X-YACHTS X-41 GETEST, MÉT WIND
Rap en knap De vorige keren dat ik het voorrecht had een X-Yacht te testen, was er telkens weinig of geen wind. Da's een beetje als met een Porsche Carrera gaan proefrijden in een zone 30. Frustrerend en zonde. Maar vandaag zijn de weergoden met ons: op de ochtend dat we de nieuwe X-41 racer van het Deense merk aan de tand gaan voelen, blaast er een stijve bries over de Noordzee. Dat belooft.
Ook als we in de jachthaven van VVW Nieuwpoort aankomen, waar invoerder Eddy Verbinnen ons met de X-41 opwacht, staat er nog een zuidwester van zo'n 20 knopen. Daar zijn we al heel tevreden mee. Zeker als we de pure lijn van de boot overschouwen: de "need for speed" straalt eraf: smal in verhouding met zijn lengte, en met een breed gat. X-Yachts klasseert deze nieuweling dan ook niet in haar "Performance Cruising"-reeks, maar bij de pure "One Design"-racers. Dat heeft zo zijn gevolgen: carbon mast en giek zijn standaard, om maar één van de vele racetrekjes te vernoemen. X-Yachts heeft deze boot op de markt gebracht om de eigenaars ermee te laten racen in de IMS- en IRC-klassen, en liefst te winnen ook nog. Bovendien is het de bedoeling dat er regatta's mee worden gevaren "onder gelijken": de one design-races. Nog veel meer dan de carbonmast is dan ook uit de pure racerij overgenomen, zoals bijvoorbeeld de zeer diep stekende T-kiel, de zeilvoering met niet-overlappend voorzeil, de "Quatro"-lieren en het grote stuurwiel in carbon. Ook voor het interieur heeft die raceroeping haar gevolgen: de betimmering is zeer summier gehouden, met weinig fantasietjes. Gelukkig zijn de schippers die een kapiteinse weten te vinden
die zich hier even thuis voelt als manlief. Maar ze bestaan, want de verkoop van de X-41 loopt als een trein.
Weinig compromissen X-Yachts maakt alleen maar snelle boten. Zelfs hun cruisers zijn zowat de snelste die je op het water tegenkomt. Dat is een erezaak voor Niels Jeppesen en zijn broer, de eigenaars van de werf en zelf ooit verwoede wedstrijdzeilers. Nu doen ze het zelf wat kalmer aan, en dus kennen ze het klappen van beide zwepen: racen en cruisen. In een interview dat ik een paar Varen's geleden met Niels had, sprak hij dan ook krasse taal: zo poneerde hij zonder blozen dat je van een deck-saloon nooit een snel en stabiel jacht kunt maken. Toch lonkt X-Yachts nu ook naar de cruiser-richting. Maar de boot die we nu uit de box varen, is allicht het type waar de Jeppesens zelf het liefst mee varen: ontworpen met zo weinig mogelijk compromissen en gemaakt om vooruit te gaan. Natuurlijk zullen echte diehards nu verontwaardigd uitroepen dat een complete keuken, zitbanken en een navigatietafel niet thuishoren op een raceboot. "Voor serieuze wedstrijdzeilers is dit niet goed genoeg; het schip weegt maar liefst 2.000 kg te zwaar om serieus te worden genomen als raceboot", lees ik op een Nederlands forum. In wezen klopt dat natuurlijk, net zoals je een productie-Porsche met 4 zetels en een compleet dashboard plus binnenbekleding ook zelden zult zien winnen op een circuit. De fanatici vinden dus dat X-Yachts nog te veel heeft geluisterd naar de roep om comfort bij het ontwerpen van de X-41. Maar tegelijkertijd moet de dynamische huisvader die graag met de maten gaat racen, maar ook de vakantie met vrouwlief en de koters op de boot wil doorbrengen, manieren vinden om die laatsten te overtuigen. Met die gedachte in het achterhoofd is deze boot op de tekentafel gezet, en wat er is uitgekomen, is absoluut niet mis, zelf voor snelheidsfreaks.
