л жү
Å
№62 (3567)
–
жі
Сенбі
27 мамыр 2017
ТАЛАПТЫҢ МІНІП ТҰЛПАРЫН...
Барша мұсылман қауым асыға күткен Рамазан айы келіп жетті. Мың айдан қайырлы саналатын Рамазан айының алғашқы күні биыл 27 мамырға сәйкес келіп отыр. Ораза 29 күнге созылса, маусымның 21-нен 22-не қараған түн – қасиетті Қадір түні.
Әр түлектің көңіліне қимастық сезімін ұялатып, ата-аналардың көкірегіне қуаныш сыйлайтын соңғы қоңырау да соғылды. Бұл күні еліміз бойынша 136 269 түлек түлеп ұшса, астаналық 4978 оқушы қияға қанат қақты.
, н ы с л о б л ы аб қ ң за ра О ұста ған жан! Гүлмира АЙМАҒАНБЕТ
Астана қаласы әкімдігінің медиа орталығында өткен жиында елорда имамдары Рамазан айының қадір-қасиеті, пітір садақа мөлшері, Ораза айт намазы мен басқа да атқарылатын іс-шаралар туралы кеңінен мәлімдеді. Ізгілікке шақырған үндеу Рамазан оразасын ұстаған адам осы күнге дейінгі бүкіл күнәла-
рынан тазарады делінген хадисте. Өйткені бұл айда адамзаттың хас жауы – шайтан кісенделіп, бізге жақсылыққа өзгеруге, ағайын-туыстың жүрегіне ізгіліктің дәнін егуге зор мүмкіндік туады. Қасиетті Рамазан айы қарсаңында Қазақстан мұсылмандары діни басқармасының төрағасы, Бас мүфти Ержан қажы Малғажыұлы халыққа үндеу жариялады. Ол ең алдымен Ақтөбе, Ақмола, Солтүстік Қазақстан облыстарындағы табиғи тасқыннан зардап шеккен отандастарымыз
қоғамдық 4 көліктер көрмеге дайын ба? ВАЛЮТА БАҒАМДАРЫ:
EUR/KZT 348.58
ға қолдау білдіріп, жомарт жандарды қайырымдылық көрсетуге шақырды. «Асыл дініміз исламда «садақа жария» деген ұғым бар. Қоғамның, халықтың игілігі үшін жасалған сауапты істерді, атап айт қанда, мешіт-медресе, ауру хана, балабақша, спорт кешендерін тұрғызу, көпір салу, ауызсуы жоқ ауылдарға су тартып, құдық қазу секілді игі істерді айтамыз. Міне, бұл ізгі іс-шаралар халықтың игілігі үшін жасалған сауапты амалдар болып табылады. Рамазан – қайы-
ЖЕДЕЛСАТЫҒА 5 ЖЕҢІЛ-ЖЕЛПІ ҚАРАУҒА БОЛМАЙДЫ USD/KZT 310.57
RUB/KZT 5.52
рымды жандар үшін мол мүмкіндіктер маусымы. Меценаттар мен кәсіпкер азаматтарды жалпы жұртшылыққа қажетті нысандар тұрғызу жұмыстарына жанашырлық танытуға шақырамын» делінген үндеуде. Сонымен қатар қоғамдағы кісі ақысын жеу, баланы аяусыз ұру, нәрестені далаға тас тау, өз-өзіне қол жұмсау, ажырасу секілді адамгершілікке жат әрекеттермен бірігіп күресу қажеттігін алға тартады. (Соңы 16-бетте)
ҚАЗАҚ ЕЛІ ҚАЗАҚСЫЗ ҚАЛА ЖАЗДАҒАН
CNY/KZT 45.23
8-9
Гүлжан РАХМАН 2006-2017 оқу жылы жалпы білім беретін пәндер бойынша Халықаралық, Республикалық олимпиада мен ғылыми жобалар конкурсы Астанамыз үшін өте үлкен жетістіктерімен есте қалды. Айтулы додаларға 245 оқушы қатысып, 152 оқушы жеңімпаз атанды. Астана қаласының командасы 11 жыл қатарынан жалпыкомандалық есепте І орын алып, биыл да «Үздік команда» атағына ие болды. Астана дарыны өңірлік ғылыми-практикалық орталығы талаптың тұлпарын мініп, тас қияға өрлеген талантты шәкірттердің басын біріктіретін дәстүрлі «Триумф» балын Mega Silk Way сауда ойын-сауықтыру орталығында өткізді. 200-ден астам оқушылар мен түлектердің қатысуымен өткен салтанатты жиында елордалық талантты оқушыларға қолдау білдіріліп, салтанатты түрде құрмет көрсетілді. Бағдарламада халықаралық, республикалық олимпиадаларда, ғылыми байқауларда медальдармен марапатталған елорданың 25 оқушысы мен шәкірттерін шыңдауға атсалысқан 10 ұстаз Астана қаласының әкімі Әсет Исекешевтің алғыс хатымен марапатталды. (Соңы 3-бетте)
www.astana-akshamy.kz
2
ЕЛОРДА ТЫНЫСЫ
№62 (3567) 27/05/2017 Сенбі
«АСТАНА АҚШАМЫ» www.astana-akshamy.kz
ÒҮËÅÊÒÅÐ ÒÀË ÅÊÒ² КЕШЕ НАЗАРБАЕВ УНИВЕРСИТЕТІНІҢ 2015, 2016 ЖӘНЕ БИЫЛҒЫ ТҮЛЕКТЕРІ ЖИНАЛЫП, ОҚУ ОРДАСЫНЫҢ АУЛАСЫНА АҒАШ ОТЫРҒЫЗДЫ. Азамат ҚҰСАЙЫН Бұл шара енді жыл сайын әдемі дәстүрге айналмақ. Түлектер де оған ерекше ықылас танытып отыр. – Бүгінгі ізгілікті іс – өте маңызды. Әсіресе, оқуды енді аяқтап, бес жыл білім алған алтын ұямыздан қоштасып бара жатқан біз үшін қадірлі. Математика мамандығы бойынша білім алып, бакалавр атандым. Енді алдымызда үлкен асу тұр. Ұлыбритания-
ға барып, білімімді одан әрі жетілдірмекпін. Болашақта түлектер жиналып, өзіміз оқыған оқу ордамызға көмектескіміз келеді. Қор ашып, қолдау көрсетсек деп ойлаймыз. Тал егу – соның алғашқы бастамасы. Әрі университетке деген құрметіміз, – дейді жоғары оқу орнын тәмамдап, көңілі қобалжып тұрған Әділ Құсманов деген жас өрен. Айтпақшы, биыл Назарбаев университетінен алғаш рет 9 PhD докторы түлеп ұшты.
ҮËò˲ËÅÐ ҮÐIJѲ «МЕРЕЙЛІ ОТБАСЫ-2017» ҰЛТТЫҚ БАЙҚАУЫНЫҢ ҚАЛАЛЫҚ КЕЗЕҢІ МӘРЕСІНЕ ЖЕТТІ. КЕШЕ «АСТАНА» КОНЦЕРТ ЗАЛЫНДА БАЙҚАУДЫҢ ҚОРЫТЫНДЫСЫ ШЫҒАРЫЛЫП, ЕЛОРДА БОЙЫНША ТОП ЖАРҒАН ОТБАСЫЛАРДЫ МАРАПАТТАУ САЛТАНАТЫ ӨТТІ.
ÄƏвÃÅÐËÅÐ ÄƏÐÅÃÅɲ АСТАНАДА «ЭКСПО-2017» МАМАНДАНДЫРЫЛҒАН ХАЛЫҚАРАЛЫҚ КӨРМЕСІ ҚАРСАҢЫНДА ЖЕДЕЛ ЖӘРДЕМ МЕДИЦИНАЛЫҚ ҚЫЗМЕТІ БРИГАДАЛАРЫНЫҢ ЕКІНШІ РЕСПУБЛИКАЛЫҚ ЖАРЫСЫ ӨТТІ. АТАЛҒАН ЖАРЫС «АСТАНА» ОҚУ-КЛИНИКАЛЫҚ ОРТАЛЫҒЫНЫҢ 10 ЖЫЛДЫҒЫНА ОРАЙ ҰЙЫМДАСТЫРЫЛЫП ОТЫР. Серік ЖОЛДАСБАЙ Ауқымды іс-шара Астана қаласының әкімдігі мен ҚР Денсаулық сақтау министрлігі, симуляциялық білім беру және медицинадағы тәуелсіз сарапшылар Қазақстан Одағы, Астана қаласының жедел жәрдем стансасының қолдауымен өтіп отыр. Астана қаласы әкімінің орынбасары Ермек Аманшаевтың айтуынша, ақ желеңді абзал жандардың қоғамда алар орны ерекше. Өйткені халықтың денсаулығының мықты болуы дәл осы дәрігерлердің біліктілігіне байланысты. – Екінші рет өткізіліп отырған жарыс ЭКПО-2017 көрмесінің ашылуына орай ұйымдастырылып отыр. Астана қаласы әкімдігінің атынан барлық қатысушыларға алғыс білдіремін. Медициналық жедел-жәрдем қызметін жетілдіру мақсатында елордада екінші жыл қатарынан кешенді жоспар жүргізілуде. Мемлекет бас-
шысының ерекше қамқорлығының арқасында Астанадағы медициналық мекемелер соңғы заманауи медициналық құрылғылармен толық жабдықталған. Денсаулық сақтау саласын дамытуға арналған ірі мемлекеттік салалық бағдарламалар жүзеге асырылып жатыр. Сол себептен бүгінгі шараның маңыздылығы зор деп есептеймін, – деді ол. Осымен екінші жыл қатарынан ұйымдастырылып отырған жарысқа Астана, Шымкент, Алматы, Семей, Қызылорда, Өскемен, Орал, Көкшетаудан келген 10 команда қатысты. Олар шұғыл көмекке мұқтаж жандарға жедел әрі сапалы әрекет ету арқылы көмек көрсету бойынша клиникалық бекеттерден өтулері керек. Жарыстың қорытындысы бойынша бірінші орынды Алматы қаласының жедел жәрдем бригадасы алды. Сондай-ақ екінші орын Астана, ал үшінші орын Семей қаласының дәрігерлеріне бұйырды.
Аманғали ҚАЛЖАНОВ
М
емлекет басшысы Нұрсұлтан Назарбаевтың бастамасымен биыл төртінші жыл қатарынан ұйымдастырылған байқауға астаналық 61 отбасы өтініш тапсырды. Тиісті комиссия отырыстарында отбасылар ту ралы мәліметтер жан-жақты сарапталып, ашық дауыс беру арқылы жеңімпаз алты отбасы анықталды. – Қазақта «Отан отбасынан басталады» деген жақсы сөз бар. Қазақ ежелден ата мен әженің үлгі-өнегесін көріп өсті. Ал ондай отбасыларда өскен балалар дәстүр-салтты берік ұстанып, шаңырақ ырыс-берекеге кенеледі. Елбасымыздың көреген саясатының арқасында қазір елімізде үлгілі отбасылардың саны көбейіп келеді. Соның бір жарқын мысалы – осы «Мерейлі отбасы» ұлттық байқауы. Қазақстанның өсіп, гүлденуіне де осындай әулеттердің тигізер ықпалы мол, – деген Астана қаласы әкімінің орынбасары Ермек Аманшаев бірінші орын алып, жүлде ретінде екі адамға туристік жолдаманы иеленген Лестегі отбасын марапаттады.
Бұл отбасы – 10 бала тәрбиелеп отырған үлгілі отбасы. Ұл-қыздарының әрқайсысы білім, өнер, спорт салаларында жетістіктерге жеткен. Ал отанасы Маржан Әлиқызы Елбасының қолынан «Алтын алқа» төсбелгісін алған. Тағы бір бірінші орын иегері – Бимолдиндер отбасы. Бұл әулеттің үлкендері Бержан ата мен Кенжетай апаның қосылғанына 52 жыл толып отыр. Тыл ардагері, 82 жастағы Бержан ата талай жыл Қорғалжын өңірінде қарапайым еңбек етті. Кенжетай апа екеуі 6 бала тәрбиелеп, олардан 18 немере көріп отыр. Ұлдары мен қыздары, келіндері мен немерелерінің көбісі әскери салада немесе құқық қорғау органдарында абыройлы қызмет етуде. Екінші орынға және тұрмыстық техника алуға 150 теңгелік сертификатқа Айтхожиндер мен Елеусізовтер отбасылары ие болды. Сайран Айтхожин – «Ақсұлтан» кәсіпорының директоры. Өлең, әңгіме жазатын ол қазіргі таңда өмірбаяндық кітап жазып жатыр. Отағасы болашақта бұл еңбегін «Алтын қалам» байқауына тапсыруды жоспарлап қойған екен. Осы отбасында
ең үлкені 15 жаста, кішісі 2 жаста жеті бала өсіп келеді. Олардың аналары – Айнаш Жүнісова «Алтын алқа» иегері. Ал Ақылбек Елеусізов – «Сембол» фирмасының жұмысшысы. Оның жары Ұлжарқын Серікбайқызы – № 61 орта мектептің бастауыш сынып мұғалімі. Екеуі төрт бала өсіріп отыр. Үшінші орынды Қаңтарбаевтар мен «Ауылшаруашылық үздігі» төсбелгісінің иегері Серікқазы Байқоңыровтың отбасы иеленді. Оларға тұрмыстық техника алуға 100 мың теңгенің сертификаты тапсырылды. үлделерді қоғам қайраткері Оразкүл Асанғазы, ҚР Президенті жанындағы отбасы істері және отбасылық-демографиялық саясат жөніндегі ұлттық комиссия мүшесі Салтанат Байқошқарова, Астана қалалық мәслихатының депутаты Зейнолла Шібкенов, Астана қаласы қоғамдық кеңесі төрағасының орынбасары Мұхтар Еркетаев, «Астана» телеарнасының бас директоры Ләззат Танысбай тапсырды. «Формат» тобы, «Наз» би театры, өзге де өнерпаздар жиналғандардың көңілін көтерді.
Ж
ӘЛЕУМЕТ
№62 (3567) 27/05/2017 Сенбі
«АСТАНА АҚШАМЫ» www.astana-akshamy.kz (Басы 1-бетте)
О
лардың арасында №17 мектеп-гимназияның директоры Рамзия Өмірбаева, №60 мектеп-лицейдің директоры Айман Дүйсенова, №48 мектеп-лицейдің директоры Зәуре Садықова, №46 мектеп гимназияның директоры Гүлмира Байзулда, №3 мектеп-гимназияның директоры Елена Шеверняева, №70
3
Білім беру ісінің құрметті қызметкері, ардагер ұстаз Әсима Бимендина да бітіруші түлектерді құттықтап, жастарды тәуелсіз еліміздің игілігі жолында еңбек етуге шақырды. Бір жылды артқа тастап, оқу жылын қорытындылаған елордалық білім жүйесі толайым жетістіктерге толды. Астананың 7 мыңнан астам оқушысы республикалық және әлемдік
ТАЛАПТЫҢ МІНІП
ТҰЛПАРЫН...
мектеп-лицейдің директоры Марал Қазиева, №2 өнер мектебінің директоры Гүлмира Жангелді, №6 гимназияның директоры Светлана Федорова бар. Осындай марапатты «Астана дарыны» өңірлік ғылыми-практикалық орталығы директорының орынбасары Әлия Аяпова мен осы орталықтың ақпараттық-баспа қызметінің әдіскері Айбол Сүлейменов те алды. Шара барысында қалалық Білім басқармасының басшысы міндетін атқарушы Әнуар Жанғозин бітіруші түлектерге ақ жол тілеп: – Құрметті ата-аналар, ұстаздар, оқушылар! Баршаңызды бүгінгі соңғы қоңырау мерекесімен шын жүректен құттықтаймын! Мектепте үздік оқып, біздерге үлкен қуаныш сыйлаған дара да дарынды оқушыларымыз – қаламыз ғана емес, еліміздің мақтанышы. Білім саласының дамуына үлес қосып, жеңіс тұғырынан көрініп жүрген әрбір талантты, білімді оқушыға алғыс айтамын. Үлкен өмір жолына бастаған қадамдарыңыз сәтті болсын! – деді. Бойында дарыны мен таланты ұштасқан, озық ойлы, түрлі білім бәйгелерінде дараланған оқушылар «Жұлдызды сәт» рәсімінде марапатталып, арнайы кубоктарын алды.
деңгейдегі 65 олимпиадалар мен интеллектуалдық конкурстарға қатысып, нәтижесінде 34 алтын, 46 күміс, 65 қола медаль иеленді. Бұл – үлкен жетістік! Білім жолындағы ең үлкен биіктерді бағындыру!
Әділ ӘЛЖАНОВ, №65 мектеп гимназиясының директоры: – Биыл мектебімізді 83 түлек аяқтайды. Олардың арасында 3 «Алтын белгіге», 7 үздік аттестатқа үміткер оқушымыз бар. Жалпы, мектебіміз бойынша 520 үздік оқушымыз бар. Ұстаз шәкіртінің білімімен мақтанады. Бізді тау биікке көтеретін осындай жетістіктері көп бола берсін. Біз де өз кезегімізде қолдан келгенді аянып қалмаймыз.
Майра ҚҰРМАНБАЕВА, «Астана дарыны» республикалық ғылымипрактикалық орталығының директоры: – Бүгінгі «Триумф» балы біздің барлық жеңімпаздарымызға арналады. Бұл күнді бүгінде балалар мен атааналар асыға күтеді. Өзіңіз көріп тұрғандай, ерекше білімді, қабілетті, дарынды, талант ты оқушыларымыз бас қос ты. Олар мерекелік ерекше көңіл-күймен жүр. Жылдан жылға мұндай оқушыларымыз дың қатары көбейіп келеді. Әрине, бітіруші түлектерді қимай шығарып саламыз, бірақ олардың ізін жалғаушы оқушыларымыз да аз емес. Бас ты мақсатымыз – балаларға стимул беру, өйткені олар соған лайық. Осыдан кейін өзге де балалар осы балға қатысуға талпынатын болады.
Гүлнұр ЕРСАЙЫНҚЫЗЫ, №73 мектеп-лицейі директорының орынбасары, «Үздік орынбасар» дипломының иегері: – Білімді бала – ұстаздың мерейі, мектептің мақтанышы. Біз де өз оқушыларымызбен мақтанамыз. Шәкірттеріміздің жетістіктері арқасында бүгінгі күні мерейіміз өсіп отыр. Болашақ ұрпақты білім жолында тек қана жетістікке жетелеп жүрген, адамгершілік рухта тәрбиелеп жүрген 20 жылдан аса еңбегімізді елеп, осындай құрметке лайық болғаным – үлкен бақыт.
ҚАЛА КӨРКЕЙЕ ТҮСЕДІ ҚАЛАЛЫҚ МӘСЛИХАТТЫҢ ТҰРАҚТЫ КОМИССИЯСЫНДА АСТАНА ҚАЛАСЫ СӘУЛЕТ ЖӘНЕ ҚАЛА ҚҰРЫЛЫСЫ БАСҚАРМАСЫ БАСШЫСЫНЫҢ МІНДЕТІН АТҚАРУШЫ ҚАЙРАТ ҚОЖАМЖАРОВ ҚАЛАДА БОЙ КӨТЕРЕТІН ЖАҢА ҒИМАРАТТАР ТУРАЛЫ АЙТЫП БЕРДІ. Гүлдана ТАЛҒАТҚЫЗЫ Астана қаласының бас жоспарына сәйкес қала келбеті жылдан-жылға көркейіп келеді. Елордада қазақ және орыс драма театрлары, «Жастар» театрының
жаңа ғимараттары салынып, «Жекпе-жек» сарайын тұрғызып, ботаникалық бақты ашып, жеңілатлетика манежі сияқты ауқымды жобаларды іске асыру жоспарланды. Қала ішіндегі қауіпсіздік пен жайлылық үшін көшелерді жарықтандыру аса маңызды.
Бұл туралы қала әкімі нақты тапсырма беріп отыр, басқарма алдында қаланы жарықтандыру ауқымын арттыру міндеті қойылды. Әкімдік жолдағы жеке көліктен гөрі, қоғамдық көлікке басымдық беріп отырғаны жасырын емес. Сол себепті
Елдос ӘНКЕЙ, «Ақберен» ІV республикалық ақындық пен шешендік өнер байқауының «Ақындар мүшәйрасы бойынша» алтын медаль иегері, №40 орта мектептің түлегі: – «Талаптың мініп тұлпарын, тас қияға өрледің, бір ғылым еді іңкәрің, әр қиынға сермедің...» деп Абай атам айтқандай, он бір жыл білім алған алтын ұямызбен қоштасып, ары қарай ғылым қуып, ілім іздеуге аттанып барамыз. Бізге осындай бағыт-бағдар берген мектебіме, ұстаздарыма айтар алғысым шексіз. Ахмет Ясауи атындағы Халықаралық қазақ-түрік университетінің оқу грантын иеленіп, қатты қуанып тұрған жайым бар.
қала ішінде спорт алаңдарын көбейтіп, мәдени-сауық мекемелерін, мейрамханалар салу, тұрақ мәселесін шешу, балаларға арналған ойын алаңдарын кеңейту көзделіп отыр. Ал жолдағы көлік қозғалысын жеңілдету үшін автобустар мен велосипедтерге арналған жолақтар салынып келеді. Атап айтсақ, осы жылға Сарыарқа, Бөгенбай батыр, Республика даңғылдары мен Есіл өзенінің жағалауында 251 гектар аумақты алып жатқан жерді игеру жұмыстары қызу жүріп жатыр. Сондай-ақ, мамандар мүмкіндігі шектеулі
жандарға ыңғайлы пандус орнатуды әр мекемеге міндеттемекші. Жиын барысында депутаттар шет аймақ тұрғындарының өкпе-назын жеткізді. Өндіріс, Промышленный, Кирпичный тұрғын үй алаптарында тұратындар канализацияға зәру болып шықты. Басқарма басшысының міндетін атқарушы Қайрат Қожамжаров жауапты мамандармен бірлесіп, қанша жылдан бері шешімін таппай келе жатқан істі аяғына дейін жеткізуге уәде берді.
