Reisverslag Cuba 2013

vakantie cuba 08.2013 cultuurshock voor gevorderden

27.07.2013 - 17.08.2013

DRIE WEKEN CUBA!

NA EEN GOEDE VOORBEREIDING IS HET EINDELIJK OVER. Om 7.30 uur ging de wekker. De laatste hand aan de koffers gelegd en om 9.30 uur reed Ilse ons naar Schiphol. Het ging allemaal heel voorspoedig. We hadden een half uurtje vertraging i.v.m. een gigantische onweersbui c.q. wolkbreuk maar om half 3, kwart voor drie zaten we in de lucht op weg naar Varadero Cuba!

Oss - Varadero 27 juli 2013 De vlucht is lang, zo’n 10/11 uur, maar deze vloog voorbij! Om 18.30 uur Cubaanse tijd landde we op Varadero. Gelukkig, het was nog licht. We hebben een auto gehuurd gedurende de hele vakantie maar om aan het begin van de vakantie in het donker te moeten rijden, in een vreemd land is niet relaxt. Dat we alleen al dachten dat we voor het donker in het hotel zouden zijn was misverstand 1.

Bij de car rental office kregen we de mededing dat ons vliegtuig een uur te vroeg geland was. De auto was nog niet klaar... Na een half uur/drie kwartier kwam onze Suzuki Jimny dan eindelijk. Papieren invullen, betalen voor extra all-risk verzekering, extra driver en natuurlijk de borg, rondje rond de auto om de schades te bepalen en je bent al gauw weer 3 kwartier verder. Dus toch in het donker, in een vreemd land naar je hotel rijden zonder navigatie (GPS is namelijk verboden in Cuba), uitdaging 1.

Gelukkig kregen we bij de car rental office een goede route beschrijving en zijn we in 1 keer naar het hotel gereden. Wel apart, fietser, bromfietsers, paard en wagen, vrachtwagens vol mensen, oude Amerikaanse wagens het reed allemaal op diezelfde snelweg... Met licht, zonder licht, alles kan hier. Maar gewoon goed opletten en het komt allemaal goed.

Bij hotel Barlovento aangekomen treffen we vergane glorie aan. Alles ziet er oud en versleten uit. Het eten was ronduit smerig dus dan maar een paar Cubalibres naar binnen werken tijdens een show die ook al niet om aan te zien was... Nog ff volhouden, niet te vroeg naar bed anders ben je de dag erna niks waard. Om 22.00 uur waren we klaar om het bed in te duiken. Alle drie volledig oververmoeid!

cuba

08.2013

3

Varadero - Havanna 28 juli 2013

TRRRING!!!

Hello lady? Hello? Are you lady from Airport? From rent the car yesterday? I looking for you. You don’t pay for the insurance....

Ik vraag me af waarom de man denkt dat ik na een nachtje slapen plotseling wel 250 CUC zou hebben en speel het spelletje maar mee. Okay my frien, relax, no problem! En gooi mijn creditcard op tafel. Oh, problem!

You pay cash mister. De mannen overleggen en komen met de oplossing. You come with us.

Half slaperig ga ik naast de bestuurder zitten. De andere man gaat achter me zitten en geeft me mijn gordel aan.

Very important for driving licence. Verteld hij me erbij.

We tuffen naar een hotel verderop waar ze wel credit cards accepteren. Eenmaal aangekomen blijkt dat niet zo te zijn. Een verschijnsel dat in Cuba vaak voorkomt.

Er wordt iets beweert, maar het loopt altijd net anders.

De mannen zijn hieraan gewent en bedenken snel een nieuw plan. Dat is de manier van denken hier. Ze denken niet vooruit, maar laten het gewoon gebeuren.

De hele dag bestaat uit anticiperen op hetgeen op je pad komt. Op zoek naar een bank. Ik vraag meteen of dat wel een goed idee is op zondag, maar dat willen ze niet horen. (Dat is namelijk vooruit denken ;) Bij de bank aangekomen blijkt hij gesloten. Goh....

De mannen kijken elkaar verbaasd aan en bedenken een nieuw plan. Deze keer duurt het wat langer, dus opper ik om op zoek te gaan naar de ATM. Yes! Roepen ze in

Het is 8.30 uur! We liggen lekker te slapen en bij te komen van de reis en ik (Stefan) hoor door de telefoon die Francy opgenomen heeft voor de eerste keer de uitspraak ‘you pay’... Welkom in Cuba!

Half slaperig besef ik me dat het tijd is om op te staan. De twee mannen van het autoverhuurbedrijf zitten op me te wachten in de lobby van het hotel.

Snel schiet ik wat kleren aan en haast me - met de naweeën van de Cuba Libre - richting lobby. Hey my frien! Daar staan zo blijkt mijn beste vrienden.

Tenminste, zo doen ze het overkomen. De handen worden geschut en schouderklopjes worden vergezeld door een grote glimlach. Oh my frien, I did not sleep tonight. I wake up in the night and remember you did not pay for the insurance. I have big big very big problem for the boss... So I looked for you everywhere.

There are more than 50 hotels in Varadero, but in Cuba we will always find you... So, now you pay?

koor en we gaan op zoek. Ik krijg inmiddels in de gaten dat ze de weg hier net zo goed kennen als ik, dus kijk ik met ze mee. Ik zie met koeien letters ‘Banco Financial Center’ op een gevel staan en krijg het vermoeden dat we daar wel eens naar op zoek zouden kunnen zijn. De mannen kijken dezelfde kant op maar het gas blijft erop.

Ik wijs die kant op en zeg ‘uhh, maybe?’ Oh yes my frien, very good you... En we maken een abrupte U-Turn tussen wat voetgangers en een paard met wagen door.

Na 4 passen op twee automaten geprobeerd te hebben maak ik weer kennis met de Cubaanse realiteit. Niks werkt zoals het zou moeten en als je denkt een oplossing gevonden te hebben loopt het weer net effe anders.

Ik loop terug naar de auto en zie twee blikken mij vol verwachting aanstaren. Ik schud met mijn hoofd en de mannen blijken niet teleurgesteld, maar bedenken snel een nieuw plan. Niet stilstaan of ergeren, maar gewoon door naar de volgende oplossing. ‘Esta ce la Vida’. Zo is het leven nou eenmaal en als je niet anders gewent bent is het de normaalste zaak van de wereld. We gaan naar een verhuurbedrijf van dezelfde keten. Ook die spot ik als eerste vanuit mijn positie. De mannen hebben geen flauw idee waar ze zijn. En toch doen ze bij binnenkomst erg amicaal. Ze schudden de hand, omhelzen en spreken

net alsof ze elkaar al jaren kennen. Dat is uiteraard niet zo, maar zo werkt het nou eenmaal. Ze hebben een erg sterk ‘wij-gevoel’. Ze zitten immers allemaal in hetzelfde schuitje. Samen moeten ze het zien te rooien en dat bereik je niet door te concurreren, maar door samen te werken en elkaar te helpen (om de toerist zijn geld af te troggelen) waar mogelijk. De beste man heeft inderdaad Visa en MasterCard vouchers. Da’s mooi! Maar helaas heeft hij geen apparaatje om de creditcard gegevens over te brengen op de voucher. Hij geeft drie vouchers mee en wordt vriendelijk bedankt. Zijn compagnon stapt vervolgens bij ons in de auto. Nu rijden we in een autootje met vier mannen door de stad. Deze kent echter de weg wel. ‘De vierde man’ laat van zich gelden door continu in het Spaans te ratelen. Hij praat de mannen vliegensvlug bij over hoe het allemaal werkt in Varadero.

We komen op een plek ver buiten de stad. Een plek waar je zelf nooit naartoe gereden zou zijn, omdat het gewoonweg te ver was. Daar is een andere vestiging van het verhuurbedrijf. Deze keer met een vrouw die haar zaakjes wel op orde heeft. Er mag gebruik gemaakt worden van de apparatuur, maar natuurlijk niet voor niets... De Yuma (buitenlander die altijd en alles betaalt) mag het voor zijn rekening nemen. De 230 CUC worden naar boven afgerond op 236 CUC. Ik vraag nog even wijs

cuba

08.2013

5

of ze er misschien 500 CUC van wil maken. Maar toen ik aangaf dat ik dan 264 CUC aan cash wilde hebben keek ze me erg raar aan. Dat ik geen geld had was een totaal ander probleem dan die ze nu aan het oplossen waren.

En je gaat natuurlijk geen twee problemen tegelijk te lijf...

Ach, probleem 1 was inmiddels opgelost. Dus nadat we ‘De Vierde Man’ hadden gedropt werd ik - 2 uur nadat ik wakker gebeld werd - netjes voor het hotel afgezet. Daar stonden de ongeruste meisjes te wachten in de lobby. Ze keken me vragend aan en ik beantwoordde die blikken met; ‘In Cuba loopt alles net effe anders dan je vooraf kunt bedenken’. Op naar het ontbijt.

All-inclusive is All-inclusive. Toch is ‘All’ niet overal in de wereld hetzelfde. Tsja, wat is eigenlijk alles? Nou, in dit geval niet erg veel. Vergane glorie is de juiste benaming voor het hele hotel. Het zal in de jaren 70 best een aardige plek geweest zijn om te vertoeven. Alleen heeft bij ons de tijd niet stil gestaan. Hier duidelijk wel. Een hotel bouwen is één, maar het onderhouden en monteurs inhuren is twee... Ze hebben hier zelfs een woord voor in hun vocabulaire namelijk Se Rompío; dat letterlijk zoiets betekend als ‘heeft zichzelf kapot gemaakt’.

OP NAAR HAVANNA Het is een ritje van zo’n 130 kilometer langs de kust. Onderweg stoppen we bij een mooi punt met uitzicht over de zee.

Er worden Piña Coladas gemaakt en Aqua de Coco. Met een flinke scheut Havana rum erin. We besluiten zo’n lekker drankje te nemen, maar dan zonder de alcohol. Dat kan natuurlijk niet... Want dat is niet wat ze doen. Proberen uit te leggen dat het heel makkelijk is om eenzelfde drankje zonder rum te maken laten we maar uit ons hoofd. We beginnen al aardig te wennen aan de Cubaanse logica.

Eenmaal Havana binnen rijdend zie je weer meer van die mooie oude Amerikaanse auto’s. Overal klinkt gezellige salsa muziek en de sfeer druipt er vanaf. We besluiten direct naar het oude centrum te gaan om daar onze eerste casa particular te gaan zoeken. Dat blijkt makkelijk genoeg. Eenmaal in het centrum aangekomen zijn er mogelijkheden genoeg. Toch spreekt iemand ons aan op straat. ‘Where you from?’ Het was Maria met haar zoontje. Zij wist wel waar we terecht konden.

En ze loodste ons naar een pas gerenoveerd huisje waar we Yor en Damarys leren kennen. Na de kamer bezichtigd te hebben vragen we - heel Hollands - Quanta Costa? Het antwoord bleek 75 CUC te zijn, waarop we weer vertrokken.

