145

Page 1

www.astana-akshamy.kz ǍǁDžǍǁljƽƲ

͐ (3497) 13/12/2016

ÑÆÒÐÔÂÌÉËÁÌÜĭ ĭÏĩÁÍÅÜĭ ÒÁàÒÉ ÄÁÈÆÓ ÇÜÌĩÜ ĭÁÈÁÎÎÁÎ ÂÁÒÓÁÐ ÙÜĩÁÅÜ

ҚÀÐ ÒÀÇÀËÀÓ ҚÀÐҚÛÍÄÛ ౢ˘ˬ˘ ˵˧˲˾˧ˬ˧˛˧ ೪˘˲ ˵˘ˣ˘ˬ˘˶Ͳ ˞˘ˮ ˙˘˳˵˘ˬ˘˞́͘ ʪ˟˭˘ˬ́˳ ˪೴ˮͲ ˞ ˟˲˧ ˢ˘˶೦˘ˮ ೪˘˲˞́೮ ˳˯೮́ ˙೵˲Ͳ ೪˘˳́ˮ೦˘ ೵ˬ˘˳೪˘ˮ́ ˙˟ˬ˛˧ˬ˧͘ ౢ˘ˬ˘ ˧˾˧ˮ˞˟˛˧ ˢ˯ˬ˞́೮ ˙˯˥́ ೪˘ˬ́೮ ೪˘˲೦˘ ˪഑˭˧ˬ˞˧͘ ˃ഉ˶ˬ˧˪ ˙˯˥́ ˢ೵˭́˳ ˧˳˵˟˥˵˧ˮ ͨʤ˳˵˘ˮ˘ ˃˘ˣ˘ˬ́೪ͩ ˪ഉ˳˧˱˯˲ˮ́ ೪˘ˬ˘ˮ́ ೪˘˲˞˘ˮ ˵˘ˣ˘ˬ˘˶ ˢ೵˭́˳˵˘˲́ˮ˘ ˙˟ˬ˳˟ˮ˟ ˪˧˲˧˳˵˧͘

ǂǁǀǁLJ ǂʃnjǀǁLj ǂǁǎƲ LjDŽljǏǎǎƼ ǂǁǎǁǀƲ ʶ˟˾˟ ʤ˳˵˘ˮ˘˞˘ ೪˘ˬ˘ ഉ˪˧˭˧ ಁ˳˟˵ ʰ˳˟˪˟˾˟˚ ʽ˲˵˘ˬ́೪ ˢ˟˞˟ˬ ˭˟˞ˤ˻ˤˮ˘ˬ́೪ ˳˵˘ˮ˳˘˳́ˮ́೮ ˢ˘೮˘ ೦ˤ˭˘˲˘˵́ˮ ˳˘ˬ˵˘ˮ˘˵˵́ ˢ˘೦˞˘˥˞˘ ˘˾˵́͘ ˌ˘˲˘೦˘ ˟ˬ˯˲˞˘ ഉ˪˧˭˧ˮ˧೮ ˯˲́ˮ˙˘˳˘˲́ ʫ˲˭˟˪ ʤ˭˘ˮ˾˘˟˚͕ ʫ˳˧ˬ ˘˶˞˘ˮ́ˮ́೮ ഉ˪˧˭˧ ʫ˲˭˘೦˘ˮ˙˟˵ ʥ഑ˬ˟˪˱˘˟˚͕ ೪˘ˬ˘ˬ́೪ ʪ˟ˮ˳˘˶ˬ́೪ ˳˘೪˵˘˶ ˙˘˳೪˘˲˭˘˳́ˮ́೮ ˙˘˳˾́˳́ ʫ˲˧˪ ʥ˘˥ˢ೴ˮ˧˳˯˚ ˢഉˮ˟ ˢ˘೮˘ ˢ˟˞˟ˬ ˭˟˞ˤ˻ˤˮ˘ˬ́೪ ˢഉ˲˞˟˭ ˳˵˘ˮ˳˘˳́ˮ́೮ ˙˘˳ ˞ഉ˲˧˛˟˲˧ ˁ˘˱˘˲˙˟˪ ʪ೴˥˳˟ˮ˯˚ ೪˘˵́˳˵́͘

2-ǩǭǺǺǭ ͐ɧɳɧ ɴɭɵ ɹɧɳɧ

ÇÏÌÁÔÙÜÌÁÑĩÁ ÇÁÊÌÜ ÇÁĩÅÁÊ 3-ǩǭǺǺǭ

ɹ͙ɽɨɧɺ

mLjʃɍƿƲLJƲdž ǁLJǀƲɍ} ʃnj ǙLJǁLjǁljǎƲljǀǁ ǎǁnjǁɍ LjƼȽǗljƼ ǂƼǎǗnj 8-9-ǩǭǺǺǭǸǬǭ

Аталмыш мекеме қоғамдық көліктер жүретін жолдар мен жаяу жүргіншілер өткелдері және әлеуметтік нысандарға жауап береді. Екі күн бойы жауған қалың қар қоғамдық көліктерге ешқандай қиындық туғызбау үшін елорданың коммуналдық қызметі күшейтілген тәртіпке көшті. Қазіргі кезде 715 арнайы техника және 158 адам жұмыс істеуде. Олар – сыпыратын, қарды күрейтін, қарды арнайы полигондарға шығаратын техника және шнекороторлар. Негізінен, шаһар қар тазалау бағыты бойынша аудандарға бөлінген. Соған сәйкес әр техниканың өзіндік бағыты бар. «Қар тазалау жұмыстары күн өткен сайын жаңаша қарқынмен жалғасуда. Көше және ауланы қардан тазалау жұмыстары сенбi, жексенбi күндерi де тоқтамады. Кеше Есіл ауданына қарасты аумақты омбы қардан тазартып, көшелерді бiршама ретке келтiрдік. Астананың аязды қысы бей-жай қарап отыруды көтермейдi. Сондықтан аудан басшылары бұл жұмыстарды қатаң бақылауға алған. Қар қалың түскен кезде жұмыс күшi мен автотехника саны бiрнеше есеге көбейтiледi» дейді «Астана Тазалық» мекемесінің қызметкері Темірбек Сәметов.

͐ɶ͒ɧɴ

ĭīÍÁÑ ÏÊÜÎ ĉ ĭÏĩÁÍ ĭÁÒ¼ÑÆÓ¼ 5-ǩǭǺǺǭ


2

25 ʝʲʢ

ȹ

ǻӁǼǮǴǺǠǰǭǠdzdzǮ t

www.astana-akshamy.kz

ǂǁǀǁLJ ǂʃnjǀǁLj ǂǁǎƲ LjDŽljǏǎǎƼ ǂǁǎǁǀƲ (Соңы. Басы 1-бетте) Былтыр шілде айында басталған нысанның құрылысы биыл қарашада аяқталды. Астана әкімі Әсет Исекешев өте аз уақыт аралығында зәулім ғимаратты пайдалануға тапсырған құрылысшылардың еңбегін ескерді. – Елбасы халықтың денсаулығына жақсы көңіл бөліп отыр. Осындай жаңа нысандардың ашылуы – соның айғағы. Қазір жедел жәрдем көліктерінің бәрі толықтай ақпараттандырылған, діттеген жеріне 10-15 минут аралығында жетеді. Бұл – 1, 2 және 3-санаттағы шақыртулар бойынша бару уақыты. Осы көрсеткішті келесі жылы 7 минутқа дейін жеткізуді көздеп отырмыз. Соған сәйкес жаңа техникалар алдыртамыз. 2017 жылы жедел жәрдем стансаларына кемінде 30 көлік тапсыру жоспарлануда. Екіншіден, бірыңғай Callорталық іске қосылады. Қазір жүйе тестілік режимде жұмыс істеуде. Тұрғындар «103» нөмірі арқылы дәрігерге жазылуға болады немесе денсаулығына қатысты сауалдарын жолдай алады, – деді елорда әкімі. Шаһар басшысы жаңа нысанның аумағын аралап, бірыңғай диспетчерлік қызметтің жұмысымен танысты. Төрт қабатты жаңа орталықтың жалпы ауданы 5 мыңнан аса шаршы метрді алып жатыр. Нысан бас және өндірістік ғимараттардан тұрады.

Орталық автопарк және реанимациялық, желілік сани тарлық машиналар кешенімен жаб дықталған. Медициналық мекеменің қуаттылығы тәулігіне 274 шақыруды қабылдай алады. Мұнда жалпы саны 1561 адам қызмет етеді. Оның 118-і – дәрігер, 858-і – фельд шер, 179 маман – кіші медициналық қызметкерлер. Сондай-ақ, 331 жүргізуші мен 75 қызмет көрсетуші тұлға бар.

Астана әкімі Әсет Исекешев ЭКСПО2017 халықаралық мамандандырылған көрмесі қарсаңында жаңа медициналық орталықтың басымдық беретін міндеттерін атап көрсетті. Алдымен, мекеме жедел медициналық қызмет көрсету сапасын халықаралық стандарттарға сәйкес көтеру керек. Осы мақсатта Канададан арнайы мамандар шақыртылыпты. Орынбек ӨТЕМҰРАТ

ǨǧǬǠ ǎǁɍƿǁljƲɍ LjəLJdžƲ ǃƼɍǀƼǍǎǗnjǗLJǀǗ ʥ˟˳ ˤˮ˳˵ˤ˵˶˻ˤ˯ˮ˘ˬ˞́೪ ˲˟˹˯˲˭˘೦˘ ˳ഉ˥˪˟˳ ೪˯ˬ೦˘ ˘ˬ́ˮ೦˘ˮ ͨϭϬϬ ˮ˘೪˵́ ೪˘˞˘˭ͩ ౭ˬ˵ ˢ˯˳˱˘˲́ ˘̆˳́ˮ˞˘ ˢ೴˲˛˧ˣ˧ˬ˧˱ ˢ˘˵೪˘ˮ ˭೴ˬ˧˪˵˧ ˣ˘೮˞˘˳˵́˲˶ ˘˪˻ˤ̆˳́ˮ́೮ ˘̆೪˵˘ˬ˶́ˮ˘ ˮ˟˙ഉ˲˧ ϭϴ ˪೴ˮ ೪˘ˬ˞́͘ ˁ˯ˬ ˳˟˙˟˱˵˧ ˟ˬ ˘ˣ˘˭˘˵˵˘˲́ ˯˳́ ˮ˘˶೪˘ˮ˞́ ˣ˘೮˞́ ˵೵˲೦́˞˘ ˙˘˲́ˮ˾˘ ˱˘˥˞˘ˬ˘ˮ́˱ ೪˘ˬ˶೦˘ ˵́˲́˳́˱ ˢ˘˵́˲͘ Қаржы министрі Бақыт Сұлтановтың мəліметінше, бүгінге дейін 4 трлн теңге жария етілген. Оның 1,1 трлн теңгесі мүлік болса, 2,9 трлн теңгесі ақша болып отыр. Жария етілген қаражаттың 400 млрд теңгесі шетелдердегі банк шоттарынан келіп түскен. Әлемнің 26 елінен 300-ден астам нысан заңдастырылған. Елорда тұрғындары да бұл шарадан қалыс қалмай, көлеңкедегі қаржысын жарыққа шығарып, қол астындағы мүлкін тізімдетіп жатыр. Жария ету көрсеткіштері жағынан елор да-

лықтар Алматы қаласы және Алматы облысынан кейін үшінші орында келеді. Астана қалалық Қаржы басқармасының мәліметінше, жергілікті атқарушы органдарына елордалық тұрғындар атынан жалпы сомасы 127,8 млрд теңгені құрайтын барлығы 10 287 өтініш келіп түскен. Бүгінде арнайы комиссияның шешімімен бұл өтініштердің 3 870-і қа нағаттандырылып, 39,8 млрд теңгенің 8 508 нысаны заңдастырылған. 5 заңды тұлғаның қатысу үлесі 457, 9 млн теңгені құраған. Сондай-ақ,

мүлікті заңдастыру нау қаны бастау алғалы бері қаржыны жария ету бойынша 620,9 млн теңгеге 815 арнайы декларация тапсырылған. Тағы 10,8 млн теңгенің құнды қағаздары жария етілді. Қабыл данған декларациялар бойынша келіп түскен қаржылар екінші деңгейлі банктерде ашылған ағымдық есепшоттарға аударылып, заңдастырылып жатыр. Келіп түскен өтініштердің саны жағынан әлі де Алматы ауданы алда келеді. Мүлікті жария ету науқаны басталғалы бері осы ауданда жалпы сома-

сы 68,7 млрд теңгені құрайтын 4 799 өтініш келіп түскен. Ал Есіл ауданының әкімдігіне 36,8 млрд теңгенің 1 742 өтініші жолданса, Сарыарқа аудандық комиссиясы да 21,4 млрд теңгенің 3 746 өтінішін қарап үлгерген. Жалпы алғанда, мүлік, ақша, құнды қағаз барлығын қосқанда Астана қаласының тұрғындары 57 млрд теңге заңдастырып отыр. Жалпы, заңдастыру науқаны аяқталу жақындаған сайын жұрттың белсенділігі күрт артқан. Алғашқы 9 айда небәрі 45 млрд теңгенің мүлкі заңдастырылса, бұл көрсеткіш қазан айында 56 млрд теңгені құраған. Ал қараша айында бұл сома бірден екі жарым есеге артып, 114 млрд теңгеге жетіп отыр. Бүркіт НҰРАСЫЛ

ÀÓÛÐÌÀÓÄÛҢ ÆÎËÛÍ ²ÇÄÅ ͨˈ˘ˮ ˾˘˵́˲ͩ ˳˘˶˞˘Ͳ˯˥́ˮͲ˳˘˶́೪ ˯˲˵˘ˬ́೦́ˮ˞˘ ʤ˳˵˘ˮ˘ ೪˘ˬ˘˳́ ʪ˟ˮ˳˘˶ˬ́೪ ˳˘೪˵˘˶ ˙˘˳೪˘˲˭˘˳́ˮ́೮ ೪˯ˬ˞˘˶́˭˟ˮ ͨʤ˞˘˭ˮ́೮ ˤ˭˭˶ˮ˞́೪ ˵˘˱Ͳ ˾́ˬ́೪ ˚ˤ˲˶˳́ˮ ˙˯ˬ˞́˲˭˘˶˞́ ೪˯ˬ˞˘˥˭́ˮ͊ͩ ˘˵˵́ ˘˪˻ˤ̆ ഑˵˵˧͘ Елордадағы ЖИТС орталығы ұйымдастырған ауқымды шара барысында мамандар жұрт шы лыққа адамның иммун тапшылығы вирусы туралы түсінік беріп, оның алдын алу жолдары жөнінде айтып берді. Сондай-ақ, акцияға қатысушылар адамның бойында вирус тың бар-жоғын 15 минутта анықтап беретін экспресс-тесттен өту мүмкіндігіне ие болды. Акция кезінде 1800ге жуық тұрғын мамандардың қабылдауында болып, 120 адам өз еріктерімен АИТВ-ға жедел тестілеуден өтті. Бұған қоса, бір ай көлемінде «АИТВ-ның алдын алуды қолдаймын» хештегімен түрлі әлеуметтік желілерде түсіндірме жұ мыс тары жүргізілді. «Тұр ғын дарды дерттің алдын алуға қарсы ақ па раттық сауат тандыру жұмыстары осын дай айлық кезінде ғана емес, жыл бойы жүргізіледі. Біздің басты мақсатымыз – тұр ғындарға бұл қа уіпті сырқат туралы дұрыс ақпарат беріп, аурудың алдын алу» дейді Астана қаласы ЖИТС орталығы бас дәрігерінің орынбасары Салтанат Мусина. Астана қаласында биылғы жылдың он айындағы көрсеткіш бойынша АИТВ инфекциясын жаңадан жұқтырған 161 жағдай тіркелді. Оның 71 пайызы жыныстық жолмен берілген, вирус жұқтырғандардың 49 пайызы – 20-39 жас аралығындағы жастар екен. Қымбат НҰРҒАЛИ


25 ʝʲʢ

ȹ

ǻӁǼǮǴǺǠǰǭǠdzdzǮ t ʺˤˬˬˤ˯ˮ ˺˘ˬ೪́ ˙˘˲ ʤ˳˵˘ˮ˘˞˘ ˪഑ˬ˧˪˵˟˲ ˬ˟˛˧ ˘˲˵೪˘ˮ ˳˘˥́ˮ ೪˘ˬ˘ˮ́೮ ˵́ˮ́˳́ ˵˘˲́ˬ˘ ˵೴˳˟˞˧͘ ˌ ˘ ೺ ˘ ˲ ˞ ˘ ೦ ́ ˵ ˯ ˬ ೦ ˘ ೪ ˵ ́ ˭ഉ ˳ ˟ˬ˟ˬ˟˲˞˧೮ ˪഑˙˧ ˯˳́ ˢ˯ˬ ˵˘೪́˲́˙́ˮ˞˘ ˵˯೦́Ͳ ˳˘˞́͘ ʥ೴˛˧ˮ˛˧ ˵˘೮˞˘ ˙೵ˬ ˢ˘೦˞˘˥˞́ ˲˟˵˵˟˶˞˧೮ ˙˧˲ ˢ˯ˬ́ ʹ ˵೵˲೦́ˮ˞˘˲˞́೮ ˘˚Ͳ ˵˯˙˶˳˵˘˲˭˟ˮ ೪˘˵́ˮ˘˶́ˮ˘ ೪˯ˬ˘˥ˬ́ ˢ˘೦˞˘˥ ˢ˘˳˘˶͘ ʶ഑ˬ˧˪ ˪˟˾˟ˮ˧ˮ ˞˘˭́˵˶ ˭˘೪ ˳˘˵́ˮ˞˘ ˘˵೪˘˲́ˬ೦˘ˮ ˢ೵ ˭́˳˵˘˲ ˙˧˲˘ˣ ˭ഉ˳˟ˬ˟ˮ˧೮ ˵೴˥˧ˮ˧ˮ ˵˘˲೪˘˵˱˘೪͘ ʶʫʸʫˀ ʮˏʸˏ ʮʤ౦ʤ ʤʦ˃ʽʥ˄ˁ˃ʤˀ ʶʫʸʫʪʳ Тұрғындарды күнделікті барыс-келіс үшін қоғамдық көлікті пайдалануды насихаттаған істердің бірі – автобустарды жаңалау. Осы бағытта былтыр 358 су жаңа автобус сатып алынды. Бұлардың сапасы Астананың қақаған қысында сыналып, сенімді көлік екендеріне әбден көз жеткен. Бұл игі іс жалғасын тауып, келер жылы Астананың автобус парктері IVECO маркалы 210 заманауи автобуспен толығады. Жаңа көліктерді Еуропа қайта құру және даму банкінің инвестициялық қолдауының арқасында алдыртпақ. Автобустар ақпараттандыру, ауа баптау, жылыту, бейнебақылау жүйелерімен, сондай-ақ, мүмкіндігі шектеулі жандарға және балалар арбасымен жүрген ата-аналар үшін арнайы пандустармен жабдықталады. Қоғамдық көліктермен қатар, автобус парктерін жаңарту және ескі машиналарды қолданыстан шығару мәселелері де қолға алынуда. Қазір күн сайын елордада 700-ден аса қоғамдық көлік жолға шығады. Олар шамамен 850 мыңнан аса адамды тасымалдайды.

ЖОЛАУШЫЛАРҒА ЖАЙЛЫ ЖАҒДАЙ

ʮʽʸ ʮ౬ˀʳˁ ಉʻʳʺʪʳ ʥʽʸʤʪˏ Діттеген жерге қоғамдық көліктермен дер кезінде жеткізу үшін бірқатар маршруттардың қозғалыс сызбасы өзгертіледі. Қазірдің өзінде тұрғындардың өтінішімен бірнеше маршруттардың қозғалысына жартылай өзгеріс енгізілді. Атап айтсақ, №73 бағдардың кестесі Алматы ауданының Көкарал, Бәйшешек көшелері тұрғындарының сұрауы бойынша және қала шеті тұрғындарын қоғамдық көлік қызметімен

қамтуды жақсарту мақсатында ішінара өзгерді. Бұл бағдардың «Бал бала» балабақшасынан бастап «Көкжиек көшесі» аял дамасына дейінгі жолы бұрынғыдай қалды. Ал одан әрі қарайғы жолы: Төлебаев көшесі – Көкарал көшесі – Бәйшешек көшесі – Шалкөде көшесі – соңғы аялдама «Промышленный» тұрғын жайы. Кері бағыттағы қозғалыс өзгеріссіз қалды. Сонымен қатар, қала маңына қатынайтын автобустардың арақашықтығы қысқарды. Мәсе-

лен, №306 автобус қарбалас кезде Талапкерден бастап 15 минуттық аралықпен жүреді. Қоянды ауылына қатынайтын №307 маршруттың арасы 8 ми нутты құрайды. Бұрын бұл 10 минуттан асып кететін. Ал Қабанбай батыр ауылына жүретін №308 автобус енді Қызылжарға да соғатын болады.

ʮʤ౦ʤ ʤ˔ʸʪʤʺʤʸʤˀ ʮʽʥʤʸʤʻ˄ʪʤ Арқаның бет қаритын аязында елордада орнатылған жылы аялдамалар автобус

www.astana-akshamy.kz

3

күт кен ағайынға жақсы пана болды. Басында бағасына қатысты ши шыққанымен, қазір тұрғындардың бәрі ризашылығын білдіруде. Енді елордалықтардың пікірін ескере отырып, алдағы уақытта жайлы жаңа аялдамалар орнату көзделуде. Бұл кешендер мемлекеттік-жеке меншік әріптестік есебінен салынатын болады. Ал жоба 2017 жылдың бірінші жартысында жүзеге асырылмақ. Жобаланып жатқан жабық түрдегі жаңа аялдамалар жолаушылар жиі жиналатын тығыз жерлерде орнатылмақ. Биыл жылдың соңына дейін Астанада 45 жаңа шыны және перфорацияланған аялдама абаттандырылады. Сондайақ, көлемді жабық сауда және техникалық орынжайлардан, ашық алаңнан тұратын автостансалар жасалады. Автостанса аумағында тез тамақтану пункті, қоғамдық дәретханалар, төлемдер қабылдау пункті, лайт-бокстар сияқты нысандар болады. Астанадағы аялдамалардың тағы бір жаңалығы – ақпараттық таблолармен жабдықталуы. Мұны бүгінде көпшіліктен оң бағасын алып үлгерген «Astra bus» мобильді қосымшасының балама түрі десек, қателеспейміз. Бұл таблолардан жолаушылар автобустардың қай маңайда және қанша уақытта келетінінен хабардар болады. Қазір көшелерде орнатылған 110 ақпараттық табло тестілік режимде жұмыс істеп тұр. Сондықтан жұрт ондағы уақыттардың айырмашылығына түсіністікпен қарауы тиіс. Жоспар бойынша алдағы жылы аялдамаларда тағы да 72 ақпараттық табло орнатылмақ. Орынбек ӨТЕМҰРАТ

КӨМІР ДЕ, МАЗУТ ТА ЖЕТКІЛІКТІ

ʥ೴˛˧ˮ˛˧ ˪೴ˮ˞˟˛˧ ˟ˬ˯˲˞˘ˮ́೮ ̃ˮ˟˲˛˟˵ˤ˪˘ ˮ˘˲́೦́ˮ́೮ ˙˘˳˵́ ˯˥́ˮ˾́ˬ˘˲́ˮ́೮ ˙˧˲˧ ʹ ʮˑʽͲϭ ˭˟ˮ ʮˑʽͲϮ͘ ౢ˘ˬ˘ ˵೵˲೦́ˮ˞˘˲́ˮ ˢ́ˬ˶ ˭˟ˮ ̃ˬ˟˪˵˲ ೪˶˘˵́˭˟ˮ ೪˘˭˵˘˭˘˳́ˣ ˟˵˶˞˟˛˧ ˳˵˲˘˵˟˛ˤ̆ˬ́೪ ˭˘೮́ˣ˞́ ˪ഉ˳˧˱˯˲́ˮˮ́೮ ˵˘˲ˤ˺́ ഑˵˪˟ˮ ೦˘˳́˲˞́೮ ˘ˬ˱́˳́ˮ˾́ ˢ́ˬ˞˘˲́ˮ˘ˮ ˙˘˳˵˘ˬ˘˞́͘ Бірінші жылу энергиясы орталығы 1961 жылы Тың өлкесінің сол кездегі маңызды бөлігі – Целиноград қаласында іске қосылған еді. Бұл оқиға елді индустрияландыру және халықтың әлеуметтік игілігін жақсарту жолындағы үлкен қадам ретінде бағаланды. Сол кезеңнен бері осы салада Ақмола энергетик терінің бірнеше буыны қалыптасты. Қаламызды жы-

лумен қамтамасыз етуде, Астанамыздағы мыңдаған электр шамдарының жарқырап жануында осы орталықтағы еңбеккерлердің рөлі ерекше. Келесі жылу энергия сы орталығы он жылдан кейін, 1971 жылдың 29 маусымында КСРО Энергетика министрлігінің Целиноград ЖЭО-2 техникалық жобасын әзірлеу бойынша ар найы шешімі қабылданғаннан

кейін қаланың солтүстік өнер кәсіптік аймағында бой көтереді. Алдағы жылдардың еншісінде қазіргі энергия көздерін жаңғырту мен ЖЭО-3 құрылысы жалғасын табады деп күтілуде. «ЖЭО және жылу желілерінің жұмыстары «2016-2017 жылдарға арналған жылыту маусымында Астана қаласының жылумен жабдықтау жүйесі жұмысының режимдік картасында» бекітілген температуралық кестеге сәйкес штаттық режимде жүзеге асырылады» дейді мекеменің баспасөз хатшысы Айдос Өмірзақұлы. ЖЭО-да жылыту маусымына

