www.astana-akshamy.kz ǍǁljƽƲ
͐ (3395) 16/04/2016
ÑÆÒÐÔÂÌÉËÁÌÜĭ ĭÏĩÁÍÅÜĭ ÒÁàÒÉ ÄÁÈÆÓ ÇÜÌĩÜ ĭÁÈÁÎÎÁÎ ÂÁÒÓÁÐ ÙÜĩÁÅÜ
ĭÁÈÁĭ ÂÁÌÁÒÜ ÑÆËÏÑÅ ÇÁÒÁÅÜ
3
īÌÓ ÇÏÒÐÁÑÜÎÜħ īÓÜÍÅÜ ÇÏÌÅÁÑÜ
4 ÓĠÎļ ĭÁÌÁÎÜħ ÓÆÎÓÆËÓÆѼ
2
ОР АСТАНАЛЫК АРДАГЕРГЕ –
МИЛЛИОН ТЕНГЕ
౭ˬ́ ʽ˵˘ˮ ˳˯೦́˳́ˮ˞˘ ˟˲ˬ˧˪ ˱˟ˮ ˲ˬ˧˪˵˧೮ ˬ˛˧˳˧ˮ ˪˲˳˟˵˪˟ˮ ˭˘˥˞˘ˮ˛˟˲ˬ˟˲˞˧ ೪˲˭˟˵˵˟˶ ʹ ˙˛˧ˮ˛˧ ˲˱˘೪˵́೮ ˙ˬˢ́˭˘˳ ˱˘˲́ˣ́͘ ʮ́ˬ ˵˪˟ˮ ˳˘˥́ˮ ˳˯ˬ ˙˧˲ ˳˲˘˱́ˬ ˪ˮ˞˟˲˞˧೮ ˪˶ഉ˛˟˲ˬ˟˲˧ˮ˧೮ ೪˘˵˘˲́ ˳ˤ˲˟˱ ˙˘˲˘˞́͘ ˁ˯ˮ˞́೪˵˘ˮ ˞˘ ೪˘ˣ́ˮ˘ˬ́ ೪˘˲ˤ̆ˬ˘˲́˭́ˣ˞́ ˪ˣ˧ˮ˧೮ ˵˧˲˧˳˧ˮ˞˟ ˘˲˞˘೪˵˘೦˘ˮ ˘˙ˣ˘ˬ͘ ʽ˳́Ͳ ˮ́ ˟˳˪˟˲˛˟ˮ ʤ˳˵˘ˮ˘ ೪˘ˬ˘˳́ˮ́೮ ഉ˪˧˭˞˧˛˧ ౭ˬ́ ʽ˵˘ˮ ˳˯೦́˳́ˮ˘ ೪˘˵́˳೪˘ˮ ˟ˬ˯˲˞˘ˬ́೪ ˘˲˞˘˛˟˲ˬ˟˲˞˧೮ ഉ˲೪˘˥˳́˳́ˮ˘ ˙ˤ́ˬ ˞˘ ϭ ˭ˤˬˬˤ˯ˮ ˵˟೮˛˟˞˟ˮ ˙ˬ˧ˮ˟˵˧ˮ ˙˯ˬ˞́͘ ʥˬ ˢˮ˧ˮ˞˟ ೪˘ˬ˘ˬ́೪ ˭ഉ˳ˬˤ˺˘˵˵́೮ ˟˪˧ˮ˾˧ ˳˟˳˳ˤ̆˳́ˮ˞˘ ʮ˭́˳˱˟ˮ ೪˘˭˵˶͕ ˟೮˙˟˪ ˢഉˮ˟ ഉˬ˟˶˭˟˵˵˧˪ ೪˯˲೦˘˶ ˙˘˳೪˘˲˭˘˳́ˮ́೮ ˙˘˳˾́˳́ ʫ˲˭˟˪ ʽ˳˱˘ˮ˯˚ ˭ഉˬ˧˭˞˟˞˧͘
ЛИФТІЛЕРДІҢ АХУАЛЫ ҚАНДАЙ? «Ақылды қала» мәртебесіне әне-міне қол жеткізгелі жүрген Астанада әлі күнге кеңестік кезеңдегі жедел сатылар (лифт) қызмет көрсетеді. Бұл жедел сатылардың саны және аз емес. Дәл қазіргі уақытта елордада 800-900 дана кеңестік заманның жедел сатысы бар. Ал техникалық нұсқаулық бойынша олардың қызмет көрсету мерзімі 25 жылдан аспауы тиіс екен. Сонда осын-
ша жедел сатының пайдалану мерзімі екі еседен де асып кеткен деген сөз. Бұл – Астанадағы мыңға жуық жедел саты ның қауіпті жағдайда екенін көрсетпей ме? Астана қалалық тұрғын үй инспекциясы басқармасы көтергіш құрылғыларды бақылау бөлімінің мәліметіне қарағанда, бүгінде елордада 5316 жедел саты жұмыс жасап тұр.
5
ʧ˘ˣ˟˵ ˵˧ˬ˾˧˳˧ ˱˯ˬˤ˻ˤ̆ ೪́ˣ˭˟˵˪˟˲ˬ˟˲˧˭˟ˮ ˲˟˥˞˪˟ ˾́೪˵́
6-7 ÒÁÎÁÌÜ ÂÏÌÒÁħ ÒÁÔÜĩÜÐ ÙÜĩÁÒÜħ ʺ˘˳˪ˮ˟˭ ˭˟ˮ ˮ˘˾˘೪˯˲ˬ˘˲ ˟˭˞˟ˬ˟ ˭˟͍
9
Ǎǁnjƿǁdž džʓɍƲLJLjǁlj ǍǁljƽƲLJƲdždžǁ
Ϯϯ ˳ഉ˶˧˲˞˟ ˢ˘ˬ˱́೪˘ˬ˘ˬ́೪ ˳˟ˮ˙˧ˬ˧˪ ˵˟˞˧
2
ȹ
www.astana-akshamy.kz
·ĚÆ·Ç·É ·ęÒÄÒ
ȽÉÄÀ ¸ÉʸŸ ÆǼ¾¿»¼ÄÉ
ÑÅÐÃÅÊ ÊӨҢ²ËÌÅÍ – ÑÅÍÁ²Ë²ÊÊÅ ˃˶೦˘ˮ ೪˘ˬ˘˭́ˣ˞́ ˵˘ˣ˘ ˳˵˘˶ ʹ ഉ˲೪˘˥˳́˭́ˣ˞́೮ ˙˯˲́˾́˭́ˣ͘ ʫˬ˯˲˞˘ ഉ˪˧˭˧ ಁ˞˧ˬ˙˟˪ ʮ˘೪˳́˙˟˪˯˚ ʤ˳˵˘ˮ˘ˮ́೮ ˘˙˘˵˵˘ˮ˶́ˮ˘ ˵˲೦́ˮ˞˘˲ ˞˘ ˵˧˪˟ˬ˟˥ ˘˵˳˘ˬ́˳˶́ ˵ˤ˧˳ ˟˪˟ˮ˧ˮ ˘˥˵೪˘ˮ ˟˞˧͘ ʽ˳́ ˯˲˘˥˞˘ ϭϴ ˳ഉ˶˧˲ ˭˟ˮ ϭϴ ˭˘˭́˲ ˘˲˘ˬ́೦́ˮ˞˘ ˪˪˵˟˭˛˧ ̃˪˯ˬ˯˛ˤ̆ˬ́೪ ˘˥ˬ́೪ ˥́˭˞˘˳˵́˲́ˬ˘˵́ˮ́ ˙˟ˬ˛˧ˬ˧͘ ˁ˯ˮ˞˘˥Ͳ˘೪͕ Ϯϯ ˳ഉ˶˧˲ ˪ˮ˧ ˢ˘ˬ˱́೪˘ˬ˘ˬ́೪ ˳˟ˮ˙˧ˬ˧˪ ˵˟˞˧͘
Қазақстан Президенті Нұрсұлтан Назарбаев Өзбекстанның Ташкент қаласына барды. Сапар аясында Елбасы Ислам Кәрімовпен кездесіп, екіжақты ынтымақтастық мәселелерін талқылады. «Біз бұл байланыстарды Тәуелсіздік жылдары сақтап қана қоймай, мемлекеттерімізді жақындастыра түстік. Бұл орайда, көрші ретіндегі біздің риясыз ниетпен кездесу тәжірибеміздің маңызы зор» деді Нұрсұлтан Назарбаев. ĝÁ°Ã¼É
Үкімет үйінде Премьер-министр Кәрім Мәсімов ауыл шаруашылығы мәселелері жөніндегі Еуропалық комиссар Фил Хоганмен кездесті. Тараптар Қазақстан мен Еуропа арасындағы сауда-инвестициялық, оның ішінде агроөнеркәсіп кешені саласындағы ынтымақтастықтың ағымдағы жағдайын және оны тереңдету перспективаларын талқылады. Астанада орталықтандырылған жылумен қамтуды жаңарту проблемалары мен мүмкіндіктері туралы семинар өтті. Шараны Қазақстан Республикасының Ұлттық экономика министрлігі мен Азия Даму банкі ұйымдастырды. Жиында жылумен қамту жобаларын іске асырудың өңірлік тәжірибесі, халықаралық практикадан табысты мысалдар қаралды. Еуропалық одақ Қазақстанның су саласындағы ұлттық саясатын жүзеге асыруға 7 миллион еуро грант бөледі. Бұл туралы Қазақстан Республикасының Ауыл шаруашылығы министрі Асылжан Мамытбеков мәлім етті. «Қазіргі уақытта су мәселесі бойынша Қазақстан, ЭЫДҰ және Еуропалық экономикалық комиссия арасында үлкен бағдарлама жасалып отыр. Ол су саласындағы ұлттық саясат деп аталады. Аталған бағдарлама бойынша жұмыстарды біз бастағалы отырмыз» деді министр. Æ·Ç·üÄÉ
Қазақстанның азаматтық заңнамасына Британ құқығының элементтерін енгізу көзделеді. Бұл туралы Мәжілісте азаматтық заңнаманы жетілдіруге бағытталған заң жобасын таныстырған Әділет министрінің орынбасары Зәуреш Баймолдина мәлім етті. Оның айтуынша, мұндай құқық Қазақстанның Дүниежүзілік сауда ұйымына енуіне, еліміздің экономикалық байланыстар көкжиегін кеңейтуіне байланысты мейлінше өзекті болып табылады.
Экологиялық айлық барысында қаланы санитарлық тазалау, көшелерді, тротуарларды, орамішілік аумақтарды жинау, ағаш отырғызу, арықтарды қоқыстан
арылту, саябақтар мен гүлзарларда маусымдық агротехникалық жұмыстар жүргізу жоспарланған. Ал жалпықалалық сенбілікке 81 мыңнан аса адам, 4 мыңдай кәсіпорын мен ұйым, 45 жоғары және орта оқу орны, 132 балабақша, 73 денсаулық сақтау мекемесі, 133 мемлекеттік мекеме, ведомство және ұлттық компания өкілдері қатысып, 885 техника тартылады. Шараға қатысушылардың барлығы түгелдей керекті құрал-жабдықтармен, қолғаптармен және қоқыс жинауға арналған қапшықтармен қамтамасыз етіледі. Сондай-ақ, сенбілік аясында қалалық және республикалық ұйымдардың
көмегімен 5555 түп көшет отырғызу көзделген. Оның 1555-і ауқымды алқапқа шақталған. Атап айтар болсақ, Алматы ауданына 555 ағаш, Есіл ауданына 750 ағаш, Сарыарқа ауданына 250 ағаш егіледі. Бұдан бөлек, мектептерге, балабақшаларға және медициналық мекемелерге 4 мың түп көлеміндегі көшет таратылады. Экологиялық науқан кезінде Есіл, Ақбұлақ және Сарыбұлақ өзендерін қоқыс пен тұрмыстық қалдықтан тазарту шаралары жүргізіледі. Бұл жұмыстарға студенттер, еріктілер және әскери бөлімшелердің қызметкерлері жұмылдырылады. Ботагөз МАРАТҚЫЗЫ
БЮДЖЕТ ЕСЕБІ ҚАРАЛДЫ ʶ˟˾˟ ೪˘ˬ˘Ͳ ˬ́೪ ഉ˪˧˭˞˧˪˵˟ ౢ ˯ ೦ ˘ ˭ ˞ ́ ೪ ˪˟೮˟˳˵˧೮ ˯˵́Ͳ ˲́˳́ ˵˵˧͘ ʶˮ ˵ഉ˲˵˧˙˧ˮ˞˟ ˘ˬͲ ˞́˭˟ˮ ʤ˳˵˘ˮ˘ ೪ ˘ ˬ ˘ ˳ ́ ˮ ́ ೮ ϮϬϭϱ ˢ́ˬ೦́ ˙ ̅ ˞ ˢ ˟ ˵ ˧ ˮ ˧ ೮ ˘ ˵ ೪ ˘ ˲ ́ ˬ ˶ ́ ˵˶˲˘ˬ́ ˟˳˟˙˧ ೪˘˲˘ˬ˞́͘ Сансызбай Есілов төрағалық еткен жиында былтырғы бюджеттің мән-жайын Қаржы басқармасының басшысы Руслан Досаев баяндады. Оның айтуынша, өткен жылы жоспарланған кірістер 102,4 пайызға артығымен орындалған. Дәлірек айтқанда, қала қазынасына 386 млрд 717 млн теңге түскен. Ал қаланың қажетіне
жергілікті бюджеттен 384 млрд 915 млн теңге жұмсалған. Бюджет есебінен 2015 жылы қауіпсіздікті қамтамасыз ету мақсатында 355 бағдаршам, 15700 жол белгілері, 25 аялдама кешені орнатылған. Кеңес отырысында Жолаушылар көлігі басқармасының басшысы Еділ
Сүлейменов пен «Астана LRT» ЖШС басшысы Талғат Ардан алдағы уақытта жүзеге асатын тың жобалар туралы жанжақты әңгімеледі. Соның ішінде көлік тұрағы мен жолаушылар көлігіндегі жол ақысын электронды төлеу жүйесі кеңінен талқыланды. Алқалы топ бұрын тәжірибеден өтпеген бұл жүйені халыққа түсіндіру жұмыстарын жүргізу керектігін қадап тапсырды. Сөз соңында Жол жүрісін басқарудың автоматтандырылған жүйелерін енгізу және пайдалану қағидалары, Кабельдік кәріз және инженерлік инфрақұрылымды пайдалану қағидалары, Астананың көлік инфрақұрылымы объектілерін басқаруға беру қағидалары, автотұрақтарды ұйымдастыру қағидалары, қалалық жолаушылар көлігінде жол ақысын төлеудің электронды жүйесі кезінде байланыссыз электронды карталарды пайдалану тәртібі және қоғамдық көлікте қолданылатын Тарифтік саясаты бекітуге ұсынылды. Орынбек ӨТЕМҰРАТ
ЕҢБЕК ҚАУІПСІЗДІГІ ЕСКЕРІЛУІ КЕРЕК ʤ˳˵˘ˮ˘ ೪˘ˬ˘˳́ˮ́೮ ʮ˭́˳˱˟ˮ ೪˘˭˵˶͕ ˟೮˙˟˪ ˢഉˮ˟ ഉˬ˟˶˭˟˵˵˧˪ ೪˯˲೦˘˶ ˙˘˳೪˘˲˭˘˳́ˮ́೮ ˟೮˙˟˪ ˤˮ˳˱˟˪˻ˤ̆˳́ ˳́ˮ೦˘ˮ ˘೪˱˘˲˘˵೪˘ ˳˥˟ˮ˳˟˪͕ ˢ́ˬ ˙˘˳́ˮ˘ˮ ˙˟˲˧ ˟ˬ˯˲˞˘ˬ́೪ ˮ˞˧˲˧˳˵˟ ϮϮ ˢ˘ˣ˘˵˘˥́˭ ˯೪ˤ೦˘ ˙˯ˬ೦˘ˮ͘ ʽˮ˞˘ ϭϲ ˘˞˘˭ ˘˶́˲ ˢ˘˲˘೪˘˵ ˘ˬ́˱͕ ϳ ˘˞˘˭ ೪˘ˣ˘ ˵˘˱೪˘ˮ͘ Былтырғы жылдың сәйкес мерзімінде 17 жазатайым оқиға тіркеліпті. Онда 15 кісі жарақаттанып, 4 кісі қайтыс болған. Өндірістік жарақаттардың бірнеше себебі бар. Атап айтсақ, қызметкерлердің жұмысты жүргізудің қауіпсіз тәсілдеріне оқытылмағандығы, бас мердігерлер мен қосалқы ұйымдардың жауапты лауазымды тұлғалары тарапынан бақылаудың болмауы, қызметкерлер үшін қауіпсіз еңбек жағдайының қамтамасыз
етілмеуі (арнайы киімдерінің жеке және ұжымдық қорғау құралдарының болмауы) жоғарыдағыдай бақытсыздыққа ұшыратады. Сондай-ақ, құзыретті емес ұйымдармен және бригадалармен құрылыс-монтаждау жұмыстарын өндіру, жұмысты орындаған кезде сақтандыру белдігін қолданбау да – жарақат алуға итермелейтін жайттардың бірі. Қылмыстық кодекстің 156-бабына сәйкес, денсаулыққа зиян келтіруге
немесе қызметкердің қайтыс болуына әкеп соққан қауіпсіздік техникасы, өнеркәсіптік санитария қағидаларын немесе еңбекті қорғаудың өзге де қағидаларын бұзғаны үшін қылмыстық жауаптылық көзделген. Сонымен қатар, Әкімшілік құқық бұзушылық туралы Кодексте еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау ережесін бұзғаны үшін тиісті жаза көрсетілген. Мәселен, былтыр өндіріске қатысты үш қылмыстық іс аяқталды. Соттың үкімімен кінәлі деп танылған адамдар екі жылға дейін бас бостандығын шектеу жазасына тартылды. Ботагөз МАРАТҚЫЗЫ
www.astana-akshamy.kz
ȹ
·ĚÆ·Ç·É ·ęÒÄÒ мүлде бейхабар болып келетіндіктен, ол үйдің бұрышына Ұлы Отан соғысының ардагері тұратынын растайтын қандай да бір белгі қойылса деген ұсыныс айтқанын, дәл осы мәселелердің бүгінгі күні қалай шешіліп жатқанын білгісі келетінін айтты. Қан майданда толарсақтан саз кешіп, мұз жастана жүріп, қарша бораған оққа кеудесін тосқан қарт жауынгерлер сыйсияпат атаулының қандайына да болса лайық екенін ескере келе, Е.Оспанов ардагерлер үйіне кіре берістердің абаттандырылып, көріктендірілуіне жекеменшік пәтер иелері кооперативтерінің өкілдері жауапты екенін атап өтті. «Ал, әр ардагердің үйінің есігінің алдына Қызыл жұлдызша ілу – аса қиын жұмыс емес, онымен елордамыздағы аудан әкімдіктері айналысса» деген ұсыныс білдірді басқарма басшысы. Одан әрі сессия барысында депутаттар мемлекеттік сатып алулар саласында
ӘР АСТАНАЛЫҚ АРДАГЕРГЕ – МИЛЛИОН ТЕҢГЕ
(Басы 1-бетте).