Winnaarspotentieel De resultaten liegen er niet om. Eddy Verbinnen racet zelf met een enthousiast team met zijn X-41, en het palmares van de boot onder IRC leest als een bestseller: winnaar in de Deltaweek, 2de in de Mosselrace, 3de in de Breskensweek, winnaar en 2de plaats in Nieuwpoort, 2de in het Belgisch kampioenschap IRC en winnaar in de Goese Sas Trophy. Genoeg om iedere snelle jongen te doen dromen. EĂŠn van de bemanningsleden is met die zelfde boot op vakantie getrokken met de familie, en ook dat bleek een winnende formule. De boot kan dan ook comfortabeler en meer cruise-ready worden gemaakt met een paar eenvoudige ingrepen. Zo kunnen anker en ankerbeslag eenvoudig worden aangebracht. Er kan een rolfok worden gemonteerd, met onderdekse trommel, en ook de buiskap staat er op in geen tijd. Binnen blijft het natuurlijk wat spartaans ogen, maar de keuken is compleet met koelbox, een werkblad in vinylester gelcoat, tweepits gasvuur, afwasbak en voldoende bergruimte voor alle keukengerei. Hier moet vrouwlief bijna niks inleveren in vergelijking met een gewoon cruisejacht. Natuurlijk zijn er langs de wanden minder kasten, en zelfs die kunnen nog worden verwijderd om gewicht te sparen als het ernst wordt. Maar in "gewone" outfit bieden ze voldoende bergruimte, net als de kleerkasten in de drie kajuiten. Ook warm water, walstroom en een batterijlader zijn standaard voorzien en verhogen de toervriendelijkheid.
Eén model Wat lay-out betreft is er geen keuze: er zijn altijd twee kajuiten achteraan en één in de piek. Je kan er zowel op een gewoon bed liggen als in de hangende kooien. De kaartentafel is dan wel weer ruim bemeten, een duidelijke toegeving aan het toervaren. Net zoals de grote vluchtluiken, die genereus licht laten binnenstromen in de leefruimte. Ook de 40 pk-motor die onder de brede trap huist, zal voor de fanatieke racers wel wat van het goede te veel zijn, maar voor de verantwoordelijke huisvader is deze betrouwbare Volvo natuurlijk een zegen. De tafel en het kastje eronder kunnen eenvoudig worden verwijderd om plaats te maken voor zeilen en materiaal tijdens regatta's. Buiten is het nog veel meer racerij wat de klok slaat: hier geen fantasietjes als een kuiptafel, gesofisticeerde zitjes of een automatische piloot. Nee, een rechttoe rechtaan kuip waarin alles op teamwerk en snelheid is afgestemd. Zoals de dubbele Harken Quatro-lieren, waar de onderste trommel voor de spinnakerschoot is gereserveerd. Voor de genua zijn er Harken-lieren met drie snelheden. En er is natuurlijk het bekende "Magic Wheel" van X-Yachts, een systeem dat de achterstagspanner samenbrengt met de bediening van de grootschoot, waardoor het achterstag veel sneller kan worden gespannen of gelost en waardoor er meteen ook minder gewicht achteraan zit.