мазут қоры мен нормативті 20 тәуліктік көмір қоры бар. Көмір кестеге сәйкес тұрақты түрде жеткізіліп отырады. Ауаның температурасына байланысты жылу өндіріліп, соншама отын жағылып отырады. Мәселен, жылыту маусымының басынан, яғни 2016 жылғы 1 қазаннан 4 желтоқсанға дейінгі аралықта «Астана-Энергия» АҚ бойынша 686 771,17 тонна көмір жағылып, мазут шығыны 3 144 тоннаны құраған. «Астана-Энергия» АҚ бойынша тәулігіне – 11 709 мың кВт, сағатына 487,9 мың кВт электр энергиясын өндірген. Жылу энергиясын тәулігіне – 23 535

Гкал, сағатына 980,6 Гкал жылу энергиясын өндірген. Бұл – орталықтардың бір тәуліктік және бір сағаттық жұмысының көрсеткіші. ЖЭО барлық қазандықтары күлтұтқыш қондырғыларымен (эмульгатор) жабдықталған. Ластанған заттарды шығару, қоршаған ортаны қорғау саласында белгіленген талаптарға сай нормативті бекітілген жобалар шеңберінде жүзеге асырылады. Шығарындыларды құрамы орталықтың қоршаған ортаны қорғау зертханаларында бақыланады. Айгүл УАЙСОВА


4

ȹ

www.astana-akshamy.kz

25 ʝʲʢ

ǻӁǼǮǴǺǠǰǭǠdzdzǮ t

ҚÀÉÛÐÛÌÄÛ ÊƏѲÏÊÅÐËÅÐ ÊӨÏ ͨʤ˳˵˘ˮ˘ ʹ ˭˟˥˧˲˧˭˞˧ ೪˘ˬ˘ͩ ˘˪˻ˤ̆˳́ˮ˘ ೪˘ˬ˘ˮ́೮ ˭˟˞ˤ˻ˤˮ˘ˬ́೪ ˯˲˵˘ˬ́೪˵˘˲́ ˘˵˳˘ˬ́˳˶˞˘͕ ˞˟˱ ˺˘˙˘˲ˬ˘˥˞́ Ýã Ä ͘¦Êò͘»þ ˳˘˥˵́͘ ͨʽ˲˵˯˻˟ˮ˵˲ͩ ʮˌˁ͕ ͨʮഉ˲˞˟˭ͩ ˭˟˞ˤ˻ˤˮ˘ˬ́೪ ˯˲˵˘ˬ́೦͕́ ͨʪ˯˪˵˯˲ ˞˟ˮ˵͕ͩ ͨʪ˯˪˵˯˲ ʿ˲ˤ˵˟˟˚˘ˮ́೮ ˭˟˞ˤ˻ˤˮ˘ˬ́೪ ˬ˘ˣ˟˲ˬ˧˪ ˯˲˵˘ˬ́೦́ͩ ϭϲͲϯϭ ˢ˟ˬ˵˯೪˳˘ˮ ˘˲˘ˬ́೦́ˮ˞˘ ˺˘ˬ́೪˵́೮ ഉˬ˟˶˭˟˵˵˧˪ ೪˯˲Ͳ ೦˘ˬ˭˘೦˘ˮ ˵˯˱˵˘˲́ˮ˘ ˢഉˮ˟ ˪˧˾˧ ˢ˘˳˵˘೦́ ˙˘ˬ˘ˬ˘˲೦˘ ˭˘˳˳˘ˢ ˪೴ˮ˧͕ ˙˘ˬ˘ˬ˘˲˞́೮ ˳˘˶ ˵˧˳˵˟˲˧ ˪೴ˮ˧͕ ˭˘˛ˮˤ˵˵˧˪Ͳˬ˘ˣ˟˲ˬ˧˪ ˵˟˲˘˱ˤ̆ ˢഉˮ˟ ˵͘˙͘ ˾˘˲˘ˬ˘˲˞́ ˵˟˛˧ˮ ഑˵˪˧ˣ˟˵˧ˮ ˙˯ˬ˘˞́͘

ÄƏвÃÅÐËÅÐIJ ÎËÈÌÏÈÀÄÀ ×ÅÌÏÈÎÍÛ ҚҰÒÒÛҚÒÀÄÛ

Сондай-ақ, қонақ үй бизнесі саласында Park Inn by Radisson, Hilton Garden Inn Astana қонақ үйлері 100 жетім бала мен мүмкіндігі шектеулі балаларға арнап жаңажылдық мерекелік кештер өткізуді жоспарлап отыр. Осы күндерге дейін бір топ кәсіпкерлер Ұлы Отан соғысы ардагерлеріне қолдау көрсетті. Атап айтсақ, «Астана Ютария LTD» ЖШС ҰОС қаты сушыларына басылымдарға жазылуға, спутниктік антенналар орнатуға көмек жасады.

Әлеуметтік тұрғыдан қолдауды «Астана НС» және «Казахсельмаш» корпорациясы» қолға алды, «Автотранс Хозу» ЖШС желтоқсанның 15-інен 17-сіне дейінгі аралықта қалалық экотаксимен тегін тасымал ұйымдастырмақ. Сонымен бірге, елордалық «Space Fitness» фитнес-клубы Балалар үйлерінің және көп балалы отбасылардың балаларына бірқатар спорттық шаралар, соның ішінде жүзу, футбол, волейбол және спорттың басқа да түрлерінен жарыстар өткізеді.

˃ഉ˶˟ˬ˳˧ˣ˞˧˪˵˧೮ Ϯϱ ˢ́ˬ˞́೦́ˮ˘ ˯˲˘˥ ʤ˳˵˘ˮ˘ ೪˘ˬ˘˳́ˮ́೮ ζϭ ೪˘ˬ˘ˬ́೪ ˘˶˲˶˺˘ˮ˘˳́ˮ˞˘ ˳˱˯˲˵˵́೮ ϭϬ ˵೴˲˧ˮ˟ˮ ˳˱˘˲˵˘˪ˤ˘˞˘ ഑˵˵˧͘ ʤ˵˘ˬ೦˘ˮ ˢ˘˲́˳˵˘ ˢ೴ˬ˞˟ˬ˧ ˯˲́ˮ ˘ˬ೦˘ˮ ˘ˣ˘˭˘˵˵˘˲˞́ ˘˶˲˶˺˘ˮ˘ˮ́೮ ˙˘˳ ˞ഉ˲˧˛˟˲˧ ʺ˘˲˘˵ ಁ˙˞˶˯˚ ˱˟ˮ ʽˬˤ˭˱ˤ˘˞˘ ˽˟˭˱ˤ˯ˮ́ ʪ˘ˮˤ̆˲ ʫˬ˟˶˳˧ˮ˯˚ ˭˘˲˘˱˘˵˵˘˞́͘ Жыл сайын қаладағы медицина Қазақ елі осы ширек ғасырлық ортамызда отыр. Ол сіздерді қызметкерлерінің арасында спар- тарихында аяғынан нық тұрып, құттықтауға арнайы келді, – деді ˑˬ˟˪˵˲ ˭˟ˮ ˢ́ˬ˶˞́ ˵ˤ˧˭˞˧ ˱˘˥˞˘ˬ˘ˮ˶͕ ഉ˳˧˲˟˳˟ ˢ́ˬ́˵˶ такиада өтеді. Марат Әбдуовтың алдыңғы қатарлы әлемнің озық Марат Әбдуов. ˭˘˶˳́˭́ˮ˞˘ ೴ˬ˪˟ˮ ˭˘೮́ˣ೦˘ ˤ˟͘ ˑˮ˟˲˛ˤ̆ ೴ˮ˟˭˞˟˶ ˾˘˲˘айтуынша, дәрігерлер халықтың елдерінің қатарына қосылды. Өз сөзінде Данияр Елеусінов ˬ˘˲́ ˭˟ˮ ̃ˮ˟˲˛ˤ̆ ˳˘೪˵˘˶˾́ ˵˟˺ˮ˯ˬ˯˛ˤ̆ˬ˘˲˞́ ˟ˮ˞˧˲˶˞˧೮ ғана емес, сонымен қатар өзінің Еліміз экономикада ғана емес, медицина қызметкерлерін ˙˯ˬ˘˾˘೦́ ೪˘ˮ˞˘˥͍ денсаулығын да жақсылап күте сондай-ақ денсаулық сақтау сала- Тәуелсіздіктің 25 жылдығымен білуі керек. Ал денсаулықты сында да ірі жетістіктерге жетті. құттықтап, олардың отбасына жақсылап күтудің бірден-бір Денсаулық демекші, биылғы береке, бірлік тіледі. Сондай-ақ, жолы дене жаттығуларымен ай- Рио Олимпиадасы кезінде қа- Олимпиада чемпионы спартазақстандық спортшылар жоғары киадада топ жарған медицина налысу болып саналады. – Биылғы спартакиаданың нәтижеге қол жеткізді. Солардың қызметкерлерін құттықтады. ерекшелігі Тәуелсіздіктің 25 бірі – бокстан Олимпиада чемСерік ҚҰДАЙБЕРГЕНҰЛЫ жылдығымен орайласып өткізілді. пионы болған Данияр Елеусінов

ҮÍÅÌÄÅÃÅÍ ҰÒÀÄÛ

̲ÐÆÀҚÛÏ ÌÓÇÅɲ ÀØÛËÄÛ ʤ˳˵˘ˮ˘˞˘೦́ ζϲϴ ˯˲˵˘ ˭˟˪˵˟˱˵˟ ౢ˘ˣ˘೪˳˵˘ˮ ˀ˟˳˱˶˙Ͳ ˬˤ˪˘˳́ ˃ഉ˶˟ˬ˳˧ˣ˞˧˛˧ˮ˧೮ Ϯϱ ˢ́ˬ˞́೦́ˮ˘ ˢഉˮ˟ ʤˬ˘˾ ˪഑˳˟˭˧ ಁˬˤ˺˘ˮ ʥ഑˪˟˥˺˘ˮˮ́೮ ϭϱϬ ˢ́ˬ˞́೪ ˭˟˲˟˥˵˯˥́ˮ˘ ˘˲ˮ˘ˬ೦˘ˮ ͨʺ˧˲ˢ˘೪́˱ ʪ˶ˬ˘˵೵ˬ́ ˢഉˮ˟ ˃ഉ˶˟ˬ˳˧ˣ˞˧˪ ˤ˞˟̆˳́ͩ ˘˵˵́ ೪˘ˬ˘ˬ́೪ ೦́ˬ́˭ˤͲ˱˲˘˪˵ˤ˪˘ˬ́೪ ˪˯ˮ˹˟˲˟ˮ˻ˤ̆ ഑˵˵˧͘ ʽˮ́೮ ˘̆˳́ˮ˞˘ ˈˈ ೦˘˳́˲˞́೮ ˙˘˳́ˮ˞˘ ͨʽ̆ˮ͕ ೪˘ˣ˘೪͊ͩ ˞˟˱ ˢ˘˲ ˳˘ˬ೦˘ˮ ˵೵ˬ೦˘ˮ́೮ ˘˵́ˮ˞˘೦́ ˭˶ˣ˟˥ ˘˾́ˬ˞́͘ Атаулы шараны ашқан мек- рухани идеологияға айналған теп директоры Шәріпхан идеясы туралы ойын айтты. Л.Гумилев атындағы ЕуҚажытайұлы Алаш партиясы аңсаған азаттық туралы разия ұлттық университеті мағыналы сөз өрбітіп, жиналған қазақ әдебиеті кафедрасының қауымды Тәуелсіздік күнімен профессоры, филология ғықұттықтады. Ш.Шаяхметов лымдарының докторы Сағыматындағы Тілдерді дамытудың бай Жұмағұлов Мір жақып республикалық үйлестіру- Дулатұлының оқу-ағарту ісіне әдістемелік орталығының ди- қосқан ерен еңбегін атап өтті. ректоры Ербол Тілешов баянҚР Мемлекет тарихы инсдама жасады. Оның пікірінше, т и т у т ы Ғ ы л ы м и а қ п а р а т қазақ ренессансы, яғни ұлттың бөлімінің басшысы, педагогирухани жаңару кезеңі Алаш ка ғылымдарының кандидаты қайраткерлері саясат арена- Жабай Қалиев және Астана сына шыққан заманға сәйкес қаласы Білім басқармасының келеді. Ғалым Әлихан, Ахмет, жауапты қызметкерлері КүМіржақып тұлғаларын қатар німбала Баяхметбаева мен Дайқойып, олардың саяси және ра Әмірғалиева төрімізге келіп

қалған Тәуелсіздік күні мен Міржақып музейінің ашылуымен құттықтады. Жуырда Қазақстан Республикасы Тәуелсіздігінің 25 жылдығы аясында өткен «Ұлы дала ұрпағы» атты Махамбет оқуларының І республикалық байқауында бас жүлде иеленген №68 орта мектептің жас театры драматург Ерсайын Төлеубайдың «Міржақып» драмасынан үзіндіні көрсетті. Әсіресе, оқушылар Міржақыптың Голощекинмен кездескен сәтін әсерлі шығара білді. Пленарлық отырыстан кейін үш секция бойынша жиындар өткізілді. Мұғалімдер мен оқушылар баяндама оқып, ғылыми-практикалық конференцияға белсене қатысқаны үшін марапатталды. Аманғали ҚАЛЖАНОВ

«Астанаэнергосервис» АҚ басқарма төрағасы Еркеғали Есенжоловтың айтуынша, энергохолдинг кәсіпорындар өз қызметін жүзеге асыруда энергияны үнемдеу технологияларын тиімді қолданады. Әкімшілік және өндірістік орынжайларда жарықдиодты шамдарды қолдану 50-80 пайыз электр энергиясын тұтынуды төмендетуге мүмкіндік береді. Жылу желілері құбырларын қаптаудың дәстүрлі минералдымақталы түрін пенополиуретантты оқшауламаға ауыстырғанда жылу энергиясын ЖЭО-нан тұтынушыға тасымалдау кезінде шығынды 20-30 пайызға төмендетуге болады. Айта кетейік, қуат үнемдеуші жарықтандыруға көшу өте тиімділігін көрсетеді.

Энергияны үнемдеу бойынша басты нәрсе есептеу құралдарын орнату болып табылады. Жылу, электр энергиясы, су бойынша есептеу құралдарын орнату керек. Әрқашан мына қағиданы есте сақтау қажет: «Дұрыс өлшемей, үнемдей алмаймыз». «Энергияны үнемдеу және энергия тиімділігін жоғарылату туралы» қолданыстағы заңнамада энергияны үнемдеу мәселелерімен жеке кәсіпкерлер және заңды тұлғалардың ғана айналысуын міндеттейді. Заң талаптарын сақтамау әкімшілік құқық бұзушылық болып табылады. Тіпті, құқықтық бұзушылық түріне байланысты 10-нан 400 АЕК дейінгі мөлшерде айыппұл төленеді. Айгүл УАЙСОВА


25 ȏȤȔ

ǻӁǼǮǴǺǠǰǭǠdzdzǮ t

ɅɛLjƼnj NJDžǗlj ɅNJȽƼLj ɅƼǍƲnjǁǎƲ ʫˬ˧˭˧ˣ˞˟ ϮϬϬϳ ˢ́ˬ˞˘ˮ ˙˟˲˧ ˪˘ˣˤˮ˯ˬ˘˲ ˭˟ˮ ˯˥́ˮ ˘˚˵˯Ͳ ˭˘˵˵˘˲́ˮ́೮ ˢ೵˭́˳́ˮ˘ ˣ˘೮˭˟ˮ ˵́˥́˭ ˳˘ˬ́ˮ೦˘ˮ͘ ౢ˯ˬͲ ˞˘ˮ́˳˵˘೦́ ˣ˘೮೦˘ ˳ഉ˥˪˟˳ ˟ˬ˞˟ ˯˥́ˮ ˙ˤˣˮ˟˳˧ˮ ˵˟˪ ˟˪˧ ˢ˟˲˞˟ ʹ ౢ˘˱˾˘೦˘˥ ˭˟ˮ ʥ˶˲˘˙˘˥˞˘ ೦˘ˮ˘ ೵˥́˭˞˘˳˵́˲˶೦˘ ˲೵೪˳˘˵͘ ˁ˯೦˘ˮ ೪˘˲˘˭˘˳˵˘ˮ͕ ೪˘ˬ˘˞˘ ˘˳˵́˲˵́ˮ ˯˥́ˮ ˙ˤˣˮ˟˳˵˟˲˧ ഉˬ˧ ˞˟ ˙˯ˬ˳˘ ˢ˘˳́˲́ˮ ˢ೵˭́˳ ˧˳˵˟˥˞˧͘ ౢ˘ˮ˾˘˭˘ ˢ˘˳˵˘˲́˭́ˣ ೪೵˭˘˲ ˯˥́ˮˮ́೮ ˢ˟˵˟˛˧ˮ˞˟ ˪˟˵˧˱͕ ˯˵˙˘˳́ˮ˘ˮ ˘˥́˲́ˬ˞́͘ Өзін Самат деп таныстырған елордалық тұрғын 25 жасында алғаш рет құмар ойынның қызығын көрген. Жұмыстан тыс уақытында өзінің жеке көлігімен түнделетіп жолаушыларды тасумен айналысады. – Бір күні жасы қырықтан асқан кісіні қаланың орталығындағы ойынханаға апардым. Қолыма 7000 теңге ұстатты. Әрине, қуанып кеттім. Кейіннен жиі қоңырау шалып, алып кетуімді сұрап жүрді. Бір-екі аптадан кейін өзімен бірге ойынхананың ішіне кіруімді сұрады. Өзім іштей құрмет тұтып жүрген кісі болған соң, қуана келістім. Қызыл-жасыл шамдар, көңіл көтеретін әуендер, зыр жүгірген қыздар... Алғашында даяшылар кофе, салқын сусын ұсынған кезде бас тарттым, бағасы қымбат шығар деп. Алайда тегін екенін білгенімде, таң қалдым. Содан ойын қызығына да кірдік. Мені ертіп жүрген кісі әп-сәтте 140 мың теңге ұтып алды. Айтуынша, 500 теңгеден бастап ойнай беруге болады. Сол күні олжалы қайтқан ол маған екі есе артығымен төледі, – дейді Самат. Ол осыдан кейін басталған күндердің барлығын өкінішпен еске алады. Ағасындай болып кеткен кісі «Кейін қайтарарсың» деп қомақты ақша ұстатқан. Ойынның ережесін түсіндірген. Сол күні 80 мың ұтып, алғашқы жеңісін тойлаған. Тіпті, ертесі жұмыс күні екенін ұмытып, алғашқы ескертуін алады. «Несін айтайын, ұзақ әңгіме. Бармасам, тұра алмайтын дәрежеге жеттім. Көз алдымда – ойын экрандары. Жасырынған карталар. Тәптәуір жұмысымнан айырылдым. Анамнан алдап талай ақша алдым. Банктен несиеге алған көлігімді ломбардқа өткізіп жібердім. Екі жыл ішінде келіншегімнің азын-аулақ алтындары, үйдегі ноутбук пен қымбат заттар ломбардта жатып, күйіп кетті. Содан бері еш жолым болған емес. Құмар ойынның харам екенін білсем де, оңайлықпен бас тарта алмадым. Әрине, ұрлық жасау секілді жаман ойлар келді. Бірақ тек қызымды ойладым. Қазір басыма тиді. Енді бармаспын» деп аяқтады әңгімесін Самат. Харам демекші, ислам дінінде де құмар ойындар туралы көп айтылады. Белгілі дінтанушы Исатай Бердалиевтің айтуынша, қандай да бір құмар ойын харам саналады.

– Әсіресе, казино, букмекерлік кеңселерде ойнау, лоторея, карта ойнау сияқты, жалпы, бәс тігілетін ұтыс ойындары адамды бос үміт пен кездейсоқ жетістікке тәуелді етеді. Бар уақытын соған арнаған жастар Алла Тағала бұйырған пайдалы істерден мақұрым қалады. Мұндай құмар ойындарына ислам діні түбегейлі қарсы, – дейді ол. Күні кеше Астана қаласының ІІД Жергілікті полиция қызметі құмар ойындар ойнататын ұйымды анықтады. Астана қаласының Мемлекеттік кірістер департаментімен бірігіп жүргізген рейд барысында 1969 жылғы Ш. есімді азамат ұсталған. Ол өз пәтерінде құмар ойын – по керді ақшаға ойнауды ұйымдастырған. 47 жастағы азаматқа қазіргі таңда сотқа дейінгі тексеру жүргізілуде. ҚР заңына сәйкес құмар ойынды сәйкесінше белгілі орында өткізбегені үшін екі жылға бас бостандығынан айырылу немесе түзеу жұмысы қарастырылған. Құмар ойынына қатысушы 1978 жылғы Т. есімді және 1985 жылғы О. есімді азаматтарға да «Құмар ойындарға қатысу, тарту немесе рұқсат беру» бойынша хаттама тіркелген. Сонымен қатар, Астана қаласының Мамандандырылған ауданаралық соты бойынша 38 жастағы ойыншыға 200 АЕК, яғни 424 200 теңге көлемінде айыппұл салынған екен. – Құмар ойын ойнайтын адамның бар мақсаты – ұту. «Жеңілген жеңіске тоймайды» дегендей, қалайда ақша тауып, бар ұтылғанын қайтарғысы келеді. Соңында отбасына жексұрын болып, барынан айырылады. Мұндай оқиғалар күнделікті жұмыс барысында кездеседі. Құмар ойынға салынған адамның туыстары келіп, талай рет ақылкеңес сұраған, – дейді Психологиялық жәрдем беру орталығының маманы Лимана Құттыбек. Құмар ойынға берілген адам қарыз бен өтірікті жанына серік етеді. Жүйкесі де шаршайды. Бәрін түсінген кезде ғана өз қателігін түсініп, өкініш өзегін өртейтін болады. Сондықтан қоғамның қасіретіне айналған дертпен күрес ешкімді бейжай қалдырмаса екен. Гүлмира АЙМАҒАНБЕТ

ȹ

www.astana-akshamy.kz

5

ʥ೴˛˧ˮ˞˟ ೪˯˲೦˘ˮ́˳ ˳˘ˬ˘˳́ˮ˞˘೦́ ഉ˳˪˟˲ˤ ೪́ˣ˭˟˵ ˱˟ˮ ˳˱˯˲˵ ˙˘˳˱˘ˬ˞˘೦́ˮ ೪˘˵˘˲ ˙˘೦́ˮ˞́˲́˱ ˢ೴˲˛˟ˮ ˘ˣ˘˭˘˵˵˘˲ ˘ˣ ˟˭˟˳͘ ʽˮ˞˘˥ ˘ˣ˘˭˘˵˵˘˲˞́೮ ˙˧˲˘ˣ́ ഉ˳˪˟˲ˤ ೪́ˣ˭˟˵˵˧೮ ˘˶́˲ˬ́೦́ ˭˟ˮ ೪˘˶́˲˵˵́೦́ˮ˘ ೪˘˲˘˭˘˳˵˘ˮ͕ ഉ˲˵೴˲ˬ˧ ˺˘ˬ́೪˘˲˘ˬ́೪ ˞˟೮˛˟˥˞˟˛˧ ˙˘˥˲˘೪˵́ ˙ഉ˳˵˟˲˞˟ ˟ˬ˞˧೮ ˮ˘˭́˳́ˮ ೪˯˲೦˘˱͕ ˢ೴ˬ˞˟ ˘ˬ́˱ ˪˟ˬ˶˞˟͘

ÁÅÐÅÊÅ˲

ÎÒÁÀÑÛÍÛҢ ÁÅËÅÑÒÅв Сондай азаматтың бірі – елорда тұрғыны, қорғаныс саласының қызметкері Тимур Спатаев. Тимур Спатаев бүгінде Астана қаласы Қорғаныс істері жөніндегі біріктірілген басқармасының заңды тұлғалармен жұмыс жөніндегі топтың басшысы болып қызмет істейді. Жастайынан спортты серік еткен кейіпкеріміз – қол күресінен халықаралық дəрежедегі спорт шебері. «Өз басым жастайымнан спортқа бейім болып өстім. Күрестім, көкпарға түсіп, бәйге шаптым. Жасым 17-ге толғанда кәсіби түрде спортпен, нақтысын айтқанда, қол күресімен айналыса бастадым. Бұл еңбегім, әрине, ақтаусыз қалған жоқ. Бірнеше мәрте халықаралық деңгейдегі жарыстарға қатысып, жүлдемен оралдым» дейді кейіпкеріміз. Спорт шеберінің, кубоктары мен мақтау қағаздарын қоспағанның өзінде, жарыстардан жеңіп алған медальдарының ұзын саны 70-ке жуық. Көбін ел ішіндегі жарыстардан алған. Қарулы Күштер саласындағы әскери қызметшілер арасында чемпионаттарда топ жарғаны үшін берілген жүлделері де жетерлік. Қаһарманымыз үшін бұл жүлделердің ішіндегі ең үлкені әрі құндысы – Иран елінен жеңіп алған алтын медаль. Өйткені бұл Азия чемпионатында бас жүлде үшін көп тер төгуге тура келген еді. Азияның небір мықтылары жиналған жарыс болды. Алайда төгілген маңдай тер мен артында жеңіс тілеп күтіп отырған туған елінің намысы алып шықты. Қарсы келгеннің бәрін қақырата жеңіп шығады. Нәтижесінде байрақты бәстің бас жүлдесі қанжығасына байланды. «Горган қаласында өткен бұл жарысқа «Қазақстаннан спортшылар келе жатыр» деген хабарды естіп, сол елде тұратын қазақтар келіп, жанкүйер болды. Қазақстанның көк байрағын көтеріп тұрып ұрандатты. Тілеулес болып, намысымды қайрады. Бұл мені жеңіске итермеледі» дейді спортшымыз сол бір сәтті есіне алып. Көзге жас үйірерлік мұндай жағдай кейіннен Өзбек елінде өткен чемпионатта қайтала ныпты. «Алға, қазақ!», «Алға, Қазақстан!» деген ұран Тимурдың рухын қайрап, жүлделі орынға көтерілуіне мүмкіндік береді.

