ONLINE27THIRD

Kinh teá UÙc phuïc hoài nhanh hôn döï ñoaùn

85

Nhieàu “nhaø ñaàu tö Vieät kieàu” bò rôi vaøo caûnh tuø muø vì khoâng coù moät vaên baûn phaùp luaät naøo xaùc ñònh cuï theå ñòa vò phaùp lyù cuûa Vieät kieàu qua vieäc ñaàu tö trong nöôùc...

Vì sao nhaân söï cao caáp nöôùc ngoaøi vaø chuû thueâ taïi Vieät Nam, caû hai ñeàu vôû moäng?

Chuyeän “trong nhaø ngoaøi... xa loä”

59 76

Tranh ngoâi vò truøm Chí Hoøa Laâm Chín Ngoùn thanh toaùn Sôn Cöông...

Vieát truyeän khieâu daâm, in luoân 20 hình khoûa thaân cuûa chính mình vaøo saùch, nöõ dieãn vieân kieâm ca só Leâ Kieàu Nhö taùo baïo khai phaù phong caùch môùi...

1

CaÚc baïn ùang chuaün bò ùaÚm cÜôÚi, vÜøa môÚi cÜôÚi xong, hay quyÚ vò ùaþ cÜôÚi nhau laâu naêm...

Caà n neân bieåt. aÝm nhaän laøm website

hÏnh aÝnh, Ñ hoaÍc website caÚ nhaân, website cho doanh nghieäp thÜông maþi. QuaÝn lyÚ baÝo

trÏ vaø caäp nhaät theo yeâu caà u, baåt cÜÚ luÚc naøo.

$ & % & #" % " & # ! ! ! ' " " " ! " ! $ " ! ! % ' $ " " ' # " ! "# % ! ! ! # " " & " " # "

Ùp duïng kyþ thuaät ùôn giaÝn nhaåt cho A ngÜôøi khoâng bieåt kyþ thuaät vaãn sÜÝ duïng ùÜôïc deã daøng

. +!2%12 ()'( &1%04%-#8 ,!#()-%2 !-$ ,!22!'%2 "+.#* 3(% "!+$)-' '%-% %&.1% 2)'-)-' #.-31!#32 !2* ! +.3 .& 04%23).-2 !-$ %-241% 3(!3

t :PV BSF OPU CVZJOH XJHT EJTHVJTFE BT IBJS USFBUNFOUT Toâi laø Sam, moät chuyeân vieân ùieà u trò chÜÚng ruïng t :PV UBLF IPNF QIPUPHSBQIT PG BMM UIF CBME PS CBMEJOH BSFBT PG ZPVS TDBMQ UP NBLF QSPHSFTTJWF DPNQBSJTPOT toÚ c vaø caåy toÚc vôÚi 36 naêm kinh nghieäm, keåt hôïp vôÚi t "SF ZPV DPOTVMUJOH B EPDUPS BU ZPVS JOJUJBM WJTJU UP TP DBMMFE .FEJDBM )BJS $FOUFST t "SF -BTFST BOE )JHI 'SFRVFODZ NBDIJOFT NFEJDBMMZ BQQSPWFE BT B %)5 CMPDLFS vÜø a duøng thuoåc uoång vaø thoa. Hoaøn toaøn duøng dÜôïc t "TL GPS QSPPG PG BDDVSBDZ PG .JOFSBM )BJS "OBMZTJT BOE BSF UIFZ NFEJDBMMZ BQQSPWFE 5P DIFDL UIFJS BVUIFOUJDJUZ EP thaÝ o thieân nhieân. ChuÚng toâi ùaþ giuÚp raå t nhieà u ngÜôøi OPU GPSHFU UP QSPWJEF UIFN XJUI TFUT PG TBNQMFT PG ZPVS PXO IBJS XJUI EJGGFSFOU OBNFT UIF SFTVMUT XJMM BNB[F ZPV

tÜø nam, phuĂŻ, laĂľo aĂĄu... ĂąaĂľ bò chÜÚng “hoĂši di truyeĂ nâ€? t "SF GSFRVFOU WJTJUT FOBCMJOH UIFN UP LFFQ B HSJQ PO ZPV BOE ZPVS NPOFZ OFDFTTBSZ 5IPVHI DPTNFUJD QSPEVDUT BSF ĂąeĂĽ hoĂŻ coĂš ùÜôïc maĂši toĂšc tÜï nhieân. Toâi cuĂľng chuyeân VTFMFTT BOE VOOFDFTTBSZ BOE OPU USFBUNFOUT GPS A)BJS 3FHSPXUI JT UIF POHPJOH SFDVSSJOH FYQFOEJUVSF OFDFTTBSZ chÜþ a nhieĂ u beänh lieân quan ĂąeĂĄn toĂšc vaø da ĂąaĂ u, nhĂś t 0CUBJO B A'VMM .POFZ CBDL (VBSBOUFF JO XSJUJOH JO DBTF PG GBJMVSF t "U ZPVS JOJUJBM DPOTVMUBUJPO UIFZ NVTU TQFDJGZ FYBDU QFSJPE PG UIF USFBUNFOU BMM UIF BTTPDJBUFE QSPEVDUT BOE ngÜÚ a da ĂąaĂ u, toĂšc khoâ, hay toĂšc daĂ u. Ngoaøi ra toâi coøn UPUBM DPTU PG UIF QSPHSBN taĂŻ o nhieĂ u kieĂĽu toĂšc Ăąa daĂŻng vaø tÜï nhieân. Hoaøn thaønh t *T JU B MJGF UJNF DPNNJUNFOU "OE JG TP XIBU JT UIF BQQSPYJNBUF GVUVSF FYQFOEJUVSF

- ),/.13!-3 /!13 .& 3(%)1 '4!1!-3%% )2 3(!3 8.4 !33%-$ 3(%)1 /1%,)2%2 .- ! 1%'4+!1 "!2)2 3. %-!"+% 3(%, 3. *%%/ !

'1)/ .- 8.4 !-$ 8.41 ,.-%8 /PU TP XJUI *)3# ZPV QBZ GBS MFTT BOE JU DBO CF DPOEVDUFE JO UIF QSJWBDZ DPOWFOJFODF BOE DPNGPSU PG ZPVS PXO IPNF 'VSUIFS UIPTF XIP EP OPU PS BSF OPU BCMF UP WJTJU PVS DMJOJD OFFE OPU XPSSZ 8F XJMM hieüu laø ùeü laøm gÏ nhÜ xeÚt nghieäm toÚc, duøng tia laser TFOE ZPV B RVFTUJPOOBJSF XJUI BMM UIF SFMFWBOU JOGPSNBUJPO BOE JOTUSVDUJPOT FYQMBJOJOH UIF DBVTF BOE IPX UIF USFBUNFOU v.v... NhÜngvôÚi I.H.R.B thÏ khaÚc.

XPSLT GPS ZPV UP EP JU BU IPNF

Ñeån vôÚi chuÚng toâi, quyÚ vò seþ chi 'SFF POHPJOH BEWJDF GPS ZFBST JT BMTP JODMVEFE XJUI BMM PVS QSPHSBNT

traÝ ít hôn vaø ùÜôïc

chÜþa trò kín ùaÚo, thoaÝi maÚi, tieän lôïi ngay taïi nhaø cuÝa )'2 !)1/)%#%2 .4/%%2 JT TFFO BOE DPOTJEFSFE UP CF B CJH UVSOPGG UIFSFGPSF NPTU PSHBOJTBUJPOT DPOGVTF QSPTQFDUJWF DMJFOUT CZ EJTHVJTJOH UIFN XJUI WBSJPVT OBNFT TVDI BT i/PO 4VSHJDBM )BJS 3FQMBDFNFOUTw i.FEJD )BJSw mÏnh. NhÜþng ai ôÝ caÚc thaønh phoå tieüu bang khaÚc khoâng i)BJS "HBJOw i%FSNB )BJSw FUD theü ùeån phoøng maïch chuÚng toâi seþ gÖÛi ùeån quyÚ vò moät !)1 -!+82)2 1MFBTF CF JOGPSNFE UIBU UIF NBKPSJUZ PG CBMEOFTT PDDVST i(FOFUJDBMMZw ZFU TPNF DMJOJDT XJMM DMBJN UIBU chÜông trÏnh trò lieäu, hÜôÚng daãn caÍn keÝ chÜÚng ruïng JG B QFSTPOT NJOFSBMT UPYJDJUZ TUSFTT GBDUPST FUD DBO CF DPSSFDUFE BOE CBMBODFE IBJS SFHSPXUI XJMM UBLF QMBDF BOE toÚc caÚch trò lieäu.

DIBSHF DPOTJEFSBCMF TVNT GPS BO BOBMZTJT FOBCMJOH UIFN UP TFMM NJOFSBMT BOE WJUBNJOT Neåu quyÚ vò ùaþ tÜøng chÜþa nhieà u nôi maø khoâng thaønh 5IFSF JT /0 $63& GPS iHFOFUJD CBMEOFTTw 5IF iCBMEJOH (FOFw %)5 DBO CF CMPDLFE XJUI B DPNCJOBUJPO PG PVS WBSJPVT iTUBUF PG UIF BSUw QSFTDSJCFE NFEJDBUJPOT BOE UPQJDBM TPMVUJPOT IFSCT OBUVSBM FYUSBDUT HPPE IZHJFOF QSPEVDUT coâ ng hoaÍc quaÚ toån keÚm. QuyÚ vò neân thaÝo luaän vôÚi FUD FOBCMJOH SFHSPXUI UP SF DPNNFODF BOE DPOUJOVF XJUI B MJUUMF iNBJOUFOBODFw chuÚng toâi. BaÝo ùaÝm seþ hoaøn tieà n neåu khoâng hieäu .23 5SZ UP FORVJSF QSJDFT PG QSPHSBNT GSPN NPTU PSHBOJTBUJPOT PO UIF UFMFQIPOF :PV XJMM SBSFMZ SFDFJWF B EJSFDU SFQMZ

vieäc caåy toÚc vaø saßn saøng tÜ vaån cho moïi hÏnh thÜÚc "T B AQSFDBVUJPO BOE XJUI UIF JOUFOUJPO PG IFMQJOH ZPV UIF BCPWF JT GPS ZPVS JOGPSNBUJPO BOE OFDFTTBSZ BDUJPO thay toÚc. BaÝo ùaÝm seþ mang laïi keåt quaÝ toåt neåu quyÚ +%!2% 1%,%,"%1 3(% !&&%#3%$ (!)1 1..32 2(.4+$ $)% 6)3()- 8%!12 (%1%&.1% )3 )2 %731%,%+8 ),/.13!-3 vò sôÚm ùieà u trò. quaÝ. QuyÚ vò muoån toÚc taÚi moïc, thay caåy toÚc, hay mang &1., 3(% 5%18 "%')--)-' 8.4 31%!3 8.41 (!)1 +.22 6)3( 3(% ,.23 %&&%#3)5% 31%!3,%-3 3. "+.#* 3(% "!+$)-' '%-% Chaåt DHT ùaþ aÝnh hÜôÝng ùeån caÚc chaân toÚc (reü) aün *G ZPV IBWF USJFE PS BSF DVSSFOUMZ USZJOH USFBUNFOUT XJUIPVU TVDDFTT PS GFFM ZPV BSF QBZJOH UPP NVDI UIFO ZPV .645 toÚc giaÝ... ùeån vôÚi chuÚng toâi quyÚ vò seþ seþ ùÜôïc nhieà u (!3 #!- "% "%33%1 3(!- .41 ,.-%8 "!#* '4!1!-3%% !)1 % '1.63( 1.'1!, DIFDL PVU PVS IBJS USFBUNFOU QSPHSBN UIBU PGGFST iHVBSBOUFFE SFTVMUT PS ZPVS NPOFZ CBDLw mÏnh dÜôÚi da ùaà u seþ bò huÝy trong voøng 4 naêm. Trong thuaän lôïi . .Z /BNF JT 4BN $PIFO IBJS MPTT BOE IBJS SFQMBDFNFOU TQFDJBMJTU GPS NPSF UIBO ZFBST 6TJOH QSFTDSJCFE quaÚ trÏnh trò lieäu, quyÚ vò seþ ùÜôïc theo doþi vaø tÜ vaån *G ZPV BSF JOUFSFTUFE JO 9 !)1 %'1.63(: 9 !)1 1!-2/+!-32: 9 !)1 ,/+!-32: .1 9 !)1/)%#%2: ZPV XJMM DFSUBJOMZ Mong ùÜôïc sôÚm tieåp kieån.

UPQJDBM BOE PSBM QIBSNBDFVUJDBM QSPEVDUT OBUVSBM FYUSBDUT BOE IFSCBM QSFQBSBUJPOT * IBWF IFMQFE UIPVTBOET PG NFO CFOFmU CZ UBMLJOH UP VT 8F MPPL GPSXBSE UP TQFBLJOH UP ZPV TPPO lieân tuïc vaø mieãn phí cuÝa chuÚng toâi. Haà u heåt caÚc nôi XPNFO BOE DIJMESFO XJUI iHFOFUJD CBMEOFTTw SF HSPX UIFJS PXO OBUVSBM IBJS CBDL * IBWF TPMWFE NBOZ IBJS BOE TDBMQ QSPCMFNT TVDI BT JUDIZ TDBMQ ESZ PS PJMZ IBJS JOOPWBUFE BOE DVTUPN EFTJHOFE UIF NPTU WFSTBUJMF BOE OBUVSBM MPPLJOH chÜþa trò khaÚc seþ khieån quyÚ vò toån keÚm voâ ích cho

IBJSQJFDFT JNQSPWFE IBJS JNQMBOUBUJPO QSPDFEVSFT BOE BEWJTFE BOE DPOTVMUFE PO BMM UZQFT PG IBJS USBOTQMBOUT moät soå myþ phaüm khoâng caà n thieåt vaø khoâng taÚc duïng.

8JUI NZ LOPXMFEHF BOE QSBDUJDBM FYQFSJFODF * DBO BMTP BDIJFWF HSFBU SFTVMUT GPS ZPV QSPWJEFE ZPV BDU TPPO HoaÍc maåt thôøi giôø vôÚi caÚc trò lieäu maø quÚy vò khoâng

,-46,

-8,6

ThĂśa oâng Sam. Ă&#x2018;aĂľ nhieĂ u naĂŞm bò hoĂši ĂąaĂ u, toâi ) % khoâ ng coøn hi voĂŻng gĂŹ, cho ĂąeĂĄn khi nhĂŹn thaĂĄy + ) / )* ' $ !& - ,( '( ,&+!$ % )'** /',) - )+!* % &+* quaĂť ng caĂšo cuĂťa oâng cuøng vĂ´Ăš i nhÜþng lôøi xaĂšc nhaän * '.!& % 0!& +) &* ')% +!'&* $'& .!+ + !) + *+!%'&! $* . * *# (+! $ ,+ toâ i ĂąaĂľ ĂąeĂĄn vaø chĂŚ 6 thaĂšng sau toĂš !) % + c toâi ĂąaĂľ! # ) .!+ moĂŻc daĂ - !+ ' & & - ) ) ) ++ !+ ) % +! $$/ %/ & . y ) )'.+ .!+i !& %'&+ laĂŻ i. Toâ hoĂĄi tieĂĄ* / '&$/ ) ) + !* + c laø ĂąaĂľ khoân + ! & + *+ )+ /',) ()' ) % )$! ) g ĂąeĂĄn sĂ´Ăšm hĂ´n, xin .!$$ ) '%% & /',) +) +% &+ ()' ) % +' - )/'& .!+ giĂ´Ăš i thieäu vĂ´Ăši moĂŻi ngÜôøi bò ruĂŻng toĂš c !) $'** !03*,6,1< (743 643, Thaân chaøo Jason Crone

M

oät boä hÏnh ùaÚm cÜôÚi rÜÝa ra nhieà u baÝn, gÜÝi ùi nhieà u nôi laø moät chuyeän maåt thôøi giôø vaø toån nhieà u leä phí...

taåm hÏnh thaønh moät Soft-Album (boä vi sÜu taäp hÏnh aÝnh).

ngÜôøi thaân treân toaøn caà u baåt cÜÚ ôÝ ùaâu cuþng coÚ theü xem ùÜôïc deã daøng.

ThaĂĽm myĂľ vieän Haøn QuoĂĄc Chuyeân trò veĂ da, laĂĄp caĂšc choĂŁ theĂŻo, loĂŁ truĂľng, vaø laøm tan mĂ´Ăľ treân buĂŻng, Ăąuøi. ChÜþa trò bĂ´Ăťi baĂšc sĂł thaĂĽm myĂľ Haøn QuoĂĄc Leä phĂ­ phaĂťi chaĂŞng - Xin vui loøng laĂĄy heĂŻn trÜôÚc Ă&#x2018;aĂŤc bieät Ăąang giaĂťm giaĂš caĂšc loaĂŻi Laøm IPL taĂĽy nhoĂĽ loâng naĂšch vaø bikini line treân Ăąuøi - laøm full hay nÜÝa phaĂ n cuĂťa Ăąuøi hoaĂŤc caĂšnh tay Laøm IPL cho treĂť laĂŻi caĂšc teĂĄ baøo da - ChÜþa trò caĂšc loaĂŻi muĂŻn vaø caĂšc veĂĄt naĂšm treân da

-8,6

-8,6

c raåt nhieà u yÚ tÜø baïn beø vaø ngÜôøi thaân cho $+laø! ) ùÜôï &# /', ') /',) +) +% &+ + $'+* ' '%% &+* ',+ $''#!& /',& ) & toâi nhÏn treÝ hôn, yeâu ùôøi khoÝ!$ '%!& # )'% %/ e maïnh hôn. Toâ)!*+% * i ùaþ )'% %!$/ )! & * . ' - & + * & % ') . noÚi vôÚ i moïi ngÜôøi laø Sam ùaþ'+'* ' $ !& & +'$ + laøm cho toÚc % + moï + c ) # * '. %/ '$$ , * & )! & * %/ 1)*+ ( $$ +

* &+ *+! '& / # laĂŻ ) )'.+ i baèng . * %/ '.& & +,) $ chĂ­nh toĂšc cuĂť !) a toâ! - .!+ i qua chÜông trĂŹnh â&#x20AC;&#x153;TaĂši , ) &+ !) )'.+ )' ) % taĂŻo toĂšc nhieĂ u hĂ´n hay hoaøn tieĂ n laĂŻiâ&#x20AC;?

9++< (.0 ,3,6(1 (3(.,6 5,6(80437 (.0 46546(8, "6(375468 Buddy Nagi - Nagi Corporate Transport

Sam ) %

,-46,

-8,6

thaân. Laà n ùaà u toâi ùaþ khoâng tin, nhÜng chÌ sau 6 thaÚng toÚc toâi ) +' $! - !+ . * ('**! $ + ) '&$/ baây giôø nhieà u hôn trÜôÚc, 1)*+ +!% % +' * /', ',& !+ coâ cuÝa toâ thaät ngaï c nhieân vaø keü %'&+ hairdresser * %/ !) * !%()'- *' %, .!+i %') ' / + & ') & %/ ) )'.+ + + !* +!% !* ) + !%()'- % &+ )'% + / do !) ) ** ) !* *' % 0 vôÚ i taåt caÝ moïi ngÜôøi $ ( + veà hieä * u quaÝ baïn laøm. .!+ +m !%()'- % &+ + + * !* + $$!& - )/ ' / ',+ /', &#* !& % CaÚ ôn baïn nhieà u! !03*,6,1< 0110(3 6,; Thaân chaøo, Gillian Drew

!908, ,:,1

088 !8 !<+3,< 9786(10( "

.64;/(06 0/6) *42 ;;; 0/6) *42

22 22

-=*, 4967 (2 52

rÏnh baøy myþ thuaät layout (bÏnh trang) cho caÚc loaïi taïp chí, saÚch baÚo v.v...

aÚc baïn coÚ theü gÜÝi boä sÜu taäp hÏnh cÜôÚi cuÝa mÏnh C ùi chÌ baèng moät email, hoaÍc chuÚng toâi seþ thÜïc hieän moät Website veà hÏnh ùaÚm cÜôÚi cho caÚc baïn ùeü

Sam thaân. CaÚm ôn cho vieäc trò lieäu. Toâi nhaän ! %

,-46,

catalogue, tôø quaÝng caÚo, thÜïc ùôn nhaø haøng.

huÚng toâi giuÚp caÚc baïn thÜïc hieän toaøn boä hÏnh C aÝnh ùaÚm cÜôÚi cuÝa baïn (hoaÍc hÏnh kyþ nieäm gia T ùÏnh) duøng kyþ thuaät computer thieåt keå haøng traêm

Sam. ChÌ gÜÝi maåy lôøi vôÚi baïn laø toâi raåt haøi loøng % chÌ sau 5 thaÚn + % - )/ g aÚp duï ((/ .!+ ng caÚ +ch ()' ) ** !& ",*+ '- ) %'&+ cuÝa baïn. Toâi seþ * keü ,*+ +' $ + /', #&'. + chomoï i ngÜôø i nghe. !03*,6,1< 4/3 !<+3,< 410*, -=*,6 Thaân tÏnh, John - Sydney Post Officer ,-46,

hÜïc hieän thieåt keå trÏnh baøy myþ thuaät T taåt caÝ caÚc loaïi cheå baÝn daønh cho in aån nhÜ danh thieåp, giaåy tieâu ùeà , Flyers

Chuyeân moân veà Peelings Peeling Theo phÜông phaÚp AHA VôÚi caÚc loaïi myþ phaüm chuyeân duïng Theo caÚch Jessner peeling Sal 20% peeling Tel.:

9283 3351 / 0414 321 220

50% l Ýi m facia a g øm hieåu aà u la p êng ù ly Ta o laà n ion app ch ndit co

3

58 Massage qua ñeâm Kinh teá UÙc phuïc hoài nhanh hôn döï ñoaùn

85

Sinh vieân quoác teá taïi UÙc ñaåy giaù nhaø ñaát leân cao

Coù phaûi troáng ñaùnh xuoâi keøn thoåi ngöôïc?

Nhieàu “nhaø ñaàu tö Vieät kieàu” bò rôi vaøo caûnh tuø muø vì khoâng coù moät vaên baûn phaùp luaät naøo xaùc ñònh cuï theå ñòa vò phaùp lyù cuûa Vieät kieàu qua vieäc ñaàu tö trong nöôùc...

06 Kinh Teá UÙc phuïc hoài nhanh 07 Hi Laïp caàu vieän EU 08 Nhaän daïng USD môùi 09 TQ sieát maïnh vay 10 Bí aån chuyeän thueá Myõ 12 Haøng khoâng chaâu AÂu 13 Kinh hoaøng TQ condom giaû

60 Nhöõng boùng hoàng beân chöùng khoaùn 62 Khi naøng ña ñoan 63 Phuï nöõ gioûi chôi chöùng khoaùn

Vì sao nhaân söï cao caáp nöôùc ngoaøi vaø chuû thueâ taïi Vieät Nam, caû hai ñeàu vôû moäng?

Chuyeän “trong nhaø ngoaøi... xa loä”

59 76 Vieát truyeän khieâu daâm, in luoân 20 hình khoûa thaân cuûa chính mình vaøo saùch, nöõ dieãn vieân kieâm ca só Leâ Kieàu Nhö taùo baïo khai phaù phong caùch môùi...

Tranh ngoâi vò truøm Chí Hoøa Laâm Chín Ngoùn thanh toaùn Sôn Cöông...

1

Taïp chí

Doanh Nghieäp Ñôøi Soáng Cô quan chuû nhieäm AuViNet Promotions

ABN 286 91 497 950 Toøa soaïn Sydney Australia P.O.Box: 308 Villawood 2163 Tel.: (02) 9788 7364 Fax: 9788 7364 Chuû Nhieäm & Chuû Buùt Phöông Minh Quaûn Lyù Trò Söï: Dzuõng Trinh Soá tröïc tieáp 0430 00 6965 e:DoanhNghiep@Optusnet.com.au BIEÂN TAÄP THÖÔØNG TRÖÏC AUSTRALIA Phaïm Laâm, Nguyeân Cung, Nguyeãn Ñöùc Hieäp, Nguyeãn Ñình Hoøa, Phöông”N”, Vónh Trung, Thuïc Nghi, Mai DJ, Anne Trinh, Trang Nguyeãn, Dieäp Anh, Hoàng Haø, Mai Oanh, Dzuõng Trinh, AÙnh Minh USA Traàn Thò Vónh Töôøng, Töôøng Yi, Trònh Thanh Thuûy UK, DE Haø Quyeân, Nguyeät Haân, Phöôùc Duy, Thu Trang VIEÄT NAM Haø Thaønh Laõng Töû, Khaùch Saøi Goøn, Khaùch Haø Noäi, Ngoïc Dieäp, Nguyeân Vieät, Ñöùc Huy, Duy Cöôøng, Ngoïc Thu, Kieàu Mai, Yeân Ba Giang Vuõ ÑAÏI DIEÄN CAÙC THAØNH PHOÁ TIEÅU BANG Melbourne, Vic. Vónh Ñaït, Mob.: 0405 831 558 Brisbane, Qld Nhaät Haï, Mob.: 0419 653 122 Adelaide, SA An Khaùnh Mob.: 0405 134 167 Pert, WA Thaïch H, Mob.: 0418 923 951

4

14 Laïi chuyeän caàu saäp 15 Xöû lyù thaûi ñoäc 16 Vieät kieàu troáng xuoâi keøn ngöôïc 17 Nhaân söï cao caáp vôû moäng...

18 Luùa Campuchia laán luùa VN 19 Mua nhaø chung cö ...

32 Caùi gioïng Saøi Goøn 36 Taân Ñònh (cuûa toâi) 39 Möôøi naêm ngaøy trôû laïi

86 Tay “tin taëc theá kyû”

20 Xuoáng ñöôøng ôû Thailand 22 Sinh vieân du hoïc taïi UÙc naâng giaù nhaø 23 Luaät choáng thuoác laù gaét gao cuûa UÙc 24 Chính phuû UÙc caûi caùch y teá

26 Tyû phuù khu oå chuoät 28 Tröông Vaên Beàn & xaø boâng VN

76 Leâ Kieàu Nhö & tieåu thuyeát daâm...

80 Ñeâm nghe nhaïc du muïc 82 Santa Ana oâng töôùng 1 chaân 82 Sinh vieân VN vôùi haøng hieäu

68 Daïy con noùi ñieàu hay 69 Khoå nhö vôï thaèng nhaäu 70 Baøi hoïc töø vôï 71 Boãng döng haïnh phuùc 72 Noùi chuyeän Coïp quyeàn

40 Coøn hôn Baùt quaùi ñoà 56 Coù baàu sôùm laøm gì...

74 Chöùng ñoät töû khi tôùi ñænh

Chí Hoøa “ngoïa hoå taøng long” Laâm Chín Ngoùn - Sôn Cöông phaân chia laõnh ñòa

5

Kinh teá UÙc & chaâu AÙ phuïc hoài nhanh hôn döï ñoaùn

Quyõ Tieàn teä Quoác teá (IMF) vöøa naâng döï baùo taêng tröôûng kinh teá toaøn caàu naêm nay leân 4,2% töø möùc 3,9% tröôùc ñoù. Ñònh cheá naøy ñoàng thôøi cuõng leân tieáng caûnh baùo veà vaán ñeà nôï coâng cuûa caùc nöôùc giaøu vaø khuyeán nghò caùc neàn kinh teá môùi noåi taêng giaù ñoàng tieàn.

IMF döï baùo kinh teá rieâng cho Vieät Nam seõ taêng tröôûng 6% trong naêm 2010 vaø 6,5% trong naêm 2011.

Baùo caùo Trieån voïng Kinh teá Theá giôùi coâng boá ngaøy 21/4 taïi Myõ cuûa IMF nhaän ñònh, kinh teá toaøn caàu ñang phuïc hoài khoûi suy thoaùi nhanh hôn döï kieán. Treân cô sôû naøy, IMF ñaõ ñieàu chænh taêng möùc döï baùo taêng tröôûng GDP theá giôùi naêm nay, nhöng duy trì möùc döï baùo cho naêm 2011 ôû 4,3%.

Theo IMF, hai neàn kinh teá môùi noåi haøng ñaàu laø Trung Quoác vaø AÁn Ñoä ñang ñoùng vai troø laø ñoäng löïc chính

6

cho tieán trình phuïc hoài cuûa kinh teá theá giôùi. Ñònh cheá naøy nhaän ñònh, kinh teá Trung Quoác seõ ñaït toác ñoä taêng tröôûng 10% trong naêm nay vaø 9,9% trong naêm 2011. Döï baùo maø IMF daønh cho Trung Quoác trong naêm 2010 laàn naøy khoâng thay ñoåi so vôùi laàn tröôùc, nhöng möùc döï baùo cho naêm sau ñaõ taêng theâm 0,2%. Ñaëc bieät, IMF nhaän ñònh, kinh teá AÁn Ñoä seõ taêng tröôûng 8,8% trong naêm nay, taêng 1,1% so vôùi döï baùo tröôùc. Taêng tröôûng cuûa neàn kinh teá ñoâng daân thöù hai theá giôùi seõ giaûm toác veà möùc 8,4% trong naêm 2011.

Trong khi ñoù, toác ñoä taêng tröôûng döï baùo maø IMF daønh cho caùc neàn kinh teá haøng ñaàu theá giôùi khieâm toán hôn nhieàu. IMF döï baùo kinh teá Myõ seõ taêng 3,1% trong naêm nay vaø 2,6% trong naêm tôùi. Ñoái vôùi khu vöïc söû duïng ñoàng Euro, caùc möùc döï baùo töông öùng laø 1% vaø 1,5%, ñoái vôùi Nhaät Baûn laø 1,9% vaø 2%.

Caùc möùc döï baùo taêng tröôûng maø IMF daønh cho Vieät Nam trong naêm 2010 vaø 2011 xaáp xæ ngang baèng vôùi caùc möùc 6,3% vaø 6,5% maø ñònh cheá naøy ñöa ra cho nhoùm nöôùc caùc neàn kinh teá môùi noåi vaø ñang phaùt trieån noùi chung.

IMF nhaän xeùt, caùc neàn kinh teá khu vöïc treân toaøn caàu ñang phuïc hoài vôùi toác ñoä raát khaùc nhau. Kinh teá Myõ vaø chaâu AÂu ñang khôûi saéc vôùi toác ñoä chaäm hôn nhöõng gì ngöôøi ta döï baùo tröôùc ñoù, trong khi chaâu AÙ vaø Australia phuïc hoài nhanh choùng vöôït troäi. Quoác gia ñang ñaém chìm trong khuûng hoaûng nôï Hy Laïp bò IMF cho laø seõ chöùng kieán söï co ruùt cuûa neàn kinh teá trong naêm nay, giöõa luùc kinh teá chaâu AÂu hoài phuïc.

Tuy toû ra khaù laïc quan veà trieån voïng taêng tröôûng cuûa kinh teá toaøn caàu trong 2010-2011, IMF vaãn theå hieän roõ thaùi ñoä thaän troïng veà nhöõng thaùch thöùc môùi xuaát hieän.

Theo haõng tin Reuters, phaùt bieåu nhaân söï kieän coâng boá baùo caùo Trieån voïng Kinh teá Theá giôùi, chuyeân gia kinh teá tröôûng cuûa IMF, oâng Olivier Blanchard, caûnh baùo caùc nöôùc phaùt trieån naëng nôï caàn thaét chaët chi tieâu coâng ñeå ngaên chaën söï hình thaønh “bom nôï” töông töï nhö ôû Hy Laïp hieän nay.

Baùo caùo cuûa IMF cho hay, tyû leä nôï coâng so vôùi GDP taïi caùc nöôùc giaøu hieän ñöùng cao hôn caû, vaø saùt vôùi möùc cuûa thôøi kyø Chieán tranh Theá giôùi 2.

Tuy nhieân, oâng Blanchard cuõng chæ ra raèng, vieäc thaét löng buoäc buïng seõ taùc ñoäng baát lôïi tôùi nhu caàu vaø

taêng tröôûng cuõng nhö tình hình vieäc laøm, vaø khaúng ñònh ñaây laø moät tình theá tieán thoaùi löôõng nan maø nhieàu neàn kinh teá ñang phaûi ñöông ñaàu.

IMF nhaän ñònh, giaûm bôùt tình traïng nôï naàn cuûa theá giôùi laø moät nhieäm vuï ñaày gian nan. Vieäc ruùt lui khoûi caùc bieän phaùp kích thích taêng tröôûng seõ chæ giuùp giaûm chi tieâu coâng moät khoaûn töông ñöông 1,5% GDP vaø caùc nöôùc seõ phaûi giaûm chi tieâu coâng nhieàu gaáp 3 laàn con soá naøy ñeå oån ñònh tyû leä nôï coâng so vôùi GDP. Ñònh cheá naøy cho raèng, ñeå laøm ñöôïc ñieàu ñoù, caùc nöôùc seõ phaûi thöïc hieän theâm caùc bieän phaùp quyeát lieät nhö taêng thueá vaø caét giaûm caùc chöông trình phuùc lôïi.

Theo chuyeân gia Blanchard, ñeå buø ñaép cho nhu caàu giaûm suùt trong nöôùc, caùc nöôùc giaøu coù theå seõ caàn phaûi giaûm tyû giaù ñoàng noäi teä ñeå kích thích xuaát khaåu. Maët khaùc, cuõng theo oâng Blanchard, caùc neàn kinh teá môùi noåi cuõng caàn phaûi naâng giaù ñoàng noäi teä ñeå haïn cheá xuaát khaåu, theo ñoù hoã trôï cho vieäc giaûm bôùt nhöõng maát caân ñoái toaøn caàu.

Theo Reuters, trong nhieàu naêm qua, IMF ñaõ thuùc giuïc vieäc giaûm bôùt nhöõng khoaûn maát caân ñoái thöông maïi khoång loà nhö giöõa Trung Quoác vaø Myõ. Trong ñoù, IMF daønh nhieàu troïng taâm cho vieäc khuyeán nghò Trung Quoác naâng tyû giaù ñoàng Nhaân daân teä.

Haøn Quoác taêng tröôûng ñoät phaù nhôø xuaát khaåu GDP ba thaùng ñaàu naêm cuûa Haøn Quoác taêng tröôûng 1,8%, vöôït qua möùc döï baùo tröôùc ñoù. Quyù 1/2010, kinh teá Haøn Quoác taêng tröôûng nhanh hôn döï baùo nhôø kim ngaïch xuaát khaåu taêng maïnh vaø nhu caàu tieâu thuï haøng hoùa trong nöôùc hoài phuïc trôû laïi, ngaân haøng trung öông nöôùc naøy cho bieát hoâm nay (27/4).

Theo haõng tin AFP, GDP ba thaùng ñaàu naêm cuûa Haøn Quoác taêng tröôûng 1,8%, vöôït qua möùc döï baùo 1,6% do Ngaân haøng Trung öông Haøn Quoác (BOK) ñöa ra hoài ñaàu thaùng.

Nguyeân nhaân chính giuùp GDP taêng nhanh laø nhôø xuaát khaåu hoài phuïc, goùp phaàn giuùp thò tröôøng chöùng khoaùn vaø ñoàng won ñi leân. Ngoaøi ra, nhu caàu trong nöôùc vaø chi tieâu coâng cuõng laø nhöõng yeáu toá giuùp kinh teá taêng tröôûng.

"Kinh teá Haøn Quoác ñang treân böôùc ñöôøng hoài phuïc. Söï ñoùng goùp ñoàng ñeàu trong quyù ñaàu naêm cuûa kim ngaïch xuaát khaåu, chi tieâu coâng vaø nhu caàu haøng hoùa trong nöôùc ñaõ goùp phaàn giuùp kinh teá taêng tröôûng", Kim Myung-Kee, Tröôûng ban thoáng

keâ cuûa BOK, noùi.

Cuï theå, 3 thaùng ñaàu naêm 2010, xuaát khaåu haøng hoaù taêng 3,4% so vôùi ba thaùng tröôùc ñoù. Tieâu duøng tö nhaân taêng 0,6%, coøn chi tieâu coâng taêng 5,7%.

BOK thaùng naøy ñaõ naâng döï baùo taêng tröôûng caû naêm cuûa Haøn Quoác leân 5,2% töø möùc 4,6% ñöa ra tröôùc ñoù, trong khi Boä Taøi chính Haøn Quoác döï baùo möùc 5%.

Söï hoài phuïc maïnh meõ ñaõ giuùp ñaû phaù nhöõng quan ñieåm cho raèng ñaõ tôùi luùc phaûi naâng möùc laõi suaát caên baûn. Haøn Quoác ñaõ ñöôïc duy trì laõi suaát caên baûn ôû möùc thaáp kyû luïc 2%, trong suoát 14 thaùng qua.

Nhieàu nhaø phaân tích cho raèng, khoù coù khaû naêng BOK naâng laõi suaát caên baûn trong 6 thaùng ñaàu naêm. Taân thoáng ñoác BOK, Kim Choong-Soo, ñöôïc xem laø coù quan ñieåm töông töï vôùi chính phuû nöôùc naøy.

Chính phuû Haøn Quoác cho raèng vaãn coøn quaù sôùm ñeå thi haønh vieäc ruùt caùc chính saùch giaûi cöùu ñaõ ban haønh trong luùc khuûng hoaûng kinh teá.

Hy Laïp chính thöùc caàu vieän EU vaø IMF Ngaøy 23/4, Hy Laïp ñaõ chính thöùc ñeà nghò EU vaø IMF kích hoaït goùi cöùu trôï taøi chính daønh cho quoác gia naøy, vôùi hy voïng nhanh choùng thoaùt ra khoûi cuoäc khuûng hoaûng nôï coâng.

Theo haõng tin AP, phaùt bieåu taïi thuû ñoâ Athens, Thuû töôùng Hy Laïp George Papandreou noùi raèng, ñaõ tôùi luùc nöôùc naøy phaûi chính thöùc ñeà nghò caùc ñoái taùc khôûi ñoäng chöông trình cöùu trôï. “Thôøi ñieåm ñoù ñaõ ñeán”, oâng Papandreou noùi.

Theo keá hoaïch ñöôïc thoâng qua taïi Brussels (Bæ) hoâm 11/4, Hy Laïp seõ ñöôïc EU cho vay 30 tyû Euro (khoaûng 40 tyû USD) trong thôøi haïn 1 naêm vôùi laõi suaát 5%. Ngoaøi ra, Hy Laïp coøn nhaän ñöôïc theâm khoaûn vay trò giaù khoaûng 10 tyû Euro töø IMF. Giaùm ñoác ñieàu haønh BlueGold Capital Management LLP, Stephen Jen, nhaän xeùt: “Soá tieàn treân laø moät khoaûn taøi chính lôùn, seõ giuùp giaûi quyeát vaán ñeà cuûa Hy Laïp”. Theo caùc nhaø chöùc traùch EU, khoaûn vay noùi treân seõ ôû traïng thaùi chôø kích hoaït vaø ñöôïc caáp ngay khi Athens coù ñeà nghò.

Moät ngaøy sau khi thoâng tin treân ñöôïc coâng boá, Hy Laïp ñaõ phaùt haønh thaønh coâng 1,56 tyû Euro traùi phieáu.

Tuy nhieân, Hy Laïp phaûi chaáp thuaän traû lôïi suaát cao hôn cho nhaø ñaàu tö. Lôïi suaát traùi phieáu 12 thaùng laø 4,85%, 6 thaùng laø 4,55%. Trong khi, möùc lôïi suaát trong ñôït phaùt haønh hoài thaùng 1 laàn löôït laø 2,2% vaø 1,38%.

Ñeán ngaøy 15/4, Boä tröôûng Taøi chính Hy Laïp ñaõ göûi thö tôùi UÛy ban chaâu AÂu cho bieát, nöôùc naøy muoán ñaøm phaùn veà chöông trình chính saùch kinh teá trong nhieàu naêm vôùi UÛy ban, Ngaân haøng trung öông chaâu AÂu vaø IMF. Laù thöù naøy ñaõ giuùp doïn ñöôøng cho vieäc laàn ñaàu tieân IMF giaûi cöùu moät nöôùc thuoäc khu vöïc söû

duïng ñoàng Euro.

Töø hoâm 21/4, Hy Laïp ñaõ baét ñaàu ngoài vaøo baøn ñaøm phaùn vôùi UÛy ban chaâu AÂu, Ngaân haøng trung öông chaâu AÂu vaø IMF veà goùi cöùu trôï.

Theo keá hoaïch, caùc cuoäc ñaøm phaùn naøy seõ keùo daøi 10 ngaøy.

Moät nguoàn tin Chính phuû Hy Laïp cho hay, Athens ñaõ yeâu caàu khôûi ñoäng keá hoaïch cho duø chi tieát vaãn ñang ñöôïc baøn thaûo. “Caùc cuoäc thöông löôïng vaãn ñang ñöôïc tieán haønh vôùi ñaïi dieän cuûa IMF vaø Ngaân haøng trung öông chaâu AÂu ñeå xaùc ñònh noäi dung chöông trình”, nguoàn tin giaáu teân cho bieát.

Do chi tieát cuûa goùi cöùu trôï vaãn chöa roõ raøng vaø moät soá nöôùc trong khu vöïc söû duïng ñoàng Euro coøn caàn phaûi chôø Quoác hoäi thoâng qua, neân Hy Laïp seõ khoâng nhaän ñöôïc tieàn ngay laäp töùc.“Seõ phaûi maát vaøi ngaøy nöõa, tieàn môùi baét ñaàu ñöôïc göûi tôùi”, Thuû töôùng Hy Laïp cho bieát. OÂng noùi theâm raèng quyeát ñònh ñeà nghò giuùp

ñôõ ñöôïc ñöa sau moät soá söï kieän dieãn ra trong vaøi ngaøy qua, ñaëc bieät laø vieäc ñaùnh giaù laïi möùc thaâm huït ngaân saùch vaø xeáp haïng nôï cuûa nöôùc naøy hoâm qua 22/4.

Theo Cô quan thoáng keâ thuoäc EU, ngaân saùch cuûa Hy Laïp thaâm huït nghieâm troïng hôn döï ñoaùn ban ñaàu vaø coù khaû naêng toài teä hôn trong thôøi gian tôùi. Trong khi, cô quan ñaùnh giaù tín duïng Moody s ñaõ giaûm baäc xeáp haïng nôï cuûa Hy Laïp töø A2 xuoáng A3 vaø caûnh baùo noù coøn coù theå bò haï thaáp hôn.

Nhaän daïng ñoàng 100 USD môùi Ngaøy 21/4, ñoàng tieàn 100 USD môùi ñaõ chính thöùc ra maét coâng chuùng taïi Myõ.

Theo haõng tin Reuters, vôùi muïc ñích ngaên chaën naïn laøm giaû, ñoàng 100 USD ñöôïc thieát keá laïi vôùi nhieàu hoïa tieát khoù baét chöôùc hôn. Döï kieán, ñoàng tieàn naøy seõ chính thöùc ñöôïc ñöa ra löu thoâng töø thaùng 2/2011.

Veà caên baûn, ñoàng 100 USD môùi vaãn giöõ hình aûnh truyeàn thoáng cuûa tôø tieàn cuõ, vôùi chaân dung Benjamin Franklin, chính trò gia noåi tieáng thôøi kyø laäp quoác cuûa nöôùc Myõ. Ñieåm khaùc bieät lôùn nhaát laø sôïi chæ an ninh maøu xanh lô, goàm 3 ñoaïn daøi ngaén khaùc nhau vôùi hình aûnh xen keõ nhöõng quaû chuoâng vaø con soá 100, maø neáu nhìn nghieâng seõ thaáy chuùng coù söï thay ñoåi. Ñaây cuõng laø chi tieát coù theå khieán nhöõng keû laøm tieàn giaû gaëp khoù khaên vaø hao toán tieàn cuûa neáu ñònh baét chöôùc.

Ngoaøi ra, hình quaû chuoâng naèm aån beân trong aûnh veõ chieác loï möïc beân caïnh chaân dung oâng Franklin, neáu nhìn nghieâng, seõ thaáy ñoåi töø maøu ñoàng sang maøu xanh laù caây. Con soá 100 lôùn naèm beân caïnh loï möïc cuõng bieán maøu töông töï.

Chuyeân laép raùp vaø thay caùc heä thoáng oáng coáng, oáng nöôùc, oáng gas, haàm daàu cho shop, nhaø töø oáng saét sang oáng ñoâng v.v... Ñaëc bieät söûa chöõa thay bình nöôùc noùng, tuû laïnh töï ñoäng laáy ñaù, bình loïc nöôùc uoáng, voøi nöôùc, oángnöôùc bò xì, oáng coáng bò ngheït Thôï Toát Nghieäp Taïi Uùc Nhieàu Naêm Kinh Nghieäm Lieân laïc: Duõng Mobile: 0422 314 969 Phone (02) 8730 8398

Khaûo giaù mieãn phí

Lic No: 208449C ABN 28 134 675 362

7

SHOP CHO THUEÂ

NEWSAGENCY Sydney East NSW

Dee Why Sydney Thích hôïp cho baùnh mì hay thöïc phaåm, 85 meùt vuoâng, vò trí heát xaåy taïi Dee Why thò töù saàm uaát phía Taây Sydney. 5 naêm hôïp ñoàng thueâ coù ñaùo haïn nhieàu laàn. Ñaõ thieát bò toaøn boä, tieàn thue âthöông löôïng ñöôïc. Xin goïi ñeå ñeán xem 9972 1937 tröôùc 11 saùng hay 9971 0669 sau 11 saùng (xin noùi t/Anh)

TIEÀN... TIEÀN... TIEÀN...

Cho vay TIEÀN MAËT laáy ngay taïi choã...

Khoûi noùi vôùi chuùng toâi caùc baïn coù vieäc laøm hay khoâng, hoà sô toát hay xaáu vì chuùng toâi

KHOÂNG XEÙT HOÀ SÔ

Con laïy boá ñöøng möôïn tieàn con nöõa, ñöa theâm cho boá laø con vôï cuûa con noù gieát con cheát boá aï!!!

Ñaõ laäp töø 2004 vò trí toát trong Shopping Plaza tröôùc cöûa Coles, hôïp ñoàng laâu daøi shop roäng 125 sqm, coù giaáy pheùp cho lotteries vaø thuoác laù vaø luoân caùc loaïi saùch baùo vaên phoøng phaåm quaø taëng v.v..

Luoân caû Dry Clean vaø nhieàu thöù khaùc nöõa. Laõi roøng moãi tuaàn 2100 pw. Sang $220,000 bao goàm luoân caû Fixture + Fitting vaø khoaûng 50,000 haøng toàn. Xin goïi Syed 0433 217 462 (xin noùi t/Anh)

21832107

YES! YES...

TIEÀN CUÛA CHUÙNG TOÂI chöù khoâng phaûi dòch vuï laøm hoà sô möôïn tieàn ngaân haøng.

Caàn tieàn maø ñaõ heát ñöôøng xoay?

Cöù lieân laïc vôùi chuùng toâi thöû xem coù laøm ñöôïc gì khoâng. Ñöôïc thì toát, khoâng ñöôïc cuõng chaúng maát gì...

Tel.: (02) 9788 7364 Mob. 04 3000 69 67 Soá phone naøy noùi tieáng Vieät môû cöûa töø 9 giôø saùng ñeán 5 giôø chieàu, Thöù Baûy ñeán 1 giôø tröa, Chuû Nhaät & Pub Holliday nghæ. Hoaït ñoäng treân 40 naêm coù giaáy pheùp cho vay taøi chaùnh cuûa Boä Thöông Maõi NSW

8

MIXED BUSINESS

TÌM VIEÄC LAØM?

Chuùng toâi laø coâng ty cuûa UÙc, hoaït ñoäng treân 40 naêm. Cho vay tröïc tieáp töø

21931507

Khu vöïc Colyton Sydney

Khu vöïc Sydney NSW

Chuùng toâi ñang tuyeån cho caùc chöùc vuï veà Baùn Haøng - Keá Toaùn - Quaûn Lyù Ñieàu Phoái vaø nhieàu vieäc khaùc. Khoâng caàn kinh nghieäm baùn haøng, seõ ñöôïc huaán luyeän sau . Neáu caùc baïn ñang tìm job, xin göûi thö veà cho chuùng toâi

Ruthbunnshopper@Yahoo.com ñeå bieát theâm 21951510

Mixed Business loaïi ngay goùc ñöôøng, môùi toanh, quaày keä trang thieát bò chó môùi laép 4 thaùng. Chöng baøy raát tieän duïng nhö sieâu thò. Hieän ñang hoaït ñoäng toát, khaùch quen raát ñoâng. Cô hoäi lyù töôûngvaøo laø thu lôïi ngay, hôïp ñoàng laâu daøi thueâ reû, sang giaù $60,000 thöông löôïng. Xin goïi vaø vui loøng noùi tieáng Anh 0401 80 88 85, 21982409

9

“So vôùi caùc thieát keá tôø 100 USD cuõ, ñoàng tieàn môùi naøy ñöôïc öùng duïng nhieàu coâng ngheä toát nhaát nhaèm ngaên ngöøa naïn laøm tieàn giaû”, Boä tröôûng Boä Taøi chính Myõ Timothy Geithner phaùt bieåu taïi leã coâng boá ñoàng tieàn môùi ñeâm qua. Ñaây ñöôïc xem laø moät noã löïc lôùn cuûa Myõ nhaèm choáng naïn laøm giaû ñoàng 100 USD, meänh giaù bò laøm giaû nhieàu nhaát ôû beân ngoaøi nöôùc Myõ

do möùc ñoä phoå bieán cuûa tôø tieàn naøy treân theá giôùi.

Theo Cuïc Döï tröõ Lieân bang Myõ, loaïi tieàn 100 USD chieám 23,1% veà soá löôïng vaø 73,9% toång giaù trò ñoàng USD ñang ñöôïc löu thoâng (tính ñeán 31/12/2009).

Theo döï tính, coù khoaûng 6,5 tyû ñoàng 100 USD cuõ vaãn tieáp tuïc ñöôïc löu thoâng cho tôùi khi ñoàng tieàn môùi chính thöùc ñöôïc löu haønh trong naêm tôùi.

Döôùi ñaây laø moät soá khaùc bieät chi tieát veà ñoàng 100 USD môùi: Toaøn caûnh ñoàng 100 USD môùi, veà caên baûn vaãn giöõ kieåu truyeàn thoáng nhö tôø tieàn hieän ñang löu haønh Maët tröôùc khi nhìn thaúng: Sôïi chæ an ninh vaø loï möïc ôû daïng bình thöôøng Maët tröôùc khi nhìn nghieâng: Hình aûnh sôïi chæ an ninh coù söï dòch chuyeån con soá 100, coøn nhöõng quaû chuoâng hieän ra roõ neùt hôn. Quaû chuoâng beân trong loï möïc vaø con soá 100 ôû goùc phaûi bieán thaønh maøu xanh laù caây

Taäp ñoaøn Goldman Sachs bò phôùt lôø baûn thaønh tích lôïi nhuaän 10

Goldman Sachs vẫn tỏ ra là ngôi sao số 1 của Wall Street, ít nhất là về phương diện kiếm tiền Theo Financial Times, lợi nhuận ròng của Goldman Sachs tăng 91% trong 3 tháng đầu năm 2010 lên 3,46 tỷ USD , tương đương 5,59 USD/ cổ phiếu, cao hơn so với mức 1,8 tỷ USD, tức 3,39 USD/cổ phiếu cùng kỳ năm ngoái.

Doanh thu của ngân hàng tăng 36% lên 12,78 tỷ USD, cao hơn so với mức 9,42 tỷ USD cùng kỳ năm trước.

Goldman Sachs đã dành ra 43% doanh thu để trả lương thưởng cho nhân viên, thấp hơn mức 50% cùng kỳ.

Mặc dù lợi nhuận quý 1 của ngân hàng đầu tư này đã tăng gần gấp đôi so với một năm trước, nhưng lại không đạt kỳ vọng của giới chuyên gia.

Theo một cuộc điều tra của Bloomberg trước đó, giới phân tích kinh tế tại Wall Street đã dự báo lợi nhuận của Goldman Sachs có thể đạt hơn 4 USD/cồ phiếu.

Trong quý báo cáo, các hoạt động kinh doanh trái phiếu, hàng hóa và tiền tệ đã đóng góp khá lớn vào lợi nhuận chung của ngân hàng.

Giám đốc điều hành của Goldman Sachs, Lloyd C. Blankfein, nhận xét, kết quả kinh doanh quý 1 đã thể hiện rõ hơn dấu hiệu tăng trưởng của toàn bộ nền kinh tế cũng như hoạt động kinh doanh khởi sắc của khách hàng.

Tuy nhiên, theo hãng tin AP, kết quả lợi nhuận của Goldman Sachs không được chào đón như thường thấy. Thậm chí, các nhà đầu tư còn phớt lờ báo cáo của ngân hàng này.

Kết thúc phiên giao dịch ngày 20/4, cổ phiếu của Goldman Sachs giảm 2,05% xuống 159,98 USD/cổ phiếu.

Trong 3 ngày qua, giá trị vốn hóa thị trường của ngân hàng đầu tư này đã mất gần 13 tỷ USD. Hôm 16/4, SEC đã gửi đơn kiện Goldman Sachs vì đã cố ý che giấu sự xung đột lợi ích trong vụ bán chứng khoán được đảm bảo bằng tài sản thế chấp hồi năm 2007, làm các nhà đầu tư bị thiệt hại 1 tỉ USD khi thị trường địa ốc Mỹ sụp đổ.

Giới chức tài chính Anh cũng vừa bắt đầu tiến hành điều tra các hoạt động tài chính của Goldman Sachs.

Trong khi, Ủy ban châu Âu kêu gọi thắt chặt quản lý đối với các hoạt động đầu tư tài chính.

Goldman Sachs coù nguy cô bò kieän Tập đoàn bảo hiểm AIG của Mỹ có khả năng sẽ kiện ngân hàng Goldman Sachs về những thiệt hại

từ các hợp đồng bảo hiểm trị giá 6 tỷ USD với những lời buộc tội tương tự như trong đơn kiện của Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch (SEC).

Theo tờ Financial Times, AIG đã bị thua lỗ khoảng 2 tỷ USD trong các hợp đồng về cổ phiếu cầm cố. Nếu hãng bảo hiểm xác minh được các vụ giao dịch với Goldman Sachs cũng có những vấn đề tương tự như trong cáo buộc của SEC, thì họ sẽ gửi đơn kiện Goldman lên SEC. Trong khi đó, tờ Business Week cho biết, Goldman Sachs cũng đang phải đối mặt với các cuộc thẩm tra của Chính phủ Anh và Đức sau khi SEC kiện ngân hàng này. Thủ tướng Anh Gordon Brown đã kêu gọi Cơ quan các dịch vụ tài chính Anh bắt đầu điều tra, trong khi Cơ quan tài chính của Đức, Bafin, đã hỏi SEC chi tiết về vụ kiện.

Hôm 16/4, SEC đã phát đơn kiện Goldman Sachs và một lãnh đạo của hãng này Fabrice Tourre vì đã cố ý che giấu sự xung đột lợi ích trong vụ bán chứng khoán được đảm bảo bằng tài sản thế chấp hồi năm 2007, làm các nhà đầu tư bị thiệt hại 1 tỉ USD khi thị trường địa ốc Mỹ sụp đổ.

SEC cho biết, người đứng đằng sau điều khiển và sau đó thu lời từ vụ lừa đảo này là John Paulson, chủ quỹ đầu tư Paulson & Co, một khách hàng của Goldman Sachs. Năm 2007, Paulson đã đưa ra một hình thức đầu tư mang tính chất lừa đảo có tên Abacus, theo đó, phát hành các loại chứng khoán được đảm bảo bằng tài sản thế chấp (CDO) có nguy cơ mất giá trị rất cao.

Paulson “phát minh” ra một loại hình bảo hiểm cho phép mình có thể thu lãi lớn khi các loại chứng khoán này giảm giá. Paulson đã trả Goldman Sachs 15 triệu USD để thành lập Abacus và bán các loại chứng khoán trên cho các nhà đầu tư.

Theo SEC, khi thuyết phục các nhà đầu tư mua các chứng khoán, Goldman Sachs khẳng định rằng công ty ACA Management LLC đã lựa chọn chúng, và không hề nhắc tới cái tên Paulson. Kết quả là thị trường tài sản thế chấp Mỹ sụp đổ, CDO mất giá mạnh và các nhà đầu tư mất trắng cả tỷ USD. Hai hãng thua lỗ nặng nề nhất trong vụ đầu tư này là ngân hàng ABN Amro của Hà Lan và ngân hàng Hoàng gia Scotland. Theo SEC, ngân hàng Hoàng gia Scotland đã trả 841 triệu USD cho Goldman Sachs để thoát khỏi số chứng khoán Abacus nhận được khi mua một phần ABN Amro hồi năm 2007.

Ngân hàng có trụ sở tại Edinburgh này hiện thuộc quyền kiểm soát của Chính phủ Anh sau khi nhận 45,5 tỷ bảng Anh (khoảng 70 tỷ USD) tiền cứu trợ. Đây là gói cứu trợ ngân hàng lớn nhất thế giới từ trước tới nay.

SEC còn cho biết, ngân hàng IKB của Đức cũng thiệt hại gần 150 triệu USD. Phần lớn tổng số tiền 1 tỉ USD mà các nhà đầu tư bị đánh cắp rơi vào túi Paulson qua hàng loạt cuộc giao dịch giữa Goldman Sachs và quỹ Paulson & Co.

Cho rằng phó giám đốc một bộ phận kinh doanh thuộc Goldman Sachs, Fabrice Tourre, là người đã đứng ra chào bán các loại chứng khoán trên cho khách hàng, SEC đã kiện Goldman Sachs vì chính ngân hàng này đã tung tin giả cho các nhà đầu tư. Đáp lại thông tin này, Goldman Sachs cho rằng những lời cáo buộc của SEC là vô căn cứ và cho biết hãng cũng bị lỗ 90 triệu USD trong vụ mua bán trên. Paulson & Co cũng khẳng định họ không liên quan.

Tuy nhiên, động thái phát đơn kiện Goldman của SEC đã đẩy giá cổ phiếu của ngân hàng này sụt giảm 12,8%, đóng cửa ở mức 160,7 USD/cổ phiếu trong phiên giao dịch ngày 16/4. Và giá trị vốn hóa thị trường của Goldman cho tới nay đã “bốc hơi” 13 tỷ USD.

Trung Quốc “siết” mạnh hơn cho vay bất động sản Theo ông Lưu, kinh tế Trung Quốc vẫn phải đối mặt với nhiều thách thức nghiêm trọng trong năm nay.

Các nhà quản lý ngành ngân hàng tại Trung Quốc vừa yêu cầu các ngân hàng rà soát lại các khoản vay hàng quý nhằm cố gắng giảm bớt những khoản nợ khó đòi và ngăn chặn tình trạng đầu cơ bất động sản.

Theo AFP, tất cả các tổ chức tài chính tại Trung Quốc phải tuân thủ quy định về kiềm chế khoản vay địa ốc, đảm bảo những rủi ro có liên quan tới những khoản vay này được kiểm soát chặt chẽ, ông Lưu Minh Khang, Chủ tịch Ủy ban điều phối ngành ngân hàng Trung Quốc cho biết chiều 20/4.

Trung Quốc hiện đang cố gắng siết chặt lại hoạt động cho vay, do lo ngại sự tăng trưởng tín dụng quá nóng sẽ tác động xấu tới hệ thống tài chính ngân hàng của nước này. Năm 2009, hoạt động tín dụng của nước này đã bùng nổ, đạt mức kỷ lục 9.600 tỷ Nhân dân tệ. Ông Lưu cho hay, tháng này, các ngân hàng đã được yêu cầu định giá lại tất cả các khoản vay cho các công ty nhà nước cấp địa phương. Trong khi, từ đầu năm nay, các nhà hoạch định chính sách đã cố gắng nâng gấp đôi tỷ lệ dự trữ ngân hàng, nhằm hạn chế hiệu quả tổng mức tín dụng của các tổ chức tài chính.

Bắc Kinh gần đây đã đưa ra một loạt biện pháp mới để ngăn chặn tình trạng bong bóng tài sản và đà tăng

giá như vũ bão của bất động sản. Số liệu thống kê cho thấy, giá nhà đất tại 70 thành phố của nước này trong tháng 3/2010 đã tăng tới 11,7%, mạnh nhất trong vòng 5 năm qua.

Hôm 15/4, Trung Quốc đã đưa ra quy định mới về cho vay. Trong đó, số tiền trả trước đối với những người mua căn nhà thứ hai sẽ tương đương với ít nhất 50% giá trị căn nhà, tăng so với mức quy định 40% hiện nay.

Lãi suất cho vay mua nhà sẽ không thấp hơn 110% so với lãi suất cơ bản.

Ngoài ra, các ngân hàng cũng được yêu cầu tăng mạnh tỷ lệ tiền trả trước và lãi suất cho vay đối với các khách hàng mua ngôi nhà thứ ba.

Theo ông Lưu, kinh tế Trung Quốc vẫn phải đối mặt với nhiều thách thức nghiêm trọng trong năm nay, bất kể nền kinh tế đã có những dấu hiệu hồi phục ổn định trong quý 1/2010.

Do vậy, các ngân hàng phải quản lý hiệu quả tăng trưởng khoản vay mới trong cả năm, điều chỉnh dòng chảy tín dụng và tối ưu hóa các thủ tục tín dụng, ông nói thêm. nghiệp không phải là thứ thuế duy nhất mà Wal-Mart phải nộp. Theo các chuyên gia về thuế, Wal-Mart có lẽ là công ty thu và nộp nhiều thuế tiêu thụ hơn bất kỳ công ty nào khác trên thế giới.

FRUIT - GROCERIES SHOP BUSINESS FOR SALE Reservoir Melb Vic.

Vò trí tuyeät vôøi treân khu phoá saøm uaát hai beân laø shop tieäm shopping strip. Raát thích hôïp cho gia ñình cuøng laøm. Ñang ñoâng khaùch taáp naäp. Shop saïch roäng coù luoân Air Con, vaø 10 pallet truck 2002 ISUZU vaø forklift.

Hieän môû 5.5 ngaøy, Chuû Nhaät nghæ. Thu nhaäp chaéc cuù haøng tuaàn khoâng döôùi $20,000 / tuaàn Muoán sang $310,000 vôùi xe truck hoaëc $260,000 khoâng xe. Xin goïi Hannah ñeå bieát theâm hay heïn ñeán xem. Xin vui loøng noùi tieáng Anhkhi goïi

0414 826 866

11

T

rong khi haõng daàu löûa khoång loà Exxon phaûi noäp thueá thu nhaäp hôn 15 tyû USD thì ngaân haøng Bank of America khoâng maát ñoàng thueá naøo 5 taäp ñoaøn ñöôïc lieät keâ ra ñaây cuøng naèm trong top 10 doanh nghieäp lôùn nhaát cuûa Myõ veà maët doanh thu theo xeáp haïng cuûa taïp chí Fortune, nhöng coù taäp ñoaøn khoâng maát ñoàng thueá thu nhaäp naøo trong naêm 2009, trong khi taäp ñoaøn khaùc laïi noäp thueá tôùi treân 15 tyû USD. Haõng tin CNN ñaõ cho bieát lyù do vì sao caùc "ñaïi gia" doanh nghieäp Myõ laïi chòu nhöõng khoaûn thueá thu nhaäp cheânh leäch tôùi vaäy trong naêm qua.

1. Haõng baùn leû Wal-Mart Toång thueá thu nhaäp doanh nghieäp phaûi noäp: 7,1 tyû USD Trong ñoù: - Thueá lieân bang Myõ: 5,3 tyû USD - Thueá ñòa phöông ôû Myõ: 677 trieäu USD - Thueá quoác teá: 1,1 tyû USD Lôïi nhuaän tröôùc thueá naêm 2009 cuûa haõng baùn leû lôùn nhaát theá giôùi laø 22,1 tyû USD. Sau khi ñaõ tính caùc khoaûn khaáu tröø, Wal-Mart vaãn phaûi noäp thueá thu nhaäp doanh nghieäp khoaûng 1/3 soá lôïi nhuaän naøy cho chính phuû caùc nöôùc maø ôû ñoù hoï coù hoaït ñoäng.

Thueá suaát lieân bang thueá thu nhaäp doanh nghieäp taïi Myõ laø 35%. Möùc thueá suaát thöïc teá maø Wal-Mart phaûi chòu thaáp hôn chuùt ít, ôû möùc 32,%.

Tuy nhieân, thueá thu nhaäp doanh nghieäp khoâng phaûi laø thöù thueá duy nhaát maø Wal-Mart phaûi noäp. Theo caùc chuyeân gia veà thueá, Wal-Mart coù leõ laø coâng ty thu vaø noäp nhieàu thueá tieâu thuï hôn baát kyø coâng ty naøo khaùc treân theá giôùi.

2. Haõng daàu löûa Exxon Mobil Toång thueá thu nhaäp doanh nghieäp phaûi noäp: 15,2 tyû USD Trong ñoù: - Thueá lieân bang Myõ: -156 trieäu USD - Thueá ñòa phöông ôû Myõ: 110 trieäu USD - Thueá quoác teá: 15,1 tyû USD Naêm ngoaùi, Exxon laø coâng ty Myõ noäp thueá nhieàu nhaát. Tuy nhieân, Cô quan Thueá vuï Myõ (IRS) khoâng thu ñöôïc moät ñoàng thueá naøo töø Exxon.

Lyù do laø Exxon hoaït ñoäng taïi moät soá quoác gia coù möùc thueá suaát thueá thu nhaäp doanh nghieäp vaøo haøng cao nhaát treân theá giôùi. Chaúng haïn, muoán khai thaùc daàu ôû Nigeria, coâng ty naøy phaûi noäp thueá 85% lôïi nhuaän.

Naêm ngoaùi, Exxon phaûi chi hôn 15 tyû USD ñeå ñoùng thueá thu nhaäp taïi caùc thò tröôøng nöôùc ngoaøi. Luaät

12

thueá ôû Myõ cho pheùp caùc coâng ty ña quoác gia cuûa nöôùc naøy khaáu tröø nhöõng khoaûn khoång loà cho chi phí ôû thò tröôøng nöôùc ngoaøi, theo ñoù ñöa hoùa ñôn thueá lieân bang cuûa Exxon veà traïng thaùi aâm.

Tuy nhieân, Chính phuû Myõ vaãn coù caùch khaùc ñeå coù tieàn töø Exxon. Thueá tieâu thuï vaø thueá quan maø Exxon phaûi noäp cho IRS naêm ngoaùi leân tôùi 7,7 tyû USD. Taïi caùc thò tröôøng nöôùc ngoaøi, soá tieàn maø coâng ty daàu löûa lôùn nhaát cuûa Myõ phaûi noäp cho caùc loaïi thueá naøy coøn lôùn hôn.

Toång tieàn thueá caùc loaïi maø Exxon phaûi noäp treân phaïm vi toaøn caàu naêm ngoaùi leân tôùi 78,6 tyû USD. Thueá suaát thueá thu nhaäp thöïc teá maø Exxon

Bí aån chuyeän noäp thueá cuûa “ñaïi gia” doanh nghieäp Myõ phaûi tuaân thuû trong naêm 2009 laø 47%, cao nhaát trong voøng 3 naêm trôû laïi ñaây.

3. Haõng daàu löûa Chevron Toång thueá thu nhaäp doanh nghieäp phaûi noäp: 8 tyû USD Trong ñoù: - Thueá lieân bang Myõ: -19 trieäu USD - Thueá ñòa phöông ôû Myõ: 230 trieäu USD - Thueá quoác teá: 7,8 tyû USD Moät soá coâng ty tìm caùch haïn cheá

soá tieàn thueá phaûi noäp baèng caùch giöõ lôïi nhuaän cuûa hoï taïi caùc quoác gia coù möùc thueá suaát thaáp. Nhöng khoâng gioáng nhö Exxon, Chevron khoâng coù nhieàu löïa choïn vì hoï khoâng coù thò tröôøng roäng. Do vaäy, möùc thueá suaát thueá thu nhaäp doanh nghieäp thöïc teá maø Chevron phaûi chòu trong naêm ngoaùi leân tôùi 43%.

Vôùi nhöõng khoaûn thueá khoång loà phaûi noäp ôû nöôùc ngoaøi, Chevron ñöôïc höôûng khaáu tröø ôû Myõ, ñöa soá thueá lieân bang taïi Myõ maø Chevron phaûi noäp veà möùc aâm.

4. Taäp ñoaøn coâng nghieäp General Electrict (GE) Toång thueá thu nhaäp doanh nghieäp phaûi noäp: -1,1 tyû USD

Naêm ngoaùi, GE khoâng phaûi noäp moät ñoàng thueá naøo cho chính quyeàn lieân bang vaø caùc bang cuûa Myõ cuõng nhö caùc thò tröôøng nöôùc ngoaøi.

Taïi Myõ, boä phaän dòch vuï cuûa GE thua loã theâ thaûm trong naêm 2009, khieán tieàn laõi töø caùc maûng khaùc cuõng chæ buø ñaép cho soá loã naøy. Vì vaäy, naêm qua, GE laàn ñaàu tieân trong nhieàu naêm trôû laïi ñaây khoâng phaûi noäp thueá thu nhaäp doanh nghieäp taïi thò tröôøng trong nöôùc.

Phaàn lôùn lôïi nhuaän cuûa GE trong naêm 2009 laø ôû thò tröôøng nöôùc ngoaøi, maø ôû nhieàu thò tröôøng, GE coù theå noäp daàn thueá thu nhaäp doanh nghieäp voâ thôøi haïn.

Vôùi vieäc khoâng phaûi ñoùng thueá thu nhaäp doanh nghieäp taïi Myõ vaø ñöôïc noäp daàn thueá ôû nöôùc ngoaøi, keát quaû kinh doanh naêm 2009 cuûa GE ñöôïc lôïi 1,1 tyû USD. Thueá suaát thueá thu nhaäp doanh nghieäp maø GE phaûi chòu trong naêm 2009 laø -10,5%, so vôùi möùc 5,3% trong naêm 2008.

5. Bank of America Toång thueá thu nhaäp doanh nghieäp phaûi noäp: -1,9 tyû USD Trong ñoù:

- Thueá lieân bang Myõ: -2,8 tyû USD - Thueá ñòa phöông ôû Myõ: -65 trieäu USD - Thueá quoác teá: 933 trieäu USD Cuõng gioáng nhö GE, Bank of America khoâng phaûi noäp thueá thu nhaäp doanh nghieäp trong naêm 2009. Nhöng khaùc vôùi GE, Bank of America khoâng phaûi noäp loaïi thueá naøy laø do hoï khoâng coù lôïi nhuaän.

Maëc duø ngaân haøng naøy baùo ñaït lôïi nhuaän roøng 6,3 tyû USD, nhöng neáu tính tôùi coå töùc phaûi traû cho coå ñoâng sôû höõu coå phaàn öu ñaõi vaø khoaûn traû nôï vay Chính phuû Myõ, thì Bank of America treân thöïc teá loã 2,2 tyû USD. Vaø vì thua loã nhö vaäy, hoï khoâng phaûi ñoùng thueá.

Möùc thueá thu nhaäp aâm cuõng laøm lôïi cho keát quaû kinh doanh cuûa Bank of America. Thueá suaát thueá thu nhaäp doanh nghieäp thöïc teá ñoái vôùi Bank of America naêm 2009 laø -44%, so vôùi möùc 9,5% maø ngaân haøng naøy phaûi chòu trong naêm tröôùc ñoù.

Standard Chartered: Caàn caûnh giaùc vôùi luoàng voán “chaûy ngöôïc” Caùc neàn kinh teá môùi noåi caàn coù “haønh ñoäng khaån caáp” ñoái vôùi caùc luoàng voán ñang ñoå vaøo khu vöïc naøy ngaøy moät nhieàu, bôûi chuùng coù theå gaây ra bong boùng taøi saûn vaø baét ñaàu moät giai ñoaïn môùi cuûa cuoäc khuûng hoaûng taøi chính toaøn caàu, ngaân haøng Standard Chartered cuûa Anh caûnh baùo.

Söï taêng maïnh luoàng voán töø caùc neàn kinh teá môùi noåi, ñaëc bieät laø ôû chaâu AÙ, ñaõ goùp phaàn gaây ra bong boùng taøi saûn ôû phöông Taây vaø daãn tôùi söï ñoå vôõ taøi chính naêm 2007. Tuy nhieân, doøng chaûy naøy ñaõ ñaûo chieàu, vaø khu vöïc kinh teá môùi noåi hieän laø ñieåm tieáp nhaän cuoái.

Bloomberg daãn baùo caùo coâng boá ngaøy 26/4 cuûa caùc chuyeân gia kinh teá thuoäc ngaân haøng Standard Chartered cho bieát, nhöõng luoàng voán ñoå vaøo caùc neàn kinh teá môùi noåi ñang ngaøy

moät lôùn hôn. Chuùng bao goàm khoaûn cho vay cuûa ngaân haøng, ñaàu tö tröïc tieáp, giaùn tieáp vaø tín duïng noùng.

Sôû dó luoàng voán ñoå vaøo khu vöïc naøy ngaøy moät taêng laø do söùc haáp daãn cuûa toác ñoä taêng tröôûng kinh teá cao vaø laõi suaát haáp daãn hôn. Gerard

söï gia taêng caùc nguoàn “tín duïng noùng” laø moät moái nguy lôùn. Bôûi tín duïng noùng laø nhöõng khoaûn ñaàu tö taøi chính mang tính taïm thôøi ñeå höôûng laõi suaát cao, neân coù theå bò ruùt khoûi thò tröôøng baát cöù luùc naøo.

Theo ñoù, ngaân haøng naøy caûnh

Lyons, chuyeân gia kinh teá tröôûng thuoäc Standard Chartered, cho raèng chaâu AÙ laø nôi tieáp nhaän chuû yeáu caùc nguoàn voán töø phöông Taây. Tieáp ñeán laø Myõ Latinh, Ñoâng AÂu vaø chaâu Phi. Theo oâng, söï dö thöøa veà tín duïng coù nguy cô gaây ra caùc vaán ñeà môùi veà kinh teá vaø taøi chính taïi caùc neàn kinh teá ñang noåi. Theâm vaøo ñoù, khaû naêng haáp thuï voán cuûa nhieàu neàn kinh teá môùi noåi coøn raát haïn cheá. Khi khoâng coù choã chöùa, luoàng tieàn chaûy vaøo seõ ñoå sang thò tröôøng chöùng khoaùn hoaëc baát ñoäng saûn, qua ñoù laøm taêng söùc eùp laïm phaùt.

Standard Chartered cho raèng, maëc duø caùc neàn kinh teá môùi noåi raát caàn nguoàn voán ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi ñeå giuùp hoï taêng tröôûng, nhöng

baùo, caùc neàn kinh teá môùi noåi caàn coù haønh ñoäng khaån caáp ñeå ngaên chaën vôùi nhöõng taùc ñoäng tieàm taøng cuûa doøng chaûy tín duïng naøy, nhö haïn cheá taêng tröôûng tín duïng, giôùi haïn cho vay treân thò tröôøng baát ñoäng saûn vaø aùp duïng caùc bieän phaùp kieåm soaùt voán.

Moät beänh nhaân taâm thaàn töôûng mình laø caùi maùy haùt neân haùt ong oûng heát baøi naøy ñeán baøi kia. Haùt moät luùc, beøn uùp nguôøi laïi haùt tieáp.

Baùc só hoûi: “Haùt thì haùt, sao laïi laät nguôøi laïi laøm chi chöù?”

Beänh nhaân: “Ñoà ngu vaäy maø cuõng laøm baùc só, maët A haùt xong ñöông nhieân phaûi trôû qua maët B chöù”

ÑAËC BIEÄT

Ñuû caùc loaïi voû baùnh xe cho xe hôi, xe taûi, 4W môùi, hoaëc ñaõ duøng coøn y nhö môùi

Giaù töø $

25

Mua boán voû xe môùi seõ ñöôïc caân baèng baùnh xe vaø chænh tay laùi mieãn phí

luoân coâng gaén vaø chænh baùnh

28 The Horsley Dr. Carrama 2163 Tel.: (02) 9723 1003 - Fax 9755 7064

13

C

aùc chuyeán bay chôû khaùch ñaõ baét ñaàu hoaït ñoäng bình thöôøng trôû laïi treân baàu trôøi chaâu AÂu sau 5 ngaøy caám bay vì aûnh höôûng cuûa tro buïi nuùi löûa ôû Iceland.

Tôø Wall Street Journal daãn thoâng tin töø Cô quan kieåm soaùt khoâng löu lieân chính phuû chaâu AÂu (Eurocontrol), ngaøy 21/4, giao thoâng haøng khoâng ôû chaâu AÂu ñaõ ñaït möùc

Haøng khoâng chaâu AÂu hoïc ñöôïc gì sau söï kieän tai naïn nuùi löûa? Öôùc tính, vuï ñình bay vöøa qua ôû chaâu AÂu ñaõ khieán ngaønh haøng khoâng thieät haïi ít nhaát 1,7 tyû USD ñoàng thôøi ñaët ra yeâu caàu caáp thieát veà quy cheá quaûn lyù hoaït ñoäng haøng khoâng chung cho toaøn khu vöïc

14

80% so vôùi bình thöôøng, sau khi ñaõ giaûm xuoáng möùc 20% vaøo cuoái tuaàn tröôùc.

Töø khi tro buïi nuùi löûa töø Iceland che phuû baàu trôøi chaâu AÂu hoâm 15/4, hôn 100.000 chuyeán bay ñaõ bò huûy boû, ñaùnh daáu vuï giaùn ñoaïn giao thoâng ñöôøng khoâng toaøn caàu nghieâm troïng nhaát keå töø sau vuï khuûng boá 11/9/2001.

Theo Hoäi ñoàng Quoác teá caùc saân bay chaâu AÂu, leänh caám bay ñöôïc ban boá ôû chaâu luïc naøy ñaõ khieán ít nhaát 9,5 trieäu ngöôøi phaûi döøng hoaït ñoäng ñi laïi. Caùc haõng haøng khoâng seõ phaûi maát thôøi gian ít nhaát laø hai tuaàn ñeå di chuyeån heát soá haønh khaùch bò keït naøy.

Hoâm 19/4, caùc nöôùc thuoäc Lieân minh chaâu AÂu (EU) ñaõ ñoàng yù môû cöûa haàu heát caùc khoâng phaän trong khu vöïc vaø chæ coøn ñoùng cöûa nhöõng khu vöïc bò cho laø khoâng an toaøn do maät ñoä taäp trung cao cuûa tro buïi nuùi löûa. Cuoái ngaøy 20/4, sau caùc chuyeán bay thöû nghieäm, Anh ñaõ quyeát ñònh môû cöûa trôû laïi khoâng phaän cuûa nöôùc naøy.

Theo thoâng tin töø Vaên phoøng Khí töôïng Iceland, ngoïn nuùi löûa khieán haøng khoâng chaâu AÂu teâ lieät suoát maáy ngaøy qua vaãn tieáp tuïc hoaït ñoäng, nhöng tro buïi phun ra khoâng coøn daøy ñaëc vaø ñaït ñoä cao lôùn nhö tröôùc. Thay vaøo ñoù, dung nham ñaõ baét ñaàu traøn ra töø mieäng nuùi. Ñaïi dieän cuûa ngaønh haøng khoâng cho raèng, phaûn öùng baèng caùch ñoùng cöûa moïi khoâng phaän cuûa caùc nhaø chöùc traùch chaâu AÂu tröôùc söï vieäc nuùi löûa laø luùng tuùng vaø thieáu thoáng nhaát,

gaây ra söï hoang mang cho caùc haõng haøng khoâng vaø haønh khaùch. Trong khi ñoù, caùc nhaø chöùc traùch cho raèng, hoï laøm vaäy laø tuaân thuû quy ñònh quoác teá cuûa Toå chöùc Haøng khoâng daân söï quoác teá cuûa Lieân hieäp quoác.

Thöïc teá naøy cho thaáy söï caáp thieát phaûi thöïc hieän döï aùn "baàu trôøi duy nhaát" cuûa EU, trong ñoù giao thoâng ñöôøng khoâng vaø hoaït ñoäng giaùm saùt giao thoâng ñöôøng khoâng seõ ñöôïc ñieàu phoái giöõa 27 quoác gia thaønh vieân cuûa khoái. Hieän taïi, vieäc ñoùng cöûa khoâng phaän, söï di chuyeån cuûa maùy bay, vaø haàu heát caùc quy ñònh lieân quan tôùi hoaït ñoäng bay ñeàu do chính phuû töøng nöôùc quaûn lyù rieâng leû.

"Söï vieäc nuùi löûa vöøa qua ñaõ cho thaáy roõ neùt söï caàn thieát phaûi hoaøn thaønh muïc tieâu baàu trôøi duy nhaát cuûa chaâu AÂu", oâng Ulrich SchulteStrathaus, Toång thö kyù Hieäp hoäi Haøng khoâng chaâu AÂu, phaùt bieåu.

Theo keá hoaïch, caùc quy ñònh veà baàu trôøi duy nhaát cuûa EU seõ ñöôïc aùp duïng töø naêm 2012. Cao uûy cuûa EU veà giao thoâng Siim Kallas cho hay, neáu caùc quy ñònh naøy ñaõ ñöôïc aùp duïng, vieäc môû cöûa trôû laïi khoâng phaän ôû chaâu AÂu hoâm 19/4 leõ ra ñaõ ñöôïc thöïc hieän töø hoâm 16/4, traùnh ñöôïc 4 ngaøy giaùn ñoaïn bay vaø nhöõng thieät haïi lôùn veà taøi chính.

UÛy ban chaâu AÂu (EC) ñaõ phaùt tín hieäu cho thaáy, hoï seõ thuùc giuïc caùc nöôùc thaønh vieân taêng toác quaù trình ñaøm phaùn cho thoûa thuaän baàu trôøi duy nhaát. Caùc quan chöùc tham gia ñaøm phaùn thì caûnh baùo raèng, vieäc caûi toå hoaït ñoäng quaûn lyù baàu trôøi chaâu AÂu seõ laø moät nhieäm vuï khoù khaên vaø toán keùm.

Hieän taïi, EU ñaõ coù chung söï kieåm soaùt ñoái vôùi an toaøn giao thoâng ñöôøng khoâng thoâng qua Cô quan An toaøn haøng khoâng chaâu AÂu. Tuy nhieân, vieäc keát noái caùc heä thoáng kieåm soaùt bay laø moät vieäc khoù hôn nhieàu.

Theo öôùc tính cuûa Hieäp hoäi Vaän taûi haøng khoâng quoác teá (IATA), söï vieäc nuùi löûa Iceland ñaõ khieán ngaønh haøng khoâng toaøn caàu thieät haïi 1,7 tyû USD doanh thu. Trong ñoù, chòu thieät naëng nhaát laø caùc haõng haøng khoâng ôû chaâu AÂu, vôùi khoaûng 1,34 tyû USD. Ngoaøi ra, Hoäi ñoàng Quoác teá caùc saân bay chaâu AÂu cho bieát, caùc caûng haøng khoâng cuûa khu vöïc bò thieät haïi 250 trieäu Euro doanh thu. Coøn theo caùc haõng haøng khoâng vaø giôùi phaân tích, söï vieäc nuùi löûa "goït" ít nhaát 100 trieäu Euro moãi ngaøy töø lôïi nhuaän hoaït ñoäng cuûa caùc haõng haøng khoâng chaâu AÂu.

nh saùt tænh Hoà Kinh CaûNam (Trung Quoác) ñaõ phaùt hieän haøng bao cao su giaû hoaøng nghìn ñöôïc saûn xuaát taïi nöôùc naøy. Ñaùng nguy haïi bao cao laønaøynhöõñaõngñöôïbaoc boâcaoi trônsu baèng daàu thöïc vaät ng ñöôïc tieät truøng su giaû töø khoâ tröôùc vaø ñöôïc ñoùng goùi döôùi caùc nhaõn maùc i tieáng nhö Durex, Trung noåRough Rider vaø Love Card tröôùc khi tung ra Quoác thò tröôøng.

luùc naøo trong quaù trình söû duïng vaø ñieàu ñoù laø raát nguy hieåm.

"Nhöõng ngöôøi söû duïng nhöõng bao cao su khoâng ñaït tieâu chuaån naøy vaø nhöõng saûn phaåm taùi cheá töø chuùng coù theå bò nhieãm HIV, caùc beänh laây qua ñöôøng tình duïc vaø nhieàu beänh khaùc", moät baùc só chuyeân khoa da lieãu caûnh baùo treân tôø China Daily cuûa Trung Quoác Ñaây roõ raøng laø moät moái ñe doïa to lôùn ñoái vôùi quoác gia coù daân soá ñoâng ôû vò trí haøng ñaàu theá heo tin cuûa Seattle Times, caûnh saùt tænh ñaõ coâng boá chi tieát giôùi naøy, trong ñoù coù hôn 2 tyû bao cao su ñöôïc vuï ñoät nhaäp vaøo moät cô sôû saûn xuaát bao cao su giaû caùch söû duïng moãi naêm, ñem laïi moùn lôïi khoaûng 530 ñoù 2 thaùng. Hoï thaáy raèng coâng nhaân trong nhaø maùy ñaõ boâi trôn trieäu cho ngaønh coâng nghieäp. bao cao su baèng daàu thöïc vaät khoâng ñöôïc tieät truøng tröôùc khi ñoùng goùi SÔØ CÖÙNG & SÔØ MEÀM vaø ñeå traàn khaép nhaø xöôûng. Soá bao Trong giôø ngöõ phaùp taïi moät lôùp hoïc ôû mieàn baéc thôøi bao caáp, coâ noùi cao su naøy laïi ñöôïc nhaäp sæ tröôùc - Hoâm nay chuùng ta seõ hoïc caùch phaân bieät sôø cöùng vaø sôø meàm. Ñeå caùc ñoù. Coù raát nhieàu treû em nöõ laøm vieäc em deã nhôù, coâ chæ cho caùc em nheù. Caùc em coù nhìn thaáy chöõ sôø cöùng trong cô sôû saûn xuaát treân vaø voû maùc (S) naøy khoâng? Caùc em coù thaáy noù coù caùi moû nhö moû chim khoâng? Coøn saûn phaåm ñeàu mang teân cuûa nhöõng ñaây laø chöõ sôø meàm (X), troâng noù gioáng nhö caùnh böôùm ñuùng khoâng thöông hieäu noåi tieáng nhö Jissbon vaø naøo? Baây giôø caû lôùp ñoïc theo coâ nheù. Sôø cöùng laø sôø chim, sôø meàm laø Durex. sôø böôùm..

Tröôùc ñoù, naêm 2008, caûnh saùt Caû lôùp cuøng ñoàng thanh ñoïc theo coâ, sau ñoù, coâ baûo : Trung Quoác cuõng ñaõ phaùt hieän moät - Baây giôø caùc em ñaõ bieát theá naøo laø sôø cöùng, sôø meàm roài. Em naøo coù cô sôû saûn xuaát bao cao su traùi pheùp ôû theå laáy ví duï cho coâ naøo? tænh Chieát Giang cuûa nöôùc naøy. Qua Moät baïn gaùi ñöùng leân : kieåm tra, hoï ñaõ phaùt hieän vaø thu giöõ - Em thöa coâ, sôø chim laø sôø Sung Söôùng aï. hôn 500.000 bao cao su khoâng ñaït - Ñuùng roài, em gioûi laém, ñaáy laø sôø cöùng. Theá ai laáy ví duï cho coâ veà tieâu chuaån taïi cô sôû naøy. sôø meàm naøo?

Ngoaøi vieäc phaùt hieän caùc cô sôû Moät em trai phaùt bieåu : saûn xuaát bao cao su giaû, caùc cô quan - Em thöa coâ, sôø böôùm laø sôø Xoùt Xa aï. ñieàu tra cuûa Trung Quoác coøn phaùt - OÂi giôøi! Caùc em gioûi quaù. Ñuùng roài nheù, theá baây giôø chuùng ta cuøng hieän moät soá nhaø maùy taùi cheá bao ñoïc laïi cho thaät thuoäc nheù. cao su ñeå laøm ra caùc loaïi daây buoäc Vaø theá laø caû lôùp ñoàng thanh ñoïc : toùc giaù reû. Loaïi bao cao su taùi cheá Sôø cöùng laø sôø chim naøy coù giaù raát reû, nhieàu maøu saéc maø Sôø chim laø sung söôùng duøng ñeå buoäc toùc cuõng khaù thuaän Sôø meàm laø sôø böôùm tieän ñang ñe doïa söùc khoeû cuûa ngöôøi Sôø böôùm laø xoùt xa. tieâu duøng Lieäu caùc baïn ñaõ ñaõ bieát caùch phaân bieät hai kieåu “sôø” naøy cuûa hoïc sinh Theo caùc nhaø y teá, soá bao cao su mieàn baéc chöa? naøy khoâng ñöôïc tieät truøng ñuùng quy chuaån. Chuùng coù theå bò raùch baát kyø

T

15

4 daàm caàu trong moät nhòp caàu caïn thuoäc döï aùn caàu caïn Phaùp Vaân keùo daøi ñaõ bò saäp vaøo khoaûng 12h tröa ngaøy 18/4 Ñaây laø caàu caïn naèm treân tuyeán ñöôøng vaønh ñai 3 cuûa Haø Noäi daãn leân caàu Thanh Trì ñaõ ñöôïc khai trieån xaây döïng töø nhieàu naêm nay, nhöng chöa hoaøn thaønh.

