Activiteitenoverzicht
Inhoudsopgave
VIJF JAAR VERNIEUWING IN DE BOUW
Januari
3
Februari
4
Maart
5
April
6
Mei
7
Juni
8
Juli & Augustus
9
September
10
Oktober
12
November
13
December
14
Het netwerk
15
Bestuur
16
Team
17
Alleen ga je misschien sneller, maar samen kom je verder. Vernieuwing Bouw is in vijf jaar tijd een sterk en actief netwerk geworden van koplopers in de bouwsector: opdrachtgevers, marktpartijen, kennis- en onderwijsinstellingen. Deze partijen werken met elkaar samen om de vernieuwing van de bouwsector te versnellen, en daarmee een hogere maatschappelijke meerwaarde te creĂŤren. De partners in het netwerk kennen elkaar, vertrouwen elkaar en inspireren elkaar. De kracht van het netwerk Vernieuwing Bouw is: vooruit kijken en buiten de gebaande paden durven treden. We zijn trots om via onze activiteiten bij te dragen aan het versnellen van de vernieuwing. In dit jaaroverzicht ziet u per maand de activiteiten die plaatsgevonden in 2014. En wilt u meer weten? Klik dan op de links voor verslagen en meer informatie. Jacqueline Schlangen Directeur Vernieuwing Bouw
Colofon Dit jaaroverzicht is een uitgave van Vernieuwing Bouw. Vernieuwing Bouw Zilverstraat 69 2718 RP Zoetermeer Postbus 662 2700 AR Zoetermeer www.vernieuwingbouw.nl info@vernieuwingbouw.nl Twitter: @vernieuwingbouw
Wij bouwen aan vernieuwing
2
Januari 2014 15
17
22
27
Forum Woningbouw De maatschappelijke uitdagingen voor de woningbouwmarkt lijken zich op te stapelen. Het Forum Woningbouw biedt een vaste ontmoetingsplaats voor uitwisseling van kennis en ervaring; met als doel de vernieuwing te versnellen. Lees het verslag: Open en kwetsbaar gesprek. BPPO Op het BPPO werd gesproken over kapitaal in de bouwsector dat ligt te wachten. Hoe kan dat loskomen? En kan met budgetten onder druk toch de dienstverlening worden verbeterd? Eigenlijk ‘simpelweg’ door het proces te verbeteren en de motivering van mensen te verhogen. Lees het verslag: Succes = klantwaarde x motivatie. Afspraken langetermijnsamenwerking in de bouw Hoe kan langetermijnsamenwerking in de bouw worden vormgegeven en welke afspraken horen hierbij? Welke mogelijkheden zijn er en wat zijn hiervan de voor- en nadelen? Ervaringsdeskundigen lichten de nieuwe contractvorm NEC3 toe aan de hand van concrete praktijkcases. Lees het verslag: NEC3, ketensamenwerking en innovatieve voorbeelden.
IMPULS! 2014 ‘Better together: better ideas and inspiration, better evidence and intelligence, better conversations and connections, better influence and leadership’. Lees het verslag: IMPULS! voor vernieuwing inde bouw.
Ook in januari… Stilstaan Column van Jacqueline Schlangen over de drukke eindejaarsmaanden en de balans te zoeken door ook eens stil te staan. Tijd voor reflectie is van wezensbelang. Verschenen in Cobouw 11-01. Lees verder. Koninklijk zonnetje Column van Jacqueline Schlangen naar aanleiding van traditionele nieuwjaarsreceptie van de Koning en de Koningin. Verschenen in Cobouw 25-01. Lees verder.
3
Februari 2014 12
14
Forum Utiliteitsbouw ‘Als Apple een bouwbedrijf zou zijn… Dan was het heel snel gedaan met de huidige bouwcultuur in Nederland’. Zo stelde Ilja de Wolf, directeur van ABM-Belbouw tijdens het Forum Utiliteitsbouw. Lees hier het verslag: Loop je weg uit de regen of ben je onderweg naar de zon?
Forum Spoor & Infra Tijdens het Forum namen Koene Talsma (Dura Vermeer) en Wim Holleman (Ministerie van Infrastructuur & Milieu) de deelnemers in vogelvlucht mee in de ontwikkeling die de sector de laatste jaren heeft ingezet en de uitdagingen en innovaties waar de sector voor staat. Lees het verslag: Lading geven aan de Bouwcampus.
