135 by Astana akshamy

www.astana-akshamy.kz ǍǁǉƽƲ

͐ (3487) 19/11/2016

ÑÆÒÐÔÂÌÉËÁÌÜĭ ĭÏĩÁÍÅÜĭ ÒÁàÒÉ ÄÁÈÆÓ ÇÜÌĩÜ ĭÁÈÁÎÎÁÎ ÂÁÒÓÁÐ ÙÜĩÁÅÜ

АЛАШ АЙБЫНЫ – АСТАНА

ʫˬ˯˲˞˘ ഉ˪˧˭˞˧˛˧ ˟ˬ ˃ഉ˶˟ˬ˳˧ˣ˞˧˛˧ˮ˧೮ Ϯϱ ˢ́ˬ˞́೦́ˮ˘ ˘˲ˮ˘˱ ϲϬͲ˵˘ˮ ˘˳˘ ˾˘˲˘ ˞˘˥́ˮ˞˘˱ ˢ˘˵́˲͕ ˞˟˱ ˺˘˙˘˲ˬ˘˥˞́ Ýã Ä ͘¦Êò͘»þ͘ Мерекелік шараларға қатысуға педагогтарға, дәрігерлерге, спортшыларға, құрылысшыларға, кәсіпкерлерге, студенттерге, көп балалы аналарға және еңбек ұжымдарына, жас республиканың дамуына елеулі үлес қосқан, Қазақстанды шетелге танытқан азаматтарға басымдық беріледі. Со-

нымен қатар, елорда тұрғындары мен қонақтары Тәуелсіздік күнін мерекелеуге арналған көрмелер мен концерттерді тамашалай алады. Атап айтқанда, 13 желтоқсанда Оқушылар сарайында (Б.Момышұлы даңғылы) «Мәңгілік ел – қуатты Қазақстан» мерекелік концерті өтеді;

ɧ͍ɬɧɺɷɧ

ǈǁǌǁǆǁǀǁ ǎʓǌǎ ǆəǉ ǀǁǈƼǇǗǍ ˃ഉ˶˟ˬ˳˧ˣ˞˧˪ ˪೴ˮ˧ ˭˟˲˟˪˟˳˧ˮ˟ ˯˲˘˥ ೪˘ˣ˘೪˳˵˘ˮ˞́೪˵˘˲ ˵഑˲˵ ˪೴ˮ ˞˟˭˘ˬ˘˞͕́ ˞˟˱ ˺˘˙˘˲ˬ˘˞́ ¦Êò͘»þ͘ Желтоқсан айында Қазақстан халқы жалпы 12 күн демалады: 5 сенбі, 4 жексенбі, сонымен қатар, 1 желтоқсан – ҚР Тұңғыш Президентінің күні, 16-17 желтоқсан – ҚР Тәуелсіздік күні мерекелері демалыс күндері деп жарияланған. 1 желтоқсан бейсенбі күнге түсіп тұр және демалыс күні деп саналады. 17 желтоқсан сенбіге тұспа-тұс келгендіктен, мерекелік демалыс дүйсенбіге – 19 желтоқсанға ауысады. Осылайша, қазақстандықтар 16-19 желтоқсан күндері аралығында демалатын болады.

22 желтоқсанда Ақбұлақ өзенінің жағалауында және «Жерұйық» саябағында «Мұз үстіндегі қала» мұз қала шықтары, мектептердің аумақта рында хоккей корттары ашылады; желтоқсанның 10-ынан 12-сіне дейін Алматы ауданының тұрғын алаптарында «Астана шаттық» автокеруені Қазақстан эстрадасы жұлдыздарының қатысуымен мерекелік концерт өтеді; 23 желтоқсанда «Қазақстан» спорт сарайында жетім балалар мен әлеуметтік

жағынан аз қамтылған отбасылардан шыққан жеткіншектер үшін тегін мұзда коньки тебу шарасы ұйымдастырылады. Сондай-ақ, зейнеткерлер, көп балалы және тұрмысы төмен азаматтар 18, 19, 24, 25, 26 қараша күндері М.Горький атындағы мемлекеттік академиялық орыс драма театрында және 29 қарашаға дейін Қ.Қуанышбаев атындағы мемлекеттік қазақ музыкалық драма театрында қойылымдарды тегін тамашалайды.

ɧ͐ɮɶɳɺɧɱ

ɅǊǉǗǍǎǊǅ ǆʓƽǁǅǁǀƲ ʫˬ˯˲˞˘˞˘ ˘ˬ˞˘೦́ ϱ ˢ́ˬ˞́೮ ˧˾˧ˮ˞˟ ˢ˘ˬ˱́ ˪഑ˬ˟˭˧ ϯϴϲ ˭́೮ ˾˘˲˾́ ˭˟˵˲˞˧ ೪೵˲˘˥˵́ˮ ϳϱϬϬͲ˛˟ ˢ˶́೪ ˱ഉ˵˟˲ ˵˘˱˳́˲́ˬ˭˘೪͘ Келешекте тапсырылатын тұр- берілген. Биыл тағы 2 миллион шарғын үйлердің ішінде арендалық шы метрден астам баспананы беру баспана – 60 мың м2 (немесе 1 403 жоспарланып отыр. пәтер), несиеге берілетін баспана Сондай-ақ, 2017-2022 жылдар – 146 мың м2 (2 942 пәтер), «Тұр- аралығында Астана қаласында апатғын үй құрылыс жинақ банкі» ты үйлерді бұзу бойынша пилоттық есебінен – 99 мың м2 (1 705 пәтер) жобаны іске асыру шеңберінде 635 және жергілікті бюджет қаржысын мың м2 тұрғын үй пайдалануға беріқай талап пайдалану есебінен – леді, бұл – 10 000-нан астам пәтер. 80 мың м2 (1 422 пәтер). Баспаналарды пайдалануға беру Астана қаласы әкімдігінің ресми Мемлекет басшысының тапсырмасайтындағы мәліметке сүйенсек, сымен қолға алынған мемлекеттік 19 жылдың ішінде елордада 17 млн бағдарламалар аясында жүзеге асышаршы метр тұрғын үй пайдалануға рылып отыр.

www.astana-akshamy.kz

½ÃÆÈ¼¸ ÊÓÅÓÉÓ

ÀÍÀËÀÐ ÀËÀҢ ÁÎËÌÀÑÛÍ

ÎÒÀÍÄÛҚ ÌÅÄÈÀÍÛҢ ÆÀҢÀ ÁÅËÅÑ² ʶ˟˾˟ ʤ˳˵˘ˮ˘˞˘೦́ ౢ˘ˣ˭˟˞ˤ˘ ˯˲˵˘ˬ́೦́ˮ˞˘ ʤ˥˭˘೪˵́೪ ˙೵೪˘˲˘ˬ́೪ ˘೪˱˘˲˘˵ ೪೵˲˘ˬ˞˘˲́ ഑˪˧ˬ˞˟˲˧ˮ˧೮ ˹˯˲˶˭́ ഑˵˧˱͕ ˯ˮ˞˘ ˯˵˘ˮ˞́೪ ˭˘˳˳Ͳ˭˟˞ˤ˘ ˭ഉ˳˟ˬ˟ˬ˟˲˧ ˢഉˮ˟ ˯ˬ˘˲˞́೮ ˢ˘˥Ͳ˪೴˥˧ ˭˟ˮ ˞˘˭˶ ˪˟ˬ˟˾˟˛˧ ˵˘ˬ೪́ˬ˘ˮ˞́͘ ʺ˘೮́ˣ˞́ ˢˤ́ˮ೦˘ ౢˀ ʤ೪˱˘˲˘˵ ˢഉˮ˟ ˪˯˭˭˶ˮˤ˪˘˻ˤ̆ˬ˘˲ ˭ˤˮˤ˳˵˲˧ ʪഉ˶˲˟ˮ ʤ˙˘˟˚ ೪˘˵́˳˵́͘

Форумның басында Дәурен Абаев сөз алып, министрлік Мемлекет басшысының тапсырмасымен аймақтық масс-медианы жаңа деңгейге көтеру шараларын қолға алғандығын баяндады. – Бүгінгі форумда осы саладағы түйінді мәселелерді өздеріңізбен бірлесе талқылап, өзара тәжірибе алмасудың тамаша мүмкіндігі болмақ. Жалпы, мемлекеттің ақпараттық саясатын жүзеге асыруда аймақтық медиа үлкен рөл атқаратындығы аян. Бұқараның өзекті мәселелерін жергілікті баспасөз бен телеарналар бірінші болып көтереді. Елбасы саясатын насихаттау, бірлік пен тұрақтылықты нығайту, ұлттық мүддені қорғау, өңірлік медиа ұдайы назардан тыс қалдырмайтын алтын арқау саналады. Оған қоса, олар журналистика саласына сапалы кадр даярлау ұстаханасы ретінде қызмет атқарып отыр. Бүгінгі күні елімізде 3 мыңға жуық бұқаралық ақпарат құралдары тіркелген болса, соның 80 пайызын өңірлік медиа құрайды. Осының өзі өңірдегі БАҚ-тың ықпалды күш екенін көрсетеді, – деді министр. Сонымен бірге, Дәурен Әскербекұлы бүгінгі таңда өңірлік медиаға айрықша көзқарас талап етіп отырғандығын жеткізді. Оның бірден-бір жолы – жаңа технологияларды қарқынды дамытуға

мүмкіндік жасау. Министрдің айтуынша, ең жедел сайттардың өзі ақпарат таратуда әлеуметтік желілердің жылдамдығына ілесе алмай отыр. Бүгінде кез келген адам қандай да бір оқиғаны болмасын мобильді телефон арқылы тарататын деңгейге жетті. Осындай жойқын бәсекеде ұтылмау үшін аймақтық медианың алдында бір ғана жол бар. Ол – заманға сай күрделі өзгерістер жасау. «Қазіргі күннің талабы – ақпаратты жедел әрі сапалы тарату ғана емес, тұтынушының қызығушылығын дәл тауып, оқырманмен тікелей байланыс орната білу. Сонымен қатар, елдің мүддесін, халықтың мұңмұқтажы мен өңірдегі басқа да өзекті мәселелерді терең сараптап, мемлекеттік саясаттың бағыт-бағдарын халыққа тиімді тәсілдермен жеткізу» деді ол. Форум барысында үш сессия бойынша тақырыптар белгіленіп, қызу пікірталас өрбіді. Мәселен, «Қазақстандық медиа – нарықтағы дағдарыс – менеджмент» тақырыбында «Астана» телеарнасының бас директоры Ләззат Танысбай қазақстандық журналистерді алаңдатып отырған мәселелерге кеңірек тоқталды. Ол, бірінші кезекте, елімізде ақпарат мәселелері жөніндегі жаңа заңға қатысты проблемаларды тал қылауға өз әріптестерін белсенді

қатысуға шақырды. «Жалпы, БАҚ саласының өкілдері осы заңның талқылануына атсалысуымыз керек. Одан бас тартуға болмайды. Өйткені ол – сіз бен біздің күнделікті тіршілігіміз, ертеңгі жұмысымыздың сәтті болуына ықпал жасайды. Сонымен қатар, тағы бір маңызды мәселе бар. Біз, журналистер, күнделікті жұмысымызда екі үлкен ұғымның арасында таңдау жасаумен жүрміз. Я нарыққа жұмыс істейміз немесе ұлттық құндылықтарды сақтауға қызмет етеміз. Осы бір таңдауда жүрген біз үшін де қазір үлкен мәселелер тұрған секілді» деді ол. Ресейлік «НТВ» телеарнасының жаңалықтар бағдарламасын жүргізуші Лилия Гильдеева осы саладағы пайымды пікірімен бөлісті. Орталық коммуникациялар қызметінің басшысы Евгений Кочетов те ақпарат саласы туралы салмақты сөз қозғады. Содан кейін аймақтан келген журналистер ҚР Ақпарат және коммуникациялар министрі Дәурен Абаевқа өздерін мазалаған сұрақтарын қойды. Министр де оларға тиянақты жауап беріп отырды. Жиында отандық БАҚ өкілдерінің басын біріктіретін альянс құру туралы да ойлар айтылды. Қысқасы, форумда отандық журналистерді бейтарап қалдырмайтын өзекті мәселелер сарапқа салынды.

Бетті дайындаған: Азамат ЕСЕНЖОЛ

ÌÀÍÑÀÏÒÛҢ ÒÛҢ ÌÎÄÅË² ʤ˳˵˘ˮ˘ ೪˘ˬ˘˳́ ˙˯˥́ˮ˾˘ ʺ˟˭ˬ˟˪˟˵˵˧˪ ೪́ˣ˭˟˵ ˧˳˵˟˲˧ ˢഉˮ˟ ˳́˙˘˥ˬ˘˳ ˢ˟˭೪˯˲ˬ́೪೪˘ ೪˘˲˳́ ˧˳Ͳ೪ˤ˭́ˬ ˞˟˱˘˲˵˘˭˟ˮ˵˧ˮ˧೮ ˙˘˳˾́˳́ ˃˧ˬ˟˛˟ˮ ౢ˘˳˪ˤˮ ͨϭϬϬ ˮ˘೪˵́ ೪˘˞˘˭ͩ ౭ˬ˵ ˢ˯˳˱˘˲́ˮ́೮ ˙˧˲˧ˮ˾˧ ˙˘೦́˵́ˮ ˧˳˪˟ ˘˳́˲˶͗ ʶഉ˳˧˙ˤ ˭˟˭ˬ˟˪˟˵˵˧˪ ˘˱˱˘˲˘˵˵́ ೪˘ˬ́˱˵˘˳˵́˲˶ͩ ˵˘೪́˲́˙́ˮ˞˘ ˙˲ˤ˹ˤˮ˛ ഑˵˪˧ˣ˞˧͘

Жиында департамент басшысы еліміздегі мемлекеттік қызмет істері саласында жүргізіліп жатқан жаңашыл жұмыстар жайында ой өрбітті. Оның айтуынша, мемлекеттік қызметте өз ісінің кәнігі мамандары жұмыс істеуге тиіс, өйткені Президенттің саясатын халыққа жеткізетін солар және жүргізілетін реформалардың табысты іске асуы мемлекеттік қызметшілердің сапалы

әрі тиімді қызметіне байланысты екендігін салмақтап өтті. – Астанада барлығы 69 мемлекеттік орган жұмыс істейді, оның 32-сі – жергілікті атқарушы, 37-сі – аумақтық бөлімше. Қалада мемлекеттік қызметте жұмыс істейтін 4000-ға тарта адам бар. Олардың басым бөлігі – жоғары білім алған, халықаралық бағдарламалардың түлектері. Мемлекеттік қызметшілердің 60 пайызы – әйелдер. Жалпы, мемлекеттік қызметшілердің басым бөлігін, яғни 37 пайызын 29 жасқа толмаған жастар

құрайды. Мемлекеттік қызметтегі орташа қызмет өтілі – 9 жыл, ал қызметшілердің орташа жасы 33-ті құрайды. Сонымен бірге, меритократия қағидасы бойынша жаңа мансап моделі бар, ол ашық байқауды іріктеуді қамтамасыз етуге, әрбір мемлекеттік қызметкердің тәжірибесі мен жетістігін ілгерілетуге бағытталған, – деді Тілеген Қаскин. Бринфиг барысында аталған департамент қызметінің негізгі мақсаттарының бірі – азаматтардың сенім деңгейін арттыру екендігі де айтылды.

ʫˬ˯˲˞˘˞˘ ౢˀ ʿ˲˟ˣˤ˞˟ˮ˵˧ ˢ˘Ͳ ˮ́ˮ˞˘೦́ ಁ˥˟ˬ˞˟˲ ˧˳˵˟˲˧ ˢഉˮ˟ ˯˵˙˘˳́ˬ́೪Ͳ˞˟˭˯˛˲˘˹ˤ̆ˬ́೪ ˳˘̆˳˘˵ ˢ഑ˮ˧ˮ˞˟˛˧ ೵ˬ˵˵́೪ ˪˯˭ˤ˳Ͳ ˳ˤ͕̆ ʥ˘˳ ˱˲˯˪˶˲˘˵˶˲˘ ˢഉˮ˟ ʳ˾˪˧ ˧˳˵˟˲ ˭ˤˮˤ˳˵˲ˬ˧˛˧ ഑˪˧ˬ˞˟˲˧˭˟ˮ ˙˧˲ˬ˟˳˪˟ˮ ˵˯˱ ˭೴˾˟ˬ˟˲˧ ͨಁ˥˟ˬͲ ˞˟˲˛˟ ೪˘˵́˳˵́ ˣ˯˲ˬ́೪Ͳˣ˯˭˙́Ͳ ˬ́೪˳́ˣ ϭϲ ˪೴ˮͩ ˘˪˻ˤ̆˳́ ˘̆˳́ˮͲ ˞˘ ʤ˳˵˘ˮ˘ ഉ˪˧˭˞˧˛˧ˮ˟ ೪˘˲˘˳˵́ ͨʯ˯˲ˬ́೪Ͳˣ˯˭˙́ˬ́೪ ˮ˟˭˟˳˟ ˣ˯˲ˬ́೪Ͳˣ˯˭˙́ˬ́೪ ೪˘˶˧˱˧ ˳˘ˬ˞˘Ͳ ˲́ˮ˘ˮ ೪ˤ́ˮ ˢ˘೦˞˘˥೦˘ ˵˘˱ ˙˯ˬ೦˘ˮ ˘˞˘˭ ˞˘˲೦˘ ˘˲ˮ˘ˬ೦˘ˮ ˞˘೦˞˘˲́˳ ˯˲˵˘ˬ́೦́ ˙˘˳˱˘ˮ˘˳́ͩ ˭˟˪˟Ͳ ˭˟˳˧ˮ˧೮ ˢ೵˭́˳́˭˟ˮ ˵˘ˮ́˳˵́͘ Кездесу барысында Ұлттық комиссия төрағасының орынбасары Елена Тарасенко тәуелсіздік алған жылдардағы жетістікке қысқаша тоқталып өтіп, еліміздегі әйелдерге жасалып отырған қамқорлық жайында салмақты сөз қозғады. Одан кейін Дағдарыс орталығының директоры Ғалия Хаметқызы аталған мекеменің бүгінгі атқарып отырған жұмысы туралы баяндады. – Негізінен, орталық 50 орынға шақталған. Дәл қазіргі таңда 9 әйел, 20 бала тұрып жатыр. Орталыққа қиын жағдайға тап болған 18 бен 58 жас аралығындағы азаматшаларды қабылдайды. Алдымен ол кісілерді медициналық тексеруден өткіземіз. Содан соң осында алты айға дейін тұруға мүмкіндік беріледі. Олармен психологтар жұмыс істейді. Дегенмен біздің мақсатымыз – зорлықзомбылыққа ұшыраған азаматшаларды отбасына қайтарып, отағасымен қайта табыстыру. Бүгінге дейін бізге келгендердің 90 пайызы отбасыларына оралды. Әсіресе, бізге оңтүстік өлкеден елордаға келген 18-30 жас аралығындағы келіншектер көбірек хабарласады. Оларға заңгерлер құқықтық жағынан кеңес береді. Алдағы таңда орталықтың ауқымын кеңейту ойда бар. Мәселен, республикалық деңгейде тәулік бойы қызмет көрсететін «сенім телефонын» қойсақ дейміз. Орталыққа хабарласқан азаматшаларға толық кеңес беріп, қолдан келгенше көмектескіміз келеді. Көбінесе әйелдер осындай орталық бар екенін білмейді. Сондықтан ақпараттық шараларға баса назар аударып отырмыз, – деді орталық директоры. Айта кетейік, бүгінгі күні еліміздің барлық өңірлерінде 28 дағдарыс орталығы жұмыс істейді. Оның ішіндегі 17 орталықта азаматшалар паналайтын баспана бар. Олардың барлығы да қиын жағдайға тап болған әйелдерге медициналық, құқықтық жағынан қолдау көрсетіп отыр. Шара соңында Ұлттық комиссия төрағасының орынбасары Елена Тарасенко жиналған мамандарға отбасы мен қоғамдық тұрмыстық зорлық-зомбылықтың алдын алуға бағытталған және құқық бұзушыларға қатысты құқықтық жауапкершілікті түсіндіру жұмыстарын жіті насихаттау керектігін баса айтты.

