Boottest
Tekst en foto’s: J. Lundegaard
Outremer 49
Heerlijke sensaties en zeilplezier op lange reizen
Mensen die dromen van lange reizen op een zeilschip komen altijd voor de keuze van een monohull dan wel een catamaran. Twee belangrijke argumenten daarbij zijn ruimte en zeilcomfort, maar de gedreven zeiler mist wel eens sensaties op de grote logge platvormen waar veel van die catamarans op lijken. Veel hangt af van het programma en ook wel van het budget. Varen stuurde zijn multihull reporter op pad voor een testvaart van vier dagen tussen La Grande Motte en Cannes. Het leven aan boord kwam er in al zijn aspecten aan bod en hoewel de verleiding groot was keerde hij toch terug.
4 • oktober 2010 • VAREN
VAREN • oktober 2010 • 5
Boottest Nieuwe start voor Outremer De werf Outremer is het levenswerk van Gérard Danson. De eigenzinnige botenbouwer hield er een heel eigen strategie op na gebaseerd op het verbouwen van snelle wedstrijdcatamarans tot bewoonbare schepen om er mee op reis te vertrekken. Veel compromis was daar niet bij maar hij had wel een bijzonder goede band met zijn klanten die nagenoeg allemaal voor een lange trip, ‘outre mer’, (overzees) vertrokken. Meer dan 200 boten van 38 tot 64 voet over een tijdsspanne van 25 jaar. Het waren meestal schepen met smalle rompen, een Spartaans interieur en steekzwaarden. Zeilprestaties gaan immers hand in hand met gewicht dus daar werd drastisch op bespaard. De man overleed in 2005 en daarmee was de drijvende kracht verdwenen. De werf Allures, die aluminium boten met een reisprogramma bouwt, zag heel wat in het sterke profiel van het merk en zijn eigenaarsclub en nam de werf over. Het was beslist geen sinecure om het sterke concept aan te passen aan de nieuwe verwachtingen die reizigers aan dit type boot stellen. Met de Outremer 49 scoorde het merk meteen de titel van Boot van het jaar 2010.
Typologieën catamaran - vinkielen of steekzwaarden?
Ontsnappingsluikje in beide rompen. Vallen en reven gecentraliseerd vooraan de mast.
De meeste seriegebouwde catamarans zijn voorzien vinkielen terwijl twee grote spelers, Outremer en Catana, kiezen voor steekzwaarden. Beiden hebben daar een goede reden voor. De vinkielen onder het schip bieden een behoorlijke bescherming bij het aan de grond lopen en nemen geen ruimte weg uit de rompen waar de zwaarden door moeten. De zeilprestaties zijn wel matig en de minimale diepgang is groter dan bij steekzwaarden. De modellen met steekzwaarden zullen meestal twee kleine scheggen achteraan plaatsen ter bescherming van de schroeven en als buffer voor de roeren als de boot droog mag vallen. Het is opvallend dat de boten met zwaarden aanzienlijk betere performers zijn. Voor het ontwerp van de nieuwe 49 werd beroep gedaan op de architecten Christophe Barreau en Fréderick Neuman. Beslist een opmerkelijke keuze omdat die ook de Catana’s ontwerpt die in het zelfde segment van de markt actief zijn. Ze zijn er evenwel in geslaagd om de filosofie van Outremer een nieuwe en moderne uitwerking te geven zonder dat de eigenheid verloren ging.
Geheimen onthuld. Een snelle catamaran bouwen is niet moeilijk. Moeilijk wordt het als de klant er een heel huis met terras en alle mogelijke luxe in kwijt wil. Er zijn drie factoren die de prestatie bepalen: het gewicht, de zeiloppervlakte en de breedte. Onder de waterlijn zijn de rompen in polyester terwijl boven de waterlijn voor een sandwichconstructie gekozen werd, vacuum infusion wel te verstaan. Om deze lijn verder te zetten werden ook de interieuronderdelen in sandwich geproduceerd. De rompen zijn nog steeds erg fijn maar wel een heel stuk hoger. Om het gevreesde duiken tegen te gaan wordt de voorzijde helemaal niet belast. Er zijn een paar enorme crashboxen voorzien, vooraan en onder de waterlijn. Dit zijn immers essentiële onderdelen 6 • oktober 2010 • VAREN
Comfortabel sturen aan de carbonhelmstokken, een ware sportboot!
