л жү
Å
№78 (3583)
–
жі
Сейсенбі
4 шілде 2017
2
ЖАСЫЛ БЕЛДЕУ – ЕЛОРДАНЫҢ «ӨКПЕСІ» АСТАНАНЫҢ «ЖАСЫЛ БЕЛДЕУІ» – БІЗДІҢ ҰРПАҒЫМЫЗ ҮШІН ЖАСАЛЫП ОТЫРҒАН МӘҢГІЛІК МҰРА. БҰЛ ТУРАЛЫ МЕМЛЕКЕТ БАСШЫСЫ НҰРСҰЛТАН НАЗАРБАЕВ АСТАНАНЫҢ ЖАСЫЛ БЕЛДЕУІН АРАЛАҒАН КЕЗДЕ МӘЛІМДЕДІ. ЕЛОРДАНЫҢ ЖАСЫЛ БЕЛДЕУІНІҢ ЖАЛПЫ КӨЛЕМІ 14 827 ГА, ОНЫҢ ІШІНДЕ 11 502 ОРМАН АЛҚАБЫ БОЛЫП САНАЛАДЫ. ҚАЗІРГІ ТАҢДА АТАЛҒАН АЙМАҚТА 9,6 МИЛЛИОН АҒАШ ПЕН 1,8 МИЛЛИОНҒА ЖУЫҚ БҰТАЛАР ӨСІП-ЖЕТІЛУДЕ.
ЕЛІМІЗ БОЙЫНША ҰБТ АЯҚТАЛДЫ. БИЫЛҒЫ НАУҚАННЫҢ НӘТИЖЕСІНДЕ СЫНАҚҚА ҚАТЫСҚАН ТАЛАПКЕРЛЕРДІҢ ЕШҚАЙСЫСЫ ЕҢ ЖОҒАРҒЫ БАЛДЫ ЖИНАЙ АЛҒАН ЖОҚ. ЖАЛПЫ, КӨРСЕТКІШ ЖАМАН ЕМЕС. РЕСПУБЛИКА БОЙЫНША ОРТАША БАЛЛ 80,5 БОЛСА, АСТАНАМЫЗ БОЙЫНША 84,65. ЕНДІГІ КЕЗЕКТЕ ӘҢГІМЕ «ҚАЙЫҒЫ СУДАН ӨТКЕН» ҮМІТКЕРЛЕР ЖАЙЫНДА БОЛЫП ТҰР. СЕБЕБІ СОЛ, ОЛАРДЫҢ КЕЗ КЕЛГЕНІ ШЕКТІ БАЛДЫ ЕҢСЕРДІК, ЕНДІ ҚАЛАҒАН ОҚУ ОРНЫНЫҢ ЕСІГІ АШЫҚ ДЕП АЙТА АЛМАЙДЫ. ОЛАРДЫҢ АҚЫЛЫ ОҚУҒА ТҮСУ МҮМКІНДІГІНІҢ ӨЗІ ТАҢДАУ ПӘНДЕРІНІҢ БАЛЫНА БАЙЛАНЫСТЫ. БҮГІНДЕ ҚАНШАМА МЫҢ ТАЛАПКЕРДІ ДӘЛ ОСЫ МӘСЕЛЕ ТОЛҒАНТЫП ОТЫР. (Соңы 6-бетте)
ҰÁÒ
ÀßҚÒÀËÄÛ: ÎҚÓҒÀ ÒҮÑÓ ÎҢÀÉ ÌÀ? 9
ЕР ТҰЛҒАЛЫ ЕЛАМАН ВАЛЮТА БАҒАМДАРЫ:
EUR/KZT 365.47
АБЫЛАЙ ХАННЫҢ АРМАНЫ ЖҮЗЕГЕ АСТЫ USD/KZT 320.00
RUB/KZT 5.43
10-11 CNY/KZT 47.20
АСТАНА ҚАЛАСЫ БОЙЫНША ЕҢ КӨП БАЛЛ (137) ЖИНАҒАН «НҰР ОРДА» МЕКТЕП-ЛИЦЕЙІНІҢ ТҮЛЕГІ АЛТЫНАЙ ӘМІРХАН БОЛАШАҚТА МАТЕМАТИКА ПӘНІНІҢ МҰҒАЛІМІ БОЛУДЫ АРМАНДАЙДЫ.
2
ЕЛОРДА ТЫНЫСЫ
№78 (3583) 04/07/2017 Сейсенбі
«АСТАНА АҚШАМЫ» www.astana-akshamy.kz
ЖАСЫЛ БЕЛДЕУ – ЕЛОРДАНЫҢ «ӨКПЕСІ» Серік ЖОЛДАСБАЙ (Соңы. Басы 1-бетте) – Жыл сайын мен елорданың аумағында орман шаруашылығын дамыту бойынша тапсырманың қаншалықты орындалып жатқанын тексеріп, қараймын. Бұған дейін біз орманның батыс аумағына отырғызылған көшеттерді көрсек, бүгінде бұл үрдіс орманның шығыс бөлігінде қалай жүзеге асып жатқанын көрдік. Алдымен ағаштардың түрлі сұрыптағы жиынтығы, орманның ортасына қарағай, шырша, аққайың секілді ағаштар отырғызылады. Әрі қарай орман өзі гүлдеп-өніп, ағаштар мен жасыл-көк көбейеді. Бурабай орманына жасыл белдеудің қосылуы толығымен дерлік жүзеге асты. Қазір біздің басты міндетіміз – орманды қайта түлету. Бүгінде қала маңындағы 80 мыңға жуық гектар жерге ағаш отырғызылды. 2020 жылға дейін оның аумағы 100 мың гектарға жетеді, – деді Мемлекет басшысы.
Жалпы 2020 жылға дейін «Жасыл белдеуде» үш негізгі бағыт бойынша жұмыс жүргізу жоспарланып отыр. Оның ең біріншісі – жасыл белдеуді дамыту, яғни орман кеңістігінде егу жұмыстарын жалғастыру болып отыр. Мәселен, елорданың жасыл белдеуінің 1 589,2 гектар аумағына 2,1 млн ағаш көшеттері отырғызылды. Алдағы 2018 және 2030 жылдар аралығында 5730 га жерге ағаш отырғызу жоспарланып отыр. Екінші бағыт – қала аумағында 29 676 гектарға дейін бос жерлерде орман алқаптарын жасау. Мемлекет басшысының тапсырмасын орындау аясында «үздіксіз көгалдандыру» үшін қосымша 14 849 га бос жер бөлінген. Үшінші бағыт – халықтың жаппай демалуы үшін жағымды рекреациялық жағдайларды құру керек болып отыр. Осы мәселені шешу үшін өткен жылы жасыл белдеу аумағында жалпы ұзындығы 23 шақырымды құрайтын асфальтталған велосипед жолдары салынды. – 25 жыл ішінде орманның аумағы кеңейді. Бұл жерде
20 шақырымдық велосипед жолдары, демалыс орындары бар. Ең бастысы, бұл – орман біздің таза ауамен тыныстауға мүмкіндік беретін ордамыздың «өкпесі». Бұл орман – біздің ұрпағымыз үшін жасалып отырған сый, мәңгілік мұра. Астана қаласының тек іші ғана әдемі емес, сондай-ақ, шаһар айналасы мен сырты да сұлу келбетті. Қалада 15 мың ағаш отырғызылды, жаңа ботаникалық сая бақ, көптеген алаңдар пайда болады. Халық ағаштар мен теректерді сындырмай,
жасыл шөпті жұлмай, табиғатты, орманды аялап, сақтап қалу керек, түрлі апаттар мен өрттен қорғап қалуы тиіс, – деді Н.Назарбаев. Сөз соңында Елбасы елорда тұрғындарын Астананың «жасыл белдеуі» аумағын кеңейтуге үлес қосуға шақырды. Сондай-ақ, Мемлекет басшысы алда келе жатқан Астана күнімен көпшілікті құттықтады. Жалпы Президенттің Астананың айналасын орманға айналдыру мәселесін басты назарда ұстауы тегін емес.
Оның ең бірінші себебі елорданың экологиялық жағдайын жақсарту болса, екіншісі – адамдардың тынығатын аймақ жасау. Сондай-ақ, президенттің идеясы Махамбет Өтемісұлының өлеңімен үндес келеді. Адуынды ақын: «Еділдің бойы ен тоғай, Ел қондырсам деп едім. Жағалай жатқан сол елге, Мал толтырсам деп едім» демеп пе еді?! Құдайға шүкір, бүгінде Есілдің бойына ен тоғай да, ел де бар.
ÝÐÌÈÒÀÆ ÆƏIJÃÅÐËÅв – ÀÑÒÀÍÀÄÀ АСТАНАДА ҮШ МИЛЛИОНҒА ЖУЫҚ ЖӘДІГЕРІ БАР ӘЛЕМДЕГІ ЕҢ ҮЛКЕН МҰРАЖАЙ ЭРМИТАЖДАН ӘКЕЛІНГЕН ҚАРУ-ЖАРАҚ КӨРМЕСІ ӨЗ ЖҰМЫСЫН БАСТАДЫ. ЕЛОРДА ТҰРҒЫНДАРЫ МЕН ҚОНАҚТАРЫ МҰРАЖАЙДА САН ЖЫЛДАР БОЙЫ САҚТАЛҒАН БІРЕГЕЙ ҚАРУ ҮЛГІЛЕРІН КӨЗБЕН КӨРУ МҮМКІНДІГІНЕ ИЕ БОЛДЫ. Гүлмира АЙМАҒАНБЕТ Көрмеге Мемлекеттік хатшы Гүлшара Әбдіқалықова, Мәдениет және спорт министрі Арыстанбек Мұхамедиұлы, Ресей Фе дерациясының Қазақстан Республикасындағы елшісі Михаил Бочарников, ЭКСПО-2017 көрмесіне келген шетелдік қонақтар мен ғылыми зиялы қауым өкілдері қатысты. Аталмыш көрмеге Шығыс пен Батыстың 70-ке жуық қару-жарақ өнерінің үлгісі ұсынылған. Оның ішінде Түркия, Иран, Үндістан, Жапония, Франция, Италия, Германия, Испания елдерінде әскерде, аңшылықта, мерекеде пайдаланған қаруларды кездестіруге болады. Іс-шараны ашқан Мемлекеттік хатшы Гүлшара Әбдіқалықованың айтуынша, қару-жарақ жасау өнерінің Эрмитаж қорынан жинақталған көрмесі ЭКСПО-2017 көрмесі аясында ұйымдастырылып отыр. Бүкіл дүниежүзіне әйгілі, әлемде адамдар ең көп баратын
ÔÎÐÓÌ ӨÒÅIJ АЛДАҒЫ ЖҰМА, 7 ШІЛДЕ КҮНІ ТӘУЕЛСІЗДІК САРАЙЫНДА ART FEST ASTANA ДӘСТҮРЛІ ФЕСТИВАЛІ АЯСЫНДА АСТАНА ҚАЛАСЫНЫҢ ӘКІМІ ӘСЕТ ИСЕКЕШЕВТІҢ ҚАТЫСУЫМЕН «ҚАЛАЛАР: ҚОҒАМДАСТЫҚ. БИЗНЕС. БИЛІК» АТТЫ БІРІНШІ УРБАН ФОРУМЫ ӨТЕДІ.
20 музейдің бірі болып саналатын Эрмитаждың келуі – Қазақстан мен Ресей арасындағы шынайы достық қарым-қатынастың айғағы екенін атап өтті Мемлекеттік хатшы. «Эрмитаж – әлемдегі ең үлкен және елеулі көркемөнер мен мәдени-тарихи мұражайлардың бірі. Эрмитажда сан жылдар бойы
сақталған бірегей қару үлгілерін тамашалауға болады. Көрменің хронологиялық аясы ХV және ХІХ ғасыр аяғына дейінгі үлкен уақыт аралығын қамтиды. Көрме экспонаттары қарудың үздік үлгілерін көрсетіп қана қоймай, олардың техникалық мінсіздігінен де сыр шертеді» дейді ұйымдастырушылар.
Бұл форумда қаланы жоспарлау жөніндегі халықаралық сарапшылар мен мамандар, ірі құрылыс компанияларының жетекшілері қаланы тиімді дамыту бойынша мәселелерді талқылайды. Бұл ретте мегаполиске айналып келе жатқан Астана қаласындағы өзекті проблемаларды шешудің жолдары қарастырылмақ. Форум аясында Астана қаласының урбанистика орталығы, Art Fest Astana және Есіл ауданы әкімдігінің бірлескен Work in Progress Astana жобасының тұсаукесері өткізіледі.
елорда тынысы
№78 (3583) 04/07/2017 Сейсенбі
«Астана Ақшамы» www.astana-akshamy.kz
МЕДИЦИНАЛЫҚ САҚТАНДЫРУ – ДЕНСАУЛЫҚ КЕПІЛІ Гүлдана талғатқызы Медицина саласының сапасын жақсартуға жаңа серпін беретін әлеуметтік бағдарламаны түсіндіру жұмыстары қарқынды жүріп келеді. Осындай шаралардың бірі Назарбаев университетінің Медицина мектебінде болып өтті. Шараға қалалық Денсаулық сақтау басқармасы мен «Нұр Отан» партиясы мұрындық болды. Оған елордада орналасқан ірі 76 медициналық мекеменің басшылары қатысты. Сұрағы көп, жауабы жоқ мәселелер көптеп талқыланды. Жиынға қатысқан Міндетті әлеу меттік медициналық сақтандыру қорының медициналық қызметтерді жоспарлау департаментінің директоры Айгүл Имашева және сол қордың қаржыландыру бойынша басқарушы директоры Гүлнәр
1 шілдеден бастап әрбір қазақстандық міндетті медициналық сақтандыру жүйесіне қатысады. Әлеуметтік медициналық сақтандыру қорына жарналарды алғашқы болып жұмыс берушілер мен жеке кәсіпкерлер аударады. Әлімғазиева дәрігерлерді қызықтыр ған сұрақтарға жауап берді. Дәрігерлер медициналық сақтандыру кезінде мемлекеттік қолдауға кімдер ие болатынын айқындап алғысы келді. «Балалар, жұмыссыз болып тіркелген адамдар, жұмыс істемейтін жүкті әйелдер, үш жасқа дейінгі балаларды тәрбиелеп отырған жұмыссыз азаматтар, 18 жасқа дейінгі мүгедек балаға күтім жасайтын жұмыс істемейтіндер, зейнет жасындағылар мен Ұлы Отан соғысына қатысушылар мен мүгедектер, тергеу
ЭКСПО көрмесі аясында елордада еліміздің әр облысынан келген ауыл шаруашылық жәрмеңкесі кезек-кезегімен өтіп жатыр. Өткен демалыс күндері астаналықтар мен қала қонақтары Атырау, Жамбыл, Павлодар мен Шығыс Қазақстан облысынан келген өнімдерді сатып алды.
ді. Шара аясында өңірден келген әртіс тер мен шығармашылық ұжымдар
жәрмеңкеге жиылған қалың жұртқа ән мен биден шашу шашты.
қармақ қапқан күн Елорданың іргесіндегі Қоянды су қоймасында Астана күніне орай респуб ликалық «Жыл балықшысы – 2017» атты балық аулаудан жарыс өтті. Азамат есенжол Биылғы жарыс осымен үшінші мәрте өтіп отыр. Оған 12 команда қатыс ты. Олардың арасында бас қаладан бөлек, Қарағанды, Ақмола, Солтүстік Қазақстан облыстары мен Алматы қаласының әдейі ат терлетіп келген командалар болды. – Шараның мақсаты – табиғатты аялауға, жақсы көруге шақыру. Табиғат аясына демалуға шыққанда адамдар ешқандай қалдық қалдырмай, тазалық сақтап жүрсе дейміз. Бір жағынан, соны насихаттаймыз. Ал жарыстың жыл сайын ауқымы кеңейіп келеді. Биыл республикалық дәрежеде өт-
Жетінші МҮШӘЙРА Жампоздары
изоляторындағы адамдар, жұмыс істемейтін оралмандар, мүгедектер, «Алтын алқа», «Күміс алқа» иегерлері немесе «Батыр ана» атағын алғандар, техникалық және кәсіптік білім алып жатқан студенттерге мемлекет медициналық сақтандыру жарнасын төлеп береді» деді қор өкілдері. МӘМС қорының рейтингісіне сәйкес, Астана тұрғындарды ақпараттандыру бойынша төртінші орында. Бүгінгі таңда 875 638 ересек тұрғындардың 118 325-і ақпараттық-түсіндірме жұмыстарымен қамтылған.
жұртқа ұнайтын жәрмеңке «Қазақстан» спорт кешені маңында өткен жәрмеңкеде отандық тауар өндірушілер 1000 тонна өнім ұсынды. Оның ішінде, ет – 120 тонна, сүт өнімдері – 64, макарон өнімдері – 21, дәнді-дақылдар – 53, бал – 52, картоп – 13, көкөністер – 107 және балық 53 тонна. Азық-түліктің құны нарық бағасынан 10-15 пайызға төмен болды. Сондықтан да бұл жәрмеңкелер жұртқа жағып тұр деп айтуға негіз бар. Жәрмеңкеде «Эмиль», «Багратион Улан», «Крендель» сынды 200-ге тарта тауар өндіруші өз өнімін ұсынды. Астаналықтар бір келі қантты 230 теңгеге сатып алуға мүмкіндік алды. Шығысқазақстандықтар ет, сүт, шұжық, құс еті, балық өнімдері мен қымыз, макарон өнімдерін, жалпы салмағы 300 тонналық тауарды әкел-
3
кізіп отырмыз. Сайыстың өз ережесі бар. 12 команданы 3 секторға бөлдік. Әр бөлімге төреші бекітілді. Балықшылар бір орында отырып, фидермен ғана аулайды. Жеңімпаз ауланған балықтың салмағына байланысты анықталады, – деді Астана әкімдігіне қарасты «Жас Нұр» өндірістік-шаруашылық кәсіпорнының Табиғатты қорғау бөлімінің басшысы Жарылқасын Дәулетұлы. Сонымен, таңертең басталып кешке дейін созылған сайыста 2,8 кг балық ұстаған «Астана фишинг клаб» командасы бас жүлдені жеңіп алды. Екінші орынды «Ордабасы» командасы иеленді. Үшінші орын «Нұр жаса» командасына бұйырды. Жүлдегерлердің бәрі бағалы сыйлықтармен марапатталды.
Аманғали ҚАЛЖАНОВ
Кеше «Жастар» театрында Астана қаласы әкімдігінің қолдауымен «ЭКСПО-2017» халық аралық мамандандырылған көрмесі мен Астана күніне арналған «Қазақстаным-Ғажапстаным» атты мүшәйраның жеңімпаздарын марапаттау рәсімі өтті. еліміздің әр аймағынан келген 50-ге тарта ақыннан 12 жыр жампозы анықталды. Аталмыш мүшәйраны Сәкен Сейфуллин мұражайы биыл жетінші мәрте ұйымдастырды. Қазылар алқасына белгілі жазушы, ғалым, Мемлекеттік сыйлықтың лауреаты Қойшығара Сал ғараұлы төрағалық етті. Сондай-ақ, қатысушылардың өлеңдері Несіпбек Айтұлы, Оңайгүл Тұржан сынды ақындардың сараптауынан өтті. Қорытындысында бас жүлдені танымал ақын, халықаралық «Алаш» әдеби сыйлығының иегері Ғалым Жайлыбай «Рух жыры» топтамасы үшін иеленді. Бірінші орын Оңтүстік Қазақстан облысы, Мақтарал ауданының тумасы Ықтияр Мырзақұловқа бұйырды. Қызылордалық белгілі ақын Толыбай Абылаевқа «Жер ұйық» толғауы, астаналық жас ақын Арман Шеризатқа «Астана» өлеңі үшін екінші орын берілді. Алматылық Ғалым Қалибекұлы «Қазақстан - мәңгілік махаббатым» топтамасымен, астаналық Олжас Қасым «Ебіней көрген ЭКСПО», аягөздік Ақаш Көксегенов «Менің алтын тірегім» толғау ларымен үшінші орыннан көрінді. Ал Достық Тілеубергенов (Қызылорда облысы) «Көк туды сүйем», астаналық ақындар - Ұларбек Дәлей «Есіл бойын жағалата үй тіктім», Балтабек Нұрғали «Ел бақыты - Елбасы», Қуат Рахатұлы «Арман қала – Астана», Мұқият Қойшыбай «Гүл көмкерген Сарыарқа» өлеңдері үшін ынталандыру сыйлықтарына ие болды.