4
ҚАЛА МЕН САЛА
№62 (3567) 27/05/2017 Сенбі №62 (3567) 27/05/2017 Сенбі
«АСТАНА АҚШАМЫ»
www.astana-akshamy.kz
BUS LANE ЖОЛАҒЫ КӨБЕЙДІ
ҚОҒАМДЫҚ КӨЛІКТЕР
3 маусымнан бастап елорданың 13 көшесінде Bus Lane жолағы пайда болады. Осылайша, автобустарға арналған 24 жолақ 79 шақырымға дейін жетеді. Жолаушылардың аялдамада автобус күту уақыты қысқарады. «Бұл жолақтармен қоғамдық көліктен басқа жедел жәрдем, өрт сөндіру және полиция қызметі, сондай-ақ ресми такси қызметіне жүруге рұқсат. Олардың кептелісте тұрмай, керек жерге тез жетуі қала тұрғындарына маңызды деп ойлаймын. Мәселен, жедел жәрдем шақырған жерге 7 минутта жетуі тиіс» деді басқарма басшысы. – Bus Lane жолақтарына қарсылық білдіріп жатқан тұрғындар көп. Алайда қалада 400-450 мыңға жуық автокөлік бар. Астанаға жазғы уақытта миллиондаған турист келетінін ескере отырып, оларды ЭКСПО кешеніне тасымалдауды дұрыс ұйымдастыруымыз керек. Көлік қозғалысын осылайша реттеуді жөн санап отырмыз. Тамызда жүйелі талдау
КӨРМЕГЕ ДАЙЫН БА? ЖАҢАДАН КЕЛЕТІН «SHUTTLE BUS»-ТЫҢ БАСҚА АВТОБУСТАРДАН ҚАНДАЙ АЙЫРМАШЫЛЫҒЫ БАР? КӨЛІКТЕГІЛЕРГЕ БІРАЗ ҚИЫНДЫҚ ТУҒЫЗҒАН BUS LANE ЖОЛАҚТАРЫ КӨБЕЙЕ МЕ? ЭКСПО АЯҚТАЛҒАННАН КЕЙІН КОНДУКТОРЛАР БОЛА МА? АСТАНА ҚАЛАСЫ ЖОЛАУШЫЛАР КӨЛІГІ БАСҚАРМАСЫНЫҢ БАСШЫСЫ БЕКМЫРЗА ИГЕНБЕРДИНОВ АСТАНАЛЫҚТАРДЫ МАЗАЛАҒАН ОСЫ ЖӘНЕ ӨЗГЕ ДЕ СҰРАҚТАРҒА ЖАУАП БЕРДІ. Гүлдана ТАЛҒАТҚЫЗЫ
93 күнге жалғасатын көрме кезінде елордаға өңірлерден шамамен 472 мың адам автобуспен келеді деп күтілуде. Дәлірек айтсақ, Атырау және Маңғыстау облыстарынан басқа 13 облыстан күнделікті жұмыс істеп тұрған «Сапаржай» автовокзалына, «Алай» және «КеңМарт» көлік хабтарына 118 автобус келіп-кетеді. «Сапаржай» автовокзалы облысаралық рейстерге қызмет көрсетеді. Жолға шығатын 53 рейс 2410 жолаушыны елордаға жеткізеді. «Алай» көлік хабы тәулігіне 37 рейсті қабылдап, Көкшетау, Қостанай, Петропавловск, Талдықорған, Орал, Ақтөбе және Өскемен қалаларынан келетін 1583 туристі күтіп алуға сақадай сай тұр. Жалпы көлік хабында 7 автобустық бағдар жұмыс істейді, бұл, шамамен, 70-ке жуық автобус деген сөз. «КеңМарт» көлік хабы Алматы қаласынан, Қарағанды және Алматы облысынан келетін рейстерді қабылдап алады. 1254 жолаушы 28 автобуспен келеді. Ал бұл хабқа 7 автобустық бағдар, яғни 50 автобус тартылған.
ӘУЕЖАЙДАН «НҰРЛЫ ЖОЛҒА» ДЕЙІН – 150 ТЕҢГЕ
Арнайы көрмеге деп әкімдік 7 жаңа «Shuttle bus» автобусын енгізді. Қала ішінде №500, №501, №502, №503, №504, №505 және №506 деген сандары бар қоғамдық көлікті көзіңіз шалса, оны шаттл-бас дей беріңіз. Бүгіннен бастап оның үшеуі, атап айтсақ, №503, 504, 506 бағдардағы автобустар жолға шығады. Құны – 150 теңге. Неге дейсіз? Түсіндіре кетейік, бұл автобустар аз ғана аялдап, діттеген жеріңізге жедел жеткізеді. Өзіңіз баға беріп көріңіз,
халықаралық әуежайдан жаңа «Нұрлы жол» теміржол вокзалына дейінгі аралық үшін 150 теңге төлеу өте тиімді. Жоба аясында «Iveco Urbanway» маркалы 167 автобус тартылған. Бағдарлар күнделікті 83 мың сапарға шыға алады. №500, №502 бағдардағы автобустар – 1 маусым күні, ал №501, №505 бағдардағы автобустар 5 маусымда жолға шығады. «Shuttle bus» автобустарында кондуктор болмайды, сондықтан жолаушылар алдыңғы есік арқылы өздері кіріп, жолақысын электронды түрде төлей алады» деді Бекмырза Игенбердинов.
ҚОНАҚТАР КӨРМЕГЕ ТЕЗ ЖЕТЕДІ
Бүгінгі таңда ЭКСПО қалашығына 11 бағдардағы автобустар қатынайды. Ал көрмені өткізу барысында сол
БҮГІННЕН БАСТАП №503, 504, 506 БАҒДАРДАҒЫ АВТОБУСТАР ЖОЛҒА ШЫҒАДЫ. ҚҰНЫ – 150 ТЕҢГЕ. НЕГЕ ДЕЙСІЗ? ТҮСІНДІРЕ КЕТЕЙІК, БҰЛ АВТОБУСТАР АЗ ҒАНА АЯЛДАП, ДІТТЕГЕН ЖЕРІҢІЗГЕ ЖЕДЕЛ ЖЕТКІЗЕДІ. ӨЗІҢІЗ БАҒА БЕРІП КӨРІҢІЗ, ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ӘУЕЖАЙДАН ЖАҢА «НҰРЛЫ ЖОЛ» ТЕМІРЖОЛ ВОКЗАЛЫНА ДЕЙІНГІ АРАЛЫҚ ҮШІН 150 ТЕҢГЕ ТӨЛЕУ ТИІМДІ. ЖОБА АЯСЫНДА IVECO URBANWAY МАРКАЛЫ 167 АВТОБУС ТАРТЫЛҒАН. БАҒДАРЛАР БОЙЫНША КҮНДЕЛІКТІ 83 МЫҢ САПАРҒА ШЫҒА АЛАДЫ
Бекмырза ИГЕНБЕРДИНОВ, Астана қаласы Жолаушылар көлігі басқармасының басшысы: – Үстімдегі автобус жүргізушілерінің киімі, Қазақстанда жасалған. Құны небәрі – 35 мың теңге. Формаға күрте, шалбар, жейде және бас киім кіреді. Жаз айынан бастап кондукторлар мен жүргізушілер осы форманы киеді.
11 бағдарға қосымша 103 жаңа автобус қосылады. Осылайша, жолаушылардың аялдамаларда көлікті күту уақыты 1015 минуттан 5-7 минутқа дейін қысқарады. Ал күнделікті тасымалдап жүрген адамның саны 150 мыңнан 260 мыңға дейін артуы мүмкін. Астаналықтар мен қала қонақтары үшін тағы бір түнгі экспресс-бағдар іске қосылады. Ол «Нұрлы жол» теміржол вокзалынан бастап жүретін болады. Еске сала кетейік, биылғы жылдың 8 сәуірінен бастап №200 бағдар күнделікті түнгі 12:00-ден таңғы 6-ға дейін «Астана» теміржол вокзалынан «Астана» халықаралық әуежайы бағытымен жүреді. Желідегі автобустардың саны – 3, сапардың құны – 150 теңге. ЭКСПО және «Mega Silk Way» аумағында 6 мың автотұрақ орны қарастырылған. Дегенмен, қарбалас күндері тұрақ орындары жетіспегенде, көлік иелері тегін 14 жолшыбай тұраққа көліктерін қойып, көрме орталығына дейін автобуспен және Shuttle bus бағдарымен оңай жете алады.
жасалып, көрме аяқталған соң олардың кейбірі алынып тасталуы мүмкін, – дейді басқарма басшысы. Тағы бір жаңалық, 7 маусымнан ЭКСПО көрмесі аяқталғанға дейін салмағы 3,5 тоннадан асатын жүк көліктеріне таңғы 6-дан 23:00-ге дейін жолда жүруге тыйым салынады. Алайда кәсіпорындардың коммерциялық қызметін жүзеге асыру үшін жүк көліктеріне 23:00-ден таңғы 6-ға дейін жүруге рұқсат. Бұл көлік кептелісін азайтып, жолдағы қауіпсіздікті жақсартып, автомобиль жолдарының тез тозуына жол бермей, қала экологиясына кері әсерін азайтады деп отыр басқармадағылар. Ал транзиттік жүк көліктеріне айналма жол қарастырылған.
КОНДУКТОРЛАР ДАЛАДА ҚАЛМАЙДЫ
Қоғамдық көлікте кондукторлар жаз соңына дейін ғана жұмыс істеуі ықтимал. «Shuttle bus»-тан бастап, барлық автобустарда электронды төлем орнатылса, кондукторлардың қызметі қажетсіз болып қалады. Мобильді ва-
лидаторлар жүргізушінің жанына орнатылады. Бүкіл әлем баяғыда осы әдіске көшкен. Кондукторларды жұмысқа орналастырумен Жұмыспен қамту орталығы айналысады, сол себепті олардың далада қалуы екіталай» деп түсіндірді Б.Игенбердинов.
ҚАЛА ТІРШІЛІГІ
5
№62 (3567) 27/05/2017 Сенбі
«АСТАНА АҚШАМЫ» www.astana-akshamy.kz
АСТАНАДА СОҢҒЫ БІР АЙДЫҢ КӨЛЕМІНДЕ ТӨРТ БІРДЕЙ ЖЕТЕЛСАТЫДАН АҚАУ ШЫҒЫП, ХАЛЫҚТЫ САРЫ УАЙЫМҒА САЛЫП ҚОЙДЫ. МӘСЕЛЕН, 13 ЖӘНЕ 21 СӘУІР КҮНДЕРІ «ЭДЕМ ПАЛАС-1-2» ТҰРҒЫН ҮЙ КЕШЕНІНДЕГІ ЖЕДЕЛСАТЫ СЫР БЕРДІ. СОНДАЙ-АҚ, 6 МАМЫРДА «АЙЯ», АЛ 11 МАМЫРДА «УСПЕХ» ТҰРҒЫН ҮЙ КЕШЕНІНДЕ ОҚЫС ОҚИҒА ОРЫН АЛДЫ. АБЫРОЙ БОЛҒАНДА ТӨРТ БІРДЕЙ АПАТТАН АДАМДАР ЗАРДАП ШЕГІП, ҚАЙТЫС БОЛҒАН ЖОҚ. ӘЙТСЕ ДЕ, САҚТЫҚ ШАРАЛАРЫН ДЕР КЕЗІНДЕ ЖАСАМАСА ҚАЙҒЫЛЫ ЖАҒДАЙҒА ДУШАР БОЛУЫМЫЗ ӘБДЕН МҮМКІН. СЕБЕБІ БҰҒАН ДЕЙІН ЖЕДЕЛСАТЫДАҒЫ АПАТТЫҢ САЛДАРЫНАН АДАМ ШЫҒЫНЫ БОЛҒАН ЕДІ.
Серік ЖОЛДАСБАЙ ТАЛАП БОЛМАҒАННАН ТҰРАЛАЙДЫ Осы оқиғадан соң Астана әкімі Әсет Исекешевтің төрағалығымен жеделсатыға байланысты жиын өтті. Аталған жиында қала әкімі құзырлы орындарға істен шыққан жеделсатылардың мәселесін шешуді тапсырды. Әкімнің айтуынша, оқыс оқиғаның жиі орын алуына пәтер иелері кооперативінің бұл мәселеге жүрдім-бардым қарауы себеп болып отыр. Мәселен, заң бойынша жеделсаты компанияларын таңдауда ПИК әр тұрғынмен келісіп, соның негізінде шешім шығаруы тиіс. Алайда көптеген ПИК құны арзан болғандықтан, тәжірибесі жоқ жеделсаты компанияларын таңдап жатады. Өйткені қондырғыларға қызмет көрсету бойынша лицензиялаудың алып тастағаннан кейін жеделсаты шаруашылығында кәсіби мамандар тапшы болып отыр. Айталық, қазіргі таңда қалада 69 компания жұмыс істейді. Ал жеделсаты компаниялары қауымдастығының мәліметі бойынша, оның тек 10-ы ғана тиісті талаптарға жауап бере алады екен. – ПИК тарапынан бақылау болмағандықтан және жеделсаты мекемелерінің тиісті жұмыстарды жүргізбегендіктен, қалада «Эдем Палас 1, 2», «Айя», «Успех» секілді тұрғынүй кешендеріндегі лифтілердің апатты тоқтау жағдайлары орын алды. Жоспарлы жұмыстар пайдалану мерзімінде кем дегенде 2 рет өтуі тиіс, алайда ондай жұмыстар жүргізілмейді. Салдарынан лифтілер сынады. Заңға сәйкес, бұл жұмыстарды ПИК осы мақсатта қаражат жинау бойынша жиналыс өткізуге міндетті. Егер тұрғындар ортақ мүлікті ұстауға ақша шығаруға келіспеген жағдайда ПИК мәселені сот тәртібі аясында шешуі тиіс. Сонымен қатар, қалада құрылыс салушылардың жауапсыздығынан 23 жеделсаты іске қосылмаған, – деді әкім. Байқағанымыздай, жеделсатыдағы оқыс оқиға қондырғыларға қызмет көрсету бойынша лицензиялауды алып тастағаннан кейін орын алып отыр. Қатаң талап болмағаннан кейін кез келген адам компания құрып, арзан қызмет көрсетуді табыс көзіне айналдырып алды. Өкінішке қарай, олар арзан табыстың арты қайғылы жағдайға душар ететінін сезбей отырған тәрізді.
ЛИФТ ҚЫЗМЕТІ ТАЛАПҚА САЙ МА? Тоқсан ауыз сөздің тобықтай түйіні «арзанның жілігі татымайтынын» ескеретін кез келді. АДАМНЫҢ БАСЫ КОМПАНИЯНЫҢ ДОБЫ ЕМЕС Елорда әкімі тұрғын үй инспекциясы басқармасы прокуратурамен бірлесіп, ведомствоаралық топпен қаладағы барлық жеделсаты мекемелеріне жаппай тексеріс жүргізу керек деп тапсырма берді. Сондай-ақ ол жөндеу жұмыстарын жүргізу және қондырғыларды ауыстыру кестесі мен реестрін жүргізу қажет екенін ескертті. – «Аймақтарды дамыту бағдарламасы» аясында істен шыққан 63 жеделсаты бойынша келесі механизмдер арқылы: 70% - несие, 30 % - МЖС арқылы жеделсаты компаниялары қаражат бөлінсін. Іске қосылмаған 23 жеделсаты бойынша сараптама жасап, оларды орнату бойынша қаражат қарастырылсын. Қаланың ТЖД және ІІД жеделсаты жағдайына қатысты түсетін барлық дабылдарға жедел әрекет етсін. Астана қаласы тұрғын үй инспекциясы басқармасы жеделсаты Қауымдастығымен және «Атамекен» ҰКП бірлесіп адамдар өміріне қауіп төндіретін мамандандырылмаған компаниялар жұмыстарын шектеу бойынша өзгертулер дайындасын, – деп әкім нақты тапсырма берді. Әсет Исекешевтің соңғы тапсырмасы саладағы түйткілді мәселені шешуге айтарлықтай әсер етуі мүмкін. Өйткені қауіп тудыратын мамандықтарға қатысты билік қатаң позиция ұстауы қажет. Нақтырақ айтсақ, 69 компанияның талапқа сай жауап беретін өкілдері ғана жеделсаты мәселесімен айналысуы керек. ЖЕДЕЛ АУЫСТЫРУ КЕРЕК Қазіргі таңда Астанада 6 577 жеделсаты тіркелген, оның 4 879 тұрғын-үйлерде, ал 1 728 әкімшілік ғимараттарда орналасқан. Міне, осы жеделсатылар-
дың 63-нің пайдалану мерзімі әлдеқашан өтіп кеткен. Сондай-ақ, 23 лифті үйлерді тапсырғаннан бері іске қосылмаған көрінеді. Тұрғын үй инспекциясының басшысы Әлихан Қуатбековтың айтуынша, жеделсатыларды ауыстыруға кететін қаржының 70% мемлекет өтейді. Ал қалған қаржының 30 пайызын жеделсаты компаниялары өз мойнына алады. – Қ а рж ы л а н д ы ру Т К Ш жаңғырту бағдарламасының МЖМК аясында қайтарымды қаржы есебінен жүзеге асырылады. Жеделсатының сатып алу құнын арзандату үшін жаңғырту бағдарламасы енгізілді. Қайтарымды қаржының есебінен жыл сайын 5-7 жеделсатыны жаңасына ауыстырамыз. Тұрғындар ол қаржыны 7-10 жыл ішінде ай сайынғы төлем арқылы қайтарады. Сондай-ақ, 1-2-ші қабатта тұратын тұрғындар да жеделсатыны ауыстыруға қажетті қаржыны төлеуге атсалысулары тиіс, қалған 30 пайызын жеделсаты қондырғысын орнату, монтаждау және жөндеумен айналысатын компаниялар өтейді. Жеделсаты компания-
сы мен тұрғындар арасындағы келісім шарт бес жылға жасалады. Осы аралықта компания қондырғының пайдалануға жарамды болуына кепілдік береді, – деді ол. Басқарма басшысының айтуынша, тұрғындардың жеделсаты орнатуына жан-жақты жағдай жасалады. Алайда бөлінген қаржыны тұрғындардың өзі 7-10 жыл ішінде ай сайынғы төлем арқылы төлеп құтылуы керек. Ал мамандардың айтуынша, бір жеделсатының құны 7-ден 12 млн. теңгені құрайды. Бұған қоса қондырғының құнына тұрғын үйдің неше қабаттан тұратындығы да әсер етеді. Түйіндей келгенде лифтінің құны қымбат екен деп былайғы жұрт шыбын жанын шүберекке түйіп отырмауы керек. БАСҚАРМАНЫҢ ҚҰРЫҒЫ ҚЫСҚА Тұрғын үй инспекциясының басшысы Әлихан Қуатбековтің айтуынша, Астанада соңғы жылдары бірде-бір жеделсатының құлау фактісі тіркелген емес. Сондықтан да ол БАҚ
Астанада жеделсаты құлады деп жазуы қисынсыз деген пікірде. – Заманауи жеделсатылардың құлауы мүмкін емес: олар сақтандыру тетіктерімен жабдықталған, яғни, сынатын кезде белгі береді әрі құрылғы автоматты түрде тоқтап қалады. Ондай жағдайларда қызмет көрсететін компаниялар бірден сынған құрылғыны қайта қалпына келтіріп, уақытында регламентті жұмыстарды жүргізулері қажет және тозығы жеткен бөлшектерді жаңасына ауыстырулары міндет, – дейді ол. Сондай-ақ ол заңдағы қайшылыққа байланысты қала билігі жеделсаты компанияларының жұмысына ықпал ете алмай отырғанын ашық айтты. Осыған орай әкімдік Бас прокуратура мен Ұлттық экономика министрлігіне бақылау қызметін басқармаға беру туралы өтініш жолдаған. Қазіргі таңда осы мәселені шешу үшін жан-жақты жұмыс жүргізіліп жатыр. – Біздің басқармамыздың қызметкерлері мемлекеттік инспектор мәртебесіне ие болуы керек. Бұл жеделсаты мекемелерінің жұмысын бақылауға мүмкіндік береді. Егер бұл құзырға ие болсақ, техникалық ақау туындаған жағдайда оны жойғанға дейін жеделсаты жұмысын тоқтата аламыз, – дейді Әлихан Қуатбеков. Шыны керек, жеделсаты мәселесінде жедел түрде шешетін мәселелер шаш етектен. Оның ең біріншісі, аталған салада қызмет көрсететін компанияларға қатаң талап қою керектігі болып отыр. Өйткені соңғы бір айда болған оқыс оқиғалар жеделсатының ескілігінен емес, компаниялардың біліксіздігі мен немқұрайлығынан туындап отыр. Әйтпесе, «Эдем Палас-1,2» «Айя», «Успех» тұрғын үй кешендері бертінде салынған жаңа ғимараттар емес пе? Алайда жаңа жеделсатылардың өзі апатты жағдайға душар болып отырса, пайдалану мерзімі әлдеқашан өтіп кеткен 63 құрылғы туралы не айтуға болады?
6
СҰХБАТ
№62 (3567) 27/05/2017 Сенбі
«АСТАНА АҚШАМЫ»
КӨЗГЕ КӨРІНЕТІН ӘУЕН
ЕЛІМІЗ САНАУЛЫ КҮНДЕРДЕН КЕЙІН «ЭКСПО-2017» КӨРМЕСІН ӨТКІЗЕДІ. БҰЙЫРТСА, КҮН, ЖЕЛ, СУ СЕКІЛДІ ТАБИҒИ ҚУАТ КӨЗДЕРІН ДАМЫТУДЫҢ БОЛАШАҚТАҒЫ ЖОЛДАРЫ МЕН МҮМКІНДІГІ ӘЛЕМГЕ ТАНЫСТЫРЫЛМАҚ. ОСЫ ОРАЙДА ЕЛОРДАДАҒЫ Л.ГУМИЛЕВ АТЫНДАҒЫ ЕУРАЗИЯ ҰЛТТЫҚ УНИВЕРСИТЕТІНІҢ ОҚЫТУШЫСЫ, ТЕХНИКА ҒЫЛЫМДАРЫНЫҢ КАНДИДАТЫ СЕРІКТАЙ БАЙМҰХАНОВ ҚАЗАҚСТАНДА КҮН ЭНЕРГИЯСЫН ПАЙДАЛАНУДЫҢ ТИІМДІЛІГІН ЗЕРТТЕП КЕЛЕДІ. «АСТАНА АҚШАМЫ» ГАЗЕТІНЕ БЕРГЕН СҰХБАТЫНДА ДА ТАБИҒИ ҚУАТ КӨЗІН ПАЙДАЛАНУДЫҢ МҮМКІНДІКТЕРІН ӘҢГІМЕЛЕП БЕРДІ.
БИЫЛ АСТАНА ТӨРІНДЕГІ ЖАСТАР ТЕАТРЫНА 10 ЖЫЛ ТОЛЫП ОТЫР. ОСЫҒАН ОРАЙ, ӨНЕР ОШАҒЫНДА «ЕГЕРДЕ МЕН...» АКТЕРЛЕР ӘН САЛАДЫ» НОСТАЛЬГИЯЛЫҚ КЕШІНІҢ ПРЕМЬЕРАСЫ ӨТТІ. КЕШТІҢ РЕЖИССЕРІ – АТАЛМЫШ ТЕАТРДЫҢ КӨРКЕМДІК ЖЕТЕКШІСІ, ҚАЗАҚСТАННЫҢ ЕҢБЕК СІҢІРГЕН ҚАЙРАТКЕРІ НҰРҚАНАТ ЖАҚЫПБАЙ.
СЕРІКТАЙ БАЙМҰХАНОВ,
Л.ГУМИЛЕВ АТЫНДАҒЫ ЕУРАЗИЯ ҰЛТТЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ СӘУЛЕТ-ҚҰРЫЛЫС ФАКУЛЬТЕТІНІҢ ДЕКАНЫ:
КҮН ЭНЕРГИЯСЫН ПАЙДАЛАНУДЫҢ МҮМКІНДІГІ МОЛ – Серіктай Кәкенұлы, өзіңіз білесіз, әлем елдері энергияны пайдаланудың қауіпсіз әрі табиғи түріне көшуде. Бұл ретте өзіңіз сонау 90-жылдардың кезінде күн энергиясын түрлендірудің термохимиялық әдістерін зерттедіңіз. Осы ғылыми ізденісіңіздің нәтижесі бар ма? – Дұрыс айтасыз, күн энергиясын тасымалдау мен түрлендірудің тиімділігіне ғылыми талдау жасау арқылы күн энергиясын түрлендіру үшін жабық термохимиялық цикл қағидасымен жұмыс істеуде энергияны орнатудың дамуына үлес қостым деп айта аламын. Күн энергиясын Қазақстанда пайдаланудың тиімділігі жөнінде ғылыми еңбектер жаздым. Бұл – қатардағы жай тақырып емес, «ЭКСПО-2017» халықаралық көрмесіне арқау болған тақырып. Бізде күн энергиясын пайдаланудың мүмкіндігі зор. Еліміздің оңтүстік елді мекендерінің көбі күн энергиясын пайдаланып келеді. Бірақ, ашық әдіспен. Біздің қолға алғанымыз – әлемдік деңгейде жұмыс өндірісінде пайдалану. Кезінде Ресейдің Новосибирск қаласында дәл осы мәселемен айналысқан едім, кейіннен ұйымдастыру басшылық жұмысына кетіп қалдым.
