Yoga International 6 2021

9 X ZWEVEN IN HET DOEK MET AERIAL YIN YOGA BPAP Nr. 6 december 2021/januari 2022 ¤ 6,25 Winterzwemmenalseenwalrus OMARM DE KOU! Egyptische Yoga van Sans7 anders dan anders De 6 pilaren van yoga inspirator Ram Jaïn INYOGAISRAËL Shalom& namastéSpecialSelfcare

Makreel biedt vele gezondheidsvoordelen, maar we moeten natuurlijk niet vergeten dat het vooral ook is en makkelijk te bereiden. De gestoomde variant, ‘warm gerookt’ genoemd, is in Nederland het bekendst en belandt vaak op een broodje of toastje bij de borrel. Maar er kan nog veel meer met makreel! Gerookt of vers, hij smaakt vet goed in een salade, pasta of oven gerecht. Gegrild op de BBQ is hij ook fantastisch.

IN VEEL MEER OPZICHTEN EEN GOEDE KEUZE

Als je wilt bijdragen aan de klimaatdoelstellingen, is makreel een keuze die helemaal past in de huidige tijdsgeest. Met z’n lage CO2 footprint is onze makreel en laat hij vlees, kip, tofu, vegaburgers, varkens- en rundvlees ver achter zich. Denk je dat vis duur is? Dan hebben wij nóg meer goed nieuws: een makreel is juist een visje. Voor slechts enkele euro’s ga je al met een hele makreel onder je arm naar huis. Ga voor meer makreelinspiratie naar visrecepten.nl

hoe gezond wil je het hebben?

ER KAN HEEL VEEL MET MAKREEL

Makreel is , hij bevat een zee aan omega 3-vet zuren. Goed voor je hart, hersenen en gezichtsvermogen. Makreel zit ook boordevol vitaminen zoals A, D, K, B12, C en mineralen die onder meer belangrijk zijn voor een goed werkend immuun systeem. Met de proteïnen zit het ook wel snor. Makreel bevat circa 20% hoogwaardige eiwitten. Belangrijk voor spieropbouw en -herstel. Superfood dus! Met al z’n goede vetten is deze vis bij uitstek geschikt voor een gezonde maaltijd. Een wekelijkse portie van 70 gram is al voldoende om aan je gezonde vetten te komen.

Foto |PereiraHarold Illustratie YpenburgIrene 3 internationaalyoga

De wereld op z’n kop, cool your brain Vanaf onze matjes in de kleine studio wordt er druk door elkaar heen gepraat deze zaterdagochtend. Niemand heeft even oor of oog voor de ontspannende zachte pianomuziek die uit het boxje stroomt, en het licht van de stralende herfstzon die door de grote ramen naar binnen valt. We houden allemaal van onze les, en van deze plek. De eigenaren van de studio zijn tegen een gezondheidscheck aan de deur. Wij willen dat wel. Wat gaat er gebeuren? Wordt het ruzie? Gaat de studio sluiten?

Ik zoek tussen stevig doorwerken, hoogoplopende emoties en tegengestelde meningen door, de rust op in mezelf. Lees dit nummer maar weer, volg de mooie lessen, tips en oefeningen van al die wijze mensen, daar knapt een mens van op!! Ik wens jullie alvast een geweldige en gezonde decembermaand – ga vooral ook een beetje feestelijk uit je bol – en natuurlijk een goed en gezond nieuwjaar!

@yogainternationalmagazine@Yoga_Interfacebook.com/YogaInternationalMagazineredactie@yoga-international.nuyoga@marcielwitteman.nl

Lieve yogi’s

De yogawereld is in spagaat, net als overal trouwens. Maar juist in onze wereld, onder yogi’s, yogaleraren en studio’s staan de geweien onbeweeglijk vast in elkaar gedrukt. De helft van de studio’s zijn er – op dit moment – niet uit, over dat vragen naar de QR-code. Maar misschien is het tegen de tijd dat dit nummer op de mat en in de winkel ligt allemaal alweer anders. We leven in de COVID-waan van de week.

Mijn bol voelt explosief deze weken. Ondanks mijn eigen yoga- en meditatie practice staat de wereld toch echt wel op z’n kop, om bij het thema van dit nummer te blijven. Wat doen wij yogi’s met alles wat er in dat Hier en Nu speelt? Als yogi probeer je midden in het leven staand je balans te behouden. En hoe doe je dat als de emoties hoog oplopen?

Veel liefs van Marciel PS We stellen feedback op YI zeer op prijs. Stuur je reacties naar:

4 internationaalyoga inhoud 10 SHALOM EN NAMASTÉ! 16 koudetrainingRussische 3 Voorwoord 6 YOGAHELD Egyptische Yoga met Sanae van Sans7 COVERSTORY 16 GEZONDHEID Russische koudetraining van Ewout Staartjes COVERSTORY 22 INTERVIEW Ram Jaïns 6 pilaren COVERSTORY 26 REIZENDE YOGI Shalom en namasté! Yoga in Israël COVERSTORY 34 Lekker oud Catharina Schimmelpennink 38 Embodiment Vernieuwen op de yogamat 41 Weggevertjes 46 Special Selfcare COVERSTORY 60 FILOSOFIE De energie van 2022 70 Op het matje met Janneke Poort en Evalien Slinkert 73 Durf te vragen Gerreke van den Bosch 10Oefeningen SERIE Zweven in het doek met Aerial Yin 30 Stoelyoga met Paula Jap Tjong 25ColumnsZen, zin & onzin Mieke Bouma 31 Strip YOGACAT buiten 37 Chakra’s & chardonnay Ellen Dekkers 69 Boeddhista Ilone observeert Ilone Inge 72 Cartoon Burp Eten, kunst, boeken en tarot 32 Tarot De zoektocht naar de graal 42 Recepten Hartverwarmend mediterraan eten 64 Kunst De Preem zeep van Buhlebezwe Siwani 66 Boeken Magische planten 5ServiceColofon 74 Volgend nummer 26 9 X YinAerialYoga

Win-actie

Advertenties Mariska Jankovits (030) 693 11 mjankovits@virtumedia.nl77KlaartjeGrol(030)3072248kgrol@virtumedia.nl Druk Veldhuis Media, Raalte, veldhuismedia.nl Distributie Aldipress, Utrecht, aldipress.nl Abonnementen Yoga Internationaal verschijnt 6 keer per jaar. Prijs jaarabonnement Nederland & België: € 32,50 (bij automatische incasso) Buitenland: € 43,95 (Prijswijzigingen en drukfouten voorbehouden.) Abonnementen kunnen bij ieder nummer ingaan en worden elk jaar vernieuwd. Abonnee worden kan via yoga-international.nu of rechtstreeks bij de klantenservice. Adreswijzigingen graag schriftelijk doorgeven met vermelding van het oude en het nieuwe adres en het nieuwe telefoonnummer. Opzeggingen 2 maanden voor vervaldatum doorgeven aan de klantenservice. Correspondentieadres Uitgeverij Virtùmedia, t.a.v. Yoga Internationaal Postbus 595, 3700 AN klantenservice@virtumedia.nlZeistTelefoon:+31(0)85-0407400

Colofon: Jaargang 6, nummer 6 Winter Hoofdredactie2021/2022 Marciel Witteman Eindredactie Renate Meijer CoverfotografieModel Sanae Fotografie Jeannette Huisman Make-up en styling Ingrid Coenen Aan deze uitgave werkten mee: Jeannette Huisman, Ingrid Coenen, Mieke Bouma, Roos Stuurman, Irene Ypenburg, Paula Jap Tjong, Annelies Bakker, Monique van de Raapkamp, Emilie Escher, Caro Bonink, Ellen Dekkers, Noële Ruitenberg, Mara Giamboi, Elvira van Rijn, Marije Haasjes, Jip de Jonge, Heidi Vandamme, Marjan van Druenen, Ilone Inge, Sabien Witteman, Nanda Leenders, Harold Pereira, Ewout Staartjes, Kalyani Hauswirth-Jaïn, Patricia Mooren, Janneke Poort, Evalien Slinkert, Gerreke van den Bosch, Sterre Delemarre Redactieadres Uitgeverij Virtùmedia, t.a.v. Yoga Internationaal Postbus 595, 3700 AN Zeist (030) 692 06 redactie@yoga-international.nu77 Ontwerp en vormgeving Nancy Panjoel, Twin Media BV Uitgever Pepijn Dobbelaer, pdobbelaer@virtumedia.nlVirtùmedia Marketing Arjen van avanwifferen@virtumedia.nlWifferen(030)3072246

Losse verkoop Yoga Internationaal is verkrijgbaar bij de boeken tijdschriftenhandel, warenhuis, supermarkt en kiosk. Adviesprijs los nummer: € 6,25. ©Yoga Internationaal. Niets uit deze uitgave mag op welke wijze dan ook worden verveelvoudigd en/of openbaar worden gemaakt zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. ISSN 2468-8401 yoga-international.nu

41 SPECIAL 42Hartverwarmenderecepten Selfcare 46

5 internationaalyoga 60 De vanenergie2022

Het spirituele pad van Sans7

Tekst Sanae Orchi en Marciel Witteman | Foto’s Jeannette Huisman Wat was jouw yoga-ervaring?eerste

YOGAHELD 7 internationaalyoga

‘Mijn eerste echte yoga-ervaring was met Bikram Yoga. Mijn zus had net een yogaschool geopend en vroeg me om de eerste twee weken elke dag aanwezig te zijn. Bikram Yoga gebeurt in een warme ruimte van 40° C waarbij je 26 oefeningen doet en die twee keer herhaalt. Ik vond dit vreselijk! Ik vond de oefeningen lastig om te doen. Ik was zo ongelooflijk stijf en voelde me super gespannen in de houdingen. Ik merkte dat ik gefrustreerd was tijdens de les. In vrijwel elke houding dacht ik alleen maar aan het verlossende woord change – daarbij mocht je namelijk weer uit de houding komen. Ik vond de houdingen ingewikkeld, pijnlijk en veel te uitdagend. Ik snapte nog niet hoe yoga ontspanning kon geven, ik voelde alleen maar irritatie en frustratie. Mijn eerste indruk van yoga was dus niet leuk. Ik werd geconfronteerd met negatieve emoties. Ik denk dat dit ook de basis is van yoga, het spiegelt je (mentale) gesteldheid en vermogen.

Yoga test je geduld en gevoel, het geeft inzicht in hoe je over jezelf denkt en toont je gedrag in “moeilijke” situaties.’

EGYPTISCHEYOGAMETSANAE

Ambitieuze mediavrouw en moslima Sanae werd gegrepen door de yoga. Haar leven staat nu in het teken van geluk, creativiteit, helderheid en een diepe connectie met alles wat is. Ze houdt zich bezig met het maken van video’s over taboedoorbrekende onderwerpen en spiritualiteit en helpt anderen door middel van holistic coaching, yoga, energiehealing en plantaardige medicijnen.

8 internationaalyoga

meditatie en mantra’s. Al na mijn eerste les voelde ik zoveel energie vrijkomen en leek de wereld letterlijk brighter and lighter toen ik na de les buiten stond. Ik voelde me lichter en helderder waardoor ik de wereld en mensen meer op die manier ging ervaren. Door yoga begon ik steeds grotere stappen te maken in mijn spirituele ontwikkeling. Ik ging steeds meer leven vanuit mijn hart en intuïtie en minder vanuit mijn hoofd. Het werd makkelijker om los te laten wat mensen van me verwachtten. Ik werd authentieker, steeds meer mijn echte ik. De buitenwereld en mensen hadden minder effect op mijn leven, mijn beslissingen en mijn mood.’ Hoe verliep de overgang van je toenmalige werk naar yoga? ‘Ik werkte in de media toen ik in mijn spirituele reis steeds meer bestemmingen ontdekte. Ik merkte dat Hoe veranderde je kijk op yogabeoefening? ‘Waar ik eerst dacht dat yoga vooral een fysieke training is, leerde ik gaandeweg dat het veel meer is dan dat. Het gaat er niet zozeer om hoe goed je de oefening uitvoert. Het gaat meer om wat je leert over jezelf bij het uitvoeren van houdingen. Hoe bewust ben ik van mijn lichaam en ademhaling?

Dus toch de Bikram doorgezet?

