Jaargang 1 >
nr. 1 Augustus 2011
Partnermagazine van Vernieuwing Bouw
60
partne
rs
Masterclasses
Geïnspireerd! En dan?
Professioneel opdrachtgeverschap
“ ree strikes and you’re out!”
Het geheim van de chef “Soms moet je gewoon voor de muziek uitlopen”
Augustus 2011 < BINdT
1
Colofon Uitgave Vernieuwing Bouw
Vormgeving Studio Steenbergen, BNO
Tekst Vernieuwing Bouw
Fotografie
3
Binden, verbinden en binten
4
Je maakt zichtbaar wat onzichtbaar is
7
Three strikes and youâ&#x20AC;&#x2122;re out
10
Het geheim van de chef
13
In beeld
14
De ontmoeting
16
Strategic Partners & Partners
Je maakt zichtbaar wat onzichtbaar is
Henk Snaterse Hans Kuiper Shutterstock Gemeente Heerlen Layar
4
Drukwerk Twigt Grafisch Facilitair
7
Oplage 750
Three strikes and youâ&#x20AC;&#x2122;re out
Bint Vernieuwing Bouw Zilverstraat 69 2718 RP Zoetermeer Postbus 662 2700 AR Zoetermeer www.vernieuwingbouw.nl info@vernieuwingbouw.nl Augustus 2011 2
BINdT > Augustus 2011
Een bint is een ander woord voor een draagbalk. Binten kunnen gemaakt worden van bijvoorbeeld hout of staal. Een vloer wordt ondersteund door binten. Bij een vloerondersteuning wordt een hoofdbalk een moerbint genoemd en de kleinere balken worden kinderbinten genoemd. De bint die een muur draagt over een raamkozijn wordt latei genoemd en wordt ook wel van beton gemaakt.
Het geheim van de chef
10
Binden, verbinden en binten Voor u ligt de allereerste editie van ons partnermagazine BINdT. Met dit nieuwe magazine wil ik u laten zien wat er speelt en laat ik u graag meer zien van de ontwikkelingen op het gebied van de vernieuwing in de bouwsector. En natuurlijk hoe u daar als partner en onderdeel van het netwerk uw voordeel mee kunt doen.
De naam BINdT komt voort uit de werkwijze van Vernieuwing Bouw. Het leggen van verbindingen tussen de partners uit ons netwerk, verbindingen met andere sectoren en verbindingen met actuele maatschappelijke thema’s. De bint is een draagbalk waar een bouwwerk niet zonder kan. Kortom, verbonden en onmisbaar; dat is BINdT. Zo is dit jaar het Exchange Programma gelanceerd. Het Exchange Programma is een uitwisselingsprogramma waarin medewerkers drie maanden in de keuken van een andere partij uit de bouwsector kunnen kijken. Bijvoorbeeld een calculator van een bouwbedrijf die bij een gemeente aan de slag gaat, of projectleider van een woningcorporatie die bij een installateur geplaatst wordt. Inmiddels zijn de eerste matches gemaakt en kan ik met trots de ervaringen met u delen. Vernieuwing Bouw organiseert vijf keer per jaar een bijeenkomst voor het Bestuurlijk Platform Professioneel Opdrachtgeverschap (BPPO). Bestuurders en hun ambtenaren wisselen kennis en ervaring uit over de do’s en don’ts van professioneel opdrachtgeverschap. Nico Aarts, wethouder van de gemeente Heerlen, vertelt u op welke manier zij past performance meenemen in hun aanbestedingen. Op onze website kunt u de verslagen en een korte film over het BPPO bekijken: www.vernieuwingbouw.nl/bppo. Een ander mooi voorbeeld van vernieuwing in de bouw, is de inzet van nieuwe communicatiemiddelen. Tijdens één van onze masterclasses maakten ruim 80 genodigden kennis met de mogelijkheden van Augmented Reality (AR). Zo’n kennismaking is natuurlijk leuk en inspirerend, maar wat kunnen wij hier als bouwsector nu echt mee doen? Wel, dat vertellen partners Ballast-Nedam en UNETO-VNI u graag. Kortom, de sector is in beweging. Ik wens u veel leesplezier met deze BINdT. Jacqueline Schlangen Directeur
Augustus 2011 < BINdT
3
‘Je maakt zichtbaar, wat onzichtbaar is’ Geïnspireerd tijdens een masterclass, en dan? Augmented Reality (AR) biedt grote kansen voor de bouwsector. Zo kunnen klanten zien hoe hun bouwproject er uit gaat zien en op basis daarvan hun plannen aanpassen. Maar er zijn meer belangrijke toepassingen mogelijk. Daarover vertelde King Yiu Chu van AR-specialist Layar tijdens een masterclass. De mogelijkheden van het toevoegen van extra informatie aan de werkelijkheid, want dat is kort gezegd wat AR is, worden steeds duidelijker. En ook steeds gangbaarder met de opkomst van de nieuwe generatie mobiele telefoons en tablets. Denk aan de QR-code die steeds vaker opduikt. Maar hoe kunnen wij als bouwsector nu voorop lopen in deze ontwikkelingen? Ballast Nedam en UNETO-VNI, beide partner van Vernieuwing Bouw, hebben inmiddels de eerste stappen gezet en worden alleen maar enthousiaster over de mogelijkheden!
