rrqr nieuwsbrief no8 buitenzijde
De tijger U kent dat wel. Beelden die zich in je geheugen hebben vastgehaakt, vaak ver weggestopt, om dan zomaar ineens weer tevoorschijn te komen. Ik had onlangs die ervaring toen premier Rutte het volk opriep om meer te gaan consumeren en zo de economische crises te overwinnen. Voor mij verscheen het beeld van een tijger in volle vaart, met daarop een man die zich angstig vastklampt. Een beeld dat ik voor het eerst in mijn studententijd te zien kreeg en afkomstig is uit het nog zeer lezenswaardige Kapitalisme en vooruitgang van Bob Goudswaard. Dat beeld staat voor het streven van de westerse mens naar al maar meer economische groei. De tijger kiest zijn eigen weg en kan ons naar een bestemming brengen die voor ons noodlottig is. Maar er afspringen of de tijger tot stilstand brengen, zou nog gevaarlijker zijn. En daarom vervolgen wij
ESTAFETTE-COLUMN onze stuurloze rit, vastgeklampt op de rug van wat onze ondergang kan worden. De oproep van onze premier is er op gericht om de ‘tijger’ aan het rennen te houden. Door ons consumptiepijl op te schroeven, kunnen we weer vooruit. We kunnen onze schulden terugbetalen en de maatschappelijke vrede tussen oud en jong, werkend en niet-werkend proberen te beheersen. Maar we vergeten daarbij dat deze tijger ons brengt waar wij niet willen. Een aarde die steeds verder uitgeput raakt, een ontregeld klimaat, toenemende welvaartsongelijkheid, om nog maar te zwijgen van de aanslag die het op de mens zelf doet. Hoe kunnen we deze tijger temmen? Het zal gaan om de wilskracht van de berijder. Die zal zich niet langer meer moeten laten leiden door de bevrediging van zijn onbeperkte be-
hoeften, maar daaraan bewust grenzen moeten stellen. Dat is geen eenvoudige opgave. Het steeds meer willen, zit ons in het bloed. Het vraagt om niet minder dan een bekering. Paulus riep er al toe op: “Laat uw leven niet beheersen door geldzucht, neem genoegen met wat u hebt”. Het zou heilzaam zijn wanneer de kerk hieruit zou leven en een oefenplaats wordt voor haar leden. Het zou in onze tijd wel eens het middel bij uitstek kunnen zijn, om te laten zien dat de kerk leeft in de verwachting van de nieuwe hemel en de nieuwe aarde. Reinier van Woerden am. Reinier geeft het estafettestokje door aan ama. Carolien Van der Vliet-Hameeteman, die in de volgende nieuwsbrief de column zal schrijven.
Vooruitgang (in tijden van recessie) RRQR-congres 2013
een citaat van Bertrand Rusell: ‘Het is niet een afgerond Utopia waar we naar moeten verlangen, maar naar een wereld waarin verbeeldingskracht en hoop levend en actief zijn.’ Hoop en verbeeldingskracht als de noodzakelijke elementen in een beschaving, een Ruim tien jaar geleden hingen er in veel steden posters van Loesje cultuur. met de tekst ‘Toekomst, is dat niet iets van vroeger?’ Een korDie veronderstelling vormt het uitgangspunt van het RRQRtere samenvatting van het postmoderne levensgevoel is er niet congres van 2013, dat we met drie spekers willen onderzoeken. voorhanden. De vooruitgang was geschiedenis geworden, het Rutger Bregman zal zelf, om te beginnen, zijn had een nare bijsmaak gekregen. Niet het individuele 9 november a.s. stelling uitleggen. In de inleiding van zijn boek perspectief, overigens: als er nog verwachtingen waren 14.00-16.30 uur stelt hij dat we onszelf goed moeten kennen, voor de toekomst, dan betrof dit het persoonlijke vlak. Gertrudiskapel om niet verblind te raken door de vooruitgang. Carrière en welvaart waren min of meer gegarandeerd. Is dit een kennen van de geschiedenis, opdat we Dat persoonlijke leek in de afgelopen tien jaar – tot de Utrecht daardoor geïnspireerd worden, dan wel leren financiële crisis uitbarstte – het ultieme levensdoel te van de fouten, of gaat het dieper, en heeft dit zijn: carrière, geluk, gezondheid en vooral ook vrijheid. sprekers: ook te maken met een specifiek zelfbeeld van Maar ook die verwachting is vervlogen. De jeugd van nu Hans Achterhuis de mens, een specifiek mensbeeld? De filosoof krijgt het niet gegarandeerd beter dan hun ouders. Uit Rutger Bregman Hans Achterhuis zal reageren op Bregman’s stelpeilingen blijkt een gedeeld pessimisme over de toekomst, resulterend in een haast vanzelfsprekende bereid- Reinier Sonneveld ling, uiteraard vanuit zijn gedegen kennis van de geschiedenis van de utopieen. Is het geloof heid ook soberder te gaan leven, te ‘consuminderen’. in vooruitgang eigenlijk wel te behoeden van In De geschiedenis van de Voortuitgang houdt historicus negatieve uitwassen? Wat ziet hij als de kern van beschaving, en en publicist Rutger Bregman een bijna tegendraads pleidooi. Ook hoe verhoudt zich dat tot een dergelijk ‘geloof in de vooruitgang’? los van de financiële kant van de zaak is vooruitgang noodzaak, En op welke manier kunnen idealen worden geformuleerd, die betoogt hij. Elke