Ook in februari… Goed bezig Column van Jacqueline Schlangen naar aanleiding van de presentatie van Don Ward, Chief Executive Constructing Excellence, over vernieuwing in de bouw in het Verenigd Koninkrijk. Verschenen in Cobouw 08-02. Lees verder. Beste medewerkers Column van Jacqueline Schlangen over de kernvraag: Leiderschap is nodig. Maar hoe doe je dat? De vraag die tijdens het Forum Woningbouw centraal stond. Verschenen in Cobouw 08-02. Lees verder.
4
Maart 2014
05
28
31
Ketensamenwerking Infra Als je in een keten samen gaat werken om maatschappelijke waarde toe te voegen en het nog veelal gewoon is om dit gefragmenteerd te doen, dan vergt dat oefening: droogzwemmen. Lees het verslag: Zwemmen op het droge. BPPO Pieter Stuijt, advocaat partner bij Pels Rijcken & Droogleever Fortuijn, gaf een heldere toelichting over de nieuwe Europese Aanbestedingsrichtlijnen. Vanuit de markt gaf Lara van den Bouwhuijsen, juriste bij vastgoedspecialist HEVO haar kijk op de verwachte veranderingen. Gemeenten en waterschappen bespraken daarna de impact van de nieuwe richtlijnen. Lees het verslag: Veel ‘mag’ met de nieuwe Europese Aanbestedingsrichtlijnen.
Masterclass: Conflicten en samenwerking ‘Als je geen confrontatie wilt aangaan of conflicten wilt vermijden, kun je beter niet gaan samenwerken. Conflict is nodig!’ Met deze woorden trapte prof. dr. Sandra Schruijer (hoogleraar Organisatiewetenschap aan de Universiteit van Utrecht) de masterclass voor partners in het netwerk Vernieuwing Bouw af. Lees het verslag: Verschil doet leven (en veranderen): omarm het!
Ook in maart…
Bouw aan de campus Column van Jacqueline Schlangen over de realisatie van De Bouwcampus. Verschenen in Cobouw 08-03. Lees verder.
Vrijen Column van Jacqueline Schlangen over het creëren van een wijgevoel in de bouw. Verschenen in Cobouw 22-03. Lees verder.
5
April 2014 10
23
Forum Woningbouw Hoe breng je business, maatschappelijke betrokkenheid en de mens in zijn/haar kracht in de praktijk? In deze bijeenkomst bij Timpaan in Rijsenhout waren dat de onderliggende essenties. Jaap Zwart nam samen met collega Maarten Leschot de aanwezigen (virtueel) mee naar de Boshoeve. Lees het verslag: Twee werelden tegenover elkaar.
Plop-UP! - Van zielloos beton naar glamour Het is 2014, het jaar waarin de Bouwcampus er echt gaat komen. Dit najaar in Delft. Natuurlijk moet het pand nog verbouwd worden. Maar ondertussen kunnen we wel met elkaar van start gaan. Wie brengt er leven in de brouwerij? Dat was de vraag van een klein groepje dat begin 2014 om tafel zat.
Ook in april‌ Gaan Column van Jacqueline Schlangen over het gaan naar afscheidsrecepties, congres of andere happening. Verschenen in Cobouw 05-04. Lees verder.
Droom Column van Jacqueline Schlangen over de presentatie van een bijzonder project: de multifunctionele accommodatie de Boshoeve, door Jaap Zwart tijdens het Forum Woningbouw. Verschenen in Cobouw 19-04. Lees verder.
6
Mei 2014
16
20
21
BPPO Tijdens het BPPO deelden verschillende deelnemers hun visie en ervaringen op gebiedsontwikkeling in een binnenstad. Is het mogelijk te opereren vanuit ‘wat je wilt’ en niet vanuit het beperkende ‘wat er mag’? En wat zijn de kritische succesfactoren bij succesvolle herontwikkelingsprojecten? Lees het verslag: Laat je leiden door ambitie, niet door regels.