Hoe reageer ik wanneer het moeilijk wordt? Blijf ik doorademen of houd ik mijn adem in? Blijf ik in de houding of deins ik snel terug? Of gebruik ik mijn ademhaling en mentale vermogen om te ontspannen in mijn gespannenheid en kan ik misschien toch wat dieper gaan in die uitdagende houding? Dit zegt allemaal iets over hoe je in jezelf en in het leven staat. Al snel leerde ik dat yoga niet alleen fysiek is, maar vooral een mentale en spirituele training om jezelf op allerlei vlakken te ontdekken en te ontwikkelen.’

(lacht) ‘Ja... Nadat ik in de eerste week vooral met frustratie de yogasessies doorliep, merkte ik na zeven dagen de positieve effecten. Tijdens de les werd die negatieve stem steeds minder en wat liever. Mentaal werd ik helderder, meer geduldig en meer gemotiveerd. Fysiek werd ik soepeler en sterker. Op emotioneel vlak merkte ik dat ik me steeds positiever en stabieler voelde. Allemaal door simpelweg mijn lichaam en ademhaling dagelijks te trainen in een yogasessie.’

‘Ik raakte steeds meer geïnteresseerd in yoga, haar verschillende vormen en oorsprong. Ik ging me meer verdiepen in Oud-Afrikaanse Yoga. Dit is een traditionele yoga, uit het oude Egypte. Het is niet ‘verwesterd’ en ook niet heel bekend in Nederland. Egyptische Yoga combineert dynamische bewegingen met gecontroleerde ademhalingstechnieken, ‘Vasten deed ik voorheen slechts een keer per jaartijdens de ramadan’

Hoe vond je de Egyptische Yoga?

Wat is mijn doel in het leven? Wat is mijn connectie met het grotere geheel? Met deze vragen bleef ik achter terwijl ik alles wat ik kende los liet. Mijn baan, vrienden en kennis over spiritualiteit, ik liet het allemaal los en besloot om volledig opnieuw te beginnen, maar nu op mijn eigen manier.’

Je komt uit een islamitisch gezin, hoe ging dat? ‘Hoewel ik mijn best deed om islamitische rituelen zo goed mogelijk te integreren in mijn leven, voelde ik toch altijd een gebrek aan connectie met mijn (echte) zelf en het (grotere) geheel. Voorheen deed ik als moslima simpelweg wat ik meegekregen had in mijn opvoeding. Zonder teveel vragen te stellen.

mijn focus al jarenlang lag op succes, geld verdienen en het afwerken van een lijstje. Op dat lijstje stond: diploma behalen, werken, huis kopen, trouwen en kinderen krijgen. Allemaal zaken waarbij ik vooral bezig was met materialisme en de buitenwereld. Steeds meer ging mijn aandacht naar de binnenwereld. Wie ben ik? Wat ben ik? Wat zijn krachten?

Nu ben ik vooral geïnteresseerd in: waarom doen we wat we doen? Waarom doen we het juist op die manier? Wat is het doel ervan en op welke andere manieren voel ik zelf dat ik mijn bewustzijn kan verruimen? Vasten bijvoorbeeld deed ik voorheen slechts een keer per jaar tijdens de ramadan. Maar nu ik ervaren heb hoe het mijn spirituele groei bevordert en de helende effecten op lichaam en geest sterk voelbaar zijn, zet ik het ook in wanneer ik voel dat ik het nodig heb, ook buiten de ramadan. Ik ben heel blij dat ik religieus ben opgevoed. Hoewel ik religie in mijn jeugd vooral zag als beperkingen en opgelegde regels, ervaar ik nu hoe al die religieuze rituelen, mooie en diepgaande tools zijn waarmee je je ego, je lichaam en ziel leert te navigeren. Wanneer je deze tools op de juiste manier integreert, dan leef je een liefdevol leven in goede gezondheid, met veel geluk, creativiteit, helderheid en een diepe connectie met alles wat is. In mijn ogen geeft niks meer voldoening dan persoonlijke groei. Hier houd ik me dagelijks mee bezig, voor mezelf, maar ook in mijn werk waarbij ik andere mensen ondersteun in hun spirituele ontwikkeling.’ Wat is jouw spirituele visie? ‘Alles is energie. Alles is één. Je bent zelf het probleem, en de oplossing. Ik geloof dat we hier allemaal zijn om te groeien: evolutie. Maar groei zit niet in je comfortzone. Spiritualiteit is echt niet alleen liefde en licht. Integendeel. Alles heeft twee kanten. Waar liefde bestaat, bestaat ook angst. Waar licht is, is ook duisternis. Het een bestaat niet zonder het ander. Vaak moet je door duisternis heen voordat je het licht kunt zien en zolang je je angsten niet overwint, zal liefde niet volledig voelbaar zijn. Een spiritueel pad bewandelen is dus niet altijd unicorns and sunshine. Meer bloed, zweet en tranen! Je komt jezelf tegen. De leuke maar ook minder leuke kanten van jezelf. Het betekent confrontaties aangaan, je patronen herkennen, trauma’s helen en je schaduwkanten aangaan. Rotzooi in je hoofd en lichaam opruimen. Vergeven. Loslaten wat je niet meer dient. Waar dit uiteindelijk toe leidt? Houden van jezelf, het meest krachtige dat je als mens kunt doen. Want alleen als je de pure liefde in jezelf vindt en jezelf volledig accepteert kun je in liefde naar anderen kijken en leef je met harmonie en respect voor mens, dier en natuur.’@Sans_SevenInstagram:sansseven.cominformatie:

Meer

9 YOGAHELD internationaalyoga

• Shoelace-houdingen hebben als doel de bilspieren en de IT-band te rekken.

Foto’s

• Twists zijn voor de schuine buikspieren en het Hetdiafragma.doekgeeft ondersteuning, masseert drukpunten – die mede de meridianen stimuleren – en helpen bij overgave aan de houdingen. Voor elke houding zijn meerdere variaties. Deze bied ik mijn leerlingen aan op een functionele manier, die past bij hun lichaam, zodat ze beter kunnen ontspannen in een houding. Het is functionele Aerial Yin met als afsluiting een savasana (lijkhouding) in het doek, stil of schommelend voor de ultieme overgave en rust.

Tekst Nanda Leenders | Harold Pereira

Geraakt door de mogelijkheden van het Aerial-doek en wat dit met mij deed, begon ik aan een opleiding bij Janneke van Aerial Yoga Nederland. Ik had nog geen idee wat ik er mee ging doen – ik werkte als leerkracht op een basisschool na een carrière als danseres en dansdocent. Met de yogalessen in het doek vond ik iets terug wat verstopt had gezeten: bewegen, springen, vliegen, hangen en zwaaien.

Aerial Yin met Nanda H et werd de start van een reis die ik niet had voorzien. Gedreven om meer over yoga te weten kwam Yin-docente Anat Geiger in mijn leven. De kracht van haar opleiding raakte de juiste snaar en paste bij mij en mijn lichaam. De yinkant in mijn eigen beoefening ging niet vanzelf, ik heb heel wat moeten overwinnen en vooral leren ontspannen. Yinbeoefening, gecombineerd met het Aerial-doek, is heel effectief gebleken voor mijzelf en ook voor mijn leerlingen. Die ervaring gun ik iedereen en wil ik graag overbrengen en doorgeven. Het liefst combineer ik yang- en yin-activiteiten in een les, en zou dat ook iedereen adviseren. Zachte rek In een les Aerial Yin zijn de houdingen bedoeld om een zachte rek te geven aan het fascia (bindweefsel) rond de spieren en de gewrichten. Bij mijn voorbereiding ga ik uit van de vijf archetypes van de Yin Yoga die zijn ontwikkeld door grondlegger Paul Grilley:

• Saddle-houdingen hebben als doel de bovenbeenspieren, de heupbuigers en de lange buikspieren te rekken.

• Caterpillar-houdingen rekken de hamstrings en de rugspieren.

• Dragonfly-houdingen zijn voor de adductoren (beensluiters) en hamstrings.

11 SERIE internationaalyoga

ZWEVEN IN HET DOEK

3 1

Houdingen en hun doelen

Squat – vooroverbuiging Mooie start van een Aerial Yin-les. Deze vooroverbuiging rekt de lage en middenrug. Met doek kun je dieper in deze houding komen. Het geeft een milde opening van het heupgewricht en stimuleert de blaasmeridiaan.

12 internationaalyoga

2

Unicorn in waterfall of omgekeerde Sleeping Swan De bilspieren van het gebogen been worden gerekt, fijn voor mensen met minder externe rotatie. Het doek masseert het SI-gewricht. De meridiaan die gestimuleerd wordt is de galblaas, die loopt aan de zijkant van het been. gecombineerd'Yinbeoefening,methetAerial-doek,isheeleffectief'

Twist in Melting Heart Een twist voor het bovenlichaam en een rek voor de buitenkant van de schouder en bovenarm (rolling panda), wat de dikke en dunne darmmeridiaan stimuleert. Daarnaast is het een milde achteroverbuiging en diepe massage voor het heupgebied.

6 54

Dragonfly Deze houding is een rek van de binnenbeenspieren. Het is een heupopener en een vooroverbuiging. Het doek kan op verschillende manieren ondersteuning bieden. Nier- en levermeridianen worden gestimuleerd.

Aerial-lessen met yogatoday.nl/opleidingeninAerial-workshopsAerial-yogadoekstudio-veerkracht.nlNanda:enyogatoday.nlvoorthuis:aerial-yoga.nl/shopenopleidingen:deyogakerkvanYogaTodayinAmsterdam-Weesp:

Seal – achteroverbuiging In deze houding creëer je een diepe massage/compressie in de lage rug en een stretch aan de voorkant van het lichaam, met name in de heupbuigers waaronder de psoas. Een mildere variant is op de ellenbogen in de sfinxhouding. Stimuleert de maag- en miltmeridianen.

13 SERIE internationaalyoga

Mermaid Een gehele stretch voor de zijkant van het lichaam aan de ene kant, goed voor de galblaasmeridiaan. Het doek helpt met loslaten en masseert het gehele gebied rond de ribben.

Halve Saddle Het doek biedt vele variaties, ook voor een hele saddle pose. Kan compressie geven voor de lage rug, rekt de heupbuigers en bovenbeenspieren van het onderliggende been. Hierbij worden de maag- en miltmeridianen gestimuleerd.

8 9

Childpose Fijne houding om mee te eindigen voor de savasana, afhankelijk van jouw lichaam. Ondersteund door het doek is het een lichte voor- of achteroverbuiging. De houding kalmeert en kan een lichte rek geven aan de schouder- en armspieren en daarmee aan de dikke-darmmeridiaan.

7

‘Het doek helptbij overgave aan dehoudingen’

14 internationaalyoga

Hele Saddle Hier wordt de hart- en longmeridiaan gestimuleerd.

Y oga Internationaal bestaat vijf jaar en dat wordt gevierd, en hoe? Als veel lezers van ons tijdschrift één gezamenlijke interesse hebben, dan is het de liefde voor yoga tatoeages. Of het nu de lotusbloem is, die staat voor schoonheid en zuiverheid of het Ohm teken dat het hoger bewustzijn symboliseert: veel yogi’s willen met unieke tatoeages hun toewijding aan hun persoonlijke levensstijl laten zien. De tatoeage herinnert aan een levensbepalend keerpunt of bereikte Waarmijlpaal.een aantal jaar geleden nog enkel een maan werd gezet, zijn veel tatoeages tegenwoordig een flinterdun lijnenspel. En waar vroeger in obscure rokerige studio’s de lichamen van rauwe rockers werden ge-inkt, zijn het tegenwoordig open en toegankelijke salons waar de lichaamskunst gezet wordt. Omdat yoga tattoo al vijf jaar een van de meest gebruikte zoektermen bleek, ontstond het idee een echte yoga tatoeage weg te geven. Award winning studio Jim James uit Hilversum viert haar 2-jarig bestaan en biedt ons de tattoo aan. De opdracht was eenvoudig: laat Yoga Internationaal weten hoe jouw tatoeage eruit moet zien en waarom deze een permanente plaats op jouw lichaam verdient. Hier werd massaal gehoor aan gegeven, en uiteindelijk werd uit de vele diverse inzendingen de inzending van Coline van Duijvenvoorde uitgekozen. Coline van Duijvenvoorde: ‘Het woord Ahimsa op mijn pols. Ahimsa staat voor geweldloosheid of do no harm, en dat op mijn lichaam vereeuwigd zou een prachtige dagelijkse reminder zijn in mijn proces van zelfliefde.’

Meer informatie: Jimjames.nl

Elisa - saloneigenaar van Jim James: ‘Wat een mooie gedachte, ik weet zeker dat we er vanuit onze tattoo salon iets prachtigs van maken.’