Алтыншы шақырылымдағы қалалық мәслихаттың кезектен тыс сессиясына Астана қаласы әкімінің орынбасары Андрей Лукин, қалалық мәслихаттың хатшысы Жанат Нұрпейісовпен бірге Алматы, Есіл, Сарыарқа аудандарының әкімдері, қала департаменттері мен басқармаларының басшылары және бұқаралық ақпарат құралдарының өкілдері қатысты. Күн тәртібіндегі алғашқы мәселе бойынша сөз алған Жұмыспен қамту, еңбек және әлеуметтік қорғау басқармасының басшысы Ермек Оспанов Астана қаласы тұрғындарының жекелеген санаттарына атаулы және мереке күндері қосымша әлеуметтік көмек көрсетілетінін жеткізді. Оның айтуынша, үстіміздегі жылы жергілікті бюджет есебінен азаматтардың кейбір жекелеген санаттарына 192 миллион 650 мың теңге көлемінде қосымша әлеуметтік көмек көрсету көзделген. Атап айтсақ, 26 сәуір – Чернобыль атом электр станциясындағы апат күні. Осыған орай, Чернобыль АЭС апат салдарын жоюға қатысқан 580 тұлғаға
80 мың теңге, жесірлеріне 50 мың теңге мөлшерінде қосымша әлеуметтік көмек көрсетілетін болды. – Бүгінгі таңда Астана қаласында 172 Ұлы Отан соғысына қатысушы және мүгедек бар. 9 мамыр – Жеңіс күніне орай, оларға 850 мың теңгеден берілмек. Сонымен қатар, Астана қаласында әлеуметтік көмек көрсету, оның мөлшерлерін белгілеу және мұқтаж азаматтардың жекелеген санаттарының тізбесін айқындау қағидасына сәйкес, Ұлы Отан соғысының ардагерлеріне 150 мың теңгеден ақшалай төлем жасалады. Осылайша, биыл да Ұлы Отан соғысына қатысушылар мен мүгедектерге жалпы саны бір миллион теңге көлемінде әлеуметтік көмек көрсетіледі, - деді басқарма басшысы. Бұл ұсынысты қалалық мәслихаттың депутаттары бірауыздан мақұлдады. Депутат А.Күрішбаев болса, мәслихаттың өткен жылғы осындай бір отырысында Ұлы Отан соғысының қатысушылары және мүгедектері тұратын үйлердің кіреберістері мен аулаларына абаттандыру жұмыстары жүргізілсе, сонымен бірге кейбір тұрғындар жанындағы көршісінің соғыс ардагері екенінен
ÌÅÐÅÉ˲ ÎÒÁÀÑÛËÀÐ ÑÀÉÛÑÛ ʮ́ˬ ˳˘˥́ˮ ˵˪˧ˣ˧ˬ˟˵˧ˮ ͨʺ˟˲˟˥ˬ˧ ˯˵˙˘˳́ͩ ˙˘˥೪˘˶́ˮ˘ ೪˘˵́˳˶೦˘ ˵˧ˮ˧˭˞˟˲ ϯϬ ˳ഉ˶˧˲˛˟ ˞˟˥˧ˮ ೪˘˙́ˬ˞˘ˮ˘˞́͘ Сайыс үш кезеңнен тұрады. Аудандық (қалалық), облыстық турлардан сүрінбей өткен үміткерлер ақтық саты – республикалық додада бақ сынайды. Конкурсқа қатысуға өтінімдер тиісті құжаттар қоса тіркелген арнайы нысан бойынша аудандық әкімдіктердің ішкі саясат бөлімдері мен Астана қаласының Ішкі саясат басқармасында қабылданады. Өтінімдерді қарау барысында комиссия өкілдері отбасы мүшелері жетістіктерінің маңыздылығы мен санына, отбасылық дәстүрлер мен
жәдігерлерге, рухани-адамгершілік құндылықтарға, арғы тектерін білуіне назар аударатын болады. Толық ақпаратты 55-67-08, 55-67-01 телефондары арқылы алуға болады.
отандық тауар өндірушілерге қолдау көрсету бойынша ведомствоаралық комиссияның міндеттерін талқылап, мемлекеттік сатып алулар саласында қазақстандық тауар өндірушілерді қолдау бойынша мемлекеттік саясатты тиімді іске асыруды қамтамасыз ету, мемлекеттік сатып алулар процестерінің айқындылығы, ашықтығы, заңдылығы қағидаттары негізінде мемлекеттік органдар мен отандық тауар өндірушілердің жергілікті мазмұнды қамтамасыз ету бойынша қызметін үйлестіруді жүзеге асырумен айналысатын комиссияның құрамын бекітті. Онда жергілікті атқарушы органдардың, Астана қаласы прокуратурасының, қалалық Мемлекеттік кірістер департаментінің, «Нұр Отан» партиясының, қалалық мәслихат пен Кәсіпкерлер палатасының өкілдері бар. Күн тәртібіндегі үшінші мәселе бойынша халық қалаулылары Астана қаласының мемлекеттік мәдениет ұйымдарын аттес таттауды жүргізу жөніндегі комиссияның құрамын қарап, оны да бірауыздан мақұлдады. Гүлбаршын ӨКЕШҚЫЗЫ
ÊӨË²Ê ҚÎÇҒÀËÛÑÛ ØÅÊÒÅËÅIJ ʽ˲́ˮ˙˯˲ ˪˾˟˳˧ˮ˧೮ ʶ˟˲˟˥ ˭˟ˮ ʮഉˮ˧˙˟˪ ˺˘ˮ˞˘˲ ˪˾˟˳˧ˮ˟ˮ ˈ˶˳˟˥ˮ ʥ˟ˮ ˃˘ˬ˘ˬ ˪˾˟˳˧ˮ˟ ˞˟˥˧ˮ˛˧ ˙ˬ˧˛˧ˮ˞˟ ˢ˯ˬ ˢˮ˞˟ˬ˧˱͕ ˯೦˘ˮ ˘˳˹˘ˬ̂˵˙˟˵˯ˮ ˢ˘˙́ˮ́ ˵˳˟ˬ˟˞˧͘ Осыған байланысты аталған жол учаскесінде 2 мамырға дейін көлік қозғалысы уақытша шектелетін болады. Жол жөндеу жұмыстары жүргізіліп жатқан кезде жүргізушілерден жол бағдарын алдын ала жоспарлауды сұраймыз.
3
ҚАЗАҚ БАЛАСЫ РЕКОРД ЖАСАДЫ ʥ˯˥́ˮ˞˘ ˙ˬ೪́ˮ೦˘ˮ ˢ˧˛˟˲˧ ˭˟ˮ ೪˘˥˳˘˲ ˲˶˺́ ˙˘˲ ˙˘ˬ˘ˬ˘˲˞́ ˪˲˛˟ˮ ˳˘˥́ˮ ˪ˣ˧೮ ೪˶˘ˮ˘˞́͘ ˁ˯ˬ˘˲˞́೮ ˙˧˲˧ ʹ ˘˳˵˘ˮ˘ˬ́೪ ಁ˭˧˲ ʺ˘˺˭˟˵͘
Небәрі тоғыз жастағы жеткіншек кеудені жерден көтеруден теңдессіз нәтиже көрсетіп, Қазақстан рекордтар кітабына үш мәрте енген. Талапты өрен бұрнағы күні төрт тағандап тұру деп аталатын спорттық жаттығуды 60 минут бойы орындап, балалар арасында әлемдік және Қазақстан бойынша абсолютті рекорд орнатты. Әдетте дайындығы жоқ адам бұл «планканы» екі минуттай, ал спортшы бес минуттай ұстай алатынын ескерсек, Әмірдің бұл жолғы әрекеті ерлікпен пара-пар екені даусыз. Өз рекордын ол 23 сәуір күні ЛосАнджелесте жерлесіміз Геннадий Головкиннің Доминик Уэйдпен өтетін жекпе-жегіне арнайтынын жеткізді. «Әмір – әулетіміздегі спортты серік еткен балалардың бірі. Бұл – Әмірдің бір жылдың ішінде Қазақстан бойынша орнатып отырған төртінші рекорды. Біз оны Гиннестің рекордтар кітабына енгізу үшін өтініш бермекпіз. Қазіргі таңда Әмір үшін ең маңыздысы – уақытынан бұрын спорттан жалығып кетпеу. Бұл процесті қадағалайтын боламыз. Айтпақшы, Әмір спорт пен сабақты еш қиналмай қатар алып жүр. Өзі оқу озаты» деп ағынан жарылды Әмірдің ағасы Айдар Махметов. Кейіпкеріміз алғашқы рекордын былтыр «Street Workout» бағыты бойынша жазғы маусымның ашылуында кеудесін жерден 450 рет көтеріп орнатқан болатын. Екінші рекордын Ақмола облысының чемпио натында 30 минутта 500 рет көтеріп орындаған. Ал үшінші рекордын Қазақ хандығының 550 жылдық мерейтойы кезінде кеудесін жерден 550 рет көтеріп орнатты. Ботагөз МАРАТҚЫЗЫ
4
ȹ
www.astana-akshamy.kz
ĚÅę·Ã
ҰËÒ ÆÎÑÏÀÐÛÍÛҢ ҰÒÛÌÄÛ ÆÎËÄÀÐÛ ͨౢ˘ˣ˘೪˳˵˘ˮ ˢ˘೮˘ ˢ˘˘ˮ˞́೪ ˮ˘೪˵́ ˘˺˶˘ˬ˞˘͗ ˳˶͕ ˲˟˹˯˲˭˘ˬ˘˲͕ ˞˘˭˶ͩ ʮ˯ˬ˞˘˶́ˮ˞˘ ˵˟˪ ˢ˘ˬ˱́೦˘ ˯˲˵˘೪ ˟೮˙˟˪ ೪˯೦˘˭́ ೦˘ˮ˘ ˳́˲˵೪́ ˳˧ˬ˪˧ˮ˧˳˵˟˲˛˟ ˯˲ˮ́೪˵͕́ ˵ˤ˧˭˞˧ ̃˪˯ˮ˯˭ˤ˪˘ˮ́೮ ˮ˘೪˵́ ˮ˟˛˧ˣ˧ ˙˯ˬ˶೦˘ ೪˘˙˧ˬ˟˵˵˧ ˟˪˟ˮ˧͕ ˘ˬ ˙˟˳ ˤˮ˳˵ˤ˵˶˻ˤ˯ˮ˘ˬ˞́ ˲˟˹˯˲˭˘ˮ́ ˢˣ˟˛˟ ˘˳́˲˶ ˙˯˥́ˮ˾˘ ͨ౭ˬ˵ ʮ˯˳˱˘˲́ ʹ ϭϬϬ ˮ˘೪˵́ ೪˘˞˘˭˞˘ͩ ˙ˬ ˤ˞˟̆ˮ́ ˵˘˙˘ˮ˞́ ˵˲˞˟ ˭˧˲˛˟ ˟ˮ˛˧ˣ˶ ˵˘ˬ˘˙́ ˘ˬ೦˘ ˵˘˲˵́ˬ˞́͘
Маңызды құжатта Мемлекет басшысы Нұрсұлтан Назарбаев елдің мәртебесін өсіретін, ішкі және сыртқы саясатты нығайтуға бағытталған мәселелерге ерекше мән берді. Соңғы кездегі әлемді шарпыған дағдарыс елдің даму бағытына өзгерістер енгізді. Елбасы еліміздегі білім мәселесін де назардан тыс қалдырмады. Дәл осы
мәселелер жақында Астанадағы Басқару колледжінде өткен дөңгелек үстел отырысында кеңінен сөз болды. Шараға колледждің бас директоры Б.Әлімжанов, бас директордың орынбасары Г.Бриншинова, білім беру мекемесінің ұстаздар қауымы мен студенттері қатысып, бес институционалды реформаны жүзеге асырудың
тетіктері мен міндеттерін талқылады. Б.Әлімжановтың айтуынша, «Ұлт жоспары – 100 нақты қадам» қоғам өмірінің шешуші салаларын жаңғыртуға бағытталған. 77-қадамда атап көрсетілгендей, экономиканың алты негізгі саласы үшін он алдыңғы қатарлы колледж бен жоғары оқу орнында білікті кадрларды әзірлеу, кейіннен бұл тәжірибені еліміздің басқа оқу орындарына тарату міндеті тұр. Осыны басшылыққа ала отырып, Астанадағы Басқару колледжі он алты жылдан бері елордалық өскелең ұрпақ өкілдеріне кәсіптік білім берумен айналысып келеді. Білім мекемесінде тігін өндірісі және киім үлгілеу, дизайн, шаштараз ісі және сәндік бояулар, электрмен қамтамасыз ету, радиоэлектроника және байланыс мамандықтары бойынша алты мыңнан астам кәсіби маман даярланды. Аталмыш оқу орны 2013 жылы «Таңдаулы білім мекемесі» номинациясы бойынша қалалық байқауда үшінші орынды жеңіп алса, Астана қаласының Жұмыспен қамту орталығымен бірлесе отырып, «Жұмыспен қамту – 2020» бағдарламасы аясында 2011 жылдан бері осы колледжді тәмамдаған 350 студент кәсібі бойынша жұмысқа орналастырылды. – Бұл да Елбасының «100 нақты қадамының» жүзеге асуының көрінісі деп есептеймін, - дейді колледждің бас директоры Б.Әлімжанов. – Жалпы, Президенттің кәсіптік оқу жөніндегі ойлары өте тамаша. Кәсіптік-техникалық колледждерді көбейтуді қозғағаны жұрт жүрегінде жүрген жайлар еді. Мұны Мем-
лекет басшысы дөп басып айтты. Осы колледждерге білім алу арқылы біздің жастарымыз кірпіш қалаушы, ағаш шебері, электрмен дәнекерлеуші, электрші, жүргізуші, тракторшы, бұрғышы, бояушы-сырлаушы, радист, жол төсеуші, слесарь, токарь және т.б. мамандықтарды меңгерсе, оның несі айып?! Ұлт жоспарындағы 79-қадам даярланатын кадрлардың бәсекелестік қабілетін арттыру және білім беру секторының экспорттық әлеуетін көтеруге бағытталған. Бұл ретте білім мекемесінің басшысы алға қойылған айқын мақсаттар ғана жүйелі жетістіктерге жеткізетіндігін алға тарта отырып, білімді әрі белсенді жастарды елдік пен мемлекеттік мүдде жолында жұмыла іске кірісуге шақырды. Иә, Елбасы айтқандай, әлемде орын алған жаһандық дағдарысқа дайын болу, жұмыла қарсы әрекет ету – заман талабы. Ендеше, қай салада болсын, ұйымшылдықпен еңбек етуге тиіспіз. Біздің мақсатымыз – көлденең шыққан кедергілерге кідірмей, дамыған 30 елдің қатарына қосылу екенін естен шығармау. Осы бағытта колледж ұстаздары еліміздің әлемге танылуына үлес қосатын білімді және жоғары білікті жұмысшыларды тәрбиелеуге атсалысып келеді. Ал, Мемлекет басшысының бес институционалдық реформасы – мемлекеттік құрылымды, оның саяси-экономикалық әлеуетін сансалалы қырынан дамытатын өте ауқымды жоба. Бұл – Қазақстан мемлекеттілігін нығайтып, жарқын болашаққа жетелейтін нақты жоспар.
