л жү
Å
№69 (3574)
–
жі
Сейсенбі
13 маусым 2017
ТҰЛПАР ТҰЯҒЫ ДҮБІРЛЕТКЕН КҮН
«ҚАЗАНАТ» АТШАБАРЫНДА ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ТҰҢҒЫШ ПРЕЗИДЕНТІ – ЕЛБАСЫ НҰРСҰЛТАН НАЗАРБАЕВ ЖҮЛДЕСІ ҮШІН АТ СПОРТЫ ТҮРЛЕРІНЕН «ЭКСПО-2017» КУБОГЫН САРАПҚА САЛҒАН БӘЙГЕ ӨТТІ. Айгүл УАЙСОВА Алты алаш көз тіккен додалы думанды Қазақстан Республикасының Мәдени-
ет және спорт министрлігі, Алматы облысының әкімдігі, Қазақстан Республикасының «Ұлттық спорт түрлері қауымдастығы» мен «Қазақстанның бәйге түрлері
БҰҰ: ТҰРАҚТЫ ДАМУҒА АРНАЛҒАН ЭНЕРГИЯ ВАЛЮТА БАҒАМДАРЫ:
EUR/KZT 352.18
7 USD/KZT 315.18
қоғамы» ұйымдастырды. Атшабарға жиналған бес мыңға тарта адам шашасына шаң жұқтырмайтын 150 тұлпардың бағы, бабы таразыға түскен сәттерге куә болды.
«ОТЫРАР САЗЫ» ШАШУЫ RUB/KZT 5.53
CNY/KZT 46.37
Сайыстың басында салт аттылар шеруі өтіп, жұртшылық тұяғымен жер тарпыған тұлпарлардың сыны мен ат құлағында ойнаған жігіттердің шеберлігіне тәнті
11
болды. Бұл қойылымды «Номад» каскадерлар тобының әбжал жігіттері көрсетті. Одан бөлек, бәйге арасында қыз қуу, теңге ілу, жамбы ату, «джигитовка», тазылар жарысы бәйгенің көрігін қыздыра түсті. Аламанның басқа бәйгелерден шоқтығы бөлек. Алдын ала белгілі болғандай, аламан бәйгеде бас жүлдеге – 10 млн теңге, екінші орынға – 5 млн, үшінші орынға 1,5 млн теңге тігілді. Және мәреге төртінші және бесінші болып жеткен шабандозға да 1 млн мен 500 000 теңге сыйақы белгіленді. (Соңы 10-бетте)
КУБОК ЖЕҢІМПАЗЫ – ҚАЗАҚСТАН
13
www.astana-akshamy.kz
2
ЕЛОРДА ТЫНЫСЫ
№69 (3574) 13/06/2017 Сейсенбі
ҚОРДАЛАНҒАН МӘСЕЛЕ НАЗАРДАН ТЫС ҚАЛМАЙДЫ Астана қалалық мәслихатының депутаттары елордадағы медициналық нысандарды аралап, олардың тыныс-тіршілігімен танысты. Алдымен депутаттар Астана қалалық жедел медициналық жәрдем станциясына ат басын тіреді. Серік ЖОЛДАСБАЙ Бас дәрігер Сапарбек Дүйсеновтің айтуынша, «ЭКСПО-2017» халықаралық көрмесіне жедел медициналық жәрдем станциясы сақадай сай. Өйткені ол көрме өткізу кезеңінде бригадалар саны 5 есеге дейін көбейгенін атап өтті. – Әдетте, біздің диспетчерлер бір тәулікте мыңдаған адамның шақыруын қабылдап, телефон арқылы кеңес береді. Сондықтан да біз халықаралық көрме кезінде бригадалардың санын арттырып отырмыз. Өйткені ЭКСПО-ға шет елден келген қонақтар қазірдің өзінде қоңырау соғып, тіркеле бастады. Осы ретте бізге қоңырау шалған шет елдік қонақтар тіл мәселесіне
тап болмайды деп нық сеніммен айта аламын. Себебі біздің диспетчерлер ағылшын, түрік, неміс, қытай, жапон және тағы да басқа тілдерде қызмет көрсетуге үйреніп қалған, – дейді ол. Сондай-ақ, ол бұған дейін жедел жәрдем көлігінің жетіспеуінен туындаған мәселе шешімін тапқанын атап өтті. Алайда бас дәрігер қызметкерлеріне төленетін жалақы мөлшері 2011 жылдан бері өзгермегенін айтты. Мәселен, оқуын бітіріп келген фельдшерлер жедел медициналық жәрдем станциясында тәжірибе жинақтап, жалақысы жоғары жаққа кетіп қалатын көрінеді. Сондықтан да Сапарбек Дүйсенов мәслихат депутаттарынан еңбекақы мәселесін оңтайлы шешіп беруді өтінді. Бұдан бөлек, ол медбикелердің тұрғын үй мәселесіне назар аударды. Өйткені онсыз да аз жалақы алатын медбикелер ақшасының тең жартысынан астамын пәтер жалдауға жұмсап жатыр. Сондай-ақ, мәслихат депутаттары 77 мың халық тіркелген №6 қалалық емханаға барды. Бас дәрігер Динара Байсеркинаның айтуынша, емханада ауыр дерттен зардап шегуші балаларға арналған аналар клубы жұмыс істейді. Бұдан кейін мәслихат депутаттары Үркер тұрғын алабында орналасқан №12 қалалық емхананың жұмысымен танысты. Қазіргі таңда аталған емханада 20 мыңнан астам тұрғын тіркелген. Өкінішке қарай, емханада педиатрия саласында жұмыс істейтін мамандар жетіспей отыр. Ал депутаттар қордаланған мәселені мәслихат сессиясында көтеретінін айтып, уәде етті.
«Астана Ақшамы»
www.astana-akshamy.kz
Сүйінбике көшесі ашылды Елорданың «Familу village» қалашығында түркі жұртына ортақ тұлға – Ханшайым Сүйінбике көшесі ашылды. Салтанатты шараға Татарстан президенті Рустам Минниханов пен қала әкімі Әсет Исекешев қатысты. Гүлмира АЙМАҒАНБЕТ Сүйінбике ханшайымның кезінде Қазан хандығын отаршылардан қорғау үшін жан аямай қарсы тұрғанын тарихтан білеміз. Ұлттың ұлы даласын қорғаған қайсар арудың атына көше атауы берілуі – бүгінгі ұрпаққа өнеге. «Қазақстан мен Ресей – стратегиялық әріптес. Бүгін Астана мен Қазанды жалғайтын маңыз ды шараға куә болып отырмыз. Біз үшін Татарстан – бауырлас ел ғана емес, маңызды сауда- экономикалық, саяси әріптес. Биыл екі ел арасындағы бауыр ластық байланысқа 13 жыл толады. Екі жақты қарым-қатынас алдағы уақытта да жаңа қарқынмен жалғасады деп сенемін. Өткен жылдың қазан айында елордада Татарстан өкілдігінің ғимараты бой түзесе, бүгін Сүйінбике көшесінің ашылуы жалпы түркі халқының ортақ қазынасы деп білемін» деді Әсет Исекешев. Оның айтуынша, алдағы шілде айында «ЭКСПО-2017» көрмесі кезінде Татарстанның Астанадағы мәдени күндері өтеді. Өз кезегінде сөз алған Татарстан президенті Рустам Нұрғалиұлы Астана төрінде Сүйінби-
кедей аруға көше атауын берген Қазақ еліне алғысын айтты. – Бұл – біздің ұлтымыз үшін айтулы оқиға. Бүгін екі елдің арасы тағы да жақындай түсті. Осындай шешім қабылдағандарыңызға рақмет. Сонымен қатар, «ЭКСПО-2017» халықаралық көрмесінің ашылуын биік абыроймен атқарғандарыңыз
үшін құттықтаймын, – деді Татарстан басшысы. Айта кетейік, көше атауын беруге атсалысқандардың қатарында «Сүйінбике» кітабының авторы, белгілі жазушы Шәрбану Бейсенова, ақын Жанат Әскербекқызы және бейнелеу өнерінің шабандозы Камиль Муллашевтер бар.
АҚТӨБЕ өңірінен арнайы келді «ЭКСПО-2017» халықаралық мамандандырылған көрмесіне арнайы Ақтөбе облысынан 162 оқушы келді. Оларды теміржол вокзалынан Астана қаласы әкімінің орынбасары Малика Бектұрова қарсы алды. Гүлдана ТАЛҒАТҚЫЗЫ Әкімдік өңірлердегі дарынды жеткіншектер мен көмекке мұқтаж отбасында тәрбиеленетін оқушыларды ЭКСПО қалашығында қыдыртуды қолға алып жатыр. Астана қаласы әкімінің орынбасары Малика Бектұрованың айтуынша, өңірден келген балаларға екі күндік бағдарлама әзірленді. Бірінші күнде балалар көрмені қызықтаса, келесі күнде Астананың ең айшықты нысандарын аралап, көрікті жерлерімен танысады. – Жоспар бойынша елордаға өңірден 1600 адам келіп-кетеді деп күтілуде. Нақтырақ айтсақ, 40 топқа топтасқан 40 бала көрмеге келіп отырады. Қонақтарды қарсы алу Білім басқармасының мамандарына және қаланың білім беру мекемелерінің басшыларына жүктелген. Балалар
жүріп өтетін жол алдын ала белгіленген. Сондай-ақ, әр аймақтан оқушыларды күтіп алып, шығарып салатын жауапты мекемелер анықталды. Мектептегі мұғалімдер мен медициналық қызметкерлер де оқушыларға қарайласып, әркім өз жұмысын атқарады, – деді ол.
Астанаға қыдырып келген қонақтарды «Аstana LRT» компаниясының автобустары тасымалдайды. Ал жатын орын ретінде қаланың білім беру орындарының жатақханалары таңдалды. Балақайлардың қауіпсіздігін жергілікті полиция қызметкерлері қамтамасыз етеді.
ЕЛОРДА ТЫНЫСЫ
№69 (3574) 13/06/2017 Сейсенбі
«Астана Ақшамы» www.astana-akshamy.kz
жеделсөз
ЖӘРМЕҢКЕ КӨРІГІН ЖАМБЫЛДЫҚТАР ҚЫЗДЫРДЫ
Биылғы 28 маусым күні Қазақстан Респуб ликасы Парламенті Сенаты депутаттарының кезекті сайлауы өтеді. Осыған орай, Астана қаласы Сайлау комиссиясының төрағасы Игілік ЖАЛБЫРОВПЕН сұхбаттасып, бас қалада сайлау науқаны қалай өтіп жатқанын білдік.
«Қазақстан» спорт кешенінің жанында сенбі-жексенбі күндері Жамбыл облысының ауылшаруашылық жәрмеңкесі өтті. «ЭКСПО-2017» халықаралық көрмесіне орай ұйымдастырылған жәрмеңкеде Әулиеата өңірінің өнер майталмандары концерт қойды.
ТӨРТ үміткер ТІРКЕЛДІ – Игілік Иманбайұлы, Астанада Сенат депутаттығына үміткерлерді ұсыну және тіркеу науқаны қалай өтті? – Сенат депутаттығына кандидаттарды ұсыну сайлау жарияланған күннен бастап бір ай көлемінде – 29 сәуір-28 мамыр аралығында жүргізілді. Астана қаласы бойынша 9 үміткер ұсынылды. Олардың бәрі – өзін-өзі ұсынғандар. Үміткерлердің арасында екі әйел болды, алты кандидат – «Нұр Отан» партиясының мүшесі, үшеуі – партияда жоқ. – Қорытындысында қанша үміткерді тіркедіңіздер? – 7 маусым күні кандидаттарды тіркеу аяқталды. Астана қаласы бойынша Сенат депутаттығына төрт кандидат тіркелді. Олар: «Нұр Отан» партиясы Астана қалалық филиалы төрағасының бірінші орынбасары Мамытбеков Еділ Құламқадырұлы, «Астана қаласы кәсіпкерлердің құқығын қорғау қауымдастығы» ЗТБ атқарушы директоры Мерва Надежда Михайловна, Астана қаласы әкімі аппараты мем-
3
лекеттік-құқық бөлімінің бас маманы Нұрпейісов Дамир Қадырбайұлы және «Темір жолда сертификаттау қазақстандық орталығы» ЖШС директорының орынбасары Сүтемгенов Дәулет Болатұлы. Тіркелген үміткерлердің бәрі – «Нұр Отан» партиясының мүшесі. – Қалғандарының тіркелмеуіне не себеп болды? – Қаланың сайлау комиссиясы өзін-өзі ұсынған бес кандидатты тіркеуден бас тартты. Үміткер Астана аумағында үш жылдан кем емес уақыт тұрақты тұру керек. Ж.Т.Смайылованың кандидатурасы бұл талапқ а сәйкес келмеді. У.Х.Ибрагимов, Р.М.Досымқұлов, Ш.С.Өзбеков және М.Б.Әжікенова Қазақстан Республикасы Парламенті Сенатының депутаттығына кандидат ретінде тіркеуге қажет құжаттарды толығымен тапсырмағаны үшін, соның ішінде кандидатты қолдауға арналған қол қою парақтарын ұсынбағаны үшін тіркелмеді.
Серік ЖОЛДАСБАЙ
– Биылғы сайлауды ұйымдастыру барысында қаланың сайлау комиссиясының алдында қандай негізгі мақсаттар тұр? Жалпы, сайлау қалай өтеді? – Биылғы Сенат депутаттарының сайлауында мәслихат депутаттары ғана дауыс береді. «Қазақстан Республикасындағы Сайлау туралы» конституциялық заңына сәйкес қалалық сайлау комиссия сы Сенат депутаттарының сайлауын ұйымдастыруды қамтамасыз етеді: Сенат депутаттығына кандидаттарды, олардың сенімді өкілдерін тіркеп, сәйкес куәліктерді тапсырады; бұқаралық ақпарат құралдарында кандидаттарды тіркеу туралы хабарлама жариялайды. Қаланың сайлау комиссиясы дауыс беруге арналған орын дайындап, кабина мен урналардың жасалуын қамтамасыз етеді. Дауыстарды санап, оның қорытындысы жазылған хаттамаларды Орталық сайлау комиссиясына, Сенат депутаттарын тіркеу үшін тапсырады.