4
BINdT > Augustus 2011
De eerste QR-codes waren zwart met wit. Tegenwoordig kunnen de codes ook meer gestileerde vormen aannemen. (Deze voorbeelden werken echt)
Einstein
Wat maken jullie zichtbaar?
Kirsten Bruijel is hoofd communicatie bij UNETO-VNI en het brein achter de toepassingen van AR binnen UNETOVNI. “Wij zijn ons er al een aantal jaar van bewust dat de ontwikkelingen op het gebied van (mobiele) communicatie ‘het’ gaan worden. Veel mensen kennen wel het YouTube filmpje van de automonteur die met behulp van een bril een auto in elkaar zet. Je hoeft geen Einstein te zijn om de lijn door te trekken naar de installatiebranche. Wij hebben inmiddels een simulatie voor het gebruik van de AR-bril voor installateurs in ontwikkeling. Waarvan ik echt geloof dat we daar als sector veel voordeel uit kunnen halen.” Ook Jeroen Dijksma, hoofd CAD en BIM van Ballast Nedam Engineering vindt dat AR veel potentieel heeft voor de bouwsector. “Op dit moment kan AR gebruikt worden voor de communicatie over bijvoorbeeld bouwwerken. Opdrachtgevers krijgen door Augmented Reality een beter beeld van hoe hun project er uit gaat zien en ook bewoners willen we laten zien hoe hun huis gaat worden.”
Zowel Ballast Nedam als UNETO-VNI willen het gebruik van AR-technologie aanjagen. Ballast Nedam door over concrete toepassingen voor hun dagelijkse praktijk na te denken. UNETO-VNI door de branche te inspireren om er mee aan de slag te gaan en er businessmodellen voor te ontwikkelen. Kirsten: “Met onze simulatie van de AR-bril laten we zien dat de installateur in een project ziet wat hij moet aanleggen/repareren, welke instructies of richtlijnen er gelden en aan welke voorwaarden hij moet voldoen. Het is dus niet alleen beeld, maar ook tekstuele informatie en aanwijzingen. De vraag is of het nog wel reëel is dat een installateur dikke boekwerken met gebruikshandleidingen, NEN-normen en regels moet kennen. Wel dat ze toegang hebben tot die informatie en deze goed interpreteren en toepassen. Met de AR-bril is complexe informatie visueel beschikbaar op het moment dat het nodig is en de mogelijkheden zijn legio. Daarnaast moeten installateurs natuurlijk wel de basisvaardigheden beheersen en zelf blijven nadenken.” Ballast Nedam gaat voor een concrete toepassing. AR heeft vooral als doel slimmer en met minder fouten te werken. “Wij willen dat bijvoorbeeld de bestuurder van een graafmachine in de toekomst een bril op kan zetten, waardoor hij kan zien hoe het er onder de grond uitziet, dus waar bijvoorbeeld de kabels liggen. Een regelmatig voorkomend risico zijn kabels en leidingen die kapot getrokken worden. AR is daarvoor een mooie oplossing.”
Maar hoe begin je dan? “De eerste vraag die we moesten beantwoorden was hoe we de 3D-modellen vertaald konden krijgen naar Layar. Verreweg de grootste bottleneck is de locatiebepaling van een object. Daarin zit nog een afwijking van ca. zeven meter. Dus als je met je Smart Phone een gebouw via bijvoorbeeld Layar bekijkt, kan dat gebouw zeven meter verder staan. We zijn nu bezig om twee technieken aan elkaar te knopen, zodat het gebouw exact op de goede plaats staat. We zijn er 100% van overtuigd dat met een GPS-signaal op de centimeter nauwkeurig het object op zijn plaats kan worden geprojecteerd. Dat kan een doorbraak zijn van Augmented Reality in de bouw. Ook voor hele grote projecten, zoals ons project in Eemshaven, kan het heel handig zijn als je weet hoe het er overal uit gaat zien. En we willen het mogelijk inzetten voor onze IQ-woningen. Bij die woningen kunnen klanten binnen een aantal kaders, zelf hun woning samenstellen en inrichten. Voor hen is het ideaal als ze met AR kunnen uitproberen hoe bepaalde ideeën uitpakken en hun toekomstige woning echt kunnen beleven.”
Waarom AR? Waarom begint een organisatie met nadenken over Augmented Reality? De aanleiding kan heel verschillend zijn, zo blijkt uit de antwoorden van Jeroen en Kirsten op deze vraag. Jeroen: “Bij Ballast Nedam kwam de aanleiding om met AR te starten uit de ideeënbus. Dit vonden we als innovatieplatform een goed idee.
