150

www.astana-akshamy.kz ̨̡̤Ô̘

ž (3502) 24/12/2016

ÑÆÒÐÔÂÌÉËÁÌÜĭ ĭÏĩÁÍÅÜĭ ÒÁàÒÉ ÄÁÈÆÓ ÇÜÌĩÜ ĭÁÈÁÎÎÁÎ ÂÁÒÓÁÐ ÙÜĩÁÅÜ

ÒÅÃ²Í ÑÛÉËÛҚ ÒÀÐÀÒÛËÌÀÉÄÛ ˁ˯೮೦́ ˶˘೪́˵˵˘ t« ãÝ ʤÖÖ ˭˟˳˳˟ˮ˞ˢ˟˲˧ ˘˲೪́ˬ́ ˢഉˮ˟ ഉˬ˟˶˭˟˵˵˧˪ ˢ˟ˬ˧ˬ˟˲˞˧೮ ˱˘˲˘೪˾˘ˬ˘˲́ˮ˞˘ ˣ˟˥ˮ˟˵Ͳ ˪˟˲ˬ˟˲˛˟ ʮ˘೮˘ ˢ́ˬ೦˘ ˯˲˘˥ ˵˟˛˧ˮ ˳́˥ˬ́೪˵˘˲ ˙˟˲˧ˬ˟˵˧ˮ˧ ˵˶˲˘ˬ́ ˾́ˮ˞́೪೪˘ ˳ഉ˥˪˟˳ ˪˟ˬ˭˟˥˵˧ˮ ˘೪˱˘˲˘˵ ˵˘˲˘˵˶ ˢˤ˧ˬ˟˱ ˪˟˵˵˧͘

ҚАЛАНЫҢ ҚУАТЫ АРТТЫ ʤ˳˵˘ˮ˘ ഉ˪˧˭˧ ಁ˳˟˵ ʰ˳˟˪˟˾˟˚ ϮͲʮ́ˬ˶Ͳ̃ˮ˟˲˛ˤ̆ ˯˲˵˘ˬ́೦́ˮ˘ ˙˘˲́˱͕ ˙˘˳ ೪˘ˬ˘ ˵˧˲˾˧ˬ˧˛˧ˮ ೪˘˭˵˘˭˘˳́ˣ ˟˵˧˱ ˯˵́˲೦˘ˮ ˪ഉ˳˧˱˯˲́ˮ˞˘˲ ˢ೵˭́˳́˭˟ˮ ˵˘ˮ́˳˵́͘ ʫˬ˯˲˞˘ ˙˘˳˾́˳́ ̃ˮ˟˲˛˟˵ˤ˪˵˟˲˞˧೮ ˵˘˙́˳˵́ ˟೮˙˟˛˧ˮ ˘˵˘˱ ഑˵˧˱͕ ˯ˬ˘˲˞́ ˪ഉ˳˧˙ˤ ˭˟˲˟˪˟ˬ˟˲˧˭˟ˮ ೪೵˵˵́೪˵˘˞́͘ ʫˬ˙˘˳́ˮ́೮ ˵˘˱˳́˲˭˘˳́ˮ˘ ˳ഉ˥˪˟˳͕ ˃ഉ˶˟ˬ˳˧ˣ˞˧˪˵˧೮ Ϯϱ ˢ́ˬ˞́೦́ˮ˘ ˯˲˘˥ ʤ˳˵˘ˮ˘ ഉ˪˧˭˞˧˛˧ ˙˧˲೪˘˵˘˲ ˘˶೪́˭˞́ ̃ˮ˟˲˛˟˵ˤ˪˘ˬ́೪ ˢ˯˙˘ˬ˘˲˞́೮ ೪೵˲́ˬ́˳́ˮ ˘̆೪˵˘˞́͘ ʮ೴ˣ˟˛˟ ˘˳೪˘ˮ ˢ˘೮˘ ˢ˯˙˘ˬ˘˲ ೪˘ˬ˘˞˘೦́ ˢ́ˬ˶ ̃ˮ˟˲˛ˤ̆˳́ˮ ϰϬϬ ʧ˪˘ˬͬ˳˘೦ ˘˲˵˵́˲˶೦˘ ˭೴˭˪˧ˮ˞˧˪ ˙˟˲˧˱͕ ϰ ˭ˬˮ ˾˘˲˾́ ˭˟˵˲ ˵೵˲೦́ˮ ೴˥˞˧ ˢഉˮ˟ ഉˬ˟˶˭˟˵˵˧˪ ˮ́˳˘ˮ˞˘˲˞́ ˮ˟˭˟˳˟ ϮϬ ˱˘˥́ˣ೦˘ ˢ˶́೪ ˵೵˲೦́ˮ ೴˥ ೪˯˲́ˮ ˢ́ˬ˶˭˟ˮ ೪˘˭˵˘˭˘˳́ˣ ˟˵˶˛˟ ˢ˯ˬ ˘˾˵́͘

3-ǩǭǺǺǭ ͐ɧɳɧ ɺʍɸʀʍɳʍɪʍ

ÞËÒÐÏ ĉ ÅÁĩÅÁÑÜÒĭÁ ĭÁÑÒÜ ÇÏÂÁ 4-ǩǭǺǺǭ

Астана қаласының әкімдігі аталған ақпаратты ресми түрде жоққа шығарады, өйткені елорда әкімдігінің аппараты зейнеткерлерге сыйлықтарды тегін тарату бойынша шаралар өткізуді қарастырып отырған жоқ, деп хабарлады astana.gov.kz Сондай-ақ, жалған ақпаратты қасақана таратқаны үшін қыл мыстық жауапкершілік қарастырылғанын ескертеміз. Елорда тұрғындары мен қонақтарын ресми дереккөздер таратқан шынайы ақпаратқа ғана сүйенуге шақырамыз делінген хабарламада. Сонымен қатар, 1-31 желтоқсан аралығында елордада «Астана - мейірімді қала» жалпықалалық қайырымдылық акциясы өткізіліп жатқанын хабарлаймыз. Оның мақсаты – көмекке мұқтаж, яғни жеңілдікті топтарға жататын азаматтарға қамқорлық көрсету. Қала әкімінің бастамасымен 8 (7172) 55- 66-55 көпарналы жедел желі іске қосылды, ол бо йынша хабарласып атаулы көмек көрсетуге болады. Саllорталықтың қоңырауларды қабылдау уақыты: сағат 10:00-ден 20:00-ге дейін және сенбі күні 11:00-ден 16:00-ге дейін.

ɹ͙ɽɨɧɺ

͞ɳɭɻɴɭɺ

ÁËÓÑÉÒÁÎÜħ ĥȼ ĭÁÌÁĩÁÎ ÑĥÌż ÏÊÎÁĩÁÎÜ ĉ ÂÁĭÜÓ 6-7-ǩǭǺǺǭǸǬǭ

ĩÁÌÁÍÅÜ ÇÁÔÌÁĩÁÎ ĩÁÌÁÍÓÏÑ 9-ǩǭǺǺǭ

2

ȹ

www.astana-akshamy.kz

½ÃÆȼ¸ ÊÓÅÓÉÓ

ƏÊ²Ì ÊÅË²Ï ҚÓÀÍÒÒÛ

ʤ˳˵˘ˮ˘ ೪˘ˬ˘˳́ˮ˞˘ ˢ˘೮˘ ˢ́ˬ˞́೪ ˾́˲˾˘ ˭˟˲˟˪˟˳˧ ˙˘˳˵˘ˬ́˱ ˪˟˵˵˧͘ ౢ˘ˬ˘ ഉ˪˧˭˞˧˛˧ ˭˟ˮ ͨʽ˲˞˘ͩ ೪˯೦˘˭˞́೪ ೵˥́˭́ ˙˧˲ˬ˟˳˧˱ ˢ˘೮˘ ˢ́ˬ˞́೪ ˾́˲˾˘ ˭˟˲˟˪˟˳˧ˮ ഑˵˪˧ˣ˞˧͘ ʤ˶˵ˤˣ˭˛˟ ˾˘ˬ˞́೪೪˘ˮ ˙˘ˬ˘ˬ˘˲೦˘ ೪˶˘ˮ́˾ ˳́˥ˬ˘೦˘ˮ ˙೵ˬ ˾˘˲˘೦˘ ೪˘ˬ˘ ഉ˪˧˭˧ ಁ˳˟˵ ʰ˳˟˪˟˾˟˚˵˧೮ ഑ˣ˧ ˪˟ˬ˧˱ ೪˘˵́˳́˱ ˙೴ˬ˞˧˲˾˧ˮ˞˟˲˞˧ ˢ˘೮˘ ˢ́ˬ ˭˟˲˟˪˟˳˧˭˟ˮ ೪೵˵˵́೪˵˘˱ ˣ˯˲ ˞˟ˮ˳˘˶ˬ́೪͕ ˢ˘೪˳́ˬ́೪ ˵˧ˬ˟˞˧͘

Шара барысында әртүрлі мультфильмдер мен ертегілердің кейіпкерлері қызықты қойылымдар қойып, балалар мен олардың

ата-аналарына көтеріңкі көңіл-күй сыйлады. Балаларға әртүрлі сыйлықтар тапсырылып, тәттіге толы дастархан жайылды.

«Бірлестігімізде қазіргі таңда 100ге жуық бала бар. Бүгінгі шараға сол балалардың алпыс бірі шақыртылып

ÆҰÌÛÑÑÛÇÄÛҚҚÀ ҚÀÐÑÛ ØÀÐÀËÀÐ ÊҮØÅÉÅIJ

ౢ˘ˬ˘ˬ́೪ ˭ഉ˳ˬˤ˺˘˵˵́೮ ˪഑˱˾˧ˬ˧˪ ˵́೮˞˘˶ˬ˘˲́ˮ˞˘ ͨʮ೵˭́˳˱˟ˮ ೪˘˭˵˶ ϮϬϮϬ ˢ˯ˬ ˪˘˲˵˘˳́ͩ ˙˘೦˞˘˲ˬ˘˭˘˳́ ˘̆˳́ˮ˞˘ ˢ೵˭́˳˳́ˣ˞́೪˵́ ˵഑˭˟ˮ˞˟˵˶ ˢഉˮ˟ ˺˘ˬ́೪˵́ ˢ೵˭́˳˱˟ˮ ೪˘˭˵˶೦˘ ೪˯ˬ ˢ˟˵˪˧ˣ˶ ˢ഑ˮ˧ˮ˞˟˛˧ ˢ೵˭́˳ ˢ˘೦˞˘˥́ˮ ೪˘˲˘˞́͘ ʽ˳́ ˵˘೪́˲́˱˵˘ ˙˘̆ˮ˞˘˭˘ ˢ˘˳˘೦˘ˮ ʮ೵˭́˳˱˟ˮ ೪˘˭˵˶͕ ˟೮˙˟˪ ˢഉˮ˟ ഉˬ˟˶˭˟˵˵˧˪ ೪˯˲೦˘˶ ˙˘˳೪˘˲˭˘˳́ ˙˘˳˾́˳́ˮ́೮ ˭˧ˮ˞˟˵˧ˮ ˘˵೪˘˲˶˾́ ʤ˲˵˟˭ ಁ˙˧ˬ˞ˤˮ˯˚ ˟ˬ˯˲˞˘ ˟೮˙˟˪ ˮ˘˲́೦́ˮ˞˘೦́ ˘˺˶˘ˬ ˵˶˲˘ˬ́ ˘೪˱˘˲˘˵ ˙˟˲˞˧͘ Ағымдағы жылдың үшінші тоқсанындағы мәліметтер бойынша қаладағы жұмыссыздық деңгейі 4,6 пайызды құрайды. Бұл – жұмыссыздықтың ең төменгі деңгейі ретінде республика бойынша оң нәтиже.

2016 жылдың 1 желтоқсанына дейін Жұмыспен қамту орталығына 12 912 азамат өтінішпен келсе, оның ішінде 10 193 адамға жұмыссыздықтан қорғаудың әлеуметтік шаралары көрсетілген. Атап айтқанда, 5 985–і тұрақты жұмысқа орналасса, 2 137 адам қоғамдық жұмыстарға тартылған, 661 оқу орындарының түлектері жастар тәжірибесінен өткен. Әлеуметтік

жұмыс орындарына 121 адамды қамтып, 590 адам инфрақұрылымдық жобаларға қамтылған. Баяндамашы 2020 жылға дейін жұмыссыздық деңгейін 4,5 пайызға төмендету көзделіп отырғанын айтты. Бұл мақсатта мемлекеттік бағ дар ламаларға қатысумен қатар тұрғындармен ақпараттық жұмыстарды қатар жүргізудің маңыздылығына тоқталды. Жыл басынан бері бұқаралық ақпа рат құралдарымен тығыз жұмыс жүргізілген. Ақпараттық-түсіндірме жұмыстары әлеуметтік желілерден де тұрақты беріліп отыр. Биыл өткізілген 12 бос орындар

жәрмеңкесінде жастар мен әйелдердің және мүмкіндігі шектеулі жандардың да жұмыс табуына мүмкіндіктер жасалды. Жұмыспен қамту орталығының 5 өкілдігі «Астаналық» базарда, «Гүлжан», «Рахмет-2», «Аружан» және «Астықжан» сауда үйлерінде орналасқан. Сонымен қатар, қаладағы үш мешітте апта сайын орталықтың мамандары көпшілікпен сұхбаттасып, жұмысқа орналасу бойынша кеңестер беруді дәстүрге айналдырған. Бұдан да өзге, жұмыссыздыққа қарсы шаралар ұйымдастырылып, бұл мәселені шешуде тұрғындардың белсенділігі артып келеді. Баяндамашының есебінен кейін мәслихат депутаттары жұмыссыздықты төмендету шараларына қатысты сұрақтарына жауап алды, сонымен бірге, бұл саладағы жұмысты жандандыру мақсатында өз ұсыныстарын айтты. Айгүл УАЙСОВА

ÁÀËÀËÀÐ ØÀÒÒÀÍҒÀÍ ÊҮÍ

ʥ˘ˬ˘ˬ˘˲೦˘ ˘˲ˮ˘ˬ೦˘ˮ ˢ˘೮˘ ˢ́ˬ˞́೪ ˾́˲˾˘ ˾˘˲˘˳́ ˢ˘ˬ೦˘˳́ˮ ˵˘˶́˱ ˢ˘˵́˲͘ ʥ೵ˬ ˢ˯ˬ́ ʺ˘˺˘˭˙˟˵ ಉ˵˟˭˧˳೵ˬ́ ˘˵́ˮ˞˘೦́ ʽ೪˶˾́ˬ˘˲ ˳˘˲˘˥́ˮͲ ˞˘ ʤ˳˵˘ˮ˘ ೪˘ˬ˘ˬ́೪ ౢ˘ˣ˘೪˳˵˘ˮ ˺˘ˬ೪́ ʤ˳˳˘˭˙ˬ˟̆˳́ ˙˘ˬ˘ˬ˘˲೦˘ ˘˲ˮ˘ˬ೦˘ˮ ˢ˘೮˘ ˢ́ˬ˞́೪ ˾́˲˾˘ ഑˵˪˧ˣ˞˧͘ «Мейірімді қала» қайырымдылық Қазақстан халқы Ассамблеясының акциясы аясында ұйымдастырылған мүшесі, ҚР Парламенті Мәжілісінің дешараға аз қамтылған және көп балалы путаты Шәкір Хахазовтың қолдауымен отбасылардың балалары қатысты. Бір жа- ұйымдастырылды. рым сағаттық «Ертегілер жәрмеңкесі» – Қалалық Ассамблея осындай интерактивті шоуы аясында балаларға қайырымдылық акцияларын үнемі өткізіп қызықты ойындар ұсынылды. Аталған отырады. Мәселен, біз осы жылдың басықайырымдылық акция астаналық нан бері «Қайырымдылық керуеніне»

қатысып, бірнеше баланы қамқорлыққа алдық. Сондай-ақ, «Мектепке жол» акциясы аясында этномәдени орталыққа тіркелген отбасылардың балаларын киім-кешекпен қамтамасыз еттік, – дейді Астана қалалық ҚХА хатшылығының өкілі Галина Кобзева. Балалар тек қана жаңа жылдық шырша ойындарына қатысып қоймай, мерекеге орай тәтті сыйлықтар алды. Серік ҚҰДАЙБЕРГЕНҰЛЫ

отыр. Аутизм сырқаты бар балаларға аз да болса қуаныш пен шаттық сыйлау мақсатында ұйымдастырған шарамызға қала әкімінің келіп қатысуы бүлдіршіндерге ғана емес, біз үшін де үлкен қуаныш мәртебе болды. Қуаныш сыйлады. Құттықтау барысында қала әкімі қамқорлыққа зәру балалардың тағдырына бей-жай қарай алмайтынын, яғни, аутизм мәселесіне айрықша назар аударылатынын айтты. Яғни, келесі жылдан бастап аутист-балаларды қолдауға және оларды қоғамға кірістіруге арналған арнайы кешенді бағдарламалар әзірленетін болды. Әрине, бұл үлкен қуаныш» дейді аутизмге шалдыққан балалар мен олардың ата-аналарының «Орда» қоғамдық бір лес тігінің төрайымы Салтанат Есмағамбетова. Бүркіт НҰРАСЫЛ