Қала базарларында 1600 теңгеден сатылатын жылқы еті – 1500, тауық еті (800 теңге) – 580, жұмырт қа (200-210 теңге) 160-180 теңгеден сатылды. Бір қызығы, қой мен сиыр етін жәрмеңкеден кездестіре алмадық. Мал шаруашылығымен мақтанатын облыс тың қой мен сиыр етін әкелмегені қызық. Сондай-ақ, картоп (200 теңге) – 170, сәбіз (130 теңге) – 100, пияз (140 теңге) – 125, қызанақ (350 теңге) – 300, қияр (250 теңге) 150 теңгеден сатылды. Жамбыл облыстық Ауыл шаруашылығы басқарма басшысының орынбасары Қайрат Амановтың айтуынша, жәрмеңкеге өңірдің 10 ауданы келген. Сондай-ақ, ол облыс әкімдігі кәсіпкерлердің өнімдерін Астанаға тегін жеткізгенін тілге тиек етті. – Бүгінгі жәрмеңке «ЭКСПО-2017» халықаралық көрмесіне орай ұйымдастырылып отыр. Астанаға Жамбыл облысының ауылшаруашылық тауар өндірушілері мен қайта өңдеу кәсіпорындары келді. Елордаға жалпы құны 138 миллион теңге тұратын 165 тонна өнім әкелінді. Тауарларды жеткізу үшін 8 жүк көлігі мен кәсіпкерлерді жеткізу үшін 2 автобус бөлінді. Негізі, жәрмеңкеде Астана базарларындағы бағадан 20-30 пайыз болатын арзан өнімдер сатылды. Біздің өңір халықаралық көрме аяқталғанша елордаға 5 рет келеді, – деді ол. Елорда тұрғындары Жамбыл облысының ауылшаруашылық өнімдеріне дән риза. Қала тұрғыны Тұрсынбек Исатаев жәрмеңкеде ауылшаруашылық тауарлары тиімді бағамен сатылып жатқанын айтады. – Жамбыл облысының жәрмеңкесі көңілімнен шықты. Өйткені мұндағы бағалар нарықтағы базармен салыстырғанда әжептәуір арзан. Мәселен, «Шапағат» базарынан ет алсаң, оның жанына міндетті түрде сүйек қосып береді. Ал мұнда қалаған етіңді сатып алуға мүмкіндік бар екен. Сондай-ақ, картоп, қияр, қызанақ сынды көкөністер мұнда тиімді бағамен сатылып жатыр. Жалпы, өз басым өңірлердің өнімдерін арзан бағада сатып алу үшін үнемі жәрмеңкеге келіп тұрамын, – дейді зейнеткер.
МҮШӘЙРА ЖЕҢІМПАЗДАРЫ АНЫҚТАЛДЫ Сәкен Сейфуллин мұражайы жыл сайын Астана қаласы әкімдігінің қолдауымен республикалық жыр мүшәйрасын өткізеді. Биыл жетінші мәрте ұйымдастырылған ақындар сайысының жеңімпаздары анықталды. «ЭКСПО-2017» көрмесіне арналған биылғы мүшәйра «Қазақстаным-Ғажапстаным» аталды. Оған еліміздің әр аймағынан 50-ге тарта ақын қатысты. Аманғали ҚАЛЖАНОВ
Белгілі жазушы, ғалым, Мемлекеттік сыйлықтың лауреаты Қойшығара Салғараұлы бастаған қазылар алқасының
шешімімен бас жүлдені танымал ақын, халықаралық «Алаш» әдеби сыйлығының иегері Ғалым Жайлыбай «Қазақстан», «Рух жыры», «Қаратау» топтамалары үшін иеленді.
Бірінші орын Оңтүстік Қазақстан облысы, Мақтаарал ауданының тумасы Ықтияр Мырзақұловқа бұйырды. Қазақстанның негізгі 21 қаласын жырға қосып, еліміздің келбетін жарқырата аша білген, оқырманға көп таныла қоймаған жас ақын мүшәйраның жаңалығы болды. Қызылордалық белгілі ақын Толыбай Абылаевқа «Жерұйық» толғауы,
астаналық жас ақын Арман Шеризатқа «Астана» өлеңі үшін екінші орын берілді. Алматылық Ғалым Қалибекұлы «Қазақстан – мәңгілік махаббатым» топтамасымен, астаналық Олжас Қасым «Ебіней көрген ЭКСПО», аягөздік Ақаш Көксегенов «Менің алтын тірегім» толғауларымен үшінші орыннан көрінді. Ал Достық Тілеубергенов (Қызылорда облысы)
«Көк туды сүйем», астаналық ақындар – Ұларбек Дәлей «Есіл бойын жағалата үй тіктім», Балтабек Нұрғали «Ел бақыты – Елбасы», Қуат Рахатұлы «Арман қала – Астана», Мұқият Қойшыбай «Гүл көмкерген Сарыарқа» өлеңдері үшін ынталандыру сыйлықтарына ие болды. Бұл ақындарды марапаттау рәсімі «Жастар» театрында 3 шілде күні өтеді.
4
саясат
№69 (3574) 13/06/2017 Сейсенбі
«Астана Ақшамы»
www.astana-akshamy.kz
ЕЛБАСЫ САЯСАТЫНЫҢ ЕЛЕУЛІ ЖЕМІСІ
Бізде қызық көзқарас бар, әлдебір шет ел осын шама жетістікке жетіпті десе, көзімізді жұмып, аузымызды ашып сенеміз, ал өзіміздің жет кен жоғары көрсеткіштерге күмәнмен қа раймыз. Күні кеше ғана бүкіл әлемнің назарында болып, талайды тамсандырып, таңдайын қақ тыр ған елор дадағы халықаралық деңгейдегі оқиғалар төңірегінде өзіміздің «қит етсе қисая кете тін дердің» сол баяғы әдеттерінен танбай ұсақ-түйек әңгімелерді қоздырып жатқаны көңілге кірбің ұялатады. Кенжеболат Жолдыбай, саясаттанушы Ал шындап келгенде, Астан ада өткен Шанхай ынтымақтастық ұйымына (ШЫҰ) мүше мемлекеттер кеңесі басшыларының 17-отырысы әлемдік БАҚ, отандық және халықаралық сарапшылар тарапынан «тарихи саммит» деген бағаға ие болуда.
Мәселен, ШЫҰ-ға бақылаушы ел ретіндегі Беларусь президенті Александр Лукашенконың: «Шанхай ұйымының мүшелері қаламаса ешкім, еш жерде және ешуақытта дүние жүзіндегі ахуалды тұрақсыздандыра алмайды» деуінің себебі жоқ емес. Үндістан мен Пәкістан мемлекеттерін өз мүшелігіне қабылдаған Шанхай ынтымақ тастық ұйымының қызметі жаңа сапалық деңгейге көте
ріліп қана қойған жоқ, ШЫҰ жаһандық қауіпсіздікке тікелей ықпал ете алатын құрамында төрт ядролық державалары бар ұйымға айналды. Мұның сыртында бұл ұйым жер шары тұрғындарының жартысына жуығын біріктіретін, әлем экономикасының 20 пайызын қамтитын мейлінше әлеуетті жаһандық құрылым болып отыр. Иран мемлекетінің ШЫҰға бақылаушы санатынан оның толық мүшелігіне өтуге ұмтылысы бекер емес әрі санкция алынып тасталғаннан кейін бұл елде ондай мүмкіндік те бар. Кейбір сарапшылар ШЫҰ кеңеюі Қытайдың ұйым ая сынд ағы әсерін күшейтеді деп есептейді. Атап айтқанда, Орталық Азия бойынша сарапшы, Вашингтондағы Ұлттық қорғаныс университетінің профессоры Эрика Марат: «ШЫҰ
– Қытайдың бұған дейін батыс шекарадан қорғап келген құрылымнан гөрі Орталық және Оңтүстік Азиядағы ба сымдығының символы» дей келе, бұл ұйым Пекиннің Қытай мен Еуропа аймағында экономикалық мүддесін қорғау жоспарын іске асыру үшін пайдаланылатын болады деген тұжырым жасайды. Ал Джордж Мейсон университетінің доценті Эрик Макглинчидің пікірінше, негізгі қатысушылар түрлі мақсаттар көздесе де, бұл олардың бақталастығына әкеліп соқпайды, Қытай аймақта Ресейдің геосаясат мақсатын жүзеге асыруға кедергі жасамайды, тек өз экономикалық мүддесін кеңейтуге күшін салады. Қалай болғанда да, Қытай үшін ШЫҰ «Бір белдеу, бір жол» идеясын іске асыруға таптырмас құрылым екені сөзсіз. Мұны саммитке қаты сушылар да бір ауыздан мақұлдағаны белгілі. Сондайақ, Шанхай ынтымақтастық ұйымы жұмысының оң қар қыны «Жаңа Жібек жолы» бағдарламасының дамуына да байланысты екендігі айтылды. Осы ретте бұл бағдарламаға Қытай еліне жақын көрші болып келетін Қазақстан тарапынан қолдау көрсетіліп отырғаны жайлы, сондай-ақ «Бір белдеу, бір жол» идеясын «Нұрлы жол» бағдарламасымен ұштастыру жөнінде бірлескен келісімге қол қойылғаны туралы ҚХР төрағасы Си Цзиньпиннің елімізге ресми
ЖАҺАН ЖҰРТЫНЫҢ ЖИЫНЫ елордада Астана экономикалық форумы басталады Астана экономикалық форумы биыл осы мен оныншы рет өткелі тұр. «Жаңа энергия – жаңа э ко номика» деген тақырыппен өтетін жиын 15-16 маусым күндері әлемнің танымал ғалымдары, экономистері және саясаткерлері нің қатысуымен жаһан экономикасының ө зекті мәселелерін талқылап, оларды шешудің төте жолдарын қарастырады. Астана экономикалық форумы өзінің ауқымы жағынан күллі Еуразия кеңістігінде бұл салада теңдесі жоқ жиын болып табылады. Ол жыл сайын жаз айларында елордада әлем лидерлерінің, халықаралық сарапшылардың, ғалымдардың, саяси қайраткерлердің, түрлі қаржы институттары мен бизнес-қоғамдастықтар өкілде рінің басын қосады. Бұл форумды 2008 жылы әлемдегі қаржы-экономикалық дағдарыстың екпінін басуға керекті тетіктерді іздестіру мақсатындағы жаһандық құрал ретінде Қазақстан Президенті Нұрсұлтан Назар-
баев өмірге келтірген еді. Форум сол кезде «Ғалымдардың еуразиялық экономикалық клубы» қауымдастығы ретінде қалыптасты. Қазіргі таңда қауымдастық жаһанның 120 елі өкілдерінің басын біріктіріп отыр. Форум өзінің бастауын 2008 жылғы 27 маусымнан алады. Ол «Жаһандану жағдайындағы экономикалық дамудың қа зірг і заманғы аспектілері» тақырыбына арналды. Жиынға жақын және алыс 40 шет елден делегат келді. Форум шеңберінде қазіргі заманның негізгі экономикалық және әлеуметтік шақыруларымен
күрестің шешімдерін табу жайы талқыланды. Екінші экономикалық форум ның жалау көтеретін шағы 2009 жылғы 11-12 наурыз күндеріне сәйкес келді. Оның басты мақсаты 2009 жылғы сәуір айында Лондонда G-20 мемлекеттері басшыларының қатысуымен өтетін саммитте ұсынылуы ықтимал жаппай дағдарыс жағдайындағы экономиканың дамуы жөнінде ұсыныстар дай ындау болды. Форумға барлығы 50 елден 250-ден аса қатысушы, шет елдердің біздің еліміздегі елшіліктерінің 74 өкілі және халықаралық ұйымдардың 69 мүшесі қатысты. Үшінші экономикалық форум 2010 жылғы 1-2 шілде күндері қанат жайды. Осы екі күннің ішінде 17 отырыс пен панельдік сессиялар өткізілді. Олардың жұмыс нәтижелері бойынша бірнеше меморандум мен келісімге қол қойылды. Форум шеңберінде Еуропа инвестициялық банкімен
Қазақстан территориясындағы инвестициялық жобаларды 1,5 млрд еуроға қаржыландыру жөніндегі келісімге қол жетті. Төртінші экономикалық форум 2011 жылдың 3-4 мамыр күндері «Жаңа онжылдық: шақырулар мен перспективалар» деген тақырыппен өрістеді. Оның соңында «Үлкен жиырмалық» саммиті үшін дәстүрлі ұсыныстар жасалды. Бесінші экономикалық форум 2012 жылы 22-24 мамыр аралығында үш күнге созылды. Оның бағдарламасы қаржы капиталы және әлем экономикасы, индустриалды-инновация лы даму, тұрақты даму және жаһандық әлеуметтік ахуал деген үш бағыт бойынша түзілді. Алтыншы форум 2013 жылы 23-24 мамырда мәслихат құрды. Ол БҰҰ Бас ассамблеясының қолдауымен өткен I Дүниежүзі лік дағдарысқа қарсы конференциямен бірге керуен түзді. Оның ашылу салтанатында сөйлеген сөзінде Нұрсұлтан Назарбаев
сапары кезінде мәлімделді. Ал Си Цзиньпин болса Қазақстанмен страт егиялық әріптестікті жан-жақты дамытуға мүдделі екендігін «Қытай-Қазақстан қарым-қатынасы арман қана тында қалықтайды» деген мақаласында баса атап өтті. Нәтижесінде соңғы төрт жылда Қазақстан аумағында 1500 шақырым теміржол, 3000 шақырым автокөлік жолдары салынды, сөйтіп Қытайдың шекарасынан Каспий теңізі не дейінгі теміржолды жалғас тырып, Қорғасты Алматымен байланыстырды. Жалпы, саммит барысында бірқатар маңызды құжаттар қабылданып, мемлекет басшылары ұйымға мүше елдер Ядролық қаруды таратпау келісімін сөзсіз сақтауды көздейтін Астана декларациясына қол қойды, экстремизмге қарсы күрес бойынша Шанхай ынтымақтастық ұйымының конвенциясы қа былданып, ұйымның нақты мәселелері анықталды және де даму болашағы талқыланды, барлық мәселелерді консенсус арқылы шешуге негізделген «шанхай рухын» сақтау қажет тілігі мойындалды. Шанхай ынтымақтастық ұйымына төраға міндеті Қазақстаннан Қытай мемлекетіне беріліп, ұйымның келесі отырысы осы елде 2018 жылдың жазында өтеді деп шешілді. Қазақстан, осылайша, өзінің бір жылдық төрағалық міндетін мейлінше табысты аяқтады. Астана экономикалық фору мының бес жылдан бері ерекше сұхбаттастық алаңына айналғанын айтты. Жетінші форум 2014 жылы 21-23 мамыр күндері кереге керді. Ол II Дағдарысқа қарсы дүниежүзілік конференциямен бірге жұмысын бастады. Алқалы жиын «G-Global форматында жаңғыру заманындағы қауіпқатерлерді басқару» тақырыбын алға тартты. Форумға 15 мыңнан астам адам тіркелді. Сегізінші форум 2015 жылғы 21-22 мамыр күндері өтті. Оған дүние жүзінің 90 елінен 3 мыңнан астам делегат қатысып, әлемдегі алыс-беріс оқиғала рының қазіргі таңдағы ахуалы жөнінде ой бөлісті. Тоғызыншы форум 25-26 мамыр күндері «Жаңа эконо микалық шынайылық: әрта раптандыру, инновациялар және білім экономикасы» деген тақырып төңірегінде ой тарқатты. Жоғары деңгейдегі алаңның басты мақсаттарының бірі әртүрлі ұлттық экономика ларға осы жаңа үлгіні, соның ішінде қазақстандық үлгіні енгізу жолдарын іздеу болды. Руслан ИГІЛІК
білім
№69 (3574) 13/06/2017 Сейсенбі
«Астана Ақшамы» www.astana-akshamy.kz
Болашақ – балалар жанарында Шеврон компаниясының қолдауымен Астана қалалық Балалар көркемсурет мектебі Елбасы кітапханасы ғимара тында «Болашақ Қазақстанның энергиясы» балалар шығар машылығы көрмесін өткізіп, осы тақырыпта өткізілген Республикалық сайыстың жеңімпаздарын марапаттады.
