123 by Astana akshamy

www.astana-akshamy.kz ǍǁǉƽƲ

͐ (3475) 22/10/2016

ÑÆÒÐÔÂÌÉËÁÌÜĭ ĭÏĩÁÍÅÜĭ ÒÁàÒÉ ÄÁÈÆÓ ÇÜÌĩÜ ĭÁÈÁÎÎÁÎ ÂÁÒÓÁÐ ÙÜĩÁÅÜ

͐ɶ͒ɧɴ

ʓǌƿǁ ƽƼǍǎƼȽƼǉ mʓǌǇǁǏ} ʫˬ˯˲˞˘˞˘ ͨϭϬϬ ˮ˘೪˵́ ೪˘˞˘˭ͩ ౭ˬ˵ ˢ˯˳Ͳ ˱˘˲́ˮ ˧˳˪˟ ˘˳́˲˶ ˾˟೮˙˟˲˧ˮ˞˟˛˧ ͨಉ˲ˬ˟˶ͩ ˢ˯˙˘˳́ ˢ˘ˬ೦˘˳˶˞˘͘ Бағдарлама қоғамдағы масылдықтың алдын алып, әлеуметтік көмек көрсету жүйесін жаңғыртуға бағытталған. Осылайша, жыл басынан бері 44 аз қамтылған астаналық отбасы (242 адам) ақшалай жәрдем алды. Жұмыспен қамту, еңбек және әлеуметтік қорғау басқармасының мәлімдеуінше, 2017 жылға дейін тағы 239 адамға әлеуметтік көмек көрсетіледі. Сонымен бірге, жұмыспен қамту шаралары белсенді ұйымдастырылды. Соның аясында «Жұмыспен қамту жол картасы – 2020» бағдарламасына қатысатын 42 адам тұрақты жұмысқа орналастырылды.

͞ɳɭɻɴɭɺ

ǁǍǁǋǔǊǎǎǗɍ ǄǁǍƲ ǆƲǈ" ʮ́ˬ ˙˘˳́ˮ˘ˮ ˙˟˲˧ ʤ˳˵˘ˮ˘ ೪˘ˬ˘˳́ ˙˯ ˥́ˮ˾˘ ˢ˘ˬ˱́ ˣ˟˥ˮ˟˵˘೪́ ˳˘ˬ́˭˞˘˲́ ϳϵϰ ϴϵϬ ˵˟೮˛˟ˮ˧ ೪೵˲˘˥˵́ˮ ϭϮϬ ˟˳˟˱˾˯˵ ˤ˟˳˧ ˵˘˙́ˬ˞́͘

ɅƼǉǀƼǅ ǍǏ ƲǔƲǋ ǂəǌǈƲǃ" ʮ೷̬̯̹̼̣̼೬ ೶̜̖̞̔̐ ̡̬̦̦̦̌̌ ̌೨̼̪ ̯೷̬೨̦̌ ̭̱̼̔೰ ̭̪̭̼̦̌̌̌ ̭̖̦̖̜͕̍ ̔೶̡̖̦̦̖̦ ̭̱ ̭̯̼̪̌ ̣̼̪̌ ̦̖̥̖̭̖ ̭೶̚Ͳ ̞̹̐ ೬̨̜̼̪͕ ഋ̱̬̖̖̐ ̯೶̭̞̪ ̙̯̼̌̌̔͘ ˌ̼̦̼̥̖̦ ̖̔ ̨̖̣̬̣̼̔̌೬̯̬̼̌̔೰ ̯೷Ͳ ̯̼̦̼̪ ̙೶̬̖̦̐ ̱̼̭̱̼̌̔̚೰ ̭̪̭̼̌̌ ೬̦̜͍̌̔̌ ʮ̣̪̼̌ ʤ̭̯̦̌̌ ̯೷̬೨̼̦̬̼̔̌ ̡̯̞̬̹̞̣̞ ̦ഋ̬̞ ʹ ̭̱̼̔೰ ೬̞̬̞̦̌̔ ̞̣̖̍ ̥̖͍ ನ̦̜̌̔̌ ̔̌ ̞̬̍ ೬೷̼̬̍ ̙̬̼̣̌̌ ೬̣̭͕̌̌ ̡೶̦̦̞೰ ̼̭̯̼೬Ͳ̭̱̼೨̼̦̌ ೬̬̥̜͕̌̌̌ ̡೶̦̞Ͳ

̯೶̦̞ ̙೷̥̼̭ ̞̭̯̖̜̯̞̦ ̥̥̦̬̼̌̌̔̌̔೰ ೬̙̼̬̣̼̌ ̖೰̖̞̦̍̐ ̍̌೨̣̪̌̌ ̙೶̬̥̞̚ ̖͍̍ ʺ̞̦̖͕ ̯೷̬೨̼̦̬̔̌ ̯̞̬̹̞̣̞̞̦̞̐೰ ̦̖̞̞̐̐̚ ̯̖̯̞̞̐ ʹ ̭̱̼̔೰ ̯ഓ೰̞̬̖̞̦̖̐̔ ̨̭̼̦̜̔̌ ̭̦̌Ͳ̭̣̣̼̌̌ ̥ഋ̭̖̣̖̣̖̬ ̬̍̌͘ ʮ̌೬̼̦̔̌ ͨʤ̭̯̦̌̌ ̭̱ ̬̦̭̼̌̌ͩ ̥̖̥Ͳ ̡̡̣̖̖̯̯̞ ̡̨̥̥̱̦̣̼̌̔೬ ̡ഋ̨̭̞̪̬̦̼ ೷̜̼̥̭̯̼̬̔̌೨̦̌ ̪̬̖̭̭Ͳ̯̱̬ ̬̼̭̼̦̍̌̔̌ ̡ഓ̡̖̜̖̔ ̙೶̬̖̦̐ ̞̬̯̣̜̍̌̌ ̭̱̣̬̌̌̔̌೨̌ ̙̱̪̌̌ ̯̪̌೬̦̜̌̔̌ ̨̣̼̍̔೬͘

3-ǩǭǺǺǭ

«Әу баста мемлекеттік жинақтаушы зейнетақы қоры болғаны белгілі. Сол кезде көбісі келісімшартты жасамай, ай сайынғы жарнаны аудара берген. Артынан есепшотты ресми түрде ашқанда, реквизиттер ауысып кеткен. Ал, бұрынғы есепшоттар жабылған жоқ. Ондағы ақша да, үстінен түскен инвестициялық табыс та – бәрі-бәрі сақталды. Қазіргі кезде республика бойынша 495 мың есепшот иесі белгісіз болып тұр» деді Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының Астана қалалық филиалының салымшылармен жұмыс бөлімінің маманы Бақытжан Құлышева.

͙ɳɺ ͙ɷɧɱʃ

ǎɛȽǗǌǗ ƽǄƲǆ ǎƼǏǎɛǇȽƼ Жер тағдыры тартысқа түскен қиын кезеңде текті елдің ұрпағы екенін танытқан тұлға – Жұмабек Тәшенев. Оның есімі аңызға айналып, халық жадында сақталғанымен, ресми тарих ғылымында әлі жан-жақты зерттеле қоймаған болатын.Осы олқылықтың орнын толтыру мақсатында Мемлекет тарихы институтының ғалымдары, педагогика ғылымдарының кандидаты Сейітқали Дүйсен мен тарих ғылымдарының кандидаты Қанат Еңсенов «Жұмабек Тәшенев» атты ғылыми-зерттеу еңбегін жазып шықты.

6-7-ǩǭǺǺǭǸǬǭ

www.astana-akshamy.kz

½ÃÆÈ¼¸ ÊÓÅÓÉÓ

ÀÑÒÀÍÀÄÀ ÀÓÄÀÍ ƏÊ²ÌÄÅÐ² ÒÀҒÀÉÛÍÄÀËÄÛ ʤ˳˵˘ˮ˘ ೪˘ˬ˘˳́ˮ́೮ ഉ˪˧˭˧ ಁ˳˟˵ ʰ˳˟˪˟˾˟˚ ˟ˬ˯˲˞˘ˬ́೪ ೴˾ ˘˶˞˘ˮˮ́೮ ˘˪˵ˤ˚˧ˮ˟ ˢ˘೮˘ ഉ˪˧˭˞˟˲˞˧ ˵˘ˮ́˳˵́˲˞́͘ ʽˬ˘˲˞́೮ ˪˘ˮ˞ˤ˞˘˵˶˲˘ˬ˘˲́ˮ ೪˘ˬ˘ˬ́೪ ˭ഉ˳ˬˤ˺˘˵ ˞˟˱˶˵˘˵˵˘˲́ ˙˧˲˘˶́ˣ˞˘ˮ ˙˟˪˧˵˵˧͘ Алматы ауданының әкімі болып Сәрсембаев Әділбек Зейнуллаұлы тағайындалды. Ә.З.Сәрсембаев 1978 ж. 25 тамызында Целиноград қаласында туған. Білімі – жоғары, заңгерлік, экономикалық. Саяси ғылымдар кандидаты. Еңбек жолын 1996 жылы ҚР ҚМ салық инспекциясында бастаған. 2000-2006 жж. Астана қаласы әкімдігінің жүйесінде түрлі қызметтер атқарған. 2006-2007 жж. ҚР Президенті Әкімшілігінің Мемлекеттік бақылау және ұйымдастыру жұмысы бөлімінің бас инспекторы. 2007-2009 жж. Петропавл қаласы әкімінің бірінші орынбасары, Солтүстік Қазақстан облысы әкімі аппаратының басшысы. 2015 жылдың мамырынан «Астана қаласы Табиғат ресурстарын және табиғат пайдалануды реттеу басқармасы» ММ басшысы. «А» корпусының кадрлық резервіне енгізілген. Есіл ауданының әкімі болып Бөлек паев Ермаған бет Қабдулұлы тағайындалды. Е.Қ.Бөлекпаев 1975 жылдың 2 қыркүйегінде туған, Қарағанды облысының тумасы, білімі – жоғары экономикалық, заңгерлік. Еңбек жолын 1996 жылы банк саласында бастаған. 1998-2009 жылдары ҚР орталық және жергілікті мемлекеттік органдарда жауапты қызметтер атқарған. 2009-2013 жылдары ҚР мемлекеттік қызмет істері Агенттігінің Қарағанды облысы бойынша, Оңтүстік Қазақстан облысы бойынша және Астана қаласы бойынша аумақтық басқармасының бастығы. 2013 жылдың шілдесінен 2015 жылдың қарашасына дейін Астана қаласы Сарыарқа ауданының әкімі. 2015 жылдың қарашасынан Астана қаласы Алматы ауданының әкімі болды. Сарыарқа ауданының әкімі болып Тұрлыбек Арман Алашұлы тағайындалды. А.А.Тұрлыбек 1971 жылдың 6 мамырында туған, Қарағанды облысының тумасы, білімі – жоғары экономикалық, техникалық. Еңбек жолын 1993 жылы бизнес саласында бастаған. 1999 жылдан бері Қарағанды облысы әкімдігінің жүйесінде жұмыс істеген: Энергетика және коммуналдық шаруашылық Департаментінің директоры, Сәтпаев қаласының әкімі, облыс әкімінің орынбасары. 2010 жылдан ҚР Инвестициялар және даму министрлігінде жауапты қызметтер атқарған.

ÅÓÐÀÇÈß ÊÅҢ²ÑÒ²Ã²Í²Ң ÊÅËÅØÅÃ²

ʤ˳˵˘ˮ˘˞˘೦́ ʸ͘ʻ͘ʧ˶˭ˤˬ˟˚ ˘˵́ˮ˞˘೦́ ʫ˶˲˘ˣˤ̆ ೵ˬ˵˵́೪ ˶ˮˤ˚˟˲˳ˤ˵˟˵˧ˮ˞˟ ˃ഉ˶˟ˬ˳˧ˣ˞˧˪˵˧೮ Ϯϱ ˢ́ˬ˞́೦́ˮ˘ ˘˲ˮ˘ˬ೦˘ˮ ͨౢ˘ˣ˘೪˳˵˘ˮ ˀ˟˳˱˶˙ˬˤ˪˘˳́ ˢഉˮ˟ ʫ˶˲˘ˣˤ̆ ˪˟೮˧˳˵˧˛˧͗ ೪˘ˣ˧˲˛˧ ˣ˘˭˘ˮ ˭˟ˮ ˞˘˭˶ ˪˟ˬ˟˾˟˛˧ͩ ˘˵˵́ ˺˘ˬ́೪˘˲˘ˬ́೪ ೦́ˬ́˭ˤͲ ˵ഉˢ˧˲ˤ˙˟ˬ˧˪ ˪˯ˮ˹˟˲˟ˮ˻ˤ̆ ഑˵˵˧͘ ʽ೦˘ˮ ʺ˟˭ˬ˟˪˟˵˵˧˪ ˺˘˵˾́ ʧ೴ˬ˾˘˲˘ ಁ˙˞˧೪˘ˬ́೪˯˚˘ ೪˘˵́˳˵́͘ Тәуелсіз еліміздің тарихы мен жетіс- дамасында тәуелсіздіктің ширек ғасыр өз тұжырымында тағы бір қызықты фактіні тіктерін зерделеуге арналған маңызды жиын белесінде қол жеткізген жетістіктері жай- келтіреді. Көшпелі қоғамда технологиялық Мемлекеттік хатшының құттықтау тілегімен ында парасатты ой өрбітті. Еуразиялық даму емес, биологиялық даму алға ашылды. Гүлшара Әбдіқалықова Елбасы экономикалық одақтың мазмұнына мән шыққан. Мал шаруашылығы биік деңгейге Нұрсұлтан Назарбевтың басшылығымен берді. – Заманауи еуразияшылдық осыдан көтерілген. Малды асылдандыру үдерісі қазіргі заманғы, қуатты әрі серпінді мемле- 22 жыл бұрын Нұрсұлтан Назарбаевтың іркілмей жүрген. «Көшпелілердің әскері кет құрғанымызды атап айтты. М.Ломоносов атындағы ММУ мінберінен бір мезетте боз түсті он мың, торы түсті – Бүгінде Қазақстан Мемлекет бас- «Еуразиялық одақ» туралы айтқан та- он мың, күрең түсті он мың жылқыға мініп шысының бастамасы бойынша қолға рихи сөзінен кейін қалыптасты. Елбасы шыға алған. Бүгінгі жағдайда он мың боз алынып, 5 институционалдық реформада алғаш рет еуразияшылдықты ірі ауқымда жылқыны келтіру үшін он жыл бойы іргелі мазмұндылығы айқындалған мемлекеттік теориялық тұрғыдан ғана емес, сонымен ұжым жұмыс істеу қажет» дейді ғалым. құрылыстың сапалы жаңа сатысына бірге, практикалық саясаттың тармағы Сондай-ақ, тарихшы дала өркениетінде ауыз көтерілді. Ұлт жоспарының мақсаты – ретінде де белгіледі. Бұл еуразияшылдық әдебиеті мен шешендік өнердің де ерекше әлемнің ең дамыған 30 елінің қатарына ой тарихындағы маңызды белес еді, – деді дамығанын нақты мысалдармен дәлелдейді. ену. Елбасының арқасында «еуразиялық» университет ректоры. Сондай-ақ, шара барысында АргентинаАл тарих ғылымдарының докторы, ака- дан келген ғалым Пауло Ботта, Ресейдегі идеясы қазіргі заманғы геосаяси және геоэкономикалық ағымдағы ахуалдың демик Болат Көмеков дала өркениеті Бурятия мемлекеттік университетінің теориясы мен тәжірибесіне байытыла жайында өрелі сөз қозғады. Оның әлемдегі факультет деканы Эльвира Раднаева және отырып, жаңа тынысқа ие болды. Бүгінде өркениетке қосқан салмағын сараптады. Ш.Уәлиханов атындағы Тарих және этбұл идея толыққанды өңірлік бірлестікке «Өркениеттің негізгі белгілері ретінде нология институтының директоры, таайналған Еуразиялық экономикалық одақта мемлекетті, қалаларды, жазу мен биік рих ғылымдарының докторы, профессор ойдағыдай іске асырылуда, – деді ол. Со- мәдениетті айтады. Сол үшін батыстық Ханкелді Әбжанов секілді тағы басқа нымен бірге, Мемлекеттік хатшы мәңгілік тарихшылар Дала өркениетіне мән бермей айтулы ғалымдар баяндама жасады. ҚР әрі қуатты мемлекет құруға бағытталған келді. Өйткені өткен ғасыр тарихында Парламент Мәжілісінің депутаты Бақытбек «Мәңгілік ел» жалпыұлттық патриоттық Дала өркениетінде мұның бірі де жоқ еді. Смағұл жастар арасында ынтымақтастық идеясы туралы да салмақты сөз қозғады. Тарих ғылымының дамуы барысында идеяларын кеңірек насихаттау мақсатында Конференция тізгінін қолға алып, біздің Дала өркениетіне айғақ болатын «Еуразиялық ықпалдастық күні» деген жүргізіп отырған Л.Н.Гумилев атындағы жазу да, мәдениет те, қалалар мен мем- жаңа мереке енгізу туралы пікірін жеткізді. Еуразия ұлттық университетінің рек- лекеттер де табылды. Сондықтан Дала Халықаралық жиын соңында конференторы Ерлан Сыдықов «Еуразиялық өркениеті туралы аузымызды толтырып цияда айтылған ойлардың барлығы сарапэкономикалық одақ – еуразиялық идеяның айта аламыз» деп көшпелі коғамның талып, нақты ұсыныстар қабылданды. жүзеге асырушысы» деп аталған баян- ерекшеліктеріне тереңірек үңілді. Академик Азамат ЕСЕНЖОЛ

