130

www.astana-akshamy.kz ǍǁDžǍǁljƽƲ

͐ (3482) 08/11/2016

ÑÆÒÐÔÂÌÉËÁÌÜĭ ĭÏĩÁÍÅÜĭ ÒÁàÒÉ ÄÁÈÆÓ ÇÜÌĩÜ ĭÁÈÁÎÎÁÎ ÂÁÒÓÁÐ ÙÜĩÁÅÜ

QAZAQSTAN ƽNJLJȽƼljǗ ǀɛnjǗǍ NjƼ"

ౢˀ ʿ˘˲ˬ˘˭˟ˮ˵˧ ˁ˟ˮ˘˵́ˮ́೮ ˵഑˲˘೦˘˳́ ౢ˘˳́˭Ͳʮ˯˭˘˲˵ ˃˯೪˘˟˚˵́೮ ഑ˣ˧ˮ˧೮ ͨdó®ãã Ùͩ ˢ˟ˬ˧˳˧ˮ˟ ˟ˬ˧˭˧ˣ˞˧೮ ˘˵˘˶́Ͳ ˮ˘ ೪˘˵́˳˵́ ˢ˘ˣ೦˘ˮ ˱˧˪˧˲˧ˮ ೪˘ˣ˘೪ ˳˵˘ˮ˞́೪˵˘˲˞́೮ ˪഑˙˧˳˧ ೪˯ˬ˞˘˞́͘

ÅÑ²Ë Ə˲ ҚÀÒҚÀÍ ÆÎҚ ʫˬ˯˲˞˘ˮ́೮ ˢ˟˞˟ˬ ഉ˲˟˪˟˵ ˟˵˶ ೪́ˣ˭˟˵˵˟˲˧ ೪˘ˬ˘ ˵೵˲೦́ˮ˞˘˲́ ˭˟ˮ ೪˯ˮ˘೪˵˘˲́ˮ˘ ˪೴ˣ˛˧ ˢ೵೪˘ ˭೵ˣ˞́೮ ೪˘˶˧˱˵˧ˬ˧˛˧ ˢ˘˥́ˮ˞˘ ˟˳˪˟˲˵˧˱͕ ˙˘ˬ˘ˬ˘˲˞́ ೪˘˲˘˶˳́ˣ ೪˘ˬ˞́˲˭˘˶೦˘ ˾˘೪́˲˘˞́͘ Шынымен де, қара күз келіп, күн суыса да, өзендегі мұз әлі дегди қойған жоқ. Тек қана судың бетінде алдамшы жұқа мұз жалтырайды. Оны білмейтіндер балық аулаймын, конькимен сырғанаймын немесе жолды қысқартып, мұз үстімен өтіп кетемін деп ойлайды. Кейін оның арты өкінішке ұрындырады. Астаналық Төтен-

ше жағдайлар департаментінің хабарлауынша, өткен 6 қарашада Есіл өзеніндегі ойыққа малту кезінде 1964 жылы туған ер азамат суға батып кеткен. Сондықтан мамандар осындай бақытсыз жағдайға жол бермеу үшін қауіпсіздік шараларын сақтау керек екенін қатаң ескертеді. Мұздың қалыңдығы 10-12 см-ге жеткен кезде

͐ɶ͒ɧɴ

ғана оның бетіне шығу қауіпсіз болады. Сондай-ақ, мұздың беті қармен жабылған жерлермен жүрмеген дұрыс, себебі онда мұз баяу қатады. Түптеп айтқанда, Есіл әлі қатқан жоқ. Сондықтан әзірге өзен үстімен жүрмегеніңіз жөн болады демекпіз.

Отандастарымыз жоғарғы палата спикері ұсынғандай, мем лекетіміздің ағылшын тіліндегі транскрипциясы «Qazaqstan» болуын дұрыс санайды. Бізді бұл ұсынысқа шетелдегі қандастарымыз қалай қарайтыны қызықтырды. Соны білу үшін әлеуметтік желі арқылы Түркияның Ыстанбол қаласындағы Мимар Синан көркем өнер университетінің профессоры, тарих ғылымының докторы Әбдіуақап Қараға ха барластық.

– Бұл өте орынды бастама, толық қолдаймын. Бұл біздің еліміздің атының халықаралық қауымдастықта 90 жыл бойы «Kazakhstan» деп ж азылып келген қателігін жояды. Мұны да тәуелсіздіктің жемісі деп білгеніміз жөн. Өйткені тәуел сіздіктің арқасында біз ұлттық құндылықтарымызға қол жеткізіп, оларды әлемге танытып отырмыз, – деген ғалым еліміздің атауына қатысты пікірін жеткізді.

5-ǩǭǺǺǭ

Азамат ЕСЕНЖОЛ

ɬ͞ɵɭɲɭɸ

ɸɻɽɧɵɰʇɺ

ƼǩǠǬǜǴ ƽƼnjƼljDŽ

ĭÏĭÜÒÓÁÎ ËÆÌÆӼΠÈÉàÎ ÁÈÁàÅÜ 4-ǩǭǺǺǭ

ÇÉÜÑÍÁ ÂÆÒ ÇÜÌÅÁ ĠÌËÆÎ ÇÆÓ¼ÒÓ¼ËÓÆÑÄÆ ÇÆÓÓ¼ħ¼ÈÅÆÑ 6-7-ǩǭǺǺǭǸǬǭ

ÇÁÒÓÁÑ ÓÆÁÓÑÜ ĭÁÊ ÓīÌĩÁÎÜħ ÁÓÜÎÁ ÌÁÊÜĭ" 5-ǩǭǺǺǭ

2

ȹ

www.astana-akshamy.kz

½ÃÆȼ¸ ÊÓÅÓÉÓ

ЖАПОНИЯ ОЗЫҚ ТЕХНОЛОГИЯЛАРЫ ʤˬ˞˘೦́ ˢ́ˬ́ ʤ˳˵˘ˮ˘˞˘ ഑˵˟˵˧ˮ ͨˑʶˁʿʽͲϮϬϭϳͩ ˺˘ˬ́೪˘˲˘ˬ́೪ ˭˘˭˘ˮ˞˘ˮ˞́˲́ˬ೦˘ˮ ˪഑˲˭˟˳˧ˮ˟ ೪˘˵́˳˘˵́ˮ˞́೦́ˮ ˙೴˛˧ˮ˛˧ ˪೴ˮ˛˟ ˞˟˥˧ˮ ϭϬϱ ˭˟˭ˬ˟˪˟˵ ˲˘˳˵˘˳˘͕ ϴϮ ˟ˬ ˲˟˳˭ˤ ˾˘˲˵೪˘ ೪˯ˬ ೪˯˥˞́͘ ʶ˟˾˟ ʫˬ˙˘˳́ ʻ೵˲˳೵ˬ˵˘ˮ ʻ˘ˣ˘˲˙˘˟˚˵́೮ ʮ˘˱˯ˮˤ̆೦˘ ˲˟˳˭ˤ ˳˘˱˘˲́ ˘̆˳́ˮ˞˘ ˯˳́ ˟ˬ˞˧೮ ͨˑʶˁʿʽͲϮϬϭϳͩ ˺˘ˬ́೪˘˲˘ˬ́೪ ˭˘˭˘ˮ˞˘ˮ˞́˲́ˬ೦˘ˮ ˪഑˲˭˟˳˧ˮ˟ ೪˘˵́˳˘˵́ˮ˞́೦́ ˵˶˲˘ˬ́ ˾˘˲˵ ˢ˘˳˘ˬ˞́͘ ౢ೵ˢ˘˵೪˘ ˃˯˪ˤ˯ ೪˘ˬ˘˳́ˮ˞˘ ͨʤ˳˵˘ˮ˘ ˑʶˁʿʽͲϮϬϭϳͩ ౭ʶͩ ʤౢ ˙˘˳೪˘˲˭˘˳́ˮ́೮ ˵഑˲˘೦˘˳́ ʤ˺˭˟˵ˢ˘ˮ ʫ˳˧˭˯˚ ˱˟ˮ ʶ഑˲˭˟ˮ˧೮ ˢ˘˱˯ˮ˞́೪ ˳˟˪˵˯˲́ˮ́೮ ʶ˯˭ˤ˳˳˘˲́ ˃˯˭ˤ̆˳˶ ʻ˘˪˘˭˶˲˘ ೪˯ˬ ೪˯˥˞́͘ Ұлттық компания басшысы Ахметжан Есімов жапондық тарапқа Астана қаласында «Болашақ энергиясы» тақырыбында «ЭКСПО-2017» көрмесін өткізу бастамасына қолдау көрсеткендіктері үшін алғыс білдірді. Ол Осака, Цукуба және Аичи қалаларында ЭКСПО көрмелерін өткізген Жапонияның іс-тәжірибесі мен табысы Қазақстан үшін ауқымды шараны

сапалы ұйымдастырудың жарқын мысалы екенін айтты.

– Баламалы энергетика саласында алдыңғы қатарларда тұрған ел ретінде Жапония «ЭКСПО-2017» көрмесінде өзінің ЖЭК саласындағы ең тамаша жетістіктерімен таныстырады. «ЭКСПО-2017» біздің мемлекетіміздің жаңартылатын энергия көздері облы-

сындағы ғылыми әлеуетімен таныстыруға арналған алаңға айналады және осы саладағы көп жақты әріптестіктің дамуына түрткі болады, – деді Жапония секциясының комиссары Томиясу Накамура. «Астана ЭКСПО-2017» халықаралық мамандандырылған көрмесіне қатысушы елдердің тізімін жасау рәсімі екі кезеңнен тұрады: көрмеге қатысуды ресми түрде растау, содан кейін қатысу шартына қол қойылады. Бүгінгі таңда Астанада өтетін халықаралық көрмеге қатысатыны жөнінде ұсы ныс тардың әлі де түсетіні белгілі болып отыр.

АЛМАТЫНЫҢ АПОРТЫН СЫЙЛАДЫ ʤ˳˵˘ˮ˘˞˘೦́ ʤˬ˭˘˵́ˮ́೮ ˭ഉ˞˟ˮˤ ˪೴ˮ˞˟˲˧ ˘̆˳́ˮ˞˘ ˭́೮ ˢ˘˳˘೦˘ˮ ˾˘೺˘˲˞˘ˮ ˪˟ˬ˛˟ˮ ೪˯ˮ˘೪˵˘˲ ˟ˬ˯˲˞˘˞˘೦́ ˵഑˲˵ ˙˘ˬ˘ˬ˘˲ ೴˥˧ˮ˧೮ ˵ഉ˲˙ˤ˟ˬ˟ˮ˶˾˧ˬ˟˲˧ˮ˟ ϭϬϬϬ ˪˛Ͳˮ˘ˮ ˘˳˘ ˘˱˯˲˵ ˱˟ˮ ϯϬϬϬ ˞˘ˮ˘ ˯˵˘ˮ˞́೪ ˵ഉ˵˵˧ ˾˯˪˯ˬ˘˞ ˳́˥ˬ˘˞́͘

ҚАЛА КӨРКІНЕ КӨҢІЛ БӨЛІНЕДІ

ౢ˘ˬ˘ˬ́೪ ˭ഉ˳ˬˤ˺˘˵˵́೮ ౢ೵˲́ˬ́˳͕ ̃˪˯ˬ˯˛ˤ͕̆ ˪഑ˬ˧˪͕ ˳˘˶˞˘ ˢഉˮ˟ ˵೵˲೦́ˮ ೴˥Ͳ˪˯˭˭˶ˮ˘ˬ˞́೪ ˾˘˲˶˘˾́ˬ́೪ ˭ഉ˳˟ˬ˟ˬ˟˲˧ ˢ഑ˮ˧ˮ˞˟˛˧ ˵೵˲˘೪˵́ ˪˯˭ˤ˳˳ˤ̆˳́ˮ́೮ ˯˵́˲́˳́ ഑˵˵˧͘ ʪ˟˱˶˵˘˵˵˘˲˞́೮ ೪˘˲˘˶́ˮ˘ ϮϬϭϳͲϮϬϭϵ ˢ́ˬ˞˘˲೦˘ ˘˲ˮ˘ˬ೦˘ˮ ˙̅˞ˢ˟˵ ˢ˯˙˘˳́ ೵˳́ˮ́ˬ˞́͘ Бюджеттік бағдарламалар әкімшілері және инженерлік-коммуникациялық болып табылатын Астана қаласының инфрақұрылымды дамыту, қоршаған орҚұрылыс, Табиғи ресурстар және табиғат таны қорғау, қаланы абаттандыруға және пайдалануды реттеу басқармалары, Тұрғын көгалдандыруға арналған шығыстары үй инспекциясы басшылары баяндама көрсетілген. Экономика және бюджеттік жоспарлау жасап, алдағы үш жылдыққа арналған бюджеттерінің жобаларын талқыға салды. басқармасының басшысы Әліби Жұмаев Бюджет жобасында білім, денсаулық «Астана қаласының 2017-2019 жылдарға сақтау, әлеуметтік қамсыздандыру ны- арналған бюджетінің жобасы туралы» басандарын дамытуға, тұрғын үйлерді яндамасында қаланың осы мерзімге дейінгі

тоғыз айлық әлеуметтік-экономикалық көрсеткішінің тұрақты даму үдерісіне тоқталды. Алдағы жылдардың үлесіндегі атқарылар жұмыстардың ретіне келсек, жобада Құрылыс басқармасы үш жылдық кезеңде 48 980,9 млн теңге игеруді жобалап отыр. Оның ішінде 21 777,5 млн теңге жергілікті бюджеттен, 20 281,2 млн теңге республикалық бюджеттен қарастырылмақ. Аталмыш басқарманың қызметі ағымдағы екі бағдарлама бойынша және тоғыз бюджеттік даму бағдарламасы шеңберінде жүзеге асырылады. Мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту нысандарының құрылысы мен қайта жаңғыртуға 3 560,0 млн теңге бөлініп, оны аталмыш мерзімде сатылап игеру көзделуде. Қаладағы апатты үйлерді сүру жұмысы да жалғасын таппақ. Есепте көрсетілген үш жылдың

Алматы қалалық Ішкі саясат басқармасының жетекшісі Нұрлан Сыдықов бастаған делегация алдымен SOS Балалар ауылына барды. Мұнда 3-тен 16 жасқа дейінгі 67 бала тұрады. Меймандарды жас жеткіншектер жақсы көңіл-күйде қарсы алды. Олардың қойған сұрақтарына ықыласпен жауап берді. Әсем Алматы қаласы туралы жетік білетіндіктерін айтты. Өз кезегінде Нұрлан Сыдықов балаларға мың жасап отырған шаһардың тарихы мен дамуы жайында қысқаша сөз өрбітті. «Біз осында келіп, балаларға кірмей кете алмадық. Балалар – біздің болашағымыз. Олардың дені сау болып өскені – біз үшін өте маңызды, сондықтан да дәрумендердің қайнар көзі – алманы көбірек алып келдік» деді ол. Жеткіншектер қып-қызыл апортты құмарта жеп, алыстан әдейілеп келген ағаларына алғыстарын білдірді. Азамат ЕСЕНЖОЛ

көлемінде 64,3 млн теңге қарастырылған. Астана қаласының Табиғи ресурстар және табиғат пайдалануды реттеу басқармасы да бірнеше бағдарлама бойынша қызметін ұйымдастырады. Қоршаған ортаны қорғауға қатысты түрлі шараларды іске асыру, қаланың «жасыл белдеуін» дамыту және абаттандыру, көгалдандыру бойынша бірқатар жұмыстарды жобалап отыр. Комитет отырысына жиналған депутаттар бюджет жобасына қарастырылуы тиіс бірқатар мәселелерге тоқталды. Жаңа құрылыстардың қолжетімділігімен қатар, сәулеттік жағынан да үйлесімдігін қадағалау қажеттігін айтты. Есіл өзенінің оң жағалауындағы «ескі қаланың» да өзіндік келбетін қалыптастыруға назар аударуды ескертті. Айгүл УАЙСОВА

www.astana-akshamy.kz

ȹ

Ĝ˸ÊÊÓ Ęĝ±È Ć Ĝ˸ÊÊÓ Ĝ¸¿¸ĜÉʸŠИсекешев пен барлық облыс басшылары жәрмеңкені аралап, тауарлардың сапасы мен бағасын көрді. Жұртшылықтың пікірін тыңдады. Өз кезегінде қала тұрғындары да осы игілікті істі ұйымдастырған азаматтарға алғысын білдірді. Әрине, елордалықтар тек жәрмеңкеге барып, азық-түлік алып қана қойған жоқ. Сонымен бірге, ауқымды бағдарлама аясында аймақтардың 120-дан астам мәдени шаралары өтіп, бас қала тұрғындарына танымдық қойылымдар, керемет концерттер және дарынды қылқалам шеберлерінің көрмелері тарту етілді. Сондай-ақ, өңірде тұратын талантты қаламгерлермен кез десулер де оқырмандарға олжа болды. Спорттық және ойын-сауық шаралардың көрігі қызды. Әсіресе, Ақтөбе облысы

3

жерден келген ақындармен жүздесті. Қарашаның қара суығы үдеп тұрса да, кешегі өткен жәрмеңкеге келген тұрғындардың қоржындары бос қайтқан жоқ. Ондағы өнімдердің бағасы да соншалықты қымбат емес. Айталық, жылқы еті – 1 300 теңгеден, ірі қараның еті – 1200 теңгеден, қой еті – 1250 теңгеден, сәбіз, картоп, пияз, қырыққабат секілді көкөністер көтерме бағамен 50-70 теңге аралығында саудаланды. Одан бөлек, күнделікті қажетті азықтүліктердің құны да қолжетімді екендігін байқадық. «Бүгінгі жәрмеңке маған ұнап тұр. Бағалары да айтарлықтай екен. Әсіресе, жеміс-жидектің құны арзандау. Бір қап картоп, бір қап жуа, бір қап сәбіз алдым. Қыс жақындап қалды. Соған

ЖӘРМЕҢКЕ ЖАЛҒАСЫН ТАБАДЫ

ʤ˳˵˘ˮ˘˞˘೦́ ͨˈ˘ˮ ˌ˘˵́˲ͩ ˯˥́ˮͲ˳˘˶́೪ ˯˲˵˘ˬ́೦́ ˭˘೮́ˮ˞˘ ˘˶́ˬ˾˘˲˶˘˾́ˬ́೪ ഑ˮ˧˭˞˟˲˧ˮ˧೮ ೪˯˲́˵́ˮ˞́ ˢഉ˲˭˟೮˪˟˳˧ ഑˵˵˧͘ Күрең күз басталғаннан бері Астана қалалық ауылшаруашылық бас қалада Тәуелсіздіктің ширек басқармасының мәліметтеріне ғасыр тойына арналған «Қуатты сүйенсек, 3 қыркүйектен 31 өңір – қуатты Қазақстан» атты қазанға дейінгі аралықта жалпы ауқымды шара аясында барлық сомасы 2 млрд 722 млн теңге болаоблыстардың ауылшаруашылық тын 7 412 тонна ауылшаруашылық өнімдерінің жәрмеңкесі ұйым- өнімдері сатылып, 50-ден аса өнім дастырылды. Әр аймақ өздері түрі тұрғындарға ұсынылған. өндірген азық-түлік тауарларын Жәрмеңкеде сатылған өнімдердің арзан бағамен осында әкеліп, бағасы нарықтық жағдаймен елордалықтарға тарту жасады. салыстырғанда 10-15 пайыз тө-