Hieän tröôøng vuï saäp daàm caàu naèm gaàn khu vöïc beán xe nöôùc ngaàm, nôi luoân taäp trung ñoâng ngöôøi qua laïi.

Theo moät soá ngöôøi daân soáng gaàn khu vöïc naøy, do söï vieäc xaûy ra vaøo buoåi tröa neân khoâng coù thieät haïi veà ngöôøi.

Tuy nhieân, ngay döôùi caùc daàm caàu bò saäp vaãn coù ñöôøng ñi laïi do ngöôøi daân töï taïo ra. Moät nhoùm ngöôøi laøm ngheà ñoàng naùt tuï taäp taïi ñaây vöøa ñi khoûi ít phuùt tröôùc khi xaûy ra tai naïn. Ñeán 15h cuøng ngaøy, hieän tröôøng ñaõ bò phong toûa hoaøn toaøn. Ñöôïc döï kieán seõ hoaøn thaønh vaøo thaùng 9/2010, caàu caïn Phaùp Vaân naèm trong döï aùn xaây döïng caàu Thanh Trì noái vôùi vaønh ñai 3, söû duïng voán ODA. Phoù toång giaùm ñoác Ban quaûn lyù döï aùn Thaêng Long (PMU Thaêng Long) Phaïm Thanh Bình cho bieát, theo baùo caùo nhanh cuûa nhaø thaàu (lieân danh nhaø thaàu Nhaät vaø Toång coâng ty Xaây döïng Thaêng Long) thì söï kieän treân dieãn ra taïi daàm thöù 73, 74 thuoäc goùi thaàu soá 3A , caàu Caïn Phaùp Vaân keùo daøi do Toång coâng ty Xaây döïng Thaêng Long thaàu xaây caát. Moãi daàm daøi 33m.

Hieän söï kieän tai naïn vaãn chöa ñöôïc laøm roõ nguyeân nhaân vaø phaûi chôø caùc ñôn vò chuyeân moân ñaùnh giaù, moät ñaïi dieän cuûa ñôn vò xaây döïng cho bieát.

Keát luaän nguyeân nhaân chính vieäc saäp daàm caàu Caïn Phaùp Vaân laø do loãi trong quaù trình xaây döïng.

Keát luaän cuoái cuøng veà nguyeân nhaân saäp 4 phieán daàm caàu caïn Phaùp Vaân ñaõ ñöôïc Hoäi ñoàng giaùm ñònh göûi ñeán Boä Giao thoâng Vaän taûi vaø caùc cô quan lieân quan saùng 24/4.

Theo ñoù, nguyeân nhaân khieán 4 phieán daàm saäp ñoå vaøo tröa ngaøy 18/4 laø do caùc phieán daàm ñaët leäch, thanh giaèng ngang khoâng ñöôïc haøn, thanh choáng goã khoâng ñaûm an toaøn trong quaù trình xaây döïng.

Veà nguyeân nhaân tröïc tieáp xaûy ra söï vieäc, theo Hoäi ñoàng giaùm ñònh, laø vieäc gaùc daàm leân vò trí goái cao su ôû truï caàu khoâng ñaûm baûo ñoä chính xaùc, cuøng vôùi caùc loãi neâu treân ñaõ khieán 4 phieán daàm saäp ñoå.

Cuõng theo quan saùt thöïc teá, caùc

16

phieán daàm coù choã nghieâng, coù choã hôû. Caùc goái cao su bieán daïng khoâng ñeàu laøm daàm nghieâng töø töø vaø ñeán luùc nghieâng quaù thì bò ñoå gaây hieäu öùng domino. Hoaøn toaøn khoâng coù nguyeân nhaân töø möa gioù, hay nhöõng yeáu toá beân ngoaøi taùc ñoäng vaøo.

Lieân quan ñeán chaát löôïng cuûa caùc thanh choáng nghieâng ñöôïc caùc coâng nhaân söû duïng töø caùc "thanh cuûi", phía giaùm ñònh khaúng ñònh hoaøn toaøn khoâng ñaûm baûo an toaøn. Ngay

caïn chaïy suoát, 221 m caàu baûn coù loã beâ toâng coát theùp vaø hai ñöôøng gom daøi 950m moãi beân. Toång giaù trò hôïp ñoàng hôn 990 tyû ñoàng. Goùi thaàu ñöôïc khôûi coâng 14/10/2008 vaø ñöôïc hoaøn thaønh sau 730 ngaøy, ñeán nay ñaõ xaây döïng ñöôïc 70% khoái löôïng coâng vieäc. Thieät haïi veà kinh teá cuûa söï vieäc treân, theo öôùc tính cuûa chuû ñaàu tö, vaøo khoaûng 600 trieäu ñoàng.

Böùc tranh vaân caåu Cuøng luùc ñoù moät caây caàu khaùc laø caàu Phuù Myõ (Saøi Goøn) trò giaù 2.000 tæ sau ngaøy khaùnh thaønh chæ coù raát ít phöông tieän tôùi... tham quan.

Nguyeân nhaân caàu môùi toanh nhöng bò eá ñoä laø do caùc döï aùn ñöôøng keát noái vaøo caàu vaãn dôû dang chöa hoaøn taát, bieán caàu thaønh moät oác ñaûo. Tình traïng caàu, ñöôøng chôø nhau ñang

Laïi chuyeän caây caàu ñaõ... gaãy ñeán thôøi ñieåm naøy, nhieàu phieán daàm vaãn chöa ñöôïc nhaø thaàu xaây döïng haøn ñeå taïo lieân keát ngang, sai vôùi quy trình.

Keát luaän veà traùch nhieäm daãn ñeán söï vieäc, ban giaùm ñònh cho laø loãi chính thuoäc veà nhaø thaàu do vieäc toå

chöùc xaây döïng chöa toát, thieáu caån thaän bôûi hoï ñaõ ñöôïc tö vaán cung caáp caùc quy ñònh, höôùng daãn.

Tuy nhieân, veà phía chuû ñaàu tö vaø tö vaán giaùm saùt vaãn coù phaàn lô laø, khoâng kieåm tra thöôøng xuyeân quaù trình xaây döïng coâng trình.

Söï vieäc saäp 4 phieán daàm tröa ngaøy 18/4 thuoäc goùi thaàu soá 3A, xaây döïng caàu caïn Phaùp Vaân keùo daøi, naèm trong döï aùn xaây döïng caàu Thanh Trì vaø ñoaïn tuyeán Nam vaønh ñai 3 Haø Noäi do nhaø thaàu lieân danh Sumitomo Mitsui - Toång coâng ty Xaây döïng Thaêng Long xaây döïng.

Goùi thaàu coù chieàu daøi 2.484 m caàu

laø caên beänh chung cuûa nhieàu coâng trình hieän nay ôû trong nöôùc.

Nhaäp khaåu “boû xa” xuaát khaåu Ngaøy 27/4, Toång cuïc Thoáng keâ ñaõ coâng boá soá lieäu veà tình hình xuaát nhaäp khaåu trong thaùng 4/2010. Möùc taêng kim ngaïch nhaäp khaåu lieân tuïc cao hôn xuaát khaåu khieán tình hình nhaäp khaåu tieáp tuïc “laøm khoù” caùn caân thanh toaùn.

Theo soá lieäu cuûa Toång cuïc Thoáng keâ trong nöôùc, kim ngaïch xuaát khaåu haøng hoùa thaùng 4 öôùc ñaït 5,7 tyû USD, taêng 1,9% so vôùi con soá thöïc hieän cuûa thaùng tröôùc ñoù. Tuy nhieân, kim ngaïch nhaäp khaåu coù theå ñaït tôùi 6,95 tyû USD vaø taêng töông öùng khoaûng 3%.

Chæ moät thay ñoåi nhoû trong cheânh leäch toác ñoä taêng tröôûng kim ngaïch xuaát nhaäp khaåu, nhaäp khaåu thaùng 4 ñaõ ñoäi theâm gaàn 100 trieäu USD so vôùi thaùng 3, leân khoaûng 1,25 tyû USD. Tröôùc ñoù, thaùng 1 nhaäp khaåu 945 trieäu USD; thaùng 2 laø 1,33 tyû USD; thaùng 3 ñaït 1,16 tyû USD. Nhö vaäy, tính chung trong 4 thaùng qua, toång kim ngaïch xuaát khaåu öôùc ñaït gaàn 20,16 tyû USD, taêng 8,9% so vôùi cuøng kyø; trong khi kim ngaïch nhaäp khaåu öôùc ñaït 24,81 tyû USD, taêng 35,6% trong cuøng kyø so saùnh.

Vôùi moät con tính ñôn giaûn, toác ñoä taêng kim ngaïch nhaäp khaåu 4 thaùng

ñaàu naêm ñaõ gaáp 4 laàn xuaát khaåu. Nhìn treân bieåu ñoà, kim ngaïch nhaäp khaåu ñang taêng toác maïnh meõ vaø “boû xa” xuaát khaåu.

Cuõng vì lyù do naøy, nhaäp khaåu 4 thaùng ñaàu naêm ñaõ ñaït khoaûng 4,65 tyû USD, töông ñöông khoaûng 23% kim ngaïch xuaát khaåu. Tyû leä naøy ñaõ vöôït quaù chæ tieâu Quoác hoäi thoâng qua, khoáng cheá nhaäp khaåu döôùi 20%.

Nhìn laïi giai ñoaïn tröôùc, kim ngaïch xuaát khaåu vaø nhaäp khaåu chæ maát chöa ñaày nöûa naêm ñeå laáy laïi söï “haøo höùng” cuûa caùc thaùng cuoái naêm ngoaùi. Neáu khoâng tính thôøi ñieåm nghæ Teát Nguyeân ñaùn, caû xuaát khaåu vaø nhaäp khaåu ñeàu taêng khaù vöõng chaéc, xeùt veà kim ngaïch töø ñaàu naêm trôû laïi ñaây.

Lôïi baát caäp haïi Moät nhaø nghieân cöùu ñeán xöù Haøn Quoác, xem moät daây chuyeàn coå loã só söûa chöõa taøu ôû ñaây duøng haït nix veà vieát leân baùo ñaêng laø: Ngöôøi ta noùi vôùi oâng: Haït nix sinh ra nhieàu chaát ñoäc haïi cheát ngöôøi; hoï seõ baùn daây chuyeàn naøy cho caùc nöôùc laïc haäu. Maáy naêm sau, oâng söõng sôø khi nhìn thaáy daây chuyeàn söû duïng haït nix trong nhaø maùy lieân doanh söûa chöõa taøu bieån cuûa Hyundai Vinashin taïi Khaùnh Hoøa.

N o ù i noâm na, Vinashin xem nöôùc ta laø nöôùc laïc haäu.

Vì vaäy, Vinashin môùi ñem caùi cuûa nôï daây chuyeàn coâng ngheä söû duïng haït nix veà ñaây, taân trang theo phong caùch “voû löïu maøo gaø” ñeå söûa taøu. Lôïi nhuaän thì Vinashin höôûng coøn ngöôøi daân Khaùnh Hoøa thì hít thôû thoaûi maùi khoâng khí traøn ngaäp khoùi buïi cuûa haït nix pheá thaûi. Nhaø cöûa, vöôøn töôïc bò buïi baùm ñaày; con ngöôøi ho hen, ngheït thôû, bò beänh tai muõi hoïng quanh naêm.

UÛy ban Nhaân daân tænh Khaùnh Hoøa coù coâng vaên gôûi baùo chí trong nöôùc, trao ñoåi vuï haït nix. Coâng vaên noùi roõ ñaõ coù moät ñôn vò ñeán ñaây xaây döïng nhaø maùy xöû lyù haït nix pheá thaûi, thaùng 5-2011 seõ xong. Nhaø maùy seõ xöû lyù ñöôïc 330.000 taán/naêm. Tænh ñaõ lo boá trí nhaø cöûa cho 1.000 hoä daân bò giaûi toûa. Vinashin seõ traû 6,5 ñoâ-la/taán cho nhaø maùy xöû lyù haït nix pheá thaûi...

Kim Thaùnh Thaùn tieân sinh baøn ñeà raèng: OÂng nghieân cöùu sinh “böùc xuùc” vì tình traïng Vinashin ñem coâng nghieäp pheá thaûi töø Haøn Quoác qua, khieán cho moâi tröôøng oâ nhieãm, daân ngheøo bònh hoaïn neân môùi vieát leân baùo. Haït nix pheá thaûi cuûa Vinashin ñeán 800.000 taán chöa xöû lyù xong, laïi coøn cho nhaäp theâm 20.000 taán haït nix môùi veà nöõa ñeå tieáp tuïc... pheá thaûi theâm, thì thaät söï laø ñaïi nguy cô!

Caùi vui nhaát laø chuyeän ñaùnh giaù oâ nhieãm moâi tröôøng ñöôïc Boä Taøi nguyeân - Moâi tröôøng, chæ qua cho tænh Khaùnh Hoøa; tænh Khaùnh Hoøa laïi chæ ngöôïc laïi cho Boä. Ñöôøng giao boùng tuy ngaén, nhöng ñaù kieåu naøy chaúng khaùc naøo muoán caâu giôø.

Coâng vaên cuûa tænh noùi seõ coù nhaø maùy xöû lyù laø chuyeän thaät. Tuy nhieân, khoâng hieåu laøm sao tænh KH laïi khoâng yeâu caàu Vinashin phaûi coù coâng ngheä xöû lyù haït nix pheá thaûi ngay khi Vinashin môùi xaây döïng nhaø maùy, lieân doanh laøm aên? Baây giôø, khoùi buïi taày huaày, moâi tröôøng oâ nhieãm, tænh môùi keâu goïi xaây nhaø maùy. Vieäc naøy chaúng khaùc chi coù ngöôøi cheát cho ñaép chieáu naèm ñoù, roài môùi ñoäng vieân xaây döïng traïi ñoùng hoøm ñeå choân caát. Maø phaûi ñôïi moät naêm röôõi nöõa nhaø maùy môùi hoaït ñoäng.

Sau oâng Vedan phaù soâng Thò Vaûi ôû Ñoàng Nai, thì oâng Vinashin laø troïng ñieåm oâ nhieãm moâi tröôøng ôû Khaùnh Hoøa. OÂng Vedan ñaõ ñöôïc... laõnh phaàn thöôûng vì coù coâng trong baûo veä moâi tröôøng (?) laøm thieân haï cöôøi thuùi oùc. Khoâng hieåu vôùi soá haït nix pheá thaûi ñang ñöôïc truøm meàn vaø 20.000 taán haït nix môùi ñöôïc nhaäp, coù hoäi ñoàng khen thöôûng naøo seõ khen thöôûng oâng Vinashin khoâng nhæ? Haït nix ôi laø haït nix! Haõy laøm moät phaùt giaät gaân nöõa cho baø con caû nöôùc coù dòp maø cöôøi...

OÂng kia laøm vieäc nhö ñieân , Suoát ñôøi daønh duïm moùn tieàn khaù to .

Tieàn kieám ñöôïc chæ lo keo kieät , Chaúng daùm xaøi caát rieát trong röông . Ñeán khi lieät chieáu lieät giöôøng , Bieát gaàn töø giaõ coõi döông gian naày .

Lôøi traêng troái toû baøy vôùi vôï : “ Toâi cheát roài baø nhôù ñieàu naày , “ Tieàn daønh duïm baáy laâu nay , “ Baø cho vaøo caû quan taøi ñöïng toâi .. “ Baø haõy theà giöõ lôøi toâi daën , “ Veà döôùi kia toâi haún caàn tieàn . “ Coù tieàn trong buïng môùi yeân , “ Neáu caàn hoái loä , moùc lieàn ra chi “

* * * Buoåi tang coù leã nghi ñaày duû , Baø vôï ngoài uû ruû baàn thaàn .

Keá beân ngöôøi baïn raát thaân , Caàm tay thuû thæ aân caàn hoûi han .

Caàu kinh roài aùo quan saép ñaäy ,

Baø vôï nhanh ñöùng daäy raûo chaân .

Tay böng chieác hoäp ñeán gaàn , Nheï nhaøng ñaët xuoáng beân thaân cuûa choàng .

* * * Khi tang leã ñaõ xong taát caû , Baø baïn thaân voäi vaõ hoûi lieàn .

Hoûi raèng chieác hoäp ñöïng tieàn ? Ñem choân döôùi ñaát coù ñieân khoâng naøo Baø vôï nghe gaät ñaàu roài baûo : “ Toâi laø ngöôøi Coâng giaùo chaân thaønh , “ Noùi ra phaûi giöõ lôøi mình , “ Neáu maø khoâng giöõ toäi tình khoù dung “ Toâi höùa laøm lôøi choàng traên troái . “ “ Neáu khoâng laøm coù loãi sao yeân . “ Nhöng khoâng toâi chaúng phaûi ñieân , “ Coù ngu môùi laïi ñem tieàn choân ñi . “ Saùng nay chaúng nghó suy laâu laém , “ Ñem tieàn ñi gôûi gaém ngaân haøng . “ Roài mua chieác hoäp ñaøng hoaøng , “ Cho vaøo quyeån cheøque roõ raøng “ khoâng sai . “ Choàng toâi muoán tieâu xaøi döôùi ñoù . “ Ghi cheøque thì tieàn coù thieáu chi . “ Theá thì thoûa ñaùng coøn gì , “ Lôøi theà vaãn giöõ , ngu thì khoâng ngu ”

* * * Chuyeän naày gôûi caùc baø khoân loûi , Cuøng nhöõng oâng töôûng gioûi nhöng ñaàn. ÔÛ ñôøi khoân daïi ñem caân , Ñaøn baø khoân gaáp nhieàu laàn ñaøn oâng .

17

NAIL SHOP

Broadmeadow Melbourne

gheá spa pedicure chairs, coù luoân waxing room, srpay tanning room vaø nhaø beáp vôùi phoøng kho. Sang giaù $170,000.

Xin goïi Pino 0412 67 9918 (noùi tieáng Anh) hoaëc thaêm vieáng website cuûa chuùng toâi www.nailsRus.com.au

HAIR & BEAUTY

EMBROIDERY WHOLESALE

21832107

Trung taâm Balmain treân ñöôøng caùi Darling St taáp naäp, 5 gheá caét, 2 baøn goäi + phoøng beauty ñang coù khaùch quen raát baän roän vôùi 3 nhaân vieân full time laøm khoâng xueå.

Hôïp ñoàng laâu daøi, thueâ reû. Sang giaù thöông löôïng luoân haøng toàn. Goïi 0404 744 213 (xin noùi t/Anh)

18

21792107

Super Market, Newsagency, Bottle Shop Ba doanh nghieäp trong 1 General Store vôùi luoân baát ñoäng saûn, vuøng Carisbrook Vic giöõa Ballarate & Bendigo caùch Melbourne 1.30 hr.

Thò traán yeân laønh doanh nghieäp raát lyù töôûng vôùi luoân nhaø 3 phoøng nguû. Giaù $395,000 + haøng (khoaûng 80,000). Lieân laïc Rod & Juli Vermon (03) 5464 2293 - Fax 5464 1226 or email: <trotter@netconnect.com.au>

BP Roadhouse vuøng Nanango QLD (21861508) Caây xaêng, workshop söûa chöõa maùy, vaø nhaø haøng coù Wifi Internet + shop baùn taïp phaåm vaø phuï tuøng xe. Luoân choã ôû 4 phoøng, laø traïm döøng cho taát caû caùc loaïi xe, thu nhaäp 3 trieäu/naêm, sang $880,000 + SAV. Goïi Goïi Wayne, Tel.: (07) 4163 1175, or Mobile: 0409 492 504

Michels Patisserie thöông hieäu cafe & baùnh vôùi haõng Michel’s Patisserie moät thöông hieäu danh tieáng toaøn caàu, vò trí ngay High St Penrith khu thò töù taáp naäp vuøng Taây Nam Syd. Thueâ reû, laâu daøi, hieän thu $8000/tuaàn, quaùn coù 45 choã. Sang $250,000 thöông löôïng. Xin goïi Anthony 0400 355 049 (English)

BEAUTY SALON

Parramatta Sydney NSW May theâu caùc loaïi ñoàng phuïc, ñaàu moái cung öùng (wholesale), ñaõ laøm 24 naêm taïi Paramatta Sydney, haõng hieän ñaïi vôùi 2 showrooms, hôn 500 khaùch haøng, Doanh nghieäp lyù töôûng cho vôï choàng gia ñình, Thu nhaäp 1 trieäu ñoâ, laõi roøng treân 100 ngaøn. Chuû veà höu sang toaøn boä luoân haøng , maùy moùc, trang thieát bò giaù chæ $150,000. Cô hoäi quyù hieám trong ngaønh. Goïi Greg 0417 278 345 tieáng Anh

Penrith Syd NSW

(2185-1510)

Nails shop caùch Broadmeadow Shopping Center chæ 5 phuùt laùi xe, ñòa ñieåm toát, tieàn thueâ reû, hôïp ñoàng thueâ 5 naêm, shop nhieàu khaùch quen, shop roäng hieän coù 5 baøn nails, 3

MICHEL’S PATISSERIE

Nanango QLD

21861510

21802109

21781407

FURNITURE BUSINESS

Hawthorn Melb. Vic

South East Melbourne

Beauty

(21881508)

Carisbrook Vic.

Balmain Sydney NSW

BP SERVICE STATION ROADHOUSE

Salon (21881508) raát ñoâng khaùch vò trí thaät toát taïi Hawthorn Melb, gaàn Swinburne Uni, coù raát nhieàu khaùch quen, vaø khaùch vaõng lai, tieäm ñang hoaït ñoäng vôùi trang thieát bò ñaày ñuû. Ai thích xin goïi Niki Tel.: 0433 139 129 xin noùi tieáng Anh

(21891508)

SUPERMARKET

Shop baùn baøn gheá. Raát phaùt ñaït hieän thu 300 ngaøn/naêm laõi roøng 100 ngaøn moãi naêm, ñaõ laøm 8 naêm, raát danh tieáng vuøng South East Melb. Nhieàu tieàm naêng phaùt trieån theâm, hieän coù 3000 caên nhaø môùi ñang xaây trong khu vöïc. Sang giaù $95 ngaøn th/löôïng. Goïi Praveen 0431 964 729 (English) ñeå heïn ñeán xem vaø thaûo luaän theâm

19

Troáng ñaùnh xuoâi keøn thoåi ngöôïc

Ñ

Vieät Kieàu, Nhaø ñaàu tö trong nöôùc hay nöôùc ngoaøi

òa vò phaùp lyù cuûa Vieät kieàu trong quaù trình veà nöôùc ñaàu tö, kinh doanh vaãn laø moät caâu hoûi chöa coù giaûi ñaùp roõ raøng. Caùc nhaø ñaàu tö

20

trong giôùi Vieät Kieàu... “hoài hoäp” than phieàn raèng chính söï tuø muø naøy ñang laø trôû ngaïi lôùn cho nhieàu ngöôøi khoâng muoán trôû laïi laøm aên vôùi queâ nhaø.

Nguyeãn Vaân Nam, Vieät kieàu Ñöùc, keå caùch ñaây vaøi thaùng oâng cuøng moät soá baïn beø trong nöôùc döï kieán môû moät coâng ty dòch vuï tin hoïc taïi Saøi Goøn. Theá nhöng, sau naêm laàn ñi laïi lieân heä vôùi sôû keá hoaïch vaø ñaàu tö mong muoán cuûa oâng vaãn khoâng theå trôû thaønh hieän thöïc. Chaùn naûn vaø thaát voïng, oâng vaø caùc baïn oâng ñaønh boû cuoäc.

Treân ñaây chæ laø moät trong soá haøng haø sa soá nhöõng tröôøng hôïp maø Vieät kieàu gaëp phaûi trong quaù trình veà nöôùc ñaàu tö keå töø sau khi “tin” vaøo boä Luaät Ñaàu tö coù hieäu löïc vaøo 1/7/2006, vaø ñaëc bieät trong thôøi gian gaàn ñaây. Tröôùc ñoù, theo Luaät Khuyeán khích ñaàu tö trong nöôùc, ngoaøi moät soá öu ñaõi (thueá, ñaát ñai...)

Vieät kieàu coøn ñöôïc ñoái xöû gioáng nhö coâng daân trong nöôùc trong thuû tuïc ñaàu tö, kinh doanh taïi Vieät Nam. Ñieàu 7, Luaät Quoác tòch quy ñònh roõ: "Nhaø nöôùc Coäng hoøa Xaõ hoäi Chuû nghóa Vieät Nam coù chính saùch khuyeán khích vaø taïo ñieàu kieän thuaän lôïi ñeå ngöôøi goác Vieät Nam ñònh cö ôû nöôùc ngoaøi giöõ quan heä gaén boù vôùi gia ñình vaø queâ höông, goùp phaàn xaây döïng queâ höông, ñaát nöôùc...".

Tuy nhieân, sau khi Luaät Khuyeán khích ñaàu tö trong nöôùc bò baõi boû bôûi Luaät Ñaàu tö thì ñòa vò “phaùp lyù” cuûa nhaø ñaàu tö Vieät kieàu rôi vaøo caûnh tuø muø vì khoâng coù moät vaên baûn phaùp luaät naøo xaùc ñònh cuï theå.

Xem hoï nhö nhaø ñaàu tö trong nöôùc, coù sôû keá hoaïch vaø ñaàu tö chæ yeâu caàu hoï thöïc hieän thuû tuïc ñaêng kyù kinh doanh khi tieán haønh ñaàu tö taïi Vieät Nam. Ngöôïc laïi, coù nôi laïi baét buoäc hoï phaûi laøm thuû tuïc caáp giaáy chöùng nhaän ñaàu tö nhö nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi.

Tình traïng khoâng roõ raøng naøy keùo daøi cho ñeán ngaøy 18/6/2009 sau khi vaên phoøng Thuû töôùng Chính phuû cuûa Vieät Nam ban haønh Quyeát ñònh 88/2009/QÑ-TTg. Trong ñoù coù ñöa ra ñònh nghóa "caù nhaân nöôùc ngoaøi laø ngöôøi khoâng mang quoác tòch Vieät Nam, cö truù taïi nöôùc ngoaøi hoaëc taïi Vieät Nam".

Tröôùc ñoù, taïi Quyeát ñònh soá 121/2008/QÑ-BTC ngaøy 24/12/2008 cuûa Boä tröôûng Boä Taøi chính, caù nhaân nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi laïi ñöôïc quy ñònh "laø ngöôøi coù quoác tòch nöôùc ngoaøi, cö truù taïi nöôùc ngoaøi hoaëc taïi Vieät Nam, bao goàm caû ngöôøi goác Vieät Nam coù quoác tòch nöôùc ngoaøi".

Moät soá sôû keá hoaïch vaø ñaàu tö ñaõ coi nhöõng quy ñònh naøy nhö "phao cöùu sinh" ñeå laøm cô sôû khi giaûi quyeát thuû tuïc ñaàu tö ñoái vôùi Vieät kieàu. Töùc laø Vieät kieàu seõ ñöôïc xem laø nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi khi khoâng coøn quoác tòch Vieät Nam hoaëc (coøn quoác tòch VN, nhöng ñoàng luùc) coù quoác tòch nöôùc ngoaøi.

Tuy nhieân, moät vaán ñeà naûy sinh laø phaïm vi aùp duïng cuûa nhöõng vaên baûn treân laïi coù phaàn haïn heïp, ví duï Quyeát ñònh 88/2009/QÑ-TTg chæ lieân quan ñeán vieäc goùp voán, mua coå phaàn cuûa nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi trong caùc doanh nghieäp Vieät Nam, coøn Quyeát ñònh 121/2008/QÑ-BTC laïi ñieàu chænh veà hoaït ñoäng cuûa nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi treân thò tröôøng chöùng khoaùn Vieät Nam. Do khoâng coù luaät leä roõ raøng, coù nôi nhö Sôû Keá hoaïch vaø Ñaàu tö Saøi Goøn phaûi "caàu cöùu" ñeán Boä Keá hoaïch vaø Ñaàu tö. Phaûi maát hai thaùng sau, ngaøy 3/7/2009 cô quan naøy môùi phuùc ñaùp baèng Coâng vaên soá 4861/ BKH-PC nhaèm "chöõa chaùy" cho vieäc giaûi quyeát caùc tröôøng hôïp Vieät kieàu ñaàu tö taïi Vieät Nam. Ñaùng noùi ôû ñaây laø Boä Keá hoaïch vaø Ñaàu tö ñaõ caên cöù vaøo khoaûn 5, ñieàu 3 Luaät Ñaàu tö - moät ñieàu khoaûn gaàn nhö khoâng aên nhaäp gì - ñeå ñöa ra höôùng daãn nhö sau:

a. Tröôøng hôïp nhaø ñaàu tö khoâng coøn quoác tòch Vieät Nam thì aùp duïng nhö ñoái vôùi nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi; b. Tröôøng hôïp nhaø ñaàu tö coøn quoác tòch Vieät Nam thì cho hoï löïa choïn ñöôïc ñoái xöû nhö nhaø ñaàu tö trong nöôùc hoaëc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi.

Taïi coâng vaên noùi treân, Boä Keá hoaïch vaø Ñaàu tö cuûa VN cuõng thöøa nhaän ñaây chæ laø höôùng daãn taïm thôøi trong luùc chöa coù quy ñònh môùi. Duø vaäy, vaên baûn höôùng daãn naøy cuõng vaãn chöa roõ raøng vì khoâng ñöa ra ñöôïc nhöõng tieâu chí roõ raøng, cuï theå ñeå xaùc ñònh theá naøo laø Vieät kieàu

"khoâng coøn quoác tòch Vieät Nam" vaø theá naøo laø "coøn quoác tòch Vieät Nam"; caàn phaûi coù nhöõng giaáy tôø gì chöùng minh... Tình traïng moãi nôi yeâu caàu moãi kieåu tieáp tuïc dieãn ra, tieáp tuïc gaây raéc roái cho caùc nhaø ñaàu tö.

Khoâng chæ caùc Vieät kieàu môùi veà ñaàu tö gaëp raéc roái maø caùc doanh nghieäp do Vieät kieàu thaønh laäp theo Luaät Khuyeán khích ñaàu tö trong nöôùc tröôùc ñaây cuõng bò vaï laây.

Luaät sö Traàn Thanh Tuøng, Coâng ty Luaät P&P, keå coù doanh nghieäp töông töï taïi Vónh Long muoán môû moät coâng ty ñeå thöïc hieän moät döï aùn ñaàu tö cuõng ñaønh chòu vì bò sôû keá hoaïch vaø ñaàu tö lieät vaøo dieän “nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi” vaø do ñoù baét buoäc phaûi laäp döï aùn, xin giaáy chöùng nhaän ñaàu tö nhö ñoái vôùi doanh nghieäp coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi. rong khi ñoù, theo oâng Nguyeãn Quoác Vinh, giaûng vieân Hoïc vieän Tö phaùp, coù moät tröôøng hôïp töông töï ôû Ñoàng Nai laïi ñöôïc chaáp nhaän ñoái xöû nhö doanh nghieäp trong nöôùc khi oät Vieät kieàu Myõ ñaõ töøng nhieàu hoï tieán haønh thuû tuïc mua coå phaàn naêm laøm vieäc trong ngaønh taøi cuûa moät doanh nghieäp Vieät Nam. So vôùi caùc nhaø nhaø ñaàu tö trong chính taïi Myõ nhöõng töôûng seõ thaønh nöôùc thì roõ raøng vieäc xem doanh coâng, nhöng sau gaàn hai naêm quay nghieäp do Vieät kieàu thaønh laäp theo veà Vieät Nam thöû söùc vôùi vai troø Luaät Khuyeán khích ñaàu tö trong giaùm ñoác ñaàu tö cho hai quyõ ñaàu tö nöôùc tröôùc ñaây nhö doanh nghieäp coù lôùn, anh laïi raát thaát voïng vaø quay trôû voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi laø baát lôïi hôn veà nöôùc.

Theo anh, coù leõ do söï kyø voïng raát nhieàu.

"Neáu laø nhaø ñaàu tö trong nöôùc thì quaù nhieàu ñaõ khoâng ñaït ñöôïc thaønh hoï chæ caàn thöïc hieän thuû tuïc ñaêng kyù coâng. Anh ñaõ nhaän ra raèng nhöõng kinh doanh vôùi thôøi gian 5-7 ngaøy. kinh nghieäm laøm vieäc ñaõ tích luõy Theá nhöng, thuû tuïc ñoái vôùi nhaø ñaàu tröôùc ñaây taïi Myõ khoâng hoaøn toaøn tö nöôùc ngoaøi töø vieäc xin chaáp thuaän phuø hôïp taïi Vieät Nam. Moät nhaø quaûn lyù khi ñaõ quen laøm chuû tröông ñeán thueâ ñaát, caáp giaáy chöùng nhaän ñaàu tö... coù khi phaûi maát vieäc trong moâi tröôøng coâng ty nöôùc nhieàu thaùng hoaëc caû naêm trôøi. Hoaëc ngoaøi, seõ caûm thaáy "dò öùng" vôùi taùc neáu laø doanh nghieäp coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi thì haøng naêm phaûi coù baùo caùo kieåm toaùn, ngöôïc laïi doanh “Moâi tröôøng laøm vieäc nghieäp trong nöôùc thì khoâng yeâu cuûa doanh nghieäp trong caàu", luaät sö Tuøng phaân tích. nöôùc khaùc raát nhieàu moâi Vì vaäy, theo oâng Tuøng, ñeå traùnh nhaäp nhaèng gaây khoù khaên, baát lôïi tröôøng laøm vieäc ôû coâng ty cho nhaø ñaàu tö, Nhaø nöôùc neân coù nöôùc ngoaøi” vaên baûn quy ñònh roõ ñòa vò phaùp lyù ñoái vôùi soá doanh nghieäp do Vieät kieàu thaønh laäp tröôùc ñaây theo Luaät phong laøm vieäc khaù töï do, thoaûi maùi Khuyeán khích ñaàu tö trong nöôùc.

Caàn phaûi laøm roõ hoï laø doanh cuûa caùc nhaân vieân nôi ñaây".

Trong nhöõng naêm gaàn ñaây, laøn nghieäp trong nöôùc hay doanh nghieäp soùng di dôøi nhaân söï baäc cao taïi caùc coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi?

Noùi laø noùi vaäy, luaät gì thì luaät taäp ñoaøn ña quoác gia khi chuyeån veà nhöng töø xöa nay vieäc “baát chôït thay caùc coâng ty trong nöôùc ñaõ vaø ñang ñoåi” khoâng caàn baùo tröôùc vaãn laø vieäc hình thaønh. Tuy nhieân, giöõa hai moâi “truyeàn thoáng” cuûa nhaø nöôùc VN, caùc tröôøng laøm vieäc khaùc nhau, nhieàu nhaø ñaàu tö Vieät Kieàu chöa hieåu ñieàu ngöôøi ñaõ khoâng thích nghi kòp neân naøy laø chöa naém vöõng caùch thöùc ñaàu ñaõ khoâng ñaït ñöôïc thaønh coâng nhö tö vôùi Vieät Nam. mong muoán.

Nguyeãn Taán (khoâng coù Duõng) Coù theå nhaän thaáy nhieàu doanh

T

Nhaân söï cao caáp nöôùc ngoaøi taïi Vieät Nam, Chuû nhaân laãn nhaân vieân, caû hai ñeåu vôõ moäng

M

nghieäp trong nöôùc ñang ngaøy caøng ñöôïc vò theá. Nhöõng thöông hieäu noäi ñòa ngaøy caøng ñöôïc choã ñöùng trong loøng khaùch haøng, khoâng heà toû ra thua keùm caùc thöông hieäu quoác teá.

Söï thaønh coâng aáy khoâng theå khoâng keå ñeán vai troø khaù quan troïng cuûa caùc nhaân söï baäc cao maø caùc oâng chuû Vieät Nam phaûi maát nhieàu thôøi gian tìm kieám vaø chieâu moä töø nöôùc ngoaøi vôùi nhieàu kyø voïng.

Song khoâng haún moïi söï keát duyeân naøy ñeàu coù ñöôïc keát quaû nhö mong ñôïi töø caû hai phía. Raát deã nhaän ra nhieàu tröôøng hôïp caùc nhaân söï baäc cao töø caùc taäp ñoaøn ña quoác gia sau moät thôøi gian veà laøm vieäc cho caùc doanh nghieäp trong nöôùc ñaõ thaät söï "vôõ moäng" vôùi nhöõng khaùc bieät giöõa hai moâi tröôøng noäi vaø ngoaïi.

Moät thöïc teá laø ngaøy nay, vôùi vieäc phaûi daønh ra moät khoaûn chi phí khoâng nhoû ñeå chieâu moä caùc nhaân söï baäc cao töø caùc taäp ñoaøn ña quoác gia, caùc oâng chuû doanh nghieäp trong nöôùc thöôøng noân noùng vaø mong muoán coù keát quaû ngay.

Vôùi nhieàu naêm kinh nghieäm trong lónh vöïc tuyeån duïng nhaân söï baäc cao, VIPsearch, ñoái taùc cuûa Glasford International taïi Vieät Nam - cho bieát: "Thöïc teá qua phoûng vaán, doanh nghieäp vaø öùng vieân chæ coù theå naém baét ñöôïc 70% khaû naêng vaø tính caùch cuûa nhau, 30% coøn laïi chæ ñöôïc boäc loä khi tröïc tieáp cuøng nhau laøm vieäc.

Vì theá, vieäc tìm hieåu moâi tröôøng laøm vieäc, vaên hoùa doanh nghieäp tröôùc khi gia nhaäp laø raát quan troïng".

21

N

höõng ngaøy naøy, naéng noùng ôû vuøng bieân giôùi Taây Nam haàu nhö ñaõ leân ñænh ñieåm (gaàn 40 ñoä C), nhöõng thöûa ruoäng ñaõ gaët xong chæ coøn trô goác raï treân maët ñaát. Maëc duø ñaàu ra cuûa haït luùa ñang gaëp khoù, nhöng noâng daân vaãn ñang chuaån bò laøm ñaát ñeå xuoáng gioáng heø thu 2010.

Vaøo luùc naøy luùa ñoâng xuaân cuûa noâng daân Campuchia cuõng ñang thu hoaïch roä. Moãi ngaøy löôïng luùa ñang ñöôïc xuaát khaåu oà aït vaøo thò tröôøng An Giang vôùi soá löôïng lôùn.

Doïc theo keânh Vónh Teá, ñoaïn töø caàu saét Höõu Nghò ñeán cöûa khaåu quoác teá Tònh Bieân thuoäc thò traán Tònh Bieân, huyeän Tònh Bieân, tænh An Giang, hình aûnh phoå bieán laø caûnh ghe thuyeàn vaø xe taûi vaän chuyeån luùa töø Campuchia veà Vieät Nam qua ñöôøng bieân giôùi Tònh Bieân. Naèm ngay döôùi chaân caàu saét Höõu Nghò coù ñeán hôn chuïc chieác xe ba gaùc "sieâu taûi" ñang chôû ñaày caùc bao luùa töø höôùng Campuchia veà Vieät Nam. Töøng ñoaøn xe noái ñuoâi nhau xeáp thaønh haøng daøi ñôïi tôùi phieân xuoáng luùa giao haøng.

Coøn phía döôùi keânh haøng chuïc thaäm chí haøng traêm chieác ghe mang bieån soá caùc tænh ñoàng baèng soâng Cöûu Long, coù taûi troïng töø vaøi chuïc ñeán vaøi traêm taán, ñang neo ñaäu doïc hai beân bôø keânh thaønh haøng daøi gaàn caû caây soá. Caùc chuû ghe ñang thöông löôïng mua luùa vôùi chuû ghe Campuchia.

Sau khi mua ñaày luùa, caùc ghe naøy seõ chaïy veà tænh Tieàn Giang hoaëc caùc tænh khaùc trong vuøng ñeå baùn. Moät chieác ghe sau khi mua ñaày luùa chôû khaúm môùi chòu lui beán, nhöôøng cho ghe khaùc vaøo theá choã.

Moät laùi luùa taïi tænh Ñoàng Thaùp cho hay: "Mua luùa Campuchia khoâng sôï thieáu luùa, mua ñöôïc hay khoâng laø do thöông löôïng giaù caû, chuyeán naøo mua ñöôïc giaù thaáp thì chuyeán ñoù lôøi to. Thöôøng luùa Campuchia khi ñang vaøo vuï thu hoaïch roä, giaù meàm hôn caùc thaùng khaùc, giaù luùa hieän dao ñoäng töø 3.600-3.700ñoàng/kg, töùc laø thaáp hôn luùa noäi ñòa töø 200-300ñoàng/ kg".

Luùa ngoaïi "aên ñöùt" luùa noäi?

Ngöôïc doøng keânh Vónh Teá veà xaõ An Noâng, caùch trung taâm huyeän khoaûng 3 km höôùng veà Haø Tieân - Kieân Giang, ngöôøi ta baét gaëp raát nhieàu baõi taäp keát thu mua luùa, gaïo töï phaùt hoaït ñoäng heát söùc raàm roä. Daân trong xaõ goïi ñaây laø "beán luùa 21".

Cuõng thuoäc ñòa phaän xaõ An Noâng coøn coù nhöõng caùi kho khoång loà maùy lôïp toân ñöôïc xaây döïng beân bôø keânh Vónh Teá, nhöõng kho naøy noái vôùi

22

Taïi vuøng bieân giôùi Taây Nam, moãi ngaøy coù ñeán haøng ngaøn taán luùa töø Campuchia oà aït traøn qua caùc cöûa khaåu cuûa tænh An Giang Ñaàu ra cuûa luùa noäi ñaõ khoù laïi caøng theâm khoù.

Truùng muøa nhöng giaù luùa khaù thaáp neân nhieàu gia ñình noâng daân vaãn tröõ luùa trong nhaø ñeå chôø giaù. Trong khi ñoù, caùc thöông laùi ôû caùc tænh ñoàng baèng soâng Cöûu Lonh ñang tuùc tröïc saün taïi cöûa khaåu Tònh Bieân ñeå chôø mua luùa ngoaïi.

xa roài vöïa luùa mieàn nam...

Luùa Kampuchia laán aùp luùa Vieät Nam

nhau baèng moät con ñöôøng ñaát roäng khoaûng 5 meùt, nhöõng xe luùa töø bieân giôùi Campuchia vaøo tôùi ñaây maát chöa ñaày 1km.

Moãi ngaøy coù haøng traêm chieác xe caûi tieán chôû luùa gaïo töø Campuchia ñeán baõi taäp keát naøy. Nhöõng kho luùa cuûa oâng Ba Tuùc, baø Phöôïng, Ba Dieäp, Taùm Kieän, Tö Haùo vaø baø Thuùy ñöôïc xem laø lôùn nhaát khu vöïc bieân giôùi. Ñaây laø nhöõng "ñaïi gia" chuyeân thu gom luùa Campuchia ñeå baùn laïi cho thöông laùi caùc tænh.

Theo nhaän ñònh cuûa caùnh thöông laùi chuyeân kinh doanh luùa Campuchia, ñi mua luùa Campuchia tuy coù xa maát caû tuaàn/chuyeán ñi, nhöng aên chaéc vaø lôøi gaáp 3-4 laàn so vôùi mua luùa trong nöôùc. OÂng Taùm Kieän, chuû vöïa luùa ôû ñaây cho hay, vaøo muøa naøy thöông laùi quen ôû Tieàn Giang, Beán Tre, Ñoàng Thaùp, Caàn Thô vaø An Giang ñaët mua luùa Campuchia vôùi soá löôïng vaøi traêm taán/ngaøy.

Luùa nhaäp khaåu töø Campuchia vaøo Vieät Nam coù 3 loaïi: Khaodak, Khaodakmali vaø luùa thôm laøi, goïi chung laø luùa soùc. Thò tröôøng noäi ñòa ñang chuoäng caùc loaïi gaïo soùc, vì cho raèng gaïo naøy coù chaát löôïng ngon vaø noâng daân Campuchia laïi khoâng phun thuoác hoùa hoïc neân baùn raát chaïy, deã kieám lôøi. Do vaäy nhieàu ngöôøi chuyeån qua kinh doanh luùa soùc, vaø leân taän bieân giôùi tænh An Giang ñeå mua luùa.

Theo nhaän ñònh cuûa ngöôøi daân soáng ôû khu vöïc cöûa khaåu Tònh Bieân, thò tröôøng luùa ngoaïi seõ coøn soâi ñoäng hôn trong vaøi thaùng tôùi. Nhöõng naêm gaàn ñaây do VN ñaõ cho mieãn thueá 42 maët haøng noâng saûn nhaäp khaåu töø Campuchia vaøo Vieät Nam, neân khi vaøo muøa thu hoaïch thì thöông laùi treân Campuchia thöôøng mang noâng saûn sang Vieät Nam ñeå baùn.

Moãi ngaøy coù haøng ngaøn chieác xe chôû luùa Campuchia qua bieân giôùi vaøo Vieät Nam vôùi soá löôïng lôùn, khieán cho luùa ñoâng xuaân cuûa baø con noâng daân ôû xaõ An Noâng raát khoù baùn luùa, vì luùa Campuchia luoân coù giaù thaáp hôn luùa trong nöôùc. Theo thoáng keâ cuûa ngaønh noâng nghieäp An Giang, coù khoaûng 60% ngöôøi daân trong tænh duøng gaïo Campuchia.

Theo ngöôøi daân An Giang, laâu nay doanh nghieäp lo chaïy theo xuaát khaåu maø boû queân thò tröôøng noäi ñòa.

Chuyeän luùa gaïo ngoaïi ñoå vaøo vöïa luùa xuaát khaåu cuûa caû nöôùc ñaõ xaûy ra töø nhieàu naêm nay, nhöng gaàn ñaây môùi roä leân. Luùc ñaàu laø do moät soá noâng daân ôû caùc tænh bieân giôùi Taây Nam sang Campuchia thueâ ñaát canh taùc luùa, moãi naêm ñem veà haøng traêm

taán luùa. Sau ñoù dieän tích troàng luùa ôû Campuchia ngaøy caøng môû roäng, naêng suaát cuõng taêng cao nhôø aùp duïng kyõ thuaät troàng luùa do caùc kyõ sö noâng nghieäp cuûa Vieät Nam qua höôùng daãn.

Ngoaøi ra, thò tröôøng Vieät Nam chính laø nôi tieâu thuï maïnh luùa Campuchia.

Tuy nhieân, do ñaàu ra luùa ñoâng xuaân trong nöôùc coøn ñang gaëp khoù vaø luùa Campuchia traøn vaøo caøng khieán cho ngaønh noâng nghieäp theâm nhieàu khoù khaên.

Ngöôøi mua chung cö thua thieät ñuû ñöôøng B

ị bớt diện tích, giao nhà chậm tiến độ, nhận nhà không đúng chất lượng… là những rủi ro, thua thiệt mà rất nhiều khách hàng gặp phải khi mua căn hộ. Tình trạng này lại rộ lên ở Sai Gon trong thời gian qua. Để đòi quyền lợi, khách hàng vác đơn đi cầu cứu khắp nơi. Tuy nhiên, họ bị rơi vào tình trạng “chờ được vạ thì má đã sưng”!

Thua thiệt đủ đường Ông Nguyễn Ngọc Cảnh (ngụ tại 18/53A, đường Nguyễn Duy, phường 3, quận Bình Thạnh) vừa có văn bản khiếu nại chủ đầu tư dự án là công ty cổ phần đầu tư và xây dựng giao thông Hồng Lĩnh (viết tắt là công ty Hồng Lĩnh) về việc căn chung cư của ông... bỗng dưng bị mất 13,9m2.

Theo ông Cảnh, ông ký hợp đồng góp vốn mua chung cư Nguyễn Văn Cừ (sau đổi thành chung cư Hồng Lĩnh Plaza) với công ty Hồng Lĩnh.

Chung cư có diện tích 96,9m2 gồm ba phòng ngủ.

Ai sẽ đứng ra bảo vệ quyền lợi cho những người mua?

Tháng 12.2009, công ty Hồng Lĩnh gửi thư mời ông Cảnh đến để nộp tiền, nâng tỷ lệ góp vốn lên 98%. Lúc này ông mới bất ngờ được thông báo diện tích căn chung cư giảm xuống, chỉ còn 89m2 do đã thay đổi thiết kế.

Không chỉ vậy, ông Cảnh còn phát hiện chung cư không có ba phòng ngủ và diện tích cũng chỉ có 83m2 chứ không phải 89m2! Ông Cảnh bức thu’c cho biết, khi điều chỉnh thiết kế và giảm diện tích các căn chung cư, Hồng Lĩnh không thông báo trong khi vẫn thu tiền theo hợp đồng đã ký ban đầu với diện tích căn nha` là 96,9m2.

Bà Đinh Thị Hoa, ngụ tại quận 4 lại khốn khổ vì căn nha` bỗng dưng tăng diện tích. Bà Hoa cho hay, theo hợp đồng mua căn B4 tại chung cư Constrexim Square (quận 4) của bà với công ty cổ phần đầu tư xây dựng và xuất nhập khẩu số 2 (Constrexim) thể hiện rất rõ diện tích căn nha`là 81,4m2. Vậy mà, trong quá trình thi công, chủ đầu tư đã tự ý điều chỉnh lên 90m2 nhưng không báo cho bà. Đâu chỉ có vậy, theo yêu cầu của chủ đầu tư, muốn nhận nhà bà phải trả thêm mỗi mét vuông 21 triệu nữa.

“Mức giá trên không biết họ dựa vào đâu để đưa ra. Chủ đầu tư đã tự thay đổi vật liệu mà không có thoả thuận với bên mua”, bà Hoa cho noi. Cũng theo bà Hoa, chủ đầu tư giao nhà trễ hạn và còn “ép” khách hàng nhận nhà trong khi hạ tầng chưa hoàn thiện,

ngổn ngang, không có lối vào.

Trên đây chỉ là một số trường hợp khách hàng phải chịu thiệt thòi khi mua chung cư Cẩn trọng Giải thích về những quan ta^m của khách hàng, ông Trần Ngọc Huy, phó giám đốc công ty Hồng Lĩnh cho rằng khi bat dau dự án thì thiết kế căn hộ chưa được phê duyệt. “Sau này trong quá trình pha’t triển, công ty phải thay đổi thiết kế do phải tuân theo quy chuẩn xây dựng mới… Sai sót của công ty là không thông báo kịp thời sự thay đổi này đến khách hàng vì phòng kinh doanh có sự xáo trộn nhân sự nhiều lần”.

Sự kém cỏi, thiếu chuyên nghiệp của nhiều chủ đầu tư dự án khi chỉ chăm chăm kiếm lời hết mức cho mình có thể được coi là hành động tự sát của doanh nghiệp đó. (Ảnh minh hoạ) Đại diện lãnh đạo công ty Constrexim cũng thừa nhận những phản ánh của người dân là đúng vì hiện chung cư vẫn chưa xong việc hạ tầng. “Chúng tôi đã thương lượng với người dân về những khiếu kiện của họ và một số nội dung đã được hai bên thống nhất”, vị đại diện này cho biết.

Trước những rủi ro khi mua chung cư, trao đổi với phóng viên, luật sư Đặng Đình Thông, giám đốc công ty luật Đặng Đình Thông khuyến cáo trước khi ký hợp đồng đặt cọc mua nhà tại các dự án chung cư, khách hàng nên tìm hiểu thông tin về năng lực của chủ đầu tư (năng lực tài chính, năng lực xây dựng, năng lực pháp luật). Đọc kỹ và hiểu rõ toàn bộ các điều khoản chi tiết trong hợp đồng đặt cọc mua bán chung cư.

Tuy nhiên, ông Thông cho rằng người mua cũng cần lưu ý hợp đồng đặt cọc mua bán chung cư chỉ có ý nghĩa như là một sự cam kết (hứa) bán của chủ đầu tư. Lý do vì chung cư được xây dựng hoàn tất, chỉ đến khi hai bên ký kết hợp đồng mua bán (sau khi xây dựng xong toà nhà) thì tính pháp lý của việc mua bán mới được pháp luật công nhận.

Nhaø saép coù khaùch, thaáy choàng vaãn maëc quaàn ñuøi, baø vôï haùch dòch hoûi: “OÂng ñònh maëc quaàn ñuøi ñeå tieáp khaùch hay sao?” “Ñeå cho moïi ngöôøi ñeàu bieát, baø ñaõ nuoâi toâi theá naøo!”

“Neáu vaäy oâng haõy côûi luoân caû quaàn ñuøi ra, cho hoï bieát laø oâng coù gì ñaùng ñeå nuoâi khoâng?

23

M

oät trong nhöõng chuyeän noåi baät taïi AÙ Chaâu trong thaùng qua chính laø loän xoän lieân tieáp dieãn ra ôû thuû ñoâ Bangkok (Maïn-Coác / Voïng Caùc) ôû Thaùi Lan. Ñaây laø moät thöù chuyeän daøi Hoa Sôn luaän kieám, giöõa hai thaønh phaàn caên baûn xaõ hoäi Thaùi laø phe thaønh thò vaø noâng thoân.

Lòch söû caän ñaïi nöôùc Thaùi Lan ñöôïc daáu aán maïnh nhaát laø kyø khuûng hoaûng kinh teá AÙ Chaâu vaøo naêm 1997, vôùi nhieàu nguyeân nhaân khaùc nhau nhöng chính yeáu vaãn laø caùc cô vieän veà taøi chaùnh vaø ñöôøng loái taêng tröôûng kinh teá vaãn chöa ñaït ñöôïc moät neàn moùng vöõng chaéc.

nhanh choùng thaønh coâng treân thöông tröôøng Thaùi (1987-94). OÂng Thaksin ñöôïc môøi tham chính vôùi chöùc vuï boä tröôûng ngoaïi giao (1994-95), roài phoù thuû töôùng (1997), vaø sau ñoù saùng laäp chaùnh ñaûng môùi mang teân Thai Rak Thai.

Söï nghieäp chaùnh trò cuûa Thaksin töø ñoù leân nhö dieàu, maø thaønh phaàn haäu thuaãn cuûa oâng laø khoái noâng daân ñoâng ñaûo, ñaëc bieät töø caùc khu vöïc phía Baéc nöôùc Thaùi, töø laâu vaãn bò queân laõng bôûi thaønh phaàn öu tuù laõnh ñaïo ñaát nöôùc ôû Bangkok. Nhaát laø trong nhieäm kì cuûa thuû töôùng Chuan Leekpai thuoäc ñaûng Daân Chuû trong khoaûng 4 naêm lieàn, tieáp theo sau

cuoäc khuûng hoaûng kinh teá AÙ Chaâu.

Trong kyø toång tuyeån cöû vaøo naêm 2001, ñaûng Thai Rak Thai (TRT) cuûa Thaksin chieàm ña phaàn soá gheá ôû quoác hoäi, vaø oâng trôû thaønh thuû töôùng vôùi thaønh phaàn haäu thuaãn raát huøng haäu vaø bao goàm, ngoaøi thaønh phaàn coát caùn TRT, nhieàu ñaûng nhoû nhaûy vaøo saùt nhaäp chung vôùi ñaûng TRT. Coù theå noùi oâng Thaksin laø vò thuû töôùng ñaàu tieân cuûa Thaùi caàm quyeàn suoát nhieäm kyø daân cöû (4 naêm) vaø ñöôïc taùi cöû vôùi ña soá ñaïi bieåu gia taêng vaøo naêm 2005.

Thaønh coâng cuûa Thaksin laø oâng thaät söï quan taâm ñeán daân ngheøo, vaø giaûi quyeát nhieàu vaán ñeà khoù khaên

Xuoáng ñöôøng ôû Thaùi Lan Phaïm Laâm trong xaõ hoäi Thaùi. Ñaùng keå nhaát laø chöông trình xoaù ñoùi giaûm ngheøo cuûa oâng ñaõ laøm daân bôùt ngheøo ñeán phaân nöûa trong voøng 4 naêm. Ngoaøi ra chính phuû Thaksin ñaõ laêng xeâ chöông trình y teá mang danh "30 baht" töùc phí toån naèm nhaø thöông ñöôïc haïn cheá ôû möùc 30 baht (töùc khoaûng $1 dollar), cuøng vôùi chieán dòch kieåm soaùt vaø ngaên ngöøa chuyeän xaøi xì ke - ma tuùy trong Sau côn khuûng hoaûng kinh teá khoaûng moät naêm, moät nhaø tyû phuù goác ngöôøi Chiang-Mai ôû phía Ñoâng Baéc cuøng vôùi treân 20 chính trò gia teân tuoåi thaønh laäp moät ñaûng phaùi chính trò mang teân laø Thai Rak Thai (Ngöôøi Thaùi thöông ngöôøi Thaùi) vôùi "cöông lónh" ñaûng nhaém vaøo khoái noâng daân ñoâng ñaûo trong xaõ hoäi Thaùi.

OÂng Thaksin Shinawatra laø moät khuoân maët lôùn trong xaõ hoäi Thaùi hieän ñaïi. Xuaát thaân trong moät gia ñình giaøu coù nhaát nhì ôû Chiang Mai (cha laø thöông gia ngaønh tô luïa (goác Hakka töø theá kyû 19), roài phaùt trieån sang ngaønh xe buyùt vaø raïp chôùp boùng xi-neâ-ma), oâng gia nhaäp ngaønh caûnh saùt Thaùi (1973) vaø leân ñeán chöùc Trung Taù vaøo naêm 1987.

Tröôùc ñoù oâng ñaõ sang Myõ du hoïc veà ngaønh hình söï vaø ñaït ñöôïc hoïc vò Tieán Só taïi ñaïi hoïc Sam Houston State University vaøo naêm 1978. OÂng thieát laäp haõng ñieän toaùn vaø vieãn thoâng lôùn mang teân cuûa oâng, vaø

24

xaõ hoäi Thaùi, theo kieåu "ngheà cuûa chaøng" vì oâng töøng coù hoïc vò tieán só veà ngaønh hình söï ôû ñaïi hoïc Sam Houston taïi Myõ. Nhöõng chính saùch kinh teá cuûa chính phuû Thaksin cuõng ñöôïc caû daân ngheøo vaø giôùi thöông gia thaønh thò nhieät lieät uûng hoä. Thaùi nhanh choùng hoài phuïc kinh teá sau cuoäc khuûng hoaûng 1997, vaø thanh toaùn nôï naàn vôùi quyõ tieàn teä quoác teá IMF hai naêm tröôùc ngaøy ñaùo haïn.

Chæ trong voøng 4 naêm ôû nhieäm kyø ñaàu, toång saûn löôïng quoác gia cuûa Thaùi (GDP) taêng leân gaàn 25%, trong khi nhöõng chöông trình cho vay laõi thaáp ñem laïi gia taêng lôïi töùc cuûa daân ôû mieàn Ñoâng Baéc nhaûy voït gaàn ñeán 50% chæ trong voøng 5 naêm, töø 2001 ñeán 2006. Traän tsunami (soùng thaàn) cuoái naêm 2004 cho thaáy khaû naêng laõnh ñaïo caû quyeát vaø giaûi quyeát cöùu nguy naïn nhaân cuûa traän tsunami, cuûa Thaksin vaø thaønh tích naøy ñaõ goùp phaàn ñöa oâng ñeán vieäc ñöôïc taùi ñaéc cöû vaøo kyø toång tuyeån cöû vaøo naêm 2005. Moät kyû luïc khaù hieám trong lòch söû chính trò nöôùc Thaùi.

Theá nhöng, söï nghieäp chính trò cuûa oâng Thaksin raát tieác bò mang tieáng lem nhem ngay töø ñaàu. Quan troïng nhaát laø chuyeän maâu thuaãn quyeàn lôïi giöõa coâng vuï (gheá thuû töôùng) vaø nhöõng cô sôû thöông maïi keách xuø cuûa oâng hoaëc do baø con thaân thuoäc, cuõng nhö con chaùu, ñöùng teân. Trong moät hai naêm ñaàu cuûa nhieäm kyø thuû töôùng hoài ñaàu thaäp kyû 2000’s, oâng Thaksin ñaõ bò loâi ra toaø vì ñaõ khoâng tuyeân khai lôïi töùc coå phaàn hoài oâng laøm phoù thuû töôùng (chæ vaøi thaùng trong naêm 1997), cuõng nhö sang teân coå phaàn trong coâng ty Shin. cuûa oâng cho thaân baèng quyeán thuoäc, khi oâng bò caám khoâng ñöôïc giöõ coå phaàn coâng ty.

(Nhöng ñöôïc tha boång vôùi soá phieáu suyùt soaùt laø 8 choïi 7). OÂng cuõng töøng bò chæ trích laø ñaøn aùp "nhaân quyeàn", nhaát laø duøng nhieàu bieän phaùp maïnh trong caùc chieán dòch baøi tröø ma tuùy.

Cuõng nhö tham nhuõng, ñoäc taøi, vaø laø keû thuø cuûa giôùi truyeàn thoâng baùo chí. Nguy nhaát laø oâng Thaksin ñaõ coù vaøi laàn xuùc phaïm ñeán Vua Thaùi vaø hoaøng gia, vi phaïm luaät goïi "leøse majesteù" töùc xuùc phaïm ñeán thaùnh thöôïng, theo nhö toá traïng cuûa phe sau naøy ñaõ ñaûo chaùnh Thaksin. Luaät xuùc phaïm thaùnh thöôïng laø moät thöù luaät haõy coøn löu haønh daøi daøi ôû Thaùi Lan. Gaàn nhaát laø moät ngöôøi Thuïy Só vaøo naêm 2007 trong khi say röôïu ñaõ xòt sôn vaøo vaøi taám hình cuûa nhaø Vua, vaø bò tuyeân aùn tuø 10 naêm. Raát heân sau ñoù chính nhaø Vua ra leänh aân xaù.

Nhieàu thaønh phaàn xaõ hoäi töï nhieân

thaáy quyeàn lôïi hoï baét ñaàu bò suy giaûm töø luùc Thaksin leân naém chính quyeàn.

Phía quaân ñoäi cuõng vaäy, nhaát laø coù luùc Thaksin boå nhieäm moät ngöôøi anh em baø con gaàn cuûa mình leân laøm toång tö leänh quaân ñoäi. Daân chuùng, nhaát laø giôùi thaønh thò vaø thöông gia leân côn "tarzan noåi giaän" ñeán cöïc ñieåm khi Thaksin vaø gia ñình baùn ñöùt coâng ty rieâng cuûa hoï (Shin Corporation) cho taäp ñoaøn "nöôùc ngoaøi" Temasek cuûa Singapore, cho vaøo tuùi treân $1.8 tyû ñoâ la, maø khoâng ñoùng 1 ñoàng xu tieàn thueá. Thaksin baét ñaàu bò aùp löïc keâu goïi töø chöùc cuûa giôùi eâ-lít vaø cuõng cuûa haøng chuïc ngaøn ngöôøi xuoáng ñöôøng döôùi söï laõnh ñaïo cuûa ñaûng PAD vieát taét töø People’s Alliance for Democracy (Lieân Minh nhaân daân cho daân chuû). OÂng Thaksin giaûi taùn quoác hoäi vaøo cuoái thaùng 2 naêm 2006 vaø ñònh ngaøy toång tuyeån cöû vaøo ñaàu thaùng 4, töùc chæ khoaûng 5 tuaàn, khoâng cho caùc ñaûng ñoái laäp thì giôø chuaån bò tranh cöû. Phe ñoái laäp cuõng chæ trích ñaûng TRT cuûa Thaksin ñaõ gian laän vaø mua phieáu, vaø tuyeân boá seõ khoâng coâng nhaän keát quaû baàu cöû vaø hoï chæ chòu ñeå yeân khi Thaksin chòu töø chöùc vaø nhaø Vua boå nhieäm moät taân thuû töôùng.

Toaø AÙn chuyeân veà Hieán Phaùp cuûa Thaùi sau ñoù cho raèng baàu cöû thaùng 4 naêm 2006 baát hôïp hieán vaø khoâng giaù trò. Toång tuyeån cöû ñöôïc saép ñaët laïi vaøo thaùng 10 naêm ñoù, thì thaùng 9 xaûy ra cuoäc ñaûo chaùnh

laàn thöù maáy chuïc trong chính tröôøng soâi ñoäng cuûa Thaùi Lan. Vaø trong luùc ñaûo chaùnh, Thaksin ñang thaêm vieáng Lieân Hôïp Quoác taïi New York.

Sau ñoù oâng khoâng trôû veà Thaùi maø bay sang Anh Quoác. (Naêm sau, oâng laøm chuû, moät thôøi gian ngaén, caâu laïc boä lôùn veà boùng baàu duïc mang teân Manchester City Football Club (mua vôùi giaù gaàn 82 trieäu baûng Anh, sau baùn laïi cho moät nhoùm ñaàu tö töø Abu Dhabi, nghe noùi vôùi giaù 200 trieäu baûng Anh)).

Thaksin vaø raát nhieàu ñaûng vieân cuûa TRT ruùt lui ra khoûi ñaûng vaø roài ñaûng TRT bò toaø aùn giaûi theå vaøo cuoái thaùng 5 naêm 2007. Nhieàu cöïu ñaûng vieân cuûa TRT ñöùng ra thaønh laäp moät ñaûng môùi mang teân People’s Power Party (PPP - ñaûng Quyeàn Löïc Nhaân Daân) trong ñoù coù moät chính trò gia kyø cöïu vaø cuõng laø ngoâi sao moät chöông trình naáu nöôùng treân TiVi, trong nhieàu naêm, mang teân Samak Sundaravej. OÂng Samak (toå tieân ngöôøi Hoa vaø hoï Lee (Lyù)) trôû thaønh thuû töôùng vaøo kyø toång tuyeån cöû ñaàu naêm 2008 sau khi hoäi ñoàng caùc töôùng laõnh ñaõ töøng toå chöùc ñaûo chaùnh laät ñoå Thaksin, trôû veà vôùi quaân ñoäi nhöôøng chính phuû laïi cho daân söï. Phe choáng Thaksin, tieâu bieåu laø ñaûng PAD noùi ôû treân, laïi moät phen baát maõn bôûi hoï cho raèng ñaây cuõng laø moät chaùnh phuû Thaksin maø khoâng coù Thaksin. Ñaëc ñieåm cuûa phe PAD laø hoï öa maëc aùo maøu vaøng neân coøn goïi laø phe aùo vaøng (Yellow Shirts) trong khi phe Thaksin (luùc tröôùc) thöôøng maëc aùo ñoû neân ñöôïc goïi phe aùo ñoû (Red Shirts). AÙo vaøng cuûa phe PAD cuõng chính laø bieåu töôïng cuûa Vua Thaùi Bhumibol Adulyadej.

Phe PAD trong thaâm taâm khoâng "phuïc" thuû töôùng Samak bôûi nhieàu lí do. Quan troïng nhaát laø oâng ñaõ töøng laø moät chính trò gia kyø cöïu töø thôøi thoáng töôùng Thanom Kittikachorn laøm möa laøm gioù chính tröôøng Thaùi trong nhöõng naêm cuoái thaäp nieân 1960’s vaø ñaàu thaäp nieân 1970’s, vaø cuõng coù laàn ñaøn aùp sinh vieân hoïc sinh theo leänh treân. Khi thuû töôùng Samak tuyeân boá seõ lo tu chính hieán phaùp 2007 thì phe PAD cho raèng phe PPP cuûa oâng Samak seõ coá gaéng lo gôõ toäi cho phe oâng Thaksin vaø lo kieám chuyeän ñoå toäi cho caùc ñaûng vieân caáp cao cuûa phe PAD. Theá laø phe PAD khoâng coøn kieân nhaãn chôø ñôïi nöõa. Hoï toå chöùc xuoáng ñöôøng ñoøi oâng Samak töø chöùc - roài chieám ñoùng caùc dinh thöï cuûa chaùnh phuû. Thuû töôùng Samak sau ñoù bò giaûi chöùc bôûi luaät cuûa Thaùi Lan khoâng cho pheùp

25

thuû töôùng ñöôïc quyeàn kieâm nhieäm laøm "sieâu sao" daïy naáu aên treân TiVi. Ngöôøi keá nhieäm oâng Samak laø töôùng Somchai Wongsawat, anh-em reå cuûa Thaksin, cuõng thuoäc ñaûng PPP nhö Samak. OÂng Samak sau ñoù ñi Hoa Kyø chöõa beänh ung thö vaø qua ñôøi vaøo naêm 2009.

Tuy oâng Samak ñaõ rôøi khoûi chính tröôøng, phe PAD vaãn khoâng vöøa yù, bôûi coù nhieàu xoâ xaùt giöõa phe caûnh saùt vaø nhöõng ngöôøi xuoáng ñöôøng bieåu tình, vaø nhaát laø moät laõnh tuï cuûa ñaûng laø oâng Chamlong Srimuang bò caûnh saùt baét giöõ. Hoï tieán chieám phi tröôøng Suvarnabhumi moät phi tröôøng hieän ñaïi nhaát cuûa Thaùi vöøa môùi xaây xong (döôùi thôøi oâng Thaksin).

Cuoäc chieám ñoùng phi tröôøng chaám döùt vaøo thaùng Chaïp naêm 2008 sau khi toaø aùn hieán phaùp giaûi taùn ñaûng PPP vôùi toäi gian laän baàu cöû, vaø nhö vaäy nhieäm vuï cuûa oâng thuû töôùng Somchai cuõng keát thuùc luoân.

Nhieàu ñaïi bieåu quoác hoäi thuoäc phe PPP than Thaksin luùc tröôùc ñöôïc thuyeát phuïc sao ñoù nhaûy sang ñaûng Daân Chuû (Democrat) cuûa oâng Abhisit Vejjajiva, vaø nhö vaäy ña phaàn cuûa ñaïi bieåu quoác hoäi ñaõ baàu oâng Abhisit laøm thuû töôùng tieáp theo sau oâng Somchai (phe PPP ñaõ bò giaûi taùn).

Baây giôø laïi ñeán phieân phe PPP môùi bò giaûi theå, vaø bò vaêng ra khoûi chính phuû, trôû xuoáng ñöôøng choáng chính phuû môùi cuûa oâng Abhisit. Bôûi PPP ñaõ bò giaûi taùn, hoï nhaûy sang ñaàu quaân 1 toå chöùc chính trò môùi, thaønh laäp sau cuoäc ñaûo chaùnh naêm 2006 laät ñoå Thaksin, mang teân Maët traän Quoác gia thoáng nhaát cuûa Daân Chuû choáng Ñoäc taøi (National United Front of Democracy against Dictatorship), thöôøng goïi taét laø UDD. Phe UDD (bao goàm PPP cuõ) raàm roä xuoáng ñöôøng choáng chính phuû Abhisit vaøo thaùng 4 naêm 2009 khi khuûng hoaûng kinh teá ñang bao truøm toaøn caàu.

Vaø cuõng nhö baøi baûn ñaõ töøng ñöôïc hai beân taäp döôït nhieàu laàn tröôùc, hoï nhö maáy laàn tröôùc bao quanh dinh thöï chính phuû, beá toaû ñöôøng xaù, khu phoá chính thaønh phoá Bangkok, ñöôøng ñeán caùc beänh vieän, v.v. vaø v.v.. Soá ngöôøi öôùc löôïng leân ñeán 100000 (traêm nghìn). Tình traïng khaån tröông ñöôïc caáp toác ban haønh vaø chính phuû Abhisit ra leänh huûy boû caùc giaáy tôø hoä chieáu cuûa cöïu thuû töôùng Thaksin, trong khi oâng naøy ñöôïc nhieàu quoác gia (nhö Nicaragua, the Bahamas) caáp quyeàn coâng daân vaø hoä chieáu ñi ñaây ñi ñoù.

Toaø AÙn Toái Cao Thaùi-Lan vaøo ñaàu naêm 2010 ra aùn leänh tòch thu taøi saûn cuûa Thaksin, trong khi chính quyeàn chuaån bò caùc bieän phaùp ñoái phoù vôùi caùc cuoäc bieåu tình cuûa phe UDD thaân Thaksin, ñöôïc thoâng baùo laø seõ "khôûi söï" vaøo ngaøy 14 thaùng 3 naêm 2010. Muïc ñích chính cuûa phe bieåu tình laø ñoøi hoûi toång tuyeån cöû bôûi hoï cho laø ñaûo chaùnh naêm 2006 vaø caùc chính phuû noái tieáp hoaøn toaøn baát hôïp hieán.

Neáu oâng cöïu thuû töôùng Thaksin ñaõ laø bieåu töôïng cho söùc maïnh kinh teá cuûa Thaùi Lan sau khuûng hoaûng kinh teá AÙ Chaâu, thì ñöông kim thuû töôùng Abhisit Vejjajiva ñaùnh daáu moät nöôùc Thaùi ñoùn nhaän "hieän ñaïi" moät caùch noàng nhieät. Bôûi oâng Abhisit khoâng nhöõng laø moät ngöôøi Thaùi khoâng sinh ñeû taïi Thaùi Lan (oâng sinh taïi Newcastle, Anh quoác), maø laïi hoïc trung hoïc ôû tröôøng noåi tieáng Eton (nôi nhieàu thuû töôùng Anh quoác nhö Sir Winston Churchill ñaõ töøng theo hoïc) vaø baèng cöû nhaân ôû Oxford veà trieát hoïc, chính trò vaø kinh teá. Noùi moät caùch noâm na oâng laø moät Thaùi kieàu goác AÊng Leâ, vaø coù toå tieân mang goác Hakka. Cha oâng laø baùc só Athasit, ñöôïc boå nhieäm phoù toång tröôûng y teá vaøo naêm 1991 sau moät cuoäc ñaûo chaùnh. Vaø oâng Abhisit baét ñaàu böôùc vaøo chính tröôøng naêm sau ñoù (1992) khi oâng ñaéc cöû ñaïi bieåu quoác hoäi cho moät ñôn vò ôû Bangkok cho ñaûng Democrat (Daân Chuû) maø sau naøy oâng trôû thaønh laõnh tuï ñaûng (naêm 2005, sau khi ñaûng Democrat cuûa oâng thua ñaûng Thai Rak Thai cuûa Thaksin hôi ñaäm).

Trôû laïi chuyeän bieåu tình xuoáng ñöôøng cuûa phe UDD. Kyø naøy giôùi töôùng laõnh vaø quaân ñoäi coù veû nhö thaám meät vaø ngao ngaùn. Bôûi ai cuõng bieát neáu deïp phe naøy thì hoï seõ noåi khuøng vaø choaûng nhau maïnh hôn. Vaø seõ coù ñoå maùu. Khoâng lôïi cho ai heát. Nhieàu ngöôøi thuoäc giôùi ngheøo khoù ñaõ rôøi boû queâ xuoáng thuû ñoâ ñeå xuoáng ñöôøng bieåu tình vaø nguû taïm beân væa heø caû thaùng nay. Coù veû hoï nhaát quyeát khoâng trôû veà queâ cho ñeán khi naøo yeâu saùch hoï ñöôïc giaûi quyeát thoaû ñaùng.

Phe bieåu tình cuûa nhoùm UDD thaät ra khoâng maáy caûm tình vôùi oâng thuû töôùng sinh ôû Anh, vaø hoï cho raèng oâng chæ laø buø nhìn cho nhoùm eâ-lít ôû khu ñoâ thò nhaát laø phe quaân ñoäi vaø giôùi thöông gia ôû Bangkok. Trong khi ñoù Vua Thaùi Lan (Rama IX) hieän ñaõ gaàn 83 tuoåi vaø ñang naèm beänh vieän. Ngaøi ñöôïc daân chuùng kính troïng, meán thöông, vaø trong suoát nhöõng naêm laøm Vua (keå töø 9 thaùng 6 naêm 1946), Ngaøi ñaõ chöùng kieán ñeán 15 vuï ñaûo chaùnh, 16 hieán phaùp, vaø 27 laàn thay ñoåi thuû töôùng. (Phaïm Laâm)

26

N

gaøy 29 thaùng Tö, chính phuû UÙc ñaõ tuyeân boá taêng 25% thueá thuoác laù vaø ñaây laø moät phaàn trong chieán dòch cöùng raén cuûa chính phuû nhaèm giaûm tyû leä huùt thuoác laù. Chính phuû UÙc cuõng ñoàng thôøi buoäc caùc coâng ty thuoác laù söû duïng maãu voû bao thuoác laù môùi töø ngaøy 1 thaùng Baûy naêm 2012.

UÙc vaø cuoäc chieán tranh choáng thuoác laù gay gaét nhaát theá giôùi

thaønh vaán ñeà."

"Toâi hieän ñang laø ngöôøi hoïc vieäc.

Toâi vaãn seõ tieáp tuïc mua thuoác laù, hai ñoâ UÙc khoâng thaønh vaán ñeà. Giaù moät goùi thuoác töông ñöông vôùi khoaûng hôn moät giôø laøm vieäc cuûa toâi thoâi."

"Luaät môùi coù theå ngaên nhöõng ngöôøi treû tuoåi vì hoï thích tieâu tieàn vaøo quaàn aùo hay nhöõng thöù töông töï.

Coøn nhöõng ngöôøi lôùn tuoåi hôn ñaõ huùt thuoác suoát 30 naêm nay vôùi tieàn löông ngaøy caøng taêng theo löùa tuoåi thì toâi nghi ngôø taùc duïng cuûa luaät naøy ñoái vôùi hoï. Toâi nghó raèng hoï vaãn seõ tieáp tuïc mua thuoác laù", moät nöõ sinh vieân baøy toû.

AAP & ABC

Giaù thuoác laù seõ taêng - giaù moät goùi thuoác 30 ñieáu laø 17,95 ñoâ UÙc, taêng theâm 2,16 ñoâ UÙc so vôùi giaù cuõ.

Nhöõng thay ñoåi naøy theo chính phuû seõ khieán löôïng tieâu thuï thuoác laù giaûm gaàn 6% vaø soá ngöôøi huùt thuoác seõ giaûm khoaûng 2-3% - töông ñöông vôùi gaàn 87.000 ngöôøi. Chính saùch taêng thueá thuoác laù seõ giuùp chính phuû thu ñöôïc khoaûng 5 tæ ñoâ UÙc trong voøng boán naêm vaø soá tieàn naøy seõ ñöôïc "ñaàu tö tröïc tieáp vaøo caùc beänh vieän".

Theo luaät môùi maø chính phuû UÙc ñöa ra, vieäc quaûng caùo thuoác laù treân Internet cuõng bò giôùi haïn. Luaät môùi cuõng nghieâm caám caùc logo, hình aûnh nhaõn hieäu, maøu saéc vaø chöõ quaûng caùo treân caùc saûn phaåm thuoác laù.

Phaûn öùng cuûa ngöôøi daân Moät nam sinh vieân cho bieát: "Duø giaù moät goùi thuoác coù taêng leân ñeán 25 ñoâ UÙc nhöng neáu ngöôøi ta thaät söï muoán huùt thuoác thì giaù caû khoâng

Luaät môùi cuõng khieán nhaân vieân cuûa caùc hoäi töø thieän khoâng vui laém.

Hoï lo laéng veà toác ñoä taêng thueá. Tieán só Andy Marks laø nhaø nghieân cöùu laâu naêm cuûa toå chöùc St Vincent de Paul Society noùi raèng nhöõng ngöôøi ngheøo chieám phaàn lôùn trong soá nhöõng ngöôøi huùt thuoác. Neáu chính phuû taêng cöôøng vieäc giaùo duïc moïi ngöôøi veà nhöõng lôïi ích cuûa loái soáng khoûe maïnh thì ñieàu ñoù seõ giuùp cho hoï nhieàu hôn.

Caùc coâng ty thuoác laù phaûn ñoái Ngöôøi ñaïi dieän coâng ty thuoác laù Imperial taïi UÙc cho bieát coâng ty naøy ñang chuaån bò cho moät cuoäc chieán "phaùp lyù" ñoái phoù vôùi nhöõng thay ñoåi treân.

"Vieäc giôùi thieäu voû bao thuoác laù môùi seõ khieán khaùch haøng khoù nhaän daïng nhaõn hieäu cuûa chuùng toâi beân caïnh nhöõng nhaõn hieäu khaùc. Ñoù laø ñieàu quan troïng nhaát", baø noùi. "Noù thaät söï aûnh höôûng ñeán giaù trò cuûa doanh nghieäp vaø chuùng toâi seõ ñaáu tranh ñeå baûo veä caùc quyeàn sôû höõu taøi saûn quoác teá cuûa chuùng toâi".

Baø cho raèng vieäc ñoåi thieát keá voû bao thuoác laù - nhaèm ñeå thanh nieân ít bò thuoác laù quyeán ruõ hôn coù theå seõ

thaûo luaän khoù khaên vôùi caùc laõnh ñaïo chính phuû tieåu bang, oâng Kevin Rudd ñaõ thöïc hieän ñöôïc keá hoaïch theo ñoù heä thoáng y teá seõ ñöôïc taøi trôï treân toaøn lieân bang nhöng ñöôïc vaän haønh rieâng ôû moãi tieåu bang. Caùc nhaø pheâ bình caûnh baùo raèng caùc tieåu bang ñang nuoâi döôõng moät kieåu heä thoáng haønh chính quan lieâu môùi ñeå duy trì aûnh höôûng cuøng vôùi haøng tæ ñoâ-la keøm theo ñoù. Quaù nhieàu tieàn ñöôïc ñoå vaøo caùc beänh vieän thay vì heä thoáng chaêm soùc söùc khoûe ban ñaàu.

OÂng Robert Wells, Giaùm ñoác Trung taâm Menzies chuyeân nghieân cöùu chính saùch y teá thuoäc Ñaïi hoïc Quoác gia UÙc vaø cuõng laø chuyeân gia cao caáp veà chính saùch y teá, noùi raèng nhöõng gì oâng Kevin Rudd ñang tieán haønh coù theå gaây phaûn taùc duïng.

OÂng noùi: "Theo chính saùch môùi, phaàn lôùn ngaân saùch ñöôïc daønh cho heä thoáng beänh vieän maø heä thoáng naøy laø moät trong nhöõng nôi tieâu toán nhieàu tieàn nhaát. Heä thoáng chaêm soùc söùc khoûe ban ñaàu vaø chaêm soùc söùc khoûe cho ngöôøi lôùn tuoåi naèm ngoaøi heä thoáng beänh vieän tieáp tuïc khoâng ñöôïc chuù yù ñeán trong khi caùc heä thoáng naøy phoøng ngöøa vaø ñieàu trò caùc caên beänh maõn tính toát hôn."

Chính saùch caûi caùch y teá môùi cuûa UÙc, oâng Jackie Cumming cho raèng chính saùch naøy seõ khoâng tieán trieån neáu vieäc phaân chia traùch nhieäm hoaïch "duõng caûm" naøy cuûa chính trong vaán ñeà taøi trôï y teá gioáng nhö phuû UÙc vaø noùi raèng noù coù theå ngaên chaën soá löôïng ngöôøi huùt thuoác môùi. aùc chuyeân gia ñaõ baøy toû "Vôùi vieäc thoâng qua keá hoaïch thay söï thaát voïng veà chính ñoåi voû bao thuoác laù, chuùng ta coù theå saù c h caûi caùch y teá môùi cuûa ngaên chaën ngaønh coâng nghieäp thuoác Thuû töôùng UÙc Kevin Rudd laù söû duïng voû hoäp ñeå thu huùt theâm ngöôøi huùt vaø khieán hoï trôû neân nghieän khi phaàn lôùn ngaân saùch ñöôïc saûn phaåm", baø Fiona Sharkie, giaùm daønh cho heä thoáng beänh vieän ñoác ñieàu haønh cuûa toå chöùc Quit, cho thay vì heä thoáng chaêm soùc bieát. söùc khoûe ban ñaàu vaø chaêm OÂng Simon Chapman, coá vaán cuûa soùc söùc khoûe cho ngöôøi lôùn toå chöùc Löïc löôïng ñaëc bieät Baûo veä tuoåi.

Söùc khoûe UÙc, ñeà nghò chính phuû thoâng qua chính saùch voán ñöôïc xem laø söï coá gaéng roõ reät nhaát ñeå ngaên chaën vieäc huùt thuoác keå töø khi quaûng nhöõng gì ñaõ xaûy ra ôû Indonesia vaø AÁn Ñoä. UÙc caàn phaûi coù moät cô cheá taøi trôï chung chòu traùch nhieäm veà taát caû hoaït ñoäng taøi trôï khaùc cho caùc beänh vieän. Vieäc caàn laøm tieáp theo laø phaùt trieån moái quan heä giöõa chính phuû lieân bang vaø chính phuû caùc tieåu bang theo quan ñieåm caùc dòch vuï hi Thuû töôùng UÙc Kevin Rudd phaûi ñöôïc vaän haønh thay maët cho coâng boá baûn chính saùch mang chính phuû lieân bang. Beân caïnh ñoù, tính lòch söû veà vieäc caûi caùch heä thoáng caùc dòch vuï chaêm soùc söùc khoûe ban beänh vieän vaø y teá cuûa quoác gia, caùc ñaàu phaûi ñöôïc cuûng coá theâm vaø caùc chuyeân gia vaø toå chöùc lieân quan ñaõ dòch vuï cung caáp y teá cuõng phaûi ñöôïc baøy toû söï thaát voïng. Sau nhöõng cuoäc môû roäng hôn.

laø moät tai hoïa cho y teá coäng ñoàng.

"Neáu caùc saûn phaåm thuoác laù coù voû bao deã sao cheùp nhö vaäy thì noù seõ giuùp nhöõng ngöôøi laøm giaû saûn phaåm taêng soá löôïng buoân baùn traùi pheùp taïi UÙc. ".

Böôùc tieán duõng caûm Giaùo sö Ian Olver, giaùm ñoác ñieàu haønh Hoäi ñoàng Ung thö UÙc, cho bieát böôùc chuyeån ñoäng naøy coù theå ngaên chaën moät soá ngöôøi huùt thuoác vaø giaûm tyû leä ung thö. Laøm ñöôïc ñieàu naøy thì UÙc seõ trôû thaønh nöôùc ñi ñaàu treân theá giôùi trong vieäc giaûm soá ngöôøi cheát vì thuoác laù.

Toå chöùc Quit ñaõ khen ngôïi keá

C

K

UÙc coâng boá chính saùch caûi caùch y teá môùi

27

RESTAURANT RESTAURANT Heart of King St Newtown Syd

RESTAURANT RESTAURANT Church St. Parramatta NSW

JUICE RUN JUICE RUN Eastern Melbourne

Heart of King St Newtown Syd

Church St. Parramatta NSW

CHOCOLATE CHOCOLATE MANUFACTORING MANUFACTORING

Eastern Melbourne

Melb MelbVic. Vic.

Nhaø Nhaø haø haønngg Thaù Thaùi i ngay ngay trung trung taâtaâmm ñöôø ñöôønngg King Street Newtown Sydney, Hieä n King Street Newtown Sydney, Hieänñang ñang thu thu$600 $600ngaø ngaønn/naê /naêmm. .Chæ Chæcaà caànnchöa chöañaà ñaàyynaê naêmm laølaøthu voá n + lôø i deã daø n g.

Caà n sang nhanh thu voán + lôøi deã daøng. Caàn sang nhanh giaù giaùñaë ñaëccbieä bieät tchæ chæ$120,000. $120,000.Ñang Ñanghoaï hoaït tñoä ñoänngg taátaáppnaä p ngay trung taâ m nhaø haø n g, doï c naäp ngay trung taâm nhaø haøng, doïchai hai beâ beânnlaølaøvaê vaênnphoø phoønnggshop. shop.Khaù Khaùcchhvaõ vaõnngglai laidu du lòch raá t ñoâ n g.

Xin vui loø n g lieâ n laï c 0400 lòch raát ñoâng. Xin vui loøng lieân laïc 0400 506 506296 296vaø vaøxin xinnoù noùi itieá tieánnggAnh Anh

TAKEAWAY TAKEAWAY Melbourne City

217206 217206

Shop Shop22taàtaànng,g,beâ beânndöôù döôùi ilaølaøtieä tieämmtoùtoùccroäroänng,g,saï saïcch,h, ñeï p ...