ÆÀÑÒÀÐ ҚÎËÄÀÓÑÛÇ ÅÌÅÑ

ˁ˵˘˵ˤ˳˵ˤ˪˘ˬ́೪ ˞˟˲˟˪˵˟˲˛˟ ˳ഉ˥˪˟˳ ˙೴˛˧ˮ˞˟ ʤ˳˵˘ˮ˘˞˘ ϭϰ ˱˟ˮ Ϯϵ ˢ˘˳ ˘˲˘ˬ́೦́ˮ˞˘೦́ ϮϮϬ ˭́೮ ˘˞˘˭ ˵೵˲˘˞́͘ ౢ˘ˬ˘ ˺˘ˬ೪́ˮ́೮ ϮϮ ˱˘˥́ˣ́ˮ ೪೵˲˘˥˵́ˮ ˢ˘˳˵˘˲˞́೮ ˙˘˳˵˘˭˘ˬ˘˲́ˮ˘ ˙ˤ́ˬ ϮϬϬ ˭ˤˬˬˤ˯ˮ ˵˟೮˛˟ ˙഑ˬ˧ˮ˞˧͘ ʥ೵ˬ ˵˶˲˘ˬ́ ೪˘ˬ˘ˬ́೪ ഉ˪˧˭˞˧˪˵˟ ഑˵˪˟ˮ ˙˘˳˱˘˳഑ˣ ˭ഉ˳ˬˤ˺˘˵́ˮ˞˘ ʮ˘˳˵˘˲ ˳˘̆˳˘˵́ ˭ഉ˳˟ˬ˟ˬ˟˲˧ ˙˘˳೪˘˲˭˘˳́ ˙˘˳˾́˳́ˮ́೮ ˭˧ˮ˞˟˵˧ˮ ˘˵೪˘˲˶˾́ ʫ˲˙˯ˬ ˀ́˳˱˘˟˚ ˭ഉˬ˧˭˞˟˞˧͘ Оның айтуынша, басқарманың ұйымдастыруымен елордада жыл басынан бері 25-тен аса жоба, ұлттық және отбасылық дәстүрлерді насихаттауға, жұмыспен қамту және кәсіби бағдарлауға, салауатты өмір салтына баулып, еріктілер қозғалысын дамытуға бағытталған 100-ге жуық іс-шара өткізілді. 2017 жылға дейін тағы 10 ірі жобаны жүзеге асыру жоспарланған. – Жасөспірімдердің шығармашылығын жетілдіріп, бос уақытын тиімді үйлестіру үшін қазіргі кезде Астанада 13 аула клубы

жұмыс істейді. «Еріктілер мектебіне» қатысушылар да аз емес. «Астана жастары» ресурстық орталығында бүгінде 1326 волонтер тіркелген. Олардың 50 пайызы ағылшын тілін біледі. Еріктілер тобы ЭКСПО-2017 аумағында ғана емес, қаламыздағы барлық қоғамдық, мәдени шараларға атсалысады, дейді Ербол Рыспаев. Ал «Астана жастары» КММ басшысының орынбасары Жазира Едігенованың сөзінше, жастар айына бір рет кәсіби бағдарлауға қатысты апталық тренингтен өтеді. Алдағы

жылы орталық тренингтердің ұзақтығын үш аптаға дейін арттыруды көздеп отыр. Сонымен бірге, жиында жастарды жұмыспен қамту мәселесі сөз болды. Астаналық жастар арасындағы жұмыссыздық көрсеткіші бүгінде 5,6 пайызға тең. Техниктер, лифт жөндеушілер, тігінші, электромонтер, сантехник, мейірбике, краншы, мұғалім секілді мамандықтар жоғары сұранысқа ие болып отыр. Мәдина ЖАҚЫП

www.astana-akshamy.kz

½ÃÆÈ¼¸ ÊÓÅÓÉÓ

ҚÀÍÄÀÉ ÑÓ ²Ø²Ï ÆҮÐÌ²Ç? (Соңы. Басы 1-бетте)

ǁǇǊǌǀƼǇǗɅǎƼǌ ǍǏǀǗ ɅƼǅǀƼǉ ƼǇƼǀǗ" Қала халқы тұтынып отырған ауызсу мен техникалық судың түгелге жуығы елордадан 50 шақырым алыста жатқан Астана су қоймасынан (Вячеславка) алынады. Тек шамамен 1 пайызы ғана жерасты су көздеріне тиесілі. Астана су қоймасынан келіп жеткен су алдымен сорғы-сүзгі стансасына келіп құйылады. Ол жерден техникалық қоймаға жөнелтіледі. Сосын №1 және №2 блоктарға жіберіледі. Одан соң химиялық тазартудан өтіп, кварц құмы мен керамзитті тұндырғыш арқылы сүзгілерге жіберіледі. Ол жердегі су толықтай залалсыздандырылып, сәулелендіріліп, арнайы ыдысқа құйылады. Тек осыдан кейін тұтынушыларға жеткізіледі. «Өкініштісі, ауыр еңбекпен келген жұмысымызды түсінетіндер аз. Біздің қоғам судың маңызын әлі де түсінбей отыр. Қала тұрғын дары үнемдеуді білмейді. Елордалықтар суды бейбере кет төгіп, босқа ысырап етіп жатыр» дейді «Астана Су арнасы» мекемесінің бас директоры Уәлихан Досаев. Досаевтың айтуынша, әсіресе, қаладағы көлік жуатын нысандар қатты зиян келтіріп отыр. Заң талаптары бойынша мұндай нысандардың базасында суды тазартып қайта пайдаланатын қондырғы болуы тиіс екен. «Бірақ оны ешкім жасап отырған жоқ. Қаладағы көлік жуатын жерлер ауызсуын пайдаланып отыр. Бас-аяғы бірнеше минуттың ішінде тонналап су төгетін мұндай мекемелер 50 теңгесін әзер төлейді. Пресстурымыздың басты мақсаты да осы – қала тұрғындарының суға деген көзқарасын өзгертіп, үнемшілдікке шақыру» дейді мекеме басшысы.

ǍǏ ǑǇǊǌǍǗǃ ǎƼǃƼǌǎǗǇƼǀǗ Пресс-тур барысында елордалықтар тұтынып отырған су сапасы да назардан тыс қалған жоқ. Мекеме басшысының айтуынша, астаналықтар сапасы өте жоғары су тұтынады. «Астананың суы өте сапалы. Арнайы зертханада мамандар күніне судан 200 рет сараптама

алады. Сондай-ақ, мемлекеттік органдар бұл мәселені үнемі бақылауда ұстайды. Сондықтан үйдегі кранда ағып тұрған су ішуге жарамды. Жұрттың көбі судан кермек дәм шығады деп шағым айтады. Алайда бұл хлордың дәмі емес. Осы жылдың маусым айынан бері хлор пайдаланбайтын болғанбыз. Оның орнына натрий гипохлориді қосылады. Бүгінде қаламызда «Таза», «Кристал», «Халал» деп белгі соғып, литрін 10-15 теңгеден саудалап отырғандардың барлығы біздің су. Ешқайсысы да ұңғымалар мен бастау көздерінен алып отырған жоқ. Олар тиісті құралжабдықтар арқылы суды өңдеп, бағасын көтеріп қайта сатады» дейді У.Досаев мырза. Бұрын тіршілік нәрін тазарту үшін сұйық хлор пайдаланылған. Бұл өз кезегінде адам денсаулығына белгілі мөлшерде зиянын тигізіп келген-ді. Сонымен қатар, сұйық хлор тасымалдау кезінде қауіпсіздік шаралары сақталмаса жарылып кету қаупі болған-ды. Ал қазір натрий гипохлоридін қолданады. Яғни, табиғи су жоғары сапалы ас тұзы арқылы тазартылады. Мамандардың айтуынша, бұл қоспа өзімізде дайындалады екен. «Аздаған мөлшері Беларусиядан әкелінеді. Тек ескі құбырлар ғана бәрін бұзады» дейді мамандар. Бүгінде «Астана су арнасы» мекемесінің су құбырлары желілерінің жалпы ұзындығы 300 шақырымды құрайды. Жыл сайын ескі құбырлар ауыстырылып заманауи жабдықтармен жабдықталып жатады. Мәселен, 2013 жылға қаладағы су құбырларының 45 пайызы көне болса,

½Ĵ¿³ÉÀÁ Ĳ¼Ç¼ È×Ã À¼ hÎ¼Ã¼m hÆÌÄÍ Î¼Çm hÑ¼Ç¼Çm ÀÁË ½ÁÇ¿³ ÍÊı×Ë ÇÄÎÌ³É ÎÁĶ¿ÁÀÁÉ Í¼ÏÀ¼Ç¼Ë ÊÎ×Ìı¼ÉÀ¼ÌÀ×Ķ ½¼ÌÇ×ı× ½³ÃÀ³Ķ ÍÏ ÁÔĲ¼ÅÍ×Í× À¼ İĶı×È¼Ç¼Ì ÈÁÉ ½¼ÍÎ¼Ï ÆĻÃÀÁÌ³ÉÁÉ ¼Ç×Ë ÊÎ×Ìı¼É ÂÊĲ ÊÇ¼Ì ÎÄ³ÍÎ³ ĲİÌ¼Ç Â¼½À×ĲÎ¼Ì ¼ÌĲ×Ç× ÍÏÀ× ĻĶ ÀÁË ½¼ı¼Í×É ÆĻÎÁ Ì³Ë Ĳ¼ÅÎ¼ Í¼Î¼À×

салысымен, сол қақпақшалар өздігінше ашылып-жабылып, су қысымын дұрыстайды. Қазір жаңа технологияның арқасында құбыр апаты азайыпты. Өткен жылы 630 оқиға болса, биыл екі есеге азайып отыр. «Мұндай қондырғылар судың сапасы, құрамы, температурасы мен қысымына дейін көрсетіп тұрады. Мұндай озық технология ТМД елдерінің ешқайсысында жоқ. Керек болса, Еуропа елдерінде де жоқ. Мұның барлығы мекеменің білікті мамандары мен жұмысшылардың біліктілігінің арқасы» деп атап өтті мекеме басшысы.

ǍǏ ƽƼȽƼǍǗ ǆʓǎǁǌƲǇǈǁǅǀƲ 2014 жылы осы көрсеткіш 43 пайызды, 2015 жылы 42 пайызды құраған. Инвестициялық бағдарлама аясында оларды жөндеуге арналған шаралар қабылданып, нәтижесінде 2010-2014 жылдар аралығында 11,4 шақырым су құбыры қайта қалпына келтірілген. Өткен жылы 15 шақырым жөнделсе, биыл шамамен 13 шақырымдай құбыр ауыстырылған. Қалған құбыр 2020 жылға дейін толықтай ауыстырылып бітеді.

əǉǁǈǔƲǇǀƲǆǆǁ ƽƼǍǎƼǅǎǗǉ ǂƼɍƼ ǎǁǑǉǊǇǊƿǄǛ Заманауи техника демекші, аталмыш мекеменің жұмысы толықтай автоматтан дырылған. Барлық жұмыс компьютер арқылы басқарылады. Онлайн мониторингтің арқасында шаһардағы су құбырларының жай-күйі мен ондағы судың сапасын мамандар тұрақты түрде бақылап отырады. Бұл технология «smart су», яғни, «ақылды су» деп аталады. Мысалы, сол жағалаудың бір ауданындағы су қысымы төмендеп кетті делік. Ол жерде орнатылған есептегіш тетік жаңағы ақпаратты дереу сорғылысүзгілі бекетке жөнелтеді. Таңертеңгі және кешкі уақыттарда суға сұраныс күрт артады. Сол кезде қалаға суды үлкен қысыммен жібереміз. Басқа уақыттарда су қысымы шамалы бәсеңдейді. Бұл процесті үнемі бақылауда ұстап отырмаса, тағы қауіпті. Су қысымына шыдамай құбырлар жарылып кетеді. Сигнал келе

Ĝ¸Ç½È±ĝ±¿¼½ ¾ĞÈÉ±Å

ʤ˳˵˘ˮ˘ ೪˘ˬ˘˳́ˮ́೮ ഉ˲˙˧˲ ˵೵˲೦́ˮ́ ˪ഉ˲˧ˣ ˢ೴˥˟˳˧ˮ˟ ˢ́ˬ́ˮ˘ ϮϬ ˭́೮ ˬˤ˵˲ ˳˶˞́ ˙˯˳Ͳ ˵˘ˮͲ˙˯˳ ˵഑˛˟˞˧ ˟˪˟ˮ͘ ʺ೵ˮ ˞˘˥ ́˳́˲˘˱೪˘ ˢ˯ˬ ˙˟˲˭˟˳ ೴˾˧ˮ͗ ʦ̦̦̦̼̌̌೰ ̨̬̦̼̦̌ ̱̹̔ ̪̜̣̦̼̌̔̌̌೰̼͖̚ ˃̞̭ ̯̣̱̌̌̌̚ ̙ഋ̦̖ ̙̱̼̦̱ ̬̼̭̼̦̍̌̔̌ ̹೶̡̥̖̯̞ ̙̱̼̪̌ ೬̨Ͳ ̜̼೰̼͖̚ ˏ̼̭̔ ̙̱೨̼̹ ̦̖̥̖̭̖ ̡̞̬ ̙̱೨̼̹ ೬೷̬̣̬̼̦̌̔̌ ̡̯̖ ̞̹̞ ̨̯̣̼ ̨̣̍೨̦̌ ̙̌೨̜̔̌̔̌ ೨̦̌̌ ̪̜̌Ͳ ̣̦̼̔̌̌೰̼͖̚ ಲ̜̖̐ ̡̖̞ ̯೶̜̥̖̭̞ ̬̍̌ ̛̱̦̯̌̚ ೬̨̜̼೰̼͖̚ ʥ೷̼̣̚೨̦̌ ̭̱ ̹೶̡̥̖Ͳ ̯̖̬̞̦ ̱̼̭̌ ̯̼̬̼೰̼͖̚ ˏ ̔ ̼ ̭ ̯ ̼ ̯ ̌ ̥ ̌ ೬ ೬̣̼̌̔೬̯̬̼̌ ೬̯̼̪̌ ೬̣̥̜̌̌ ̯೷̬̼̪ ̙̱̱Ͳ ̼̔ ഋ̡̖̯̖̔ ̜̌ ̦ ̣̌Ͳ ̼̬̼̔೰̼̚͘ ʥ೷̣ ̙̌೨Ͳ ̜̔̌̔̌ ̭̱ ̼̬̌̌̚೬ ̙೷̥Ͳ ̭̣̼̌̌̔͘ ˌ೶̡̥̖ ̪̖̦ ̱̹̔೬̌ ̭̱ ೶̦̖̥̖̞̹̔̐ ೬̨̦Ͳ ̼̬̥̣̬̼̔̌̌̔ ;̬̌̾̌Ͳ ̨̯̬Ϳ ̪̜̣̦̼̌̔̌̌೰̼̚͘

Осы жылдың 9 айында 837 млн теңге инвестиция тартылған. Бұл қаржыға есептеуіш аспаптары бар автоматтандырылған бекеттер мен қосымша жылу трассалары секілді заманауи жабдықтар алынған. Осының арқасында су шығыны да біршама азайған. Бұрындары жалпы су шығыны 16,5 пайыз болса, бүгінде бұл көрсеткіш 18 пайызға дейін төмендеген. Осының арқасында тазарту стансасы қалаға тәулігіне еш қиындықсыз 300 мың куб суды жіберетін жағдайға жеткен. Сонымен қатар, мекеме басшылығы заманауи үнемдегіш технологиялардың арқасында су бағасын көтермей тұрақты ұстап келеді. «2015 жылы кәсіпорынның инвестициялық бағдарламасы бекітілген. Сол бағдарламада 5 жылға тариф белгіленді. Жүргізілген жұмыстың нәтижесінде су шығыны 18 пайыздан 16,5 пайызға төмендеді. Ал тозығы жеткен құралжабдықтар жаңаға ауыстырылып, кәріз жүйесіндегі апаттар саны азайды. Осының нәтижесінде биыл инвестициялық бағдарлама бойынша бөлінген 205 млн теңгені игерудің қажеттілігі болмады. Мекеме осы қаржыны халыққа қайтару үшін суды бұру тарифінің текше метрін 83,96 теңгеге, ал сумен жабдықтау тарифін 93,71 теңгеге дейін арзандатты. 2017 жылдың мамырында тариф бұрынғы қалпына келеді» дейді ҚР ҰЭМ Табиғи монополияларды реттеу және бәсекелестікті қорғау комитеті департаментінің басшысы Болат Тәңірбергенов. Бүркіт НҰРАСЫЛ

www.astana-akshamy.kz

Ĝ¸Ã¸ Ä½Å É¸Ã¸

ʤ̣̍̌̚ ʫʧʫʺʥʫˀʪʰʫʦ͕ ʤ̭̯̦̌̌ ದ̣̭̼̌̌ ̨̜̼̦̹̍̌ ˑ̡̨̨̛̣̐́ ̖̪̬̯̥̖̦̯̞̦̞̔̌̌ಪ ̭̹̼̭̼̍̌͗

ɅǊǌǔƼȽƼǉ ǊǌǎƼǉǗ ɅǊǌȽƼǏ ǊǌǎƼɅ ǈƲǉǀǁǎƲǈƲǃ ʶ഑˛˘ˬ˞˘ˮ˞́˲˶೦˘ ˟˲˟˪˾˟ ˪഑೮˧ˬ ˙഑ˬ˧ˮ˛˟ˮ ˟ˬ˯˲˞˘ˮ́೮ ̃˪˯ˬ˯˛ˤ̆ˬ́೪ ˘˺˶˘ˬ́ ˵೵˲˘೪˵́͘ ʥ೴˛˧ˮ˞˟ ೪˘ˬ˘˞˘ ೪˯ˬ˘˥ˬ́ ˯˲˵˘ˮ́ ೪˘ˬ́˱˵˘˳˵́˲˶ ˭˘೪˳˘˵́ˮ˞˘ ˙˧˲೪˘˵˘˲ ˙˘˳˵˘˭˘ˬ˘˲ ೪˯ˬ೦˘ ˘ˬ́ˮ೦˘ˮ͘ ˌ˘೺˘˲˞́೮ ˵́ˮ́˳́ˮ ˪˟೮˟˥˵˟˵˧ˮ ˢ೵˭́˳˵˘˲ ˢ഑ˮ˧ˮ˞˟ ͨʤ˳˵˘ˮ˘ ˘೪˾˘˭́ͩ ˛˘ˣ˟˵˧ˮ˧೮ ˵˧ˬ˾˧˳˧ˮ˟ ʤ˳˵˘ˮ˘ ೪˘ˬ˘˳́ ˙˯˥́ˮ˾˘ ˑ˪˯ˬ˯˛ˤ̆ ˞˟˱˘˲˵˘˭˟ˮ˵˧ˮ˧೮ ˙˘˳˾́˳́ ʤ˙ˣ˘ˬ ʫ˛˟˭˙˟˲˞ˤ˟˚ ˪˟೮˧ˮ˟ˮ ഉ೮˛˧˭˟ˬ˟˱ ˙˟˲˞˧͘

ƼǏƼǉǗ ǇƼǍǎƼǅǎǗǉ ǃǄǛǉǀǗ ǃƼǎǎƼǌ ƼǃƼǛǀǗ – Астананың қазіргі экологиялық жағдайы қандай? – Бүгінгі таңда елорданың экологиялық жағдайы қолайлы. Астана атмосферасына «Қазгидромет» РМК-нің 7 стационарлық бекетінде мониторинг жүргізіледі. Атмосфераның орташа жылдық ластағыш индексі 4,2 бірлікті құрайды. Бұл – ластанудың төмен дәрежесі. Осы күні ауадағы қалдықтардың үлесі жалпы 165,4 тоннаны құрайды. Бұл зиянды заттардың 53,3%-ы көліктерден, 31%-ы ЖЭО-1 және ЖЭО-2 жылу қазандықтарынан тарайды. Ал жеке секторға – 9,4%, өндірістік секторға – 3,17% және қаланың автономдық қазандықтарына 3,13% тиесілі. Кейінгі жылдары ауаны ластаушы қалдықтардың үлесі азайғаны байқалады. Былтыр 2014 жылмен салыстырғанда қалдықтар көлемі 5 мың тоннаға қысқарған, яғни, 9%-ға төмендеген. Қала қарқынды өркендеуде. Әлемнің ірі қалаларында шоғырланудың өсуі экологиялық жағдайды қиындата түседі. Халық санының артуы, жаңа нысандардың пайдалануға берілуі, автокөліктер және инфрақұрылымдар Астананың ауқымын кеңейтіп жатыр. Қоршаған ортаны қорғау жөніндегі кешенді іс-шараларды іске асыра отырып, бізде ластанған үлкен қалалардың «сценарийін» қайталауға жол бермеуге мүмкіндік бар. – Өзіңіз айтқандай, ауаны ластайтын қалдықтардың дені автокөліктер мен орталық