ҚҰРЫЛЫС ЕРІККЕННІҢ ЕРМЕГІ ЕМЕС
– Өзіңіз Механика және қолданбалы математика мамандығын тәмамдағансыз. Бірақ сәулет-құрылыс факультетінде декан болып жүрсіз... – Сөзіңіздің жаны бар. Өзім осында келгенде «Мына кісі механик, біз болсақ құрылыстың білгіріміз» деп менсінбегендер де болды. Сөйтіп жүргенде емтихан кезінде айқай-шу шықты. Сұрастырсам, оқытушылар «Жоғары математика-1» дегенді ғана оқытамыз, «Математика-2» типтік бағдарламада жоқ дейді. Таңғалдым. Себебін сұрасам, бұрын болған екен. Кейіннен алып тастады дейді. Сосын осы пәннен беретін оқытушыларды жинап алып себебін сұрасам, күмілжіген жауаптар алдым. Өзіңіз ойлаңызшы, математика оқымаған, механиканы қайдан біледі? Механика – барлық техникалық мамандықтардың негізі. Формуланың бәрі механикадан шыққан. Математиканы білмесе, қимылды шеше алмайды. Формула аспаннан түскен нәрсе емес, формула бір процесті білдіреді. Оның шешуін табу үшін математиканы білу
керек. Болашақ құрылысшы мамандар математиканы білмесе үйді қалай салады? Үй неге құлап қалады? Үй сапалы болу үшін іргесін құймас бұрын жерді қазып, оның астында су бар ма, қай жері құрғақ, оған қанша күш түседі, салмақ түседі, соған шыдай ма, майысып кете ме, құлап кете ме, осының бәрін есептеу керек. Олар математиканы, механиканы білмесе, әрине, сапалы құрылыс сала алмайды. – «Жоғары математика-2» оқу бағдарламасын енгізудің қажеттілігі содан туындаған екен ғой... – Әрине, оқу бағдарламасын қайта жасаттым. Оқытушыларға өтірік маман дайындап жатқандарын, тіпті, мемлекет алдында қылмыскерсіңдер деп қатты айтуға тура келді. Өйткені сауаты аз маманның тұрғызған үйлері ертең құлайды. Бұл – қылмыс. Құрылыс баланың ойыны емес, оның артында қаншама адамдардың тағдыры тұр. Алысқа бармай-ақ, Қарағандыда құлап қалған көп қабатты «Бесоба» тұрғын үй кешенін айтсақ та жеткілікті.
ИННОВАЦИЯЛЫҚ БАҒДАРЛАМА ТИІМДІЛІГІН КӨРСЕТТІ
– Елімізде сапасыз құрылыс тың көбеюіне не себеп деп ойлайсыз? – Мұндай апатқа жол беру – құрылыс жұмысын бастамас бұрын алдын ала зерттеп, өлшеп, тексеріп алмағанның салдары. Қазір осының бәрін ғылыми зерттейді. Мәселен, біз заманауи аппараттар сатып алдық. Яғни, оның көмегімен бетонның қалыңдығын сыртынан біле саламыз, арматураның қалыңдығын көре аламыз. Жердің тығыздығын өлшей алатын да апараттар бар. Үй салатын жерге барып бәрін алдын ала есептеп, зерттеу керек. Қазір біз үй тұрғызатын компанияларға «Бізге келіңдер, ақшасын төлеңіздер, есептеп береміз» деп айта аламыз. Негізінен, осылай болу керек. Кез келген үй салатын құрылыс компаниясы жердің топырағын өлшетіп, оның астында су бар-жоғын, қазықты құрғақ жерге жету үшін қанша метр қазу керек екенін алдын ала анықтату керек. Қазір жылдам үй саламыз деп, сапасына мән берілмей жатыр. Бүгінде ешкімнен ештеңе талап етіліп жатқан жан жоқ. «Ақшамды салып едім, үй құлап қалды, фирма жоқ болып кетті» дейтін жұрт көбейді. Жауапсыз мекемелер елдің тірнектеп жинаған ақшасын алады да, қашып кетеді. Іздесең, ол фирма жоқ
www.astana-akshamy.kz
немесе атауын өзгертіп жіберіп, мына жақта екінші сапасыз үйін салуды бастайды. Міне, қоғамның бүгінгі кеселі. – Құрылыс саласында қанша маман даярлануда? – Факультетте 20217 білім алушы бар, соның 313-і – магистрант. Жеті ғылым докторы бар. Астана еліміздің бас қаласы болғаннан ба, бізге оқуға түсушілер өте көп. Біз сәулет, дизайн, құрылысшы, инженерлік жүйелер мен желілер, геодезия және картография салалары бойынша мамандар дайындаймыз. Құрылысшы мамандығына гранттар көп. Республика бойынша 500 орын беріледі, соның 350-400-і біздің факультетке келіп түседі. Жылына 30-40 адам академиялық ұтқырлықпен шетелге барып, білімін көтеріп келеді. Мемлекеттік инновациялық даму бағдарламасы бойынша былтыр бізде 112 адам бітірді. Осы бағдарлама аясында студенттердің басым көпшілігі Корея, Германия, Турция секілді шел елдерге барып, білімін көтеріп келді.
ЕУРОСТАНДАРТҚА САЙ МАМАНДАР ДАЯРЛАНБАҚ
– Бітірген түлектеріңіз бірден жұмыс тауып кете ала ма? – Бізді бітіргендердің 80 пайызы жұмысқа орналасады. Әсіресе, құрылыс инженері мамандығын алғандардың көбі Астанада қалғысы келеді. Аймақтарға барғысы келмейді. Оларға «Елге барыңдар, отбасы құрып, жақсы табыс тапсаң, әлемнің кез келген жерін шарлайсыңдар» деп кеңес беріп қоямыз. – Елорда төрінде құрылыстың қар қыны жоғары екені белгілі. Сырттай қарағанда, көбіне шетелдік жұмысшыларды байқаймыз. Біздің мамандар қаншалықты осы құрылыстың басында жүр? – Құрылыс болғанда оның көбі – қара жұмыс. Бізді бітіргендер – инженерлер. Қазір мамандарды сертификаттау деген мәселе шығып жатыр. Ол – кәсіби маман екеніңізді бағалау, тексеру. Көбіне құрылысшылар шетелден келуде. Біздің мамандарды алайын десе, сертификат жоқтығын алға тартады. Соған қазір көп көңіл бөлудеміз. Балаларға сертификаттау орталығынан өтіңдер десек те, сертификат жасайтын орталықтар аз. Біздегі құрылыста тендер ұйымдастырылатын кезде жұмысшылардың 80 пайызы қазақстандық болуы керектігін айтамыз. Олар келіседі. Бірақ құрылыс басталғанда әлгі сертификаттың жоқтығын алға тартады. Сондықтан үй салатын кезде 20-30 пайыз ғана еліміздің азаматтары жүреді. Себеп, еуростандартқа сай маман жоқ. Сондықтан жоғарыда тілге тиек еткен ҮИИДБ бағдарламасына еуростандартқа сай мамандарды дайындау ісі енгізілді. – Әңгімеңізге рахмет! Әңгімелескен: Гүлмира АЙМАҒАНБЕТ
Аманғали ҚАЛЖАНОВ Атауы айтып тұрғандай, кеште халықтың жүрегіне жақын ретро әндер шырқалды. Қазақтың кешегі классикалық әндерінен бастап Кенен Әзірбаев, Ақан сері сынды халық композиторларының әндері, Әсет Бейсеуов сияқты композиторлардың өткен ғасырдың алпысыншы жылдары шыққан танымал туындылары айтылды. «Өнерді бір қалыпқа сыйдыруға болмайды. Біз осы кеш арқылы шеңберден шыққымыз келді. Әнді бір орында тұрып айтпай, жүгіріп жүріп те айтуға болатынына көрерменнің көзін жеткізгіміз келді. Және мұндағы әр ән бір-бір спектакльдің жүгін арқалап отыр. Жалпы, бір ән үлкен бір шығарма ғой. Үш-төрт шумақ арқылы композитор мен ақын өмірді бере алады. Басқаша айтқанда, адамның тұтас тағдырын әнге сыйғызады» дейді Нұрқанат Жақыпбай. Оның айтуынша, бұл қойылымды «Көзге көрінетін әуен» деп атауға болады. Яғни, әр көрермен естіген ән арқылы өзіне жақын бір оқиғаны көз алдына елестете алады. «Өнердің жалпы құндылығы сонда. Егер өнер адам жанына әсер етпесе, онда ол өнер емес» дейді режиссер әрі қарай. Қойылымда ән ғана айтылмай, монологтар да оқылды. Бұл монологтар қырғыз драматургі Сұлтан Раевтың шығармасынан алынды. «Осыдан бес-алты жыл бұрын бір фестивальге қатыстық. Сол кезде өзім қойған спектакль гран-при алды. Сұлтан Раев ол кезде Қырғызстанның Мәдениет министрі еді. Сол кісімен жолығып қалдық. Мен ағылшын тілінде қойылып, Би-Би-Сидің 2010 жылдың қорытындысында «Әлемдегі ең үздік шығарма» жүлдесін иеленген «Меккеге қарай ұзақ жол» пьесасын сұрайын деп жүргенмін. «Құланның қасуына мылтықтың басуы» демекші, драматург те бұл пьесаны маған бергісі кеп жүр екен. Содан менің қолыма тапсырды. Мұны ешкімге қимай, өзім қазақ тіліне тәржімалап, сахналадым. Мен үшін бұл – ұлы шығарма. Өзімізге де бірнеше жүлде әперген бұл спектакль қазір репертуарымызда бар. Бірақ пьесадағы сөздер міндетті түрде көрерменнің құлағы мен санасына жету керек. Сондықтан кейбір сөздерін мәтіннен жұлып алып, кеш бағдарламасына қостым» дейді режиссер.
келбет
№62 (3567) 27/05/2017 Сенбі
«Астана Ақшамы» www.astana-akshamy.kz кәмелеттік аттестаты, Кенен Әзірбаев туралы «Социалистік Қазақстан» газетіне шыққан «Дүлдүл ақын, бұлбұл әнші» атты және осыдан тура 45 жыл бұрын, 1972 жылдың 5 мамырында, «Лениншіл жаста» жарияланған «Жыр алыбының жан серігі» мақалалары, академиктің кітаптары, қолжазбалары, Әбділдә Тәжібаев, Әбдіжәміл Нұрпейісов, Ғафу Қайырбеков, Сайын Мұратбеков сынды ақын-жазушылардың ғалымға жазған хаттары, драмалық шығармалар мен көркем фильмдерінің сценарийлері болып жалғасатын көрмені аралап, Мырзатай Жолдасбековтің балалық шағынан бастап осы күндер-
Көрнекті мемлекет және қоғам қайраткері, академик Мырзатай Жолдасбеков халық ақыны, әйгілі әнші, композитор Кенен Әзірбаевтың көзін көріп, батасын алғаны баршамызға белгілі. Ғалымның ақын өмірі мен шығармашылығын зерттеудегі еңбегі де ұшантеңіз. Кененнің әндері түгіл, күйлерінің жалпақ жұртқа жетуіне өлшеусіз үлес қосқан бірден-бір тұлға да Мырзатай Жолдасбеков. Екеуі 1964 жылдан бастап Кенен дүниеден өткенше шығармашылық байланыста болды.
27/05
ЖҰЛДЫЗЫ
Ғалымның естелігіне жүгінсек, сол жылы сексеннің сеңгіріне шыққан Кенен ұлы Бақытжанды оқуға түсіру үшін С.М.Киров атындағы Қазақ мемлекеттік университетіне келіп, өзінің: Тай үйреттім тепсеңге, Келдім биыл сексенге. Екі Кенен тумайды Алатауға ексеңде, – деген әйгілі әнін салып берген. Ол уақытта Мырзатай Жолдасбеков 27 жастағы жарқылдап тұрған жігіт еді. Ал биыл Кененнің, басқа да алыптарымыздың батасымен көгерген ер өзі де 80 жасқа толып отыр. Осыған орай, ағымдағы аптаның басынан бері Қазақ елі, әрісі біртұтас түркі әлеміне
қадірлі тұлғаның мерейтойы Астанада кеңінен тойлануда. Алдымен «Хабар» телеарнасы түсірген «Мырзатай Жолдасбеков – 80 жас. Алтын арқау» деректі фильмінің тұсауы кесілді. Кеше өткен «Ұлы дала» халық аралық форумында Мырзатай Жолдасбековке түркі әлемі ғылымына сіңірген ерен еңбегі мен бауырлас халықтар арасындағы ынтымақтастықты нығайтуға қосқан үлесі үшін алтын медальдар табысталды. Өзі алты жыл басқарған Л.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті де жоғары оқу орнының қалыптасуына ерен еңбек сіңірген тұлғаның мерейтойына арнап «Түркі әлемі және халықаралық байланыстар: тарих, тұлға, келешек» атты халықаралық ғылыми-теориялық конференция ұйымдастырды.
уелсіздігіміздің елең-алаңындағы еңбегін жаңғыртты. Жастарға көрсеткен қамқорлығын сөз етті. «Ақынның жақсысы, әншінің жақсысы, ғалымның жақсысы сіздің қасыңызға топтасады. Кейбір маңайына жылу шашатын нұрлы адамдар болады. Сіз сондай азаматсыз. Қанаттас достарым – Секен Тұрысбековтің, Сәуле Жанпейісованың, Айгүл Үлкенбаеваның, ақындардың арасында Мэлс Қосымбаевтың, Мұхамеджан Тазабековтің, өзімнің де өнердегі табыстарыма үлес қостыңыз. Дауысыңыздың әуезіндегі қамқорлықтың өзі адамның жанына жылы шуақ құяды» деген депутат ҚР Ұлттық спорт түрлері қауымдас
1700
«Астана» концерт залында көрнекті мемлекет және қоғам қайраткері Мырзатай Жолдасбековтің 80 жылдығына арналған «Атанғаным Мырзатай ел арқасы» шығармашылық кеші өтеді.
ЖОЛДАСБЕКОВ Аманғали ҚАЛЖАНОВ
7
ҚР Ұлттық мұрағатының қорын қалыптастырушы да Мырзатай Жолдасбеков десек, артық айтқандай болмас. Осыдан тура он жыл бұрын, осындай мамыражай мамыр айында өзінің өмірі мен шығармашылығына қатысты құжаттарды, фотосуреттерді, басқа да еңбектерді мұрағатқа алғашқылардың бірі болып тапсырды. Тұлғаның жеке қоры жылдан-жылға толығып, қазіргі таңда құжаттар саны 5 мыңнан асты. Ұлттық мұрағат та Мырзатай Жолдасбековтің мерейтойына арнап «Асылдардың алтын көпірі» атты кеш пен «Тұғыры биік тұлға» деп аталатын құжаттық көрмені өткізді. Ата-анасының, өзінің әр жылдардағы суреттері, 1954 жылғы 23 маусымда берілген
ге дейінгі өмір жолына сапар шеккендей болдық. Мерейтой иесінің әртүрлі қызметтерді атқара жүріп, тәуелсіз Қазақстанның саяси және рухани тұрғыдан қалыптасуына сіңірген еңбегі орасан. Алдымен сөз алған ҚР Парламенті Сенатының депутаты Жабал Ерғалиев осыны атап өтті. «Бүгінгі қазақ руханиятының көшбасшысы, қайнар бұлағы болып отырған өзіңіз екендігін бүкіл қазақ қоғамы әлдеқашан мойындады. Өз халқыңыздың жан дүниесіне, тарихына, әдебиетіне, өнеріне сүйіспеншілігіңіздің арқасында Мырза аға атанып, еліңіздің төрінде отырсыз. Руханиятымыздың жоқшысы, соның толықтырушысы, тірі шежірешісі секілді бай мұрамызды бүгінгі және келер ұрпаққа жеткізушісіз. Елбасымыздың қасында жүріп, ата-бабаларымыз армандап кеткен тәуелсіз Қазақстанның көк туын көтердіңіз. Мемлекет қайраткері ретіндегі еңбегіңізді жақсы білеміз. Мәңгілік ел болуды мұрат етіп отырған Президентіміздің саясатын жүзеге асырып келе жатқан көрнекті қайраткерсіз» деді сенатор. ҚР Парламенті Мәжілісінің депутаты Бекболат Тілеухан Мырзатай Жолдасбековтің тә
тығының құрметті президенті Қайрат Сатыбалдыұлының сый-сыяпатын тапсырды. Ұлы Абайдың «Есіңде бар ма жас күнің?» және Жәнібек Кәрменовтің «Ойламаңдар, жігіттер» әндерін тамылжыта шырқады. Ағаның қамқорлығы демекші, ҚР Білім және ғылым министрлігінің жауапты хатшысы Арын Орсариев «Болашақ» бағдарламасымен оқып келіп, жұмыс таба алмай жүргенде Мырзатай Жолдасбеков кезінде өзі басқарған Дипломатия лық академияға жұмысқа алғанын айтып, министр Ерлан Сағадиевтің құттықтау хатын оқып беріп, мерейтой иесінің иығына шапан жапты. Осындай құрметті ҚР Ұлттық мұрағаты ұжымы да көрсетті. Мырзатай Жолдасбеков туралы «Ақ жол» атты деректі фильм көрсетілді. Белгілі ақын, Мемлекеттік сыйлықтың лауреаты Несіпбек Айтұлы арнауын оқып берді. Қырғызстаннан арнайы келген Т.Сатылғанов атындағы филармония әншісі Амантай Құтманәлиев жыр толғады. Ардақ Балажанова Мырзатай Жолдасбековтің анасы Қалдыгүлдің «Бедел-ай, бөпемай» әніне және әнші Жазгүл Даңылбаева Кененнің «Мырзатайға» атты әнін салды.