4
ӨЗІМІЗДІҢ ӨНДІРІС
№78 (3583) 04/07/2017 Сейсенбі
«АСТАНА АҚШАМЫ»
www.astana-akshamy.kz
КӨЛІГІҢЕ ҚАРАЙ КӨСІЛ ТАЯУДА «АСТАНА АҚШАМЫ» ГАЗЕТІ ЕЛОРДАЛЫҚ ТӘРТІП САҚШЫЛАРЫНЫҢ АВТОПАРКІ 94 ЖАҢА КӨЛІКПЕН ТОЛЫҚҚАНЫН СҮЙІНШІЛЕП ЖЕТКІЗДІ. БҰЛ КӨЛІКТЕРДІҢ БАРЛЫҒЫ ҚАЗАҚСТАНДА ЖАСАЛҒАН. ПОЛИЦИЯ, МЕДИЦИНА, БІЛІМ САЛАСЫ... ЕЛІМІЗДЕ ҚАНШАМА БЮДЖЕТТІК, МЕМЛЕКЕТТІҢ ІРІЛІ-ҰСАҚТЫ МЕКЕМЕЛЕР, МЕМЛЕКЕТТІҢ ҮЛЕСІ БАР ҮЛКЕН ҚҰРЫЛЫМДАР БАР, СОНЫҢ БӘРІ ЕКІ-ҮШ ЖЫЛ САЙЫН КӨЛІК ЖАҢАРТАДЫ. ЕНДЕШЕ, ОТАНДЫҚ АВТОӨНДІРІС ӨРІСІ КЕҢЕЙЕТІН КЕЗЕҢ ТУҒАН ЖОҚ ПА? Еркін ҚЫДЫР Отандық өнеркәсіпті өркендету – бүгінгі таңда Қазақстандағы ең бір өзекті мәселелердің бірі. Оған қол жеткізу үшін сол өнеркәсіп өндірген өнімдерді ең алдымен өз отандастарымыз көптеп сатып алатын болуы тиіс. Жақында Мәжіліс депутаты, Парламенттегі «Ақжол» фракциясының өкілі Кеңес Әбсаттаров осыған қатысты мәселе көтерді. Ол еліміз шенеуніктерінің қызметтік көлік ретінде шетел автоөнеркәсібінің қымбат бағалы көліктерін сатып алуға құштар екендеріне көпшілік назарын аударды. Депутаттың сөзі бұған дейін ел ішінде айтылып келе жатқан өзекті мәселені мемлекеттік деңгейге көтерудің бір жолы болып көрінді. Ол мұны Үкімет басшысы Б.Сағынтаевқа депутаттық сауал жолдау арқылы жеткізді. Бұл сауалда халық қалаулысы Президенттің Қазақстан халқына Жолдауында, «Қазақстан-2050» стратегиясында отандық өнім өндірушілерді қолдаудың міндетті екені атап көрсетілгенін тағы бір еске түсіріп өтті. Демек, бұл – Мемлекет басшысының осы нақты нұсқауы мен тапсырмасы әлі күнге өз дәрежесінде орындалмай отыр деген сөз. «Мемлекеттік орган өкілдерінің көбі шетелдік көліктер сатып алып, Елбасының
тапсырмасын елемей отыр. Жыл басынан бері шенеуніктер 400-ден аса қымбат шетелдік көлік сатып алды. Солардың ішінде ең соңғы үлгідегі Land Cruiser 200 және Land Cruiser Prado маркалы өте қымбат автомобильдер де бар. Ал отандық көліктер бұл кезде шенеуніктер тарапынан өз қолдаушыларын таппай тұр. Бұған олар Қазақстанда жасалған машиналар қолдануға қолайсыз деген уәж айтатын көрінеді. Бірақ мұндай негізсіз сылтауға ешкім сенбейді» дейді К.Әбсаттаров сауалхатында. Өзі көтерген өзекті мәселеде осы жайттарға назар аударып өткен мәжілісмен бұдан әрі жағдайдың асқынып кеткені сондай, бағасы шығандаған шетелдік көліктерді шағын бюджеттік мекемелердің де сатып алуға батыл кірісіп кеткенін мысал ретінде келтіреді. «Мәселен, Атырау музыка колледжі Land Cruiser Prado сатып алды. Жамбыл облыстық филармониясы Land Cruiser 200 көлігін алды, – дейді ол. – Сонда музыкалық мекеме жетекшілері құны 80 мың долларлық көліксіз жүре алмайтын болғаны ма? Олардың шығармашылық ұжымында басқа қиындықтар жоқ, бюджет қаражатын қайда жұмсарын білмей отыр ма?». Қабырғадан төтесінен қойылған осы сұрақтардың астарында «бұл неғылған шалқақтау» деген сөз тіркесінің сұлбасы жатқанын біз де аңғарып отырмыз. Шынын-
да, бұл неткен шалқақтау? Музыка мектебі мен филармонияның жұмысындағы бар проблема осы қымбат көліктерді сатып алумен шешіле сала ма екен? Олар қыруар пайда табатын мекемелер қатарына жатпайды ғой. Олай болса, бұл салаларда мәселені қарап, реттестіріп отырған кім бар? Сол себепті де депутат Үкімет басшысынан қызметтік көлік алуға бағытталатын мемлекеттік сатып алу мәселесін қайта қарап, Елбасының тапсырмасын елемей жүрген мемлекеттік органдардың басшыларын жауапқа тартуды сұрайды. Бұл жерде ескеретін бір маңызды мәселе бар. Біздіңше, мұндағы түйіннің түйткілі Үкіметтің 1999 жылғы 27 мамырда қабылдаған «Қазақстан Республикасы мемлекеттік органдарына транспорттық қызмет көрсету үшін қызметтік автомобильдерді пайдалану тәртібін реттеу туралы» қаулысына тіреліп тұр. Онда «мемлекет қаржыларын үнемдеу тәртібін күшейту және қызметтік автомобильдерді пайдалану тәртібін реттеу мақсатында мемлекеттік органдарға транспорттық қызмет көрсету үшін бөлінетін қызметтік автомобильдердің тиісті нормативі бекітілсін» деп атап көрсетілген. Міне, осы қаулыға сәйкес мемлекеттік ұйымдардың бірінші басшысынан бастап барлық деңгейдегі буындары жетекшілерінің қызметте пайдалану үшін сатып
алатын автомобильдері қозғалтқыштарының көлемі 3000 текше сантиметрден асып кетуіне үзілді-кесілді тыйым салынады. Сонда ортанқол мемлекеттік мекемелер қозғалтқыш көлемі 4000 және 5000-нан асатын шетелдік көліктерді қалай, кімнің рұқсатымен алған? Бір емес, екі талап – қозғалтқыш көлемі нормадан артық және отандық өнім емес, бұзылып отыр. Бұған бақылаушы органдар не айтады? Мемлекеттік сатып алу шарасын бастаудың өзі заңсыз ғой осы жағдайда. Сонда ортанқол мекеме Заң мен Үкіметтің шектеуі мен талабына пысқырып та қарамағаны ма? Осы орайда тағы бір мәселе туындайды, біздің Қостанайда әкім мен министр ұялмай мінуге болатын «SsangYong Chairman» аталатын, қозғалтқышы мен механизмдері «Мерседестен» алынған, есік пен төрдей келісті көлік шығарылады. Бірақ қуаты 3000 текше см-ден асады. Аспаса, өз салмағын сүйрей алмас еді. Демек, Үкіметтің қаулысына сәйкес, оны мемлекеттік мекемеде пайдалану кереғарлық болып табылады. Бұл келісті көлікті Қазақстан шенеунігі міне алмайтын болса, онда не үшін және кім үшін шығарамыз? Ал егер Үкімет мүшелері, орталық мемлекеттік орган басшылары, әкімдер қазіргі қаптаған «Мерседестердің» орнына осындай көлікті мінсе, қанша қаржы өз қазынамызға құйылар еді. Осындай көзқарастың салдарынан еліміздегі автомобиль сатылымы, соның ішінде отандық көліктердің саудаға шығарылуы соңғы жылдары күрт түсіп кеткен. Бұған, әлбетте, әлемді жайлаған экономикалық дағдарыстың да айтарлықтай әсері
болды. Бұған мұнай бағасының құнсыздануы мен жалпы әлемдік экономикалық ызғардан бөлек, біздің өз жүйеміздегі жоғарыдағыдай кереғарлықтар, жүйелілік пен тәртіптің болмауы тағы бір себеп. Теңгенің тәлтіректеуі мен доллардың өршіп өсуі – қосымша соққы. Бұл аздай, 2015 жылдың басынан бастап енгізілген утильдеу жиыны мен алғашқы тіркеуге жұмсалатын қосымша шығындар саланы кәдімгідей тұралатып тастаған. Отандық көлік құрастырушы кәсіпорындар тұтынушы сұранысының төмендеуіне Ресей көліктері де кінәлі дегенді айтады. Бұл елден 2014-2015 жылдары, әсіресе, олардағы рубль құлдырауы кезінде 300 мыңнан астам «темір тұлпар» жеткізілген екен. Бірақ қазір жағдай бірте-бірте түзеліп келеді. 2018 жылға қарай біздің зауыттарда жиналған көліктердің қазақстандық үлесі 50 пайызға дейін артуы тиіс. Қазіргі көрсеткіш 30 пайызды құрайды. Құрал-саймандардың жартысы өзіміздікі болса, мұндай тәуелділік болмайды әрі қаншама қосымша жұмыс орындары ашылады. Отандық көлік құрастырушылар 2017 жылдың сәуірінен бастап бұл саладағы сауданың жанданатынын айтып еді, қазір сол болжам біршама орындала бастаған сияқты. Атап айтқанда, «ҚазАвтоӨнеркәсіп» автомобиль саласы кәсіпорны одағының мәліметіне қарағанда, биылғы жылдың қаңтар-сәуір айларында республикада жалпы құны 28,9 млрд теңге тұратын 5050 автотранспорт (бұлардың арасында жүк көліктері мен автобустар да бар) сатылып, өткен жылдың осы мезгілімен салыстырғандағы
өзіміздің өндіріс
№78 (3583) 04/07/2017 Сейсенбі
«Астана Ақшамы» www.astana-akshamy.kz көрсеткіш біршама артқан. Ал жеңіл автокөліктерді өндіру көрсеткіші 5,4 пайызға дейін ұлғайып, жалпы саны 4571-ге жеткен. Тек сәуір айында ғана 1645 автомобиль конвейерден шығарылып, өткен жылдың осы уақытын 4,2 пайызға оздырып жіберген. Ал алғашқы төрт айда сатылымға шығарылған жеңіл көліктердің қатарында Lada (1897 бірлік), Kia (600), Hyundai (345), Chevrolet (264) және JAC (174) көш бастап келеді. Отандық кәсіпорындар ұсынған маркалардың арасында, сондай-ақ, SsangYong (70), Škoda (59), Peugeot (20), Geely (18) және Toyota (3) бар. Ал өткен жылы қазақстандықтар ескі-жаңа көлік сатып алуға 250 миллиард теңге жұмсаған екен. Аз емес, әрине, тек осыны отандық көліктерге бұра білсек... Өткен жылы елімізде құны 62 миллиард теңге болатын 11 мың автокөлік шығарылған, биыл 12 мыңға жетпек, сонымен қатар, 500 автобус, 2 мың трактор шығару жоспарланған. Алайда бұл серпілістің өзі біз көтеріп отырған проблеманы түпкілікті шешіп тастай алмайды. Мұны Қазақстан тәуелсіз автомобиль одағының төрағасы Эдуард Эдоков та айтып отыр. Ол елдегі автонарық 2017 жылдың аяғына қарай табанынан тік тұрады дегенге келісе қоймайды. Оның айтуынша, нарықтың тұралауы әлі алда. «Құлдырау әлі тоқтаған жоқ. Мұнай бағасының арзандағаны себеп болғаны түсінікті. Бірақ осы тұрғыда экономиканы көтеретін басқа тетіктерді көріп тұрғам жоқ. «Қара алтын» бағасы 3-5 теңгеге көтерілсе де, халықтың жалақысы бірден өседі деген сөз емес. Автосалондарға жаппай жүгіре қоймас. Кейбір сарапшылар 2017 жылдың оңай болмайтынын айтады. Алдағы жылы мұнай бағасы көтерілмесе, бұдан да қиындау болады. Автонарық халықтың материалдық жағдайына байланысты. Қазір жұрт, негізінен, арзан көлікке құмар» дейді ол. Осы ретте отандық өнім өндірушілерге Үкімет тарапынан нақты қолдау керек екенін сарапшылар бірауыздан айтып отыр. Ал өндірісшілер әлі де болса жеңілдетілген несиелік бағдарламаға үмітпен қарайды. Өткен жылдың сәуір айында басталған мемлекеттік автонесиелеу бағдарламасы екінші кезеңінің оларға көп көмегі болды. Орайы келгенде айтайық, көрші Өзбекстанда осы салада қалыптасып отырған ахуал өзгешелеу. Өткен ғасырдың 90-жылдарынан шетелдік көліктерді құрастырып шығаруды қолға ала бастаған бұл елде содан бері мемлекеттік
мекемелерге қызметтік автомобиль ретінде ғана емес, тұрғындарға жеке көлік есебінде отандық көліктерді сатып алу қатаң міндеттеліп қойылған. Соның нәтижесінде қоңсы елдің тас жолдарында негізінен өзбекстандық көліктер мен ескі кеңестік машиналар ғана зырлап жүр. Ал қалталы азаматтар өздерінің шетелдік қымбат көліктерін қатар жатқан Сарыағаш жеріне әкеп, жасырып қояды деген әңгіме де айтылып қалады. Себебі біріншіден, оларға салынатын салық мөлшері өте көп; екіншіден, бұл көлікті қандай ақшаға сатып алғандарын дәлелдеуге тура келеді. Осының бәрі қазір көрші елде отандық автомобиль өнеркәсібін осылайша
тұрпайылау, өзгешелеу жолдармен болса да қолдап, көтермелеу мақсатында пәрменді шаралар жүзеге асырып жатқанын көрсетеді. Қазір ондағы жағдайдың жақсара бастағаны сондай, өткен жылдың соңында бір топ автомобильші елдегі сұраныстың артуына байланысты республикада тағы бір көлік құрастыру зауытын салу жөнінде бастама көтерген. Қазақстанның автомобиль жасау саласының тіршілік ете бастағанына оншалықты көп уақыт өткен жоқ. Ол өзінің тамырын 2002 жылдың желтоқсан айында Өскеменде «Авто Азия» атты кәсіпорынның ашылуынан тартады. Аталмыш зауыт 2003 жылы бірінші рет ВАЗ21213 маркалы «Нива» автомобилін өндіріс конвейеріне қосты. 2003 жылы «АгромашХолдинг» компаниясы Қостанайда бұрынғы дизель зауытын конкурстық негізде ұтып алып, оны қайта қалпына келтірді. Ал 2010 жылы зауыттың базасында SsangYong автомобилі құрастырылып шығарыла бастады. Қазіргі таңда республиканың көлік
5
құрастырып шығару саласында «Азия Авто» АҚ, «АгромашХолдинг Қазақстан» АҚ және «Сарыарқа Автопром» ЖШС атты 3 кәсіпорын бар. Біріккен кәсіпорындар да бар. Рас, елімізде отандық автомобиль құрылысы саласын дамытуға мемлекет тарапынан көптен бері айтарлықтай қамқорлық, қолдау көрсетіліп келеді. Мұндағы бірінші маңызды фактор – Индустриялық-инновациялық даму мемлекеттік бағдарламасы. Оның 2015-2019 жылдарға арналған шаралары аясында шет елдердің General Motors, Hyundai, Kia, Peugeot, Renault, Nissan-Avtovaz, ŠKODA, Toyota және Iveco компанияларымен әріптестік қызметтестік көлемін одан әрі ұлғайту қа-
растырылған. Сонымен бірге, ішкі нарықтың шектеулі екені ескеріліп, өнімдерді ірі сериялы сипатта экспорттау ұсынылған. Оның ауқымы 2019 жылы 30 пайызға дейін жетуге тиіс. Отандық автоөнеркәсіптің дамуына серпін бере алатын екінші фактор сатып алушыларға жеңілдетілген несие ұсыну болса керек. Бұл шара «Нұрлы жол» бағдарламасы шеңберінде жеңілдетілген несие беру жүйесінің операторы болып бекітілген «Қазақстан Даму банкі» акционерлік қоғамы арқылы жүзеге асырылады. Бұған бөлінген қаржы көлемі 15 млрд теңгені құрайды. Үкімет тарапынан саланың жүгін жеңілдету бағытында жасалған тағы бір шара 2016 жылғы 27 қаңтарда қабылданған «Өндірісшілердің (импорОсы орайда тағы бір мәсетерлердің) кеңейтілген міндеттемелерін жүзеге ле туындайды, біздің асыру ережесі» болып Қостанайда әкім мен табылады. Ереженің министр ұялмай мінушеңберінде импортерге болатын «SsangYong ге әкелетін тауарларын утильдеу міндеттемесі C h a i r m a n » ата л ат ы н , жүктеледі. Бұдан бөлек, қозғалтқышы мен мехареспубликаға әкеліннизмдері «Мерседестен» ген ескі және жаңа авалынған, есік пен төрдей токөліктердің утильдік жиынтығы импортердің келісті көлік шығарылады. өзінен алынады. Ал ел Бірақ қуаты 3000 текше смішінде шығарылған авден асады. Аспаса, өз салтомобильдерді утильмағын сүйрей алмас еді. деуден салық жиналмайды. Себебі олардың Демек, Үкіметтің қаулысықауіпсіз утильдері үшін на сәйкес, оны мемлекетөндірісшілердің өздері тік мекемеде пайдалану жауап береді. Мұндай кереғарлық болып табынорма 2012 жылдан бері бар. Тағы бір назар аудалады. Бұл келісті көлікті ратын жайт, ҚазақстанҚазақстан шенеунігі міне ның Бүкіләлемдік саалмайтын болса, онда не уда ұйымына (ВТО) үшін және кім үшін шығамүше болуы отандық автоөнеркәсіп үшін рамыз? Ал егер Үкімет мүқосымша ширыға түшелері, орталық мемлесуді талап етіп отыр. кеттік орган басшылары, Олай болатыны, бұрын әкімдер қазіргі қаптаған біздің елімізге әкелінген әрбір көлік құралы «Мерседестердің» орнықұнының 30 пайызы на осындай көлікті мінсе, кедендік салық ретінде қанша қаржы өз қазынаұсталып келген болса, мызға құйылар еді мүшелікке өткеннен кейін бұл мөлшер 15-
20 пайызға дейін түсіп кетті. Бұл отандық өнеркәсіпшілер үшін оншалықты қолайлы жағдай емес. Алайда оларға елімізге ескі көліктер келуіне кедергі келтіретін Еуразиялық экономикалық одақ шеңберіндегі кедендік одақ аясындағы біртұтас техникалық регламент көмекке келуге тиіс. Бұған қоса, елімізде белгіленіп жатқан автонесиелер тап осы отандық өнімнің көптеп сатылуына жол ашып беруі керек. Біз, сонымен қатар, еліміздегі бюджеттік мекемелердің тек қана отандық көліктерді алуларын заң жүзінде қатаң міндеттеп беретін арнайы құжат қабылдануы қажет деп есептейміз. Осылайша, Қазақстандағы барлық мемлекеттік органдар – Үкімет қарауындағы барлық министрліктер мен ведомстволардан бастап, 2 республикалық деңгейдегі қала мен 14 облыстың, 160 ауылдық аудандар мен 17 қалалық аудандардың түрлі деңгейдегі басшылары, мыңдаған бюджеттік мекемелер – жаппай тек қана отандық көліктерді ала бастайтын болса, бұл саланың тез арада даму жолына түсіп кететініне еш күмән жоқ. Бұған баратын жолдағы бірінші нақты шара жоғарыда айтылған Үкімет қаулысындағы кереғар шектеудің мөлшерін қайта қарау деп білеміз. Қазақта «Көрпеңе қарай көсіл» деген сөз бар. Бұл – нағыз қазіргі нарық заманының қағидасы. Ең үлкен, ең қымбат көлік алу, жұрттан озу үшін барын сататын, жанын салатын заман өтті ғой, бірақ бәсеке, әдет кетпей тұр. Сондықтан жоғарыдағы нақылды сәл өзгертіп, өз көлігімізге қарай көсілуді ел болып, Үкімет қолдап, қолға алып, республикада құрастырылып жатқан өнімнің көп тарауына мүмкіндік жасағанда ғана қазақтың ұлттық көлігі – «Ленд Крузер» деген кекесіннен құтыламыз. Мұнан ешкім ұтпаса, ұтылмайды. Заман талабы осындай!
6
білім
№78 (3583) 04/07/2017 Сейсенбі
«Астана Ақшамы»
ҰБТ АЯҚТАЛДЫ:
нақ-нақ Елордалық биылғы түлектер жаңа дәстүр бастады. Олар «ашық кітапханаға» сүйікті кітаптарын сыйға тартуда. «Жаттанды ойлардан, бос сөздерден өз еркімен арылып, дүниенің сырына қанығып, ғаламды кеңінен шарлауға мүмкіндік беретін құндылық ол қашанда – КІТАП. Біз бұл бастамамызды астаналық оқырмандарға арнап қолға алдық, әрі бұл қала әкіміне деген ілтипатымыз, алғысымыз» дейді түлектердің әрбірі үлкен мақтанышпен. Жағалаудағы Арбаттың маңынан орын тепкен кітап сөресінен отандық және шетелдік жазушылардың шығармаларын алып оқуға болады. Сондай-ақ, философия, тарих, психология, экономика сынды салалық тақырыптардағы кітаптар да бар. Түлектер, естеліктерін өз қолтаңбаларымен бірге қалдыруда.
Оқуға түсу оңай ма? (Соңы. Басы 1-бетте). Республика көлемінде ең жоғарғы 140 балдың 50-ін жиып, шектік деңгейді еңсергендер саны осы жылы 74 мың 517 түлек болды. Енді шекті балды алдық деп алақайлаған талапкерлер де таңдау пәндерінен межелі 15 балдан алмайтын болса, таңдаған мамандығына ақылы негізде болса да, барудың ауылы алыс. Ақылы негізде оқу үшін мемлекеттік жоғары оқу орындарында шектік балл – 50 балл. Ал Ұлттық университеттер үшін шектік балл – 65 балл. Дәл қазіргі таңда межелі балды бағындырғанымен, ішінара таңдау пәндерінен жинауға тиіс балынан аса алмай, оқуға тапсыру мүмкіндігін тағы бір сынауға тиіс талапкерлердің қатары артып, үлкен дау тууда. Бұл мәселе Білім және ғылым министрлігінде талқылануда. Алдағы уақытта бұл межелі балл өзінің күшінде қалуы немесе төмен түсіріп, талапкерлерге мүмкіндік берілуі мүмкін. Талапкерлер әр пәннен алған балдары осы шектен асқанда ғана мемлекеттік грант конкурсына қатыса алады немесе ақылы негізде оқуға түсе алады. Егер шектен аспаса, жалпы балы неше болса да оқуға қабылданбайды. Менің баламның таңдау пәндері – география мен физика. Ал олардың біреуінен – 14, екіншісінен 9 балл алды. Жалпы қорытындымыз 73 балл болса да, біз өзіміз таңдаған мамандық бойынша, Қазақ агротехникалық университетінің ақылы бөліміне де тапсыра алмай отыр-
мыз. Одан ҰБТ-ның алдыңғы жүйесі жақсы еді. Бала 50 балл алды ма болды, оқуға түсе алады. Ал биыл біздің балымыз ақылы бөлімге де жетпей отыр» дейді Жадыра Бөлекбаева есімді ата-ана. Ал №40 орта мектептің директоры Ербол Іргебай: «Таңдау пәнінің дұрыс жауаптары бойынша 40 балл алуы керек. Сол 40 балдың 15-ін жинай алмаса, ол бала болашақ мамандығына қалай барады? Өзінің жаны қалаған, ізденген, жақсы білетін саласынан әлден осындай аз балл жинаса, ол дұрыс емес. Сондықтан осы
талапты өзім қолдаймын» дейді. Оқуға түсу оңай болған қоғамда, мамандыққа деген махаббат та төмендейді. ҰБТ-ның жаңа жүйесі жастарға жаңа серпін әкеліп, алдағы уақытта өздері таңдаған мамандыққа ізденімпаздықпен, жауапкершілікпен келетін болады. Дәл қазіргі уақытта таңдау пәндерінен межелі пәндерді бағындыра алмаған талапкерлер жаппай Білім және ғылым министрлігінің осыған байланысты қабылдайтын қаулысын күтіп отыр.
22 мыңға жуық бала
Былтыр Астанадағы оқу шылар саны 16 мың балаға артқан еді. Мектепке дейінгі балалардың саны туу мен көші-қон көрсеткішінің жо ғары деңгейіне байланысты артып отыр. Биылғы оқу жы лында бір ғана 1-сыныпқа 22 мыңға жуық оқушы қабыл данады деп күтілуде. Айта кетейік, биыл еліміздің мектеп терінде нөлдік сыныптар пайда болады. Ол
сыныпқа қабылданған балалар алфавитті «Әліппе» бойынша оқиды. Жақында ғана Білім және ғылым министрі Ерлан Сағадиев мұның бірінші сыныпқа келетін балалардың дайындық деңгейі арасындағы үйлесімсіздікті жоюға мүмкіндік беретінін айтты. «Бүгінгі таңда бірінші сынып оқушыларының 80 пайызы жүгіртіп оқи алса, ал 20 пайызы әріп те танымайды. Сол себепті сынып түгел барлық бағдарламаны басынан бастап өтуге мәжбүр» деген еді. Расында да, осыған дейінгі жүйе бойынша дайындық тобына барған бала, бармаған бала бо-
Бетті дайындаған: Гүлжан РАХМАн
бірінші сыныпқа барады лып бөлініп, ара жігі ажырап қалған балаларды бір деңгейде оқыту жағы да ыңғайсыздық тудырған еді. Енді осы жүйе сақталатын болса, ата-аналар үшін де, мұғалімдер үшін де бұл оң шешім болар еді. Нөлдік сыныпты бұрынғыдай мектепте де, балабақшада да өтуге болады. Балабақшалармен бірге қаламыз бойынша 49 шағын орталықтар жұмыс жасайды. Оның 46-сы – мемлекеттік, ал 3-еуі – жекеменшік. Жұмыс уақыты жарты күн. Онда мектепке баратын балаларды төрт жастан бастап тегін түрде дайындайды. Орталыққа жолдама алу үшін бала Астана қаласы бойынша балабақша кезегінде ресми түрде тұруы керек. Бұдан бөлек, әр мектептің жанынан «Балдырғандар мектебі» ашылған. 13 маусым-13 тамыз аралығында баланы мектепке баруға бейімдейтін даярлық сыныптары әр сабағы 25-30 минуттан үш сағат оқытады. Қаладағы тұрғындардың, оның ішін де балалардың көбеюіне байланыс ты оқушылар мен мектеп жасына дейінгі балаларды білім ордасымен, балабақшамен қамтамасыз ету мәселесі күн тәртібіндегі ең негізгі мәселеге айналып отыр.
www.astana-akshamy.kz
*** Кеше Астанада World Robot Olymiad тақырыбымен робототехникадан сайыс басталды. Еліміздің барлық аймақтарынан 150-ден астам команда қатысқан чемпионатқа 300ге жуық бала келді. Ұлттық жарыс екі кезеңнен тұрады. Осыған дейін Назарбаев интеллектуалдық мектептері 2014 жылы WRO ережелері бойынша осы робототехникадан Қазақстанның ұлттық үйлестірушісі дәрежесін алған болатын. Робототехниканың Қазақстанда болашақта қарқынды дамитынына сенім мол. Бұған деген балалардың қызығушылығы бары осы байқаудың елімізде бірнеше рет өткізіліп жатқанынан аңғаруға болады. Ұлттық сайыстың қорытындысы бойынша қараша айында Коста-Рикада өтетін байқауда республика намысын қорғайтын Қазақстанның ұлттық құрамасы жасақталады. *** Астаналық оқушылар қалалық «Туған жер» бағдарламасының аясында еліміздегі тарихи өңірлерді аралауды бастап кетті. Әлкей Мар ғұлан атындағы №40 орта мек тебіндегі «Әлкей Марғұлан ізімен» туристік-өлкетану экспедициясы да Баянауыл өлкесінің тарихи жерлерін аралап қайтты. Сапар барысында оқушылар Мәшһүр Жүсіп кесенесінде, Әбжәләп әулие, «Қоңыр Әулие үңгірінде», Жасыбай көлінде, Жасыбай асуында, Баянауылдағы Қаныш Сәтбаев музейі мен Мұса мырза мешітінде болды. «Қазақ Елінің руxани әлемі мен ғылымына өлшеусіз үлес қосқан ұлы тұлғаларды Баянауыл жұрты да ардақтап ескерткіштер қойыпты. Бір көше бойында Бұқар жырау, Мәшһүр Жүсіп, Шоң мен Шорман билер, Жүсіпбек Аймауытов, Қаныш Сәтбаев, Әлкей Марғұлан және алты генералдың ескерткіштері мен кеуде мүсіндері орнатылыпты. Іргетасы ХІХ ғасырда қаланып, бұл күнде жаңарған Мұса мырза мешіті – де үлкен тарихи орын. Ұлыларын ұлықтаған Баянауыл жұртына риза болып, Астанаға қарай бет алдық» дейді мектеп директоры Ербол Іргебай.
7 №78 (3583) 04/07/2017 Сейсенбі
«АСТАНА АҚШАМЫ» www.astana-akshamy.kz
ТАИЛАНД «ЭКСПО-2017» КӨРМЕСІНДЕ АУЫЛ ШАРУАШЫЛЫҒЫ ҚАЛДЫҚТАРЫН ҚОЛДАНУ ТӘЖІРИБЕСІМЕН БӨЛІСУГЕ ДАЙЫН. БҰЛ ТУРАЛЫ ТАИЛАНД КОРОЛЬДІГІНІҢ ҰЛТТЫҚ КҮНІН АТАП ӨТУ БАРЫСЫНДА МЕМЛЕКЕТТІҢ ЭНЕРГЕТИКА МИНИСТРІ АНАНТАПОРН КАНДЖАНАРАТ МӘЛІМДЕДІ.
ТАЙ ХАЛҚЫНЫҢ ТАРТУЫ Гүлдана ТАЛҒАТҚЫЗЫ Министр Қазақстан Республикасына көрмеге қатысу мүмкіндігі үшін алғыс айтып, «Болашақ энергиясы» тақырыбының өзектілігін тілге тиек етті.
ЭКСПО-2017 АУМАҒЫНДА ОРНАЛАСҚАН ЭНЕРГИЯ ХОЛЫНДА ИТАЛЬЯНДЫҚ ПИАНИСТ АНДРЕА ЛУККЕЗИНИ ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ МЕМЛЕКЕТТІК АКАДЕМИЯЛЫҚ СИМФОНИЯЛЫҚ ОРКЕСТРІНІҢ СҮЙЕМЕЛДЕУІМЕН ЖЕКЕ КОНЦЕРТ БЕРДІ.
БЕТХОВЕН КЕШІ Айгүл УАЙСОВА Танымал музыкант Ла Скала сахнасында Дино Чиани атындағы конкурсты ұтып алып, жас күнінен бастап әлем сахналарында өнер көрсетіп келеді. Ол Бетховен туындыларының мағынасын терең түсініп, оның әуезді сазын тыңдарманына жеткізе білгені үшін де әлемнің саз өнерінен лайықты орын алды. Оның орындауындағы Stradivarius студиясында шыққан Бетховеннің 32 сонатасының концерттік жазбасы жоғары бағаланып, беделді неміс журналының «Ай дискісі» сыйлығымен марапатталған. Астананың классикалық саз кешінде де атақты пианист Людвиг ван Бетховеннің «Прометей туындылары немесе музыка мен би құдіреті» увертюрасы мен фортепианоға арналған бірнеше туындыларын орындады.
– Таиландтың энергетикалық саясаты тұрақтылық пен технологиялық дамуға бағытталған. Біздің павильон «Барлық адамға арналған биоэнергетика» құрылымына сай құрастырылған. Таиланд өзінің баламалы энергия көздерін өндіру мақсатындағы
ауыл шаруашылығы саласында қалдықтарды пайдалану мүмкіндіктерін паш етуге дайын. Бұл Таиланд үкіметінің энергетикалық стратегиясын жүзеге асыруға септігін тигізіп қана қоймай, біздің жергілікті шаруаларға да көмектеседі,
– деді Анантапорн Канджанарат. Өз кезегінде, ҚР Денсаулық сақтау вице-министрі Алексей Цой Қазақстан мен Таиланд тығыз дипломатиялық қарым-қатынас орнатқанын айтты. Сондай-ақ, ол ЭКСПО көрмесі Таиландтың бизнес қауымдастығына үлкен мүмкіндік беретінін жеткізді. – Ұлттық күні көрмеге қатысушы мемлекеттер өзінің мәдениетін, дәстүрін, өмір сүру салтын және ұлттық тағамдарын баршаға паш етеді. Тай халқының ұлттық күні екіжақты тиімді әріптестікті нығайтып, Таиландтың бизнес қауымдастығына Орталық Азия мен ТМД аумағына кіруге мүмкіндік береді, – деді Алексей Цой. Шараның ресми бөлімінен кейін, қонақтар Киннари биі, Рамаяна маскалар биі мен Джо Луис қуыршақтар қойылымын тамашалады. Ұлттық күнге арнайы келген Таиланд вице-мисі Пинтхип «Кван» Оракхорн бидің көркін қыздырып, жалпақ жұртты өнерімен, сұлулығымен тәнті етті.
ПАЛАУ МЕН БАУЫРСАҚ «ЭТНОАУЫЛ» ҰЛТТЫҚ-МӘДЕНИ КЕШЕНІНДЕ «ЭКСПО-2017» ХАЛЫҚАРАЛЫҚ МАМАНДАНДЫРЫЛҒАН КӨРМЕ АЯСЫНДА АСТАНА КҮНІ МЕРЕКЕСІНЕ АРНАЛҒАН «ПАЛАУ» ФЕСТИВАЛІ ӨТТІ. ҚАЗАҚСТАН ХАЛҚЫ АССАМБЛЕЯСЫ ҰЙЫМДАСТЫРҒАН ШАРАҒА ЭТНОМӘДЕНИ БІРЛЕСТІКТЕР АТСАЛЫСТЫ. Аманғали ҚАЛЖАНОВ Тойшыл қауымға «Хан палау», «Самарқан палауы» сияқты палаудың бірнеше түрі ұсынылды. Бұл күні жалпы алғанда осы тағам түрінің 600 келісі пісірілді. Бұған қоса, шелпек, бауырсақ таратылды. Ал сахнада әртүрлі этнос өкілдері ән салып, би билеп, халықтың көңілін көтерді. Этномәдени бірлестіктердің концерті кезінде «Қайырымды ел» республикалық шарасы шеңберінде жағдайы төмен отбасыларға 40 кілем табысталды. «Қазақстанда қаншама этностар бірлікте, татулықта өмір сүріп жатыр. Осы бәріміз
«ЭКСПО» сияқты айтулы жаһандық шараға үлес қоспай тұра алмадық. Ал Астана – Қазақстанның астанасы ғана емес, баршамыз тұрып жатқан әсем қала. Сондықтан шаһар мерекесіне де үн қосуды жөн көрдік. «Палау» фестивалін ұйымдастырудағы мақсатымыздың бірі - бірлігімізді, татулығымызды әлем халқы көрсін дедік. Өзбек этномәдени орталығынан осы шараға 100 адам атсалысты. Олардың арасында аспаздар, өнерпаздар бар» дейді өзбек этномәдени орталығының өкілі Хасан Шарипов.
8
руханият
№78 (3583) 04/07/2017 Сейсенбі
«Астана Ақшамы»
Бұл бір төрт құбыламыз тең жайнап тұрған жылдар еді. Торғай облысының атынан ат үркіп, әркімге арман қала боп тұрған шағында осы елге қызметке келуім менің өмірімнің мәні мен сазына айналды. Кәсіби әдетпен сақталып қалған бірді-екілі облыстық «Торғай таңы» газетінің сарғыш тартқан парақтарын ақтарып, күн сіңген қағазын сағынышпен сипалай отырып, талай сырлы да сыңғырлы, шерлі де мұңлы күндерді еске аламын...