Forum Utiliteitsbouw Hoe creëer je een werkomgeving die werkt? Het gaat om werkplekken die werken. In het groene gras van Studio SLIM bij Hevo speelden de deelnemers het Werkplekspel en was er aandacht voor de huisvesting van Rijksambtenaren. Lees het verslag: Een werkend kantoor. Forum Lerende sector & Generation4Change Wat is voor jou een bepalende leerervaring geweest? Met deze vraag aan de deelnemers ging de bijeenkomst ‘Weet je wat domheid kost?’ van start. Deze ontmoeting van Forum Lerende Sector en Generation4Change leverde een aantal belangrijke gezichtspunten op, samengevat in 10 aandachtspunten om domheid te vermijden. Lees het verslag: Leren van de klapschaats en een Marokkaanse moeder.
Ook in mei…
Goede naam Column van Jacqueline Schlangen over dat een goede reputatie van een niet te onderschatten waarde is voor een bedrijf. Verschenen in Cobouw 03-05. Lees verder. Lessen van een bankoverval Column van Jacqueline Schlangen over de toegenomen regelzucht en controledrang. Verschenen in Cobouw 17-05. Lees verder.
Wees jezelf Column van Jacqueline Schlangen over de vraag: Ben je als ondernemer bezig met de dingen waar je goed in bent? Of pas je je steeds aan, omdat je de orderportefeuille vol moet hebben? Verschenen in Cobouw 31-05. Lees verder. 7
Juni 2014 03 05
10
19
PROVADA 2014 De 10e editie van de PROVADA stond in het teken van implementatie. De regels zijn veranderd en de Nieuwe Werkelijkheid is ontstaan. We hebben de visie, we hebben de kennis; nu komt het aan op het daadwerkelijk uitvoeren. Vernieuwing Bouw had een stand op de PROVADA.
Ketensamenwerking Infra Flinke stappen zijn gezet tijdens de bijeenkomst Ketensamenwerking Infra, 10 juni bij AFNL/Building Changes in het Groot Handelsgebouw. Met de focus op het organiseren van drie pilotprojecten ketensamenwerking in vervanging van riolering, werd de laatste hand gelegd aan een notitie voor bestuurders en directeuren. Lees het verslag: Op naar de praktijk. Forum Spoor & Infra Het is voor partners van het netwerk de uitdaging om betrokken te zijn en te worden bij De Bouwcampus. De Bouwcampus brengt een nieuwe werkwijze binnen de bouwsector. Een plek om preconcurrentieel samen te werken aan innovatie en oplossingen voor maatschappelijke vraagstukken. Dat vraagt een andere mindset binnen de organisaties. Lees het verslag: De Bouwcampus omarmen.
Ook in juni‌ Opinieartikel - Van mooie opdracht tot groepsgesprek Een zeer moeizame aanbestedingsprocedure in Hoorn zet burgemeester Onno van Veldhuizen ertoe aan zijn relaas uit de doeken te doen. Over de aanbestedingsregels en de frictie die die kunnen opleveren met het lokale bedrijfsleven. Verschenen in Cobouw 06-06. Lees verder Toppers Column van Jacqueline Schlangen over het waarom van een topnetwerk in de bouw. Verschenen in Cobouw 14-06. Lees verder
Schrik Column van Jacqueline Schlangen over de schrik dat inzichten waar we zo lang geleden al mee bezig waren, nog steeds geen gemeengoed zijn. Verschenen in Cobouw 28-06. Lees verder
Vijfde editie partnermagazine BINdT In deze BINdT staan mooie projecten die laten zien dat dit harde werken beloond wordt. Met innovatieve contracten, ketensamenwerking, gebruik van BIM en door de processen van vergunningsverlening kritisch onder de loep te nemen, blijkt er meer mogelijk te zijn dan eerder gedacht. Lees verder. 8
Juli 2014 2
22
Masterclass: Kunst van veranderen De kunst van veranderen is onder andere de kunst van het engageren: iedereen laten meedoen die betrokken is; nu en in de toekomst. De masterclasses van Vernieuwing Bouw worden gegeven om het leiderschap in de bouwsector van inspiratie te voorzien. Lees het verslag: De kunst van veranderen Werksessie Ketensamenwerking Infra In de woningbouw wordt sinds een paar jaar gewerkt en ervaring opgedaan met een projectongebonden manier van samen werken. Er is een aantal succesvolle voorbeelden van ketensamenwerking gerealiseerd, waaruit blijkt dat kwaliteits-verbeteringen, besparingen en lagere doorlooptijden via duurzame samenwerking zijn te realiseren. Op 22 juli vond een werksessie plaats met de ketenpartners.
