105

www.astana-akshamy.kz ǍǁljƽƲ

͐ (3457) 10/09/2016

ÑÆÒÐÔÂÌÉËÁÌÜĭ ĭÏĩÁÍÅÜĭ ÒÁàÒÉ ÄÁÈÆÓ ÇÜÌĩÜ ĭÁÈÁÎÎÁÎ ÂÁÒÓÁÐ ÙÜĩÁÅÜ

ǁLJƲLjƲǃǀƲɍ ǂƼɍƼ NjnjǁLjǘǁnj LjDŽljDŽǍǎnjƲ ǎƼȽƼDžǗljǀƼLJǀǗ ʶ ˟ ˾ ˟ ʿ ˲ ˟ ˣ ˤ ˞ ˟ ˮ ˵ ʻ ೵ ˲ ˳ ೵ ˬ ˵ ˘ ˮ ʻ˘ˣ˘˲˙˘˟˚˵́೮ ʮ˘˲ˬ́೦́˭˟ˮ ʥ˘೪́˵ˢ˘ˮ ಁ˙˞˧˲೵ˬ́ ˁ˘೦́ˮ˵˘˟˚ ౢ˘ˣ˘೪˳˵˘ˮ ˀ˟˳˱˶˙Ͳ ˬˤ˪˘˳́ˮ́೮ ʿ˲˟˭̂˟˲Ͳ˭ˤˮˤ˳˵˲˧ ˙˯ˬ́˱ ˵˘೦˘˥́ˮ˞˘ˬ˞́͘ Бақытжан Әбдірұлы Сағынтаев әр жылдары өңірлік даму министрі, экономикалық даму және сауда министрі қызметтерінде болды. Павлодар облысының әкімі қызметін атқарды.

2014 жылдың 7 сәуірінен бастап ҚР Премьерминистрінің бірінші орынбасары болып тағайындалған еді. Ол С.М.Киров атындағы Қазақ мемлекеттік университетінің философия-экономика факультетін бітірген.

ХАЛЫҚТЫҢ ӘЛ-АУҚАТЫН ЖАҚСАРТУДЫҢ

БАСЫМ БАҒЫТТАРЫ

ʶ˟˾˟ ʺ˟˭ˬ˟˪˟˵ ˙˘˳˾́˳́ˮ́೮ ˵഑˲˘೦˘ˬ́೦́˭˟ˮ ౬˪˧˭˟˵˵˧೮ ˪˟೮˟˥˵˧ˬ˛˟ˮ ˯˵́˲́˳́ ഑˵˵˧͘ ʽ˵́˲́˳ ˙˘˲́˳́ˮ˞˘ ˟ˬ˞˧೮ ഉˬ˟˶˭˟˵˵˧˪Ͳ̃˪˯ˮ˯˭ˤ˪˘ˬ́೪ ˞˘˭˶ ˭ഉ˳˟ˬ˟ˬ˟˲˧ ೪˘˲˘ˬ˞́͘ ˳˯ˮ˞˘˥Ͳ˘೪ ̃˪˯ˮ˯˭ˤ˪˘ˬ́೪ ഑˳˧˭˞˧ ೪˘˭˵˘˭˘˳́ˣ ˟˵˶ ˢ഑ˮ˧ˮ˞˟˛˧ ˘ˬ˞˘೦́ ˾˘˲˘ˬ˘˲ ˘˥೪́ˮ˞˘ˬ˞́͘ Елбасы жиналғандарға арнаған сөзінде бүгінде мемлекет алдында тұрған негізгі міндет – тұр ғындардың тұрмыс деңгейін көтеру екенін атап өтті.

– Күрделі жағдайға қарамастан, біз 2016 жылғы 1 қаңтардан бастап бюджеттік қызметкерлердің орташа жалақысын 30%-ға,

стипендия мен жәрдемақыны – 25%-ға арттырып, зейнетақыны 9%-ға индексацияладық. 673 мың адамға мүгедектігі және асыраушысынан айырылған жағ дайда төленетін әлеуметтік жәр демақылар көлемін 25%-ға арттырдық, – деді Қазақстан Президенті.

ĭÁÌÁ ÂßÅÇÆÓ¼ ĭÁÊÓÁ ĭÁÑÁÌÁÅÜ

4-ǩǭǺǺǭ

Сондай-ақ, Нұрсұлтан Назарбаев қазіргі таңдағы жаңа жағдайдың қосымша нақты шаралар қабылдауды талап етіп отырғанын айтты. Осыған байланысты, Мемлекет басшысы алдағы кезеңдегі бағыттар бойынша бірқатар нақты міндеттер қойды.

2-ǩǭǺǺǭ

ÂĥÌÆËÙÆ ÂÆÒ¼Ë ÁÑÂÁÌÁÑ 7-ǩǭǺǺǭ

Бірер күннен соң әлем мұсылмандары һәм қазақ жұртшылығы Құрбан айт мерекесін қарсы алады. Дәстүрлі таныммен тамырлас ислам дініндегі айтулы айт мейрамдары бүгінде бұқара болып тойланып, ұлттық нақышта өткізіліп келеді. Құрбан айт мерекесін, расында, әлем мұсылмандарымен қатар, қазақ халқы да ерекше күтеді, айрықша атап өтеді. Биыл қасиетті мейрам 12 қыркүйек күні ел мешіттерінде айт намазын оқумен басталады. Республика деңгейінде аталып өтетін Құрбан айттың қадір-қасиеті мен мән-маңызы жайында Қазақстан мұсылмандары діни басқармасының наиб мүфтиі Наурызбай қажы Тағанұлымен сұхбаттасқан едік.

6-ǩǭǺǺǭ

ÒģÊÄĠ̼ËÓ¼ Ó¼ÈļÎÅÆÄÆÎ ÒÁĭÙÜÌÁÑ

9-ǩǭǺǺǭ

2

www.astana-akshamy.kz

ȹ

ÕÂÆÅÆÄÀ¸

ÕÀËÛҚÒÛҢ ƏË-ÀÓҚÀÒÛÍ ÆÀҚÑÀÐÒÓÄÛҢ ÁÀÑÛÌ ÁÀҒÛÒÒÀÐÛ (Соңы. Басы 1-бетте)

ǂƼNjNjƼDž džʃǍƲNjdžǁnjLJƲdžǎƲ ǗljǎƼLJƼljǀǗnjǏ ɅƼǂǁǎ

Қазақстан Президенті жаппай кәсіпкерлік мәселелері Үкіметтің басты жұмыс бағытының бірі болып табылатынын атап өтіп, тиісті бағдарламаларды одан әрі дамытуды және қолдау тетіктерін жетілдіруді тапсырды.

– Үкімет бүгінде шағын несие беру аясын одан әрі кеңейту жөнінде шаралар қабылдауға тиіс. Өзін-өзі жұмыспен қамтитындардың 60%-ы ауылда тұрады. Осыған байланысты, «Жұмыспен қамту жол картасы» аясында біз 5 өңірде пилоттық режімде «Ауылда жұмыспен қамту» жаңа жобасын іске асыруды қолға алдық. Оған 10 миллиард теңге бөлінді. Бұл жұмысты жүргізу барысында кооперацияларды дамыту ісіне айрықша көңіл бөлу қажет. «Кооперациялар туралы» тиісті заң қабылданды. Енді жергілікті жерлердегі ауқымды ұйымдастыру және түсіндіру жұмыстары күтіп тұр. Үкіметке әкімдермен бірлесіп, елді мекендерде ауыл шаруашылығы өнімдерін өткізу мен өңдеуді қамтамасыз ететін кооперативтер ұйымдастыру жөніндегі шаралар қабылдауды тап-

сырамын, – деді Нұрсұлтан Назарбаев. Мемлекет басшысы «Баршаға тегін кәсіби-техни калық білім беру» жобасы аясында жұмысты жалғастыру қа жет тігіне тоқталды. Бұдан бөлек, Қазақстан Президенті Үкімет пен әкімдерге еңбек мобильділігін қамтамасыз ету және жұмыс берушілер мен жұмыскерлердің бірін-бірі іздеп табуына ықпал ету жөніндегі жұмыстарды бақылау ды ұстауды тапсырды. Сонымен бірге, Нұрсұлтан Назарбаев кәсіпкерлер қызметі мен мемлекет-жекеменшік серіктестігінің тетіктерін белсенді қолдану аясын кеңейтудің маңыздылығын атап өтті.

– Бүгінде барлық жағдайлар жасалып, құқықтық алаң қалыптасты. Қазірдің өзінде оң тәжірибелер бар. Мектепке дейінгі білім беру ісінде мемлекет бизнеспен бірлесіп, мемлекеттік тапсырыс мектепке дейінгі жекеменшік білім беру мекемелеріне берілу арқылы тиімді жұмыс жасай бастады. Бұл жағдайда бизнес өз инвестициясын құрылысқа өзі салады, – деді Қазақстан Президенті. Елбасы министрліктер мен ведомстволардың ведомствоға бағынысты ұйымдарына оларды бәсекелік ортаға беру немесе жергілікті деңгейге лайықтау мақсатымен қайта инвентаризация өткізу қажеттігін атап өтті.

ǙdžNJljNJLjDŽdžƼljǗ ʃnjǎƼnjƼNjǎƼljǀǗnjǏ ǎDŽƲLjǀƲ

Нұрсұлтан Назарбаев жыл соңында мемлекеттік қазына 830 миллиард теңге қосымша кіріспен толығады деп жоспарланып отырғанын айтты. Бұл биылдың өзінде дағдарысқа қарсы жоспардан және ағымдағы проблемаларды шешуден стратегиялық даму міндеттерін орындауға ауысуға мүмкіндік береді. Осыған байланысты, Қазақстан Президенті негізгі үш міндетке тоқталды.

ƼƿnjNJʓljǁnjdžʃǍƲNj džǁǔǁljƲ

Мемлекет басшысы «Агробизнес – 2020» бағдарламасы аясында жыл соңына дейін агроөнеркәсіп кешенін дамытудың мемлекеттік бағдарламасын әзірлеуді ұсынды.

– Нарыққа неғұрлым қажетті өнім түрлеріне назар аудара отырып, ауыл шаруашылығы өнімдерінің көлемін ұлғайту және әртараптандыру, өңделген ауыл шаруашылығы өнімдерін экспорттау, ауыл шаруашылығы өндірушілер үшін ең алдымен ұзақмерзімді қолжетімді несиелендіру, қызмет көрсетудайындау кооперативтерін, бастапқы қайта өңдеудің, өнімді сақтау мен өткізудің инфрақұрылымын қалыптастыру, сондай-ақ суармалы жердің айналымын енгізу бағдарламаның

басымдықтары болып саналуға тиіс. Алдағы бес жыл ішінде кемінде 600 мың гектар суармалы жерді айналымға енгізу керек. Ауыл шаруашылығы министрлігі мен әкімдер ауыл шаруашылығы жерлерін тиімді пайдалануға қатаң бақылау жүргізуге тиіс. Бұл жерлерді апатты жағдайдағы су қоймаларын жөндеу және жаңасын салу есебінен қажетті су көлемімен қамтамасыз ету керек, – деді Нұрсұлтан Назарбаев. Қазақстан Президенті агроөнеркәсіп кешеніндегі субсидиялау жүйесін жетілдіру, тиімсіз субсидиялауды доғару және өнімділікті арттыруға назар аудару қажеттігін атап өтті. Елбасы ветеринарлық қауіпсіздік мәселелерін қозғай отырып, Үкіметке биыл агроөнеркәсіп кешенін қолдауға қажетті қосымша 97 миллиард теңге қаражат бөлуді тапсырды.

– Биыл сібір қараталағы бірнеше өңірде орын алып, одан адамдар да өлді. Біз ауруды емдеу үшін қаражат көбейтудің орнына, оны түбегейлі жоюымыз қажет. Әкімдер ветеринарлық қауіпсіздікті сақтауға тікелей жауапты болады. Бұл мәселелер 2014 жылдан бастап жергілікті биліктің құзыретіне жатады, – деді Нұрсұлтан Назарбаев.

ǙdžǍNjNJnjǎǎǗɅ ʃLJǁǏǁǎǎƲ ljǗȽƼDžǎǏ džǁnjǁdž

Қазақстан Президенті бүкіл экономика мен экспорттың

әртараптандырылуы оның тұрақтылығының кепілі екенін, Үкімет пен әкімдер экспортты жандандыру мен дамытуға ден қоюы тиіс екенін айтты.

– Біз индустриялық бағдарламаның екінші бесжылдығына көштік. Таңдалатын жобалардың сапасын арттыру өте маңызды. Жаңа бесжылдықта шикізаттық емес экспорттық өнімге басымдық берілу қажет екенін баса айтқым келеді. Экспорттық әлеует, жоғары өнімділік, жаңашылдық таңдалатын жобалардың негізгі өлшемдері болуы тиіс. Үкіметке осы бағдарламаны қолдауға қажетті қосымша 112 миллиард теңге көлемінде қаражат бөлуді тапсырамын, – деді Мемлекет басшысы. Бұдан бөлек, Нұрсұлтан Назарбаев Қытаймен «Жібек жолының экономикалық белдеуі» бастамасының аясындағы келісімді іске асыру экономиканы әртарап тандырудың маңызды бағыты болып саналатынын атап өтті.

– Қазақстан мен Қытайдың 51 жобасынан тұратын тізбе жасалды. Бұл жобалар осы кезеңде айрықша өзекті болып саналатын қосымша құн және жаңа жұмыс орындары түріндегі жақсы экономикалық нәтижеге жеткізеді. Үкімет «Жібек жолының экономикалық белдеуі» бастамасы аясында белгіленген жобалардың уақтылы іске асырылуын қамтамасыз етуге тиіс, – деді Қазақстан Президенті.

www.astana-akshamy.kz

ȹ

ÕÂÆÅÆÄÀ¸ džʓLJƲdž DŽljǐnjƼɅɛnjǗLJǗLjǗlj ǀƼLjǗǎǏ

Мемлекет басшысы «Нұрлы Жол» мемлекеттік бағдарламасы бүгінде көлік инфрақұрылымын дамыту мен экономиканы қолдаудың басты тетігі болып отырғанына назар аударды.

– Алдымызда көлік әлеуетін дамыту мен өңірлік көлік-логистика хабын құру жөніндегі міндеттер тұр. Азия-Еуропа бағытындағы контейнерлік көлік тасымалының көлемі қарқынды түрде өсуде. Биылғы жеті айдың ішінде ғана ол былтырғы осы кезеңмен салыстырғанда 2,5 есе артты. Бұл жұмысты биыл жал ғастырып, жыл соңына дейін «Алматы-Шу» теміржол желісінің алғашқы іске қосылатын кешенін, Құрық портындағы паром кешенін, ұзындығы 920 шақырымдық автомобиль жолының құрылысын және оны жөндеу жұмысын аяқтау қажет, – деді Нұрсұлтан Назарбаев. Қазақстан Президенті көлік инфрақұрылымын дамыту жөніндегі қолға алынған жобалардың іске асырылуын жеделдетуге биыл қосымша 74 миллиард теңге бөлуді тапсырды.

LjƼdžnjNJǙdžNJljNJLjDŽdžƼLJǗɅ ǎɛnjƼɅǎǗLJǗɅ Мемлекет басшысы Үкімет пен Ұлттық банкке алдағы уақытта ең алдымен іске асырылуға тиіс бірқатар міндеттер қойды.

Мәселен, Нұрсұлтан Назарбаев Ұлттық қордан алынатын трансферттерді қатаң регламенттеуді тапсырды.

– Тағы бір мәселе – бюджетаралық қатынастар. Соңғы 10 жылда республикалық бюджеттен мақсатты трансферттер есебінен қаржыландыру көлемі едәуір артып, қаржыландырылатын салалар да айтарлықтай көбейді. Оның мөлшері 2016 жылы жергілікті бюджеттерден түсетін қаражаттың 36%-ына жетті. Жергілікті маңызы бар жобаларды республикалық бюджет есебінен қаржыландыруды тоқтату қажет. Бұл мәселені әкімдіктер өздері дербес шешуге

тиіс. Үкіметке бюджетаралық қатынастарды жетілдіру жөнінде келісілген ұсыныстар әзірлеп, енгізуді тапсырамын, – деді Қазақстан Президенті. Сондай-ақ, Мемлекет басшысы 2016 және 2017 жылдары инфляция деңгейін 6-8%-ға дейін төмендету макроэкономикалық тұрақтылықты қамтамасыз ету үшін қажетті маңызды шарт екенін атап өтті.

