Magazine over leven, wonen en werken met een lichamelijke beperking
www.supportmagazine.nl
VAKANTIE 2022
6X STEDENTRIP In eigen land GASTCOLUMN Mari Sanders
Lekker dichtbij Toegankelijk Duitsland
Blogger Sylvia Longmire reist graag alleen
wheelchairs
CREATED TO MOVE
De rolstoel die perfect bij jou past! • Gezonde zithouding • Persoonlijk instelbaar • Schokabsorberend • Licht rijdend • Lage zitdruk • Modern design
Rolstoel proberen? Maak een afspraak! www.rolstoel.nl
•
tel. 0315 396900
•
info@o4.eu
VOORWOORD
Beste Supporters, Wegdromen Op een mooie najaarsdag kan ik in de Wereldtuinen van Berlijn even stilletjes wegdromen, ik waan me in verre oorden. Treurwilgen hangen in de grote vijver naast het Chinese theehuis. Een bergbeekje kabbelt naast het in Japanse zenstijl aangeharkte grind. Ik ben zelfs in Seoel, in de door Koreaanse vakwerklieden aangelegde ommuurde tuin met prachtige doorkijkjes naar een ruisend bamboebos. De Oriëntaalse tuin doet me denken aan de plaatjes van Marrakesh, een van de bestemmingen waar ik altijd nog eens naartoe wil. Dromen en plannen maken blijf ik gewoon doen, al ging er een streep door het mooie vooruitzicht van een huizenruil met iemand op Bonaire. Maar gelukkig was er in de tweede helft van het jaar een soort coronapauze en durfde ik de treinreis naar Oost-Duitsland wel aan, zie het verhaal op pagina 32.
Foto: Tjeerd Maas
zochten er een goed toegankelijk hotel voor je bij. Deze citytrips op eigen bodem zijn dus zo geboekt, blader naar pagina 22. Was ik er van tevoren onzeker over of ik genoeg inspiratie zou krijgen voor een nieuwe Vakantie-editie, uiteindelijk kwam alles als een prettige lawine over me heen. Ik hoop dat je die energie terugvindt in de verhalen, in de tips en de foto’s. Het moet toch heel gek lopen als we komend jaar niet op z’n minst weer in eigen land op ontdekking kunnen gaan! En dromen van verre oorden, dat kan altijd. Deel jouw reisbelevenissen op Instagram of Facebook met #supportvakantie. Een mailtje vind ik ook heel leuk. Op naar een nieuw jaar!
Ook Floris en zijn moeder Marian gingen op avontuur. In augustus scheepten zij in voor een cruise langs de snikhete Griekse eilanden. Een klein beetje jaloersmakend waren de beelden wel, toen ik ze op een regenachtige herfstdag binnenkreeg. Lees hun tweeluik op pagina 12. Meegenieten doe ik ook, achter mijn laptop, met al die steengoede rollende bloggers en vloggers over de hele wereld. Het is fijn hen te volgen op hun reispaden. Zo ontdekte ik de veelzijdige en vooral reislustige Sylvia Longmire. We vroegen deze beroemde blogger voor het openingsinterview op pagina 8. Wat een dame is dat! Al lijkt ze als echte Amerikaanse misschien een tikkie al te commercieel. Maar toch, het is wel fantastisch zoals zij in haar eentje de hele wereld over reist.
EELKE KELDERMAN Hoofdredacteur Support Magazine Vakantie-editie PS: We stellen feedback op de Support Magazine Vakantie-editie zeer op prijs; stuur je reacties naar: facebook.com/supportmagazine
Misschien klinkt het flauw, maar Nederland is en blijft een van mijn favoriete vakantielanden. Lees nou zelf de fijne tips van locals voor een bezoek aan onze provinciehoofdsteden! We
@SupportMagazine @support.magazine ekelderman@virtumedia.nl
3
Colofon Support Magazine 20e jaargang, editie 7, Vakantie-editie 2022 Tijdschrift over leven, wonen en werken met een lichamelijke beperking Website supportmagazine.nl Hoofdredacteur Vakantie-editie Eelke Kelderman +31 (0)6 51 48 02 32 ekelderman@virtumedia.nl Eindredacteur Pauline Montfoort pmontfoort@virtumedia.nl Internetredacteur Rick Heijmans rheijmans@virtumedia.nl Aan dit nummer werkten mee Gerja Bijker, Paul van Bodengaven, Valerie Boelaars, Merel Bree, Dave Brussé, Francesco Carovillano, Eva Eikhout, Kim Heilema, Sören Hoika, Dena Huegen, Eelke Kelderman, Rietje Krijnen, Sylvia Longmire, Jessie van Loon, Kim Lumelius, Tjeerd Maas, Ongehinderd, Floris Plak, Marian Plak, Mari Sanders, Sven Romkes, Ria Scholman, Gizella Sórban, Caroline Swart, Jens Wegener, Paul Waayers
08 Blogger Sylvia Longmire reist de hele wereld rond
Advertentie-exploitatie Klaartje Grol +31 (0)30-307 22 48 kgrol@virtumedia.nl
4
Media-order / traffic Angela Hoen +31 (0)30 691 33 12 traffic@virtumedia.nl Marketing Rob van der Linden +31 (0)30-303 12 95 rvanderlinden@virtumedia.nl Abonnementsprijzen Nederland en België: € 30,99 voor een jaarabonnement, eerste jaar voor € 19,99. Overige landen: € 35,99 voor een jaarabonnement. Digitaal: € 26,99 voor een jaarabonnement, eerste jaar voor € 19,99. Collectief abonnement op aanvraag, +31 (0)30 691 38 35 Losse nummers: € 7,50 incl. verzendkosten. Prijzen zijn incl. btw en bij automatische incasso. Bij betaling via een factuur bedragen de administratiekosten € 4,45 excl. BTW. U ontvangt het blad als abonnee van Support Magazine. Hierdoor wordt uw abonnement steeds stilzwijgend met een jaar verlengd. Opzegging kan telefonisch, schriftelijk of per mail plaatsvinden. Support Magazine is onderdeel van Virtùmedia B.V. Virtùmedia B.V. legt van abonnees gegevens vast voor de uitvoering van de (abonnements)overeenkomst. Deze gegevens kunnen gebruikt worden om u te informeren over relevante diensten en producten. Lees hier hoe we met uw persoonsgegevens omgaan www.virtumedia.nl/privacy-statement.
Cruisen Genieten op de Griekse wateren
12
Abonnementenadministratie +31 (0)85 040 74 00 klantenservice@virtumedia.nl Verschijningsfrequentie 6 keer per jaar. Abonnees ontvangen daarnaast de Support Magazine Vakantie-editie als 7e editie. Vormgeving Twin Media, Zeist, Donna van Kessel. Druk Veldhuis Media, Raalte ISSN 1569-3228 Reproductie Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, hetzij mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enig andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Uitgever Pepijn Dobbelaer Uitgave van Virtùmedia B.V. Postbus 595, 3700 AN Zeist
18 Watersportvakantie zonder getut
Inhoud
Handige producten voor op reis
Interview 08 Sylvia Longmire, de vrouw achter het populaire blog Spin the Globe
35 22
Varen 12 Floris en Marian Plak cruisen over de Griekse wateren 18 Nynke Koelma vindt rust en avontuur op de Loosdrechtse Plassen
Stedentrips Zes locals over hun stad
Mobiliteit 16 Drie buren, één bus. Elly, Geert en Alok delen een rolstoelbus. Hoe bevalt dat? Stedentrips in Nederland 22 Zes locals over de toegankelijke highlights van hun eigen stad Duitsland 28 Ontspannen naar de oosterburen. Heerlijke tips om je uitgebreid te oriënteren 32 Oost-Duitsland: Historie en nieuwe natuur Tips 06 Acht basistips voor de beginnende reiziger Columns 14 Eva Eikhout: Lift 21 Mari Sanders: Super Mario
28 Veelzijdig vakantieland Duitsland
Vaste rubrieken 03 Voorwoord Eelke Kelderman 07 Kijk nou! 35 Products and More Testimonials 15 Mens en Auto Frans Penninx en zijn aangepaste camper 36 De Achterhoek ontvangt je met open armen
Vakantie 2022 De Support Magazine Vakantie-editie is een speciale uitgave voor mensen met een lichamelijke beperking die eropuit willen. Als abonnee van Support Magazine ontvang je de Vakantie-editie elk jaar gratis bij je abonnement. Heb je nog geen abonnement? Kijk dan op supportmagazine.nl/abonneren.
5
ONTSPANNEN OP VAKANTIE Reislustig, maar ook bang voor wat er allemaal mis kan gaan? Deze basistips helpen je op weg.
5 Over de hele wereld vind je bloggers met een beperking, laat je door hen inspireren!
6
1
Reis je met het vliegtuig?
blijf dicht bij huis. Leer te
Boek je eerste trip bij een
vertrouwen op je oplossings
ervaren reisbureau.
vermogen en kompas.
4 Technische problemen met je hulpmiddel? Weet wie je tijdens je reis kunt bellen. Een reserveband en tyraps
2
in je koffer is altijd een goed idee.
7
Bereid je goed voor. Informeer per mail bij je verblijfadres, vraag foto’s
Denk ook eens aan een
en maten. Doen ze moeilijk
cruise. Zonder veel
of vaag? Kijk verder.
gedoe toch veel zien.
3
8 En ga! Voor mooie avonturen
Gebruik eerst thuis het
moet je een sprong in het
openbaar vervoer, voordat
diepe wagen …
je dat in het buitenland doet. Het zal steeds comfortabeler voelen.
Illustratie: STUDIOZWAANSTRAAT
6
Begin met kleine uitstapjes,
KIJK NOU!
Bijzondere wandelavonturen We Carry Kevan
I’ll Push You
In het boek ‘We Carry Kevan’ gaan zes vrienden uit
Nog een bijzonder wandelverhaal? In
North Carolina (VS) op reis door Europa. Kevan, een
de documentaire ‘I’ll Push You’ zien
van hen, heeft de spierziekte SMA. Om toegankelijk
we de avontuurlijke pelgrimstocht van
heidsissues uit de weg te gaan, blijft zijn rolstoel thuis.
twee vrienden naar Santiago de
In een speciaal ontwikkelde ‘backpack’ dragen ze hem
Compostela. Patrick duwt gedurende
overal naartoe. Deze Backpack wordt inmiddels door
zes weken zijn beste vriend Justin
mensen over de hele wereld gebruikt. Check ook
tijdens een 750 km lange tocht met
de video’s van Kevan en zijn vrienden tijdens hun
vaak ontoegankelijke paden. Voor
volgende avontuur in: China!
beiden een enorme fysieke belasting. Het gelijknamige
www.wecarrykevan.com
boek is ook in het Nederlands verschenen en er is een Engelstalig kinderprentenboek. Zelf zin in dit avontuur? De boys nemen je graag mee tijdens een van hun groepsreizen. www.pushinc.us
7
Knus badderen Op de Veluwse vijfsterrencamping de Wildhoeve groeien in het aangepast (kinder)sanitair de bomen tot aan
Huizenruil
het plafond! Een konijntje kijkt je met gitzwarte oogjes aan en de lichtgevende paddenstoelen zorgen voor nog meer sfeer. Zowel het toilet als de wastafel en de
Heb je een aangepaste woning en wil je er even
douche/badbrancard zijn in hoogte verstelbaar. Als dat
tussenuit? Ruil dan jouw woning voor een andere
niet lekker badderen is!
toegankelijke woning via Ablehouse. Dit nieuwe
www.wildhoeve.nl
Nederlandse initiatief gaat alleen werken met jouw hulp, of beter gezegd: jouw huis! Meld je
op vakantie in een rolstoeltoe-
Reizen maakt je eerst sprakeloos en verandert je daarna in een verhalenverteller
gankelijke woning was nooit zo
Ibn Battuta, Marokkaanse ontdekkingsreiziger,
makkelijk.