Аты айтып тұрғандай, бұл са йыс «ЭКСПО-2017» халықаралық мамандандырылған көрмесінің ашылуына орай ұйымдастырылды. Сайыс балаларға қоршаған ортаны қорғау, экологиялық мәдениетке тәрбиелеу және өскелең ұрпақтың арасында бейнелеу өнерін насихаттап, шығармашылық қабілеттерін арттыру мақсатында өтті. Көрмеге 12-16 жас аралығындағы еліміздің түкпір-түкпірінен сайысқа қатысқан оқушылардың ең үздік 100ден астам жұмысы қойылды. Байқауға республика бойынша 17 көркемөнер ұйымдарының шәкірттері мен Астана қа лалық балалар үйінің тәрбиеленушілері қатысты. Сайысқа түскен жұмыстарға Суретшілер одағы, өнер қайраткерлері және ҚР еңбегі сіңген суретшілерден құ ралған кәсіби қазылар алқасы төрелік етті. Байқаудың төрт күнінде де Астана қалалық ЮНЕСКО клубы – Балалар көркемсурет мектебі қызметкерлерінің дайындаған танымдық және ойын-сауық бағдарламасы жоғары деңгейде жүрді. ЭКСПО-ның қарсаңында елорданы көруге, танымал суретшілермен кездесуге, әртүрлі шеберлік сыныптарына қатысуға
үшін Қазақстан Республикасы Тұңғыш Президенті – Елбасы кітапханасында, Қазақстан Республикасының Ұлттық музейінде экскурсиялар жүргізіліп, құнды ақпараттар алу мүмкіндігіне ие болды. Арнайы Балаларды қорғау күніне Алматы
КӨЗІМЕ БІР КӨРІНШІ,
140 БАЛЛ! Міне, бүгін қолымызға мектепті тәмамдады деген куәлікті алдық. Біз енді оқуға түсуге үміткерміз. Ол үшін алда үлкен асу – ҰБТ күтіп тұр. Басымыздан өткеретін біздер үшін бұл ең бір қиын, ең бір жауапты сәт дер едім.
мүмкіндік алған жас суретшілердің қуаныштарында шек жоқ. Айта кету керек, сурет конкурсы өткізілген уақытта «Болашақ Қазақстанның энергиясы» шығармашылық сайысының жеңімпаздары үшін бейнелеу өнері, сәндік-қолданбалы өнер, керамика және мүсіндеу өнерлері бойынша шеберлік сыныптары да өткізілді. Бұған қоса, балалар
қаласынан кәсіби кинологтар тобы келіп, музей ғимаратының алдындағы алаңда көрнекі бағдарламасын паш етті. Естелікке толы керемет конкурстың нәтижесінде 12-14 жас аралығы бойынша бас жүлдені астаналық Алина Утаева алса, 15-16 жас аралығы бойынша ақтөбелік Диана Өтетілеуова жеңіске жетті.
Бетті дайындаған: Гүлжан РАХМАН
ЖАҢА кезеңге ЖОЛДАМА
Кеше қала мектептерінен түлеп ұшқан 4978 түлек жаңа өмірге жолдама алды. Қолдарына аттестаттарын алған астаналық түлектер үшін ҰБТ науқаны 20 маусымнан басталады. Соңғы үш жылда өткізілген түрлі ғылыми жобалардың, халықаралық олимпиадалар мен конкурстардың жеңімпазы атанып, мектепті абыроймен аяқтаған түлектерден өзге мектеп бітірушілердің 4526-сы алдағы ҰБТ-ға қатысып, бақтарын сынайтын болады.
Мектептегі пәндік емтихандарды ойдағыдай тапсырып, қолдарына аттестат алатын тұста ерекше толқудың болатыны рас. Осындай бір әсерлі кеш қаламыздағы Ғали Орманов атындағы №7 мектеп-гимназиясында өтті. – Бүгін, міне, біздің ғана мектебімізде емес, қаламыз, еліміз бойынша қиялдарын қанаттарына байлап, армандарын арқалаған сан мыңдаған бала алтын ұяларымен қоштасуда.
5
Ұстаздары 11 жыл бойы білім нәрімен сусындатқан аяулы шәкірттерімен қоштасатын сәт те – осы. Мектеп партасында оқушы ретінде отырып тапсырған сынақтарыңның нәтижесі жақсы шығып, қолдарыңа куәліктеріңді алып, марқайып отырсыңдар. Жолдарың болсын! Біз мектебімізден сендердей білімді, талантты балалардың бітіргенін мақтан етеміз. Екінші жағынан қимаймыз. Дегенмен бұл – өмір заңы. Дүниеге кірпіш болып
қаланып, еліміздің көркеюіне өздеріңдей өжет, намысты, ұлтын сүйетін өрендер керек! – деді мектеп директоры Жанат Тұрысбекқызы құттықтау сөзін сөйлеп. «Жұлдызды балл» атты салтанатты жиында мектептің 113 оқушысы аттестаттарын алып, өмірге топшысын қатайтып ұшырып отырған ұстаздарымен қоштасты. Мемлекеттік емтихан қорытындысы бойынша мектептен 6 «Алтын белгі» мен 4 «Үздік аттестат» иелері өздерінің үздік білімдерін дәлелдеп, мақсаттарын орындапты. Мектептің абыройын арттырып, ұстаздарының үмітін ақтаған озат оқушыларға мектептің қолөнер шебері Шоқан Шөптібайұлы жасаған жұлдыз бейнесіндегі ерекше естелік сый тарту етілді. Бұл ерекше сәтке білім ұясының былтырғы үздік түлектері қатысып, биылғы түлектерге ақ жол тіледі.
Шындығы сол, білімдегі дайын дықсыз реформалар қаншама баланы қатты алаңдатып, ертеңгі күніне елеңдетіп қойды. Оқу жылының ортасында жасалған өзгеріс бойынша сынақты мектепте және сыртта екі рет тапсыру түлектерге қиынға соққаны рас. Бірінші сыннан өттік, енді екінші кезең бар. Бұл сынақ тек білімділікті ғана емес, рухани биіктікті, іштей психологиялық, моральдық дайындықты қажет етеді. ҰБТ-да кеткен бір қателіктің өзі өмірімізді түбегейлі өзгертуі мүмкін. Бұл тест тапсырушыларды психологиялық күйзеліске ұшыратып қана қоймайды, кейде бала өзіне деген сенімін жоғалтып, ішкі рухын, сағын сындырып алуы да мүмкін. Әр бала әртүрлі. Кейбіреулері сасқандарынан жауаптан жаңылысады. Ал ҰБТ аяқталған соң ше? Қаншама айлар бойы қос сынаққа бірдей да йындалып, көз майын тауысқан балалардың шаршаған жүйкесі серіппедей серпіліп тұрып, бірден босағандай болады. Мұның ақыры қалай болары тағы белгісіз. Тестте кездесетін нақты емес жауаптар, жаңа өзгерістер бізге өз әсерін тигізуде. Нақтылығы жоқ тестілеу жүйесі жыл сайынғы түлектерге өзінің әсерін осылай тигізіп келеді. Биыл да солай. Кешегі ұлағатты тарихты емес, бүгінгі шоу-бизнестің жұлдыздары жүретін кейбір сұрақтарға тіпті де күлкің келеді. Енді алда 120 сұраққа жауап беріп, 140 балл жинауға мүмкіндігіміз бар екен. Оқу жылының ортасында отырып, осындай шешім шығарарда түлектердің бүгінгідей қиналатын жағдайымен неге санаспады екен деп ойлаймыз. Замандастарым «Алтын белгілері» мен үздік аттестаттарын қорғау жолындағы сынақтарын толқумен өткізді. Енді араға он күн жетпей ҰБТ тапсыруға жанталасамыз. Алда 140 балды еңсеру биіктігі тұр. Ол биіктен кімдердің көрінетіні – уақыттың ғана еншісінде. Биылғы жаңалықтың жағымды аяқталғаны дұрыс болар еді. Дәмелі ІДІРІС, 11-сынып оқушысы, Ақмол ауылы
6 №69 (3574) 13/06/2017 Сейсенбі
«АСТАНА АҚШАМЫ»
www.astana-akshamy.kz
ЖІБЕК ЖОЛЫНДАҒЫ ҚУАТ КӨЗДЕРІ
«БОЛАШАҚ ЭНЕРГИЯСЫ, ЖАСЫЛ ЖІБЕК ЖОЛЫ» ДЕГЕН ТАҚЫРЫППЕН ҚЫТАЙ ХАЛЫҚ РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ПАВИЛЬОНЫ КӨПШІЛІК ҚАУЫМҒА ЕСІГІН АШТЫ. АШЫЛУ САЛТАНАТЫНА ҚАТЫСҚАН АХМЕТЖАН ЕСІМОВ КӨРМЕНІҢ ЕҢ ІРІ ӘРІ ТАРТЫМДЫ ПАВИЛЬОНДАРЫНЫҢ БІРІ БОЛЫП ТАБЫЛАТЫНЫН АЙТЫП, ҚЫТАЙЛЫҚ ӘРІПТЕСТЕРІНЕ СӘТТІЛІК ТІЛЕДІ. Айгүл УАЙСОВА «Осыдан бір күн бұрын ҚХР төрағасы мен ҚР Президенті павильонды аралап көрген болатын. Екі ел басшылары атап өткендей, Қытай мен Қазақстанның арасындағы қарым-қатынас жаңа деңгейге көтерілді. Жаңғыртпалы энергетика саласындағы жаңа технологиялар әлемдегі осы қуат көзінің дамуын ынталандыратын болады» деді Ахметжан Есімов. Расында да, 1 мың шаршы метрге орналасқан павильонда Қытай энергетикасының өткені мен бүгінгісі, оның болашағының бейнесі ұтымды берілген. Павильонға кіреберістегі қабырғада қытайлықтардың су қуатын қалай пайда-
ланғанынан дерек беретін құрылғы орналасқан. Ал 600 жыл бұрын Чжен Хэннің (14051433 жылдары) желдің күшін пайдалана отырып желкенді қайықпен Батыс елдеріне жеті мәрте сапар шеккені айтылған. «Асыл кеме» деп айшықтаған желкенді қайықтың жел қуатымен ғана жұмыс істегені туралы ақпарат берілген. Келесі бірінен 1878 жылы Қытайдың алғашқы көмір шахталарының негізі қаланғанын білдік. Оның да іздері «энергия дәлізінен» лайықты орын алыпты. Санься тұңғыш АЭС ең ірі электр су станциясы өткен жылы 93,5 млрд Квт/сағ өндірген. Бұл да қазіргі заман шежіресінен орын алған көрсеткіш. – Бұл, әрине, тарихқа шегініс қана. Ал бүгінгі күннің жетістігін «Ақылды энергияның бір
күні» деген тақырыппен беруге тырыстық, – деді павильон директорының орынбасары Яң Хуң ханым. Көрмені аралатып көрсеткен Яң Хуң көрмеге алып келген жаңа технологиялардың тұрмыстағы электр құралдарына кіріктірілгенін айтты. Айта кететіні, оның барлығында энергия көздерін тиімді қолдану, оны үнемдеу жолдары қарастырылған. Жұртшылыққа павильонның «Энергетикалық арман театры», «Қонақтарды күту және демалыс орны» да тартымды болары анық. Онда адам баласының қаншалықты қуат көздеріне тәуелділігі көрнекі құралдарымен көрсетіп, анық сезіндіре алады. Павильонның ендігі бір бөлігі күн, жел, су көздерінен алынатын қуатты пайдалану, оны алудың жолдары көрсетілген макеттерден тұрады. Қытай экономикасының күретамыры – теміржол 124 мың шақырым болса, оның 22 мың шақырымы аса жоғары жылдамдықты теміржолдарын құрайды екен. Пекиннен
бастау алып, жолай Шэньси арқылы Алматыдан асып, елордасы Астанаға тірелетін жоғары жылдамдықты пойыздың машинисі болып сезінгіңіз келсе, оған да мүмкіндік бар. Бұл, әрине, әзірше виртуалды түрде. Алайда ғылым мен техниканың дамыған заманында екі ортаға теміржолмен қатынайтын кезеңнің көкжиегі жақын сияқты. Көрме залында елдің экология саласындағы тұжырымын толық аша алған екен. Ұйымдастырушылар алдағы
ЖАСАМПАЗДЫҚ ЭНЕРГИЯСЫ
ИЗРАИЛЬ ЭКСПО КӨРМЕСІНДЕ «ЖАСАМПАЗДЫҚ ЭНЕРГИЯСЫ» ТАҚЫРЫБЫН ТАҢДАДЫ. ЕЛДЕ ТАБИҒИ РЕСУРСТАР АЗ БОЛҒАНДЫҚТАН, ОЛАРДЫ АДАМНЫҢ ӨЗІ ЖАСАП ШЫҒАРАДЫ ДЕГЕН ТҮСІНІК ҚАЛЫПТАСҚАН. Гүлдана ТАЛҒАТҚЫЗЫ «Израиль павильонында қонақ болған кез келген адам сапарын жалғастырып, елді өз көзімен көруге құлшынысы пайда болады» деп павильон комиссары Элазар Коэн келушілерді төрге шақырды. Павильонның кіреберісінде қонақтар ең алдымен 12 метрлік интерактивті жарықдиодты LED-экранын көреді. Жалпы, павильон екі залдан тұрады. Екеуінде де танымдық мультимедиялық шоу көрсетіледі. «Энергия елі»
деп аталатын бөлмеде баламалы энергия саласындағы израильдік ноу-хаумен танысады. Сондай-ақ, әлемдегі ең «жасыл» парламент туралы аз-маз ақпарат алады. Соңғы жылдары электр энергиясы мен су ресурстарын үнемдеу мақсатында үкімет «жасыл» технологияларға көп қаражат бөлді. Себебі жаңғырмалы энергия көздерін дамытып, олардың әлем бойынша танымалдылығын арттыру Израиль сияқты табиғи қоры аз мемлекетке аса тиімді. Бөлмеге қайта оралайық, 150 шаршы метрді алып жатқан
аумақтың қабырғасы айнадан жасалған, айналасы 2400 LED-шамымен безендірілген. Айна бөлмеге тереңдік беріп, қонақтарды энергияның шексіз болатынын дәлелдейтіндей. «Жасампаздық энергиясы» деп аталатын аумақта биші қыз хореографиялық шоу қойып, адам бойындағы күш-қуат қоршаған ортаны өзгертіп, бөлек әлем жасауға жететінін би арқылы көрсетеді. Павильон бір мезетте 100-ге жуық адамды қабылдауға қауқарлы. – Израиль табиғи ресурстарға бай болмаса да, ең басты адам ресурстарын басқаруды үйренді. Әрине, бұл сала даму үшін оған қаржыны көптеп жұмсау
маңызды. Еврей халқының даналығы арқасында еліміз ауыз толтырып айтарлықтай жетістіктерге жетіп отыр, – дейді Элазар Коэн. Енді Израильдің инновациялық технология саласындағы үздік жобаларына жеке-жеке тоқталайық. Ауылшаруашылық өндірісін бір жолға қойып, одан табыс табудың жолын үйренді. Мәселен, 1959 жылы еврей инженері Симча Бласс және оның ұлы Ешаяху тамшылатып суландыруды алғаш болып ойлап тапқан. Қазіргі таңда бұл әдісті бүкіл әлем пайдаланады. Израиль қоқыс өңдеуден де көбісінен көш ілгері. Бір кездері қоқыс алаңы болған жерлер бүгінде жасыл мекендей жайқалып, еврей
«ЭКСПО-2017» күндерінде осы алаңда бірнеше маңызды шаралар өткізуді жоспарлап отырғанын айтты. Осында Қытай павильоны Қытай мен Қазақстанның энергетикалық ынтымақтастығы форумы өтетін болады. Оған Бейжің, Шанхай, Шаньдун және басқа 23 провинциядан мыңға жуық кәсіпорын өкілдері келеді деп күтілуде. Осы павильонда күн асты елінің астанасы Пекин қаласының және бірнеше ірі провинцияларының күндері өтеді.