ÌÅÌÎÐÀÍÄÓÌҒÀ ҚÎË ҚÎÉÄÛ ʤ˳˵˘ˮ˘ ೪˘ˬ˘˳́ˮ́೮ ʪ˟˭˯˪˲˘Ͳ ˵ˤ̆ˬ́೪ ˪೴˾˵˟˲˞˧೮ ͨౢ˘ˣ˘೪˳˵˘ˮ ʹ ϮϬϱϬͩ ˘˥˭˘೪˵́೪ ˪˯˘ˬˤ˻ˤ̆˳́ ೪́ˣ˭˟˵˧ˮ˧೮ ˾˟೮˙˟˲˧ˮ˞˟ ഑ˣ˘˲˘ ഉ˲˟˪˟˵ ˟˵˶ ˵˶˲˘ˬ́ ˭˟˭˯˲˘ˮ˞˶˭೦˘ ೪˯ˬ ೪˯˥́ˬ˞́͘ ˁ˯ˮ˞˘˥Ͳ˘೪ ˢˤͲ ́ˮ˞˘ ˘˵˘ˬ೦˘ˮ ˪˯˘ˬˤ˻ˤ̆ˮ́೮ ˢ೵˭́˳ ˲˟˛ˬ˘˭˟ˮ˵˧ ˢ˘˳˘ˬ́˱͕ ϮϬϭϳ ˢ́ˬ˞́೮ ˢ೵˭́˳ ˢ˯˳˱˘˲́ ˙˟˪˧˵˧ˬ˞˧͘ Жиынға еліміздегі саяси партиялардың қалалық филиалдары мен қоғамдық бірлестіктердің өкілдері қатысты. Олар дың ішінде «Нұр Отан» партиясынан бастап «Ақ жол», «Ауыл» «Бірлік» және Қазақстанның коммунистік халықтық партиясының қалалық филиалдары бар. «Нұр Отан» партиясы Астана қалалық филиалы төрағасының орынбасары Владислав Сергеевтің айтуынша, биылғы жылы коалиция ауқымды жұмыс атқарған. Сондай-ақ ол коалицияны алдағы уақытта бұдан да ауқымды істер күтіп тұрғанын атап өтті. Астана қаласының демократиялық күштерінің «Қазақстан – 2050» аймақтық коалициясы 2011 жылы өткен кезектен тыс президент сайлауында Н.Назарбаевты қолдау үшін құрылған болатын. Міне, содан бері коалиция еліміздегі ең ірі саяси ұйым ретінде жұмыс жасап келе жатыр. Серік ҚҰДАЙБЕРГЕНҰЛЫ

www.astana-akshamy.kz

ȹ

½ÃÆȼ¸ ÊÓÅÓÉÓ

ҚÀËÀÍÛҢ ҚÓÀÒÛ ÀÐÒÒÛ (Соңы. Басы 1-бетте)

ǂƼɍƼ ǙljǁnjƿǁǎDŽdžƼLJǗɅ ǂNJƽƼLJƼnj

– Энергетика саласы – кез келген мемлекеттің қуаты, экономиканың алтын жігі, өндірістің өзегі. Сіздердің қажырлы еңбектеріңіздің арқасында еліміздің әрбір шаңырағы жылу мен жарыққа бөленіп отыр. Сіздер жұмыс барысында кездесетін қиындықтарға қарамастан, өздеріңізге жүктелген міндетті абыроймен атқарып келесіздер. Елбасының тапсырмасына сәйкес, Тәуелсіздіктің 25 жылдығына орай Астана әкімдігі бірқатар ауқымды энергетикалық жобалардың құрылысын аяқтады. Жүзеге асқан жаңа жобалар қаладағы жылу энергиясын 400 Гкал/ сағ арттыруға мүмкіндік беріп, 4 млн шаршы метр тұрғын үйді және әлеуметтік нысандарды немесе 20 пайызға жуық тұрғын үй қорын жылумен қамтамасыз етуге жол ашты. Бұл өте үлкен өсім деп санаймын. Сондай-ақ, қалаға қосымша 180 Мгвт электр энергиясы келді. Жалпы ұзындығы 24,8 шақырымды құрайтын 4-інші кезектегі жылу магистралінің іске қосылуы «ЭКСПО» ауданы мен Орынбор, Тәуелсіздік даңғылдары бойындағы тұрғын үй кешендеріне, жаңа теміржол вокзалы аумағындағы үйлерге

жылу мен электр қуатының, ыстық судың келуіне жағдай тудырды. Мұның бәрі ел, халық игілігі үшін атқарылды, – деді Әсет Исекешев. Астана қаласы Энергетика басқармасының басшысы Бақтыбек Жапаевтың айтуынша, қалада электр энергиясы мен жылу сынды қуат көздерін арттыру жұмысы осымен тоқтамайды. «Былтыр да қалада 400 Гкал/ сағ жылу энергиясын қосымша бергенбіз. Биыл бұл көрсеткішті қайталауға жетінші қазандық агрегаты мен бесінші-алтыншы су жылытатын қазандықтардың іске қосылуы мүмкіндік берді. Алдағы жылы 1-ЖЭО жаңғыртуды, қосымша 35 Гкал/сағ жылу энергиясын қосуды жоспарлап отырмыз. 2-ЖЭО-да алтыншы турбоагрегатын іске қосып, сол арқылы 120 Мгвт қосымша электр энергиясына қол жеткіземіз. 2018 жылы қалада 180 Гкал/сағ жылу энергиясы артып, 2019 жылы 2-ЖЭО жаңғырту мен кеңейтуді толық аяқтаймыз. 1-ЖЭО жаңғырту жұмыстары 2018 жылы толығымен аяқталмақ» дейді ол.

ǂƼɍȽǗnjǎǏ ǂɛLjǗǍǎƼnjǗ ǂƼLJȽƼǍǏǀƼ Басқарма басшысы 3-ЖЭО құрылысы жөнінде де мәлімет берді. Оның сөзінше, бұл жоба елордаға тағы 400 Гкал/сағ жылу энергиясын береді. Осыншама энергия қаланың оң мен

сол жағалауына 2018 жылы қосымша келмек. «Бүгіндері басқарма мен бізге бағынышты «Астана-Теплотранзит» және «АстанаЭнергия» компаниялары инвестициялық бағдарламаларды жүзеге асыруда. Ескір ген жабдықтарды қалпына келтіру мен жаңасына ауыс тыруды атқарып отырмыз. Атап айтсақ, 2015 жылға дейін магистралды жылу желілерінің 14 шақырымы ауыстырылды. Ал алдағы жылы олардың үш шақырымын ауыстыру және «ТМ-2», «ТМ-5», «ТМ-7», «ТМ-18», «ТМ-20», «ТМ-Байтұрсынов» сынды үлкен магистралдарды іске қосу, екі павильон құрылысын аяқтау жоспарланды» дейді Б.Жапаев. Оның сөзіне сүйенсек, бүгінде қалада «Тұран», «Бәйтерек», «Самал» қосалқы стансалардың құрылысы жүргізілуде. Аталмыш стансалар оң және сол жағалауды электр энергиясымен толық жабдықтауға мүмкіндік береді. Сондай-ақ, қазір «Жаңа жол» және «Керамика» қосалқы стансалар қалпына келтірілуде. Жаңа қосалқы стансалар жаңа коммуналдық базарды, жаңа теміржол вокзалын, «Мыңжылдық» аллеясын, «Абу-Даби Плаза» көп функционалды кешенін және «ЭКСПО-2017» көрмесін өткізуге қажет барша нысандарды жарықпен қамтамасыз етеді. Қала энергетиктері өздеріне жүктелген міндетті табысты

атқаруда. Мәселен, 4-інші кезектегі жылу магистралінің құрылысы рекордты кезеңде – 9 айда жүзеге асты. Бұл – жалпы ұзындығы 25 шақырымға жуық жылу желісі. Сондай-ақ, жаңа үш сорғы стансалары салынды.

ǁLJNJnjǀƼȽƼ ƿƼǃ džǁLJǁ Ljǁ"

Жалпы алғанда, қала жылына 2,5 млрд Квт/сағ электр қуатын және 5,5 млн Гкал/сағ жылу энергиясын тұтынады. Жылу энергиясымен елорда 90-95 пайызға қамтылған. 5-інші кезектегі жылу магистралі, яғни 3-ЖЭО 2018 жылы іске қосылғанда «Көктал» шағын ауданына толығымен орта лықтандырылған жылу жүйесі келеді. Бұл дегеніміз – болашақта автономды қазандықтар орталық жылу жүйесіне және газ қазандықтарына ауыстырылады. Бақтыбек Жапаевтың айтуынша, қалаға газ әкелу жобасының ішкі желілерінің техникалықэкономикалық негіздемесі әзірленді. Ал сыртқы желілерінің техникалық-экономикалық негіздемесін ҚР Энергетика министрлігі дайындап жатыр. Оның сөзінше, жақын 2-3 жылда газды қалаға әкелу, сәйкес желілердің құрылысын бастау жүзеге асырылуы тиіс.

ǎƼnjDŽǐǎǁnjƲ ǎʓLjǁlj ǔƼɥƼnj

Басқарма басшысы алдағы жарты жылдықта коммуналдық

3

тарифтердің өспейтіндігін айтты. «Астана-Энергия», «Астана-Теплотранзит» және «Астана-РЭК» компаниялары инвестициялық бағдарламаларына сәйкес алдағы 5 жылдың тарифтерін Табиғи монополияларды реттеу және бәсекелестікті қорғау департаментінде қорғап шықты. Аталмыш компаниялар жыл сайын 1-0,5 пайызға желілердің ескіруін жоюда. Жалпы ел бойынша алатын болсақ, Астанада комму налдық тарифтер өзге өңір лермен салыстырғанда төмен. «Бүгіндері электр энергиясы бойынша 8-орында тұрмыз. Ал жылу энергиясы көрсеткішінен, тіпті, 13-орындамыз. Ыстық судан – 10, суық судан 10-12-орындамыз» дейді Б.Жапаев. Кәсіби мерекеге байланысты өткен салтанатты жиында қалалық Энергетика басқармасының басшысы Бақтыбек Жапаевқа Астана әкімінің грамотасы табысталды. «Астана-Энергосервис», «Астана-Энергия», «Астана-Теплотранзит», «Астана-РЭК» ұжымдарына қала басшысының Алғыс хаты берілді. «Астана-Энергосервис» АҚ басқарма төрағасы Еркеғали Есенжолов сөз сөйлеп, Астана әкіміне алғысын жеткізіп, энергетиктер қаланың көркеюіне бар күшін салатынын айтты. Аманғали ҚАЛЖАНОВ

4

www.astana-akshamy.kz

ȹ

Ĝ¸Ã¸ ʱÈбñ»±

ÝÊÑÏÎ – ÄÀҒÄÀÐÛÑҚÀ ҚÀÐÑÛ ÆÎÁÀ ͨˑʶˁʿʽͲϮϬϭϳͩ ˺˘ˬ́೪˘˲˘ˬ́೪ ˭˘˭˘ˮ˞˘ˮ˞́˲́ˬ೦˘ˮ ˪഑˲˭˟ˮ˧೮ ౭˥́˭˞˘˳˵́˲˶ ˪˟೮˳˟˳˧ˮ˞˟ ˪഑˲˭˟ˮ˧ ೵˥́˭Ͳ ˞˘˳˵́˲˶ ˢഉˮ˟ ഑˵˪˧ˣ˶ ˭ഉ˳˟ˬ˟ˬ˟˲˧ ˙˯˥́ˮ˾˘ ౢ˯೦˘˭˞́೪ ˪˟೮˟˳˵˧೮ ˵഑˲˵˧ˮ˾˧ ˯˵́˲́˳́ ഑˵˵˧͘ ʥ˘˳ ೪˯˳˶˞˘ ˙ˤ́ˬ ഑˵˪˟ˮ ˢˤ́ˮ˞˘˲ ೪˯˲́˵́ˮ˞́ˬ˘ˮ́˱͕ ˘ˬ˞˘೦́ ˶˘೪́˵˵˘ ೪˘˲˘˳˵́˲́ˬ˘˵́ˮ ϭϬ ˮ˟˛˧ˣ˛˧ ೵˳́ˮ́˳ ˭˘೪೵ˬ˞˘ˮ˞́͘ Қоғамдық кеңес мүшелері мен сарапшылар бас қосқан алқалы жиында «Астана ЭКСПО2017» Ұлттық компаниясы» акционерлік қоғамының басқарма төрағасы Ахметжан Есімов сөз сөйлеп, 2016 жылы атқарылған жұмыстарға тоқталды.

– Бүгін Қоғамдық кеңестің төртінші отырысына жиналып отырмыз. Алғашқы басқосу жылдың басында, 26 қаңтарда болды. Ол кезде шешімін таппаған мәселелер жетерлік еді: құрылысы аяқталмаған нысандар, қатысуға ниет білдіруші елдердің кемдігі және тағы басқа. Содан бері біраз табанды жұмыстар атқарылды. Жуырда Елбасы осында келіп, жұмыс барысымен танысып, оң бағасын берді. Осы алаңда ел Тәуелсіздігінің 25 жылдығына арналған монумент салтанатты жағдайда ашылды. Қазіргі уақытта біз ЭКСПО павильондарының ішкі контентін толтыру шаруаларына кірісіп жатырмыз. Бұл – көрменің жоғары деңгейде өтуі үшін өте маңызды істердің бірі, – деді ол. Ахметжан Есімовтің айтуынша, биыл халықаралық павильондардың құрылысы толықтай аяқталды. Бүгінде нысандарды қатысушыларға тапсыру басталып кетті. Оған қоса, коммерциялық павильондар мен Қоғамдық коммуникация орталығы дайын. Бұрын Энергия зерттеу орталығы деп аталған бұл жерде Бірыңғай қызмет көрсету орталығы, Аккредитация орталығы және Медиа орталық орналаспақ. Мемлекеттік

сараптамадан 11 нысан өтті. Бұл көрсеткіш жыл соңына дейін ұлғаймақ. Қазіргі уақытта құрылысы біткен нысандардың контентіне көңіл бөлініп жатыр. Соның ішінде тақырыптық павильондар мен үздік тәжірибелер аймағы қарастырылуда. Халықаралық конкурстың қорытындысы бойынша 25 мемлекеттен 24 жоба іріктеліп алынды. Бұл жұмыстарға әлемдік жетекші мамандар тартылды. Олардың қатарында Нобель лауреаттары бар екен. Павильондар 8 мемлекетке үлестірілді. Беларусь, Венгрия, Германия, Қытай, Ресей, Сингапур, Түркия, Франция елдері қазірдің өзінде іске кірісіп кетті. Жаңа жылдан бастап қысқа уақыт аралығында 130 қатысушының бәріне павильондарды тапсыру көзделіп отыр. Сондай-ақ, қатысушыларға тұрғын жайларды беру де басталып кетті. Баспаналар ақысыз болмайды, бәрі жалға беріледі. Көрмеден кейін елорданың тұрғын үйлері 4 400 заманауи жайлы пәтерлермен толысады.

– ЭКСПО – бұл дағдарысқа қарсы жоба. Біз мұны нақты деректермен және цифрлармен дәлелдей алдық. Отандық тауар өндірушілердің қолдау мақсатында бірнеше компаниямен ынтымақтастық орнады. Нәтижесінде 322 отандық тауар өндіруші тартылды. Олармен жалпы көлемі 48,9 млрд теңгеге шақталған келісімшарт жасалды. Соның арқасында Қазақстанда 50 мың шамасында жұмыс орны құрылып, сақ-

ÙÆÍËÊ Č ½İÇ À¼ıÀ¼Ì×ÍIJ¼ IJ¼ÌÍ× Âʽ¼ ½³Ã ÈİÉ× É¼IJÎ× ÀÁÌÁÆÎÁÌÈÁÉ ÂĵÉÁ ÒÄÐÌǼÌÈÁÉ ÀĵÇÁÇÀÁÅ ¼ÇÀ×IJ ÊμÉÀ×IJ Î¼Ï¼Ì ĻÉÀ³ÌÏÔ³ÇÁÌÀ³Ķ IJÊÇÀ¼Ï ȼIJͼÎ×ÉÀ¼ ½³ÌÉÁÔÁ ÆÊÈ Ë¼ÉÄÛÈÁÉ ×ÉÎ×ȼIJμÍÎ×IJ ÊÌɼÀ× ÉĵÎÄÂÁͳÉÀÁ ÊμÉÀ×IJ Î¼Ï¼Ì ĻÉÀ³ÌÏÔ³ μÌÎ×ÇÀ× ÊǼÌÈÁÉ Â¼ÇË× ÆĻÇÁȳ ÈÇÌÀ ÎÁĶ¿Á¿Á Ô¼IJμÇı¼É ÆÁdzͳÈÔ¼ÌΠ¼ ͼÇÀ× ÍÊÉ×Ķ ¼ÌIJ¼Í×ÉÀ¼ IJ¼Ã¼IJÍμÉÀ¼ È×Ķ Ô¼ ȼÍ×ÉÀ¼ ÂİÈ×Í ÊÌÉ× IJİÌ×Ç×Ë Í¼IJμÇÀ× ÍÊ É×ÈÁÉ IJ¼Î¼Ì ÀÁÈÁÏÔ³Ç³Æ ÌÁγÉÀÁ ÈÇÉ ÁÏÌÊ ÈÁÉ ÈÇÌÀ ÎÁĶ¿Á ÆĻÇÁȳÉÀÁ ÄɾÁÍÎÄÒÄÛ Î¼ÌÎ×ÇÀ× Č ÀÁÀ³ ¼ÑÈÁÎÂ¼É ÁͳÈʾ