Е
ске ала отырып, «менің жылдарым, менің байлығым» дейтін жаста елдің игі жақсылары мен нар тұлғалары жайлы сұрайтын болса, айтар әңгіме аз емес. Жастық шағымды өткізіп, тілшілік қызметтің қырсырын сүріне-шалына жүріп игеруіме қамқорлықпен қолдау көрсеткен Торғайдағы парасат-пайымы биік дара ағаларымды әңгіменің өзегіне арқау етпекпін. Солардың бірі де, бірегейі – биыл көзі тірі болғанда сексен жасқа толатын Ділдәбек Қорғанбекұлы. Әлі есімде, 1979 жылдың тамызында Торғай облыстық партия комитеті ұйымдастыру бөлімінің меңгерушісі А.Дүйсенбаев өзі тізіп алып келген Алматы Жоғары партия мектебінің 21 түлегінің бірі, мені, сол кездегі облыстың айнасы «Торғай таңы» газеті редакторының бірінші орынбасары Төкен Құлмағамбетовке тапсырып, жетектетіп жіберді. Көп ұзамай «Торғай таңы» газеті редакторының орын басарлығына сол кездегі тәртіппен облыстық партия комитетінің қызметкері Ділдәбек Қорғанбекұлы бекітілді. Қалың толқындалған қара шашына тарақ тік тұратын, қою қабақты қасы бүркіттің қанатындай өрлей біткен, ер мұрынды азамат екен. Қабақтың астындағы көзінен ерекше жылылық пен мейірімділік әркез шуағын шашып тұратын еді. Тұнған судай тұйық жат қан редакцияның ішін жар қылдаған найза ұшқыны айқұш-ұйқыш кескектеп өткендей тамаша бір күй кешіп кеттік. Мен де сондай сәтті аңсайтынмын. Жарқылдап сөйлеп, жақсы ниетпен алға ұмтылғанға не жетсін?! Еркін өсіп, еркін жүргенді ұнататынмын. Мен өскен орта солай болды. Пасықтық, арамдықпен қас болдым. Өкінішке қарай, кейін екі жабылып, екі ашылған «Торғай таңы» газетінің ішкі кухнясын толық ашып айтп асам да, қиын кезең – жершілдікке салынып, әсіресе, сырттан келгенді «келімсек» деп кекетіп, басшылармен жауласушылықтың салдарынан ауыс-түйіс жиі көрініс тапқаны ақиқат. Осы кезде осындай ұжыммен тіл табы-
са алатын адамгершілігі мол, әр қазақты өзіңдей көретін болмысы бөлек жан қажет еді. Ділдәбек Қорғанбекұлы ұзақ жылдар Қостанай, одан соң Торғай облыстарында партия-кеңес қызметтерін атқарған салиқалы басшы, оның қандай жағдайда болмасын ұжымды басқарудағы тәжірибесі жеткілікті деп саналды. Ол бірден еңбек ада-
жағдайы жақсарып, мәз боп қалған біздердің, қазақ редакциясы журналистерінің көңілкүйі әп-сәтте басылып қалды. Себебі «қағанағымыз қарқ, сағанағымыз сарқ» алаңсыз ғұмыр кешіп жатқан біздер бір күнде «жетім» болдық та қалдық. ілдәбек Қорғанбекұлы қалай жарқ етіп орта мызға топ ете түсіп, жақсы өмірден «дәмдендіріп» кетсе, тап солай ғайып боп жоғарылап кетті. Ол кезде партия бізден сұрамайды. Сонымен, жағдайы тұралап қалған Торғай облыстық радио-телевидение комитетінің төрағалығына қызметке алып кетті. Көп ұзамай ол кісіден мүлдем айырылып қаларымызды қайдан білдік. Бұл комитетте де шаш етек шаруаны дөңгелетіп, талай ой-
Д
Аға әлемі
мына әлеуметтік жағдай тудыруды қолға алды. Редакцияның іші жарқырап, жаңа жиһаздарға қол жетіп, басшылардың дүниесі қатардағыларға тиіп мәресәре болдық. Дәл сол кісінің ұжымға келуі жаңа қоныс аударумен дөп келді. Бұрынғы Октябрьдің 60 жылдығы даңғылынан Восточный көшесіне көштік. Өйткені осы Восточный көшесінің бойынан еш облыста жоқ даңғарадай заманауи талапқа сай шынылы екі қабатты баспахана пайдалануға берілді де соның қасына жайғасу дұрыс делінді. Өйткені ол кезде барлық мақала – ұяшықтағы май-май ғәріптермен қолмен теріледі, линотип жаңада іске қосылып, оны меңгеру әлі қиын кез. Маман жоқ. Оның үстіне, Одақ кезіндегі бас хатшылардың жасайтын баяндамалары мен іскерлік сапарларынан «Срочно, в номер!»-мен белгіленген материалды түннің қай уағына шейін болса да зырылдап тұратын телетайптан суырып алып, құрылып басылуға берілгелі тұрған газет беттерін быт-шыт қып бұзып, қайта теріп, қайта құрып таңғы бесалтыға дейін жүру – жұмыс солай деп қабылданған тұстын. Осы себептен де редакция мен баспахана қатар жайғасты. ап-тамаша мамыражай күндеріміз, редакция ның да, жалпы облыстың да, алдағы арман-мақсаттары – қым-қиғаш қиын да, қызықты да даму жолымыз, алайда ұзаққа созылмады. Алдымен, «алмағанды алып, көрмегенді көріп» дегендей,
Т
www.astana-akshamy.kz
жоспарларын іске асыру үшін қыруар жұмыс жасап жатқан Ділдәбек Қорғанбекұлынан, жалпы ел боп, қас-қағымда айырылып қалдық. үз айы болуы тиіс. Иә, қыркүйектің 21інде. Мен Октябрь ауданына іссапармен егін алқабында болып хабар жинауға кет кенмін. Үш ұйықтаса түске кірмейтін нәрсе, қайт ып оралсам, Ділдәбек Қорған бекұлынан айырылған ел жүректері қарс айырылып қара жерге тапсырып қойыпты. Ол кездегі Торғай облыстық комитетінің бірінші хатшысы, Социалистік Еңбек Ері Оразбек Қуанышев өзі бас
К
Өзім білетін Торғайдың кең даласында ешкімге тарлық етпей, еркін самғайтын мұзбалақ қырандай өмірде де, өзі басқарған ортада да әріптестерін өзімен бірге қанаттаса ұшқанын тілеп өтті. Ұлтымыздың маңдайы жарқыраған еңселі сұңқары, қайраты қайырымды, ажары арайлы Дәлдәбек ағаның бар білімінің, керемет ұйымдастырушылық қабілетінің халқына шуағын шашқан, жұлдызы алмастай жарқыраған әлемі осындай еді
болып жерлеу рәсімін өткізуді ұйымдастырды. Бұны елі үшін жанын сала қызмет еткен болмысы бөлек жанның еңбегіне құрмет деп түсінді ел. Тек, бар қолдан келеріміз аяулы да сүйікті жары Айсұлу Қорғанбекованы көре қалсақ, басымыз жерге иілгенше хәлжағдайын сұрау ғана. Ділдәбек Қорғанбекұлы болмысы бөлек жан еді. Ол бәріне де болыссам екен деп қамқорлығын аямайтын. Біздің дәуіріміз, 80-жылдары, қазіргідей редакцияларды жас қыздар «жаулап» алмаған еді. Ол кезде қарағайдай азаматтың өзін електен өт кізіп барып редакцияға зорға қызметке алатын. Әйел затына мүлде селқос қарайтын. Бөлім меңгерушілігі деген арман, тілші болсақ, соған да қуанатынбыз. Облыстық газеттің редакциясына мен өзім аудандық газет редак торының орынбасары, одан біл бірдей Алматы Жоғары партия мектебінің түлегі ретінде аттаған едім. Сонда да сол кездегі редакторымыз Мәтен Бижанов сенімсіздік танытып, алдымен қайнаған қазан – секр етариаттан өткізіп алды. Айтайын дегенім, сол кездері осы Ділдәбек Қорған бекұлы секілді дарабоз аға лард ың шынайы қолдауын сезбегенде, көп қорықтың арасында қалып қояр ма едім. Оның жақсылығын өз ұжы мы ғана емес, алыс аудан, ауылдардан келіп, сағаттап есігін күзетіп отырған оқыр мандары да сезінген риза кейпін көзіміз талай көрді. Аға ортамыздан кеткелі қаншама
жылдар болса да, бейнесі санадан өшпейтіні осы адами ізгі қасиетінен болар. ...Көп ұзамай сол жылдардан соң Ділдәбек Қорғанбекұлын ардақтап, еске алатын жағдай да болмай қалды. Тар кезеңде сүйеу болар деп бар сенгені үкіметтен екі соққы жеген ел, «балапан басына, тұрымтай тұсына» безіп кеткен алмағайып күн туды. блыс бірінші жабыл ғанда іргедегі әскери қалашық жайғасқан Держа винскіден әскерилер жасырын жеткізілді. Ол кезде халықтың тырп етер қауқары да жоқ еді. Желтоқсан оқиғасынан әлі ес жия алмай отырған. Оның да небір зардабын тарттық. Екінші ретінде де, алдыңғы күні ғана Торғай облыстық радиосынан аудандарда іссапарда жүрген соңғы хатшы Брынкин мырза, «алыпқашпа сөз, облыс жабылмайды» деген соң, тыныш ұйықтап шыққан ел келесі күні облыссыз қалды. Сөйтіп, 1997 жылдың 24 сәуірінде сол кездегі «ЕҚ» газетінде «Торғай облысы неге жабылды?» деп, өздері өздеріне жауап беріп, «талдап» шықты. Содан бері тоғыз ауданнан тоғысқан «торыққан Торғай»-дан тарыла-тарыла тарының қауызына сыйып кететіндей ғана халқы қалған Арқалықтың басынан өткенін баяндау оның басықасында болған мен үшін – жеке әңгіме. з қызметтес болсақ та, өзі де аңыз боларлықтай істер атқарып, аз ғұмыр кешіп жайдың оғындай зу еткен ағамыздың бейнесін ұмыт тырмайтын осындай қимас сәттер аз болған жоқ. Қанша істері атқарылмай, қанша арманы орындалмай қалды...
О
А
Майра ШӨКЕН, шәкірті, Қазақстанның құрметті журналисі
СПОРТ
№78 (3583) 04/07/2017 Сейсенбі
«АСТАНА АҚШАМЫ» www.astana-akshamy.kz
АСТАНА ТӨРІНДЕ ЕЛБАСЫ НҰРСҰЛТАН НАЗАРБАЕВТЫҢ ЖҮЛДЕСІ ҮШІН ҚАЗАҚ КҮРЕСІНЕН ӨТКЕН «ҚАЗАҚСТАН БАРЫСЫ – 2017» РЕСПУБЛИКАЛЫҚ ТУРНИРІНІҢ ЖЕҢІМПАЗДАРЫ АНЫҚТАЛДЫ. БИЫЛ ЖЕТІНШІ РЕТ ҰЙЫМДАСТЫРЫЛҒАН КҮРЕС ДОДАСЫНА ЕЛІМІЗДІҢ БАРЛЫҚ ОБЛЫСТАРЫНАН, АСТАНА ЖӘНЕ АЛМАТЫ ҚАЛАЛАРЫНАН, СОНДАЙ-АҚ, ҚАЗАҚСТАН ӘСКЕРІНЕН ІРІКТЕЛГЕН 34 БАЛУАН БАҚ СЫНАДЫ. КҮРЕС ДЕСЕ, ІШКЕН АСЫН ЖЕРГЕ ҚОЙҒАН ҚАРҒА ТАМЫРЛЫ ҚАЗАҚТЫҢ ТӨЛ ӨНЕРІ, ҰЛТТЫҚ СПОРТЫНА БАЛАНҒАН ҚАЗАҚ КҮРЕСІНІҢ ЖАНКҮЙЕРІ ҚАШАНДА КӨЛКӨСІР БОЛҒАН. «БАРЫС АРЕНА» МҰЗ САРАЙЫНДА ӨТКЕН БИЫЛҒЫ «ҚАЗАҚСТАН БАРЫСЫ» ТУРНИРІНДЕ ДЕ ОСЫНДАЙ ЖАҒДАЙҒА КЕНЕЛДІК. КЕҢ САРАЙДЫҢ ІШІНДЕ ИНЕ ШАНШАР ЖЕР ҚАЛМАДЫ.
ЕР ТҰЛҒАЛЫ
ЕЛАМАН Ғалым ҚОЖАБЕКОВ
Дүбірлі жарыстың салтанатты ашылу рәсімінде елорда әкімі Әсет Исекешев жыл сайын Астана күні қарсаңында, биыл төрткүл дүние көз тіккен ЭКСПО аясында өтіп жатқан дәстүрлі жарысты тамашалауға жиналған жанкүйер қауымға ризашылығын білдіріп, боз кілемде бағын сынайтын балуандарға сәттілік тіледі. «Қазақстан барысы» қазақ күресін дамыту қоры қамқорлық кеңесінің төрағасы Арман Шораев құттықтау сөз сөйлеп, академик Төрегелді Шарманов балуан жігіттерге ақ батасын берді. Еліміздің әнұраны шырқалғаннан кейін белдесулер басталып кетті. Балуандар екі топқа бөлініп күресті. Бір айтарлығы, кестеге көз салсақ, бірнеше мықты балуандарымыз бір топқа түсіп қалған екен. Мәселен, тұңғыш «Қазақстан барысы» Ұлан Рысқұл, Айбек Нұғымаров секілді «барыстар» мен осыған дейінгі жарыстарда жүлдегерлер қатарынан көрініп келген Ержан Шынкеев, Руслан Әбдіразақов сынды балуандар бір топқа түсіп, араларынан кім мықты болса, сол ғана «алтын белбеу» үшін күресуге мүмкіндік алды. Ал 2014 жылғы «Қазақстан барысы» Мұхит Тұрсынов бірінші топтан бірінші болып шығады деген көріпкел көрермендердің жорамалы жүзеге аспай қалды. Сондай-ақ, «күміс белбеулі» қарағандылық Асыл Бәрменов те ұзаққа бара алмады. Бұл екеуін де биыл «Әскер барысы» атанған Еламан Ерғалиев тізерлетті. Осылайша, әр белдесу өткен сайын кіл мықтылар іріктеле берді.
9
Ширек финалға шыққандар арасында астаналық Айбат Сейтен де бар еді. Ол алғашқы екі белдесуін сәтті-ақ өткізіп еді. Алайда елорда намысын қорғаған балуанның бағы жарты жолдан тайды. Ал енді «Жүзден жүйрік, мыңнан тұлпар» шығуға тастүйін дайындалып келген балуандардың ішінде Айбек Нұғымаров пен Ержан Шынкеев арасында өткен белдесу жанкүйер қауымның делебесін қоздырды. Олай дейтініміз, осы екеуі 2013 жылы «алтын белбеу» үшін күрескен еді. Ол жолы Айбек «Қазақстан барысы» атағын жеңіп алған болатын. Ал биылғы күресте тағы да сол жағдай қайталанып, шығысқазақстандық балуан жартылай финалға өтті. Жеребенің түскенін көрмейсіз бе, ағалы-інілі Ұлан Рысқұл мен Руслан Әбдіразақов ширек финалда төс түйістірді. Екеуі белдесе кеткенде жанымда отырған жігіт ағасы «Құдай-ай, мына екеуінің аналары қалай қарап отыр екен...» деп шыр-пыр болды. Әрине, ағайынды балуандар алысып-жұлыспады. Ағасы інісін ақырын ғана шалып жықты. Сөйтіп жартылай финалда Айбек пен Ұлан кездесті. Қос «барыстың» жекпе-жегі басталғанда кең сарайдың үші гуілдеп
кетті. «Айбек», «Ұлан» деген айқайдан құлақ тұнды. Шынымен де керемет күрес болды. Дегенмен, ұпай санымен Ұлан жеңіске жетіп, ақтық айқасқа шықты. Ал екінші топтан алдына келгеннің бәрін айқын басымдылықпен жеңе білген «әскер барысы» Еламан Ерғалиев жартылай финалда осы жарыстағы ең жас балуандардың бірі атыраулық Арман Қалиевпен кездесті. Екі тастүлектің тартысты белдесуінде тағы да Еламанның шоқтығы биік болды. Қалың жанкүйердің күткен сәті жүлделер үшін күрес те басталып кетті. Боз кілемге шығатын төрт мықты анық. Ал енді кімге қандай жүлде бұйырады, жанкүйер үшін басты қызық осы болды. Сөйтіп, «қола белбеу» үшін бәсекеде тау тұлғалы Айбек Нұғымаров басым болды. Ол арманы асқақ Арманнан айласын асыра білді. «Қола белбеуге» қоса 1 миллион 800 мың теңге берілді. Айбектің бапкері де құр алақан қалған жоқ. Қанжығасына 900 мың теңге байлап қайтты. Ал ең басты күрес – «Қазақстан барысы-2017» атағы үшін өткен белдесуге жұрт аса қошемет білдірді. Ұлан мен Еламан арасындағы белдесу шынымен де өте тартысты өтті. Күш-қуаты тасыған қос балуан абыройлы атақ үшін аянбады. Жастық пен тәжірибе сынға түсті. Ер тұлғалы Еламан епті екенін бірден аңғартты. Бір қолайлы сәтті ұтымды пайдаланып, әп-сәтте әдіс жасап жартылай жеңіс ұпайына ие болды. Сол-ақ екен кең сарай іші тағы да айқай-шудан гуілдеп кетті. Жанкүйер біткен өз балуандарын жақтап жатыр. Кезекті бір әдістен соң Ұланның бас бармағы қайырылып, ептеп жарақат алып қалды. Дегенмен, мықты балуан емес пе, күресті жалғастыра берді. Алайда бүкіл Қазақстан әскерінің атынан сынға түскен Еламан Ерғалиев таза жеңіске жетті. Осылайша «Қазақстан барысы» атанған батыр балуандардың қатары тағы бір талантты жаспен толықты. «Алтын белбеуге» ие болған қызылордалық Еламан Ерғалиевке 25 миллион теңге сыйақы берілді. Ал «күміс белбеу» иегері Ұлан Рысқұлға 5 миллион 500 мың теңгенің сертификаты тапсырылды. Жалпы, биылғы «Қазақстан барысы» турнирі өте жоғары деңгейде өткенін атап өткіміз келеді. Жарыстың «Барыс Арена» мұз сарайында ұйымдастырылғаны шынымен де дұрыс шешім болғанына көзіміз жетті. Өйткені бұл кешендегі жанкүйерлер орындары ойын аренасына жақын орналасқандықтан, қандай жарысты болса да тамашалауға қолайлы екен. Бұл жөнінде көпшілік жанкүйерлер де жақсы пікірлерін білдіріп жатты. Сонымен, жетінші «Қазақстан барысы» анықталды. Дәстүрі қалыптасқан жарыс халықтың сүйсіне тамашалайтын, жыл сайын асыға күтетін айтулы шарасына айналып отыр. Демек, қазақ күресінің абыройы асқақтап, мәртебесі биіктеп келеді. Лайым, солай болғай!
10
ЕЛБАСЫ ЖӘНЕ ЕЛОРДА
ЕЛБАСЫ ЖӘНЕ ЕЛОРДА
№78 (3583) 04/07/2017 Сейсенбі
ҚАЙНАҒАН ҚАЗАННЫҢ ІШІНДЕ, ТАРИХИ ОҚИҒАЛАРДЫҢ ЭПИЦЕНТРІНДЕ БЕЛСЕНДІЛІКПЕН ТЫҢҒЫЛЫҚТЫ ЖҰМЫС ІСТЕГЕНДІКТЕН БОЛАР, ЖАҢА ЕЛОРДАМЫЗ – АСТАНА ҚАЛАСЫНЫҢ ТӘЙТӘЙ БАСҚАН ӘРБІР ҚАДАМЫ, АСТАНА ҚАЛАСЫНЫҢ НЕГІЗІН ҚАЛАУШЫ, ОНЫҢ БАС АРХИТЕКТОРЫ НҰРСҰЛТАН НАЗАРБАЕВТЫҢ ЖАНҚИЯРЛЫҚ ЕҢБЕКТЕРІ МЕНІҢ ЖҮРЕГІМДЕ САҚТАЛҒАН, КҮНІ КЕШЕГІДЕЙ КӨЗ АЛДЫМДА. 1999 жылдың 12 қазаны күні қаланың оңтүстікшығыс аймағында жаңа саябаққа ағаштар отырғызу жұмыстары ұйымдастырылды. Дәл сол күні Нұрлан Балғымбаев басқарған Үкімет отставкаға кетіп, орнына Қасым-Жомарт Тоқаев бастаған жаңа Үкімет құрамы сайланды. Жаңа бақты салуға Елбасы өзімен бірге жаңа тағайындалған Үкімет мүшелерін, министрлерді, Парламенттің қос палатасының депутаттарын, қала басшыларын ертіп келді. Нұрсұлтан Әбішұлы өз қолымен жас тал отырғызып, оған су құйды. Сәлден кейін Президентті журналистер қауымы қоршап алып, сұрақтарын бұрқыратып қоя бастады. Мен Астана қаласының баспасөз хатшысы ретінде бұл брифингті жүргізіп тұрдым. Елбасы жаңа саябақтың болашағын қалай көретінін жақсылап айтып берді. Бұл бақ жас астанамыз секілді жасыл желекке бөленіп, адамдар демалатын, балалар асыр салып ойнайтын құтты мекенге айналатынын тілге тиек етті. Кенеттен журналистердің бірі күтпеген тосын сұрақ қойды: «Саябақ қалай аталатын болады? Оның аты бола ма?» – «Әрине, болады. Сендер ұсыныс жасаңдар, мен қолдаймын» деп Мемлекет басшысы әлгі сұрақ қойған журналиске байыппен тіке қарады. Сауал қойғанымен, ондайды күтпеген әріптес бауырымыздың ләм-мим деп жауап қатуға мұршасы болмай, абдырап қалды. Пауза болдырмау үшін әңгімеге
«АСТАНА АҚШАМЫ»
www.astana-akshamy.kz
АБЫЛАЙ ХАННЫҢ АРМАНЫ ЖҮЗЕГЕ АСТЫ мен араластым. Сол мезетте менің аузыма мынадай сөз түсті: «Нұр аға! Менде ұсыныс бар. Сіз бірінші талын отырғызған саябаққа «Жерұйық» деген ат лайық сияқты? Солай атасақ қалай болады?» Елбасыға ұсынысым бірден ұнады. «Біздің абыз бабамыз, философ, жиһанкез, аты аңызға айналған Асан қайғы осы Сарыарқаны таңдап, «Жерұйық» жер деп атаған. Мен қолдаймын. Мен қолдаймын» деп Нұраға екі мәрте қайталады. Президент күтпеген жерден менің ұсынысымды қолдады! «Еуразия» сауда орталығының жанындағы саябақ сол сәттен бастап «Жерұйық» деп аталды. Бұл мысал біздің Президентіміздің өзіндік сипатын, оның демократияшылдығын, кез келген игі бастаманы, идеяны қолдайтынын дәлелдейді. Нұрсұлтан Назарбаевтың саяси көрегендігі, батылдығы және қай істе де терең ойлайтындығы туралы айтқанда, Сәбит Мұқановтың «Аққан жұлдыз» атты романындағы бір эпизод еріксіз еске түседі. – «Абылай хан жетпіс жасқа дейін жетіп, ауырып қалады, өзіне сенімді Бұқар
жырауды шақыртады. – Орындалмаған армандарыңыз бен ниеттеріңіз бар ма? – деп сұрады қарт данышпан. Абылай өкіне отырып, былай деді: – Көп қан төгілді, егер мен оны төкпегенде, онда оны менің жауларым төгер еді; Менің халқым Жер-Анаға бетімен бұрылып үлгермеді, мен қала тұрғызып үлгермедім; Халықты біріктіріп үлгермедім, онда жікшілдер көп болып шықты...» Осы диалог болған уақыт пен және қазіргі уақыт арасына параллельдер жүргізуге бола ма екен? Парасатты сана мұндайдың әбден мүмкін екендігін айтады. Мүмкін Абылайдың ежелгі армандарының Президентіміз Нұрсұлтан Назарбаевтың нақты істерінде көрінуінің себебі осы шығар. Біздің қоғам бүгін бейбітшілік пен түсіністікте өмір сүреді және әрқашан достық көршілік қатынасқа, аспанымыздың ашық болуына, таяу және алыс шетелдермен ынтымақтастыққа, саяси-экономикалық және әлеуметтік проблемалардың дұрыс шешілуіне күш салып келеді. Мына жағдайды ерекше атап айтқым келіп отыр. Қа-
зақстан Республикасының Тұңғыш Президенті – Елбасымыз өзінің көрегендігімен, күш-жігерімен, парасаттылығымен және үлкен стратег басшы ретінде сан ғасырлық тарихы бар өз халқын тұңғыш рет біртұтас ел ретінде біріктіре алды және Есіл өзенінің жанынан су жаңа елорда – Астана қаласын тұрғызды. Абылай ханның арманын жүзеге толығымен асырды. Өтпелі кезеңде ел астанасын ауыстыру қажет пе еді? Осы секілді сұрақтардың барлығына Н.Назарбаев өзінің «Еуразия жүрегінде» атты кітабында былай деп жауап берді: «…Мен астананы ауыстырудың Қазақстанды жаңа тәуелсіз мемлекет ретінде нығайтуда маңызды рөл атқаратынына сенімді болдым. Біріншіден, астананы ауыстыру алғашында біз үшін геосаяси тұрғыдан Қазақстанды нығайтуға бағытталған қадам ретінде қарастырылды. Осы арқылы біз бейбіт сыртқы саясатымыздың көп қырлы сипатын растаймыз. Екіншіден, біздің таңдауымызда қауіпсіздік те маңызды рөл атқарды. Бұл жағдайда тәуелсіз мемлекеттің
астанасы сыртқы шекарадан қашық, мүмкіндігінше елдің орталығында болуы қажет. Сонымен қатар, бірқатар сарапшылардың сол уақытта Орта Азия аймағындағы шиеленіс күшейе түседі деген жорамалын да ескеру қажет болды. Осыған байланысты, мемлекеттік жоғарғы органдар қызметінің қауіпсіздігін, аймақтағы жағдай күрделене түскен жағдайда олардың қызметінің тиімділігін қамтамасыз ету маңызды болды. Кейін осы аймақтағы оқиғалар көрсеткендей, біздің күдігіміз негізсіз болмай шықты. Үш і н ш і д е н , а с т а н а н ы көшіру Қазақстан экономикасын одан әрі дамыту барысында тиімді болатын еді. Осының арқасында, республика территориясында халықты және өндірістік күшті біржақты жайғастыруды біртіндеп жеңу, орталық және солтүстік аймақтарда инновациялық және ғылыми өндірістерді, прогрессивті ауыл шаруашылығы машиналарын жасауды және қайта өңдеу мен ауылшаруашылық индустриясының кең желісін тұрақты дамыту мүмкін болады. Бұл
№78 (3583) 04/07/2017 Сейсенбі
«АСТАНА АҚШАМЫ» www.astana-akshamy.kz
өз кезегінде Қазақстанның өнеркәсіптік дамуын арттырады, еңбек ресурстарын тиімді пайдалануды және халықты жұмыспен қамтуды қамтамасыз етеді. Төртіншіден, бұл қадам елдегі тұрақтылық пен ұлтаралық татулықтың нығаюы жағынан өте тиімді. Астананы халық құрамы бойынша көп ұлтты аймаққа ауыстыру полиэтникалық мемлекетті құруда, Қазақстанда тұратын барлық этникалық топтар арасындағы достастық пен түсіністікті сақтауға және оны арттыруға оң әсер ететін еді. Мен Парламент мінбесінен депутаттарды уақыт өте келе Қазақстанның жаңа астанасы қоғамдық-саяси және ірі ғылыми, мәдени және іскерлік орталығы болатындығына сендірдім. Астананы ауыстыру Алматы үшін де тиімді болады. Осы қадам арқылы біз қалаға қайта туылу мүмкіндігін бергендей боламыз. Босатылатын алаңдарды индустрияны, туризмді, демалыс пен спортты дамыту үшін кеңінен пайдалануға болады. Бұл қала шаруашылығының ең пайдалы салалары үшін тиімді. Сонымен қатар, үлкен мегаполистен үлкен ауыртпалықтар алынатын болады, экологиясы жақсарады. А л м а т ы м е м л е ке т т і ң және барша аймақтың экономикалық және қоғамдықсая си өміріне әсер ететін, Қазақстанның, бүкіл Орта Азияның ірі іскерлік, қаржы, ғылыми және мәдени орталығы болып қала береді. Өйткені Алматы көптеген республикалық және халықаралық коммуникацияның тоғысу орталығы болып табылады. Менің сөздерім бойынша қызу пікірталастар болды, олар күн бойына созылды. Республиканың Жоғарғы Кеңесі менің оппонент-
терімнің қарсылығына қарамастан көпшілік дауыспен шешім қабылдады: Қазақстан астанасы Ақмолаға көшіріледі. Осы шешімді қабылдау үш жылдан аса уақытқа созылған астананы көшіру процесінде аяқталған нүкте болды. Біздің ХХ ғасырдың аяғында осындай тарихи шешім қабылдауымыздың, елдің жеке мүддесінен шыға отырып, үлкен саяси және салттық мағынасы бар. Ол еркін және тәуелсіз болған егемен ел халқының еркіндік бейнесі болды. Қалаларда да адамдар секілді өз тағдыры бар. Олардың әрқайсысында – өзінің аты мен қайталанбас өмірбаяны, оны дүниедегі басқа ешқандай қаламен шатастыр майтын өзіндік ерекше сипаты мен белгілері бар. Біздің Астана – бұл біздің стратегиялық ойларымыз бен ниеттеріміздің квинтэссенциясы». Өз тарихында бүгін біз тұратын қаланың атауы бірнеше рет өзгерді: 1830-1832 жылдары – Ақмола; 1832-
ӨЗ ТАРИХЫНДА БҮГІН БІЗ ТҰРАТЫН ҚАЛАНЫҢ АТАУЫ БІРНЕШЕ РЕТ ӨЗГЕРДІ: 1830-1832 ЖЫЛДАРЫ – АҚМОЛА; 1832-1961 ЖЫЛДАРЫ – АКМОЛИНСК; 1961-1992 ЖЫЛДАРЫ – ЦЕЛИНОГРАД; 1992-1998 ЖЫЛДАРЫ – АҚМОЛА, АЛ 1998 ЖЫЛДАН БАСТАП – АСТАНА
11