Dat is de prijs van een hotel en we weten dat ergens tussen de 25 en 35 euro gebruikelijk is. Bij vertrek vraagt Maria waarom we de kamer niet namen. No good? Jawel hoor, maar 75 euro is niet realistisch. Daar was Maria het volkomen mee eens en zei dat het voor 35 kon. Wij dus terug en aangegeven wat het probleem was. En jawel, het was een groot misverstand. Vergissing.. Uhu.. ;)

Om Maria te bedanken nemen we haar mee naar een gezellig tentje met een live salsa band. Cuba libres is in Cuba al lang niet meer het populaire drankje. We moeten Combay hebben. Nou vooruit dan. Als er maar een flinke scheut rum in gaat en dat komt voor elkaar. Sammie wordt uitgenodigd door Jonathan van 8 jaar oud om de salsa te doen. En al snel volgen wij om ook een dansje te proberen. Uiteraard staat het houterige gedrag van ons in schril contrast met de wiegende heupen van de lokalen, maar dat doet niets af aan de gezelligheid. De live band heeft zelf cd’s gebrandt en we besluiten er een te kopen.

Leuk voor onderweg in de auto. De prijs mogen we zelf bepalen. dus vinden wij 5 CUC een mooi bedrag. de zanger van de band stemt ermee in en de portemonnee wordt tevoorschijn gehaald. Helaas hebben wij niet kleiner dan 10 CUC, dus wordt dat de nieuwe prijs. Ach ja, gun de mensen hier ook wat... Toen we het tweede rondje bestelden dacht ik aan het boek dat ik gelezen had. CubaConga waarschuwde voor dit soort situaties en een gewaarschuwd mens telt voor twee. Meteen maar even de rekening vragen. Niet met de intentie om te vertrekken, maar om niet voor verrassingen komen te staan. En terecht! De rekening bedraagt maar liefst 62 CUC. Zijn we er toch weer ingestonken... Maar, gezellig was het zeker.

cuba

08.2013

7

Nadat we weer opgedroogd zijn van de airco op de kamer besluiten we een hapje te gaan eten. Maria wist wel wat... Uhu.... Eerst maar eens checken bij ons casa particular. Toen het inderdaad goed bleek te zijn zijn we een hapje gaan eten. Dankzij Maria kregen we nog korting ook! Heeft ze toch nog iets goeds gedaan. We gaan een deur in waar je op eigen initiatief nooit aan begonnen zou zijn. Smalle gangetjes, trapjes, via een bouwput helemaal naar boven. Daar is het dakterras en gaan we de Cubaanse keuken uitproberen. Niet teveel van verwachten was ons thuis verteld, maar het tegendeel is waar. Inderdaad, het zag er niet uit. Maar wat hebben we zitten smullen... Lekkerrrr...

De eerste mojito (twv 4 CUC) hoort bij het gerecht en is gratis. We besluiten Cuba Libres (tv 4 CUC) te nemen en je raad het al... Jawel, die staan gewoon op de rekening...

Het zijn immers geen mojito’s...

Dan maar na het afrekenen alsnog de mojito’s nuttigen.

Daar kon de eigenaar wel om lachen en wij vonden het ook geen straf... Daarna lekker naar bedje toe. Het was een lange, maar interessante eerste dag in Havana.

Havanna 29 juli 2013

OLD HAVANNA

Zoals in de reisgidsen

De bedoeling was natuurlijk uitslapen. Maar om 6.30 uur was ik klaarwakker. De stad is ontwaakt en Cubaanse geluiden schallen door de straten. Er is een man die om de minuut heel hard ‘Vaaaraaadeeeerooooo’ roept.

Hij zorgt ervoor dat iedereen die die kant op moet met elkaar mee kan rijden. Bijna niemand heeft een eigen auto en de benzine is schaars. Lifters meenemen is de normaalste zaak van de wereld hier.

Even lekker onder de douche en maar eens aan dit reisverslag gaan beginnen. We hebben ondanks ons korte bezoek al zoveel meegemaakt en hoe langer je wacht des te meer informatie er verloren gaat. Niet lang daarna verschijnen Frens en Sammie ook aan de ontbijttafel.

We krijgen een heerlijk ontbijt van Damarys. Een flinke schaal met fruit vooraf en daarna gebakken eitjes met ham. Op de ham zijn ze erg trots. Die hebben ze zelf helemaal in Pinar del Rio gehaald. De plek waar wij morgen naartoe zullen gaan. Damarys heeft de kaart van Cuba met ons doorgenomen en ons een mooie plek geadviseerd. ‘I recommend to you..’ Ofwel; laat mij nou voor jullie reserveren, dan verdien ik er ook nog iets aan.

Wederom ach,... Het zijn leuke mensen en de prijs is goed. Laten we het maar doen.

We wandelen gezellig door het oude centrum van Havana. Sammie leest de kaart en wijst de weg. Ze houdt ook met pen op de kaart bij waar we gelopen hebben.

Toen we die bij terugkomst aan Damarys lieten zien verklaarde ze ons een beetje voor gek.. Pfff, dat was wel een flinke wandeling zeg! Maar ze vond het ook erg slim, want zo hebben we in ieder geval veel gezien van de stad.

En dat klopt als een Cubaans busje. We zien wat toeristische trekpleisters zoals een kathedraal en een kerk, maar ook typische Cubaanse gebouwen. Zowel mooi gerestaureerde als bouwvallen. De nodige parkjes, straatjes en pleintjes verder zijn we weer thuis. Weer even bijkomen en relaxen.

Demarys is al aan het koken als we thuis komen. We eten vandaag een hapje mee in onze casa particular.

Het wordt rijst met een salade. Francy en ik krijgen een bordje met knoflook garnalen en Sammie twee heerlijke kippenpoten. Ik deel met Sammie, want die ziet die garnalen ook wel zitten.

Als toetje lopen we even langs de supermercado. We halen een ijsje, wat fris en een fles Havana rum. We kletsen die avond gezellig weg en de dames vermaken zich met de nagellakjes.

cuba

08.2013

9

cuba

08.2013

11

cuba

08.2013

13

van de Valk ;)

cuba

08.2013

15

[foto niet zelf gemaakt]

cuba

08.2013

17

cuba

08.2013

19

Havana - Viñales 30 juli 2013

navigeren kun je leren

zonder gps en nauwelijks borden langs de weg Het is tijd om de drukke stad achter ons te laten en de rust van het platteland op te zoeken. Maar eerst nog even langs het Museum ‘De la revolution’. Een stukje geschiedenis van Cuba die het dagelijks leven van de Cubanen vandaag de dag nog steeds radicaal heeft verandert.

Helaas heeft Sammie wat last van haar maag, buik en darmen. We vermoeden dat het ijsje de boosdoener is.

Iets wat vaak voorkomt bij toeristen. Zeker de eerste paar dagen moet het lichaam zich flink aanpassen.

Eenmaal in het museum aangekomen besluiten we terug te gaan. Sammie had er erg zin in, maar met buikkrampen heb je er niets te zoeken.

Gelukkig konden we nog bij onze casa terecht. We hadden besloten om de koffers daar nog even te laten staan en te voet te gaan. Dat bleek een wijs besluit.

Nu kon Sammie gebruik maken van een inmiddels vertrouwd toilet en even in de airco gaan liggen.

We wachten een uurtje of twee en een dutje en wat medicijnen doen wonderen. We gaan op weg naar Pinar del Rio. Op naar het zuid-westen. Daar is het een stuk koeler als in Havana omdat het een stuk hoger gelegen is.

Cuba heeft niet veel wegen en zeker niet van goede kwaliteit. Maar tussen de grote steden zijn heuse snelwegen die de reistijd aanzienlijk verkorten. Zien van het land doe je dan natuurlijk weinig, dus wij kiezen er (gedwongen ;) voor om de kleinere binnendoor weggetjes te nemen. Van bewegwijzering hebben ze nauwelijks gehoord en navigatie is verboden.

Je moet dus goed zelf de kaart in de gaten houden en proberen in te schatten welke afslag je moet hebben. De meisjes hebben er hun handen vol aan, terwijl ik tussen de putten en kuilen probeer te slalommen. Sammie let ook op stoplichten, want die staan vaak verdekt opgesteld en zeker niet op één vaste logische plek. Zo hebben we ieder een taak en dat is geen overbodige luxe. Samen komen we er wel. Op de wat grotere kruispunten in Havana is het stoplicht voorzien van een grote digitale klok. Deze telt de seconden af, zodat je precies weet wanneer het gas er weer op mag. Omdat er nauwelijks borden zijn heb je geen idee waar je zit. Een landkaart is leuk, maar zonder plaatsnamen heb je geen referentie. Hierdoor komen we ook door Nieuw Havana. Een stuk minder toeristisch, waardoor je een beter beeld krijgt van hoe de Cubanen zelf leven. Eenmaal Havana uit zitten we met een handjevol auto’s uit de jaren vijftig op een hobbelige 8-baans weg die meer weg heeft van een landingsbaan van een vliegveld. De tank is vol, dus hobbelen we gewoon rustig door. We krijgen het vermoeden dat we naar het zuiden rijden, dus besluiten we bij een eventueel kruispunt zonder borden maar rechts te gaan. Het richtingsgevoel heeft ons - achteraf gezien - niet in de steek gelaten. Maar als je op een hobbelig zandpad tuft slaat de twijfel regelmatig toe. Ook hebben we een poging gedaan om de weg te vragen, maar als twee Spaanstalige tegelijk beginnen te ratelen en allebei een andere kant op wijzen besluiten we ons eigen inzicht maar weer op de proef te stellen.

cuba

08.2013

21

We tuffen relaxed door en genieten van de diverse uitzichten. Het blijkt een prachtig land. De reis zou - indien we de autostrada genomen zouden hebben - twee uur duren. We zijn inmiddels veel langer onderweg, maar hemelsbreed nog niet zo ver van Havana vandaan. Omdat we voor het donker in Pinar del Rio willen zijn proberen we de snelweg te bereiken.

Na wat omzwervingen en het tellen van de zijweggetjes op de kaart is het eindelijk gelukt en kan het gas erop. Nou ja, we halen nu snelheden tussen de 80 en 100 kilometer per uur. Da’s best hard... Het heeft geregend en de weg ligt vol plassen.

Het grote nadeel is dat je nu dus niet in kunt schatten hoe diep een kuil is. Slalommend bereiken we de grote stad. Bij binnenkomst staan mannen hevig te gebaren. We moesten de stad maar niet in rijden, want er was een groot festival aan de gang. Moeten we ze geloven? We twijfelen. We stappen een winkel binnen en informeren bij de onpartijdige medewerkster. Zij heeft er geen belang bij ons de verkeerde kant op te sturen en verteld ons dat het adres van onze Casa helemaal niet in Pinar is... We moeten terug naar de snelweg en Viñales aanhouden. Da’s makkelijker gezegd dan gedaan als ze vergeten zijn die naam op een bordje te zetten. Toch wisten we dat we er op de heenweg wel een gezien hadden, dus gaat Sammie achterstevoren achter in de auto zitten om de bordjes te lezen van het tegemoetkomende verkeer. JA! Roept ze. En we maken een U-Turn op de snelweg. Of dit mag is bij ons niet bekend, maar de Cubanen kijken nergens vreemd van op. We hebben een bordje gezien! Je zou er bijna de champagne voor opentrekken.