1304-1368.
aan en zoek direct een leuk ruilhuisje uit. Gratis en voor niks
www.ablehouse.eu
INTERVIEW
Reizen om te helen Blogger Sylvia Longmire
8
Na haar scheiding verandert het leven van Sylvia Longmire compleet, ze gaat alleen op reis. Haar ervaringen deelt ze op haar inmiddels wereldwijd bekende blog Spin the Globe. Ze sleept daarmee verschillende prijzen in de wacht en er staan meerdere boeken op haar naam. Tijdens de lockdown ontdekt ze TikTok en ook dat is een succes. Wie is deze veelzijdige vrouw? Tekst Rietje Krijnen Foto's Sylvia Longmire
H
et is nog vroeg in Orlando, Florida, als ze aan de telefoon komt. Ze vraagt om een uurtje uitstel. Een uur later is ze ‘fris en fruitig’. De Cubaans-Amerikaanse is gewend om de knop om te schakelen en andere wegen te kiezen. ‘Kan niet’ staat niet in haar woordenboek. En het moet gezegd: ze ziet overal kansen om haar ideeën om te zetten in businessmodellen. Zo heeft dat ook gewerkt met reizen, bloggen, en boeken schrijven. Longmire heeft een enorm netwerk, kan zichzelf uitstekend verkopen en weet tactische deals te sluiten met allerlei bedrijven, bijvoorbeeld met de uitgever van Lonely Planet voor de reisgids over toegankelijk reizen. Ze verdient geen bakken met geld. En dus heeft ze er nog werk naast.
gesteld. De onvoorspelbaarheid van MS was voor mij erg stressvol. Uiteindelijk ben ik in 2005 arbeidsongeschikt verklaard voor de U.S. Air Force, waar ik toen in zat. Daarnaast ben ik altijd blijven werken: als specialist op het gebied van Latijns-Amerikaanse drugsoorlogen voor verschillende media, en ook als consultant.
Je leidde al een actief leven toen je de diagnose MS kreeg. Wat deed dat met je?
Ben je gestopt met je andere werk?
Eigenlijk had ik al twee jaar vage klachten. Dan duurt het best lang voordat een diagnose wordt
Begon je toen al met reizen en bloggen? Nee. In 2015 kwam er een ommekeer in mijn leven. Mijn man en ik gingen scheiden en mijn leven veranderde compleet. Ik was eerst een moeder die bijna altijd thuis was en daarna een alleenstaande vrouw. Dat deed pijn uiteraard. Ik moest iets ondernemen.
Mijn werk als consultant kon ik blijven doen, maar daarnaast ben ik intensief gaan reizen en bloggen. Ik begon eigenlijk te reizen om te helen.
00_RUBRIEKSKOP
SYLVIA LONGMIRE Leeftijd: 47 jaar Beroep: Consultant, ambassadeur, reisblogger, auteur Woonplaats: Orlando. Florida Levensmotto: No limits (de meeste belemmeringen zitten in je hoofd). Website: spintheglobe.net Volgers: Instagram 8600, Facebook 6500 en TikTok 100.000
9
10 In Havanna, Cuba.
Dat was best nog een uitdaging omdat er weinig goede informatie was over reizen in een rolstoel. Ik heb, zeg maar, een bijdrage geleverd aan nieuwe informatievoorziening. En ik heb ook een boek uitgebracht met tips voor anderen die willen bloggen (boektitel: Blogging While Disabled: How to Make Money Writing from a Wheelchair, red.).
Jouw website heet Spin the Globe. Betekent dit dat je niet alleen in Amerika ging reizen? Inderdaad: ik reis overal naartoe. Ik vind in mijn eentje reizen echt heerlijk, want ik hoef geen rekening te houden met een ander. Vorige week was ik nog in New York. Dan ga ik lekker naar het museum, blijf daar net zo lang als ik wil en ga naar een andere plek als ik daar zin in heb. Ben ik klaar met alles wat ik wilde doen, dan spreek ik af met vrienden. Dat is dan wel heel gezellig.
Kies je je bestemmingen meestal op basis van de mensen die je er kent? Dat gebeurt soms, maar lang niet altijd. Ik ken overal ter wereld mensen. Op sommige plekken is het ook echt handig om contacten te hebben. Zo ben ik naar Dubai geweest. Dat was verrassend
toegankelijk en mensen zijn er zeer behulpzaam. Ze hebben er alleen geen voetpad, dat is niet zo handig voor iemand in een rolstoel.
Zijn er ook bestemmingen waar je niet bent geweest en je echt niet in je eentje naartoe kunt? Jazeker. Ik heb nog een lange lijst te gaan. Bestemmingen waar de toegankelijkheid minder goed is geregeld, en waar ik niemand ken. Zo ben ik nog nooit naar Bali geweest en op veel plekken in Latijns-Amerika. Daarvoor zal ik iemand mee moeten nemen. Maar ja, wie kan de tijd vrijmaken om met mij te reizen? Ik ben wel met een vriendin naar Cuba geweest, waar mijn roots liggen. We waren op een cruise - ik heb een boek over cruises geschreven - en zijn toen naar Havana geweest. Het was echt indrukwekkend.
Welke bestemming heeft jou het meest verrast? Dat klinkt gek, maar Shanghai. Ik had er niets van verwacht. Vooral vanwege de taalbarrière en de cultuur, die toch heel anders is dan de onze. Ik besloot te gaan omdat een vriend van mij die ook in een rolstoel zit, al was geweest. Dus dan moest ik het ook kunnen, vond ik. Echt een geweldige
INTERVIEW
stad, fantastische mensen en ik had een overweldigende culturele ervaring.
Wat is jouw meest negatieve ervaring? Boekarest, Roemenië. Het land heeft het erg moeilijk. Dat is aan alle kanten te zien. En het is er naargeestig en vooral niet toegankelijk.
Je brengt boeken uit, deelt jouw verhaal, bent actief op social media: kun je hiervan leven? Ik sluit vaak partnerships. Met reisorganisaties, met tijdschriften enzovoorts. Dat brengt wel geld op. Van de boeken kan ik niet leven. Ik heb mijn pensioen van de U.S. Air Force. Daarmee betaal ik mijn huis en de rekeningen. Alle andere zaken komen uit mijn werk als ambassadeur voor mijn merk rolstoel, mijn consultantswerk en natuurlijk mijn reisverhalen. Het is een mix. Ik zit nooit stil, zeg maar.
Hoe heb je dat gedaan in coronatijd? Toen kon je niet reizen. Ik ben gaan zoeken naar iets wat ik leuk vond. En dus heb ik een opleiding tot stemacteur gevolgd. Ik blijk er nog goed in te zijn ook. Nu ben ik bezig met mijn eerste documentaire over mensen die niet kunnen lopen en toch dromen over lopen. Erg interessant.
“Dubai is verrassend toegankelijk, maar zónder voetpaden” ‘Wat is er met jou gebeurd?’ terwijl ze naar mijn rolstoel wijzen. Daar heeft niemand iets mee te maken en dus vertel ik gekke verhalen, zoals dat ik neergeschoten ben. Dan moet je ze zien kijken. Hilarisch.
Welke nationaliteit vind je interessant? Ik zeg het niet omdat dit voor een Nederlands tijdschrift is hoor, maar ik vind Nederlanders geweldig. Ze zijn in tegenstelling tot Amerikanen erg eerlijk en hebben een droog gevoel voor humor: erg leuk. Eigenlijk kom ik zoveel bijzondere mensen tegen. Dat houdt het leven leuk en ik blijf reizen. Ik ken geen limieten.
Blijf je wel reizen? O zeker. Mijn kinderen wonen met mijn ex-man in Duitsland. Dus daar ga ik sowieso heen. Ik ga binnenkort een roadtrip maken naar de Grand Prix in Texas. Ik heb nog zoveel plannen.
Heb je tips voor anderen die willen reizen? Een goede voorbereiding! Dan bedoel ik ook de cultuur, de gebruiken. Dus niet alleen op het gebied van toegankelijkheid en wat je kunt verwachten. Voor vrouwen: ga als je alleen bent, ’s avonds niet de deur uit. Dat is mijn keuze, maar ook wel verstandig in sommige landen. Ik voel me gewoon extra kwetsbaar.
Een van je laatste boeken heet ‘What Happened to You’: verwijst dat naar die avonturen? De titel heeft een dubbele lading. Ik kom heel veel mensen tegen met heel veel verhalen. Dat is één kant. Ik krijg ook vaak de lompe vraag
Sylvia op het San Marcoplein in Venetië.
11
CRUISEN
Middellandse Zeecruise
Genieten op de Griekse wateren
12
Nafplion.
Floris Plak en moeder Marian reizen al jaren over de wereld. Vroeger met het hele gezin, sinds een jaar of drie samen. Hun gezamenlijke interesses: steden met een verhaal, oudheidkundige highlights en doorzakken op rustieke terrasjes. Dit jaar werd het een Middellandse Zeecruise langs Griekenland en Cyprus. Teks en foto’s Floris en Marian Plak
I
n een logboek schrijven wij, zoon Floris en moeder Marian, hoe wij onze reizen beleven. Om later terug te lezen, maar ook om onze ervaringen met anderen te delen. Daarbij gaat het vaak over toegankelijkheid, want door de spierziekte FSHD zit Floris vaak in een rolstoel. Wij delen het verslag van onze recentste reis graag met de lezers Support Magazine. Marian: Augustus 2021. Na een vliegreis met enige turbulentie landen we in Athene. We hebben geen assistentie aangevraagd omdat we geroutineerde reizigers zijn. Maar we hebben pech: er zitten zeven andere rolstoelers in het vliegtuig. Verplicht moeten we aansluiten bij deze groep met te weinig begeleiders.
