HANS CHRISTIAN 33T
Het kortste sprookje van Hans Christian Wij hebben op het IJsselmeer gevaren met een nagelnieuwe traditional, een Hans Christian 33T. Geen nieuw ontwerp, het was al de 167ste van dat model, door Harwood Ives in 1983 getekend, maar wel zopas in 2000 opgeleverd. Een schip voor zeilers die houden van echte nautische esthetiek, en zich daarom willen omringen met klassieke maritieme schoonheid. Een Scandinavische spitsgatkotter gebouwd naar Amerikaans comfort met Europese takelage en overdadig teak uit Thailand. Dan nog wel door een Belgische werfbaas. Een amalgaam van convergerende voordelen, samen een wereld op zich. Het zal haast vier jaar zijn dat de mallen van de vele modellen (sinds dertig jaar her en der in Azië gebouwd) samengebracht werden op één werf, de "Andersen Yachts Ltd" in Bang Saray/Chonburi, 170 km ten zuidoosten van Bangkok. Een bedrijf dat de Antwerpse zeiler Francis Mertens, directeur van de NV Hans Christian Yachts Europe en voorheen dealer compleet overnam. Vanuit zijn kantoor hier, met dagelijks e-mailcontact, geeft hij leiding aan zijn 55 medewerkers en tweemaandelijks zoekt hij ze ginder op. De klanten die over de hele wereld verspreid zitten volgen de bouw van hun boot tot in detail door digitale foto's. De bestaande infrastructuur, de kundige meestergasten uit Australië, het traditionele vakmanschap in houtbewerking van de Thailanders, een ruime bevoorrading van goed teakhout en lage lonen zijn zovele troeven om hier te blijven bouwen. Jaarlijks lopen een 12-tal jachten van stapel. De reeks loopt over zes modellen van de kleinste 33 Traditional tot de grote 52 Christina.
Langs buiten bekeken De typebenaming HC 33T staat voor 33 voet lengte over dek, dus ongeveer 10 m. Toch haalt hij net de 41 voet, of 12,50 m met een boegspriet van 2 m vooraan en een achterplatform van 0,5 m. Met uitzondering van de laatste nieuwe, de Explorer 48 (die modern oogt), duiken op iedere Hans Christian weer die dingen op van vóór tientallen jaren: een teakhouten verschansing rond het
dek, ruim bemeten koperen luchthappers, voor kajuitverlichting een koekoek (wie kent dat woord nog?), een nagelbank met karvielnagels (houten pennen om vallen op te beleggen) en een koperen stuurstand. Ovale bronzen patrijspoorten harmoniëren met de grote spuigaten en de soortgelijke bronzen kluisgaten met klampen. Je vindt ze vooraan, achteraan en midscheeps. Je zou erbij vergeten dat de HC 33T uit polyester is. Allemaal dingen die stevigheid uitstralen, deugdelijke "reliability" voor lange oceaanreizen, robuuste kracht maar geen snelheid. Menig rond-de-boeienracer zal er daarom misschien hautain aan voorbijgaan, maar dit alles maakt de HC zo apart. Het Scandinaafs spitsgat, de vooruitgeschoven boegspriet, de scheepskoffer op het voordek, het aangezet achterplatform doen de rest. In kontrast daarmee verraadt onze testboot zijn 21ste eeuw door een alu stowaway-giek waarin het grootzeil ligt opgerold, door het met twee rolreefsystemen te bedienen kottertuig (zowel de yankee-kluiver als het boomstagzeil), door blokken in rvs en kunststof, en tussen de toch bronzen schootlieren van Lewmar schittert hier of daar wel een Spinlock-stopper of een item in hooggepolijst rvs. Over het brede gangboord (0,38 m) loop je gemakkelijk naar voor langs een reling met overmaatse scepters die op halve hoogte nog een extra steunpunt hebben in de hoge verschansing. Maar van sb naar bb geraken over het kajuitdak is moeilijk: het voordek staat hinderlijk vol, en er is maar een smalle spleet tussen de mast en de giek van de zelfkerende stagfok om tussendoor te glippen. De gladde afwerking van de rvs onderdelen valt op, de lassen aan preekstoel en terminals zijn onvergelijkbaar met die van een "normaal" serieschip. De mast van ons testschip is (optioneel) van twee paar zalings voorzien en langer dan de normale 13,10 m van de standaardmast.