1961 жылдары – Акмолинск; 1961-1992 жылдары – Целиноград; 1992-1998 жылдары – Ақмола, ал 1998 жылдан бастап – Астана. Қаланың жаңа атауы бірнеше негіздемелерге байланысты қажет болды: «Астана» сөзінің айқын мағынасы бар. Қала атауы жағымды естіледі және мемлекеттік тілде де, негізгі халықаралық тілдерде де мағынасын еш өзгертпейді. Ақыр соңында, оның өзі – қала символы. Қазір біздің астанамыз – әсем әрі бірегей. Оңтүстік пен солтүстікті, шығыс пен батысты біріктіретін жолдар тоғысындағы Астана Еуразия жүрегі болды. Ол уақыт өткен сайын таң қаларлықтай өзгеріп отырады. Мұнда дүние жүзінің үздік архитекторлары орасан зор жобаларын Астананың қайталанбас бейнесін жасауда өздерінің керемет ой-жоспарларын жүзеге асыруда. Астананы ауыстыру туралы түбегейлі шешім қабылданар кезде оның қаншалықты мойындалғандығын анықтау қиын екендігін дүниежүзілік тәжірибе көрсетіп отыр. Біраз уақыт өткеннен кейін ғана осы қадамның дұрыс-бұрыстығы анықталады. Король Екінші Филипп өзінің әкімшілік аппаратын Мадридке мамыражай жылдары жай ауыстырған жоқ. Ол Бургас, Вальядолид және Дон Кихоттардың отаны Толедо секілді астаналық қалаларын тастап, мемлекет орталығын көшірді. Үндістан өз астанасын Калькуттадан Нью-Делиге көшірді. 1923 жылы Түркия астанасын Стамбулдан – Анкараға, Пәкістан 1971 жылы алты миллион халқы бар қала Карачиден тұрғыны жеті жүз мың Исламабадқа ауыстырды. Қытай өз астанасын алты рет өзгертті. Сонымен қатар, әлі бірде-бір мемлекет өзінің астанасын ауыстырғаннан кейін бұрынғы астанасына қайта оралған емес. Бір ғана ерекше жағдай – екі ғасырдан кейін Ресей астанасының Петербургтен Мәскеуге ауысуы. 1998 жылдың қаңтар айында Азия, Африка және Еуропаның жетекші архитекторлары астана бас жоспарының жобасын талқылау үшін жиналды. Олар астананың территориялық дамуының құрылыстық тұжырымдамасын қарап, өздерінің ескертулерін айтты. Астананың ең үздік бас құрылысы байқауында, өз уақытында Малайзия мен Латын Америкасында бірқатар жобаларды жүзеге асырған танымал
«АБЫЛАЙ ХАН ЖЕТПІС ЖАСҚА ДЕЙІН ЖЕТІП, АУЫРЫП ҚАЛАДЫ, ӨЗІНЕ СЕНІМДІ БҰҚАР ЖЫРАУДЫ ШАҚЫРТАДЫ. – ОРЫНДАЛМАҒАН АРМАНДАРЫҢЫЗ БЕН НИЕТТЕРІҢІЗ БАР МА? – ДЕП СҰРАДЫ ҚАРТ ДАНЫШПАН. АБЫЛАЙ ӨКІНЕ ОТЫРЫП, БЫЛАЙ ДЕДІ: – КӨП ҚАН ТӨГІЛДІ, ЕГЕР МЕН ОНЫ ТӨКПЕГЕНДЕ, ОНДА ОНЫ МЕНІҢ ЖАУЛАРЫМ ТӨГЕР ЕДІ; МЕНІҢ ХАЛҚЫМ ЖЕР-АНАҒА БЕТІМЕН БҰРЫЛЫП ҮЛГЕРМЕДІ, МЕН Қ АЛА ТҰРҒЫЗЫП ҮЛГЕРМЕДІМ жапон сәулетшісі Кисе Курокава жеңіп шықты. Астана! Жаңа атау бірнеше себептер бойынша қолайлы. Біріншіден, оның бір мағыналы түсінігі және нақты белгіленген мәні бар. Екіншіден, ол қандай да бір келеңсіз саяси және тарихи талдауға ұшыраған жоқ. Үшіншіден, ол қала сипатын жақсы бейнелейді. Төртіншіден, қаланың жаңа атауы жақсы естіледі және мемлекеттік тілде де, негізгі халықаралық тілдерде де мағынасын еш өзгертпейді. Ол 1998 жылдың 10 маусымында астананың тұсаукесері барысында қала символы болды және астаналардың дүниежүзілік тізіміне енгізілді. 1998 жылдың 9 маусымында түркі тілдес елдер басшыларының бесінші саммиті Астанада жоғарғы деңгейде өтті. Оған Әзербайжан президенті Г.Әлиев, Қазақстан Президенті Н.Назарбаев, Қырғызстан президенті А.Ақаев, Түркиядан С.Демирель, Өзбекстаннан И.Каримов және басқалары қатысты. Ал 1998 жылдың 10 маусым күні тәуелсіз Қазақстан Республикасының елордасы ретінде Астана қаласының халықаралық тұсаукесері дүркіреп өтті. Мен соның жуан ортасында болған, тірі куәгерлердің бірімін. Думан-той бағдарламасына сәйкес орталық стадионда театрландырылған көріністер, қаланың негізгі алаңында қазақстандық және шетел эстрада шеберлерінің концерті, халықтың мерекелік шеруі болды. Астананың тұсаукесеріне келген
елбасылар Мемлекет басшылары аллеясының бірінші талдарын отырғызды. Президентіміз болашақ Отан қорғаушылар монументінің тасын қалады. Ал түнде тұсаукесер тойының шарықтау тұсында Нұрсұлтан Назарбаев ғарышкер Талғат Мұсабаевпен сөйлесіп, ғарышта ұшып жүрген оған былай деді: «Сен бір табан жақын жүрсің ғой. Алла Тағаладан біздің жас елордамыз – Астана қаласы мен туған халқымызға сәттілік тіле. Жаратушы иеміз бізге оң батасын берсін» деп тілек айтты. Сол сәтте бүкіл әлем, барлық қазақстандықтар Қазақстан Республикасының Президенті Нұрсұлтан Назарбаев пен ғарышкер Талғат Мұсабаевтың дуэтпен айтқан әнін естіді. Ол бір мезгілде бүкіл жер шарында және ғарыш кеңістігінде айтылған жеңіс өлеңі болды. Айта кетейін, дәл осындай керемет оқиға бұрын-соңды еш жерде ешқашан болған емес. Иә, сол күні баршамыз ұмытылмайтын, естен кетпейтін тарихи оқиғаға куә болып, әлемнің түкпір-түкпірінен келген қонақтармен бірге қуаныш сезіміне бөлендік, нағыз адами бақытқа кенелдік. Дәл бүгін біздің Астана қаласының даңғылдары, көшелері, әсем ғимараттары, кешендері, тұрғын үйлері, демалыс орындары, архитектурасы таңғажайып күйге бөленген. Қарай бергің келеді. Иә, қазақтың кең даласы Сарыарқаның төріндегі әсем қала – Астанамыз гүлденіп, құлпырып тұр. Астананы көрген сайын көңілімді қуаныш, жүрегімді мақтаныш сезімі кернейді. Мен, қазақтың қарапайым азаматы, Астанамен бүкіл әлемге мақтанамын. Мен жаңа елордамыз – Астана қаласына қызмет істеуден әсте шаршамаймын, жалықпаймын. Қолымнан келген іс-шараларды жүзеге асыра беремін. Шығармашылығыммен қатар, өзім ұйымдастырып салған, аты аңызға айналған тұлпар «Құлагер» ескерткішінің қасынан, ұлт мәдениетінің шынайы жанашыры Марат Нәбиев досым екеуміз «Ұлы Дала даңқы» мұражайын салуды қолға алдық. Маңызы зор бұл жобаны біз Елбасымыз Нұрсұлтан Назарбаев салған Астана қаласының 20 жылдығына және «Астана ЭКСПО-2017» халықаралық көрмесіне арнаймыз. Өсе бер, өрлей бер, Астана! Сәдібек ТҮГЕЛ, ҚР еңбек сіңірген қайраткері, Астана қаласы әкімінің тұңғыш баспасөз хатшысы
12 №78 (3583) 04/07/2017 Сейсенбі
«АСТАНА АҚШАМЫ» www.astana-akshamy.kz
«МузАРТТЫҢ» ТАРТУЫ АСТАНА КҮНІ МЕРЕКЕСІНІҢ ҚАРСАҢЫНДА «МУЗАРТ» ТОБЫ БАС ҚАЛАДА КОНЦЕРТ БЕРУДІ ДӘСТҮРГЕ АЙНАЛДЫРҒАНДАЙ. БҰЛ ЖОЛЫ ДА ЖІГІТТЕР ДӘСТҮРДЕН ЖАҢЫЛМАЙ, «ҚАЗАҚСТАН» ОРТАЛЫҚ КОНЦЕРТ ЗАЛЫ САХНАСЫНДА ӘН ШЫРҚАП, ЕЛОРДА ХАЛҚЫ МЕН ҚОНАҚТАРЫНА ТАМАША ТАРТУ ЖАСАДЫ.
Оның алдында Мейрамбек Беспаев, Сәкен Майғазиев және Кенжебек Жанәбілов «Ана мен бала» ұлттық ғылыми орталығына барып, ауыр дертке шалдыққан балалармен жүздесті. Сүйікті әншілерін бетпе-бет көрген балалар-
дың көңілі кездесуден көтеріліп қалды. Топ мүшелері ішінде әлеуметтік желіде ойлы сөздерді айтумен ерекшеленетін Сәкен Майғазиев: «Жаратушымыз сынақты көтере алатын жандарға береді. Сондықтан көңіл-
деріңізді түсірмей, тек жақсы ойлаңыздар» деді. Орталықта емделіп жатқан балдырғандардың арасында өнерге құмарлар келген қонақтардың алдында ән айтып, би биледі. Кездесудің соңында топ мүшелері балалармен суретке түсіп, қолтаңбаларын берді. Ал «Рақмет, саған туған ел!» атауын алған топтың концерті «ЭКСПО-2017» халықаралық мамандандырылған көрме аясында, Астана күніне арналды. Көрермендердің көптігінен олар концертті бір күнде екі рет өткізді. Жанды дауыста өткен кешке «МузАрт» ансамблімен қатар «МузАрт LIVE» мегажобасының жеңімпаздары қатысты. Оның барысында топтың ел аузында жүрген хит әндері орындалды. Репертуары бай топтың жаңа әндерінің де тұсауы кесілді.
ЖАҢҒЫРҒАН «ШАШУ» АСТАНАДА «ШАШУ» ІІ ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ХАЛЫҚТЫҚ БИ АНСАМБЛЬДЕРІНІҢ ФЕСТИВАЛІ ӨТТІ. БИ МЕРЕКЕСІНДЕ ҚАЗАҚСТАНМЕН ҚАТАР РЕСЕЙ, ҚЫРҒЫЗСТАН ЖӘНЕ БАШҚҰРТСТАН ӨНЕР ҰЖЫМДАРЫ БАС ҚОСТЫ. Осыдан 10 жыл бұрын осындай атаумен өткен алғашқы фестивальге «Наз» мемлекеттік халық би ансамблі (Қазақстан), «Балкария» мемлекеттік фольклорлықэтнографиялық ансамблі (Ресей), «Огоньки» (Ресей), «СухушвилиРамишвили» грузин ұлттық балеті,
Фикрет Амиров атындағы әзербайжан мемлекеттік ән және би ансамблі және «Yes, Brazil» шоу-балеті (Бразилия) қатысқан еді. Фестивальді биыл аталмыш идея авторы, Астана қаласы мемлекеттік академиялық филармония директоры-көркемдік жетек-
шісі, ҚР еңбек сіңірген қайраткері Сәкен Әбдірахманов жаңғыртты. Қазақстаннан оған «Шалқыма» (Астана), «Назерке» (Орал), «Томирис» (Қызылорда), «Алтынай» (Талдықорған), Қырғызстаннан - «Ақмарал», Башқұртстаннан - Стерлитамак мемлекеттік би ансамблі және Алтай Республикасынан «Огоньки» ұжымдары қатысты. Үш күнге созылған фестиваль кеше галаконцертпен аяқталды.
«KAZAXИ» КТК ЖАЗҒЫ КУБОГЫН ИЕЛЕНДІ
ЦИРК ӨНЕРІНІҢ ФЕСТИВАЛІ АШЫЛДЫ АСТАНАДА «ЭКСПО-2017» ХАЛЫҚАРАЛЫҚ МАМАНДАНДЫРЫЛҒАН КӨРМЕ АЯСЫНДА ҚАЛА КҮНІНЕ АРНАЛҒАН «АЗИЯ ЖАҢҒЫРЫҒЫ» ЦИРК ӨНЕРІНІҢ Х ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ФЕСТИВАЛІ АШЫЛДЫ. ОҒАН БЕЛАРУСЬ, МЫСЫР, ҚЫРҒЫЗСТАН, МОНАКО, РЕСЕЙ, ТҮРКІМЕНСТАН, ӨЗБЕКСТАН, УКРАИНА, ЭФИОПИЯ, ҚЫТАЙ ЖӘНЕ ҚАЗАҚСТАННЫҢ ӘРТІСТЕРІ ҚАТЫСЫП ЖАТЫР. Цирк өнерінің әлемдік жетістіктерін көрсететін фестивальде түрлі мәдениеттер тоғысады. Алайда фестивальді өткізудің мақсаты – қоғам назарын цирк өнеріне аудару. Цирк ежелгі өнер түрінің бірі болса да, заманға сай дамып, өркендеп келеді. Әрине, оны қазір жаңа технологияларсыз көзге елестету мүмкін емес. Фестивальді ұйымдастыру комитеті де мерейтойлық шараны бұрынғы классикалық дәстүрде емес, жаңа форматта өткізіп отыр. Бұл жолы әртістер манежді-субұрқақты кешенде өнер көрсетуде. Лазерлік, жарық беру қондырғылармен жабдықталған ерекше манеждік кешен көрерменге болашақ циркті таныстырады. Бұл жаңашылдық циркке келушілерді бейжай қалдырмайтыны анық. Фестиваль 6 шілдеге дейін жалғасады.
Бетті дайындаған: Аманғали ҚАЛЖАНОВ
АСТАНАДА ТМД АЙМАҒЫНАН КЕЛГЕН БЕС КОМАНДА ТҰҢҒЫШ МӘРТЕ «КТК – 2017» ЖАЗҒЫ КУБОГЫН САРАПҚА САЛДЫ. «АЗИЯ MIX», КАМЫЗЯК ӨҢІРІНІҢ ҚҰРАМАСЫ, «ПЯТИГОРСК ҚАЛАСЫ» ЖӘНЕ «КАZАХИ» КОМАНДАЛАРЫНЫҢ ТАРТЫСТЫ ОЙЫНЫН АСТАНА ӘКІМІ ӘСЕТ ИСЕКЕШЕВ ТАМАШАЛАДЫ. ТІЗГІН «КТК» (КВН) ОЙЫНДАРЫН ЖАРТЫ ҒАСЫРДАН АСТАМ УАҚЫТ ТҰРАҚТЫ ЖҮРГІЗІП КЕЛЕ ЖАТҚАН АТАҚТЫ АЛЕКСАНДР МАСЛЯКОВТА БОЛДЫ. Қорытындысында «Пятигорск қаласы» – 10,2 балл, «Азия MIX» – 11,1 балл, «Камызяк өңірінің құрамасы» 11, 8 балл жинады. Ал 12 балл алған «Каzахи» командасы топ жарып, жазғы кубокты иеленді. Он бес жылдан бері көңілділер және тапқырлар клубының ойындарына қатысатын қазақстандық команда алғаш рет жүлдеге қол жеткізіп отыр.
Қазылар алқасының құрамына кірген Ресейдің және Қазақстанның шоу бизнес өкілдері ойыннан кейін өз әсерлерімен бөлісті. Атап айтсақ, Сергей Светлаков пен Валдис Пельш кеш аты мен затына сай өте көңілді болғанын жеткізді. «КТК» ойынына тұңғыш рет қазылық еткен Байғали Серкебаев командалардың бәріне де көңілі толғанын айтты. Михаил
Галустян әдеттегідей әр командаға жеке сипаттама бере келіп, «Каzахи» командасы «бір бас жоғары» болғанын атап өтті. Екатерина Стриженова Астананың ажарына тамсанғанын, бас қаламыздың ауасы да ерекше әсер еткенін, халқымыздың қонақжайлығын әңгімеледі. Юлий Гусман қазақ пен әзербайжан халқы арасындағы ұқсастықтарға тоқталды.
ресмиет
№78 (3583) 04/07/2017 Сейсенбі
«Астана Ақшамы» www.astana-akshamy.kz
Астана қаласы Әкімдігінің қаулысы ЖОБА
Астана қаласы қалалық рельсті көлік жолаушыларды тасымалдау қағидаларын бекіту туралы Қазақстан Республикасының 1994 жылғы 21 қыркүйектегі «Қазақстан Республикасындағы көлік туралы» Заңының 11-бабына және Қазақстан Республикасының 2001 жылғы 23 қаңтардағы «Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзінөзі басқару туралы» Заңына сәйкес, Астана қаласының әкімдігі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ: 1. Қоса беріліп отырған Астана қаласы қалалық рельсті көлік жолаушыларды тасымалдау қағидалары бекітілсін. 2. «Астана қаласының жолаушылар көлігі басқармасы» мемлекеттік мекемесінің басшысына осы қаулыны әділет органдарында мемлекеттік тіркегеннен кейін оның көшірмесін мерзiмдi баспа басылымдарында және «Әділет» ақпараттық-құқықтық жүйесінде ресми жариялау, сондай-ақ Қазақстан Республика-
сы Әділет министрлігінің «Республикалық құқықтық ақпарат орталығы» шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнына Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкіне енгізу үшін жазба және электрондық түрде жолдау және Астана қаласы әкімдігінің интернет-ресурсында орналастыру жүктелсін. 3. Осы қаулының орындалуын бақылау Астана қаласы әкімінің бірінші орынбасары С.М. Хорошунға жүктелсін. 4. Осы қаулы әділет органдарында мемлекеттік тіркелген күннен бастап күшіне енеді және алғаш ресми жарияланған кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі. Әкім
А. Исекешев
Астана қаласы әкімдігінің 2017 жылғы «___» ______ № ______________ қаулысымен бекітілді
Астана қаласының қалалық жеңіл рельстi көлiкпен жолаушыларды тасымалдау қағидалары 1. Жалпы ережелер 1. Астана қаласының қалалық жеңіл рельстi көлiкпен жолаушыларды тасымалдау қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) «Қазақстан Республикасындағы көлік туралы» 1994 жылғы 21 қыркүйектегі Қазақстан Республикасы Заңының 11-бабына, Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2014 жылғы 16 қазандағы № 1102 қаулысымен бекітілген Жолаушыларды және көлік инфрақұрылымы объектілеріне келетін адамдарды, олардың алып жүретін заттарын, оның ішінде қол жүгі мен багажын тексеру қағидаларына және қойылатын талаптарына сәйкес әзірленді және қалалық жеңіл рельстi көлікпен жолаушыларды тасымалдау тәртібін айқындайды. 2. Осы Қағидаларда мынадай негiзгi ұғымдар қолданылады: 1) борт журналы – нөмірленген және тігілген, мөрмен бекітілген және жергілікті атқарушы орган тіркеген, қалалық жеңіл рельстi көлiк жылжымалы құрамында болатын журнал, оған қалалық жеңіл рельстi көлiк жылжымалы құрамының рейс алдындағы техникалық тексеруден және жоспарлау-ескерту жөндеуінен өткені туралы белгілер қойылады, қолданылу мерзімі оны тіркеген күннен бастап күнтізбелік бір жылдан аспайды; 2) жергілікті атқарушы орган – Астана қаласының жолаушылар көлігі саласында басшылықты жүзеге асыратын мемлекеттік орган; 3) жолаушы – (смарт-жетонмен, смарт-картамен) төлейтін және жеңіл рельстi көлiкте жол жүретін жеке тұлға; 4) жол жүру құжаты– жолаушының қалалық жеңіл рельстік көліктің көрсетілетін қызметтері арқылы жүруді жүзеге асыру құқығын растайтын бір реттік қолданылатын байланыссыз смарт-жетон немесе көп реттік байланыссыз смарт-карта; 5) қалалық рельстік көлік - қала және қала маңын дағы аймақ шекараларында рельстермен жолаушыларды тасымалдауға арналған көлік түрі (метрополитен, трамвай, жеңілрельстік, монорельстік көлік); 6) қалалық жеңіл рельстi көлiк станциясы – тұрғындарға тасымалдау бойынша қызметтер көрсетуге арналған қажетті құрылыстар, құрылғылар мен басқа мүлік түрлерінің кешені; 7) қол жүгі – қалалық жеңіл рельстi көлiк жылжымалы құрамының салонында тасымалданатын жолаушылардың жеке заттары; 8) қозғалыс кестесі – қалалық жеңіл рельстi көлiк әрбір станциясы бойынша электрпойыздардың қозғалыс орны мен уақыты туралы мәліметтерді қамтитын құжат (кесте, графикалық бейне); 9) тасымалдаушы – астананың жергілікті атқарушы органы айқындаған елорданың көліктік инфрақұрылымы объектілерін басқару функцияларын жүзеге асыратын компания; 10) тоннель – қалалық жеңіл рельстi көлiк жерасты станцияларының арасындағы көлік қатынасына арналған көлденең немесе еңіс жерасты құрылғысы; 11) электрпойыз – бірнеше моторвагондық секциядан құралған және жолаушыларды тасымалдауға арналған жылжымалы құрам барлық нормалар мен қауіпсіздікке сәйкес болуы керек; 2. Жолаушыларды қалалық жеңіл рельстi көлiкпен тасымалдау тәртібі 3. Жолаушылардың қалалық жеңіл рельстi көлiк электрпойыздарында жол жүруі үшін жол жүру жетондарын/карталарын сату қалалық жеңіл рельстi көлiк станциялардың кассаларында қол технологиясы бойынша,сондай-ақ аппараттардың көмегімен жүргізіледі, сондай-ақ смарт-карталарды толтыру және смарт-жетондарды сату жүзеге асырылады. 4. Жолаушы қалалық жеңіл рельстi көлiк электрпойызында жол жүру смарт-жетонын немесе смарт-картасын сатып алғаннан кейін немесе смарткартадағы «жол жүрістері» толтырылған жағдайда ғана тасымалданады. 5. Жолаушының төленген жол жүрісі жөнелту станциясының кіру турникетінен жету станциясының шығу турникетіне дейін жарамды. 6. Электр пойызы толық тоқтағаннан кейін пойызға кіруге болады, шығып жатқан жолаушыларға кедергі жасамау үшін құрам есіктерінің алдында тұруға және жолға тосқауыл болуға рұқсат етілмейді. 7. Кезектен тыс отырғызу құқығына мүмкіндігі шектеулі азаматтар, Ұлы Отан соғысының қатысушылары мен соларға тіркеулі тұлғалар, зейнеткерлер, жүкті әйелдер, мектеп жасына дейінгі балалары бар жолаушылар ие болады. 8. Жолаушыға мыналарға рұқсат етіледі: 1) жол жүру жетонын немесе картасын сатып алуға және қалалық жеңіл рельстi көлiк электржылжымалы құрамында осы Қағидаларда айтылған жағдайларда жол жүруге; 2) өзімен бірге жасы 7-ден аспаған бір баланы тегін
13
алып жүруге; Жасы 7-ден 15-ке дейін балаларға жол жүру төлемі ересек жолаушы үшін белгіленген жол бағасынан 50% мөлшерінде төленеді. 15 жастан асқан балалар үшін жолақысы толық мөлшерде төленеді. Билет сататын кассаға баланың жасын белгілейтін құжат ұсынылады; 4) көзі дұрыс көрмейтін жолаушыға өзімен бірге ілесіп жүретін жолсерік итті (тұмсық торда және арнайы танитын белгісі бар мойынша шылбырда) тегін алып жүруге; 9. Жолаушы қалалық жеңіл рельстi көлiкте жол жүрген кезде: 1) қоғамдық тәртіпті және осы Қағидаларды орындауы; 2) өзінің жолын төлеуі; 3) станция бойынша кезекші персоналға, қалалық жеңіл рельстi көлiк электржылжымалы құрамы машинисіне немесе басқа да қызметкерлеріне жолға бөтен заттардың, қадағалаусыз нәрселер мен бұйымдардың құлағандығын, түтінді немесе өртті, жолаушыларды тасымалдау және қалалық жеңіл рельстi көлiк электржылжымалы құрамы қозғалысының қауіпсіздігіне әсер ететін басқа да жағдайларды анықтаған кезде хабарлауы; 4) эскалаторда болған кезде оң жағынан қозғалыс бойынша тұрып, сол жағынан өтуге, тұтқадан ұстап тұруға, баспалдақтағы шектеулі сызықты баспауға, қозғалмайтын тетіктерге сүйенуге, кішкентай балаларды қолдарынан ұстап тұруға, эскалатордан түскен кезде кідірмеуі; 5) вагонда мүмкіндіктері шектеулі жандарға, қарттарға, балалары бар жолаушыларға орын беру. Белгіленген станцияға жақындағанда вагоннан шығуға алдын ала дайындалуы; 6) соңғы аялдамаларда вагондарды босатуы; 7) кішкентай жастағы балаларын қолдарынан ұстап жүруі; 8) қалалық жеңіл рельстi көлiк жұмыскерлерінің нұсқаулықтарымен жүруі керек. 10. Қалалық жеңіл рельстi көлiкте болған кезде жолаушыларға: 1) қалалық жеңіл рельстi көлiк электрпойыздары есіктерінің автоматты ашылуына және жабылуына кедергі келтіруге, қозғалыс кезінде вагон есіктерін ашуға; 2) қалалық жеңіл рельстi көлiк электрпойызының қозғалысы кезінде машинистің көңілін бөлуге; 3) станцияларда, қалалық жеңіл рельстi көлiк электрпойыздарының өткелінде және вагондарында темекі шегуге; 4) вестибюлдерді, өткелдерді, станция платформаларын, вагон салондарын, эскалаторларды және жолдарды ластауға; 5) спирттік ішімдіктер ішуге, станциялар мен қалалық жеңіл рельстi көлiк электржылжымалы құрамында мас күйінде, сондай-ақ есірткі немесе уытты мас болу жағдайында болуға; 6) вагондарда өртке қауіпті, жарылғыш, уландырғыш, қалалық жеңіл тұтанғыш, улы, күйдіргіш және жағымсыз иісі бар заттарды тасымалдауға; 7) бақша мүкәммалын, оның ішінде жолаушыларды жарақаттау мүмкіндігін жоққа шығармайтын шаншып алғыш және кескіш заттарды тиісті қаптамасыз алып өтуге; 8) ашық отты, пиротехникалық қондырғыларды (фейерверктерді, петардаларды) қолдануға; 9) станцияға жолақысыз өтуге, сондай-ақ жабық турникеттер және тосқауыл қоршаулар арқылы өтуге; 10) қалалық жеңіл рельстi көлiк ғимараттарына, құрылғыларына, вагон жабдықтарына, эскалатор ларға және станцияларға мүліктік залал келтіруге. 11) өз еркімен қалалық жеңіл рельстi көлiк жолында қалалық жеңіл рельстi көлiк электржылжымалы құрамының кабинасына, қызметтік және өндірістік бөлмелерге, желдетпе шахталарының киоскілеріне, тоннельдеріне және қоршалған аумаққа кіруге; 12) жұмыс істемейтін эскалаторға мінуге, сүйенуге және заттарды эскалаторлардың тұтқаларына қоюға, кез келген затты лақтыруға, эскалаторда жүгіруге, эскалатор баспалдақтарында отыруға және эскалатор балюстрадасында «тоқтат» деген жазбасы бар ажыратқышты қажетсіз қолдануға; 13) қалалық жеңіл рельстi көлiк электрпойыздар вагондарының есіктеріне сүйкенуге; 14) қалалық жеңіл рельстi көлiк электржылжымалы құрамы толық тоқтағанға дейін платформа шетіндегі шектеулі сызықтан өтуге; 15) қалалық жеңіл рельстi көлiк электржылжымалы құрамының станциялары мен вагондарында роликті тақталарда, конькилерде және басқа ұқсас спорт құралдарында жүруге; 16) вагонда «жолаушы-машинист» байланысымен
қажетсіз қолдануға; 17) платформаларда жүгіруге, ақпараттық көрсеткіштермен белгіленген жолаушылар ағынының қозғалыс бағытын бұзуға және электрлендірілген жолға түсуге; 18) жолға қалалық жеңіл рельстi көлiк электрпойыздар қозғалысының бұзылуын тудыратын заттарды лақтыруға тыйым салынады. 11. Қалалық жеңіл рельстi көлiк қызметкерлері, қызмет көрсету мәдениетін қамтамасыз ете отырып, жолаушыларға белгіленген үлгідегі формалық киімде қызмет көрсетеді. 12. Жолаушылардың қалалық жеңіл рельстi көлікпен жол жүгін алып өту Қазақстан Респуб ликасының 1994 жылғы 21 қыркүйектегі «Қазақстан Республикасындағы көлік туралы» Заңына сәйкес жүзеге асырылады. 13. Көлік қызметінің қауіпсіздігін қамтамасыз ету мақсатында қалалық жеңіл рельстi көлiкдегі жолаушылардың қол жүгін тексеру Қазақстан Рес публикасы Үкіметінің 2014 жылғы 16 қазандағы №1102 қаулысымен бекітілген Жолаушыларды және көлік инфрақұрылымы объектілеріне келетін адамдарды, олардың алып жүретін заттарын, оның ішінде қол жүгі мен багажына тексеріс жүргізу қағидалары мен оларға қойылатын талаптарға сәйкес жүзеге асырылады. 14. Қалалық жеңіл рельстi көлiк станцияларында немесе электржылжымалы құрам вагондарында жолаушы ұмытылып қалған заттарды тапқан кезде, қалалық жеңіл рельстi көлiк жұмыскеріне немесе қалалық жеңіл рельстi көлiктегі ІІБ қызметкеріне
тапқандығы жөнінде хабарлау. 15. Ұсақ үй жануарлары, иттер және құстар жәшіктерде, себеттерде, торлар мен контейнерлерде тасымалданады. Ұсақ үй жануарларын, иттерді және құстарды тасымалдау кезінде олардың иелері немесе алып жүрушілер метрполитеннің жылжымалы құрамының салонында санитариялық-гигиеналық режимнің сақталуын қамтамасыз етеді. Қалалық жеңіл рельстi көлiк жылжымалы құрамының салонында қол жүгі ретінде жабайы жануарларды тасымалдауға рұқсат етілмейді. 16. Қалалық жеңіл рельстi көлiк станциясында жолаушылар қалалық жеңіл рельстi көлiк электр жылжымалы құрамының келу және кету уақыты, жолаушылар жол жүру төлемінің бағасы, жол жүру және қол жүгін тасымалдау шарттары мен көрсетілетін қызметтер, шұғыл медициналық көмек, шағын және ұсыныс жазатын кітаптың орналасқан жері, билет сататын кассалар жұмысының режимі туралы, қалалық жеңіл рельстi көлiк станцияларында орналасқан бөлмелер, қалалық жеңіл рельстi көлiкте тұрғындарға көрсетілетін қызметтер тізбесі туралы қажетті және нақты ақпаратпен қамтамасыз етіледі. Қалалық жеңіл рельстi көлiк қызметін тұтынушылар үшін барлық ақпарат тасымалдау шартының өзгеруіне байланысты уақтылы жаңартылып отырады. Қалалық жеңіл рельстi көлiк уәкілетті құрылымдары жолаушыларға дауысты зорайтқыш құралын қолдана отырып, көрнекі тасушы арқылы жазбаша және/немесе ауызша ақпаратты береді.