мендеу болды. Осы жерде тауар құны аймақ өкілдерімен келісілген түрде белгіленгенін айта кеткен жөн. Мәселен, жұртшылық көп сатып алатын сиыр еті 1000-1100 теңге аралығында болса, оның қаладағы орташа бағасы 12001250 теңге көлемінде екені рас. Жеміс-жидек жәрмеңкеде 50-60 теңгеден саудаланса, қалада ол 70-90 теңгені құрайды. Бір сөзбен айтқанда, айтулы шара жоғары деңгейде ұйымдастырылды. Астана әкімі Әсет

өкілдерінің Қарттар және Балалар үйлеріне арнап өткізген қайырымдылық акциясы айтулы бағдарламаның әлеуметтік ажарын аша түсті. «Соңғы түйенің жүгі ауыр» демекші, «Қуатты өңір – қуатты Қазақстан» атты ауқымды шараның түйінін түйіндеген мың жасап отырған шаһардың мәдени бағдарламасы барысында астаналықтар «Алматы – Тәуелсіздіктің алтын бесігі» мультимедиялық көрмесін тамашалап, егемендіктің туы тігілген

дайындалып жатырмыз» дейді қала тұрғыны Нұрлан Ақым деген ағамыз. Қысқасы, елордада өткен дәс түрлі ауылшаруашылық жәрмеңкесі барлық жағынан да тиімді болды деп айтуға болады. Соны ескерген Астана әкімдігі алдағы уақытта өңірлік ауылшаруашылық өнімдерін өндірушілердің қатысуымен осындай жәрмеңкені тұрақты өткізуге шешім қабылдады. Азамат ЕСЕНЖОЛ

МЫҢЖЫЛДЫҚ ШАҺАРДЫҢ МЕРЕЙІ ౢˀ ˃ഉ˶˟ˬ˳˧ˣ˞˧˛˧ˮ˧೮ Ϯϱ ˢ́ˬ˞́೦́ˮ˘ ˘˲ˮ˘ˬ೦˘ˮ ͨౢ˶˘˵˵́ ഑೮˧˲ ʹ ೪˶˘˵ ˵́ ౢ˘ˣ˘೪˳˵˘ˮͩ ˙˘೦˞˘˲ˬ˘˭˘˳́ˮ́೮ ˘̆˳́ˮ˞˘೦́ ˾˘˲˘ˬ˘˲ ʤ˳˵˘ ˮ ˘˞˘೦́ ʤˬ˭˘˵́ ೪˘ˬ˘˳́ ˮ ́೮ ˪೴ˮ˞˟˲˧˭˟ˮ ˵೴˥˧ˮ˞˟ˬ˞˧͘ ʺ́೮ˢ́ˬ˞́೪ ˾˘೺˘˲ ˭ഉ˞˟ˮˤ˟˵˧ ˟˪˧ ˪೴ˮ ˙˯˥́ ˟ˬ˯˲˞˘˞˘ ˳˘ˬ˵˘ˮ˘˵ ೪೵˲˞́͘ ҚР Ұлттық музейінде өткен «Алматы – Тәуелсіздіктің алтын бесігі» атты мультимедиялық көрме мен Алатау баурайына жайғасқан қала туралы фотокөрмеге 30-дан астам археологиялық тарихи жәдігер мен 100-ге жуық фотосурет қойылды. Көрмені ашқан Алматы қаласының әкімі Бауыржан Байбек көрменің тақырыбына тоқталды. Оның айтуынша, Қазақстан Конституциясы, егемендік туралы декларация, ұлттық валютамыз – теңгені шығару туралы шешім Алматыда қабылданды. Семей полигонын жабу туралы Жарлық та бұл шаһарда шығарылды. Сондықтан таңдалған тақырып та көрмеге сай келіп тұр. Ал ҚР Ұлттық академиялық кітап ханасында алматылық

ақындар оқырмандармен кездесті. Олардың арасында киелі Түркістанның кешегісі мен бүгінгісін жырға қосқан Қасымхан Бегманов, «Тұлпарға мінген ұлы даланың, тарпаң мінезді ұлы боламын» деп жырлайтын Маралтай Райымбекұлы, С.Мұқанов пен Ғ.Мүсіреповтің мемлекеттік әдеби-мемориалдық музей кеше нінің директоры Әділғазы Қайырбеков, Жанарбек Әшімжан, Есей Жеңісұлы сынды белгілі ақындар болды. Алматыдан арнайы келген қоғам қайраткері, қазақ тілінің жанашыры Асылы Осман келелі әңгіме өрбітті. Ел Тәуелсіздігінің ши рек ғасырлық мерей тойы мен қаланың мың жылды ғына орай Алматы руханиятында биыл елеулі жаңалықтар орын алды. Жақында қалада

«Алатау» дәстүрлі өнер театры мен дәстүрлі музыканың мультимедиялық орталығы ашылды. Алматы әкімінің орынбасары Арман Қырықбаевтың сөзінше, енді жақында қала тарихына арналған мұражай есігін шалқайта ашпақ. Өткен сенбі күні Бейбітшілік және келісім сарайында Алматының эстрада-симфониялық оркестрі және қазақстандық эстрада жұлдыздарының қатысуымен ҚР Тәуелсіздігінің 25 жыл дығына арналған гала-концерт өтіп, онда Айқын Төлеп берген, Луина, Димаш Құдайберген, Диана Шарапова, Әли Оқапов, «МузАрт» ансамблі, «Қоңыр», «КешьЮ», «Жігіттер», «Сарын» және «Ринго» топтары ән салды. Ал жексенбі күні бұл сарайда дәстүрлі музыка өкілдері

астаналықтарды «Мәңгілік мұрат» атты концертте әнкүймен сусындатты. Олардың арасында «Сазген сазы» фольклорлық-этнографиялық оркестрі, Нұржан Жанпейісов, Талғат Әбуғазы, Айгүл Қосанова, Шолпан Даржанова, Ұлжан Байбосынова, Тілеулес Құрманғалиев сынды әншілер, күйшілер мен жыршылар болып, ұлттық музыканың мәйегін ұсынды.

Театр сүйер қауым да назардан тыс қалмады. Алматыдағы Мемлекеттік қуыршақ театры Астана қаласының Қ.Қуанышбаев атындағы мемлекеттік академиялық қазақ музыкалық драма театрының сахнасында «Алтын Адам» эпикалық спектаклін және балаларға арнап «Куклы шоу» мерекелік қойы лымын қойды. Аманғали ҚАЛЖАНОВ

4

ȹ

www.astana-akshamy.kz

ĜÆě¸Ä

ÁÅËÑÅÍIJ ÆÀÑÒÀÐÄÛҢ ÁÀÑÒÀÌÀËÀÐÛ ʤ˳˵˘ˮ˘˞˘ ˙˘˳˵˘˭˘˾́ˬ ˙˟ˬ˳˟ˮ˞˧ ˵೵˲೦́ˮ˞˘˲ ˙˘˳ ೪˯˳˘˵́ˮ ˘ˬ೦˘˾೪́ ˘ˬ˘೮ ೪೵˲́ˬ˞́͘ ʮˤˮ˘ˬ೦˘ˮ ˢ˘˳˵˘˲ ˵́೮ ˤ˞˟̆ˬ˘˲ ೵˳́ˮ́˱͕ ೪˘ˬ˘ˮ́೮ ˞˘˭˶́ˮ˘ ˙˟˥ˢ˘˥ ೪˘˲˘˭˘˥ ˵́ˮ˞˘˲́ˮ ˙˘˥೪˘˵˵́͘ ʥ೵ˬ ͨ Ýã Ä / Ýͩ ˢ˯˙˘˳́ˮ ˟ˬ˯˲˞˘ ഉ˪˧˭˞˧˛˧ˮ˧೮ ೪˯ˬ˞˘˶́˭˟ˮ ͨʤ˳˵˘ˮ˘ ˢ˘˳˵˘˲́ͩ ˢ˘˳˵˘˲ ˲˟˳˶˲˳˵́೪ ˯˲˵˘ˬ́೦́ ೵˥́˭˞˘˳˵́˲́˱ ˯˵́˲͘ Басқосуда түрлі бағыттағы жеті жұмыс таныстырылды. Алдымен мінберге көтерілген Л.Гумилев атындағы ЕҰУ магистранты Замира Бекенова қалаға киім-кешек жинауға арналған әлеуметтік контейнерлер керек екенін айтты. Бұл жоба бүгінде Ресейде жүзеге асқан екен. Аты айтып тұрғандай, бұл контейнерлердегі заттар әбден сұрыпталып, әлеуметтік жағынан аз қамтылған отбасыларға, балалар үйіне үлестіріледі. Контейнерлер жабық нысандарда орналасады. Осы оқу орнының тағы бір магистранты Ажар Тоқтыбек «Жол беттеріне жанатын жол белгілерін орнату керек» дейді. Бұл жүргізушілер мен жаяу адамдардың түнгі қозғалысын қауіпсіз етпек. Жоба бүгінде өз елімізде, Шымкент қаласында іске асырылыпты. Алғаш рет Голландияда басталған. Ажар оң нәтижесін берген жұмысты Астанада Республика даңғылынан бастап көруді ұсынды. Ол үшін әзірге 8 млн теңге жеткілікті екенін айтады. Жол бетіне жолақтарды сызу үшін арнаулы бояу қолданылады. Шаһардағы №64 мектеп-лицейінің 11-сынып оқушысы Әлибек Әрмия әлеуметтік жоба ұсынды. Ол аулаларға

мүмкіндігі шектеулі тұрғындарға арналған жаттығу құралдарын орнату керек деп санайды. Бұл мүгедектердің сауығып кетуіне зор ықпалын тигізеді. Осы күнге дейінгі зерттеулер бойынша мұндай жаттығу алаңдары мүгедектердің 40-45 пайызының емделуіне себепші болыпты. Әлибек жобаны қаламызда іске асыру үшін бастапқыда 650 мың теңге қажет дейді. Бұл қаржы арнаулы

құралдарды қолдан жасауға кетеді. Сатып алынса, шығыны көп екен. Тың жобалардың ішінде бүгінде елордада жүзеге асқандары да болды. Бұл тақырыпта сөз қозғаған жастар жобаларды әлі де жетілдіру керектігін айтты. Мысалы, Асхат Биахметов атты қаланың жас тұрғыны «Astra bus» мобильді қосымшасын кейбір тұрғындар пайдалана алмайтынын

ескеріп, оны табло түрінде аялдамаларға орнату керектігін жеткізді. Ал Ерік Нүркенов есімді азамат қоқыстарды қайта өңдеу жобасын әзірлепті. Оның ойынша, пластикалық және шыны заттарды жинау үшін қаланың әр тұсына «фандомат» құрылғылары қажет. Мұндай «ақылды» кон тейнерлер Германияда жасалады. Әр тасталған зат үшін ұтыс купондарын немесе әзіл жазылған қағаздарды шығарады. Бұл тұрғындардың қызығушы лығын арттырады. Ерік Астанаға бірінші кезеңде 20 фандомат жеткілікті деп есептейді. Бюджеті 3,8-6 млн теңге шамасында болады.

– Жастар идеялары Астананың ажарын айшықтауға септігін тигізеді. Қанатқақты жобаның алғашқы шарасы өтті. Бізге он бес адамнан ұсыныс түсіп, соның жетеуінің жұмысы таныстырылды. Үздік идеялар қаланың игілігіне жарайды. Оларды дамыту мен іске асыруды әкімдіктің қолдауымен жан-жақты талдау қажет. Бастама жалғасын тауып, кем дегенде осындай тағы екі жиын ұйымдастыру көзделіп отыр, – дейді «Астана жастары» КММ жетекшісі Әнуар Нұрпейісов. Талқыланған инновациялық жобалар игілікке жарап қалуы әбден мүмкін. Сондықтан жоба әлі де жалғасып, креативті жастарға кезек беріледі. Орынбек ӨТЕМҰРАТ

ҚÎҚÛÑÒÀÍ ÊÅËÅÒ²Í ÇÈßÍ ÀÇÀßÄÛ ʥ೴˛˧ˮ˞˟ ೪˘ˬ˘˭́ˣ˞˘ ˵೵˲˭́˳˵́೪ ೪˘ˬ˞́೪˵˘˲೦˘ ೪˘˵́˳˵́ ˭ഉ˳˟ˬ˟ ഉˬ˧ ˞˟ ഑ˣ˟˪˵˧ ˙˯ˬ́˱ ˯˵́˲͘ ˌ˘˲˶˘˾́ˬ́೪ ˳˘ˬ˘˳́ ˭˘˭˘ˮ˞˘˲́ˮ́೮ ˭ഉˬ˧˭˟˵˧ˮ˾˟͕ ೪˘ˬ˘ ˘˶˭˘೦́ˮ˘ˮ ˪೴ˮ˧ˮ˟ ˭́೮ ˵˯ˮˮ˘೦˘ ˢ˶́೪ ೪˯೪́˳ ˾́೦˘˲́ˬ˘˞́ ˟˪˟ˮ͘ ಉ˪˧ˮ˧˾˵˧˳˧ ˳˯ˬ͕ ೪˯೪́˳˵˘˲˭˟ˮ ˙˧˲˛˟ ೪˯˲˾˘೦˘ˮ ˯˲˵˘೦˘ ˣˤ̆ˮ˞́ ˮ˟˾˟ ˵೴˲ˬ˧ ˣ˘˵˵˘˲ ˱˯ˬˤ˛˯ˮ೦˘ ˢ഑ˮ˟ˬ˵˧ˬ˧˱ ˢ˘˵˘˞́͘ ʽˬ˘˲˞́೮ ˘˲˘˳́ˮ˞˘ ˱ˬ˘˳˵ˤ˪ ˣ˘˵˵˘˲͕ ˘˶́˲ ˭˟˵˘ˬ˞˘˲೦˘ ˵˯ˬ́ ˘˪˪˶˭˶ˬ̆˵˯˲ˬ˘˲ ˭˟ˮ ˙˘˵˘˲˟˥˪˘ˬ˘˲͕ ˵˧˱˵˟ˮ ˘˳˘ ˶ˬ́ ˣ˘˵ ʹ ˳́ˮ˘˱೪˘ ˞˟˥˧ˮ ˪˟ˣ˞˟˳˧˱ ˢ˘˵˘˞́͘ Осы жылдың қазан айының басында Энергетика министрлігінде қоқыс мәселесі және қатты қалдықтардың қоршаған ортаға зиянын азайту мақсатында арнайы жұмыс тобының отырысы өткені белгілі. Сол жиында қоқыстармен бірге полигондарға төгіліп, қоршаған ортаға зиян тигізіп жатқан

әртүрлі қаптамалар мен электр құрылғыларды (тұрмыстық техника, люминесценттік және сынапты шамдар, сондай-ақ химиялық ток көздерінен қуат алатын құрылғылар) қайта өңдеу, кәдеге жарату және жинауға өтемақы төлеу тетігін енгізу жөнінде шешім қабылданған болатын. «Осы

мақсатта қалдықтарды жою жұмыстарымен айналысатын «ӨКМ Операторы» мекемесіне жалпы ақша сомасы 1 миллиард 250 мың теңге көлемінде қаржы бөлініп отыр. Қазіргі уақытта біз Энергетика министрлігі және «Атамекен» Ұлттық кәсіпкерлер палатасымен бірлесіп, жобаны іске асыру шарттарын пысықтап жатырмыз. Сондай-ақ, ел аумағы бойынша қатты тұрмыстық қалдықтардың кейбір түрлерін жинау және қайта өңдеумен айналысуға ниетті компанияларды конкурсқа шақырып жатырмыз. Экологиялық норма және технологиялық стандарттарға сәйкес деп танылған кәсіпорындар жинау және қайта өңдеу бойынша ақшалай өтемақы алатын болады. Жобаның негізгі мақсаты – батарейка, электронды және электр құрылғылары сияқты қауіпті қалдықтарды полигонға дейін жеткізбей жою, қатты тұрмыстық қалдықтардың көмілу көлемін

азайту, экологиялық жағдайды жақсарту» дейді «ӨКМ Операторы» мекемесінің баспасөз хатшысы Жомарт Рахымжан. Мамандардың айтуынша, қоқысқа тасталатын ең қауіпті заттардың бірі – электр үнемдегіш шамдар. Люминесцентті шамдар әдеттегі жарық көздеріне қарағанда 8 есе көп жарық береді. Соған қарамастан, электр энергиясын 5 есеге дейін аз тұтынады. Әрі пайдалану мерзімі де ұзақ, қалыпты жағдайда 8 мың сағатқа дейін қызмет етеді. Алайда экономикалық жағынан тиімді болғанымен, зиянды тұстары баршылық. Құрамында ұнтақ немесе бу түріндегі 3-5 мг аралығында сынап қоспасы болатындықтан, мұндай шамдар аса қауіпті болады. Мұндай лампалардың кез-келгені сынып, құрамындағы улы зат топырақ пен суға төгілсе, орасан зор көлемде зиян келтіретінін айта кету керек. Оны ескеріп жатқан тұрғындар жоқ. Істен шыққан

бойда бірден қоқыс жәшігіне лақтыра саламыз. Мұның арты өте үлкен экологиялық зардапқа апарып жатыр. Осындай жағдайлардың алдын алу мақсатында 2013 жылы Астана қаласы әкімдігінің бастамасымен елімізде алғаш рет зиянды шамдарды қабылдап, кейіннен утилизацияға жіберуді көздейтін арнайы бағдарлама қабылданған. Қаланың әр ауданында әртүрлі өлшемдегі үнемдегіш шамдар мен басқа да зиянды химиялық қуат көздерін (батарейкалар, аккумуля торлар) қабылдайтын арнайы контейнерлер орнатылып, тұрғындар арасында жан-жақты түсіндіру жұмыстары жүргізілген болатын. Басында бірден 100 контейнер қойылып, бүгінге дейін барлығы 2 миллионнан астам шам жиналып алынды. Пилоттық жоба ретінде қолға алынған жоба кейін де жалғасын тауып, арнайы контейнерлердің саны соңғы екі-үш жылдың ішінде 300-ге дейін көбейтілді. Бүгінде мұндай орындардың санын 500-ге дейін көбейту қарастырылып отыр. Бүркіт НҰРАСЫЛ

www.astana-akshamy.kz

ȹ

ÈË͸ÅÀ×Ê

5

QAZAQSTAN ƽNJLJȽƼljǗ ǀɛnjǗǍ NjƼ" (Соңы. Басы 1-бетте) Оның айтуынша, Кеңес өкіметі 1924 жылға дейін қазақты қырғыздармен шатастырып, «киргиз», «киргиз-казак», «киргиз-кайсак» деп атап, ал қырғыздарды «қара қырғыз» деген еді. 1920 жылы құрылғанда Қыр ғыз Кеңестік Автономиялық Социалистік Республикасы болып аталып та кет -