We komen op een klein slingerend weggetje dat ons de bergen in brengt. Iedereen waarschuwt voor het gevaar en ook de verkeersborden doen de alarmbellen rinkelen. Als Cubanen ergens een bord met een waarschuwing neerzetten heeft dat zeker een duidelijke reden. We glibberen rustig naar de top van de berg en komen op onze eindbestemming. In het centrum zien we een terrasje en besluiten wat te drinken en de weg te vragen. Tot onze grote verbazing heeft dat tot gevolg dat de eigenaar vervolgens voor onze neus staat en ons de weg naar de casa wijst. We volgen hem tot in een soort woonwijk met zandpaden als straat. Eenmaal in de casa aangekomen worden we naar het restaurant geleid waar we besluiten meteen neer te strijken. We hebben echt maar voor drie personen besteld, maar we kregen genoeg voor een weeshuis. Lekker was het wel en we hebben ervan genoten. De een na de andere Cuba Libre wordt besteld en het vakantiegevoel heeft zijn piek bereikt. Er komen wat muzikanten aan onze tafel staan en wisselen traditionele nummers af met romantische. Op een gegeven moment gaan zelfs de kaarsen aan en het licht uit. Frens en ik doen een dansje terwijl Sammie met de iPhone het tafereel vastlegt. Het licht blijft slechts een klein minuutje uit, want zonder stroom ook geen fan die de broodnodige lucht verplaatst. Het gaat om het idee... Na het eten gaan we de sleutel van onze kamer scoren en ons opfrissen. Die avond nog even lekker op het dakterras gezeten om vervolgens in een diepe slaap te vallen. Wat een avontuur hebben we vandaag gehad. Mooi man!

cuba

08.2013

23

Viñales 31 juli 2013

PAUZE!

Even relaxen

Aangezien Sammie’s buik nog niet lekker is besluiten we rustig aan te doen vandaag. Eerst lekker uitslapen, rustig ontbijten en misschien naar een riviertje om te zwemmen.

Uitslapen! Uhu, dat gaat mij echt niet lukken deze vakantie lijkt wel. Ik ben alweer rond een uur of 7 wakker. Waardoor Francy ook wakker wordt. Om 8 uur besluiten we er maar uit te gaan om te ontbijten en Sammie lekker te laten slapen. Wederom een gigantisch ontbijt. Aan eten krijgen we zeker geen tekort op deze stek. Als Sammie wakker wordt schuift ze aan en laat al het lekkers voor wat het is. Gewoon wit brood, wat fruit en een grote kop thee lijkt verstandiger in haar geval.

Na het ontbijt gaan we nog even op de kamer relaxen. Ieder op zijn eigen maner. Ik doe een schoonheidsslaapje, Frens verdiept zich in de omgeving en Sammie zorgt dat haar nagels weer voorzien zijn van een strakke laag lak. Het gaat alweer stukken beter met de buik van Sammie. Alles wat ze gegeten heeft blijft er deze keer netjes in. We besluiten te gaan zwemmen in het zwembad van de moeder van de eigenaar. Het is zo’n vijf minuutjes lopen en het blijkt een privé badje te zijn. Het is niet groot, maar we koelen er lekker in af. Het wekt de honger weer op en we besluiten bij het bijbehorende restaurantje wat te eten. Plots begint het keihard te onweren. Knallen! Niet normaal! Of toch? Ja, volgens de lokalen hier is het wel normaal. Rond deze tijd is dat eenmaal zo en over een uurtje of twee zal het weer stralend weer zijn.

Wij zijn het niet gewent en schrikken ons regelmatig een hoedje. We nemen het geluid op om thuis nog eens terug te luisteren. Het zal waarschijnlijk niet zo klinken als in het echt, maar als herinnering zal het zeker volstaan. Als het onweer verdwenen is besluit Sammie dat zwemmen in de regen ook leuk is. Ze haalt Frens over en ze dobberen lekker rond in het zwembadje. Ze worden vergezeld door een klein Cubaantje. Hij is een jaar of acht en heeft het zwemmen nog niet helemaal onder de knie. Frens besluit de doerak een spoedcursus te geven, maar hij blijft maar spartelen als een dolle. Sammie doet nog wat handstanden en koprollen, maar daar waagt de waaghals zich niet aan.

cuba

08.2013

25

Maybe Yes, Maybe No! It depends...

Viñales 01 augustus 2013 Vandaag doen we het tegenovergestelde van gisteren. Genoeg geluierd en Sammie is weer helemaal de oude. We besluiten met Ariël op pad te gaan. Ariël is een broer van de eigenaresse van de casa en noemt zich gids. ‘No official’ zegt hij er duidelijk bij, maar dat was wel duidelijk. Hij is - zoals bijna alle Cubanen - erg eerlijk. Dat wil niet zeggen dat je er erg veel aan hebt, maar liegen is er niet bij. Hij antwoord regelmatig met ‘Maybe yes, maybe no’. Een uitspraak waar je niet zoveel mee kunt, maar vaak wel erg waar is. ‘It depends’ volgt er meestal vlak achteraan. Het zet je soms wel aan het denken.

Misschien heeft hij wel gelijk en was het een stomme vraag? ‘No official’ betekent ook dat wij mogen beslissen wat we hem aan het eind van de dag gaan betalen. Gewoon geven wat je het waard vond, zegt hij. Nou, dat heeft ie geweten... Ook wij zitten in onze Cubaanse ‘eerlijke flow’ ;)

cuba

08.2013

27

We maken een wandeltocht door de vallei en beklimmen de nabij gelegen berg. Hiet! En zwiete! Maar wel erg mooi. We zien allerlei plantages. Van bananen, suikerriet, mango tot ananas, mandarijn, rijst en aardappels. Je kunt het zo gek niet bedenken of ze hebben het hier gewoon groeien. De meeste groenten en fruit komen ons erg bekent voor, want we zien zowat de gehele menukaart van de casa voorbij komen. Hier halen ze dus de ingrediënten van onze maaltijden. Een soort Makro / Sligro, maar dan alles iedere dag vers. We zien hier-en-daar een varken wroeten, wat koeien grazen en de zebu’s werken op het land. Het heeft gisteren wel geregend, dus is de grond nog er glad. We glibberen en glijden langzaam de berg op. Hoe hoger we komen, hoe mooier het uitzicht. Als we boven komen nemen we een pauze. Er is een man op de top aanwezig en die wil ons een kokosnoot aanbieden. Daar heeft Sammie wel trek in en de man pakt zijn gigantische machete. Al snel blijkt dat iedereen die zich in deze contreien vertoefd zo’n ding als standaard uitrusting aan zijn riem heeft hangen. En je moet ook wel, want zonder dat stuk gereedschap is het moeilijk overleven hier. Hij hakt in een paar slagen de bast er vanaf en maakt een klein drink gaatje. Sammie smult van het verse kokos water. Als de kokosnoot leeg is komt de man weer terug en slaat hem met zijn vlijmscherpe mes in twee stukken. Nu kan Sammie de kokos eruit schrapen. Het was een heerlijke lunch, maar het vreemde was wel dat het eigenlijk niet naar kokos smaakte. In ieder geval niet zoals wij het thuis kennen.

Het smaakte naar een noot.

cuba

08.2013

39

Na deze geïmproviseerde lunch dalen we weer af richting het dal. We nemen een andere route naar beneden. Dit blijkt geen pad maar een leeg riviertje. We klauteren over de rotsen naar beneden. Een paar uur nadat we vertrokken waren zijn we weer terug bij de auto. De bloedhete zon heeft zijn werk gedaan en we schieten snel de airco op wielen in. Op de weg terug gaan we nog even naar een muurschildering kijken. Het beeld dat we daarbij hadden wordt niet bevestigd. We komen bij een grote berg waarvan ze de rotsen letterlijk met gekleurde verf beschilderd hebben... Niet spectaculair, maar wel erg Cubaans. Je verwacht het een, en je krijgt het ander.

Alles is hier anders dan je vooraf verwacht.

Van zaadje tot sigaar in precies één jaar.

Na de lunch gaan we op zoek naar de sigaren plantage en fabriek. Dit is dé plek om dat te doen, want hier worden Cuba’s wereldberoemde sigaren gemaakt. Ook hier loopt het weer net effe anders dan verwacht. Ariël loopt een woonhuis binnen met daarin een oud mannetje.

Achter het huis heeft hij een heel klein schuurtje staan met wat stoelen en een tafeltje met een doos erop. Uit de doos haalt hij een stapeltje gedroogde bladeren en verteld dat het maken van een sigaar in zijn totaliteit een jaar bedraagt. Van het planten tot het aansteken van de sigaar. Als de plant gegroeid is worden de bladeren gedroogd. Daarna gaan ze in een badje van rum weken en worden ze weer gedroogd. Dit ritueel wordt meerdere malen herhaalt met bijvoorbeeld vanille, honing en nog veel meer ingrediënten die de typische smaak van de echte Cubaanse sigaar bepalen. Ieder merk krijgt ondanks ze allemaal van dezelfde bladeren afkomstig zijn - zo zijn eigen smaak. Hoewel het voor een leek zoals ik lijkt dat een sigaar uit een en dezelfde bladeren wordt gerold blijkt het tegendeel waar. Het binnenste van de sigaar wordt eerst gerold en daarna worden er andere bladeren omheen gedraaid. Eigenlijk net als bij sjek en een vloeitje. De buitenste bladeren zijn altijd de beste en ook bij nep sigaren zijn deze echt. Het materiaal dat in de binnenrijden zit wordt soms - om de toerist te flessen - vervangen door bananenbladeren.

Het stokoude mannetje rolt terplekke een sigaar voor ons wat zou moeten betekenen dat we getuige zijn van

cuba

08.2013

41

de echtheid. Gemakshalve gaat hij er dus vanuit dat wij het verschil tussen gedroogde tabaksbladeren en bananenbladeren zouden kunnen onderscheiden. Wat meer vertrouwen wekt is dat de beste man de sigaar zelf ook in zijn mond steekt. Hij rookt er zo’n 7 per dag. Dat betekend dat hij de hele dag door rookt, want hij leert ons dat een sigaar in één keer oproken niet de bedoeling is. Na een paar hijsen hoor je hem weg te leggen. Hij heeft daar een speciale houder voor gemaakt van de stam van de bananenplant. Als de sigaren klaar zijn verpakt hij ze niet in plastic, maag draait een pakketje van 10 sigaren in een bananenblad en wikkelt die vervolgens in een oude krant. Dit zou de smaak ten goede komen.

We doen de test en kopen een sigaar in een winkeltje en steken ze om beurten aan. Het verschil was inderdaad gigantisch! En persoonlijk vind ik de sigaar van de boer vele malen lekkerder. Maar ik ben dan ook alles behalve een specialist. Ook Francy en zelfs Sammie zijn nieuwsgierig en nemen een trekje. Nee, niet over de longen. Sammie vindt het erg leuk, maar de smaak valt tegen. De geur is vele malen lekkerder.

Wat erg opvalt is dat je alleen toeristen sigaren ziet roken op Cuba. Het oude mannetje is de enige die ik met een sigaar heb zien lopen. Het schijnt dat Cubanen enkel op bijzondere feestdagen de sigaar nemen. Of dit komt vanwege traditie of puur uit financiële overweging is me nog steeds niet duidelijk.

Overstroming

Na de sigarenboer is het tijd voor ontspanning. Zo’n 15 kilometer verderop is een waterval met riviertje waar we een lekker verkoelende duik gaan nemen. Het is een afgelegen plek waardoor ze nog niet klaar zijn met het aanleggen van een fatsoenlijke weg er naartoe. We hobbelen over de bobbels en kuilen en Ariël wijst de weg. Hij geeft aan dat hij wel achter het stuur wil kruipen, maar dat lijkt me een erg slecht plan. We naderen een gebied waar maar een handjevol mensen woont. Ariël is opgegroeid in deze buurt en verteld over zijn jeugd. Bij aankomst op de plek van bestemming begint het te regenen.