– Еркін айырбас бағамына көшу арқылы біз өнім өндірушілеріміздің бәсекеге қабілеттілігін арттыруға қол жеткіздік. Өңдеу өнеркәсіптеріндегі өсім қарқыны қалпына келе бастады. Бірақ теңге бағамына түзету енгізу ин фля циялық үдерістердің белең алуы на әкеп соқтырды. Бізге инфляция деңгейін биылғы жылдың соңына дейін бір таңбалы санға дейін төмендетуге қол жеткізу маңызды. Халықтың әлеуметтік бақуаттылығы үшін бұл аса қажет. Сондықтан бағаның тұрақ тылығын қамтамасыз ету үшін мен тиісті шаралар қабылдап, табиғи монополиялар қызметінің тарифтерінің өсуіне биыл жол бермеуді тапсырамын, – деді Нұрсұлтан Назарбаев.

Қазақстан Президенті валюта нарығындағы ахуалдың тұрақталуы қазірдің өзінде оң нәтиже бере бастағанын айтты.

– Долларсыздану үдерісі басталды. Теңгемен салынған депозиттер өсіп келеді, бұл банк қорын толықтырудың теңгелік базасын ұлғайтуға мүмкіндік береді. Теңгемен салынған депозиттер үлесі 2016 жылдың басындағы 31%-дан 1 тамыздағы 41%-ға дейін артты. Соған орай несие беру мөлшері қайтадан көбейе түсуде. Биылғы жеті айда шағын бизнеске берілген несие портфелі 2,1 триллион теңгеден 2,8 триллион теңгеге

дейін ұлғайды, өсім 740 миллиард теңге немесе 36% болды. Дегенмен, қарқынды экономикалық даму үшін бұл жеткіліксіз, – деді Мемлекет басшысы. Осы ретте Нұрсұлтан Назарбаев Ұлттық банкке Үкіметпен бірге ұзақ мерзімді несиелік белсенділікті қалпына келтірудің қосымша шараларын қабылдауды тапсырды. Бұдан бөлек, Нұрсұлтан Назарбаев тұрғын үй мәселесіне арнайы тоқталды.

– Тұрғын үй құрылысын дамытуға біз зор көңіл бөліп отырмыз. Былтырдың өзінде республикада 9 миллион шаршы метр тұрғын үй пайдалануға берілді. Бұл – еліміз үшін рекордтық көрсеткіш. Тұрғын үй құрылысының көлемі 2016 жыл қорытындысында 10 миллион шаршы метрден асады деп болжануда. Халықты қолжетімді тұрғын үймен қамтамасыз ету міндетін орындау үшін 2005 жылдан бері тиісті мемлекеттік

бағдарламалар жүзеге асырылып келеді. Дегенмен, көпшіліктің тұрғын үйге мұқтаждығы әлі де айтарлықтай жоғары. Жұртты тұрғын үймен қамтамасыз ету міндетін орындау ісі кешенді жаңа шараларды талап етеді, – деді Қазақстан Президенті. Осы орайда Мемлекет басшысы Үкіметке бірыңғай «Нұрлы жер» тұрғын үй құрылысы бағдарламасын әзірлеуді, оған қазіргі қолданыстағы бағдарламалардың барлық мәселесін кіріктіруді тапсырды.

– Жаңа бағдарламада мына мәселелерді ескеру керек: тұрғын үй құрылысын тікелей қаржыландырғаннан гөрі жекеменшік құрылысшыларды ынталандыру ісіне айрықша ден қойған жөн. Олардың тұрғын үй салу кезіндегі шығындарын азайтып, мемлекет өз ресурстарын инженерлік және әлеуметтік инфрақұрылымдар әзірлеуге жұмылдыруы керек. Бұл бюджеттен қаржыландырудың үлесін азайтып, жеке инвестицияны көбірек тартуға мүмкіндік тудырады. Сондай-ақ, төлем

3

қабілеті бар тұрғындар тарапынан сұранысты жандандыру керек. Коммерциялық банктердің ипотекалық несие беруін жандандырып, пайыздық мөлшерлемені субсидиялауға қоса, өзге де арзандату бағытындағы шараларды ойластыру қажет, – деді Нұрсұлтан Назарбаев. Қазақстан Президенті бағдарламаның тағы бір компоненті тұрғын үй құрылысы жинағы жүйесі арқылы несиелік тұрғын үй құрылысын жалғасуы тиістігін атап өтті.

– Бұл ретте несиелік тұрғын үй құрылысын бюджеттен тыс қаржыландыру жүйесіне көшіру

Жаңа жұмыс орындарына қоса, миллиондаған қазақстандықтар тұрмыс жағдайларын айтарлықтай жақсарта алады. Жаңа бағдарламаның маңызды әлеуметтік мәнін ескере отырып, Үкіметке «Нұр Отан» партиясымен бірлесіп, оны халықпен, жұртшылықпен және бизнес өкілдерімен бірге егжей-тегжейлі талқылауды тапсырамын, – деді Қазақстан Президенті. Мемлекет басшысы отырысты қорытындылай келіп, айтылған міндеттерді орындау үшін Үкіметке биылғы республикалық бюджетті нақтылау жұмысын жүргізуді тапсырды.

керек, ал бюджеттен қарыздық ресурстар құнын төмендету үшін субсидиялау түрінде ғана қолдау көрсеткен жөн. Жеке тұрғын үй құрылысын дамыту қажет. Бұл міндеттің орындалуы мемлекеттің бөлі нетін жерлерді инженерлік инфрақұрылыммен қамтамасыз ету мүмкіндігімен тікелей байланысты. Сондықтан Үкімет мұндай инфрақұрылым қа лыптастыруға жұмсалған қаражаттың қайтарылу механизмін ойластыруы тиіс. Бұл оны қайтарымды негізде ұдайы қайтадан пайдалануға мүмкіндік береді, – деді Мемлекет басшысы. Нұрсұлтан Назарбаев әкімдерге Ауыл шаруашылығы министрлігімен бірге қолда бар жер қорына талдау жүргізіп, бас жоспарларды тиісінше өзгерту жөнінде ұсыныс беру міндетін қойды.

– Сонымен қатар, әкімдерге мемлекет мұқтажы, соның ішінде жеке тұрғын үй құрылысы үшін жер сатып алуға қосымша құқық беру керек. Көлікке қатысты шешімдерді, қандай әлеуметтік инфрақұрылым қажеттігін алдын ала ойластыру қажет. Бұл бағдарламаның елеулі әлеуметтік әсері болатынына сенімдімін.

– Басымдығы бар жобалар мен іс-шараларды жүзеге асыруға қосымша 380 миллиард теңге, оның 280 миллиард теңгесін мен бүгін айтқан шаралар іске асыруға, ал 100 миллиард теңгесін қауіпсіздікті қамтамасыз етуге, Астанадағы білім беру және инфрақұрылым нысандары құрылысына бағытталған және өзге де шығыстарға бөлу қажет. Ұлттық қордың қаражатын сақтап, одан әрі жинақтау мақсатымен 2016 жылы кепілдендірілген трансферт көлемін 400 миллиард теңгеге қысқартуды, сондай-ақ мақсатты трансфертті 50 миллиард теңгеге азайтуды тапсырамын. Үкімет менің тапсырмаларымды жүзеге асыру үшін 2017-2019 жылдарға арналған республикалық бюджет жобасында алдағы үшжылдық кезеңнің шығыстарын қарастыруы қажет, – деді Нұрсұлтан Назарбаев. Отырыс барысында Премьерминистрдің орынбасары – Ауыл шаруашылығы министрі А.Мырзахметов, Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрі Т.Дүйсенова, Ұлттық экономика министрі Қ.Бишімбаев, Қаржы министрі Б.Сұлтанов, Ұлттық банк төрағасы Д.Ақышев, бірқатар облыстардың әкімдері, «Самұрық-Қазына» ұлттық әлауқат қоры» АҚ басқармасының төрағасы Ө.Шөкеев, сондайақ «ҚазМұнайГаз» ҰК» АҚ басқармасының төрағасы С.Мыңбаев баяндама жасады.

4

ȹ

www.astana-akshamy.kz

½ÃÆȼ¸ ÊÓÅÓÉÓ

ҚÀËÀ ÁÞÄÆÅÒ² ҚÀÉÒÀ ҚÀÐÀËÀÄÛ

ʶ˟˾˟ ˟ˬ˯˲˞˘ ഉ˪˧˭˞˧˛˧ˮ˧೮ ೦ˤ˭˘˲˘˵́ˮ˞˘ ʤ˳˵˘ˮ˘ ೪˘ˬ˘˳́ ˭ഉ˳ˬˤ˺˘˵́ˮ́೮ ˳˟˛˧ˣ˧ˮ˾˧ ˪˟ˣ˟˪˵˟ˮ ˵́˳ ˳˟˳˳ˤ̆˳́ ഑˵˵˧͘ ʮˤ́ˮ ˙˘˲́˳́ˮ˞˘ ˙˘˳ ˾˘೺˘˲˞́೮ ϮϬϭϲͲϮϬϭϴ ˢ́ˬ˞˘˲೦˘ ˘˲ˮ˘ˬ೦˘ˮ ˙̅˞ˢ˟˵˧ˮ˟ ഑ˣ˛˟˲˧˳˵˟˲ ˟ˮ˛˧ˣ˶ ˵˶˲˘ˬ́ ˭ഉ˳˟ˬ˟ˬ˟˲ ˵˘ˬ೪́ˬ˘ˮ˞́͘ – Келер жылы Астанада әлемдік деңгейдегі маңызды шара – «ЭКСПО-2017» көрмесі өтеді. Оған дүниенің түкпір-түкпірінен миллиондаған қонақ келеді деп күтілуде. Соған байланысты қаламыздағы көрнекті орындарды ретке келтіріп, меймандар алдында ұятқа қалмайтындай болуымыз керек. Елорданың басты символы әрі айнасы – «Бәйтерек» монументі. Бүгінде осы монументтің кей тұстары ескіріп, жаңбыр жауған күндері сұрықсыз қалыпқа түсетінін, шынысының кейбір тұстары шағылғанын көрдік. Ол шыны – жоғары технологиямен әзірленген, аса көп кездесе бермейтін бірегей материал. Өкінішке қарай, ондай материал шығаратын зауыт біздің елде де, көршілес Ресей Федерациясында да жоқ. Іздестіре келе оны Италиядан таптық. Енді алдағы уақытта 400 миллионнан аса қаржыға шыныны жаңалауға

ҚÛÒÀÉ ÓÍÈÂÅÐÑÈÒÅÒ²ÌÅÍ ÊÅË²Ñ²Ì ÆÀÑÀËÄÛ

тапсырыс беру керек, – деді елорда әкімінің орынбасары Андрей Лукин. Сонымен қоса, ол қаладағы көнерген театрлардың қазіргі кейпі жайлы баяндады: – Астанадағы мәдени ошақтардың ең таңдаулысы – театрлар. Ал сіздер театрлардың аянышты ахуалын көрдіңіздер ме? Арнайы құрал-жабдықтары болмағандықтан, онда жаңа спектакльдерді де қою мүмкін емес. Сондықтан тез арада оларға көңіл бөліп, ғимараттарын

жөндеуден өткізу керек, – деді. Бұдан бөлек, А.Лукин белгілі бір жұмыстарды орындау мақсатында қосымша Тұрғын үй инспекциясы басқармасына – 143 миллион теңге, Сәулет және қала құрылысы басқармасына – 150 миллион теңге, Бас жоспардың іске асырылуына мониторинг жүргізетін урбанистикалық зерттеулер сызбасының жасалуына 50 миллион теңге бөлу керектігін айтты. Ботагөз МАРАТҚЫЗЫ

ÀҚÌÅØ²Ò ÊӨØÅѲ ÆÀÁÛËÀÄÛ

Қыркүйектің 10-ы күні елордада Ақмешіт көшесінің Алматы көшесінен Керей мен Жәнібек хандар көшесіне дейінгі бөлігінде қозғалыс тоқтатылады. Жөндеу жұмыстарын

жүргізуге байланысты бұл көше 27 қыркүйекке дейін жабылады. Осыған байланысты елордалық жүргізушілер қозғалыс маршрутын алдын ала жоспарлауы қажет.

ÆÀËҒÛDz˲ÊÒ² ÀÍÀҒÀ ÆƏÐÄÅÌ ÁÅÐIJ

ʽ˵˙˘˳́ ˪೴ˮ˧ˮ˟ ˯˲˘˥ ʫ˳˧ˬ ˘˶˞˘ˮ́ˮ́೮ ഉ˪˧˭˞˧˛˧ˮ˞˟ ϭϲ ˢ˘˳೪˘ ˵˯ˬ೦˘ˮ ˙˯ˣ˙˘ˬ˘ ˭˟ˮ ˙˯˥ˢ˟˵˪˟ˮ˞˟˲˛˟ ˳˘ˬ˵˘ˮ˘˵˵́ ˵೴˲˞˟ ˢ˟˪˟ ˪˶ഉˬ˧˪˵˟˲ ˵˘˙́˳ ˟˵˶ ˲ഉ˳˧˭˧ ഑˵˵˧͘ ʽ೦˘ˮ ೪˯˳˘͕ ˘˶˞˘ˮˮ́೮ ˢ˘˳ ˯˵˙˘˳́ˬ˘˲́ˮ˘ ˮ˟˪˟ ˵˶˲˘ˬ́ ˪˶ഉˬ˧˪˵˟˲ ˵˘˱˳́˲́ˬ˞́͘ Атаулы күнде есейген Есіл бағдарлауға септігін тигізеді. Бұл ауданының жас тұрғындарын күні елордалық 13 оқушыға жеке елеп-ескеру олардың жауап- куәлік табысталды.

– Бүгін жас тұрғындарға жеке кершілігін арттырып, болашағын

куәлік тапсырылды. Бұл куәлікке олардың қолтаңбасы түсті. Қолтаңбасы болу – тұлға болып қалыптасудың бір қадамы. Уақыт өте келе жастарымыз шыңдалады, қолтаңбалары да өзгереді. Бастысы, бәрі болашақта бір-бір үйдің тұтқасын ұстайтындай азамат болсын, – дейді Есіл ауданы әкімінің орынбасары Гүлнәр Қасенова. Осынау күннің қарсаңында аз қамтылған және көпбалалы отбасылардан шыққан балаларды ойын-сауық орталықтарында серуендету акциясы ұйымдасты рылды. Барлығы 100 бала қамтылды. Сонымен қатар, Отбасы күні Есіл ауданының әкімдігі төрт баланың анасы Шынар Әубәкіроваға көмек көрсетті. Ол балаларын жалғыз өзі тәрбиелейді. Биыл екі баласы мектеп табалдырығын аттады. Балаларына мектеп формасы мен сөмкесі және дәптер-қалам үлестірілді. Орынбек ӨТЕМҰРАТ

ʫˬ˯˲˞˘˞˘೦́ ˁ͘ˁ˟˥˹˶ˬˬˤˮ ˘˵́ˮ˞˘೦́ ೪˘ˣ˘೪ ʤ˛˲˘˲ˬ́೪ ˵˟˺ˮˤ˪˘ˬ́೪ ˶ˮˤ˚˟˲˳ˤ˵˟˵˧ˮ˞˟ ౢ́˵˘˥ ˀ˟˳˱˶˙ˬˤ˪˘˳́ˮ́೮ ˁ˯ˬ˵೴˳˵˧˪Ͳ˙˘˵́˳ ˘˶́ˬ ˾˘˲˶˘˾́ˬ́೦́ ˶ˮˤ˚˟˲˳ˤ˵˟˵˧ˮ˧೮ ഑˪˧ˬ˞˟˲˧˭˟ˮ ˪˟ˣ˞˟˳˶ ഑˵˵˧͘ С а н К у и к с и н б а с т а ғ а н және орман шаруашылығы қ ы т а й л ы қ д е л е г а ц и я - университетінің делегациясы ны Қазақ агротехникалық Қытайдағы оқу орны жайлы университетінің ректоры әңгімелеп, университеттің білім Ақылбек Күрішбаев және фа- беру бағытын таныстырды. культет декандары мен професҰзақмерзімді келешекке сорлары қарсы алып, оқу орны- арналған жоспарларды талмен таныстырды. Бұл екіжақты қылаудан кейін Қазақ арготехкездесудің мақсаты әріптес екі никалық университетінің рекелдің жоғары оқу орындары ара- торы Ақылбек Күрішбаев пен сында ілгері ынтымақтастықты Қытай Солтүстік-батыс ауыл нығайту болатын. Кездесу ба- және орман шаруашылығы рысында ауыл шаруашылығы университетінің президенті саласының мамандарын дайын- Сан Куиксин өзара түсіністік, дау, тәжірибелерін жетілдіру сондай-ақ екі ЖОО арасынмәселелері жан-жақты сөз бол- да білім алушылармен алмасу ды. жөніндегі меморандумға қол Өз кезегінде Қытай Респуб- қойды. ликасы Солтүстік-батыс ауыл Меңдолла НҰРЫМҰЛЫ

