84 шығарылым

л жү

Å

№84 (3589)

–

жі

Сейсенбі

18 шілде 2017

КАЛЛИГРАФИЯ КӨРМЕСІ

3

АСТАНАНЫҢ АРБАТЫ

5

ФЛАМЕНКО БИІМЕН БАСТАДЫ

6

«ASTANA ARLANS» – ҮШ ДҮРКІН ЧЕМПИОН

12

ҚАЛА БАЛАСЫ ҚАЙДА ДЕМАЛАДЫ? Гүлжан РАХМАН

САНАСЫН САБАҚТАН АРЫЛТЫП, БАЛАЛЫҚ ШАҚТЫҢ АРАЛЫНДА АЛАҢСЫЗ САЙРАНДАУДЫ АРМАНДАМАЙТЫН БАЛА ЖОҚ. АУЫЛ БАЛАСЫ ҚОЖАДАЙ ҚЫРЫҚТЫҚҚА, ШӨП ШАБУҒА ШАБЫЛЫП ЖАТПАСА ДА КЕКIЛIН КҮНГЕ СҮЙДIРIП, ТАБАНЫН ҚҰМҒА КҮЙДIРЕ АЛАТЫН ҮЛКЕН МҮМКІНДІККЕ ИЕ. ҚАЛА БАЛАСЫ ШЕ? ОЛАР НЕ ІСТЕЙДІ? АПАСЫНЫҢ АУЫЛЫНА БАРҒАНДА, АЛДЫНАН ШЫҒАТЫН АҚ ҚОШАҚАНДАР ҚАЛДЫ МА ӨЗІ? ЖАЗҒЫ ДЕМАЛЫСЫНЫҢ ЖАРТЫСЫН ӨТКІЗІП ТАСТАҒАН ҚАЛА БАЛАЛАРЫ ҚАЗІР ҚАЙДА, ҚАЛАЙ ДЕМАЛЫП ЖҮР? ӘҢГІМЕ – ОСЫ ЖАЙЫНДА.

«ЭЛЕКТРОНДЫ ХАТТАМА» ІСКЕ ҚОСЫЛДЫ КЕШЕ БАС ПРОКУРАТУРА МЕН ҚР ІІМ АСТАНА ҚАЛАСЫ ӘКІМІНІҢ ҚОЛДАУЫМЕН ЖҮЗЕГЕ АСЫРЫЛАТЫН «ЭЛЕКТРОНДЫ ХАТТАМА» ЖОБАСЫН ТАНЫСТЫРДЫ.

ВАЛЮТА БАҒАМДАРЫ:

EUR/KZT 372.89

USD/KZT 326.72

Бұдан былай полиция қызметкерлері жол ережесін бұзған азаматтарға хаттама толтырып, уақыт өткізбейтін болды. Бар болғаны 3-5 минут ішінде құжатыңыздағы ЖСН нөмірін планшетке енгізіп, электронды қолтаңба арқылы айыппұл сала алады. Дүйсенбіде Астана қаласының әкімі Әсет Исекешевтің қатысуымен құқық қорғаушыларға электронды хаттаманы толтыруға арналған 50 планшет табысталды. Жыл соңына дейін тағы 150 планшет беру көзделіп отыр. Бұған қоса, хаттаманың көшірмесін басып беретін термопринтерлер де бар.

RUB/KZT 5.48

CNY/KZT 48.17

Осының арқасында көлік жүргізушілері де, ішкі істер органдары да біржолата қағазбастылықтан құтылатын болды. Электронды хаттаманың айыппұлын интернет немесе банк арқылы төлеуге болады. Алдағы уақытта пост-терминалдар арқылы төлеу қызметін де енгізу жоспарда бар.

– Алда тағы құрылыс, жер қатынастары, ПИК, білім беру, денсаулық сақтау бойынша 20 жобаны іске асыруды қолға алдық. Оның барлығы тұрғындардың мемлекеттік қызметті тез әрі оңай пайдалануы үшін жасалып отыр, – деді қалабасшысы Әсет Исекешев.

www.astana-akshamy.kz

2

елорда тынысы

№84 (3589) 18/07/2017 Сейсенбі

«Астана Ақшамы» www.astana-akshamy.kz

РЕСМИ АСТАНА ПРЕЗИДЕНТ Нұрсұлтан Назарбаев Испания Корольдігі Депутаттар конгресінің төрайымымен кездесіп, «ЭКСПО-2017» халықаралық көрмесінде Испания павильонының ашылуына қатысқаны үшін Ана Пасторға алғыс айтты.

– Көрмеміздің ашылу салтанатына 17 шет мемлекеттер және үкіметтер басшыларымен бірге, Испания Королі VI Фелипе де қатысқан болатын. Біз осы іс-шара аясында жүздестік. Аса мәртебелі Испания Королі Қазақстанға қызығушылық танытып, бірқатар іскерлік кездесу өткізді, – деді Мемлекет басшысы. Нұрсұлтан Назарбаев елдеріміз арасында екіжақты достық қарым-қатынас орнағанын, экономика мен саясаттағы байланыстарымыз жемісті дамып келе жатқанын айтып, халықаралық күн тәртібіндегі мәселелер бойынша ұстанымдарымыз­ дың ұқсастығына тоқталды.

– Қазақстанға сапары кезінде Аса мәртебелі Испания Королімен бірге Испанияның іскер топтар өкілдері мен үкімет мүшелері келді. Олар Қазақстандағы әріптестерімен жемісті келіссөздер өткізді, – деді Қазақстан Президенті. Мемлекет басшысы Испания Королі VІ Фелипе мен үкіметіне жоғары марапаты үшін жылы лебізін білдіріп, Король І Хуан Карлос пен оның жұбайы София Патшайымға амандық және табыс тіледі. Испания Корольдігі Депутаттар конгресінің төра­ йымы мемлекеттеріміз арасында достық қарымқатынас орнағанын айтып, Испания делегациясына дәстүрлі түрде қонақжайлық көрсеткені үшін ризашылық білдірді. * * * Мемлекет басшысына Испания Королі VI Фелипенің атынан Католиктік Изабелла Орденін Испания Корольдігі Депутаттар конгресінің төрайымы Ана Пастор табыс етті.

Сансөйлем

«Аса мәртебелі Қазақстан Республикасының Президенті Нұрсұлтан Назарбаев мырза, жоғары корольдік құрмет ретінде, Сізді Католиктік Изабелла Орденімен марапаттаймын» делінген Корольдің жарлығында. Қазақстан Президенті Испания Королі VI Фелипеге және Ана Пасторға жоғары марапаты үшін ризашылық білдіріп, Қазақстан мен Испания арасында сенімді әрі достық қарым-қатынас орнағанын атап өтті.

– Біз тәуелсіздігіміздің алғашқы күндерінен бастап Испания Корольдігімен байланыс орнатып, өзара сенімді екіжақты қарым-қатынастарға қол жеткіздік. Осы жылдар ішінде Испания Қазақстанға өз қолдауын көрсетіп келеді. Испания Королі VI Фелипе Қазақстанға ресми сапармен келіп, «ЭКСПО-2017» халықаралық көрмесінің ашылуына қатысты. Бұл біз үшін зор мәртебе, – деді Қазақстан Президенті. Нұрсұлтан Назарбаев Қазақстанның саясатта және экономиканың түрлі секторларында Испаниямен жемісті ынтымақтастықты жалғастыруға ниетті екенін айтты. Рәсім соңында Қазақстан Президенті Испания Королі VI Фелипеге шынайы ризашылығы мен жылы лебізін жеткізуді сұрады және Испания халқының игілігі үшін атқарып жатқан қызметіне табыс тіледі.

113 000 Елорданың 100-ге жуық көшесіне шамамен осынша шаршы метр жол сызығы салынды

Үлескерлерді қолдау орталығы ашылады Оның жұмысы өтініштер мен шағымдарды қабылдауға, өтінімдерді, қылмыстық, әкімшілік және азаматтық істерді (оның ішінде жауаптардың көшірмесін беру) қарау туралы мәлімет беруге, тұрғынүй құрылысында үлескерлік қатысу саласындағы қолданыстағы Заңнаманы түсіндіруге бағытталған.

«Елордада прокуратураның бастамасымен үлес­ керлерді қолдау орталығын құру ұсынылуда. Ол Астана қаласы, Сейфуллин көшесінің басындағы (188 көше) ХҚКО ғимаратында орналасады. Енді азаматтар мемлекеттік органдардың әкімшілік ғимараттарында кезек күтіп тұрмайды. Барлығы бір жерде - бір терезе қағидасы бойынша болады» деп хабарлады Facebook әлеуметтік желісінде Бас прокуратура департаментінің аға прокуроры Ринат Әтембеков. Еордалықтардың үлескерлік құрылыс саласына қатысты сұрақтары бойынша Астана қаласы әкімдігінің қызметкерлері қабылдайтын болады.

БИЛЕТ ҚҰНЫ АРЗАНДАДЫ 15 шілдеден бастап ЭКСПО көрмесіне кіру билетіне бірқатар өзгерістер енгізілді. Енді туристер аптаның кез келген күнінде билетті 4 мың теңгеге сатып алады. Бұдан бұрын демалыс күнгі билет 6 мың теңге тұратын еді. Гүлдана Талғатқызы Бұл туралы «Астана ЭКСПО2017» ұлттық компаниясы коммерцияландыру департаментінің директоры Дәулет Еркімбаев мәлімдеді. Оның айтуынша, жүргізілген маркетингтік зерттеулерге сүйене отырып, ұйымдастырушылар билеттің үш түрін қалдырды. Нақты күні белгіленген билет құны – 4 мың теңге, ашық датасы бар билет құны – 6 мың теңге, ал кешкі билет 2 мың теңге тұрады. Оны да кез келген күнге алуға болады.

– Демалыс күндеріне арналған билетті алып тастадық. Бүгінде аптаның кез келген күніне арналған билет пен кешкі билеттерді қалдырдық. Жеңілдіктер де сол қалпы, – деп сансыз сауалдарға жауап берді департамент директоры.

Сондай-ақ, 15 шілдеге дейін сатып алынған билеттерге бірнеше жеңілдік қарастырылған. Айталық, ашық датасы бар билет демалыс күнге алынса, билет иесі онымен көрмеге екі мәрте кіре алады. Ал дәл сол билеттің күні белгіленіп қойылса, бір билетті мың теңгеге сатып аласыз.

Тағы бір жаңалық, абонемент құны екі есе арзандай түсті.

50 мың теңгеге бағаланған абонемент 25 мың теңгеге сатып алуға болады. Журналистермен кездесу соңында Дәулет Еркімбаев осы уақытқа дейін «ЭКСПО2017» көрмесіне 1,86 млн билет сатылғанын жеткізді.

Көлік қозғалысы шектеледі Бүгін Астанада екі бірдей ірі шара өтеді. Яғни, сағат кешкі 20.00-де «Астана Арена» стадионында АСТАНА және СПАРТАК ЮРМАЛА командалары арасында футболдан УЕФА Чемпиондар лигасының екінші кәсіби раунды өтеді. Сонымен бірге, ЭКСПО-2017 Халықаралық мамандандырылған көрменің аясында сағат 19.30-да «Сарыарқа» велотрегінде корей эстрадасы жұлдыз­ дарының қатысуымен концерт қойылады. Осыған байланысты 18 шілдеде сағат 18.00-ден бастап Қабанбай батыр және Тұран даңғылдары бойынша, Керей Жәнібек көшесінен Ұлы Дала даңғылына дейін көлік қозғалысына шектеу қойылады. Шектеу шара аяқталғанға дейін жалғаспақ. Қала тұрғындары мен қонақтары стадионға қоғамдық көліктің 12 түрімен жете алады: № 10, 12, 27, 37, 40, 51, 53, 501, 502, 503, 505, 506.

Сағат 18.00-ден қаланың 4 нүктесінен «Астана Арена» стадионына апаратын футбол жанкүйерлері мен концерт көрермендері үшін арнайы автобус ұйымдастырылады. Автобустар «Қазақстан» СС тұрағы, «Нұр Астана» мешіті, «Жастар» сарайы мен астаналық цирк аумағында ұйымдастырылады. Жол ақысы – 90 теңге, жол билеттері жарамсыз.

Ойындар мен концерттен кейін қалаға № 10, 12, 28, 40, 51, 303 қоғамдық көліктерімен жетуге болады. Сағат 21.00ден бастап Қабанбай батыр даңғылы бойынша орналасқан стадионның көлік тұрағы мен «Астана Арена» Стадионы» аялдамасына арнайы автобустар ұйымдастырылмақ. «Астана Арена» стадионының тұрағына ресми қалалық такси тасымалдаушылары келеді.

елорда тынысы

№84 (3589) 18/07/2017 Сейсенбі

«Астана Ақшамы» www.astana-akshamy.kz

АТЫРАУ ӨНЕРПАЗДАРЫ – АСТАНАДА «ЭКСПО-2017» халықаралық мамандандырылған көрме аясында елордада әр аптаның демалыстарында ұйымдастырылатын өңірлердің ауыл шаруашылығы өнімдерінің жәрмеңкесінде атыраулықтар тұтынушыларды балық өнімдерімен қарық қылып келе жатса, 16 шілдеде осы облыстың Астанадағы мәдени күндері басталды. Аманғали Қалжанов Алғашқы күні көрме қалашы­ ғындағы амфитеатрда өңір өнер­­­паздарының қатысуымен «Атырау айшықтары» атты гала-концерт өтті. Жалпы аймақтың мәдени бағдарламасы шеңберінде отыз шақты шараны өткізу жоспарланған. Олардың арасында көрмелер, концерттер, театр қойылымдары бар.

Мәселен, «Астана» концерт залында облыстық өлкетану музейінің «Мұнайлы ел, шырайлы ел – Атырау» көрмесі ашылды. Онда келушілердің назарына өңір шеберлерінің қолөнер бұ­ йым­д ары қойылды. Шараның ашылуына жерлестерін қолдау­ға жазушы, Мемлекеттік сый­лық­тың лауреаты Әнес Сарай, жазу­ шы, Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері Мереке Құлкенов, белгілі заңгер Ирак Елекеев, ақын

Маржан Ершу барды. Кеше көрермендер «Жастар» театрында Атырау облыстық Махамбет атындағы қазақ драма театры сахналаған Иран Ғайыптың «Сүйінбай» драмалық эпосын тамашалады. Ертең осы өнер ұжымы М.Горький атындағы мемлекеттік академиялық орыс драма театры сахнасында Мәлік Отарбаевтың «Баянды бақ» спектаклін ұсынады. Облыс күндері 20 шілдеге дейін жалғасады.