ÆÀÑÒÀÐ ÒÅÀÒÐÛ ҚÀÉ ÒҰËҒÀÍÛҢ ÀÒÛÍÀ ËÀÉÛҚ? ʮ˶́˲˞˘ ˛˘ˣ˟˵˧˭˧ˣ˛˟ ʤ˳˵˘ˮ˘ ೪˘ˬ˘˳́ˮ́೮ ʽˮ˯˭˘˳˵ˤ˪˘ˬ́೪ ˪˯˭ˤ˳˳ˤ̆˳́ˮ˘ ʮ˘˳˵˘˲ ˵˟˘˵˲́ˮ ˭˟˭Ͳ ˬ˟˪˟˵ ˢഉˮ˟ ೪˯೦˘˭ ೪˘˥˲˘˵˪˟˲˧ ʮ೵˭˘˙˟˪ ˃ഉ˾˟ˮ˯˚˵˧೮ ˘˵́ˮ˘ ˙˟˲˶ ˵˶˲˘ˬ́ ೵˳́ˮ́˳ ˪˟ˬ˧˱ ˵೴˳˪˟ˮ˧ˮ ˢ˘ˣ́˱͕ ˙೵ˬ ೵˳́ˮ́˳೪˘ ೪˘˵́˳˵́ ഑ˮ˟˲ ˢ˘ˮ˘˾́˲ˬ˘˲́ˮ́೮ ˱˧˪˧˲˧ˮ ˢ˘˲ˤ̆ˬ˘೦˘ˮ˙́ˣ͘ ಉˣ ˵˘˲˘˱́˭́ˣͲ ˞˘ˮ ˵˟˘˵˲೦˘ ೪˘ˣ˘೪˵́೮ ˙೵ˬ˙೵ˬ ഉˮ˾˧˳˧ ʶ೴ˬഉ˾ ʥ˘˥˳˟˥˧˵˯˚˘ˮ́೮ ˘˵́ ˬ˘˥́೪ ˞˟˛˟ˮ ˢ˟˪˟ ˱˧˪˧˲˧˭˧ˣ˞˧ ೪˯˳೪˘ˮ˙́ˣ͘ ʺ˘೪˘ˬ˘ ˾́೪೪˘ˮ ˳˯೮ ˘˵˘ˬ˭́˾ ˭ഉ˳˟ˬ˟ ഉˬ˟˶˭˟˵˵˧˪ ˢ˟ˬ˧˞˟ ˵˘ˬ೪́೦˘ ˵೴˳˵˧͘ ˇ˟˥˳˙˶˪ ೪˯ˬ˞˘ˮ˶˾́ˬ˘˲́ˮ́೮ ˳˯ˮ˞˘೦́ ˯˥ˬ˘˲́ˮ ˛˘ˣ˟˵˪˟ ˢ˘˲ˤ̆ˬ˘೦˘ˮ˞́ ˢ഑ˮ ˪഑˲˞˧˪͘

кенбіз. 1924 жылы сәуір айында Үкімет құрамына кірген Алаш қай раткерлерінің арқасында мемле кетіміздің аты «Қазақ Кеңестік Автономиялық Социалистік Республикасы» деп қалпына келтірілді. Кеңес үкіметі 1924 жылы ұлтымыздың атауын «казах» деп қолданып, Қазақстанның өзінің шетелдерде дипло матиялық және басқа өкілдіктері болмағандықтан, Мәскеу арқылы қазақ халқының аты «kazakh» деп жазыла бастады. Осыған қарап, ағылшындар елдің атын да «Kazakhstan», немістер болса «Kasachstan» деп өздерінің тілдеріне негізінде транскрип ция ла ған. «Шынтуайтына келсек, қазақтың жер-су атаулары мен тарихына қатысты басқа бірқатар есімдер шетел дерде қате жазылуда және жаңсақ тық тар кітаптарда орын алуда» дейді Ә.Қара. Ғалымның сөзінше, Кеңес заманында қырғыздар да ағылшын тілінде «kirgiz» деп жазылып келді. Тәуелсіздік алғаннан кейін ғана бұл мемлекет науқан көтеріп, ағылшынша «kyrgyz» деп дұрыс жазылуын қамтамасыз етті. «Енді Қазақстанда да ұлттың атын ағылшын тілінде «qazaq» және мемлекетті «Qazaqstan» деп жазылуын дұрыстайтын уақыт келді. Бұл бастаманы көтерген ҚР Парламенті Сена тының төрағасы Қасым-Жомарт Тоқаев келешекте бүкіл қазақ халқының алғысына бөленері сөзсіз» дейді ғалым.

ˁഉ˞˧˙˟˪ ˃౬ʧʫʸ͗ – Жұмабек Тәшенов ірі мемлекет және ұлт қайраткері, ұлт батыры болып саналады. Жұмекең – от болып жанып, көссіз ерлікпен қазақ жерінің тұтастығын сақтап қалған тұлға. Осы тұрғыдан алғанда менің ұсынысым – Астанада ашылатын төртінші ауданға Жұмабек Тәшеновтің атын беру қажет. Ал Жастар театрына өнер, театр, мәдениет, проза, поэзия салаларына қатысы бар, өмірден өткен атақты әртістер, дарынды драматургтер мен ақын-жазушылардың атын берген жөн деп санаймын. ˃഑ˬ˟˛˟ˮ ಁʪʳʸʽʦ͗ – Тəшеновтің атына ойып тұрып қаланың атын беру керек. Кешегі батырлар ақ найзаның ұшымен, ақ білектің күшімен жер қорғаса, қылышынан қан тамып тұрған қызыл империяға жалғыз өзі қарсы шығып, қазақтың жартысына тең жерін қорғап қалған Тəшенов болатын. Тəшеновтің есімін қалай ұлықтасақ та артық емес. ʻ೵˲˺˘ˮ ʺˏ౦ʥʤʫʦ͗ – Жұмабек ағаның атына не берсе де лайық! Бірақ бұл жерде сахна өнерінің алғашқы шын мәніндегі жұлдызы Күләш апамыздың есімі жаңғырса дұрыс болар еді. ʮ˘ˮ೦˘ˬˤ ʮ౬ʯʥʤʱ͗ – Театрдың Күләш Байсейітова атында болғаны дұрыс. Себебі ол кісі қазақ театры тарихында тұңғыш рет КСРО халық әртісі атағын алған. ʽ˵˘˲˪೴ˬ ʺ౭ౢʤ˃ʽʦʤ͗ – Меніңше, Өзбекəлі Жəнібеков атындағы театр болса, қазақ халқы риза болар деп ойлаймын. Қазақ өнеріне ол кісінің сіңірген еңбегі зор. Торғайда «Шертер» ансамблін құрып, Мәскеудегі Щепкин атындағы оқу орнын 17 жас әртіс бітіре салысымен оларды Торғайға əкеліп, қос өнер ордасын ашқанына куəмін, сол ансамбльдің əншісі болдым. Алматыдан «Сазген», «Адырна», «Алтынай» би ансамбльдерін

ашты. Айта берсе жасаған ісі қаншама, еңбегі бағаланды ма? Өнерпаз тарландар ойлансын. Күләш апамыздың атында мектептер мен колледждер бар ғой, Өзекеңді қолдау дұрыс, сол кісіні бағалайтын кез енді келген сияқты.

ʥ˘˶́˲ˢ˘ˮ ˁʤʥˏˀʥʫʶʽʦ͗ – Өзбекәлі Жәнібековтің атын ақыры берген соң театрға емес, Ұлттық музейдің атын берген дұрыс шығар. ˁ˘̆ ౢʤˁˏʺʥʫʶ͗ – Өзбекәлі атамыздың атын Ұлттық мұражайға берсе игі болар еді, ұлт мұрасын тірнектеп жинады емес пе? Әрине, театрдың атауына лайықты есім. Десе де, тақыр жерден Жастар театрын ашып, іргетасын қалап, аз уақытта алдыңғы қатарға жетелеген, жуырда 70 жасқа толғалы отырған Нұрқанат Жақыпбай ағамыздың атын берсе жарасады. Күләш апамыздың атын Опера театрына қайта оралтқаны жөн. Опера театры тұрғанда, неге атауын қайтармасқа? < þã« ãÙ Ýã Ä ͗ – Осыдан бірнеше жыл бұрын Жастар театрына Халық қаһарманы Әзірбайжан Мәдиұлы Мәмбетовтің аты берілсе деген xат жазылған еді. Жанболат Мамай есімді Фейсбук қолданушысы Жұмабек Тәшеновтің атын Астана халықаралық әуежайына лайық көріп отыр. Сондай-ақ, ол Алматы әуежайын Дінмұхамед Қонаевтың атына беруді ұсынды. «Әлемде Шарль де Голль, Кеннеди, Шопен әуежайлары бар, неге бұл тәжірибеге сүйенбеске? Тарихымыз бен ұлы тұлғаларымызға құрметімізді осылай көрсете аламыз» деген уәжді айтады ол.

P.S.

Жалпы, күз түскелі Ономастиканың тамырына қан жүгіргендей. Мәселен, ертең Астана қалалық мәслихатының кезектен тыс сессиясы өтеді. Онда қаралатын мәселелердің бірі қаладағы жекелеген көшелерге атау беру мен кейбір көшелерді қайта атауға қатысты болмақ. Сол жақтан жар салып сүйіншілейтіндей жағымды жаңалықты күтеміз. Бетті дайындаған: Аманғали ҚАЛЖАНОВ

6

ȹ

www.astana-akshamy.kz

¼ĚŽ½È

ǁdžƲ ǁLJǀƲɍ ɅƼnjǗLj ɅƼǎǗljƼǍǗ ǎǁnjǁɍǀǁDž ǎəǍǎƲ – Андраш мырза, жақында Қазақстанға Мажарстанның Ұлттық экономика министрі Михай Варга бастаған делегация келіп кетті. Бұл сапардың қорытындысы қандай болды? Екі елдің қарым-қатынасы жаңа деңгейге шығып, жаңа сапаға көтерілді деп айта аламыз ба?

– Қазақстан мен Мажарстан мемлекеттері арасында тарихи тамырластық бар. Қазақтардың да, мажарлардың да өткені көшпенді өмірден тұрады. Қос мемлекет те азаттық жолында талай күрестерді бастан өткеріп, тәуелсіздік кезеңінде сенімді серіктестерге айналып, өзара жақсы қарым-қатынас орната білді. Мажарстанның Ұлттық экономика министрі Михай Варганың Қазақстанға сапары екі елдің қарым-қатынасын тереңдете түскені сөзсіз. Ол бастап келген делегацияға 100ге жуық адам кірді. Олардың арасында мемлекеттік мекемелердің, министрліктердің өкілдері мен бизнесмендер болды. Астанада Қазақстан мен Мажарстан тараптарының қатысуымен Экономикалық ынтымақтастық жөніндегі үкіметаралық комиссияның V отырысы, үлкен бизнес форум ұйымдастырылды. Сондай-ақ, Стратегиялық кеңестің алғашқы отырысы өтті. Қазақстан жағынан оған Сыртқы істер министрі Ерлан Ыдырысов басшылық жасады. Қазақстанның Премьерминистрі Бақытжан Сағынтаев Михай Варганы қабылдады. Мұның бәрі Қазақстан Мажарстанмен ынтымақтастық мәселесіне мән беріп қарайтынын айтады. Мажарстан делегациясының Қазақстанға сапары және екі ел өкілдерінің осындағы кездесулері қос елдің қарым-қатынасына серпін беретініне сенімдімін.

– Мажарстан делегациясының Қазақстанға сапары барысында бірқатар екіжақты келісімдерге қол қойылды. Қос мемлекет қай тараптарда ынтымақтастықты күшейткелі отыр?

– Мажарстанның Ұлттық экономика министрлігі мен Қазақстанның Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрлігі арасында халықты жұмыспен қамту, денсаулық сақтау салаларында бірқатар келісімдер жасалды. Соның ішінде дәрідәрмек өндіру мен медициналық қондырғыларды жасау, медициналық туризм туралы меморандумдарға қол қойылды. Сондай-ақ, қос тараптың биз-

ÎÊı×Ã×ÉÔ× ı¼Í×ÌÀ×Ķ ÔÁ¿³ÉÀÁ ÁÏ̼ÃÄÛÉ×Ķ İÇ× À¼Ç¼Í× ¼Ïȼı×É¼É ½Ĵ¿³É¿³ ½¼Î×Í IJ¼Ã¼IJÍÎ¼É ÂÁ̳ÉÁÉ IJÊÃı¼Çı¼É ÆĻÔ Æ¼Ì˼ΠμÏǼÌ× IJÊÌÔ¼ı¼É ¼Ã×IJIJ¼ ÂÁÎ³Ë ÎÊIJμÀ× ½İÇ ¼ÅȼIJμ Ô¼Î×Ì Î³¿³Ë ÎĴÎ³É ÎĴÎÁÎÆÁÉ Ñ¼Ç×IJ ȼ¼ÌÍÎ¼É ÈÁÈÇÁÆÁÎ³É IJİÌÀ× Ñ³³³ ı¼Í×ÌÀ¼ ÆÊÀ¼É Ñ¼É ½¼Íμı¼É IJİÈ¼É IJ×ËÔ¼IJÎ¼Ì ÍÊÇ ĻĶ³Ì¿Á IJÊÉ×Ë ÁÇ¿Á ÁÇ IJÊÍ×ÇÀ× ÙÎÉÄƼÇ×IJ ½ÁÇ¿³ÇÁ̳ ¼ı×É¼É ÎĴÌƳ İÇÎμÌ×ɼ ¼IJ×É È¼Â¼Ì Ñ¼ÇIJ× ÊÍ×ǼŠIJ¼Ç×ËμÍÎ× ÊÍ× Î¼ÌÄÑÄ Ð¼ÆÎ IJ¼Ã¼IJÍÎ¼É ÈÁÉ È¼Â¼ÌÍÎ¼É ÂİÌÎ× ¼Ì¼Í×ÉÀ¼ı× ÎÏ×ÍÎ×IJÎ×Ķ μÈ×Ì× ÎÁÌÁĶÀÁ ÁÆÁÉ³É ¼Åı¼IJμÅÀ× ½İı¼É IJÊͼ ÁƳ ÁÇ Â×Ç× ÀÄËÇÊȼÎÄÛÇ×IJ IJ¼Ì×È IJ¼Î×É¼Í ÊÌɼÎÎ× ÍÊÀ¼É ½Á̳ IJÊÍ ÈÁÈÇÁÆÁÎ ÎĴÌdz ͼǼÀ¼ı× ½¼ÅǼÉ×Í×É ĴýÁÅ ÆÁÇÁÀ³ ȼ¼ÌÍμÉÉ×Ķ IJ¼Ã¼IJÍÎ¼É ÌÁÍËϽÇÄƼÍ×ÉÀ¼ı× ÎĻÎÁÉÔÁ ÂĵÉÁ ĻƳÇÁÎγ ÁÇԳͳ ¼ÉÀÌ¼Ô ½¼Ì¼ÉÄÈÁÉ ĵĶ¿³ÈÁȳÃÀ³ ÊÍ× ÂĻɳÉÀÁ Ļ̽³ÎγÆ

ƼǩǠǬǜǴ ƽƼnjƼljDŽ LjǜǢǜǬǭǮǜǩǩǷɎ ɅǜǣǜɆǭǮǜǩ njǡǭǫǯǝǧǤǦǜǭǷǩǠǜȾǷ ǎʔǮǡǩǴǡ Ǣʄǩǡ ʔǦȂǧǡǮǮȂ ǡǧǴȂǭȂ

ЖИЫРМА БЕС ЖЫЛДА ҮЛКЕН ЖЕТІСТІКТЕРГЕ ЖЕТТІҢІЗДЕР IJ¼Ã¼IJÍÎ¼É ÈÁÉ È¼Â¼ÌÍÎ¼É ÈÁÈÇÁÆÁÎÎÁ̳ ¼Ì¼Í×ÉÀ¼ μÌÄÑÄ Î¼È×ÌǼÍÎ×IJ ½¼Ì IJ¼Ã¼IJμÌÀ×Ķ À¼ ȼ¼ÌǼÌÀ×Ķ À¼ ĻÎÆÁɳ ÆĻÔËÁÉÀ³ ĻȳÌÀÁÉ Îİ̼À× IJÊÍ ÈÁÈÇÁÆÁÎ ÎÁ ¼Ã¼ÎÎ×IJ ÂÊÇ×ÉÀ¼ μǼŠÆĴÌÁÍÎÁÌÀ³ ½¼ÍÎ¼É ĻÎÆÁÌ³Ë ÎĵÏÁÇͳÃÀ³Æ ÆÁÃÁĶ³ÉÀÁ ÍÁɳÈÀ³ ÍÁ̳ÆÎÁÍÎÁÌ¿Á ¼ÅɼÇ×Ë Ļü̼ ¼IJÍ× IJ¼Ì×È IJ¼Î×É¼Í ÊÌɼμ ½³ÇÀ³

нес өкілдері де бірнеше шарт жасасты. Атап айтсақ, Мажарстан мен Қазақстанның фармацевтикалық компаниялары Қарағанды қаласындағы зауытта қазақстандық дәрі-дәрмек өндірісін кеңейту жөнінде келісімге келді. Мажарстан жағы бұл дәрілерді Еуропа нарығында сатуға көмектесетін болды. Аталмыш жобаның құны 5 миллион долларды құрап отыр. Бұған қоса, Қазақстанда Мажарстан технологиясын негізге алып, медициналық қондырғыларды шығару туралы келісім жасалды. Қазақстанның Қаржы министрлігінің Қазынашылық комитеті мен Мажарстанның Мемлекеттік қазынашылығы да өзара әріптестік жоспарының аясында жобаларын тиянақтады. «Қазақстан темір жолы» ұлттық компаниясы мен Мажарстанның «Rail Cargo Hungaria Zrt» компаниясы арасында

халықаралық интермодальдық тасымалдауды дамыту туралы өте маңызды келісім жасалды. Аталмыш жоба теміржол немесе теңіз арқылы, сонымен қатар автокөлік жолымен жүк тасымалдауды қарастырады. Яғни, Транскаспий аймағында, Азия – Еуропа – Азия бағытында тасымалдауды дамытуға жол ашады.

džǁDždžƲ ƽƼǎǗnjǀǗɍ ƽǁǎ ƽǁDžljǁǍƲlj ɅƼLJNjǗljƼ džǁLJǎƲnjǁǀƲ – Жуырда осыдан тура жүз жыл бұрынғы Торғай даласындағы ұлт-азаттық көтеріліс қаһармандарының бірі – Кейкі батырдың бас сүйегі Ресейден Қазақстанға жеткізіліп, ДНҚ сараптамасын жасау және бас сүйекті қалпына келтіру үшін Мажар станға жөнелтілді. Ма-

жарстанның Қазақстандағы ресми өкілі ретінде сіз де бұл үдеріске қатыстыңыз. Қазақ халқына аса маңызды бұл оқиға қалай өрбігенін өз ауызыңыздан естісек.

