EXTERN TEKORT BAART ZORGEN, HERSTEL COMPETITIVITEIT CRUCIAAL!

De Nationale Bank (NBB) heeft haar jaarverslag over de economische en financiële ontwikkelingen in België in 2022 voorgesteld.

Een van de meest opvallende vaststellingen is dat het traditionele overschot op de lopende rekening van onze betalingsbalans (gemiddeld ongeveer 0,5% van het bbp in de periode 2015-2021) in 2022 is omgeslagen in een omvangrijk tekort van ongeveer 4% van het bbp. Voor een deel heeft dat uiteraard te maken met de sterke stijging van de gas- en elektriciteitsprijzen tussen het voorjaar van 2021 en de zomermaanden van 2022, die de in België ingevoerde energie veel duurder heeft gemaakt.

Verontrustender is echter dat ook het traditionele overschot op de lopende rekening van onze betalingsbalans exclusief energie (gemiddeld

3 à 4% van het bbp in 2015-2021) in 2022 bijna volledig is weggesmolten. Dat had deels te maken met een daling van onze uitvoer van COVID-19vaccins in 2022 en de invoer en opslag van een nieuw geneesmiddel voor de behandeling van coronapatiënten en de toename van de invoer van vaccins om andere ziekten dan COVID-19 te bestrijden.

Voorlopig (in 2022) heeft de volumegroei van de goederenuitvoer nog relatief goed standgehouden. Nochtans zagen onze exportbedrijven hun energie-, input- en loonkosten (door de automatische loonindexering 1) vorig jaar aanzienlijk sterker stijgen dan in de buurlanden. Een groot deel van die kostenstijgingen is echter (nog) niet doorgerekend in de uitvoerprijzen, deels omdat sommige leveringscontracten nog niet afgelopen zijn , deels omdat de bedrijven die hun prijzen al opwaarts konden aanpassen, zeker niet de volledige kostenstijging hebben doorgerekend.

Kosten stijgen, investeringsvermogen daalt En hier botsen we natuurlijk op het basisprobleem waar onze bedrijven vandaag mee worden geconfronteerd: als zij hun prijzen verhogen in lijn met hun kostenstijgingen, dan stijgen de prijzen voor Belgische producten aanzienlijk meer dan die van hun buitenlandse concurrenten en dreigen ze in de komende jaren marktaandelen te verliezen. Brengen ze hun prijzen niet in lijn met hun kosten, of niet volledig (zoals momenteel het geval lijkt te zijn) dan zullen ze aan winstgevendheid inboeten en minder vrije kasstromen ter beschikking hebben om te investeren (in vergroening, digitalisering, product- en procesinnovatie).

Uit de micro-economische studie over de winstgevendheid van de bedrijven die ook in het NBB-jaarverslag wordt besproken, blijkt alvast dat de meeste bedrijfstakken hun mediane winstmarges in 2022 aanzienlijk zagen dalen, meestal tot onder het langetermijngemiddelde.

Voor de Belgische bedrijven wordt 2023 dus een moeilijk jaar waarin ze zullen moeten kiezen tussen de pest (prijzen verhogen en marktaandelen verliezen) of de cholera (prijzen minder verhogen en winstgevendheid zien slinken).

Contact

Edward Roosens

Chief economist

&

Executive manager

Competentiecentrum

Economie & Conjunctuur er@vbo-feb.be

OPZOEKEN OP VBO.BE Jaarverslag Nationale Bank

1 De NBB ziet onze uurloonkostenhandicap in vergelijking met 1996 en t.o.v. de 3 buurlanden tegen 2024 opnieuw oplopen tot 5,7%, nadat die in 2019 quasi volledig was weggewerkt.

VOOR DE BELGISCHE BEDRIJVEN WORDT 2023

DUS EEN MOEILIJK JAAR

WAARIN ZE ZULLEN MOETEN KIEZEN TUSSEN DE PEST OF DE CHOLERA.