Augustus 2014 26
Ketensamenwerking Infra In de bijeenkomst van Ketensamenwerking Infra op 26 augustus 2014 bij KWS in Vianen werd al snel duidelijk dat er afgelopen zomer stevig is doorgewerkt. Er ligt nu voor de ketensamenwerking in de infra een Plan van Aanpak en een matrix met alle relevante acties om tot een pilotproject te komen. Lees het verslag: Het Plan van Aanpak compleet.
Ook in juli & augustus… Opinieartikel - Bouw niet gebaat bij hogere prijzen ‘Het laten stijgen van de bouwprijzen betekent niet de redding van bouwers. Dan wordt er namelijk nog harder op de rem getrapt,’ schrijft Bert Keijts, bestuurslid Vernieuwing Bouw, in een opinieartikel. Verschenen in Cobouw 15-07. Lees verder. Opinieartikel – Naar een nieuw DNA Hoe verkrijgen we een ander DNA? Hoe evolueren we? Welke kleur heeft de vernieuwing? Natuurlijk is de transitie al lang begonnen, maar er is nog veel oud en dood hout in het systeem. Verschenen in Cobouw 25-07. Lees verder.
Artikel - Ballast Nedam Infra bouwt bewust Aandacht voor de omgeving, medewerkers, het milieu en veilig werken; dat is waar een Bewuste Bouwer voor staat. De gedragscode van Bewuste Bouwers helpt projecten om actief en kritisch om te gaan met de effecten die het bouwen heeft op de omgeving. Lees verder.
9
September 2014 09
12
17
18
24
24
Generation4Change – Meet-up TrendRede Op dinsdag 9 september is de TrendRede 2015 uitgesproken. De TrendRede is een initiatief van Nederlandse toekomstdenkers en kadert en clustert de actualiteit in drie grote overkoepelende thema’s en toont Nederland daarmee een uitgelicht pad richting de toekomst. Generation4Change heeft in een meet-up de trendrede bijgewoond. Lees het verslag: TrendRede 2015: Een blik in de toekomst BPPO Opnieuw maakten gemeenten een stap vooruit tijdens de BPPO bijeenkomst. Geeft gunnen op basis van kwaliteit een betere samenwerking en een beter resultaat? En is het openbreken van de straat te minimaliseren? Lees het verslag.
Forum Lerende sector | Wetenschap en praktijk Het beter verbinden van de wetenschappelijke kenniswereld en de praktijk vormt een belangrijk thema. De deelnemers van het forum kwamen bij elkaar en deelden hun visie op dit onderwerp. Lees het verslag: Wetenschap en praktijk: samen sterker.
Forum Spoor & Infra ‘Waar begint innovatie? Innovatie begint bij marktinnovatie. De producten en diensten die wij leveren is iets om trots op te zijn. Durf die trots ook uit te dragen, verder dan alleen binnen de eigen organisatie,’ roept Jacco Buisman van Movares de aanwezigen van het Forum Spoor & Infra op. Lees het verslag: Wees trots op wat je doet.
Forum Utiliteitsbouw - Thema circulaire economie Geld verdienen met de circulaire economie. Kan dat? Hoe doe je dat dan? Is er straks nog een gewone economie? Kan het ook in mijn bedrijf? Dit is onderwerp van gesprek tijdens het Forum Utiliteitsbouw op 24 september. Lees het verslag: Duurzaamheid financiert zichzelf. Ketensamenwerking Infra Ketensamenwerking in de infra is bedoeld voor partners uit de infrasector die behoren tot de opdrachtgever, opdrachtnemer, leverancier en kennisinstelling. In de woningbouw wordt er sinds een paar jaar gewerkt en ervaring opgedaan om op een project ongebonden manier samen te werken. De uitkomsten zijn veelbelovend. 10
30
Forum Woningbouw De maatschappelijke uitdagingen voor de woningbouwmarkt lijken zich op te stapelen. Hoe ga je daar mee om? Welk effect heeft dit op de samenwerking met en in de keten? Het Forum Woningbouw biedt een vaste ontmoetingsplaats voor uitwisseling van kennis en ervaring; met als doel de vernieuwing te versnellen.