Arjen - Marketeer van Yoga Internationaal. ‘Heel mooi om Coline met een telefoontje te overvallen en te horen hoe ze van de eerste verbazing naar super-verrast enthousiasme omsloeg.’

In de volgende Yoga Internationaal - nr. 1 2022 - lees je alles over het eindresultaat.

ADVERTORIAL

De meest bijzondere winactievan de afgelopen vijf jaar:een yoga tattoo!

ZEEHONDPINGUÏN,OFWALRUS De Russische koudetrainingvan Ewout Staartjes

Ewout Staartjes’ eerste ervaring met ijswater was achttien jaar geleden in Siberië als deelnemer van een winterse yogaretreat in Novosibirsk bij -30˙C. Er werden twee emmers ijswater ingewijd met een oud Siberisch gebed, waarna hij zich ermee overgoot. Zijn lichaam werd meteen daarna warm, het was een spectaculair gevoel. Daar wilde hij meer van. Tekst Ewout Staartjes en Marciel Witteman | Foto’s Ewout Staartjes

Ik was zo onder de indruk van mijn genezing dat ik hier alles over wilde weten. Koudetraining blijkt een eeuwenoude traditie in Rusland waar veel wetenschappelijk onderzoek naar is gedaan. Daarom ben ik teruggegaan naar Rusland en heb vele ijszwemclubs, de zogeheten ‘Walrusclubs’, bezocht om uiteindelijk in Omsk mijn diploma instructeur winterzwemmen te behalen. Het werd mijn missie om mijn ervaring en deze kennis door te geven in Nederland. In 2013 heb ik de Walrusclub in Nederland opgericht en sindsdien instructeurs opgeleid in de Russische methode van koudetraining.

AANBEVOLEN OEFENING: NADI SODANA Koudetraining is pure activatie. Om in balans te komen is ontspannende pranayama aan te bevelen. Beter niet meteen na de kou, want dan is je lichaam nog te actief, maar bijvoorbeeld ‘s avonds voor het slapen gaan.

Vladimir adviseerde mij om voor een yogaverdieping niet naar India maar naar Oekraïne te gaan. Dat advies heb ik opgevolgd en heb daarna vele jaren Oekraïense yogaleraren bezocht. Dat werd de basis voor mijn latere yogastudio. In Nederland heb ik veel geleerd van yogadocent Martyn Hoogstra uit Amsterdam. Na het volgen van de Ashtanga-opleiding in Eindhoven heb ik samen met mijn vrouw Loes, een oer-Hollandse

• Adem gedurende 10 minuten om en om door één neusgat waarbij je het andere neusgat dichtduwt.

Het was in de winter van 2010 en ik ben meteen naar de IJssel gerend om een duik te nemen. Vanaf dat moment heb ik geen last meer van het virus gehad. De ‘lekke band’ in mijn immuunsysteem was geplakt.

• Ga zitten met rechte rug en de benen gekruist (mag ook op een stoel).

A ls jong kind was ik vaak ziek en had ik geluk met een huisarts van de oude stempel die mij koud liet afdouchen. Mijn gezondheid verbeterde enorm. Op latere leeftijd werd ik getroffen door een zware virus-infectie die zeven jaar bleef dooretteren. Het leek alsof de zwakte uit mijn kindertijd terug was. Ik had vele therapieën gevolgd en heb zelfs een half jaar lang wekelijks aan een infuus met colloïdaal zilver gelegen. Maar niets hielp totdat ik in een Russisch boekje las over de helende kracht van ijswater.

Yogi In een avontuurlijk en hectisch leven als fotograaf ben ik yoga gaan beoefenen om in balans te blijven. Ik werkte veel in Rusland en leerde de taal goed spreken. In 2003 was ik op zoek naar een uitdagende yogaretreat en kwam in Novosibirsk terecht bij Vladimir Kalabin. Hij organiseerde een retreat in de ruige natuur tegen de grens met Mongolië. Het werd een inspirerende zomer en zodoende kwam er een vervolg in winters Siberië.

18 internationaalyoga

• Wissel na elke inademing van neusgat. ‘Bij de alshetambitiemethodeRussischewordtdeomlanginwaterteverblijvenvalkuilbeschouwd’

Hoe werkt het?

Kenmerkend voor de Russische methode is het grote belang van een fysieke warmingup. In Nederland wordt nu vaak gedacht dat een ademhalingsoefening voldoende is, maar vergeet je lichaam niet! Je lichaam moet goed warm en doorbloed zijn voordat je het koude water in stapt. Met een onvoorbereid lichaam ijskoud water betreden is een grote klap voor je hart. Je kunt het moment in ijswater als een flinke sprint beschouwen. Hart en bloedvaten moeten worden geactiveerd net zoals bij elke sportprestatie.

GELEIDELIJKHEID De Russische methode hanteert mildheid en geleidelijkheid. Dat klinkt tegenstrijdig bij zoiets heftigs als koudetraining. Juist omdat kou zo’n grote impact heeft kun je razendsnel over je grenzen gaan. Dan is een kleine dosis kou zeer belangrijk. Daarnaast benadrukken ze in Rusland altijd het principe van geleidelijkheid. Zorg voor een geleidelijke overgang door al in de nazomer te starten met openwaterzwemmen. En zorg tijdens een koudetraining voor geleidelijke overgangen door een warming-up te doen en het water in te lopen in plaats van te springen.

BEWEEG IN HET WATER

Walrussen houden van zwemmen. Zodra je beweegt is de koudestress, en daarmee het gezondheidseffect, groter. Wanneer je stil gaat zitten houd je het langer vol omdat er een grenslaagje warmte om de huid blijft zitten. Bij de Russische methode is lang volhouden geen doel en gaat het om de gezondheid. En dan kun je beter bewegen omdat de impact van de kou in die korte zwemtijd veel groter is.

19 internationaalyoga GEZONDHEID

WARMING-UP (of: BODYSET )

HARDING Er zijn vijf traditionele methoden van koude-training in Rusland. Ze praten overigens niet over koudetraining maar over ‘harding’. Ten eerste is er contrastharding in de banja (sauna). Ten tweede is de emmergieting de meest toegepaste methode in Rusland. Dit wordt veelal ‘s ochtends vroeg direct na het opstaan gedaan. Ten derde noemen ze sporten in zwemkleding tijdens vorst een ‘luchtdouche’. Ten vierde is er een eeuwen-oude traditie van driemaal dompelen. Russisch orthodoxen slaan daarbij driemaal een kruis. Ten vijfde het ‘walrussen’ ofwel ijszwemmen in een wak.

SHATKARMA De zes kriya’s uit de shatkarma (ademhalingsoefeningen uit de Hatha Yoga) zijn sublieme reinigende technieken. Zelf beoefen ik dagelijks kapalabathi en nauli om organen en middenrif in goede conditie te houden. In Rusland heb ik gekscherend horen zeggen dat dit verplicht zou moeten zijn voor de hele Ikwereldbevolking.benvanmening dat kort huidcontact met ijswater een zevende kriya in de shatkarma zou kunnen zijn. Volgens mijn leraar ijszwemmen Yevgeniy Zhitnov bestaat er geen oefening ter wereld die binnen een minuut zoveel gezondheidseffecten teweegbrengt.

JUISTE DOSIS Het geheim van gezonde koudetraining is de juiste dosis. IJswater is helend in de juiste dosis; een overdosis wordt vergif. Sebastiaan Kneipp schreef treffend dat teveel kou ons ‘uitteert’. Hoe weet je of jouw dosis kou gezond was? Dat voel je niet in het water want kou verdooft. Daarom zul je elke keer na afloop goed moeten navoelen. Word je snel warm en ben je energiek na afloop, dan was de dosis gezond. Blijf je lang rillen en word je moeilijk warm dan was de dosis te hoog en kun je de zwemtijd volgende keer bijstellen.

Vier grote gezondheidseffecten van één minuut ijszwemmen volgens Russische wetenschappers:

Russen zijn zeer toegewijd, het is alles of niks. Bij Walrusclub Omsk zijn ze anderhalf uur bezig met het zagen van een 25 meter groot wak om tenslotte maar een minuut te gaan zwemmen. Dat land blijft verrassen en fascineren. Ik werd destijds verliefd op een Russin. We reden elke zomer met de auto naar Charkov in Oekraïne. Het voelde als een warm bad om daar omarmd te worden door familie en vrienden. Zo heb ik de taal spelenderwijs geleerd. En als je hun taal spreekt zijn ze vaak dankbaar. Ik ben wel eens op straat omhelsd vanwege de Russische klanken die uit mijn westerse gezicht kwamen.

Gezondheidseffecten

1 Кочегар – De stoker doet zijn werk Als overlevingsreactie gaat onze thermostaat op standje maximaal en kan de kerntemperatuur de eerste vijftig seconden boven de 40˚C uitkomen! In dit korte krachtige koortsmoment verbranden veel virussen en ziektekiemen.

2 сосудов – Gymnastiek van de bloedvaten Bloedvaten in de periferie vernauwen in de kou en verwijden na afloop. Dit is pure training van het vaatstelsel en beter getrainde vaten zorgen voor een ontlasting van onze hartspier. Bijkomend effect is dat het in- en uitstromende bloed zorgt voor een reiniging en vitalisatie van de organen. 3 иммунитета Versterking van het immuunsysteem Ons immuunsysteem wordt lui wanneer we altijd in ‘tropische omstandigheden’ van warmte en comfort leven. IJswater is een krachtige sleutel om ons immuunsysteem en zelfgenezende vermogen wakker te schudden 4 – De kick na afloop Het vrijkomen van endorfinen na afloop zorgt voor een blij gevoel en kan doorwerken als antidepressivum.

winterzwemmen.nlenRussischeWorkshopsmethoderetreatsin2022:

de grootsheid en de enorme contrasten. Mooi en lelijk, haat en liefde, tragiek en komedie, alles komt daar aan de oppervlakte. Als fotograaf maakte ik daar dankbaar gebruik van. Ik vind dat wij in het Westen teveel nadruk leggen op negatieve aspecten van Rusland. Mijn streven als fotograaf was om dat een beetje te compenseren met blije beelden.

Кайф

tuindersdochter, in Deventer Yoga Dynamica geopend. Sinds 2016 was het ons jaarlijkse hoogtepunt om een retreat yoga en ijszwemmen in Rusland te geven. Maar na vijftien jaar fulltime een yogastudio draaiende houden, vonden we het fysiek mooi geweest en hebben we vlak voor corona de deuren gesloten. Sindsdien kan ik me beter focussen op het winterzwemmen. Magie van Rusland Echte winters maken mij gelukkig. Ik ben opgegroeid met schaatstochten in Noord-Holland. In mijn tienerjaren werd ik diep geraakt door de boeken Het Rendiervolk van Meghan Linholm en Boris van Jaap ter Haar. Ik denk dat toen het zaadje is geplant voor winters in Rusland. De magie zit in

Russische methode Bij de Russische methode van koudetraining hebben gezondheid en veiligheid hoogste prioriteit. De ambitie om lang in het water te verblijven wordt als valkuil beschouwd. Zelfs even dompelen in ijswater heeft namelijk al een groot helend effect. De essentie zit in een koude-impuls op de huid terwijl de kern warm blijft. Bij de Walrusclub krijgen beginners een intake en worden veiligheidsregels en mogelijke contra-indicaties zoals hartklachten, nier-blaasklachten en epilepsie doorgenomen. Gezonde zwemtijden zijn belangrijk om mee te geven want de neiging is om te overdrijven. Bij Walrusclubs in Rusland geldt een zwemtijd in ijswater van maximaal 1 minuut. Binnen die minuut vinden alle gezondheidseffecten plaats. Na die minuut begint de kern teveel af te koelen en komen risico’s voor je gezondheid in beeld. De zwemtijd hangt niet alleen af van de watertemperatuur maar ook van je constitutie ofwel lichaamstype. Net als bij de Tibetaanse geneeskunde en Ayurveda maken we onderscheid tussen de drie lichaamstypen lucht, vuur en aarde/ water. Wij hebben ze met een knipoog respectievelijk pinguïn, zeehond en walrus genoemd. De pinguïn is een koukleum en de zeehond en walrus kunnen de kou veel beter verdragen. Dat is een gegeven waar je rekening mee moet houden.