ҮÇÄ²Ê ÆÀÑ ÎÒÁÀÑÛ ÀÍÛҚÒÀËÄÛ

ʶ˟˾˟ ˁ͘ˁ˟˥˹˶ˬˬˤˮ ˘˵́ˮ˞˘೦́ ʤ˛˲˯˵˟˺ˮˤ˪˘ˬ́೪ ˶ˮˤ˚˟˲Ͳ ˳ˤ˵˟˵˧ˮ˞˟ ͨ౬ˣ˞˧˪ ˢ˘˳ ˯˵˙˘˳́ͩ ˘˵˵́ ೪˘ˬ˘ˬ́೪ ˙˘˥೪˘˶ ഑˵˵˧͘ 15 тақырыптық тренингтер өтті. Ең белсенді астаналық 8 жұп осы конкурсқа іріктеліп, 3 кезең бойынша өзара жарысқа түсті. Атап айтқанда, бағдарлама «Шынықсаң, шымыр боласың», «Тілашар», «Би билесең, біздей биле!» бөлімдерін қамтыды. Алғашқысында қатысушылар аяқтарына қап киіп жылдамдыққа жүгірді, теннис добын жәшікке дөп тигізуден сайысты, секіртпені серік етті. Ал, «Тілашар» кезеңінде жастар жүргізуші О т б а с ы к ү н і н м е р е к е - оқыған орысша сөздерді бірден леу аясындағы бұл шара ерлі- қазақшаға аударып отырды. зайыптылар арасындағы Нәтижесінде барлық тапқарым-қатынас мәдениетін, са- сырма бойынша жүзден жүйрік лауатты өмір салты мен бала шыққан Мадияр мен Айкен тәрбиесіндегі дәстүрлерді Әбіловтер шаңырағы «Үздік насихаттауға бағытталған. жас отбасы» атанып, теледидарБайқаудың ұйымдастырылуына ды қоржынға байлады. Екінші Астана қаласы Жастар сая- орын Қабылдиновтер отбасысаты мәселелері басқармасы, на бұйырса, Қабылбековтер «Қазақстан Жастарының үшінші орынға ие болды. Конвенті» жеке қоры мен Ұйымдастырушылар тарапынан ҚазАТУ ұжымы ұйытқы болды. жеңімпаздарға медальдер мен Биылғы жазда отбасы құнды- бағалы тұрмыстық техника затталықтары жөнінде психолог ры сыйға берілді. мамандардың жетекшілігімен Мәдина ЖАҚЫП

www.astana-akshamy.kz

ȹ

½ÃÆȼ¸ ÊÓÅÓÉÓ лып, ізгілік жасау болғандықтан, мүмкіндігі жеткен адам Алла жолында мал сойып, мұсылмандық міндетін өтейді. Осыған орай, биыл да қала әкімдігі санитарлықэпидемиологиялық нормалар мен талаптарды сақтау мақсатында құрбандыққа шалынатын малдарды сату, сою және таратуға рұқсат етілген арнайы орындарды бекітіп берді. Олар – Астана-Қосшы тас жолындағы «Алтын Таға» мал базары, Алаш тас жолы № 30 мекенжайындағы «Нұрбереке 555» ЖШС, Тілендиев даңғылы № 36 мекенжайындағы «Саянұр» базары, Астана-Софиевка тас жолындағы «Темеш» ШҚ, Астана-Қарағанды тас

ҚҰÐÁÀÍ ØÀËÀÒÛÍ

ÍÛÑÀÍÄÀÐÄÛ ҚҰËÀҚÒÀÍÄÛÐÄÛ ʥ೵˲ˮ˘೦́ ˪೴ˮ˧ ʤ˳˵˘ˮ˘ ೪˘ˬ˘˳́ˮ́೮ ˧˲˛˟˳˧ˮ˞˟˛˧ ͨಁˬˢ˘ˮ ˘ˮ˘ͩ ˭˟˾˧˵˧ˮ˞˟ ೪˘˳ˤ˟˵˵˧ ౢ೵˲˙˘ˮ ˘˥˵ ˭˟˲˟˪˟˳˧ˮ˟ ˯˲˘˥ ˙˘˳˱˘˳഑ˣ ˭ഉ˳ˬˤ˺˘˵́ ഑˵˵˧͘ ౢ˘ˣ˘೪˳˵˘ˮ ˭೵˳́ˬ˭˘ˮ˞˘˲́ ˞˧ˮˤ ˙˘˳೪˘˲˭˘˳́ ೵˥́˭˞˘˳˵́˲೦˘ˮ ˾˘˲˘೦˘ ͨʻ೵˲ ʤ˳˵˘ˮ˘ͩ ˯˲˵˘ˬ́೪ ˭˟˾˧˵˧ ˙˘˳ ˤ˭˘˭́ˮ́೮ ˯˲́ˮ˙˘˳˘˲́ ʻ೵˲ˬ˘ˮ ˀ˘˭˘ˣ˘ˮ͕ ͨಁˬˢ˘ˮ ˘ˮ˘ͩ ˭˟˾˧˵˧ˮ˧೮ ˙˘˳ ˤ˭˘˭́ ౢ˶˘ˮ́˾ ˁഉ˙ˤ˵˯˚ ˢഉˮ˟ ʤ˳˵˘ˮ˘ ೪˘ˬ˘˳́ ʪ˧ˮ ˧˳˵˟˲˧ ˢ഑ˮ˧ˮ˞˟˛˧ ˙˘˳೪˘˲˭˘˳́ˮ́೮ ˙഑ˬ˧˭ ˙˘˳˾́˳́ ʤ˲˭˘ˮ ʿ˧˲ˣ˘˞˘˟˚ ೪˘˵́˳˵́͘ Брифинг барысында Нұрлан Рамазан 12 қыркүйекте сағат 7.30-да айт намазын оқумен бастау алатын қасиетті Құрбан айт мерекесінің мән-маңызы туралы әңгімеледі. Сонымен қатар, ұлттық нақышта сипат алатын мерекеде қала мешіттерінде үлкен дайындық жасалып, бірқатар игі шаралар мен акциялар қолға алынатынын айтты. «Құрбан айт – қазақ халқы үшін айрықша мереке. Төл дәстүрімізге айналған мүбәрак мейрамды бұқара болып атап өту – біздің игі салтымыз. 11 қыркүйек күні – Арапа, 12-14 қыркүйек аралығында үш күн Құрбан айт аталып өтіледі. Құрбан айттың құрметіне республика бойынша, соның ішінде бас қаламызда ауқымды шаралар ұйымдастыру жоспарда бар» деген Н. Рамазан қаладағы

«Нұр Астана», «Әзірет Сұлтан» және «Ғылмани» мешіттері ауласында киіз үйлер тігіліп, ұлттық спорттық ойындар, мәдени іс-шаралар өткізілетінін жеткізді. Бұл күндері қала көшелерінде қасиетті айды сүйіншілеп арнайы құттықтау билборд-баннерлері ілінсе, мешіт аулаларында қайырымдылық жәрмеңкелері халықты ізгілікке шақырады. Айт намазын әрі мерекені мешітте өткізуге жиылған жұртшылыққа құрбандық шалу рәсіміне қатысты арнайы түсіндірме парақшалары 10 мың данамен тегін таратылады. Мүбәрак мейрамнан бүлдіршіндер де шет қалмайды, «Қуанса, бала қуансын» шарасында балаларға базарлық үлестірілмек. Мерекенің басты мақсаты құрбан ша-

жолындағы «Метро» сауда үйі, Алаш тас жолы № 33 мекенжайындағы «Жайлау» нысаны, Железнодорожный кентіндегі «Мақсат 2007» ШҚ және Астана-Павлодар тас жолындағы «Шаушен» ЖШС. Дін істері жөніндегі басқарманың бөлім басшысы Арман Пірзадаев аталған нысандар Құрбан айттың құрметіне ел игілігі үшін берілгендіктен, мал сою барысында санитарлық талаптарды сақтауға шақырды. Айта кетсек, осы мақсатта жуырда ғана «Нұр Астана» орталық мешітінде қасапшыларға арнайы семинар-тренинг өткізіліп, құрбандық малын шалудың шариғи, медициналық талап-шарттары жан-жақты түсіндірілген. Ал айтулы мереке күндері Астана мешіттерінде «Раббың үшін құрбан шал!» қайырымдылық шарасы ауқымды түрде өткізілмек. Шара аясында дін қызметкерлері қала әкімдігімен бірлесіп, жиналған құрбандық еттерін тұрмыс-ахуалы төмен, мұқтаж отбасыларға таратуды жоспарлайды. Асхат РАЙҚҰЛ

ƏÑÊÅÐÈ Ò²ÐÊÅÓÃÅ ÒҰÐÓ ÌÀҢÛÇÄÛ

ʫˬ˧˭˧ˣ˞˟ ഉ˳˪˟˲ˤ ˵˧˲˪˟˶˞˧೮ ˭˘೮́ˣ́ ˮ˟˞˟͍ ʶഉ˭˟ˬ˟˵˵˧˪ ˢ˘˳೪˘ ˵˯ˬ೦˘ˮ ˟˲Ͳ ˘ˣ˘˭˘˵˵˘˲˞́ ഉ˳˪˟˲ˤ ˵˧˲˪˟˶˛˟ ೪˘ˬ˘˥ ೪˯̅ ˪˟˲˟˪͕ ˯ˬ ೴˾˧ˮ ˮ˟ ˧˳˵˟˶ ˪˟˲˟˪͍ ʶ഑˱˾˧ˬ˧˪ ˞˟˲ ˪˟ˣ˧ˮ˞˟ ഉ˳˪˟˲ˤ ˵˧˲˪˟˶˛˟ ˵೵˲˶ ೪˘ˢ˟˵ ˟˪˟ˮ˞˧˛˧ˮ ˟˳˪˟˲˟ ˙˟˲˭˟˥˞˧͘ ʥ೵ˬ͕ ഉ˲ˤˮ˟͕ ˣ˘೮˞́೪ ˵೵˲೦́˞˘ˮ ೴ˬ˪˟ˮ ˯ˬ೪́ˬ́೪ ˙˯ˬ́˱ ˟˳˟˱˵˟ˬ˟˵˧ˮ ˢ˘˥˵͘ Астана қаласында қорғаныс саласының мамандары арнайы жиын өткізіп, әскери тіркеудің маңыздылығын түсіндірді. Мамандардың айтуынша, жасы 16-ға толған жастардың әскери тіркеу туралы құжаты болуы тиіс. Ал 27 жасқа толған азаматтардың барлығына әскери билет алу міндеттеледі. Алайда бүгінде көптеген азаматтар мұндай талапқа атүсті қарайды, керек болса, мұндай талаптың бар екендігін де білмей жатады. Осы мақсатта біраздан бері елімізде жаппай түсіндірме жұмыстары жүргізіліп жатыр. Арнайы мамандар барлық білім беру орталықтары және өзге де мекемелерге барып, жұмыстар жүргізу үстінде. «Қазір басқа жерде тіркелген, алайда өздері өзге өңірде жұмыс істейтін жастар көп. Оларды дер кезінде табу қиын. Керек болса, тіркеу заңын ескермей немесе білмей жүрген азаматтардың нақты қанша екені де белгісіз. Сондықтан мекемелер-

мен жұмысты жақсартып, тұрғындарға қажетті құжатты қай уақытта, қай жерден, қалай алу керектігін түсіндіріп жатырмыз. Қазақстан Республикасы Үкіметінің №859 «Әскери міндеттілер мен әскерге шақырушыларды әскери есепке алуды жүргізу қағидаларын бекіту туралы» және № 620, яғни «Қазақстан Республикасының азаматтарын әскери қызметке шақыруды ұйымдастыру мен жүргізу қағидаларын бекіту туралы» қаулысы бойынша еліміздегі әрбір мекеменің кадр бөлімі әр айдың 25-іне дейін өздерінде жұмыс істейтін ер-азаматтардың саны туралы есеп беруі тиіс. Әрі азамат жұмысқа қабылданар кезде міндетті түрде әскери билет талап етілуі қажет. Сондай-ақ, қай қалада жергілікті мекемеде қызмет жасаса, сол мекеменің кадр бөлімі әскери есепті талап етуі міндетті» дейді Астана қаласы Қорғаныс істер жөніндегі біріктірілген басқармасының заңды тұлғалармен жұмыс жөніндегі топтың басшысы Тимур Спатаев. Тұрғылықты жерін ауыстырған азаматтар 7 күн ішінде әскери комиссариаттарға барып тіркелуі керек. Ал бұл талапты ескермеу өз кезегінде заң бұзушылық болып есептеледі. Әкімшілік іс қозғалып, 5 айлық есептік көрсеткіш көлемінде айыппұл салынады. Дер кезінде есебін тапсырмаған

әскери есепке жауапты қызметкерлерге 10 айлық есептік көрсеткіш мөлшерінде айыппұл салынады.

2014 жылы тіркеу талабына атүсті қараған азаматтарға 601 мың теңге көлемінде айыппұл салыныпты. Өткен жылы бұл көрсеткіш 9 млн теңге болған. «Ал биылғы жыл басынан бері 11 млн теңгенің айыппұлы салынған. Осыдан-ақ тіркеу мәселесінің қаншалықты ушығып тұрғанын байқауға болады» дейді Алматы аудандық Қорғаныс істері жөніндегі біріктірілген басқарма басшысы Ермек Қожамберлиев. Бүркіт НҰРАСЫЛ

5

ʤˬ˵́ˮ˾́ ˾˘೪́˲́ˬ́˭˞˘೦́ ೪˘ˬ˘ˬ́೪ ˭ഉ˳ˬˤ˺˘˵ ˞˟˱˶˵˘˵˵˘˲́ˮ́೮ ˢഉˮ˟ ʤ˳˵˘ˮ˘ ೪˘ˬ˘˳́ ˵೵˲೦́ˮ˞˘˲́ˮ́೮ ˮ˘ˣ˘˲́ˮ˘͊ 2016 жылдың 23 қыркүйегінде сағат 10.00-де қалалық мәслихаттың мәжіліс залында (Бейбітшілік к-сі, 11, 220 кабинет) алтыншы шақырылған Астана қалалық мәслихаттың кезекті сессиясы шақырылады. Сессияның қарауына келесі мәселелер енгізіледі: 1. Астана қаласында автомобиль жолдарын дамыту және ұстау мәселелері жөніндегі атқарушы органдардың жұмысы туралы.

2. Астана қаласының жергілікті өзін-өзі басқарудың аумақтық кеңестері туралы.

3. Жануарларды асыраудың санитариялық аймақтарының шекаралары туралы.

4. Астана қаласы әкімдігінің ведомствоаралық комиссияларының құрамдары туралы.

5. Қалалық мәслихаттың сессиясында айтылған сын пікірлер мен ұсыныстардың орындалу барысы туралы.

6. Астана қаласы мәслихатының кезекті сессиясына қарауға енгізілетін негізгі мәселе туралы.

7. Астана қаласы мәслихатының кезекті сессиясының төрағасы туралы. Анықтама телефондары: 55-66-35, 55-66-36 Ж. НҰРПЕЙІСОВ, Астана қаласы мәслихатының хатшысы

ÌÅÄÈÖÈÍÀËÛҚ ÑÀҚÒÀÍÄÛÐÓ Ì²ÍÄÅÒÒ²

ʥ೴˛˧ˮ˞˟ ˭˟˞ˤ˻ˤˮ˘ˬ́೪ ˳˘೪˵˘ˮͲ ˞́˲˶ ˢ˘˥ˬ́ ˢˤ˧ ˘˥˵́ˬ˘ ˙˘˳˵˘Ͳ ˞́͘ ʶ഑˱˾˧ˬ˧˪ ˵೵˲೦́ˮ˞˘˲ ˯ˮ́೮ ˘˲˵́೪˾́ˬ́೪˵˘˲́ˮ ˙˧ˬ˟ ˙˟˲˭˟˥˞˧͘ ʽ˳́೦˘ˮ ˯˲˘˥ ˟ˬ˯˲˞˘ˬ́೪ ˞ഉ˲˧˛˟˲ˬ˟˲ ˯ˮ́೮ ˘˲˵́೪˾́ˬ́೪˵˘˲́ ˵˶˲˘ˬ́ ˵೴˳˧ˮ˞˧˲˶ ˢ೵˭́˳˵˘˲́ˮ ೪˯ˬ೦˘ ˘ˬ˞́͘ Таяу уақыттарда елімізде мемлекеттің, жұмыс берушінің және әрбір адамның ортақ жауапкершілігіне негізделген озық халықаралық тәжірибені ескере отырып әзірленген міндетті медициналық сақтандыру жүйесі енгізіледі. Бұл ретте экономикалық белсенді емес адамдарға мемлекет тарапынан салымдар жасалады. Жұмыс берушілер – жалдамалы жұмыскерлер, ал жұмыскерлер мен салық органдарында тіркелген өзін-өзі жұмыспен қамтыған азаматтар өздері үшін жарналар төлейтін болады. Сарапшылардың болжамынша, міндетті медициналық сақтандыру жүйесін енгізудің нәтижесінде елімізде медициналық көмек көрсету деңгейі айтарлықтай артады, сондайақ дәрігерлердің еңбекақысын өсіру мүмкіндігі туады. Ауруханалар жоғары санаттағы жабдықтар мен қымбат дәрі-дәрмектер сатып алады. Міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру адамдарға тексеруден өтуге және қажет болған жағдайда өз қалтасынан ақша шығармай, ем-дом қабылдауына жағдай туғызады.