www.astana-akshamy.kz

ÊĚË½ÃÉ±¿¼±ÂÂ½ Ć ¾ÓÃ

ҰËÒÒÛҚ ÂÀËÞÒÀ ҰËÛҚÒÀËÄÛ

ʫˬ˞˧೮ ̃˪˯ˮ˯˭ˤ˪˘ˬ́೪ ˵ഉ˶˟ˬ˳˧ˣ˞˧˛˧ˮ ˪഑˲˳˟˵˟˵˧ˮ ˙˘˳˵́ ˙˟ˬ˛˧ˬ˟˲˞˧೮ ˙˧˲˧ ʹ ˵഑ˬ ˚˘ˬ̅˵˘˳́͘ ʥ೵ˬ ˙೵ˬˢ́˭˘˥˵́ˮ ೪˘೦ˤ˞˘ ˞˟˶˛˟ ˙˯ˬ˘˞́͘ ˃ഉ˶˟ˬ˳˧ˣ˞˧˪˵˧೮ ˾ˤ˲˟˪ ೦˘˳́˲ˬ́೪ ˵˯˥́ˮ́೮ ೪˘˲˳˘೮́ˮ˞˘ ˟ˬ˯˲˞˘˞˘ ˵഑ˬ ˵˟೮˛˟˭˧ˣ ˘˥ˮ˘ˬ́˭೦˘ ˟ˮ˛˧ˣ˧ˬ˛˟ˮ ˪೴ˮˮ˧೮ ˭ഉˮͲ˭˘೦́ˮ˘˳́ˮ ˘˾́˱͕ ೵ˬ˵˵́೪ ˚˘ˬ̅˵˘˭́ˣ˞́ ೵ˬ́೪˵˘೦˘ˮ ˘ˬ೪˘ˬ́ ˢˤ́ˮ ഑˵˵˧͘ «Қазақстан Тәуелсіздігіне 25 жыл: ұлттық валюта» деген тақырыппен өткен конференцияға Мемлекеттік хатшы Гүлшара Әбді қалықова, Ұлттық банк төрағасы Данияр Ақышев, Парламент депутаттары, теңгенің дүниеге келуіне атсалысқан белгілі экономист ғалымдар, қаржыгерлер қатысты. Жиын басында сөз алған Мемлекеттік хатшы Гүлшара Әбдіқалықова теңгенің ел тағдырында алатын маңызды орны туралы баяндады. – Мемлекеттік туымыз, Әнұранымыз, Елтаңбамызбен қатар, Тәуелсіздіктің ең басты белгілерінің бірі – мемлекеттің төл валютасының болуы. 1993 жылы 15 қарашада Қазақстанның өз валю тасы – теңге айналымға енгізіліп, үлкен тарихи қадам жасалды. Ол экономика тоқырап, өндірістер жабылған, тіпті қара пайым адамдардың жалақысына дейін сыртқы факторларға тәуелді болған аса күрделі кезең еді. Елбасы Н.Назарбаевтың сындарлы саясатының арқасында еліміз уақыт сынынан сүрінбей өтті. Ал төл теңгеміз тәуелсіздіктің айшықты символдарының біріне айналды. Халықтың көңіліне сенім ұялатып, болашаққа нық қадам басуына жол ашты. Әлемдік дағдарысқа лайықты төтеп беріп, мызғымас қуатын дәлелдеді, – деді Мемлекеттік хатшы. Гүлшара Әбдіқалықова «Елбасы Н.Назарбаевтың жалпыұлттық бірлік пен келісім үлгісі Қазақстанның жарқын жетістіктерінің шешуші факторы екенін, сондай-ақ, оған Қазақстан халқы Ассамблеясы да ықпал еткенін жеткізді. Мемлекеттік хатшы атап өткендей, бүгінде теңге экономикамыздың тірегіне, берекелі де мерекелі тіршілігіміздің

күрета мы рына ай налған. Ол алдағы уақытта да Қазақстанның жарқын жеңістері мен толағай табыс тарының тұғыры бола беретініне сенім зор. Осы конференцияда Ұлттық банк төрағасы Данияр Ақышев Тәуелсіздіктің 25 жылдығына арналған 10 мыңдық кәдесыйлық банкнотты және монетаны жұрт назарына ұсынды. – Елбасы ұсынған «Мәңгілік Ел» идеясының мызғымас негіздерінің бірі – ұлт тық бірлік, бейбітшілік және келісім. Баршамыздың Отанымыз бір, тағдырымыз бір. Бүгін сіздердің назарларыңызға ұсынатын естелік монетаға осы идея негіз болды. Тәуелсіздік тарихы – Мемлекет басшысының тари хымен тығыз байланысты. Сол себепті, Ұлттық банк Тәуелсіздіктің 25 жылдығына арналған, еліміздің дамуына Президенттің қосқан үлесін бейнелейтін мерейтойлық банкнотты назарларыңызға ұсынады, – деді Данияр Ақышев.

Банкнотты таныстыру салтанатында айтылғандай, он мыңдық купюрада сақтар дәуірінен бүгінгі күнге дейінгі тарих жинақталған. Қазақстанның картасы ел халқының ортақ үйі ретінде көрсетілген. Қазақ елі монументіндегі Самұрық құс өткен күн мен бүгіннің сабақтастығын бейнелейді. Мерейтойлық купюра Пре зи дентіміздің ел дамуына сіңірген ерен еңбегінің көрінісін бейнелеуге бағытталған. 5 мың номиналдағы монетаға тоқта лар болсақ, ол 925 сынамалы күмістен жаса лып ты. Беткі жағында Қазақ елі монументі, ұлттық киімдегі әр түрлі ұлт өкілдері бейнеленген. Күн шапақтарының көріні сімен көмкерілген монетаның салмағы 777,5 грамға тең. Данияр Ақышев айтқандай, Ұлттық банк кәдесыйлық банкнот пен монетаны Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті күні – 1 желтоқсанда

жарыққа шығарады. Осылайша, Тәуелсіздік тойы ның қарсаңында халқымыз үшін үлкен сый жасалмақ. Қазақстан қаржыгерлері қауымдастығы кеңесінің төрағасы Мағжан Әуе зовтің пікірінше, жаңа банкнот пен монета халық үшін айрықша бағалы зат болады. – Ұлттық валютамыздың айналымға енуі – Қазақстанның тарихындағы айрықша оқиғалардың бірі. 1993 жылдың қараша айында Қазақстан Президентінің «Қа зақстан Республикасының Ұлттық валютасын енгізу туралы» Жарлығы шыққан болатын. Содан бергі аралықта мемлекетіміздің экономикалық құры лымы қалыптасты. Ал Тәуелсіздік күнінің қарсаңында Ұлттық банктің Мемле кет басшысы бейнеленген купюра мен монетаны таныс тырғаны өте орын ды қадам деп ойлаймын. Купюраға Елбасының суреті бейнеленуі Қазақстанның тәуелсіз ел ретінде қалыптасуындағы Президенттің айрықша рөлін білдіреді. Бұл купюра үлкен құндылыққа айналады, оны адамдар бағалы дүние

ретінде сақтайды деп сенемін, – деді Мағжан Әуезов. Философия ғылымдарының докторы, академик Ғарифолла Есім Ұлттық банк таныстырған жаңа банкнотты сонау 1993 жылы шыққан алғашқы 1 теңгелікпен салыстырды. Ғалымның пайымына салсақ, теңгеде әл-Фарабиден бастап, Нұрсұлтан Назарбаевқа дейінгі аралықтағы еліміздің тарихы көрініс тауып отыр. – Бір теңгелік банкнотқа әлФараби бейнеленген еді. Міне, сол оқиғаға да 20 жылдан астам уақыт өтіпті. Бүгін Данияр Ақышев мырза 10 мың теңгелікте Елбасы бейнеленгенін айтты. Демек, теңге арқылы әл-Фарабиден бастап, Нұр сұлтан Назарбаевқа дейінгі тарих көрініс тауып отыр. Төл теңгеміздің төрге озған күні құтты болсын! Теңгеміз теңселе бермей, тұғырлы болсын! – деді Ғ.Есім. Осы жиында айтылғандай, теңгені жасау, айналымға енгізу өте күрделі жағдайда жүргізілген. Ол кезеңде мамандардың тәжірибесі аз, ресурс жеткіліксіз, біліктілік төмен еді, ондаған жылдар бойы қалыптасқан экономикалық қатынастар күйреген уақыт болатын. Теңгені дүниеге әкелу жұмыстарын Қазақстан Республикасының Президенті тікелей қадағалап, атсалысты. Конференцияда есімі елге белгілі мемлекет және қоғам қайраткерлері, экономист ғалымдар сөз сөйлеп, төл валютамыз еліміздің қаржылық тәуелсіздігінің символы екенін айрықша атап өтті. Олар өзінің ұлттық ақшасы бар ел ғана дамудың жаңа кезеңіне аяқ басып, нарықтық экономиканың құрылымын қалыптастыра алатынын тілге тиек етті. Арнұр АСҚАР, «Егемен Қазақстан» Суреттерді түсірген Ерлан ОМАРОВ «Егемен Қазақстан» газеті, №220, 16 қараша, сәрсенбі, 2016

www.astana-akshamy.kz

¼½ÇËÊ¸Ê ¼¸ËÓÉÓ ͐6

ͨʤ˳˵˘ˮ˘ ʥ˘˳ ˢ˯˳˱˘˲́ͩ ೦́ˬ́˭ˤͲˣ˟˲˵˵˟˶ ˢ˯˙˘ˬ˘˶ ˤˮ˳Ͳ ˵ˤ˵˶˵́ͩ ʮˌˁ ˞ˤ˲˟˪˵˯˲͕́ ഑ˮ˟˲ ˭˟ˮ ഉ˞˟˙ˤ˟˵ ˳˘ˬ˘˳́ˮ˞˘೦́ ʺ˟˭ˬ˟˪˟˵˵˧˪ ˳́˥ˬ́೪˵́೮ ˤ˟˛˟˲˧͕ ౢˀ ౢ೵˲˭˟˵˵˧ ˳ഉ˶ˬ˟˵˾˧˳˧ ˁഉ˲˳˟˭˙˟˪ ʮ೴ˮ˧˳˯˚ ೪˘ˬ˘ˬ́೪ ˭ഉ˳ ˬˤ ˺˘˵೪˘ ζϳ ˳˘˥ˬ˘˶ ˯˪˲˶Ͳ ˛˧ˮ˧೮ ˞˟˱˶˵˘˵́ ˙˯ˬ́˱ ˳˘˥ Ͳ ˬ˘ˮ೦˘ˮ͘ ʪ˟˱˶˵˘˵ ˛˘ˣ˟˵ ˵˧ˬ˾˧˳˧ˮ˟ ˺˘ˬ́೪೪˘ ೪́ˣ ˭˟ ˵˧ˮ˧೮ ˢ˘೮˘ ˳˘Ͳ ˱˘˞˘ ೪˘ ˬ˘˥ ˢ˘ˬ ೦˘˳́ˮ ˵˘˱೪˘ˮ́ ˵˶˲˘ˬ́ ഉ೮ ˛˧˭˟ˬ˟˱ ˙˟˲˛˟ˮ ˟˞˧͘

дары осы жағалаудан есіліп тұрады. Бірақ өткен уақыттың елесі әр көшесінде, әр аялдамасы мен жол орамдарында бедері қалған ескі қаланың образы ескірмейді. Қала тұрғызушылардың қолы қалт еткенде қаланың ескі келбетін көріктендіріп, өз келбетін қалпына келтіруге ұмтылғаны – заңды нәрсе. Егер тиімді жағын ойласақ, ескі үйді сүріп, орнына көп қабатты үлкен ғимарат тұрғызар едік. Алайда бұдан

деп аталатын болады. Осы арқылы көше мәдениетінің қалыптасуына әсер етеміз, адамдар да оқшауланбай, бір-бірімен жақындаса түседі. Өкінішке қарай, қазіргі елордадағы қала бақтарында адамдардың демалуына көп жағдайлар жасалмаған. Мысалы, «Арай» саябағын алыңызшы. Ішінде емін-еркін сейілдеп жүрген жанды көргеніңіз бар ма?! Темір қоршауының өзі не тұрады? Демек, мұндай бақ-

ЕЛОРДА – ЕЛДІҢ МАҚТАНЫШЫ – Өзін-өзі басқару жүйесінің маңызды бөлігі, мәслихат депутаты ретінде жергілікті тұрғындармен тікелей жұмыс жасаудағы алғашқы тәжірибеңіз емес пе? Белгілі сәулеткер, шығармашылық адамы үшін қаланың тыныс-тіршілігіндегі мәселелерді шешудің ерекшеліктері бар ма? – Жасыратыны жоқ, сайлау алды кездесулерде сайлаушылармен бірден тіл табысып кеттім дей алмаймын. Ең күрделі округ менің үлесіме түскен екен. Тұрғындардың сынай қарап, сенімсіздік білдірген сәттерін бастан өткіздім. Мұнда негізінен ескі қаланың тұрғындары мекендейді. Бұларды кешегі Целиноградты қолымен салған, Ақмола облысына еңбек сіңірген ескінің көзі деуге болады. Алғашында сынай қарағанның да сыры осында жатыр. Олардың әрқайсысы да құрметке лайық. – Олардың ойындағысын тауып, ортақ тіл табудың да қиындығы бар шығар? – Мен мәселені тікесінен қойдым. «Менің қолымда мына қағаз бен қаламнан басқа ештеңем жоқ. Сіздерге үйіптөгіп уәде бере алмаймын. Бірақ сіздермен бірлесіп, осы аумақтағы түйінді мәселелерді шешуде сайлаушыларымның мүдделерін қорғауға дайынмын» дедім. Салмақты өздеріне салып, егер өздеріңіз өзгермесеңіздер, ешкім сіздерді күштеп өзгерте алмайтынын түсіндірдім. Өзіме жақсы таныс, осы өңірдің даму жоспарын баяндап, тұрғындардың тұрмыс жағдайын жақсартатын сол жобаларды жүзеге асырумен тікелей байланысты екенін жеткіздім. Ашық әңгімеден кейін адамдардың белсенділігі артып, қызығушылығы ояна бастады.

Біртіндеп өздерін толғандырып жүрген ойларын ортаға салып, оның оң шешімін бірлесе іздей бастадық. – Ол қандай түйінді мәселелер екен? – Елордада шешімі күрделі, өмірлік маңызды проблемалар жоқ деп айтуға болады. Біздің басты назарымызға абаттандыру, қалалықтардың саламатты өмір салтын ұстанып, демалысына қолайлы жағдайларды жасау сияқты сұрақтар алға шықты. Тұрғындардың қоғамдық-саяси өмірге белсенділігін арттыру да ескеретін жайт. Менің сайлаушыларымды шартты түрде екіге бөлуге болатынын байқадым. Біріншісі – айналадағы өзгерістерге ашық емес. Екіншісі бәрін бір күнде жылдам жасап беруді талап етеді. Жалпы, халықпен жұмыс істеудің ерекшелігі бар ғой, аз ғана уақыт ішінде сайлаушылардың белсенділігіне қол жеткіздім. Айт қа нымдай, осы төңі ректегі бірқатар жұмыстарға жан бі тірдік. Жолдарды төсеп, тозығы жеткен ескі үйлерді сыруды бастап кеттік. «Елорда – даму» қалалық бағдарламасы бойынша апатты үйлерді сүріп, орнына жақсы үй салу жоспарланып отыр. Қаланың алдағы жылдардағы бюджетінде де қаражат қарастырылды. Демек, қала іргесіндегі аймақтар да жанданып, жаңа қарқынмен дамиды деп ойлаймын. Одан бөлек, қаланың жаңа орталығын жаңғыртудан ауысқан құрылыс материалдарын да қала іргесіндегі қоныстардың кәдесіне

жаратуды көздеп отырмыз. Аталмыш аумақтағы күйіп тұрған мәселенің бірі – ескі мектептің жайы. Осы өңірдегі ең алғашқы, осыдан 80 жыл бұрын салынған ескі ғимарат. – Сіз қала іргесіндегі қоныстардың жағдайын жақсы білетін, оны бір кісідей көтеріп жүргендердің бірі екеніңіз белгілі. Оның оң нәтижесіне жетудің басты шарттары қандай? – Қалаларды дамыту үрдісінде қай елдің, қай қаланың тәжірибесін алып қарасаңыз да, жаңа орталық ескі орталықты ешқашан басып озған емес.

ескі қаланың көркі кірмейді. Сол себепті сүрілген үйлердің орнын гүлзар баққа айналдырып, жаңа келбетін ашқымыз келеді. Алдағы уақытта Есілдің оң жағалауын да жасыл баққа айналдыру жоспарда бар. – Қала маңы аймағын көгалдандыру, қонысты аумақтың ішіндегі көгалдандыру жұмыстары қалалықтардың өмірінде өзгеше өзгеріс алып келеді деп ойлайсыз ба? – Бәрі адам үшін, менің қалам, менің көшем, менің үйім деген ұғымның мәніне жетіп, қала тұрғындары оны жүре-

Солай болады да. Өйткені ескі қаланың өзіндік дәстүрі мен тарихы жаңа орталықтан оқ бойындай озық тұрады. Сан жылдар белесінде орнығып қалған адамдардың көңіл-күйінен де Есілдің оң жақ бетінде жинақылық сезіледі. Қаланың жаңа бөлігіндегі уақыт ағымына ілесу, алға ұмтылу сияқты сезімдер басым түсіп жатады. Іскерліктің де нышан-

гімен айтып, сезіну үшін сөзден гөрі іске көшу керек. Алдымен қалалықтардың бас қосып, жүз көрісетін, пікір алмасып, бос уақытын қалауынша өткізетін қоғамдық орындарын анықтауымыз керек. Ол үшін оң жағалаудағы кейбір көшелердегі көлік қозғалысын жауып, тек жаяу жүргіншілердің иелігіне қалдырамыз. Бұл шартты түрде алғанда, қоғамдық кеңістік

тардың қоршауын бұзып, бұқараның нағыз демалыс орнына айналдыруға мән бергеніміз дұрыс. – Саламатты өмір салтын насихаттап қана қоймай, белсенді демалыс түрлерін ұйымдастыруда да қала басшыларының ескеретін тұстары бар дейсіз ғой... – Осы мақсатта Есілдің жағалау аймағын көркейту, дене шынықтыру-сауықтыру мақсатында веложолдарды дамыту жоспарлануда. Есіл арқылы өтетін 5 негізгі велосипед көпірлерін құру (барлығы 8), 3 типті велосипед жолдарын құру жоспарлануда. Мұның ішінде велосипедшілердің қозғалысына ғана арнал ған дербес жол, қоғам дық пай да лану дағы жол дардың құрамына веложол дар қарас тырылған. Соңғы жылдары қала тұрғындарының арасында қала көлігінің бір түрі ретінде велосипедті қолайлы көретіндер артып келеді. Енді олардың еркін қозғалуына да жағдай жасау керек. Қаламыз тұрғындардың көз қуанышына айналып, шын мәніндегі иесіне айналып, мақтаныш тұта алса, Есілдің екі жағалауы қатар гүлдеп, жасыл бағымыз орман болып, саясында астаналықтардың талай ұрпағы өркендеп, өсетін болады. Түйіндеп айтқанда, елордамыз – тек қана астаналықтардың мақтанышы емес, бұл бүкіл еліміздің мақтанышына айналған бас қаламыз. Сондықтан бұл қаланың әрбір тұрғыны оның өніп-өркендеуіне өзіндік үлес қосып, жанашыр болып жүруге тиіс деп ойлаймын.

www.astana-akshamy.kz

¼½ÇËÊ¸Ê ¼¸ËÓÉÓ ͐6

ӘЛЕУМЕТТІҢ МҮДДЕСІН ҚОРҒАЙДЫ ʤ˳˵˘ˮ˘ ೪˘ˬ˘˳́ ˭ഉ˳ˬˤ˺˘˵́ˮ́೮ ˞˟˱˶˵˘˵͕́ ೪೵˲́ˬ́˳͕ ̃˪˯ˬ˯˛ˤ͕̆ ˪഑ˬ˧˪͕ ˳˘˶˞˘ ˢഉˮ˟ ˵೵˲೦́ˮ ೴˥Ͳ˪˯˭˭˶ˮ˘ˬ˞́೪ ˾˘˲˶˘˾́ˬ́೪ ˭ഉ˳˟ˬ˟ˬ˟˲˧ ˢ഑ˮ˧ˮ˞˟˛˧ ˵೵˲˘೪˵́ ˪˯˭ˤ˳˳ˤ̆ˮ́೮ ˭೴˾˟˳˧͕ ͨʤˬ˪˯ˮнͩ ˹ˤ˲˭˘˳́ˮ́೮ ˞ˤ˲˟˪˵˯˲́ ʤ˭˘ˮ ʤ̅˱˯˚˪˟ ೪˯˥೦˘ˮ ˘ˬ೦˘˾೪́ ˳೵˲˘೦́˭́ˣ ೪˯೦˘˭˞́೪ ೪́ˣ˭˟˵˧˭˟ˮ ˙˘˥ˬ˘ˮ́˳˵́ ˙˯ˬ˞́͘ «Үстіміздегі жылдың наурыз айынан басталған қоғамдық жұмыс жеке тұрғындардың өтініш-қалауларын тыңдап, нақты мәселелерді шешуге арнадым» деді Аман Аюпов. Мәслихат депутаты алғашқы кезеңде тұрғындармен сайлау алды кездесулерде айтылған өтініштерді, жекелеген азаматтардың мұқтаждарын ескерген. Соның бірі мүмкіндігі шектеулі азаматтың өтініші бойынша жасалған тұрғын үй дәлізіндегі құрамалы-автоматты пандус екен. Ескі жобамен салынған үйдің дәлізінің тарлығына байланысты қоларбаны автоматты түрде көтеретін пандусты ойлап тапқан фирманың өнертапқыштарына Қ.Рысқұлбеков көшесінің тұрғыны Антонина Бескоровайнаяның алғысы шексіз. Одан басқа, қарттарға арнап Абылайхан 29/2 ауласында күн мен желден қалқа болатын отырғыш жасалынған. «Алтай» ПИК кіреберістің терезелерін әйнекпен қаптауға көмек берді. Қазіргі кезде зейнеткерлер мен балаларға арналған аула клубтары үшін орын іздестіріліп жатыр. Қарттар күні қарсаңында жалғызілікті жүзден астам қарияға азықтүлікпен көмек көрсетілді. Округке қарасты үйлердің кіреберістеріне құттықтау