– Екі елдің саяси және экономикалық қарым-қатынастан бөлек, символдық мәнге ие тарихи және мәдени мұраларын сақтау салаларында ынтымақтастық орнатқанына менің көңілім марқаяды. Шынын айтқанда, Қазақстан Мажарстанға қазақтың ұлттық батыры деңгейіндегі тұлғаға қатысты істі сеніп тапсырғанының астарында қос мемлекеттің бір-біріне деген құрметі жатыр. Кейкі батырға қатысты Мажарстанның Жаратылыстану ғылымдары музейінің антропологиялық бөлімі атқаратын жұмысты аса абыройлы іс деп білеміз. Біздің ғалымдарымыз ДНҚ сараптамасын жасап, оның негізінде

www.astana-akshamy.kz

ȹ

¼ĚŽ½È

батырдың бет-бейнесін қалпына келтіреді. Осы істі қолға алмас бұрын Қазақстандағы бұл іске жауапты мекемелермен, Қазақстан Республикасының Мажарстандағы елшілігімен тығыз қарым-қатынас жасадық. Мәселен, Кейкі батырдың бас сүйегін Қазақстаннан шығарып, Еуропалық одақтың аумағына кіргізгенде әкімшілік кедергілер тумас үшін техникалық мәселені шешу керек болды. Дәлірек айтсақ, батырдың бас сүйегі тарихи жәдігер екенін дәлелдейтін анықтама жазып бердік. Бұл іс Мажарстанның Алматыдағы бас консулдығының араласуымен оң шешімін тапты. Қазақстаннан Мажарстанға тікелей ұшатын әуе рейстері жоқ. Сол себептен Кейкінің бас сүйегі Ыстанбұл арқылы жөнелтілді. Жоғарыдағы құжат сол үшін қажет болды. Ал батырдың бас сүйегі бойынша атқарылатын жұмыстың нәтижесі қарашаның аяғында, желтоқсан айының басында белгілі болуы керек.

– Кейкі батырдың бас сүйегіне қай ғалымдар сараптама жасайды? Осы жағынан ақпаратты нақтылап берсеңіз.

– Батырдың бас сүйегін Мажарстанда белгілі антрополог ғалым Андраш Биро зерттейді. Бұл кісі мажар халқының шыққан түбін жаңғырту мақсатында екі жылда бір рет Мажарстанда өтетін құрылтайдың да бас ұйымдастырушысы екенін айта кетейін. Өткен жазда аталмыш құрылтай кезекті рет өтіп, оған Қазақстаннан келген үлкен делегация қатысып кетті. Андраш Биро биылғы тамыз айының аяғы мен қыркүйектің басында Алматы облысында салт-дәстүрді сақтау мақсатын көздеген фестивальді де ұйымдастырды.

džǏLjƼljDŽǛǀƼ LjǗɍȽƼ ǂǏǗɅ ɅɛLjƼlj ɅǗNjǔƼɅǎƼnj ǎɛnjƼǀǗ – Мажарстандағы құрылтай мәселесін қозғадыңыз. ХІІІ ғасырда Мажарстанға барған құман қыпшақтардың тыныстіршілігінен де хабар берсеңіз.

– Қазіргі таңда Мажарстанға барған құман қыпшақтардың ұрпақтары ұлы Кумания мен кіші Кумания аталатын Мажарстанның екі орталық облысында тұрып жатыр. Әртүрлі санақтар олардың саны 300 мыңға жуықтайтынын анықтады. Оларға ортақ астана – Қарсақ қаласы. Мажарстан үкіметінде тоғыз министрдің екеуі – Ауыл шаруашылығы министрі Шандор Фазекаш пен жоғарыда аты аталған Ұлттық

экономика министрі Михай Варга қыпшақтар қоныстанған аймақтардан шыққанын қоса кетейін. Шандор Фазекаш Мажарстандағы Құман қыпшақтар одағының төрағасы қызметін атқарады. Ілгеріректе бұл кісі Қарсақ қаласының мэрі де болған.

– Осыдан екі жыл бұрын Мажарстанда қазақ халқының ұлы ақыны Абайдың ескерткіші мен Астана көшесі ашылды. Жуырда сіз Абай еліне барып қайтқан екенсіз. Сапардан алған әсеріңіз қандай болды?

– Қазақ әдебиетінде Абайдың алатын үлкен орнын есепке алып, ол тіршілік еткен мекенге барып қайтуды өзіме парыз санадым. Жидебайдың ауасы адамды шынымен ерекше күйге бөлейді екен. Оны мен жан-жүрегіммен сезіндім. Бір жағынан, сол жер Еуразия құрлығының кіндігі саналады. Бұл кездейсоқтық емес деп ойлаймын. Мұнда бір құпия мән жатқан сияқты.

ɅƼǃƼɅ ǂʃljǁ LjƼǂƼnj ǎƲLJǀǁnjƲljƲɍ ƿnjƼLjLjƼǎDŽdžƼǍǗ ʓǎǁ ɛɅǍƼǍ – Сіздің қазақ тілінен сабақ алып жатқаныңызды естідік. Белгілі бір деңгейде тілімізде сөйлеуді үйреніп те қалған шығарсыз.

– Қазақстанға келген Мажарстан делегациясын қарсы алумен байланысты кейінгі екі ай көлеміндегі қарбалас оған мұрша бермеді. Уақытым тығыз болып, тіл сабақтарын ала алмадым. Алайда қазір үйренуді жалғастырып жатырмын. Келесі жылдың көктемінде бір нәтижеге жетемін деп ойлаймын. Тым құрығанда қазақ тілінде қысқа сөйлемдерді

IJ¼Ã¼IJ ĵÀÁ½ÄÁγÉÀÁ ¼½¼ÅÀ×Ķ ¼Ç¼Î×É ĴÇÆÁÉ ÊÌÉ×É ÁÍÁËÆÁ ¼Ç×Ë ÊÇ Î³ÌÔ³Ç³Æ ÁÎÆÁÉ ÈÁÆÁÉ¿Á ½¼Ì×Ë IJ¼ÅÎÏÀ× ĻóÈÁ ˼Ì×à ͼɼÀ×È ÂÄÀÁ½¼ÅÀ×Ķ ¼Ï¼Í× ¼À¼ÈÀ× Ô×É×ÈÁÉ ÁÌÁÆÔÁ ÆĴÅ¿Á ½ĻÇÁÅÀ³ ÁÆÁÉ ÊÉ× ÈÁÉ Â¼É ÂĴÌÁ¿³ÈÈÁÉ ÍÁóÉÀ³È

құрастыруға шамам жететініне сенемін. Ақиқатын айтқанда, кейбір сөздерді түсінетіндей жағдайға жеттім. Сол арқылы сөйлемдердің мағынасына да бойлай түсудемін. Негізінен, қазақ және мажар тілдерінің грамматикасы өте ұқсас. Мажар тілі түркі тілдері тобына жатпай, фин-угор тілдері құрамына кірсе де, сөйлемдерді құрау құрылымы жағынан қазақ тіліне жақын. Мәселен, қазақша «Астанада» деп айтылса, мажарша бұл мағынаны «Будапештен» сөзі береді. Сондай-ақ, қазақтар «телефоным» деп айтса, мажарлар «телефоном» дейді. Екі тілдің де айырмашылығы бір әріпте ғана. Негізінен, сіздердің әліпбилеріңізде 42 әріп болса, бізде 44 әріп бар. Ғалымдарымыз Осман империясы жаулап алғаннан бұрын мажар тіліне түркі тілінен 300ден аса сөз енгенін анықтады. Мажарстан 150 жыл көлемінде, 1541-1686 жылдар аралығында Осман империясының бодандығында болғанын білетін шығарсыздар. Алайда көп сөздер османдықтар жерімізге басып кірмей тұрғанда-ақ қолданысымызда болды. Мәселен, алма, сақал, балта, ото – әке. Түстерді айтсақ, мажарша – кейк, қазақша – көк, сары түсін біз шарго дейміз. Бұл мысалдар мажарлар мен қазақтардың жақындығын тағы дәлелдей түседі. Халықаралық Түркі академиясының мұрындық болуымен мажар ертегілері мен аңыздары қазақ тіліне аударылып, кітап болып жарық көрді. Кітапқа енген шығармаларды Мажарстанның Сегед университетінде қазақ тілінен сабақ беретін Раушангүл Мұқышева тәржімалады. Бұл кітапты оқыған қазақтар мажарлар оларға туысқан халық екеніне көз жеткізіп, екі ұлтқа ортақ ұғымдарды таба алады. Мәселен, бәйтерек мажар ертегілері мен аңыздарының негізгі символдарының бірі саналады. Біз оны «аспанды төбесімен сүйген ағаш» деп атаймыз. Немесе мажарларда – туру құсы, ал сіздерде – самұрық. Осы кітапты оқып-ақ екі елдің тамыры бір екендігін аңғаруға болады. Мажарстанда құсбегілік, соның ішінде бүркітпен аң аулау спорты жақсы дамығанын айта кетейін. Мемлекетіміз – осы спорт түрінен Орталық Азия чемпионаттарына қатысатын Еуропадағы жалғыз мемлекет.

mƽNJLJƼǔƼɅ ǙljǁnjƿDŽǛǍǗ ƽƲǃǀƲ ƽƲnjƲdžǎƲnjǁǀƲ} – Келесі жылы Астанада айтулы әлемдік шара – «ЭКСПО-2017» халықаралық

IJ¼Ã¼IJÍÎ¼É Â×Ç ³Ô³ÉÀÁ À¼ÈÏ Â¼ı×É¼É IJ¼ÎÎ× ¼Çı¼ ÊÃÀ× ÊÍ× Ï¼IJ×Î ¼Ì¼Ç×ı×ÉÀ¼ ĴÇÆÁÉ ÂÁÎ³Í Î³Æ ÎÁÌ¿Á ÂÁÎγ Ķ³ÃÀÁÌ ÈĵÍÁÇÁÉ ÙÆÊ ÉÊÈÄƼǼÌ× Ķ×ÃÀ×Ķ Ļͳȳ ÁÍÁ¿Á ¼ÌÎ×ËÎ× ÊÍ×ÉԼȼ Â×ÇÀ¼Ì ¼Ì¼Ç×ı×ÉÀ¼ ÈİÉÀ¼Å ÂÁÎ³Í Î³ÆÆÁ ÂÁÎÆÁÉ ÈÁÈÇÁÆÁÎ ½¼Ì ȼ ÂÊIJ ˼ ÈÁÉ ½³ÇÈÁÅȳÉ

мамандандырылған көрмесі өтеді. Мажарстан бұл көрмеге қатысуды растаған алғашқы мемлекеттердің ондығына кіреді. Бұл тарапта қандай жұмыс жүргізілуде?

– Бүгінгі күнге Астанада орналасатын Мажарстан павильонының бірнеше жобасы жасалды. Алдағы бір-екі апта ішінде қандай жоба таңдалатыны жөнінде нақты шешім шығуы тиіс. Содан соң дизайн бөлшектері жасала бастайды. Павильонды жабдықтайтын алғашқы мемлекеттердің қатарына кіреміз деп ойлаймын. Нақты дәлел айтайын: апта басында «Астана ЭКСПО2017» ұлттық компаниясы бес мемлекетке алғашқы павильондарды тапсырды. Олардың арасында Мажарстан павильоны да бар. Жалпы ауданы 411,9 шаршы метрді құрайтын аумақты қабылдап алдық. Павильон атауы: «Болашақ энергиясы бізді біріктіреді». Бұл тақырып мемлекетіміздің қолжетімді энергия көздерінің географиялық, экономикалық ерекшеліктеріне негізделеді. Мажарстан су, күн және жел елі болып саналады. Соған сәйкес павильонымыз энергияны және қаланы жобалау саласындағы ең жаңа қондырғылармен таныстырады.

ɅƼǃƼɅǍǎƼlj ǀƼLjǏ ǂƼȽǗljƼlj ɅƼǎǎǗ ƼLJȽƼ NJǃǀǗ – Алдағы желтоқсанда Қазақстан өзінің Тәуелсіздігінің 25 жылдығын атап өтеді. Сондай-ақ, Желтоқсан көтерілісінің 30 жылдығы да сол айдың еншісінде. Сіздер кеше ғана Мажарстандағы

7

Кеңес одағы жүйесіне қарсы көтерілістің 60 жылдығын атап өттіңіз. Осы жағынан да екі ел арасында сабақтастықты байқаймыз. Қазақстанға қызметке келгелі еліміз туралы Сізде қандай пікір қалыптасты?

– Мажарстан – Қазақстан тәуелсіздігін мойындаған алғашқы мемлекеттердің бірі. Желтоқсанда еліңіз Тәуелсіздігінің 25 жылдығын тойласа, содан шамалы уақыт өткен соң, 2017 жылдың бас жағында Қазақстан мен Мажарстан арасында дипломатиялық қарымқатынастың орнағанына да ширек ғасыр толады. Мажарстанның Қазақстан Республикасындағы тұңғыш елшісі қызметін танымал түркітанушы ғалым Йожеф Торма атқарды. Қазақ тілінде тамаша сөйлеген бұл кісі Қазақстан мен Мажарстан арасындағы дипломатиялық қарым-қатынастың бекуіне үлкен еңбек сіңірді. Бір мемлекет үшін 25 жыл – үлкен меже. Мысалы, осы жылдар ішінде дүниеге келген ұрпақ Қазақстанның тәуелсіздігін қалыпты құбылыс ретінде қабылдайды. Бұл жағдайға үлкен мән беруіміз керек. Себебі эстафетаны қазіргі жастардан қабылдап алатын келесі ұрпақ азат рухта өсіп, жетіледі. Қазақстан 25 жыл ішінде даму жағынан қатты алға озды. Осы уақыт аралығында үлкен жетістіктерге жеттіңіздер. Мәселен, экономикаларыңыздың өсімі 20 есеге артыпты. Осыншама жылдар аралығында мұндай жетістікке жеткен мемлекет бар ма, жоқ па, мен білмеймін. Қазақстандықтарды тәуелсіздіктің мерейтойымен құттықтап, елдің бұдан да зор жетістіктерге жете беруіне тілектеспін. Қазақстандағы Желтоқсан көтерілісі мен Мажарстанда 1956 жылдың қазан айында орын алған көтеріліс арасындағы сабақтастықты дұрыс байқадыңыз. Екі елдің де азаттық аңсары ғасырлардың қойнауынан тамыр тартады. Бұл жайт қос мемлекеттің арасында дипломатиялық қарым-қатынастың ауқымынан асатын байланыстың барына көз жеткізе түседі. Қазақтар да, мажарлар да еркіндікті, бостандықты ерекше сүйіп, аса бағалайтын рухы биік халықтар. Екі ел бұл асқақ рухтың арқасында ақыры дегеніне жетіп, тәуелсіз мемлекеттердің қатарына қосылды. Тәуелсіздігіміз мәңгі жасай берсін дегім келеді.

– Айтқаныңыз келсін. Мазмұнды сұхбатыңызға рақмет! Сұхбаттасқан: Аманғали ҚАЛЖАНОВ

8

ȹ

www.astana-akshamy.kz

ĽȽÁ

мен дүниеге келген «Астана жазушыларының кітапханасы» сериясы арқылы «Қазақтың шаңырақ қаласы», «История столицы и края: ХІV-ХІХ вв.», «История столицы и края: ХVІІ-ХІХ вв.», «Елорда сәулеті», «Гидрологическое описание южной части Акмолинской области», «Қанжығалы қарт Бөгенбай» тарихи еңбектерін құрастырып, жарыққа шығарды. Тағдыр сияқты тарихты да таңдамайды. Ресейдегі Қазан төңкерісінің дүмпуі қазақтың сайын даласына жетіп, балапан басына, тұрымтай тұсына дегендей, қапияда тап болған заман туғанда, оң-солыңды тану, ақ-қараны ажырату оңайға соқпаған. Ақыры қиянаттан көз ашпай,

ͨʮ˘೪˳́ ˘˵˘೪ ˘ˬ೦˘ˮˮ˘ˮ ˙˘˳೪˘ ˢ˘೪˳́ ˧˳ ˢ˯೪ͩ ˞˟˱ ˀ˘˾ˤ˞Ͳ ˘˞Ͳʪˤˮ ˘˥˵˱˘೪˾͕́ ˙˟˲˧˳˧ ʤ˲೪˘ˮ́೮͕ ഉ˲˧˳˧ ʤˬ˘˾˵́೮ ˘˲˞˘೪ ˵೵˵˘˲ ೵ˬ˞˘˲́ˮ́೮ ˙˧˲˧ ʹ ʤˬ˞˘ˮ ˁ˭˘˥́ˬ͘

Ж

азушы 1946 жылы 3 қазанда Қарағанды облысының Жаңаарқа ауданындағы Ақтау кеңшарында туған. Қарымды қаламгердің өнегелі өмірінің бертіндегі он бес жылының өзі де көп жайды аңғартқандай. Соншама бедерлі де айшықты. Қазақстан Журналистер одағының лауреаты (2001 ж.), халықаралық «Алаш» сыйлығының иегері (2005 ж.), Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері (2005 ж.), Қазақстан Республикасы Мемлекеттік сыйлығының лауреаты (2006 ж.), Қазақстан Республикасы Парламентінің ІV шақырылған (2007-2011 жж.) және V шақырылған (2012-2016 жж.) Мәжілісінің депутаты. Әлқисса деп, өмір өткелдеріне орала кетейік. Алдан 1963 жылы Қаражал орта мектебін бітірген соң шопанның көмекшісі болып жұмыс істейді. 1965 жылы Алматы қаласындағы С.М.Киров атындағы Мемлекеттік университетінің филология факультетіне оқуға түседі. Еңбек жолының 35 жылын бұқаралық ақпарат саласындағы қызметке арнаған.

1970-75 жж. республикалық Қазақ радиосының редакторы, 1975-90 жж. Целиноград (қазіргі Ақмола) облыстық «Коммунизм нұры» газетінің бөлім меңгерушісі (мен осы жылдар ішінде Алдекеңмен етене таныс болдым), 199095 жж. Ақмола облыстық «Қараөткел» газетінің бас редакторы, облыстық «Тіл және мәдениет» қоғамының төрағасы, 1995-97 жж. Ақмола облыстық телерадиокомпаниясы төрағасының орынбасары, 1997-2002 жж. «Қазақстан» телерадиокорпорациясы Астана студиясының бас ди рек торы, 2002-2007 жж. Қазақстан Жазушылар одағы Астана филиалының директоры, «Астана жазушылары кітапханасы» сериясының бас редакторы, 2007 жылдан бері екі мәрте Қазақстан Республикасы Парламенті Мәжілісінің депутаты болып сайланды. А.Смайыл – есімі республикаға белгілі қаламгер, тұңғыш көркем шығармасы «Тамыздың таңы» 1979 жылы жарық көрді. «Ақ жалын» (1982), «Найзақара» (1985), «Сағынтып келген көктем» (1987), «Арқаның Бетпақ деген даласы бар» (2000) повестер жинақтары мен «Тамұқтан келген адам» (2004) романында адам мен қоғам, өмір мен өлім туралы толғайды.

