Over verborgen leegstand & flexibel werkgedrag Forum UtiliteitsBouw 20 mei 2014 door Frits van Erpers Roijaards
MIN BZK 17-6-2014
Inhoud
• • • • • • • •
2
Leegstand & verborgen leegstand Waarom zijn kantoren onderbenut? Verbetering bezetting Ander huisvestingconcept Activiteiten profielen Normering Masterplannen De toekomst?
17-6-2014
Verborgen leegstand van kantoren
kantoren zijn een onderbenut productiemiddel • 1/3 van de tijd in gebruik • 40% benut
3
17-6-2014
Waarom zijn kantoren onderbenut? • • • • • • •
‘Openingstijden van 8.00 – 18.00 uur Buiten de deur werken Thuiswerken Cursussen Vakantie Deeltijd Ziekte
• Krimp van de werkende bevolking in het algemeen • Krimp van het aantal kantoormedewerkers door met name ICT
4
17-6-2014
22 miljoen m2 leegstand in 2030…of al in 2016?
Oktober 2013
5
17-6-2014
Hoe bezetting verhogen? • Loslaten van de vaste werkplek • Door ICT geen eigen werkplek meer nodig • Werkplekken kunnen worden gedeeld -> naar een ander huisvestingconcept Van cellenkantoor naar een open en gevarieerd kantoorconcept = Activiteit gerelateerd huisvestingconcept
6
17-6-2014
Activiteitenprofielen
7
17-6-2014
BasisWerkplekMix
• Mix van werk- en ontmoetingplekken • Activity related • • • •
¼ ontmoetingplekken ¾ deel basiswerkplekken Genoeg keuze Deels multifunctioneel
Bouwstenen
Basiswerkplekken Open 2 persoons Open 4 persoons Halfopen 2 persoons Halfopen 4 persoons Gesloten 2 persoons Gesloten 4 persoons Concentratie 1 persoons Concentratie 4 persoons Aanland 2 persoons Aanland 4 persoons Telefoon Totaal Ontmoetingswerkplekk en Open 4 persoons Open 6 persoons Gesloten 4 persoons Gesloten 6 persoons Lounge 2-4 persoons Projecttafel 6 persoons Totaal
m² fno/ plek
m² fno/ bouwsteen
6,0 6,0 6,0 6,0 6,0 6,0 6,0 6,0 6,0 6,0 2,5
12 24 12 24 12 24 6 24 12 24 2,5
41 20 35 18 49 24 55 12 35 18 11
10 15 10 15 8 15
18 12 14 10 76 17
2,5 2,5 2,5 2,5 2,5
Aantal bouwstenen
Totaal
Tabel: Basis werkplekkenmix voor het kantoorgebied
8
17-6-2014
Aantal stoelen 82 80 70 72 98 96 55 48 70 72 11 754
Aantal werkp’n
% aantal werkp’n
82 80 70 72 98 96 55 48 70 72 11 754
8,1 7,9 6,9 7,1 9,7 9,5 5,4 4,7 6,9 7,1 1,1 74,4
72 72 56 60 152 102 514
36 36 28 30 76 51 257
3,6 3,6 2,8 3,0 7,5 5,1 25,6
1268
1011
100,0
Activiteit gerelateerd werken • • • •
Voor alle typen activiteiten zijn de juiste typen werkplekken in voldoende mate aanwezig’ Uitgaan van activiteitenprofielen Passende ICT Niemand een eigen werkplek
• Werkplekmix • Gedragsregels: bijv. twee afwezig: plek ontruimen.
9
17-6-2014
Fysieke Werkomgeving Rijk (FWR) Kaders • • • •
Loslaten eigen werkplek Loslaten eigen gebouw: alleen nog ‘Rijkskantoren’: (multi tenant) Activiteit gerelateerd huisvestingconcept Ruimtenormen: - 0.9 - 0.7 werkplek per Fte - 24.5 m2 BVO per werkplek - Bezettingsgraad 75% • Kwaliteitsnormen • Comply or Explain
10
17-6-2014
Rijkskantoren en Masterplannen • • •
Kantoren van het Rijk worden ‘Rijkskantoren’ Het Rijk krimpt Ruimtegebruik per medewerker krimpt
De kantoorvoorraad krimpt met 30% De aanpassing van de voorraad wordt uitgevoerd via de zg. ‘Masterplannen’
11
17-6-2014
De toekomst?
• Minder ruimtegebruik per werkplek • ‘pieken scheren’: -> kaders voor overleg en werktijden en verlof • Soberder kwaliteit • Goedkopere locaties • Ander kantoorconcept?
12
17-6-2014
Open kantoor – Angelsaksisch?
13
17-6-2014
Dank voor de aandacht!
14
17-6-2014