Астана қаласы Әкімдігінің қаулысы ЖОБА
Астана қаласында қалалық рельсті көлікпен жолаушылар тасымалдауды субсидиялау қағидаларын бекіту туралы Қазақстан Республикасының 1994 жылғы 21 қыркүйектегі «Қазақстан Республикасындағы көлік туралы» Заңының 9-бабына және Қазақстан Республикасының 2001 жылғы 23 қаңтардағы «Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы» Заңына сәйкес, Астана қаласының әкімдігі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ: 1.Қоса беріліп отырған Астана қаласында қалалық рельсті көлікпен жолаушылар тасымалдауды субсидиялау қағидалары бекітілсін. 2. «Астана қаласының жолаушылар көлігі басқармасы» мемлекеттік мекемесінің басшысына осы қаулыны әділет органдарында мемлекеттік тіркегеннен кейін оның көшірмесін мерзiмдi баспа басылымдарында және «Әділет» ақпараттық-құқықтық жүйесінде ресми жариялау, сондай-ақ Қазақстан Ре-
спубликасы Әділет министрлігінің «Республикалық құқықтық ақпарат орталығы» шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнына Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкіне енгізу үшін жазба және электрондық түрде жолдау және Астана қаласы әкімдігінің интернет-ресурсында орналастыру жүктелсін. 3. Осы қаулының орындалуын бақылау Астана қаласы әкімінің бірінші орынбасары С.М. Хорошунға жүктелсін. 4. Осы қаулы әділет органдарында мемлекеттік тіркелген күннен бастап күшіне енеді және алғаш ресми жарияланған кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі. Әкiм
Ә. Исекешев
2017 жылғы «__» _________ № __________ Астана қаласы әкімдігінің қаулысына қосымша
Астана қаласында қалалық рельсті көлікпен жолаушылар тасымалдауды субсидиялау қағидалары 1. Жалпы ережелер 1. Осы Қағидалар Астана қаласында қалалық рельсті көлікпен жолаушылар тасымалдауды субсидиялау тәртібін айқындайды (бұдан әрі - Қағида). 2. Осы Қағидалары мынадай ұғымдар пайдаланылады: 1) бағдар – көлік құралының бастапқы және соңғы пункті арасындағы жүру жолы; 2) қалалық рельсті көлік – қала шекарасындағы және қала маңы аймағындағы жолдармен жолаушыларды тасымалдауға арналған көлік түрі (метрополитен, трамвай, жеңіл рельсті, монорельсті көлік); 3) жергілікті уәкілетті орган – Астана қаласының жолаушылар көлігі саласында басшылықты жүзеге асыратын мемлекеттік органы. 4) жолаушы – жол жүру құжаты (билеті) бар және қалалық рельсті көліккөлікте жүретін жеке тұлға; 5) компанияның есептеу тарифі – бір жолаушыны тасымалдаудың өзіндік құны; 6) тасымалдаушы – астананың жергілікті атқарушы органымен айқындалған астананың көліктік инфрақұрылымы объектілерін басқару функцияларын жүзеге асыратын компания; 3. Қалалық рельсті көліккөлікпен жолаушылар тасымалын жүзеге асырумен байланысты тасымалдаушының шығындарын субсидиялауға жатады. 4. Қалалық рельсті көліккөлікпен жолаушылар тасымалын субсидиялау жергілікті бюджеттен жүргізіледі. 2. Қалалық рельсті көлікпен жолаушылар тасымалдауды субсидиялау тәртібі 5. Жергілікті уәкілетті орган мен жолаушылар тасымалдауды жүзеге асыратын тасымалдаушы арасындағы шығыстарды субсидиялау үшін Қазақстан Республикасының заңнамаларына сәйкес қалалық рельсті көліккөлікпен жолаушыларды тасымалдауға шарт (бұдан әрі – шарт) жасалады. 6. Тасымалдаушы шарт жасасқаннан кейін күнтізбелік 15 (он бес) күн ішінде жергілікті уәкілетті органға кірістер мен шығыстардың ай бойынша бөлінген жылдық жоспарының жобасын бекіту үшін қажетті құжаттарды ұсынады, оны жергілікті уәкілетті орган кірістер мен шығыстардың ай бойынша бөлінген жылдық жоспарының жобасы түскен күнінен бастап 30 (отыз) күн ішінде бекітеді. 7. Ай сайын есептік айдан кейiнгi айдың 20-на дейiнгі мерзiмде тасымалдаушы тапсырыс берушіге құжаттарды: 1) орындалған жұмыстар актiсiн; 2) кірістер туралы есепті; 3) шығыстар туралы есепті ұсынады. 8. Жергілікті уәкілетті орган ұсынылған құжаттардың дұрыстығын тексереді, тасымалдаушының шығындарын субсидиялау сомасын анықтайды және төлем ведомостін қалыптастырады. 9. Жергілікті уәкілетті орган тасымалдаушының ағымдағы шотына тиесілі соманы аудару үшін төлемдер бойынша қаржыландыру жоспарына және бюджеттік бағдарламаға сәйкес аумақтық қазынашылық бөлімшесіне төлеуге екі данада шот ұсынады. 10. Тасымалдаушы тасымалдаушының есептеу тарифін қалыптастыру кезінде ескерілетін
кірістер мен шығыстардың бөлек есебін жүргізеді. Тасымалдаушының шығындарын субсидиялауға жіберілетін соманың көлемін айқындау мынадай көрсеткіштер негізінде жүргізіледі: 1) жолаушылар тасымалын орындауға кірістер; 2) жолаушылар тасымалын орындауға кететін шығыстар. 11. Жолаушылар тасымалының шығыстарына мыналар кіреді: 1) жұмыскерлердің еңбекақы қоры; 2) салықтар және бюджетке төленетін басқа да мiндеттi төлемдер; 3) электр энергиясына жұмсалатын шығындар; 4) майлау материалдарына жұмсалатын шығындар; 5) доңғалақ жұптарына пайдалану шығыстары; 6) жылжымалы құрамға техникалық қызмет көрсету және жөндеу жұмыстарын жүргізуге жұмсалатын шығындар; 7) негізгі қорлардың амортизациялық аударымдары; 8) пошта-телеграф шығыстары, телефон станцияларын, диспетчерлік, радио, бейне және байланыстың басқа түрлерінің қондырғыларын күтіп-ұстау және пайдалану шығыстары; 9) есептеу техникасын күтіп-ұстау және пайдалану шығыстары; 10) баспахана жұмыстарына шығыстар; 11) қалалық рельсті көліккөлік ғимараттарын, құрылыстары мен үй-жайларын күтіп-ұстау шығыстары, сондай-ақ жерге ақы төлеуге байланысты шығыстар; 12) аудиторлық қызметтер төлемі; 13) банк қызметі төлемі; 14) міндетті сақтандыру бойынша төлемдер; 15) кадрларды даярлау; 16) еңбекті қорғау шығыстары; 17) әскерилендірілген авариялық-құтқару қызметін ұстау бойынша шығыстар; 18) қалалық рельсті көлікпен жолаушыларды тасымалдауды жүзеге асырумен байланысты несие бойынша шығындар. 12. Бір жолаушыны жол жүруге тасымалдаудың өзіндік құны (есептеу тарифі) қаржы қаражатын тасымалдауға жоспарланған жолаушылар санына бөлу арқылы айқындалады. 13. Қызмет көрсетудің өзіндік құнына енгізіл ген шығыстар құрамын анықтау Қазақстан Республикасының заңнамасына және бухгалтерлiк есеп саласындағы қарым-қатынастарды реттейтін нормативтік құқықтық актілерге сәйкес жүзеге асырылады. 14. Шығыстардың жекелеген баптары бойынша нормативтер болмаған кезде есеп айырысу өнеркәсіп салалары бойынша бағалар өзгерісінің болжамды индекстерін ескере отырып, өткен кезеңдегі нақты деректерге сүйене отырып жүргізіледі. 15. Жылдың соңғы күнтізбелік айына бюджеттік субсидиялар төлеу 20 желтоқсаннан кешіктірілмейтін мерзімде нақты деректер бойынша жасалған есепті кейіннен беру арқылы болжамды деректер бойынша 20 желтоқсаннан кешіктірілмей жасалып, ұсынылған тасымалдау жөніндегі есеп негізінде жүзеге асырылады. Мәлімделген болжамды деректер нақты деректерден асқан жағдайда тиісті бюджетке қайтаруға жатады.
14
ресмиет
№78 (3583) 04/07/2017 Сейсенбі
«Астана Ақшамы»
Астана қаласы бойынша Тексеру комиссиясының қаулысы
Астана қаласы
26.05.2017
№9-Қ
«Астана қаласы бойынша Тексеру комиссиясы» мемлекеттік мекемесінің «Б» корпусы мемлекеттік әкімшілік қызметшілерінің қызметін бағалау әдістемесін бекіту туралы Қазақстан Республикасының 2015 жылғы 23 қарашадағы «Қазақстан Республикасының мемлекеттік қызметі туралы» Заңының 33бабы 5-тармағына, «Мемлекеттік әкімшілік қызметшілердің қызметін бағалаудың кейбір мәселелері туралы» Қазақстан Республикасы Мемлекеттік қызмет істері және сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігінің Төрағасының 2016 жылғы 29 желтоқсандағы № 110 бұйрығымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде №14637 тіркелген) бекітілген «Б» корпусы мемлекеттік әкімшілік қызметшілерінің қызметін бағалаудың үлгілік әдістемесіне сәйкес, Астана қаласы бойынша Тексеру комиссиясы ҚАУЛЫ ЕТЕДІ: 1. Қоса беріліп отырған «Астана қаласы бойынша Тексеру комиссиясы» мемлекеттік
мекемесінің «Б» корпусы мемлекеттік әкімшілік қызметшілерінің қызметін бағалаудың әдістемесі бекітілсін. 2. «Астана қаласы бойынша Тексеру комиссиясы» мемлекеттік мекемесінің сапаны бақылау және құқықтық қамтамасыз ету бөлімі осы қаулының аумақтық әділет органында мемлекеттік тіркелуін қамтамасыз етсін. 3. Осы қаулының орындалуын бақылау «Астана қаласы бойынша Тексеру комиссиясы» мемлекеттік мекемесінің аппарат басшысы С.К. Амангельдиновке жүктелсін. 4. Осы қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі. Төраға
Ғ.Молдаш
Астана қаласы бойынша Тексеру комиссиясының 2017 жылғы «26» мамырдағы № 9-Қ қаулысымен бекітілген
«Астана қаласы бойынша Тексеру комиссиясы» мемлекеттік мекемесінің «Б» корпусы мемлекеттік әкімшілік қызметшілерінің қызметін бағалаудың әдістемесі 1-тарау. Жалпы ережелер 1. «Астана қаласы бойынша Тексеру комиссиясы» мемлекеттік мекемесінің «Б» корпусы мемлекеттік әкімшілік қызметшілерінің қызметін бағалау әдістемесі (бұдан әрі - Әдістеме) «Қазақстан Республикасының мемлекеттік қызметі туралы» 2015 жылғы 23 қарашадағы Қазақстан Республикасының Заңы 33-бабы 5-тармағына, «Мемлекеттік әкімшілік қызметшілердің қызметін бағалаудың кейбір мәселелері туралы» Қазақстан Республикасы Мемлекеттік қызмет істері және сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігі Төрағасының 2016 жылғы 29 желтоқсандағы № 110 бұйрығымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде №14637 тіркелген) бекітілген «Б» корпусы мемлекеттік әкімшілік қызметшілерінің қызметін бағалаудың үлгілік әдістемесіне сәйкес әзірленді және «Астана қаласы бойынша Тексеру комиссиясы» мемлекеттік мекемесінің «Б» корпусы мемлекеттік әкімшілік қызметшілерінің (бұдан әрі – «Б» корпусының қызметшілері) қызметін бағалау алгоритмін айқындайды. 2. «Б» корпусы қызметшілерінің қызметін бағалау (бұдан әрі – бағалау) олардың жұмыс тиімділігі мен сапасын анықтау үшін жүргізіледі. 3. Бағалау «Астана қаласы бойынша Тексеру комиссиясы» мемлекеттік мекемесінің (бұдан әрі – Тексеру комиссиясы) «Б» корпусы қызметшісінің атқаратын лауазымындағы қызметінің нәтижелері бойынша: 1) тоқсан қорытындысы бойынша (тоқсандық бағалау) – бағаланып жатқан жылдағы есептік тоқсаннан кейінгі айдың онынан кешіктірмей (бағалануы оныншы желтоқсаннан кеш емес өткізілетін төртінші тоқсанды қоспағанда); 2) жыл қорытындысы бойынша (жылдық бағалау) – бағаланып жатқан жылдың жиырма бесінші желтоқсанынан кешіктірмей жүргізіледі. «Б» корпусының қызметшісін бағалау оның нақты лауазымда орналасу мерзімі үш айдан кем болған жағдайда, сондай-ақ сынақ мерзімі кезеңінде өткізілмейді. Әлеуметтік демалыстағы немесе еңбекке уақытша қабілетсіздігі кезеңіндегі «Б» корпусының қызметшілерінің бағалауы жұмысқа шыққаннан кейін 5 жұмыс күні мерзімінде өтеді. 4. Тоқсандық бағалауды тікелей басшы жүргізеді және «Б» корпусы қызметшісінің лауазымдық міндеттерді орындауын бағалауға негізделеді. Лауазымдық нұсқаулыққа сәйкес «Б» корпусы қызметшісі тікелей бағынатын тұлға, оның тікелей басшысы болып табылады. 5. Жылдық бағалау: 1) «Б» корпусы қызметшісінің есептік тоқсандардағы орта бағасынан; 2) Осы Әдістеменің 1-қосымшасына сәйкес «Б» корпусы қызметшісінің жеке жұмыс жоспарын орындау бағасынан құралады. 6. Бағалауды өткізу үшін «Б» корпусы қызметшісін мемлекеттік лауазымға тағайындау және мемлекеттік лауазымнан босату құқығы бар лауазымды тұлғамен Бағалау жөніндегі комиссия құрылады, персоналды басқару қызметі оның жұмыс органы болып табылады. 7. Бағалау жөніндегі комиссияның отырысы оның құрамының үштен екісінен астамы қатысқан жағдайда өкілетті болып есептеледі. Бағалау жөніндегі комиссияның төрағасы не мүшесі болмаған жағдайда, оларды алмастыру Бағалау жөніндегі комиссияны құру туралы бұйрыққа өзгертулер енгізу арқылы уәкілетті тұлғаның шешімі бойынша жүзеге асырылады. 8. Бағалау жөніндегі комиссияның шешімі ашық дауыс беру арқылы қабылданады. 9. Дауыс беру қорытындысы Бағалау жөніндегі комиссия мүшелерінің көпшілік дауысымен айқындалады. Дауыс саны тең болған жағдайда, комиссия төрағасының дауысы шешуші болып табылады. Бағалау жөніндегі комиссияның хатшысы болып персоналды басқару қызметінің қызметшісі табылады. Бағалау жөніндегі комиссияның хатшысы дауыс беруге қатыспайды. 2-тарау. Жұмыстың жеке жоспарын құрастыру 10. Жұмыстың жеке жоспары «Б» корпусы
қызметшісімен және оның тікелей басшысымен бірлесіп келесі жылдың оныншы қаңтарынан кешіктірілмей осы Әдістеменің 1-қосымшасына сәйкес нысан бойынша құрастырылады. 11. «Б» корпусының қызметшісі лауазымға осы Әдістеменің 10-тармағында көрсетілген мерзім өткеннен кейін тағайындалған жағдайда, атқаратын лауазымдағы «Б» корпусы қызметшісі жұмысының жеке жоспары оны лауазымға тағайындаған күннен бастап он жұмыс күні ішінде құрастырылады. 12. «Б» корпусының қызметшісі жұмысының жеке жоспарындағы мақсаттық көрсеткіштердің саны төрттен көп емес және олар нақты, өлшенетін, қолжетімді, белгілі бір орындау мерзімдермен болу қажет. 13. Жеке жоспар екі данада құрастырылады. Бір дана персоналды басқару қызметіне беріледі. Екінші дана «Б» корпусы қызметшісінің құрылымдық бөлімше басшысында болады. 3-тарау. Бағалауды жүргізуге дайындық 14. Персоналды басқару қызметі Бағалау жөніндегі комиссия төрағасының келісімімен бағалауды өткізу кестесін қалыптастырады. Персоналды басқару қызметі бағалауға жататын «Б» корпусы қызметшісін және бағалауды іске асыратын тұлғаларды бағалау басталмастан күнтізбелік он күн бұрын бағалау туралы хабардар етуді қамтамасыз етеді және оларға бағалау парақтарын толтыру үшін жібереді. 4-тарау. Лауазымдық міндеттерді орындаудың тоқсандық бағалауы 15. Лауазымдық міндеттерді орындауды бағалау негізгі, көтермелеу және айыппұл балдарынан құралады. 16. Қызметшінің өз лауазымдық міндеттерін орындағаны үшін негізгі баллдар 100 балл деңгейінде белгіленеді. 17. Көтермелеу балдары ағымдағы жұмыс тың орташа көлемінен асатын қызмет көрсеткіштері, сондай-ақ мазмұндық және/немесе ұйымдастырушылық жағынан күрделі болып табылатын қызмет түрлері үшін қойылады. 18. Ағымдағы жұмыстың орташа көлемінен асатын қызмет көрсеткіштері және күрделі болып табылатын қызмет түрлері мемлекеттік органдармен өз ерекшеліктеріне сүйеніп өз бетімен белгіленеді және атқарылған жұмыстың көлемі мен күрделілігінің қосу тәртібімен бес деңгейлік шәкіл бойынша орналастырылады. Бұл ретте көтермеленетін қызмет көрсеткіштері мен түрлеріне Электронды құжат алмасудың бірыңғай жүйесінде және мемлекеттік органның Интернетпорталында белгіленетін де, белгіленбейтін де құжаттар мен іс-шаралар кіре алады. Әр көтермеленетін қызмет көрсеткіші мен түрі үшін «Б» корпусының қызметшісі тікелей басшымен бекітілген шәкілге сәйкес «+1»-ден «+5» балға дейін иеленеді. 19. Айыппұл баллдары орындау және еңбек тәртібін бұзғаны үшін қойылады. 20. Орындау тәртібін бұзуға жоғары тұрған органдардың, мемлекеттік орган басшылығының, тікелей басшының тапсырмаларын және бақылаудағы құжаттар мен жеке және заңды тұлғалардың өтініштерін орындау мерзімдерін бұзу жатады. Орындау тәртібін бұзу фактілері туралы ақпараттың дереккөздері ретінде құжат айналымы қызметі және «Б» корпусы қызметшісінің тікелей басшысының құжатпен дәлелденген мәліметі саналады. 21. Еңбек тәртібін бұзуға: 1) дәлелді себепсіз жұмысқа кешігу; 2) қызметшілердің қызметтік әдепті бұзуы жатады. Еңбек тәртібін бұзу фактілері туралы ақпараттың дереккөздері ретінде персоналды басқару қызметі және «Б» корпусы қызметшісінің тікелей басшысының құжатпен дәлелденген мәліметі саналады. 22. Әр орындау және еңбек тәртібін бұзғаны үшін «Б» корпусының қызметшісіне әр бұзу фактісі үшін «-2» мөлшерінде айыппұл балдары қойылады.