талды. Сонымен қатар, демеушілік ретінде 126 млн еуро мен 211 млрд теңге көлемінде инвестиция тартылды, – деді Ахметжан Есімов. Осы уақытқа дейін 18 халықаралық ұйым мен 112 елдің көрмеге қатысатындықтары мақұлданды. Оның 108-і комиссарларын белгілеп қойды. 94 келісімге қол қойылып, 75 елдің ұлттық күндерінің мерзімі анықталды. Ұлттық павильондардың 89 тұжырымдамасы дайын. Отырыста Қоғамдық кеңестің төрағасы, Л.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университетінің ректоры Ерлан Сыдықов ЭКСПО кезінде қонақүйлердегі орындар жетіспей жатса, ЖОО-лар жазда жатақханаларын босатып беруге әзір екенін айтты. Оның сөзінше, жатақханаларды шетелдік қонақтарға беру мәселесімен компаниямен қоса, «Астана Конвеншн» ұйымы айналысады. Жатын орындардың бағасы қонақүйлерге қарағанда едәуір арзан болмақ. Сонымен қатар, Қоғамдық кеңес мүшесі, «Айқын» газетінің бас редакторы Нұртөре Жүсіп гидтерді дайындау барысында олардың бірнеше тілді үйренуіне ғана емес, Қазақстанның тарихы, географиясы және экономикасы жөніндегі мағлұматтарға қанық болуына мән беру керектігін атап өтті. Орынбек ӨТЕМҰРАТ

ÁÅÄÁÊÇÈ

ÒÓÐÈÑÒ²Ê ÑÈÌÂÎË ÁÀÉҚÀÓÛ ʤ˳˵˘ˮ˘ ೪˘ˬ˘˳́ˮ́೮ ˵˶˲ˤ˳˵˧˪ ˳ˤ˭˚˯ˬ́ˮ ˘˥೪́ˮ˞˘˶ ೴˾˧ˮ ˲˟˳˱˶˙ˬˤ˪˘ˬ́೪ ˙˘˥೪˘˶ ˢ˘˲ˤ̆ˬ˘ˮ˞́͘

Аталған байқаудың мақсаты – елорданың туристік символы бойынша концептуалдық, дизайнерлік белгі (бренд) дайындау. Ол қаланың мәртебесін, туристік тартымдылығын, көрікті жерлерін, ландшафтының ерекшеліктерін және тарихын көрсететін жарқын, ықшам және заманауи болуы керек. Туристік белгіде қаланың рухын, оның мәнін жеткізетін түпнұсқа семантикалық шешімдерді, графикалық элементтерді, «Астана» сөзін және

айрықша ұрандар қолданылуға болады. Туристік символдың жобасында «ЭКСПО-2017», Азиада, әлемдік дін лидерлерінің съездері және басқа халықаралық форумдар сияқты Астанада өткізілетін халықаралық шаралардың, елеулі оқиғалардың көрінісі орын алуы тиіс. Байқау бір кезеңмен, 2016 жылдың 26 желтоқсаны мен 2017 жылдың 25 қаңтар аралығында өткізіледі. 2017 жылдың 26-28 қаңтар аралығында жобалардың көрмесі ұйымдастырылады.

Байқауға қатысуға шығармашылық әлеуеті бар кез келген адам қатыса алады. Жобаларды қарастыру барысында эстетикалық айқындылық, символдың көркемдік бейнесі, байқау шарттарына сәйкестігі қамтамасыз етілген жобаларға басымдық беріледі. Қатысушылар байқауға мынадай тиісті материалдарды тапсыруы керек: түрлі-түсті графикада орындалған А3 форматындағы альбом; автордың қалауынша макет және макеттің масштабы; көлемі 1,5-2 машинкаға басылған

беттен аз емес, автордың ойын толыққанды ашатын, түсіндіру хаты. Жеңімпаздарды ынталандыру сыйлықтары да белгіленіп отыр. 1-орын үшін 2 000 000 теңге, 2-орын үшін 1 000 000 теңге, 3-орын үшін 500 000 теңге сыйақы тағайындалған. Байқау материалдары Астана қаласы, Бейбітшілік көшесі, 11, 535-кабинетте 2017 жылдың 25 қаңтары сағат 18.00-ден кешіктірілмей қабылданады. Байқаудың әкімшісі – «Астана қаласының Сәулет және қала құрылысы басқармасы» мемлекеттік мекемесі. Анықтама телефоны: +7 (7172) 556719, 556717. Электрондық мекенжайы: uvp535@mail.ru.

www.astana-akshamy.kz

ȹ

¼½ÅɸËÃÓĜ

5

ÀҚÆÅËÅҢIJËÅÐ ØÛҢÄÀËÀÒÛÍ ÎÐÒÀËÛҚ

ʤ˳˵˘ˮ˘ ೪˘ˬ˘˳́ˮ˞˘ ˞ഉ˲˧˛˟˲ˬ˟˲ ˭˟ˮ ˭˟˞˙ˤ˪˟ˬ˟˲˞˧೮ ˙˧ˬ˧˪˵˧ˬ˧˛˧ˮ ˾́೮˞˘˥˵́ˮ ˘˲ˮ˘˥́ ˯೪˶Ͳ˪ˬˤˮˤ˪˘ˬ́೪ ˯˲˵˘ˬ́೪ ˙˘˲͘ ౢ೵˲́ˬ೦˘ˮ ˵˯೦́ˣ ˢ́ˬ˞́೮ ˧˾˧ˮ˞˟ ˙೵ˬ ˯˲˵˘ˬ́೪ ˙˧˲˵˘ˬ˘˥ ˢ˟˵˧˳˵˧˪˵˟˲˛˟ ˢ˟˵˵˧͘

Елорда әкімдігінің қолдауымен құрылған орталық ақжелеңділерді оқытуда, олардың дәрігерлік машығын қалыптастыруда таптырмайтын әдіс – симуляциялық технологияларды пайдалана отырып оқытады. Бұл дегеніңіз – ауруды және оның белгілерін жасанды түрде ұйымдастырып, «науқастарға» қандай жолмен, қалай жедел көмек беруге болатынын көрсету. Ол үшін арнайы манекендер мен мулляждар пайдаланылады. Манекендердің сыртқы түр-пішіні мен «терісі» адамға ұқсас жасалған. Жансыз бейнелердің ішіне арнайы пульт-пен басқаруға болатын компьютерлік бағдарлама енгізілген. Дәрігер-нұсқаушы сол пульт арқылы қандай да бір ауруға, оның белгілеріне клиникалық сценарий құрады. Мысалы, адамның жүрегі кенет тоқтағанда, жүрек-қан тамырлары қызметінің жіті бұзылыстарында

қандай жедел көмек көрсетілу керектігі оқытылады. Ал егер медицина қызметкері бір жерден мүлт кетсе, әлгі манекендерге «тіл бітіп», ауырсынғанын білдіреді. Бүгінгі таңда Астана қаласы бойынша шұғыл жағдайларда жедел медициналық көмек беру дағдыларына оқыту бойынша стандартталған курстарынан медициналық және медициналық емес мамандықтардан 15 000-нан аса адам өтті. Орталықтағы дәрістер қазақ, орыс және ағылшын тілдерінде жүргізіледі. Оқыту бағдарламаларын тұрақты жетілдіру үшін барлық өңірлерінде жедел медициналық көмек көрсету қызметін бағалау нысаналы индикаторлары енгізілгенін де атап өту қажет. Биыл Астананың оқу-клиникалық орталығының бастамасымен халықаралық деңгейде симуляциялық оқытуға бай-

ланысты конференция өтті. Жиынға қатысушылар жедел медициналық көмек көрсету қызметі жұмысына жаңа технологияларды енгізу және медициналық кадрларды даярлау тәжірибесінде симуляциялық технологияларды қолдану жайын талқылай келе, алғашқы медикосанитарлық көмекті интеграциялау, ересектер мен бала лардың өміріне қауіп төнген кездегі шұғыл көмектер жөнінде ой-пікірлерін ортаға салды. Конференция аясында алғаш рет жедел медициналық көмек көрсету бригадаларының жарыстары өткізілді. Қатысушылар әртүрлі ситуациялық жағдаяттар, соның ішінде жаңа туған нәрестеге жансақтау шараларын жасау, көп жарақатта және фосфороорганикалық қосылыстармен уланғанда қандай көмек көрсету керектігін жұртшылыққа көрсетті. Орталықтың тағы бір маңызды бағыты – халықаралық ынтымақтастық және тәжірибе алмасу. Бүгінде орталық Жапония, АҚШ, Израиль, Испания, Оңтүстік Корея, Финляндия, Сингапур, Литва, Ресей, Белоруссия, тағы басқа көптеген беделді

орталықтармен ынтымақтаса жұмыс істеп, шеберлік дәрістер, тренингтер, күрделі оталар, шетелдік жетекші профессорлардың қабылдауын ұйымдастырып келеді. Осы тоғыз жыл ішінде ана мен бала денсаулығын қорғау мәселелеріне арналған 100-ден астам шеберлік дәрістерін, тренингтер, тәлімгерлік бағдарламалар өткізді және 4 мыңнан астам медицина қызметкері алыс және жақын шетелдің жетекші ғылыми орталықтары мен клиникаларында оқып келді. Шетелдік мықты мамандардың шеберлік дәрістері арқасында Астанада 200-ге жуық ота жасалды, 1 мыңнан астам науқасқа тәжірибелік, кеңестік көмек көрсетілді. Бүгінгі күні 16 мыңнан астам медициналық және медициналық емес мамандарды оқытып шығарған орталық еліміздің барлық облыстарында аймақтық бөлімшелер желісін құрып, 2014 жылдан бастап республикалық деңгейге шықты. Оқу-клиникалық орталықтың басты мақсаты – денсаулық сақтау саласының деңгейін жоғары көтеруге үлес қосып, тұрғындарға сапалы қызмет көрсету.

ҚÀDzÐò ҚÀÓ²Ï – ÒҰÌÀÓÄÀÍ

ʶ೴ˮ ˲˘˥́ˮ́೮ ೪೵˙́ˬ˭˘ˬ˞́Ͳ ˬ́೦́ˮ˘ ˙˘˥ˬ˘ˮ́˳˵́ ೪˘ˣ˧˲ ˟ˬ˯˲Ͳ ˞˘˞˘ ˚ˤ˲˶˳˵́೪ ˘˶˲˶ˬ˘˲ ഑˲˾˧˱ ˵೵˲͘ ಁ˳˧˲˟˳˟͕ ˵೵˭˘˶˞́೮ ˵˘˲˘ˬ˶́ ˘ˬ˘೮˞˘˵́˱ ˯˵́˲͘ ˃೵˭˘˶ ˢ഑ ˵ ˟ˬͲ ˛˟ˮ˞˟͕ ˵೴˾˪˧˲˛˟ˮ˞˟͕ ˮ˘˶೪˘˳ ˘˞˘˭Ͳ ˭˟ˮ ˳഑˥ˬ˟˳˪˟ˮ ˪˟ˣ˞˟ ˳˧ˬ˟˪˟˥ ˭˟ˮ ˾́˲́˾˵́೮ ೵˳˘೪ ˙഑ˬ˾˟˪˵˟˲˧ ˘ ˲೪́ˬ́ ˵˘˲˘ˬ˘˞́͘ Көп адамдар тұмау мен суық тиюді айыра алмайды. Тұмау вирусында адамның дене қызуы жоғарылап, бұлшық ет пен буындар ауырады, жөтел күшейеді. Бұл сырқат бойдағы әртүрлі созылмалы ауруды асқындырып жіберуімен қауіпті. Вирус күшейгенде өкпенің токсикалық ісінуі, пневмония, ортаңғы құлақтың асқынуы, қан құйылу қаупі артуы мүмкін. Бүгінде Астанада тұмаудың эпидемиялық маусымның басталғалы 12268 жағдай тіркелген. Зертханалық сараптамалардың нәтижесі бойынша, қараша айының ортасынан парагрипп, респираторлықсинцитиалды вирус, риновирус және аденовирус, бокавирус сияқты тұмау емес вирустардың, желтоқсан айының ортасынан бастап қаламыздың аймағында тұмау вирусының A (H3N2) және В типінің циркуляциясы анықталған. Тіркелген ЖРВЖ жағдайларының арасында 14 жасқа дейінгі балалар 58 пайызды құрады. Жүкті әйелдердің ара-

сында 596 жағдай тіркелген. Ұзақ жылдар бойы жүкті әйелдердің арасында тұмау тәрізді жұқпамен ауырған жағдайдың есебі жүргізілуде. 2009 жылы болған Австралия мен Жаңа Зеландияның пандемиясы анализінің нәтижесінде H1N1 тұмау вирусын жұқтырған 60 әйелдің 7 пайызы баласын өлі туған, 5 пайызында бала туғаннан кейін шетінеп кеткен, ал 37 пайыз әйел тұмаудың кесірінен уақытынан бұрын босанса, вирус жұқтарған әйелден туған нәрестелердің 57 пайызы интенсивті палатаға түскен. Сондықтан аурудың алғашқы белгілері пайда болғанда үйде қалып, дәрігерді шақырған жөн. Медициналық көмекке дер кезінде жүгіну, науқасты сау адам-

дардан оқшаулау тұмаудың алдын алады әрі асқынуды болдырмайды. Эпидемиялық аурудың өршу жағдайында вирус концентрациясын азайту мақсатында үйде және жұмыста бөлмені жиі желдетіп тұру қажет. Суық тиюдің алдын алу керек. Өйткені ондай кезде адамның иммунитеті әлсіреп, ауруға тез бой алдырғыш келеді. Жиһаз, қабырға, еденге шаңмен түскен вирустардан құтылу үшін бөлмені жиі ылғалды шүберекпен сүртіп отырыңыз. Тағам рационына жеміс-жидектерді көбірек қолданған жөн. Сарымсақ пен пияздан бас тартпаңыздар, олардың құрамында вирустар мен басқа микроорганизмдерді өлтіретін заттар бар. Аурудан тезірек жазылу үшін иммунитетті

көтеретін спецификалық емес емдік заттарды қолдануға болады. Олардың қатарына интерферон индукторы (циклоферон, арбидол, циговир, амиксин); гомеопатикалық препараттар (грипп-Flu, афлубин, инфлюцид, сандра); иммуномодуляторлар (Иммудон, ИРС-19, Бронхо-Мунал); элиминациялық ем препараттары (жоғарғы тыныс жолдарының шырышты қабатынан патогенді микрофлораны механикалық жолмен тазалау) – Аква-Марис, поливитаминдер, Витам, оксолин майы және басқалары жатады. Айгүл ЖҮНІСОВА, Астана қаласы Тұтынушылар құқықтарын қорғау департаментінің бас маманы

6

ȹ

www.astana-akshamy.kz

ĘŽȹ¸×Å

IJ¼Ã¼IJ ͼÑɼÍ×ÉÀ¼ IJ¼Ì¼¿Ļà IJİÌÎIJ¼ мÎÄ È¼ ѼÉ×È É¼ÅÈ¼É ¼É¼ ÎÊÇı¼É¼Å ÍÁƳÇÀ³ ı¼Â¼Ë ½ÁÅÉÁÇÁÌÀ³Ķ ¿¼ÇÁÌÁÛ Í×É Â¼Í¼ı¼É ¿ĴÇÂ¼É ĵÍËÁÎʾ¼É×Ķ ĻÉÁÌ ĵÇÁȳ ĻÿÁÔÁ Ļ̳ȳÈÁÉ ÁÌÁÆÔÁÇÁÉÁÀ³ ½³Ì IJ¼Ì¼ı¼ÉÀ¼ μ½Äı¼Î× ÍÏ×IJÎ¼Ï IJ¼Î¼ÇÀ¼Ï ÆĻ̳ÉÁÎ³É ¼ÆÎÌÄͼÉ×Ķ ³ÔƳ ĵÇÁȳÉÁ ĴĶ³ÇÍÁĶ³Ã IJ¼ÉԼȼ IJİÉÀ× IJ¼Ã×ɼı¼ ÆÁÉÁÇÁͳà ½Ä×Çı× Â×Ç× À¼Ì×ÉÀ× ĻÉÁÌ ÔÁ½Á̳ Ļȳ̳ɳĶ μı× ½³Ì ½ÁÇÁͳÉÁ Ô×ı×Ë ÈÁÌÁÅÎÊÅÇ×IJ ¼ÍIJ¼ ÎÊÇÀ× ÊÍ× Ê̼ÅÀ¼ μǼÉÎÎ× ÎİÇı¼ÈÁÉ ÂĴÃÀÁÍ³Ë ĻÎÆÁÉ ÆĴÉÀÁÌ¿Á ½³Ì ͼ˼ÌÇ¼Ë IJ¼ÅÎIJ¼É ÁÀ³Æ

ƽƼǍɅƼ ǀʃǏƲnjǀƲɍ ƽƼLJƼǍǗ ƽNJLJǀǗɅ – Cіз екі ғасыр тоғысында қазандай қайнаған Алматыдағы әкемтеатрдың белді актрисасы бола жүріп, енді ғана астаналық деген атақ алып, керегесі кеңейіп жатқан театрға келдіңіз. Кейбір өнер адамдары елорда менің екінші тынысымды ашты деп айтады. Сізге жаңа ортаның әсері болды ма?