басқармасының атынан алғыс хат табысталды. Сондай-ақ, мәреден қара үзіп жеткен оқушылардың ұстаздары да марапатталды. Бір айта кетерлігі, қалалық олим-
пиадада үздік шыққан командалар алдағы мамыр айында Алматыда өтетін республикалық сайысқа жолдама алды.
Гүлбаршын ӨКЕШҚЫЗЫ
ҮØ Ò²ËÄÅ ÑÀÉÛÑÒÛ ʫˬ˯˲˞˘˞˘೦́ ʮ˘˭˙́ˬ ʮ˘˙˘˟˚ ˘˵́ˮ˞˘೦́ ζϰ ˭˟˪˵˟˱Ͳ˛ˤ˭ˮ˘ˣˤ̆Ͳ ˳́ˮ˞˘ ͨ˃˧ˬ˧˭ ˭˟ˮ˧೮ ʹ ˵˧˲ˬ˧˛˧˭ˮ˧೮ ˘˥೦˘೦́ͩ ˘˵˵́ /s ೪˘ˬ˘ˬ́೪ ˯ˬˤ˭Ͳ ˱ˤ˘˞˘ ˵˵˧͘ Ардақты ұстаз, педагогика ғылымдарының докторы, профессор Нұрша Оразахынованың «Сатылай кешенді оқыту» технологиясы бойынша өткен білім жарысына қаладағы білім ұяларынан бас-аяғы 60-қа жуық команда қатысып, 296 оқушы білімдерін сынға салып, оларға қазақ тілі мен әдебиеті, орыс тілі, ағылшын тілі, тарих, математика, география, биология және физика пәндері бойынша 72 мұғалім жетекшілік жасады. –Еліміз үш тұғырлы тіл саясатын қолға алғалы бері қазақ тілінің қасиетін танытар шаралар көптеп өткізілуде. Ана тіліміздің қадірін біліп өскен жас ұрпақ орыс және ағылшын тілдерін жетік меңгеру арқылы болашаққа сенімді қадам жасайды. Бүгінгі сайыс – соның бір айғағы. Білім бәйгесінде тек үздіктер ғана озып шықсын, –
деп игі тілегін білдіріп, шараның шымылдығын түрген қалалық Білім басқармасының ғылыми-әдістемелік жұмыстар жөніндегі әдіскері Роза Қасқабаева. «Сатылай кешенді оқыту» технологиясы бойынша балабақшаның даярлық тобындағы балдырғандардан бастап 7-сынып оқушыларына дейінгі аралықты қамтыған жарыста жеткіншектер қазақ, орыс және ағылшын тілінен бөлек, жаратылыстану пәндері негізінде берілген тапсырманы ауызша орындап шықты. Барлық балалар сайысқа бәйгеге шабар сәйгүліктей сайланып келген. Қысқасы, білім бәсекесінде бабы мен бағы қатар келген командалар сыныптық дәрежелері бойынша жүлделі орындарды жеңіп алса, сайысқа қатысқан әр балаға қалалық Білім
Азамат ЕСЕНЖОЛ
www.astana-akshamy.kz
ȹ
̷· É°Çϰ°º°
ЛИФТІЛЕРДІҢ АХУАЛЫ ҚАНДАЙ? (Басы 1-бетте)
Көпшілігі, әри не, жаңа заман талабына сай. Мүлдем жұмыс жасамай тұрған 11 жедел сатының төртеуі тоналған. Бірқатар бөлшектерін біреулер іске қосылмас бұрын үптеп кетсе керек. Бұдан бірер жыл бұрын жаңа жедел сатылардың арасында да апатты жағдайлар тіркелген болатын. Мәселен, «Северное сияние» тұрғын үй кешенінде ішінде жеті адам болған жедел саты, арасында балалар да бар, төменгі қабатқа жете берген кезде шахтаның түбіне түсіп кеткен. Абырой болғанда, адам шығыны орын алған жоқ. Бірақ, жедел саты ішінде оларға біраз уақыт отыруына тура келген. Осыдан кейін-ақ сол уақытта жедел сатылардың қызметін қадағалаған Астана қалалық төтен ше жағдайлар департаменті өндірістік қауіпсіздік бөлімінің мамандары дабыл қағып, мұндай сипаттағы апаттың алдын алу бағытында көп жұмыстар атқарды. Одан кейін бұл қызметті мойнына алған Астана қалалық тұрғын үй инспекциясы да қыруар шаруа атқарған. Қазір жаңа жедел сатыларға байланысты қауіптің беті қайтарылғанға ұқсайды. Соңғы бірер жыл көлемінде қайғылы оқиғалар тіркелмеген. Астана қалалық тұрғын үй инспекциясы көтергіш құрылғыларды бақылау бөлімінің басшысы Думан Жайылбековтың айтуынша, бір жедел сатыны
ауыстыру құны миллиондаған қаржы тұрады екен. Жоғарыда айтылған жос пардан бөлек, кеңестік кезеңдегі жедел сатыларды да алмастыру бағытында жүйелі жұмыстар жүріп жатқан көрінеді. Шамамен 200-250 жедел саты күрделі жөндеуден өткізілмек, ал елу шақтысы толықтай алмастырылады. Жедел саты мәселесі сөз бол ғанда, оның пайдалану ақысына наразылық танытатын тұрғындар да кездеседі. Олар: «Біз ПИК қызметі үшін есептескенде ОДН (общие домовые нужды), яғни жалпы үй қажеттілігі үшін кеткен электр қуатына да қосым ша ақы төлейміз. Мәселен, Астанадағы Сауран көшесіндегі 5 үй тұрғындары «Тұрмыс» ПИКне ЖҮҚ үшін айына 850-900 теңге төлеп отырады. Жалпы үй қажеттілігі үшін жұмсалатын электр қуатын жедел сатылар да тұтынады ғой. Бірақ біз жедел саты үшін «Есіл-лифттен» арнайы карточка сатып алып отырамыз. Оған 100 пайдаланылым үшін 900 теңге шамасында қаржы саламыз. Сонда бір жедел сатыға екі рет ақы төлеп отырмыз» деген шағым айтады. Бұл мәселені аталмыш басқарманың бөлім басшысының алдына көлденең тартқанбыз. – Жедел сатыны пайдалану ақысына байланысты да даудамайлар туындап жатады. Бұл мәселені пәтер иелері кооперативі немесе сол үй тұрғындары кондоминиумы арқылы шешу керек. Оған біз араласа
алмаймыз, – деп түсініктеме берді Думан Оралтайұлы. Ал біз сөзге тартқан ПИК басшылары болса, «жалпы үй қажеттілігі үшін есептелетін электр қуатына жедел саты тұтынатын қуат көзі енгізіліп отырған жоқ. Мұндай шығындарға кіреберістердегі электр шамдары, ауладағы жарықтандыру және басқалай шығындар жатқызылған. Жедел сатының барлық шығындарын есептеп, пайдалану құнын шығарып отырған өз алдына
мекемелер бар. Оның қатарында «Есіл-лифт», «Астана-лифт» сияқты жауапкершілігі шектеулі серіктестіктерді айтуға болады» деп түсіндіреді. Дегенмен, ең басты мәселе жедел сатылардың қауіпсіздігі екені сөзсіз. Осыны айрықша назарға алып отырған мекеме жедел сатылар қаупі азайып келеді деп сендірді. Лайым, жедел сатының жайлы әрі қауіпсіз болғаны жақсы ғой. Меңдолла ШАМҰРАТОВ
ВЕЛОМАУСЫМ АШЫЛДЫ
ʶˬ˧˪ ˪˟˱˵˟ˬ˧˳˧ˮ˟ˮ ˭˟ˣ˧ ˙˯ˬ೦˘ˮ ೪˘ˬ˘ ˵˲೦́ˮ˞˘˲́ ˢ˟˲ ೪˲೦˘˱͕ ˪˾˟ ˵˘ˣ˘˲೦˘ˬ́ ೪˯˳ ˞˯೮೦˘ˬ˘೪˵́ ͨ˵ˬ˱˘˲ˬ˘˲́ˮ˘ͩ ೪˯ˮ˘ ˙˘˳˵˘˞́͘ ʦ˟ˬ˯˳ˤ˱˟˞˱˟ˮ ˢ˲˶˛˟ ́ˮ˵˘ˬ́ ˘˳˵˘ˮ˘ˬ́೪˵˘˲ ˾˧ˮ ˙˲ˮ˘೦́ ˢ́ˬ́ ˧˳˪˟ ೪˯˳́ˬ೦˘ˮ ͨʤÝã Ä ®» ͩ ˢ˯˙˘˳́ ೪˯ˬ˘˥ˬ́ ˢ˘೦˞˘˥ ˵˶೦́ˣ́˱ ˯˵́˲͘ ʶ˱˾˧ˬ˧˪ ˘˳́೦˘ ˪˵˪˟ˮ ˙ˬ ˘˚˵˯˭˘˵˵˘ˮ˞́˲́ˬ೦˘ˮ ˢ˘ˬ೦˘ ˙˟˲˶ ˢ˥˟˳˧ˮ˧೮ ˪˟˾˟ ˢ˘೮˘ ˭˘˶˳́˭́ ˘˾́ˬ˞́͘ Былтыр жобаны ілгерілету мақсатында велобекеттер саны 150-ге, ал велосипедтер саны 1000-ға дейін ұлғайтылды. Қаланың халық көп шоғырланған жерлерінде орналасқан бекеттердің ара қашықтығы 300-500 метрден аспайды. Экологиялық қозғалыс нысанына айналған велосипедтердің электронды тұрақтарының өзі қуатты күн көзінен алады. Жол-көлік жүйесіне түсетін ауыртпалықты әжептәуір азай-
қан аталмыш қызметке жылданжылға сұраныс артып келеді. Өткен жылғы веломаусымда пайдаланушылар саны 1800ден астам адамды құрады. 89 мың рет қолданылған велосипедтердің жалпы пайдалану уақыты – 1 млн 500 мың минут, ұзындығы – 180 мың шақырым. Сайтта тіркелген пайдаланушылар саны – 1378 адам болған. Жоба жетекшісі Ақмарал Қасымованың айтуынша, әзірге 150 велобекеттің 141-і іске қосылды. Қалған бекет-
5
Ã·Ã·Ä Ã°Ä¸¼Ç°
ǀǯǨǜǩ ǂƼDžǗLJƽǁdžNJƾ ƼǭǮǜǩǜ ɆǜǧǜǧǷɆ ǮɜǬȾǷǩ ɚǥ ǤǩǭǫǡǦDzǤǻǭǷǩǷɎ ǝʔǧȂǨ ǝǜǭǴǷǭǷ
ʹ ʮ ̌ ̌ ̭ ̌ ̣ ̼ ̦ ೨ ̌ ̦ ̯̬೨̼̦ ̜ ̡̖̹̖̦ ̔ ̖Ͳ ̬̞̦̖̔ ̙̌̌ ̙̖̖̣̔ ̭̌Ͳ ̯̼̣̬̼̌̔ ̡̖̜̖̔ ̨̬ ̯̌ ̨̙̣̔̌ ̨̯೬̯̪̌ ೬̣̱̼̌ ̛̭́೬̯̼ ̙̌೨̔ ̌ ̜ ̣ ̌ ̬ ̡̖̖̭̞̪̔̚ ̯ ̬ ̼̌̔͘ ʥ̣ ̱̌೬̼̯̹̌ ̨̬̦̌ ̯̼̣೨̦̌ ̡̣̖̯̬̾ ̙̖̣̞̣̖̬̞̦̞ ೬̱̯̼̦̌̌ ̜̣̦̼̭̯̼̍̌̌͘ ʮ̖̖̣̔ ̭̯̼̌೨̌ ̖̣̍ ̐ ̞Ͳ ̣̖̦̖̦̐ ̥ഓ̣̹̖̬̖̦̔ ̡ഓ̪ ̡̞̭̞ ̥̞̦ ̐ ̖̦ ̡̖̖̔̚ ̡̙Ͳ ̯̖̥̖̦̞ ̡ഓ̯̖̬̖ ̣̥̜̌̌ ೬̣̼̌̌̔͘ ʫ̡̭̞ ̹̼̣̌ ೨̦̌Ͳ ̦̦̌ ̡̖̜̞̦ ̞̬̍̌̚ ̥̌̔̌ ̭̼̬̯೬̌ ̹̼೬̭͕̌ ̙̖̖̣̔ ̭̯̼̌ ೬̣̼̪̌ ̯̼ ̙̥̼̭ ̞̭̯̖̪ ̡̖̯̖̞̔͘ ʥ̞̬̌೬͕ ̣̍ ̞̬̖̬̍ ೨̦̌̌ ̙̌̌ ̯̬Ͳ ೨̼̦ ̜ ̡̖̹̖̦̖̬̞̦̖̔ ̜̍̌ ̣ ̦̼̭̯̼̌ ̙̌೨̜̔̌͘ ʮ̣̪̼͕̌ ̙̌̌ ̙̖̖̣̔ ̭̯̼̌ ̣ ̬̼̌̔ ̙̥̼̭ ̞̭̯̖̱̞ ̙̌೬̭̼͘ ʥ̛̼̣Ͳ ೨̼ ̨̙̭̪̬̌ ̨̜̼̦̹̍̌ ̯ഋ̡̱̖̣̭̞̞̯̞̔̚ ̭̍̌Ͳ ̯̪̌೬̼ ̙̼̣̬̼̔̌ ೬̨̣Ͳ ̦̼̭̔̌೬̌ ̖̦̞̞̣̖̦̐̐̚ ̙̖Ͳ ̖̣̔ ̭̯̼̣̬̼̌̌̔ ϰϱͲ̞ ̱̼̭̯̼̬̼̣̱̼̌ ̛̯̞̭͘ ʻ̖̞̞͕̐̚ ̨̯೬̭̦̼̦̹̼̌ ̙̼̣̬̼̔̌̔ ̭̼̦̍̌̔̌ ̪̜̣̦̼̣̌̔̌̌̌ ̭̯̍̌̌೨̦̌ ̙̖̖̣̔ ̭̯̼̣̬̼̌̌̔ ϵϲͲ ̭̼ ೬̨̣̦̼̣̱̔̌ ̥̖̬̞̥̞̚ ̡̞̯̖̦̍͘ ʥ̛̼̣ ̨̭̦̼ ̙̬̯̼̭̼̌ ̣̥̭̯̼̌̌Ͳ ̬̼̣̭͕̌ ೬̣̌೨̦̌ ̍ഓ̣̞̞̦̐ ̡̖̣̖̭̞ ̙̼̣̼ ̙̬̯̱̌̌ ̨̙̭̪̬̣̦̌̌೨̦̌͘
терге кейбір көшелердің жөнделуіне байланысты велосипедтер қойылмады. Ғашықтар саябағындағы, «Фитнес Палас» клубының түбіндегі және Тәуелсіздік пен Күйші Дина көшелерінің қиылысын дағы бекеттер жұмысын кейінірек бастайды. Велосипедтерді қалалық көлік инфрақұрылымы негізінде пайдалануға жағдай жасалған. Ұсынылатын тарифтер тиімді әрі қолжетімді. Bike Sharing жүйесінің қызметін 30 минут тегін қолдануға болады. Яғни, жалға алған велосипедті әртүрлі бекеттерде жарты сағаттың ішінде ауыстыра пайдалану, велосипедпен күні бойына тегін жүруге мүмкіндік береді. Орынбек ӨТЕМҰРАТ
ÁĝÄ° ÉĝÄ°
www.astana-akshamy.kz
Келіскеніміздей, түнгі сағат 10.00 кезінде Алматы аудандық Ішкі істер басқармасына келдік. Күтпеген көрініс: есік алдында бір топ қыз-жігіт жиналған. Бәрі – бірдей формада. Ішінде азаматтық киімімен дараланып, жүзі таныс көрінген жас жігітті сөзге тарттық. Өзін Тынышқали Сәбен деп таныстырған азамат «Жас сақшы» құқықтық тәртіпті сақтау студенттік жасағының жетекшісі екен. «Рейдке қатысамыз!» дейді мақтанышпен. Оның айтуынша, бүгінгі Жедел алдын алу шарасында полицияға қала бойынша 60 жас сақшы қолғабыс етеді. Олар жиырма-жиырмадан үш ауданға тең бөлініпті. Топ-топ болып, Ювенальды полиция бөлімшесіне кірдік. Сыптай киінген инспекторлардың дені – әйел қауымы. Студенттер пайдалы іске үлес қосамыз деп мәресәре. Кейбіреулері естелікке суретке түсіп әбігер. Ал, тәртібі темірдей полицейлер өте байсалды. Түгенделіп болған соң, бәрі екі қатармен сапқа тұрды. – Түзел! Тік тұр! Еркін тұр! Кеш жарық, офицер жолдастар мен көмекші жастар! Қоғамдық тәртіпті сақтау, жасөспірімдер арасында құқық бұзушылықтың алдын алу және әке-шешенің қарауынсыз түнгі уақытта көшеде, ойынсауық мекемелерінде жүрген жеткіншектерді анықтау мақсатында Алматы ауданы аумағында бірлескен рейд жүргіземіз! – деген Алматы аудандық ІІБ ЖПҚ ювенальды полиция бөлімшесінің бастығы Гүлфия Гафур 17 қызметкерді сегізге бөліп, әрқайсына көмекші студенттерді қосып берді. Біз полиция капитандары Ботагөз Сәрсекеева мен Роза Ағажанованың тобына түсіп, сағат 22:30-да түнгі барлауға шықтық.
