Breathe Magazine Nederland

Breathe

MINDFULNESS • WEL ZIJN • CREATIVITEIT • ESCAPE

Breathe en maak tijd voor jezelf

NIEUW INE MAGAZ

01/2023

Een natuurlijk toevluchtsoord Tot de volgende keer? Het antwoord waait in de wind Natuurgids Blijf in balans Voor altijd de jouwe Geheimen van de afgesloten kamer Microscopische mirakels Er was eens ...

WELKOM

Wijsheid, handigheidjes, ontdekkingen. Er zijn talloze dingen die mensen graag delen, van favoriete auteurs tot levenslessen die ze door vallen en opstaan hebben geleerd. Het leidt vaak tot een leuke uitwisseling van ideeën die tot nadenken stemmen en heel verhelderend kunnen zijn.

Sommige gebieden zijn echter uitdagender dan andere. Neem bijvoorbeeld persoonlijke ruimte.

Het idee om je deur wagenwijd open te zetten is voor sommige mensen een brug te ver, terwijl anderen regelmatig – en graag – vrienden en familie over de vloer hebben. En andersom – een uitnodiging om een nachtje te logeren bij een vriend of vriendin kan leiden tot een innerlijke dialoog van ‘hé leuk, laten we een datum prikken!’ of ‘o jee, hoe kom ik hier in vredesnaam onderuit?’ – of ergens tussen die uitersten in.

Maar of je nu gastvrouw of gast bent, bewustzijn, balans en babbelen (zeg maar BBB) horen erbij als je een ervaring wilt creëren die voor alle betrokkenen de moeite waard is. Hieraan ten grondslag ligt Eerlijkheid (ja, met een hoofdletter E), die essentieel is als het gaat om een waarachtige uitwisseling.

Voordat je een uitnodiging verstuurt of accepteert om een huis voor enige tijd te delen, doe dan een stap terug, neem even pauze, haal adem en laat het bezinken. Als het idee je echt aanspreekt, aarzel dan niet.

Stuur dat bericht en prik een datum. Maar het is ook prima om de deur (letterlijk) dicht te houden en te kiezen voor een kortere ontmoeting, of dat nu een gezellig etentje is of een ontspannen wandeling.

Het delen van je persoonlijke ruimte is een uitdaging, vooral in die tijden van het jaar waarin de hele wereld bij je aanklopt. Maar het brengt generaties bij elkaar, het voedt vriendschappen en creëert de mooiste herinneringen. Als het echt jouw ding is, open dan die deur en maak ruimte voor plezier. Zo niet, deel dan lekker je persoonlijke ontdekkingen over auteurs, muzikanten en artiesten – alle tijd die je met je dierbaren doorbrengt is kostbaar, of het nu gaat om een bliksembezoekje of een marathonmeeting.

COVER-KUNSTENAAR SpaceFrog Designs is een ontwerpteam van een stel. Katherines passie voor de natuur is de belangrijkste invloed op haar werk en ze is gefascineerd door complexe en eenvoudige relaties tussen kleuren, vormen en texturen. Haar man Vernon experimenteert graag in 3D. Meer informatie op spacefrogdesigns.com.

INHOUD BREATHE NUMMER 1

WELZIJN

LEVEN

8 Het leven is lastig ... nou EN?

34 Zo kom je de midweek door

Verlies niet uit het oog dat een moeilijke situatie vaak iets goeds teweeg kan brengen, net zoals elke positieve ervaring een negatieve kant kan hebben.

Even geen motivatie of energie om je taken te doen? Deze technieken helpen je weer in de flow te komen.

12 Blijf in balans

Wat doe je als het zo’n dag is waarop alles, maar dan ook alles fout lijkt te gaan?

Het is belangrijk om een goede balans te bereiken – en in het leven te behouden.

18 Zoemen als een bij Ontdek de ongelofelijke kracht van het neuriën om je lichaam en geest tot rust te brengen.

22 Zorg voor anderen – en voor jou Je hoeft geen geboren zorgverlener te zijn om er voor anderen te zijn.

26 Gooi die geeuw eruit!

4

38 Zo zie je het weer zitten

40 Tot de volgende keer?

Of je nu gast of gastvrouw bent, zo maak je een bezoek aangenaam voor iedereen.