Taà n g treâ n coù theå ôû , hoaë c cho thueâ , ñeïp... Taàng treân coù theå ôû, hoaëc cho thueâ,hay hay laølaømmtheâ theâmmveà veàbeauty. beauty. Ñaõ Ñaõlaálaáppñaë ñaët ttrang trangthieá thieát tbòbòñaà ñaàyyñuû ñuûcoù coùluoâ luoânnheä heä thoá n g Shortcuts Software Computer System thoáng Shortcuts Software Computer System Raá Raát t thích thích hôï hôïpp cho chocaù caùccbaï baïnntrong trong ngaø ngaønnhh toùtoùcc, , ñaõ ñaõ coù coù khaù khaùcchh quen quen cuû cuûaa mình. mình. Vò Vò trítrí tuyeä tuyeät tvôø vôøi itaïtaïi ivuø vuønngg Rowville Rowville (Melb (Melb Vic.) Vic.)taátaáppnaä naäpp, ,hai hai beâ beânn laølaø shopping shopping strip. strip.

Sang Sanglaïlaïi ideã deãdaø daønngg khoâ khoânngg goodwill. goodwill.

Xin Xingoï goïi iKatherine Katherine ñeå ñeå thöông thöông löôï löôïnngg hoaë hoaëccñeá ñeánnxem. xem.

040 040913 9138027 8027 (t/Anh) (t/Anh) 216905 216905

18 18 28

TAKEAWAY TAKEAWAYBUSINESS BUSINESS

HAIR HAIRSALON SALON

Melbourne City

Ngay Ngay trung trung taâtaâmm City, City, vòvò trí trí toátoát t chung chung quanh vaê quanh vaênn phoø phoønnggshops shopsvaø vaø khaù c h du lòch khaùch du lòch vaõ vaõnngg lai. lai. Hieä Hieänn ñang baù n Asian ñang baùn Asian Takeaway Takeaway coù coù luoâ n nhaå m xaø luoân nhaåm xaø, , thu thu nhaä nhaäpp raáraát t toátoát.t.Trang Trangthieá thieát t bòbòñaõ ñaõlaélaéppñaë ñaët tñaà ñaàyyñuû ñuû, ,vöø vöøaamôù môùi itaâtaânntrang, trang, toaø toaønnboä boäcoø coønnmôù môùi itoanh, toanh,maù maùyycaø caøpheâ pheâ, ,maù maùyy laølaømmbaù n h keï p v.v...

Hôï p ñoà n g laâ u daø i , baùnh keïp v.v... Hôïp ñoàng laâu daøi,raáraát t tieà tieàmmnaê naênnggvaø vaøthích thíchhôï hôïppcho chogia giañình. ñình.Vì Vì veà nöôù c caà n sang laï i deã daø n g $168,000 veà nöôùc caàn sang laïi deã daøng $168,000 thöông thöônglöôï löôïnng.g.Xin Xingoï goïi i0411 0411628 628997, 997,noù noùi i tieá n g Vieä t -Hoa-Anh tieáng Vieät-Hoa-Anh

Doanh Doanh nghieä nghieäpp vaä vaänn chuyeå chuyeånn phaâ phaânn phoá phoái i nöôù c traù i caâ y , ñang hoaï t ñoä n g khu vöï nöôùc traùi caây, ñang hoaït ñoäng khu vöïcc mieà mieànn Ñoâ Ñoânngg Melbourne Melbourne (Eartern (Eartern Subs) Subs) Vieä c thoaû i maù i , thu nhaä p cao.

Thích Vieäc thoaûi maùi, thu nhaäp cao. Thíchhôï hôïpp cho chohai haicha chacon conhoaë hoaëccanh anhem emhay hayñoâ ñoâi ibaï baïnn cuø n g laø m .

Caà n noù i tieá n g gioû i ñeå giao cuøng laøm. Caàn noùi tieáng gioûi ñeå giao dòch dòchvôù vôùi ikhaù khaùcchhhaø haønng.g.Vì Vìñoå ñoåi ingheà ngheàsang sang laïlaïi iñieà u kieä n deã daø n g.

Sang luoâ n moä t ñieàu kieän deã daøng. Sang luoân moätxe xe truck truckcoø coønnmôù môùi itoanh, toanh,chæ chæmôù môùi i22naê naêmm. .Goï Goïi i 0412 0412542 542897 897xin xinnoù noùi it/Anh. t/Anh.

Melb.

Melb.Vic Vic

Marickville MarickvilleSydney Sydney

217506 217506

Nhaø Nhaøhaø haønnggAÙAÙ, ,60 60choã choãbeâ beânntrong, trong,coù coùkhu khu beâ beânn ngoaø ngoaøi i coù coù theå theå set set theâ theâmm, , ñang ñang ñoâ ñoânngg khaù khaùcchh ngay ngay treâ treânn ñöôø ñöôønngg caù caùi i (Church (Church St) St) khu khuvöï vöïccParramatta, Parramatta,hai haibeâ beânnlaølaøvaê vaênnphoø phoønngg && office, office, ñang ñang baù baùnn thöù thöùcc aêaênn AÙAÙ, , raáraát t tieà tieàmm naê naênnggbaù baùnntheâ theâmmcaù caùccloaï loaïi ithöù thöùccuoá uoánngglaïlaïnnh,h, sinh toá , cheø . ..

Toaø n boä t rang thieá sinh toá, cheø... Toaøn boätrang thieát tbòbòñaõ ñaõlaélaépp ñaë ñaët.t.Sang Sangthöông thöônglöôï löôïnng.g.Goï Goïi iDavid David0412 0412 783 268 .

Xin noù i tieá n g Anh 783 268 . Xin noùi tieáng Anh

Cô Côsôû sôûthuû thuûcoâ coânngglaølaømmcaù caùccloaï loaïi ichocolate chocolate baè n g tay cung öù n g cho kyû ngheä baèng tay cung öùng cho kyû ngheäphuï phuïccvuï vuï tieá tieáppñaõ ñaõi i(hospitality (hospitalityindustrie) industrie)vaø vaødu dulòch. lòch.

Coù Coù moá moái i thu thu mua mua vöõ vöõnngg chaé chaécc. . Giôø Giôø laølaømm vieä vieäcc uyeå uyeånn chuyeå chuyeånn. . Raá Raát t deã deã ñieà ñieàuu haø haønnh,h, coø n nhieà u cô hoä i phaù t trieå n theâ m , coâ coøn nhieàu cô hoäi phaùt trieån theâm, coânngg vieä vieäcclaølaømmtaïtaïi inhaø nhaøkhoâ khoânnggtoátoánnkeù keùmmchi chiphí phí thueâ möôù n .

Chuyeå n giao coâ n g ngheä thueâ möôùn. Chuyeån giao coâng ngheä, , sang sanglaïlaïi imoá moái ilaùlaùi ivaø vaøxe xeVan Vangiao giaohaø haønng.g.

Seõ ñöôï c höôù n g daã n ñaø o taï o caù c h Seõ ñöôïc höôùng daãn ñaøo taïo caùchlaølaømm. .

Thu Thunhaä nhaäpplaõlaõi iroø roønnggtrung trungbình bình $40,000. $40,000.

Sang $55,000 thöông löôï n g.

Coâ Sang $55,000 thöông löôïng. Coânnggvieä vieäcc raáraát tthích thíchhôï hôïppcho chongöôø ngöôøi imuoá muoánnkieá kieámmtheâ theâmm taïtaïi inhaø . nhaø.

Xin Xingoï goïi iJan Jan0408 0408745 745884 884 xin noù i tieá n g Anh xin noùi tieáng Anh

217306 217306

217106 217106

217206 217206

217006 217006

KINH KINHDOANH DOANHTAÏ TAÏIINHAØ NHAØ

Salon Salontoùtoùccnam namnöõ nöõngay ngaytreâ treânnñöôø ñöôønnggcaù caùi ikhu khu trung trungtaâtaâmmshop shoptaátaáppnaä naäpp. .Ñaõ Ñaõhoaï hoaït tñoä ñoänngglaâlaâuu naê naêmm ñang ñang coù coù khaù khaùcchh rieâ rieânng,g, khaù khaùcchh haø haønngg thaâ thaânnthieä thieänndeã deãtính. tính.Tieä Tieämmroä roännggtrang trangthieá thieát t bòbòñaà y ñuû caù c baø n caé t goä i uoá n saá y ... vaø o ñaày ñuû caùc baøn caét goäi uoán saáy... vaøolaølaø coù coùthu thunhaä nhaäppngay. ngay.Neá Neáuuthaä thaät tsöï söïmuoá muoánnsang sang xin môù i goï i ñeå heï n ñeá n tieä m noù i chuyeä xin môùi goïi ñeå heïn ñeán tieäm noùi chuyeänn chuù chuùnnggtoâtoâi ikhoâ khoânnggnoù noùi iqua quañieä ñieännthoaï thoaïi iñöôï ñöôïcc. .

0403 355 668 tieá n g Vieä t 0403 355 668 - tieáng Vieät

Takeaway Takeawaytrong trongkhu khuvöï vöïcchaõ haõnnggxöôû xöôûnnggvaê vaênn phoø n g lôù n (Industrial area), ñang ñoâ phoøng lôùn (Industrial area), ñang ñoânngg khaù khaùcch,h,baù baùnnraáraát títítgiôø giôø, ,thu thunhaä nhaäppcao. cao.Trang Trang thieá t bò ñaà y ñuû voâ laø m laø thu tieà n ngay. thieát bò ñaày ñuû voâ laøm laø thu tieàn ngay.Hôï Hôïpp ñoà ñoànngglaâlaâuudaø daøi.i.Xin Xinvui vuiloøloønngggoï goïi iñeå ñeåbieá bieát ttheâ theâmm chi tieá t , noù i tieá n g Anh (03) 9523 7110 chi tieát, noùi tieáng Anh (03) 9523 7110oror 0406 0406964 964720 720

19 19 29

Những thay đổi về luật đầu tư nước ngoài trong 12 tháng qua không bắt buộc các nhà đầu tư nước ngoài phải thông báo cho chính quyền về việc họ mua bán nhà cửa tại Úc.

cho rằng cần thắt chặt luật mua bán bất động sản. Tôi tin rằng luật này cần được điều chỉnh quay lại như trước đây và cần được giám sát cẩn thận hơn nữa”, ông nói.

Chính phủ gần đây tuyến bố sẽ tiến hành truy tìm những sai phạm trong quy định về việc mua bán bất động sản của những đối tượng không phải người dân Úc hay được phép cư trú dài hạn. Tuy nhiên, chính phủ chưa

đều giữ lại tài sản này để đầu tư chứ không bán đi khi phải trở về nước.

Nick Sherry, người phát ngôn của Trợ lý Bộ Trưởng Ngân Khố và phụ trách giám sát đầu tư nước ngoài tại Úc, cho biết trong những năm gần đây số lượng những người dân tạm trú mua nhà ở chiếm khoảng 1,5 đến 2% thị phần và tỉ lệ này không có vẻ sẽ thay đổi.

Người phát ngôn chưa cho biết liệu

P

he đối lập trong chính phủ liên bang cho biết có những bằng chứng không chính thức cho thấy người mua nước ngoài đang đẩy giá bất động sản lên cao khiến người dân Úc bị loại ra khỏi thị trườngTuy nhiên, chính phủ Úc tuyên bố khả năng đó khó có thể xảy ra. Ông Robert Ding chuyên buôn bán bất động sản tại thành phố Melbourne, Úc trong 15 năm qua, là một trong những người môi giới bất động sản tại Úc ngày càng quan tâm tới đối tượng khách hàng ngoại quốc hơn, nhận thấy khách hàng của mình ngày càng đa dạng trong những năm gần đây.

Theo luật cũ, sinh viên nước ngoài không được sử dụng quá 300 ngàn đô la để mua bất động sản. Giờ đây, họ được phép mua bất động sản với bất cứ mức giá nào.

Có nhiều sinh viên không mua nhà để ở, họ là thanh niên khoảng 23 đến 24 tuổi mua những ngôi nhà khoảng 3 tới 4 triệu đô-la.

Trong tình trạng giá bất động sản và lãi suất vay ngân hàng gia tăng, các khách hàng mua nhà người Úc bắt đầu đổ lỗi cho người nước ngoài đang đẩy giá bất động sản lên cao.

Tìm hiểu số liệu về số khách nước ngoài mua bất động sản tại Úc có thể làm sáng tỏ vấn đề nhưng khả năng này khó có thể xảy ra. Một trong những sự thay đổi là chính phủ không ghi lại số liệu về đầu tư nước ngoài trong lĩnh vực nhà ở và ngay khi thị trường trở nên phức tạp, mọi người tìm một điều gì đấy để đổ lỗi và họ cho rằng nguyên nhân là do đầu tư nước ngoài.

Tuy nhiên, nhà môi giới bất động sản Barry Jan nhìn xa hơn và cho rằng những quy định được nới lỏng không cần thiết tồn tại nữa.

“Luật sửa đổi làm tăng giá nhà, đẩy những người Úc mua nhà lần đầu tiên ra khỏi thị trường. Hiện nay thị trường đang có nhiều biến đổi. Tôi

30

ABC Australia

nêu rõ những quy định nào đã bị vi phạm.

Khi được hỏi về vấn đề liệu các nhà đầu tư nước ngoài có vi phạm các quy định của chính phủ Úc, ông Barry Jan cho rằng vấn đề này đang xảy ra. Chính vì vậy, ông đã đề cập đến việc giám sát chặt chẽ hơn các quy định mua bán nhà ở vì dường như các nhà đầu tư nước ngoài được tự do quá mức. Nếu các công ty môi giới bất động sản phải báo cáo các hợp đồng mua bán với Ban Kiểm duyệt Đầu tư Nước ngoài (FIRB), vấn đề mua bán có thể sẽ được hạn chế đôi chút.

Vấn đề là các nhà đầu tư nước ngoài đầu tư vào địa ốc để đầu cơ chứ không phải để cư trú. Ông Barry cho biết sinh viên quốc tế hay thậm chí những người được bảo lãnh sang Úc để làm việc có thể mua nhà ở làm nơi cư trú tạm thời.

Tuy nhiên ông thấy rằng hầu hết họ

chính phủ hiện có thu thập số liệu về số lượng bất động sản bán cho những người được cấp visa cư trú tạm thời hoặc sẽ cân nhắc thắt chặt các quy định về mua bán bất động sản hay không. Ông chỉ cho biết những sửa đổi trong quy định sở hữu nhà ở được ban hành là vì lý do hành chính.

Daân soá UÙc seõ taêng ñeán möùc naøo Linda Mottram - ABC Australia

T

huû töôùng UÙc Kenvin Rudd tuyeân boá oâng uûng hoä chính saùch moät nöôùc UÙc ñoâng daân. Kevin Rudd raát haøo höùng vôùi yù töôûng naøy vaø môùi ñaây oâng ñaõ boå nhieäm moät Boä tröôûng Daân soá, oâng Tony Burke ñeå xem xeùt lieäu daân soá UÙc seõ phaùt trieån tôùi möùc

naøo. Nhieäm vuï cuûa oâng Tony Burke laø laäp chính saùch daân soá trong möôøi hai thaùng tôùi, maëc duø chính phuû seõ phaûi ñoái maët vôùi cuoäc baàu cöû tröôùc ñoù. Tröôùc quan ñieåm cuûa thuû töôùng, caùc nhaø pheâ bình cho raèng chính phuû khoâng thaät söï coù yù ñònh tìm söï vieäc vaán veà vieäc neân phaùt trieån moät caùch lyù töôûng daân soá UÙc nhö theá naøo.

Trong boái caûnh cô sôû haï taàng vaø moâi tröôøng coøn chöa phaùt trieån ñoàng ñeàu, theâm vaøo ñoù laø löôïng ngöôøi nhaäp cö gia taêng, vaán ñeà daân soá mang ñaày maøu saéc chính trò.

Trong voøng 20 naêm keå töø naêm 1918, daân soá ñaõ taêng gaàn 40% leân tôùi 7 trieäu ngöôøi. Hieän nay, daân soá UÙc ñaït gaàn 22,3 trieäu ngöôøi, taêng nhanh hôn baát kyø nöôùc naøo khaùc ngoaïi tröø AÛ-raäp Xeâ-uùt.

Chính quyeàn cuûa Thuû töôùng Rudd tin raèng taêng daân soá laø caùch duy nhaát cung caáp nhöõng gì caàn ñeå duy trì nöôùc UÙc, ñaëc bieät tröôùc tình hình daân soá giaø. Boä tröôûng Ngaân khoá UÙc Wayne Swan taïi moät cuoäc hoäi thaûo gaàn ñaây noùi: "Toâi khoâng theå ñoàng yù vôùi yù kieán cuûa nhöõng ngöôøi cho raèng chuùng ta coù theå giaûi quyeát taát caû caùc vaán ñeà baèng caùch ngöøng taêng daân soá. Ñieàu ñoù seõ khoâng giaûi quyeát ñöôïc gì maø treân thöïc teá coù theå laøm cho tình hình trôû neân xaáu ñi. Ai cuõng coù theå thaáy taêng daân soá thì seõ taêng chi tieâu vaø nhieàu chi phí khaùc nhöng ít ai ñeà caäp tôùi lôïi ích cuûa vieäc taêng daân soá".

Chính quyeàn caùc tieåu bang ôû UÙc ñaõ ñöa ra baùo caùo veà nhöõng vaán ñeà daân soá nhöng vaãn chöa heà coù phaûn öùng chính thöùc naøo ngoaïi tröø vieäc thöû ñöa ra moät vaøi möùc daân soá toái öu.

Nhieàu ngöôøi ñaõ goïi ñieän tôùi Haõng Truyeàn thoâng Quoác gia UÙc - ABC ñeå baøy toû quan ñieåm veà vaán ñeà naøy.

Coù ngöôøi cho raèng: "Chuùng ta khoâng theå quaûn lyù nhöõng gì chuùng ta khoâng ñònh löôïng ñöôïc. Chuùng ta phaûi coù moät con soá töông ñoái raèng nôi naøy coù theå chöùa ñöôïc bao nhieâu ngöôøi tröôùc khi chuùng ta quyeát ñònh seõ laøm gì vôùi soá daân nhö vaäy." Trong khi nhöõng ngöôøi khaùc quan taâm ñeán vaán ñeà daân soá beàn vöõng vaø e ngaïi raèng nöôùc UÙc ñaõ vöôït quaù naêng löïc cung caáp thöïc teá vaø thaäm chí ñang phaûi saûn xuaát nöôùc nhaân taïo.

Moät ngöôøi daân cho raèng: "Toâi nghó raèng oâng Rudd ñang ñöa ra moät baøi taäp khoù, ñaët ra khoaûng thôøi gian 12 thaùng cho baùo caùo naøy ñeå oâng aáy khoâng phaûi tuyeân boá gì veà vaán ñeà daân soá tröôùc cuoäc baàu cöû saép tôùi."

Moät soá ngöôøi xem ñaây nhö laø ñoäng thaùi chính trò cuûa Thuû töôùng Kevin

Rudd. Tuy nhieân, coù moät thöïc teá laø vôùi toác ñoä taêng daân soá nhö hieän nay thì daân soá UÙc seõ vaøo khoaûng gaàn 36 trieäu ngöôøi vaøo naêm 2050 theo döï baùo cuûa Boä Ngaân khoá UÙc. AÙp löïc laø coù thaät. Theá nhöng con soá lyù töôûng laø bao nhieâu? Chöa ai ñöa ra ñöôïc moät con soá lyù töôûng. Tuy nhieân cöïu Thoáng ñoác bang New South Wales, oâng Bob Carr, khoâng taùn ñoàng yù töôûng veà moät nöôùc UÙc ñoâng daân cuûa Thuû töôùng Rudd.

"Chuùng ta phaûi nhaän ra raèng caùc thaønh phoá khoâng giaøu coù hôn hoaëc deã soáng hôn neáu chuùng ta phaûi nuoâi moät löôïng daân soá cöù taêng daàn ñi keøm vôùi

nhöõng ñôït nhaäp cö leân ñeán cao traøo.

Ví duï lieân quan tôùi vaán ñeà thieáu lao ñoäng coù tay ngheà. Khi nhöõng ngöôøi nhaäp cö theo daïng tay ngheà vaøo UÙc ñeå buø ñaép cho söï thieáu huït lao ñoäng taïi ñaây, hoï thöôøng mang theo gia ñình. Nhaäp cö cao cuõng khoâng giaûi quyeát vaán ñeà daân soá giaø. Chuùng ta phaûi xem xeùt vieäc ñaøo taïo nhaân löïc ñeå coù nguoàn lao ñoäng daøi haïn", oâng Carr noùi.

Nhöõng ngöôøi tham gia vaøo cuoäc thaûo luaän baùc boû yù kieán cho raèng chöông trình daân soá môùi seõ khieán vaán ñeà phaân bieät chuûng toäc trôû neân traàm troïng hôn. Theá nhöng roõ raøng laø chính saùch nhaäp cö - moät ñoøn baåy quan troïng trong vieäc quyeát ñònh daân soá UÙc seõ laø moät phaàn nhaïy caûm cuûa cuoäc tranh luaän.

C

Ñoà con löøa !!!

hæ coù hai ngöôøi trong moät toa, xe löûa haïng sang coù giöôøng naèm chaïy xuyeân tieåu bang: Moät ñaøn oâng vaø moät phuï nöõ ñeïp. Hoï laøm quen vôùi nhau vaø noùi chuyeän phieám cho thaân maät. Vaø ñeå gieát thôøi gian, ngöôøi phuï nöõ baét ñaàu keå caâu chuyeän nguï ngoân: “Moät laàn, nhaø vua quyeát ñònh ñi saên. OÂng goïi ngöôøi haàu thaân caän vaøo, daën phaûi thöïc hieän moïi mong muoán cuûa coâng chuùa, neáu khoâng seõ bò cheùm ñaàu. Ñeâm ñeán, coâng chuùa traàn truoàng treân giöôøng, goïi ngöôøi haàu vaøo phoøng nguû noùi: - Ta ñang raát laïnh!

Ngöôøi haàu tìm thaáy caùi chaên trong phoøng ñaép cho coâng chuùa roài boû ñi. Ñeâm hoâm sau, cuõng vaãn tình nhö hoâm tröôùc, chæ khaùc laø trong phoøng khoâng coù caùi chaên naøo.

Ngöôøi haàu lieàn giaät caùi reøm treo ôû cöûa soå xuoáng, ñaép cho coâng chuùa. Ñeâm thöù ba thì caùi reøm khoâng coøn nöõa vaø ngöôøi haàu buoäc phaûi côûi aùo cuûa mình ñaép cho coâng chuùa.

Nhaø vua ñi saên trôû veà. Ngaøi cho goïi coâng chuùa ñeán hoûi: - Naøy con, teân haàu naøy coù ñaùp öùng caùc ñieàu con muoán khoâng?

- Noù laø thaèng ñaàn chaúng laøm ñöôïc caùi tích söï gì heát phuï vöông ôi. Coù moãi chuyeän nhoû maø suoát ba ñeâm noù cuõng chaúng hieåu - Theá thì ngaøy mai ta seõ cho ñao phuû chaët ñaàu noù.

Nghe ñöôïc tin, ñeâm ñoù ngöôøi haàu tìm ñeán nhaø thoâng thaùi, keå laïi caâu chuyeän vaø mong oâng giaûi thích cho taïi sao coâng chuùa laïi noùi vaäy.

Nhaø thoâng thaùi chæ tay vaøo ñoáng coû khoâ vaø noùi: - Ngöôi coù thaáy ñoáng coû khoâ ñoù khoâng? Haõy ñeán ñoù vaø aên ñi!

- Ñeå laøm gì?

- Bôûi vì ngöôi laø con löøa!

Keå ñeán ñaây, caû hai ngöôøi trong toa taøu cuøng cöôøi phaù leân vì ngöôøi haàu ngu ngoác kia... Vaø ... cuoái cuøng .... ñaõ ñeán luùc ngöôøi phuï nöõ phaûi xuoáng xe löûa...

Ngöôøi ñaøn oâng giuùp chò ta mang nhöõng caùi tuùi vaø vali naëng ra khoûi toa xe. Tröôùc khi chia tay, ngöôøi phuï nöõ ñöa cho anh moät ít tieàn.

Ngöôøi ñaøn oâng lieàn noùi: - Coâ ôi, coâ laøm sao ñaáy. Toâi muoán giuùp coâ thoâi maø!

- Khoâng. Anh khoâng hieåu yù toâi roài. Suoát ñeâm qua toâi ñaõ keå chuyeän teân haàu ngu ngoác kia roài maø anh vaãn... y nhö noù thì tieàn naøy ñeå anh mua... coû khoâ maø aên ñi.

31

Hai cha con Wadhawans kieám lôøi baèng caùch noã löïc thay ñoåi nhöõng khu daân cö toài taøn nhaát Mumbai, thuû ñoâ taøi chính cuûa AÁn Ñoä

Chò Manhaga Bhagat ñang höùng khôûi moâ taû caên chung cö chung cö tuyeät vôøi gia ñình saép doïn ñeán.

Caên chung cö coù nhaø beáp vôùi cöûa soå thoaùng khí, toilet coù theå doäi nöôùc, voøi taém hoa sen, phoøng nguû, phoøng khaùch. Nhaø xaây baèng gaïch, saøn xi maêng. Chò Bhagat haïnh phuùc voâ vaøn vôùi nhöõng tieän nghi aáy vì gia ñình hai vôï choàng hai ñöùa con nhaø chò hieän ñang soáng trong caùi laùn nhoû xíu taän cuøng khu oå chuoät Gaodevi, nôi bò giaûi toûa ñeå chính phuû môû roäng saân bay taïi Mumbai.

Taùm ngöôøi chen chuùc trong caùi laùn nhoû. Ngay keá beân laø baõi raùc kieâm nhaø veä sinh coâng coäng loä thieân cuûa choù hoang vaø daân voâ gia cö. Chò Mangaha laø thö kyù. Choàng chò laøm vieäc trong quaùn caø pheâ Internet. Toång thu nhaäp haøng thaùng cuûa hoï laø 185 USD, khoâng ñuû ñeå thueâ nhaø ôû baát kyø ñaâu khaùc.

Vaäy neân, gia ñình chò cöù soáng cam chòu nhö theá ngaøy qua ngaøy, aáp uû hy voïng nhoû nhoi laø seõ may maén ñöôïc choïn vaøo soáng trong khu nhaø chung cö gaàn ñoù, coù teân Premiere. Khu nhaø mieãn phí hoaøn toaøn.

Ngöôøi ñònh cö ôû ñoù coù quyeàn baùn sau khi soáng 10 naêm.

Toøa nhaø Premiere do coâng ty baát ñoäng saûn Housing Development & Infrastructure cuûa hai cha con Rakesh Wadhawan (57 tuoåi) vaø Hai cha con Rakesh Wadhawan (beân phaûi) vaø Sarang Sarang (33 tuoåi) chòu traùch nhieäm xaây döïng. Toøa nhaø mieãn phí cho ngöôøi ngheøo, nhöng hoaøn toaøn khoâng phaûi laø moät coâng trình töø thieän.

Coâng ty Housing Development cuûa cha con Wadhawan kyù keát vôùi chính quyeàn Maharashtra: ñoåi laïi vieäc cung caáp 85.000 caên chung cö mieãn phí coù toång dieän tích leân ñeán 2,6 trieäu m2, gia ñình Wadhawans seõ ñöôïc nhaän 26,3 hecta ñaát vaø quyeàn söû duïng 6,96 m2 xaây caát cao oác vaên phoøng, caên chung cö cao caáp hoaëc trung taâm thöông maïi.

Vôùi 12 trieäu ngöôøi chen chuùc trong 180 daëm vuoâng, Mumbai thöïc söï laø

32

thöû thaùch cho nhöõng nhaø xaây döïng.

Dieän tích quaù heïp ñaåy giaù ñaát leân sieâu cao. Dao ñoäng töø 8 trieäu USD ñeán 60 trieäu USD moät hecta ñaát.

Hai cha con Wadhawan boû ít tieàn xaây nhaø chung cö cho ngöôøi daân khu oå chuoät, ñoàng thôøi, chi nhieàu cuûa ñeå thöïc hieän caùc coâng trình nhaø ôû cao caáp hoaëc trung taâm thöông maïi leân dieän tích ñaát roäng lôùn nhaän ñöôïc töø chính quyeàn. Daãu tröïc tieáp kinh doanh hoaëc baùn cho caùc nhaø ñaàu tö baát ñoäng saûn khaùc, thì lôïi nhuaän thu ñöôïc töø nhöõng coâng trình cao caáp ñaõ hoaøn taát laø khoång loà. Con soá doanh thu 330 trieäu USD naêm 2009 laø minh chöùng roõ raøng nhaát cho danh xöng: gia ñình Wadhawan - tyû phuù khu oå chuoät.

Wadhawan con, thöôøng goïi laø Sunny, keå raèng 70% thôøi gian anh duøng ñeå thuyeát phuïc vaø xin ñöôïc kyù keát thoûa thuaän vôùi nhöõng quan chöùc chính phuû. Maáu choát ngaønh kinh doanh baát ñoäng saûn theo kieåu thoûa hieäp vôùi chính quyeàn ñeå thu lôïi taïi AÁn Ñoä laø moái quan heä chaët cheõ vôùi chính quyeàn, laõnh ñaïo, caûnh saùt.

Khoaûng thôøi gian khoâng duøng ñeå ñi “giao thieäp” vôùi caùc quan chöùc, anh Sunny ñeán “vieáng” thaêm ngöôøi ngheøo khu oå chuoät. Theo yeâu caàu cuûa chính quyeàn, ít nhaát 70% ngöôøi daân phaûi taùn thaønh chuyeän taùi ñònh cö. Chính quyeàn khoâng boài thöôøng, khoâng boû voán xaây caát, thì cuõng khoâng chòu traùch nhieäm vaän ñoäng giaûi toûa khu oå chuoät. Housing Development ñöôïc khoaùn toaøn boä, vaø seõ töï tính toaùn, caân nhaéc, laøm lôøi.

Coù tröôøng hôïp, chính quyeàn muoán

môû roäng saân bay nhöng khoâng theå di dôøi ngöôøi daân khu oå chuoät. Theá laø Sunny nhaûy vaøo, môøi nhöõng keû lang thang khoá raùch aùo oâm vaøo phoøng hoïp sang troïng cuûa coâng ty, trình chieáu hình aûnh vaø phoâ baøy moâ hình nhöõng caên chung cö tuyeät vôøi maø hoï seõ ñöôïc caáp mieãn phí neáu chòu dôøi ñi. Anh chia seû kinh nghieäm thaønh coâng: “Phaûi quan taám ñeán nhieàu vaán ñeà, ñeå yù ñeán töøng chi tieát. Neáu nhaø taùi ñònh cö ôû xa khu oå chuoät cuõ, nghóa laø xa choã ñang laøm, xa tröôøng ñang hoïc, ngöôøi daân seõ aùi ngaïi chi phí ñi laïi vaø sinh hoaït. Ngoaøi ra, coâng ty cuõng khoâng dôøi caùc hoä gia ñình trong 3 thaùng ñaàu naêm. Vì ñoù laø thôøi gian thi cöû ôû caùc tröôøng. Chuyeån nhaø luøm xuøm seõ aûnh höôûng ñeán caùc em hoïc sinh...” ÔÛ nhöõng khu oå chuoät caàn giaûi toûa luoân coù vaøi keû cöùng ñaàu, tham lam, ñoøi hoûi voâ lyù. Ñeå khaéc phuïc tình traïng ñoù, Sunny giao vieäc cho khoaûng 25 “trôï thuû” taïi moãi khu. Nhieäm vuï dai daúng cuûa nhöõng gaõ ñoù trong 2 naêm roøng laø tìm hieåu ngöôøi naøo coù tieáng noùi giaù trò nhaát trong khu vaø keû naøo chuyeân gaây raéc roái. Ñoàng thôøi, khoâng ngöøng thuyeát phuïc ngöôøi daân chaáp nhaän soá tieàn boài thöôøng töø 2.200 USD ñeán 8.700 USD roài dôøi nhaø ñeán caên chung cö chung cö môùi do Housing Development xaây.

Nhöõng ngöôøi daân khu oå chuoät AÁn Ñoä vöøa ñöôïc nhaø, vöøa ñöôïc tieàn, söôùng nhö tieân? Thöïc teá khoâng phaûi vaäy. Vaøi ngaøn USD ñeàn buø chaúng thaám vaøo ñaâu so vôùi giaù nhaø ñaát ôû Mumbai. Toán khoaûng 350 USD ñeå thueâ caên chung cö khoaûng 24 m2/ thaùng. 35.000 USD neáu muoán mua.

Beân caïnh ñoù, chæ nhöõng hoä gia ñình phaûi noäp giaáy chöùng nhaän coâng daân coù quyeàn baàu cöû tröôùc naêm 2001 môùi ñöôïc caáp nhaø môùi. Giaáy chöùng nhaän naøy laø theû baàu cöû, coù giaù trò baûo ñaûm quoác tòch, baûo ñaûm quyeàn sôû höõu nhaø, hoã trôï ngöôøi daân mua haøng giaûm giaù taïi caùc cöûa tieäm nhaø nöôùc, xin laép daây ñieän thoaïi... Ñoái vôùi nhöõng nhaø ngheøo taän cuøng khu oå chuoät, tôø giaáy ñoù laø taát caû nhöõng gì hoï coù. Neáu maát giaáy tôø thì seõ maát traéng. Vaäy neân, hoï khoâng deã daøng trao Housing Development, cuõng chöa tin lôøi höùa caên nhaø nhö mô cuûa coâng ty. Ñeå giaûi quyeát tình traïng ñoù, Sunny coá thuyeát phuïc ngöôøi daân baèng caùch nhôø chính quyeàn ñòa phöông daãn hoï ñeán tröïc tieáp tham quan nôi ôû môùi.

OÂng Rakesh ngoài trong vaên phoøng roäng lôùn vaø xa hoa, khaùc haún vôùi theá giôùi ngheøo naøn raùch röôùi maø gia ñình oâng ñang cuøng laøm aên. OÂng

noùi: “Coâng vieäc laø nieàm ñam meâ cuûa toâi”. Nguoàn goác cuûa ngaøi chuû tòch kieâm giaùm ñoác ñieàu haønh doanh nghieäp ñaàu tö baát ñoäng saûn theá löïc nhaát AÁn Ñoä naøy laø: toå tieân laøm ñòa chuû ôû Lahore (moät phaàn cuûa Pakistan ngaøy nay, khi xöa naèm döôùi quyeàn kieåm soaùt cuûa chính quyeàn Anh).

Cha cuûa oâng laø caûnh saùt, ñaõ ñem gia ñình veà ñònh cö ôû New Delhi sau khi ñaát nöôùc bò chia caét. Meï cuûa oâng laø vôï hai. Sau khi ñeán ñònh cö ôû Mumbai, Rakesh ñi vaøo ngaønh coâng trình xaây döïng töø giöõa nhöõng naêm 1980. Anh trai oâng laø Rajesh (maát naêm 2000) ñaõ thaønh laäp coâng ty Dewan Housing Finance Corp., taäp trung vaøo lónh vöïc vay theá chaáp vaø baùn leû.

Hai anh em vaø caùc con trai giöõ chöùc laõnh ñaïo trong cuøng moät doanh nghieäp khaùc, cuûa chung gia ñình, tröôùc khi taùch ra vaøo muøa heø naêm ngoaùi. [ ] Moät ngöôøi Myõ ñang aên saùng ôû Paris vôùi baùnh söøng boø, baùnh mì, bô, möùt vaø caø pheâ thì coù moät ngöôøi Phaùp laïi ngoài gaàn. Ngöôøi naøy ñang nhai chewing gum. Ngöôøi Myõ tieáp tuïc aên, trong khi ngöôøi Phaùp tìm caùch baét chuyeän.

- Ngöôøi Myõ caùc anh coù aên heát caû oå baùnh mì khoâng? - Dó nhieân roài.

- Beân Phaùp thì khoâng. Tuïi toâi chæ aên phaàn ruoät, coøn voû baùnh thì gom laïi vaøo thuøng, cheá bieán laïi, laøm thaønh baùnh söøng boø roài baùn cho caùc quoác gia khaùc.

Noùi xong ngöôøi Phaùp phaù leân cöôøi. Ngöôøi Myõ im laëng laéng nghe.

- Ngöôøi Myõ caùc anh aên baùnh mì vôùi möùt aø? - Dó nhieân roài.

Ngöôøi Phaùp thoåi cho noå tung moät bong boùng töø keïo chewing gum roài noùi: - Chuùng toâi thì khoâng. ÔÛ Phaùp chuùng toâi chæ aên traùi caây töôi cho böõa saùng, sau ñoù thì gom voû, hoät vaø caùc phaàn thöøa vaøo thuøng, cheá bieán laïi laøm möùt roài baùn sang caùc nöôùc khaùc.

Sau moät chuùt im laëng, ngöôøi Myõ hoûi: Theá beân Phaùp ngöôøi ta coù laøm tình khoâng?

- Coù chöù, sao anh hoûi vaäy?

- Vaäy sau khi laøm tình thì ngöôøi Phaùp laøm gì vôùi bao comdom?

- Thì vöùt ñi thoâi.

- Chuùng toâi thì khoâng. Beân Myõ ngöôøi ta gom laïi, cheá bieán laïi thaønh keïo chewing gum vaø baùn sang Phaùp.

33

T

oâi sinh ra ñuùng vaøo naêm oâng Tröông Vaên Beàn maát. Khi lôùn leân trong tuoåi hoïc troø ôû trung hoïc, toâi vaãn coøn ñöôïc nghe nhieàu ngöôøi nhaéc ñeán oâng vaø saûn phaåm xaø boâng Vieät Nam maø coâng ty oâng saûn xuaát vôùi nieàm töï haøo kính phuïc pha laãn vôùi moät söï nuoái tieác. Trong kyù öùc saâu xa töø nhoû ñoù, töôûng chöøng nhö maát ñi theo thôøi gian vì toâi chöa ñöôïc coù dòp tìm hieåu theâm nhieàu, hay thaät ra laø khoâng ñeå yù ñeán veà oâng cho ñeán caùch ñaây vaøi naêm khi toâi baét ñaàu tìm hieåu vaø vieát veà lòch söû ngöôøi Minh höông ôû Nam boä.

Ngöôøi Anh, Myõ thöôøng goïi nhöõng ngöôøi ñaàu ñaøn trong kyõ ngheä laø "captains of industry" (dòch nghóa laø "chæ huy tröôûng kyõ ngheä") theå hieän yù töôûng so saùnh trong laõnh vöïc kyõ ngheä, coâng nghieäp, kinh teá taøi chính nhöõng ngöôøi khai phaù, laõnh ñaïo caùc coâng ty, taäp ñoaøn lôùn coù söùc maïnh trong coâng nghieäp laø nhöõng chæ huy tröôûng caùc ñôn vò chuû löïc treân maët traän kinh teá phaùt trieån xaõ hoäi mang laïi phuùc lôïi cho ngöôøi daân, cho ñaát nöôùc khoâng keùm caùc ñôn vò quaân söï baûo veä ñaát nöôùc. Vì theá toâi goïi oâng Tröông Vaên Beàn laø ngöôøi "chæ huy tröôûng kyõ ngheä" ñaàu tieân cuûa Vieät Nam ôû ñaàu theá kyû 20. Ñaõ coù moät soá baøi vieát veà oâng Tröông Vaên Beàn, nhöng haàu heát ñeàu töông töï, coù nhieàu thoâng tin ñöôïc laäp laïi. Trong luùc tìm hieåu veà cuoäc ñôøi vaø söï nghieäp cuûa oâng Tröông Vaên Beàn, toâi ñaõ coù may maén laø lieân laïc ñöôïc vôùi moät ngöôøi chaùu noäi cuûa Tröông Vaên Beàn laø anh Phillipe Tröông, hieän soáng ôû Phaùp. Qua ñieän thö, anh Phillippe ñaõ cho toâi bieát ñöôïc nhieàu thoâng tin theâm veà oâng Tröông Vaên Beàn. Moät soá thoâng tin môùi veà oâng, toâi cuõng tìm ñöôïc qua caùc bieân baûn chính thöùc cuûa caùc buoåi hoïp Hoäi ñoàng kinh teá lyù taøi Ñoâng Döông (Recueil des proceøs-verbaux des seùances pleùnieøres du Grand Conseil des inteùreâts eùconomiques et financiers de l'Indochine) maø oâng Tröông Vaên Beàn laø moät thaønh vieân trong nhieàu naêm. Toång hôïp caùc tö lieäu treân, toâi xin trình baøy moät vaøi neùt phaùt hoïa chính veà oâng.

Theo caùc taùc giaû, coù theå baét ñaàu töø Vöông Hoàng Seãn hay Höùa Hoaønh, thì Tröông Vaên Beàn laø ngöôøi Minh Höông goác Trieàu Chaâu, nhöng thaät ra khoâng ñuùng vaäy. Theo ngöôøi chaùu noäi cuûa oâng, anh Phillipe Tröông hieän nay soáng ôû Phaùp thì goác oâng ôû Phöôùc Chaâu, Phuùc Kieán, ngay taïi Nguõ Hoå Sôn.

Toå tieân cuûa Tröông Vaên Beàn laø Tröông Thuaän Tri, moät só quan tuøy

34

OÂng

Tröông Vaên Beàn (1884 - 1956)

nhaø kyõ ngheä Vieät Nam Nguyeãn Ñöùc Hieäp, PhD Sôû Taøi nguyeân moâi tröôøng Sydney NSW tuøng cuûa töôùng nhaø Minh Döông Ngaïn Ñòch. Döông Ngaïn Ñòch vaø ngöôøi töôùng khaùc nhaø Minh laø Traàn Thöôïng Xuyeân daãn ñoaøn quaân goàm binh só cuøng gia ñình cuûa hoï töø Quaûng Ñoâng laùnh naïn nhaø Thanh ñi treân ñoaøn taøu ñeán Vieät Nam vaøo theá kyû 17. Ñöôïc pheùp cuûa chuùa Nguyeãn, Nguyeãn Phuùc Taân, Traàn Thöôïng Xuyeân vaø Döông Ngaïn Dòch xuoâng vuøng ñaát môùi Gia Ñònh tìm choå truù aån vaø laäp nghieäp. Traàn Thöôïng Xuyeân ñeán Cuø lao Phoá (Bieân Hoøa) ñònh cö trong khi Döông Ngaïn Ñòch ñeán vuøng nay goïi laø Myõ Tho. Tröông Thuaän Chi ôû Myõ Tho moät thôøi gian sau ñoù ñeán vuøng Chôï Lôùn ngaøy nay. Moät ngöôøi chaùu cuûa Tröông Thuaän Chi laø Tröông Quoác Thaùi (sinh vaøo khoaûng ñaàu thaäp nieân 1800) ñöôïc nhaø Nguyeãn boå chöùc Huyeän Thöøa ôû Raïch Giaù.

Sau ngaøy Phaùp chieám saùu tænh mieàn Nam, Tröông Quoác Thaùi dôøi vaøo Hueá vaø ñöôïc vua Töï Ñöùc phong laøm chöùc Phuû doaûn ôû tænh Bình Thuaän. Sau khi Tröông Quoác Thaùi maát, ngöôøi con cuûa oâng laø Tröông Quang Thanh dôøi trôû mieàn Nam ôû taïi Chôï Lôùn. OÂng töø choái phuïc vuï trong chính quyeàn Phaùp vaø trôû thaønh moät ngöôøi buoân baùn bình thöôøng.

Tröông Quang Thanh cuõng laø moät thi só vaø hoïa só. OÂng maát vaøo naêm 1905. Anh Philippe Tröông hieän nay vaãn coøn giöõ hai böùc tranh do oâng veõ vaø nhieàu baøi thô. Tröông Quang Thanh coù 8 ngöôøi con trai vaø moät gaùi. Ngöôøi con gaùi laø baø Tröông Thò Cöôûng, sau naøy thaønh hoân vôùi kyù giaû Nguyeãn Vaên Saâm. Tröông Vaên Beàn laø moät trong 8 ngöôøi con trai.

OÂng Tröông Vaên Beàn sanh ngaøy 10 thaùng 10 naêm Giaùp thaân thôøi vua Haøm Nghi, (thaùng 12 1884).

Thöôû thieáu thôøi, nhö nhieàu gia ñình khaù giaû vaø hoïc thöùc, luùc ñaàu Tröông Vaên Beàn hoïc chöõ Haùn. Sau ñoù naêm 1896, oâng baét ñaàu giaùo duïc Phaùp, hoïc ôû caùc tröôøng Ecole Municipale de Cholon, Colleøge de My Tho, Lyceùe Chasseloup-Laubat (Saigon). Naêm 1889, chính quyeàn thuoäc ñòa Phaùp toå chöùc laàn ñaàu tieân kyø thi Brevet eùleùmentaire (cao ñaúng tieåu hoïc), Tröông Vaên Beàn ghi teân vaø thi ñaäu deã daøng. OÂng ñöôïc boå nhieám chöùc vuï Kyù luïc thöôïng thö.

Naêm 1901, oâng rôøi boû khoâng laøm cho chính quyeàn Phaùp nöõa vaø trôû laïi ngheà buoân baùn cuûa cha oâng. Luùc ñaàu oâng baùn ñaäu phoïng, ñaäu xanh, ñöôøng trong moät cöûa tieäm nhoû toïa laïc ôû soá 40 rue du Cambodge (Chôï Lôùn). Sau ñoù oâng khuyeách tröông

mua caùc loaïi haøng sæ töø caùc thöông gia ngöôøi Hoa roài baùn laïi cho caùc tieäm baùn leû ôû Chôï Lôùn. Naêm 1905, oâng môû moät xöôûng tinh khieát vaø cheá daàu ôû Thuû Ñöùc. OÂng laø ngöôøi Vieät Nam duøng maùy eùp baèng hôi laøm ôû Myõ, mua töø Phaùp. OÂng laø moät ngöôøi raát naêng ñoäng. Moät naêm sau, oâng môû moät nhaø maùy xay gaïo ôû Chôï Lôùn vaø moät ôû Raïch Caùc. OÂng cuõng coù moät khaùch saïn vaø moät tieäm myõ phaåm ôû Chôï Lôùn. Tuy vaäy caùc cô sôû naøy khoâng thaønh coâng baèng cô sôû saûn xuaát daàu cuûa oâng ôû Thuû Ñöùc. Naêm 1918, oâng môû theâm moät cô sôû saûn xuaát daàu nöõa ôû Chôï Lôùn. Xöôûng naøy saûn xuaát ñuû loaïi daàu töø daáu naáu aên, daàu salat (salad oil) ñeán daàu döøa, daàu castor, daàu cao su vaø caùc loaïi daàu duøng trong kyõ ngheä.

Trong kyù söï "Moät thaùng ôû Nam Kyø" (1918), oâng Phaïm Quyønh coù nhaéc ñeán oâng Tröông Vaên Beàn nhö sau: "OÂng Tröông Vaên Beàn laø moät nhaø coâng nghieäp to ôû Chôï Lôùn, naêm tröôùc cuõng coù ra xem hoäi chôï ôû Haø Noäi, ñem xe hôi ra ñoùn caùc phaùi vieân Baéc Kyø veà xem nhaø maùy daàu vaø nhaø maùy gaïo cuûa oâng Chôï Lôùn. Xem qua caùi coâng cuoäc oâng gaây döïng leân, ñaõ to taùt nhö theá maø chuùng toâi thaáy höùng khôûi trong loøng, mong moûi cho ñoàng baøo ta ngaøy moät nhieàu ngöôøi nhö oâng, ngoõ haàu chieám ñöôïc phaàn to trong tröôøng kinh teá nöôùc nhaø vaø thoaùt ly ñöôïc caùi aùch ngöôøi Taøu veà ñöôøng coâng ngheä thöông nghieäp. " Töø nhöõng thaønh coâng ban ñaàu naøy, naêm 1918, oâng baét ñaàu tham döï tích cöïc vaøo ñôøi soáng kinh teá chính trò trong xaõ hoäi. OÂng ñöôïc baàu laøm moät hoäi vieân trong Hoäi ñoàng quaûn haït Nam kyø (Conseil Colonial) vaøo naêm 1920, vaø sau ñoù naêm 1924 laø nghò vieân Phoøng Thöông Maïi (Chambre de Commerce). Naêm 1932, oâng laø ngöôøi Vieät nam ñaàu tieân ñöôïc baàu laøm phoù chuû tòch Phoøng Thöông Maïi vaø giöõ chöùc naøy cho ñeán naêm 1941. Ngoaøi ra oâng coøn laø nghò vieân Phoøng Canh Noâng (Chambre d Agriculture, 1922), thaønh vieân cuûa hoäi ñoàng giaùm ñoác quaûn trò (board of directors) cuûa Thöông caûng Saigon (Port Commerce de Saigon) vaø öùng vieân Hoäi ñoàng Quaûn trò Sôû Luùa gaïo Ñoâng Döông töø naêm 1924.

Trong thaäp nieân 1920, oâng nhaûy vaøo laõnh vöïc canh noâng. Luùc ñaàu oâng mua 300 maåu ruoäng ôû Myõ Tho. Vaøi naêm sau ñoù, naêm 1925, oâng cuøng moät soá ngöôøi khaùc thaønh laäp Coâng ty canh noâng Thaùp Möôøi (Socieùteù Rizicolte du Thaùp Möôøi).

Coâng ty coù hôn 10 000 maåu vaø taïo

coâng aên vieäc laøm cho haøng ngaøn nhaân söï ôû mieàn Taây Nam boä. OÂng laøm Toång giaùm ñoác vaø laø thaønh vieân cuûa hoäi ñoàng quaûn trò coâng ty. OÂng giöõ chöùc vò Toång giaùm ñoác cho ñeán naêm 1931.

Vai troø quan troïng cuûa oâng trong ñòa haït phaùt trieån canh noâng, kyõ ngheä, kinh teá taøi chính ñöôïc ñaùnh giaù cao trong xaõ hoäi. OÂng ñöôïc baàu laøm hoäi vieân cuûa Ñaïi hoäi ñoàng Kinh teá lyù taøi Ñoâng Döông (Grand Conseil des Inteùreâts eùconomiques et financiers de l'Indochine) naêm 1929. Ñaïi hoäi ñoàng kinh teá lyù taøi Ñoâng Döông ñöôïc thaønh laäp naêm 1928 ñeå nghieân cöùu vaø giaûi quyeát caùc vaán ñeà, vaán naïn lieân quan ñeán kinh teá vaø taøi chính ôû Ñoâng Döông. Caùc vuøng ôû Ñoâng Döông nhö Laøo, Cam Boát, Trung, Baéc vaø Nam ñeàu coù thaønh vieân. Trong Ñaïi hoäi ñoàng, oâng ñaõ coù nhieàu ñoùng goùp söûa ñoåi nhieàu chính saùch kinh teá baûo veä quyeàn lôïi ngöôøi daân baûn söù vaø ngöôøi ngheøo khoù ôû Nam boä. Qua caùc bieân baûn baùo caùo chi tieát caùc cuoäc hoïp Ñaïi hoäi ñoàng ñöôïc coâng boá moãi naêm cuûa chính phuû toaøn quyeàn Ñoâng Döông (4) (5) ta coù theå thaáy moät vaøi söï kieän theå hieän tinh thaàn baûo veä phuùc lôïi ngöôøi daân cuûa Tröông Vaên Beàn.

Thí duï trong quyeån baùo caùo phaùt haønh naêm 1939 veà caùc ñeà taøi tranh luaän boû phieáu ôû Ñaïi hoäi ñoàng naêm 1938, coù vieát moät ñoaïn nhö sau (5): "...OÂng Tröông Vaên Beàn ñoïc moät ñeà nghò nhö sau vaø ñaët ra tröôùc Ñaïi Hoäi ñoàng ñeå ñöôïc bieåu quyeát vôùi söï ña soá tuyeät ñoái Ñaïi hoäi ñoàng...

Chieáu raèng trong döï aùn toång ngaân saùch naêm 1939, chính phuû coù nhieäm vuï thi haønh nhöõng coâng trình môùi (thuûy lôïi vaø veùt kinh) töø quyõ tröông muïc Nam kyø moät soá tieàn laø 724000 ñoàng; Chieáu raèng nhöõng coâng trình naøy cho tôùi nay ñöôïc thöïc hieän maø khoâng laáy yù kieán töø caùc thaønh vieân cuûa Nam kyø ñöôïc baàu vaøo Hoäi ñoàng; Chieàu raèng trong naêm 1938, Sôû Coâng chaùnh chæ chi tieâu trong caùc chöông trình treân moät soá tieàn 470000 ñoàng so vôùi ngaân saùch tieân ñoaùn cho döï aùn laø 745000 ñoàng; Chieáu raèng laøm caùc keânh ñaøo ôû Nam kyø thöôøng luoân coù keát quaû toát treân phöông dieän thoaùt nöôùc, caûi tieán ñaát cuõng nhö laøm giaûm möïc nöôùc soâng Cöûu Long trong muøa luõ; Chieáu raèng caùc coâng trình naøy ñöôïc traû töø caùc quyõ ñaõ coù; Treân cô sôû tieàn thaâu ñöôïc töø thueá (*) treân xuaát caûng gaïo vaø dòch vuï lieân quan vaøo khoaûng 6000000 ñoàng; Ñeà nghò sau ñaây ñöôïc ñöa ra bieåu

quyeát 1.- Caùc ñieàu ñöôïc xoùa boû laø ñieàu 122, ñieàu thöù nhaát (caùc coâng trình thoaùt nöôùc vaø thuûy lôï ôû Nam kyø); 2.- Hoaøn laïi 0$50 treân moãi ñoàng tieàn thueá xuaát caûng gaïo vaø caùc dòch vuï lieân quan thaâu ñöôïc ôû Nam kyø. Tieàn hoaøn laïi seõ ñöôïc ghi vaøo Chöông 9, ñieàu 8 Soá tieàn hoaøn laø 1500000 x 0.50 = 750000 ñoàng ((* ) ôû toaøn Ñoâng Döông, chuù thích cuûa taùc giaû) Ñaïi bieåu oâng Marinetti chuù thích laø trong soá löôïng gaïo xuaát caûng ôû caûng Saigon coù 200000 taán laø töø Cam Boát.

OÂng Toång thö kyù phuû nhaän nhöõng pheâ bình veà vaán naïn cuûa Sôû thuûy lôïi maø söï thaønh laäp ñöôïc ñoøi hoûi töùc thì caùch ñaây khoâng laâu.

Traùi vôùi nhöõng ñieàu maø oâng ñaïi bieåu Tröông Vaên Beàn neâu leân, phöông thöùc tín duïng moãi naêm ñöôïc chi tieâu trong giai ñoaïn thi haønh hôïp ñoàng vôùi Coâng ty Ñaøo veùt (Socieùteù des Dragages) noùi chung phuø hôïp vôùi soá löôïng tieàn ghi trong ngaân saùch. OÂng toång thö kyù keâu goïi söï chuù yù cuûa Ñaïi hoäi ñoàng veà tính caùch ñaëc bieät cuûa caùc coâng trình thuûy lôïi caàn thôøi gian daøi thöïc hieän vaø vì theá caàn thieát moät söï lieân tuïc döïa treân kyõ thuaät chuyeân bieät.

OÂng Tröông Vaên Beàn ñoøi hoûi laàn nöõa laø coù söï bieåu quyeát qua laù phieáu ñeà nghò cuûa oâng, vaø söï ñaøo keânh laïi.

OÂng Combot uûng hoä ñeà nghò cuûa oâng Tröông Vaên Beàn, vaø baøy toû söï ngaïc nhieân laø caùc coâng trình thuûy lôïi ñaõ ñöôïc thöïc hieän maø khoâng coù söï ñoøi hoûi, yeâu caàu naøo cuûa daân chuùng ôû caùc vuøng lieân heä.

OÂng giaùm ñoác taøi chaùnh cho hoäi ñoàng bieát laø söï boû phieáu cuûa ñeà nghò seõ khoâng coù aûnh höôûng ñeán taøi chaùnh naêm 1939.

Sau khi ñoïc, ñeà nghò cuûa oâng Tröông Vaên Beàn ñöôïc chaáp thuaän vôùi 25 phieáu thuaän vaø 5 phieáu choáng.

Moät thí duï khaùc nhö trong quyeån baùo caùo naêm 1940 veà caùc ñeà taøi tranh luaän boû phieáu ôû Ñaïi hoäi ñoàng naêm 1939 coù ñoaïn noùi veà quaûn lyù tieâu chuaån döôïc phaåm. Trong cuoäc tranh luaän giöõa caùc thaønh vieân veà thuoác coå truyeàn ñoâng y, oâng Tröông Vaên Beàn cuõng phaùt bieåu phaûn ñoái ñaïo luaät cuûa chính phuû ban haønh ngaøy 24/10/1939 haïn cheá vaø quaûn lyù chaëc cheû söï xöû duïng thuoác baéc coå truyeàn trong quaàn chuùng. OÂng noùi leân söï baát bình bôûi ña soá quaàn chuùng veà ñaïo luaät treân.

35

OÂng phaøn naøn laø Ñaïi hoäi ñoàng, caùc coâng daân baûo hoä vaø nhieàu nhaân vaät ngöôøi An Nam thuoäc nhieàu thaønh phaàn khaùc nhau ñaõ khoâng ñöôïc hoûi yù kieán tröôùc khi coù quyeát ñònh vaø ñoøi hoûi laø ñaïo luaät ñöôïc ñình chæ, chôø söï thaønh laäp moät uûy ban ñeå quaûn lyù vaán ñeà thuoác ta coå truyeàn vaø thuoác taây moät caùch hôïp lyù vaø haøi hoøa. Ña soá ngöôøi daân laø khoâng coù khaû naêng mua thuoác taây vaø do ñoù hoï ñeàu duøng thuoác ta coå truyeàn, maëc daàu coù söï laïm duïng cuûa moät soá y sæ ñoâng y.

Moät soá thaønh vieân trong Ñaïi hoâi ñoàng nhö oâng Thöông Coâng Thuaän, Traàn Vaên Kha, Toân Thaát Vieân Ñeà uûng hoä yù kieán cuûa oâng Tröông Vaên Beàn. OÂng Toång thö kyù Ñaïi hoäi ñoàng taùn thaønh nhöng cho raèng phaûi coù moät söï quaûn lyù naøo ñoù ít nhaát ñeå traùnh laïm duïng toa thuoác ñoäc haïi.

Veà phöông dieän thöïc tieån thì khoù coù theå quaûn lyù ñöôïc vì ngöôøi chaån beänh cuõng laø ngöôøi laøm vaø cheá thuoác.

OÂng Phan Vaên Giao uûng hoä ñaïo luaät cuûa chính phuû ñeå quaûn lyù thuoác ta. OÂng Toân Thaát Vieân Ñeà coøn ñaët ra caâu hoûi laø taïi sao thuoác Taây laïi raát ñaét qua ñoù oâng Giao cho laø vì nhöõng ngöôøi trung gian ñaõ lôïi duïng kieám lôøi quaù cao neân môùi coù söï theå nhö vaäy. OÂng Baffeleuf, chuû tòch Ñaïi hoäi ñoàng noùi roõ cho oâng Ñeà laø oâng (Baffeleuf) cuõng laø thaønh vieân trong UÛy ban trung öông kieåm soaùt neân oâng baûo ñaûm vôùi oâng Ñeà laø söï taêng giaù thuoác chæ coù ñöôïc pheùp sau khi coù söï ñieàu nghieân kyû löôõng. OÂng Baffeleuf ñoàng yù laø luaät môùi ñaõ gaëp nhieàu phaûn öùng baát lôïi vaø ñöa ra ñeà nghò motion cuûa Ñaïi hoâi ñoàng laø luaät môùi ra quaù sôùm vaø caàn coù söï nghieân cöùu laïi kyõ löôõng trong quaûn lyù ñeå aùp duïng töø töø vaø ñuùng möùc trong giai ñoaïn chuyeån tieáp (4). Ñaùng ñeå yù laø tröôùc ñoù vaøo naêm 1931, baùc só Yersin cuõng ñaõ trình baøy tröôùc Ñaïi hoäi ñoàng veà söï caàn thieát troàng caây quinine laøm thuoác choáng soát reùt ôû Ñoâng Döông vaø söï lieân heät hôïp taùc giöõa vieän Pasteur Saigon vaø caùc cô quan lieân heä cuûa phoøng canh noâng ôû Ñoâng Döông. Töø naêm 1923, baùc só Yersin cho bieát laø oâng ñaõ nghieân cöùu caùc maãu voõ caây quinine töø caùc caây ñöôïc thöû troàng sao cho thích hôïp vôùi khí haäu ôû moät soâ ñoàn ñieàn ôû Ñaø Raèng (Dran) vaø Di Linh (Djiring) treân Taây Nguyeân vôùi ñoä cao nhö caùc caây quinine troàng thaønh coâng ôû Java khoaûng 1500 m.

Tröôùc ñoù naêm 1917, Yersin ñaõ thöû ôû Hoøn Baø gaàn Nha Trang. Baùc só Yersin hy voïng laø seõ thaønh coâng phaùt trieån caây quinine vaø kyõ ngheä cheá bieán thuoác choáng soát reùt cho

36

Di aûnh oâng Tröông Vaên Beàn naêm xöa

toaøn coõi Ñoâng Döông vôùi söï trôï giuùp cuûa Ñaïi hoäi ñoàng.

Theo quyeån « Töï Ñieån Taùc Giaû Vieät Nam » cuûa oâng Nguyeãn Q. Thaéng (NXB Vaên Hoùa, 1999) thì oâng Tröông Vaên Beàn cuõng coù vieát 3 taùc phaåm: Phöông phaùp cheá taïo xaø phoàng (1918), Phöông phaùp caûi taïo caùc gioáng luùa (1932) vaø Phöông phaùp laáy daàu thoâng (1932) (2). ÔÛ Nam Kyø, caùc cô quan tö vaán toái cao, phuï taù cho Thoáng ñoác nhö Hoäi ñoàng Quaûn haït Nam Kyø, Ñaïi hoäi ñoàng kinh teá lyù taøi Ñoâng Döông, Hoäi ñoàng Canh noâng, vaø Phoøng thöông maïi, thì oâng Beàn ñeàu laø hoäi vieân cuûa caùc cô quan treân.

Maëc daàu ôû ñòa vò cao vaø coù theá trong xaõ hoäi, oâng khoâng bao giôø khoe khoang töï maõn, traùi laïi oâng raát khieâm toán, taäp trung vaøo coâng vieäc phaùt trieån kyõ ngheä, kinh teá, kinh doanh mang ñeán phuùc lôïi cho quaàn chuùng.

Pont des Malabars et quai (Beán Bình Ñoâng, doïc keânh Taøu Huû, Chôï Lôùn) Noùi veà kinh nghieäm trong thöông tröôøng vaø bí quyeát thaønh coâng, oâng Tröông Vaên Beàn coù cho bieát moät soá yù kieán cuûa oâng nhö sau (trích nguoàn (3)) "... Ñaàu nhöõng naêm 1930 trong dòp Teát Nguyeân ñaùn, caùc baùo Saøi Goøn thöôøng ñaêng phoûng vaán quaûng caùo thöông maïi. Nhöõng baøi naøy thöôøng raát aên khaùch do ngöôøi ñoïc thích tìm hieåu bí quyeát thaønh coâng cuûa caùc nhaø kinh doanh noåi tieáng. Trong ñoù coù baøi phoûng vaán oâng Tröông Vaên Beàn ñaêng treân baùo Saøi Goøn Xuaân 1939 ñaõ thu huùt raát nhieàu ñoäc giaû thôøi

baáy giôø quan taâm. Maëc duø thôøi ñoù khoâng coù nhöõng khaùi nieäm chuyeân moân nhö tieáp thò, ñaàu tö, thöông hieäu... Nhöng noäi dung chuû yeáu cuûa baøi baùo laïi xoay quanh nhöõng vaán ñeà naøy. Coù theå noùi, baøi phoùng söï ñoù ñaõ coù yù nghóa caàn thieát khoâng nhöõng ñoái vôùi nhöõng nhaø kinh doanh cuøng thôøi maø coøn laø con ñöôøng saùng cho doanh nhaân ngaøy nay suy ngaãm vaø so saùnh.

Trong baøi baùo phoùng vieân hoûi taïi sao ngöôøi Vieät thöôøng thaát baïi trong thöông maïi vaø kyõ ngheä. Khoâng caàn suy nghó laâu, oâng Tröông Vaên Beàn traû lôøi: " Taïi ngöôøi mình öa baét caù hai tay, öa laøm nhieàu vieäc quaù. Vieäc naøy chöa xong, hoï ñaõ xoay qua laøm vieäc khaùc, thaønh thöû khoâng vieäc naøo veïn toaøn. Roát cuoäc hoûng caû". oâng noùi tieáp: "Lyù do thöù nhì laø do khoâng thoâng thaïo vieäc neân thaát baïi. Baát cöù vieäc gì, tröôùc khi laøm mình phaûi bieát roõ vieäc aáy. Phaûi hoïc, phaûi nghieân cöùu kyõ caøng môùi ñöôïc. Ngöôøi Taây tröôùc khi laøm vieäc gì hoï cuõng hoïc tröôùc caû. Cho ñeán moät vieäc ñöùng baùn haøng, ta cho laø taàm thöôøng vaø töôûng ai ai cuõng coù theå laøm ñöôïc. Nhöng ñoái vôùi hoï ñoù laø vieäc quan troïng cuõng coù saùch coù tröôøng daïy haún hoi, daïy töø caùch tieáp khaùch, khoe haøng laøm sao cho ngöôøi khaùch mua roài thì coøn trôû laïi. Ngöôøi mình coù moät caùi raát baäy laø chæ thaáy caùi lôïi tröôùc maét, chæ coát laøm sao baùn ñöôïc moùn haøng luùc aáy maø thoâi, khoâng chòu hieåu raèng ngöôøi khaùch thaáy mình bò tieáp ñaõi khoâng ñöôïc nhö yù, hoaëc bò löøa gaït mua nhaàm haøng xaáu, veà sau khoâng theøm trôû laïi nöõa, vì vaäy maø eá aåm.

Nhö toâi ñaây cô sôû ñaõ vöõng vaøng roài maø ngaøy naøo cuõng tìm saùch, tìm baùo ñoïc theâm".

Khi ñöôïc hoûi veà bí quyeát thaønh coâng, oâng Beàn noùi: "ôû xöù mình, trong giôùi kyõ ngheä coøn troáng choã nhieàu, muoán laäp kyõ ngheä naøo cuõng deã laém. Khoâng caàn phaûi coù voán nhieàu. Voán ít, caøng toát hôn. Ban ñaàu khoâng neân laøm rình rang, ñaõ voâ ích maø coøn coù haïi, cöù khôûi söï nho nhoû, ñi laàn laàn töøng böôùc. Caàn nhaát phaûi coù chí nhaãn naïi. Nhö toâi ñaây bò thaát baïi ñaõ maáy phen, nhöng coù thaát baïi môùi coù theâm kinh nghieäm. Thöù nhaát laø beàn chí. Thöù hai laø phaûi coù söùc khoûe, laøm gì thì laøm moãi buoåi saùng toâi cuõng daäy sôùm taäp nöûa giôø theå duïc. Khoâng coù söùc khoûe, hay ñau oám thì daãu taøi gioûi ñeán böïc naøo cuõng thaønh voâ duïng. Toùm laïi söùc khoûe, söï hoïc hoûi, söï beàn chí laø nhöõng ñieàu kieän cuûa söï thaønh coâng".

Tröông Vaên Beàn cuõng laø hoäi vieân cuûa hoäi ñoàng quaûn trò Sôû luùa gaïo

Ñoâng Döông khi sôû naøy ñöôïc thaønh laäp naêm 1924, chuû tòch Lieân hieäp canh noâng (Union d Agriculture), chuû tòch nhaø baêng Tín duïng Canh noâng Chôï Lôùn (Caisse de Creùdit Agricole du Cholon) naêm 1932, phoù chuû tòch Phoøng Canh noâng (Chambre d Agriculture) trong thôøi gian 19321941 vaø laø thaønh vieân cuûa Hoäi ñoàng saûn xuaát kyõ ngheä Ñoâng Döông (Conseil de production industriel d Indochine) khi ñöôïc thaønh laäp vaøo naêm 1941. ÔÛ hai thöûa ruoäng lôùn oâng thaønh laäp naêm 1941 coù hai nhaø maùy xay luùa saûn xuaát hôn 100 taán gaïo moåi ngaøy.

Trong baøi dieãn vaên cuûa oâng Henri Maspeùro (nhaø söû hoïc chuyeân veà Trung Hoa, anh cuûa George Maspero, taùc giaû saùch "Vöông quoác Champa") ñoïc nhaân dòp khai hoaït cuûa Hoäi ñoàng quaûn haït (Conseil Colonial) ngaøy 12 thaùng 02 naêm 1920, noùi veà oâng Tröông Vaên Beàn nhö sau (2): «.. Cuoái cuøng, oâng Beàn ñeàu ñuû taát caû ñieàu kieän khaû naêng ñaïi dieän ôû Hoäi ñoàng naøy caùc kyø voïng môùi cuûa ñoàng baøo oâng. Trong thôøi ñieåm maø ngöôøi An Nam khoâng coøn nghó ñeán ñoùng vai troø tích cöïc vaøo söï phaùt trieån kinh teá ôû Nam kyø, oâng ñaõ, baèng phöông tieän söùc cuûa chính mình, taïo ra moät kyõ ngheä maø oâng bieát roõ, baèng söï beàn chí, yù chí, thoâng minh saùng taïo vaø laøm vieäc, ñaõ ñaët oâng vaøo haøng quan troïng baäc nhaát. Nhöõng ñoàng baøo cuûa oâng khi baàu oâng vaøo ñaây, ñaõ cho thaáy töø ñaây hoï chuù yù vaø tham döï vaøo ñôøi soáng kinh teá cuûa thuoäc ñòa, vaø söï nhaän hieåu maø hoï coù vôùi caùc ñoàng baøo cuûa ho, ñaõ môû ñöôøng vaø laø moät göông maãu toát cho hoï."

Tuy laø trong hoäi ñoàng quaûn haït Nam Kyø, oâng khoâng hoaøn toaøn theo Phaùp. OÂng Ngo Van trong « Vietnam 1920-1940 reùvolution et contrereùvolutuion sous la domination coloniale » coù ghi: « Quelques autres conseillers, dont l avocat Gallet, deùfenseur de Nguyeân An Ninh, et Truong Van Beân, le (Nguyeân Tan Duoc) suivirent dans la voie de la critique » (p.54) (2) ("Nhöõng thaønh vieân khaùc trong hoäi ñoàng, trong ñoù coù luaät sö Gallet, ngöôøi baûo veä Nguyeãn An Ninh, vaø oâng Tröông Vaên Beàn ñaõ theo oâng Nguyeãn Taán Döôïc trong ñöôøng loái chæ trích") Ngaøy 21 thaùng 03 naêm 1926, theo lôøi keâu goïi cuûa oâng Dejean de la Baâtie vaø Nguyeãn An Ninh ñeå choáng söï truïc xuaát nhaø baùo Tröông Cao Dong ra Annam oâng Tröông Vaên Beàn ñaõ coù maët taïi vöôøn Xoaøi. Theo baøi baùo cuûa oâng Dejean de la Baâti

trong La Cloche Feâleùe (23.03.1926) : « Preùsident : M Le Quang Lien dit Bay, constitutionnaliste, assisteù de M. Truong Van Ben, conseil colonial constitutionnaliste, et Phan Van Truong, avocat et directeur de La Cloche Feâleùe... » (p. 60) (2).

Ngoaøi luùa gaïo, oâng nhaän thaáy nhieàu tieàm naêng cho caùc saûn phaåm canh noâng khaùc ôû mieàn Nam nhö döøa. Töø naêm 1928, khi oâng thaønh laäp xöôûng cheá daàu ôû Chôï Lôùn saûn xuaát caùc loaïi daàu aên vaø daàu coâng nghieäp vaø baét ñaàu töø naêm 1932, oâng môû theâm nhaø maùy laøm xaø boâng laøm töø daàu noâng saûn. Vaøo thôøi gian naøy vaø tröôùc ñoù, haàu heát xaø boâng duøng trong nöôùc vaø ôû Ñoâng Döông laø nhaäp caûng töø Phaùp. Chæ coù moät soá ít xaø boâng laøm töø caùc xöôûng nhoû thuû coâng laøm ôû Chôï Lôùn vôùi chaát löôïng keùm neân coù giôùi haïn raát nhoû vaø caøng khoâng theå caïnh tranh vaø so saùnh vôùi xaø boâng nhaäp töø Marseille, moät thaønh phoá ôû Phaùp.

Xaø boâng laø saûn phaåm mang laïi cho oâng nhieàu tieáng taêm vaø tieáp caän ñeán vôùi moïi ngöôøi nhieàu nhaát.

Teân cuûa Tröông Vaên Beàn gaén lieàn vôùi xaø boâng Vieät Nam, xaø boâng "Coâ Ba". Haûng xaø boâng cuûa oâng toïa laïc treân ñöôøng Rue de Cambodge (nay laø Chôï Kim Bieân, quaän 5). Coâng ty cuûa oâng goïi laø Tröông Vaên Beàn vaø caùc con Daàu vaø Xaø boâng Vieät Nam (Truong Van Ben & fils Huilerie et Savonnerie Vietnam). Xöôûng daàu cuûa oâng ôû Chôï Lôùn moåi thaùng saûn xuaát khoaûng 1500 taán daàu döøa vaø haûng xaø boâng Tröông Vaên Beàn saûn xuaát khoaûng 600 taán xaø boâng vaø 10 taán glycerine trong naêm 1943, ôû vaøo thôøi kyø khoù khaên ôû nhieàu nöôùc do chieán tranh ñeä nhò theá chieán. Coâng ty Tröông Vaên Beàn vaø caùc con laø coâng ty quan troïng nhaát saûn xuaát daàu vaø xaø boâng treân toaøn coûi Ñoâng Döông.

Xaø boâng Vieät Nam vaø xaø boâng thôm "Coâ Ba" ñöôïc nhieàu ngöôøi öa chuoäng vì chaát löôïng toát vaø giaù phaûi chaêng cho ngöôøi tieâu duøng ôû moïi giôùi, giai caáp. Treân thò tröôøng, xaø boâng Vieät Nam vaø xaø boâng thôm "Coâ Ba" ñaùnh baït xaø boâng thôm "Mac Xaây" (Marseille) cuûa Phaùp nhaäp töø chính quoác. Ngoaøi Vieät Nam, xaø boâng "coâ ba" ñöôïc duøng roäng raõi ôû Laøo vaø Cam Boát, ñöôïc xuaát khaåu qua Hong Kong, Taân Ñaûo (Nouvelle Caledonie) vaø moät soá caùc nöôùc chaâu Phi. Xin xem tieáp kyø sau: Saûn Phaåm xaø boâng Vieät Nam cuûa Tröông Vaên Beàn vaø caùc con..

Moät caùch phong löu Xöa coù chaøng hoïc troø teân laø Nguyeãn Khaûi. Chaøng öng yù moät coâ gaùi ñeïp ôû laøng beân, Cha meï coâ gaùi bieát Khaûi laø ngöôøi hieáu hoïc, taát sau naøy seõ hieån vinh, neân öng laém. Theá nhöng, khi oâng baø hoûi yù kieán cuûa con gaùi thì coâ naøng laïi... öù coù theøm nhìn

- Noù seõ cao, vaø laøm quan! Maøy coøn muoán gì nöõa chöù. Laøm vô quan khoâng söôùng hôn ngoài ôû chôï baùn thoùc aø caùi con haâm kia?

Coâ gaùi laïnh nhaït ñaùp: - Ñoã cao thì cuõng chæ Traïng Nguyeân. Laøm quan thì cuõng ñeán teå töôùng laø cuøng? Maø phaûi chaïy vaïy ngöôïc xuoâi trong ñaùm quan lieâu.

Sao baèng cöù ngoài vaét veûo nôi chôï buùa, buoân thoùc baùn gaïo, chaúng vui baèng vaïn laøm quan hay sao?

Baø meï laéc ñaàu thaát voïng. Coøn chaøng nho só öùc muoán oùi maùu.

Quyeát chí phaûi cho coâ naøng “saùng maét ra” beøn doài maøi kinh söû.

Sau ñi thi, ñoã cao vaø ñöôïc boå laøm quan. Ngaøy veà laøng beøn cho lính keùo ñeán choã coâ naøng ngoài baùn gaïo, loa keøn inh oûi ñuoåi caû haøng hoï cuûa coâ ñi ñeå laáy choã cho xe ngöïa cuûa quan lôùn ñi qua.

Coâ naøng ñang ngoài vaét veûo trong quaùn nhai mía ghim ñaønh phaûi tuaân leänh, laùnh ra choã khaùc. Ñeán khi coâ nhìn thaáy quan laø “caùi thaèng” ngaøy xöa caàu hoân ñaõ bò mình ñuoåi nhö ñuoåi gaø, giôø noù ñang cheãm cheä ngoài treân xe ngöïa... Coâ bieát toûng ngay laø “thaèng” quan naøy muoán traû thuø lieàn baûo boïn lính, coá yù noùi to cho caû quan cuøng nghe thaáy: - Vieäc quan ñi quan cöù ñi! Quan deïp ñöôøng thì toâi traùnh. Quan ñi roài thì toâi laïi ngoài. Quan coù dôû hôi thì cöù ñöùng ñaây maø gaùc, canh chöøng cho toâi suoát ñôøi xem toâi coù ngoài chôï baùn thoùc nöõa hay khoâng...

Quan Nguyeãn Khaûi ngoài treân xe boãng buûn ruûn caû chaân tay! Thì ra, caùi yù ñoà quan nung naáu bao laâu nay ñònh laøm cho coâ naøng “traéng maét ra”, roát cuoäc chính quan môùi laø ngöôøi traéng maét ...

37

coù nhaø haøng Vieät Nam trong khu vöïc. Baùn $980 luoân nhaø + nhaø haøng.

Goïi Jim 0417 022 880 (t/Anh)

215805

Bentleigh Vic

Sang laïi tieäm boâng hoa taïi Bentleigh Melb., vò trí toát treân ñöôøng caùi ñoâng khaùch vaõng lai, ñang coù nhieàu khaùch quen. Thu nhaäp cao hôïp ñoàng laâu daøi thueâ

reû. Chuû tröïc tieáp ñieàu haønh. Thích hôïp vôï choàng cuøng kinh doanh. Trang thieát bò ñaày ñuû. Xin ñeán xem hoaëc phone ñeå bieát theâm Goïi Joe 0412 424 015 (tieáng Anh)

Gian haøng boâng hoa caây caûnh vaø caùc loaïi haït gioáng troàng troït ngay trong chôï Queen Vic Market, ñaõ laøm töø 1943, gia ñình cuøng ñieàu haønh chæ laøm 5 ngaøy/tuaàn. Cô hoäi raát hieám. Vì ñoåi ngheà sang laïi deã daøng. Sang luoân xe truck Isuzu vaø haøng toàn.

Goïi 0412 424 016 (t/Anh)

21633005 21633005

Melbourne CBD

Khoâng caàn sang, khoâng chi phí thaønh laäp.

Cô hoäi raát khoù coù ñeå chæ THUEÂ MÖÔÙN moät shop baùnh mì trong Eltham Shopping Centre/Melb. Khoâng chi phí thieát laäp, khoâng good will sang baùn gì heát Taát caû trang thieát bò quaày keä ñeàu ñaõ coù saün, vaøo laø baùn ngay Goïi 0418 276 715 (t/Anh)

22

RESTAURANT Sylvania Sylvania Sydney Sydney NSW NSW

Cafe Camberwell, thueâ reû hôïp ñoàng laâu, ñang thu $5000/tuaàn.

Sang $130,000.

Thöông löôïng deã daøng.

Goïi Rick 0403 583 964 hay Linda 0425 729 709

CAFE CAFE & & TAKEAWAY TAKEAWAY Shopping Shopping Centre Centre Western Western Sydney Sydney

(21603004) (21603004)

215705

Oakleigh & Camberwell Vic. Sang Loø baùnh mì, moät taïi Oakleigh vaø moät ôû Camberwell Melb. Vò trí toát treân shopping strip. Thu 4000/tuaàn ôû Oakleigh, 9000/tuaàn ôû Camberwell.

Camberwell Melbourne

Eltham Shopping Centre Melb Vic.

215905

AUTO SERVICES & REPAIRS

Sang thöông löôïng 35K (Oakleigh) vaø 295K (Camberwell). Coù theå sang caû hai hoaëc 1 trong hai.

Goïi Andy 0438 587 200 (Oakleigh) Paul 0413 826 174 (Camberwell) ñeå t/löôïng xin noùi t/Anh

38

Queen Victoria Market Melbourne

BAKERY FOR SALE 240005

CAFE

BAKERY SHOP FOR LEASE

FLOWER STALL

(02) 9625 6168 or 0416 635 251(t/Anh)

21651006

FLORIST SHOP

ñeå ñeán xem

Haõng baûo trì vaø söûa chöõa caùc loaïi xe hôi, van, truck v.v..ngay Melbourne CBD, ñang ñoâng khaùch nöôøm nöôïp. Trang thieát bò ñaày ñuû. ñang laø RACV services centre. Coù luoân LGP Lic vaø RWC Lic + workshop. Doanh nghieäp naøy raát thaønh ñaït. ñoâng khaùch vaø friendly vôùi VN. Goïi ñeå thöông löôïng kieåu töï ban ñònh giaù.

Steve 0402 786 789 (t/Anh)

21643004 21643004

Vuø Vuønngg Sylvania Sylvania Syd. Syd. Baù Baùnn luoâ luoânn baá baátt ñoä ñoänngg saû n + doanh nghieä p nhaø haø n g, 2 taà n g saûn + doanh nghieäp nhaø haøng, 2 taàng 130 130 choã , Fully Lic. Ñang ñoâ n g khaù c h, Nhaø haø choã, Fully Lic. Ñang ñoâng khaùch, Nhaø haønngg maù maùyy laï laïnnhh & & thang thang maù maùyy chuyeà chuyeànn thöù thöùcc aêaênn..

Trong Trong vuø vuønngg trung trung taâ taâm m aêaênn uoá uoánng. g. Hieä Hieänn khoâ khoânngg coù nhaø haø n g Vieä t Nam trong khu vöï c coù nhaø haøng Vieät Nam trong khu vöïc.. Baù Baùnn $980 $980 luoâ luoânn nhaø nhaø ++ nhaø nhaø haø haønng. g.

Goï i Jim 0417 Goïi Jim 0417 022 022 880 880 (t/Anh) (t/Anh)

BAKERY BAKERY SHOP SHOP FOR FOR LEASE LEASE

Sang Sang tieä tieäm m cafe cafe coffe coffe vaø vaø luoâ luoânn takeaway takeaway shop, coù luoâ n 25 choã ngoà i , saï c h roä shop, coù luoân 25 choã ngoài, saïch roänngg trong trong shopping shopping centre centre ñoâ ñoânngg taá taápp naä naäpp vuø vuønngg phía phía taâ taâyy West Syd. Hieä n ñang baù n 7 ngaø y thu 14-15 West Syd. Hieän ñang baùn 7 ngaøy thu 14-15 ngaø ngaønn/tuaà /tuaànn.. Ñaõ Ñaõ laø laøm m chæ chæ moä moätt chuû chuû trong trong 13 13 naê naêm m .. Lôï i töù c raá t cao, sang gaá p ñeå veà höu.

Xin goï Lôïi töùc raát cao, sang gaáp ñeå veà höu. Xin goïii ñeå ñeå ñeá ñeánn xem xem (02) (02) 9625 9625 6168 6168 or or 0416 0416 635 635 251(t/Anh) 251(t/Anh)

CAFE

Camberwell Camberwell Melbourne Melbourne

39

khaùc. Khoâng ngoït ngaøo... mía luøi nhö moät soá ngöôøi daân Taây Nam Boä ven vuøng soâng nöôùc meânh mang chín roàng phuø sa, khoâng naëng neà cuïc mòch nhö ngöôøi mieàn Ñoâng Nam Boä noùng chaùy da thòt, gioïng ngöôøi Saøi Goøn cuõng ngoït, nhöng laø caùi ngoït thanh hôn, nheï hôn. Ñoù laø chaát gioïng "thaønh thò" ñaày kieâu haõnh cuûa ngöôøi Saøi Goøn, chaúng laãn vaøo ñaâu ñöôïc maø duø ngöôøi khaùc coù baét chöôùc cuõng khoù loøng. Döôøng nhö qua nhieàu naêm cuøng vôùi ñaát Gia Ñònh Saøi Goøn

gioïng khoâng cao nhö ngöôøi Haø Noäi, khoâng naëng nhö ngöôøi Trung, maø cöù ngang ngang sang saûng rieâng... Maø ñieàu ñaëc bieät trong caùch ngöôøi Saøi Goøn noùi chuyeän cuøng nhau laø maáy töø "nghen, hen, heùn" ôû cuoái caâu...

Ngöôøi mieàn khaùc coù khoaùi, coù yeâu ngöôøi Saøi Goøn thì cuõng vì caùch duøng töø "nghen, hen" naøy. Khaùch ñeán nhaø chôi, chuû nhaø tieáp. Khaùch veà, cöôøi roài buoâng moät caâu "Thoâi, toâi dìa nghen!" - Chuû nhaø cuõng cöôøi "ÖØ, dzaäy anh dìa hen!". Noùi chuyeän ñieän

S

inh ra vaø lôùn leân ôû Saøi Goøn, trong ñaàu luùc naøo cuõng coù moät yù ñònh laø seõ "thôû ñeàu" treân maûnh ñaát oàn aøo naøy, yù ñònh ñoù chaéc seõ giöõ maõi cho ñeán luùc moät ngaøy naøo ñoù aâm thaàm khoâng böùt röùt caén tay aùo maø mæm cöôøi he he he xuoáng döôùi aáy...

Goïi laø yeâu Saøi Goøn thì coù phaàn hôi quaù! Khoâng daùm goïi thöù tình caûm daønh cho Saøi Goøn laø tình yeâu, noù chöa theå ñaït ñeán möùc aáy. Caùi tình vôùi Saøi Goøn laø caùi tình cuûa moät thaèng aên ôû vôùi Saøi Goøn hôn 20 naêm, caùi tình cuûa moät thaèng maø vôùi noù, Saøi Goøn coøn quaù nhieàu ñieàu níu keùo, quaù nhieàu chuyeän ñeå moãi khi baát chôït nghó veà Saøi Goøn, laïi thaáy nhô nhôù, gaàn guõi...

Coù daïo ñoïc trong moät baøi vieát veà Saøi Goøn Gia Ñònh cuûa nhaø vaên Sôn Nam, coù thaáy oâng vieát gioïng Saøi Goøn, cuõng nhö vaên hoùa vaø con ngöôøi Saøi Goøn laø moät söï pha troän vaø giao thoa ñeán hôïp nhaát cuûa nhieàu nôi. Ñoù laø nhöõng ngöôøi Chaêm baûn ñòa, nhöõng ngöôøi khaùch Hoa, nhöõng ngöôøi mieàn Trung ñaàu tieân ñeán ñaát Gia Ñònh...Töø ñoù hình thaønh moät loaïi ngoân ngöõ vöøa baûn ñòa, vöøa vay möôïn cuûa nhöõng ngöôøi ñi môû ñaát...

Gioïng ngöôøi Saøi Goøn ñöôïc xem laø gioïng chuaån cuûa mieàn Nam, cuõng nhö gioïng ngöôøi Haø Noäi ñöôïc xem laø gioïng chuaån cuûa ngöôøi mieàn Baéc.

Gioïng chuaån töùc laø gioïng khoâng pha troän, khoâng bò caûi bieán ñi qua thôøi gian. Nhö noùi veà gioïng chuaån cuûa ngöôøi Haø Noäi, ngöôøi ta noùi ñeán chaát gioïng aám nheï, khi traàm khi boång, khi saéc khi thanh, vaø chaúng ai phuû nhaän ngöôøi Haø Noäi noùi chuyeän raát hay vaø "ñieâu luyeän". Caùi "ñieâu luyeän" aáy nhö thuoäc veà baûn chaát cuûa ngöôøi Haø Noäi maø chæ ngöôøi Haø Noäi môùi coù ñöôïc. Neáu noùi laø ngöôøi Vieät Nam noùi nhö haùt, thì ñuùng ra chæ coù ngöôøi Haø Noäi laø "noùi nhö haùt" maø thoâi, hoïa chaêng chæ coù gioïng Hueá cuûa ngöôøi con gaùi Hueá traàm tö môùi cuøng ñöôïc ví von theá...Ngöôøi Saøi Goøn thì khaùc, gioïng Saøi Goøn cuõng

40

ngöôøi chò maéng, gioïng hôi gaèn laïi vaø töøng tieáng moät, coù chuùt hoùm hænh trong ñoù "Dzui dzöõ hen!". Ñaùm baïn cuøng tuoåi, ngoài chôi chung, cöôøi ñuøa, moät ngöôøi noùi gioïng cao cao vui veû "Dzui dzöõ hen!"...Ngöôøi Saøi Goøn coù

chôi vui veû hen!". Noùi laø "vui veû" vaãn ñöôïc ñaáy chöù nhöng caûm giaùc noù ngöôøng ngöôïng mieäng laøm sao ñoù. Nghe moät ngöôøi Saøi Goøn phaùt aâm nhöõng chöõ coù phuï aâm "v" nhö "veà, vui, vöôøn, voõng" noù caûm giaùc sao sao aù, khoâng ñuùng laø gioïng Saøi Goøn chuùt naøo...