КАЛЛИГРАФИЯ КӨРМЕСІ Астанадағы Ұлттық академиялық кітапханада Ислам тарихы, өнер мен мәдениет ғылыми-зерттеу орталығының ұйымдастыруымен каллиграфия көрмесі ашылды. Азамат Есенжол Көрмеге 1986-2016 жылдары халықаралық байқауларда көрсетілген ілгеріде айтқан орталықтың 30-дан аса каллиграфиялық жұмыстары қойылды. Онда Құран мен хадистерден кұралған сөздер баяндалады. Айтулы шараның ашылуында орталықтың бас директоры Эрен Халит каллиграфия өнеріне қысқаша тоқталып өтті.

– 1986 жылдан бастап каллиграфия байқауына 1000-нан астам әлемнің әр түкпірінен азаматтар қатысты. Бүгін сіздерге сол са­ йыста жеңіске жеткен жазуларды ұсындық. «Меккеден түскен Құран Ыстамбулда жазылды» деген көнеден келе жатқан тәмсіл бар. Мақсатымыз – Қазақстаннан барған жазулар мұрасын жаңғыр­ ту. Болашақта осы елден де каллиграфтар шығады деп ойлаймыз, – деп ұлттық кітапхана директорына орта ғасыр туралы жазылған үлкен кітапты сыйға тартты. Одан кейін сөз алған Халықаралық Түрк академиясының пре-

ЕЛОРДАДАН ЕЛ ШЕТІНЕ ДЕЙІН Өнертапқыш көктайғақпен күресу жолын ұсынды Қазақстандық өнертапқыш, Назарбаев Университеттің оқытушы­ сы Нұрлан Мансұров Астана әкімді­ гіне көктайғақпен күресудің ама­ лын ұсынды. Аталмыш стартап-идея елорда әкімшілігі ұйымдастырған Sturtup Weekend байқауында екінші орын алып, 150 мың теңге сыйа­ қыға ие болды. «Бұл – дөңгелектері бар көгал шапқыш тәрізді құрылғы. Мұзжарғыш машина құрылыс саласына қолданылатын опырғыш бұрғы негізінде жасалған және адамнан үш есе жылдам жұмыс істейді» дейді Н.Мансұров. Оның айтуынша, бұл жаңалық ең алдымен, өмір сапасын жақсартуға бағытталған.

Алматыдан Ұзынағашқа пойыз қатынайды Алматыдан Қапшағай және Ұзын­ ағаш бағыттарына пойыз қатынасы орнатылатын болып, тендер жария­ ланып қойылды. Алматы қаласының бюджетінен енді бұл бағыттардағы теміржол тасымалы үшін 4 миллиард теңге субсидия бөлу жоспарланып отыр. Енді екі бағытқа 9 құрамды по­йыз қойылады. Ал әр құрамдағы вагондар саны 6-дан 9-ға дейін жетуі тиіс. Әкімдік талаптары бойынша тасымалдау­ шы әр төрт жыл сайын вагондарды жаңартуы және «Оңай» төлеу жүйесін орнатуы тиіс. Жүру кестесі бойынша пойыздар Алматыға таңғы 8-де келіп, кешкі 7-де кері қайтатын болады.

Биыл 31 мың ақтөбелік жұмысқа орналасады Ақтөбеде жұмыспен қамтудың ке­ шенді жоспары бойынша биыл 31 мың адам жұмыспен қамтылады.

зиденті Дархан Қыдырәлі: «Хұсни хат өнері – қазақ жерінде ертеден кеңінен тараған өнер. Оған куә – Оңтүстік Қазақстан облысындағы Қожа Ахмет Яссауи кесенесіндегі жазба ескерткіштер. Бұрынғы бабалар бір қолымен найза, екінші

қолымен қалам ұстаған» деп қазақ жеріндегі каллиграфия тарихынан сыр шертті. Қысқасы, көрмеден әдемі әсер алдық. Қасиетті кітаптан алынған жазулар жүрегіңізге сәуле құяды. Нанбасаңыз, барып көріңіз!

Жәрмеңке жалғасуда Өткен демалыста «Қазақстан» спорт сарайы аумағын­ да еліміздің 4 өңірінен келген тауар өндірушілердің кезекті жәрмеңкесі өтті. Онда Ақмола, Қызылорда, Атырау, Батыс Қазақстан облыстары­ ның тауар өндірушілері астаналық­ тарға 600 тонна азық-түлік өнімін ұсынды. Қала базарындағы бағадан 10-15 пайызға төмен баға­мен ұсынылған азық-түлік өнім­дері сапасымен де тартымды болды. Мәселен, жылқы етінің 1 келісі – 1500 теңге, сиыр етінің 1 келісі 1250 теңге тұрады. Алып келген азықтүлік өнімінің түрлері де әртүрлі. Ет және сүт өнімдері, көкөніс пен

3

жеміс-жидектер, күнбағыс майы, үн-жарма, түрлі дақылдар мен балық сияқты тағам өнімдерінің 35-тен астам түрі ұсынылды. Дәстүр бойынша қала тұрғындары мен қонақтары өңірлік шығармашылық ұжымдардың концерттік бағдарламасын тамашалады. Келесі демалыстағы кезекті жәрмеңкеге Атырау, Ақтөбе, Оңтүстік-Қазақстан және Қоста­ най облыстарының тауар өнді­ рушілері келеді.

Облыста биылғы жарты жылдықта өнімді жұмыспен қамту және жаппай кәсіпкерлік бағдарламасын жүзеге асыру жоспары 50 пайызға орындалды. Халықты жұмыспен қамтудың кешенді жоспары аясында жұмыс орындары құрылып, жұмыссыздар мен өздерін жұмыспен қамтығандардың қайта білім алуына мүмкіндік жасалады.

Түркістандық 60 отбасы солтүстікке көшуге ниетті Түркістан қаласында тұратын 60тан астам отбасы еңбек бағдарлама­ сы аясында солтүстік өңірге қоныс аударуға бекініп отыр. Түркістан қалалық жұмыспен қамтуды үйлестіру және әлеуметтік бағдарламалар бөлімінің мәліметінше, қазіргі таңда 27 адам, оның ішінде 10 адам медицина, 5 адам білім салалары бойынша, қалғандары ауыл шаруа­шылығы саласы бойынша өтініш білдірген. Қызметтік тұрғын үй болмаған жағдайда коммуналдық төлемдері мен басқа да шығындары өтеледі. Екібастұз қаласына баратындарға 25 айлық есептiк көрсеткiш деңгейінде субсидия берілсе, Железинка ауданы үшін 40 мың теңге көлемінде төленеді. Арнайы келісімге сәйкес, 5 жыл бойы бүкіл қажеттілік қамтамасыз етіледі.

4

ҚҰҚЫҚ

№84 (3589) 18/07/2017 Сейсенбі

«АСТАНА АҚШАМЫ»

www.astana-akshamy.kz

БЮДЖЕТ ҚАРЖЫСЫ – БАҚЫЛАУДА

ТЕКСЕРУ КОМИССИЯСЫ – ЖЕРГІЛІКТІ БЮДЖЕТТІҢ ТИІМДІ ОРЫНДАЛУЫ МЕН МЕМЛЕКЕТТІК АКТИВТЕРДІҢ МАҚСАТТЫ ЖҰМСАЛУЫНА ҚАРЖЫ БАҚЫЛАУЫН ЖҮЗЕГЕ АСЫРАТЫН МЕМЛЕКЕТТІК ОРГАН. ОНЫҢ ЖҰМЫСЫ, ӘСІРЕСЕ, ЕЛІМІЗДІҢ БАС ҚАЛАСЫ – ЕЛОРДАДАЙ ІРІ МЕГАПОЛИСТЕ АСА МАҢЫЗҒА ИЕ. БІЗ БҮГІН ОСЫ МЕКЕМЕНІҢ ЖҰМЫСЫНА ҚАТЫСТЫ МӘСЕЛЕЛЕР ТӨҢІРЕГІНДЕ АСТАНА ҚАЛАСЫ БОЙЫНША ТЕКСЕРУ КОМИССИЯСЫНЫҢ ТӨРАҒАСЫ ҒАЛЫМЖАН МОЛДАШТЫ ӘҢГІМЕГЕ ТАРТҚАН ЕДІК.

– Ғалымжан Өмірәліұлы, өткен жылғы қала бюджетінің атқарылуы қалай болды?

– 2016 жылдың қорытындысы бойынша әлеуметтік-экономикалық көрсеткіштердің өсу қарқыны байқалды. Әсіресе, қала әкімдігі есепті қаржы жылы елорда бюджетінің негізгі өлшемдерінің орындалуына толық қол жеткізді. Астана қаласы статистика департаментінің мәліметі бойынша, 2016 жылдың 9 айында елорданың аймақтық жалпы ішкі өнім көлемі 3,5 трлн теңгеге жетіп, 2015 жылдың 9 айының көрсеткішімен салыстырғанда 17,5 пайызға өсті. Соның нәтижесінде еліміздің жалпы ішкі өніміне қосқан қаланың үлесі 11,1 пайыз делініп, жалпы көрсеткіш бойынша Алматы қаласынан кейінгі екінші орынға көтерілдік. Сонымен қатар, экономиканың жекелеген салаларында 2015 жылдың осы кезеңіндегі көрсеткіштермен салыстырғанда аздаған құлдырау да байқалады. (өнеркәсіпте – 01%, жылжымайтын мүлікте – 0,6%, көтерме саудада – 1,2%). Даму қарқыны бәсеңдеу болғанымен, АЖӨ көлемі 2016 жылдың 9 айында 2015 жылдың сол кезеңіндегі көрсеткішпен салыстырғанда 14,7% болды (2015 жылы 2014 жылмен салыстырғанда 23,4% болған еді). Осы және басқа да үрдістер оң ықпалын тигізіп, аталып отырған есепті жылы қала бюджеті 2015 жылдың сол кезеңіндегі көрсеткішке қарағанда 13,2%-ға (358,5 млрд-тан 405,9 млрд-қа) артты.

- Осы негізде қала бюджетін қалыптастыруда кеткен кейбір кемшіліктер де болған шығар?

- Дұрыс айтасыз, елорда бюджетінің орындалуында жоғарыдағы көрсеткіштермен бірге, біздің байқағанымыздай, Астана бюджетін қалыптастыру мен игеруде жергілікті атқарушы орган кейбір кемшіліктерге жол берген. Әлеуметтік-экономикалық көрсеткіштердің өсіміне қарамастан, салықтық түсім бойынша нақты түсімге одан әрі түзету енгізе отырып, елорданың жетімсіз бюджетін бекіту тәжірибесі өткен жылдардағыдай сол күйінде сақталып келеді (2015 жылы орындалуы 170,7 млрд, 2016 жылға бекітілген жоспар 174,0 млрд, орындалуы – 200,7 млрд). Бұдан бөлек, жер телімдерін м а қ с а т т ы п а й д а л а н б ауд ы анықтау есебінен қала бюджетіне түсетін жер салығын ұлғайту үшін олардың заңды мәртебесіне сай жүзеге асырылатын белгілі бір резервтер де бар. Оны пайдаланбау жергілікті бюджеттің айтарлықтай ортаюына алып келеді. Мәселен, 2015 жылдың 15 шілдесінде Астана қаласындағы пайдаланылмаған жерлерді толық кері қайтаруды қамтамасыз ету жөніндегі Жол картасын жүзеге асыру барысында ауыл шаруашылығы мақсатында пайдаланылмаған жалпы көлемі 4904, 86 гектар 78 жер телімі бар екені анықталды. Бұл ауыл шаруашылығы мақсатындағы жалпы жер қорының 38,2%-ы екен. Осыдан қала бюджетіне бір тиын да салық алынбаған.

Сондықтан еліміздің жер туралы заңына тиісті өзгерістер енгізу жөнінде бастама көтеріп, жұмысты жандандыру талап етіледі. Бюджеттің шығыс бөлігінің орындалуын жоспарлауда кеткен жекелеген кемшіліктердің әсері 2016 жылы да байқалды. Айталық, бюджет бағдарламалары әкімшілігі есепті жылы игерілмеген бюджет қаржысы көлемін 2015 жылдың осы кезеңіндегі көрсеткішпен салыстырғанда 38,4%-ға ұлғайтуға жол берді (2015 жылы 713,9 млн-нан 2016 жылы 987,8 млн-ға дейін). Сондай-ақ, есепті жылы бюджеттің шығыс бөлігін орындау дебиторлық қарыз көлемін 44,9 млрд теңге және кредиторлық қарызды 3,7 млрд теңгеге дейін ұлғайтуға алып келді. Оның 78%-дан аса дебиторлық қарызы немесе 35,0 млрд теңгесі – өткен жылдардың бер жағы. Ал, өткен жылдардан қалған кредиторлық қарыз үлесі 1,9 млрд теңге немесе 51,3% болып отыр.

– Бюджет бағдарламалары әкімшіліктері бөлінген қаржыны қаншалықты тиімді пайдаланады? Олардың игерілмей қалуы неге байланысты?

– Бюджет бағдарламалары әкімшіліктері бюджет қаржысын игере алмау көлемін 2015 жылмен салыстырғанда 713,9 млн теңгеден 987,8 млн теңгеге дейін, яғни 38,4%-ға өсіріп алды. Дегенмен, бюджет шығындары бойынша меже толық орындалып отыр. Нәтижесі көрсеткендей, бюджеттік қаржы мен мемлекеттік активтер, соның ішінде квазимемлекет-

тік сектор активтерінің барлығы бірдей тиімді пайдаланылмайды. Біріншіден, елорданы дамыту бюджеті 30,8% екенін ескерсек, оны жүзеге асыру жүйесінде жекелеген кемшіліктер көрінді. Қаланың шет жақтарының инфрақұрылымын дамыту мәселесі түпкілікті шешілмей отыр. Оған елорда тұрғындарын орталықтандырылған сумен жабдықтау мен кәріздендіру желісін жобалаудың әлі күнге дейін шешілмеуін қосыңыз. Қалаға қосылған ауылдар орталықтандырылған сумен тек 67-ден 97 пайызға дейін жабдықталып отыр. Бұл тек 50 мыңнан аса адам қамтылды деген сөз. Ал, 90 мыңнан аса адам орталық кәріз жүйесі қызметін пайдалана алмай келеді. Екіншіден, аудиттік тексеру барысында елорданың жер қоры толық тиімді көлемде пайдаланылмайтыны анықталды. Қалалық сәулет басқармасы жер телімдерін мақсатты пайдалануға рұқсатты уақытында бермейді, соның салдарынан Жер қатынастары басқармасы меншік иесіне жерді уақытында игермегені үшін әкімшілік бағыттағы тиісті шара қолданады. Жерді сатып алушыларға инженерлік жүйелер мен құрылыстың, желіге қосылудың техникалық шарттары туралы дер кезінде ақпарат берілмегендіктен, жерді игеру мерзімі ұзаққа созылып кетеді.