20 internationaalyoga

Укрепление

Гимнастика

Blijf helder zien waar het om gaat

Magda Samson in het groen & Ilse Anthonijsz in het wit Foto’s Aimee Giles gemaakt tijdens de workshop Yoga & Dans als Levenskunst in het Samaya Klooster in Werkhoven.

Yoga & Dans als Levenskunst

ADVERTORIAL

Voor Magda en Ilse is Yoga & Dans het toelaten en accepteren van wat er is. Oefenen om de verschillende energieën in de juiste verhoudingen te blijven zien. Zo is er verdriet en onzekerheid, maar ook blijheid en dankbaarheid. Het is er allemaal. Je kunt kiezen waar je je aandacht aan geeft.

Juist nu willen Magda en Ilse Yoga & Dans blijven doorgeven, omdat het helend kan zijn. Mensen worden door dans in beweging gezet. De beweging gaat door tot op celniveau. Het opent de weg naar vreugde, de stilte en de tevredenheid. Zodat je je herinnert wie je ten diepste bent. Zie www.magdasamson.nl en www.ilseanthonijsz.nl voor de workshops en het boek ‘Yoga & Dans als Levenskunst’ waarin de methode wordt onderbouwd en beschreven geïllustreerd door het levensverhaal van Magda en Ilse. Of mail info@ilseanthonijsz.nl

H erken je dat je kunt worden meegenomen door ontwikkelingen om je heen? Door alle energie die stroomt? In tijden van klimaatverandering, van COVID, welke keuzes maak je? Maak je dezelfde keuzes als anderen in de groepen waar je deel van uit maakt? Op het werk, familie en vrienden, de sportvereniging? Wanneer je een andere keuze maakt, ervaar je wellicht hoe lastig dat kan zijn. De behoefte om ergens bij te horen zit diep. De drijfveer die hoort bij Svadhisthana, het tweede chakra. Magda Samson en Ilse Anthonijsz zien dat mensen worden overspoeld door informatie zoals het nieuws, waardoor keuzes beïnvloed kunnen worden. Dat mensen soms voelen dat ze worden beperkt door coronamaatregelen. Logica en structuur, energie van Manipura chakra. Door welke bril kijk jij? Kun jij uit je hoofd en door de logica heen kijken? Terug naar het basisvertrouwen door te letten op signalen van je lichaam, vanuit de energie van Muladhara chakra? En niet te handelen vanuit angst, de valkuil vanuit Svadhisthana chakra. Blijf helder kijken, de kwaliteit van Ajna chakra. Met compassie vanuit Anahatha chakra. De Bhagavad Gita verhaalt hoe Arjuna, aarzelt om de wapens op te pakken. Immers, hij vecht tegen zijn ooms en neven. Krishna, in de verschijning van zijn wagenmenner, laat hem zien ‘Er is goed en er is slecht, in ieder van ons.’ Je kunt alleen trouw zijn aan dat wat je te doen hebt, je dharma.

INTERVIEW 23 internationaalyoga

Ram Jaïn Van verlegen jongentot yoga-inspirator

Yoga was toen in India anders dan nu: het ging vroeger meer om het praktiseren van de yogafilosofie, en tegen de tijd dat ik les ging geven in houdingen was dat vaak voor toeristen.’

Ram Jaïn (41) is oprichter en eigenaar van de Arhanta Yoga Ashrams. Van de verlegen dans- en yogastudent in India ontpopte hij zich in Nederland tot Hatha Yoga-docent en inspirator met een geheel eigen visie. Met zijn vrouw Kalyani Hauswirth-Jaïn runt hij twee eigen internationale ashrams, en ontwikkelde Ram zich tot een autoriteit en zeer geliefd leraar.

Het duurde nog lange tijd voor Ram over zijn onzekerheid heen kwam. Ram: ‘Ik heb heel veel steun gehad en veel geleerd van mijn dansleraar Ashley Lobo [een bekend choreograaf – MW]. Hij stimuleerde me om verder te gaan met dans en lesgeven. Hij nam me aan als assistent en drong erop aan dat ik beter Engels zou leren. Hij stimuleerde me meer naar buiten te treden.’

R am groeide op in India in een traditioneel Jain-gezin (de Jains volgen de oude geschriften, de agama’s). Ram: ‘De agama’s zijn net zoiets als de veda’s maar dan nog ouder.’ Hij deed aan jazzdans en volgde een opleiding aan een Vedic-school in New Delhi. Hij was professioneel danser en kwam via een studentenuitwisselingsprogramma naar de Fontys Hogeschool in Tilburg, waar hij Kalyani (Michèle), zijn huidige vrouw, ontmoette op de opleiding. Naar buiten treden Yogaleraar was Ram al heel vroeg. Zijn vader was praktiserend yogi. Daarbij ging het niet zozeer de beoefening van de asana’s: hij mediteerde en leefde volgens de yogafilosofie. Ram: ‘Yoga interesseerde mij al op jonge leeftijd. Ik leerde de asana’s toen ik acht jaar oud was en met veertien jaar begon ik als assistent yogadocent. Ik was nerveus en zeer verlegen en durfde niet te praten voor de klas.

Tekst Marciel Witteman en Kalyani Hauswirth-Jaïn | Foto’s Arhanta Yoga Ashrams

Ashrams Na de dansopleiding trouwden Kalyani en Ram en moest er geld verdiend worden. Dat viel niet mee. Ram: ’Ik had allerlei baantjes – bij fabrieken, schoonmaakbaantjes – en we verdienden maar weinig. Maar ik besloot mijn hart te volgen en het

Ram: ‘Ik noem dat visie. Dat is een van de zes pilaren [zie kader] van mijn levensfilosofie. Ook bij de opleiding komt dit steeds weer terug. Alles gaat uiteindelijk over finding balance in life.’ Maar de visie kan gaandeweg veranderen. Ram: ‘Aanvankelijk droomde ik over zeven ashrams (lacht). Maar inmiddels weten we dat twee wel genoeg zijn. Je moet het allemaal regelen, en managen. Dat is een hoop werk. Ik vind veel geluk in het reizen en lesgeven in het buitenland, het zelf volgen van verschillende opleidingen en trainingen en in het uitbreiden van onze eigen (online) opleidingen.’ Een van Rams recente reizen om les te geven was naar Amman in Jordanië. ‘Ik gaf daar een Yin-training van een week

Auteurs: ISBN

en de mensen zijn daar zeer geïnteresseerd in de traditionele yoga. Vooral de jongere generatie staat daarvoor open, dat vind ik een mooie ontwikkeling.’ Ook zijn hij en Kalyani bezig met een volgend boek.

Relaties Over de ‘Relaties’ van Rams eigen filosofie, zegt hij: ‘Kalyani en ik doen bijna alles samen, dus we zijn vaak 24 uur bij elkaar. We hebben in ons gezin een zoon van negentien uit mijn eerste huwelijk, en samen ook een dochter van negen. Dat is al best bijzonder, dat je bijna alles samen doet. Natuurlijk speelt er dan wel eens wat, maar het gaat heel goed.

Ram: ’In 2013 kochten we de boerderij in Sinderen in de Gelderse Achterhoek, en dat werd onze Nederlandse ashram, waar we (net als in India) yogaleraren intern gingen opleiden.’ Visie Ook zijn er nog dromen, of in elk geval plannen.

Ram: ‘Ik wil me vooral blijven ontwikkelen en mijn grenzen verleggen op alle vlakken van mijn leven. Ik vraag me vaak af, hoe kan ik een betere echtgenoot, vader, broer, leraar, ondernemer worden. Het gaat me niet om wat ik heb, maar om wie ik moet worden om mijn doelen te bereiken.’

Meer arhantayoga.orgarhantayoga.nlinformatie: De zes pilaren van Rams filosofie: 1 Gezondheid 2 Carrière of productiviteit 3 Relaties 4 Ontspanning, hobby’s 5 Spiritualiteit 6 Lifestyle Hatha Yoga voor docenten en beoefenaars

Ram Jaïn en Kalyani Hauswirth-Jaïn Uitgeverij: Panta Rhei ¤ 27,50,

En soms reis ik alleen, en we hebben beiden onze eigen hobby’s, heel gezond.’ Ram ziet zijn eigen familie regelmatig: zijn broer geeft ook yogales in de ashram, zijn ouders komen jaarlijks naar Nederland en zij gaan regelmatig naar de familie in India.

We gaan vast in de toekomst nog veel meer horen van Ram en de Arhanta Yoga Ashrams en Online Academy! erop te wagen om full time yogaleraar te worden.’ Ram ging aanvankelijk lesgeven in het gymzaaltje van een gesloten school in Tilburg, daarna in een lawaaiig buurthuis, en later ging hij thuis lesgeven. Snel kwamen er meer leerlingen, en begon hij aan het ontwikkelen van de eerste opleiding. In 2009 begonnen ze met de opleiding in India. In 2010 richtte hij de Arhanta Yoga Ashram India op nabij Khajuraho, in Madhya Pradesh. De Arhanta Yoga Ashram India is gelegen op een uitgestrekt domein van 7 hectare, omgeven door prachtige groene natuur, heuvels, bossen en uitgestrekte velden, zo ver het oog kan zien.

9789088401961 24 internationaalyoga

COLUMN 25 internationaalyoga

Mieke Bouma speurt naar verhalen die inspireren en de weg wijzen naar de verborgen wijsheid van je eigen bestaan.

Een pasgeboren tijgertje, wiens moeder tragisch om het leven komt, wordt opgevangen en gevoed door een kudde geiten. Het tijgertje krijgt geitenmelk, leert blaten als een geit en groeit op in de kudde. Met de geitenjonkies speelt hij op de berghelling en hij weet niet beter dan dat hij een geit is. Op een dag wordt de kudde beslopen door een wilde tijger, die zijn zinnen heeft gezet op een lekker geitenbokje. De tijger is verbaasd als hij tussen de geiten een tijgertje ziet. Hij sluipt dichterbij, grijpt het tijgerjong in zijn nekvel en rent ermee weg. Het tijgerjong is bang. Hij weet dat tijgers geiten eten en vermoedt dat zijn laatste uur geslagen is. De tijger sleurt het angstige tijgerjong mee naar een bergmeertje en houdt het dier boven het spiegelende water. Het tijgerjong is verbaasd als hij de weerspiegeling ziet. Hij ziet een tijger en geen geit! Op dat moment verschuift er iets vanbinnen. Hij ontdekt zijn ware tijgerzelf en laat een indrukwekkende tijgergrom horen die tot in de verre omtrek klinkt. De grote tijger laat het tijgertje naast zich op de grond zakken. Samen trekken ze verder en doen wat tijgers te doen hebben. De innerlijke verschuiving van beperkt ‘geitenbewustzijn’ naar de ontdekking van het ware ‘tijgerzelf’ kan zomaar in één klap kan plaatsvinden en vindt plaats op het spannendste, moeilijkste en meest onzekere moment. Het is overweldigend en transformerend. Het tijgertje kan na de ontdekking nooit meer terug naar zijn oude zelfbeeld.

De innerlijke tijger wakker maken ‘Wat wordt hier geboren en wat gaat hier dood?’ Dat is de vraag die je volgens psycholoog en sjamaan Alberto Villoldo moet stellen als er sprake is van een crisis. Een crisis kondigt een overgangsfase aan naar een nieuwe status quo. Het oude is voorbij, maar het nieuwe is nog niet in zicht. En in dat ‘tussenland’ is alles onzeker en mistig. Lastig voor veel mensen. Toch kan op het donkerste punt ineens het licht aan gaan.

Daarover dit verhaaltje:

Dit verhaal komt uit mijn nieuwe boek: Leren dansen met de draak Mythen en verhalen over omgaan met een crisis Auteur: Mieke Bouma Uitgeverij: Balans ¤ 15, ISBN 9789463821643

Tekst Mieke Bouma | Foto Ben Kleyn MIEKE BOUMA is storycoach, auteur en enfilms,yoga,werk.inendeVerhalendramadocent.vormenrodedraadinspiratiebronhaarlevenenEnverder:schrijven,wandelenlesgeven. storytellingacademy.nl

Zen, zin & onzin

Dat is waar een crisis toe kan leiden. Een innerlijke verschuiving, een nieuw perspectief op het leven, een ongekende kracht die aangeboord wordt, een ander zelfbeeld en een heel nieuw verhaal. Een catastrofe kan de innerlijke tijger –de grootsheid – in onszelf wakker maken.

Onze online redacteur Roos Stuurman maakt een persoonlijk verslag over yoga en spiritualiteit tijdens haar verblijf in Israël. Een bijzonder land, het enige ter wereld met een Joodse bevolkingsmeerderheid.