Nhìn laïi moät quaõng thôøi gian hôn 300 naêm hình thaønh vaø phaùt trieån cuûa Saøi Goøn töø Phieân Traán, Gia Ñònh Traán, Gia Ñònh Thaønh, Phieân An, Gia Ñònh Tænh...cho ñeán Saøi Goøn, Saigon, daân Saøi Goøn ñaõ laø moät taäp hôïp nhieàu daân toäc sinh soáng nhö Vieät, Hoa, Kh mer...Caùc söû saùch xöa cheùp laïi, khi ngöôøi Vieät baét ñaàu ñeán Ñoàng Nai Gia Ñònh thì ngöôøi Kh mer ñaõ sinh soáng ôû ñaây khaù ñoâng, roài tieáp ñoù laø ngöôøi Hoa, vaø moät soá ngöôøi toäc laùng gieàng nhö Malaysia, Indonesia (Java) cuõng coù maët. Söï hôïp tuï naøy daãn ñeán nhieàu söï giao thoa veà maët vaên hoùa, laøm aên, cuõng nhö nhöõng maët khaùc cuûa ñôøi soáng, trong ñoù dó nhieân phaûi noùi ñeán ngoân ngöõ.

Tieáng noùi cuûa ngöôøi Saøi Goøn

Haûi Phan

phuø hoa trong nhòp soáng, trong ñoåi môùi vaø phaùt trieån, thì gioïng noùi cuûa ngöôøi Saøi Goøn cuõng trôû neân "cao sang" hôn. Duø vaäy, coù caùi "thanh" cuûa moät vuøng ñaát moät thôøi laø thuû phuû Nam Boä, nhöng cuõng chaúng maát ñi ñaâu caùi moäc maïc khoâng boû ñöôïc cuûa caùi goác chung Nam Boä.

Gioïng ngöôøi Saøi Goøn noùi leân nghe laø bieát lieàn. Ngoài nghe hai ngöôøi Saøi Goøn noùi chuyeän cuøng nhau ôû moät quaùn nöôùc, beân ñöôøng hay qua ñieän thoaïi, deã daøng nhaän ra hoï. Caùi

thoaïi ñaõ ñôøi, ñeå keát caâu chuyeän vaø cuùp maùy, moät ngöôøi noùi "Hoång coøn gì nöõa, dzaäy thoâi hen!" "thoâi" ôû ñaây nghóa laø döøng laïi, keát thuùc, chaám döùt gì ñoù. Hai ñöùa baïn noùi chuyeän cuøng nhau, baét gaëp caùi gì vui, quay ñaàu sang ñöùa keá beân "Hay heùn maäy?" baèng gioïng ñieäu thoaûi maùi...

Gioïng ngöôøi Saøi Goøn ñoâi khi dieãn ñaït cuøng moät caâu noùi, nhöng laïi baèng nhieàu cung baäc gioïng ñieäu khaùc nhau laïi mang yù nghóa khaùc nhau. Ñaùm nhoû quaäy, nghòch phaù,

thoùi quen hay "ñaõi" gioïng ôû chöõ cuoái laøm caâu noùi mang moät saéc thaùi khaùc khi hôøn giaän, khi ñuøa vui nhö "Hay dzöõuuu", "Gioûi dzöõööu...!" Nghe ngöôøi Saøi Goøn noùi chuyeän, trong caùch noùi, baét gaëp "Thoâi aø nghen" "Thoâi aø!" khaù nhieàu, nhö moät thoùi quen vaø caùi "duyeân" trong gioïng Saøi Goøn.

Ngöôøi Saøi Goøn noùi chuyeän, khoâng phaùt aâm ñöôïc moät soá chöõ, vaø hay laøm ngöôøi nghe laãn loän giöõa aâm "d,v,gi" cuõng nhö ngöôøi Haø Noäi phaùt aâm laãn caùc töø coù phuï aâm ñaàu "r" vaäy. Noùi thì ñuùng laø sai, nhöng vieát vaø hieåu thì chaúng sai ñaâu, ñoù laø gioïng Saøi Goøn maø, nghe laø bieát lieàn.

Maø cuõng chaúng bieát coù phaûi laø do thaät söï ngöôøi Saøi Goøn khoâng phaùt aâm ñöôïc nhöõng chöõ aáy khoâng nöõa, hay laø do caùch noùi laãn töø "d,v,gi" aáy laø do quen mieäng, thuaän mieäng vaø hôïp vôùi chaát gioïng Saøi Goøn. Ví nhö noùi "Ñi chôi dzui dzeû hen maäy!" thì ngöôøi Saøi Goøn noùi noù... thuaän mieäng vaø töï nhieân hôn nhieàu so vôùi noùi "Ñi

Ngöôøi Saøi Goøn coù caùi kieåu goïi "Maøy" xöng "Tao" raát "ngoït". Moät vaøi laàn gaëp nhau,noùi chuyeän yù hôïp taâm ñaàu moät caùi laø ngöôøi Saigon maøy tao lieàn. Neáu ñuùng laø daân Saøi Goøn, hieåu ngöôøi Saøi Goøn, yeâu ngöôøi Saøi Goøn seõ thaáy caùch xöng hoâ aáy chaúng nhöõng khoâng coù gì laø thoâ maø coøn raát ö laø thaân thieän vaø gaàn guõi

khoâng chæ thuaàn laø tieáng Vieät, maø coøn laø söï hoïc hoûi, vay möôïn nhieàu töø ngöõ cuûa daân toäc baïn, ñaâm ra mang nhieàu "hình aûnh" vaø "maøu saéc" hôn.

Nhöõng töø nhö "lì xì, theøo leøo, xí muïi, cuõ xì..." laø möôïn cuûa ngöôøi Hoa, nhöõng töø nhö "xaø quaàng, mình eân..." laø cuûa ngöôøi Kh mer. Noùi rieát ñaâm quen, daàn daàn nhöõng töø ngöõ ñoù, nhöõng tieáng noùi ñoù ñöôïc ngöôøi daân Saøi Goøn söû duïng moät caùch töï nhieân nhö cuûa mình, ñieàu ñoù chaúng coù gì laï...Theâm vaøo ñoù, noù ñöôïc söûa ñoåi nhieàu cho phuø hôïp vôùi gioïng Saøi Goøn, thaønh ra coù nhöõng neùt ñaëc tröng rieâng.

Vaäy noùi cho cuøng thì ngöôøi Saøi Goøn cuõng coù nhöõng tieáng goïi laø "tieáng ñòa phöông" (local dialect !?).

Nhöõng tieáng naøy theå hieän roõ nhaát khi ngöôøi Saøi Goøn noùi chuyeän cuøng ngöôøi mieàn khaùc. Nghe moät ngöôøi Saøi Goøn noùi chuyeän cuøng moät ngöôøi khaùc vuøng, deã daøng nhaän ra nhöõng khaùc bieät trong lôøi aên tieáng noùi giöõa hai ngöôøi, hai mieàn. Coù moät soá töø ngöôøi Saøi Goøn noùi, ngöôøi mieàn khaùc nghe roài...cöôøi vì chöa ñoaùn ra ñöôïc yù. Cuõng nhö khi nghe ngöôøi Hueá duøng moät soá töø laï laï nhö "o, moâ, ni, chöø, raêng..." trong khi noùi chuyeän vaäy thoâi. Khaùc laø maáy tieáng ngöôøi Saøi Goøn noùi, vaãn coù chuùt gì ñoù noù... vui vui tai, laø laï, ngoà ngoä vaø...bình daân laøm sao.

Ngöôøi Saøi Goøn noùi rieâng vaø mieàn Nam noùi chung, coù thoùi quen duøng töø "daï" khi noùi chuyeän, khaùc vôùi ngöôøi mieàn Baéc laïi duøng töø "vaâng". Ñeå yù seõ thaáy ít coù ngöôøi Saøi Goøn naøo noùi töø "vaâng". Khi coù ai goïi, moät ngöôøi Saøi Goøn noùi "vaâng!" laø trong daùng daáp cuûa caâu noùi ñoù coù gioïng ñuøa, cöôøi côït. Khi noùi chuyeän vôùi ngöôøi lôùn hôn mình, ngöôøi döôùi thöôøng ñeäm töø "daï" vaøo moãi caâu noùi. "Maøy aên côm chöa con ? - Daï, chöa!"; "Môùi dìa/dzeà haû nhoùc? - Daï, con môùi!"...

Caùi tieáng "daï" ñoù, khoâng bieát sao trong caûm giaùc nghe cuûa moät ngöôøi Saøi Goøn vôùi moät ngöôøi Saøi Goøn thaáy noù "thöông" laï...deã chòu maø gaàn guõi, nheï nhaøng maø tình caûm laém laém.

Caûm giaùc noù thaät rieâng so vôùi nhöõng Moät phuï nöõ beá ñöùa treû vaøo phoøng khaùm beänh. Baùc só phaùt hieän thaèng beù bò suy dinh döôõng, lieàn hoûi: “Chaùu buù meï hay söõa bình? “ “Söõa meï.”

“Vaäy chò côûi aùo ñeå toâi khaùm.”

Moät luùc sau... “Heøn gì thaèng beù suy dinh döôõng. Chò chaúng coù chuùt söõa naøo caû! “ -”Toâi bieát! Toâi laø baø ngoaïi noù maø!”

41

nôi khaùc. Nghe moät tieáng "daï" laø bieát ngay teân naøy laø daân mieàn Nam caùi ñaõ roài haún hay...

Moät ngöôøi mieàn khaùc, coù theå laø Baéc hoaëc Trung, dieãn taû moät khoaûng thôøi gian ngaén vaøi ngaøy thì noùi "Töø böõa ñoù ñeán böõa nay", coøn ngöôøi Saøi Goøn thì noùi "Hoåm nay", "daïo naøy"... ngöôøi khaùc nghe seõ khoâng hieåu, vì noùi chi maø ngaén goïn gheâ. (Laïi phaùt hieän theâm moät ñieàu laø ngöôøi Saøi Goøn hay duøng töø "gheâ" phía sau caâu noùi ñeå dieãn taû moät saéc thaùi tình caûm rieâng. Tieáng "gheâ" ñoù chaúng haøm yù gì nhieàu, noù mang yù nghóa laø "nhieàu", laø "laém". Noùi "Nhoû ñoù xinh gheâ!" nghóa laø khen coâ beù ñoù xinh laém vaäy.) Laïi so saùnh töø "hoåm nay" vôùi "hoåm raøy" hay nghe ôû caùc vuøng queâ Nam Boä, cuõng moät yù nghóa nhö nhau, nhöng laïi khoâng hoaøn toaøn gioáng nhau. Nghe ngöôøi Saøi Goøn duøng moät soá töø "hoåm raøy, mieát..." laø ngöôøi Saøi Goøn baét chöôùc ngöôøi mieàn soâng nöôùc vaäy. Nhöng nghe vaãn khoâng traùi tai, khoâng caûm thaáy göôïng, vì trong ngöôøi Saøi Goøn vaãn coøn caùi chaát Nam Boä chung maø.

Nghe moät ñöùa con trai Saøi Goøn noùi veà ñöùa baïn gaùi naøo ñoù cuûa mình xem..."Nhoû ñoù xinh laém!", "Nhoû ñoù ngoan!"...Tieáng "nhoû" mang yù nghóa

noùi naëng neà laém. Moät ngöôøi lôùn hôn goïi "EÂ, nhoùc laïi noùi nghe!" hay goïi ngöôøi baùn haøng rong "EÂ, cho cheùn cheø nhieàu nhieàu tieàn ít coi!"... "EÂ" laø tieáng Saøi Goøn ñoù, coi goïi troång khoâng vaäy maø chaúng coù yù gì ñaâu, coù theå noùi ñoù laø thoùi quen trong caùch noùi cuûa ngöôøi Saøi Goøn. Maø ngöôøi Saøi Goøn cuõng laï, mua haøng gì ñoù, thöôøng "queân" maát töø "baùn", chæ noùi laø "cho cheùn cheø, cho toâ phôû"... "cho" ôû ñaây laø mua ñoù nghen. Nghe ngöôøi Saøi Goøn noùi chuyeän vôùi nhau, thöôøng baét gaëp theá naøy "Laáy caùi tay ra coi!"

"Ngon laøm thöû coi!" "Cho mieáng coi!" "Noùi nghe coi!"... "Laøm thöû" thì coøn "coi" ñöôïc, chöù "noùi" thì laøm sao maø "coi" cho ñöôïc neø ? Vaäy maø ngöôøi Saøi Goøn laïi noùi, töø "coi" cuõng chæ nhö laø moät töø ñeäm, daân Saøi Goøn noùi dzaäy maø. Ngoài maø nghe ngöôøi Saøi Goøn noùi chuyeän cuøng nhau thì quaùi laém, laï laém, khoâng ít ngöôøi seõ hoûi "maáy töø ñoù nghóa laø gì dzaäy ta ?"

Maø "dzaäy ta" cuõng laø moät thöù "tieáng ñòa phöông" cuûa ngöôøi Saøi Goøn aø.

Ngöôøi Saøi Goøn coù thoùi quen hay noùi "Sao kyø dzaäy ta?" "Sao roài ta?" "Ñöôïc hoâng ta?"...Nghe nhö laø hoûi chính mình vaäy ñoù, maø...hoång phaûi dzaäy ñaâu nghen, kieåu nhö laø nöûa hoûi ngöôøi, nöûa ñuøa ñuøa vaäy maø.

nhö tieáng "caùi" cuûa ngöôøi Haø Noäi.

Ngöôøi Saøi Goøn goïi "nhoû Thuyù, nhoû Lyù, nhoû Uyeân" thì cuõng nhö "caùi Thuyù, caùi Uyeân, caùi Lyù" cuûa ngöôøi Haø Noäi thoâi.

Noùi moät ai ñoù chaäm chaïp, ngöôøi Saøi Goøn keâu "Thaèng ñoù laøm gì maø cöù caø reà caø reà...nhìn phaùt böïc!"

Nghe cöù nhö laø ñuøa, chaúng laøm caâu

Tieáng Saøi Goøn laø theá ñoù, neáu baïn giaû gioïng Saøi Goøn noùi chuyeän, duø coù gioáng caùch maáy maø boû queân maáy tieáng ñeäm, maáy tieáng Saøi Goøn rieâng rieâng naøy thì ñuùng laø... "baïn hoâng bieát gì heát chôn heát choïi!"

Maø gioïng Saøi Goøn ñaõ theá, caùch ngöôøi Saøi Goøn xöng hoâ, goïi nhau cuõng coù phaàn mang "maøu saéc"

42

rieâng.

Maøy-tao laø kieåu xöng hoâ hay thaáy trong moái quan heä baïn beø cuûa ngöôøi Saøi Goøn. Caùch xöng-hoâ naøy thaáy daøn traûi töø ñuû caùc moái quan heä baïn beø; töø baïn hoïc giöõa maáy ñöùa nhoùc chuùt xíu, cho ñeán maáy baùc maáy anh lôùn lôùn tuoåi. Hoång bieát caùi maùu daân Saøi Goøn noù chaûy maïnh quaù hay sao maø thaáy maáy caùch goïi naøy noù...töï nhieân vaø deã noùi hôn laø maáy töø nhö "caäu caäu - tôù tôù" cuûa mieàn Baéc. Noùi chuyeän baïn beø vôùi nhau, thaân thieát maø goïi maáy tieáng maøy maøy tao tao thì nghe thaät söôùng, thaät thoaûi maùi töï nhieân, vaø khoai khoaùi laøm sao aáy. Goïi theá thì môùi thieät laø daân Saøi Goøn. Ñaáy laø ngang haøng, ngang vai veá maø goïi nhau, chöù coøn nhö ñaùm nho nhoû maø gaëp ngöôøi lôùn tuoåi hôn, ñaùng baäc cha, chuù thì khaùc. Khi aáy "tuïi nhoû" seõ goïi laø chuù, thím, coâ, dì, hay baùc vaø xöng "con" ngoït xôùt. Coù veû nhö ngöôøi Saøi Goøn "öa" tieáng chuù, thím, dì, coâ hôn; cuõng nhö ña phaàn daân mieàn Nam khaùc vaäy maø.

Maø coù leõ caùch goïi naøy cuõng coøn tuyø vaøo vieäc öôùc löôïng tuoåi cuûa ngöôøi ñoái dieän. Gaëp moät ngöôøi phuï nöõ maø mình nhaém chöøng tuoåi nhoû hôn meï mình ôû nhaø thì "Dì ôi dì...cho con hoûi chuùt...!" - coøn lôùn hôn thì dó nhieân laø "Baùc ôi baùc..." roài. Nhöõng tieáng môï, thím, caäu,... cuõng tuyø vaøo vai veá vaø ngöôøi ñoái dieän maø goïi. Coù ngöôøi chaúng baø con thaân thuoäc gì, nhöng laø baïn cuûa ba mình, laïi nhoû tuoåi hôn, theá laø goïi laø chuù vaø vôï cuûa chuù ñoù cöù theá goïi luoân laø thím. Goïi thì goïi theá, coøn xöng thì xöng "con" chöù khoâng phaûi "chaùu chaùu" nhö moät soá vuøng khaùc. Caùi tieáng "con" caát leân noù taïo cho ngöôøi nghe caûm giaùc khoaûng caùch giöõa mình vôùi ñöùa nhoû ñang noùi kia töï döng... gaàn xòt laïi. Nghe sao maø quen thuoäc, vaø gaàn guõi ñeán laï luøng. Töï döng laø thaáy coù caûm tình lieàn.

Noùi tieáp chuyeän xöng-hoâ, ngöôøi Saøi Goøn coù kieåu goïi theá naøy : OÂng ñoù = oång. Baø ñoù = baû. Anh ñoù = aûnh.

Chò ñoù = chæ Khoâng hieåu sao maø daáu hoûi töï nhieân caùi trôû neân giöõ vai troø quan troïng... ngoä nghónh dzaäy nöõa. Nhöng maø keâu leân nghe hay hay ñuùng hoâng?

Goïi vaäy môùi ñuùng laø chaát Nam Boä Saøi Goøn aù nghen.

Ngöôøi Saøi Goøn cuõng coù thoùi quen goïi caùc ngöôøi trong hoï theo... soá.

Nhö anh Hai, chò Ba, thím Tö, coâ Chín, döôïng Baûy, môï Naêm...Maø neáu anh chò em hoï haøng ñoâng ñoâng, sôï goïi cuøng laø chò Hai, anh Ba maø hoång bieát noùi veà ai thì dzaäy neø, theâm teân

(cuûa toâi)

Bích Vaân

www.KhoaHoc.net

Toâi ñi ñeå laïi ñöôøng xöa Cuøng bao kyû nieäm naéng möa beân ñôøi

cöù nghe Ñaõ ôû Saigon, ai maø chaû bieát o, nhöng heã öõ Taân sa i ï ta û u â ie h û ch a i hoaëc chöa töøng ñi ngang qua h ëc noùi ñeán ha nhaø thôø Taân Ñònh? Qua Hai ai nhaéc hoa aâyù loøng nao nao, xuùc ïc. laïi th Baø Tröng, con ñöôøng chính Ñònh laø toâi h kyø laï. Khoâng keàm ñöô h c ù òn ca Ñ t ä o n â a m T noái lieàn Phuù Nhuaän vaø ...cöù g ñoän chöõ ôøi he ñeán hai theá ñi thaúng taép leân phoá? Ñi Chæ môùi ng ø ñaõ thaâyù caû moät quaõng ñ ét a la m i â c ù o ô th ö thaúng ra choã töôïng ñöùc Traàn ra tr khoâng eân nhö hieän oàn thaân yeâu, ti n à a th ù u â a Höng Ñaïo ôû beán Baïch Ñaèng, thô bu ùi kyû nieäm vui giang sôn cuûa Haûi Quaân, thì coù vôùi bieát bao ôùi lôùn voâ tö ñaâyø mô vô” m i ø ô i ø ñ ô i å th o t ä “ñ o leõ chính xaùc hôn, nhöng phoá thôøi caû m hó õng caû ... moät Catinat vaø Bonard cuõng ñaõ naèm moäng, vaø cu ät vaät luùc naøo cuõng chæ ng a ch n á o laån quaån gaàn ñaâu ñaâyù, chæ caùch khoán ñ ùi maëc.... coù vaøi böôùc. ñeán caùi aên, ca Caùi ñaát Taân Ñònh cuûa toâi coù nhieâuø... thöù noåi tieáng laém nheù.

Raát raát nhieâuø thöù. Nhöõng nhaân vaät tröù danh cuûa vuøng quaän nhaát Taân Ñònh noùi chung, vaø khu Nhaø Thôø cuûa toâi noùi rieâng, thì ... oái thoâi haèng haø voâ soá, nhôù sao cho heát, vaø keå sao cho xueå? Moät thí duï noâm na thoâi, taàm thöôøng thoâi, nhöng chaéc chaén seõ coøn raát nhieâuø ngöôøi vaøo löùa tuoåi soàn soàn nhö toâi khoù maø queân cho ñöôïc... Chuù Hoøa (coøn ñöôïc goïi moät caùch thaân maät laø Chí Hoøa) coù caùi xe ñaâyû baùn sirop ñaù baøo ôû ñaâuø caùi heûm ñoái dieän vôùi nhaø thôø Taân Ñònh. Nhöõng buoåi tröa naéng gaét maø ñöôïc saø vaøo daàm daàm khuaâyù khuaâyù moät ly "ñaù nhaän" thoang thoaûng chuùt muøi chanh muoái roài chaám chaám muùt muùt töøng muoãng ñaù baøo coù xòt xòt tí sirop maâuø xanh maâuø ñoû, thì cöù goïi laø...coi oâng maët trôøi nhö ...nô-pa, ñaõ khaùt vaø maùt ruoät gì ñaâu !!!

Laïi nhôù hoài toâi coøn ñaâuø taét maët toái vôùi caùi quaùn cafeù coùc (sau 75 aâyù maø, buoân baùn nhì nhaèng chæ mong kieám ñuû tieàn ñi chôï haèng ngaøy thoâi, coù maâyù ai maø chaúng phaûi theá, nhö toâi, nhæ ?) cuõng ôû ngay ñaâuø heûm, ñaõ bieát bao laàn chuù Hoøa thöông haïi "giaûi vaây" cho toâi vay taïm töøng cuïc nöôùc ñaù BGI ñeå toâi phuïc vuï baùn cafeù "söõa ñaù" hay "ñen ñaù" cho nhöõng ngöôøi vöøa tan leã nhaø thôø uøa vaøo haøng loaït ... khieán toâi lính quyùnh tíu tít pha pha cheá cheá luoân tay khoâng kòp thôû vaø caùi thöù haøng gì toâi baøy baùn cuõng heát saïch nhaün, chæ trong nhaáp nhaùy, sau nhöõng giôø tan leã ngaøy chuû nhaät.

Caùi quaùn cafeù coùc cuûa toâi thaät ra thì...chaû coù maâyù ngöôøi coøn nhôù ñeán, nhöng nöùc tieáng laém laém caû Saøi Goøn laãn Chôï Lôùn laø (quaùn ñaøng hoaøng) Cafeù Thu Höông naèm gaàn ngaõ tö ñeøn xanh ñeøn ñoû Hieàn Vöông ( Mayer cuõ vaø baây giôø hình nhö laø Voõ thò Saùu thì phaûi). Ngaøy xöa, luùc ñang coøn trong thôøi kyø nhaéng nhoá... saép söûa thaønh ngöôøi lôùn, boïn ghieàn ngoài cafeù chuùng toâi cöù phaân vaân khoâng bieát phaûi choïn cafeù Vaên Hoa Dakao hay Thu Höông Taân Ñònh ñeå ñöôïc nghe nhöõng baøi nhaïc ngoaïi quoác "môùi ra loø", thònh haønh nhaát, romantique nhaát ... Vaên Hoa thì nhaïc hay, aâm thanh hay vaø coù maâyù coâ caissieøres yeù yeù xinh xeûo nhöng cafeù laïi chæ taøm taïm thoâi, neân chuùng toâi ñoùng ñoâ Thu Höông thöôøng hôn, vaû laïi nhöõng hoâm löôøi ñi xa, toâi chæ vieäc baêng qua ñöôøng laø ñaõ tôùi, gaàn xòt.

Gaàn xòt hôn nöõa laø caùi quaùn baùnh xeøo Ñinh Coâng Traùng, roän ròp töø xeá xeá chieâuø cho ñeán toái khuya, luùc naøo cuõng taáp naäp ngöôøi vaø xe. Nghe noùi sau gaàn 40 naêm roài maø ñeán baây giôø vaãn coøn taáp naäp xe vaø ngöôøi, caû ngaøy laãn ñeâm nöõa cô ñaáy ! Ñi quaù theâm vaøi ba böôùc nöõa laø tôùi caùi ngoõ heûm cuûa ngheä só Tuøng Laâm, danh tieáng thì ... caû nöôùc bieát. Toâi thöôøng ñi baêng taét ngang caùi heûm naøy moãi ngaøy ñeå ra chôï, caùi heûm ñaâm thaúng vaøo hoâng chôï, ñaâuø heûm coù xe nöôùc miaù (pha laãn vôùi daâu Ñaølaït) cuûa chò Taùm, trôøi thaàn ôi laø ngon, nhaát laø ñöôïc uoáng vaøo nhöõng buoåi toái cuùp ñieän. Coù leõ chöa coù loaïi nöôùc uoáng naøo treân theá giôùi, theo toâi nghó, maø vöøa reû, vöaø ñaõ khaùt,

C

ngöôøi ñoù vaøo. Thaønh ra coù caùch goïi : chò Hai Lyù, chò Hai Uyeân, anh Ba Long, anh Ba Huøng...

Theâm nöõa, neáu maø anh chò em cuøng nhaø thì tieáng "anh-chò-em" ñoâi khi ñöôïc...giaûn löôïc maát luoân, trôû thaønh "Hai ôi Hai, em noùi nghe neø..." vaø "Gì dzaï UÙt ?"...Toâi thích caùch goïi naøy, ñaâm ra ôû nhaø goïi Dì UÙt toâi chæ laø moät tieáng UÙt goïn loûn.

Coù chuyeän nhôø laø cöù "UÙt ôi...con nhôø chuùt!" hoaëc vôùi maáy chò toâi thì "Hai ôi Hai...em noùi nghe neø!".

Caùch goïi naøy cuûa ngöôøi Saøi Goøn nhieàu khi laøm ngöôøi mieàn khaùc nghe hôi...roái. Coù laàn, keå cho ngöôøi baïn ôû Haø Noäi nghe veà maáy ngöôøi anh chò trong gia ñình. Ngoài keå leå "anh Hai, chò Hai, dì Hai, UÙt, caäu Hai, môï Hai, chuù Ba..." moät hoài caùi bò keâu laø hoång hieåu, xöng hoâ gì roái raém quaù chöøng, laøm phaûi ngoài giaûi thích laïi suoát moät hoài...laâu.

Caùch xöng hoâ cuûa ngöôøi Saøi Goøn laø vaäy. Nghe laø thaáy ñaëc tröng cuûa caû moät maûnh ñaát mieàn Nam soâng nöôùc.

Cöù theá, khoâng sang troïng, ñieäu ñaø nhö gioïng ngöôøi daân ñaát Baéc, cuõng chaúng traàm laéng, thanh thanh nhö tieáng Hueá Thaàn Kinh, caùi gioïng Saøi Goøn ñi vaøo tai, vaøo loøng, vaøo caùch caûm, vaø noãi nhôù nhung cuûa ngöôøi Saøi Goøn laãn daân mieàn khaùc baèng söï ngoït ngaøo cuûa soâng nöôùc Nam Boä, baèng caùi chaân chaát thaät thaø cuûa truyeàn thoáng xa xöa, vaø baèng caû caùi "chaát Saøi Goøn" chaûy maïnh trong töøng maïch maùu ngöôøi daân Saøi Goøn. Ñi ñaâu, xa xa Saøi Goøn, boãng döng nghe moät tieáng "Daï!" cuøng nhöõng tieáng "hen, nghen" laïi thaáy ñaát Saøi Goøn nhö ñang hieän ra tröôùc maét vôùi nhöõng nhôù thöông...

Haûi Phan

43

vöøa ngon laïi vöøa boå nhö nöôùc miaù, neâuù ñöøng ñeå yù ñeán caùi ñaùm nhaëng xanh bay vaàn vuõ treân nhöõng xaùc mía ñaõ ñöôïc eùp laâyù nöôùc roài, cuõng nhö nhöõng ñaün miaù chöa eùp...

Cöù gì phaûi ra taän ngoaøi Haø Noäi ñeå moø ñeán Chaû Caù Laõ Voïng môùi thöôûng thöùc cho ñöôïc caùi moùn chaû caù thì laø chaám maém toâm? Chaû caù Sôn Haûi ôû ngay ngaõ ba Lyù Traàn Quaùn vaø Ñinh Coâng Traùng (coøn goïi laø Calmette) maø khoâng ngon ö? Cöù goïi laø lòm caû ngöôøi ñi aâyù chöù! Vaø trong caùi ngoõ heûm saùt keá beân coøn coù moät nhaân vaät, luùc coøn sinh thôøi, ñaõ töøng laøm möa laøm gioù trong giôùi ñieän aûnh hoài ñoù: taøi töû Ñoaøn Chaâu Maäu, boá cuûa Tuyeàn, coâ baïn hoïc cuøng lôùp vôùi toâi ôû M.C. vaø cuøng hoïc violon vôùi oâng xaõ nhaø toâi ôû tröôøng Quoác Gia aâm nhaïc.

Moät coâ baïn tính tình hieàn haäu, laønh nhö cuïc ñaát, ai noùi gì cuõng chæ ngoûn ngoeûn cöôøi ... Coâ baïn naøy cuûa toâi ñaõ coù daïo, tröôùc 75 moät chuùt, cuøng vôùi Ñöùc Huy laø moät Duo khaù noåi tieáng trong laøng ca nhaïc Saigon .

Cha Tr. cuûa giaùo xöù Taân Ñònh nhöõng naêm 70 cuõng laø moät nhaân vaät ñöôïc nhaéc ñeán khaù nhieâuø, nhaát laø trong giôùi treû. Moät thaàn töôïng, moät hieän töôïng ...laï thì ñuùng hôn, ñaùp öùng ñöôïc caùi "maùu hippie" cuûa boïn choai choai chuùng toâi thuôû baáy giôø.

Nhöõng buoåi leã cuûa Cha, daønh rieâng cho giôùi treû, luùc naøo cuõng ñoâng ngheït!

Boïn con gaùi chuùng toâi meâ nhaát laø boä raâu quai noùn cuûa Cha, gioïng noùi töø toán "lòm caû hoàn" vaø nhöõng baøi giaûng raát laø giaûn dò vaø côûi môû, nhöõng baøi thaùnh ca soaïn theo theå loaïi môùi, nghe maø cöù "ngô ngaån caû ngöôøi"..vì hay! Toâi bieát, ñaõ coù khoái con chieân gheû boãng döng trôû thaønh ngoan ñaïo, chaêm chæ soát saéng ñi leã nhaø thôø khoâng boû soùt chuû nhaät naøo, cuõng chæ vì ...Cha. Vaø trong soá nhöõng con chieân gheû ñoù coù toâi.

Saùt beân nhaø thôø Taân Ñònh laø tröôøng Thieân Phöôùc. Ngoâi tröôøng ñaïo naøy laø cuûa caùc Sô, chæ nhaän toaøn con gaùi vaø coù moät ñaëc ñieåm raát deã thöông laø baét caùc nöõ sinh phaûi maëc ñoàng phuïc vaùy maàu hoàng thay vì maëc vaùy maâuø xanh nöôùc bieån ñaäm vaø blouse traéng nhö caùc tröôøng ñaïo khaùc (Couvent des Oiseaux, Reùgina Pacis vaø Reùgina Mundi...chaúng haïn ). Cöù ñeán giôø tan hoïc laø caû khu Taân Ñònh nhoän nhòp haún leân vôùi moät ñaøn böôùm maâuø hoàng khoång loà ríu rít tuùa ra xuùm ñoâng xuùm ñoû caùc gaùnh haøng rong tuùc tröïc saün tröôùc coång tröôøng, troâng vui maét ñaùo ñeå. Quaø vaët cuûa vuøng Taân Ñònh laø coù tieáng ñaâyù. Coù tieáng laø ngon! Maø cuõng coù tieáng laø

44

ñaét !

Chaû theá maø ngöôøi ta vaãn thöôøng khaùo vôùi nhau laø "Chôï Taân Ñònh chæ daønh rieâng cho nhöõng daân nhaø giaâuø, baùn toaøn haøng "tuyeån" neân maéc nhö quyû (?). Maø cuõng ñuùng thoâi, tieàn naøo cuûa naâyù !"

Chaúng ngoa tí naøo saát, thaät, daân vuøng Taân Ñònh, phaàn lôùn laø "coù maùu maët" caû maø! Nhöõng ngoâi nhaø lòch söï xinh xaén trong caùc con heûm töông ñoái roäng raõi neâuù so vôùi nhöõng con heûm cuûa caùc vuøng khaùc, vaø nhöõng cöûa tieäm khang trang buoân baùn saàm uaát ngoaøi maët ñöôøng ñaõ noùi leân raèng thì laø...Quaän Nhaát khoâng phaûi khi khoång khi khoâng maø ñöôïc goïi laø Quaän Nhaát, nghóa laø nhaát trong caùc quaän cuûa Saigon! Vaø nhöõng lyù do

ñeå daãn chöùng thì keå ñeán ...mai, moát cuõng chöa heát.

Tröôùc tieân phaûi keå ñeán lyù do ... yeân oån: naêm 68 trong traän Maäu Thaân, caùi ñaát Taân Ñònh chaû suy xuyeån moät maûy may naøo, ôû ñaâu nhoán nhaùo chöù quanh vuøng toâi ôû vaãn cöù eâm ru baø ruø.

Vaø kieåm laïi trong kyù öùc, toâi raát ít khi nghe noùi tôùi caùc baêng ñaûng anh chò xuaát thaân hay nhöõng haønh vi phaïm phaùp xuaát phaùt töø caùi xöù Taân Ñònh.

Chæ caàn nhieâu ñoù thoâi, theá ñaõ ñuû laø lyù do chính ñaùng haøng ñaâuø chöa nhæ, ñeå chaùn vaïn daân Saigon ... oâm aáp giaác mô coù ñöôïc "hoä khaåu" trong vuøng naøy? Theá thì vaên hoùa nöõa nheù?

Yeåm Yeåm thö quaùn treân ñöôøng Traàn vaên Thaïch chaéc nhieâuø ngöôøi trong giôùi chöõ nghóa vaãn chöa queân.

Coøn nöõa, ñoái dieän vôùi chôï Taân Ñònh, ngay ñaâuø caùi xoùm saùt vôùi nhaø thuoác baéc Kim Khueâ (coù tröng moät oâng hoå to thaät to, vaø thaät, ñöùng chình ình trong tieäm) laø choã cho möôùn saùch vôùi moät kho truyeän phong phuù ... khoâng theå taû ñöôïc! Treân thì giôøi döôùi thì saùch, thoâi thì khoâng thieâuù moät theå loaïi hay taùc giaû danh tieáng naøo. Nhöõng Vaên Bình Z.28, "Löûa chaùy Thaønh Phieân Ngung", "Thuûy Höû" hay Kim Dung hay Duyeân Anh hay Ian Fleming...v..v.., ñaõ goùp caùi voán kieán thöùc cho bieát bao giaø treû lôùn beù khoâng chæ vuøng Taân Ñònh.

Coøn giôùi vaên ngheä só tuï taäp trong vuøng naøy thì ñoâng voâ soá keå. Naøo laø nöõ ca só Baïch Quyeân vaø Tuyeát Mai cuûa nhöõng naêm "hoài ñoù laâu laém roài", naøo laø nöõ dieãn vieân kòch Myõ Chi, naøo laø nöõ só Nguyeät Hoà noåi tieáng nhö coàn nhôø taøi boùi baøi taây...

Noùi chi ñaâu xa, cuõng vaøo ñaâuø nhöõng naêm 60, ngay trong caùi ngoõ tröôùc cöûa Nhaø Thôø cuûa toâi, oâng haøng xoùm soïan giaû Hoaøng Khaâm laø ... soá dzaùch trong laøng caûi löông. Moãi toái khuya maø thaâyù oâng baùch boä ñi tôùi roài laïi ñi lui, phiaù beân kia ñöôøng nhaø thôø, ñeå vaét tim naën oùc vieát kòch baûn döïng tuoàng cho caùc gaùnh haùt (haïng nhaát thoâi ñaâyù nheù) laø thieân haï xung quanh nhìn baèng con maét ngöôõng moä gheâ laém.

Hieäu uoán toùc Moâ-Ñeùc (daâuù saéc) saùt beân naùch hieäu thuoác taây cuûa nhaø toâi cuõng ñöôïc caùc taøi töû giai nhaân cuûa caû Saøi Goøn taän tình chieâuù coá. Coâ em Lìn Dí laøm chuû tieäm naøy coøn baø chò Lìn Cheá coù theâm moät tieäm nöõa, cuõng teân Moâ-Ñeùc, nhöng naèm treân phoá, ñöôøng Leâ Lôïi. Hai tieäm naøy luùc naøo cuõng ñoâng ngheït, nhaát laø vaøo nhöõng muøa Noel hay Teát, deã thöôøng khaùch ñeán "laøm ñaâuø" phaûi chôø ñeán caû tieáng ñoàng hoà môùi ñöôïc phuïc vuï.

Chuù Coùong, chuù Cai coù nhöõng baøn

tay baèng vaøng, ñöôïc caùc baø caùc coâ "taùn tiu" nhieâuø nhaát. Cöù vaøo ñaây laø khaéc bieát heát tuoát tuoàn tuoät nhöõng chuyeän "trong nhaø ngoaøi phoá" cuûa ... caû laøng treân xoùm döôùi, baûo ñaûm!

Chæ caùch nhau chöa ñaâyø ba phuùt ñi boä, maø caùi vuøng toâi ôû coù ñeán hai raïp cineù. Beân hoâng chôï laø raïp MoâÑeïc (daâuù naëng) vaø maët tröôùc cuûa chôï laø raïp Kinh Thaønh. Hai raïp naøy thay phieân nhau chieâuù nhöõng phim AÁn Ñoä vaø cao boài hay ra pheát, thænh thoaûng ñeå thay ñoåi khoâng khí laïi môøi caùc gaùnh Caûi Löông hay Hoà Quaûng veà trình dieãn, laøm ngheõn cöùng caû xe coä löu thoâng vaøo nhöõng giôø saép môû maøn hay vaõn tuoàng. Ñaâyù laø nhöõng daãn chöùng (meâ ly chöa?), lieân quan ñeán "caùi ñaâuø", maø toâi chæ ñaïi khaùi sô qua thoâi.

Coøn "caùi buïng" ö? Hai con ñöôøng Hieàn Vöông vaø Pasteur vôùi moät daãy caùc haøng phôû, moùn quoác hoàn quoác tuùy vang danh khaép naêm chaâu boán bieån, chaû laø caùi noâi cuûa neàn vaên hoùa aåm thöïc cuûa nöôùc Vieät Nam ñoù sao?

Daân saønh soõi chæ aên phôû thòt boø ôû Pasteur hay phôû gaø treân ñöôøng Hieàn Vöông. Vaø Phôû Pasteur ñaõ trôû thaønh baûng hieäu cuûa voâ soá tieäm Phôû, ñieån hình laø ôû Boston beân Myõ, cuûa Mr. Leâ D. Tieäm baùn gioø chaû Baïch Ngoïc vaø Phuù Höông, cuõng treân ñöôøng Hieàn Vöông thì ... loï laø phaûi ngoân, noåi tieáng quaù xaù trôøi laø ngon khoâng ñaâu baèng. Baùnh daâyø, baùnh gioø, chaû coám, chaû queá, gioø luïa, gioø boø khoâng cheâ vaøo ñaâu ñöôïc! AÊn gioø chaû cuûa hai tieäm naøy vôùi baùnh mì noùng hoâi hoåi cuûa loø Poitou gaàn ñaâyù thì ngon phaûi bieát, queân caû cheát!

AÊn roài laïi muoán xôi theâm No caêng nöùt buïng, cöù cheâm, vaãn theøm ...

Toâi coøn nhôù, maõi, trong chuyeán vieáng thaêm Little Saigon, caùi caûm giaùc ngaïc nhieân ñeán söõng sôø khi böôùc chaân vaøo loø gioø chaû Thaùi Bình treân ñöôøng Brookhurst. Caàm khoanh chaû boø treân tay, caùi muøi rau thì laø ngaøo ngaït xoäc vaøo muõi, xoâng thaúng leân oùc.

Chao oâi laø quen thuoäc! Laø thaân yeâu!

Trong moät loùe chôùp, döôøng nhö toâi thaâyù caû moät queâ höông Vieät Nam, caû moät baâuø trôøi Taân Ñònh uøa ñeán tröôùc maët. Toâi laëng caû ngöôøi. Töø khi bò xa xöù, gaàn hai chuïc naêm roài, coù leõ ñaây laø laàn ñaâuø tieân toâi ñöôïc ngöûi laïi caùi muøi chaû boø quyeán ruõ naøy. Quyeán ruõ kyø dieäu caùi khöùu giaùc. Toâi caén ngaäp raêng, nghieán ngaáu, meâ maån. Quyeán ruõ thaàn tình caùi vò giaùc. Khoâng ngôø caùi muøi, caùi vò cuûa moät moùn aên laïi coù söùc khôi daäy kyû nieäm maõnh lieät döôøng aâyù. Taû laøm sao cho xieát nhöõng

xuùc ñoäng cuûa toâi luùc ñoù, luùc mang caùi tinh tuùy ñaëc bieät cuûa xöù sôû toâi vaøo loøng ? Caùm ôn loø gioø chaû Thaùi Bình ñaõ cho toâi tìm laïi höông vò ñoäc ñaùo khoâng bao giôø queân ñöôïc naøy.

Caùm ôn caû Van´s bakery vôùi nhöõng oâ mai, nhöõng baùnh möùt ñuû caùc loaïi gôïi cho toâi nhôù bieát maâyù caùi tuoåi nhôõ nhôõ nhaøng nhaøng, luùc naøo trong tuùi cuõng saün, trong mieäng cuõng ngaäm, ghieàn oâ mai nhö treû con nhai keïo chewing-gum. Toâi mua nhieâuø laém, moãi thöù oâ mai "Baéc Vieät" maâyù laïng, ñem veà Ñöùc, ñeå khi nhaám nhaùp thì nhôù ngöôïc trôû laïi nhöõng ngaøy phieâu löu, oâi tuyeät vôøi, beân Cali.

tieäm baùn hoøm naøy coù lieân heä gì vôùi vôï choàng Buøi vaø Cathy Tobia Taân Ñònh, nhöõng ngöôøi vaãn hay ngoài cuøng ...chieâuù vôùi vôï choàng toâi vaøo nhöõng ngaøy cuoái tuaàn, hoài coøn ôû beân nhaø?

Nhöõng "tai to maët lôùn" cuõng khoâng thieâuù, kheùt tieáng nhaát phaûi keå ñeán ngaøi "Th. ñen" vôùi chieác xe Camaro ñoäc nhaát voâ nhò, luyùch voâ cuøng, nhaát xöù, vaøo nhöõng naêm ñaâuø 70. Ñoái dieän vôùi tö dinh (beân trong cuõng luyùch khoâng keùm, sau 75 trôû thaønh tröôøng Maãu giaùo) cuûa oâng vua ñieän laïnh naøy laø tieäm Trinh shoes.

Moät bieät danh laãy löøng trong giôùi aên maëc thôøi trang cuûa Saigon: Haûo Trinh shoes, giôùi treû "xòn" thôøi ñoù ai maø chaúng bieát ?

Sôû dó noùi voøng vo, nhaéc nhôû tuøm lum laø taïi vì ... nhôù quaù ñaâyù maø. Chaû laø ñeâm qua naèm mô, toâi thaâyù toâi ñang ñi chôï hoa, nhöõng ngaøy giaùp Teát, ôû beân nhaø, ôû Taân Ñònh, ôû tröôùc caùi cöûa haøng Pharmacie nhaø toâi. Töï döng thaâyù quaën ruoät nhôù nhaø, nhôù Taân Ñònh, nhôù caùi khoâng khí taáp naäp khoâng coù choã len chaân treân nhöõng ngaõ ñöôøng xung quanh nhaø thôø vaøo nhöõng ñeâm Noel, nhôù caùi tíu tít roän ròp mua saém cuûa nhöõng ngaøy saép Teát, nhôù lung tung, nhôù ñuû thöù, nhôù ôi laø nhôù, nhôù quay nhôù quaét, nhôù nhö ñieân nhö daïi, nhôù chín ruoät chín gan, nhôù quaù laém ... Taân Ñònh cuûa toâi ôi !!!

Trong chuyeán Myõ du vöøa môùi ñaây, maâyù thaùng tröôùc, toâi nhö tìm thaâyù laïi ñöôïc moät phaàn naøo caùi hoàn cuûa queâ höông toâi treân xöù ngöôøi. Ñöùng giöõa khu Phöôùc Loäc Thoï, beân tai nghe ríu rít ñuû caùc thöù gioïng cuûa caû ba mieàn Trung Nam Baéc, tröôùc maët vaø xung quanh chæ toaøn nhöõng khuoân maët cuûa ngöôøi cuøng xöù sôû, toâi thaâyù noãi buoàn tha höông vôi ñi raát raát nhieâuø. Vaø döôøng nhö toâi hít thôû ñöôïc muøi vò cuûa queâ höông toâi ñaâu ñaây, treân nhöõng taám baûng hieäu ñeà chöõ Vieät, qua nhöõng moùn aên thöùc uoáng thuaàn tuùy cuûa daân toäc toâi, vaø coù ñoâi luùc toâi ñaõ thoaùng baét gaëp caùi khu Taân Ñònh ngaøy xöa cuûa toâi, aån hieän, baøng baïc, ngay trong khu thöông xaù naøy, caùch nöûa voøng traùi ñaát chöù khoâng phaûi ôû trong loøng nöôùc Vieät Nam

Nhöng thoâi, ñaáy laø moät "theá giôùi nhôù" khaùc vaãn raát raát ñaäm neùt (coøn môùi toanh), baây giôø toâi ñang nhôù Taân Ñònh, nhôù caùi khu Taân Ñònh cuûa toâi cô maø .

Toâi ñang keå ñeán ñaâu nhæ? Gì nöõa nhæ? AØ, caùi quaùn ñieåm taâm côm taám bì, gaàn beân tröôøng daäy laùi xe hôi cuûa oâng nghò só Huyeàn, cuõng vaãn treân ñöôøng Hieàn Vöông, khoâng theå khoâng goùp phaàn vaøo "ngheä thuaät aên uoáng" cuûa vuøng Taân Ñònh. Coâ Myõ Trinh, coâ laùng gieàng cuûa quaùn naøy baây giôø laïi goùp phaàn vaøo neàn kòch ngheä haûi ngoaïi beân Myõ nöõa ñaâyù. ... Ai veà Taân Ñònh xoùm toâi Vaø nhaéc ñeán tieäm hoøm Tobia thì Cho toâi nhaén nhuû ñoâi lôøi nhôù khoâng ai laø khoâng bieát. Khoâng chæ thöông noåi tieáng ôû Vieät Nam maø thoâi, toâi Xa roài nhöõng saùng muø söông ñaõ thaâyù baûng hieäu Tobia ôû mieàn Hoaøng hoân nhaït naéng giaùo ñöôøng Nam Cali nöõa cô. Hình nhö baây giôø thaùnh ca Toâi quyø hoàn boãng möa sa ... naèm treân ñöôøng Newland street cuûa thaønh phoá Westminster, tröôùc ñoù Bích Vaân www.KhoaHoc.net thì treân ñöôøng Edinger? Khoâng bieát

45

Saøi Goøn 10 naêm ngaøy trôû laïi _________ Ñöùc Trung

C

huùng toâi ñeán sôû thuù. Bao naêm qua, sôû thuù vaãn vaäy. Moät veù vaøo cöûa 4.000 ñoàng. Vaãn nhöõng caùi quaùn baøy ñaët beân trong, vaãn nhöõng tay maùy aûnh leõo ñeõo baùm theo khaùch. 10 naêm tröôùc, toâi mang caùi haùo höùc cuûa ñöùa treû con vaøo sôû thuù Saøi Goøn, chaïy tung taêng ñuùt cho chuù khæ caùi baùnh, nhìn chuù voi ñung ñöa caùi voøi...

Baây giôø, chuoàng voi ñaõ khaùc hôn tröôùc. Ngöôøi ta ngaên choã voi ñöùng vôùi nôi ngöôøi xem baèng moät raõnh nöôùc, ñuû ñeå ngaên khoâng cho ngöôøi böôùc vaøo chuoàng voi nhöng vaãn coù theå chôi vôùi chuùng. Ngöôøi ta baùn 1.000 ñoàng moät taám mía, khoâng phaûi ñeå aên maø ñeå ñuùt cho voi.

Nhöõng chuù hoå naèm coøng queo treân neàn ñaát, nhöõng chuù ñaø ñieåu ñi laïi veû

46

nhaøn nhaõ. Moät chuù ñöôøi öôi vaø moät chuù veït cuøng laøm troø ñeå khaùch chuïp aûnh. Nhieäm vuï cuûa chuù ñöôøi öôi laø ñöùng caïnh du khaùch, coøn chuù veït thì ñaäu treân vai hoaëc treân tay. Chuù ñöôøi öôi coù veû meät laém, nhöng ngöôøi ta khoâng cho chuù nghæ.

OÂng chuû goïi chuù laø "Tí". Thi thoaûng oâng laïi ra leänh: "Naøo Tí, cöôøi leân". Ai muoán chuïp aûnh vôùi "Tí" phaûi traû cho oâng chuû 10.000 ñoàng.

Ngaøy kha khaù, "Tí" cuõng kieám ñöôïc cho chuû caû traêm ngaøn ñoàng. Sau moãi laàn "cöôøi leân", toâi laïi thaáy "Tí" thui thuûi ñöùng sau taûng ñaù, veû nhö buoàn laém.

Sau 10 naêm trôû laïi, troø chuïp aûnh cuøng "Tí" coù leõ laø söï thay ñoåi lôùn nhaát ôû sôû thuù Saøi Goøn.

Chuyeän cuûa ngöôøi baùn nöôùc döøa Saøi Goøn coù caû traêm thöù ñoà uoáng, töø nöôùc lade ñeán xaù xò, rau maù, sinh toá... nhöng thöù maø toâi thaáy thích nhaát vaãn laø nöôùc döøa. Ñöùng treân ñöôøng Nguyeãn Traõi coù tôùi 4-5 caùi xe nöôùc döøa. Ngöôøi ta ñaåy xe treân ñöôøng, treân ñoù coù baøy maáy chuïc traùi döøa nhoû ñaõ goït voû xanh. Ngöôøi baùn chæ caàn laáy dao phaït moät caùi roài laáy caùi oáng huùt choïc vaøo. Theá laø khaùch coù theå thöôûng thöùc moät traùi döøa ngoït lòm vôùi giaù 5.000 ñoàng.

Cöù ñaåy xe treân ñöôøng nhö vaäy, moät ngaøy ngöôøi ta coù theå baùn ñöôïc tôùi ba boán chuïc traùi. Moãi traùi laõi 2.000 ñoàng. Theá cuõng khaù roài. Toâi nhaâm nhi traùi döøa vaø hoûi chuyeän ngöôøi baùn. Ñoù laø moät thanh nieân traïc 30 tuoåi, veû maët chaát phaùc, hieàn laønh teân Haûi.

Haûi queâ Long An, leân Saøi Goøn maáy naêm nay, kieám chaúng ñöôïc vieäc gì ñaønh ñi baùn döøa. Cuõng laø moät caùch kieám soáng. Ngheà naøy cöïc nhaát laø gaëp caûnh saùt. Neáu ñöùng loaïng quaïng treân ñöôøng, coù khi caûnh saùt ñeán hoát troïn caû xe laãn döøa. Coù nhöõng hoâm möa nhaâm nhi, trôøi trôû maùt, ñi caû ngaøy maø chæ baùn ñöôïc vaøi traùi.

Ngoài ôû Hoäi An Khoâng phaûi ôû Quaûng Nam. Ñaây laø quaùn Hoäi An treân ñöôøng Leâ Thaùnh Toân, quaän 1, chuyeân baùn moùn aên Hueá. Goïi laø quaùn aên truyeàn thoáng cuûa VN nhöng suoát moät toái ngoài ôû Hoäi An chæ coù moãi chuùng toâi laø thöïc khaùch Vieät, coøn taát caû ñeàu laø ngöôøi nöôùc ngoaøi: Taây AÂu, Nhaät, Trung Quoác...

Moùn aên Hueá nom vaäy chöù thöïc ra raát caàu kyø, aên ñuùng theo phong caùch cuûa cung ñình xöa, laø caùi gì cuõng chæ coù moät chuùt moät. Giaù cuõng ñaét hôn toâi töôûng töôïng raát nhieàu, gaàn 800.000 ñoàng cho maáy moùn côm

heán, baùnh beøo toâm chaáy, nem luïi... Ñoåi laïi, thöïc khaùch ñöôïc phuïc vuï nhö vua. Ñeå phuïc vuï cho söï saønh aên cuûa ngöôøi Saøi Goøn coù nhöõng quaùn chæ chuyeân moät thöù. Ví duï nhö quaùn coù teân "Buùn ta" (136 Nam Kyø Khôûi Nghóa) maø toâi reõ vaøo ngaøy cuoái tröôùc khi rôøi Saøi Goøn. Quaùn coù tôùi 50 loaïi buùn cuûa ñuû 3 mieàn. Khaùch vaøo ñoâng nöôøm nöôïp, nhieàu ngöôøi khoâng coù choã ñeå ngoài. Moãi baùt buùn cuõng coù giaù tôùi 30.000 ñoàng nhöng khaùch vaãn ñoå ñeán aên raát ñoâng.

Chò Lieân moät trong nhöõng ngöôøi goùp voán kinh doanh ôû ñaây cho bieát, ñeå thueâ ñòa ñieåm naøy cuõng ñaõ maát ngoùt ngheùt 5.000 USD/thaùng, neáu khoâng thueâ nhanh laø coù ngöôøi khaùc ñeán "tranh" maát.

Chieác xe "gheû" vaø oâng chuû lôùn Baát ngôø lôùn nhaát cuûa chuyeán thaêm Saøi Goøn laàn naøy cuûa toâi laø ñöôïc gaëp laïi Huøng, moät ngöôøi baïn cuõ ít hôn toâi 5 tuoåi. Toâi nhôù hoài naêm 93-94, Huøng vaãn loâng nhoâng khoâng ngheà nghieäp oån ñònh, kinh teá raát khoù khaên. Coù laàn Huøng tha thieát ñeà nghò toâi baùn laïi giaù höõu nghò cho Huøng chieác xe cuùp 81 maø toâi goïi laø cuùp "gheû" ñeå Huøng coù phöông tieän ñi laïi. Toâi ñoàng yù.

10 naêm sau, Huøng baây giôø ñaõ khaùc quaù xa caùi hoài coøn naên næ toâi baùn cuùp "gheû". Neáu noùi veà chöùc quyeàn thì Huøng ñaõ laø Toång giaùm ñoác cuûa 3 hay 4 coâng ty. Chæ rieâng chieác xe Huøng ñi ñaõ treân 1 tæ ñoàng. Coøn bieät thöï thì coù vaøi chieác. Moãi ngaøy Huøng ñeán coâng ty laø caùc nhaân vieân maëc ñoàng phuïc phaûi ñoàng loaït ñöùng daäy cuùi ñaàu chaøo seáp.

Toâi khoâng ngôø Huøng coøm ngaøy xöa baây giôø nom beä veä, buïng nôû phöôõn vaø khuoân maët caêng boùng, moät khuoân maët ñieån hình cuûa ngöôøi aên neân, laøm ra vaø ních quaù nhieàu chaát boå vaøo ngöôøi.

Toâi hoûi Huøng, chieác xe cuùp 81 ngaøy xöa baây giôø theá naøo? Haén cöôøi: "Anh nhaéc chuyeän ñoù laøm gì. Baây giôø anh thích ñi ñaâu em ñieàu xe vaø taøi xeá ñöa anh ñi". Hình nhö Huøng cuõng maéc caùi beänh "coù môùi nôùi cuõ" coá höõu cuûa nhöõng ngöôøi coù tieàn, coù cuûa. Caäu ta raát ngaïi noùi chuyeän cuõ, nhaát laø nhöõng chuyeän phaûi boû moái haøng, chaïy chieác xe "gheû" hay aên côm bình daân 3.000 ñoàng cuøng toâi suoát maáy muøa möa Saøi Goøn.

Huøng baây giôø laø moät oâng chuû lôùn.

Nhöng khoâng hieåu sao, ñeán taän khi Thaéng ñöa toâi ra saân bay ñeå ra Haø Noäi, toâi vaãn nghó veà chieác xe cuùp 81 "gheû", ñeán caùi caùch ngaøy tröôùc cuûa Huøng: aên raát nhanh vaø uoáng raát nhieàu traø ñaù...

Ngöôøi ta noùi em khoâng coøn treû nöõa Maûi meâ gì chöa tính chuyeän choàng con Em cöù cöôøi nhö theå naéng muøa ñoâng Hanh hao quaù neân thaønh ra gaéng göôïng Ai theøm yeâu em - coâ gaùi (saép) lôõ thì... Ñeâm treân soâng Saøi Goøn nhìn thaønh phoá khuya ñang chìm saâu vaøo tónh laëng, soùng ñaùnh vaøo maïn thuyeàn chao chaùt buoàn teânh. Ñaõ coù moät thôøi em bieát yeâu anh, nghe hôi thôû tim mình thoån thöùc, noãi nhôù nhung da dieát ñeám thaùng ngaøy... Thaùng ngaøy mình yeâu nhau: Ñeâm Saøi Goøn laïnh...

Haõy nguû ngon trong voøng tay anh.

Em töøng chìm saâu vaøo giaác nguû trong voøng tay kyù öùc ngoït ngaøo aáy. Thöïc ra ñoù chæ laø moät giaác mô, moät giaác mô cuûa noãi nhôù ñöôïc göûi ñeán nhau baèng nhöõng yeâu thöông ngoït ngaøo. Vì em vaø anh coù leõ cuõng nhö bao caëp tình nhaân khaùc ñaõ, ñang vaø seõ cuoán mình vaøo tình yeâu, cuoáng cuoàng yeâu, daãu caùch xa nhau caû nghìn, vaïn daëm tröôøng.

Chæ theá thoâi maø giaác nguû aáy, giaác mô aáy ñaõ laøm em quay quaét nhôù bao naêm. Nhöng anh ôi, em seõ ñaët daáu chaám heát cho tình yeâu aáy, tìm cho mình moät söï thöùc tænh ñoùn maët trôøi vaø moät ngaøy töôi môùi.

Con tim em giôø ñaõ khaùc, seõ khoâng coøn thuoäc veà anh nöõa. Anh ñaõ coù moät gia ñình haïnh phuùc, em thì vaãn cöù baên khoaên veà mieàn haïnh phuùc cuûa chính mình. Söï thay ñoåi cuûa em coù leõ laø khaù muoän maøng (Em ñaõ bò ngöôøi ta noùi laø daïi khôø, ngoác ngheách bieát bao laàn) nhöng tình yeâu vaãn luoân coù nhöõng lyù leõ cuûa rieâng mình vaø con tim thì vaãn caàn laém nhöõng nhòp ñaäp yeâu thöông. *** Ñeâm. Tieáng coân truøng raû rích, coù moät côn möa buoàn ñang thao thöùc ngoaøi kia. Em nhôù ñeán anh, giôø naøy coù leõ anh ñang nguû, anh say.

Sau côn mô chæ coøn boùng traêng taøn Chaúng theå mang côn mô veà laïi cuoái ngaøn...

Loøng buoàn laém! anh mang ñeán cho em söï bình yeân, nhöng...

Roài ngaøy thaùng xoâ cuoäc ñôøi troâi maõi... Ñeán khi laø mình boãng thaáy nhôù thöông nhau!

Loøng em coù nhöõng meânh mang...! Con tim em muoán noùi lôøi yeâu thöông nhöng lyù trí laïi deø chöøng ñaày caûnh giaùc, baên khoaên em töï hoûi: Lieäu raèng...

Anh say, em bieát theá. Chæ coù nhö theá anh môùi nghó vaø tìm veà em khi trong tim anh ñaõ coù boùng hình ngöôøi con gaùi khaùc, coøn em...?

Moät ngöôøi baïn baûo em "ñang hôø höõng vôùi muøa xuaân". Nhöng baïn ñaâu bieát em sôï söï thaát baïi. Vôùi moät ngöôøi töï ti, khoù thay ñoåi, hoaøi coå nhö em thì coù leõ söï thaát baïi luoân laø ñieàu ñaùng sôï. Em baät cöôøi tröôùc yù nghó tình yeâu neân caàn ñöôïc caáp giaáy thoâng haønh vaø vaên baèng sôû höõu ñeå baûo ñaûm?

Duø sao thì chuyeän giöõa em vaø anh cuõng vaãn chæ laø nhöõng ñieàu vu vô trong gioù thoaûng. Em caàn phaûi kieân nhaãn, bieát chôø ñôïi, tin töôûng vaø hy voïng vaøo lôøi maùch baûo cuûa traùi tim. Coù theå tình yeâu seõ ñeán vôùi em töø moät nôi naøo ñoù khaùc anh Ñeâm nay em boãng nhôù ñeán ngöôøi yeâu cuûa em nhö ñom ñoùm ngoùng trôøi ñeâm ñeå thaép neân nhöõng laøn möa sao saùng. Daãu chöa ñöôïc ôû beân anh, chöa lôøi theà nguyeän vaø em cuõng khoâng tin vaøo ngaøy ñònh meänh ñöôïc gaëp anh thì em vaãn seõ tin coù moät tình yeâu ñích thöïc ñang ôû nôi naøo ñoù ñoùn chôø em baèng taát caû söï chaân thaønh.

Luùc aáy em tin laø con tim em bieát phaûi laøm gì.

Coøn baây giôø thì ngöôøi yeâu cuûa em, haõy cuøng em laéng nghe tình khuùc Awaken the music “There was always the voice of an angel in the sweet lullaby of my dream. Who would sing me a song made in heaven... You... became a part of me...”

Moät doøng thaùc yeâu thöông tuoân chaûy maõi khoâng ngöøng. Ñeå khaùt khao nhöõng ngaøy qua, ñeå mô öôùc veà ngaøy mai, ñeå yeâu thöông baây giôø...

Nguyeãn Thò Yeâu thöông!

47

Please write write in in English English to: to: Please

215905 215905

216806 216806

Vò trí trí raá raátt laø laø tuyeä tuyeätt vôø vôøii taï taïii Bowral Bowral NSW, NSW, moä moätt Vò vuønngg quanh quanh naê naêm m ñeà ñeàuu coù coù khaù khaùcchh du du lòch lòch thaê thaêm m vuø vieánng. g. Ñaõ Ñaõ laø laøm m 25 25 naê naêm m,, hieä hieänn thu thu nhaä nhaäpp raá raátt vieá cao. Hôï Hôïpp ñoà ñoànngg laâ laâuu daø daøii giaù giaù thueâ thueâ raá raátt lyù lyù töôû töôûnng. g. cao.

Doanh nghieä nghieäpp thích thích hôï hôïpp gia gia ñình ñình cho cho vôï vôï Doanh choànngg hay hay ñoâ ñoâii baï baïnn.. Sang Sang vì vì chuû chuû ñoå ñoåii ngheà ngheà choà laøm m chuyeä chuyeänn khaù khaùcc.. laø Lieânn laï laïcc George George 0404 0404 377 377 441 441 Lieâ (English speaking) speaking) (English

Bathurst NSW NSW Bathurst Ñang baù baùnn Pizza, Pizza, Ñang Pasta, Fish Fish & & Chips, Chips, Pasta, Burges. Chuù Chuùnngg toâ toâii Burges. baùnn moï moïii thöù thöù chæ chæ moä moätt baù nôi. Thu Thu nhaä nhaätt raá raátt nôi. toátt,, ñaõ ñaõ laø laøm m 25 25 naê naêm m toá qua. Toï Toïaa laï laïcc treâ treânn qua.

Highway raá raátt caà caànn cho cho Highway khaùcchh ñöôø ñöôønngg xa xa gheù gheù khaù laïii nghæ nghæ chaâ chaânn chæ chæ ñi ñi laï coù 33 phuù phuùtt töø töø thò thò traá traánn coù Mount Panorama Panorama Mount Nhöõnngg cô cô sôû sôû kinh kinh Nhöõ doanh toá toátt ñeï ñeïpp naø naøyy doanh khoânngg coù coù thöôø thöôønngg khoâ xuyeânn ñaâ ñaâuu.. Ñöø Ñöønngg xuyeâ chôø ñôï ñôïii gì gì nöõ nöõaa.. Theâ Theâm m chôø chi tieá tieátt xin xin lieâ lieânn laï laïcc chi

r.stuart@y7mail.com.au r.stuart@y7mail.com.au

NEWSAGENCY Dirranbandi QLD QLD Dirranbandi

Melbourne CBD CBD Vic Vic Melbourne

208901 208901

TAKEAWAY FORSALE FORSALE TAKEAWAY

CHICKEN & & FISH FISH & & CHIP CHIP CHICKEN TAKEAWAY SHOP SHOP TAKEAWAY Bowral NSW NSW Bowral

216105 216105

Sang tieä tieäm m saù saùcchh baù baùoo vaê vaênn phoø phoønngg phaå phaåm m,, Sang luoânn quaø quaø taë taënngg vaø vaø caù caùcc loaï loaïii ñoà ñoà chôi, chôi, coù coù luoâ luoânn luoâ caùcc loaï loaïii bikes. bikes. Vò Vò trí trí thaä thaätt toá toátt trong trong thò thò traá traánn caù nhoû ôûôû mieà mieànn queâ queâ.. Laø Laø moä moätt caê caênn nhaø nhaø 22 phoø phoønngg nhoû nguû raá raátt tieä tieänn nghi nghi ñeå ñeå ôûôû vaø vaø kinh kinh doanh. doanh. Baù Baùnn nguû nhaø freehold freehold ++ WIWO WIWO business business $375,000 $375,000 nhaø bao goà goàm m haø haønngg toà toànn trò trò giaù giaù $80,000. $80,000. Ñaõ Ñaõ laø laøm m bao 10 naê naêm m chæ chæ moä moätt chuû chuû khoâ khoânngg thay thay ñoå ñoåii.. Xin Xin 10 goïii (07) (07) 4625 4625 8168 8168 hoaë hoaëcc email email goï dirranews@bigpond.com(t/Anh) dirranews@bigpond.com(t/Anh)

Ngay trung trung taâ taâm m CBD CBD Melbourne Melbourne City, City, môû môû Ngay 5 ngaø y , thueâ reû , hôï p ñoà n g laâ u daø i .

70 choã 5 ngaøy, thueâ reû, hôïp ñoàng laâu daøi. 70 choã raátt nhieà nhieàuu tieà tieàm m naê naênng. g. Thu Thu thöï thöïcc söï söï 12,000/ 12,000/ raá tuaà n , sang $380,000 thöông löôï n g. Goï Goïii tuaàn, sang $380,000 thöông löôïng. tröïcc tieá tieápp chuû chuû,, John John 0438 0438 520 520 297 297 (tieá (tieánngg tröï Anh) Anh)

Bankstown Sydney Sydney Bankstown

Sandgate Brisbane Brisbane Sandgate

216606 216606

26 26 48

Baxter’s Seafood Seafood Restaurant Restaurant vuø vuønngg Baxter’s Sandgate Brisbane, Nhaø haø n g hieä n ñaïii,, Sandgate Brisbane, Nhaø haøng hieän ñaï thu huù huùtt khaù khaùcch, h, raá raátt trang trang nhaõ nhaõ,, coù coù 46 46 choã choã thu trong vaø 12 choã beâ n ngoaø i .

Môû cöû a 7 ngaø trong vaø 12 choã beân ngoaøi. Môû cöûa 7 ngaøyy phuïcc vuï vuï aêaênn saù saùnng, g, tröa, tröa, vaø vaø toá toáii.. Hieä Hieänn ñang ñang phuï ñoâ n g khaù c h.

Coù theå xem theâ m hình ñoâng khaùch. Coù theå xem theâm hình aûaûnnhh qua www.baxtersseafoodrestaurant.com. www.baxtersseafoodrestaurant.com. qua au.

Xin noùii tieá tieánngg Anh. Anh. au. Xin noù Sang giaù giaù $350,000 $350,000 +SAV +SAV ONO. ONO. Sang Tel.: Susanne 0423 836 743 Tel.: Susanne 0423 836 743

2393-2902 2393-2902

Sang hôï hôïpp ñoà ñoànngg thueâ thueâ Sang möôùnn 22 22 naê naêm m cho cho moä moätt möôù Motel 20 phoø n g taïii Motel 20 phoøng taï vuønngg New New England England vuø baé c NSW. Töï laø m chuû chuû baéc NSW. Töï laøm khoânngg caà caànn phaû phaûii lo lo caù caùcc khoâ thöù bill chi phí thöù bill chi phí Tieànn Phone Phone Tieà Tieà n ñieänn Tieàn ñieä Tieànn Rates Rates Tieà Tieà n xaênngg nhôù nhôùtt tôù tôùii lui lui Tieàn xaê Vaø caù caùcc chi chi phí phí ñôø ñôøii soá soánngg Vaø Taátt caû caû caù caùcc chi chi phí phí treâ treânn ñeà ñeàuu ñöôï ñöôïcc baû baûoo ñaû ñaûm m bôû bôûii thu thu nhaä nhaäpp cuû cuûaa cô cô sôû sôû kinh kinh doanh doanh naø naøyy.. Sang Sang Taá $205K o.n.o. o.n.o. coä coänngg theâ theâm m giaù giaù trò trò haø haønngg toà toànn (SAV).

(SAV). Cô Cô sôû sôû bao bao goà goàm m luoâ luoânn moä moätt caê caênn nhaø nhaø 55 $205K phoønngg nguû nguû,, gaà gaànn tröôø tröôønngg hoï hoïcc vaø vaø cuû cuûaa haø haønngg thöù thöùcc aêaênn... ... Cô Cô hoä hoäii ñeå ñeå kinh kinh doanh doanh vaø vaø laø laøm m vieä vieäcc phoø taïii nhaø nhaø cuø cuønngg vôù vôùii cuoä cuoäcc soá soánngg an an laø laønnhh nôi nôi thò thò traá traánn,, chi chi phí phí ítít toá toánn keù keùm m hôn hôn ôûôû thaø thaønnhh phoá phoá taï Xin lieâ lieânn laï laïcc Trevor Trevor 0409 0409 600 600 291 291 (English (English speaking) speaking) Xin

208503 208503

New England England NSW NSW New

SuperMarket Marketloaï loaïiilôù lôùnnmeâ meânnhhmoâ moânnggvuø vuønngg Super Bankstown, Raá Raátt thích thích hôï hôïpp cho cho ngöôø ngöôøii Bankstown, Vieättlaø laøm mchuû chuû..Vòø Vòøtrí tríngay ngaykhu khukinh kinhdoanh doanh Vieä ñoânngg ñuù ñuùcc taá taápp naä naäpp.. Raá Raátt thuaä thuaänn tieä tieänn,, super super ñoâ market naø naøyy roä roänngg 2,600 2,600 meù meùtt vuoâ vuoânng, g, hôï hôïpp market ñoànngg thueâ thueâ 15 15 naê naêm m,, hieä hieänn ñang ñang thu thu nhaä nhaäpp ñoà töø $120 $120 ñeá ñeánn $140 $140 ngaø ngaønn/tuaà /tuaànn.. Giaù Giaù thueâ thueâ töø raátt reû reû.. Coù Coù undercover undercover carpark. carpark. raá Xin goï goïii 0418 0418 294 294 061 061 (t/Anh) (t/Anh) Xin

27 27 49

gaøy xöa ôû Trung Quoác N Toân Töû & Khoång Minh ñaõ söû duïng baùt quaùi ñoà ñeå

vaây haõm ñòch quaân, nhöng ngaøy nay ôû Saøi Goøn thöïc teá coù nhöõng baùt quaùi traän ñoà maø neáu Toân Töû hay Khoång Minh coù soáng laïi cuõng phaûi chaøo thua. Ñoù laø caâu chuyeän teân ñöôøng phoá vaø soá nhaø vöøa truøng laëp vöøa loän xoän, dieãn ra ôû haàu heát caùc quaän, ñaëc bieät laø trong caùc heûm, soá nhaø nhaèng nhòt nhö ma traän.

Khoâng phaûi chæ coù khaùch laï ôû xa maø ngay caû nhöõng ngöôøi ñaõ soáng ôû thaønh phoá vaøi chuïc naêm nhö toâi cuõng khoâng ít laàn phaûi vöøa laàn moø, vöøa nghe ñieän thoaïi di ñoäng chæ daãn ñeå ñeán ñöôïc nôi caàn tìm. Lòch söû nöôùc nhaø coù bieát bao anh huøng daân toäc, danh nhaân vaên hoùa, ñòa danh... xöùng ñaùng ñeå ñaët teân ñöôøng phoá. AÁy theá maø khoâng hieåu taïi sao raát nhieàu ñöôøng phoá ôû thaønh phoá truøng teân nhö Leâ Lôïi, Nguyeãn Ñình Chieåu, Hoaøng Hoa Thaùm... Thaäm chí, ngöôøi ta coøn caû gan "saùng cheá" ra caû caùc nhaân vaät lòch söû nhö Traàn Höng Ñaïo A, Traàn Höng Ñaïo B. Nghe töôûng nhö ñuøa nhöng ñoù laø söï xuùc phaïm ñeán tieàn nhaân. ÔÛ Bangkok, moät thaønh phoá raát gaàn Vieät Nam, khi ñaët teân phoá hoï khoâng caét khuùc theo phaân ranh haønh chính khu vöïc, thaäm chí coù teân ñöôøng daøi vaøi traêm kiloâmet xuyeân qua caû tænh baïn nhö Sukhumvit. Nhôø saép xeáp teân phoá vaø soá nhaø moät caùch khoa hoïc neân raát deã nhôù, deã tìm, thuaän tieän cho ngöôøi daân.

Trong khi ñoù, vieäc ñaùnh soá nhaø hieän nay ôû ñoâ thò cuõng raát tuøy tieän, phaûn khoa hoïc vì nhieàu con ñöôøng ñaõ ñöôïc ñaùnh soá nhaø môùi nhöng soá môùi vaãn nhaûy loän xoän. Vôùi nhöõng khu ñoâ thò môùi coù theå ruùt kinh nghieäm ôû caùc nöôùc ñeå vaän duïng ñaùnh soá nhaø nhö sau: theo kieán truùc nhaø maët tieàn thöôøng thaáy ôû ta thì cöù khoaûng 4m maët tieàn laø moät soá nhaø. Nhö theá, baét ñaàu 100m maët tieàn ñaàu tieân, soá nhaø laø töø 1, 3, 5... ñeán 49 ôû beân soá leû vaø 2, 4, 6... ñeán 50 ôû beân soá chaün.

Caùch ñaùnh soá nhaø nhö theá töùc laø ñaõ ñònh saün töøng soá cho töøng loâ ñaát, duø loâ ñaát ñoù ñaõ ñöôïc xaây döïng hay chöa. Neáu coù toøa nhaø lôùn thì soá nhaûy theo chieàu roäng cuûa toøa nhaø naøy, ví duï toøa nhaø soá 16 roäng 12m thì nhaø keá tieáp laø 22, vì toøa nhaø ñoù voâ hình trung chieám ba soá 16, 18 vaø 20. Khoâng coù gì phieàn phöùc khi khoâng coù soá nhaø 18 vaø 20 (khoâng neân ñaët luoân caùc soá 16, 18, 20 cho toøa nhaø treân, döï phoøng sau naøy toøa nhaø coù theå bò phaù dôõ vaø ñöôïc thay theá baèng ba nhaø maët tieàn). Neáu ai cuõng ñaõ roõ

50

thaáy maáy con ñöôøng chung quanh nhaø mình ñaõ ñoåi teân nhöõng “anh huøng” môùi, toaøn nhöõng “anh huøng” laï hoaét ñeán khoâng bieát laø ai hö Leâ Cao Laõng, Luõy Baùnh Bích (Q. Taân Bình) v.v... maø “chöùc saéc” cuûa mình laïi hay daønh nhau hoaùn chuyeån maáy anh huøng naøy, nay cho “anh huøng” ngöï ôû con ñöôøng naøy, mai laïi boác boû qua nôi khaùc ñeán taøi xeá xe oâm, taxi coøn ñi laïc nöõa thì ngöôøi thöôøng laøm sao kham noåi baùt quaùi ñoà... (Toâ Vaên Tröôøng)

quy ñònh caùch ñaùnh soá nhaø nhö theá thì khoâng phaûi thaéc maéc gì caû. Rieâng nhaø trong heûm, voán thöôøng heïp hôn nhaø maët tieàn, coù moät soá caên mang theâm maãu töï B laø ñieàu bình thöôøng. Ñeå chuùng ta vaø con chaùu chuùng ta khoûi sa vaøo baùt quaùi traän ñoà thôøi nay coøn raát nhieàu vieäc phaûi laøm nhöng tröôùc heát phaûi thay ñoåi tö duy, taàm nhìn cuûa nhöõng ngöôøi coù traùch nhieäm ñöôïc giao phoù ñaët teân ñöôøng, soá nhaø taïi caùc thaønh phoá, thò töù.

Vaø nhaát laø neân... boû quaùch caùi danh saùch daøi ngoaèng toaøn teân nhöõng “anh huøng” caàn ñöôïc ñaët thaønh teân ñöôøng. Coù moät soá baø con ñi xa vaøi naêm trôû laïi SG boãng

Cho 2 caùi haàm, 2 boä haøi coát nghen...

- Theâm “2 xò voâ sinh” nöõa...

- Chaøi, trôøi noùng maø maàn voâ sinh chi? cho 2 caùi “baät naép laø thaáy” ñi...

Maåu ñoái thoaïi... ôùn laïnh treân ñaây môùi nghe cöù töôûng ñang ôû trong moät coâng ty chuyeân phuï traùch... boác dôõ moä, nhöng khoâng phaûi. Ñaây laø ngoân ngöõ “ñôøi thöôøng” cuûa moät soá baïn treû ngaøy nay taïi queâ nhaø khi vaøo aên trong moät... quaùn mì goõ. 2 caùi haàm laø 2 toâ mì, 2 boä haøi coát töùc laø... coù laáy xí quaùch, 2 xò voâ sinh laø 2 chai söõa tieät truøng, vaø 2 caùi “baät naép laø thaáy” töùc laø 2 chai... nöôùc ngoït. Kieåu “ngoân ngöõ thôøi ñaïi hoùa” naøy ñang ngaøy caøng phoå bieán nhö caùi “moát”, nhieàu em treû coi vieäc noùi thöù tieáng naøy caøng trôn tru bao nhieâu thì caøng “töï tin theå hieän ñaúng caáp” cuûa mình töø tröôøng ra ngoõ baáy nhieâu.

Maø laï laém nghen, caùi ngoân ngöõ bieán daïng naøy laây nhieãm raát nhanh nhö moät thöù dòch ñeán caû ngöôøi “xa roài tuoåi thô” cuõng xaøi thoaûi maùi.

Thöû nghe ñoaïn “ñoái thoïi” ngöôøi thaät vieäc thaät sau ñaây maø khoâng nhìn maët, tui ñoá baø con bieát nhaân vaät trong ñoù laø ai: - Trôøi ôi! Sao “oâng” hoïc baøi kieåu gì maø “ñuoái” vaäy oâng...

- Daï... daï...

- Daï caùi gì maø nhö “ngaäm baép” vaäy?

- Daï, taïi “Du” ñoïc nhanh quaù, em maø ghi baøi kòp laø “em cheát lieàn”!

- Chaøi!!! Poù toaøn thaân dí oâng luoân...

Quyù vò coù tin ñöôïc khoâng ñaây laø nhöõng lôøi “taâm söï” giöõa thaày giaùo vaø moät nam sinh hoïc troø cuûa mình ñaáy.

Khoâng chæ thuaàn thuïc trong söû duïng “ngoân ngöõ aån duï”, “tieáng loùng”, caùc em trong nöôùc hoâm nay coøn “laäp ñaàu danh traïng” trong vieäc boùp cho tôùi meùo caùi goïi laø “Tieáng Vieät chuùng ta raát giaøu vaø ñeïp”. Caùc cuïm töø: “nhuïc nhö caù nuïc”, “chaûnh nhö caù caûnh” vöøa daøi vöøa... “xöa roài Dieãm”, nhöõng “töø vöïng” môùi ñöôïc daân teen ñem vaøo ngoân ngöõ “vieát cho nhau” môùi goïi laø haøng ñoäc.

Teát roài, veà thaêm gia ñình toâi baét gaëp moät laù thö cuûa nhoû chaùu con baø chò trong ba loâ ñi hoïc cuûa chaùu. Nhoû chaùu nhìn dì noù maét troøn maét deït saêm soi laù thö khoâng nín ñöôïc cöôøi, maët ñaày töï haøo: “H. aø, nhôù su suùp ghia maø ngheø môi coù ktra, hem ñi ñc, star life

mình “khoå hôn cuùn” aù. ÖØ, bi h coùa ai bæu mình not learn heùn, chaéc mình söôùng die granma lun heùn maøy. Eh, hn maøy nhaän ñc tn cuûa B. k? Hwa noù vöøa bò broke ktra ñoù. Thaáy tía roài, thoâi stop 8, tao xaùch ñik dzìa nhaø hoïc thoai, chôù hoâng laø baøi nì “dzuïc cho cuùn aên” ñoùa, tao chöa coù chöõ naøo trong naõo heát, b h coùa nheùt ioát dzoâ naõo cuõng coùc dzoâ”.

Mang laù thö ñaày nhöõng “maät maõ Da Vinci” kia nhôø chò cuûa noù (cuõng cuøng löùa) “phieân ra ngoân ngöõ ñôøi thöôøng”, noù coù nghóa vaày neø: “H. aø, nhôù cheø gheâ, maø ngaøy mai coù kieåm tra, hoâng ñi ñöôïc, sao ñôøi mình “khoå hôn choù” aù. ÖØ, baây giôø coù ai bieåu mình ñöøng hoïc heùn, chaéc mình söôùng cheát baø noâi luoân heùn maøy. Eh, hoâm nay maøy nhaän ñöôïc tin nhaén cuûa B. khoâng?

Hoâm qua noù vöøa bò beå kieåm tra ñoù. Thaáy tía roài, thoâi ngöøng noùi chuyeän, tao xaùch ñít veà nhaø hoïc thoâi, chôù hoâng laø baøi naøy “vöùt cho choù aên” ñoù, tao chöa coù chöõ naøo trong naõo heát, bi giôø coù nheùt ioát dzoâ naõo cuõng coùc dzoâ”.

Thieät laø cöôøi nhö meáu “Rieát roài khoâng bieát con em mình coøn trong nöôùc seõ thaønh ngöôøi haønh tinh laï naøo...”.

Maø khoâng chæ vieát cho nhau, nhieàu “oâng”, “baø” hoïc sinh thôøi baây giôø khoâng bieát nghó sao laïi mang caû môù ngoân ngöõ ñoù thaû raûi raùc voâ baøi laøm cuûa cuûa mình. Vaäy maø cuõng khoâng ít giaùo vieân chaúng nhöõng khoâng yù kieán yù coø gì laïi coøn phuï hoïa theâm Thoâi thì “Thik laø chìu!” (Thích laø chieàu), cuõng ñaønh “poù toaøn thaân” vôùi ngoân ngöõ naøy cho quyù vò naøo veà nöôùc thaêm anh chò em hoâm nay nghe ñaùm treû con chaùu mình noùi vôùi nhau maø chaúng hieåu chuùng suûa caùi gioáng gì...

Phuï huynh nghó laø: Keä, chuùng baïn noù ñeàu noùi nhö vaäy heát thì con mình cuõng phaûi noùi, khoâng laïi bò cho laø laïc haäu. Ñoâi khi cuõng khoù chòu, nhöng phaûi bieát “Taát caû vì töông lai con em chuùng ta”. Nhaø ngoân ngöõ: Phaûi “bieåu döông” giôùi treû vì “phaùt hieän” ra nhieàu töø “cöïc ñoäc” maø töø tröôùc tôùi giôø chöa ai noùi.

Nhaø laøm phim suy tính: Mình phaûi nhanh choùng hoïc hoûi ñeå coøn ñöa vaøo phim daønh cho tuoåi teen cho noù “hieän thöïc” chöù!

Caùc teen “theùt meùt”: Sao maáy “cuï” nhaø mình “coå loã só” ñeán theá, cöù cheâ traùch tuïi mình... Thöû hoûi coù ngoân ngöõ naøo vöøa hay, vöøa tieän lôïi nhö vaäy?

“Giöõ gìn söï trong saùng cuûa tieáng Vieät”, laø chuyeän “xöa roài Dieãm ôi!”.

Caùc em beù: Raùng hoïc hoûi maáy anh maáy chò, vaø coá gaéng “laøm môùi” töø ngöõ nöõa...

51

”baén” ñöôïc thì haõy coi chöøng, bôûi maøng phim VCF tan ra, taùc duïng chæ trong coù 60 phuùt thoâi. Chaøng maø thuû suùng quaù laâu khoâng chòu “vaõi ñaïn” ñeán chöøng “nín” khoâng noåi nöõa (ñaõ quaù 60 phuùt) môùi cho ñaïn ra hoái haû, laïi yeân buïng raèng ñaùm tinh binh kia seõ bò taän dieät bôûi ñoaøn quaân VCF, nhöng keát quaû laø em vaãn ca baøi “coù baàu sôùm laøm gì ... maø lôøi ru theâm buoàn...” roài nghi ngôø töï hoûi “uûa sao kyø dzaäy? Khoâng Chæ eùo le bieát mình coù phaûi laø taùc giaû quyeån laø nhöõng saùch naøy hay khoâng caëp treû ñaâu ñaây...

Moät caùch khaùc coù chòu cuõng khaù phoå “1 thaùng bieán ôû trong nöôùc, ñoù laø caùc baïn treû ñoâi laàn” cuõng thöôøng ræ nhau raèng vôùi neân naøng tai Postinor loaïi ngöøa cö nhai thai khaån caáp laø chaáy nhaát. Neáu Postinor baù mình laøm aên theo thoaûi maùi kieåu "nhaûy taøu" duøng noù thích nhö nhai thì hôïp quaù roài coøn gì! ñaäu phoïng Vì haøm löôïng noäi t cao, neân trong rang. tieá höôùng daãn söû duïng Postinor caùc nhaø baøo cheá chæ cho söû thuø”. Laøm cho göông maët nhaø naøng duïng 4 vieân/thaùng.

Chæ eùo le laø nhöõng caëp treû naøy luùc naøy teøm lem heát coi cuõng thieät laø... ngoä. Hoaëc laø coù cha coøn chôi söùc ñang sung ñaâu coù aên nhín nhín aùc baø coá hôn nöõa, cöù dí ñaàu suùng moät thaùng chæ “ñoâi laàn" neân naøng voâ “choã aên choã noùi” cuûa naøng maø cö nhai Postinor thoaûi maùi nhö nhai naõ tung toùe laøm cho naøng ngheït thôû ñaäu phoïng rang. Keát quaû laø coù coâ ra phaûi nuoát öøng öïc troïn ”ñoaøn quaân” huyeát daàm deà, hoaëc coù baïn "tòt" kinh xuoáng taän daï daøy. Keä! mieãn khoâng maáy thaùng lieàn, khieán caû hai cuøng truùng taâm ñieåm cuûa “bia” phía beân hoát hoaûng.

