakt u ’s avonds nog even de sloep voor een rondje over de plas.

Mooier wordt het niet!

DOEN ZOMER 2019

28

LIFESTYLE

29

LIFESTYLE

DOEN ZOMER 2019

30

LIFESTYLE

31

INTERVIEW TEKST & FOTOGRAFIE Jaap van Rijn

CIRCULAIRE MISSIE. DE STAD ALS BRON VAN BOUWMATERIALEN EN GRONDSTOFFEN

V.l.n.r. Sander Lap, Erik Koremans, Marco Dijkshoorn

DOEN ZOMER 2019

32

INTERVIEW

Van Omme & De Groot gaat zijn nek uitsteken. In Hoek van Holland zullen we met specialisten deels circulair gaan bouwen. Wat deze bouwtechniek precies inhoudt, vertellen ontwerper Sander Lap, urban miner en leverancier van circulaire bouwmaterialen Erik Koremans en ontwikkelaar Marco Dijkshoorn in BlueCity, een Rotterdams icoon van circulariteit. Maak kennis met grondstoffen delven in de stad.

“JE BEGINT MET EEN GOED ONTWERP EN KIJKT VERVOLGENS TIJDENS HET ONTWERPPROCES WAT ER NODIG IS OM DIT TE REALISEREN”

Sander Lap: “De ontwerper neemt het voortouw. In Hoek van Holland houden we daarbij sterk rekening met de landschappelijke omgeving. We waren in 2014 betrokken bij de ontmanteling van kantoorpanden van kantorenpark Beukenhorst-West in Hoofddorp. Daar worden veel kantoorpanden gesloopt terwijl er ook gebouwd wordt in het weiland. Dit biedt ons een kans om de meerwaarde van circulair bouwen te laten zien. Mogen we niet meer zomaar in het weiland bouwen, dan dwingt dit bouwers, ontwikkelaars en ontwerpers nog scherper te kijken naar wat er staat en wat er voor in de plaats kan komen. Kun je de gebouwen hergebruiken, zoals het geval was bij BlueCity, waar we ons nu bevinden? Of is sloop onafwendbaar? Dan vormen urban mining en circulair bouwen een logische volgende stap.”

“NEW HORIZON RICHT ZICH OP WAT NU REEDS MOGELIJK IS”

Erik Koremans: “Wij kunnen al een deel van de materialen leveren die we met sloop oogsten, wij noemen dat urban mining. Deze materialen en grondstoffen zijn ook weer te gebruiken als de gebouwen aan vervanging toe zijn. Voor het oogsten kijken we naar alle gebouwen in Nederland. Als de vrijkomende materialen en grondstoffen opnieuw zijn in te zetten, komen ze in aanmerking om te gebruiken in nieuwbouw en renovatie.

Een voorbeeld: wij zijn ook betrokken bij de ontmanteling van maar liefst 100.000 m² leegstaande kantoorpanden in Beukenhorst-West in Hoofddorp Hyde Park.

Verschillende van deze gebouwen zijn in 2004 en 2005 gebouwd en dus heel snel afgeschreven. Door het gebied te herbestemmen voor woningbouw is een beter rendement te verwachten dan bij renovatie.

In de zienswijze van New Horizon is het kapitaalvernietiging (waardeverlies) als je de bij sloop vrijkomende materialen vernietigt.

Wij spannen ons in om deze materialen hun waarde te laten behouden, door ze opnieuw toe te passen en dus circulair te vermarkten. We houden ons naast een-opeen hergebruik van materialen ook bezig

met upcycling van bouwmaterialen. Alles is gericht op waardebehoud. Pas als er echt geen beter alternatief mogelijk is, zullen we de materialen en grondstoffen recyclen. In de Nederlandse sloopmarkt wordt normaal gesproken 98% gerecycled. New Horizon ziet dit als een vorm van waardeverlies en richt zich zoveel mogelijk op het voorkomen hiervan.”

De aanpak van New Horizon is een logisch antwoord op wat speelt: wereldwijde grondstoffenschaarste en opgelegde en noodzakelijke CO2-reductie. De geoogste

“WE WILLEN GEEN ROTZOOI AAN EEN VOLGENDE GENERATIE DOORGEVEN”

materialen hebben een lagere CO2-score dan nieuwe materialen die nog gedolven moeten worden. Voorwaarde voor succes is dat deze materialen niet duurder zijn, het niet langer duurt, dat het leuker is en niet in de laatste plaats, meer circulair! “Wij vinden het in alle opzichten een beter alternatief!”, aldus Erik Koremans.

“DE BOUW WERKT NOG STEEDS TRADITIONEEL”

Marco Dijkshoorn: “We hebben aanjagers nodig die ons op een ander spoor zetten. Er moet een noodzaak zijn om met circulaire materialen te gaan bouwen. Ik ben hoopvol gestemd hierover, want het is nog maar een paar jaar geleden dat we met een techniek als de warmtepomp in aanraking kwamen voor een grootschalig project. Dat was toen eng, moeilijk en duur. Nu weten we niet beter. Je zou wel gek zijn als je geen stappen zet, met het oog op de nieuwe wetgeving.

Want in 2030 moet de bouw al voor 50% circulair zijn. En in 2023 gaat de overheid aanbesteden op circulariteit. Wij gaan met het project in Hoek van Holland dan ook veel waardevolle kennis opdoen. Bij de tender voor dit project nodigden we bewust Sander Lap uit om mee te denken over de landschappelijke opgave. Hij was een van de eerste ontwerpers die ons aanspoorden om circulair te gaan denken. Het resultaat: wij

33

boden bij de prijsvraaginzending als enige partij circulariteit. Onze aanpak sprak het meest aan, want die is concreet en past bij de wensen van de gemeente Rotterdam.

Je kunt met circulair bouwen het verschil maken bij overheden. Maar we moeten ` wel zo eerlijk zijn om te erkennen dat circulair bouwen voor kopers op dit moment nog geen koopargument is. Die willen alles spiksplinternieuw hebben. Hier valt nog een wereld te winnen. Ik heb er wel vertrouwen in. Want ons nul-op-de-meterproject op Rotterdam Heijplaat vonden aspirantkopers jaren geleden ook eng. En nu weten we niet beter.”

“BIJ CIRCULAIR BOUWEN VOLGEN WE DE WEG VAN DE GELEIDELIJKHEID”

Erik Koremans: “Omdat de overheid streeft naar een compleet circulaire bouw in 2050, hebben we de tijd om ons deze techniek eigen te maken. De woningen en gebouwen zullen we deels met circulaire bouwmaterialen en deels met nieuwe biobased-materialen gaan bouwen. En zo lang als dat nodig is met nieuwe, traditionele materialen – liefst demontabel – als de beschikbaarheid een rol speelt. Het is wel van belang dat onze afnemers leren begrijpen wat deze bouwtechniek behelst. Daarom bieden we bij een groot deel van ons assortiment ook dezelfde garanties en certificaten als bij nieuwe materialen.”