– Айналайын, күрделілеу сұрақ екен. Әрине, жоғары білім алып, өнерге құлаш ұрып қанаттанған, жалындаған өмірімнің ең бір шұрайлы шағы өткен Алматыны қиып кету маған оңай болған жоқ. Жас күнімде табалдырығын жасқана аттап, отыз жыл бойы саналы ғұмырымның тең жарымы өткен заңғар жазушы атындағы театр туған төркінімдей еді. Ол бір жылдары әкемтеатрда күрделі ахуал қалыптасып, бес-алты жыл көлемінде көңілімнен шығатын рөлде ойнай алмай, жаным жабырқап жүрді. Сол тұста көрнекті режиссер, Халық қаһарманы Әзербайжан Мәмбетов Астанаға ауысып, осындағы Қаллеки театрының бас режиссері болып тағайындалды. Сонда Әзекең: «Гүлжан, менімен бірге жүр, барлығын жаңадан бастаймыз, сен менің мектебімді көріп, тәжірибе жинақтаған өнер адамысың, жаңа жерге бара жатырмын, сен маған көмек бер, мен саған қолдау көрсетем, бастысы, шығармашылық орта қалыптастырайық» деп ниеттестік білдіріп, осында бірлесіп жұмыс істеуге шақырды. Сөйтіп, енді қабырғасы қаланып жатқан елордаға 1999 жылы қоныс аудардым. Жылы жақта өскендіктен, алғашқыда солтүстіктің суығын жатырқадым. Қазір Алматыға барсам, елордаға жеткенше асығамын. Сонымен, Әзекең сахнаға шығарған қойылымдарға ассистент болдым. Ол кісі елордалықтарға Шыңғыс Айтматовтың «Ана-Жер-Анасын» қойып, мен сондағы

ƿɚǧǢǜǩ ʃǍNjǁǎNJƾƼ

ɅǜǣǜɆǭǮǜǩǩǷɎ DZǜǧǷɆ ʄǬǮȂǭȂ

ÀÊÒÐÈÑÀÍÛҢ ӨDz ҚÀËÀҒÀÍ

ÐӨËIJ

ÎÉÍÀҒÀÍÛ –

ÁÀҚÛÒ

Толғанайды ойнадым. Бұл – өте күрделі образ. Трагедиялық кейіпкерді ойнағанда адамның ішкі әлемінде қайшылықтар көбейіп, көрерменді қалың ойға батырады. Сонымен бірге, «Ғасырдан да ұзақ күнде» – Найман-Ананы, Ә.Сарайдың «Балуан Шолағындағы» – Балуанның анасын, Ф.Буляковтың «Күйеуге шыққан кемпірлеріндегі» – Фатиманы, В.Дельмардың «Баянсыз бағындағы» – Люси Куперді, Дж.Патриктің «Қымбатты Памеласында» Памеланы сахнаға шығардым. Осы театрға келгенде орта жаста едім. Сондықтан көбінесе әлеуметтік, трагедиялық аналардың бейнесін сомдадым. Астанаға келгеннен кейін тынысым ашылды деп айта алмаймын. Соншалықты шығармашылық өзгеріс болған жоқ. Бірақ бекіген рөлімді шынайы шығара білу үшін ұзақ еңбектендім. Актрисаның өзі қалаған рөлді ойнағаны – бақыт. Жасымнан ұсақ-түйекті, күбір-сыбырды қаламайтын, турасын айтқанды жақсы көретін мінезді адаммын. Осында да өнеріме қызғанышпен қарағандар болды. Әуезов театрында үлкен мектеп бар еді. Сенің талантыңды әріптестерің мойындап, сыйлап, ізгі лебіздерін білдіреді. Ол кездегі театрды Алматыдағы әкемтеатрмен салыстыруға мүлдем келмейтін. Қысқасы, өнер иесіне Алладан берген қабілет болса, ол ешқашан жоғалмайды, қайта өсіп, жанданып, биіктейді.

– Бала күніңізден актриса болам деп армандадыңыз ба?

– Біздің ауыл таудың қуысында орналасқан отыз-қырық үйлі шағын елді мекен еді. Қазіргі Жамбыл облысының Меркі ауданына қарайды. Ол жердің табиғатын сөзбен жеткізу мүмкін емес. Таудың етегінде аршалар өсіп, бұлақтар сыңғырлап ағады. Бала күнімде ну тоғайдың арасында қаптаған елік өріп жүретін. «Тоғайда жабайы қабандар бар» деп әке-шешеміз елікті көруге жібермейді. Кешкілік ымырт үйірілгенде қасқыр ұлып, айналамыз азан-қазан болады. Әкемнің аңшылық өнері бар еді. Міне, осындай ғажайып табиғат аясында өскен қыз баланың жаны нәзік, сезімтал, өнер адамы болуы заңды деп ойлаймын. Мектепте орысша оқығанмен, ата-анам қазақы дәстүрді берік ұстаған, өнерді түсінетін, адал еңбекті қанағат тұтқан, шүкіршілігі мол адамдар болды. Үлкен ағам ауданда лауазымды қызмет атқарды. Жоғарғы сыныпта соның қолында оқыдым. Кітапты жақсы көретін, білімді еді. Үйінде әлем классиктерінің кітаптары самсап тұратын. Менің де соларға қызығушылығым оянып, күндіз-түні кітаптан бас алмадым. Сол кітаптардан білім нәрін жинап қана қоймай, өмірге деген көзқарасымды қалыптастырдым. Қиялымды байытып, шығармашылық қабілетімді өсірдім. Романтикаға жақын болып, тауға шығып, тастармен тілдесіп, Шыңғыс Айтматовтың «Ақ кеме» повесіндегі арманшыл баланың басындағы күйді кештім. Біз басқа дәуірдің баласы болдық. Ол кезде мектептегі мұғалімдердің де білімі терең еді ғой, бізге өзге елден жер ауып келген сауатты ұстаздар сабақ берді. Көршілес Қырғыз елінің әртістері ауылға келіп, спектакль қояды. Соларға қызығып, мектепішілік мәдени шараларға қатысып, шағын қойылымдар әзірлеп, басты рөлдерді ойнадым. Мұғалімдерім маған риза болғанда:

www.astana-akshamy.kz

ȹ

ĘŽȹ¸×Å «Сенің қабілетің бар, саған актриса болу керек» деп айтады. Содан актриса болуды армандадым.

– Бірақ әке-шешеңіз сіз ұнатқан мамандық иесі болғаныңызды қаламаған секілді...

– Шындығында, анам әртіс болуымды ұнатқан жоқ. Бірақ әкем қолдап, тілеулес болды. Ағам медициналық жоғары оқу орынға барғанымды дұрыс көрді. Бірақ өзім қалаған жолдан айнығым келмей, арман қуып Алматыға келіп, консерваторияның актерлік бөліміне түстім.

– Сіз дипломдық жұмы сыңызда Мұхтар Әуезовтің «Қарагөз» драмасындағы бас кейіпкерді ойнапсыз. Сол бейне сіздің жолыңызды ашты деп айтады...

– Құрманғазы атындағы консерваторияда оқып жүргенде, екінші курстан бастап қазақтың көрнекті композиторлары Сыдық Мұхамеджанов, Шамғон Қажығалиев, Кенжебек Күмісбеков секілді азаматтар қызмет істеген оркестрге бір топ жастың арасынан концерт жүргізушісі болып қабылдандым. Әрі актерлік мамандықта оқығандықтан театрға барып, тәжірибе жинау мақсатында массовкаларға қатыстым. Онда айтулы тұлғалардың бәрі бар. Соларды сыртынан көрсек, ұялып, қашамыз. Нұрмұхан Жантөриннің дауысы естілсе, дір-дір етеміз. Хадиша Бөкеева қасымыздан өтіп бара жатқанда үнсіз ғана бас изейміз. Біз оларға адалдықпен, тазалықпен қараймыз. Сөйтіп, оқуды да бітіретін уақыт келіп, дипломдық жұмысымда «Қарагөзді» ойнадым. Оған комиссия төрағасы болып Әзербайжан Мәмбетов келді. Сонда ол кісі отыз үште ғана екен, маған үлкен кісі секілді көрінді. Содан Әзекең менің ойнаған рөліме риза болып, әкемтеатрға жұмысқа шақырды. Театрға барып жұмыс істеуге батылым болмады. Жиырмадан асқан шағымда еліміздегі бас театрда қызмет істеу мәртебесіне ие болдым. Әкемтеатрдың қабырғасында жүріп, ғажайып көркем арулар мен ханшаларды сомдадым. Алдыңғы буынның өнерінен өзгеше ой түйіп, өзімнің соқпағымды іздедім.

ʃnj ƼdžǎǁnjǀƲɍ ʓǃ ǁnjǁdžǔǁLJƲƿƲ ƽƼnj – Алдыңғы буын деп қалдыңыз, сіз солардың барлығымен сахнада өнер көр сеттіңіз, кейінгі лерге олардың қандай ерекшеліктерін айтар едіңіз?

– Бүгінде сап-сары сағынышқа айналған ол кезеңдер менің өмірімнің жарқын шақтары деп айтамын. Олардың жүрістұрысы мен адами қасиеті, бекзат болмысы, сыйластық қатынастары өзгеше болатын. Жастарға қатал болып көрінгенімен, арғы жағына үңілсеңіз, іштей елжіреп, қамқорлық танытып тұрады. Солардың өнерінен тәжірибе жинадым. Олардың бәрі маған тот баспайтын саф алтын секілді көрінеді. Сәбира Майқанова апайдың кең жүректілігі мен бетке айтатын қасиеті ерекше еді. Кейде қатты айтқанымен, жөнін түсіндіріп айтсаңыз, өзінің қатесін біліп, кешірім сұрайтын. Хадиша Бөкеева апамыз Санкт-Петербургтің театр өнері институтын бітірген ақсүйек кісі болды. Адамға тік тұрып қарайды. Маған осы қарағаны ұнайтын. Фарида Шәріпованың

алғырлық қасиеті мен тексті жылдам жаттап алып, интонацияны дұрыс қоя білетін сөз саптауы ерекше еді. Шолпан Жандарбекованың грим салғаны, әдемілігі, киім кигені жарасымды болатын. Зәмзәгүл Шәріпованың әрбір сөзді орнымен қолданып, дикциясы айрықша әдемілігі мен дауысының көркемдігі көрерменді тартып тұратын. Осындай әрбір актердің өз ерекшелігі бар. Нұрмұхан Жантөрин ағадан тәлім алдым. Ол әрбір рөлдің бейнесін кітаптан іздеп, көп оқып жүреді. Қазір ешкім олай жұмыс істемейді. Ол мені «Гүлгүл» деп атады. «Сен басқаларға ұқсамау үшін образды кітаптан ізде, поэзияны оқы, бір жерден кейіпкеріңді тауып аласың» деп ақылын айтады. Ыдырыс Ноғайбаев ағамен де қойылымда қатар ойнадым. Ол секілді сахнада ешкім пауза ұстай алмайды. Паузаны ұстағанда көрерменнің өзі тілсіз қалады. Таланты кем актер пауза ұстаса, жұртшылық мазақ қылар еді. Оның бойындағы бұла күш ұлы актерде ғана болады деп ойлаймын. Асанәлі Әшімовпен де сахнаға бірге шықтым. Бір спектакльде оның жұбайын ойнадым. Сонда ол: «Асықпа, Гүлеке, асықпа» деп көрерменге рөлді шынайы жеткізе білудің сырын түсінетін. Киноактер ретінде танымалдылығы одан басқа ешкімде болған жоқ. Әнуар Молдабеков жанып тұрған от еді. Сәбит Оразбаев домбырасымен термелерін айтқанда киіз үйде отырып, қымыз ішіп, қазақы ауылға барып келгендей сезімді бастан кешуші едік.

– Сізді жұртшылық «Не сібелді» деген фильм арқылы жақсы таниды. Бірақ сіз киноға сирек түскен секілдісіз. Оған не себеп?

– Ол фильмнің материалы жақсы болғанымен, режиссерлік, операторлық жұмыстары әлсіздеу болды деп ойлаймын. Психологиялық жағынан тереңдетіп, тамаша етіп түсіруге болушы еді. Фильм жарыққа шыққаннан кейін көшеде немесе басқа ортада кездескен әйел азаматшалар: «Сіз кинода мені сомдаған секілдісіз, ол менің өмірім» деп көзге жас алып, жылағандар болды. Сонда киноның түпкі мәнін түсіндім. Фильм бас-аяғы он бес күнде түсірілді. Режиссері Шәріп Бейсенбаев деген жақсы азамат еді, көп актрисаның ішінен мені таңдады. Кинода анам болып ойнайтын Бикен Римовамен өмірде жақын араластым. Жолдасы белгілі драматург Шахмет Құсайынов мені жақсы көріп, «Моя парода» деп әзілдейтін. Сонда бұл кісі неге олай айтады екен деп ойладым. Сөйтсем, ағам мені бойым ұзын, аққұба болғандықтан, «Көкшетаудың қызы» деп жорамалдаған. Бір күні ағама жөнімді айтып едім, ол кісі: «Оңтүстікте сендей көркем қыздар болады екен ғой» деп күлді. Одан кейін де «Қазақфильм» киностудиясының «Тоғы зыншы ұлдан қорық», «Жау», «Мосфильмнің» «Киттер кеткенде», «Ақ бақсы» және «ЕңлікКебек» телефильміне түстім. Мұның бәрі әкемтеатрда жүргенде жарыққа шыққан киноларым, Астанаға ауысқаннан кейін фильмге түскен жоқпын.

ǔǗȽƼnjLjƼǔǗLJǗɅ ʓljǁnj LjʃɍƿƲLJƲdž ʃLJǁLj – Апай, биыл – сіз үшін мерейлі жыл. Үлкен белеске көтерілдіңіз. Өмірде жеткен жетістігіңізге марқаясыз ба,

әлде жүрегіңізді ауыртып жүрген өкінішіңіз бар ма?

– Шығармашылық өнер мәңгілік әлем секілді. Шеберліктің өзі шексіздік. Өнер жолында жүрген адамға «толдым, болдым» деген сөз жараспайды. Соншалықты марқаятындай түгім жоқ, әлі де жанымды салып жұмыс істегім келеді. Нағыз талантты өнер адамының табиғаты сезімтал, жаны жараланғыш. Дүниеге тереңдеп үңілген сайын, өмірге көзқарасыңыз өзгереді. Ұзақ жылдардан бері ұстаздық жолды өнермен қатар алып, шәкірт тәрбиелеп келемін. Қазіргі жастарға көңілім тола бермейді. Кітап оқымайды, ізденіс аз, әр рөлге салмақтап үңілмейді. Осында дарынды актер Нүркен Өтеуіловпен бірқатар қойылымда қатар ойнадық. Сонда ол: «Апай, мен сіздің актерлік шеберлігіңізден көп өнеге алдым» деп айтады. Бүгінде материалдық құндылық алға өрлеп барады. Бұрынғылар «Ақшамен бірге шайтан жүреді» деп айтушы еді. Адалдықты ант еткен адамның өмір жолы қиындыққа толы болады. Бір жетістікке жету үшін оған күрескерлік қасиетпен бірге, табанды мінез де болу қажет. Арды ойлаған адамның жүрегінде Алланың нұры тұрады. Сондықтан менің әлемім басқа, менің көзқарасыммен өмір сүру өте қиын. Ешкімнің ала жібін аттамай, атаққа таласқан жоқпын. Тек қана өнер деп ғұмыр кешіп келемін. Жетпіс жылдық мерейтойымды жасайық деп ешкімге өтініш жасаған жоқпын. Баяғыда Сәбира Майқанова апам: «Бұйырса болады, бұйырмаса ештеңе етпейді» деп отырушы еді. Бастысы, басымыз аман болсын! Жақсы адам – мамандық емес. Кімнің жақсы, кімнің жаман екенін бір Алла біледі. Өмірде актер болып ойнағанымен, сахнада түк ойнай алмайтын әртістер бар. Оны өмірдегі парадокс деуге болады.

– Белгілі режиссер, өмірлік жолдасыңыз Виктор Пұсырманов туралы айтып өтесіз бе?

– Онымен консерваторияда оқып жүргенде таныстым. Бізден жоғары оқыды. Мен оған 2-курста тұрмысқа шықтым. Ресей жерінде туған, өмірі қиындыққа толы азамат. Әке-шешесінен

7

жастай айырылып, Балалар үйінде өсіп, жас күнінен тауқыметті көп тартты. Өмірде төрт құбыласы түгел пенде жоқ қой. Ол өте еңбекқор, көп оқитын, ізденімпаз еді. Алматыдағы консерваторияны аяқтағаннан кейін Мәскеудегі Кіші театр мен «Мосфильм» киностудиясында тәжірибе жинақтады. Әуезов театрында З.Шашкиннің «Ақын жүрегі», Ә.Тәжібаевтың «Халқы туралы аңыз» және Н.Хикметтің «Елеусіз қалған есіл ер» спектакльдерін қойды. Ғ.Мүсірепов атындағы Қазақ мемлекеттік академиялық балалар мен жасөспірімдер театрының бас режиссері болды. Онда Ә.Тәжібаевтың «Қыз бен солдат», Т.Ахтановтың «Махаббат мұңы» және С.Жүнісовтің «Жаралы гүлдер» секілді қойылымдарын жұртшылыққа ұсынды. Кейін Олжас Сүлейменовпен танысып, киностудияға барып, көркем фильмдер түсірді.

– Апай, сіз кешегі қазақ театрының іргесін қолымен қалаған алыптарды көзіңізбен көріп, солардың деңгейіне көтерілдіңіз. Қазіргі театр өнеріне көңіліңіз тола ма?