Сонымен қатар, Тимур Спатаевтың қол күресі ғана емес, футболдан, шаңғы тебуден, суға жүзуден ұтып алған жетістіктері де жетерлік. «Қарулы Күштер қатарына алынып, форма киген екенсің, бәріне дайын болуың керек! Әскери міндет ештеңеге қарамайды. Тапсырма берілді ме, орындап, жеңіп шығуың керек! Спорт та сол секілді. Атам қазақ «жігітке жеті өнер де аздық етеді» демейтін бе еді? Бала кезінен ауылдық, аудандық деңгейдегі «Жігіт сұлтаны» байқауларында топ жарып жүрген ол осыдан бірнеше жыл бұрын «Хабар» арнасы өткізген әскери қызметкерлер арасындағы «Жігіт сұлтаны» байқауында жеңімпаз атанып, расында да, осы атқа әбден лайық екенін түпкілікті дәлелдеп берді. Әншілігі мен ақындығы да бір төбе. 2015 жылы Қарулы Күштер арасында өткен патриоттық әндер байқауында «Авторлық ән» номинациясы бойынша 1-орын алады. «2011 жылы Тәуелсіздік тақыры бында өлең жазғаным бар еді. Кейін əуенін жазып, артынша аранжировкасын жасатып, байқауға қатыстым. «Авторлық ән» номинациясы бойынша 1-орын алдым. Байқау Бейбітшілік жəне келісім сарайында өтті» дейді Тимур Спатаев. Айтпақшы, Тимурдың зайыбы да халықаралық дəрежедегі спорт шебері. Құдай қосқан жарының аты – Қарлығаш Исраилова. Мамандығы – теміржол саласында инженер-энергетик. Қол күрестен халықаралық деңгейдегі спорт шебері. Бұл атаққа Үндістанда өткен Азия чемпионатында бас жүлде алған соң қол жеткізген. Әрі бұл атағын сегіз жыл бойы ұстап келеді. Аты әлем чемпионаттарында топ жарып жүрген спортшылардың қатарында аталады. «Біз әулетімізбен спортшы бол ғандықтан, барлық жарыстарға бірге барамыз. Спорт ұту мен ұтылудан тұрады. Бірақ әрқашан жеңуді мақсат тұтамыз. Жетістігіміз де аз емес. Біз бақытты отбасымыз. Бір ұл, бір қыз тәрбиелеп отырмыз. Балаларымыз да спортқа бейім болып өсіп келеді» дейді Қарлығаш Исраилова. Бүркіт НҰРАСЫЛ


6

25 ʝʲʢ

ȹ

www.astana-akshamy.kz

ǻӁǼǮǴǺǠǰǭǠdzdzǮ t

ƼǧǨǜǮ ǎɛnjǍǗljNJƾ mɅǜǬǜǭǯ} ǭǜǯǠǜ ʔǩǡǬǦʄǭȂǫǮȂǦ ǦǪǨǫǜǩǤǻǭǷǩǷɎ ǝǜǭǴǷǭǷ

ӘЛЕУМЕТТІК ЖАУАПКЕРШІЛІКТІ ҰМЫТҚАН ЕМЕСПІН

ʫˬ ̃˪˯ˮ˯˭ˤ˪˘˳́ˮ˘ ˟ˬ˟˶ˬ˧ ೴ˬ˟˳ ೪˯˳́˱ ˢ೴˲˛˟ˮ ˢ˘ˮ˞˘˲ ˪഑˱͘ ˁ˯ˬ˘˲˞́೮ ˙˧˲˧ ʹ ʤˬ˭˘˵ ˃೵˲˳́ˮ˯˚͘ ಉˣ˧ ˙˘˳೪˘˲˘˵́ˮ ͨౢ˘˲˘˳˶ͩ ˳˘˶˞˘Ͳ഑ˮ˟˲˪ഉ˳˧˱˵˧˪ ˪˯˭˱˘ˮˤ̆Ͳ ˳́ ˘ˣ ˶˘೪́˵ ˧˾˧ˮ˞˟ ˧˲˧ ˘˶́ˬ˾˘˲˶˘˾́ˬ́೪ ˵˘˶˘˲ˬ˘˲́ˮ ഑ˮ˞˧˲˟˵˧ˮ ˙˧˲˞˟ˮͲ˙˧˲ ഑ˮ˞˧˲˧˳ ˯˾˘೦́ˮ˘ ˘˥ˮ˘ˬ˞́͘ ʤ˳˵˘ˮ˘ˬ́೪˵˘˲˞́ ˞˘ ˟˵˱˟ˮ ೪˘˭˵˘˭˘˳́ˣ ˟˵˧˱ ˯˵́˲೦˘ˮ ˳˘ˮ ˳˘ˬ˘ˬ́ ˪ഉ˳˧˱˯˲́ˮ ˙˘˳˾́˳́˭˟ˮ ˘ˣͲ˪˟˭ ഉ೮˛˧˭˟ˬ˟˳˪˟ˮ ˟˞˧˪͘ – Алмат Жанәбілұлы, осыдан жиырма жыл бұрын құрылған кәсіпорын бүгінде алыс-жақын шетелдермен байланыс орнатқан. Агроөнеркәсіп кешенінде жеткен жетістіктеріңіз қандай? – Кәсіпорынның іргесі 1966 жылы қаланды. Шүкір, қазіргі уақытта астықты өңірге ғана емес, тұтас елімізге танымал мекемеге айналды. Соңғы он жыл ішінде бірқатар тың жобаларды жүзеге асырдық. Әсіресе, астық және ет өндірісі саласында зор жетістіктерге жеттік деуге болады. «Қарасу» сауда-өнеркәсіптік компаниясы географиялық жағынан ел аумағындағы барлық астық өндіретін және астықты қайта өңдейтін өңірлерді қамтиды. Агроөнеркәсіптік кешеніміз бүгінде сапасы жоғары егін өсірумен, асыл тұқымды мал ұстаумен айналысады. – Кәсіпорынның құрамы қандай? – Кәсіпорын құрамында астық өндіретін 9 шаруашылық, мал бордақылаумен айналысатын 6 ірі шаруашылық, жоғары сапалы ұн өндіретін 2 кәсіпорын және ет өңдеумен айналысатын «Қарасу-ет» ЖШС бар. Компанияға қарасты барлық шаруашылық өндірісі қуатты базамен қамтамасыз етілген. Барлығы да заманауи ауылшаруашылық қондырғылармен жабдықталған. – «Қарасу» сауда-өнеркәсіптік компа-

ниясы мал шаруашылығын интенсивті дамытуды қолға алғаны белгілі. Шаруа қалай жүруде? – Қазір компания шаруашылығында 6000-ға жуық асыл тұқымды ірі қара бар. Жаратылысында етті келетін қазақтың ақ бас сиырының салмағы орта есеппен 400 келіге жеткенде, оны компанияның Қостанай қаласының іргесіндегі ет өңдеу кешеніне өткіземіз. «Қарасу» СӨКке қарасты 4 кәсіпорын асыл тұқымды мал шаруашылығы мәртебесіне ие. Бір ғана «Қараман-К» ЖШС-не қарасты мал бордақылау алаңында 3 мың мал күтімге алынған. Осыдан алты жыл бұрын пайдалануға берілген шаруашылықта қазақтың ақ бас сиырларын өсіреді. Алдағы уақытта мал басын көбейту жоспарлануда. – Ет өткізуде қиындық жоқ шығар... – Ешқандай іркіліс жоқ. Отандық өндірістің өрісін кеңейтіп келе жатқан кәсіпорынға мемлекет тарапынан қолдау көрсетіледі. Өйткені біздің шаруашылықта ет соңғы технологиямен өндіріледі. Өткен жылы халықаралық сапа сертификатына ие болдық. Бұл құжат үлкен міндеттер жүктейді. Біз шикізат дайындау, өнім өндірумен ғана емес, оны тұтынушыға жеткізу қызметіне де жауаптымыз. Айта кетейін, мұнда ет өнімдерін шығару және өңдеу бойынша жаңа технологиялық

жүйе, яғни құны 215 млн теңге тұратын австралиялық фирманың «Шаллер» жабдығы орнатылған. Ерекшелігі – автоматты сенсорлы жұмыс істейді, дайын өнім мен шикізатты сапалы өңдейді. Бір ауысымда 35 мың консерві, 10 тоннаға жуық шұжық, тартылған ет, тұшпара әзірлейді. Бір тәулікте 24 тоннаға дейін өнім шығарып, сатуға мүмкіндігіміз бар. – Мал еті сырттан да әкеліне ме? – Біз өз жерімізде жайылған мал еттерін ғана пайдаланамыз. Өйткені ол – экологиялық таза өнім. Технология бойынша шетелдік мал еттерін қабылдай алмаймыз. Көпшілікке белгілі, Австралия, Бразилиядан әкелінген еттерге ылғал сақтау үшін түрлі қоспалар егіледі. Қатаң бәсекелестікке құрылған нарықтық экономикада ұсақ-

түйек дүние жоқ. Тұтынушының талабынан шығу үшін ізденісте жүреміз. Бүгінде бір ғана шұжықтың 140 түрін шығарамыз. Мұның сыртында қазы-қарта, жал-жая, консервіленген, оралған ет өнімдері де біршама. Жалпы, жылына 900 тонна өнім өндіріледі әрі мұнымен шектеліп қалғымыз келмейді. Мал шаруашылығын дамытудың алғышарттарының бірі – қолдағы түліктің белгілі бір бөлігін сату арқылы пайда табу екені белгілі. Биыл осымен төртінші рет аукцион өткіздік. Өз өңірлерінде асылтұқымды қара мал өсіруді қалайтын кәсіпкерлер жыл сайын аукционға қатысады. Мәселен, алғаш рет ұйымдастырғанда қазақтың алпыс шақты ақ бас сиыры, қырықтан астам Әулиекөл тұқымы және жүзден астам қазақтың тығыз жүнді қойы сатылымға шықты. – Елбасы кәсіпкерлерге бизнестің жауапкершілігін ұмытпауды үнемі ескертіп отырады. Бұл ретте қандай игі шаралармен айналыстыңыздар? – Соңғы он жылдың ішінде жаңа спорт кешендерін, балабақша, мектеп, ойын-сауық орталықтарын, сұлулық салондарын, мейрамханалар, тұрғын үй құрылысын салуға қаржылай қолдау жасаудан тартынған емеспін. Кез келген өндірістің алға жылжуы үшін ең бірінші еңбек адамының тұрмысы, оның әлеуметтік жағдайы ойлантпай қоймайды. Сондықтан әуелі халықтың мұңмұқтажына қарайласуды басты парызым деп есептеймін. Гүлмира ШАРХАНҚЫЗЫ

ЕЛОРДАНЫҢ ҚҰРМЕТТІ ҚҰРЫЛЫСШЫСЫ

ʫ೮˙˟˪ ˘˞˘˭́ ˵˶˲˘ˬ́ ˟˲˧ˮ˙˟˥ ˢ˘ˣ˶೦˘ ˙˯ˬ˘˞́͘ ʤ˲˘˭́ˣ˞˘ ഑ˣ˧ ˢ೴˲˟˛˧˭˟ˮ ೪˘ˬ˘೦˘ˮ ˭ഉ˲˵˟˙˟ˬ˧ ˭˘˭˘ˮ˞́೪˵́೮ ˙˧ˬ˛˧˲˧ ˘˵˘ˮ́˱͕ ˘˙́˲˯˥́ ˘˳೪˘ˮ ˘ˣ˘˭˘˵˵˘˲ ˘ˣ ˟˭˟˳͘ ˁ˯ˬ˘˲˞́೮ ˙˧˲˧ ʹ ೪˘ˬ˘ ˞˘೦́ ೪೵˲́ˬ́˳˵́೮ ˞˘˭˶́ˮ˘ ˘˥Ͳ ˵˘˲ˬ́೪˵˘˥ ೴ˬ˟˳ ೪˯˳́˱͕ ˟˲˟ˮ ˟೮˙˟˪˵˧೮ ˤ˟˳˧ ˘˵˘ˮ೦˘ˮ ͨˁ˵˲˯˥˪˯ˮ˳˵˲˶˪˻ˤ̆ͩ ʤౢͲˮ́೮ ˙˘˳˾́˳͕́ ʤ˳˵˘ˮ˘ˮ́೮ ೪೵˲˭˟˵˵˧ ˘ˣ˘˭˘˵́ ʦˤ˪˵˯˲ ʥ˶ˬˬ˟˲͘ Ол басқарған компанияның тарихы өткен ғасырдың орта кезінен басталады. 1959 жылы «Главцелинпромстрой» темірбетон бұйымдар мен конструкциялар комбинаты ретінде ашылды. Виктор Буллер алғаш еңбек

жолын осы комбинатта арматуралық цехтің аға шебері болып бастайды. Қандай жұмыс істесе де, тиянақты орындайтын бесаспап маманның қабілетін аға буын өкілдері жоғары бағалайды. Оның кез келген істі ұршықтай иіріп алып кететіндігіне риза болады. Кеңес дәуірінде талай құрылыстың көркін ашқан комбинат еліміз тәуелсіздік алғаннан кейін, яғни 1992 жылы «Стройконструкция» акционерлік компаниясы болып қайта құрылды. Тоқсаныншы жылдардағы қиыншылық бәріміздің есімізде. Тіпті, атағы көпке танылған зауыттардың өзі тұралап жатты. Сондай кезеңде біз сөз етіп отырған кәсіпорынның шаңырағы шайқалмады. Білгір басшы мен ұтымды ұйымдастырушылық қабілеттің арқасында нарықтық қатынастың кілтін таба білді. Кадрлық құрамды сақтап, тәжірибелі жұмысшыларды жоғалтпады. «Сол кездегі басқа компаниялар секілді біздің зауыт та қиын кезеңді бастан өткерді. Бірақ солай екен деп, қол қусырып отыруға арым жібермеді. Өйткені мекеменің артында қаншама адамның тағдыры тұрды. Сондықтан жұмыс істеуге, ізденуге тура келді» деп өткен күндерді еске алады Виктор Буллер.

Біздің кейіпкеріміз Кереку өңірінің Шарбақты ауданында дүниеге келген. Балалық шағы соғыстан кейінгі жылдарға тап келеді. Елдің іші қиындықтан әлі еңсе көтере қоймаған кез. «Бала күнімнен ауыл адамдарының тыным таппай жұмыс істегенін көріп өстім. Таңның атысы мен күннің батысында егіс басы мен қырман арасында шапқылап жүреді. Сонда да олардың қабақтарында кірбің болмайды. Бәрі де көңілді, жадырап, ертеңгі күнге деген сеніммен өмір сүреді. Мен сондай қайраты мол, қажырлы адамдардан үлгі алдым. Өзім де еңбекке жастай араластым. Сол үшін тағдырыма ризамын» дейді ол балалық шағынан үзік сыр тартып. Бүгінде елорданың көркем келбеті жайында көп жазылады. Еңсесі биік ғимараттарға тамсанып қараймыз. Бірақ олардың салыну жолдары айтыла бермейді. Қазақстанның құрметті құрылысшысы Виктор Буллер жетекшілік ететін «Стройконструкция» компаниясы бас қаладағы «Бәйтерек» монументі, Бейбітшілік және келісім сарайы, Тәуелсіздік сарайы, «Нұр Астана», «Әзірет Сұлтан» мешіті, «Думан» ойын-сауық орталығы, «Синема Сити», «Мега», «Хан Шатыр», Елордалық цирк, «Алатау», «Қазақстан» спорт кешендері,

Президенттің мәдениет орталығы, Ұлттық кітапхана, Оқушылар сарайы және Опера театры секілді ірі құрылыс жобаларына белсене атсалысты. Аталған кәсіпорынмен тығыз байланыста жұмыс істейтін құрылыс компаниялары әріптестері туралы да жылы сөздерін аямайды. «Осы зауытпен жұмыс істегенімізге 10 жылдан асты. Ол – Астанадағы шығаратын өнімі бойынша ең сенімді компания. Мамандарға бетонды «Стройконструкция» АҚ-нан алдық десек, техникалық бақылауда басқа сұрақ туындамайды. «Буллерлік өнімдер» немесе «Стройконструкцияны» бәрі мақтайды» дейді «Биком Инжиниринг» ЖШС-нің басшысы Жанат Батпенов. Қазіргі таңда компания Еуропаның ең озық желілерімен жарақталған. Оның шығаратын өнімдері еліміздің барлық аймақтарына танылған. Бүгінде зауытта 660 адам еңбек етеді, оның 159-ы – әйел, олар көбінесе кран және дәнекерлеу машиналарында жұмыс істейді. Міне, осындай елдің игілігі үшін жан салып жұмыс істеген асыл азамат Виктор Буллердің еңбегі кім-кімге де үлгі деп айтуға болады. Азамат ЕСЕНЖОЛ


25 ȏȤȔ

ǻӁǼǮǴǺǠǰǭǠdzdzǮ t

ȹ

www.astana-akshamy.kz

7

ДӘНЕШ ӘНДЕРІ ДӘРІПТЕЛДІ ˃˘̆˶˞˘ ͨʤ˳˵˘ˮ˘ͩ ˪˯ˮ˻˟˲˵ ˣ˘ˬ́ˮ˞˘ ˟ˬ˯˲˞˘ ഉ˪˧˭Ͳ ˞˧˛˧ ˮ˧೮ ೪˯ˬ ˞˘˶́˭˟ˮ ౢ˘ˣ˘೪ ˳˵˘ˮ ˮ́೮ ˺˘ˬ́೪ ഉ˲˵˧˳˧͕ ഉˮ˾˧Ͳ˪˯˭ ˱˯ ˣˤ˵˯˲ ʪഉˮ˟˾ ˀ˘೪́˾˟˚˵˧೮ ϵϬ ˢ́ˬ˞́೪ ˭˟˲˟˥˵˯˥́ˮ˘ ˘˲ˮ˘ˬ೦˘ˮ ͨˁ˘̆˳́ˮ˞˘ ˘ˬ˭˘ ˮ́೮ͩ ˘˵˵́ ˞ഉ˳˵೴˲ˬ˧ ഉˮ˭˟ˮ ഑˲˧ˬ˛˟ˮ ˵˘˭˘˾˘ ˪˟˾ ഑˵˵˧͘

mʓljǁnjƲɍǁ ʓnjljǁdž ƽƲǎǍƲlj} Дәнеш ағамыз 1926 жылы Алматы облысының Талды ауылында туғанымен, төрт жасында Кеңес үкіметінің зобалаңынан қашқан әке-шешесімен бірге Шығыс Түркістан асады. Әкесі Рақыш та өнерден қара жаяу болмаған, ел арасында сөз ұстаған, әуелетіп ән салған, ақындық қабілеті де болған, сері мінезді кісі екен. Анасының да тәп-тәуір дауысы бар, ел ішінде әншілігімен аты шыққан өнері болған. Осындай қазақы отбасында өскен дарынды баланың болашағы да өнермен бірге өрілген. Бала күнінен Құлжаның Көкқамыр деген жайлауында оқыстан көз жұмған дүлдүл өнерпаз Әсет Найманбайұлының жырларынан нәр алып өскендіктен, он жасынан бастап сырнаймен ән салып, көпшілікке танылады. Жалындап тұрған жігіт кезінен Құлжадағы қазақұйғыр драма театрында жұмыс істейді. Бейімбет Майлиннің «Шұғасындағы» Әбдірахманды, Мұхтар Әуезовтің «ЕңлікКебегіндегі» Жапалды сомдайды. Әншінің атағы осы кезден бастап жұртқа жайылады. 1959 жылы әнші Қытайдан атажұртқа ауған елмен бірге туған жеріне оралады. Ағамыз Қазақстанға оралғаннан кейін де бойындағы өнерінің қанаты қатая түседі. Талдықорғандағы Халық театрының жетекшісі болады. Облыстық филармонияның әншісі атанады. Ел аралап, жер көріп, жұртшылықты халқымыздың ұмытыла бастаған

ғажайып дәстүрлі әндерімен сусындатып, майқоңыр сазға бөлейді. Сонау алпысыншы жылдары Дәнеш Рақышевтің әндерін тыңдаған ұлы жазушымыз Мұхтар Әуезов: «Дәнеш, сенімен бірге бізге ен байлық келіпті ғой. Пәлі, міне, өнер қайда жүрген? Өнеріңе өрнек бітсін» деп сүйсініпті. Сәбит Мұқанов: «Сенің дауысың халқыңның асыл қазынасы екенін түсін!» деп ақылын айтыпты. Осындай алыптардан бата алған әншінің кішкене жолы кейін үлкен даңғылға айналады.

ǂǁǎƲǍǏ LjǁdžǎǁƽƲljƲɍ ǂəDžnjƲƿƲ Талантты тұлғаның өмірі мен өнері жайында таяуда Мемлекеттік сыйлықтың лауреаты атанған жазушы Бексұлтан Нұржекеұлы көп қалам тербеді. Қаламгердің биылғы мамыр айында «Егемен Қазақстан» газетінде жарық көрген «Дәнеш ағаның мұрасы» атты мақаласында әнші туралы тереңірек жазады. «Бұрын бұл жақта ешкім айтпаған, бітімі қазақы, бірақ ырғағы, мақамы бейтаныс әндерді айрықша мақпал дауыспен таза шырқайтын жігітті Қазақстан жұрты айрықша жылы ықыласпен қарсы алады. «Баянауыл», «Жан ерке», «Аяулым», «Жиырма жеті қыз», «Угәй-дай», «Иғай-ау», «Жан сәулем», «Сәулем-ай», «Жер әсемі – Қарқара», «Қош-аман бол, жарым» сы қылды сан құбылған, алуан тақырыпты, әуезді халық әндері қазақ әнінің керегесін кеңейтіп, ша-

ңырағын биіктетіп жіберді. Айрықша жаңалыққа жұрт жалт қарағандай болды. Дәкең алып келген халық әндері ұлтымыздың ауыз әдебиетіне де аз үлес қосқан жоқ. Ән де, өлең де байи түсті. Дәкеңнен қалған бір мұра осы: әндер мен ән өлеңдері» деп ой толғайды жазушы. Шындығында, Дәнеш ағамыз Манарбек Ержанов, Жүсіпбек Елебеков секілді біртуар әншілердің ізін жалғаған, қазақ ән өнерінің абыройын асырған таланты тау тұлғалы азамат болды. Жетісуда әншілік мектебі қалыптасты. Соңынан қаншама шәкірттер түлеп ұшты. Оның репертуарында Үкілі Ыбырайдың «Аңшының әні», Әсеттің «Ардақ», «Мақпал», «Атым Әсет», «Хысмет», «Аха-ау, жалған», «Жайқоңыр» секілді қазақ әнінің інжу-маржандары жинақталған еді. Өзі де қазақы иірімге бай «Шаттық толқыны», «Мақтанышты елім бар», «Жас қайрат», «Жер сұлуы – Жетісу», «Саясында алманың», «Жеңеше», «Туған жер – Алматым» деген тамаша әндер жазды. Оларды кейінгі буын өкілдері шырқап жүр. Әншінің өмірден озғанына да жиырма

Ардақты азаматтың 90 жылдық мерейтойына арналған кеш бас қаладағы «Сарыарқа» ұлт аспаптар ансамблінің орындауындағы ұлтымыздың ұлы перзенті Нұрғиса Тілендиевтің «Ата толғау» күйімен ашылды. Шара барысында ағамыздың өзі айтқан әндері мен шығарған туындылары орындалды. Халықаралық «Шабыт» фестивалінің лауреаты Жақсыгелді Маясаров «Саясында алманың» атты әнді тамаша шырқады. Әміре Қашаубаев атындағы байқаудың лауреаты Телман Нұртай «Жанжақтағы бауырлар» деген әнін құйқылжытты. «Жер сұлуы – Жетісуды» Зүлфия Баймырза

келістіріп орындады. Белгілі дәстүрлі әншілер – Жазгүл Даңылбаева, Жалғас Сұлтан, Рахат Бегасылов, Әйгерім Нартуеева, Перизат Тұрарова және тағы басқа талантты өнерпаздар композитордың тамаша шығармаларының шырайын ашып, көрермендерге ерекше көңіл-күй сыйлады. Кешке Алматыдан әдейі ат терлетіп келген Дәнеш Рақышевтің шәкірті, Қазақстанның мәдениет қайраткері Нұржан Жанпейісов қатысты. Дарынды әнші кезінде ардақты ұстазы орындаған Әсеттің «Қоңырқазын» әуелетті. Одан кейін иірімі терең «Аңшының әнін» шырқады. Кейбір өнертанушылар осы әнді халық әні деп айтады. Ал Бексұлтан Нұржекеұлы: «Дәкеңнің атағын айрықша шығарған әннің бірі – «Аңшының әні». Оның әуені де, өлеңі де өзгеше, оқиғалы шығарма. Әні мен сөзі үйлес, үндес. Әнін біреу шығарып, сөзін басқа біреу жазған деуге аузың бармайтын дүние. Өлеңі, дау жоқ, Үкілі Ыбырайдыкі. Оны кезінде Сәбит Мұқанов жазып кеткен. Ал әні жайында пікір әртүрлі. «Ән Дәнештікі» дейтіндер бар» деп жазыпты. Дегенмен аталған әнді тыңдағанда, көз алдымызға қазақтың саят шылық өнерінің керемет суреттері келді. Жампейісов те оны жұртшылыққа иін қанды рып, төгілдіріп жеткізді. Көпшілікке ұстазы туралы жылы естелігімен бөлісті. Қысқасы, қазақтың сан ғасырлық ән өнеріне өз қолтаңбасын қалдырып кеткен Дәнеш ағамыздың асыл мұраларымен тағы бір жүздесіп, айрықша әсерге бөленіп, дәстүрлі музыканың құнарына қанып қайттық десек болады. Азамат ЕСЕНЖОЛ

Кітап оқуға да құмартып тұрады. Кештің көрігін қыздырған оқушыларға алғыс айтамын, – дейді кітапхана меңгерушісі Марал Ақтаева. Шара соңында тағылымды

кешке белсенді атсалысқан оқушылар мен оқырмандарға шағын сыйлықтар беріліп, тәуелсіздікке арналған кітап көрмесіне шолу жасалды. Азамат ЕСЕНЖОЛ

жылдан асып барады. Сонда да оның аты елдің есінен бірдебір шыққан емес. Қайта жыл өткен сайын жаңғырып, биіктей түсті. Дәнеш ағамыздың шәкірті Нұржан Жампейісовтің айтуынша, ол кісінің жүзге жуық әні бар екен. Солардың кейбіреуі Қазақ радиосының алтын қорында сақталған.