Hierdoor is het - normaal gesproken heldere - water bruin geworden. De regendruppels worden steeds groter en al snel valt het met bakken tegelijk uit de hemel. We besluiten te gaan schuilen en wachten rustig af. Meestal gaat het even flink tekeer en daarna is het weer fantastisch weer. Deze keer blijkt dat niet zo. Naast de regen begint het nu ook te donderen en te bliksemen. Zwemmen gaat ‘m vandaag niet meer worden en afgekoeld zijn we inmiddels al. We besluiten maar aan de terugweg te beginnen. Het blijkt ernstiger dan we dachten. Het komt zo hard met bakken uit de hemel dat er overstromingen ontstaan. Hele akkers en velden zijn verandert in brede stromende rivieren en zelfs over de weg stroomt hier en daar een flinke sloot water. Ariël kijkt zijn ogen uit.

Zoiets had hij nog nooit meegemaakt.

Dit is in al die jaren nog nooit voorgekomen en hij begint ongerust

cuba

08.2013

43

te worden. Hij wil informeren hoe het met zijn familie is, maar in dit gebied is helaas geen netwerk. Ik rijdt rustig door, maar het zicht wordt belemmerd door een dikke laag condens aan de binnenkant van de voorruit. We zitten met vijf warme lichamen in een benauwde auto en buiten koelt het hard af. De meegebrachte handdoeken worden gebruikt om de voorruit schoon te houden. Ariël poetst zichzelf wezenloos om mij wat zicht te geven. Hij wordt steeds zenuwachtiger en ik stel hem gerust.

Met een glimlach op mijn gezicht laat ik hem weten dat ik dit avontuur wel leuk vindt en ik bevestig dit met een vriendelijk klopje op zijn schouder. ‘I Will bring you home...’.

Een uitspraak die de paniek in zijn ogen voor enkele seconden heeft doen verdwijnen. De knallen en lichtflitsen komen steeds dichterbij. We zitten er nu echt middenin. We rijden langs een berg waar de bliksem terplekke inslaat. Het resulteerde in een flinke brand. De bomen staan in de fik, maar gelukkig valt de regen nog steeds met bakken uit de hemel. Dat vuur zal waarschijnlijk vanzelf doven.

Als we dichterbij Viñales komen komen we ook weer in gebied waar de GSM masten staan. Heftig sms’t hij er op los. Alles blijkt in orde. Bij terugkomst eten we gezamenlijk nog iets en besluiten we af te rekenen. We mochten zelf bepalen wat het waard was en we besluiten - na de Lonely Planet geraadpleegd te hebben - om 30 CUC te betalen. In feite heeft hij een stuk met ons gewandeld, zijn bij zijn opa langst geweest en hebben

op en neer gereden. Hij kijkt erg beteuterd, maar dat hoort bij het spel.

Hij zegt dat hij normaliter 25 CUC per persoon krijgt. Een bedrag dat vele malen hoger is dan zijn maandloon.

Voor 75 CUC moet de gemiddelde Cubaan 3 tot 4 maanden werken. We besluiten hem te laten weten dat wij niet helemaal op ons achterhoofd gevallen zijn en als het spel gespeeld is wordt de lucht geklaard. We worden uitgenodigd om een hapje met hem mee te eten. Hier wordt weer eens bevestigd dat je meer respect verdient als je laat merken dat je geen Juma bent. Wij hebben de afgelopen dagen al drie maal daags in dit restaurant gegeten en besluiten op op jacht te gaan naar pizza.

We wandelen naar het centrum en zien een aantal paladars. We maken onze keuze en schuiven aan bij een paladar die duidelijk nog niet zo veel klanten heeft mogen ontvangen. Voor ons een reden om juist die een kans te geven. We bestellen 3 pizza’s en krijgen te horen dat dat niet mogelijk is. Ze hebben er maar twee... Dan maar twee pizza’s en Frens besluit voor de spaghetti te gaan. Er worden wat producten op tafel gezet die we nog nooit gezien hebben, maar we besluiten er lekker van te smullen.

Wat het precies is weten we niet, maar de smaak is niet verkeerd. Al snel volgt de eerste pizza. Klaarblijkelijk kunnen ze er maar 1 tegelijk bereiden met de aanwezige apparatuur. Enkele minuten later komt de serveerster terug en roept. Sorry, sorry, sorry... Ze baalt als een stekker maar moet ons toch teleurstellen. Die laatste pizza die ze had is mislukt. ‘No problem!’, zeg ik. Maar dat maakt weinig indruk. Ze had zichzelf voorgenomen om het ons perfect naar ons zin te maken en nu heeft ze het helemaal verpest. Dat voelen wij helemaal niet zo, maar dat blijkt niet door te dringen. De spaghetti van Frens blijkt goed te smaken, dus besluit ik die ook te nemen. De serveerster wil het goedmaken en komt met een uitgeholde ananas die ze heeft gevuld met een mix van drankjes en vooral heel veel alcohol. Langzaam wordt die met een rietje leeg gezogen... Eenmaal voldaan wandelen we weer naar de casa en besluiten we deze lange dag met vele indrukken af te sluiten met wat Cuba Libres en vervolgens in een diepe slaap te vallen.

Vinales - Playa Large / Giron 02 augustus 2013

no cocodril! krokodillen alleen in de ‘farm’

Genoeg flora en fauna. We besluiten dat het nu tijd is voor zon, zee en strand. Daarvoor moeten we aardig wat kilometers vreten, want we moeten dezelfde weg weer helemaal terug naar Havanna, om vervolgens verder naar het oosten te trekken. Gelukkig weten we nu waar de snelweg ligt en dat scheelt aanzienlijk.

We zijn steeds handiger geworden in het navigeren zonder digitale hulpmiddelen. We rijden op een weggetje die plots verandert in een soort van landingsbaan. Hij is vijf baans breed heen. En nogeens vijf banen terug.

Verkeer is er niet, dus daarvoor is de lap asfalt niet bestemd. Het enige dat ik kan bedenken is dat het de bedoeling is er vliegtuigen te laten landen in geval van een opstand of iets dergelijks.

We komen een paar uur later al in het gebied waar de krokodillen zouden leven. Helaas valt dat tegen, want de enige krokodillen die we zien zitten in gevangenschap.

Er is een grote boerderij met allemaal hokken. Het ruikt er niet fris en in het restaurant besluiten we om geen gebruik te maken van de aangeboden krokodil als lunch.

We houden het bij een colaatje en gaan er snel weer vandoor.

cuba

08.2013

45

Als we doorrijden naar het adres van de casa die ons aangeraden is krijgen we de volgende teleurstelling.

Het is een klein huisje middenin een woonwijk en de omgeving staat ons niet aan. We besluiten door te rijden en de kustlijn te volgen en komen bij een gigantisch park. Het is een soort CenterParcs voor Cubanen. Er is geen toerist te bekennen, maar dat weerhoudt ons niet om ons tussen de lokale bevolking te voegen. We maken hier wederom kennis met het Cubaanse begrip ‘Se Rompío’. Dat vrij vertaald ‘Heeft zichzelf kapot gemaakt’ betekent. Als er iets stuk gaat is dat nooit de schuld van een Cubaan. Zoiets maakt zichzelf kapot. Er zijn geen onderdelen of monteurs aanwezig en opruimen doen ze het niet. We zien dus een gigantisch park dat helemaal vervallen is. En vlak daarnaast zo’n zelfde park met nieuwere huisjes. Ze noemen het all-inclusive, maar het is niet wat wij daarbij voor ogen hebben. Het is armoeiig en vies. Er leeft allerlei gespuis en we maken die nacht voor het eerst kennis met de Cubaanse mug. Nee, niet eentje, maar een hele kolonie. We worden flink te pakken genomen door de hardnekkige beestjes wat resulteert in jeuk op zowat alle ledematen.

Maar er is strand, zee en een zwembad en we vermaken ons prima. Je kunt merken dat het geen commercieel park is. Het is hier neergezet door de regering die vindt dat het volk ook recht heeft op een luxe all-inclusive vakantie. En zo ervaren Cubanen het ook. Wij klagen natuurlijk al snel, maar voor een Cubaan is het een walhalla. Het is maar net wat je gewent bent.

Om te zorgen dat het strand niet wegspoelt hebben ze een gigantische betonnen golfbreker gebouwt. Hij doet zijn werk prima, maar het is toch wel jammer van het uitzicht als je lekker op het strand zit.

cuba

08.2013

47

We besluiten een hapje te gaan eten in het restaurant en we komen erachter dat we de gemiddelde leeftijd flink omhoog halen. Het restaurant zit vol met jongeren die zich volproppen met het buffet. Naast eten wordt er ook de hele dag door flink gedronken. Naast onze tafel zitten twee meisjes die amper op hun benen kunnen staan. Ze zwalken door het restaurant en doordat ze lazarus zijn hebben ze niet eens in de gaten dat hun minirokje op ‘standje navel’ hangt...

Na het eten maken we nog een korte wandeling over het park en spelen we nog wat spelletjes op de veranda voor ons huisje. Daarna vallen we in een diepe slaap.

Als we wakker worden besluiten we te gaan lunchen.

Het buffet dat we voor ogen hadden blijkt er niet te zijn.

We zien een tafeltje met een paar bordjes erop staan.

Dat zijn de voorbeelden van hetgeen je kan bestellen.

Het worden deze ochtend geen verse sapjes en gebakken eitjes met vers fruit, maar een heuse hamburgesa met een door water aangelengd sinaasapppelsapje. Hoewel we met zijn drieën zijn en er drie besteld hebben komen ze er maar twee brengen. Vergezeld van een handje chips van gisteren en een stukje casino brood liggen de lapjes vlees op een plastic wegwerp bordje. Als ik aangeef dat ik ook wel zo’n ontbijten zou lusten schiet de ober snel de keuken in en maakt er een met bloedspoed klaar.

Goed bedoelt, maar door die snelheid was het vlees nog niet helemaal gaar. Ik dacht het snel genoeg uitgespuugd te hebben, maar of het geheel toevallig is dat ik de volgende dag aan de beurt was om op het toilet door te brengen betwijfel ik. We besluiten hier te vertrekken.

Deze keer eerst de koffers maar pakken en in de auto zetten, alvorens te gaan douchen. Dat bevalt prima, want in de omgekeerde volgorde heeft de douche weinig zin.

Je bent meteen weer helemaal bezweet en plakkerig voordat je vertrokken bent.

casa with a view

met laagvliegende PELIKANEN. Playa Giron - Cienfuegos 03 augustus 2013

cuba

08.2013

49

Mais en graan.

We hebben op de kaart een mooi slingerweggetje gespot die langs de kust richting Cienfuegos gaat en besluiten die te proberen. Proberen omdat het een grijs weggetje is in plaats van een wit weggetje. De grijze kleur op de kaart staat voor onverhard. Dat is een ruim begrip dus geven we het een kans. Als het asfalt eenmaal onder ons ophoudt krijgen we een beter beeld van onverhard. Het blijkt een zand - grindpad te zijn met grote keien. Op zich niet erg om daar rustig overeen te hobbelen, maar 50 kilometer in een brandende zon heeft ons verstand doen besluiten rechtsomkeer te maken. Dan maar een paar kilometer extra maken en de gewone geasfalteerde weg met hobbels en kuilen volgen. Het wegdek in de provincie van Cienfuegos is stukken beter dan die van

cuba

08.2013

51

diegene die we tot dusver gezien hadden. Cienfuegos is - in vergelijking tot de omliggende provincies - een erg rijk gebied. Dit komt omdat hier vruchtbare grond is en er veel landbouw wordt bedreven. Dat ondervinden we onderweg als we een mooi lang strak stuk asfalt zien.