А.Смайыл публицист ретінде де белгілі. Оның 1980-1995 жылдар аралығындағы өткір публицистикалық мақалалары қазақ баспасөзінде жалындай бастаған тәуелсіздік рухына арналды. Облыстық және республикалық бұқаралық ақпарат құралдарында Қазақстанның саяси дербестігі тура лы дабыл қақты. Қазақ хал қының ресми де, рухани да тәуелділікте қалып отырғандығына Целиноград облысының экономикалық-әлеуметтік өмірінен нақты деректер келтіре жазды. «Жер қазақтікі, билік кімдікі?», «Халықтың киесі, жердің иесі бар», «Қазақтың сырты-

ɿɨʂɨʃʜʄʜʅ ɪɨɪʜ t ɿɨɷɨɮʜʄʜʅ ɿɨʃʜ

нан тон пішіп», «Саясатты саудаға салғандар», «Қазақ үшін қармандық», «Казак қозғалысының мәні неде?», «42 Калинин, 14 Ворошилов және жалғыз Бөгенбай» секілді өткен ғасырдың 80-жылдарында екінің бірі қалам тарта бермейтін, саяси салмақты, әлеуметтік терең мәнді публицистикалары зиялы қауымға ой салып жатты. Оның осы ұлттық ұмтылысы қоғамдық күрескерлікке ұласты. 1990 жылғы 10 мамырда Целиноград қаласында облыстық «Тіл және мәдениет» қоғамының құрылуына ұйытқы болды және оның төрағалығына сайланды. Қоғам осы тектес ұйымдардың республикадағы алғашқы қарлығашы еді. Аз ғана уақытта халықтық беделге ие болған ұйым төл жұртының әлеуметтік-рухани талаптарын нақты жүзеге асыру мақсатын алға қойды. Целиноград қаласында қазақ музыкалық-драма театры ашылды. Қазақ музыка мектебі шаңырақ көтерді. Көнеруге айналған жалғыз қазақ орта мектебінің жаңа ғимараты мен мешіт үйі салынды. Қажымұқан Мұңайтпасовтың туған ауылына балуанның есімі берілді. Ақмола облысы мен қаласының тарихи атауы қайтарылды. Облыс орталығындағы мұғалімдер институтының қазақ бөлімдері кеңейтілді, инженерлік-құрылыс, ауыл шаруашылығы және медицина институттарының барлық факультеттерінде қазақ тілінде

білім алу мүмкін болды. Ұлттық мұрат-мүддені түгелдеген мұндай ірі шаралар облыс көлемінде де жүзеге асырылды. Барлық аудандар мен кеңшарларда, өнеркәсіп орындарында ұйымның бөлім шелері құрылып, қазақ балабақшаларының қатары 92ге, қазақ мектептерінің саны 62ге жеткізілді. Тапшылығы айқын сезілген ұлт тілді ұстаздарды

¼Ã ı¼É¼ ϼIJ×Îμ ѼÇ×IJÎ×IJ ½ÁÀÁÇ¿Á ÄÁ ½ÊÇı¼É İÅ×È ÎĻÇ ÂİÌÎ×É×Ķ ĵÇÁÏÈÁÎÎ³Æ ÌÏѼÉÄ Î¼Ç¼Ëμ Ì×É É¼IJÎ× ÂĴÃÁ¿Á ¼Í×ÌÏ È¼IJͼÎ×É ¼Çı¼ IJÊÅÀ× ÒÁÇÄÉʿ̼À IJ¼Ç¼Í×ÉÀ¼ IJ¼Ã¼IJ ÈÏÃ×ƼÇ×IJ À̼ȼ ÎÁ¼ÎÌ× ¼Ô×ÇÀ× IJ¼Ã¼IJ ÈÏÃ×Ƽ ÈÁÆÎÁ½³ Ô¼Ķ×̼IJ ÆĻÎÁÌÀ³ ÆĻÉÁÌÏ¿Á ¼ÅɼÇı¼É ¼Çı×à IJ¼Ã¼IJ ÊÌμ ÈÁÆÎÁ½³É³Ķ ¼Ķ¼ ıÄȼ̼Î× ÈÁÉ ÈÁԳΠĴų ͼÇ×É À× IJ¼Â×ÈİIJ¼É ÈİĶ¼ÅÎ˼ÍʾÎ×Ķ ÎÏı¼É ¼Ï×Ç×ɼ ½¼ÇϼÉÉ×Ķ Áͳȳ ½Á̳ÇÀ³

көбейту мақсатымен облыстық мұғалімдердің білімін жетілдіру институтында орыс тілді педагогтарды қайта даярлау бөлімі ашылды. Жоғары оқу орындарындағы оқулықтар қазақ тіліне аударылды. Қазақ тілінде сабақ беретін ұстаздарға 10 пайыз үстемақы төлеуге қол жеткізілді. Алдан Смайыл тележурналист ретінде Астананың Ақмо лаға ауысуының саяси-әлеуметтік маңызын кеңінен насихаттауға елеулі үлес қос ты. «Қазақстан» телерадио корпорациясы Аста на студиясының бас директоры ретінде «Ақшам» ақпараттық бағдарламасының Ақмоладан эфирге шығуына үлес қосты. Қаланың тарихи, геосаяси мәні туралы бірнеше телехабарлардың авторы. Алдан Смайыл осы бағыттағы журналистік және жазушылық қызметін күні бүгінге дейін сәтті жалғастырып келеді. Ол Астана тарихы көне дәуірден бері қарай зерттелген «Ежелден елордаға лайық деген», «Өмір тарихының зерттелуі» т.б. ғылыми мақалаларымен жақсы таныс. Сондай-ақ, Республика Президенті Нұрсұлтан Назарбаевтың Астананы қалыптастыру жолындағы қайраткерлік қызметі сараланған «Дәуірді таң қалдырған даналық», «Елорда – Елбасы ерлігі», «Тарихтың жоғалтқанын бүгіннен іздеген» және басқа публицистикалық еңбектерімен белгілі. Қаламгердің ұйымдастыруы-

қатыбас болып жүрген қыр елін бөріктіріп, қолында малы барға аш қасқырдай тап берген кәмпеске, одан соң халықты қынадай қырған Мешін жылы, оған ілесе 37-ші жылдың саяси қуғын-сүргіні келіп жетеді. Қалың жұртты қан қақсатқан, жазықсыз жапа шеккендердің көз жасын көл дей еткен, о дүниені қойып, бұ дүниеде, кәдімгі жер үстінде тамұқ орнатқан сол зар заманға қалайша лағнет айтпайсың?! Жазушы Алдан Смайыл «Тамұқ тан келген адам» атты романында табиғат пен адам, өткен және жаңа қоғам арасын әңгімелей келе, өлім мен өмірдің психологиялық және адамдық философиялық құдіретін айқындауды мақсат тұтқан. Жарғақ құлағы жастыққа тимей, ел елеулісі, халық қалаулысы ретінде көпшілік аманатын орындаудан қолы қалт еткен бір тұста, қабырғалы қаламгер ретінде ұлтының жүрегіне үңіліп, рухын аршып алу жолында тер төгуге тура келді. Қай істі қолға алса да, заманалық талаптарға төтеп беруге ұмтылыс жасау міндетін бір сәтке ұмытпайтын Алдан ағаның қаламының да, қызметінің де бабы – қазағының қамы екені анық. Сәбит БЕКСЕЙІТ, ақын, Қазақстан Жазушылар одағының мүшесі, ТҮРКСОЙ-дың «Ұлы Түрік қыраны» медалінің иегері

www.astana-akshamy.kz

ȹ

ĜęĜÓĜ

ƽNJǍǎƼljǀǗȽǗljƼlj

ƼDžǗnjǗLJȽƼlj ƽNJDžǂǁǎdžǁlj ಉ˵˪˟ˮ ˢ́ˬ́ ʤ˳˵˘ˮ˘ ೪˘ˬ˘˳́ˮ˞˘ ˢ˘ˮ˵೴˲˾˧˛˟˲ˬ˧˪ ˯೪ˤ೦˘ ˵˧˲˪˟ˬ˞˧͘ Ϯϰ ˢ˘˳˵˘೦́ ˙˯˥ˢ˟˵˪˟ˮ ഑ˣ˧ˮ˧೮ ˳˵˶˞˟ˮ˵ ೪೵˲˙́˳́ˮ ˘̆˶˳́ˣ ˱́˾˘೪˵˘˱͕ ˞˟ˮ˟˳˧ˮ ˪˧ˬ˟˭˛˟ ˯˲˘˱͕ ˢ˯೦˘˲́ ೪˘˙˘˵೪˘ ˳೴˥˲˟˥ ˯˵́˲́˱͕ ˳˘˭˘ˬ˞́೪೪˘ ˾́೦˘˲́˱ ˵˘˳˵˘೦˘ˮ́ ˪഑˱˾˧ˬ˧˪˵˧೮ ഉˬ˧ ˪೴ˮ˛˟ ˞˟˥˧ˮ ˟˳˧ˮ˞˟͘ ʽ೪ˤ೦˘ ೪˘ˬ˘˥ ˙˯ˬ˞͍́ ˃˟˲˛˟˶ ˢ೵˭́˳˵˘˲́ ೪˘ˮ˾˘ ˶˘೪́˵೪˘ ˳˯ˣ́ˬ˞͍́ ˁ˯˵ ೪́ˬ˭́˳˪˟˲˛˟ ೪˘ˮ˞˘˥ ೴˪˧˭ ˾́೦˘˲˞͍́ ʤ˳˵˘ˮ˘ ೪˘ˬ˘˳́ˮ́೮ ౢ́ˬ˭́˳˵́೪ ˧˳˵˟˲ ˢ഑ˮ˧ˮ˞˟˛˧ ˭˘˭˘ˮ˞˘ˮ˞́˲́ˬ೦˘ˮ ˘˶˞˘ˮ˘˲˘ˬ́೪ ˳˯˵́ˮ́೮ ˪഑˭˟˛˧˭˟ˮ ˯˳́ ˯೪ˤ೦˘ˮ́೮ ˢ˘˥Ͳˢ˘˱˳˘˲́ˮ ˙˘̆ˮ˞˘˭˘೪˱́ˣ͘ ʥ˟ˬ˛˧ˬ˧ ˳˟˙˟˱˵˟˲˛˟ ˙˘˥ˬ˘ˮ́˳˵́ ˘˞˘˭ ˘˵˵˘˲́ ഑ˣ˛˟˲˵˧ˬ˧˱ ˙˟˲˧ˬ˞˧͘

ɅǗǃȽƼljǗǔ ǀǁƿǁlj ɅǗǃǗLJ DŽǎ Динара қаладағы беделді жоғары оқу орнының студенті еді. Сабағын өте жақсы оқыды. Оқу ордасының басшылығы қоғамдық жұмыстарға белсенді қатысқанын айтса, құрбылары айналасындағы жандарға үнемі қамқорлық танытатынын алға тартады. Алайда марқұм осы мінезінің өзіне зиян тиетінін білмеді. Бірақ бұл өмірде қасында жүрген жанның қатыгез болатынын, тіпті, қызғаныштан өлтіре салатынын біліп кетті... Пушкин көшесінде орналасқан Ди нараның үйінде төрт қыз бірге тұрды. Әрине, қалада пәтері жоқ құр-

былары ай сайын пәтерақысын беріп тұруға келіседі. Қанды оқиға болған күні үйде Динара мен Қалима ғана болған. Ас үйде отырған екеуі кенет сөзге келіп, бірбіріне ренжісіп қалады. Осы кезде Қали маның басына қайдағы бір ой келеді. Бас араздығы үшін пәтер иесін өлтіруді ойлайды. Оның көйлегі көк, тамағы тоқ екенін көре алмайтын. Сөйтіп, қолындағы шыны ыдыспен Динараның маңдай тұсынан бір ұрады. Құрбысынан мұны күтпеген ол сорғалап аққан қанды сүрту үшін тартпаны ашып, майлық алмақшы болып еңкейе бергенде, темір балғаның үшкір қыры басына кеп тиеді. Иә, Қалиманың екі көзі қанталап кеткен. Қорқынышты. Өміріне қауіп төнгенін сезген Динара қонақ бөлмеге қарай қашады. Сол кезде Қалима қолына пышақ алып, соңынан қуады. Тек тірідей қинап, өлтіруді ой-

лайды. Ақыры, қолындағы пышақпен денесінен бір емес, 27 рет соққы жасайды. Ішкі органдары түгел зақымданған Динара оқиға орнында көз жұмды.

ǎǁnjƿǁǏ ɅƼLJƼDž ǂənjƿƲǃƲLJǀƲ" Тергеу барысында қылмысын жасыру үшін Қалиманың артынша пәтерді жуып-тазалағаны белгілі болды. Қара түсті пышақты, қызыл қанға боялған көрпе-төсекті, басқа да заттарды көшедегі қоқыс жәшіктеріне апарып тастаған. Ал жәбірленушінің мәйітін кілемге орап, сол үйдің 15-қабатындағы дәлізден баспалдаққа қарай өтетін балконға сүй реп апарып, жасырып қойған. Пәтерге қайта оралған қылмыскер қаза болған Динараның құны 45 000 теңге тұратын пальтосын,

9

25 000 теңге тұратын етігін, 180 000 теңге тұратын «Айфон 5С» маркалы ұялы телефонын және 600 000 теңге ақшасын жымқырып, оқиға болған жерден бой тасалап кеткен. Ал келесі күні жұмыстан қайтқан екі құрбысы үйге келгенде Қалиманың да, Динараның да жоқ екендігін көреді. Олар қонақ бөлмедегі төсеулі тұрған кілемнің жоғалып кеткендігін, сонымен қатар ас үй бөлмесінен шыны сынықтарын байқайды. Жедел жүргізілген тергеу кезінде Қалима құрықталады. Оның үйге кіріпшыққан уақыты, бәрі бейнебақылауға жазылып қалған. Айғақ заттар да жеткілікті. Тіпті, жауап алу кезінде марқұм Динараның пальтосын киіп алғанын көрген құрбылары жағасын ұстады. Ал сот сараптамасы марқұмды тірідей қинап, азаптағанын дәлелдеді. Ақыры қылмысын мойындап, полиция қызметкерлеріне бар шындықты баяндап беруге тура келді. «Жап-жас қыздың ойына мұншама қатыгездік қайдан келген? Жүйке ауруымен ауырмаған ба?» деген сауалдың жауабын сарапшы мамандар тексерді. Психолог маманның қатысуымен өткізілген сот-психиатриялық сараптамасы оның бұрын-соңды қандай да бір жүйке ауруымен ауырмағандығын, қылмыс жасау кезінде өзінің іс-әрекетін басқарып, жауап бере алғандығын және қылмыс жасаған кезде физиологиялық аффект жағдайында болмағандығын анықтаған.

ǍNJǎ ədžƲLjƲ Соттың үкімі бойынша Қалима аса қатыгездiкпен адам өлтiргені және бөтеннің мүлкін ұрлағаны үшін 16 жыл мерзімге бас бостандығынан айырылды. Алайда қылмыскер сот үкіміне келіспей, апелляциялық шағым түсірді. Астана қаласының Қылмыстық істер жөніндегі мамандандырылған ауданаралық сотының 2016 жылғы 2 ақпандағы Қалимаға қатысты үкімі өзгеріссіз қалдырылды. Гүлмира АЙМАҒАНБЕТ

ǂNJLJǀƼ ǂƼǍǗnjǗlj ƼƾǎNJNjƼǎnjǏLJǘ ʤ˳˵˘ˮ˘˞˘ ˮ˟ ˪഑˱͕ ˪഑ˬ˧˪ ˪഑˱͘ ʮ˯ˬ ˤˮ˳˱˟˪˵˯˲ˬ˘˲́ ˢ˯ˬ ˢ೴˲˶ ˟˲˟ˢ˟ˬ˟˲˧ˮ ˟ˬ˟˥ ˙˟˲˭˟˥˵˧ˮ ˢ೴˛˟ˮ˳˧ˣ ˢ೴˲˛˧ˣ˶˾˧ˬ˟˲˞˧ ˵ഉ˲˵˧˱˪˟ ˾˘೪́˲˶ ೴˾˧ˮ ˮ˟˙˧˲ ˾˘˲˘ˬ˘˲˞́ ˢ˘˳˘˱Ͳ˘೪ ˢ˘˵́˲͘ ʫˮ˞˧ ʤ˳˵˘ˮ˘ ೪˘ˬ˘˳́ ʳ˾˪˧ ˧˳˵˟˲ ˞˟˱˘˲˵˘˭˟ˮ˵˧ ʮ˟˲˛˧ˬ˧˪˵˧ ˱˯ˬˤ˻ˤ̆ ೪́ˣ˭˟˵˧ˮ˧೮ ˙˘˳˵˘˭˘˳́˭˟ˮ ˣ˘೮ ˙೵ˣ˶˾́ˬ́೪˵́ ˢ˘˳́˲́ˮ ˙˘೪́ˬ˘˥˵́ˮ ˘˚˵˯˱˘˵˲˶ˬ̂˞˟˲ ˢ˯ˬ೦˘ ˾́೪˵́͘ Жергілікті полиция қызметінің инс пекторы Ләззат Бисембаеваның айтуынша, арнайы автопатрульдердің көліктері видеотіркеумен, радармен, бейнебақылау камерасымен жаб дық талған. Олардың мақсаты – әкімшілік құқық бұзушылықты жасырын бақылау. Егер әлдекімнің көлік терезесінен темекі тұқылын лақтырғанын көрсе немесе жол жүру ережесін бұз ғанын байқаса, автосақшылар бірден тоқтатып, заңды бұзу оқиғасы фото/бейне түрінде тіркеледі, одан әрі экипаж тиісті шара қабылдау үшін жақын маңдағы патрульдік-бекеттік жасаққа немесе кезекшіге хабарлайды.

Автопатрульдерді былайғы жұрт бай қай бермеуі мүмкін. Өйткені олар полицияның арнайы көлігін мінбеген, борттық нөмірі де, қызыл-сары дабылқағары да жоқ. Олардың полиция екенін көк түсті нөмірінен ғана біле аласыз. Арнайы сақшылар, әсіресе, автобустарға арналған «BUS LANЕ» жолағын ерекше бақылауға алынбақ. Бізге келіп түскен ақпарат бойынша, осы жылдың 28 қазанынан 2 қарашасына дейінгі кезеңде жолда жүру ережелерін бұзудың 170 дерегі тіркелген, соның ішінде 100-ден аса жүргізуші қоғамдық көлікке арналған жолақта жүргені үшін жауапкершілікке тартылған. Қымбат НҰРҒАЛИ

10

ȹ

www.astana-akshamy.kz

ȽÉÄÀ½Ê

ÁÀҒÀËÛ ÌÅÒÀËÄÀÐ ìåí ÀÑÛË ÒÀÑÒÀÐ ÒÓÐÀËÛ реттеуші «Бағалы металдар мен асыл тастар туралы» Қазақстан Республикасының Заңы қолданысқа енгізілді. Жаңа талаптарға сәйкес зергерлік бұйымдарға «Барыстың басы» суреті және Қазақстанның халықаралық «KZ» аббревиатурасы бар бірыңғай сынамалық таңба, сонымен қоса сол бұйымды әзірлеушінің өзімен соғылатын атаулы таңба міндетті түрде болу керектігіне назар аударған жөн болар. Өндірушінің негізгі бағыты – бәсекелестеріне қарағанда өнімнің жақсы сапасын қамтамасыз ету, ал өнімде атаулы таңба мен сынамалық таңбаның жоқтығы заңсыз өнім алғаныңыздың бір белгісі болып табылады.