Trimeenheden veilig in de kuip.
voor een veilige vaart. Daarachter vind je in beide rompen twee enorme bergruimtes voor zeilen en allerhande maar de kunst van de snelle reiziger bestaat er in om de 1001 beschikbare ruimtes niet vol te stouwen. Het ankerbeslag en 60 meter ketting worden teruggevoerd tot de voorbeam. De boegen tonen hierdoor een ware levendigheid die je aan het roer best kan smaken.
Carbon tuig - nu al een populaire optie maar… Het schip dat we testten was getuigd met een prachtige carbonmast van Lorimar. Het straalt een strakheid uit en is veel eenvoudiger dan de klassieke aluminium mast met dubbele zalingen en diamant. De kunststof verstaging en slechts één zaling laat toe heel wat gewicht te besparen, de giek is een klassieke Z-spar want carbon leverde hier amper een paar kilo winst op. Op het geteste model ging het om roterende wingmast, die toch zo’n vijftig centimeter breed was. Even de rotatie bijregelen en de boot wint aan snelheid, heerlijk voor de gedreven trimmer. De globale winst van deze tuigage in 200 kilo. De prestatieverschillen heten niet enorm te zijn maar het is beslist een belangrijke winst in gewicht. Op de mast wordt een prachtig uitgebouwd en doorgelat grootzeil gevoerd, de top is indrukwekkend en de power uit de 86 vierkante meter is enorm. Vooraan een solent van 40 vierkante meter en een kleine keerfok in optie. Op de boegspriet kan een genakker gemonteerd worden. De 110 vierkante meter op rolsysteem (Sacnor) laat zich makkelijk bedienen. Vooraan op de mast staat een Harkenlier geplaatst om vallen en reeflijnen te bedienen. De elektrische winch is een optie maar je kan ook de, iets tragere, ankerlier gebruiken die vlakbij staat. Een leuke finesse is het wegklapbare voetsteuntje bovenaan de mast, handig als je daar een tijdje in de broek moet gaan hangen.
Aan dek: Een zee van ruimte. Wanneer je voor het eerst aan dek komt weet je niet zo goed waarheen. De oppervlakte is enorm. Centraal een heel grote cockpit met semi-rigide bimini, handig om het grootzeil in de lazy jack te leggen. Naast een enorme zithoek voor zes personen en een grote tafel vind je er twee trapjes richting de stuurstanden beiderzijds. In de dek lay-out werd gekozen om de trimlijnen samen te brengen op twee trimzuilen in de cockpit. Een grote harkenlier ST 53 staat achter een hele serie stoppers van het merk Antal, een referentie uit Italië. Bovenop het dek staan twee winches ST 48 voor de regeling van de voorzeilen. Standaard is de boot aan stuurboord uitgerust met een stuurwiel van waaruit je een panoramisch zicht hebt over de hele boot, hier staat ook de bediening voor de motoren en je kan er ook alle instrumenten aansturen. De absolute verleiding van dit schip zit hem evenwel in de sturing met de prachtige carbon helmstokken met Lumineuze centrale cockpit.
heerlijke fauteuil op beide rompen. Dit is helaas een optie van 12.000 EUR maar zonder verliest het schip een heel groot stuk van zijn identiteit. Alle, tot nu toe verkochte, boten namen deze optie. Beide rompen gaan achteraan trapsgewijs richting water en huisvesten elk een motorruimte. Op de achterbeam vinden we de overloop van het grootzeil terug. Deze draagt ook twee davits voor de 3,40 meter lange bijboot waarop dan weer vier zonnepanelen geplaatst zijn. Over de brede rompen loop je naar een groot voordek waar je heerlijk kan verwijlen op een mooie dag. De bruikbare ruimte aan dek is gigantisch. Hier kan je elkaar gerust uit het oog verliezen en dit op een veilige manier want overal is er een goede zeereling, handgrepen en voetrail voorzien.