ɛǍǎƼǃǗljǗɍ ƼƽǗnjNJDžǗlj ƼǍǗnjǀǗ

ТӘУЕЛСІЗДІК – ТІРЕГІМ ʫˬ˯˲˞˘˞˘೦́ ζϯ ˙˘ˬ˘Ͳ ˬ˘˲ ˪˧˵˘˱˺˘ˮ˘˳́ˮ˞˘ ͨ˃ഉ˶˟ˬ˳˧ˣ ˟ˬ˧˭ ʹ ˵˧˲˟˛˧˭ͩ ˘˵˵́ ˵˘˲ˤ˺ˤ ˵˘ˮ́˭೦˘ ˵˯ˬ́ ˪˟˾ ഑˵˵˧͘ Шараның мақсаты жас жеткіншектердің елге, жерге деген отансүйгіштік сезімдерін оятуды көздеген. Оған қаладағы №15 мектеплицейінің 6 «а» сыныбының оқушылары қатысты. Кеш барысында еліміз егемендік алғаннан бергі тарихи кезеңдер жайында салмақты

сөз қозғалды. Кеңес үкіметінің озбырлық саясатына қарсы шыққан Желтоқсан оқиғасының қаһармандары туралы айтылды. Тәуелсіздікке арналған тақырыптық слайд көрсетілді. Оқушылар ақындардың азатт ықты толғаған жырларын оқыды. Халықтың сүйіктісіне айналған композитор Ескендір Хасанғалиевтің жүректі тебірентіп, адам бойындағы рухты оятатын «Атамекен» әнін шырқады. Сондай-ақ, жеткіншектер арасында туған жер тақыры-

бына арналған мақал-мәтел айтудан сайыс өтті. Оған оқушылардың тыңғылықты дайындалып келгені байқалды. Бәрі де бабалар қалдырып кеткен нақыл сөздерді жатқа білетіндігін көрсетті. – Тәуелсіздік – ең асыл, қымбат ұғым. Сондықтан оны жас құрақтай қаулап өсіп келе жатқан балалар білуі қа жет. Бүгінгі кештің басты мақсаты – осы. Әрине, қазіргі жеткіншектердің ойы озық. Тарихымыздан терең хабардар. Барлығын білгісі, түсінгісі келеді.


8

25 ȏȤȔ

ȹ

www.astana-akshamy.kz

ǻӁǼǮǴǺǠǰǭǠdzdzǮ t

IJ¼Ã¼IJÍμÉÉ×Ķ IJİÌÈÁÎγ ÍĵÏÇÁÎԳͳ ͼı×ÉÀ×IJ ¼ɽÊǼÎʾÎ×Ķ ÍĵÏÇÁÎ ĻÉÁ̳ÉÀÁ¿³ ÎÁĶ³ÃÀÁÅ ÎÁÇÁ¿ÁŠμ½×Í× ÁĶÍÁdz ÁÇÊÌÀ¼È×Ã Č ¼Ì¼ÅÇ× ¼Íμɼ μÌÄÑ×ÈÁÉ Î³ÆÁÇÁÅ ½¼ÅǼÉ×ÍÎ× ÁÌÆÁ ÁÍ³Ç ½ÊÅ×ɼ ¼Ķ¼ ¼Íμɼ ÊÌÉ¼Ë Â¼ÎIJ¼É ÆÁÃÀÁ ÊÍ× ÂÁÌÀÁÉ Î¼½×Ç×Ë ÁÇÊÌÀ¼ ÈĵÌÎÁ½ÁͳÉÁ ÍĵÏÇÁγɳĶ ͼŠ½ÊÇÏ×ɼ ÍĴ½Ádz ĴÇÁÍ IJÊÍIJ¼É ¼À¼ÈÀ¼ÌÀ×Ķ ¼ÇÀ×Ķı× ÇÁ¿³ÉÀÁ ÊÍ× Æ³Í³É³Ķ Áͳȳ ¼Î¼Ç¼À× ÎĵÏÁÇͳà ÁÇ Î¼ÌÄÑ×ɼ ¼ÍμɼÉ×Ķ ÆĻÔ³Ë ÆÁÇ¿ÁÉ ÆĴɳ ÌÁγÉÀÁ Â×ÇÀ×Ķ ÂÁÇÎÊIJͼÉ× Î¼Ķ½¼Ç¼Éͼ ÍĵÏÇÁÎԳɳĶ ÁÇÊÌÀ¼É× ÆĻÌÆÁÅÎÏ ÂÊÇ×ÉÀ¼ı× ÁÍÁdz ÁĶ½Á¿³É³Ķ ¼Çı¼ÔIJ× Ë¼Ì¼ı× À¼ ÍÊÇ ÆĴÉÀÁ̳ ¼Ô×ÇÀ× ¼ÍμɼÀ¼ı× Î¼ÌÄÑÄ ÂĵÉÁ ͼÛÍÄ Èĵɳ ÎÁÌÁĶ hÈĵĶ¿³Ç³Æ ÁÇm ÎÌÄÏÈÐ ¼ÌƼ Í× Âʽ¼Í× ĴÔ³É ½³Ì ÎÊË ĵ̳ËÎÁÍÎÁ̳ÈÁÉ ½³Ì¿Á μÛÏÀ¼ ÈÁÈÇÁÆÁÎÎ³Æ Í×ÅÇ×IJÎ×Ķ ÄÁ¿Á̳ ¼Î¼Éı¼É ÍĵÏÇÁÎÔ³ÈÁÉ ĵĶ¿³ÈÁȳà ÁÇÊÌÀ¼É×Ķ ÆÁÔÁ¿³ ÂĵÉÁ ½Ĵ¿³É¿³ ÍĵÏÇÁγ ÂĻɳÉÀÁ Ļ̽³À³

ǍǜȾǷǩǠǷɆ ǂƼljƽNJLJƼǎNJƾ

Ʌnj LjǡǨǧǡǦǡǮǮȂǦ ǭǷǥǧǷȾǷǩǷɎ ǧǜǯǬǡǜǮǷ ƼǍǎƼljƼljǗɍ ƼLJȽƼǔɅǗ ǎƼɍǗ ǁǍƲLjljǁlj džǁǎNjǁDžǀƲ – Сағындық Смайылұлы, Астана қаласының бас дизайнері қызметін бес жыл атқарған екенсіз. Астананың ажарын айшықтаған бірнеше жобаның да авторысыз. Әңгімемізді елордамен тағдырыңыз түйіскен кезеңнен бастайықшы. – Бұл тұрғыдан алғанда менің жолым ерекше болды. 1997 жылдың желтоқсанында Арқаға Алатау баурайынан Ауыл шаруашылығы министрлігі көшіп келді. Министрлік керуенін қарсы алушы адамдардың қатарында өзім де жүрдім. Ол уақытта Ақмола Ауыл шаруашылығы институтының (қазіргі С.Сейфуллин атындағы Қазақ агротехникалық университеті – А.Қ.) сәулет факультетінің оқытушысы едім. Осы оқиғаға орай жергілікті басшылық қаладағы барлық сәулетшілерді жинады. Министрлік осы күндері Кенесарының атымен аталатын көшедегі ғимаратқа орналасатын болып, бізге оның іші-сыртын әрлеу жұмысы жүктелді. Берілген тапсырманы дереу атқарып шығу керек болды. Сол кезде Астанаға алғаш рет түрік құрылысшылары да шақыртылған еді. Құрылыс материалдарынан да тапшылық байқалды. Мәселен, плитканы Ақмоладан таба алмай, Қарағанды өндірістік өлке саналған соң, Арқаның

ɲ͔ɵɭ ͉ɧɳɧɳɧɸɬʃ͋ ɹ͘ɻɳɭɺʍɵɬɭ ͉ɧɯɧ͉ʃ ɵɧ͉ʃʀ ɨɧɸ ÆĴɳ ÆÁÔÁ ı¼É¼ ¼ÍμɼÀ¼É IJÊÌı¼ÇÂ×Éı¼ ¼Ë¼Ì¼Î×É Î¼Í ÂÊÇÀ×Ķ ½ÊÅ×ÉÀ¼ı× ÆĻË³Ì È¼Ķ¼Å×ÉÀ¼ Í ÆĻÔÁͳÉÀÁ ¼Ķ¼ ÈÁÔ³ÎγĶ IJİÌ×Ç×Í× ½¼ÍÎ¼Ç À× ½İÇ ÈÁԳΠÆÁÇÁͳ Â×Ç× ÆĴÃÀÁ ˼ÅÀ¼Ç¼ÉÏı¼ ½Á̳Çϳ ÎÄ³Í ÊÉ×Ķ ÐÄÇÊÍÊÐÄÛÍ× ÈĴÇÀÁ ½ĻÇÁÆ Č Ã¼È¼É¼ÏÄ IJ¼Ã¼IJ ÍÎÄdzÉÀÁ

сақылдаған сары аязды күндерінің бірінде сол қалаға баруыма тура келіп, ғимараттың дәлізіне қажет сұр плитканы әкелгенім есімде. Осылайша бұрын Теміржол басқармасы отырған кеңсеге Ауыл шаруашылығы министрлігі орналасты. – 1998 жылдың 10 маусымында тәуелсіз ел тарихын дағы елеулі оқиға - Аста наның тұсаукесер рәсімі өткені баршаға белгілі. Сол күн сіздің есіңізде ме? – Әрине, есімде. Астананың тұсаукесеріне әлемнің түкпіртүкпірінен мәртебелі қонақтар, соның ішінде бірнеше мемлекеттердің президенттері келді. Леонид Кучма мен Асқар Ақаевты, Филипп Киркоровты жақыннан көрдік. Айтулы шара Есіл өзенінің жағалауында өтті. Оның алдында жағалауды соған сай етіп әрлеуге, алаңды мерекеге дайындау жұмыстарына өзім де қатыстым. Сол уақытта тұрған пәтерім де сол маңайда еді.

Жаң быр жауып кеткен соң мерекенің аяқталуын күтпей, үйге кетіп қалғанмын. Қалған қызықты сегізінші қабатта орналасқан пәтерімнен тамашаладым. Теледидар да қосылып тұрған. Үй ішімізбен таң атқанша ұйықтамадық. Содан күн қызарып шығып, Нағима Есқалиева «Первое утро столицы» әнін шырқап жібергенде ерекше әсерге бөлендік те қалдық. Қызыл күн бізге Алланың нұрындай болып көрінді. Әттең, ол уақытта қазіргідей видеоға түсіретін мүмкіндік ешқайсымызда болған жоқ. Әйтпесе, сол көрініс тарих үшін құнды материал болып жазылып қалар еді. Астананың алғашқы таңы есімнен кетпейді.

mʃǃƲnjǁǎ ǍɛLJǎƼlj} ǎƼǃƼ ɅƼǃƼɅǗ əLJƿƲǀǁƿƲ LjǁǔƲǎ – Астананың тұсаукесері сізді ерек күйге бөлеп,

шабыттандырған сияқты ғой... – Дәл таптыңыз. Елордада жүзеге асырған алғашқы жо бам – Жеңісдаңғылы бойын дағы бұрынғы Музыка академиясының, қазіргі Қазақ ұлттық өнер университетінің оқу қорпусы. Бұл 1998 жыл болатын. Қалаға Айман Мұсақожаева келіп, сәулетші іздеп жатқанын естідім. Бұл төрт қабатты ғимаратта бұрын музыка мектебі орналасқан. Айман Қожабекқызымен әңгімелескенімде ол Елбасы бі рінші рояль тарту еткенін айтты. Содан қиялыма қанат бітіп, рояль мен клавиштердің суретін салдым. Ректорға бұл жоба бірден ұнады. Оқу орнының ішкі дизайнын да ойдағыдай жасап шықтық. Қазір қарап тұрсаңыз, ғима рат тың қабыр ғасындағы му зы калық аспаптың бейнесі оның мазмұнын ашып, музыка әлеміне жақындығын айшықтап тұр. – Сіздің айшықты жобаларыңыздың бірі - «Әзірет


25 ȏȤȔ

ǻӁǼǮǴǺǠǰǭǠdzdzǮ t сұлтан» мешіті. Осы мешітті жобалау туралы кеңірек әңгімелеп берсеңіз. – Бұл мешіттен бұрын тұрғын үй кешендерін, балабақшаларды айтпағанда, Бурабайдағы шаңғы базасы жобасын жасадым. Қазақстандағы туризм әлеуетін арттыруға жол ашатын бұл жобаның пайдалануға берілуі маған белгісіз бір себептермен кейінге шегерілді. База ел игілігіне жақында ғана берілуі тиіс. Ал «Әзірет сұлтан» ме шітін жобалау конкурсына 54 компания қатысты. Қазақстандық ірі компаниялармен қатар Англия, Малайзия, Жапония, т.б. көптеген мемлекеттер өз жобаларын ұсынды. Біз екі нұсқаны конкурсқа шығардық. Басты мақсатымыз – бұрын еш жерде кездеспеген, таза қазақы үлгідегі мешіт жобасын жасап шығу болды. – Бұл мүмкін бе? Таза қазақы үлгідегі мешіт қандай болады? – Бұдан бұрын Қазақстанда мешіттер екі үлгімен салынатын. Мәселен, еліміздің оңтүстік өңірлеріндегі аталмыш құрылыстарда Өзбекстан мен Иранның әсері байқалады. Яғни, күмбездер көк түске боялып, порталдары мен ою-өрнектері де Азияның классикалық үрдісінде жасалады. Солтүстіктегі мешіттер болса, татар үлгісіне жақын. Біз осы екі үлгіден тыс таза қазақы нұсқаны таңдадық. Оның алдында қазақтың көне қалаларының құрылысында кездесетін сәулет өнерінің үлгілерін зерттедік. Сол жолмен жүріп, «Әзірет сұлтан» мешіті жобасында қазақтың ою-өрнектерінің 70 пайызын пайдаландық. Порталдарды да киіз үйге ұқсатып жасадық. Күмбіздер де қазақы нақышта жобаланды. Мешіт түсіне ерекше мән бердік. Дәстүрлі Ислам дінінің де, қазақтың ежелгі сәулет өнерінде кездесетін түстерін де есепке алдық. Қазір алыстан қарағанда мешіт көзге ақ түсті болып көрінеді. Бірақ жақындап барып қарасаңыз, оның түрлі-түсті екенін көресіз. Күмбездері де солай. Мұны Сарыарқаның гүл деріне ұқсатып жасадым. Неге дейсіз ғой? Жасырақ кезімде осы жерден шығып, Алматыға сапар шектім. Арқаның гүлдеріне мән бермей жүр екенмін, Орталық Қазақстанның бір бекетіне келгенде пойыз бұзылып, сол стансада біраз аялдауға тура келді. Сол жердің гүлдеріне бажайлап қарасам, қурап қалған гүлдер түрлі түстілігімен таңғалдырды. Мешіт жобасын

жасағанда сол көрініс көз алдыма келіп, мұны жүзеге асырдым. Бұдан соң жан-жақтан ұсыныстар келіп түсті. Қарағандыдағы, Көкшетаудағы, Петропавлдағы мешіттер менің жобаммен бой көтерді. Күні кеше ғана Астанадан Қорғалжынға апаратын тас жолдың бойындағы көпір маңайында, С 409 көшесінде жаңа мешіттің құрылысы басталды. Бұл мешіт келесі жылы күзде пайдалануға берілуі тиіс. Оның философиясы мүлде бөлек – заманауи қазақ стилінде. Жаңа мешіт жобасында портал мүлде жоқ. Ал атын шартты түрде «Алланың гүлі» деп қойдым. Мұны соған ұқсатып жасап, жанына ирекирек қаламды орналастырдым. Бастапқыда бұл жобаны таныстырғанымда бәрі жобаны түсінбей, таңғалды. Қабылдамай қоя ма деп қорқып едім, бірақ ақыры қабылданды. Қазақстан Мұсылмандары діни басқармасы да мақұлдады.

болсын! Бұл жоба қалай жүзеге асқанынан да хабар берсеңіз. – Бұл жоба ел тәуелсіздігінің 20 жылдық мерейтойына орай қолға алынды. Осыған байланысты жарияланған конкурсқа 12 компания қатысты. Оны біз жеңіп шығып аз уақытта жүзеге асырдық. Бізге 16 желтоқсанға қарай толығымен аяқтау тапсырмасы берілді. Ал біз жұмыстарды көктемде бастадық. Басында сулы-нулы желекжолға қоямыз ба деп ойладық. Бұдан соң әуежай жаққа қоямыз деп шештік. Бірақ ол

еуропалық да азиялық да нұсқаға келмейді. Қос қапталында Елтаңба, ортасында Мем лекеттік ту орналасқан. Жалпы бұл жобаны жасағанда, Әбіш Кекілбайұлы, Қойшығара Салғараұлы, Ақселеу Сейдімбек сынды ұлттың беткеұстар тұлғаларымен ақылдастық. Әрине, ол уақытта қала әкімі болған Иманғали Тасмағамбетов те одан тыс қалған жоқ. Тағы бір қызықты айтайын, монументтің бүйіріне тайқазан қоямыз деп шештік. Міне, осы жерде Түркістандағы тайқазанның масштабы бұған

ȹ

www.astana-akshamy.kz

9

байжандар, өзбектер өз дәстүріндегі жобалар бойынша құрылыс салуда. Ал бізге келсек, біздің сәулет өнерінің тарихы да өте бай. Сығанақ, Сауран, Сарайшық сынды көне қалаларымыздың сәулетін зерттесек жеткілікті. Мен оларды зерттедім, жинаған материалым жеткілікті. Қазір соны меңгеру керек. Болашақта көне қалалардың сәулет жобасымен бой көтеретін нағыз қазақы жобаларды ойластырып та қойдық. Қазіргі заманғы сәулет өнерін ұмытпай, оған қазақы реңк енгізуге де болады. Футур стиль арқылы

mLjʃɍƿƲLJƲdž ǁLJǀƲɍ} ʃnj ǙLJǁLjǁljǎƲljǀǁ ǎǁnjǁɍ LjƼȽǗljƼ ǂƼǎǗnj – «Мәңгілік ел» триумф арқасының жобасы үшін жақында Мемлекеттік сыйлықты иелендіңіз. Құтты

μÌÄÑIJ¼ ÆĻà ÂĴ¿³ÌÎÍÁÆ ĵÇÁÈÀÁ ÎÌÄÏÈÐ ¼ÌƼÍ× ½ÁÇ¿³Ç³ ½³Ì ÂÁĶ³Í ÎÁÌÀÁÉ ÍÊĶ ½ÊÅ ÆĻÎÁÌÁÎ³É ÈĵÍÁÇÁÉ Ë¼ÌÄÂÀÁ¿³ ¼ÌƼ ɼËÊÇÁÊÉÉ×Ķ ÂÁĶ³Í³ IJİÌÈÁγÉÁ ͼÇ×ÉÀ× ÊÉ×Ķ IJİÌ×Ç×Í× Â×Ç ÂĴÌÀ³ ½³Ì IJ×Ã×IJÎ× ¼ÅμÅ×É ½³ÃÀ³Ķ Âʽ¼ ¼Å ÆĴÉÀÁ ½ÊÅ ÆĻÎÁÌÀ³ IJ¼Ã¼IJÎ×Ķ ÆÁÔÁ¿³ ÈÁÉ ½Ĵ¿³É³É ͼÇÎ ÀĵÍÎĴÌÇÁÌ³É ¼ÅÔ×IJÎ¼Ë ÎİÌı¼É ½İÇ É×Í¼É ÁdzȳÃÀ³Ķ ¼ÌIJ×É ½ÊǼԼı×ɼ ÀÁ¿ÁÉ IJ¼Ì×ÔÎ× IJ¼À¼È×É Ë¼Ô ÁÎ³Ë ÎİÌ

ʮ̌೰̌ ̥̖̹̞̯​̯̞೰ ̡̥̖̯̞̌ маңайдағы ғимараттар тым биік болып көрінді. Ақыры қазіргі орны – Орынбор көшесіне шығардық. Басында бірнеше нұсқаны ұсынған едік, Елбасы солардың ішінен классикалық нұсқаны таңдады. Оның ішкі жағында музей мен әдемі алаң, жоғарыға көтерілетін лифт бар. Бұрын ол жерде үйлер болмаған соң ешкім ішінде не барына мән бермейтін. Қазір ғана маңайында тұрғын үйлер бой көтеріп, жобаның ішкі жағы жаңаша сипатқа ие болуда. Жуырда мұның бар сырын ел көреді деп ойлаймын. Ал тарихқа көз жүгіртсек, әлемде триумф аркасы белгілі бір жеңістерден соң бой көтеретін. Мәселен, Париждегі арка Наполеонның жеңісі құрметіне салынды. Оның құрылысы 33 жыл жүрді. Бір қызықты айтайын, біздің жоба 3 ай, 3 күнде бой көтерді. Қазақтың кешегі мен бүгінін, салтдәстүрлерін айшықтап тұрған бұл нысан еліміздің жарқын болашағына деген қарышты қадамын паш етіп тұр. Астанадағы «Мәңгілік ел» аркасының әр элементінде терең мағына жатыр. Тарқата айтсам, арканың кіреберісі

дәл келді. Мен ол жөнінде ойламаған да едім, Құдайдың өзі реттеп берген сәйкестік. Шынымды айтсам, әлі күнге дейін бұған таңданумен келемін. Ақсақал мен Ел анасының бейнесі де бастапқыда ойластырылды.