8
ЗҰЛМАТ
ЗҰЛМАТ
№62 (3567) 27/05/2017 Сенбі
«АСТАНА АҚШАМЫ»
www.astana-akshamy.kz
9
№62 (3567) 27/05/2017 Сенбі
«АСТАНА АҚШАМЫ» www.astana-akshamy.kz
ҚАЗАҚ ЕЛІ ҚАЗАҚСЫЗ ҚАЛА ЖАЗДАҒАН немесе 1921-1922 ЖЫЛДАРДАҒЫ АШАРШЫЛЫҚ ЖӘНЕ «ТОРҒАЙ ІСІ»
ҚАЗІРГІ КЕЗЕҢДЕ ҚАЗАҚ ХАЛҚЫНЫҢ ЖАРТЫСЫНА ЖУЫҒЫ ҚЫРЫЛҒАН 1930-32 ЖЫЛДАРДАҒЫ АШАРШЫЛЫҚ БІРШАМА ЗЕРТТЕЛІП ЖАЗЫЛҒАНЫМЕН, 1921-22 ЖЫЛДАРДАҒЫ АШАРШЫЛЫҚ ЖӨНІНДЕ БІРЕН-САРАН ЕҢБЕКТЕРДЕ БОЛМАСА, АҚИҚАТ ӘЛІ АЙТЫЛА ҚОЙҒАН ЖОҚ. МҰРАҒАТ ДЕРЕКТЕРІ МЕН БАСЫЛЫМДАРҒА НАЗАР АУДАРА КЕЛСЕК, 1921 ЖЫЛЫ ҚАЗАҚСТАННЫҢ БЕС ГУБЕРНИЯСЫ МЕН БІР УЕЗІ, АТАП АЙТСАҚ, ОРЫНБОР, АҚТӨБЕ, ОРАЛ, БӨКЕЙ, ҚОСТАНАЙ ГУБЕРНИЯЛАРЫ МЕН АДАЙ УЕЗІ АШАРШЫЛЫҚҚА ҰШЫРАДЫ. 2 653 300 АДАМ ТҰРАТЫН ҚАЗАҚСТАННЫҢ БАТЫС БӨЛІГІМЕН ЖӘНЕ ОНЫМЕН ШЕКАРАЛАСАТЫН ҚОСТАНАЙ ГУБЕРНИЯЛАРЫНЫҢ АШАРШЫЛЫҚҚА ДУШАР БОЛУЫНЫҢ ОБЪЕКТИВТІ ЖӘНЕ СУБЪЕКТИВТІ СЕБЕПТЕРІ БАР ЕДІ. ОЛАРДЫҢ ӘРҚАЙСЫНЫҢ АРАЖІГІН ТАРАТПАЙ ЖАЛПЫ АЙТСАҚ, 1921 ЖЫЛҒЫ АШТЫҚТЫҢ НЕГІЗІ ӘРІДЕ, ТЕРЕҢДЕ ЖАТТЫ. 1916 ЖЫЛЫ ҚАЗАҚ ЖАСТАРЫН ТЫЛ ЖҰМЫСТАРЫНА АЛУ, ШАҚЫРЫЛҒАНДАРДЫҢ БАС САУҒАЛАП ҚАШУЫ, ХАЛЫҚ НАРАЗЫЛЫҒЫНЫҢ ӨРШІП, ТОРҒАЙ ТӨҢІРЕГІН ҚАМТЫҒАН ҰЛТ-АЗАТТЫҚ КҮРЕСІ, АҚ ПЕН ҚЫЗЫЛ КЕЗЕКПЕ-КЕЗЕК БИЛІККЕ КЕЛГЕН АЛАСАПЫРАН АЗАМАТ СОҒЫСЫ, ЕР-АЗАМАТТЫҢ АТ ҮСТІНДЕ БОЛУЫ ҚАЛЫПТАСҚАН ШАРУАШЫЛЫҚ ЖҮЙЕСІН ТОҚЫРАУҒА ҰШЫРАТТЫ. ОНЫҢ ҮСТІНЕ 1920 ЖЫЛҒЫ ЖҰТ ПЕН 1921 ЖЫЛҒЫ ҚҰРҒАҚШЫЛЫҚ АУЫЛ ШАРУАШЫЛЫҒЫН ТҰРАЛАТЫП, ХАЛЫҚТЫ КҮЙЗЕЛІСКЕ ДУШАР ЕТТІ. Құрманғали ДӘРКЕНОВ, Л.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университетінің профессоры Бұл азаматтық соғыстың енді ғана аяқталған, большевиктер ел ішіндегі саяси-экономикалық, әлеуметтік шиеленісті өз пайдасына әлі толық шеше алмаған өліара кезең еді. Кронштадт бүлігі, шаруалар наразылығы, большевиктер билігін әлі де мойындай қоймау сол кезеңнің жалпы ахуалының сипатын көрсететін. Осы кезеңде тек қана Қазақстанда ғана емес, Ресейдің бірқатар жерінде де – Астрахан, Царицын, Саратов, Самара, Симбирск, Уфа губерниялары ашаршылық құрсауына түскен болатын. Әрине, Қазақстандағы ауыр жағдайды орталықтағы большевиктік билік білді. Солай болғанымен, ашаршылыққа ұшыраған Ресей губернияларға көмек көрсетуді талап етті. Өз еліндегі ашаршылықтың дендеп, етек алып бара жатқанын көріп, біліп отырған Қазақ елінің билігі алдарында тұрған екі мәселені де шешу жолын ұстанды. Ресейге ішінара көмек жасағанымен, ел ішіндегі жағдайды реттеуді бірінші кезекке қойды. Сондықтан да болар, Қазақ Орталық Атқару Комитеті атынан Ә.Жангелдин мен Киселев Қазақстандағы ашаршылық жайын айта келіп, жағдайды реттеу әрі бір жағынан жеңілдету мақсатында Қазақстан территориясындағы басқа ұлт өкілдерін, мысалы, украиндарды өз республикаларына қоныс аударуға рұқсат беруін сұрады. Ашық айтылмаса да, бір себептері немесе орталықтың алыстан ойлаған мақсаттары болды ма, бұл ұсынысқа келісім бермеді. Сонымен қатар, алдын ала жоспарланған
Қазақстанға Ресейден қоныс аударуға тиісті 2 млн адамды орналастыру мәселесі де өзгеріссіз қалды. Қазақстанға Ресейден 2 млн адамды қоныстандыру қажет деген мәселе күн тәртібінде тұрғанымен, осы уақытта Қазақстанда аталған бес губерния мен бір уезде ашаршылыққа ұшырағандар саны да мәлімет бойынша 2 млн адам еді. 1922 жылдың қаңтарындағы мәлімет бойынша Орынбор губерниясында – 437 776, Қостанай губерниясында – 252 816, Ақтөбе губерниясында – 359 326, Орал губерниясында – 277 835, Бөкей губерниясында – 100 мың, Адай уезінде 75 мың адам ашаршылыққа ұшырады. Бұл мәліметтің өзін орталықтың қырына ұшырап қалмау үшін қазақ билігі азайтып берген де болуы мүмкін. Себебі осы жылдары ел ісіне белсене араласып, елдің ауыр халін өз көзімен көрген М.Әуезов «...аштықтан құтқару үшін дәл қазір шұғыл шара қолданылмаса, онда Қазақ республикасы қазақсыз қалады» дегенді бекер айтпаған болуы керек. Бұл биліктің дәрменсіздігі мен аштан қырылып жатқан қазақты көрген адамның жан айқайы, ышқынуы еді. Қазақстанда осыншама 2 млн адам ашаршылыққа душар болғанда, оларды ашаршылық тұзағынан алып шығу үшін қажетті азықтүлік қорын қалыптастыру, оларға көмек беру орнына тағы да осындай 2 млн адамды Ресейден Қазақстанға қоныс аудару ешбір логикаға келмейтін еді. Бірақ Қазақстанда ашаршылық тұзағына түскендер жоғарыда аталғандар ғана емес, басқа жағдайы дұрыс деген губерниялар жайы да оңып тұрмады. Тек қана Ақмолада аштыққа ұшырағандар саны 100 670 адам
деп көрсетілді. Ақмоланың өзінде жағдай осылай болғандығына қарамастан, оларға Мәскеуден берілген жоспардан тыс тағы да 300 мың тонна астықты Ресейге жіберу міндеттелді. Лениннен жұмысшылар мен шаруаларға көмектесу керек деген жеделхат келген соң, Арал балықшылары да 1921 жылдың 25 желтоқсанында Ресейге 14 вагон балық тиеп жөнелтті. Аштыққа ұшыраған Қазақстанға орталықтан көмек келгені былай тұрсын, қайта азық-түлік жіберу талап етілді. Ақиқатын айтсақ, осы кезде ұлтжанды қазақ зиялылары, оның ішінде С.Сәдуақасов пен М.Әуезов ашаршылылық жайын айтып дабыл қақты. «...дәл осы, 1921 жылдың күзі мен 1922 жылдың көктем айларына дейінгі аралықта ұлттың мүддесін қорғайтын аса көкейтесті шаралардың бірде-біреуі Смағұл мен Мұхтардың қатысуынсыз өткен
жоқ. Бұл қарсаңда қазақтың «қаратаяқтары» (зиялыларды қыр қазақтары осылай атаған) бұрын-соңды болып көрмеген дәрежеде ұйымшылдық танытып, ішінара сая іздеген саяқтары болмаса, қалғандарының барлығы да ұлттық мүдденің айналасына топтасты. Қазақстанның солтүстік-батыс аймағын қамтыған аштық қазақ ұлтының келешегіне, ұлт болып қалуына қауіп төндірді. Аштық қаупі күннен-күнге ұлғайып, жан сақтау үшін қолына түскеннің бәрін жеп, тіпті адам етін адам жеп жатқандығы жөніндегі суық хабарлар жетіп жатқандығына қарамастан, Орынбордағы қазақ билігі орнынан қозғалып, батыл шараларға бара қоймады. Оның екі түрлі себебі бар еді. Біріншіден, Қазақ өлкелік революциялық комитетінің мүшелері, негізінен, қазақ емес ұлт өкілдерінен құралды да, қазақ даласындағы ауыр халге соншалықты мазасыздана қоймады. Олар, керісінше, Ресейдің ашаршылыққа ұшыраған аудандарынан Қазақстаннан азықтүлік көмегін ұйымдастыруға белсене кірісті. Қазақ отбасыларының тіршілік етіп отырған алдындағы азын-аулақ малын, астығын жинап алды. Екіншіден, қазақ зиялылары арасында да таптық ұстанымдарына байланысты жік туып, биліктегі тапшылдар ел ішіндегі ашаршылықты, ауыр халды баяндап, шара қолдануды талап еткен зиялыларды, алашордашылардың кеңес үкіметіне қарсы әрекеті деп қабылдады. Сонымен қатар, ұлтжанды қазақ зиялыларының ұлттық мәселелерді көтеруі биліктегі басқа ұлт өкілдеріне де ұнай қоймады. Олардың арасында келісе алмаушылық жиі болды. Сондықтан билік Қазақ еліндегі ашаршылыққа бастапқы
кезеңде белсене кіріспеді. Оны осы жылдардағы Қазақ өлкелік революциялық комитетінің жұмыс жоспарынан да көруге болады. Назар аударсақ: 1. ВКП(б)-ның ХІІ съезіне дайындық; 2. Ресейде аштыққа ұшыраған аудандарға азықтүлік жөнелту үшін жергілікті ұлттың қолындағыларын жинап алу; 3. Бұған қарсы халықтың наразылығын ұйымдастырып отырған «қазақ ұлтшылдарына қарсы күресу. Сол кезеңдегі Қазақстандағы большевиктік биліктің ұстаған бағыты осындай болды. Халықтың алдындағы малы мен қолындағы соңғы өзек жалғап отырғанын әсіреқызыл белсенділер қорқытып-үркітіп жинап алды. Орталыққа жақсы көріну үшін жергілікті халықтың өзі ашаршылыққа душар болып отырғанда, жиналғандарды Ресейге жөнелтті. Ал бұл жағдайды көріп-біліп отырып, мұндай іске наразылық білдірген қазақ зиялыларын тапшылдар «ұлтшылдар», «пролетарлық интернационализмге қарсылар» ретінде кінәлады. Сонымен қатар, С.Меңдешев бастаған большевиктер Мәскеуге төмендегідей мәтінде жеделхат жолдаған. «Ашаршылық туралы қауесетті таратып жүрген – ұлтшылдар. Олар қарапайым шаруаның мұң-мұқтажын жоқтағансып, еңбекшілердің назарын өздеріне аудару үшін қасақана байбалам салуда» деген. Профессор Т.Жұртбайдың пікірінше, «Шындығында, тура сол кезде С.Меңдешевтің туған ауылында түтіні тік шығатын бірде-бір үй қалмаған еді». Егер 1921 жылдың наурызындағы мәліметке сенсек, С.Меңдешевтің елі Орал губерниясында тұратын 470 028 адамның 446 536-сы, яғни 99 пайызы аштыққа ұшырады. Басқа губернияларда жағдай
сәл тәуірірек, дегенмен оларда жағдай оңып тұрмады. Ашаршылық меңдеген сол жылдары биліктегі большевиктер аштан қырылып жатқан қазақтар тағдыры жөнінде мәселе көтерген ұлтжанды қазақ зиялыларының іс-әрекетін кеңестік құрылысқа қарсы ұлтшылдардың әдейі жасап отырғаны деп айыптады. Ел ішіндегі аштықты дер кезінде тізгіндей алмаған билік уақыт өткізіп, кеш қимылдады. Оның өзінде өздері ұлтшылдар деп айыптап отырғандардың талап етуімен.
1921 ЖЫЛДЫҢ НАУРЫЗЫНДАҒЫ МӘЛІМЕТКЕ СЕНСЕК, С.МЕҢДЕШЕВТІҢ ЕЛІ ОРАЛ ГУБЕРНИЯСЫНДА ТҰРАТЫН 470 028 АДАМНЫҢ 446 536-СЫ, ЯҒНИ 99 ПАЙЫЗЫ АШТЫҚҚА ҰШЫРАДЫ. БАСҚА ГУБЕРНИЯЛАРДА ЖАҒДАЙ СӘЛ ТӘУІРІРЕК, ДЕГЕНМЕН ОЛАРДА ЖАҒДАЙ ОҢЫП ТҰРМАДЫ 1921 жылдың 10 желтоқсанында қазақ қызметкерлері қатысқан кеңесте күн тәртібінде, бірінші, қырдағы аудандардың аштыққа ұшыраған тұрғындарына нақты көмек көрсетуді ұйымдастыру, екінші, қазақ қызметкерлерін осы жұмысқа тарту және оларды тиімді пайдалану қаралды. Бірінші мәселе бойынша, М.Әуезовтің баяндамасы тыңдалды. М.Әуезов ел ішіндегі ауыр жайды баяндап «...Көптеген аудандардағы қазақтар көптен бері тек қана көртышқанмен, тышқанмен, суырмен, тағы да сол сияқты ұсақ жәндіктермен өзегін жалғауда, соның кесірінен әртүрлі жұқпалы аурулар
мен індеттер естіп білмеген деңгейде таралып барады» деп мәлімдеді. Осы кеңестен кейін ғана, қақаған қыста аштыққа ұшыраған аудандарға көмек көрсетуге қадам жасалды. Бірақ қаһарына мінген қыста ел жағдайы одан сайын ауырлап кеткен еді. Осы кеңесте шалғай жатқан Торғайға Қостанай арқылы жіберілетін көмек бармай қалады, азық-түлік Қостанайдың өз басында қалып жергілікті халыққа жетпейді деген болу керек қабылданған қаулыда «Торғайға жіберілетін азық-түлік жәрдемі Қостанайдан бөлек жіберілуін орталық арқылы шешуге қол жеткізсін» деген-ді. Қостанайға арнайы барған С.Сәдуақасовтың жазуынша, Қостанайда аштарға арналған асханалар мен балалар үйі ашылғанымен, ол қалың қазақ ішінде ашылмаған. Қостанайдың өз басында ашылған асханаларда тамақтандырып жатқан аштар ішінде қазақтар жоқ. Ал асханаға қажетті ет үшін малды аш қазақтардың өзінен алып отырған. Қазақтарға жәрдем бермек түгіл, олардың қолындағыларын жинап алған. «Қостанайдың орыс тарынан қазақтың халі жаман. Қазақ ішінде аштық жазға қарай көбейді. Жер қарайып кеткен соң қайта қар жауып, малдың жартысына жуығын қырып кетті. Ел ішінде өліп жатыр. Қостанай мекемелерінің аштарға жәрдем беруі де басқаша. Өздерінің Қостанайынша! ...Бұл айтқандар – ертегі емес, шып-шын оқиға. Қос танайда болып отыр ған оқиға» деп ашына жазды. Сондықтан да болар, Торғайға жіберілетін азық-түлік жәрдемі Қостанайдан бөлек жіберілсін деген қаулының қабылданғаны. Алғашында аштыққа ұшыраған Қостанай губерниясына көмек көрсету, азық-түлік қо-
рын қалыптастыру, оны жеткізу Ақмола губерниясына жүктелді. Бірақ бұл кейін екі түрлі себеппен өзгеріске түсті. Біріншіден, 1922 жылдың басында аштық құрсауына түскен Челябинск, Қостанай, Самара губернияларынан аштар легі шамамен 470 мың адам жан сақтау үшін Ақмола губерниясына ағылып келді. Бұл, әрине, қолдағы бар азық-түлік қорының бір бөлігін көмек көрсету үшін жұмсауға мүмкіндік бермеді. Сырттан келушілер жаңа проблемалар тудырды. Екіншіден, губерния құрамындағы Петропавл, Көкшетау, Атбасар уездері де осы кезеңде аштыққа ұшырады да, губерния әкімшілігі орталықтан аталған уездерді ашаршылыққа ұшырағандар ретінде санап, жиналған азық-түлік қорын ішкі қажеттілікке жұмсауға рұқсат сұрады. Осыдан кейін Қостанай губерниясына көмек көрсету аштыққа ұшырамаған деп саналған Семей губерниясына міндеттелді. Қостанай губерниясы аштарына көмек көрсету басты мәселенің біріне айналды. Себебі губерния халқының 90%-ы аштыққа ұшыраған еді. Қостанай губерниясы ішінде шалғайда жатқан Торғай уезінің жағдайы өте ауыр болды. 1921 жылдың жазындағы құрғақшылық, шөптің шықпауы мен жетіспеушілігінен және қатал қыстан уездің 13 болысында да мал қырылды. Малдың қырылуы, жергілікті халықты тіршілік көзінен айырып, ашаршылыққа ұшыратты. 13 болыс ішіндегі неғұрлым қуатты саналған Торғай, Шұбалаң, Майқарау, Сарықопа, Көртоғай және Қарақоға болыстарында да мал басы күрт кеміді. Елді аштық жайлады. Халық өз атамекендерін тастап, Ақтөбе, Қостанай, Жезқазған жаққа босты. Ақтөбеге жеткендері одан әрі басқа аймаққа кетті. Себебі Ақтөбе губерниясының де халі оңып тұрмаған еді. Ол жақтағы халық та босқыншылыққа ұшырап, жағдайы жақсы Түркістан губерниясына қарай ағылды. Сонымен қатар, шалғайда орналасуы, көлік қатынасының қиын болуы, көмектің дер кезінде жетпеуінен Торғай уезі халқының жағдайы нашарлады. Сырттан келетін азық-түліктің жетуі де қиын болды. Сондықтан қиын жағдайда қалған Торғай уезінің атқару комитетіне республикалық органдармен тікелей байланыс жасауға рұқсат берілді. Осы жылдары ел қызметіне белсене араласқан М.Әуезов «Еңбекші қазақ» газетіне ашаршылыққа байланысты
көлемді мақала жариялап, елді ашыққандарға жылу жинауға, көмек көрсетуге шақырды. Елдің ауыр халіне қазақ зиялылары көз жұмып қарай алмады. М.Дулатов та «Ақжол» газетіне бірнеше мақала жариялап, шындықты жазып, қазақ билігі қозғалсын, қимылдасын деген ниетте болды. «Торғай үйезінде мал қырылып жатыр. Жазғы салым ашаршылық күтіп отырмыз. Алыстан азық таситын көлік қалған жоқ. Қарқаралы үйезінде шаруа күйзелді. Мал өліп жатыр. Жұрт жаяу, аш, жалаңаш... Темір үйезінде жұт. Ауру қалың, күнде жаназа... Бөкей ордасының қазақтары томыршық деген шөптің дәнін қағып жеп жатыр... Ырғыз үйезінің қазақтары саршұнақ тышқанды жеп жатыр. Күздігүні өлген малдардың өлексесін қар астынан қазып алып жеп жатыр. Өлексе әрі ас болмай, бишаралар қырылып жатыр» деп жазды. Ел ішін жайлаған аштық туралы айтылып, газетте жарияланғандарға «бұл ұлтшылдардың босқа даурығуы, кеңес
бөліп араласын, жиналған малдарын жаз бойы ашаршылық болып жатқан жерлерге айдасын. Аш босқындарды аман елдерге көшіріп орналастырсын» дей келіп, «...жалғыз өкімет тарапынан көрсетілген жәрдемге ғана сүйеніп отырсақ, елді қырып аламыз. Өкімет жәрдемін
үкіметіне қарсы іс-әрекеті, сондықтан ұлтшылдарға қарсы күресті күшейту керек» деп әрекетсіз отырған билікке М.Дулатов жанұшыра ашық түрде «Аштық қырғынынан қайтсек құтыламыз?» деген мақаласын «Қазақстан үкіметінің назарына» деп атаумен жазды. «Елді ел қылу, қырғыннан құтқару үшін азамат тегіс атқа міну керек. Бірақ азамат өкіметтен рұқсатсыз атқа міне алмайды. Сондықтан қазақ өкіметі қазақты ел қыламын десе, закон жолымен бекітіп, аштар үшін күйлі елдерден жылу жинауға рұқсат етсін. Елге сенімді, білімді, таза азаматтарды бастық қылып, 20-30 комиссия шығарсын. Бұларға керекті күш-көмегін берсін. Комиссиялар үйезді, облысты, ауданға
көрсете берсін, ол өз алдына, өзіміз жұрттың қамын ойлауымыз керек» деп ел зиялыларын ел ішіне баруға, көмек көрсетуге шақырды. Қазақ өкіметі ел ішіндегі жағдайдың одан әрі ушығып бара жатқанын білді. Енді шегінерге жер қалмағанын түсінді ме, әлде аштықты жою ісіне қалың қазақты жұмылдыра бастаған «алашордашылар» ықпалының өсіп бара жатқанынан, оның сыртында ел ішіндегі ахуалдың ауырлап, аштықтың жайлағанына көзі жеткен соң ба, ұлт зиялыларына рұқсат берді. Оның сыртында ашаршылықтан босқан елдің тасқыны қазақ шекарасынан тысқары кеткен еді.
1922 ЖЫЛДЫҢ ҚАҢТАРЫНДАҒЫ МӘЛІМЕТ БОЙЫНША ОРЫНБОР ГУБЕРНИЯСЫНДА – 437 776, ҚОСТАНАЙ ГУБЕРНИЯСЫНДА – 252 816, АҚТӨБЕ ГУБЕРНИЯСЫНДА – 359 326, ОРАЛ ГУБЕРНИЯСЫНДА – 277 835, БӨКЕЙ ГУБЕРНИЯСЫНДА – 100 МЫҢ, АДАЙ УЕЗІНДЕ 75 МЫҢ АДАМ АШАРШЫЛЫҚҚА ҰШЫРАДЫ
(Жалғасы бар)
10 №62 (3567) 27/05/2017 Сенбі
«АСТАНА АҚШАМЫ»
www.astana-akshamy.kz
ЭКСПОҒА – БІРЕГЕЙ БАҒДАРЛАМА
ҚАЛА ӘКІМДІГІ «EXPO-2017» КӨРМЕ ҚОНАҚТАРЫНА ҚЫЗЫҚТЫ БАҒДАРЛАМА ӘЗІРЛЕДІ. Мәдени-бұқаралық шаралардың бағдарламасында қазақстандық және шетелдік әншілердің концерті, театрландырылған фестиваль, цирк қойылымдары, халықаралық КТК кубогы бар. Ұйымдастырушылар шет аймақтағы тұрғындар да қызықтан құр қалмай, концертке қатысуға мүмкіндік алады деп отыр. «The Spirit of Astana» фестивалі 23-24 маусымда өткізіледі. Бәйтерек монументі алаңы алдында Қазақстан, Африка, Венгрия, Македония, Ресей, АҚШ және өзге елдердің музыкалық топтары өнер көрсетеді. Кештің қонағы деп екі мәрте «Грэмми» сыйлығының иегері, америкалық диджей Кармен Ризоны айтуға болады. Астаналық циркте 14 шілдеден 13 тамызға дейін субұрқақ шоуын тамашалауға болады. «Сан-Ремо жұлдыздарының» концертіне қатысқыңыз келсе, 19 шілдеде «Қазақстан» орталық концерт залына келіңіз. Қазақ халқының сүйікті
үштігіне айналған топ «МузАрттың» концерті 3 шілде күні «Қазақстан» орталық концерт залында өтеді. 10 шілде күні «Астана» концерт залында сазгер Алтынбек Қоразбаев өнерсүйер қауыммен қауышады. Айқын Төлепберген қалалық алаңда 21 шілдеде жанкүйерлеріне арнап концерт берсе, 26 шілдеде «Астана» концерт залында Секен Тұрысбектің шығармашылық кеші ұйымдастырылмақ. Ал «Қазақстан» орталық концерт залында Ұлықпан Жолдасов шығармашылық кешін 30 шілдеде береді. Өнерде де, өмірде де қол ұстасқан қос жұп – Бүркіт пен Аишаның концерті қалалық алаңда 26 тамызда өтеді. «Astana Art Fest» фестиваліне еліміздің ең креативті жастары жиналып, шетелден 70-ке жуық автор өз экспонаттарын қояды. 17 маусымда «Нұржол» желегінде фестивальдің ашылу салтанаты өтеді. ЭКСПО көрмесінің ең қызған шағы мен елорданың туған күні тұспа-тұс кел-
гендіктен, әкімдік «Шашу» халық биі фестивалін, «Азия жаңғырығы» цирк өнері фестивалін, дәстүрлі орындаушылардың «Астанаға тарту» концертін, түрік музыкасының «Астана Арқау» фестивалін, үрмелі аспаптар оркестрлерінің «Астана самалы» фестивалін, «Серпер» халық аспаптары оркестрлерінің фестивалін, «Шаттық» балалар фестивалін еліміздегі осы елеулі оқиғасына арнап отыр.
Бетті дайындаған: Гүлдана ТАЛҒАТҚЫЗЫ
ЛОНДОНДАҒЫ ШЫНЫ САРАЙ ЭКСПО КӨРМЕСІНІҢ ТАРИХЫ ТЕРЕҢДЕ ЖАТЫР. БІРІНШІ ДҮНИЕЖҮЗІЛІК КӨРМЕ 1851 ЖЫЛЫ ЛОНДОНДАҒЫ ГАЙД-САЯБАҒЫНДА МЕМЛЕКЕТ ҚАЙРАТКЕРІ, КӘСІПКЕР ЖӘНЕ ДИЗАЙНЕР ГЕНРИ КОУЛДІҢ ЖӘНЕ АЛЬБЕРТ ДЕВИЗ ХАНЗАДАНЫҢ БАСТАМАСЫМЕН ҰЙЫМДАСТЫРЫЛДЫ. Көрме «Барлық елдер ұлы іспен, яғни адамзатты жетілдірумен айналыссын» деген ұранмен өтті. Көрмедегі ең көрнекті ғимарат темір мен шыныдан тұрғызылған Хрусталь сарайы болды. Сәулетші Джозеф Пакстонның қолынан шыққан туынды жеңіл жи-
налып, бөлшектенетін сарай еді. Кейінгі жылдары ірі қалаларда Хрусталь сарайына ұқсас оқу залдары, пассаждар, тоғыспалы галереялар салына бастады. Э К С ПО к ө р м е с і н і ң ә у бастан мақсаты – жаңадан шыққан ғылыми-техника-
лық жетістіктерді паш етіп, олардың болашақта дамуына сеп болу, сондай-ақ, қатысушы елдердің тарихын, салтдәстүрін және мәдениетін көпшілікке көрсету. Әлемнің 65 мемлекеті бұл дәстүрден ажырамай, көрмені өз деңгейінде өткізіп келеді.