халқының демалатын орнына айналды. Бүгінде Израильде 200-ден астам жоғары технологиялық компания бар. Олар күн, жел және биомасса энергетика саласындағы бірегей шешімдерді әзірлеуде. Мемлекет 2025 жылға қарай көлікке шығындалатын мұнай шикізатын 65 пайызға азайтуды көздеп отыр. ЭКСПО көрмесі аясында 29 маусымда, Израильдің ұлттық күнінде, AvevA деген атпен өнер көрсетіп жүрген әнші концертке қатысады. Сонымен қатар, дауылпаздар тобы мен джаз бағытын ұстанған өнер иелері сахнадан табылады. Ал 5 тамызда Астанадағы Израиль және Австрия елшіліктері бірігіп, еврей халқының дәстүрлі клезмер музыкасының фестивалін өткізуді жоспарлап қойды.
7 №69 (3574) 13/06/2017 Сейсенбі
«Астана Ақшамы» www.astana-akshamy.kz
Әлемдегі тұрақты энергетика саласының қандай деңгейде екендігін екшеп, оны ілгері қалай жылжытуға болатындығын бағалау мақсатында әлемнің көшбасшыларын біріктірген ЭКСПО көрмесіне Біріккен Ұлттар Ұйымы да ерекше дайындықпен келді. Көрме павильонындағы алаңының ашылуына ұйымның EXPO-дағы бас комиссары Джихан Сұлтан оғлы, «Астана EXPO-2017» компаниясы басқарма төрағасы Ахметжан Есімов, көрме комиссары Рәпіл Жошыбаев қатысты.
Көрмеден не көрдіңіз? Петер ВИСКОВСКИЙ, Австрия
– Көрме кешенінің инфрақұрылымы өте ыңғайлы жасалған. Мұнда Астана экономикалық форумына қатысатын болғандықтан, әлі біраз күн осында боламын. Әлем павильондарымен танысуға мүмкіндігім бар, әсіресе, АҚШ, Венесуэла елдерінің тақырыптық павильондары қызықтырады. Астанаға алғаш келіп тұрмын, архитектуралық түрлілігімен Лас-Вегасқа ұқсайтын әдемі қала екен.
Вера СВАНСОН, АҚШ
БҰҰ: Тұрақты дамуға арналған энергия Гүлжан РАХМАН
Энерготиімділікті арттыру мәселесі төрткүл дүниенің қызығушылығын туғызып отырғаны рас. Ал осы Біріккен Ұлттар Ұйымы 25 жыл бойы бүкіл ғаламшарды экологиялық таза энергиямен қамтамасыз ету мәселесімен айналысып келеді. Қарқынды еңбектің нәтижесін осы алаңға алып келген ұйым өкілдері елордамыздағы көрме тақырыбының бүкіл әлем үшін маңыздылығын ерекше атап өтті. Мұнда шөлді аймақтардағы жерді суландыру, шалғай елді мекендерге арналған шағын ГРЭС сынды жобалар қойылыпты. Бүгінде мұндай ГРЭС-тер Қазақстан, Тәжікстан және Қырғызстанда орнатылуда. Сондай-ақ, мұнда күндізгі жарықпен жарықтандырылатын жылыжайлардың да экспозициясы көпшіліктің назарына ұсынылды. Сонымен қатар БҰҰ-ның ЭКСПО-дағы бас комиссары Джихан Сұлтаноғлы Қазақстанның бұл саланың дамуына қосып жатқан үлесін жоғары бағалап, «Қазақстан энергияны үнемдеу мәселесі мен «жасыл экономика» саласын дамыту
бойынша жетекші мемлекетке айналып келеді. Мен Қазақ елінің осы салада көшбасшы мемлекетке айналатындығына сенімдімін. БҰҰ Қазақстанның бұл артықшылығын өте жоғары бағалайды» деді. Мұнда барлық келушілердің көруіне арналған түрлі инновациялық жобалар бар. Қонақтар өзінен кейін қалатын көміртек көлемін санай алады. Сондай-ақ кішігірім гидростансаны іске қосып, энергияны шығару процесін бақылауға да мүмкіндік алады. Күн ресурстарының интерактивті атласы да ерекшелігімен көз тартады. Ал жеміс-жидек, көкөністерді күн райы мен жыл мезгіліне қарамастан өсіретін кішігірім светодиодты жылыжайы, тіпті, ерекше екен. Күн мен желдің энергиясын пайдаланып, Жерді суландыратын инсталляция да көрерменнің көңілінен шығады. Бір қызығы, бұл алаңға балалармен бірге келуге болады. Ұйымдастырушылар бүлдіршіндер үшін де тосынсый әзірлеп қойыпты. Олар климаттық сандықша ішіндегі құрал-жабдықтар арқылы ауа райының өзгеруі адамдар мен қоршаған ортаға қалай ықпал ететінін өз көзімен көре алады.
Осындай көз тартатын ғажайып экспозицияны әзірлеуге Біріккен Ұлттар Ұйымының 9 бірдей агенттігі – БҰҰ Даму бағдарламасы, Қоршаған ортаны қорғау жөніндегі БҰҰ бағдарламасы, Азия және Тынық мұхиты аймағына арналған экономикалық және әлеуметтік комиссиясы, Білім, ғылым мен мәдениет мәселелері жөніндегі Біріккен Ұлттар Ұйымының мамандандырылған мекемесі, Біріккен Ұлттар Ұйымының Босқындар істері жөніндегі Жоғарғы комиссарының басқармасы, Өнеркәсіптік даму жөніндегі Біріккен Ұлттар Ұйымы, БҰҰ Балалар қоры, Атом энергиясы жөніндегі халықаралық агенттік, Біріккен Ұлттар Ұйымының Әйелдердің гендерлік теңдігі және олардың құқықтары мен мүмкіндіктерін кеңейту мәселелері жөніндегі құрылымы өз үлесін қосқан. Осылайша таза әрі қолжетімді энергияны бүкіл әлем бойынша алға жылжыту саласында 70 жылдан астам тәжірибесі бар БҰҰ көрмеге аймақты тұрақты энергиямен қамтамасыз ету жұмысының нәтижесін көрсететін қондыр ғыларын әкеліп қуантты.
– Мен АҚШ университетінде биология факультетінің «Қоршаған ортаны қорғау» мамандығын бітірдім. Ата-әжеміз 1990 жылдары Қазақстанның Жамбыл облысынан АҚШ-қа қоныс аударған екен. Мен АҚШ павильонына келген қонақтарға таныстырушы студенттердің қатарындамын. Қазақстанға ең алғаш 2015 жылы оқу мақсатында келгенмін. Астана, Ақтау, Алматы секілді әсем қалаларды көрдім. Ұлы Жібек жолы бағытымен Тараз, Шымкент, Түркістан қалаларын аралап, Шарын шатқалы мен Қайынды, Көлсай көлдерінің сұлулығын тамашаладым. Қазақстан мені таңқалдырады. Қазақ халқы қонақжай, ашық, еркін, адаммен тез тіл табысып кетеді. Сонымен қатар, батыстағы ландшафты өлкенің кереметтігіне сөз жоқ. Астананың айналасы дала болса да, әдемі. Батқан күннің өзі картинаға ұқсайды. Өзім осында келгеніме қуаныштымын.
Лу ДЖЭ ПИН, Қытай
– Мен АҚШ-тың Питсбург у ниверс итетінің с тудентімін. Мұнда Шанхай қаласынан келгеніме бесінші күн болды. Маған, әсіресе, Астананың ауа райы ұнады. Шанхайда күн ыстық болса, мұнда қоңыр салқын, самал ескен жел. Күн шығып тұрса да, адамға өте жайлы ауа райы екен. Өзім Австралия, Германия, Голландия елдерінің павильонын тамашалап үлгердім, бәрі керемет экпозициясымен ерекшеленеді. Көрме кешенінің архитектуралық көрінісі де өзгешелігімен ұнады.
Александра АЙРОН, Алматы
– Әуежайдан түскен бойда ЭКСПО көрмесін тамашалауға асықтым. Келген бойда Испанияның, Венгрияның, АҚШ-тың павильондарымен таныстым. Маған бәрі ұнады, жаңа технологияға деген қызығушылығым артты. Әсіресе, Испанияның павильоны таңдай қақтырады, келушілерге ең алдымен Испания павильонын тамашалауға кеңес берер едім. Көрме кешенінің аумағы өте кең екен. Еріктілер тобы да керек кезде көмекке келіп, жақсы жұмыс істеп жатыр. Жаз байы болатын көрмені тағы да тамашалауға келетін боламын және елімізге әлі талай қонақтар келетініне сенімім мол.
8
9
№69 (3574) 13/06/2017 Сейсенбі
«АСТАНА АҚШАМЫ»
www.astana-akshamy.kz
№69 (3574) 13/06/2017 Сейсенбі
«АСТАНА АҚШАМЫ» www.astana-akshamy.kz
1000 теңге
10-14/06 21:30
10/06-10/09 10:30-22:00
«Ұлы дала симфониясы» шоуы
10/06-10/09
Réunion des Musées Nationaux-Grand Palais «Artists Robots» Париж музейінің көрмесі және «Garage» заманауи өнердің көрме мұражайы
Амфитеатр
The Great Gatsby Ballet атты балет қойылымы
Көрме аумағы
Энергия холы
2000-20000 теңге
1000 теңге
1000 теңге
01/07 18:00
30/06 20:00
27/06 20:00
25/06 20:00
24/06 20:00
«Сарыарқа» велотрегі
06/07 21:00 Қала күніне арналған концерт Амфитеатр
Димаштың «Бастау» атты жеке концерті
Энергия холы
KUSS QUARTET ЖӘНЕ МИША МАЙСКИЙ
«Астана Арена»
Полина Гагарина мен Егор Кридтің концерті «Сарыарқа» велотрегі
Аты аңызға айналған Limp Bizkit рок-тобы
«Сарыарқа» велотрегі
Энергия холы
23/06-13/08 Қазақстандық эстрада орындаушыларының фестивалі «GAKKU» телеарнасы
Энергия холы
Амфитеатр
1000 теңге
1000 теңге
6000-28000 теңге
6000-23000 теңге
1000 теңге
1000 теңге
01/07 20:00
02/07 20:00
02/07 19:00
08/07 18:30
08/07 20:00
11-13/07
Виолончелист Enrico Dindo мен Қанат Омаровтың дирижерлігімен Мемлекеттік академиялық симфониялық оркестрінің концерті
ANDREA LUCCHESINI ЖӘНЕ ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ МЕМЛЕКЕТТІК АКАДЕМИЯЛЫҚ СИМФОНИЯЛЫҚ ОРКЕСТРІНІҢ КОНЦЕРТІ
Энергия холы
Энергия холы
30 seconds to «Mars» америкалық рок тобының концерті
Француз пианисі Давид Фрэйдің жеке концерті
BLACK STAR PARTY (MOT, KRISTINA SI, L’ONE, TIMATI)
«Сарыарқа» велотрегі
«Астана Арена»
ҚҰРМАНҒАЗЫ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ МЕМЛЕКЕТТІК АКАДЕМИЯЛЫҚ ҰЛТТЫҚ АСПАПТАР ОРКЕСТРІНІҢ КОНЦЕРТІ
Энергия холы
Энергия холы
1000 теңге
30/07 Александр Ревва және Михаил Галустян қойылымы
27-30/07 28-30/07 «Comedy club» әзіл-сықақ фестивалі
Энергия холы
Энергия холы
1000 теңге
6000-28000 теңге
12/08 20:00
ҚАЗАҚСТАН КАМЕРАТАСЫ
Дарынды виолончелист Миша Майский мен оның қызы, пианист Лили Майская концерті
Энергия холы
6000-23000 теңге
05/08 18:00
18-21/06 19:30
Цирк павильоны
1000 теңге
MAURICE STEGER&THE LAUTTEN COMPAGNEY
16/06-9/09 17:00, 20:00 Дю Солей циркі
6000-23000 теңге
БИ-2 және Мумий Тролль топтарының концерті
1000 теңге
15/06 19:30
Сферадағы кешкі шоу
Арт-орталық
4 000 - 6 000 теңге
14-19/08 «А-Студио» тобының «Музыка қуаты» мюзиклі
Конгрессорталық
15-17/08 19:00 JAZZIA-2017 атты джаз музыкасының фестивалі
Энергия холы
20/07 19:30
Н.ТІЛЕНДИЕВ АТЫНДАҒЫ АКАДЕМИЯЛЫҚ ФОЛЬКЛОРЛЫ-ЭТНОГРАФИЯЛЫҚ «ОТЫРАР САЗЫ» ОРКЕСТРІНІҢ КОНЦЕРТІ
The spirit of Tengri заманауи этникалық музыка фестивалі
Амфитеатр
19-25/07 М. БИСЕНҒАЛИЕВ ЖЕТЕКШІЛІГІНДЕГІ СИМФОНИЯЛЫҚ ОРКЕСТРДІҢ «ДЫБЫС ЭНЕРГИЯСЫ» КОНЦЕРТТІК ЖОБАСЫ
Энергия холы
6000-28000 теңге
19/08 20:00 Эрос Рамаззоттидің концерті
«Сарыарқа» велотрегі
13/07 21:00 MTV телеарнасының концерті
Амфитеатр
1000 теңге
26-27/08 «Артист» киноконцерті
Конгрессорталық
Мәліметтер expo2017astana.com сайтынан алынды
10 №69 (3574) 13/06/2017 Сейсенбі
«АСТАНА АҚШАМЫ»
Тұлפар тұяғы ДҮБІРЛЕТКЕН КҮН
(Соңы. Басы 1-бетте) Астана мен Алматы қаласынан және әр облыстан екі жүйріктен қосылған аламан басталғанда, барша қауым 35 жүйріктің дүбіріне құлақ түрді. Алғашқы айналымнан-ақ үмітін үкілеген топ екіге жарылып, қос жүйрік Ақмола облысынан қосылған «Варпед» және астаналық «Тасқын» қара үзіп шықты. Оныншы айналымда екі жүйрікті ортаға алған жеті тұлпар өзгелерден оқ бойындай озып шығып, аламанның жүлдегерлері анықталып қалғандай болды. Соңғы айналымға жеткенде атыраулық «Желқанат» озып келіп, бас бәйгені иесіне алып берді. Аламаннан кейін жорғасынан жаңылмай жеті шақырымды айналып өту үшін су жорғалар сап түзеді. Жорға жарысқа жиырмадан астам жүйрік қосылды. Оңы мен солындағы алғы, арты аяқтарын қатар алған, жорғасы жайлы жүйріктер бекзат желіспен көз алдымызда сырғып өтіп жатты. Кейбіреуінің шабысын тежеп, адуын басқысы келген шабандоздар күшпен тізгіндеп отырғанын көрдік. Мәреге бірінші жеткен Мейірбек Ахматовтың астындағы «Эльвуд-Вэб» атты жорға 1,5 млн теңгені
еншіледі. Ақмола облысынан қосылған бұл жорғаның иесі – Мұстафа Мұстафаев. Талай жүйрікті жарысқа қосып жүрген оның «Лайна» атты шаруашылығында сәйгүліктерді асылдандыру бойынша көп жұмыстар жүріп жатқаны білдік. Ал 5 млн теңге тігілген 15 шақырымдық топ бәйгеде Алматы облысынан келген Жұматай Ақжол шабандоздың «Сүлікқарасы» озып келді. 2,4 және 1,8 шақырымды шауып өтуге тиіс ұшқыр бәйге аттардың жасына қарай іріктеліп екі мәрте өткізілді. Алғашқысында бас жүлдені Дағыстаннан келген З.Салаутдиновтың «Карнеу» атты жылқысы алса, 1,8 шақырымда ұшқыр бәйгеде барлық жүлделі орындарды қазақстандық спортшылар еншіледі. Құнан бәйгенің бәсекесі 7 шақырым болып белгіленді. Бұл бәйге де Алматы облысының жүйріктерінен оза шапқандары болмады. Спорт және дене шынықтыру комитетінің төрағасы Елсияр Қанағатов журналистерге сұхбат беріп, алдағы өтетін спорт жарыстарына тоқталды. «Қазанатқа» қанат бітіп, ЭКСПО – 2017 күндері нағыз дүбірлі доданың алаңына
айналады екен. Алдағы уақытта әлемдік деңгейдегі бірнеше ұлттық спорт түрлері жарыстарын өткізу жоспарланған. Жамбы атудан «Алтын жебе» – халықаралық турнирі. Аударыспақ спортынан І Әлем кубогы. Көкпардан І Әлем чемпионаты өтпек. Биылғы жылы төртінші
мәрте ұйымдастырылатын ұзақ қашықтықтағы «Алтын тұлпар» аламан бәйгесінің өткізілетін уақыты көрменің соңғы күндеріне белгіленіпті. Сондай-ақ, қалың көпшілік асау үйрету, теңге ілу, қыз қуу, тазы жарыстыру ойындарын да тамашалайтын болады.