6

ȹ

www.astana-akshamy.kz

ÀĸÅʸȸ¿Ó

ljǜǯǬǷǣǝǜǥ ɆǜǢǷ ǎƼȽƼljɛLJǗ ɅǜǣǜɆǭǮǜǩ ǨɜǭǷǧǨǜǩǠǜǬǷ ǠȂǩǤ ǝǜǭɆǜǬǨǜǭǷǩǷɎ ǩǜǤǝ ǨɚǰǮǤȂ

(Соңы. Басы 1-бетте)

ƼDžǎ džəljƲ ǀǏLjƼljǀƼǎɅƼljljǗɍ ʃƽǁǍǎƲƿƲ ǂNJɅ – Наурызбай аға, қалың мұсылман қауымы қасиетті Құрбан айт мерекесін тағы да асыға, сағына күтуде. Жалпы, айт мейрамының артықшылықтары мен осы күндері атқарылуы тиіс абзал істер туралы оқырманға тарқатып айтып берсеңіз.

– Құрбан айт мерекесін, расында, әлем мұсылмандарымен қатар, қазақ халқы да ерекше күтеді, айрықша атап өтеді. Биыл қасиетті мейрам 12 қыркүйек күні ел мешіттерінде айт намазын оқумен басталады. Оның артықшылықтарына тоқталар болсақ, әуелі исламдағы екі айт мерекесінің өзіндік ерекше ліктері бар екенін ескере кеткен жөн. Мә селен, Рамазан айының Ораза айтында таңертең мешітке айт намазына келерден бұрын үйден құрма секілді тағамдардан дәм татып шыққан абзал болса, Құрбан айтында нәр татпай шыққан дұрыс. Мұның мәні мынада: ардақты пайғамбарымыз Мұхаммед (с.ғ.с.) сол күнгі оразасын жаңа сойылған құрбан етімен ашқанды құп санаған. Сондайақ, Ораза айтта пітір садақасы берілсе, Құрбан айтта жай садақа беріледі. Ал «Арафа» аталған күн Құрбан айттың алдындағы қажылықтың ең басты шарты болып есептелетін «арафат уақфасын» орындау үшін қажылардың Арафат тауына барып, белгілі бір уақыт тұруынан шыққан. Арафа күні таңғы намаздан бастап Құрбан айттың төртінші күнінің асыр намазына дейін әрбір парыз намазынан кейін «ташриқ тәкбірлері» айтылады. Биыл Арафа күні 11 қыркүйекке тура келеді. Осы күннің таң намазының парызынан кейін басталған тәкбір тәшриқ 15 қыркүйек күнгі екінті намазынан соң тоқтатылады. Алла Тағала мұсылман жұртына нәсіп еткен бұл мейрамда мұсылмандар жуынып, таза

да жаңа киімін киіп, хош иісті әтірін сеуіп, мешітке айт намазына келеді. Айт намазын оқып болғаннан кейін, бір-бірін мүбәрак мерекемен құттықтап, құшақ жайып, өкпе-реніші болса кешіріп, бауырмалдылықпен қауышады. Сондай-ақ, мейрамның аты айтып тұрғандай, Алланың разылығы үшін жүрегі ізгі жандар құрбандық малдарын сойып, етінен тұрмысы төмен отбасыларға таратады. Мүмкіндігінше садақасын да мұқтаж жандарға береді. Айта кетер нәрсе, Айт мерекесін мұсылман қауымының көп болып тойлауының, думанды етіп өткізуінің еш әбестігі жоқ. Тек шариғат шеңберінен шығатын қылықтарға, дарақылық пен ысырапшылдыққа жол бермеулері керек. Таң азанымен мінәжат етуден басталатын мереке қазақ даласында өзіне жарасымды сән-салтанатымен имандылық думанына жалғасады.

ǍƼnjƼɍǀǗɅɅƼ ǍƼLJǗljƽƼȽƼlj ǂʓlj – Мереке күндері құрбандық шалу рәсімдері қалай жүргізілмек? Құрбандыққа жарамды төрт түліктің түрі мен мөлшері қандай?

– Құрбан айт мерекесінде мүмкіндігі бар мұсылман Алла Тағаланың разылығы үшін құрбандық шалуы тиіс. Себебі, пайғамбарымыз Мұхаммед (с.ғ.с.): «Кімде-кім дүниемүлкі мол бола тұра құрбан шалмаса, біздің мешітімізге жақындамасын» деп, құрбандық союдың маңызды екенін ескерткен. Сондықтан қорада малымыз, яки қалтаңызда қаражатымыз болса, сараңдыққа салынбай, Алла жолында құрбандық шалып, етінен мұқтаж жандарға үлестіріп бергеніміз абзал. Ал құрбандық малы Құрбан айт намазынан кейінгі үш күн ішінде сойылады. Сүйікті пайғамбарымыз (с.ғ.с.) мерекенің басталуы мен құрбан шалудың уақытына қатысты «Біздің бұл күнде алғашқы атқаратын ісіміз – намаз оқу, сосын қайтып келіп, құрбандық шалу. Кім де кім осылай етсе,

біздің сүннетімізге ергені. Ал кім де кім бұдан бұрын құрбандығын шалатын болса, бұл құрбанының отбасына берілген еттен айыр машылығы жоқ. Мұның құрбан болуы мүмкін емес» деген. Яғни, құрбандық сою кезінде осы жайттарға да көңіл бөлгеніміз дұрыс. Төрт түлік малдан тек қана қой, ешкі, сиыр және түйе ғана құрбандыққа шалынады. Қой мен ешкі бір жасқа, сиыр екі жасқа, түйе бес жасқа толуы керек. Алты айдан асқан тоқтының сыртқы көрінісі қомақты болса, құрбандыққа жарайды. Ал ешкі міндетті түрде бір жасқа толуы керек. Қой мен ешкі бір кісі атынан құрбан етіледі. Ал сиыр мен түйені бір адамнан жеті адамға дейін бірігіп, құрбандыққа шала алады.

– Құрбандық малын шариғи шарттарына сәйкес сою турасында тарқата кетсеңіз…

– Иә, негізінде, мал сою да – мәдениет, ол үлкен жауапкершілікті қажет етеді. Құрбандық шалуда шариғат бекіткен ережелер бар. Ең алдымен, құрбандық малы сол жағымен құбылаға қаратып жатқызылады. Содан соң бауыздаушы «Бисмилләһи Аллаһу әкбар» дейді. Малды иегінің астынан өңешін, кеңірдегін және күретамырларын кесе отырып бауыздайды. Малдың жаны шықпастан басын кесіп алу және терісін алу – мәкруһ амал. Малды бауыздап жатқанда «Бисмилләһ» сөзін әдейі айтпай қойса, ол малдың етін жеуге болмайды. Ал құрбандық етін өзгелерге бөліп таратуға, сондай-ақ малды атаған отбасы мүшелері де пайдалануына болады. Бұл сөзімізге қасиетті Құрандағы «Хаж» сүресінің 28-аятында: «Құрбанның етінен өздерің жеңдер әрі міскіндер мен кедейлерге жегізіңдер» делінген аяты дәлел болады. Демек, құрбандыққа шалынған малдың етінен өзі және өзгелер жейді. Дұрысы, бұл мәселеде пайғамбарымыздың өсиетін басшылыққа алып, құрбан етін үшке бөліп, бір бөлігін – мұқтаж жандарға, екінші бөлігін туғантуыстарға немесе көршілерге

беріп, қалған бөлігін өз отбасына алып қалған жөн. Сондай-ақ, «барлығын Алла жолында атадым» деп, құрбан етін түгелдей тұрмысы төмен жандарға таратып беруге де болады. Ал құрбан шалушы адам сойылған малдың терісін пайдалана алмайды және қасапшыға ақы ретінде де беруіне болмайды. Терісі садақа ретінде берілуі тиіс.

ƲǃƿƲ ƲǍǎǁnj njǏǑƼljDŽ džǁǔdžǁ ɛLJƼǍƼǀǗ – Соңғы уақытта дәстүрлі дінімізге тән рәсімдер мен шаралар өз арнасын тапқан секілді. Айт күндері де құрбандық акциялары көптеп өткізіліп келе жатқанына куәміз. Бұл игіліктердің биылғы жалғасы қалай болмақ?

– Әрине, сіз атап өткен ша ралар биыл да өзінің дәстүрлі жалғастығын табады. Қазақстан мұсылмандары діни басқармасының төрағасы, бас мүфти Ержан қажы Малғажыұлының бастамасымен Құрбан айтта өткізілер акциялар ауқымы артпаса, кемімейді. Жалпы, Діни басқарма басты назарға алған мақсаттың бірі де осы қайырымдылық шараларын жүйелі түрде өткізу еді. Әсіресе, айт мерекелерінде тұрмыс тауқыметін көрген отбасыларға барынша қамқорлық көрсетіледі. «Раббың үшін құрбан шал!» акциясы да биылғы Құрбан айтта үш күн қатарынан өткізіледі. Аталмыш акцияда сойылған құрбандық еттері түгелімен жоғарыда аталған отбасыларға таратылады. Осы ретте құрбандық шалуға жағдайы жететін барша отандастарымызды игі іске үн қосып, белсене қатысуға шақырамыз. Дініміз – қайырымдылықпен қатар, тазалыққа үндеуші, бейбітшілікке бастаушы өмір мектебі. Астаналық ағайындарға ескерте кетер жайт, осы мереке күндері құрбандық шалуға

ниеттенген жандар малды алдын ала белгіленген арнаулы орындарда ғана союды қаперде ұстаса деген талап-тілегіміз бар. Өйткені Астана қаласының әкімдігі құрбандық шалуға 8 орын бөліп отыр. Қоғам тарапынан қолға алынған іске ықтиятты болып, тазалық пен тәртіпке көңіл бөле білсек. Ал мереке аясындағы осындай ізгі акция арқылы сіз өзіңіздей жандарға қуаныш сыйлайтыныңызды ұмытпасаңыздар екен.

– Ағайын арасын жарастырып, мұсылманшылыққа бастайтын айт мерекесінің жоспарлары жайында айтсаңыз...

– Құрбан айт мерекесін осы жылы да бұқаралық сипатта өткізуді жоспарға алдық. Ең әуелі, қала мешіттерінде мерекелік жәрмеңкелер ұйымдастырылады. Сондай-ақ, ұлттық спорт ойындары сайысы өтеді. Айт күндері ағайын-жұртқа дастарқан жайылады. Сонымен қатар, Астана әкімдігімен бірлесе отырып, мешіт қызметкерлері әлеуметтік тұрмыс ахуалы төмен отбасы шаңырақтарын аралап, айттық етін, азық-түлік үлестіреді. Үш күнге жалғасатын игі істер мерекелік рухани кешпен қорытындыланады. Дәл осы уақытта Мекке шаһа рында қасиетті қажы лық парызын өтеуші әлем мұсылмандары қатарында отандастарымыз да еліміздің, жеріміздің игілігі үшін дұға-тілек жасап, қасиетті Қағбаға тәуап етеді. Ұлық парызды өтеуге аттанған азаматтарымыздың аманесен оралуын Жаратқан Алла нәсіп етсін! Алла Тағала күллі адамзатқа, мұсылман халқына жақсылықтарын жазып, жаманшылықтарынан қашық еткей. Асыл дінімізге күшқуат бергей. Құрбан айт мерекесі қазақ жұртына құтты һәм берекелі болғай. Ниеттеріңіз қабыл болсын! Гүлмира АЙМАҒАНБЕТ

www.astana-akshamy.kz

ȹ

ĚýËĽÊ

7

ƽʓLJǁdžǔǁ

ƽǁǍƲdž ƼnjƽƼLJƼnj

ʶˤ˧ˣ ೴˥͕ ˁ˘˭೵˲́೪˵́೮ ೵̆˳͕́ ʶ˘˲ˬ˳˯ˮ͕ ˃˧˪೵˾˘೪͕ ˈ˘ˮˣ˘˞˘ ˪೴˥˭˟˳˧͘​͘​͘ ʮ˯೪Ͳˢ˯೪͕ ˳˧ˣ ˟˲˵˟˛˧ˬ˟˲ ഉˬ˟˭˧ˮ˟ ˵೴˳˧˱ ˪˟˵˪˟ˮ ˢ˯೪˳́ˣ͘ ʥ೵೪˘˲˘ ˙೵ˬ˘˲˞́೮ ˙ഉ˲˧ˮ ˟ˬ˯˲˞˘˞˘೦́ ʽ೪˶˾́ˬ˘˲ ˳˘˲˘˥́ˮ˞˘ ഑˵˪˟ˮ ˙˟˳˧˪ ˘˲˙˘ˬ˘˲ ˾˟˲˶˧ ˙˘˲́˳́ˮ˞˘ ˵˘˭˘˾˘ˬ˘˞́͘ Президентіміздің Жарлығымен 2013 жылдан бері елімізде Отбасы күні тойланып келеді. Қыркүйектің 8 жұлдызына тұспа-тұс келетін бұл мереке биыл да ескерусіз қалмады. Соның аясында Астана қалалық Білім басқармасы тікелей мұрындық болып, жас отбасылар арасында бесік арбалар шеруін ұйымдастырды. Оған шаһардағы

40 балабақшаның атынан 51 отбасы қатысты.

– Отбасы күні – ең жылы әрі әдемі атмосфераны қалыптастыратын елеулі мейрам. Сондықтан оны жұртшылыққа

насихаттап, жанұя мүшелерін одан әрі жақындастыратын осындай шараларды мейлінше көптеп өткізуді дәстүрге айналдыру керек. Бүгінде мемлекетіміз тарапынан да отбасылық құндылықтарды арттыруға, бәсекеге сай ұрпақ тәрбиелеп өсіруге бағытталған іс-әрекеттер жетерлік. Оған соңғы уақыттары салынып жатқан заманауи үлгідегі балабақшалар мен мектептер, жаңа ойын және спорт алаңқайлары, сонымен қоса білім беру, денсаулық сақтау, сауықтыру жүйесіндегі тиімді реформалар дәлел, – деген аталмыш басқарма басшысы орынбасарының міндетін атқарушы Қарлығаш Саркенова жиынға келгендерді шын жүректен құттықтады. Шеруге қатысушылардың жұмыстарын Білім басқармасының Мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту бөлімі басшысы Анар Сматова, осы бөлімнің әдіскері Светлана Қожахметова, «Мирас» балабақшасының меңгерушісі Бақыт Кәрімова бағалап, төрелік жасады. Әділ қазылар жұмысының қаншалықты ауыр болғанын білеміз, өйткені шарада

небір ғажап үлгіде безендірілген бесік арбалар болды. Мәселен, №18 «Аяжан» балабақшасының даярлық тобы тәрбиеленушісі Дастан Бекпановтың отбасы кеме бейнесіндегі бесік-арбаны әзірлепті. Бүйірінде «Каспий» деген жазуы бар арбаның ішінде теңізшінің киімінде бүлдіршіннің өзі отыр. Сондай жарасымды! Ал №1 «Бәйтерек» балабақшасының бөбегі Ерсұлтан Әбдімұрат анасымен бірге «Жедел жәрдем» көлігін жүргізді. Яғни, бесік арбаны картон қағаздың көмегімен медициналық машина тәрізді етіп өзгертіпті. Айтпақшы, біз Олимпиада чемпионы, жерлес спортшымыз Данияр Елеусіновтің бала кезіне де куә болдық. №8 «Думан» балабақшасына баратын үш жасар Мирас Қалмұрат мерекеге боксшы образында келген. Қолындағы былғары қолғабы мен басындағы шлемі тұп-тура өзіне құйып қойғандай. Ринг тәрізді ойластырылған бесік арбаның ішіндегі болашақ чемпионмен естелікке суретке түсушілер де көп болды. Шара соңында барлық балаларға жұмсақ ойыншық сыйға тартылып, атааналарға Білім басқармасының алғыс хаты табысталды.