“BIJ DE BOUW VAN ROND IN DE HOEK HOUDEN WE REKENING MET DE SLOOP IN DE VERRE TOEKOMST”

Marco Dijkshoorn: “We ervaren dat we nog niet 100% los kunnen gaan met circulair bouwen. Maar we konden bij ons bod voor de prijsvraag op basis van beschikbare materialen wél duidelijk maken welke delen van de gebouwen circulair zijn te realiseren.

Denk aan de inzet van circulair beton en circulaire dakbedekking. Daarvoor zijn al goede producten beschikbaar. We kiezen voor demontabele gevelsystemen met afwerkingen in keramische elementen, gepolijst prefab beton en hout. De binnenwanden worden ook demontabel. We passen een systeem toe dat bewoners in de toekomst meer flexibiliteit geeft. Ook is de inzet om zo weinig mogelijk bouwafval te produceren. »

INTERVIEW »

Hiermee nemen we als bouwer stappen die we niet gewend zijn. Ten slotte maken we een materialenpaspoort zodat de informatie over de gebouwen beschikbaar blijft.

Hiermee is de informatie ook voor slopers en bouwers over pak ’m beet 75 jaar nog raadpleegbaar.”

“HET IS ZEKER GEEN GREENWASHING, HET GAAT VOORAL OVER MET GEZOND VERSTAND BOUWEN”

Sander Lap: “De uitdaging is: hoe organiseer je de bouw zo, dat ook later bouwers schone bouwmaterialen in handen krijgen.

Dat is onze verantwoordelijkheid. We willen geen rotzooi aan een volgende generatie doorgeven. De nieuwe aanpak stimuleert ook de productie van materialen relatief dicht bij de bouwlocaties. Ik zie dat grote partijen in Noord-Nederland bezig zijn met de inrichting van productiegebieden voor biobased-materialen.”

“CIRCULAIRE BOUWMATERIALEN MOETEN DEZELFDE KWALITEIT EN GARANTIES BIEDEN ALS NIEUWE MATERIALEN EN GRONDSTOFFEN”

Erik Koremans: “De materialen mogen niet duurder zijn dan nieuwe, het proces mag niet langer duren, het moet veel leuker zijn en natuurlijk meer circulair. Als we dat waarmaken, dan bieden we een in alle opzichten beter alternatief. We werken wel met een beschikbaarheidsgarantie. Wat we tekortkomen aan gebruikt materiaal,

vullen we aan met nieuw. En we maken de milieukosten inzichtelijk. Onze materialen hebben veel minder nadelige gevolgen

“FINANCIERING VORMT DE GROTE UITDAGING” voor het milieu. Dit moet gaan leiden tot lagere prijzen ten opzichte van nieuwe materialen. De wetgeving, waaronder de MPG (Milieu, Prestatie en Gebouw, red.), helpt ons hierbij, zeker als het CO2-aandeel een prijskaartje gaat krijgen. Dat maakt onze materialen dan nog aantrekkelijker.

Willen we circulair bouwen opschalen, dan zou je ook kunnen beslissen het eigenaarschap van een gebouw als dienst aan te bieden. Producenten blijven dan aansprakelijk voor de materialen. Financiering vormt hierbij nog een uitdaging. Er is geen bank in Nederland die een financieel product biedt voor circulair bouwen. Deze bouwtechniek vraagt dus ook om een systeeminnovatie bij opschaling. We zijn gewend gebouwen af te schrijven naar nul euro. Als je eigenaar blijft, schrijf je niet meer af naar nul, maar behoudt het materiaal een zekere waarde.

Het continue hergebruik garandeert deze blijvende waarde.” •

OVER NEW HORIZON

OVER LAP LANDSCAPE & URBAN DESIGN

ROND IN DE HOEK

Erik Koremans geeft als directeur Circulair Bouwen leiding aan het onderdeel van New Horizon dat circulaire bouwmaterialen teruglevert aan de markt als product van urban mining. Urban mining is het delven van materialen en grondstoffen uit het ontmantelen van de bebouwde omgeving.

Zo behoudt New Horizon zoveel mogelijk de waarde van grondstoffen en materialen. Koremans beschikt over twintig jaar ervaring in de bouwen vastgoedsector. Hij werkte onder meer bij Rexel, een van de partners van het Urban Mining Collective. New Horizon ziet de stad dus als bron van bouwmaterialen, de bebouwde omgeving is als het ware het magazijn waarin deze materialen liggen opgeslagen. New Horizon kan inmiddels een aantal projecten overleggen. Zo ontmantelde het bedrijf een complex van een woningbouwvereniging in Dordrecht. De corporatie sloot vervolgens een driejarig prestatiecontract af. New Horizon gaat nu ook circulaire bouwmaterialen leveren aan het Van Omme & De Groot-project Rond in de Hoek in Hoek van Holland.

Sander Lap tekent samen met Architect Groosman voor de architectuur van Rond in de Hoek in Hoek van Holland. Zij trokken samen op als ontwerpteam bij de open prijsvraag van de gemeente Rotterdam.

Het gaat om 150 woningen aan de Langeweg.

Rond in de Hoek benadrukt de kwaliteiten van de omliggende natuur. De overgang van bos naar duin is zowel in het landschap als in de architectuur zichtbaar gemaakt. De inrichting tussen de woongebouwen en van de daktuinen sluit aan op het omliggende landschap. De gevels kunnen volledig circulair worden gerealiseerd, voor de kern van het gebouw wordt hernieuwd beton gebruikt.

De daken zijn een goed voorbeeld van bouwen met circulaire materialen en tegelijkertijd een fijne leefomgeving kunnen bieden aan de bewoners.

Het dak, gedekt met circulair bitumen, buffert regenwater in tussenlagen, zodat irrigatie met kunststof druppelslangen, besturing en pompen niet nodig is. Het resultaat: een echt landschappelijk dak.

De natuur speelt een belangrijke rol in het ontwerp van de appartementengebouwen van Rond in de Hoek. De zes gebouwen zijn ontworpen met dezelfde uitgangspunten, maar kennen wel variaties door kleur- en materiaalgebruik, gebouwhoogtes en verspringingen in de gevels. Elk cluster vormt een elegante overgang van het dorp naar het naastgelegen Natura 2000-gebied Roomse Duin en het strand. Bij Rond in de Hoek komt veel groen op en rondom de gebouwen, wordt een duurzaam klimaatsysteem toegepast en is er aandacht voor CO2-reductie. De bouwers maken gebruik van circulaire materialen en grondstoffen, zoals hernieuwd beton en hernieuwde dakbedekking.

Zie pagina 12 voor meer informatie.