ʥ˘೦˘ˬ́ ˭˟˵˘ˬ˞˘˲ ˭˟ˮ ˵˘˳˵˘˲ ഉ˞˟˭˧ ˳́˲˵೪́ ˵೴˲˛˟͕ ˳ˤ˲˟˪ ˪˟ˣ˞˟˳˟˵˧ˮ ˙೵˥́˭˞˘˲ ˭˟ˮ ഑˵˟ ೪೵ˮ˞́ ˙˘೦˘೦˘ ˤ˟͘ ʽˮ́ ˣ˟˲˛˟˲ˬ˧˪ ˙೵˥́˭˞˘˲ ഑ˮ˞˧˲˧˳˧ˮ˞˟͕ ˪˯ˬˬ˟˪˻ˤ̆ ˲˟˵˧ˮ˞˟ ˢˤˮ˘˱͕ ˙˘ˮ˪ ˘˪˵ˤ˚˵˟˲˧ ˲˟˵˧ˮ˞˟ ˞˟ ೪˯ˬ˞˘ˮ˘˞́͘ ౢ˘ˣ˧˲˛˧ ˵˘೮˞˘ ˞೴˪˟ˮ˞˟˲˞˟ˮ ˪഑˲˟ ˘ˬ˘˵́ˮ ˪഑˱˵˟˛˟ˮ ˣ˟˲˛˟˲ˬ˧˪ ˙೵˥́˭˞˘˲ ʹ ˢ˘˱˱˘˥ ഑ˮ˞˧˲˧˳˵˧˪ ˙೵˥́˭˞˘˲͕ ˘ˬ˘˥˞˘ ೪˯ˬ˞˘ˮ ˢ˘˳˘ˬ೦˘ˮ ˙೵˥́˭˞˘˲ ഉˬ˧ ˪೴ˮ˛˟ ഑ˣ˟˪˵˧ˬ˧˛˧ˮ ˢ˯೦˘ˬ˵೪˘ˮ ˟˭˟˳͘ Бүгінгі күні Әділет департаментінің ақпаратына сәйкес, елордада 121 зергерлік бұйымдар сатушылар, оның ішінде 18 көтермелеп сатушылар, 103 бөлшектеп сатушылар және де 35 өндірушілер тіркелген. Сонымен қоса, Техникалық реттеу және метрология комитетінің Астана қаласы бойынша департаментінің арнайы есепке алу туралы тіркеу журналына сәйкес, елордада елімізге және Кеден одағына мүше емес елдерге зергерлік бұйымдар тасымалдауға құқылы 25 кәсіпкер тіркелген. Демек, елімізге және Кеден одағына мүше емес елдерге зергерлік бұйымдар тасымалдауға тек асыл тастар, бағалы металдар мен бағалы тастардан жасалған зергерлік бұйымдар, сонымен қоса өңделмеген табиғи алмаздар операциясымен айналысатын жеке кәсіпкерлер мен заңды тұлғалар тізіліміне енгізілген кәсіпорындар ғана құқылы. Аталмыш тізілім Қазақстан Республикасы Инвестициялар

және даму министрлігінің Техникалық реттеу және метрология комитетімен жүргізіледі. Осы тізілімге ену үшін тіркелген жері бойынша Техникалық реттеу және метрология комитетінің аумақтық департаментіне немесе «Электронды үкіметтің» www.egov.kz веб-порталына өтініш беріледі. Нарықтағы зергерлік бұйымдардың көптігі осы саладағы жосықсыз кәсіпкерлерге есігін айқара ашуда. Көптеген жасанды бағалы тастар Ежелгі Рим дәуірінде де әзірленген. Сыртқы түріне қарап ажырату өте қиын бағалы тастар жасанды жолдармен дайындалады. Тұтынушылардың жасанды бағалы металдар мен бағалы тастарға алданып қалуын болдырмау үшін ағымдағы жылдың басынан бастап асыл тастар мен зергерлік және асыл тастар мен бағалы металдардан жасалған зергерлік бұйымдар операциясы саласын

Зергерлік бұйымдарды міндеті сынамалап таңбалау туралы қағидалар, тұтынушылардың алдануын, контрафактілік өнімдерді және сараптамадан өтпеген өнімдердің айналымға шығуын жояды. Өнімдерді сынамалық таңба мен атаулы таңбасыз айналымға шығарған кәсіпкерлерге «Әкімшілік құқық бұзушылық туралы» Қазақстан Республикасы Кодексінің 190-1 бабымен 50-ден 100-ге дейінгі айлық есептік көрсеткіш түріндегі жауапкершілік қарастырылған. Аталмыш шаралар зергерлік бұйымдар нарығын тәртіпке келтіріп, адал кәсіпкерлерді қолдауға және де Қазақстан Республикасында зергерлік саланың дамуына әкеп соқпақ.

ÑÅÍ ҚÎҒÀÌҒÀ ÊÅÐÅÊѲҢ!

ˁ˘˲́˘˲೪˘ ˘˶˞˘ˮ˞́೪ ˧˾˪˧ ˧˳˵˟˲ ˙˘˳೪˘˲˭˘˳́ˮ˞˘ ͨʥ˟˥˧˭˞˟˶ ˵˟˺ˮ˯ˬ˯˛ˤ̆ˬ˘˲́ ˭˟ˮ ˵೵ˢ́˲́˭˞˘˭˘ˬ˘˲ͩ ೪˯೦˘˭˞́೪ ೪˯˲́ˮ́೮ ೵˥́˭˞˘˳ ˵́˲˶́Ͳ ˭˟ˮ ͨˁ˟ˮ ೪˯೦˘˭೦˘ ˪˟˲˟˪˳˧೮͊ͩ ˘˵˵́ ˳˟˭ˤˮ˘˲ ˙˯ˬ́˱ ഑˵˵˧͘ Бұрын сотты болған азаматтар үшін қоғамда қордаланған жайттар көп. Оларды ең алдымен жұмысқа орналасу мәселесі мазалайды. Сонымен қатар, психологиялық және құқықтық кеңеске зәру. Аталмыш семинарда дәл осы мәселелер жан-жақты қарастырылды. Ең алдымен сөз алған «Бейімдеу технологиялары мен тұжырымдамалар» қоғамдық қорының директоры Орынбасар Құлжабаева оларды еңбекпен қамту жайлы ақпаратпен бөлісті. «Мәселен, жыл басынан бері мыңнан астам азаматтарға және туыстарына құқықтық кеңес берілді. 100 адам жұмысқа орналасу бойынша хабарласса, 348 адам психологиялық кеңес сұрап келді. Кейбір азаматтар ауруына байланысты түрлі емдеу мекемелеріне жатқызылды. 40 адамға әлеуметтік көмек көрсетілсе, 27 адамның құжаты дұрысталды. Біздің қор арқылы 394 адам жұмысқа тартылып, 15 адам арнайы курстан өтті» дейді ол. Одан кейін сөз алған Сарыарқа аудандық Жергілікті полиция бөлімшесінің бастығы Азамат Садықов құқық бұзушылық туралы мәлімдесе, жүргізіліп жатқан жұмыстар жайында Еңбек және әлеуметтік қорғау басқармасы басшысының көмекшісі Сәуле Нұрғожина мен Астана қаласы әкімдігінің Жұмыспен қамту орталығы директорының міндетін атқарушы Абай Баймулдин баяндады. Семинар соңында қатысушыларға оқыту курстары, бос жұмыс орындарының жәрмеңкесі, психологиялық бейімдеу туралы жан-жақты кеңес берілді.

ʤౢʿʤˀʤ˃˃ˏౢ ˈʤʥʤˀʸʤʺʤ «Астана қаласының коммуналдық мүлік және мемлекеттік сатып алу басқармасы» ММ техникалық себептерге байланысты 2016 жылғы 3 қарашадағы № 128 газет редакциясында жарияланған 2016 жылғы 18 қарашада өтетін аукцион, 2016 жылғы 29 қарашада www.gosreestr.kz веб-порталында бағаны көтеру тәсілімен электрондық аукцион арқылы жекешелендіру сауда-саттық өткізілетіндігі туралы хабарлайды. Аукционның өткізілетін уақыты: 2016 жыл «29» қараша, сағат 10.00-ден сағат 17.00-ге дейін.

1. Камаз 55102, ш.ж. 1996, ақшыл-сұр түсті, шанақ № Кабина 1717042, көлік құралының тіркелу куәлігі бойынша иесі Астана қаласы әкімдігінің ШЖҚ «Астана Су Арнасы» МКК, м.н. № Z 452 AZ. Бастапқы баға – 98 000 теңге. Кепілдік жарна сомасы – бастапқы бағадан 15%; 2. Камаз 5511101101, ш.ж. 2000, сұр түсті, шанақ № Кабина 1768814 самосвал, көлік құралының тіркелу куәлігі бойынша иесі Астана қаласы әкімдігінің ШЖҚ «Астана Су Арнасы» МКК, м.н. № Z 112 AO. Бастапқы баға – 59 000 теңге. Кепілдік жарна сомасы – бастапқы бағадан 15%; 3. Камаз 53202, ш.ж. 1992, сұр түсті, шанақ № Каб.1573659 бортовой, көлік құралының тіркелу куәлігі бойынша иесі Астана қаласы әкімдігінің ШЖҚ «Астана Су Арнасы» МКК, м.н. № Z 354 AN. Бастапқы баға – 73 000 теңге. Кепілдік жарна сомасы – бастапқы бағадан 15%; 4. Камаз 53213a, ш.ж. 1999, сұр түсті, шанақ № Кабина 1745654, көлік құралының тіркелу куәлігі бойынша иесі Астана қаласы әкімдігінің ШЖҚ «Астана Су Арнасы» МКК, м.н. № Z 928 AZ. Бастапқы баға – 54 000 теңге. Кепілдік жарна сомасы – бастапқы бағадан 15%; 5. Зил 431410, ш.ж. 1989, көкшіл сұр түсті, шанақ № АГП 22, көлік құралының тіркелу куәлігі бойынша иесі Астана қаласы әкімдігінің ШЖҚ «Астана Су Арнасы» МКК, м.н. № Z 458 AR. Бастапқы баға – 39 000 теңге. Кепілдік жарна сомасы – бастапқы бағадан 15%; 6. Ваз 21310, ш.ж. 2002, жасыл сұр түсті, шанақ № XTA21310020035153, көлік құралының тіркелу куәлігі бойынша иесі Астана қаласы әкімдігінің ШЖҚ «Астана Су Арнасы» МКК, м.н. № Z 126 AL. Бастапқы баға – 385 000 теңге. Кепілдік жарна сомасы – бастапқы бағадан 15%; 7. Газ 3307, ш.ж. 2001, сары реңкті ақ түсті, шанақ № Фургон, көлік құралының тіркелу куәлігі бойынша иесі Астана қаласы әкімдігінің ШЖҚ «Астана Су Арнасы» МКК, м.н. № Z 653 AO. Бастапқы баға – 52 000 теңге. Кепілдік жарна сомасы – бастапқы бағадан 15%; 8. Экскаватор колесный ЭО-3323А, ш.ж. 1999, аралас түсті, шанақ № 20147, көлік құралының тіркелу куәлігі бойынша иесі Астана қаласы әкімдігінің ШЖҚ «Астана Су Арнасы» МКК, м.н. № ABD 365 Z. Бастапқы баға – 302 000 теңге. Кепілдік жарна сомасы – бастапқы бағадан 15%; 9. Экскаватор колесный ЭО-4321 Атек-881, ш.ж. 2004, сары түсті, шанақ № 255С, көлік құралының тіркелу куәлігі бойынша иесі Астана қаласы әкімдігінің ШЖҚ «Астана Су Арнасы» МКК, м.н. № ABD 177 Z. Бастапқы баға – 1 205 000 теңге. Кепілдік жарна сомасы – бастапқы бағадан 15%; 10. Чмзап 93853, ш.ж. 2000, сұр түсті, шанақ № Прицеп, көлік құралының тіркелу куәлігі бойынша иесі Астана қаласы әкімдігінің ШЖҚ «Астана Су Арнасы» МКК, м.н.

№ 0566 ZX. Бастапқы баға – 174 000 теңге. Кепілдік жарна сомасы – бастапқы бағадан 15%; 11. Паз 3205оr, ш.ж. 2000, жасыл реңкті ақ түсті, шанақ № Х1М3205ORY0000276, көлік құралының тіркелу куәлігі бойынша иесі Астана қаласы әкімдігінің ШЖҚ «Астана Су Арнасы» МКК, м.н. № Z 638 AY. Бастапқы баға – 355 000 теңге. Кепілдік жарна сомасы – бастапқы бағадан 15%; 12.Маз Кс 35715-2, ш.ж. 1999, ақ түсті, шанақ № А/ Кран, көлік құралының тіркелу куәлігі бойынша иесі Астана қаласы әкімдігінің ШЖҚ «Астана Су Арнасы» МКК, м.н. № Z 468 AY. Бастапқы баға – 419 000 теңге. Кепілдік жарна сомасы – бастапқы бағадан 15%; 13. Volkswagen Caravelle, ш.ж. 1993, ақ түсті, шанақ №WV2ZZZ70ZPH106352, көлік құралының тіркелу куәлігі бойынша иесі Астана қаласы әкімдігінің ШЖҚ «Астана Су Арнасы» МКК, м.н. № Z 614 CP. Бастапқы баға – 474 000 теңге. Кепілдік жарна сомасы – бастапқы бағадан 15%; 14. Газ 66, ш.ж. 1992, жасыл сұр түсті, шанақ № Фургон, көлік құралының тіркелу куәлігі бойынша иесі Астана қаласы әкімдігінің ШЖҚ «Астана Су Арнасы» МКК, м.н. № Z 549 AN. Бастапқы баға – 30 000 тенге. Кепілдік жарна сомасы – бастапқы бағадан 15%; 15. Газ 3307, ш.ж. 1992, көк түсті, шанақ № Фургон, көлік құралының тіркелу куәлігі бойынша иесі Астана қаласы әкімдігінің ШЖҚ «Астана Су Арнасы» МКК, м.н. № Z 788 AE. Бастапқы баға – 48 000 теңге. Кепілдік жарна сомасы – бастапқы бағадан 15%; 16. Газ 3307, ш.ж. 1993, жасыл сұр түсті, шанақ № Фургон, көлік құралының тіркелу куәлігі бойынша иесі Астана қаласы әкімдігінің ШЖҚ «Астана Су Арнасы» МКК, м.н. № Z 333 AN. Бастапқы баға– 40 000 теңге. Кепілдік жарна сомасы – бастапқы бағадан 15%; 17. Зил ЦСМ 4502, ш.ж. 1991, жасыл сұр түсті, шанақ № Фургон, көлік құралының тіркелу куәлігі бойынша иесі Астана қаласы әкімдігінің ШЖҚ «Астана Су Арнасы» МКК, м.н. № Z 787 AE. Бастапқы баға – 26 000 теңге. Кепілдік жарна сомасы – бастапқы бағадан 15%; 18. Зил 4503, ш.ж. 1992, аралас түсті, шанақ № Самосвал, көлік құралының тіркелу куәлігі бойынша иесі Астана қаласы әкімдігінің ШЖҚ «Астана Су Арнасы» МКК, м.н. № Z 566 AN. Бастапқы баға – 59 000 теңге. Кепілдік жарна сомасы – бастапқы бағадан 15%; 19. Зил 431412, ш.ж. 1991, көк түсті, шанақ № Будка, көлік құралының тіркелу куәлігі бойынша иесі Астана қаласы әкімдігінің ШЖҚ «Астана Су Арнасы» МКК, м.н. № Z 352 AN. Бастапқы баға – 18 000 теңге. Кепілдік жарна сомасы – бастапқы бағадан 15%; 20. Зил Цсм 4503, ш.ж. 1993, көк түсті, шанақ № Цистерна, көлік құралының тіркелу куәлігі бойынша иесі Астана қаласы әкімдігінің ШЖҚ «Астана Су Арнасы» МКК, м.н. № Z 336 AN. Бастапқы баға – 32 000 теңге. Кепілдік жарна сомасы – бастапқы бағадан 15%; 21. Зил 130, ш.ж. 1972, көк түсті, шанақ № Тягач, көлік құралының тіркелу куәлігі бойынша иесі Астана қаласы әкімдігінің ШЖҚ «Астана Су Арнасы» МКК, м.н. № Z 364 AN. Бастапқы баға – 46 000 теңге. Кепілдік жарна сомасы – бастапқы бағадан 15%; 22. Ваз 21061, ш.ж. 1999, күлгін түсті, шанақ №XTA210610X4178567, көлік құралының тіркелу куәлігі бойынша иесі Астана қаласы әкімдігінің ШЖҚ «Астана Су Арнасы» МКК, м.н. № Z 047 AH. Бастапқы баға – 92 000 теңге. Кепілдік жарна сомасы – бастапқы бағадан 15%;

23. Уаз 390902, ш.ж. 2004, жасыл сұр түсті, шанақ №39090040210007, көлік құралының тіркелу куәлігі бойынша иесі Астана қаласы әкімдігінің ШЖҚ «Астана Су Арнасы» МКК, м.н. № Z 339 AX. Бастапқы баға – 43 000 теңге. Кепілдік жарна сомасы – бастапқы бағадан 15%; 24. Уаз 39099, ш.ж. 2000, ақ түсті, шанақ №XTT390900Y0030947, көлік құралының тіркелу куәлігі бойынша иесі Астана қаласы әкімдігінің ШЖҚ «Астана Су Арнасы» МКК, м.н. № Z 352 AO. Бастапқы баға – 40 000 теңге. Кепілдік жарна сомасы – бастапқы бағадан 15%; 25. Уаз 39099, ш.ж. 2000, ақ түсті, шанақ № XTT390990Y0033396, көлік құралының тіркелу куәлігі бойынша иесі Астана қаласы әкімдігінің ШЖҚ «Астана Су Арнасы» МКК, м.н. № Z 355 AO. Бастапқы баға – 40 000 теңге. Кепілдік жарна сомасы – бастапқы бағадан 15%; 26. Газ 53, ш.ж. 1989, көкшіл түсті, шанақ № Фургон-А/ Мастерская, көлік құралының тіркелу куәлігі бойынша иесі Астана қаласы әкімдігінің ШЖҚ «Астана Су Арнасы» МКК, м.н. № Z 371 AN. Бастапқы баға – 16 000 теңге. Кепілдік жарна сомасы – бастапқы бағадан 15%; 27. Газ 3307, ш.ж. 1999, сұр түсті, шанақ № Фургон, көлік құралының тіркелу куәлігі бойынша иесі Астана қаласы әкімдігінің ШЖҚ «Астана Су Арнасы» МКК, м.н. № Z 394 AY. Бастапқы баға – 44 000 теңге. Кепілдік жарна сомасы – бастапқы бағадан 15%; 28. Газ 3307 Ко 503в, ш.ж. 2001, ақ түсті, шанақ №K0503B Цистерна, көлік құралының тіркелу куәлігі бойынша иесі Астана қаласы әкімдігінің ШЖҚ «Астана Су Арнасы» МКК, м.н. № Z 651 AO. Бастапқы баға – 55 000 теңге. Кепілдік жарна сомасы – бастапқы бағадан 15%; 29. Газ 3307 Ко 503в, ш.ж. 2001, ақ түсті, шанақ №XVL48230020000101, көлік құралының тіркелу куәлігі бойынша иесі Астана қаласы әкімдігінің ШЖҚ «Астана Су Арнасы» МКК, м.н. № Z 158 AR. Бастапқы баға – 57 000 теңге. Кепілдік жарна сомасы – бастапқы бағадан 15%; 30. Газ 3307 Ко 503в, ш.ж. 1999, ақ түсті, шанақ № Емкость, көлік құралының тіркелу куәлігі бойынша иесі Астана қаласы әкімдігінің ШЖҚ «Астана Су Арнасы» МКК, м.н. № Z 210 AY. Бастапқы баға – 51 000 теңге. Кепілдік жарна сомасы – бастапқы бағадан 15%; Аукционға қатысу үшін www.gosreestr.kz веб порталында алдын ала тіркелу қажет.