Het is tobben op het overvolle vliegveld en ik bied aan te helpen, Floris zit in de e-bike en ik heb mijn handen vrij. Het mag niet, hoor ik, zij zijn verantwoordelijk. Dus het wordt twee meter lopen, stilstaan, en de volgende rolstoel halen. Floris: Er is geen ontsnappen aan, de route vanuit het vliegtuig voor de lopende passagiers is afgesloten, we moeten mee in de ‘rolstoelflow’. Ten einde raad roept Marian: “I’m a teacher, let me help.” Dat heeft effect, ze krijgt een rolstoel in haar handen geduwd en we kunnen rap door naar de koffers. Marian: In de haven van Piraeus ligt de Eurodam van de Holland America Line op ons te wachten. Als eersten mogen we
het schip op, begeleid door behulpzaam personeel. We hebben een rolstoelhut geboekt. Toch is het altijd afwachten of een kamer, of in dit geval een hut, voldoet. Floris: Gelukkig is die veel beter dan ik verwacht had. Een mooie, ruime hut met balkon en een makkelijk toegankelijke badkamer. En werkelijk zonder butsen of beschadigingen, niets zo beroerd als een loshangend handgreepje. Marian: Omkleden en snel naar het ‘Lido’ voor een hapje en een drankje. De Eurodam is rolstoeltoegankelijk, dus geen gedoe. De vakantie kan beginnen en al snel poedelen we in het zwembad. Na een nacht varen leggen we de volgende dag aan in de Middeleeuwse hoofdstad
CRUISEN
Sfeervol Limasol.
van Rhodos. Snel gaan we van boord, het Griekse avontuur kan beginnen! Door corona zit het schip niet vol en dat is best lekker. Je kunt makkelijk afstand houden en het in- en uitschepen gaat vlot. Het personeel aan boord is behulpzaam. We dwalen door de smalle oude straatjes om vervolgens in de beroemde Ridderstraat (Odos Ippoton) te belanden. Floris: Ik ben blij dat mijn moeder de rolstoel niet hoeft te duwen. Gelukkig is de e-bike voorzien van een nieuwe accu. Het is een enorm gehobbel op hele kleine keitjes en straten die omhoog- en weer omlaaggaan. Daarnaast loopt de temperatuur op tot 36 graden. Snel pakken we
Floris onderweg op Mykonos.
onder de mooie olijfbomen een terrasje met zicht op de Suleimanmoskee. Marian: Dan staat Cyprus op het programma, in de oude havenstad Limasol leggen we aan. Het oude centrum is goed toegankelijk, alleen is het er verschrikkelijk warm in augustus. We bezoeken de Agia Napakathedraal en steken een kaars aan voor onze geliefden van voorbij. Floris: Er is bij het bouwen van de stad geen rekening gehouden met zon en schaduw. Dus snel naar de boulevard, waar we over rolstoelvriendelijke paden langs de Middellandse Zee lopen. In de e-bike pak ik gelukkig nog een zuchtje wind. Limasol is een stad van uitersten: de ruïnes van Amathus, maar ook enorme hotels en multinationals. Uiteindelijk laten we ons door een taxi naar het cruiseschip terugbrengen, want de transferbus is voor mij niet toegankelijk met een instap van bijna een halve meter. Marian: Hoogtepunt is voor ons een bezoek aan het eiland Mykonos. Een taxiboot brengt ons naar het centrum. Behulpzame Grieken tillen Floris met rolstoel en al het oude bootje op. Ze weigeren een fooi aan te pakken. Mykonos is prachtig, de typische, wit met blauwe huisjes steken prachtig af tegen de heuvels. De terrassen aan zee doen ons denken aan Saint-Tropez en als snel zitten we aan een heerlijke Griekse lunch.
Floris en Marian Plak.
Floris: In Mykonos ga ik in m’n eentje ‘cultuur snuiven’, want de smalle straatjes zijn mooi geplaveid met strakke gemetselde platte stenen. De voegen stralend wit. Voor rolstoelen zeer toegankelijk. Marian: ’s Avonds gaan we nog een keertje aan wal. We eten we in een typisch Grieks restaurantje, wederom aan het water. De taxiboot brengt ons ’s avonds laat weer terug naar het cruiseschip. De laatste aanlegplaats is Nafplion, voorheen de hoofdstad van Griekenland. Een geweldig mooie stad, waar we ons eerst door een taxi rond laten rijden. Een taxi kost niet veel en we kunnen heerlijk in de airconditioned auto rondkijken waar we straks nog naar toe willen. Er zijn flinke hoogteverschillen en het is nog steeds 36 graden. Floris: Natuurlijk bezoeken we in Nafplion de prachtige Palamidiburcht. De taxichauffeur weet veel over de geschiedenis van de stad en geeft ons details die we in de boekjes niet teruglezen. Na de rit weten we precies welke plekken goed te doen zijn om in de rolstoel nog eens nader te bekijken. Natuurlijk strijken we neer voor de laatste Griekse lunch en kopen wat souvenirs voor het thuisfront. Als we thuis zijn gaan we nieuwe plannen maken!
13
COLUMN
Lift De avonturen van Eva Eikhout op een Frans metrostation
14
“Hey zussen, zullen we deze zomer samen op vakantie?” vraagt Tess in onze groepsapp Sisterpact excl. Die ‘excl.’ staat voor: zonder vriendjes. “Ik had al aan mijn vriendin Marlon beloofd om met haar een vakantie te boeken, vinden jullie het leuk als zij ook meegaat?” stuur ik terug. “Zullen we allemaal een vriendin meenemen?” stelt mijn andere zus Noor voor. En zo vertrekken we een aantal weken later met twee auto’s, vijf krultangen, veel te veel kleren, één duwrolstoel en acht meiden richting Frankrijk. In Lille heb ik een Instagramwaardige Airbnb geboekt, waar we de eerste avond cocktails drinken en nog tot laat in ons minizwembadje dobberen tot onze tenen en vingers verrimpeld zijn.
kwartiertje stappen we weer net zo makkelijk uit. Terwijl de rest de roltrap naar boven pakt, staan Tess en ik voor de lift te wachten. “Duurt wel lang, hè?” mummel ik. Tess drukt nog een keer op het liftknopje. Een schoonmaker komt naar ons toe. “It’s broken,” zegt hij. Tess en ik kijken elkaar aan. Lekker dan. Tess pakt haar mobiel en belt Noor. “Kunnen jullie allemaal even naar beneden komen?” “Oké, Noor pakt voor, Fleur links, ik rechts en Marlon komt achter ons staan, we kunnen dit!” coördineert mijn oudste zus. Iedereen staat paraat en langzaam duwen ze mijn rolstoel de roltrap op. Heel even voel ik hem wegglijden, maar dan stabiliseert de stoel en gaan we met z’n allen omhoog. “We got you baby,” zegt Tess glimlachend.
EVA EIKHOUT is presentator en eigenaar van communicatiebureau Oakwood Media Productions. Ze doorliep met succes de BNNVARA Academy en maakte haar debuut bij YUNG DWDD,
Op dag vier besluiten we een dagje naar Parijs te gaan met het openbaar vervoer. Iedereen staat, wonder boven wonder, om negen uur klaar voor vertrek. Ik in mijn duwrolstoel, om beurten zal iedereen een uurtje duwen. Het is vijf minuutjes lopen naar de metro en daarna nog twee uurtjes met de trein. Rond twaalf uur zullen we aan de koffie zitten met uitzicht op de Eiffeltoren. Als we aankomen bij het metrostation pak ik met Tess de lift naar beneden en kunnen we supermakkelijk de metro inrijden. Na een
Om twaalf uur zitten we heerlijk aan de koffie met uitzicht op de Eiffeltoren.
de jongerenrubriek van De Wereld Draait Door. In 2019 won Eva de VIVA400 Publieksprijs.
Eva Eikhout
Op het YouTubekanaal van NPO3 zijn haar series 'Weet wat je Date en 'Eva & de Eva's' te zien. Samen met Wilfred Genee maakt Eva maandelijks de podcast ‘ONBEPERKT’.
MENS EN AUTO
Foto’s: Richard van Herwaarden
Frans Penninx Met de camper door Europa
douche, gedoe dus. Door die ervarin gen werd ik eigenlijk richting een aangepaste camper geduwd. In 2007 kocht ik een IVECOonderstel waar alleen een cabine op zat. Een klein bedrijfje heeft vervolgens op de draagbalken van dat onderstel een opbouw gemonteerd en mijn broer
Niet echt toegankelijke vakantiehuisjes zetten de reislustige
die timmerman is, heeft in die
Frans Penninx op het spoor van een aangepaste camper.
opbouw het aangepaste camper interieur gemaakt. Vervolgens heeft
MENS
gewerkt in de revalidatie, de thuiszorg
Bever de aanpassingen qua handrem,
In zijn jonge jaren zat Frans als enthou
en de GGZ. ‘Voordeel’ van mijn beper
handgas, een lift en een verstelbare
siast verkenner bij de padvinderij. Op
king was misschien ook wel dat ik me
bestuurdersstoel gerealiseerd. Met die
zijn 13de viel hij tijdens scouting
goed kon inleven in iemand met een
camper hebben we inmiddels vele
activiteiten van een uitkijktoren. Ge
beperking.”
landen van Europa bezocht. En wat
volg: dwarslaesie.
het bedrijf zelf betreft: Bever is
Frans: “Misschien kan je zeggen dat
AUTO
gewoon een hele solide club van
dit ongeluk mij in mijn werk een juiste
“Mijn eerste auto, die ik in 1975 kreeg,
betrokken en deskundige mede
richting heeft doen opgaan. Dat ik
was een Dafje 46 met het beroemde
werkers. Een bedrijf met zeer weinig
door die dwarslaesie ontdekte dat de
pientere pookje, het Variomatic
personeelsverloop, wat een héél
zorg ook een interessante wereld is
systeem. Die Daf werd toen ook al
goed teken is. Daarom ben ik er al
om in te gaan werken. Na mijn studie
door Bever aangepast. Daarna volgde
46 jaar klant.”
aan de universiteit van Groningen heb
een Chevroletbusje, zo’n ding waar
ik, grotendeels op bestuurlijk niveau,
het ATeam altijd in rondscheurde. Voordeel van een busje is dat je er een lift in kan monteren. Sinds kort heb ik mijn derde VWbus. Allemaal
ANS VAN DEN BROEK VAN BEVER
aangepast bij Bever. Dat padvindertje in mij is nog steeds
“Frans is een echte
springlevend, want ik houd erg van
ambassadeur van ons
reizen en nieuwe dingen ontdekken.
bedrijf. Al zo lang een
Maar veel vakantiehuisjes waren in die
tevreden klant, daar zijn we trots op!”
tijd qua aanpassingen echt knudde. Te smalle deuren, drempeltjes overal, geen voorzieningen in toilet of
Deze pagina wordt u aangeboden door BEVER AUTOAANPASSINGEN www.beverautoaanpassingen.nl
15
MOBILITEIT
Elly, Geert en Alok delen sinds een aantal jaren een rolstoelbus. Dagje uit, vakantie, op stap met vrienden, de auto biedt hun een hoop vrijheid. Groot voordeel: gedeelde kosten. Bovendien staat de bus zelden een dag op z’n plek. Ideaal dus. Zijn er ook nadelen? Wij spreken de drie aan de eettafel van Geert in Utrecht. Tekst Eelke Kelderman Foto’s Tjeerd Maas
Drie buren, één rolstoelbus 16
T
oen de buurvrouw/vriendin van Elly haar rolstoelbus verving door een nieuwe en alleen de sloop nog 450 euro voor haar oude, donkerro de Ford Transit wilde geven, bood ze de auto aan Elly aan. “Het was een lief gebaar, maar een auto kost een hoop geld, ook al krijg je ‘m gratis,” vertelt Elly. “Ook was ik bang dat ik er te weinig gebruik van zou maken.” Dezelfde vriendin opperde toen dat Elly de auto zou delen met anderen. “In onze flat wonen nog 13 rol stoelers, potentiële kandidaten voor deze deelauto!
De eerste aan wie ik het vroeg was Geert, dat was direct raak. Alok volgde snel daarna.”
Afspraken Het drietal maakt goede afspraken, er wordt een contract opgesteld en een rekening geopend. De vaste kosten, zoals wegenbelasting, verzekering en parkeervergunning worden gedeeld. Elke maand wordt er ook nog eens, naar ieders draagkracht, 130 euro gespaard voor reparaties. Alok houdt de financiën bij en er komt een onlineagenda waarin ze de auto kunnen reserveren. Geert: “In het begin waren er wat pittige reparaties, dat was even schrikken. Daarna hebben we zonder veel zorgen nog bijna vijf jaar met de auto kunnen toeren. Veel langer dan we dachten.” “We hebben ook wel mazzel, een van de vrijwillige chauffeurs is auto monteur, hij sleutelt graag,” vervolgt Elly.
Vrijheid en veiligheid
Tijmen (rechts) is een van de vrijwillige chauffeurs: “Ik vind het leuk om iets voor een ander te doen en kom graag met verschillende mensen in contact. Ik kan het iedereen aanraden.”