– Сіздің ойыңызша, бұл мәселені қалай шешуге болады?

– Кей жағдайларда жер қорын пайдалану саласындағы түйткілдер заңнамалық сипаттағы мәселелерге байланысты болып жатады. Осыдан келіп, жер телімдерін тиімді пайланбау туындайды. Ол бюджетке салықтың түспеуіне алып келеді. Бұл туралы тұрақты комиссиялардың отырыстарында бірнеше рет айттым. Мәселен, 2015-2016 жылдары аукцион арқылы көлемі 35,5902 га жер учаскесіне жалға алу құқы сатылған. Соның 53%-ы инженерлік-техникалық желіге қосыла алмайды. Әлеуметтік салаға қатысты мәселелер көп. Қала бюджетінде осы салаға 29,6% немесе 128,2 млрд теңге қарастырылған. Бұл енді әр аймақтың дамуындағы

маңызды көрсеткіштердің бірі. Сөйте тұра, білім саласында мектеп жасындағы балаларға қосымша білім берудің орташа республикалық көрсеткіші 61% болса, елордада 23% шамасында. Біздің ойымызша, бұл төмен көрсеткіштің негізі қосымша білім беру саласын дамытудың бірыңғай стратегиясының жоқтығында жатыр. Дене тәрбиесі мен спорт саласы да нақты көңіл бөлуді қажет етеді. Біздің балалар мен жасөспірімдерге арналған спорт мектептерін материалдық-техникалық жабдықтау жайы нашар. Балалар мен жасөспірімдерге арналған он спорт мектебінің төртеуінің ғана жеке базасы бар. Қалғандары жыл сайын алаңдар мен спорт залдарын жалға алу үшін 126,4 млн теңге жұмсауда. Кейбір жағдайда мектептер бар спорттық базасын тиімді пайдаланбайтыны анықталды. Сондықтан бюджеттік бағдарламалар әкімшілері тарапынан бақылау күшеюі керек.

– Биыл алғашқы жартыжылдықта қандай жұмыстар атқарылды?

– Астана қаласы бойынша Тексеру комиссиясы 2017 жылдың алғашқы жартыжылдығында белгіленген жоспар бойынша 32 аудит нысанына 10 тексеру жүргізді. Сонымен қатар, аудит қамтыған бюджеттік қаржы көлемі 112,2 млрд теңге болды. Бұл 2016 жылдың осы кезеңіндегі көрсеткіштен 2,3 есе көп. Орын алған кемшіліктердің көлемі 30,5 млрд теңгеге немесе барлық мемлекеттік аудит қамтыған бюджет қаржысының 27,2%-ына тең болды. Сондай-ақ, бюджетке қайтарылуы керек қаржы көлемі 737,6 млн теңге, ал қалпына келтірілетіні – 19 464,1 млн теңге болды. Бұл 2016 жылдың алғашқы жартыжылдығындағы көрсеткішпен салыстырғанда 11%-ға артық. Негізінен, қаржы тәртібінің бұзылуы бухгалтерлік есеп пен қаржылық есептілікке қатысты 19,3 млрд теңге көлемінде анықталды. Рәсімдік кемшіліктер 5,0 млрд теңге көлемінде мемлекеттік сатып алу саласында көрінді. Мұндай кемшіліктер мемлекеттік органдар мен бюджет қаржысын алушы аудит нысандарына көбірек тән. Бүгінгі күні Тексеру комиссиясы болған аудит нысандары 1 745,0 млн теңгені орнына салып, бюджеттің 704,5 млн теңге жетіспеушілігін өтеді. Сондай-ақ, мемлекеттік органдар мен аудит нысандарына 153 ұсыным мен тапсырма берілді. Мемлекеттік аудит пен қаржы бақылауының қорытындысы тоқсан сайын Астана қаласы мәслихатында Республикалық бюджеттің орындалуын бақылау жөніндегі Есеп комитетіне ұсынылады. Жыл басынан бері 16 лауазым иесіне жалпы көлемі 2 961,0 мың теңге әкімшілік айыппұл салынса, 25 лауазымды қызметкер тәртіптік жауапкершілікке тартылды. 2 материал сотқа дейінгі тергеу үшін құқық қорғау органына берілді.

– Сұхбатыңызға рақмет. Сұхбатты жүргізген Таңатар ТӨЛЕУҒАЛИЕВ

қала тіршілігі

5

№84 (3589) 18/07/2017 Сейсенбі

«Астана Ақшамы» www.astana-akshamy.kz

Таяуда елорданың төрінде жаңа арбат ашылды. Оны Елбасының өзі аралап көрді. Біз де жақсыны көрмекке деп сол жерге ат басын тіредік.

Астананың арбаты Азамат ЕСЕНЖОЛ

Астана арбаты көрнекті режиссер Әзірбайжан Мәмбетов көшесі бойымен Махамбет Өтемісұлы атындағы Оқушылар сарайынан Есіл өзеніне дейінгі аралықта орналасқан. Бас жағында Кенесары ханның еңселі ескерткіші көз тартады. Былайша айтқанда, кешқұрым тұрғындар мен қала қонақтары жиі баратын орын. Көптен бері бұл жерге келмеген едім. Адам танымастай өзгерген. Өзгешелікті бірден байқайсыз. Әрине, елордадан арбат оңай ашыла салған жоқ. Оған қозғау салған адам болды. Оның есімі – Арай Ордабаева. Шынашақтай ғана қыз бала. Бірақ мақсаты үлкен. Бас қаладан арбат ашу үшін үш жыл бойы жарғақ құлағы жастыққа тимеген. Ақыры, соған қол жеткізді.

– Астана арбаты – менің көптен бергі арманым. Оны ашам деп көп жүгірдім. Бірден іске аса қойған жоқ. Елорда әкімдігіне хат жаз-

дым. Нәтиже болмады. Бірде қала әкімі Әсет Исекешев қатысқан жиында осы жайында өз идеямды айттым. Ол кісі ұсынысымды қабыл алды. Хатыма да жауап келді. Содан жұмыс басталды. Арбаттың орны белгіленді. Жұртшылық жиі жиналатын жерді таңдадық. Өзіме бұл орын ұнайды. Сарыарқа ауданының әкімдігі де қолдау көрсетті. Өткен 10 маусымда арбат ресми ашылды. Аумақта 18 киіз үйдің декорациясы орын тепті. Бүгінде тұрғындардың арбатқа қызығушылығы күшті. Мемлекет басшысы келгеннен кейін тіпті жоғарылап кетті. Ол кісі осында келгенде ән айтты, сурет салды. Жұртшылықпен жүздесті. Бізге ризашылығын білдірді. Болашақта арбатты кеңейтсем деймін. Астананың қысы қытымыр. Сондықтан қыста жұмыс істейтіндей жабық галерея салғым келеді, – дейді Арай жүзі бал-бұл жанып. Ол мені әуе­лі жетелеп үш ақ боз үйге алып барды. Ортасындағы он екі қанат үй ерекше көрінді. Сыр бойынан келген сый екен. Ханның

үйі дейді. Барлық ұлттық жасаумен жабдықталған. Іші кірсе, шыққысыз. Жерге төселген сырмақтардың оюынан көз алмайсыз. Сандықтың бедері де бөлек. Қыздың жиған жүгіндей тізіліп тұрған құрақ көрпелерге таңдай қағасыз. Бұл үйге қонақтар жиі бас сұғады екен. Одан кейін арбаттағы қолөнершілер орналасқан орынға бардық. Құдды ертедегі Шығыс базары секілді. Ұлттық өнердің маржандары сөрелерде самсап тұр. Қызығып, сатып ала бергіңіз келеді. Арайдың айтуынша, арбатқа кез келген шебер орналаса алмайды. Бекітілген өз тәртібі бар. Тек қана өз қолымен сапалы бұйымдар жасайтын шеберлер тартылған. Олардың бәрі жан-жақтан жиылған. Қолөнершілер бұйым жасап қана қоймай, шеберлік сыныптарын өткізеді. Кешқұрым арбаттың өмірі қызқыз қайнайды. Ашық аспан астындағы кинотеатр жұмыс істейді. Онда әлемнің үздік фильмдері көрсетіледі. Келушілер оны тегін тамашалайды. Одан кейін кара­окенің ән айту байқауы басталады. Бір бұрышта тізіліп, көше музыканттарының да өнерін тамашалайсыз. Кәдімгі қала ішіндегі екінші қала секілді бөлек әлемді көз алдыңызға келтіреді. Суретшілер өнері де бір әлем. Құсманбек Омарұлы деген ағамыз Алматыдан келіпті. Өткен жолы Мемлекет басшысымен бірігіп сурет салған азамат. Сол қуанышын ақтарып бізге жайып салды.

– Елбасымен бірге сурет саламын деп ойлаған емеспін. Оны мен тарихи оқиға деп бағалаймын. Жаз басталса, елордаға келемін. Әйтеуір, Астананың әсері тартып тұрады. Өзім кәсіби суретшімін. Бірақ Арбатта тұрып сурет салғанды жақсы көремін. Мұнда еркіндік бар. Адамдармен тығыз байланысасыз. Шабыт береді. Бір адамның бейнесін жарты сағатта саламын. Құны да жоғары емес. 5 мың теңге, – дейді қылқалам шебері. Одан кейін суретші бізге Арбат туралы өз пікірін айтты. «Арбатты ашқан Арай қарындасыма көп рахмет. Бізді үнемі қолдайды. Мен Парижде сурет салдым. Онда суретшілер жиналатын орын бар. Барселонада сондай жер бар. Онда күнде мереке. Біздің Астана арбаты сондай болса деймін. Оған билік тарапынан қолдау қажет» деді көпті көрген ағамыз. Иә, ол күнге де жетерміз. Бастысы, Астанадан арбат бой көтерді. Енді оның жолы кеңейе берсін демекпіз!

6 №84 (3589) 18/07/2017 Сейсенбі

«АСТАНА АҚШАМЫ»

ФЛАМЕНКО БИІМЕН БАСТАДЫ

КЕШЕ ИСПАНИЯ КОРОЛЬДІГІ ӨЗІНІҢ ҰЛТТЫҚ КҮНІН ЭКСПО ҚАЛАШЫҒЫНДА АТАП ӨТТІ. САЛТАНАТТЫ РӘСІМДІ ИСПАНДЫҚ ФЛАМЕНКО БИІМЕН COMPANIA FLAMENCA ТОБЫ АШТЫ. АЛ РЕСМИ БӨЛІМДЕ ӘДЕТТЕГІДЕЙ ЕКІ ЕЛДІҢ ТУЫ КӨККЕ КӨТЕРІЛІП, ӘНҰРАНЫ ШЫРҚАЛДЫ.

Испания делегациясының атынан сөз сөйлеген Депутаттар конгресінің төрайымы Ана Пастор Қазақстан Испанияның Орталық Азиядағы сенімді серіктесі екендігін баса айтты.

– Былтыр екі ел арасындағы тауар айналым 965 миллион еуроға жетті. Испания Корольдігінің «ЭКСПО-2017» көрмесіне қатысуы Қазақстанмен саяси, экономикалық және мәдени қарым-қатынастарды нығайту, энергетикалық мәселелердің шешімін табуға бағытталған қадамы деп біліңіздер. Мемлекеттер арасындағы 25 жылдық достық барысында біз көптеген жетістіктерге қол жеткіздік. Бұл байланыс одан әрі арта түсіп, жаңа бастамаларға арқау болады деп сенемін, – деді Ана Пастор. Испания әлемде көлік инфрақұрылымы бойынша үздік ондыққа кіреді. Ал құрылыс,

автокөлік жолдары, темір жолдар, аэропорттарды басқару саласында он елдің ішінде төртінші орында. Бүгінде көлік жүйесінің концессия сы 33 пайызға испан кәсіпорындарға тиесілі. Мәселен, испан компаниялары қасиетті Мекке мен Медина қалаларын жалғайтын жоғары жылдамдықты темір жолын және Анкарадан Ыстамбұлға дейінгі қатынас жолдарын салу сынды озық жобаларды жүзеге асырған. Ал еліміздің компанияларымен бірлесе салған жоғары жылдамдықты испан пойыздары Астана мен Алматы арасын жақындата түсті. Көрме аумағында күні

www.astana-akshamy.kz

бойы Каррос де Фок көше театры өнер көрсетіп, «Дон Кихот» шығармасын жаппай оқу ұйымдастырылды. Корольдік мерекелік шаралар легін төрт күн бойы жалғастырып, ұлттық күнін осылайша ұлықтамақшы. 18-21 шілде аралығында испан павильоны алаңында сағат 19:00-де фламенко биін тамашалай аласыздар. Ал тамыз айында қала кинотеатрларында испан киносы көрсетіледі.

Бетті дайындаған: Гүлдана ТАЛҒАТҚЫЗЫ

СУТЕКТІ ЭНЕРГИЯ МҮМКІНДІКТЕРІ «ЭКСПО-2017» – ЖҮЗГЕ ЖУЫҚ МЕМЛЕКЕТТЕРДІҢ ПАВИЛЬОНЫНДАҒЫ ҚЫЗЫҚТАРМЕН ШЕКТЕЛМЕЙДІ. КӨРМЕ ЕЛІМІЗ БЕН ШЕТЕЛДЕН АҒЫЛЫП КЕЛГЕН ӘР САЛАДАҒЫ МАМАНДАРДЫҢ ПІКІР АЛМАСУЫНА, ТӘЖІРИБЕ БӨЛІСУІНЕ ТАПТЫРМАС ОРЫНҒА АЙНАЛДЫ. МӘСЕЛЕН, КЕШЕ ҒАНА КОНГРЕСС-ХОЛДА СУТЕКТІ ЭНЕРГИЯҒА ҚАТЫСТЫ ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ҒЫЛЫМИ-ТӘЖІРИБЕЛІК КОНФЕРЕНЦИЯ ҰЙЫМДАСТЫРЫЛДЫ. Медицина ғылымдарының докторы, профессор, Ресей және Еуропа елдерінің еңбек сіңірген өнертапқышы, АҚШ, Ресей және Қытай елдерінде 60-қа жуық патенттің авторы атанған Ашот Хачатрян жиын тізгінін ұстады. Ол 1993 жылы Новосібірде сутекті медицинаға арналған клиникасын ашады. Ғалымның пайымдауынша, патенттелген сутекті технологиялардың көмегімен жиі кездесетін және созылмалы ауруға шалдыққан адамдарды құлан-таза емдеп шығуға болады. Осы уақытқа дейін Хачатрян профессорының клиникасында еңбекте-

ген баладан еңкейген кәріге дейін 40 мыңнан астам адам емделіп шыққан. Дәрігердің емдеу әдісі апробациядан өтіп, қазіргі уақытта АҚШ, Сингапур және Қытайда қолданылып жүр. Ал Новосібірдегі клиниканың қазақстандық филиалы Астанада орналасқан.