плакаттары ілініп, лайықты көңіл бөлінді. «Осыған дейінгі жылдары да фирмада жұмыс істейтін жұмысшылардың әлеуметтік жағдайларын шешумен қатар, өзге де қайырымдылық шараларын ұйымдастырып келеміз» дейді «Алкон+» басшысы. Ол мұндай шаралардың өзінің ізгі ниетінен туындайтынын, «Нұр Отан» партиясының мүшесі ретінде де жауапкершілікті түсінетінін білдірді. Халық мүддесіне арналған жұмыстың басында жүріп, әсіресе, әлеуметтік жағынан аз қамтылған тұрғындарға қол ұшын беруден айналып өтпейтінін айтты. Оның сайлау округінде №32, №37 мектептер орналасқан. Осы күзде әлеуметтік жағынан аз қамтылған отбасыларындағы 20 балаға мектеп киімін алып берсе, 15 оқушы сабаққа керекті құрал-жабдықтармен қамтамасыз етілді. Ұлы Отан соғысының ардагерлерінің жайы да депутат назарынан тыс қалмаған. Жақын күнде ел Тәуелсіздігінің 25 жылдығына орай «25 ізгілікті іс» акциясы іске қосылады. Депутат Аман Аюпов соңғы кездері бюджет есебінен мемлекеттік тапсырыспен салынып жатқан кейбір тұрғын үйлердің сапасы сын көтермейтінін айтып, дабыл қағып жүр. «Пайдалануға берілген жаңа

үйлердің сапасына бақылау жұмысы көңіл көншітпейді. Тұрғын үй тапшылығы, оның кезегінде тұрғандардың қажеттілігін де ескереміз. Алайда бұл жүйені өзгертпесек, жылдар өте келе бұл үйлерді пайдалану қымбатқа түсіп, қала бюджетіне салмақ болатыны анық. Бұл – әріден ойлағандағы мәселелер. Сөзімнің дәлелі ретінде айтайын, қазіргі күнде баспаналы болғандар бір қыстап шыққаннан кейін, қуаныштары басылып, фирмаға жаңадан сапалы терезе салуға тапсырыс беріп жатады. Демек, үй тұрғызуға бөлінген мемлекет қаражаты алғашқы суыққа шыдамайтын, сапасыз құрылыс материалдарын қолдану арқылы қыруар қаражатты желге шашты деген сөз. Егер бұл жүйеге өзгеріс енгізбесек, бөлінген қаржының берекесі болмауы әбден мүмкін» дейді депутат. 1998 жылы іргетасы қаланған «Алкон+» фирмасы –

елорданың құрдасы. Бүгінде «Алконның» әсем әйнектерімен жарқыраған ғима раттар қаланың символына айналып үлгерді. Қазақ станда алғашқылардың бірі болып қасбетті шынылаудың панельдік жүйесін өндіру және құрастырудың инновациялық технологиясын меңгерді. Осы техно логия бойынша «Қа зақстан темір жолы» ұлттық компаниясының әкімшілік ғимараты және «Marriott» қонақ үйі үшін жұмыстар орындалды. Компанияның шыны пакеттері Астанадағы Ұлттық музыка академиясының, «Қазақстан» спорт сарайының ғимараттарында, Сенат ғимаратында, «Көрме» залының, көптеген сауда орта лықтары мен тұрғын үй кешен дерінің ғимараттарында орна тылған. «Шағын және орта кәсіпкерлік саласындағы жетістіктер үшін» конкурсында «Өндіріс саласындағы үздік кәсіпкер»

аталымы бойынша 1-орынға ие болуы (2014 ж.) және «Өндірістік мақсаттағы үздік кәсіпорын» аталымы бойынша Қазақстан Республикасы Президентінің «Алтын сапа» сыйлығын алуы (2014 ж.) компанияның жетістіктерін мойындаудың белгісі болды. «Астана қаласындағы бизнестің ерекшелігі туралы айтсақ, кәсіпкерге жеке ісін бастап, оны дамытуға барлық есік ашылған. Бизнестің әртүрлі бағытында іскер азаматтар үшін қомақты үлес алатын орын бар. Астана өркендеген сайын қала құрылысы мен басқа да қажеттіліктерін өтейтін бизнестің сан алуан саласының қатар дамуы – елорда бизнесінің басты ерекшелігі. Өз фирмаммен байланыстырсам, елордадағы маңызды, нысаналы құрылыс алаңдарының қатысып, бизнесті тиімді жүр гізуге ешқандай кедергі болған жоқ. Мұндайда тек таң даулылар қатысып, үлесті солар алады деген ұғым болмауы керек. Бізде өзгелердей тең құқықпен тендерге қатысып келеміз. Ұсынатын қызметтің сапасы артқан сайын алатын үлесіміз де артып келеді. Біздің бір артықшылығымыз – елорда бизнесінде 18 жылдық тәжірибеміз. Осыған байланысты техникалық базамыз бен қажетті адам ресурсы да бар. Осы жылдары тек сапалы өнім шығарып, мінсіз қызмет көрсету арқылы жақсы атымызды жасап алдық. Мемлекет тарапынан да көмек болып жатыр. Осыдан бірнеше жыл бұрын өз зауытымызды өз күшімізбен бастадық. Алайда девальвация әсер етіп, құрылыстың тоқтап қалу қаупі болған еді. Сол себепті «Даму» қорына қолдау көрсетуін өтініп, төмен пайызбен несие алып, зауыттың құрылысын аяқтап, қажетті құрал-жабдықтарды алып, іске қостық. Қосымша жұмыс орындары ашылып, біздің бизнеске серпін берді» дейді мәслихат депутаты, кәсіпкер Аман Аюпов.

Беттерді дайындаған: Айгүл УАЙСОВА

ǀǁǉƲ ǍƼǏǀǗɍ ǂƼǉǗ ǍƼǏ ʮ́ˬ ˳˘˥́ˮ ͨʤ˳˵˘ˮ˘̃ˮ˟˲˛˯˳˟˲˚ˤ˳ͩ ʤౢ ೵˥́˭˞˘˳˵́˲˶́˭˟ˮ ˪˯˭˭˶ˮ˘ˬ˞́೪ ˾˘˲˶˘˾́ˬ́೪ ೪́ˣ˭˟˵˪˟˲ˬ˟˲˧ ˘˲˘˳́ˮ˞˘ ˘˾́೪ ˁ˱˘˲˵˘˪ˤ˘˞˘ ˵೵˲˘೪˵́ ഑˵˧˱ ˵೵˲˘˞́͘ Биылғы жылы ел Тәуелсіздігінің 25 жылдығына арналған сайысқа «Астанаэнергосервис», «Астана-Теплотранзит», «Астана-Энергия», «Астана-РЭК» акционерлік қоғамдары мен «Астанастройэнерго», «Астана қалалық

жарық» ЖШС және «Астана су арнасы» мемлекеттік коммуналды кәсіпорны атынан 7 команда қатысып отыр. Команда мүшелері волейбол, мини-футбол, үстел теннисі, шахмат, дойбы, бильярд сияқты спорт түрлерінен бәсекелесіп,

сонымен бірге қысқы балық аулаумен де жарысқа түспек. Спартакиада 14 желтоқсанға дейін жалғасады. Астана қаласы мәслихат депутаты Ер кеғали Есенжолов спорт шарасын өткізу бойынша ұйым дастыру комитетінің

төрағасы болып табылады. Жастар арасындағы спорт жарысы биылғы қыркүйекте №25 сайлау округі бойынша да 12 мектеп оқушыларының қатысуымен өткен еді. Жарыс мәслихат депутатының сайлау округі болып табылатын «Интернациональный» тұрғын алабындағы №44 мектепте өтті. Жарыс қорытындысында

жеңімпаз өрендерге 9 кубок пен 40 медаль және 40 алғыс хаттар табыс етілді. Осы округтің тұрғындары арасында да үстел теннисінен өткен турнирге 12 ардагер қатысып, бірінші орынды ерлер арасында Т.Маденов алса, әйелдер арасынан М.Қара көзова жеңіп шықты. Жеңімпаздарға бағалы сый лықтар беріліп, ең бастысы, салауатты өмір салтын насихаттауға атсалысқан азаматтарға депутат өз атынан алғыс білдірді.

www.astana-akshamy.kz

ÊĚË½ÃÉ±¿¼±ÂÂ½ Ć ¾ÓÃ

¿¼ÃÁÎ³È³ÃÀ³Ķ ½İÇ ÂÊÇı× ÆÁÅ³ËÆÁÌ³ Č Ĳ¼Ã¼ĲÎ¼É Ô×ĲĲ¼É ÎİĶı×Ô ÊÇÄÈËÄ¼À¼ ÓÁÈËÄÊÉ× ¼Ķ×Ã ¼À¼È ÁÇ ¼ı¼Í× Â¼ĲÍ×Ç×Ĳ ĴÔÆÁÈË³ÌÊ¾ ¼ÍÎ¼É¼ı¼ ¼Î ½¼Í×É ½İÌı¼É×É ĵÇÁÏÈÁÎÎ³Æ ÂÁÇ³ÀÁÉ ½³Ç³Ë ÀÁÌÁÏ ĵĶ¿³ÈÁÇÁÍ³Ë Ĳ¼ÇÏı¼ ĵÌÁÆÁÎ Â¼Í¼À×Ĳ ÍĻÅÎ³Ë ÎÁÇÁÐÊÉ×É Î¼Ï×Ë ĲÊĶ×Ì¼Ï Ô¼ÇÀ×Ĳ ÎÊĲÎ¼ı¼É ÂÁÌ³ ½³ÃÀ³Ķ ÌÁÀ¼ÆÒÄÛı¼ Â¼Ĳ×É ½ÊÇ×Ë Ô×ĲÎ× ½ĵÅÎÁÌÁÆÎ³Ķ ÎĴ½³ÉÀÁ ÊÌÉ¼Ç¼ÍĲ¼É ÎİÌı×É ĴÅÀÁ ½¼Ç¼Í×É×Ķ ËĵÎÁÌ³ ½¼Ì ÁÆÁÉ ÍÊÀ¼É ½³Ì ÆĴÉ ı¼É¼ ¼ÛÇÀ¼ÅÎ×É×É ¼Í×ı×Í ÁÆÁÉ³É ¼ÅÎĲ¼É ¼ı¼ı¼ ¼Í¼Å ÈĴÍÁÅ³È³ÃÀ³ ¼Í×É×Ë ÂÁÎ³Ë ½¼ÌÀ×Ĳ

ǂǜɆǭǷǧǷɆ əǔǆǁǈǋƲǌǊƾ

ІЗІМДІ ЕЛДОС СМЕТОВ БАСАДЫ ǊǇǄǈǋǄƼǀƼ ƼǇǎǗǉǗǉƼ ǁǔɅƼǉǀƼǅ ǂəǇǀǁ ǎǁɍ ǆǁǇǈǁǅǀƲ – Жақсылық аға, елге есіміңізді әйгілетіп, атыңызды асқақтатқан ол – спорттағы жетістіктеріңіз. Оның ішінде, әрине, Олимпиада алтынының өзі – бір төбе. Тәуелсіздіктің ширек ғасырлық тойы қарсаңында сізбен осылай сұхбат құру – бізге ғанибет. Бағындырған биіктеріңізді қазір ел аңыз етіп айтады. Бұл белестерді егемендік жылдары есейген ұрпақ біле бермейді... – 1968 жылдың 5 қазанында Семейдегі зооветеринарлық институтқа оқуға бардым. Бәрі сол жерден басталды. Әйтпесе, күреспен айналысамын деп ойлаппын ба?! Олимпиада шыңына шығу ойыма да кіріп-шықпаған. Содан бірінші курста шаңғы тебуден сынақ тапсыруға тура келіп, ол сыннан өте алмадым. Қары қалың түспейтін күнгей жақта туған маған бұл шаңғы алынбас қамалдай болды. Мұны өтеу үшін мені спорт залына жіберді. Бір жаттықтырушы шақырды да «Ей, бала, қане мынамен күресіп көрші» деді. Күрестің ешқандай ережесін білмеймін. Әйтеуір ұстадым да, тарс еткізіп жықтым. Одан соң тағы үшеуін жеңіп тастадым. Оның біреуі спорт шебері атағына үміткер екен. Бірақ мен оларды жеңгеніме емес, шаңғының сынағын өтегеніме масаттанып, мәз болдым. Араға 15 күн салып институттың біріншілігіне қатысып, жеңімпаз болдым. Бұл – менің ең алғашқы турнирім. Тағы 15 күннен кейін

қалааралық турнирде бақ сынадым. Бір айдай жинаған тәжірибем бар. Аздап әдістәсілдерді меңгердім. Онда да бәрін жеңдім. Қалай жеңгенімді өзім білмей қалдым. Тіпті, күресіп жүргенімде жастар арасындағы турнир ме, әлде ересектер арасындағы ма, ажырата алмадым. Бір жылдан соң республика біріншілігінде күрестім. Одан да бірінші болдым. Бірақ менің жеңістерім кездейсоқтық деп сипатталып, КСРО чемпионатына қатыстырылмайтын болдым. Сол кезде классикалық күресте орын бар екенін біліп, сонда бақ сынап көрдім. Екі аптадан кейін тағы жеңімпаз болып, ақыры іліндім. 1971 жылы КСРО-да бесінші орын алдым. Келесі жылы үшінші орын, одан кейін 1973 жылы тағы үшінші орын иелендім. 1974 жылы екінші орынға көтеріліп, 1975 жылы әйтеуір бірінші болдым. Бірақ Олимпиадада басқа балуан күресетін бол-

ÀĵÏÇÁÎ hÂ¼ĲÍ×Ç×Ĳ ¼ı¼ ÊÏ Í³ÃÀ³Ķ ÉÁ ¼ÌÈ¼É×Ķ×Ã ½¼Ì ÊÍ× ÈÁÉ³Ķ ĵÇÁÈ ÁÏÌÊË¼ ¼ÃÄÛ Č ½ĵÌ³É ĲÊÍĲ¼ÉÀ¼ Í³Ã À³Ķ ½³Ì ÊÇÄÈ ËÄ¼À¼ ¼ÇÎ× É×Ķ×Ãı¼ ÂÁÎ ËÁÅÀ³ ıÊÅm ÀÁÀ³

ды. Бұл жетістікті 1980 жылы қайталап, КСРО-ның екі дүркін чемпионы болдым. Осыдан кейін ақыры Олимпиадаға қатыстым. Қатысып қана қоймай, алтыннан алқа тақтым. Мұның бәрі – қазір ертегі сияқты.

ǆǍǌǊ ǩǷɎ ǂǁǎƲ ǀəǌǆƲǉ ǂǁɍƲǈǋƼǃǗ ƽǊǇȽƼǉ ǀʃǏǇǁǎ ǉƼȽǗǃ ƼǃƼǈƼǎ – Олимпиадаға қатыса алмай қапа болғаныңыздан бұрын, КСРО чемпионатында талай рет тауыңыз шағылыпты. Олимпиада алтыны сол жолға жеткенге дейінгі өкінішті сәттердің бәрін жуып-шайып жібергені түсінікті. Дегенмен, ең есте қалған, жеңіс уысыңызда тұрып, соңғы секунд-

тарда сусып шығып кеткен сәт қайсы? – Бірде мынандай уақиға болды. 2006 жылы «Балуан Шолақ» спорт кешенінде Әлем кубогы болып жатқан шақ. Байсейітов пен Дәулет екеуі айтысып жатыр. «Менің әлгі біреуден жеңілген кезім есіңде ме?» деген сияқты әңгімелер өрбіп жатыр екен. Әттеген-айларын айтуда. Мен бардым да, бірден сөзге араласып кеттім: «Дәулет, менің Еуроның финалында жеңілгенім әлі есімнен кетпейді. 4:3 есебімен жеңіп тұрғанмын. Уақытты ұстауға болатын еді. Аяқталуға он секунд қалғанда қатты қызып кетіп, тағы бір айналдырып жіберейін деп әрекеттенгенде саусағым пытыр ете қалды. Сынып кетті» деп сол сәтке өкініш білдіретінімді айттым. Мен қазір мына сен екеу-

міз шәй ішіп отырған кесені ұстасам, әлі күнге дейін қолым қалтырап кетеді. Сөйтсем, Дәулет «Жақсылық аға-оу, сіздің не арманыңыз бар. Осы менің Әлем, Еуропа, Азия – бәрін қосқанда сіздің бір Олимпиа да алтыныңызға жетпейді ғой» деді. Сосын Дәулеттің тағы мынадай сөзі бар: «Бір Олимпиада алтыны үшін КСРО-ның жеті рет жеңген медалін бере салар ем» деген. Әйтпесе, күрестің тарихында, тіпті, жалпы тарихта жеті дүркін КСРО чемпионы деген жоқ мүлдем. Біз сол үшін Дәулетке ерекше құрмет көрсетуіміз керек. Ол – нағыз азамат. Жақында ғана бір басқосуда жігіттерге осыны айттым. Ол айтқанымды Дәулеттің өзіне де қоңырау шалып жеткіздім. Балаша мәз болып қалды.

www.astana-akshamy.kz

ÊĚË½ÃÉ±¿¼±ÂÂ½ Ć ¾ÓÃ

¼ÅÉ¼Ç×ÍĲ¼É×È Č ¼Î¼ ½¼½¼È×ÃÀ×Ķ ÆĵÍ³½³ Â×Ç× ÂĴÌÁ¿³È ¼Ï×Ì×Ë ÀĵÌ³¿ÁÌ À¼Ç¼ı¼ Ô×ıÏ ÆÁÌÁÆ ÀÁ¿ÁÉ ÆÁĶÁÍ ½ÁÌÀ³ ÍÊÀ¼É ¼Ï×Çı¼ ½¼Ì×Ë ÊÍ× Ô¼ÌÏ¼ı¼ Æ³Ì³ÍÎ³È ³Í³ÈÀ³ ÁÔÆ³ÈÁÉ ½¼Í Î¼À×È Ĳ¼Ã³Ì È×Ķ ³Ì³ Ĳ¼Ì¼ È×Ķ Â×ÇĲ× ½³Ì¼Ã ĲÊÅ ½¼Ì Â¼ÇË× ĲİÀ¼Åı¼ ÔĴÆ³Ì ÎĻÌÎ ÎĴÇ³Æ ÎĴ¿ÁÇ

ǁǇǀǊǍ ǈƼȽƼǉ ɛɅǍƼǅǀǗ – Сіздің Олимпиада алтынын алғаныңызға биыл – 36 жыл. Содан бері сол шыңға әлі бірде-бір қазақ балуаны шықпады. Осы олқылықтың орнын толтыратын оғландар бар ма бізде? – Бар! Оның жарқырайтын сәті жақындап қалды. Ол – Елдос Сметов. Менен кейін күрестен Олимпиада алтынын алатын қазақ сол болады. Мен мұны нық сеніммен айта аламын. Оған негіз де жоқ емес. Биыл Риода көп күткен жүлдеге қол жеткізуге сәл-ақ қалды. «Міне, міне осы жолы» деп қатты үміттеніп едім. Бірақ өкінетін ештеңе жоқ. Елдос әлі жап-жас қой. Жасы – жиырма үште. Алар асуы – алда. Мен Олимпиада шыңын отызымда бағындырдым. Оған тағы екі Олимпиадаға баратындай мүмкіндік бар. Елдос Риода керемет күресті. Өте жылдам, әбжіл қимылдайды. Жұрттар жылдамдығына қарап, Брюс Ли сияқты деді ғой. Мен бұған толықтай келісемін. Ол финалда ресейлікпен күш сынасты. Негізгі уақытта тең түсті. Шамалы бақ жетіспей қалды. Мен мысал келтірейін, егер баяғы Кеңес кезеңі болып, сол ақтық сында жеңілген ресейліктен бір бәс жоғары тұрмаса, оның Олимпиадаға қатысуының өзі неғайбыл болатын еді. Сондықтан Елдостың Олимпиадада күміс алуының өзі – егемендігіміздің арқасы. Тәуелсіз ел болып қана өзгелермен тереземіз теңесе алады.

– Елдосқа қарағанда өзіңіздің жастық кезіңізді көргендей боласыз ба? – Осыны енді айтайын деп отыр едім. Елдос маған қатты ұқсайды. Ештеңеден қорықпайды, тайсалмайды, жүректі. Ол көздегеніне жет пей қоймайды. Қазірдің өзінде Риодағы күміс жүлдесін айтпағанда, Әлем чемпионы атанды, Азия ойындарында бәрінен еңсесі биік болды. Баспалдақтың бәрінен өтіп келеді. Ал алынбаған жалғыз асу – Олимпиаданың алтыны да алыс емес. Көресіңдер, Токиода топ жарады. Егемен елдің ұландары кілемде солай еркін, сенімді, ширақ күресу керек.

Сол жерде егін егіп, мал бағып, еңбек етуіміз керек. Маңдай теріміз сіңбесе, қалғаны – бос әңгіме. Жер дауы шыққанда, халыққа осыны айттым. Осы мәселемен біраз жүгірдік, облыстарды араладық. Жер дауынан кейін елдің еті тіріліп қалды. Қыбырлап, еңбек ете бастады. Бұл да бір халыққа қозғау болды. Кез келген нәрсенің жақсы жағы болады ғой. Біз мамыр айынан бастап елді шаруаға шақырдық. Күзге қарай егіндері дән бере бастағанда, дән риза болып қалдық. Сондықтан жер дауы жақсы жағынан дүмпу болды. Елдің намысы оянды. Жатқа жерін кім беріп қойғысы келеді дейсің. Бұл да күрестің бір түрі. Өзімізді өзіміз бір қайрап алдық. Жердің қадірін білдік.