Inmiddels is er een paar maanden geleden een prachtige ‘nieuwe’ blauwe bolide gekocht door het trio. Alok: “Toen ik naar Berlijn wilde vertrekken voor mijn vakantie, stond de rode bus weer in de garage. Gelukkig kon ik nog een Zonnebloem auto huren. De bus was echt op. We hadden on voldoende geld in de spaarpot voor een andere, dus er moest wel bijgelapt worden. Afgezien van de coronatijden wordt de auto bijna elke dag gebruikt, we willen niet meer zonder.” Geert vult aan: “Ik realiseerde mij pas na een tijdje dat ik echt mijn vleugels ben gaan uitslaan door
foto van alle drie, leverde direct voldoende vrijwil ligers op die wel achter het stuur wilden. Elly: “Ze staan allemaal in een appgroep en als je weg wilt, zet je daar een ‘aanvraag’ in met de bestemming, datum en het tijdstip. Er reageert bijna altijd wel iemand. Soms rijdt de een je erheen en een ander haalt je op. Dat is kilometertechnisch wat minder efficiënt maar je komt er altijd wel uit.” Geert: “Mijn zus en een vriendin rijden ook regel matig; met mijn rolstoel pas ik niet in hun auto, maar nu kunnen we toch samen op stap.” Alok: “Voor korte ritjes in Utrecht ga ik nog wel eens met de regiotaxi, dat is soms makkelijker geregeld. Of ik heb geen zin in een gezellig praatje, bij een taxichauffeur hou ik dan gewoon mijn mond. Bij een vrijwilliger voelt dat soms ongemakkelijk.” Geert herkent dat wel en wil de chauffeurs ook niet te veel belasten. Elly: “Aan de andere kant, je ontmoet ook leuke, nieuwe mensen. En wat betreft het bezwaard voelen: regelmatig maakt de chauf feur er zelf een leuk dagje van, of ze combineren een ritje met een bezoekje aan een vriend in de buurt van mijn afspraak. Ik bel dan wanneer ik naar huis wil, dat is heerlijk.”
Nadelen
de auto. Leuke dingen die verder weg waren, had ik stiekem toch opzijgeschoven. Ik ga ook makke lijker naar mijn moeder in Nijmegen, met de taxi was ik soms wel drie uur onderweg. Nu ben ik er in een uur. Naast vrijheid geeft de bus me ook een gevoel van veiligheid. Stel dat ik met spoed naar het ziekenhuis moet, of naar familie. Dat kan nu, een chauffeur is meestal snel geregeld.”
“Soms willen we allemaal tegelijk met de auto, maar meestal komen we daar ook wel weer uit. In principe is het wie het eerst komt, het eerst maalt,” grijnst Alok. Verder nog nadelen? Geert: “Ja, het kost wel geld natuurlijk, ook al delen we de kosten. Ook als je niet rijdt, lopen de kosten gewoon door. Elly was bijna een jaar behoorlijk ziek, dat voelt dan wel een beetje lullig.” Elly: “Dat hoort er nu eenmaal bij. Het weegt echt niet op tegen de voordelen!”
Pool van chauffeurs
Vertrouwen
Er is wel plek voor een rolstoel naast de chauffeur, maar de eigenaars kunnen niet zelf in de bus rijden. Een advertentie in het buurthuis en een simpel briefje achterop de bus, met een vrolijke
“We lenen de bus niet uit, om problemen en risico’s te voorkomen. Het is een kostbaar bezit,” voegt Geert nog toe. Alok: “Toen we de nieuwe auto net hadden, bleek de lift niet te werken nadat ik de auto gebruikt had. De lift klapte bij thuis komst al niet goed uit, dus heeft mijn chauffeur hem een duwtje gegeven, ik heb er verder niet over nagedacht. Achteraf is hij daar misschien kapot van gegaan. Dat was een hoge kostenpost, had ik daar schuld aan?” Elly: “We delen de kosten als iets stuk gaat, tenzij iets duidelijk met opzet is gebeurd. Maar ja, wat is opzet? Belangrijkste is dat je elkaar vertrouwt, anders moet je geen auto gaan delen. Als ‘busmaatjes’ hebben we inmiddels een mooie vriendschap.”
Elly, chauffeur Tijmen, Geert en Alok voor de nieuwe, blauwe bus.
“Dankzij de bus ben ik mijn vleugels gaan uitslaan!”
17
VAREN
Watersportvakantie zonder getut
Opladen op het water Drie keer is scheepsrecht. Nynke Koelma (34) ging afgelopen zomer voor de derde keer op vakantie via SailWise. Op het eilandje Robinson Crusoe in de Loosdrechtse Plassen vond ze met rust en avontuur haar positieve energie terug. Tekst Jessie van Loon Foto’s Kim Heilema
Nynke in de catamaran met 'fietsstuur'.
N
ynke heeft limb-girdle, een progressieve spierziekte. “Daardoor moet je steeds je grenzen bijstellen. Op vakantie heb ik mijn grenzen óók verlegd, maar in positieve zin. De vrijwilligers kijken wat je nodig hebt om zo zelfstandig mogelijk het water op te kunnen, of dat nu in een zeilboot, kano of motorboot is. Zonder getut of dit of dat wel verstandig is gezien je beperking. Je wordt uitgedaagd en blijkt méér te kunnen dan je denkt.”
Niet achter de speedboot, maar lekker erin!
Bij een eerdere vakantie had Nynke op een soort aangepaste waterski achter een speedboot gehangen. “Dat zou nu een heel gedoe worden, en ik zag ook op tegen het omkleden, het douchen erna en de rest van de dag bekaf zijn. Toen ik dat vertelde, was de laconieke reactie: dan kom je toch gewoon in de boot liggen.” Nynke grijnst: “Wel de snelheid en de kick, zonder de nadelen.”
De batterij opladen Nynke was hard toe aan vakantie. “Voor iedereen was het denk ik een heftig jaar, en
eigen pgb’er mee. “Een vertrouwde zorgverlener voor de adl scheelt mij energie, en zo wist ik ook zeker dat de beademing goed geregeld was. Dat gaf een stuk ontspanning.” De vakantie viel in wat achteraf de mooiste week van juli was. “Met een windkracht tussen de twee en vier kon er leuk gezeild worden. Ik ben geen ervaren watersporter maar ben wel graag op het water. En de natuur van de Loosdrechtse Plassen is zo ontzettend mooi, dus ook een zonsondergang is een prachtige belevenis. Op dagen dat het windstil was, kon je kanoën, suppen, roeien of gewoon in de hot tub duiken.” Er is een tillift om vanuit de rolstoel de boot in te komen.
voor mij ook. De dagbesteding waar ik twee dagen per week als begeleider werk, vond ik niet meer veilig totdat ik gevaccineerd was. Bij Spierziekten Nederland, waar ik voorzitter van een werkgroep ben, ging alles over op virtueel. Ik heb vijftien maanden alleen thuisgezeten en miste collega’s en cliënten. Mijn man maakt als liftmonteur lange dagen buiten de deur. Ik had kortom te veel tijd om na te denken.”
De vakantie heeft Nynke goed gedaan. “Thuiskomen is een beetje dubbel. Je merkt dan weer hoe slecht de maatschappij is ingericht op mensen met een handicap. Maar het was ook heerlijk om mijn partner weer te zien en weer in mijn vertrouwde omgeving te zijn. Ik kan er weer een tijdje tegen,” besluit Nynke tevreden.
SAILWISE ZET ALLE ZEILEN BIJ
Daar komt bij dat Nynke sinds afgelopen voorjaar nachtbeademing heeft. “Ik had onderschat wat dat mentaal met me zou doen. Ook voor mijn man is het pittig. Hij sprong ’s nachts altijd al in als het nodig was. Alleen is er wel een verschil tussen iemand een keertje omdraaien of met een half oog open slapen voor het geval er iets met de beademing is.”
Ooit gedroomd van catamaranzeilen, een nachtzeiltocht maken of kanoën bij zonsopkomst? Of ga je liever waterskiën, surfen of er helemaal alleen met een zeilbootje op uit? Midden in de Loosdrechtse Plassen ligt het vakantie-eiland Robinson Crusoe, met daarop een gezellige, volledig aangepaste accommodatie. Daar organiseert SailWise, ook bekend van het zeilschip de Lutgerdina, haar groepsvakanties. Denk niet te snel dat een watersportvakantie niet mogelijk is
Ontspanning
vanwege je beperking. De boten zijn helemaal aangepast. Zo
Op vakantie kon Nynke de batterij opladen. Manlief bleef thuis. Bij de vraag waarom ze er alleen op uit ging, lacht Nynke: “Terwijl ik energie haal uit verandering van omgeving en nieuwe mensen leren kennen, vindt hij het heerlijk om thuis te zijn. Dus het ene jaar maken we samen een reis, het andere jaar ga ik in m’n eentje op pad.”
kun je met een joystick in je eentje een zeilboot besturen en is
Nynke koos voor een groepsvakantie via Sailwise (zie kader). De vrijwilligers kunnen ook helpen bij de persoonlijke verzorging, maar Nynke nam haar
er een tillift om je vanuit je rolstoel de boot in te helpen. Kan dat niet, dan ga je gewoon met rolstoel en al op de boot. Maar er zijn bijvoorbeeld ook reliëfkaarten van de omgeving voor mensen met een visuele beperking. De vrijwilligers hebben ervaring met alle soorten beperkingen, persoonlijke verzorging en natuurlijk met watersport.
Meer weten? Kijk op sailwise.nl.
19
GASTCOLUMN
Super Mario Filmmaker Mari Sanders heeft een briljant idee Eens in de zoveel jaar sta ik erop dat ik alleen op vakantie ga. Waarom ik dat zo graag wil, is mij nooit helemaal helder. Misschien ben ik eraan gehecht helemaal mijn eigen tempo aan te houden. Of misschien zie ik graag het beeld van mezelf bevestigd als ‘romantische filmmaker in coltrui op zoek naar inspiratie’. Als je me echt op de divan zou leggen zou er misschien uitkomen dat ik als rolstoeler nu eenmaal graag mijn onafhankelijkheid aan mezelf bewijs. Het is een lekker idee om jezelf wijs te maken dat waar je ook gedropt wordt, je jezelf op de één of andere manier wel zal redden. Zo schep ik er een raar, sadistisch genoegen in mezelf uit te dagen. Iedere straat is een skatebaan, iedere helling een workout en iedere kapotte lift het begin van een avontuurlijk verhaal. Iedere vakantie wordt zo een soort Super Mariolevel dat je moet halen om naar het volgende level te kunnen. Mijn thuisstad Amsterdam schaal ik in op level 9, Parijs level 15 en Boekarest level 28. Het zou een briljant idee zijn voor een echt videospel. Stel je voor: een costumized character in een handbewogen of elektrische rolstoel, dat zich door verschillende steden van A naar B moet verplaatsen. Onderweg kun je skills bijleren en je rolstoel upgraden. De moeilijkste missie
Foto: Stijn Ghijsen, EO
is wanneer het character in kwestie naar de wc moet. Binnen tien minuten moet je een wc hebben gevonden anders ben je game over. Ik durf te wedden dat zo’n game nog best wel eens een succes zou kunnen worden. Denk eens aan alle mogelijkheden: een elektrische rolstoel die per geslaagde missie weer een paar kilometer per uur sneller kan, een handbewogen rolstoel waarbij je de skill kunt unlocken om van een trap af te springen, ga zo maar door. Bij iedere stad moet je nadenken welke type stoel of andere aanpassing je nodig hebt om het soepelst je einddoel te halen. Voor de actieliefhebbers onder ons kan er natuurlijk ook een editie komen waarbij de stoel te pimpen is met volautomatische wapens en een 007-arsenaal aan gadgets. De gehandicaptenparkeerplaats bezet door iemand die daar geen recht op heeft? We halen er gewoon een bazooka bij.