Het interieur: boven- en benedendeks. Tussen de cockpit buiten en het ruime centrale leefgedeelte binnen zit geen drempel. De overgang verloopt naadloos via twee schuifdeuren die een opening van 1,45 meter laten. Ook de rest van de achterwand is in gefumeerd glas uitgevoerd. Binnen heb je overal een staruimte van 1,95 meter en rondom is weerom veel glas verwerkt. De ruime keuken is naar achter gericht terwijl rechts vooraan een royale kaartentafel voorzien is (1,30 x 0,55 m), je hebt er een uitstekend zicht in alle richtingen, dit is
Cijfers en technische specificaties Outremer 49 Lengte: Breedte: Diepgang: Gewicht leeg: Zeilen: Homologatie CE: Motorisatie: Architecte: Prijs standaard: Verdeler België:
14,98 meter 7,45 meter 0,90/2,35 meter 9.500kg GZ 92.50 m², genua 40m², genakker 110 m² A 2 x Yanmar 39 PK Sail drive C. Barreau en F. Neuman 539.850 EUR ex btw Passion BVBA, Alain Cheval, 02/660.46.06 www.passion.be
VAREN • oktober 2010 • 7
Boottest
Reuze cockpit met zitbank onder de vaste bimini.
de gedroomde plaats bij slecht weer. Links vooraan een ruime eethoek voor zes personen waar desgewenst ook een slaaphoek kan geïnstalleerd worden. De ruimte is groot maar toch iets kleiner dan deze van de concurrenten. De vorm van de opbouw is heel typisch en straalt een zekere elegantie uit. Resten nog beide rompen die op verschillende manieren uitgebouwd kunnen worden. In de eigenaarsversie tref je een grote achterhut aan, een dressing in het centrale deel met zwemtrap en escape hatch en vooraan een zee ruime badkamer. Het toilet heeft er het mooiste, gelukkige gefumeerde, zicht op de baai en daarachter is er een comfortabele doucheruimte. De andere romp is getooid met een ruime achtercabine, een centrale badkamer en dan nog eens een aparte doucheruimte en vooraan een dubbele cabine met extra stapelbedje. Aan ruimte geen gebrek en beide rompen genieten van mooi licht door de bijzonder ramen. Beide achtercabines geven een prachtig zicht op het kielzog via een luikje. In beide rompen zijn ook ontsnappingsluiken voorzien, je ziet er het water voorbijrazen en het is ook dienstig om het onderwaterschip te inspecteren.
Autonomie aan boord.
Het bijzonder krachtige tuig op de carbon mast.
Wie wil reizen moet een grote graad van autonomie hebben. De twee dieseltanks van elk 175 liter zitten in de voorbeam en daarmee kom je al een heel eind. De watertanks van 190 liter zitten achteraan onder de bedden. De watermaker kan tussen 60 en 90 liter per uur produceren maar dan moeten de motoren wel energie leveren. Er zijn voor 600 Ah gelbatterijen aan boord en de vier zonnepanelen leveren een behoorlijk rendement. De verlichting aan boord,alsook de navigatieverlichting, gebeurt met zuinige leds.