ʃnj ƼǀƼLj ʓǃ ɛLJǎǗljǗɍ ljƼȽǗǃ NjƼǎnjDŽNJǎǗ ƽNJLJǏǗ džǁnjǁdž – Астананың сәулеті туралы не айтасыз? Сіздің көңіліңіз тола ма? – Қазір Астана сәулетінде әртүрлі стильдер кездеседі. Атап айтсақ, еуропалық стиль, хай-тек, Әзербайжан, Қытай, Англия, Франция сынды елдердің стильдері кездеседі. Өкінішке қарай, қазақы нақыш аздау боп тұр. Халықаралық стиль деген бар. Сәулетшілер осы стильге әуес боп алды. Қай стиль модаға енеді, соны басшылыққа алып, жобалауға көшті. Әлемдік үрдіске қарасақ, керісінше. Дүние жүзіндегі мемлекеттер өз тамырына оралып жатыр. Мәселен, Араб елдері, армяндар, әзер-

да ұлттың иісін шығара аламыз. Оның сыртында ғұн дардың, скифтердің стильдері бар. Бұлар тіптен керемет. Жалпы адамның ойының шегі жоқ екен. Ал сәулет өнерімен мұны ұштастырғанда ой тіптен шарықтап кетеді. Айтарым, әр адам өз ұлтының нағыз патриоты болуы керек. Сонда ісі алға басады. Менің түсінгенім, қазақ – тегі асыл халық. Қазір озық ойлап отырсам, ол маған қан арқылы келді деп білем. Мен қазақ болмасам, сәулет өнерінде мұндай жетістіктерге де жетпес едім, сірә. Қазір «Ой тек» деген тобымыз бар. Осы топқа мүше адамдардың бірі – Мемлекет тік Елтаңбаның авторы Жандарбек Мәлібеков. Бәріміз арагідік жиналып, ұлтқа қатысты мәселелер бойынша пікір алысып тұрамыз. Бәріміз біріккенде ұлт мүддесі жолында барлық қиындықтарды жеңеміз деп ойлаймын. – Әңгімеңізге рақмет! Шығармашылық табыстарға жете беріңіз! Сұхбаттасқан: Аманғали ҚАЛЖАНОВ


10

25 ȏȤȔ

ȹ

www.astana-akshamy.kz

ǻӁǼǮǴǺǠǰǭǠdzdzǮ t

1917

ˢ́ˬ˞́೮ ϱͲϭϯ ˢ˟ˬ˵˯೪˳˘ˮ ˘˲˘ˬ́೦́ˮ˞˘ ʽ˲́ˮ˙˯˲˞˘ ʳʳ ˢ˘ˬ˱́೪˘ˣ˘೪ ೪೵˲́ˬ˵˘˥́ ഑˵˧˱͕ ౢ˘ˣ˘೪Ͳౢ́˲೦́ˣ˞́೮ ʤˬ˘˾ ˘˚˵˯ˮ˯˭ˤ̆˳́ ˢ˘˲ˤ̆ˬ˘ˮ೦˘ˮ ˙˯ˬ˘˵́ˮ͘ ʤˬ˘˾ ˘˚˵˯ˮ˯˭ˤ̆˳́ˮ́೮ ˵഑˲˘೦˘ˬ́೦́ˮ˘ ʥ˘೪˵́˪˟˲˟˥ ౢ೵ˬ˭˘ˮ೵ˬ́ ˭˟ˮ ʤ˥˞˘˲˺˘ˮ ˃೵˲ˬ́˙˘˥೵ˬ́ ˢഉˮ˟ ಁˬˤ˺˘ˮ ʥ഑˪˟˥Ͳ ˺˘ˮˮ́೮ ˪˘ˮ˞ˤ˞˘˵˶˲˘˳́ ೵˳́ˮ́ˬ˘˞́͘ ˌ́ˮ˘˥́ ˞˟˭˯˪˲˘˵ˤ̆ˬ́೪ ˢ˘೦˞˘˥˞˘ ഑˵˪˟ˮ ˳˘˥ˬ˘˶˞˘ ϳϵ ˞˟˱˶˵˘˵˵́೮ ϰϬͲ́ ಁˬˤ˺˘ˮ ʥ഑˪˟˥˺˘ˮ˞́ ˢ˘೪˵˘˱͕ ˞˘˶́˳ ˙˟˲˟˞˧͘ ʽ˳́ˬ˘˥˾˘ ˯ˬ ʤˬ˘˾˯˲˞˘ ೴˪˧˭˟˵˧ˮ˧೮ ˵഑˲˘೦˘˳́ ˙˯ˬ́˱ ˳˘˥ˬ˘ˮ೦˘ˮ ˙˯ˬ˘˵́ˮ͘

ǔǗljƼDžǗ LjƼǑƼƽƽƼǎ ǔǗnjȽƼLJƼɍǗ Биыл Алашорда үкіметінің төрағасы Әлихан Бөкейханның туғанына 150 жыл толған мерейтойы ЮНЕСКО аясында аталып өтті. Ұлт көсемінің мерейтойы аясында оның саясаткерлігі мен мемлекет басқарған қайраткерлігінен бастап ғылыми публицистігіне дейін сан қыры сипатталып жазылды. Бізді бұл жолы қызықтырған нәрсе Әлихан Бөкейханның отбасылық жағдайы болып отыр. Әлиханның жеке өміріне қатысты көпшілікті қызықтыратын оқиғалар жетерлік. Айталық, ол дүниеге сүндеттеулі күйде туылып, 6 жасқа дейін тілі шықпаған. Сондай-ақ, ұлт көсемі өз заман дастарына қарағанда әлдеқайда кеш үйленген. Еразаматтың 35 жасқа дейін үйленбей, салт басты жүруі – ол заманда сирек кездесетін оқиға. Ал Әлекең өзінің сүйген жарын кеш жолықтырып, 35 жасында отбасын құрған екен. Тағы бір қызық жағдай, ол әйелі қайтыс болғаннан кейін 16 жыл бойы үйленбей жалғыз тұрған. Ұзақ уақыт үйленбеуі құдай қосқан қосағы Еленаға деген шынайы махаббат па, жоқ әлде қиын-қыстау замандағы мәжбүрлік пе еді? Әлихан мен Елена 1901 жылы отбасын құрып, 20 жылға жуық уақыт бірге тұрған. Алаштанушы ғалымдар олардың арасында үлкен махаббат болғанын айтады. Мәселен, Әлекең әйелі қайтыс болғаннан кейін 16 жыл бойы үйленбей, жалғыз тұрыпты. Алты алашты аузына қаратқан азаматтың қазақтан да, орыстан да бір қыз алып, отбасын құруына талай мүмкіндігі болған сияқты. Әйтсе де, ол 1921 жылдан бастап ату жазасына кесілген, 1937 жылға дейін үйленбей өмір сүрді. Белгілі әлихантанушы ғалым Сұлтан Хан Аққұлының айтуынша, қыр баласы – Әлиханның ұзақ уақыт үйленбей жүруінің бірнеше себебі бар. Оның ең біріншісі Әлихан

келінімнің қалай маңдайынан сүйемін? Табалдырығымнан аттамасын!» деп қабылдамай қойыпты. Кейінірек Әлекең ауылына барған кезде Еленаны Шәкәрімнің ауылына тастап, өзі бала-шағасын алып, үйіне барады екен. Бұл оқиға болашақ ұлт көсемінің жүрегіне қаяу түсіруі әбден мүмкін. Десек те, бұдан да қиын жағдай Елена мен

Елизавета анасының мұсылман дінін қабыл дама ғанына қатты наразы болуы әбден мүмкін. Дегенмен Әлихан Бөкейхан «мұсылман дінін қабылда» деп Еленаны күштемегені анық. 1921 жылы Семейде қайтыс болғанда Әлихан оны христиан дінінің барлық рәсімі бойынша жерлеген. Бұл оның Еленаға деген ерекше махаббаты болса керек.

ры алдында өзін адамгершілік және моральдік жағынан үлгі ретінде ұстады. Егер ол екінші әйел алып, оны тастап кеткен болса, өзінен кейінгілерге жаман үлгі болар еді. Байқасаңыздар, Әлекең өмірден өткеннен кейін кейбір азаматтар бұзылып, бірнеше әйел ала бастады, – дейді Сұлтан Хан Аққұлы. Өз заманында Әлихан Бөкейханның айналасындағы жақын

ЮНЕСКО АРДАКТАГАН

ОЛИХАН

мен Еленаның арасында үлкен махаббат болса керек. – Әлихан Бөкейхан 1916 жылдың ақпанында қазақты атты әскерге алу және халқына сайлау құқын қайтарып алу жұмысымен Самарадан Санкт-Петерборға кетеді. Сол кеткеннен 1918 жылдың көктемінде, араға екі жылдан астам уақыт салып, балашағасымен Алаш қаласында бір-ақ қайта табысады. Егер Әлихан әйеліне сенім білдір месе, бірнеше жыл сыртта емін-еркін жүре алар ма еді? Елена Әлихан үшін от пен суды кешіп, көптеген қиын шылық көреді, – дейді әлихантанушы. Соңғы кездері Әлихан мен Еленаның үйленуіне оның қайын атасы қарсы болған деген әңгіме айтылып жүр. Әлихантанушы ғалымның айтуынша, бұл – жаңсақ пікір. Яковлев қызына «Әрине, Әлихандай күйеу саған табыла қоймас. Алайда Әлихан мұсылман, ал сен христиан дінін ұстанасың. Бұған Әлиханның туған-туыстары қалай қарайды, сенің ортаң оны қалай қабылдайды? Осыны ойлан да, өзің шешім қабылда. Мен батамды беремін» деп батасын беріпті.

ƼǔǗLJLjƼDž ɅƼLJȽƼlj ƼɅDŽɅƼǎ Мұсылман мен христиан дін өкілдерінің шаңырақ көтеріп, өмір сүруінің қиын сәттері болмай қойған жоқ. Бұл арада Еленаның әкесі Яков Севастьяновтың «Әлиханның туған-туыстары саған қалай қарайды?» деп алаңдауы расталған тәрізді. Себебі, Әлихан Бөкейханның орыс қызына үйленгеніне оның анасы қарсы болған көрінеді. Әлекең шешесінен бата алуға барған кезде «Мойнына крест таққан

Елизаветаның арасында орын алған болатын. Сұлтан Хан Аққұлының айтуынша, Елизавета анасының мұсылман дінін қабылдамағанына қатты ренжіген көрінеді – Сырым Бөкейхановтың әйелі Александра Бори совнаның айтуынша, Елизавета анасының есімін ешқашан аузына алмайтын көрінеді. Бірде маған Александра Борисовна «Елизавета шешесінің мұсылман дінін қабылдамағанына қатты наразы болған. Сондықтан да ол Еленаның барлық суретін жойып жіберген» дегенді айтып еді. Шынында таңғалатын жәйт: Еленаның бір ғана суреті сақталып қалды ғой. Ал оның неліктен бұлай жасағаны мен үшін жұмбақ. Ал өзі «Анам әкемді шын сүйсе, мұсылман дінін неге қабылдамады?» деп ренжіген деген ой да туады, – дейді Сұлтан Хан Аққұлы.

адамдары оған екінші рет үйлену туралы ұсыныс айтпай қоюы мүмкін емес. Алайда ол төсек жаңартуға құлшыныс танытпаған көрінеді. Мұның негізгі себебі, Еленаға деген махабаттан бөлек, қиын-қыстау кезеңдегі мәжбүрлік болуы әбден мүмкін. Себебі Кеңес өкіметінің қатаң бақылауында болғандықтан, оның екінші рет үйленіп, мамыражай өмір сүруіне мүмкіндігі болмады. Болған күннің өзінде ол «екінші рет үйленсем, оның басына қатер төндіріп алмаймын ба» деп сақтануы да әбден мүмкін. Оның үстіне бәлшебектер өздері жау деп санаған азаматының сыртынан оның өз әйеліне тыңшылық жасатып күзеттіріп қойған болатын. Талай құйтырқылықты көрген әккі саясаткер екінші рет үйленуді «басы артық мәселе» деп санаса керек. Ұзын сөздің қысқасы, Ақтоғай ауданынан шығып, Алты алаштың ардақтысына айналған ұлт көсемінің екінші рет үйленбеуі – біз үшін жұмбақ.

ǁdžƲljǔƲ njǁǎ əDžLJǁljǀƲ Ljǁ" Әлихан Бөкейхан 1921 жылдың күз мезгілінде Еленаны жерлегеннен кейін туған жері Желтауға барып, бірнеше ай жатып алады. Міне, сол кезде Әлихан Бөкейхан екінші рет үйленіп, қызды болған деген алып-қашпа әңгіме айтылып қалады. Алайда ол екінші рет үйленгенін көпшіліктен қатты жасырған көрінеді. Кеңес өкіметі Әлекеңді 1922 жылдың желтоқсанында Мәскеуге мырзақамаққа алып кеткенде әйелі мен қызын тастап кеткен көрінеді. – Әйтсе де, бұл сөздің шындыққа жанасатындай ешқандай дәлелі жоқ. Егер де шынымен мұндай жағдай орын алса, Әлекең әйелі мен қызын өзімен бірге алып кетер еді. Бұл – бір. Екіншіден, Әлихан Бөкейхан артынан ерген Алаш арыста-

ǎʃǏǁLJǍƲǃ ǁLJƿǁ ɛLJƼǍǎǗ Ал бір анығы, Әлихан Бөкейханның басқаруымен 1917 жылдың желтоқсанынан 1920 жылдың тамызына дейін жұмыс жасаған Алаш автономиясы мен Алашорда үкіметі қыруар шаруа атқарды. Оның ең басты еңбегі қазіргі Қазақ елінің негізін, берік іргетасын қалап берді. Мысалы, 1920 жылдың тамызында Қазақ кеңестік автономиясы Алаш автономиясының негізінде құрылып жарияланды. Сондай-ақ, 1920-1927 жылдар аралығында Әлихан бастаған Алаш қайраткерлері қазіргі Қазақ елінің шекарасын анықтауға бар күш-жігерін салып, қазақтың ежелгі атабаба жерінің денін қорғап алып қалды. Серік ҚҰДАЙБЕРГЕНҰЛЫ


25 ʝʲʢ

ǻӁǼǮǴǺǠǰǭǠdzdzǮ t

ȹ

www.astana-akshamy.kz

11

ÒƏÓÅËѲÇÄ²Ê – ÌƏҢÃ²Ë²Ê ÅË ÌҰÐÀÒÛ ϮϬϭϲ ˢ́ˬ˞́೮ ϭϲ ˢ˟ˬ˵˯೪˳˘ˮ́ˮ˞˘ ʹ ౢ˘ˣ˘೪˳˵˘ˮ ˀ˟˳˱˶˙ˬˤ˪˘˳́ ˃ഉ˶˟ˬ˳˧ˣ˞˧˛˧ˮ˧೮ Ϯϱ ˢ́ˬ˞́೪ ˭˟˲˟˥˵˯˥́͘ ʥ೵ˬ ʹ ˭˟˭ˬ˟˪˟˵˧˭˧ˣ ˙˟ˮ ˺˘ˬ೪́˭́ˣ ೴˾˧ˮ ˟೮ ˙˘˳˵͕́ ഉ˲˧ ೪೵ˮ˞́ ˭˟˲˟˪˟͘ ʥ೵ˬ ˪೴ˮ˛˟ ˳˘ˮ ೦˘˳́˲ ˙˯˥́ ˘˲˭˘ˮ˞˘˱ ˢ˟˵˵˧˪͘ ˃ഉ˶˟ˬ˳˧ˣ˞˧˪˪˟ ೪˘ˮ ˵഑˛˧˳˳˧ˣ͕ ˙˟˥˙˧˵ ˵೴˲˞˟ ೪˯ˬ ˢ˟˵˪˧ˣ˧˱͕ ˟ˬ˧˭˧ˣ˞˧ ഉˬ˟˭ˮ˧೮ ഑˲˪˟ˮˤ˟˵˵˧ ˭˟˭ˬ˟˪˟˵˵˟˲˧ˮ˧೮ ೪˘˵˘˲́ˮ˘ ೪˯˳˵́೪͘ Ϯϱ ˢ́ˬ ˧˾˧ˮ˞˟ ˵ഉ˶˟ˬ˳˧ˣ ౢ˘ˣ˘೪ ˟ˬ˧ˮ ೪˘ˬ́˱˵˘˳˵́˲́˱͕ ˮ˘˲́೪˵́೮ ೪ˤ́ˮ ˪˟ˣ˞˟˲˞˟ˮ ˘˭˘ˮ ഑˵˪˧ˣ˧˱ ˪˟ˬ˟˭˧ˣ͘ ʽ˳́ ˪˟ˣ˟೮˞˟ ౢ˘ˣ˘೪˳˵˘ˮ˞́ ˞೴ˮˤ˟ ˢ೴ˣ˧ˮ˞˟˛˧ ˟೮ ˞˘˭́೦˘ˮ ˭˟˭ˬ˟˪˟˵˵˟˲ ˵˘ˮˤ˵́ˮ˞˘˥͕ ˳́˥ˬ˘˥˵́ˮ˞˘˥ ˞˟೮˛˟˥˛˟ ˢ˟˵˪˧ˣ˛˟ˮ ˵೵೮೦́˾ ʿ˲˟ˣˤ˞˟ˮ˵˧˭˧ˣ ʹ ʫˬ˙˘˳́ ʻ೵˲˳೵ˬ˵˘ˮ ಁ˙˧˾೵ˬ́ ʻ˘ˣ˘˲˙˘˟˚˵́೮ ˟˲˟ˮ ˟೮˙˟˛˧ ˣ˯˲͘ Барша қазақстандықтар үшін Тәуелсіздіктің мәні де, маңызы да айрықша. Себебі біз Тәуелсіздіктің арқасында тарихымызды түгендеп, тілімізді, дінімізді және ділімізді қайта оралттық. Мемлекетіміздің ұлттық рәміздері қабылданып, ұлттық салтдәстүрімізді жандандырдық. Егеменді ел, Тәуелсіз мемлекет болуды аңсаған халқымыз 200-ден аса көтерілістер мен ұлт-азаттық қозғалыстарды басынан өткерді. Сондықтан, әрбір бүгінгі ұрпақ үшін қандай да болмасын мерекенің, мейрам мен тойдың басы Тәуелсіздік күні екендігі даусыз. Жер бетіндегі әрбір ұлт үшін тәуелсіз ел болу – ұлы арман. Дүниежүзінде 6 мыңға жуық ұлттар мен ұлыстар бар болса, солардың ішінде 200-дейі ғана тәуелсіз мемлекет болып табылады. «Қазақстан Республикасының Мемлекеттік Тәуелсіздігі туралы» тарихи құжатқа дейін еліміз тәуелсіздікке апарар бірнеше маңызды қадамдар жасалды. Соның ішінде – 1990 жылғы 25 қазанда «Қазақ КСР-ның Мемлекеттік егемендігі туралы» Декларациясы қабылданды. Бұл құжат арқылы тәуелсіздігіміздің құқықтық және идеологиялық негіздері қаланды. Нәтижесінде, 1991 жылы 16 желтоқсандағы еліміздің Тәуелсіздігі туралы Заң қабылданды.

Осылайша әлем картасында Тәуелсіз Қазақстан атты жаңа мемлекет пайда болды. 16 желтоқсан – ата-бабамыздың арманы орындалып, Қазақ елін жаңа белеске көтерген Тәуелсіздік күні. Сол сәттен бері 25 жыл өтті. Осы жылдар ішінде елімізде көптеген істер атқарылған. Атап айтсақ, тарихи жеріміздің шекарасы бекітіліп, еліміздің егемендігі, экономикасы және сыртқы саясаты ұлғайды. Мемлекеттік рәміздеріміз, Ата заңымыз, ұлттық валютамыз және Сарыарқаның кең жазық даласында жаңа Астанамыз дүниеге келді. Әлемдік қауымдастық алдында «Қазақстан Республикасы» деген асқақ рухты ел екенін мойындаттық. Ел экономикасы да жылдан-жылға нығайып, мәдени, рухани даму деңгейі белеске көтерілуде. Өзіне тән барлық институттары бар, әлемдік қауымдастықтың ықпалды мүшесі болып табылатын тәуелсіз мемлекет құрылды. 25 жыл мемлекет үшін көп уақыт емес, осы аз ғана уақытта Қазақстан өз аяғына нық тұрып, әлемге аты танылған мемлекет болды. 25 жыл ішінде Қазақстан 70-тен астам халықаралық ұйымдардың белді мүшесі атанды, өз жерінде Азиада өткізіп, алдағы уақытта елордамызда ЕХРО халықаралық көрмесі және Алматы қаласында қысқы Универсиада сияқты маңызды шаралар өткізу жоспарланған.

ౢʤʯʤౢˁ˃ʤʻͲʰʯˀʤʰʸː ʥʰʯʻʫˁͲˇʽˀ˄ʺˏ 2016 жылғы 14-ші желтоқсан Астана қаласында екі елдің ресми тұлғалары мен іскер топтарының қатысуымен Қазақстан-Израиль бизнес-форумы өткізіледі. Осы іс-шараның мақсаты Қазақстан мен Израильдің іскер топтарының арасындағы сауда-экономикалық ынтымақтастығын жандандыру, сондай-ақ, израильдік тарапқа 2015-2019 жж. арналған Қазақстанның индустрияландыру бағдарламасының презентациясын өткізу, оның ішінде инвесторларға шағын-орта бизнес, және экономиканың басым салаларындағы ынталандырма пакетін ұсыну. Қазақстан-Израиль бизнес-форумның ұйымдастырушылары: Қазақстан Республикасының инвестициялар және даму Министрлігі және «KAZNEX INVEST» экспорт және инвестициялар жөніндегі ұлттық агенттігі» АҚ. Қазақстандық компанияларды, оның ішінде шағын және орта бизнес саласындағы қызметті жүзеге асыратын агроөнім кешені, ауылшаруашылық техникасы, медицина, фармацевтика, қауіпсіздік және қорғаныс өнеркәсібі салаларында қызмет ететін компанияларды форумға тіркелуге шақырамыз. Сұрақтарыңыз болып жатқан кезінде келесі телефон нөмірлеріне хабарласуыңызға болады: +7 /7172/ 91-90-40 (ішкі: 1109, 1117) немесе forum@kaznexinvest.kz электрондық мекен-жайына жазыңыз.

Егеменді дамудың 25 жылы ішінде Қазақстан әлемнің ең дамыған 50 елінің қатарына енді, Стратегия – 2030-ды мерзімінен бұрын іске асырып, Стратегия – 2050, «100 нақты қадам: баршаға арналған қазіргі мемлекет» Ұлт жоспарын жүзеге асыра бастады. Бұл бағдарламалардың орындалуы, Мәңгілік Ел жалпы ұлттық патриоттық идеясының жүзеге асырылуы - қазақстандық арманымызға қол жеткізуге нақты әрі сенімді қадамдар жасайтын кезеңге жеткізеді. Қазақстан – бүгінде Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығы елдерінің арасында жаңғыру мен дамудың көшбасшысы. Мемлекетіміздің егемендігін әлемнің 120-дан астам мемлекеті ресми мойындады. Қазақстан БҰҰ-ның толық құқылы белсенді мүшесі, сонымен қатар ол ынтымақтастығын Еуроодақ, Еуропалық қайта құру және даму банкі, Халықаралық валюта қоры, МАГАТЭ, Қызыл жарты ай, ЮНИСЕФ пен ЮНЕСКО сынды белді ұйымдармен нығайтуда. Қазақстан 400-ден астам көпжақты және 700 екіжақты келісімге қол қойды. Еуропадағы қауіпсіздік және ынтымақтастық ұйымындағы төрағалық, Астана саммиті, Ислам конференциясы ұйымындағы, Шанхай ынтымақтастық ұйымындағы, Еуразиялық экономикалық одаққа төрағалық ету – бұл Елбасы Н.Ә. Назарбаевтың салиқалы саясатының арқасында қол жеткізілген үздік жетістіктер. Елбасы Нұрсұлтан Назарбаевтың көрегенділігінің, оған деген халықтың сенімінің арқасында, еліміздегі бірлік пен ынтымақтың арқасында Қазақстан осындай үлкен жетістікке жетіп, әлемге танылып отыр. Оған қоса, Қазақстанның бүгінгі таңдағы тәуелсіздігінің құдіретті күші ұлттар достастығы, ел бірлігінде болып отыр. Жыл сайынғы Елбасының халыққа

арналған Жолдаулары мен қабылданған мемлекеттік бағдарламалары, стратегиялық бағыттардың барлығы қарапайым халықтың тұрмысын жақсартып, тәуелсіздігімізді нығайтуға бағытталған. Біздің қасиетті де қастерлі Мәңгілік еліміздің жолында, қазақстандықтарды алда әлі де көптеген жаңа табыстар мен жетістіктер күтуде. Қазіргі уақытта мемлекеттің жастарға жасап жатқан қолдауы көп. Тек соны ұтымды пайдалану керек. Мемлекетіміздің болашақ өркендеуі, дамуы, гүлденуі иманды, білімді оның ішінде мемлекеттік тілін білетін, барлық халықтардың дәстүрлерін құрметтейтін, жігерлі жастарды қажет етеді. Жаңа замандағы ғылымның жетістігінен толық хабардар жастарымыз, мемлекетіміздің көш бастаушысы, ілгерлетушісі болып қалыптасуы керек. Сонда ғана ғасырлар бойы тәуелсіздігіміздің туы желбірейтіні сөзсіз. Қазақ елінің Тәуелсіздігінің 25 жылдығы – қазақ халқы үшін мерейлі мереке, үлкен қуаныш. Біз, еліміздің жастары өзімізді ерекше ұрпақ өкілі деп толық сеніммен айта аламыз. Өйткені біз – тәуелсіз мемлекеттің құрдастарымыз, осы елмен бірге өсіп, жаңа тәуелсіз мемлекеттің ірге тасы қалануының және оның ары қарай даму жолын көріп, оған қатысып келеміз. Сондықтан болашағымыз жарқын, келешегіміз кемелді болатынына мен сенімдімін. Барша Қазақстан халқын Тәуелсіздіктің 25 жылдық мерекесімен құттықтаймын! Тәуелсіздігіміз тұғырлы, Егемендігіміз еңселі болсын! Еліміздің мәртебесі биіктеп, әлемге шарықтай берсін. Көк байрағымыз ашық аспанымызда желбірей берсін! Н.БАЙТІЛЕСОВ, Әскери соттар әкімшісінің басшысы

ʤˁ˃ʤʻʤ ౢʤʸʤˁˏ ˃౭ˀ౞ˏʻʪʤˀˏ ʺʫʻ ౬ʶʳʺʫ˃˃ʳʶ ʫʺʫˁ ʮಁʻʫ ˈʤʸˏౢʤˀʤʸˏౢ ౭ʱˏʺʪʤˀˏʻˏ౦ ʻʤʯʤˀˏʻʤ͊ Мемлекеттік қызмет, мемлекеттік көрсетілетін қызметтер, сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл, сондай-ақ мемлекеттік қызметшілердің Әдеп кодексі салаларындағы ҚР заңнамаларын сақталуы жөнінде сыбайлас жемқорлықтың алдын алу сұрақтары бойынша «Қоғамдық қабылдау» жұмыс жасайды. Қоғамдық қабылдаудың қызмет көрсетілуі тегін. Жұмыс уақыты күнделікті (сенбі және жексенбі күндерiнен басқа) сағат 09.00-ден 18.00-ге дейін (үзіліс: 13.00-ден 14.00-ге дейін). Мекенжайы: Астана қаласы, Сейфуллин көшесі, 5, ВП-5, 9-каб., («КАМЕДА» ҚҰ). Анықтама телефондары: 78-5312, 8-775-897-19-85. Қоғамдық қабылдау Қазақстан Республикасы Мемлекеттік қызмет істері және сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігінің Астана қаласы бойынша департаменті тапсырысы бойынша «Азаматтық бақылау» жобасы аясында іске асырылуда.


12

ȹ

www.astana-akshamy.kz

ȽÉÄÀ½Ê

ʤˁ˃ʤʻʤ ౢʤʸʤˁˏ ʺʫʺʸʫʶʫ˃ ʶʫʿʳʸʪʳʶ ʥʫˀʧʫʻ ʯʤ౦ ʶಉʺʫʧʳʻ ʶಉˀˁʫ˃˄ ʮ౬ʱʫˁʳʻʫ ౢʤ˃ˏˁʤ˃ˏʻ ʤʪʦʽʶʤ˃˃ʤˀʪˏ౦ ˃ʳʯʳʺʳ №

Тегі

Аты

Әкесінің аты (егер бар босла)

1.

Адилова

Санжанна

Аскеновна

2.

Асанова

Дарига

Сакеновна

3. 4.

Адамова Арыкбаев

Карлыга Алмаз

Олжановна Оразбекович

5.

Ахметтаев

Курман

Шахвадинович

6.

Айтыкова

Баян

Капаровна

7.

Ахметов

Канат

Темергазыевич

8.

Аяфов

Айдархан

Турганович

9.

Әлке

Аллаберген

Сағынышұлы

10.

Байтенов

Толеген

Мажитулы

11.

Баубекова

Светлана

Жиеншановна

12.

Божеева

Майра

Задеевна

13.

Газымжанов

Ерлан

14.

Джакупов

Бейбит

Зейнуллович

15.

Джалдыгареева

Каиргуль

Сейтжапаровна

16.

Джасыбаев

Кайрат

Нуржанович

17.

Дощанова

Мукарам

Габдушевна

18.

Джанасова

Гулжан

Амалбековна

19.

Еркебаев

Мустапа

20.

Жакупов

Бахтияр

21.

Жумыров

Жаркынбек Шыныбекович

22.