21
MARI SANDERS is filmmaker en regisseur. Hij maakte o.a. voor de EO de succesvolle series ‘De rolstoelroadmovie over de drempels in
Ik durf te wedden dat zo’n game meer voor de emancipatie zou betekenen dan alle goedbedoelde publiekscampagnes van de afgelopen jaren.
Europa’ en ‘Mari staat op’. Mari werkt nu aan zijn eerste bioscoopfilm en geeft filmles in het Eye Amsterdam. Samen
Belangenorganisaties! Ga eens praten met gamedevelopers.
met Jan Troost maakt hij de 'Troost en Sanders Vlogs', de hele serie is te
Mari Sanders
bekijken op YouTube.
NEDERLAND
Zes locals over hun stad
Stedentrip in eigen land 22
Tijdens de coronapandemie ontdekten veel Nederlanders hun eigen stad. Support Magazine vroeg zes rollende locals in zes provinciehoofdsteden hun favoriete plekjes in eigen stad met ons te delen. Ongehinderd.nl zocht er een leuk hotel bij. Makkelijk bereikbaar, snel geboekt. Stedentrip in eigen land, lang zo gek niet! Tekst Eelke Kelderman
“Steeds ontdekken we weer iets nieuws” Utrecht
Merel en Dave
Merel Bree: “Sinds 2010 wonen wij in Utrecht, een prach tige stad met veel leuke winkeltjes, gezellige restaurants en koffietentjes. Het Wilhelminapark is onze tuin, maar ook in de bossen van Amelisweerd zijn we zó. Met mooi weer zijn we zijn zelden een dag thuis, steeds ontdekken we weer iets nieuws.”
Botanische tuinen
Merel Bree en Dave Brussé ond
er de Utrechtse Dom .
“Een vast ritueel is ergens in de botanische tuinen van de Universiteit Utrecht (9 hectare!) een mooi zonnig lunch plekje te zoeken, soms kiezen we ook voor het terras van het restaurant. De paden zijn goed toegankelijk, je verbaast je over de bijzondere planten. Zeker niet overslaan: de tropische kas en de vlinderkas.” Decemberfebruari gesloten.
NEDERLAND
Spoorwegmuseum “Het spoorwegmuseum met zijn vele historische treinen vinden wij een gezellig uitje. Met als klap op de vuurpijl de spannende rolstoeltoegankelijke attractie De Vuurproef!“
Domtoren “Ik woon al 49 jaar in de provincie Utrecht, maar onlangs waren we voor het eerst op de Dom! Tijdens de renovatie van de toren is er tijdelijk een lift, je kan zelfs 10 meter hoger dan dat je met de trap komt. Bonus was de prachtige zonsondergang. Wij hebben de gewoonte om elkaar een zoen te geven als we onder de Dom door rijden, nu kon het óp de Dom.”
Parkeren met gehandicaptenparkeerkaart (GPK) in Utrecht: gratis op gehandicaptenparkeerplaats (GP). Op algemene parkeer plaatsen (AP) gratis, mits speciale Utrechtse GPKvergunning (minimaal 2 dagen van tevoren gratis aanvragen via: https://bit.ly/GPK-Utrecht)
ONGEHINDERD SLAPEN Star Lodge Hotel Utrecht
Net buiten het centrum, in een groene omgeving, vind je dit betaalbare drempelloze hotel. De twee naastgelegen restaurants Meneer Vink en Loft 88 - zijn volgens Merel en Dave aanraders. In verband met tijdelijke vluchtelingenopvang is dit hotel in januari en februari 2022 gesloten. www.ongehinderd.nl/spot/110245
23 Valerie Boelaars bij het Panorama Mesdag, Den Haag.
Den Haag
Valerie
“Ik ben Valerie Boelaars, na een paar omzwervingen sinds 2019 weer terug in Den Haag. Terug, want tot mijn 18de woonde ik hier ook. Ik ga regelmatig lunchen of uit eten, naar het theater of museum.”
Restaurant Dudok “Bij Dudok spreek ik vaak af met vriendinnen, de chocoladetruffeltaart is niet te versmaden. Of de croissant met jam, bij het ontbijt. Kijk niet raar op als je ineens een BN’er of politicus ziet zitten, in de studioruimte worden populaire tvprogramma’s opgenomen. Makkelijk, de taxi kan voor de deur komen.” Rolstoeltoegankelijk toilet met verzorgingstafel.
Strandtent De Waterreus “Het hele jaar open, maar mij zie je hier vooral met mooi weer. Op het strand van Scheveningen, met een groot terras, en ook binnen is het lekker ruim. De broodplank is een aanrader, of een vers gevangen vis van de naastgelegen haven. Er zijn ook strandrolstoelen bij de Biesieklettes aan de Strandweg Haven en de Strandweg Boulevard.”
“In Scheveningen heb je op twee plekken strandrolstoelen”
NEDERLAND
Panorama Mesdag Dit grootste (120 x 14 m) schilderij van Nederland is in het echt nog groter dan je vooraf denkt. Door de 360gradenvorm is het alsof je buiten op een duintop in Scheveningen staat. Je ziet ook steeds weer iets nieuws. Mesdag is het oudste nog op de oorspronke lijke locatie gevestigde panorama van de wereld! Het panorama is beperkt rolstoeltoegankelijk met een kleine plateaulift, een kleine rolstoel is beschikbaar. Duidelijke beschrijving op: panorama-mesdag.nl.
Parkeren met GPK in Den Haag: gratis op GP, betalen op AP.
Middelburg 24
ONGEHINDERD SLAPEN Hotel Indigo The Hague
Tegenover Paleis Noordeinde, in een statig bankgebouw uit 1883, vind je viersterren Hotel Indigo The Hague. Koninklijke portretten, art deco glas-in-loodramen, originele kluizen, koperen lampen en marmeren zuilen. Vergeet de linnenkarren en containers bij de rolstoeltoegankelijke achteringang, daarna is het een en al luxe. www.ongehinderd.nl/Spot/110227
Dena Huegen: "Ik kom ook graa
g aan zee"
Dena
“Mijn naam is Dena Huegen, 24 jaar en Zeeuwse in hart en nieren. Ruim elf jaar woon ik nu in de levendige hoofdstad Middelburg, inmiddels in een tuinhuisje in de tuin van mijn ouders. Middelburg wordt door de grachten en historische panden ook wel Klein Amsterdam genoemd. Ik kom ook graag aan zee, of op de boulevard van Vlissingen.”
Kloveniersdoelen “Een prachtig renaissancestijlpand uit 1607, ooit schietbaan, herberg en hospitaal. Nu is het een cinema (met arthouse films) en een grand café, met een grote romantische tuin en een groot terras waar het in de zomer goed toeven is. Met een beetje geluk is er ook een expositie.” Diner alleen op do/vr/zat. De toren is alleen met een trap bereikbaar.
“Middelburg wordt ook wel Klein Amsterdam genoemd” Boekhandel De Drvkkery “Heel veel boeken natuurlijk, maar ook muziek en leuke cadeautjes. Een ruime winkel en toch huiselijk, met knusse hoekjes waar je ongestoord in een boek kan bladeren. Regelmatig zijn er concerten en lezingen. Uitgeshopt? Geniet dan ook hier van een culinair hapje en drankje.” In De Drvkkery vind je ook het toeristisch infopunt.
ONGEHINDERD SLAPEN City Hotel Wood
Aan de gracht in het centrum, de ideale plek om Middelburg (en het prachtige eiland Walcheren) te ontdekken. In het restaurant is de hoofdrol voor groenten weggelegd! Mooie, ruime rolstoeltoegankelijke kamer. www.ongehinderd.nl/Spot/109542
Cocktailbar Eleanor “Chique ingerichte cocktailbar, voor een gezellig avondje uit met vriendinnen! Leuk weetje: dit is de eerste en enige cocktailbar in Zeeland. Mijn favoriet op de kaart is de Pornstar Martini.“
Parkeren met GPK in Middelburg: gratis op GP en AP.
NEDERLAND
Arnhem
Signe en Caroline
“Ik heet Signe van de Vegte en ben een echt Arnhems meisje. Ge boren en getogen dus, net als mijn moeder. We wonen samen met mijn broertje en vader in het Modekwartier Klarendal en gaan graag op de fiets naar Burgers Zoo of het bos. De Kinderboekwinkel is ook super.“ Moeder Caroline voegt nog wat tips toe.
ONGEHINDERD SLAPEN Bizar Bazar Arnhem
Een smeltkroes van traditioneel en modern, een huwelijk tussen oost en west, zo luidt de beschrijving van hotel Bizar Bazar. Gevestigd in een oude Lutherse kerk, met zwevende kamers, een mediterraansMoorse keuken, dansavonden… ga het zelf beleven! De rolstoeltoegankelijke kamer vind je in de oude kosterswoning. www.ongehinderd.nl/Spot/1 10097
Rozet, in de binnenstad Caroline: “We zijn gek op boeken, we komen dus vaak bij de bi bliotheek in het prachtige, multifunctionele pand Rozet. Er is ook een fijn restaurant: Momento. Met de lift kun je ook naar het dak terras met een prachtig uitzicht over de stad.”
Caroline en Signe van de Vegte in Burgers Zoo, Arnhem .
Park Sonsbeek “Park Sonsbeek, vlakbij het station, heeft oeroude bomen, een hertenkamp, vijvers, een watermolen en zelfs een waterval! De paden zijn goed toegankelijk. In de zomer zijn er regelmatig optredens, in de herfstvakantie kun je genieten van het sprook jesfestival. Sonsbeek loopt over in Park Zypendaal en de bossen rondom Burgers Zoo.” Bij Stadsvilla Sonsbeek is een toegankelijk toilet.
25
Burgers Zoo, in de bossen
“Park Sonsbeek heeft oeroude bomen” Assen
“Prachtige dierentuin met grote, nagebootste natuurgebieden, waar je je midden in de oceaan of op de savanne waant. Het terrein is heuvelachtig, maar er is een rolstoelroute beschik baar. Via de kassa krijgen zowel begeleider als mensen met een beperking een fikse korting.” Rolstoel of scootmobiel te huur.
Lijst met toegankelijke toiletten en gehandicaptenparkeerplaatsen vind je op: www.apcg.nl. Parkeren met GPK gratis op GP en AP.
Sven
Sven Romkes (links): "Rol- en handbikeroutes leiden naar de mooiste plekjes van Drenthe.
Sven Romkes: “Assen is een hele fijne rollerhoofdstad. Rustig, maar er is genoeg leuks te doen. Drentse fietsvierdaagse, TT, theater, bios, musea. Ik woon er dit jaar precies dertig jaar. 3,5 jaar geleden heb ik er een huis gekocht samen met mijn vriendin, dus voorlopig blijf ik hier wel. “
Grand café Liff “Een van mijn favoriete locaties is grand café Liff, waar ik vaak met vrienden waarvan er meer in een rolstoel zitten ga borrelen. Leuke lui werken daar, ze maken alles toegankelijk en helpen met rietjes, jassen en snijden indien gewenst je eten.“
De Bonte Wever “Zwemmen doe ik elke week bij zwem en saunaparadijs De Bonte Wever, ik volg daar een revalidatieprogramma via een fysiopraktijk, maar je kunt er ook recreatief zwemmen. Het water is lekker warm; ik haat koud water! Er is ook een hotel (met aangepaste kamers), twee restaurants en een megazaal voor concerten en dance en sportevents.“
“Assen is een hele fijne rollerhoofdstad”
NEDERLAND Het recreatiezwembad van de Bonte Wever is aflopend en toegankelijk met een doucherolstoel, het therapiebad is niet altijd geopend voor recreanten, de lift is alleen beschikbaar voor verenigingen die het bad huren.