46 Hoera voor haver!

We weten nu dat haver een superfood is, maar dit graan vol energie werd vroeger niet altijd even goed ontvangen.

50 Natuurgids

Lekker gapen is (bijna) nooit verkeerd.

Ontdek wat je kunt leren over jouw teken in de Keltische boomkalender.

28 Tap je kalm

54 Voor altijd de jouwe

Leer meer over de therapeutische voordelen van EFT (emotional freedom technique), ook bekend als tappen.

Creëer je ‘testament’ in de vorm van herinneringen, verhalen en levenslessen voor latere generaties.

MINDFULNESS

CREATIVITEIT

ESCAPE

60 Ik denk, dus ik ben vrij

78 Er was eens ...

98 Avonturen op het ijs

Vier vragen die je jezelf kunt stellen als je met een beslissing worstelt, een probleem te lijf wilt gaan of maar niet bij je doel in de buurt lijkt te komen.

De oude Marokkaanse traditie van verhalen vertellen wordt nieuw leven ingeblazen.

Zwier eens door de geschiedenis van het schaatsen en ontdek de prachtigste locaties om de ijzers onder te binden.

64 Wie schrijft, die blijft

82 Microscopische mirakels

104 Een natuurlijk toevluchtsoord

Waarom je eens wat beter zou moeten kijken naar mos in al zijn hoedanigheden.

Een verkenning van het sprookjesachtige eiland Lundy, waar de natuur de baas is.

86 Geheimen van de afgesloten kamer

108 Spelen op straat

De eindeloze fascinatie in de literatuur voor wat er zich achter gesloten deuren bevindt ...

Drama, komedie, onvoorspelbaarheid – welkom in de wonderlijke wereld van het straattheater.

92 Een cartografisch oor

111 Zet jezelf op nummer één

Hul jezelf in klanken om je heen en creëer eens een heel ander soort landkaart.

Het is niet egoïstisch – integendeel, even aan jezelf denken is soms hard nodig om jezelf goed te voelen.

Creatief schrijven helpt je in tijden van stress en zorgen.

70 Open gesprek Als je merkt dat je via een derde tegen iemand probeert te praten, kan dat een teken zijn dat je vastzit in een driehoekspatroon.

72 Vaardigheden voor het leven Als je veel hobby’s hebt en altijd wel iets nieuws wilt proberen, dan ben je misschien wel een ‘multipotentialite’.

112 Een andere dimensie Breathe neemt je mee naar de ruimte met betoverende foto’s van de wedstrijd Astronomy Photographer of the Year.

118 Het antwoord waait in de wind Ontdek de achtergronden van dit krachtige weersverschijnsel.

5

WELZIJN

‘Sommige mensen zijn oud op hun 18e en sommige zijn jong op hun 90e. Tijd is een concept dat mensen hebben gecreëerd.’

Yoko Ono

8

Het leven is lastig ... nou EN? We vergeten vaak maar al te snel dat het leven bestaat uit hoogte- en dieptepunten. Dus als je iets voor je kiezen krijgt, kan het helpen om je te realiseren dat het allemaal draait om ‘en-en’.

Het is verleidelijk om weg te kijken van de slechte kanten van het leven – wie zou niet de verfrissende verandering van een verhuizing of een verandering van baan willen ervaren zonder verlies te voelen, of jeugd zonder de gevolgen van het ouder worden en relaties zonder conflicten? Dat is begrijpelijk. In een ideale wereld zou het leven zo makkelijk zijn ...

De realiteit is dat mens-zijn ingewikkelder is dan we zouden willen. In een samenleving waarin schoonheid, carrière en een perfect leven de boventoon voeren, vergeet je weleens welke macht ze uitoefenen of welke emotionele impact ze hebben. Dat laatste heb ik aan den lijve ondervonden nu ik me voorbereid op een verhuizing met mijn gezin naar een ontwikkelingsland aan de andere kant van de wereld. Het is onze derde verhuizing in negen jaar – en het is mijn eigen keuze, maar ik blijf het moeilijk vinden, vooral als ik mezelf vergelijk met mijn leeftijdsgenoten, die gesetteld zijn en zo lijken te passen in de cultuur die ik zo mis, en niet de hindernissen van een leven ver weg hebben – die het perfecte leven lijken te leiden.