Interieur De indruk die je buiten al hebt wordt binnen nog verstevigd. Vanuit de kuip met alomtegenwoordig teak, brons en rvs is het binnen niet anders. Instrumentenbord naast de trap, en opvallend stevige keukenmeubels aan bb. Met schuiven in de onderkastjes fatsoenlijk langsscheeps geplaatst, granieten werkblad (0,70 x 0,80 m), flinke stahoogte (1,93 m), driepits kookstel (Marine Force 10), koelkast en diepvriezer, warmwaterboiler van 45 l, afdekbare gootsteen en daarop antiek aandoende koperen kranen. Alles perfect, maar geen bakje voor keukenafval? Langs de spoeltafel in L-vorm kom je aan sb, waar een achterkajuit deels onder de cockpit een twijfelaar biedt aan één dikke of twee magere opvarenden. Verder naar voor is de eethoek, met salontafel naar bb gericht. Die tafel (0,87 x 1,06 m) is te laag, je kunt er met moeite je benen onder kruisen. Ertegenover aan sb de kaartentafel (0,72 x 0,75 m), voldoende voor navigatie met sportkaarten. Het mooiste misschien is de romantische alkoof (1,96 x 1,45 m, matras 10 cm) met een dubbel bed zoals wij nog nooit zagen op een scherp jacht. Ze ligt aan bb achter een schot en de imposante messing maststeun. Heel vooraan, centraal naast de douche en kastjes, verscholen onder een bankje, is het toilet verstopt. Niet direct de beste plaats om te "tronen" bij flink wat golfslag! Maar overal is uitmuntend veel bergruimte, dankzij de grote breedte. Daarom is het zo leefbaar op dit eerder kleine schip, geschikt voor blauwwater reizen naar verre continenten. Waarlijk een gedroomd sprookje in brons en koper op massief hoogglanzend Birmaans teakhout.
Techniek en cijfers
De HC 33T is onderaan gebouwd in massief hand lay-up laminaat, voorzien van waterafstotende vinylester hars, gecoat met epoxy. Dek en romp verbonden, verlijmd en samen gelamineerd. De lange kiel is een semi S-spant, langs voor weggesneden. Achteraan loopt hij door tot de taatspot waarin het roerblad steunt dat luistert naar het stuurrad over kabels en een kwadrant. De motor is een Yanmar 3JH3-E, goed voor 40 pk (29,4 kW) bij 3.800 toeren, een atmosferische driecilinder scheepsdiesel, met KM3A keerkoppeling die over een schroefas van 30 mm een bronzen driebladschroef aandrijft. 12 V voor 140 Ah leveren de drie gelaccu's. Voorzien is ook walstroom op 220 V. In twee tanks kan 425 l drinkwater, in de beide brandstoftanks 250 l dieselolie, de afvalwatercapaciteit is 56 l. Het schip wordt lens gehouden door twee elektrische pompen (douche en bilge) en één handbediende. Aan dek hadden we een volledige ST60 reeks van Raytheon, tridatalog, autopiloot, windmeter en loep, met GPS van AP, navtex van Nasa Marine en een marifoon Shipmate RS 8300.