Ook in september‌ Vernieuwing Column van Jacqueline Schlangen waar na 77 keer een column geschreven te hebben het stokje overdraagt aan Gerben van Dijk. Verschenen in Cobouw 01-09 Lees verder
Opinieartikel - Waardeer architecten en ingenieurs meer Architecten- en ingenieursbureaus hebben het de laatste jaren niet gemakkelijk. De balans tussen kwaliteit en prijs bij deze bureaus verdient het om hersteld te worden, vindt Gert Dral. Verschenen in Cobouw 10-09 Lees verder.
De volgende bocht Hoe lekker is het als iets lukt dat je daarvoor niet kon! Gerben van Dijk trapt zijn eerste column in de Cobouw af met een leerzame zomerervaring. Verschenen in Cobouw 12-09 Lees verder.
Allemaal achter Emile Column van Gerben van Dijk over Emile Roemer die stond te schutteren toen hem bij de Algemene Beschouwingen gevraagd werd naar de cijfermatige onderbouwing van zijn visie. Hij had de cijfers niet paraat. Verschenen in Cobouw 27-09 Lees verder.
11
Oktober 2014 06
07
09
Masterclass Projectstandaardisatie of variëteit? Hoe geef je in een veranderende wereld je bouw- en infraprojecten vorm? Innovatie is van belang. Alleen zo kun je als bouwbedrijf het beste antwoord blijven bieden op opdrachtgevers en de maatschappij. Lees hier het visuele verslag van de masterclass. Workshop Maak het verschil met anders aanbesteden Pieter Stuijt en Elisa Palm, beiden advocaat bij Pels Rijcken op het gebied van bouw- en aanbestedingsrecht, nemen de aanwezigen van de workshop mee langs de belangrijkste wijzigingen van de nieuwe richtlijn voor overheidsopdrachten ten opzichte van de huidige aanbestedingsrichtlijn. Lees hier het verslag van de workshop. Goed gesprek: Samen een verschil maken "Niet wachten op Vernieuwing Bouw, gewoon zelf aan de slag gaan!“ Dat was een opmerking die een deelnemer aan het einde van het goede gesprek maakte. Het was zijn ontdekking en meteen ook het onverwachte effect van de bijeenkomst. Lees hier de terugblik op het Goede gesprek.
Ook in oktober… Opinieartikel - Samenwerken leidt tot meer rendement Scarlett Kwekkeboom houdt een pleidooi voor meer samenwerken. Verschenen in Cobouw 07-10. Lees verder.
Verspilling van energie Column van Gerben van Dijk met de oproep om te stoppen met de verspilling van het bouwen aan akkoorden, convenanten en deals die in praktijk vooral papieren tijgers blijken te zijn. Verschenen in Cobouw 13-10. Lees verder.
De Juichapp Voor De Bouwcampus is net als voor Holland’s got talent een juichapp nodig. Ilja Werkhoven is heel benieuwd wat Nederland vindt van de kennis en ontwikkelingen die geproduceerd worden. Is Nederland tevreden over de manier waarop we de problemen oplossen in het CocreatieLaboratorium? En wat gebeurt er als er niet gejuicht wordt? 20-10. Lees verder. Moed om te kiezen Na een bezoek aan Londen kreeg Gerben van Dijk al snel het nieuws onder ogen dat we in Nederland op de verkeerde plekken aan het bouwen zijn. Verschenen in Cobouw 25-10. Lees verder.