www.astana-akshamy.kz
МӘДЕНИЕТ
11
№69 (3574) 13/06/2017 Сейсенбі
«АСТАНА АҚШАМЫ» www.astana-akshamy.kz
за-Әлі сынды ақындармен бірігіп жазған «Жан сәулем», «Ақ шағала», «Алатау», «Қарлығаштар», «Өз елім», т.б. әндері шырқалып, «Аққу», «Әлқисса», «Махамбет» күйлері мен Сүгірдің «Бозінген» күйі шалқыды. Күй тәңірісі – Тәттімбеттің «Сары жайлау» күйі мен Франция композиторы Поль Морианың туындысын белгілі скрипкашы Жәмила Серкебаева жаңа өңдеуде құйқылжытты. Бұған қоса, Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткерлері Жәмила Баспақова, Гүлзия Стамбек, Лариса Насретдинова, халықаралық байқаулардың лауреаттары Бақтыгүл Бисембаева, Фархат Кубиев, Нұрсұлтан Шатырханұлы өнер көрсетті. Жамбыл атындағы Қазақ мемле-
ы у ш а ш » ы з а с р а р «Оты
ЖАМБЫЛ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ МЕМЛЕКЕТТІК ФИЛАРМОНИЯСЫНА ҚАРАСТЫ ҰЖЫМДАРДЫҢ «ЭКСПО-2017» ХАЛЫҚАРАЛЫҚ МАМАНДАНДЫРЫЛҒАН КӨРМЕСІ АЯСЫНДА АСТАНАДА БІРНЕШЕ КОНЦЕРТІ ӨТЕДІ. «АСТАНА БАЛЕТ» ТЕАТРЫНДА ҰЙЫМДАСТЫРЫЛҒАН НҰРҒИСА ТІЛЕНДИЕВ АТЫНДАҒЫ «ОТЫРАР САЗЫ» АКАДЕМИЯЛЫҚ ФОЛЬКЛОРЛЫҚ-ЭТНОГРАФИЯЛЫҚ ОРКЕСТРІНІҢ КЕШІ СОНЫҢ БАСЫ БОЛДЫ. Аталмыш өнер ұжымының бастауында аса көрнекті композитор, дарынды дирижер, күйші-домбырашы Нұрғиса Тілендиев тұрғанын бәріміз білеміз. Әкесінің дирижерлік таяқшасын ұстап қалған Қазақстанның
еңбек сіңірген қайраткері Дінзухра Тілендиева қазіргі таңда оркестрдің көркемдік жетекшісі әрі бас дирижері болып отыр. Бас дирижер мен дирижерлер ҚР еңбек сіңірген әртісі Жалғасбек
Бегіндіков, Мүсілім Әмзе кезек-кезек сахнаға көтеріліп, оркестрге жетек шілік етті. Концертте қазақ композиторларының шығармалары және Жорж Бизе сынды шетел классиктерінің музыкасы орындалды. «Кеште көбінесе әкемнің әндері мен күйлері, оның оркестрге өңдеп түсірген шығармалары және атам Тіленді Атабайұлының туындылары орындалды. Атамның бірнеше күйін әкем нотаға түсіріп кетті. Ол айтқандай, концертте Нұрғиса Тілендиевтің Нұтфолла Шәкенов, Тұманбай Молдағалиев, Қадыр Мыр-
кеттік филармониясының директоры, Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері Жеңіс Сейдоллаұлының айтуынша, «ЭКСПО-2017» көрмесі аясында филармонияның барлығы дерлік ұжымдары, атап айтсақ, Бақытжан Байқадамов атындағы Мемлекеттік хор капелласы, Мемлекеттік үрмелі аспаптар оркестрі, Ғазиза Жұбанова атындағы Мемлекеттік шекті аспаптар квартеті, Мемлекеттік академиялық симфониялық оркестрі және Мемлекеттік ағаш үрмелі аспаптар квинтеті елордада концерт қояды.
КЕШЕ АСТАНАДА «ЭКСПО-2017» КӨРМЕСІ АЯСЫНДА «САХНАДАН СӘЛЕМ!» V ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ТЕАТР ФЕСТИВАЛІ ШЫМЫЛДЫҒЫН ТҮРДІ. БҰЛ ЖОЛЫ САХНА САҢЛАҒЫ, КСРО ХАЛЫҚ ӘРТІСІ, ХАЛЫҚ ҚАҺАРМАНЫ Ә.МӘМБЕТОВТІҢ 85 ЖЫЛДЫҒЫНА АРНАЛЫП ОТЫРҒАН ТЕАТРЛАР МЕРЕКЕСІ 17 МАУСЫМҒА ДЕЙІН ЖАЛҒАСАДЫ.
ң ы д р а л р т Теа ы у т р а т » а ғ о п с к э «
Фестивальдің алғашқы күні қатысушылар «Жастар» театры репертуарындағы У.Шекспирдің «Асауға тұсау» комедиясын тамашалады. Қойылымның қоюшы режиссері, аталмыш театрдың көркемдік жетекшісі, Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері – Нұрқанат Жақыпбай. Жалпы, биылғы фестивальге Қазақстан, Ресей, Өзбекстан және Әзербайжан елдерін қоса алғанда 10 театр қатысады. Қазылар алқасының құрамына драматург, өнертану кандидаты Еркін Жуасбек, театр және кино режиссері, Қазақстанның халық әртісі Талғат Теменов, театртанушы, өнертану кандидаты, Т.Жүргенов атындағы Қазақ ұлттық өнер академиясының «Театр өнерінің тарихы және теориясы» кафедрасының меңгерушісі, ҚР еңбек
сіңірген қайраткері Сәния Қабдиева кірді. Сондай-ақ, театртанушы, театр сыншысы, ЮНЕСКО жанындағы театр сыншыларының халықаралық қауымдастығының мүшесі Нина Мазур (Германия), Илия Мемлекеттік университеті жанындағы қазіргі заманғы грузин театрын зерттеу орталығының директоры, өнертану докторы Лаша Чхартишвили (Грузия), Өнертану докторы, профессор, Молдова Республикасының өнер шебері, театр сыншыларының халықаралық қауымдастығының (ЮНЕСКО) мүшесі Анджелина Рошка сынды белгілі сыншылар шақырылды. Бүгін фестиваль аясында Әзербайжан мемлекеттік жас көрермен театрының (Баку) әртістері «Соғыс» драмасын, М.Горький атындағы мемлекеттік академиялық орыс драма театры «Мәңгүрт. Мәңгі құл» мистерия-
сын көпшілік назарына ұсынады. Ал 14 маусымда М.Горький атындағы мемлекеттік Орынбор облыстық драма театры «Махаббат пен көгершіндер» комедиясын, Н.Жантөрин атындағы Маңғыстау облыстық қазақ музыкалық драма театры «Шыңырау» драмасын қояды. 15 маусымда С.Мұқанов атындағы Солтүстік Қазақстан облыстық қазақ музыкалық драма театры «Қасірет» психологиялық драмасын және Жамбыл облыстық орыс драма театры «Дон Жуан» комедиясын сахна төріне шығарады. 16 маусымда «Тунгуч» атты жастар эксперименталдық театры (Бішкек)
«Илегилек» психологиялық драмасын, сондай-ақ, А.Брянцев атындағы Санкт-Петербург мемлекеттік жас көрермен театры «Құндақтаулы адам» қойылымын сахналайды. Театр мерекесін 17 маусым күні Қ.Қуанышбаев атындағы мемлекеттік академиялық қазақ музыкалық драма театры «Қараш-Қараш» драмасымен аяқтайды. Қойылымдар «Жастар» театры, М.Горький атындағы мемлекеттік академиялық орыс драма театры және Қ.Қуанышбаев атындағы мемлекеттік академиялық қазақ музыкалық драма театры сахнасында өтеді.
Бетті дайындаған: Аманғали ҚАЛЖАНОВ
12
ЭКСПО ЖӘНЕ АЙМАҚТАР
№69 (3574) 13/06/2017 Сейсенбі
«АСТАНА АҚШАМЫ»
«ЭКСПО-2017» ТОЙЫ – ЕЛ ТОЙЫ! ҚАЗАҚТЫҢ ӘСІРЕЛЕП АЙТҚАНДАҒЫ «ОТЫЗ КҮН ОЙЫН, ҚЫРЫҚ КҮН ТОЙЫНАН» АСЫП, БАҚАНДАЙ ТОҚСАН КҮНГЕ ЖАЛҒАСАТЫН ӘЛЕМДІК АЙТУЛЫ ШАРА КЕЗІНДЕ САЛМАҚ ЕЛ ОРДАСЫНА ҒАНА ЕМЕС, ОНЫ ТӨРТ ТАРАПТАН ҚҰШАҚҚА АЛҒАН АЙМАҚТАРҒА ДА ТҮСЕДІ. ХАЛЫҚАРАЛЫҚ КӨРМЕНІҢ ӨТЕТІН УАҚЫТЫ ЖАҚЫНДАҒАННАН-АҚ ӨҢІРЛЕРДЕН ШЫҚҚАН АЗЫҚТҮЛІК АРТҚАН КЕРУЕНДЕР АСТАНАҒА ҚАРАЙ АҒЫЛДЫ.
академиялық қазақ музыкалық драма театрында күніне екі рет «Құлыншақ пен Бөлтірік» және «Көңілді қонжықтар» атты үздік спектакльдерін қазақ және орыс тілдерінде ұсынады. 16-17 маусым күндері «Жастар» театрында «Алатау» дәстүрлі өнер театрының «Асқақтай бер, қазақтың сазды әуені» атты музыкалық кеші өтеді. 19 маусымға дейін өтетін «Этноауыл Алматы» көрмесінде үздік суретшілер мен қолөнершілер өз туындыларын ұсынып, шеберлік сабақтарын өткізеді. 17 маусымда көрме аумағында «Сазген сазы» фольклорлықэтнографиялық ансамблінің концерті ұйымдастырылады. Ал 18 маусымда «Астана ЭКСПО-2017» халықаралық көрмесінің амфитеатрында
Тараздан асқақ Астанаға тарту» атты керуен жолға шықты. Оның құрамында 20 түйе, 46 ат, 6 ат арба, 10 жүк автокөлігі, 3 автобус, ұйымдастырушылар, ішкі істер, жедел жәрдем, төтенше жағдай салаларының қызметкерлері мінген 6 қызметтік автокөлік бар. Жиыны 150 адам Жамбыл және Қарағанды облыстарының шекараларынан өтті. Ал Жамбыл облысының Астанадағы мәдени күндері 26-30 шілде күндері ұйымдастырылады. «ЭКСПО-ны» көруге Атыраудан 65 мың адам келмек. Соның ішінде 50 ерікті бар. Ал 16-20 маусым аралығында осы облыстың өнерпаздары елордада өнер көрсетеді. Ақтөбе облыстық Сыртқы байланыстар және туризм басқармасының басшысы Ер-
ÁÀÐØÀÍÛҢ ÌÅÐÅÊÅѲ
Үш ай бойы аймақтардан елордаға аттанатын халықтың қарасы да аз болмайтыны белгілі. Әрине, кейбірі қыдырыстап келсе, кейбірінің
атқаратын өз қызметі болады. Әйтеуір, аймақтардың Астанаға тартуы то ластамайды. Тартудың алғашқы легін Алматы қаласы бастады. Өткен жексенбіде «ЭКСПО-2017» көрмесі аясында Алматы қаласының Астанадағы мәдени күндері басталды. Аталмыш шараға эстрада жұлдыздары, қолөнершілер, шығармашылық ұжымдар, жалпы алғанда, 400-ден астам адам қатысуда. Мәдени күндер «Қазақстан» орталық концерт залында «Махаббатпен, Алматыдан!» атты концертпен ашылды. Онда Роза Рымбаева, Қайрат Нұртас, Мәдина Сәдуақасова, Айқын, Луина сынды белгілі әншілер, «ДосМұқасан», «Рензо», «Аюми», «Кешью», «Жігіттер» топтары,«Сарын» дуэті, «Салтанат» ансамблі, «Бала дауысы» балалар байқауының жеңімпаздары, т.б. өнер көрсетті. 12-16 маусым аралығында Алматы ның мемлекеттік қуыршақ театры Қ.Қуанышбаев атындағы Мемлекеттік
мәдени күндер «Асқар таулы Алматы!» атты концертпен қорытындыланады. Оған Асылбек Еңсепов, Ерболат Шалдыбеков, Рамазан Стамғазиев, Бейбіт Мұсаев, Еділ Құсайынов, Ғазиза Ғабдрахимова, Шолпан Даржанова, Сәуле Жұмабай, Азамат Асқаров, «Ұлытау», «Арт Дала», «Алашұлы» топтары, «Жетіген», «Сазген сазы», «Салтанат» ансамбльдері, Нүркен Әшіровтің домбырашылары, «Арлан» театры, т.б. қатысады. Мамыр айында Әулиеата өңірінен «Ұлы Жібек жолы. Көне
электр станциясы, «Юнайтед Энерджи Ақтөбе» зауыты көрмеге қатысады. Ақтөбе облысының мәдени күндері 26-30 маусымда бірнеше алаңда өткізіледі. Онда 400 өнерпаз өнер көрсетеді. Ал Ерқосай Әбілов, Ирина Құрманалина, Болат Атырау-
баев сияқты, жалпы алғанда, 25 қолөнер шебері этноауылда туындыларын көрсетеді. Шығысқазақстандықтар көрме қонақтарын таңғалдыратын шығар деп ойлаймыз. Шілде айында Астанада осы өңірдің Тарбағатай ауданының тумасы Болат Тағабай 100 мың асықтан құралған алып асығын жұртқа көрсетеді. Ал оның жерлесі Ғалымжан Тоқтар көрмені көруге Астанаға жаяу аттанғанынан жұрт хабардар. Ол Өскемендегі Қабанбай батыр ескерткіші жанынан батыр бабаның батасын алғандай болып сапарға шыққан болатын. Оңтүстік Қазақстан өңірінің де көрмеге ұсынар қызығы аз емес. Бұл аймақтағы әнші, композитор Мақсат Айтжановтың жуырда «ЭКСПО» атты әнінің тұсауы кесілді. Бір ерекшелігі, осы туындыны 2017 адамнан құралған хор орындайды. Бұл өңірдің Астанадағы мәдени күндері өткенде жалпақ жұрт әнді естіп қалады, бұйырса. Мәдени күндерге облыстан 610 адамнан құралған 17 шығармашыл ұжым қатысып, өнерлерiн көпшiлiкке ұсынады. Оның iшiнде жергiлiктi 22 қолөнер шебері де бар. Ал мамырдың аяғында Шымкенттен шыққан мотошеру еліміздің тоғыз облысынан өтеді. Рүстем Базарбеков бастаған мотошерушілердің құрамына шетелдің екі азаматы қосылған. Көрмеге Сыр елінен 75 мың адам қатысады деп жоспарланып отыр. Соның ішінде теміржолмен 50 мың адам, әуе көлігімен 10 мың адам және автобуспен 15 мың адам жеткізілмек. Ал сүлейлердің сарқытының өнерін тамыз айының орта кезінде тамашалайсыздар. Жалпы алғанда, 14 облыс пен қос қала да көрмеден тыс қалмайды. «ЭКСПО» аясында 9 шілде күні Астана қаласының да мәдени күндері өтеді. Түйіндеп айтқанда, биылғы жазда елордада қызық та көп, қуаныш та көп.