Augustus 2011 < BINdT
5
Toen hebben we een werkgroep ingericht en zijn we aan de slag gegaan. Dat is nu vier maanden geleden. De eerste vraag was: hoe krijgen we een 3D-model geconverteerd naar Layar? Zo zijn we langzaam op ontdekkingstocht gegaan in de wereld van AR. De resultaten van ons R&D Traject AR zijn gepresenteerd aan collega’s van Ballast Nedam Engineering en een niet geringe delegatie met geïnteresseerden vanuit de gehele Ballast organisatie. De resultaten van het onderzoek zijn met behulp van diverse AR toepassingen in de conferentiezaal uiteengezet, zodat ook diegene nog niet bekend met het fenomeen AR dit direct zelf kon ervaren. Mede door deze aanpak zijn de resultaten met het nodige enthousiasme ontvangen. Vooral de mogelijkheid voor het exact positioneren van een object op zijn locatie via AR sprak
het merendeel van het publiek aan. Dat hiervoor nog een vervolgonderzoek en enige ontwikkeling nodig is, is een feit waar we niet omheen kunnen. De volgende fase is een concreet businessplan formuleren wat het vervolg van dit onderzoek onderbouwd en ons de ruimte geeft om AR tot een professionele tool te ontwikkelen.”
dioverbinding en zo aan het werk blijven, ook al kunnen ze fysiek misschien niet meer meekomen. Daarnaast sluiten de ontwikkelingen naadloos aan op ‘Het Nieuwe Installeren’ dat UNETO-VNI in haar strategienota heeft omschreven. Voor mij kwamen beide ontwikkelingen precies op het goede moment bij elkaar!”
Bij Kirsten speelden ook de maatschappelijke ontwikkelingen een belangrijke rol. “We zien dat onze branche nog steeds van onder af weinig jonge instroom heeft en gelijktijdig behoorlijk vergrijst. We moeten het nog steeds veel hebben van zij-instroom. Door AR en andere manieren van communiceren en informatie delen in te zetten, maken we het werk aantrekkelijker voor jongeren die het werk vaak als moeilijk en abstract zien. Daarnaast kunnen oudere werknemers als expert meekijken via camera, GPS- en au-
Meer weten? Voor meer informatie over de masterclasses kunt u contact opnemen met Menno Lammers, procesmanager bij Vernieuwing Bouw (m.lammers@vernieuwingbouw.nl). Op YouTube kunt u het filmpje bekijken over de automonteur door de zoektermen augmented reality BMW in te vullen. De strategie nota van UNETO-VNI is te vinden via de website www.uneto-vni.nl.
Masterclasses Vernieuwing Bouw organiseert drie keer per jaar een masterclass over Leiderschap, Innovatie en een actueel thema voor (de top van) haar partners. In 2010 vond de eerste masterclass over connectivity plaats. Dit jaar kwamen Generaties en Cultuur al aan bod. Op 10 oktober is er weer een masterclass. Het onderwerp is dan Leiderschap, Innovatie & Trends. De masterclass van 4 april stond in het teken van Generaties, van zowel medewerkers als communicatiemiddelen. Augmented Reality is een nieuwe toepassing die mogelijk is door de opkomst van tablets en smartphones. AR biedt grote kansen om bouwen nog transparanter te maken voor alle betrokkenen. Het verbetert daarmee de resultaten en geeft gebruikers, opdrachtgevers en opdrachtnemers meer vertrouwen. Deze vernieuwende manier van werken, draagt bij aan een betere bouwsector.
6
BINdT > Augustus 2011
THREE STRIKES AND YOU’RE OUT Knap staaltje professioneel opdrachtgeverschap gepresenteerd bij BPPO Het Bestuurlijk Platform Professioneel Opdrachtgeverschap, kortweg BPPO, komt vijf keer per jaar bij elkaar om ervaringen uit te wisselen over professioneel opdrachtgeverschap. Zowel bestuurders als de betrokken beleidsambtenaren zijn aanwezig. Zij kunnen open en informeel met elkaar bespreken waar ze mee worstelen en waar nog kansen liggen. Basten Kolthof, procesmanager bij Vernieuwing Bouw: “Er worden hele goede voorbeelden uitgewisseld. Deze voorbeelden inspireren andere gemeenten om innovatiever aan te besteden en samen te werken. Zo heeft de gemeente Heerlen een presentatie gegeven over aanbesteden met past-performance-criteria.” Nico Aarts, wethouder van de gemeente Heerlen, vertelt hierover. Augustus 2011 < BINdT
7
De gemeente Heerlen werkt met zogenaamde pastperformance-criteria: fouten uit eerdere opdrachten worden meegenomen in volgende aanbestedingen. Daarvoor is een strafpuntensysteem ontwikkeld. Wanneer een aannemer de fout ingaat, krijgt hij daarvoor strafpunten.
Strafpunten Nico Aarts legt uit waarom in Heerlen een strafpuntensysteem is ingesteld. “Al jaren zijn er met sommige aannemers problemen met de aanbestedingsprocedures. Er is ook een aantal niet zo prettige zaken geweest met bijvoorbeeld Wegenbouw Limburg en Jansen-De Jong. De verhoudingen in de sector waren niet goed. Daar wilden we wat aan doen. De slechte aannemers wilden we straffen zonder de goede te bevoordelen. Omdat goed gedrag de norm moet zijn en dus niet beloond hoeft te worden. Zo is het strafpuntensysteem ontwikkeld. Er zijn genoeg aannemers die het standaard goed doen en je hebt er een paar met wie je voortdurend in strijd bent. Je hebt goede aannemers die fouten in je bestek opsporen en verbeteren en je hebt er die er misbruik van maken en gaan discussiëren over meerwerk. Het slechte gedrag wil je vermijden. Vandaar een strafpuntensysteem. Bij vijf strafpunten ben je voor twee jaar uitgesloten van deelname aan aanbestedingen en na vier jaar vervallen de strafpunten van het eerste jaar. Zo ben je dus niet voorgoed uitgeschakeld. Het is ook niet zo dat je een strafpunt krijgt en er dan niets meer aan kunt doen. We gaan altijd het gesprek aan met zo’n aannemer. Die kan uitleggen hoe het zo gekomen 8
BINdT > Augustus 2011
is en als er een goede reden is, trekken we soms het strafpunt weer in. Maar dan is het een goede waarschuwing dat hij op het randje heeft gebalanceerd.”