– Сутекті медицина Паркинсон ауруы, аутизм, тері обыры, сүт безі обыры, меланома, экзема (қышыма), буынның қабынуы, бронх демікпесі, жоғары қан қысымы және мүгедекке алып келетін өзге де аса қауіпті дертті емдеуге көмектеседі. Сондай-ақ, сутекті энергияны сұлулық саласында да

қолдануға болады, – дейді ғалымның өзі. Ендігәрі Ашот Хачатрян үйге арналған сутекті генераторлардың нарықта кеңеюін көздеп отыр. Конференция барысында жиналған қауымға танымдық фильмдер көрсетіліп, сутекті энергияның мүмкіндіктері түсіндірілді. Конференцияға қатысушылардың назарына ұсынылған ең қарапайым әдіс – судың ішіне сутекті дәріні салып ішсек, оның едәуір таза су екендігіне көзіміз жетеді. Бұның барлығы сутектің қоршаған ортаны ластамайтындығымен байланысты.

білім «Астана Ақшамы» www.astana-akshamy.kz (Соңы. Басы 1-бетте) Астана қаласы бойынша 83 мектептің жанынан ашылған лагерьлер 29 мамыр мен 23 маусым аралығында жұмыс жүргізді. Оған 1-4-сыныптарда оқитын 45 000 бала қатысты. Лагерьлердің барлығы дерлік екі ауысымда жұмыс істейді. Әр бала күнделікті тамағы үшін 500 теңге төлесе, аз қамтылған отбасылар үшін бұл 319 теңгені құрады. Мектеп жанындағы лагерьлер №2, 29, 31 мектептерде ұйымдастырылған жоқ. Өйткені бұл мектептерде биыл күрделі жөндеу жұмыстары жүруде. Мектеп жасындағы балалардың шығармашылық әлеуетін дамытып қана қоймай, денсаулығын нығайтуға, сауықтыруға, олардың бойында салауатты өмір сүруге ынтасын қалыптастыруға, тіпті, балалардың ересектер тарапынан қараусыз қалған бос уақытын қысқарту үшін бұл демалыстардың маңызы зор.

№84 (3589) 18/07/2017 Сейсенбі

Қала баласы

қайда демалады?

Соңғы жылдары бірінен соң бірі жарыса бой көтерген жаңа мектептерімізде демалысты ұтымды ұйымдастыруға арналған қажеттi алаңдар, тәжiрибелi мамандар, студенттер, ерiктiлер, бос кабинеттер мен залдар баршылық. Бірақ бізде осылардың өзін пайдалану үшін нормативтiк құқықтық актiге өзгерiстер енгiзу қажет екен. «Бұл жұмысты реттеу керек. Қамқоршылық кеңестiң бақылауымен жазғы демалысты ұйымдастыру үшiн мектепке оқу орнының мүлкiн өз еркiмен басқару құқығын беру керек. Алдағы уақытта балалардың демалыспен қамтылуын ұлғайту мақсатында жедел шаралар қабылдау үшiн Бiлiм туралы заңға өзгерiстер енгiземiз» деген еді Білім және ғылым министрі Ерлан Сағадиев өз сөзінде. Бұл өзгеріс енді қашан енеді? Уақытты созып жүргенде, екі қолды бос қойып жүрген оқушыларымыздың әсерінен орын алған оқиғалар көбейіп кетпесе жарады.

Ақылы демалуға мүмкіндік көп Қалалық Білім басқармасы қосымша білім беру және тәрбие жұмыстары бөлімінің жетекші маманы Еркөкше Кафизов: «Осы жаз бойы жүргізілетін 5 ауысымның 3 ауысымы әлеуметтік жағдайы төмен балалар үшін тегін ұйымдастырылды. Ақмола облысы Ерейментау ауданының Алғабас ауылы маңында орналасқан «Батыр» шатырлы лагерінің 3 ауысымында 12 маусым мен 20 шілде аралығында 375 жетім балаға, аз қамтылған отбасыларынан шыққан балаларға тегін демалыс ұйымдастырылды. Лагерь туристік-өлкетану және экскурсиялық, дене шынықтыру-сауықтыру қызметін де қоса атқарады» дейді. 29 мамыр мен 10 шілде аралығында «Балалар қаласы» мен Оқушылар сарайындағы «Жазғы демалыс академиясында» демалыс ұйымдастырылған. Құны – 20000 теңге. 12 күннен тұратын лагерьде оқыту, жүзу элементтері, сырғанау, мұздағы сабақтар, лингвистика, бастауыш шахмат, интерактивті парк, бейнелеу өнері, театр студиясы сынды түрлі үйірмелер қамтылған. Махамбет Өтемісұлы атындағы Оқушылар сарайында жүргізілетін «Жазғы шығармашылық мектебі» жобасы да оқушылар үшін өте қызықты болыпты. Тек балалардың шығармашылық, танымдық және зияткерлік қабілеттерін, бастамалары мен мүдделерін, ұйымдастырылған демалыс үшін қолайлы жағдай жасай отырып, қызықты демалыс ұйымдастырудың ақылы ғана жүруі жанға батады. Енді қараңыз. Балалардың жазғы демалысы 90 күн. Олар мектеп жанындағы лагерьлерде 10 күн ғана болды. Ақылы лагерьлердің өзі уақыттарын

7

Ойынға құмардың бәрі оқушы

аяқтап, балалардың нағыз бос уақыты басталуда. Бұл он күнде ойын баласының құмары қанды ма? Қысқа ғана уақытта қандай демалысты сезініп үлгерді? Ата-аналар уәжі «Менің балам №74 мектеп жанындағы лагерьге барды. 5 мың теңге төледік деген аты болмаса, жалпы демалысымызға 20-30 мың теңге кетті. Мен осы он күніміз аяқталған кезде өкіндім. Осы ақшаға қала сыртындағы жеке меншік лагерьлердің біріне жіберуге болатын еді. Мектепті де түсінуге болады. Олар не істей алады? Тамағы төленген. Енді жетекшілері топтағы балалардың демалысы қызықты өтсін деп әр күні әр жерге апарды. Ақылы автобустар жал-

дады. Оның сыртында бассейн­ге барса 4 мың, циркке барса 500 теңге, ойын-сауық орталықтарына барса 2 мың... міне, осылай күн сайын ақшамен барып отырды. Қатарынан қалмасын деп бердік. Бірақ баламнан естуім бойынша, ақылы қыдыруға бара алмаған балалар топта қалып кетеді екен. Достары кешегі күннің қызығын жырлап жатқанда, қызығып отыратын лагерьдің балаларға неге керегі бар? Жалпы демалыстың өзі тек ақшамен байланысты. Ақшаң болса, жақсы жерге қыдыртып, демалдырасың. Болмаса аулада жүргенін қанағат тұтасың» дейді Гүлнұр есімді қала тұрғыны. Аулада асыр салып жүрген балалардың ата-аналары уәждерін мұнымен бітірмеді. «Менің күйеуім таксист. Өзім үйдемін.

Үш баламыз бар. Бір демалсын деп орталыққа саябаққа апарғанымызда үшеуіне 30 мың теңге жұмсадық. Ондағы аттракциондар қымбат. Үнемдеп ойнатқанның өзінде осынша қаржымыз желге ұшты. Мына ойын алаңдарын реттеп, жақсы жасап берді. Соған қуанып отырмыз. Жазғы демалысымыз осы аулада өтеді енді. Өйткені ақылы лагерьлерге тіпті жағдайымыз келмейді» дейді Самал есімді келіншек. Заңға өзгеріс қашан енеді? Міне, қала баласының жайы осындай. Жетім, ата-анасының қамқорлығынан айырылған, әлеуметтік аз қамтылған және көп балалы отбасыдан шыққан балалардың демалысын және қамтылуын ұйымдастыруды мемлекет жақсы жолға қойды дейік. Оған бөлінген қаржы да өзінің орнын табар. Сонда басқа балалар не істейді? Олардың демалысымен ата-анасының ғана басы ауыра ма?

P.S:

Оқиға дегеннен шығады, бос бала пайдалы іс қылып, жақындарын жерге қаратпаса жақсы, әрине. Олай болмаса, көше кезіп, түрлі қылмыстың орын алуына да өз үлестерін қосып кетулері мүмкін. Ішкі істер министрлігінің мәліметтеріне сенсек, былтыр жасөспірімдер жасаған қылмыс 11 пайызға артқан. Жылына 100 мың жеткіншек полициялық бөлімшеге кіріп шығады екен.

2015-2016 жылы жасөспірімдер 3800 қылмыс жасаған. Интернет клуб деп ат қойып, айдар тағып алғандарымен түн ауа оқушыларды осылай қарай тартып тұратын күш әлі де көп. Жаз уақытында бос жүрген оқушылардың осындай қылмыстарға бармауын қадағалау да бүгінгі күннің басты тақырыбы болып отыр. Ауылға бала сыя ма? Қала баласы бұрынғыдай ауылға қарай ағылмайды. Оның нақты себептеріне келсек, көбінің ауылда туыстары қалмаған. Екіншіден, өздері аққа жарымай отыр­ ған ауылдағы ағайын қаладағы туысын жарылқауға келгенде қырсыз. Үшіншіден, қалалықтар өздері өскен ауылға балаларын жіберуге жүрексінеді. Бүгінгінің тынымсыз балаларын құдықтан, жолдан сақтайтын сақтық шараларының аздығын алға тартады. Бірте-бірте қала балалары ауылға сыймай барады. Осындай себептермен ауылдың не екенін білмейтін балалар өсіп келеді.

Еліміздегі жазғы демалыс лагерьлерінің көбісі жекешелендірілген. Жекешелендірілген лагерьлерге бару үшін берілетін жолдамалардың құны мемлекеттік лагерьлермен салыстырғанда екі есеге қымбат. Осы себепті көптеген ата-аналардың өз балаларын жекеменшік лагерьлерге жіберуге қалтасы көтермейді. Балалардың жазғы демалысын дұрыс ұйымдастыру көптеген түйткілді мәселелердің алдын алатынын ескерсек, бұл іске білім саласының ғана емес, ірі компаниялар жетекшілерінің де көмектері қажет.

8

ӘЛЕУМЕТ

№84 (3589) 18/07/2017 Сейсенбі

«АСТАНА АҚШАМЫ» www.astana-akshamy.kz

ӘЙЕЛ – ҮЙДІҢ КИЕСІ ЕМЕС ПЕ ЕДІ... Жылжып тоқсаныншы жылдар жетті. Бұл кезеңде ескінің көзін көргендер тұғырынан тайып, оның ізіндегі «батысшаланған» буын бас көтерген еді. Талайдың талайына түскен тоқсаныншы жылдардың қиыншылығы екі бүйірден қысқан кезде әйелдеріміз мойнындағы жүгі мен жаратылыстың жауапкершілігін босағаға көміп жолға шықты. Ала қап арқалап, күнкөрістің қамына кірісті. Дәл сол жылдардың тықыры таянғанда көршілес өзбек, қырғыздардың ер азаматтары өзгеше шешім қабылдаған еді. Қазақтың кейбір жігіттері қолайлы көрген қазан-ошақтың қасын місе тұтпай, «екі қолға бір күрек» деп қазақтың келіншектеріндей олар да шетел асты. Қалтасы көк қағазға толып, шаруасы дөңгеленген сайын тапқан-таянғанын еліне жіберіп, артында қалған әйел-баласын ғана емес, бүкіл елінің аяғынан тік тұруына атсалысты. Біздің «бизнесвумендер» де бас-басына бутик ашып, сауданың көрігін қыздырып жіберді. Алайда шетелдік сапары көбейіп, қалтасы ақшаға толған сайын, үйдегі бала-шағасына қара болып отырған отағасын менсіне бермейтін болды. Құны бар көк қағаз да теңдікке бастайтын төңкерістен кем емес екен. Сухов алып берген теңдік материалдық тұрғыдан нығая түсті. Ерлерін ешқашан атымен атамай «қожайын» деп сыйлайтын, өздері өз қорасынан асып көрмеген өзге елдердің қатын-қыздары қазақтың әйелдерін мінеп, «көше көрген» дейтін болды. О бастан еркін жаратылған қыз баласының бетіне жел болып тимегенін алға тартып, әйелдің жаратылысы өзгеріп бара жатқанын елеген ешкім болмады.