жылу энергетика нысандарынан бөлінеді. Осы жағдайды реттеу бойынша қандай шаралар атқарылуда? – Биыл Астананың миллионыншы тұрғыны дүниеге келді. Халық санының өсуі кезінде автокөлік санының артатыны түсінікті. Әлемдік тәжірибеде мұндай мәселелерді шешуге бастаған бірқатар тәсілдер бар. Бұл – қоғамдық көлікті дамыту, жол инфрақұрылымдарын салу, автомобильдерді баламалы отынға ауыстыру, гибридті және электромобильдерді дамыту, велосипедпен қатынау. Мысалы, Астананың климатына ұқсайтын Канаданың, Калгари, Оттава сияқты ірі қалаларында халықтың 10 пайызы велосипедті күнделікті көлік құралы ретінде пайдаланады. Ал бізде қала тұрғындары велосипедті спорт және демалыс үшін тебеді. Алайда елордада велосипед инфрақұрылымын дамыту жүзеге асуда. Шаһар экологиясы үшін көліктің осы түрі ұтымды. Зерттеулер бойынша велосипедтерді пайдалану ауаның ластану деңгейін жыл сайын 5%-ға, көлік кептелістерін 10%-ға төмендетеді. Атмосфера ауасын жақсарту бойынша кешенді жоспар қабылданды. Жақын арада қаланың барлық коммуналдық парктерін газ моторлы отынға көшіру көзделуде. Сонымен қатар, қоғамдық көліктердің газбен жүруін ұйымдастыру қолға алынбақ. Көліктермен қоса, зиянды заттардың көбі ауаға орталық энергетика көздерінен тарайды. Экологияға теріс әсерді төмендету шеңберінде біздің департамент әкімдікпен бірлесіп үлкен жұмыстар атқаруда. «Астана-Энергия» АҚ эмульгаторларды орнату, шаң, азотты, күкіртті басу арқылы

ÊÍ× ÆĴÉ³ ¼Ï¼À¼ı× ÃÄÛÉÀ× Ĳ¼ÇÀ×ĲÎ¼ÌÀ×Ķ ĴÇÁÍ³ Â¼ÇË× ÎÊÉ É¼É× ĲİÌ¼ÅÀ× ½İÇ ÃÄÛÉÀ× Ã¼ÎÎ¼ÌÀ×Ķ × ÆĻÇ³ÆÎÁÌÀÁÉ × ÂÙÊ ÂĵÉÁ ÂÙÊ Â×ÇÏ Ĳ¼Ã¼ÉÀ×ĲÎ¼Ì×É¼É Î¼Ì¼ÅÀ× ¼Ç ÂÁÆÁ ÍÁÆÎÊÌı¼ Č ĻÉÀ³Ì³ÍÎ³Æ ÍÁÆÎÊÌı¼ Č ÂĵÉÁ Ĳ¼Ç¼É×Ķ ¼¾ÎÊÉÊÈÀ×Ĳ Ĳ¼Ã¼ÉÀ×ĲÎ¼Ì×É¼ ÎÄÁÍ³Ç³

ауа ны ластаушы заттардың үлесін айтарлықтай азайтуға септігін тигізді. «АстанаЭнергия» АҚ нысандарынан шығатын ластаушы заттардың эмиссиялары мониторингі бо йынша 2014 жылғы 52,09 мың тонна қалдық 2015 жылы 41,61 тоннаға дейін қысқарды. Бұл ретте қалалық ЖЭОның жылу энергиясын өңдеуін арттыруға қарамастан Экология департаменті атмосфера ауасына шығарындылар лимиттерінің өсуіне жол берген жоқ. – Қазір күн суып, жер үйлерде пеш жағу басталды. Әр үйден түтеген түтін ауаны көлік түтінінен кем ластамайды. Бұған қандай шара қолданылуда? – Әрине, пешпен жылытылатын үйлерден шыққан түтін қала экологиясына кері әсер етеді. Тұрғындардың көбі отын ретінде көмірді пайдаланады. Көмірден

атмосфераға күкірт диоксиді, азот диоксиді сияқты ластаушы заттардың қоспалары тарайды. Бұл ауадағы зиянды заттардың 9,4%-ын құрайды. Қазіргі уақытта осы проблеманы шешу үшін қала әкімдігі 6 регазификациялық стансаны кезең-кезеңмен пайдалануға беру жұмыстарын пысықтап жатыр. Бұл ауадағы қалдықтарды азайтуға мүмкіндік береді.

ƼǌǉƼǇƼǌǀǗ ɅǊɅǗǍǎƼǉ ƼǌǗǇǎǏ ǂǊǇǗ ƼƽƼǎǎƼǉǀǗǌǏ – Өзендерді таза ұстау – өзекті мәселе. Жалпы қаладағы су арналарының тазалығы қандай деңгейде? Су нысандарының жағдайы – үнемі бақылауда. Есіл, Ақбұлақ өзендері, Нұра-Есіл арналары орташа ластанған деңгейге жатады. Ал Сарыбұлақ өзені – ластанудың жоғары деңгейінде. Осы мәселені шешу жолындағы ең бірінші міндет бұл өзен арналарын абаттандыру бойынша жұмыстарды жалғастыру. Жүзеге асқан бастамалардың арқасында шаһардың шырайы кіріп келеді. Әр жыл сайын қалада көптеген саябақтар және гүлбақтар пайда болуда. Астананың маңында Жасыл орман өсіп келеді. Жыл сайын мыңдаған ағаштар отырғызылуда. – Абаттандыру мен көгалдандыруды тілге тиек еттіңіз. Жалпы «Жасыл экономика» дамуының қандай алғышарттары бар? – Ағымдағы жылы Қазақстан Республикасының Экологиялық кодексіне өзге рістер мен толықтырулар енгізілді. Аталмыш өзгерістер эко логиялық мәселелердің шешімін табу мен қоршаған ортадағы антропогендік күштің төмендеуіне бағытталды. Қалдық-қоқыс мәселесін басқару

аясында уақытылы жаңашыл ізденістер жалғасын тапты. Осы жерде екі негізгі бағытты атап өту қажет. Бірінші – экологиялық жасыл технологиялар негізінде қайта өңдеу есебімен қоқыстарды пайдалану полигондағы көмілген қоқыстардың санының азаюына әкеледі. Бұл дегеніміз, жаңа полигондар құрылысының қажеттілігі мәселесін шешеді. Метан сияқты жылыжайлық газдың бөлінуін азайтып, жер қоры ластануынан сақтап, жерасты сулары мәселесі шешімін табады. Екінші – экономикалық бағыт. Экономикалық айналымда қағаз, пластик, шыны және тағы да басқа заттардан фракцияларды алу, бизнестің дамуы үшін салық базасын толықтыру, жаңа жұмыс орындарын ашу әлеуметтік сұрақтарды қолдауға мүмкіндік туғызады.

ǎɛǌƼǇƼȽƼǉ ɅɛǌǗǇǗǍǎǗɍ ɅǊɅǗǍǗǉ ǆƲǈ ǂǄǉƼǀǗ" – Ал тұрмыстық қалдықтар және құрылыстан қалған ыбырсықтың жиналуын қаншалықты бақылауда ұстап отырсыздар? Мысалы құрылысы тұралап, жайрап, шашылып қалған нысандарда қоқыс үйінділері пайда болған. Бұл үйінділер кімнің күшімен жойылады? – Қала тазалығы – ұдайы назарда. Астана қаласының әкімдігі заңсыз қоқыстарды болдырмау бойынша іс-шаралар жоспарын әзірледі. Осы жоспарды іске асыру мақсатында апта сайын барлық мүдделі органдар, қалалық басқармалар, біздің Департамент ластанған учаскелерді анықтау бойынша комиссиялық тексеріс жүргізеді. Ағымдағы жылы Астана қаласы бойынша Экология департаменті қала аумағында 130-дан астам заңсыз орналасқан қоқыстарды анықтады. Бүгінде барлық анықталған лас орындар тазартылды. Қала полигонына 12 мың шаршы метрден астам қалдықтар шығарылды. Департамент жыл басынан бері тексерістер жүргізу барысында заңды тұлғаларға 46 әкімшілік айыппұл салды. Сондай-ақ, анықталған бұзушылықтарды жою бойынша тиісті ұйғарымдар ұсынылды. Қазіргі уақытта барлық ұйғарымдар орындалды. Құрылысы тоқтап қалған нысандар мәселесі – қала әкімдігінің қадағалауында. Иелері жоқ, күзетілмейтін аумақтарда қоқыстарды жоюды жергілікті атқарушы органдар орындайды. Сұхбаттасқан: Орынбек ӨТЕМҰРАТ

www.astana-akshamy.kz

¹±Ã±Ä

ÆÀҢÀØÛË ÏÅÄÀÃÎÃÒ²Ң ÆÅÒ²ÑÒ²Ã² ʥˤ́ˬ೦́ ͨʮ́ˬ ˭೵೦˘ˬ˧˭˧ͲϮϬϭϲͩ ೪˘ˬ˘ ˬ́೪ ˙˘˥Ͳ ೪˘˶́ˮ˞˘ ˟ˬ˯˲˞˘˞˘೦́ ˞˘˲́ˮ˞́ ˙˘ˬ˘ˬ˘˲೦˘ ˘˲ˮ˘ˬ೦˘ˮ ζϵ ͨʯ˟˲˞˟ͩ ˭˟˪ ˵˟˙˧ˮ˧೮ ˙ˤ˯ˬ˯˛ˤ̆ ˱ഉˮ˧ ˭೵೦˘ˬ˧˭˧ ʸഉˣ˧˭ ౢ˘˳́˭˯˚˘ ˢ˟೮˧˭˱˘ˣ ˘˵˘ˮ˞́͘

mɅƼǃȽƼǌǗǔ}

ǈǁǆǎǁƽƲǉƲɍ ǈǁǌǁǅƲ – «Ең үздік» деген биік мәртебеге жету де оңай емес. Ол үшін алдарыңызға қандай мақсат қойдыңыздар? – Рақмет, сізге! Бұл байқау жыл сайын өткізіледі. Ал оны осымен екінші рет жеңіп алуымыз – біз үшін зор мәртебе. Барлық білім ордалары сияқты біздің де басты мақсатымыз – жас ұрпаққа сапалы білім мен саналы тәрбие беру, үздіксіз білім алуға баулу және сол алған білімдері мен тәрбиелерін өмірде дұрыс пайдалана білуге үйрету. – Мектептің тарихы мен ұстаздардың біліктілігі туралы айтсаңыз? – Мектебіміздің алғашқы тұсауын 2004 жылы Елбасының өзі кескен. 2007 жылы Мемлекет басшысы тұңғыш онлайнсабақты да біздің оқу ордамызда өткізді. 1000 оқушыға арналып салынған мектепте бүгінгі таңда 1700 бала оқиды.100 мұғалім қызмет етеді. Ұстаздардың 40 пайызы жоғары, 20 пайызы – бірінші, 16 пайызы – екінші санатты мұғалімдер. Екі ұстаз «Ы.Алтынсарин» төсбелгісінің иегері болса, төрт ұстаз – білім беру ісінің озық қызметкерлері. Өз ісінің шеберлері болып табылатын Рабиға Иманқұлова, Алма Иманбаева, Гүлнәр Тұржанова, Райхан Елеусізова, Мұратбек Оспанов, Шернияз Ілиясов секілді ұстаздарымыз – біздің мақтанышымыз. Мектебіміздің материалдықтехникалық базасы да уақыт

талабына сай жарақталған. Оқу ордасында жаңа модификация бойынша жабдықталған химия, физика, информатика кабинеттері жұмыс істейді. Материалдық базамыздың жылдан жылға нығая түсуіне ұтып алған гранттарымыздың көмегі зор. Мәселен, 2012 жылы жеңімпаз болған кезде мектепке радиобайланыс және радиоспорт кабинеті алынып, бірнеше пән кабинеттері интербелсенді тақталармен, компьютерлермен, жиһаздармен толықтырылды. Биылғы жылғы табысымызға да интербелсенді тақталар, робототехника кабинеті, оқушыларға арналған түрлі жиһаздар аламыз деп отырмыз. – Жалпы, мектеп түлектерінің білім деңгейі мен оқушылардың олимпиадаларда қол жеткізген жеңістері жайында сөз қозғап өтсеңіз... – Жыл сайын бізден қанаттанған түлектеріміздің 70-75 пайызы мемлекеттік білім гранттары бойынша жоғары оқу орындарына түседі. Тек биылғы жылдың өзінде мектепті төрт оқушы «Алтын белгімен», бір оқушы үздік аттестатпен аяқтады. Оқушыларымыз жыл бойы түрлі білім сайыстарына, пәндік олимпиадалар мен ғылыми жобаларға белсене қатысып, республикалық және халықаралық сайыстарда жеңімпаз атанған талантты жеткіншектер көп. Жақында ғана 9-сынып оқушысы Әйгерім Рамазанова Абай атамыздың

туған жерінде өткен республикалық «Абай оқуларының» жүлдегері болып оралды. Оқушыларымыз – өнерде де, спортта да алда жүретін талантты да талапты балалар. Жоғары нәтижелерге жетуімізге ата-аналарымыздың да қосып отырған үлесі зор. Біз олармен тығыз байланыста жұмыс жасаймыз. Мұғалім – оқушы – ата-ана үштігінің жұмысы дұрыс жолға қойылғанда ғана осындай жетістіктерге жетуге болады деп ойлаймын. – Оқу ордасында қандай жаңа жобалар қолға алынды. Олар қалай жүзеге асуда? – Біз жаңа жобаларды енгізуді үнемі басты назарда ұстаймыз. Өткен оқу жылдарында республикалық «e-Iearning» жобасын, радиоспортты, өлкетану үйірмесін, сондай-ақ Назарбаев зияткерлік мектептерінің «Мен оқығанды ұнатамын» атты жаппай кітап оқу жобасы, «Салауатты бейсенбі», «Шаңырақ» жобаларын енгізген болсақ, биыл осы жобалар бойынша жұмыстарды жалғастыра отырып, робототехниканы қолға алдық. Осы жобалар бойынша оқушылардың қызығушылығы жоғары екенін айта кету керек. Оның дәлелі, оқушыларымыздың радиоспорт бойынша республикалық чемпионаттардан жүлдемен оралып, өлкетану бойынша саяхаттарға барып, түрлі сайыстарда жеңімпаз атанып, кітап оқуға деген қызығушылықтары арта түсті.

Бетті дайындаған: Азамат ЕСЕНЖОЛ

ʺ೵೦˘ˬ˧˭ ʹ ˭˟˪˵˟˱˵˧೮ ˢ೴˲˟˛˧ ˞˟˥˭˧ˣ͘ ʤˬ ˭˟˪˵˟˱ ˙˧ˬ˧˭ ˭˟ˮ ˵ഉ˲˙ˤ˟ˮ˧೮ ˵˘೦́ˬ́˭೦˘ ˵˯ˬ́ ˭˟˪˟ˮ˧ ˞˟˱ ˘˥˵˶೦˘ ˙˯ˬ˘˞́͘ ˃˘̆˶˞˘ ೦˘ˮ˘ ʺ೵೦˘ˬ˧˭ ˪೴ˮ˧ ˭˟˲˟˪˟˳˧ˮ˟ ˘˲ˮ˘ˬ೦˘ˮ ˳˘ˬ˵˘ˮ˘˵˵́ ˢˤ́ˮ˞˘ ˟ˬ˯˲˞˘˞˘೦́ ˀ˘˥́˭˙˟˪ ˙˘˵́˲ ˘˵́ˮ˞˘೦́ ζϱϬ ͨౢ˘ˣ೦˘˲́˾ͩ ˭˟˪˵˟˱Ͳˬˤ˻˟˥˧ ͨ˟೮ ೴ˣ˞˧˪ ˭˟˪˵˟˱ͩ ˘˵˘ˬ́˭́ ˙˯˥́ˮ˾˘ ˵˯˱ ˢ˘˲˞́͘ ʽ˳́ ˯˲˘˥˞˘ ˘˵˘ˬ೦˘ˮ ˯೪˶ ˯˲˞˘˳́ˮ́೮ ˙˘˳˾́˳́ ˀ˯ˣ˘ ʥ˯ˬ˘˵˘˟˚˘˭˟ˮ ˢ೴ˣ˞˟˳˧˱͕ ೵˥́˭˾́ˬ ೵ˢ́˭ˮ́೮ ˢ˟˵˧˳˵˧˛˧ ˢ˘˥́ˮ˞˘ ഉ೮˛˧˭˟ˬ˟˳˪˟ˮ ˟˞˧˪͘

Ол жас күнінен ұлағатты ұстаз болуды армандапты. Оған мектепте оқып жүргенде сынып жетекшісі, география пәнінен сабақ берген Айтжан Уәлиеваның әсері мол болыпты. Өзі де түр-тұлғасы келісті, сымбатты кісі екен. Әр сабақты өзгеше өткізіп, балалардың шынайы бағбанына айналған. Соның бәрі сүйікті оқушысының арманын әлдилепті. Биікке самғауға қанаттан дырыпты. Ләзімнің туған апалары да педагогтік жолды қалаған майталман мұғалімдер саналады. Біздің кейіпкеріміз бала кезінен әкесінің ерке қызы атаныпты. Оны папасы басқа лардан ерекше жақсы көргені сондай, бетінен қақпай өсірген. «Айналайын, сенің қолыңнан бәрі келеді. Сен үлкен ғалым боласың. Ол үшін сабақты жақсы оқып, үлгілі адам болу керек!» деп демеу беріп қояды екен. Амал нешік, оған қызының жетістігін көруді жазбапты. Сәбит Мұқанов, Ғабит Мүсірепов секілді әдебиет алыптары дүниеге келген Қызылжар өлкесінде өмір есігін ашқан ол Шоқан Уәлиханов атындағы Көкшетау педагогикалық университетін тәмамдайды. Одан кейін туған ауылында еңбек жолын бастайды. Білімі молайып, тәжірибесі жетіле түседі. 2007 жылы отбасымен Астанаға қоныс аударады. Содан бері қаладағы дарынды балаларға арналған №9 «Зерде» мектебінде жұмыс істейді. Бас қалаға келгеннен кейін жас ұстаздың білім жолы кеңейеді. Мектептегі жұмысымен қатар, 2012-2014 жылдар аралығында Л.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті жаратылыстану факультетінің магистратурасын бітіреді. Чехия мемлекетінің Прага қаласындағы Богема орталық университетінде халықаралық тағылымдамадан өтеді. Ғылыми диссертациясын жоғары деңгейде қорғап, педагогика ғылымдарының магистрі атағын алады. 2013 жылы биология пәні бойынша мұғалімдерге арналған республикалық қашықтық олимпиадасының бірінші орын иегері атанады. Осы марапатты ол қатарынан екі рет иеленеді. – «Жыл мұғалімі-2016» қалалық байқауының бас жүлдесін алғанда қатты толқыдым.