Бетті дайындаған: Ботагөз МАРАТҚЫЗЫ

ǎƲLJ LjədžƲǍǎƲƿƲ ɅƼDžǀƼlj ǔǗȽƼǀǗ" ౬˥˞˟˛˧ ೴˾ ˢ˘˳˘˲ ˳˧೮ˬ˧˭ˮ˧೮ ˵˧ˬ˧ ͨ˲ͩͲ೦˘ ˪˟ˬ˭˟˥˞˧͘ ˃˧ˬ˧ˮ ˢ˘˵˵́೪˵́˲˶ ೴˾˧ˮ ˲˘˪˟˵˘͕ ˲˯˙˯˵͕ ˵˲˘˪˵˯˲ ˞˟˛˟ˮ ˳഑ˣ˞˟˲˞˧ ೪˘˥˵˘Ͳ೪˘˥˵˘ ˘˥˵೪́ˣ˘˭́ˣ͘ ʻഉ˵ˤˢ˟ ˾˘˭˘ˬ́͘ ͨʸ˘˪˟˵˘͕ͩ ͨˬ˯˙˯˵͕ͩ ͨ˵ˬ˘˪˵˯ˬͩ ˪೴˥˧ ೪˘ˬ˘˞́ ˯ˮ́˭́ˣ͘ ʥ˘˳˵˘˱೪́˞˘ ˟˲˪˟ˬ˧˪ ˾́೦˘˲ ˞˟˥˵˧ˮ˙˧ˣ͘ ʥ˘˲˘Ͳ˙˘˲˘ ˳˘೪˘˶ˬ́೦́ ೴˞˟˥ ˵೴˳˪˟ˮ ˳˯೮͕ ˞ഉ˲˧˛˟˲˛˟ ˘˱˘˲˞́೪͘ ˁ഑˥˵˳˟˪͕ ˭೵ˮ˞˘˥ ˭೴˪˧˳˵˧˪ ˪഑˱ ˙˘ˬ˘˞˘ ˙˘˲ ˟˪˟ˮ͘ ʽˮ́೮ ˱˘˥˞˘ ˙˯ˬ˶ ˳˟˙˟˙˧ ˭˟ˮ ˟˭˞˟˶ ˢ˯ˬ˞˘˲́ˮ ˘˲ˮ˘˥́ ˭˘˭˘ˮ˞˘˲˞˘ˮ ˳೵˲˘೦˘ˮ́˭́ˣ˞˘͕ ˙˧˲˘ˣ ˢ˘˥˵˵˘˲˞́ ˘˥˵́˱ ˙˟˲˞˧͘ Республикалық Педиатрия және Тілдің анық шығуына қол бұлшықеттері бала хирургиясы ғылыми орталығының мен саусақтардағы нүктелер ықпал жаневропатолог-дәрігері, медицина сайды. Ертеректегі «Ханталапай», «Бес ғылымдарының кандидаты Нұрбибі асық», «Шеңбер», «Үш табан» секілді Жақауованың айтуынша, баланың тіліндегі ойындарымыз дәл осы ұсақ моториканы ақауға бірнеше фактор әсер етеді. Әсіресе, жақсы жетілдіретін болған. Бүгінде оның анасының жүктілік кезіндегі жағдайы, орнына мозаика, түрлі-түсті пазлдар мен тұқымқуалаушылық аурулар, отбасының құрастырғыштар келді. Баланың қолына әлеуметтік ахуалы, ата-ана мен бала сүйек ұстатып, мүжітіп қою да тілдің дұрыс арасындағы қарым-қатынас өте маңызды дамуына оң әсерін тигізбек, – дейді маман. Аталмыш орталықтың психологы Гүлрөл атқарады. Стрестік ситуациялар жиі қайталанған сайын жетілу процесі де жәмила Нүсіпжанова бұл құбылысты псикешеуілдей береді. Стресс демекші, кейбір хология тұрғысынан былайша түсіндіреді: – «Р» – қиын дыбыстардың бірі. 3-ке отбасыларда бала 1-ге толар-толмастан келесі сәби дүниеге келіп жатады. Он- толмаған балалардың оны дұрыс айта дайларды «тете» дейміз. Әке-шешесінің алмауы – оншалықты қорқынышты нәрсе бүкіл ықыласы сол бауырына ауғанын емес. Ал одан кейінгі жаста бұл мүкістік білген бүлдіршін кішігірім күйзеліске түзелмесе, алаңдауға себеп бар деген сөз. тап болады. Нәтижесінде томаға-тұйық Бәрі де еркеліктен басталады. Өз қалауын болып, психикалық дағдарысты бастан оңай орындатып үйренген бала дұрыс кешеді. Соның кесірінен тіл мүкістігі пайда сөйлеуге де онша талпынбайды. Алмаға болады. қолын созса алманы, кесеге қолын созса – Қазіргі күні көп ата-аналар баласын кесені ұстата салса, қайдан талпынсын?! алаңсыз көк жәшікке телміртіп қояды. Оның үстіне, ата-ана да баланың былдыОдан қалса – ноутбук пен планшет. Ертелі- рын қызық көріп, сақаулана сөйлеуіне кеш соған байланған бала ойыншық атау- ерік берсе ше?! Баласын Мәкөш, Сәкөш лымен де ойнамайды. Ал дұрыс сөйлеу деп, «былжырақ» тілмен еркелететін үшін ұсақ моториканы дамыту керек. ересектер көп. Дұрыстап ескертудің ор-

нына «боймайды», «кеймейді», «үфәй», «кәкәй» деп сөйлеп отырған әке-шешенің баласына не деп кінә артасың бұдан соң? Ата-ана – бала үшін қашанда идеал. Сондықтан, ең әуелі, өзіміз баламен үлкен адамдарша тең дәрежеде сөйлесуіміз керек. Ерінбей, жалықпай, әр заттың атауын жаттатқызуымыз қажет. Осы мәселе төңірегінде логопед Жанар Естемісова мынадай дүниелерді айтты: – «Р» дыбысын үйрену үшін үш нәрсе керек: тілдің қатаюы, сөйлегенде ауаның жеткілікті болуы, тіл ұшының дірілдеуі. Осылардың бірі дұрыс болмаған жағдайда, бала «р»-ды айта алмайды. Мұндайда сөздегі «р»-дың орнын тастап кетеді не-

месе «ғ», «л» секілді басқа дыбыстармен алмастырады. Мұны ротацизм дейміз. Тілдің астындағы желбезектің қысқа болуынан да бала «р»-ды айта алмауы мүмкін. Оны кейбіреулер бірден хирургке апарып кестіріп жатады. Негізі олай жасамай-ақ, артикуляциялық жаттығуларды орындап, желбезекті созуға болады. Мысалы, аттың жүрісіне ұқсайтын дыбысты саламыз. Яғни, таңдайды қатты қағамыз. «Саңырауқұлақ» деген де әдіс бар. Онда тілді таңдайға 2-3 минут бойы барынша жабыстырып тұрамыз. «Р» дыбысын айтқызып үйретудің өзі дайындық, қою, машықтандыру, ажырату сияқты төрт кезеңнен тұрады. Алғашқы кезеңнің жаттығуларын жоғарыда айтып өттік. Оны үйреткен соң, трактордың дауысы секілді «др-р-р-р-р-р» деп қайтақайта айтқызамыз. Осы кезде «р» дыбысы анық шықса, келесі кезеңге өтеміз. Онда -ра, -ро, -ру, -ре деген буындарды қайталатамыз. Жаттығу сәтті орындалған соң, құрамында «р» дыбысы бар сөздерге, кейін сөйлемдерге ауысамыз. «Р» дыбысы көп өлеңдер, жаңылтпаштар жаттатамыз. Бұлардың бәріне шамамен 3 айдай уақыт кетеді. Бүгінде жұрт арасында тараған қате пікір бар, көбісі «р» дыбысын тек бала кезде ғана дұрыстап айтқызып үйретуге болады деп ойлайды. Олай емес екен. Ересек кісілердің өзі логопед маманға барып, жаттығуларды мұқият орындаса, тіліндегі кемістік түзеліп кетеді.

8

ȹ

www.astana-akshamy.kz

Ĝ¸Ã¸ ʱÈбñ»±

ÑÅÃ²Ç ÁÀËÀËÛ ÎÒÁÀÑÛҒÀ

ÑÛÉËÛҚ

ʥ೴˛˧ˮ˞˟ ʤ˳˵˘ˮ˘ ೪˘ˬ˘˳́ˮ́೮ ˁ˘˲́˘˲೪˘ ˘˶˞˘ˮ́ˮ˞˘ ϯϬϬͲ˞˟ˮ ˘˳˘ ˪഑˱˙˘ˬ˘ˬ́ ˯˵˙˘˳́ ˙˘˲͘ ʽˬ˘˲˞́೮ ˟೮ ˢ˘˳́ ʹ ʰ˭˘ˮ೪೵ˬ˯˚˵˘˲ ഉ˶ˬ˟˵˧͘ ʽ˵˙˘˳́ ˪೴ˮ˧ ೪˘˲˳˘೮́ˮ˞˘ ˪˟˾˟ ˘˶˞˘ˮ ഉ˪˧˭˧ ʿ˘˚˟ˬ ʶ˶ˬ˘˛ˤˮ ϴ ˙˘ˬ˘ˮ́ ˵ഉ˲˙ˤ˟ˬ˟˱ ˯˵́˲೦˘ˮ ˯˳́ ˾˘೮́˲˘೪೪˘ ˳́˥Ͳ˳ˤ̆˱˘˵ ˢ˘˳˘˞́͘ Небәрі 27 жасында 8 баланың анасы атанған Айгүл Пірменованың есімі көпшілікке бұрыннан таныс. Былтыр ол дәл 9 мамыр – Ұлы Жеңіс күнінде дүниеге үшем әкелген еді. Бағым, Балым, Баубек есімді нәрестелерге дейін Иманқұловтардың үш баласы болған. Ол кезде жас отбасының баспанасы жоқ еді. Барар жер таппаған олар 3 жыл бойы жертөлені паналап жүрген көрінеді. Көпбалалы келіншек үшем босанғанына байланысты Елбасыға хат жазып, баспана алуға қолғабыс етуін сұрайды.

Мемлекет басшысы өтінішті жауапсыз қалдырмай, жаңа үйден үш бөлмелі пәтерді сыйға тартады. Үйдің кілтін сол кездегі Астана қаласының әкімі Әділбек Жақсыбеков табыстаған. Сондай-ақ, қала әкімдігі Иманқұловтардың алғашқы бүлдіршіндерін балабақшаға орналастырып, отағасына жұмыс тауып берген. Құдай – жомарт. Қаласа, үйіп-төгіп бере салады демекші, баспаналы болған соң, енді жас келіншек егіз босанады. Қазір отбасы 2 ұл, алты қызды өсіріп отыр. Үлкен шаңырақты Отбасы күнімен

құттықтап келген Сарыарқа ауданы әкімінің орынбасары Талғат Рахманберді аудан әкімі Павел Кулагиннің ізгі тілегі мен сәлемдемесін жеткізді. Осы күні жас отбасыға тоңазытқыш сыйланып, балалар ойыншыққа байыды. «Иманқұловтар – бүкіл елдің отбасына үлгі боларлық азаматтар. Анасы Астанадағы балабақшаның бірінде – тәрбиеші, әкесі № 2 автопаркте қоғамдық көлік жүргізушісі болып қызмет етеді. Соған қарамастан, бір шаңырақ астында 8 бала тәрбиелеу – жастар үшін үлкен ерлік» дейді Сарыарқа ауданы әкімінің орынбасары Талғат Рахманберді. Сонымен бірге, кеше Сарыарқа ауданы әкімдігі Ұлы Отан соғысының ардагері Александр Моруновтың шаңырағын да Отбасы мерекесімен құттықтап шықты. Әкімдіктің ұйытқысымен үйдің дәл іргесінде «Бұл үйде Ұлы Отан соғысының ардагері тұрады» деген тақтайша ілінген. Әкімдік ардагердің үйіне бір себет жеміс-жидек, тәтті-дәмді, қап-қабымен азық-түлік сыйға тартты.

65 жылдан бері бірге күн кешіп, қол ұстаса қартайып жатқан ата-әже ерекше құрметке қуанып, рақметін жаудырды. «Тәуелсіздіктің 25 жылдығына орай Сарыарқа ауданы әкімдігі «25 игі іс» атты шаралар легін бастап кетті. Бұл жоба аясында аудандағы көмекке мұқтаж жандарға жәрдемдесеміз. Ал қысқа жақын «Жақыныңа жылу сыйла» деген акцияны қолға аламыз» дейді Астана қаласы Сарыарқа ауданы әкімінің орынбасары Талғат Рахманберді. Мәдина ЖАҚЫП

ÄÀҒÄÀÐÛÑ ÎÐÒÀËÛҒÛÍÄÀҒÛ ÌÅÐÅÊÅ ʤ˳˵˘ˮ˘˞˘೦́ ˵೵˲˭́˳˵́೪ ˣ˯˲ˬ́೪Ͳ ˣ˯˭˙́ˬ́೪˵˘ˮ ˣ˘˲˞˘˱ ˾˟˪˪˟ˮ˞˟˲˛˟ ˘˲ˮ˘ˬ೦˘ˮ ʪ˘೦˞˘˲́˳ ˯˲˵˘ˬ́೦́ˮ˞˘ ʽ˵˙˘˳́ ˪೴ˮ˧ˮ˟ ˯˲˘˥ ˘˲ˮ˘˥́ ˳˘ˬ˵˘Ͳ ˮ˘˵˵́ ˾˘˲˘ ഑˵˵˧͘ Оған мемлекеттік органдардың өкілдері, сондай-ақ белгілі әншілер, цирк және қуыршақ театрының әртістері мен мемлекеттік «Наз» би театрының бишілері қатысты. Астана қалалық әкімдігінің «Зорлықзомбылық салдарынан қиын жағдайға тап болған адамдарға арналған Дағдарыс орталығы» КММ-нің директоры Нұрбол Зұлқарнаевтың айтуынша, бүгінде мұнда 7 әйел, 16 бала тұрып жатыр екен. Оларға әлеуметтік қызметкерлер, психологтар түрлі кеңестер беріп, көмек көрсетсе, балалармен тәрбиешілер айналысады. Ашылғанына үш жыл болған орталықтан осы уақытқа дейін 329 адам пана тапқан екен. Олардың 88 пайызы отбасына қайтып оралған. Қалғандары

ата-аналарына немесе өздері келген аймаққа қайтып кетеді екен. Бұрын орталықта тұрған әйелдердің қайтып оралуы тек төрт рет қана болған. Өйткені, отбасындағы бұрынғы жанжал қайта туындаса керек.