ÀËÛÏ ÅË – «ÀÒÀÌÅÊÅÍÄÅ»
«АТАМЕКЕН» ҚАЗАҚСТАН КАРТАСЫ» ЭТНО-МЕМОРИАЛДЫҚ КЕШЕНІНДЕ «ЭКСПО -2017» КӨРМЕСІНЕ ОРАЙ ЭТНОАУЫЛ АШЫЛДЫ. Қазақстанның 14 облысы мен Астана және Алматы қалаларын алақанға қондырғандай етіп көрсететін кешенде биыл біраз жаңалық бар. Жақында ғана жаңа маусымдағы жұмысын бастаған мәдени ошақ заман талаптарына сай алға басып келеді. Мұнда халықаралық
мек Кенжеханұлының айтуынша, ақтөбелік 100 ерікті шілде айында көрмеде жұмыс істейтін болады. Сондай-ақ, «Жасыл экономика» жобасы бойынша «TALAN Technology» қоқыс өңдеу зауыты, «Кемпірсай» жел
www.astana-akshamy.kz
көрме қонақтарын қызықтыратын макеттер жеткілікті. «Кешеніміз елімізге туристерді тартатын басты тетіктердің біріне бірте-бірте айналып келеді. Елбасымыз «100» нақты қадам бағдарламасында атап көрсеткендей де, Астана Еуразияның іскерлік, мәдени және ғылыми орталығы болуы
тиіс. Оның үстіне Мемлекет басшысы баршамызды рухани жаңғыруға бастап отыр. «Атамекен» Қазақстан картасы» кешені Елбасы тапсырмаларына сай қызметін атқаруда» дейді кешен директоры Алма Алтыбаева. Оның айтуынша, жаңа маусымда кешенде 30-ға тарта макет жаңартылды. Соның ішінде 14-і жаңадан қосылды. Олардың қатарына Қарағанды спорт сарайы, Қазақ мырыш зауыты, Әбілқайыр кесенесі, Қарабура кесенесі, Ғарышкер монументі, төрттен аса облыстардағы тарихи өлкетану музейлерінің макеттері, т.б. кіріп отыр. Ал жалпы кешен аумағында
400-ден астам тарихи-мәдени бағыттағы макет орналасқан. Сонымен қатар жаңа технологиялардан қалмау үшін 5 ледэкран қойылды. Кешенді аралап, облыс орталықтарындағы, Алматы және Астана қалаларындағы көрнекті ғимараттармен қоса өңірлердің табиғатымен, жер бедерімен де танысуға болады. Мәселен, қысы-жазы асқақ шыңдарынан қар кетпейтін Алатауды, қойнауы тылсым сырға толы Қаратауды, ұлт ұясы – Ұлытауды, киелі Отпан тауды көре аласыздар. Майлы қиян жеріндегі Бекет ата, Шопан ата, Ұлытаудағы Алаша хан, Жошы хан, Жұбан ана кесенелері,
Каспий теңізінің шағын көшірмесі ерекше әсер сыйлайды. Астанаға арналған алаңда ЭКСПО қалашық та орын алыпты. Оны «Нұр әлем» павильоны арқылы таныдық. Кешеннің осындай танымдық сипатымен қатар тәрбиелік мәні де зор. Осында жазғы демалыс тарда мектеп оқушылары экскурсия жүргізуші болып жұмыс істеп, еңбекақы алады. Олардың өздері арнайы емтихан арқылы жұмысқа қабылданады. Мысалы, әр экскурсия жүргізушісі кемінде үш тіл білуі керек.
Бетті дайындаған: Аманғали ҚАЛЖАНОВ
СПОРТ
№69 (3574) 13/06/2017 Сейсенбі
«АСТАНА АҚШАМЫ» www.astana-akshamy.kz
АСТАНАДА БОКСТАН ҚАЗАҚСТАН ПРЕЗИДЕНТІНІҢ КУБОГЫ ҮШІН ӨТКЕН V ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ТУРНИР МӘРЕСІНЕ ЖЕТТІ. БЫЛҒАРЫ ҚОЛҒАП ШЕБЕРЛЕРІНІҢ БАЙРАҚТЫ БӘСЕКЕСІНДЕ ҚАЗАҚСТАН БОКСШЫЛАРЫ ЖЕҢІМПАЗ АТАНДЫ.
13
КУБОК ЖЕҢІМПАЗЫ –
«Дәулет» спорт кешенінде 10 елден келген 113 боксшы жекпе-жекке шықты. Жанкүйер қауым он салмақ дәрежесіндегі ерлер бәсекесін, сондай-ақ, үш салмақ бойынша әйелдер жекпе-жектерін тамашалады. Бес күн бойы бокс сүйер қауымның делебесін қоздырған турнир барысында Олимпиада ойындары жүлдегерлерінің, әлем чемпиондары мен құрлық біріншіліктері жеңімпаздарының өнеріне көз жеткіздік. Атап айтқанда, әйелдер сайысында сынға түскен арулардың қатарында әлемнің екі дүркін чемпионы Назым Қызайбай ( 51 кг), Рио олимпиадасының жүлдегері Дариға Шәкімова (75 кг), сондай-ақ Ресей, Украина, Өзбекстан, Моңғолия және басқа елдердің чемпиондары болды. Ерлер арасындағы бәсекелерде де атақты боксшылар аз болған жоқ. Мәселен, Олимпиада ойындарының күміс жүлдегері Василий Левит пен Азия ойындарының жеңімпазы Ілияс Сүлейменов өз салмақтарында топ жарса, басқа да ұлттық құрама мүшелері шынайы шеберліктерін көрсете білді. Сонымен биыл бесінші рет ұйымдас-
ҚАЗАҚСТАН
тырылған халықаралық турнирде Қазақстан боксшылары командалық есепте бірінші орыннан көрінді. Жүлделер сарапқа салынған 13 салмақ дәрежесінде тек бір ғана шетелдік боксшы турнир чемпионы атағына қол жеткізді. Ол ақтық сында астаналық Асхат Жүсіповті жеңген филиппиндік Карло Палаам болды. Қазақстан Республикасы Президентінің кубогы жеңімпаздарына алтын медаль, диплом және 2000 АҚШ доллары көлемінде сыйақы берілді. Күміс жүлдегерлер 1000 доллар, ал қола жүлдегерлер 500 доллар сыйақы алды. Президент Кубогы V халықаралық турнирінің жеңімпаздары мен жүлдегерлері: Әйелдер 51 келі 1. Назым Қызайбай (Қазақстан) 2. Жайна Шекербекова (Қазақстан) 3. Татьяна Коб (Украина), Светлана Солуянова (Россия) 60 келі 1. Карина Ибрагимова (Қазақстан) 2. Римма Волосенко (Қазақстан) 3. Петекио Нестхи (Флилиппин),
Людмила Орлова (Ресей) 75 келі 1. Дариға Шәкімова (Қазақстан) 2. Дарима Сандакова (Ресей) 3. Ловлина Баргохаин (Үндістан), Фариза Шолтай (Қазақстан) Ерлер 49 келі 1. Карло Палаам (Филиппин) 2. Асхат Жүсупов (Қазақстан) 3. Шалқар Айқынбай (Өзбекстан), Мирлан Түркбайұлы (Қырғызстан) 52 келі 1. Азат Махметов (Қазақстан) 2. Олжас Байниязов (Қазақстан) 3. Жәнібек Мұсаев (Қырғызстан), Аброр Қодиров (Өзбекстан) 56 келі 1. Ілияс Сүлейменов (Қазақстан) 2. Фернандез Марио (Филиппин) 3. Жанболат Тілегенұлы (Қазақстан), Жанболат Қадырбаев (Қазақстан) 60 келі 1. Сұлтан Зауырбек (Қазақстан) 2. Әділет Құрметов (Қазақстан) 3.Серік Теміржанов (Қазақстан), Сулаймон Латипов (Өзбекстан) 64 келі 1. Бақдәулет Ибрагимов (Қазақстан)
2. Қуан Қуатов (Қазақстан) 3. Гакбаатар Баярхуу (Моңғолия), Асқар Ерубек (Қазақстан) 69 келі 1. Садриддин Ахмедов (Қазақстан) 2. Бобоусман Батуров (Өзбекстан) 3. Әділет Батыралиев (Қырғызстан), Бекзод Халметов (Қазақстан) 75 келі 1. Әбілхан Аманқұл (Қазақстан) 2. Сапарбай Айдаров (Қазақстан) 3. Ли Донг Юн (Оңтүстік Корея), Манат Өмірзақов (Қазақстан) 81 келі 1. Бек Нұрмағанбет (Қазақстан) 2. Янг Хег Юн (Оңтүстік Қазақстан) 3. Нұрдаулет Жарманов (Қазақстан), Еркін Әділбекұлы (Қырғызстан) 91 келі 1. Василий Левит (Қазақстан) 2. Чаухан Гаурав (Үндістан) 3. Азизи Мохаммад (Иран), Әділет Орынбасаров (Қазақстан) +91 келі 1. Қамшыбек Қоңқабаев (Қазақстан) 2. Нұрлан Сапарбай (Қазақстан) 3. Нұрболат Сермаханов (Қазақстан), Рустамжон Исмаилов (Өзбекстан).
Бетті дайындаған: Ғалым ҚОЖАБЕКОВ
АСТАНА ФУТБОЛ ФЕДЕРАЦИЯСЫ ҰЙЫМДАСТЫРЫП ЖАТҚАН БАҚ ЛИГА ЧЕМПИОНАТЫНДА АЛТЫНШЫ ЖӘНЕ ЖЕТІНШІ ТУРДЫҢ ОЙЫНДАРЫ ӨТТІ.
БОРОДЮК
БАПТАЙ АЛМАЙ МА?
ФУТБОЛДАН 2018 ЖЫЛЫ РЕСЕЙДЕ ӨТЕТІН ӘЛЕМ ЧЕМПИОНАТЫНА ІРІКТЕУ ТУРНИРІ АЯСЫНДА ҚАЗАҚСТАН ҚҰРАМАСЫ ДАНИЯДАН ЖЕҢІЛІП ҚАЛДЫ.
БАҚ ЛИГА БӘСЕКЕСІ ҚЫЗА ТҮСТІ Журналистер қауымын жасыл алаңға шығарып, ала доптың қызығына батырған чемпионатта ХАБАР-24 командасы көш бастап келеді. Жеті ойынның бәрінде жеңіске жеткен бұл ұжымды жанкүйер қауым қазірдің өзінде жеңімпаз деп айтып жүр. Ал турнир кестесінің екінші сатысына лига додасына жаңадан қосылған «Еlorda Aqparat» командасы көтерілді. Осы команданың шабуылшысы Бексаттар Саттар алтын-
шы турдың үздік ойыншысы атанып, оған «Астана» футбол клубының ойыншысы Патрик Твумасидің футбол жейдесі тарту етілді. Жалпы чемпионаттың жүлдесі үшін таласуға бірнеше команданың мүмкіндігі бірдей болып тұр. Соңғы ойындарда «Спорт -59», «Астана ТВ», «Жеңіс», «Хабар», «Қазақ радиосы» командалары жақсы ойын өрнегімен көрінді. Алда алты турдың ойындары бар.
Ұлттық құрамаға бас бапкер болып тағайындалған Александр Бородюк үшін бұл алғашқы емтихан болған еді. Шыны керек, ресейлік маман жанкүйерлер үмітін ақтай алмады. Алматыда өткен ойында Қазақстан құрамасы 1:3 есебімен қонақтарға жол беріп қойды. Ұлттық құрама капитаны Бауыржан Исламханның алаңнан қуылғаны өте өкінішті әрі өнегесіз жағдай болды. Осы ойыннан кейін көпшіліктің көкейінде «Бородюк баптай алмай ма әлде футболшыларымыз дарынсыз ба?» деген сауалдың қонақтағаны сөзсіз. Әйтеуір, ұлттық құраманың ойынында бір кем дүние бар. Олай дейтініміз, ұлттық құрамамыз турнир кестесінде шаң қауып келеді.