ресмиет
№62 (3567) 27/05/2017 Сенбі
«АстАнА АқшАмы» www.astana-akshamy.kz
АстАнА қАлАсы әКімДіГінің қАУлысы Астана қаласы
22.05.2017
№108-935
Астана қаласында ЭКСПО-2017 халықаралық мамандандырылған көрмесін өткізу кезеңінде жол жүрудің кейбір мәселелері туралы «Жол жүрісі туралы» 2014 жылғы 17 сәуірдегі Қазақстан Республикасы Заңының 27-бабына, Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2015 жылғы 19 ақпандағы № 74 қаулысымен бекітілген Жолдарда көлік құралда рының жүрісін тоқтату немесе уақытша шектеу қағидаларына сәйкес Астана қаласының әкімдігі қАУЛы ЕТЕДІ: 1. 2017 жылғы 7 маусымнан 12 қыркүйек аралығында Астана қаласында ЭКСПО-2017 халықаралық мамандандырылған көрмесін өткізу кезеңінде, қосымшаға сәйкес автомобиль жолдарының жеке учаскелерінде рұқсат етілген ең жоғары салмағы 3,5 тоннадан асатын жүк және транзиттік көлік құралдарының жол жүруі сағат 6.00-ден 23.00 сағатқа дейін уақытша шектелсін. 2. Осы қаулының 1-тармағында көрсетілген уақытша шектеу авариялық, құтқарушы, жинау шы көлік құралдарына және Астана қаласының автомобиль жолдарындағы жөндеу жұмыстарына тартылған көлік қызметтеріне таратылмайды. 3. «Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігі Астана қаласының Ішкі істер департаменті» мемлекеттік мекемесінің бастығы (келісім бойын-
ша) осы қаулыны орындау бойынша қажетті іс-шараларды қамтамасыз етсін. 4. «Астана қаласының Жолаушылар көлігі басқармасы» мемлекеттік мекемесінің басшысы осы қаулыны ресми және мерзімдік баспа басылымдарында жариялау және Астана қаласы әкімдігінің интернет-ресурсында орналастыру жолымен жол жүрісінің қатысушыларын хабардар етсін. 5. Осы қаулының орындалуын бақылау Астана қаласы әкімінің бірінші орынбасары С.М. Хорошунға жүктелсін. 6. Осы қаулы қол қойған күннен бастап күшіне енеді. Астана қаласының әкімі Ә. Исекешев КЕЛІСІЛДІ «қазақстан республикасы Ішкі істер министрлігі Астана қаласының Ішкі істер департаменті» мемлекеттік мекемесінің бастығы ____________________А. Әубәкіров 2017 жылғы «_____» ____________ Аcтана қаласы әкімдігінің 2017 жылғы «22»05 № 108-935 қаулысына қосымша
Жүк және транзиттік көліктік құралдарының қозғалысына уақытша шектеу енгізілетін автокөлік жолдарының жекелеген учаскелерінің тізбесі 1. Абай даңғылы 2. Абылай хан даңғылы, Қобда орамынан М. Төлебаева көшесіне дейін 3. Бауыржан Момышұлы даңғылы Ш. Бейсекова көшесіне дейін 4. Бөгенбай батыр даңғылы 5. Жеңіс даңғылы 6. Қабанбай батыр даңғылы, Қарқаралы тас жолынан Ұлы Дала даңғылы дейін 7. М. Жұмабаев даңғылы 8. Н. Тілендиев даңғылы Бөгенбай батыр даңғылы дейін 9. Р. Қошқарбаев даңғылы 10. Республика даңғылы 11. Сарыарқа даңғылы 12. Тәуелсіздік даңғылы 13. Тұран даңғылы 14. Ш. Құдайбердіұлы даңғылы 15. Мәңгілік Ел даңғылы 16. Ұлы Дала даңғылы 17. Абат-Байтақ көшесі, Ш. Бейсекова көшесінен Мұзтау көшесіне дейін 18. Абыралы орамы 19. Ағыбай батыр көшесі 20. А. Янушкевич көшесі 21. Адырна көшесі 22. Айгөлек көшесі 23. Айғаным көшесі 24. Айман-Шолпан көшесі 25. Айнакөл көшесі 26. Айпара көшесі 27. Айтаңсық көшесі 28. Айша бибі көшесі 29. Ақарыс көшесі 30. Ақбаян көшесі 31. Ақберен орамы 32. Ақбұғы көшесі 33. Ақжайық көшесі 34. Ақжан көшесі 35. Ақжелкен көшесі 36. Ақжүніс көшесі 37. Ақкемер көшесі 38. Ақкент орамы 39. Ақкербез көшесі 40. Ақкөл орамы 41. Аққұм көшесі 42. Ақмешіт көшесі 43. Ақниет көшесі 44. Ақселеу көшесі 45. Ақсу-Аюлы көшесі 46. Ақсұңқар орамы 47. Ақын Сара көшесі 48. Ақыртас көшесі 49. Ақтоған орамы 50. Ақшатау орамы 51. А. Бараев көшесі 52. А. Затаевич көшесі 53. А. Княгинин көшесі 54. А. Кравцов көшесі 55. А. Пушкин көшесі, В. Вишневский көшесінен А. Кравцов көшесіне дейін 56. А. Серов көшесі 57. А. Косыгин көшесі 58. А. Петров көшесі 59. Алқоңыр орамы 60. Алматы көшесі 61. Алпамыс көшесі
11
62. Алпамыс батыр көшесі 63. Алтыбақан көшесі 64. Алтынемел көшесі 65. Аманат көшесі 66. А. Иманов көшесі 67. Аманқарағай көшесі 68. Амман көшесі 69. Анар көшесі 70. Аңырақай көшесі 71. Арай көшесі 72. Арасан көшесі 73. Арғанаты көшесі 74. Арқайым көшесі 75. Арна көшесі 76. Арнасай көшесі 77. Аршын көшесі 78. Асан қайғы көшесі 79. А. Тоқпанов көшесі 80. А. Кенжин көшесі 81. Атамұра көшесі 82. Атасу көшесі 83. Атырау көшесі 84. А. Байтұрсынұлы көшесі 85. А. Жұбанов көшесі 86. Ашутас орамы 87. Ашхабад көшесі 88. Аягөз көшесі 89. Ә. Ділманов көшесі 90. Ә. Майкөтов көшесі 91. Ә. Молдағұлова көшесі 92. Әлқисса орамы 93. Ә. Сембинов көшесі 94. Ә. Жангелдин көшесі 95. Ә. Ермеков көшесі 96. Ә. Әлімжанов көшесі 97. Ә. Ысмайылов көшесі 98. Бағаналы көшесі 99. Бағлан орамы 100. Б. Бейсекбаев көшесі 101. Балауса көшесі 102. Балбырауын көшесі 103. Балқантау көшесі 104. Балқаш көшесі 105. Бастөбе көшесі 106. Баян сұлу көшесі 107. Баянауыл көшесі 108. Баянтау көшесі 109. Бәйшешек көшесі 110. Б. Серікбаев көшесі 111. Бейбітшілік көшесі 112. Б. Майлин көшесі 113. Бекарыс көшесі 114. Бекетай көшесі 115. Бекетай орамы 116. Беласар көшесі 117. Белжайлау көшесі 118. Берел көшесі 119. Берен көшесі 120. Бесағаш көшесі 121. Бесбалық көшесі 122. Бестерек көшесі 123. Бесшалқар көшесі 124. Бозарал көшесі 125. Бозторғай көшесі 126. Бозшолақ орамы 127. Бозінген орамы 128. Бөрілі көшесі 129. Будапешт көшесі 130. Бұқарбай батыр көшесі 131. Бұқтырма көшесі
132. Бұланты көшесі 133. Бұлбұл көшесі 134. Біржан сал көшесі 135. Бірімжановтар көшесі 136. Бірінші Алматы көшесі 137. Бірінші Алматы қысқа көшесі 138. Волгоград орамы 139. В. Вишневский көшесі 140. Гауһартас көшесі 141. Г. Әлиев көшесі 142. С. Рақымов көшесі 143. Г. Игишев көшесі 144. Г. Потанин көшесі 145. Ғ. Мұстафин көшесі 146. Ғ. Мүсірепов көшесі 147. Ғ. Қараш көшесі 148. Дальний орамы 149. Дегелең орамы 150. Дегерес орамы 151. Домалақ ана көшесі 152. Домбыралы көшесі 153. Достық көшесі 154. Дулыға көшесі 155. Д. Қонаев көшесі 156. Е. Брусиловский көшесі 157. «Егемен Қазақстан» газеті көшесі 158. Егінді орамы 159. Еділ көшесі 160. Екінші Алматы көшесі 161. Екінші Алматы қысқа көшесі 162. Е. Тайбеков көшесі 163. Елім-ай көшесі 164. Енесай көшесі 165. Еңбекшілер көшесі 166. Ер Көкше көшесі 167. Ер Қосай көшесі 168. Ер Тарғын көшесі 169. Ерейментау көшесі 170. Еренқабырға көшесі 171. Жазық орамы 172. Жайдарман орамы 173. Жайлаукөл көшесі 174. Жайсаң көшесі 175. Жайық көшесі 176. Ж. Омаров көшесі 177. Жалаңтөс көшесі 178. Жамбыл көшесі 179. Ж. Жирентаев көшесі 180. Жанарыс көшесі 181. Жанкент көшесі 182. Жаңаарқа көшесі 183. Ж. Шәрденов көшесі 184. Жаңаөзен орамы 185. Жаркент көшесі 186. Жауқазын орамы 187. Ж. Досмұхамедұлы көшесі 188. Ж. Тархан көшесі 189. Жекебатыр көшесі 190. Желмая орамы 191. Желтоқсан көшесі 192. Жерұйық көшесі 193. Жиембет жырау көшесі 194. Жиделі көшесі 195. Жусан орамы 196. Жұбан ана көшесі 197. Ж. Тәшенов көшесі 198. Ж. Нәжімеденов көшесі 199. Жылой көшесі 200. Жылыбұлақ орамы 201. Жігер орамы 202. Загородный орамы 203. З.н Шашкин көшесі 204. Зеренді көшесі 205. С. Жүнісов көшесі 206. Изобильный орамы 207. И. Құтпанов көшесі 208. Имантау көшесі 209. И. Гете көшесі 210. Кеген көшесі 211. Кейкі батыр көшесі 212. Келес орамы 213. Кемел орамы 214. Кеңгір көшесі 215. Кенесары көшесі 216. К. Күмісбеков көшесі 217. Керей, Жәнібек хандар көшесі 218. Конституция көшесі 219. Космонавтар көшесі 220. Көкарал көшесі 221. Көкжелек көшесі 222. Көкорай орамы 223. Күйші Дина көшесі 224. Күншуақ орамы 225. Қажымұқан көшесі 226. Қ. Рысқұлбеков көшесі 227. Қалба көшесі 228. Қалқаман көшесі 229. Қ. Сәтбаев көшесі 230. Қарағанды көшесі 231. Қарасаз көшесі 232. Қаратал көшесі 233. Қарауыл көшесі 234. Қарқабат көшесі 235. Қобда орамы 236. Қобыз көшесі 237. Қобыланды батыр көшесі 238. Қордай көшесі 239. Қосалқа орамы 240. Құлагер көшесі 241. Құмкент көшесі 242. Құндызды көшесі 243. Қыз Жібек көшесі 244. Қызан орамы 245. Қызылкөл орамы 246. Қызылқұм орамы 247. Қызылой көшесі 248. Л. Толстой көшесі 249. Лепсі көшесі 250. Майдақоңыр көшесі 251. Майқайың көшесі 252. Манас көшесі 253. Маралды орамы 254. Марқакөл көшесі
255. Масаты көшесі 256. М. Ғабдуллин көшесі 257. М. Жагорқызы көшесі 258. Мәскеу көшесі 259. М. Лермонтов көшесі 260. Мойынты көшесі 261. Мұзтау көшесі 262. М. Мақатаев көшесі 263. М. Төлебаев көшесі 264. М. Шоқай көшесі 265. М. Тынышбаев көшесі 266. Мұхаммед Хайдар Дулати көшесі 267. М. Әуезов көшесі 268. Найзақара көшесі 269. Наурызым орамы 270. Н. Павлов көшесі 271. Нұрлы орамы 272. Н. Оңдасынов көшесі 273. Н. Ахметбеков көшесі 274. Обаған көшесі 275. Орхон көшесі 276. Отыкен көшесі 277. Отырар көшесі 278. Ошақты көшесі 279. Ө. Жәнібек көшесі 280. Рамазан көшесі 281. Сарқан көшесі 282. Сарқырама орамы 283. Сарыағаш көшесі 284. Сарыағаш орамы 285. Сарыжазық көшесі 286. Сарыкөл көшесі 287. Сарын көшесі 288. Сарытоғай көшесі 289. Сауран көшесі 290. Севастополь орамы 291. С. Сейфуллин көшесі 292. Серпер көшесі 293. С. Разин орамы 294. Сүтбұлақ орамы 295. Сұлутөбе көшесі 296. Сығанақ көшесі 297. С. Мұхамеджанов көшесі 298. Сырдария көшесі 299. Сырымбет көшесі
300. Сілеті көшесі 301. Тайқазан көшесі 302. Талғар көшесі 303. Тараз көшесі 304. Таскескен көшесі 305. Таха Хусейн көшесі 306. Теміртау орамы 307. Тұмар ханым көшесі 308. Түлкібас көшесі 309. Т. Рысқұлов көшесі 310. Түркістан көшесі 311. У. Танашев көшесі 312. Х. Досмұхамедұлы көшесі 313. Ш. Бейсекова көшесі 314. Шалкөде көшесі 315. Ш. Жиенқұлова көшесі 316. Шарбақты көшесі 317. Шарль де Голль көшесі 318. Шаттық орамы 319. Ш. Қосшығұлұлы 320. Ш. Айманов көшесі 321. Ш. Иманбаева көшесі 322. Шу көшесі 323. Шыңырау орамы 324. Ы. Дүкенұлы көшесі 325. Ырғыз көшесі 326. Ырыс орамы 327. І. Омаров көшесі 328. Іле көшесі 329. І. Есенберлин көшесі 330. І. Жансүгірұлы көшесі 331. С. Жүнісов көшесі 332. Т. Жүргенов көшесі 333. К. Әзірбаев көшесі 334. Орынбор көшесі 335. Қ. Мұхамедханов көшесі 336. Н. Тесла көшесі 337. Қ. Аманжолов көшесі 338. Қарқаралы тасжолы 339. Қорғалжын тасжолы, Ш. Айтматов көшесінен Қабанбай батыр даңғылына дейін 340. Алаш тасжолы, Ақжол тасжолына дейін 341. Қарағанды тасжолы, Қобда орамына дейін
АстАнА қАлАсы мӘслихАтының сАЙлАу комиссиялАрының жАңА құрАмын құрАтындыҒы турАлы хАбАрлАмА «Қазақстан Республикасындағы сайлау туралы» Қазақстан Республикасы Конституциялық заңының (бұдан әрі – Сайлау туралы Конституциялық заң) 10-бабына сәйкес, Астана қаласының мәслихаты 10 жаңа учаскелік сайлау комиссияларының құрылуына байланысты осы учаскелік сайлау комиссияларының жаңа құрамын құратындығы туралы хабарлайды. Учаскелік сайлау комиссиялары жеті мүшеден тұратын құрамда құрылады. Саяси партиялар, өзге де қоғамдық бірлестіктер, олардың құрылымдық бөлімшелері және құрылатын сайлау комиссияларынан жоғары тұрған сайлау комиссиялары 2017 жылғы 29 мамырдан бастап 29 маусымға дейін Астана қаласы мәслихатының аппаратына мынадай құжаттарды тапсырады: 1) тиісті сайлау комиссияларының құрамына кандидаттар ұсыну туралы саяси партия органының, өзге қоғамдық бірлестіктің, олардың құрылымдық бөлімшелерінің отырысы хаттамасынан үзінді көшірме, жоғары тұрған сайлау комиссиясының шешімінен үзінді көшірме; 2) саяси партияның, өзге қоғамдық бірлестіктің, олардың құрылымдық бөлімшелерінің әділет органдарында тіркелгені туралы құжаттың көшірмесі; 3) кандидаттың сайлау комиссиясының жұмысына қатысуға келісімі туралы белгіленген нысандағы өтініші; 4) сайлау комиссияларының құрамына кандидаттар туралы, бағдарламалық қамтамасыз ету арқылы электрондық және қағаз форматта жасалған, белгіленген нысандағы мәліметтер. Әрбiр саяси партия тиiстi сайлау комиссиясының құрамына бiр кандидатура ұсынуға құқылы. Саяси партия сайлау комиссиясының құрамына осы саяси партияның мүшесi болып табылмайтын кандидатура ұсынуға құқылы. Саяси партиялардың ұсыныстары болмаған жағдайда, мәслихаттар сайлау комиссиясын өзге қоғамдық бiрлестiктердiң және жоғары тұрған сайлау комиссияларының ұсынысы бойынша сайлайды. Сайлау комиссиясының құрамына ұсыны латын адам Сайлау туралы Конституциялық заңның талаптарына сәйкес келуі тиіс. Сайлау комиссиясының мүшесi Астана қаласының аумағында тұруы тиiс. Сайлау комиссиясының төрағасы, төрағаның орынбасары, хатшысы сайлау комиссиясы құрылғаннан кейін жеті күндік мерзімнен кешіктірмей өткізілетін сайлау комиссиясының алғашқы отырысында сайланады. Мәслихатқа ұсынылатын қағаз форматтағы барлық құжаттарға қол қойылған, мөрмен расталған болуға және орындалған күнін, орындаушы туралы, оның атыжөні мен телефон нөмірі көрсетілген белгіні қамтуға тиіс. Астана қаласының мәслихаты келесі учаскелік сайлау комиссияларының құрамдарын сайлайды: Сайлау Орналасқан жері учаскесінің нөмірі № 258 сайлау (орталық – № 82 мамандандырылған лицей «Дарын», Ұлы Дала учаскесі даңғылы, № 27/2) № 285 сайлау (орталық – Астана қаласы әкімдігінің «Астана су арнасы» МҚК учаскесі ШҚ, Абай даңғылы, № 103) № 286 сайлау (орталық – № 51 мектеп-гимназиясы, Қараөткел тұрғын алаучаскесі бы, Аманат көшесі, № 5) № 287 сайлау (орталық – № 72 мектеп-лицейі, А. Байтұрсынұлы көшесі, № 25) учаскесі № 279 сайлау (орталық – № 65 мектеп-гимназиясы, № 187 көшесі, №18/4 үй) учаскесі № 280 сайлау (орталық – Балалар көркемөнер мектебі, Бөгенбай батыр учаскесі даңғылы, № 17) № 281 сайлау (орталық – № 61 орта мектебі, Конституция көшесі, № 33) учаскесі № 282 сайлау (орталық – Астана қаласы әкімдігінің «Өлкетану және туризм учаскесі балалар-жасөспірімдер орталығы» МКҚК , Тамшалы көшесі, № 24) № 283 сайлау (орталық – МКҚК «Наз» мемлекеттік би театры, Алмалық учаскесі көшесі, № 1) № 284 сайлау (орталық – № 3 кәсіби лицей, Ақсу-Жабағылы көшесі, учаскесі №18/1)
Сайлау комиссияларының құрамына кандидатуралар бойынша ұсыныстар Астана қаласының мәслихаты аппаратында 2017 жылдың 29 мамырынан 29 маусымына дейін күнделікті сағат 9:00-ден 18:00-ге дейін, үзіліс – 13:00-ден бастап 14:30-ға дейін, сенбі және демалыс күндерінен басқа, Астана қаласы, Бейбітшілік көшесі, 11, 212 кабинет, тел. 55-66-35 арқылы қабылданады. Астана қаласы мәслихатының хатшысы
Ж. Нұрпейісов
12
ресмиет
№62 (3567) 27/05/2017 Сенбі
«Астана Ақшамы»
Астана қаласы мәслихатының шешімі
Астана қаласы
19.05.2017
№137/19-VI Қазақстан Республикасы Әділет министрлігі Астана қаласының әділет департаменті Нормативтік құқықтық акт 2017 жылғы 25 мамырда нормативтік құқықтық кесімдерді мемлекеттік тіркеудің тізіліміне №1105 болып енгізілді
«Астана қаласының 2017-2019 жылдарға арналған бюджеті туралы» Астана қаласы мәслихатының 2016 жылғы 8 желтоқсандағы № 84/13-VI шешіміне өзгерістер енгізу туралы 2008 жылғы 4 желтоқсандағы Қазақстан Республикасы Бюджет кодексінің 106-бабының 4-тармағына, «Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы» Қазақстан Республикасының 2001 жылғы 23 қаңтардағы Заңының 6-бабы 1-тармағының 1) тармақшасына сәйкес, Астана қаласының мәслихаты ШЕШТІ: 1. «Астана қаласының 2017-2019 жылдарға арналған бюджеті туралы» Астана қаласы мәслихатының 2016 жылғы 8 желтоқсандағы № 84/13-VI (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 1088 тіркелген, 2017 жылдың 5 қаңтарында «Астана ақшамы» газетінің № 1 нөмірінде және «Вечерняя Астана» газетінің № 1 нөмірінде жарияланған) шешіміне келесі өзгерістер енгізілсін: 1-тармақта: 1) тармақшадағы «455 261 869» деген сандар «464 449 335» деген сандармен ауыстырылсын; «215 277 933» деген сандар «222 277 933» деген сандармен ауыстырылсын; «2 814 397» деген сандар «4 387 608» деген сандармен ауыстырылсын; «5 528 953» деген сандар «6 143 208» деген сандармен ауыстырылсын; 2) тармақшадағы «394 616 159» деген сандар «415 856 512» деген сандармен ауыстырылсын; 4) тармақшадағы «73 996 593» деген сандар «76 943 706» деген сандармен ауыстырылсын, оның ішінде:
қаржы активтерiн сатып алу «73 996 593» деген сандар «76 943 706» деген сандармен ауыстырылсын; 5) тармақшадағы «(-15 526 928)» деген сандар «(-30 526 928)» деген сандармен ауыстырылсын; 6) тармақшадағы «15 526 928» деген сандар «30 526 928» деген сандармен ауыстырылсын; 7) тармақшадағы «7 049 744» деген сандар «22 049 744» деген сандармен ауыстырылсын; 4-тармақта: «2 678 381» деген сандар «1 468 304» деген сандармен ауыстырылсын. Аталған шешімге 1,4,6,9,12-қосымшалар осы шешімге 1,2,3,4,5-қосымшаларға сәйкес жаңа редакцияда баяндалсын. 2. Осы шешім 2017 жылдың 1 қаңтарынан бастап қолданысқа енгізіледі. Астана қаласы мәслихаты сессиясының төрағасы
М.Шайдаров
Астана қаласы мәслихатының хатшысы Ж. Нұрпейісов КЕЛІСІЛДІ «Астана қаласының Экономика және бюджеттік жоспарлау басқармасы» (ЭжБЖБ) мемлекеттік мекемесінің басшысы Ә. Жұмаев
Астана қаласы мәслихатының 2017 жылғы «19» мамырдағы № 137/19-VI шешіміне 1-қосымша Астана қаласы мәслихатының 2016 жылғы 8 желтоқсандағы № 84/13-VI шешіміне 1-қосымша
Астана қаласының 2017 жылға арналған бюджеті Санаты Сыныбы Ішкі сыныбы 1
01 03 04
05
07 08
2
2 1 1 3 4 5 2 3 4 5 1
1 01
04
1 3 4 5 7
1
06 3
01 03
4
02
1 1 1 2 1
Сомасы мың тенге Атауы
1. Кірістер Салықтық түсімдер Табыс салығы Жеке табыс салығы Әлеуметтiк салық Әлеуметтік салық Меншiкке салынатын салықтар Мүлiкке салынатын салықтар Жер салығы Көлiк құралдарына салынатын салық Бірыңғай жер салығы Тауарларға, жұмыстарға және қызметтерге салынатын iшкi салықтар Акциздер Табиғи және басқа да ресурстарды пайдаланғаны үшiн түсетiн түсiмдер Кәсiпкерлiк және кәсiби қызметтi жүргiзгенi үшiн алынатын алымдар Ойын бизнесіне салық Басқа да салықтар Басқа да салықтар Заңдық мәнді іс-әрекеттерді жасағаны және (немесе) оған уәкілеттігі бар мемлекеттік органдар немесе лауазымды адамдар құжаттар бергені үшін алынатын міндетті төлемдер Мемлекеттік баж Салықтық емес түсімдер Мемлекеттік меншіктен түсетін кірістер Мемлекеттік кәсіпорындардың таза кірісі бөлігінің түсімдері Мемлекет меншігіндегі акциялардың мемлекеттік пакеттеріне дивидендтер Мемлекет меншігіндегі, заңды тұлғалардағы қатысу үлесіне кірістер Мемлекет меншігіндегі мүлікті жалға беруден түсетін кірістер Мемлекеттік бюджеттен берілген кредиттер бойынша сыйақылар Мемлекеттік бюджеттен қаржыландырылатын, сондай-ақ Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің бюджетінен (шығыстар сметасынан) қамтылатын және қаржыландырылатын мемлекеттік мекемелер салатын айыппұлдар, өсімпұлдар, санкциялар, өндіріп алулар Мұнай секторы ұйымдарынан түсетін түсімдерді қоспағанда, мемлекеттік бюджеттен қаржыландырылатын, сондай-ақ Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің бюджетінен (шығыстар сметасынан) қамтылатын және қаржыландырылатын мемлекеттік мекемелер салатын айыппұлдар, өсімпұлдар, санкциялар, өндіріп алулар Өзге де салықтық емес түсiмдер Өзге де салықтық емес түсiмдер Негізгі капиталды сатудан түсетін түсімдер Мемлекеттік мекемелерге бекітілген мемлекеттік мүлікті сату Мемлекеттік мекемелерге бекітілген мемлекеттік мүлікті сату Жерді және материалдық емес активтерді сату Жерді сату Материалдық емес активтерді сату Трансферттердің түсімдері Мемлекеттік басқарудың жоғары тұрған органдарынан түсетін трансферттер Республикалық бюджеттен түсетін трансферттер