Мерекелік шарада әншілер ән салып, бишілер би билеп, сонымен қатар орталық тұрғындарына отбасы жылуы мен бақытын тіледі. Меңдолла НҰРЫМҰЛЫ

ÅÍIJ ÒÅÃ²Í ÆҮÐÌÅÉIJ ʮ˘೮˘ ˯೪˶ ˢ́ˬ́ˮ́೮ ˘ˬ೦˘˾೪́ ˪೴ˮ˧ˮ˟ˮ ˙˘˳˵˘˱ ʤ˳˵˘ˮ˘˞˘ ϳͲϭϱ ˢ˘˳ ˘˲˘ˬ́೦́ˮ˞˘೦́ ˙˘ˬ˘ˬ˘˲ ೪˯೦˘˭˞́೪ ˪഑ˬ˧˪˵˟˲˞˟ ˵˯ˬ́೪ ˢ˯ˬ ˢ೴˲˶ ೪೵ˮ́ˮ́೮ ϱϬ ˱˘˥́ˣ́ˮ ˵഑ˬ˟˥ ˙˘˳˵˘˞́͘ ʮ˘ˣ˞˘ ഑˵˪˧ˣ˧ˬ˛˟ˮ ˘˲ˮ˘˥́ ˘˪˻ˤ̆ˮ́೮ ˘˲೪˘˳́ˮ˞˘ ˙˘ˬ˘ˬ˘˲ ೪˯೦˘˭˞́೪ ˪഑ˬ˧˪˵˟ ˵˟˛˧ˮ ˢ೴˲˛˟ˮ ˟˞˧͘ Сонымен, мектеп оқушыларына қалалық автобустарда – 40 теңге, экспресс автобустарда – 70 теңге, ал қала маңына қатынайтын автобустарда баға транспорттық аймақтарға байланысты (1 аймақ – 40 теңге, 2 аймақ – 100 теңге, 3 аймақ – 150 теңге, 4 аймақ – 200 теңге, аймақ арасы – 40 теңге). Бұған қоса, балаларға арналған жолақы билеттері де сатылады: қалалық жол жүру билеті – 1 айға 1500 теңге, қала маңы және қалалық жол жүру билеті – 1 айға 2000 теңге. Қалада жол жүру билетін сататын пункттерді де жұртшылықтың есіне сала кетейік: Абылайхан даңғылы, 29, «Жібек Жолы» сауда үйі («Встреча» дүкені аймағында). Жұмыс уақыты: 10:00-ден 19:00-ге дейін. Үзіліс: 14:00-ден 15:00-ге дейін; Абылайхан даңғылы, 57/1, Астана қаласы Қоғамдық көлігін диспетчерлендіру орталығы ғимараты (9-шы шағын ауданы). Жұмыс уақыты: 9:00-ден 19:00-ге дейін. Үзіліс: 14:00-ден 15:00-ге дейін; Гете көшесі, 5, «Сапаржай - Астана» ғимараты (автовокзал). Жұмыс уақыты: 08:00-ден 19:00-ге дейін. Үзіліс: 14:00-ден 15:00-ге дейін; Бөгенбай батыр даңғылы, 68, «Әлем» сауда үйі. Жұмыс уақыты: 10:00-ден 20:00ге дейін. Үзіліс: 14:00-ден 15:00-ге дейін; Жеңіс даңғылы, 47, «Жеңіс» сауда үйі. Жұмыс уақыты: 10:00-ден 19:00-ге дейін. Үзіліс: 14:00-ден 15:00-ге дейін; Қабанбай батыр даңғылы, 5, «Астаналық цирк». Жұмыс уақыты: 10:00-ден 19:00ге дейін. Үзіліс: 13:00-ден 14:00-ге дейін; Петров көшесі, 24, Евразия СО. №051 жұмыс уақыты: 10:00ден 19:00-ге дейін. Үзіліс: 13:00-ден 14:00-ге дейін; Тілендиев көшесі, 15, «Рахмет» СО. №124 жұмыс уақыты: 10:00-ден 19:00-ге дейін. Үзіліс: 13:00-ден 14:00-ге дейін. «Астана LRT» ЖШС мамандарының мәліметінше, бүгінгі таңда Астана қаласының 77960 оқушысы тегін транспорт карталарын алған, оны қоғамдық көліктерде ASTRA PLAT жүйесін іске асырудың екінші кезеңі басталғанда, экспресс бағыттарда пайдалануға болады. Оқушылар транспорт карталарын балалар тарифымен толтырып, экспресс бағыттарда бонустарды пайдаланып, бір автобустан екіншісіне тегін ауысып отыра алады. Қосымша ақпаратты алу үшін 574-777 телефонына хабарласуға болады.

www.astana-akshamy.kz

ȹ

Ĝ¸Ã¸ ĽŠɸø

ౢ˘˞˧˲ˬ˧ ˯೪́˲˭˘ˮ͕ ˘˲˘ˬ˘˲́೮́ˣ˞˘ ˘˶́ˬ˞˘ ˵˶́˱͕ ˘˵ ˢ˘ˬ́ˮ ˵˘˲˵́˱ ˭˧ˮ˟˵˧ˮ ˢ˘˳೪˘ ˢ˟˵˪˟ˮ˞˟ ೪́˳˵˘ ʹ ˢ˘˙˘೦͕́ ˢ˘ˣ˞˘ ˵˘˥ ˭˧ˮ˧˱ ഑˳˪˟ˮ͕ ˢ˘ˬ˱́ ˢ́ˬ೪́ ˭˘Ͳ ˬ́ˮ˘ ˙˟˥ˢ˘˥ ೪˘˲˘˭˘˥˵́ˮ ˘˞˘˭˞˘˲ ˘ˣ ˟˭˟˳ ˞˟˱ ˵˯˱Ͳ ˾́ˬ˘˥˭́ˣ͘ ʽˬ˘˥ ˙˯ˬ˳˘͕ ʤ˳˵˘ˮ˘˞˘೦́ ʻ೵˲೦ˤ˳˘ ˃˧ˬ˟ˮͲ ˞ˤ˟˚ ˞˘೮೦́ˬ́ˮ́೮ ˙˯˥́Ͳ ˭˟ˮ ˢ೴˲˛˟ˮ˞˟͕ ˙˘ˬ˘ ˪˟ˣ˧ˮ˟ˮ ഑ˣ˞˟˲˧೮˧ˣ˛˟ ˵˘ˮ́˳ ˵ഉ˵˵˧ ˤ˧˳ ˭೵˲́ˮ́೮́ˣ೦˘ ˪˟ˬ˛˟ˮ ˙˯ˬ˘˲͘ ʫ˛˟˲ ˯ˮ́ ˳˟ˣ˳˟೮˧ˣ˞˟˲͕ ೪˘˵˟ˬ˟˳˪˟ˮ ˢ˯೪˳́ˣ˞˘˲͘

700-Ǡǡǩ ƼǍǎƼLj ɅɛɅǗɅ ƽɛǃǏǔǗLJǗɅǎǗ ʃǔdžǁnjǁLJǁǀƲ

9

СОЙГYЛІКТІ ТІЗГІНДЕГЕН

САКШЫЛАР

Темір «тұлпарды» тізгіндеген тәртіп сақшыларын күнде көшеден көріп жүрміз. Ал кәдімгі ауызымен құс тістеген сәйгүліктерді мінген полиция қызметкерлері кездесе бермейді. Бақсақ, Астана қаласының Ішкі істер департаментінің жол-патрульдік полиция полкінің құрамындағы кавалериялық взвод 1992 жылдан бері қызмет етіп келеді. Жоғарыда көрсетілген мекенжайға барып, взвод басшылығымен, тура мағынасында айтқанда, ат үстінде қоғамдық тыныштықты сақтауға атсалысатын жігіттердің өзімен тілдестік.

– Астанада бастапқыда атты полиция ротасы жұмысын бастады. Кейіннен взводқа айналды. Қазір кавалериялық взвод штатына 50 қызметкер кіреді.

80 жылқымыз бар. Әр қызметкерге екі аттан келеді. Аттарды бізге әкелгенде, оларды өзіміз үйретіп, қызметке дайындаймыз. Жылқыларымыз 3-4 жасар, яғни құнан, дөнен кезінен әкелінеді. Әр жылқыны 15-20 жыл көлемінде ұстаймыз. Осы мерзім өткенде, адамды зейнетке жібергендей, босатамыз. Жігіттеріміз атпен қаланың шетінде, саяжайлар мен саябақтардың маңында қызмет атқарады. Атты полиция взводының негізгі мақсаты – көлік өте алмайтын жерлерде қоғамдық тәртіпті сақтау. Сондай-ақ, Елбасы кортежі күре жол бойына шыққанда, оның құрамында болу да біздің міндетімізге

жатады, – дейді кавалериялық взвод командирі, полиция капитаны Ерғали Қайыржанов. Оның айтуынша, атты полиция көбінесе саяжайлар маңындағы ұрлықты, әкімшілік құқық бұзушылық фактілерін ашады. Солардың ішінде рұқсат етілмеген жерлерде ішімдік ішу мен қоқыс тастау сияқты ұсақ қылмыстар көп кездесіп жатады. Жыл басынан бері де кавалерия 700-ден астам құқық бұзушылықты әшкереледі.

ɅɛLJƼƿǁnj ɅNJȽƼLjǀǗɅ ǎǗljǗǔǎǗɅ džəǃǁǎƲljǀǁ Атты полиция взводы тек жылдың жылы мезгілдерінде ғана, мамыр мен қазан айларының аралығында, қызмет атқаратынын айта кетейік. Ал қыс түс кенде, жылқы арнайы қыстауда бағылады. Қазір атқорада ахалтекеден бас тап буденный, ағылшын, орлов жорғасы, қазақтың жабы тұқымдас жылқылары, қазақ пен ағылшын жылқыларының буданы сияқты аттар дың түр-түрі бар.

«Қобыланды батыр», «Алпамыс батыр», «Қамбар батыр», «Ер Тарғын» сынды батырлық эпостардан баршамызға Тайбурыл, Байшұбар, Қарақасқа, Тарлан сияқты батыр лардың қанаты болған аттар таныс. «Атты полиция взводында осындай ат қойылған жылқылар бар ма?» деген сұрағымызға Ерғали Қайыржанов «Аттар бізге паспортпен әкелінеді. Ол құжатта аттары көрсетіледі. Сондықтан біз өзгерте алмаймыз. Алайда Құлагер дейтін атымыз бар» деп жауап берді. Атты полицияда қызмет ететін жігіттердің жұмыс кестесіне келсек, олар таңғы 8.00-ден кешкі 17.00-ге дейін қоғамдық тәртіпті сақтайды. Күнделікті «жорыққа» 12 қызметкер шығады. Белгіленген бағдарда екіекіден жүреді.

ǂǗLJɅǗljǗ ǂƼljǗljǀƼDž ǂƼɅǍǗ džʓnjǁǎƲlj ǂƲƿƲǎ

Әрине, қалада өскен жігіттерге қарағанда ауылда өскендердің атты полиция взводына жұмысқа қабылдануы жеңілірек. Себебі, мұнда басты талап – атқа міне білу. Бейнелеп айтқанда, әр жігіт аттың құлағында ойнай білуі керек. Бірақ қалада өскен дерде ниет болса, жеткілікті. Шебер жылқы маманы взвод аумағында арнайы сабақтарды өткізіп, оған үйретеді. Ал взвод командирінің айтуынша, осы қызметке Астананың өзінен, басқа қалалардан да келіп жатқандар аз емес. Жалақы да басқа полиция қызметкерлеріне қарағанда жоғарырақ. Оның себебі, әр жігітке өзіне бекітілген жылқыға қарағаны үшін белгілі бір пайыздар қосылады. Осы қызметке келген жігіттердің

бірі, Астанамен іргелес Қарағанды облысының Нұра ауданының тумасы Мақсат Мыңжасаровтың атты полиция взводында жұмыс істегеніне 8 жылдың жүзі болыпты.

– Шахтер ауылында туып-өстім. Бала кезде ауылда жабағы, тай мініп, шаңдатып жүрдік қой. Әскерде де жануарлармен жұмыс істедім. Шекарада қызмет атқарып, бекітілген аумақты атқа мініп аралап шығатынбыз. Жылқы малы жаныма жақын. Астанаға келгенде де атты полиция взводында жұмыс істегенді қаладым. Содан 2008 жылдың көктемінде осы қызметке орналастым. Маған Памир атты ахалтеке тұқымына жататын ат берілді. Сегіз жыл көлемінде осы атпен жұмыс істеп келемін. Бұл жылқы қазір маған дос, сенімді серігім болып алды. Мінезін де әбден зерттеп алдым. Тағы Банкет дейтін атым да бар. Осы екеуімен белгіленген бағдарға шығып тұрамын, – дейді Мақсат. Оның айтуынша, кейбіреулер ойла ғандай, бұл – оңай жұмыс емес. «Қылмыскерлерді қуып, кедір-бұдыр жерлерде атымыз шалынып кеткенде үстінен құлап, қол-аяғымыз сынған кездер де болды» дейді ол. Болашақта Астанадағы атты полиция взводының техникалық базасын нығайту жоспарлануда. Қазіргі таңда жылқыны асырау үшін де барлық жағдайлар жасалған. Бір мезгілде 7 жылқы сыятын аттарды тасымалдайтын арнайы көлік бар. Жылқының денсаулығын бақылайтын мал дәрігері де жұмыс істейді. Жем-шөп те жеткілікті. Аманғали ҚАЛЖАНОВ

10

ȹ

www.astana-akshamy.kz

ÈË͸ÅÀ×Ê

ʫˬ˯˲˞˘˞˘೦́ ౭ˬ˵˵́೪ ˘˪˘˞˟˭ˤ̆ˬ́೪ ˪˧˵˘˱˺˘ˮ˘˞˘ ˪഑˲ˮ˟˪˵˧ ೦˘ˬ́˭͕ ˹ˤˬ˯ˬ˯˛ˤ̆ ೦́ˬ́˭˞˘˲́ˮ́೮ ˞˯˪˵˯˲͕́ ˱˲˯˹˟˳˳˯˲ ˃೵˲˳́ˮ˙˟˪ ʶഉ˪˧˾˟˚˵˧೮ ͨʺ˘೦ˢ˘ˮ ˭˟ˮ ˁഉ˪˟ˮͩ ˪˧˵˘˙́ˮ́೮ ˵೵˳˘˶́ ˪˟˳˧ˬ˧˱͕ ˘˲˞˘೪˵́ ˘ˣ˘˭˘˵೪˘ ˘˲ˮ˘ˬ೦˘ˮ ͨ౞˘ˬ́˭ͩ ˣ˘ˬ́ ˘˾́ˬ˞́͘ Доптай домалаған уақыт. Ұлағатты тұлғаның дүниеден озғанына да жыл толды. Халқымыз «Жақсының аты, ғалымның хаты өлмейді» дейді. Дәл осы сөз Тұрсынбек ағамызға арнап айтылған секілді. Рас, өмірде халқым деп жарғақ құлағы жастыққа тимей, өлшеусіз еңбек еткен ерлердің аты ешқашан өшпейді. Асыл ағамыз да солардың сойынан. Ғибратты ғалымның өмір жолы қалтарыс-бұлтарысқа толы болған. 1927 жылы Ақмоланың Бұланды деген ауданында дүниеге келеді. Туған жерінде сауат ашып, білім нұрына шомылады. Одан кейін Ақмолаға келіп, (бүгінгі Астанаға) облыстық Қазақ драма театрының актері атанады. Бала күнінен инженер-геолог болам деген ол Алматыға оқуға аттанады. Ауылдан келген жігіт алғаш ақ бас Алатауды көріп, таңғажайып сезімге бөленеді. Алмалы қаланың көшесінде геолог мамандар оқитын оқу орнын іздеп келе жатып, маңдайшасында С. М. Киров атындағы Қазақ мемлекеттік университеті (бүгінгі әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті) деген жазуды көріп, еңселі ғимаратқа енеді. Алдынан бір қайырымды кісі шығып, жалынды жігіттің бойындағы отты көріп, аталған оқу ордасына түсуге ұсыныс жасайды. Міне, осылай басталған қысқа жол кейін даңғылға ұласып, халқымыздың қалаулы азаматына айналдырады. Университетте жүргенде Мұхтар Әуезов, Бейсенбай Кенжебаев секілді игі

ı¼Ç×ÈÉ×Ķ ıĽ̼ÎÎ× ıİÈ×Ì×

жақсылардан тәлім алады. Ғылым жолына түседі. Қаршадайынан қазақ әдебиеті сынының тарихын зерттеді. Бейімбет Майлин шығарған «Садақ» журналын халқымен қайта қауыштырды. Дауылпаз ақын Сәкен Сейфуллин жайында құнды еңбектер жазды. Сәбит Мұқановтың әдеби әлемін биікке көтерді. Өзі де өмірде ұлттық мүдде, асыл мұрат жолында азаматтық қағидасынан таймады. Әділдікті ту етіп, шындықты пір тұтты. Айтулы жиынды Парламент Сенатының депутаты, Қазақстан Жазушылар одағы-

ның төрағасы, танымал ақын Нұрлан Оразалин ашып, қарымды қайраткердің өнегелі өмір жолы жайында арғы-бергі уақытты қамтып, шешіліп сөйледі. Одан кейін Мәдениет және спорт министрі Арыстанбек Мұхамедиұлы да ғалымның мағыналы ғұмыры туралы ізгі лебізін білдірді.