Meer informatie: www.newhorizon.nl

Meer informatie: www.laplab.eu

Meer informatie: www.rondindehoek.nl

DOEN ZOMER 2019

34

LIFESTYLE TEKST & FOTOGRAFIE Jaap van Rijn

VAN IETS NAAR IETS. De circulaire economie rukt langzaam maar zeker op. Van Omme & De Groot doet inmiddels ervaring op met circulair bouwen. Dit artikel licht enkele mogelijkheden van deze bouwtechniek toe, presenteert een selectie van circulaire materialen en laat zien dat ook promotiemateriaal op de bouwplaats een tweede leven kan krijgen. Maak kennis met onder meer urban mining, baanbrekend cement, bakstenen, tegels van sloopafval, kokosnoothout en vogelhuisjes.

DE DUURZAME TEGEL Betonindustrie De Hamer, AVR en Mineralz by Renewi sloegen de handen ineen, met als resultaat De Duurzame Tegel. Deze stoeptegel stellen de bedrijven samen van gerecycled restafval en beton. Dat restafval is bodem-as dat ontstaat na verbranding van huisvuil.

Uit het as worden vervolgens waardevolle metalen als koper, zink en aluminium gewonnen.

Vervolgens maakt de producent van de korrels met beton Duurzame Tegels, die na gebruik weer gerecycled kunnen worden.

Meer informatie: duurzametegel.nl

35

LIFESTYLE

TEGELS VAN OUDE BESTRATING EN SLOOPAFVAL Studio Wae ontwikkelt een collectie sierbestrating die voor 76% bestaat uit materialen die vrijkomen bij urban mining. Bij de productie worden geen additieven toegevoegd; het bedrijf verwerkt het sloopafval op zo'n manier dat de componenten zand en grind weer worden teruggebracht naar de beginwaarden. Het bijzondere van deze techniek: de circulaire tegel is wat kwaliteit betreft net zo sterk en mooi als materialen die zijn geproduceerd van nieuwe grondstoffen.

Meer informatie: mbi.nl/tuin/dealers/wae & nlgreenlabel.nl

BAANBREKEND CEMENT Freement cement belooft een echte gamechanger te zijn, mede dankzij de inzet van een baanbrekende, innovatieve betonverwerkingsmethode met de smart liberator. Anders dan de traditionele grove betonbrekers wrijft en draait de smart liberator cementsteen subtiel van betonpuin.

Het eindresultaat: een herbruikbaar cement. Dit Freement is, net als het vrijkomende grind en zand, een hoogwaardig circulaire bouwstof dat door New Horizon 100% wordt gebruikt in nieuw beton. Dit circulaire beton voldoet aan alle vereiste kwalificaties, maar kan worden geproduceerd met een besparing van 30-70% CO2.

DELFTS KOKOSNOOTHOUT Het Delftse Goodhout presenteert een biobased composiet dat voor 100% vervaardigd is van natuurlijke kokosnootschillen die anders verbrand zouden worden. Landbouwers telen zo’n 60 miljard kokosnoten. Van zo’n 85% van die noten werd tot nog toe de schil niet hergebruikt. Kokosnootschorsafval is volgens de initiatiefnemers een perfecte grondstof voor de circulaire economie. Goodhout Coconut Husk Board wordt geproduceerd met zelf ontwikkelde technologie. De producent activeert de van nature aanwezige lijmen in de kokosnoot en verwerkt het materiaal vervolgens tot een natuurlijk houtalternatief. Dit inmiddels geteste houtproduct bevat geen toegevoegde formaldehyde. De eerste producten zijn vlakke panelen voor gebruik in de (groene) bouwsector, denk aan toepassing als vloeren, wanden en in het interieur.

Meer informatie: goodhout.com

DOEN ZOMER 2019

36

LIFESTYLE

AFVALBAKSTEEN Nog een slim product van vaderlandse bodem: 100% circulaire straat- en gevelstenen uit de Zuid-Limburgse Steenfabriek Douveren. Deze bouwmaterialen zijn een idee van de ondernemers Maurice van Ingen en Michiel Coumans. Zij wisten dat de uit productie genomen fabriek ervaring had met het verwerken van afvalstromen. Dus besloten ze de fabriek een nieuw leven te gunnen omdat het hier mogelijk is om volledig circulair te produceren. Na vele testen, die mede mogelijk zijn gemaakt door de inzet van New Horizon, kwamen de mannen uit op de Ubrick, een steen gemaakt uit afval die dezelfde kwaliteiten bezit als reguliere baksteen.

BOUWBORDEN KRIJGEN NIEUW LEVEN ALS VOGELHUISJES Het Rotterdamse Cubord ontwerpt en produceert onder meer reclameborden, spandoeken, stickers, vlaggen, gevelreclames en interieurprints, voor binnen en buiten. De bouwborden en spandoeken haalt Cubord na de bouw op afroep gratis weg. Daarna worden de materialen zo veel mogelijk gerecycled. Het bedrijf specialiseert zich inmiddels ook in upcyclen: van gebruikte promotiematerialen nieuwe producten maken. De bouwborden krijgen een nieuw leven als vogelhuisjes, die het bedrijf als bouwpakket levert. Het zijn originele relatiegeschenken die je snel in elkaar kunt zetten. Ook de spandoeken vinden een nieuwe bestemming, namelijk als shopper tassen. Mensen met afstand tot de arbeidsmarkt snijden de doeken in passtukken en naaien de delen tot sterke, kwalitatief hoogwaardige tassen.

Meer informatie: cubord.com

37

DOEN ZOMER 2019

38

HET VERBORGEN GEHEIM 170 nul-op-de-meter koopwoningen op Rotterdam Heijplaat Architect KuijperCompagnons Opdrachtgever eigen ontwikkeling Opgeleverd Gefaseerde verkoop en realisatie: fase 1 t/m 3 opgeleverd, fase 4: in aanbouw Meer infomatie www.hetverborgengeheim.nl

39

INTERVIEW TEKST Henk de Kleine FOTOGRAFIE Dennis van der Velden

NIEUWBOUW KOPEN NIEUWE STIJL:

HET ONLINE WONINGDOSSIER.

Kopers van het nieuwbouwproject 'Het Verborgen Geheim': Peter Koen en Bianca Sloos

DOEN ZOMER 2019

40

INTERVIEW

Daar moet op gedronken worden: het online Woningdossier is gelanceerd. Dit is de nieuwe digitale service van Van Omme & De Groot voor kopers van een nieuwbouwwoning. Voor deze gelegenheid schuiven we aan bij Bianca Sloos, Peter Koen, Ilse de Visser en Sascha Kroonen. We ontmoeten elkaar in het prachtige etablissement Courzand in dat fascinerende stukje Rotterdam, Heijplaat.