Het Jodendom is dan ook sterk aanwezig in de dagelijkse gang van zaken. De spiritualiteit van deze religie, gecombineerd met de gedeelde en heftige geschiedenis van het Joodse volk, maakt het goed te begrijpen waarom yoga zo populair is in het ‘beloofde land’. Roos spreekt verschillende Israëliërs en de Nederlandse yogadocent Nieke Franken, die twaalf jaar geleden naar Tel Aviv verhuisde.

Tekst Roos Stuurman | Beeld Roos Stuurman en Unsplash

26 internationaalyoga

Shalom namasté!en

Yoga in het beloofde land

‘Als ik in Nederland zou aankondigendat ik een prayer wil doen, dan zouden sommige mensen misschien wel weglopen’

Diepgang en spiritualiteit Volgens de Israeli Student Travel Asssociation, de grootste reisorganisatie in Israël, reizen jaarlijks zo’n 30.000 Israëliërs naar Azië en Zuid-Amerika. Dat is best veel op een bevolking van maar 9 miljoen mensen. Daar komt nog bij dat zo’n 100.000 Israëliërs op dit moment voor langere tijd in India wonen, waar velen het spirituele pad op gaan. ‘Het kan soms best stressvol zijn om in een conflictgebied te wonen,’ vertelde een andere Israëlische backpacker. ‘Een land als India trekt veel mensen, die op zoek zijn naar meer diepgang en spiritualiteit. Ook kan het een manier zijn om bepaalde trauma’s te verwerken. Iedereen kent wel iemand die iets heftigs heeft meegemaakt. Dat zorgt ook voor een sterk gevoel van verbroedering, want we zitten allemaal in hetzelfde schuitje.

28 internationaalyoga

De eerste keer dat ik in contact kwam met Israëliërs, was tijdens mijn jaar backpacken door Azië. Eigenlijk wist ik niet meer van het land dan dat er veel oorlogen waren geweest, en dat was voor mij nogal een vervan-mijn-bed-show. Daar kwam verandering in toen ik sprak met Israëliërs van amper 21 jaar, die een stuk volwassener, sterker en zelfbewuster overkwamen dan de meeste Nederlandse jongeren van die leeftijd. Ze vertelden dat ze na de middelbare school verplicht het leger in moeten. Meisjes twee jaar, jongens drie jaar. Een intense training en een dienst op plekken die niet gemakkelijk zijn. Als er een oorlog uitbreekt zijn het soldaten van 19, 20 en 21 jaar die klaar moeten staan. Dat heeft natuurlijk nogal een impact op je mentaliteit en blik op de wereld. Na de dienstplicht besluiten de meesten voor een aantal maanden op reis te gaan. ‘Na drie jaar in het leger wil je niets liever dan vrij zijn,’ vertelde de 23-jarige Lior mij terwijl we in de hangmatten van het hostel lagen. Iets waar ik me weinig bij kon voorstellen in de ontspannen sfeer van Azië en in vergelijking met mijn eigen zorgeloze jeugd. ‘Op reis kun je je eigen keuzes maken en gaan en staan waar je maar wilt. Voor veel mensen is het ook een manier om los te komen van thuis.’

In een interview met de Jerusalem Post legt de Joodse yogadocent Ayo Oppenheimer ook een link tussen yoga en het jodendom. Zo geeft ze voorbeelden van verschillende Joodse feestdagen die in het kader staan van reflectie en dankbaarheid, waarbij rituelen en zegeningen worden uitgevoerd. En dat zijn natuurlijk ook waarden en gebruiken die mooi binnen de yogafilosofie passen. Al met al blijft het aantal mensen dat een connectie heeft met yoga groeien. De bijzonder rijke yogascene in Israël heeft zich door de jaren heen steeds meer kunnen ontwikkelen en is toegankelijk voor mensen van allerlei achtergronden en leeftijden. Van hipsters uit Tel Aviv tot religieuze joden uit kleine steden, iedereen is bekend met shalom en namasté Israëlische cultuur Ik vond het bijzonder om mensen van mijn leeftijd te ontmoeten die op zo’n andere manier waren opgegroeid. De verhalen die ik tijdens het backpacken hoorde, maar ook de Israëlische mentaliteit wakkerde bij mij nieuwsgierigheid aan. Na mijn reis ben ik meer dan eens naar Israël geweest om verschillende reisvrienden op te zoeken en ben ik verliefd geworden op het land. De omgeving is prachtig en Israëliërs zijn ontzettend warm, behulpzaam, sociaal en gul. Het geloof en de culturele gebruiken die daarbij komen kijken spelen een belangrijke rol in het leven van de meeste mensen, maar ook daarbij geldt dat dat zich in allerlei vormen uit. Van seculiere Joden, tot religieuze en orthodoxe Joden – alle stromingen hebben een plekje en er wordt niet gek opgekeken als het geloof (ook al ben je seculier) een belangrijke plek in je leven heeft. Israëliërs lijken wat dat betreft een stuk ‘spiritueler’ ingesteld, in de zin van dat ze bewuster bezig zijn met iets groters dan henzelf. Religie in het dagelijks leven Daarover sprak ik ook yogadocent Nieke, die in 2009 naar Tel Aviv emigreerde. Ik was benieuwd naar hoe zij de connectie tussen religie en spiritualiteit hier ervoer. We spraken af bij Studio Naim in het zuiden van de stad, waar ze sinds een aantal jaar yogalessen geeft. ‘Religie is hier veel meer verweven in het dagelijks leven,’ vertelt ze. ‘Niemand kijkt ervan op als iemand zich overgeeft aan God, of aan het bidden is. Mensen zijn gewend als er een oma is die in de koffie kijkt en daar iets in ziet. Dingen die in Nederland misschien wel veel verder van huis zijn. Om die reden heeft spiritualiteit ook een stuk minder weerstand. In mijn yogalessen kan het bijvoorbeeld zijn dat ik een meditatie doe die lijkt op een gebed. Als ik in Nederland zou aankondigen dat ik een prayer zou willen doen, dan zouden sommige mensen misschien wel weglopen en zoiets hebben van: “Dat doe ik niet.” Hier is het allemaal een stuk losser, gelovig of niet.’

REIZENDE YOGI

Inmiddels zijn er vele spirituele communities waar mensen op een andere manier leven dan de norm en zich dagelijks bezighouden met de yogi-lifestyle.

In de bergen, in de woestijn en bij de kust: er zijn heel veel mogelijkheden voor iedereen die zich wil verdiepen in yoga. Daarnaast worden er haast in iedere plaats regelmatig evenementen georganiseerd en is er overal wel een yogaschool te vinden.

Opbloeien van yoga Nieke vervolgt dat ze begrijpt waarom yoga hier zo heeft kunnen opbloeien. ‘Wat ik ook kenmerkend vind aan Israëliërs is hun discipline en ambitie. We weten allemaal dat je pas echt de vruchten kunt plukken van yoga als je consistent bent. Ik denk dat het natuurlijker is voor de mensen hier om dingen gedisciplineerd op te pakken, zoals in het leger.’

‘Van hipsters uit Tel Avivtot religieuze joden uit kleinesteden, iedereen is bekend met shalom en namasté’

PAULA JAP TJONG is Nederland.vanenstoelyogadocentgedrevenoprichterStoelyoga chairyogaworld.comstoelyoga.nl

Stoelyoga met Paula

Duohoudingen verbinden Zelf ben ik dol op duohoudingen, ze werken heel verbindend. Door met je aandacht bij je eigen lijf te blijven terwijl je in verbinding bent met de ander ga je met meer bewustzijn bewegen en ademen. In een duohouding ondersteun en versterk je elkaar, doordat je elkaars lichaam en gewicht kunt gebruiken. Blijf wel goed in contact zodat de houding voor beiden goed voelt en je elkaar niet per ongeluk pijn doet of uit balans brengt. Vraag je lief, vriend, vriendin, kind of ouder en geniet samen van deze twee houdingen.

Op de foto’s: Annelies Bakker & Paula Jap Tjong

FLANKSTREKKING

BOOM Zit naast elkaar op een stoel of bank. Plaats je buitenste been over je andere been. Houd de enkel vrij, voeten raken elkaar. Verleng je rug en nek en plaats de handen van je buitenste arm tegen elkaar. Duw zowel de voet als de hand tegen elkaar om de spieren in benen en armen te versterken. Maak er geen wedstrijdje van en houd elkaar in balans. Voor extra verbinding draai je de hoofden naar elkaar en kijk je in elkaars ogen. Dit voelt in het begin misschien een beetje ongemakkelijk maar houd vol. Adem door en voel hoe jullie harten zich nog meer openen voor elkaar.

OEFENINGEN

30 internationaalyoga

Tekst Paula Jap Tjong | Foto’s Harold Pereira

Yoga gaat over verbinden en je verbonden voelen, met jezelf en anderen. Ons verlangen naar verbondenheid is groot en dat is niet voor niets. Uit diverse onderzoeken is gebleken dat verbondenheid je gelukkig maakt. Wanneer je je verbonden voelt, voel je je blijer. Wanneer je je blijer en gelukkiger voelt, zijn andere mensen graag bij jou in de buurt. Verbondenheid gaat over gezien, gehoord en gewaardeerd worden. Over niet oordelen en beoordeeld worden, zodat we beter in staat zijn om te geven en ontvangen.

Zit een halve meter van elkaar vandaan. Voeten staan op schouderbreedte. Plaats de binnenste arm op de bovenbenen met de handpalm naar boven. Buig zijwaarts naar elkaar toe en strek je buitenste arm boven je hoofd naar de ander uit. Jullie vingertoppen raken elkaar. Kijk langs je oksel in de verte. Blijf hier voor vijf verdiepende ademhalingen. Voel de verlening in je flank en de energiestroom die via jullie vingertoppen over en weer stroomt.

Verbondenheid

Wat heerlijk zo’n weekendje Parijs! Er even tussenuit in de kerstvakantie met je beste vriend. ‘Joie de vivre opsnuiven Dog. Dat hebben we nodig!’ ’s Avonds wordt het volle maan en YogaCat is niet meer te stuiten. Hij klimt soepeltjes uit het raam van de hotelkamer het dak op en begint zich rustig voor te bereiden op een uitgebreide maangroet en het verwelkomen van de volle maan. Rasta’s hoogtevrees speelt op. Die heeft het niet meer: ‘Cat! Kom naar beneden!’

De maan verschijnt in volle glorie aan de hemel. ‘Speel eens wat Rasta!’ RastaDog staart in het maanlicht en voelt zich vreemd sterk en helder worden. Hij legt voorzichtig zijn gitaar op het erkertje naast YogaCat en hijst zichzelf omhoog. Cat ademt in en strekt de poten omhoog. Dog begint een vloeiende moontune te improviseren. In spirituele synergie beweegt YogaCat genietend van houding naar houding. buiten je dak

YogaCat

#10 Uit

Tekst Marciel Witteman | Beeld Irene Ypenburg 31 internationaalyoga

De Ridders zijn een onderdeel van de 56 kaarten van de Kleine Arcana. Samen met de Schildknapen, Koninginnen en Koningen vormen zij de Hofkaarten. Omdat deze kaarten zowel voor personen of eigenschappen, als voor gebeurtenissen of een heersende sfeer kunnen staan zijn ze voor veel kaartlezers een uitdaging. Jaarlijks wijd ik hier zelfs een aparte cursus aan. Je kunt van de Hofkaarten heel goed je persoonlijke adviseurs maken. Schud de 16 Hofkaarten en trek er één als je adviseur. Kijk goed naar de kaart die je trekt en schrijf op wat er in je op komt. Vervolgens zoek je de betekenissen op bij die kaart. Als je dat plaatje compleet hebt, begin je op te schrijven wat de persoon die op de kaart staat afgebeeld over jouw vraagstuk te zeggen zal hebben. De Koningin van Bekers zal met heel andere adviezen komen dan de Koning van Zwaarden. Om je te inspireren op jouw queeste, wat die ook moge zijn, bespreek ik hier de Ridders. Zij zijn altijd in beweging, strevend naar een hoger doel.