23. Лауазымдық міндеттердің орындалуын бағалауды жүргізу үшін, «Б» корпусының қызметшісі тікелей басшыға осы Әдістеменің 2-қосымшасына сәйкес нысан бойынша толтырылған бағалау парағын келісу үшін ұсынады. 24. Тікелей басшы «Б» корпусы қызметшісінің еңбек және орындау тәртібін бұзғаны туралы персоналды басқару қызметі, құжат айналымы қызметтері берген мәліметтерін есепке ала отырып, бағалау парағында берілген деректердің растығын қарастырып, оған өзгертулер (болған жағдайда) енгізеді және онымен келіседі. 25. Тікелей басшы келіскеннен кейін, бағалау парағына «Б» корпусы қызметшісімен қол қойылады. «Б» корпусы қызметшісінің бағалау парағына қол қоюдан бас тартуы құжаттарды Бағалау жөніндегі комиссияның отырысына жіберу үшін кедергі болмайды. Бұл жағдайда персоналды басқару қызметінің жұмыскері және «Б» корпусы қызметшісінің тікелей басшысы еркін нысанда танысудан бас тарту туралы акт құрастырады. 26. Қызметшінің тікелей басшысы «Б» корпусы қызметшісінің тоқсандық қорытынды бағасын мынадай формула бойынша есептейді: ∑m=100+а - в ∑m – тоқсандық баға; а – көтермелеу балдары; в – айыппұл балдары. 27. Тоқсандық қорытынды баға мынадай шәкіл бойынша қойылады: 80 балдан төмен – «қанағаттанарлықсыз», 80-нен 105 (қоса алғанда) балға дейін – «қанағаттанарлық», 106-дан 130 балға дейін (қоса алғанда) – «тиімді», 130 балдан астам – «өте жақсы». 5-тарау. Жылдық бағалау 28. Жылдық бағалауды өткізу үшін «Б» корпусының қызметшісі тікелей басшыға келісу үшін осы Әдістеменің 3-қосымшасына сәйкес нысан бойынша толтырылған жеке жоспарды орындау бағалау парағын жолдайды. 29. Тікелей басшы бағалау парағын онда берілген мәліметтердің анықтылығы тұрғысынан қарастырып, түзету енгізеді (болған жағдайда) және оған келісім береді. 30. Жұмыстың жеке жоспарының орындалуын бағалау мынадай шәкіл бойынша қойылады: жұмыстың жеке жоспарымен көзделген мақсаттық көрсеткіштің орындалмағаны үшін 2 балл; мақсаттық көрсеткіштің жартылай орындалғаны үшін – 3 балл; мақсаттық көрсеткіштің орындалғаны (күтілетін нәтижеге қол жеткізгені) үшін – 4 балл; мақсаттық көрсеткіштің күтілетін нәтижесіне асыра қол жеткізгені үшін – 5 балл. 31. Тікелей басшымен келіскеннен кейін бағалау парағын «Б» корпусының қызметшісі растайды. «Б» корпусы қызметшісінің бағалау парағына қол қоюдан бас тартуы құжаттарды Бағалау жөніндегі комиссияның отырысына жіберуге кедергі бола алмайды. Бұл жағдайда персоналды басқару қызметінің жұмыскері және «Б» корпусы қызметшісінің тікелей басшысы танысудан бас тарту туралы еркін нысанда акт жасайды. 32. Персоналды басқару қызметі «Б» корпусы қызметшісінің жылдық қорытынды бағасын мына формула бойынша Бағалау жөніндегі комиссия отырысына дейін бес жұмыс күнінен кешіктірмей есептейді: ∑ жыл=0,4*∑m.+0,6*∑жж, ∑ жыл-жылдық баға; ∑ m-есептік тоқсандардың орта бағасы (орта арифметикалық мән). Бұл ретте тоқсандық бағалардың алынған орта арифметикалық мәні осы Әдістеменің 27-тармағында көрсетілген шәкілді есепке ала отырып, бес баллдық бағалар жүйесіне келтіріледі, атап айтқанда: «қанағаттанарлықсыз» мәнге (80 балдан төмен) – 2 балл, «қанағаттанарлық» мәнге (80-нен 105 балға дейін) – 3 балл, «тиімді» мәнге (106-дан 130 балға (қоса алғанда) дейін) – 4 балл, «өте жақсы» мәнге (130 балдан астам) – 5 балл; ∑жж– жеке жұмыс жоспарын орындау бағасы (орта арифметикалық мән). 33. Жылдың қорытынды бағасы мынадай шәкіл бойынша қойылады: 3 балдан төмен – «қанағаттанарлықсыз»; 3 балдан бастап 3,9 балға дейін – «қанағаттанарлық»; 4 балдан бастап 4,9 балға дейін – «тиімді», 5 балл – «өте жақсы» қойылады.
www.astana-akshamy.kz
6-тарау. Комиссияның бағалау нәтижелерін қарауы 34. Персоналды басқару қызметі Комиссия төрағасымен келісілген кестеге сәйкес бағалау нәтижелерін қарау бойынша Комиссияның отырысын өткізуді қамтамасыз етеді. Персоналды басқару қызметі Комиссияның отырысына мынадай құжаттарды: 1) толтырылған бағалау парақтарын; 2) «Б» корпусы қызметшісінің лауазымдық нұсқаулығын; 3) осы Әдістемеге 4-қосымшаға сәйкес нысан бойынша Комиссия отырысы хаттамасының жобасын тапсырады. 35. Комиссия тоқсандық және жылдық бағалау нәтижелерін қарастырады және мына шешімдердің бірін қабылдайды: 1) бағалау нәтижелерін бекіту; 2) бағалау нәтижелерін қайта қарау. Бағалау нәтижелерін қайта қарау туралы шешім қабылдаған жағдайда Комиссия хаттамада тиісті түсіндірмемен бағаны түзетеді. 36. Персоналды басқару қызметі бағалау нәтижелерімен ол аяқталған соң екі жұмыс күні ішінде «Б» корпусының қызметшісін таныстырады. «Б» корпусының қызметшісін бағалау нәтижелерімен таныстыру жазбаша немесе электронды нысанда жүргізіледі. «Б» корпусы қызметшісінің танысудан бас тартуы бағалау нәтижелерін оның қызметтік тізіміне енгізуге кедергі болмайды. Бұл жағдайда персоналды басқару қызметінің қызметкері танысудан бас тарту туралы еркін нұсқада акт жасайды. 37. Осы Әдістеменің 34-тармағында көрсетілген құжаттар, сондай-ақ комиссия отырысының қол қойылған хаттамасы персоналды басқару қызметінде сақталады. 7-тарау. Бағалау нәтижелеріне шағымдану 38. Комиссия шешіміне «Б» корпусы қызметшісінің мемлекеттік қызмет істері жөніндегі уәкілетті органға немесе оның аумақтық департаментіне шағымдануы шешім шыққан күннен бастап он жұмыс күні ішінде жүзеге асырылады. 39. Мемлекеттік қызмет істері жөніндегі уәкілетті орган немесе оның аумақтық департаменті «Б» корпусы қызметшісінен шағым түскен күнінен бастап он жұмыс күні ішінде шағымды қарайды және заңнамамен белгіленген бағалау жүргізу тәртібінің бұзушылықтары анықталған жағдайда, мемлекетік органға Комиссия шешімінің күшін жою туралы ұсыныс жасайды. 40. Қабылданған шешім туралы ақпарат мемлекеттік органмен екі апта ішінде мемлекеттік қызмет істері жөніндегі уәкілетті органға немесе оның аумақтық департаментіне жолданады. 41. «Б» корпусы қызметшісінің бағалау нәтижелеріне сотта шағымдануға құқығы бар. 8-тарау. Бағалау нәтижелері бойынша шешім қабылдау 42. Бағалау нәтижелері бонус төлеу және оқыту бойынша шешім қабылдауға негіз болып табылады. 43. Бонустар «өте жақсы» және «тиімді» бағалау нәтижелері бар «Б» корпусы қызметшілеріне төленеді. 44. «Б» корпусының қызметшісін оқыту (біліктілігін арттыру) жылдық бағалаудың қорытындылары бойынша «Б» корпусы қызметшісінің қанағаттанарлықсыз болып танылған қызмет бағыты бойынша жүргізіледі. «Б» корпусының қызметшісі Комиссия оның қызметін жылдық бағалаудың нәтижелерін бекіткеннен кейін үш ай ішінде біліктілікті жоғарылату курстарына жіберіледі. 45. «Қанағаттанарлықсыз» баға алған «Б» корпусының қызметшісі мемлекеттік әкімшілік лауазымға алғаш рет қабылданған тұлғаларға тәлімгер ретінде бекітілмейді. 46. «Б» корпусы қызметшісінің қатарынан екі жыл қорытындысы бойынша «қанағаттанарлықсыз» мәндегі бағалау нәтижесі оны лауазымында төмендетуге негіз болып табылады. Кез-келген төмен тұрған бос лауазым болмаған жағдайда, «Б» корпусының қызметшісі заңнамамен белгіленген тәртіпте жұмыстан шығарылады. 47. «Б» корпусының қызметшілерін бағалаудың нәтижелері олардың қызметтік тізімдеріне енгізіледі.
«Астана қаласы бойынша Тексеру комиссиясы» мемлекеттік мекемесі «Б» корпусының мемлекеттік әкімшілік қызметшілерінің қызметін бағалау әдістемесіне 1-қосымша «Б» корпусы мемлекеттік әкімшілік қызметшісінің жеке жұмыс жоспары __________________________________жыл (жеке жоспар құрастырылатын кезең) Қызметшінің тегі, аты, әкесінің аты (болған жағдайда)______________________ Қызметшінің лауазымы: _______________________________________________ Қызметшінің құрылымдық бөлімшесінің атауы:___________________________ ____________________________________________________________________ № р/с Мақсаттық көрсеткіштер* 1. Мақсаттық көрсеткіш 1 2. Мақсаттық көрсеткіш 2 3. Мақсаттық көрсеткіш 3 …
Нысан
Күтілетін нәтижелер
Ескертпе: * Мақсаттық көрсеткіштер мемлекеттік органның стратегиялық мақсатына (мақсаттарына), олар болмаған жағдайда қызметшінің функционалдық міндеттеріне сәйкестігін есепке ала отыра анықталады. Мақсаттық көрсеткіштердің саны төрттен көп емес, оның ішінде жартысы өлшенетін болуға тиіс.
15
ресмиет
№78 (3583) 04/07/2017 Сейсенбі
«Астана Ақшамы» www.astana-akshamy.kz Қызметші ___________________________ (тегі, аты-жөні) күні _______________________ қолы ______________________
Тікелей басшы ___________________________ (тегі, аты-жөні) күні _______________________ қолы______________________
«Астана қаласы бойынша Тексеру комиссиясы» мемлекеттік мекемесі «Б» корпусының мемлекеттік әкімшілік қызметшілерінің қызметін бағалау әдістемесіне 2-қосымша
Бағаланатын қызметшінің тегі, аты, әкесінің аты (болған жағдайда): __________________________ __________________________________________ Бағаланатын қызметшінің лауазымы: ____________________________________ Бағаланатын қызметшінің құрылымдық бөлімшесінің атауы: ____________________________________________________________________ Лауазымдық міндеттерді орындау бағасы:
1. 2. 3.
Қызметшінің өзін-өзі бағалауы КөтермеОрындау Еңбек ленетін тәртібін тәртібін көрсеткіштер бұзу туралы бұзу мен қызмет мәліметтер туралы түрлері туралы мәліметтер мәліметтер
Тікелей басшының бағалауы Ескерту Көтермеленетін Орындау Еңбек көрсеткіштер тәртібін тәртібін мен қызмет бұзу туралы бұзу түрлері туралы мәліметтер туралы мәліметтер мәліметтер
Бағалау нәтижесі:
Қызметші ___________________________ (тегі, аты-жөні) күні _______________________ қолы ______________________
Тікелей басшы ___________________________ (тегі, аты-жөні) күні _______________________ қолы______________________
«Астана қаласы бойынша Тексеру комиссиясы» мемлекеттік мекемесі «Б» корпусының мемлекеттік әкімшілік қызметшілерінің қызметін бағалау әдістемесіне 3-қосымша Нысан
Бағалау парағы _____________________ жыл (бағаланатын жыл)
Бағаланатын қызметшінің тегі, аты, әкесінің аты (болған жағдайда): __________________________ __________________________________________ Бағаланатын қызметшінің лауазымы: ____________________________________ Бағаланатын қызметшінің құрылымдық бөлімшесінің атауы: ____________________________________________________________________ Жеке жоспарды орындау бағасы: № Мақсаттық көрсеткіштің нәтижесі Маңызы Қызметшінің Басшының Ескерту р/с өзін-өзі бағалау бағалау нәтижелері нәтижелері 1. 1 мақсаттық көрсеткіштің нәтижесі 2-ден 5 ке дейін 2. 2 мақсаттық көрсеткіштің нәтижесі 2-ден 5 ке дейін 3. 3 мақсаттық көрсеткіштің нәтижесі 2-ден 5 ке дейін … Қызметші ___________________________ (тегі, аты-жөні) күні _______________________ қолы ______________________
Тікелей басшы ___________________________ (тегі, аты-жөні) күні _______________________ қолы______________________
Бағалау нәтижелері № Қызметшілердің тегі, р/с аты, әкесінің аты (болған жағдайда) 1. 2. ...
Бағалау нәтижелері туралы мәлімет
Бағалау нәтижелерін комиссиямен түзетілуі (болған жағдайда)
Комиссияның ұсыныстары
Комиссия қорытындысы: ______________________________________________________________________________________________ __________________________________________ Тексерген: Комиссияның хатшысы: ____________________________ Күні: _____________ (тегі, аты-жөні, қолы) Комиссияның төрағасы: ____________________________ Күні: ____________ (тегі, аты-жөні, қолы) Комиссия мүшесі: __________________________________Күні: _____________ (тегі, аты-жөні, қолы)
Астана қаласы бойынша Тексеру комиссиясының қаулысы
1. Жалпы ережелер 1. Осы «Астана қаласы бойынша Тексеру комиссиясы» мемлекеттік мекемесінің қызметтік куәлікті беру қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) «Астана қаласы бойынша Тексеру комиссиясы» мемлекеттік мекемесінің қызметтік куәліктерді беру тәртібін айқындайды. 2. Мемлекеттік қызметшінің қызметтік куәлігі (бұдан әрі – Қызметтік куәлік) оның мемлекеттік лауазымы мен лауазымдық өкілеттіктерін растайтын құжат болып табылады. 3. Тиісінше ресімделмеген, жарамдылық мерзімі өткен, түзетілген және тазартылған куәлік жарамсыз болып саналады.
Астана қаласы
26.05.2017
№10-Қ
«Астана қаласы бойынша Тексеру комиссиясы» мемлекеттік мекемесінің қызметтік куәлікті беру қағидаларын және оның сипаттамасын бекіту туралы «Қазақстан Республикасының мемлекеттік қызметі туралы» 2015 жылғы 23 қарашадағы Қазақстан Республикасы Заңының 30-бабының 4-тармағына сәйкес, Астана қаласы бойынша Тексеру комиссиясы ҚАУЛЫ ЕТЕДІ: 1. Қоса беріліп отырған:
4. Қызметтік куәлік Астана қаласы бойынша Тексеру комиссиясы (бұдан әрі – Тексеру комиссиясы) төрағасының қолы қойылып әкімшілік мемлекеттік қызметшілеріне беріледі. 5. Қызметтік куәлік қызметкерлерге лауазымға тағайындалған, лауазымы ауысқан, бұған дейін берілген куәліктің мерзімі өткен, жоғалған, сондайақ бүлінген жағдайда беріледі. Қызметкерлер алған қызметтік куәлік үшін осы Қағидаларға қосымшаға сәйкес нысан бойынша Тексеру комиссияның мемлекеттік қызметшілеріне қызметтік куәлікті беруді есепке алу журналына қол қояды (бұдан әрі – есепке алу журналы). 6. Қызметтік куәліктер мен есепке алу журналы персоналды басқару қызметінің сейфінде сақталады. 7. Мемлекеттік қызметке алғаш қабылданған мемлекеттік қызметшіге қызметтік куәлікті тапсырған кезде пайдалану және оны сақтау тәртібі бойынша түсіндіру жүргізіледі. Қызметтік куәлікті ауыстыру кезінде бұрын берілген қызметтік куәлік, жоғалту жағдайын қоспағанда, персоналды басқару қызметіне
1) осы қаулының 1 қосымшасына сәйкес «Астана қаласы бойынша Тексеру комиссиясы» мемлекеттік мекемесінің қызметтік куәлікті беру қағидалары; 2) осы қаулының 2 қосымшасына сәйкес «Астана қаласы бойынша Тексеру комиссиясы»
Ғ.Молдаш
қайтарып берілуі тиіс. 8. Персоналды басқару қызметі жыл сайын, 1 қаңтардағы жағдай бойынша, қызметтік куәліктердің есептік деректерге сәйкестігіне салыстырып тексеру жүргізеді. 9. Қызметтік куәліктерін толтыру, ресімдеу, есепке алу, беру, сақтау және жою тәртібін жалпы бақылауды персоналды басқару қызметі жүзеге асырады. 10. Қызметтік куәлік жоғалған немесе бүлінген жағдайда, оның иесі дереу персоналды басқару қызметі жазбаша (еркін) нысанда хабарлайды, бұқаралық ақпарат құралдарына хабарландыру береді. 11. Қызметтік куәлікті жоғалтудың, бүлдірудің, сондай-ақ оны басқа адамдарға берудің немесе мақсатқа сай пайдаланбаудың әрбір фактісі бойынша персоналды басқару қызметінің басшысы қызметтік тергеп-тексеру туралы бұйрықтың шығуынан кейін он жұмыс күн мерзімінде қызметтік тексеру жүргізеді, оның нәтижелері бойынша Тексеру комиссияның тәртіптік комиссиясы кінәлілерді тәртіптік жауапкершілікке тарту туралы мәселені қарайды. 12. Жоғалған қызметтік куәліктер бұқаралық ақпарат құралдары арқылы жарамсыз деп жарияланады, бұл туралы персоналды басқару қызметінің басшысы хабардар етіледі. Жоғалғанның орнына жаңа қызметтік куәлікті қызметтік тергеп-тексеру жүргізілгеннен кейін персоналды басқару қызметі береді. 13. Жұмыстан босатылған кезде қызметкер қызметтік куәлікті персоналды басқару қызметіне тапсырады. Куәлікті тапсырған кезде кету парағына қызметтік куәлікті беру үшін жауапты адамның қолы қойылады. 14. Қызметкерлер жұмыстан босатылған не бүлінген кезде тапсырған қызметтік куәліктер еркін нысандағы тиісті жою туралы акт жасала отырып, бір жылда бір рет жойылуға жатады.
«Астана қаласы бойынша Тексеру комиссиясы» мемлекеттік мекемесінің қызметтік куәлікті беру қағидаларына қосымша Нысан «Астана қаласы бойынша Тексеру комиссиясы» мемлекеттік мекемесінің қызметтік куәлікті беруді есепке алу журналы №
«Астана қаласы бойынша Тексеру комиссиясы» мемлекеттік мекемесі «Б» корпусының мемлекеттік әкімшілік қызметшілерінің қызметін бағалау әдістемесіне 4-қосымша Нысан Бағалау жөніндегі комиссия отырысының хаттамасы _____________________________________ (мемлекеттік органның атауы) _____________________________________________________________ (бағалау түрі: тоқсандық /жылдық және бағаланатын кезең тоқсан және (немесе) жыл)
Төраға
«Астана қаласы бойынша Тексеру комиссиясы» мемлекеттік мекемесінің қызметтік куәлікті беру қағидалары
2. Қызметтік куәлікті беру тәртібі Өзін-өзі бағалау нәтижесі:
«Астана қаласы бойынша Тексеру комиссиясы» мемлекеттік мекемесінің аппарат басшысы С.К. Амангельдиновке жүктелсін. 4. Осы қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.
Астана қаласы бойынша Тексеру комиссиясының 2017 жылғы «26» мамырдағы № 10-Қ қаулысына 1-қосымша
Нысан
Бағалау парағы _____________________тоқсан_____жыл (бағаланатын кезең)
№ р/с
мемлекеттік мекемесінің қызметтік куәлігінің сипаттамасы бекітілсін. 2. «Астана қаласы бойынша Тексеру комиссиясы» мемлекеттік мекемесінің сапаны бақылау және құқықтық қамтамасыз ету бөлімі осы қаулының аумақтық әділет органында мемлекеттік тіркелуін қамтамасыз етсін. 3. Осы қаулының орындалуын бақылау
1. 1. 2.
Қызметтік куәліктің нөмірі 2.
кестенің жалғасы Алғаны жөнінде жеке қолы
6.
Тегі, Аты, Жөні (бар болған жағдайда) 3.
Атқаратын лауазымы
Берілген күні
4.
5.
Қызметтік куәлікті жою (актінің нөмірі мен күні)
Ескертпе
8.
9.
Қызметтік куәлікті ауыстыруы және тапсырғаны, (тағайындалуы, лауазымының өзгеруі, мерзімінің өтуі, жұмыстан босатылуы, жоғалуы) туралы белгі 7.
Ескертпе: «Астана қаласы бойынша Тексеру комиссиясы» мемлекеттік мекемесінің қызметтік куәліктерін беруді есепке алу журналы тігіліп, нөмірленіп және персоналды басқару қызметі басшысының қолымен және мөрімен расталады. Астана қаласы бойынша Тексеру комиссиясының 2017 жылғы «26» мамырдағы № 10-Қ қаулысына 2-қосымша «Астана қаласы бойынша Тексеру комиссиясы» мемлекеттік мекемесі қызметтік куәлігінің сипаттамасы 1. Куәлік мұқабаларының көлемі 21 см х 7 см сы» мемлекеттік мекемесі, одан төмен мәтіннен (ашып көрсетілген түрінде), қанық көк түсті қара қызыл түсті үзік жолақпен бөлектелген экобылғарыдан немесе жоғары сапалы жасанды «ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ» деген жазулар былғарыдан жасалған. орналастырылған. 2. Куәліктің сыртқы бетінің ортасында ал4. Сол жағында: көгілдір түс аясында көлемі 3 тын түсті Қазақстан Республикасы Мемлекеттік х 4 см Қазақстан Республикасының Мемлекеттік Елтаңбасының бейнесі орналасқан, одан төмен Елтаңбасының бейнесі, елтаңбаның төменгі «КУӘЛІК» деген типографиялық қаріппен жазба жағында көгілдір жасыл түсті «ҚАЗАҚСТАН» деген жазылады. жазу және қазақ тіліндегі мәтін. Төменгі жағында 3. Куәліктің ішкі жағында ақ түс аясын- куәліктің жарамдылық мерзімі (екі жыл мерзімге да шеңберде орналасқан күн мен қалықтаған беріледі) көрсетіледі. қыранның жасырын формасын қолдана отырып 5. Оң жағында: көлемі 2,5 х 3,5 см фотосурет көгілдір түсті қорғаныштық тангир бейнеленген. (қарсы алдынан түсірілген, түрлі-түсті), тиісінше Жоғарғы бөлігінде (қазақ және орыс тілдерінде) Тексеру комиссиясы төрағасының қолымен және «Астана қаласы бойынша Тексеру комиссия- елтаңбалы мөрмен расталған орыс тіліндегі мәтін. Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігінің Табиғи монополияларды реттеу, бәсекелестікті және тұтынушылардың құқықтарын қорғау комитеті (бұдан әрі – Комитет) сізден 2017 жылғы 5 шілдеге дейін мынандай хабарландыруды орналастыруды сұрайды: Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігінің Табиғи монополияларды реттеу, бәсекелестікті және тұтынушылардың құқықтарын қорғау комитеті «2017 жылғы 4 тамызда сағат 16.00-де Астана қаласы, Мәңгілік ел көшесі, 8, «Министрліктер үйі», 4 кіреберіс, № 504 кабинетте «МұнайТас» Солтүстік-Батыс құбыр компаниясы» акционерлік қоғамының «Кенкияқ-Атырау» магистральдық құбыржолдары арқылы мұнайды
тасымалдау жөніндегі қызметіне арналған тарифті шекті деңгейін және тарифтік сметаны бекітуге берілген өтінім бойынша қарау кезінде жария тыңдаулар өткізілетіні туралы хабарлайды. Тыңдауға мемлекеттік органдардың өкілдері, тұтынушылар және олардың қоғамдық бірлестіктері, бұқаралық ақпарат құралдары, тәуелсіз сарапшылар мен табиғи монополиялар субъектілері шақырылады». Байланыс: Комитет: тел. +7 (7172) 74-99-66, (сайты: www. kremzk.gov.kz); «МұнайТас» Солтүстік-Батыс құбыр компаниясы»: тел. +7(727)-312-22-12, (сайт: www.munaitas@ munaitas.kz).
16
ресмиет
№78 (3583) 04/07/2017 Сейсенбі
«Астана Ақшамы»
Астана қаласы Әкімдігінің қаулысы
Астана қаласы әкімдігінің «Энергетика және байланыс колледжі» мемлекеттік коммуналдық қазыналық кәсіпорны 14.
ЖОБА
Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білімі бар мамандарды даярлаудың 2017-2021 оқу жылдарына арналған мемлекеттік білім беру тапсырысын бекіту туралы «Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы» 2001 жылғы 23 қаңтардағы Қазақстан Республикасы Заңы 27-бабы 1-тармағының 15) тармақшасына, «Білім туралы» 2007 жылғы 27 шілдедегі Қазақстан Республикасы Заңы 6-бабы 3-тармағының 7) тармақшасына, «Еңбек нарығының қажеттіліктерін ескере отырып, техникалық және кәсiптiк, орта бiлiмнен кейiнгi, жоғары және жоғары оқу орнынан кейiнгi бiлiмi бар мамандарды даярлауға, сондай-ақ жоғары оқу орындарының дайындық бөлімдеріне, мектепке дейінгі тәрбиелеу мен оқытуға мемлекеттiк бiлiм беру тапсырысын орналастыру қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2016 жылғы 29 қаңтардағы № 122 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 13418 болып тіркелген) сәйкес Астана қаласының әкімдігі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ: 1. Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білімі бар мамандарды даярлаудың 20172021 оқу жылдарына арналған мемлекеттік білім беру тапсырысы (бұдан әрі – мемлекеттік білім беру тапсырысы) және бір маманды оқыту үшін оқу жылына арналған шығыстарының орташа құны 1,2 қосымшаға сәйкес бекітілсін. 2. «Астана қаласының Білім басқармасы» мемлекеттік мекемесі (бұдан әрі – Басқарма): «360 024 015 «Техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарында мамандарды даярлау»; «Астана қаласының Денсаулық сақтау басқармасы» мемлекеттік мекемесі: «353 043 015 «Техникалық және кәсіптік, орта
білімнен кейінгі білім беру мекемелерінде мамандар даярлау» және «353 044 015 «Техникалық және кәсiптiк, орта бiлiмнен кейiнгi бiлiм беру бағдарламалары бойынша оқитындарға әлеуметтік қолдау көрсету» деген бюджеттік бағдарламалардың әкімшілері болып белгіленсін. 3. Басқарма техникалық және кәсіптік білім берудің тиісті оқу орындарында мемлекеттік білім беру тапсырысын орналастыруды қамтамасыз етсін. 4. «Астана қаласының Білім басқармасы» мемлекеттік мекемесінің басшысына осы қаулыны әділет органдарында мемлекеттік тіркегеннен кейін оның көшірмесін мерзімді баспа басылымдарында және «Әділет» ақпараттыққұқықтық жүйесінде ресми жариялау, сондай-ақ «Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің Республикалық құқықтық ақпарат орталығы» шаруашылық жүргізу құқығындағы респуб ликалық мемлекеттік кәсіпорнына Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкіне енгізу үшін жазба және электрондық түрде жолдау және Астана қаласы әкімдігінің интернет-ресурсында орналастыру жүктелсін. 5. Осы қаулының орындалуын бақылау Астана қаласы әкімінің орынбасары Е.Ә. Аманшаевқа жүктелсін. 6. Осы қаулы әділет органдарында мемлекеттік тіркелген күннен бастап күшіне енеді және алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күн тізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі. Астана қаласының әкімі
Ә. Исекешев
Астана қаласы әкімдігінің 2017 жылғы ______________ № _____________ қаулысына 1-қосымша
4
орыс тілінде оқыту Бір маманды оқытуға оқу жылына шығыстардың орташа құны (теңге) ЖБ
қазақ тілінде оқыту
3
орыс тілінде оқыту
2
Қазақстан Республикасының азаматтарын, шетелдік азаматтары мен азаматтығы жоқ адамдарды қабылдау Негізгі Жалпы орта орта білім білім беру беру базабазасында сында (9 (10) (11 (12) сынып) сынып) қазақ тілінде оқыту
1
Мамандық атауы
Барлығы
Қазақстан Республикасының кәсіп тік білім мамандықтарының коды
5
6
7
8
Бюджеттік бағдарламалар әкімшісі
Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білімі бар мамандарды даярлаудың 2017-2021 оқу жылдарына арналған мемлекеттік білім беру тапсырысы Р/с №
9
10
«Астана қала сы ның Білім басқар масы» мемле кеттік меке месі
Астана қаласы әкімдігінің «Құрылыс техникалық колледжі» мемлекеттік коммуналдық қазыналық кәсіпорны 1.
1401000
2.
1114000
3.
1201000
4.
1211000
5. 6.
7.
Ғимараттар мен құрылымдарды салу және пайдалану Дәнекерлеу ісі (түрлері бойынша)
37
25
12
-
-
379 253
25
-
-
-
25
379 253
Автомобиль көлігіне қызмет көрсету, жөндеу және пайдалану Тігін өндірісі және киімдерді үлгілеу Жиыны:
25
-
-
25
379 253
25
-
-
25
379 253
-
112 25 12 - 75 Астана қаласы әкімдігінің «Қоғамдық тамақтандыру және сервис колледжі» мемлекеттік коммуналдық қазыналық кәсіпорны 0508000 Тамақтандыруды ұйымдастыру 100 50 50 339 203 1211000
Тігін өндірісі және киімдерді үлгілеу
50
25
25
-
0506000
Жиыны: 150 75 75 Астана қаласы әкімдігінің «Технологиялық колледжі» мемлекеттік коммуналдық қазыналық кәсіпорны Шаштараз өнері және сәндік 50 25 25 косметика Тігін өндірісі және киімдерді үлгілеу 50 25 25 Жиыны: 100 25 50 25
-
«Астана
339 203
-
«Астана қала сының 8. 1211000 372 522 Білім басқар масы» мемле кеттік меке месі Астана қаласы әкімдігінің «Техникалық колледжі» мемлекеттік коммуналдық қазыналық кәсіпорны 9. 0904000 Темір жолдардың электр техникалық 25 25 371 718 «Астана жүйелерін электрмен жабдықтау, қала пайдалану, техникалық қызмет сының көрсету және жөндеу Білім басқар 10. 1108000 Темір жол жылжымалы 50 25 25 371 718 масы» құрамдарын пайдалану, жөндеу мемле және техникалық қызмет көрсету кеттік (түрлері бойынша) меке 11. 1109000 Токарлық іс және металл өңдеу 50 25 25 371 718 месі (түрлері бойынша) 12.
1415000
13.