ɅƼǃƼɅ ǆəǌǁǍƲǉƲɍ ƼǎƼǏǗǉ ʓǃƿǁǌǎǏƿǁ ǎəƽǁƿǁǅǇƲ ɅƼǌǍǗǈǗǉ – Сіздің ойыңызша, «Қазақстан барысы» күрестің дамуына қаншалықты ықпал етіп жатыр? – Бұл – бүкіл елге бет бұрғызған үлкен іс. Елбасының өзі қолдау көрсетіп отыр. Мұның бәрі жайдан-жай емес. «Ұрпақ күрессін, өзіміздің дәстүрді ұмытпасын» дегені. Жапондар дзюдосын бүгінде жер-жаһанға танытты. Біз де соған неге талпынбасқа?! Қазір Астанада Жекпе-жек сарайы салынып жатыр. Тезірек бітірсе, жақсы болар еді. Жақында «Алматы-Арена» пайдалануға берілді. – Қазақ күресінің ха лықаралық деңгейде танылуы үшін атауын өзгерту туралы сөз болып жатыр. Мысалы, Арман Шораев жай ғана «күрес» деп атағанды дұрыс көреді. Бұған сіздің көзқарасыңыз қалай? – Атауына қатысты сөз шыққаны дұрыс емес. Мысалы, грек-рим күресі, дзюдо болып жаһанға таралды. Біздің де күрес Қазақ күресі деп аталуы керек. Ешқандай да дұрыс емес. Кез келген спорт түрінің аты болуы керек. Мысалы, сен жай ғана жігіт болып жүре алмайсың ғой. Сондықтан бұл атаумен алысты армандау қате. Егер қазақ күресін күрес деп атаса, онда осы күнге дейінгі атқарылған шаруаның бәрі бекер. – «Қазақстан барысындағы» мықтылардың неге халықаралық додаларда даңқы шықпай жатыр? – «Қазақстан барысының» деңгейі әлі де төмен. Қазақ күресінің халықаралық аренаға шығуға біраз уақыт қажет. Сондықтан қазақ күресімен айналысатындар дзюдомен,

ǂɛǌǎɅƼ ǔƼǌƼǋƼǎǗǈ ǎǄǍǁ ǔƼǌǏƼǔǗǇǗɅǎǗɍ ƼǌɅƼǍǗ

болмаса басқа да күрес түрлерімен әуестеніп, Олимпиада чемпионы болу керек. Балуандарымыз тек қазақ күресімен шектеліп қалмаса екен. Мен жақында Қытайға барып қайттым. Мұңғұлкүрең деген аудан бар екен. 70 мың халқы бар. Бәрі – қазақ. Қазақ десе, жан беруге дайын. Сонда күрестен үлкен жарыс өтті. Осыған қарап, біздің күрестің көкжиегі әлі кеңейетініне көзім жетті.

ʃǌ ƼǏǗǇǀƼǉ ƽƲǌ ƽƲǌ ƼǃƼǈƼǎ ǔǗɅǍƼ ǁǇƲǈƲǃ ǀƼǈǗǋ ǆǁǎǁǀƲ – Қазақ шекарасын бекемдеп, дербес ел болғанына биыл ширек ғасыр болды. Осынау уақытта сіз басқа қырыңыздан танылдыңыз. Яғни, Тәуелсіздік жылдарындағы өміріңіз шаруашылықпен байланысты. Тасы өрге домалаған тірлігіңіз ауылдың дамуына қосылған үлес қой?! – Айналысқаным – атабабамыздың кәсібі. 1998 жылы жүрегім ауырып, дәрігер далаға шығу керек деген кеңес берді. Содан ауылға барып осы шаруаға кірістім. Ісімді 150 ешкімен бастадым. Қазір 5 мың ірі қара, 3 мың жылқы, біраз қой бар. Жалпы, Құдайға шүкір, төрт түлік түгел. Биыл Елбасы ауызашарға шақырып, бірге отырдық. Дастарқан басында Мемлекет

ÈÁÉ È×Í¼Ç ÆÁÇÎ³ÌÁÅ³É Á¿ÁÌ ½¼Ûı× ÆÁĶÁÍ ÆÁÃÁĶ³ ½ÊÇ×Ë ÍÊÇ ¼ĲÎ×Ĳ Í×ÉÀ¼ ÂÁĶ³Ç¿ÁÉ ÌÁÍÁÅÇ³ÆÎÁÉ ½³Ì ½ĵÍ ÂÊı¼Ì× ÎİÌÈ¼Í¼ ÊÉ×Ķ ÊÇÄÈËÄ¼À¼ı¼ Ĳ¼Î×ÍÏ×É×Ķ ĻÃ³ É×ı¼Å½×Ç ½ÊÇ¼Î×É ÁÀ³ ÍÊÉÀ×ĲÎ¼É ÁÇÀÊÍÎ×Ķ ÊÇÄÈËÄ¼À¼À¼ ÆĴÈ³Í ¼ÇÏ×É×Ķ ĻÃ³ Č Á¿ÁÈÁÉÀ³¿³È³ÃÀ³Ķ ¼ÌĲ¼Í×

басшысына «Аға, мысалы елде төрт мыңдай ауыл болса, сол ауыл дарда бір-бірден төрт мың жігіт шықса, еліміз әлдеқашан гүлденіп кетер еді» деп айт тым. Діңгегіміз – ауылда. Елбасының өзі ауылдан шыққан.Ауылды жайнатқанымыз – елді дамытқанымыз. – Жер дауы көтерілгенде, халықты сабырға шақырғандардың бірі – өзіңіз. Ісімен де көпке үлгі шаруақор сіздің сөзіңіз жерде қалмаған шығар... – Ата-бабадан аманат болып қалған жер бос жатпау керек.

– Жұртқа ұдайы жақсылық жасап жүретін жақсы аға былтыр ауылдастарына балабақша мен жатақхана салып берді. Мұны «Тәуелсіздіктің тойына тартуым» дедіңіз... – Жамбыл ауданындағы Мыңбаев ауылында іс бастадым. Сол ауылға газ жүргізіп бердім. Ескі ғимаратты қайта салып, балабақша етіп аштым. Қазір онда 100 бала тәрбиеленіп жатыр. Жатақхана салып, 38 отбасыны қоныстандырдым. Осының бәрі – шаруашылықтың арқасы. Қаншама адамды жұмыспен қамтып отырмын. Қазір 70 адам менің шаруа қожалығымнан нәпақасын тауып жүр. – Бапкерлікпен айналыспасаңыз да, спорт кеше нін ашып, жастардың жат тығуына жағдай жасағаныңыз шәкірт тәрбиелегеннен кем түспейді ғой?! – Жақында бапкерім Вадим Псаревтың 80 жылдығын атап өттік. Үйіне барып, көңілін аулап, шапанымызды жаптық. Разы болып қалды. Ал менің бапкер болғанымнан гөрі осындай іс бітіргенімнен елге пайдам тиеді. Қазір өзім ашқан Спорт кешенінде 200 бала күресіп жатыр. Олардың ішінен жастар арасындағы ел чемпиондары шығуда. Спортқа бет бұруыма себеп болған Семейдегі өзім оқыған оқу орнын түгелдей кіреберістен бастап күрделі жөндеуден өткізіп бердім. – Салиқалы сұхбатыңызға рақмет! Сұхбаттасқан: Орынбек ӨТЕМҰРАТ

www.astana-akshamy.kz

½ÉÂ½ ¸ÃË

ÅҢÁÅÃ² ÁÀÐ ÅÐË²ÊÊÅ ÁÀËÀÐ...

ʫ˛˟˭˟ˮ˞˧˪˵˧೮ ˪഑˪ ˵˶́ˮ ˢ˟ˬ˙˧˲˟˵˪˟ˮ ˵˶೦˘ˮ ˟ˬ˧˭˧ˣ ˙೴˛˧ˮ˛˧ ˪೴ˮ˛˟ ˵˘ˬ˘˥ ˵˘˲ ˢ˯ˬ͕ ˵˘˥೦˘೪ ˪˟˾˶ˬ˟˲˞˟ˮ ഑˵˧˱ ˙˘˲́˱ ೪˯ˬ ˢ˟˵˪˧ˣ˞˧͘ ʶ೴ˮ˧ ˪˟˾˟ ೦˘ˮ˘ ˪˟ˬ˭˟˳˪˟ ˪˟˵˪˟ˮ ʶ˟೮˟˳ ˞ഉ˶˧˲˧ˮ˟ ೴˲˪˟ ೪˘˲˘˶˞́೮ ˢ഑ˮ˧ ˢ˯೪͘ ʽˬ ˪˟ˣ˟೮ˮ˧೮ ˞˟ ഑ˣ˧ˮ˞˧˪ ഑ˮ˟˛˟ ˙˯ˬ˘˲ ˢ˘೪˳́ ˵೵˳˵˘˲́ ˞˘͕ ˪˟˭˾˧ˬ˧˪˵˟˲˧ ˞˟ ˙˯ˬ˞́͘ ಉˮ˟˛˟ ˙˯ˬ೦˘ˮ ˵೵˳́ ೪˘ˣ˘೪ ˢ˘˳˵˘˲́ ˙˧ˬ˧˭ ˘ˬ́˱͕ ೦́ˬ́˭ ˢ˯ˬ́ˮ˘ ˵೴˳˵˧͘ ʶ˟˭˾˧ˮ ˵೵˳́ ౢ˘ˣ˘೪˳˵˘ˮ˞́ ˙഑ˬ˾˟˪˵˟˱ ˀ˟˳˟˥˞˧೮ ೪೵˲˘˭́ˮ˘ ˪˧˲˛˧ˣ˙˟˪ ˙˯ˬ೦˘ˮ́͘ ౢ˘ˣ˘೪ ˪˘˞˲ˬ˘˲́ˮ ഑˳˧˲˭˟˶˧͘ ౢ˘ˬ˘˥ ˙˯ˬ೦˘ˮ˞˘ ˞˘͕ ഑˵˪˟ˮ ˵˘˲ˤ˺́˭́ˣ˞́೮ ˙˧˲ ˙˟˵˧͘ ʶ˟ˣ ˪˟ˬ˛˟ˮ ೵˲˱˘೪ ഑˵˪˟ˮ˧ˮ˟ ೪೵˲˭˟˵˱˟ˮ ೪˘˲˘˱͕ ഑ˣ ˞ഉ˶˧˲˧ˮ˧೮ ˱˟˲ˣ˟ˮ˵˵˟˲˧ˮ ˵˘˲ˤ˺ ˵˘˲˘ˣ́˳́ˮ˘ˮ ˣ˟˲˞˟ˬ˟˱͕ ഉ˞˧ˬ ˙˘೦˘˳́ˮ ˙˟˲˟˞˧͘ ʫ˳˧ˬ ഑೮˧˲˧ˮ˧೮ ˞˟ ˟ˬ ˳́˥ˬ˘೦˘ˮ ഑˲˟ˮ˞˟˲˧ ˪഑˱˵˟˱ ˳˘ˮ˘ˬ˘˞́͘ ˁ˯ˬ˘˲˞́೮ ೪˘˵˘˲́ˮ˞˘ ˙೴˪˧ˬ ˳˘ˮ˘ˬ́ ೦೵˭́˲́ˮ ˵˶೦˘ˮ ˟ˬ˧ˮ˟ ˘˞˘ˬ ೪́ˣ˭˟˵ ˟˵˶˛˟ ˘˲ˮ˘೦˘ˮ ˘˳́ˬ ˘ˣ˘˭˘˵ ʻ೵˲˭˘೦˘ˮ˙˟˵˯˚ ಁ˙˧ˬ೪˘˥́˲ ʥ˯ˬ́˳˙˟˪೵ˬ́ˮ́೮ ˟˳˧˭˧ˮ ˟˲˟˪˾˟ ˘˵˘೦˘ˮ ˢ഑ˮ ˳ˤ̆೪˵́͘ Төле бидің: «Асыл тусаң Керей бол, Уақ болсаң – Шоға бол, Айыр болсаң доға бол. Арғын болсаң – Алтай бол, Найман болсаң – Матай бол, Байұлы болсаң – Адай бол, Үйсін болсаң –Ботбай бол, Бұл алтауы болмасаң – Қалай болсаң солай бол» дегені Арғынның Алтай тармағынан тараған Әбілқайыр Болысбекұлына қарата айтылғандай. Қанды қасап зұлмат 1937 жылы қарашаның 15 жұлдызында Әбілқайыр Ақмола қаласында ерке Есілдің жағасында туыпты. Сауда қызметкері әкесі Болысбек Есілдің жағасына үлкен ағаш үй салса керек. Анасы Жамал Оспанова үй шаруасында болған. Әбілқайыр отбасындағы екінші бала. Әбілқайырдың балалық шағы дүниежүзілік соғыспен тұспа-тұс келді. Ол әрнәрсені білсем екен деп, танысам екен деп, қимылы ширақ, мейірімді, айналасындағы ағайын, туыс, көршілерінің ықыласмейіріміне бөленіп өсті. Анасы баласын Әбкенім деп еркелетсе, ағалары мен достары «Авкен» деді. Өмірінің соңына дейін осы есім сыйластықтың, сенімділіктің, айнымас достықтың белгісіндей болып қалды. Әбікеңнің айтуынша, әкесі Болысбекті әскерге соғыстың басында шақырса керек. Анасы Жамал соғыстың ауыртпашылығына қарамай, өзінің еңбекқорлығының арқасында, үш баланы ешкімнен кем де қылмай, аш та қылмай тәрбиелеп ел санатына қосыпты. «Көп сөз жалықтырады, үлгі қызықтырады» дегендей, ата-ананың еңбекке деген құштарлығы, өмірдегі адалдығы балаларының бойына дарыпты. Жаратқанның берген күші мен денсаулығының арқасында Әбікен, үлкен ағасы Ерғалимен тізе қосып, анасына қолқанат бола білді: мал жайлады, шанамен Есілден су тасыды, кез келген үй шаруасын ынта-жігермен атқарды. Өзі теңдес балалармен қосылып, жақын жердегі ұжымшарға барып жұмыс істеді. Масақ терді, мал бақты. Жасының тым кішкентайлығына қарамастан «тыл еңбеккері» атанды. Жұмыс пен тұрмыстың ауырлығына мойымай басқа жасөспірімдер қатарлы мектепке барды, сол кездің өзінде түрлі ойын-сауықтарға да уақыт таба білді. Маңайдағы бүкіл бала жиналып стадионға барып, футбол, волейбол, баскетбол, шайбалы хоккей ойнайтын алаңсыз балалық-ай! Аяққа конькиді лектіріп ап, Есілдің жалтыраған айнадай айдынында шыр көбелеп айналып, мұз үстінде айшықтау қандай ғанибет десеңізші! Ақ көрпе жамылған аппақ қыраттардан шаңғы теуіп со-онау биіктен көңіл қанатында зыр етіп төмен қарай құлдилап кеп, қарға көмп етіп күлкіге қарқ болатын алаңсыз-қамсыз балалық кім-кімге болмасын ыстық-ау, шіркін! Ол жас кезінен білімге, өнерге жақын боп өсті. Білмекке құмартқан жас жүрегі үнемі ізденіс үстінде болатын. Спорттың кез келген түрінен қорықпай, соны үйреніп білуге талпынды. Бокспен де, күреспен де шұғылданды. Бірақ, сол спорттық үйірмелердің ішінде жанына жақыны жүзу мен шаңғы тебуді ерекше ұнататын еді. Тіпті, бала кезінде достарымен өзара бәстесіп, бір көпірден екінші көпірге дейін өзенді кім бірінші жүзіп өтеді деп сайысқанда алдына жан салмайтын. Спортты жанына ғұмыр бойы серік етіп, кіндігінен тараған ұрпақтарына да осыны ұлағат етті. Жоғары сыныптарда оқуға ынтасы артып, ерекше ден қойды. Оған себеп, кеңестің келмеске кеткен саясатының шеңберінде елімізде тың игеріле бастады. Осыған орай жер-жерден мамандар Қазақстанға ағылып, еліміздің өркендеуіне өзінше үлес қосты. Москва, Ленинград сияқты ірі қалалардан көшіп, қоныс аударған мұғалімдер оқушылардың білімге деген құштарлықтарын арттыра түсіп, ой-өрістерін кеңейтуге барынша ықпал жасады. Әбікен математика, физика, әдебиет сияқты пәндерге аса қызығушылық танытып, тереңінен зерделей оқып, сондай-ақ, мектепішілік өткізіліп тұратын мәдени шараларда да өз өнерін ортаға салатын. Осылайша оның музыкалық қабілеті ашылып, жас шағында деликон сияқты аспапта да шебер ойнаған. Осы

дарынының арқасында қалалық үрлемелі оркестрде өнер көрсетіп, талғамы биік тыңдаушыларын талай мәрте сүйсінткен. Өнер мен білім оның қосқанаты секілді еді. Өнерге деген ынтызар көңілі оны ғұмыр бойы алға жетелеп келді. Ол жүрек қылын шертетін қазақ әндерін оның ішінде дәстүрлі әндерді сүйіп тыңдайтын. Әсіресе, Шәмшінің әндері ән төресі ғой шіркін. Ол өмірге ғашық еді. Өнерге ғашық. Шәмшінің әндерін құлақпен есту аздық етеді. Оның лирикалық иірімдерге толы жүрек қылын шертетін сырлы, сазды, әуезді әндері шырқала бергенде жүректің өзі дір етіп, тына қалатыны бар... Ол күніне мың мәрте Шәмшінің әндерін тыңдай беруге бар еді, соңғы жылдары МузАРТ тобының орындауындағы әндерді сүйіп тыңдады. Былайғы өмірде өзін қарапайым ұстайтын, адамға жаттығы жоқ, кішіпейіл боп өсті. Өнер мен білімді қатар өріп, тең құрбысының алды болды. Ол кез-келген ортаға тез сіңіп, адамдармен бірден тіл табысып, бауыр басып кететін қабілетке ие еді. Мейірімі мен жомарттығы, жан баласына жаттығы жоқ бауырмалдылығы көп ішінен көзге бірден түсер сырбаз да сұлу кескін келбеті оны өзгелерден ерекшелендіріп тұратын. Содан болар Әбікеннің достары өте көп еді, қыздар да қызыға қарап, оның етегінен ұстап адал жары атансам деп армандайтындар қарасы көп болатын. Ең жақын сырлас досы – Марат Исмаилов. Екеуінің жұбы жазылмай үнемі бірге жүретін. Би кештеріне де бірге барып, қыздармен танысып, таңды таңға жалғап, ай-жұлдыз ғана куә болған сырға толы, жырға толы, жалындаған жастық отқа толы, жас дәурен күндер-ай!.. Жан сезбес сырларын да осы жан досы Маратпен бөлісетін. Достықтың ақ адал туын жықпай, олар сан жылдар тіпті, ақтық демі қалғанша ақ адал достыққа кіреуке түсірмей өтті. 1957 жылы мектепті бітірісімен Әбікен Ақмоладағы құрылыс техникумына оқуға түсті. Алған терең әрі зерделі білімінің арқасында техникумда ол өз қатарластарынан оқ бойы озық тұрды. Еш қиындықсыз емтихандарды үздік деген бағаға тапсырып, 1960 жылы техникумды ойдағыдай тәмәмдап армандаған мамандық иесі атанды. 1962 жылы құдай қосқан қосағы Іңкәрді кездестіріп, отау тігіп, шаңырақ көтерді. Іңкәр ол кезде балабақшаға енді ғана орналасқан жас маман медбике болып қызмет атқаратын. Шаңырақты ізгілік пен мейірімге бөлеген Іңкәр Әбікенмен тату-тәтті ғұмыр кешіп, ұрпақ жалғасы, көзі мен қарашығы Талғат есімді ұлдары 1963 жылы дүние есігін ашты. Әбікен қашанда білімге құштар болатын. 1963 жылы оқуын жалғастырмақ ниетпен Ленинград қаласындағы инженер-құрылыстық институтына түскен еді, алайда, соңғы курстарда Целиноградтағы институтқа ауысуына тура келді. Оған себеп, ол институт қабырғасында оқып жүргенде өзінің курстас қарагөз қарындасының намысын қорғаймын деп төбелесіп, басы дауға қалған екен. Пайымдар болсақ, қалың орыстың ішінде жүріп, қазақ қызының намысын таптатпаймын деп араша түсуінің өзі оның азаматтық келбетін, өршіл рухын айшықтайтындай. Содан 1970 жылы Целиноград инженер-құрылыстық институтының сырттай бөлімін тәмамдайды. Ол сырттай оқу оқи жүріп, сол аймақтағы «Целингражданпроект» жобалау институтының бас жобалаушы қызметін абыройлы атқарып жүрген. Республикамыздың кейбір аймақтары мен ел жүрегі Астанада оның басшылығымен бірнеше ірі құрылыс нысандары бой көтерді. Жүздеген құрылыста оның қолтаңбасы жатыр. Инженерлік-құрылыстық істе қай жұмысты қолына алмасын оны асқан білімдарлықпен аса жауапкершілікпен орындап абырой биігінен көрініп жүрді. Осыдан болар, оған аса жауапты әрі ірі құрылыс нысандарының бой көтеру ісі сеніп тапсырылды. 60-80 жылдары оның басшылығымен Целиноградтағы «Тың игерушілер сарайы», қазіргі «Конгресс-холл», облыстық партия комитетінің (қазіргі Астана қаласының әкімдігі) ғимараты, «Есіл» қонақ үйі, №2,№3,№6,№7,№10 типтік мектептерді, бірқатар бала бақшаларды, тұрғын