cultuur leeft bij de gratie van een zeker vooruittoch voldoende open zijn om onderweg bij te sturen en ruimte te gangsgeloof. Dit vooruitgangsgeloof moet uiteraard een nieuwe laten voor verschillen, diversiteit, pluraliteit? De theoloog Reinier vorm moet aannemen, in balans moet met een scherpe blik op de Sonneveld zal ten slotte, het Koninkrijk van God in brengen in de realiteit van alle dag. Utopische vergezichten zijn nodig, stelt hij, discussie. Wat betekent het voor het leven om te geloven in dit maar alleen met het besef van de smalle scheidslijn tussen utopie vergezicht, zoals dat door Jezus is aangekondigd? Wat betekent dit en dystopie. De utopie moet voldoende open zijn, om met de voor ons handelen en onze gemeenschappen vandaag de dag? ervaringen van vandaag die vooruitgang bij te sturen, stelt hij met COLOFON blijvend (in)formeren is een uitgave van de stichting RRQR (www.rrqr.nl), de oud-ledenvereniging van de studentenvereniging C.S.F.R. (www.csfr.nl), en heeft als doel haar leden te informeren en de onderlinge contacten te verstevigen. redactie: het h.t. bestuur: ama. Simone Aman-Braaksma, ama. Marleen van Beek, am. Arien van ‘t Hof, am. Hans Teerds en am. Joost Veldman. lay-out: hansteerds grafisch ontwerp, Amsterdam druk en verspreiding: Drukkerij Verloop, Alblasserdam Wij danken am. Daan van den Born en am. Reinier van Woerden voor hun bijdrage aan dit nummer Opmerkingen, reacties en tips: abactiaat der RRQR, t.a.v. ama. Simone Aman-Braaksma, Papaverstraat 42, 3551 EW Utrecht; abactis@rrqr.nl
Informatie: Locatie: Gertrudiskapel, Willemsplantsoen 2, 3511 LA Utrecht (5 minuten lopen vanaf Utrecht CS) Tijdstip: Zaterdag 9 november 2013, 14.00 – 16.30 uur Inloop met koffie/thee vanaf 13.30 uur Borrel vanaf 16.30 uur Kosten (incl. € 15,- (RRQR-leden) consumpties): € 10,- (C.S.F.R.-leden) € 20,- (externen) Aanmelden: Het voor u geldige bedrag overmaken op reke ningnummer 1213220 t.n.v. Fiscus RRQR te Arnhem, onder vermelding van uw naam en ‘Congres 2013’. houdt www.rrqr.nl in de gaten voor meer informatie
blijvend (in)formeren rrqr-nieuwsbrief | jaargang 4 | nummer 2 | september 2013
Amicae, amicique
Kennismaken met de nieuwe bestuursleden
Met een sterk en verjongd team heeft de RRQR afgelopen juli voor de derde keer op rij de prof.dr.A.A.vanRulerbokaal gewonnen. Dat betekent dat de beker nu voor altijd in ons bezit is. Vanaf volgend jaar wordt er gestreden om een nieuwe beker. Proficiat, team! Wat ook verjongd is, is het RRQR-bestuur. In de nieuwsbrief van afgelopen voorjaar heeft u er al over kunnen lezen, in deze nieuwsbrief introduceren we onze nieuwe bestuursleden. Maar niet nadat we u nog hebben gewezen op een aantal andere stukken in deze nieuwsbrief: de estafette-column, deze keer geschreven door am. Reinier van Woerden, de column van de C.S.F.R.-praeses, de agenda voor het komend half jaar, en tenslotte - zeer belangrijk - de aankondiging van het jaarlijkste RRQR-congres. Onder het motto ‘Vooruitgang (in tijden van recessie)’ zullen Hans Achterhuis, Rutger Bregman en Reinier Sonneveld onze gastsprekers zijn. U, amicae, amicique, komt toch ook? 9 november in de Gertrudiskapel in Utrecht.
Het RRQR-bestuur is in het afgelopen half jaar drastisch gewijzigd. De nieuwe bestuursleden stellen zich op deze pagina’s aan u voor, aan de hand van enkele vragen. Om te beginnen met de veelgestelde vraag: waar en wat heb je gestudeerd? Abactis ama. Simone Aman-Braaksma (Sola Scriptura 2006-2011): Ik heb in Utrecht zowel de bachelor als master van Kinder- en Jeugdpsychologie gevolgd. Mijn master was gericht op forensische zorg. Ik heb stage gelopen in een Justitiële Jeugdinrichting en onderzoek gedaan naar de effectiviteit van een interventieprogramma dat in dergelijke inrichtingen wordt uitgevoerd. De levens van de jongeren die ik daar tegen kwam waren wel even wat anders verlopen dan dat van mij, erg boeiend om mee bezig te zijn, maar tegelijk ook confronterend. Fiscus am. Arien van ‘t Hof (Ichthus 2005-2011): In Rotterdam heb ik zowel Economie als Rechten gestudeerd. Bij economie, waar ik de master International Economy deed, droeg mijn afstudeerscriptie de titel ‘Export growth and firms’ factor input choice: empirics from Eastern Europe and Central Asia.’ Daarin onderzocht ik de relatie tussen de productiefactoren die bedrijven gebruiken – specifiek menselijk kapitaal – en groei van de export. Een heel specifiek onderwerp: laat ik er verder niet over uitweiden. Voor mijn master Internationaal en Europees Publiekrecht studeerde ik af op de vraag of euro-obligaties een effectieve oplossing kunnen bieden voor de Europese crisis op het gebied van
Wij wensen u veel leesplezier. Het RRQR-bestuur De strijd om de wisselbeker, de prof.dr.A.A.vanRulerbokaal, werd - ondanks het knollenveld - gewonnen door het team van de RRQR
>>
vervolg op p.2