Жубатканов

Алимжан

Иратович

23.

Зунзяк

Наталья

Александровна

24.

Идрисова

Алмагуль

Балтабаевна

25.

Ибраимова

Алия

Омирзаковна

26.

Искакова

Динара

Аскаровна

27.

Искакова

Жанар

Кабидуллаевна

28.

Кабылбекова Ботагоз

Сардарбековна

29.

Касенов

Абылхат

Жалелович

30.

Камзенов

Жанат

Касым-Жомартович

31.

Кельдибеков Болат

Максутович

32.

Космагамбетов Крыкбаев

Темирханов

33. 34.

Кудасова

Куантай

Ахметкалиевич

Амангельды Сергазыулы Салтанат

Каировна

АдвоАдво-каттық Мекенжайы каттық қызметі қызұйымдастыру метпен нысаны айналысуға лицензияның нөмірі мен берілген күні 0003214 Алматы Астана қ. Кенеса23.11.2001 ауданының заң ры көшесі,69 кеңесі 0000982 Алматы Астана қ. Кенеса17.03.1999 ауданының заң ры көшесі,69 кеңесі 0000568 Алматы Астана қ. Кенеса10.03.2006 ауданының заң ры көшесі,69 кеңесі 14011808 Алматы Астана қ. Кенеса15.08.2014 ауданының заң ры көшесі,69 кеңесі 0004556 Алматы Астана қ. Кенеса01.08.2011 ауданының заң ры көшесі,69 кеңесі 0003526 Алматы Астана қ. Кенеса14.02.2002 ауданының заң ры көшесі,69 кеңесі 15001031 Алматы Астана қ. Кенеса21.01.2015 ауданының заң ры көшесі,69 кеңесі 0000274 Алматы Астана қ. Кенеса25.08.2005 ауданының заң ры көшесі,69 кеңесі 0003064 Алматы Астана қ. Кенеса05.05.2009 ауданының заң ры көшесі,69 кеңесі 0001496 Алматы Астана қ. Кенеса12.10.2007 ауданының заң ры көшесі,69 кеңесі 0000315 Алматы Астана қ. Кенеса20.09.2005 ауданының заң ры көшесі,69 кеңесі 16003946 Алматы Астана қ. Кенеса29.02.2016 ауданының заң ры көшесі,69 кеңесі 13009219 Алматы Астана қ. Кенеса10.06.2013 ауданының заң ры көшесі,69 кеңесі 0004246 Алматы Астана қ. Кенеса15.03.2011 ауданының заң ры көшесі,69 кеңесі 0004571 Алматы Астана қ. Кенеса18.02.2003 ауданының заң ры көшесі,69 кеңесі 16006621 Алматы Астана қ. Кенеса21.04.2016 ауданының заң ры көшесі,69 кеңесі 0002001 Алматы Астана қ. Кенеса17.03.1999 ауданының заң ры көшесі,69 кеңесі 16002606 Алматы Астана қ. Кенеса11.02.2016 ауданының заң ры көшесі,69 кеңесі 0005836 Алматы Астана қ. Кенеса17.09.2004 ауданының заң ры көшесі,69 кеңесі 14004585 Алматы Астана қ. Кенеса07.04.2014 ауданының заң ры көшесі,69 кеңесі 13011427 Алматы Астана қ. Кенеса17.07.2013 ауданының заң ры көшесі,69 кеңесі 16000180 Алматы Астана қ. Кенеса11.01.2016 ауданының заң ры көшесі,69 кеңесі 0005905 Алматы Астана қ. Кенеса20.10.2004 ауданының заң ры көшесі,69 кеңесі 0004719 Алматы Астана қ. Кенеса19.03.2003 ауданының заң ры көшесі,69 кеңесі 0000903 Алматы Астана қ. Кенеса13.09.2006 ауданының заң ры көшесі,69 кеңесі 11001615 Алматы Астана қ. Кенеса07.09.2011 ауданының заң ры көшесі,69 кеңесі 0000055 Алматы Астана қ. Кенеса13.05.2005 ауданының заң ры көшесі,69 кеңесі 0001937 Алматы Астана қ. Кенеса08.04.2008 ауданының заң ры көшесі,69 кеңесі 0003549 Алматы Астана қ. Кенеса27.10.1999 ауданының заң ры көшесі,69 кеңесі 15022025 Алматы Астана қ. Кенеса22.12.2015 ауданының заң ры көшесі,69 кеңесі Астана қ. Кенеса0004573 от Алматы 18.02.2003 ауданының заң ры көшесі,69 кеңесі 0001180 Алматы аудаАстана қ. Кенеса17.03.1999 нының заң кеңесі ры көшесі,69 Астана қ. Кенеса0005795 Алматы 24.08.2004 ауданының заң ры көшесі,69 кеңесі Астана қ. Кенеса12000929 Алматы 14.03.2012 ауданының заң ры көшесі,69 кеңесі

Байланыс теле- Есфондары кер тпе

35.

Мухаметжарова

Шарбан

36.

Муксулов

Жансерик

37.

Мукашева

Алма

38.

Максутов

Акылбек

39.

Оралбаев

Кайрат

40.

Оспанов

Нурлан

41.

Рубцова (Мулина)

Милена

42.

Рсалина

Динара

43.

Сарбасова

Самал

44.

Сейфуллин

Марат

45.

Сейфуллина

Сауле

46.

Сатыбалдин

Абай

47.

Сатыбекова

Эльмира

48.

Сыпченков

Юрий

49.

Токанова

Багдат

50.

Токтышева

Кулжан

51.

Тулегенов

Руслан

52.

Тулебаева

Дилара

53.

Тусупбаева

Кумус

54.

Утарова

Айгуль

55.

Шарипова

Кенже

56.

Шеримбетова

Умитай

+7702-209-06-06

57.

Шапенова

Сабина

Мухтаровна

16000284 13.01.2016

+7701-773-27-40

58.

Азербаев

Алтынбек

Кайролинович

14019667 25.12.2014

+701-777-65-05

59.

Акимбеков

Акылбек

Даулетбекович 0003162 29.06.2009

+7701-484-97-77

60.

Айтжанов

Рымтай

+701-734-43-79

61.

Акатов

Ильяс

Ергалиевич

16007077 28.04.2016

+778-446-39-65

62.

Байзаков

Мадияр

Салимханович

0005306 15.01.2004

+7777-283-63-32

63.

Баймагамбетова

Карлыгаш

Каирбековна

0002110 10.07.2008

+707-122-10-72

64.

Дуйсенбаева Аида

Султанбековна 0002887 29.01.2009

+7701-778-26-22

65.

Душаев

Николаевич

0002981 24.03.2009

+7707-850-19-97

66.

Джумагулова Динара

Нургалиевна

13000120 09.01.2013

+701-745-38-00

67.

Дудкин

Федор

Николаевич

0001125 17.03.1999

+7701-485-76-76

68.

Евтушенко

Елена

Михайловна

0001126 17.03.1999

+705-294-26-03

69.

Жунусова

Алия

Сакеновна

0003180 29.06.2009

70.

Жумагулова

Айгуль

Нурлановна

0001241 28.05.2007

71.

Ильясова

Гульмира

Хабдыловна

0001129 17.03.1999

+7701-740-18-07 +7701-781-52-75 +7702-903-74-40 +7701-417-91-01 +7701-799-87-01 +7777-315-30-54 +7705-777-91-72 +7777-391-87-16 +7701-777-11-87 +7701-599-69-56 +7701-526-03-66 +702-197-64-79 +7775-821-11-19 +7707-511-86-74 +7701-395-29-56 +775-666-89-46 +7701-544-02-56 +747-595-26-00 +7701-292-75-85

Берик

Жагипаровна

Астана қ. Кенесары көшесі,69

+7701-409-73-01

Астана қ. Кенесары көшесі,69

+7701-888-82-27

Астана қ. Кенесары көшесі,69

+7701-123-54-23

Астана қ. Кенесары көшесі,69

+7707-914-30-00

Астана қ. Кенесары көшесі,69

+7701-772-38-61

Астана қ. Кенесары көшесі,69

+7701-595-20-97

Астана қ. Кенесары көшесі,69

+7701-432-08-99

Астана қ. Кенесары көшесі,69

+778-482-28-11

Астана қ. Кенесары көшесі,69

+7747-414-99-70

Астана қ. Кенесары көшесі,69

+7701-324-55-38

Астана қ. Кенесары көшесі,69

+7701-353-57-98

Астана қ. Кенесары көшесі,69

+7701-386-64-04

Астана қ. Кенесары көшесі,69

+7702-110-27-15

Астана қ. Кенесары көшесі,69

+701-517-19-61

Астана қ. Кенесары көшесі,69

+701-491-19-00

Астана қ. Кенесары көшесі,69

+7701-888-12-08

Астана қ. Кенесары көшесі,69

+7701-727-57-17

Астана қ. Кенесары көшесі,69

+7701-410-60-91

Астана қ. Кенесары көшесі,69

+701-014-12-21

Астана қ. Кенесары көшесі,69

+7700-412-02-12

Астана қ. Кенесары көшесі,69

+7701-124-17-30

Астана қ. Кенесары көшесі,69

+7701-333-85-46

Астана қ. Кенесары көшесі,69

+702-636-66-13

Астана қ. Богенбай даңғ.,54

+701-376-73-31

Астана қ. Богенбай даңғ.,54

+775-982-35-40

Астана қ. Богенбай даңғ.,54

+701-669-63-73

Астана қ. Богенбай даңғ.,54

+775-167-88-77

Астана қ. Богенбай даңғ.,54

+7701-520-81-40

Астана қ. Богенбай даңғ.,54

+7701-352-75-76

Астана қ. Богенбай даңғ.,54

+7705-960-02-07

Астана қ. Богенбай даңғ.,54

+7778-319-99-98

Астана қ. Богенбай даңғ.,54

+701-554-33-31

Астана қ. Богенбай даңғ.,54

+701-544-04-89

Астана қ. Богенбай даңғ.,54

+7701-338-24-40

Астана қ. Богенбай даңғ.,54

+7701-999-56-31

Астана қ. Богенбай даңғ.,54

+7701-522-26-01

Сарыарқа ауда- Астана қ. Богеннының заң кеңесі бай даңғ.,54

+7707-997-77-03

0001186 17.03.1999

Алматы ауданының заң кеңесі Газисович 12000430 Алматы 16.02.2012 ауданының заң кеңесі Тулегеновна 0003447 от Алматы 10.12.2009 ауданының заң кеңесі Койшыбаевич 14014925 Алматы 06.10.2014 ауданының заң кеңесі Сембаевич 0002129 Алматы 10.07.2008 ауданының заң кеңесі Естайулы 0004247 Алматы 15.03.2011 ауданының заң кеңесі Маратовна 0002729 Алматы 20.11.2008 ауданының заң кеңесі Сабитовна 12008609 Алматы 13.08.2012 ауданының заң кеңесі Муратовна 0001328 Алматы 25.07.2007 ауданының заң кеңесі Калиевич 0001143 Алматы 17.03.1999 ауданының заң кеңесі Маратовна 0004581 Алматы 18.02.2003 ауданының заң кеңесі Дартаевич 0005258 Алматы 23.12.2003 ауданының заң кеңесі Турсунбаевна 0002719 Алматы 31.10.2008 ауданының заң кеңесі Николаевич 0001274 Алматы 29.06.2007 ауданының заң кеңесі Дулатовна 0005684 Алматы 07.07.2004 ауданының заң кеңесі Аскаровна 13002308 Алматы 21.02.2013 ауданының заң кеңесі Жениспаевич 0005389 Алматы 26.02.2004 ауданының заң кеңесі Сагидулловна 0005356 Алматы 04.02.2004 ауданының заң кеңесі Жумажановна 0002750 Алматы 01.12.2008 ауданының заң кеңесі Сагындыковна 0005925 Алматы 20.10.2004 ауданының заң кеңесі Жагипаровна 0004521 Алматы 12.07.2011 ауданының заң кеңесі Ербосыновна 0000650 Алматы 17.03.1999 ауданының заң кеңесі

0005196 29.11.2003

+7747-731-05-30 +7701-352-34-40

Алматы ауданының заң кеңесі Сарыарқа ауданының заң кеңесі Сарыарқа ауданының заң кеңесі Сарыарқа ауданының заң кеңесі Сарыарқа ауданының заң кеңесі Сарыарқа ауданының заң кеңесі Сарыарқа ауданының заң кеңесі Сарыарқа ауданының заң кеңесі Сарыарқа ауданының заң кеңесі Сарыарқа ауданының заң кеңесі Сарыарқа ауданының заң кеңесі Сарыарқа ауданының заң кеңесі Сарыарқа ауданының заң кеңесі Сарыарқа ауданының заң кеңесі


www.astana-akshamy.kz

ȹ

ȽÉÄÀ½Ê

72.

Камзин

Сержан

Дугалиевич

0005320 22.01.2004

73.

Кенжин

Нурлан

Кайратович

0000056 13.05.2005

74.

Кожахметов

Агус

Доскенович

0002627 18.08.1999

75.

Купцов

Вячеслав

Валерьевич

0000643 20.04.2006

76.

Кауменов

Жасулан

Болатовтич

16008339 23.05.2016

77.

Мукатова

Кулян

Негметжановна 0004703 06.03.2003

78.

Муканова

Айгуль

Айиужановна

0004519 12.07.2011

79.

Нуржанов

Галымжан

Токмурзинович 0001069 17.03.1999

80.

Сагатова

Гульбаршин Кылышевна

0001124 05.03.2007

81.

Сарсембаев

Казыбек

Нургалиевич

82.

Самигулина

Ильмира

Фратовна

0004399 12.12.2002 14018194 05.12.2014

83.

Сальдинов

Дамир

Нурахметович

16009391 10.06.2016 0004218 21.10.2002

84.

Шульгина

Наталья

Васильевна

85.

Утенов

Жомарт

Ануарбекович

15012976 13.07.2015

86.

Жакупов

Асан

Аманжолович

87.

Мукашев

Омертай

Оспанович

88.

Супонина

Татьяна

Валентиновна

89.

Пернебеков

Нурлан

Байбосынович

90.

Карпеева

Арайлым

Камбаровна

91.

Айдарханова Назым

Сериковна

92.

Айнакулов

Азат

Жумабаевич

93.

Албаев

Бахтияр

Бакытбекулы

94.

Артыкбаева

Адина

Казбековна

95.

Аяганова

Гульнар

Тюлеубаевна

96.

Ахтанов

Талхат

Шажатович

97.

Абдрахманов Ерболат

Бекболатович

98.

Берсанова

Фатима

Муслимовна

99.

Бубербаев

Бекентай

Токташевич

100. Булекбаев

Мансур

Бектурганович

101. Букенов

Габиден

Сапарбекович

102. Гамонов

Владимир

Владимирович

103. Гурны

Салтанат

Игликовна

104. Демидова

Наталья

Александровна

105. Дюсенов

Талгат

Балташевич

106. Ержуманов

Даулет

Жанатович

107. Исатаев

Болат

Жаксылыкович

108. Каиржанова

Бакыт

Алимгужевна

109. Калиакпарова 110. Канафин

Гаухар

Мухтаровна

Ербол

Абылханович

111. Кашигулина

Асима

112. Койшыбаев

Ерлан

Амангельдиевна Кенжебаевич

113. Корчагина

Лариса

Ивановна

114. Кусаинов

Серик

Калиевич

115. Куспеков

Кайрат

Зулхарнаевич

116. Куспеков

Азамат

Зулхарнаевич

117. Кубенова

Шолпан

Ануарбековна

118. Кожахметов

Ержан

Бигулжанович

119. Кунпан

Людмила

Витальевна

120. Мауль

Ирина

Эдуардовна

121. Махметов

Толеген

Тлеулесович

122. Нургалиев

Ергали

Балмулдинович

123. Пукас

Андрей

Александрович

15014475 05.08.2015 13001662 11.02.2013 0001141 17.03.1999 14011278 06.08.2014 12010303 06.09.2012 0000783 17.03.1999 0004579 09.08.2011 12000018 09.01.2012 0004273 29.03.2011 0001153 17.03.1999 0001921 08.04.2008 0003101 20.05.2009 0004479 28.12.2002 0000335 14.10.2005 0001678 25.12.2007 0003907 19.06.2002 0004416 20.12.2002 0003982 09.08.2002 0000965 10.11.2006 0002562 03.09.2008 0000714 01.06.2006 0005329 22.01.2004 0005381 26.02.2004 0003169 03.06.2009 16000169 11.01.2016 0005433 24.03.2004 15001791 02.02.2015 0003632 20.04.2010 0003069 05.05.2009 0000403 30.11.2005 0001265 02.06.2007 0005511 15.04.2004 0003424 31.01.2002 0001558 07.11.2007 0000405 30.11.2005 0004269 29.03.2011 0003902 19.07.2002 0004426 20.12.2002

Сарыарқа ауданының заң кеңесі Сарыарқа ауданының заң кеңесі Сарыарқа ауданының заң кеңесі Сарыарқа ауданының заң кеңесі Сарыарқа ауданының заң кеңесі Сарыарқа ауданының заң кеңесі Сарыарқа ауданының заң кеңесі Сарыарқа ауданының заң кеңесі Сарыарқа ауданының заң кеңесі Сарыарқа ауданының заң кеңесі Сарыарқа ауданының заң кеңесі

Астана қ. Богенбай даңғ.,54

+7701-719-91-72

Астана қ. Богенбай даңғ.,54

+7701-257-20-46

Астана қ. Богенбай даңғ.,54

+7701-673-21-68

Астана қ. Богенбай даңғ.,54

+7701-527-03-76

Астана қ. Богенбай даңғ.,54

+705-470-95-55

Астана қ. Богенбай даңғ.,54

+7701-167-07-93

Астана қ. Богенбай даңғ.,54

+7701-566-42-73

Астана қ. Богенбай даңғ.,54

+7701-628-34-29

Астана қ. Богенбай даңғ.,54

+701-212-51-31

Астана қ. Богенбай даңғ.,54 Астана қ. Богенбай даңғ.,54

+7777-256-98-80

124. Сагадиева

Айнур

Шахмановна

140. Абулгазинова Айнара

Кабдулловна

0003199 13.07.2009 0003174 29.06.2009 0002786 01.12.2008 0003523 01.03.2010 0000292 25.08.2005 16006629 21.04.2016 0001673 25.12.2007 0003987 09.08.2002 0004156 08.10.2002 0004850 07.05.2003 0002947 24.02.2009 0002548 03.09.2008 0001207 17.03.1999 0004373 26.04.2011 0003359 29.12.2001 0003050 05.07.2000 13003258 05.03.2013

Орталық заң кеңесі Орталық заң кеңесі Орталық заң кеңесі Орталық заң кеңесі Орталық заң кеңесі Орталық заң кеңесі Орталық заң кеңесі Орталық заң кеңесі Орталық заң кеңесі Орталық заң кеңесі Орталық заң кеңесі Орталық заң кеңесі Орталық заң кеңесі Орталық заң кеңесі Орталық заң кеңесі Орталық заң кеңесі Есіл ауданының заң кеңесі

125. Сарычев

Виктор

Владимирович

126. Слямов

Дархан

Алиевич

127. Султанова

Гульзейнеп

Сайрановна

128. Стратулат

Наталья

Павловна

129. Сагнай

Данара

Сагинбеккызы

130. Талабаева

Лада

Эрнестовна

131. Талтуев

Бауыржан

Саруарович

132. Токаева

Асель

Нурмахановна

133. Туртбаев

Мирам

134. Усенбаев

Аскар

Нурмагамбетович Тореханович

135. Билялов

Ерлан

Акылтаевич

136. Шевченко

Оксана

Михайловна

137. Эннс

Ольга

Витальевна

138. Юсупов

Мухаммадинур Сергей

Жаудатович

141. Адай

Төрехан

Жолдасбекұлы 12007013 25.07.2012

Есіл ауданының заң кеңесі

142. Айекенова

Динара

Аманжоловна

0003621 20.04.2010

Есіл ауданының заң кеңесі

143. Актайлакова

Дана

Кенжетаевна

14012658 02.09.2014

Есіл ауданының заң кеңесі

144. Аленов

Тельман

Кудайбергенович

15001777 02.02.2015

Есіл ауданының заң кеңесі

145. Амрина

Айман

Казыбековна

0004120 19.09.2002

Есіл ауданының заң кеңесі

146. Бекенбай

Аманжол

Сағынғалиұлы

12009906 03.09.2012

Есіл ауданының заң кеңесі

147. Берікбол

Дидар

Оралбекұлы

16007080 28.04.2016

Есіл ауданының заң кеңесі

148. Вожжов

Евгений

Григорьевич

0004204 12.10.2002

Есіл ауданының заң кеңесі

149. Жамансариев Кажикан

Николаевич

15013836 27.07.2015

Есіл ауданының заң кеңесі

150. Жилисбаев

Азамат

Жумадуллович 14014868 06.10.2014

Есіл ауданының заң кеңесі

151. Жунусов

Рустем

Сакенович

13001668 11.02.2013

Есіл ауданының заң кеңесі

152. Жакупова

Асель

Маратовна

0006079 23.12.2004

Есіл ауданының заң кеңесі

153. Ежебеков

Сулеймен

Анарбекович

0001274 29.06.2007

Есіл ауданының заң кеңесі

154. Ибраимбекова

Айжан

Кизятовна

0004559 01.08.2011

Есіл ауданының заң кеңесі

155. Иманкулов

Нурсултан

Нуртасович

0004560 01.08.2011

Есіл ауданының заң кеңесі

156. Корганбеков Акансери

Муканович

15022324 25.12.2015

Есіл ауданының заң кеңесі

157. Климецкий

Евгений

Вячеславович

14006235 06.05.2014

Есіл ауданының заң кеңесі

158. Куандыкова

Айкерым

Жомартовна

12016315 15.11.2012

Есіл ауданының заң кеңесі

159. Кусаинов

Дулат

Кайраттанович 0005333 22.01.2004

Есіл ауданының заң кеңесі

160. Мушкенова

Куляш

Кавиевна

0003837 26.07.2010

Есіл ауданының заң кеңесі

161. Назаров

Тимур

Нуртазаевич

13010486 02.07.2013

Есіл ауданының заң кеңесі

162. Саулебаева

Гульмира

Кушербаевна

12006414 13.07.2012

Есіл ауданының заң кеңесі

163. Таукенова

Сауле

Бахтияровна

0003298 01.09.2009

Есіл ауданының заң кеңесі

164. Токашов

Дюсенбай

Кенжибаевич

0005283 23.12.2003

Есіл ауданының заң кеңесі

165. Тлегенова

Асель

Нурлановна

12019007 20.12.2012

Есіл ауданының заң кеңесі

166. Узканов

Руслан

Ерланович

0002864 10.01.2009

Есіл ауданының заң кеңесі

167. Хайруллин

Серик

Кубашевич

0001425 20.09.2007

Есіл ауданының заң кеңесі

Галымжанович 0003839 26.07.2010

Есіл ауданының заң кеңесі

+7701-233-09-92 139. Яремчук

Сарыарқа ауда- Астана қ. Богеннының заң кеңесі бай даңғ.,54

+775-768-55-95

Сарыарқа ауданының заң кеңесі Сарыарқа ауданының заң кеңесі Ювеналдық заң кеңесі Ювеналдық заң кеңесі Ювеналдық заң кеңесі Ювеналдық заң кеңесі Ювеналдық заң кеңесі Орталық заң кеңесі Орталық заң кеңесі Орталық заң кеңесі Орталық заң кеңесі Орталық заң кеңесі Орталық заң кеңесі Орталық заң кеңесі Орталық заң кеңесі Орталық заң кеңесі Орталық заң кеңесі Орталық заң кеңесі Орталық заң кеңесі Орталық заң кеңесі Орталық заң кеңесі Орталық заң кеңесі Орталық заң кеңесі Орталық заң кеңесі Орталық заң кеңесі Орталық заң кеңесі Орталық заң кеңесі Орталық заң кеңесі Орталық заң кеңесі Орталық заң кеңесі Орталық заң кеңесі Орталық заң кеңесі Орталық заң кеңесі Орталық заң кеңесі Орталық заң кеңесі Орталық заң кеңесі Орталық заң кеңесі Орталық заң кеңесі Орталық заң кеңесі Орталық заң кеңесі

Астана қ. Богенбай даңғ.,54

+7701-343-06-10

Астана қ. Богенбай даңғ.,54

+701-554-80-80

Астана қ. Республика даңғ, 2/3 Астана қ. Республика даңғ, 2/3 Астана қ. Республика даңғ, 2/3 Астана қ. Республика даңғ, 2/3 Астана қ. Республика даңғ, 2/3 Астана қ. Желтоксан көш,27 Астана қ. Желтоксан көш,27 Астана қ. Желтоксан көш,27 Астана қ. Желтоксан көш,27 Астана қ. Желтоксан көш,27 Астана қ. Желтоксан көш,27 Астана қ. Желтоксан көш,27 Астана қ. Желтоксан көш,27 Астана қ. Желтоксан көш,27 Астана қ. Желтоксан көш,27 Астана қ. Желтоксан көш,27 Астана қ. Желтоксан көш,27 Астана қ. Желтоксан көш,27 Астана қ. Желтоксан көш,27 Астана қ. Желтоксан көш,27 Астана қ. Желтоксан көш,27 Астана қ. Желтоксан көш,27 Астана қ. Желтоксан көш,27 Астана қ. Желтоксан көш,27 Астана қ. Желтоксан көш,27 Астана қ. Желтоксан көш,27 Астана қ. Желтоксан көш,27 Астана қ. Желтоксан көш,27 Астана қ. Желтоксан көш,27 Астана қ. Желтоксан көш,27 Астана қ. Желтоксан көш,27 Астана қ. Желтоксан көш,27 Астана қ. Желтоксан көш,27 Астана қ. Желтоксан көш,27 Астана қ. Желтоксан көш,27 Астана қ. Желтоксан көш,27 Астана қ. Желтоксан көш,27 Астана қ. Желтоксан көш,27