үй құрылысын салуда көп тер төкті. Өзі ақтық демі қалғанша ғұмыр кешкен үйдің де жобасын өзі салып, құрылысына да үлесін қосқан. 1971жылы Таразда болған жер сілкінісінен кейін қақыраған үйлерді жөнге келтіріп, жаңадан құрылыс нысандарының бой көтеруінің басы қасында болған да осы Әбікең. Бар-жоғы үш айдың ішінде қала көз танымастай жаңа сипатқа ие болып, зәулім ғимараттар бой көтеріп, көне Тараз жасанып, түрленіп жайнап шыға келді. Осыған Әбілхайырдың қосқан еңбегі орасан. Қазақ жерінде қала тұрғызу тарихының тамыры тереңде жатыр. Қазіргі Астана кешегі Целиноградта өзінің қолтаңбасы қалған инженер-жобалаушы Әбілқайыр Болысбекұлының басшылығымен бой көтерген ғимараттары әлі күнге дейін Астананың ажарын ашып тұр десек артық айтқандық емес. Еліміз егемендік алып, еңсемізді тіктеген тоқсаныншы жылдардың басында Әбікең Астана қаласын жобалау және құрылысын жүргізу ісінің бастауында тұрғандығын атап өткен ләзім. Сол кездегі ең ірі жиырма қабатты «Интерконтиненталь» қонақүйінің құрылысының басы-қасында да осы Әбікең жүрді. Осы салада ол абыроймен 47 жыл еңбек етіп, ел ықыласына бөленді. Зейнет жасына шықса да ол қол қусырып қарап отыруды жөн деп санамады. Салауатты өмір салтын ұстанып, немерелерін спортқа баулитын. Қыстыңгүні шаңғы теуіп, жаз бойы Есіл өзенінде шомылып өз денсаулығына жіті қарайтын. Жаяу жүргенді ұнататын. Астананың бүгінгі сәулеті мен келбеті үшін тер төккен абзал азаматтың еліміздің өркендеуі жолында атқарған еңбегін ерлікке баласақ та артық болмас. Иә, бұралаң бұлтарысы көп өмір жолында адам түрлі қиындықтар мен сынға тап болатыны бар. Алланың жазуымен 1995 жылы отыз жыл отасқан адал жары дүниеден өтіп, қайғыдан жаны жүдеді. Қалай дегенменде, жалғызілікті ер адамға қиын. Тағдырдың жазуымен Гүлнәр есімді жанмен көңіл жарастырып, өмірінің соңына дейін бірге татутәтті ғұмыр кешті. Он тоғыз жыл отасқан жылдары ынтымақтасып өмір сүрді. Тәлімді, білімді ұстаз Гүлнәр да жан жылуын аяған жоқ, Әбікеңнің алтын басын қадірлей білді, жағасын кірлетпеді, атына шаң жұқтырмады. Қазақ халқының «Жақсыдан жақсы туса, еккен шынарың емес пе...» дейтіні бар. Иә, рас тегі жақсы тегін еместігін танытты. Әбілқайырдың ұлы Талғат бүгінде әкенің жақсы аты мен ізгі мұратын жалғастырып, құрылыстың қыр-сырын меңгерген елге танымал инженер-жобалаушы болуының өзі біз жоғарыда тілге тиек еткен тек дейтін ұлылықтың тамырынан таралған қасиеттен екендігі сөзсіз. Адамды абзал атына сай ететін адал еңбегі мен жағымды мінезі болса, бұл кісі өн бойына өз халқының момындылығы мен кісілігін, кішілігі мен ізгілігін, өнегесі мен парасатын бойына дарыта білген азамат. Үйрете жүріп үйренуден жалықпаған, сәтті жұмысына қуанған, сәтсізіне киналған осы азаматтың бітім-болмысына зер салсақ, біз жақсы қасиеттердің бәрі оның бір бойынан табылатынан аңғарамыз. Жаны ізгілікке іңкәр биязы жанның абзал бейнесіне қарап, өмірде кісілік пен кішіліктен асқан биік ұғым жоқ екендігін көз жеткізетінің айқын. Рахаты мен бейнеті қатар жүретін ерінбей ізденген жанға құпиясын жайып салып, ізгіліктің

бесігінде тербететін, бір дәмін татқан адамды ыстық құшағынан жібермей, тереңіне батыра беретін сиқырға толы өмірдің өзін бақыт десе болмай ма?! Бақыт – әркімге бұйыра бермейтін алтын кілт. Кез келген тұлғаның қадір-қасиеті – көпірме мақтау сөз, жарнама-дақпыртпен емес, оның жасаған ісімен, еліне, адамзатқа сіңірген еңбегімен бағаланады. Түптің түбінде таразыға тартылады. Халық жадында, ұрпақ санасында. Қай кезеңде болса да, қандай лауазымды қызмет атқарса да өз бағытынан таймай, азаматтық позициясына беріктік танытқан атпал азамат Әбікең ұлтқа риясыз қызмет етудің, отбасында жақсы отағасы болудың, әдемі қартаюдың, ақылман ақсақалдың, салиқалы сарабдалдықтың, парасатты, салауатты өмір сүрудің үздік үлгісін көрсетіп кетті. «Құданы Құдай қосады» дейді дана халқымыз. Осыдан бес жыл бұрын Әбікең мен мен, жұбайымыз Гүлнәр ұстаз бен Үмітжан қажы, ұлдарымыз Талғат пен Қанат, келіндеріміз Сәуле мен Дәмегүл қол алысып, кеуде қағысып, құшақ айқастырып, құйрық-бауыр жеп, мыңжылдық құда болғанбыз. «Әзірет Сұлтан» мешітінде немерелеріміз Айнұр мен Алмастың ата салтымен ақ некесін қиғанда, неке суынан ауыз тиіп, куә болып, Астананың төрінде дүрілдетіп халал той өткізгенде, ағайынтуыс, достарымыз бен құда-жекжат бізбен бірге қуанышқа бөленіп, ақ тілектерін аямай төккен. Алла тағала көптің тілегін қабыл етіп, өмірге ай маңдайлы шөберелеріміз келді. Әбікеңмен ақылдаса отырып, есімдерін Әлинұр, Іңкәр деп қойдық. Сыйластығымыз жарасып, төрдің сәні болып, таза көңілмен талай-талай келелі де тамаша әңгіме-дүкен құрған едік. Уақыт неткен жүйрік десеңізші. Қадірлі Әбікең, құдамыз Әбілхайыр Болысбекұлының дүниеден өткені күні кеше ғана секілді еді. Содан бері сыныптай сырғып бір жыл өте шығыпты. Күнді түн, түнді күн түріп, өмір өз ағысымен үздіксіз зырлауда. Тіршілік заңы өзгермек емес. «Диірменнің тасындай дөңгеленген дүниеге» кім келіп, кім кетпеді дейсің. Абай хакім айтпақшы, «Алдыңғы толқын ағалар, кейінгі толқын інілер, кезекпенен өлінер, баяғыдай көрінер». Әйтсе де, мынау жарық дүние есігін ашып, тіршілік бәйгесіне қатысқан әрбір пенденің бойында Жаратқан жүктеген белгілі бір аманаты және соны атқаруға жеткілікті қабілет-қарымы қоса болатыны сөзсіз. Сол аманатты дер кезінде танып-біліп, соған орай өмірін үйлестіре білген жанда арман бар ма, сірә. Өлшеулі өмірді мәнді өткізіп, өзіне тиесілі аманатты адал атқарып кеткен жандардың бірі – Әбікең. Әбікеңнің өмірден көргені де, көкірегіне түйгені де мол, кісілікті жан еді. Өзі де сыйлай білетін, өзін де сыйлата білетін. Мамандығы құрылысшы болғандықтан ба, ол кісі өте қисынды ойлап, жүйелі де нақты сөйлейтін. Артық не кем түспей, әрбір сөзін дәлелмен, дерекпен негіздеп отыратын. Жалпы, аязынан арқар ауған Сарыарқаның төсінде, соның ішінде Ақмоланың жерінде құрылыс ісімен айналысу айтуға оңай болғанымен асқан жігер мен қайрат, терең білімділікті қажет ететін аса жауапты, бейнеті орасан көп жұмыс. Әсіресе, қол астындағы қызметкерлерді бір мақсат жолына ұйыстыру және оған үнемі дем беріп отыру – кез келген жанның қолынан келе бермейтін ауыр да абыройлы іс. Мұндай жауапкершілігі аса зор іске білім мен білікпен қоса жұртты сөзіне иландырып, соңына ілестіре алатындай көшбасшылық қасиеттің де қажет екені де айдай анық. Қаланың барлық құрылыс мекемелерінің жұмысын айрықша сергектікпен қадағалап, жетекшілік жасап келген, Әбікең елдік мәселеге келгенде бағзы біреулер сияқты немкетті қарап отыра алмайтын елгезек жан болатын. Әбікең шеберлігі әбден шыңдалған маман, өз ісін өте жетік меңгерген және барлық жұмысын асқан жауапкершілікпен атқаратын абыройлы адам болды. Бүкіл өмірін қала құрылысына арнаған, өз ұлтын жанындай сүйген қазақтың бірегей азаматы. Әр адамға оңай көне қоймайтын, жаратылыстың өзімен тайталастырып, шындық үшін күресуге тура келетін білімнің биік белесіне шығудың өзі – зор абырой. Бірақ бұндай бақ әркімге жазбаған. Ал, ерен еңбегімен елге сыйлы, өзінің өнегесімен көпке үлгі бола білген Әбілқайыр Нұрмағамбетовтың ғұмыр жолы осындай ізгіліктің нұрына шомып тұрғанын байқайсыз. Абыз ақсақалдың осынау асыл қаиеттері мен өнегелі істері өз кіндігінен өрбіген немерелері Айнұр, Әлжан, Әнуарға, шөберелеріміз Әлинұр мен Іңкәрға жұғысты болсын, ал сауабы ақыретте өз рухына азық болсын дейік. Жаны жәннатта болғай. Аллаһу әкбар!!! Әмин!!! Мұрат қажы ЫДЫРЫСҰЛЫ Көкшетау-Астана

www.astana-akshamy.kz

È½ÉÄÀ½Ê

ƶǇǈƶǃƶ gƶǁƶǇǑ cǀƭǂƺƭƹƭǃƭi gƶǉǁǑǇǑ

ƶǧǨǖǣǖ fǖǡǖǧǱ

ÅÐÊÅØ ҚÀËÈҰËÛ ÍҰÐÏÅÉ²ÑÎÂ – 70 ÆÀÑÒÀ

ȫ ĭÁÈÁĭÒÓÁÎ ÑÆÒÐÔÂÌÉËÁÒÜ ģÅ¼ÌÆÓ ÍÉÎÉÒÓÑÌ¼Ä¼ ÁÒÓÁÎÁ ĭÁÌÁÒÜÎÜħ ģÅ¼ÌÆÓ ÅÆÐÁÑÓÁÍÆÎÓ¼ ÎïñíáóéãóĄë ĬĪĬüĬóüĬ áëó çüìĨü Ĭáñáùáåá îïñíáóéãóĄë ĬĪĬüĬóüĬ ëæòĄíåæñåĄ ÍæíìæëæóóĄë óĄñëæôåĄĦ óĄèĄìĄíĄîæ Ě âïìüð æîäĄèĄìåĄ

ͨʽ˵˙˘˳́ ˢഉˮ˟ ˙˘ˬ˘ˬ˘˲ ˳˘ˬ˘˳́ˮ˞˘ ˢ˟˲˛˧ˬ˧˪˵˧ ˘˵೪˘˲˶˾́ ˯˲˛˘ˮ˞˘˲ ˪഑˲˳˟˵˟˵˧ˮ ˭˟˭ˬ˟˪˟˵˵˧˪ ˪഑˲˳˟˵˧ˬ˟˵˧ˮ ೪́ˣ˭˟˵˵˟˲ ˲˟˛ˬ˘˭˟ˮ˵˵˟˲˧ˮ ˙˟˪˧˵˶ ˵˶˲˘ˬ́ͩ ʤ˳˵˘ˮ˘ ೪˘ˬ˘˳́ ഉ˪˧˭˞˧˛˧ˮ˧೮ ϮϬϭϰ ˢ́ˬ೦́ Ϯϵ ˭˘˭́˲˞˘೦́ ζ ϭϬϳͲϴϵϬ ೪˘˶ˬ́˳́ˮ˘ ഑ˣ˛˟˲˧˳˵˟˲ ˟ˮ˛˧ˣ˶ ˵˶˲˘ˬ́ͩ ʤ˳˵˘ˮ˘ ೪˘ˬ˘˳́ ഉ˪˧˭˞˧˛˧ˮ˧೮ ϮϬϭϱ ˢ́ˬ೦́ ϯϭ ˾˧ˬ˞˟˞˟˛˧ ζϭϬϳͲϭϯϯϳ ೪˘˶ˬ́˳́ˮ́೮ ˪೴˾˧ ˢ˯˥́ˬ˞́ ˞˟˱ ˵˘ˮ˶ ˵˶˲˘ˬ́ «Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы» 2001 жылғы 23 қаңтардағы, Қазақстан Республикасының «Құқықтық актілер туралы» 2016 жылғы 6 сәуірдегі заңдарына сәйкес Астана қаласының әкімдігі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ: 1. «Отбасы және балалар саласында жергілікті атқарушы органдар көрсететін мемлекеттік көрсетілетін қызметтер регламенттерін бекіту туралы» Астана қаласы әкімдігінің 2014 жылғы 29 мамырдағы № 107-890 қаулысына өзгерістер енгізу туралы» Астана қаласы әкімдігінің 2015 жылғы 31 шілдедегі № 107-1337 қаулысының (Нормативтiк құқықтық актiлердi мемлекеттiк тіркеу тiзiлiмiнде № 938 болып тіркелген, 2015 жылғы 17 қыркүйектегі № 103 (3308) «Астана ақшамы», 2015 жылғы 17 қыркүйектегі № 103 (3326) «Вечерняя Астана» газеттерінде жарияланған) күші жойылды деп танылсын.

2. «Астана қаласының Білім басқармасы» мемлекеттік мекемесінің басшысына осы қаулыны әділет органдарында мемлекеттік тіркелгеннен кейін ресми және мерзімді баспа басылымдарында жариялау, сондай-ақ Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындаған интернет-ресурста және Астана қаласы әкімдігінің интернет-ресурсында орналастыру жүктелсін. 3. Осы қаулының орындалуын бақылау Астана қаласы әкімінің орынбасары Е.Ә. Аманшаевқа жүктелсін. 4. Осы қаулы әділет органдарында мемлекеттік тіркелген күннен бастап күшіне енеді және алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі. Астана қаласының әкімі

Ә. Исекешев

ʤ˳˵˘ˮ˘ ೪˘ˬ˘˳́ ˢ˟˲˛˧ˬ˧˪˵˧ ഑˪˧ˬ˞˧ ˢഉˮ˟ ˘˵೪˘˲˶˾́ ˯˲˛˘ˮ˞˘˲́ˮ́೮ ʤ˳˵˘ˮ˘ ೪˘ˬ˘˳́ ಁ˞˧ˬ˟˵ ˞˟˱˘˲˵˘˭˟ˮ˵˧ˮ˞˟ ϮϬϭϲ ˢ́ˬ˞́೮ ೪˘˲˘˾˘ ˘˥́ˮ˞˘ ˵˧˲˪˟ˬ˛˟ˮ ˮ˯˲˭˘˵ˤ˚˵˧˪ ೪೵೪́೪˵́೪ ˘˪˵˧ˬ˟˲˞˧೮ ˵˧ˣ˧˭˧ № Нормативтік құқықтық актінің деректемелері 1 Астана қаласы әкімдігінің 2016 жылғы 05 қазандағы № 102-1851 қаулысы 2 Астана қаласы әкімдігінің 2016 жылғы 05 қазандағы № 180-1852 қаулысы 3 Астана қаласы әкімдігінің 2016 жылғы 05 қазандағы № 108-1853 қаулысы 4 Астана қаласы әкімдігінің 2016 жылғы 05 қазандағы № 106-1854 қаулысы 5 Астана қаласы мәслихатының 2016 жылғы 09 қарашадағы № 69/11-VI шешімі 6 Астана қаласы әкімдігінің 2016 жылғы 28 қазандағы № 107-2083 қаулысы

Нормативтік құқықтық актінің атауы

Әділет органдарында Тіркеу тіркелген күні нөмірі «Ветеринария саласындағы мемлекеттік көрсетілетін қызметтер 01 қараша 2016 жыл 1074 регламенттерін бекіту туралы» «Туризм саласындағы мемлекеттік көрсетілетін қызметтердің регламенттерін бекіту туралы»

01 қараша 2016 жыл

1075

«Астана қаласында автомобиль және ішкі су көлігі саласындағы 04 қараша 2016 жыл мемлекеттік көрсетілетін қызмет регламенттерін бекіту туралы»

1076

«Астана қаласында денсаулық сақтау саласындағы мемлекеттік көрсетілетін қызметтер регламенттерін бекіту туралы»

09 қараша 2016 жыл

1077

«Астана қаласы мәслихатының Астана қаласының аумағында құрылыс салу мәселелері жөніндегі кейбір шешімдерінің күшін жою туралы»

14 қараша 2016 жыл

1078

«Отбасы және балалар саласында жергілікті атқарушы органдар көрсететін мемлекеттік көрсетілетін қызметтер регламенттерін бекіту туралы» Астана қаласы әкімдігінің 2015 жылғы 29 мамырдағы № 107-890 қаулысына өзгерістер енгізу туралы» Астана қаласы әкімдігінің 2015 жылғы 31 шілдедегі № 107-1337 қаулысының күші жойылды деп тану туралы»

14 қараша 2016 жыл

1079

ʻʽˀʺʤ˃ʰʦ˃ʳʶ ౢ౭ౢˏౢ˃ˏౢ ʤʶ˃ʳʸʫˀ ʮಁʻʫ ʽʻˏ౦ ˃ʳˀʶʫʸ˄ ʫˀʫʮʫʸʫˀʳ Нормативтiк құқықтық акт – бұл республикалық референдумда қабылданған не уәкiлеттi орган қабылдаған, құқық нормаларын белгiлейтiн, өзгертетiн, толықтыратын, олардың қолданысын тоқтататын немесе тоқтата тұратын, белгiленген нысандағы, қағаз жеткізгіштегі жазбаша ресми құжат және сонымен бірдей электрондық құжат. Нормативтiк құқықтық актiлер негiзгi және туынды болып бөлiнедi. Нормативтiк құқықтық актiлердiң негiзгi түрлерiне мыналар жатады: 1) Қазақстан Республикасының Конституциясы, Қазақстан Республикасының конституциялық заңдары, Қазақстан Республикасының кодекстері, Қазақстан Республикасының шоғырландырылған заңдары, Қазақстан Республикасының заңдары; 2) Қазақстан Республикасы Президентiнiң конституциялық заң күшi бар жарлықтары; Қазақстан Республикасы Президентiнiң заң күшi бар жарлықтары; Қазақстан Республикасы Президентiнiң өзге де нормативтiк құқықтық жарлықтары; 3) Қазақстан Республикасы Парламентiнің және оның Палаталарының нормативтiк құқықтық қаулылары; 4) Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң нормативтiк құқықтық қаулылары; 5) Қазақстан Республикасы Конституциялық Кеңесiнiң, Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының нормативтік қаулылары; 6) Қазақстан Республикасы Орталық сайлау комиссиясының, Қазақстан Республикасының Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің, Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің және өзге де орталық мемлекеттік органдарының нормативтік құқықтық қаулылары; 7) Қазақстан Республикасы министрлерінің және орталық мемлекеттік органдардың өзге де басшыларының нормативтік құқықтық бұйрықтары; 8) орталық мемлекеттік органдардың ведомстволары басшыларының нормативтік құқықтық бұйрықтары; 9) мәслихаттардың нормативтік құқықтық шешімдері, әкімдіктердің нормативтік құқықтық қаулылары, әкімдердің нормативтік құқықтық шешімдері және тексеру комиссияларының нормативтік құқықтық қаулылары. Нормативтiк құқықтық актiлердiң туынды түрлерiне мыналар жатады: 1) ереже; 2) техникалық регламент; 3) мемлекеттік көрсетілетін қызмет стандарты; 4) мемлекеттік көрсетілетін қызмет регламенті; 5) қағидалар; 6) нұсқаулық. Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерінде туынды түрдегі нормативтік құқықтық актілердің өзге де нысандары көзделуі мүмкін.