Енді міне, тәрбиесі мен санасы қорадан бір шығып кеткен қазақтың әйелін қайтадан ошақ басына отырғызу қиын болып тұр. Бұлар келін болып түскен жерін құрметтеп, үлкен сыйлап, отағасын пір тұтып өткендердің соңын көргендер еді. Оны ұрпағына жеткізіп, сол қалыпта тәрбиелеуге мүмкіндік болмады. Осылайша алашапқын болып жүргенде қыздары да бойжетті. Көздерінің қарашығындай қыздарын жатжұрттық етіп тәрбиелемеді. Содан да тұрмыстағы қызы енесімен ұрсысып еңіреп келгенде, тағы да белін таянып, «ішіме сыйғанда, сыртыма да сыяды» деп айтатын болды. «Ажырасқанның алды да, арты да сен емес» деп өздерін жұбатты. Жас кезімде Маргарет Митчеллдің «Желмен ғайып болғандар» деген кітабын жата-жастана оқығаным бар еді. Әйел санасының сан қырлы қатпарын жақсы білемін десем де, бір кейуананың Скарлетке «сен қорқынышпен бетпе-бет келдің, әйел үшін ең жаманы қорқыныштан үрейленбеу» деген сөзін жастықпен түсінбеген едім. Уақыт өте келе, басын тауға да, тасқа да ұрған романның бас кейіпкерінің барлық әрекеттері мен таңдауының басты себебін сол қорқыныштан үрейленбеуінен екенін ұқтым. Мұның мағынасын қазақы санаммен өлшеп көргім келді. Анам марқұм жас кезімде «ұзында кеткен өшімді, қысқада кеткен кегімді» айта бастасам, «бетің ашылып кетпесін» деп басып отыратын еді. Осы сөз, әсіресе әйел баласына өте қажет екен. Бет ашылған жерде ұрыс кіреді, қадір кетеді, ол кеткенде құрмет те жоғалады. Сыйластық болмағанда әйел баласын ұстап тұру

Көрнекі сурет. liagasto.dunu.com

«ШӨЛ ДАЛАНЫҢ АҚ КҮНІ» ФИЛЬМІН БӘРІМІЗ КӨРГЕН ШЫҒАРМЫЗ. СУХОВ ЖОЛДАСТЫҢ АЗАТ ЕТІЛГЕН ШЫҒЫС ӘЙЕЛДЕРІНЕ ҚАРАТЫП АЙТҚАН «ӘЙЕЛ ДЕ – АДАМ!» ДЕГЕН ҚАНАТТЫ СӨЗ ОРТАЛЫҚ АЗИЯНЫҢ НӘЗІКЖАНДАРЫН ОТБАСЫ-ОШАҚ ҚАСЫНАН ДА АЗАТ ЕТКЕН СИЯҚТЫ ЕДІ ҒОЙ. СОДАН БЕРІ ӘЙЕЛДЕР ОТТАН ДА, СУДАН ДА ӨТТІ... ҚАРА ҚАЗАНЫНАН БЕРЕКЕСІНІҢ ҚАЙМАҒЫН ҚАЛҚЫҒАН, ШАҢЫРАҒЫН ШАЙҚАЛТПАЙ ОТЫРЫП, ҚАЗАҚЫ ҚАЛПЫМЕН БАЛАСЫН ТӘРБИЕЛЕП, ОТАҒАСЫНЫҢ ЖАҒДАЙЫН ЖАСАҒАН ЕСКІНІҢ КӨЗІ ЕНДІ НЕ БОЛАДЫ?

қиын. Бұл да қорқынышқа қарсы тұруға бастайтын бұралаң жол. Расында да әйел адамды, дүниеде жалғыз қалып қоямын, ұрпақсыз өтіп, сәби сүймей қаламын, балам әкесіз өспесе екен, тағы басқа үрейлер тежеп тұрмаса, онда жаратылыс заңдылығы бұзылады. Өкінішке қарай, қара басының қамы алға шығып, жаратылыс жайы санадан өшті. Меніңше, тоқсаныншы жылдардан бері «жарыққа шыққандар» мен олардың жетіліп қалған ұрпағын тау көтерген Толағайлар ғана кері қайтарады. Одан төмендерін әйелдердің өздері-ақ арқалап кетеді. Алдында айттық қой, Толағайдан төмендер ошақ қасында отырып қалды. Әкелерінің қауқарсыз хәлін көріп өскен қазіргі орда бұзатын жастар ұсақталып барады. Олардың арасында мысымен әйелдерін ықтыратындар кемде-кем. Жігерсіз ұрпақ қорғанышты мешіттерден іздеп, әсіре діншіл болып алды. Қара басын алып жүре алмайтыны аздай, «талақ» айтып, қатын тастағыш, қол жұмсағыш... Еркектердің әйелді бастан тәрбиелейтін жайын көзімен көрмеген ұрпаққа не кінә қоярсың. Міне, о бастағы Сухов жолдастың шығыс әйелдерін еркіндікке жібергеннің бүгінгі салдары. Ал, оған дейін қандай болып еді?! Көз алдымызға аяулы әжелеріміз, арды ойлаған ардақты аналарымыз елестейді. Яғни, санасын Сухов жолдас азат етпеген әйелдер. Кешегі кеңес заманы қазақ әйелінің таби ғатын мүлдем өзгер тіп жіберді деп айту да оғаштау. Дегенмен нарық және капитализм талаптары олардың санасына үлкен өзгерістер әкелді. Ұлтқа кесірі тиетін қауіпті өзгерістер... Осы олқылықты жоюды көп болып қолға алмасақ, өкінеміз.

Бетті дайындаған: Айгүл УАЙСОВА

АЙТПАЙЫН-АҚ ДЕП ЕДІМ...

КӨЛІКПЕН СЕРУЕНДЕУ

НЕГЕ ҚЫМБАТ?

«ЭКСПО-2017» ҚАЗАҚ ҮШІН НЫСАНАЛЫ ОҚИҒА ЕКЕНІН БАСА АЙТҚЫМ КЕЛЕДІ. РЕСПУБЛИКАНЫҢ БАРЛЫҚ ТҮКПІРІНЕН КЕЛІП ЖАТҚАН ЖАСЫ ДА, ҮЛКЕНІ ДЕ ОСЫ ОҚИҒАҒА ОРАЙ АСТАНАНЫ БІР КӨРУГЕ МҮМКІНДІК БОЛҒАНЫН ҚУАНА АЙТЫП ЖАТЫР. БҰЛ, ӘСІРЕСЕ, ТОЙ-ТОМАЛАҚ БОЛМАСА, АЯҒЫ КӨТЕРІЛЕ ҚОЙМАЙТЫН АЛЫС АУЫЛДАРДА ТҰРЫП ЖАТҚАН АҒАЙЫНДАР ҮШІН ҮЛКЕН СЕРПІЛІС БОЛДЫ. АЙТЫП АЙТПАЙ НЕ КЕРЕК, ШАҚЫРСАҢ КЕЛМЕЙТІН ТУҒАН-ТУЫСТАРДЫ ЕЛОРДА ТӨРІНДЕ ҚАРСЫ АЛЫП ЖАТҚАН ЖАЙЫМЫЗ БАР.

Б

ұлар тек біздің ғана емес, Астананың есік көрсеткен ұлы тойына келген қонақтары екенін айтуымыз керек. Тәуелсіз еліміз үшін нысаналы елордамыздың барша қазақстандықтардың жүрегіне отаншыл сезімін ұялататын көрікті шаһарды бір көрудің маңыздылығы түсінікті. Осындай сындарлы сәттерде, қарапайым халықтың жайын ескермеген жайттарға тоқталғым келеді. Естеріңізде болар, осыдан бірнеше жыл бұрын қос қабатты серуендеу автобусы қосылды. Алғашқы кезде қаланы көлікпен аралап, көрушілерге толы автобустың соңғы кездері салоны толмай бара жатқанын талай көргенбіз. Оған да мән бермеген едік. Енді ауылдан келген ағайындарды алдыма салып автобусқа мінгізіп жібермек болғанымда мәселенің мән-жайына қанықтым. Екі сағаттай қала көшелерімен жүріп өту, оған қосымша гидтің қызметі бар билет құны – ересектерге 3 мың, балаларға – 2 мың теңге! Әрине, алыстан ат арытып келгендер үшін бұл – қомақты сома. Елден келген бір ересектің ізінде еріп келген 3-4 бала бар. Олардың бас-басына екі мыңдап төлеп, бір сағаттық серуенге жіберуге қалта көтермейді. Алайда бала үшін бүкіл астананы көліктің екінші қабатында отырып тамашалап шығу өте әсерлі-ақ. Ал қаланың қоғамдық көлігінде жүру бағасы – балалар үшін 40 теңге. Әрине, арнайы шығарылған айналдырған екі дана серуен көлігін қоғамдық көлікпен салыстыруға болмас. Дегенмен, көліктің аты көлік. Жанар-жағар майы да бір. Ендеше, бағасын соншама аспандатып, алыстан келген ағайындардың арманына айналдыруға не себеп болды?! Бұл жерде темір тұлпардың «тері» мен Астананы алғаш көрген баланың алған әсерін таразыға қойғанда көп нәрсе айқындалар еді. Меніңше, тиісті органдар автобустың шығынын қайта қарап, олардың халыққа қолжетімді көлікке айналдырудың амалын жасау керек. Мәселен, «Бәйтеректі»тамашалау құны бұрын аспандап тұратын, «ЭКСПО» кезінде 5-6 есе арзандапты. Есесіне, халықтың қарасы қалың.

РУХАНИЯТ

9

№84 (3589) 18/07/2017 Сейсенбі

«АСТАНА АҚШАМЫ» www.astana-akshamy.kz

актер. әнші ҚАЗАҚТЫҢ СУЫРЫПСАЛМА АҚЫНЫ, ӘНШІ-КОМПОЗИТОР ӘСЕТ НАЙМАНБАЙҰЛЫ ӘН ӘЛЕМІНДЕ САЛҒАН СҮРЛЕУ ДАҢҒЫЛҒА АЙНАЛДЫ. АҚТОҒАЙ АЛҚАБЫНАН ШЫҚҚАН БҰЛ СҮРЛЕУДІ ӘРІ ҚАРАЙ МАНАРБЕК ЕРЖАНОВ ЖАЛҒАДЫ. МАНАРБЕККЕ КҮЛӘШ БАЙСЕЙІТОВАНЫҢ ЖОЛЫ ҚОСЫЛДЫ. ОСЫДАН АЛПЫС ЖЫЛ БҰРЫН КҮЛӘШТІҢ ҒҰМЫРЫ КЕНЕТ ҮЗІЛДІ.

Аманғали ҚАЛЖАНОВ Құдай кең екен, қазақ бұлбұлын жоқтамасын деп, ұзатпай қазіргі опера жұлдызы Рымкеш Жұмаділованы ұлтқа сыйлады. Ал Қытай жерінде қапыда көз жұмған Әсеттің туғанынан тура бір ғасыр өткенде Қызыларай тауының етегінде бүгінгі кейіпкеріміз, Астанадағы белді, белгілі әртістердің бірі Нұрай Танабаев дүниеге келді. Шынашақтай кезінен өнерге құштар болып, былдырлап бірдеңелерді шырқайтын. Осыны байқаған туған апасы Күміс бауырына ән әліппесін танытты. Ата-анасы Ерліс пен Үмітжан қарапайым қызметте жүрсе де, өнерден қаражаяу емес еді. Әкесі кезінде халық театрында қойылған «Қозы Көрпеш-Баян сұлу» спектаклінде Жантықтың рөлін сомдады. Ал бала Нұрайдың өнердегі алғашқы қадамдары ауылындағы «Сарыарқа» ұлт аспаптар оркестрі мен мектептегі «Балауса» ансамблінен басталды. Сегізінші сыныпта оқып жүргенінде сол кезде одақ көлемінде дүркіреген «Тоқырауын толқындары» ансамбліне қабылданды. Ансамбльдің ол уақыттағы көркемдік жетекшісі, музыкатанушылардың пікірінше, «Ақтоғай – алтын бесігім» атты жалғыз-ақ әнімен тарихта қалатын композитор Дәртай Сәдуақасовтың тәлім-тәрбиесінен өтті. Ал әншіге алғаш қанат бітірген ҚазКССР Мәдениет министрі Жексенбек Еркінбеков болды. «Тоқырауын толқындары» Венгрияға гастрольдік сапармен шығатын болып, ансамбльдің дайындығын министрдің өзі келіп тексерді. Жасөспірімнің талан-

ты мен талабын тап басқан ол: «Жап-жақсы дауысың бар екен, Алматыға келіп біліміңді жалғастыр» деді. Алайда, үйдегілер әнші емес, мұғалім болғанын қалады. Қарағанды мемлекеттік университетіне сәйкес мамандыққа оқуға түскені де бар. Бірақ бірінші семестрден кейін сабаққа бармай қойды. Университет басшылығы баланың қалауы басқада екенін аңғарып, ата-анасына соны ұғындырды. Бұдан кейін әке-шеше де ұлдарының бағын байламай, Алатаудың баурайындағы қалаға жіберді. «Ол уақытта оқу орнынан әскерге алып кете беретін. Сондықтан ұстаздар соны

19 ШІЛДЕ КҮНІ САҒАТ 18.30-ДА «АСТАНА» КОНЦЕРТ ЗАЛЫНДА ҚАЗАҚСТАН ЖАСТАР ОДАҒЫ СЫЙЛЫҒЫНЫҢ ЛАУРЕАТЫ, МӘДЕНИЕТ САЛАСЫНЫҢ ҮЗДІГІ НҰРАЙ ТАНАБАЕВТЫҢ «ӘН – ҚАНАТЫМ» АТТЫ Ш Ы ҒА Р М А Ш Ы Л Ы Қ КЕШІ ӨТЕДІ. КЕШКЕ РАМАЗАН СТАМҒАЗИЕВ, АЙТБЕК НЫҒЫЗБАЕВ, СЕКЕН СЫЗДЫҚ, ТОЛҒАНБАЙ СЕМБАЕВ, «САРЫАРҚА» ХАЛЫҚ МУЗЫКА АНСАМБЛІ, «ШАЛҚЫМА» ХАЛЫҚ БИ АНСАМБЛІ ҚАТЫСАДЫ.

сылтауратып, он сегізге жасы кеп қалған жігіттердің құжаттарын қабылдамауға тырысатын. Мен барғанда да дәл солай болды. Бірнеше рет осылай тауым шағылды.