464 447 416 222 277 933 105 017 813 105 017 813 83 034 164 83 034 164 23 622 071 17 401 110 1 165 212 5 055 665 84 6 143 822 240 701 3 294 175 2 269 969 338 977 500 100 500 100 3 959 963 3 959 963 4 385 689 448 137 14 980 10 110 36 400 378 024 8 623 1 207 801
1 207 801
2 729 751 2 729 751 6 143 208 4 743 208 4 743 208 1 400 000 800 000 600 000 231 640 586 231 640 586 231 640 586
www.astana-akshamy.kz
Функционалдық топ Бюджеттік бағдарламалардың әкімшісі Бағдарлама Атауы II. Шығындар 01 Жалпы сипаттағы мемлекеттiк қызметтер 111 Республикалық маңызы бар қала, астана мәслихатының аппараты 001 Республикалық маңызы бар қала, астана мәслихатының қызметін қамтамасыз ету 003 Мемлекеттік органның күрделі шығыстары 121 Республикалық маңызы бар қала, астана әкімінің аппараты 001 Республикалық маңызы бар қала, астана әкімінің қызметін қамтамасыз ету 003 Мемлекеттік органның күрделі шығыстары 013 Республикалық маңызы бар қала, астана Қазақстан халқы Ассамблеясының қызметін қамтамасыз ету 123 Қаладағы аудан, аудандық маңызы бар қала, кент, ауыл, ауылдық округ әкімінің аппараты 001 Қаладағы аудан, аудандық маңызы бар қаланың, кент, ауыл, ауылдық округ әкімінің қызметін қамтамасыз ету жөніндегі қызметтер 022 Мемлекеттік органның күрделі шығыстары 356 Республикалық маңызы бар қаланың, астананың қаржы басқармасы 001 Жергілікті бюджетті атқару және коммуналдық меншікті басқару саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыру жөніндегі қызметтер 003 Салық салу мақсатында мүлікті бағалауды жүргізу 014 Мемлекеттік органның күрделі шығыстары 357 Республикалық маңызы бар қаланың, астананың экономика және бюджеттік жоспарлау басқармасы 001 Экономикалық саясатты, мемлекеттік жоспарлау жүйесін қалыптастыру мен дамыту саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыру жөніндегі қызметтер 004 Мемлекеттік органның күрделі шығыстары 364 Республикалық маңызы бар қаланың, астананың кәсіпкерлік және өнеркәсіп басқармасы 001 Жергілікті деңгейде кәсіпкерлікті және өнеркәсіпті дамыту саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыру жөніндегі қызметтер 004 Мемлекеттік органның күрделі шығыстары 369 Республикалық маңызы бар қаланың, астананың дін істері басқармасы 001 Жергілікті деңгейде дін қызметі саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыру жөніндегі қызметтер 003 Мемлекеттік органның күрделі шығыстары 004 Ведомстволық бағыныстағы мемлекеттік мекемелерінің және ұйымдарының күрделі шығыстары 005 Өңірде діни ахуалды зерделеу және талдау 373 Республикалық маңызы бар қаланың, астананың құрылыс басқармасы 061 Мемлекеттік органдардың объектілерін дамыту 379 Республикалық маңызы бар қаланың, астананың тексеру комиссиясы 001 Республикалық маңызы бар қаланың, астананың тексеру комиссиясының қызметін қамтамасыз ету жөніндегі қызметтер 003 Мемлекеттік органның күрделі шығыстары 398 Республикалық маңызы бар қаланың, астананың коммуналдық мүлік және мемлекеттік сатып алу басқармасы 001 Жергілікті деңгейде коммуналдық мүлікті және мемлекеттік сатып алуды басқару саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыру жөніндегі қызметтер 003 Мемлекеттік органның күрделі шығыстары 010 Жекешелендіру, коммуналдық меншікті басқару, жекешелендіруден кейінгі қызмет және осыған байланысты дауларды реттеу 011 Коммуналдық меншікке түскен мүлікті есепке алу, сақтау, бағалау және сату 02 Қорғаныс 121 Республикалық маңызы бар қала, астана әкімінің аппараты 010 Жалпыға бiрдей әскери мiндеттi атқару шеңберiндегi iс-шаралар 011 Аумақтық қорғанысты даярлау және республикалық маңызы бар қаланың, астананың аумақтық қорғаныс 012 Жұмылдыру дайындығы және республикалық маңызы бар қаланы, астананы жұмылдыру 014 Республикалық маңызы бар қалалар, астана ауқымындағы төтенше жағдайлардың алдын-алу және оларды жою 387 Республикалық маңызы бар қаланың, астананың бюджетінен қаржыландырылатын табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар, азаматтық қорғаныс саласындағы органдардың аумақтық органы 005 Республикалық маңызы бар қала, астана ауқымындағы төтенше жағдайлардың алдын-алу және жою 03 Қоғамдық тәртіп, қауіпсіздік, құқықтық, сот, қылмыстық-атқару қызметі 3 352 Республикалық маңызы бар қаланың, астананың бюджетінен қаржыландырылатын атқарушы ішкі істер органы 3 352 001 Республикалық маңызы бар қала, астана аумағында қоғамдық тәртіп пен қауіпсіздікті сақтау саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыру жөніндегі қызметтер қамтамасыз ету 3 352 003 Қоғамдық тәртіпті қорғауға қатысатын азаматтарды көтермелеу 004 Астана қаласында нашақорлықтың және есірткі бизнесінің алдын алу жөніндегі қызметтер 007 Мемлекеттік органның күрделі шығыстары 012 Белгілі тұратын жері және құжаттары жоқ адамдарды орналастыру қызметтері 013 Әкімшілік тәртіппен тұтқындалған адамдарды ұстауды ұйымдастыру 373 Республикалық маңызы бар қаланың, астананың құрылыс басқармасы 373 004 Ішкі істер органдарының объектілерін дамыту 3 384 Республикалық маңызы бар қаланың, астананың жолаушылар көлігі басқармасы 3 368 004 Елдi мекендерде жол қозғалысы қауiпсiздiгін қамтамасыз ету 04 Бiлiм беру 4 123 Қаладағы аудан, аудандық маңызы бар қала, кент, ауыл, ауылдық округ әкімінің аппараты 4 123 004 Мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту ұйымдарының қызметін қамтамасыз ету 041 Мектепке дейiнгi бiлiм беру ұйымдарында мемлекеттiк бiлiм беру тапсырысын iске асыруға 352 Республикалық маңызы бар қаланың, астананың бюджетінен қаржыландырылатын атқарушы ішкі істер органы 006 Кадрлардың біліктілігін арттыру және қайта даярлау 353 Республикалық маңызы бар қаланың, астананың денсаулық сақтау басқармасы 003 Кадрлардың біліктілігін арттыру және оларды қайта даярлау 043 Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарында мамандар даярлау 044 Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру бағдарламалары бойынша оқитындарға әлеуметтік қолдау көрсету 360 Республикалық маңызы бар қаланың, астананың білім басқармасы 001 Жергілікті деңгейде білім беру саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыру жөніндегі қызметтер 003 Жалпы білім беру 004 Арнаулы бiлiм беру бағдарламалары бойынша жалпы бiлiм беру 005 Мамандандырылған бiлiм беру ұйымдарында дарынды балаларға жалпы бiлiм беру 007 Республикалық маңызы бар қаланың, астананың мемлекеттік білім беру мекемелер үшін оқулықтар мен оқу-әдiстемелiк кешендерді сатып алу және жеткізу 008 Балаларға қосымша білім беру 009 Республикалық маңызы бар қала, астана ауқымындағы мектеп олимпиадаларын және мектептен тыс іс-шараларды өткiзу 011 Мемлекеттік органның күрделі шығыстары 013 Балалар мен жасөспірімдердің психикалық денсаулығын зерттеу және халыққа психологиялық-медициналық-педагогикалық консультациялық көмек көрсету 014 Дамуында проблемалары бар балалар мен жасөспірімдердің оңалту және әлеуметтік бейімдеу 019 Республикалық маңызы бар қаланың, астананың мемлекеттік білім беру мекемелеріне жұмыстағы жоғары көрсеткіштері үшін гранттар беру
Сомасы, мың теңге 415 786 619,0 4 300 852,0 114 949,0 114 414,0 535,0 1 593 504,0 1 408 006,0 31 850,0 153 648,0 716 017,0 705 297,0 10 720,0 227 091,0 199 919,0 26 252,0 920,0 302 689,0 301 729,0 960,0 109 277,0 106 337,0 2 940,0 460 341,0 41 090,0 321,0 7 100,0 411 830,0 200 000,0 200 000,0 232 256,0 218 447,0 13 809,0 344 728,0 333 028,0 1 000,0 5 350,0 5 350,0 1 117 228,0 1 109 693,0 221 456,0 84 468,0 255 112,0 548 657,0 7 535,0 7 535,0 11 342 321,0 9 459 650,0 6 891 766,0 13 000,0 15 000,0 2 436 079,0 69 802,0 34 003,0 458 961,0 458 961,0 1 423 710,0 1 423 710,0 61 542 207,0 9 977 116,0 2 933 936,0 7 043 180,0 12 314,0 12 314,0 578 817,0 223 022,0 265 753,0 90 042,0 39 704 304,0 301 961,0 26 888 699,0 341 686,0 960 429,0 2 502 776,0 2 117 278,0 52 672,0 2 000,0 83 671,0 203 624,0 25 548,0
ресмиет
№62 (3567) 27/05/2017 Сенбі
«Астана Ақшамы» www.astana-akshamy.kz
373
381 05
353
373 06
360
373 395
021 Жетім баланы (жетім балаларды) және ата-аналарының қамқорынсыз қалған 131 160,0 баланы (балаларды) күтіп-ұстауға асыраушыларына ай сайынғы ақшалай қаражат төлемдері 024 Техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарында мамандар даярлау 5 295 224,0 027 Жетім баланы (жетім балаларды) және ата-анасының қамқорлығынсыз 11 470,0 қалған баланы (балаларды) асырап алғаны үшін Қазақстан азаматтарына біржолғы ақша қаражатын төлеуге арналған төлемдер 029 Әдістемелік жұмыс 96 640,0 067 Ведомстволық бағыныстағы мемлекеттiк мекемелерiнiң және 686 603,0 ұйымдарының күрделi шығыстары 068 Халықтың компьютерлік сауаттылығын арттыруды қамтамасыз ету 2 863,0 Республикалық маңызы бар қаланың, астананың құрылыс басқармасы 9 743 926,0 028 Бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білім беру объектілерін салу және 8 526 491,0 реконструкциялау 037 Мектепке дейiнгi тәрбие және оқыту объектілерін салу және реконструк- 1 217 435,0 циялау Республикалық маңызы бар қаланың, астананың дене шынықтыру және 1 525 730,0 спорт басқармасы 006 Балалар мен жасөспірімдерге спорт бойынша қосымша білім беру 1 525 730,0 Денсаулық сақтау 28 253 975,0 Республикалық маңызы бар қаланың, астананың денсаулық сақтау 27 939 697,0 басқармасы 001 Жергілікті денгейде денсаулық сақтау саласындағы мемлекеттік саясатты 144 227,0 іске асыру жөніндегі қызметтер 004 Республикалық бюджет қаражаты есебінен көрсетілетін медициналық 383 432,0 көмекті қоспағанда, бастапқы медициналық-санитариялық көмек және медициналық ұйымдар мамандарының жіберуі бойынша денсаулық сақтау субъектілерінің стационарлық және стационарды алмастыратын медициналық көмек көрсетуі 005 Жергілікті денсаулық сақтау ұйымдары үшін қанды, оның құрамдауыштары 1 065 123,0 мен препараттарын өндіру 006 Ана мен баланы қорғау жөніндегі көрсетілетін қызметтер 322 236,0 007 Салауатты өмір салтын насихаттау 186 261,0 008 Қазақстан Республикасында ЖИТС-тің алдын алу және оған қарсы күрес 584 782,0 жөніндегі іс-шараларды іске асыру 009 Туберкулез, жұқпалы аурулар, психикалық, оның ішінде психикаға 5 499 148,0 белсенді әсер ететін заттарды қолдануға байланысты күйзелістен және мінез-құлқының бұзылуынан зардап шегетін адамдарға медициналық көмек көрсету 011 Республикалық бюджет қаражаты есебінен көрсетілетін медициналық көмекті 3 306 619,0 қоспағанда, жедел медициналық көмек көрсету және санитариялық авиация 013 Патологоанатомиялық ашып тексеруді жүргізу 245 537,0 014 Халықтың жекелеген санаттарын амбулаториялық деңгейде дәрілік 3 746 054,0 заттармен және балаларға арналған және емдік тағамдардың арнаулы өнімдерімен қамтамасыз ету 016 Азаматтарды елді мекеннен тыс жерлерде емделу үшін тегін және 3 094,0 жеңілдетілген жол жүрумен қамтамасыз ету 018 Денсаулық сақтау саласындағы ақпараттық талдамалық қызметтер 66 294,0 019 Туберкулезбен ауыратын науқастарды туберкулезге қарсы препараттар440 995,0 мен қамтамасыз ету 020 Диабетпен ауыратын науқастарды диабетке қарсы препараттармен 741 897,0 қамтамасыз ету 021 Онкогематологиялық аурулармен ауыратын науқастарды химиялық пре357 104,0 параттармен қамтамасыз ету 022 Созылмалы бүйрек функциясының жетіспеушілігі бар, аутоиммунды, 1 267 414,0 орфандық аурулармен ауыратын, иммунитеті жеткіліксіз науқастарды, сондай-ақ ағзаларды транспланттаудан кейінгі науқастарды дәрілік заттармен қамтамасыз ету 026 Гемофилиямен ауыратын науқастарды қанды ұйыту факторларымен 447 501,0 қамтамасыз ету 027 Халыққа иммундық профилактика жүргізу үшін вакциналарды 1 860 873,0 және басқа медициналық иммундық биологиялық препараттарды орталықтандырылған сатып алу және сақтау 028 Жаңадан iске қосылатын денсаулық сақтау объектiлерiн күтіп-ұстау 1 344 557,0 029 Республикалық маңызы бар қаланың, астананың арнайы медициналық 91 100,0 жабдықтау базалары 030 Мемлекеттік органдардың күрделі шығыстары 1 160,0 033 Медициналық денсаулық сақтау ұйымдарының күрделі шығыстары 5 247 428,0 036 Жіті миокард инфаркті бар науқастарды тромболитикалық препараттар33 185,0 мен қамтамасыз ету 038 Тегін медициналық көмектің кепілдендірілген көлемі шеңберінде 217 997,0 скринингтік зерттеулер жүргізу 039 "Республикалық бюджет қаражаты есебінен көрсетілетін көмекті 335 679,0 қоспағанда ауылдық денсаулық сақтау субъектілерінің амбулаториялықемханалық қызметтерді және медициналық қызметтерді көрсетуі және Сall-орталықтардың қызмет көрсетуі" Республикалық маңызы бар қаланың, астананың құрылыс басқармасы 314 278,0 038 Денсаулық сақтау объектiлерiн салу және реконструкциялау 314 278,0 Әлеуметтiк көмек және әлеуметтiк қамсыздандыру 11 959 741,0 Республикалық маңызы бар қаланың, астананың білім басқармасы 811 773,0 016 Жетiм балаларды, ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларды 610 231,0 әлеуметтiк қамсыздандыру 017 Білім беру ұйымдарының күндізгі оқу нысанының оқушылары мен 151 058,0 тәрбиеленушілерін әлеуметтік қолдау 037 Әлеуметтік сауықтандыру 50 484,0 Республикалық маңызы бар қаланың, астананың құрылыс басқармасы 1 378 508,0 039 Әлеуметтік қамтамасыз ету объектілерін салу және реконструкциялау 1 378 508,0 Республикалық маңызы бар қаланың, астананың жұмыспен қамту, еңбек 9 769 460,0 және әлеуметтік қорғау басқармасы 263 976,0 001 Жергілікті деңгейде халық үшін облыстың жұмыспен қамтуды қамтамасыз ету және әлеуметтік бағдарламаларды іске асыру, еңбек қатынастарын реттеу саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыру жөніндегі қызметтер 002 Жалпы үлгідегі медициналық-әлеуметтік мекемелерде (ұйымдарда), ар524 945,0 наулы әлеуметтік қызметтер көрсету орталықтарында, әлеуметтік қызмет көрсету орталықтарында қарттар мен мүгедектерге арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсету 003 Жұмыспен қамту бағдарламасы 1 175 396,0 004 Мемлекеттік атаулы әлеуметтік көмек 30 972,0 007 Тұрғын үйге көмек көрсету 35 054,0 008 Жергілікті өкілді органдардың шешімі бойынша азаматтардың жекелеген 2 763 158,0 санаттарына әлеуметтік көмек 009 Мүгедектерді әлеуметтік қолдау 846 197,0 012 18 жасқа дейінгі балаларға мемлекеттік жәрдемақылар 45 079,0 013 Жәрдемақыларды және басқа да әлеуметтік төлемдерді есептеу, төлеу мен 5 802,0 жеткізу бойынша қызметтерге ақы төлеу 786 682,0 015 Мүгедектерді оңалту жеке бағдарламасына сәйкес мұқтаж мүгедектерді міндетті гигиеналық құралдармен қамтамасыз ету, жүріп-тұруы қиын бірінші топтағы мүгедектер үшін жеке көмекшінің және естуі боынша мүгедектер үшін ымдау тілі маманының әлеуметтік қызметтерін көрсету 016 Белгілі бір тұрғылықты жері жоқ адамдарды әлеуметтік бейімдеу 156 730,0 018 Мұқтаж азаматтарға үйде әлеуметтiк көмек көрсету 281 499,0 019 Үкіметтік емес ұйымдарға мемлекеттік әлеуметтік тапсырысты орнала156 008,0 стыру 706 292,0 020 Психоневрологиялық медициналық-әлеуметтік мекемелерде (ұйымдарда), арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсету орталықтарында, әлеуметтік қызмет көрсету орталықтарында психоневрологиялық аурулармен ауыратын мүгедектер үшін арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсету 022 Балалар психоневрологиялық медициналық-әлеуметтік мекемелерінде 863 758,0 (ұйымдарда), арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсету орталықтарында, әлеуметтік қызмет көрсету орталықтарында психоневрологиялық патологиялары бар мүгедек балалар үшін арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсету 026 Мемлекеттік органның күрделі шығыстары 3 040,0 028 Күш көрсету немесе күш көрсету қауіпі салдарынан қиын жағдайларға тап 157 636,0 болған тәуекелдер тобындағы адамдарға қызметтер 030 Жұмыспен қамту орталықтарын қамтамасыз ету 205 889,0 045 "Қазақстан Республикасында мүгедектердің құқықтарын қамтамасыз ету 378 866,0 және өмір сүру сапасын жақсарту жөніндегі 2012 - 2018 жылдарға арналған іс-шаралар жоспарын іске асыру"
13
07
123
354 360 367
373
374
382
385
386 395
08
362
363
367 373 377
381
396
397 09
10
386