Қуаныштан көзіме жас келді. Әрине, бұл – бір жағынан жалғыз менің ғана еңбегім емес. Оған мектеп ұжымы мен оқушылар және ата-аналар да себепкер болды. Әсіресе, «Зерде» мектебінің алғашқы директоры Айтжан Шаяхметованың талабы мен шығармашылық жұмыс жасауға бағыттауы маған серпіліс берді. Оқушыларды түрлі зияткерлік сайыстарға дайындау кезінде өзім де олармен

бірге өстім. Одан кейін екінші директор болған Құра лай Амангелдіқызы мені білімдегі жаңа инновациялық идеяларымен сабақ берудің жаңа шыл тəсілдерін меңгеруге машықтандырды. Бүгінгі мектеп басшысы Әлия Сексенованың істе ген жұмысыңды бағалауына ерекше разымын. Осы ыстық ықыластың барлығы маған қолдау болды, – дейді дарынды педагог. Әрине, кез келген ұстаз өз шәкіртімен биік көрінеді. Оның республикалық, қалалық олимпиадаларда оза шауып жүрген талантты шәкірттері көп. Білім сайыстарында биология пәні бойынша бірнеше рет қатарынан жеңімпаз болған оқушылар бар. Соның барлығы жаңашыл педагогтің жаңа өріс іздей білетін ізденімпаздығы деп айтуға болады. Оны бүгінгі ұстаздардың жанкешті жұмысы да алаңдатады. «Педагогтердің ауыр еңбегі бағаланса екен деп ойлаймын. Қаншама ұстаз шəкірттерге білім беріп, еліміздің болашағын тəрбиелеп келеді. Қазіргі таңда мұғалімнің мəртебесі қатты қынжылтады. Ата-аналар да баласының болашағына үлес қосып жатқан ұстаздарға сыйластықпен, түсіністікпен қараса!» деп салмақты ой өрбітеді. Айтпақшы, Ләзім Қасымова – үздік педагог қана емес, төрт бала тәрбиелеп отырған асыл ана.

www.astana-akshamy.kz

ęÃÊ ęÇ¸ÁÓ

(Соңы. Басы 1-бетте)

ౢʤʯʤౢˁ˃ʤʻʻˏ౦ ʥʤ౞ˏʻʤ ˃˄౞ʤʻ

Îİı×Ì× ½Ä³Æ ÎİÇ ı¼É× ÎÁÌÁĶ ÃÁÌÎÎÁÏ ÆÁÃ³ÉÀÁ Ĳ¼É À¼Å Î×Ķ ÀÁÌÁÆÎÁÌ Î¼½×Ç À×$ İÇÎ× É×Ķ ½¼ı×É¼ ÎÏı¼É ¼Ã¼ È¼Î Î×Ķ Ĳ¼ÅÌ¼ÎÆÁÌÇ³¿³É Ĳ¼Ç¼Å ½¼ı¼Ç¼À×Ĳ$ ÁÇ ÈÁÉ ÂÁÌ Î¼ÌÄÑ×ÉÀ¼ ÎĵÔÁÉÁ¾Î³Ķ ¼Ç¼Ì ÊÌÉ× Ĳ¼ÉÀ¼Å$ ¼Ì Î×ÉÀ¼ Ĳ¼Çı¼É İÌË¼Ĳ Î¼Ì× ¼È¼É ½¼$ ÊÍ× ÂĻÉ³ÉÀÁ Æ³Î¼Ë ¼¾ÎÊÌÇ¼Ì×ÈÁÉ ĵĶ¿³ÈÁÇÁÍÆÁÉ ÁÀ³Æ

Тілші: Шынын айту керек, өзіміз мектепте оқыған жылдары тарих оқулығында Тәшенев туралы естімедік. Ұлт жанашырын ұлықтау қай кезден басталды? Осы уақытқа дейін айтулы тұлға туралы зерттеген ғалымдар бар ма? Бұл еңбекті жазуға не түрткі болды? Сейітқали ДҮЙСЕН: – Жұмабек Тәшеневтің заманы Қазақ елінің аумалытөкпелі кезеңдерімен тұспатұс келді. Бұл уақытта саяси қуғын-сүргін, соғыс, халық шаруашылығын қалпына келтіру, тың игеру сияқты науқандар жүргізіліп жатқан. Ол кісі осы науқандардың бәріне белсенді қатысқан. Сын сағатта қасқайып тұрып, қара жерге қорған болды, қайраткерлік танытты. Осы уақытқа дейін Тәшенев жайлы зерттеу еңбектің жазылмай келгендігі ойланарлық жағдай. Тек еліміз тәуелсіздік алғаннан кейін ғана ол жөнінде көз көрген кісілердің естеліктері мен газеттік шағын мақалалардан құралған бірнеше жинақ жарық көрді. Алайда оның бәрі бірдей мұрағат деректеріне негізделмеген әрі ғылыми нақтылығы шамалы дүниелер еді. Сондықтан да біз қайраткердің өмірі мен қызметіне қатысты бүкіл мұрағаттарды ақтара отырып, Қазақстан жерінің тұтастығын сақтап қалу жолындағы күресін ең басты еңбек деп бағаладық. Қанат ЕҢСЕНОВ: – Жұмабек Тәшеневтің қоғамдық-саяси қызметі туралы Дінмұхамед Қонаевтың естелігінде айтылады. Одан кейін ел ардақтыларының бірі Бәйкен Әшімов еліміздің оңтүстік және солтүстік өңірлеріндегі жер үшін болған тартысқа белсене араласып, соңында қызметтен қуылғаны туралы терең толғаныспен жазған. Тәшенев туралы алғашқылардың бірі болып қалам тартқан жазушы Әди Шәріпов болды. Ал профессор Бейімбет Ермұханов болса өзінің зерттеу мақаласында 1960 жылдары Қазақстанның бес облысын алып қалуға, халықтың бағына қарай ер мінезді қайраткер Жұмабек Тәшенев шықты деп жазады. Осындай біраз танымал кісілердің естеліктерінде тұлғаның аңызға бергісіз істері айтылады.

ÒҰҒÛÐÛ ÁÈ²Ê ÒÀÓÒҰËҒÀ ʮ౭ʺʤʥʫʶ ˃ಁˌʫʻʫʦ ˃˄ˀʤʸˏ ˁˏˀͳˁ౭ˈʥʤ˃

¼ÅÎÏÇ× ÎİÇı¼É×Ķ ÁÌÇ³¿³É É¼ÍÄÑ¼Î Î¼Ë ÂĴÌ¿ÁÉÀÁÌÀ³Ķ Ĳ¼Î¼Ì×ÉÀ¼ Ñ¼Å À¼Ì ¼Ì×ÍÎ¼É ½ÁÆÊ¾ Í¼ı¼À¼Î ÉİÌÈ¼ı¼È½ÁÎÊ¾ Í¼ı×ÉÀ×Ĳ ÆÁÉ ÂÁ½¼Á¾ ı¼Ì¼Å Í¼ı×È½¼Á¾ ÆÁÌ³È½ÁÆ Í×ÃÀ×ĲÊ¾ ÆĵÌ³Ô¼Ç ¼Í¼ÉÊ¾ Í¼½×Ì Ĳ¼Í×ÈÊ¾ İÇ×ĲË¼É ½ĵÔÁÉÊ¾ ¼È¼ÉÎ¼Å ÆĵÆÁÉ ÈÁÅÌ¼È ½¼Åı¼ÃÄÉ ÂÊÇÀ×½¼Å ½¼Ã¼ ÌÊ¾ ÁÌ³Æ½ÊÇ¼Î Ĳ¼½×ÇÀÄÉ ÂĵÉÁ Î¼ı× ½¼ÍĲ¼ ı¼Ç×ÈÀ¼Ì ÈÁÉ ÃÁÌÎÎÁÏÔ³ÇÁÌ ½¼ÌÔ×Ç×Ĳ

Тілші: Тәшенев өзі туралы осындай бағаны көзі тірісінде естіді ме? Сейітқали ДҮЙСЕН: – Тәшенев туралы алғашқы естеліктер мен мақалалардың, негізінен, ол дүниеден өткен соң ғана жариялана бастағанын атап өткен жөн. Бұл істі ең алдымен Тәшенев 25 жыл қызмет еткен, халқының сүйіспеншілігіне бөленген Шымкент өңіріндегі өзімен қызметтес болғандар, ақын-жазушылар мен журналистер бастады. Жалпы, айтулы тұлғаның ерлігін насихаттап жүргендердің қатарында Хайдар Арыстанбеков, Сағадат Нұрмағамбетов, Сағындық Кенжебаев, Ғарай Сағымбаев, Керімбек Сыздықов, Кәрішал Асанов, Сабыр Қасымов, Ұлықпан Бәшенов, Амантай Кәкен, Мейрам Байғазин, Жолдыбай Базаров, Ерікболат Қабылдин және тағы басқа ғалымдар мен зерттеушілер баршылық. Осы

ұлтжанды азаматтардың араласуымен «Қазақстан» ұлттық энциклопедиясына өмірбаяны енгізілді.

ʫˁʳʺʳ ϮϬϬϵ ʮˏʸˏ ʽౢ˄ʸˏౢ˃ʤʻ ʽˀˏʻ ʤʸʪˏ Тілші: Жұмабек Тәшеневке қатысты деректер бола тұра не себепті жөнді ғылымизерттеу жарияланбаған? Қанат ЕҢСЕНОВ: – Кеңестік дәуірде және тәуелсіздіктен кейінгі уақыттарда осы деректерге негізделген толыққанды еңбек жазылмай келді. Олай болуының өзіндік себептері бар. Сол кездегі жүйе басшылары өз айтқандарына көнбегендерді жоғары қызметтен шеттетіп, тұқыртып тастауға дайын тұрды. Олар туралы жазуға, айтуға, тіпті атын атауға тыйым салынды. Тек еліміз тәуелсіздікке

қол жеткіз геннен кейін ғана ғалым дар, жазушылар, қоғам қайраткерлері ол туралы естеліктер мен мақалалар жариялай бастады. Тілші: Жұмабек Тәшенев туралы мектеп оқулығына қашан енгізілді? Сейітқали ДҮЙСЕН: – Қазақстанның тәуелсіздігі кезеңінде Тәшенев есімін алғаш рет мектеп оқулығына, яғни 2009 жылы енгізген тарихшы ғалым Бүркітбай Аяған болды. Сол жылы «Қазақстанның қазіргі заман тарихы» атты 9-сыныпқа арналған, өңделіп, толықтырылған екінші басылымында ол: «Белгілі мемлекет және қоғам қайраткері 1955-1961 жылдары Қазақ КСР-і Жоғарғы Кеңесі, Министрлер Кеңесі төрағасы қызметін атқарған Жұмабек Тәшенев қазақ жерінің аумақтық тұтастығының сақталуына көп еңбек сіңірді» деп жазды.

www.astana-akshamy.kz

ęÃÊ ęÇ¸ÁÓ Тілші: Тәшеневтің Ақмола өңірінің тумасы екенін жақсы білеміз. Жалпы, Кеңес дәуірінде қандай қызметтер атқарды? Қанат ЕҢСЕНОВ: – Жұмабек Тәшенев 1915 жылы қазіргі Ақмола облысы ның Аршалы ауданында дүниеге келіп, білім алып, еңбекке араласқан. 1938-1951 жылдары Солтүстік Қазақстан облысында шаруашылық, кеңестік партия жұмыстарында болды. 1952-1955 жылдары Ақтөбе облысын басқарды. 1955-1960 жылдары Қазақ КСР Жоғарғы Кеңесі Төралқасының Төрағасы, ал 1960-1961 жылдары Қазақ КСР Министрлер Кеңесінің Төрағасы қызметін атқарды. Сейітқали ДҮЙСЕН: – Кеңес елін Н.Хрущев басқарған 1953-1964 жылдары Қазақстанды бірнеше өлкеге бөліп басқаруға, түбінде Қазақ Республикасын жоюға бағыт ұстағаны тарихтан белгілі. Қазақстанның жерін жырымдап, Өзбекстанға, Түркіменстанға, Ресей Федерациясына бөліп бермекші болды. Оңтүстік Қазақстан облысының Бостандық ауданын 1956 жылы Өзбекстанға беріп те үлгерді. Қазақ Республикасының басшылығы жер беруге қарсы екенін білдіргенімен, КСРО-ның кеудемсоқ басшысы оларды тыңдамады. Келесі кезекте 1960 жылдың соңында Қазақстанның солтүстігіндегі 5 облысын (Солтүстік Қазақстан, Көкшетау, Қостанай, Ақмола, Павлодар) Ресей Федерациясына беруді талап етеді. Сол кезде Қазақстанның Премьерминистрі қызметін атқарған Жұмабек Тәшенев бұл КСРО мен Қазақ Республикасы Конституциясының баптарын бұзғандық, халық еркімен санаспағандық екенін, егер жерді заңсыз беретін болса, Қазақстан басшылығы халықаралық ұйымдарға шағымданатынын ескертіп, Хрущевті шегінуге мәжбүр етеді. Осы қарсылығы үшін оны қызметінен кетіреді. Қанат ЕҢСЕНОВ: – Ол – елінің, жерінің тұтастығы үшін басын бәйгеге тіккен ұлтжанды, батыр қайраткер. Сол қайраткердің ерлігі болмағанда, Қазақстанның бестен бірі 1960 жылы Ресейге берілгенде республикамыз тәуелсіздік алғанда ол жерлер қайтарылмай қалып қояр еді. Қазіргі Астана қаласы да болмайтын еді. Сондықтан Тәшеневтің ерлігі – кейінгі

ұрпаққа үлгі-өнеге. Оның ерлігін жастарға насихаттау – бүгінгі ғалымдардың парызы. Тілші: Тәшенев 37 жасында Ақтөбеге бірінші басшы болып келген екен. Ол кездегі ахуал қандай еді? Сейітқали ДҮЙСЕН: – Ақтөбе облысына жетекшілік еткен жылдары бұл аймақта қара металлургия, мұнай-химия, тамақ және жеңіл өнеркәсіп салалары дамыды. Облыста әлемдегі ең үлкен фосфор кендерінің бірі орналасты. Алға станциясында ірі химия комбинаты жұмыс істеді. Кемпірсайда никель, Новоресей ауданының Дөң ауылы маңында хром кен орындары болды. Бершөгірде көмір, Жақсымай мен Шұбарқұдықта мұнай өндірісі жұмыс істеді. Елімізде аң терісінен жасалған сыртқы киімдердің жартысынан астамы Ақтөбе кәсіпорындарының үлесіне тиді. Тамақ өнеркәсібі сала сында жылдан-жылға ет және ет өнімдерін өндіру арта түсті. Яғни, мықты ұйымдас тырушылық қа білетімен танылғаны әлі күнге дейін айтылып жүр.

ʶʳʻಁˁʳʯ ʤʪʤʺʪˏ ౢ౭˃ౢʤˀ౞ʤʻ

ÎĵÔÁÉÁ¾ ÎÏÌ¼Ç× ¼Çı¼ÔĲ×Ç¼ÌÀ×Ķ ½³Ì³ ½ÊÇ×Ë Ĳ¼Ç¼È Î¼ÌÎĲ¼É Â¼ÃÏ Ô× ĵÀÄ ÔĵÌ³ËÊ¾ ½ÊÇÀ× ¼Ç ËÌÊ ÐÁÍÍÊÌ ½ÁÅ³È½ÁÎ ÁÌÈİÑ¼ÉÊ¾ ½ÊÇ Í¼ ĻÃ³É³Ķ ÃÁÌÎÎÁÏ È¼Ĳ¼Ç¼Í×ÉÀ¼ Â×ÇÀ¼Ì× Ĳ¼Ã¼ĲÍÎ¼ÉÉ×Ķ ½ÁÍ Ê½Ç×Í×É ¼Ç×Ë Ĳ¼ÇÏı¼ Ñ¼Ç×ĲÎ×Ķ ½¼ı×É¼ Ĳ¼Ì¼Å ÁÌ È³ÉÁÃÀ³ Ĳ¼ÅÌ¼ÎÆÁÌ ÂİÈ¼½ÁÆ ÎĵÔÁÉÁ¾ Ô×ĲÎ× ÀÁË Â¼Ã¼ À×

тағзым етіп, қолдан келгеннің барлығын жасауымыз керек қой.

Тілші: Ол кісінің әділдігі туралы көп айтылады. Тіпті, кезінде «өлім жазасына» кесілген бір ғалымды ақтап алған деседі. Осы тура лы толығырақ айтып берсеңіздер... Қанат ЕҢСЕНОВ: – Қайраткер Тәшенев ешкімді ұлтына қарап алаламаған. Әрқашан әділдікті жақтаған. Сіз айтқан мысалмен зерттеу барысында біз де таныстық. Мәскеудегі кезекті төрағалық қызметін атқару кезінде украиндық бір ғалымның «қылмысты ісі» алдына келеді. Қарт ғалымға бір жауапты қызметкерді өлтірді деген айып тағылып, өлім жазасына кесіліпті. Кешірім жасау туралы өтініші де қабылданбапты. Мәскеулік төраға К.Е.Ворошилов деген кісі демалыста болғандықтан, оның орынбасары Тәшенев қол қоюға тиісті болған екен. Жоғарғы Кеңес қызмет керлерінің бұл мәселе К.Е.Ворошиловпен келісілген деген қарсылықтарына қарамастан, адам тағ дыры болғандықтан, ол өлім жазасы туралы үкімге қол қоймай, түрмеге өзі барып, қарт ғалымға жолығады. Кінәсіз екеніне көзі жеткен соң, істі қайта тергеуге жібертіп, ақтап қалады. Кейін кісі өлтірген қылмыскер де анықталып, жазасын тартқаны туралы деректер бар.

Тілші: Тәшенев туралы зерттеу үшін еліміздің бүкіл облысына барып, мұрағат құжаттарымен танысып, көз көрген жандармен пікірлесіп, құнды деректер жинадыңыздар. Тәшенев тағылымын қалай бағалайсыздар?