ONGEHINDERD SLAPEN Tuinhuis op het Broeck, Assen
Een knusse B&B in een Scandinavisch tuinhuis achterin de groene, diepe tuin bij Lies en Arjen. Net buiten het centrum (1,5 km). Hoog-laagbed, grote aangepaste badkamer en onderrijdbaar aanrecht. www.ongehinderd.nl/Spot/109541
Leeuwarden 26
Handbikeroutes “Tegenwoordig ben ik vaak te druk met werk, maar vroeger handbikete ik veel, ik was ook een fanatiek wheeler. Assen heeft verschillende geschikte rol en handbikeroutes, getest en beschreven. Die leiden naar de mooiste plekjes van Drenthe, favoriet is richting Balloo, of de route naar Westerbork.”
Parkeren met GPK in Assen: gratis op GP en AP. Gerja Bijker.
Gerja
“Welkom in Leeuwarden, ik ben Gerja Bijker. Officieel geen Friezin maar ik woon er langer wel dan niet. Met de bus ben ik vanuit mijn wijk Caminghaburen het voelt er als een dorp in 15 minuten in het centrum. Eigenlijk ben ik geen stadsmens en ik wil graag richting mijn familie in Heereveen, maar de histori sche binnenstad is wel sfeervol, zeker nu met kerst.”
Verzetsmuseum “Ik ben erg geïnteresseerd in verhalen van Friezen tijdens de Tweede Wereldoorlog. Het hypermoderne gebouw huisvest naast het Verzetsmuseum ook het Fries Museum en het film theater. Sowieso een fijne plek om rond te dwalen, het is er heerlijk ruim en er is altijd wat te beleven.”
Miniature People “Leeuwarden is in de ban van de miniatuurmensjes (poppetjes) van Michel Tilma. De Leeuwarder fotograaf, bedenker en de maker van het miniaturenproject, plaatst steeds nieuwe tafereeltjes, inmiddels al op 42 locaties. Zoek ze in hoekjes en steegjes. Een routekaart is te koop op verschillende plaatsten in de stad of online.” miniaturepeopleleeuwarden.nl
ONGEHINDERD SLAPEN
WestCord WTC Hotel Leeuwarden Hypermodern hotel, net buiten het centrum van Leeuwarden (2 km), gratis parkeren. Bus stopt voor de deur. Het hotelrestaurant ‘élevé’ heeft een Bib Gourmand-onderscheiding van Michelin. In de skybar op de elfde verdieping nip je van een heerlijke cocktail! www.ongehinderd.nl/ Spot/111011
“Leeuwarden is in de ban van de Miniature People “ Grand café Post Plaza “Lunchen of dineren kan in het oude, stijlvolle postkantoor van Leeuwarden. Regelmatig ruik je er ook de koffie uit de eigen branderij. Dichtbij is het oude Huis van bewaring. Ook leuk, ondanks dat alleen de begane grond rolstoeltoegankelijk is. Het gebouw is omgetoverd tot bibliotheek en er zijn allerlei leuke winkeltjes in de voormalige cellen.“ In het Post Plaza Hotel is ook een (veelal volgeboekte) rolstoel toegankelijk kamer.
Parkeren met GPK in Leeuwarden: Betalen op zowel GP als op AP.
Toiletten Tenzij anders vermeld geldt voor alle genoemde locaties dat er een rolstoel toegankelijk toilet is. Parkeren Gebruikte afkortingen: GPK gehandi captenparkeerkaart, GP gehandicapten parkeerplaats, AP algemene parkeerplaats.
MMn Lagooni geeft mM vrMheid
Review Sylvia (Oostenrrk): ”Dankzr deze douchestoel hebben we veel vrrheid teruggekregen in hotels waar mobiele handgrepen niet werken of badkamers te klein zrn. Heel erg bedankt! Wr hebben er veel plezier van!“
Lagooni BV is gespecialiseerd in (maatwerk) douchetoiletrolstoelen voor volwassenen en kinderen, voor thuis én op reis... Bij alle Lagooni douchestoelen staan design, kwaliteit, functionaliteit, gebruiksvriendelijkheid, maar ook duurzaamheid centraal.
Meer informatie? Neem contact op met Lagooni BV 0174-281551, info@lagooni.com of kijk op onze website www.lagooni.com
INTERVIEW
Ontspannen naar de oosterburen
De voorpret kan beginnen!
Zicht op Dresden.
28
Duitsland is een heerlijk vakantieland dicht bij huis. Barrierefrei staat er vaak hoog op het prioriteitenlijstje, veel bezienswaardigheden zijn daarom toegankelijk voor mensen met een beperking. Support Magazine zet drie prachtige, toeristische gebieden in de schijnwerpers en geeft praktische tips. Tekst Ria Scholman Foto's Jens Wegener, GNTB | Francesco Carovillano, GNTB | Kim Lumelius
B
uurland Duitsland kent prachtige oude steden, afwisselende natuur, en ook voor de sportieve vakantieganger is er veel te beleven. Historische gebouwen, natuurparken, vakantieverblijven, over al worden initiatieven ontplooid om iedereen welkom te heten. Is de hoofd ingang niet rolstoelproof, dan toch vaak wel een zijingang.
toegankelijkheid en er is ook informatie voor bijvoorbeeld mensen met gehoor, zicht of cognitieve beperkingen. De website is twee jaar geleden opgezet met subsidie van de Duitse overheid en bevat nu vijftienhonderd interessante adressen. Dat aantal groeit nog steeds. Je moet wel even je weg vinden in het sys teem, juist door de enorme hoeveelheid informatie. Er is verschil tussen de Duitse en Engelse versie, zo blijkt, waarbij de Duitse versie het meest uitgebreid lijkt.
Dagje achter de computer Wie van plan is de vakantie in Duitsland door te brengen, kan rustig een dagje rondstruinen op www.germany.travel/ de/barrierefrei/barrierefreiesreisen. Daar vind je (o.a.) in de Engelse en Duitse taal enorm veel informatie over reizen in Duitsland in een rolstoel. De informatie is te filteren op verschillende niveaus van
Betrouwbaar Getrainde onderzoekers beoordelen de toegankelijkheid van alle locaties in de database aan de hand van heldere kwaliteitscriteria. Dat zorgt voor trans parante en betrouwbare informatie. De database is ingedeeld op basis van de aangeboden diensten, zoals over
nachtingen, eten & drinken, vervoer, bezienswaardigheden, excursies en winkelen. Daarnaast is er een overzicht van toeristische regio’s en beziens waardigheden met het label ‘Barriere freiheit geprüft’, een certificaat voor toegankelijkheid voor mensen met een beperking. Je kunt op drie manieren de database doorzoeken: met eigen zoekopdrachten, op basis van selecteerbare criteria of via een interactieve kaart. Zo kun je bij voorbeeld gebruikmaken van de filters ‘rolstoel’ of ‘slecht ter been’. Een echte aanrader dus!
Meer interessante sites Maar er zijn nog meer interessante websites. Op www.reisenfueralle.de vind je een gigantische hoeveelheid accommodaties, restaurants, vrije
DUITSLAND
tijdsaanbieders, sportactiviteiten, musea en meer. Om de zoektocht te vergemakkelijken kun je filters zeer gedetailleerd instellen op bij voorbeeld faciliteiten en regio’s. Ook op www.leichterreisen.info kun je informatie downloaden met ruim 150 toegankelijke hotels, zorgadres sen, jeugdherbergen en groepsonder komens. Twee leuke Duitstalige reisblogs zijn romansview.com en wheeliewanderlust.de.
Ter plekke Het is slim om het telefoonnummer (+493065212888) mee te nemen van de Deutsche Bahn. Dan kun je hulp krijgen bij het in en uitstappen van de trein door het Mobility Service Centre. Minimaal twee dagen voor vertrek aanmelden. Het gesprek gaat meestal in het Duits. Busdiensten hebben hun eigen regionale of plaatselijke telefonische helpdesk. Handig om vooraf in je telefoon te zetten is www.wheelmap.org. Deze navigatieapp wordt veel gebruikt in Duitsland en je vindt ter plekke handige informatie over de toegankelijkheid van gebouwen en toiletten. De redactie heeft drie totaal verschillende regio’s uitgekozen met een aantal high lights, ter inspiratie.
ROSTOCK: STRAND EN CULTUUR Hanzestad Rostock is een kleurrij ke, grote havenstad in het noorden van Duitsland, met veerboten naar Scandinavië. De stad en omgeving hebben de rolstoelgebruiker veel te bieden. Bijvoorbeeld de karakteristieke badplaats Warnemünde, die met zijn oude huisjes en brede zandstranden jaarlijks veel toeristen trekt.
Toeristische tips Toegankelijk strand in de badplaat sen Warnemünde en Markgrafenheide. Moderne, verharde strandopgangen, speciale strandmobielen, strandrol stoelen, kleedkamers en toegankelijke toiletten. De “beste dierentuin van Europa” is de dierentuin van Rostock. Het nieuwe Polarium met pooldieren in hun natuur lijke habitat en het Darwineum, waar je een audiovisuele reis door de evolutie maakt, zijn echte publiekstrekkers. Rolstoelen en rollators zijn te reserveren. De 117 meter hoge SintPieterstoren in de historische binnenstad van
EIFEL/RIJNLAND-PALTS: DICHTBIJ
De Neuer Markt van Rostock bij avondlicht.
Rostock heeft op 45 meter een toegan kelijk uitkijkplatform, dat via een lift te bereiken is.
Accommodaties Strand-Hotel Hübner, Warnemünde Container-Hostel Dock Inn, Warnemünde
Jeugdherberg Warnemünde www.jugendherberge.de
Zorg In de deelstaat MecklenburgVorpommern, waar Rostock onder valt, biedt het ‘SorglosTeam’ informatie en alle denk bare hulp voor een zorgeloze vakantie. www.sorglos-urlaub.de
Bij de grens met België en Luxemburg ligt de Eifel, in de deelstaat RijnlandPalts. Het is een van oorsprong (achtduizend jaar geleden) vulkanisch gebied, maar nu een lieflijk heuvellandschap met diepe rivier dalen en mooie natuurparken. Hoogste punt is de Hohe Acht met 747 m. In het noorden van de Eifel bevinden zich ook grote stuwmeren en is er flink ingezet op de actieve recreant: wandelen, fietsen, mountainbiken en watersportactiviteiten.
Toeristische tips De Geierlayhangbrug, 100 meter boven het Mörsdorfer Bachtal is met 360 meter één van de langste voetgangersbruggen van Europa. Spectaculair! Avontuurlijk is het wel, ga niet als het regent, je wielen zullen wegslippen. De op en afgang zijn
29
DUITSLAND
Blogger Kim Lumelius op de Geierlay-hangbrug.
SÄCHSISCHE SCHWEIZ: NATUUR EN SPORT In de deelstaat Saksen ligt, aan de grens met Tsjechië, het schitterende Nationalpark Sächsische Schweiz. Het is een ruig en lieflijk middelgebergte met veel bossen en rotsen. Een prachtige stad hier is Dresden, waarvan het historische centrum - ook wel het Florence aan de Elbe genoemd - na WO II geheel opnieuw is gebouwd. Een kleiner historisch stadje is Meißen, bekend om zijn prachtige porselein. Saksen wordt ook ’Schlösserland’ (kastelenland) genoemd, dat levert vaak prachtige plaatjes in het landschap op. Goed toegankelijk is bijvoorbeeld slot Königstein waar je een wandeltocht van bijna twee kilometer langs de slotmuur kunt maken, met fenomenale uitzichten. Je kunt vanaf Königstein ook mooie kanotochten maken met Kanu Actif Tours (niet speciaal aangepast maar medewerkers willen wel graag helpen).