ǎəǃǁLJ ǎƲdž ǎɛnj
оқып қойдық, ауладағы компьютер клубына барып келейікші» деп сұранды. Кенжеміз қалыса ма? «Мен де барам» деп қыңқылдап қоймады. Сөйтіп үлкен ұлым бас-көз болады ғой деп өзіміз рұқсат беріп жібердік» деп анасы ақталды. «Біздің бала. Өзіміз жібердік» дегені жауапкершіліктен босатпайды. Заңды білсе, әкесі қадағалап, бірге еріп барушы еді. Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодекстің 442-бап, 1-тармағын бұзып отыр. Бәрін Сарыарқа аудандық Ішкі істер басқармасына жеткіздік те, өзіміз рейдті әрі қарай жалғастырдық, – деді учаскелік полиция инспекторы Рабиға Саябекова. Көшелерді көзбен шолып келеміз. Сарыарқа мен Жангелдин қиылысы. «Бізге түрлі оқиға керек қой. Тағы да интернетжоғарыда аталған кодекстің 442-бабына сәйкес іштегі адамдардың құжатын тексеруге рұқсат сұрады. Орта бойлы жап-жас қыз «Әрине, қарап шығыңыздар. Бәрі таза» деп басын изеді. Сенімді түріне қарап, «бұл жерде ешкім табылмайдыау» деп ойладым. Бөлек кабиналардан бастады. Кальянның иісі мүңкіп тұр. Бір уақытта Рабиға Саябекова «олжамен» шықты. Он сегізге толмаған 1-курс студенті Шыңғысхан сасқалақтап қалды. «Апай, бірінші рет қой, жіберіңізші! Әке-шешем – Түркістанда. Мен жатақханада тұрамын. Грантта оқимын. Кешіріңізші, енді қайталамаймын» деп көзі жәудіреп кеткенде аяп кеттім. Анасына телефон соғуға қорқып тұр. Балансым жоқ деп сылтауратты. «Әкел нөмерін, ды. «Ата-анасын шақыртыңыз. Оған дейін «ЦАН»-да (Кәмелетке толмағандарды бейімдеу орталығын айтып тұр – авт.) отырады бауырыңыз» деді Рабиға сабырлы дауыспен. Шыңғысханды өзімізбен бірге алып жүрдік. Ешқайда қаша алмайды. Құжаты полицейдің қолында.
Ең алдымен заңды еске түсірелік. Қазақстан Республикасының Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодексіне сәйкес, кәмелет жасына толмаған балаларға түнгі 22:00-ден таңғы 6-ға дейін ата-анасының және оған құқы бар заңды өкілдердің қарауынсыз ойынсауық мекемелерінде немесе үйден тыс жерлерде жүруге болмайды. «Рұқсат етілмеген уақытта жасөспірімнің компьютер клубында отырғаны анықталса, баланың әке-шешесіне 3 айлық есептік көрсеткіш мөлшерінде айыппұл салынады. Ал, түнделетіп көше кезіп жүргендердің ата-анасына
ǁǍdžǁnjǎǏ ǁǍdžǁnjǏǍƲǃ ɅƼLJLjƼǏ džǁnjǁdž
ескерту жасалады. Әкімшілік жаза қолданылғаннан кейін бір жыл ішінде құқық бұзушылық қайталанса, заңды өкілдер екі жағдайда да 15 АЕК айыппұл төлеуге міндетті» деп түсіндірді Ботагөз Сәрсекеева. Заңның мазмұны бір бөлек, оның орындалуы оңай шаруа емес екен. «Балалар сөзге тоқтамай, қаша жөнеледі, жылап, айқай лайды. Бөлімшеге өмір бақи кетіп бара жатқандай байба лам салып, актерлер сияқты бар өнерін көрсетеді ғой» деп күлді көлікті жүргізіп келе жатқан полицей Санжар Мырзах метов. Бір кезде жанымда отырған полиция капитаны Роза соғылған телефон қоңырауына жауап бергені сол еді: «Қажымұқан көшесінің бойын дағы «Рlaystation» компьютер клубына бұрыламыз!» деп нық сөйледі.
Сағат тілі он бірге жуық. Компьютер клубында тәртіп сақшыларының қолына түскен 15 жастағы Эльмира мен 16дағы Мадияр не істерін білмей жан-жағына жалтақтап үнтүнсіз тұр. Полицей «ата-ананы шақыртыңдар» деді. Қыздың айтуынша, әке-шешесі Астанада емес, басқа қалаға кеткен. Инспектордың Мадиярға «Сенің де ата-анаң басқа жақта ма?» дегеніне қарағанда, бұл жауап балалардың ойына бірінші кезекте келетін сылтау екенін ұқтым. «Осында! Ағама хабарластым, келе жатыр!» деді бала жақтырмаған дауыспен. «Ағаң болмайды. Міндетті түрде мама, папаң келу керек» десе де, құлаққа ілер емес. Сірә, әке-шешеге білдіртпей құтыламыз деп үміттенсе керек. Алайда, мұндай жағдайда аға-
Фототілші екеуміз «Жас сақшылармен» бірге Сарыарқа ауданына жол тарттық. –Қызықтан құр қалдыңдар. 23:30-да компьютер клубында ойнап отырған үш баланың үстінен түстік. Бір отбасының ағайындылары екен. Жасы: 17, 14, 7-де. Ойынға сағат оннан түнгі екіге дейін тапсырыс берген. Клуб қожайыны ештеңе демеген. Балалардың әке-шешесі жетіп келді. «Сабағымызды
džNJLjNjǘǚǎǁnj NJDžǗljǀƼnjǗljǗɍ mdžǁDžƲNjdžǁnjLJǁnjƲ}
әпке, туған-туыстың кәмелетке толмаған баланың әрекетіне жауап беруге құқы жоқ екен. Шұғыл жеткен ағасының да әкесін шақыртудан басқа амалы қалмады. Компьютер клубының әкімгеріне сол жерде хаттама толтырылып, Мадияр мен Эльмира Алматы аудандық Ішкі істер басқармасына жеткізілді. «Қыздың ата-анасы шынымен басқа қалада болып шықса ше?» деген сұрағыма инспектор: «Кәмелетке толмағандарды бейімдеу орталығына орналастырамыз» деді. Бұндай жағдайды жылдам реттеу үшін ата-ана кәмелетке толмаған баласын қараусыз қалдырмай, сенімхат арқылы үлкендерге тапсырып кету керек екен. Сенімхаты жоқ туысқандар бала үшін жауап беруге дәрменсіз. Сөйтіп, жасөспірім заңды өкілдері келгенше дейін Кәмелетке толмағандарды бейімдеу орталығында жатады.
өзім хабарласайын» деп айтқан инспекторге «Маяк тастадым, қазір хабарласады» деп бой бермеді. Сол маңайда тұратын Шыңғысханның ағасы да келді. Инспекторды әрірек сөйлесуге шақырып қоймады. Оған иланбаған соң, бәрінің көзінше «Бір амалын тауып, келісейік» деп көндірмек те бол-
Рейд уақыты аяқталды. Үлгер генімше куә болдым. Сап басталған жерге келіп, осы түндегі соңғы сұхбатымды алмақшымын. Алматы аудандық ІІБ
ǂƼǃƼLJƼǏ Ljǁlj ƽƼȽƼLJƼǏ
Жер гілікті полиция қызметі ювенальды полиция бөлімшесінің бастығы Гүлфия Гафур: – Қалай, Мәдина? Барлау ұнады ма? - деді. – Бүгін 18-ге келудің бақытын ерекше сезіндім. Төлқұжатымды қалдырмай алып жүретін болдым, - деп күлдім, - Бірақ, «балалар айтарлықтай ештеңе бүлдірмеді ғой» деп үнемі аяумен болдым оларды. – Дәл өзі! Біздің еңбегімізді көп ешкім бағалай қоймайды. Ата-аналар да сөйтеді ғой. Ең әуелі, баланы қорғап, өзімізге шап береді. Жоқ жерден кінә іздеп жүретіндей ерігіп жүрген жоқпыз ғой. Баласы жазатайым бір іске тап болса, жоғалып кетсе сол үлкендер: «Қайда қарадыңдар? Жұмыстарыңды шала істейсіңдер» деп шыға келеді. Ал, түнгі уақытта баласын қараусыз қалдырған әке-шеше оны сол мезетте қылмыскердің құрбаны ететінін неге ойламайды? Көшедегі мас, педофилдер мен ұры сынды қауіпті топтың емес, біздің көзімізге түскеніне қуану керек қой қайта! Мақсатымыз – жазалау емес, қорғау, – деді Гүлфия Айварқызы. «Сондай-ақ, мұндай рейдтер заңға бағынуды насихаттайды. Бағана есік алдында сыра ішіп отырған 16-17-дегі үш оқушы ұсталды. Ішімдікті қай дүкеннен сатып алдыңдар? «Тауып алдық» дейді. «Мамамызға айтпаңызшы, өлтіреді мені» деп безек қақты. Әкешешесі көрсе, таяқ жейтінін
www.astana-akshamy.kz
Оған 18-29 жастағы кез келген қала тұрғыны қатыса алады. Жастарды жұмысқа орналастыру жөніндегі семинарлар барысында ең бірінші саты – жұмыс іздеуден бастап, мансаптық баспалдақпен көтерілу ережелерімен және жолдарымен таныстырады. Жобаның негізгі міндеттері – жастардың ұйымдастырушылық, шығармашылық және басқа да қабілеттіліктерін дамы-
ту, сондай-ақ, басқару дағдыларын, өз позициясын құру және оны қорғау шеберлігін үйрету. Шараны Астана қаласы әкімдігінің «Астана жастары» орталығы ұйымдастырады. Тренингтер сағат 18:00-21:00 аралығында өтеді. Барлық қатысушыларға семинар соңында сертификаттар беріледі. Анықтама телефондары: +7 707 879 82 65, +7775 143 64 67.
ˁഉ˶˧˲˞˧೮ ϭϴͲ˧ ˭˟ˮ ϮϮͲ˳˧ ˘˲˘ˬ́೦́ˮ˞˘ ʤ˳˵˘ˮ˘˞˘೦́ ͨʤˣˤ̆ͩ ˙ˤˣˮ˟˳ ˯˲Ͳ ˵˘ˬ́೦́ˮ˞˘ ˢ˘˳˵˘˲೦˘ ˘˲ˮ˘ˬ೦˘ˮ ˢ˭́˳೪˘ ˯˲ˮ˘ˬ˘˳˵́˲˶ ˙˯˥́ˮ˾˘ ˵˟˛˧ˮ ˵˲˟ˮˤˮ˛ ˵˪˧ˣ˧ˬ˟˞˧͘
ǂɛLjǗǍǍǗǃ ǂƼǍǎƼnjǀǗ ǗljǎƼLJƼljǀǗnjƼǀǗ
кафе ме?» дедім іштей. Бірақ полицейлер түнгі уақыттағы ойын-сауық нүктелердің бәрін тексеріп шығады. Бұл – олардың жұмысы. Интернет-клубтың екінші қабатына көтерілдік. Ең алдымен полицейлер клуб әкімгеріне қызметтік куәлігін көрсетіп, өздерін таныстырды. Одан кейін
Сыртқа шығып, енді кетуге ыңғайланғанда, полиция капитаны Эльмира Айтбек үйдің бұрышынан өтіп бара жатқан 3-4 адамды байқап қалып, «Мыналарды да тексерейік» деді. «Жас сақшылар» қуып жетіп, оларды бөгеп тұрды. Айтқандай-ақ, 18-ге толмаған қыз-жігіттер. Туған күннен шы ғып, осы жерде тұратын сыныптас қызды үйге шығарып салмақшы екен. «Үйіне таяқ тастам жер қалғанда ұсталған оның жолы болмады-ау» дедім ішім нен. Қызық. Полицияға емес, жастарға жақтасып, бұл балаларға жаным ашып келеді.
ТҮНГІ ҚАЛАНЫҢ ТЕНТЕКТЕРІ
˃ ഉ ˶ ˬ ˧ ˪ ˙ ˯ ˥ ́ ˵ ́ ˮ ́ ˭ ˵ ˘ ˱ ˱ ˘ ˥ ͕ ˪ഉ˭˟ˬ˟˵˪˟ ˵˯ˬ˭˘೦˘ˮ˞˘˲˞́೮ ˧˳˧˭˟ˮ ˘˥ˮ˘ˬ́˳˘˵́ˮ ˵ഉ˲˵˧˱ ˳˘೪˾́ˬ˘˲˞́೮ ˙˧˲˧ ʹ ˓˚˟ˮ˘ˬ̂˞́ ˱˯ˬˤ˻ˤ̆͘ ʰˮ˳Ͳ ˱˟˪˵˯˲ˬ˘˲ ˮ˟˭˧ ˘˵˘Ͳ˘ˮ˘ˬ˘˲ ˢഉˮ˟ ˯೪˶˾́ˬ˘˲˭˟ˮ ˢ˥˟ˬ˧ ˵˲˞˟ ˪˟ˣ˞˟Ͳ ˳˶ˬ˟˲ ˵˪˧ˣ˧˱͕ ˟ˬ˧˭˧ˣ˞˟˛˧ ˣ˘೮ ˮ˯˲˭˘Ͳ ˬ˘˲́ˮ ˵˳˧ˮ˞˧˲˟˞˧͘ ಁ˲˧ ˵ˮ˛˧ ˭˟ˣ˛˧ˬ˞˟ ˢ˲˟˵˧ˮ ˢ˟˵˪˧ˮ˾˟˪˵˟˲˞˧ ˙˘೪́ˬ˘˶೦˘ ˘ˬ́˱͕ ˯ˬ˘˲˭˟ˮ ˢ˭́˳ ˢ˲˛˧ˣ˟˞˧͘ ʥ˘೪́ˬ˘˶͕ ഉ˳˧˲˟˳˟͕ ഉ˲ ˘˱˵˘ˮ́೮ ˢ˭˘͕ ˳˟ˮ˙˧ ˪ˮ˞˟˲˧ ˪˾˟˥˟ ˵˳˟˞˧͘ ʰˮ˳˱˟˪Ͳ ˵˯˲ˬ˘˲˭˟ˮ ˙˧˲˛˟͕ ˙˧ˣ ˞˟ ˲˟˥˞˪˟ ˾́೦́˱͕ ˵ˮ˛˧ ͨˢ˯˲˵˶́ˬ˞˘ͩ ˢ˲˟˵˧ˮ ˙˘ˬ˘ˬ˘˲˞́ ˵˟˪˳˟˲˧˱ ೪˘˥˵೪˘ˮ ˟˞˧˪͘
6
ȹ
7
Мәдина ЖАҚЫП
Полицейлердің тексерістері бекерден-бекер емес. Бұл – ең алдымен әлі балиғат жасқа толмаған балалардың қауіпсіздігі үшін. Тәртіпке бағынған құл болмайды. Сондықтан жет кіншектердің түнгі уақытта жалғыз өзі жүрмеуін ата-аналар қатаң қадағалауы тиіс. Мұндай шара өзін-өзі қорғай алатындай жағдайға жете қоймаған жасөспірімдерді әртүрлі заң бұзушылықтан, арам ниетті адамдардың құрбаны болудан сақтайтынын ешкім естен шығармаған жөн.