Wie ‘nieuwbouw’ zegt, die zegt meteen ook ‘stapels papier’, ‘tientallen tekeningen’ en ‘heel veel mailtjes’. Er gaan stromen van informatie heen en weer tussen de kopers van een nieuwbouwwoning en de bouwer van die woning. Om nog maar te zwijgen van de massa’s berichten die heen en weer gaan tussen bouwer en leveranciers van bijvoorbeeld badkamers en keukens. Bij Van Omme & De Groot is dan ook een belangrijke taak weggelegd voor Ilse de Visser en Sascha Kroonen. Als kopersbegeleidsters staan zij voor de uitdaging om alle wensen van kopers op tijd en foutloos te verwerken. Bij de nieuwbouwprojecten Het Verborgen Geheim op Heijplaat en Thuis in Het Loo in Austerlitz werkte Van Omme & De Groot voor het eerst met een digitale oplossing om die informatiestroom in goede banen te leiden. Bianca Sloos en Peter Koen kochten een nieuwbouwwoning in Het Verborgen Geheim en zij hadden dus de primeur van deze oplossing: het online Woningdossier van HomeDNA. “Voor ons was het sowieso een totaal nieuwe ervaring om een nieuwbouwwoning te kopen”, vertellen Bianca en Peter. “We hadden dat allebei nog nooit gedaan. We hoorden wel regelmatig van vrienden die iets nieuws kochten dat die om de haverklap weer naar de bouwer moesten.

Handtekeningen zetten, keuzes maken, tekeningen bekijken, beslissingen nemen. Zij vonden dat af en toe best vervelend, want dan moet je toch weer vrij nemen. Dat heb je allemaal niet met het online Woningdossier. Je hebt elk document online bij de

hand, je kunt alles bekijken en beslissen op het moment dat het jou het beste uitkomt. Als je maar wel op tijd je keuzes maakt, natuurlijk. Dat is best wel een ‘dingetje’, dat er steeds actie van je wordt verwacht. Maar dat hoort nu eenmaal bij het kopen van nieuwbouw.”

“IN HET ONLINE WONINGDOSSIER HEB JE ELK DOCUMENT ONLINE BIJ DE HAND, JE KUNT ALLES BEKIJKEN EN BESLISSEN OP HET MOMENT DAT HET JOU HET BESTE UITKOMT.”

PERSOONLIJKE BEGELEIDING

Die laatste opmerking van Bianca en Peter is voor Ilse en Sascha heel herkenbaar. “Bij nieuwbouw moet de koper nu eenmaal in een vrij vroeg stadium best al wat beslissingen nemen. Dat kan niet anders, want we moeten al vroeg weten wat waar in een woning komt, en wat niet. Om die reden zijn wij ook altijd persoonlijk bereikbaar, als mensen advies willen bij een bepaalde beslissing.

Het is dus niet zo dat we zeggen: ‘Hier heb je een online tool, » veel succes.’ Ons is er alles aan gelegen om het voor iedereen

Kopersbegeleidsters: Sascha Kroonen (l) en Ilse de Visser (r)

41

INTERVIEW

PETER EN BIANCA:

“WAT WEL MOOI IS: DAT DOSSIER BLIJFT BESTAAN EN WORDT GEARCHIVEERD. DUS ALS WE HET HUIS OOIT WEER GAAN VERKOPEN, KUNNEN WE HET DOSSIER METEEN OVERDRAGEN AAN DE NIEUWE BEWONERS. DAN HOEVEN WE NIET ERGENS ONDER IN LADES OF KASTEN TE ZOEKEN.” •

DOEN ZOMER 2019

42

INTERVIEW

»

zo makkelijk mogelijk te maken. De grote waarde van het online Woningdossier voor ons, als kopersbegeleidsters, is dat het ons werk veel overzichtelijker maakt. Komt er een mail van een koper binnen, dan staat daar meteen het bouwnummer van de woning bij. Alleen dat al scheelt veel zoeken en puzzelen.” Ook Bianca geeft een voorbeeld van een van de voordelen van het online Woningdossier: “Op een gegeven moment was er een belangrijke aangetekende brief naar ons verzonden, op een moment dat we allebei in het buitenland waren. Later bleek er nog een tweede aangetekende brief verzonden te zijn, die hebben we nooit ontvangen. Gelukkig kregen we per mail wel de notificatie dat er een belangrijk document was toegevoegd aan het Woningdossier. Langs die weg wisten we dus toch nog op tijd dat we een voorschouw en een oplevering hadden.” Ilse vult aan: “We werken inderdaad altijd met de combinatie van meldingen in het online Woningdossier en notificaties per mail. Mensen kijken nu eenmaal niet voortdurend in hun online dossier en we willen niet dat iemand iets mist. En je ziet het: in de papieren wereld gaat het lang niet altijd goed.”

hebben we in het begin wel even mee zitten stoeien. En ik heb zelf niet meteen de app gevonden, die is er kennelijk ook.” “Je kunt inderdaad ook via de Apple App Store en de Google Play Store de app downloaden”, beaamt Ilse. “Daarin kun je dan op je mobiel vrijwel alles regelen en veranderen, alleen niet je

SASCHA EN ILSE:

“OOK OUDEREN ZIJN INMIDDELS BEHOORLIJK DIGITAAL VAARDIG EN OOK HIER GELDT DAT WE ALTIJD PERSOONLIJK TELEFONISCH ONDERSTEUNEN, ALS DAT NODIG IS.”

persoonlijke gegevens.” De eerste stappen met het online Woningdossier zijn dus gezet, en aan beide zijden van de tafel is men er blij mee. Sascha voegt er nog aan toe: “Wel hebben we gemerkt dat we bij nieuwe projecten op de kopersinformatieavonden nog wat meer kunnen vertellen over dit nieuwe instrument. We weten nu immers welke vragen er gaandeweg komen, dus dan kunnen we die meteen tackelen.” Voor Bianca en Peter is het online Woningdossier even niet meer een van de belangrijkste zaken in hun leven. “Wij gaan genieten van ons nieuwe huis. Wat wel mooi is: dat dossier blijft bestaan en wordt gearchiveerd. Dus als we het huis ooit weer gaan verkopen, kunnen we het dossier meteen overdragen aan de nieuwe bewoners. Dan hoeven we niet ergens onder in lades of kasten te zoeken.” •

‘GENERATIE-DING’

Bianca en Peter zijn veertigers en eigenlijk zogenoemde ‘digital natives’, mensen die zijn opgegroeid met online instrumenten.