Zoals in mijn vorige artikelen gebruik ik het Lightseer’s Tarot Van jongs af aan ben ik een enorme fan van verhalen over de ridders van de ronde tafel. Moedige ridders op queeste, op zoek naar de heilige graal. Onderweg komen zij hun ego, angsten, zwakheden maar ook avontuur, moed en liefde tegen. Wat wil je nog meer in een verhaal? De graal zou de beker zijn waar Jezus uit dronk tijdens het laatste avondmaal of de schaal waar zijn bloed tijdens de kruisiging in op gevangen zou zijn. De graal staat symbool voor genezing, verlichting en verbinding met het universum. Steeds meer zie ik mijn leven als een queeste op zoek naar mijn persoonlijke heilige graal: het vinden van het zuivere essentiële zelf. Die queeste kun je zien als een omvangrijke moeilijke opgave of juist als een oneindig prachtig avontuur. De Ridders van de tarot zijn hierin voor mij een bron van inspiratie.

De

naarzoektochtdegraal

Intuïtief tarot lezen voor yogi’s

Tekst Monique van de Raapkamp | Beeld Lichtziener-tarotdeck (uitgeverij Koppenhol) |

Illustraties tarotkaarten Chris-Anne

32 internationaalyoga

MONIQUE VAN DE RAAPKAMP is tarot reader en -leraar. Ze neemt ons mee op ontdekkingsreis door Tarotland waar de afbeeldingen en archetypes op de kaarten je verrassende inzichten kunnen geven over jezelf en jouw levensweg.

Ridder van Staven De Ridder van Staven zit zo enthousiast te trommelen dat het vuur uit haar trommel komt. Haar advies: ga met volle overtuiging voor datgene waar je in gelooft. Stort je met passie in de avonturen waar je hart sneller van gaat slaan. The sky is the limit Monique van de Raapkamp geeft tarotcursussen voor beginners en gevorderden. Op Instagram en Facebook kun je haar vinden als de Tarot raapkamp@outlook.comTeacher.

Ridder van Zwaarden De Ridder van Zwaarden rent gewapend naar zijn ijzeren ros om te strijden voor rechtvaardigheid. Zijn advies: ga de strijd aan! Eerlijkheid duurt het langst. Vaak zal de strijd een verbale strijd zijn. De kruisboog staat symbool voor het oprecht en to the point je mening uiten.

Ridder Pentagrammenvan De Ridder van Pentagrammen is de meest verantwoordelijke ridder en een echte doorzetter. Rustig loopt hij voor zijn paard uit en overziet de omgeving. Zijn advies: ga stap voor stap. Niet rennen voor je kunt lopen. Als je ergens aan begint dan maak je het ook af. Ridder van Bekers De Ridder van Bekers is superromantisch. Hij zit met een bosje rozen naast het picknickkleedje op je te wachten. Zijn advies: volg je dromen, je hebt niets te verliezen. Stel je open voor je eigen en andermans emoties. Er bestaat geen sterkere kracht dan onvoorwaardelijke liefde.

TAROT 33 internationaalyoga

‘Ouderen vormen het kapitaal vande samenleving’

LEKKER OUD internationaalyoga

Daarna doet ze altijd de ploeg, Halasana, de oefening die weinig ouderen haar na zullen doen en echt maar op één manier kan. Liggend op haar rug, op een Perzisch tapijtje, demonstreert ze hoe ze daarvoor elke ochtend haar benen over haar hoofd legt en dan zeven keer diep inademt. ‘Sinds ik dit doe heb ik nooit meer rugpijn.’ Na de oefeningen gaat ze op een kussentje mediteren.

Goed team Ze woont in een lief wit huisje met een puntdak in Zwanenburg met Jan, die ze op oudere leeftijd ontmoette tijdens een cursus ecologisch tuinieren.

Z e moet lachen als ze eraan terugdenkt. ‘Wat doe jíj nu Catharine?!!’, vroegen de anderen haar verbaasd toen ze eens op een berg tijdens een yoga-retraite in het buitenland haar handen niet recht omhoog deed maar zijwaarts. Nog steeds doet ze haar yogaoefeningen op haar manier en nét even anders dan de rest. De meeste yogi’s beginnen de dag met de vaste bewegingen van de zonnegroet, maar Catharine spreekt over het ‘zonnegebed’ en ze volgt daarbij de vorm van een kruis, legt ze uit. ‘Ik begin altijd met gevouwen handen die vanuit het middelpunt omhooggaan en afsluitend strek ik mijn armen weer vanuit het middelpunt helemaal wijd. Het is voor mij een universele bede, waarin ik verbinding maak met alles en allen om mij heen.’

‘Ik dacht meteen: wát een leuke vent. En ik sloofde me uit joh, ik ben geschoold als lerares retorica, welsprekendheid, en kan goed verhalen vertellen.

Tekst Emilie Escher | Foto’s Caro Bonink

‘Here I am’ Catherine Schimmelpennink weet hoe ouderen fit kunnen blijven 35

Dus ik dacht, ik ga hem even laten zien wie ik ben dus ik vertelde allemaal leuke verhalen. Here I am Maar goed, het sloeg niet aan. Misschien speelde hij dat, maar het werkte niet.’ Aan het einde van de cursusweek zag ze opeens een kans. Jan hield net als zij van schrijven, en bleek een verhaal geschreven te hebben. ‘Goh zei ik, wat leuk, dat wil ik wel lezen, stuur het eens op.’ Hij stuurde het verhaal Eli en de aap, over een aap die wijsheid zocht bij de wijze Eli. ‘Het was een vreselijk leuk verhaal.’ Jan kreeg zijn verhaal wel terug met een heel ander einde. ‘Ik had er een apinnetje in geschreven.’ Jan kon er hartelijk om lachen. En viel uiteindelijk als een blok voor haar. Ze zijn allebei gedoopt in de Amsterdamse Maria Magdalenakerk, maar verder houden de overeenkomsten wel op. Ze zijn totaal verschillend. Zij doet alles wat ze nog moet doen vandaag en Met hetzelfde gemak waarmee ze elke ochtend liggend op haar rug haar benen over het hoofd legt tijdens de ‘ploeg’, las ze D66-fractievoorzitter Kaag onlangs heel charmant de les over het ouderenbeleid. Catharine Schimmelpennink (83): ‘Mensen hebben geen idee wat er aan kennis en levenservaring bij ouderen zit.’

36 internationaalyoga

Kapitaal ouderen gebruiken Laatst bogen ze zich aan de ontbijttafel over een tegeltjeswijsheid-prijsvraag voor de ouderenbond.

‘Sinds ik dit doe heb ik nooit meer rugpijn’

Hoewel ze alles met een twinkeling in haar ogen vertelt, is het haar grote ernst. Ze kijkt me indringend aan. ‘Als jij na je 65ste denkt, “goh wat een geluk, nou kan ik eindelijk uitblazen”, dan gaat het vlammetje uit. Maar als je altijd actief blijft... Mensen hebben geen idee wat er aan kennis en levenservaring zit aan iemand van 83 die altijd actief is gebleven.’ Zelf is ze meester in tact. ‘Dat heb ik in de loop van mijn leven wel geleerd in een gezin van twaalf kinderen. Dan moet je heel goed leren om flexibel te zijn. Iedereen is anders en heeft een groot ego dat je zó stoot. Hoe je het beste kunt opereren tussen al die verschillende mensen is nu precies een voorbeeld dat ouderen zouden kunnen overbrengen aan jongeren.’ Ze denkt een ogenblik. ‘Misschien hebben ouderen zelfs wel de plicht om het woord “samen” van samenleving weer betekenis te geven. En dat kunnen ze, omdat er geen druk meer op hen wordt uitgeoefend door het arbeidsproces. Ze kunnen een welkom thuis bieden aan hun kinderen en kleinkinderen en de jongeren, door aandacht te geven en goed te luisteren. Als yoga verbinding betekent, is dat misschien wel geestelijke yoga!’

‘Ik was gek genoeg helemaal niet zenuwachtig, ik vond het alleen maar leuk.’ Toen kwam nog minister van Buitenlandse Zaken Kaag langs en Catharine overhandigde haar het tegeltje met ‘ouderen zijn het kapitaal van de samenleving’. Dat vond Kaag zelf ook wel, zei ze. Maar daarmee nam Catharine geen genoegen. ‘Ik vroeg: hoe denkt u dat kapitaal nuttig te kunnen gebruiken?’ Toen er geen direct antwoord kwam, deed zij zelf een paar suggesties. ‘Het allerbelangrijkste is dat u ervoor zorgt dat die oudere mensen fit kunnen blijven. En mij lijkt het belangrijk dat ze zo lang mogelijk in hun huis kunnen blijven wonen. En dat kan als er goeie thuiszorg is, zodat de mantelzorg, als een van die partners gewoon zwak is, wordt ontlast.’ En verder hadden ze het over de rust die ontbreekt in de samenleving. Het belangrijkste wat de ouderen kunnen bieden is rust, vindt Catharine. ‘Want zij hoeven niets meer. Ze hebben de rust om echt te luisteren en adviezen te geven.’

Catharine verzon: ‘ouderen vormen het kapitaal van de samenleving’. ‘Stuur het op,’ zei Jan, en ze won volgens de organisatie met vlag en wimpel. In Den Haag mocht ze de tegel overhandigen aan de aanwezige politici in Nieuwspoort. En zo zat ze daar op een mooie leren zetel met naast zich een stapel tegels.

liever nog gisteren. Hij is van ‘rustig aan, het komt wel een andere keer’. Zij is altijd bezig, hij kan makkelijk een paar uur naar een vogel zitten kijken. Toch vormen ze een goed team. Toen er nog geen corona was hielden ze ’s winters bij de open haard een ‘verhalensalon’ waarin mensen een mooi verhaal konden vertellen. Zij boden de gastvrijheid en de entree was het verhaal. Als er zich voldoende deelnemers melden starten zij dit graag weer op. Om de coronatijd wat draaglijker te maken vrolijkten ze met z’n tweeën de hele straat op, door bij iedereen aan te bellen met een leuk cadeautje. Als hij iets bijzonders signaleert – ‘Jan is een toeschouwer’ – borduurt zij daarop verder. Gisteren nog, zag hij opeens een blaadje dat maar bleef dwarrelen omdat er spinnendraad aan vast zit. ‘Goh’, dacht zij, ‘volgens mij heb ik in mijn map met poëzie iets over een spin.’ En zo komt ze op een prachtig gedicht van Quido Gezelle over een spin.

Goede en slechte dagen

Chakra’s Chardonnay&

Tekst Ellen Dekkers | Foto Marjon van Gruijthuijsen

ELLEN DEKKERS is Wijnproeven,vinoloog. reizen, lachen, wandelen,dansen,yoga en ademen met liefstBreath)(Transformationalmenseniswatzehetdoet!

COLUMN 37 internationaalyoga

Met enige regelmaat volg ik de meditatie van doctor Joe Dispenza waarbij hij je uitnodigt om je grootste verlangen zó te voelen alsof het er al is. Een soort fake it till you make it. Soms werkt het en lig ik op mijn matje met Dr. Joe in mijn oren met een gelukzalig eenheidsgevoel. Soms lukt het voor geen meter en denk ik ‘wat doe ik hier?’ Zo is het. Ik heb mijn goede én slechte Wijndagen.heeft dat ook, zijn goede en zijn slechte dagen. Tot deze ontdekking kwam ik op de Wijnacademie. We schonken daar elke twee weken dezelfde wijnen. De ene maandag voor groep A en de week erop voor groep B. Wat ons regelmatig verbaasde was dat de wijn de ene week beter tot zijn recht kwam dan de andere week en andersom. Wijn is een levend product en verandert van smaak. Maar niet in een week tijd. De verschillen waren soms enorm. Aanhangers van de biodynamische leer menen dat het te maken heeft met de stand van de maan. Net als bij het zaaien in de biodynamische landbouw. Daar houden ze aan de hand van een zaaikalender rekening met de stand van de maan en hoe deze zich beweegt in de dierenriem. Zodat je precies weet op welke dagen je wat kunt doen in de tuin of op de akkers. Bij de smaak van wijn geldt dat principe ook: een wijn smaakt het beste wanneer de maan de boogschutter, ram, of leeuw doorkruist. Dat noemen ze fruitdagen. Drink je wijn op de dagen dat de maan maagd, steenbok of stier doorkruist – oftewel de worteldagen – dan laat de wijn zich minder goed zien. Als het bij wijn en planten zo is, waarom niet bij mensen? Op de fruitdagen kunnen we lekker uit onze bol gaan en op worteldagen houden we het rustig. Wil je weten wanneer wijn op zijn best smaakt? Installeer de app: ‘When Wine Tastes Best’.

opVernieuwendeyogamat

De zevende beweging van embodiment

Het lijf is het krachtigste vehikel om jezelf te ervaren. Daarover gaat embodiment. Het is de belichaamde hier-en-nu-ervaring. In deze reeks pluk ik aan de bewegingen die je hierin kunt volgen. Zo kan een dieper vertrouwen ontstaan en kun je makkelijker toestaan wat gaande is.