Ақыры радиода диктор болып жұмыс істеген нағашым Мырзабек Қуатбеков «Сені Жексенбек Еркінбековтің өзі шақырмап па еді? Бұл не деген заң? Жүр, министр сені ұмытпаған шығар» деп, министрлікке ертіп барды» дейді кейіпкеріміз. Министр еңбек демалысында екен, алдына келгендерді оның орынбасары Әшірбек Сығай қабылдады. Екі-үш ән айтқызып, көңілі толған Әшірбек Төребайұлы оқуға қабылдануына пәрмен берді. «Менің өнерде қалуыма, әруағынан айналайын Әшекең себеп болды. Сол кісі маған қолдау көрсетпесе, қазір қайда жүрерімді бір Құдай біледі. Кейін театрда ойнаған рөлдерімді көріп, бағыт-бағдар беріп, ақылын да айтып жүрді» дейді Нұрай Танабаев. Ақыры Ж. Елебеков атындағы эстрада-цирк колледжіне Жәнібек Кәрменовтің сыныбына қабылданды. Бір жылдан кейін әскерге шақырылды. Отан алдындағы борышын өтеп келгеннен кейін оқуын Қазақстанның халық әртісі Қайрат Байбосыновтың сыныбында жалғастырды. Рамазан Стамғазиев, Айтбек Нығызбаев, Толғанбай Сембаев, Қажыбай Жакин сынды қатарластарымен бірге Қайрат Әукенұлының алғашқы шәкірті болды. Ал оқуын аяқтаған соң жолдамамен Жезқазған филармониясына жіберілсе де, С. Қожамқұлов атындағы музыкалық драма театрынан бір-ақ шықты... Биыл көктемде режиссер Жанат Хаджиев дүниеден озғанда актер Әділжан Шомбалов көз жасын тыя алмай, бізге бұл режиссердің өнерге келуіне тікелей ықпалын тигізгенін айтқан еді. Сол сияқты

Нұрай Танабаевтың да сахнада бейнелерді сомдауына себепші Жанат Әубәкірұлы болды. Алғашқы рөлі «Қыз Жібек» спектакліндегі – Шеге. Ал Жезқазған театрында басталған актерлік жолы Қ. Қуанышбаев атындағы мемлекеттік академиялық Қазақ музыкалық драма театрында табысты жалғасты. Осында сол театрдың негізін қалаушы режиссер Жақып Омаровтың шақыруымен келген еді. Өнер ошағы Ғ. Мүсіреповтің «Ақан сері-Ақтоқты» спектаклімен ашылғаны белгілі. Нұрай Танабаевтың еншісіне онда Жомарттың бейнесі тиді. Ал былтыр театрдың мерейтойлық кешінде Ақан серінің өзі болып сахнаға шықты. Бұл театрда аттай 18 жыл қызмет істеді. Ақмола-Астананың қазақылануына қаллекиліктер үлес қосса, онда кейіпкеріміздің де үлесі бар. Осылайша Жақып Омаровтан кейін театрға басшылық еткен Қадыр Жетпісбаев, Әзірбайжан Мәмбетов сынды сахна саңлақтарынан алғаны көп. Мәселен, Әзірбайжан Мәмбетов театрдағы қызметімен қатар Қазақ ұлттық өнер университетінде сабақ берді. Оның сондағы алғашқы шәкірттерінің бірі болған кейіпкеріміз қазір өзі де аталмыш оқу орнында ұстаз әрі Астана қаласы мемлекеттік академиялық филармониясында әртіс. «Ат айналып қазығын табады» демекші, кейінгі жылдары әнге көңілім қайта ауды. Содан филармонияға бардым» дейді кейіпкеріміз. Ал Қ. Қуанышбаев атындағы мемлекеттік академиялық Қазақ музыкалық драма театрындағы жолын қызы Ақмарал жалғастырды.

Ләйлә Бекназар-Ханинганың шеберханасын аяқтаған ол қазір театрда басты рөлдерді сомдауымен қатар кинодан да көрініп жүр. Оның бәрі табыссыз емес. Талғат Теменов қойған «Тыраулап ұшқан тырналар» лирикалық драмасында неміс қызы Инганың рөлін ойнап, Мәскеудегі «Золотой витязь» халықаралық театр фестивалінде «Алтын дипломды» иеленді. А. Чеховтың «Шие» комедиясындағы рөлі де көрермендердің көңілінен шықты. Жақында ғана Ш.Айтматовтың «Қызыл орамалды шынарым» спектаклінде басты рөлде көрінді. Кейіпкерімізді жары Қарлығашпен таныстырып, табыстырған да сахна. Қазір Астана қаласы Қуыршақ театрында қызмет етіп жүрген жарының атының өзі – ән. Аса көрнекті композитор Ахметов Жұбановтың «Қарлығаш» атты белгілі әні бар. Әннің сөзін ақын Ибадулла Матақов жазды. Өлең авторы кейіннен немересі дүниеге келгеннен кейін осы туындының құрметіне Қарлығаш атын қояды. Бұл – сол Қарлығаш. Бүгіндері Нұрай Танабаев филармонияда жұмыс істеп жүрсе де, актерліктен қол үзген жоқ. Мәселен, жуырда ғана «Шыңғыс хан» тарихи қойылымында Майқы бидің бейнесін сомдады. Оны ақын, драматург Серік Тұрғынбекұлының «Шәмші» спектаклінде де вальс королінің рөлінде, бұйырса, көріп қалармыз. Ақынның бір жылдай бұрын Астанада өткен шығармашылық кешінде спектальден үзінді көрсетіліп, кейіпкеріміз бізге құйып қойған Шәмші болып елестеген. Ендеше, ән қанаты талмасын!

10

ресмиет

№84 (3589) 18/07/2017 Сейсенбі

«Астана Ақшамы» www.astana-akshamy.kz

ХАБАРЛАНДЫРУ Астана қаласының Ішкі істер департаменті бос мемлекеттік әкімшілік лауазымдарға орналасуға конкурс жариялайды, Астана қаласы, Бейбітшілік көшесі, 19, zh.bekenova@mvd.gov.kz, анықтама үшін телефон нөмірлері: 87172716215, 87172716288, 87172716264, 81712716388, 87172716604, 87172716704, 87172716572, 87172716263, 87172716094, факс 87172716333. ІІБ тергеушісі (10 бірлік, SVR-8 санаты) Негізгі функционалдық міндеттері: қылмыстық істерді ашуды, тергеп-тексеруді жүргізеді, кінәлі тұлғаларды анықтайды және қылмыстық жауапкершілікке тартады, қылмыстық істерді айыптау актісімен бірге прокуратураға жолдайды. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: 35 жасқа дейінгі, нақты лауазымның функционалдық бағытына сәйкес келетін кәсіби жоғары білімі бар, бойы 175 сантиметрден төмен емес, денесі шыныққан, мерзімдік әскери қызметтен өткен немесе запастағы офицерлер, анықтама телефондары: 716215, 716288, 716264, 716604, 716704, 716572, 716094. ІІБ анықтаушысы (15 бірлік, SVR-8 санаты) Негізгі функционалдық міндеттері: қылмыстық істерді ашуды, тергеп-тексеруді жүргізеді, кінәлі тұлғаларды анықтайды және қылмыстық жауапкершілікке тартады, қылмыстық істерді айыптау актісімен бірге прокуратураға жолдайды. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: 35 жасқа дейінгі, нақты лауазымның функционалдық бағытына сәйкес келетін кәсіби жоғары білімі бар, бойы 175 сантиметрден төмен емес, денесі шыныққан, мерзімдік әскери қызметтен өткен немесе запастағы офицерлер, анықтама телефондары: 716215, 716288, 716264, 716604, 716704, 716572, 716094.

ті қамтамасыз етумен, қылмыстың алдын алу, анықтау және жолын кесумен, құқық бұзушылықтың алдын алумен айналысады. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: 25 жасқа дейінгі, орта білімі бар, бойы 175 сантиметрден төмен емес, денесі шыныққан, мерзімдік әскери қызметтен өткен, «В,С» санатындағы жүргізуші куәлігі бар ер азаматтар, анықтама телефондары: 716275, 716094. Заңсыз көші-қонға қарсы күрес жөніндегі арнайы жеке взводының аға инспекторы (2 бірлік, SSP-8 санаты) Негізгі функционалдық міндеттері: қоғамдық тәртіпті сақтау және қоғамдық қауіпсіздікті қамтамасыз етумен, босқындар мәселесі бо­ йынша мемлекеттік саясатты жүзеге асырумен айналысады, құқық бұзушылықтардың алдын алуды, азаматтарды тіркеу және есепке алуды жүзеге асырады. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: 35 жасқа дейінгі, жоғары білімі бар, орта буын мамандарын даярлауды қамтамасыз ететін орта білімнен кейінгі техникалық және кәсіби арнайы орта білім рұқсат етіледі, бойы 175 сантиметрден төмен емес, денесі шыныққан, мерзімдік әскери қызметтен өткен немесе запастағы офицерлер, анықтама телефондары: 716388.

ІІБ жедел уәкілі (15 бірлік, SVR-8 санаты) Негізгі функционалдық міндеттері: қылмыстарды ашуға және тергеп-тексеруге тікелей қатысады, қылмыскерлерге іздестіру жүргізеді. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: 35 жасқа дейінгі, нақты лауазымның функционалдық бағытына сәйкес келетін кәсіби жоғары білімі бар, бойы 175 сантиметрден төмен емес, денесі шыныққан, мерзімдік әскери қызметтен өткен немесе запастағы офицерлер, анықтама телефондары: 716215, 716288, 716264, 716604, 716704, 716572, 716094.

Заңсыз көші-қонға қарсы күрес жөніндегі арнайы жеке взводының кіші инспекторы (2 бірлік, С-SV-13 санаты) Негізгі функционалдық міндеттері: қоғамдық тәртіпті сақтау және қоғамдық қауіпсіздікті қамтамасыз етумен айналысады, деректер қорының есебі мен тіркеуін жүргізеді. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: 25 жасқа дейінгі, орта білімі бар, бойы 175 сантиметрден төмен емес, денесі шыныққан, мерзімдік әскери қызметтен өткен немесе запастағы офицерлер, анықтама телефондары: 716388.

Техникалық қызметі басқармасының инженері (1 бірлік, SVО-9 санаты) Негізгі функционалдық міндеттері: радио және телефон байланысы, компьютерлік бағдарламалық қамтамасыздандыру. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: 35 жасқа дейінгі, нақты лауазымның функционалдық бағытына сәйкес келетін кәсіби жоғары білімі бар, бойы 175 сантиметрден төмен емес, денесі шыныққан, мерзімдік әскери қызметтен өткен немесе запастағы офицерлер, анықтама телефондары: 716281, 716094.

Жедел басқару орталығының 102 операторы (5 бірлік, SV-12 санаты) Негізгі функционалдық міндеттері: қо­ғамдық тәртіпті сақтау және қоғамдық қауіпсіздікті қамтамасыз етумен айналысады, деректер қорының есебі мен тіркеуін жүргізеді. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: 25 жасқа дейінгі, орта білімі бар, бойы 175 сантиметрден төмен емес, денесі шыныққан, мерзімдік әскери қызметтен өткен (ер адамдар үшін), анықтама телефондары: 716275.

ІІБ кіші жедел уәкілі (4 бірлік, SV-12 санаты) Негізгі функционалдық міндеттері: қылмыстарды ашуға және тергеп-тексеруге тікелей қатысады, қылмыскерлерге іздестіру жүргізеді. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: 25 жасқа дейінгі, орта білімі бар, бойы 175 сантиметрден төмен емес, денесі шыныққан, мерзімдік әскери қызметтен өткен немесе запастағы офицерлер, анықтама телефондары: 716215, 716288, 716094.

Кезекші бөлімнің АДҚ операторы (1 бірлік, SV-12 санаты) Негізгі функционалдық міндеттері: қоғамдық тәртіпті сақтау және қоғамдық қауіпсіздікті қамтамасыз етумен айналысады, деректер қорының есебі мен тіркеуін жүргізеді. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: 25 жасқа дейінгі, орта білімі бар, бойы 175 сантиметрден төмен емес, денесі шыныққан, мерзімдік әскери қызметтен өткен (ер адамдар үшін), анықтама телефондары: 716215, 716288, 716264, 716604, 716704, 716572, 716094.

ЖПП Мамандандырылған батальонының қызмет аға инспекторы (10 бірлік, SSP-7 санаты) Негізгі функционалдық міндеттері: қо­ ғам­дық тәртіпті сақтау, қоғамдық және жол қауіпсіздігін қамтамасыз етумен, құқық бұзушылықтың алдын алумен айналысады. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: 35 жасқа дейінгі, жоғары білімі бар, орта буын мамандарын даярлауды қамтамасыз ететін орта білімнен кейінгі техникалық және кәсіби арнайы орта білім рұқсат етіледі, бойы 175 сантиметрден төмен емес, денесі шыныққан, мерзімдік әскери қызметтен өткен немесе запастағы офицерлер, анықтама телефондары: 716388, 716094. Жылдам қимылдайтын арнайы жасақ инспекторы (1 бірлік, SN-8 санаты***) Негізгі функционалдық міндеттері: қоғамдық тәртіпті сақтау және қоғамдық қауіпсіздікті қамтамасыз етумен айналысады. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: 35 жасқа дейінгі, жоғары білімі бар, орта буын мамандарын даярлауды қамтамасыз ететін орта білімнен кейінгі техникалық және кәсіби арнайы орта білім рұқсат етіледі, бойы 178 сантиметрден төмен емес, денесі шыныққан, мерзімдік әскери қызметтен өткен ер адам немесе запастағы офицерлер, анықтама телефондары: 716275, 716094. Жылдам қимылдайтын арнайы жасақ жүргізуші полицейі (1 бірлік, SV-12 санаты***) Негізгі функционалдық міндеттері: қоғамдық тәртіпті сақтау және қоғамдық қауіпсіздік-

Техник (2 бірлік, SV-12 санаты) Негізгі функционалдық міндеттері: қоғамдық тәртіпті сақтау және қоғамдық қауіпсіздікті қамтамасыз етумен айналысады, деректер қорының есебі мен тіркеуін жүргізеді. Негізгі функционалдық міндеттері: қоғамдық тәртіпті сақтау және қоғамдық қауіпсіздікті қамтамасыз етумен айналысады, деректер қорына ақпарат енгізеді. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: 25 жасқа дейінгі, орта білімі бар, бойы 175 сантиметрден төмен емес, денесі шыныққан, мерзімдік әскери қызметтен өткен (ер адамдар үшін), анықтама телефондары: 716215, 716288, 716264, 716604, 716704, 716572, 716094. Полицей (20 бірлік, SV-12 санаты) Негізгі функционалдық міндеттері: қоғамдық тәртіпті сақтау және қоғамдық қауіпсіздікті қамтамасыз етумен, қылмыстың алдын алу, анықтау және жолын кесумен, құқық бұзушылықтың алдын алумен айналысады. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: 25 жасқа дейінгі, орта білімі бар, бойы 175 сантиметрден төмен емес, денесі шыныққан, мерзімдік әскери қызметтен өткен ер адамдар, анықтама телефондары: 716215, 716288, 716264, 716604, 716704, 716572, 716094. Жүргізуші полицей (7 бірлік, SV-12 санаты) Негізгі функционалдық міндеттері: қоғамдық тәртіпті сақтау және қоғамдық қауіпсіздікті қамтамасыз етумен, қылмыстың алдын алу, анықтау және жолын кесумен, құқық бұзушылықтың алдын алумен айналысады.

Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: 25 жасқа дейінгі, орта білімі бар, бойы 175 сантиметрден төмен емес, денесі шыныққан, мерзімдік әскери қызметтен өткен, «В,С» санатындағы жүргізуші куәлігі бар ер азаматтар, анықтама телефондары: 716263, 716288, 716264, 716604, 716572, 716094. Кинологиялық қызмет орталығының кіші инспектор кинологі (6 бірлік, SV-12 санаты) Негізгі функционалдық міндеттері: қоғамдық тәртіпті сақтау және қоғамдық қауіпсіздікті қамтамасыз етумен, қылмыстың алдын алу, анықтау және жолын кесумен, құқық бұзушылықтың алдын алумен айналысады, қызметтік және із кесу иттерімен жұмыс жасайды. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: 25 жасқа дейінгі, орта білімі бар, бойы 175 сантиметрден төмен емес, денесі шыныққан, мерзімдік әскери қызметтен өткен ер азаматтар, анықтама телефондары: 716388, 716094. ІІБ ЖПҚ учаскелік полиция инспекторы (5 бірлік, SVR-4 санаты) Негізгі функционалдық міндеттері: қоғамдық тәртіпті сақтау және қоғамдық қауіпсіздікті қамтамасыз етумен, қылмыстың алдын алу, анықтау және жолын кесумен, құқық бұзушылықтың алдын алумен айналысады. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: 35 жасқа дейінгі, нақты лауазымның функционалдық бағытына сәйкес келетін жоғары білімі бар, бойы 175 сантиметрден төмен емес, денесі шыныққан, мерзімдік әскери қыз­ меттен өткен немесе запастағы офицерлер, анықтама телефондары: 716074. ІІБ ЖПҚ учаскелік полиция инспекторының көмекшісі (3 бірлік, SVR-8 санаты) Негізгі функционалдық міндеттері: қоғамдық тәртіпті сақтау және қоғамдық қауіпсіздікті қамтамасыз етумен, қылмыстың алдын алу, анықтау және жолын кесумен, құқық бұзушылықтың алдын алумен айналысады. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: 35 жасқа дейінгі, нақты лауазымның функционалдық бағытына сәйкес келетін жоғары білімі бар, бойы 175 сантиметрден төмен емес, денесі шыныққан, мерзімдік әскери қызметтен өткен немесе запастағы офицерлер, анықтама телефондары: 716074. ІІБ ЖПҚ кәмелетке толмағандар істері жөніндегі учаскелік полиция инспекторы (5 бірлік, SVR-8 санаты) Негізгі функционалдық міндеттері: қоғамдық тәртіпті сақтау және қоғамдық қауіпсіздікті қамтамасыз етумен, қылмыстың алдын алу, анықтау және жолын кесумен, құқық бұзушылықтың алдын алумен айналысады. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: 35 жасқа дейінгі, нақты лауазымның функционалдық бағытына сәйкес келетін жоғары білімі бар, бойы 175 сантиметрден төмен емес, денесі шыныққан, мерзімдік әскери қызметтен өткен немесе запастағы офицерлер, анықтама телефондары: 716074. ЖПҚ Жол-патрульдік полициясы полкінің қызмет инспекторы (70 бірлік, SSP-8 санаты) Негізгі функционалдық міндеттері: қоғамдық тәртіпті сақтау және қоғамдық қауіпсіздікті және жол қауіпсіздігін қамтамасыз етумен, қылмыстың алдын алу, анықтау және жолын кесумен, құқық бұзушылықтың алдын алумен айналысады. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: 35 жасқа дейінгі, жоғары немесе орта білімнен кейінгі техникалық және кәсіби білімі бар, бойы 175 сантиметрден төмен емес, денесі шыныққан, мерзімдік әскери қызметтен өткен немесе запастағы офицерлер, анықтама телефондары: 716263, 716074. ЖПҚ Жол-патрульдік полициясы полкінің полицейі (5 бірлік, SV-12 санаты) Негізгі функционалдық міндеттері: қо­ ғамдық тәртіпті сақтау және қоғамдық қауіпсіздікті және жол қауіпсіздігін қамтамасыз етумен, қылмыстың алдын алу, анықтау және жолын кесумен айналысады. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: 25 жасқа дейінгі, орта білімі бар, бойы 175 сантиметрден төмен емес, денесі шыныққан, мерзімдік әскери қызметтен өткен, «В,С» санатындағы жүргізуші куәлігі бар ер адамдар, анықтама телефондары: 716263, 716074. ЖПҚ Жол-патрульдік полициясы полкінің жүргізуші полицейі (5 бірлік, SV-12 санаты) Негізгі функционалдық міндеттері: қоғамдық тәртіпті сақтау және қоғамдық қауіпсіздікті және жол қауіпсіздігін қамтамасыз

етумен, қылмыстың алдын алу, анықтау және жолын кесумен айналысады. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: 25 жасқа дейінгі, орта білімі бар, бойы 175 сантиметрден төмен емес, денесі шыныққан, мерзімдік әскери қызметтен өткен, «В,С» санатындағы жүргізуші куәлігі бар ер адамдар, анықтама телефондары: 716263, 716074. Конкурс Қазақстан Республикасы ішкі істер органдарына қызметке орналасу кезінде конкурс және тағылымдама өткізу қағидасы негізінде жүзеге асырылады. Құжаттарды қабылдау конкурс өткізу туралы хабарлама жарияланған сәттен бастап, он жұмыс күні ішінде жүзеге асырылады. Конкурсқа қатысуға ниет білдірген азаматтар Кадр жұмысы басқармасына құжаттар тігетін мұқабатысқа орналастырылған мынадай құжаттарды: өтініш, сауалнама, жеке іс парағын, өмірбаян, нотариалды куәландырылған білімі туралы құжаттардың көшірмелерін, нотариалды куәландырылған әскери билеттің немесе шақыру учаскесіне тіркелгені туралы куәлік көшірмесін, мінездеме, 3х4 өлшемдегі төрт дана фотосурет, Қазақстан Республикасы азаматының жеке бас куәлігінің көшірмесін, БП ҚСжАЕКБ бойынша мәліметтерінің бар-жоғы туралы анықтама, құжаттарды тапсыру сәтіне жарамды, қорытындысы шекті мәннен төмен емес Қазақстан Республикасы заңнамасын білуіне тестілеуден өткені туралы сертификат (немесе сертификаттың нотариалды расталған көшірмесі), конкурсқа қатысу үшін құжаттарды тапсыру сәтіне жарамды, уәкілетті органда жеке қасиеттерін бағалаудан өткені туралы қорытынды құжатты (немесе қорытындының нотариалды расталған көшірмесі) тапсырады. Конкурстық комиссия отырысына бақылаушылардың қатысуы рұқсат етіледі. Конкурстық комисия отырысына бақылаушылар ретінде Қазақстан Республикасы Парламенті мен барлық деңгейдегі мәслихат депутаттары, Қазақстан Республикасының заңнамасымен белгіленген тәртіпте аккредиттелген бұқаралық ақпарат құралдарының, өзге де мемлекеттік органдардың, қоғамдық бірлестіктердік (үкіметтік емес ұйымдар) коммерциялық ұйымдардың және саяси партиялардың өкілдері, уәкілетті органдардың қызметкерлері қатыса алады. Конкурстық комиссия отырысына бақылаушы ретінде қатысу үшін тұлға әңгімелесу өткізу басталғанға дейін бір жұмыс күнінен кешіктірмей Кадр жұмысы басқармасына тіркеледі. Тіркелу үшін тұлға жеке басын куәландыратын құжат көшірмесін, жоғарыда көрсетілген ұйымға жататынын растайтын құжаттардың түпнұсқалары мен көшірмелерін ұсынады. Үміткерлер әскери-дәрігерлік комиссиядан өтеді, денешынықтыру даярлығы бойынша нормативтер тапсырады. Құқық қорғау қызметіне алғаш рет кіретін азаматтар белгіленген тәртіпте Қазақстан Республикасының мемлекеттік қызмет істері және сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігінің Астана, Алматы, Атырау, Ақтөбе, Ақтау, Көкшетау, Павлодар, Тараз, Талдықорған, Өскемен, Орал, Петропавл, Қостанай, Қызылорда, Қарағанды, Шымкент қалаларындағы өңірлік тестілеу орталықтарында тестілеуден өтеді. Тестілеудің екінші бағдарламасы орта басшы құрам санаттарына арналған (SVO-9, SVR-8, SSP-7, SSP-8) және төмендегілерді қамтиды: Қазақстан Республикасының мемлекеттік тілін білуіне арналған тест (20 сұрақ), ұзақтығы 20 минут, Қазақстан Республикасының Конституциясын (15 сұрақ), Қазақстан Республикасының Қылмыстық кодексін (15 сұрақ), Қазақстан Республикасының Қылмыстық-процестік кодексін (15 сұрақ), Қазақстан Республикасының Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодексін (15 сұрақ), «Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы» Қазақстан Республикасының Заңын (15 сұрақ), «Құқық қорғау қызметі туралы» Қазақстан Республикасының Заңын (15 сұрақ), Қазақстан Республикасы Мемлекеттік қызметшілерінің әдеп кодексін (15 сұрақ) білуіне арналған тестілер. Тестілеудің үшінші бағдарламасы қатардағы және сержанттық құрам санаттарына арналған (SVO-12, SV-13) және төмендегілерді қамтиды: Қазақстан Республикасының мемлекеттік тілін білуіне арналған тест (20 сұрақ), ұзақтығы 20 минут, Қазақстан Республикасының Конституциясын (15 сұрақ), «Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы» Қазақстан Республикасының Заңын (15 сұрақ), «Құқық қорғау қыз­ меті туралы» Қазақстан Республикасының Заңын (15 сұрақ), Қазақстан Республикасының ішкі істер органдары туралы» Қазақстан Респуб­­ликасының Заңын (15 сұрақ), Қазақстан Рес­пуб­ликасы Мемлекеттік қызметшілерінің әдеп кодексін (15 сұрақ) білуіне арналған тестілер.

11

ресмиет

№84 (3589) 18/07/2017 Сейсенбі

«Астана Ақшамы» www.astana-akshamy.kz

АСЫЛЗАТ АҚЫН

Біраз жыл бұрын «Әйелден ақын шықпайды, күйші не биші болмаса» деп кесіп айтқан көрнекті ақын Есенғали Раушановқа қарсы уәжді алдымен Жанат Әскербекқызының жырынан жолықтырдық. Жанат жалғыз емес екен, апасын Асылзат Арыстанбек қостайды. Аманғали Қалжанов Биші бола алмадым, Күйші болу келмейді екен қолымнан. Ақын болдым, Ол да – сорым, артық тусам көп ұлдан, - дейді Асылзат. Дей алмассың: ақын емес, елессің, Өйткені мен Ақұштап та, Фариза да емеспін, - деп әрі қарай поэзияда өзінің соқпағы бар екенін аңғартады. Рас, Асылзат - ақын. Алайда ал­ ғаш оны журналист ретінде таны­ дық. Ол «Мырза» газетінің оты­мен кіріп, күлімен шығып жүргенде сол басылымның оқырманы болдық. Ал қолымызға «Бесінші маусым» атты тұңғыш жыр жинағы тигенде, өлеңде еркін көсілетініне таңғалдық. Біз ғана емес, сол кезде қасымызда болған ақын Руслан Нұрбайдың тамсанғаны есімізде. Алдымен оның қазақ тілінің кәу-

сарынан қанып ішкені байқалады. Мәселен, Алпыс інгенді зарына иітіп, Алпыс екі тамырын ұйытып, Тоғыз ай, тоғыз күн көтеріп, толғатып, Табалдырығында тұрып тозақтың, Дүниенің есігін ашқан қазақпын!.. деп бәз-баяғы жырауларша толғайды. Осындай өлеңдері аз емес. Әсіресе, қазақтың соңғы ханына арналған «Бас», «Кенесарының әруағына мұң шағу», «Кенесары және мен» атты цикл өлеңдерінде және «Ата» ұғымы туралы ақ өлең», «Қас сақ астанасы туралы әфсана» жырлары ақынның эпикалық құлашының кеңдігімен ерекшеленеді. Ең бастысы, бұл өлеңдерінде ұлы дала перзентінің ұлы рухы атойлайды. Ақын жырындағы бұрынғы заман бүгінгі қоғамның көрінісімен астасып жатады. Асылзат Арыстанбек кеше кім едік, бүгін кім болдық деген сұрақтарға өз жауаптарын ұсынады.

21 шілде күні сағат 19.30-да «Жастар» сарайында ақын Асылзат Арыстанбектің «Сіз ғана» атты шығармашылық кеші өтеді

Астана қаласы мәслихатының шешімі

Жоба

Астана қаласы әкімдігінің кейбір қаулыларының күші жойылды деп тану туралы «Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы» 2001 жылғы 23 қаңтардағы Қазақстан Республикасы Заңының 37-бабына, «Құқықтық актілер туралы» 2016 жылғы 6 сәуірдегі Қазақстан Респуб­ликасының Заңына сәйкес Астана қаласының әкімдігі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ: 1. Мыналардың: 1) «Астана қаласында жеңіл рельсті көлікпен жолаушылар тасымалдауды субсидиялау қағидаларын айқындау туралы» Астана қаласы әкімдігінің 2015 жылғы 31 желтоқсандағы №108-2413 қаулысының (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде №1002 болып тіркелген, 2016 жылғы 16 ақпандағы №18 (3370) «Астана ақшамы» және 2016 жылғы 16 ақпандағы №18 (3388) «Вечерняя Астана» газеттерінде жарияланған); 2) «Астана қаласында жеңіл рельсті көлікпен жолаушылар тасымалдауды субсидиялау қағидаларын айқындау туралы» Астана қаласы әкімдігінің 2015 жылғы 31 желтоқсандағы № 108-2413 қаулысына толықтыру енгізу туралы» Астана қаласы әкімдігінің 2016 жылғы 15 наурыздағы №108-515 қаулысының (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде №1006 болып тіркелген, 2016 жылғы 16 сәуірдегі №43 (3413) «Астана ақша-

мы» және 2016 жылғы 16 сәуірдегі №43 (3395) «Вечерняя Астана» газеттерінде жария­ланған) күші жойылды деп танылсын.

2. «Астана қаласының Жолаушылар көлігі басқармасы» мемлекеттік мекемесінің басшысына осы қаулыны әділет органдарында мемлекеттік тіркегеннен кейін оның көшірмесін мерзiмдi баспа басылымдарында және «Әділет» ақпараттық-құқықтық жүйесінде ресми жариялау, сондай-ақ Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің «Республикалық құқықтық ақпарат орталығы» шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнына Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкіне енгізу үшін жазба және электрондық түрде жолдау және Астана қаласы әкімдігінің интернет-ресурсында орналастыру жүктелсін.

3. Осы қаулының орындалуын бақылау Астана қаласы әкімінің бірінші орынбасары С.М. Хорошунға жүктелсін.