Орталық атқарушы және өзге де орталық мемлекеттiк орган дардың, олардың ведомстволарының, сондай-ақ, мәслихаттардың, әкімдіктердің және әкімдердің нормативтiк құқықтық актiлерiн олардың күшiне енуінің шарты ретiнде мемлекеттiк тiркеу Нормативтік құқықтық актіні мемлекеттік тіркеу әділет органдарының актіде құқық нормасының болуы және оны мемлекеттік тіркеудің қажеттігі туралы шешім қабылдау тұрғысынан заң сараптамасын жүргізуін, нормативтік құқықтық актінің Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкестігін айқындауды және мемлекеттік тіркеу нөмірін бере отырып, оны Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізіліміне енгізуді қамтиды. Егер нормативтік құқықтық акт: 1) азаматтардың заңда белгiленген құқықтары мен бостандықтарына нұқсан келтірсе; 2) заңды тұлғалардың заңды мүдделерін бұзса; 3) жоғары тұрған деңгейдегі нормативтiк құқықтық актiлерге қайшы келсе; 4) нормативтiк құқықтық актiнi шығарған орган құзыретiнің шегiнен шықса; 5) мүдделі органдармен келiсiлмесе; 6) Қазақстан Республикасының «Құқықтық актілер туралы» Заңның 19-бабы 1-тармағының үшінші бөлігінде көзделген жағдайларды қоспағанда, жеке кәсіпкерлік субъектілерінің мүдделерін қозғаса және Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы мен жеке кәсіпкерлік субъектілерінің аккредиттелген бірлестіктерінің сараптамалық қорытындыларынсыз қабылданса; 7) азаматтардың құқықтарына, бостандықтары мен міндеттеріне қатысты болса және Қазақстан Республикасының «Құқықтық актілер туралы» Заңның 20-бабы 2-тармағының үшінші бөлігінде көзделген жағдайларды қоспағанда, Қоғамдық кеңестің ұсынымдарынсыз қабылданса; 8) мемлекеттік тіркеуге жататын нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу, ресімдеу және келісу қағидалары бұзылып қабылданса, Қазақстан Республикасының әділет органдары нормативтiк құқықтық актiні мемлекеттік тіркеуден бас тартады. Мүдделi мемлекеттiк орган мемлекеттiк тiркеуге жататын нормативтiк құқықтық актiнi тiркеуден бас тартуға сот тәртiбiмен шағым жасай алады. Заңнамада белгіленген тәртіппен тіркелмеген мемлекеттiк тiркеуге жататын нормативтiк құқықтық актiлердің күшін оларды шығарған орган жоюға тиіс. Нормативтiк құқықтық актiлердi ресімдеу, келісу, мемлекеттік тіркеу және олардың күшін жою қағидаларын Қазақстан Республикасының Үкiметi бекітедi. Астана қаласының Әділет департаментінің нормативтік құқықтық актілерді тіркеу бөлімі

Қазақстан Республикасының мемлекет қайраткері, ҚР Әлеуметтік ғылымдар академиясының корреспондент-мүшесі, ҚР Жаратылыстану ғылымдары академиясының академигі, заң ғылымдарының кандидаты, белгілі құқықтанушы-ғалым, 3 кітаптың, 100-ден аса мемлекеттік және конституциялық құқық мәселесі бойынша ғылыми әрі ғылыми-танымдық мақалалардың авторы Еркеш Қалиұлы Нұрпейісов 70 жасқа толады. Солтүстік Қазақстан облысына қарасты Баян ауылының тумасы Еркеш Қалиұлы «өмір мектебін» қарапайым жұмысшыдан бастап, сол кездегі замандастарына лайықты әскери міндетін өтегеннен соң жоғары оқу орнына түскен. 1975 жылы Қазақ мемлекеттік университетінің Заң факультетін аяқтаған білікті маман иесінің шыңдалу жолдары Қазақстан Ғылым Академиясындағы ғылыми қызметкері, Философия және құқық институтының ғалым хатшысы, сол институт директорының орынбасары, дәрежелері арқылы шыңдала түскен. Еркеш Қалиұлының еңбекке деген ұқыптылығы мен жауапкершілігі Тәуелсіз Қазақстан мемлекеттілігінің қалыптасуымен тығыз байланысты. ҚР Ғылым академиясы Мемлекет және құқық институтының директоры, Қазақстан Республикасы Әділет министрлігі Қазақ мемлекеттік заң институтының негізін қалаушылардың бірі және алғашқы ректоры, Қазақстан Республикасы Парламенті Сенаты І шақырылымының депутаты, ҚР Президенті жанындағы Адам құқықтары жөніндегі комиссияның төрағасы және Кешірім жасау мәселелері жөніндегі комиссия төрағасының орынбасары, Қазақстан Республикасы Президенті жанындағы Сараптамалық – консультативтік комиссияның мүшесі, 1995 жылғы Қазақстан Республикасы Конституциясының әзірленуіне ерекше үлес қосқан бүгінгі әріптесіміздің «Қазақстан Республикасының мемлекеттік тәуелсіздігі туралы» Конституциялық заңының әзірлеуші-авторларының бірі екендігі де ел үшін де, біз үшін де өте маңызды. Енді, міне, Еркеш Қалиұлы 2014 жылдан бері ҚР БҒМ ҒК

Мемлекет тарихы институтының Бас ғылыми қызметкері болып еңбек етуде. Көпті көрген, тәжірибесі мол оның Институтқа келуі жұмысқа жаңа серпін беріп, жаңа бастамалар мен тың идеялардың жүзеге асырылуына септігін молынан тигізуде. Соның бір көрінісін Қазақстан Республикасы Тәуелсіздігінің 25 жылдығына және мемлекеттік құрылым бойынша тұрақты ғылыми семинарлар сериясын ұйымдастыруынан, «Қазақстан Республикасындағы атқарушы билік эволюциясы (19912017)» атты іргелі тақырыпты басқарып, қазақстандық және шетелдік ғылыми, «Мемлекет тарихы. История государства» журналының барлық нөмірінде келелі танымдық мақалаларын жариялау арқылы ой бөлісуі, әріптесіміздің бойындағы сарқылмас мүмкіншіліктердің айқын белгісі. Ол сондай-ақ халықаралық және республикалық ғылыми конференцияларда баяндамашы ретінде жиі қатысады. Астана қаласының қоғамдық және студенттік жастар өкілдерімен жиі кездесіп тұрады. Еркеш Қалиұлы Мемлекет тарихы институтында еңбек ете жүре өзінің орасан зор ғылыми және практикалық тәжірибесін жұмылдырып және институт жас ғалымдарына тәлімгер ретінде өзінің бай тәжірибесімен бөлісуде. Құрметті Еркеш Қалиұлы! Мемлекет тарихы институтының ұжымы Сізді мерейтойыңызбен шын жүректен құттықтай отырып, деніңізге саулық, қажымас қайрат және шығармашылық табыс тілейді. Институт ұжымы Сіздің жұмысыңызға, кәсібилігіңізге және адами қасиеттеріңізге, талантты тәлімгерлігіңізге ризашылығын білдіреді. Сіздің кәсіби біліміңіз бен тәжірибеңіз Отандық ғылымның дамуына сүбелі үлесін қоса берсін. Ізгі тілектерімізді және құттықтауларымызды қабыл алыңыз! Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі Ғылым комитеті Мемлекет тарихы институтының ұжымы

ಉ౦ʳˀʸʫˀʪʳ ʪʤʺˏ˃˄ʪˏ౦ ϮϬϮϬ ʮˏʸ౞ʤ ʪʫʱʳʻʧʳ ʥʤ౞ʪʤˀʸʤʺʤˁˏʻ ͪౢʤʯʤౢˁ˃ʤʻʻˏ౦ ˃౭ˀ౞ˏʻ ౬ʱ ౢ౭ˀˏʸˏˁ ʮʰʻʤౢ ʥʤʻʶʳͫ ʤʶˉʰʽʻʫˀʸʳʶ ౢʽ౞ʤʺˏʻˏ౦ ˃౭ˀ౞ˏʻ ౬ʱʳͫ ʥʤ౞ˏ˃ˏ ʥʽʱˏʻˌʤ ϮϬϭϲ ʮˏʸ౞ˏ Ϯϭ ʮಁʻʫ Ϯϱ ౢʤˀʤˌʤʪʤ ౢ౭ʮʤ˃˃ʤˀʪˏ ౢʤʥˏʸʪʤ˄ ʮ౬ˀʧʳʯʳʸʫʪʳ

Астана қаласында азаматтардың барлық санаттары үшін Өңірлерді дамытудың 2020 жылға дейінгі бағдарламасын «Қазақстанның тұрғын үй құрылыс жинақ банкі» акционерлік қоғамының тұрғын үйі» бағыты бойынша іске асыру талаптары Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2014 жылғы 28 маусымдағы № 728 қаулысымен бекітілген Өңірлерді дамытудың 2020 жылға дейінгі бағдарламасын (бұдан әрі – Бағдарлама) іске асыру шеңберінде Астана қаласының әкімдігі (бұдан әрі – әкімдік) және «Қазақстанның тұрғын үй құрылыс жинақ банкі» акционерлік қоғамы (бұдан әрі – «ҚТҚЖБ» АҚ) арасында Астана қаласы, Есіл өзенінің оң жағалауы, № 23- 31, 23-16, 23-17, 23-30, А98 көшелер (жобалық атауы), Лот 15 мекенжайы бойынша орналасқан көп пәтерлі тұрғын үй кешенінен тұрғын үйдің 1 шаршы метрі үшін құны 120 мың теңге болатын 125 пәтерді сату жөніндегі ынтымақтастық туралы келісімге қол қойылды, оның ішінде: ауданы 34,36 шаршы метр бір бөлмелі 3 пәтер; ауданы 57,68 шаршы метрден 60,69 шаршы метрге дейін екі бөлмелі 64 пәтер; ауданы 72,76 шаршы метрден 78,82 шаршы метрге дейін үш бөлмелі 58 пәтер. Тұрғын үй тұрғын үй қарызы, тұрғын үй құрылыс жинақ немесе өз қаражаты есебінен тікелей сатып алу жолымен жеке меншікке беріледі. Төлем қабілеттігі дәлелденбеген жағдайда тұрғын үй кейіннен сатып алу құқығымен 8 жылдан аспайтын мерзімге жалға беріледі. Бағдарламаның бұл бағыты бойынша қатысу үшін құжаттарды қабылдау 2016 жылдың 21 және 25 қараша (қоса алғанда) кезеңінде жүргізілетін болады. Бағдарлама талаптарына сәйкес құжаттарды қабылдау тек e.astana.kz веб-порталы (бұдан әрі – портал) арқылы өтініш берушінің электрондық цифлық қолтаңбасын (бұдан әрі – ЭЦҚ) қолданумен жүзеге асырылатын болады. Порталдың ашылу уақыты 2016 жылғы 21 қарашада сағат 9.00-де, жабылу уақыты 2016 жылғы 25 қарашада сағат 24.00-де. Порталдық жұмыс істеу уақыты – тәулік бойы. Бағдарламаға қатысу үшін құжаттар беруге құқығы бар азаматтар санаты Бағдарламаға сәйкес «Қазақстанның тұрғын үй құрылыс жинақ банкі» акционерлік қоғамның тұрғын үйі» халықтың барлық санаттары үшін» бағытында мына санаттар бойынша Астана қаласында коммуналдық тұрғын үй қорынан тұрғын үйге мұқтаждар есебінде тұрған (кезектегілер) азаматтар ғана қатыса алады: жетім балалар, ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балалар; халықтың әлеуметтік жағынан әлсіз топтары (Ұлы Отан соғысының мүгедектері мен қатысушыларына теңестірілген адамдар; мүгедек балалары бар немесе оларды тәрбиелеушi отбасылары; жасына қарай зейнеткерлер; оралмандар; экологиялық зiлзалалар; табиғи және техногендi сипаттағы төтенше жағдайлар салдарынан тұрғын үйiнен айырылған адамдар; көп балалы отбасылар; толық емес отбасылар); мемлекеттік қызметкерлер, әскери қызметкерлер, арнаулы мемлекеттік органдар қызметкерлері, бюджеттік ұйымдардың қызметкерлері. Бағдарлама талаптары бойынша бұл бағытты іске асыруда тұрғын үйге мұқтаждар есебінде мына санаттар бойынша кезекте тұрған азаматтар қатыса алмайды: Ұлы Отан соғысының мүгедектері мен қатысушылары; 1 және 2-топтағы мүгедектер; Қазақстан Республикасының Үкіметі бекiтетiн аурулар тiзiмiмен бекітілетін кейбiр созылмалы аурулардың ауыр түрлерiмен ауыратын адамдар; мемлекеттiк немесе қоғамдық мiндеттерiн, әскери қызметiн орындау кезiнде, ғарыш кеңістігіне ұшуды дайындау немесе жүзеге асыру кезінде, адам өмiрiн құтқару кезiнде, құқық тәртiбiн қорғау кезiнде қаза тапқан (қайтыс болған) адамдардың отбасылары; жалғыз тұрғын үйі Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен авариялық жағдайда деп танылған азаматтар. Өтініш берушілерге (үміткерлерге) қойылатын негізгі талаптар 1. «Тұрғын үй қатынастары туралы» Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес тұрғын үйге мұқтаждар кезегінде тұрушы мәртебесін дәлелдеу; Қазақстан Республикасының азаматтығы немесе оралман мәртебесінің болуы; өтініш беруші мен оның отбасы мүшелерінің Астана қаласында мекенжай бойынша тұрақты тіркеуде болуы; Қазақстан Республикасының аумағында меншік құқығында тұрғын үйінің болмауы, Бағдарламаға қатысушыда және онымен тұрақты бірге тұратын отбасы мүшелерінде (ерлі-зайыпты, кәмелетке толмаған балалары), сондай-ақ өтініште көрсетілген және отбасы құрамына енгізілген басқа отбасы мүшелерінде Қазақстан Республикасының аумағында кейіннен сатып алумен

жалдамалы тұрғын үйі немесе меншік құқығында (өтініште көрсетілген басқа да отбасы мүшелерінде бір тұрғын үй ретінде жалпы бірлескен меншігінде, жалпы бірлескен меншікті құрайтын үлестік меншікте үлесі) тұрғын үйінің болмауы; Бағдарламаға қатысушыда және онымен үнемі бірге тұратын отбасы мүшелерінде (жұбайының (зайыбының), кәмелетке толмаған балаларының), сондай-ақ отбасы құрамына енгізілген және өтініште көрсетілген отбасының басқа мүшелерінде Қазақстан Республикасының аумағы бойынша соңғы 5 жыл ішінде тұрғын үйді ауыстыру немесе өзіне меншік құқығында тиесілі тұрғын үйді иеліктен шығару арқылы тұрғын үй жағдайларын әдейі нашарлатуы фактілерінің болмауы. 2. Тұрғын үйді сатып алудың талаптары бойынша, кейіннен сатып алумен және сатып алусыз жалға алуға тиісті кірістерімен міндеттемелерді орындау мүмкіндігін дәлелдеу (төлем қабілеттілігін бағалау). Портал арқылы өтініштер мен құжаттарды тапсыру тәртібі Бағдарлама аясында құжаттарды қабылдау мерзімі кезінде өтініш бір рет қана берілуі мүмкін. Бұл ретте өтініш тікелей коммуналдық тұрғын үй қорынан тұрғын үйге мұқтаждар кезегінде тұрған адамнан ғана берілуі керек. Егер өтініш иесі кезекте тұрмаса, онда өтініш жоққа шығарылады. Портал арқылы өтініш толтырар алдында өтініш беру бойынша нұсқаулықпен танысу қажет. Өтініш беру үшін: өтініш иесінің ЭЦҚ куәландырылған электрондық құжат нысанындағы сұранысын; неке қию (некені бұзу) туралы куәліктің (2008 жылдың 1 маусымына дейінгі), отбасы мүшесінің қайтыс болуы туралы (2007 жылдың 13 тамызына дейін), балалардың туу туралы куәліктерінің (2007 жылдың 13 тамызына дейін) электрондық көшірмесін; өтініш иесінің жұмыс орнынан анықтамасының электрондық көшірмесін; өтініш иесінің жұмыс орнынан табыс алатындығын растайтын анықтаманың электрондық көшірмесін ұсыну қажет. Мемлекеттік электрондық ақпараттық ресурс болып табылатын мынадай құжаттар мәліметін өтініш беруші мемлекеттік органдардың уәкілетті тұлғасының ЭЦҚ куәландырылған электрондық құжаттар түрінде тиісті мемлекеттік ақпараттық жүйесінен алады: өтініш иесі тұлғасын куәландыратын мәлімет; неке қию немесе некені бұзу туралы (2008 жылғы 1 маусымнан кейінгі), қайтыс болуы туралы (2007 жылғы 13 тамыздан кейінгі), балалардың тууы туралы (2007 жылғы 13 тамыздан кейінгі) мәлімет; өтініш иесінде және онымен бірге тұрақты тұратын отбасы мүшелерінде Қазақстан Республикасының аумағында меншік құқығында немесе кейіннен сатып алу құқығымен жалдамалы тұрғын үйі бар немесе жоқ болуы туралы мәлімет; өтініш иесі және онымен бірге тұрақты тұратын отбасы мүшелерінің Астана қаласында тұратындығын растайтын тіркеу туралы мәлімет; отбасы мүшелерінде мүгедектің бар болуын дәлелдейтін мәлімет; Бағдарламаға қатысуға өтініш берген кезде кезек нөмірін көрсетумен тұрғын үйге мұқтаждар кезегінде тұрғаны жөнінде мәлімет. Қажет болған жағдайда «Астана қаласының Тұрғын үй басқармасы» мемлекеттік мекемесінің (бұдан әрі – Басқарма) қызметкерлерімен азаматтар қосымша құжаттарды ұсыну үшін немесе өтініш иесімен берілген мәліметті анықтау үшін шақырылуы мүмкін. Отбасы құрамы (отбасы мүшелерінің саны) өтініш берілген пәтер ауданына әсер етпейді, үміткерлер өз қалауы бойынша пәтер түрін көрсетеді. Қатысушылар арасындағы алдын ала іріктеу Астана қаласы әкімдігінің жанындағы Тұрғын үй комиссиясымен (бұдан әрі – Комиссия) тұрғын үйге мұқтаждар есебі тізіміне және сол кезекке тұрған күніне сәйкес жүргізіледі. «ҚТҚЖБ» АҚ-мен іріктелген өтініш иелерінің төлем қабілеттілігін бағалауы өткізілген соң, Комиссия Бағдарламаға қатысушылардың нақты тізімін бекітеді, олар Астана қаласы әкімдігінің және Басқарманың интернет-ресурсында жарияланады. Бағдарлама шеңберінде жеке меншікке Бағдарламаның барлық бағыттары және Қазақстан Республикасының барлық өңірлері бойынша кейіннен сатып алу құқығымен 1 ғана бірлік тұрғын үй сатып алуға немесе жалға алуға болады.

www.astana-akshamy.kz

È½ÉÄÀ½Ê

ʮ౬ʶ˃ʳʸʳʧʳʻʫ ʮಁʻʫ ʥʽˁʤʻ˄ˏʻʤ ʥʤʱʸʤʻˏˁ˃ˏ ಁʸʫ˄ʺʫ˃˃ʳʶ ˃ಉʸʫʺ ˃ʤ౞ʤʱˏʻʪʤ˄ Қазақстан Республикасының 2003 жылғы 25 сәуірдегі «ҚР міндетті әлеуметтік сақтандыру туралы» №405 Заңының 23-1-бабы негізінде жүктілігіне және босануына, жаңа туған баланы (балаларды) асырап алуына байланысты табысынан айрылған жағдайда төленетiн әлеуметтiк төлем мiндеттi әлеуметтiк сақтандыру жүйесiнің өзі үшiн әлеуметтiк аударымдар жүргiзiлген және Қордан төленетін әлеуметтiк төлемдер алуға құқығы бар қатысушысына 2008 жылғы 1 қаңтардан бастап тағайындалады. Жүктілікке және босануға, жаңа туған баланы (балаларды) асырап алуға байланысты табысынан айырылған жағдайларда төленетін әлеуметтік төлем денсаулық сақтау саласындағы уәкілетті мемлекеттік орган белгілеген тәртіппен берілген еңбекке уақытша жарамсыздық парағында көрсетілген бүкіл кезеңге тағайындалады. Жүктiлiкке және босануға, жаңа туған баланы (балаларды) асырап алуға байланысты табысынан айырылған жағдайларда төленетін әлеуметтiк төлем мөлшерi әлеуметтік аударымдарды есептеу объектісі ретінде ескерілген табыстың орташа айлық мөлшерін еңбекке жарамсыздық күндері санының тиісті коэффициентіне көбейту арқылы айқындалады. Әлеуметтiк аударымдарды есептеу объектiсi ретiнде ескерiлген табыстың орташа айлық мөлшері әлеуметтік төлемге құқық басталған айдың алдындағы соңғы күнтізбелік он екі ай ішінде әлеуметтік аударымдар жүргізілген (осы кезеңде әлеуметтік аударымдарда үзілістердің болу-болмауына қарамастан) табыстар сомасын он екіге бөлу арқылы айқындалады. Еңбекке жарамсыздық күндері саны ның коэффициенті еңбекке уақытша жарамсыздық парағы берілген күндер санын күнтізбелік отыз күнге бөлу арқылы айқындалады. Жүктілігіне және босануына, жаңа туған баланы (балаларды) асырап алуына байланысты табысынан айрылған жағдайда төленетін әлеуметтiк төлемді тағайындау үшін мынадай құжаттар қажет: 1) жеке басты куәландыратын құжат (жеке басты куәландыратын құжат, азаматтығы жоқ тұлғаның куәлігі, шетелдіктің тұруға ықтиярхаты) жеке басты теңестіріп тану үшін талап етіледі; 2) қызмет алушының тұрғылықты жерi бойынша тіркелгенін растайтын құжат; 3) жүктілігіне және босануына, жаңа туған баланы (балаларды) асырап алуына байланысты берілген еңбекке уақытша жарамсыздық парағы (парақтары); 4) банкілік шот нөмірі туралы құжат; өзін-өзі жұмыспен қамтыған адамдар үшін қосымша: 1) дара кәсіпкер ретінде мемлекеттік тіркеу туралы куәліктің көшірмесі; 2) Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігінің 2008 жылғы 29 желтоқсандағы №622 бұйрығымен бекітілген (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізімдемесінде №5446 тіркелген) Жеке шоттарды жүргізу ережесінің 17-қосымшасына сәйкес нысан бойынша салық органдары берген салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер бойынша салыстыру актісі. Мемлекеттік ақпараттық жүйелерінде құжаттарда көрсетілген ақпарат расталған жағдайда, қызмет алушының жеке басын куәландыратын құжаты, тұрғылықты жерi бойынша тіркелгенін растайтын құжаты талап етілмейді.