(Sportieve) uitjes Vooral voor sportievelingen heeft de Sächsische Schweiz het een en ander te bieden.
deutscher-draisinen-verband.de Adembenemend panorama-uitzicht vanaf fort Ehrenbreitstein, hoog boven Koblenz op een rotsachtige kaap waar de Rijn en Moezel samenkomen. Bereikbaar met de rolstoeltoegankelijke kabelbaan. www.seilbahn-koblenz.de
Accommodaties Jeugdherberg Grafenschloss in een echt kasteel, in het schilderachtige Oranjerouteplaatsje Diez. Hier woonden de voorouders van het Nederlandse koningshuis. Hotel Riesling Quartier, kleinschalig en direct aan de Moezel, in Kröv, een plaats met mooie vakwerkhuizen en wijngaarden. Ook via Buitengewoon reizen (Nederlands reisbureau) kun je mooie accommodaties in Duitsland en deze regio vinden.
Foto: Denny Franzkowiak/Pixabay
Vesting Königstein.
Op de Denkmalweg in Obercunnersdorf start een prachtige, goed toegankelijke route langs 250 vakwerkhuizen. Routebeschrijving verkrijgbaar bij Haus des Gastes in Cunnersdorf. Ook mooie fietstochten op de Elberadweg in het Nationaal Park Sächsische Schweiz, de wegen bij Pirna zijn rolstoeltoegankelijk, maar op sommige stukken is een beetje hulp wel handig. Königstein, bekend om de mooie ligging en de gelijknamige vesting op de top van de berg, is binnen een half uur te bereiken met de S-Bahn vanuit Dresden. Op de 15 meter hoge uitkijktoren in Rathmannsdorf (met een lift toegankelijk)
kijk je mooi uit over de rotsformaties van het Elbsandsteingebergte in de richting van de Elbevallei. Algemene informatie: www.saechsische-schweiz-barrierefrei.de. In de regio Sächsische Schweiz rijden dagelijks toegankelijke bussen. www.ovps.de
Accommodatie Familienferienstätte Sankt Ursula. Een groep huizen, geleid door nonnen. Veel mogelijkheden voor gezinnen. Gunstige prijzen. www.ferien-naundorf.de
Foto: ThG/Pixabay
30
behoorlijk steil en hobbelig (bospad). De brug is 85 cm breed en in verband met covid tijdelijk in één richting. Rolstoelreisblogger Kim ging je voor, lees haar uitgebreide verhaal op bit.ly/wheelie-wanderlust. In Trier, de oudste stad van Duitsland, kun je de millennia-oude (Romeinse) geschiedenis van dichtbij meemaken. Het centrum is autovrij. Er zijn geen stoepranden, dus zeer goed toegankelijk. In het Teufelsschlucht Dinopark in Ernzen staan beelden van dinosaurussen op ware grootte. Vooral leuk met kinderen. Bijzonder zijn de ‘Draisinenbahnen’, voor een sportieve activiteit met het hele gezin of een groep. Op diverse plaatsen (o.a. Kleef en Altenglan) kan je ‘fietsen’ met een trolley of treinfiets op een verlaten spoorbaan. Een aantal personen trapt op de pedalen, de rest kan genieten van het uitzicht op een bankje.
Onbezorgd eropuit Een zelf geregelde vakantie met familie of vrienden in een toegankelijk hotel, appartement of vakantiewoning. Een kleinschalige groepsreis met alle vrijheid om de dagen in te delen zoals jij dat wilt, maar wel met de zorg en begeleiding die zo fijn is. Of een cruise met jongeren (18-45 jaar) op een volledig aangepast vakantieschip. Bij de Zonnebloem kan het allemaal. Uitgangspunt is altijd dat jij de tijd van je leven hebt. In onze Gids 2022 vind je een overzicht van de verrassende mogelijkheden. Vraag ‘m aan en start met de voorpret.
Echt met z’n allen Erwin en Bas hebben een hechte vriendschap en gaan samen op vakantie. De eerste vakantie sinds Erwin een rolstoel gebruikt, gaat naar Cochem aan de Moezel in Duitsland. “Toen Bas vroeg of ik mee wilde, was ik meteen enthousiast. Daarna dacht ik: hoe kom ik er? De Zonnebloemauto bracht uitkomst. Een rolstoelauto waarmee je langer weg kunt én naar het buitenland. Wat ik ook leuk vind aan de Zonnebloemauto is dat er plek is voor extra passagiers, dan ga je echt met z’n allen op vakantie.”
De Zonnebloemauto huur je vanaf € 45 per dag. Eventueel met een vrijwillige chauffeur. Bekijk eenvoudig online de beschikbaarheid en reserveer direct op één van de ca. 50 locaties via zonnebloem.nl/zonnebloemauto, 088 - 001 67 17 of scan de QR code.
Er kan zoveel meer dan je denkt
Wil je Gids 2022 met een volledig overzicht van onze producten en diensten ontvangen? Vraag deze aan via zonnebloem.nl/vakanties of scan de QR code.
Er kan zoveel meer dan je denkt
Europese reisjournalisten bij de Senftenberger See.
INTERVIEW
32
Historie en nieuwe natuur Ontmoetingen in Oost-Duitsland Op uitnodiging van het Duitse bureau voor toerisme ga ik een paar dagen op pad voor een ‘inclusive press tour, accessible experiences Berlin & Lusatian Lakeland’. De ontmoeting met rollende reisjournalisten uit andere landen maakt het extra interessant. Tekst Eelke Kelderman
“T
he Netherlands and Germany are like paradise on earth,” lacht Nagy, een breed geschouderde Hongaar met een grote knot dreads op zijn hoofd en een sportieve rolstoel onder zijn kont. Hij steekt van wal in goed Engels met een stevig accent. Kort samengevat: in Hongarije kun je beter niet zijn als je een handicap hebt. Hij is de hele wereld over geweest maar Nederlanders klagen te veel, Duitsers ook. Volgens Nagy dan.
Lausitzer Seenland We zitten met een internationaal gezel schap op een terras in Großräschen,
130 kilometer ten zuiden van Berlijn. Twee Denen, een Engelsman, een Sloveen, drie Hongaren en twee Nederlanders. De herfstzon verwarmt onze gezichten. We zijn nog onder de indruk van ons bezoek vanmorgen aan de F60, een soort omgevallen Eiffeltoren en dan nog meer dan eens zo lang. Van veraf zie je het grootste bewegende werktuig op aarde al staan. Inmiddels is het ‘monster’ met pensioen maar nog steeds werken elders soortgelij ke machines enorme hoeveelheden aarde omhoog voor de winning van bruinkool,
De imposante F60 transportbrug. Foto: Tjeerd Maas
ruim 60 meter diep verstopt. Apocalyp tische, kilometerslange, diepe kraters blijven achter.
Eelke ontdekt meer moois in Berlijn
Senftenberger See
FUTURIUM
Na de verwoestende aanslag op de aarde worden de oude mijnen nu gevuld met zand en beplant met bomen. Sommige worden omgetoverd tot grote meren. Lausitzer Seenland (Lusatian Lakeland) is zo’n gebied met nieuwe natuur. Hoe mooi dat kan worden, kun je zien bij het 50 jaar oude Senftenbergermeer. De regio is inmiddels een fijne vakantie bestemming, met strandjes, watersport, restaurants en overnachtingsmogelijk heden. Voor een heerlijke tocht langs de meren kun je bij Familienpark Senften berger See, via ibaactivtours, fietsen huren, waaronder (e)trapauto’s, duoskelters en een handbike. Er rijdt ook een rolstoel toegankelijk treintje, de ‘Seeschlange’, geinig maar de vering is niet al te best, áu!
Wil je het ‘huis van de toekomst’,
Toegankelijke hotels, campings, vakantie parken, restaurants en attracties in de regio Lausitzer Seenland vind je op: bit.ly/barrierefrei-brandenburg.
Berlijn De volgende dag checken we in bij hotel Scandic Berlin Potsdamer Platz in Berlijn, met maar liefst veertig rolstoeltoeganke lijke kamers en fluitende vogels op elke ganghoek als signaal voor blinden. Met de groep wandelen we door het centrum, de Rijksdag, de Brandenburger Tor. We nemen de tijd, laten alles op ons inwer ken, de geschiedenis van deze stad is zo immens en voelbaar. Het nodigt uit om elkaar te vertellen over onze ervaringen, reizen, en eigen land. Bij het Sinti en Romaherdenkings monument, in het Tiergartenpark, loop ik even weg van mijn persvrienden. Zachte vioolmuziek hoor ik, als ik door de poort naar binnen ga. Ik ben er hele maal alleen. Verderop voeg ik me weer bij de rest, bij het Holocaustmonument zitten mensen op de betonnen blokken. Een jongen springt van het ene blok
helemaal begrijpen, dan ben je een dag zoet. Ingewikkelde thema’s rond duurzaamheid, techniek en kunstmatige intelligentie worden Foto: Gizella Sórban
Foto: Czeiszing Miklos
OOST-DUITSLAND
Neo-Nature, een houten sculptuur in het Futurium, Berlijn.
op een bijzonder creatieve manier uitgelegd. Veelal met hightechspelletjes of uitdagende vragen om je na te laten denken over de toekomst en hoe je daarin wil leven. Ik genoot vooral van de architectuur, het uitzicht door het waanzinnig grote venster en de
skywalk op het dak. Toegang gratis, direct naast het Centraal
op het andere. De toezichthoudende rabbijn fluit hem terug. Vooral omdat het gevaarlijk is, legt hij ons uit. Je kan heel lelijk vallen tussen de blokken. De rabbijn blijkt uit Hongarije te komen, het gesprek gaat als vanzelf over in een taal die ik niet ken.
Station. futurium.de WERELDTUINEN Misschien geen must-see bij een eerste bezoek, maar kom je vaker in Berlijn dan is het 43 hectare grote park Gärten der Welt
Paradijs
verrassend en zeker de moeite
Eenmaal thuis zit ik nog te prakkiseren over Nagy. Aan tafel, daar in het zon netje van Großräschen, durfde ik niet meer zoveel te vertellen over Nederland. Dat er bij ons ook weleens wat misgaat wat betreft toegankelijkheid en voorzie ningen. Vergelijk je het met Hongarije, dan valt het reuze mee. Maar kunnen we misschien stoppen met denken in termen van erger of minder erg? Tuur lijk, het kan altijd erger. Maar kan het ook niet altijd beter? Misschien is het zoiets als een ladder waar je je ergens op bevindt. Elke stap hoger is er eentje richting beter. Duitsland is al een eindje op weg. Toch dicht bij het paradijs!
waard. Mijn favoriet: de oriëntaalse paleistuin met fonteinen, geurende rozen en blauw mozaïektegelwerk. Vanuit station Alexanderplatz is het, met de rolstoeltoegankelijke U5 metro, ruim een half uur reizen naar de tuinen in oostelijk Berlijn (Marzahn). Leuk extra’tje voor de terugweg: neem de 1,5 km lange kabelbaan naar beneden, je rijdt met de rolstoel makkelijk in een van de 64 cabines. Tref jij een van de zes gondels met glazen vloeren? Halverwege kun je uitstappen op de Kienberg voor een bezoek aan het uitkijkplatform (met lift). In de Gärten der Welt zijn ook regelmatig leuke festivals met sprankelende namen als
Een beeldreportage van de reis van Eelke en meer info over hotel Scandic Berlin Potsdamer Platz vind je op: www.eelkedroomt.nl.