Twee kanten van de medaille Ik merkte dat ik steeds vaker woorden als ‘vrezen’ en ‘worstelen’ gebruikte, totdat een nieuwe vriend mijn verhuizing omschreef als ‘heel verfrissend’. En ik sta even stil bij de vraag hoe het zou zijn om anders naar mijn situatie te kijken – en het voelt waarachtiger en ruimer. Dus ik zie kansen die ik laat liggen, maar óók een nieuwe realiteit. Ik vraag me dan ook af of meer

mensen baat zouden hebben bij een flexibelere benadering van het enorme terrein dat de doorleefde ervaringen ons bieden – omwentelingen, conflicten, verliezen en noem maar op. Niet alleen het een willen, maar ook het ander.

Culturele narratieven De meeste mensen zitten echter zo vast in culturele narratieven dat ze die zelden zien voor wat ze zijn: verhalen. Zo heb ik lopen worstelen met het verhaal dat geluk en veiligheid pas komen als je bent geworteld. En er zijn er nog veel meer, zoals het verhaal dat je alleen blij kunt zijn met iemand in de buurt.

Van sprookjes uit de kindertijd tot films waarin alleen-zijn wordt neergezet als eng en vreemd (denk aan Rapunzel, Taxi Driver en Her) en als iets waar alleen zonderlingen en monniken van genieten, het is een idee dat in sommige culturen stevig is verankerd. Maar volgens Francesca Specter, podcaster en auteur van Alonement: How to Be Alone and Absolutely Own It – die tijd in je eentje net zo waardeert als tijd met anderen – kan alleen zijn isolerend én bevredigend zijn, beangstigend én vrij. Het kan allebei. Ze vraagt zich af waarom mensen zouden moeten wachten op een partner of een groep gelijkgestemde vrienden om de nieuwste bioscoopfilm te bekijken of een land te bezoeken dat ze altijd al hebben willen zien.

Op haar lijst van dingen die ze heeft gemist omdat ze bang was om tijd alleen door te brengen, staan zelfgemaakte maaltijden voor één persoon, fictie lezen, galerieën bezoeken,

9

‘Elke waarheid heeft twee kanten; het is ook goed om naar beide te kijken, voordat we ons aan een van beide verbinden.’

AESOPUS

Verschillende perspectieven Maar voordat we de verhalen die de maatschappij op mensen projecteert onder de loep gaan nemen, moeten we eerst het idee toelaten dat elke moeilijke situatie die we meemaken, een vleugje hoop bevat, net zoals elke positieve ervaring een keerzijde heeft. Want als mensen zichzelf toestaan om de pijnlijke emoties te voelen naast de plezierige, kan het meanderende levenspad, met al zijn wendingen, veel meer voldoening geven.

Volgens Susan David, psycholoog, TED-spreker en auteur van Emotional Agility, zijn moeilijke emoties nodig om te overleven en je plaats in de wereld te begrijpen. En al leven veel mensen in een maatschappij die ze oproept om constant positief te zijn, alle emoties zijn van waarde, omdat ze signalen afgeven over het doel en de betekenis van de mens in de wereld. Om het volledige spectrum van emoties te kunnen ervaren, moeten mensen zich

10

vertrouwd voelen met hun gevoelens. En dat begint volgens Susan al dan niet in de kindertijd.

Ze zegt dat kinderen in hun gezin regels aanleren die aangeven welke emoties ze beter wel en niet kunnen tonen.

Die regels worden vaak letterlijk uitentreuren herhaald, maar ze zitten ook verborgen in boodschappen als ‘Ga maar even afkoelen op je kamer’. In The RobCast, gepresenteerd door de Amerikaanse auteur en spreker Rob Bell, onderzoekt ze emotionele flexibiliteit en zegt ze: ‘Onze gedachten, emoties en verhalen en de relatie die we daarmee hebben [en] de manier waarop we vanbinnen met dit zooitje omgaan, bepalen alles. Elk facet van hoe we liefhebben, leven en leiden.’

Nieuwe kansen Mensen kunnen culturele verhalen die ze voorgeschoteld krijgen, alleen onderzoeken door even een stapje terug te doen.