Is het online Woningdossier dan geen obstakel voor kopers die ouder zijn dan bijvoorbeeld deze twee kopers? “Nee, dat hebben we nog niet meegemaakt”, reageren Sascha en Ilse. “Ook ouderen zijn inmiddels behoorlijk digitaal vaardig en ook hier geldt dat we altijd persoonlijk telefonisch ondersteunen, als dat nodig is.” “Het werkt ook echt makkelijk”, vinden Bianca en Peter. “Wel zou het uploaden van documenten nog wat eenvoudiger kunnen, daar

43

LIFESTYLE

HOEK VAN HOLLAND

TEKST & FOTOGRAFIE Jaap van Rijn

EEN ROTTERDAMS DORP MET MOGELIJKHEDEN

DOEN ZOMER 2019

44

LIFESTYLE

Hoek van Holland zit in de lift, er wordt stevig geïnvesteerd in Rotterdam Beach. En als de metro, de Hoekse Lijn, tot aan het strand gaat rijden, zal de badplaats een extra impuls krijgen. Wat valt er inmiddels te beleven in ‘De Hoek’?

Zoals in Den Haag Hagenezen (wonend op het ‘veen’) en Hagenaars (wonend op het ‘zand’) leven, zo wordt Hoek van Holland bewoond door Hoekenaren en Hoekenezen. De laatsten noemen zichzelf ook wel Hoekers en zijn geboren en getogen in het duindorp. De Hoekenaren vormen de import van De Hoek. Het dorp maakt deel uit van de gemeente Rotterdam, een feit dat bij menig Hoekenees gemengde gevoelens oproept. Dit heeft mede te maken met de ontstaansgeschiedenis van Hoek van Holland, die sterk afwijkt van Rotterdam en andere aan de rivier liggende steden. Rotterdam, Vlissingen, Schiedam en Maasluis kennen een lange geschiedenis als nederzettingen bij sluizen die uitgroeiden tot vestingen met industrie en vissers- en handelshavens. Hoek van Holland is veel jonger en dankt zijn bestaan aan de aanleg van de Nieuwe Waterweg, die in 1863 startte. Men bouwde toen voor de werklui noodwoningen op een zandplaat waarop daarvoor maar een paar vissers en akkerboeren woonden. Ander personeel nam zijn intrek in permanente behuizing.

De situatie was niet ideaal. Het Geneeskundig Staatstoezicht signaleerde destijds wantoestanden, het dorp ontbeerde onder meer riolering en veilig drinkwater. De Westlandse gemeente ’s-Gravenzande, die verantwoordelijk was voor het bestuur, gaf aan dat de problemen boven haar macht gingen. De Hoekenezen stuurden

er vervolgens op aan om een zelfstandige gemeente te worden.

Omdat de Rotterdamse bestuurders de strategische ligging van het dorp inmiddels onderkenden, kozen zij een annexatie, die in 1914 plaatsvond.

OPKNAPBEURT

Door talloze verschillen ervaren Hoekenezen en Hoekenaren dat hun leven in het dorp zich op een andere wijze voltrekt dan in de grote stad. Zo maakt het kustplaatsje geografisch gezien deel uit van het Westland. Ook kent Hoek van Holland een veel minder diverse bevolkingssamenstelling dan het verre Rotterdam, en ligt zowel het gemiddelde inkomen als de gemiddelde leeftijd hoger dan in de Maasstad. Maar de houding ten opzichte van Rotterdam kantelt, de voordelen van het verbond worden voor steeds meer mensen zichtbaar. Hoek van Holland is aan een opknapbeurt toe, Rotterdam investeert dan ook stevig en geeft ondernemers de ruimte. De ambitie: Hoek van Holland laten uitgroeien tot een vierseizoenenbadplaats met een natuurlijke uitstraling waar altijd wat te beleven valt. Deze beeldreportage geeft een impressie van het Hoek van Holland van 2019.

Vakantie vieren op het strand Om Hoek van Holland stevig op het netvlies van toeristen te krijgen, kreeg Landal toestemming om op het strand vanaf het Noorderhoofd een lange rij strandhuizen met strakke houten gevels te bouwen.

Die zijn populair en worden het hele jaar verhuurd. Het uitzicht op de zee, het strand, de Maasvlakte en voorbijvarende schepen is ronduit spectaculair.

45

LIFESTYLE

Bieden van

kwaliteit

De Landal-lintbebouwing sluit aan op de eerste rij strandpaviljoens. Met het oog op de komst van het eindstation van de metro, de Hoekse Lijn, in 2021 kreeg het Zeeplein een make-over.

De strandpaviljoens beantwoorden qua uitstraling aan de uitgesproken ambities van Rotterdam. Om een breder publiek te trekken is het bieden van kwaliteit uitgangspunt voor het krijgen van een vergunning. Het resultaat van dit beleid: de ondernemers van Beachclub Royal pakten al twee keer de prijs voor het meest sfeervolle strandpaviljoen van de Hollandse en Zeeuwse kusten.

De natuur intenser beleven

Bijzonder aan Hoek van Holland is de mogelijkheid om vrij door de duinvalleien te wandelen. Ook deze duinen maken deel uit van de inspanningen om van Hoek van Holland een bijzondere badplaats te maken.

Dankzij nieuwe wandel- en fietsrouteskunnen bezoekers de natuur echt beleven. Daarnaast biedt de realisatie van het Groene Strand de bezoekers een stukje nieuwe natuur met nattere delen en struinpaden.

DOEN ZOMER 2019

46

LIFESTYLE

Uitgestelde

wederopbouw Hoek van Holland heeft een bijzondere militaire geschiedenis. Die is onder meer zichtbaar in het Kustverdedigingsmuseum in Fort 1881 en de Duitse bunkers van de Atlantikwall, die moesten verhinderen dat de geallieerden hier zouden landen. De kale vlakten langs en aan het einde van de Koningin Emmaboulevard en het begin van de Badweg zijn een erfenis van de Tweede Wereldoorlog: woningen moesten wijken voor de Duitse versterkingen. Het is dan ook hoog tijd voor een decennia uitgestelde wederopbouw. Om het duingebied op een aantrekkelijke manier te verweven met het dorp zijn hier, vlak bij Het Jagershuis, in de eerste duinenrand bunkerwoningen gepland. De Badweg zelf zal als een boulevard worden ingericht. Het Noorderhoofd, dat pal langs de Nieuwe Waterweg loopt, zal kunnen uitgroeien tot een aantrekkelijke wandelen fietsboulevard die beter aansluit op de Koningin Emmaboulevard. Ook het Natura 2000-park Het Roomse Duin ontstond door het ingraven van bunkers.

De parknaam is ontleend aan het rooms-katholieke kerkhof dat hier ooit lag.

Aan de rand van het park zullen de circulair te bouwen appartementen van Rond in de Hoek verrijzen. De combinatie van bunkers, duinen, parken, rivier, strand en nieuwe woningen zal het imago van Hoek van Holland als badplaats met een groen karakter verder versterken.

Wie een dagje wil doorbrengen in de Hoek, wil zijn trek kunnen stillen. Dat kan in de strandpaviljoens. Ook langs de Nieuwe Waterweg staan uitspanningen. Die bieden een spectaculair uitzicht op de rivier. De gekozen architectuur sluit aan op de scheepvaart.