Vieân thuoác ngöøa thai uoáng moãi döôùi laø OK roài. Caùch naøy thì cuõng taïm ñöôïc. Tuy nhieân, ruûi ro vaãn xaûy ngaøy laø cuoäc caùch maïng choáng laïi ra, bôûi trong côn "ñieân" thöôøng raát ítù quaû "bom daân soá". Nhieàu ngöôøi cöù anh naøo laøm chuû ñöôïc traän ñòa 100% mua vaø uoáng, chaû caàn hoûi baùc só. maø chòu “dôøi suùng” ra khoûi vuøng Maø ôû queâ mình cho ñeán hoâm nay nguy hieåm ôû beân döôùi ñeå chuyeån nhaø thuoác baùn thuoác ñaëc trò cuõng traän ñòa leân vuøng an toaøn ôû beân treân chaúng caàn toa baùc só. Moät soá ngöôøi ñöôïc ñaâu? Ñoù laø chöa keå ngay luùc uoáng thuoác thaáy giöõ nöôùc, taêng caân, ñaàu, nhö treân ñaõ trình baøy, duø ñaõ neáu gia caûnh coù gien cao huyeát aùp chuyeån suùng leân, nhöng vaãn coù theå thì deã bò taêng huyeát aùp, ngöôøi khaùc coù vaøi "duõng só" loaïi “tieàn traïm” ñaõ bò huyeát khoái (cuïc maùu ñoâng trong rôøi "noøng suùng" nhaûy ra ngoaøi töø khi loøng maïch). Coù ngöôøi bò saïm da.

Laïi coù chò thaáy ngöøa thai ngon chieán söï môùi môû maøn. laønh, uoáng lieàn 10 naêm, kinh ít daàn, Ngöøa thai hoùa hoïc ÔÛ Vieät Nam töø laâu ñaõ tung ra thò vaø khi "buoâng" thuoác thì voâ kinh tröôøng moät loaïi maøng phim VCF vì nieâm maïc töû cung moûng, buoàng chöùa chaát dieät tinh binh ñaët vaøo aâm tröùng teo heát muoán laøm vieäc. Vì theá, ñaïo tröôùc khi "maàn aên" khoaûng 15 caùc baùc só cöù la laøng laø muoán "boû baát phuùt. Vôùi loaïi naøy thì caùc caëp “ñeán cöù thuoác gì vaøo mieäng "quyù vò neân heïn laïi (khoâng) leân” haõy neân caån ñi khaùm vaø theo doõi thöôøng xuyeân. thaän. Neáu nhö naøng “ñeán heïn” tröôùc Nhöng la laøng laø moät leõ maø nghe maø chaøng coøn bò “keït xe” chöa theå theo hay khoâng laïi laø chuyeän khaùc. “teân lính” ñaõ huït hôi neân yeåu xìu, co voøi beù teûo teøo teo... Luùc naøy maø khoâng bieát caùch giöõ laáy "tuùi ñöïng ñaïn" trong aùo möa thì toaøn boä "ñaïn" seõ doác ngöôïc vaøo trong, keå nhö coâng coác. Ñoù laø chöa keå coù nhieàu ñaïi ca quyeát ñònh chôø luùc gaàn "baén" môùi loâi "suùng" ra maø naõ tuùi buïi cho ñaïn vung vaõi khaép ñaàu coå maët muõi “keû

Ngöøa thai cô hoïc Ñaët voøng laø caùch khaù thoâng duïng ôû VN. Nhaát laø ôû caùc vuøng noâng thoân vaø vuøng heûo laùnh (ôû trong nöôùc hoïi laø vuøng saâu vuøng xa), voøng traùnh thai coù theå ñaït tôùi 50%. Hieän nay, voøng traùnh thai ñeàu nhaèm taïo ra phaûn öùng vieâm taïi choã thu huùt caùc ñaïi thöïc baøo ñeán xôi "ñaïi tieäc tinh binh". Noù cuõng laø dò vaät ngaên caûn söï laøm toå cuûa hôïp töû. Tuy nhieân, ta vaãn thaáy ñaâu ñoù nhöõng lôøi phaøn naøn.

Coù chò phaûn öùng vieâm döõ doäi (vì voøng taêng tieát prostaglandin hoaëc vì choïn khoâng ñuùng kích thöôùc) ñau buïng, ra huyeát, uoáng thuoác giaûm ñau choáng prostaglandin (Cataflam, Voltaren, Voltarol, Diclon, Dicloflex Difen, Difene, Pennsaid, Rhumalgan, Modifenac, Abitren...) khoâng ñôõ, ñaønh phaûi leân baøn laáy voøng ra.

Moät tai bieán khaùc tuy hieám nhöng vaãn coù laø ñaët khoâng kheùo, gaëp ngöôøi sinh hoaëc naïo huùt nhieàu laàn neân thuûng töû cung, vaø caùi voøng “ñi chu du” trong oå buïng, chaïy leân “thaêm vieáng” caû “baùc” gan vaø “ôû chôi” cho ñeán khi baùc só sieâu aâm doøm thaáy. Coù ngöôøi raùng chòu ñöïng, cöù ñeå thì haäu quaû laø vieâm, taéc ngheõn voøi tröùng.

Bao cao su laø bieän phaùp ñöôïc caû theá giôùi uûng hoä, nhaát laø khi ñaïi dòch HIV-AIDS hoaønh haønh. Nhieàu caëp cöù muoán "maàn" tröïc tieáp cho noù “thöïc teá vôùi caûm giaùc” hôn, ñeán hoài "cao traøo" ñaõ

Quyù baïn ñoïc beân naøy neáu coù theo doõi thoâng tin trong nöôùc coù theå ñaõ bieát Vieät Nam mình ñöôïc xeáp trong 5 nöôùc coù tæ leä naïo phaù thai cao nhaát theá giôùi vôùi hôn 1 trieäu ca naïo, phaù thai haøng naêm. Trong ñoù, tuoåi môùi lôùn chieám chöøng 300.000 ca/naêm, coøn laïi laø “ñaõ lôùn” vaø coù gia ñình, nhöng “vôõ keá hoaïch”. Ñieàu naøy laøm ngöôøi ta ñaët ra caâu hoûi: Vaäy caùc bieän phaùp ngöøa thai cuûa Vieät Nam ñaõ “phuû soùng” ñeán töøng ngoõ ngaùch, ñeán caùc löùa tuoåi chöa? Môøi baïn ñoïc xem qua moät soá bieän phaùp ngöøa thai ñang ñöôïc aùp duïng trong nöôùc vaø caùc “heä luïy” cuûa noù... leân khí theá höøng höïc, saép söûa “pa ra naõ” vaøo taän hang oå... quaân thuø thì môùi loâi coå teân lính ra truøm aùo möa vaøo ñaàu noù, roài nhaán noù voâ hang trôû laïi cho noù döông noøng suùng beân trong aùo maø nhaû ñaïn tôi taû.

Caùch naøy töôøng laø an toaøn nhöng ñoâi khi bò... traät laát ñöôøng raày. Chaéc quyù baïn ñoïc cuõng coù nhieàu ngöôøi bieát raèng ngay khi bò kích thích thì "ñaàu suùng" thöôøng thaáy coù moät ít dòch nhôøn trong vaét, töôûng raèng chæ ñeå “trôn tru” thoâi, nhöng khi “teân lính” cöù thaäp thoø thuït ra thuït vaøo trong hang, caøng luùc caøng taêng, caûm giaùc khoaùi laïc doàn öù leân tôùi oùc. Vaø chính luùc bò öù ngheïn naøy cuõng laø luùc maø “ñoaøn huøng binh aâm thaàm trong gioù trong söông...” töï naõy giôø seõ coù vaøi teân tinh binh duø chöa ñöôïc leänh baén nhöng cuõng ñaõ len leùn leûn ra ñaàu suùng, vaø rôøi noøng suùng ñeå moät mình ñi thaùm thính hang ñoäng coi coù gì... dzui hoân, teân tinh binh daïi doät laïc baøy naøy bò naøng tröùng trong hang toùm laáy.

Vaäy laø dính chaáu, vaø khi coù baàu, vôï choàng caõi coï, nghi ngôø nhau.

Toát nhaát laø ñöøng coù "ôû traàn" maø xung traän roài eùm ñaïn laïi, ñôïi ñeán luùc saép heát hôi, ñeán khi vöøa thôû hoøng hoïc vöøa theàu thaøo traên troái “cheát anh, cheát anh roài em ôi... em ôi anh cheát ñaây...” roài môùi chòu cho “lính” maëc aùo vaøo maø “pa ra naõ” thì cuõng nhö khoâng.

Cuõng coù tröôøng hôïp nhieàu huynh ñaõ “caân ñai aùo maõo” ngay töø ñaàu maø coøn chöa chaéc aên 100% nöõa kìa. Bôûi vì sau khi baén saïch ñaïn,

52

Bôûi vì ôû nöôùc mình coù nhöõng loaïi quy ñònh chaû ai caàn nhöng nhaø nöôùc ta cöù quy tôùi ñònh lui hoaøi, coøn nhöõng quy ñònh thaät ñôn giaûn, khoâng baùn thuoác neáu khoâng toa... khoâng baùn aùt xít cho daân thöôøng, khoâng baùn bom mìn chöa noå cho baát cöù ai... thì ngöôøi daân chôø hoaøi chaúng thaáy ai quy ñònh.

Ngöôøi daân uoáng nhaàm thuoác, cheát!

Thuø nhau ra tieäm mua aùt xít taït, ñi tuø! Nhaët ñöôïc quaû bom chöa noå ñem baùn, ngöôøi khaùc ham lôïi mua veà cöa ñoâi laáy thuoác suùng ra laøm mìn baãy caù. Bom noå buøm caû nhaø... cheát laõng xeït! Chuyeän cöù xaûy ra baùo ñaêng tôùi ñaêng lui caû chuïc naêm cuõng vaãn coøn y vaäy.

Nhöõng chò sôï uoáng thuoác vieân lích kích thì choïn giaûi phaùp chích 1 laàn ngöøa thai 3 thaùng. Coù ngöôøi coøn sung söôùng khoe raèng "khoâng bò haønh kinh caû 3 thaùng". Neáu gia ñình coù ngöôøi cao huyeát aùp, beänh tim maïch thì cuõng neân caân nhaéc veà möùc ñoä "söôùng" vì haøm löôïng progestin cao trong muõi chích kia nhö moät yeáu toá thuaän lôïi phaùt ñoäng söï giöõ nöôùc, taêng caân, huyeát khoái. Baïn seõ hoài hoäp bôûi sau 3 thaùng aáy kinh laïi "tòt", chôø ñôïi theâm maáy thaùng nöõa kinh nguyeät môùi vaõn hoài.

Que caáy döôùi da ngöøa thai hieän nay oaùch hôn, ngöøa haún 3 naêm, vaø theo thoáng keâ thì 12% khoâng coù kinh, 24% rong kinh, 3% caûm thaáy ñau ñaàu, 4% bò muïn tröùng caù nhaûy duø vaøo maët nhö thôøi môùi lôùn. Coøn nguy cô beùo phì, beänh tim maïch cuõng khoâng khaùc so vôùi caùc loaïi thuoác uoáng vaø thuoác chích.

Toùm laïi: Ngöøa thai laø ñuùng, nhöng khoå caùi laø laøm sao cho caùc baïn ñöøng chuû quan, laøm sao ñeå hoï chòu ñi hoûi yù kieán baùc só ñeå ñöôïc theo doõi thöôøng xuyeân, chu ñaùo hôn môùi laø vaán ñeà.

Moät soá ñoâng caùc baïn treû cöù "nghe noùi" roài ung dung ñi mua thuoác veà duøng cô theå mình ñeå "thí nghieäm tình yeâu", maø khoâng bieát raèng khi caùn caân noäi tieát maát thaêng baèng seõ raát khoù ñieàu chænh.

Caùc chò ñaõ coù gia ñình chöa thaáy ai “chòu” baøn baïc vôùi phu quaân mình veà vaán ñeà ngöøa thai, maø cöù im lìm mình eân nhaän laáy gaùnh naëng naøy.

Laøm nhö chæ rieâng phuï nöõ mang thai laø phaûi coù traùch nhieäm ngöøa thai.

Trong khi ñoù thaét oáng daãn tinh laø bieän phaùp deã chòu nhöng coù oâng coá naøo chòu laøm ñaâu vì sôï... maát maët nam nhi... (OÂi trôøi! coù ñaâu maø maát) Ñaøn oâng gioáng gioáng maáy thanh keïo chocolate, tuy ngoït ngaøo nhöng deã tích ñöôøng vaø laøm baïn bò... to buïng baát töû...

53

M

assage chaân, massage toaøn thaân, massage "vui veû"..., xin thöa ñaõ "xöa nhö traùi ñaát" roài Dieãm.

Dòch vuï massage ñang "hot" nhaát ôû Saøi Goøn hieän nay laø massage... qua ñeâm. Sau khi thuø taïc "cheùn chuù, cheùn anh" ñeán say meøm, thuù vui cuûa nhieàu quyù oâng hieän nay laø ñi tìm moät nôi "Bôø mi kheùp kín, giaác nguû tìm queân" cho ñeán saùng taïi caùc ñieåm massage, goäi ñaàu thö giaõn...

Massage ñeâm "treân töøng caây soá" Daïo naøy, dòch vuï cho thueâ "choã nguû qua ñeâm" boãng döng nôû roä taïi khaù nhieàu ñieåm massage, goäi ñaàu thö giaõn treân ñòa baøn Saøi Goøn. Ñaïi loaïi laø sau khi massage "khoâ", massage "öôùt"..., khaùch coù nhu caàu seõ ñöôïc nguû laïi qua ñeâm, thay vì phaûi ñi tìm nôi taù tuùc vaøo luùc nöûa ñeâm veà saùng nhö thueâ khaùch saïn, nhaø troï..., hoaëc quay veà nhaø ñoùn nhaän nhöõng lôøi tra taán thaâu ñeâm cuøng boä maët hình söï cuûa "aùc phuï" ôû nhaø. "Ñi nhaäu ñeán 2, 3 giôø saùng, chæ coøn vaøi tieáng nöõa laø trôøi ñaõ raïng ñoâng. Gheù ñaâu nguû cuõng phieàn phöùc, vaøo maáy choã naøy vöøa ñöôïc vaät lyù trò lieäu, vöøa coù theå xem boùng ñaù, laïi vöøa coù nôi ñeå chôïp maét. Saùng veà sôùm laø an toaøn nhaát" - nhieàu quyù oâng haøo höùng vôùi dòch vuï môùi naøy, nhìn nhaän.

Dòch vuï naøy khoâng chæ thu huùt thanh nieân trai traùng, caùnh nam giôùi coøn ñoäc thaân, maø ngay caû nhieàu quyù oâng coù vôï coù con ñeà hueà cuõng "nghieän" ñi mua... giaác nguû. Laáy lyù

54

do nhaäu say, nguû laïi nhaø baïn beø, nhieàu quyù oâng coù gia ñình töï "laøm môùi" mình baèng caùch chui vaøo caùc ñieåm massage "qua ñeâm" ñeå tìm laïi caûm giaùc thôøi... trai traùng.

Giaù "troïn goùi" vöøa ñöôïc 1 suaát ñaám boùp vaät lyù trò lieäu vöøa coù nôi ñeå naèm nghæ treân caùc gheá duøng ñeå massage chaân, xem tivi; traø nöôùc, traùi caây mieãn phí... maø caùc ñieåm naøy ñöa ra laø töø 120.000 - 150.000ñ/ngöôøi.

Taát nhieân, phaùt sinh theâm "dòch vuï" naøo thì tieäm seõ tính theâm dòch vuï ñoù vôùi giaù caû khoù maø noùi tröôùc, coù theå leân ñeán vaøi trieäu ñoàng laø chuyeän bình thöôøng.

Theo chuû nhieàu ñieåm massage cho bieát, "dòch vuï" cho thueâ choã nguû qua ñeâm naøy ban ñaàu chæ xuaát hieän ôû moät soá cô sôû massage treân ñöôøng Traàn Quang Khaûi, Traàn Höng Ñaïo, 3-2..., vaø haàu heát ñeàu laø dòch vuï "chui", vì theo qui ñònh thì ñeán giôø ñoùng cöûa, caùc nôi naøy khoâng ñöôïc chöùa khaùch qua ñeâm. Nhöng xuaát phaùt töø chuyeän caùc oâng thöôøng trong traïng thaùi say nghieâng ngaû khi vaøo caùc ñieåm massage ñeâm vaø khoâng ít ngöôøi nguû luoân taïi choã, baát keå nhaân vieân cuûa cô sôû phaûi khaøn caû coå keâu khaùch. Vaäy neân caùc tieäm naøy thi nhau môû theâm dòch vuï "nguû qua ñeâm cho khaùch".

Thaáy dòch vuï naøy laøm aên khaám khaù vaø ñang raát "hot" vôùi khaùch laø ñeä töû Löu Linh ñi ñeâm, khaù nhieàu tieäm massage ôû Saøi Goøn thi nhau môû dòch vuï "choã nguû qua ñeâm" cho khaùch vôùi nhieàu chieâu khuyeán maïi ñeå thu huùt "thöôïng ñeá" nam: Mua 1 "veù" nguû qua ñeâm ñöôïc khuyeán maõi theâm nöûa suaát massage, mua "veù" nguû qua ñeâm loaïi VIP ñöôïc khuyeán maõi phoøng rieâng vaø coù nhaân vieân thöôøng tröïc phuïc vuï caùc yeâu caàu cuûa khaùch... Khoâng chòu thua keùm, caùc ñieåm goäi ñaàu thö giaõn cuõng toå chöùc ñaám boùp qua ñeâm cho khaùch nguû laïi taïi caùc gheá goäi ñaàu vaø coù caû nhaân vieân gaõi nhoät, quaït tay.. cho khaùch haøng... deã nguû. Ñuû loaïi... "qua ñeâm"

Khoâng ít quyù oâng ñaõ phaûi rôi vaøo tình caûnh "lôõ khoùc, lôõ cöôøi" vì khoâng bieát "aên laøm sao, noùi laøm sao" baây giôø khi nöûa ñeâm nhaäu say ñi massage ñöôïc caùc nhaân vieân massage giôùi thieäu vaø môøi goïi caùc "chöông trình" nguû qua ñeâm voâ cuøng haáp daãn. Vaäy laø cöù vieäc "khoø khoø" trong côn say ñeán khi tænh giaác thì trôøi ñaõ saùng töï luùc naøo, ñieän thoaïi di ñoäng thì coù vaøi chuïc cuoäc goïi nhôõ cuûa "meänh phuï phu nhaân" ôû nhaø, vaø hoùa ñôn tính tieàn leân ñeán vaøi trieäu ñoàng cho caùc dòch vuï ñöôïc khaùch yeâu caàu trong côn say.

Cuõng coù nhieàu quyù oâng, giaác noàng phaûi bò dôû dang do coâng an baát ngôø ñeán kieåm tra caùc cô sôû massage naøy

thì phaùt hieän coù nhöõng ngöôøi nghæ laïi maø khoâng coù giaáy tôø tuøy thaân, neân bò môøi veà coâng an phöôøng laøm vieäc.

Thôøi gian ñaàu, dòch vuï massage... qua ñeâm chæ ñeå ñaùp öùng nhu caàu tìm choã taù tuùc ñeán saùng cuûa nhöõng quyù oâng "lôõ ñöôøng, laïc loái" trong hôi men, hoaëc moät soá thanh nieân "ñoäc thaân, vui tính" muoán tìm nôi thö giaõn, nguû qua ñeâm "moät coõi ñi veà" cho rieâng mình. Nhieàu cô sôû massage toå chöùc caùc ñieåm nguû qua ñeâm cho quyù oâng thöôøng laø nhöõng caên phoøng taäp theå ñeå tröôùc khi nguû coøn coù theå giao löu vôùi nhau chuyeän boùng ñaù, tình hình giaù vaøng... ñang noùng hoåi. Nhöng xuaát phaùt töø taâm lyù

coù khaùch khoâng muoán nguû "chay", neân hieän nay dòch vuï naøy ñaõ bieán töôùng muoân hình, vaïn traïng.

Taïi moät soá ñieåm massage ôû Quaän 1, Quaän 5..., dòch vuï nguû qua ñeâm cho khaùch coøn keøm theo moät nöõ nhaân vieân treû, ñeïp, chaân daøi nhö ngöôøi maãu tuùc tröïc beân ngoaøi, vaø saün saøng töï nguyeän massage suoát ñeâm cho khaùch vöøa nguû vöøa ñöôïc thö giaõn. Vaø khi nhöõng oâng khaùch chôït tænh giaác noàng nöûa ñeâm veà saùng, trong phoøng vaéng veû coù khaùch vaø nöõ nhaân vieân thì chuyeän gì xaûy ra chæ coù... nhöõng ngöôøi trong cuoäc môùi bieát.

Coøn taïi khaù nhieàu ñieåm goäi ñaàu thö giaõn cho khaùch ôû Goø Vaáp, Bình

Thaïnh..., khaùch nguû qua ñeâm treân chieác gheá goäi ñaàu chaät heïp nhöng vaãn coù moät "myõ nhaân" moâi son, maù phaán ngoài caän keà beân caïnh chaêm lo cho giaác nguû nöûa ñeâm veà saùng.

Vaø neáu caàn, caùc nöõ nhaân vieân naøy cuõng saün saøng "chaêm lo" luoân nhöõng "khoaûn" töø A ñeán Z theo yeâu caàu.

Xem ra, dòch vuï massage "qua ñeâm" môùi phaùt sinh vaø ñang khaù "hot" naøy coù laém chuyeän phaûi baøn.

Saøi Goøn luoân luoân bao giôø cuõng thay ñoåi ñeå Caäp nhaät vôùi thôøi ñaïi. Nhaát laø nhöõng thay ñoåi cuûa caùc dòch vuï veà ñeâm ñeå bieán töôùng thaønh maõi daâm traù hình thì khoâng bao giôø leùp veá...

Noùi thì phaûi nghó Choàng veà nhaø baát ngôø. Vôï cuoáng quyùt baûo ngöôøi tình chui vaøo tuû quaàn aùo.

Khoâng may, anh choàng môû tuû ra treo aùo thì thaáy moät ngöôøi ñaøn oâng khoâng maûnh vaûi che thaân ñöùng trong ñoù, tay baùm vaøo thanh maéc aùo.

Choàng heùt leân - Anh laøm gì ôû ñaây theá haû? - Toâi ñi taøu ñieän.

- Taøu ñieän gì trong tuû aùo? Noùi laùo cuõng phaûi suy nghó chöù!

- Thì anh hoûi cuõng phaûi suy nghó chöù! Ñoåi vôï Coâ vôï ñoïc baùo xong xuùc ñoäng noùi.

Treân baùo vieát raèng taïi Phöông Ñoâng ngöôøi ta ñoåi vôï ñeå laáy moät con ngöïa.

Anh thì khoâng bao giôø laøm chuyeän ñoù phaûi khoâng naøo anh yeâu?

- Dó nhieân roài - anh choàng ñaùp ít ra thì cuõng phaûi laáy moät chieác xe hôi.

Mô laøm chuoät Moät chaøng trai ñi chôi veà muoän, than vaõn vôùi baïn - Giaù luùc naøy tôù ñöôïc laøm con chuoät.

- Sao oâng coù yù muoán laï luøng vaäy?

Laøm ngöôøi chaúng söôùng hôn sao?

- Ñuùng theá. Nhöng vì chuoät laø con vaät duy nhaát vôï tôù sôï.

Noùi thaät Vôï môùi cöôùi “Anh doái em! Anh noùi anh khoâng bieát uoáng röôïu vaø khoâng bieát ñaùnh baïc. Môùi laáy nhau ñöôïc coù maáy ngaøy maø anh ñaõ say tuùy luùy vaø nöôùng saïch caû maáy chuïc ngaøn cho baøi baïc”.

Choàng noùi gioïng an uûi: “Anh coù doái em bao giôø ñaâu! Chæ vì khoâng bieát uoáng röôïu neân anh môùi say tuùy luùy, vaø khoâng bieát ñaùnh baïc anh môùi thua! Anh maø bieát uoáng röôïu, bieát ñaùnh baïc thì... ñaâu ñeán noãi!

55

L

òch söû thò tröôøng chöùng khoaùn theá giôùi ñaõ coù hôn 400 naêm tính töø ngaøy thaønh laäp Sôû giao dòch chöùng khoaùn Amsterdam - thò tröôøng chöùng khoaùn laâu ñôøi nhaát treân theá giôùi - vaøo naêm 1602. Theá nhöng trong suoát 350 naêm keå töø khi ra ñôøi, thò tröôøng chöùng khoaùn ñöôïc coi laø saân chôi rieâng daønh cho caùc quyù oâng (gentlemen) vaø phuï nöõ khoâng ñöôïc pheùp tham gia thò tröôøng naøy.

M

oïi söï chæ baét ñaàu thay ñoåi töø nöûa sau theá kyû 20, cuøng vôùi phong traøo giaûi phoùng nöõ quyeàn treân toaøn caàu. Tuy nhieân, söï thay ñoåi naøy ban ñaàu vaãn dieãn ra heát söùc chaäm chaïp. Neáu nhö phuï nöõ chính thöùc coù quyeàn baàu cöû ôû Myõ töø naêm 1918 vaø ôû Anh töø naêm 1928 thì maõi taän naêm 1967, môùi coù ngöôøi phuï nöõ ñaàu tieân trôû thaønh thaønh vieân cuûa Thò tröôøng chöùng khoaùn New York.

Ô

Û Anh, moïi söï coøn muoän hôn. Naêm 1973, 10 ngöôøi phuï nöõ ñaàu tieân ñöôïc chaáp nhaän laøm vieäc taïi Thò tröôøng chöùng khoaùn London. Ngöôøi ta vaãn thaáy ña soá caùc khuoân maët caùc thöông nhaân chöùng khoaùn ñeàu laø nhöõng ngöôøi ñaøn oâng töø löùa tuoåi thanh nieân tôùi trung nieân.

Nhöõng boâng hoàng treân saøn chöùng khoaùn D

anh saùch nhöõng nhaø kinh doanh chöùng khoaùn ngaøy nay laø phuï nöõ taïi Wall Street khaù daøi. Coù theå keå ñeán nhöõng teân tuoåi noåi baät nhö Jane Mendillo, ngöôøi phuï traùch quyõ ñaàu tö trò giaù 44 tyû USD cuûa tröôøng ñaïi hoïc Harvard; Mary Callahan Erdoes, Chuû tòch Quyõ taøi saûn toaøn caàu trò giaù 80 tyû USD cuûa ngaân haøng JPMorgan; Efrat Peled, giaùm ñoác quyõ ñaàu tö Arison (Israel); Sallie Krawcheck, giaùm ñoác quaûn lyù taøi saûn toaøn caàu cuûa Bank of America;

56

D

uø vaäy, roõ raøng laø trong vaøi thaäp kyû gaàn ñaây, phuï nöõ ngaøy caøng ñoùng vai troø quan troïng nhieàu hôn treân thò tröôøng chöùng khoaùn treân ñuû moïi cöông vò: nhaø quaûn lyù thò tröôøng, nhaø kinh doanh, nhaø moâi giôùi, nhaø ñaàu tö, giaùm ñoác coâng ty ñöôïc nieâm yeát... Vaø gaàn ñaây ôû Vieät Nam cuõng roä leân moät traøo löu laø khoâng ít nöõ giôùi ñam meâ lao vaøo chöùng khoaùn. Töø caùc quyù baø trong giôùi kinh doanh cho ñeán caùc coâ vieân chöùc cuûa caùc coâng tö sôû, keå caû noäi trôï... cuõng meâ meät vôùi chöùng khoaùn.

Qua ñeà muïc “Chuyeän trong thaùng” hoâm nay,

Mary Schapiro - Quaûn lyù hoaït ñoäng chöùng khoaùn Myõ

D

NÑS môøi quyù baïn ñoïc ñieåm qua moät soá sinh hoaït caùc “boâng hoàng” ôû caùc saøn chöùng khoaùn treân theá giôùi vaø nôi queâ nhaø... ñeå tìm hieåu xem caùc saøn giao dòch tieàn teä coù ñieàu gì thu huùt hoï ñam meâ ñeán nhö vaäy.

Heidi Miller, giaùm ñoác ñieàu haønh boä phaän Chöùng khoaùn vaø Ngaân quyõ cuûa Ngaân haøng JPMorgan Chase - ngöôøi hieän quaûn lyù 8 tyû USD chöùng khoaùn cuûa ngaân haøng naøy.

Coù nhieàu ngöôøi ñang chôø ñôïi moät ngaøy naøo ñoù, teân cuûa nhöõng ngöôøi phuï nöõ kinh doanh chöùng khoaùn Vieät Nam seõ loït vaøo danh saùch naøy.

Naêm 2001, Clara Furse, trôû thaønh Giaùm ñoác Ñieàu haønh Thò tröôøng chöùng khoaùn London (London Stock Exchange-LSE) ôû tuoåi 44 vaø trôû thaønh ngöôøi phuï nöõ ñaàu tieân giöõ cöông vò naøy trong lòch söû hôn 200 naêm thò tröôøng naøy, vaø chæ 28 naêm khi thò tröôøng naøy môû cöûa cho phuï nöõ.

Baø Clara Furse ñaõ giöõ cöông vò naøy suoát trong 8 naêm cho tôùi thaùng 5/2009 vöøa qua. Baø ñöôïc Taïp chí Time choïn laø moät trong 100 ngöôøi coù aûnh höôûng nhaát treân theá giôùi vaøo naêm 2007 vaø taïp chí Forbes bình baàu laø moät trong 50 nhaø kinh doanh laø phuï nöõ coù quyeàn löïc nhaát vaøo naêm 2005.

Mary Schapiro - Quaûn lyù hoaït ñoäng chöùng khoaùn Myõ Coù leõ nhieàu ngöôøi seõ baát ngôø khi bieát raèng ngöôøi coù quyeàn löïc lôùn nhaát hieän nay treân thò tröôøng chöùng khoaùn Myõ laïi laø moät phuï nöõ. Baø Mary Schapiro sinh naêm 1955, hieän ñang laø chuû tòch thöù 29 cuûa UÛy ban Chöùng khoaùn vaø Thò tröôøng Myõ (SEC), cô quan Chính phuû Myõ chòu traùch nhieäm quaûn lyù ngaønh chöùng khoaùn vaø caùc thò tröôøng chöùng khoaùn cuûa nöôùc naøy.

Baø Mary Schapiro nhaän chöùc töø ñaàu naêm 2009 vaø cuõng laø ngöôøi phuï nöõ ñaàu tieân ñaûm nhieäm troïng traùch naøy. Tröôùc ñoù, baø töøng laø thaønh vieân Hoäi ñoàng quaûn trò cuûa SEC töø naêm 1988 vaø töøng laøm quyeàn chuû tòch SEC vaøo naêm 1994.

Baø cuõng töøng laøm chuû tòch trong nhieàu naêm Cô quan Quaûn lyù ngaønh Taøi chính (FIRA), moät cô quan töï quaûn lyù do ngaønh taøi chính vaø chöùng khoaùn laäp ra. Treân cöông vò cuûa mình, baø ñaõ tham gia giaùm saùt hoaït ñoäng ngaønh taøi chính, ñieàu tra caùc hoaït ñoäng gian laän vaø hoái loä treân Wall Street vaø boùc traàn nhieàu hoaït ñoäng phi phaùp trong ngaønh chöùng khoaùn Myõ.

Mickey Siebert - Quyù baø Wall Street Ngaøy 28/12/1967, lòch söû neàn taøi chính Myõ böôùc sang trang môùi khi Muriel Siebert trôû thaønh ngöôøi phuï nöõ ñaàu tieân - cuøng vôùi 1.365 ngöôøi ñaøn oâng - coù ñöôïc vò trí giao dòch chính thöùc treân Thò tröôøng chöùng khoaùn New York. Baø seõ coøn laø ngöôøi phuï nöõ duy nhaát ôû thò tröôøng naøy trong 10 naêm sau ñaáy. Ñieàu ñaëc bieät laø Siebert khoâng heà coù baèng ñaïi hoïc vì boû dôû töø naêm thöù

Dominique Senequier - Nhaø ñaàu tö huyeàn thoaïi

hai khi ngöôøi cha bò ung thö. Naêm 1954, baø ñeán New York vôùi 500 USD trong tuùi vaø may maén coù vieäc laøm trôï lyù nghieân cöùu cho moät haõng chöùng khoaùn ôû Wall Street.

Baø thaønh laäp coâng ty moâi giôùi chöùng khoaùn cuûa mình vaøo naêm 1969 vaø trôû thaønh ngöôøi giaùm saùt toaøn boä caùc ngaân haøng cuûa bang New York vaøo naêm 1977. Hieän nay ôû tuoåi gaàn 80, baø vaãn tích cöïc ñieàu haønh coâng ty moâi giôùi chöùng khoaùn cuûa mình vaø tham gia caùc hoaït ñoäng töø thieän.

Dominique Senequier - Nhaø ñaàu tö huyeàn thoaïi Dominique Senequier (ngöôøi Phaùp) laø moät trong nhöõng nhaø ñaàu tö huyeàn thoaïi cuûa lòch söû taøi chính theá giôùi. Naêm 1972, baø laø moät trong 7 coâ gaùi ñöôïc nhaän vaøo Tröôøng ñaïi hoïc danh tieáng L Ecole Polytechnique (Phaùp) - vaø ñaây cuõng laø laàn ñaàu tieân tröôøng naøy chaáp nhaän hoïc sinh nöõ.

Naêm 1996, baø thaønh laäp quyõ ñaàu Ho Ching - Nhaø ñaàu tö thaønh coâng tö AXA Private Equity vôùi soá voán nhaát Singapore ban ñaàu chæ coù 140 trieäu USD. Möôøi

hai naêm sau, quyõ naøy ñaõ coù soá taøi saûn 27 tyû ñoâla vaø laø moät trong nhöõng quyõ ñaàu tö haøng ñaàu chaâu AÂu, coù danh muïc ñaàu tö ôû treân 500 quyõ ñaàu tö vaø hôn 7500 coâng ty treân toaøn caàu. Khoâng chæ laø moät nhaø ñaàu tö xuaát saéc, Dominique Senequier coøn laø moät ngöôøi raát saønh röôïu vaø coù taøi chôi piano aán töôïng.

Ho Ching - Nhaø ñaàu tö thaønh coâng nhaát Singapore Treân cöông vò nhaø ñaàu tö, khoâng theå khoâng nhaéc tôùi Ho Ching (Haø Tinh), Toång giaùm ñoác coâng ty Temasek Holdings, coâng ty do Boä Taøi chính Singapore sôû höõu coù toång giaù trò taøi saûn hôn 100 tyû USD. Baø Ho Ching voán khoâng phaûi ñöôïc ñaøo taïo veà taøi chính. Baø toát nghieäp Ñaïi hoïc Quoác gia Singapore vôùi baèng Cöû nhaân Ñieän vaø sau ñoù coù baèng Thaïc só veà Ñieän cuûa Ñaïi hoïc Stanford.

Sau khi laáy Lyù Hieån Long, con trai cöïu Thuû töôùng Singapore Lyù Quang Dieäu vaø hieän laø ñöông kim Thuû töôùng nöôùc naøy vaøo naêm 1985, baø baét ñaàu laøm vieäc ôû nhieàu cô quan chính phuû vaø caùc taäp ñoaøn cuûa nöôùc naøy, tröôùc khi trôû thaønh Toång giaùm ñoác Temasek vaøo naêm 2002.

Treân cöông vò Toång giaùm ñoác cuûa Temasek, baø Ho Ching ñaõ ñöa ra haøng loaït caùc caûi toå veà boä maùy cuûa coâng ty, khieán coâng ty naøy ngaøy caøng trôû neân huøng maïnh. Hieän nay Temasek laø moät trong soá raát ít caùc haõng treân toaøn caàu nhaän ñöôïc xeáp haïng tín duïng cao nhaát cuûa caû Standard & Poor vaø Moody ôû möùc AAA/Aaa. Vaø maëc duø laø coâng ty thuoäc chính phuû Singapore, Temasek vaãn ñöôïc ñaùnh giaù raát cao veà ñoä minh baïch trong caùc quyeát ñònh ñaàu tö. Baát chaáp caùc khoù khaên kinh teá xaûy ra do khuûng hoaûng kinh teá, Temasek ñaõ vöôït qua khaù vöõng vaøng.

Döôùi thôøi laõnh ñaïo cuûa baø Ho Ching, lôïi nhuaän cuûa coâng ty naøy töø naêm 2003 tôùi 2009 ñaït 38,5 tyû ñoâla, vôùi möùc lôïi töùc haøng naêm ñaït 15%, cao hôn ña soá caùc quyõ ñaàu tö khaùc treân toaøn caàu. Toång giaù trò danh muïc ñaàu tö cuûa Temasek cuõng ñaêng hôn 38 tyû USD trong cuøng thôøi gian.

Vôùi nhöõng thaønh coâng ñoù, baø Ho Ching ñöôïc Taïp chí Time xeáp vaøo trong soá 100 ngöôøi coù aûnh höôùng nhaát theá giôùi trong naêm 2007. Cuõng trong naêm 2007, Taïp chí Forbes xeáp Ho Ching laø ngöôøi phuï nöõ coù aûnh höôùng thöù 3 treân toaøn caàu, treân caû Ngoaïi tröôûng Myõ luùc ñoù laø Condoleezza Rice. Naêm 2008, baø xeáp vò trí thöù 8.

57

T

hoáng keâ cuûa trong nöôùc cho thaáy soá tröông muïc chöùng khoaùn hieän ñaõ hôn 600.000, trong soá ñoù tyû leä chuû nhaân laø nöõ giôùi chieám tyû leä gaàn moät phaàn hai.

Vôùi loaïi ñaàu tö ñöôïc xeáp haøng thöôïng thöøa trong lónh vöïc taøi chính naøy, boùng hoàng xuaát hieän khaù ñoâng ñaûo treân caùc saøn giao dòch vaø chò em cuõng chaúng chòu thua keùm caùnh ñaøn oâng.

Ngoài choã naøo coù... loäc Minh voán laø coâ chuû treû cuûa moät cöûa haøng vaät lieäu xaây döïng khaù beà theá treân ñöôøng Hoaøng Quoác Vieät (Haø Noäi). Nhanh nhaïy vôùi thò tröôøng, ham meâ kieám tieàn, töø 3 naêm nay, coâ gaàn nhö giao haún cöûa haøng cho anh choàng troâng coi, ñeå chuyeân taâm vôùi chôï chöùng khoaùn. Khoâng laøm haønh chính nhöng giôø giaác cuûa Minh khít nhö giôùi nhaân vieân vaên phoøng.

8h saùng daét xe ra khoûi nhaø, 8h20 coù maët taïi saøn FPTS. "Buoân coù baïn, baùn coù phöôøng", hoäi cuûa Minh laø khaùch VIP cuûa 2-3 CTCK, khoâng giao dòch nhieàu taïi FPTS nhöng thích ngoài ôû saøn naøy vì duy taâm töø ngaøy ngoài ñaây "coù loäc".

Baét ñaàu töø khi hai saøn môû cöûa vaøo 8h30, coâ naøng cuøng baïn chôi tíu tít nhaän tin nhaén, caäp nhaät tin töùc töø tình hình caùc TTCK chaâu AÙ, thoâng tin doanh nghieäp, tin ñoàn treân maïng, qua ñieän thoaïi, qua ræ tai vaø qua caû nhaân vieân moâi giôùi cuûa CTCK. Quyeát ñònh mua "con" (maõ CK) naøy, baùn con kia, giaù trò coù khi tôùi 700-800 trieäu ñoàng moãi phieân. 10h30 heát giôø giao dòch saøn Saøi Goøn nhöng saøn Haø Noäi keùo daøi ñeán 11h, vì theá maõi gaàn 11h30 caû hoäi môùi vaøo soå, tính toaùn xong xuoâi vaø keùo nhau ñi aên.

Thöùc cuøng Dow Jones Buoåi chieàu tuøy töøng thôøi ñieåm nhöng khi thò tröôøng soâi ñoäng, nhoùm cuûa Minh laïi keùo leân chôï MB (Truï sôû Ngaân haøng Quaân Ñoäi taïi Lieãu Giai) buoân coå phieáu

58

khi caùc naøng ña ñoan cuøng chöùng khoaùn Thu Höông

MB. Noùi laø chôï cho oai nhöng thöïc chaát chôï hoïp trong caên phoøng roäng hôn 30m2 voán laø phoøng quaûn lyù coå ñoâng cuûa Ngaân haøng Quaân Ñoäi.

Nôi ñaây thöôøng xuyeân taäp hôïp vaøi chuïc moâi giôùi, mua ñi baùn laïi, ñaùnh khoáng, mua khoáng vôùi nhöõng töø chuyeân moân chæ daân trong ngheà bieát nhö "keøo treân, keøo döôùi". Heân thì coù ngaøy Minh kieám 10-20 trieäu ñoàng, ruûi cuõng coù khi maát töøng aáy nhöng khi thò tröôøng khôûi saéc phaàn ñöôïc nhieàu hôn maát. Ngoaøi ra coâ cuõng khaù coù duyeân vôùi chôï naøy neân Minh cuõng ham.

Laém ngaøy 6-7h toái coâ môùi thu tieàn, choát soå treân chôï MB. Veà ñeán nhaø, ngöôøi giuùp vieäc ñaõ chaêm lo cho ñöùa con nhoû ñaâu vaøo ñaáy, hai vôï choàng coâ 8h toái môùi aên côm, 10-12h ñeâm laïi thöùc cuøng Dow Jones, nhìn thò tröôøng Myõ ñeå ñoaùn dieãn bieán phieân mai mua hay baùn, ñaùnh leân hay ñaùnh xuoáng.

Qua roài thôøi môù rau con caù Ñaõ qua roài caùi thôøi, caùc baø noäi trôï ñi chôï chöùng khoaùn, mua coå phieáu nhö mua môù rau, con caù ngoaøi chôï.

Giôø nhöõng baø nhöõng chò coi chöùng khoaùn laø ngheà nhö Minh khoâng hieám. Thò tröôøng ngaøy caøng khaéc nghieät khieán hoï phaûi töï trang bò cho mình kieán thöùc taøi chính nhaát ñònh. Ñoïc "Baùo caùo taøi chính" vanh vaùch, khoâng chæ ngoù moãi doanh thu vaø lôïi nhuaän, nhöõng nhaø ñaàu tö naøy coøn bieát phaân tích caû doøng tieàn, nhìn nhaän khaû naêng taøi chính doanh nghieäp döïa treân con soá nôï ngaén haïn, daøi haïn... Ñöôïc "phím" mua con naøo, hoï khoâng aøo vaøo mua ngay moät caùch phong traøo maø cuõng môû ñoà thò xem dieãn bieán giaù trong thôøi gian gaàn nhaát, tìm kieám thoâng tin veà caùc chæ soá taøi chính cuûa doanh nghieäp... roài môùi quyeát ñònh mua hay khoâng.

Taát nhieân, khi thò tröôøng noùng khoâng loaïi tröø coù nhöõng thôøi ñieåm nguoàn tin ñaùng tin caäy thì chæ caàn ñöôïc thoâng baùo, caû nhoùm aøo vaøo mua tôùi vaøi chuïc nghìn coå phieáu khoâng lôõ cô hoäi. Mua nhanh, baùn nhanh, laõi nhieàu nhöng loã cuõng khoâng ít.

Trong nöûa ñaàu thaùng 10, vôùi soá voán gaàn 2 tyû ñoàng, khoâng duøng ñoøn baåy taøi chính, Minh laõi ñöôïc gaàn 400 trieäu ñoàng, nhöng "say soùng" khoâng tænh taùo ruùt heát haøng khi thò tröôøng ñaûo chieàu giaûm ñieåm, ñoáng laõi cuûa Minh ñeán giöõa thaùng 11 chæ coøn chöa ñaày moät nöûa. "Thua keo naøy, baøy keo khaùc", coâ naøng khoâng vì theá maø ruùt tieàn khoûi thò tröôøng, chaáp nhaän cuoäc thua maø vaãn beàn bæ chôø cô hoäi gôõ laïi.

Stress vaø boû beâ vieäc gia ñình Caâu chuyeän cuûa Minh chæ laø moät trong voâ vaøn tình huoáng chò em chôi chöùng khoaùn. Coù nhöõng chò laø daân vaên phoøng, nhaân vieân ngaân haøng, meâ chöùng khoaùn ñeán noãi trong giôø laøm vieäc vaãn daám duùi môû baûng ñieän töû (baûng giaù giao dòch chöùng khoaùn tröïc tuyeán) ngoù troäm.

Phaân taùn ñaàu oùc, chæ ñeán khi heát giôø giao dòch nhöõng nhaø ñaàu tö say söa naøy môùi taäp trung trôû laïi cho coâng vieäc. Ñoù laø nhöõng ngöôøi coù ñieàu kieän, cô quan khoâng khaét khe veà giôø giaác, coâng vieäc, vôùi moät boä phaän chò em baän bòu coâng vieäc, khoâng thöôøng xuyeân ngoù saøn theo doõi baûng ñieän töû thì moân "löôùt soùng" (mua baùn ngaén haïn) xem ra khoâng thích hôïp, ñaàu tö daøi haïn, mua vaøo ñeå ñoù vaøi ba thaùng, coù laõi thì baùn ñöôïc xem laø caùch ñaàu tö khoân ngoan vaø phuø hôïp hôn caû.

Nhöng noùi gì thì noùi, "ñoàng tieàn ñi lieàn khuùc ruoät", voán laø tay hoøm chìa khoùa trong nhaø, vì theá ñaõ chôi chöùng khoaùn ngoaøi tieàn baïc, chò em coøn phaûi ñaàu tö thôøi gian, söùc löïc vaø taâm trí khoâng ít.

Coù thôøi gian, Minh rôi vaøo traïng thaùi stress khaù naëng, ñaàu coâ luùc naøo cuõng caêng nhö daây ñaøn, aên khoâng ngon, nguû khoâng yeân vì chöùng khoaùn. Quaù caêng thaúng, töø 3-4 thaùng nay Minh ñaõ nghæ ñi chôï MB, chæ chuyeân taâm mua baùn coå phieáu treân saøn nieâm yeát.

Choàng coâ voán laø ngöôøi hieàn laønh, heát möïc chieàu vôï, cuõng vui veû haøo höùng khi tieàn laõi chöùng khoaùn ñuû mua caû caên nhaø beà theá taïi Myõ Ñình nhöng laém phen cuõng phaûi laéc ñaàu ngao ngaùn. Con nhoû 3 tuoåi phoù maëc cho baø ngoaïi vaø ngöôøi giuùp vieäc, coù thôøi ñieåm chæ ñeán cuoái tuaàn may ra Minh môùi coù thôøi gian cho choàng cho con.

Khuyeân baûo khoâng xong, anh phaûi lôùn tieáng chò cuõng maëc keä, vaø ñeán khi söùc khoûe cuûa baûn thaân bò aûnh höôûng, Minh môùi chòu giaûm söùc coãng nieàm ñam meâ chöùng khoaùn treân löng.

Sau nhöõng ngaøy taêng vuøn vuït, chöùng khoaùn nhöõng ngaøy ñaàu thaùng 11 naøy ñang "ñoû löûa", song khoâng vì theá maø saøn chöùng khoaùn vaéng veû boùng hoàng. Caùc baø, caùc chò coi chöùng khoaùn laø nieàm vui, ñam meâ vaø keânh kieám tieàn hieäu quaû vaãn ngaøy ñeâm beàn bæ gaén boù vaø chôø cô hoäi trôû laïi vôùi thò tröôøng.

N

Khoùc cöôøi cuøng chöùng khoaùn

höõng ngaøy cuoái naêm 2009 vöøa qua, vaøng taêng giaù choùng maët nhaát laø ngaøy 11/11 ñöôïc coi ngaøy... "ñen toái" cuûa thò tröôøng vaøng. Ngöôøi thaéng, ngöôøi thua, nhöng hôn bao giôø heát, "taâm lyù ñaùm ñoâng" ñöôïc nhaéc ñeán nhieàu nhö vaäy. Ngöôøi ta thua chöùng khoaùn quay sang gôõ gaïc vaøng.

Keû ngheøo thì ngoài im theo doõi, ñoïc baùo xem xeùt.

Treân caùc dieãn ñaøn, caùc saøn chöùng khoaùn aûo daønh cho nhöõng ngöôøi taäp taønh chôi cuõng ñang toû ra raát höõu ích bôûi caùc con soá tham gia ñoâng ñaûo. Caïnh ñoù, topic gioáng nhö moät caâu slogan thuùc giuïc moïi ngöôøi mau choùng kieám tieàn: "Buoân chöùng saém xeá hoäp". Soá löôïng chò em tham gia chöùng khoaùn ngaøy caøng nhieàu.

Sau hai naêm soùng gioù cuûa thò tröôøng chöùng khoaùn, ñeán cuoái naêm nay, coù veû nhö... "chöùng" ñang leân. Nhieàu ngöôøi trôû thaønh caùc "day trader" (kinh doanh chöùng khoaùn ngaén ngaøy). Tuy quan nieäm veà "day trade" cuûa Vieät Nam coù khaùc ñoâi chuùt so vôùi "day trader" cuûa theá giôùi. ÔÛ caùc "trading houses" lôùn trong caùc thò tröôøng phaùt trieån, "trader" coù nhieàu saûn phaåm taøi chính ñeå coù theå "trade" ñöôïc.

Nhieàu ngöôøi coù xu höôùng "trade" trong moät bieân ñoä thôøi gian raát ngaén, moät vò theá naém giöõ coù theå töø vaøi phuùt ñeán chæ vaøi tieáng ñoàng hoà, vaø coâng vieäc cuûa hoï ngaøy naøo cuõng nhö vaäy. Caùc saûn phaåm cuûa hoï coù theå ñöôïc mua ñi baùn laïi ngay laäp töùc maø khoâng phaûi chôø ñôïi T+3 (moät phöông thöùc thanh toaùn) nhö ôû Vieät Nam. Moät löôïng lôùn caùc "day trader" tham gia treân thò tröôøng chöùng khoaùn ôû Vieät Nam nhöng khoâng oån ñònh. Vì sao Vieät Nam hay goïi laø "chôi" chöùng khoaùn trong khi khoâng coù nôi naøo treân theá giôùi goïi ñaây laø cuoäc chôi maø laø moät coâng vieäc kinh doanh thöïc söï.

Thò tröôøng chöùng khoaùn laø daønh cho caùc chöùng töø coù giaù, cuûa ta chæ "trade" moãi coå phieáu chöù thöïc ra chöùng khoaùn roäng hôn, noù goàm traùi phieáu vaø caùc loaïi hình khaùc maø ôû Vieät Nam chöa coù. Ñaõ coù quaù nhieàu ngöôøi chôi vaø thua, hoaëc thaéng thì aên... non, khieán cho tình hình "löôùt soùng" ngaøy caøng nhieàu.

Thöïc ra, vieäc thua loã seõ baét gaëp ñoái vôùi baát kyø vieäc "ñaùnh" chöùng ngaén haïn hay daøi haïn, "ñaùnh" vaøng, ngoaïi hoái hay coå phieáu chöù khoâng phaûi löôùt soùng ngaén haïn hoaøn toaøn seõ daãn tôùi thua loã vì thieáu hieåu bieát.

Vieäc ñaùnh coå phieáu theo baïn beø, ngöôøi thaân khaù nhieàu. AÊn cuøng aên, cheát cuøng... cheát.

Trong ñoù coù chi tieát: "Söôùng caùi, mua baùn rau caûi ñöôïc goïi laø haøng boâng, mua baùn gaïo keâu baèng haøng xaùo, mua baùn haøng taïp hoùa goïi laø con buoân, mua baùn... "voán töï coù" cuõng bò ngöôøi ta khinh mieät goïi laø con naøy thaèng noï, nhöng mua baùn coå phieáu thì oai hôn nhieàu, khi xuùng xính trong teân goïi "nhaø ñaàu tö". Nghe sang, hieän ñaïi quaù chöøng... ÔÛ Vieät Nam, ñaõ coù theå coi nhöõng khuoân maët hôùn hôû, hay nhöõng söï cay ñaéng cheát lòm ngöôøi bôûi caùi söï thaéng thua chöùng khoaùn laø chuyeän bình thöôøng ôû huyeän chöa nhæ?

Bieát ñaâu sau chuyeân ñeà naøy, bieát ñaâu laïi coù nhieàu chò em ta loït vaøo baûng danh saùch nhöõng ngöôøi giaøu nhaát treân thò tröôøng chöùng khoaùn vaø laïi coù haøng loaït caùc ngoâi sao môùi moïc.

Chaúng ai chòu ñöôïc söï ngheøo maõi, khoå maõi, chaúng muoán baèng loøng vôùi ñoàng löông ba ñoàng cuûa mình maø "phen naøy baø quyeát ñi buoân... chöùng".

Bieát ñaâu nhieàu ngöôøi seõ coù cô hoäi saém nhaø cao cöûa ñeïp xe xe hôi hoaønh traùng, cuõng coù theå coù nhieàu ngöôøi ñaøn baø ñeïp xuaát hieän gioáng nhö quyù baø thaønh ñaït vöøa xinh vöøa giaøu, vöøa kinh doanh gioûi giang.

Bieát ñaâu bao nhaø ly taùn, con caùi bò boû rôi vì cha meï chuùng thaát baïi do ñi buoân... chöùng. Bieát ñaâu chò em ta hoïc taäp nhau, ñi mua coå phieáu cuûa caùc coâng ty laøm quaø töông lai cho con mình, cöù "vöùt" vaøo ñoù ñeán vaøi chuïc naêm sau (nhöng choïn söï ñaàu tö cho ñuùng) thì cuõng quaù thuù vò!

59

HAIR STYLIST & BARBER

CHICKEN BAR TAKEAWAY

Khu vöïc E. Subs Sydney

Khu vöïc phía Taây Melbourne, khoâng bò caïnh tranh, hôïp ñoàng laâu daøi, thueâ reû. Hieän ñang thu 10 ngaøn/tuaàn. Sang thöông löôïng treân giaù $220K ONO. Xin tröïc tieáp noùi chuyeän vôùi chuû 0414919 379 (tieáng Anh)

DRY CLEANERS

Vieäc laøm baûo ñaûm löông tuaàn, theo ñuùng quy ñònh lao ñoäng.

Xin goïi ñeå heïn interview

0425 35 22 75 Noùi tieángAnh

MARKETING NETWORK Khu vöïc Sydney / Melbourne

Thu trong naêm 2008-2009 ñaït 364,000 + GST chæ taïi tieäm, khoâng giao moái beân ngoaøi.

Chuû tröïc tieáp ñieàu haønh, laõi roøng 150-200 ngaøn/naêm. Thích hôïp vôï choàng cuøng laøm. Ñaõ hoaït ñoäng treân 30 naêm, khoâng caàn kinh nghieäm vaãn laøm ñöôïc. Seõ ñöôïc höôùng daãn caùc caàn thieát. Sang 380,000 + haøng toàn.

Xin lieân laïc Peter Tame 0438 139 238 (tieángAnh)

Baïn khoâng toán ñoàng naøo heát ñeå thaønh laäp cho mình moät doanh nghieäp do mình töï laøm chuû. Coâng vieäc raát lyù thuù trong ngaønh Media Marketing.

Caàn bieâát söû duïng email, coù phone vaø

21832107

xe. Neáu thích töï laøm vôùi thu nhaäp cao, xin lieân laïc : MichaelEmail@Optusnet.com.au 21483004

239905

Milton Queensland

60 40

21962107

2398 05

Western subs Melb. Vic

Caàn tuyeån thôï toùc cho khaùch nöõ nam, laøm vieäc taïi moät tieäm toùc ñoâng khaùch taïi khu phía Taây Syd. Coâng vieäc full time, chuû ngöôùi UÙc vui veû thoaûi maùi thaân thieän.

21832107

61 55

N

gaøy caøng coù nhieàu phuï nöõ tham gia thò tröôøng chöùng khoaùn.

Hieän nay rieâng ôû Myõ, soá phuï nöõ ñaàu tö chöùng khoaùn ñaõ chieám 47% toång soá nhaø ñaàu tö. moät soá chuyeân gia, phuï nöõ Tnhöngheo coù theå laø nhöõng nhaø ñaàu tö toát khoâng phaûi luoân laø nhöõng nhaø buoân chöùng khoaùn gioûi. Lyù do khaù giaûn dò: vieäc buoân chöùng khoaùn ñi keøm vôùi nhieàu ruûi ro vaø ñaøn oâng thöôøng saün saøng chaáp nhaän ruûi ro hôn cuõng nhö deã kích thích tröôùc nhöõng ruûi ro hôn so vôùi phuï nöõ.

Coù leõ nhöõng khaùc bieät naøy coù nguoàn goác töø thôøi coå ñaïi, khi ñaøn oâng ñoùng vai troø saên baén coøn phuï nöõ thì haùi löôïm vaø chaêm soùc con caùi.

Nhöõng khaùc bieät naøy "ñi" vaøo trong gene truyeàn töø theá heä naøy sang theá heä khaùc, vaø ngaøy nay, thay vì ñi saên thuù, ñaøn oâng seõ ñaët höùng khôûi cuûa mình vaøo nhöõng thuù vui nhö theå thao maïo hieåm, xe ñua, kinh doanh vaø caû nhöõng ruûi ro ñaày kích thích treân thò tröôøng chöùng khoaùn.

- Phuï nöõ, maët khaùc coù xu höôùng thích ñaàu tö hôn laø buoân baùn vaø vì nhöõng lyù do naøy, hoï thöôøng thaønh coâng hôn khi ñaàu tö treân thò tröôøng chöùng khoaùn. Trong khi ñaøn oâng coù xu höôùng muoán thu lôïi caøng nhanh caøng toát thì phuï nöõ laïi kieân nhaãn hôn vaø öa thích nhöõng khoaûn ñaàu tö laâu daøi, coù lôïi nhuaän oån ñònh.

Phuï nöõ cuõng thöôøng daønh nhieàu thôøi gian cho vieäc tìm hieåu kyõ caøng saûn phaåm hôn, cuõng nhö tìm kieám söï giuùp ñôõ cuûa caùc chuyeân gia taøi chính hôn so vôùi nam giôùi. Do ñoù, xeùt moät caùch toaøn dieän, danh muïc ñaàu tö cuûa phuï nöõ thöôøng thaønh coâng hôn nam giôùi.

- Moät ñieàu tra treân 35.000 nhaø ñaàu tö chöùng khoaùn cuûa Ñaïi hoïc California ôû Davis töø naêm 1991 tôùi naêm 1997, ñaàu tö cuûa phuï nöõ mang laïi lôïi nhuaän trung bình cao hôn ñaàu tö cuûa nam giôùi 1,4 phaàn traêm.

62

"Khoâng ít ngöôøi ñaõ bò cuoán huùt vaøo "stock market" ñeán möùc queân aên queân nguû, stressed-out, aùm aûnh ñeâm ngaøy, ñöùng tim laên ñuøng ra... nguûm. Ñaàu tö vaøo baát cöù ñaâu cuõng laø moät canh baïc, caàn thôøi gian, kieán thöùc, khaû naêng suy luaän vaø moät caùi ñaàu laïnh. Phaûi bieát mình muoán gì, vaø laøm sao ñeå ñaït ñöôïc nhöõng gì mình muoán. Nhöng ñoàng luùc caàn phaûi bieát giôùi haïn baûn thaân: bao nhieâu môùi ñuû?

Cuoäc ñôøi laø moät phöông trình caàn phaûi coù söï caân baèng hai veá: tieàn baïc vaø tình caûm, laøm vieäc vaø höôûng thuï trong thôøi gian coù maët treân traùi ñaát naøy. Neáu muïc ñích cuoäc soáng chæ laø chæ vuïc ñaàu kieám sao cho nhieàu tieàn - theo toâi - theá thì chaùn cheát."

- Tính ñeán thaùng 11/2009, trong "top" nhöõng ngöôøi Vieät Nam giaàu nhaát trong thò tröôøng chöùng khoaùn Vieät Nam, coù nhöõng nöõ doanh nhaân "ñaïi gia" nhö: + Tröông Thò Leä Khanh - Coâng ty CP Vónh Hoaøn. + Naêm nay, baø Ñaëng Thò Hoaøng Yeán, Taäp ñoaøn Taân Taïo (ITA) vaø Phaïm Thu Höông (phu nhaân cuûa Phaïm Nhaät Vöôïng - ngöôøi giaøu thöù nhì Vieät Nam, nhaân söï caáp cao cuûa Vincom vaø Vinpearl), ñaõ bò boùng hoàng Leä Khanh vöôït qua.

- Moät soá göông maët doanh nhaân treû (sanh thaäp nieân 70-80) cuûa thò tröôøng chöùng khoaùn: + Baø Nguyeãn Thò Thanh Phöôïng, Chuû tòch Hoäi ñoàng Quaûn trò, Coâng ty coå phaàn chöùng khoaùn Baûn Vieät (LTS: con gaùi Nguyeãn Taán Duõng thuû töôùng VN) + Baø Phaïm Dieãm Hoa, Toång giaùm ñoác, Phoù Chuû tòch Hoäi ñoàng Quaûn trò, Coâng ty chöùng khoaùn Wall Street.

Trong khi ñoù, theo soá lieäu cuûa Hieäp hoäi caùc nhoùm ñaàu tö quoác gia Myõ, moät toå chöùc goàm 37.000 nhoùm ñaàu tö, caùc nhoùm ñaàu tö phuï nöõ coù möùc lôïi töùc haøng naêm laø 23,8 phaàn traêm, cao hôn ñaùng keå so vôùi möùc 19,2 phaàn traêm cuûa caùc nhoùm nam giôùi.

- Ñieàu tra cuûa Ñaïi hoïc California ôû Davis cuõng cho thaáy ñaøn oâng thay ñoåi danh muïc ñaàu tö nhieàu hôn phuï nöõ tôùi 45%. Söï thieáu oån ñònh naøy khieán hoï khoâng thaønh coâng veà laâu daøi trong ñaàu tö so vôùi phuï nöõ.

- Trong ñieàu kieän khoù khaên, caùc danh muïc ñaàu tö cuûa phuï nöõ cuõng coù xu höôùng oån ñònh hôn. Moät nghieân cöùu treân 10.000 nhaø ñaàu tö Anh cho thaáy khi chæ soá chöùng khoaùn treân thò tröôøng chöùng khoaùn London suït giaûm 20% trong naêm 2002.

Danh muïc ñaàu tö cuûa caùc nhaø ñaàu tö nam giôùi giaûm 19% trong khi danh muïc cuûa caùc nhaø ñaàu tö nöõ giôùi chæ giaûm 4% do phuï nöõ coù khuynh höôùng löïa choïn caùc coå phieáu coù tính an toaøn cao hôn so vôùi nam giôùi. Do ñoù, khoâng coù gì ñaùng ngaïc nhieân khi phuï nöõ laïi thaønh coâng trong caùc thöông vuï ñaàu tö.

T

höïc söï moät ngaøn ngöôøi ñeán vôùi chöùng khoaùn thì coù caû ngaøn con ñöôøng rieâng - nhöng roõ nhö ban ngaøy laø "moïi ngaû ñöôøng ñeàu daãn tôùi Roma". Ai cuõng nhaèm muïc ñích lôïi nhuaän cöù nhö treâu ngöôi tröôùc maét!

Chaân lyù thuoäc veà... soá ñoâng Nhôù maáy naêm tröôùc khi caâu laïc boä caùc nhaø ñaàu tö chöùng khoaùn cuûa moät tôø baùo ñöôïc thaønh laäp (luùc aáy chöùng khoaùn coøn laø caùi töø xa laï vôùi nhieàu ngöôøi), toâi ñeán tham döï baát ngôø thaáy soá ñoâng laø phuï nöõ.

Quaû thöïc khi chuû toïa ñang baøn ñeán caùc coå phieáu ngaân haøng vaø thaêm doø nhöõng ai naém giöõ loaïi coå phieáu naøy thì trong loaït nhöõng caùnh tay giô leân, ngang ngöûa laø cuûa caùnh "chaân yeáu tay meàm"! Toâi boãng döng thaéc maéc - Cöù töôûng caùi lónh vöïc naøy chæ daønh cho nhöõng ngöôøi ñaøn oâng baûn lónh "maët laïnh nhö tieàn" chöù?

Vaøo moät ngaøy ñeïp trôøi, vaãn Höông - coâ baïn thaân ñang laøm trôï lyù cho oâng ñaïi söù Ñan Maïch boãng böôùc ngoaët maáy böôùc qua phuï traùch ñoái ngoaïi cho moät coâng ty chöùng khoaùn S. Baïn vôõ loøng cho ñoâi chuùt veà chöùng khoaùn vaø theá laø toâi nhaäp cuoäc. Maø khoâng nhaäp cuoäc môùi laø laï. Chöùng khoaùn cöù nhö moät côn cuoàng phong cuoán theo taát caû nhöõng gì noù gaëp treân ñöôøng ñi.

Thì töø nhöõng nhaø chuyeân gia kinh teá, nhöõng giaùo sö tieán só kinh teá, giôùi coâng chöùc vaên phoøng ñeán sinh vieân vaø caùc baø noäi trôï, tieåu thöông vaø caû caùnh höu trí... Theá neân chò em ñoàng nghieäp chuùng toâi cuõng laäp moät nhoùm ñaàu tö - mua roài baùn, baùn roài mua. Laõi cuõng khaù maø coù luùc loã cuõng khoâng ít. Keå töø ñaáy, khoâng khí gia ñình coâ baïn toâi luùc haân hoan khi buoàn baõ theo nhòp leân xuoáng cuûa chöùng khoaùn.

Gaàn ñaây toâi coøn nghe noùi cuoäc thi quyù baø ñeïp vaø thaønh ñaït vöøa qua coøn coù haún hai-ba quyù baø ñeïp (nhöng chaéc laø chöa thaønh ñaït laém) ñöôïc "khoaùc" caùi danh nhaø ñaàu tö chöùng khoaùn! OÂ hay - theá laø töø nay veà sau cöù leân saøn ñi - coù cuoäc thi thaønh ñaït naøo thì caùc quyù baø quyù coâ yeân taâm mình ñaõ ñuû tieâu chuaån ñeå tham gia roài nheù.

Quay laïi chuyeän mình - vaøo roài môùi thaáy chöùng khoaùn cuõng chaúng khaùc cuoäc ñôøi - hæ, noä, aùi, oá ñuû caû.

Thaäm chí ñoâi luùc coøn ñaäm ñaëc cay cöùa hôn. Töï nhuû - theá môùi laø cuoäc ñôøi. Coù traûi qua caùc cung baäc aáy môùi thaáu hieåu leõ ñôøi vaø bieát traân troïng nhöõng caùi ñöôïc duø raát nhoû nhoi.

Baïn nghe theá lieàn voã tay - hoùa ra noãi vui möøng vaø phaáp phoûng ñaäp theo "traùi tim thò tröôøng" baét ñaàu

ngaám vaøo trang vieát roài nhæ. Toâi veânh maët - khoâng nhaäp cuoäc thì sao maø vieát noåi. Neáu cöù "ñi beân caïnh cuoäc ñôøi" thì moïi thöù cuõng chæ laø "thöông vay khoùc möôùn" caû thoâi. May nhö baïn thì töø ñaàu tö chöùng khoaùn thaéng lôïi böôùc sang kinh doanh Resort moät caùch ñaøng hoaøng chaéc chaén.

Thöïc söï moät ngaøn ngöôøi ñeán vôùi chöùng khoaùn thì coù caû ngaøn con ñöôøng rieâng - nhöng roõ nhö ban ngaøy laø "moïi ngaû ñöôøng ñeàu daãn tôùi Roma". Ai cuõng nhaèm muïc ñích lôïi nhuaän cöù nhö treâu ngöôi tröôùc maét! Ñoaïn tröôøng ai coù qua caàu...

Toâi laø ngöôøi chòu ñi hoïp Ñaïi hoäi coå ñoâng. Taâm traïng moãi naêm moãi khaùc, ôû moãi coâng ty cuõng moãi khaùc.

Coù coâng ty muøa naøy coå ñoâng ñi hoïp vui nhö chôï Teát - Coâng ty laøm aên coù laõi chia coå töùc roõ cao laïi coøn theâm ít coå phieáu thöôûng. Chæ vuï sau laïi buoàn nhö traáu caén.

Haøng hoï ñoùng baêng, chæ soá thì cöù caém ñaàu lao xuoáng, ngöôøi mua thì ít keû baùn thì nhieàu. Luùc aáy chæ muoán "chaïy cho nhanh" roài "röûa tay gaùc kieám" cho raûnh nôï.

Moät nhaø ñaàu tö nöõ xinh ñeïp - giaùo vieân tröôøng Cao ñaúng ngheä thuaät Haø Noäi than vôùi toâi - luùc naøo cuõng caêng thaúng bôûi ra vaøo theá naøo cho hôïp lyù laø baøi toaùn ñau ñaàu.

Em vöøa thaéng khaù to nhöng neáu ñeå coá moät vaøi phieân thì coøn aên ñuû.

Maát caùi xe hôi chæ trong gang taác.

Toâi an uûi coâ maø töï nhuû vôùi mình - Roõ laø loøng tham cuûa con ngöôøi chaúng laáy gì ño ñöôïc! Coâ - nöõ trí thöùc xinh ñeïp coøn ñoäc thaân, coù coâng vieäc ngon laønh, coù xe hôi ñi laøm bôûi phaát leân töø chöùng khoaùn vaäy maø chieàu cuoái naêm nghe noù baûo ñang ngoài uoáng cafeù ôû taàng 15 cuûa khaùch saïn ngaém möa rôi vaø nhìn tieàn cuûa mình boác hôi töøng ngaøy.

Vôï choàng baïn toâi coøn ñau ñeán... khoâng daùm noùi. Nhaäp cuoäc khi VnIndex treân 900, mua caùi gì cuõng cao nhöng nhìn nhöõng ngöôøi vuï tröôùc mua gì truùng naáy neân vaãn lao nhö thieâu thaân. Anh mua theo baïn beø anh, chò mua theo lôøi ruû reâ cuûa baïn chò, nhaø chöa voäi söûa, xe chöa voäi ñoåi bôûi voán coøn ñoå vaøo chöùng khoaùn ñeå "giuùp nöôùc cöùu nhaø". Nhöng thò tröôøng ñang ôû choùt voùt treân cao boãng ñaâm saàm xuoáng.

Chaúng daùm baùn ñeå caét loã (maø coù baùn cuõng chaúng ñöôïc naøo). Vaäy laø ñoáng tieàn ñeå söûa nhaø mua xe trôû thaønh moät xaáp giaáy naèm im trong tuû maø chò moãi laàn chaïm ñeán laïi xoùt heát caû ruoät gan. Chöa keå soá tieàn meï chò nhôø con gaùi göûi tieát kieäm hoä cuõng naèm im trong ñoù! Neáu meï chò bieát...

63

chò ruøng mình chaúng daùm nghó tieáp.

Nhôù naêm ngoaùi goïi ñieän cho coâ baïn trong Saøi Goøn - keû ñöôïc ñaùm baïn toân laø "ngöôøi cuûa thôøi hoäi nhaäp".

Tieàn môùi vöøa nhö nöôùc boác hôi laø ñaáy maø giôø laïi y nhö trong tieåu thuyeát. Nhöng vöøa tuaàn tröôùc nghe gioïng noù ñaõ thaáy haùo höùc. Thì ñôït "vaøo ra" maáy thaùng qua cuûa noù cuõng kieám ñöôïc naêm traêm trieäu ngon ô.

Nghó laïi tieác cho mình. Ñaõ töï nhuû loøng raèng "phaûi bieát tham lam khi ngöôøi ta sôï haõi", Hy voïng Moãi laàn ñi qua maáy caùi saøn chöùng khoaùn: SHS, VNS... caùi baûng ñieän töû khi xanh khi ñoû soát caû ruoät. Laïi theâm coâ baïn quyeát xoùa ngheøo baèng chöùng khoaùn nöõa cöù thuùc giuïc ngay beân.

Laïi theâm moät oâng thaày cho mình moät queû "Maáy naêm caøy vôõ thaønh ñieàn - Thu veà thoùc luùa khoù khaên cuõng nhieàu - Ôn treân giaûm thueá caùc ñieàu - ñöôïc hôi no aám coâng lao chöa buø - heát ngaøy heát thaùng nhoïc nhaèn - ñöôïc vui cuøng vôùi chuùng nhaân xoùm laøng...".

Chaø cöù nhö aùm vaøo muøa chöùng khoaùn vaäy.

Toâi nhaác ñieän thoaïi goïi cho coâ beù ôû coâng ty chöùng khoaùn ngay döôùi ñöôøng - Ñaët cho chò leänh mua coå phieáu S giaù... soá löôïng... Thì ñaõ nhaém noù laâu nay - thöông hieäu toát, Toång giaùm ñoác thöïc söï gioûi, chæ soá PE oån. Maáy hoâm nay maøu ñoû traøn lan nhö theá, mua vaøo chaúng maáy khoù khaên.

Toâi coá laøm ngô khi chæ soá VNIndex cöù tuoät daàn maáy phieân. Thì thò tröôøng coù leân phaûi coù xuoáng chöù!

Chuyeän bình thöôøng maø.

Thoâi thì cöù chôø nhöõng ngaøy töôi saùng phía tröôùc, maøu xanh seõ trôû veà. Hoaëc coù theå coá queân thaät laâu, thaät laâu vaø moät sôùm naøo ñoù tænh daäy boãng thaáy mình trôû thaønh ñòa chuû treân maûnh ñaát maø mình vaãn caøy caáy vun troàng. Laïi cöôøi nhö ñòa chuû ñöôïc muøa cho maø xem! (Thaûo Nguyeân )

T

oát nghieäp taïi UÙc chuyeân ngaønh veà taøi chính - chöùng khoaùn, thöïc hieän giaác mô laøm nhaø tö vaán veà ñaàu tö cho thò tröôøng chöùng khoaùn. Môøi baïn ñoïc xem baøi phoûng vaán ñaëc bieät daønh cho Phaïm Dieãm Hoa, coâ gaùi

64

Raát töï nhieân, ngöôøi phuï nöõ coù khaû naêng nhôù nhieàu chi tieát, duø laø raát nhoû.

Ví nhö ngöôøi phuï nöõ caàn thôøi gian ít hôn khi tìm moät vaät gì ñoù trong moät chieác tuû laïnh ñaày aép ñoà. Trong khi ngöôøi ñaøn oâng maát nhieàu thôøi gian hôn ñeå tìm moät vaät trong tuû laïnh duø raèng vaät ñoù ôû moät vò trí raát deã nhìn.

Vôùi söï nhaïy caûm ñaëc bieät cuûa ngöôøi phuï nöõ hoï ñaõ toái ña hoùa toác ñoä cuûa nhöõng quyeát ñònh giao dòch haøng ngaøy. Nhö vaäy, coù theå noùi, ngöôøi phuï nöõ ñaõ ñoùng goùp tích cöïc vaøo tính thanh khoaûn, ñaëc tính quan troïng nhaát cho söï thaønh coâng cuûa thò tröôøng chöùng khoaùn!

Chò phaûi quaûn lyù bao nhieâu nhaân vieân nöõ? Vaø döôøng nhö ñoù cuõng laø töøng aáy nhaø ñaàu tö?

Quaù nöûa trong gaàn 100 nhaân vieân chöùng khoaùn Wall Street laø caùc “nöõ ñaàu tö”. Ña phaàn hoï laø nhöõng ngöôøi treû, naêng ñoäng, ñaày nhieät huyeát nhöng cuõng taát nhieân cuõng “nhieàu ñam meâ”. Tuy nhieân, thieân chöùc cuûa ngöôøi vôï, ngöôøi meï luoân nhaéc hoï bieát ñieåm döøng ñeå giöõ “löûa” trong nhaø.

Chò em phuï nöõ thöôøng coù ñôøi soáng taâm lyù phong phuù hôn neáu khoâng muoán noùi laø phöùc taïp hôn. Vì vaäy, nhöõng bieåu hieän taâm lyù cuûa caùc “nöõ ñaàu tö” naøy phaûi ñöôïc quan taâm saùt sao nhaèm ñöa ra nhöõng hoã trôï hoaëc can thieäp kòp thôøi, traùnh tình traïng gaây taùc duïng tieâu cöïc leân cuoäc soáng gia ñình vaø coâng vieäc.

Chò traùnh aûnh höôûng coâng vieäc tôùi gia ñình cuûa mình baèng caùch naøo?

Vieäc toå chöùc quyõ thôøi gian sao cho haøi hoøa giöõa coâng vieäc vaø saép xeáp khoa hoïc caùc vieäc trong gia ñình ñeå “giaûm thieåu caùc söï vieäc nghieâm troïng” luoân laø mong muoán cuûa moãi ngöôøi. Toâi coù quy taéc laø cuoái tuaàn khoâng coâng vieäc vaø toâi luoân raùng giöõ quy taéc naøy.

Coâng vieäc kinh doanh, nhaát laø kinh doanh trong ngaønh taøi chính, tieàn teä khoâng bao giôø heát, ñoøi hoûi mình phaûi coù söùc khoûe toát vaø söï minh maãn, tænh taùo. Tuy nhieân, phaûi thöøa nhaän raèng nhieàu luùc coâng vieäc ñaõ “laán saân” vaø ñaønh phaûi giaûi quyeát haäu quaû baèng “nhöõng nuï cöôøi xoøa” thoâi. Coå phieáu laø kyø voïng, chöùng khoaùn laø nieàm tin Theo chò, lieäu ngöôøi ta coù theå hy voïng gì vaøo chöùng khoaùn, trong khi oâng Jonathan Pincus (moät nhaø kinh teá cuûa LHQ) noùi: “Thaät ñieân roà, taát caû nhöõng oàn aøo ôû Haø Noäi ñeàu xoay quanh chuyeän ñaàu tö thò tröôøng chöùng khoaùn. Toâi khoâng bieát lieäu coù baát kyø ngöôøi naøo hieåu caùi gì laø giaù trò cuûa nhöõng coâng ty nhöng hoï vaãn ñang mua baùn nhöõng tôø giaáy?” Ñieàu naøy ñeàu dieãn ra ôû baát kyø thò tröôøng naøo trong giai ñoaïn ñaàu cuûa söï hình thaønh. Traûi qua caùc quaù trình phaùt trieån, chuùng ta ñuùc ruùt ñöôïc kinh nghieäm vaø tieán ñeán nhöõng ñieàu toát ñeïp hôn, hoaøn thieän hôn.

Hetty Green - vôùi bieät danh “phuø thuûy Wall Street” cuõng laø moät thieân taøi ñaàu tö, moät trong nhöõng chieâu thöùc cuûa baø laø “ñaàu tö keàn keàn”, coøn chò thì sao? ñaõ coù nhieàu noåi baäc trong giôùi taøi chaùnh quoác teá Chaøo chò, nhöõng naêm thaùng laøm vieäc vaø ñöôïc ñaøo taïo trong moâi tröôøng kinh doanh chöùng khoaùn chuyeân nghieäp ñaõ mang laïi ñieàu gì cho chò?

Khi coøn ôû beân UÙc, ba naêm ñi hoïc laø ba naêm laøm “after hour”. Sau ñoù, toâi tieáp tuïc coù hai naêm laøm vieäc taïi Coâng ty chöùng khoaùn lôùn thuoäc Taäp ñoaøn taøi chính lôùn Commonwealth Bank. Sau ñoù, toâi ñaõ quyeát ñònh hoïc tieáp Cao hoïc veà Taøi chính ÖÙng duïng vaø Quaûn lyù Ñaàu tö. Ñaëc bieät, luaän aùn “phaùt trieån thò tröôøng phaùi sinh taïi thò tröôøng taøi chính ñang phaùt trieån” (trong ñoù coù Vieät Nam) ñaõ khieán toâi tích luõy ñöôïc raát nhieàu kinh nghieäm vaø nhöõng baøi hoïc thöïc teá. Quan troïng hôn, nhöõng baøi hoïc naøy ñaõ ñöôïc phaùt huy toái ña taùc duïng trong caùc chieán löôïc vôùi ñoái taùc chaâu AÙ cuûa coâng ty chuùng toâi sau ñoù.

Cho ñeán baây giôø, böôùc ngoaët lôùn nhaát cuoäc ñôøi chò laø gì?

Quyeát taâm trôû thaønh moät chuyeân gia chöùng khoaùn! Toâi caûm thaáy mình ñaõ raát may maén ñöôïc hoïc vaø laøm vieäc theo ñuùng mong muoán vaø trong caùc moâi tröôøng haøng ñaàu cuûa ngheà, nôi ñaøo taïo nhöõng chuyeân gia chöùng khoaùn! Toâi nhôù maõi “lôøi chuùc” cuûa moät ngöôøi baïn thaân khi bieát toâi toát nghieäp chuyeân ngaønh chöùng khoaùn “Chuùc möøng nheù! Heïn 30 naêm nöõa gaëp nhau ôû thò tröôøng chöùng khoaùn Vieät Nam!”.

Khoâng xuùc ñoäng tröôùc caùc con soá, coøn ñieàu khaùc thì sao?

Toâi coù ñaày ñuû caûm xuùc cuûa moät nhaø ñaàu tö: Vui, buoàn, hy voïng, chaáp nhaän vaø hôn heát laø nieàm tin.

Bieát ñieåm döøng ñeå giöõ “löûa” trong nhaø Kinh doanh chöùng khoaùn ñang ñöôïc caùc baø caùc coâ ôû Vieät Nam tham gia raát maïnh meõ. Theo chò, hoï coù öu vaø nhöôïc ñieåm gì neân löu yù?

Hetty Green noåi tieáng vì taøi kinh doanh vôùi oùc phaùn ñoaùn nhanh nhaïy sieâu phaøm. Moät trong nhöõng khaû naêng cuûa Hetty laø loái suy nghó ngöôïc vôùi ñaùm ñoâng. Chính baø ñaõ toång keát bí quyeát thaønh coâng cuûa chính mình: “Toâi mua vaøo khi chöùng khoaùn reû vaø chaúng ai muoán mua chuùng.

Toâi giöõ chuùng laïi cho tôùi khi giaù chuùng taêng cao vaø ai cuõng muoán mua chuùng”. Toâi hoïc hoûi ñöôïc nhieàu töø nhöõng baøi hoïc kinh doanh cuûa Hetty Green vaø coá gaéng vaän duïng chuùng moät caùch linh hoaït. Trôû thaønh moät “Phuø thuûy Wall Street” ôû Vieät Nam ö? Taïi sao khoâng? Baát kyø ai cuõng coù tham voïng vaø muoán khaúng ñònh mình trong ngheà nghieäp ñang höôùng tôùi.

Toâi khoâng ngoaïi leä nhöng baïn muoán “nhuùng ñuõa thaàn laøm pheùp” thì tröôùc heát phaûi xaây döïng ñöôïc moät” theá giôùi coå tích” ñaõ nhæ?

Thi Anh Quang Baûo

Coù leõ nhieàu ngöôøi ñaõ bieát lyù do cuûa beänh “Traâu Ñieân”.

Döôùi ñaây laø baøi giaûi thích lyù do cuûa beänh “ Boø Ñieân” Moät nöõ phoùng vieân cuûa taïp chí Chaên Nuoâi trong nöôùc phoûng vaán oâng Buøi Xuaân Toan, 58 Tuoåi noâng daân nuoâi boø söõa ôû aáp 5, xaõ An Phöôùc - Long Thaønh (Bieân Hoøa Ñoàng Nai).

- Naøy, coâ laø nhaø baùo höû...?

- Daï!

- ....Theá coù bieát gì veà ... boø maø ñeán ñaây ñoøi vieát baøi ?

- Daï..daï... cuõng khoâng nhieàu laém.

- Theá toâi noùi cho nghe vaøi ñieàu sô ñaúng ñaõ nheù. Qui trình vaét söõa boø thuû coâng neø...

- Baùc cöù noùi aï!

- Ñaàu tieân lau thaät khoâ baàu vuù baèng khaên meàm, saïch. Xoa boùp nheï leân baàu vuù ñeå kích thích. Vaét boû nhöõng tia söõa ñaàu tieân vaøo ca roài quan saùt xem söõa coù bình thöôøng khoâng. Khi vaét caàn söû duïng hai tay, vaét caû hai nuùm vuù cuøng luùc theo ñöôøng cheùo: tröôùc traùi sau phaûi, tröôùc phaûi - sau traùi.

Keïp nuùm vuù giöõa ngoùn troû vaø ngoùn caùi, sau ñoù keùo xuoáng phía döôùi...

Coù maáy phöông phaùp laän, nhöng thöôøng thì tuïi toâi chæ duøng phöông phaùp vaét vuoát nuùm vuù vaø phöông phaùp vaét naém thoâi.

AØ...maø coâ ghi cheùp kòp khoâng...?

- Daï...coù ghi aâm nöõa neø baùc!

- Ñeå ñaït hieäu quaû cao, vieäc vaét söõa phaûi ñöôïc tieán haønh do cuøng moät ngöôøi vaøo thôøi gian nhaát ñònh vaø theo moät trình töï vaét. Thôøi ñieåm vaét toát nhaát laø saùng sôùm moãi ngaøy...

- Daï...

- Theá coâ coù bieát laø moãi naêm boø söõa phaûi thuï tinh moät laàn khoâng?

- OÀ...vaäy haû baùc, môùi nghe laàn ñaàu aù!

- Theá coâ coù bieát taïi sao coù beänh boø ñieân khoâng...?

- Daï...daï...nghe nhö ñaâu xuaát phaùt ôû Anh maø baùc ?

- ÔÛ ñaâu cuõng vaäy thoâi. !

Coâ thöû nghó coi, ngaøy naøo cuõng bò boùp muoán treïo vuù maø moät naêm chæ ñöôïc “aáy” coù moät laàn ! Ñeán coâ... cuõng coøn ñieân nöõa chöù noùi chi laø boø...

- Trôøi....

- Hahaha .... !!! Nhôù bieân chuyeän naøy voâ baùo nghen.

65

B

eù Bi chöa ñaày 2 tuoåi, môùi noùi ñöôïc baäp beï töøng chöõ moät nhöng ñaõ bieát noùi baäy. Laâu laâu boá meï Bi coù vieäc ñi cuøng hai ngöôøi neân göûi Bi ôû nhaø oâng baø ngoaïi vôùi caùc dì caäu troâng hoä moät weekend, thì ñöôïc oâng baø "maùch toäi" noùi baäy cuûa Bi. Coù böõa taém xong chöa kòp maëc taû beù ñaõ teø daàm, dì UÙt vöøa thay quaàn aùo vöøa maéng yeâu vì luùc naõy taém xi khoâng teø, giôø thì daàm, beù thuûng thaúng giô tay chæ vaøo maët dì noùi: "caâm moàm”, roài thì tieáp "cuùt xeùo ñi" Beù noùi baèng tieáng Vieät.

Coù hoâm, khoâng cho caäu caát ñoà chôi, beù heùt leân cuõng baèng tieáng Vieät: "Keä meï tao..." laøm caû nhaø oâng baø ngoaïi kinh hoàn.

Boá meï Bi tìm xem voán ngoân ngöõ cuûa coâ con gaùi cöng cuûa mình hoïc töø ñaâu vì trong nhaø khoâng ai aên noùi kieåu naøy Hoùa ra, vì göûi nhaø treû sôùm, maø trong nhaø treû naøy laïi coù nhieàu em cuøng saéc daân Vieät neân noùi tieáng Vieät theo cha meï ôû nhaø, beù tieáp xuùc nhieàu beù khaùc vaø boá meï em chæ coù theå ñoaùn laø beù ñaõ hoïc ngoân ngöõ naøy

taïi... nhaø treû.

Khi taäp noùi cuõng laø luùc caùc em baét ñaàu tieáp nhaän taát caû voán ngoân ngöõ cuûa ñôøi soáng gia ñình vaø xaõ hoäi, nhaát laø töø nôi caùc nhaø caùc em coù nhieàu saéc daân noùi tieáng khoâng phaûi tieáng Anh neân caùc coâ giöõ treû (ngöôøi UÙc) cuõng khoâng chuù yù ñöôïc caùc em noùi gì baèng tieáng cuûa saéc daân rieâng cuûa caùc em. Khoâng cha meï naøo coù theå kieåm soaùt töøng chöõ ñeå caùc em ñöøng noùi nhöõng tieáng baäy baï khoù nghe.

Beù giao tieáp vôùi moïi ngöôøi, moïi nôi vaø ñieàu deã hieåu laø seõ ñöôïc tieáp nhaän toaøn boä ngoân ngöõ giao tieáp.

Vaán ñeà laø boá meï seõ giaûi quyeát theá naøo vôùi nhöõng ngoân töø khoâng mong muoán aáy?

Thöïc teá, caùc em hai tuoåi khoâng hoaøn toaøn hieåu roõ yù nghóa cuûa nhöõng ngoân töø xaáu. Caùc em khoâng hieåu chính xaùc nhö ngöôøi lôùn veà

ngöõ nghóa, nhöng laïi hieåu ngöõ ñieäu vaø hoaøn caûnh neân coù theå aùp duïng raát ñuùng luùc, ñuùng ngöõ caûnh. Söï caûm nhaän cuûa Caùc em veà ngoân ngöõ trong thôøi ñieåm naøy phuï thuoäc nhieàu vaøo yeáu toá bieåu caûm cuûa ngoân ngöõ chöù khoâng phaûi laø hieåu 100% yù nghóa cuûa töø ngöõ.