Gespannen veer Natuurlijk hoort ook rod-rigging bij dit snelle schip, net als het grote carbon stuur en de dito mast en giek. De concurrentie is dan ook niet mis: deze X-41 moet het in de markt opnemen tegen kleppers als Swan, J120 en Grand Soleil. Qua prijs zit dat wel snor, want de basisuitvoering van onze boot kost 222.000 euro excl. BTW maar mét verjongde carbonmast en 40 pk-motor en je krijgt veel en rappe boot voor die prijs. Dat willen we natuurlijk ook wel ervaren, en dus gaat het grootzeil nog in de Nieuwpoortse havengeul de hoogte in. Het is een unieke North Sails zeilgarderobe op deze boot: geen geweven, maar gelamineerde zeilen, waar de ideale vorm van een vliegtuigvleugel al zit ingeperst. Het zeil staat er dan ook bij als een gespannen veer. Voor de fok geldt dat zelfs letterlijk, want die is voorzien van verende latten, wat ook een perfecte stroomlijn tot gevolg heeft. Eén en ander zorgt trouwens niet zozeer voor meer snelheid, maar wel voor een scherpere koers aan de wind. En zelfs de meest bezadigde toerzeiler weet dat dat het verschil kan maken als je snel wilt aankomen waar je moet zijn. Bij racers is dat een boei, meestal. Vandaag geen boeien te bespeuren op de grijze Noordzee, maar in de verte ontwaren we wel twee andere zeilboten, die blijkbaar in een vriendschappelijk koersje verwikkeld zijn. Dààr moeten we zijn. De steven gaat die richting uit en de bries, die intussen wat is afgenomen tot 15 knopen ware wind, stuwt ons vooruit tegen 7,3 knopen met een koers van minder dan 40°. Als we ter hoogte van de twee boten komen, moeten we een ruimere koers varen om te keren, en dan lopen we 8,5 knopen bij 109°. Even later worden dat 9,6 knopen bij 115°, maar nu blazen er terug 20 knoopjes wind mee. Een beetje bijtrimmen en het magische getal van 10 knopen wordt overschreden.
Stil
We varen nu op gelijke hoogte van de twee zeilboten die we in het vizier hadden, allebei Fransen met een First 36,7. Ze moeten lijdzaam toezien hoe we hen voorbijlopen, en één van de schippers schudt kwaad zijn vuist. Slechte verliezers. Of waren ze aan een échte 2-bootsregatta bezig? Geen vlag gezien, in ieder geval. De broers Jeppesen zouden nu glunderen, want dit is natuurlijk waar ze van droomden als ze deze X-41 ontwierpen. Het onderste uit de kan halen en genieten van de macht die een boot als deze zijn schipper biedt. Ze zullen helemaal uit de bol gaan volgend jaar, als er een WK "One Design" voor X-41's wordt gevaren. Inmiddels zijn we met een rotvaart terug aan de haveningang van Nieuwpoort beland en wordt de motor bijgezet om binnen te varen. Benieuwd of de isolatie op zo'n racer wel voldoet. In de kajuit blijft onze digitale decibelmeter staan op 63 dB, wat meer dan behoorlijk is. Ook tijdens het zeilen was binnen alleen het geruis van het water tegen de romp te horen; geen kraakje of piepje waar te nemen. Maar dat kennen we van X-Yachts: het stevige stalen frame dat in de romp is gelamineerd en dat stug is verbonden met de verstaging, maakt van de hele boot één onwrikbaar, rigide geheel. Torsie is uit den boze, en die stijfheid heeft natuurlijk ook positieve gevolgen voor de snelheid. Maar tijdens het rustig terugtuffen naar de ligplaats blijkt dat deze nieuwe Deen ook als toerboot voor unieke momenten kan zorgen. Het is zalig zitten in de grote kuip, met perfect zicht rondom. Mochten we écht aan het cruisen zijn, dan kwamen er nu al heerlijke aroma's uit de keuken. Nu niet, want Eddy en zijn team gaan met de X-41 diezelfde avond nog racen en de tijd dringt. Tekst: Frank Maes Foto's: Concertpix
Technische gegevens -
LOA: 12,35 m Breedte: 3,64 m Diepgang: 2,50 m Waterverplaatsing: 6.800 kg Ballast: 2.730 kg Motor: Volvo Penta 40 pk Grootzeil: 54,5 m² Genua 1: 43,8 m² Spi: 147,6 m²
Info: X-Yachts Belgium, Hooiweg 24a, 2222 Itegem, tel. 0475/28.71.62, fax 015/24.32.60, www.x-yachts.be
Uit: Varen november 2007