Resultaten “De resultaten zijn nog moeilijk meetbaar, maar geen enkele onderneming is er bij gebaat om strafpunten op te lopen, dus de verwachting is dat het zal leiden tot beter gedrag. We zijn er nu ruim een jaar mee bezig dus we zitten nog in een gewenningsperiode. Elk kwartaal moeten projectleiders een rapportage uitbrengen met een evaluatie van hun project. Op basis daarvan wordt vastgesteld of een aannemer strafpunten krijgt. We hebben nu twee bedrijven voor twee jaar uitgesloten en enkele strafpunten uitgedeeld. Relatief is dat niet veel, omdat we alle bedrijven waar we mee werken controleren. Op 1 juni hadden we 27 evaluatieformulieren binnen. Op basis daarvan zijn aan drie bedrijven strafpunten uitgedeeld. Dit systeem vraagt enige gewenning bij de projectleiders. Per kwartaal evalueren we. Het gros doet het natuurlijk gewoon goed. En dat is juist heel positief. Het gaat erom de slecht presterende bedrijven te verbeteren en zo de
verhoudingen tussen opdrachtgever en opdrachtnemer te optimaliseren. En we willen bedrijven bewust maken van waar ze mee bezig zijn.”
Jurisprudentie De zaak van Jansen-De Jong heeft als voorbeeld gediend voor de hele sector in Limburg. Een gewonnen rechtzaak had dat voorbeeld nog kunnen versterken. Bovendien was dan duidelijk wat de juridische grondslag is van het strafpuntensysteem. “Jansen-De Jong heeft twee keer, twee jaar uitsluiting gekregen. Eerst is ze door ons uitgesloten, vanwege omkoping. Daarna heeft de NMA ze nog bestraft, vanwege prijsafspraken. Jansen-De Jong is een bodemprocedure gestart, maar heeft die weer ingetrokken. Dat is jammer. We hadden graag een uitspraak gehad van de rechter, zodat er jurisprudentie is.”
Knelpunten Op een aantal punten is het nog moeilijk om de past-performance criteria toe te passen. Het is voor de projectleiders bijvoorbeeld lastig om een kritisch rapport op te stellen over de organisatie waar ze mee samenwerken. Ze zijn bang dat het de werkrelatie verstoort en weten dat ze in de toekomst weer met die organisatie moeten werken. Nico Aarts: “Het vraagt om lef om elkaar aan te spreken op verkeerd gedrag. Het beste zou zijn om al tijdens het project tegen de opdrachtnemer te zeggen: als je hier zo mee doorgaat krijg je een strafpunt. Dan heeft hij nog de tijd om zichzelf te verbeteren en is het aan het eind geen verrassing.” Verder is het voor de interne organisatie vervelend dat het veel extra administratie oplevert bovenop het gewone werk. “We zoeken nog naar een manier om efficiënter te rapporteren en de rapportages te verwerken. Daarnaast is
een aantal aannemers nog niet blij met het strafpuntensysteem. Het is zoals met kinderen op school: zolang ze goede cijfers halen vinden ze het prima, maar de kinderen met onvoldoendes vinden het niet leuk. En goede aannemers kunnen een positief rapport ook gebruiken bij andere opdrachtnemers. Het is toch een bewijs van goed gedrag.”
Vernieuwing in de bouw De past-performance criteria zijn opgesteld in samenwerking met Bouwend Nederland. Die zagen de criteria als een manier om de bouwwereld een positievere naam te bezorgen. Zij zijn gebaat bij projecten die goed verlopen en willen de slechteriken aanpakken. “Ik zie Bouwend Nederland en vooral ook Vernieuwing Bouw als organisaties die samen
bezig zijn om de bouwsector te verbeteren en te zoeken naar manieren om het anders te doen. Wij zijn nu ook bezig met een manier om nog professioneler aan te besteden. We willen bestekken niet meer helemaal dichttimmeren, maar de aannemer betrekken bij de ontwikkelingsfase. We vragen bijvoorbeeld aan aannemers om te bedenken hoe ze de overlast voor omwonenden gaan inperken. Ook willen we dat ze nadenken over de hele levensduur van een project. Daar loopt nu een proef mee. Zo zijn we op allerlei manieren bezig om te kijken hoe het anders kan. Want we zijn niet op de wereld om voor de rechter te staan en elkaar het leven zuur te maken.”