Paviljoens als Unicum, Jutter en het Vispaleis, die langs de boulevard staan, hebben schuine gevels die in een punt uitlopen en zo visueel aansluiten op de scheepsarchitectuur, denk aan de rompen. Ze volgen ook de strakke lijnen van het oeverlandschap.

Maritieme architectuur In het verlengde van de boulevard ligt de Berghaven. Wie op het terras of in de serre van rijksmonument Mijn Torpedoloods plaatsneemt, heeft niet alleen een fijn uitzicht op de haven en de waterweg. Je neemt ook plaats op een plek met veel historie. Dit was ooit een opslagloods voor zeemijnen en torpedo’s van de Nederlandse Marine. Ook deed de loods dienst als munitieopslagplaats voor de Duitsers en na de oorlog voor het Nederlandse leger. Na de oorlog werd de loods een mobilisatieruimte voor burgermilitairen. Toen deze dienst werd afgeschaft, raakte het gebouw in onbruik. Na jaren van leegstand durfden een paar ondernemers het aan om op deze plek een uitspanning te openen met een opvallend grootsteedse ambiance, waar ze eigentijds eten serveren. Dat was destijds een primeurtje in De Hoek, waar je de honger toen vooral kon stillen met gebakken vis, friet, uitsmijters en andere caloriebommen. Op de kade van de Berghaven staan nog wat historische kanonnen. Die vallen zeker niet uit de toon als er weer eens een ‘eskader’ historische zeilschepen langs glijdt.

47

LIFESTYLE

Spectaculair

uitzicht

Het Nieuwe Bouwen in De Hoek

Vanaf Korrelbeton is het een paar minuutjes lopen naar een bijzonder museum in een voormalige vuurtoren aan de voet van de zeedijk. Het Kustverlichtingsmuseum laat een origineel licht schijnen over hoge en lage lichten. Verwacht hier onder meer een bijzondere verzameling lampen, branders, navigatie-instrumenten en optieken, verdeeld over een paar verdiepingen. Met als bonus: het spectaculaire uitzicht over de rivier, de havens, het Westland en het langzaam maar eindelijk – want zo vaak beloofde – ontluikende Rotterdam Beach.

Architectuurliefhebbers duiken vanaf de Berghaven het dorp in. Op wat horeca en een paar winkels na valt hier nog niet zo veel te beleven. Vermeldenswaard is Hotel Amerika, dat door nieuwe eigenaren is opgefrist. Met de bouw van appartementen en woningen zal ook de Dorpsstraat wellicht gaan opleven. Vlak achter de Dorpsstraat staat aan de Scheepvaartstraat een van de fraaiste voorbeelden van het Nieuwe Bouwen. Dit is het eerste woonblok dat J.J.P. Oud, de toenmalige stadsarchitect van Rotterdam, in de jaren twintig realiseerde. Vooral de ronde glaspuien van het woonhuis en de slagerij maken indruk. Met deze ronde vorm brak Oud met de rechte-lijnen-doctrine van De Stijl en ontwikkelde hij zijn eigen versie van het Nieuwe Bouwen. Het speelse blok staat hier al bijna honderd jaar, maar toont nog steeds hypermodern en tegelijkertijd aantrekkelijk dorps. Als hedendaagse architecten met de op stapel zijnde nieuwbouw dit niveau halen, kan de populariteit van Hoek van Holland als woon- en badplaats snel toenemen.

Rond in de Hoek Binnenkort start Van Omme & De Groot in Hoek van Holland met de bouw van nieuwbouwproject 'Rond in de Hoek'. Zie pagina 12 voor meer informatie.

DOEN ZOMER 2019

48

DIT VINDEN ONZE KLANTEN

8 Degelijke bouw Goed contact met klantenbegeleider.

Zou u ons aanbevelen?

Nakomen afspraken Vakmanschap Advies Prijs/kwaliteit Communicatie Orde en netheid

Ja

10

Bij Van Omme & De Groot hechten wij veel waarde aan het oordeel van onze klanten. Wij zijn er dan ook maar wat trots op dat wij via Bouwnu, over de laatste 12 maanden gemeten een gemiddelde beoordeling van 7,1 krijgen. Lees meer reviews op www.vodg.nl/nieuwbouwwoningen.

Perfect, zeker aan te bevelen De communicatie door de medewerkers is zeer goed verlopen op kantoor in Rotterdam en door projectleiders en alle overige medewerkers.

Zou u ons aanbevelen?

Nakomen afspraken Vakmanschap Advies Prijs/kwaliteit Communicatie Orde en netheid Ging het om een nieuwbouwproject?

10

Ja

8 2 onder 1 kap

Zou u ons aanbevelen?

Nakomen afspraken Vakmanschap Advies Prijs/kwaliteit Communicatie Orde en netheid Ging het om een nieuwbouwproject?

Bij Van Omme & De Groot is niets te veel gevraagd Een echte aanrader voor de bouw van uw woning.

Zou u ons aanbevelen?

Nakomen afspraken Vakmanschap Advies Prijs/kwaliteit Communicatie Orde en netheid Ging het om een nieuwbouwproject?

Ja

Vrijstaande woning

Ja

7 Tussenwoning/hoekwoning

Ben blij dat ik ben ingestapt in dit project Zou het iedereen aanraden, beste keuze ooit!!!

Zou u ons aanbevelen?

Nakomen afspraken Vakmanschap Advies Prijs/kwaliteit Communicatie Orde en netheid Ging het om een (ver)bouwproject?

Ging het om een nieuwbouwproject?

9 Een mooie woning na lang wachten!

Na een lang traject van bij de makelaar op bezoek tot aan de sleuteloverdracht, zijn wij erg blij met het traject dat we zijn doorgegaan met Van Omme & De Groot. Vanaf de start van de bouw, waar we de andere bewoners hebben kunnen leren kennen tot aan de oplevering zijn we goed op de hoogte ge-houden van de status van de bouw en hebben we meermaals in de woning mogen kijken. Onze oplevering was gepland voor medio november, maar werd in september verplaatst naar kwartaal 1 2019. Gelukkig kwam begin november toch het bericht dat het nog 2018 zou worden en hebben we in december toch de oplevering kunnen meemaken. Fijn dat er toch nog hard gewerkt werd om de huizen z.s.m. op te kunnen leveren aan de kopers.

Zou u ons aanbevelen?

Nakomen afspraken Vakmanschap Advies Prijs/kwaliteit Communicatie Orde en netheid Ging het om een (ver)bouwproject?

Ging het om een nieuwbouwproject?

They make the difference Duidelijk verhaal, vakkundig en weten wat er moet gebeuren als de klant iets vraagt.

Ja

N.v.t.