Varen Al was het laat in het zeilseizoen, eind oktober, we hadden geluk met het weer. Een dramatische wolkenhemel met veel blauw, een herfstzon en zuidwestenwind. Geef daarbij een kalm IJsselmeer met rustige golfjes van 15 cm en je hebt het ideale decor. Zo voeren we in Medemblik buiten, eerst zonder zeil om na te gaan hoe de Yanmar zich uit de slag zou trekken, beladen met een schip van 8,5 ton en vijf mensen aan boord. Uit stilstand zwengelde hij de kar aan tot een 5 knopenvaart op 17 sec. 45" en weer stoppen deed hij met hard achteruitslaan op iets meer dan twee scheepslengten. Zoals te verwachten viel het geluidsniveau mee, alleen bij het hoogste toerental werd het onaangenaam, al was 80 dBA zeker nog niet hinderlijk. En het was ook weinig economisch om de boot tot op zijn rompsnelheid van 7 knopen te duwen. Boven 3.000 tpm kwam er weinig meer gang in, maar meer sleet, meer verbruik en meer lawaai. Terug op kruissnelheid draaiden we enkele rondjes over bb. We schatten de doormeter op 1,5 scheepslengten. Over sb iets meer. Voor een langkieler was deze Hans Christian blijkbaar toch vrij handelbaar. We ondervonden wel dat het stuurrad stroef ging, maar de dealer verzekerde ons hiervan reeds op de hoogte te zijn en het te kunnen verhelpen. We zetten zeil, het doorgelat grootzeil (Hydra-Net) kwam uit de giek gerold, het stagzeil en de grote yankee uit de rolreefinrichting. De boot ging beschaafd scheef liggen en spurtte weg. We maten GPSgecontroleerd de snelheid die de tridatalog wat te laag aangaf. Tijdens onze tocht noteerden we met 15 knopen wind een eigen snelheid van 6,5 knopen. Aan de wind bleek de boot zeer koersstabiel. De zelfhalende 2-speed Lewmar-lieren met bronzen spil, zeven in totaal, gaven voldoening. De 16-ers, de 30-ers en ook de zware 44-ers waarmee we de grote yankee strak haalden om tot 30° scherp bij de wind te varen. Ons trof de koersstabiliteit, heel eventjes loefgierig, zoals het hoort en de nimmer afwijkende stuurautomaat Autohelm. "Vanwaar komt de naam Hans Christian?", vroegen we aan Francis Mertens. "Omdat Hans Christian Andersen sprookjes schreef", was het laconieke antwoord. "Dat doen wij ook maar dan met teak en brons!" De HC33T kan niet eenieders boot zijn. Al zijn er honderden over de hele wereld verspreid, waarvan zeer veel in de States, in Nederland, met zijn tienduizenden jachten liggen er maar vijftien, in Belgische jachthavens niet één. Toch zo'n prachtig schip voor mensen die het zich permitteren kunnen, en zich verenigd hebben in de owners association voor jaarlijkse reünies. Kijk er www.hanschristianyachts.com maar op
na, er is zelfs een link naar een bestelbon! Het prijskaartje? De HC 33T kost standaard 8,5 miljoen BEF excl. BTW. Wij hadden op ons testschip nog voor meer dan 1 miljoen BEF extra's. Misschien wat prijzig voor een 33 voet schip? "Dat komt door de afwerking", legt dealer Rik van Mourik ons uit. "De standaard waarnaar wij werken is eerder die van een luxe 40 of 50-voets schip, en die zijn dan relatief goedkoop. Het is bij ons als in de schoenwinkel: maatje 38 kost daar niet minder dan maat 45!" Testteam, tekst, Foto's: Lieve Aerts, Bart Burman en Joris Danckaers
Technische gegevens Lengte over alles: 12,50 m Lengte over dek: 9,97 m Lengte waterlijn: 8,94 m Breedte: 3,55 m Diepgang: 1,78 m Verplaatsing: 8,4 ton Ballast: 3 ton Kruiphoogte (met antenne): 16 m Grootzeil: 26 m² Kluiver: 47 m² Stagzeil: 15 m²
Geluids- en snelheidstabel Toerental
Geluid (dBA)
Snelheid
(tpm)
vooronder
salon
buiten
(knopen)
750 stationair
68
62
72
2,0
2.000
64
72
66
4,6
3.000
70
76
71
6,2
3.600
76
80
77
7,0
Woordje van de dealer Deze Hans Christian 33T is, net als alle andere Hans Christians, zeer bekend als waardevast toerschip. Wereldbekend om zijn zeewaardigheid, zijn gemoedelijke zeegang en zijn ruim opgezette interieur van massief teakhout is hij een gewild jacht voor wereldreizen. Zijn snelheid is veel hoger dan velen vermoeden. Dit blijkt uit de reacties die wij vaak van eigenaren mogen ontvangen als zij wederom een wedstrijd met toerzeiljachten hebben gewonnen. Vanuit Nederland onderhouden wij contact met de klant en de werf in Thailand. We supplyen de werf met de benodigde Europese onderdelen en houden de klant met behulp van foto's op de hoogte tijdens de bouw van zijn schip. Jacht & Mallenbouw van Noort, Overleek 7a, NL-1671 GD Medemblik, tel. 00-31/227545135, fax 0031/227545655, www.van-noort.nl.