048 Өрлеу жобасы бойынша келісілген қаржылай көмекті енгізу 053 Кохлеарлық импланттарға дәлдеп сөйлеу процессорларын ауыстыру және келтіру бойынша қызмет көрсету 067 Ведомстволық бағыныстағы мемлекеттiк мекемелерiнiң және ұйымдарының күрделi шығыстары Тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық Қаладағы аудан, аудандық маңызы бар қала, кент, ауыл, ауылдық округ әкімінің аппараты 008 Елді мекендердегі көшелерді жарықтандыру 009 Елді мекендердің санитариясын қамтамасыз ету 010 Жерлеу орындарын ұстау және туыстары жоқ адамдарды жерлеу 011 Елді мекендерді абаттандыру мен көгалдандыру 027 Нәтижелі жұмыспен қамтуды және жаппай кәсіпкерлікті дамыту бағдарламасы шеңберінде қалалардың және ауылдық елді мекендердің объектілерін жөндеу және абаттандыру Республикалық маңызы бар қаланың, астананың табиғи ресурстар және табиғат пайдалануды реттеу басқармасы 017 Қаланы абаттандыруды дамыту Республикалық маңызы бар қаланың, астананың білім басқармасы 035 Нәтижелі жұмыспен қамтуды және жаппай кәсіпкерлікті дамыту бағдарламасы шеңберінде қалалардың объектілерін жөндеу Астана қаласының коммуналдық шаруашылық басқармасы 001 Жергілікті деңгейде коммуналдық шаруашылық саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыру жөніндегі қызметтер 003 Мемлекеттік органның күрделі шығыстары 005 Коммуналдық шаруашылықты дамыту 006 Сумен жабдықтау және су бұру жүйесінің жұмыс істеуі 007 Сумен жабдықтау және су бұру жүйесін дамыту 008 Инженерлік-коммуникациялық инфрақұрылымды жобалау, дамыту және (немесе) жайластыру 018 Қаланы абаттандыруды дамыту Республикалық маңызы бар қаланың, астананың құрылыс басқармасы 012 Коммуналдық тұрғын үй қорының тұрғын үйін жобалау және (немесе) салу, реконструкциялау 013 Қаланы абаттандыруды дамыту 017 Инженерлік-коммуникациялық инфрақұрылымды жобалау, дамыту және (немесе) жайластыру 024 Коммуналдық шаруашылықты дамыту Астана қаласының тұрғын үй басқармасы 001 Жергілікті деңгейде тұрғын үй мәселелері бойынша мемлекеттік саясатты іске асыру жөніндегі қызметтер 004 Авариялық және ескiрген тұрғын үйлердi бұзу 005 Мемлекеттiк қажеттiлiктер үшiн жер учаскелерiн алып қою, соның iшiнде сатып алу жолымен алып қою және осыған байланысты жылжымайтын мүлiктi иелiктен айыру 006 Мемлекеттік тұрғын үй қорын сақтауды ұйымдастыру 008 Мемлекеттік органның күрделі шығыстары 032 Ведомстволық бағыныстағы мемлекеттік мекемелерінің және ұйымдарының күрделі шығыстары Астана қаласының тұрғын үй инспекциясы басқармасы 001 Республикалық маңызы бар қаланың, астананың аумағында тұрғын үй қоры саласындағы мемлекеттiк саясатты iске асыру жөнiндегi қызметтер 005 Мемлекеттік органның күрделі шығыстары 006 Ортақ мүлікті техникалық тексеру және кондоминиумдар объектілеріне техникалық паспорттарды әзірлеу 008 Көп пәтерлі тұрғын үйлерде энергетикалық аудит жүргізу Республикалық маңызы бар қаланың, астананың автомобиль жолдары басқармасы 047 Нәтижелі жұмыспен қамтуды және жаппай кәсіпкерлікті дамыту бағдарламасы шеңберінде қалалардың объектілерін жөндеу Астана қаласының энергетика басқармасы 005 Коммуналдық шаруашылық объектілерін дамыту Республикалық маңызы бар қаланың, астананың жұмыспен қамту, еңбек және әлеуметтік қорғау басқармасы 031 Нәтижелі жұмыспен қамтуды және жаппай кәсіпкерлікті дамыту бағдарламасы шеңберінде қалалардың объектілерін жөндеу Мәдениет, спорт, туризм және ақпараттық кеңістiк Республикалық маңызы бар қаланың, астананың ішкі саясат басқармасы 001 Жергілікті деңгейде мемлекеттік, ішкі саясатты іске асыру жөніндегі қызметтер 005 Мемлекеттік ақпараттық саясат жүргізу жөніндегі қызметтер 007 Мемлекеттік органның күрделі шығыстары Республикалық маңызы бар қаланың, астананың тілдерді дамыту басқармасы 001 Жергілікті деңгейде тілдерді дамыту саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыру жөніндегі қызметтер 002 Мемлекеттік тілді және Қазақстан халқының басқа да тілдерін дамыту 004 Мемлекеттік органның күрделі шығыстары Астана қаласының коммуналдық шаруашылық басқармасы 019 Ұлттық пантеон салу Республикалық маңызы бар қаланың, астананың құрылыс басқармасы 015 Cпорт объектілерін дамыту Республикалық маңызы бар қаланың, астананың жастар саясаты мәселелері басқармасы 001 Жергіліктті деңгейде жастар саясаты мәселелері бойынша мемлекеттік саясатты іске асыру жөніндегі қызметтер 004 Мемлекеттік органның күрделі шығыстары 005 Жастар саясаты саласында іс-шараларды іске асыру Республикалық маңызы бар қаланың, астананың дене шынықтыру және спорт басқармасы 001 Жергілікті деңгейде дене шынықтыру және спорт саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыру жөніндегі қызметтер 002 Жергілікті деңгейде спорттық жарыстар өткiзу 003 Республикалық және халықаралық спорттық жарыстарға әртүрлі спорт түрлері бойынша құрама командалары мүшелерінің дайындығы және қатысуы 005 Мемлекеттік органның күрделі шығыстары 009 2017 жылғы Бүкіләлемдік қысқы универсиаданы дайындау және өткізу бойынша іс-шаралар 016 Мемлекеттік қалалық спорттық ұйымдардың жұмыс істеуін қамтамасыз ету 032 Ведомстволық бағыныстағы мемлекеттік мекемелерінің және ұйымдарының күрделі шығыстары Республикалық маңызы бар қаланың, астананың мәдениет, мұрағаттар және құжаттама басқармасы 001 Жергiлiктi деңгейде мәдениет, мұрағаттар және құжаттама саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыру жөніндегі қызметтер 003 Мемлекеттік органның күрделі шығыстары 004 Әлеуметтік маңызы бар және мәдени іс-шаралар өткізу 006 Мәдени-демалыс жұмысын қолдау 007 Тарихи-мәдени мұраны сақтауды және оған қолжетімділікті қамтамасыз ету 008 Театр және музыка өнерiн қолдау 010 Қалалық кiтапханалардың жұмыс iстеуiн қамтамасыз ету 011 Мұрағаттық қордың сақталуын қамтамасыз ету 032 Ведомстволық бағыныстағы мемлекеттік мекемелерінің және ұйымдарының күрделі шығыстары Астана қаласының инвестициялар және даму басқармасы 021 Туристік қызметті реттеу Отын-энергетика кешенi және жер қойнауын пайдалану Астана қаласының энергетика басқармасы 001 Жергiлiктi деңгейде энергетика саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыру жөніндегі қызметтер 003 Мемлекеттік органның күрделі шығыстары 009 Энергия үнемдеу және энергия тиімділігін арттыру бойынша ағымдағы іс-шараларды өткізу 012 Жылу-энергетикалық жүйені дамыту Ауыл, су, орман, балық шаруашылығы, ерекше қорғалатын табиғи аумақтар, қоршаған ортаны және жануарлар дүниесін қорғау, жер қатынастары
15 364,0 80 373,0 286 744,0 123 855 917,0 34 338 591,0 1 819 112,0 18 935 629,0 121 633,0 13 122 556,0 339 661,0 2 171 857,0 2 171 857,0 466 966,0 466 966,0 52 200 311,0 139 449,0 720,0 3 385 909,0 67 163,0 16 432 506,0 19 043 195,0 13 131 369,0 14 948 377,0 10 893 618,0 1 834 002,0 2 218 757,0 2 000,0 18 171 317,0 139 483,0 151 365,0 16 877 115,0 180 452,0 1 200,0 821 702,0 355 806,0 195 206,0 600,0 150 000,0 10 000,0 994 408,0 994 408,0 1 000,0 1 000,0 207 284,0 207 284,0 26 238 916,0 1 486 964,0 521 255,0 965 069,0 640,0 254 423,0 64 999,0 188 904,0 520,0 1 752 577,0 1 752 577,0 4 496,0 4 496,0 739 466,0 64 996,0 560,0 673 910,0 6 069 607,0 71 520,0 209 284,0 2 708 557,0 600,0 62 304,0 2 910 134,0 107 208,0 15 208 246,0 97 842,0 880,0 10 010 990,0 1 590 828,0 434 764,0 2 543 054,0 178 068,0 103 805,0 248 015,0 723 137,0 723 137,0 45 322 612,0 45 322 612,0 125 486,0 880,0 11 748,0 45 184 498,0 7 790 240,0
14
ресмиет
№62 (3567) 27/05/2017 Сенбі 354 001 004 005 012 016 032 375 001 014 016 020
021 023 025 032 043 050 054 055 056 394 001
11
003 005 365 001 002 005 032 373
390
001 003 001
12
003 354 020 384 001 003 007 008 010 011 385 001
13
003 004 007 356
013
357 003
364 002 017 018 386
020 040
397
001 004 005 006 007
14
Республикалық маңызы бар қаланың, астананың табиғи ресурстар және 4 135 572,0 табиғат пайдалануды реттеу басқармасы Жергілікті деңгейде қоршаған ортаны қорғау саласындағы мемлекеттік 77 915,0 саясатты іске асыру жөніндегі қызметтер Қоршаған ортаны қорғау бойынша іс-шаралар 431 624,0 Қоршаған ортаны қорғау объектілерін дамыту 1 375 542,0 Мемлекеттік органның күрделі шығыстары 760,0 «Жасыл белдеуді» салуға 2 236 731,0 Ведомстволық бағыныстағы мемлекеттік мекемелерінің және 13 000,0 ұйымдарының күрделі шығыстары Республикалық маңызы бар қаланың, астананың ауыл шаруашылығы 3 472 983,0 басқармасы Жергілікте деңгейде ауыл шаруашылығы саласындағы мемлекеттік сая134 439,0 сатты іске асыру жөніндегі қызметтер Мемлекеттік органның күрделі шығыстары 38 675,0 Эпизоотияға қарсы іс-шаралар жүргізу 13 094,0 Басым дақылдарды өндіруді субсидиялау арқылы өсімдік шаруашылығы 5 545,0 өнімінің шығымдылығы мен сапасын арттыруды және көктемгі егіс пен егін жинау жұмыстарын жүргізуге қажетті жанар-жағармай материалдары мен басқа да тауар-материалдық құндылықтардың құнын арзандатуды сусидиялау Ауыл шаруашылық дақылдарының зиянды организмдеріне қарсы күрес 7 896,0 жөніндегі іс- шаралар Азық-түлік тауарларының өңірлік тұрақтандыру қорларын қалыптастыру 2 000 000,0 Қаңғыбас иттер мен мысықтарды аулауды және жоюды ұйымдастыру 69 517,0 Ведомстволық бағыныстағы мемлекеттік мекемелерінің және 91 745,0 ұйымдарының күрделі шығыстары Тракторларды, олардың тіркемелерін, өздігінен жүретін ауыл 2 417,0 шаруашылығы, мелиоративтік және жол-құрылыс машиналары мен тетіктерін мемлекеттік есепке алуға және тіркеу Инвестициялар салынған жағдайда агроөнеркәсіптік кешен субъектісі 308 130,0 көтерген шығыстардың бөліктерін өтеу Агроөнеркәсіптік кешен саласындағы дайындаушы ұйымдарға есептелген 40 000,0 қосылған құн салығы шегінде бюджетке төленген қосылған құн салығының сомасын субсидиялау Агроөнеркәсіптік кешен субъектілерін қаржылық сауықтыру жөніндегі 712 185,0 бағыт шеңберінде кредиттік және лизингтік міндеттемелер бойынша пайыздық мөлшерлемені субсидиялау Ауыл шаруашылығы малын, техниканы және технологиялық жабдықты 49 340,0 сатып алуға кредит беру, сондай-ақ лизинг кезінде сыйақы мөлшерлемесін субсидиялау Республикалық маңызы бар қаланың, астананың жер қатынастары және 181 685,0 жердің пайдаланылуы мен қорғалуын бақылау басқармасы Республикалық маңызы бар қаланың, астананың аумағында жер 155 796,0 қатынастары және жердің пайдаланылуы мен қорғалуын бақылауды реттеу саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыру жөніндегі қызметтер Мемлекеттік органның күрделі шығыстары 8 286,0 Жердi аймақтарға бөлу жөнiндегi жұмыстарды ұйымдастыру 17 603,0 Өнеркәсіп, сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі 1 921 959,0 Республикалық маңызы бар қаланың, астананың сәулет және қала 1 645 142,0 құрылысы басқармасы Жергілікті деңгейде сәулет және құрылысы саласындағы мемлекеттік са142 763,0 ясатты іске асыру жөніндегі қызметтер Елді мекендердегі құрылыстардың бас жоспарын әзірлеу 1 411 109,0 Мемлекеттік органның күрделі шығыстары 1 400,0 Ведомстволық бағыныстағы мемлекеттік мекемелерінің және 89 870,0 ұйымдарының күрделі шығыстары Республикалық маңызы бар қаланың, астананың құрылыс басқармасы 178 229,0 Жергілікті деңгейде құрылыс саласындағы мемлекеттік саясатты іске асы169 879,0 ру жөніндегі қызметтер Мемлекеттік органның күрделі шығыстары 8 350,0 Республикалық маңызы бар қаланың, астананың мемлекеттік сәулет98 588,0 құрылыс бақылауы басқармасы Жергілікті деңгейде мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылау саласындағы 95 588,0 мемлекеттік саясатты іске асыру жөніндегі қызметтер Мемлекеттік органның күрделі шығыстары 3 000,0 Көлiк және коммуникация 60 379 615,1 Республикалық маңызы бар қаланың, астананың табиғи ресурстар және 51 112,0 табиғат пайдалануды реттеу басқармасы Астана қаласының әкімшілік-аумақтық шекарасы шегінде Есіл өзенінің 51 112,0 кеме қатынасы учаскесінде су жолы жұмыстарын жүргізуді қамтамасыз ету Республикалық маңызы бар қаланың, астананың жолаушылар көлігі 431 847,0 басқармасы Жергілікті деңгейде жолаушылар көлігі саласында мемлекеттік саясатты 52 148,0 іске асыру жөніндегі қызметтер Әлеуметтiк маңызы бар iшкi қатынастар бойынша жолаушылар тасымал354 230,0 дарын субсидиялау Мемлекеттік органның күрделі шығыстары 320,0 Ведомстволық бағыныстағы мемлекеттік мекемелердің және ұйымдардың 8 702,0 күрделі шығыстары Көлік инфрақұрылымын дамыту 11 547,0 Жол жүрiсiн реттеудiң техникалық құралдарын салу және реконструк4 900,0 циялау Республикалық маңызы бар қаланың, астананың автомобиль жолдары 59 896 656,1 басқармасы Жергілікті деңгейде Автомобиль жолдары саласында мемлекеттік саясатты 89 392,0 іске асыру жөніндегі қызметтер Көлік инфрақұрылымын дамыту 53 057 276,1 Автомобиль жолдарының жұмыс істеуін қамтамасыз ету 6 749 188,0 Мемлекеттік органның күрделі шығыстары 800,0 Басқалар 9 316 496,0 Республикалық маңызы бар қаланың, астананың қаржы басқармасы 1 203 108,0 Республикалық маңызы бар қаланың, астананың жергілікті атқарушы 1 203 108,0 органының резервi Республикалық маңызы бар қаланың, астананың экономика және 401 120,0 бюджеттік жоспарлау басқармасы Жергілікті бюджеттік инвестициялық жобалардың техникалық401 120,0 экономикалық негіздемелерін және мемлекеттік-жекешелік әріптестік жобалардың, оның ішінде концессиялық жобалардың конкурстық құжаттамаларын әзірлеу немесе түзету, сондай-ақ қажетті сараптамаларын жүргізу, мемлекеттік-жекешелік әріптестік жобаларды, оның ішінде концессиялық жобаларды консультациялық сүйемелдеу Республикалық маңызы бар қаланың, астананың кәсіпкерлік және 3 998 868,0 өнеркәсіп басқармасы «Бизнестің жол картасы 2020» бизнесті қолдау мен дамытудың бірыңғай 128 000,0 бағдарламасы шеңберінде жеке кәсіпкерлікті қолдау «Бизнестің жол картасы 2020» бизнесті қолдау мен дамытудың бірыңғай 3 612 868,0 бағдарламасы шеңберінде кредиттер бойынша пайыздық мөлшерлемелерді субсидиялау «Бизнестің жол картасы 2020» бизнесті қолдау мен дамытудың бірыңғай 258 000,0 бағдарламасы шеңберінде шағын және орта бизнеске кредиттерді ішінара кепілдендіру Астана қаласының энергетика басқармасы 1 870 339,0 «Бизнестің жол картасы 2020» бизнесті қолдау мен дамытудың бірыңғай 38 642,0 бағдарламасы шеңберінде индустриялық инфрақұрылымды дамыту Арнайы экономикалық аймақтардың, индустриялық аймақтардың, 1 831 697,0 индустриялық парктердің инфрақұрылымын дамыту Астана қаласының инвестициялар және даму басқармасы 1 843 061,0 Халықаралық деңгейдегі жаңа астана ретінде Астана қаласының бәсекеге 90 145,0 қабілеттілігінің тұрақты өсуін қамтамасыз ету және имиджін арттыру бойынша мемлекеттік саясатты іске асыру жөніндегі қызметтер Мемлекеттік органның күрделі шығыстары 760,0 Астана қаласының инновация қызметінің дамуын камтамасыз ету 1 457 856,0 жөніндегі қызметтер «EXPO-2017» Дүниежүзілік көрмесін өткізуге дайындық 285 300,0 Қызмет көрсету саласындағы мамандарды дайындау бойынша 9 000,0 қысқамерзімді курстарды ұйымдастыру Борышқа қызмет көрсету 703 817,0
«Астана Ақшамы» 356
15
13
12
13
356
364
384
121 357 362 367 382 384 396
7
01
www.astana-akshamy.kz
Республикалық маңызы бар қаланың, астананың қаржы басқармасы 005 Жергілікті атқарушы органдардың борышына қызмет көрсету 018 Жергілікті атқарушы органдардың республикалық бюджеттен қарыздар бойынша сыйақылар мен өзге де төлемдерді төлеу бойынша борышына қызмет көрсету Трансферттер Республикалық маңызы бар қаланың, астананың қаржы басқармасы 006 Нысаналы пайдаланылмаған (толық пайдаланылмаған) трансферттерді қайтару 007 Бюджеттік алып қоюлар 016 Нысаналы мақсатқа сай пайдаланылмаған нысаналы трансферттерді қайтару 053 Қазақстан Республикасының Ұлттық қорынан берілетін нысаналы трансферт есебінен республикалық бюджеттен бөлінген пайдаланылмаған (түгел пайдаланылмаған) нысаналы трансферттердің сомасын қайтару III. Таза бюджеттік кредиттеу Бюджеттік кредиттер Басқалар Республикалық маңызы бар қаланың, астананың кәсіпкерлік және өнеркәсіп басқармасы 010 «Даму» кәсіпкерлікті дамыту қоры» АҚ-ға кредит беру 027 Нәтижелі жұмыспен қамту және жаппай кәсіпкерлікті дамыту бағадарламасы шеңберінде микрокредиттерді ішінара кепілдендіру 069 Астанада кәсіпкерлікті дамытуға жәрдемдесуге кредит беру IV. Қаржы активтерімен операциялар бойынша сальдо Қаржы активтерін сатып алу Көлiк және коммуникация Республикалық маңызы бар қаланың, астананың жолаушылар көлігі басқармасы 015 «Жаңа көлік жүйесі» жобасын іске асыру үшін заңды тұлғалардың жарғылық капиталын ұлғайту Басқалар Республикалық маңызы бар қала, астана әкімінің аппараты 065 Заңды тұлғалардың жарғылық капиталын қалыптастыру немесе ұлғайту Республикалық маңызы бар қаланың, астананың экономика және бюджеттік жоспарлау басқармасы 065 Заңды тұлғалардың жарғылық капиталын қалыптастыру немесе ұлғайту Республикалық маңызы бар қаланың, астананың ішкі саясат басқармасы 065 Заңды тұлғалардың жарғылық капиталын қалыптастыру немесе ұлғайту Астана қаласының коммуналдық шаруашылық басқармасы 065 Заңды тұлғалардың жарғылық капиталын қалыптастыру немесе ұлғайту Астана қаласының тұрғын үй инспекциясы басқармасы 065 Заңды тұлғалардың жарғылық капиталын қалыптастыру немесе ұлғайту Республикалық маңызы бар қаланың, астананың жолаушылар көлігі басқармасы 065 Заңды тұлғалардың жарғылық капиталын қалыптастыру немесе ұлғайту Республикалық маңызы бар қаланың, астананың мәдениет, мұрағаттар және құжаттама басқармасы 065 Заңды тұлғалардың жарғылық капиталын қалыптастыру немесе ұлғайту V. Бюджет тапшылығы (профициті) VI. Бюджет тапшылығын қаржыландыру (профицитін пайдалану) Қарыздар түсімдері Мемлекеттік ішкі қарыздар 1 Мемлекеттік эмиссиялық бағалы қағаздар 2 Қарыз алу келісім-шарттары Бюджет қаражатының пайдаланылатын қалдықтары
Астана қаласы мәслихатының хатшысы
703 817,0 697 742,0 6 075,0 21 740 722,9 21 740 722,9 1 941 381,5 19 539 853,0 243 638,0 15 850,4 2 176 045,0 2 176 045,0 2 176 045,0 2 176 045,0 1 700 000,0 51 005,0 425 040,0 77 011 680,0 77 011 680,0 69 774 808,0 69 774 808,0 69 774 808,0 7 236 872,0 446 002,0 446 002,0 21 900,0 21 900,0 90 452,0 90 452,0 1 129 820,0 1 129 820,0 350 498,0 350 498,0 2 872 718,0 2 872 718,0 2 325 482,0 2 325 482,0 -30 526 928,0 30 526 928,0 22 049 744,0 22 049 744,0 21 922 232,0 127 512,0 8 477 184,0
Ж. Нұрпейісов
Астана қаласы мәслихатының 2017 жылғы «19» мамырдағы № 137/19-VI шешіміне 2-қосымша Астана қаласы мәслихатының 2016 жылғы 8 желтоқсандағы № 84/13-VI шешіміне 4-қосымша
Астана қаласының 2017 жылға арналған бюджетінің бюджеттік инвестициялық жобаларын іске асыруға және заңды тұлғалардың жарғылық капиталын қалыптастыруға немесе ұлғайтуға бағытталған бюджеттік бағдарламаларға бөлінген бюджеттік даму бағдарламаларының тізбесі Функционалдық топ Бюджеттік бағдарламалардың әкiмшiсi Бағдарлама 01 03 04
05 06 07
373 373 373
373 373
373
386 367 373 09
004 028 037 038 039
354 367
08
061
386
10
017 005 007 008 018 012 013 017 024 005 019 015 012
354 12
005 384
010 011
Атауы Жалпы сипаттағы мемлекеттiк қызметтер Республикалық маңызы бар қаланың, астананың құрылыс басқармасы Мемлекеттік органдардың объектілерін дамыту Қоғамдық тәртіп, қауіпсіздік, құқықтық, сот, қылмыстық-атқару қызметі Республикалық маңызы бар қаланың, астананың құрылыс басқармасы Ішкі істер органдарының объектілерін дамыту Бiлiм беру Республикалық маңызы бар қаланың, астананың құрылыс басқармасы Бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білім беру объектілерін салу және реконструкциялау Мектепке дейiнгi тәрбие және оқыту объектілерін салу және реконструкциялау Денсаулық сақтау Республикалық маңызы бар қаланың, астананың құрылыс басқармасы Деңсаулық сақтау объектілерін салу және реконструкциялау Әлеуметтік көмек және әлеуметтік қамсыздандыру Республикалық маңызы бар қаланың, астананың құрылыс басқармасы Әлеуметтік қамтамасыз ету объектілерін салу және реконструкциялау Тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық Республикалық маңызы бар қаланың, астананың табиғи ресурстар және табиғат пайдалануды реттеу басқармасы Қаланы абаттандыруды дамыту Астана қаласының коммуналдық шаруашылық басқармасы Коммуналдық шаруашылықты дамыту Сумен жабдықтау және су бұру жүйесін дамыту Инженерлік-коммуникациялық инфрақұрылымды жобалау, дамыту және (немесе) жайластыру Қаланы абаттандыруды дамыту Республикалық маңызы бар қаланың, астананың құрылыс басқармасы Коммуналдық тұрғын үй қорының тұрғын үйін жобалау және (немесе) салу, реконструкциялау Қаланы абаттандыруды дамыту Инженерлік-коммуникациялық инфрақұрылымды жобалау, дамыту және (немесе) жайластыру Коммуналдық шаруашылықты дамыту Астана қаласының энергетика басқармасы Коммуналдық шаруашылық объектілерін дамыту Мәдениет, спорт, туризм және ақпараттық кеңістiк Астана қаласының коммуналдық шаруашылық басқармасы Ұлттық пантеон салу Республикалық маңызы бар қаланың, астананың құрылыс басқармасы Cпорт объектілерін дамыту Отын-энергетика кешенi және жер қойнауын пайдалану Астана қаласының энергетика басқармасы Жылу-энергетикалық жүйені дамыту Ауыл, су, орман, балық шаруашылығы, ерекше қорғалатын табиғи аумақтар, қоршаған ортаны және жануарлар дүниесін қорғау, жер қатынастары Республикалық маңызы бар қаланың, астананың табиғи ресурстар және табиғат пайдалануды реттеу басқармасы Қоршаған ортаны қорғау объектілерін дамыту Көлік және коммуникация Республикалық маңызы бар қаланың, астананың жолаушылар көлігі басқармасы Көлік инфрақұрылымын дамыту Жол жүрiсiн реттеудiң техникалық құралдарын салу және реконструкциялау