Tussenwoning/hoekwoning

10 Echte aanrader Wij zijn heel tevreden met ons nieuwe huis. Uitstekend werk geleverd.

Vriendelijk personeel. Beste keuze ooit. Dank!

Ja

Zou u ons aanbevelen?

Nakomen afspraken Vakmanschap Advies Prijs/kwaliteit Communicatie Orde en netheid Ging het om een (ver)bouwproject?

Ging het om een nieuwbouwproject?

N.v.t.

Tussenwoning/hoekwoning

49

Ja

Overige N.v.t.

REPORTAGE TEKST & FOTOGRAFIE Jaap van Rijn

DE TWEE ROTTERDAMSE MIDDELLANDSTRATEN SWINGEN MEER DANKZIJ FRAAIE PUIEN

Piet Schipper bladert op kantoor door de schetsen van de architect. De opdracht: tien puien van winkels aan de 1e en 2e Middellandstraat en het Middellandplein renoveren of vervangen. Een mooie klus voor de ambachtsman, want weinig van de eind 19e-, begin 20e-eeuwse bebouwing staat nog loodrecht (of in vakjargon: uit de haak). Het belooft dan ook een fijne improvisatieklus te worden, waarbij het vakmanschap telt. Aan het verzoek om de puien ter plekke te bespreken geeft Piet dan ook graag gehoor.

Eenmaal in Rotterdam-West aangekomen zorgt het zonnetje in de twee Middellandstraten, samen 600 meter lang, voor een vrolijke, levendige aanblik. De winkelboulevard profiteert van de investeringen. Ook de veranderde bevolkingssamenstelling krijgt invloed op het aanzien. Na wijken als Kralingen, Blijdorp, Kop van Zuid, Katendrecht en Hillegersberg bereikt de koopgolf inmiddels ook de, economisch gezien, zwakkere wijken van Rotterdam-West. De reden van deze toegenomen populariteit: grote, vooroorlogse huizen met de zo gewilde originele details, te koop voor redelijke prijzen. Althans, zo was de situatie.

Want inmiddels verwisselen de kooppanden aan bijvoorbeeld de Heemraadssingel en de Claes de Vrieselaan voor Amsterdamse prijzen van eigenaar.

Ook in zijstraatjes als de Jan SonjĂŠstraat en de Jan Porcellisstraat, waar grondgebonden oude panden staan, schieten de prijzen omhoog. Genoeg nieuwe bewoners doen graag boodschappen in de buurt, dus ook op de 1e en 2e Middellandstraat. Maar wat afbreuk deed aan de winkelstraten en daarmee aan de kooppret, waren de vele verwaarloosde puien.

Subsidies moesten de pandeigenaren verleiden om het straatbeeld hier te verfraaien. De uitdaging voor de vaklui van Van Omme & De Groot was om de verbouwingen zo uit te voeren dat de winkeliers geen omzet zouden derven.

HET MIDDELLANDPLEIN KNAPT ZICHTBAAR OP VAN DE NIEUWE PUIEN.

DOEN ZOMER 2019

50

REPORTAGE

VERSCHEIDENHEID AAN WINKELS

De wandeling langs de winkelpuien begint daar waar de 2e Middellandstraat grenst aan het Heemraadspark. Al wandelend valt de verscheidenheid aan winkels op. Je kunt hier van alles kopen en proeven: van wierook tot hippe fietsen, van natuurwijnen tot verse vis, van ijs tot Surinaamse sieraden en van automaterialen tot kookgerei. Om maar wat te noemen. En tussendoor bezoek je een beautysalon, laat je een tattoo zetten, schaf je bokshandschoenen aan bij Hercules of pak je bij Maria een Brazilian wax mee. Kortom, de verscheidenheid ten top, helemaal Rotterdam anno 2019. De veranderende bevolkingssamenstelling is inmiddels zichtbaar op het terras van Juffrouw van Zanten, dat uitzicht biedt op het Heemraadspark. Denk aan studenten, hipsters, instagrammende young professionals en bakfietsouders.

STIJLVOL PLEIN

We lopen een stukje door, naar het Middellandplein. Daar pakten de vakmensen van Van Omme & De Groot de pui van Mr NonNo aan. Het houtwerk volgt de sierlijke details van de oorspronkelijke pui.

De strakke horizontale regels van de bovenlichten geven het pand eigentijdse trekjes. Dankzij de grote ramen vangt de eetzaak met een op het noorden gerichte gevel toch veel licht. Op de menukaart prijken zelfgebrande koffies, smoothies, pancakes, Âť

OOK WERD EEN ALUMINIUMPUI GEPLAATST. EEN VAKMAN VOORZIET DE NAASTGELEGEN ALUMINIUMDEUR VAN EEN BESCHERMLAAG.

51

REPORTAGE

OOK MOGELIJK: EEN GESPOTEN METALEN KADER ROND EEN ALUMINIUMPUI.

PIET SCHIPPER IN EEN NIEUWE DEUROPENING. DE BEWONERS BOVEN DE WINKEL EN DE WINKELIER EN DE KLANTEN HOEVEN NU NIET MEER DOOR ÉÉN DEUR.

VAN WIEROOK TOT HIPPE FIETSEN, VAN NATUURWIJNEN TOT VERSE VIS, VAN IJS TOT SURINAAMSE SIERADEN EN VAN AUTOMATERIALEN TOT KOOKGEREI.

OOK EEN OPLOSSING: TWEE NIEUWE, IN DE STIJL PASSENDE DEUREN NAAST DE PUI.

DOEN ZOMER 2019

52

REPORTAGE EEN GESLAAGD VOORBEELD VAN NIEUW MET OUD: DE ORIGINELE GLAS-IN-LOOD-BOVENLICHTEN GEPLAATST IN NIEUWE HOUTEN KOZIJNEN.

» bowls en vegan bits & bites. Ook de nieuwe puien van de groenteboer en Belén – de eerste Frans georiënteerde bistro van de winkelstraat – maken samen met de terrassen het Middellandplein tot een stijlvolle plek.

HANDWERK

Piet vertelt dat een aantal puien in de timmerfabriek zijn vervaardigd. De grote ruiten van dubbelglas werden met een kraan op hun plek gezet. Dit procedé werd bij meerdere puien toegepast. Maar ook handwerk was noodzakelijk. Zoals bij een houten pui waar delen van de muur met natuursteen zijn afgewerkt. De overgangen waren zelden haaks, dus moesten in het werk aanpassingen worden uitgevoerd. Piet: “We wisten niet wat we tegen zouden komen bij het verwijderen van de puien. Zo stuitten we op weggetimmerd glas-in-lood. Daarnaast waren de tekeningen niet erg gedetailleerd uitgewerkt. We calculeerden dan ook per winkelpui. Zie je die deur rechts? Dat is de opgang van de bovenburen. In een aantal puien zat maar één deur, met daarachter een halletje dat toegang gaf tot de trap en de winkel. In de nieuwe puien hebben de bovenburen een eigen ingang gekregen en de winkels een eigen deur aan de zijkant of in het midden van de pui. De indelingen van de panden zijn dus niet uniform. Wat ook tijd kostte, was het overleg met de winkeliers. Zij zijn meestal niet de eigenaar, maar hadden wel zo hun wensen. Het was een uitdaging om iedereen tevreden te krijgen en te houden. Maar dat is uiteindelijk wel gelukt!” •

BAKKERIJ MARAKESH KAN HAAR KLANTEN NU EEN BETERE TOEGANG BIEDEN MET EEN DUBBELE DEUR.