Onder zeil. Tijdens de vierdaagse tocht werden we niet overvallen door de mistral noch de tramontana en dus was het vooral genieten geblazen. Met zijn vijven aan boord en toch een zee van ruimte. In mindere mate binnen maar des te meer aan dek. Het grootzeil hijsen is toch wel een karwei, luxe wordt men snel gewoon en hier zou de elektrische winch op de mast al een goede optie zijn, je moet hier zijn voor het nemen van reven en dat gebeurt al vrij snel. De eerste reef is al nodig bij een schijnbare wind van 20 knopen, reef twee bij 27 knopen en reef drie bij 35 knopen. Eigenaars krijgen trouwens de richtlijn om Onder genakker.
8 • oktober 2010 • VAREN
niet boven de negen knopen te zeilen aan de wind, de boot is zo krachtig dat je zijn limieten zou kunnen overschrijden. We hebben helaas niet moeten reven maar er stond al snel acht knopen werkelijke wind en de motor kon snel af. Opmerkelijk was trouwens dat de motoren met 3000 t/min het schip met opmerkelijk gemak naar ruim 8,6 knopen voerden. Na een eerste kaap kon de genakker erbij, gehesen op rolsysteem van Facnor en zeer goed hanteerbaar. Bij een werkelijke wind van 9 knopen maakte de boot bijna dezelfde voortgang bij een windhoek van 80 graden. We namen met plezier plaats in stoel met de lange carbon helmstok in de hand. Het zicht op de zeilen en recht voor is excellent, achter de opbouw, onder de wind, is er weinig tot geen zicht dus daar moet je af en toe voor rechtveren. Het is opmerkelijk hoe levendig de boot reageert op sturing en kleine golfjes, het lijkt wel een sportboot. Leeg weegt net geen tien ton en om ons tijdens deze tocht te behagen mogen we genieten van een optimale belasting. De plaatsing van de instrumenten is goed maar vanaf de stoeltjes heb je wel de afstandsbediening nodig. De Fransen blijven zweren bij NKE maar ook op deze tocht geeft het merk geen goede indruk. We gaan drie maal voor anker en dat gaat vlekkeloos. De havenmanoeuvres lopen prima op basis van de wisselwerking tussen beide motoren en in mindere mate door de werking van de roerbladen. We konden de boot helaas niet testen bij zware omstandigheden maar gesprekken met de eigenaar van een andere Outremer 49 leerden dat ze een zware Mistral met verve hadden doorstaan, ook met van die vervelende dwarse golven. De centrale opbouw laat immers voldoende ruimte onder het schip. Niets zo ergerlijk als de zware slagen als een golf op de onderzijde van cockpit inbeukt, het is ook niet zonder gevaar voor schade.
Personalisering van je schip. Outremer heeft altijd een erg persoonlijk contact met zijn klanten gehad en gehouden. Dat leverde vaak een aantal wijzigingen op in de realisatie van de boten. Ook nu wil men de klanten keuzes laten maken al is dat niet altijd het makkelijkste voor de werf. Klanten moeten soms tegen zichzelf beschermd worden, de grootste expertise zit immers toch bij de werf. Soms zijn de gevraagde aanpassingen niet erg maritiem zoals de prachtige inox keuken op het testschip die helaas snel zal verouderen.
Zeewaardig, simpel en snel. Met deze trefwoorden wil Outremer zich blijven karakteriseren. Wij waren alvast verkocht voor de helmstok, de zeer reactieve en lichte boot met een zeer krachtige tuigage. De carbon optie is onweerstaanbaar, maar of het verschil met de klassieke tuigage dermate is? De kunst zit hem in het laden van het schip. Hou hem licht en het genot is verzekerd. Met zijn tien ton weegt het schip bijna de helft lichter dan een soortgelijke grootte van de meeste producenten. De boot is gemaakt voor lange, comfortabele reizen en door zijn beperkte diepgang wordt het aantal aan te lopen baaien nog heel wat groter. Dit is een schip om mee te vertrekken, niet om mee in de jachthavens te liggen, vaak is er geen plaats voor of is het erg duur. Voor een wereldreis hoef je ons niet te overtuigen, blijft nog het budget… z