ÎĵÔÁÉÁ¾ È³ÉÁÃ³ Î³Æ Ô¼ËÔ¼Ķ Ĳ×Ã½¼Ç¼Ï ĻÃ³ÉÁ Ĳ¼Î×ÍÎ× ÈĵÍÁÇÁÉ³ ÆÁÅ³É¿Á Ĳ¼ÇÀ×ÌÈ¼Å ÍÊÇ Ï¼Ĳ×Î×ÉÀ¼ ÔÁ ÔÏ¿Á İÈÎ×Ç¼Î×É ½ÊÇı¼É ĵÍÆÁÌ Ĳ¼Î¼Ì×ÉÀ¼ ½ÊÇÈ¼Í¼ À¼ ½İÇ Â¼ı×É¼É ĵÍÆÁÌÄ ÎĵÌÎ³ËÆÁ À¼ıÀ×Ç¼Éı¼É ¼À¼Èı¼ İĲÍ¼ÅÀ× мәселені кейінге қалдырмай, сол уақытында шешуге ұмтылатын болған. Әскер қатарында болмаса да, бұл жағынан әскери тәртіпке дағдыланған адамға ұқсайды.

ͪˌˏʻʮˏˀʪʤ౞ˏ ʪʤʸʤ ʮʽʸʥʤˀˏˁˏͫ

Тілші: Тәшенев пен Қонаевты бір-біріне айдап салғандар болды деген пікірлер жоқ емес. Бұл қаншалықты шындыққа жанасады?

Тілші: Айтулы тұлғаның аты берілген оқу ордасы бар ма?

Сейітқали ДҮЙСЕН: – Дінмұхамед Қонаев пен Жұмабек Тәшенев сияқты екі ірі тұлғаның сыйласып, ынтымақтаса жұмыс жасауына тағдыр жазбады. Екі азаматтың ел игілігі үшін жарасымды жұмыс істеуіне жеке бастарының пендешіліктерімен қатар, сол кездегі «күншіл қазақтардан» түсетін «домалақ арыздарды» Кремль билеушілері оларға қарсы шебер пайдаланды. Бір-біріне қарсы айдап салуға тырысқан. Бұл отаршылдардың ертеден келе жатқан «бөліп ал да, билей бер» әдісі болатын. 50-60 жылдары қызметтес болған замандастарының естелік теріне зерделеп қарасақ, Қонаев пен Тәшеневтің жұмыс істеу, басқару стильдерінде айырмашылық болған. Қонаев сыпайы, сабырлы, барлық істі асықпай, байыптап шешуге ұмтылатыны көрініп тұрады. Ал Тәшенев мінезі тік, шапшаң, қызбалау, өзіне қатысты

Қанат ЕҢСЕНОВ: – Астана қаласында Жұмабек Тәшенев көшесі бар. 2009 жылдан бері қарай ұсыныстар жасалып, қалалық Ақсақалдар кеңесі, қоғамдық ұйымдар, мектеп ұжымы және ата-аналар ынталы болғанымен, №10 мектепгимназияға аты әлі берілмей келеді. Тағы бір айта кетерлігі, елордада қазақ халқының қайраткер тұлғасының еңселі ескерткіші жоқ. Бұл – ойландыратын мәселе. Қазіргі жаһандық жағдайда елдікті сақтап, тәуелсіздікті баянды етуіміз үшін тарихи тұлғаларымыздың өмір жолы мен өнегелі істерін жас ұрпаққа неге насихаттамасқа?! Былтыр 2015 жылы тұлғаның 100 жылдығы аталып өтті. Бірқатар ұсыныстар жасалды. Бірақ жүзеге аспай келеді. Кезінде ел басына күн туғанда астындағы тағынан да бас тартып, туған жері мен елі үшін құрбандыққа барған айтулы тұлғаның рухына

Қанат ЕҢСЕНОВ: – Саясатты жасаушы адамды саясаткер дейміз. Тәшеневті Кеңестік замандағы ұлтжанды қазақ саясаткері деп бағалауға болады. Біріншіден, ол сол уақытта «ұлтшыл» деген жаладан қорықпай, жоғары басшылықта қазақ ұлтынан басшы кадрлар қалыптастыруды батыл қолға алды. «Қазақтандыруға» күш салды. Екіншіден, ауыл шаруашылығы экономикасы саласының білгір маманы. Осы сала бойынша екі рет диссертация жазған ғалым. Әсіресе, жер өңдеу технологиясын қатаң сақтауды жақтаушы болды. Үшіншіден, қазақ өнері мен мәдениетінің үлкен жанашыры және ұйымдастырушысы болды. Ол басшылық еткен жылдары қазақ қаламгерлеріне ерекше қамқорлық танытты. Сейітқали ДҮЙСЕН: – Ол заманда бетбұрыс кезеңдерге байланысты басшылық қызметте жүрген мемлекет қайраткерлеріне деген көзқарас үнемі құбылып отырды. Бұған Қазақстандағы саяси оқиғалар нақты дәлел. Кеңес үкіметінің басшылары ұлтжанды Жұмабек Тәшеневті бір облыста оқшаулап ұстады. Әрбір қадамы бақылауда болды. Сондықтан ғалым Кәрішал Асан атаның Тәшеневті «шынжырдағы дала жолбарысына» теңеуі өте орынды баға. Тілші: Жұмабек Тәшеневтің ұрпақтары кімдер? Қанат ЕҢСЕНОВ: – Жұмабек Тәшеневтен Саян, Саят, Болат, Мұрат және Алла деген төрт ұл, бір қыз өрбіген. Саят деген баласынан басқалары өмірде бар. Алматыда және Шымкент қалаларында тұрады. Бәрі кезінде білім, ғылым саласында еңбек еткен және қазіргі күнде зейнетке шыққан. Тілші: Тұлға жайлы тағылымды әңгімелеріңізге рақмет! Әңгімелескен: Гүлмира АЙМАҒАНБЕТ

www.astana-akshamy.kz

ÕÂÆÅÆÄÀÂ¸

ɅƼƽǗǇǀƼǏ ɅƼǌƼǔƼǀƼ ƽƼǍǎƼǇƼǀǗ «Жобаны 21 қарашадан бас тап іске қосуға әзірміз. Қазіргі уақытта ескі техникаларды жоюға арналған арнайы зауыттың құрылысын бастауды көздеп отырмыз. Ол кешен толықтай заман талабына сай болуы тиіс. Жалпы, осы бағдарлама арқылы қоршаған ортаға зиян келтіретін әрі техникалық тұрғыда қауіпті болып отырған көліктерден құтылуға мүмкіндік бар. Қараша айының соңына қарай қолданыстан шыққан көлік құралын кәдеге жарату бойынша қызмет көрсетуге байланысты байқау жарияланатын болады. Жалпы жыл соңына дейін еліміздің түкпір-түкпірінен 10 мың көлік сатып алу жоспарланып отыр» дейді басқарушы директор Рустам Темірбек. Жаңа бағдарламаға сәйкес, жоюға тапсырылатын көліктер екі санат бойынша қабылданады. Оператордың арнайы бекеті немесе бағдарламаға қатысатын дилерлік орталықтарына тапсыратын ескі көлігіңіздің бас-аяғы бүтін, яғни рама (шасси), мотор, қозғалтқыш қорабы (коробка передач), дөңгелектер, аккумулятор, орындық және алдыңғы панелі секілді бөлшектері түгел болса, 150 мың теңге аласыз. Апатты жағдайдағы немесе көлік шанағы, есігі, қозғалтқышы, беріліс қорабы міндетті түрде бар, бірақ жүрмейтін көліктерге 48 мың теңге беріледі. Алайда көліктің шығарылған жылына ешқандай да шектеу болмайды. Жобаны іске асыру үшін 2016 жылға жалпы ақша сомасы – 1 миллиард 250 мың теңге. Ақша қолма-қол төленеді. Рустам Темірбектің айтуынша, ескі көлікті қабылдау орталықтары республиканың 17 қаласында жүзеге асырылады.

ǁǍǆƲ ǂƼɍƼǉǗɍ ǂƼǌǉƼǍǗ Бағдарламаға қатысу үшін заңды тұлғалардан өтініш, ІІМ органдарындағы кәдеге жаратуға байланысты көлік құжатын тіркеуден шығару туралы анықтамасы, жеке куәлік көшірмесі немесе сенімді өкіл куәлігінің көшірмесі, есеп айырысу шоты, қолданыстан шыққан көлік құралын кәдеге жаратуға өткізу туралы шарт талап етіледі. Сондай-ақ, тозығы жеткен техниканы жаңасына ауыстыру үшін арнайы сертификаттар да табысталады. Осы сертификат арқылы отандық жаңа көлік алу

КӨНЕ КӨЛІКТЕН ҚҰТЫЛУДЫҢ ЖОЛЫ ҚАЙСЫ? ǙǆǊǇǊƿǄǛǇǗɅ ǎɛǌȽǗǀƼ ǎǄƲǈǀƲ

ʫˬ˧˭˧ˣ˞˟ ഉ˙˞˟ˮ ˵˯ˣ́೦́ ˢ˟˵˪˟ˮ ˟˳˪˧ ˘˚˵˯˪഑ˬ˧˪˵˟˲˞˧೮ ˪഑ˣ˧ˮ ˢ˯̆˵́ˮ ˘˲ˮ˘˥́ ˢ˯˙˘ ˘೪́˲́ ˧˳˪˟ ˘˳́˲́ˬ˘˵́ˮ ˙˯ˬ˞́͘ ʫ˳˪˧Ͳ೪೵˳೪́ ͨ˳˘ˬ˞́˲ˬ˘೪˵˘˲ͩ ˭˟ˮ ˧˳˵˟ˮ ˾́೪೪˘ˮ ˪഑ˬ˧˪˵˟˲˞˧ ೪˘˙́ˬ˞˘˶ ˢഉˮ˟ ݊˲˧ ೪˘˲˘˥ ˱˘˥˞˘೦˘ ˘˳́˲˶ ˢ೵˭́˳˵˘˲́ˮ˘ ˢ˘˶˘˱˵˘ˮ́˱ ˯˵́˲೦˘ˮ ͨʽ˱˟˲˘˵˯˲ ˀʽʿͩ ˪˯˭˱˘ˮˤ̆˳́ˮ́೮ ˙˘˳೪˘˲˶˾́ ˞ˤ˲˟˪˵˯˲́ ˀ˶˳˵˘˭ ˃˟˭˧˲˙˟˪ ˵˯ˣ́೦́ ˢ˟˵˪˟ˮ ˪഑ˬ˧˪˵˟˲˞˧ ഑˵˪˧ˣ˶ ˮ˘˶೪˘ˮ́ Ϯϭ ೪˘˲˘˾˘˞˘ˮ ˙˘˳˵˘ˬ˘˵́ˮ́ˮ ˭ഉˬ˧˭ ˟˵˵˧͘

¼Ë¼ÎÎ× Â¼ı À¼ÅÀ¼ı× ÉÁÈÁÍÁ ÆĻÇ³Æ Ô¼É¼ı× ÁÍ³¿³ ĲÊÃı¼ÇÎ Ĳ×Ô× ½ÁÌ³Ç³Í ĲÊÌ¼½× È³ÉÀÁÎÎ³ ÎĴÌÀÁ ½¼Ì ½³Ì¼Ĳ ÂĴÌÈÁÅÎ³É ÆĻÇ³ÆÎÁÌ¿Á È×Ķ ÎÁĶ¿Á ½ÁÌ³ÇÁÀ³ ¼Ç¼ÅÀ¼ ÆĻÇ³ÆÎ³Ķ Ô×ı¼Ì×Çı¼É Â× Ç×É¼ ÁÔĲ¼ÉÀ¼Å À¼ ÔÁÆÎÁÏ ½ÊÇ È¼ÅÀ× ÂÊ½¼É× ³ÍÆÁ ¼Í×ÌÏ ĴÔ³É Â×Çı¼ Â¼ÇË× ¼ĲÔ¼ ÍÊÈ¼Í× Č ÈÄÇÇÄ¼ÌÀ È×Ķ ÎÁĶ¿Á ¼ĲÔ¼ ĲÊÇÈ¼ ĲÊÇ ÎĻÇÁÉÁÀ³

үшін 315 мың теңге көлемінде жеңілдік жасалады. Тағы бір айта кетерлігі, жоба жоспар бойынша мерзімі өтіп, жарамсыз күйге түскен ескі көлігін арнаулы орындарға апарып тапсырғандарға шамамен 300-350 мың теңге аралығында сертификат түріндегі өтемақы берілуі тиіс болған-ды. «Тапсырылған көліктердің құны жазылған бұл сертификатпен кез келген автокөлік салонына барасыз да қалаған тұлпарыңыз үшін алғашқы жарна ретінде төлем жасай аласыз. Қалған сомасын қолма-қол санап беріп немесе әртүрлі мерзімге несиеге рәсімдеп алуға болады. Сондайақ, жаңа көлік сатып аларда бастапқы жарна ретінде бір емес, бірнеше сертификаттың басын біріктіруге мүмкіндік бар» деп атап өткен болатын қазақстандық автобизнес қауымдастығының президенті Андрей Лаврентьев. Дегенмен мұндай сертификаттардың қашаннан бастап беріле бастайтыны әлі белгісіз.

Мамандардың айтуынша, бұл жобаның тиімді тұстары көп. Ең алдымен экологиялық мәселеміз шешіледі. Өйткені соңғы уақытта сырттан келетін ескі көліктердің саны күрт артып, нәтижесінде еліміз ескі көліктер «қоймасына» айналуға шақ қалғаны белгілі. Тек соңғы 3 жылдың ішінде Қазақстанға шетелден 1 жарым миллионнан астам автокөлік әкелінген екен. 2016 жылғы 1 қыркүйектегі жағдай бойынша елімізде 6 миллионнан астам жеңіл көлік тіркеліпті. Бұл көліктердің 4 миллионға жуығы әлі қолданыста жүр. Алайда сол көліктердің жартысынан көбі, яғни 60 пайызға жуығы (10 жылдан асып кеткен) ескірген. Керек болса, шығарылғанына 20-25, тіптен 30 жыл болған көліктер айналымда жүр. Осындай ескі көліктердің кесірінен елімізде ауаға жылына шамамен 200 мың тоннадан астам улы газ таралады. Ресми мәліметтерге сәйкес, республика бойынша 2016 жылдың 3 айында 3570 жол-көлік оқиғасы тіркелген. Бұл оқиғалардың көбі сол ескі көліктерге қатысты.

ǊǎƼǉǀǗɅ ǆʓǇƲǆ ǆʓƽǁǅǁǀƲ Экологиялық мәселені айтпаған күннің өзінде жер қойнауындағы қазба байлықтарды үнемдеп пайдалануға мүмкіндік

бермек. Өйткені бір бойында металл атаулының сан түрін жинақтап алатын бір көлікті қайта балқытып, шикізатқа айналдырудың пайдасы да шаш етектен. Шынысы мен резеңкесі, әртүрлі химиялық құрамдағы пластмассалары тағы бар. Елімізде қоршаған ортаға орасан көлемде зиян келтіріп жатқан 4625 қоқыс полигонының жұмысы реттеліп, еңсесі көтеріледі. Сонымен қатар, утилизацияға тапсырылған ескі көліктің өзі ғана емес, ішіндегі химиялық сұйықтықтар, қозғалтқыш майлары да белгілі ережеге сәйкес жойылатын болады. «Бұл – өз кезегінде тұтынушылардың қауіпсіздігі үшін жасалып отырған шара. Сондайақ, отандық автоөнеркәсіпті дамытудың бір жолы. Өкінішке қарай, біздің елде ескі автокөліктердің көзін жою әдісі әлі енгізілмеген. Мәселен, Германияда ескі көліктің көзі жойылмайынша, есептен шыға рылмайды. Ал бізде керісінше. Есептен шығарады. Ал ескі қаңқамен не істесең соны істе деген түсінік қалыптасқан. Алдағы уақытта ел аумағында үш зауыт салынады деп жоспарланып отыр. Біріншісі Астана мен Қарағанды аумағында, екіншісі Алматыда, ал үшінші зауыт Шымкентте. Алғашқы зауыт келесі жарты жылдың ішінде ашылады деп күтіліп отыр» дейді Индустрия және жаңа технологиялар министрінің бірінші орынбасары Альберт Рау. Бүркіт НҰРАСЫЛ

www.astana-akshamy.kz

ÈËÍ¸ÅÀ×Ê

Â¼Ķ¼ ĻÉÁÌ ¿¼ÇÁÌÁÛÍ×

ʶ˟˾˟ ʤ˳˵˘ˮ˘˞˘ ͨ&ÊÙã Ä» <ç½ ÄÝ«® ÙãÝÖ ͩ ˘˵˵́ ഑ˮ˟˲ ˛˘ˬ˟˲˟̆˳́ ˘˾́ˬ˞́͘ ʮ˘೮˘ ˭ഉ˞˟ˮˤ ˯˾˘೪˵˘ ഉˬ˟˭ˮ˧೮ ˙˟ˬ˛˧ˬ˧ ˳˶˲˟˵˾˧ˬ˟˲˧ˮ˧೮ ˵˶́ˮ˞́ˬ˘˲́ ˭˟ˮ ˤˮ˳˵˘ˬˬ̆˻ˤ̆ˬ˘˲́ˮ́೮ ˪഑˲˭˟ˬ˟˲˧ ഑˵˟˵˧ˮ ˙˯ˬ˘˞́͘ «Құланшы» қазіргі заманғы өнер орталығы және Форте банктің қолдауымен бизнестің әлеуметтік жауапкершілігі ая-

сында жүзеге асқан жобаның таныстырылымына ҚР Мәдениет және спорт министрі Арыстанбек Мұхамедиұлы,

Астана әкімінің орынбасары Ермек Аманшаев, зиялы қауым мен бизнес қауымдастығының өкілдері қатысты.

Бұл галерея елорда өнерін жаңа деңгейге көтеріп, ағартушылық жұмыстың пәрменді құралына айналмақ. Астана әкімінің орынбасары Ермек Аманшаев «Тәуелсіздіктің 25 жылы ішінде Мемлекет басшысының сарабдал, салиқалы саясатының ар қасында Қазақстан озық мемлекеттердің қатарына қосылып, әлемдік аренада танылды. Өзін өркениетті санайтын бүкіл әлем елдері қазақ жері кенге бай екендігін және қазақ халқының қонақжайлық қасиетін біледі. Қазіргі таңда өзімізді рухани тұрғыдан бай ел екендігімізді, шығармашылық әлеуеті зор мемлекет ретінде танытатын уақыт келді» дей келе, өнер ошағының құрылысына үлес қосқан ұжымдарға алғысын жеткізді. Галереяны пайдалануға берумен қатар, бейнелеу өнері

шеберлерінің «Мәңгілік мұра» атты көрмесі ашылды. Экспозицияға Қазақстан, Қырғызстан және Өзбекстан мемлекеттері үздік сурет шілерінің туындылары қойылды. Бүкіл әлемдегі өнер сүйер қауым бұл көрмеде Орта Азия елдерінің қазіргі мәдениетінің озық үлгілерін тамашалай алады. Көрме елорда тұрғын дары мен қонақтарын да қызықтырады. Авторлар Астанадағы бұл галерея Париждегі Лувр, Лондондағы британдық мұражай және Тейт галереясы, Мәскеудегі Третьяков галереясы сынды әлем туристері көп баратын орынға айналып, Қазақстан өнері мен мәдениетінің символына айналатынына сенеді. «Мәңгілік мұра» көрме сі ағымдағы жылдың 1 желтоқсанына дейін жалға сатынын айта кетейік.