Pas dan kun je een ander perspectief krijgen op je emoties en je actie daarop afstemmen. En om een stapje terug te doen, moet je je bewust worden van de ruimte tussen voelen en doen.

‘Net zoals “en” een voegwoord is, moet ons denken het “voelen” en het “doen” samenvoegen.’ Dat is cruciaal, vervolgt Susan: ‘Onze emoties beslissen niet wat we moeten doen. De verhalen die we hebben meegekregen vertellen ons niet wat we moeten doen. Wíj beslissen wat we doen op grond van onze waarden.’

Kiezen is dus belangrijk als het gaat om de manier waarop mensen hun ervaringen en bijbehorende gevoelens beschrijven.

Elke moeilijke situatie kan groei brengen, net zoals elke positieve gebeurtenis een keerzijde kan hebben. En dat is niet erg. Want mens-zijn is ingewikkeld, en zo hoort het ook. Dus als je weer iets meemaakt, hoe groot of klein ook, bedenk dan dat dit niet het enige is wat er is – het draait allemaal om en-en.

Tekst: Yvonne Gavan

ILLUSTRATIES: DILIANNY ESPINOZA

een dagboek bijhouden en de wereld rondreizen. Allemaal dingen die ze nu graag alleen doet. Volgens haar moeten we onze soloskills cultiveren om onszelf beter te leren kennen en begrijpen. Francesca is niet meer bang om rustig met haar eigen gedachten te zijn en is haar geest gaan zien als een vruchtbare plek – waar het zowel ingewikkeld als interessant kan zijn.

Een ander verhaal is de verheerlijking van de jeugd en de afkeer van het idee ouder te worden. Veel mensen beginnen dit verhaal echter in twijfel te trekken, zoals voormalig model en tv-presentatrice, auteur en nu levenscoach Lorraine Pascale.

Het is haar missie om vrouwen in hun midlife in hun kracht te zetten. Ze wil de focus verleggen van angst voor de menopauze naar manieren om er beter mee om te gaan. Ze roept ook op tot een verandering van perspectief. Om open te staan voor de kansen die het ouder worden met zich meebrengt, moeten we volgens Lorraine de veroudering niet alleen als moeilijk maar ook als bevrijdend gaan beschouwen. Dus als beide.

11

Blijf in balans Je staat er misschien niet vaak bij stil, maar een goed evenwicht heeft invloed op bijna elk aspect van je leven en is cruciaal voor je algehele gezondheid en welzijn.

Balans is belangrijk voor talloze functies, van de meest basale bewegingen, zoals rechtop lopen, tot complexere en meer dynamische, zoals rennen en dansen. Maar naast deze basishandelingen speelt balans een rol bij het vermogen om je te concentreren op taken en informatie te onthouden, en je evenwicht geeft je het nodige zelfvertrouwen om positief in het leven te staan. Maar hoe werkt balans precies en wat is de beste manier om je hele leven evenwichtig te blijven?

Voor een goede balans moeten je hersenen een complexe combinatie van signalen en informatie verwerken. Die signalen zijn afkomstig van je bewegingsapparaat, je ogen – die realtime feedback geven over de omgeving en de positie en beweging van je lichaam – en je oren: de trillingen van de tere, ingewikkelde structuren van het binnenoor, die informatie naar je hersenen sturen over de positie en beweging van je hoofd. Als alles goed werkt, komen al die signalen prachtig samen en kun je je alledaagse activiteiten veel makkelijker uitvoeren, zoals hurken om je veters te strikken, maar ook epische uitdagingen als marathonlopen of bergbeklimmen.

Natuurlijke achteruitgang Zoals met veel fysieke en mentale functies moet je je balans echter oefenen om die goed te laten werken. Om er een Engelse uitdrukking tegenaan te gooien: ‘use it or lose it’.

Omdat we steeds meer van onze tijd zittend doorbrengen, is dit belangrijker dan ooit. Beweging en interactie met de buitenwereld zijn essentiële ingrediënten voor het behouden van een goed evenwicht, dus hoe minder tijd je zittend doorbrengt, hoe beter. Je balans wordt ook beïnvloed door leeftijd – vanaf ongeveer 40 jaar – als je lichaam spiermassa begint te verliezen, je gezichtsvermogen verslechtert en veranderingen in je binnenoor leiden tot een geleidelijke afname van het gehoor. Schade aan een van deze drie essentiële informatieverstrekkende onderdelen kan dan ook leiden tot evenwichtsproblemen en daarmee tot een reeks gezondheidsproblemen die je leven aardig kunnen vergallen. Of in elk geval danig beïnvloeden.