ͪʮ౭ʺˏˁʿʫʻ ౢʤʺ˃˄ ϮϬϮϬ ʮʽʸ ʶʤˀ˃ʤˁˏͫ ʥʤ౞ʪʤˀʸʤʺʤˁˏʻˏ౦ ʳˁʶʫ ʤˁˏˀˏʸ˄ˏ ʤˁ˃ʤʻʤʪʤ౞ˏ ʮ౭ʺˏˁˁˏʯʪˏౢ ʪʫ౦ʧʫʱʳʻ ˃ಉʺʫʻʪʫ˃˄ʧʫ ˁʫʿ˃ʳʧʳʻ ˃ʰʧʳʯ˄ʪʫ Жұмыссыздықпен күресудің белсенді іс-шаралары арқасында ағымдағы жылдың 3 тоқсанында жұмыссыздық деңгейін 4,6%-ға төмендетуге мүмкіндік берді. Қаламыз жұмыссыздық деңгейінің ең төменгі көрсеткішімен республикалық көрсеткіштен 0,3% сатыға төмен болып жетекші орында тұр. Сонымен қатар, Астана қаласы статистика департаментінің мәліметі бойынша жастар арасындағы жұмыссыздық деңгейі де 3 тоқсаныңда 4,6% төмендеп ағымдағы жылдың 1 тоқсандағы жағдаймен салыстырғанда ол 1% азайған. Әйлелдер арасындағы жұмыссыздық 4,4% төмендеп, 1 тоқсанмен салыстырғанда 1,9% азайған. 2016 жылдың он айының нәтижесі бойынша Жұмыспен қамту орталығына 11 679 адам келген, оның ішінде: - 6 194 тұрақты жұмыс орынына жұмысқа орналастырылды; - 2 046 қоғамдық жұмысқа жіберілді; - 699 сұранысқа ие мамандыққа ие болды; - 661 түлек жастар практикасынан өтті;

- 119 жұмыссыз әлеуметтік жұмыс орындарына жұмысқа орналастырылды. Осылайша, келген 11 679 адамның 9 719-ы немесе 83,2%-ы жұмыссыздықтан әлеуметтік қорғау ісшараларымен қамтылды. Қаламыздағы еңбек нарығындағы жағдайды тұрақтандыру шеңберінде халықтың әлеуметтік осал бөліктерін қоса алғанда жұмыссыз азаматтарды жұмыспен қамту мақсатында 2016 жылы Астана қаласының халқын жұмыспен қамтуға жәрдемдесудің Кешенді жоспары іске асырылды. Жоспар негізінде алты мемлекеттік, үкіметтік және өзге де бағдарламалар бойынша 97 жоба іске асырылды. Мемлекеттік көмек шараларымен 18 337 адам немесе 110 % қамтылды (жоспарда 16 640). Астанамыздың халқын жұмыспен қамтуды жақсарту мақсатымен «Жұмыспен қамту 2020 жол картасы» бағдарламасын жүзеге асырудың белсенді шаралары жүргізілді (бұдан әрі – Бағдарлама).

Бағдарламаның бірінші бағыты шеңберінде «Тұрғын-үй коммуналдық шаруашылығы және инфрақұрылымды дамыту арқылы жұмысбастылықты қамтамасыз ету» 60 жоба іске асырылды, соның ішінде 14 жоба Ұлттық қор қаражаты есебінен. Жұмыспен қамту орталығының жолдамасымен 571 адам жұмысқа орналастырылды. Бағдарламаның үшінші бағыты шеңберінде «жұмысқа орналасу үшін оқыту және көмек көрсету арқылы жұмыс беруші сұранысы шеңберінде жұмысқа орналастыру» 1 004 адам мемлекеттік көмек іс-шараларымен қамтылды. Азаматтар көп келетін жерлерде жұмыспен қамту орталығының мобильді тобының жұмыстары, 12 бос жұмыс орындары жәрмеңкесі ұйымдастырылды, соның ішінде мүмкіндігі шектеулі тұлғалар, әйелдер мен жастарға арналған бос жұмыс орындары жәрмеңкесі де бар. Олжас ОМАР, Астана қаласының Жұмыспен қамту орталығының директоры

Г.МУХАНБЕТЖАНОВА, «Азаматтарға арналған үкімет» МК» КЕАҚ Астана қаласы бойынша филиалы – «ӘТВЕО» департаменті директорының орынбасары

ʤˁ˃ʤʻʤ ౢʤʸʤˁˏʻˏ౦ ˃౭ˀ౞ˏʻʪʤˀˏ ʺʫʻ ౢʽʻʤౢ˃ʤˀˏ͊ Қаланың «051 қызметі» мемлекеттік мекемесі «109 кезекші қызметі» мемлекеттік қызметі болып өзгергенін хабарлаймыз! 2016 жылғы 15 қараша Астана мамандандырылғын ауданаралық экономикалық сотымен «Атлант Инжиниринг» ЖШС (БСН 021140001097) оңалту рәсімі бойынша іс қозғалды. Мекен жайы: Астана қаласы, Абай даңғылы, 95/1 үй, НП-2

www.astana-akshamy.kz

È½ÉÄÀ½Ê

ҚÀÇÀҚÑÒÀÍ ÐÅÑÏÓÁËÈÊÀÑÛÍÄÀҒÛ ÊƏÑ²ÏÊÅÐË²ÊÒ² ÄÀÌÛÒÓ

Кәсіпкерлік субъектілерінің жағдайы мен дамыту тенденциясы соңғы уақытта мемлекеттің өзекті мәселелерінің бірі болып табылады. Себебі, бизнестің басым дамуы мемлекеттік саясатты ажырамас бөлігі болып табылады және онымен бірге қоғамда көптеген түбегейлі өзгерістерге алып келуі мүмкін. Өз ішінде, соңғы бірнеше жыл ішінде кәсіпкерлікті дамытумен айналысатын әртүрлі ұйымдар, соның ішінде ең маңыздысы «Даму» кәсіпкерлікті дамыту Қоры» Акционерлік қоғамы (бұдан былай – Қор) құрылды. 2014 жылдың 4 шілде күні Қор Директорлар кеңесінің отырысында «Даму» Қорының 2014-2023 жылдарға Даму стратегиясы бекітілді. Бұл стратегия бойынша кешенді қолдау көрсету арқылы Қазақстанның шағын және орта бизнесті сапалы дамытуға себін тигізу қарастырылады. Соңғы уақытта Қор кәсіпкерлерге құқықтық көрсетумен көп айналысады. Осының негізінде барлық облыстық мекендерде және қалаларда Кәсіпкерлерге көмек көрсету орталықтары мен Кәсіпкерлікті қолдау мобильдік орталықтары құрылды. 2015 жылдан бастап «Даму» Қоры «Бизнесті жол картасы 2020» бизнесті қолдау мен дамытудың Бірыңғай бағдарламасының аясында қаржылық қолдаудың іске асырылуын және мониторингін жүзеге асыратын қаржылық агент болып табылады. Сонымен қатар, «Бизнестің жол картасы 2020» бағдарламасы негізінде «Бизнес-Кеңесші» тәрізді жобалар құрылған. «Бизнес-Кеңесші» жобасы өзіңіздің жеке бизнесіңізді қалай ашу немесе құрылған компанияның жұмысын қалай оңтайландыру керектігін айқындайды. «Бизнес-Кеңесші» Компоненті шағын және орта кәсіпкерлік субъектілері мен моноқалаларда, шағын қалаларда және аудандық мекендерде кәсіпкерлік құруға ынталары бар халыққа оқытушылық жобалармен қамтамасыз етуге бағытталған. Оқыту шағын және орта кәсіпкерлік субъектілері мен

кәсіпкерлік құруға ынталары бар халыққа тегін жүзеге асырылады. 2013 жылдың 20 желтоқсанында Астана қаласында ҚР Елбасы Н.Ә.Назарбаевтың тапсырмасы бойынша Қазақстанның кәсіпкерлеріне арналған жаңа «Бизнес аумағы» бірыңғай бизнес-порталы құрылды. Қазіргі уақытта Қазақстанда кәсіпкерлерді мемлекеттік қолдаудың 140-тан астам бағдарламалары мен инструменттері бар және олар дамудың әртүрлі институттарын жүзеге асырады. Енді Қазақстан Республикасының әрбір азаматы, яғни кәсіпкер немесе өзі жеке бизнесін ашу туралы ойы бар адам мемлекеттік қолдаудың барлық түрлері мен инструменттері туралы бар жерден: ақпараттық мәліметтер мен салалық көрсеткіштерден бастап, белгілі бір бағдарламада қатысудағы қадамдық нұсқаулықты біле алады. Бұдан басқа, бизнес-портал енді өз қызметтерін бастап келе жатқан кәсіпкерлерге эффективті дистанциондық қолдау инструменті болып табылады. Көбінесе ол бизнес ашуға арналған көптеген әдістемелік нұсқаулықтардан құралған. Порталдың негізгі элементі ретінде кәсіпкерлерге арналған арнайы бизнестің әр түрлі салаларынан 100 идеяның болуы саналады. Сонымен қатар, кәсіпкерліктің қарқынды дамуы Астана қаласының «Есіл» ауданында орын алғанын айта кету керек. 2012 жылдың өзінде «Есіл» ауданы бойынша 5,4 мыңнан астам шағын және орта кәсіпкерлік субъектілері жұмыс істеді. Қазіргі уақытта бұл көрсеткіш 2-3 есе өсті. Осылайша, кәсіпкерлікті дамыту саласында мемлекеттік органдар және ұйымдармен қойылған мақсаттардың жүзеге асырылуы мемлекеттік маңызды элементі болып табылатынын және толық көлемде жүргізіліп жатқанын көруге болады. С.НЕСТЕРЕНКО, Астана қаласы Есіл аудандық Әділет басқармасының бас маманы Қазақстанның Заңгерлер Одағының Астаналық филиалының мүшесі

ౢ౭ˀʤʺˏʻʪʤ ʫ౦ʥʫʶʶʫ ౢʤʥʳʸʫ˃˃ʳ ʺ౬ˌʫʸʫˀʳ ʥʤˀ ʽ˃ʥʤˁˏʸʤˀ ౬ˌʳʻ ಉʯʤˀʤ ʺʳʻʪʫ˃˃ʫʺʫʸʫˀ ʿˀʰʻˉʰʿ˃ʫˀʳʻʫ ʻʫʧʳʯʪʫʸʧʫʻ ʤ˃ʤ˄ʸˏ ಁʸʫ˄ʺʫ˃˃ʳʶ ʶಉʺʫʶ˃ʳ ʫʻʧʳʯ˄ Қазақстан Республикасының Президенті Н. Назарбаев «100 нақты қадам» Ұлт жоспарында оның атаулы сипаттағы күшеюі арқылы оңтайландыру бойынша әлеуметтік көмектің басымдықтарын анықтады. Мемлекет басшысының Үкіметтің 2015 жылғы 11 ақпандағы кеңейтілген отырысында берілген тапсырмаларын іске асыру жөніндегі, оның ішінде «100 нақты қадам»Ұлт жоспарының 84 қадамын іске асыру шеңберінде атаулы әлеуметтік көмек тиімділігін арттыру бойынша халықты әлеуметтік қорғау жүйесін жаңғырту бөлігінде Астана қаласында 2015 жылдың қыркүйек айынан бастап аз қамтылған отбасыларға шартты ақшалай көмекті ұсыну бойынша отбасыдағы еңбекке қабілетті жастағы мүшелердің жұмыспен қамтуға жәрдемдесудің белсенді шараларына қатысу жағдайында жан басына шаққандағы орташа айлық табысы мен ең төменгі күнкөріс деңгейінің 60 пайызынан төмен отбасыларға шартты ақшалай көмекті ұсыну бағдарламасы- әлеуметтік келісімшарт негізіндегі «Өрлеу» жобасы іске асырылуда. Жоба әлеуемттік қолдаудың белсенді тәсілдерін қолдану мен масылдықты алдын алу жолымен әлеуметтік көмек көрсету жүйесін жаңғыртуға көзделген. Шартты ақшалай көмек отбасында еңбекке қабілетті мүшелері бар аз қамтылған отбасыларға ұсынылады. Әр еңбекке қабілетті мүшесі бар отбасы мемлекеттен жаңа шартты көмекті ала отырып, өзін-өзі қамтуға және аз қамтылған отбасы құрамынан шығуға кейін жұмысқа орналасумен оқыту үшін бейімделу жағдайына немесе «Жұмыспен қамту – 2020

жол картасы» бағдарламасына қатысады. Белсенді шараларға қатысу әлеуметтік келісімшартпен – Астана қаласының оралмандар, жұмыссыздар, өз бетінше жұмыспен қамтылғандар және аз қамтылған азаматтар ішінен жеке тұлғалар және Халықты Жұмыспен қамту орталығы арасындағы келісіммен расталған, сонымен өзара міндеттемелер жағдайында әлеуметтік қолдау және ақшалай көмек көрсетіледі. Яғни, мемлекет тарапынан көмек алатын адам жұмысты белсенді іздеу бойынша енуді міндеттейтін әлеуметтік шартқа қол қояды. 2016 жылғы 10 қарашаның жағдайы бойынша шартты ақшалай көмек 43 аз қамтылған отбасыға, оның ішінде 243 адамға көрсетілді немесе 101,7 % құрады, ШАК алушылар арасында еңбекке қабылетті халық ішінен жұмыспен қамтудың белсенді шараларына жәрдемдесуге 43 адам (немесе 91,5%) тартылды, оның ішінде «Жұмыспен қамту – 2020 жол картасы» бағдарламасына қатысатын 41 адам (немесе 87,2 %) тұрақты жұмыс орындарына жұмысқа орналастырылды, 2 адам қоғамдық жұмыстарға жолданды. «Өрлеу» жобасымен көзделген еңбекке қабілетті мүшелер құрамындағы отбасылар үшін өзара міндеттемелер принциптеріне негізделген атаулы әлеуметтік көмекті енгізу эксперименттік тәсілі атаулы әлеуметтік қорғауды күшейту мен халықты қолдауға, өмірдің қиын жағдайын еңсеру және кедейлік жағдайынан шығу үшін отбасылардың еңбек белсенділігі мен күшін ынталандыруға белсенді саясатқа көмек алушылардың пассивті ролін болжайтын табыстарын қайта бөлуден өтуге ықпал етеді.

ͪౢʤʯʤౢ˃ʫʸʫʶʽʺͫ ʤౢ ౢˀ ˃ಁ˄ʫʸˁʳʯʪʳʧʳʻʳ౦ Ϯϱ ʮˏʸʪˏ౞ˏʻʤ ʤˀʻʤʸ౞ʤʻ ʤˀʻʤʱˏ ʽˀ˃ʤʸˏౢ˃ʤʻʪˏˀˏʸ౞ʤʻ ʤʶˉʰ˔ˁˏ Аталмыш акция аясында iD Home VIP топтамаларының бірін қосқан әрбір абонент сыйлыққа ТВ-приставкасын алып, ай сайынғы төлемақы бойынша жеңілдікке ие болады. «VIP» топтамасында Сіз 120 Мбитке дейінгі жылдамдықпен интернетті қолдану, HD форматындағы телеарналарға қосылу, әлемдік үздік телехикаялардың жиынтығын көру, теледидарыңыздан 4000 жуық караоке әніне және Қазақстан ішінде барлық қалалық телефондар мен Altel нөмірлеріне шексіз қоңырау шалу мүмкіндігіне ие боласыз. Бұдан бөлек iD Home VIP топтпмасын қолданушы жеке тұлғалар ішіндегі VIP-абоненттердің санатына қосылады. Оларға дербес қызмет көрсету үшін 1991 арнайы анықтама қызметі ашылды. Қоңырау шалу тегін. Дербес көмекке ие болу үшін жасырын сөз ретінде дербес есепшоттың нөмірін қолдану керек болады. «Астана қаласының Білім басқармасы» ММ бос басшылық лауазымдарға конкурс жариялайды: Астана қаласы әкімдігінің №18 «Аяжан» балабақшасы, №25 «Таңшолпан» балабақшасы, № 68 «Балбұлақ», № 75 «Балалық шақ» балабақшасы МҚКК меңгерушісі. Конкурс туралы нақты ақпаратты Астана қаласы Білім басқармасының www.bilim.astana.kz ресми сайтынан алуға болады.

˃౬ˁʳʻʳʶ˃ʫʺʫ

Қазақстан Республикасы Дін істері және азаматтық қоғам министрлігі Дін істері комитеті бірқатар БАҚ беттерінде еліміздегі мешіттерде ресми уағыздардан кейін қосымша түрде оның орыс тілінде түсініктемесі айтылуы қажет деген мәселе төңірегінде туындаған талқылауларға қатысты түсіндірме беруді қажет деп есептейді. Қазақстан Республикасы Парламенті Мәжілісінде өткен экстремизм мен терроризмнің алдын алу мәселелеріне арналған дөңгелек үстелде жекелеген мешіттерде уағыздардан кейін имамдардың орыс тілін пайдалануы туралы мәселе Министрлік тарапынан емес, осы шараға қатысушылардың бірімен көтерілген болатын. Сәйкесінше, ҚР Дін істері және азаматтық қоғам министрі аталған іс-шара барысында осы мәселе төңірегінде журналистер тарапынан сұрақтар қойылғаннан соң біршама түсініктеме берген болатын. Министрлікке исламға қызығушылық танытып жүрген бірқатар діндарлардың мешіт имамдарының уағыздарын толық түсінбейтіні туралы ел азаматтарынан өтініштер түсіп отырады. Өтініштерде сондай діндарлардың осы себепті ислам туралы ақпаратты Қазақстан мұсылмандары діни басқармасының ресми көздерінен тыс жерлерден, оның ішінде теріс діни ағымдардың ұстанушыларынан алуға мәжбүрлік танытатыны туралы айтылады. Сәйкесінше, өтініш жасаушы азаматтар халықаралық

тәжірибені ескере отырып мешіт имамдары ресми уағыздардан кейін қазақ тілін айтарлықтай меңгермеген азаматтар үшін орыс тілінде түсіндірме беруді ұсынады. Осы ретте, аталған мәселе тұрғындарының құрамы көптеген ұлттардан тұратын елдімекендердегі жекелеген мешіттерге ғана қатысты екендігін айта кетуіміз керек. Министрлік, өз кезегінде, азаматтардан түсіп отырған кез келген өтініштерді қарастыруға және оларды талдап отыруға міндетті. Осы орайда Министрлік құзіретіне Қазақстан мұсылмандары діни басқармасының ішкі мәселелерінің шешімін табу кірмейтінін айта кеткіміз келеді. Сондықтан жоғарыда аталып отырған мәселе бойынша мешіттерге келушілердің пікірлерін ескере отырып шешім қабылдауы тиіс Қазақстан мұсылмандары діни басқармасына хабарласуды ұсынамыз. ҚР Дін істері және азаматтық қоғам министрлігі Дін істері комитеті еліміздің Конституциясында кепілдік берілген сөз бостандығына құрметпен қарай отырып, отандық бұқаралық ақпарат құралдарын дін тәрізді өткір салада туындап отыратын мәселелер туралы екіұдай ақпарат беруге жол бермеуге және тұрғындарға шынайы ақпаратты дұрыс жеткізуге шақырады. ҚР Дін істері және азаматтық қоғам министрлігі Дін істері комитетінің баспасөз қызметі

ౢʤʯʤౢˁ˃ʤʻ ˀʫˁʿ˄ʥʸʰʶʤˁˏ ʺʫʺʸʫʶʫ˃˃ʳʶ ౢˏʯʺʫ˃ ʳˁ˃ʫˀʳ ʮಁʻʫ ˁˏʥʤʱʸʤˁ ʮʫʺౢʽˀʸˏౢౢʤ ౢʤˀˁˏ ʳˁͳౢʰʺˏʸ ʤʧʫʻ˃˃ʳʧʳʻʳ౦ ʤˁ˃ʤʻʤ ౢʤʸʤˁˏ ʥʽʱˏʻˌʤ ʪʫʿʤˀ˃ʤʺʫʻ˃ ʥʤˁˌˏʸʤˀˏʻˏ౦ ʤʯʤʺʤ˃˃ʤˀʪˏ ౢʤʥˏʸʪʤ˄ ʶʫˁ˃ʫˁʳ Басшының аты-жөні