– Бүгін – біз үшін ерекше күн. Қазақ руханиятында өз орны бар көрнекті ғалым, ұлағатты ұстаз, атпал азаматты еске алып жатырмыз. Ағамыздың өзі дүниеден озса да, оның қалдырған мұралары мәңгілік. Бір

ғана Сәкен Сейфуллин жайында жазылған еңбектерінің өзі – бір төбе. Сондықтан да оның шығармаларының барлығы алдағы таңда зерттеуді қажет етеді, – деді министр. Белгілі ғалым Мырзатай Жолдасбеков ардақты азаматпен Алматыдағы әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетінде бірге қызмет атқарған жылдардан сөз өрбітті. «Тұрсынбек ағамыз қажымайтын, талмайтын қазақ әдебиетінің үлкен бір қайраткері болды. «Қазақ әдебиеті» деген қасиетті кафедрада бірге жұмыс істедік. Анау-мынауға көне бермейтін мінезі бар еді. Адал, өте таза адам болатын» деген жылы естелігімен бөлісті. Шара барысында Ұлттық академиялық кітапханадан ашылған «Ғалым» залына халқымыздың аяулы перзентінің жеке кітапханасынан алты мыңға жуық кітабы мен Сәкен Сейфуллин, Сәбит Мұқановтардың өмірі мен қызметіне қатысты мұрағаттық құжаттар табыс етілді. Одан бөлек, ғалымның жеке қолжазбалары мен басқа материалдардан жинақталған 83 папкадан тұратын құжат сыйға тартылды. Бір ғажабы, талантты тұлғаның өмір бойы жинаған кітаптары арасында араб тіліндегі сирек басылымдар және латын әліпбиіндегі қазақ балалар әдебиеті, көркем әдебиеттер, әдебиеттану, тарих, архитектура, өнер, энциклопедиялар топтамалары секілді құнды дүниелер көптеп кездеседі. Жиын соңында көрнекті ғалымның зайыбы, филология ғылымдарының докторы, профессор Күләш Ахмет Тұрсынбек ағамыз туралы парасатты ой өрбітіп, жиналғандарға ризашылығын білдірді. Азамат ЕСЕНЖОЛ

ÈÏÇǼÔÁ¾Î³Ķ ÈĵÉÁ̳ ౢ˘ˣ˘೪˳˵˘ˮˮ́೮ ˟೮˙˟˪ ˳˧೮˧˲˛˟ˮ ೪˘˥˲˘˵˪˟˲˧͕ ˃˘˵˘˲˳˵˘ˮˮ́೮ ˺˘ˬ́೪ ˳˶˲˟˵˾˧˳˧͕ ౢ˘ˣ˘೪˳˵˘ˮ ʶ഑˲˪˟˭഑ˮ˟˲ ˘˪˘˞˟˭ˤ̆˳́ˮ́೮ ˘˪˘˞˟˭ˤ˛˧͕ ˇ˲˘ˮ˻ˤ̆ ʶ഑˲˪˟˭഑ˮ˟˲ ˘˪˘˞˟˭ˤ̆˳́ˮ́೮ ˬ˘˶˲˟˘˵͕́ ౢ́˵˘˥˞́೮ ˈ˘ˮͲˌ˘ˮ ˭˟ˮ ˌ˘ˮͲ˃˘˯ ˶ˮˤ˚˟˲˳ˤ˵˟˵˵˟˲˧ˮ˧೮ ೪೵˲˭˟˵˵˧ ˱˲˯˹˟˳˳˯˲́ ʶ˘˭ˤˬ̂ ʺ˶ˬˬ˘˾˟˚˵˧ ഑ˣ ˙˘˳́˭́ˣ ͨˁ೴˥˧ˮ˙ˤ˪˟Ͳ˺˘ˮ˙ˤ˪˟ͩ ˪˘˲˵ˤˮ˘˳́ ˘˲೪́ˬ́ ˵˘ˮ́˞́೪͘ Әріптесіміз Нәзира Байырбектің үстінде», «Жастық», «Бидай тасқыны» «Сүйсінтіп өткен Сүйінбике» мақаласы атты қазақстандық суретшінің бір ангазетімізде жарық көріп, сол материалдың самбль құрып тұрған үш суреті талғамшыл әрленуіне қолданылған суретке назар француздарды таңғалдырып, Франция аударғанбыз. Сөйтсек, оның авторы суретшілер академиясының күміс медалін Камиль ағамыз екен. Бейнелеу өнерінің жеңіп алды. кескіндеме, графика, дизайн, мүсін Камиль Муллашевтің мәнерін мұнаралы жанрларында және сәулет өнерінде де Мәскеу де таниды. Суретшінің өзі Ресей қолтаңбасын қалыптастырған қылқалам астанасындағы В. Суриков атындағы шеберінің өнерге салған олжасы аз емес көркемсурет институтының түлегі екенін болып шықты. айта кетейік. Сол өзі оқыған Мәскеудегі Суретші отыз жасында орда бұзды деп жер жүзіне әйгілі Третьяков галереясына айтсақ, қателесе қоймаспыз. 1974 жыл- оның студент күнінде салған «Таң» суреті дан бері республикалық, бүкілодақтық, және бертініректе қағаз бетіне түскен халықаралық деңгейде ұйымдастырылатын «Жер және уақыт. Қазақстан» триптихі көрмелерге қатысып келеді. Камиль қойылған. Жалпы, Камиль Муллашев бірін-бірі Муллашевтің картиналарын да осы күндері Қазақстаннан бөлек, Лихтенштейн, Фран- толықтырып тұрған үш суреттен ғажап анция, Англия, Америка, Канада, Ресей, самбль құрудың шын шебері. Жоғарыдағы Түркия, Қытай, Жапония елдеріндегі «Ақ дала үстінде», «Жастық», «Бижидалардан табуға болады. дай тасқыны» мен «Жер және уақыт.

1984 жылы Париждің атақты Гранд- Қазақстан» суреттері триптих болып санаПале залында кеңес өнерінің 100 лады. Суретші былтыр Қазақ хандығының шығармасына арналған көрмеде «Ақ дала 550 жылдығына арнап тамаша тарту жа-

сады. Оның сол кезде салған «Ұлы көш», «Ер Абылай», «Елбасы» атты картиналар циклінің биылғы Қазақстан Республикасы Тәуелсіздігінің 25 жылдығы кезіндегі мәнмаңызы одан сайын артып отыр. «Ұлы көште» Керей мен Жәнібек хандар бастаған керуеннің көрінісін қапысыз көз алдына әкелетін картина келесіде қазақтың дәуірлеген шағымен жалғасады. Қазақ тарихында алар орны орасан Абылай хан мен Қазақстанның Тұңғыш Президенті Нұрсұлтан Назарбаевтың бейнелері де мемлекетіміздің осы күндерге дейін өткен жолын айшықтап тұр. Камиль Муллашевтің «Қыпшақ қызы»,

«Шопан», «Даладағы желде», «Мейірім шуағы», «Халық әндері», «Адам жады» картиналары, «Ақын Сара» портреті қазақ тұрмысы мен түсінігіне жақындығымен құнды. Қорыта айтқанда, қытай елінде туып, қазақ жерінде өсіп-жетілген суретшінің мемлекетіміздің мәдениетіне сіңірген еңбегі мол. Биыл «Ұлы көш», «Ер Абы лай», «Елбасы» атты триптихі Қазақстан Республикасының Мемлекеттік сыйлығына ұсынылып отыр екен. Суретшінің еңбегін комиссия мүшелері әділ бағалайды деп ойлаймыз. Аманғали ҚАЛЖАНОВ

www.astana-akshamy.kz

ȹ

ȽÉÄÀ½Ê

Астана қалалық және Алматы аудандық Ардагерлер кеңесі Ұлы Отан соғысы ардагері Қасенов Сабит Қасенұлын (09.09.1926 ж.) 90 жылдық мерейтойымен шын жүректен құттықтайды. Зор денсаулық, жанұяңызға тыныштық тілейді.

ౢ౭ˀʺʫ˃˃ʳ ʫʸʽˀʪʤ ˃౭ˀ౞ˏʻʪʤˀˏ ʺʫʻ ౢʽʻʤౢ˃ʤˀˏ͊

С. ЕСІЛОВ, Қалалық Ардагерлер кеңесінің төрағасы

Астана қаласының әкімдігі 10-11 қыркүйекте өтетін Алматы облысының ауыл шаруашылығы жәрмеңкесіне шақырады. Нарық бағасынан арзан жәрмеңке Бауыржан Момышұлы даңғылы, 5 мекенжайындағы Оқушылар сарайы автотұрағы аймағында өткізіледі.

̳íäåòò³ əëåóìåòò³ê ìåäèöèíàëûқ ñàқòàíäûðó æүéåñ³ – äåí³ ñàó ұðïàқ èã³ë³ã³íå àғûìäàғû æûëäà åë³ì³çäå æàңà æүéå åíã³ç³ëìåê

˄ʦʤʮʤʫʺˏʫ ʮʰ˃ʫʸʰ ʰ ʧʽˁ˃ʰ ˁ˃ʽʸʰˉˏ͊ Акимат города Астаны приглашает 10-11 сентября на сельскозяйственную ярмарку Алматинской области по ценам ниже рыночных. Ярмарка будет проходить на парковочной зоне «Дворец Школьников» по проспекту Бауржана Момышулы 5.

ʤˁ˃ʤʻʤ ౢʤʸʤˁˏ ˃౭ˀ౞ˏʻʪʤˀˏʻˏ౦ ʻʤʯʤˀˏʻʤ

2016 жылдың қыркүйек айында өтетін Астана қаласы мәслихатының кезекті сессиясының қарауына «Астана қаласында автомобиль жолдарын дамыту және ұстау мәселелері жөніндегі атқарушы органдардың жұмысы туралы» мәселе енгізіледі. Осы мәселе бойынша ұсыныстарыңыз бен ескертпелеріңіз болса, Астана қаласы мәслихаты аппаратының мына телефондарына 55-66-35, 55-66-36 және сайтқа http://www.maslihat.astana.kz хабарласуларыңызға болады. Астана қаласы мәслихатының хатшысы

Ж. Нұрпейісов

ÑÛÁÀÉËÀÑ ÆÅÌҚÎÐËÛҚҚÀ ҚÀÐÑÛ ÊҮÐÅÑ – ÁÀÐØÀÌÛÇҒÀ ÎÐÒÀҚ ²Ñ

Адамзатқа ертеден таныс сыбайлас жемқорлық – заманмен бірге өсіп-өркендеп, небір тегеурінді қарсылықтарға төтеп беріп, қайда мол қаражат, пайда болса, сол жерге тамыр жайып, бүгінге дейін жойылмай отырған қауіпті кеселдің бірі. Басқа дамушы елдер сияқты біздің жас мемлекетімізді де жегі құрттай бұл кесел айналып өткен жоқ. Республика Президенті Н. Ә. Назарбаев өзінің «Қазақстанның әлемдегі бәсекеге барынша қабілетті 50 елдің қатарына қосылу стратегиясы, Қазақстан өз дамуындағы жаңа серпіліс жасау қарсаңында» атты халыққа Жолдауында ұлттық қауіпсіздік пен қоғамдық тұрақтылыққа төнген қатер ретінде сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес жөніндегі жалпыұлттық кешенді бағдарламаны дәйекті түрде жүзеге асырудың қажеттігін айтып, сыбайлас жемқорлық қоғамның барлық мүшелеріне, сондықтан жемқорлықпен күрес жалпы барша халықтың борышы екенін атап көрсетті. «Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес туралы» Заң қабылданғаннан бері он жылдың ішінде сыбайлас жемқорлыққа қарсы ісәрекеттер дәйектілікпен жүзеге асырылуда. Осы бағыттағы шаралар мен көкейтесті мәселелерді шешуде заңдылықты жетілдіру жұмыстары тұрақты түрде жүргізіліп келеді. Жалпы алғанда, қабылданған кешенді шаралар нәтижесінде сыбайлас жемқорлық көріністерінің азаюы байқалады. Сыбайлас жемқорлықтың жиі бой көрсететін ең қауіпті түрі – парақорлық. Бірінші кезекте пара берудің себептерін, пара алудың жағдайларын, түп-тамырын жою үшін қоғам болып белсенділік танытуымыз қажет. Яғни пара беру де, пара алу да пайдалы болмайтындай, үлкен қылмыс ретінде саналатындай жағдай, қоғамдық сана қалыптасуы қажет. Парақорлық мемлекеттік аппараттың қалыпты қызмет етуіне бөгет болып, билік және басқару органдарының беделіне нұқсан келтіреді, заңдылық қағидаларын жоққа шығарып, азаматтардың конституциялық құқықтары мен заңды мүдделеріне қысымшылық жасайды. Парақорлықтың алдын алу, жолын кесу, ашу және тергеу жұмыстары жоспарлы түрде жүзеге асырылып келеді. Бүгінгі таңда әлеуметтік аурудың алдын алу және әшкерелеу үрдісі жылдан жылға өсе түсуде. Парақорлықпен елімізде көбіне-көп қолында билігі бар, шешім шығаруға, бөліп бергізуге өкілеті жететін қызметкерлерінің айналысып отырғанын көрсетіп берді. Қазақстан Республикасының «Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес туралы» Заңына сәйкес, сыбайлас жемқорлықпен күресті барлық мемлекеттік

11

органдар мен лауазымды тұлғалар жүргізуі тиіс. Мемлекеттік органдардың, ұжымдардың, жергілікті өзін-өзі басқару органдарының басшылары өз өкілеттігінің шегінде өздерінің кадр, бақылау, заңгерлік және өзге де қызметтерін тарта отырып, заң талаптарының орындалуын қамтамасыз етуге міндетті деп көрсетілген. Мемлекеттік қызметшілердің сыбайлас жемқорлық қылмыстар және осы тұрғыдағы құқық бұзушылықтармен айналысуының негізгі себептері мыналар болып табылады: – мемлекеттік қызметшілердің құқықтық білім дәрежесінің төмен болуы; – құқық бұзушылыққа немқұрайды қарайтын, қызметтік тәртібі төмен кейбір мемлекеттік органдар; – кейбір мемлекеттік қызметшілердің мемлекет мүддесін емес, өзінің жеке басының жайын күйттеуі; – кейбір мемлекеттік орган басшыларының сыбайлас жемқорлық қылмысқа қарсы заң талаптарын орындау жөніндегі жұмысының мардымсыздығы. Әрине, сыбайлас жемқорлық – сылып тастайтын сыртқы жара емес, бұл тамырын тереңге жайған, өзге сау органдарын шырмап, тыныс-тіршілігін тарылтатын, сөйтіп олардың толыққанды қызмет етуіне қатер төндіретін қауіпті кесел. Оны емдемес бұрын аурудың пайда болу, даму, таралу жолдарын біліп, дерттің қозуына қолайлы жағдай тууына жол бермеу керек. Ол үшін бұл ауруға қоғам болып қарсы тұруымыз қажет. Яғни бұқара көпшілік тарапынан сыбайлас жемқорлық көріністеріне қолдан келгенше тосқауыл қойылып, қолында билігі бар азаматтар осы жолда өзгелерге үлгі болуы тиіс. Сонда ғана халық сенімінің үддесінен шығатынымыз сөзсіз. Сыбайлас жемқорлық қылмыстардың белгісімен іс қозғаудың бір негізі – азаматтардың арызы. Әрбір азамат өзінің конституциялық құқығын қорғауға міндетті, қандай да болмасын «қолы да, жолы да ұзын» адамдар азаматтардың құқығын таптап, заңсыз әрекеттерге баратын болса, әділдікті орнатушы – құқық қорғау органдары. «Тура биде туған жоқ, туғанды биде иман жоқ» деп қара қылды қақ жарып, турасын айтып, әділдікке жүгінген қаймана халықтың ұрпағы бүгінгідей өз алдына ел болып, еңсесі биік 50 мемлекеттің қатарына жетуді көздеп отырған шақта сол адами қалып-парасат биігінен көрінуге тиіспіз. Е. БАЙЫРОВ, Есіл ауданы ТЖБ басшысы, азаматтық қорғау подполковнигі

Қазақстан Республикасында 2017 жылдың 1 қаңтарынан бастап міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесі (МӘМСЖ) іске қосылатыны белгілі. Қазіргі кезде аталмыш жүйе көптеген елдердің іс-тәжірибесінде тиімді жұмыс атқаруда. Мәселен, 16 еуропалық елдерде, соның ішінде Түркияда (1945 жылдан бері), Жапонияда (1961 жылдан бері) әлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесі бюджеттік жоспарлаудың орнында тиімді қолданылып келеді. Бұл елдерде медицинаның дамуы өте жоғары деңгейде екені белгілі, ал тұрғындардың өмір сүруі де аса жоғары – 80-85 жасты құрап отыр. Алайда осы реформа көптеген мамандармен қоса, тұрғындарды да қатты ойландыратыны сөзсіз. Себебі біздің қоғамда әлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесі жөнінде түсінік әлі де дұрыс қалыптасқан жоқ. Медициналық сақтандыру жүйесі – халықтың денсаулығын қорғау жүйесі. Ол арнайы қорға жиналған қаражат есебінен азаматтардың тегін медициналық көмек алуына кепілдік беруді көздейді. Медициналық сақтандыру тұрғындарды медициналық қызметке жұмсалатын шығындардан қаржылық тұрғыда қорғауға, сапалы медициналық қызметпен қамтамасыз етуге, медициналық қызмет көрсету жүйесінің тиімділігі және қаржылық тұрақтылығының кепілін арттыруға мүмкіндік бермек. Бұл жүйе тұрғындар үшін медициналық қызметтің қолжетімділігін арттыруға мүмкіндік береді. МӘМСЖ денсаулық сақтау саласын қаржыландыруға мемлекеттің, жұмыс берушінің және қызметкерлердің ортақтаса атсалысуына негізделген. Іс жүзінде ҚР Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрлігінің (ДСӘДМ) Медициналық қызметке ақы төлеу комитетінің базасында арнайы қор құрылады. Қазақстандықтар аталған қорға ай сайын міндетті жарналарын аударып отырады. Қордағы қаржы науқастанған жандардың емделуі үшін емханалар мен стационарларға таратылады. МӘМСЖ жұмысы барысында тұрғындарға медициналық қызметтің екі пакеті ұсынылады. Оның біріншісі базалық пакет деп аталады. Ол республикалық бюджеттен қаржыландырылатын медициналық көмектің мемлекет тарапынан кепілдендірген көлемін ұсынады. Аталған пакетке жедел жәрдем қызметі, санитарлық авиация, әлеуметтік ауруларға, сонымен қатар төтенше жағдайларда, профилактикалық екпе кезінде көрсетілетін медициналық көмек түрлері енеді. Бұл қызмет барлық азаматтар үшін қолжетімді. Келесі пакет – медициналық сақтандыру қорының сақтандыру пакеті. Мұнда енетін қызмет түрлері азаматтардың әлеуметтікмедициналық сақтандыру қорына аударған жарнасы арқылы жүзеге асырылады. Пакетке амбулаторлық-емханалық көмек, стационарлық көмек, стационарлық көмекті алмастырушы көмек, қалпына келтіріп емдеу шаралары, медициналық