Бетті дайындаған: Аманғали ҚАЛЖАНОВ

¼ĲÍİĶĲ¼ÌİÇ×É ¼ÌÀ¼ĲÎ¼À× ʽ˳́೦˘ˮ ˞˟˥˧ˮ ˮ˟˙˧˲ ˢ˘೪˳́Ͳˢ˘˥˳˘೮˞˘˲˭˟ˮ ˪˟ˣ˞˟˳˶ ೵˥́˭˞˘˳˵́˲೦˘ˮ ʸ͘ʧ˶˭ˤˬ˟˚ ˘˵́ˮ˞˘೦́ ʫ˶˲˘ˣˤ̆ ೵ˬ˵˵́೪ ˶ˮˤ˚˟˲˳ˤ˵˟˵˧ˮ˧ˮ˧೮ ͨʶ݊˶˳˘˲ͩ ˭ഉ˞˟ˮˤͲ˵˘ˮ́˭˞́೪ ˙˧˲ˬ˟˳˵˧˛˧ˮ˟ ೪˯ˮ˘೪೪˘ ˯˳́ ˘˱˵˘˞˘ ˘೪́ˮ ˪˟ˬ˞˧͘ ˈ˘ˬ́೪˘˲˘ˬ́೪ ͨʤˬ˘˾ͩ ഉ˞˟˙ˤ ˳́˥ˬ́೦́ˮ́೮ ˬ˘˶˲˟˘˵́ ˁ˟˲˧˪ ʤ೪˳೵೮೪˘˲೵ˬ́˭˟ˮ ˢ೴ˣ˞˟˳˶˞˧ ˘˵˘ˬ˭́˾ ˙˧˲ˬ˟˳˵˧˪˵˧೮ ˢ˟˵˟˪˾˧˳˧͕ ౢ˘ˣ˘೪˳˵˘ˮˮ́೮ ˟೮˙˟˪ ˳˧೮˧˲˛˟ˮ ഉ˲˵˧˳˧ ʶ˟ˮˢ˟೦˘ˬˤ ʺ́˲ˢ́೪˙˘˥ ೴˥ˬ˟˳˵˧˲˞˧͘ Қазіргі бірқатар белгілі ақындардың Қ а з а қ с т а н » ( қ а з і р г і « Е г е м е н поэзия көгіне самғауына 1975 жылы Қазақстан») газетінің Әдебиет және шыққан «Көктем тынысы» ұжымдық өнер бөлімінің меңгерушісі қызметінде жинағы жол ашты. Онда Несіпбек жүргенде Серік інісі оған «ЖиырмаАйтұлының, Исраил Сапарбайдың, За- сыншы ғасырдың жиырма сәті» атты йда Елғондиеваның, Иран Ғайыптың, поэма-панорамасын көрсетеді. Сол марқұм Жұматай Жақыпбаевтың кездегі саясатқа келмейтін туындыны тырнақалды туындылары жарық көрді. Ақселеу аға алып қалады. Араға бірнеше Жалындаған жиырма бес жастағы Серік жылдар салып, газеттің тұтас бетіне Ақсұңқарұлының алғашқы өлеңдері де «Құрлықтар» деген тақырыппен жариялатады. осы кітаптан көрінді. Иә, Серік Ақсұңқарұлына осынСол кезде ақын Ресейдің Пенза қаласында әскери борышын өтеп дай тұлғалардың шапағаты тиген. жүрген еді. Анасының салып жіберген Өз кезегінде бірнеше жылдан бері хатының арасынан шыққан жұп- Жазушылар одағының Қарағанды жұқа ғана кітап ақынға алтынмен облыстық филиалына жетекшілік ететін апталғандай боп көрінді. Сөйтсе, Ақсұңқарұлының осы өңірден талантты жинақты құрастырушыларға айтып ақындардың шығуына қосқан үлесі де жүріп, өлеңдерін ақын ағасы Дәуітәлі бар деп ойлаймыз. Руслан Нұрбай, Серік Сағынтай, Стамбеков қостырған екен. Серік Ақсұңқарұлының кейіннен «Менің Қайрат Асқар, Бағдат Мүбарак, Рахат пірім – Сүйінбай» деген Жамбыл тәтем. Әбдірахманов сынды ақындарды да Менің пірім — Қасым мен Дәуітәлі! жұрт осы күндері Ақсұңқарұлының Алдында Дәуітәлідейін адуынды азамат абадандары деп атайды. Ал олардың ағасы болмаса, мына дүниеде мендей соңынан шыққан Мирас Асан, Рауан Серік Ақсұңқар деген басы жүмыр Қабидолдин, Қуаныш Медеубаев, Алпенде болар еді. Ақын болмас еді!» маз Мырзахмет, Жанат Жаңқашұлы, Жәнібек Әлиман атты жас ақындардың дейтіні содан. Серік Ақсұңқарұлы шығармашы- шығармашылығы Қарағанды жерінде лығының шарықтауына үлес қосқан кешегі Қасым өлеңде жағып кеткен екінші бір азамат халқымыздың күй оттың сөнбегенінен хабар береді. «Барыс жылы туған асау балық ем» өнерінің білгірі, ғұлама ғалым Ақселеу Сейдімбек болды. Ахаң «Социалистік деп жырлайды Серік Ақсұңқарұлы.

Құдайдың құдыреті, белгілі сатирик Көпен Әмірбек онымен бір жылы, бір күні туған. Кездесуде құрдастық қалжыңға орын берілді. Университеттің филология факультетінің студенттері ақынның өлеңдерін мәнерлеп оқыды. Күміс көмей, жез таңдай әнші Гүлмира Сарина Серік Ақсұңқарұлының өлеңдеріне жазылған талантты композитор Есжан Әміровтің «Есіл мен Нұра» және «Абыралы» әндерін салды. Дауылпаз ақын Қасым Аманжоловтың «Өзім туралы» әнін Ғафу Қайырбеков-

тің ғажап орындағанын естігенбіз. Осы жолы бұл әнді тағы бір ақын Ықылас Ожайұлының орындауында естідік. Ақынның асқар таудай ағасы, Орталық Қазақстан өңірі мәдениетінің өркендеуіне еңбек сіңіріп, ақсақалдық жасқа жетіп отырған Қайырбек Сәдуақасов әдемі естеліктерді жаңғыртты. Серік Ақсұңқарұлы сый-сыяпатсыз да кенде қалған жоқ. Қазақ радиосы ұжымы және Л.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті аттарынан қошеметтеліп, құрметтелді.

www.astana-akshamy.kz

È½ÉÄÀ½Ê

ƶǇǈƶǃƶ gƶǁƶǇǑ cǀƭǂƺƭƹƭǃƭi gƶǉǁǑǇǑ

ƶǧǨǖǣǖ fǖǡǖǧǱ

ͨʺ˟˭ˬ˟˪˟˵ ˭೵೪˵˘ˢ́ ೴˾˧ˮ ˢ˟˲ ˶˽˘˳˪˟ˬ˟˲˧ˮ ˭ഉˢ˙೴˲ˬ˟˱ ˤ˟ˬ˧˪˵˟ˮ ˾́೦˘˲˶ ;˳˘˵́˱ ˘ˬ˶Ϳ ˵˶˲˘ˬ́ͩ ʤ˳˵˘ˮ˘ ೪˘ˬ˘˳́ ഉ˪˧˭˞˧˛˧ˮ˧೮ ϮϬϭϱ ˢ́ˬ೦́ ϭϬ ೪́˲˪೴˥˟˪˵˟˛˧ ζ ϭϵϳͲϭϱϴϳ ೪˘˶ˬ́˳́ˮ˘ ഑ˣ˛˟˲˧˳˵˟˲ ˟ˮ˛˧ˣ˶ ˵˶˲˘ˬ́ Қазақстан Республикасының 2003 жылғы 20 маусымдағы Жер кодексіне, Қазақстан Республикасының «Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы» 2001 жылғы 23 қаңтардағы, «Қазақстан Республикасы астанасының мәртебесі туралы» 2007 жылғы 21 шілдедегі, «Мемлекеттік мүлік туралы» 2011 жылғы 1 наурыздағы заңдарына сәйкес, Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2001 жылғы 15 тамыздағы № 1064 қаулысымен бекітілген Астана қаласының бас жоспарын іске асыру мақсатында Астана қаласының әкімдігі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ: 1. «Мемлекет мұқтажы үшін жер учаскелерін мәжбүрлеп иеліктен шығару (сатып алу) туралы» Астана қаласы әкімдігінің 2015 жылғы 10 қыркүйектегі

№ 197-1587 қаулысына мынадай өзгерістер енгізілсін: жоғарыда көрсетілген қаулыға қосымшада: «Жер учаскесінің орналасқан жері» деген бағанда: реттік нөмірі 7-жолдағы «288» деген сандар «277» деген сандармен ауыстырылсын. 2. «Астана қаласының Ішкі саясат басқармасы» мемлекеттік мекемесі осы қаулы қабылданған сәттен бастап үш жұмыс күні ішінде оны бұқаралық ақпарат құралдарында жариялауды қамтамасыз етсін. 3. Осы қаулының орындалуын бақылау Астана қаласы әкімінің орынбасары А.И. Лукинге жүктелсін. Әкім

Ә. Исекешев

ƶǇǈƶǃƶ gƶǁƶǇǑ cǀƭǂƺƭƹƭǃƭi gƶǉǁǑǇǑ

ƶǧǨǖǣǖ fǖǡǖǧǱ

ͨʺ˟˭ˬ˟˪˟˵ ˭೵೪˵˘ˢ́ ೴˾˧ˮ ˢ˟˲ ˶˽˘˳˪˟ˬ˟˲˧ˮ ˭ഉˢ˙೴˲ˬ˟˱ ˤ˟ˬ˧˪˵˟ˮ ˾́೦˘˲˶ ;˳˘˵́˱ ˘ˬ˶Ϳ ˵˶˲˘ˬ́ͩ ʤ˳˵˘ˮ˘ ೪˘ˬ˘˳́ ഉ˪˧˭˞˧˛˧ˮ˧೮ ϮϬϭϱ ˢ́ˬ೦́ Ϯ ೪˘˲˘˾˘˞˘೦́ ζ ϭϵϳͲϭϵϳϬ ೪˘˶ˬ́˳́ˮ˘ ഑ˣ˛˟˲˧˳˵˟˲ ˭˟ˮ ˵˯ˬ́೪˵́˲˶ˬ˘˲ ˟ˮ˛˧ˣ˶ ˵˶˲˘ˬ́ Қазақстан Республикасының 2003 жылғы 20 маусымдағы Жер кодексіне, Қазақстан Республикасының «Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы» 2001 жылғы 23 қаңтардағы, «Қазақстан Республикасы астанасының мәртебесі туралы» 2007 жылғы 21 шілдедегі, «Мемлекеттік мүлік туралы» 2011 жылғы 1 наурыздағы заңдарына сәйкес, Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2001 жылғы 15 тамыздағы № 1064 қаулысымен бекітілген Астана қаласының бас жоспарын іске асыру мақсатында Астана қаласының әкімдігі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ: 1. «Мемлекет мұқтажы үшін жер учаскелерін мәжбүрлеп иеліктен шығару (сатып алу) туралы» Астана қаласы әкімдігінің 2015 жылғы 2 қарашадағы № 197-1970 қаулысына мынадай өзгерістер мен толықтырулар енгізілсін: жоғарыда көрсетілген қаулыға қосымшада: реттік нөмірі 35-жолдың 3-бағанындағы «Имашева Дана Джалалидинова» деген сөздер «Оразальева Айсулу Каиржановна» деген сөздермен ауыстырылсын; реттік нөмірі 62-жолдың 3-бағанындағы «Белоусов Анатолий Иванович» деген сөздер «Гадаборшев Ахмет Магометович» деген сөздермен ауыстырылсын; реттік нөмірі 68-жолдың 8-бағанындағы «Жалдау» деген сөзді «Жеке меншік» деген сөзбен ауыстырылсын; жоғарыда көрсетілген қаулыға қосымша мынадай мазмұндағы реттік нөмірлері 76, 77-жолдармен толықтырылсын: « 76.

21-319-103-921

Добролюбова Надежда Борисовна

0,0590

0,0589

Астана қаласы, «Сарыарқа» ауданы, «Строитель» бағбандық серіктестігі, № 20 учаске

Бағбандық

Жеке меншік

77.

21-319-103-1102

Накоскин Владимир Васильевич

0,0660

0,0654

Астана қаласы, «Сарыарқа» ауданы, «Строитель» СМП-209 бағбандық қоғамдастығы, № 47 учаске

Бағбандық

Жеке меншік

». 2. «Астана қаласының Ішкі саясат басқармасы» мемлекеттік мекемесі осы қаулы қабылданған сәттен бастап үш жұмыс күні ішінде оны бұқаралық ақпарат құралдарында жариялауды қамтамасыз етсін. 3. Осы қаулының орындалуын бақылау Астана қаласы әкімінің орынбасары А.И. Лукинге жүктелсін. Әкім

Ә. Исекешев

ƶǇǈƶǃƶ gƶǁƶǇǑ cǀƭǂƺƭƹƭǃƭi gƶǉǁǑǇǑ

ƶǧǨǖǣǖ fǖǡǖǧǱ

ͨʺ˟˭ˬ˟˪˟˵ ˭೵೪˵˘ˢ́ ೴˾˧ˮ ˢ˟˲ ˶˽˘˳˪˟ˬ˟˲˧ˮ ˭ഉˢ˙೴˲ˬ˟˱ ˤ˟ˬ˧˪˵˟ˮ ˾́೦˘˲˶ ;˳˘˵́˱ ˘ˬ˶Ϳ ˵˶˲˘ˬ́ͩ ʤ˳˵˘ˮ˘ ೪˘ˬ˘˳́ ഉ˪˧˭˞˧˛˧ˮ˧೮ ϮϬϭϱ ˢ́ˬ೦́ ϭϰ ೪˘ˣ˘ˮ˞˘೦́ ζ ϭϵϳͲϭϴϮϵ ೪˘˶ˬ́˳́ˮ˘ ˵˯ˬ́೪˵́˲˶ ˟ˮ˛˧ˣ˶ ˵˶˲˘ˬ́ Қазақстан Республикасының 2003 жылғы 20 маусымдағы Жер кодексіне, Қазақстан Республикасының «Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы» 2001 жылғы 23 қаңтардағы, «Қазақстан Республикасы астанасының мәртебесі туралы» 2007 жылғы 21 шілдедегі, «Мемлекеттік мүлік туралы» 2011 жылғы 1 наурыздағы заңдарына сәйкес, Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2001 жылғы 15 тамыздағы № 1064 қаулысымен бекітілген Астана қаласының бас жоспарын іске асыру мақсатында Астана қаласының әкімдігі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ: 1. «Мемлекет мұқтажы үшін жер учаскелерін мәжбүрлеп иеліктен шығару (сатып алу) туралы» Астана қаласы әкімдігінің 2015 жылғы 14 қарашадағы № 197-1829 қаулысына мынадай толықтыру енгізілсін: жоғарыда көрсетілген қаулыға қосымша мынадай мазмұндағы реттік нөмірі 85-жолымен толықтырылсын: « 85.

21-320-108-223

Шибкенов Зейнулла Рахимович

0,0634

Астана қаласы, «Есіл» ауданы, «Приборист» бағбандық қоғамы, № 119 учаске

Бағбандық

Жеке меншік

Ә. Исекешев

ƶǇǈƶǃƶ gƶǁƶǇǑ cǀƭǂƺƭƹƭǃƭi gƶǉǁǑǇǑ

ƶǧǨǖǣǖ fǖǡǖǧǱ

ͨʺ˟˭ˬ˟˪˟˵ ˭೵೪˵˘ˢ́ ೴˾˧ˮ ˢ˟˲ ˶˽˘˳˪˟ˬ˟˲˧ˮ ˭ഉˢ˙೴˲ˬ˟˱ ˤ˟ˬ˧˪˵˟ˮ ˾́೦˘˲˶ ;˳˘˵́˱ ˘ˬ˶Ϳ ˵˶˲˘ˬ́ͩ ʤ˳˵˘ˮ˘ ೪˘ˬ˘˳́ ഉ˪˧˭˞˧˛˧ˮ˧೮ ϮϬϭϱ ˢ́ˬ೦́ ϭϱ ೪˘ˣ˘ˮ˞˘೦́ ζ ϭϵϳͲϭϴϯϵ ೪˘˶ˬ́˳́ˮ˘ ഑ˣ˛˟˲˧˳˵˟˲ ˟ˮ˛˧ˣ˶ ˵˶˲˘ˬ́ Қазақстан Республикасының 2003 жылғы 20 маусымдағы Жер кодексіне, Қазақстан Республикасының «Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы» 2001 жылғы 23 қаңтардағы, «Қазақстан

Республикасы астанасының мәртебесі туралы» 2007 жылғы 21 шілдедегі, «Мемлекеттік мүлік туралы» 2011 жылғы 1 наурыздағы заңдарына сәйкес, Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2001 жылғы 15 тамыздағы № 1064 қаулысымен бекітілген Астана

қаласының бас жоспарын іске асыру мақсатында Астана қаласының әкімдігі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ: 1. «Мемлекет мұқтажы үшін жер учаскелерін мәжбүрлеп иеліктен шығару (сатып алу) туралы» Астана қаласы әкімдігінің 2015 жылғы 15 қазандағы № 197-1839 қаулысына мынадай өзгерістер енгізілсін: жоғарыда көрсетілген қаулыға қосымшада: «Жер учаскесінің орналасқан жері» деген бағанда:

реттік нөмірі 153-жолындағы «337» деген сандар «184» деген сандармен ауыстырылсын. 2. «Астана қаласының Ішкі саясат басқармасы» мемлекеттік мекемесі осы қаулы қабылданған сәттен бастап үш жұмыс күні ішінде оны бұқаралық ақпарат құралдарында жариялауды қамтамасыз етсін. 3. Осы қаулының орындалуын бақылау Астана қаласы әкімінің орынбасары А.И. Лукинге жүктелсін. Әкім