1) жеке тұлғалар үшін: жеке сәйкестендіру нөмірін (бұдан әрі – ЖСН), тегін, атын, әкесінің атын (бар болған жағдайда); 2) заңды тұлғалар үшін: бизнес сәйкестендіру нөмірін (бұдан әрі – БСН), толық атауын, бірінші басшының тегін, атын, әкесінің атын (бар болған жағдайда); 3) кепілдік жарнаны қайтару үшін екінші деңгейдегі банктегі есеп-айырысу шотының деректемелерін; 4) байланыс деректерін (пошталық мекенжайы, телефоны, факс, е-mail); 5) ұлттық куәландырушы орталық берген ЭЦҚ-ның жарамдылығы мерзімін көрсете отырып, Тізілімнің вебпорталында алдын ала тіркелу қажет. Жоғарыда көрсетілген деректер өзгерген кезде қатысушы бір жұмыс күні ішінде Тізілімнің веб-порталына енгізілген деректерді өзгертеді. Аукционға қатысушы ретінде тіркелу үшін қатысушының ЭЦҚ-сы қойылған аукционға қатысуға өтінімді Қағидадағы

қосымшаға сәйкес нысан бойынша тізілімнің вебпорталында тіркеу қажет. Аукционға қатысуға өтінім тіркелгеннен кейін тізілім веб-порталында үш минут ішінде өтінім берілген сату объектісі бойынша кепілдік жарнаның түсуі туралы мәліметтердің тізілім дерекқорында болуы тұрғысынан автоматты түрде тексеру жүргізіледі. Тізілім дерекқорында сатушының шотына кепілдік жарнаның түскені туралы мәлімет болған жағдайда, тізілім веб-порталында өтінімді қабылдау және қатысушыны аукционға жіберу жүзеге асырылады. Тізілім дерекқорында сатушының шотына кепілдік жарнаның түскені туралы мәлімет болмаған жағдайда, тізілім веб-порталында қатысушының өтінімі кері қайтарылады. Автоматты түрдегі тексеру нәтижелері бойынша тізілім веб-порталында қатысушының өтінімінде көрсетілген электрондық мекенжайына өтінімді қабылдау туралы электрондық хабарлама не өтінімді қабылдаудан бас тарту себептері туралы электрондық хабарлама жіберіледі. Аукционға қатысушылар аукцион басталғанға дейін бір сағат ішінде ЭЦҚ мен аукцион нөмірін пайдалана отырып, аукцион залына кіреді. Аукцион жекешелендіру объектісінің бастапқы құнын аукцион залында автоматты түрде орналастыру жолымен сауда-саттықты өткізу туралы хабарламада көрсетілген Астана қаласының уақыты бойынша басталады. Мемлекеттік коммуналдық меншікті жекешелендіру үрдісі Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2011 жылғы 9 тамыздағы № 920 «Жекешелендіруге жататын объектілерді сату қағидаларын бекіту туралы» қаулысына сәйкес жүзеге асырылады. Аукцион нәтижелері туралы хаттама аукцион нәтижелерін және жеңімпаз бен сатушының жекешелендіру объектісін сату бағасы бойынша сатып алу-сату шартына қол қою міндеттерін белгілейтін құжат болып табылады. Астана қаласы, Бейбітшілік көшесі, 11, 651 кабинет мекенжайында, Жеңімпазбен сатып алу-сату шартына аукцион өткізілген күннен бастап күнтізбелік он күннен аспайтын мерзімде құжаттамалардың түпнұсқасын ұсынған жағдайда қол қойылады. Бұл ретте, аукционның жеңімпазы сатып алу-сату шартына қол қойған кезде сатушыға салыстыру үшін мынадай құжаттардың: 1) жеке тұлғалар үшін: паспорттың немесе жеке тұлғаның жеке басын куәландыратын құжаттың; заңды тұлғалар үшін: заңды тұлғаны мемлекеттік тіркеу (қайта тіркеу) туралы куәліктің не анықтаманың; 2) заңды тұлға өкілінің өкілеттіктерін куәландыратын құжаттың, сондай-ақ заңды тұлғаның өкілі паспортының немесе оның жеке басын куәландыратын құжаттың түпнұсқаларын міндетті түрде көрсете отырып, олардың көшірмелерін не нотариат куәландырған көшірмелерін ұсынады. Кепілдік жарналарды қабылдау үшін: IBAN KZ529261501102032004; БИК: KZKOKZKX; Банк атауы: «КАЗКОММЕРЦБАНК» АҚ; ТТК: 171; Кбе: 16; Төлемді алушы (қаз.): «ИНФОРМАЦИОННОУЧЕТНЫЙ ЦЕНТР» АКЦИОНЕРЛІК ҚОҒАМЫ, БСН: 050540004455. Анықтама үшін мына мекенжайға хабарласыңыз: Астана қаласы, Бейбітшілік көшесі, 11 үй, № 651 кабинет, 55 68 04.

www.astana-akshamy.kz

ȹ

ȽÉÄÀ½Ê

ˁˏʥʤʱʸʤˁ ʮʫʺౢʽˀʸˏౢ ʮʤˁʤ౞ʤʻˏ ౬ˌʳʻ ౬ʶʳʺ ˌˏ౞ʤˀˏʸʪˏ Ақмола гарнизоны әскери сотында Ақмола облысы Щучинск қаласының Біріккен қорғаныс істер басқарма басшысының міндетін атқарушы азамат З.-ға қатысты ҚР ҚК 366-бабы, 2-тармағымен көзделген сыбайлас жемқорлық қылмыс жасау жөніндегі қылмыстық ісі қаралды. Сотпен анықталғаны азамат Р. өзінде ешқашан болмаған әскери билетін жасау мақсатында Щучинск қаласының Біріккен қорғаныс істері бойынша бөліміне келген және оған осы бөлімнің қызметкері И.-мен әскери билетті алу үшін қажетті құжаттардың тізімі ұсынылған. Барлық құжатты түгелдей келе, азамат Р. қайтіп Біріккен қорғаныс істері бойынша бөліміне келген кезінде, азамат Р.дың іс-әрекетінде әкімшілік құқық бұзушылық құрамының, атап көрсеткенде әскери есеп бойынша азаматтармен міндеттерін орындамағанын біле тұра, осы жағдайды пайдалана отырып, әдейі азамат Р.-ды жауапкершіліктен босатып, жедел түрде әскери билет алуға мүмкіндік беретін үшін соңғыдан 15 000 теңге пара сомасын белгілеген. Жасырындылықты сақтау мақсатымен пара сомасын калькулятор бетіне жазып көрсеткен. Осы күні азамат Р. өзінен ақша сомасын азамат З.-ның заңсыз сұрап жатқанын түсініп, Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл қызметіне барып, З.-ға қатысты жазбаша шағым қалдырған. З.-ның қылмыстық іс-әрекетін анықтау үшін, Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл қызметкерлерімен азамат Р.-ға арнайы жазып алу құрылғысы табысталған. Дәл осы күні өзінің пара алу жөніндегі қылмыстық ойын

жүзеге асыру мақсатында азамат Р.-мен алдын ала келісіп, өзінің қызметтік кабинетінде жолыққан және азамат Р.-ға бос конверт беріп, осыған көрсетілген пара сомасын салып, күзет бөлімінің қарауылы Л.-ға қалдырып кет деген. Кейін азамат Р. конвертті күзет бөлімінің қарауылы Л.-ға тастап кеткен.

15 000 теңге көлеміндегі ақша қаражаттары салынған конверттік Л.-ға беру дерегі жазылған соң, Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл қызметкерлерімен азамат Л. ұсталған. Осылайша З. лауазымды тұлға бола тұра, 15 000 теңге көлемінде қолма-қол ақша түрінде азамат Р.-дан пара алған. Жауапкер толық түрде жасаған іс-әрекетін мойындап, шын жүректен өкінетіндігін айтты, алдында сотталмаған, кәмелет жасқа толмаған екі балаларын асырап отыр. ҚР ҚК 53-бабына сәйкес, мұндай жағдайды сот айыпталушының жауапкершілігі мен жазасын жеңілдететін мән-жайлар ретінде есепке алады. Ақмола облысы гарнизонының әскери соты сотталушы З-ны, Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексінің 366бабы 2-тармағымен көзделген қылмысты жасағаны үшін кінәлі деп танып, оған өмір бойына билік өкілі қызметін атқарумен байланысты жұмыс істеу құқығынан айыра отырып, 883 032 теңге көлемінде айыппұл жазасы тағайындалған. Қазақстан Республикасы ҚК-нің 49-бабы 1-бөлігіне сәйкес, сотталушы З. «майор» әскери шенінен айырылған. Үкім заңды күшіне енген жоқ. Аталған сот үкімі алдын алу шарасы мақсатында Көкшетау қаласына бару арқылы Ақмола облысы Қорғаныс істері бойынша департаментінде жарияланған.

ʥʳʸʳʺʧʫ ౢʤˀʮˏʸˏౢ ʫˁʫʿ˃ʳʸʳʶ ʤ˄ʪʰ˃ʳ Астана қаласы бойынша Ішкі мемлекеттік аудит департаменті басшысының 2015 жылғы 14 желтоқсандағы № 73-Ө бұйрығымен (2016 жылғы 6 маусымдағы өзгерістер енгізумен) бекітілген, 2016 жылға арналған Ішкі мемлекеттік аудит тізбесі негізінде Астана қаласы бойынша Ішкі мемлекеттік аудит департаментінің №2 мемлекеттік сектор аудитінің бөлімі Астана қаласының жалпы білім беретін мекемелерінде (мектеп-гимназиялар, мектеп-лицейлер және т.б.) мемлекеттік аудит объектісінің қаржылық есептілігінің, бухгалтерлік есеп пен қаржылық жағдайының дұрыстығын және негізділігін бағалауға және Қазақстан Республикасының мемлекеттік сатып алу туралы заңнама нормаларының сақталуына аудит жүргізді. Аудит қорытындылары бойынша жалпы сомасы 142 828,0 мың теңгеге Қазақстан Республикасының заңнамасын бұзушылықтар анықталды, оның ішінде: Қазақстан Республикасы Үкіметінің «Азаматтық қызметшілерге, мемлекеттік бюджет қаражаты есебінен ұсталатын ұйымдардың, қазыналық кәсіпорындардың қызметкерлеріне еңбекақы төлеу жүйесі туралы» 2007 жылғы 29 желтоқсандағы №1400 қаулысы (күшін жойған) және Қазақстан Республикасы Қаржы министрінің «Мемлекеттік мекемелерде бухгалтерлік есепті жүргізу қағидаларын бекіту туралы» 2010 жылғы 03 тамыздағы № 393 бұйрығы бұзылып, жалпы білім беретін мекемелердің қызметкерлеріне 258,5 мың теңге сомасына жалақының артық төлемі анықталды.

Қазақстан Республикасының мемлекеттік сатып алу туралы заңнамасы бұзылып, мемлекеттік сатып алу қорытындыларына ықпалын тигізбеген, жалпы сомасы 2 962,2 мың теңгеге бұзушылықтар анықталды.

1-4 сынып оқушыларына, жетім балаларға, аз қамтылған отбасылардан шыққан балаларға арналған ыстық тамақпен ұйымдастыру қызметтері бойынша конкурстарды тексерумен сатып алу қорытындыларына ықпалын тигізбеген бұзушылықтар 126 645,5 мың теңге сомасына анықталды.

2008 жылғы 4 желтоқсандағы № 95-IV Бюджет кодексінің 3-бабының 6-тармағы бұзылып, бюджетті атқару тиімділігі мен нәтижелілігі қағидатын сақтамау бөлігінде, бюджет қаражатының оңтайлы көлемін пайдаланып белгілі нәтижелерге қол жеткізу қажеттілігіне сүйене отыра, 2 711,8 мың теңге сомасына бұзушылықтар анықталды. Қазақстан Республикасы Қаржы министрінің 2010 жылғы 3 тамыздағы № 393 бұйрығымен бекітілген, Мемлекеттік мекемелерде бухгалтерлік есепті жүргізу қағидалары бұзылып, жалпы сомасы 10 250,0 мың теңгеге қаржылық есептілік бұрмаланды, онда ҚР 2014 жылғы 5 шілдедегі №235-V ҚРЗ ӘҚБК-нің 238-бабына сәйкес бухгалтерлік есепте бұрмаланған қаржылық есептілікті жасаған үшін лауазымды тұлғалар әкімшілік жауапкершілікке тартылды. Астана қаласы бойынша Ішкі мемлекеттік аудит департаменті

ˁʽ˃ ಉʻʪʳˀʳˁʳʻ ʮʫ౦ʳʸʪʫ˃ʶʫʻ ʶʽʪʫʶˁ Қазақстан Республикасы Әскери сотында «Жаңа Азаматтық процестік кодекстің мақсаты – сапалы және уақытылы сот төрелігін қамтамасыз ету» атты тақырыпта дөңгелек үстел ұйымдастырылды. Дөңгелек үстел жұмысында Әскери сот төрағасы С.Абдуллаев, Азаматтық істер жөніндегі апелляциялық сот алқасының төрағасы Ә.Қаженов, гарнизондардағы әскери соттардың судьялары, Бас әскери прокуратурасының өкілдері, Қорғаныс министрлігінің, ҰҚК Шекара қызметінің және Ұлттық ұлан заң департаменттерінің басшылары, Ұлттық қорғаныс университетінің, адвокатура, Медиаторлар одағының өкілдері, сонымен қатар, әскери бөлімдердің және құрылымдардың заңгерлері қатысты. Сәкен Абдуллаев іс-шараны ашық деп жариялап, өз сөзінде Қазақстан Республикасының жаңа Азаматтық процестік кодексіне Мемлекет басшысы қол қойғанына бір жыл болғанын айтып, бұл құжат 2010-2020 жылдарға арналған құқықтық саясат тұжырымдамасын жүзеге асыру және өткен Елбасының судьялардың VI съезінде сот ісін жүргізу, азаматтық процестік заңнамаларды жетілдіру бойынша жүктеген тапсырмаларын орындау мақсатында қабылданғанын атап өтті.

Іс-шара барысында әскери соттың судьялары мен Бас әскери прокуратурасының өкілдері баяндама жасады. Оған қоса, «Медиаторлар одағы» қоғамдық бірлестігінің директоры С.Идрисова, Астана қаласының адвокаттар алқасының өкілі М.Дощанова дөңгелек үстелде көтеріліп отырған мәселенің өзектілігі мен маңыздылығын атап өтті. Жиынға қатысушылар жаңа Азаматтық процестік кодексіне енгізілген өзгерістер азаматтық сот өндірісін жеңілдеткенін атап өтті. «Жаңа Азаматтық процестік кодекстің тәжірибе жүзінде қолданылуы оның артықшылықтарын анық көрсетті. Атап айтқанда, елеулі түрде сот рәсімдері жеңілдетілді, сот талқылауына дайындық кезеңі жетілдірілді, бұйрықтық өндіріс пен татуластыру рәсімдерінің қолдану аясы кеңейтілді» деді судья Д.Ахтямов. Дөңгелек үстелде жаңа Азаматтық процестік кодекстің нормалары соттардың азаматтық істерді қарау тиімділігін арттыруға, заңдылықты сақтауға, сот ісін жүргізудің ашықтығы мен айқындылығын қамтамасыз етуге, соның нәтижесінде қоғамның сот жүйесіне сенімділігін арттыруға ықпал еткені айтылды.

11

ʥʳ˃ʳʺʧʫˀˌʳʸʳʶʶʫ ʶʫʸ˄ ͵ ʤ˃ʤͳʥʤʥʤʸʤˀˏʺˏʯʪʤʻ ʶʫʸʫ ʮʤ˃ౢʤʻ ʻʫʧʳʯʧʳ ʺʤౢˁʤ˃˃ʤˀʪˏ౦ ʥʳˀʳ Еліміз егемендік алып, тәуелсіздіктің алғашқы таңы атқаннан бергі кезеңнен бастап, озық өркениеттерге теңелу, құқықтық мемлекет құру мақсатында қоғамымыздың барша салаларында көпсатылы реформалар жүргізіліп келеді және ол әлі де жалғасын табуда. Мұның барлығы мемлекеттік билікті халыққа етене жақындастыру, адам мен азаматтың өмірін жайлы да ыңғайлы ету, осының арқасында халықтың мемлекеттік органдарға деген сенімін арттырып, оның еркін де қауіпсіз жағдайдағы тіршілігін, болашағын қамтамасыз етуді көздейтін ізгі ниеттен туындаған, атқарылып жатқан игі іс-шаралар. Ал солардың нақты өмірімізде жүзеге асып, еліміз және халқымыздың игілігі үшін қызмет ету – баршамызға қатысты шаруа. Тәуелсіздіктің алғашқы жылдары Мемлекет басшысы Нұрсұлтан Әбішұлы: «Біз зайырлы құқықтық мемлекет құруымыз керек. Адам құқығы әркез қорғалуы тиіс. Заңдылықтар сақталса, адам өзінің заңды түрде қорғалатынын айқын сезінсе онда дұрыс жолмен келе жатқанымыз» деген еді. Елбасымыздың осы тапсырмасын орындау мақсатында елімізде даулы мәселені оңтайлы шешудің баламалы тәжірибесі ретінде 2011 жылдың 28 қаңтарында Қазақстан Республикасының «Медиация туралы» Заңы қабылданған болатын. Егер Қазақстан Республикасының заңдарында өзгеше белгіленбесе, жеке және заңды тұлғалар қатысатын азаматтық, еңбек, отбасылық және өзге де құқық қатынастарынан туындайтын, сондай-ақ онша ауыр емес және ауырлығы орташа қылмыстар туралы істер бойынша қылмыстық сот ісін жүргізу барысында қаралатын даулар медиацияның қолданылу саласы болып табылады. Сыбайлас жем қорлық қылмыстар және мемлекеттік қызмет пен мемлекеттік басқару мүдделеріне қарсы өзге де қылмыстар туралы қылмыстық істер бойынша медиация рәсімі қолданылмайды. Тараптардың бірі мемлекеттік орган болып табылатын кезде де медиация рәсімі қолданылмайды. «Дәлелдеп атып жауды жең, дәлелдеп айтып

дауды жең» дегендей, бітімгершілік жолмен екі жақты да татуластырғанға не жетсін?! Біздің атабабаларымыз бұрын бұл тәсілді тиімді қолданып, түрлі дауды билер соты арқылы бітімгершілікпен шешіп келгендіктен, бұл заң қазаққа жат емес. Қазақ халқы үшін бітімгершілік – билік айтудың ең озық өнегесі. Дала билігінің дара тұлғалары – Төле, Қазыбек, Әйтеке сияқты бастаған дана билердің ел арасындағы кез келген дау-дамайды бітімгершілікпен шешіп, халқымыздың бірлігін, ауызбіршілігін, жеріміздің тұтастығын сақтауға бар ақыл-ойы мен күш-жігерін жұмсағаны белгілі. Билер соты даудың дұрыс-бұрыстығына баға беру қорытындысында екі тараптың бірі жеңіп, бірі жеңіліп емес, екі жаққа да шындықты мойындата білген. Бүгінгі медиаторлардың қызметі ерте кездегі қазақтың билер институтының жаңа заманғы көрінісі деуге болады. Бір-біріне талап қоюшы тараптар сотқа дейін де, сот барысында да медиаторға жүгіну арқылы өзара тиімді мәмілеге келе алады. Ағымдағы жылдың 9 айында республиканың әскери соттарымен 8 қылмыстық іс медиация тәртібінде қаралған болса, былтырғы жылдың осындай кезеңінде медиация тәртібінде қаралған қылмыстық істер болмаған. Бұл дегеніміз қазіргі уақытта медиаторлардың қатысуымен істердің тиімді шешілетініне халықтың көзі жетуде. «Ұрыс тұрған жерде ырыс тұрмас» деген сөз дұрыс айтылған. Ендеше біздің бүгінгі судьяларымыз, бұрынғы билердей дауласқан адамдарды бітімгершілік жолмен татуластырып, ұрыс-керісті азайтсақ, елге ырыс қонары анық. Қазақ мемлекеті қазір әлем елдерінің тарихи көшіне ілесіп, жарқын болашаққа бағыт алып, медиация мәселесінде де жетістіктерге жететініне сенемін. М.МАГЗУМОВА, Қазақстан Республикасы Әскери соты әкімшісінің бөлім басшысы

«Астана қалалық соты тағылымдамадан өтетін адамдарды іріктеудің айқындылығын, жариялығын және қолжетімділігін қамтамасыз ету мақсатында судьялыққа кандидат тағылымдамадан өтуге рұқсат беру туралы өтініш білдірген адамдар туралы ақпарат ұсынады. Судьялыққа кандидаттарға қойылатын талаптардың жоғарылауына байланысты, жұртшылықтың өз пікірлерін білдіруге болатындығы хабарланады. Сіздің әр судьялыққа кандидатқа берген пікіріңіз оларды тағылымдамадан өтуге іріктеу барысында ескерілетін болады. Келтірілген пікірлерді Астана қаласы, Сауран көшесі, 32 мекенжайы бойынша Астана қалалық сотына немесе Астана қалалық сотының www.astana.sud.kz сайтына жолдауға болады».