Р.S:
жақсы біледі. Алайда, ешкімге білдіртпей ішемін деп ойлады. Ал, полиция бөлімшесінен кейін бұндай бұзақылыққа екінші мәрте барудан тартынады. Ақшалай айып қалтадан ұрады. Алайда баланы заң емес – отбасы тәрбиелеу керек» деп сөзін жалғады бөлімше бастығы. Гүлфия Айварқызының айтуынша, ойын-сауық мекемелері де түзеліп келеді. Компьютер клубтарының санын қадағалау мүмкін емес. Мұндай клубтардың бірі жабылып жатса, есесіне, екіншісі жаңадан ашылып жатады. Тек Алматы ауданының өзінде шамамен 30 компьютер клубы бар. Үздіксіз бақылау, үлкен айыппұлдың арқасында олардың жұмысының көбі әжептәуір ретке келіпті. 22:00-ден кейін жасөспірімдерді жаңадан ашылған мекемелер ішке кіргізіп қояды дейді полицей. «Тәртіпке бағынуды үйретеміз» дейді сеніммен. Астана қаласының ІІД мәліметі бойынша, біз рейдке шыққан күні 33 жасөспірім Ішкі істер басқармаларына жеткізілді. Олардың ішінде қоғамдық орындарда темекі шеккен, алкогольді ішімдік ішкен, рұқсат етілмеген уақытта заңды өкілдер ертуінсіз көшеде жүрген сынды әкімшілік құқықбұзушылықтар тіркелген.
ÁĝÄ° ÉĝÄ°
ȹ
8
ȹ
www.astana-akshamy.kz
МЕРЕЙЛІ ҚАЛАМГЕР
Астана қалалық Қазақстан халқы Ассамблеясының хатшылығы «Алеф» еврей мәдени-ағарту, қоғамдық-саяси қоғамының төрағасы Моисей Гольдбергті 90 жасқа келген жасымен құттықтап, сый-сияпат көрсетті. Мерейтой иесі Моисей Михайлович Ұлы Отан соғысының ардагері. 1943 жылы әскер қатарына шақырылады. Одес садағы ұшқыштар даярлай тын мектептің курсанты болып жүргенде жарақат алып, Павлодарға оралады. «Большевистский путь» атты облыстық газетте жур налистік жолын бастап, 1955 жылы ТАССтың Ақмола облысы бойынша меншікті тілшісі болады. Одан
кейін Целиноград облыстық радиосын 15 жыл басқарады. Ұзын-ырғасы 70 жыл бойына Қазақстан журналистикасына адал қызмет еткен ол қазақстандық әскерлердің майдан жолындағы даңқ-шежіресін жасады. Осыдан екі жыл бұрын Моисей Михайловичпен кездескенімде «Сұм соғыстан қайтпаған боздақтардың төгілген қасық қанының қайтарымы, қиылып түскен өмірінің өтемі болсын деп серт етіп, қолыма қалам алдым. Содан бері майдангерлердің өшпес ерлігін әңгімелеп, қағаз бетіне түсіру мен үшін қастерлі міндетке айналды» деген еді. Қазақ жерінен
аттанған майдангерлердің ізін тауып, ерлігін елге жеткізген қаламгер ретінде де еңбегі бөлек. «Менің кейіпкерлерім ерлігімен де, өшпес даңқымен де жалқы емес. Әрқайсының сыртында Отан үшін жанын пида еткен бізге белгісіз солдаттардың ерлігі тұр. Менің жазғандарым миллион даған майдангердің өмірі мен өлімінің бір үзігі деп түсінген жөн, – деп өнегелі өмірлік ұстанымымен таныстырған еді. Майдангердің ізгілік істері өз алдында. Қазақ стан д ық скрип кашы Руслан Тұ рынтаев тың шығар машы лы ғына бас-көз болып, оның Мәскеуде білім алып, талантын ұштауына
атсалысып келеді. Тоқсанның төріне көтеріліп, әлі де қаламының ұшы мұқалмаған қа-
ламгер қоғам өміріне белсене араласып, бүгінгі күннің биігін бағындыруда.
ҚАРТТАРҒА – ҚҰРМЕТ, ЖАСТАРҒА – ІЗЕТ Астаналық этно-мәдени орталықтарының сан-салалы жұмысының бір бағытты қарттарға құрмет болып табылады. Саналы өмірін еліміздің экономикасын дамытуға атсалысқан азаматтар қоғам өмірінен тыс қалып жүрген жоқ. Олар бүгінде жастарға жол көрсетер өнегесімен де сыйлы болып жүр. Осындай игі істер «Таң» татар-башқұрт мәдени орталығында іске асып жатыр. Татар ағайындардың салт-дәстүрі сөз болғанда, жыл сайын өткізілетін ұлттық мерекесі «Сабантойды» атап өтпей болмас. Бұл мереке қаламыздағы әр түрлі ұлт пен дін өкілдерінің басын қосуға да себеп болып жүр. Бұл күні ақсақал дардың даналығына, жастардың күшіне құрмет көрсетіледі. Шара барысында меймандар түрлі байқаулар мен халықтық ойын дарға қатысады, татар-башқұрт ұлттық тағам дарынан дәм татып, «Корәш» деп аталатын ұлттық күрес сайысында ең мықты батырларды тамашалайды.
Бұдан бөлек, ислам мерекелерінде қарт тарды құрметтеу дәстүрі қа лыптасқан. Осы күндері мейрамханаларда жасы үлкен ағаларды шақырып ас беріледі. Наурыз мерекесінде де жоралғы жасалып, азық-түлік пакеттері табыс етіледі. Орталықтың
іс-жоспарында ардагерлердің денсаулығын қадағалап, демалыс орындарына жолдама беру қарастырылған. Ал жасы үлкендердің басы қосылған жерде жастардың өнері сынға түседі. Татарлардың ұлттық аспабы баян тартатын Дамир Сұл-
танов пен Руслан Тораев өнерлі жас тардың қатарында. Жақында орталықтың белсенді мүшелері «тосын сый» жасады. Астана қаласы әкім дігінің қарттар мен мүгедек терге арналған медициналықәлеу меттік мекемесінде болып, ең тәтті ұлттық дәмі «чак-чакті» мол етіп пісіріп алып келді. Ондағылар тәттіден ауыз тиіп, алғысын білдірді. – Ізгі қоғамның бір белгісі - қарттарға құрмет, жасы кішіге ізет болса керек. Біздің қызметіміздің осы бағытын күшейту арқылы өзіміздің бастау ларымызға қайта оралғандай болдық. Әсіресе, мұсылман халқы үшін бұл үлкен мағынасы бар, қанымызда қалыптасқан дәстүріміз болып саналады. Қарттарға көмек көрсетуде кәсіпкер леріміз еш қашан шеттеп қалған емес. Мұның өзі көңілді демеп, алдағы атқарар істерімізді батыл жоспарлауға әсерін тигізеді, – дейді орталықтың төрағасы Рафик Валиев. Дайындаған Айгүл УАЙСОВА
«МЕН ҚАЗАҚСТАНДЫҚПЫН»
Астаналық корейлер этномәдени бірлестіктерінің басты мақсаты ұрпақтар сабақтас ты ғын жаңғырту. Аға буын ның өнегелі жолын жалғас тыру мақсатында 2002 жылы қа лалық корей жастарының ұйымы құрылған еді. Осы уа қыт ішінде бастамашыл жас тар көптеген жұмыс атқарды. Түрлі тақырыптағы форумдар, жауынгерлік өнер фестивалі, саламатты өмір салтын дәріптейтін денсаулық ойындарын ұйымдастырды. Ондай шараларға өз құрбыларын көп теп тар тып, олардың қоғам дық
өмірге араласуына ықпал етіп келеді. Жастар арасында жасақталған «Самульнори» барабан ан самблі және «Денс-Файт» биі ансамблі өнерлері де біраз ширап қалды. Олардың концерттік бағдарламаларын әсіресе, жастар жақсы қабылдап жүр. Ал орталықтың жасөспірімдері республикалық корейлер ассоциациясы ұйымдастырған «Жас лидер» атты мектеп оқу шы ларының сайысына және Оңтүстік Корея елшілігі жанын дағы конкурстарға белсенді түрде қатысады.
С.Сейфуллин атындағы Қазақ агротехникалық университеті студенттері ішінде өз
лауреат тары бар. Мысалы, Н.И.Лян атындағы атаулы степендия иелері арасында
Елена Мун, Лариса Ким, Роман Ким, Андрей Ким, Дарья Лигай, Владимир Син бар. «Мен қазақстандықпын» атты жастар форумы кең ауқымда өтті. Оның жұмысына екі жүзге тарта жастар қатысты. Осы форумда Астана жастарының көшбасшысы Василина Югай Ассамблеяның Мақтау қағазымен марпаталғаны олар дың еңбегінің бағасы ретінде қабылданды. Корей жастары басқа да этномәдени орталықтардың жастарымен тығыз жұмыс істейді. Қарттарды, төсек тар тып жатқан науқастарды қамқорлыққа алған. Олардың үйіне барып, қолдан келген көмектерін көрсетіп, қам көңілдерін қуантуда.
www.astana-akshamy.kz
ȹ
»¼ÄÈ·ÊÂÒĚ
9
САНАЛЫ БОЛСАҢ, САУЫҒЫП ШЫҒАСЫҢ ʳ˾˧˭˞˧˪˪˟ ˳́ˬ೪ˤ̆ ˵˯˥́˱ ˘ˬ́˱͕ ˯˵˙˘˳́ˮ˘ ˯˥˲˘ˮ ˳˘ˬ˘˵́ˮ ˵˘ˬ˘˥ ˘˞˘˭ ˙˘˲͘ ʫ˳˧˲˵˪˧˛˟ ˟ˬ˧˵˧˱͕ ˭˧˲˧ˮ ˪˳˧˵˪˟ˮ ˢ˘ˮ˞˘˲ ˞˘ ˘ˣ ˟˭˟˳͘ ʥˬ ʹ ˙˧˲ ˯˵˙˘˳́ˮ́೮ ೦˘ˮ˘ ˟˭˟˳͕ ˪ˬˬ˧ ೪˯೦˘˭ˮ́೮ ೪˘˳˧˲˟˵˧͘ ʤˬ ˯˞˘ˮ ˘˥́೦˶˞́೮ ˢ˯ˬ́ ೪˘ˮ˞˘˥͍ ʮ˘ˬ˱́ ˘˲˘೪ ˱˟ˮ ˮ˘˾˘೪˯˲ˬ́೪˵˘ˮ ˟˭˞˟ˬ˶˛˟ ˙˯ˬ˘ ˭˘͍ ʥˬ ˢˮ˧ˮ˞˟ ʤ˳˵˘ˮ˘ ೪˘ˬ˘˳́ ʺ˟˞ˤ˻ˤˮ˘ˬ́೪Ͳഉˬ˟˶˭˟˵˵˧˪ ˯೮˘ˬ˵˶ ˯˲˵˘ˬ́೦́ ˙˘˳ ˞ഉ˲˧˛˟˲˧ˮ˧೮ ˯˲́ˮ˙˘Ͳ ˳˘˲́ ʧ˘˶˺˘˲ ʥ˟˪˵˘˟˚˘˞˘ˮ ˳˲˘˱͕ ˙˧ˬ˛˟ˮ ˟˞˧˪͘ Медициналық-әлеуметтік оңалту орталығы – кезіндегі облыстық наркологиялық диспансер. Қырық жылға таяу тарихы бар байырғы емдеу мекемесі Ақмола облысынан Астана қаласының коммуналдық меншігіне берілген соң Медициналық-әлеуметтік орталық атауына ие болған еді.
Жақында орталық Есілдің сол жағалауындағы жаңа ғимаратқа көшіп келіп, тың күшпен жұмысқа кіріскен жайы бар. І.Жансүгіров көшесіндегі бұрынғы ғимаратында мәжбүрлі емдеу бөлімшесі мен айықтырғыш қалыпты. 250 орындық жаңа ғимарат ашылғалы орталықтың материалдықтехникалық базасы жақсарып, қосымша бөлімшелер ашылған. Мұнда детоксикациялау, жасырын түрде емдеу, әйелдер бөлімшесі, психотерапия, әлеуметтік оңалту бөлімшелері жұмыс істейді. Онда қазір 260 науқас емделіп жатыр. Гауһар Теміржанқызының айтуынша, ішкілікке, есірткіге тәуелділік, уытқұмарлық – созылмалы ауру. Сондықтан ол ұзақ емделеді. Соттың шешімімен мәжбүрлі түрде ем қабылдап жатқандар кемі алты ай емделеді екен. «Зиянды әдеттерден арыламын деп бізге саналы түрде келген адамды сауықтыру – оңай. Бірақ емделу-
шілердің ішінде өзін науқас деп мойындамайтындары қаншама?! Олармен жұмыс істеу қиынырақ. Ұзақ жылдар бойы ішімдікке, есірткіге салынған жандар өз аяғымен бізге келе қоймайды. Оларды көбіне жақындары, достары алып келеді» дейді Гаухар Теміржанқызы.
Ішімдік пен есірткіге тәуелді жандарды емдеудің тәсілі ерекше. Науқастардың ағзасынан алдымен улы заттар дәрі-дәрмектің күшімен тазартылады екен. Осы детоксикациялау бөлімшесінде емделген бір айдай уақыт ішінде пациентке нақты диагноз қойылып, қосымша аурулары анықталып, дәрі-дәрмек тағайындалады. Сондай-ақ, бұл мерзім ішінде емделушілермен психологтар тығыз жұмыс істеп, олардың әлеуметтік жағдайын, не себепті зиянды әдетке бой алдырғанын анықтайды екен. Емделудің екінші кезеңінде психотерапиялық ем-домға көбірек көңіл бөлінеді. Негізінен, науқастардың жүйке жүйесін қалпына келтіретін, тыныштандыратын дәрілер мен денсаулығын түзейтін, қосымша ауруын емдейтін симптоматикалық ем-дом қолданылады. Үшінші кезең – әлеуметтік оңалту
кезеңі. Ем қабылдағаннан кейін емделушімен психологтар мен психотерапевтер жұмыс істеп, әлеуметтік жағдайындағы мәселені оңтайлы шешумен айналысады. Әрі қарай науқас амбулаторлық емделуге шығарылып, учаскелік наркологтың бақылауында болады. Егер емделуші үш жыл бойы арақ ішпесе, дәрігердің қарауында болса, онда орталықтың диспансерлік есебінен шығарылады. Ал наша қорлар емделгеннен кейін бес жыл бойы бақылауда тұрады. Осы мерзім ішінде есірткі тұтынбаса, есептен алынады. Гаухар Теміржанқының айтуынша, орталықта емделгендер үшін бесінші кезең – әлеуметтік-сауықтырудың маңызы үлкен. Бұл – емделушілердің өмірге деген көзқарасын өзгертетін, қоршаған ортаға бейімдейтін кезең. «Біз Астана қаласының Жұмыспен қамту, еңбек және әлеуметтік қорғау басқармасымен тығыз байланыстамыз. Жақында басқарма басшысының орынбасары бізге арнайы келіп, науқастармен әңгімелесіп кетті. Негізгі мақсатымыз – емделіп шыққан жандарды жұмыспен қамтып, мамандықтары жоқтарын қайта оқыту. Өйткені, қолы жұмыстан босамаған адамның зиянды әдеттерден де аулақ болатыны сөзсіз» дейді бас дәрігердің орынбасары. Бүгінде Медициналық-әлеуметтік оңалту орталығы жоғарыда аталған басқармамен азаматтарды жұмысқа орналастыру, әлеуметтік жағдайын жақсарту бағытында бірқатар келісімшарт жасасыпты. Мұндай шаралар науқастың қоғамға, отбасына, қоғамға қайта оралуына, өз-өзіне келуіне көп септігін тигізетін көрінеді.
Қымбат ТОҚТАМҰРАТ
СУ АРТЫҚ САЛМАҚТАН АРЫЛТАДЫ ˁ˶˞́೮ ˱˘˥˞˘ˬ́ ˟˪˟ˮ˧ˮ ˢ˲˵˾́ˬ́೪ ˢ˘೪˳́ ˙˧ˬ˟˞˧͘ ʤ˞˘˭ ˪ˮ˧ˮ˟ ˪˟˭˧ ϭ͕ϱͲϮ ˬˤ˵˲ ˳˶ ˧˾˶ ˪˟˲˟˪ ˟˪˟ˮ͘ АҚШ-тың Урбан-Шампейнедегі Иллиной университетінің ғалымдары су артық салмақтан арылтатынын дәлелдеп отыр. Онымен қоймай, ағзадағы қанттың, тұздың майдың, холестериннің мөлшерін азайтады. Зерттеушілер күнделікті су ішкен адам күн сайын 68-205 калория, 78-235 г тұз, 21 г холестерин тастайды екен. Сондықтан судың пайдасы көп. Бірақ ғалымдар сұйықтықты жатар алдында тұтынбауды ұсынады. Бұл бүйрек қызметіне кері әсерін тигізуі мүмкін.