12

Wat de mentale aspecten betreft kan een verstoord evenwicht leiden tot verlies van het vertrouwen om bijvoorbeeld een nieuwe hobby uit te proberen of activiteiten te ondernemen die je ooit zo leuk vond om te doen.

Een verstoord evenwicht kan ook problemen geven bij het focussen op taken, het richten van je aandacht en het onthouden van informatie, omdat zorgen over je balans allesoverheersend kunnen worden. Lichamelijk kan een onbalans leiden tot duizeligheid, wat slopend kan zijn en wat de kans op vallen, botbreuken, spierverrekkingen en schade aan de gewrichtsbanden vergroot. Dit heeft op zijn beurt soms verstrekkende en langdurige gevolgen wanneer het vermogen om essentiële dagelijkse taken uit te voeren, zoals het huishouden of boodschappen doen, wordt belemmerd.

Uit balans Een slecht evenwicht is een van de grootste oorzaken van valpartijen. Volgens de Britse National Health Service valt een derde van de 65-plussers en de helft van de 80-plussers minstens één keer per jaar. Het goede nieuws is dat het nooit te laat is om je evenwicht te verbeteren en dat er snel veranderingen kunnen optreden als je regelmatig en voortdurend oefent. Uit recent onderzoek aan de universiteit van Glasgow kwamen indrukwekkende resultaten. Deelnemers die aanvankelijk niet in staat waren om een teen van de grond op te tillen als ze hun gewicht naar de andere voet moesten verplaatsen, konden na drie maanden oefenen meer dan een minuut op één been staan.

Het is zinvol om te werken aan een stevige basis voor een gezonde levensloop. Lees verder om meer te weten te komen over de voordelen van een goede balans (zie eerste kader, ommezijde) en hoe je dat kunt doen (zie tweede kader, ommezijde). Want balans is voor iedereen bereikbaar.

Tekst: Simone Scott Simone Scott is freelance tekstschrijver en RYT500yogadocente.

13

IN BALANS Er zijn veel voordelen te behalen met een goede balans.

Hier bekijken we vijf pluspunten.

1. Fysieke kracht. Een goed gebalanceerd lichaam is een sterker lichaam dat de dagelijkse taken met meer gemak uitvoert.

Door elke dag evenwichtsoefeningen te doen, versterk je alle belangrijke spiergroepen, waardoor je beter kunt presteren in het sporten en bij andere lichamelijke bezigheden, blessures kunt voorkomen of sneller kunt herstellen.

2. Zelfvertrouwen. Verbeterde fysieke en mentale kracht biedt een uitstekende basis om nieuwe activiteiten uit te proberen en om de wereld met vertrouwen tegemoet te treden.

3. Houding. Kijk naar de perfecte houding van een kind: het stuitert heerlijk alle kanten op en het wordt niet gehinderd door de fysieke beproevingen van het latere leven. Een goede balans houdt in dat de onderdelen van het lichaam samenwerken om deze natuurlijke souplesse terug te krijgen en te behouden. Deze oefening kan daarbij helpen: ga staan en visualiseer een gouden draad die de kruin van je hoofd zachtjes naar de hemel tilt, terwijl je je lang maakt met een rechte maar ontspannen rug naar je stuitje toe, met losse schouders en voeten die vol vertrouwen geaard zijn door sterke benen.

4. Coördinatie. Balanstraining houdt in dat je je fysieke en mentale functies laat samenwerken. Zo ontwikkel je het vermogen om verschillende activiteiten te combineren en te coördineren. Dit vertaalt zich vanzelf naar het dagelijks leven.

5. Focus en concentratie. Om je aandacht te blijven richten op evenwichtsoefeningen heb je concentratie nodig, wat op andere vlakken van je leven kan helpen om afleidingen te laten zijn voor wat ze zijn en je meer te kunnen focussen.

14