12
November 2014
7
26
27
BPPO Of de straten in een woonwijk nu opnieuw bestraat moeten worden, een bedrijventerrein een andere bestemming krijgt of er een nieuw parkeerterrein in de stad komt; gebiedsontwikkelingen in gemeentes komen soms niet van de grond in verband met de regels die er zijn. Door middel van ontslakken kunnen gebiedsontwikkelingsinitiatieven vlotter van start gaan. Tijdens het laatste BPPO van 2014 kwam dit onderwerp aan bod. Lees het verslag Ontslakken: met een ander bril kijken naar gebiedsontwikkeling. ConsulTable – Podium voor de vakman Hoe maak je dat een vakman zijn verantwoordelijkheid als vakman neemt? Hoe zorg je dat een vakman zijn kennis onderhoudt? Om de vakman centraal te kunnen zetten is een passende stijl van leidinggeven nodig. Maar hoe pak je dat het beste aan? Lees het verslag van de ConsulTable: Podium voor de vakman. Forum Spoor & Infra Wist u dat de uitvinder van het wiel werd uitgelachen en dat het hierdoor nog eeuwen duurde voordat het wiel daadwerkelijk werd toegepast? Met dat verhaal trap Jacqueline Schlangen het laatste Forum Spoor & Infra van 2014 af. De vraag die daarom vandaag in het forum centraal staat is: Wat betekent co-creatie voor jou? Lees verder: Co-creatie is het uitgangspunt van De Bouwcampus.
Ook in november… GEEN hagelslag Column van Gerben van Dijk over het advies van het Voedingscentrum om geen hagelslag meer op de ontbijttafel te zetten. Ik herhaal: er is GEEN hagelslag. Op Twitter, op de radio, in het Jeugdjournaal, overal was er aandacht voor. Dat heeft het Voedingscentrum geweten! Verschenen in Cobouw 08-11. Lees verder. Opinieartikel - Bouw vernieuwen vereist inzet hele keten Deze zomer, zittend onder de luifel van zijn sleurhut, kon Gijs Buijs het niet laten op donderdag Cobouw te downloaden. Het was er maar een per week. Wat hij aantrof, waren ‘Vernieuwing Bouw Cobouws’. Verschenen in Cobouw 14-11. Lees verder.
Aanstaande woningnood vraagt om crisiscommunicatie Column van Gerben van Dijk over de bouwlobby die in aanloop naar de volgende verkiezingen al is begonnen. In de Cobouw was die week een opiniestuk van oud-bestuurder Jos Feijtel te lezen met een titel die weinig te raden overliet ‘We willen toch niet weer te weinig huizen?’. Verschenen in Cobouw 22-11. Lees verder.
13
December 2014 03
Ketensamenwerking Infra Ketensamenwerking in de infra is bedoeld voor partners uit de infrasector die behoren tot de opdrachtgever, opdrachtnemer, leverancier en kennisinstelling. In de woningbouw wordt er sinds een paar jaar gewerkt en ervaring opgedaan om op een project ongebonden manier samen te werken. De uitkomsten zijn veelbelovend.
Ook in december‌ Cadeaus voor de bouw Een gedicht van Gerben van Dijk over de wensen aan Sinterklaas voor de bouw. Verschenen in Cobouw 05-12. Lees verder.
Zesde editie partnermagazine BINdT In deze BINdT blikken we daarom aan de hand van quotes van partners terug op vijf jaar vernieuwing in de bouw. Wat opvalt is de diversiteit aan antwoorden en invalshoeken. Daarnaast kijken we vooruit naar de doorontwikkeling van Vernieuwing Bouw naar De Bouwcampus. Lees verder.
14
Het netwerk 2014
Bestuur 2014 Martin van Pernis
Rob van Wingerden
Voorzitter
Lid Raad van Bestuur Koninklijke BAM groep
Jan Hendrik Dronkers
Bert Keijts
Directeur Generaal Rijkswaterstaat
Eva Klein Schiphorst Algemeen directeur Rijksgebouwendienst
Onno van Veldhuizen Burgemeester Gemeente Hoorn
Scarlett Kewekkeboom Directeur Janse & Janse
Voorzitter Raad van Bestuur Portaal
Hans de Jonge
Hoogleraar Vastgoedbeheer en Ontwikkeling/ Directievoorzitter TU Delft/ Brink Groep
Gijs Buijs
Directeur Travhydro
Jacqueline Schlangen Directeur
Gert Dral
Lid Raad van Bestuur Grontmij
16
Team 2014 Jacqueline Schlangen Directeur
Ilja Werkhoven
Adjunct directeur / procesmanager
Anneke Witte
Ton Huijzer
Henk Vereijken
Gerben van Dijk
Procesmanager
Procesmanager
Annemarie van Gent Communicatieadviseur
Procesmanager
Procesmanager
Daphne Sulkers
Communicatiemedewerker
Kathy Westendorp Managementassistent
Patricia Pons
Managementassistent
17