Noële

| Foto Adobe Stock ‘Elke

Tekst en illustraties Ruitenberg volgende

Wat een feest om dit embodiment-landschap met al zijn bewegingen in al zijn volheid te volgen! En om op en buiten de mat te zijn met deze bewegingen. In deze aflevering is de laatste beweging aan de beurt. Als je vertrouwd bent geraakt met de geest van deze materie, zal het je niet verrassen dat we terug zijn bij af, terug bij het begin: op de begane grond en bij wat wel de ‘beginnersgeest’ heet.

Als yoga vrij en soepel gaat, je lijf sterk en makkelijk is… Tuurlijk geeft dat zin in onderzoek en een nieuw rondje. Maar ja yoga is ook net zo vaak niet leuk. Dan brengt de ontspanning beweging in delen die niet zo comfortabel zijn. De beursheid in je onderrug herinnert je (onbewust) aan je kwetsbaarheid, je wond, je onvermogen. Je komt dan niet zo ver in de kameel als je zou willen en als je voorheen wel kon. Soms zit je lijf vol landmijnen, die in een split second oude conditioneringen reactiveren. Stel, je hebt pijn in je rechterschouder en je bent aan het stoten op een bokszak. Vermoedelijk anticipeer je ver voor je volgende stoot al op de pijn. Daarmee vertrek je vanuit oud. Dit doet een aantal dingen. Je lijf kan zich nu niet vrij uitlijnen in het hier en nu. De spanning geeft bovendien een filter. Gespannen weefsel is minder sensitief en geeft minder informatie door. Je waarnemen is minder helder. Toch slaat je anticipatie op de pijn ook ergens op. Hoe kun je betrokken blijven, hand-in-hand mét die liefdevolle zelfzorg?

Zoals je je fiets achterop je fietsenrekkie met spanbanden vasthoudt, bewegingloos? Zo menselijk, blijkbaar, om vast te willen houden wat van waarde is, dat te willen beschermen. En de mind staat te trappelen om hierbij te assisteren, met woorden, plaatjes, concepten, ideeën, bedenk het maar. Dat is dus geen beginnersgeest, geen werkelijke openheid, niet het veld van het onbekende. Embodiment en yoga kun je, in die zin, ook zien als onderzoek naar niet hoeven weten, naar vrij, naar nieuw. Conditionering doorbreken

cobra is onnavolgbaar anders’ 39 FILOSOFIE internationaalyoga

N iets van wat ik in mijn eerdere teksten schreef klopt. Althans niet in de betekenis dat het altijd zo gaat – en dus vast te zetten is. Beweging is per definitie niét vast te zetten! Laten we hier niet ‘ff’ aan voorbij of overheen schieten en in de ‘en-nu?’ terechtkomen. Wat is werkelijk gaande? Waar sta je aan het einde van je yogapractice? Ergens anders, beter, verder dan aan het begin? Goed. En dan? Het vastzetten, meer hiervan willen? Zoals je mensen na een fijne vakantie hoort zeggen: ‘Dit ga ik vast-houden.’ Aiii. In die woorden klinkt de waardering door én het vasthouden. En is dat niet hetzelfde als spannen?

• Je allereerste held 1 Je voorstellen dat je niet eens een idee van de houding ‘held 1’ hebt, is wellicht lastig, en ook mega-interessant! Waar is dat idee dan? Kun je het vasthouden? Exploreer en beweeg vanuit de ruimte die daarin herkend wordt, naar een nieuwe held 1. Volg op de voet hoe elke fractie in je beweging nieuw is.

• Practice on Ben je veel op de yogamat te vinden? Kijk of je steeds je aandacht kunt houden bij wat deze keer nieuw is. In werkelijkheid is alles natuurlijk steeds nieuw, maar geef je mind de taak om zich op een specifiek deel van nieuw te richten. Hoe gaat vandaag ‘adem uit’? Hoe raakt zwaartekracht nu? Zo ga je ‘nieuw’ steeds makkelijker opmerken.

Verse vis, verse cobra Voor werkelijke betrokkenheid is tijdens het boksen waarschijnlijk niet de ruimte en tijd. Op de yogamat wel! Spot on, realtime, herken je wat gaande is én wat werkt. Steeds opnieuw. Is dat saai? Voor het geconditioneerde deel van de mind wellicht. In de realiteit is het magie! Zeker als je ontdekt dat je zelfs elke adem opnieuw kunt beginnen – elke fractie van een adem, elke fractie van een fractie – waarbij je instant vernieuwt. Als een nieuwe zeegolf die in de branding breekt en gevolgd wordt door de volgende: een subtiel én nadrukkelijk andere golf. Deinend, golvend, met veel schuim, weinig schuim, steeds weer nieuw, nieuw. Elke volgende cobra is onnavolgbaar anders, niet te herhalen. Hoe graag delen van de mind dat ook zouden willen, omdat ze dol zijn op grip, zelfbeheersing. De mind zou er stil van worden. Dan ben je wérkelijk vrij op weg in, naar, door de houding cobra. Je bent niet meer bezig met het aannemen van een houding of met het idee van een houding, slechts met het in beweging, in houding zijn. Dan realiseer je je ook dat een yogahouding nooit af is. En hoe dat speelsheid en vrede geeft, licht én zwaar en als vanzelf nieuw benieuwd.

• Staan in Tadasana, zonder ‘oud’ te downloaden (zie illustratie) In vrijwel elke serie zit de berghouding, Tadasana, en dat is heel krachtig, want Tadasana nemen we in ons dagelijks leven natuurlijk ook vaak aan. De andere kant is, dat daarmee conditioning op de loer ligt. Volg! Doe een poging om helder te volgen, als je naar Tadasana doorbeweegt, dat je de houding zich laat openbaren. dat speelsheid en vrede geeft’

40 internationaalyoga

OEFENEN MET VERNIEUWEN

‘Hoe

lijfs.nl De essentie van belichaamd zijn is niet vast te pinnen. Dit artikel en deze woordwolk zijn vreugdevolle pogingen om iets te raken. Hopelijk ontstaat te midden hiervan, zo nu en dan een caleidoscopische helderheid.

In het Lichthuis kun je detoxen terwijl je geniet. Ireen Kurvers & Evalien Slinkert. hebben een passie voor het blij maken van anderen. Een weekend lang Yoga, ontspanning, meditatie en het ontdekken van voeding die bij je past, zorgen ervoor dat je lekkerder in je vel zit. Zuivere voeding, ademwerk en yoga om de reiniging integraal te ondersteunen. Veel handvatten hoe je dit thuis kunt toepassen. Daarbij heerlijke restorative lessen om echt tot jezelf te komen. Kan dit allemaal in 1 weekend: JA. Het is daarbij ook vooral ontspannen en gezellig. Dat wil jij toch? Samen met het Lichthuis verloten we één arrangement. Ga naar https://yoga-international.nu/winnen en laat weten waarom jij aan een gezellige schoonmaakbeurt toe bent. Oeroude Ayurvedische wijsheid in een klein flesje Ayurveda is duizenden jaren oud en een bewezen systeem voor preventie en genezing. Gezondheid wordt bereikt door balans en harmonie in je leven. Geuren helpen daarbij De aroma mists van Balancea creëer je je eigen geurwolk en kunnen heilzame essentiële oliën hun werk doen. Afhankelijk van je stemming en moment van de dag kies je de Balancea blend die daar het beste bij past.  Natuurlijk zoek je niet alleen ontspanning of energie, de blends zijn nauwkeurig op elkaar afgestemd en door een parfumeur tot in perfectie verfijnd.

opleiding200-hrsVYNKiesvoorkwaliteitsyoga Yoga instructeur worden? DE VYN yoga opleidingen bieden vanaf september 200hrs opleiding tot yogainstructeur en 500hrs opleiding tot yogadocent. Aangesloten bij de VYN profiteer je van een goede belangenbehartiging, sterke community, deskundigheidsbevordering en een verzekering. Informeer naar de mogelijkheden en meld je aan! Vereniging Yogadocenten Nederland (VYN) Aangesloten bij de Europese Yoga Unie facebook.com/yoganederland.nlE:T:www.yoganederland.nl0653788380info@yoganederland.nl

Detoxen én genieten, dat kan

Zo heb je een gemakkelijke en doeltreffende manier om de voordelen van Ayurvedische aromatherapie bij de hand te hebben. Een prachtige aanvulling op een gezonde levensstijl! www.balancea.earth

42 internationaalyoga

Tekst Mara Giamboi | Foto’s Susan Bell, Claudia Roden, Dave Brown en Stock: Alamy, Getty/iStock T oen haar kinderen 35 jaar geleden uit huis gingen, besloot Claudia Roden een reis rondom het Middellandse Zeegebied te maken. Met haar liefde voor eten onderzocht ze de eetgewoonten van de bewoners, die veel gemeen bleken te hebben: hun maaltijden zijn een moment van onderling contact en gastvrijheid is een belangrijk onderdeel van de cultuur. Veel mediterrane gerechten zijn simpel en sober en staan bekend om hun pure ingrediënten. En de liefde voor producten proef je in elk gerecht. In haar nieuwste kookboek Med neemt Claudia Roden je mee naar haar favoriete landen en recepten. Op een hartverwarmende manier beschrijft zij de culturen, mensen en bijzondere smaken. Met veel persoonlijke verhalen en anekdotes – zoals hoe het recept is ontstaan en waar de ingrediënten vandaan komen. Rodens zonovergoten, toegankelijke recepten maken dat je de hele dag in de keuken wil staan. En de prachtige foto’s in het boek zorgen ervoor dat je meteen trek krijgt. Wij zijn fan: Med voelt als thuiskomen. Speciaal voor de feestdagen kozen wij drie heerlijke recepten uit. Goed als menu te serveren, maar ook lekker los. Voor wie, net als Claudia Roden, van etentjes met familie en vrienden, lange tafels en heel veel gezelligheid houdt. MED Een kookboek Auteur: Claudia Roden Vertaald door: Jonah Freud Uitgeverij: Fontaine ¤ 32, ISBN 9789464040814

3 x feestelijke recepten

van Claudia Roden De knusse wintermaanden zijn weer begonnen en dat betekent dat we dichter bij de feestdagen komen. We kunnen ons weer verheugen op gezellige etentjes met familie en vrienden. Met veel goede gesprekken, nieuwe herinneringen en vooral: heel veel lekker eten. Wij selecteerden drie feestelijke recepten uit Med van Claudia Roden.

mediterraanHartverwarmendeten

• ½ tl suiker • 1 kleine of ½ grote gekookte citroen (optioneel)

• Schuif de tomaten naar de zijkant van de pan, leg de knoflook op een lege plek in de pan en bak deze al roerend tot de geur vrijkomt en hij licht begint te kleuren.

• Roer de suiker en een beetje zout erdoorheen.

SALADE VAN RODE PAPRIKA EN TOMAAT voor 4-6 personen INGREDIËNTEN

• 3 grote rode paprika’s • 1½ el olijfolie • 300 g cherry- of kleine pruimtomaten • ½-1 rode peper, zaadlijsten verwijderd en klein-gesneden, of een flinke snuf gemalen chilipeper (optioneel)

• 3 tenen knoflook, gesnipperd

• Snijd de citroen (als je die gebruikt) in kleine stukjes en voeg met sap en al (maar zonder pitten) toe aan de pan.

• 3-4 el extra vergine olijfolie • kleine handvol korianderblaadjes, fijngesneden

• zout BEREIDING • Verhit de oven tot 200 °C en bekleed een bakplaat met bakpapier of aluminiumfolie.

• Verhit terwijl de paprika’s in de oven staan de olijfolie in een koekenpan. Bak hierin de tomaten en de rode peper (als je die gebruikt) 10 minuten op laag vuur tot ze zacht zijn. Schud de pan af en toe heen en weer en roer met een houten spatel door.

• Voeg de paprika’s toe aan de pan met de tomaten.

ETEN internationaalyoga

• Laat nog een minuutje zachtjes smoren en haal de pan van het vuur. Laat afkoelen.

