Inhoud & column

KLIMAATNEUTRAAL

Tentoonstellingen rondom ecologie, milieu, recycling en van alles en nog wat dat niet per se met ‘vrije kunst’ van doen heeft zijn hip. Sommige kunstenaars zijn er spontaan mee bezig, anderen doen zoiets in opdracht van een museum dat een thema bij inclusiviteits- en duurzaamheidssubsidiebepalingen heeft verzonnen. De enige reden dat je enkele jaren geleden plotseling daklozen of vluchtelingen mee zag spelen in orkesten was een subsidiehaakje. Recent moest ik zelf weer zo’n formulier invullen. Daarop moest ik aangeven hoe ik dacht niet klassiek geïnteresseerd publiek bij mijn klassieke muziekconcert binnen te krijgen. Tja... Ik wil niet alles over één kam scheren, maar als ik had ingevuld dat we met Oekraïense vluchtelingen gingen werken en 200 plaatsen voor hun familie beschikbaar stelden, hadden we meteen 15 mille bij kunnen schrijven. Is For What It’s Worth verderop in deze Kunstgids eigenlijk wel een (fraaie) tentoonstelling, of is het meer filosofie dan kunst? De vraag geeft aan dat grenzen momenteel erg vervagen, al is dat misschien van alle tijden. De meeste protesthits uit de jaren zestig kennen we vandaag als ‘golden oldies’. Perplex stond ik bij een persbericht over de Rijksmuseumdirecteur die naast een burgemeester en het Melkmeisje stond, nu de Hermitage is gesloten – who cares? Het Fries Museum stuurt persberichten over ‘sustainable goals in museumland’. Klinkt fantastisch, maar musea zijn betonnen kolossen en het begrip klimaatneutraal is vooral een subsidiebegrip en verder een sprookje: musea zijn enorme energieslurpers en als de Poetin-crisis één ding heeft geleerd is het dat alle groene stroom uiteindelijk via olie, kolen en gas wordt opgewekt. Maar de klimaatneutrale leugen voelt absoluut een stuk beter.

Soms kun je echter tóch het ‘verschil’ maken. De auteur van de omgekeerde fotoroman Branco & Julia baseerde zijn roman op een serie intrigerende oude foto’s die hij op een veilingsite kocht, maar de uitgever moest nog overtuigd worden van het nut van het plaatsen van die foto’s in dat boek. Koud had ik beloofd het boek op de fotopagina te zetten áls de uitgever die foto’s in het boek zou zetten, en hij ging al overstag! Het is onbeschrijfelijk wat voor gevoel je van zulke feedback krijgt. Ik voelde me op slag klimaatneutraal!

René Seghers

Museum DE ZOMER VAN JEANNE BIERUMA OOSTING (1898 - 1994) Henriëtte Polak

Het oeuvre van de Friese kunstenares Jeanne Bieruma Oosting mag zich sinds enkele jaren verheugen in een groeiende belangstelling. Dat is niet verwonderlijk. Oostings veelzijdige, soms behoorlijk gedurfde werk en haar avontuurlijke, vrijgevochten leven spreken tot de verbeelding. Een filmisch portret waarin ze zelf met ijskoude nuchterheid in een paar minuten haar leven uit de doeken doet om te besluiten met ‘En meer he’k d’r nie over te zegg’n’ zet haar werk aan het einde van de tentoonstelling in Museum Henriëtte Polak op prachtige wijze in perspectief.