+747-577-10-79

Петрович

+701-220-17-49 +777-227-40-81 +707-822-69-72 8702-982-89-99 +7701-225-95-75 +7701-979-69-31 +7775-713-39-70 +7701-888-32-11 +7701-344-24-71 +7702-121-20-03 +7701-522-58-04 +7701-331-39-33 +7701-456-24-81 +7701-559-32-10 +7701-476-11-17 +7701-367-10-31 +7702-186-88-77 +7701-328-23-61 +7701-524-63-04 +7707-710-01-69 +7701-368-13-25 +7701-381-12-78 +7701-326-58-23 +701-924-10-72 +7701-517-10-78 +702-555-55-12 +7707-351-06-73 +7701-516-57-58 +7701-483-63-33 +7701-733-16-24 +7701-360-81-44 +7701-588-94-37 +701-558-84-15 +7701-771-38-38 +7701-516-69-83 +7701-723-17-38 168. Сейтзадинов Ермек +7701-558-11-87

Астана қ. Желтоксан көш,27 Астана қ. Желтоксан көш,27 Астана қ. Желтоксан көш,27 Астана қ. Желтоксан көш,27 Астана қ. Желтоксан көш,27 Астана қ. Желтоксан көш,27 Астана қ. Желтоксан көш,27 Астана қ. Желтоксан көш,27 Астана қ. Желтоксан көш,27 Астана қ. Желтоксан көш,27 Астана қ. Желтоксан көш,27 Астана қ. Желтоксан көш,27 Астана қ. Желтоксан көш,27 Астана қ. Желтоксан көш,27 Астана қ. Желтоксан көш,27 Астана қ. Желтоксан көш,27 Астана қ. Жанибек пен Керей хандардың көш.,11 Астана қ. Жанибек пен Керей хандардың көш.,11 Астана қ. Жанибек пен Керей хандардың көш.,11 Астана қ. Жанибек пен Керей хандардың көш.,11 Астана қ. Жанибек пен Керей хандардың көш.,11 Астана қ. Жанибек пен Керей хандардың көш.,11 Астана қ. Жанибек пен Керей хандардың көш.,11 Астана қ. Жанибек пен Керей хандардың көш.,11 Астана қ. Жанибек пен Керей хандардың көш.,11 Астана қ. Жанибек пен Керей хандардың көш.,11 Астана қ. Жанибек пен Керей хандардың көш.,11 Астана қ. Жанибек пен Керей хандардың көш.,11 Астана қ. Жанибек пен Керей хандардың көш.,11 Астана қ. Жанибек пен Керей хандардың көш.,11 Астана қ. Жанибек пен Керей хандардың көш.,11 Астана қ. Жанибек пен Керей хандардың көш.,11 Астана қ. Жанибек пен Керей хандардың көш.,11 Астана қ. Жанибек пен Керей хандардың көш.,11 Астана қ. Жанибек пен Керей хандардың көш.,11 Астана қ. Жанибек пен Керей хандардың көш.,11 Астана қ. Жанибек пен Керей хандардың көш.,11 Астана қ. Жанибек пен Керей хандардың көш.,11 Астана қ. Жанибек пен Керей хандардың көш.,11 Астана қ. Жанибек пен Керей хандардың көш.,11 Астана қ. Жанибек пен Керей хандардың көш.,11 Астана қ. Жанибек пен Керей хандардың көш.,11 Астана қ. Жанибек пен Керей хандардың көш.,11 Астана қ. Жанибек пен Керей хандардың көш.,11 Астана қ. Жанибек пен Керей хандардың көш.,11

13

+7778-928-94-06 +7701-788-53-12 +7705-509-63-65 +7702-132-51-77 +7701-518-09-45 +701-148-78-78 +7705-110-09-00 +7701-123-77-72 +7701-527-70-10 +7702-201-70-83 +7701-575-00-78 +7701-532-03-08 +7701-257-02-00 +7777-897-27-66 +7701-329-31-60 +7701-288-44-77 +7777-930-02-00 +7701-512-96-06 +7701-557-56-15 +7777-474-90-85 +7701-716-90-34 +7701-766-29-93 +7701-535-01-58 +705-552-26-40 +7701-528-17-28 +701-453-93-42 +7775-914-32-41 +7701-501-78-33 +7701-518-07-97 +7701-371-37-62 +7701-997-50-58 +7705-761-47-27 8777-485-50-57 8775-901-60-40 +7701-101-92-10 +7701-555-40-98 +7705-782-14-08 +7701-516-39-70 +7701-994-65-73 +7705-868-38-79 +7705-178-30-58 +7701-511-60-35 +7701-216-28-88 +7701-944-08-70 +7778-016-17-67 8702-123-04-80


14

ȹ

www.astana-akshamy.kz

ȽÉÄÀ½Ê

ÆÅÒ² ÐÅÒ ÑÀËÛÑÒÛÐ ÄÀ, Á²ÐÅÓ²Í ÒÀҢÄÀ Ерте ме, кеш пе, күндердің күнінде біз де зейнет жасына келіп, зейнетақы алатын боламыз. Оның қандай болатынын өзіміз шешеміз. «Өз жинақтарымды зейнетақы қорына қалдырып, зейнетақы алатын уақытты күтем бе, жоқ зейнетақы аннуитеті шартын жасап, өз қаражатымды өмірді сақтандыру компаниясына (ӨСК) аудара отырып, құрметті демалыс қорын қазірден бастап пайдалансам ба?» деген сауалдарды Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының (БЖЗҚ) бір салымшысы қойды. Біз оған бұл мәселелерді барынша толық түсіндіруге тырыстық және зейнетақы алудың екі нұсқасын салыстырмалы түрде талдап бердік. Қайрат 55 жаста, ол 1961 жылы 21 желтоқсанда туылған. Оның қазіргі алатын жалақысы 150 000 теңге (салық шегерілмеген). Оның зейнетақы шотында 8 200 000 теңге жиналған, ол қаражатын ӨСК-ге аударғысы келеді, бірақ оның қаншалықты тиімді екенін біле алмай дал болуда. Төменде ӨСК мен БЖЗҚ-ның барлық тиімді және тиімсіз жақтарын көрсетіп, Қайраттың өзіне ыңғайлы нұсқаны таңдауына көмектесуге тырыстық: Зейнетақы төлемдерін алу құқығы туындайтын жас ӨСК Ерлер 55 жасқа толғанда, әйелдер 50 жасқа (2018 жылғы 1 қаңтардан бастап - 50,5 жасқа; 2019 жылғы 1 қаңтардан бастап - 51 жасқа; 2020 жылғы 1 қаңтардан бастап - 51,5 жасқа; 2021 жылғы 1 қаңтардан бастап - 52 жасқа; 2022 жылғы 1 қаңтардан бастап - 52,5 жасқа; 2023 жылғы 1 қаңтардан бастап - 53 жасқа; 2024 жылғы 1 қаңтардан бастап - 53,5 жасқа; 2025 жылғы 1 қаңтардан бастап - 54 жасқа; 2026 жылғы 1 қаңтардан бастап - 54,5 жасқа; 2027 жылғы 1 қаңтардан бастап - 55 жасқа) толғанда; БЖЗҚ Ерлер 63 жасқа толғанда, әйелдер 58 жасқа (2018 жылғы 1 қаңтардан бастап - 58,5 жасқа; 2019 жылғы 1 қаңтардан бастап - 59 жасқа; 2020 жылғы 1 қаңтардан бастап - 59,5 жасқа; 2021 жылғы 1 қаңтардан бастап - 60 жасқа; 2022 жылғы 1 қаңтардан бастап - 60,5 жасқа; 2023 жылғы 1 қаңтардан бастап - 61 жасқа; 2024 жылғы 1 қаңтардан бастап - 61,5 жасқа; 2025 жылғы 1 қаңтардан бастап - 62 жасқа; 2026 жылғы 1 қаңтардан бастап - 62,5 жасқа; 2027 жылғы 1 қаңтардан бастап 63 жасқа) толғанда. Төлем тәртібі КСЖ Зейнетақы жинақтарын ӨСК-ге аудару

кезінде кезеңдік сақтандыру төлемдері ай сайын, тоқсан сайын немесе зейнетақы аннуитеті шарты тараптарының келісімі бойынша басқалай тәртіппен, бірақ жылына кемінде бір рет жүзеге асырылады. Бұл ретте, сақтандыру ұйымынан төленетін ай сайынғы сақтандыру төлемінің мөлшері зейнетақы аннуитеті шарты жасалған күні қолданыста болған ең төмен зейнетақы мөлшерінен төмен болмайды. ӨСК сақтандыру төлемдерін зейнетақы аннуитеті шартында деректемелері көрсетілетін сақтанушының банк шотына аударады. ӨСК сақтандыру төлемдерінің сомасын аударуға, есептеуге және төлеуге байланысты банк қызметтеріне өз қаражаты есебінен ақы төлейді. БЖЗҚ Зейнет жасына толған кезде зейнетақы төлемдері белгіленген кесте бойынша (ай сайын, тоқсан сайын, жыл сайын) төленеді. Бұл ретте белгіленген кесте бойынша зейнетақы төлемдерінің жылдық сомасы мынадай шамаларда есептеледі және: 1) республикалық бюджет туралы заңда тиісті қаржы жылына белгіленген ең төмен зейнетақының отыз еселенген мөлшерінен аспайды (2016 жылы «2016-2018 жылдарға арналған Республикалық бюджет туралы» ҚР Заңында ең төменгі зейнетақы мөлшері 25 824 теңгеге ұлғайтылды), яғни 774 720 теңге болды (30*25 824)); 2) зейнетақы жинақтары сомаларының алушының тиісті жасындағы зейнетақы жинақтарының ағымдағы құнының коэффициентіне көбейтіндісі ретінде есептелген неғұрлым жоғары шамасынан аспайды. Бұл есеп егер 58 жасқа тоған әйелдердің зейнетақы жинақтарының сомасы 8 223 330,85 теңге және одан көп болған, ал 63 жасқа толған ерлерде 7 401 547,72 теңге және одан көп болған жағдайда қолданылады. БЖЗҚ зейнетақы төлемдерін алушының деректемелері зейнетақы төлемдерін тағайындау туралы өтініште көрсетілген банк шотына аударады. Зейнетақы жинақтарын аударуға, есептеуге және төлеуге байланысты банк қызметтеріне ақы төлеу, оларды айырбастау және алушылардың шетел банктерінде ашылған банк шоттарына аударуды қоспағанда, БЖЗҚ-ның өз қаражаты есебінен жүзеге асырылады Ай сайынғы төлемдер ӨСК Еске түсірейік, салымшының шотында 8 200 000 теңге бар. Сондықтан аннуитет осы сомадан есептеледі. Осылайша, 55 жаста ай сайынғы төлемнің мөлшері жыл сайынғы 5% индекстеуді қосқанда 32 518 теңге болады. Зейнет жасына толған кезде, яғни 63 жасқа толғанда оның ӨСК-ден зейнетақысы

48 044 теңге, ал БЖЗҚ-дан жинақтары 15 793 теңге (себебі осы жылдардың барлығында ол 15 000 теңге мөлшерінде зейнетақы аударып отырған), жиынтығында 63 837 теңге болады. ӨСК-ден жүзеге асырылатын сақтандыру төлемдері Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 20.10.2015 ж. № 194 қаулысымен бекітілген Зейнетақы аннуитеті шарты бойынша сақтандыру ұйымынан жүзеге асыратын сақтандыру сыйлықақысын және сақтандыру төлемін есептеу әдістемесіне сәйкес есептеледі, бірақ жоғарыда көрсетілгендей, ӨСКден төленетін ай сайынғы сақтандыру төлемінің мөлшері зейнетақы аннуитеті шарты жасалған күні қолданыста болған ең төмен зейнетақы мөлшерінен төмен болмайды. Сақтандыру төлемінің мөлшерін есептеу үшін есептеу барысында өлімжітім көрсеткіштері пайдаланылатын ағымдағы құн факторын пайдаланатынын атап көрсеткен жөн. БЖЗҚ Бұл салымшы жинақтарының сомасы ол 2024 жылы зейнетке шыққан кезде, яғни 8 жылдан кейін ұлғайып, 14 816 871* теңге болады. Сәйкесінше ол көбірек, дәлірек айтқанда ай сайын 129 240 теңге алатын болады. Төлемдер алу кезеңі ӨСК өмір бойы БЖЗҚ Зейнетақы жинақтары таусылғанша Мұрагерлік ӨСК Өмірді сақтандыру компанияларында сақтандыру сыйлықақысын мұраға қалдыру құқығы жоқ, бірақ кепілдік мерзімі бар (егер бұл жағдайда 20 жылға кепілдік мерзімін таңдаса, алғашқы төлем 28 107 теңге болады). Егер кепілдік кезеңі ішінде салымшы қайтыс болса, онда оның мұрагерлері немесе аты-жөні аннуитет шартында көрсетілген тұлғалар кепілдік кезеңі біткенге дейін ӨСКден кесте бойынша сақтандыру төлемдерін алады. Кепілдік мерзімі ұзартылмайды, ал жинақтардың қалған сомасы мұраға қалдырылмайды. БЖЗҚ Міндетті, міндетті кәсіптік және ерікті зейнетақы жарналары есебінен қалыптасқан зейнетақы жинақтары Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен мұраға қалдырылады. Бұл ретте, мұрагерлер өтініш білдірген жағдайда, БЖЗҚ қайтыс болған адамның зейнетақы жинақтарының сомасын төлем күні есептелген инвестициялық табыспен бірге но-

тариус белгілеген мөлшерде (%, сомада) мұрагерлеріне төлейді. Сақталу кепілдігі ӨСК ӨСК 6% инвестициялық табысқа кепілдік береді. Мөлшерлеме аннуитеттік төлем есептелген кезде қолданылады. БЖЗҚ Мемлекет міндетті, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналарының және құнсызданудан төмен болмайтын инвестициялық табыстың сақталуына кепілдік береді. Басқа сөзбен айтқанда, мемлекет құнсызданудың жинақтарды «жеп қоймайтынына» кепілдік береді Кірістілік ӨСК Аннуитет есептелгеннен кейін төлемдер сомасы жыл сайын 5%-ға индекстеледі. Бұдан басқа, ай сайын 32 518 теңге (алғашқы жылы) алуға және ол соманы жылдық 15%-бен (елдегі екінші деңгейдегі банктердің теңгемен депозиттеріндегі орташа кірістілік) депозитке салуға болады. Осы өлшемдер сақталған жағдайда (жарна мен жылдық % мөлшері) 2024 жылға қарай салымшының депозитінде 6 585 110 теңгеге тең сома жиналады. БЖЗҚ 2024 жылға қарай (63 жасқа толған кезде) осы салымшының зейнетақы жинақтарының сомасы 14 816 871 теңге болады, себебі кірістіліктің аз пайызына қарамастан (бұл есепте жылдық 6% қолданылды), абсолюттік айналым көп болады. Басқаша айтқанда, жинақтар сомасы 6 616 871 теңгеге өседі. ӨСК мен БЖЗҚ төлемдерін бутербродпен салыстыратын болсақ, бірінші жағдайда нанның бетіне сары май өте жұқа жағылады, ал екіншісінде нанның бетіндегі сары май қалыңдап жағылған. Бұл жерде салымшы өзіне ұнаған түрін таңдап алуға құқылы. Әлбетте, әр адам зейнетке қаншалықты тез және қандай талаптармен шыққысы келетінін өзі шешеді. Бірақ мұндай шешім қабылдаған кезде барлығын өлшеп, дұрыс, бұрыс жақтарын салыстырып тексеру қажет. БЖЗҚ-дан ӨСК-ге зейнетақы жинақтарын (сақтандыру сыйлықақысын) аударған соң зейнетақы анннуитеті шарты күшіне енеді және алушы тек екі жыл өткен соң ғана бұза алады (басқа сақтандыру ұйымымен зейнетақы аннуитеті шартын жасаған жағдайда). Бұл ретте қолданыстағы заңнамада ӨСК-ден БЖЗҚ-ға зейнетақы жинақтарын қайтару көзделмеген. Тимур РАЕВ *Келтірілген есептер болжаммен жасалған. Нақты деректер еліміздегі экономикалық ахуалға байланысты өзгеруі мүмкін.

ౢʤʱ˃ʤ ʮʤ౦ʤˀ˃˄͕ ౢʤʱ˃ʤ ʮʽˁʿʤˀʸʤ˄ ʮಁʻʫ ΈʻʫʺʫˁʫΉ ౬ʱͳʮʤʱʸʤˀʪˏ ౢʤʱ˃ʤ ʮʤʥʪˏౢ˃ʤ˄ Қайта жаңарту, қайта жоспарлау және қайта жабдықтау үй-жайларын (жекелеген бөліктерін) реконструкциялауға жүргізу үшін жергілікті атқарушы органның, соның ішінде «Астана қаласының Сәулет және қала құрылысы басқармасы» ММ рұқсатын алу қажет. Рұқсатты Басқарма, ҚР заңына сәйкес Қазақстан Республикасындағы сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі 2001 жылғы 16 шілдеде №242-II мемлекеттік қызметтің стандарты «Шешім беру «мемлекеттік реконструкциялауға (қайта жоспарлауға, қайта жабдықтауға) үй-жайларын (жекелеген бөліктерін) реконструкциялауға тіркеу және қоршау конструкцияларын, инженерлік жүйелер мен жабдықтарды, Қазақстан Республикасының Ұлттық экономика министрінің міндетін атқарушы 2015 жылы 27 наурыздан бастап №257 Ұйымдастыру ережесін құрылыс салу және рұқсат беру рәсімдерінен өту саласындағы құрылыс 2015 жылдың 30 қарашадан №750 рұқсатты қайта

жабдықтау мен қайта жоспарлауды үй-жайларды бұйрығымен бекітілген. Рұқсат алу үшін қайта жабдықтау немесе қайта жоспарлауды үй-жайларды тиісті өтінішті (белгіленген үлгідегі) басқарма басшысының атына тиісті сәйкес құжаттар тізбесімен қоса беру қажет. (қосымша 1, 2). Рұқсат алуға өтінішті Басқармаға Әуезов көшесі, 6-ға №8,9 терезеге дүйсенбі-жұма күндері сағ.09.00-ден 18.00-ге түскі үзіліс 13.00-ден 14.30-ға дейін беруіңізге болады. Егер қайта жоспарлауды үй-жайды қозғайтын көтерме және қоршау конструкцияларын, инженерлік жүйелер мен жабдықтар, яғни бұл қайта жоспарлау пәтер, тұрғын және тұрғын емес үй-жайлардың функционалдық мақсатын өзгертпей КЕАҚ Мемлекеттік корпорациясы» Үкімет азаматтар үшін (ҚҚКО) мекемесіне жүгінеді. Өтінішті қарау және де рұқсату беру 10 жұмыс күн ішінде орындалуы тиіс. Басқарманың рұқсатын алғаннан кейін қайта

жоспарлау және жабдықтау қажет. Құрылыс – құрастыру жұмыстарын (жөндеу) аяқтағаннан кейін жаңа техпаспорт алу керек. Ол үшін ҚҚКОға өтініш білдіріледі. Рұқсат алған жағдайда, қайта жоспарлауға қолданыстағы ғимараттардың үй-жайларын, тіреу және қоршау конструкцияларын, инженерлік жүйелер мен жабдықтарды ҚР-ның «Қазақстан Республикасындағы сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі заңының 74-бабына сәйкес жауап беруші қабылдауды дербес жүзеге асыруға пайдалануға берілген нысанға сәйкес салынған объектіні қабылдау актісін өз бетінше жасай алады. Қабылдау тәртібі мен нысан актісі 2011 жылы 2 қарашада №1278 ҚР-ның Үкіметінің қаулысымен бекітілді. Нысан актісі www.saulet. astana.kz сайтында нормативтік құқықтық база бөлімінде орналастырылған. Акт меншік иесімен толтырылады және есепке алу үшін Басқармаға көрсетіледі.

Егер қайта жоспарлау, жабдықтауға үйжайларды, тіркеу және қоршау конструкцияларын заңның 73-бабына сәйкес пайдалануға қабылдау және енгізу тапсырыс беруші салынған объектіні толық әзірлігі болған жағдайда (сәйкес мердігер ұйым) қорытындылар құрылыс-монтаждау жұмыстарының сапасы туралы (техникалық қадағалау) және сәйкес орындалған жұмыстардың бекітілген жобаға (авторлық қадағалау) рұқсат алған жағдайда. Акт нысанын қабылдау тәртібі 2015 жылдың 24 ақпанында Ұлттық экономика министрі міндетін атқарушы бұйрығымен бекітілді. Сонымен қатар, нысан актісі www.saulet.astana.kz сайтында нормативтік құқықтық база бөлімінде орналастырылған. Объектіні пайдалануға қабылдау актісі де Басқармаға есепке алынуы тиіс. Басқарма белгілегеннен кейін актілерін КЕАҚ «Мемлекеттік корпорацияға» және Әділет департаментіне тіркеуге тапсыру қажет.


www.astana-akshamy.kz

ȹ

ȽÉÄÀ½Ê

ƶLJLjƶǃƶ gƶǁƶLJǑ ǂcLJǁƾNjƶLjǑǃǑi ǎƻǎƭǂƭ

ƶǧǨǖǣǖ fǖǡǖǧDZ

ȫ 9,

ˁ˶˙˳ˤ˞ˤ̆ˬ˘˲ ˘ˬ˶೦˘ ˘˲ˮ˘ˬ೦˘ˮ ˘˶́ˬ ˾˘˲˶˘˾́ˬ́೦́ ˵˘˶˘˲́ˮ ഑ˮ˞˧˲˶˾˧ˬ˟˲˞˧೮ ˵˧ˣ˧˭˧ˮ ˘˥೪́ˮ˞˘˶ ˢ഑ˮ˧ˮ˞˟˛˧ ˚˟˞˯˭˳˵˚˯˘˲˘ˬ́೪ ˪˯˭ˤ˳˳ˤ̆ˮ́೮ ೪೵˲˘˭́ ˵˶˲˘ˬ́ Астана қаласы әкімінің ұсынысын қарап, «Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін - өзі басқару туралы» Қазақстан Республикасының 2001 жылғы 23 қаңтардағы Заңының 6-бабын басшылыққа ала отырып, Астана қаласының мәслихаты ШЕШТІ: 1. Қоса беріліп отырған Субсидиялар алуға арналған ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілердің тізімін айқындау жөніндегі ведомствоаралық комиссияның құрамы бекітілсін. 2. «Ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілерге суб-

сидия белгілеу және бөлу жөніндегі ведомствоаралық комиссияның құрамы туралы» 2015 жылғы 23 желтоқсандағы № 451/62-V шешімі жойылсын. Астана қаласы мәслихаты сессиясының төрағасы

Г. Қасенов

Астана қаласы мәслихатының хатшысы

Ж. Нұрпейісов

Астана қаласы мәслихатының 2016 жылғы 08 желтоқсандағы № 87/13-VI шешімімен Бекітілген

ˁ˶˙˳ˤ˞ˤ̆ˬ˘˲ ˘ˬ˶೦˘ ˘˲ˮ˘ˬ೦˘ˮ ˘˶́ˬ ˾˘˲˶˘˾́ˬ́೦́ ˵˘˶˘˲́ˮ ഑ˮ˞˧˲˶˾˧ˬ˟˲˞˧೮ ˵˧ˣ˧˭˧ˮ ˘˥೪́ˮ˞˘˶ ˢ഑ˮ˧ˮ˞˟˛˧ ˚˟˞˯˭˳˵˚˯˘˲˘ˬ́೪ ˪˯˭ˤ˳˳ˤ̆ˮ́೮ ೪೵˲˘˭́ Бектұрова Малика Ерланқызы

– Астана қаласы әкімінің орынбасары, комиссия төрағасы

Ермолдина – «Астана қаласының Ауыл Гүлмира Тілеубайқызы шаруашылығы басқармасы» мемлекеттік мекемесі басшысының міндетін атқарушы, комиссия төрағасының орынбасары Мөлдеков – «Астана қаласының Ауыл Байжігіт Құрбанбекұлы шаруашылығы басқармасы» мемлекеттік мекемесі ветеринария және өсімдіктерді қорғау бөлімінің басшысы, комиссия хатшысы Әлиев – «Қазақстан Республикасы Мұхтар Серікұлы Ауыл шаруашылығы министрлігі Агроөнеркәсіптік кешендегі мемлекеттік инспекция комитетінің Астана қаласы бойынша аумақтық инспекциясы» мемлекеттік мекемесінің басшысы (келісім бойынша) Елеусізов – «Қазақстан Республикасы Қанат Социалұлы Кәсіпкерлерінің тәуелсіз қауымдастығы» заңды тұлғалар бірлестігі Астана филиалының төрағасы (келісім бойынша)

Есілов Асқар Сансызбайұлы

– Астана қаласы «Алматы» ауданы әкімінің орынбасары

Досаев Уәлихан Маратұлы

– Астана қаласы мәслихатының депутаты

Жүнісов – Астана қаласы Кәсіпкерлер Алмат Асқарұлы палатасы директорының орынбасары (келісім бойынша) Қасенова – Астана қаласы «Есіл» ауданы Гүлнәр Қайырбекқызы әкімінің орынбасары Рахманберді Талғат Абайұлы

– Астана қаласы «Сарыарқа» ауданы әкімінің орынбасары

Серікбаев – «Сәкен Сейфуллин атындағы Нұрлан Амангелдіұлы Қазақ агротехникалық университеті» акционерлік қоғамы агрономия факультетінің деканы (келісім бойынша) Шыңғыс Бектемір – «Астана қаласының Жер қатынастары және жердің пайдаланылуы мен қорғалуын бақылау басқармасы» мемлекеттік мекемесі жер кадастры бөлімінің басшысы