Лауазымы

Күні мен уақыты

Тілеген Төлегенұлы Қаскин Жазира Жақсылыққызы Жылқышиева Руслан Кәрібайұлы Тұңғышбаев

Департамент басшысы, Әдеп жөніндегі кеңес төрағасы Департамент басшысының орынбасары- Әдеп жөніндегі кеңес хатшылығының меңгерушісі Департамент басшысының орынбасары

Аптаның әр сәрсенбісі сағ.16:00-ден бастап Аптаның әр бейсенбісі сағ.16:00-ден бастап

Департаменттің мекен жайы Астана қаласы, Қабанбай батыр даңғылы 33 Астана қаласы, Қабанбай батыр даңғылы 33

Байланыс телефоны 57-19-91

Аптаның әр жұмасы сағ.16:00-ден бастап

Астана қаласы, Қабанбай батыр даңғылы 33

57-19-91

ʤౢʿʤˀʤ˃˃ˏౢ ˈʤʥʤˀʸʤʺʤ «Астана қаласының Коммуналдық мүлік және мемлекеттік сатып алу басқармасы» ММ сенімгерлік басқаруға келесі объектіні беру бойынша тендер өтетіндігін хабарлайды: Р/с № 1

Объектінің атауы Жерасты өту жолы

Объектінің мекенжайы Астана қаласы Сарыарқа ауданы, Бөгенбай батыр даңғ., 69 С ғимарат

Көрсетілген объект бойынша тендер www.gosreestr. kz веб-порталында өткізіледі. Тендер өткізу уақыты: 2016 жылғы «6» желтоқсан, сағат 10.00-ден 13.00-ге дейін. Мемлекеттік мүлікті сенімгерлік басқаруға беру 2016 жылғы 12 тамыздағы Қазақстан Республикасының Ұлттық экономика министрінің м.а. № 370 бұйрығымен бекітілген Мемлекеттік мүлікті сенімгерлік басқаруға беру қағидаларына сәйкес жүзеге асырылады. Кейіннен сатып алу құқығынсыз сенімгерлік басқаруға коммуналдық меншік обьектілерін беру бойынша тендер талаптары Объект: Жерасты өту жолы; Мекенжайы: Астана қаласы, Сарыарқа ауданы, Бөгенбай батыр даңғылы, 69С ғимараты («Шапағат» коммуналдық базарының жанында); Жалпы ауданы: 981,4 ш.м. Жүргізілетін жұмыс түрлері төмендегі сипаттарға сәйкес болу қажет: 1. Жүргізілетін жұмыс түрлері барлық белгіленген нормативтік құқықтық актілерге сәйкес болу қажет: - Қазақстан Республикасының 2007 жылғы 21 шілдедегі «Қазақстан Республикасы елордасының мәртебесі туралы» Заңы; - Қазақстан Республикасының 2001 жылғы 16 шілдедегі «Қазақстан Республикасындағы сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметтері туралы» Заңы, сонымен қатар жүргізілетін жұмыс түрлерін реттейтін басқа да нормативтік-құқықтық актілер. 2. Сенімгерлік басқарушы: - Астана қаласының коммуналдық меншігінің

Жалпы ауданы

Тапсыру мерзімі 981,4 ш.м. 5 жыл

Теңгерімдік құны

Кепілдік жарна

297 200 000 теңге

8 916 000 теңге

объектілерін сенімгерлік басқаруға беру бойынша тендерлік комиссия қарауына, инвестициялық салым сомасы көрсетілген жерасты жолының тиімді қызмет ету бойынша бизнес-жоспарын, эскиздік жобаны ұсынуға; - сенімгерлік басқару объектісі – жерасты өту жолының негізгі бағытының тиісті қызметін қамтамасыз етуге; - сенімгерлік басқару объектісін, сонымен қатар объектіге тиісті аумақты санитарлық-гигиеналық нормаларға сәйкес ұстау, дезинфекция және дератизацияны қамтамасыз етуге; - Қазақстан Республикасының белгіленген заңнамасына сәйкес объект мүлігін есепке алу және сақтау, оның бұзылуы немесе жойылуы жағдайында соған тең мүлікпен ауыстыруға; - объектіні қауіпсіздік ережесі мен техникасына сәйкес электрмен қамтамасыз етуге; - объектіге немесе ондағы инженерлік және коммуникациялық желілерге зақым келтіретін іс-әрекетті болдырмау және қажет болған жағдайда пайдаланушы ұйымдарға кіруді қамтамасыз етуге; - өртке қарсы қауіпсіздік және қоршаған ортаны қорғау бойынша қатаң ережені сақтауға; - желдету, суды кетіру (еріген және жер сулары) жүйесінің тиісті жұмысын қамтамасыз етуге; - объектіні бейне бақылау камераларымен жабдықтау, қоғамдық тәртіп бұзылған жағдайда (заңсыз сауда жағдайында) тиісті органдарға жедел және уақытында хабарлауға; - объектіні жайластыру бойынша эскиздік жобаны «Астана қаласының Сәулет және қала құрылыс басқармасы» ММ келісуге; - сенімгерлік басқару объектісі бойынша нормативтік актілерге сәйкес барлық шарт міндеттерін орындауды

қамтамасыз етуге; - жер учаскесіне құқық белгілеуші құжаттарды дайындау, сонымен қатар Қазақстан Республикасының заңымен белгіленген тәртіпте және мерзімде теңгерім ұстаушының атына жер учаскесін тіркеуге міндетті. ТЕНДЕР ӨТКІЗУ ЕРЕЖЕСІ Тендерге немесе жабық тендерге қатысушы ретінде тіркелу үшін тізілімнің веб-порталында қатысушының ЭЦҚ қол қойылған өтінімді тіркеу қажет. Өтінімге: 1) тендерлік ұсыныс (объектіні кейіннен сатып алу құқығынсыз сенімгерлік басқаруға берген кезде); 2) тізілімнің веб-парағында арнайы бөлінген электрондық конвертке салынған тендерге қатысушы қол қойған баға ұсынысы (объектіні кейіннен сатып алу құқығымен сенімгерлік басқаруға берген кезде); 3) құжаттардың «PDF (Portable Document Format)» форматында сканерленген) электрондық көшірмелері: - тендер жарияланған күннен кейін берілген анықтаманы берген күннің алдындағы үш айдан астам созылатын тендерге қатысушы міндеттемелерінің барлық түрлері бойынша банк (банк филиалы) алдында мерзімі өткен берешектің жоқ екендігі туралы банктің (банк филиалының) қол қойылған және мөр басылған (ЭЦҚ) анықтамасы. Егер әлеуетті қатысушы екінші деңгейдегі бірнеше банктің немесе филиалдарының, сондай-ақ шетел банкінің клиенті болып табылған жағдайда, осындай банктердің әрқайсысынан анықтама ұсынылады; - «Аудиторлық қызмет туралы» Қазақстан Республикасының Заңының 5-бабымен міндетті аудит жүргізу белгіленген заңды тұлғалардың соңғы қаржы жылындағы аудиторлық есебі; - заңды тұлғаны мемлекеттік тіркеу (қайта тіркеу) туралы куәлік не анықтама; - жарғы. Шетелдік заңды тұлғалар шетел мемлекетінің консулдық мекеме заңдастырған құрылтай құжаттарын, мемлекеттік және орыс тілдерінде нотариат куәландырған аудармасымен, сондай-ақ Гаага қаласында 1961 жылғы 5 қазанда жасалған Шетелдік ресми құжаттарды заңдастыруды талап етудің күшін жоятын конвенцияға сәйкес

апостиль мөртаңбасы қойылған құжаттарды ұсынады; - тендер жарияланған күннен кейін берілген салық берешегінің, міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары мен әлеуметтік аударымдар бойынша берешегінің (төлеу мерзімі Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы (Салық кодексі) Қазақстан Республикасының кодексінің 6-тарауына сәйкес кейінге қалдырылған жағдайларды қоспағанда) жоқ (бар) екендігі туралы мәліметтер; - хабарламада көрсетілген қатысушыға (сенімгерлік басқарушыға) қойылатын талаптарға сәйкестігін растайтын құжаттар көшірмелері қоса беріледі. Өтінім тіркелгеннен кейін тізілімнің веб-порталы үш минут ішінде сенімгерлік басқару шарттары бойынша электрондық деректер базасында кепілдік жарнаның түсуі туралы мәліметтердің болуын автоматты түрде тексереді. Бірыңғай оператордың шотына тендер өткізу туралы хабарламада көрсетілген кепілдік жарнаның тендер басталғанға дейін екі сағат бұрын түспеуі тізілім вебпорталының өтінімнен бас тартуы үшін негіз болып табылады. Сенімгерлік басқару шарттары бойынша электрондық деректер базасында бірыңғай оператордың шотына кепілдік жарнаның түсуі туралы мәліметтер болған жағдайда, тізілімнің веб-порталы қатысушының өтінімін қабылдауды жүзеге асырады. Тізілімнің веб-порталы автоматты түрде тексеру нәтижелері бойынша тізілімнің веб-порталында көрсетілген қатысушының электрондық мекенжайына өтінімді қабылдау не өтінімнен бас тарту себептері туралы электрондық хабарлама жібереді. Кепілдік жарналарды қабылдау үшін: IBAN KZ529261501102032004; БИК: KZKOKZKX; Банк атауы: «КАЗКОММЕРЦБАНК» АҚ; ТТК: 171; Кбе: 16; Төлемді алушы (қаз.): «ИНФОРМАЦИОННО-УЧЕТНЫЙ ЦЕНТР» АКЦИОНЕРЛІК ҚОҒАМЫ, БСН: 050540004455. Анықтама үшін мына мекен-жайға хабарласыңыз: Астана қаласы, Бейбітшілік көшесі, 11 үй, № 651, 652 кабинет, 55 68 04, 55 01 73.

www.astana-akshamy.kz

ÄĚ¼½ÅÀ½Ê

ɽʌɺ ɨʋɨʉʜ

ɿʍʈʃɨʄɮɨɷʜ ʫˬ˯˲˞˘ ˵഑˲˧ˮ˞˟ ˪೴˥ ˘˵˘˳́ ʹ ౢ೵˲˭˘ˮ೦˘ˣ́ˮ́೮ ˪೴˥ˬ˟˲˧ ೪˘ˬ́೪˵˘˞́͘ ౢ˘ˣ˘೪˵́೮ ˘˳˱˘˱˵́ ˭˶ˣ́˪˘ ഑ˮ˟˲˧ ˪ˬ˘˳˳ˤ˛˧ˮ˧೮ ˵˟೮˞˟˳˳˧ˣ ˵˶́ˮ˞́ˬ˘˲́˭˟ˮ ˪഑˲˟˲˭˟ˮ˞˟˲˞˧ ˳˶˳́ˮ˞˘˵೪˘ˮ ˪˯ˮ˻˟˲˵ ˟ˬ ˃ഉ˶˟ˬ˳˧ˣ˞˧˛˧ˮ˧೮ Ϯϱ ˢ́ˬ˞́Ͳ ೦́ˮ˘ ˘˲ˮ˘ˬ˞́͘

{ ª ĭ Ĭ©ª ¥ ©§« £ ¢ ©³¥³Ħ Éîãæòóé÷éĀìáñ çĢîæ åáíô ¤ ¥ ©ª¨£L L âáêìáîüò áĬðáñáóóáîåüñô çĢîæ áĬðáñáó ëïíéóæóĄîåæ ªL¨¢ £L§ Ě { ¢«Ģ£L L ¨L£ ¥ ÍæîùĄë éæòĄ kÁòóáîá áĬùáíüv äáèæóĄîĄĦ ñæåáë÷éĀòüv ÇÙÒ

лекеттік академиялық филармониясының Қазақ оркестрі жиналған қауымды Құр манғазының «Серперімен» серпілтіп, «Сарыарқаның» жанға жайлы самалын залға алып келді. Арасында «Пәбескі», «Балбырауын», «Көкала ат», «Алатау», «Адай» күйлерімен халықты рухтандырды. Жеке орындаушылар да күй атасының шығармаларын төгілдірді. Әсіресе, «Саранжап» күйін тартқан Шәкәрім Наурызханұлы мен Индира Қайыржан атты балғын күйшілердің өнері көрермендерді сүйсінтті. «Шәкәрім өнер жолындағы үлкен сахнаға алғаш шыққанда, қазақ күй өнерінің майталмандарымен бірге өнер көрсеткенін жақсы ырымға баладық» дейді талапкер күйшінің әкесі Наурызхан Ғазизұлы. Айтса айтқандай, кеште ҚР еңбек сіңірген өнер қайраткері Айтжан Тоқтаған «Айда, бұлбұл, Айжан-ай» күйімен сусындатты, Қазақстанның еңбек сіңірген әртістері Тұрар Әліпбаев пен Айгүл Үлкенбаева «Байжұма» және «Қайран шешем» күйлерін күмбірлетті. «Дарын» мемлекеттік жастар сыйлығының лауреаттары Анар Мұздаханова, Батыржан Мықтыбаев, Арман Жүдебаев өнерімен көрінді. Бұларға қоса Ермек Қазиев, Орынбай Дүйсен, Жексенбек Нұржауов, Айтолқын Тоқтаған Құрманғазы шығармаларын шалқытты. «Серпер» ансамблі күй тартысып, көрерменнің делебесін қоздырды. Концертте күй ғана күмбірлемей, әсем ән әуеледі. Сәуле Жанпейісова, Ерлан Рысқали сынды ұлттық классикалық музыканың белді өкілдері қазақ әндерін нәшіне келтіріп орындады.

Åéñæëóïñ Ċ ÒĢôìæ ÒÍÁĩīÌÏÃÁ Âáò ñæåáëóïñåüĦ íĄîåæóĄî áóĬáñôùü Ċ ĩáìüí ĭÏÇÁÂÆËÏÃ kx©ª ¥ Ĭ° ¤³v ªLîåæ çáñéĀ ìáîĨáî íáóæñéáìåáñåü òĄìóæíæòĄè ëĤùĄñĄð âáòôĨá âïìíáêåü

ʃʟʅɬʨʂʨɽ ɰʂɯʨʅ ʃʎɷʜɽɨʉʜ ʤ˳˵˘ˮ˘ ೪˘ˬ˘˳́ ˭˟˭ˬ˟˪˟˵˵˧˪ ˘˪˘˞˟˭ˤ̆ˬ́೪ ˹ˤˬ˘˲˭˯ˮˤ̆˳́ ˟ˬ ˃ഉ˶˟ˬ˳˧ˣͲ ˞˧˛˧ˮ˧೮ Ϯϱ ˢ́ˬ˞́೪ ˭˟˲˟˥˵˯˥́ˮ ˢ́ˬ ˙˘˳́ˮ˘ˮ ˙˟˲˧ ഉˮͲ˪೴˥˭˟ˮ ഉ˳˱˟˵˵˟˱ ˪˟ˬ˟˞˧͘ ಁ˳˧˲˟˳˟͕ ˪೴ˣ ˵೴˳˪˟ˬ˧ ͨʤ˳˵˘ˮ˘ͩ ˪˯ˮ˻˟˲˵ ˣ˘ˬ́ˮ˞˘ ˟˛˟˭˟ˮ˞˧˪ ˵˯˥́ˮ˘ ˘˲ˮ˘ˬ೦˘ˮ ˪˟˾˵˟˲˞˧ ˢˤ˧Ͳˢˤ˧ ೵˥́˭˞˘˳˵́˲˶˞˘͘

Бетті дайындаған: Аманғали ҚАЛЖАНОВ

Жуырда ғана Батыс Қазақстан облысының орталығы – Орал қаласында Құрманғазы мен одан бата алған Дина Нұрпейісованың ескерткіші бой көтерді. Бас қалада күй атасының бір шығармасымен аттас «Серпер» халық аспаптар оркестрлерінің халықаралық музыкалық фестивалі жыл сайын өтетіні де белгілі. Концертті ұйымдастырған Астана қаласы Мәдениет, мұрағаттар және құжаттама басқармасы елордадағы үздік музыканттар мен әншілердің басын қосып, ұлы күйшінің тұлғасын асқақтатуды, артына қалдырған мұрасын тағы бір жаңғыртуды жөн көрді. – «Қазақ өнерінің ең күрделісі, ең толғаулысы, сырлысы – күй өнері. Қазақтың қасиеті, ұяты тек қана күйінде қалды» деп заңғар жазушы Мұхтар Әуезов өз заманында тегіннен-тегін айтпаса керек. Күй өнері қазақтан басқа өзге елде жоқ, қазақтың ғана маңдайына жазылды. Ұлы бабаларымыз – Құрманғазы, Тәттімбет, Дәулеткерей қаншама шоқтығы биік күйлерді тудырды. «Өнерін тыңдап, халқын таны» деп айтып жатамыз. Құрманғазының күйлерін егер симфонияға салып, әлемге паш ететін болсақ, жер бетінде қазаққа жетер ұлт болмас еді деп ойлаймын. Кешегі ұлы Ахмет Жұбанов бүгінгі біздің беткеұстар ұжым - Құрманғазы оркестрінің басында тұрса, қазір сол академиялық жүкті ұстазым Айтқали Жайымов көтеріп келеді, - деген ҚР еңбек сіңірген әртісі, белгілі күйшікомпозитор Секен Тұрысбек көрермендерге өзінің «Жазғы қар» және әйгілі «Көңіл толқыны» күйлерін тарту етті. Бұл концертте ҚР еңбек сіңірген қайраткері, профессор Айтқали Жайымов бастаған Астана қаласы мем-

Азаттығымызды асқақтатқан кезекті концерт «Көк байрағым - тірегім» атауын алды. Онда филармонияның халық әні бөлімінің әншілері, «Қорқыт» дәстүрлі саз тобы және «Шалқыма» халық биі ансамблі өнер көрсетті.

көне мұрасын бүгінгі музыкамен ұштастыра білген Шолпан Қорғанбекованың шығармаларымен кештің сәні кірді. Кеште ұстаздықты, әншілікті, композиторлықты бір бойына жинақтаған

Концертте тарихымыздың қойнауынан тамыр тартатын музыка жаңғырып, ХХ және ХХІ ғасырлардың арасын жалғаған туындылар шалқыды. Бөкей ордасынан шығып, байтақ қазақ даласына күйшілігімен танылған, әйгілі музыкатанушы Ахмет Жұбанов «төре күйлерінің атасы» деп баға берген Дәулеткерей Шығайұлының күйлерінен бастап, қазақтың

Ғари фолла Құрман ғалиевтің, ұлы Абай дәстүрін жалғап, ақын дық пен ән шығару өнерін ұстай білген Бәкір Тәжібаев тың, классикалық музыкаға да, эстрадаға да өлшеусіз үлес қосып, музыканың сан жанрында еңбектенген Халық Қаһарманы Нұрғиса Тілен диевтің, осы Арқа өңірінің перзенті, көрнекті композитор Кенжебек Кү-

¢® · Ĭ¦£ £ ¨L¥LĦ §L¢L¨£ ¨L ¤ ¥ ¢Ĥ Ĭ ¨ ©³¥ Ĥ£L©«L ° ¨ª ¤ © Çáñîáíá íæî öáâáñìáîåüñôìáñåüĦ íáèíĪîüîá çáñîáíá âæñôùĄ çáôáð âæñæåĄ { ª kx©ª ¥ Ĭ° ¤³v ªL ¨ ¢® ·©³¥³Ħ ¢¦¤§´¶ª ¨£L¢ ¦¨ª £³Ĩ³¥ ª ¨L£L§ Ĭ ªª £ ³ Óáñáìüíü Óáðòüñüò Ě Âáòðáöáîá x©ª ¥ Ĭ £ ©³ Á ~Ī ¥¦ ¢Ĥ° ©L k ª £´©ª ¦ y v ~

місбековтің, өзге де сазгерлердің әндері әуеледі. Бұл шығармаларды Секен Сыздық, Тельман Нұртай, Данияр Мұқан, Күнсұлу Тұрлыбекова, Рахат Бегасылов, Жазгүл Даңылбаева, Жақсыгелді Маясаров, Нұрай Танабаев, Перизат Тұрарова т.б. әншілер салды. «Шалқыма» халық биі ансамблі ұлттық бояуы қанық «Інжумаржан», «Шолпы», «Биші қайың», «Шашу» сынды мың бұралған билерді ұсынды. «Ән өнері арқылы халықтың тарихымен танысуға болады. Себебі ұлттық музыканың тамыры тереңде жатады. Музыканың адамның рухани әлемінің баюына және өзіндік сана-сезімінің қалып тасуына тигізетін ықпалы зор. Елордалық филармония әртістері қазіргі жастардың сана-сезімі мен жүрегіне жол табу, өскелең ұрпаққа көнеден жалғанатын дәстүрлі мәдениеттің маңызын түсіндіруді міндетім деп біледі. Өйткені ата-баба мәдениеті қанымызда бар, сол ұлы мұралардың бойындағы даналық және ар-намыс қасиеттерді жоғалтпауға тиістіміз» дейді Астана қаласы мемлекеттік академиялық филармониясының директоры Сәкен Әбдірахманов.

Ñæåáë÷éĀ í ¢ ¥ ¡³ x©ª ¥ Ĭ £ ©³ ÅïòóüĬ ¢Ĥ° ©L astana.aqsham@gmail.com ĭ ³£ « Ĥ£¤ ©L ª £ ¬ ¢© ÓĄìùĄìæñ âĤìĄíĄ Çáñîáíá akshamyreklama@gmail.com