ИММУНДАУ АПТАЛЫҒЫ БАСТАЛАДЫ ˁഉ˶˧˲ ˘˥́ˮ́೮ ˳˯೮೦́ ˯ˮ˪ˮ˞˧˛˧ˮ˞˟ ˟ˬ˧˭˧ˣ ˙˯˥́ˮ˾˘ ʰ˭˭˶ˮ˞˘˶ ˘˱˵˘ˬ́೦́ ˵˪˧ˣ˧ˬ˟˞˧͘ 2005 жылдан бастап Қазақстанда қолға алынған апталық кезінде әртүрлі жұқпалы ауруларға қарсы вакцина жасауға және әлеуметтік топтарға ерекше көңіл бөлінеді. Биыл иммунизация апталығы 24 сәуірі мен 30 сәуірі аралығында жүргізіледі. Акцияның мақсаты – халықтың иммунизация мәселесі бойынша сауаттылық деңгейін жоғарылату, ата-аналар, діни консерваторлары арасында иммунизациялануды міндеттеу, осы жолмен адам денсаулығын сақтау. Қазіргі таңда елімізге сырттан келушілер көп. Солардың ішінде Үндістан, Пәкістан, Ауғанстаннан келгендер жабайы полиомиелит, қызылшаны, пандемия тұмауын және басқа инфекциялық ауруларды Қазақстанға әкелу қаупін туғызады. Осыған орай, эпидемияға тұрақты жағдайды қалыптастыру үшін республикада бірнеше рет балалар мен жасөспірімдерді қызылша, қызамық, полиомиелитке қарсы қосымша вакцинациялау жүргізілуде. Әрбір елде тұрғындарды белгілі бір инфекцияларға қарсы егуге арналған өзіндік тізім мен ұлттық күнтізбе бар. Қазақстанда вакцинациялау республикалық бюджет есебінен жүзеге асырылады. Астана қаласында алдын ала егулердің арқасында сіреспе, күл, полиомиелит, құтырма сынды инфекциялар көп кездеспейді. Ал вакцинаның сапасына тұрғындар күмәнданбаса да болады. Иммундау үшін мемлекеттік тіркеудің қатаң сараптамасынан өткен вакциналар ғана қолданылады. Вакцина арқылы алдын алуға болуған кейбір аурулардың кесірінен көптеген елдерде өлімжітім болып жатыр. Әсіресе, сырқатты балалар тез жұқтырады. Ал иммундау жыл сайын миллиондаған адамның өмірін құтқарып қалады. Сондықтан жұртшылық одан қауіптенбей, әсіресе, балаларын әртүрлі жұқпалардан сақтандырып алғаны жөн. Қазақстанда вакцинация тегін жүргізіледі. Әрбір адамға, оның ішінде басқа елдерден келгендерге де қолжетімді. Иммундау аптасы кезінде вакцина алғысы келгендер жергілікті ме дици налық ұйымдарына барып, онда тіркелмегендеріне қарамастан, егіле алады. Тұтынушылардың құқықтарын қорғау департаменті Астана қаласының тұрғындарын өз денсаулықтарына жауапкершілікпен қарап, профилактикалық егулерді уақытында алуға шақырады. Нұрлыбек АСЫЛБЕКОВ, Астана қаласы Тұтынушылардың құқықтарын қорғау департаментінің басшысы
10
ȹ
www.astana-akshamy.kz
¿Ã·ÄÉ·Ç·¾Ò
ǍNJǀǗnjLJƼnjǀǗɍ ǂƼǍƼNj ǂənjƿǁljǀǁnjƲ mǂDŽɥƼǀ} ǁLjǁǍ ʥ˛˧ˮ˞˟ ˟ˬ˧˭˧ˣ˞˧ ೦˘ˮ˘ ˟˭˟˳͕ ˙˪˧ˬ ഉˬ˟˭˞˧ ˞˲ ˳˧ˬ˪˧ˮ˞˧˲˛˟ˮ ˁˤ˲ˤ̆ ˭˟ˮ ʰ˲˘˪ ˢ˟˲˧ˮ˞˟˛˧ ˳˯˞́˲ˬ˘˲ ˵˶˲˘ˬ́ ˙ˬ˯˛́˭˘ ˪˱˵˟˛˟ˮ ˳˲˘೪˵˘˲ ˪˟ˬ˧˱ ˵˳˧˱ ˢ˘˵́˲͘ ˁ˯ˬ ˳˲˘೪˵˘˲˞́೮ ˙˘˳́˭ ˪˱˾˧ˬ˧˛˧ ͨˢˤ˘˞ͩ ˢ˘˳˘˥˭́ˣ ˞˟˱ ˘˵˵˘ˮ́˱ ˢ˲˛˟ˮ ˢ˘˳˵˘˲ ˢˮ˧ˮ˞˟͘ ʰ˳ˬ˘˭˞˘೦́ ˢˤ˘˞ ೦́˭́ ˭˟ˮ ˳˯˞́˲ˬ˘˲˞́೮ ˪˪˳˟˛˟ˮ ͨˢˤ˘˞́ͩ ˵˶˲˘ˬ́͘ Сирия мен Ирактағы содырлардың жасап жүргендері «жиһад» емес. Олар мұсылмандармен соғысуда. Оның ішінде бейбіт халықтың қанын төгуде. Олардың көксегені «мұсылманның қанын төгу» деп атасақ дұрыс болады. «Жиһад» сөзі – араб тіліндегі [жахд] «тырысу, күш салу, талпыну, ынталану» деген түбір етістіктен шығады. «Жиһад» ұғымының аясы өте ауқымды. Бүгінгі таңда деструктивті ағымдар мен жат пиғылды саяси топтар «жиһадты» қару алып соғысу деп біржақты түсіндіріп жүр. Бұндай түсінік жиһадтың мағынасын шектейді. Ал, «Жиһад» сөзінің дұрыс мағынасы белгілі бір асыл мақсатқа жету үшін, яки бір игі істі істеу үшін ең қымбат саналатын уақытыңды, дәулетіңді, бар қажыр-қайратың мен ынта-жігеріңді жұмсау, сол үшін тырысу, күресу деген мағыналарды білдіреді. Менің пайымдауымша, Алла Тағаланы дұрыс танып, білім алып белгілі бір салада маманданып, өз мамандығын жетік меңгеруге бар қажыр-қайратын жұмсап, сол арқылы адамзатқа, өз отанына, еліне, халқына пайдасын тигізу, өркендеуіне үлес қосу да нағыз жиһадқа жатады. «Жиһад жасаймыз» деп Сирия мен Иракқа аттанған жастар не үшін, кім үшін соғысып, кімнің қанын не үшін төгіп жүр? Сирия мен Иракқа аттанған жастар «Ат-такфир уаль-хиджра», яғни «Тәкпіршілер»жамағатының өкілдері. Олар адамдарды сенім мен күпірлік (таухид пен ширк), бірқұдайлық пен серік қосу (иман мен ширк) мәселесінде адастырып, кәпірге шығаруда. «Таза Ислам», «таза Таухид» деген сөздерді бетперде еткен жамағат өкілдері жастарға жарқын болашақты уәде етіп, бүлікке бастайды. Әбу Бәкра есімді сахаба (Алла оған разы болсын) былай дейді: «Пайғамбарымыздың (Оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын): «Егер екі мұсылман қолдарына қару алып соғысатын болса, өлтіргені де, өлгені де тозаққа
түседі», – дегенін естідім. Мен: «Уа, Алланың елшісі! Өлтіргеннің тозаққа түсуі түсінікті. Ал өліп қалған байғұс не үшін тозақы?» – деп сұрадым. Ол: «Өйткені, ол (өлген адам) өз бауырын өлтіруге қатты тырысқаны үшін (тозаққа түседі)» деп жауап берді». Әйгілі сахаба Ибн Аббас қасақана кісі өлтіруші тозақта мәңгі қалады деген пікір білдірген. Қасиетті Құранда бір адамды өлтіру бүкіл адамзатты өлтірумен бірдей деген аят та бар. Содырлардың шығарған сорақы шешімдерінің бірі – «жиһаду ан-никах» жыныс тық жиһад немесе «әз-зауажу әл- мунакаха» уақытша некелесу деп аталады. Некенің бұл түрі шариғатқа қайшы келеді. Бейбіт халықты қойдай қырып, қан төгіп, бас кесуді қасиетті жиһад санай тын Сирия мен Ирак жеріндегі лаңкес тік топтардың содырларына тәнін ұсынып, біраз күн немесе бірнеше сағат «әйел» болуды бүгінгі шейх-сымақтар қыз баланың жыныстық жиһады деп атап жүр.
Ғалымдардың пікірінше, «әз-зауажу әл-мунакаха» деген терминді алғашқы болып радикалды Ислам ағымының жақтаушысы Мұхаммед әл-Арифи шығарып, сунниттік бағыттағы мұсылман қыздардың өз еріктерімен Сирияға ба рып, сол жақта Башар әл-Асадтың режиміне қарсы соғысып жатқан әскерлердің жыныстық құмарларын қандыруға шақырған. «Бұл барып тұрған зинақорлық» деген ғалымдарға Арифи «Ниса»сүресінің 24-аятын дәлел ретінде көрсетеді. Ол аятта былай делінген: «Сендер олардан алған ләззат тарың, көрген қызықтарың үшін оларға тиісті мәһірлерін (сыйақыларын) беріңдер». Бұл аятты «тұрақты ақ некелі әйелден алынған ләззат үшін мәһір ақысын төлеңдер» деп түсінген мақұл. Себебі, әйгілі тәпсірші Ибн Аббас та, Хасан Басри де, Мужаһид те, өзге де көптеген тәпсіршілер бұл аятты осылай түсіндірген. Міне, бұл шектен шыққандар мұсылмандықтан да, адамшылықтан да ауытқығандығы даусыз.
ÌÅÄÈÀÒÎР̲ÍÄÅÒ² – ÒÀÒÓËÀÑÒÛÐÓ ͨౢ˘ˣ˘೪˳˵˘ˮͲϮϬϱϬͩ ˳˵˲˘˵˟˛ˤ̆˳́ˮ˞˘ ˞˘˶ˬ˘˲˞́ ˳˯˵˵˘ˮ ˵́˳ ˲˟˵˵˟˶ ˤˮ˳˵ˤ˵˶˵˵˘˲́ˮ ˞˘˭́˵˶೦˘ ˪˱ ˪೮˧ˬ ˙ˬ˧ˮ˛˟ˮ͘ ʪ˘˶ˬ˘˲˞́ ˾˟˾˶˞˧೮ ˙˘ˬ˘˭˘ ഉ˞˧˳˧ ˲˟˵˧ˮ˞˟˛˧ ˭˟˞ˤ˘Ͳ ˻ˤ̆ ˤˮ˳˵ˤ˵˶˵́ˮ́೮ ˧˳˪˟ ೪˯˳́ˬ೦˘ˮ́ˮ˘ ˪˱ ˙˯ˬ೦˘ˮ ˢ˯೪͘ Осы ретте, Астана қаласы әкімдігінің жанындағы «Қоғамдық келісім» коммуналдық мемлекеттік мекемесі жанынан медиация кабинеті ашылды. Дәстүрімізге салсақ, ара ағайынның ара-
ласуы деген ұғымға жақын медиация бөлмесінің ашылуы – әлеуметтік қарым-қатынастар тұрғысындағы кейбір даулы мәселелерді келісім арқылы шешу әдістерін дамыту болып табылады. Бұл жұмыс қалалық
Қазақстан халқы Ассамблеясымен, оның хатшылығымен, сондай-ақ «Қоғамдық келісім» республикалық мемлекеттік мекемесімен және басқа да астаналық қоғамдық бір лестіктермен тығыз ынтымақ-
Кейінірек Мұхаммед әл-Арифи бұндай радикалды пікірді айтпағаны жөнінде мәлімдесе де, өкінішке орай ол содырлардың арасына тез тарқап, бүлікшілдіктің белең алуына себеп болды. Шынайы мұсылман адам еш уақытта лаңкес болмайды. Құран Кәрімде «Кімдекім шаң тозаңындай жақсылық жасаса, соның (сауабын алады), кімде-кім шаң тозаңындай жамандық жасаса, соның жазасын тартады» («Зилзал» сүресі, 7-8 аяттар) – деп, пенденің әрбір ісі үшін Ахиретте жауап беретіндігін білдірген. Мұсылман жамағатының назарын Пайғамбарымыздың (с.ғ.с.) мына бір хадисінде аударсақ. Алла Елшісі (Оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын): «Денеде бір ет бөлшегі бар, егер ол жақсы, түзу болса бүкіл дене жақсы болады. Ал егер ол бұзылса бүкіл дене бұзылады. Біліп қойыңдар ол – жүрек»-деген болатын. Пайғамбарымыздың (Оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын) бұл сөзінен кейін мұсылманның жүрегін дұрыстау жолы үлкен жиһад болмағанда не болады? Мұсылман кісі ойлау арқылы бұл ақиқатқа жеткеннен кейін оны орындауға тырысып, Ислам әдебіне сай, әрі шарт тарына қатты көңіл бөлуі тиіс. Өз бойында түрлі кемшілік бола тұра, басқаларды жақсылыққа ша қы рып, жамандықтан тыйған адам тура жол көр сеткендігі үшін сауап алғаны мен, өзі жақсылықтан мақрұм қалып, жамандықтан жиренбегені үшін күнәлі болады. Өйткені, «жақсылықты кешіктіру, жамандыққа аяқ басу» деген сөз. Қазақстан мұсылмандары діни басқармасы еліміздің Бас мүфтиі Ержан қажы Малғажыұлының бастамасымен «Тәкпіршілерге» қатысты арнайы пәтуа шығарған болатын. Сол пәтуада «тәкпір – дінге енген жаңалық» екені туралы үкім берілді. Бұл пәтуа бұқаралық ақпарат құралдарында жарияланды. Сенімде шектен шыққан тәкпіршілердің іс-әрекеті мұсылмандыққа мүлдем жат. Діни басқарма Сириядағы соғысқа не үшін барғанын білмейтін, мақсаты айқын емес жастарды мұндай фитнаға (бүлінушілікке) қатыспауға шақырады.
тастықта жүзеге асырылып отыр. Медиацияның басты мақ саты – қос тарапты бірдей қанағаттандыратын және дауласушылық деңгейін төмендететін өзара тиімді әрі өзара қолайлы, бейбіт келісімге келу жолын реттейді. Оның сот өндірісінен айырмашылығы – медиация барысында «кәнілілер» мен «кінәсіздер» деген тараптар болмайды. Өйткені, бұл құқық саласы қылмыс жасаушылар қатарын бірыңғай бас
Ершат ОҢҒАРОВ, исламтанушы, теолог-ғалым
бостандығынан айыру жолымен жазалауды емес, адам құқықтары мен бостандығын қорғауды және қалпына келтіруді көздейді. Медиация кабинетінің жұмысын ұйымдастыру «Қоғамдық келісім» мекемесінің бас сарапшысы, заңгер мамандығы бойынша 25 жылдан астам жұмыс өтілі бар Төкебаев Қайрат Орақұлына жүктеліп отыр. Айгүл УАЙСОВА
www.astana-akshamy.kz
ȹ
ǼÈÿ¼É
ʶ˲˪˟˭˳ˣ ˯೪˶ ˾˟˙˟˲ˬ˟˲˧ ೪˘ˬ˘ˬ́೪ ˙˘˥೪˘˶́ˮ́೮ ʫˀʫʮʫˁʳ Астана қаласының Тілдерді дамыту басқармасы мемлекеттік тілдің қолдану аясын кеңейту, тіл мәдениетін көтеру, көркем әдебиетті насихаттауды жандандыру, халық арасынан талапты, талантты жастарды табу мақсатында Көркемсөз оқу шеберлерінің қалалық байқауын (бұдан әрі – Байқау) өткізеді. 1. Байқау 2 кезеңнен тұрады: Бірінші кезең – қалалық байқау сәуір айында өтеді. Екінші кезең – Республикалық байқау Қазақстан Респуб ликасы халқының тілдері фестивалі аясында қыркүйек-қазан айларында өткізіледі. 2. Байқауға 35 жасқа дейінгі жергілікті атқарушы органдардағы мемлекеттік қызметшілер қатыса алады. (Тіл саясатымен айналысатын басқармалардың қызметшілерінен өзге). 3. Бұрынғы республикалық байқаулардың жеңімпаздары мен қатысушылары, байқауға жіберілмейді. 4. Байқау мынадай тапсырмалардан тұрады: - прозалық шығармадан үзінді оқу; - поэзиялық шығарма оқу. Байқауда қазақтың белгілі ақын-жазушыларының кез келген шығармаларын оқуға болады.