14
ресмиет
№69 (3574) 13/06/2017 Сейсенбі
«Астана Ақшамы»
Мемлекеттік қызметші жастар арасындағы «Тіл шебері» қалалық байқауының ЕРЕЖЕСІ Астана қаласының Тілдерді дамыту басқармасы мемлекеттік қызметші жастар арасында «Тіл шебері» қалалық байқауын жариялайды. Мақсаты: үш тілді – қазақ, орыс және ағылшын тілдерін жетік меңгерген мемлекеттік қызметші жастарды анықтау және қолдау. Үштілділікті насихаттау, іскерлік және халықаралық қарым-қатынас құралы ретіндегі тілдерді жастардың меңгеру деңгейін анықтау. Міндеттері: Қазақстан Республикасы ның тіл саясатын жүзеге асыру, тілді меңгеруге деген қызығушылықты ынталандыру; жан-жақты дамыған, бәсекеге қабілетті тұлғаны тәрбиелеу; тілдік мәдениетті жетілдіру. Шарты: Байқауға ұлтына қарамастан 21 мен 29 жас аралығындағы жастар қатыса алады. Байқау үш турдан тұрады: «Мәдениеттаным» – қазақ халқының салт-дәстүрі, ділі мен тілі жөніндегі сұрақтарға қазақ тілінде жауап беру; «Ұлттаным» – қазақ елі тарихы мен ұлы тұлғалары, еліміздің аймақтары жөніндегі сұрақтарға орыс және ағылшын тілдерінде жауап беру; «Өнертаным» – 3 түрлі жаңылтпашты жаңылмай 3 рет айтудан жарысқа түсу. Киім кию тәртібі: I турда – қазақ халқының ұлттық киімі; II турда – классикалық стиль; III турда – еркін. Үміткерлер өнерін бағалау кезінде:
тілдерді меңгеру деңгейі, жауаптың сапасы мен дұрыстығы, жауаптың ерекшелігі мен мазмұндылығы, көркем мәтінді мәнерлеп оқу, үш тілде орфоэпиялық тұрғыдан таза сөйлеуі, сахналық мәдениеті, берілген уақытын дұрыс пайдалануы ескеріледі. Байқауға қатысушылардың жұмы сын қазылар алқасы бағалайды және жеңімпаздар мен жүлдегерлерді анық тайды. Қазылар алқасының құрамын Тілдерді дамыту басқармасы бекітеді. Қазылар алқасының құрамы тіл, әдебиет және педагогика салаларындағы ғалымдар, зиялы қауым өкілдері, беделді мәдениет және өнер қайраткерлерінен тұрады. Сандық құрамы бес адамнан аспауы тиіс. Қазылар алқасының құрамы төрағадан (төрайымнан) және мүшелерден тұрады. Төраға (төрайым) қазылар алқасының қызметін басқарады, хатшы қазылар алқасының шешімі бойынша хаттама толтырады. Байқау жеңімпаздары қазылар алқа сының шешіміне сәйкес дипломдармен, алғысхаттармен және бағалы сыйлық тармен марапатталады. Байқауға қатысуға өтініштер қабыл данады. Мекенжайымыз: Астана қаласы, Бейбітшілік көшесі, 11, 6 қабат (625 а кабинеті), Астана қаласының Тілдерді дамыту басқармасы. Байланыс телефондары: 55-67-28, 55-67-26, 55-72-86 (тел/факс). Электрондық пошта: n.kaskataeva@astana.kz;
«Тілдарын» қалалық олимпиадасының ЕРЕЖЕСІ Астана қаласы Тілдерді дамыту басқармасы 2017 жылғы 15-16 маусымда үш тілді – қазақ, орыс және ағылшын тілдерін жетік меңгерген жастар арасында «Тілдарын» қалалық олимпиадасын өткізеді. Олимпиаданың іріктеу кезеңі ү.ж.15 маусымда, шешуші кезеңі 16 маусымда өткізілетін болады. Олимпиаданы өткізу мақсаты: үш тілді – қазақ, орыс және ағылшын тілдерін жетік меңгерген қабілетті жастарды анықтау және қолдау, тілдік мәдениетті қалыптастыру, көп тілді меңгерген тұлғаны тәрбиелеу, қазақстандық патриотизмді нығайту, өзге этностардың мәдениеті мен тілін құрметтеу. Олимпиаданың міндетттері: тілдерді меңгеру қызығушылығын ынталандыру, жан-жақты дамыған, бәсекеге қабілетті тұлғаны тәрбиелеу. Олимпиаданың шарттары: олимпиа даға 18-22 жас аралығындағы кез келген азамат қатыса алады. Олимпиада екі кезеңнен тұрады: бірінші кезең – іріктеу, екінші кезең – шешуші. Олимпиада қазақ, орыс және ағылшын тілдерінде өтеді. Олимпиадаға қатысушыларға мынадай тапсырмалар беріледі: 1) берілген тақырыптың мазмұнын толық ашу; 2) берілген тақырып бойынша эссе жазу; 3) мәтінге ілеспе аударма жасау. Олимпиаданың бірінші кезеңінде қаты сушылар үш турдан өтуі тиіс: Бірінші тур – қазақ тілін білу; екінші тур – ағылшын тілін білу; үшінші тур – орыс тілін білу. Олимпиаданың міндетті шарты – алдыңғы деңгейден (кезеңнен) өткен қатысушы ғана келесі деңгейге қатыса алады.
Олимпиаданың қорытындысы үш деңгейден өткен қатысушылар арасында жүргізіледі. Бас жүлде иегері республикалық байқауға жолдама алады. Олимпиаданың қорытындысын шығару. Қазылар алқасы бағалау кезінде тілдерді меңгеру деңгейіне, жазу сауаттылығы мен дыбыстардың дұрыс дыбысталуына, жауаптың сапасы мен дұрыстығына, жауаптың ерекшелігі мен мазмұндылығына, өзін-өзі ұстауына, берілген уақытын дұрыс пайдалануына мән беретін болады. Олимпиадаға қатысушылардың жұмысын қазылар алқасы бағалайды және жеңімпаздар мен жүлдегерлерді анықтайды. Қазылар алқасының құрамын Тілдерді дамыту басқармасы бекітеді. Қазылар алқасының құрамы тіл, әдебиет және педагогика салаларындағы ғалымдар, зиялы қауым өкілдері, беделді мәдениет және өнер қайраткерлерінен тұрады. Сандық құрамы бес адамнан аспауы тиіс. Қазылар алқасының құрамы төрағадан (төрайымнан) және мүшелерден тұрады. Төраға (төрайым) қазылар алқасының қызметін басқарады, хатшы қазылар алқасының шешімі бойынша хаттама толтырады. Олимпиада жеңімпаздары қазылар алқасының шешіміне сәйкес дипломдармен, алғысхаттармен және бағалы сыйлықтармен марапатталады. Байқауға қатысуға өтініштер қабыл дануда. Мекенжайымыз: Астана қаласы Бейбітшілік көшесі, 11, 6-қабат 625а каб.), Астана қаласының Тілдерді дамыту басқармасы. Байланыс телефондары: 55-67-28, 55-67-26, 55-72-86 (тел/факс). Электрондық пошта: n.kaskataeva@astana.kz;
Құрметті Астана қаласының кәсіпкерлері!
«Астана қаласының Сәулет және қала құрылысы басқармасы» ММ (бұдан әрі Басқарма) Астана қаласының аумағында сыртқы (көрнекі) жарнама, маңдайшалар және басқа да объектілерін орналастыру, Басқармамен берілетін рұқсат және келісу туралы құжаты болған кезде рұқсат етілетінін хабардар етеді. Рұқсат құжатынсыз жарнаманы орналастыру Қазақстан Республикасының «Әкімшілік құқық бұзушылық туралы» Кодексіне сәйкес әкімшілік жауапкершілікке тартылады. Анықтамалық нөмірі: 919425, 919426.
www.astana-akshamy.kz
АҚПАРАТТЫҚ ХАБАРЛАМА (ағылшындық әдіс бойынша)
Астана қаласының әкімдігі Бейбітшілік көшесі 11, мекенжайында, 2- қабат, кинозалында 2017 жылдың 27 маусымында сағат 15:00-де өнеркәсіптік-азаматтық мақсаттағы объектілерді жобалау және салу және уақытша объектілерді орналастыру үшін жер учаскелерінің жалдау құқығын сату бойынша аукцион өткізеді. Аукционда сату үшін ұсынылып отырған жер учаскелерінің тізілімі:
лот №
1 2 3
4 5
6
7
8 9
Жер учаскесінің орналасқан орны
Жер учаскесінің нысаналы мақсаты
Жер Бастапқы Бір жыл Жалдау Кепілдік учасбаға, үшін мерзімі жарна кесінің теңге жалдау сомасы ауда төлемі, ны, теңге га Автопаркинг 0,1860 745 860 60 309 24 ай 113 450
Астана қ., Айнакөл көшесі, № 54 үй ауданы Астана қ., Қорғалжын тас Әкімшілік жолы ауданы орталығы Астана қ., Ильинка Әлеуметтік тұрғын алабы, Махамбет мәдениетжәне Ақтамберді жырау тұрмыстық көшелерінің қиылысы мақсаттағы ауданы ғимарат Астана қ, А. Пушкин Әкімшілік көшесінің ауданы ғимарат Астана қ, Өндіріс тас Өндірістік жолы ауданы орын-жайлары бар автобус паркі Астана қ., Железнодорож- Базар кешені ный тұрғын алабы, А211 және А336 (жобалық атауы) көшелерінің қиылысы ауданы Астана қ., 280 орынға Ж. Нәжімеденов және арналған А427 (жобалық атауы) балабақша көшелерінің қиылысы ауданы Астана қ., Қорғалжын тас Әкімшілік жолы, Ильинка тұрғын орталығы алабы ауданы Астана қ., ОңтүстікСауда Шығыс тұрғын алабы орталығы (сол жақ), Ү. Субханбердина және Іле көшелерінің қиылысы
Аукционды өткізу шарттары: аукционды аукционшы өткізеді. Әрбір сауда-саттық объектісі бойынша аукцион аукционшының өз атауын, қысқаша сипаттамасын, аукционды өткізу әдісін, бастапқы баға мен бағалардың өзгеру қадамын хабарлауынан басталады. Аукцион ағылшындық әдіс бойынша өтізіледі (бастапқы бағасының өсуіне қарай). Аукционшы сауда-саттық процесінде қадамдардың өзгеруі туралы хабарлайды. Бұл ретте, қадам объектінің ағымдағы бағасының бестен он пайызына дейінгі шектерде өзгереді. Аукционшы объектінің бастапқы бағасы мен бағаның ұлғаю қадамын хабарлайды. Саудасаттықта қатысушылардың нөмірді көтеруі бастапқы бағаны өсіреді, бірақ ол хабарланған қадамнан кем болмауы керек. Аукционшы объект бойынша аукционға қатысушылардың аукциондық нөмірлерін хабарлайды, бағаны бекітеді және оны өсіруді ұсынады. Аукционшы объект үшін неғұрлым жоғары баға ұсынған қатысушыны хабарлайды. Аукционшы объектінің соңғы бағасын үш рет қайталайды және басқа көтерілген нөмірлер болмаған кезде балға соғу арқылы аталған объектінің сатылғаны туралы хабарлайды. Сауда-саттық жеңімпазы анықталғаннан кейін сатушы сауда-саттық өткізу рәсімдерін, сондай-ақ сатып алу-сату шартын жасасу және оның талаптарын орындау жөніндегі тиісті міндеттерді орындамаған жағдайда, сатушы сауда-саттықта осы объект үшін шамасына қарай екінші баға берген қатысушыға (екінші сатып алушы) объектіні сатып алу құқығын береді; Жер учаскелерінің жалдау құқығын сату шарттары және ауыртпалықтар (шектеулер) тізілімі: сатып алушы: аукцион өткізілетін күні оның нәтижелері туралы хаттамаға қол қоюға, «Астана қаласы Жер қатынастары және жердің пайдаланылуы мен қорғалуын бақылау басқармасы» ММмен Астана қаласы әкімдігінің тиісті қаулысы қабылданған күннен бастап бір жұмыс күні ішінде жер учаскесінің жалдау құқығын сатып алу-сату шартын жасасуға және ол бойынша міндеттерді орындауға, игерілу шарттары туралы шартты жасасуға, жер учаскесін оның нысаналы мақсатына сай пайдалануға, қажет болған жағдайда, мүдделі тұлғаларға жер учаскесін шектеулі пайдалану құқығын (сервитут) беруге, жалдау төлемін уақытылы өтеуге міндетті. Сауда-саттықта белгіленген учаскенің аукциондық құны 50% мөлшердегі аванстық төлем сатып алу-сату шартына қол қойылғаннан кейін банктік 5 күннен кешіктірілмейтін мерзімде төленеді, ал
1,5919
6 179 246
258 079
29 ай
308 962
0,8729
2 184 205
141 515
25 ай
113 450
0,2865
1 035 471
92 895
25 ай
113 450
4,0898 10 828 760 663 038
34 ай
541 438
0,5355
1 434 433
124 022
20 ай
113 450
1,5405
4 914 710
499 492
26 ай
245 735
0,6665
2 490 924
107 891
28 ай
124 546
0,0579
232 179
18 773
24 ай
113 450
қалған сома сатып алу-сату шартына қол қойылған күннен бастап күнтізбелік 30 күннен кешіктірілмей енгізілуі қажет. Сауда-саттыққа қатысу үшін кепілдік жарнаның сомасынан 5% құрайды, бірақ елу айлық есептік көрсеткіштен кем болма уы керек. «Астана қаласының Коммуналдық мүлік және мемлекеттік сатып алу басқармасы» ММ-нің есептік шотына ақшасыз жолмен төмендегі деректемелер бойынша аударылады: ЖСК KZ740705023980001001 « ҚР Қаржы министрлігі Қазынашылық комитеті « ММ, БСК KKMFKZ2A, БСН 141240027811, Кбе 12, ТБК 171. Ескерту: Кепілдік жарна әрбір сауда-саттық объектісі бойынша бөлек енгізіледі. Аукцион қатысушысы ретінде тіркелу үшін: жеке тұлғалар үшін: 1) аукционға қатысуға өтінімді; 2) кепілдік жарнаның енгізілгендігін растайтын төлем құжатын; 3) өкілеттің өкілеттілігін куәландыратын құжатты; заңды тұлғалар үшін: 1) аукционға қатысуға өтінімді; 2) кепілдік жарнаның енгізілгендігін растайтын төлем құжатын; 3) резидент емес тұлғалар сауда-саттық тізілімінен заңдастырылған үзіндіні немесе шетелдік заңды тұлғалар шетел мемлекетінің заңнамасы бойынша заңды тұлға екендігін куәландыратын, мемлекеттік және орыс тілдеріне нотариат куәландырған аудармасы бар басқа заңдастырылған құжатты береді; 4) өкілеттің өкілеттілігін куәландыратын құжатты ұсыну қажет. Көшірмелердің дұрыстылығын растау үшін түпнұсқалары салыстыру үшін беріледі. Сауда-саттыққа қатысуға өтініштер ақпараттық хабарламаны жариялаған күннен бастап төмендегі мекенжай бойын ша қабылданады: Астана қаласы, Бейбітшілік көшесі, 11, 106-бөлме және 2017 жылдың 26 маусымда сағат 15:00-де аяқталады. Аукцион қатысушыларын тіркеу (қатысуға билеті болған жағдайда) аукционның басталуына, Астана қаласы, Бейбітшілік көшесі, 11, 2-қабат, үлкен акт залы мекенжайы бойынша 2017 жылдың 27 маусымда сағат 14:30-дан бастап жүргізілетін болады. 2017 жылдың 22 маусымда, Бейбітшілік көшесі 11-үй мекенжайында орналасқан әкімдіктің ғимаратында, 101-кабинетте, сағат 10:00-ден 12:00-ге дейін аукционның мәселелеріне түсінік беру бойынша семинар өткізіледі. Қосымша ақпарат және анықтама келесі телефон нөмірлері арқылы беріледі: +7 (7172) 55-01-67, 55-74-95.