Тағылымдамадан өтуге рұқсат беру туралы өтініш білдірген тұлғалардың ТІЗІМІ № 1.

2.

ТАӘ Кулимбетова Асем Жасараловна Баяндина Багдат Сапаровна

Туған жылы, туған жері 23.10.1982 ж.т., Ақтөбе облысы 15.10.1974 ж.т., Қарағанды облысы

Астана қаласының қыздарын 2016 ж. 14 қарашасында Қазақ агротехникалық университетінің концерт залында (Жеңіс даңғылы, 62) сағат 17.00-де өтетін «Қазақ қызы» байқауына қатысу үшін шақырамыз. Анықтама телефоны: 87784377412, 87021201063

«Парасат» Ғылыми-технологиялық орталық» акционерлік қоғам «Парасат» Тәуекел инвестиция акционерлік қоры» акционерлік қоғамның 100 % акцияларын сату бойынша сауда-саттық өткізу туралы хабарлайды. Сауда-саттықтың өткiзiлетiн күнi, орны және уақыты: 2016 жылғы 22 қарашасында Астана уақыты бойынша сағат 10:00-ден 17:00ге дейін www.gosreestr.kz мекенжайы бойынша реестрдің веб-порталында. Сауда-саттықтың түрі, нысаны мен әдiсi: бағаны көтеру аукционы. Сату объектiсiнің атауы: Астана қ., «Алматы» ауданы, Республика д-лы, 24 мекенжайында орналасқан «Парасат» Тәуекел инвестиция акционерлік қоры» акционерлік қоғамның 100 % акциялары (орналастырылған акциялардың саны – 1 536 794). Бастапқы бағасы: 1 500 867 000 (бір миллиард бес жүз миллион сегіз жүз алпыс жеті мың) теңге. Кепілдік жарнаның мөлшері: 63 630 000 (алпыс үш миллион алты жүз отыз мың) теңге. Кепілдік жарнаны аудару үшін деректемелер: «Ақпараттық-есептік орталық» АҚ, БИН 050540004455, «Казкоммерцбанк» АҚ ИИК KZ529261501102032004, БИК KZKOKZKX, КНП 171. Өтiнiмдердi қабылдау орны мен мерзімі: өтінімдер www.gosreestr.kz мекенжайы бойынша реестрдің веб-порталында қабылданады. Саудасаттыққа қатысушыларды тіркеу хабарлама жарияланған күннен бастап жүргізіледі және аукцион басталғанға дейін екі сағат бұрын аяқталады.

Сауда-саттықтарды өткiзу, оның ішінде сауда-саттыққа қатысуды ресімдеу, саудасаттық жеңімпазын анықтау шарттары туралы тәртіп: Сауда-саттықтарды өткiзу тәртібі Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2011 жылғы 9 тамыздағы № 920 қаулысымен бекітілген Жекешелендіру объектілерін сату қағидасында және 2014 жылдың 23 мамырындағы «Ақпараттықесептеу орталығы» АҚ-ның директорлар Кеңесі шешімімен бекітілген (№66 хаттамасы) Мемлекеттік мүлік тізілімі веб-порталында мүлікті сату бойынша электрондық сауда-саттықтарды өткізу Реттемесінде/ Регламентінде/ көрсетілген. Сатушының орналасқан жерi: «Парасат» ғылыми-технологиялық орталық» АҚ, орналасқан мекенжайы: Астана қ., «Алматы» ауданы, Республика д-лы, 24, тел.: 8 (7172) 201-976, 8 (7172) 201-353. Сауда-саттықты ұйымдастырушының телефоны мен орналасқан жерi: «Ақпараттықесептеу орталығы» АҚ, www.gosreestr.kz, тел.: 8 (7172) 55-29-81. Қосымша мәлімет: Бағаны өзгерту қадамы былайша белгіленеді: – сату объектісінің бастапқы немесе ағым дағы бағасы айлық есептік көрсеткіш мөлшерінің 500000 еселенген мөлшерінде және одан жоғары болған кезде өзгерту қадамы бағаны көтеру аукционында 0,5 пайыз мөлшерінде белгіленеді. Акцияларды сатып алу-сату шарты бөлiпбөлiп төлеудi қарастырады. Шарт жобасы реестрдің веб-порталында орналастырылған.

Астана қалалық және Сарыарқа ауданы Ардагерлер кеңесі Ұлы Отан соғысы ардагері Байботаев Тастанбектің қайтыс болуына байланысты жақындарына, туған туыстарына қайғысына ортақтасып, көңіл айтады. Астана қаласы бойынша Тексеру комиссиясы Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің «Қаржылық бұзушылықтарды зерттеу орталығы» РМК директоры Алмат Зарлықұлы Мурзинге анасы Қарашаш Аташеваның мезгілсіз дүние салуына байланысты қайғысына ортақтасып, көңіл айтады.

12

ȹ

www.astana-akshamy.kz

ĘŽÈ

«АЛПАМЫСТАН» ЖЕТКЕН «АМАНАТ» ʤ˳˵˘ˮ˘˞˘೦́ ʺ͘ʧ˯˲̂˪ˤ˥ ˘˵́ˮ˞˘೦́ ˭˟˭ˬ˟˪˟˵˵˧˪ ˘˪˘˞˟˭ˤ̆ˬ́೪ ˯˲́˳ ˞˲˘˭˘ ˵˟˘˵˲́ˮ˞˘ ೵ˬ˵́˭́ˣ˞́೮ ͨʤˬ˱˘˭́˳ ˙˘˵́˲ͩ ೪˘೺˘˲˭˘ˮ˞́೪ ̃˱˯˳́ ˮ˟˛˧ˣ˧ˮ˞˟ ͨʤ˭˘ˮ˘˵ͩ ˳˱˟˪˵˘˪ˬ˧ˮ˧೮ ˱˲˟˭̂˟˲˘˳́ ഑˵˵˧͘ ౢˀ ˃ഉ˶˟ˬ˳˧ˣ˞˧˛˧ˮ˧೮ Ϯϱ ˢ́ˬ˞́೦́ˮ˘ ˘˲ˮ˘ˬ೦˘ˮ ೪˯˥́ˬ́˭˞́ ౢ˘ˣ˘೪˳˵˘ˮˮ́೮ ˟೮˙˟˪ ˳˧೮˧˲˛˟ˮ ഉ˲˵˧˳˧ ʥ˟˪˙˯ˬ˘˵ ʿ˘˲˭˘ˮ˯˚ ˳˘˺ˮ˘ˬ˘˞́͘

ÈÆÅÇÉ

ÔÈÍÀËÄÀ – «ÀÑÒÀÍÀ» ÌÅÍ «ҚÀÉÐÀÒ» ౢ˘ˣ˘೪˳˵˘ˮ ʶ˶˙˯˛́ˮ́೮ ˢ˘˲˵́ˬ˘˥ ˹ˤˮ˘ˬ́ˮ˞˘ ˟ˬ˯˲˞˘ˬ́೪ ͨʤ˳˵˘ˮ˘ͩ ˱˘˚ˬ˯˞˘˲ˬ́೪ ͨʫ˲˵˧˳ͩ ˪˯˭˘ˮ˞˘˳́ˮ˘ˮ ˙˘˳́˭ ˵೴˳˵˧͘ ʫ˳˟˱ ʹ ϱ͗ϯ͘ ˁ́˲˵ ˘ˬ˘೮˞˘ ഑˵˪˟ˮ ˘ˬ೦˘˾೪́ ˯˥́ˮ˞˘ ˞˘ Ϯ͗ϭ ˟˳˟˙˧˭˟ˮ ˘˳˵˘ˮ˘ˬ́೪˵˘˲ ˢ˟೮˛˟ˮ ˟˞˧͘

«Жаңа қойылымның ерекшелігі эпостың орыс тілінде сахналауында болып отыр. Қазақша «Алпамыс батырдың» неше түрлі нұсқалары қойылды. Ақселеу Сейдімбек оны проза тіліне түсірді. Еркеғали Рахмадиев сондай атаумен опера қойды. Кейінгі жылдары бұл туралы мультфильмдер түсірілді. Біз спектаклімізде эпостың қазіргі күндегі мән-маңызына, бүгінгі қоғамға беретін тәрбиелік мәніне үңілдік. Бір сөзбен айтқанда, «Алпамыс батырда» айтылатын ойды орыстілді көрермендерімізге жеткізуді парыз санадық» дейді аталмыш театрдың директоры Еркін Хасенов.

Ал қойылымда Алпамыс батырдың бейнесін сомдау Максим Ященкоға бұйырды. Гүлбаршынның рөліне жас актриса Наталья Маштакова таңдалды. Жалпы, бұл қойылымға қатысқан актерлердің көбісі – кейінгі 4-5 жылдың көлемінде Қазақ ұлттық өнер университеті түлеткен жастар. Қойылымда актерлер орындаған қазақ әндері мен тұрмыс-салт жырларын көрермендер ерекше ықыласпен тыңдады. Әртістер «Туған жер» сынды әндер мен «Жоқтауды» алып шыға білді. Сондай-ақ, спектакльде қолданылған домбыра, қылқобыз, жетіген, шаңқобыз, сыбызғы

сияқты ұлтымыздың аспаптары да эпос идеясын тамаша ашты. «Алпамыс батыр» қаһармандық эпосы барша түркі тілдес халықтарына ортақ әдеби мұра болып саналады. Спектакль атын «Аманат» деп қойғанымыздың басты себебі – ғасырдан ғасырға, ұрпақтан ұрпаққа аманат болып жеткен бұл эпосты кейінгі жастарға жеткізуді міндетіміз деп ойладық. Біз өз алдымызға ұмытылмайтын, көркемдік жағынан ерекше, сахнадан ұзақ жылдар бойы түспейтін спектакльді жасауды мақсат етіп қойдық және де сол мақсатқа жеткен сияқтымыз» дейді қоюшы режиссер Бекболат Парманов. Аманғали ҚАЛЖАНОВ

ШЫНАЙЫ ӨМІРДЕГІ ШЫҒАРМА

«Астана» алғашқы минуттардан алға озып, 4-минутта есеп ашып кете жаздады. Дегенмен көп ұзамай, 19-минутта бірінші гол салынды. Көзге түскен – Джордже Деспотович. Одан кейін Патрик Твумасиден тамаша пас алған Джуниор Кабананга 35-минутта есепті еселеді. Тез ес жиып үлгерген қонақтар таразы басын 1-таймда теңестіріп тастады. Алдымен Арман Смаилов 37-минутта гол соқты. Ал 43-минутта салған Карлос Фонсеканың голымен есеп 2:2 болды. Екінші тайм басталысымен «Ертіс» тағы бір гол соғып ерледі. Арман Смаилов қос голдың авторы атанды. Бұған жауапты 61-минутта елордалықтардың қатарынан Кабананга берді. Ойын соңына қарай Станимир Стойлов шәкірттері гол санын екіге арттырып, айқын басымдық танытты. Енді «Астана» финалда «Қайрат» командасымен кездеседі. Алматылықтар «Атырау» клубын жолда қалдырды. Финалдық матч 19 қарашада Алматыдағы Орталық стадионда өтеді.

ʿ̡̛̯̬̌ ˃ʦ˄ʺʤˁʰ͕ ͨʤ̭̯̦̌̌ͩ ̡̨̥̦̭̼̦̼̌̔̌ಪ ̨̜̼̦̹̼̭̼͗ – Жеңіс оңайлықпен келген жоқ. Үш күн бұрын Еуропа лигасын өткізіп, біраз шаршап қалдық. Соған қарамастан, ес жиып, жақсы ойын көрсеттік. Финалдағы қарсыласымыз «Қайрат» – күшті команда. Жаттығуды күшейте түсу керек. Күрделі ойын күтіп тұрғандықтан, дайындыққа қатты көңіл бөлеміз. Қайткенмен, жеңуге барымызды саламыз. Орынбек ӨТЕМҰРАТ

ʤ˳˵˘ˮ˘˞˘೦́ ʸ͘ʧ˶˭ˤˬ˟˚ ˘˵́ˮ˞˘೦́ ʫ˶˲˘ˣˤ̆ ೵ˬ˵˵́೪ ˶ˮˤ˚˟˲˳ˤ˵˟˵˧ˮ˞˟ ౢˀ ˟೮˙˟˪ ˳˧೮˧˲˛˟ˮ ೪˘˥˲˘˵˪˟˲˧͕ ˙˟ˬ˛˧ˬ˧ ೪˘ˬ˘˭˛˟˲ ˁഉ˶ˬ˟ ʪ˯˳ˢ˘ˮ˯˚˘˭˟ˮ ˪˟ˣ˞˟˳˶ ഑˵˵˧͘ Шара барысында аталған оқу ордасындағы ғылыми кітапхананың директоры Бақытжан Оразалиев қаламгердің шығармашылығы туралы қысқаша сөз қозғады. Одан кейін жиналғандарға жазушының өмірі мен өнері жайында дайындалған слайд көрсетілді. Бүгінге дейін Сәуле Досжанова жұртшылықа ақындығымен жақсы танылған. Сондай-ақ, ол кісінің проза саласында да өнімді қалам тартып жүргендігін білеміз. Әсіресе, оқырмандар оның соңғы жылдары жазылған «Өгей жүрек» атты хикаятын жылы қабылдаған

{ ª ĭ Ĭ©ª ¥ ©§« £ ¢ ©³¥³Ħ Éîãæòóé÷éĀìáñ çĢîæ åáíô ¤ ¥ ©ª¨£L L âáêìáîüò áĬðáñáóóáîåüñô çĢîæ áĬðáñáó ëïíéóæóĄîåæ ªL¨¢ £L§ Ě { ¢«Ģ£L L ¨L£ ¥ ÍæîùĄë éæòĄ kÁòóáîá áĬùáíüv äáèæóĄîĄĦ ñæåáë÷éĀòüv ÇÙÒ

еді. Шығарма шынайы өмірден алынған. Хикаятта елімізде алғаш рет жүзеге асқан жүрек трансплантациясы туралы айтылады. Көркем туындыдағы суреттелген кейіпкерлердің барлығы өмірде бар. Солар да әдеби кешке қатысып, жазушыға деген ізгі лебіздерін білдірді. Реципиент Жәнібек Оспанов: «Осы кітап шыққанда анам мен зайыбым қайта-қайта оқиды және оқыған сайын жылай береді. Өзім де алғаш үлкен әсерден арыла алмай жүрдім. Қазір отбасымның, жақындарымның ортасында бақытты күндерді бас-

Åéñæëóïñ Ċ ÒĢôìæ ÒÍÁĩīÌÏÃÁ Âáò ñæåáëóïñåüĦ íĄîåæóĄî áóĬáñôùü Ċ ĩáìüí ĭÏÇÁÂÆËÏà kx©ª ¥ Ĭ° ¤³v ªLîåæ çáñéĀ ìáîĨáî íáóæñéáìåáñåü òĄìóæíæòĄè ëĤùĄñĄð âáòôĨá âïìíáêåü

тан өткеріп жатырмын. Аяулы апайыма жақсылық тілеймін» деді ол. Сонымен бірге, Астанадағы Ұлттық ғылыми кардиохирургия орталығының трансплантация бойынша үйлестірушісі Сәуле Шайсұлтанова да өзі еңбек етіп жүрген сала туралы көпшілікке кеңірек баяндап берді. Кеш соңында қаламгердің өзі де жиналған қауымға алғысын айтып, оқырмандардың сұрақтарына жауап беріп, шығармашылық ойларымен бөлісті. Азамат ЕСЕНЖОЛ

¢® · Ĭ¦£ £ ¨L¥LĦ §L¢L¨£ ¨L ¤ ¥ ¢Ĥ Ĭ ¨ ©³¥ Ĥ£L©«L ° ¨ª ¤ © Çáñîáíá íæî öáâáñìáîåüñôìáñåüĦ íáèíĪîüîá çáñîáíá âæñôùĄ çáôáð âæñæåĄ { ª kx©ª ¥ Ĭ° ¤³v ªL ¨ ¢® ·©³¥³Ħ ¢¦¤§´¶ª ¨£L¢ ¦¨ª £³Ĩ³¥ ª ¨L£L§ Ĭ ªª £ ³ Óáñáìüíü Óáðòüñüò Ě Âáòðáöáîá x©ª ¥ Ĭ £ ©³ Á ~Ī ¥¦ ¢Ĥ° ©L k ª £´©ª ¦ y v ~

Ñæåáë÷éĀ í ¢ ¥ ¡³ x©ª ¥ Ĭ £ ©³ ÅïòóüĬ ¢Ĥ° ©L astana.aqsham@gmail.com ĭ ³£ « Ĥ£¤ ©L ª £ ¬ ¢©

ÓĄìùĄìæñ âĤìĄíĄ Çáñîáíá akshamyreklama@gmail.com