Want wat doe je daar mee als (autoloze) Cubaan? Juist!

Vol leggen met de producten die van het land komen om te dorsen. Er liggen kilometers rijst en maĂŻs op de weg te drogen om vervolgens gedorst en ingepakt te worden.

Het is een vreemd gezicht als je aan komt rijden en je denkt meteen HUH?. Maar als je er langer over nadenkt is het best wel logisch en zou ik waarschijnlijk hetzelfde met zo’n prachtige kans doen.

Als we een klein dorpje binnenrijden besluiten we even te stoppen voor een rookpauze. Er staan wat bankjes in een klein parkje en we besluiten er een te confiskeren. Vanaf de andere bankjes wordt vriendelijk geknikt. Iedereen is vriendelijk en gastvrij in dit land. Zeker op zo’n afgelegen dorpje. Je voelt je er meteen erg welkom.

We vervolgen onze weg naar de grote stad en laten ons door de lonely planet naar een top casa leiden. Zo zie je maar weer dat zo’n boek aan de ene kant handig is, maar aan de andere kant best wat aanricht door een casa in het boek op te nemen. Iedere toerist loopt hier met datzelfde boek onder de arm en we komen dus allemaal op dezelfde plekken terecht.

Enerzijds niet eerlijk tegenover de andere casa’s. Maar het ergste vind ik dat het hotel gerund wordt door een inmiddels omhooggevallen type dat helemaal niet meer bezig is met hetgeen hij zou moeten doen. Hij is enkel en alleen bezig met geld tellen. Hij heeft de dollartekens al in de ogen als er weer zo’n toerist binnenwandelt. De prijs was onwaarschijnlijk hoog en de kwaliteit zeer belabberd. Een vies zwembad, een airco met te weinig capaciteit, tv kapot en een matras die de afdruk van de veren in mijn lichaam achter liet. Op zich kan dat allemaal in een arm land hoor en normaal gesproken zou ik er nooit over klagen. Maar als je meer dan het dubbele van het normale tarief rekent mogen die punten toch wel in orde zijn. Die avond hebben we er niet gegeten. Hiervoor gingen de prijzen bijna 4x over de kop. Op zich nog niet veel geld, maar wel buiten proportie. De bedoeling was om er twee nachten te verblijven, maar we hebben de volgende ochtend snel de koffers gepakt.

cuba

08.2013

53

CD kopen? cowboy Yves

We besluiten het centrum van de stad te gaan verkennen en nemen een bicitaxi. Het is een grote lange fiets met drie wielen waar we met zijn drieĂŤn op een rij achterin gaan zitten. De fiets wordt aangedreven door een enthousiaste Cubaan die maar al te trots is dat hij ons in zijn karretje heeft. Hij heeft een mp3 speler ingebouwd en er flinke luidsprekers op aangesloten. De claxon van een flinke auto erop gebouwd en het leuke karretje voorzien van de nodige LED verlichting.

Hij trapt ons met plezier richting het plein JosĂŠ Marti en besluit op ons te wachten totdat we weer terug naar ons huis willen. Wij wandelen gezellig over de Prada en bij volgt gestaag. Als we een restaurant proberen komen we erachter dat we toch vreemden zijn in deze stad en besluiten te informeren bij onze vrolijke fietsvriend. Daar wist hij wel raad mee.

Waant hij wist toevallig het beste restaurant van de stad voor niet al teveel geld.... ;) Hoewel de commissie in de zak van de van de bezwete trapper vloog moet ik eerlijk zeggen dat het prima te eten was. En het was een achteraf plek waar we zelf nooit gekomen zouden zijn. Iedereen blij!

Oh ja, en de Cuba Libres waren daar groter dan ik ooit tevoren had gezien.. :)

cuba

08.2013

55

Paard in wagen.

cuba

08.2013

57

ché guevara Viva la revolución!

Cienfuegos - Santa Clara - Trinidad 04 sugustus 2013 Om het verblijf positief af te sluiten nemen we een heerlijk ontbijt. We krijgen naast de gebruikelijke sapjes, fruit en eitjes nu ook kleine pannenkoeken. Het eten was prima in orde. Jammer dat ik aan de diarree ben en pijn in mijn rug, hoofd en nek heb van de zware nacht. Ik heb inmiddels 25 muggenbeten en had tot vandaag nog geen mug gezien. Ze weten zich goed verdekt op te stellen. We klagen wat bij de receptie. Verdienen er 5 CUC mee. En gaan op pad naar Santa Clara. Dat is dé plek waar Ché Guivara herdacht wordt. Er is een museum bij waar we allerlei spullen kunnen zien die van hem geweest zijn. Foto’s mogen er niet gemaakt worden en de tassen mogen niet mee naar binnen. Omdat het na de bezichtiging nog redelijk vroeg is besluiten we door te rijden naar Trinidad.

De weg er naartoe is adembenemend. We gaan een bergpas over met prachtige uitzichten. Soms hobbelen we over het asfalt en soms ontbreekt die. Als we de berg eenmaal overkomen zien we de stad Trinidad liggen en kijken we over die stad heen uit op de zee. We gaan het oude gedeelte van de stad binnen en hobbelen deze keer over een soort van kinderkopjes. Maar dan zijn het hele grote die niet allemaal even netjes naast elkaar gerangschikt liggen. Je hebt hier echt het gevoel of de tijd heeft stilgestaan als je een ezel of paard met een houten kar erachter over de keien ziet, hoort en ruikt hobbelen. Op zich zijn er in het oude centrum genoeg casa’s te vinden, maar we besluiten om net onder Trinidad richting zee te gaan. In Playa Boca vinden we een leuke casa met - vanaf het verkoelende dakterras - een prachtig uitzicht over het strand naar de zee.

Omdat de zon hier onder gaat gaan we met camera op het dakterras staan als hij onder gaat. Helaas is het wat bewolkt en schieten we een 30-tal foto’s zonder er een te hebben om in te lijsten. Erg jammer. Wat wel opvalt is dat hier ontiegelijk veel Cubanen in zee zitten. In de meeste landen waar we gereist hebben zie je de lokalen weinig in zee. Dat is meestal weggelegd voor de toerist.

Hier is dat anders. Het ziet er zwart van de Cubanen.

Zwemmen mag je het niet noemen. Ze zitten de hele dag in groepjes in het water en ze kletsen er flink op los.

Er komt een luid geroezemoes uit de zee. Als de avond valt besluiten we over de boulevard te gaan wandelen.

Ook hier weinig toeristen en volop Cubanen. Half Trinidad lijkt vakantie te hebben en de zee op te zoeken. Er staan allerlei standjes waar vanalles verkocht wordt. veelal Piña Colada, maar ook ijs en snoepgoed. Aan het eind van de boulevard is een kleine kermis. De attracties zouden bij ons niet goedgekeurd worden. Het is allemaal zelf in elkaar gelast spul en de aandrijving met grote kettingen en tandwielen ligt gewoon bloot. Sommige hebben verlichting, maar dat hebben ze niet allemaal. We zien een apparaat dat doet denken aan het schip uit de Efteling en een soort van calypso-achting apparaat. De Cubanen hebben de grootste lol, maar wij besluiten er maar niet in te gaan. We sjokken weer terug richting casa en laten onze was doen. Dat is inmiddels wel nodig na 10 dagen op reis. We drinken nog wat en gaan de lekkere koelte opzoeken van onze kamer. Hoewel de voorzieningen hier niet al te best zijn genieten we er toch van. Ze pretenderen niet dat ze luxe hebben en dat is een groot verschil met de vorige casa. Voor het slapen gaan nog even heerlijk afgespoeld onder een koud zeik straaltje. Heerlijk!

cuba

08.2013

59

eitje koken?

salsa time!

LIve muziek op iedere hoek van de straat.

Trinidad 05 augustus 2013 We slapen lekker uit en schuiven rond de middag aan bij het ontbijt. De was is inmiddels gedaan en we ordenen de koffers weer eens zodat we er voorlopig weer tegenaan kunnen. Hoewel we gisteren al in het centrum waren geweest kiezen we ervoor om de dag in de stad door te brengen. Zonder bagage, luchtige kleding en een opgeladen en leeggemaakte camera is dat toch anders. We wandelen op de slippers over de keien en hobbels en vinden een terrasje. We drinken even iets en worden getrakteerd op mooie live muziek. Ook dit bandje komt na afloop vertellen dat ze een CD hebben. Dat hebben ze hier allemaal. Aangezien we er al twee in de auto hebben liggen besluiten we deze kans maar te laten lopen.

Omdat de CUC’s bijna op zijn gaan we op zoek naar een bank om wat euro’s te wisselen. We hebben gehoord dat dat weleens een lastig karwei zou kunnen worden, maar achteraf viel het best mee. We zijn wel weer een ervaring rijker, want het werkt natuurlijk allemaal net effe anders dan wij gewent zijn. Ik moest mijn paspoort laten zien en besefte me dat we die niet bij hadden. Ik leg mijn rijbewijs op de balie en zeg met een stalen gezicht ‘passaport’! Ik wijs nog eens op de letter ‘rijbewijs’ en zeg ‘Si!’. From Hollanda... Gevolgd door een vriendelijke glimlach. Het probleem is dat ze een formulier in moet vullen en het paspoortnummer niet kan vinden. Ik wijs naar het rijbewijs nummer en zeg. Aki, doe maar invullen... En zo gezegd, zo gedaan. Nu nog even een verblijfplaats verzinnen. ‘Casa del Boca?’ Ja, ook dat wordt goedgekeurd. Er wordt een flinke stapel (klein) briefgeld geteld en ik mag gaan. Weer een zorg minder.

Weer terug in de casa gaan we nieuwe plannen maken. We hebben het hier wel weer gezien. Sammie zegt terecht; Er is hier helemaal niets te doen. En daar heeft ze volkomen gelijk in. We duiken de Lonely Planet in… We zien dat er een paar kilometer verderop een leuk strand is en we besluiten die kant op te tuffen. Playa Ancon is inderdaad een mooie stek. We nemen een duik en laten ons door de zon opdrogen. Het is inmiddels al aan het eind van de dag, dus erg lang genieten zullen we niet. Zeker niet vanwege de mieren en zandvlooien die rond deze tijd het strand toe-eigenen. We besluiten te vluchten. Het is tenslotte alweer etenstijd, dus gaan we weer richting Casa. Normaliter willen we graag lifters meenemen, maar hebben we het excuus dat de auto vol is. Tenminste, naar onze begrippen dan. Want de gemiddelde Cubaan vindt dat er naast die koffers wel een paar personen bij te proppen is. Maar nu is dat excuus niet meer geldig, want we hebben alleen 3 badhanddoeken bij ons. De eerste de beste Cubaan besluiten we dus mee te nemen. Hij spreekt

cuba

08.2013

63

rotte eieren!

cuba

08.2013

65

Voets!

enkel Spaans en er valt dus snel een stilte. Het ritje duurt niet lang, want we moeten al snel linksaf waar de beste man rechts had gewild. Vriendelijk informeert hij nog even of we geld van hem willen, maar dat is natuurlijk niet de bedoeling.

We zetten hem weer langs de weg en hij wacht geduldig op de volgende kans. Zo gaat het nu eenmaal in dit land. Iedereen lift met elkaar mee en iedereen helpt elkaar waar dat kan. Het liften is zelfs zo normaal dat een vaste tijd om op je werk te beginnen er niet is. Je komt opdagen op het moment dat je een lift hebt gekregen.