Khi nghe con chöûi baäy, cha meï seõ thaáy ñoù laø töø tuïc tóu nhöng vôùi Caùc em, ñoù laø ngoân ngöõ theå hieän söï böïc töùc, phaûn khaùng hoaëc theå hieän tính caù nhaân. Beù ñang thöïc haønh laïi hoaøn caûnh maø beù ñaõ gaëp baèng vieäc söû duïng töø ngöõ. Trong nhöõng tröôøng hôïp naøy, cha meï khoâng caàn quaù lo laéng vì söï phaùt trieån "maët traùi" ngoân ngöõ cuûa Caùc em laïi sôùm ñeán theá. Ñoù ñôn giaûn chæ laø caùch hoïc noùi vaø hoïc öùng duïng ngoân ngöõ vaøo ñôøi soáng. Tuy nhieân, cha meï coù theå ñieàu khieån con töø töø giaûm bôùt vaø chaám döùt vieäc söû duïng nhöõng ngoân ngöõ khoâng ñeïp aáy. ieàu quan troïng nhaát laø khoâng neân coù phaûn öùng maïnh, caám ñoaùn gay gaét hay quaù böïc töùc khi thaáy con coù nhöõng phaùt ngoân khoâng phuø hôïp. Phaûn öùng maïnh ñeå caám ñoaùn nhö maéng moû con hö, ñaùnh cho chöøa ñeàu khieán Caùc em ngaïc nhieân vì moät caâu noùi - vôùi caùc em, cuõng nhö nhöõng caâu noùi khaùc, vì sao cha meï laïi noåi giaän. Ñieàu naøy seõ kích thích caùc em aùp duïng caâu noùi aáy ôû nôi khaùc ñeå chôø ñôïi xem coù phaûn öùng naøo khaùc nöõa khoâng. Voâ tình, ñieàu ñoù trôû thaønh troø thí nghieäm cuûa caùc em. Baïn ñöøng nghó ñôn giaûn raèng, neáu baïn caám ñoaùn vaø doïa naït, beù seõ chaám döùt ngay laäp töùc.

Moät ñöùa treû khoâng ñôn giaûn nhö theá. Beù coù suy nghó cuûa mình vaø seõ khaùm phaù "söï kyø dieäu" cuûa moät caâu noùi. Taïi sao nhöõng caâu khaùc laø bình thöôøng vaø caâu noùi "ñaëc bieät" laïi khieán ngöôøi lôùn noåi giaän, phaûn öùng.

Caùc em seõ khoâng bao giôø töï nhaän ra ñoù laø ngoân ngöõ khoâng hay vaø seõ xem ñoù nhö moät thöù ngoân ngöõ bình thöôøng vaø söû duïng thöôøng xuyeân. Ñieàu toát nhaát baïn coù theå laøm laø bình tónh khi nghe con noùi baäy, ngay laäp töùc nhaéc nhôû beù raèng noùi theá laø khoâng hay, meï seõ maéng ñaáy. Chæ moät vaøi laàn nhaéc nhôû, beù seõ "coá" aùp duïng thöïc haønh vaø thaáy ngöôøi lôùn khoâng khuyeán khích mình noùi nhöõng caâu aáy. Beân caïnh ñoù, khi caùc em noùi nhöõng lôøi ñaùng yeâu, boá meï khen ngôïi, voã tay khuyeán khích. caùc em seõ töï so saùnh vaø ruùt ra caùch söû duïng ngoân ngöõ naøo coù ích vaø phuø hôïp.

Ñ

66

Chung Nhi

35 % caùc oâng cho raèng ñi nhaäu khoâng coù gì vui heát, vì phaûi giao tieáp, xaõ giao, ñeå thuaän lôïi trong ñöôøng laøm aên. Nhaäu khieán moûi mieäng vì noùi nhieàu, aên vaø uoáng nhieàu. Nhieàu oâng thaáy nhaäu laø ñaõ oaûi cheø ñaäu vì ñaõ caïn söùc. Nhöng ñieàu laøm caùc oâng ñau khoå hôn caû laø baø vôï khoâng heà coù ñöùc tin vaøo oâng choàng, luoân khaúng ñònh caùc oâng ñoå thöøa, laáy côù giao tieáp laøm aên ñeå höôûng thuï cuoäc ñôøi. Nhieàu baø ñi taän nôi choàng nhaäu ñeå thaêm doø ngoaøi chuyeän nhaäu caùc oâng coøn coù leùo haùnh ñeán “ñeøn ñoû” ñeøn xanh gì nöõa khoâng ñaây. Nhöng khoâng vì theá maø caùc oâng bôùt nhaäu.

Ngoaøi chuyeän laøm aên, caùc oâng coøn coù theâm lyù do: ñaèng naøo baø vôï cuõng nghó mình ham vui, thoâi thì ham vui luoân, cho ñôõ bò... nghi oan.

25% caùc oâng nhaäu theo quaùn tính.

Rieát roài quen, ñeán luùc chaúng coù laøm aên gì cuõng ôùi nhau ñi nhaäu. Cöù buoåi chieàu sau giôø laøm vieäc laø ôùi nhau tuï vaøo moät quaùn naøo ñoù, caùc oâng phaûi

Ñieàu maø caùc baø vôï khoù hình dung nhaát laø 18% caùc oâng ñi nhaäu ñeå... taêng cöôøng khaû naêng huøng bieän, nhaèm muïc tieâu tranh luaän vôùi baø xaõ bôûi ôû nhaø caùc oâng khoâng coù cô hoäi chieán thaéng trong caùc cuoäc khaåu chieán. Caùc ñoái töôïng naøy yeâu thích khoâng khí chieán höõu tuï taäp, ôû ñoù ai cuõng ñöôïc quyeàn nhaäu vaø ñöôïc quyeàn... noùi, khoâng coù ai bò baét buoäc phaûi laéng nghe. Ñieàu naøy hoaøn toaøn khaùc vôùi khoâng khí ôû nhaø. Moät khi baø vôï ñaõ môû ñaøi phaùt thanh thì oâng choàng ít coù "soùng" ñeå truyeàn, chæ coù thu maø thoâi chöù khoâng coù quyeàn phaùt. Caùc oâng nhaäu ôû nhoùm naøy mong ñôïi baø vôï noùi ít ñi, noùi ngaén ñi, hoaëc... caâm luoân caøng toát.

Bao giôø caùc oâng cuõng veà ñeán nhaø luùc ñaõ buoàn nguû díp maét, caùc baø vôï cuõng vaãn theo hoûi "Ñi ñaâu baây giôø môùi veà?", khoâng coù caâu naøo môùi hôn duø thöøa bieát oâng choàng ñi nhaäu. Töø ñaây caùc oâng suy ra: phuï nöõ khoâng coù khaû naêng quan saùt vaø nhaän bieát tình

Coù ai khoå nhö... vôï thaèng nhaäu

N

hieàu baø vôï luoân mang noãi thaéc maéc: “Taïi sao ñaøn oâng thích nhaäu hôn thích... vôï?”. Lôøi giaûi ñaùp töø chính caùc oâng choàng bôïm nhaäu döôùi ñaây coù theå giuùp caùc baø hieåu theâm “ñoái phöông” ñeå coù chieâu ñoái phoù.

Ñ

aøn baø thích “taùm” thì ñaøn oâng cuõng thích “toïa ñaøm” ñeán möùc phaûi gaëp nhau thöôøng xuyeân ôû ngoaøi quaùn nhaäu. Chæ khaùc nhau laø caùc oâng khoâng coù ñeà taøi nhaát ñònh ñeå phaùt bieåu.

Ñ

eå giuùp caùc oâng nhaän dieän ñöôïc haønh vi cuûa mình. Thuïc Nghi ñöôïc DNÑS giao cho thöïc hieän moät cuoäc khaûo saùt qua phone. Nhaém maét lieàu maïng laáy quyeån danh baï ñieän thoaïi roài tìm teân Vieät Nam trong ñoù maø goïi... ñaïi ñeán vôùi... 100 oâng ñeä töû löu linh ñeå vieát ra moät keát quaû... khoâng laï laém nhöng laø chuyeän maø caùc baø “khoù hình dung”. Môøi baïn ñoïc xem qua nhöõng chuyeän ít ai ngôø nhö sau lai rai cho ñeán khi ñöôøng vaéng hoe, môùi veà nhaø. Vôùi caùc ñoái töôïng naøy, lyù do gaëp gôõ ñeå baøn chuyeän maàn aên luoân laø ñoàng minh che chaén cho haønh vi nhaäu, ñeå caùc oâng veà nhaø treã moät caùch ñaøng hoaøng.

Tuy nhieân, caùc baø vôï cuõng khoâng phaûi luùc naøo cuõng nheï daï, hôn nöõa nhaäu khoâng bao giôø giaáu ñöôïc chöùng cöù, voán bieåu hieän raønh raønh treân "maët tieàn" cuûa caùc oâng neân môùi ra chuyeän. Caùc baø vôï baét ñaàu caèn nhaèn, vaø töø ñaây, caùc oâng ñi nhaäu ñeå troán... baõo. Ñaùng chuù yù laø coù 23% caùc oâng ñi nhaäu ñeå... giaûi saàu maø noãi saàu naøy chuû yeáu do baø vôï taïo ra.

Thaät ra, caùc oâng cuõng khoâng hieåu baø vôï muoán gì. Chæ bieát caøng nhaäu caùc oâng caøng saàu, vaø caøng khoâng hieåu baø vôï sao cöù thaáy maët choàng, nhö thaáy... quyû söù. Thay vì ôû nhaø, ñeå tìm caùch hieåu baø xaõ nghó gì, thì caùc oâng laïi ñi nhaäu ñeå queân... ñôøi.

hình ñang dieãn ra.

Tuy nhieân, caùc oâng trong tyû leä phaàn traêm naøy khoâng ñaït ñöôïc muïc ñích ñaõ ñeà ra ban ñaàu... "nhaäu ñeå taêng khaû naêng huøng bieän". Bôûi luùc caùc baø vôï caàn baøn luaän vôùi choàng veà caùc chuû ñeà nuoâi daïy con, thu chi, quan heä hai beân gia ñình... thì caùc oâng cuõng vaãn öø aø: "Tuøy em thoâi, tính sao cuõng ñöôïc".

Vaøi phaàn traêm coøn laïi khoâng coù yù kieán, vì ñaõ "quaéc caàn caâu" roài coøn yù kieán yù coø gì nöõa.

Trong caùc cuoäc thaûo luaän veà baïo löïc gia ñình do community toå chöùc, chaân dung cuûa nhieàu oâng nhaäu, cuûa caû nhieàu saéc daân khaùc nhau, ñöôïc veõ ra nhö moät lôøi giaûi ñaùp cho phaàn nguyeân nhaân tröïc tieáp. Theá nhöng, ñeán luùc caàn thaûo luaän ñeå ñöa ra giaûi phaùp, cuõng chæ thaáy toaøn ñaøn baø ñeán keå khoå, keâu trôøi...: "Thì oång nhaäu voâ, oång môùi quyùnh tui, chöù bình

thöôøng oång hieàn khoâ, neân laøm sao tui nôõ ly dò.”

Coù oâng khoâng ñaùnh, nhöng nhaäu vaøo, lôøi ra, maéng chöûi vôï con. Coù oâng im im, vôï hoûi gì cuõng khoâng noùi (xæn roài, laøm sao noùi) laøm baø vôï lo laéng, maát nguû, tinh thaàn bò thöông toån khoâng thua keùm baø vôï bò choàng quaùt maéng.

Coù baø coøn e deø maõi môùi thoû theû chuyeän nhaïy caûm: "OÅng maø nhaäu voâ, hay ñoøi hoûi lung tung, khoâng ñeå yù gì ñeán chæ soá ham muoán cuûa tui".

Tuùm laïi, caùc oâng nhaäu coù khaû naêng baïo löïc baø xaõ taát caû caùc hình thöùc. Töø theå xaùc, taâm hoàn, tình duïc...

Baïo löïc thì bò leân aùn vaäy maø nguyeân nhaân ñi ñeán baïo löïc laø do nhaäu thì cöù ngoaøi vuøng kieåm soaùt, chòu noåi khoâng!

Thuïc Nghi

67

Ai baûo laáy vôï laø... taøn cuoäc ñôøi? Traät laát! Coù leõ ñoù chæ laø söï suy ñoaùn vaån vô cuûa nhöõng tay chöûa vôï nhöng giaøu trí... töôûng töôïng maø thoâi.

Chôù rieâng caùi thaèng tui, töø ngaøy leân xe hoa veà... nhaø vôï ñeán nay, tui nghieäm ra raèng nhôø coù vôï, tui môùi... hoïc hoûi ñöôïc theâm nhieàu ñieàu môùi laï!

Chaúng haïn, töø ngaøy môùi laáy vôï, tui töôûng vôï cuõng hieàn nhö... meï, neân thöôøng caõi chaøy caõi coái, traùnh neù moãi khi naøng "nhôø vaû" tui maàn vieäc gì. Nhöng quaû laø tui ñaõ laàm, luùc coøn ôû nhaø tui khoâng nghe lôøi meï, baø chæ buoàn moät chuùt roài thoâi; coøn khoâng nghe lôøi vôï laø caû moät söï... daïi doät cheát ngöôøi! Bôûi moãi khi tui nhö theá, naøng laøm maët... hình söï caû ngaøy.

Cho duø sau ñoù, tui coù noùi ñuøa, noùi pha, choïc gheïo côõ naøo naøng cuõng... döûng döng, hoång theøm thay ñoåi neùt maët. Nghieâm troïng hôn, ñaõ khoâng ít laàn tui bò naøng cho aên côm kheùt,

68

canh maën.... hoaëc bò naøng tieán haønh leänh "caám vaän" khi lôõ... baát tuaân thöôïng leänh... Qua caùc baøi hoïc "xöông maùu" ñoù, tui môùi nghieäm ra moät chaân lyù laø phaûi thöôøng xuyeân trau doài chöõ... "hieáu" vôùi meï ngay töø khi coøn ôû nhaø, ñeå khoûi phaûi "luùng tuùng" khi veà... nhaø vôï! Ñieàu keá tieáp, luùc coøn ñoäc thaân, moãi khi phaûi chôø ñôïi ngöôøi "ieâu" ñeán treã heïn chöøng möôi, möôøi laêm phuùt laø tui ñaõ muoán... ñoå quaïu. Maëc duø sau ñoù, coâ naøng coù thanh minh thanh nga ra sao, chí ít tui cuõng phaûi... leân lôùp cho "eûm" vaøi... chieâu môùi caûm thaáy haøi loøng, haû daï. Coøn vôùi vôï, baïn yeân trí ñi, thôøi gian chôø ñôïi naøng khoâng phaûi ño baèng phuùt maø phaûi tính baèng giôø hoaëc... caû buoåi! Nhöng cuoái cuøng chuyeän cuõng... hueà traát!

Nhôù moät laàn, tui chôû naøng ñi saém ñoà ôû sieâu thò. Xe khoâng coù choã ñaäu tui ñaäu taïm ôû moät choã khoâng ñöôïc pheùp ñaäu, ngoài treân xe noåâ maùy chôø naøng ra maø maét cöù canh chöøng thaáy daùng police hay nhaân vieân council ñi phaït laø dzoït. Hoång bieát naøng laøm caùi quaùi gì ôû troûng maø khieán thaèng tui ôû ngoaøi chôø daøi caû coå, deã chöøng ñeán gaàn... 3 tieáng ñoàng hoà! Soát ruoät, tui lieàn ñ6m vaøo car-park gôûi xe ñeå vaøo tìm naøng. Sau moät hoài nhaén SMS hoûi naøng ôû ñaâu, roài theo baûn höôùng daãn cuûa naøng... Daùo daùc, tui nhìn thaáy naøng ñang... loay hoay ôû quaày baùn haøng thôøi trang. Naøng ñang saêm soi, meâ maån... öôùm thöû heát chieác quaàn jeans noï ñeán chieác aùo thun kia..

Khi tui hoûi "Em khoâng bieát anh ñang chôø beân ngoaøi sao maø ôû mieát trong naøy?". Quyù vò bieát naøng noùi maàn sao hoâng, naøng nôû nuï cöôøi voâ cuøng... thieän caûm vôùi tui, roài oûn eûn: "Em queân!". Thieät tình tui cuõng... boù tay vôùi naøng luoân! Nhöng nhôø dzaäy, tui môùi hoïc ñöôïc theâm baøi hoïc veà tính kieân nhaãn khi laøm... choàng...

Dzaäy ñoù, ai bieåu... chaên traâu, yù xí loän, laáy vôï laø... khoå, laáy vôï... söôùng laém chöù, vì nhôø... laáy vôï ta môùi hoïc hoûi theâm ñöôïc nhieàu kinh nghieäm boå ích töø... vôï, maø khi coøn ñoäc thaân duø coù naèm mô ta cuõng hoång thaáy... saùch naøo daïy raùo! (Nguyeãn Nieâm )

Thuoäc naèm loøng caâu "Haõy caûnh giaùc tröôùc söï thay ñoåi baát ngôø cuûa caùnh maøy raâu, nhaát laø nhöõng haønh vi khieán vôï anh ta maõn nguyeän..." trong maáy lôøi bí quyeát veà caùch "Giöõ gìn haïnh phuùc gia ñình" cuûa caùc ñaøn chò ñaõ daïn daøy kinh nghieäm, neân toâi lo ñeán noãi chaùn aên, khoâng caàn uoáng thuoác giaûm beùo maø vaãn suït caân.

Caùi ñaø suït caân xem ra gioáng chieác xe ñöùt maát daây thaéng, coù nguy cô khoâng haõm ñöôïc toác ñoä khi toâi thaáy choàng mình quay ngoaét moät voøng ñuùng 180 ñoä.

Tröôùc kia, sau giôø laøm buoåi chieàu, anh aáy khoâng baän phaûi xaõ giao vôùi khaùch haøng thì cuõng í ôùi baïn beø, la caø nhaäu nheït, haùt hoûng ñeán khuya lô khuya laéc leát khoâng noåi nöõa môùi chòu veà. Giôø, chieàu naøo cuõng veà aên côm vôùi vôï con. AÊn xong chaúng nhöõng khoâng ngaû ngöôøi gheách chaân treân gheá salon vöøa xæa raêng vöøa xem tivi nhö moïi khi, maø coøn giuùp vôï beâ cheùn ñuõa ñaët vaøo boàn röûa.

Baøi vôû homeworks cuûa con gaùi con trai laïi coøn chaêm chuù coù lieác maét xem qua, chôù khoâng nhaém maét kyù teân nghe moät caùi "reït" döôùi caùi oâ daønh cho phuï huynh maø chaúng bieát mình kyù caùi gì nhö xöa nay. Cuoái tuaàn ñem caùi bieân lai ngaân haøng ñaõ

chuyeån tieàn voâ account quyõ chi tieâu cho gia ñình aâu yeám ñöa cho vôï chöù khoâng daèn leân maët baøn nghe moät caùi "coäp" nhö thoùi quen thöôøng haønh xöû

ñoù giôø. Ñoái maët vôùi vôï, khoâng coøn caùi nhìn cuûa moät oâng chuû ñoái vôùi con haàu. Troø chuyeän vôùi vôï ñaõ toû ra dòu daøng vaø coøn bieát dòu daøng caû khi leân giöôøng nguû, ñieàu maø laâu nay toâi chæ daùm len leùn... öôùc.

Söï ñoåi thay ñoät ngoät vaø lôùn lao naøy, toâi bieát khoâng boãng döng maø coù ñöôïc, dó nhieân laø phaûi coù nguyeân do. Trong nhöõng lôøi taâm huyeát cuûa caùc ñaøn chò veà "Giöõ gìn haïnh phuùc gia ñình" cuõng ñaõ caûnh baùo "Haõy coi chöøng ñoù laø nhöõng noã löïc nhaèm laáp lieám, che ñaäy...".

Coù theå choàng toâi ñaõ...

Töôûng töôïng, ngôø vöïc cuõng moïc nhanh nhö coû daïi sau côn möa.

Chuùng sinh soâi moãi giôø khieán toâi nhö khoâng coøn thôû noåi. Toâi ñieän thoaïi cho chò baïn thaân, vaø choàng chò naøy cuõng laø baïn cuûa oâng xaõ tui. Hai ngöôøi chôi vôùi nhau raát thaân, hi voïng chò coù theå giuùp toâi laøm giaûm ñi noãi baát an cuûa mình. Toâi môùi noùi ñöôïc vaøi caâu, chò baïn voäi caét ngang: - Choàng tui cuõng vaäy, oång “quay” ñeán möùc tui khoâng nhaän ra, coù luùc tui cöù töôûng oâng khaùch laï naøo ñoù vaøo nhaàm nhaø...

- Caùi caûm giaùc ñoù cuõng ñang ñeø naëng trong tui...

- Toâi chen vaøo. Gioïng chò suït suøi: - Tui ñang chòu khoå chòu sôû bôûi caùi caûm giaùc soáng vôùi ai ñoù, chôù khoâng phaûi vôùi choàng mình. Toâi ngaãm nghó roài ñeà nghò: - Vaäy tuïi mình mau gaëp nhau ñeå tìm phöông aùn choáng... khoå! oOo Gaëp chò baïn, toâi giaät mình. Chò oám nhom, maët maøy veâu vao. Phaûi uoáng caïn ly sinh toá cam xay vôùi hoät gaø so, chò baïn toâi môùi coù söùc cuïc cöïa treân gheá. Chò ñöa tay sôø caùi maù hoùp cuûa mình, röng röng, noùi: - Tui coù aên coù nguû ñöôïc ñaâu, neân dung nhan môùi ra noâng noãi naøy...

- Thì tui cuõng coù khaùc gì chò ñaâu! Ñöôïc chia seû vaø bieát mình khoâng ñôn ñoäc khoå, chò boäc baïch: - Töï döng choàng tui trôû neân toát ñeán khoâng ngôø. OÅng khoâng chæ toát vôùi vôï con maø coøn toát vôùi taát caû moïi ngöôøi, toát vôùi haøng xoùm, toát vôùi ngöôøi ñi ñöôøng, gaëp ai oång cuõng chaøo hoûi thaân thieän, boãng döng treû trung yeâu ñôøi... khoâng lyù do.

Tröôùc kia, luùc naøo raêng lôïi cuõng sít sòt, maët maøy nhaên nhoù nhö khæ aên ôùt, giôø gaëp ai oång cuõng ngoaùc mieäng töôi cöôøi - Chò döøng laïi thôû, roài tieáp ÔØ, laï nöõa, laø oång khoâng chæ toát baèng lôøi nhö thieân haï maø coøn baèng vieäc laøm haún hoi...

Nhö moät traùi boùng bôm quaù caêng, khi xì phaûi xì cho heát hôi môùi thoâi.

Chò lieät keâ daøi daøi, ñoâi luùc nhaéc laïi caùi "ngaøy hoâm qua" xaùm xòt cuûa choàng cuõng nhaèm toâ theâm cho "ngaøy hoâm nay" saùng suûa ñeán möùc laøm chò choùi maét. Vaãn coøn ngôõ ngaøng, chò tieáp: - OÅng voán kyõ tính, tieàn baïc tính töøng ñoàng, vaäy maø ñuøng moät caùi, laïi haøo phoùng laáy cuûa naû trong nhaø bieáu xeùn lung tung, laïi coøn maïnh tay goùp cho quó naøy quó noï, roài leân baùo leân ñaøi vôùi maáy chöông trình khaùn giaû hoäi thoaïi, voâ pal-talk Internet gì ñoù noùi ôi laø noùi. Khi xaâu chuoãi taát caû vieäc laøm quaù toát cuûa choàng, maët chò baïn toâi ñanh laïi. Chò noùi: - Tröôùc ñaây toâi ñaõ laøm ñuû caùch, keå caû vieäc ñoøi nhaûy laàu maø oång vaãn chöùng naøo taät naáy, vaãn laïnh luøng, vaø keo nhö keo... daùn saét - Chò boãng rít qua keõ raêng - Giôø thì, tui chaéc laø caùi con “ñó ngöïa” naøo ñoù ñaõ boû buøa meâ thuoác luù, môùi bieán choàng tui thaønh moät ngöôøi laï hoaéc laï huô nhö vaäy!

Toâi gaät guø, sau ñoù ñoàng yù vôùi chò baïn laø phaûi truy tìm cho ra ít nhaát laø hai con ñaøn baø phuø thuûy ñaõ moài chaøi vaø laøm thay ñoåi hai ngöôøi choàng nhaø chuùng toâi. Toâi vaø chò baïn beøn thueâ maáy tay thaùm töû coù bieät hieäu "Caùi gì cuõng bieát, ôû ñaâu cuõng thaáy", tuy khoâng ñeo kính ñen, khoâng mang bluetooth vaø khoâng keø keø caùi camera nhöng caùc thaùm töû naøy “tuïi noù” (maáy ñöa em trong nhaø) coù tai maét moïi nôi, moïi luùc. Ñuùng laø nhöõng “thaùm töû” nhí nhöng laïi coù bieät taøi, chæ sau 24 giôø, toâi vaø chò baïn suyùt ngaát xæu vì... sung söôùng khi bieát choàng toâi vaø choàng chò chaúng coù con ñaøn baø naøo khaùc ngoaøi vôï.

Coøn söï thay ñoåi ñeán baát ngôø kia chaúng qua vì hai oâng khoâng bieát aên truùng caùi gioáng gì boãng döng ñoåi taùnh muoán... maàn oâng lôùn. Coù leõ thaáy oâng daân bieåu Cao Quang AÙnh beân Myõ leân baêng Paris By Night coi ngon

laønh quaù neân caû hai “oång” nghe noùi ñang ngaáp ngheù muoán ra thöû söùc caùi chöùc nghò vieân ôû Fairlfield kyø tôùi.

Thieät laø huù vía... Keä, duø bieát laø hai “oång” rôùt chaéc chöù ñaäu gì noåi, nhöng toâi vaø chò baïn cuõng thaàm mong maáy caùi council ñòa phöông cöù cho öùng cöû baàu cöû suoát boán muøa, vaø môû roäng cöûa cho moïi ngöôøi moïi giôùi, nhaát laø maáy oâng bôïm nhaäu cuõng ñöôïc tham gia, ñeå maáy oång “mô” laøm quan lôùn maø ñoåi taùnh thì seõ coù haøng khoái baø vôï seõ ñöôïc... nhôø... (Ngoïc Hoàng Fairfield NSW)

N

Xin loãi, baøi vieát naøy khoâng coù yù ñoà phaùt hieän hay bình luaän veà voõ thuaät mang hình daùng con coïp, na naù nhö khi ngöôøi ta noùi ñeán xaø quyeàn, haàu quyeàn, caåu quyeàn, keâ quyeàn...

oäi dung maø ngöôøi vieát toâi muoán trình ra theo khoå roäng treân dieän tích heïp teù cuûa moät trang giaáy - hoaëc coù theå nhieàu hôn chuùt ñænh - quan troïng vaø "meàm maïi" hôn nhieàu: Ñoù laø quyeàn cuûa nhöõng coâ gaùi tuoåi Daàn cuûa naêm nay noùi rieâng, vaø nhöõng coâ gaùi maáp meù lôøi caûnh baùo saép "quaù haïn söû duïng" noùi chung, trong vieäc leân xe boâng.

Cuõng xin döùt khoaùt ñoaïn tuyeät loái vieát töïa daøi daèng daëc, khaùc bieät traàm troïng vôùi thoùi quen cuûa soá ñoâng, toâi vieát ngaén nguûn laïi thaønh 2 chöõ thoâi, ñoù laø Coïp quyeàn! Vaâng, nhaân dòp naêm... Canh Daàn, chuùng ta cuøng

69

nhaâm nhi moät vaán ñeà, laâu nay ngöôøi ta cöù quen nghó, khaù nhaïy caûm ñoái vôùi nöõ giôùi: Cao soá!

Con gaùi tuoåi Daàn ñöôïc maëc nhieân chaám töû vi laø cao soá. Nghóa laø... soá cao, khoù laáy choàng hoaëc kinh khieáp hôn: Khoâng ma naøo theøm laáy! Ñuïng ñeán coâ Daàn laø ngöôøi ta beøn töï ñoäng sôï coâ aáy nhö sôï coïp. Laøm nhö heã laáy vôï tuoåi Daàn thì choàng seõ bò vôï xôi taùi. Vaø, cho ñeán hoâm nay, coù moät thöïc teá khoâng laáy gì laøm saùng suûa laém cho tình hình döïng vôï gaû choàng, khi moät soá chaøng trai thuoäc loaïi X-Men theá heä môùi (nhìn beà ngoaøi hoaønh traùng cuûa hoï vôùi ñuû thöù ñoà chôi soá treân ngöôøi, nhieàu myõ nöõ ñaõ xieâu ñoå aàm aàm) nhöng laïi tin raêm raép lôøi nguyeàn coù töø thôøi coå ñaïi cuûa caùc baäc tröôûng thöôïng: Daàn-ThaânTò-Hôïi töù haønh xung. He he he...

Theá laø coù nhöõng cuoäc tình ñaønh phaûi nöûa chöøng xuaân, buoäc phaûi "xìtoáp hia" vì lyù do kyõ thuaät, maø khoâng caùch gì cöùu chöõa. Chuyeân vieân tö vaán taâm lyù vaø caùc nhaø töû vi töôùng soá, vì theá, luoân hoaït ñoäng song haønh vôùi nhau, phun ra nhöõng lôøi chaâu ngoïc treùo ngoe. Beân naøy keâu laø cöù tieán tôùi hoân nhaân, coïp beo, heo khæ chaúng aên thua gì ñaâu, tình yeâu chaân chính môùi laø yeáu toá quan troïng haøng ñaàu. Coøn moät beân quyeát lieät ngaên caûn, khoâng ñöôïc, xung khaéc laém, laáy nhau veà coi chöøng... cheát! Nghe vaäy ai cuõng xanh maët, heát ham laøm ñaùm cöôùi.

Thoâi, ñoù laø chuyeän cuûa nhöõng coâ Daàn ngaøy xöa, vaø cuûa nhöõng laù soá töû vi haèng naêm vaøo moãi dòp xuaân ñeán ñöôïc baøy baùn ôû caùc tieäm taïp hoùa nôi coù ngöôøi mình cö soáng (hoaëc ñi ñeán taän nhaø thaày ñeå rinh veà). Tin hay khoâng, tuøy ngöôøi caàm noù treân tay vaø tuøy hæ!

Coøn nhöõng coâ Daàn thôøi nay vaø nhöõng coâ gaùi khaùc - tuy khoâng bò aùm bôûi con coïp maø mang "loâ-goâ" hieàn laønh nhö chuoät, meøo, heo, gaø... nhöng vaãn cao soá, thì caùi chuyeän leân hoaëc khoâng leân xe boâng nheï nhaøng nhö moät caâu thô baét chöôùc kieåu daùng tuyeät vôøi cuûa thi só “Khoâng laáy choàng khoâng phaûi vì khoâng muoán laáy choàng” (baûn goác hình nhö nhaùy töø caâu: Khoâng coù kính khoâng phaûi vì xe khoâng coù kính. Ack... Ack!).

OÂi, nhöõng ngöôøi con gaùi cuûa theá kyû 21 "oáng cheà" moät caùch haáp daãn, kieâu kyø, sang troïng (toùm laïi laø... quaù chaûnh!) khoù theå vieát baùo moâ taû troïn veïn baèng lôøi. Hoï ñang trôû thaønh ngoïn Everest trong choán tình tröôøng vaø choán "hoân tröôøng", taïm xaøi caùch ruùt ngaén cuûa caùc... laõnh ñaïo trong nöôùc töø chöõ "moâi tröôøng hoân nhaân", ñoù laø thöû thaùch söï khaùm

70

phaù vaø chinh phuïc cuûa caùc ñaáng tu mi nam töû, maëc duø hoï bieát roõ möôøi möôi, khoâng phaûi ngöôøi ñaøn oâng naøo cuõng daùm leo nuùi. Laém oâng nhaùt thí mother luoân, nghe ñeán nuùi laø töï nguyeän laøm ngöôøi daân mieàn sôn cöôùc, töùc laø ñöùng ôû chaân nuùi thoâi. Ñoù cuõng laø lyù do goùp phaàn thuùc ñaåy söï nghieäp "khoâng laáy choàng" cuûa caùc ngoïn Everest theâm cao.

Ngaøy nay, cöù nhìn nhöõng coâ Hai Daàn, coâ Ba Meïo, coâ Tö Thìn, coâ Naêm Tò... vaø tæ tæ coâ theá heä coù naêm sanh 7 mí ñôøi ñaàu cho chí ñôøi cuoái, tieáp theo laø caùc coâ theá heä 8 mí, töø daân baûn ñòa, cho ñeán phe mít cuûa mình, caùc coâ nöôøm nöôïp ra vaøo vaên phoøng, shop, tieäm, nôi mình laøm vieäc, vôùi phong caùch proà (khaùc vôùi roà nghen), trang phuïc lòch laõm raát hôïp vôùi daùng em, toùc suoân möôït nhö vöøa ñöôïc haáp daàu, laøn da vôùi myõ phaåm 7 böôùc choáng laõo hoùa, tay xaùch laptop, ñaàu caøi baêng-ñoâ maø thöïc ra laø chieác ñieän thoaïi di ñoäng bôø-lu-tuùt... thì ngöôøi ñaøn oâng yeáu yeáu moät chuùt coù theå laên ñuøng ra ngaát.

Trong soá hoï, coù coâ ñang ngoài gheá chuû nhaân chuû doanh nghieäp, toång giaùm ñoác, giaùm ñoác chi nhaùnh, supervisor, head department... möùc thu nhaäp cuûa hoï phaûi laøm khoái ñoáng ñôøn oâng cuùi maët theïn thuøng. Hoï bay tieåu bang naøy hoïp, overseas döï hoäi thaûo... Daùng veû vaø söï naêng ñoäng cuûa hoï trong coâng vieäc ñaõ laøm xaùo troän tuoåi taùc. Ñöøng ai hoûi caùc naøng bao nhieâu caùi xuaân xanh, maø haõy töï "bình choïn" vaø coi chöøng teù caùi beïp, vì söûng soát tröôùc söï thaät. Muoán vôùi tôùi caùc coâ "cao soá" naøy, haún laø khoù nhö "Ñöôøng leân ñænh Olympia". Caøng khoù hôn, khi aån döôùi maùi toùc ñen töï nhieân hay ñen vì nhuoäm cuûa moät soá lôùn quyù oâng laø "haèng ñaúng thöùc" phong kieán muoân naêm: Laáy vôï... ngu hôn mình moät chuùt, deã "laõnh ñaïo" hôn.

Maø ñaâu phaûi chæ coù bi nhieâu ñoù thoâi. Caùc naøng tuoåi Coïp caùc naøng cao soá coøn tua tuûa ñi hoïc theâm nhöõng lôùp chuyeân moân, haêm hôû lao

vaøo con ñöôøng söï nghieäp baát chaáp xaêng leân giaù, ñeå trôû thaønh ngöôøi phuï nöõ thaønh ñaït trong xaõ hoäi.

Baây giôø "phaúng" heát trôn roài, vò trí naøo duø cao tôùi ñaâu cuõng coù daáu chaân vaø daáu... moâng cuûa phuï nöõ: Töø thaáp leø teø ñeán cao ngaát ngöôûng. ÔÛ beân ngoaøi ñaõ vaäy, tyrong nöôùc coøn kinh hôn. Khoâng tin aø? Moät thí duï ñieån hình quyù vò vöøa ñoïc qua “Caâu chuyeän trong thaùng” cuûa soá baùo naøy vôùi ñeå taøi phuï nöõ & chöùng khoaùn.

Ngaøy nay ôû trong nöôùc ngöôùi ta deã tìm thaáy haøng haø caùc naøng “cao soá” taïi caùc saøn vaøng, thò tröôøng chöùng khoaùn. ÔÛ "choán ba quaân" ñoù, caùc naøng cuõng oà aït kieám tieàn, kieám vaøng khoâng ngaïi caïm baãy giaêng giaêng, phaûi suy tính tôi bôøi, coù theå daãn ñeán tình traïng... treo oùc. Giöõa troài suït thaát thöôøng, coù khi xuoáng taän ñaùy, cuûa chæ soá ñao-gioân (Down Jone), laø söï xoâng pha kòch lieät, kòch tính cuûa nhöõng "diva theá heä môùi".

Hoï nhìn nhöõng ngöôøi ñaøn oâng "laïc haäu", "chaäm tieán" xung quanh mình baèng con maét khinh khænh nhö nhìn baùnh xe xì loã moït, moãi luùc moät xeïp leùp. Hình aûnh ñoù minh hoïa theâ thaûm cho döï baùo... "choàng tieát": Laáy choàng maø gaëp phaûi moät "cha noäi" trôøi ôi ñaát hôõi, khoâng ra gì, thì taøn moät kieáp hoa. Thaø... khoâng laáy!

Hoài "xöa" theá heä coïp baø, coïp meï, coïp chò lôõ "tö duy" raèng: Laáy choàng ñaâu phaûi deã, phaûi coù ai chòu laáy, mình thì môùi coù cô hoäi leân xe boâng. Cho neân, khi ñeán "haïn", heã coù ngöôøi hoûi cöôùi laø "OK!" lieàn, chöù neáu khoâng thì... cao soá. Baây giôø, khaùc! Khoâng chæ caùc coâ Daàn vui veû chaáp nhaän soá mình cao maø caùc coâ Tí, Ngoï, Meïo, Daäu cuõng thaø chòu coâ ñôn daøi laâu, chöù ñöøng hoøng laáy moät oâng choàng loaïi loâm coâm khoâng xöùng yù.

Tôùi ñaây, xin chôi chöõ chuùt xíu cho ñaäm chaát daân gian ñöông ñaïi: Khoâng laáy choàng khoâng phaûi vì khoâng muoán laáy choàng, maø muoán laáy moät ngöôøi choàng nhö yù muoán. Chuyeän leân xe boâng ñang dòch chuyeån veà höôùng khaùc ñaùng quan ngaïi cho quyù oâng: Laáy vôï khoâng deã, coâ ta phaûi gaät ñaàu chòu cho mình laáy, mình môùi... coù vôï ñöôïc.

Phaùi maïnh coá leân! Ñaây laø thôøi ñaïi maø "Coïp quyeàn" - moät sieâu quyeàn löïc cuûa phaùi yeáu (vaäy maø hoï ñöôïc öu aùi gaén vôùi ních-neâm "Coïp caùi", "Sö töû Haø Ñoâng") - lieân tuïc phaùt trieån, taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho quyù oâng "naâng böôùc ngaøy mai".

Khoâng quaù lôøi, neáu ñöa ra nhaän ñònh saùng suoát tröôùc 6 thaùng ñaàu naêm cuûa naêm con Coïp laø “Coïp quyeàn" quaû nhieân lôïi haïi!

Sau ñoù boû chim cuùt vaøo öôùp qua ñeâm trong tuû laïnh. Khi chieân thì chieân deep fry. Duøng noài nhoû cho ñôõ hao daàu, daàu noùng boû chim cuùt vaøo chieân, nhôù trôû maët qua laïi cho chim cuùt ñöôïc vaøng ñeàu. Khi chim cuùt trôû maàu vaøng naâu thì vôùt ra ñeå thaám daàu ñi, aên noùng môùi ngon.

Moùn naøy aên vôùi muoái, tieâu, chanh.

Hay öôùp hôi maën moät tí aên chung vôùi côm cuõng raát ngon.

Tips: Neáu ai muoán aên moùn "chim cuùt chieân bô", thì sau khi chieân, chim cuùt coøn noùng chæ cho bô leân laø coù muøi bô.

Vaät Lieäu: 1 væ chim cuùt 6 con toûi + haønh tím baêm nhoû 1/4 cup xì daàu 1 muoãng soup boät neâm hieäu con gaø 3-4 muoãng ñöôøng 3 muoãng daàu aên 1 muoãng cafe tieâu chuùt boät ngoït 1 muoãng cafe nguõ vò höông 1/2 muoãng carry boät Caùch laøm: Chim cuùt mua veà röûa thaät saïch vôùi daám vaø röôïu. Sau ñoù ñeå raùo vaø caét laøm ñoâi. Duøng giaáy thaám lau khoâ thòt chim cuùt. Keá ñoù troän sauce trong thau nhoû vôùi haønh + toûi baèm nhoû + xì daàu + daàu aên + nguû vò höông + 1/2 muoãng carry boät + gia vò chuùt ñöôøng + tieâu. Ñöøng boû maät ong nha, chieân deå bò kheùt. Cho tí daàu haøo voâ cuõng ñöôïc.

Troän cho tan gia vò, vaø neám thöû sauce vöøa mieäng maën, ngoït laø ñöôïc.

Nguyeân lieäu: 1kg choâm choâm nhaõn 2 mieáng thòt coát leát 2 caây xuùc xích toâm 1 quaû ôùt söøng, baêm nhoû 1 thìa caø pheâ toûi baêm moät ít rau huùng queá, thaùi nhuyeãn haït neâm daàu aên, tieâu, nöôùc maém.

Thöïc hieän: Boùc voû choâm choâm nhaõn, boû haït, röûa baèng nöôùc muoái loaõng. Öôùp thòt coát leát vôùi chuùt haït neâm thòt heo, tieâu, toûi baêm cho thaám.

Nöôùng thòt vöøa vaøng, thaùi chæ.

Thaùi moûng xuùc xích toâm.

Pha nöôùc maém chua ngoït vôùi ôùt, toûi baêm.

Troän ñeàu choâm choâm, thòt coát leát, xuùc xích toâm, huùng queá, nöôùc maém chua ngoït.

Thöôûng thöùc: Duøng vôùi nöôùc maém chua ngoït.

Chaïo Toâm Nguyeân lieäu: 2lbs toâm 100gr môõ thaùi haït löu 2 Tbsp daàu sunflower seeds 1 Tbsp boät nang 1 tsp muoái hay tuøy yù 2 tsp ñöôøng hay tuøy yù 2 teùp toûi baêm nhoû 3 teùp phaàn traéng cuûa haønh laù (neáu to thì 2 teùp) 2 laùt rieàng xay naùt 1 loøng traéng tröùng 3/4 tsp tieâu trang hay tuøy yù 1 tí xíu tí xiu boät noåi thoâi, cho nhieàu khi chín seõ bò teo laïi.

Chaïo Toâm & Nem Nöôùng Caùch Laøm: Toâm loät voû chaø vôùi muoái röõa nhieàu nöôùc cho saïch ñeå raùo, öôùp vôùi taát caû gia vò, ñeå vaøo freezer khoõang 30 phuùt. Môõ thaùi haït löïu truïng vôùi nöôùc soâi, ñoå ra cho ngay vaøo nöôùc laïnh, vôùt ra ñeå raùo cho vaøo 1 ti’ ñöôøng ñeã cho môõ gioøn vaø trong.

Xay toâm cho mòn vöøa tôùi, ñöøng mòn quaù toâm seõ bò bôû, troän môõ vaøo vaø mang ñi boïc vôùi mía, mang ñi haáp sô qua roài queát daàu roái ñi nöôùng löõa maïnh cho vaøng laø ñöôïc.

Chaïo toâm aên vôùi baùnh hoûi cuoán rau soáng, toûi, kheá, chuoái xanh, döa leo, ñoà chua etc... vôùi soát töông hay laø nöôùc maém pha.

Chuyeân trang “Khaùm Phaù AÊn Uoáng” naøy ñöôïc baûo trôï bôûi Gaïo Thôm Hoaøng Gia This “Food Discovery” section proudly sponsored by Royal Umbrella Jasmine Rice

71

TAKEAWAY BUSINESS

TAKEAWAY - RESTAURANT

CAFE RESTAURANT

CITY RESTAURANT

Ulladulla NSW South Coast

Sydney CBD

Melb. Vic

2150 05

3004

214705

Surry Hills Sydney

Takeaway / Restaurant ngay trung taâm City, vò trí toát ñoâng khaùch du lòch vaõng lai vaø shop, vaên phoøng caïnh beân. Hieän ñang baùn caùc loaïi takeawayAÙ chaâu & Thaùi. Hôïp ñoàng laâu daøi giaù thueâ reû. Thu nhaäp very good. Caàn sang giaù $135,000 deã thöông löôïng. Xin Goïi 0438 576 577 (tieáng Anh or Thai)

Takeaway trong haõng xöôûng vaên phoøng, ñang ñoâng khaùch, baùn raát ít giôø, thu nhaäp cao. Trang thieát bò ñaày ñuû voâ laøm laø thu tieàn ngay. Hôïp ñoàng laâu daøi. Xin vui loøng goïi ñeå bieát theâm chi tieát, noùi tieáng Anh (03) 9523 7110 or 0406 964 720

CAFE TAKEAWAY

CAFE/RESTAURANT FOR SALE

COURIER FOR SALE

Goïi 0438 576 577 (tieáng Anh or Thai)

CAFE/ TAKEAWAY

Parramatta Sysney NSW

Gaàn St Marys & Mt Druit

Thai Restaurant: Ngay trung taâm Sydney City vuøng Surry Hills. Vò trí toát treân ñöôøng caùi vaø khu vöïc tham quan cuûa du khaùch. Hieän ñang taáp naäp baùn caùc loaïi Thaùi’s Takeaway. Ñoâng khaùch du lòch vaõng lai, vaø khaùch ñòa phöông, töø vaên phoøng shop chung quanh Caàn sang deã daøng thöông löôïng$135,000

Industial Oakleigh Vic.

Cafe Restaurant vuøng Brunswick Melbourne, quaùn ñeïp trong nhaø xaây baèng ñaù kieåu kieán truùc xöa. 40 choã beân trong + khu Alfresco phía tröôùc. Fully Licenced, coù loø Pizza loaïi wood fire. Hôïp ñoàng 17 naêm.

Choã ñaäu xe rieâng thoaûi maùi.

Goïi David 0410 581 304 (tieáng Anh)

72

(21003004)

208905

215405

Brusnwick Melb Vic.

Nhaø haøng /Cafe Ful Lic. 70 choã, hôïp ñoàng laâu daøi, ngay goùc ñöôøng ñoâng khaùch. Khaùch ñòa phöông ñeåu ñaën, ñieåm toát cho du lòch.

Theâm chi tieát xin xem www.soldonnet.com ID B091100022, hoaëc Tel.: J John Pratt 0447 368 149 noùi tieáng Anh, Or soá maùy baøn (02) 444 30 762.

Sang baùn tröïc tieáp töø chuû khoâng qua trung gian

Shop môùi toanh vöøa set up, trang thieát bò taát caû ñeàu môùi. Hôïp ñoàng laâu giaù reû.

Vò trí toát taïi khu vöïc ñang phaùt trieån, raát nhieàu tieàm naêng. Ñang hoaït ñoäng toát ñeïp.

Coù chuyeän gia ñình caàn sang laïi. Vì caàn sang GAÁP neân chuùng toâi deã daøng thöông löôïng vôùi giaù haï hôn raát nhieàu so vôùi chi phí thaønh laäp. Ñaëc bieät, mieãn tieàn thueâ cho 5 thaùng ñaàu, vaø sau 5 thaùng chæ traû nöûa giaù möôùn trong 1 naêm. Xin goïi ñeå bieát theâm chi tieát. 0413 308 888 (tieángVieät)

29

Courier Run For Sale Doanh nghieäp chuyeån phaùt giao haøng vuøng Parramatta, Haõng lôùn nhieàu moái haøng thu nhaäp cao. Hieän thu $40,000/naêm.

Vì ñoåi ngheå sang deã daøng chæ $18,500 thoâi. Xin vui loøng noùi tieáng Anh Goïi

38

0404 845 564 Ñeå thaûo luaän

Takeaway Trong haõng xöôûng vaên phoøng, ñang ñoâng khaùch, baùn raát ít giôø, thu nhaäp cao. Trang thieát bò ñaày ñuû voâ laø thu tieán ngay. Hôïp ñoàng laâu daøi Xin goïi (03) 9523

7110 or 0406 964 720

Vui loøng noùi tieáng Anh

73

M

oãi naêm, treân theá giôùi, trung Coøn naêm 2001, chính trò gia Chile Raul Veloso sau khi cheát treân buïng bình coù khoaûng 50 ngaøn ngöôøi “girl” roài thì laïi ñöôïc truùng cöû. Chuyeän laï luøng laø maáy hoâm tröôùc khi baàu cheát trong khi ñang... quíu ñeán taän cöû, ngaøi chính trò keâu goïi caùc nguyeân taéc nghieâm ngaët veà ñaïo ñöùc, nhaát laø trôøi maây.

Nguy cô cheát giöõa luùc ñang cöôõi soøng soïc treân buïng “naøng” cuûa ñaøn oâng nhieàu gaáp 5 tôùi 20 laàn so vôùi phuï nöõ luùc bò “chaøng” ñeø. Nguyeân nhaân do tim ngöøng ñaäp hoaëc bò ñau tim. Ñaøn oâng deã bò nguy hieåm hôn do taát caû gaùnh naëng cuûa hoaït ñoäng theå löïc thöôøng rôi vaøo ñaøn oâng.

Khoaûng 25% tröôøng hôïp ñaøn oâng cheát khi ñang “tôùi beán” vôùi vôï, coøn laïi 75% tröôøng hôïp cheát do “quaát” gaùi maõi daâm, hoaëc luùc leùn aên “phôû” do ngöôøi tình naáu. Ñoù laø do cöôøng ñoä cuûa nieàm ñam meâ vaø caûm xuùc nhieàu hôn, do vaäy aùp löïc cho tim cuõng nhieàu hôn.

Lòch söû chæ bieát ñeán moät tröôøng hôïp moät phuï nöõ bò cheát trong luùc bò choàng dí “suùng” vaøo moàm maø “baén” tôi taû, vaø baø naøy bò ngheït thôû bôûi “ñaàu suùng” vaø tinh truøng cuûa oång bòt kính khí quaûn Hình nhö, cuõng coù saùch noùi Thaønh Caùt Tö Haõn ñaõ nguûm giöõa luùc ñang “noå tung toùe” treân buïng myõ nhaân ñeå ca khuùc khaûi hoaøn.

Charles Thieân hoaøng Ñaïi ñeá, nhaø trieát hoïc Avicenna, Giaùo chuû Leo VII ñaõ qua ñôøi cuõng giöõa luùc “baén” quaân thuø tôi taû maø mình laïi... cheát Naêm 1865, Thuû töôùng Anh Henry Palmerston, ñaõ cheát trong tö theá ñang ñeø coâ nhaân vieân ôû treân baøn laøm vieäc.

Naêm 1899, Toång thoáng Phaùp Feùlex Faure laên ñuøng ra ngaùp treân buïng coâ gaùi treû trong moät nhaø chöùa.

Cöïu phoù toång thoáng Myõ, Nelson Rockefeller, cuõng qua ñôøi trong “voøng chaân quaép chaët” cuûa coâ nhaân tình cuûa oâng vaøo naêm 1979.

Chöùng ñoät töû khi ñang ... cöïc khoaùi

phaûi baøi tröø gaùi maõi daâm. Noùi laø laøm, ngaøi öùng cöû vieân beøn xuoáng nhaø chöùa “taøn saùt” gaùi maïi daâm baèng chính khaåu suùng nöôùc cuûa mình, suùng ñang baén xoái xaû, thì ngaøi mình laên ñuøng ra... “anh duõng hi sinh” vì coâng vuï. Duø nguûm, nhöng teân cuûa Veloso vaãn coøn treân phieáu baàu cöû, do sô suaát cuûa nhaân vieân Uyû ban baàu cöû, Caùc phöông tieän truyeàn thoâng ñaõ daønh nhieàu chuù yù tôùi caùi cheát cuûa oâng vaø ñeán ngaøy baàu cöû thì oâng ñaõ noåi tieáng toaøn quoác. Cuoái cuøng, oâng thaéng cöû, maëc duø sau ñoù keát quaû ñoù khoâng ñöôïc thöøa nhaän.

Nguyeân nhaân cuûa caùi cheát trong luùc ñang ôû... cöïc khoaùi Haàu nhö caùc baùc só ñeàu noùi laø do beänh tim. Neáu moät ngöôøi bình thöôøng hít thôû 16-18 laàn/phuùt, thì trong luùc aùi aân, ôû thôøi ñieåm cöïc khoaùi, con soá naøy ñaït tôùi 40. Huyeát aùp 120/80, luùc “baén” coù theå taêng leân tôùi 180-200/100-120.

Nhöõng ngöôøi coù nguy cô töû vong trong luùc côn söôùng khoaùi ñang “tôùi oùc” laø nhöõng ngöôøi bò loaïn nhòp tim, taêng huyeát aùp, nhoài maùu cô tim, beänh suyeãn. Vaø moät yeáu toá cuõng quan troïng khaùc, ñoù laø do tuoåi taùc. Vì vaäy vôùi ñaøn oâng nhieàu tuoåi, neân thay ñoåi tö theá, ñeå giaûm aùp löïc, chuyeån sang gaùnh naëng cho phuï nöõ.

Neáu phaûi ñoái maët vôùi hieåm nguy...

Sau khi xuaát tinh, ngöôøi choàng ñoät nhieân bieán saéc, maët traéng beäch, hôi

74

thôû ngaén vaø gaáp, laïnh, tay chaân co giaät... ngöôøi choàng ñaõ rôi vaøo traïng thaùi soác, luùc naøy ngöôøi vôï khoâng neân baøng hoaøng maø haõy bình tónh.

Theo moät soá ñoâng y só chæ caùch thì luùc naøy khoâng ñöôïc boái roái ñaåy choàng ra, phaûi giöõ "vuõ khí" cuûa choàng trong "vuøng tham chieán" vaø duøng vaät nhoïn (kim baêng, keïp toùc...) ñaâm maïnh vaøo xöông cuït cuûa choàng. Ñoàng thôøi, aán maïnh vaøo huyeät ôû giöõa nhaân trung ñeå giuùp tri giaùc anh aáy phuïc hoài, keát hôïp laøm hoâ haáp nhaân taïo nhaèm kích thích hoâ haáp.

Tieáp sau ñoù, aán maïnh ngoùn tay vaøo huyeät nhaân trung (naèm treân moâi, ñoaïn töø muõi ñeán moâi treân), cho bò ñau ñeå giuùp caûm giaùc nhaän bieát anh aáy phuïc hoài. Cuoái cuøng, töø töø vaø nheï nhaøng laáy "vuõ khí" cuûa choàng ra, ñöa ngöôøi choàng naèm xuoáng, xoa ñeàu toaøn thaân, keát hôïp hoâ haáp nhaân taïo, roài nhanh choùng goïi xe caáp cöùu ñöa choàng ñeán beänh vieän.

Neáu vì quyùnh quaù maø khoâng theå laøm gì, thì cöù la laøng leân nhôø ngöôøi vaøo cöùu, ñöøng xaáu hoå vì coù theå aûnh höôûng ñeán tính maïng cuûa ngöôøi baïn tình. Ñaây chæ laø saùch noùi vaäy maø thoâi chöù hieäu quaû hay khoâng thì quaû thaät coù raát ít ngöôøi ñöôïc traûi nghieäm.

N

20 söï thaät veà “laàn ñaàu tieân”

eáu baïn quyeát ñònh ñeán vôùi sex maø khoâng coù baát kyø moät kieán thöùc naøo veà noù, toát hôn heát neân döøng laïi.

Chæ neân gaät ñaàu neám traùi ngoït cuûa tình yeâu khi ñaõ thöïc söï coù nhöõng hieåu bieát ñuùng ñaén veà laàn ñaàu quan heä: Veà cô theå Vôùi baïn gaùi, laàn ñaàu coù theå seõ mang thai. Ñeå traùnh mang thai baïn caàn söû duïng caùc bieän phaùp nhö mang bao cao su, uoáng thuoác traùnh thai (söû duïng ít nhaát moät thaùng tröôùc ñoù), bao cao su daønh cho phaùi nöõ, söû duïng chaát dieät tinh truøng hoaëc söû duïng voøng traùnh thai.

H T

ieän töôïng ngöôøi ñaøn oâng bò soác, ngaát ñoät ngoät khi giao hôïp ñöôïc daân gian goïi laø thöôïng maõ phong hay phaïm phoøng. Neáu khoâng bieát xöû lyù, naïn nhaân coù theå ñoät töû. höôïng maõ phong phaàn nhieàu xaûy ra ôû ngöôøi môùi laáy vôï coù theå chaát yeáu hoaëc maéc beänh maïn tính, hoaëc ngöôøi khoûe maïnh nhöng xa vôï laâu ngaøy môùi gaëp laïi. Ñoâng y goïi ñoù laø "thoaùt tinh" hoaëc "thoaùt döông" do cô theå yeáu, meät moûi, caêng thaúng thaàn kinh, sinh hoaït tình duïc quaù nhieàu daãn tôùi thaän khí toån thaát, tinh tieát ra lieân tuïc. Bieåu hieän laø nam giôùi phoùng tinh xong ñoät nhieân saéc maët traéng beäch, thôû ngaén, tay chaân co giaät, laïnh toaøn thaân, maïch ñaäp yeáu... hi gaëp tröôøng hôïp naøy, ngöôøi vôï khoâng neân sôï haõi, boái roái maø haõy nhanh choùng duøng vaät nhoïn (kim baêng, keïp toùc...) chaâm maïnh vaøo ñaàu xöông cuït (huyeät tröôøng cöôøng) cuûa choàng. Ñoàng thôøi, caàn duøng moùng tay baám maïch vaøo huyeät nhaân trung (vò trí giöõa cuûa raõnh nhaân trung chaïy töø muõi xuoáng moâi treân) ñeå giuùp tri giaùc phuïc hoài nhanh choùng, keát hôïp laøm hoâ haáp nhaân taïo ñeå kích thích hoâ haáp. Sau ñoù, haõy nhanh choùng ñöa naïn nhaân tôùi beänh vieän. Tuyeät ñoái khoâng ñöôïc xaáu hoå maø ñeå lôõ thôøi cô caáp cöùu, daãn tôùi töû vong. gaøy xöa khi con gaùi ñi laáy choàng, bao giôø caùc cuï cuõng caøi leân toùc con moät kim mai chaâm ñeå laøm phöông tieän caáp cöùu choàng neáu xaûy ra chuyeän khoâng may. eå traùnh tai bieán thöôïng maõ phong, nam nöõ ñeán tuoåi xaây döïng gia ñình caàn tìm hieåu veà söùc khoûe tình duïc. Khoâng neân giao hôïp trong tình traïng theå löïc quaù yeáu... Ngoaøi ra, trong ñeâm taân hoân hoaëc vôï choàng laâu ngaøy môùi gaëp, ngöôøi ñaøn oâng khoâng neân uoáng quaù nhieàu röôïu tröôùc khi giao hôïp. Khoâng neân quaù caêng thaúng veà tinh thaàn hoaëc ham muoán quaù maïnh vì taát caû ñeàu laøm taêng nguy cô xaûy ra thöôïng maõ phong.

K N Ñ

Phöông phaùp kieâng giao hôïp thôøi kyø gaàn ruïng tröùng ñeå traùnh coù thai ñoøi hoûi phaûi coù nhöõng kinh nghieäm thöïc teá vaø khoâng theå aùp duïng cho nhöõng ngöôøi “laàn ñaàu”. Ñöùng daäy ngay töùc thì, hoaëc nhaûy leân nhaûy xuoáng, hoaëc taém röûa ngay sau khi “haønh söï” khoâng theå ngaên ñöôïc vieäc coù thai.

Baïn coù theå maéc caùc beänh laây qua ñöôøng tình duïc hoaëc thaäm chí laø AIDS ngay töø laàn ñaàu tieân neáu nhö khoâng phoøng traùnh caån thaän.

Bao cao su (cho caû nam vaø nöõ) coù chöùa chaát dieät tinh truøng ñoàng thôøi coù caùc taùc duïng baûo veä baïn choáng laïi caùc beänh laây qua ñöôøng tình duïc hay AIDS. Khoâng phöông tieän naøo coù theå giuùp baûo veä baïn 100% khoûi caùc beänh lieân quan ñeán tình duïc, AIDS hoaëc mang thai. .

Cô theå cuûa baïn coù theå khoâng “hôïp taùc” vôùi ñoái phöông trong “chuyeän aáy”, maëc duø taâm trí baïn voâ cuøng mong muoán. Haõy nhôù raèng cô theå cuõng coù nhöõng yù kieán vaø caùch laøm rieâng cuûa noù, yù chí ñoâi khi khoâng ñieàu khieån noåi.

Baïn coù theå thay ñoåi suy nghó cuûa mình vaø noùi “khoâng” vôùi sex cho ñeán khi naøo cô theå thöïc söï khaùt khao.

Veà caûm giaùc Caûm giaùc cuûa baïn seõ khoâng ñöôïc nhö nhöõng gì baïn muoán. Ñeå coù ñöôïc

laàn ñaàu tuyeät vôøi, khoâng lo aâu vaø phieàn muoän, haõy chuaån bò toát caùc bieän phaùp traùnh thai, thôøi gian vaø ñòa ñieåm hôïp lyù.

Neáu baïn laø con gaùi, caûm giaùc ñoâi khi khoâng thöïc söï tuyeät vôøi, thaäm chí coøn ñau ñôùn. Neáu laø con trai, vieäc ñoù seõ dieãn ra raát nhanh khieán baïn gaàn nhö khoâng chaéc chaén ñöôïc noù ñaõ xaûy ra nhö theá naøo.

Sau “laàn ñaàu” baïn coù theå rôi vaøo tình traïng lo laéng hoaëc moät chuùt sôï haõi. Ñöøng quaù baän taâm.

Baïn seõ caûm nhaän thaáy nhöõng ñieàu khaùc bieät veà baûn thaân cuõng nhö veà ngöôøi baïn khaùc giôùi.

Sau laàn ñaàu tieân khoâng coù nghóa baïn ñoät nhieân trôû thaønh phuï nöõ vaø trôû thaønh ñaøn oâng ñích thöïc. Ñieàu ñoù phuï thuoäc vaøo kinh nghieäm soáng vaø suy nghó cuûa baïn.

Baïn ñoät nhieân caûm thaáy mình ñaõ laøm ñieàu toäi loãi. Haõy nhôù raèng sex laø moät haønh ñoäng hoaøn toaøn baûn naêng, noù raát bình thöôøng vaø chaúng coù lyù do gì ñeå coi laø toäi loãi, mieãn baïn laøm ñieàu ñoù vì tình yeâu.

Chöøng naøo ñaõ saün saøng vaø thöïc söï hieåu heát veà ñoái phöông, baïn seõ caûm thaáy thích thuù veà baûn thaân mình hôn, laàn ñaàu cuõng ñeå laïi nhieàu yù nghóa hôn.

Neáu nhö baïn khoâng toân troïng ñoái phöông hoaëc bieát raèng hoï khoâng toân troïng baïn, ñöøng laøm”chuyeän ñoù”.

Baïn seõ hoái haän sau naøy.

75

T

n muïc “Trong nhaø Cchuyeähuyeâ ngoaøi xa loä” laø nhöõng n loaïi treân trôøi döôùi ñaát,

xaûy ra ôû khaép moïi nôi. Doanh Nghieäp Ñôøi Soáng môøi baïn ñoïc khai tröông chuyeân muïc naøy vôùi vaøi maåu chuyeän “trôøi ôi ñaát hôûi’ trong thaùng qua ôû queâ nhaø vaø cuõng ôû khaép moïi nôi.

Leâ Kieàu Nhö ñöôïc giôùi vaên ngheä Saøi Goøn bieát ñeán laø moät nöõ dieãn vieân töôi maùt, khaù aán töôïng trong phim “chuoâng reo laø... baén” (ñöôïc nhieàu khaùn giaû hieäu ñính laïi thaønh “chuoâng reo laø... côûi”. Ngoaøi ra naøng coøn laø moät ca só gioïng ca trôøi ñaùnh, ca hoaøi khoâng noåi tieáng (duø ñaõ töøng ca chung vôùi Duy Quang moät laàn) neân buoàn tình Nhö nhaåy caùi roät ñi laøm theâm ngheà ... nhaø dzaêng.

Naøng (Kieàu Nhö) aâm thaàm choâng ñeøn vieát saùch caû naêm trôøi, roài toå chöùc ra maét raàm roä taïi khaùch saïn 5 sao New World môùi trong thaùng roài. Ñeâm ra maét saùch, Saøi Thaønh muøa heø hôi thieáu gioù neân taùc giaû chôi moät boä ñoà thieät laø... maùt treân maùt döôùi, vaûi mouseline trong suoát maøu da... ngöôøi, ñöùng caùch 5 meùt töôûng khoâng maëc gì, toaøn thaân ñieåm vaøi ñoùa hoa traéng treân goø... oân haàu. Khoå cho ngöôøi tham döï ñaõ noùng vì thôøi tieát caøng noùng theâm vì cöù phaûi (len leùn) nhìn nöõ nhaø dzaêng taùc giaû maø töôûng töôïng ñeán nuùi non soâng raïch beân trong laøn vaûi moûng teânh tang treân thaân naøng. Ñoäc ñaùo hôn nöõa buoåi ra maét saùch tieåu thuyeát naøy coù moät söï kieän maø ñaây laø laàn ñaàu tieân, vaø coøn ñöôïc coi laø mang ñaày tính “saùng taïo” trong giôùi caàm buùt, ñoù laø xen keõ trong hai traêm trang saùch cuûa quyeån tieåu thuyeát Sôïi Xích laø 20 taám aûnh “khoûa thaân ngheä thuaät” cuûa chính taùc giaû ñöôïc in chung cuøng truyeän saùch nhö moät loaïi phuï tröông bieáu taëng theâm, vaø nhöõng taám aûnh “ngheä thuaät” naøy cuõng ñöôïc phoùng lôùn nhö taám vaùch töôøng treo la lieät khaép khaùnh phoøng ñaâm ra maét saùch...

Chöa heát! Caøng ñình ñaùm hôn nöõa laø quyeån saùch coù töïa ñeà “Sôïi Xích” vöøa môùi xuaát hieän trong ñeâm ra maét, thì ngay saùng hoâm sau chính quyeàn ñaõ ra quyeát ñònh ñình chæ phaùt haønh

76

Ñeâm nghe nhaïc... du muïc taïi Quaän Cam Hoà Kyø

“daâm thö” cuûa Leâ Kieàu Nhö * “Ñeâm ñeán, toâi naèm beân caïnh anh, nhìn anh nguû vaø noùi thaàm trong ñaàu.

Anh haõy thöùc daäy ñi, haõy cho em bieát muøi ñaøn oâng laø gì, cho em nhìn thaáy ñöôïc baùu vaät cuûa anh ngoùc ñaàu chaøo em ñaày kieâu haõnh”. (trang 30) * “Anh laáy tay baét ñaàu keùo aùo treân ngöôøi toâi xuoáng, ñoâi moâi theøm khaùt cuûa anh ñang löôùt nheï treân da thòt toâi. Toâi öôõn ngöïc ñong ñöa khieâu khích. Anh ñaët toâi naèm leân baøn moät caùch naâng niu roài cuùi xuoáng hoân leân moâi, leân coå toâi. Tay anh sôø nheï leân ngöïc, roài moâi anh cuõng ñang suïc saïo tìm kieám... Coù chuùt aùnh saùng xuyeân nheï qua khe cöûa, côn hoan laïc lan toûa khaép ngöôøi toâi. Toâi troâng nhö moät mieáng moài ñang chôø ñöôïc daâng teá...

Toâi dang roäng hai chaân, ñaåy ñaàu anh xuoáng beân döôùi... Roài toâi quíu laïi, hai chaân kheùp chaët...(trang 49-50) * Anh ñaõ laøm toâi aåm öôùt vaø noùng boûng. Toâi naåy ngöôøi leân, ñeâ meâ nhö muoán anh nuoát caû baàu ngöïc vaøo mieäng... Toâi teâ daïi caû ngöôøi. Coù caùi gì ñoù nhö ñang cöông cöùng maáp meù giöõa ñoâi chaân cuûa toâi, laøm toâi caøng thoâi thuùc, höùng tình nhieàu hôn... Anh caén nheï vaø laû löôùt vaøo nhöõng vuøng nhaïy caûm... anh nhaác haún hoâng toâi

rong thaùng qua moät chuyeän loïai “Trong nhaø ngoaøi xa loä” khaù ñình ñaùm trong giôùi vieát laùch ôû beân queâ nhaø laø vieäc ra maét cuoán tieåu thuyeát coù töïa laø Sôïi Xích cuûa nhaø dzaêng (nöõ) Leâ Kieàu Nhö.

Mai DJ vaø thu hoài taát caû nhöõng quyeån ñaõ (lôõ) bieáu taëng hay baùn... Vôùi lyù do “Sôïi Xích” laø moät daâm thö “traàn tuïc chöa töøng coù”.

Chuû tòch hoäi nhaø vaên Vieät Nam (laø cô quan caáp giaáy pheùp in aán) chính thöùc nhaän khuyeát ñieåm ñaêng treân baùo chí laø ñaõ khoâng kieåm tra kyõ noäi dung vaø ñaõ ñeå loït quyeån saùch “daâm kinh hoàn” naøy ra... quaàn chuùng.

Vaäy Sôïi Xích ñoù vieát gì maø gheâ gôùm vaäy? Daâm côõ naøo maø hoäi nhaø vaên phaûi la laøng? Daâm baèng “Boùng Ñeø” (moäng du thaáy laøm tình vôùi hoàn ma cha choàng...) cuûa Ñoã Hoaøng Dieäu hoân? Kinh hoàn baèng Caùnh Ñoàng Baát Taän (ñaùnh ghen ñoå keo daùn saét vaøo aâm hoä ñoái phöông...) cuûa Nguyeãn Ngoïc Tö hoân? Taïi sao nhöõng quyeån (cuõng daâm vaø coøn taùo baïo kinh hoàn) kia xuaát baûn ñöôïc maø Sôïi Xích laïi bò thu hoài? Laøm sao coù ñöôïc 1 quyeån Sôïi Xích...

Thieät laø nhanh tay, ñaëc phaùi vieân cuûa Doanh Nghieäp Ñôøi Soáng taïi queâ nhaø ñaõ choäp ñöôïc moät baûn “Sôïi Xích” thaät haáp daãn naøy roài, xin trích ñoaïn vaøi doøng trình quyù baïn ñoïc thöôûng laõm. Ñaây nhöõng ñoaïn vaên “giaät naåy ngöôøi” trong cuoán saùch bò coi laø

nhö moät quyeån nhaät kyù ñeå coâ chia seû nhöõng caûm xuùc haøng ngaøy cuûa mình. Chính vì theá, ngoân ngöõ vaø vaên phong ñöôïc söû duïng raát ñôøi thöôøng chöù khoâng trau chuoát, bay böôùm.

Leâ Kieàu Nhö tieát loä theâm thôøi gian coâ daønh ñeå vieát Sôïi xích laø vaøo luùc nöûa ñeâm, Ñeå coù caûm höùng, coâ thöôøng nghe nhöõng baûn nhaïc coù tieát taáu vaø noäi dung traàm buoàn. Khi caûm xuùc ñong ñaày coâ môùi vieát ra ñeå ngöôøi ñoïc coù theå caûm nhaän ñöôïc nhöõng gì chaân thöïc nhaát."

leân. Roài baát ngôø anh nhaán vaøo roài töø töø... sau ñoù ñaåy saâu vaøo beân trong.

Toâi quíu caû hai chaân laïi vaø ruù leân. Noù ran raùt vaø ñau. Toâi laïnh coùng vaø boùp chaët hai loøng baøn tay vaøo nhau. Coøn anh, nhö moät con thuù hoang hoån heån ra vaøo, dòch chuyeån roài laïi phi nhanh.

Coå hoïng toâi reân ræ baèng nhöõng tieáng reân run raåy, caén raêng neám ñau ñôùn ñi cuøng cuøng söï khoaùi caûm ñang daâng traøo...”

Kieàu Nhö cho bieát ñaây ñöôïc xem

Duyeät qua caùc taám aûnh thì quaû laø moät coâ gaùi ñeïp, buïng phaúng lì khoâng moät chuùt môõ thöøa, hai goø boàng ñaûo cuûa naøng laøm quyù vò ñoác tôø giaûi phaåu thaåm myõ phaûi giaät mình thoùt tim, neáu ai cuõng nhö naøng naøy coù leõ quyù quan ñoác nhaø mình phaûi deïp ngheà vì... thaát nghieäp.

Coù veõ vì vaäy neân caùc quan chöùc ôû hoäi nhaø vaên môùi thu hoài khoâng cho phaùt haønh ñeå daønh laïi laïi ñem veà nhaø xem rieâng mình eân thoâi. Ñoïc giaû naøo muoán coù troïn quyeån saùch naøy xin email veà toøa soaïn Doanh Nghieäp Ñôøi Soáng: DoanhNghiep@ Optusnet.com.au chuùng toâi seõ göûi baûn SoftCopy cuûa toøan boä quyeån saùch ñöôïc bieáu taëng hoaøn toaøn mieãn phí.

Dó nhieân laø cuõng ñính keøm theâm troïn boä 20 taám hình cuûa ngöôøi ñeïp trong saùch...

Cuõng chuyeän “Trong nhaø ngoaøi xa loä” trong thaùng Tö vöøa qua, taïi Orange County, beân Myõ, nôi ñöôïc nhieàu ngöôøi Vieät goïi laø Quaän Cam, Ñeâm Nhaïc Vaø Ñieän AÛnh Chuû Ñeà Du Muïc do nhaïc ban The Friends toå chöùc vôùi söï hoã trôï cuûa Khaùnh Ly vaø Kieàu Chinh ñöôïc moät thaân höõu cuûa DNÑS laø khaùn giaû tham döï keå laïi raèng: “Nghe teân buoåi nhaïc nhö vaäy toâi ñaõ hôn ngaùn ngaåm trong loøng. Nhaïc vôùi chuû ñeà du muïc laø nhaïc nhö theá naøo? Toâi coù nghe ñeán nhaïc du ca, nhöng toâi chöa töøng nghe nhaïc du muïc bao giôø. Taïi sao töï döng nhöõng nhaïc só thaønh thò laïi muoán thaønh daân du muïc thì toâi cuõng chaúng hieåu. Nhöng may quaù, ñaõ coù nhaø toâi giaûi thích duøm: "Höø.... “toi” (oâng) cöù hoûi laåm caåm. Neáu “toi” chòu khoù ñoïc haøng chöõ nhoû trong tôø quaûng caùo thì “toi” ñaõ roõ ngay. Ñaây, “toi” coi ñaây naøy, tôø quaûng caùo noùi ñaây laø buoåi trình dieãn nhaïc cuûa caùc soaïn giaû nhaïc nhö Phaïm Ñình Chöông, Döông Thieäu Töôùc vaø Trònh Coâng Sôn " Vöøa noùi, nhaø toâi vöøa dí maét toâi vaøo haøng chöõ nhoû li ti, vöøa ñaâm ñaâm ngoùn troû vaøo tôø baùo, chuùt xíu nöõa laø raùch toaïc caû tôø quaûng caùo. Toâi vaãn laån thaån: "ÖØ, öø öø...naøng quaû coù con maét tinh ñôøi. Nhöng naøy, choàng naøy ñaâu bieát ngaøy xöa maáy oâng Phaïm Ñình Chöông, Döông Thieäu Töôùc vaø Trònh Coâng Sôn ñi chaên boø, chaên cöøu? Chaéc theá neân ñaùm haäu sinh môùi goïi nhaïc cuûa maáy oâng aáy laø nhaïc du muïc, naøng coù nghó vaäy khoâng. AØ heøm....nhöng maø caùi oâng Trònh Coâng Sôn, choàng nghó oâng naøy laø trí thöùc truøm chaên, caû ngaøy chæ bieát caàm chai röôïu cognac Martell chöù oâng aáy chaên boø, chaên cöøu caùi gì?"

Nhaø toâi daãy naåy leân: "ÖÙ öø... “toi” laïi noùi nhaûm roài. “Toi” coù muoán ñi nghe nhaïc hay khoâng thì baûo?"

Thaáy gioïng nhaø toâi ñaõ coù veû gay gaét, ñi cuõng cheát, khoâng ñi cuõng cheát, ñaèng naøo cuõng cheát, toâi ñaønh nhaém maét ñöa chaân.

Caâu chuyeän ñeâm nghe nhaïc thính phoøng ñeán ñaây thì taïm... heát. Ngaøy mai neáu coù höùng toâi seõ keå tieáp. Coøn baây giôø toâi phaûi baét tay vaøo coâng vieäc cuûa sôû caùc baïn aï. Laøm cuõng cheát, khoâng laøm cuõng cheát, theá laø cuõng heát moät ñôøi caùc baïn ôi.

Hoâm sau, toâi khoâng nhôù roõ Ñeâm Nhaïc Vaø Ñieän AÛnh Chuû Ñeà Du Muïc ñöôïc toå chöùc taïi moät tröôøng trung hoïc hay moät ñaïi hoïc coäng ñoàng cuûa ñòa phöông, nhöng ngöôøi ñi nghe nhaïc raát ñoâng. Xe ñaäu kín baõi ñaäu xe, toâi phaûi laùi xe ra xa tuoát goùc phoá môùi kieám ra choã ñaäu xe. Theo chöông trình, buoåi trình dieãn nhaïc seõ baét ñaàu luùc baûy giôø toái. Khi toâi ñeán quaày mua veù, kim ñoàng hoà ñaõ chæ quaù baûy giôø. Toâi töôûng toâi treã roài chöù. Nhöng khoâng, khaùn thính giaû vaãn ñi ra ñi vaøo nhö ñi...chôï. Ngoài ñôïi chaùn cheâ buoåi trình dieãn nhaïc vaãn chöa thaáy ñaâu. Baûy giôø röôõi toái, ñeøn nhaáp nhaùy baùo hieäu chöông trình saép baét ñaàu. Khaùn thính giaû luïc tuïc veà choã ngoài, baø con goïi nhau ôi ôùi, vui ñaùo ñeå. Vui ñaùo ñeå vì ban toå chöùc nhaáp nhaùy ñeøn ñeå chôi thoâi, chöù chöông trình chöa thöïc söï baét ñaàu. Phaûi theâm 10 hay möôøi laêm phuùt nöõa, maøn saân khaáu môùi ñöôïc keùo leân. Quay qua chuù Vòt Ba Kyù Loâ, toâi thì thaøo: Maøn saân khaáu keùo leân, nhöng ô hô....chöông trình vaãn chöa baét ñaàu.

Quaùi laï! Ngöôøi trong ban toå chöùc taèng haéng gioïng vaøo micro: "Testing...testing...testing" Bu nhaø anh nheù, töø naõy giôø anh laøm gì maø tôùi luùc naøy môùi testing, testing?

Höø höø höø... Thoâi cuõngñaønh nghe theâm “Testing... testing...testing” theâm maáy hoài nöõa.

Ngöôøi ñieàu khieån chöông trình (MC) laø moät thanh nieân treû nhoû con nhöng mang teân raát bao la böï laø Ñaïi Döông. Anh Ñaïi Döông vöøa laø “em xi”, vöøa laø moät trong nhöõng ca só cuûa buoåi nhaïc du muïc ñeâm aáy. Thính phoøng roäng meânh moâng, toâi ñoaùn coù leõ thính phoøng chöùa ñöôïc 1500 ngöôøi nhö chôi. Soá ngöôøi ñi nghe raát ñoâng, chæ tröø haøng gheá phía sau laø coøn troáng, nhöõng haøng gheá tröôùc, gheá naøo cuõng coù ngöôøi ngoài. Anh Ñaïi Döông ñoïc dieãn vaên, hoà hôûi chaøo ñoùn khaùn thính giaû: Ñaøn boø vaøo thaønh phoá Ñeâm buoàn vaéng buoàn hôn

77

Ñaøn boø vaøo thaønh phoá Khoâng coøn ai hoûi thaêm Ñaøn boø tìm doøng soâng Nhöng doøng nöôùc caïn khoâ Ñaøn boø boãng thaáy buoàn, boãng thaáy buoàn Roài moät hoâm ñöùng mô maây ngaøn Moät ngöôøi vaøo thaønh phoá Ñeám töøng böôùc buoàn teânh Moät ngöôøi vaøo thaønh phoá Khoâng coøn ai ngöôøi quen Ngöôøi tìm veà ñoàng xanh Nhöng ñoàng ñaõ boû khoâng Roài ngöôøi boãng thaáy buoàn, boãng thaáy buoàn Ngöôøi chôït nghe xoùt xa ñaát mình Cheát chöa, anh Ñaïi Döông aùm chæ ai laø ñaøn boø ñaây. Toâi nghe anh Ñaïi Döông chaøo ñoùn khaùn giaû khoâng gioáng ai, toâi cuõng hôi ngôõ ngaøng.

Ngôõ ngaøng giaây laùt thoâi vì toâi chôït nhôù ñaây laø ñeâm nhaïc chuû ñeà du muïc. Ñaõ du muïc thì khai maïc vôùi ñaøn boø laø ñi saùt chuû ñeà quaù roài coøn gì nöõa.

Sôï toâi doát, chöa hieåu thaâm yù cuûa anh “em xi”, chuù em Vòt Ba Kyù Loâ quay qua noùi nhoû vôùi toâi: "Ñaây laø lôøi baûn nhaïc ñaàu tay cuûa Trònh Coâng Sôn ñaáy anh aï " Thì ra theá, toâi naøo coù bieát. Ñuùng laø toâi ngu nhö boø. Bieát thaân bieát phaän neân toâi nghieâm chænh ngoài laéng tai nghe nhö ñaøn boø kia, khoâng thaéc maéc gì nöõa. Sau phaàn chaøo ñoùn khaùn giaû, anh Ñaïi Döông tieáp noái chöông trình baèng nhöõng baûn nhaïc xöa nhö baûn nhaïc Ñeâm Cuoái Cuøng cuûa Phaïm Ñình Chöông, moät baûn nhaïc ghi laïi caûm xuùc cuûa taùc giaû khi vónh vieãn chia tay vôùi Khaùnh Ngoïc, baûn nhaïc Xoùm Ñeâm vaø AÙng Maây Chieàu Döông Thieäu Töôùc khi nhaïc só nhôù maãu quoác. Toâi noùi theá vì nhöõng baûn nhaïc naøy coù aâm höôûng nghe raát taây. Neáu khoâng coù anh “em xi” Ñaïi Döông giôùi thieäu tröôùc, toâi ñaõ cho taùc giaû nhöõng baûn nhaïc naøy laø moät oâng Phuù Laõng Sa naøo roài chöù. Ñuùng laø danh baát hö truyeàn, coâ Höông Höông ñeäm döông caàm thaät hay, nhaïc thaät dìu daët laøm toâi muoán thaû hoàn theo moäng. Nhöng toâi khoâng thaû hoàn theo moäng ñöôïc vì tieáng nhaïc ñeäm vó caàm ñieän (acoustic violin) cuûa anh Luaân Vuõ cöù keùo toâi veà thöïc taïi. Thöôøng thì tieáng nhaïc vó caàm raát reùo raét, nhöng tieáng nhaïc ñieän vó caàm thì laïi raát...giaät gaân, toâi chöa kòp chôïp thieáp ñi vôùi tieáng ñaøn döông caàm thì tieáng ñaøn ñieän vó caàm ñaõ laøm toâi tænh nguû. Caùc baùc chôù nghó toâi noùi anh Luaân Vuõ chôi vó caàm khoâng ñieäu ngheä nheù. YÙ toâi muoán noùi toâi chöa quen nghe tieáng nhaïc vó caàm ñieän, theá thoâi. Anh Luaân Vuõ chôi nhaïc raát hay. Anh vöøa ñaùnh

78

violon, anh vöøa nhuùn nhaåy nhö con choi choi. Thöû hoûi coù maáy nhaïc só naøo vöøa chôi nhaïc cuï, vöøa leân ñoàng nhaûy muùa cuøng moät luùc ñöôïc nhö vaäy. Caùc ca só treû ñöôïc ban nhaïc Nhöõng Ngöôøi Baïn laêng xeâ cuõng coù gioïng ca raát ñieâu luyeän. Raát tieác toâi khoâng nhôù teân nhöõng ca só treû tuoåi naøy nhöng hoï coù gioïng ca thaät trong, luùc traàm, luùc cao vuùt, kyõ thuaät vöõng chaéc, coù trình ñoä.

Sau phaàn giôùi thieäu taøi naêng môùi, ñeå thay ñoåi khoâng khí anh Ñaïi Döông beøn môøi khaùn thính giaû coi xi neâ. Ñaây laø cuoán phim Boùng Ngöôøi

Thaân Yeâu (dòch töø töïa ñeà nguyeân baûn baèng tieáng Anh Shadow Man) do nöõ ñaïo dieãn treû tuoåi Nadine Tröông thöïc hieän. Ñaây cuõng laø khôûi thuûy nhöõng raéc roái cuûa ñeâm nhaïc vaø ñieän aûnh chuû ñeà du muïc. Caùc baïn muoán bieát nhöõng raéc roái ñoù ra sao thì xin goïi oâng Thaùnh Thaùn chuyeân gia baøn ñeà caùcchuyeän ñôøi xöa nhö TamQuoác Chí dieãn nghóa... thì hoài sau seõ roõ.

Vì ñaây cuõng laø ñuùng luùc nhaø toâi ñang chæ tay naêm ngoùn ñeå toâi ra vöôøn nhaët coû daïi baèng thích.

Tröôùc khi keå tieáp caâu chuyeän Ñeâm Nhaïc Vaø Ñieän AÛnh Chuû Ñeà Du Muïc, toâi xin ñöôïc laïc ñeà vaø keå sang caâu chuyeän Vôï Chaøng Tröông, coøn ñöôïc daân gian goïi laø Truyeän Thieáu Phuï Nam Xöông. Khoâng bieát oâng Nguyeãn Döõ keå chuyeän naøy nhö theá naøo trong cuoán Truyeàn Kyø Maïn Luïc nhöng website http://vietcomic. blogspot.com/2006/06/thiu-ph-namxng.html thì gaàn vôùi coå tích hôn. Ô hô...taïi sao töï nhieân toâi laïi qua chuyeän coå tích Vôï Chaøng Tröông chi vaäy caø? AÁy, ñoù laø vì cuoán phim Shadow Man cuûa nöõ ñaïo dieãn Nadine Tröông tuy cuõng döïa treân caâu truyeän coå tích Thieáu Phuï Nam

Xöông, nhöng laïi ñöôïc caäp nhaät hoùa ñeå phuø hôïp vôùi lòch söû caän ñaïi hôn.

Caâu chuyeän naøy ñaõ laø nguoàn caûm höùng cuûa nhieàu vaên thi só. Ngay nhö ñaïo dieãn Traàn Anh Huøng (taùc giaû cuûa nhöõng cuoán phim Quaû Ñu Ñuû Xanh hay Xích Loâ, vaân vaân) cuõng ñaõ cho ra ñôøi cuoán phim ñaàu tay ôû beân Taây vôùi töïa ñeà La Femme Marieùe De Nam Xöông. Toâi chöa ñöôïc coi La Femme Marieùe De Nam Xöông neân khoâng bieát cuoán phim naøy ra sao nhöng ñoái vôùi toâi cuoán phim Shadow Man khoâng hay maáy.

Nöõ ñaïo dieãn Nadine Tröông ñaõ thay ñoåi coát truyeän Vôï Chaøng Tröông ñoâi chuùt. Chaøng Tröông thaønh ra chaøng Laâm. Naøng Vuõ Thò Thieát thaønh ra naøng...Kieàu. Thaèng beù Ñaûn thaønh ra con beù Baûo Traâm. Chaøng khoâng ñi lính thuù nhöng chaøng laøm... thoâng dòch vieân cho quaân ñoäi Myõ.

Chuyeän phim laáy thôøi ñieåm teát Maäu Thaân laøm moác. Chaøng theo lính Myõ ñi ñaùnh giaëc, nhöng cöùu nöôùc ñaâu chaúng thaáy, phim chæ cho thaáy chaøng chöùng kieán lính Myõ laøm nhieàu ñieàu saèng baäy nhö gieát haïi daân laønh, haõm hieáp phuï nöõ, hoaëc traùc taùng trong nhöõng oå ñieám ôû beân Vieät Nam hoài xöa.

Chaùn ngaùn caûnh taøn phaù cuûa chieán tranh, nhaân moät buoåi haønh quaân chaøng Laâm beøn ñaùnh nhöø töû xeáp Myõ cuûa mình roài boû troán veà queâ nhaø.

Böôùc vaøo maùi nhaø tranh, chaøng thaáy naøng Kieàu ñang ngoài caïnh Phong, em trai cuûa chaøng. Maùu ghen tuoâng noåi leân, chaøng xoâng vaøo tính oaùnh nhöø töû em trai mình luoân nhö chaøng ñaõ ñaùnh nhöø töû xeáp Myõ. Chaøng quô con dao trong beáp ñònh luïi thuûng ruoät em mình, naøng Kieàu nhaûy boå vaøo can giaùn anh em chaøng Laâm, naøng laõnh troïn con dao oan nghieät kia vaøo buïng ñeán luùt caùn...