Ә. Исекешев

ƶǇǈƶǃƶ gƶǁƶǇǑ cǀƭǂƺƭƹƭǃƭi gƶǉǁǑǇǑ

ƶǧǨǖǣǖ fǖǡǖǧǱ

ʺ˟˭ˬ˟˪˟˵ ˭೵೪˵˘ˢ́ ೴˾®ˮ ˢ˟˲ ˶˽˘˳˪˟ˬ˟˲˧ˮ ˭ഉˢ˙೴˲ˬ˟˱ ˤ˟ˬ˧˪˵˟ˮ ˾́೦˘˲˶ ;˳˘˵́˱ ˘ˬ˶Ϳ ˵˶˲˘ˬ́ Қазақстан Республикасының 2003 жылғы 20 маусымдағы Жер кодексіне, Қазақстан Республикасының «Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы» 2001 жылғы 23 қаңтардағы, «Қазақстан Республикасы астанасының мәртебесі туралы» 2007 жылғы 21 шілдедегі, «Мемлекеттік мүлік туралы» 2011 жылғы 1 наурыздағы заңдарына сәйкес, Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2001 жылғы 15 тамыздағы № 1064 қаулысымен бекітілген Астана қаласының бас жоспарын іске асыру мақсатында Астана қаласының әкімдігі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ: 1. «Астана қаласының Коммуналдық шаруашылық басқармасы» мемлекеттік мекемесіне қоса беріліп отырған сызбаға және қосымшаға сәйкес зерттеу, іздестіру жұмыстарын жүргізу, № 1 тазарту құрылғыларын жобалау мен салу үшін берілген, Көктал тұрғын алабы ауданында орналасқан жалпы ауданы 4,9999 га жер учаскесі 2017 жылғы 11 қаңтардан бастап 2018 жылғы 11 қаңтарға дейін мемлекет мұқтажы үшін мәжбүрлеп, оның ішінде сатып алу жолымен иеліктен шығарылсын. 2. «Астана қаласының Тұрғын үй басқармасы» мемлекеттік мекемесі (бұдан әрі – Басқарма) осы қаулы бұқаралық ақпарат құралдарында жарияланғаннан

кейін үш жұмыс күннен кешіктірмей меншік иесіне мемлекет мұқтажы үшін жер учаскесі және басқа жылжымайтын мүлік алдағы уақытта мәжбүрлеп иеліктен шығарылатындығы туралы жазбаша хабарлама жолдасын, «Мемлекеттік мүлік туралы» Қазақстан Республикасының Заңында көзделген тәртіпте, сондайақ осы қаулыдан туындайтын басқа да әрекеттерді орындасын. 3. Қаржыландыру және осы қаулының орындалуына жауапкершілік Басқармаға жүктелсін. 4. Меншік иесі алдағы уақытта жүргізілетін жер учаскесін мәжбүрлеп иеліктен шығару туралы хабарлама алған сәттен бастап бір ай ішінде Астана қаласының әкімдігіне тиісті өтініш беру жолымен келісім рәсімдеріне бастама жасауға құқылы. 5. «Астана қаласының Ішкі саясат басқармасы» мемлекеттік мекемесі осы қаулы қабылданған сәттен бастап үш жұмыс күні ішінде оны бұқаралық ақпарат құралдарында жариялауды қамтамасыз етсін. 6. Осы қаулының орындалуын бақылау Астана қаласы әкімінің орынбасары А.И. Лукинге жүктелсін. Астана қаласының әкiмі

Ә. Исекешев

Астана қаласы әкімдігінің 2016 жылғы «17» қазандағы № 197-1919 қаулысына қосымша

ʺ˟˭ˬ˟˪˟˵ ˭೵೪˵˘ˢ́ ೴˾®ˮ ˭ഉˢ˙೴˲ˬ˟˱ ˤ˟ˬ˧˪˵˟ˮ ˾́೦˘˲́ˬ˶೦˘ ˢ˘˵˘˵́ˮ ˢ˟˲ ˶˽˘˳˪˟˳˧ Р/с №

1 1.

Жер учаскесінің кадастрлық нөмірі

Меншік иесі

Жер Алып Жер учаскесінің учас- қойыорналасқан жері кесінің латын ауданы жер (га) учаскесінің ауданы (га) 2 3 4 5 6 21-320-141-514 «Zoom180,9460 4,9999 Астана қаласы, «Есіл» аудаastana-2030» ны, № Е 167 (жобалық атауы) ЖШС көшесі, № 10 учаске

Жер учасҚұқығы кесінің нысаналы мақсаты

7 8 Тауарлы ауыл Жеке шаруашылығын меншік жүргізу

ƏÄIËÅÒ ÎÐÃÀÍÄÀÐÛÍÛҢ ÍÎÐÌÀÒÈÂÒ²Ê ҚҰҚÛҚÒÛҚ ÀÊÒ²ËÅÐÄ² ÌÅÌËÅÊÅÒÒ²Ê Ò²ÐÊÅÓ ÑÀËÀÑÛÍÄÀҒÛ ÔÓÍÊÖÈßËÀÐÛ

Әдiлет органдарының мемлекеттiк тiркеу саласындағы міндеттерінің бірі – орталық мемлекеттiк органдардың, ведомстволардың, мәслихаттардың, әкiмдіктер мен әкiмдердiң нормативтiк құқықтық актiлерiн мемлекеттiк тiркеу, мемлекеттiк органдардың тiркелген нормативтiк құқықтық актiлерiнің тiзбесiн жалпы жұрттың назарына жеткiзу үшiн жариялау функциялары болып табылады. Нормативтiк құқықтық акт – республикалық референдумда қабылданған не уәкiлеттi орган қабылдаған, құқық нормаларын белгiлейтiн, өзгертетiн, толықтыратын, олардың қолданысын тоқтататын немесе тоқтата тұратын, белгiленген нысандағы, қағаз жеткізгіштегі жазбаша ресми құжат және сонымен бірдей электрондық құжат. Құқық нормасы – реттелетін қоғамдық қатынастар шеңберiнде көп мәрте қолдануға арналған, жеке-дара айқындалмаған тұлғалар тобына қолданылатын, тұрақты немесе уақытша сипаттағы жалпыға мiндеттi мінез-құлық қағидасы. Астана қаласының Әділет департаментінің нормативтік құқықтық актілерді тіркеу бөлімі, Астана қаласы бойынша мәслихатының нормативтік құқықтық шешімдерін, әкімдігінің нормативтік құқықтық қаулыларын, әкімінің нор-

мативтік құқықтық шешімдерін және тексеру комиссияның нормативтік құқықтық қаулыларын мемлекеттік тіркеуді жүзеге асырады. Ағымдағы 2016 жылда Астана қаласы Әділет департаменті – 82 нормативтік құқықтық актілері тіркеген, соның ішінде Астана қаласы әкімдігінің қаулылары – 66, Астана қаласы әкімінің шешімі – 1, Астана қаласы мәслихатының шешімдері – 15. Астана қаласы әкімдігінің тіркелген 66 қаулыларының ішінде, 46 қаулысы мемлекеттік көрсету қызмет регламенттерін бекіту туралы, сонымен қатар мемлекеттік қызмет көрсету регламенттерге өзгерістер мен толықтыруларды енгізу туралы. Жергілікті органдардың тiркелген нормативтiк құқықтық актiлерiнің тiзбесiн жалпы жұрттың назарына жеткiзу мақсатында Астана қаласы Әділет департаментімен ай сайын және тоқсан сайын «Астана Ақшамы» және «Вечерняя Астана» газеттерінде, сонымен қатар Астана қаласы Әділет департаментінің сайтында жарияланылады. Астана қаласы Әділет департаментінің нормативтік құқықтық актілерді тіркеу бөлімі

www.astana-akshamy.kz

È½ÉÄÀ½Ê

ƶǇǈƶǃƶ gƶǁƶǇǑ ǂcǇǁƾǋƶǈǑǃǑi ǎƻǎƭǂƭ

ƶǧǨǖǣǖ fǖǡǖǧǱ

ȫ 9,

ʤ˳˵˘ˮ˘ ೪˘ˬ˘˳́ ͨʤˬ˭˘˵́ͩ ˘˶˞˘ˮ́ ഉ˪˧˭˧ˮ˧೮ ˬ˘˶˘ˣ́˭́ˮ˘ ˵˘೦˘˥́ˮ˞˘˶೦˘ ˪˟ˬ˧˳˶ ˵˶˲˘ˬ́ Астана қаласының әкімі Ә.О. Исекешевтің ұсынысын қарап, Қазақстан Республикасы Конституциясының 87-бабын басшылыққа ала отырып, Астана қаласының мәслихаты ШЕШТІ: Әділбек Зейноллаұлы Сәрсембаевты Астана қаласы «Алматы» ауданының әкіміне тағайындауға келісім берілсін.

Астана қаласы мәслихаты сессиясының төрағасы Астана қаласы мәслихатының хатшысы м.а.

Г. Қасенов

М. Шекенов

ƶǇǈƶǃƶ gƶǁƶǇǑ ǂcǇǁƾǋƶǈǑǃǑi ǎƻǎƭǂƭ

ƶǧǨǖǣǖ fǖǡǖǧǱ

ȫ 9,

ʤ˳˵˘ˮ˘ ೪˘ˬ˘˳́ ͨʫ˳˧ˬͩ ˘˶˞˘ˮ́ ഉ˪˧˭˧ˮ˧೮ ˬ˘˶˘ˣ́˭́ˮ˘ ˵˘೦˘˥́ˮ˞˘˶೦˘ ˪˟ˬ˧˳˶ ˵˶˲˘ˬ́ Астана қаласының әкімі Ә.О. Исекешевтің ұсынысын қарап, Қазақстан Республикасы Конституциясының 87-бабын басшылыққа ала отырып, Астана қаласының мәслихаты ШЕШТІ: Ермағанбет Қабдулаұлы Бөлекпаевты Астана қаласы «Есіл» ауданының әкіміне тағайындауға келісім берілсін.

Астана қаласы мәслихаты сессиясының төрағасы

Г. Қасенов

Астана қаласы мәслихатының хатшысы м.а.

М. Шекенов

ƶǇǈƶǃƶ gƶǁƶǇǑ ǂcǇǁƾǋƶǈǑǃǑi ǎƻǎƭǂƭ

ƶǧǨǖǣǖ fǖǡǖǧǱ

ҰËÒÒÛҚ ÂÀËÞÒÀ – ÒÅҢÃÅÍ²Ң ÀÉÍÀËÛÑÒÀҒÛ ÁÀÍÊÍÎÒÒÀÐÛÍ ÀÓÛÑÒÛÐÓ ÒÓÐÀËÛ ÀҚÏÀÐÀÒÒÛҚ ÕÀÁÀÐ

2016 жылғы 4 қазаннан бастап 2006 жылғы үлгідегі номиналы 2000, 5000 және 10000 теңгелік банкноттар заңды төлем құралы болуын тоқтатты. Оларды барлық екінші деңгейдегі банктерде және Қазпочтада қоса алғанда 2017 жылғы 3 қазанға дейін, Ұлттық Банктің филиалдарында 2020 жылғы 3 қазанға дейін айырбастауға болады. Ұлттық Банктің филиалдары бұл банкноттарды комиссия алмай айырбастайды. Бұл ретте Ұлттық Банк 2006 жылғы үлгідегі құны 2000 және 5000 теңгелік банкноттардың базасында ескерткіш банкноттар шығарылғанын хабарлайды. Осылайша, 2008 жылы ұлттық валюта – теңгенің енгізілуінің 15 жылдығына арналған, номиналы 5000 теңгелік ескерткіш банкнот шығарылды. Бұл банкноттың ерекшелігі ұшып келе жатқан қанық түсті қыранның бейнеленуі болып табылады. 2011 жылы 7-ші қысқы Азия ойындарына арналған 2000 теңгелік ескерткіш банкнот шығарылды. Бұл банкноттың ерекшелігі тау аясындағы шаңғышының

ȫ 9,

ʤ˳˵˘ˮ˘ ೪˘ˬ˘˳́ ͨˁ˘˲́˘˲೪˘ͩ ˘˶˞˘ˮ́ ഉ˪˧˭˧ˮ˧೮ ˬ˘˶˘ˣ́˭́ˮ˘ ˵˘೦˘˥́ˮ˞˘˶೦˘ ˪˟ˬ˧˳˶ ˵˶˲˘ˬ́ Астана қаласының әкімі Ә.О. Исекешевтің ұсынысын қарап, Қазақстан Республикасы Конституциясының 87-бабын басшылыққа ала отырып, Астана қаласының мәслихаты ШЕШТІ: Арман Алашұлы Тұрлыбекты Астана қаласы «Сарыарқа» ауданының әкіміне тағайындауға келісім берілсін.

Астана қаласы мәслихаты сессиясының төрағасы

Г. Қасенов

Астана қаласы мәслихатының хатшысы м.а.

М. Шекенов

ʫʸʽˀʪʤʻˏ౦ ʶʫʱʥʳˀ ʺಁʪʫʻʰͳʶಉʿˌʳʸʳʶ ౢʤ˃ˏˁʤ˃ˏʻ ʽˀˏʻʪʤˀʪʤ ʶಉˀˁʫ˃ʳʸʫ˃ʳʻ ౢˏʯʺʫ˃˃ʫˀʪʳ ʶ౬ʯʫ˃˄ ʥʽʱˏʻˌʤ ʺʫʺʸʫʶʫ˃˃ʳʶ ˁʤ˃ˏʿ ʤʸ˄ʪˏ ʮ౬ˀʧʳʯ˄ ʮಁʻʫ ౭ʱˏʺʪʤˁ˃ˏˀ˄ Астана қаласы бойынша Ішкі мем лекеттік аудит департаменті «Астана-Бәйтерек» ЖШС-не (бұдан әрі – Серік тестік) күзет қызметтерін мемлекеттік сатып алуды жүргізген кезде Қазақстан Республикасының заңнама талаптарының сақталу мәселесі бойынша сәйкестік аудитін жүргізді. «Астана-Бәйтерек» монументін тәулік бойы күзету» мемлекеттік сатып алулары бойынша бекітілген конкурстық құжаттаманың техникалық ерекшелігінде әлеуетті өнім берушілерге Қазақстан Республикасының мемлекеттік сатып алу туралы заңнамасында көзделмеген біліктілік талаптар белгіленген. Заңның 8-бабымен әлеуетті өнім берушіге қойылатын, түпкілікті біліктілік талаптар белгіленген, соған сәйкес әлеуетті өнім беруші келесі біліктілік талаптарына ие болу керек: құқықтық қабілеттілікке (заңды адамдар

үшін), азаматтық іс-әрекет қабілеттілігіне (жеке адамдар үшін) ие болу; төлемге қабілетті болу; салықтық берешегі болмау; тарату немесе банкроттық рәсімдерге жатпау. Заңның 8-бабы 10-тармағына сәйкес, осы Заңның 41 және 42 баптарымен көзделген, конкурс тәсілімен мемлекеттік сатып алуды жүзеге асырудың ерекше және арнайы тәртіптерін қолдана отыра мемлекеттік сатып алуды жүзеге асыруды қоспағанда, осы баптың 2 және 3 тармақтарымен көзделмеген біліктілік талаптарды белгілеуге рұқсат етілмейді. Осылайша, сатып алу қорытын дыла рына ықпалын тигізген, мемлекеттік сатып алу туралы заңнаманы бұзушылықтар жалпы сомасы 5 145,0 мың теңгеге анықталды. ҚР ӘҚБК-нің 207-бабының 6-бөлігіне сәйкес лауазымды тұлға әкімшілік жауапкершілікке тартылды.

ÌÅÌËÅÊÅÒÒ²Ê ҚÛÇÌÅÒ ÑÀËÀÑÛÍÄÀҒÛ ÍÅÃ²ÇÃ² ӨÇÃÅÐ²ÑÒÅÐ

2016 жылғы 1 қаңтардан күшіне енген «Мемлекеттік қызмет туралы» Заң ҚР мемлекеттік қызметіне түсу одан өту, тоқтатумен байланысты қоғамдық қатынастарды реттейді, мемлекеттік қызметкерлердің құқықтық жағдайын, материалдық қамсыздандырылуын және әлеуметтік қорғалуын, сонымен қатар мемлекеттік органдардағы өзге тұлғалардың қызмет мәселелерін анықтайды. «100 нақты қадам» Ұлт жоспарында алғашқы 15 қадам мемлекеттік қызметке, кәсіби мемлекеттік аппаратты қалыптастыруға арналған. Осылай, негізгі өзгерістердің бірі мемлекеттік қызметтің мансаптық моделіне көшу болып табылады, оның шеңберінде алғаш мемлекеттік қызметке түсушілер өзінің кәсіби қызметін тек төменгі лауазымнан бастайды. Бұл үшін олар заңнамаларды білу және жеке қасиеттерін бағалауға (бастамашылдық, коммуникативтік, талдамалық, ұйымдастырушылық, әдептілік, сапаға бағдарлану, алымсақтыққа бағдарлану, сыбайлас жемқорлыққа төзімсіздік)тестілеуден өтуі, сонымен қатар бейінді білімдері бойынша мемлекеттік органда әңгімелесуден өтуі қажет. Мемлекеттік қызметке алғаш келгендерге міндетті талап – «3+3» формуласы бойынша сынақ мерзімін орнату. Олар үшін үш айға нақты бір дағдылар мен арнайы тапсырмаларды меңгеру бойынша талаптар енгізілген жеке бейімделу жоспары құрастырылады. Жеке жоспарды орындауға көмек көрсету мақсатында тәжірибелі қызметкерлер

ішінен тәлімгерлер бекітіледі. Оны орындамаған жағдайда мемлекеттік орган басшысы іс-шараларды қайтадан орындау мүмкіндігін бере отырып, сынақты тағы үш айға ұзартуға құқылы. Екінші үш айлық кезең қорытындылары бойынша теріс нәтиже мемлекеттік қызметкерді мемлекеттік уәкілетті органның келісімі бойынша жұмыстан шығаруға әкеп соқтырады. Алдағы мансаптық ілгерілеу жеңілдетілген тәртіп бойынша және қысқа мерзімде ішкі конкурс негізінде жүзеге асырылатын болады. Ішкі конкурс аталған мемлекеттік органның мемлекеттік қызметкерлері арасында мемлекеттік органда бос орын пайда болған кезде өткізіледі. Егер мемлекеттік органда үміткерлер табылмаса, барлық мемлекеттік ызметкерлер арасында конкурс жарияланады, егер барлық мемлекеттік қызметкерлер арасында қатысушылар табылмаса, Қазақстан Республикасы азаматтары арасында жалпы конкурс жарияланады. Өзгерістердің негізгі мақсаты Қазақстан Республикасында кәсіби мемлекеттік аппараты жасақтау болып табылады. А.ЖҰМАҒАЗИЕВ, Қазақстан Республикасы Мемлекеттік қызмет істері министрлігінің Астана қаласы бойынша департаментінің Мемлекеттік қызмет басқармасының басшысы

бейнеленуі және 7-ші Азия ойындарының нышаны болып табылады.