– Бүгінде жұртшылыққа жол тартқан спектакльдердің бәрін «классика» деп айту қиын. Дегенмен театр әлеміндегі жаңаша өзгерістерді байқауға болады. Бұрынғыдай өмірдің шынайы бейнесін айқай-шумен, жылап-сықтаумен емес, адамның ішкі дүниесіне үңіліп, психологиялық иірімдермен көрсетуге ұмтылған талпыныстар қуантады. Бір жағынан, қойылымның тартымды болуы драматургияға байланысты. Қандай мықты актер болсаңыз да, драматургия әлсіз болса, одан өрелі өнер шықпайды. Одан кейін режиссер мықты болу керек. Марқұм Әзербайжан ағамызда сұс бар еді, одан актердің өзі ығып, орнын біліп тұратын. Талантты адам текті жерден шығады, шынайы ортада шыңдалады. Шын дарын иесі ғана үлкен өнер жасап, өзіндік өрнегін қалдырады. Талантсыздан ештеңе күтпейсіз.

– Шынайы сыр бөлісіп, ақтарылып айтқан әңгімеңізге рақмет! Сұхбаттасқан: Азамат ЕСЕНЖОЛ

8

ȹ

www.astana-akshamy.kz

ÈË͸ÅÀ×Ê на деген махаббатын өшірмейді. Оның рөлінде ойнаған актриса да оның теңіздей толқыған жан толғанысын шынайы бейнелейді. Сол дүрбелең уақыттарда әр ауылда Атсызға ұқсаған жағымсыз, сатқын бейнелердің көп болғаны да жасырын емес. Осы бір бейне де қойылымның негізгі өзегін көтерді. Әрине, спектакльдің кемшіліктері де жоқ емес. Кейбір рөлдерде ойнаған актерлердің шеберліктері кемшін түсіп жатты. Бірақ біз олардың бәрі әуесқой әртістер екенін біліп, кешіріммен қарадық. Әсіресе, бізге Ахмет Байтұрсынұлының рөлін сомдаған Маңғыстау энергетикалық колледжінің 2-курс студенті Ғазиз Ізтұрғановтың, Александраның жас кезін бейнелеген Нұргүл Бек-

қанатының сомдауымен Алаш көсемдерінің бірі Ахаңның адал жары Бәдрисафа (Александра) өмірінен сыр шерткен спектакль осындай көркемдік қуатқа жетті. Жанры жоқ, уақыты белгісіз, адам тағдыры жоқ, мода салоны боп кеткен қазіргі кәсіпқой театрларымыздың қойылымдарымен салыстырғанда бұл бір ерекше құбылыс болды. Көрермендер әдеттегідей массовка емес еді, Астананың өнерді шын сүйетін талғампаз қауымы еді. Әрине, менің пьесам бойынша қойылған спектакльдің осылайша көрерменнің жүрегін елжіреткені төбемді көкке бір жеткізді, – дейді драматург Өтен Ахмет. Сондай-ақ, ол кісі қойылымның 8 желтоқсанға белгіленуінің себебі де жоқ емес, өйткені осы күні Ахмет

ÀÇÀÏÏÅÍ ӨÒÊÅÍ Ө̲Ð

˃˘̆˶˞˘ ʤ˳˵˘ˮ˘˞˘೦́ ౢ˘ˬˤ˙˟˪ ౢ˶˘ˮ́˾˙˘˟˚ ˘˵́ˮ˞˘೦́ ˘˪˘˞˟˭ˤ̆ˬ́೪ ೪˘ˣ˘೪ ˭˶ˣ́˪˘ ˞˲˘˭˘ ˵˟˘˵˲́ˮ˞˘ ˃ഉ˶˟ˬ˳˧ˣ˞˧˪˵˧೮ ˾ˤ˲˟˪ ೦˘˳́˲ ˭˟˲˟˪˟˳˧ˮ˟ ˯˲˘˥ ౢ˘ˣ˘೪˳˵˘ˮˮ́೮ ͨʤ೪ ˢ˯ˬͩ ˞˟˭˯˪˲˘˵ˤ̆ˬ́೪ ˱˘˲˵ˤ̆˳́ˮ́೮ ʺ˘೮೦́˳˵˘˶ ˯˙ˬ́˳˵́೪ ˹ˤˬˤ˘ˬ́ ˢ˘ˮ́ˮ˞˘೦́ ͨʤ೪ ˢ˯ˬ ʹ ˢ˘˳˵˘˲ͩ ೪˘ˮ˘˵́ˮ́೮ ˵˘ˬ˘˱˵́ ഉ˶˟˳೪˯˥ ഉ˲˵˧˳˵˟˲˧ˮ˧೮ ˳˯˭˞˘˶́˭˟ˮ ˢ˘ˣ˶˾́Ͳ˞˲˘˭˘˵˶˲˛ ಉ˵˟ˮ ʤ˺˭˟˵˵˧೮ ೵ˬ˵ ೵˳˵˘ˣ́ ʤ˺˭˟˵ ʥ˘˥˵೵˲˳́ˮ೵ˬ́ ˭˟ˮ ˯ˮ́೮ ˘˞˘ˬ ˢ˘˲́ ʤˬ˟˪˳˘ˮ˞˲˘ˮ́೮ ;ʥഉ˞˲ˤ˳˘˹˘Ϳ ഑˭˧˲˧ˮ˟ˮ ˳́˲ ˾˟˲˵˟˵˧ˮ ͨʤˣ˘˱˱˟ˮ ഑˵˪˟ˮ ഑˭˧˲Ͳ ˘˥͊ͩ ˘˵˵́ ˞˲˘˭˘ˬ́೪ ˵˶́ˮ˞́ˮ́ ˟ˬ˯˲˞˘ˬ́೪˵˘˲೦˘ ೵˳́ˮ˞́͘ Жалпы, өмірде Ахаңның адал жары Александра туралы көп айтылмайды. Сондықтан да аяулы жан жайындағы деректер де сирек сөйлейді. Ардақтылардың көзін көргендердің жазып қалдыруынша, Ахмет пен Бәдрисафа

Қарқаралыда танысқан. Ахмет атамыз түрмеге түскенде, Александра деген орыс қызы оған тамақ тасып, көмек қолын созады. Ұлт ұстазы кейін Семей түрмесіне қамалғанда, артынан іздеп барады. Абақтыдан

шыққаннан кейін Ахаң жаны нәзік, пейілі ақ орыс қызының адалдығына куә болып, оған үйленеді. Александра мұсылман дінін қабылдап, есімін өзгертеді. Қойылымда осы оқиғалардың бәрі нәзік шеберлікпен өрілген. Сонымен бірге, отызыншы жылдардағы ел өміріндегі жақсылардың соңына шам алып түсіп, бір-бірін сатқан қараусыз пенделердің тірлігі жан ауыртады. Бас кейіпкер Бәдрисафаның өзі қуғында жүрсе де, ардақты Ахаңымен өткен қызыққа толы шақтарды қамығып еске алады. Соңғы демі қалғанша адал жары-

Байтұрсынұлының оққа ұшқан күні екенін айтты. Қойылым соңында белгілі ғалым Өмірзақ Озғанбай жастардың талантына риза болып, батасын берсе, Қазақстанның «Ақ жол» демократиялық пар тиясының төрағасы, ҚР Парламенті Мəжілісінің депутаты Азат Перуашев «Тәуелсіздіктің 25 жылдығы қарсаңында осындай драманың қойылғаны өте орынды және жастардың актерлік шеберліктері де көңілден шықты» деп ізгі лебізін білдірді. Азамат ЕСЕНЖОЛ

ÀßÇ ÀÒÀÍÛҢ ÁÀÒÀÑÛ

ʥ˧˲˘ˣ ˶˘೪́˵˵˘ˮ ˙˟˲˧ ഑˵˪˧ˣ˧ˬ˧˱ ˪˟ˬ˟ ˢ˘˵೪˘ˮ ͨʤ˳˵˘ˮ˘ ʹ ೪˘˥́˲́˭˞́ ೪˘ˬ˘ͩ ˘˪˻ˤ̆Ͳ ˳́ ˢ˘೮˘ ˢ́ˬ˞́೪ ˾́˲Ͳ ˾˘ ˭˟˲˟˪˟˳˧ˮ˟ ೵ˬ˘˳˵́͘ ͨˁ˘˲́˘˲೪˘ͩ ˯˥́ˮͲ˳˘˶́೪ ˯˲˵˘ˬ́೦́ˮ˞˘ ˭೴˭˪˧ˮ˞˧˛˧ ˾˟˪˵˟˶ˬ˧͕ ˪഑˱ ˙˘ˬ˘ˬ́ ˢഉˮ˟ ˵೵˲˭́˳́ ˵഑˭˟ˮ ˯˵˙˘˳́Ͳ ˮ˘ˮ ˾́೪೪˘ˮ ˙˘ˬ˘ˬ˘˲೦˘ ˘˲ˮ˘ˬ೦˘ˮ ˾́˲˾˘ ˵˯˥́ ˙˯ˬ˞́͘

ÆÀҢÀ ÆÛËÄÛҢ ØÀÒÒÛҒÛ

Аяз ата мен Ақшақар және әртүрлі мультфильмдер мен ертегілердің кейіпкерлері қатысқан шараға 5-13 жас аралығындағы 100-ден аса бүлдіршін қатысты. Оларға дәмі

тұр сынова ның, Александраның қартайғандағы шағын ойна ған «Ақ жол – жастар» қанатының жетекшісі Әлия Исаеваның, Атсыздың рөліндегі Рамазан Таңсықбаевтың, Перизатты ойнаған Гүлжайна Бақыт жанованың өнерлері сүйсіндірді.

– «Мен көрдім ұзын қайың құлағанын» деп ұлы ақын Абай айтқандай, мен бүгін талай көрерменнің ішкі әсерін ірке алмай жылағанын көрдім. Қаллеки театрының киелі сахнасында қойылған Маңғыстау облыстық «Ақ жол – жастар»

тіл үйірер тәттілер мен сыйлықтар тапсырылды. «Астана – қайырымды қала» акциясы аясында өткізіліп отырған бұл шара Астана қаласы әкімдігіне қарасты Спорттық-бұқаралық іс-

шараларды өткізу дирекциясының ұйым дастыруымен өткізілді. Қайырымдылық шарасына, сондай-ақ, елордалық кәсіпкерлер қолдау көрсеткен. Бүркіт НҰРАСЫЛ

ʤ˳˵˘ˮ˘˞˘೦́ ʺ˘˺˘˭˙˟˵ ಉ˵˟˭˧˳೵ˬ́ ˘˵́ˮ˞˘೦́ ʽ೪˶Ͳ ˾́ˬ˘˲ ˳˘˲˘˥́ˮ˞˘ ˁ˘˲́˘˲೪˘ ˘˶˞˘ˮ́ ഉ˪˧˭˞˧˛˧ˮ˧೮ ೵˥́˭˞˘˳˵́˲˶́˭˟ˮ ˙˘ˬ˘ˬ˘˲೦˘ ˘˲ˮ˘ˬ೦˘ˮ ʮ˘೮˘ ˢ́ˬ ˪˟˾˧ ഑˵˵˧͘ Мерекеде балалар көз тартып Айтулы шараға аудан аумағында тұратын көп балалы тұратын әсем киімдер киіп, Аяз және әлеуметтік жағынан аз ата мен Ақшақардың қойған қамтылған отбасылар мен Бала- сұрақтары мен жұмбақтарына лар үйінде тәрбиеленіп жатқан жауап беріп, ортадағы жайқалып екі жүзден аса жеткіншектер тұрған көк шыршаны айнақатысты. Оларды аудан басшы- лып, би билеп, ән шырқады. сы Арман Тұрлыбек құттықтап, Барлық балдырғанға Аяз ата қоржынындағы тәттілерді жаңа жылдық тілегін білдірді.

– Жыл сайын Жаңа жыл- үлестіріп, батасын берді. «Балам Жаңа жылды жақсы ды жақсылықпен қарсы алуға асығып тұрамыз. Биылғы жыл көріп, Аяз атадан тосын сый еліміз үшін ерекше болды. күтеді. Жаңа ғана өз өнерін Тәуелсіздігіміздің ширек ғасыр көрсетіп, сыйлыққа ие болды. тойын атап өттік. Жаңа белес- Соған өзім қуанып тұрмын. терге көтерілдік. Алдағы келе Осындай игілікті шара ұйымжатқан Жаңа жыл да осындай дастырған азаматтарға алғыс жетістіктерге толы жыл бол- айтамын» дейді Динара Бекбасын деймін. Барлық балаларға сарова есімді елордалық тұрғын. денсаулық, бақыт тілеймін, – Азамат ҚҰСАЙЫН деді ол.

www.astana-akshamy.kz

ȹ

ĚýËĽÊ

9

ҚАНДАЙ МУЛЬТФИЛЬМ КӨРІП ЖҮРМІЗ? ʿ˳ˤ˺˯ˬ˯˛˵˘˲ ˙˘ˬ˘ˬ˘˲˞́೮ ೪˘ˬ́˱˵˘˳˶́ˮ˘ ˪˟˲˧ ഉ˳˟˲˧ ˙˘˲ ˭˶ˬ̂˵˹ˤˬ̂˭˞˟˲˞˧೮ ˵˧ˣ˧˭˧ˮ ˢ˘˳˘˱˵́͘ ʽˬ˘˲˞́೮ ˱˧˪˧˲˧ˮ˾˟͕ ˲˟˳˟˥ˬ˧˪ ˘˲ˮ˘ˬ˘˲˞́ ˢ˘˶ˬ˘˱ ˘ˬ೦˘ˮ ͨʺ˘˾˘ ˭˟ˮ ˘̅ͩ ˭˶ˬ̂˵˳˟˲ˤ˘ˬ́ ˙˘ˬ˘ˬ˘˲ ೴˾˧ˮ ˟೮ ೪˘˶˧˱˵˧ ˙˯ˬ́˱ ˳˘ˮ˘ˬ˘˞́ ˟˪˟ˮ͘ ʫ˪˧ˮ˾˧ ˯˲́ˮ˞˘ ʹ ˘˭˟˲ˤ˪˘ˮ́೮ ͨʺ˯ˮ˳˵˲ ˈ˘˥͕ͩ ೴˾˧ˮ˾˧ ˯˲́ˮ˞˘ ͨʧ˶˙˪˘ ʥ˯˙ͩ ˭˶ˬ̂˵˳˟˲ˤͲ ˘ˬ́ ˵೵˲͘ Балалар үшін зиянды деп танылған мультфильмдерді тоқтатуға қауқарымыз шамалы. Оның ащы ішектей созылған сериялары толассыз беріліп жатады. Сағаттап көрсетілетін фильмдерді көрген сайын оның ке йіпкерлерін де құдды отбасымыздың бір мүшесіндей се-

зінетініміз де рас. Содан да болар, теледидардың ішіне түсіп кететіндей телміріп қараған балаға да «қой» де мейміз. Ал балаларымыз өзгеге еліктеп, өз болмысынан ажырап бара жатқанын да байқай бермейміз. Тіпті, тілі шықпаған сәбиіміз дәл «Машадай» бет-аузын қисайтып, ернін шүршитсе не «Монстр Хайдың» ке йіп керлеріндей былапыт сөздерді қайталап айтып жатса, бетінен қақпай, керісінше, қылығына мәз боламыз. Бұл жерде сәбидің кінәсі бар ма? Мамандар сәбилердің экранда көрсетілгеннің бәріне сенетінін, өзіне ұнаған кейіпкердің қылығын қайталап, солардың сөзімен сөйлеуін әдетке айналдырып алатынын айтады. Әлбетте, жағымды әсер ететін, баланың таным-түсінігін арттырып, бауырмалдық пен мейірімге тәрбиелейтін фильмдер де бар. Мәселе бала психикасына әсер ететін мультфильмдерді талғаммен таңдауда жатыр.

Ұлболған Байкенжеева, дәрігер: – Жас сәбиге кез келген шудың әсерін ескерген жөн. Бөлмеде теледидар қосылып тұрса да, баланың денсаулығына зияны бар. Сол себепті балаға екі жасқа толғанға дейін теледидар көруге тыйым салу керек. Екі жастан асқаннан кейін

фильмдегі көріністер нақты, сөздері анық, жағымды әсері барларын ғана таңдап көрсеткен жөн. Теледидардан екі метр қашық отырып көру қажет. Егер баланың көзі қызарып, жасаурай бастаса, теледидарды мүлдем көрсетуге болмайды. Диана Сапарбекқызы, невролог: – Ата-анасы көңіл бөлмейтін балалар көп уақытын теледидар алдында өткізетіні жасырын емес. Мұндайда балалардың белсенділігі азаяды. Ал сюжетті үзіпжарып, жиі қайталанатын жарнама баланың әлі жетілмеген психикасына кері әсер етеді. Яғни, мінез-құлқы өзгеріп, ұйқысы бұзылады. Баланың шығармашылық бастаулары дамымай, талпынысы кемиді. Бала жасынан экрандағы көріністердің бақылаушысы болса, кейіннен өмірдегі оқиғаларға да бейжай қарап, толыққанды өмір сүру негіздерінен ажырай-

ды. Теледидарға телмірген баланың тілі кеш шығып, қатарларымен ойнап өскен баладан гөрі тілі қарабайыр, мінезі бұйығы келеді. Мұны ескеруіміз керек. Міне, мамандардың пікірі осындай. Бірақ төріміздің бір бұрышын иемденіп алып, күн ұзағына сарнап тұратын теледидарды өмірімізден өшіріп тастай алмаймыз. Тым

болмағанда, дәрігерлердің ескертуін қаперге алу қажет. Одан бөлек, дәрігерлер теледидарды жантайып емес, отырып көру керек дейді. Қараңғы бөлмеде қарауға болмайды. Баланы жасынан планшет пен телефондарға үңілуден тыйыңыз. Уақыт өте келе сәбиіңіздің қос жанары суалып, көр соқыр болып қалуы әбден мүмкін. Сонымен, таңдау өз қолыңызда. Қазақ «сынықтан өзгенің бәрі жұғады» дейді. Жас буын теледидардан көргенін қағып алып, соны қайталап жатса, бұл оның өскендігінің де, алғырлығының да белгісі емес екен. Күндердің күнінде сана-сезімі бөтен, тілі бұлдыр, өзіндік бет-бейнесі жоқ, суық мінезді бір кездегі мультфильм кейіпкерлерін еске салатын ұрпақ болып шықса, таң қалмаңыз. Өйткені оның тәрбиесімен жастайынан мультфильмдер айналысқанын ұмытпаңыз.