Eenmaal terug in de casa kiezen we ervoor om aan de kreeft te gaan. Bij ons in Nederland is dat een dure aangelegenheid, maar hier de normaalste zaak van de wereld. Of je nu kip, varken, rund of kreeft besteld. Overal hangt hetzelfde prijskaartje aan. De kreeft was een groot succes. Hij was heerlijk mals en er zaten wat kruiden op die het helemaal af maakte. Uiteindelijk laten we hem nog even zwemmen in de nodige Cuba Libres. We komen aan de praat met de eigenaar van de Casa en hij verteld erg graag. Zo graag dat terug praten nauwelijks de bedoeling is. Op zich niet erg in dit geval, want het is reuze interessant om van een echte Cubaan te horen hoe het nou werkelijk reilt en zeilt in dit land. Nét effe anders dan in de reisgids vermeld staat.

Hij verteld dat Lada’s verreweg de beste en populairste auto’s zijn in Cuba. Vergeleken met de oude Amerikaanse auto’s zijn ze veel lichter en zuiniger. Maar het belangrijkste voordeel is de eenvoud waarmee ze in elkaar gezet zijn. Als hij stuk is kun je hem makkelijk repareren. Ook zonder monteur of onderdelen heb je een grote kans dat je zo’n blok weer aan de praat krijgt. Het blok is in 10 jaar tijd nauwelijks verandert, dus is het vervangen van onderdelen een stuk makkelijker. Europese of Chinese auto’s brengen bij ieder nieuw model weer veranderingen aan, waardoor het verkrijgen van onderdelen veel moeilijker wordt. Daarnaast zit er een hoop elektronische techniek in waar ze weinig mee kunnen. En als je een klein onderdeeltje nodig hebt moet je vaak een compleet onderdeel aanschaffen om het te kunnen vervangen.

De Lada is dus verreweg het populairst. Zo populair, dat als je bijvoorbeeld een zeldzame BMW ziet rijden er onder de motorkap waarschijnlijk een Lada blok zit verstopt.

cuba

08.2013

67

Mangrove

Zo’n BMW komt meestal het land in via een of andere Yuma. Een Cubaan zou (en kan) zoiets natuurlijk nooit kopen. Cubanen maken grapjes over de Yuma en er worden zelfs komische speelfilms over gemaakt. Het verhaal van zo’n film gaat over een mooie Cubaanse schone die een Yuma aan de haak geslagen heeft. De Yuma moet vervolgens met har trouwen en de hele familie onderhouden. Hij komt in Cuba wonen, maar wil uiteraard niet in een Lada gaan rijden. Hij laat een BMW overkomen en rijdt daar dan een maandje in.

Totdat hij stuk gaat en er geen onderdelen blijken te zijn. Dan staat het ding langs de kant en kan de Punto (domme Yuma die overal voor betaalt) er niets meer mee. Het is een vorm van humor die wij niet kennen, maar het lijkt mij het best te vergelijken met de moppen over onze domme zuiderburen.

Verder worden we uiteraard nog bijgepraat over de gang van zaken in Cuba. Er is vaak een tekort aan spullen. Zo kan bijvoorbeeld de boter op zijn. En dan niet in één winkel, maar in het gehele land.

Het land kan zomaar 2 maanden zonder boter zitten. En als er dan weer boter is moet je pakken wat je pakken kan. Wij hebben in een restaurant gegeten waar we als voorgerecht brood kregen met mayonaise i.p.v. boter. Zo lossen ze hun problemen lekker creatief op. Als je niet veel hebt ben je blij met hetgeen er wel is.

We pakken de landkaart er nog even bij en hij verteld waar de mooie plekken zijn en adviseert ons over onze verdere reis.

dolen in het doolhof

drie keer rechtsaf is niet wat je denkt

Volgens onze informatie is de rit van Trinidad naar Camagüey zo’n 3,5 uur. Hoe dat te doen is weten we niet, want we hebben het gas er flink op en doen er twee keer zo langt over. Zo zie je maar weer; alles loopt anders dan je van tevoren verwacht.

Trinidad - Camagüey 06 augustus 2013 Eenmaal in Camagüay aangekomen worden we geconfronteerd met een doolhof. De stad bestaat uit ontiegelijk veel kleine weggetjes waarbij je met drie keer links afslaan op een heel andere plek uitkomt dan je zou verwachten. Er zit geen enkele logica in en het is hier makkelijk verdwalen. Zelfs met de kaart op schoot, want daar heb je weinig aan als de straatnaam bordjes ontbreken. We besluiten een Jinetero in te schakelen.

We vertellen hem dat we geen Casa willen, maar op zoek zijn naar het beste hotel in de stad. Hij begrijpt er weinig van, want waarom zou iemand dat in hemelsnaam doen? Zo’n hotel kost toch zo’n 5x zoveel als een casa? We leggen uit dat wij een Casa te duur vinden en dus naar het hotel willen. Da’s een rare onlogische opmerking waardoor hij doet besluiten om maar aan te fietsen. Volg mij maar!, roept hij. Heerlijk hoe je onlogica klaarblijkelijk met onlogica kunt bestrijden.

Hij begint te trappen en we hebben werkelijk geen flauw idee waar naartoe. Nadat hij 3x linksaf geslagen is begin ik alert te worden. Dat lijkt wel op een fop ritje. Maar ook hier hoef je niet achterdochtig te zijn. Het blijkt allemaal prima in orde en hij zet ons neer bij het begin van een drukke winkelstraat. Daar mag je met de auto niet in en dus begrijp ik niet hoe daar nou een groot hotel zou kunnen zitten. Ik wandel de straat een flink stuk in en kom wederom tot de conclusie dat de jinetero weer gelijk heeft. Middenin een grote winkelstraat is inderdaad het grootste hotel van de stad. Het ziet er erg goed uit. Alles is netjes verzorgt en de kamer is van alle luxe voorzien. Drie grote bedden, airco, flatscreen en zelfs een heuse stortdouche. Met flinke straal en heerlijk warm. Ik besluit de kamer te nemen en ga samen met de vriendelijke man richting auto. Gelukkig hebben ze

cuba

08.2013

73

hier ook in de gaten dat wij die zware koffers dat hele eind niet gaan sjouwen en we worden ermee geholpen.

De beste man begint een praatje en verteld dat het eten in het restaurant helemaal niet zo goed is. Wij zouden zo’n negatief advies vreemd vinden, maar hier is dat heel normaal. Hij weet namelijk een betere plek om te gaan eten. Jawel; in zijn eigen casa met paladar… Om zijn verhaal kracht bij te zetten vraagt hij of we een Lonely Planet hebben. Een retorische vraag die meteen gevolgd wordt door het roepen van een pagina nummer. Het boek daarop opengeslagen wijst hij een paladar aan die om de hoek van het hotel ligt en roept. That’s me! You come? Ik beloof hem het te overwegen en geef aan dat we nu eerst rust willen. We zijn kapot!

mangoest

Na een korte pauze besluiten we het hotel te gaan verkennen. We wandelen er wat rond en maken foto’s. Het is een prachtige plek met alles erop en eraan. Eenmaal op de vijfde verdieping aangekomen zien we het restaurant met adembenemend uitzicht over de stad. Hier gaan wij vanavond dus echt wel een hapje doen. Maar eerst nog even een wandeling door het centrum en we relaxen wat op onze kamer. Na het eten vroeg naar bed en we kijken nog wat tv. Als het nieuws begint moeten we wel even lachen. Ze laten een venster zien met Internet Explorer en scrollen langzaam naar beneden op een internetpagina. Zo hebben ook de Cubanen een indruk van internet.

Rond 3.00 uur ‘s nachts blijk ik nog steeds wakker te zijn en volgt de volgende verrassing. Een voetbal wedstrijd tussen PSV en NEC. Het heeft een poosje geduurd totdat ik dat in de gaten had, want PSV heeft zo’n 9 van de 11 spelers van het vorige seizoen vervangen. En die bij NEC waren me al niet zo bekend. Het is - na al die tijd afgesloten te zijn van de buitenwereld - erg leuk om weer eens iets Nederlands te zien.

cuba

08.2013

75

Snorkelen.

22 kilometer strand Da’s best wel veel.. ;)

Camagüey - Playa Santa Lucia 07 augustus 2013 Bij het ontbijt herkennen we de broodjes en koekjes die op grote schalen liggen. Het zijn exact dezelfde als die we de dag ervoor in het bakkerijtje tegenover het hotel hadden zien liggen. What-You-See-Is-What-You-Get. Overal waar je gaat eten zie je in de nabije omgeving wat je op de kaart kunt bestellen. Als je in de verte bananen ziet groeien kun je die op de kaart tegenkomen. En als er een kip rondloopt in een restaurant is dat hetgeen je aan gaat treffen op de kaart. Erg makkelijk.

We rijden vandaag naar Santa Lucia. Een strand met een lengte van maar liefst 22 kilometer. Je kunt ervoor kiezen om een drukker stuk bij een hotel te bezoeken, maar wij kiezen ervoor om een stuk strand te zoeken waar niemand te zien is. Zo hebben we praktisch een privé strand waar Sammie heerlijk gaat snorkelen. Het hotel dat we in gedachte hadden bleek vol. Tenminste, dat is wat ze aan de balie zijden. Verder was er nauwelijks leven te bekennen. Waarschijnlijk hebben we de vraag verkeerd gesteld. We hebben gevraagd of ze een kamer hadden voor drie personen. Als we een kamer voor twee personen met extra bed hadden gevraagd hadden we waarschijnlijk wel een kamer gehad. We gaan een hapje eten bij de ‘El Rapido’. Een eettentje dat er van de buitenkant uitziet als een fastfood restaurant. Als we eenmaal bestellen blijkt het anders dan verwacht.

We laten en diepvries pizza opwarmen in een magnetron en nemen een blikje bier. Nou zijn wij absoluut geen bierdrinkers, maar iets ander was er gewoonweg niet.

Tijdens de maaltijd komt er een vriendelijke man bij ons aan tafel zitten. Het is een visser met een paladar.

Of we vanavond bij hem komen eten. We leggen uit dat onderdak zoeken nu even onze prioriteit heeft en daar weet hij wel raad mee. Hij stapt bij ons in de auto en wijst de weg naar een casa. Helaas is die vol en we proberen een andere. Ook die is vol. Hij vraagt wat rond en op deze manier verstrijkt de tijd en hebben we cuba

08.2013

77

weinig vertrouwen in een goede afloop. De plekken die we bezoeken zijn erg achteraf gelegen en we vragen hem ons dan maar naar een hotel te brengen. Het is een klein maar leuk hotelletje met bar en een zwembad. Ook hier geen 3-persoons kamer, dus besluiten we er twee te nemen. Sammie krijgt haar eigen privé kamer. Spannend hoor.. ;) Terwijl Sammie in de zee dobbert en wij op het strand liggen beseffen we dat we eindelijk vakantie gevoel hebben. Klinkt misschien vreemd, maar al dat reizen voelt toch anders dan aan zee liggen. We komen heerlijk tot rust en besluiten ‘s avonds op zoek te gaan naar een restaurant. Dat valt niet mee in een gebied met allemaal all-inclusive hotels, maar nadat we meerdere malen de weg hebben gevraagd komen we in een leuk restaurantje aan het strand. Als je het niet weet en niet vraagt zal je er nooit terecht komen. Het is en blijft een raadsel waarom ze niet even een bordje neerzetten langs de weg. Het restaurant zit verstopt tussen twee resorts. Een mooie gelegenheid om die even te bekijken.