5.Байқау шарттары: - мәтінді оқу уақыты 3 минуттан аспауы керек; - дайын фонограммаларды пайдалануға тыйым салынады; - белгісіз авторлардың көркемдігі төмен шығармаларын оқуға болмайды; - үміткерлер мәтіндерді жатқа білулері шарт. 6. Байқау сарапшылары үміткерлер өнерін бағалау кезінде олардың: - көркем мәтінді оқу шеберлігіне; - дауыс мәнеріне және тіл тазалығына; - көркем мәтінді таңдау талғамына; - сахнада өзін-өзі ұстауына; - сахналық киім сәніне баса назар аударады. 8. Байқау жеңімпаздары бағалы сыйлықтарымен және дипломдарымен марапатталады. 9. Іріктеу кезеңі 18 сәуірде өтеді. 10. Қатысушылар сұраныстарын 15 сәуірге дейін g.elembaeva@uya.astana.kz поштасына жолдауына болады немесе Астана қаласы, Бейбітшілік көшесі, 11-үй, 625 «А» кабинетте қабылданады. Байланыс телефоны: 55-67-26, 55-67-28.
ҚÀÉ ÎҚÓҒÀ ÒҮÑÓ ÊÅÐÅÊ?
Орталық Азия Университеті (ОАУ) 2000 жылы құрылған. Осы зайырлы жекеменшік университетті құру туралы Халықаралық шарт пен Жарғысына Қазақстан, Қырғызстан, Тәжікстан және Жоғары Мәртебелі Ага Хан қол қойған. Студенттерге «Компьютерлік ғылым», «Коммуникациялар және БАҚ», «Экономика», «Жер және қоршаған орта туралы ғылымдар», «Инженерлік-техникалық ғылымдар», «Бизнес және басқару» сияқты ең маңызды мамандықтар бойынша білім алу ұсынылады. – Біз түлектердің оқуды аяқтағаннан кейін жалақысы жоғары, келешегі бар жұмысты бірден таба алатындай етіп, бакалаврлық бағдарламалар мен олардың мазмұнын әзірлеп шықтық. Біздің түлектер Қазақстан экономикасының аса маңызды салаларындағы инноваторлар, көшбасшылар бола алады, – деп түсіндірді журналистермен кездесу барысында ОАУ директоры және Даму мектебінің деканы доктор Богдан Кравченко. Осыған қол жеткізу үшін ЖОО-да ереже бар – студент осы жылы Нарын (Қырғызстан) қаласында өз есігін ашқалы отырған студенттік қалашықтың (кампустың) аумағында тұруы тиіс. Бірақ жақын болашақта бірі Текелі қаласында
ʤ˳˵˘ˮ˘ˬ́೪ ˵ˬ˟˪˵˟˲ ʹ ˟˲˟˳˟˪ ˭˧˲ ˢ˯ˬ́ˮ́೮ ೪˘˲˳˘೮́ˮ˞˘͘ ʥ˛˧ˮ˛˧ ˪ˮˮ˧೮ ˣ˧ˮ˞˟ ˯ˬ˘˲ ˟˭˵ˤ˺˘ˮ˞˘˲೦˘ ˞˘˥́ˮ˞˘ˬ́˱ ೪˘ˮ˘ ೪˯˥˭˘˥͕ ˙˯ˬ˘˾˘೪ ˭˘˭˘ˮ˞́೦́ˮ͕ ̆೦ˮˤ͕ ˢ˯೦˘˲́ ˙˧ˬ˧˭ ˘ˬ˶˞́ ˢ˯˳˱˘˲ˬ˘˱ ˯˵́˲೦˘ˮ ˶ˮˤ˚˟˲˳ˤ˵˟˵˵˧ ˵˘೮˞˘˶˞˘͘ ʽ˲˵˘ˬ́೪ ʤˣˤ̆ ˄ˮˤ˚˟˲˳ˤ˵˟˵˧ˮ˞˟ ˣ˘˭˘ˮ˘˶ˤ ˞˟೮˛˟˥˞˟ ˯೪́˵˶೦˘ ˟˲˟˪˾˟ ˪ˣ೪˘˲˘˳ ഉˣ˧˲ˬ˟ˮ˛˟ˮ͘ ʺˮ˞˘ ˪ഉ˳˧˙ˤ ˯೪́˵˶ ˾˧ˮ ˢ˘೦˞˘˥ˬ˘˲ ˢ˘˳˘˱ ೪˘ˮ˘ ೪˯˥˭˘˥͕ ˳˵˶˞˟ˮ˵˵˧ ˵˯ˬ́೦́˭˟ˮ ˙˧ˬ˧˭˞˧˪ ˯˲˵˘೦˘ ೪˘ˮ́೪˵́˲˶˞́ ˾˟˾˧ˬ˞˧͘ іске қосылатын тағы екі кампус құрылады. Мұндай қалашықтарда барлық оқу ғимараттары өзара қосылған болады, және де жатақханадан кітапханаға, демалыс бөлмесі немесе дәріс залдарына бару үшін далаға шығу міндетті емес. – Университетке түсу үшін 15 сәуірге дейін өтініш беріп, 1 мамыр күні қабылдау емтиханын тапсыру қажет. Біз әр түскен студентпен осылай жұмыс істейміз, оқу үшін жақсы жағдайлар жасаймыз, себебі университет оқуда үлгермейтін оқушылардың болуына жол бере алмайды. Тіпті, оқуда қанағаттанарлықсыз көрсеткіштері бар бір студенттің өзі – біз үшін үлкен цифр болып табылады, – деп атап өтті Богдан Кравченко. Шетелдегі көптеген ЖОО сияқты Орталық Азия Университеті алдын ала іріктеуден өткен талапкерлермен оқуға ақы төлеу мәселелерін толық талдайтын болады. Осындай жұмыс барысында университет талапкердің қаржылық жағдайы туралы мәліметтерді тексереді. Сондай-ақ, ОАУ біліктілік талаптарына сәйкес келетін студенттерге қаржылық көмек, гранттар мен жеңілдік кредиттерін ұсынады. Университет әр дарынды талапкердің өзінің қаржылық жағдайына қарамастан сапалы білім алу мүмкіндігіне ие болуы тиіс деп есептейді.
˃̛̌̍ಢ̛ ̨̨̨̛̥̦̪̣̣̬̼́̌̔ ̬̖̯̯̖̱ ̙̦̖ ̡̡̭̖̖̣̖̭̯̞̯̞̍ ದ̨̬ಢ̱̌ ̡̨̛̥̯̖̯̞̦̞ಪ ʤ̭̯̦̌̌ ದ̣̭̼̌̌ ̨̜̼̦̹̍̌ ̖̪̬̯̥̖̦̯̞̥̖̦̔̌̌ ̙ರ̬̞̞̣̖̦̐̐̚ ̯̖̬̖̪̐Ͳ̡̯̖̭̖̬̱ ̛̦̯̙̖̣̖̬̞ ̨̜̼̦̹̍̌ ͨʥ̵̱̭̌ ˉ̖̦̯̬ͩ ʮˌˁͲ̦̌ ̙̦̖ ͨౢ̌̌̚ದ̭̯̦̌ ˃̖̥̞̬ ̨̙̣̼ͩ ʤౢͲ̦̌ ̜̼̪̪̌ಱ̣̬̔̌ ̭̣̼̦̼̌̔͘ ҚР ҰЭМ Табиғи монополияларды реттеу және бәсекелестікті қорғау комитетінің Астана қаласы бойынша департаментімен жүргізген тергеп-тексерулер нәтижелері бойынша «Бахус Центр» ЖШС-ның қызметінде бұзылу фактісі анықталды. «Бахус Центр» ЖШС-ның «Алма розничные сети» ЖШС және «Астыкжан» ЖШС-мен келісілген әрекеттері азық-түлік өнімдеріне негізсіз баға көтеруімен сипатталған. Бұзушылықтың дәлелденген фактісі Астана қалалық мамандандырылған әкімшілік соты (Астана қаласының МАӘС) үшін «Бахус Центр» ЖШС-ға 829 433 теңге мөлшерінде монополиялық кірісті тәркілеумен 527 113 теңге мөлшерінде айыппұл санкциясын салу негіз болды. Қазіргі кезде айыппұл толық көлемде төленді, ал монополиялық кіріс мемлекет кірісіне алынды. Сондай-ақ тергеп-тексерулер нәтижелері бойынша «Қазақстан Темір жолы» АҚ (ҚТЖ) айыппұлға тартылды.
«Диполь Транс» ЖШС өтініштерінің негізінде ТМРБҚК Астана қаласы бойынша департаменті «ҚТЖ» АҚ-на қатысты тергеп-тексеру жүргізді. Тергеп-тексеру барысында өзінің үстем жағдайын теріс пайдалану фактілері дәлелденді. Компания Қазақстан арқылы келе жатқан транзиттік қатынастардағы және «Диполь Транс» ЖШС шарт жасасқан жүк жөнелтушілерге өзінің еншілес компаниясы - «KTZ Express» АҚ арқылы экспедиторлық қызметтерді алуға мәжбүрледі. (Кәсіпкерлік Кодекстен. Үстем немесе монополиялық жағдайды теріс пайдалану нарық субъектiсiне немесе тұтынушыға өз мазмұны бойынша немесе iскерлiк айналым дәстүрiне сәйкес осы келiсiмдердiң нысанасына қатысы жоқ қосымша мiндеттемелер қабылдату арқылы келiсiм жасасуға шарт қою не оны күштеп таңуды білдіреді). Астана қаласының МАӘС қаулысымен «ҚТЖ» АҚ 644 915 теңге сомасында айыппұлға тартылды.
11
ƶLJLjƶǃƶ gƶǁƶLJǑ cǀƭǂƺƭƹƭǃƭi gƶljǁǑLJǑ
ƶǧǨǖǣǖ fǖǡǖǧDZ
ȫ ĭÁÈÁĭÒÓÁÎ ÑÆÒÐÔÂÌÉËÁÒÜ ģżÌÆÓ ÍÉÎÉÒÓÑ̼ļ ÁÒÓÁÎÁ ĭÁÌÁÒÜÎÜħ ģżÌÆÓ ÅÆÐÁÑÓÁÍÆÎÓ¼
ÎïñíáóéãóĄë ĬĪĬüĬóüĬ áëó çüìĨü òĢôĄñåæ îïñíáóéãóĄë ĬĪĬüĬóüĬ ëæòĄíåæñåĄ ÍæíìæëæóóĄë óĄñëæôåĄĦ óĄèĄìĄíĄîæ Ě âïìüð æîäĄèĄìåĄ
ͨʤ˳˵˘ˮ˘ ೪˘ˬ˘˳́ˮ˞˘ ˢ˟೮˧ˬ ˲˟ˬ̂˳˵˧ ˪ˬ˧˪˱˟ˮ ˢ˯ˬ˘˶˾́ˬ˘˲ ˵˘˳́˭˘ˬ˞˘˶˞́ ˳˶˙˳ˤ˞ˤ̆ˬ˘˶ ೪˘೦ˤ˞˘ˬ˘˲́ˮ ˘˥೪́ˮ˞˘˶ ˵˶˲˘ˬ́ͩ ʤ˳˵˘ˮ˘ ೪˘ˬ˘˳́ ഉ˪˧˭˞˧˛˧ˮ˧೮ ϮϬϭϱ ˢ́ˬ೦́ ϯϭ ˢ˟ˬ˵˯೪˳˘ˮ˞˘೦́ ζ ϭϬϴͲϮϰϭϯ ೪˘˶ˬ́˳́ˮ˘ ˵˯ˬ́೪˵́˲˶ ˟ˮ˛˧ˣ˶ ˵˶˲˘ˬ́ Қазақстан Республикасының «Қазақстан Республикасындағы көлік туралы» 1994 жылғы 21 қыркүйектегі, «Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы» 2001 жылғы 23 қаңтардағы заңдарына сәйкес Астана қаласының әкімдігі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ: 1. «Астана қаласында жеңіл рельсті көлікпен жолаушылар тасымалдауды субсидиялау қағидаларын айқындау туралы» Астана қаласы әкімдігінің 2015 жылғы 31 желтоқсандағы № 108-2413 қаулысына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 1002 болып тіркелген, 2016 жылғы 16 ақпандағы № 18 (3370) «Астана ақшамы» және 2016 жылғы 16 ақпандағы № 18 (3388) «Вечерняя Астана» газеттерінде жарияланған) мынадай өзгеріс енгізілсін: жоғарыда көрсетілген қаулымен бекітілген Астана қаласында жеңіл рельсті көлікпен жолаушылар тасымалдауды субсидиялау қағидаларының 11-тармағы мынадай мазмұндағы 18) тармақшамен толықтырылсын:
«18) жеңіл рельсті көлікпен жолаушыларды тасымалдауды жүзеге асырумен байланысты несие бойынша шығыстар.». 2. «Астана қаласының Жолаушылар көлігі басқармасы» мемлекеттік мекемесінің басшысы Еділ Нұрланұлы Сүлейменовке осы қаулыны әділет органдарында мемлекеттік тіркелгеннен кейін ресми және мерзімді баспа басылымдарында жариялау, сондай-ақ Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындаған интернет-ресурста және Астана қаласы әкімдігінің интернет-ресурсында орналастыру жүктелсін. 3. Осы қаулының орындалуын бақылау Астана қаласы әкімінің бірінші орынбасары С.М. Хорошун жүктелсін. 4. Осы қаулы әділет органдарында мемлекеттік тіркелген күннен бастап күшіне енеді және алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі. Астана қаласының әкімі
Ә. Жақсыбеков
ͨ˃˧ˬ ʹ ˱˘˲˘˳˘˵ͩ ˯˲́˳ ˢ˘˳˵˘˲́ ˘˲˘˳́ˮ˞˘೦́ ೪˘ˣ˘೪ ˵˧ˬ˧ ˙˧ˬ˛˧˲ˬ˟˲˧ ˙˘˥೪˘˶́ˮ́೮ ˟˲˟ˢ˟˳˧ Тілдерді дамыту басқармасы (бұдан әрі – Басқарма) орыс жастары арасында қазақ тілі білгірлерінің «Тіл – парасат» байқауын (бұдан әрі – Байқау) жариялайды. Байқау қазақ тілінде өтеді. Байқаудың мақсаты: мемлекеттік тілді жоғары деңгейде меңгерген орыс жастарын анықтау және ынталандыру, тіл мәдениетінің деңгейін және мемлекеттік тілді қолдану беделін арттыру. Байқауға қатысуға 18-22 жас аралығындағы жастар шақырылады. Байқауды өткізу шарттары: Бірінші аталым: Ұсынылған тақырып бойынша ауызша тұсаукесер жасау. Уақыты - 3 минуттан аспауы тиіс. Екінші аталым жазбаша және ауызша бөліктен тұрады: а) жазбаша бөлігі: қазақ тілінде эссе жазу (тақырыптар билет арқылы ұсынылады). Эссенің соңғы парағында мынадай ақпарат қамтылуы тиіс: аты, тегі, туған жылы, тұратын жері, оқу орнының атауы, мекенжайы. Эссенің көлемі – 1,5-2 бет. Тапсырманы орындау уақыты – 35 минут. б) ауызша бөлігі: ұсынған тапсырма бойынша қатысушылар жұппен диалог құрайды (билет алу арқылы).
Ұзақтығы 3-5 мин. Үшінші аталым:«Шабыт жұлдызы» шығармашылық тапсырмасы: қазақтың халық немесе заманауи әнін орындау, би, күй немесе заманауи театрландырылған интерпретациядағы қазақ тіліндегі қөркем шығарма үзіндісінің қойылымы (үй тапсырмасы). Орындау уақыты – 3-5 минуттан аспауы тиіс. Байқаудың жеңімпаздары мен жүлдегерлері қазылар алқасының шешіміне сәйкес дипломдармен, алғысхаттармен және сыйлықтармен марапатталады. І орын иегері республикалық байқауға жолдама алады. Ескерту. Жоғары оқу орындарында, жалпы орта және арнайы орта білім беретін мекемелерде қазақ тілінде оқитын орыс жастары, қазақ тілі білгірлерінің өткен жылғы жеңімпаздары мен жүлдегерлері, сонымен қатар дарынды балаларға арналған арнайы оқу орындарында оқитындар байқауға қатыстырылмайды. Байқауға қатысуға өтініштер 20 сәуірге дейін қабылданады. Байқау 27 сәуірде өтеді. Мекенжайымыз: Астана қаласы, Тілдерді дамыту басқармасы. Бейбітшілік көшесі, 11, 628 кабинет. Байланыс телефоны: 55-67-26, k.akseitova@uya.astana.kz.