Бетті дайындаған: Айгүл УАЙСОВА

ҒАЛАМДЫ ЖАУЛАҒАН

ҒАЛАМТОР

ˇ˟˥˳˙˶˪͕ ˃˚ˤ˵˵˟˲͕ ʰˮ˳˵˘˛˲˘˭ ˵˘೦́ ˙˘˳೪˘ ഉˬ˟˶˭˟˵˵˧˪ ˢ˟ˬ˧ˬ˟˲˞˧೮ ˳˘ˮ ˵೴˲˧ˮ ˙˧ˬ˟˭˧ˣ͘ ʶ˟˥˞˟ ೪́ˣ́೦́ˮ˘ ˵೴˳˧˱͕ ˢ˟ˬ˧ ˘˲˘ˬ˘˱ ˪˟˵˳˟˪͕ ˘ˬ˵́ˮ ˶˘೪́˵́˭́ˣ˞́೮ ೪˘ˬ˘˥ ˣ́˲ ˟˵˧˱ ഑˵˟ ˾́೪೪˘ˮ́ˮ ˙˧ˬ˭˟˥ ೪˘ˬ˘˭́ˣ͘ ʮ˘ˬ೦́ˣ ˳˧ˣ ˙˟ˮ ˙˧ˣ ˟˭˟˳͕ ഉˬ˟˭˞˟ ϭ͕ϴ ˭ˬ˲˞ ˱˘˥˞˘ˬ˘ˮ˶˾́ˮ́೮ ഉ˞˟˵˧ ˳˯ˬ ˟˪˟ˮ͘ Қазіргі күні психологтар «Интернетке тәуелділік» деген терминді тауыпты. Мұны мамандар ауру деп санайды. Бұл сырқаттың жылдам таралып келе жатқаны соншалық, шылым шегу мен араққұмарлықтан бетер өршіп келеді. Виртуалды өмірге адамның еті де тез үйреніп кетеді екен. Ең қорқыныштысы, интернетке бір кірген адам оның иірімдеріне малтығып, шынайы өмір мен виртуалды өмірдің арасын ажыратудан қалады. Психолог Наталья Семененко: «Бүгінде күнделікті жақындарымызбен араласып тұрған ба, әлде ғаламтордағы «достармен» байланыстың қайсысы жақсы екенін, қайсысынан жағымды әсер алатынымызды айыра алмайтындай дәрежеге жеттік. Бір жағынан, күнделікті тірліктің қауырттығынан ет жақынымызбен емен-жарқын араласып, жағдай білуге уақыт таппаймыз. Ал интернетке үңіліп, «достарымызбен» сол жерде табысып, сонда сөз жарыстырғанды тәуір көреміз. Одан да жерініп, ғаламтордың келесі бір торына шырмаламыз. Демек, ғаламтор адамдар арасында баяғыдан қалыптасқан дәстүрлі қарым-қатынасты өзгертіп жатыр деген сөз» дейді. Расында да, ғаламтордағы достарымыз көбейген сайын дәрежеміз де өсіп қалатындай сезінеміз. Оларды жете танымаймыз да, танығымыз да келмейді. Бірақ «доспыз». Сіздің әлеуметтік желіде жазған ойыңызды анда-санда «лайк» басып құптағаны болмаса, ондай «достан» сіз де ештеңе талап етпейсіз. Ғаламторда ғана сіз ешкімнен қысылмай, ойыңызды ашық айтып, тартынбай бөлісе аласыз.

Бір жаманы, парақшаға тіркелген адамдар виртуалды достарын жинап алып, солардың арасында әңгіме-дүкен құрып, арасында пікірін білдіруге ерінсе, «лайк» басып, нақты уақыттағы өзінің бос өмірін толтыруға тырысады. Бұл да құбылыс. Жақын адамдарымыздың да сол интернеттен хабарын білуге үйреніп келеміз. Демек, бір-бірімізді сағынып, тым болмағанда телефон шалып, хабарласудан да қалдық. Бұл да адамдар арасын алыстататын виртуалды өмірдің бір түрі. Бара-бара жақынға жылылық, мейірім деген қасиеттен қаламыз ба деп қорқамын. Енді мамандардың кеңесіне құлақ салып, сіздің қаншалықты торға шырмалып, нақты өмірден ажырап қалғаныңызды анықтағыңыз келсе, мына сұрақтарға жауап іздеп көріңіз. r ࠴ࡒࡏࡡࡾࡡࡋࡆࡀ ࡌࡑࡗࡈࡕࡑࡈࡗ ࡁࡒࡏ ࡐࡀࡖࡀ ࢇࡋ࡬ࡾ࡬ࡋࡆ࡬ ࡞ࡀࡕ࡞ࡀࡾࡽࡡ ࡖࡈࡋ࡬ࡑ࡬ࡓ ࡀ࡞࡙ࡏࡀࡑ࡞ࡀࡽ ࡁࡒࡏࡡࡓ ࡎࡈࡗࡈࡖ࡬ࡋ ࡁࡈ r ࠟࡒࡾࡺࡡ ࡀࡽ࡞ࡀࡾࡡࡋࡆࡡ ࡌࡑࡗࡈࡕ ࡑࡈࡗࡎࡈ ࡑࡈࡐࡈࡖࡈ ࡒࡑࡏࡀࡍࡑ ࡒࡍࡡࡑࡆࡀࡕࡺࡀ ࡉࢀࡐࡖࡀࡍࡖࡡࡋ ࡁࡀ ࠕࡑࡗࡈࡕࡑࡈࡗ ࡁࡀࡕ ࡙ࡀࡽࡡࡗࡡࡾࡡࡋࡆࡡ ࡀࡏࡡࡓ ࡉࡀࡽࡡࡑ ࡆࡀࡕࡡࡾࡡࡋࡆࡀࡑ ࡀࡏࡡࡖࡗࡀࡓ ࡁࡀࡕࡀ ࡉࡀࡗ ࡽࡀࡑࡡࡾࡡࡋࡆࡡ ࡖࡈࡋࡈࡖ࡬ࡋ ࡁࡈ r ࠗࡈࡍࡆࡈ ࡌࡑࡗࡈࡕࡑࡈࡗࡖ࡬ࡋ ࢇࡐ࡬ࡕ ࡖࡿࡕࡈ ࡀࡏࡐࡀࡍࡗࡡࡑࡆࡀࡍ ࡖࡈࡋ࡬ࡑࡈࡖ࡬ࡋ ࡁࡈ r ࠕࡑࡗࡈࡕࡑࡈࡗࡗ࡬ ࡑࡀࡽࡗࡡ ࡓࡕࡒࡁࡏࡈ ࡐࡀࡏࡀࡕࡆࡡ ࢀࡐࡡࡗ࡙ ࡿ࡞࡬ࡑ ࡽࡒࡕࡽࡡࡑࡡ࡞ ࡓࡈࡑ ࡆࡈࡓࡕࡈࡖࡖࡌࡥࡆࡀࡑ ࡽࢀࡗࡡࡏ࡙ ࡿ࡞࡬ࡑ ࡓࡀࡍࡆࡀࡏࡀࡑࡀࡖࡡࡋ ࡁࡀ Егер осы сұрақтарға «иә» деп жауап берсеңіз, онда интернетке тәуелділіктің басталғаны. Жаңа ғасырдың технологияларын пайдалану қажет-ақ. Бірақ өз өміріңізге зиян келтірмеуге тырысыңыз. Оның пайдасынан гөрі зияны басым екенін естен шығармағанымыз абзал дер едік.

10

ȹ

www.astana-akshamy.kz

ȽÉÄÀ½Ê

ౢʤ˃˃ˏ ˃౭ˀʺˏˁ˃ˏౢ ౢʤʸʪˏౢ˃ʤˀʪˏ ˌˏ౞ʤˀ˄ ʥʽʱˏʻˌʤ ౢˏʯʺʫ˃ ʶಉˀˁʫ˃˄ʧʫ ʤˀʻʤʸ౞ʤʻ ʮʤˀʰ˔ ˌʤˀ˃ Астана қ.

01 қаңтар 2017 ж.

«Астана-Тазарту» ЖШС (заңды тұлғаны мемлекеттік қайта тіркеу туралы 2011 ж.

09.12. №215-1901-01-ЖШС куәлік), бұдан әрі «Қызмет көрсетуші» деп аталып, Жарғы не гізінде әрекет ететін бас директор И.Ю. Лавриненко атынан бір тараптан және екінші тараптан бұдан әрі «Тұтынушы» деп аталатын ___________________________ __________________, бірігіп Тараптар деп аталып, төмендегідей Шарт жасасты.

1. Шарттың мәні 1.1. «Қызмет көрсетуші» «Тұтынушының» жалпылай пайдалану аумағынан (ішкі орамдық аумақтардан) қатты тұрмыстық қалдықтарды (бұдан әрі – ҚТҚ) шығару және көму бойынша қызмет көрсетуге міндеттенеді, ал «Тұтынушы» осы шарттың талаптарына сәйкес көрсетілген қызметтердің ақысын төлеуге міндеттенеді.

2. Көрсетілген қызметтердің құны мен төлем тәртібі 2.1. Көрсетілген қызметтерге ақы «Тұтынушымен» ай сайын жинақтау нормаларына, «Қызмет көрсетушімен» бекітілген ҚТҚ шығару тарифтеріне сәйкес жүргізіледі.

2.2. ҚТҚ шығаруға ақы есептік айдан кейінгі айдың 25-нен кешіктірілмей «Қызмет көрсетуші» ұсынған төлем құжаттары бойынша немесе «Қызмет көрсетушінің» кассасына ақша қаражатын енгізу жолымен жүргізіледі.

2.3. «Тұтынушы» және/немесе онымен бірге тұратын адамдар уақытша (1 айдан аса мерзім) болмаған жағдайда, өтініш немесе растаушы құжаттар ұсынылған жағдайда, бір адамға есептелген қызметтер үшін ақы ол адамдардың болмаған кезіне алынбайды. Ақыны қайта есептеуге мәжбүрлеген барлық өзгерістер өтініш берілген уақыттан бастап жүзеге асырылады.

3. Тараптардың құқықтары мен міндеттері 3.1. «Қызмет көрсетуші» құқылы: 3.1.1. «Тұтынушыдан» көрсетілген қызметтерге ақыны уақытылы және толық көлемде және осы Шартпен белгіленген тәртіпте алуға және төлемдер мерзімі бұзылған жағдайда шара қолдануға.

3.1.2. Қызметтерге ақыны мерзімінде және осы Шартпен белгіленген жағдайларда өтемесе, «Қызмет көрсетуші» сотқа дейінгі талап ету жұмыстарын жүргізуге, ал келісімге қол жеткізілмеген жағдайда, мәжбүрлеп өндіріп алу үшін сот органдарына шағымдануға құқылы.

3.1.3.Осы Шартпен белгіленген талаптар мен

мерзімде көрсетілген қызмет ақысы төленбеген жағдайда «Қызмет көрсетуші» есепті айдан кейінгі айдың 26-күнінен бастап, кешіктірген әр күн үшін төленбеген соманың 0,1% мөлшердегі өсімақысын есептеуге құқылы.

3.1.4.Көрсетілетін қызметтерге тарифті Қазақстан Республикасының заңдарымен белгіленген тәртіпте өзгертуге.

3.2. «Қызмет көрсетуші» міндеттенеді: 3.2.1. ҚТҚ шығаруды санитарлық нормаларға, «Қызмет көрсетушімен» бекітілген бағдар кестелеріне сәйкес жүргізуге.

3.2.2. ҚТҚ шығаруға және ҚТҚ көмуге тариф өзгерген жағдайда, олар күшіне енгенге дейін 10 (он) күн бұрын бұқаралық ақпарат құралдарында жариялау жолымен немесе өзге әдістер арқылы «Тұтынушыны» ақпараттандыруға.

3.2.3. Қызмет сапасының төмендегені жөнінде «Тұтынушының» өтініші берілген күннен бастап үш күн ішінде көрсетілетін қызметтердің сапасын қалпына келтіру бойынша барлық шараларды қолдануға.

3.2.4. ҚТҚ шығаруға ақы жүргізу үшін «Тұтынушыға» төлем құжаттарын ағымдағы айдың 15 күніне дейін беруге.

3.2.5. Қызмет көрсетілген төлемдерді нақты тұратын адамдарды анықтау актісі немесе тіркелген азаматтар бойынша есеп жүргізу.

3.3. «Тұтынушы» құқылы: 3.3.1. ҚТҚ-ның санитарлық нормаларға, «Қызмет көрсетушімен» бекітілген бағдар кестелерге сәйкес шығарылуына.

3.3.2. Оның құқығы бұзылған жағдайда келіссөздер арқылы сотқа дейінгі тәртіпте дауды реттеу үшін «Қызмет көрсетушіге» жазбаша нысанда шағымдана алады, реттеуге келмеген даулар Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңдарына сәйкес сот органдарына шешілу үшін жіберіледі.

3.4. «Тұтынушы» міндеттенеді: 3.4.1. Контейнерлер орналасқан орындарды, аула аумағын ластауға, рұқсат етілмеген үйінділердің пайда болуына жол бермеуге.

3.4.2. Контейнерлерге құрылыстық қоқыс, өндіріс қалдықтар, ыдыстар, ағаш кесінділері, жапырақтарды, қарды, сұйық тұрмыстық қалдықтарды тастауға жол бермеуге.

3.4.3. Үй-жайды ағымдағы жөндеуден пайда болған қоқыстарды, ірі көлемді нәрселерді, ағаш бұтақтарын, шөптер мен т.б. жеке қалануын қамтамасыз етуге, оларды шығару «Қызмет көрсетушімен» бекітілген бағалықтарға сәйкес

жүргізіледі немесе «Тұтынушы» ҚТҚ көму полигонына жеке шарт жасау арқылы өз бетімен шығарады.

3.4.4. Контейнерлер мен контейнерлік алаңқайларда ҚТҚ жағуға жол бермеуге.

3.4.5. Контейнерлерді тек қана өз мақсаты бойынша пайдалануға.

3.4.6. ҚТҚ шығару ыдыссыз жүргізілген жағдайда, ҚТҚ салынған ыдыстарды тек шығару күндері ғана мамандандырылған техника келгенге дейін кестеге сәйкес шығаруға.

3.4.7. Тұрғылықты үй-жайда (пәтерде, үйде және т.б.) нақты тұратындарға көрсетілген қызметтерге төлемді уақытылы осы Шартпен белгіленген мерзімдерде жүргізуге, сондай-ақ, «Тұтынушыдан» қарызды мәжбүрлеп өндіріп алу нәтижесінде «Қызмет көрсетушінің» тартқан қосымша шығындарын өтеуге; 3.4.8. «Қызмет көрсетушіге» тұрғылықты үй-жайда (пәтерде, үйде және т.б.) тұратын адамдардың саны жөнінде ақпарат беруге.

3.4.9. «Қызмет көрсетушіні» жылжымайтын мүлікпен азаматтық-құқықтық мәмілелер жасалғаны туралы тұратын үй-жайды (пәтерді, үйді және т.б.) босатқанға дейін құлағдар етуге.

3.4.10. Тұратын үй-жайдан айрылған жағдайда (пәтерді, үйді сату, сыйға тарту, айырбастау және т.б.), «Тұтынушы» үй-жайды босатқан күнге дейін көрсетілген қызметтерге толық есеп айырысуға міндетті.

4. Тараптардың жауапкершілігі 4.1. Тараптар осы Шарт бойынша өз міндеттемелерін тиісінше орындамағаны үшін Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңдарына сәйкес жауапкершілік алады.

4.2. «Тұтынушы» уақытылы төлем жүргізбеген жағдайда, «Қызмет көрсетушіге» есепті айдан кейінгі айдың 26 күнінен бастап мерзімі өткен әр күнге төленбеген соманың 0,1% көлемінде өсімақы төлейді.

4.3. Алдағы кезеңге берешек болғанда, «Тұтынушымен» жүргізілген төлем бірінші кезекте негізгі төлемді, өсімақыны өтеуге бағытталады.

5. Форс-мажор 5.1. Тараптар осы Шарт бойынша міндеттемелерді ішінара немесе толығымен орындамағаны үшін, егер осы орындалмаулар төтенше жағдайлар оқиғаларының нәтижесінде Шарт жасалғаннан кейін туындаған кедергі күш әсерінен болса және олардың болатынын алдын ала көруге, не түрлі тәсілдермен алдын алуға мүмкін болмаса, міндеттемелерді ішінара не-

месе толығымен орындамаған Тарап жауаптан босатылады.