4. Осы қаулы әділет органдарында мемлекеттік тіркелген күннен бастап күшіне енеді және алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі. Астана қаласының әкімі

...Құдалары Құдайдың қаһарынан қорыққан, Қызын берсе екі елді айрылмастай ететін. Тазыларын жүгіртсе таудың тілін ұғатын, Томағасын сыпырса құсы білген мұратын... Бұл – ақын ұғымындағы бұрынғы қазақ. ...Күллі әлемді аядай Астанаға сыйдырған, Күштілердің мүсінін қорғасыннан құйдырған, Керік мойын крандар күн кірпігін сүйетін, Күмбездері жалтырап күміс шапан киетін. Есіл жақтан ескен жел есіңізден тандырған, Ең аяғы ерінбей «Пирамида» салдырған. «Бәйтерегі» биіктеп бара жатқан сияқты, Бейкүнәдай балбырап қала жат­қан сияқты... Бұл – бүгінгі Астананың көрінісі. Ал ақынның лирикалық жырларын оқығанда бейне бір ертегі әлеміне енгендей боласыздар. «Күміс көлден ойылған» өлеңі сондай ертегіге жетелейді. Түнек болып тұншықтырсын таңғы аспан, Бақыр басты бір-ақ атсын алдаспан. Халық біткен бетіме кеп түкірсін, Ақындық пен арды сатып алжассам! Ақынның өзіне берген серті осы.

Ә. Исекешев

Астана қаласы

23.06.2017

№160/20-VI Қазақстан Республикасы Әділет министрлігі Астана қаласының Әділет департаменті Нормативтік құқықтық акт 2017 жылғы 14 шілдеде нормативтік құқықтық кесімдерді мемлекеттік тіркеудің тізіліміне №1115 болып енгізілді

«Астана қаласында Тұрғын үй көмегін көрсету ережесі туралы» Астана қаласы мәслихатының 2010 жылғы 22 қыркүйектегі № 387/51-IV шешіміне өзгерістер енгізу туралы Қазақстан Республикасының «Қазақстан Рес­ публикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы» 2001 жылғы 23 қаңтардағы, «Құқықтық актілер туралы» 2016 жылғы 6 сәуірдегі заңдарына, «Қазақстан Респуб­ ликасы Үкіметінің «Тұрғын үй көмегін көрсету ережесін бекіту туралы» 2009 жылғы 30 желтоқсандағы №2314 және «Мемлекеттік тұрғын үй қорынан тұрғын үйге немесе жеке тұрғын үй қорынан жергілікті атқарушы орган жалдаған тұрғын үйге мұқтаж Қазақстан Республикасының азаматтарын есепке қою қағидаларын бекіту туралы» 2012 жылғы 26 маусымдағы №856 қаулыларына өзгерістер енгізу туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2017 жылғы 17 ақпандағы №76 қаулысына сәйкес Астана қаласының мәслихаты ШЕШІМ ҚАБЫЛДАДЫ: 1. «Астана қаласында тұрғын үй көмегін көрсету ережесі туралы» Астана қаласы мәслихатының 2010 жылғы 22 қыркүйектегі № 387/51-IV шешіміне (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 652 болып тіркелген, 2010 жылғы 20 қарашада «Астана ақшамы», «Вечерняя Астана» газеттерінде жарияланған) мынадай өзгерістер енгізілсін: жоғарыда көрсетілген шешіммен бекітілген Астана қаласында тұрғын үй көмегін көрсету ережесінде (бұдан әрі – Ереже): 2-тармақтың екінші абзацындағы «, жеке тұрғын үйде» деген сөздер алынып тасталсын; 6-тармақтағы «Басқарма» деген сөз «Астана қаласы әкімдігінің Халықты жұмыспен қамту орталығы» коммуналдық мемлекеттік мекемесі» деген сөздермен ауыстырылсын; 8-тармақтағы және Ережеге 2-қосымшадағы «Астана қаласының Жұмыспен қамту және әлеуметтiк бағдарламалар басқармасы» деген сөздер «Астана қаласының Жұмыспен қамту, еңбек және әлеуметтік қорғау басқармасы» деген сөздермен ауыстырылсын; 9-тармақ мынадай редакцияда жазылсын: «9. Тұрғын үй көмегiн тағайындау үшiн азамат (бұдан әрі – өтініш иесі) жеке өз басы немесе отбасы атынан «Азаматтарға арналған үкімет» мемле-

кеттік корпорациясы» коммерциялық емес акционерлік қоғамына немесе «электрондық үкіметтің» www. egov.kz веб-порталына жүгінеді.»; 10-тармақ мынадай редакцияда жазылсын: «10. Тұрғын үй көмегін тағайындау туралы өтінішке (осы Ережеге 1-қосымша) мынадай құжаттар қоса беріледі («электрондық үкіметтің» www. egov.kz веб-порталына жүгінген кезде құжаттардың электрондық көшірмелері): 1) өтініш берушінің жеке басын куәландыратын құжат (көрсетілетін қызметті алушының жеке басын сәйкестендіру үшін ұсынылады); 2) тұрғын үйге құқық беретін құжаттың көшірмесі (жекешелендiру шарты, сыйға беру шарты, сатып алу-сату шарты және т.б.); 3) тұрақты тұрғылықты жерi бойынша тiркелгенiн растайтын мекенжай анықтамасы; 4) отбасының табысын растайтын құжаттар; 5) коммуналдық қызметтерді тұтынуға арналған шоттар; 6) тұрғын үйді (тұрғын ғимаратты) күтіп-ұстауға арналған ай сайынғы жарналардың мөлшері туралы шоттар; 7) телекоммуникация қызметтері үшін түбіртек-шот немесе байланыс қызметтерін көрсетуге арналған шарттың көшірмесі; 8) жеке тұрғын үй қорынан жергілікті атқарушы орган жалдаған тұрғын үйді пайдаланғаны үшін жергілікті атқарушы орган берген жалдау ақысының мөлшері туралы шот. Жоғарыда көрсетілген құжаттарды ұсыну, егер олардағы мәліметтер тиісті мемлекеттік ақпараттық жүйелерден алу мүмкіндігі болған жағдайда талап етілмейді.».

2. Осы шешім әділет органдарында мемлекеттік тіркелген күннен бастап күшіне енеді және алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі. Астана қаласы мәслихаты сессиясының төрағасы

М.Шайдаров

Астана қаласы мәслихатының хатшысы

Ж. Нұрпейісов

12

СПОРТ

№84 (3589) 18/07/2017 Сейсенбі

«АСТАНА АҚШАМЫ»

«ASTANA ARLANS» – ҮØ ÄҮÐÊ²Í ×ÅÌÏÈÎÍ

АСТАНАДА БҮКІЛӘЛЕМДІК БОКС СЕРИЯСЫНЫҢ ШЕШУШІ БӘСЕКЕСІ ӨТТІ. ФИНАЛҒА ДЕЙІН БАРЛЫҚ ҚАРСЫЛАСТАРЫНАН БАСЫМ ТҮСКЕН ҚОС КОМАНДА – «ASTANA ARLANS» ПЕН «CUBA DOMADORES» «ҚАЗАҚСТАН» СПОРТ КЕШЕНІНДЕ ӨЗАРА МЫҚТЫЛАРЫН АНЫҚТАДЫ. НӘТИЖЕСІНДЕ АРЛАНДАР ЖЕТІНШІ МАУСЫМНЫҢ ЖЕҢІМПАЗЫ АТАНДЫ. Негізі қарсыластар 10 салмақ дәрежесі бойынша жұдырықтасты. Бірақ

же к п е -же к т е р д і ң е с е б і бойынша таразы басы тең болғандықтан, қосымша

тағы бір кездесу өтті. Алдымен шаршы алаңға көтерілген 49 келі сал-

мақтағы Теміртас Жүсіпов Йоханус Аргилагостан айласын асырды. Одан кейін 56 келіде Ілияс Сүлейменов Хавьер Ибаньесті жеңіп, командасын 2:0 есебімен алға шығарды. Одан кейін қатарынан төрт боксшымыз есе жіберіп қойды. Атап айтсақ, Антон Пинчук (91 кг) Эрисланди Савоннан, Ділмұрат Мәжитов (64 кг) Энди Круздан, Әбілдан Аманқұл (75 кг) Арлен Лопестен, Арман Рысбек (81 кг) Хулио Ла Круздан ұтылып қалды. Тартысты доданың екінші

www.astana-akshamy.kz

кезеңінде «Astana Arlans» капитаны Олжас Сәттібаев кубалық Йосбани Вейтиадан жеңіліп, кубалықтар жалпы есепті бірден 2:5-ке жеткізді. Осыдан кейін-ақ қатарынан ойсырай ұтылған отандастарымызда жеңісті жұлып алатындай жігер қалмағандай көрінген. Бірақ әлі де мүмкіндік барын жақсы сезінген Олжас Боқаев +91 келіде тісқаққан боксшы Йоандри Тоирактан басым түсіп, командасының рухын көтеріп қойды. Содан кейін 60 келіде Зәкір Сафиуллин Лазаро Альваресті бет қаратпай ұтты. Ал «қазақтың салмағы» атанып кеткен 69 келіде Асланбек Шымбергенов Роньель Иглесиасты жеңіп, жалпы есепті теңестірді. Осыдан кейін қосымша тағы бір жекпе-жек өтіп, жеңімпаз команда анықталды. Үлкен үміт күткен 52 келідегі Олжас Байниязов Фрэнк Залдиварды қапы қалдырып, жерлестерінің сенімін ақтады. Осылайша, «Astana Arlans» командасы Бүкіләлемдік бокс сериясының (WSB) үш дүркін чемпионы атанды. Біздің команда бұған дейін бұл белесті 2013 және 2015 жылдары бағындырған болатын. Жалпы арландар әр жылдары жүлдегерлер қатарынан түскен емес.

ÁÀҚ ËÈÃÀ ÌƏÐÅѲÍÅ ÆÅÒÒ² АСТАНАДА ШАҒЫН ФУТБОЛДАН ЖУРНАЛИСТЕР АРАСЫНДА ҰЙЫМДАСТЫРЫЛҒАН БАҚ ЛИГАНЫҢ ЖАЗҒЫ МАУСЫМЫ МӘРЕСІНЕ ЖЕТТІ. ЕКІ АЙҒА СОЗЫЛҒАН ТУРНИРГЕ 14 КОМАНДА ҚАТЫСТЫ.

Бірінші маусымда 11 команда бақ сынаған бұл додаға осы жолы тағы үш команда қосылды. Оның екеуі – «Elorada Aqparat» пен «ТК Астана» командалары жүлдегерлер қатарынан табылды. Шыны керек, басында бұларды бірінші рет бақ сынап жатқандықтан, басқа әріптестері

аутсайдерлер ретінде санаған еді. Жазғы маусымның жеңімпазы ең соңғы 13-турда белгілі болды. Оған дейін бас жүлдеден дәмелі болған төрт команданың ішінен оқ бойы алға озып, ешқайсысы көш бастамады. Ең қызығы, осы төрт команда соңғы турда өза-

Ãàçåò ҚР Ақпарат және коммуникация ìèíèñòðëiãi Байланыс, ақпараттандыру және бұқаралық ақпарат құралдары саласындағы мемлекеттік бақылау комитетінде 11.01.2017 æ. òiðêåëiï, №16291-Ã êóәëiãi áåðiëãåí. Меншік иесі: «Elorda Aqparat» ЖШС

ра кездесіп, жүлделі орындарға таласты. Алдымен «Elorada Aqparat» пен «Хабар 24» командалары кездесіп, ойын 3:2 есебімен аяқталды. Осылайша «Elorada Aqparat» турнир кестесінде 30 ұпаймен екінші орынға жайғасты. Бас жүлде үшін болған тартысты ойында «Хабар» «ТК Астана» командасымен тең түсті. Бірақ осы нәтижемен-ақ хабарлықтар жалпы 31 ұпай жинап, топ басындағы орнын сақтап қалды. Сөйтіп, «Хабар» командасы қатарынан екінші рет БАҚ лиганың жеңімпазы атанды. Ал үшінші орынға 29 ұпаймен «ТК Астана» командасы тұрақтады. Сондай-ақ, 24 гол соққан «Жеңіс» командасының шабуылшысы Құмарбек Азат үздік сұрмерген ретінде танылды.

Директор — Қайсар ЖҰМАБАЙҰЛЫ Бас редактор — Еркін ҚЫДЫР Гàçåòте жарияланған материалдарды сілтемесіз көшіріп басуға болмайды. Газет сейсенбі, бейсенбі және сенбі күндері шығады.

ÒÅÍÍÈÑ ÒÓÐÍÈв ÁÀÑÒÀËÄÛ АСТАНАДА «ЭКСПО-2017» ХАЛЫҚАРАЛЫҚ КӨРМЕСІНІҢ АЯСЫНДА ТЕННИСТЕН ПРЕЗИДЕНТ КУБОГЫ САРАПҚА САЛЫНАТЫН ХІХ ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ТУРНИР БАСТАЛДЫ. Ұлттық теннис орталығында «ATP Challenger» және «ITF Women’s» сериялары бойынша өтіп жатқан дода 23 шілдеге дейін жалғасады. Бұған әлемнің 30 елінен 200-ге жуық теннисші қатысып жатыр. Олардың арасында әлемдік рейтингте 100 үздіктің қатарынан кіретін спортшылар бар. Бұл турнирде еліміздің намы-

сын Михаил Кукушкин, Андрей Голубев, Дмитрий Попко және Камила Керімбаева қорғайды. Жалпы жүлде қоры – 225 мың АҚШ доллары. Дәл осы уақыт аралығында «Astana Masters 12& under President’s Cup» балалар теннисі және әуесқой теннисшілер арасында «Astana Open» турнирі де өтеді.

Бетті дайындаған: Орынбек ӨТЕМҰРАТ

Ðåäàêöèÿ қîëæàçáà èåëåðiíiң ïiêiðëåði ìåí êөçқàðàñûí áөëiñói øàðò åìåñ. Жарнама мен хабарландырулардың мазмұнына жарнама беруші жауап береді. Ãàçåò «Àñòàíà àқøàìû» ãàçåòi ðåäàêöèÿñûíûң êîìïüþòåðëiê îðòàëûғûíäà òåðiëiï, қàòòàëäû. Апталық таралымы — 15 000 Тапсырыс №84 Баспахана: Àñòàíà қàëàñû, Сілеті êөøåñi, 30. «Медиа-холдинг «ERNUR» ÆØÑ

Редакция мåêåíæàéû: 010000, Àñòàíà қàëàñû, Достық êөøåñi, 13. info@elorda.media Қàáûëäàó áөëìåñi: òåë./факс: +7 (7172) 703-212. Тілшілер бөлімі: 70-32-17. Жарнама: 70-33-06. akshamyreklama@gmail.com