Naøng chæ kòp giaûi thích ngöôøi tình nhaân chaøng Laâm vu oan cho naøng laø caùi boùng cuûa chính naøng in leân töôøng khi toái ñeán roài naøng ngheïo ñaàu sang moät beân ngaùp maáy caùi roài... im ru.

Neáu khoâng coù nhöõng caûnh cheùm gieát ngöôøi hoaëc nhöõng caûnh hieáp daâm hay caûnh laøm tình voâ côù, khoâng caàn thieát, toâi ñaõ nghó ñaây laø moät haøi kòch chöù khoâng phaûi laø moät bi kòch.

Haøi kòch vì dieãn vieân ñoùng kòch cöùng ngaéc. Ai ñôøi nhaân vaät chính cuûa cuoán phim laø chaøng Laâm thì luùc naøo maët muõi cuõng nhaên nhoù nhö baùc Ñoà ñang bò... taùo boùn. Vui cuõng nhaên nhoù, sôï cuõng nhaên nhoù, buoàn cuõng nhaên nhoù, giaän cuõng nhaên nhoù.

Dieãn vieân nhaên nhoù töø ñaàu chí cuoái laøm toâi chæ muoán phì cöôøi. Nhöng phim ñang bi kòch maø toâi laïi phì cöôøi

thì e sao tieän, toâi cuõng phaûi baám buïng, nhaên nhoù theo.

Phim chieáu xong, khaùn thính giaû im phaêng phaéc. Nhöng anh “em xi” Ñaïi Döông khoâng nhaên nhoù maø cuõngkhoâng chòu im phaêng phaévc (“em i” maø bieåu im sao ñöôïc). Ñöùng ra giöõa saân khaáu, anh Ñaïi Döông töôi cöôøi môøi ñaïo dieãn vaø caùc dieãn vieân leân trong phim leân saân khaáu trình dieän khaùn thính giaû. Ñaïo dieãn Nadine Tröông maëc aùo daøi maøu traéng troâng raát ñeïp. Chaøng Laâm khoâng ai khaùc hôn laø anh nhaïc só vó caàm... Luaân Vuõ cuûa chuùng ta. Naøng Kieàu Orchid Laâm Quyønh ñöùng nhuùn nhaûy troâng kieàu nöõ laï. Ngoaøi maáy nhaân vaät naøy coøn coù hai nhaân vaät ngoaïi quoác ñoùng vai phuï trong phim.

Hai nhaân vaät naøy toâi thì khoâng nhôù teân cuûa hoï. Anh Ñaïi Döông cho bieát sô qua veà tieåu söû cuûa Nadine Tröông vaø hoan hæ loan baùo cho khaùn thính giaû bieát laø oâng baø thaân sinh coâ ñaïo dieãn ñaõ nhoïc coâng bay töø beân Ñöùc qua ñeå chöùng kieán con gaùi mình ra maét khaùn thính giaû Vieät Nam. Anh Ñaïi Döông môøi hai oâng baø thaân sinh coâ ñaïo dieãn ñöùng leân ñeå khaùn thính giaû cho moät traøng phaùo tay. Traøng phaùo noå rôøi raïc, leït ñeït nhö phaùo leùp. Tieáp ñoù anh Ñaïi Döông môøi nöõ ñaïo dieãn trình baøy caûm töôûng. Coâ Nadine cho bieát ñaây laø laàn ñaàu tieân coâ maëc aùo daøi Vieät Nam, vaø coâ raát laáy laøm vinh döï ñöôïc ra maét khaùn thính giaû ñoàng höông. Coâ cho bieát theâm coâ maát hai thaùng ñeå vieát phim truyeän nhöng quay phim thì chæ maát coù taùm ngaøy. Toâi thaàm nghó "Thaûo naøo...", nhöng yù töôûng bò ngaét ñoaïn vì anh Ñaïi Döông quay qua phoûng vaán chaøng Laâm töùc anh Luaân Vuõ.

Anh Luaân Vuõ “hoà hôûi” caùm ôn coâ ñaïo dieãn ñaõ tin töôûng maø choïn anh ñoùng vai chính maëc duø töø tröôùc ñeán nay anh chöa ñoùng phim hay ñoùng kòch bao giôø. Anh hoûi coâ Nadine anh phaûi ñoùng nhö theá naøo thì coâ Nadine chæ noùi anh cöù ñoùng töï nhieân, ngoaøi ñôøi anh nhö theá naøo thì anh cöù theá maø dieãn xuaát trong phim. Toâi thaàm nghó "Dieãn vieân chính nhaên nhoù suoát phim nhö ñang bò taùo boùn, nhö theá coù nghóa laø anh Luaân Vuõ bò taùo boùn kinh nieân chaêng?". Nhöng yù töôûng nhaûm nhí cuûa toâi laïi bò ngaét quaõng vì ngay luùc ñoù anh Luaân Vuõ laïi “hoà hôûi “ xin khaùn giaû cho bieát yù kieán veà caùch dieãn xuaát cuûa anh.

OÁi giôøi ôi laø giôøi ôi....thaät laø moät caâu hoûi tai haïi. Vì nhö nöôùc luõ vôõ bôø phaù tung con ñeâ, khaùn giaû khaép moïi nôi trong thính tröôøng ñoàng loaït ñöùng leân nhao nhao phaùt bieåu yù kieán, chaúng coù traät töï gì caû!

Moät thieáu phuï huøng hoå, xoàng xoäc te te chaïy töø cuoái thính phoøng ñeán saùt buïc saân khaáu: "Tui hoûi coâ, taïi sao coâ toaøn chieáu nhöõng gì xaáu xa cuûa ngöôøi Myõ. Sao coâ khoâng chieáu caûnh Vieät Coäng taøn saùt daân laønh ñi...."

Moät oâng giaø Baéc Kyø toùc baïc phô cuõng xaán xoå lao mình tôùi buïc saân khaáu: "Toâi cho coâ bieát, toâi bò ñi caûi taïo nhieàu naêm, toâi bieát coäng saûn nhö theá naøo, coâ ñöøng hoøng laøm phim tuyeân truyeàn ñeå boùp meùo söï thaät. Anh kia, ñöa micro cho toâi noùi" Thieáu phuï Nam Kyø khoâng chòu keùm: "Tui tôùi ñaây tröôùc. Anh ñöa micro cho tui phaùt bieåu yù kieán... Thieät, caùi phim dòch haïch, coi maø töùc caønh hoâng..."

Anh Ñaïi Döông vaø caû ñoaøn dieãn vieân ngôù ngöôøi, khoâng ngôø phaûn öùng cuûa khaùn thính giaû laïi quyeát lieät nhö theá. Khaép nôi trong thính phoøng, khaùn giaû ñöùng leân la où: "Phim tuyeân truyeàn " "Ñaû ñaûo" "Ñöa micro cho ngöôøi ta noùi" "Ñaùnh boû cha tuïi noù ñi" "Vaân vaân vaø vaân vaân" Thính phoøng oàn aøo, nhoán nhaùo nhö vôõ chôï. Anh “em xi” Ñaïi Döông luoân töôi cöôøi ngay töø ñaàu chöông trình, nhöng baây giôø anh khoâng cöôøi noåi nöõa. Luoáng cuoáng anh quay qua nhìn coâ Nadine Tröông vaø anh Luaân Vuõ caàu cöùu. Coâ Nadine khoâng bieát laøm sao neân ñaønh traû lôøi ñaïi vaøi caâu vôùt vaùt. Quyùnh quaùng quaù neân coâ Nadine queân luoân tieáng Vieät, coâ traû lôøi baèng tieáng Anh. Ñaïi khaùi coâ noùi: "I'm very sorry this film has caused such great anguish to the audience.

My purpose when creating the film was to show the ugly side of war..."

Vöøa noùi ñeán ñaây thì ñaõ coù ngöôøi la toaùng: "Vaäy chôù sao phim chæ chieáu caùi xaáu cuûa ngöôøi Myõ maø khoâng ñaû ñoäng tôùi söï taøn aùc voâ luaân thöôøng ñaïo lyù cuûa Vieät Coäng, haû?...haû?

haû?, coâ noùi toâi nghe?"

Coâ Nadine traû lôøi yeáu ôùt: "In any war, there are good people as well as bad people. I just wanted to..."

Tieáng ñaû ñaûo, phaûn ñoái laïi vang doäi khaép thính phoøng. Coâ Nadine xuoáng nöôùc: "One more time, I'm very very sorry, I'll never show this film again..."

Nhöng ñaùm khaùn thính giaû vaãn khoâng haøi loøng. Coù ngöôøi heùt lôùn: "Khoâng ñöa micro haû. Thoâi chuùng ta ñöùng leân ra veà. Ngoài ñaây laøm gì ñeå nghe chuùng noù chöûi vaøo maët " Ñoàng loaït, moät nöûa khaùn thính giaû trong thính phoøng boû veà. Anh “em xi” Ñaïi Döông, coâ Nadine Tröông, chaøng Laâm, naøng Kieàu, vaø hai dieãn vieân ngoaïi quoác sôùn saùc ruùt ngay vaøo haäu tröôøng. Ban nhaïc só cuõng voäi vaøng thaùo lui. Caûnh thính phoøng thaät naùo loaïn, hoãn ñoän vì khaùn thính giaû boû ra veà nhöng vaãn coù ngöôøi ñöùng ngoaøi la heùt, chöûi vaøo trong thinh phoøng. Caäu em Vòt Ba Kyù Loâ ngaùn ngaåm quay qua hoûi toâi: "Ta coù ñi veà luoân khoâng anh Hoâi? Ñeâm nhaïc thinh phoøng ñaõ ra noâng noãi naøy thì coøn gì höùng thuù ñeå ngoài laïi nghe nhaïc tieáp nöõa" Luùc ñoù trong buïng toâi ñaùnh loâ toâ loaïn xaø ngaàu, nhöng toâi vaãn phaûi laøm maët lì: "Mình ngoài yeân ôû ñaây xem tình hình ra sao roài tính sau, baây giôø maø ra veà cuõng keït laém" Cuõng keït laém thaät vì beân ngoaøi thính phoøng ngöôøi phaûn ñoái vaãn hoø heùt. Toâi chæ lo ngay ngaùy neáu coù oâng cöïu quaân nhaân hay ai noùng tính xoâng leân saân khaáu loaïn ñaû vôùi ban toå chöùc thì....loaïn to.

Nhöng ngoài laïi trong thính phoøng cuõng raát keït vì coù theå coù ngöôøi seõ hieåu laàm nhöõng ai coøn ôû laïi trong thính phoøng laø uûng hoä cuoán phim "tuyeân truyeàn" naøy, hoï seõ haønh hung ngöôøi ngoài laïi cuõng khoâng chöøng.

Moät sô suaát raát lôùn cuûa ban toå chöùc laø chieáu cuoán phim naøy caän ngaøy ba möôi thaùng tö. Sô suaát thöù hai cuõng lôùn khoâng keùm laø ban toå chöùc khoâng thueâ nhaân vieân an ninh ñeå giöõ traät töï cho ñeâm nhaïc thính phoøng. Ngöôøi ngoài laïi ngô ngaùc nhìn nhau. Ñeå cöùu vaõn tình theá, Khaùnh Ly voäi nhaûy leân saân khaáu noùi ñaïi khaùi: "Xin quyù vò haõy bình taâm. Chuùng toâi moät laàn nöõa xin thaønh thaät xin loãi caùc em ñaõ voâ yù laøm phieàn quyù vò.

Caùc em ñaõ bieát loãi roài, chuùng toâi xin quyù vò boû qua cho caùc em. Chuùng ta ñeán ñaây ñeå chia xeû tình yeâu queâ höông. Chuùng ta haõy yeâu nhau vì

79

chæ coù tình yeâu môùi xoùa boû ñöôïc haän thuø...."

Tieáp theo lôøi xin loãi, Khaùnh Ly caát tieáng ca baøi Tình Ca Cuûa Ngöôøi Maát Trí: Toâi coù ngöôøi yeâu, cheát traän Pleime Toâi coù ngöôøi yeâu ôû chieán khu Ñ Cheát traän Ñoàng Xoaøi, cheát ngoaøi Haø Noäi Cheát voäi vaøng doïc theo bieân giôùi Coù khaùn giaû voã tay, nhöng laïi coù moät oâng khaùn giaû ngöôøi Trung caèn nhaèn: "Tau ñi caûi taïo, qua ñeán ñaây tau laïi phaûi nghe thöù nhaïc phaûn chieán naøy nöõa haû?"

Theá laø luïc tuïc laïi theâm moät ñaùm khaùn thính giaû keùo nhau ra veà. Laïi moät phen chöûi ruûa aàm ó. Chaúng bieát laøm sao, Khaùnh Ly ñaønh noùi: "Thoâi, quyù vò khoâng thích toâi haùt nhaïc phaûn chieán thì baây giôø toâi haùt theo lôøi yeâu caàu cuûa quyù vò vaäy.

Quyù vò yeâu caàu baøi naøo, toâi xin haùt baøi ñoù. Quyù vò ñaõ boû soá tieàn khaù lôùn moà hoâi nöôùc maét môùi kieám ra ñeå ñeán ñaây nghe nhaïc, chuùng toâi bieát theá neân nhaát ñònh phaûi laøm quyù vò vöøa yù tröôùc khi ra veà " Quay laïi, Khaùnh Ly môùi thaáy saân khaáu troáng trôn, ñaùm nhaïc só troán ñaâu maát tieâu: "Trôøi ôi, ban nhaïc, ban toå chöùc ñaâu heát roài. Baét baø giaø quaù saùu möôi tuoåi caùng ñaùng moät mình caû buoåi haùt naøy thì cheát toâi. Nhö theá khoâng coâng baèng ñaâu nhaù " Chaúng ñaëng ñöøng, coâ Höông Höông vaø moät anh ñaùnh ñaøn guitar ñieän ñaønh böôùc ra saân khaáu laïi.

Möøng rôn, Khaùnh Ly choïn moät baøi haùt quen thuoäc cuûa Trònh Coâng Sôn roài noùi vôùi anh ñaùnh ñaøn guitar: "Anh cho toâi cung Fa tröôûng nheù" Tieáng haùt Khaùnh Ly ngaân daøi, cao vuùt. Toâi phaûi coâng nhaän gioïng ca cuûa Khaùnh Ly coøn toát laém, nghe vaãn quyeán ruõ nhö xöa. Coâ Höông Höông vöøa ñeäm döông caàm, vöøa laéc ñaàu.

Khoâng hieåu coâ laéc ñaàu vì thaáy chöông trình traät ñöôøng raày hoaøn toaøn ngoaøi yù muoán hay vì coâ aáy khoâng thuoäc baûn nhaïc Khaùnh Ly ñang haùt. Quay qua quay laïi chæ coøn anh ñaùnh ñaøn guitar.

Moät luùc sau anh ñaùnh ñaøn guitar cuõng bieán luoân. Ñoù laø caùi phieàn cuûa vieäc haùt theo nhaïc yeâu caàu. Nhaïc só khoâng dôït tröôùc baûn nhaïc thì laøm sao chôi nhaïc cho khaùn giaû nghe ñöôïc. Ñaùm khaùn giaû cuõng chaúng hôn gì.

Coù moät oâng khaùn giaû cöù nhao nhao: "Yeâu caàu haùt baøi Goïi Naéng Treân Vai Em Gaày Ñöôøng Xa AÙo Bay" ñi...

Khaùnh Ly thôû daøi thöôøn thöôït: "OÂ hay, toâi vöøa môùi haùt baøi Haï

80

Traéng xong, quyù vò chaúng nghe, quyù vò laïi ñoøi toâi haùt baøi Goïi Naéng Treân Vai Em Gaày Ñöôøng Xa AÙo Bay laø theá naøo !!!????"

Khoâng khí ñang caêng thaúng maø thaáy chuyeän töùc cöôøi, ñaùm khaùn giaû coøn ôû laïi trong thính phoøng cuõng phaûi cöôøi oà leân. OÂng khaùn giaû kia queâ moät cuïc, voäi ngoài xuïp xuoáng.

Khaùnh Ly coøn haùt theâm moät soá baûn nhaïc noåi tieáng quen thuoäc cuûa Trònh Coâng Sôn nhö Dieãm Xöa, Bieån Nhôù vaân vaân. Nhöng khaùn thính giaû chaúng coøn loøng daï naøo ngoài nghe nhaïc nöõa. Khoâng khí ñaàm aám gia ñình luùc ñaàu cuûa chöông trình ñaõ hoaøn toaøn tan vôõ. Thay vaøo ñoù laø söï göôïng gaïo cuûa ngöôøi trình dieãn laãn ngöôøi nghe nhaïc coá laøm vui. Cuoái chöông trình, Khaùnh Ly môøi toaøn theå dieãn vieân ra saân khaáu ñeå chaøo taïm bieät khaùn giaû "Xin quyù vò cho caùc em moät traøng phaùo tay" Nhöng khaùn thính giaû buoåi Ñeâm Nhaïc Chuû Ñeà Du Muïc khoâng maáy lòch söï. Chöa heát chöông trình maø khaùch nghe nhaïc nhö ñaøn boø ñaõ luïc tuïc ñöùng leân, quay ñít veà phía saân khaáu ñeå ra veà, maëc cho Khaùnh Ly khaån khoaûn yeâu caàu khaùn thính giaû raùng naùn ñöùng laïi vaøi giaây ñeå coå voõ cho caùc ca nhaïc só taøi naêng treû tuoåi.

Coù ngöôøi keå: "Daân VN mình ngaøy xöa troâng nhö moïi. Ai ñôøi ñaàu thì chít khaên, chaân thì chaân traàn. Neáu ngheøo khoâng coù tieàn mua giaày, deùp thì cöù laáy khaên treân ñaàu boù chaân laïi ñi chaéc chaén seõ ñôõ ñau chaân hôn. Maáy thaèng Taây cuõng ñeåu thaät, thaáy daân VN soáng theo kieåu moïi ñi chaân ñaát nhö theá maø vaãn laøm ngô, chaúng noùi leân moät ñieàu gì."

Qua buoåi trình dieãn nhaïc thính phoøng Chuû Ñeà Du Muïc toâi môùi thaáy daân Vieät Nam ngaøy nay tuy ñaõ vaên minh hôn, khoâng ai coøn chít khaên treân ñaàu ñi chaân ñaát nhö moïi ñôøi xöa nöõa, nhöng caâu chuyeän Ñeâm Nghe Nhaïc Thính Phoøng ñeán ñaây cuõng chaám döùt moät caùch raát moïi rôï, ngang xöông.

Xin chaøo taïm bieät quyù baïn ñocï cuûa DNÑS UÙc chaâu, heïn gaëp laïi trong ñeà taøi keå chuyeän “Trong nhaø ngoaøi xa loä” khaùc

Santa Ana vaø OÂng Töôùng Moät Chaân

Ngöôøi ôû xa thöôøng noùi raèng toâi veà Loát chôi (Los Angeles) nhöng yù hoï muoán noùi laø veà Little Saøi Goøn ñaáy.

Sôû dó coù söï laàm laãn naøy laø vì haàu heát ñi baèng maùy bay vaø ñieåm tôùi laø phi tröôøng LAX ôû Los Angeles.

Thöïc ra neáu bieát roõ veà ñòa lyù vuøng naøy, thì baø con neân laáy veù maùy bay veà Quaän Cam, nôi coù phi tröôøng John Wayne maø treân giaáy tôø thöôøng goïi laø SNA nghóa laø Santa Ana, thì ñôõ khoå cho ngöôøi ñi ñoùn, vì freeway töø Lax veà thöôøng keït xe, coù ñoâi khi laùi caû giôø maø vaãn chöa tôùi.

Ngaøy xa xöa caùch ñaây naêm saùu chuïc naêm thì nguyeân vuøng naøy chæ coù teân laø Santa Ana, nhöng daân soá caøng ngaøy caøng ñoâng neân chính phuû môùi taùch ra thaønh möôøi maáy City, maø chuùng ta thöôøng nghe thaáy laø Westminster, Garden Grove, Anaheim, Santa Ana, Costa Mesa, Huntington Beach..v v.

Coù nhöõng thaønh phoá giaøu, an toaøn, maø ngöôøi Vieät öa thích nhö laø Fountain Valley, Irvine, Hungtington Beach hay Newport Beach... nhöng nhöõng ngöôøi laøng nhaøng nhö côõ toâi thì ñaønh phaûi ôû Santa Ana vì giaù nhaø reû, ra ñöôøng thaáy ñaày Meã, cho duø thaønh phoá naøy cuõng coù nhöõng khu sang troïng nhö South Cost Metro, gaàn South Coast Plaza giaù nhaø cao ngaát ngöôûng.

Chuùng ta thöôøng ñöôïc ñoïc nhöõng baøi vieát veà ñi du lòch treân toaøn theá giôùi, bieát nhieàu nôi xa xaêm taän cuøng traùi ñaát, nhöng neáu baø con anh em ôû xa veà ñaây chôi, maø hoûi veà vuøng naøy, hay hoï muoán ñi ñaâu loanh quanh ñeå ngoaïn caûnh, thì chaéc phaàn ñoâng chuùng ta cuõng muø tòt, cuõng khoâng coù gì khaùc ngoaøi vuï chôû ñi xuoáng khu Phöôùc Loäc Thoï aên nhaø haøng Vieät Nam, mua ñoà trong khu Bolsa, sau ñoù chôû ñi Disneyland roài thì laø... heát.. Ñoái vôùi ngöôøi Vieät, taâm ñieåm cuûa Thuû Ñoâ Tò Naïn laø boán con ñöôøng: Bolsa, Westminster, Brookhurst vaø Magnolia taïo thaønh moät khu vuoâng vöùc, töø ñoù raâu ria moïc ra ñeán caùc khu khaùc, tuy haøng quaùn VN khoâng daày ñaëc baèng.

Maáy oâng baø giaø goïi nhöõng con ñöôøng keå treân raát deã nhôù laø Boân sa, Oeùt min tô, Boác hoát vaø Maét ngoù lia.

Gaàn ñaây coù ngöôøi goïi Westminster laø Taây Minh Töï vì coù chöõ west, nhöng ña soá khoâng thích teân naøy vì chuùng ta ñang trong cao traøo choáng

Trung Quoác maø.

Chaéc nhieàu ngöôøi trong chuùng ta coøn nhôù, ñaàu thaäp nieân 80 khu Bolsa coøn laø baõi raùc, vöôøn daâu, khoaûng giöõa coù Bolsa Mini Mall coù tieäm saùch baùo baêng nhaïc ñoäc nhaát Tuù Quyønh, gaàn tôùi Magnolia môùi coù moät sieâu thò lôùn laø Hoaø Bình, ñoái dieän vôùi chôï Waiwai cuûa vôï choàng oâng Döông Höõu Chöông chuû baùo Ñoàng Nai vaø vôï laø ca só Dieãm Chi. Hình nhö thôøi gian ñoù chæ coù tôø Ñoàng Nai moät mình moät coõi, coøn baùo Ngöôøi Vieät thì ôû maõi döôùi San Diego (?).

Khoâng ai ngôø sau naøy khu Bolsa laïi trôû thaønh trung taâm cuaû ngöôøi Vieät Tò Naïn, bôûi vì hoài toâi môùi qua (1981), ôû goùc ñöôøng Fairview vaø First thuoäc Santa Ana coøn saàm uaát hôn nhieàu: coù sieâu thò Vieãn Ñoâng baùn ñuû thöù vaø caù töôi, coù phôû Hoøa, coù quaùn caø pheâ nhaïc soáng Laøng Vaên, coù tieäm thuoác Taây nhaän göûi ñoà veà VN qua haõng Air France, coù chôï Vaên Lang vaø lui xuoáng phiaù ñöôøng Garden Grove coù chôï Minh Hoa baùn caû thòt vaø loøng heo töôi. Gaàn ñaáy coù Trung Taâm Nguyeãn Khoa Nam vaø tieäm cho möôùn saùch.

Hôn 30 naêm qua ñi, baây giôø khu Bolsa ñaõ coù treân döôùi 10 ngoâi chôï thaät lôùn, thöùc gì cuõng coù maø reû reà so vôùi hoài ñoù.

Nhaø cöûa khu vöïc chung quanh cho duø cuõ, mình keâu giaù boán naêm traêm, hôû ra laø ngöôøi ta baäp lieàn, coù khi chöa kòp ñöa leân list.

Caùc tieäm aên, nhaát laø tieäm phôû thì ñaày daãy, ngay chæ moät goùc ñöôøng Brookhurst vaø Westminster coù leõ ñeán möôøi maáy tieäm.

Theo khaåu vò cuûa toâi, caùc tieäm phôû taïi khu Little SG baây giôø laø ngon nhaát theá giôùi (hôn xa caùi nguoàn goác phôû baéc Haø Loäi) nhöng aên na naù gioáng nhau, bôûi vaäy toâi cöù choïn tieäm naøo ñeà 50% off laø voâ aên, thí duï Vónh Kyù II coù 3$ moät toâ; Thanh Lòch vaøo giôø Happy hour 6g chieàu trôû ñi, aên moùn gì cuõng ñoàng haïng 4$; Phôû 86 giaù thöùc aên thì bình thöôøng nhöng caø pheâ, sinh toá, nöôùc ngoït laïi ñöôïc uoáng free. Tieäm aên buoåi tröa hoaëc chieàu thì Buùn Chaû Haø Noäi, hay nem nöôùng Brodard, baùnh xeøo Vaân laø nhöõng tieäm coù tieáng, neân toâi cöù bò baø con yeâu caàu chôû ñeán hoaøi, nhöng aên vaøi laàn cuõng phaùt ngaáy leân, baây giôø cuõng khoâng bieát chôû khaùch ñeán tieäm naøo, ñaõi moùn gì cho laï, thoâi thì laâu laâu ñoåi böõa, aên moùn Baéc ñeán ngay Nguyeãn Hueä, Vieãn Ñoâng; aên moùn Nam thì ñeán Loäc Ñænh Kyù...

Coù hai tieäm ñoà chay khaù noåi tieáng laø Vaïn Haïnh vaø Tònh Taâm. Moät tieäm thì giaù hôi maéc, tieäm kia coù moùn caù

kho toä vaø canh chua aên raát ngon.

Neáu khaùch theo ñaïo Phaät, baïn coù theå chôû ñeán caùc chuøa khaù ñeïp nhö chuøa Döôïc Sö, Phaùp Vaân treân ñöôøng Magnolia, hoaëc chuøa Hueä Quang, Baûo Quang gaàn Bolsa hôn.

Neáu khaùch theo Coâng giaùo thì neân chôû hoï ñi leã Chuùa nhaät taïi nhaø thôø Lavang. Ñaây laø moät nhaø thôø môùi xaây theo maãu raát ñeïp, coù ñeán 80% giaùo daân laø ngöôøi Vieät, nhöng hoï ñaïo coøn ngheøo quaù vì tieàn nôï xaây nhaø thôø

chöa traû heát, trôøi noùng thaáy moà maø khoâng daùm môû maùy laïnh, cha con ñua nhau quaït phaønh phaïch.

Neáu khaùch laø ngöôøi Tin Laønh, hoaëc giaû laø theo baát cöù ñaïo naøo baïn cuõng neân ñöa hoï tôùi thaêm nhaø thôø kieáng ôû goùc ñöôøng Chapman vaø Haster. Ngoâi nhaø thôø naøy quaù ñeïp, kieán truùc taân kyø, khuoân vieân roäng raõi maùt meû, coù nhieàu töôïng ñoàng laøm theo yù nghóa trong kinh thaùnh.

Nhôù daãn khaùch vaøo phoøng veä sinh nheù, chuùng ta seõ thaáy moät Restroom ñuùng nghóa cuûa chöõ rest vaø saïch nhö lau nhö li. Ñi khaép nôi treân theá giôùi coù leõ chuùng ta cuõng chöa thaáy phoøng veä sinh naøo ñeïp nhö ôû ñaây. Ñi ngoaïn caûnh ngoaøi phía bieån, thì coù maáy caây caàu daøi baét ra xa bôø cho thieân haï caâu caù laø Newport Beach vaø Balboa Pier. Ta coù theå nhìn thaáy caù nuïc bò keùo leân ba boán con moät luùc. Neáu ñi theâm veà höôùng nam treân con ñöôøng Balboa seõ gaëp cöûa bieån coù haøng keø ñaù hai beân, nôi ñaây taøu thuyeàn du lòch ra vaøo nöôøm nöôïp, nhöõng caên nhaø baïc trieäu ñeïp ñeõ vôùi caây kieång xanh töôi, chuïp hình laøm kyû nieäm thì heát xaåy. Cuõng ôû gheành ñaù naøy toâi ñaõ laàn löôït loâi leân bao nhieâu laø toâm huøm, cuõng may laø chöa bò caûnh saùt baét laàn naøo, hoài môùi qua coù bieát luaät leä coùc khoâ gì ñaâu!

Baây giôø neáu baïn leân Pacific Coast Highway chaïy veà phía nam chöøng 30 phuùt, tôùi ñöôøng Blue Lantern thì queïo phaûi chöøng 100m, seõ coù moät "Voïng caûnh laàu" ñeå nhìn xem toaøn caûnh haûi caûng ñeïp nhö tranh veõ phía

döôùi. Chuùng ta coù theå chaïy xuoáng ñoù baèng hai caùch: Laùi xe xuoáng moät con doác haàu nhö thaúng ñöùng, hoaëc ra laïi PCH ñi moät block nöõa ñeå queïo phaûi vaøo ñöôøng Golden Lantern thì voâ tôùi baõi ñaäu xe, ñeå vaøo vieän baûo taøng, hoaëc coi nhöõng thuyeàn buoàm, gioáng nhö taøu haûi taëc thôøi trung coå.

Vuøng Santa Ana coøn noåi tieáng vì moãi naêm gaàn Teát Nguyeân Ñaùn coù luoàng gioù teân laø Santa Ana Wind thoåi raát maïnh töø sa maïc ra. Noù bò toùp nhoû laïi khi vöôït qua daãy ñeøo San Grabriel neân khi tôùi vuøng gaàn bieån naøy söùc maïnh taêng leân, oâi thoâi noù laøm gaãy caønh ñoå caây, laät xe truck lôùn nhaùo nhaøo treân freeway... noùi gì ñeán caây kieång, chaäu lan, kheá, maän thì noù laät tung, vaët saïch laù, böùt quaû non xeáp ñaày goác nhìn maø phaùt tieác ñöùt caû ruoät. Haøng chuoái söù nhaø toâi troâng te tua khoâng coøn hình töôïng gì.

Coù naêm gaàn Teát Nguyeân ñaùn ôû phiaù tröôùc Phöôùc Loäc Thoï, ngöôøi ta baøy baùn hoa lan hoa cuùc ñeïp meâ hoàn, theá maø bò moät böõa, gioù noù quaêng tung toeù coi tang thöông nhö Kieàu Nhi sau 15 naêm luaân laïc.

AÁy vaäy maø coù thôøi kyø sau khi toâi bò saïch tuùi vì stock, phaûi rôøi caên nhaø ôû khu trung löu Costa Mesa maø dôøi veà Santa Ana, ôû ngay goùc Habor vôùi 5th Street vôùi caên nhaø nhoû xíu, laïi suyùt cheát ôû thaønh phoá naøy ñaáy nheù: Soá laø böõa ñoù gioù Santa Ana thoåi kinh quaù, toâi ra vöôøn sau huùt ñieáu thuoác, ñöùng veånh moû nhìn trôøi hiu quaïnh thì tai naïn xaåy ra.

Daân Meã taïi khu nhaø ngheøo naøy neáu khoâng ñi giaët ñoà ôû Laundromat thì hoï cuõng chæ saém maùy giaët maø thoâi, khoâng coù maùy xaáy, roài ñem quaàn aùo ra phôi ñaày ñaèng sau vöôøn, treân caùc giaây keõm hoaëc haøng raøo, vaø khi gioù Santa Ana ñeán, noù thoåi tung leân trôøi nhö moät ñaøn dieàu ñöùt giaây... vaø toâi bò moät caùi nòt ngöïc cuaû chò Meã, côõ king size quaán ngang caàn coå.

Böõa ñoù neáu khoâng coù voõ thì toâi ñaõ bò cheát ngheït roài. Thaät laø huù vía.

Thaønh phoá naøy coøn noåi danh ôû ñieåm lòch söû giöõa hai quoác gia: Hoa Kyø vaø Meã Taây Cô.

Tröôùc naêm 1848, Meã Taây Cô laø thuoäc ñòa cuûa Taây Ban Nha, bieân giôùi phía baéc leân tôùi giaùp giôùi tieåu bang Oregon; phía nam ñeán Panama.

Vuøng Orange County hieän nay ñöôïc chính quyeàn thuoäc ñòa giao cho Trung Só Antonio Yorba, ñeán naêm 1869 thì baùn laïi cho William Spurgeon. Daân cö hoài ñoù raát thöa thôùt cho maõi ñeán 1886, khi coù ñöôøng xe löûa töø Los Angeles tôùi ñaây thì ngöôøi ta môùi veà laäp nghieäp khaù ñoâng.

Trong lòch söû cheùp laïi raèng Khi

81

Toång Thoáng Santa Ana cuûa Mexico baùn laïi tieåu Bang California naøy cho Myõ, chuùng ta thöôøng nghó raèng oâng naøy laø keû phaûn quoác vaø giaøu laém.

Nhöng söï ñôøi ñaâu coù ñôn giaûn nhö vaäy.

Sinh ra taïi xöù Meã naêm 1794, gia nhaäp quaân ñoäi Chính phuû Thuoäc ñòa Taây Ban Nha, naêm 22 tuoåi oâng Santa Ana ñaõ leân tôùi Ñaïi uùy. OÂng laø hung thaàn ñoái vôùi nhöõng chieán binh ñang chieán ñaáu giaønh ñoäc laäp, nhöng naêm 1822, laïi daãn quaân gia nhaäp haøng nguõ ñoøi ñoäc laäp. Coù laàn vôùi soá quaân ít oûi, oâng ta dieät saïch 2,600 quaân Taây Ban Nha (hoï ñaày ñuû vuõ khí hôn nhöng ñang bò beänh dòch côn soát vaøng da). Vì chieán coâng naøy oâng ta tuyeân boá mình laø Hieäp só, laø Ñaáng Cöùu ñoä Ñaát meï, laø Napoleon of the West v v..

Naêm 1833 oâng laøm Toång thoáng Mexico, ñem quaân ñeán ñaâu laø theá ñaùnh cöù nhö cheû tre, coù laàn ñöa chieán thuyeàn döï ñònh thoân tính caû Cuba nhöng khoâng thaønh coâng.

OÂng gaây haán lung tung: vôùi quaân Phaùp, Taây Ban Nha, quaân Myõ, ñònh chieám Texas nhöng daân cao boài naøy ñaùnh döõ quaù, lính oâng bò cheát gaàn 200 ngöôøi, laïi coøn bò quaân Texas baét roài xöû töû theâm 350 ngöôøi lính nöõa vaø Toång Thoáng Antonio Lopez De Santa Ana thì bò baét soáng.

Ngöôøi baïn vong nieân cuaû toâi keå raèng: Sau moät chieán thaéng lôùn, oâng Santa Ana ñi thò saùt chieán tröôøng, vì khinh ñòch, ñi vôùi ñoaøn tuyø tuøng quaù ít ngöôøi neân oâng bò toaùn "Nhaân Daân Töï Veä" baét ñöôïc, chính vì vaäy neân oâng ta môùi bò eùp buoäc baùn California cho Myõ vôùi giaù raát hôøi. Sau ñoù oâng ñöôïc thaû töï do, trôû veà laøm TT nöôùc Meã tôùi 5 laàn.

OÂng gaây ra raát nhieàu traän chieán, coù laàn bò quaân Phaùp töø Louisiana taán coâng, bò maûnh ñaïn ñaïi baùc caét ñöùt moät chaân, oâng baét quaân ñoäi choân caùi chaân ñoù theo leã nghi quaân caùch, keøn troáng ñaøng hoaøng.

Xôøi, choân coù moät caùi caúng maø laøm baét naùo ñoäng!

OÂng noåi tieáng Ñoäc Cöôùc Ñaïi Töôùng Quaân (Peg leg General) vôùi caùi chaân goã töø ñoù.

Vaäy maø oâng ta ñaâu coù chòu yeân, coøn ñaùnh nöõa. Naêm 1847 quaân oâng ñuïng ñoä vôùi Sö Ñoaøn Khinh Kî Illinois. Luùc ñang aên tröa vôùi moät con gaø quay, thì quaân Myõ aøo tôùi baát ngôø, chaøng ta khoâng kòp mang chaân goã vaøo, voäi toùt leân ngöïa chaïy thoaùt.

Caùi chaân goã bò "baét soáng" vaø hieän nay vaãn coøn ñöôïc tröng baøy ôû Vieän Baûo Taøng: 1301 N. MacArthur Blvd,

82

Springfield, IL TT Santa Ana coù vôï vaø 4 ñöùa con thì baø vôï maát. OÂng than khoùc caû naêm sau ñoù, roài cöôùi moät thieáu nöõ môùi 15 tuoåi.

OÂng baùn cho nöôùc Myõ raát nhieàu ñaát ñai nhö toaøn tieåu bang Texas, mieàn trung vaø nam California, vaø caùc tieåu bang New Mexico, Utah, Colorado, Nevada, Arizona, v v... vôùi soá tieàn raát lôùn.

Theá maø naêm 1887 oâng Toång Thoáng noåi danh naøy cheát tuûi nhuïc ôû moät khu phoá ngheøo naøn taïi NY, trong tuùi khoâng coù moät ñoàng xu teng.

Coù ngöôøi noùi xaùc oâng ñöôïc ñöa veà choân ôû Los Angeles, ngöôøi khaùc baûo laø thaân nhaân caûi taùng ñem veà Meã roài, chaúng bieát ai ñuùng ai sai.

Nhìn laïi quaõng ñöôøng 35 naêm vöøa qua, Santa Ana ñaõ thay ñoåi raát nhieàu, nhaát laø ñoái vôùi rieâng ngöôøi Vieät chuùng ta.

Töø nhöõng coâng vieäc lao löïc löông ít, phaàn ñoâng chuùng ta ñaõ phaán ñaáu ngoi leân, nhieàu ngöôøi coù ñiaï vò cao, xe coä, nhaø cöûa ñeïp ñeõ, cô sôû thöông maïi vaø nhaát laø theá heä con chaùu chuùng ta chaéc chaén seõ khaù hôn cha oâng raát nhieàu.

Vieäc buoân baùn cuõng coù nhieàu thay ñoåi, thì duï ngaøy tröôùc môû tieäm göûi ñoà veà VN thì thueâ maáy ngöôøi phuï ñoùng thuøng cuõng khoâng kòp, baây giôø khoâng lo ñoùng cöûa gaáp thì coù maø ngoài ngaùp gioù. Maáy naêm gaàn ñaây ngöôøi ta laïi ñua nhau môû tieäm baùn nöôùc loïc, roài phong traøo môû Massage chaân. OÁi thoâi thaáy ngöôøi ta aên khoai vaùc mai ñi ñaøo coù ngaøy saëc gaïch.

Veà truyeàn thoâng thì chæ coù ñaøi TV oâng Löông Vaên Tyû, sau ñoù coù theâm baø Nam Traân; Radio cuõng chæ thueâ vaøi giôø moät ngaøy nhöng baây giôø ñoá ai bieát coù bao nhieâu ñaøi ñang phaùt thanh phaùt hình.

Tuaàn baùo ra cuõng nhieàu, nhöng haàu nhö chaúng ai ñeå yù xem noù ra ngaøy naøo, coøn soáng hay cheát, hay ñang ngaéc ngö con taøu ñi.

Coù ba nhaät baùo lôùn laø Ngöôøi Vieät, Vieät Baùo vaø Vieãn Ñoâng. Toâi ñoaùn laø hoï laøm aên cuõng khaù, bôûi vì ngaøi Chuû Nhieäm, Chuû Buùt naøo cuõng coù xe "OÂ toâ con". Heøn chi caùch ñaây maáy thaùng laïi coù moät hai nhaät baùo nöõa môùi ra loø.

Nhöõng ñoàng baøo, anh em chuùng ta veà ñaây chôi, ai cuõng thích thôøi tieát, thöùc aên vuøng naøy, nhöng nghe ñeán giaù nhaø cöûa thì doäi ngöôïc, theá nhöng theo thoáng keâ, thì ngöôøi veà vaãn ñoâng hôn ngöôøi ñi. (NguyeãnVieát Taân) Santa Ana, ñuùng laø ñaát laønh chim ñaäu.

Nguyeãn Vieát Taân

T

ieâu duøng haøng hieäu laâu nay voán ñöôïc xem laø thoùi quen xa xæ cuûa nhöõng ngöôøi giaøu coù nhaèm theå hieän ñaúng caáp. Tuy nhieân ôû nöôùc ngoaøi, haøng hieäu ñaõ daàn trôû neân phuø hôïp hôn vôùi möùc soáng vaø thu nhaäp chung cuûa xaõ hoäi. Haøng hieäu ñoái vôùi nhieàu sinh vieân Vieät Nam du hoïc hieän nay khoâng coøn laø vaán ñeà ñaúng caáp maø ñaõ

trôû thaønh sôû thích vaø muïc tieâu.

Sinh vieân Vieät Nam du hoïc ôû nöôùc ngoaøi ngaøy caøng quan taâm nhieàu hôn ñeán haøng hieäu (AÛnh: Minh Leâ).

Haøng hieäu ôû nöôùc ngoaøi coù söï ña daïng veà chuûng loaïi, caáp ñoä vaø coù giaù baùn phuø hôïp hôn vôùi möùc soáng vaø thu nhaäp chung cuûa xaõ hoäi. Thôøi trang haøng hieäu ñöôïc chia ra thaønh nhieàu ñaúng caáp : thoâng thöôøng thì 82 ñaúng caáp cao ñöôïc xem laø ñi keøm vôùi caùc nhaõn hieäu nhö Gucci, Hugo Boss, Versace, Louis Vuitton..., coøn ñaúng caáp vöøa gaén lieàn vôùi caùc thöông hieäu coù giaù meàm hôn nhö Lacoste, Tommy Hilfiger, Levi s hay Calvin Klein. Laáy ví duï, neáu moät chieác aùo phoâng hieäu Lacoste vaøo thôøi ñieåm khuyeán maïi cuoái naêm coù möùc giaù 69 ñoâ-la UÙc, noù chæ töông ñöông vôùi soá tieàn boû ra cho moät böõa aên toái beân ngoaøi cuûa hai ngöôøi.

Chính vì theá, daïo quanh moät voøng caùc tröôøng ñaïi hoïc ôû Melbourne, neáu ñeå yù, baïn coù theå thaáy söï xuaát hieän traøn ngaäp caùc nhaõn hieäu thôøi trang danh tieáng treân theá giôùi, ñaëc bieät laø trong giôùi du hoïc sinh Chaâu AÙ. Khoâng chæ sinh vieân quoác teá maø

ngay caû sinh vieân Vieät Nam cuõng ñang daàn quan taâm hôn ñeán haøng hieäu.

Nhieàu baïn sinh vieân du hoïc ñaõ thuû saün cho mình ít nhaát moät hoaëc moät vaøi vaät duïng caù nhaân laø haøng hieäu.

Nguyeân, sinh vieân ñang theo hoïc ngaønh Taøi chính Ngaân haøng taïi Ñaïi hoïc Monash, laø moät 83 tín ñoà cuûa haøng hieäu. Anh chaøng trang bò cho mình töø ñaàu ñeán chaân vôùi moät loaït caùc nhaõn hieäu cao caáp: aùo thun Hugo Boss, daây nòt Dolce & Gabbana, quaàn jeans Guess, ñoàng hoà Emporio Armani.

Khi nghe toâi hoûi veà ñoâi giaøy Gucci saønh ñieäu ñang mang, Nguyeân cöôøi vaø baûo: "OÂi, haøng vôù vaån aáy maø!". Noùi theá nhöng sau ñaáy anh chaøng laïi tieát loä ñoâi giaøy vöøa môùi saém coù giaù hôn 600 ñoâ-la UÙc(!).

Thoâng qua moät ngöôøi baïn ôû cuøng nhaø, toâi ñöôïc bieát theâm veà moät 83 tín ñoà thôøi trang khaùc. Coâ baïn teân Linh, hieän ñang hoïc taïi Ñaïi hoïc RMIT Melbourne. Linh noåi tieáng trong ñaùm baïn veà söï saønh ñieäu cuûa mình khi coù boä söu taäp hôn möôøi chieác tuùi xaùch ñuû nhaõn hieäu: Hermes, Gucci, Chanel... trò giaù gaàn 30 nghìn ñoâ-la UÙc, moät con soá khieán ai cuõng phaûi kinh ngaïc. Coâ naøng coøn ñoå ñoáng boä söu taäp tuùi xaùch cuûa mình baèng moät loaït aûnh chuïp treân Facebook, cöù nhö ñang coù moät cuoäc trieån laõm vôùi ñuû kieåu daùng, kích côõ, nhaõn hieäu. Haøng loaït bình luaän nhaûy vaøo cuõng chæ ñeå traàm troà vaø xuyùt xoa tröôùc söï chòu chôi cuûa chuû nhaân boä söu taäp.

Tuy nhieân, soá löôïng sinh vieân söû duïng haøng hieäu thôøi trang ñaúng caáp cao nhö Nguyeân vaø Linh khoâng phaûi laø phoå bieán. Phaàn ñoâng caùc baïn sinh vieân thích haøng hieäu ñeàu chæ döøng laïi ôû caùc nhaõn hieäu ñaúng caáp vöøa . Nhoùm cuûa Tuaán, sinh vieân naêm hai Ñaïi hoïc Monash, cho bieát caùc baïn coù khaù nhieàu aùo phoâng cuûa Calvin Klein hay giaøy Lacoste vaø thi thoaûng môùi saém phuï kieän nhö ví da Louis Vuitton hay Burberry. Ñam meâ theå thao vaø thích chôi boùng ñaù, nhoùm baïn naøy cuõng mua moät loaït quaàn aùo theå thao cuûa Adidas vaø Nike.

Tieàn töø ñaâu?

Khoâng phaûi ngaãu nhieân maø haøng hieäu laïi trôû neân phoå bieán nhö vaäy trong giôùi sinh vieân ñang hoïc taäp ôû nöôùc ngoaøi. Phaàn lôùn caùc baïn sinh vieân du hoïc, ngoaïi tröø sinh vieân ñi hoïc theo dieän hoïc boång, ñeàu xuaát thaân töø caùc gia ñình coù ñieàu kieän kinh teá khaù giaû. Gia ñình cuûa Linh ôû Vieät Nam thuoäc dieän coù thu nhaäp cao trong xaõ hoäi. Tieàn boá meï chu caáp haøng thaùng ñeå hoïc taäp vaø sinh hoaït khaù dö giaû neân coâ naøng thöøa söùc mua saém. Do vaäy, mua tuùi xaùch haøng hieäu vôùi giaù khoaûng hôn hai ngaøn ñoâ-la UÙc khoâng phaûi laø vieäc naèm ngoaøi khaû naêng.

Khi ñöôïc hoûi veà nguoàn taøi chính ñeå mua quaàn aùo thôøi trang, nhoùm cuûa Tuaán cho bieát caùc baïn chæ taäp trung vaøo nhoùm haøng 83 ñaúng caáp vöøa neân vieäc chi tieâu mua saém cuõng khoâng phaûi laø quaù nhieàu. Hôn nöõa, caùc nhaõn hieäu nhö Lacoste, Levi s hay Calvin Klein ñoâi khi coù caùc chöông trình khuyeán maïi neân caùc baïn thöôøng tranh thuû mua saém vaøo nhöõng ngaøy naøy.

"Nhaát laø vaøo dòp giöõa naêm hoaëc Noel, coù nhöõng nhaõn hieäu giaûm giaù töø 60-70% neân boïn em cuõng tieát kieäm ñöôïc moät khoaûn tieàn ñaùng keå", Tuaán cho bieát.

Rieâng ñoái vôùi Nguyeân, caäu sinh vieân naøy cho bieát mình khaù ñoäc laäp trong vaán ñeà taøi chính khi khoâng hoaøn toaøn phuï thuoäc vaøo tieàn cuûa gia

1001 lyù do ñaøn oâng thích aên phôû.

Phôû vaø cô..ô...ô..ôm...m...m Phôû vaø côm laøm töø gaïo teû Phôû aên ‘khoeû’ giaù reû hôn côm Phôû khoûi ñôm tay luøa mieäng nuoát Phôû laø thuoác ‘trau chuoát’ beänh giaø Phôû chuïc toâ aên hoaøi chaúng ngaùn Côm nhaøm chaùn ngao ngaùn thôû daøi Phôû mieät maøi huùp chan xuøm xuïp Côm laïy luïc tieáp tuïc maø nhai Côm nguoäi tanh chæ hoaøi moät moùn Phôû ñöôïc choïn moät moùn aên hoaøi Côm vöøa nhai hai haøng leä chaûy Phôû heát xaûy vöøa nhaûy vöøa nhai Côm aên xong phaûi chuøi ñóa,baùt Phôû huùp xong queït mieäng ñi lieàn Côm tính tieàn baèng löông caû thaùng Phôû aên saùng cuoái thaùng traû tieàn Côm doïn ra nhaâm nha vôùi vôï Phôû ngoaøi chôï aên vôùi baïn beø Côm muoái meø vöøa khoâ vöøa maën Phôû muoân maët gaân, naïm, taùi, veø

M

oät phieân toøa ly dò chò vôï, keå leå toäi tình cuûa anh choàng khi anh “meøo môõ” beân ngoaøi khieán chò phaûi khoå ñau...

Tröôùc toøa anh choàng môùi leân tieáng: “Xin hoûi coù ngöôøi choàng naøo chaáp nhaän ñöôïc vieäc khoâng coù böõa aên naøo, neáu khoâng côm nhaõo, canh maën thì caù öôn... Toâi caàn ngöôøi phuï nöõ khaùc naáu moùn gì maø toâi coù theå nuoát ñöôc.

Xin toøa haõy cho toâi... free”.

“Taát nhieân “phôû” bao giôø cuõng laï, nhöng ngon thì chöa chaéc”. Ñoù laø lôøi taâm söï cuûa anh choàng khaùc, ngöôøi suyùt laøm ñoå vôõ gia ñình vì chuyeän “traêng hoa” beân ngoaøi. Moãi laàn toâi noåi quaïu vôùi baø xaõ laø tui boû nhaø ñi ra quaùn phôû nhaäu cho giaûi khuaây. Nhöng neáu baø aáy khoâng coù nhieàu tính “khaùc ngöôøi” nhö theá thì toâi ñaâu coù ñi nhaäu laøm gì ñeå cuoái cuøng laø dính chaáu vôùi noài... phôû ngay choã nhaäu kia...!”.

Moãi ngöôøi moãi caûnh, Duø khoâng phaûi taát caû tröôøng hôïp caùc oâng “aên phôûû” laø do nguyeân nhaân töø vôï nhöng caùc baø vôï coù leõ cuõng neân nhìn laïi mình trong cuoäc soáng vôï choàng. Ñeå ñöøng laâm vaøo caûnh töï mình “ñaåy” choàng mình ñi... “aên phôû”.

83

lai vaø boán coâ khaùc (phuø daâu) maëc corse ñen, taát löôùi, mang tai thoû raát Playboy. Bong boùng thoåi töø bao cao su (condom) treo ñaày nhaø. Moät daõy caùc chai cocktail pha saün coù caém nhöõng oáng huùt ñaëc bieät hình döông vaät cuøng moät chieác baùnh ga-toâ lôùn vôùi hình daùng töông töï ñöôïc ñaët ôû trung taâm baøn aên. Ñi laïi trong nhaø laø hai anh chaøng coù thaân hình nhö löïc só theå hình, hai anh traàn truoàng nhö nhoäng, chæ ñoäc nhaát moät chieác taïp deà maøu ñen ñeo toøn ten tröôùc coå ñang phuïc vuï caùc moùn aên nheï vaø ñoà uoáng cho caùc coâ.

Nhaïc roän raõ, khaùch ñeán caøng luùc caøng ñoâng... Phaûi ñeán ba chuïc coâ gaùi coù maët trong caên nhaø naøy vöøa uoáng röôïu vöøa baøn taùn soâi noåi vaø choïc gheïo hai anh chaøng phuïc vuï.

Alison cho bieát caùc chaøng trai phuïc vuï hoâm nay chæ ñeå ngaém chöù khoâng ñöôïc sôø, neân coâ baïn Taây cuøng nhaø vaéng maët cuûa coâ ñaëc bieät cho caû ñaùm möôïn anh baïn trai Adam “ñoà chôi” cuûa coâ naøy ñeå goùp phaàn cho cuoäc vui. Alison cuõng khoâng queân daën doø laø caùc coâ muoán thöû nghieäm vôùi Adam thì coù theå duøng phoøng nguû beân traùi nhöng ñöøng queân ñaûm baûo an toaøn cho nhöõng ngöôøi söû duïng khaùc...

Neáu buoåi tieäc hoâm tröôùc chæ coù caùc coâ gaùi ngöôøi Vieät thì hoâm nay coù söï xuaát hieän cuûa caû caùc coâ gaùi nöôùc ngoaøi. Tuy nhieân, do soá löôïng caùc coâ gaùi Vieät aùp ñaûo neân hoï coù veû khoâng thaät töï nhieân laém. Coù moät khaùc bieät duy nhaát coù theå nhaän ra laø hoï khoâng theå rôøi maét khoûi hai anh chaøng phuïc vuï vaø luoân nhaûy nhoùt quyeán ruõ caùc anh naøy.

Trung taâm cuûa buoåi tieäc Taùm giôø toái, chöông trình ñaëc bieät baét ñaàu. Coâ daâu töông lai Lyn ñöôïc keùo xuoáng moät chieác gheá ñaët giöõa phoøng khaùch. Ken, moät trong hai anh chaøng phuïc vuï xuaát hieän trong trang phuïc caûnh saùt, mang kính maùt töø ngoaøi cöûa chaïy vaøo... Tieáng nhaïc giaät gaân noåi leân. Anh chaøng ruùt trong ngöôøi moät khaåu suùng nhöïa nhaém vaøo caùc coâ gaùi ñöùng xung quanh.

Caùc coâ giaû vôø la heùt chaïy toaùn loaïn.

Ken tieán gaàn laïi gheá cuûa Lyn vaø giaät tung aùo khoaùc ngoaøi neùm ra xa...

Lyn nhaûy khoûi gheá vaø laéc ñaàu khoâng muoán tieáp tuïc nöõa. Alison phaûi chaïy laïi vaø keùo coâ vaøo gheá an uûi laø seõ khoâng coù chuyeän gì xaûy ra ñaâu, chæ ñuøa vui thoâi. Ken tieáp tuïc nhaûy muùa vaø daàn thoaùt y beân caïnh Lyn. Nhaïc thöïc teá. leân ñeán cao traøo laø luùc Ken ruùt boû Ñaây laø moät böõa tieäc caám treû em thaét löng quaêng treân khoâng trung, döôùi 18 tuoåi thaät söï. Böôùc chaân vaøo anh di chuyeån ñeán tröôùc maët Lyn cöûa, chuùng toâi thaáy coâ daâu töông keùo boû töøng lôùp quaàn cuûa mình, chæ

ñình göûi sang töø Vieät Nam. Cuøng moät luùc, Nguyeân laøm ñeán hai coâng vieäc baùn thôøi gian: moät ôû tieäm sushi vaøo ba ngaøy trong tuaàn vaø moät ôû noâng traïi troàng daâu taïi vuøng Lilydale vaøo thöù Baûy vaø Chuû Nhaät. Vaøo thôøi gian hoïc bình thöôøng trong hoïc kyø, Nguyeân kieám ñöôïc hôn 1,5 nghìn ñoâ-la UÙc moät thaùng trong khi vaøo nhöõng thaùng nghæ heø, soá tieàn naøy coù theå leân ñeán gaàn 4 nghìn ñoâ-la UÙc. Thöôøng thì anh chaøng duøng tieàn cuûa boá meï göûi sang ñeå ñoùng hoïc phí vaø traû tieàn thueâ nhaø, coøn thu nhaäp kieám ñöôïc töø laøm theâm seõ chi cho aên uoáng, saùch vôû, ñi laïi vaø... mua haøng hieäu.

Vì sao haøng hieäu?

Chính vì phaân khuùc thò tröôøng cuûa moät soá nhaõn hieäu thôøi trang noåi tieáng theá giôùi trôû neân phuø hôïp hôn vôùi möùc soáng chung cuûa xaõ hoäi phöông Taây neân haøng hieäu ñoái vôùi nhieàu sinh vieân Vieät Nam du hoïc khoâng coøn laø vaán ñeà ñaúng caáp maø trôû thaønh sôû thích vaø thuù vui. Haàu heát caùc baïn sinh vieân ñeàu cho raèng mang treân ngöôøi haøng hieäu ñem laïi cho caùc baïn caûm giaùc theâm töï tin. Tuaán vaø nhoùm baïn cuûa mình cho bieát caùc baïn thích haøng hieäu vì thieát keá ñeïp, treû trung, maøu saéc vaø chaát lieäu taïo neân caûm giaùc khaù thoaûi maùi. Caùc nhaõn hieäu naøy coøn thöôøng taïo ra caùc xu höôùng thôøi trang môùi nhaát. "Ít ra, trong tuû quaàn aùo cuûa mình cuõng phaûi coù moät vaøi quaàn aùo vaø phuï kieän coù thöông hieäu noåi tieáng, theá môùi caûm thaáy mình khoâng bò tuït haäu", nhoùm baïn naøy noùi.

Vôùi Linh, mua saém haøng loaït tuùi xaùch haøng hieäu cao caáp chæ laø moät trong nhöõng sôû thích, cuõng gioáng nhö söu taäp ñoà vaät. Deã daøng coù ñöôïc nhöõng thöù mình muoán neân coâ baïn cuõng khoâng coù nhieàu caûm giaùc ñaëc bieät moãi khi boå sung theâm nhöõng chieác tuùi xaùch môùi vaøo boä söu taäp cuûa mình. (Vuõ Uyeân )

Theo chaân caùc coâ gaùi ngöôøi Vieät theá heä thöù hai taïi UÙc tham gia vaøo moät buoåi tieäc chia tay thôøi ñoäc thaân vôùi phong caùch ‘ngöôøi lôùn’ hôn.

S

aùu giôø toái, toâi chaïy xe qua ñoùn Haø. Ñieåm ñeán hoâm nay laø nhaø rieâng cuûa Alison, phuø daâu chính vaø laø ñòa ñieåm toå chöùc “hen’s night” (ñeâm giaõ töø ñoäc thaân) cuûa Lyn, baïn Haø. Theo Haø keå Lyn laøm keá toaùn, khaù hieàn nhöng baïn thaân cuûa Lyn laø Alison thì raát quaäy vaø chöông trình hoâm nay do coâ Alison naøy ñöùng ra toå chöùc neân höùa heïn seõ raát baát ngôø.

Thöôøng thì caùc baø meï ngöôøi Taây côûi môû vôùi con gaùi laém, baïn cuûa Haø coøn ñöôïc meï höôùng daãn veà tình duïc an toaøn cho laàn ñaàu tieân cuûa tuïi noù chöù ngöôøi Vieät thì khoâng coù chuyeän ñaáy ñaâu...

Chuû ñeà “ngöôøi lôùn“ Neáu trong böõa tieäc laàn tröôùc chuû ñeà “ sex chæ döøng ôû nhöõng lôøi trao ñoåi ñuøa giôõn thì taïi böõa tieäc naøy taát caû ñöôïc theå hieän baèng haønh ñoäng

84

ñeå coøn moät chieác quaàn G-string che chaén. Lyn thaät söï sôï haõi, coâ laáy hai tay che maét laïi.

Neáu chæ xem aûnh chuïp töø phía sau löng cuûa Ken, ngöôøi ta seõ töôûng nhö ñaây laø moät cuoäc “maây möa” thaät söï vôùi nhöõng caûnh Lyn ñöôïc Ken beá boång leân trôøi vaø ñaët naèm döôùi anh... nhöng thöïc chaát vuõ coâng vaø coâ daâu töông lai khoâng heà ñuïng chaïm nhieàu.

Maøn muùa (nam) thoaùt y (cho caùc coâ xem) keát thuùc trong traøng voã tay nhieät tình cuûa caùc coâ gaùi. Ken maëc theâm moät chieác quaàn cheõn, quaán moät chieác khaên loâng quanh hoâng vaø laáy moät loï kem töôi xòt leân mình.

Anh ñi moät voøng môøi caùc coâ giuùp anh “chuøi” choã kem ñaáy ñi. Caùc coâ Taây saün saøng giuùp ñôõ cuùi xuoáng aên saïch choã kem ñoù baèng cach lieám laùp treân da Ken, trong khi caùc coâ gaùi Vieät chæ daùm laáy tay queät qua maø thoâi.

Jason, anh chaøng thöù hai, maëc moät chieác aùo choaøng maøu ñen böôùc vaøo baét ñaàu nhaäp cuoäc. Anh traûi moät lôùp khaên luïa leân treân gheá soâ-pha vaø phaùt cho moãi coâ moät taäp giaáy, chì vaø taåy. Jason höôùng daãn caùch veõ phaùc hoïa cô theå cuûa moät ngöôøi nam vaø ñeà nghò caùc coâ khoâng chuïp hình anh. Jason sau ñoù khoûa thaân hoaøn toaøn ñeå cho nhoùm con gaùi ngoài veõ...

Hoaït ñoäng naøy chaúng nghieâm tuùc chuùt naøo caû, caùc coâ veõ ít maø baøn nhieàu vaø chæ taäp trung giuùp nhau veõ boä phaän nhaïy caûm maø thoâi.

Jason vaø Ken laø hai nhaân vieân cuûa moät dòch vuï cung caáp vuõ coâng thoaùt y (stripper) chuyeân nghieäp. Ñeå hai anh chaøng naøy tham gia buoåi toái naøy, moãi ngöôøi tham gia phaûi traû gaàn 80 ñoâ-la UÙc. Tuy giaù thaønh cao nhöng nhöõng anh chaøng naøy raát ñaét khaùch. Coâng ty cuûa hoï moãi cuoái tuaàn göûi haøng chuïc “stripper” ñi khaép caùc böõa tieäc trong Melbourne vaø nhieàu ngöôøi nhö caùc anh phaûi tham gia hai ñeán ba cuoäc vui trong moät ñeâm. Coù moät ñieàu ñaëc bieät laø dòch vuï cuûa hoï chæ döøng laïi ôû nhaûy muùa, giuùp khuaáy ñoäng buoåi tieäc thoâi chöù khoâng phaûi laø töø A-Z. Nhöõng coâ gaùi muùa thoaùt y vuõ trong caùc buoåi tieäc chia tay thôøi ñoäc thaân cuûa nam giôùi cuõng vaäy, hoï coù theå nhaûy “lap dance” (nhaûy thoaùt y ngay caän saùt maët caùc oâng) nhöng nhöõng ngöôøi naøy khoâng ñöôïc ñoäng chaïm vaøo cô theå cuûa hoï. Coøn neáu muoán ñeán Z, hoï phaûi ñeán caùc dòch vuï ñeøn ñoû hôïp phaùp chöù khoâng coù chuyeän loän xoän ôû nhaø hay trong buoåi tieäc.

Hoài keát Treân ñöôøng veà, toâi hoûi caûm nhaän cuûa Haø veà böõa tieäc”thaùc loaïn” hoâm nay. Haø duø ñaõ say meøm nhöng vaãn ñuû tænh taùo ñeå giaûi thích cho toâi raèng coâ vaø caùc coâ gaùi nghó noù thaät söï chæ laø söï “noåi loaïn” cuûa “gaùi ngoan” maø thoâi. Coù moãi Alison hieän ñang laøm coâng vieäc chia baøi taïi soøng baïc laø coù veû “maïnh mieäng” nhaát nhöng Haø bieát thöøa laø hoâm nay coâ chæ “duõng caûm” hôn ngaøy thöôøng chöù thöïc ra coâ chæ laø loaïi “coù tieáng maø khoâng coù mieáng.

Ngaøy mai hoï seõ quay trôû veà quyõ ñaïo bình thöôøng cuûa cuoäc soáng vaø gia ñình. Coù leõ Lyn cuøng choàng chöa cöôùi seõ coù maët ôû nhaø thôø ñeå tham gia nhöõng buoåi hoïc giaùo lyù vaø heïn theà chung thuûy vôùi nhau. Chaúng ai thöïc söï bieát ngöôøi kia ñaõ laøm nhöõng gì trong buoåi tieäc chia tay thôøi ñoäc thaân cuûa mình.

Söï noåi loaïn naøo cuõng ñeàu coù di chöùng cuûa noù. Giaõ töø ñôøi ñoäc thaân baèng caùch ñi uoáng röôïu nhö nhoùm cuûa Mary thì ngaøy hoâm sau moïi ngöôøi seõ caûm thaáy nhö dôû soáng dôû cheát nhöng roài noù seõ qua. Theá nhöng tieäc tuøng kieåu kia thì coâ khoâng muoán choàng chöa cöôùi hay gia ñình nhìn thaáy nhöõng böùc aûnh kieåu “18 coäng” (18+) deã hieåu laàm nhö cuûa Lyn. Noù chaéc chaén seõ laøm naûy sinh raát nhieàu vaán ñeà vì nhöõng ngöôøi khoâng coù maët trong cuoäc chôi raát deã suy dieãn vaø khoâng hieåu chuyeän gì thaät söï xaûy ra duø ai cuõng bieát caùc dòch vuï ôû UÙc chuyeân nghieäp ñeán möùc naøo hay quan nieäm soáng ôû ñaây thoaùng ñeán ñaâu.

Ngoïc, Haø hay Mary vaø nhöõng coâ gaùi Vieät theá heä thöù hai ôû UÙc maø toâi gaëp trong hai ñeâm qua raát khaùc bieät veà tính caùch, hoaøn caûnh vaø caû tuoåi taùc. Döôøng nhö vaãn coù moät maãu soá chung laø hoï thích theâm gia vò vaøo cuoäc soáng ñôn ñieäu baèng nhöõng cuoäc chôi phaù raøo theo moät caùch naøo ñaáy. Ñieàu thuù vò laø trong nhöõng cuoäc chôi ñaáy ngöôøi ta thaáy söï töï do cuûa moät xaõ hoäi phöông Taây nhöng phía sau vaãn coù nhöõng raøng buoäc vaø giôùi haïn maø ngöôøi chôi coù löïa choïn ñeå döøng laïi.

Mai Ly

Neáu theá giôùi naày thieáu caùc oâng, Khaùc chi vöôøn caûnh thieáu lao coâng.

Moät maøu aûm ñaïm theâ löông seõ, Bieán khaép moïi nôi caûnh vaéng khoâng.

Neáu theá giôùi naày thieáu caùc oâng, Ñeâm naèm baø phaûi quaán chaên boâng.

Chaên boâng duø aám khoâng baèng ñöôïc Naèm saùt keá beân naùch cuûa choàng.

Neáu theá giôùi naày thieáu caùc oâng, Ra coâng trang ñieåm ñeå ai troâng? Ñaàu buø toùc roái ai cheâ traùch?

Coù ñieåm trang thì cuõng uoång coâng Neáu theá giôùi naày thieáu caùc oâng, Ñi laøm veà treã chaúng ai mong.

Chaúng ai töïa cöûa maø troâng ngoùng, Thui thuûi nghe sao laïnh coõi loøng.

Neáu theá giôùi naày thieáu caùc oâng, Laøm sao taäu ñöôïc moät oâng choàng?

OÂng choàng khoâng coù nhaø hoang vaéng, "Caùi ñoù" thoâi ñaønh phaûi boû khoâng.

Neáu theá giôùi naày thieáu caùc oâng, Moät mình goái chieác vôùi phoøng khoâng.

Nöûa ñeâm thöùc giaác nghe buoàn baõ, Ao öôùc ñeâm xuaân ñöôïc caïnh choàng.

Neáu theá giôùi naày thieáu caùc oâng, Canh khuya ai côõi chieác quaàn hoàng.

Taám thaân meàm maïi ai sôø moù, Quaán quít ñem nhau ñeán coõi Boàng.

Neáu theá giôùi naày thieáu caùc oâng, Laáy ai phuïc vuï chaúng ñoøi coâng?

Laáy ai sai baûo nhö ñaày tôù?

Chaúng coù ai hôn ñöôïc quyù oâng.

Neáu theá giôùi naày thieáu caùc oâng, Nôi ñaâu baø truùt heát côn khuøng?

Nôi ñaâu höùng heát côn hôøn giaän?

Chòu ñöïng bao lôøi noùi töù tung?

Neáu theá giôùi naày thieáu caùc oâng, Quyù baø maén ñeû cuõng nhö khoâng.

Loaøi ngöôøi tuyeät chuûng ñaâu coøn nöõa, Noùi pheùt cho vui coù phaûi khoâng

85

T

oøa aùn taïi Myõ hoâm 25/3 vöøa qua môùi ñöa ra lôøi tuyeân aùn ñoái vôùi moät vuï phaïm toäi lôùn nhaát trong lónh vöïc hi-tek töø vaøi naêm gaàn ñaây.

Theo ñoù, Albert Gonzalez - keû ñöôïc meänh danh laø “chuyeân gia thieát keá” cuûa nhieàu vuï xaâm nhaäp traùi pheùp vaøo caùc maïng noäi boä, ñoàng thôøi cuõng laø chuû nhaân cuûa trang web ShadowCrew laøm nôi giao dòch cho caùc tin taëc treân toaøn theá giôùi - ñaõ phaûi nhaän baûn aùn 20 naêm tuø giam vì toäi ñaùnh caép thoâng tin cuûa... sô sô coù hôn 170 trieäu theû tín duïng thoâi haø...

Gonzalez noåi baät vì caùc khuynh höôùng toäi phaïm töø khi coøn hoïc ôû tröôøng phoå thoâng, khi ñöôïc meänh danh laø thuû lónh cuûa caùc tin taëc ñòa phöông.

Naêm 17 tuoåi, Gonzalez laàn ñaàu tieân ñaõ rôi vaøo taàm ngaém cuûa FBI Myõ, sau khi chaøng cuøng hai ngöôøi baïn hoïc xaâm nhaäp vaøo moät soá maùy chuû cuûa nhaø nöôùc tuoát taän AÁn Ñoä, Nhöng trong vuï naøy, haén chæ bò caûnh caùo vaø töôùc quyeàn söû duïng maùy tính trong nöûa naêm.

Coù veû nhö ngay töø naêm 1999, Gonzalez ñaõ xaùc ñònh roõ mình seõ kieám soáng baèng caùch naøo. Sau khi toát nghieäp phoå thoâng, tay chôi naøy rôøi boû Miami ñeå chuyeån tôùi khu vöïc ngoaïi oâ Newark (bang New Jersey).

Khoâng caàn böôùc ra khoûi nhaø rieâng ôû New Jersey, Gonzalez ñaõ baét ñaàu hoaït ñoäng raùo rieát treân Internet, cuøng vôùi ñoàng boïn thaønh laäp coäng ñoàng noåi tieáng treân maïng Shadowcrew, trôû thaønh moät thaønh vieân tích cöïc taïi ñaây.

Taïi trang web Shadowcrew, caùc tay tin taëc coù theå thoaûi maùi trao ñoåi vôùi nhau nhöõng bí maät thaønh coâng, thoûa thuaän veà vieäc mua baùn moät löôïng raát lôùn döõ lieäu ñaùnh caép veà caùc theû tín duïng vaø chuû nhaân cuûa chuùng. Treân Shadowcrew, caùc tin taëc khoâng chæ baùn döõ lieäu theû tín duïng, maø coøn nhieàu loaïi “haøng hoùa” khai thaùc baèng nhöõng caùch ñaùng ngôø khaùc, chaúng haïn nhö danh saùch caùc ñòa chæ ñeå göûi thö raùc hay nhieàu loaïi taøi lieäu bí maät khaùc.

Theo döõ lieäu cuûa FBI, trang web Shadowcrew ñaõ töøng coù tôùi 4.000 thaønh vieân ñaêng kyù, cho duø con soá ngöôøi truy caäp thöôøng xuyeân khoâng ñeán möùc nhieàu nhö vaäy. Chæ moät naêm sau khi xuaát hieän treân Internet, Shadowcrew ñaõ bò rôi vaøo voøng ngaém cuûa caùc nhaân vieân ñieàu tra lieân bang, vaø baûn thaân Gonzalez (vôùi maät danh “CumbaJohnny”) laïi laø moät trong nhöõng nguoàn tin taïi ñaây.

Haén ñaõ buoäc phaûi hôïp taùc vôùi chính quyeàn ñeå traùnh nguy cô bò truy toá

86

hình söï, do FBI ñaõ thu thaäp ñuû chöùng côù ñeå buoäc toäi Gonzalez baùn thoâng tin caùc theû tín duïng bò ñaùnh caép.

Nhôø coâng vieäc treân, Gonzalez coøn nhaän ñöôïc töø Chính phuû Myõ khoaûn tieàn coâng 75 ngaøn USD moãi naêm.

Ngaøy 26/10/2004, sau khi thu thaäp ñuû baèng chöùng, FBI môû chieán dòch baét giöõ 26 tin taëc hoaït ñoäng tích cöïc nhaát taïi Shadowcrew, tröôùc khi ñoùng cöûa hoaøn toaøn ñòa chæ naøy. Gonzalez quay trôû veà Miami, tieáp tuïc hôïp taùc vôùi chính quyeàn, nhöng vaãn khoâng töø boû tham voïng laøm giaøu traùi pheùp.

Qua maët caû FBI, Gonzalez cuøng moät nhoùm toøng phaïm ñaõ nghó ra moät sô ñoà ñaùnh caép döõ lieäu caù nhaân khaùch haøng cuûa nhöõng maïng löôùi baùn leû.

Nhoùm toäi phaïm naøy ñaõ xaâm nhaäp thaønh coâng vaøo maïng noäi boä cuûa caùc coâng ty nhôø vieäc phaân tích ñöôøng truyeàn vôùi moät chöông trình ñaëc bieät töï vieát ra ñöôïc goïi laø sniffer.

Nhöõng döõ lieäu nhaän ñöôïc töø chöông trình naøy veà phaàn mình laïi tieáp tuïc giuùp boïn chuùng bí maät tieáp caän caùc

thoâng tin maät trong maïng. Gonzalez chæ caàn ngoài treân xe hôi, queùt ñöôøng truyeàn maïng wifi cuûa caùc cöûa haøng ñeå tìm ra keõ hôû coù theå xaâm nhaäp.

Naïn nhaân ñaàu tieân cuûa Gonzalez vaø ñoàng boïn chính laø Taäp ñoaøn TJX Companies, chuû sôû höõu cuûa moät trong nhöõng maïng löôùi cöûa haøng thôøi trang T.J.Maxx lôùn nhaát taïi Myõ. Chæ trong voøng nöûa naêm xaâm nhaäp ñöôïc vaøo maïng cuûa coâng ty naøy, nhoùm cuûa Gonzalez ñaõ ñaùnh caép ñöôïc hôn 40 trieäu soá theû tín duïng vaø hoà sô caù nhaân cuûa caùc chuû sôû höõu.

Ngaøy 7/5/2008, Gonzalez cuøng vôùi 10 toøng phaïm bò baét giöõ trong khuoân khoå moät chieán dòch ñaëc bieät cuûa FBI. Ñieàu tra cho thaáy, taùc giaû cuûa chöông trình ñaùnh caép döõ lieäu treân maïng thöïc ra khoâng phaûi laø haén, maø laø moät nhaân vieân cuûa Ngaân haøng Morgan Stanley taïi New York coù teân Stephen Watt, keû noåi tieáng trong giôùi tin taëc vôùi nick “unix-terrorist”.

Coøn baûn thaân Gonzalez trong aâm möu naøy laïi ñoùng vai troø “ñaàu naõo chæ huy”.

Caùc nhaø chöùc traùch trong quaù trình ñieàu tra sau ñoù phaùt hieän Gonzalez coøn dính líu vaøo nhieàu vuï ñaùnh caép soá theû tín duïng lôùn khaùc. Cuï theå, haén bò buoäc toäi “beû khoùa” Heartland Payment System (moät trong nhöõng heä thoáng chi traû lôùn nhaát nöôùc Myõ), heä thoáng maùy ruùt tieàn töï ñoäng cuûa nhaø baùn leû 7-Eleven vaø maïng löôùi thöông maïi Hannaford Bros vaøo cuoái naêm 2007. Tính toång coäng, Gonzalez vaø ñoàng boïn ñaõ laáy caép töø taát caû nhöõng coâng ty treân döõ lieäu cuûa 170 trieäu chieác theû tín duïng vaø theû ghi nôï, döõ lieäu caù nhaân cuûa caùc chuû theû, sau ñoù mua ñi baùn laïi chuùng treân nhöõng trang web töông töï nhö Shadowcrew.

Khaùc vôùi nhieàu tin taëc khaùc, Gonzalez phaïm toäi hoaøn toaøn vì muïc ñích laøm giaøu, chöù khoâng phaûi vì baát kyø say meâ khaùm phaù naøo khaùc. Taïi nhaø cuûa Gonzalez, caùc nhaø chöùc traùch thu giöõ gaàn nöûa trieäu USD tieàn maët, chöa keå 1 trieäu USD ñöôïc choân taïi saân sau nhaø boá meï haén. Vôùi soá tieàn lôùn kieám ñöôïc moät caùch baát hôïp phaùp, Gonzalez ñaõ mua moät caên hoä ôû Miami, xe hôi, ñoàng hoà vaø trang söùc ñaét tieàn.

Vôùi nhöõng baèng chöùng khoâng theå choái caõi cuøng vôùi haäu quaû nghieâm troïng ñaõ gaây ra, “teân tin taëc taàm côõ theá kyû” ñaõ phaûi nhaän baûn aùn nghieâm khaéc tôùi 20 naêm tuø, cuøng vôùi traùch nhieäm phaûi boài thöôøng thieät haïi cho caùc naïn nhaân

Linh Nga

Du khaùch ñoå veà chuøa Raén ñeå taän maét ñöôïc chieâm ngöôõng raát nhieàu thanh long, baïch xaø vaét veûo treân bình hoa, maâm quaû, xaø nhaø.

Kinh hoaøng vôùi ngoâi chuøa toaøn raén ñoäc

N

Veû ngoaøi cuûa chuùng voâ cuøng ñaùng sôï...

Nhöng du khaùch coù theå thoaûi maùi chôi ñuøa vôùi raén.

höõng ngaøy ñaàu naêm, ngöôøi daân vaø du khaùch ñoå veà chuøa Raén ñeå taän maét ñöôïc chieâm ngöôõng raát nhieàu thanh long, baïch xaø vaét veûo treân bình hoa, maâm quaû, xaø nhaø. Ñaàu naêm ñi chuøa leã Phaät caàu may laø moät phong tuïc ñeïp khaù phoå bieán ôû caùc nöôùc chaâu AÙ. Tuy nhieân, ñeán vôùi Malaysia, ngoaøi vieäc leã Phaät, raát nhieàu ngöôøi daân vaø du khaùch coøn ñoå veà bang Penang ñeå taän maét ñöôïc chieâm ngöôõng chuøa raén, vôùi raát nhieàu thanh long, baïch xaø vaét veûo treân bình hoa, maâm quaû, xaø nhaø.

Ngoâi chuøa naøy ñöôïc xaây döïng naêm 1873, ban ñaàu noù chæ laø moät am nhoû thôø Thanh Thuûy toå sö. Caùi teân chuøa raén baét ñaàu xuaát hieän sau khi coâng trình naøy hoaøn thaønh, ñaõ coù raát nhieàu raén luïc, moät loaïi raén ñoäc ñeán cö nguï. Ñaëc bieät, haøng naêm cöù ñoä xuaân veà, nhaø chuøa khai hoäi, soá löôïng raén boø veà chuøa ngaøy moät nhieàu hôn.

Ngoâi chuøa ñaëc bieät naøy naèm ôû phía Nam caùch thuû phuû bang Penang 14 km vôùi teân goïi chính thöùc laø Phuùc Höng cung, thôø Traàn Chieáu ÖÙng, moät phaùp sö, anh huøng choáng nhaø Nguyeân cuoái trieàu Toáng, queâ ôû An Kheâ Phuùc Kieán. Sau naøy oâng ñi tu, laáy phaù danh laø Thanh Thuûy.

Ngoâi chuøa ñöôïc hoaøn thaønh vaøo naêm 1795, ngay sau ñoù coù raát nhieàu raén luïc boø vaøo chuøa aên leã vaät ngöôøi daân cuùng baùi, caøng ñuoåi chuùng caøng tìm ñeán nhieàu hôn tröôùc, con to thì daøi hôn 1m, con nhoû chæ nhænh hôn caùi ñuõa aên côm chuùt ít.

Môùi böôùc vaøo chuøa, neáu khoâng bieát tröôùc, nhieàu ngöôøi seõ cheát ngaát khi thaáy vaét veûo treân ñaàu mình laø nhöõng con raén ñuû kích côõ, maøu saéc, chuûng loaïi ñang môû tröøng 2 maét im laëng quan saùt ngöôøi daân ñeán leã Phaät. Treân ban thôø, loï hoa, maâm quaû, thaäm chí ngay treân ngai, vai töôïng cuõng coù raén.

Maëc duø chuùng ñeàu laø raén ñoäc, nhöng hôn moät traêm naêm qua, ngöôøi ta chöa ghi nhaän moät vuï raén caén naøo xaûy ra ôû ñaây. Ban ngaøy, luõ raén moãi con naèm im moät choã, môû to hai maét vaø haàu nhö khoâng nhuùc nhích, ñoäng ñaäy, tuyeät nhieân khoâng caén ngöôøi vaø cuõng chaúng sôï ngöôøi.

Khi maøn ñeâm buoâng xuoáng laø luùc nhöõng tieáng veøo veøo, nhöõng aâm thanh loaûng xoaûng, choe choùe phaùt ra töø chính ñieän. AÁy laø luùc luõ raén hieän nguyeân hình, chuùng tranh nhau aên tröùng gaø vaø caùc phaåm vaät ngöôøi daân daâng cuùng.

Nhöõng con raén luïc lao mình töø xaø nhaø xuoáng, nhöõng chuù caïp nong, caïp nia cuõng khoâng chòu keùm caïnh ñeå keû khaùc aên heát phaàn cuûa mình.

Nhöng khi bình minh leân, luõ raén laïi trôû veà traïng thaùi tónh taïi, im laëng vaø quan saùt.

Ngoâi chuøa raén naøy ngaøy caøng thu huùt tín ñoà phaät töû thaäp phöông tôùi leã Phaät, chieâm baùi. Trong suy nghó cuûa hoï, nhöõng "ngaøi" raén naøy chính laø hoùa thaân cuûa Hoä phaùp ñeå baûo veä chuøa vaø giöõ gìn söï toân nghieâm nôi cöûa Phaät. Baát cöù keû naøo khi ñaët chaân ñeán ñaây maø coù yù ñoà xaáu, chaéc chaén seõ bò "ngaøi" doïa cho vôõ maät.

Bee

87

Tröôøng thieân phoùng söï tieåu thuyeát xaõ hoäi ñen

khôûi nghóa bò baét giam, vì vaäy Khaùm Lôùn Saøi Goøn trôû thaønh quaù taûi, boùt Catina vaø caùc ñoàn khaùc khoâng ñuû choã giam giöõ; vaø cuõng vì Khaùm Lôùn naèm ôû trung taâm thaønh phoá, nôi caùc cuoäc ñaáu tranh choáng thöïc daân Phaùp dieãn ra thöôøng xuyeân cho neân ngaøy 16 thaùng 12 naêm 1941, Thoáng ñoác Nam Kyø luùc ñoù ñaõ pheâ duyeät keá hoaïch xaây Khaùm Chí Hoøa taïi aáp Chí Hoøa (nay laø soá 1 ñöôøng Hoøa Höng, quaän 10, Saøi Goøn), nhöng ñeán 1943 khi môùi khôûi coâng, coâng trình hoaøn toaøn coøn troáng trôn, chæ môùi doïn ñaát troáng thoâi chöù chöa xaây caát gì thì Nhaät ñaûo chính laät ñoå nhaø caàm quyeàn Phaùp taïi Vieät Nam. Theo lôøi moät soá baäc tröôûng thöôïng cuûa Saøi Goøn xöa, töøng laø nhaân chöùng trong caùc bieán ñoäng cuûa ñaát nöôùc trong thôøi gian naøy, keå laïi raèng khi naém chính quyeàn ngöôøi Nhaät ñaõ

nhieàu phoøng môùi, goàm hai daõy nhaø moät taàng vaø hai daõy nhaø treät, phaân chia thaønh nhieàu khu vöïc ñeå giam caàm nhieàu loaïi tuø, vaø haïng tuø naëng nheï khaùc nhau.

Thoâng thöôøng, treân nguyeân taéc, nhaø tuø thöôøng ñöôïc xaây caát xa thaønh phoá hoaëc taïi ven ñoâ. Saøi Goøn Gia Ñònh thôøi Phaùp coøn roäng meânh moâng, soá löôïng xe coä ñeám ñöôïc coøn ít hôn maáy ñaàu ngoùn tay. Vaäy maø khoâng hieåu sao ngöôøi Phaùp laïi xaây Khaùm Lôùn ngay saùt vaùch vôùi Toøa AÙn Saùi Goøn. Toøa AÙn ñöôïc xaây töø 1881 ñeán 1885 môùi hoaøn taát, vaø qua naêm sau 1886 Phaùp xaây tieáp theo laø Khaùm Lôùn. Coù leõ ñeå thuaän tieän cho vieäc di chuyeån tuø töø traïi giam sang toøa aùn ñeå xöû (cheùm) cho leï.

Cuõng vaøo thôøi ñoù 20 naêm sau ngaøy xaây khaùm, naêm 1917 nhaø caàm quyeàn Phaùp ñem töø Phaùp qua moät maùy cheùm cao 4.5 meùt, löôõi dao naëng 50 kyù loâ. Löôõi dao cheùm naøy ñöôïc thieát keá laø moät taám theùp daøy, maët löôõi theo hình xeùo goùc tam giaùc, dao ñöôïc keùo leân xuoáng giöõa hai caây coät saét coù raõnh roøng roïc. Khi rôi xuoáng töø ñoä cao 4.5 meùt, vôùi söùc naëng cuûa taám theùp 50 kyù loâ, beà xeùo cuûa maët löôõi dao saán vaøo coå ñaåy phaàn ñaàu cuûa töû toäi ñöùt ngoït vaêng ra nheï nhaøng nhö maáy baø beáp caàm con dao lôùn saán maïnh vaøo traùi döa leo vaäy...

Taùc giaû: Yeân Ba Giang Vuõ Chöông 19 tieáp theo kyø tröôùc Nhö chuùng ta bieát ôû Saøi Goøn hoài tröôùc thaäp nieân 50, luùc ñoù chæ coù moät nhaø giam maø ngöôøi daân hay goïi laø Khaùm Lôùn töùc laø Maison Centrale de Saigon do ngöôøi Phaùp ñaët teân nghóa laø Nhaø (tuø) Trung Taâm ôû Saøi Goøn vaø khôûi coâng xaây caát naêm 1886 ñeán naêm 1890 môùi hoaøn thaønh. Coâng trình toïa laïc treân neàn ñaát maø xöa kia goïi laø chôï Caây Da Coøm.

Theo ngöôøi xöa keå, sôû dó chôï coù teân Caây Da Coøm, vì chôï ñöôïc nhoùm döôùi goác moät caây da to coù moät nhaùnh coøm, laù gie khoøm xuoáng maët ñaát. Chôï Caây Da Coøm ngaøy xöa laø nôi chuyeân troáng, baùn loïng, yeân ngöïa, vaø aùo maõo Tuù Taøi.

Ban ñaàu, Khaùm Lôùn daøi 30m vaø roäng 15m, ôû giöõa coù loái ñi roäng 2m chaïy doïc giöõa hai daõy khaùm, maø maët chính ñöôïc raøo baèng nhöõng song saét. Töôøng sôn maøu ñen, phía treân cao coù troå cöûa, cuõng coù löôùi saét. Thieát keá nhö vaäy, coát vöøa ñeå thoâng hôi, vöøa ñeå lính canh töø beân ngoaøi coù theå quan saùt beân trong phoøng giam. Tuy nhieân, vì thieáu aùnh saùng, veä sinh keùm, vaø vì soá tuø nhaân ngaøy moät taêng leân neân trong phoøng giam raát ngoät ngaït vaø luoân phaùt sinh dòch beänh.

Beân trong phoøng giam, neàn phoøng ñöôïc toâ baèng xi maêng, caùc tuø nhaân ñeàu naèm treân saøn xi maêng naøy, moät chaân ñuùt vaøo caùi cuøm, vaø cuøm ñöôïc xaâu vaøo moät que saét moùc xuoáng neân xuyeân suoát chieàu daøi phoøng giam.