ресмиет
№62 (3567) 27/05/2017 Сенбі
«Астана Ақшамы» www.astana-akshamy.kz
385 13
121 357 362 367 382 384 386
396
015 Астана қаласының «Жаңа көлік жүйесі» жобасын іске асыру үшін заңды тұлғалардың жарғылық капиталын ұлғайту Республикалық маңызы бар қаланың, астананың автомобиль жолдары басқармасы 003 Көлік инфрақұрылымын дамыту Басқалар Республикалық маңызы бар қала, астана әкімінің аппараты 065 Заңды тұлғалардың жарғылық капиталын қалыптастыру немесе ұлғайту Республикалық маңызы бар қаланың, астананың экономика және бюджеттік жоспарлау басқармасы 065 Заңды тұлғалардың жарғылық капиталын қалыптастыру немесе ұлғайту Республикалық маңызы бар қаланың, астананың ішкі саясат басқармасы 065 Заңды тұлғалардың жарғылық капиталын қалыптастыру немесе ұлғайту Астана қаласының коммуналдық шаруашылық басқармасы 065 Заңды тұлғалардың жарғылық капиталын қалыптастыру немесе ұлғайту Астана қаласының тұрғын үй инспекциясы басқармасы 065 Заңды тұлғалардың жарғылық капиталын қалыптастыру немесе ұлғайту Республикалық маңызы бар қаланың, астананың жолаушылар көлігі басқармасы 065 Заңды тұлғалардың жарғылық капиталын қалыптастыру немесе ұлғайту Астана қаласының энергетика басқармасы 020 «Бизнестің жол картасы 2020» бизнесті қолдау мен дамытудың бірыңғай бағдарламасы шеңберінде индустриялық инфрақұрылымды дамыту 040 Арнайы экономикалық аймақтардың, индустриялық аймақтардың, индустриялық парктердің инфрақұрылымын дамыту Республикалық маңызы бар қаланың, астананың мәдениет, мұрағаттар және құжаттама басқармасы 065 Заңды тұлғалардың жарғылық капиталын қалыптастыру немесе ұлғайту
Астана қаласы мәслихатының хатшысы
Ж. Нұрпейісов
Астана қаласы мәслихатының 2017 жылғы «19» мамырдағы № 137/19-VI шешіміне 3-қосымша Астана қаласы мәслихатының 2016 жылғы 8 желтоқсандағы № 84/13-VI шешіміне 6-қосымша
2017 жылға арналған Астана қаласының «Алматы» ауданының бюджеттік бағдарламаларының тізімі Функционалдық топ Бюджеттік бағдарламалардың әкiмшiсi Бағдарлама 01
123 001
04
022 123 004 041
07
123 008 009 010 011
Сомасы, мың теңге
Атауы Жалпы сипаттағы мемлекеттік қызметтер 290 465 Қаладағы аудан, аудандық маңызы бар қала, кент, ауыл, ауылдық округ 290 465 әкімінің аппараты Қаладағы аудан, аудандық маңызы бар қала, кент, ауыл, ауылдық округ 283 305 әкімінің қызметін қамтамасыз ету жөніндегі қызметтер Мемлекеттік органның күрделі шығыстары 7 160 Бiлiм беру 4 190 187 Қаладағы аудан, аудандық маңызы бар қала, кент, ауыл, ауылдық округ 4 190 187 әкімінің аппараты Мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту ұйымдарының қызметін қамтамасыз ету 1 381 638 Мектепке дейiнгi бiлiм беру ұйымдарында мемлекеттiк бiлiм беру тапсыры- 2 808 549 сын iске асыруға Тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық 11 853 807 Қаладағы аудан, аудандық маңызы бар қала, кент, ауыл, ауылдық округ 11 853 807 әкімінің аппараты Елді мекендердегі көшелерді жарықтандыру 837 342 Елді мекендердің санитариясын қамтамасыз ету 6 933 469 Жерлеу орындарын ұстау және туыстары жоқ адамдарды жерлеу 37 520 Елді мекендерді абаттандыру мен көгалдандыру 4 045 476 Барлығы: 16 334 459
Астана қаласы мәслихатының хатшысы
Ж. Нұрпейісов
Астана қаласы мәслихатының 2017 жылғы «19» мамырдағы № 137/19-VI шешіміне 4-қосымша Астана қаласы мәслихатының 2016 жылғы 8 желтоқсандағы № 84/13-VI шешіміне 9-қосымша
2017 жылға арналған Астана қаласының «Есіл» ауданының бюджеттік бағдарламаларының тізімі Функционалдық топ Бюджеттік бағдарламалардың әкiмшiсi Бағдарлама Атауы 01 Жалпы сипаттағы мемлекеттік қызметтер 123 Қаладағы аудан, аудандық маңызы бар қала, кент, ауыл, ауылдық округ әкімінің аппараты 001 Қаладағы аудан, аудандық маңызы бар қала, кент, ауыл, ауылдық округ әкімінің қызметін қамтамасыз ету жөніндегі қызметтер 022 Мемлекеттік органның күрделі шығыстары 04 Бiлiм беру 123 Қаладағы аудан, аудандық маңызы бар қала, кент, ауыл, ауылдық округ әкімінің аппараты 004 Мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту ұйымдарының қызметін қамтамасыз ету 041 Мектепке дейiнгi бiлiм беру ұйымдарында мемлекеттiк бiлiм беру тапсырысын iске асыруға 07 Тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық 123 Қаладағы аудан, аудандық маңызы бар қала, кент, ауыл, ауылдық округ әкімінің аппараты 008 Елді мекендердегі көшелерді жарықтандыру 009 Елді мекендердің санитариясын қамтамасыз ету 010 Жерлеу орындарын ұстау және туыстары жоқ адамдарды жерлеу 011 Елді мекендерді абаттандыру мен көгалдандыру Барлығы:
Астана қаласы мәслихатының хатшысы
15
Сомасы, мың теңге 203 037 203 037 201 477 1 560 2 378 026 2 378 026 236 070 2 141 956 14 351 106 14 351 106 559 295 7 845 401 22 029 5 924 381 16 932 169
Ж. Нұрпейісов
Астана қаласы мәслихатының 2017 жылғы «19» мамырдағы № 137/19-VI шешіміне 5-қосымша Астана қаласы мәслихатының 2016 жылғы 8 желтоқсандағы № 84/13-VI шешіміне 12-қосымша
2017 жылға арналған Астана қаласының «Сарыарқа» ауданының бюджеттік бағдарламаларының тізімі Функционалдық топ Сомасы, мың теңге Бюджеттік бағдарламалардың әкiмшiсi Бағдарлама Атауы 01 Жалпы сипаттағы мемлекеттік қызметтер 222 515 123 Қаладағы аудан, аудандық маңызы бар қала, кент, ауыл, ауылдық округ әкімінің 222 515 аппараты 001 Қаладағы аудан, аудандық маңызы бар қала, кент, ауыл, ауылдық округ әкімінің 220 515 қызметін қамтамасыз ету жөніндегі қызметтер 022 Мемлекеттік органның күрделі шығыстары 2 000
04
123 004 041
07
123 008 009 010 011 027
Бiлiм беру Қаладағы аудан, аудандық маңызы бар қала, кент, ауыл, ауылдық округ әкімінің аппараты Мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту ұйымдарының қызметін қамтамасыз ету Мектепке дейiнгi бiлiм беру ұйымдарында мемлекеттiк бiлiм беру тапсырысын iске асыруға Тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық Қаладағы аудан, аудандық маңызы бар қала, кент, ауыл, ауылдық округ әкімінің аппараты Елді мекендердегі көшелерді жарықтандыру Елді мекендердің санитариясын қамтамасыз ету Жерлеу орындарын ұстау және туыстары жоқ адамдарды жерлеу Елді мекендерді абаттандыру мен көгалдандыру Нәтижелі жұмыспен қамтуды және жаппай кәсіпкерлікті дамыту бағдарламасы шеңберінде қалалардың және ауылдық елді мекендердің объектілерін жөндеу және абаттандыру Барлығы:
Астана қаласы мәслихатының хатшысы
3 408 903 3 408 903 1 316 228 2 092 675 8 133 678 8 133 678 422 475 4 156 759 62 084 3 152 699 339 661 11 765 096
Ж. Нұрпейісов
Әлеуметтік әріптестік пен әлеуметтік және еңбек қатынастарын реттеу жөніНдегі қалалық үшжақты комиссиясының отырысы Мамырдың 24-інде Халықты жұмыспен қамту орталығында Астана қаласы әкімінің орынбасары Андрей Лукиннің төрағалығымен әлеуметтік әріптестік пен әлеуметтік және еңбек қатынастарын реттеу жөніндегі қалалық үшжақты комиссиясының отырысы өтті. Комиссияның жұмысына қалалық Кәсіподақтар орталығымен бастапқы кәсіподақ ұйымдарының, аймақтық кәсіпкерлер палатасының және жергілікті атқарушы органдардың өкілдері қатысты. Жиын барысында жұмыс берушілер мен қызметкерлердің қатынастарын әлеуметтік әріптестік негізінде реттеу мақсатында ұжымдық шарттардың және бастапқы кәсіподақ ұйымдардың санын арттыру мәселелері талқыланды. Сонымен қатар, жастарды жұмыспен қамту, жазғы уақытта балаларды сауықтыру компаниясымен қамтамасыз ету және бизнестің әлеуметтік жауапкершілігі жөніндегі «Парыз» байқауының 10 жылдығына арналған іс-шараларды бекіту сұрақтары бо йынша келіссөздер жүргізілді.
Жазалау – жауапкершілік құралы Әкімшілік құқық бұзушыл ықтар туралы заңнаманың міндеттеріне: – адам мен азаматтың құқықтарын, бостан дықтары мен заңды мүдделерін, денсаулығын қорғау, – қоршаған ортаны қорғау, – қоғамдық тәртіп пен қауіпсіздікті қорғау және т.б. жататыны бәрімізге мәлім. Соған байланысты, Астана қаласы бойынша Ішкі мемлекеттік аудит департаменті барлық анықт алғ ан бұзуш ылықтар бойынша бұзу шы тұлғаларды әкімшілік жауапкершілікке тартады. Атқарылған жұмыстың нәтижелері бойынша 2017 жылғы 1-тоқсанда жалпы сомасы 9
476 355 теңгеге 64 әкімшілік іс қозғалды, оның ішінде 73%-ы немесе 6 935 075 теңгесі мемлекет кірісіне өндіріп алынды. Әкімшілік жауапкершілікке лауазымды тұлғалар – бірінші басшылар тартылады, олар басшылық тарапынан тиісті бақылаудың болмағандығы туралы куәландырады. Әкімшілік жауапкершілікке тарту тәртіпті реттейтін құрал болғандықтан, Астана қаласы бойынша Ішкі мемлекеттік аудит департаменті осы бағытта жұмысын одан әрі жалғастыратын болады. Астана қаласы бойынша Ішкі мемлекеттік аудит департаменті
«Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігі Еңбек, әлеуметтік қорғау және көші-қон комитетінің Астана қаласы бойынша департаменті» республикалық мемлекеттік мекемесі жеке және заңды тұлғалардың мәліметтеріне сенім телефоны 20-14-62 және 010000, Астана қаласы, Иманбаева көшесі, 16-үй бо йынша мекенжайда орналасқанын жеткізеді.
Интернет-конференция өтетіндігі туралы хабарлама 2017 жылғы 31 мамырда сағат 15.00-ден 18.00-ге дейін Қазақстан Республикасының Мемлекеттік қызмет істері және сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігінің Астана қ. бойынша департаментімен «Ашық қызмет» жобасын жүргізу аясында Астана қ. әкімдігімен бірлесіп мемлекеттік көрсетілетін қызметт ер сапасын арттыру, қызмет этикасы ережелерін сақтау және сыбайлас жемқорлықтың алдын алу сұрақтары бойынша онлайн интернет-конференция өткізіледі.
Хабарласқан азаматтардың сұрақтарына Департамент басшысы – Әдеп жөніндегі кеңес төрағасы Тілеген Төлегенұлы Қаскин, Астана қ. әкімдігінің құрылымдық бөлімшелерінің (жергілікті атқарушы органдар) және «Азаматтарға арналған үкімет» департаменттердің өкілдері жауап береді. Интернет-конференция онлайн режимінде «eGov.kz» порталында өтеді. Сұрақтар «eGov.kz» (https://dialog.egov.kz/ conference/202) порталы, «Интернет-конференция» атты бөлімі арқылы қабылданады.
Қазақстан Республикасының Ұлттық экономика министрлігі Табиғи монополияларды реттеу және бәсекелестікті қорғау комитетінің Астана қаласы бойынша департаментінің 2015 жылғы 20 қарашадағы №179-НҚ бұйрығына сәйкес «Астана-Теплотранзит» АҚ Астана қаласының жылу энергиясын тұтынушыларына жылу энергиясын беру және бөлу бойынша реттеліп көрсетілетін қызметке 2017 жылғы 1 шілдеден бастап ҚҚС-сыз 1 134 теңге/Гкал мөлшерінде тарифтің енгізілуі жөнінде хабарлайды.
16
ИМАНТАРАЗЫ
№62 (3567) 27/05/2017 Сенбі
«АСТАНА АҚШАМЫ»
www.astana-akshamy.kz
ОРАЗАҢ
ҚАБЫЛ БОЛСЫН, ҰСТАҒАН ЖАН!
2017
(Соңы. Басы 1-бетте)
Қасиеттi Рамазан айындағы ораза ұстау мен намаз оқу уақытының кестесi Күні 27.05.2017 28.05.2017 29.05.2017 30.05.2017 31.05.2017 01.06.2017 02.06.2017 03.06.2017 04.06.2017 05.06.2017 06.06.2017 07.06.2017 08.06.2017 09.06.2017 10.06.2017 11.06.2017 12.06.2017 13.06.2017 14.06.2017 15.06.2017 16.06.2017 17.06.2017 18.06.2017 19.06.2017 20.06.2017 21.06.2017 22.06.2017 23.06.2017 24.06.2017
Һижри күнтізбесі
Апта күндерi
Таң
Күн
1 Рамазан 2 Рамазан 3 Рамазан 4 Рамазан 5 Рамазан 6 Рамазан 7 Рамазан 8 Рамазан 9 Рамазан 10 Рамазан 11 Рамазан 12 Рамазан 13 Рамазан 14 Рамазан 15 Рамазан 16 Рамазан 17 Рамазан 18 Рамазан 19 Рамазан 20 Рамазан 21 Рамазан 22 Рамазан 23 Рамазан 24 Рамазан 25 Рамазан 26 Рамазан 27 Рамазан 28 Рамазан 29 Рамазан
Сенбi Жексенбi Дүйсенбi Сейсенбi Сәрсенбi Бейсенбi Жұма Сенбi Жексенбi Дүйсенбi Сейсенбi Сәрсенбі Бейсенбi Жұма Сенбi Жексенбi Дүйсенбi Сейсенбi Сәрсенбі Бейсенбi Жұма Сенбi Жексенбi Дүйсенбi Сейсенбi Сәрсенбі Бейсенбi Жұма Сенбi
3:10 3:10 3:10 3:09 3:09 3:09 3:08 3:08 3:08 3:07 3:07 3:07 3:07 3:07 3:07 3:07 3:07 3:07 3:07 3:07 3:07 3:07 3:07 3:07 3:07 3:07 3:08 3:08 3:08
Бесiн
Екiнтi
Ақшам намазы
Құптан
(ауызашар)
5:04 5:03 5:02 5:01 5:00 5:00 4:59 4:58 4:58 4:57 4:56 4:56 4:55 4:55 4:55 4:54 4:54 4:54 4:54 4:54 4:53 4:53 4:54 4:54 4:54 4:54 4:54 4:54 4:55
13:16 13:17 13:17 13:17 13:17 13:17 13:17 13:17 13:18 13:18 13:18 13:18 13:18 13:19 13:19 13:19 13:19 13:19 13:20 13:20 13:20 13:20 13:20 13:21 13:21 13:21 13:21 13:22 13:22
18:45 18:46 18:47 18:48 18:48 18:49 18:49 18:50 18:51 18:51 18:52 18:52 18:53 18:53 18:54 18:54 18:55 18:55 18:56 18:56 18:56 18:57 18:57 18:57 18:58 18:58 18:58 18:58 18:58
21:19 21:21 21:22 21:23 21:24 21:25 21:26 21:27 21:28 21:29 21:30 21:31 21:32 21:32 21:33 21:34 21:34 21:35 21:36 21:36 21:37 21:37 21:37 21:38 21:38 21:38 21:38 21:39 21:39
23:13 23:14 23:14 23:15 23:16 23:16 23:17 23:17 23:18 23:18 23:19 23:20 23:20 23:21 23:21 23:21 23:22 23:22 23:23 23:23 23:23 23:24 23:24 23:24 23:24 23:25 23:25 23:25 23:25
ЕСКЕРТУ: Биыл, яғни 2017 жылы мұсылмандық күнтізбе бойынша Қасиетті Рамазан айы – 29 күн. 1. Қасиетті «Қадір түні» – маусымның 21-інен 22-сіне қараған түні. 2. Сәресi iшу таң намазының кіруіне 10 минут қалғанда тоқтатылады. 3. Ауызды ақшам намазының уақыты болысымен құрмамен немесе сумен және т.б. жеміспен ашуға болады. 4. Тарауық намазы Құптан намазынан кейiн оқылады, ал Үтiр-Уәжiп намазы ең соңынан жамағатпен оқылады. 5. Пiтiр-садақаны рамазан айының басынан айт намазына дейiн беруге болады. Еліміз бойынша әр адамға – 300 теңге.
Ãàçåò ҚР Ақпарат және коммуникация ìèíèñòðëiãi Байланыс, ақпараттандыру және бұқаралық ақпарат құралдары саласындағы мемлекеттік бақылау комитетінде 11.01.2017 æ. òiðêåëiï, №16291-Ã êóәëiãi áåðiëãåí. Меншік иесі: «Elorda Aqparat» ЖШС
6. 25 маусым (жексенбі) күнi Ораза айт мейрамы басталады. 7. ОРАЗАҒА НИЕТ: Алла Тағаланың разылығы үшін таңнан күн батқанға дейін мүбарак рамазан айының оразасын ұстауға ниет еттім. 8. АУЫЗАШАР ДҰҒАСЫ: «Жаратқан Ием! Сенің разылығың үшін ораза ұстадым, Саған иман келтірдім, Саған тәуекел еттім, Сен берген ризық-несібеңмен ауыз аштым. Уа, кешірімді Алла! Менің алдыңғы және соңғы күнә-кемшіліктерімді кешіре гөр!»
Директор — Қайсар ЖҰМАБАЙҰЛЫ Бас редактор — Еркін ҚЫДЫР Гàçåòте жарияланған материалдарды сілтемесіз көшіріп басуға болмайды. Газет сейсенбі, бейсенбі және сенбі күндері шығады.
ПІТІР САДАҚА – 300 ТЕҢГЕ Астана қаласының бас имамы Наурызбай Тағанұлының айтуынша, Рамазанның күнінде де, түнінде де Аллаға алақан жайған адамның ешбір тілегі қайтарылмайды. Тіпті, құны 83 жылға тең келетін адамның бір жылдық несібесі, Қадір түні де осы айдың ішінде жасырылған. «Шариғат жағынан айтар болсақ, Ораза айында адам тек ішіп-жеуден ғана емес, барлық нәрседен тыйылады. Астана қаласы бойынша ең ұзақ Ораза – маусымның 24-і. Яғни, ең соңғы Ораза күнінің ұзақтығы – 18 сағат, 37 минут. Халқымыз 25, 26, 27 маусым күндері Ораза айт мерекесін атап өтеді. Ал Ораза айт намазы 25 маусым күні таңғы сағат 7:00-де елорданың сегіз мешітінде оқылады» дейді «Нұр Астана» мешітінің бас имамы Наурызбай Өтпенов. Сонымен, биыл берілетін пітір садақа мөлшері Қазақстан бойынша жан басына шаққанда 300 теңгені құрады. Яғни, оның мөлшері бидайдың бағасымен алынған. Имамдардың пікірінше, садақаны шариғатымызға сай басқа да өнімдерден, атап айтқанда, құрма, мейіз, арпадан да беруге болады. «Бас мүфти Ержан қажы Малғажыұлы қасиетті Рамазан айы қарсаңында халыққа жолдаған үндеуінде отандастарымызды ізгілік жолына шақырды. Еліміздің жомарт әрі кәсіпкер азаматтарын мұқтаж адамдарға қамқорлық көрсетуге, апат салдарынан зардап шеккен елді мекендерге көмек көрсетуге үндеді. Табиғат апатынан зардап шеккен ауылдардың жолын, үйлерін жөндеп берсе, сансыз сауапқа бөленетіні белгілі» дейді Наурызбай қажы. ТЕГІН АУЫЗАШАР БЕРІЛЕДІ Рамазан айында қолға алынған игі істің бірі – қоғамдық көлік мәселесі. Елорданың басты мешіттерінде тарауих намазынан кейін халықты үйлеріне жеткізуге арналған тегін қоғамдық көлік қызметі ұйымдастырылмақ екен. «Биыл Ораза айы еліміз үшін айтулы «ЭКСПО-2017» көрмесімен сәйкес келіп отыр. Бұйырса, көптеген шетелдік қонақтар келеді. Біз де өз тарапымыздан мешіттерді дайындаудамыз» дейді «Нұр Астана» мешітінің бас имамы Наурызбай Өтпенов. Рамазан айында барлық мешіттерде құптан уақытында тарауих намазы оқылады. Бір ай бойы жалғасатын кеште Құран Кәрім толық жатқа айтылады. Оны отандық және шетелдік қарилар жүргізетін болады. Тағы бір айта кетерлігі, қала мешіттерінде күнделікті бұқара халыққа талон тарату арқылы тегін ауызашар ұйымдастырылады. Астана мешіттерінде күн сайын 1600 адамға тегін ауызашар беріледі. Ал 22 маусым күні 10 мыңнан астам адамға сәресі беру көзделуде. ЖАҚСЫЛЫҚ ЖАСАП ЖАРЫСҚАН ЖӨН Жалпы, Рамазан айы – ішіп-жеуден ғана емес, адамды рухани өрлеуге, сабырлыққа, төзімге тәрбиелейтін қасиетті ай. Елорда имамдары бұл айда жасаған жақсылықтың сауабы еселенетінін айтады. «Ел азаматтарын мұқтаж жандарға, жағдайы төмен отбасыларға жәрдем беруге шақырамыз. Осы айда берілген сауап еселенеді. Осы айда өтелген бір парыздың 70 парызға тең қасиеті бар. Барлық тілек қабыл болатын айда Алладан еліміз, халқымыз, жұртымыз үшін тілек тілейік. Көрме кезінде келетін қонақтарды барынша жоғары деңгейде қарсы алып, мәдениеттілігімізді, білімділігімізді, ең бастысы, мұсылмандығымызды көрсетейік» дейді «Әзірет Сұлтан» мешітінің наиб имамы Бақытжан Өткелбаев. «Сәдуақас қажы Ғылмани» мешітінің бас имамы Жұманазар Садырханов соңғы кездері ораза ұстаушылардың қатары көбейіп келе жатқанын алға тартты. Әсіресе, жастардың имандылыққа көптеп келуі, оларды әрмен қарай түзу жолға бағыттау үшін атқарылып жатқан жұмыстар жалғаса беретінін де айтты.
Ðåäàêöèÿ қîëæàçáà èåëåðiíiң ïiêiðëåði ìåí êөçқàðàñûí áөëiñói øàðò åìåñ. Жарнама мен хабарландырулардың мазмұнына жарнама беруші жауап береді. Ãàçåò «Àñòàíà àқøàìû» ãàçåòi ðåäàêöèÿñûíûң êîìïüþòåðëiê îðòàëûғûíäà òåðiëiï, қàòòàëäû. Апталық таралымы — 15 000 Тапсырыс №62 Баспахана: Àñòàíà қàëàñû, Сілеті êөøåñi, 30. «Медиа-холдинг «ERNUR» ÆØÑ
Редакция мåêåíæàéû: 010000, Àñòàíà қàëàñû, Достық êөøåñi, 13. astana.aqsham@gmail.com Қàáûëäàó áөëìåñi: òåë./факс: +7 (7172) 703-212. Тілшілер бөлімі: 70-32-17. Жарнама: 70-33-06. akshamyreklama@gmail.com Кезекші редактор — Гүлмира АЙМАҒАНБЕТ