Ze zien er erg aantrekkelijk uit en we informeren naar beschikbaarheid en prijs. Vreemd genoeg is ook hier aan de balie boeken vele malen duurder dan vooraf op internet, maar plek is er genoeg. Vanwege de verjaardag van Francy besluiten we het te doen. Toch wel lekker om je verjaardag te vieren in een omgeving met wat luxe.

Flamingo’s ook in het wild.

Playa Santa Lucia 08 augustus 2013

Plannetjes bekokstoven een verjaardag vier je in luxe

Na het ontbijt verkassen we naar het luxe resort. We zwemmen lekker in het zwembad en de zee en Sammie snorkelt er weer op los.

Ze vindt allerlei schelpen en we relaxen de hele dag en genieten van het vakantie gevoel.

cuba

08.2013

79

Wel nog even voorbereidingen treffen voor Francy’s verjaardag morgen. Het is moeilijk om iets origineels te bedenken. Allereerst is er weinig verkrijgbaar en daarnaast is Francy steeds in de buurt. Stiekem een plannetje bekokstoven is niet makkelijk. Ik heb in het winkeltje een fles champagne zien staan en een luxe doos met chocolaatjes. Die gaan we stiekem kopen als Frens even niet oplet. Bij gebrek aan alternatieven bedenken we dat we vouchers gaan geven. Niet dat ze die hier hebben hoor. Maar Sammie kan ze zelf tekenen.

Ze tekent 3 vouchers die garant staan voor een massage van Stefan en een manicure en pedicure van Sammie.

We informeren nog even bij de balie wat we nog meer kunnen gaan doen en we besluiten een snorkeltocht op een catamaran te boeken. Van ‘s ochtends 10.00 uur tot 15.00 uur in de middag zijn we dan onder de pannen en dan kunnen we daarna de ‘cadeautjes’ nog geven. De keuze voor dit resort was de luxe, maar helaas komt de airo niet op gang. Hij blijkt stuk te zijn en vandaag niet meer te repareren. Da’s slecht nieuws, want de verjaardag moet natuurlijk wel perfect verlopen.

Vertrouwen in de monteur heb ik niet, want die staat naar de verkeerde airco te kijken. Er staan er twee naast elkaar gepositioneerd en hij kijkt aandachtig naar die van de buren. Is oké? Vraagt ie nog. Nadat ik de koekert duidelijk gemaakt had dat hij de andere moest hebben viel me op dat de beste man een paar vingers kwijt was.

Het zou me niets verbazen als die ooit in zo’n airco achtergebleven zouden zijn. Het alternatief is bij de receptie gaan klagen en een andere kamer nemen. Dat is makkelijk gezegd, maar minder makkelijk gedaan.

Het is na een uurtje of drie rond sjokken over het park wel gelukt hoor. Maar echt behulpzaam waren ze niet.

Ik kreeg een sleutel mee en moest maar eens gaan kijken wat ik van die kamer vond. Na het checken van koelkast, airco, douche, televisie etc. kwam ik steeds tot de conclusie dat er altijd wel iets niet werkte. Na een lange zoektocht hebben we uiteindelijk een leuke bungalow met uitzicht over het strand. Ik vraag me af waarom ik die kamer niet meteen heb gekregen. Ik riep dat kamernummer al meteen in het begin van mijn zoektocht, maar dat was niet mogelijk. Een paar uur - en een heleboel afwijzingen - later blijkt het toch mogelijk te zijn. Door de uitgebreide zoektocht is de tijd voorbij gevlogen en moeten we naar het restaurant rennen om nog een hapje te krijgen. Vlak voor sluitingstijd glippen we naar binnen en scharrelen tussen de restjes van het lopend buffet rond. Na het eten gaan we nog even kijken bij het entertainment programma en daarna gaan we de koffers pakken om te verhuizen naar onze nieuwe kamer.

Voordat we het wisten was het alweer 24.00 uur en dat betekent….. LANG ZAL ZE LEVEN, LANG ZAL ZE LEVEN….

Hieperdepiep... hoera...

Francy viert haar verjaardag.

Playa Santa Lucia 09 augustus 2013 HIEPERDEPIEP... HOERAAA… Frens is vandaag jarig en tot onze grote verbazing stromen de SMS’jes binnen. Niet zo vreemd dat die gestuurd worden hoor, maar gisteren hadden we geen bereik. We zitten al een paar dagen zonder GSM netwerk en vandaag plotseling signaal op volle sterkte.

Vreemd, maar wel erg fijn om zoveel felicitaties van het thuisfront te krijgen. Wij hebben heerlijk geslapen op een gigantisch bed en Sammie wordt wakker in een soort van grote lade. Zolang ze stil blijft liggen is het goed te doen, maar o wee als ze beweegt. Dan krijg je een gekraak waarvan je zou verwachten dat de la spontaan uit elkaar zou vallen. Gelukkig is dat niet gebeurt en gaan we vol goede moed met onze snorkels en badhanddoeken naar de lobby. Daar staat de vrouw waarbij we geboekt hebben en die zegt ons vriendelijk goedendag vergezeld met de boodschap. ‘No snorkling today…’. Wat een domper. Maar we zijn er inmiddels aan gewent geraakt. Cuba zou Cuba niet zijn als de gemaakte plannen zouden lopen zoals verwacht. Vanwege de harde wind is de snorkeltocht met catamaran afgelast en we maken snel nieuwe plannen. We besluiten naar Coco Beach te gaan en de zoutvlaktes te bekijken. Het is een rit over een zandpad langs de zee met een prachtig uitzicht. Bij Coco Beach genieten we van het strand en wordt er weer gesnorkeld. Het eerste object dat opgevist wordt is een leeg bierblikje. Niet echt hetgeen waar je naar op zoek bent. Het strand is redelijk vervuild en we besluiten terug te gaan naar het strand bij ons resort. Er

cuba

08.2013

81

komt een man met zelfgemaakte kettingen op ons af die hij aan ons wil verkopen. We hebben geen geld op zak en besluiten een deal met hem te maken. We hebben een T-shirt in de aanbieding en de man ruilt maar al te graag. We krijgen er drie kettingen voor en de man is dol enthousiast. Dit is veel beter dan geld, want met geld had hij zo’n mooi shirt nooit kunnen kopen. Er is grote schaarste aan kleding op het eiland dus daar zijn ze erg blij mee.

Als we een drankje doen op het terras en wat zitten te kletsen komt er een man van de EHBO naar ons toe.

Hij had ons gehoord en was ervan overtuigd dat we Nederlands zouden praten. Hij verteld dat hij een goede vriend heeft in Nederland met hetzelfde accent. Best vreemd, want we praatten onderling niet echt ABN op dat moment. Op de vraag waar in Nederland dat die vriend woonde verteld hij dat hij uit Oss komt en bij Unox werkt. Wat is de wereld toch weer klein.

We sluiten de dag af door de film TED te kijken en proosten met champagne op Francy’s verjaardag.

Ondanks de gewijzigde plannen hebben we er een heerlijke dag van gemaakt.

Playa Santa Lucia - Herraruda - Playa Llayita - Holguin 10 augustus 2013

Avontuur tot het avonduur

in ‘the middle of nowhere’ zonder gsm netwerk

Genoeg luxe gezien en we gaan op zoek naar het ongerepte strand in Herraruda. Volgens onze informatie zouden daar stranden zijn die nog niet ontdekt zijn door de toerist en de grote resorts. Daar moeten we dus maar naartoe. Het is slechts 100 kilometer, dus beginnen we met volle moed aan de kleine trip.

We komen op een weg met meer hobbels en kuilen dan asfalt. We slalommen tussen de koeien door en doen op deze manier 4 uur over de relatief korte afstand. We zijn van de doorgaande weg afgegaan en dat hebben we geweten. Even een stukje binnendoor om een kortere weg te nemen leren we meteen af.

Eenmaal in Herraruda aangekomen blijken er inderdaad prachtige stranden. Dat ze nog niet ontdekt zijn door de toerist betekent echter niet dat ze verlaten zijn.

Integendeel. Het zit er bomvol met Cubanen. Ook zij hebben vakantie en trekken massaal naar deze plek.

Het is een soort Renesse, maar dan anders. Dan maar doorrijden naar Playa Llayiata. En ook hier hetzelfde verhaal. We rijden nog maar een stukje door en komen erachter dat dat niet helemaal de bedoeling is. De weg wordt steeds slechter en op een gegeven moment twijfelen we of er überhaupt wel een weg is. We zijn nu écht off-the-road aan het rijden met onze Suzuki Jimny. Een avontuur is het zeker. We eindigen bij een vuilnisbelt met een grote rots midden op de weg. Even lijkt omdraaien de enige weg terug, maar we doen een poging om de rots opzij te rollen. Hij komt in beweging en het is net genoeg om er langs te kunnen. Met wat krassen van voor tot achter op de auto komen we er nog best langs. Als we doorrijden komen we uiteindelijk weer op een geasfalteerd stuk weg en zijn we blij met

een weg van een kwaliteit die we daarvoor afschuwelijk hadden gevonden. Zoals we vandaag al meerdere malen hadden besloten doen we dat nu nog maar eens. We rijden maar weer door… Maar deze keer naar Holguin.

Een grote stad waar we zeker een slaapplaats kunnen vinden. Op zoek naar Hotel Mayabe Mirrador. Dat is een hotel op een berg net buiten Holguin met een prachtig uitzicht over het in het dal gelegen stadje. We vragen meerdere malen de weg en bij het horen van het woord ‘Mirrador’ (Wat uitzicht betekent) stuurt iedereen ons naar het topje van de berg. Eenmaal boven aangekomen blijkt het uitzicht inderdaad fantastisch. Maar helaas geen hotel. Als we navraag doen bij een militair op de top van de berg wijst hij naar de bergen aan de andere kant van de stad. Daar moesten we zijn… Het begint al donker te worden en besluiten het gas er maar weer op te houden. Kris-kras door de stad komen we uiteindelijk aan de andere kant. Als je vraagt naar het hotel dat daar zou moeten zijn sturen ze je allemaal weer terug. Want hét ‘mirrador’ is toch echt aan de andere kant van de stad. We zoeken verder en uiteindelijk vinden we de fantastische plek. Voor het eerst voldeed de plek meer dan aan de verwachtingen. Da’s best bijzonder in Cuba.

We zijn inmiddels bekaf. Ik begin hoofdpijn te krijgen, het begint steeds donkerder te worden en we zijn blij dat we er zijn. Eenmaal bij de receptie krijgen we te

madagascar

10.2011

83

horen dat er geen plek meer is. Tsja, op de bonnefooi heeft zo zijn voordelen qua vrijheid, maar nu worden we ook geconfronteerd met de nadelen ervan. Tsjonge. en wat nu? Het is zo’n geweldige plek en we willen er toch zeker een dag gaan genieten. Ik besluit te informeren naar de beschikbaarheid voor de dag erop en er blijkt nog plek te zijn. We boeken de kamer voor de volgende dag en springen weer de auto in. In de stad nemen we een kamer in een groot hotel. Vergane glorie is de eerste indruk en dat wordt bevestigd als we verder kijken. Het is zacht uitgedrukt niet geweldig. Vies, smerig en heel veel ‘Se Rompío’. We besluiten het toch maar te doen.