Het BPPO Over het BPPO is Aarts erg positief. “Het BPPO is een heel mooi platform voor bestuurders om ervaringen uit te wisselen over andere manieren van opdrachtgeverschap. De sfeer is open en informeel. Het is goed om met elkaar de discussie aan te gaan over wat wel werkt en wat niet. Wij zijn niet uniek. Het is fijn om er achter te komen dat anderen met dezelfde dingen worstelen. Bij het BPPO hoor ik altijd veel nieuwe dingen. En ik breng zelf ook nieuwe kennis in. Ik heb over de past-performance-criteria gepresenteerd om anderen te laten weten waar wij mee bezig zijn en te horen wat hun reacties daar op zijn. Die waren erg positief. Andere bestuurders vonden dat we lef hadden getoond en op de goede weg zijn. In het najaar ga ik zeker vertellen wat de laatste stand van zaken is. Zo leren we veel van elkaar. Daar heb ik vijf uur reizen heen en weer wel voor over.”
Meer weten? Ga naar www.vernieuwingbouw.nl/bppo voor meer informatie of neem contact op met Ilja Werkhoven, i.werkhoven@ vernieuwingbouw.nl of 079-3 25 24 23. Augustus 2011 < BINdT
9
Het geheim van de chef Kijk eens in de keuken van een andere organisatie met het Exchange Programma Een uitwisselingsprogramma voor professionals in de bouw, dat was de droom van een aantal Baanbrekers, medewerkers van Rijkswaterstaat, marktpartijen en Vernieuwing Bouw. Door bij een andere partij in de keuken te kijken, en ook door in je eigen keuken te laten kijken, kunnen we samen slimmere recepten bedenken, nieuwe technieken gebruiken en natuurlijk beter met elkaar samenwerken. Wat leidt tot meer smaak, snellere service en tevreden klanten. Of je nu hamburgers, mosselen, gebouwen of wegen maakt, het geheim van de chef bepaalt of je succesvol bent of niet. Movares opende als eerste zijn deuren voor een exchanger. We spraken met divisiedirecteur Jacco Buisman, exchanger Jos Vorstenbosch en met Melanie Nissink, omgevingsmanager bij Rijkswaterstaat en toekomstig exchanger als het aan haar ligt.
10
BINdT > Augustus 2011
Van menu tot bestelling Laten we bij het begin beginnen, hoe kwam je op het idee om je deuren open te zetten voor een exchanger? Jacco: “Ik werd gebeld door Maurice van Rooijen van Rijkswaterstaat dat ze een idee hadden voor een uitwisselingsprogramma en dat één kandidaat had aangegeven graag een paar maanden bij Movares te willen meelopen.” Jos reageert daarop: “Ik wilde meer praktijkkennis opdoen over het ontwerpen en construeren in staal. Dit zijn geen kerntaken meer van Rijkswaterstaat. Toch bevordert kennis hiervan een goede en efficiënte samenwerking met de ingenieursdiensten die wij inhuren. In een eerder project had ik kennis gemaakt met Movares en hun manier van werken sprak me heel erg aan. Daarom heb ik gevraagd of ik bij hen kon meelopen.” Jacco: “Ik vind het intrigerend dat
Jacco Buisman is divisiedirecteur bij Movares en in die rol betrokken bij het Exchange Programma.
Jos Vorstenbosch is Senior Specialist Steel and Metalurgy bij Rijkswaterstaat en tot na de zomer als eerste exchanger werkzaam bij Movares.
Melanie Nissink is projectmanager bij Rijkswaterstaat. Onlangs rondde ze haar opdracht bij de Alliantie A2 Hooggelegen af en hoopt binnenkort als tweede exchanger aan de slag te gaan bij VolkerWessels Infra.
iemand van Rijkswaterstaat buiten de deur wil kijken en geloof echt dat dit soort uitwisselingen leidt tot meer begrip en betere samenwerking. Ik heb dus geen moment getwijfeld en gezegd dat het me leuk leek om mee te doen.” En zo gezegd, zo gedaan, Jos is nu vier dagen per week te vinden bij Movares. Ook Melanie weet wat ze wil leren en waar ze dat wil gaan doen. “Ik heb in de laatste vier jaar in een alliantie gewerkt. In die tijd heb ik veel geleerd over mezelf en Rijkswaterstaat als opdrachtgever. Ik ben nu vooral bezig met de uitvoering en wil graag meer leren over de aanbestedingsfase. Daar valt denk ik veel winst te behalen voor alle betrokken partijen. Mijn huidige project loopt af, dus het Exchange Programma komt voor mij precies op het juiste moment.”
Vertrouwen als hoofdingrediënt Een ander mee laten kijken in je keuken is natuurlijk spannend; of niet? Jacco vindt het wel meevallen. “Ik heb eigenlijk helemaal niet zo nagedacht over de minpunten of de risico’s die er aan zouden kunnen kleven. Met dit soort projecten is het zo dat het goed gaat, of niet. Ik ga altijd uit van de goede intenties.
Augustus 2011 < BINdT
11
Het Exchange Programma in het kort Wat?
Waarom?
Wie?