5.2. тармақта көрсетілген жағдаяттар болған кезде, осы Шарт бойынша оның міндеттемелерін орындау мүмкінсіздігі туындаған Тарап, қысқа мерзім ішінде олар жөнінде жазбаша түрде басқа Тарапқа тиісті куәліктерді қоса беріп хабарлауы тиіс.

6. Шарттың қолданыс мерзімі 6.1. Осы Шарт бұқаралық ақпарат құралдарында жарияланған күннен бастап күшіне енеді және белгісіз мерзімге жасалды деп есептелінеді.

6.2. Осы Шарт жариялы болып табылады және Қазақстан Республикасы Азаматтық кодексінің 387, 683-687-баптарымен реттеледі.

7. Даулар және оларды шешу 7.1. «Қызмет көрсетуші» мен «Тұтынушы» осы Шарт бойынша олардың арасында туындаған барлық даулар мен келіспеушіліктерді келіссөз барысында бейбіт жолмен шешуге күш жұмсаулары тиіс.

7.2. Оларды келіссөз жолымен шешу мүмкін болмаған жағдайда, Тараптардың кез келгені осы мәселенің Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексіне сәйкес шешілуін талап ете алады.

8. Ерекше жағдайлар 8.1. Осы Шартқа өзгерістер мен толықтырулар тек Тараптардың келісімі бойынша қосымша жазбаша келісім жасау жолымен енгізілуі мүмкін.

8.2. «Тұтынушының» орналасқан мекенжайы мен деректемелері өзгерген жағдайда, соңғысы ол жөнінде «Қызмет көрсетушіге» үш күн ішінде жазбаша хабарлауға міндетті.

9. Қызмет көрсетушінің деректемелері «Астана-Тазарту» ЖШС Мекенжайы: Астана қаласы, Сарыарқа даңғылы, 48 үй Тел. 8 /7172/ 41-43-75, факс 8 /7172/ 41-43-06 БСН 070340014746 ЖСК KZ189470398990067555 Астана қ. Филиал «Астана» АҚ «Альфа Банк» БСК ALFAKZKA Бас директор ____________ И. Лавриненко М.О.

ʤˁ˃ʤʻʤ ౢʤʸʤˁˏ ʮʫˀʧʳʸʳʶ˃ʳ ಉʶʳʸʪʳ ʮಁʻʫ ʤ˃ౢʤˀ˄ˌˏ ʽˀʧʤʻʪʤˀˏʻˏ౦ ʤˁ˃ʤʻʤ ౢʤʸʤˁˏ ಁʪʳʸʫ˃ ʪʫʿʤˀ˃ʤʺʫʻ˃ʳʻʪʫ ϮϬϭϲ ʮˏʸʪˏ౦ /s ˃ʽౢˁʤʻʪʤ ˃ʳˀʶʫʸʧʫʻ ʻʽˀʺʤ˃ʰʦ˃ʳʶ ౢ౭ౢˏౢ˃ˏౢ ʤʶ˃ʳʸʫˀʪʳ౦ ˃ʳʯʳʺʳ №

1

2

3

4

5

6

7

НҚА деректемелері

Астана қаласы әкімдігінің 2016 жылғы 29 тамыздағы № 106-1551 қаулысы Астана қаласы әкімдігінің 2016 жылғы 25 тамыздағы № 197-1527 қаулысы

НҚА атауы

«Астана қаласында денсаулык сақтау саласындағы мемлекеттік көрсетілетін қызметтер регламенттерін бекіту туралы»

«Астана қаласының аумағында жер қатынастары саласында жеке және заңды тұлғаларға көрсетілетін мемлекеттік қызметтер регламенттерін бекіту туралы» Астана қаласы әкімдігінің 2015 жылғы 20 шілдедегі № 197-1202 қаулысына өзгерістер енгізу туралы» «Қосымша дәрі-дәрмекпен қамтамасыз ету туралы» Астана Астана қаласы қаласы мәслихатының 2011 жылғы 7 желтоқсандағы № 521/75мәслихатының 2016 жылғы 09 қыркүйектегі IV шешіміне өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» № 46/8-VI шешімі «Мемлекеттік тұрғын үй қорынан берілетін тұрғын үйге немесе Астана қаласы әкімдігінің 2016 жылғы жеке тұрғын үй қорынан жергілікті атқарушы орган жалдаған тұрғын үйге мұқтаж азаматтарды есепке алу және кезекке қою, 07 қыркүйектегі № 182-1616 қаулысы сондай-ақ жергілікті атқарушы органдардың тұрғын үй беру туралы шешім қабылдауы» мемлекеттік көрсетілетін қызмет регламентін бекіту туралы» Астана қаласы әкімдігінің 2015 жылғы 15 маусымдағы № 182-976 қаулысына өзгерістер енгізу туралы» «Мемлекеттік кәсіпорынның немесе мемлекеттік мекеменің Астана қаласы әкімдігінің 2016 жылғы тұрғын үй қорынан тұрғын үйге мұқтаж азаматтарға тұрақты пайдалануында коммуналдық тұрғын үй қорынан берілген тұрғын 28 қыркүйектегі № 182-1769 қаулысы үйдің немесе жергілікті атқарушы орган жеке тұрғын үй қорынан жалдаған тұрғын үйдің болуы (болмауы) туралы анықтама беру» мемлекеттік көрсетілетін қызмет регламентін бекіту туралы» Астана қаласы әкімдігінің 2015 жылғы 10 маусымдағы № 182-933 қаулысына өзгерістер және толықтыру енгізу туралы» «Астана қаласының мектепке дейінгі ұйымдарындағы 2016 Астана қаласы жылға бәр тәрбиеленушіге мектепке дейінгі тәрбиелеу мен әкімдігінің 2016 оқытуға мемлекеттік білім беру тапсырысын, жан басына жылғы 17 қазандағы № 107-1922 қаулысы шаққандағы қаржыландыруды және ата-ананың ақы төлеу көлемін бекіту туралы» Астана қаласы әкімдігінің 2016 жылғы 3 мамырдағы № 107-862 қаулысына өзгеріс енгізу туралы» «Астана қаласының жергілікті өзін-өзі басқарудың аумақтық Астана қаласы кеңестерін құру туралы» мәслихатының 2016 жылғы 23 қыркүйектегі № 56/9-VI шешімі

Тіркеу Әділет нөмірі органдарында тіркелген күні 04 қазан 1065 2016 жыл 04 қазан 1066 2016 жыл

8

9

10

11 10 қазан 1067 2016 жыл 12 қазан 1068 2016 жыл

12

13

14 19 қазан 1069 2016 жыл 15

19 қазан 1070 2016 жыл

16

17 21 қазан 1071 2016 жыл

Астана қаласы әкімдігінің 2016 жылғы 05 қазандағы № 120-1848 қаулысы Астана қаласы әкімдігінің 2016 жылғы 05 қазандағы № 120-1849 қаулысы Астана қаласы әкімдігінің 2016 жылғы 05 қазандағы № 102-1851 қаулысы Астана қаласы әкімдігінің 2016 жылғы 05 қазандағы № 180-1852 қаулысы Астана қаласы әкімдігінің 2016 жылғы 05 қазандағы № 108-1853 қаулысы Астана қаласы әкімдігінің 2016 жылғы 05 қазандағы № 106-1854 қаулысы Астана қаласы мәслихатының 2016 жылғы 09 қарашадағы № 69/11-VI шешімі Астана қаласы әкімдігінің 2016 жылғы 28 қазандағы № 107-2083 қаулысы Астана қаласы әкімдігінің 2016 жылғы 21 қазандағы № 197-1977 қаулысы Астана қаласы мәслихатының 2016 жылғы 29 қарашадағы № 80/12-VI шешімі

«Эскизді (эскиздік жобаны) келісуден өткізу» мемлекеттік көрсетілетін қызмет регламентін бекіту туралы»

28 қазан 1072 2016 жыл

«Астана қаласының Сәулет және қала құрылысы басқармасы» мемлекеттік мекемесі көрсететін мемлекеттік қызметтердің регламенттерін бекіту туралы»

28 қазан 1073 2016 жыл

«Ветеринария саласындағы мемлекеттік көрсетілетін қызметтер 01 қараша 1074 регламенттерін бекіту туралы» 2016 жыл «Туризм саласындағы мемлекеттік көрсетілетін қызметтердің регламенттерін бекіту туралы»

01 қараша 1075 2016 жыл

«Астана қаласында автомобиль және ішкі су көлігі саласындағы 04 қараша 1076 мемлекеттік көрсетілетін қызмет регламенттерін бекіту туралы» 2016 жыл «Астана қаласында денсаулық сақтау саласындағы мемлекеттік көрсетілетін қызметтер регламенттерін бекіту туралы»

09 қараша 1077 2016 жыл

«Астана қаласы мәслихатының Астана қаласының аумағында құрылыс салу мәселелері жөніндегі кейбір шешімдерінің күшін жою туралы»

14 қараша 1078 2016 жыл

«Отбасы және балалар саласында жергілікті атқарушы органдар көрсететін мемлекеттік көрсетілетін қызметтер регламенттерін бекіту туралы» Астана қаласы әкімдігінің 2015 жылғы 29 мамырдағы № 107-890 қаулысына өзгерістер енгізу туралы» Астана қаласы әкімдігінің 2015 жылғы 31 шілдедегі № 107-1337 қаулысының күші жойылды деп тану туралы» «Сауда-саттықты (конкурстарды, аукциондарды) өткізуді талап етпейтін мемлекет меншігіндегі жер учаскелеріне құқықтарды алу» мемлекеттік көрсетілетін қызмет регламентін бекіту туралы» «Астана қаласының 2016-2018 жылдарға арналған бюджеті туралы» Астана қаласы мәслихатының 2015 жылғы 11 желтоқсандағы № 428/61-V шешіміне өзгерістер енгізу туралы»

14 қараша 1079 2016 жыл

23 қараша 1080 2016 жыл 13 1081 желтоқсан 2016 жыл

Астана қаласы Әділет департаментінің нормативтік құқықтық актілерді тіркеу бөлімі

www.astana-akshamy.kz

ȹ

ȽÉÄÀ½Ê

ʪ౬ʻʰʫʮ౬ʯʳʸʳʶ ˑʶʽʻʽʺʰʶʤʸˏౢ ˇʽˀ˄ʺˏʻˏ౦ ʮʤ౲ʤʻʪˏౢ ʥಁˁʫʶʫʧʫ ౢʤʥʳʸʫ˃˃ʳʸʳʶ ʰʻʪʫʶˁʳ ʶಉˀˁʫ˃ʶʳˌ˃ʫˀʳʻʪʫʧʳ ౢʤʯʤౢˁ˃ʤʻ ˀʫˁʿ˄ʥʸʰʶʤˁˏʻˏ౦ ʽˀʻˏ

Жаһандық бәсекеге қабілеттіліктің индексі Дүниежүзілік экономикалық форум үшін Колумбия университетінің профессоры Ксавье Сала-иМартинмен құрылды және алғаш рет есеп 2004 жылы жарияланды. Еліміздің бәсекеге қабілеттілігін негізгі бағалау осы Дүниежүзілік экономикалық форумының бәсекеге қабілеттілік жаһандық индексі нәтижесіне сүйінеді. ДЭФ БЖИ 114 көрсеткіштен құралады. Оның 34 статистикалық мәліметтер қорытындысы бойынша, қалғаны еліміздің орта және ірі кәсіпорындары жетекшілеріне сауалдама жүргізу нәтижесі бойынша есептеледі. 114 көрсеткіш ішінен бәсекеге қабілетті 12 фактор анықталады: Институттар сапасы, Инфрақұрылым, Макроэкономикалық тұрақтылық, Денсаулық және бастауыш білім беру, Жоғары білім және кәсіптік даярлық, Тауарлар мен қызметтер рыногының тиімділігі, Қаржы рыногының әртүрлілігі, Технологиялық даму деңгейі, Ішкі рыноктың мөлшері, Компаниялардың бәсекеге қабілеттілігі, Инновациялық әлеует. Дүниежүзілік экономикалық форумының жаһандық бәсекеге қабілеттілік индексі 2016 жылға арналған жыл сайынғы есепте 2015 жылы 30 қыркүйекте жарияланған көр сеткішінде Қазақстан 42-орында орналасқан, яғни алдыңғы жылмен салыстырғанда өз позициясын 8 тармаққа көтерген. Жеті жыл қатарынан рейтинг бойынша

бірінші орынды Швейцария ұстап отыр. Әлемдегі бәсекеге барынша қабілетті үш ел: 1) Швейцария, 2) Сингапур және 3) АҚШ. Өзінің құзыреттілігі аясында Әділет органдары мемлекеттік қызметтің құқықтық қамтамасыз етілуін жүзеге асырады, азаматтар мен ұйымдардың, сонымен қатар кәсіпкерлік субъектілердің құқықтары мен заңды мүдделерін қорғалуын қамтамасыз ететін мемлекеттік мекемелердің, ұйымдардың жұмыстарын заңнамалау режимін сақтайды. Азаматтар мен заңды тұлғаларды толғандыратын барлық сұрақтарға жауап берілу үшін Әділет департаментінің аумақтық бөлімдері тұрақты түрде кәсіпкерлермен дөңгелек үстелдер, кездесулер, семинарлар, сонымен қатар ашық есік күндерін өткізеді. Әділет органдары мемлекеттің бәсе кеге қабілеттілігін арттыруына қатысты мәселелердің шешімдерін табу үшін аса маңыздылықты иеленетін Қазақстан Республикасының Үкіметінің қаулыларын жүзеге асырады. Стратегиялық жоспарлардың жүзеге асырылуы бұл бәсекеге қабілеттілк рейтингісінде біздің еліміздің беделін арттырудың тиімді тәсілі болып табылады. Астана қаласы Әділет департаментінің нормативтік құқықтық актілерді тіркеу бөлімі

ʤ˄ʪʰ˃ ౢʽˀˏ˃ˏʻʪˏʸʤˀˏ ҚР мемлекеттік сатып алу туралы заңнамасының нормаларын сақтау мәселелері бойынша кейбір білім ұйымдарында (бұдан әрі – Мекемелер) жүргізген аудитпен «Мемлекеттік сатып алу туралы» Қазақстан Республикасы Заңының 44-1-бабын бұзудың көптеген жағдайлары анықталды. Мекемелер 2015 жылы «Тауарларды өндіретін және (немесе) беретін, жұмыстарды орындайтын, қызметтерді көрсететін Қазақстан Республикасы мүгедектерінің қоғамдық бірлестіктері құрған ұйымдардан сатып алынатын тауарлардың, жұмыстардың, көрсетілетін қызметтердің жекелеген түрлерінің тізбесін бекіту және Қазақстан Республикасы Үкіметінің

кейбір шешімдерінің күші жойылды деп тану туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2015 жылғы 31 желтоқсандағы №1181 қаулысының тізбесінде көрсетілген, мүгедектердің қоғамдық бірлестіктеріне жатпайтын өнім берушілерден тауарларды, жұмыстар мен көрсетілетін қызметтерді сатып алды. Жоғарыда көрсетілген бұзушылықтар бойынша Қазақстан Республикасының заңнама талаптарын сақтау және алдағы уақытта оларды болдырмау бойынша ұсынымдар берілді. Астана қаласы бойынша Ішкі мемлекеттік аудит департаменті

ʶʦʤʯʰʺʫʺʸʫʶʫ˃˃ʳʶ ˁʫʶ˃ʽˀʪʤ౞ˏ ʺʫʺʸʫʶʫ˃˃ʳʶ ʤ˄ʪʰ˃ Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігі Ішкі мемлекеттік аудит комитетінің Астана қаласы бойынша Ішкі мемлекеттік аудит департаменті (бұдан әрі – Департамент) «Қазақ әуендері» АҚ-на (бұдан әрі – Қоғам) 2013-2014 жылдар кезеңіне Қазақстан Республикасының бухгалтерлік есепке алу және қаржылық есептілік туралы заңнама нормаларының сақталуына мемлекеттік аудит жүргізіп, аудит қорытындылары бойынша ҚР «Бухгалтерлік есепке алу және қаржылық есептілік туралы» 2007 жылғы 28 ақпандағы № 234 Заңының 15-бабы бұзылып, бухгалтерлік теңгерімінің 118 «Негізгі құралдар» жолы бойынша қаржылық есептіліктің бұрмалануы анықталды. Қоғамның лауазымды тұлғасына қатысты Департамент ҚР ӘҚБК-нің 238-бабының 1-тармағына

сәйкес жүз айлық есептік көрсеткіш көлемінде әкімшілік жаза қолданды. Салынған әкімшілік жаза бюджет кірісіне төленді. Бұдан басқа, бекітілген кесте бойынша Департамент басшылығы азаматтарды қабылдауды жүргізеді, сондай-ақ өтініштерге арналған жәшік орнатылған. Қазақстан Республикасының мемлекеттік сатып алу туралы заңнамасын бұзушылықтардың барлық фактілері туралы Астана қаласы, Петров көшесі, 5-үй мекенжайы бойынша немесе 8(7172) 35-20-23 сенім телефоны арқылы хабарлауыңызды сұраймыз. Электрондық мекенжай: fink.astana@minfin.gov.kz Астана қаласы бойынша Ішкі мемлекеттік аудит департаменті

11

ౢˀ ʫ౦ʥʫʶ ʶʽʪʫʶˁʳʻʫ ʫʻʧʳʯʳʸʧʫʻ ಉʯʧʫˀʳˁ˃ʫˀ͕ ʿˀʤʶ˃ʰʶʤʸˏౢ ʳˁʶʫ ʤˁˏˀ˄ˏ 2016 жылдың 1 қаңтарынан елімізде жаңа Еңбек кодексі өз күшіне енді. Айта кетерлігі, жаңа кодекс Елбасы Н.Назарбаев айқындаған бес институционалдық реформадағы тапсырмаларды іске асыруға бағытталады. Сонымен қатар, құжат еңбек қатынастарын реттеудің жаңа моделін қамтиды. Ол Халықаралық еңбек ұйымының, Экономикалық ынтымақтастық және даму ұйымының еңбек стандарттарына негізделген. Ескі кодекс 8 жыл бойы әрекет етті. Жалпы, жаңа кодекстің беттері азайып, көптеген баптары алынып тасталынды. Айтарлықтай мемлекеттік қызметшілердің еңбегіне ақы төлеу шарттары өзгертілді: критерийлері көбейіп, мамандардың градациясы күрделене түсті. Енді бюджетшілердің жалақысы олардың білімі, дағдылары мен жұмыс тәжірибесіне байланысты. Жаңа кодекс еңбек қатынастарын ырықтандыруды қарастырады. Сонымен бірге, ұжымдық-келісімдік қатынастарға баса көңіл бөлінеді. Қызметкерлерді жұмысқа қабылдау және еңбек қатынастарын рәсімдеу, жұмысқа қабылданған кездегі сынақ мерзімінің талаптары, басшы мен оның орынбасарларына арналған сынақ мерзімінің ерекшеліктері, еңбек жағдайының негізі, тәртібі және өзгерістер енгізу, жұмыс берушінің бастамасымен еңбек шартын тоқтатудың негіздемесі, жұмыс берушінің актісі негізінде жұмыскердің келісімінсіз жалақысынан ұстап қалудың мүмкіндігі және басқа да көптеген мәселелер жан-жақты талқыланды.