1115000
Лифт шаруашылығы және эскалаторлар (түрлері бойынша) Өндірістегі электрлік-механикалық жабдықтар (түрлері бойынша) Жиыны:
-
www.astana-akshamy.kz
372 522
50
-
-
25
25
371 718
25
25
-
-
-
371 718
200
75
50
25
50
«Астана қала сы 15. 1307000 Электр байланысымен және 75 50 25 278 958 ның желімен хабарлау желілік Білім құрылыстарын пайдалану басқар Жиыны: 200 100 75 25 масы» мемле кеттік меке месі Астана қаласы әкімдігінің «Кәсіптік-техникалық колледжі» коммуналдық мемлекеттік мекемесі 16. 0508000 Тамақтандыруды ұйымдастыру 35 20 15 991 977 «Астана қала 17. 0506000 Шаштараз өнері және сәндік 20 20 991 977 сы ның косметика Білім 18. 1109000 Токарлық іс және металл өңдеу 20 20 - 991 977 басқар (түрлері бойынша) масы» 19. 1114000 Дәнекерлеу ісі 20 20 991 977 мемле (түрлері бойынша) кеттік меке 20. 1401000 Ғимараттар мен құрылымдарды 20 20 991 977 месі салу және пайдалану 21. 1402000 Жол-құрылыс машиналарын 15 15 991 977 техникалық пайдалану (түрлері бойынша) 22. 1211000 Тігін өндірісі және киімдерді 20 20 991 977 үлгілеу Жиыны: 150 60 60 15 15 Астана қаласы Білім басқармасының «Политехникалық колледжі» мемлекеттік коммуналдық қазыналық кәсіпорыны 23. 0511000 Туризм (салалары бойынша) 25 25 380 355 «Астана қала 24. 1201000 Автомобиль көлігіне техникалық 50 25 25 380 355 сы қызмет көрсету, жөндеу және ның пайдалану Білім 25. 1304000 Есептеу техникасы және 50 25 25 380 355 басқар бағдарламалық қамтамасыз ету масы» (түрлері бойынша) мемле 26. 1305000 Ақпараттық жүйелер (қолдану 25 25 380 355 кеттік саласы бойынша) меке месі 27. 1401000 Ғимараттар мен құрылымдарды 25 25 380 355 салу және пайдалану 28. 1417000 Азаматтық ғимараттар ішкі 50 25 25 380 355 көрінісінің дизайны, қалпына келтіру, қайта құру 29. 0507000 Қонақ үй шаруашылығына қызмет 50 25 25 380355 көрсету және ұйымдастыру Жиыны: 275 150 75 50 Астана қаласы Білім басқармасының «Гуманитарлық колледжі» мемлекеттік коммуналдық қазыналық кәсіпорны 30. 0101000 Мектепке дейінгі тәрбие және оқу 175 125 25 25 379 872 «Астана қала 31. 0103000 Дене тәрбиесі және спорт 50 25 25 379 872 сы 32. 0105000 Бастауыш білім беру 150 75 75 379 872 ның 33. 0111000 Негізгі орта білім беру 25 25 379 872 Білім басқар Жиыны: 400 250 125 25 масы» мемле кеттік меке месі Астана қаласы Білім басқармасының «Көлік және коммуникация колледжі» мемлекеттік коммуналдық қазыналық кәсіпорны 34. 1106000 Темір жол жылжымалы 25 25 251 804 құрамының өндірісі (түрлері бойынша) 35. 1107000 Көтергіш көлік, құрылыс, жол 25 25 251 804 машиналары мен жабдықтарын темір жол көлігінде техникалық пайдалану 36. 1108000 Темір жол жылжымалы 25 25 251 804 құрамдарын пайдалану, жөндеу және техникалық қызмет көрсету (түрлері бойынша) 37. 1202000 Тасымалдауды ұйымдастыру 25 25 251 804 және көлікте қозғалысты басқару (салалары бойынша) 38. 1203000 Теміржол көлігінде 50 25 25 251 804 тасымалдауды ұйымдастыру және қозғалысты басқару 50 25 25 251 804 39. 1309000 Оптикалық және электрондық құрал-жабдықтар (түрлері бойынша) 50 25 25 251 804 40. 1310000 Көлік радио электрондық жабдықтарды техникалық пайдалану (көлік түрі бойынша) 50 25 25 251 804 41. 1311000 Темір жол көлігінің жедел технологиялық байланыс құрылғыларын пайдалану 42. 1409000 Темір жол құрылысы, 25 25 251 804 жол және жол шаруашылығы 43. 0913000 Энергоменеджмент 50 25 25 251 804 44. 1206000 Жол қозғалысын ұйымдастыру 25 25 251 804 Жиыны: 400 250 150 Астана қаласы Білім басқармасының «Экономика, технология және тағам өндірісін стандарттау колледжі» мемлекеттік коммуналдық қазыналық кәсіпорны 45. 1218000 Тамақ өнеркәсібі 25 25 370 927 «Астана кәсіпорындарының жабықтары қала сының 75 50 25 370 927 46. 1226000 Тамақтандыру кәсіпорындарының Білім өнім өндіру технологиясы және оны басқар ұйымдастыруы масы» 50 25 25 370 927 47. 1508000 Орман шаруашылығы, бақ-саябақ мемле және ландшафт құрылысы кеттік (түрлері бойынша) меке месі Жиыны: 150 100 50 -
48. 49. 50.
1306000
0301000 0302000 0305000
Радиоэлектроника және байланыс (түрлері бойынша)
125
50
50
25
Астана қаласы әкімдігінің «Медициналық колледж» мемлекеттік коммуналдық қазыналық кәсіпорны Емдеу ісі 50 50 Медбикелік іс 175 - 125 Лабораториялық диагностика 25 25 Жиыны: 250 - 200
-
278 958
50 50
363 789 363 789 363 789
«Астана қала сы ның Денсаулық сақтау басқар масы» мемле кеттік меке месі
17
ресмиет
№78 (3583) 04/07/2017 Сейсенбі
«Астана Ақшамы» www.astana-akshamy.kz
1304000
55.
1305000
56. 57.
«Қаржы академиясы» акционерлік қоғамы Есептеу техникасы және 50 25 25 бағдарламалық қамтамасыз ету (түрлері бойынша) Ақпараттық жүйелер (қолдану 25 25 саласы бойынша) Жиыны: 75 50 25 -
374 500
-
374 500
-
Астана қаласындағы «Қазтұтодағы сауда-экономикалық колледжі» мекемесі 0512000 Аударма ісі 25 25 374 500 (түрлері бойынша) 0508000 Тамақтандыруды ұйымдастыру 50 25 25 374 500 Жиыны:
58.
1114000
59.
1302000
60.
1403000
61.
-
25
50
-
-
«Тұран-Профи» қалалық шаруашылық колледжі» мекемесі Дәнекерлеу ісі 25 25 374 500 (түрлері бойынша) Ақпараттандыру және басқару 50 25 25 374 500 (бейін бойынша) Ішкі санитарлық-техникалық 25 25 374 500 құрылғыларды, желдеткіштерді және инженерлік жүйелерді монтаждау және пайдалану (түрлері бойынша) Жиыны: 100 50 50 «Қазақ технология және бизнес университеті» акционерлік қоғамы Дизайн 50 25 25 374 500 (бейін бойынша) Тігін өндірісі және киімдерді 25 25 374 500 үлгілеу Жиыны: 75 50 25 -
«Астана қала сының Білім басқар масы» мемле кеттік меке месі «Астана қала сының Білім басқар масы» мемле кеттік меке месі
«Астана қала сының 62. 1211000 Білім басқар масы» мемле кеттік меке месі «Астана қаласының менеджмент және бизнес колледжі» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі 63. 0101000 Мектепке дейінгі тәрбие және 40 20 20 374 500 «Астана оқыту қала сының 64. 0402000 Дизайн 20 20 374 500 Білім (бейін бойынша) басқар масы» 65. 0502000 Телекоммуникациялық құралдар 20 20 374 500 мемле мен тұрмыстық техникаларды кеттік жөндеу және қызмет көрсету меке (салалар бойынша) месі 66. 0506000 Шаштараз өнері және сәндік 40 20 20 374 500 косметика 67. 0512000 Аударма ісі (түрлері бойынша) 40 20 20 374 500 68. 1211000 Тігін өндірісі және киімдерді 20 20 374 500 үлгілеу 69. 0508000 Тамақтандыруды ұйымдастыру 20 20 374 500 Жиыны: 200 100 100 «М. Тынышпаев атындағы Қазақ көлік және коммуникациялар академиясы» АҚ-ның Ақмола колледжі» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі 70. 1108000 Теміржол жылжымалы 25 25 374 500 «Астана құрамдарын пайдалану, жөндеу қала және техникалық қызмет көрсету сының (түрлері бойынша) Білім басқар 71. 1203000 Теміржол көлігінде 25 25 374 500 масы» тасымалдауды ұйымдастыру мемле және қозғалысты басқару кеттік 72. 1303000 Темір жол көлігіндегі автоматика, 25 25 374 500 меке телемеханика және қозғалысты месі басқару
73. 74.
75. 76.
77.
0402000
75
«Астана қала сының Білім басқар масы» мемле кеттік меке месі
Жиыны: 75 25 50 «Асу» гуманитарлық-техникалық колледжі» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі 1206000 Жол қозғалысын ұйымдастыру 25 25 374 500 «Астана қала 1410000 Автомобиль жолдары мен 25 25 374 500 сының аэродромдар құрылысы Білім Жиыны: 50 25 25 басқар масы» мемле кеттік меке месі «Еуразия гуманитарлық институты колледжі» мекемесі 0101000 Мектепке дейінгі тәрбие және оқу 50 25 25 374 500 «Астана қала 0401000 Кітапхана ісі 20 - 20 374 500 сының Жиыны: 70 25 25 - 20 Білім басқар масы» мемле кеттік меке месі «Д.А.Қонаев атындағы колледж» мекемесі 0512000 Аударма ісі (түрлері бойынша) 50 25 25 347 500 «Астана қала сының Білім басқар масы» мемле кеттік меке месі Жиыны: 50 25 25 Барлығы:
3207 1535 1072 315 285
Р/с Қазақстан № Республикасының кәсіптік білім мамандықтарының коды
Мамандық атауы
Қазақстан Республикасының азаматтарын, шетелдік азаматтары мен азаматтығы жоқ адамдарды қабылдау Негізгі Жалпы орта орта білім білім беру беру базабазасында сында (9 (10) (11 (12) сынып) сынып)
1
1. 2. 3. 4. 5.
6.
2
3
4
5
6
7
8
9
Астана қаласы әкімдігінің «Құрылыс техникалық колледжі» мемлекеттік коммуналдық қазыналық кәсіпорны 0902000 Электрмен қамтамасыз ету (салалары 50 25 25 - 615 282 бойынша) 1201000 Автомобиль көлігіне қызмет көрсету, 75 25 25 25 - 615 282 жөндеу және пайдалану 1114000 Дәнекерлеу ісі 75 25 25 - 25 615 282 (түрлері бойынша) 1401000 Ғимараттар мен құрылымдарды салу 50 25 25 - 615 282 және пайдалану 1403000 Ішкі санитарлық- техникалық 25 25 - 615 282 құрылғы-ларды, желдеткіштерді және инженерлік жүйелерді монтаждау және пайдалану (түрлері бойынша) Жиыны: 275 125 100 25 25 Астана қаласы әкімдігінің «Қоғамдық тамақтандыру және сервис колледжі» мемлекеттік коммуналдық қазыналық кәсіпорны 0508000 Тамақтандыруды ұйымдастыру 100 25 25 25 25 615 282
7. 1211000
Тігін өндірісі және киімдерді үлгілеу
8. 1219000
Нан пісіру, макарон және кондитер өндірісі 25 - 25 Жиыны: 150 50 50 25 Астана қаласы әкімдігінің «Технологиялық колледжі» мемлекеттік коммуналдық қазыналық кәсіпорны Нан пісіру, макарон және кондитер өндірісі 100 50 50 Жиыны: 100 50 50 -
9. 1219000
25
25
-
-
-
Бюджеттік бағдарламалар әкімшісі
54.
Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білімі бар мамандарды даярлаудың 2017-2021 оқу жылдарына арналған мемлекеттік білім беру тапсырысы Бір маманды оқытуға оқу жылына шығыстардың орташа құны (теңге) ЖБ
1306000
Астана қаласы әкімдігінің 2017 жылғы ______________ № _____________ қаулысына 2-қосымша
орыс тілінде оқыту
53.
«Астана қала сы 374 500 ның Білім басқар масы» 374 500 мемле кеттік меке месі
қазақ тілінде оқыту
1304000
374 500
орыс тілінде оқыту
52.
«Басқару колледжі» жеке меншік білім беру мекемесі Шаштараз өнері және сәндік 25 25 косметика Есептеу техникасы және 25 - 25 бағдарламалық қамтамасыз ету (түрлері бойынша) Радиоэлектроника және байланыс 25 25 (түрлері бойынша) Жиыны: 75 25 25 25
қазақ тілінде оқыту
0506000
Барлығы
51.
10
«Астана қала сы ның Білім басқар масы» мемле кеттік меке месі
«Астана
615 282
- 615 282 25 -
615 282
Астана қаласы әкімдігінің «Техникалық колледжі» мемлекеттік коммуналдық қазыналық кәсіпорны 10. 1114000 Дәнекерлеу ісі 25 25 - 615 282 «Астана (түрлері бойынша) қала сының Жиыны: 25 25 Білім басқар масы» мемле кеттік меке месі Астана қаласы Білім басқармасының «Политехникалық колледжі» мемлекеттік коммуналдық қазыналық кәсіпорыны 11. 1201000 Автомобиль көлігіне техникалық қызмет 25 - 25 - 615 282 «Астана көрсету, жөндеу және пайдалану қала сы 12. 1401000 Ғимараттар мен құрылымдарды салу 50 25 25 - 615 282 ның және пайдалану Білім Жиыны: 75 25 50 басқар масы» мемле кеттік меке месі Астана қаласы Білім басқармасының «Көлік және коммуникация колледжі» мемлекеттік коммуналдық қазыналық кәсіпорны 13. 0902000 Электрмен қамтамасыз ету (салалары 50 - 25 25 - 615 282 «Астана бойынша) қала сы ның Білім басқар масы» мемле кеттік меке месі Жиыны: 50 - 25 25 Астана қаласы Білім басқармасының «Экономика, технология және тағам өндірісін стандарттау колледжі» мемлекеттік коммуналдық қазыналық кәсіпорны 14. 0508000 Тамақтандыруды ұйымдастыру 25 25 - 615 282 «Астана қала Жиыны: 25 25 сының Білім басқар масы» мемле кеттік меке месі «Басқару колледжі» жеке меншік білім беру мекемесі Тігін өндірісі және киімдерді 75 50 25 615 282 үлгілеу Жиыны: 75 50 25 Астана қаласындағы «Қазтұтодағы сауда-экономикалық колледжі» мекемесі 16. 0508000 Тамақтандыруды ұйымдастыру 25 - 25 - 615 282 17. 0513000 Маркетинг 75 25 25 25 - 615 282 (салалары бойынша) Жиыны: 100 25 50 25 -
15.
1211000
«Астана қала сының Білім басқар масы» мемле кеттік меке месі
18
РЕСМИЕТ
№78 (3583) 04/07/2017 Сейсенбі
18.
19.
1403000
1211000
20. 0508000
«Астана Ақшамы»
«Тұран-Профи» қалалық шаруашылық колледжі» мекемесі Ішкі санитарлық-техникалық 75 25 25 25 - 615 282 құрылғыларды, желдеткіштерді және инженерлік жүйелерді монтаждау және пайдалану (түрлері бойынша) Жиыны: 75 25 25 25 «Қазақ технология және бизнес университеті» акционерлік қоғамы Тігін өндірісі және киімдерді 50 25 25 - 615 282 үлгілеу Тамақтандыруды ұйымдастыру 50 25 25 - 615 282 Жиыны: 100 50 50 -
Барлығы:
400 400 175 75
1050
әрекет жасау қажет екенін түсіндіру ұсынылсын. 10. Астана қаласы мәслихатының осы шешімінің орындалуын бақылау заңдылық, құқық тәртібі мен қоғаммен жұмыс жасау жөніндегі тұрақты комиссияға жүктелсін.
«Астана қала сының Білім басқар масы» мемле кеттік меке
Астана қаласы мәслихатының шешімі
Астана қаласы
23.06.2017
№149/20-VI
Астана қаласының ішкі істер департаменті жергілікті полиция қызметі бастығының есебі туралы Астана қаласының ішкі істер департаменті жергілікті полиция қызметінің басшысының атқарылған іс-шаралар жөніндегі есебін тыңдап, талқылай келе, Астана қаласы мәслихатының сессиясы жергілікті полицияның құрылымдық бөлімшелері есепті кезеңде құқық бұзушылықтың алдын-алу, қала аумағында қоғамдық тәртіп пен жол қауіпсіздігін қамтамасыз ету бойынша ісшаралар атқарылғанын атап өтті. Қала аумағындағы көшелерде, қаладағы қоғамдық орындарда, саяжайлар мен адамдардың жаппай жиналған орындарында жасалатын қылмыстың алдын-алу мақсатында 91 жергілікті тексерулер жүргізілді. Астана қаласының әкімімен мемлекеттік және құқық қорғау ұйымдары: Ұлттық Қауіпсіздік комитеті департаменті, төтенше жағдайлар бойынша департаменті, прокуратура мен «Нұр Отан» ХДП бірлесіп қатысатын іс-шаралар жоспары бекітілді. Қиын жағдайларға тап болған азаматтарды әлеуметтік бейімдеу, оңалту мәселелерін шешу үшін «Астана қауіпсіздігі мен қолайлылығы» жобасы бойынша кешенді жоспар іске асырылуда. Жыл сайын қала көшелерінде қоғамдық тәртіпті қамтамасыз ету үшін ішкі істер департаменті гарнизоны мен Қазақстан Республикасы Ұлттық Гвардиясы комитетінің саптық құрылымдық бөлімшелерінің қатысуымен ішкі істер бөлімінің 1400 қызметкері мен 140 бірліктен астам автокөліктер тартылады. Тәулік бойы қоғамдық тәртіпті сақтау үшін 11 «Жартас» стационарлық полиция бекеттері орнатылған. Түнгі күзетке көңіл көтеру, ойын-сауық және криминогенді орындарға, адамдардың жаппай жиналатын орындарына жақын орналасқан нүктелерді анықтап, күзету орындары белгіленген. Криминогендік жағдайды жақсарту, көше қылмыстарын төмендету, сондай-ақ, қылмыстың «ізін суытпай» ашу, түнгі уақытта жасалатын ауыр және аса ауыр қылмыстардың алдын-алу мақсатында әр аптаның демалыс және мейрам күндері 8 мобильді «Барс» шұғыл-іздестіру топтары қосымша іске қосылады. Астанада қоғамдық тәртіпті, жол және қоғамдық қауіпсіздікті жүйелі түрде қадағалауды қамтамасыз ету үшін тәулік бойы 795 бейнебақылау камерасы іске қосылған. Тұлғаларды тіркеу және көші-қон заңнама сының сақталуын қадағалауды күшейту, терроризмге қарсы алдын-алу шараларын жетілдіру үшін 260262 тексеру жүргізіліп, 3407 жалға берілетін тұрғын үйлер анықталды. Анықталған фактілер бойынша салық органдарына 3296 үйдің жалға берілуін тіркеу туралы ұсынымдар жіберілді. Полицияның тұрғындармен бірлесе отырып әрекет ету мақсатында есепті кезеңде әкімшілік, қала мекемелері мен ведомстволар өкілдерінің қатысуымен мөлтекаудан тұрғындарының жиналыстарында 500-ден астам баяндамалар жасады. Полицияның учаскелік инспекторлары тұрғындармен байланыс орнату үшін өздеріне қарасты телімдерде әртүрлі меншік нысанындағы мекемелер мен көңіл көтеру ұйымдарын, тұрғын үйлерді аралап, «Телім» атты шұғыл алдын-алу іс-шараларын өткізді. Қоғамдық тәртіпті сақтауға мемлекеттік емес күзет ұйымдарының күзет қызметін тарту ісшаралары жүргізілуде. Қоғамдық құрылымдар саны 1388 азаматтан тұрады, оның ішінде – 235 консьерж, шұғылжастар жасағы – 287, ӘҚҚ ардагерлері – 41, қоғамдық көмекшілер – 392, мемлекеттік емес күзет қызметкерлері – 343. Қоғамдық құрылымдардың қатысуымен есепті кезеңде 4 қылмысты іс ашылды, 341 әкімшілік құқық бұзушылық анықталды. Ағымдағы жылдың басынан қоғамдық тәртіп сақтау бойынша 52309 хаттама толтырылды, оның ішінде: ұсақ бұзақылық – 2252, тыныштықты бұзғандары үшін – 3000, спиртті сусындарды ішу, қоғамдық орындарда мас күйінде жүру – 8695, белгіленбеген орындарда темекі шегу – 9842, абаттандыру қағидаларын бұзғандары үшін – 13335. «Нөлдік шыдамдылық» принципін жүзеге асыру шеңберінде 112 құқық бұзушылықтар анықталды. Осыған қарамастан, тұрғындардың полиция жұмысына сенімін арттыра түсетін, азаматтарды қоғамдық тәртіпті сақтауға шақыратын, құқық тәртібін нығайтуға жәрдемін тигізетін кейбір шешілмеген мәселелер бар. Жол қозғалысы қауіпсіздігін жақсарту мақсатында жасалып жатқан іс-шараларға қарамастан, құқық бұзушылықтар саны азаяр емес. Арнайы ауданаралық әкімшіліктендірілген
сотқа шешім шығару үшін 5060 әкімшілік іс жіберілген, оның ішінде – 180 Қазақстан Республикасы жол қозғалысы Ережесін бұзғандар автокөлік басқару құқығынан айрылғандар. Көлік құралын мас күйінде басқарғаны үшін 38 әкімшілік құқық бұзғандар қамауға алынды. 597 жүргізуші мас күйінде ұсталған. Кәмелет жасына толмағандар мен тұрғылықты жері жоқ тұлғалармен жасалатын құқық бұзушылықтар көбеюде. Кәмелеттік жасқа толмағандармен 62 қылмыс, 434 әкімшілік құқық бұзушылық жасалған. Қаладағы заңды және жеке тұлғаларға бекітілген үйлер аумағындағы қатты тұрмыстық қалдықтардан, құрылыс пен ірі қоқыстарды, қар, мұздан уақытында тазартылмайды. Абаттандыру Ережесі талаптарын орында мағаны үшін 2365 заңды және жеке тұлғалар 30 937 815 теңгеге әкімшілік жауапкершілікке тартылды. Шағын және орта бизнес субъектілерімен үй қасбеттерінде, ғимараттар, аялдамаларда белгіленбеген жерлерде жарнамалық ақпараттарды заңсыз орналастыру фактілері орын алған. Жеке күзет ұйымдарының қызметкерлері әкімшілік не қылмыстық құқық бұзушыларды кафеден шығарып тастаумен ғана шектеліп, құқық қорғау органдарының қызметкерлеріне еш жәрдем көрсетпейді. Қоғамдық орындарда қайыршылық жасап, тиісіп, бұзықшылық жасайтындар мәселесі де шешілмей отыр. Тұрғылықты жері жоқ тұлғаларды анықтап, оларды мәжбүрлеп емдеу мәселесі шешілуді талап етеді. Жоғарыда айтылғанның негізінде, Астана қаласы мәслихатының сессиясы ШЕШТІ: 1. Астана қаласының ішкі істер департаменті жергілікті полиция қызметі басшысының есебі назарға алынсын, жұмыс қанағаттанарлық деп танылсын. 2. Астана қаласы ішкі істер департаментіне ішкі істер органдары жергілікті полция қызметінің қоғамдық тәртіпті сақтауда, жол қауіпсіздігін, құқық бұзушылықтың, тұрмыстық, рецидивтік және жасөспірімдер арасында қылмыстың алдыналу жұмыстарына қадағалау жүргізу ұсынылсын, жұмыс қанағаттандырарлық деп танылсын. 3. Астана қаласы ішкі істер департаментіне, жергілікті полиция қызметіне жергілікті атқарушы органдардың қолдауымен көшелер мен қоғамдық орындарда бейнебақылау камерасы жүйелерін кеңейту, «Қауіпсіз аула» жобасын енгізу, ЖЖЕ сурет, бейне тіркегіш жүйелерін дамыту бойынша іс-шаралар жүргізу ұсынылсын. 4. Астана қаласының әкімдігіне шағын және орта бизнес субъектілерімен үй қасбеттерінде, ғимараттар, аялдамаларда белгіленбеген жерлерде жарнамалық ақпараттарды заңсыз орналастырудың алдын-алу бойынша іс-шаралар жүргізу ұсынылсын. 5. Астана қаласының әкімдігіне жергілікті полиция қызметкерлерімен бірлесе отырып, жұмыс нәтижесін жақсарту үшін қосымша ұйымдастырушылық және практикалық шаралар кешенін әзірлеу ұсынылсын. 6. Астана қаласы ішкі істер департаментінің жергілікті полиция қызметіне білім беру басқарамасымен бірлесе отырып, кәмелеттік жасқа толмағандар арасында құқық бұзушы лықты болдырмау мақсатында ювеналды полиция, алдын-алу шараларын жүргізу бойынша мектеп инспекторларымен жұмысты жандандыру ұсынылсын. 7. Астана қаласы ішкі істер департаментінің жергілікті полиция қызметіне коммуналдық шаруашылық басқармасымен, құрылыс басқармасымен қаланың санитарлық жағдайын жақсарту мақсатында заңды және жеке тұлғаларға бекітілген аумақтарды тазарту жұмыстарына қадағалау жасау ұсынылсын. 8. Астана қаласы әкімі аппаратының мемлекеттік-құқықтық бөліміне, Астана қаласы ішкі істер департаментінің жергілікті полиция қызметіне құқық бұзушылықтың алдын-алу, жергілікті атқарушы органдарымен қоғамдық тәртіпті сақтау, жол қауіпсіздігі және жалпы алдын-алу мәселелерін талқылау бойынша диалог алаңын құру жөнінде ведомствоаралық комиссия жұмысын жандандыру ұсынылсын. 9. Астана қаласы ішкі істер департаментінің жергілікті полиция қызметіне атқарылатын қызметтік міндеттің ең басты бағыты азаматтардың конституциялық құқығы мен бостандығы, қызметтік тәртіп пен заңдылық, жеке құрам ішінде сыбайластық жемқорлыққа қарсы іс-
www.astana-akshamy.kz
Астана қаласының мәслихаты сессиясының төрағасы М. Шайдаров Астана қаласы мәслихатының хатшысы
Ж. Нұрпейісов
Астана қаласы мәслихатының шешімі
Астана қаласы
23.06.2017
№150/20-VI
Заңдылық, құқық тәртібі және қоғаммен жұмыс жасау мәселелері жөніндегі қалалық мәслихаттың тұрақты комиссиясының есебі туралы Астана қаласының мәслихаты ШЕШТІ: 1. Заңдылық, құқық тәртібі және қоғаммен жұмыс жасау мәселелері жөніндегі қалалық мәслихаттың тұрақты комиссиясының есебі назарға алынсын. 2. Тұрақты комиссияға өз құзыреті шеңберінде мәслихат жұмысында заңдылықтың сақталуын қадағалау мәселелеріне көңіл бөлу, өз өкілеттігін жүзеге асыру барысында қалалық мәслихат қабылдаған барлық нормативтік-құқықтық
актілері жобаларының қолданыстағы заңнамаға сәйкестігі жөнінде тұжырым жасау ұсынылсын. Қаладағы атқарушы органдар мен қоғамдық бірлестіктермен тығыз байланыста болсын. Астана қаласы мәслихаты сессиясының төрағасы М. Шайдаров Астана қаласы мәслихатының хатшысы
Ж. Нұрпейісов
Астана қаласы мәслихатының шешімі
Астана қаласы
23.06.2017
№156/20-VI
Астана қаласы бойынша Тексеру комиссиясы төрағасының және мүшелерінің жұмысын бағалау жүргізу бойынша өкілеттіктерді жүктеу туралы «Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы» Қазақстан Республикасы Заңының 19бабы 3-тармағы 11) тармақшасына, «Қазақстан Республикасының мемлекеттік қызметі туралы» Қазақстан Республикасы Заңының 33-бабы 5-тармағына сәйкес, Астана қаласының мәслихаты ШЕШТІ: 1. Астана қаласы мәслихатының хатшысы Жанат Ғазизұлы Нұрпейісовке Қазақстан Республикасының мемлекеттік қызмет туралы заңнамасына сәйкес Астана қаласы бойынша Тексеру комиссиясы төрағасының және мүшелерінің
жұмысын бағалау жүргізу бойынша өкілеттік, Астана қаласы мәслихаты депутаттарының қатарынан Бағалау жөніндегі комиссия құру құқығымен жүктелсін. 2.Осы шешім қабылданған күнінен бастап күшіне енеді. Астана қаласы мәслихаты сессиясының төрағасы Астана қаласы мәслихатының хатшысы
М. Шайдаров Ж. Нұрпейісов
Астана қаласы мәслихатының шешімі
Астана қаласы
23.06.2017
№157/20-VI
Астана қаласы бойынша Тексеру комиссиясының мүшесін тағайындау туралы «Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы» Қазақстан Республикасы Заңының 6-бабы 2-1-тармағына, «Қазақстан Республикасының мемлекеттік қызметі туралы» Қазақстан Республикасы Заңының 15-бабы 1-тармағына сәйкес, «Астана қаласы бойынша Тексеру комиссиясы» мемлекеттік мекемесі конкурстық комиссиясының 2017 жылғы 7 маусымдағы №5 қорытынды отырысы хаттамасының негізінде, Астана қаласының мәслихаты ШЕШТІ: 1. Руслан Маратұлы Досаев Астана қаласы бой-
ынша Тексеру комиссиясының мүшесі лауазымына тағайындалсын (негізгі қызметкердің бала күтіміне байланысты демалысы кезеңіне). 2. Осы шешім қабылданған күнінен бастап күшіне енеді. Астана қаласы мәслихаты сессиясының төрағасы М. Шайдаров Астана қаласы мәслихатының хатшысы Ж. Нұрпейісов
Астана қаласы мәслихатының шешімі
Астана қаласы
23.06.2017
№158/20-VI
Астана қаласы бойынша Тексеру комиссиясының мүшесін тағайындау туралы «Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы» Қазақстан Республикасы Заңының 6-бабы 2-1-тармағына, «Қазақстан Республикасының мемлекеттік қызметі туралы» Қазақстан Республикасы Заңының 15-бабы 1-тармағына сәйкес, «Астана қаласы бойынша Тексеру комиссиясы» мемлекеттік мекемесі конкурстық комиссиясының 2017 жылғы 7 маусымдағы № 5 қорытынды отырысы хаттамасының негізінде, Астана қаласының мәслихаты ШЕШТІ:
1. Егор Валерьянович Лебо Астана қаласы бойынша Тексеру комиссиясының мүшесі лауазымына тағайындалсын. 2. Осы шешім қабылданған күнінен бастап күшіне енеді. Астана қаласы мәслихаты сессиясының төрағасы М. Шайдаров Астана қаласы мәслихатының хатшысы Ж. Нұрпейісов
Астана қаласы мәслихатының шешімі
Астана қаласы
23.06.2017
№159/20-VI
Қылмыстық жазаны және қылмыстық-құқықтық ықпал етудің өзге де шараларын атқаратын мекемелердің қызметіне жәрдемдесу жөніндегі, сондай-ақ қылмыстық жазасын өтеген адамдарға әлеуметтік және өзге де көмекті ұйымдастыру жөніндегі Кеңесті құру туралы Астана қаласы әкімінің ұсынысын қарап, «Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы» Қазақстан Республикасының 2001 жылғы 23 қаңтардағы Заңының 6-бабын басшылыққа ала отыра, Астана қаласының мәслихаты ШЕШТІ: 1. Қоса берілген Қылмыстық жазаны және қылмыстық-құқықтық ықпал етудің өзге де шараларын атқаратын мекемелердің қызметіне жәрдемдесу жөніндегі, сондай-ақ қылмыстық жазасын өтеген адамдарға әлеуметтік және өзге де көмекті ұйымдастыру жөніндегі Кеңестің құрамы қосымшаға сәйкес бекітілсін. 2. Астана қаласы мәслихатының 2015 жылғы 23
желтоқсандағы № 453/62-V «Қылмыстық жазаны және қылмыстық-құқықтық ықпал етудің өзге де шараларын атқаратын мекемелердің қызметіне жәрдемдесу жөніндегі, сондай-ақ қылмыстық жазасын өтеген адамдарға әлеуметтік және өзге де көмекті ұйымдастыру жөніндегі Кеңестің құрамы» жойылсын. Астана қаласы мәслихаты сессиясының төрағасы М. Шайдаров Астана қаласы мәслихатының хатшысы Ж. Нұрпейісов
РЕСМИЕТ
№78 (3583) 04/07/2017 Сейсенбі
«Астана Ақшамы» www.astana-akshamy.kz Астана қаласы мәслихатының 2017 жылғы 23 маусымдағы № 159/20- VI шешіміне қосымша
Қылмыстық жазаны және қылмыстық-құқықтық ықпал етудің өзге де шараларын атқаратын мекемелердің қызметіне жәрдемдесу жөніндегі, сондай-ақ қылмыстық жазасын өтеген адамдарға әлеуметтік және өзге де көмекті ұйымдастыру жөніндегі Кеңестің құрамы Лукин Андрей Иванович
– Астана қаласы әкімінің орынбасары, төраға
Рыспаев – «Қазақстан Республикасы Нияз Қанатұлы Ішкі істер министрлігінің Қылмыстық-атқару жүйесі комитетінің Астана қаласы бойынша қылмыстық-атқару жүйесі департаменті» республикалық мемлекеттік мекемесінің бастығы, төраға орынбасары Романовская – «Қазақстан Республикасы Ольга Николаевна Ішкі істер министрлігінің Қылмыстық-атқару жүйесі комитетінің Астана қаласы бойынша қылмыстық-атқару жүйесі департаменті» республикалық мемлекеттік мекемесі штабының бас маманы, хатшы Әлмұқанов – «Астана қаласы Нұрдәулет Иманғалиұлы Дін істері басқар масы» мемлекеттік мекемесінің діни бірлестіктер, миссионерлер және теологиялық оқу орындарымен жұмыс жөніндегі бөлімінің басшысы Әубәкіров – «Қазақстан Республикасы Амантай Акрамұлы Ішкі істер министрлігінің Астана қаласы бойынша Ішкі істер департаменті» республикалық мемлекеттік мекемесінің бастығы (келісім бойынша) Ахметов – «Астана қаласының Руслан Аманжолұлы Тұрғын үй басқармасы» мемлекеттік мекемесінің басшысы Жакин – «Қазақстан Республикасы Госман Сапарғалиұлы Ішкі істер министрлігінің Астана қаласы бойынша Ішкі істер департаменті» мемлекеттік мекемесінің жергілікті полиция қызметі бастығының орынбасары (келісім бойынша) Жүнісов – «Астана қаласының Бахытжан Жастар саясаты мәселелері Әбдірейімжанұлы басқармасы» мемлекеттік мекемесінің жастармен жұмыс және жұмысқа орналастыру мәселелері бөлімінің басшысы Имеков – Астана қаласы Ерлан Іргебайұлы Прокуратурасының 7-ші басқармасының бастығы (келісім бойынша) Қамбаров
– «Астана қаласының
Қайрат Телманұлы Ішкі саясат басқармасы» мемлекеттік мекемесі басшысының орынбасары Қожабаева – «Астана қаласының Әлия Төлеутайқызы Кәсіпкерлік және өнеркәсіп басқармасы» мемлекеттік мекемесі басшысының орынбасары Құлжабаева – «Ақталушылық Орынбасар Молдашқызы технологиялар мен тұжырымдамалар» қоғамдық қорының директоры (келісім бойынша) Маржықпаев – «Астана қаласының Берік Боромбайұлы Туризм, дене тәрбиесі және спорт басқармасы» мемлекеттік мекемесінің басшысы Мұхтарова – «Қазақстан Республикасы Гүлмайра Ішкі істер министрлігінің Сабырқызы Қылмыстық-атқару жүйесі комитетінің Астана қаласы бойынша қылтыстық-атқару жүйесі департаменті» республикалық мемлекеттік мекемесінің сотталғандар арасында тәрбие жұмысы жөніндегі тобының аға инспекторы (келісім бойынша)
Астана қаласы
Саркенова – «Астана қаласының Қарлығаш Сәбитқызы Білім басқармасы» мемлекеттік мекемесінің қорғаншылық, қамқор шылық және балаларды қолдау бөлімінің басшысы
4. 5. 6. 7.