We hoeven immers maar even te overnachten en er dan weer snel vandoor. Hoewel je het drievoudige betaald van een casa is dit hotel vele malen slechter dan bij Cubanen thuis logeren. Ze hebben de airco strategisch geplaatst zodat hij de hele nacht recht op mijn gezicht staat te blazen en als ik de balkondeur open wil doen flikkert het gordijn naar beneden. Het balkon staat op instorten en is daarom afgesloten. De volgende ochtend doe ik mijn behoefte in het toilet en blijkt hij niet door te trekken. Hij loopt tot de rand vol water en besluit niet leeg te lopen. De behoeften dobberen rond in de pot en ik excuseer me tegenover de dames. Snel de koffers pakken en wegwezen!

Mirrador.

A poor lonesome cowboy, Jolly Jumper en Rataplan.

cuba

08.2013

87

Holguin - Holguin 11 augustus 2013

Mayabe Mirrador

Het grote voordeel is dat we de weg naar het paradijsje inmiddels weten. Ware het niet dat de politie de weg heeft afgesloten en we zelf een alternatieve route moeten bedenken. Na een poosje rondgereden te hebben komen we bij het hotel aan. Het is een mooi park met huisjes, paadjes en restaurantjes. Het heeft verschillende mooie uitzicht punten en het is echt een adembenemende plek.

Als we in de auto stappen valt me pas echt op hoe groot de krassen zijn. Ik had de auto laten wassen en dat had ik beter niet kunnen laten doen.

We genieten van het uitzicht vanuit het zwembad. Ze hebben een ezel die bier drinkt. Het schijnt de derde generatie te zijn. Best sneu dat het beestje bier moet drinken omdat zijn opa daar ooit mee begonnen is. We genieten tijdens de zonsondergang van het heerlijke eten in het restaurantje. Een heerlijk relaxte dag.

Een uitzicht om stil van te worden

Wakker worden is ook 端ber relaxed. Je hoor hier de geluiden uit het bos en het vrolijke gefluit van vogels werkt erg rustgevend. Voor het eerst deze vakantie kunnen we niet rustig plannen maken voor de dag. We hebben een verplichting. We worden vandaag verwacht in het luxe all-inclusive resort in Guardalavaca. Daar hebben we thuis bewust voor gekozen om de rondreis af te sluiten met zon, zee en strand.

cuba

08.2013

89

Paard en wagen.

Holguin - Guardalavaca 12 augustus 2013

het perfecte plaatje volgens sammie voordat we

vertrokken Het is zo’n 55 kilometer, maar ik durf de reisduur inmiddels niet meer in te schatten. Deze keer valt het reuze mee. Het is dé weg van de grote stad met vliegveld naar hét toeristische gedeelte van Cuba. Er ligt voor de verandering dus een prachtig stuk asfalt en het schiet lekker op. Langs de weg staan allemaal standjes waar ze vers fruit verkopen en we stoppen even bij een ‘mirrador’. Als we aankomen in Guardalavaca treffen we een hotel aan zoals je die verwacht. Witte stranden, een blauwe zee en wuivende palmen. Voordat we vertrokken vroeg ik Sammie hoe het perfecte vakantie plaatje er volgens haar uit zou zien en het is hier gelukt om die te schieten. We houden ons alleen bezig met relaxen, uitslapen, luieren, zonnen, zwemmen, eten en drinken. We hoeven niets te regelen en onze hersenen kunnen we uitschakelen. Voor alles wordt gezorgd en zo’n luxe hebben we de hele reis nog nergens gezien. Een prima plek om de reis af te sluiten en tot rust te komen.

cuba

08.2013

97

Wel valt me op dat er overal bewaking staat rondom het park. Het zal wel de bedoeling zijn om de toerist een veilig gevoel te geven, maar als je rondgetrokken hebt en de Cubanen hebt leren kennen vraag je je af waarvoor ze er überhaupt staan. We spreken gasten die hier drie weken vertoeven en het park niet afkomen. Ze hebben de tijd van hun leven en zeggen dat ze Cuba helemaal geweldig vinden. Ze krijgen echter een totaal verkeerd beeld, want niets hier binnen de poort lijkt ook maar een beetje op iets wat met Cuba te maken heeft. Het is erg westers en er is bij het buffet zelf mogelijk om spruitjes, bloemkool en erwtjes te eten. En geloof me; Die zijn op het hele eiland niet te vinden. ‘s Avonds is het welbekende entertainment ook niet Cubaans. We krijgen een optreden van Afrikaanse dans te zien en een modeshow van zogenaamd Cubaanse ontwerpers. Als je even de poort uit zou gaan weet je dat er aan kleding te kort is en dat ze blij zijn met alles wat je maar aan kunt trekken. Mode? Daar heeft de Cubaan nog nooit van gehoord. De toerist koopt een sigaar en vindt dat hij in Cuba is geweest. Ik hoorde iemand zeggen dat het hier een paradijs is. Ik kijk vanaf mijn balkon en concludeer dat het hier inderdaad ooit een paradijs zal zijn geweest.

Maar dat was ver voor het hotel gebouwt werd… Ook hier worden we geconfronteerd met sekstoerisme. Overal ter wereld waar de verschillen tussen arm en rijk groot zijn kom je dat tegen. Hier zijn het oude Canadezen die er met jonge Cubaanse schonen aan hun arm rond lopen.

Luilekkerland voor de all-inclusive toerist Guardalavaca 13 en 14 augustus 2013 We laten ons meesleuren in het all-inclusive concept en geven geest en lichaam de nodige rust. We hoeven en we moeten helemaal niets. Nadenken is niet meer nodig. Alles wordt voor je geregeld. We hoeven ons nergens druk om te maken.

Het eten en het onderdak is geregeld en het park wordt streng bewaakt. We genieten van de rust en luieren erop los. Best lekker na zo’n inspannende maar enerverende reis. Hier laten we onze gedachten nog eens terug gaan naar de afgelopen weken. Nu hebben we pas echt tijd om tot ons door te laten dringen wat we allemaal meegemaakt hebben. We bladeren op de iPad door de foto’s die we onderweg genomen hebben en halen - hoewel het net achter ons ligt - herinneringen op.

Wat hebben we eigenlijk ongelofelijk veel gedaan. We hebben even getwijfeld of we nog helemaal naar Santiago de Cuba zouden rijden. Omdat we dat niet gedaan hebben hadden we het gevoel dat we iets zouden hebben gemist. Maar nu we terugkijken wordt bevestigd dat we genoeg hebben gedaan. We zonnen en zwemmen wat in de zee. Afgewisseld door een hapje en een drankje. In de avond genieten - in de Havana Club Bar - van de nodige cocktails bij ondergaande zon.

En hoe relaxed het ook is. Toch zijn de tralies op het balkon illustratief voor het opgesloten gevoel dat je hier krijgt.

cuba

08.2013

99

Guardalavaca 15 augustus 2013

snorkelen en Zwemmen met dolfijnen totdat ze sammie bijten...

Na een paar dagen op de stand-by stand gestaan te hebben begint het toch weer te kriebelen. Moeten we nu weer een hele dag niets doen? We besluiten er de laatste dag nog ĂŠĂŠn keer op uit te trekken. We gaan (alsnog) een dag met een catamaran mee.

We varen de zee op en de dolfijnen zwemmen naast de boot met ons mee. Als de boot stil gelegd wordt krijgen we snorkels en gaan we Cuba onder water ontdekken.

Prachtige scholen met kleurrijke vissen zwemmen rustig tussen het koraal door. Als de gids een zee-egel pakt en die aan de onderzijde open maakt komen er allerlei vissen op af die genieten van een heerlijke maaltijd. Na de snorkeltocht gaan we naar een afgezet gebied waar we met dolfijnen gaan zwemmen. Sammie gaat het water in en ze wordt door twee dolfijnen voort gestuwd. Als de dolfijnen met hun neuzen onder de voeten van Sammie zitten beginnen ze vaart te maken, waardoor Sammie het water uitkomt. Ook wordt ze gelanceerd doordat de dolfijnen haar recht omhoog duwen. Als ze tussen de twee dolfijnen in zwemt pakt ze de vinnen vast en wordt ze voort getrokken door de lieve beestjes. Lief zijn ze zeker. Totdat je hun oogjes aanraakt. Of de vinger van Sammie in het oogje kwam. Of dat het oogje naar de vinger kwam maakt dolfijn Dana niets uit. HAP! Ze bijt Sammie in haar rechterhand. AUW! Het bloed een

cuba

08.2013

101

beetje en de vinger wordt dik. De dolfijnen moeten het weer goed maken met Sammie, dus geven ze haar kusjes op haar wang en krijgt ze nog een rondje door het water cadeau. Deze keer zwemt Dana op haar rug en trekt Sammie door het water. Het gebaar wordt geaccepteerd en ze zijn weer vriendjes.

Op de terugweg hebben we wind mee en gaan de zeilen uit. Eenmaal in het hotel aangekomen besluiten we toch nog even langs het ziekenhuis te gaan. Daar wordt het goed ontsmet en zetten ze een hechting. Gelukkig valt het allemaal mee en gebeurt het op de allerlaatste dag van de vakantie. Morgen pakken we de koffers en gaan we lekker naar huis. We hebben er allemaal erg veel zin in. Zo’n reis is natuurlijk prachtig, maar thuis weer genieten van alle luxe heeft toch ook wel wat. We waarderen weer dat er uit de kraan kunnen drinken en een bed hebben waarvan je de veren niet in je rug voelt prikken. De normaalste zaken zijn nu weer even bijzonder. O ja, en super frikadel speciaal, jonguh! :)

Wiewww....

AUW!

Weer Lekker naar huis als arke een beetje mee wil werken...

Guardalavaca - Holguin - Schiphol - Oss 16 augustus 2013 Het is een flinke reis maar zeker meer dan de moeite waard. Na een fikse vertraging vliegen we vanaf Holguin naar Cancun - Mexico. Als de vlucht over de grote plas echt begint zijn we alweer een hele dag onderweg. Gelukkig is het een nachtvlucht en zijn we weer op vertrouwde bodem als we onze ogen weer openen.

Het was voor ons een geslaagde trip. Je moet er wel tegen kunnen dat je al je plannen continu moet bijsturen. Als je daar niet tegen kunt is Cuba niets voor jou. En om met Sammie’s woorden af te sluiten; “Het was de vetste vakantie ever!!’.

Conclusie Cuba is een land dat met geen ander land te vergelijken is. Vanuit ons oogpunt zijn er veel tegenstrijdigheden.

Door de paard en wagens en alle oude (kapotte) spullen lijkt het armoedig, maar dat is het niet. Wij zijn eraan gewent, maar het zijn in feite allemaal luxe goederen. En daar kun je best zonder. In de eerste levensbehoefte is voorzien. Iedereen heeft te eten, gratis toegang tot gezondheidszorg en scholing. Armoede kun je het dus niet noemen en zwervers zijn hier niet. Pas als de Cubaan zich gaat vergelijken met de westerse luxe wereld gaan ze klagen. Er bestaan duidelijk twee werelden. Die zelfs in twee verschillende munteenheden geresulteerd heeft.

Luxe goederen betaal je met luxe geld en basis behoeften betaal je met een andere munt. Op zich best helder, maar het wordt pas echt vreemd als die twee werelden zich gaan mengen. Zo is het bijvoorbeeld best mogelijk dat je iemand in oude kleding op een krakkemigge kar achter een paard ziet zitten, maar wel met een Gucci bril op, vloeiend Engels sprekend en afgestudeerd in economie. Een vreemde combi voor ons, maar normaal voor een vrolijke trotse Cubaan.

cuba

08.2013

105

Weer naar huis als je het authentieke cuba wil zien moet je opschieten!

27.07.2013 - 27.08.2013