DE PUI VAN MAMACARE, EEN WINKEL VOOR GELEGENHEIDSKLEDING, KRIJGT GRANDEUR MET EEN KLASSIEK UITGEVOERDE PUI EN BIJPASSENDE ENTREE.

AARDIG DETAIL: DE DEUR VOOR DE BOVENBUREN HEEFT EEN HOGERE OPSTAP EN IS UITGEVOERD MET NATUURSTEEN MET SUBTIELE DETAILS.

53

REPORTAGE

WAT EEN MATERIEEL, MAN! DOEN ZOMER 2019

54

REPORTAGE

Ze zijn de reden dat een voetbalclub kampioen kan worden. De reden dat een wielrenner de Tour de France kan winnen. De reden dat een coureur als eerste in de Formule I over de finish komt. Het zijn de mensen van het materieel. Zonder hen gaat alles veel minder snel, veilig en geordend. Hoog tijd dus om de materieelman eens in het zonnetje te zetten.

We ontmoeten de hoofdmaterieelman van Van Omme & De Groot in de nieuwe locatie aan de Sevillaweg in Rotterdam Spaanse Polder. René van Vliet schenkt een bakkie voor ons en de andere materieelmannen in. Aan de muur hangen foto’s van bouwkranen met daarop de naam Van Omme & De Groot.

Die enorme gevaartes staan niet hier, maar op de verschillende werken. Toch wil René er graag even bij stilstaan. “Het is voor een bouwer met de omvang van Van Omme & De Groot uniek om zulke kranen in eigen bezit te hebben. Zelfs veel grotere bouwers hebben dat niet, die huren ze. En we hebben dit jaar weer drie nieuwe kranen aangeschaft, twee stationaire en een mobiele kraan. Maar het is een echt Guus de Groot-ding. Die is helemaal vol van dat materieel. Hij heeft ze ook op schaal in zijn kantoor aan de Heemraadssingel staan. Dat is typisch iets voor hem, om zo begaan te zijn met het materieel waar we mee werken. Laatst nog, toen we hier deze nieuwe locatie openden en we allemaal het nieuwe materieel hadden. Dan kan hij echt genieten en uit

de grond van zijn hart tegen me zeggen: ‘Het is voor het eerst dat we alles nieuw hebben, mooi hè?’ Ik vind dat prachtig, dat de directeur zo meeleeft. Hij komt hier ook heel vaak langs.

Even kijken. Praatje maken. Op een keer kwam hij in haast binnen, maar kon hij het toch niet laten om in de stellingen even wat scheef staande gereedschapskoffertjes recht te zetten.”

“HET IS VOOR HET EERST DAT WE ALLES NIEUW HEBBEN, MOOI HÈ?”

NETHEID = VEILIGHEID

De nieuwe materieelopslag aan de Sevillaweg vervangt de drie eerdere locaties waar Van Omme & De Groot het materieel had opgeslagen, legt René uit. “Dan kon het gebeuren dat

55

»

REPORTAGE

»

je voor de spullen om een bouwlift op te bouwen langs drie locaties moest: Bergschenhoek, Bodegraven en de opslag bij Zestienhoven. Dan zat een chauffeur uren in de wagen en vooral in de file. Het scheelt in tijd en dus geld. We hebben nu ook veel meer grip op wie wat meeneemt. Stel, er komt iemand een betonboor halen. Volgens de regels heb je dan ook een stofmasker nodig, voor het fijnstof. Dus je merkt het meteen als iemand dat ‘vergeet’. Het is toch steeds een beetje opvoeden, ook om hier de boel netjes te houden. Als je niet uitkijkt, zetten ze overal wat neer. Nou, dat fluiten we meteen terug. We zitten boven op de veiligheid. Zo hebben we hier ook een eigen gecertificeerde test- en reparatiedienst. Alles wat binnenkomt, leggen we onder de loep.”

Den Haag eens ter plekke een diamantboor gehuurd. De bon daarvoor kwam bij Ruud terecht. Zo kon het gebeuren dat ik ’s avonds om half elf een mail kreeg met de tekst: ‘Maar René, wij hebben de diamantboren toch zelf?’ Het was in dit geval prima te verantwoorden, want voor zo’n boor heen en weer rijden is uiteindelijk duurder. Maar het geeft maar aan hoezeer ook op de kleine zaken wordt gelet.” Wat in de materieelhal en de machinale werkplaats vooral opvalt, is de rust en de vele lege plekken in de stellingen. “Allebei een goed teken’, zegt René. “Spullen moeten op het werk zijn, niet hier in de hal liggen. Daarom zie je hier ook niet een van de 45 onderhoudsbusjes die we hebben. Wél komt alles hier geregeld langs. We zien elke stroomkabel, elke bouwlamp, boormachine of slijptol. Maar het beste is natuurlijk als alles in gebruik is. En binnenkort gaat er nog veel meer de deur uit, want we gaan voor een aantal grote projecten aan de slag in onder andere Nesselande, Schiedam en in Den Haag. Lege stellingen zijn het teken van een gezonde orderportefeuille.” •

DETAILS TELLEN

“Trouwens, dat onder de loep leggen doen wij niet als enige.

Guus de Groot en Ruud de Schepper zijn als directeuren heel scherp op elk detail. Zo had iemand voor een werk in

RENÉ VAN VLIET:

“WE HEBBEN NU OOK VEEL MEER GRIP OP WIE WAT MEENEEMT.”

DOEN ZOMER 2019

56

REPORTAGE

WAT IN DE MATERIEELHAL EN DE MACHINALE WERKPLAATS VOORAL OPVALT, IS DE RUST EN DE VELE LEGE PLEKKEN IN DE STELLINGEN. “ALLEBEI EEN GOED TEKEN”, ZEGT RENÉ. “SPULLEN MOETEN OP HET WERK ZIJN, NIET HIER IN DE HAL LIGGEN.”

57

EILAND AMELAND Realisatie 8 twee-onder-eenkapwoningen in Nootdorp

DOEN ZOMER 2019

Architect Ibelings van Tilburg architecten Opdrachtgever AM Opgeleverd december 2018

58

59