Het Exchange Programma is een uitwisselingsprogramma van Vernieuwing Bouw waarin medewerkers drie maanden in de keuken van een andere partij uit de bouwsector kunnen kijken. Bijvoorbeeld een calculator van een bouwbedrijf die bij een gemeente aan de slag gaat, of projectleider van een woningcorporatie die bij een installateur geplaatst wordt.
Door op een andere plek in het bouwproces mee te draaien, krijgen de deelnemers inzicht in de standpunten van de ander. Als je als opdrachtgever bijvoorbeeld vraag A stelt in je uitvraag, wat betekent dat dan voor degene die het aanbod maakt bij de opdrachtnemer? Met meer inzicht in elkaars rollen, kunnen partijen binnen de bouwsector beter samenwerken. Op een andere manier samenwerken is noodzakelijk voor de vernieuwing van de bouwsector.
Professionals die zich bezig houden met het primaire proces kunnen zich aanmelden voor het Exchange Programma. Bijvoorbeeld projectleiders of -managers, uitvoerders, inkopers, tendermanagers of planners.
Het is zelfs niet bij me opgekomen dat iemand misbruik zou kunnen maken van de situatie. Pas tijdens de kickoff, toen anderen aan me vroegen hoe ik het juridisch had geregeld en dichtgetimmerd, werd mij duidelijk dat anderen daar veel langer over denken. Dit soort dingen moet je volgens mij ook niet overreguleren, maar op basis van wederzijds vertrouwen in kunnen steken.” Jos is het volledig met hem eens: “Al voor de contracten formeel rond waren, was ik al begonnen. Soms moet je gewoon voor de muziek uitlopen als je iets wil veranderen.” Melanie benadrukt dat het nu eenmaal zo is dat we in de bouw vaak met grote organisaties samenwerken. En niet iedereen binnen die organisatie is hetzelfde. “Ik heb ook best wat minder florissante ervaringen gehad, maar dat gaat dan om de mensen, niet om de organisatie of zelfs de hele sector. Ik wil altijd uitgaan van vertrouwen, want zo zit ik in elkaar!”
Smaken verschillen
te staan. Ik weet natuurlijk wel hoe ik hem vanuit Rijkswaterstaat insteek. Ik ben heel benieuwd hoe de vraag vanuit bijvoorbeeld Rijkswaterstaat geïnterpreteerd wordt en hoe het ‘voelt’. Zijn we heel zakelijk en afstandelijk of juist gericht op samenwerking? Is de vraag duidelijk en waarom wel of niet? Kortom, ik denk dat ik er veel van ga leren en uiteindelijk een betere opdrachtgever word.”
12
BINdT > Augustus 2011
Op de vraag wat de drie verwachten van een uitwisseling, komen de antwoorden behoorlijk overeen. In essentie komen ze neer op: begrip voor elkaar en kennis van elkaars processen. Jos kan al de eerste smaaksensaties met u delen. “Ik merk nu al dat de mensen bij Movares anders naar me kijken dan toen ik net begon. In het begin waren er toch wel wat vooroordelen over ambtenaren. Door ze mijn kant van het verhaal te vertellen zien ze dat ambtenaren ook gewoon hardwerkende mensen, net als zij. Alleen dan in een bestuurlijk complexe omgeving waardoor processen soms wat langzamer verlopen. Ik kan het iedereen echt aanbevelen eens in een andere keuken te kijken!” Melanie heeft nog niet geproefd van VolkerWessels, maar weet al wel wat ze graag zou willen. “Ik heb echt geen beeld van hoe een tender aan de zijde van de opdrachtnemer in zijn werk gaat. Dus mijn beeld zal niet helemaal op zijn kop komen
Heeft u ook de smaak te pakken? Kijk voor meer informatie en de aanmeldformulieren op de website www.vernieuwingbouw.nl/exchangeprogramma of neem contact op met procesmanager Anita Holst, a.holst@vernieuwingbouw.nl of 079 – 3 25 24 23.
In beeld Het netwerk van Vernieuwing Bouw bestaat uit organisaties uit de hele bouwsector. We hebben verschillende rollen in het bouwproces, maar hebben allemaal één doel: Vernieuwen in de praktijk. Als partner van Vernieuwing Bouw kunt u laten zien dat u voorop loopt in de vernieuwing door: Het logo ‘partner Vernieuwing Bouw’ te gebruiken op uw website, in presentaties en andere communicatiemiddelen. U kunt het logo opvragen bij Vernieuwing Bouw via communicatie@vernieuwingbouw.nl.
Uw vernieuwende projecten aan te melden voor de Bouwinnovatiekaart. www.bouwinnovatiekaart.nl geeft een geografisch overzicht van vernieuwende projecten in heel Nederland. Om uw project of organisatie aan te melden voor de Bouwinnovatiekaart, kunt u contact opnemen met Ilja Werkhoven: communicatie@vernieuwingbouw.nl of 079-3 25 24 23. Delfzijl
Zuidhorn
Groningen
Bergum
Leeuwarden
Leek
Harlingen
Haren
Hoogezand Winschoten
Roden
Uw project?