Сейфуллин көшесі 22
10. 11. 12. 13.
14. 15. 16. 17. 18. 19. 20.
22.
24. 25. 26.
28.
Таукен Қайырлы Қенесбекұлы
29.
– Астана қаласы мәслихатының депутаты
№162/20-VI
ралы» № 434/61-V шешіміне өзгерістер енгізу туралы» №18/4-VI. 2. Астана қаласы әкімдігіне, сауда қызметін реттеу мәселелері жөніндегі комиссияның жаңа құрамын құру кезінде Астана қаласы мәслихатының депутаттары комиссия құрамына енгізілсін. 3. Осы шешім қабылданған күнінен бастап күшіне енсін. Астана қаласы мәслихаты сессиясының төрағасы М. Шайдаров Астана қаласы мәслихатының хатшысы Ж. Нұрпейісов
КЕСТЕ ҚР Мемлекеттік қызмет істері және сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл Агенттігі Сыбайлас жемқорлыққа қарсы мобильді тобының жылжымалы қоғамдық қабылдауы
3.
12.07.2017 «Азаматтарға арналған үкімет» МК» коммерциялық 10:00-13:00 емес акционерлік қоғамының филиалы – «Әлеуметтік төлемдерді ведомствоаралық есептеу орталығы», Сарыарқа аудандық бөлімшесі 12.07.2017 «Азаматтарға арналған үкімет» МК» КЕАҚ филиалы 15:00-18:00 -«Халыққа қызмет көрсету орталығы» департаменті, Сарыарқа аудандық №5 бөлімшесі 13.07.2017 Астана қаласы бойынша Мемлекеттік кірістер 15:00-18:00 департаменті Есіл ауданы бойынша мемлекеттік кірістер басқармасы
Төкесбай – «Астана қаласының Қанат Сапарұлы Мәдениет, мұрағаттар және құжаттама басқармасы» мемлекеттік мекемесі басшысының орынбасары
Астана қаласында «Парасыз болашаққа. БІРГЕ!» атты іс-шарасы жалғасуда. Іс-шара шеңберінде сыбайлас жемқорлыққа қарсы мобильді тобы құрылып, ақпараттық-түсіндіру жұмыстары мен азаматтарды қабылдау жүргізеді. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы мобильді топтың құрамына «Нұр Отан» партиясы Астана қаласы филиалының, «Жаңару» сыбайлас жемқорлыққа қарсы жалпыұлттық қозғалысы» республикалық қоғамдық бірлестігінің Астана қаласы бөлімшесінің, Астана қалалық кәсіподақ орталығы, қоғамдық бірлестіктердің, ҚР мемлекеттік қызмет істері және сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл Агенттігінің және Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл Ұлтық бюросының Астана қаласы бойынша департаменттері өкілдері енгізілді. Жылжымалы қоғамдық қабылдау азаматтарды мемлекеттік қызметтер көрсету орындарында кестеге сәйкес қабылдайды.
2.
9.
23.
НАЗАР АУДАРЫҢЫЗ!
Өткізу күні 01.07.2017 10:00-13:00 03.07.2017 10:00-13:00 03.07.2017 15:00-18:00
Жұбанов көшесі, 16
Оспанов Ермек – «Астана қаласының Сабырбекұлы Жұмыспен қамту, еңбек және әлеуметтік қорғау басқармасы» мемлекеттік мекемесінің басшысы
Астана қаласы мәслихатының кейбір шешімдерінің күшін жою туралы
№ 1.
11.07.2017 Астана қаласы бойынша Мемлекеттік кірістер 15:00-18:00 департаменті Алматы ауданы бойынша мемлекеттік кірістер басқармасы
21.
23.06.2017
Қазақстан Республикасының 2001 жылғы 23 қаңтардағы «Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзінөзі басқару туралы», 2016 жылғы 6 сәуірдегі «Құқықтық актілер туралы» заңдарынасәйкес Астана қаласы мәслихаты ШЕШТІ: 1. Астана қаласы мәслихатының келесі шешімдерінің күші жойылсын: - 2015 жылғы 11 желтоқсандағы «Астана қаласында сауда қызметін реттеу мәселелері жөніндегі комиссияның құрамы туралы» №434/61-V; - 2016 жылғы 26 сәуірдегі «Астана қаласы мәслихатының 2015 жылғы 11 желтоқсандағы «Астана қаласында сауда қызметін реттеу мәселелері жөніндегі комиссияның құрамы ту-
8.
Надыров – «Астана қаласының Қамалжан Денсаулық сақтау Талғатұлы басқармасы» мемлекеттік мекемесі басшысының орынбасары
Астана қаласы мәслихатының шешімі
19
Ұйым атауы «Хан Шатыр» ойын-сауық орталығы
Өткізу орны Тұран даң. 37
«Сарыарқа» ойын-сауық орталығы
Тұран, даң. 24
«Азаматтарға арналған үкімет» МК» КЕАҚ филиалы Күйші Дина қөшесі, 29/1 - «Халыққа қызмет көрсету орталығы» департаменті, Алматы аудандық №3 бөлімшесі 04.07.2017 Астана қаласы бойынша Мемлекеттік кірістер Республика даңғылы, 52 15:00-18:00 департаменті 05.07.2017 «АСТАНА МОЛЛ» ойын-сауық орталығы Тәуелсіздік даң. 34 10:00-13:00 05.07.2017 «MEGA Astana» ойын-сауық орталығы Қорғалжын тасжолы, 1 15:00-18:00 Сәтбаев көшесі, 25 10.07.2017 «Азаматтарға арналған үкімет» МК» КЕАҚ филиалы 10:00-13:00 «Халыққа қызмет көрсету орталығы» департаменті, Алматы аудандық №2 бөлімшесі
27.
30. 31.
409 көшесі, д.13 Қабанбай батыр даңғылы, 33
14.07.2017 «Рахмет» сауда орталығы Бауыржан Момышұлы 10:00-13:00 даң, 10 14.07.2017 «Азаматтарға арналған үкімет» МК» коммерциялық Достық көшесі 13,а 15:00-18:00 емес акционерлік қоғамының филиалы – «Әлеуметтік төлемдерді ведомствоаралық есептеу орталығы» Астана қаласы бойынша Департаменті Республика даңғылы, 43 17.07.2017 «Азаматтарға арналған үкімет» МК» КЕАҚ филиалы 10:00-13:00 -«Халыққа қызмет көрсету орталығы» департаменті, Сарыарқа аудандық №4 бөлімшесі 17.07.2017 Астана қаласы бойынша Мемлекеттік кірістер Республика даңғылы, 70 15:00-18:00 департаменті «Астана-кедендік ресімдеу орталығы» 20-40 көшесі, 2 18.07.2017 «Азаматтарға арналған үкімет» МК» КЕАҚ филиалы 15:00-18:00 -«Халыққа қызмет көрсету орталығы» департаменті, Мамандандырылған бөлімшесі 19.07.2017 Астана қаласы «Есіл» ауданы Ішкі істер басқармасы Қорғалжын шоссесі, 21 10:00-13:00 Сауран көшесі, 7 19.07.2017 «Азаматтарға арналған үкімет» МК» КЕАҚ филиалы 15:00-18:00 -«Халыққа қызмет көрсету орталығы» департаменті, №7 бөлімшесі 20.07.2017 Астана қаласы «Сарыарқа» ауданы ішкі істер Ақбұғы көшесі, 2 15:00-18:00 басқармасы 21.07.2017 «Керуен» ойын-сауық орталығы Достық көшесі, 9 10:00-13:00 21.07.2017 «Азия Парк» ойын-сауық орталығы Қабанбай Батыр даң, 21 15:00-18:00 Достық көшесі, 20 24.07.2017 «Азаматтарға арналған үкімет» МК» КЕАҚ филиалы 10:00-13:00 -«Халыққа қызмет көрсету орталығы» департаменті, №1 бөлімшесі 24.07.2017 Астана қаласы «Алматы» ауданы ішкі істер басқармасы Жансүгірұлы көшесі, 2 15:00-18:00 25.07.2017 «Аружан» ойын-сауық орталығы Ілияс Жансүгірұлы 15:00-18:00 көшесі, 8/1 26.07.2017 «Рахмет» сауда орталығы Бауыржан Момышұлы 10:00-13:00 даң, 10 26.07.2017 «Азаматтарға арналған үкімет» МК» коммерциялық Достық көшесі 13,а 15:00-18:00 емес акционерлік қоғамының филиалы – «Әлеуметтік төлемдерді ведомствоаралық есептеу орталығы» Астана қаласы бойынша Департаменті 27.07.2017 15:00-18:00 28.07.2017 10:00-13:00
Астана қаласы бойынша Мемлекеттік кірістер Республика даңғылы, 52 департаменті Достық көшесі 13,а «Азаматтарға арналған үкімет» МК» коммерциялық емес акционерлік қоғамының филиалы – «Әлеуметтік төлемдерді ведомствоаралық есептеу орталығы», Алматы аудандық бөлімшесі Жұбанов көшесі, 16 28.07.2017 Астана қаласы бойынша Мемлекеттік кірістер 15:00-18:00 департаменті Алматы ауданы бойынша мемлекеттік кірістер басқармасы 31.07.2017 «АСТАНА МОЛЛ» ойын-сауық орталығы Тәуелсіздік даң. 34 10:00-13:00 31.07.2017 «MEGA Astana» ойын-сауық орталығы Қорғалжын тасжолы, 1 15:00-18:00
Асқар Төлегенов: Астана қалалық жұқпалы аурулар ауруханасының бас дәрігері
МЕДИЦИНАЛЫҚ САҚТАНДЫРУДЫҢ МАҢЫЗЫ ЗОР – Енді елімізде іске асып жатқан міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру туралы қысқаша түсіндіріп өтсеңіз? – Бір сөзбен айтқанда, оны денсаулық сақтаудағы халықтың мүддесін қорғаудың мемлекеттік жүйесі деп ұғынған жөн. Сонымен бірге, ол еліміздің барлық сақтандырылған азаматтарының жасы мен әлеуметтік тұрмысына, тұрғылықты жерiне, табысына, ауру, жарақат алу және тағы басқа мүгедектік, кәрілік секілді жағдайларына қарамастан медициналық және дәрілік көмекке бірдей қолжетімділік болады. – Жаңа медициналық сақтандыру жүйесі аясында кім қанша қаражат төлейді? – Биылғы 1 шілдеден бастап жұмыс беруші жалақыдан – 1 %, келесі жылдың 1 қаңтарынан – 1,5%, 2020 жылдан – 2%, 2022 жылдан 3% төлейді. Жұмыскерлердің өздері алдағы жылдың 1 қаңтарынан бастап – 1%, 2020 жылдан 2% жарна салады. Ал мемлекет алдағы жылдың 1 қаңтарынан бастап 14 жеңілдік санатына байланысты адамдарға төлей бастайды. – Сонда азаматтар түрлі санат негізімен әртүрлі сома жинайды, ал МӘМС бойынша жұмыс көлемі бір бола ма? – Барлығы үшін ортақ көрсеткіш тек 5% болады, бұл ретте асбсолюттік мән де әртүрлі сома. Ал медициналық көмек пакеті бірыңғай сатып алынады. – Адам жарна жасаудан бас тартса не болады? – Әлеуметтік маңызы бар ауруларда сұрақтар бар. Өйткені кепілді медициналық көмектің көлемі сақталады. ҚР Конституциясына сәйкес азаматтардың құқығына байланысты шетелдіктерге да шұғыл көмек көрсетіледі. Оған әлеуметтік тәуекел жағдайында жедел көмек жасайды. Бірақ сақтандырылмаған азаматтар да әлеуметтік маңызы бар ауруларды емдеуде медициналық көмек алады. Бұл пациенттер-
ге әлеуметтік маңызы бар ауруларды анықтау үшін медициналық ұйым қызмет көрсетеді. – Үнемі қолымызда сақтандыруды (карточканы) алып жүру керек пе, әлде жеке куәлік жеткілікті ме? – Оған көп дүние қажет емес. Әр адам өзінің ЖСН білсе, немесе жеке басын куәландыратын құжаты болса жеткілікті. – Жаңа жүйенің қандай пайдасы бар? – Медициналық көмек алу құқығы лицензияланған медициналық ұйымдарда іске асырылады. Егер жаңа технологиялар мен қызмет көрсету стандарты жоғары және сапалы емдеу ұсынатын жеке медициналық ұйымдарда да біздің елдің адамдары медициналық көмек алуға құқысы бар. Алдымен міндетті сақтандыру жүйесі адамға қолжетімді және сапалы медициналық көмек алуға, соның ішінде қымбат тұратын операцияларды жасауға мүмкіндік береді. Болашақта қорға түскен түсімдердің артуына байланысты, халықтың денсаулығын сақтау үшін стратегиялық маңызды медициналық көмек көрсету түрлері де ұлғайтылады. – Бұл елімізге не береді деп ойлайсыз? – Әлемдегі көптеген дамыған елдерде міндетті медициналық сақтандыру жүйесі оңтайлы жолға қойылған. Біріншіден, қол жеткізу теңдігі – кез келген адам табысына, жарналарына қарамастан медициналық сақтандыру пакеті шеңберінде қажетті тең медициналық көмек алады. Екіншіден, медицина ұйымдарының арасындағы бәсекелестікті, қызмет көрсету сапасын арттырады. Үшіншіден, амбулаториялық дәрі-дәрмекпен қамтамасыз етуді кеңейтеді. Төртіншіден, халықтың әлеуметтік жағынан аз қамтылған топтарын мемлекет тарапынан қорғауға алады. Бесіншіден, бейресми және жеке төлемдердің төмендеуін қадағалайды. Сұхбаттасқан: А.ҚҰСАЙЫН
Астана қалалық және Сарыарқа аудандық ардагерлер кеңестері соғыс ардагері Айткужинов Сулейман Рахымұлының қайтыс болуына байланысты жақындарына, туған-туыстарына қайғысына ортақтасып, көңіл айтады.
20
НЕ? ҚАЙДА? ҚАШАН?
№78 (3583) 04/07/2017 Сейсенбі
6 ШІЛДЕГЕ ДЕЙІН «Азия жаңғырығы» халықаралық цирк өнер фестивалі
«АСТАНА АҚШАМЫ»
30 ШІЛДЕ
14 ШІЛДЕ – 13 ТАМЫЗ «Алып субұрқақтар» шоуы Астаналық цирк
www.astana-akshamy.kz
Ұлықпан Жолдасовтың шығармашылық кеші «Астана» концерт залы (Конгресс-холл)
Астаналық цирк
5 ШІЛДЕГЕ ДЕЙІН «Астана Арқау» түркі музыкасының фестивалі «Астана Опера»
15 ШІЛДЕ «EXPO FASHION» фестивалі «Бәйтерек» монументінің алдындағы алаң
19 ШІЛДЕ
4-6 ШІЛДЕ Үрмелі аспаптар оркестрлерінің «Астана самалы» халықаралық фестивалі Республика даңғылы, қалалық алаң, «Бәйтерек» алаңы
4-6 ШІЛДЕ, 9 ШІЛДЕ «Серпер» халық аспаптары оркестрлері фестивалі
«Сан-Ремо жұлдыздары Астанада» италиялық музыка концерті
6 ТАМЫЗ Love Radio концерті Қалалық алаң
11-13 ТАМЫЗ «Kungfu Revelations-9 Scrools» алғашқы қытайлық шоу «Астана» концерт залы (Конгресс-холл)
«Қазақстан» ОКЗ
4-5 ШІЛДЕ «International Street dance Session in Astana» фестивалі
26 ТАМЫЗ Бүркіт пен Аишаның концерті Қалалық алаң
27 ТАМЫЗ
Қалалық алаң
20 ШІЛДЕ
«Астана дауысы» халықаралық фестивалі
«Дервиши» тобының концерті
«Бәйтерек» монументінің алдындағы алаң
«Қазақстан» ОКЗ
«Астана» концерт залы (Конгресс-холл)
4-6 ШІЛДЕ «Шаттық» халықаралық балалар фестивалі «Қазақ елі» монументінің аумағы
21 ШІЛДЕ Айқын Төлепбергеннің концерті
10 ҚЫРКҮЙЕККЕ ДЕЙІН (ӘР ЖЕКСЕНБІ САЙЫН) Fitness Park Astana Астаналық, Жерұйық, Студенттер саябақтары
Қалалық алаң
22 ШІЛДЕ
5-6 ШІЛДЕ «Бәрі де ән салады» атты караокеден Астана әкімінің ЭКСПО-2017 суперкубогі «Жастар» сарайы алдындағы жазғы сахна
6-15 ШІЛДЕ
«Астана» концерт залы (Конгресс-холл)
«Барыс Арена» мұз айдыны
(ӘР ЖЕКСЕНБІ САЙЫН) Саябақтың жеті ғажайыбы Қалалық саябақтар
26 ШІЛДЕ Секен Тұрысбектің шығармашылық кеші «Астана» концерт залы (Конгресс-холл)
«Щелкунчик» мұз шоуы
10 ҚЫРКҮЙЕККЕ ДЕЙІН
«Сағындырған әндер-ай» концерті
10 ҚЫРКҮЙЕККЕ ДЕЙІН (ӘР ЖЕКСЕНБІ САЙЫН) «Думанды Сарыарқа» концерті
28-30 ШІЛДЕ
Пригородный, Интернациональный, Мичурино, Күйгенжар, Өндіріс, Железнодорожный, Үркер, Көктал, Промышленный тұрғын алаптары
«Астана» халықаралық авторлық әндер фестивалі
6 ШІЛДЕ «Әзіл әлемі» концерті «Астана» концерт залы (Конгресс-холл)
«Причал» қонақүйінің аумағы, Қарағанды тасжолының бойында
8 ШІЛДЕ
10 ҚЫРКҮЙЕККЕ ДЕЙІН «Astana Art Fest» халықаралық фестивалі
КТК қазақ лигасы «Астана» концерт залы (Конгресс-холл)
«Нұржол» сулы-жасыл желекжолы
10 ШІЛДЕ
10 ҚЫРКҮЙЕККЕ ДЕЙІН
Алтынбек Қоразбаевтың шығармашылық кеші
«Бозоқ» интерактивті ойын-сауық қаласы «Хан Шатыр» СОО аумағы
«Астана» концерт залы (Конгресс-холл)
Ãàçåò ҚР Ақпарат және коммуникация ìèíèñòðëiãi Байланыс, ақпараттандыру және бұқаралық ақпарат құралдары саласындағы мемлекеттік бақылау комитетінде 11.01.2017 æ. òiðêåëiï, №16291-Ã êóәëiãi áåðiëãåí. Меншік иесі: «Elorda Aqparat» ЖШС
Директор — Қайсар ЖҰМАБАЙҰЛЫ Бас редактор — Еркін ҚЫДЫР Гàçåòте жарияланған материалдарды сілтемесіз көшіріп басуға болмайды. Газет сейсенбі, бейсенбі және сенбі күндері шығады.
Ðåäàêöèÿ қîëæàçáà èåëåðiíiң ïiêiðëåði ìåí êөçқàðàñûí áөëiñói øàðò åìåñ. Жарнама мен хабарландырулардың мазмұнына жарнама беруші жауап береді. Ãàçåò «Àñòàíà àқøàìû» ãàçåòi ðåäàêöèÿñûíûң êîìïüþòåðëiê îðòàëûғûíäà òåðiëiï, қàòòàëäû. Апталық таралымы — 15 000 Тапсырыс №78 Баспахана: Àñòàíà қàëàñû, Сілеті êөøåñi, 30. «Медиа-холдинг «ERNUR» ÆØÑ
Редакция мåêåíæàéû: 010000, Àñòàíà қàëàñû, Достық êөøåñi, 13. info@elorda.media Қàáûëäàó áөëìåñi: òåë./факс: +7 (7172) 703-212. Тілшілер бөлімі: 70-32-17. Жарнама: 70-33-06. akshamyreklama@gmail.com Кезекші редактор — Аманғали ҚАЛЖАНОВ