Kersenbloesemfeest, Lotus Lantaarnfeest of ‘Viva La Musica’. www.gaertenderwelt.de
33
VAKANTIELAND ZONDER DREMPELS
Schitterende natuur. Een rijke cultuur, musea en kastelen. Gezellige stadjes en metropolen als Dresden en Leipzig. Ook met een beperking prima toegankelijk. Alle speciale voorzieningen
bij bezienswaardigheden en in accommodaties staan in het grote overzicht ‘Barrierefrei’. Een handige leidraad om een drempelvrije ontdekkingsreis te plannen. En mee te maken!
Welkom in het land van belevenissen: www.sachsen-barrierefrei.de
In een rolstoel, visueel, lichamelijk of verstandelijk beperkt… en toch zelf zeilen?
Natuurlijk!
Bij SailWise beleef je een onvergetelijke watersportvakantie. Of je nu van spanning en actie houdt, van rust en natuur of jezelf wilt ontwikkelen; de mogelijkheden zijn eindeloos. En je bent altijd met gelijkgestemden. Drie locaties in Nederland Ruime, aangepaste accommodaties Rolstoeltoegankelijke zeilboten Voor mensen met een lichamelijke en/of verstandelijke beperking Individueel, met familie of een groep
Ontdek welke vakantie bij jou past op
sailwise.nl
PRODUCTS & MORE
Trunky Dory Met deze vrolijke douchekop houder hangt de douchekop altijd op de juiste hoogte en heb je je handen vrij, ook op je vakantieadres. De vier zuig napjes plakken op gladde tegels of glas. Past op elke standaard handdouche. € 19,95 www.ditverzinjeniet.nl/ peleg-design-trunky-dory
Nat pak halen Ooit een wetsuit aangetrokken? Dan weet je
Hangmat
wat voor een crime dat is! Instagrammer Mara Zabala (@Rockingwheels) showt in een bericht (van 16 augustus) de ‘care wetsuit’
Comfortabel dobberen
van de Spaanse neopreenpakkenfabrikant
met deze opblaasbare
Seland. Door de lange ritsen op de benen en
zwembadhangmat.
armen is het thermopak eenvoudig aan te
Makkelijk op te vouwen
trekken. Met het pak blijf je lekker warm in het
en mee te nemen.
water en je blijft makkelijker drijven. Voor
Formaat 130 x 73 cm.
kinderen en volwassenen. Vanaf € 352.
€ 10,95
seland.com/en/category/seland-care
bit.ly/zwemhangmat
Krachtpatser De Paws Tourer is de nieuwe aanwinst van RD Mobility, een stoere krachtpatser onder de aankoppelunits. Met de lange wielbasis, het 20” wiel en de 4” dikke band zijn hobbels geen obstakels meer. Max. 25 km p/u. Ook leverbaar in de compactere ‘City’ of ‘Cruiser’. Vanaf € 7.450. rdmobility.com/paws-tourer
Stapelen maar Voel jij je ook zo clumsy als voor de zoveelste keer je weekendtas, laptop of stapel schone was van je schoot vliegt bij een drempel of snelle move? Met de ‘Lapstacker’ bind je in een handomdraai alles goed vast. De riem zit in netjes opgeborgen onder je rolstoel en sluit makkelijk met een magneet bovenop. Goedkoop is hij niet. Slim is het Nieuw Zeelandse ontwerp wel! Vanaf € 129 (excl. verzenden & tax). adaptdefy.com/lapstacker
35
00_RUBRIEKSKOP
De Achterhoek ontvangt je met
OPEN ARMEN 36 Fietspad van Terborg naar Doetinchem.
Bossen, weides, beekjes en boerenland, de Achterhoek heeft het allemaal. Ik heb vier dagen om rond te zwerven door het afwisselende landschap met leuke dorpen en plaatsen, er staat van alles op mijn lijstje. Genieten is hier niet heel ingewikkeld, mede dankzij de ‘Ongehinderd op pad-routes’. Voor wandelaars, fietsers, rolstoelers en handbikers, voor elk wat wils. Tekst Paul van Bodengraven
O
erend hard, dat is het eerste waaraan ik
Gastvrijheid, dat lijkt hier wel in het dna van de
denk bij de Achterhoek. De eerste hit van
mensen te zitten. Want overal waar ik kom, word ik
de band Normaal dateert alweer uit 1977,
met open armen ontvangen. Bij de bierbrouwerij
en heeft bij mij de regio meteen op de
Brouwersnös waar ik geniet van een streekbiertje,
kaart gezet. Maar oerend hard, dat moet je hier hele-
bij Landgoedhotel Woodbrooke waar ik overnacht,
maal niet willen. Het is juist zo heerlijk om in je eigen
in de restaurants waar ik aanschuif voor een kop
tempo te genieten van het prachtige coulisseland-
koffie, een lekker broodje of een uitgebreid diner,
schap, dat een afwisseling van bos en open land biedt.
overal voel ik me meer dan welkom. Een praatje, een
Daar doorheen trekken geeft niet alleen rust in mijn
goed advies, een grapje en een helpende hand als ik
hoofd, maar biedt ook volop kans op onverwachte
daarom vraag.
ontmoetingen. Een nieuwsgierige roodborst scharrelt om me heen als ik geniet van mijn lunch, twee reeën
Veel van de restaurants waar ik kom zijn goed toe-
kruisen in de verte mijn pad als ik de rolstoelroute op
gankelijk. Bijvoorbeeld Grandcafé Het Schaftlokaal,
Landgoed Slangenburg verken. En dan heb ik het nog
dat in een prachtig historisch pand op het terrein
niet eens gehad over de mensen die ik onderweg
van de voormalige DRU-fabrieken is gevestigd.
tegenkom …
NEDERLAND
Dat is fijn: makkelijk genieten van het goede dat de lokale keuken en de kok voortbrengen. En daar is hier
Onbeperkt genieten!
weinig mis mee!
De Achterhoek is gastvrij voor iedereen. Van vakantie tot dagje uit: de regio
Stads genieten Maar het is niet alleen rust en natuur wat de
heeft veel te bieden. Denk hierbij aan vele slaapplaatsen, een uitgebreid fiets- en wandelnetwerk, heerlijke restaurants en leuke attracties. Ideaal dus om er in eigen land lekker op uit te gaan!
klok slaat. Aan de IJssel liggen de twee prachtige Hanzesteden Doesburg en Zutphen. Met interessante musea, zoals het museum Henriette Polak in
Benieuwd naar de toegankelijke locaties in de Achterhoek? Ga naar www.achterhoek.nl/onbeperkt-genieten.
Zutphen, waar je modern-klassieke schilder- en beeldhouwkunst uit Nederland kunt bewonderen. Het is samen met het stadsmuseum Zutphen gehuisvest in
de’ gekwetter van vogels in de tuin van je hotel. Je
het 17e-eeuwse stadspaleis het Hof van Heeckeren.
kunt hier gemakkelijk een paar uur rondzwerven in
In het prachtige oude gebouw zijn alle zalen voor
de natuur zonder een mens tegen te komen. Geen
iedereen toegankelijk.
rijen voor de musea, geen gehaaste, onvriendelijke mensen. Een levensritme dat aansluit bij mijn wensen
In de zomer zijn er gezellige terrassen, en leuke kleine
voor een weekendje of weekje weg. Een versnelling
winkeltjes vind je in de gezellige smalle straatjes. Ik kies
lager en bewuster genieten van wat het landschap,
voor een tocht door de stad naar Noorderhaven, de
de natuur en het gezelschap te bieden hebben. Dat is
hippe nieuwe stadswijk aan de IJssel. Ik geniet van het
voor mij ook ongehinderd op vakantie!
uitzicht over het water en de bootjes op de rivier.
37
Ook de moeite waard: kasteel Ruurlo (in Ruurlo) en Museum MORE in Gorssel. Beide zijn goed toegankelijk in een rolstoel.
Zalige rust De echte parel van de Achterhoek is voor mij toch de heerlijke groene rust die je hier vrijwel overal ervaart. Weg hectiek en jachtig gedoe, het leven is hier gemoedelijker en geluidsarmer dan een stukje westelijker in ons land. Hier word je niet wakker van voorbijrazend verkeer, maar van het ‘oorverdoven-
Kasteel Ruurlo maakt deel uit van het museum MORE.
Deze pagina’s worden u aangeboden door ONBEPERKT GENIETEN
Het project Onbeperkt genieten is een samenwerking tussen acht Achterhoekse gemeenten, Achterhoek Toerisme en Ongehinderd. Alle genoemde locaties zijn door Ongehinderd getoetst op toegankelijkheid. Onbeperkt genieten in de Achterhoek is mede mogelijk gemaakt door de Achterhoekse gemeenten en de provincie Gelderland.
Landgoed Slangenburg in Doetinchem.
MET VICAIR O2 ZIT JE GOED & HYGIËNISCH!
PROB E 3 WE ER KE N GRAT IS
Op een Vicair zit je goed en stabiel in je rolstoel. Maar deze kussens hebben nog een paar zeer unieke eigenschappen: • De Vicair O2 kussens zijn in hun geheel machinewasbaar op 60°C. • De open structuur zorgt voor optimale temperatuur- en vochtregulatie. Dit helpt doorzitplekken te voorkomen. Zo zit je goed, hygiënisch en zonder zorgen! Een ervaring zegt meer dan 1000 woorden. Probeer een Vicair O2 kussen gratis en vrijblijvend uit. Gewoon bij jou thuis!
‘Laat je inspireren door de droomplekjes die ik voor je heb gevonden’ www.eelkedroomt.nl
Ga naar: vicair.nl/probeerservice
SUPPORT magazine Eigentijds lifestyleblad voor mensen met een lichamelijke beperking
7x per jaar
Het eerste jaar van €3099 voor slechts €19 99
supportmagazine.nl
Nu gratis bij een jaarabonnement: het boek Pak je Carlosmoment van Jaap Bressers
W U IE
N Welkom bij de volledig rolstoeltoegankelijke vakantieappartementen van De Egmonden. Op een rustig gelegen locatie aan de duinrand van Egmond aan Zee kunt u genieten van een ontspannen en onbezorgde vakantie in een van onze appartementen. • • • • • • •
Appartementen voor 2 tot en met 8 personen Volledig ingerichte en in hoogte verstelbare keuken De aangepaste badkamer is van alle gemakken voorzien Elektrisch in hoogte verstelbare bedden Een ruim balkon bij elk appartement Elektrische rolstoelfiets en strandrolstoel te huur Ook te reserveren als groepsaccommodatie
Meer foto’s van en informatie over De Egmonden vindt u op www.de-egmonden.nl
Sportlaan 4 - Egmond aan Zee - 072 750 2002 - info@de-egmonden.nl - www.de-egmonden.nl
© Double Performance
Met de Tracker 20 e-powerbike wordt handbiken nog leuker! Snel en eenvoudig aankoppelen aan je rolstoel en weg ben je! Maak meer kilometers met minder inspanning. Voorzien van 20" Wiel met 250W motor, 7 Derailleur versnellingen, LED bedieningsdisplay met 6 standen (individueel instelbaar), Start en Go functie, Rollerbrake met terug ‘trap’ rem, V-brake 2e rem/parkeerrem, Bullhorn cranks met ergo grips, Instelbare crankpositie, Kettingbeschermers, Afneembare Li Ion 13 Ah accu. Keuze uit meerdere aankoppelsystemen. Ook als quad uitvoering leverbaar.
Maak een proefrit en ervaar de power!
Double Performance: rolstoel & handbike expertisecentrum Double Performance B.V. | Zuidbaan 589 | 2841 MD Moordrecht, Nederland | +31 (0)182-573 833 | reacties@doubleperformance.nl | www.doubleperformance.nl