ресмиет
№69 (3574) 13/06/2017 Сейсенбі
«Астана Ақшамы» www.astana-akshamy.kz
Өз ісінің шебері Жыл сайын шілде айының үшінші жексенбісінде, жайдары жаз маусымында ең қажетті мамандық иелері медицина саласының қызметкерлері өздерінің төл мерекелерін атап өтеді. Бұл күні медицина қызметкерлерінің атына толассыз құттықтаулар жолданып, еңбегімен көзге түскен мамандар лайықты марапаттауларға ие болады. Адамзат үшін ең басты байлық – денсаулық, ал балалар денсаулығына қатысты болса, бұл жерде өз ісінің хас шеберлеріне құрмет ерекше болмақ. Қазіргі таңда балалар дәрігерпедиатрл арға қажеттілік өзекті мәселеге айналып отыр, сондықтан зейнеткерлік жасына қарамастан өз кәсібі бойынша 43 жылдан астам еңбек етіп келе жатқан Шайхислямова Жанкүміс Шайхислямқызы өзінің қызметін Астана қаласының №10 қалалық емханасында жемісті жалғастыруда. Жанкүміс Шайхислям қызы педиатрия мамандығы бойынша жоғары санатқа ие. 1974 жылы Қарағанды мемлекеттік медицина институтын бітіріп, Көкшетау қаласына жіберілген Жанкүміс Шайх ислямқ ызы, тек бір ғана емханада учаскелік дәрігерпедиатр лауазымынан бастап педиатрия бөлімшесінің меңгерушісі, бас дәрігердің орынбасары және бас дәрігер болып 35 жылдан астам еңбек етті. Дәрігер-педиатрдың жұмысы ерекше жауапкершілікті талап етеді, сол себепті өзінің кәсіби деңгейін үнемі көтеріп отыру қажет. Жанкүміс Шайхислямқызының Емхана педиатрия бөлімшесінің иммунопрофилактика бөлімін басқара тынын атап өту керек. Астана қала
сы Қоғамдық денсаулық сақтау департаментінің иммунопрофилактика бойынша тексерісінің нәтижесінде Ж а н к ү м і с Ш а й х и с л я м қ ы з ы н ы ң жұмысы алдыңғы қатарлы резервтер мектебі ретінде танылды. Осы негізде Астананың көптеген емханаларының қызметкерлері Ж.Шайхислямоваға екпе жұмыстарын ұйымд астыруды үйрену үшін келеді. Бұл жұмысты ол тәлімгерлік ретінде жүргізеді. Жанкүміс Шайхислямқызы – бала ларға бастапқы медициналық-сани тарлық көмек көрсетуді ұйымдастыру бойынша басқарудың теориясымен практикасын жақсы меңгерген, медицина және психология мәселелерін жетік білетін білікті маман. Барлық істе ынталылығы жұмыстағы көр сеткіштері мен пациенттердің оған деген қарым-қатынастарынан көрінеді. Күрделі жағдайларды шешуде жас мамандарға барынша көмектесуге дайын. Байсалдылығы, дәрігерлермен, орта медицина қызметкерлерімен, сонымен қатар, науқастармен ортақ тіл табыса білуі айналасында және ұжымда жағымды психологиялық климат құруға жағдай туғызды. Ол – күнделікті өмірде өзінің тәжі рибесі мен білімін қолдана білетін белсенді өмірлік ұстанымы бар басшы. Астана қаласының №10 қалалық емхан а қызметкерлері Жанкүміс Шайх ислямқ ызын және барлық медицина қызметкерлерін кәсіби мерекелерімен құттықтай отырып, зор денсаулық, ұзақ өмір, жемісті еңбек тілейді. Сіздердің еңбектеріңіз шынайы құрметке лайық! №10 қалалық емхана ұжымы
«АСТАНА АҚШАМЫ» ГАЗЕТІНЕ 2017 ЖЫЛҒА ЖАЗЫЛУ ЖҮРІП ЖАТЫР! «Ýêñïðåññ-ïî÷òà» ÆØÑ àð ûëû æàçûëó à ûñû
Èíäåêñ 65617 15617 65618 15618
Æàçûëó æîëäàðû Æåêå æàçûëóøûëàð үø³í ʺñ³ïîðûíäàð ìåí ±éûìäàð үø³í Æåêå æàçûëóøûëàð үø³í ʺñ³ïîðûíäàð ìåí ±éûìäàð үø³í
1 àéƒà
3 àéƒà
6 àéƒà
494 754 494 754
1 482 2 262 1 482 2 262
2 964 4 524 2 964 4 524
« àçïîøòà» àð ûëû æàçûëó à ûñû
Èíäåêñ
Æàçûëó æîëäàðû
1 àéƒà
3 àéƒà
6 àéƒà
65617 15617 65618 15618
Æåêå æàçûëóøûëàð үø³í
562,90 822 562,90 822
1688,70 2468,70 1688,70 2468,70
3377,40 4937,40 3377,40 4937,40
ʺñ³ïîðûíäàð ìåí ±éûìäàð үø³í Æåêå æàçûëóøûëàð үø³í ʺñ³ïîðûíäàð ìåí ±éûìäàð үø³í
15
*ГАЗЕТІМІЗДІ «ҚАЗПОШТА» АКЦИОНЕРЛІК ҚОҒАМЫНЫҢ БӨЛІМШЕЛЕРІНЕ, СОНДАЙ-АҚ, «АСТАНА АҚШАМЫ» ГАЗЕТІ РЕДАКЦИЯСЫНА КЕЛІП ЖАЗДЫРЫП АЛУҒА БОЛАДЫ.
АНЫҚТАМА ТЕЛЕФОНДАРЫ: ҚАЗПОШТА: 8 (7172) 58-02-96 (4117) ЭКСПРЕСС ПОЧТА: 8 (7172) 41-38-35 РЕДАКЦИЯ: 8 (7172) 70-33-06, 70-33-05
Астана қаласының Экономика және бюджеттік жоспарлау басқармасының ұжымы басшысының міндетін атқарушы Егемберді Ерғали Қуандықұлына орны толмас ауыр қаза – әкесі Егембердиев Қуандықтың қайтыс болуына байланысты қайғысына ортақтасып, көңіл айтады.
Алтыншы шақырылым қалалық мәслихат депутаттарының және Астана қаласы тұрғындарының назарына! 2017 жылғы 23 маусымда сағат 10.00-де қалалық мәслихаттың мәжіліс залында (Бейбітшілік к-сі, 11, 220 кабинет) алтыншы шақырылым Астана қалалық мәслихатының кезекті сессиясы шақырылады. Сессияның қарауына келесі мәселелер енгізіледі: 1. Астана қаласының халқына алғаш қы медициналық санитарлық және жедел медициналық көмек көрсету жағдайы және шаралары туралы. 2. Астана қаласы Ішкі істер департа ментінің жергілікті полиция қызметі басшысының есебі. 3. Астана қаласы мәслихатының заңдылық, құқық тәртібі және қоғаммен жұмыс жасау мәселелері жөніндегі тұрақты комиссиясының есебі. 4. «Астана қаласының құрметті азаматы» атағын беру туралы. 5. Астана қаласы әкімдігінің дербес құрамындағы өзгерістерді келісу туралы. 6. Астана қаласы бойынша Тексеру комиссиясы төрағасы мен мүшелерінің қызметін бағалау өкілеттігін жүктеу туралы. 7. Астана қаласы бойынша Тексеру комиссиясы мүшелерін тағайындау туралы. 8. Мемлекеттiк қажеттiлiктер үшiн жер учаскелерiн алып қоюға байланыс ты жер учаскелерін және өзге де жылжымайтын мүлікті сатып алу жөніндегі шарттардың жобаларын келісу туралы. 9. Қылмыстық жазаны және қыл
мыстық-құқықтық ықпал етудің өзге де шараларын атқаратын мекемелердің қызметіне жәрдемдесу жөніндегі, сондай-ақ қылмыстық жазасын өте ген адамдарға әлеуметтік және өзге де көмекті ұйымдастыру жөніндегі Кеңестің құрамы туралы. 10. Астана қаласы мәслихатының 2010 жылғы 22 қыркүйектегі «Астана қаласында тұрғын үй көмегін көрсету ережесі туралы» шешіміне өзгерістер мен толықтыру енгізу туралы. 11. Астана қаласы мәслихатының 2016 жылғы 6 желтоқсандағы «Қазақстан Республикасы Тәуелсіз дігінің 25 жылдығына орай Қазақ стандағы 1986 жылғы 17-18 желтоқ сан оқиғаларына қатысушылар қата рындағы саяси қуғын-сүргін құр бандарына біржолғы әлеуметтік көмек көрсету қағидасы туралы» шешімінің күші жойылды деп тану туралы. 12. Астана қаласы мәслихатының кейбір шешімдерінің күші жойылды деп тану туралы. 13. Қалалық мәслихаттың сессия сында айтылған сын пікірлер мен ұсыныстардың орындалу барысы туралы. 14. Астана қаласы мәслихатының кезекті сессиясына қарауға енгізілетін негізгі мәселе туралы. 15. Астана қаласы мәслихатының кезекті сессиясының төрағасы туралы. Ж. Нұрпейісов, Астана қаласы мәслихатының хатшысы
Тауар таңбалары, оны заңсыз пайдаланудағы проблемалар Қазіргі таңда еліміздің нарығында бөтен тауар таңбаларын заңсыз пайдалану және контрафактілік өнімдердің саны азаяр емес. Контрафактілік өнімдер және зияткерлік меншікті заңсыз пайдалану арқылы кәсіпкерліктің дамытуына кері әсер етуде. Бұл зияткерлік меншік құқығының бұзылуына, төленбеген салықтар мен адам өміріне кесірін тигізетін әртүлі зиянды көшірмелер арқылы мемлекетімізге көптеген зиян келтірілуде. Соның бірі – азық-түлік сапасының төмендеуі. Өзіне таныс тауарға үйренген тұтынушы, басқасын іздеп бас ауыртпайды. Алайда соңғы жылдары бұл таңбаларға дақ түсіріп жүргендер көбейіп барады. Яғни, сол заттың таңбасын алып, өз тауарларын шығарып, мол пайдаға кенелуді мақсат еткен жеке фирмалар жылданжылға саны артуда. Бұл дегеніңіз, біріншіден, алаяқтық, екіншіден, сапалы дүниені жоғалту болып саналады. Тұтынушыны сапасыз дүниелермен алдау, көзбояушылыққа әкеп соқтырады. Осыған орай ағымдағы жылдың мамыр айында «Пиала Gold» шәй қорапшаларына қатысты компания ның сенімді өкілдерінің арызы бойынша, Астана қаласының Әділет департамент қызметкерлері қаладағы сауда дүкендерінде жоспардан тыс тексеріс жүргізді. Текесеру барысында көптеген сауда орындарында «Пиа-
ла Gold» тауар белгісімен бейнеленген, бірнеше шәй қорапшаларының жалған көшірме түрлерін анықтаған болатын. Яғни, контрафактілік өнімдерді сатқан жеке кәсіпкерлеге қатысты, Қазақстан Республикасының ӘҚБтК-нің 158-бабына сәйкес 40 АЕК айыппұл мөлшерінде жауапкершілік көзделді. Сонымен қатар, құқық бұзушы лықты алдын алу үшін Астана қаласы Әділет департамент қызметкерлері сауда дүкендеріндегі жеке кәсіпкер лерге қатысты құқықтық түсіндіру жұмыстарын жүргізіп, тауар өнім дерін тек қана компанияның сенімді өкілдерінен келісімшарт арқылы алуға және сатуға кеңестерін берді. Алайда қазіргі заман талабына сай шағын кәсіпкерлік болмаса, экономиканы жаңғырту мүмкін емес. Дегенмен, тұтынушының сұранысын қанағаттандыратындай сапалы дүниеге қол жеткізуіміз керек. Сонда ғана бәсекелестік саны артады, халық игілігіне тұтынады. Тауар таңбасын заңсыз пайдалану – қоғамда шағын және орта бизнестің дамуына тосқауыл болатын қауіпті құбылыстардың бірі. Сондықтан да, бөтен тауардың таңбасын заңсыз пайдалануға асыққанша, заңды жолмен жүрейік! Астана қаласы Әділет департаменті Зияткерлік меншік құқықтары жөніндегі бөлімі
16 №69 (3574) 13/06/2017 Сейсенбі
«АСТАНА АҚШАМЫ»
www.astana-akshamy.kz
à ä ð î ë Å
í à ғ í à ð î å ã ë Ãү Гүлдана ТАЛҒАТҚЫЗЫ
Кеше бас шаһарда әлемдік беделді шара «EXPO2017» басталды. «Жұмыла көтерген жүк жеңіл» дегендей, көрмені абыроймен өткізуге қалың қазақ барын салып жүр. Әсіресе, көрмені қабылдайтын қала – Астанаға жүктелген міндет зор, үкілеген үміт көп. Осы уақытқа дейін қала әкімдігі елорданы көркейте түсу үшін орасан зор жұмыстар атқарды. Астана көшелерін кезіп жүрсеңіз, әсем гүлдердің көптігінен көз сүрінеді. Биыл арнайы EXPO көрмесіне деп жеті миллион гүл егіліп, шаһардың шырайын келтірді.
Сұлтан СЕЙІТ
Ãàçåò ҚР Ақпарат және коммуникация ìèíèñòðëiãi Байланыс, ақпараттандыру және бұқаралық ақпарат құралдары саласындағы мемлекеттік бақылау комитетінде 11.01.2017 æ. òiðêåëiï, №16291-Ã êóәëiãi áåðiëãåí. Меншік иесі: «Elorda Aqparat» ЖШС
Директор — Қайсар ЖҰМАБАЙҰЛЫ Бас редактор — Еркін ҚЫДЫР Гàçåòте жарияланған материалдарды сілтемесіз көшіріп басуға болмайды. Газет сейсенбі, бейсенбі және сенбі күндері шығады.
Ðåäàêöèÿ қîëæàçáà èåëåðiíiң ïiêiðëåði ìåí êөçқàðàñûí áөëiñói øàðò åìåñ. Жарнама мен хабарландырулардың мазмұнына жарнама беруші жауап береді. Ãàçåò «Àñòàíà àқøàìû» ãàçåòi ðåäàêöèÿñûíûң êîìïüþòåðëiê îðòàëûғûíäà òåðiëiï, қàòòàëäû. Апталық таралымы — 15 000 Тапсырыс №69 Баспахана: Àñòàíà қàëàñû, Сілеті êөøåñi, 30. «Медиа-холдинг «ERNUR» ÆØÑ
Редакция мåêåíæàéû: 010000, Àñòàíà қàëàñû, Достық êөøåñi, 13. astana.aqsham@gmail.com Қàáûëäàó áөëìåñi: òåë./факс: +7 (7172) 703-212. Тілшілер бөлімі: 70-32-17. Жарнама: 70-33-06. akshamyreklama@gmail.com Кезекші редактор — Гүлмира АЙМАҒАНБЕТ