Drachten
s
Em
Veendam
Vlagtwedde
Sneek Assen Den Helder
Stadskanaal
Heerenveen
Julianadorp
Heerhugowaard: Inschuifwoningen
Hoogeveen: N48, Meppel een leerzame route
Emmeloord
Enkhuizen Heerhugowaard
Hoorn
Zandvoort
Kampen
Katwijk aan Zee
Hillegom Nieuw-Vennep
Wassenaar Voorschoten
Leiderdorp
Alphen aan den Rijn Woerden
Zoetermeer
Pijnacker Naaldwijk
Delft
Nieuwegein IJsselstein Vianen
Waddinxveen Berkel Gouda Berkel en Rodenrijs
Schiedam
Hellevoetsluis
Oud-Beijerland
Houten
Leerdam Alblasserdam Papendrecht
Zwijndrecht
Dordrecht
Goes
Rucphen
Oosterhout
Rosmalen
Vlijmen Waalwijk
Kaatsheuvel
Cuijk
Heesch
Den Bosch Vught
Rhine
Uden
Best
Helmond Nuenen
Boxmeer
Waalre
Venray
Deurne
Eindhoven Veldhoven
Geldrop
Horst
Asten
Someren
Venlo
Valkenswaard
Tegelen
Ma
as
Terneuzen
Winterswijk Aalten
Ulft: Energieneutrale woningen
Groesbeek
Tilburg
Flushing
Lichtenvoorde Doetinchem
Gendringen
Wijchen
Dongen Veghel Tilburg: Brug en weg. Schijndel Loon op Zand Boxtel Esthetische kwaliteit Oisterwijk Breda Sint-Oedenrode voor een redelijke prijs. Uw project? Gemert
Bergen op Zoom
Oostburg
Dieren Rhine
Rheden Arnhem Velp Westervoort Duiven Wageningen Didam Huissen Elst Waal Zevenaar
Werkendam
Losser
Eibergen
Brummen
Ede
Waal
’s-Hertogenbosch: Stadswal
Etten Middelburg
Zutphen Barneveld
Oss
Zevenbergen
Roosendaal
Hengelo
Lochem
Renkum
Middelharnis
Tholen
Oldenzaal Borne
Enschede: Haaksbergen Woningontwikkeling Kotmanpark
Voorst
Arnhem: Bemmel Druten Provincie Gelderland, Beuningen aanleg N322 Nijmegen
Gorinchem
Almelo
Enschede
Apeldoorn
Rhenen
Tiel
Geldermalsen
Tubbergen
Wierden
Deventer
Veenendaal
Krimpen aan den IJssel
Nijverdal
Rijssen
UwPutten project?
Driebergen
Culemborg
Rotterdam
Vlaardingen Ridderkerk Spijkeniss Spijkenis se Spijkenisse
Raalte
Epe Ermelo
Bunschoten
Wijk bij Duurstede
ine
Rh
Nieuwerkerk aan den IJssel
Maassluis Brielle
Huizen
Amersfoort: Baarn . Soest Waterschap Vallei Amersfoort enBilthoven Eem. RioolwaterLeusden-Zuid Utrecht zuiveringsinstallaties. Zeist
Mijdrecht
Leidschendam Bodegraven
Den Haag Monster 's-Gravenzande
Vriezenveen
Harderwijk
Weesp
Hellendoorn
Heerde
Nunspeet
Almere
Naarden Utrecht: Bussum Uithoorn bouwen Duurzaam Hilversum
Oegstgeest
Leiden
Oldebroek
Zaandam
Amsterdam
Hoofddorp Amstelveen Aalsmeer
Lisse
Dalfsen
Zwolle
Volendam
Heemstede
Uw project? Noordwijk
Dronten
Lelystad-Haven Purmerend: Herinrichting Koemarkt
Purmerend
Velsen Haarlem
Hoogeveen
Hardenberg: centrumroute. Hardenberg Betaalbare kwaliteit met minder. Ommen
Heiloo Castricum Heemskerk Beverwijk IJmuiden Bloemendaal
Coevorden: Emmen Noodretentiegebied Coevorden Oost
Steenwijk
Schagen
Alkmaar
Nederweert
Hulst
Weert Zelzate
Roermond
Echt
Maastricht: Sittard Stein de Wijk van Geleen morgen. Nuth Meerssen
Brunssum Ubach over Worms
Heerlen
Kerkrade
Maas
Maastricht
Rhine
Beek
Aachen
e
Meus
Schelde
Meuse
Augustus 2011 < BINdT
Mose
l
13
De ontmoeting Het hele jaar door vinden er ontmoetingen plaats tussen vertegenwoordigers uit de hele bouwsector. Sommigen georganiseerd door Vernieuwing Bouw, anderen een samenwerkingsverband met één of meer partijen. Sommigen openbaar en algemeen toegankelijk, anderen voor een besloten groep genodigden; bijvoorbeeld alleen voor de partners van Vernieuwing Bouw. In deze rubriek vindt u een korte impressie van 2011 tot nu toe, maar ook een vooruitblik naar wat er nog gaat komen. Voor meer informatie over de komende of eerdere ontmoetingen kunt u kijken op www.vernieuwingbouw.nl
11 t/m 14 januari Vernieuwing Bouw was aanwezig op de Infratech en organiseerde een ronde tafel discussie onder leiding van partner en bestuurslid Dick van den Heuvel.