ƶLJLjƶǃƶ gƶǁƶLJǑ ǂcLJǁƾNjƶLjǑǃǑi ǎƻǎƭǂƭ

ƶǧǨǖǣǖ fǖǡǖǧDZ

ȫ 9,

ʤ˳˵˘ˮ˘ ೪˘ˬ˘˳́ ˭ഉ˳ˬˤ˺˘˵́ˮ́೮ ϮϬϭϲ ˢ́ˬ೦́ Ϯϯ ˢ˟ˬ˵˯೪˳˘ˮ˞˘೦́ ζ ϰϲϴͬϲϰͲs ͨʺ˟˭ˬ˟˪˟˵˵˧˪ ˭೴ˬ˧˪˵˧͕ ˯ˮ́೮ ˧˾˧ˮ˞˟ ˭˟˭ˬ˟˪˟˵˵˧˪ ˪ഉ˳˧˱˯˲́ˮ˞˘˲˞́೮ ˢഉˮ˟ ˭˟˭ˬ˟˪˟˵ ೪˘˵́˳˘˵́ˮ ˣ˘೮˞́ ˵೵ˬ೦˘ˬ˘˲˞́೮ ˙˘˳೪˘˲˶ ˵ˤ˧˭˞˧ˬ˧˛˧ˮ˧೮ ˭˯ˮˤ˵˯˲ˤˮ˛˧ˮ ˢ೴ˣ˟˛˟ ˘˳́˲˶ ೴˾˧ˮ ˵˟˺ˮˤ˪˘ˬ́೪ ˵˘˱˳́˲˭˘ ഉˣ˧˲ˬ˟˶ ˢ഑ˮ˧ˮ˞˟˛˧ ˚˟˞˯˭˳˵˚˯˘˲˘ˬ́೪ ˪˯˭ˤ˳˳ˤ̆ˮ́೮ ೪೵˲˘˭́ ˵˶˲˘ˬ́ͩ ˾˟˾˧˭˧ˮ˟ ഑ˣ˛˟˲˧˳˵˟˲ ˟ˮ˛˧ˣ˶ ˵˶˲˘ˬ́ Астана қаласы әкімінің ұсынысын қарап, «Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы» Қазақстан Республикасының 2001 жылғы 23 қаңтардағы Заңын басшылыққа ала отыра, Астана қаласының мәслихаты ШЕШТІ: «Мемлекеттік мүлікті, оның ішінде мемлекеттік кәсіпорындардың және мемлекет қатысатын заңды тұлғалардың басқару тиімділігінің мониторингін жүзеге асыру үшін техникалық тапсырма әзірлеу жөніндегі ведомствоаралық комиссиясының құрамы туралы» Астана қаласы мәслихатының 2016 жылғы 23 желтоқсандағы № 468/64-V шешіміне мынадай өзгерістер енгізілсін: Мемлекеттік мүлікті, оның ішінде мемлекеттік кәсіпорындардың және мемлекет қатысатын заңды тұлғалардың басқару тиімділігінің мониторингін жүзеге асыру үшін техникалық тапсырма әзірлеу жөніндегі ведомствоаралық комиссиясының (бұдан әрі – Комиссия) құрамына: Жұмаев ‒ «Астана қаласының

Әліби Экономика және бюджеттік Арыстанғалиұлы жоспарлау басқармасы» мемлекеттік мекемесінің басшысы» Садабаев ‒ «Астана қаласының Коммуналдық Ерлан Майданұлы мүлік және мемлекеттік сатып алу басқармасы» мемлекеттік мекемесі мемлекеттік сатып алуды ұйымдастыру бөлімінің басшысы, Комиссия хатшысы Сәрсенова ‒ «Астана қаласы әкімінің Жадыра Рысқалиқызы аппараты» мемлекеттік мекемесі мемлекеттік-құқықтық бөлімінің бас маманы енгізілсін; Комиссия құрамынан Қ.Т. Әлібекова, Қ.Р. Көпбаев, Ж.Ғ. Нұрпейісов шығарылсын. Астана қаласы мәслихаты сессиясының төрағасы

Г. Қасенов

Астана қаласы мәслихатының хатшысы

Ж. Нұрпейісов

ƶLJLjƶǃƶ gƶǁƶLJǑ ǂcLJǁƾNjƶLjǑǃǑi ǎƻǎƭǂƭ

ƶǧǨǖǣǖ fǖǡǖǧDZ

ȫ 9,

ʤ˳˵˘ˮ˘ ೪˘ˬ˘˳́ ˭ഉ˳ˬˤ˺˘˵́ˮ́೮ ˪˟ˣ˟˪˵˧ ˳˟˳˳ˤ̆˳́ˮ˘ ೪˘˲˘˶೦˘ ˟ˮ˛˧ˣ˧ˬ˟˵˧ˮ ˮ˟˛˧ˣ˛˧ ˭ഉ˳˟ˬ˟ˬ˟˲ ˵˶˲˘ˬ́ Астана қаласының мәслихаты ШЕШТІ: Қалалық мәслихаттың кезекті сессиясының қарауына мынадай мәселелер енгізілсін: 1. Астана қаласында қоғамдық қауіпсіздікті сақтау мен құқықтық тәртіпті қамтамасыз ету жөніндегі шаралар туралы Баяндамашы: А.И. Лукин - Астана қаласы әкімінің орынбасары. 2. Қалалық мәслихаттың әлеуметтік-мәдени даму мәселелері жөніндегі тұрақты комиссиясының есебі туралы.

Баяндамашы: Шайдаров М.З. – тұрақты комиссияның төрағасы. Астана қаласы мәслихаты сессиясының төрағасы

Г. Қасенов

Астана қаласы мәслихатының хатшысы

Ж. Нұрпейісов

ƶLJLjƶǃƶ gƶǁƶLJǑ ǂcLJǁƾNjƶLjǑǃǑi ǎƻǎƭǂƭ

ƶǧǨǖǣǖ fǖǡǖǧDZ

ȫ 9,

ౢ˘ˬ˘ˬ́೪ ˭ഉ˳ˬˤ˺˘˵˵́೮ ˪˟ˣ˟˪˵˧ ˳˟˳˳ˤ̆˳́ˮ́೮ ˵഑˲˘೦˘˳́ ˵˶˲˘ˬ́ Астана қаласының мәслихаты ШЕШТІ: Қалалық мәслихаттың кезекті сессиясының төрағасы болып 7 сайлау округінен депутат Жүнісов Сәрсембек Ендібайұлы сайлансын. Астана қаласы мәслихаты сессиясының төрағасы

Г. Қасенов

Астана қаласы мәслихатының хатшысы

Ж. Нұрпейісов

15

ʥʤʻʶ ͵ ʶˀʫʪʰ˃ʽˀ ʥʤˁౢʤ ʥʤʻʶ˃ʫʧʳ ʶʤˀ˃ʽˋʶʤ ˌʽ˃ˏʻʤ ˃ʽˁౢʤ˄ˏʸ ౢʽ˔ ʤʸʤ ʺʤ͍ Қазақстан Республикасының «Қазақстан Республикасындағы банктер және банк қызметі туралы» Заңының 33-бабы 1-тармағына сәйкес банкiлер арасындағы, сондай-ақ банкiлер мен олардың клиенттерi арасындағы қатынастар, егер Қазақстан Республикасының Заңдарында өзгеше көзделмесе, шарттар негiзiнде жүзеге асырылады. Қазақстан Республикасының Азаматтық Кодексінің 380-бабында азаматтар және заңды тұлғалар шарт жасасуға ерiктi. Кодексте, заң құжаттарында немесе өз еркiмен қабылдаған мiндеттемеде шарт жасасу мiндетi көзделген жағдайларды қоспағанда, шарт жасасуға мәжбүр етуге жол берiлмейдi деп белгіленген. Егер шартқа тараптардың қолдары қойылса шарт тараптардың өзара келісімі бойынша жасалған болып саналады. Мұндайда жасалған шарт бойынша қандай да бір келіспеушіліктер болса сот тәртібі бойынша шешіледі. Осылайша, қарыз алушының шоттарын тосқауылдау, олардың шоттарынан шығыс операцияларына тыйым салу, сондай-ақ қарыз алушының банктік шотынан ақша қаражатын шешіп алу бойынша екінші деңгейдегі банктердің әрекетіне шағымданған қарыз алушылардың банктік қарыз шартына оқымастан қолдарын қоятындығын көрсетеді. «Қазақстан Республикасының банктер және банк қызметі туралы» Заңының 7-бабы 3-тармағына сәйкес Қазақстан Республикасының заңдарында тiкелей көзделгеннен басқа реттерде мемлекеттік органдардың және олардың лауазымды адамдарының кез келген түрде банкiлердiң қызметiне араласуына тыйым салынады. Сондай-ақ ҚР Ұлттық Банкі екінші деңгейдегі банктердің шарттарында айтылған әрекеттерге кірісуге құқысы жоқ. Сондықтан «Қазақстан Республикасының банктер және банк қызметі туралы» Заңының 36-бабы 2-тармағына сәйкес банктік қарыз шарты бойынша міндеттемені орындау мерзімінің өтуі басталған кезде, банк (банк

операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйым) қарыз алушыны банктік қарыз шартында көзделген тәсілмен және мерзімдерде, бірақ міндеттемені орындау мерзімінің өтуі басталған күннен бастап отыз жұмыс күнінен кешіктірмей, банктік қарыз шарты бойынша төлемдерді енгізу қажеттігі туралы және қарыз алушының өз міндеттемелерін орындамау салдарлары туралы хабардар етуге міндетті және уәкілетті органның нормативтік-құқықтық актісінде белгіленген тәртіппен, қарыз алушының талабы бойынша ашылған банк шоттарындағы, қарыз алушы мемлекеттік бюджеттен және Мемлекеттік әлеуметтік сақтандыру қорынан төленетін жәрдемақылар және әлеуметтік төлемдер түрінде алатын ақшаны қоспағанда, қарыз алушының кез келген банк шоттарындағы ақшаны, оның ішінде төлемдік талап-тапсырма ұсыну арқылы даусыз (акцептісіз) тәртіппен өндіріп алуға (егер мұндай өндіріп алу банктік қарыз шартында ескертілген болса) құқылы. Сонымен қатар, «Қазақстан Республикасының банктер және банк қызметі туралы» Заңына енгізілген өзгерістерге сәйкес 2017 жылғы 1 қаңтардан бастап «төлемдік талап ұсыну арқылы банктік қарыз шарты бойынша қарыз алушы жеке тұлғаның берешегін өндіріп алу оның банк шотындағы ақша сомасының және (немесе) кейіннен қарыз алушының банк шотына түсетін әрбір ақша сомасының елу пайызы шегінде шектеледі және төлемдік талап толық орындау үшін қажетті барлық соманың банк шотына түсімдері күтілместен жүзеге асырылады». Көрсетілген шектеу қарыз алушы жеке тұлғаның жинақ шотындағы ақшаға қолданылмайды. «Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі» РММ Орталық филиалының (Астана қаласы) Қаржылық ұйымдарды бақылау және қаржылық қызметтерді тұтынушылар құқықтарын қорғау бөлімі

ౢʤʯʤౢˁ˃ʤʻ ˃ಁ˄ʫʸˁʳʯʪʳʧʳʻʳ౦ ˃ʤˀʰˈˏ 1991 жылғы 16 желтоқсанда «Қазақстан Республикасының Мемлекеттік тәуелсіздігі туралы» Конституциялық Заңы қабылданды. Тәуелсіздік – тәңірдің біздің ұрпаққа берген үлкен бақыты, халқымыздың мәңгілік құндылығы. Біз бүгінге дейінгі барлық жетістіктерімізге тәуелсіздіктің арқасында қол жеткіздік. Жиырма жылдан астам уақыт ішінде елдің әл-ауқатын көтеріп, төл мәдениетіміз бен мемлекеттік тілді жаңғырту ісінде қыруар жұмыстар жасадық. Елімізде білім, ғылым, денсаулық, спорт, салалары айрықша даму үстінде. Тәуелсіздік – біздің ең басты игілігіміз, баға жетпес құндылығымыз. Жас мемлекет тарихындағы жаңа дәуір дәл осы тәуелсіздіктен бастау алады. Қазақ халқының егемендікке ұмтылған қадамы сәтімен жүзеге асты. Дүниеге жаңа мемлекет – Тәуелсіз Қазақстан Республикасы, дербес Қазақ елі келді. Қазақстанның тәуелсіздігін ресми түрде АҚШ, Қытай, Ұлыбритания, Франция, Япония мемлекеттері мойындады. Осылайша әлемдік саясат аренасында Қазақстан деген мемлекет тәй-тәй басты. Халықаралық валюта қорына, Халықаралық реконструкция және даму банкісіне, Дүниежүзілік банктің, Халықаралық даму ассоциациясының, Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының мүшесі болды. Табысты жүргізілген сыртқы саясаттағы жетістіктердің арқасында Қазақстан

Республикасы БҰҰ, ЮНЕСКО, ЕҚЫҰ, ИКҰ секілді беделді халықаралық ұйымдардың салмақты мүшесіне айналып қана қоймай, мемлекетаралық қарым-қатынастарда да еліміздің мәртебесін көтеретін саяси оқиғаларға, тарихи кезеңдерге де бастамашы болды. Тәуелсіздіктің алғашқы күндерінен бастап Республиканың саяси басшылығы өз азаматтарының құқықтарының сақталуын қамтамасыз етуге айрықша назар аударды. Еліміздің Қарулы Күштері құрылды. Семей ядролық полигонын жабу секілді ғаламдық маңызға ие шараларға қол жеткіздік. Қазақстан Республикасының мемлекеттік шекарасы белгіленді. Мұндай тарихи маңызы зор оқиға еліміздің халықаралық деңгейдегі талассыз беделінің арқасында келгенін және қазақ дипломатиясының сыртқы саясаттағы табысты еңбегінің нәтижесі деп білеміз. Өсіп-өркендеген және қуатты Қазақ елі Елбасы бастаған жаңғырулардың мақсаты мен мазмұны болды. Еліміздің нығайып, халықаралық беделінің өскенін көрген әрбір қазақстандықтың кеудесінде мақтаныш сезімі пайда болады. Қазіргі таңда Қазақстан Республикасы – іргелі тәуелсіз ел, демократиялық дәстүрді берік ұстанған қуатты мемлекет. Нормативтік құқықтық актілерді тіркеу бөлімі

Астана қаласы бойынша Тексеру комиссиясы Тексеру комиссиясының аппарат басшысы Серік Кәкімтайұлы Амангелдиновке әжесі Зейнеп Бәйменқызының дүние салуына байланысты қайғысына ортақтасып, көңіл айтады.


16

ȹ

www.astana-akshamy.kz

ÉÇÆÈÊ

mƼǍǎƼljƼljǗɍ} ǂƼɍƼ ɅɛnjƼLjǗ ǎƼljǗǍǎǗnjǗLJǀǗ ʫˬ˯˲˞˘˞˘ ˢ˘೮˘ ˭˘˶˳́˭˞˘ ഑ˮ˟˲ ˪഑˲˳˟˵˟˵˧ˮ ͨʤ˳˵˘ˮ˘ͩ ˪ഉ˳˧˙ˤ ˚˟ˬ˯˪˯˭˘ˮ˞˘˳́ˮ́೮ ೪೵˲˘˭́ ˵˘ˮ́˳˵́˲́ˬ˞́͘ ˁ˘ˬ˵˘ˮ˘˵˵́ ˾˘˲˘˞˘ ഑˵˪˟ˮ ˭˘˶˳́˭˞˘೦́ ˢ˟˵˧˳˵˧˪˵˟˲ ˙˘̆ˮ˞˘ˬ˞́͘ «Астананың» бас менеджері Александр Винокуров маусымды сәтті өткізгендерін, соның ішінде «Джиро д’Италия» суперкөпкүндігінде 34 жеңіске жеткендерін атап өтті. – Винченцо Нибали бастаған жігіттермен толағай табысқа қол жеткіздік. Әлемнің ең жоғарғы деңгейдегі жарыстарында 30 жүлделі орын алдық. Әсіресе, оның ішіндегі 7 жеңіс пен 4 жүлделі орынды өзіміздің қазақстандық велошабандоздар алды. Маусым аяқталғанымен, жеңісті күндердің бәрі алда. Біздің жоба жақсы дамып жатқанын үлкен сенімділікпен айта аламын. 2017 жылы «Астанада» біраз өзгерістер болады: құрамға, формаға, велосипедтерге және тағы басқа техникалық нәрселерге қатысты. Бұл өзгерістер командамызды тең ілгері жылжытады деп үміттенемін. Бүгін біз келесі маусымда бізді мақтан тұтуларыңыз үшін жаңарған команданы та-

ÒƏÓÅËѲÇÄ²Ê ÒÓÐÍÈв ʤ˳˵˘ˮ˘˞˘ ˃ഉ˶˟ˬ˳˧ˣ˞˧˪˵˧೮ Ϯϱ ˢ́ˬ˞́೦́ˮ˘ ˘˲ˮ˘ˬ೦˘ˮ ˙ˬˤ˻ ˙˯˥́ˮ˾˘ ˾˘˺˭˘˵ ˵˶˲ˮˤ˲˧ ഑˵˵˧͘ ʥ˘ˬ˘ˬ˘˲ ˭˟ˮ ˢ˘˳഑˳˱˧˲˧˭˞˟˲ ˘˲˘˳́ˮ˞˘ ഑˵˪˟ˮ ˞˯˞˘ˮ́೮ ˳˘ˬ˵˘ˮ˘˵˵́ ˘˾́ˬ˶́ˮ˘ ʤ˳˵˘ˮ˘ ೪˘ˬ˘˳́ˮ́೮ ഉ˪˧˭˧ ಁ˳˟˵ ʰ˳˟˪˟˾˟˚͕ ˈ˘ˬ́೪˘˲˘ˬ́೪ ˾˘˺˭˘˵ ˹˟˞˟˲˘˻ˤ̆˳́ˮ́೮ ˱˲˟ˣˤ˞˟ˮ˵˧ ʶˤ˲˳˘ˮ ʰˬ̅˭ˢˤˮ˯˚ ˢഉˮ˟ ˾˘˺˭˘˵˵˘ˮ ഉˬ˟˭ ˽˟˭˱ˤ˯ˮ͕́ ˺˘ˬ́೪˘˲˘ˬ́೪ ˞ഉ˲˟ˢ˟˞˟˛˧ ˛˲˯˳˳˭˟˥˳˵˟˲ ʤˮ˘˵˯ˬˤ˥ ʶ˘˲˱˯˚ ೪˘˵́˳˵́͘ Ашылу салтанатында сөз алған қала басшысы Әсет Исекешев алыстан ат арылтып келген құрметті қонақтарға ризашылығын білдіріп, мерейлі күннің қарсаңында ұйымдастырылған бұл доданың маңызды екенін атап өтті. – Тәуелсіздіктің тойы кезінде түрлі игі іс-шаралар өткізіліп жатыр. Соның ішінде бүгінгі шахмат турнирін де атауға болады. Осындай күні Анатолий Карпов секілді әйгілі гроссмейстердің ортамыздан

табылуы жас шахматшыларды жігерлендіріп, жеңіске талпындырады. Арамызда Дәрмен Сәдуақасов, Динара Сәдуақасова сияқты дарынды астаналық шахматшылар отыр. Жақында Динараның елордада шеберлік мектебі ашылды, – деді Астана әкімі. Анатолий Карпов жиналған жұртты Қазақстан Тәуелсіздігінің 25 жылдығымен құттықтап, осы уақыт аралығында бұл елде шахмат тың жақсы дамығанын, талай гроссмейс-

терлер тәрбиеленгенін, мықты мектептер қалыптасқанын айтып, Астананың елорда болып, алғаш іргетасы қаланған сәттерін есіне алды. Аталмыш ой жарысына 90ға жуық бала қатысуға ниет білдірді. Олар жалпы 6 санат бойынша сынға түседі. Думанды дода ретінде өтіп жатқан шараның жеңімпаздарына теледидар, Apple смартфондары мен смартсағаттары сияқты сыйлықтар табысталады.

ʫˬ˯˲˞˘˞˘ ˹˶˵ˣ˘ˬ˞˘ˮ ʮ˶˲ˮ˘ˬˤ˳˵˟˲ ˘˲˘˳́ˮ˞˘೦́ ˙˧˲˧ˮ˾˧ˬ˧˪ ˙˘˳˵˘ˬ˞́͘ ʤ˳˵˘ˮ˘ ˹˶˵Ͳ ˙˯ˬ ˹˟˞˟˲˘˻ˤ̆˳́ˮ́೮ ೪˯ˬ˞˘˶́˭˟ˮ ˘ˬ೦˘˾ ˲˟˵ ೵˥́˭˞˘˳˵́˲́ˬ́˱ ˢ˘˵೪˘ˮ ˞˯˱ ˞˯˞˘˳́ ͨʥ˘೪ ˬˤ˛˘ͩ ˞˟˱ ˘˵˘ˬ˘˞́͘ «Астана» спорт кешенінде салтанатты түрде ашылған лигада қатысушы командалар таныстырылды. Бұл маусымдық додада бақ сынайтын командалардың саны – 11. Яғни, біріншілік 11 турға созылады. Бас төреші Ғалымжан Кенжалинов бұқаралық футболды дамыту мақсатында ұйымдастырылған біріншіліктің бастамасы жаман емес екенін, жоғары деңгейде өтуі үшін елордалық федерация барлық жағдайды жасайтынын жеткізді.

{ ª ĭ Ĭ©ª ¥ ©§« £ ¢ ©³¥³Ħ Éîãæòóé÷éĀìáñ çĢîæ åáíô ¤ ¥ ©ª¨£L L âáêìáîüò áĬðáñáóóáîåüñô çĢîæ áĬðáñáó ëïíéóæóĄîåæ ªL¨¢ £L§ Ě { ¢«Ģ£L L ¨L£ ¥ ÍæîùĄë éæòĄ kÁòóáîá áĬùáíüv äáèæóĄîĄĦ ñæåáë÷éĀòüv ÇÙÒ

Ол қатысушы командалардың саны жыл өткен сайын арта түсетініне сенімді. Сонымен, алғашқы тур «Хабар» және «Қаз Медиа» командаларының кездесуімен ашылды. Тыңғылықты дайындықпен келген хабарлықтар қарсыласына жауапсыз 5 гол соғып, турнир кес тесінде алдыңғы қатарға шықты. Сондай-ақ, бұл күні «Қазақстан», «Қазақ радиосы» және «Dixinews.kz» командалары да үш ұпай еншіледі.

Åéñæëóïñ Ċ ÒĢôìæ ÒÍÁĩīÌÏÃÁ ÅéñæëóïñåüĦ ïñüîâáòáñü Âáò ñæåáëóïñ Ċ ÈæêĄî ģ̼ÐÂÆË kx©ª ¥ Ĭ° ¤³v ªLîåæ çáñéĀ ìáîĨáî íáóæñéáìåáñåü òĄìóæíæòĄè ëĤùĄñĄð âáòôĨá âïìíáêåü

Ал сұрмергендер көшін «Sport 59» командасының шабуылшысы Сапарғали Қанат бастады. Ол «Қазақстан» командасына қарсы ойында қатарынан үш гол соғып, «Бақ лига» тарихындағы алғашқы хет-триктің авторы атанды. Дегенмен, Сапарғалидың бұл голдары командасына ұпай сыйлай алмады. Қалам ұстағандардың додасы алдағы жылы ақпан айының соңына дейін жалғасады.

Бетті дайындаған: Орынбек ӨТЕМҰРАТ

«ÁÀҚ ËÈÃÀ» ÁÀÑÒÀËÄÛ

ныстырамыз, – деді Александр Винокуров. Шара аясында қонақтар мен жанкүйерлерге «Argon 18» компаниясы ұсынған «Астананың» жаңа велосипедтері таныстырылды. Келесі жылы «Астана» сапында Қазақстан, Италия, Дания, Испания, Бельгия, Украина, Эстония, Колумбия және Ресей секілді елдердің 28 велошабандозы сынға түседі. Олар: Фабио Ару, Жандос Бижігітов, Пельо Бильбао, Матти Брешель, Михаэль Вальгрен, Оскар Гатто, Андрей Гривко, Дмитрий Груздев, Лауренс Де Вриз, Артем Захаров, Андрей Зейц, Арман Камышев, Дарио Катальдо, Танел Кангерт, Бахтияр Қожатаев, Мигель Анхель Лопес, Алексей Луценко, Риккардо Минали, Морено Мозер, Луис Леон Санчес, Микеле Скарпони, Никита Стальнов, Паоло Тиралонго, Руслан Тілеубаев, Даниил Фоминых, Якоб Фульсанг, Йеспер Хансен және Сергей Чернецкий.

¢® · Ĭ¦£ £ ¨L¥LĦ §L¢L¨£ ¨L ¤ ¥ ¢Ĥ Ĭ ¨ ©³¥ Ĥ£L©«L ° ¨ª ¤ © Çáñîáíá íæî öáâáñìáîåüñôìáñåüĦ íáèíĪîüîá çáñîáíá âæñôùĄ çáôáð âæñæåĄ { ª kx©ª ¥ Ĭ° ¤³v ªL ¨ ¢® ·©³¥³Ħ ¢¦¤§´¶ª ¨£L¢ ¦¨ª £³Ĩ³¥ ª ¨L£L§ Ĭ ªª £ ³ Óáñáìüíü Óáðòüñüò Ě Âáòðáöáîá x©ª ¥ Ĭ £ ©³ Á ~Ī ¥¦ ¢Ĥ° ©L k ª £´©ª ¦ y v ~

Ñæåáë÷éĀ í ¢ ¥ ¡³ x©ª ¥ Ĭ £ ©³ ÅïòóüĬ ¢Ĥ° ©L astana.aqsham@gmail.com ĭ ³£ « Ĥ£¤ ©L ª £ ¬ ¢© ÓĄìùĄìæñ âĤìĄíĄ Çáñîáíá akshamyreklama@gmail.com


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.