Taïi Khaùm Lôùn coøn coù moät xaø lim (cellule) rieâng ñeå bieät giam nhöõng tuø nhaân ñaõ bò laõnh aùn töû hình. Ñoù laø moät haàm 3m x 5m, ba maët laø töôøng kín vaø maët coøn laïi laø moät cöûa saét coù ñuïc loã nhoû li ti ñeán ñieáu thuoác laù cuõng khoâng xuyeân qua ñöôïc. Sau moät thôøi gian, do soá tuø nhaân quaù ñoâng, nhaø caàm quyeàn Phaùp phaûi xaây theâm

88

Cuoäc giaûi thoaùt bò thaát baïi, gaàn 20 ngöôøi bò baén cheát taïi choã, 111 ngöôøi khaùc bò baét

Ngoaøi söï caâu chuyeän ly kyø cuûa Phan Xích Long taïi Khaùm Lôùn, ngöôøi Saøi Goøn caän ñaïi hôn sau naøy aét cuõng bieát ñeán moät söï vieäc khaùc vaø laø moät söï kieän lôùn trong lòch sö choáng phaùp coù lieân quan ñeán Khaùm Lôùn vaø cuõng laø nguyeân do ra ñôøi cuûa khaùm Chí Hoøa sau naøy ñoù laø ... muøa Thu naøy ngaøy 23 ta ñi theo tieáng keâu sôn haø nguy bieán...

Reàn khaép trôøi lôøi hoan hoâ daân quaân ta nhòp chaân tieán leân traän tieàn...

(Baøi ca Nam Boä Khaùng Chieán nhaïc só Taï Thanh Sôn) Ngaøy 23 thaùng 11 naêm 1940, moät cuoäc khôûi nghóa lôùn taïi mieàn Nam ñöôïc goïi teân laø Nam Kyø Khôûi Nghóa nhaèm laät ñoå thöïc daân Phaùp. Cuoäc khôûi nghóa tuy gaây ñöôïc tieáng vang nhöng bò thaát baïi. Raát nhieàu quaân ñoäi vaø daân chuùng trong löïc löôïng

coù yù ñònh seõ cai trò laâu daøi taïi Vieät Nam neân ñaõ tieáp tuïc coâng trình xaây khaùm Chí Hoøa cuûa Phaùp vöøa môùi khôûi coâng, nhöng hoï boû heát toaøn boä baûn veõ cuûa ngöôøi Phaùp maø duøng kieán truùc sö Nhaät cuûa hoï döïa theo moâ hình Baùt Quaùi trong moân Kinh Dòch, Kyø Nhaâm Ñoän, cuøng phöông phaùp Traán Traïch cuûa Trung Hoa ñeå veõ ra ñoà aùn xaây caát môùi vaø “eám” nôi naøy baèng thuaät phaùp. Khi khôûi coâng xaây laïi nhaø tuø Chí Hoøa theo hình baùt quaùi, vôùi duïng yù duøng ñoà traän ñeå giam vónh vieãn nhöõng tuø nhaân naøo loït vaøo nôi naøy seõ khoâng coøn loái ra cho neân ngöôøi Nhaät ñaõ duøng moät thuaät só coù goác Ñaïi Haøn laäp ñaøn traán eám cho coâng trình xaây caát nhaø tuø theo thuaät traán eám. Coâng vieäc cuõng chæ môùi qua phaàn traán eám thì 1945 Nhaät thua traän, Ñeä Nhò Theá Chieán chaám döùt, Nhaät ñi, Phaùp trôû laïi Vieät Nam vaø laïi tieáp tuïc chuyeän xaây khaùm Chí Hoøa bò boû dôû hoài hai naêm tröôùc. ÔÛ ñaây coù moät ñieåm laï laø chính quyeàn Phaùp luùc ñoù khi trôû laïi Vieät Nam tieáp tuïc xaây laïi khaùm Chí Hoøa, duø Nhaät cuõng chæ môùi laøm xong phaàn baûn veõ kieán truùc vaø traán eám, chöù phaàn xaây caát vaãn chöa xaây. Luùc naøy

Phaùp coù theå trôû laïi baûn kieán truùc cuûa hoï luùc ban ñaàu, nhöng khoâng hieåu sao ngöôøi Phaùp vaãn giöõ nguyeân baûn veõ kieán truùc “Baùt Quaùi Thieân Ñoà” cuûa Nhaät maø xaây tieáp chöù khoâng söû duïng baûn veõ cuõ cuûa hoï tröôùc ñaây nöõa. Chuyeän naøy chaéc phaûi qua beân Phaùp vaøo taøng thö Ñoâng Döông cuûa hoï tìm löu tröõ thì hoïa may môùi bieát ñöôïc lyù do. Duø vaäy khi tieáp tuïc xaây leân “phaàn noåi” cuûa Baùt Quaùi Ñoà, ngöôøi Phaùp khoâng bieát laø hoï ñaõ voâ tình ñöôïc “höôûng” luoân “phaàn aâm” do thuaät só cuûa Nhaät ñaõ thöïc hieän qua thuaät phaùp “traán eám” daønh cho coâng trình naøy.

Tính töø ngaøy Phaùp khôûi coâng laàn ñaàu 1943, roài Nhaät, roài trôû laïi Phaùp cho ñeán 1953, ñuùng 10 naêm sau thì nhaø tuø Chí Hoøa môùi hoaøn taát. Ngaøy 8 thaùng 3 cuøng naêm, Thuû töôùng Vieät Nam trong chính quyeàn cuûa vua Baûo Ñaïi luùc baáy giôø laø Nguyeãn Vaên Taâm, lieàn cho phoùng thích moät soá tuø nhaân ôû Khaùm Lôùn Saøi Goøn, soá coøn laïi khoaûng 1.600 ngöôøi cuøng vôùi chieác maùy cheùm, ñöôïc chuyeån veà khaùm ñöôøng môùi, töùc Khaùm Chí Hoøa, ñaây laø ngaøy “loø baùt quaùi” Chí Hoøa ñöôïc coi nhö chính thöùc “töng böøng khai tröông” ñoùn nhaän tuø nhaân.

Keå töø ñoù, Khaùm Lôùn Saøi Goøn chæ coøn laø nôi giam giöõ phuï vaø sau ñoù nhö ñaõ keå, chính quyeàn cuûa oâng Ngoâ Ñình Dieäm ñaõ cho phaù huûy ñeå xaây leân treân ñoù Tröôøng Ñaïi hoïc Vaên Khoa (thaønh laäp naêm 1957, tröïc thuoäc Vieän Ñaïi hoïc Saøi Goøn), roài Thö vieän Quoác gia, vaø nay laø Thö vieän Khoa hoïc Toång hôïp thaønh phoá Saøi Goøn ôû soá 69, ñöôøng Lyù Töï Troïng (Gia Long cuõ), Quaän Nhaát.

Khi Khaùm Lôùn ñöôïc phaù boû, ñaát nöôùc luùc baáy giôø cuõng ñaõ chia ñoâi Nam Baéc thì Chí Hoøa trôû thaønh nhaø tuø chính cuûa mieàn Nam, veà caáu truùc Chí Hoøa coù dieän tích toång theå toaøn boä khu traïi giam roäng khoaûng 7 maãu (hecta).

Khu vöïc caùc phoøng giam chính goàm moät taàng treät vaø ba taàng laàu ñöôïc ñaùnh soá töø khoâng ñeán boán, töø döôùi leân treân theo beà cao. Taàng thaáp nhaát (treät) laø zero maø thôøi ñoù ñoïc laø OÂ chöù khoâng ñoïc laø (soá) khoâng theo tieáng Vieät, taàng cao nhaát laø 4. Caùc phoøng ñöôïc xaây trong 8 caïnh quay voøng kheùp kín theo hình baùt quaùi.

Moãi caïnh ñöôïc laáy moät maãu töï ñeå ñaët teân, baét ñaàu töø chöõ A, B, C, D, E, F, G, H vaø moät caïnh ñöôïc chia laøm 4 phoøng, ñaùnh soá töø 1 ñeán 4, moãi soá phoøng ñeàu ñöôïc coäng theâm soá taàng laàu vaø chöõ teân cuûa caïnh ñoù ñeå thaønh ñòa chæ phoøng theo caùch ñaët teân phoøng cuûa khaùch saïn lôùn hay

89

caùc cao oác vaên phoøng ngaøy nay. Thí duï phoøng soá 3 ôû taàng treät caïnh chöõ C thì seõ coù ñòa chæ laø phoøng 0C3 ñöôïc ñoïc laø “oâ xeâ ba”, phoøng 2 ôû taàng 4 caïnh H seõ laø 2H4 ñoïc laø “hai haéc boán” cöù nhö vaäy ... “hai xeâ ba”, “oâ beâ moät”, “ba eùp hai” v.v... laø nhöõng teân thöôøng nghe caùc tuø nhaân noùi ñeán ñeå ñònh vò ñöôïc phoøng naøo trong soá hôn traêm phoøng naèm trong 8 caïnh baùt quaùi naøy. Vaø caùc soá phoøng naøy khoâng coù ghi treân moãi cöûa phoøng nhö khaùch saïn, maø laø caùc tuø nhaân vaø giaùm thò töï nhôù vôùi nhau theo vò trí phoøng cuûa mình ôû taàng naøo, caïnh chöõ gì, soá maáy v.v...

Coù moät ñieàu hôi khoù hieåu, laø khi phaân khu, hai caïnh naèm lieàn nhau nhaäp laïi thaønh moät khu vaø khoâng bieát taïi sao ngöôøi ta khoâng laáy baét ñaàu hai caïnh AB ñeå nhaäp laøm moät thaønh khu AB cho tieän maø laïi laáy B vaø C nhaäp laïi thaønh khu BC vaø chöõ A ñaàu laïi ñi chung vôùi H cuoái. Vì vaäy Chí Hoøa (luùc ñoù) coù 4 khu mang teân BC, DE, FG, vaø HA, vaø theâm moät chuyeän nöõa laø chæ khu BC vaø FG laø ñeå nguyeân theo thöù töï caùch ñoïc töø traùi qua phaûi, coøn khu DE vaø HA laïi ñoïc ngöôïc laïi töø phaûi qua traùi. Nghóa laø hai caïnh DE laïi coù teân laø khu ED vaø hai caïnh HA thaønh khu AH. Caùch chia hai caïnh thaønh moät khu naøy (döôøng nhö) baây giôø (sau 1975) khoâng coøn aùp duïng nhö luùc ban ñaàu môùi thaønh laäp nöõa maø ñaõ ñoåi laïi moãi caïnh laø moät khu, vaø moät caïnh 4 phoøng (chaéc laø) cuõng coù thay ñoåi baèng caùch ngaên theâm ra nhieàu phoøng hôn hay sao ñoù, neân cuõng coù taøi lieäu ngaøy nay cho laø 8 caïnh chí hoøa hieän coù taát caû 253 phoøng (?) Baïn ñoïc naøo bieát roõ Chí Hoøa hoâm nay ra sao xin boå tuùc duøm.

Ngoaøi caùc khu naèm treân caùc phöông vò cuûa caïnh baùt quaùi, Chí Hoøa coøn theâm ba khu phuï naèm beân ngoaøi voøng baùt quaùi ñoái löng vôùi goùc tieáp giaùp cuûa caùc caïnh GH, AB, CD ba khu naøy ñöôïc duøng laøm khu hoûa thöïc (nhaø beáp), khu beänh xaù, vaø khu kyû luaät. Rieâng khu beänh xaù thì coøn chia ra laøm hai loaïi ñeå phaân bieät beänh xaù thöôøng vaø “beänh xaù môùi” ñeå nhoát rieâng tuø bò ghieàn ma tuùy, vaø khu kyû luaät coøn coù theâm phoøng “ñieän aûnh”, laø phoøng bieät giam rieâng, phoøng naøy sôn ñen 4 vaùch, khi ñoùng cöûa laïi thì coù maét cuõng nhö muø, ngaøy ñeâm gì cuõng moät maøu toái ñen.

Taát caû caùc phoøng xaây treân taùm caïnh baùt quaùi ñeàu xaây baèng töôøng daày kieân coá cho ba phía löng vaø hai caïnh ngaên caùch phoøng naøy vaø phoøng kia, phía maët tieàn cuûa phoøng giam nhìn vaøo giöõa trung taâm baùt

90

quaùi phaàn töôøng chæ cao 1.5 meùt, vaø treân laø song saét cao cho ñeán traàn, beân ngoaøi vaùch töôøng löûng vaø song saét naøy laø moät haønh lang cho giaùm thò ñi kieåm tra coù theå nhìn vaøo taát caû sinh hoaït cuûa caùc tuø beân trong.

Haønh lang naøy cuõng boïc song saét töø ñaùy ñeán traàn nhö moät caùi loàng chim, taát caû caùc phoøng naèm treân taùm caïnh cuûa caùc khu BC, FG, ED, AH ñeàu ñoái maët vaùch song saét vaøo moät khoaûng saân phôi naéng giöõa ngay trung taâm. Ngay giöõa trung taâm saân naøy laø ñaøi thaùp canh cao 20 meùt, coù lan can ñi voøng quanh, vaø loa phaùt thanh höôùng veà boán phía. Beân treân

Ñoà Traän” cuûa Kyø Nhaâm Ñoän Phaùp trong Phong Thuûy, laáy nôi naøy nhö moät huyeát maïch cho vieäc “eám” toaøn ñoà traän baùt quaùi cuûa Chí Hoøa. Thaùp canh vaø hoà nöôùc chính laø löôõi göôm ghim xuoáng laù buøa traán eám ngay trung taâm. Nhoå löôõi göôm naøy leân (phaù boû kieán truùc cuûa thaùp canh vaø hoà nöôùc) nghóa laø giaûi traän eám...

Toaøn khu tuø Chí Hoøa chuïp töø veä tinh

töø treân cao thì ñaøi thaùp canh vaø hoà nöôùc y chang nhö moät löôõi göôm lôùn caém phaäp muõi ngaäp gaàn luùt caùn vaøo ngay trung taâm “Baùt Quaùi Ñoà”.

noùc cuûa thaùp canh laø moät hoà nöôùc lôùn hình troøn chöùa nöôùc cung caáp cho toaøn traïi giam. Nhìn töø treân cao thì ñaøi thaùp canh vaø hoà nöôùc y chang nhö moät löôõi göôm lôùn caém phaäp muõi ngaäp gaàn luùt caùn vaøo ngay trung taâm “Baùt Quaùi Ñoà”. Löôõi göôm chæ loù leân phaàn chuoâi göôm treân maët ñaát . Vaø theo lôøi oâng Taï Vaên AÂn, ôû Hoøa Höng, moät ngöôøi Saøi Goøn xöa hieám hoi coù tham döï vaøo chuyeän xaây caát Chí Hoøa naêm xöa coøn soáng ñeán hoâm nay, oâng AÂn tham döï laøm thôï xaây Chí Hoøa luùc môùi khôûi coâng naêm 1943 khi ñoù oâng 16 tuoåi, naêm nay oâng ñaõ 83 tuoåi, OÂng AÂn keå laïi raèng, chính nôi löôõi göôm ñaâm xuoáng naøy beân döôùi ñoù coù moät laù buøa, vaø laø nôi maø khi khôûi coâng xaây caát moät cao thuû veà thuaät phaùp ngöôøi Ñaïi Haøn ñaõ duøng ñaõ duøng moân “Baùt Quaùi Thieân

Caïnh naøy töø khi xaây caát cho ñeán nay ñaõ khoâng bieát bao nhieâu laàn bò seùt ñaùnh beå, xaây laïi xong ñaùnh beå nöõa. Veà hieän töôïng saám seùt thì ai cuõng bieát khoa hoïc ngaøy nay coù theå duøng coät thu loâi ñeå “baét” seùt ñaùnh vaø trieät tieâu löïc ñieän cöïc maïnh trong luoàng seùt baèng caùch cho noù theo coät thu loâi maø truyeàn vaøo loøng ñaát moät caùch deã daøng. Treân nguyeân taéc thì seùt seõ bò thu huùt vaøo vaät gì baèng kim loaïi vaø coù vò trí cao nhaát trong vuøng “phuû soùng” cuûa noù. Vì vaäy ñeå moät coät thu loâi cao hôn maùi nhaø laø coi

nhö chaéc cuù seùt seõ ñi vaøo coät thu loâi chöù khoâng theå giaùng xuoáng maùi nhaø ñöôïc... Vaäy maø nhöõng ñieàu “khoa hoïc” naøy laïi hoaøn toaøn voâ ích vôùi khaùm Chí Hoøa. Bao nhieâu coät thu loâi ñöôïc döïng leân chaúng “xi nheâ” gì heát, luoàng seùt cöù nhaèm maùi ngoùi cuûa caïnh chöõ G maø giaùng cho beå tan, maø chæ duy nhaát coù caïnh chöõ G cöù bò seùt ñaùnh tôùi ñaùnh lui hoaøi chöù khoâng ñaùnh vaøo caùc caïnh chöõ naøo khaùc ...

Luùc baáy giôø qua hieän töôïng treân, nhöõng “ngöôøi Chí Hoøa” (tuø trong khaùm) ñaõ nhanh choùng cho ra ñôøi theâm moät truyeàn thuyeát khaùc nöõa, ñoù laø khi traán taùm coâ gaùi ñoàng trinh vaøo taùm caïnh cuûa baùt quaùi ñoà, ngöôøi Nhaät ñaõ baét loän moät coâ khai laø coøn trinh, nhöng thaät ra duø chæ môùi 15 tuoåi, coâ ñaõ coù baïn trai, vaø ñaõ cho baïn trai cuûa coâ “quaát tôi taû” roài chöù khoâng coøn trinh tieát gì nöõa. Vì vaäy coâ khoâng ñaûm noåi vò trí “traán töû” cho caïnh chöõ G, cho neân khi xaây laïi maùi ngoùi bò seùt ñaùnh ôû caïnh G thuoäc cöûa “Sinh” (trong taùm cöûa Höu - Sinh - Thöông - Ñoã - Caûnh - Töû - Kinh - Khai öùng vaän vôùi caùc cung Caøn Khaûm - Caán - Chaán - Toán - Ly - Khoân - Ñoaøi trong vaän haønh cuûa baùt quaùi) ñeå bít noù thaønh “Töû” , thì laïi bò thieân loâi ñaùnh cho beå nöõa.

Maõi veà sau, trong moät laàn xaây laïi maùi ngoùi bò seùt ñaùnh cuûa caïnh chöõ G, trong ñôn vò coâng binh xaây caát cuûa thôøi Ñeä Nhò Coäng Hoøa coù vò thieáu taù teân Nhaøn laø ngöôøi coù chuùt nghieân cöùu veà moân phong thuûy “traán traïch phaù lieân tang” (eám ñaát huyeät ñeå phaù nhöõng caùi cheát lieân hoaøn trong hoï), thieáu taù Nhaøn am hieåu laø baùt quaùi Chí Hoøa ñaõ coù bò traán eám bôûi löôõi göôm caém laù buøa ngay trung taâm (thaùp canh vaø boàn nöôùc), nhöng bieát mình khoâng ñuû naêng löïc ñeå phaù traán eám naøy, vì vaäy thieáu taù Nhaøn khoâng daùm rôù ñeán caùi hoà nöôùc (chuoâi göôm) sôï raèng phaù khoâng noåi seõ mang hoïa cho baûn thaân vaø gia ñình.(LTS: Vuï soâng Toâ Lòch ngoaøi Baéc naêm 2007 cuõng laø moät töông töï, moät hieän töôïng khoù lyù giaûi laø ñoäi thi coâng naïo veùt loøng soâng ñaõ voâ tình phaù vôõ traán eám cuûa ngöôøi xöa (tin laø cuûa Cao Bieàn moät thuaät só danh tieáng cuûa Trung Hoa thôøi xöa), haäu quaû laø nhieàu coâng nhaân ñaõ bò vaät hoäc maùu ngay taïi choã, gia ñình ngöôøi thaân ôû caùch ñoù caû traêm caây soá cuõng bò tai naïn thaûm khoác...

DNÑS seõ coù dòp töôøng thuaät laïi cuøng baïn ñoïc bieán coá kinh hoàn naøy môøi baïn ñoïc ñoùn xem...).

Sau nhieàu ñeâm nghieân cöùu tö lieäu vaø saùch vôû ñeå tìm caùch hoùa giaûi thieáu taù Nhaøn chæ daùm ñöa ra moät moät caùch chung chung, neáu khoâng

ñöôïc cuõng chaúng haïi gì. Theo yù vò só quan naøy thì ngöôøi Nhaät coù yù xaây taùm caïnh ñeàu nhau ñeå laøm cho baùt quaùi traän ñoà naøy seõ trôû thaønh “saùt traän”. Taát caû ai vaøo ñaây seõ laø töû heát chöù khoâng moät ai coù theå soáng ñeán ngaøy maõn aùn tuø maø ra, vaø coù leõ ñieàu naøy khoâng thuaän leõ trôøi hay vì vò thuaät só goác Ñaïi Haøn traán eám naêm xöa muoán nöông tay, neân ñaõ gaøi moät ñieåm môû vaøo cöûa sinh, nhôø löôõi taàm seùt cuûa thieân loâi lieân tuïc boå xuoáng nôi naøy nhö moät aån yù ñeå chæ cho ngöôøi ñôøi sau bieát, chính choã ñoù, ngay caïnh chöõ G chính laø cöûa “sinh” cuûa traän ñoà ñeå tìm caùch hoaùn vò môû cuûa ra cho quaùi ñoà.

Suy nghó nhö vaäy, thieáu taù Nhaøn ñaõ ñeà nghò chöõa laïi moät chuùt kieán truùc cuûa baùt quaùi ñoà baèng caùch thay vì xaây laïi maùi ngoùi, cuûa caïnh chöõ G nôi bò seùt ñaùnh y nhö cuõ, thì oâng cho

Xaø Laït vaø töôùng cöôùp coâ ñôn Ñieàn Khaéc Kim (seõ keå hoài sau veà nhaân vaät naøy), nhöng caû hai tröôøng hôïp naøy ñeàu khoâng naèm trong caùc phoøng giam treân taùm caïnh baùt quaùi, maø laø ôû voøng ngoaøi cuûa khu beänh xaù vaø beänh xaù môùi.

Gaàn ñaây naêm 1995, cuõng coù tröôøng hôïp moät tay chôi bò xöû töû hình teân Phöôùc Taùm Ngoùn (vì bò cuït hai ngoùn tay hai baøn tay chæ coøn taùm ngoùn). Trong thôøi gian chôø thi haønh aùn Phöôùc vöôït nguïc Chí Hoøa ñaøo thoaùt ra ñeán khu caùn boä quaûn giaùo (laø giaùm thò coi tuø theo caùch goïi sau 75), Phöôùc aên caép boä ñoà quaûn giaùo vaø chieác xe ñaïp, ung dung ñaåy xe ra coång bieán goïn... Cuõng nhö hai tröôøng hôïp cuûa Xaø Laït vaø Ñieàn Khaéc Kim tröôùc 75, Phöôùc Taùm Ngoùn cuõng vöôït thoaùt töø beänh xaù, nghóa laø ôû caùc phoøng giam thuoäc khu vöïc phuï phía beân ngoaøi voøng baùt quaùi, chöù khoâng phaûi trong nhöõng phoøng cuûa caùc khu ôû treân taùm caïnh baùt quaùi.

Sô ñoà veõ laïi caïnh chöõ G ñöôïc xaây thaáp xuoáng vaø baèng maët nhö saân

haï thaáp xuoáng moät ngaán so vôùi baûy caïnh kia vaø xaây baèng nhö maët saân thöôïng chöù khoâng laøm maùi nhoïn tam giaùc nhö baûy caïnh kia. ÔÛ hình daùng cuûa kieán truùc môùi naøy thì söï vaây tuø chæ ôû baûy caïnh thoâi, caïnh thöù taùm laø caïnh chöõ G naèm ôû cöûa “sinh” thì xaây thaáp xuoáng, vaø baèng maët, coi nhö moät loái ra cho tuø nhaân ñaõ maõn haïn tuø. ÔÛ tuø cuõng phaûi coù ngaøy veà chöù khoâng theå vónh vieãn bò caùi loø baùt quaùi naøy vaây haõm roài cheát luoân trong tuø ñöôïc. Thieät laø huù vía laøm taàm baäy vaäy maø truùng taàm baï, töø ñoù ñeán nay löôõi taàm seùt cuûa thaàn thieân loâi khoâng coøn lai vaõng ñeán Chí Hoøa laàn naøo nöõa.

Dó nhieân laø vieäc haï thaáp maùi vaø xaây baèng maët saân thöôïng cho moät caïnh khoâng theå hoùa giaûi toaøn boä thieân ñoà traän cuûa baùt quaùi ñöôïc maø chæ laø môû moät cöûa sinh, töùc cöûa ra tuø veà ñôøi cho nhöõng tuø nhaân ñaõ maõn aùn maø thoâi. Tuy vaäy duø ñaõ thaùo ñöôïc cöûa “sinh” ñeå laøm loái ra vieäc traán eám, nhöng Chí Hoøa vaãn coøn laø nôi kieân coá chöa coù tuø nhaân naøo vöôït nguïc ñöôïc töø phoøng giam cuûa taùm caïnh naøy. Tröôùc 75 coù hai tröôøng hôïp vöôït nguïc thoaùt ñöôïc töø Chí Hoøa cuûa tay chôi ngöôi Thaùi teân

i soâ ñeå taïi choã.

Bieät giam taäp theå laø loaïi phaït kyû luaät nheï hôn, buoåi toái coøng gioø, saùng môû ra, vaø giam chung nhieàu ngöôøi, khi laáy theâm hai phoøng OB3 vaø OB4 laøm bieät giam taäp theå thì hai phoøng naøy laø phoøng kyû luaät nheï hôn nöõa.

Laø phoøng giam thöôøng, vaùch coù

91

song saét ngoù ra saân trung taâm saùng suûa thoaùng maùt, coù theå giam chung nhieàu ngöôøi, khoâng bò coøng gioø, chæ khoâng ñöôïc ra saân phôi naéng thoâi...

Laâm Chín Ngoùn ñaâm Hoaøng Ñaàu Laâu 47 dao taïi phoøng naøy - seõ keå thaät chi tieát ôû hoài sau...

Luùc ñoù ngoaøi hai phoøng OB1 vaø OB2 laø tuø chính trò. Coøn laïi taát caû caùc phoøng khu khaùc ñeàu laø tuø hình söï. ÔÛ thôøi ñieåm naøy, tuø hình söï ñöôïc phaân ra laøm hai loaïi laø thöôøng phaïm vaø quaân phaïm. Khu BC daønh giam tuø thöôøng phaïm, khu FG laø khu tuø quaân phaïm, khu ED cho caùc tuø töï nguyeän tham gia caùc coâng vieäc caàn thieát trong tuø nhö traät töï, veä sinh, nhaø beáp, gaùnh côm phaân phaùt cho caùc phoøng v.v... khu AH laø khu höôùng nghieäp, daïy ngheà cho caùc tuø nhaân tình nguyeän muoán laøm caùc coâng vieäc taïi caùc xöôûng goã moäc, ñoùng baøn gheá, khu canh taùc troàng rau, hay haøn tieän caùc vaät duïng linh tinh ôû caùc xöôûng saûn xuaát nhoû naèm trong voøng ñai tuø... Phaân chia laø vaäy nhöng thöïc teá thì khu AH (höôùng nghieäp) vaø khu ED (nhaân vieân) laø nhöõng nôi ñeå nhaän loïai tuø coù “göûi gaám” töø caùc baäc chöùc saéc beân ngoaøi... Thôøi naøo cuõng vaäy caùc caäu aám lôõ ñi chôi quaù ñaø sa vaøo voøng lao lyù thì caùc baø meï ôû nhaø buø lu buø loa chaïy ñoân chaïy ñaùo tìm thaøy chaïy thuoác. Thöôøng laø chaïy ñeán nhöõng quyù phu nhaân coù choàng laø chöùc saéc, coù quyeàn coù theá, ñeå “chaïy” cho mieãn aùn, giaûm aùn, nheï aùn... vaø khi vaøo tuø roài thì chaïy tieáp ñeå ñöôïc ôû caùc phoøng giam ñaëc bieät ñöøng chung ñuïng vôùi giang hoà thöù thieät... Vì vaäy khu ED vaø khu AH laø 2 nôi ñeå chöùa tuø loaïi naøy. Dó nhieân laø hai khu naøy coù cheá ñoä tuø khaù thoaûi maùi hôn so vôùi caùc tuø nhaân ôû nôi khaùc, noäi caùi vieäc khoâng phaûi vaøo phoøng vaøo giôø nghæ tröa, vaø ñöôïc quyeàn ñi töø khu naøy sang khu khaùc laø cuõng ñuû cha ñôøi hôn thieân haï roài.

Beân caïnh ñoù thì BC vaø FG môùi laø nôi “ngoaï hoå taøng long” cuûa haéc baïch luïc laâm. FG laø khu quaân phaïm, daønh ñeå giam giöõ caùc tay chôi coù goác lính. Maëc duø luùc ñoù Saøi Goøn cuõng thaønh laäp theâm moät traïi giam daønh cho lính laø quaân lao Goø Vaáp, nhöng quaân lao Goø Vaáp chæ laø nôi giam giöõ nhöõng tuø nhaân goác lính hay ñang laø lính bò baét coøn ñang tình traïng giam cöùu ñang chôø toøa aùn quaân söï maët traän cuûa Nha Quaân Phaùp xöû, vôùi caùc toäi thuoäc veà lính, nhö ñaøo nguõ, troäm caép quaân cuï, baát tuaân thöôïng leänh, hay toäi gì ñoù thuoäc veà quaân ñoäi..., vaø khi coù aùn roài tuø bao nhieâu naêm thì seõ ñöa veà Chí Hoøa toáng vaøo khu FG ñeå ôû cho ñeán maõn haïn tuø thì ñöa

92

qua Trung Taâm Quaûn Trò 3 ñeå traû veà ñôn vò goác hay boå sung quaân soá cho caùc ñôn vò khaùc. Coøn caùc quaân nhaân ñaøo nguõ ña soá seõ bò xöû laøm lao coâng chieán tröôøng, ñöa ra tuyeán ñaàu traän maïc ñeå khieâng ñaïn, ñaøo hoá... . Ngoaøi ra FG cuõng coøn laø khu chöùa caùc tuø nhaân goác lính, nhöng maéc toäi hình söï khoâng lieân quan ñeán quaân ñoäi nhö troäm caép (cuûa thöôøng daân), cöôùp cuûa gieát ngöôøi v.v... Nhöõng tay chôi (goác lính) naøy seõ bò toøa aùn tö phaùp xöû vaø cuõng seõ thoï aùn taïi Chí Hoøa. Vì vaäy luùc ñoù, nhöõng naêm ñaàu 70, FG laø nôi hoäi tuï quaàn huøng caùnh quaân ñoäi. Töø mieàn Trung veà ñeán taän muõi Caø Mau haàu nhö caùc tay chôi goác lính söøng soû nhaát ñeàu coù dòp naèm ôû khaùch saïn Chí Hoøa khu FG. Thaät laø truøng hôïp laøm sao khi maø

hang coïp nôi quy aån caùc tay yeâng huøng loaïi ngaàu haàm nhaát cuûa caû hai giôùi haéc baïch giang hoà. Trong giôùi caùc tay chôi töøng ra vaøo Chí Hoøa coù moät ñònh luaät baát thaønh vaên laø neáu bò xöû töø hai naêm trôû xuoáng thì coi nhö chæ laø dòp ñi nghæ maùt xaû hôi thoâi

BC vaø FG môùi laø nôi “ngoïa hoå taøng long” vôùi ñuû maët anh huøng

ñoái dieän vôùi FG treân voøng quay cuûa Baùt Quaùi Ñoà laïi laø khu BC laø khu thöôøng phaïm cuûa nhöõng tuø khoâng mang aùo lính. Khu BC luùc ñaàu coøn coù teân laø khu “nhi ñoàng” ñeå chöùa nhöõng tuø nhaân döôùi 18 tuoåi coù aùn, nhöng veà sau duø laø lính, nhöng phaïm “daân toäi” nghóa laø toäi hình söï cöôùp cuûa gieát ngöôøi, hoaëc vöøa phaïm “quaân toäi” laãn “daân toäi” nhö vöøa ñaøo nguõ, vöøa ñi aên cöôùp... thì seõ bò xöû “daân toäi” (aên cöôùp) tröôùc, ñöa voâ Chí Hoøa ôû khu BC, maõn haïn ñöa veà quaân lao chôø toøa aùn quaân söï maët traän xöû “quaân toäi” (ñaøo nguõ, aên caép suùng ngaén, löïu ñaïn baùn... chôï trôøi ñeå laøm ñoà ngheà cho caùc tay chôi thích haøng noùng chaúng haïn), vaø neáu aùn cho quaân toäi laâu hôn aùn daân toäi vöøa maõn, thì laïi bò traû veà Chí Hoøa ñöa voâ FG ôû tieáp...

Noùi laø vaäy thoâi, nhöng coù luùc tuøy vaøo tình hình daân soá... yù loän, phaûi noùi laø “tuø soá” môùi ñuùng, luùc tuø soá cuûa Chí Hoøa gia taêng quaù ñoâng, hai khu FG vaø BC luùc naøy laø hai caùi moàm cuûa con caù maäp khoång loà, “ngoaïm” heát taát caû caùc tay chôi toäi hình söï baát keå goác lính hay khoâng lính, cöù phoøng naøo troáng nheùt vaøo phoøng ñoù khoûi phaân khu phaân loaïi gì heát.

Toùm laïi hai khu BC vaø FG cuûa Chí Hoøa luùc naøy ñuùng laø ñaàm roàng

quaát cho caû chuïc vuï hieáp daâm, vaøo tuø laïi ñöôïc anh em hoan hoâ heát bieát. Ñaïi ca naøy khoâng phe phaùi baêng ñaûng naøo heát, chöa töøng coù thaønh tích teân tuoåi tröôùc ñaây, laïi nghe noùi coù hoïc vaán ñaâu chöøng ñeán ñeán trình ñoä sinh vieân ñaïi hoïc. Luùc ñoù ñaïi ca ñöôïc baùo chí Saøi Goøn toán khaù nhieàu giaáy möïc ñeå lieân tuïc thoåi phoàng nhöõng huyeàn thoaïi chung quanh ñaïi ca vôùi myõ hieäu laø “Töôùng cöôùp coâ ñôn Ñieàn Khaéc Kim”. Duø mang nhieàu toäi hieáp daâm treân ñöôøng ñi cöôùp, nhöng Ñieàn Khaéc Kim chæ cöôùp nhaø ngoaïi kieàu (Myõ - Anh Phaùp ...) vaø hieáp nhöõng coâ vôï hoaëc con gaùi laø taây ñaàm, gia ñình cuûa caùc vieân chöùc quaân söï hay ngoaïi giao ôû Vieät Nam ñeå traû thuø cho moái tình si cuûa rieâng mình, vaø cuõng laø thuø... daân toäc cuûa nhieàu anh con trai khaùc luùc baáy giôø coù ngöôøi yeâu ñi laáy Myõ, vaø Ñieàn Khaéc Kim laïi coøn coù theâm taøi

vöôït nguïc thaàn saàu... Khi vaøo tuø vôùi toäi nhaäp nha troäm cöôùp vaø hieáp luoân coâ ñaàm nöõ gia chuû (ngon nha!), thì cao laém Ñieàn Khaéc Kim chæ ôû chöøng ba ñeán naêm cuoán thoâi chöù chaúng phaûi chung thaân hay töû hình gì. Vaäy maø “trong cuûi” Kim laïi ñöôïc caùc ñaïi ca trong tuø daønh cho nhieàu myõ caûm vaø ñoùn leân chieáu treân, nôi daønh cho nhöõng tay giang hoà ñaõ coù thaønh tích. (seõ töôøng thuaät veà nhaân vaät naøy thaät töôøng taän ôû hoài sau) Söï thaät maø noùi töø xaây döïng ñeà lao Chí Hoøa cho ñeán 75 chæ dieãn ra hai vuï töû hình taïi khaùm ñöôøng naøy. Moät laø oâng Ngoâ Ñình Caån, ngöôøi em uùt trong Ngoâ trieàu bò phía ñaûo chaùnh xöû ngay sau cuoäc ñaûo chaùnh naêm 1963, vaø vuï thöù hai laø Nguyeãn Vaên Troãi, ngöôøi ñaõ thöïc hieän vuï gaøi bom ôû caàu Coâng Lyù cuõ (nay laø caàu Nguyeãn Vaên Troãi) nhaèm vaøo Boä tröôûng Quoác phoøng Hoa Kyø Robert McNamara khi oâng naøy cuøng phaùi boä quaân söï cuûa Myõ ñi ngang qua caàu. Nguyeãn Vaên Troãi bò baét nguoäi taïi nhaø tröôùc khi thöïc hieän vieäc gaøi bom, vaø bò chính quyeàn mieàn Nam luùc ñoù xöû baén taïi saân sau Chí Hoøa naêm 1964.

Coøn nhöõng vuï töû hình khaùc daønh cho tuø hình söï töø 63 ñeán 75 thì haàu nhö coù xöû nhöng khoâng coù thi haønh aùn, tuø töû hình (hình söï) ñöôïc aân xaù rôùt xuoáng coøn chung thaân, chung thaân ôû chöøng 15-20 naêm coù theå ñöôïc ñaëc xaù cho töï do... Vì vaäy phía hình söï cao thuû naøo mang aùn töø 10 naêm ñeán 20 naêm hay töû hình... voâ hình chung hoï keát thaønh moät khoái vôùi nhau. Tri kyû, tri bæ. Bieát ngöôøi bieát ta, anh huøng troïng anh huøng... Khoái naøy laø moät loaïi cha chuù trong tuø... Moät loaïi “untouchable” baát khaû xaâm phaïm, vaø cuõng laø moät thöù “gôùm nhö cöùt” ñuïng tôùi coi chöøng cuøi tay, caùc tuø aùn thaáp hôn phaûi coù boån phaän cung phuïng hoï, aùn caøng thaáp, söï “coáng naïp” caøng cao, vaø bò aên ñoøn töø treân ñaùnh xuoáng caøng nhieàu...

Song song vôùi ban Quaûn Ñoác ñeà lao vaø heä thoáng giaùm thò coi tuø, baát cöù nhaø giam, traïi giam naøo cuõng coù theâm heä thoáng “Ban Ñaïi Dieän” phoøng (tuø). Treân nguyeân taéc Ban Ñaïi Dieän goàm moät tröôûng phoøng hai traät töï vaø moät thö kyù. Ñaây chæ laø nhöõng tuø nhaân töï nguyeän phuï giuùp giaùm thò trong vieäc ñieåm danh, phaân chia thay phieân laøm veä sinh, tröïc phoøng v.v... Nhöng thöïc teá ñoù laø nhöõng hung thaàn trong tuø, laø nhöõng giang hoà coù soá maù ngoaøi ñôøi, vaøo tuø neáu nhöõng tröôûng phoøng ñang taïi vò bieát ñieàu maø môøi ñaïi ca leân chieáu treân ñeå em trao laïi chöùc tröôûng phoøng thì eâm thaém, neáu khoâng thì buoåi

toái seõ thöôïng loâi ñaøi ñeå phaân ñònh.

Haøng ñeâm trong Chí Hoøa, khi caùnh cöûa phoøng giam ñaõ khoùa kín, caùc cöûa saét caùch ngaên khu naøy vôùi khu kia cuõng ñoùng, thì quy ñònh noäi baát xuaát ngoaïi baát nhaäp cuûa nhaø tuø ñöôïc aùp duïng tuyeät ñoái. Keå caû giaùm thò cuõng khoâng ñöôïc pheùp thaêm vieáng p

thoáng Ban Ñaïi Dieän (tuø) coù “quyeàn löïc” theo caùch toå chöùc “haøng doïc” cuûa

Nhöng thöïc teá ñoù laø nhöõng hung thaàn trong tuø, laø nhöõng giang hoà coù soá maù ngoaøi ñôøi

haønh chaùnh trong caùc cô quan ban ngaønh. Nhö ñaõ trình baøy, kieán truùc cuûa Chí Hoøa laø boán phoøng voâ moät taàng laàu, boán laàu voâ moät caïnh cuûa baùt quaùi, vaø hai caïnh voâ moät khu, khu naøy caùch khu kia baèng moät vaùch töôøng daøy xaây bít, giöõa hai caïnh cuøng moät khu thì chæ laø moät vaùch ngaên song saét coù cöûa ñoùng môû cho thoâng nhau ñöôïc. Vì vaäy heä thoáng Ban Ñaïi Dieän cuõng ñöôïc “giang hoà” trong tuø phaân boå theo caùch naøy. Truøm moät phoøng laø tröôûng phoøng, boán phoøng voâ moät tröôûng laàu cuûa caïnh ñoù, vaø treân taùm tröôûng laàu (moät khu coù hai caïnh, moãi caïnh boán taàng) cuûa toaøn khu laø tröôûng khu, vaø toät ñænh heát laø

Truøm cuûa toaøn nhaø lao Chí Hoøa naém vaän maïng heát cho caû boán khu...

Treân thöïc teá cho ñeán thôøi Chí Hoøa “cöïc thònh” nhaát, ôû nhöõng naêm ñaàu 1970 khi ñaïi uùy Nguyeãn Ngoïc Thoï veà thay theá cho ñaïi uùy Traàn Kim Chi ñieàu haønh ban baøi tröø du ñaõng ôû Toång Nha... Ñaïi UÙy Thoï ñaõ söû duïng ñöôïc nhieàu ñoäc chieâu ñeå môøi quaàn huøng ôû khaép nôi cuøng quy tuï veà Chí Hoøa laäp giang sôn cuûa hoï trong tuø khaù ñoâng ñeå phaân chia ngoâi vò cuûa hoï trong ñoù. Nhieàu traän thö huøng khoân tieàn khoaùng haäu ñaõ xaûy ra ñaèng sau song saét cuûa nhaø giam. Nhieàu ngoâi vò ñaïi ca ñaõ ñöôïc phaân ñònh töø Chí Hoøa.. Tuy vaäy chöùc vuï “truøm” cuûa toaøn nhaø lao Chi Hoøa vaãn boû troáng, toät ñænh nhaát cuûa giang hoà trong tuø luùc ñoù laø Laâm Chính Ngoùn, vaø Sôn Cöông em ruoät cuûa Sôn Ñaûo, ngöôøi ñöôïc coi laø quaân töû kieám Nhaïc Baát Quaàn, moät cao thuû coù theå tieán ñeán vò trí thoáng laõnh nguõ nhaïc kieám phaùi ngoaøi ñôøi. Sôn Cöông vaø Laâm Chín Ngoùn töï ñònh vò cho mình ngang vay veá nhau neân khoâng tranh daønh nhau chöùc vuï truøm toaøn traïi giam Chí Hoøa maø cuøng chia hai giang sôn moãi ngöôøi laø truøm moät khu tuø hình söï.

Nöôùc soâng khoâng chaïm nöôùc gieáng, Laâm thoáng lónh khu quaân phaïm FG, Sôn Cöông cai trò thaàn daân khu thöôøng phaïm BC, coøn hai khu AH vaø ED nhö ñaõ keå chæ toaøn loaïi maáy caäu aám lôõ sa chaân, vaøo tuø tìm an phaän chôø ngaøy veà, tham döï “höôùng nghieäp” hoaëc nhaân vieân nhaø beáp traät töï veä sinh... ñeå laáy haïnh kieåm toát cho ngaøy xin aân xaù... Loaïi loâm coâm naøy maø cuõng goïi laø giang hoà thì thieät laø “nhuïc” cho anh em daân chôi thöù thieät. . ÔÛ trong tuø coù nhöõng vieäc maø ngöôøi ngoaøi khoâng theå naøo bieát ñöôïc. Noùi ra thì khoâng ai tin nhöng söï thaät thì khoâng ai ngôø. Vaøo tuø maø laøm ñaïi ca luùc ñoù söôùng hôn ôû ngoaøi ñôøi.

Söôùng ñeán noåi maõn haïn tuø nhieàu ñaïi ca khoâng muoán ra. Heä thoáng giaùm thò coi tuø cöù moät taàng laàu cuûa moät khu laø moät giaùm thò. Baøn tröïc cuûa hoï naèm ngay goùc tieáp giaùp hai caïnh, nôi vaùch ngaên song saét coù cöûa thoâng, ñeå tieän quan saùt doïc theo hai daõy phoøng hai beân. Toaøn traïi giam Chí Hoøa coù khoaûng treân döôùi gaàn traêm giaùm thò thay phieân nhau cho ba ca moät ngaøy cuøng moät soá nhaân vieân haønh chaùnh khaùc... Vaøo caùi thôøi quaàn huøng tuï veà Chí Hoøa ñeå tham döï Hoa Sôn luaän kieám, luùc ñoù hai khu FG vaø BC chöùa treân saùu ngaøn tuø. Vaø ñaây laø moät thò tröôøng lôùn ñeå kieám thu nhaäp theâm cho gia ñình caùc giaùm thò. Hoï baùn ñuû caùc thöù thaäp vaät treân ñôøi cho caùc

93

tuø nhaân, mieãn coù tieàn laø mua ñöôïc.

Moãi ngaøy töø boán naêm giôø saùng laø caùc giaùm thò thay phieân nhau ñi doïc caùc haønh lang phoøng giam rao haøng töø chaùo loøng, xoâi cheø, baùnh cuoán, côm taám bì söôøn v.v... Buoåi tröa thì caø pheâ ñaù, chanh muoái, nöôùc ngoït xaù xò con coïp coca-cola, thuoác laù... Ñeán toái laïi ... ai cheø ñaäu xanh nöôùc döøa ñöôøng caùt... hoân... Coù nhöõng thöù khoâng naèm trong list rao haøng nhöng caùc ñaïi ca neáu muoán cöù daën laø coù.

Xong ca tröïc, giaùm thò ñoù seõ chaïy ra ngoaøi mua ñem vaøo ngay. Vì vaäy coù nhöõng hoâm caùc ñaïi ca cao höùng muoán ñình ñaùm vôùi nhau moät traän caàn moät chai Hennessey vaø con gaø haáp muoái hay vòt quay ôû Toân Thoï Töôøng ñem vaøo tuø... cuõng laø chuyeän nhoû. Ngoaøi chuyeän baùn caùc thöù aên uoáng caùc giaùm thò coøn ñaûm traùch luoân dòch vuï giaët uûi möôùn quaàn aùo, khaên taém, vaûi boïc neäm, vaø ño caét may quaàn aùo, cuøng nhieàu dòch vuï khaùc cuõng do gia ñình giaùm thò toå chöùc ñeå phuïc vuï cho tuø kieám theâm thu nhaäp.

Phoøng giam Chí Hoøa nhö ñaõ keå, ba vaùch laø töôøng kieân coá, vaùch coøn laïi nöûa töôøng nöûa song saét nhìn ra trung taâm baùt quaùi. Neàn phoøng giam ñöôïc traùng xi maêng nhaùm, toaøn phoøng troáng trôn khoâng coù vaät duïng gì khaùc, chæ taän trong goùc phoøng phía beân trong laø moät baøn caàu loaïi ngoài beät, vaø moät thuøng phuy saét ñöôïc caét ñoâi ñeå ñöïng nöôùc, moät roï ñöôïc giaáy baån.

Taát caû tuø nhaân ñeàu naèm treân neàn xi maêng, hoaëc laø treân nhöõng taám ñeäm ñan baèng chieáu laùt chöù chaúng ai coù giöôøng beä gì... Haønh lyù laø nhöõng gioû xaùch, tuùi, hay thuøng goã nhoû ñöïng heát taát caû caùc taøi saûn trong tuø cuûa mình.

Dieän tích moãi phoøng khoaûng chöøng boán ñeán naêm möôi meùt vuoâng. Vaäy maø luùc ñöôïc muøa nhaát cuûa ñaïi uùy Thoï. Quaàn huøng veà döï hoäi ñeán treân traêm tuø cho moãi phoøng. Buoåi toái khi naèm xuoáng khoâng ñuû choã ñeå moïi ngöôøi ñeàu ñöôïc naèm ngöûa, hoï phaûi naèm nghieâng cho heïp dieän tích, vaø thaúng baêng ngöôøi naøy aùp buïng saùt löng ngöôøi kia y nhö caù moài Sumaco ñöôïc seáp töøng con saùt khít nhau trong hoäp... Vaäy maø tuø thuoäc “Ban Ñaïi Dieän” phoøng thì laïi khaùc.

Chæ vaøi ba anh thoâi laø hoï chieám heát gaàn moät phaàn ba dieän tích cuûa toaøn phoøng. Tuoát trong goùc laø moät taám neäm daøy gaàn caû gang tay coù boïc vaûi ra traûi giöôøng ñaøng hoaøng, saïch seõ traéng tinh nôi daønh cho ñaïi ca tröôûng phoøng. Loaïi neäm naøy ñöôïc keát laïi töø nhieàu taám chaên meàm len loaïi daøy haøng vieän trôï Myõ daønh cho quaân ñoäi nhöng ñöôïc baùn töï do ngoaøi chôï trôøi.

94

Voøng ngoaøi theâm vaøi taám neäm khaùc nöõa laø nôi daønh cho caùc tay ñaám haøng thöù nhì döôùi ñaïi ca... vaø voøng ngoaøi nöõa laø haøng thöù ba thaân höõu cuûa Ban Ñaïi Dieän, haøng thöù tö v.v...

Toång coäng cuõng treân döôùi moät chuïc soá tuø chieám lónh moät phaàn roäng cuûa dieän tích phoøng, soá coøn laïi bò caùc ñaïi ca luøa heát veà goùc caàu tieâu, nhoài nheùt naèm nghieâng nhö caù hoäp, hay naèm choàng leân nhau cuõng thaây keä tuïi noù... mieãn laø choã cuûa caùc ñaïi ca trong “Ban Ñaïi Dieän” phoøng luùc naøo cuõng roäng, saïch, thoaûi maùi laø ñöôïc.

Haøng tuaàn taïi Chí Hoøa coù cho ngöôøi nhaø vaøo thaêm nuoâi, vaøo ngaøy Chuû Nhaät. Ñaây laø nhöõng ngaøy tuø nhaân ñöôïc gia ñình tieáp teá thöùc aên, tieàn baïc ñeå tieâu vaët trong tuø v.v... Vaø cuõng laø ngaøy thu hoaïch cuûa Tröôûng

nhoø gì vôùi hoï. Thôøi gian thoï aùn khoâng laâu thay vì “chaïy” ñeå qua khu AH hay ED taùch xa ra ñaùm hình söï, nhöng coù nhieàu ñaïi gia thieáu gia laïi muoán “hoøa ñoàng” vôùi giang hoà cho ñuû chaát aên chôi tuø toäi vôùi ngöôøi ta.

Hoï haøo phoùng coáng noäp nhieàu hôn soá quy ñònh, thaêm nuoâi vaøo laø ñoà aên thöùc uoáng phuû pheâ. H5 keâu ngöôøi nhaø ñem vaøo caû gaùnh, tieàn baïc chæ laø... linh tinh. Hoï thaûy ra moät saáp caû chuïc laàn nhieàu hôn soá yeâu caàu cho ñaïi ca tuøy nghi... mua boùng ñeøn. Dó nhieân ñaây laø nhöõng con boø söõa cuûa ñaïi ca. Tay chôi caàu ba caúng con nhaø giaøu naøy seõ ñöôïc môøi leân chieáu “thaân

khoâng maéc ñi caàu cuõng bò xòt cöùt.

Khieâng noù xuoáng khu beänh xaù naèm maáy ngaøy sau thì chaéc laø noù bò con “Ma Thaàn Voøng” níu noù neân nöûa ñeâm côûi heát quaàn aùo, xeù laøm daây, noù traàn truoàng treo coå cheát töôi. Khoâng bieát noù treo coå kieåu gì maø hai chaân coøn loøng thoøng ñuïng ñaát nhö ñang quyù goái, vaäy maø cuõng hoàn lìa khoûi xaùc ñöôïc môùi hay. Tröôùc khi cheát noù vieát h u y e

ÔÛ trong tuø coù nhöõng vieäc maø ngöôøi ngoaøi khoâng theå naøo bieát ñöôïc. Noùi ra thì khoâng ai tin nhöng söï thaät thì khoâng ai ngôø.

Phoøng. Taát caû caùc tuø nhaân coù gia ñình thaêm nuoâi, thì baèng caùch naøo ñoù caùch, phaûi xin cho ñöôïc gia ñình cho moät soá tieàn theo giaù do tröôûng phoøng quy ñònh (khoaûng treân döôùi hai traêm ngaøn ñoàng theo giaù thò tröôøng ngaøy nay) goïi laø tieàn gaây quyõ “tröïc sinh” duøng ñeå mua choåi queùt nhaø hoaëc thay boùng ñeøn cho phoøng...

Neáu thaêm nuoâi xong trôû veà phoøng maø khoâng coù tieàn laø hai oâng hung thaàn traät töï phoøng, seõ thay maët ñaïi ca, maø taån cho moät traän loøi keøn luoân ñeå bieát theá naøo laø quy luaät tuø. Ñoù laø chöa keå taát caû thöùc aên thaêm nuoâi vaøo, phaûi ñem trình cho tay thö kyù phoøng ñeå tay naøy tuøy nghi choïn löïa, caùi gì ngon thì phaûi ñeå laïi cho ñaïi ca, phaàn maém muoái môùi traû laïi cho khoå chuû... Vì vaäy coù nhöõng ngöôøi tuø ñöôïc gia ñình ñem ít thöùc aên ngon vaøo nhö gaø quay, baùnh traùi, cheø chaùo v.v... thì hoï coá aên cho heát taïi phoøng thaêm nuoâi, chöù coøn vaøo ñeán phoøng thì khoâng coøn cuûa hoï...

Vaø cuõng khoâng thieáu nhöõng caäu thieáu gia, hay ñaïi gia lôõ keït vuï gì ñoù voâ tuø, thöôøng laø aùn nheï chæ vaøi thaùng hoaëc treân döôùi moät hai naêm. Ba caùi chuyeän aên uoáng, vaø chuùt ñænh tieàn baïc “tröïc sinh” moãi tuaàn thì nhaèm

maáy ngaøy sau thì noù chaéc laø bò “ma thaàn voøng” cuûa Chí Hoøa nhaäp neân töï mình treo coå cheát töôi

so tôùi soá cheát, hoâm ñoù noù ñöôïc ngöôøi nhaø thaêm nuoâi, vì nhaø ngheøo neân khoâng coù tieàn ñuû theo soá, khi noäp tieàn bò thieáu noù bò taån moät traän ñeán

oâi daït veà nôi voâ ñònh trong gioøng soâng giang hoà vaø roài cuõng laàn löôït voâ tuø... Laâm Chín Ngoùn sau maáy traän cöôùp lôùn vaø thanh toaùn cheùm guïc khoâng bieát bao nhieâu ñoái thuû, thì traän cuoái cuøng coù “nhaân thöông trí maïng” (cheát) neân Laâm ñöôïc ñaïi uùy Thoï cho caùi veù môøi voâ Chí Hoøa döï hoäi.

Vôùi thaønh tích khaù thaâm nieân vaø laãy löøng cuûa Laâm ôû ngoaøi ñôøi, laø moät ñöùa em töøng ñöôïc Traàn Ñaïi

daønh cho nhieàu öu aùi , laïi theâm caùi tính noùng, chæ tieáng tröôùc tieáng sau laø Laâm xuoáng dao lieàn neân Laâm nhanh choùng ñöôïc quaàn huøng trong Chí Hoøa neå maët nhöôøng böôùc. Ngaøy Laâm môùi bò baét coøn ñang thuï lyù ôû Toång Nha Caûnh Saùt Ñoâ Thaønh thoâi thì thaàn daân Chí Hoøa ñaõ bieát anh Laâm nay mai seõ vaøo ñaây vôùi aùn ñaïi hình.

Tuy (hoà sô) ñang con naèm ôû bieän lyù chöa ra toøa, nhöng ai cuõng thaáy Laâm caàm chaéc chí ít gì cuõng phaûi treân chuïc cuoán. Luùc ñoù Phuùc Chi Laêng laø moät tay chôi phía Gia Ñònh (Bình Thaïnh baây giôø), ñang naém khu FG, Phuùc bò quaát 10 cuoán ñaõ ôû ñöôïc hôn nöûa ñöôøng, chæ coøn vaøi naêm nöõa laø ra tuø, vì vaäy Phuùc khoâng daïi gì lieàu maïng vôùi Laâm ñeå baûo veä ngoâi vò truøm chæ theâm vaøi naêm nöõa. Phuùc doïn choã saün daønh cho Laâm moät taám neäm rieâng trong goùc caïnh beân choã mình naèm vaø saép xeáp vôùi caùc giaùm thò ñeå khi vaøo Chí Hoøa Laâm seõ vaøo phoøng mình. Ngaøy nhaän phoøng, Laâm ñöôïc Phuùc ñoùn tieáp troïng theå. Cheø chaùo, haøng traéng, ñen (ma tuyù) loaïi naøo cuõng coù. Saùng hoâm sau Phuùc tuï taäp moät cuoäc hoïp boû tuùi giöõa caùc tröôûng laàu cuûa mình goàm Tuaán Ñaõ, Bình Ñen, Vieät Paker, Troïng Muø, Ñoã Nhí, Long Caø Que, Khaùnh Ñaïi Vöông, Thu Xe Boø v.v... chính thöùc thoâng baùo töø nay anh Laâm seõ thay theá mình ñeå laøm “coá vaán” cho troïn khu FG, Phuùc “thoaùi vò” veà laøm moät “thaân höõu” ôû caïnh Laâm chôø ngaøy veà ñôøi maø thoâi. Laâm Chín Ngoùn nhôø thaønh tích vaø teân tuoåi ñang coù cuûa mình trong giôùi haéc ñaïo voõ laâm, neân khi vaøo Chí Hoøa ñaõ ñöôïc Phuùc Chi Laêng nhöôøng chöùc, nghieãm nhieân böôùc thaúng leân ngoâi vò naém ñaïi ca truøm khu FG, thu nhaän “coáng trieàu” cuûa 32 phoøng quaân phaïm trong khu maø khoâng phaûi qua cuoäc luaän kieám naøo...

Trong luùc ñoù phía ñoái dieän laø khu thöôøng phaïm BC thuoäc veà Sôn Cöông. Cuõng nhö anh laø Sôn Ñaûo, Cöông xuaát thaân töø loø Thaùi Cöïc cuûa thaøy Sôn Huøng, sau naøy Sôn Cöông hoïc theâm nhieàu moân khaùc vaø laø moät voõ só tam ñaúng Taekwondo, töøng laø huaán luyeän vieân cho voõ ñöôøng cuûa caûnh saùt, töøng ñaù moät ñaù baät goïng voõ só töù ñaüng, treân Cöông moät caáp, laø ngöôøi Ñaïi Haøn trong cuoäc thi ñaáu caáp quoác gia, nhöng sau naøy vì chôi baïch phieán neân Cöông bò caùc voõ ñöôøng cuûa quaân ñoäi sa thaûi khoâng cho laøm huaán luyeän vieân nöõa. Duø gia ñình thuoäc haøng trung löu, Baø Hôïp meï Cöông coù saïp haøng trong chôï oâng Taï, luùc sau phaùt trieån theâm thaønh chaønh vöïa cung caáp cho nhieàu

95

chôï nhoû, cuoäc soáng kinh teá gia ñình khoâng thieáu nhöng böôùc chaân giang hoà ñaåy Cöông vaøo con ñöôøng ma tuùy, ghieàn, roài vì coù theá löïc giang hoà cuûa Sôn Ñaûo neân Cöông oâm moäng beân caïnh anh, mình seõ trôû thaønh moät oâng truøm phaân phoái cho toaøn vuøng ñoâ thaønh Saøi Goøn Gia Ñònh. Con ñöôøng kinh doanh haøng traéng cuûa Cöông cuõng troùt loït ñöôïc vaøi chuyeán thì laïi ñuïng... ñaïi uùy Thoï. Moät ñaøn em cuûa Cöông laø nhaân vieân chìm do ñaïi uùy Thoï gaøi vaøo laøm tay trong.

Chuyeán giao haøng baèng ca noâ treân soâng Thò Ngheø choã cö xaù Thanh Ña töôûng ñaõ kín ñeán vaäy maø vaãn bò ñaïi uùy Thoï coù tin neân boá tri moät ñoaøn giang ñænh cuûa hình caûnh möôïn caên cöù Soùng Thaàn cuûa Thuûy Quaân Luïc Chieán treân soâng Thò Ngheø ñoå ra dí Sôn Cöông vaøo roï toùm goïn. Vaøo tuø, cuõng nhö Laâm Chín Ngoùn, Sôn Cöông nhanh choùng boø leân ngoâi bò truøm khu BC coi 32 phoøng khu thöôøng phaïm, ngang haøng cuøng chia laõnh thoå vôùi Laâm Chín Ngoùn ôû khu FG. Thaät ra thì ba caùi thu nhaäp veà tieàn tröïc sinh cuûa tuø thaêm nuoâi chæ laø ñeå khaúng ñònh thöù baäc giang hoà thoâi chöù thöù naøy chæ laø muoãi teùp ñoái vôùi haøng sieâu ñaïi ca cuûa Laâm Chín Ngoùn vaø Sôn Cöông khi ñang ôû trong tuø. Choã naèm cuûa hai ñaïi ca naøy trong tuø luùc baáy giôø chaúng khaùc gì hai oâng vua con, ngoaøi chuyeän ñaøn em cung phuïng, ñaám boùp daäm löng cho ñôõ moõi, haøng ngaøy ñoà aên thöùc uoáng röôïu Martel, bia lon cuûa Myõ, thuoác laù Pall Mall, Salem, Marlboro... baùnh keïo thöù gì cuõng coù do heä thoáng mua baùn cuûa giaùm thò cung öùng. Ngoaøi ra coøn moät tuû nhoû baèng goã taàm baåy taùm taát beà ngang, hôn gang tay beà roäng, cao khoaûng moät meùt döøng ñeå ñöïng nhoùc moät tuû toaøn... tieàn. Giaáy naêm traêm, meänh giaù tieàn lôùn nhaát luùc ñoù ñöôïc boù thaønh töøng boù, töøng boù chaát ñaày tuû. Cuõng neân nhaéc laïi laø löông cuûa moät thieáu uùy ñoäc thaân môùi ra tröôøng trong quaân ñoäi naêm 70 chæ coù möôøi hai ngaøn, nghóa laø chæ voûn veïn coù hai möôi boán tôø naêm traêm. Vaäy maø caùi tuû goã chöùa tieàn cuûa Laâm Chín Ngoùn trong tuø luùc ñoù tieàn traêm caû boù, boù... Daùm chöøng traû löông cho caû sö ñoaøn lính cuõng ñuû. Chöa heát, coøn baûnh hôn nöõa laø thaùng, coâ Nga, vôï cuûa Laâm Chín Ngoùn ñích thaân laùi xe Toyota 800, laø loaïi couple deluxe nhoû nhaát hai choã ngoài mui traàn, moät loaïi chieán maõ cuûa caäu aám coâ chieâu daân thöôïng löu thôøi ñoù. Nga laùi xe voâ Chí Hoøa ñaäu ôû tröôùc vaên phoøng cuûa thieáu taù Phan Huy Vaân (teân thieät ñaõ ñöôïc thay ñoåi) laø phoù quaûn ñoác

96

luùc ñoù ñeå ñoùn Laâm veà... nghæ pheùp.

Vaøo daïo ñoù, thuyeát hieän sinh, phong traøo hippy, nhaïc treû, cuoäc chieán gia taêng, lính Myõ traøn ngaäp v.v... Nhieàu yeáu toá khaùc nhau ñaõ keát hôïp thaønh moät thöù laøm mî loøng caû moät theá heä thanh nieân treû. Moät loaïi boät

caáp xì ke vaøo Chí Hoøa. Laâm Chín Ngoùn vaø Sôn Cöông laø maéc xích cuoái cuøng trong ñöôøng daây naøy. Hoï ñöôïc caùc giaùm thò (trong ñöôøng daây) gôïi yù mua duøm xì ke ôû beân ngoaøi ñeå baùn laïi trong tuø... Vôùi vai veá laø hai oâng truøm cuûa FG vaø BC, Laâm vaø Cöông ñaõ ñieàu haønh trôn tru ñöôøng daây baùn

hay ñeå nguyeân chaát boät maø hít thaúng vaøo muõi.

leû theo caùch phaân boá haøng doïc xuoáng cho caùc ñaøn em trong heä thoáng “coá vaán” cuûa mình xuoáng töøng taàng laàu, vaøo taän töøng phoøng. Dó nhieân ngoaøi caùc quan chöùc naèm trong “nguoàn” cung öùng töø beân ngoaøi, Sôn Cöông vaø Laâm Chín Ngoùn cuõng phaát lôùn vôùi chuyeän phaân phoái baùn leû ma tuùy trong tuø.

Haøng thaùng hoï coù coâng vaên cuûa cuïc bieän lyù goïi ñi ñieàu tra theâm ñeå boå tuùc hoà sô, nhöng thaät ra ñoù laø moät

loaïi ñaëc aân nguïy trang cho vieäc ñi pheùp veà nhaø thaêm gia ñình. Buoåi saùng ngaøy ñi “boå tuùc hoà sô” vôï Laâm Chín Ngoùn vaøo taän tuø ñoùn chaøng veà dinh, ñem caû caëp taùp lôùn tieàn veà luoân. Huù hí vôùi nhau troïn ngaøy ñeán chieàu ñöa chaøng vaøo Chí Hoøa ñeå... laøm vieäc tieáp, chôø thaùng sau ñoùn veà nöõa. Beân Sôn Cöông cuõng vaäy. Caùc ñaïi ca ñi ôû tuø maø cöù nhö ñi laøm aên xa, moãi thaùng ñem caû ñoùng tieàn veà cho vôï con, thaêm vieáng nhau, “quaát” nhau moät “roi” roài laïi vaøo tuø “laøm vieäc” kieám tieàn tieáp. Thænh thoaûng laâu laâu thieáu taù Vaân laïi maét nhaém maét môû cho ôû nhaø troïn ñeâm vôùi vôï ñeán saùng hoâm sau môùi trôû vaøo tuø.

Trong nhöõng laàn ñi “boå tuùc hoà sô” ñaëc bieät naøy, hoï ñöôïc töï do vôùi gia ñình chöù khoâng caàn cho lính theo canh chöøng gì heát. Thieáu taù Vaân bieát raèng duø caû hai ñeàu laø troïng aùn cuõng khoâng coù anh naøo ngu gì vöôït nguïc troán luoân khoâng vaøo tuø trong luùc naøy... Vöôït nguïc hoï seõ maát heát taát caû vaø phaûi troán chui troán nhuûi vì bò truy naõ. Trong tuø hoï coù caû traêm ñaøn em cung phuïng, töø röôïu Martel, vòt quay, gaø haáp muoái thöù gì cuõng coù. Laïi theâm moät heä thoáng kinh doanh haøng traéng ñeå tieàn rôi vaøo tuùi hoï haøng thaùng daùm chöøng coøn nhieàu hôn laù me ruïng treân veä ñöôøng.

Moãi thaùng coøn ñöôïc ñi pheùp veà nhaø “quaát” ñeán teø le luoân caùi... loàng baøn cuûa vôï... So vôùi lính traùng ngoaøi traän maïc coù khi caû naêm trôøi coøn chöa coù maáy giôø pheùp veà nhaø ñeå bieát caùi muøi... naùch vôï cuûa mình noù ra sao... ÔÛ tuø nhö vaäy thì maáy ñaïi ca naøy laø cha thieân haï roài chöù coøn noùi gì nöõa, coù thaèng ngu naøo muoán ñöôïc nhanh maõn haïn ñeå töï do sôùm ñaâu chöù...

Ngöôøi ta noùi anh huøng troïng anh huøng. Duø chæ laø truøm moät nöûa giang sôn trong Chí Hoøa nhöng vì quyeàn lôïi cuûa ma tuùy quaù lôùn so vôùi chuyeän giang hoà aên cöôùp tröôùc khi voâ tuø, neân caû hai Sôn Cöông vaø Laâm Chín Ngoùn ñeàu thoûa maõn vôùi nhöõng gì maø Chí Hoøa ñang “cho” hoï. Hoï khoâng coù yù ñònh haï ñoái phöông ñeå chieám lónh ñoäc quyeàn mieáng baùnh, traùi laïi coøn thöôøng xuyeân qua laïi giao teá vôùi nhau. Trong moät vaøi laàn “veà pheùp” theo gôïi yù cuûa Cöông, Laâm coù gheù thaêm Sôn Ñaûo taïi phoøng traø Miami cuûa Sôn Ñaûo vaø ñöôïc Sôn thuø tieáp raát thaân tình. Ñeán ñaây thì coù leõ phaûi trôû laïi chuyeän laù buøa eám cuûa Chí Hoøa.

Nhö ñaõ trình baøy ôû ñoaïn treân, Luùc xaây baùt quaùi ñoà ngöôøi Nhaät coù yù muoán traán eám Chí Hoøa thaønh moät saùt traän. Theo traän naøy thì nhöõng ai cheát trong baùt quaùi traän thì phaàn

hoàn cuûa hoï seõ bò vaây haõm ñôøi ñôøi kieáp kieáp trong ma traän khoâng theå naøo sieâu thoaùt, do ñoù caùc “aâm khí” trong Chí Hoøa ngaøy caøng taêng. Duø vò thuaät só Ñaïi Haøn eám chöa tôùi, hay oâng coù töø taâm muoán ñeå laïi moät aån yù chæ caùch phaù giaûi cho thieáu taù Nhaøn môû ñöôïc cöûa “sinh” trong taùm cöûa toaøn töû... Nhöng chaéc chaén laø Chí Hoøa khoâng theå laø nôi kinh doanh ñöôïc vöôïng phaùt. Vaäy thì taïi sao Laâm Chín Ngoùn, vaø Sôn Cöông laïi rôi vaøo cung “phaùt” (phaùt taøi phaùt loäc) khi sa voâ traän ñoà Chí Hoøa naøy...

Coù leõ chính ñieàu voâ lyù naøy ñaõ vaän vaøo ñaùm aâm binh töø nhöõng oan hoàn coøn vöông vaát khoâng loái ra cuûa baùt quaùi ñoà saùt ñoà traän ñaõ ra tay phaù haïi hoï, hay chæ laø truøng hôïp cho nhöõng söï kieän loaïi “tieàn kieát haäu hung” (toát ñaàu xaáu ñuoâi) thöôøng thaáy?

Haøng ngaøy trong tuø ñeàu coù ngöôøi cheát. Cheát vì beänh taät, thanh toaùn ñaâm cheùm nhau giöõa tuø vôùi tuø, tuø con bò tuø ñaïi baøng ñaïi ca ñaùnh cheát v.v... Nhöõng hoàn ma cuûa tuø nhaân bò baùt quaùi vaây haõm cöù vaát vöôûng loøng voøng trong caùi chuoàng chim song saét cuûa ñeà lao, trong khi thaân xaùc hoï ñaõ thaønh tro buïi... Haøng ngaøn tuø nhaân cheát ôû Chí Hoøa phaàn hoàn bò baùt quaùi caàm giöõ khoâng sieâu thoaùt ñi ñaàu thai

veà giuùp cho toaïi nguyeän ngay. Moät böõa coù moät tuø con so cho mình bò oan, vaøo phoøng giam khoùc nöùc nôû. Buoåi toái coøn ngoài ñoù keå noãi oan öùc cuûa mình, buoåi saùng anh naèm coøng queo cheát cöùng töï bao giôø, treân coå anh coù caùi chieác khaên muø xoa cuûa con gaùi ñöôïc thaét voøng quanh coå, voøng thaét roäng rinh chaúng theå laøm anh ngheït thôû ñöôïc, vaäy maø cuõng cheát... Coøn con ma xoûa toùc thì chuyeân ñi hieáp nhöõng anh chaøng haùo saéc. Moät tay aên bay (giöït ñoà) ñeâm naøo cuõng bò coâ... ñeø cho chóa noøng cao xaï leân trôøi cao maø “baén maùy bay” saùng ra öôùt nheïp meï noù heát caû quaàn. Tay naøy bò ma choïc cho baén ñeán heát ñaïn, ñöôïc vaøi hoâm suyùt chuùt anh bò thöôïng maõ phong luoân, neân phaûi khieâng ñi beänh xaù. Vaø chuyeän Ma Baøn Tay Loâng cuõng laø cuûa moät coâ gaùi, nhöng baøn tay naøy ngoaøi moùng vuoát daøi ngoaèn

Ma Thaàn Voøng laø moät coâ gaùi xinh ñeïp...

phaù raát döõ hay treâu choïc tuø. Tuø nhaân naøo voâ Chí Hoøa buoàn ñôøi coù yù ñònh quyeân sinh, nhöng chöa bieát cheát baèng caùch naøo thì nöõa ñeâm coâ hieän

ñoû loøm nhö maùu ra laïi coøn theâm loâng laù phuû ñaày nhö loâng khæ. Coù nhöõng ñeâm, vaøi anh tuø ñau buïng caàn ñi boû phieáu thì noù töø döôùi loã baøn caàu toilet töø töø eâm ru thoø baøn tay loâng leân duøng maáy ngoùn tay ñaày moùng vuoát nhoïn cuûa noù maø maân meâ hai hoøn bi cuûa anh ta moät phaùt... laøm anh chaøng vöøa buïm deá vöøa nhaûy ra khoûi baøn caàu maø la chaøi baõi, coù anh coøn bò noù naém truùng caùi “voøi voi” cuûa mình maø keùo laïi... Töø ñoù, luaät baát thaønh vaên, khoâng tay chôi naøo daùm ñi boû phieáu vaøo ban ñeâm caû. Noùi chung thì haøng traêm caâu chuyeän veà ma ñöôïc phaùt taùn nhöng phoå bieán nhaát laø con Ma Vuù Daøi cuûa Chí Hoøa... Con ma naøy khoâng bieát luùc soáng aên caùi gioáng gì maø khi cheát caëp vuù laïi loøng thoøng tôùi ñaàu goái. Ñeâm ñeâm nhöõng ngöôøi tuø thöùc khuya thöôøng thaáy moät caùi boùng traéng bay phaáp phôùi töø phoøng naøy qua phoøng kia, töø khu naøy qua khu noï, noù lôûn vôûn treân noùc hoà nöôùc vaøo nhöõng ñeâm möa laâm raâm, nhöõng luùc nhö theá luôõi noù theø ra ñoû loøm nhö

maùu, cuõng loøng loøng daøi baèng caëp vuù... Ñoâi khi noù ñöùng ngoaøi song saét thoït vuù vaøo beân trong ñeán taän moàm anh tuø naøo ñoù ñeå choïc anh ta. Con ma naøy khoâng ñi, noù chæ bay löôùt treân khoâng khí chaân noù khoâng bao giôø chaïm ñaát.

Moät soá tay chôi töøng ôû Chí Hoøa sau 75 keå laïi (khoâng bieát coù thieät khoâng) Sau 75, ôû nhöõng naêm ñaàu moät soá quaûn giaùo môùi cuûa Chí Hoøa laø caùn boä ñöôïc ñieàu töø ngoaøi baéc vaøo, nhöõng anh naøy maïnh mieäng noùi laø duy vaät bieän chöùng phaùp khoâng bao giôø tin laø coù ma. Sau ñoù thì chuyeän con ma vuù daøi Chí Hoøa cuõng ñeán tai nhöõng caùn boä naøy. Moät soá hoï ñaõ quyeát ñi tìm xem söï thaät cuûa lôøi ñoàn ra sao. Luùc ñoù khoaûng 12 giôø ñeâm, hoâm ñoù moät toáp 5 ngöôøi, tay hoï caàm gaäy, saøo daøi khoâng tuaân thuû theo luaät noäi ngoaïi baát xuaát nhaäp vaøo ban ñeâm cuûa caùc giaùm thò tröôùc 75. Hoï môû cöûa ñi vaøo haønh lang song saét daïo quanh caùc phoøng giam cuûa khu BC luùc nöûa ñeâm ñeå quyeát chí thaáy cho ñöôïc caëp vuù daøi... Moät luùc sau, tuø nhaân ôû caùc phoøng töø 2C1 ñeán 2C4 nghe nhöõng tieáng la heùt kinh hoàn cuûa nhöõng ngöôøi quaûn giaùo duy vaät kia. Tieáng chaân ngöôøi chaïy ngöôïc trôû ra khu ñaàu hoài tieáp giaùp hai caïnh C vaø B cuûa caùc daõy phoøng giam, vaø nhöõng tieáng thôû hoàng hoäc cuûa caùc quaûn giaùo caøng laøm taêng veû kinh sôï cho tuø yeáu boùng vía trong phoøng giam. Nhöng vì vaùch phoøng giam nôi quay maët vaøo trung taâm baùt quaùi nhö ñaõ dieãn taû, phía beân döôùi laø töôøng bít cao ñeán 1.5 meùt, töø ñoù leân môùi laø song saét neân taàm nhìn khoâng theå quan saùt heát ñöôïc nhöõng gì xaåy ra ôû beân ngoaøi. Hoï chæ nhìn thaáy khi vaøo thì naêm ngöôøi, nhöng khi oàn aøo thì chæ coù boán quaûn giaùo la heùt kinh haõi chaïy qua chaïy laïi thoâi coøn ñaâu maát moät ngöôøi... Nhöõng ngöôøi tuø quen thuoäc vôùi Chí Hoøa, ai cuõng bieát ngöôøi thöù naêm chaéc laø tieâu vôùi con ma Vuù Daøi roài chöù coøn gì nöõa.

Saùng sôùm hoâm sau, Ban laõnh ñaïo traïi giam Chí Hoøa (caùch goïi sau 75 ñeå chæ ban quaûn ñoác nhaø giam) ñieàu vaøo moät toáp boä ñoäi voõ trang suùng oáng taän raêng ñeå xem söï tình ra sao.

Tìm moät hoài hoï gaëp ñöôïc anh boä ñoäi hoài ñeâm maát tích ñang naèm tuoát ngoaøi khoaûng saân troáng gaàn hoà nöôùc ôû trung taâm. Laï moät ñieàu laø hoài toái maát tích thì anh ta ñang ôû laàu hai treân haønh lang khu BC, töø ñoù xuoáng khoaûng saân trung taâm hoà nöôùc song saét bít buøng thì laøm sao anh ta laïi naèm ñaây ñöôïc? Hai tay anh che buïm maët nhö khoâng daùm nhìn ai, vaø ngöôøi anh ñang coøn run laåy baåy. Khi ngöôøi

97

ta ñeán ñaùnh thöùc tænh anh thì anh choàm daäy, la heùt lôùn tieáng haõi huøng veû hoaûng loaïn laém. Anh vuøng vaäy chaïy ñaâm moät chaäu nöôùc gaàn ñoù uùp maët vaøo trong nöôùc roài... ra ñi ngoït lòm. Tröôùc khi anh taét thôû, ngöôøi ta chæ voïn veïn nghe ñöôïc tieáng theàu thaøo reân ræ nôi mieäng anh phaùt ra: “Coùoùoùo... cooo... ma.a.a. mamama Vuùuùuù ... Daøaøaøiiii “.

Cuõng caùc truyeàn thuyeát veà ma ôû Chí Hoøa naøy thì kinh hoàn nhaát coøn laø con ma Baø Chuùa Nguïc. Gaëp ma Vuù Daøi, hay ma Thaàn Voøng, Baøn Tay Loâng v.v.. thì cuõng coi nhö tôùi ngaøy taän maïng, nhöng neáu bieát khaán xin thì coøn ñöôïc caùc coâ nöông “thöông” maø tha cheát, chöù coøn gaëp ma Baø Chuùa Nguïc laø chaéc cuù seõ taøn ñôøi trong khaùm laïnh. Baø Chuùa Nguïc to khoång loà, ñen sì sì, treân ngöôøi ñeo ñaày xieàng xích.

Coù moät laàn (tröôùc 75) trôøi gaàn saùng, nghe tieáng luïc ñuïc môû khoùa ngoaøi cöûa ngaên ôû ñaàu hoài nôi tieáp giaùp hai caïnh, tuø nhaân töôûng laø maáy giaùm thò, thöôøng khoaûn taàm 4.30 ñeán 5 giôø saùng, caùc giaùm thò hay ñem cheø chaùo caø pheâ buoåi saùng vaøo baùn, chöøng hoài laâu thaáy im laëng neân coù ngöôøi tuø nhìn leân chaán song saét thì meï ôi! Ñeo toøn ten treân haøng song saét coù hai con maét ñoû keù saùng röïc nhìn vaøo, roài moät caùi maët cuûa ngöôøi ñaøn baø chaàn daàn böï baèng caùi maâm toùc tai ruõ röôïi, löôõi ñoû theø leø daøi caû hai thöôùc xuyeân qua song saét maø caø caø quô, caø quô... laøm anh tuø hoaûng hoàn vía la laøng “ma.. a... ma... ma... m.. m..a.a..a.” aàm ó... Nhieàu tuø khaùc bò tieáng la cuûa anh naøy laøm cho thöùc giaác cuõng thaáy y chang nhö vaäy, theá laø ñoàng loaït cuøng nhau la. Tieáng la bò daây chuyeàn nhö phaùo noå, töø phoøng naøy qua phoøng kia, töø khu naøy qua khu khaùc, toaøn Chí Hoøa gaàn caû möôøi ngaøn töø nhaân ñeàu phaùt la taïo thaønh moät aâm thanh vöøa kinh dò, vöøa haõi huøng lanh laûnh trong ñeâm khuya...

Hieän töôïng naêm baåy ngaøn tuø nhaân nöûa ñeâm ñoàng loaït phaùt la “ma... ma..a..a..” laø chuyeän xaûy ra khaù thöôøng xuyeân cuûa Chí Hoøa, duø tin hay khoâng nhöng taát caû caùc tuø nhaân vaø keå caû caùc giaùm thò ñôøi xöa vaø ñôøi baây giôø ñeàu coù chöùng kieán chuyeän naøy. Duø duy vaät hay duy taâm, ai cuõng tin thaáy Chí Hoøa laø nôi coù “aâm khí” naëng neà. Vaø nhaát laø ñaây khoâng phaûi laø moät nôi “vöôïng phaùt” cho Laâm Chín Ngoùn vaø Sôn Cöông kinh doanh (ma tuùy) ñeå phaát giaøu ñöôïc. Caùc oan hoàn cuûa nhöõng tuø nhaân trong Chí Hoøa deã gì ñeå cho hoï kieám aên moät caùch ngon laønh nhö vaäy ñöôïc, vaø caùc quan chöùc trong

98

ñöôøng daây ma tuùy laøm giaøu treân söï nghieän ngaäp cuûa ngöôøi tuø cuõng khoâng giöõ ñöôïc nhöõng ñoàng tieàn hoï kieám töø Chí Hoøa, thieáu taù Phan Huy Vaân phoù quaûn ñoác ñeà lao luùc baáy giôø ñöôïc leân baùo töïa ñeà “Chuùa nguïc bò sa... nguïc” Thieáu taù Vaân bò voâ tuø ngay ôû nôi oâng cai quaûn. Ñoàng luùc ñoù cuõng coù nhieàu quan chöùc khaùc coù dính líu ñeán chuyeän kieám tieàn qua ñöôøng daây ma tuùy taïi Chí Hoøa... Baûn thaân hoaëc gia ñình caùc quan chöùc naøy boãng döng bò nhöõng tai naïn raát laø voâ lyù ñeán khoù lyù giaûi. Sôn Ñaûo duøng phoøng traø Miami “röûa” tieàn baùn ma tuùy trong tuø cuûa Sôn Cöông, bò Y Caø Reát baén cheát laõng nhaùch. Laâm Chín Ngoùn vaø Sôn Cöông ñang thaân tình huynh ñeä giang hoà chia hai giang sôn moãi ngöôøi truøm moät khu, tieàn vaøo nhö nöôùc thì boãng döng... Coù leõ laø baø Chuùa Nguïc

taàng laàu hai cuûa khu FG bò caùc haûo hôùn trong tuø töï coâ laäp ñeå thanh toaùn nhau, löûa chaùy khoùi ñen cuoàn cuoän mòt trôøi trong suoát 4 giôø lieàn. Toaøn boä giaùm thò Chí Hoøa bò “nhoát” beân ngoaøi ñaønh ñöùng boù tay nhìn hai phe baêng ñaûng giang hoà tuø quaàn thaûo nhau beân trong loàng chim song saét khoång loà cuûa khu FG. Chieán tröôøng ñaãm maùu coøn hôn phim Hollywood...

Baùn sæ vaø leû ñuû caùc loaïi saûn phaåm veà saøn nhaø goã vaø vaät lieäu loùt saøn nhaø

TAËNG

$100 TIEÀN MAËT

Khi mua haøng nhôù noùi laø thaáy quaûng caùo naøy ñaêng treân baùo Doanh Nghieäp Magazine & Online seõ ñöôïc taëng $100 tieàn maët khaáu tröø vaøo hoùa ñôn. AÙp duïng ñieàu naøy cho suoát naêm

2010

* Solid timber * Goã ñaëc * Floor boards * Laminate

* Vinyl * Carpets Rugs * Tiles gaïch * Thaûm ñuû loaïi

Xin goïi Joseph

0421 128 720 - 9755 0555 - Fax - 9755 0554

Haõng saûn xuaát vaø cung caáp laép ñaët caùc loaïi tuû aâm töôøng vaø kính chaén phoøng taém. Nhieàu thieát keá myõ thuaät veà kieåu vaø maøu saéc ñeå choïn löïa. gaëp ma Baø Chuùa Nguïc laø chaéc cuù seõ taøn ñôøi trong khaùm laïnh. nhaäp vaøo Sôn Cöông (moät voõ só ba ñaúng huyeàn ñai Taekwondo), neân laøm anh naøy môø maét khoâng ñôõ noåi ñöôøng dao cuûa Laâm Chín Ngoùn xæa thaúng voâ tim, vaø Laâm Chín Ngoùn cuõng bò Ma Vuù Daøi nhaäp hay sao ñoù neân trôû maët ñaâm Sôn Cöông... Roài ñeán Hoaøng Ñaàu Laâu tay chaân thaân caän cuûa Sôn Ñaûo, cuõng laø moät voõ só nhò ñaúng, ñöôïc Sôn Ñaûo göûi vaøo ñeå tính soå vôùi Laâm Chín Ngoùn, roài cuõng bò ma Thaàn Voøng troùi tay thuùc thuû ñöùng im cho Laâm Chín Ngoùn ñaâm ñeán 47 dao...

Xin ñoùn xem tieáp caùc kyø sau: Traän thö huøng kinh hoaøng nhaát trong lòch söû Chí Hoøa naêm 1970, giöõa truøm baêng ñaûng cuûa hai khu BC vaø FG, hôn 200 quaàn huøng tham döï cuoäc “Chí Hoøa luaän maõ taáu” quy moâ nhaát trong taát caû moïi thôøi ñaïi. Nguyeân caû

ñôøi ñôn thaân ñoäc maõ tay dao tay maõ taáu ñuïng vôùi Minhmasa ôû Vuõng Taøu, laán böôùc voâ laõnh ñòa Saøi Goøn khoâng neå maët Naêm Cam (luùc naøy ñaõ laø truøm), khoâng giao haûo huynh ñeä vôùi caùnh “traø baéc”... Haäu quaû laø bò Dung Haø, moät nöõ quaùi ñaát caûng töø Haûi Phoøng ñang treân ñöôøng nam tieán cho moät ca aùt xít vaøo giöõa maët...

Theá giôùi ngaàm cuûa Vieät Nam “xöa vaø nay” vôùi nhöõng chuyeän voâ cuøng kyø bì chöa töøng tieát loä, chöa töøng ñöôïc nhaø vaên nhaø baùo naøo vieát ra tröôùc ñaây. Truyeän do Yeân Ba Giang Vuõ laø moät ngöôøi trong cuoäc coøn ñang naéng möa vôùi giang hoà trong nöôùc töôøng thuaät moät caùch trung thöïc vaø soáng ñoäng nhaát, môøi baïn ñoïc tieáp tuïc theo doõi haøng thaùng, chæ coù treân

Giaûm 10% treân baûn giaù cuûa caùc nôi khaùc vaø coù giaù sæ cho caùc baïn builders trong ngaønh.

Xin goïi Steve ñeå ño vaø ñöôïc baùo giaù mieãn phí.

Môû cöûa 7 ngaøy

99

Haõy daønh cho Gia Ñình Baïn nhöõng gì Toát Nhaát

Gaïo Thôm Hoaøng Gia Royal Umbrella Jasmine Rice

Nhöõng ñieàu ñôn giaûn trong cuoäc Soáng... thöôøng laø nhöõng ñieàu Quan Troïng nhaát Coù baùn taïi caùc tieäm taïp hoùa AÙ chaâu treân khaép nöôùc UÙc

100 100 100

www.BestRice.com.au