ͨʽ˥Ͳ˳˘ˮ˘ͩ ˯˲́˳ ˵˧ˬ˧ ˙˧ˬ˛˧˲ˬ˟˲˧ ˙˘˥೪˘˶́ˮ́೮ ˟˲˟ˢ˟˳˧ Тілдерді дамыту басқармасы қазақ тілінде оқитын жастар арасында «Ой-сана» атты орыс тілі білгірлерінің байқауын (бұдан әрі - Байқау) жариялайды. Байқаудың мақсаты: Қазақ тілінде оқитын жастардың арасында орыс тілін таныту және оны оқуға ынталандыру, орыс тілін меңгерген дарынды жастарды анықтау және қолдау, риторикалық дағдыларды, сөйлеу мәдениеті деңгейін көтеру. Байқаудың бірінші кезеңін өткізу шарттары: - бірінші аталым: тыңдалым, орыс тілінің лексикасы мен грамматикасын білуге арналған 60 тест тапсырмасы. Тест тапсырмасын орындау уақыты – 40 минут. - екінші аталым: жазбаша бөліктен және викториналық сұрақтан тұрады: а) жазбаша бөлігі: ұсынылған үш тақырыптың біреуіне эссе жазу, эссенің көлемі: 1,5-3бет, тапсырманы орындау уақыты – 30 минут; б) викториналық сұрақтарға (25 сұрақ) жазбаша жауап беру. - үшінші аталым: кез келген жанрдағы мәтінді мәнерлеп оқу (үй тапсырмасы). Байқауға қатысушыларға қойылатын талаптар: - Байқауға жоғарғы оқу орындарында, жалпы білім беру
мекемелерінде, орта және орта арнаулы оқу орындарында қазақ тілінде білім алатын 18-22 жас аралығындағы жастар шақырылады. - Байқау орыс тілінде өткізіледі. - Конкурс жеңімпазы республикалық кезеңге қатысуға жолдама алады. - Байқауға мамандандырылған мектептердің (дарынды балаларға арналған), лингвистикалық оқу орындарының оқушылары, сонымен қатар орыс тілінде оқитын жоғарғы оқу орындарының, жалпы білім және орта арнаулы оқу орындарының студенттері, алдыңғы байқаулардың жеңімпаздары мен жүлдегерлері қатыстырылмайды. Байқау жеңімпаздары қазылар алқасының шешіміне сәйкес дипломдармен, алғысхаттармен және сыйлықтармен марапатталады. Байқауға қатысуға өтініштер 20 сәуірге дейін қабылданады. Байқау 27 сәуірде өтеді. Мекен-жайымыз: Астана қаласы, Бейбітшілік көшесі, 11, 625 кабинет. Байланыс телефондары: 55-67-26, 87014082895. k.akseitova@ uya.astana.kz.
ҚР ІІМ Үкіметтік мекемелерді күзету жөніндегі полиция полкі Ішкі істер органдарына үміткерлер қабылдайды. Орта басшы құрам лауазымдарына қойылатынталаптар: -жасы 35 жастан аспаған ер азаматтар; -бойы 170 см жоғары; -қарулы күштер қатарында, немесе Қорғаныс Министрлігінің мамандырылған әскери-оқыту резервін даярлау ұйымдарында болған туралы құжат, немесе заңды түрде әскерге шақырту құқығынан босатылу құжаты; -арнаулы орта немесе жоғары білімді дипломы. Кіші басшы құрам лауазымдарына қойылатын талаптар: -жасы 25 жастан аспаған ер азаматтар; -бойы 170 см жоғары; -қарулы күштер қатарында, немесе Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрлігінің мамандандырылған әскери-оқыту резервін даярлау ұйымдарында болған туралы құжат; -орта білім туралы аттестат. Мекеменің мекенжайы: Астана қаласы, Омаров көшесі, 53 А Кадр жөніндегі бөлімшенің телефоны: 8-7172-32-20-33 Мобильді байланыс: 8-702-197-25-51, 8-771-606-88-22
ౢ౭ˀʺʫ˃˃ʳ ʤˁ˃ʤʻʤ ౢʤʸʤˁˏ ˃౭ˀˏʻʪʤˀˏ͊ Сіздерді ағымдағы жылдың 30 сәуірінен кешіктірмей үй жануарларын аса қауіпті «ҚҰТЫРМА» ауруына қарсы жоспарлы вакцинация жүргізу қажет екендігі жөнінде хабардар етеміз. Вакцинациялауды Астана қаласы әкімдігінің шаруашылық жүргізу құқығындағы «Астана Ветсервис» коммуналдық мемлекеттік кәсіпорыны жүргізеді, ол Алаш тас жолы 3, «Эко Полигон» мекенжайында орналасқан. Вакцинациялау ТЕГІН жүзеге асырылады!
Жұмыс күндері сағат 15.00-ден 18.00-ге дейін, демалыс күндері 9.00-ден 14.00-ге дейін. ҚҰТЫРМАҒА қарсы вакцинация жүргізілмеген жағдайда әкімшілік шаралар қолданылатынын ескертеміз! Байланыс телефондары: 28-59-70, 57-03-54. Байланысқа жауапты тұлға: Арыстанов Айдархан Зарылханұлы, ұялы телефоны 87016049877.
12
ȹ
www.astana-akshamy.kz
ÃĘ»¼Ä¿¼É
ʤˌˏౢ˃ʤˀ ʶ౬ʻʳ ౢʤʸʤʱ ˃ʽʱʸʤʻʪˏ͍ ʶ˟˾˟ ʤ˳˵˘ˮ˘˞˘ ʮ˘˳˵˘˲ ˳˘̆˳˘˵́ ˭ഉ˳˟ˬ˟ˬ˟˲˧ ˙˘˳೪˘˲˭˘˳͕́ ͨʪ˘˲೪˘ˮ ˞˘ˬ˘ͩ ೪˯೦˘˭˞́೪ ೪˯˲́ ˭˟ˮ ͨʥ˘೪˯˲˞˘ͩ ˭˟˞ˤ˘ ˵˯˙́ˮ́೮ ˥́˵೪́˳́˭˟ˮ ˭˘˺˘˙˙˘˵ ˵˘೪́˲́˙́ˮ˞˘ ˙˧˲೪˘˵˘˲ ˧˳Ͳ˾˘˲˘ ˵˧˱͕ ౭ˬ˵˵́೪ ೦˘˾́೪˵˘˲ ˪ˮ˧ ˪˟೮˧ˮ˟ˮ ˭˟˲˟˪˟ˬ˟ˮ˞˧͘ Бас шаһардағы «Қозы Көрпеш – Баян сұлу» күнінің шымылдығы Қаллеки театрындағы «Тіл табысқандар» спектаклімен ашылып, Еуразия ұлттық университетінде ұйымдастырылған «Жұлдызды жұптармен жүздесуге» ұласты. Театр және кино актері Нартай Сауданбекұлы жан жары Айжан Назарханқызымен келіп, студенттерге алғашқы танысуынан басталған махаббат хикаясын әңгімелеп берді: «...Мені ұнататын Айжан үйді таза ұстайды. Балконды жинастырып жүргенде әйнектің сыртқы жағы айғыз көрінеді. Содан әйелім жақтауға отырып терезені сүрте
бергенде бесінші қабаттан құлайды. Жан сақтау бөліміне түседі. Емханаға барып жүргенімде өзге ұлт өкілдері «Оны әлі тастап кетпегенсің бе?» деп сұрайтын. Таңғалатынмын! Жарайды, сау адам-
ͨʺ̌೨̦̌ ̯̬̥̼̭೬̌ ̹̼೬̹̼ͩ͘͘͘ ʽ˳́ ˳ˣ˞˧ ˟˳˵˧˛˟ˮ ˪ˮ ഉ˲ ˘˲˶˞́೮ ˳˘ˮ˘˳́ˮ˞˘ ˭́೪˵˘˱ ˳˘೪˵˘ˬ˘˲́ ˺˘೪͘ ʤˬ ˙ˬ ˶˘೪ˤ೦˘ˮ́ ˵˯˳́ˮ ˢ˘೦˞˘˥˞˘͕ ˪˵˱˟˛˟ˮ ˪˟ˣ˞˟ ˥́˭˞˘˳˵́˲˶ ೪́ˣ ˢ˲˟˛˧ˮ ˯˞˘ˮ ഉ˲˧ ˵˯ˬ೪́˵˱˘˥ ˭˘͍͊ ʥ˘˥೪˘˱ ೪˘˲˘˳˘೪͕ ˲˯˭˘ˮ˵ˤ˪ ˢ˧˛˧˵˵˟˲ ʤ˳˵˘ˮ˘˞˘ ˞˘ ˘ˣ ˟˭˟˳ ˟˪˟ˮ͘ ˘˾́೪˵˘˲ ˭˟˲˟˪˟˳˧ˮ˟ ˯˲˘˥ ˙˧ˣ ˳˯ˬ˘˲˞́೮ ˟ˬ ˘˶ˣ́ˮ˞˘ ˢ˲˛˟ˮ ˟˲˟˪˾˟ ˧˳˵˟˲˧ˮ ˵˧ˣ˧˱ ˾́೪೪˘ˮ ˟˞˧˪͘ Әдетте жұрт спорт пен сезімді онша-мұнша салыстыруға келмейтін ұғымдар ретінде қабылдайды ғой. Мүлде олай емес екен. Әйтпесе, төмендегі кейіпкеріміз өміріндегі ең маңызды сәтті стадионда өткізуге бел байламаған болар еді. Иә, әңгіме былтыр «Астана Арена» алаңында сүйіктісіне ұсыныс жасаған жігіт жайлы. Мұхтар есімді азамат
{ ª ĭ Ĭ©ª ¥ ©§« £ ¢ ©³¥³Ħ Éîãæòóé÷éĀìáñ çĢîæ åáíô ¤ ¥ ©ª¨£L L âáêìáîüò áĬðáñáóóáîåüñô çĢîæ áĬðáñáó ëïíéóæóĄîåæ ªL¨¢ £L§ Ě { ¢«Ģ£L L ¨L£ ¥ ÍæîùĄë éæòĄ kÁòóáîá áĬùáíüv äáèæóĄîĄĦ ñæåáë÷éĀòüv ÇÙÒ
футболдан Қазақстан суперкубогі үшін ұйымдастырылған матчтың үзілісінде ортаға шығып, микрофонмен дос қызына деген сезімін білдіргенде, қалың бұқара қызу қолпаштаған-ды. Мұндай креативті идеяны баскетбол фанаттары да жүзеге асырған. Дәлірек айтсақ, «Астана» клубының жанкүйері алдын ала команда құрамымен
Åéñæëóïñ Ċ ÒĢôìæ ÒÍÁĩīÌÏÃÁ ÅéñæëóïñåüĦ ïñüîâáòáñü Ċ ÈæêĄî ģ̼ÐÂÆË Âáò ñæåáëóïñåüĦ íĄîåæóĄî áóĬáñôùü Ċ ĩáìüí ĭÏÇÁÂÆËÏà kx©ª ¥ Ĭ° ¤³v ªLîåæ çáñéĀ ìáîĨáî íáóæñéáìåáñåü òĄìóæíæòĄè ëĤùĄñĄð âáòôĨá âïìíáêåü
ды тастап кетерсің жақсы көрмесең... Өзің сүйіп қосылған жарың қиындыққа ұшыраған екен. Осындай кезде қаша жөнелсең, айналайын, несіне еркек боп жүрсің?!». Зал басқа түскен ауыр сынға келісіп, ойын арасында шағын байқау жариялаған. Шарт бойынша ортаға шыққан бойжеткенге әлгі қаһарман гүлі мен сақинасын ұсынып, үйленуге тілек білдірген. Салтанатты шарадан кейін жеңілуге ұялған болу керек, жерлестеріміз Нижний Новгородтан келген қарсыластарын тізе бүктірді. Елордадағы «Қазақстан» спорт сарайы да ғашығын таңғалдырғысы келетін тапқыр азаматтарға таптырмас мекен. Ғалымжан мен Әмина атты астаналық жұптың шаңырақ құруға басқан қадамдары осы жерде айқындалды. «Барыс» пен «Автомобилист» клубтарының кездесуіне жиналған төрт мыңдай көрермен хоккеймен бірге тәптәтті махаббат хикаясына да куә болып қайтты. Адреналиннің көкесін океанариумда сезінеді екенсіз. Акулалар ортасында «Үйленейікші!» деген ұсынысқа тап келіп жатсаңыз, есіңіз шықпағанын көрер едік. Дұрысы, мұның аныққанығын Қанат пен Лаурадан артық ешкім білмейді. Қос ғашықтың отау құрарына «Думан» мұхит аралындағы екі мыңға жуық балық куәгер. «Думан» басшылығымен келіскен Қанат пен Лаура сүңгуір киімін киіп, суға түседі. Түрлі тіршілік иелерімен танысып жүрген сәтте Қанаттың достары «Мен сені жақсы көрем», «Сен әлемдегі ең сұлу қызсың», «Мен сенімен бақыттымын», «Маған тұрмысқа шықшы» деген жазулары бар тақтайшаларды ұстаған күйі кезек-кезек қыздың алдынан өтеді. Мұндай ғажап көрініске басы айналған
¢® · Ĭ¦£ £ ¨L¥LĦ §L¢L¨£ ¨L ¤ ¥ ¢Ĥ Ĭ ¨ ©³¥ Ĥ£L©«L ° ¨ª ¤ © Çáñîáíá íæî öáâáñìáîåüñôìáñåüĦ íáèíĪîüîá çáñîáíá âæñôùĄ çáôáð âæñæåĄ { ª kx©ª ¥ Ĭ° ¤³v ªL ¨ ¢® ·©³¥³Ħ ¢¦¤§´¶ª ¨£L¢ ¦¨ª £³Ĩ³¥ ª ¨L£L§ Ĭ ªª £ ³ Óáñáìüíü Óáðòüñüò Ě Âáòðáöáîá x©ª ¥ Ĭ £ ©³ Á ~Ī ¥¦ ¢Ĥ° ©L k ª £´©ª ¦ y v ~
сынбай, жас жұптың іңкәр сезіміне риза болып ду қол шапалақ соқты. «Ол кезде бір перзентіміз болған. «Тірі қалғанына шүкір айт, арбаға таңылған соң енді әйел боп жарытпайды» деп біреулер шықты. Алайда, одан кейін тағы үш бала сыйлап, жанымды жадыратып қасымда отыр» деді Нартай Сауданбекұлы. Жастарға мерейлі шаңырақтың үлгісі ретінде кеш қонағы болып өнерлі Жүгінісовтер отбасы мен 50 жыл тату-тәтті ғұмыр кешіп, немере-шөбере сүйіп отырған Серікқазы Байқоңыровтар отбасы да шақырылды. Студенттердің сұрақтарына жауап берген кеш кейіпкерлері өз түсінігіндегі махаббат формуласымен бөлісті. Сонымен бірге, мерекеге орай «Хан шатыр» сауда-ойын-сауық орталығында эстрада әншілерінің қатысумен концерт өтіп, жас жұбайлардың некесі қиылды. Ал кешке Ғашықтар саябағында жиналған жастар аспанға әуе шарларын ұшырып, отшашуды тамашалады. Мәдина ЖАҚЫП бойжеткеннің ағыл-тегіл эмоцияға кенелгені онсыз да түсінікті шығар. Айтпақшы, «Думан» орталығында махаббаттарының ең елеулі датасын атап өткендердің қатарында астаналық отбасы Еркен мен Мәрия да бар. Балық түгілі темір мәшиненің де тосын сый жасауға қауқары жетеді. Елордалық тұрғын Санжар Кәрімбековтің әрекетінен соң осындай тоқтамға келдік. Бұл батыр «Қазақстан» спорт кешенінің автотұрағында сүйіктісіне сезімін білдірді. Ал оның бұл мақсатына он алты көлік көмектесті. Жүрек тәрізді пішін жасап тұра қалған автомобильдер бір мезгілде жарықтарын жағып, паркингті азан-қазан шуға бөледі. Әпсәтте аңырып қалған ару мән-жайды түсінген соң көз жасын көпке дейін тыя алмады. Бақыттың белгісіне жорыдық оны. Үйленуге ұсыныс жасауға аспанды идеал кеңістік санаған азамат сүйіктісімен қоса барша Қазақстанды да таңғалдырды. Ақтаудан Астанаға бет алған ұшақта Ұлыбек есімді елордалық жігіт Айжан атты аруға сезімін білдірді. Жай ғана көкте емес, ұшақтың ең биік нүктеге жеткенінде сүйіктісінің ағылтегіл ақтарылуы Айжанға шат-шадыман күй кештіріп, көңілін босатты. Осынау сюрпризден алдын ала хабардар экипаж мүшелері мен өзге жолаушылар тосын жайтты камераға түсіріп, әлеуметтік желіге жүктеді. Жақсы үрдіс үлгі болсын дегендері ғой. Ботагөз МАРАТҚЫЗЫ
Ñæåáë÷éĀ í ¢ ¥ ¡³ x©ª ¥ Ĭ £ ©³ ÅïòóüĬ ¢Ĥ° ©L astana.akshamy@mail.ru ĭ ³£ « Ĥ£¤ ©L ª £ ¬ ¢© ÓĄìùĄìæñ âĤìĄíĄ Çáñîáíá va-reklama@mail.ru