2016 жылғы 1 қаңтардан бастап қызметкер өткізуі тиіс құжаттар тізімі, қызметкерді жұмысқа қабылдау кезінде рәсімдеу жөніндегі жұмыс берушінің міндеттері, сынақ мерзімінің шарттары, еңбек шартын жасау ережелері, еңбек шартының өзі өзгерді. Бұған дейін он сегіз жасқа толмаған азаматтарды ауыр, зиянды немесе материалдық жауапкершілігі

бар жұмысқа қабылдап, еңбек шартын жасауға болмайтын. Ендігі жерде кәмелетке толмағандарды денсаулығына және ар-ожданына зиян келтіруі мүмкін жұмысқа да қабылдауға болмайды. Мысалы, ойын бизнесіне, түнгі көңіл көтеру орындарына, алкоголь, темекі, наша өндіретін, тасымалдайтын және сататын орындарға. Жұмысқа тұру үшін қажет құжаттар саны да азайды. 2016 жылдан бастап қызметкер әскери есепке тіркеу құжатын және мекенжай анықтамасын өткізуге міндетті емес. Бұрынғы Еңбек кодексінде көзделгендей, жұмыс беруші қызметкердің еңбек шартының көшірмесін алғаны туралы растау жазбасы талап етілмейді. Сонымен қоса, сынақ мерзіміне де өзгерістер енгізілді. Бұған дейін барлық қызметкерлер үшін сынақ мерзімі үш айға тең болатын. 2016 жылдан бастап басшылар мен олардың орынбасарларына; бас бухгалтерлер мен олардың орынбасарларына; ұйымдардың бөлімшелері мен өкілдіктерінің жетекшілеріне алты ай сынақ мерзімін тағайындауға болады. 2016 жылдан бастап сынақ мерзімін барлық қызметкерлерге, тіпті 18 жасқа толмағандарға да тағайындауға болады. Жұмыс уақытынан бөлек және демалыс күндері қызмет істегені үшін төленетін еңбекақы коэффициенттері (сәйкесінше, 1,5 және 2) өзгеріссіз қалды. Бастапқыда оларды 1,25 дейін төмендеткісі келген. Енгізілген ережелер жұмысшыларды ынталандыру мен олардың жұмыстарының тиімді орындалуы үшін қабылданды. Н.К.БЕКМАГАНБЕТОВА, Астана қаласы Әділет департаментінің персоналды басқару және ішкі қауіпсіздік бөлімінің инспекторы

ౢʤʯʤౢˁ˃ʤʻ ˀʫˁʿ˄ʥʸʰʶʤˁˏ ʺʫʺʸʫʶʫ˃˃ʳʶ ౢˏʯʺʫ˃ ʳˁ˃ʫˀʳ ʮಁʻʫ ˁˏʥʤʱʸʤˁ ʮʫʺౢʽˀʸˏౢ​ౢʤ ౢʤˀˁˏ ʳˁͳౢʰʺˏʸ ʤʧʫʻ˃˃ʳʧʳʻʳ౦ ʤˁ˃ʤʻʤ ౢʤʸʤˁˏ ʥʽʱˏʻˌʤ ʪʫʿʤˀ˃ʤʺʫʻ˃ ʥʤˁˌˏʸʤˀˏʻˏ౦ ʤʯʤʺʤ˃˃ʤˀʪˏ ౢʤʥˏʸʪʤ˄ ʶʫˁ˃ʫˁʳ Басшының аты-жөні Тілеген Төлегенұлы Қаскин

Лауазымы

Күні мен уақыты

Сәрсенбісі күні сағ.16:00-ден бастап Бейсенбі күні сағ.16:00-ден бастап Астана қаласы, Қабанбай Департамент басшысының орын- Күнделікті Жазира сағ.15:00-ден бастап батыр даңғылы, 33 Жақсылыққызы басары – Әдеп жөніндегі кеңес хатшылығының меңгерушісі Жылқышиева Сонымен қатар, департаменттің басқарма басшыларымен мемлекеттік қызметке өту, тестілеуден өту, аттестация тапсыру, мемлекеттік қызметтер көрсету, мемлекеттік қызметшілердің әдеп кодексінің нормаларын және мемлекеттік қызметтің басқа да сұрақтарын түсіндіру және кеңес беру жұмыстары күнделікті жүргізілуде. Аты-жөні

Департамент басшысы, Әдеп жөніндегі кеңес төрағасы

Департаменттің мекенжайы Астана қаласы, Қабанбай батыр даңғылы, 33

Лауазымы

Байланыс телефоны Роман Юрьевич Ким Мемлекеттік қызмет 57-34-12 басқармасының басшысы 8-700-777-33-30 Айжан Әлібекқызы Мемлекеттік қызметтер көрсету 57-19-94 Умаралиева басқармасының басшысы 8-701-711-38-76 24-80-32 Ернар Бейілбекұлы Мемлекеттік қызмет 8-775-177-55-51 Маханов саласындағы бақылау басқармасының басшысы Камалидин Зиндайұлы Сыбайлас жемқорлықтың алдын 24-80-31 Жакпаров алу басқармасының басшысы м.а. 8-778-621-44-42

Департаменттің мекенжайы Астана қаласы, Қабанбай батыр даңғылы, 33 Астана қаласы, Қабанбай батыр даңғылы, 33 Астана қаласы, Қабанбай батыр даңғылы, 33 Астана қаласы, Қабанбай батыр даңғылы, 33

Түзету Газеттің 2016 жылғы 22 желтоқсанда шыққан №149 санындағы бесінші бетте «Медицинаның міндетті межелері» тақырыбында жарияланған мақаланың бірінші жолы «Астана қаласы Қоғамдық кеңесінің төрағасы Сансызбай Есіловтің төрағалығымен кеңестің кезекті отырысы өтті» деп оқылсын.

12

ȹ

www.astana-akshamy.kz

ÄĚ¼½ÅÀ½Ê

ҰЛЫ ЖІБЕК ЖОЛЫНЫҢ

Á

ЖАҢА ҰЛАҒАТЫ

ÇÊÌÀ¼À¼ h½³Ì ½ÁÇÀÁÏ ½³Ì ÂÊÇm ¼ÎÎ× IJ×μŠÐÊÎʿ̼ÐμÌ×É×Ķ ÄÍÇ¼È ÈĵÀÁÉÄÁγ ÈÁÉ ÀĵÍÎĴ̳ÉÁ ¼ÌɼÇı¼É ÐÊÎÊÎÏ×ÉÀ×ǼÌ×É×Ķ ÆĻÌÈÁͳ ĻÎγ ½İÇ Ô¼Ì¼ IJ×μŠѼÇ×IJ ÌÁÍËϽÇÄƼÍ×É×Ķ IJ¼Ã¼IJÍÎ¼É ¼Ì¼Í×ÉÀ¼ı× ÀÄËÇÊȼÎÄÛÇ×IJ IJ¼Ì×È IJ¼Î×É¼Í ÊÌɼÏ×É×Ķ Â×ÇÀ×IJ ÈÁÌÁÅdz À¼Î¼Í×ɼ ¼ÌɼÇÀ× ÁƳ ÁÇÀ³Ķ μ ÌÄÑÄ ½¼ÅǼÉ×Í× ÎÁÌÁĶÉÁÉ ½¼ÍμǼÀ× ÆĻÌÈÁ¿Á ÍÊÉ×Ķ ½³Ì IJ×Ì×É¼É Í×Ì ÔÁÌÎ ÆÁÉ ĵÇÁÈɳĶ ÁdzÉÀÁ ÎĴͳ̳ǿÁÉ ÍÏÌÁÎ IJÊÅ×ÇÀ× IJ¼Å IJ¼ÅÍ× À¼ IJ¼Ã³Ì¿³ üȼÉı× ÆĻÌÆÁÈ ÐÊÎÊĻÉÁ̳ɳĶ ĴÃÀ³Æ ÎÏ×ÉÀ×Í×

Ұлы Жібек жолының өн бойында орналасқан елдердің сәулетті мешіттерінің, сол жерді мекен еткен адамдардың бейнесі Жібек жолын қайта жаңғыртып, тарих қойнауында қалған елестерді көз алдымызға келтіргендей әсер қалдырды. Қытайдың Сиань деген жерінен басталып, Қиыр Шығыс пен Еуропа елдеріне беттеген керуен жолы ірі сауда магистралі ретінде XVI ғасырға дейін қызмет еткені белгілі. Ұлы Жібек жолы арқылы тек сауда жүйесі дамып қана қоймай, Шығыс пен Батыс өркениеті тоғысып, мәдениет және дипломатиялық қарым-қатынас орнады, түркі елінің ортағасырлық өркендеген дәуірімен де тығыз байланысты болғанын тарихшыларымыз дәлелдеп отыр. Арада жылдар өтіп, көне жолдар жоғалып, тарих қойнауында қалғандай болатын. Бірақ көрмедегі суреттер басқаша сөйледі. Мыңдаған жылдар бойына жаңғырмаған көне керуен жолының шаңы қайта көтеріліп, керуендер қозғалып, Батысқа қарай бет түзегендей. Ұлы Жібек жолы тірілгеніне, мың жылдар бұрынғыдай бұл жолмен керуендер жүретініне шын қуанған адамдардың бейнесі суреттерден үңілді. Міне, қас-қағым сәттің бедерлеген кадрларына қарап отырып, осындай ойға берілдік. Тағы да тарихқа жүгінсек, Қазақстан Ұлы Жібек жолы бойындағы алғашқы аялдама болатын. Қытай біздің жерден өтіп, көшінің басын басқа елдерге бұратын. Осыдан үш

{ ª ĭ Ĭ©ª ¥ ©§« £ ¢ ©³¥³Ħ Éîãæòóé÷éĀìáñ çĢîæ åáíô ¤ ¥ ©ª¨£L L âáêìáîüò áĬðáñáóóáîåüñô çĢîæ áĬðáñáó ëïíéóæóĄîåæ ªL¨¢ £L§ Ě { ¢«Ģ£L L ¨L£ ¥ ÍæîùĄë éæòĄ kÁòóáîá áĬùáíüv äáèæóĄîĄĦ ñæåáë÷éĀòüv ÇÙÒ

жыл бұрын ҚХР төрағасы Си Цзиньпин біздің республикаға сапармен келгенде Орталық Азия елдерімен бірігіп, «Жібек жолының экономикалық белдеуі» құрылысын бастаудың тұжырымдамасын ұсынғаны кездейсоқ емес екен. Бұл белдеу арқылы әлемдегі ең ұзын және ең тиімді, Азия мен Еуропа құрлықтарын қосатын экономикалық дәліз құру көзделуде. Қытай тұжырымдамасын ҚР Президенті Нұрсұлтан Назарбаев 2014 жылы ұсынған «Нұрлы жол – болашаққа бастар жол» жаңа экономикалық саясат бағдарламасы үйлесімді толықтырды. Көрменің ашылу салтанатында осы оқиғаға ерекше тоқталып өткен қытай-

Åéñæëóïñ Ċ ÒĢôìæ ÒÍÁĩīÌÏÃÁ ÅéñæëóïñåüĦ ïñüîâáòáñü Âáò ñæåáëóïñ Ċ ÈæêĄî ģ̼ÐÂÆË kx©ª ¥ Ĭ° ¤³v ªLîåæ çáñéĀ ìáîĨáî íáóæñéáìåáñåü òĄìóæíæòĄè ëĤùĄñĄð âáòôĨá âïìíáêåü

лық әріптестер жаңа Жібек жолының жаңғыруының болашағына деген үміттерін білдірді.

«2013 жылдың 7 қыркүйегінде ҚХР төрағасы Си Цзиньпин Назарбаев университетінде өткен халықаралық конференцияда «Жібек жолы экономикалық белдеуінің» бірлескен құрылысы туралы бастама көтерген болатын. Н.Назарбаевтың қолдауына ие болған бастаманы бүгінде жүзден астам мемлекет те қуаттап, мәдени байланыс пен әлемдік экономиканың дамуына ықпал ететінін бағалап үлгерді» деді Нинся достық пен экономика, мәдениет ықпалдастығы халықаралық ислам ас со циациясының төр ағасы

Хэй Лянцзе. Төраға Жібек жолының бастауында тұрған қытай мәде ниеті де жол бойындағы елдердегі халықтардың мәдениеттері арқылы түрленіп, адамзат өрке ниетінің үйлесімді дамуына, оның алға озуына әсерін де атап өтті. ҚХР-ның еліміздегі елшілігінің өкілі Лю Цзянпин Қазақстан бүгінде Қытайдың стратегиялық серіктесі әрі сенімді көршісі ретінде танитынын және екі елдің басшыларының жаңа бастамалары екі халықтың гүлденуіне жол ашатынына сенім білдірді. «Фотоөнер ұлы жолдың бойындағы халықтарды біріктіретін

¢® · Ĭ¦£ £ ¨L¥LĦ §L¢L¨£ ¨L ¤ ¥ ¢Ĥ Ĭ ¨ ©³¥ Ĥ£L©«L ° ¨ª ¤ © Çáñîáíá íæî öáâáñìáîåüñôìáñåüĦ íáèíĪîüîá çáñîáíá âæñôùĄ çáôáð âæñæåĄ { ª kx©ª ¥ Ĭ° ¤³v ªL ¨ ¢® ·©³¥³Ħ ¢¦¤§´¶ª ¨£L¢ ¦¨ª £³Ĩ³¥ ª ¨L£L§ Ĭ ªª £ ³ Óáñáìüíü Óáðòüñüò Ě Âáòðáöáîá x©ª ¥ Ĭ £ ©³ Á ~Ī ¥¦ ¢Ĥ° ©L k ª £´©ª ¦ y v ~

құрал ретінде алға шықты. Себебі сан тілді халықтардың ара сында тілдік кедергілер жойылды. Осы суреттердегі бейнелердің көз жанарындағы сәуле де жанымызға жақын. Себебі біз қандай елде, қандай жерде жаралсақ та, рухани арқау біздерді байланыстырып тұр. Бұл – ислам. Осы елдердегі ислам бедерлерін таңдап, көпшілікке ұсынғанда, адам жаратылысының осы ракурсына ден қойдық» деді көрмені ұйымдастырушылардың бірі – Хусей Дауров. Ұлы Жібек жолының бастауы Қытайдың мәдени және тарихи орталығы – Сиань Қытайдағы дүнгендердің көбісінің тарихи отаны саналады. Бір жарым мың жыл бойы империя астанасы болған Сианьға «Таң» дәуірінде, VII ғасырда Ұлы Жібек жолын басып өтіп, Арабиядан алғашқы елшілер келеді. Зерттеушілердің пікірінше, олар және кейіннен аспан асты еліне келген парсылар мен түріктердің ұрпақтары дүнген этносының қалыптасуын бастап берген. «Сон дықтан дүнгендер екі мем лекет – жаңадан тапқан

және тарихи отандары арасында болып жатқан оқиғаларға ортақтығына ерекше сезіммен қарайды» деді Х.Дауров. Көрмеде Қазақстандағы ислам ошақтарының суреттері көптеп саналады. Бұдан бөлек, бірқатар кадрларда ҚХР мекен етіп жатқан қазақтардың тұрмыс салты көрініс тапқан. Алдағы уақытта ҚХР-ның Мемлекеттік өнер қорының демеушілігімен жүзеге асқан көрме қазақ жеріндегі алғашқы аялдамадан кейін басқа да елдердің көрме залдарына қойылмақ. Айгүл УАЙСОВА

Ñæåáë÷éĀ í ¢ ¥ ¡³ x©ª ¥ Ĭ £ ©³ ÅïòóüĬ ¢Ĥ° ©L astana.aqsham@gmail.com ĭ ³£ « Ĥ£¤ ©L ª £ ¬ ¢©

ÓĄìùĄìæñ âĤìĄíĄ Çáñîáíá akshamyreklama@gmail.com