Бұл ескерткіш банкноттар заңды төлем құралы болып табылады! Қазақстан Республикасы ның Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодексіне сәйкес айналыстағы банкноттарды қабылдаудан бас тарту шағын кәсiпкерлiк субъектiлерiне немесе коммерция-

лық емес ұйымдарға – бес, орта кәсiпкерлiк субъектiлерiне – он, iрi кәсiпкерлiк субъектiлерiне жиырма бес айлық есептiк көрсеткiш мөлшерiнде айыппұл салуға әкеп соғады. Банктердің және банк операцияларының жекелеген түрлерiн жүзеге асыратын ұйымдардың банкноттарды қабылдаудан, ұсақтаудан және айырбастаудан бас тартуы елу айлық есептiк көрсеткiш мөлшерiнде айыппұл салуға әкеп соғады. Банкноттарды қабылдау мен айырбастаудан бас тартудың барлық фактілері туралы Астана қаласы, Бейбітшілік көшесі, 21-үй мекенжайы бойынша орналасқан Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Орталық филиалының қолма-қол ақшамен жұмыс және кассалық операциялар бөліміне өтініш білдіруге немесе мына телефондар: 70-33-54, 70-33-78 арқылы хабарласуға болады. ҚРҰБ Орталық филиалы (Астана қаласы)

ÆҰÌÛÑÛÍÀÍ ÀÉÛÐÛËÓ ÆÀҒÄÀÉÛÍÀ ƏËÅÓÌÅÒÒ²Ê ÒӨËÅÌ Қазақстан Республикасының «Міндетті әлеуметтік сақтандыру туралы» 2003 жылғы 25 сәуірдегі N 405 Заңына (бұдан былай – Заң) сәйкес, Қордан жұмысынан айырылған жағдайда – мiндеттi әлеуметтiк сақтандыру жүйесiнің Қорға өзі үшін әлеуметтiк аударымдар жүргiзiлген қатысушысының жұмыспен қамту мәселелерi жөнiндегi жұмыспен қамту орталығына жұмыссыз ретiнде тiркелу үшiн өтiнiш жасаған күннен бастап әлеуметтік төлем алуға құқығы беріледі. Заңның 23-бабы негізінде жұмысынан айырылған жағдайда төленетін әлеуметтiк төлем міндетті әлеуметтік сақтандыру жүйесіне қатысушы жұмыспен қамту мәселелерi жөнiндегi жұмыспен қамту орталығына жұмыссыз ретiнде тiркеуге өтiнiш жасаған күннен бастап тағайындалады. Жұмысынан айырылған жағдайда төленетiн әлеуметтiк төлем мөлшерi әлеуметтiк аударымдар объектiсi ретiнде ескерiлген табыстың орташа айлық мөлшерiн тиiсті табысты ауыстыру коэффициенттерi мен қатысу өтілінің коэффициентiне көбейту арқылы айқындалады. Әлеуметтiк аударымдарды есептеу объектiсi ретiнде ескерiлген табыстың орташа айлық мөлшері жұмысынан айырылуы бойынша әлеуметтік төлемге құқық басталған айдың алдындағы соңғы күнтізбелік жиырма төрт ай ішінде әлеуметтік аударымдар жүргізілген (осы кезеңде әлеуметтік аударымдарда үзілістердің болу-болмауына қарамастан) табыстар сомасын жиырма төртке бөлу арқылы айқындалады. Бұл ретте, табысты ауыстыру коэффициентi 0,3 болады, ал мiндеттi әлеуметтiк сақтандыру жүйесiнің өзi үшiн әлеуметтiк аударымдар жүргiзiлген қатысушысы үшiн қатысу өтілінің коэффициентi: алты айдан кем болғанда – 0,1; алты айдан он екi айға дейiн – 0,7; он екi айдан жиырма төрт айға дейiн – 0,75; жиырма төрт айдан отыз алты айға дейiн – 0,85; отыз алты айдан қырық сегiз айға дейiн – 0,9; қырық сегiз айдан алпыс айға дейiн – 0,95; алпыс ай және одан да көп айларға – 1,0 болады. Міндетті әлеуметтік сақтандыру жүйесінің өзі үшін әлеуметтік аударымдар жүргізілген қатысушысына жұмысынан айырылған жағдайда төленетін әлеуметтік төлемдер: ол үшін алты айдан он екі айға дейін әлеуметтік аударымдар жүргізілген жағдайда – бір айға; ол үшін он екі айдан жиырма төрт айға дейін әлеуметтік аударымдар жүргізілген жағдайда – екі айға; ол үшін жиырма төрт айдан отыз алты айға дейін әлеуметтік аударымдар жүргізілген жағдайда – үш айға; ол үшін отыз алты айдан бастап және одан көп айларға әлеуметтік аударымдар жүргізілген жағдайда – төрт айға тағайындалады; Қазақстан Республикасы Еңбек Кодексінің 52-бабы 1-тармағының 1), 2), 3) тармақшаларымен ескерілген негіздер бойынша жұмысынан айырылған тұлға үшін отыз алты айдан бастап және одан көп айларға әлеуметтік аударымдар жүргізілген жағдайда – алты айға тағайындалады. Жұмысынан айырылған жағдайда төленетін әлеуметтiк төлем алуға құқығы бар тұлға тұрғылықты жері бойынша жеке өзін куәландыратын құжаттарымен Мемлекеттік

корпорацияға не жұмыспен қамту орталығына немесе портал арқылы өтiнiш жасауға болады. Жұмысынан айырылған жағдайда әлеуметтiк төлем өтiнiші (оның ішінде электрондық) және құжаттары негізінде тағайындалады: 1. мемлекеттік ақпараттық жүйелерден алынатын мәліметтер: – жеке басты куәландыратын құжат; – тұрақты тұрғылықты жерi бойынша тіркелуі туралы; – банктерде және (немесе) банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдарда ашылған банктік шотының нөмірі не түзеу мекемесінің қолма-қол ақшаны бақылау шоты туралы. 2. уәкiлеттi органның ақпараттық жүйелерінен алынатын мәліметтер: – жұмыспен қамту орталығында жұмыссыз ретінде тіркелуі туралы. 3. Қазақстан Республикасы Еңбек Кодексінің 52-бабы 1-тармағының 1), 2), 3) тармақшаларымен ескерілген негіздер бойынша еңбек қатынастары бұзылғанын растайтын жұмыс берушінің актісінен үзінді. Ақпараттық жүйелердегі мәліметтер сәйкес келмегенде (болмағанда) өтінішіне мынадай құжаттар қоса беріледі: – жеке басты куәландыратын құжаттың көшірмесі (жеке басты куәландыратын құжат, азаматтығы жоқ тұлғаның куәлігі, шетелдіктің тұруға ықтиярхаты; – тұрғылықты жерi бойынша тіркелгенін растайтын құжат (мекенжай анықтамасы немесе ауылдық округ әкiмiнiң анықтамасы, Байқоңыр қаласы тұрғындары үшін – Ресей Федерациясы Байқоңыр қаласының тұрғын үй шаруашылығының азаматтарды есепке алу және тіркеу бөлімінің анықтамасы); – банктерде және (немесе) банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдарда ашылған банктік шотының нөмірі не түзеу мекемесінің қолма-қол ақшаны бақылау шоты туралы мәліметтер. Жұмысынан айырылған жағдайда төленетін әлеуметтiк төлем кейіннен өтініш жасалған кезде, жұмысынан айырылған жағдайда төленетін, бұрын алып келген әлеуметтік төлемнің әрбір айы үшін міндетті әлеуметтік сақтандыру жүйесіне қатысудың жалпы өтілінен он екі айдың шегерілетіні негізге алына отырып тағайындалады. Жұмыспен қамтуға белсенді көмек беру шаралары шеңберінде жұмыспен қамту орталығы жұмыссызды әлеуметтік жұмыс орындарына, қоғамдық жұмыстарға және кәсіби оқытуға жіберген жағдайда, жұмысынан айы рылған жағдайда төленетiн әлеуметтiк төлем тоқтатылмайды. Жұмысынан айырылған жағдайда төленетін әлеуметтік төлем жұмыспен қамту орталығынан жұмыссыз ретінде алушыны есептен шығару туралы ақпаратты алғаннан кейінгі айдың бірінші күнінен бастап тоқтатылады. Г.МУХАНБЕТЖАНОВА, «Азаматтарға арналған үкімет» МК» КЕ АҚ Астана қаласы бойынша филиалы – «ӘТВЕО» департаменті директорының орынбасары

www.astana-akshamy.kz

ÄĚ¼½ÅÀ½Ê

ӘЛИХАНДЫ

¹½¼½ÃÉĘ¿

ӘН-КҮЙМЕН ӘСПЕТТЕДІ ʥˤ́ˬ ʹ ˘˳˘ ˪഑˲ˮ˟˪˵˧ ˭˟˭ˬ˟˪˟˵ ˢഉˮ˟ ೪˯೦˘˭ ೪˘˥˲˘˵˪˟˲˧͕ ˈˈ ೦˘˳́˲ ˙˘˳́ˮ˞˘೦́ ͨʤˬ˘˾ͩ ೪˯ˣ೦˘ˬ́˳́ˮ́೮ ˢ˟˵˟˪˾˧˳˧͕ ʤˬ˘˾˯˲˞˘ ೴˪˧˭˟˵˧ˮ˧೮ ˵഑˲˘೦˘˳́ ಁˬˤ˺˘ˮ ʥ഑˪˟˥˺˘ˮˮ́೮ ϭϱϬ ˢ́ˬ˞́೦́͘ ˃೵ˬ೦˘ˮ́೮ ˭˟˲˟˥˵˯˥́Ͳ ˮ˘ ˯˲˘˥ ˟ˬ˧˭˧ˣ˞˟ ഉ˲˵೴˲ˬ˧ ˾˘˲˘ˬ˘˲ ഑˵˶˞˟͘ ʤ˳˵˘ˮ˘ ೪˘ˬ˘˳́ ˭˟˭ˬ˟˪˟˵˵˧˪ ˘˪˘˞˟˭ˤ̆ˬ́೪ ˹ˤˬ˘˲˭˯ˮˤ̆˳́ ˞˘ ʶ˯ˮ˛˲˟˳˳Ͳ˺˯ˬ˞˘ ഉ˞˟˙ˤͲ˳˘ˣ˞́ ˪˟˾ ೵˥́˭Ͳ ˞˘˳˵́˲́˱͕ ಁˬˤ˺˘ˮ˞́ ഉˮͲ˪೴˥˭˟ˮ ഉ˳˱˟˵˵˟˞˧͘

лиханның компо зиторлық қыры болмаған. Ол өлең де жаз баған. Есесіне атқарған қоғамдық қызметі, ғалымдығы, аудар машылығы елге аян. Кезінде «Алаш» қозғалысындағы серіктерімен бірге қазақ мемлекетінің даму бағытын айқындады. Соның ішінде экономикалық және ауыл шаруашылығы мәселелерін көтерді. Ұлтқа қызмет етуді алдына басты міндет етіп қойды. Кеш барысында Ә.Бөкейханның тұлғалық қасиеті мен ұлттың азаттығы жолындағы қызметіне шолу жасалды. Әлиханның өзі ән жазбаса да, Ахмет Байтұрсынұлы, Міржақып Дулатұлы, Мағжан Жұмабаев сынды Әлиханмен мүдделес тұлғалардың ән шығарғандығы жөнінде айты лып жүргеніне біраз болды. Тіпті, қазір бірнеше ән солардың атына телініп жүр. Бұл сөздердің негізді-негізсіздігін өнертанушылар анықтай жатар, алайда жоғарыда аттары аталған қайраткерлер өнерден құралақан болды деп айтуға ешкімнің ауызы бара қоймас. Кеште Ахмет, Міржақып, Мағжанның авторлығымен танылып жүрген әндерді тыңдадық. Жалпы, филармонияның Әлихан өмір сүрген дәуір шындығын қасірет-қайғы сы мен бірге көрсетуге тырысқаны байқалды. Мәселен, мақаламызда аттары аталған тұлғалар зобалаңы көп өткен ғасырдың отызыншы жылдары опат болды. Сол заманның қайғысын күйші Айтбай Мұздаханов «1937 жыл» атты шығармасына арқау етіп алыпты. Кеште филармонияның Қазақ оркестрі бұл күйдің тұсауын кесті. Отызыншы жылдардың қырғынына тек қана ұлттың сүт бетіне көрінер қаймақтары ғана емес, ел ішінде жүрген өнер-

{ ª ĭ Ĭ©ª ¥ ©§« £ ¢ ©³¥³Ħ Éîãæòóé÷éĀìáñ çĢîæ åáíô ¤ ¥ ©ª¨£L L âáêìáîüò áĬðáñáóóáîåüñô çĢîæ áĬðáñáó ëïíéóæóĄîåæ ªL¨¢ £L§ Ě { ¢«Ģ£L L ¨L£ ¥ ÍæîùĄë éæòĄ kÁòóáîá áĬùáíüv äáèæóĄîĄĦ ñæåáë÷éĀòüv ÇÙÒ

паздар да ілікті. Солардың бірі Қарағанды облысының Шет ауданында өмір сүрген Әбди Рысбекұлы болды. 1931 жылы атылған Әбдидің «Қосбасар» күйін Жексенбек Нұржауов шертті. Жетісудың жүйрігі Қапез Байғабылұлы «халық жауы» деген жаламен тұтқындалып, жер аударылды. Ақыры Коми АКСР-інің Ухта қаласында атылды. Оның елмен қоштасып бара жатқандағы соңғы әнін Әйгерім Нартуеева орындады. Сол кездің қасіреті аса көрнекті композитор Нұрғиса Тілендиевтің «Қилы кезең» атты шығармасынан да көрінеді. Осы шығарманы да оркестрдің орындауында тың дадық. Күй анасы Дина Нұрпейісованың «1916 жыл» күйі де кештің мазмұнына сай келді. Жергілікті композитор Қайыржан Мақановтың «Алаш арыстарына тағзым» атты туындысы концерттің рухын аша түсті. «Алаш» қозғалысының өз әскері болғаны белгілі. «Алаш маршы» немесе «Ғаскер өлеңі» аталатын әскерге арналған ән сөзін Жүсіпбек Аймауытұлы,

Åéñæëóïñ Ċ ÒĢôìæ ÒÍÁĩīÌÏÃÁ ÅéñæëóïñåüĦ ïñüîâáòáñü Âáò ñæåáëóïñ Ċ ÈæêĄî ģÌ¼ÐÂÆË kx©ª ¥ Ĭ° ¤³v ªLîåæ çáñéĀ ìáîĨáî íáóæñéáìåáñåü òĄìóæíæòĄè ëĤùĄñĄð âáòôĨá âïìíáêåü

ал әуенін Міржақып Дулатұлы жазды. Бұл шығарманы Тельман Нұртай аса бір биік рухпен алып шықты. Сұлтанмахмұт Торайғыровтың «Алаш ұраны» өлеңін Жастар одағы сыйлы ғының лауреаты Нұрай Танабаев шабыттанып оқып берді. Мағжан Жұмабаевтың «Сағындым» әнін Данияр Мұқан шырқап, көрерменді сағыныш ауылына өзімен бірге сапарлатса, Ахмет Бай тұрсынұлының әні делініп жүрген «Аққұмды» Перизат Тұрарова шалқытты.

Қуғын-сүргін көрген күйшілердің тағы бірі – Батыс Қазақстан өңірінде өмір сүрген Сейтек Оразалиев. Қазақ оркестрі оның да бірнеше шығармасын жаңғыртты. Соның ішінде есімізде қалғаны «80 ер» күйі болды. Филармонияның Халық әні бөлімінің көркемдік жетекшісі Секен Сыздық салған ақиық ақын Мұқағали Мақатаевтың өлеңіне жазылған Тұрсынғазы Рахымовтың «Қазағым-ай» әні мен Күнсұлу Тұрлыбекова

¢® · Ĭ¦£ £ ¨L¥LĦ §L¢L¨£ ¨L ¤ ¥ ¢Ĥ Ĭ ¨ ©³¥ Ĥ£L©«L ° ¨ª ¤ © Çáñîáíá íæî öáâáñìáîåüñôìáñåüĦ íáèíĪîüîá çáñîáíá âæñôùĄ çáôáð âæñæåĄ { ª kx©ª ¥ Ĭ° ¤³v ªL ¨ ¢® ·©³¥³Ħ ¢¦¤§´¶ª ¨£L¢ ¦¨ª £³Ĩ³¥ ª ¨L£L§ Ĭ ªª £ ³ Óáñáìüíü Óáðòüñüò Ě Âáòðáöáîá x©ª ¥ Ĭ £ ©³ Á ~Ī ¥¦ ¢Ĥ° ©L k ª £´©ª ¦ y v ~

ʪ̵̛̦̌ ౢʤʺʯʤʥʫʶ౭ʸˏ͕ ʤ̣̹̯̦̱̹̼̌̌ ಢ̣̼̥̌͗ – Биыл Әлихан Бөкейханның 150 жылдық мерейтойы ЮНЕСКО шеңберінде аталып өтіп жатыр. Л.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университетінде «Алаш» мәдениет және рухани даму институтының үйлес тіруімен Әлиханның 15 томдығы баспаға әзірленіп жатыр. Әзірше оның 2 томы жарық көрді. Осы күндерге дейін Әлиханға қатысты Астана мен Алматыда ғылыми-тәжірибелік конференциялар өтті. Оның туған жері – Қарағанды облысының Ақтоғай ауданында мерейтойы кеңінен тойланды. Ал Астананың оң жағалауында Әлихан Бөкейханның атында шағын ғана көше бар. Ономастикалық комиссия оны ұзартып, сол жағалаудағы Орынбор көшесіне қарама-қарсы жатқан Еңбекшілдер көшесін Әлиханның атына ауыстыруды ұйғарды. Сондай-ақ, Астанадағы №76 орта мектептің ұжымы оқу орнын Әлихан Бөкейханның атына беруді сұрап отыр. айтқан Шәкәрім Құдайбердіұлының «Бұл ән – бұрынғы әннен өзгерек» шығармасы да кештің әрін кіргізді. Ең бастысы, қазақ тарихына сапар шектірген кештің көрермендері Әлихан әлеміне бойлап, оның тұлғасын тани түсті. Аманғали ҚАЛЖАНОВ

Ñæåáë÷éĀ í ¢ ¥ ¡³ x©ª ¥ Ĭ £ ©³ ÅïòóüĬ ¢Ĥ° ©L astana.aqsham@gmail.com ĭ ³£ « Ĥ£¤ ©L ª £ ¬ ¢© ÓĄìùĄìæñ âĤìĄíĄ Çáñîáíá va-reklama@mail.ru