реабилитация, паллиативтік көмек, мейірбикелік қарау және жоғары технологиялық көмектер кіреді. ҚР заңы бойынша мемлекеттің қорға аударған қаржы есебінен медициналық қызмет көрсетілетін тұрғындардың 12 санаты белгіленген. Оларға 18 жасқа дейінгі балалар, жүкті әйелдер, бала тууына байланысты, жаңа туған баланы (балаларды) асырап алғандар және 3 жасқа толғанға дейін бала (балалар) күтіміне байланысты еңбек демалысына шыққан аналар жатады. Сондай-ақ, «Алтын алқа» және «Күміс алқа» медальдарымен марапатталған көпбалалы аналар, Ұлы Отан соғысының мүгедектері мен қатысушылар, оған теңестірілген азаматтар, мүгедектер, білім беру ұйымдарының күндізгі бөлімде оқитындар, жұмыссыз ретінде тіркелгендер, зейнеткерлер, интернаттық мекемелерде білім алып, тәрбиеленіп жатқандар, сот шешімімен қылмыстық-атқару мекемелерінде жазасын өтеп жатқандар, уақытша оқшаулау изоляторлары мен тергеу изоляторларында отырған азаматтар да осы санатта. ҚР Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрлігінің ақпараты бойынша жұмыс берушілердің өз жұмысшылары үшін төлейтін жарнасы кірістің 5 пайызын құрайды. Мұндай мөлшерлеме көлемі 2017 жылы 2 пайыздан бастап жыл сайын 1 пайызға арттыру арқылы 2024 жылы 5 пайызға жеткізіледі. Қызметкерлер жарнасының көлемі 2 пайызға тең, 2019 жылы – 1 пайыз, ал 2020 жылдан бастап 2 пайызға теңестірілмек. Өзін-өзі жұмыспен қамтамасыз ететін азаматтар (жеке кәсіпкерлер, жекеменшік нотариустер, жекеменшік сот орындаушылары, адвокаттар, кәсіби медиаторлар, азаматтық-құқықтық сипаттағы келісімшарттар бойынша табыс табушылар) төлейтін жарнаның өлшемі табыстың 7 пайызын құрайды. 2017 жылы олардың жарнасы 2 пайыз болса, 2018 жылы – 3 пайыз, 2019 жылы – 5 пайыз және 2020 жылдан бастап 7 пайызға жетеді. Жарна салынатын соманың көлемі – 15, ең төменгі жалақы мөлшерінен аспайды. Әлеуметтік жағынан аз қамтылған азаматтарға орташа айлық көлемінің 7 пайызы мөлшерінде төлемақы аударылады. Бұл мөлшерлеме көлемі 2017 жылы – 4 пайызға, 2018 жылдан бастап – 5, 2023 жылдан бастап – 6, 2024 жылдан бастап 7 пайызға сатылай көтеріледі. Сонымен елімізде МӘМСЖ енгізуде күтілетін нәтижелер қандай болмақ? Оларға сапалы медициналық көмектің қолжетімділігі, денсаулық сақтау жүйесінің тұрғындар сұранысына жауап беруі, азаматтардың денсаулығының жақсаруы және өмір сүру жасының артуы, амбулаторлық деңгейде дәрілік қамтамасыздандырудың айтарлықтай жақсаруы жатады. Е. НӘБИЕВ, «Травматология және ортопедия ғылыми зерттеу институты» РМК ТОҒЗИ ғылыми хатшысы

Ағымдағы жылғы қыркүйек айының 26 жұлдызында Астана қаласында екі елдің ресми тұлғалары мен іскер топтарының қатысуымен Қазақстан-грек бизнес-форумы өткізіледі. Аталмыш іс-шараның мақсаты Қазақстан мен Грек іскерлік топтарының сауда-экономикалық ынтымақтастығын жандандыру, сонымен қатар грек тарапына Казақстанның 2015-2019 жылдарға арналған индустрияландыру бағдарламасы мен экономиканың әлеуетті салаларындағы инвесторларға арналған ынталандыру топтамасының таныстырылымы және В2В форматындағы екіжақты кездесулер. Іс-шара ұйымдастырушылары: ҚР Инвестициялар және даму министрлігі және «KAZNEX INVEST» экспорт және инвестициялар ұлттық агенттігі» АҚ. Жоғарыда аталған іс-шара щеңберінде құрылыс материалдары, дәрі-дәрмек өндіру, медициналық жабдықтар, ауыл шаруашылық, машина жасау, азық-түлік өнеркәсібі салаларындағы компаниялардың өкілдері қатысады. Форумға тіркелу үшін а.ж. 12 қыркүйегіне дейін мына сілтеме http://invest.gov.kz/ru/event/ kazahstansko-grecheskiy-biznes-forum бойынша үлгіні толтыру қажет. Форумға қатысу forum@ kaznexinvest.kz мекенжайынан бөлек хабарламамен расталады. Орындардың шектеулігін ескере отырып, көрсетілген мерзімге дейін тіркелуді өтінеміз. Сұрақтар туындаған жағдайда мына байланыстар арқылы хабарласуды сұраймыз: +7 /7172/ 91-90-40 (вн. 1109, 1114, 1067, 1042)

12

ȹ

www.astana-akshamy.kz

ÉÇÆÈÊ

ƽəƿƲlj ƿNJLJNJƾdžDŽlj

ǔƼnjǔǗ ƼLJƼɍȽƼ ǔǗȽƼǀǗ

ʶ೴˲ˣ˧ ˢ೵˞́˲́೪˵́ ʧ˟ˮˮ˘˞ˤ˥ ʧ˯ˬ˯˚˪ˤˮˮ˧೮ ˪഑˱˵˟ˮ ˪೴˵˪˟ˮ ˪˟ˣ˟˪˵˧ ˢ˟˪˱˟Ͳˢ˟˛˧ ˙೴˛˧ˮ ˵೴ˮ ˢ˘˲́˭˞˘ ഑˵˟˞˧͘ ʥ˘˳˵˘ˬ˶́ ʹ ʤ˳˵˘ˮ˘ ˶˘೪́˵́˭˟ˮ ˳˘೦˘˵ ϬϬ͘ϬϬͲ˞˟͘ ʽ˵˘ˮ˞˘˳́˭́ˣ ʸ˯ˮ˞˯ˮ ˵഑˲˧ˮ˞˟ ˙˲ˤ˵˘ˮ˞́೪ ʶ˟ˬˬ ʥ˲˶˪˱˟ˮ ˾˘˥೪˘˳˘˞́͘ Күллі әлем көз тігетін кездесуді астаналықтар жиналып, «Қазмедианың» концерт залынан тікелей эфирде тамашалай алады. Жеңілмегендердің жекпе-жегі болғандықтан, бұл шайқастың көрігі қызбақ. Геннадий Головкин осы уақытқа дейін 35 кездесу өткізіп, оның бәрінде жеңіске жетіп, 32 қарсыласын құлатқан. Ал Келл Брук болса, 36 мәрте жекпежекке шығып, 25-ін мерзімінен бұрын аяқтаған. Бокс кеші Лондонның 20 мыңға дейін көрермен сыйдыра алатын О2 аренасынада өтеді. Кездесу алдында қазақстандық боксшы 12 раунд бойы жұдырықтасуға дайын екенін және жекпе-жектің көше төбелесіне ұқсас болғанын қалайтынын жеткізді.

ǃəLJǐDŽǛ ȽƼƽDŽǀǏLJLJDŽljƼ

ʽ೮˵೴˳˵˧˪ ʶ˯˲˟̆ˮ́೮ ʿ˶˳˘ˮ ೪˘ˬ˘˳́ˮ˞˘ ˌˤˮ˪ˤ˯˪˶˾ˤˮͲ ˪˘˥ ˪˘˲˘˵̃˞˟ˮ ഑˵˪˟ˮ ʤˣˤ̆ ˽˟˭˱ˤ˯ˮ˘˵́ˮ˞˘ ౢ˘ˣ˘೪˳˵˘ˮ ೪೵˲˘˭˘˳́ ϳ ˘ˬ˵́ˮ͕ ϭ ˪೴˭˧˳ ˢഉˮ˟ ϲ ೪˯ˬ˘ ˢ೴ˬ˞˟˭˟ˮ ˢ˘ˬ˱́ ˪˯˭˘ˮ˞˘ˬ́೪ ˟˳˟˱˵˟ ˪഑˾ ˙˘˳˵˘˞́͘

NjƼnjƼLJDŽLjNjDŽƼǀƼ ǓǁLjNjDŽNJljǗ

ƼǃDŽǛ ǓǁLjNjDŽNJljƼǎǗljǀƼ

ˀˤ˯˞˘ ഑˵˧˱ ˢ˘˵೪˘ˮ ˱˘˲˘ˬˤ˭˱ˤ˘˞˘ ˯˥́ˮ ˞˘˲́ˮ˞˘ ೪˘ˣ˘೪ ˳˵˘ˮ˞́೪ ʯ೴ˬͲ ˹ˤ̆ ౞˘˙ˤ˞˶ˬˬˤˮ˘ ϭϬϬ ˭˟˵˲ ˛˟ ˙˲˘˳˳ ഉ˞˧˳˧˭˟ˮ ˢ೴ˣ˶˞˟ˮ ˽˟˭˱ˤ˯ˮ ˘˵˘ˮ˞́͘ ʫˬ˙˘˳́ ʻ೵˲˳೵ˬ˵˘ˮ ʻ˘ˣ˘˲˙˘˟˚ ˱˘˲˘Ͳ ˬˤ˭˱ˤ˘˞˘˞˘ˮ ˟ˬ ˵˘˲ˤ˺́ˮ˞˘೦́ ˵೵೮೦́˾ ˘ˬ˵́ˮ ˭˟˞˘ˬ̂ ˤ˟˛˟˲˧ˮ ˢ˟೮˧˳˧˭˟ˮ ೪೵˵˵́೪˵˘˱͕ ˢ˟˞˟ˬ˺˘˵ ˢ˯ˬ˞˘˞́͘

{ ª ĭ Ĭ©ª ¥ ©§« £ ¢ ©³¥³Ħ Éîãæòóé÷éĀìáñ çĢîæ åáíô ¤ ¥ ©ª¨£L L âáêìáîüò áĬðáñáóóáîåüñô çĢîæ áĬðáñáó ëïíéóæóĄîåæ ªL¨¢ £L§ Ě { ¢«Ģ£L L ¨L£ ¥ ÍæîùĄë éæòĄ kÁòóáîá áĬùáíüv äáèæóĄîĄĦ ñæåáë÷éĀòüv ÇÙÒ

аяғы және бір қолы істемейтін спортшылар арасында сынға түсті. Ол белгіленген қашықтықты 1:30.07 минутта бағын дырып, әлем рекордын жаңартты. 50 жастағы отандасымыз Инчхонда өт кен Азия ойындарында 50 метрге жүзіп, онда да әлем рекордын орнатқан еді. Зүлфиядан кейін жүзіп келген қытайлық Пенг Куипинг күмісті иеленсе, қолаға украиналық Ольга Свидерска қол жеткізді. Зүльфия – әлемнің алты дүркін чемпионы және Азиа Пара ойындарының чемпи-

Åéñæëóïñ Ċ ÒĢôìæ ÒÍÁĩīÌÏÃÁ ÅéñæëóïñåüĦ ïñüîâáòáñü Âáò ñæåáëóïñ Ċ ÈæêĄî ģ̼ÐÂÆË kx©ª ¥ Ĭ° ¤³v ªLîåæ çáñéĀ ìáîĨáî íáóæñéáìåáñåü òĄìóæíæòĄè ëĤùĄñĄð âáòôĨá âïìíáêåü

оны, әлемнің қола жүлдегері. Спортшы әлем рейтингінде үздік сегіздікке кіреді. Осы жалғыз жүлдемен Қа зақстан жалпы есепте 16-орынға тұрақтады. Рио Паралимпиадасына елімізден 11 спортшы қатысып жатыр. Олардың ішінде байрақты бәсекеге Астанадан тек Әнуар Ахметов қана аттанды. Көк туды желбіретіп, Қазақстан құрамасын бас тап шыққан Әнуар – еліміз дің жүзуден бірнеше дүркін чемпионы, Лондон Паралимпиадасының қатысушысы.

Бетті дайындаған: Орынбек ӨТЕМҰРАТ

«Сен ел тарихында Паралимпиада ойындарындағы тұңғыш медальға қол жеткізіп, халқымыздың мерейін арттырып, зор қуанышқа бөледің. Халқың сені Қазақстанның атын әлемге әйгілі еткен мықты спортшы ретінде таниды.

100 метрге еркін стильмен жүзуден әлем рекордын жаңартып, алтын жүлдеге қол жеткізген бүгінгі жеңісің соны тағы бір дәлелдеді. Бұл жеңісің жылдар бойғы қажырлы еңбегіңнің жемісі деп білемін» делінген жеделхатта. Зүлфия Ғабидуллина бір

ǁɍ ƼLJǀǗljǀƼLjǗǃ Ерлер және әйелдер арасында 16-ыншы рет өткен Азия чемпионатына 20 елден 130 спортшы қатысты. Алтын жүлдені иелен гендердің екеуі – астаналық Валерия Иванова мен Иоанна Белых. Сонымен қатар, Екатерина Гурова, Людмила Устюгова, Еркебұлан Бейсембаев, Әділет Сатыбалдиев, Мерей Сүйінов жеңімпаз атанды. Ал алтынға бір табан жақын қалған Илья Панкратов ел қоржынына жалғыз күміс жүлдені салды.

¢® · Ĭ¦£ £ ¨L¥LĦ §L¢L¨£ ¨L ¤ ¥ ¢Ĥ Ĭ ¨ ©³¥ Ĥ£L©«L ° ¨ª ¤ © Çáñîáíá íæî öáâáñìáîåüñôìáñåüĦ íáèíĪîüîá çáñîáíá âæñôùĄ çáôáð âæñæåĄ { ª kx©ª ¥ Ĭ° ¤³v ªL ¨ ¢® ·©³¥³Ħ ¢¦¤§´¶ª ¨£L¢ ¦¨ª £³Ĩ³¥ ª ¨L£L§ Ĭ ªª £ ³ Óáñáìüíü Óáðòüñüò Ě Âáòðáöáîá x©ª ¥ Ĭ £ ©³ Á ~Ī ¥¦ ¢Ĥ° ©L k ª £´©ª ¦ y v ~

Қола жүлдеге қол жеткізгендер – Әзия Лесқали, Анастасия Мироненко, Дильназ Алимова, Виталий Чех, Магарам Эюбов және Дмитрий Федоров. Бұлардың ішінде Әзия Лесқали мен Магарам Эюбов – елордалықтар. Азия біріншілігі Шинкиокушинкай каратэден өтетін VI Әлем чемпионатына дайындықтың қорытынды кезеңі болып есептеледі. Бұл байрақты бәсеке келесі жылы «ЭКСПО-2017» көрмесі аясында Қазақстанның бас қаласы Астанада өтеді.

Ñæåáë÷éĀ í ¢ ¥ ¡³ x©ª ¥ Ĭ £ ©³ ÅïòóüĬ ¢Ĥ° ©L astana.akshamy@mail.ru ĭ ³£ « Ĥ£¤ ©L ª £ ¬ ¢©

ÓĄìùĄìæñ âĤìĄíĄ Çáñîáíá va-reklama@mail.ru