27 januari Regiobijeenkomst over ‘Gunnen op waarde’ in Maassluis in samenwerking met een aantal branche- en ondernemersverenigingen.
28 januari Bijeenkomst van het Bestuurlijk Platform Professioneel Opdrachtgeverschap (BPPO). De Gemeente Heerlen presenteerde een praktijk case, waar alle aanwezigen van konden leren. U kunt meer lezen over het BPPO op pagina 7.
14
BINdT > Augustus 2011
31 januari
1 april
De IMPULS!-conferentie voor alle partners van Vernieuwing Bouw. Gezamenlijk bepaalden we de prioriteiten voor dit jaar.
De Lente-Hub, bijeenkomst van de Kennishub Nieuwe Onderhoudscontracten De markt sprak onderling over de beste manier van omgaan met de prestatiecontracten van Rijkswaterstaat.
4 april 8 t/m 11 februari Een vijftal lezingen over vernieuwing in de woningbouw tijdens de Bouwbeurs, onder de vlag van Vernieuwing Bouw en Aedes. Daarnaast steunde Vernieuwing Bouw de organisatie van het Bouwgala.
d Vernieuwenap versch opdrachtge stenen aan s reiken de bouw
Bestuurders
van woningc
orporatie
18 maart Een bestuurdersconferentie over de lessen die geleerd kunnen worden uit de Spoorzone in Delft. Een digitale publicatie waarin de belangrijkste betrokkenen hun lessen met u delen vindt u op www.vernieuwingbouw.nl.
Masterclass Leiderschap, Innovatie & Generaties waar partners van Vernieuwing Bouw kennis maakten met de mogelijkheden van de inzet van Layarapplicaties en leerden gebruik te maken van de generatieverschillen binnen hun organisatie. IBU Stadsingenieurs was gastheer. Op pagina 4 kunt u lezen op welke manier twee partners van Vernieuwing Bouw in hun eigen organisaties aan de slag zijn gegaan met Augmented Reality.
8 april Bijeenkomst van het Bestuurlijk Platform Professioneel Opdrachtgeverschap (BPPO). De deelnemers aan het BPPO werden geïnformeerd over de mogelijkheden van het Bouw Informatie Model (BIM) bij. Op onze www. vernieuwingbouw.n/bppo kunt u een filmpje bekijken.
Agenda 12 april
7 t/m 9 juni
Kick-off van het Exchange Programma. Medewerkers van partners van Vernieuwing Bouw kunnen voor een periode van drie maanden kijken in de keuken van een andere organisatie binnen de bouwketen. Op pagina 10 kunt u meer lezen over het Exchange Programma.
In de Amsterdamse RAI vond de PROVADA (vastgoedbeurs) plaats. Op het corporatieplein organiseerde Vernieuwing Bouw een mini-masterclass en leidde directeur Jacqueline Schlangen het debat.
11 mei Samen met partner Wonion uit Ulft, organiseerden we een regiobijeenkomst Ketensamenwerking. Op www.vernieuwingbouw.nl/ partners/wonion zkunt u een film-impressie van de regiobijeenkomst bekijken.
31 mei Met zo’n 200 genodigden werd het project Leren van de A2 afgesloten. Voor deze gelegenheid is een boek met lessen samengesteld. U kunt kosteloos een exemplaar opvragen bij Vernieuwing Bouw.
8 juni De tweede masterclass van dit jaar vond plaats bij Dura Vermeer en ging over Leiderschap, Innovatie & Cultuur. Vragen die aan bod kwamen: Hoe verander je de cultuur binnen je organisatie of de sector en welke invloed heeft Het Nieuwe Werken hierop? Op onze website kunt u het verslag van de masterclass en het filmpje bekijken.
Voor het najaar zijn er weer volop vernieuwende activiteiten zoals: VRIJDAG
SEPTEMBER
16 DINSDAG
SEPTEMBER
20
DONDERDAG
SEPTEMBER
22
MAANDAG
SEPTEMBER
26
21 juni Op de eerste dag van de zomer, kwamen de leden van de Kennishub Nieuwe Onderhoudscontracten weer bij elkaar om tijdens de ‘Zomer Hub’ te leren en praten over de prestatiecontracten van Rijkswaterstaat.
MAANDAG
OKTOBER
10
Twee bijeenkomsten van het BPPO, op 16 september en 25 november. De herfst bijeenkomst van de Kennishub Nieuwe Onderhoudscontracten op 20 en 21 september. Met deze keer Rijkswaterstaat als gastheer. Een conferentie van de TaskGroup Finance op 22 september onder leiding van Rudy Stroïnk. De titel van die dag is: Levensduurdenken doen, wie durft? De Strategie Summit Bouw, op 26 en 27 september waar Vernieuwing Bouw ondersteunend partner van is, en waar partners van Vernieuwing Bouw met korting aan deel kunnen nemen. De derde masterclass over Leiderschap, Innovatie & Trends op 10 oktober.
En nog veel meer … Hou onze activiteitenkalender en onze website in de gaten voor de meest actuele ontwikkelingen!
Augustus 2011 < BINdT
15
Strategic Partners
Partners
Stadsingenieurs
16
BINdT > Augustus 2011