• Eet de salade op kamertemperatuur. Besprenkel royaal met olijfolie en strooi er korianderblaadjes overheen. 43

• Snijd de paprika’s doormidden, verwijder de stelen en de zaadlijsten en leg ze met de snijkant naar beneden op de bakplaat. Rooster ze 25-35 minuten in de oven tot ze zacht zijn en het vel blaren heeft. Leg ze dicht op elkaar in een lege pan of schaal, leg daar een goed passend deksel op en stoom ze op laag vuur circa 10 minuten, waardoor het vel loskomt. Verwijder, als ze voldoende afgekoeld zijn om aan te pakken, met een scherp mesje het vel en snijd de paprika’s in repen.

LINZEN EN RIJST MET DADELS EN GEKARAMELLISEERDE UIEN

• 6 el olijfolie • 180 g bruine of groene linzen, afgespoeld en uitgelekt • 200 g basmatirijst • 1 tl kaneelpoeder • ¼ tl gemalen piment • 12 zachte, ontpitte dadels, bijv. medjool, grof gehakt • zout en zwarte peper VOOR HET (OPTIONEEL)SERVEREN • 250 g halloumi, in 8 plakken

• Voeg zout en dan de rijst toe en roer de kaneel en het piment erdoorheen. Laat nog 10-15 minuten zachtjes koken tot de rijst en de linzen gaar zijn.

voor 4-6 personen INGREDIËNTEN • 2 grote uien, gehalveerd en in dikke ringen gesneden

• Voeg naar smaak zout (mag best wat zijn) en peper toe en meng de dadels en de rest van de olie erdoorheen. Roer wel voorzichtig en met een houten spatel om te voorkomen dat de rijstkorrels breken.

• Verdeel de gekaramelliseerde uien erover. Eet warm of op kamertemperatuur.

• Breng zo’n 1,8 liter water aan de kook en kook daarin de linzen circa 10 minuten.

• Giet af en schep op een grote schaal.

• Geef er naar keuze een of alle toevoegingen bij.

• Bak de plakken halloumi om en om in een grill- of koekenpan op halfhoog vuur tot ze rondom goudbruin zijn. Doe dit vlak voor het eten zodat de kaas heet op tafel komt, afgekoeld wordt de kaas rubberachtig.

BIO Onze receptenredacteur Mara Giamboi is food journalist en receptontwikkelaar. Zij denkt de hele dag aan lekker eten. Deze passie heeft ze van haar Siciliaanse nonna Haar recepten zijn altijd gezond en gebaseerd op groenten, met aandacht voor producten uit het seizoen. Op haar instagrampagina @tavola.mara deelt ze haar bijzondere recepten en foto’s.

44 internationaalyoga

• 1 citroen, in partjes • labneh of 450 g Griekse yoghurt gemengd met zout en 1 geperste teen knoflook BEREIDING • Bak de uienringen in 2 eetlepels van de olie in een grote koekenpan, roer regelmatig door. Begin op laag vuur met een deksel op de pan. Als de uien heel zacht zijn zet je het vuur iets hoger. Bak ze nog circa 25 minuten tot ze donkerbruin zijn (niet zwartgeblakerd).

• Laat de cake een beetje afkoelen voordat je deze op een taartschaal legt. Eet warm of koud.

• Klop in een andere kom de eidooiers met de suiker dik en romig. Voeg de bloem, yoghurt, citroenrasp en het citroensap toe en klop tot een homogene massa. • Vouw de eiwitten door het yoghurtmengsel en giet het geheel in de ingevette vorm.

• Klop de eiwitten met een mixer tot zich zachte pieken vormen.

‘Med voelt thuiskomen’als 45 ETEN internationaalyoga

• geraspte schil en het sap van 1 citroen

YOGHURTCAKE voor 6-8 personen INGREDIËNTEN

•

• boter of zonnebloemolie om in te vetten • 4 grote eieren, gescheiden 100 g kristalsuiker • 3 el bloem • 400 g volle Griekse yoghurt

BEREIDING • Verhit de oven tot 160 °C. • Vet een ronde taartvorm met een losse bodem in (circa 23 cm ø).

• Bak de cake 40-45 minuten in de oven tot de bovenkant lichtbruin is. Let vooral de laatste minuten goed op of de cake niet te bruin wordt. De cake zal rijzen als een soufflé en dan weer inzakken.

Special Selfcare

Alle inhoud in deze special is tot stand gekomen in samenwerking met de deelnemende partners

Leef je beste leven Selfcare is heel persoonlijk. Er is niet één specifieke manier die altijd werkt. Het belangrijkste is om naar jezelf te luisteren. Ontdek wat je behoeften zijn en geef jezelf de tijd die je nodig hebt. Onderzoek bij jezelf waar je energie van krijgt en zoek vooral een goede balans. Kort gezegd: leef je beste leven!

3 redenen waarom selfcare onmisbaar is in je leven

2 Meer zelfvertrouwen Uit onderzoek blijkt dat selfcare je innerlijke kracht versterkt. Wanneer je leven meer in balans is, voel je je gelukkiger en energieker. Die mentale staat zorgt voor betere prestaties én meer zelfvertrouwen.

Wat is selfcare? Misschien heb je wel eens van dit begrip gehoord, maar wat is selfcare nu eigenlijk precies? De term ‘selfcare’ omvat alles wat je doet voor je mentale, fysieke en emotionele gezondheid. Klinkt simpel, maar het is zeker niet voor iedereen vanzelfsprekend. Om goed voor jezelf te zorgen is het ten eerste van belang dat je je bewust bent van je algemene welzijn. Dan pas kun je echt actief bezig zijn met selfcare. Het begint met iets kleins als het stoppen van het continu checken van je email, of het boeken van een vakantie of een massage wanneer je dat nodig hebt. Waarom is het belangrijk?

3 Meer bewustzijn van persoonlijke behoeftes Wanneer je genoeg ‘ruimte’ overhoudt in je hoofd om te ontspannen, creëer je de mogelijkheid tot reflectie. Zo word je je steeds bewuster van waar je echt behoefte aan hebt en kun je stappen ondernemen om dichter bij je doelen te komen.

SPECIAL47

1 Gezondere relaties Wanneer je goed voor jezelf zorgt functioneer je niet alleen beter, maar kun je ook gezondere relaties onderhouden met anderen en jezelf. Als je lekker in je vel zit, dan kun je dat positieve gevoel aan anderen geven. Misschien een open deur, maar dat kun je natuurlijk niet als jij je niet goed voelt. De mensen om je heen ervaren ook de voordelen wanneer je weer hernieuwde energie en geluk uitstraalt.

Stress heeft een grote invloed op je lichaam en mentale gezondheid. Een beetje stress is gezond, maar in onze huidige samenleving ligt de druk om te presteren hoog en ervaren veel mensen langere periodes van stress. Van verantwoordelijkheden op het werk en het huishouden, tot genoeg sporten, yoga en gezond eten. Soms lijkt het alsof je nooit meer een moment hebt voor jezelf. Toch is het belangrijk om tijd voor jezelf vrij te maken zodat je weer even helemaal kan opladen. Van selfcare zou iedereen een prioriteit moeten maken, zodat je de beste versie van jezelf kunt zijn.

Lekker koken doe je met Maza! Kijk voor meer feestelijke recepten op www.maza.nl @masmasmaza Een kleurrijke variant op onze klassieke Hoemoes;Hoemoes Rode Biet. Lekker smeuïg en heeft een wataardse smaak van de bietjes.

The Yoga Institute Al meer dan 100 jaar maakt The Yoga Institute uit Mumbai Yoga toepasbaar voor iedereen. De kennis komt rechtstreeks van de Sadhoes, de oorspronkelijke beoefenaars van Yoga. Nu is deze opleiding ook dichtbij beschikbaar, namelijk op Centre Lothlorien in Noordoost Frankrijk. Praktische Informatie: De opleidingen in 2022 starten op 16 april en 1 oktober. Op www.indianclassicyoga.com vind je onze activiteiten in Nederland. Centre Lothlorien, The Yoga Institute indianclassicyoga@gmail.com+3352800DomaineFrancedeMoiron,Foulain,France(0)325034086 INFORMATIE: WWW.CENTRELOTHLORIEN.COM

MEER

SPECIAL

We worden meegevoerd door de stromingen van het leven. Tegen beter weten in maken we concessies als het gaat om voor ons zelf te zorgen. We verliezen onze balans en vinden de tijd niet om deze balans te herstellen. Centre Lothlorien, The Yoga Institute France, biedt een opleiding Indian Classic Yoga, waarbij de Yoga Way of Life centraal staat. Door eerst tot in de kern naar jezelf te kijken kun je zowel geestelijk en lichamelijk in balans komen en op een gezonde en gelukkige manier door het leven gaan. De Yoga ‘Way of life’ De opleiding biedt 200 uur les in de basisprincipes van Yoga. Je woont en leeft een maand samen met het team en de leraren van Centre Lothlorien. Je ervaart een dagelijks natuurlijk ritme en ontdekt welke voeding optimaal is voor jouw gezondheid. Door deze ervaringen in je eigen leven te integreren heb je meer energie en kun je beter focussen. In het artikel ‘De standaarden van een Yogi’, elders in deze editie lees je meer over deze manier van leven. Holistisch De opleiding bestaat voor een derde uit Asanas. Je leert alle basishoudingen met achtergrondkennis en lesmethodes. De oefeningen dragen bij aan een gezonde lichaamshouding en bevrijden je fysiek en mentaal van stress. Verder ga je de diepte in met de psychologie en filosofie van Yoga. Met behulp van o.a. Patanjali’s Yoga Sutra’s kijk je bewust naar je eigen manier van doen en denken en leer je daarmee hoe je met de wijsheid en positiviteit van een Yogi in het leven kan staan.

SPECIAL49

Je leven in balans brengendoor middel van een Yoga Teacher Training Course

De aard van algen als product is zeer duurzaam en algen zijn een uitstekende vervanging van dierlijke producten. Daarnaast is de gebruikte heterotrofe kweekmethode een zeer duurzame manier van algenkweek met een laag oppervlaktegebruik.

[1] Gezondheidsclaims in afwachting van goedkeuring door de Europese Commissie.

Verdavite chlorella is een whole food van groene micro-algen met intacte celwand en daardoor vezelrijk. Verdavite chlorella bevat meer dan 40 verschillende vitaminen, mineralen en aminozuren.

De korte transportlijnen zorgen voor een lagere milieubelasting.

Meest duurzaam & 100% zuiver

Makkelijk oplosbaar & mild van smaak Chlorella pyrenoidosa (sorokiniana) is verkrijgbaar in poeder en kleine tabletjes. De jne korrelstructuur is goed mengbaar en oplosbaar in water. Dat maakt de poeder makkelijk toepasbaar voor verdere verwerking in levensmiddelen.

*Alleen geldig op Verdavite tabletten én poeder via www.springfieldnutra.com/chlorella t/m 31-12-2021

Chlorella heeft een positieve invloed op het immuunsysteem, is goed voor het energieniveau [1] en meer...

GEPRODUCEER D 100%NEDERLANDS • • Nu tijdelijk met 25% korting ter introductie*

Verdavite bevat per 6 tabletten of 1,5 theelepel poeder: 1500 mg chlorella (Chlorella pyrenoidosa) Verdavite 600 tabletten 250 mg en 350 gram poeder zijn verkrijgbaar via gezondheidswinkels en onze webshop.

Vanwege de kweekmethode heeft de chlorella van Spring eld een prettige milde, nootachtige smaak en is daarvoor qua smaak goed mengbaar met vanille, citrus, noten en chocolade.

LOKAAL

Verdavite chlorella van Spring eld wordt in Nederland in een steriele omgeving gekweekt en is dus 100% zuiver (vrij van enige vervuiling).

Verdavite Chlorella Pyrenoidosa

whole food van algen 100% zuiver & vezelrijk Groener wordt het niet!

“Yogales geven gaat niet alleen om snappenhoe je les moet geven, maar ook over je eigenproces en je weg vinden als yogadocent.”

“Mijn liefde voor yoga ontstond door vrienden in Australië. Terug in Nederland wilde ik graag meer reizen en nog dieper in yoga duiken. Het leek me logisch om een intensief programma van een paar weken in Azië te doen, maar ik vond het lastig om te kiezen. Een yogadocent uit Utrecht adviseerde me om een langer traject in Nederland te overwegen, omdat dit meer ruimte zou geven om me persoonlijk te ontwikkelen. Ik ben mij er toen pas in gaan verdiepen en realiseerde me dat je echt wel wat langer dan een paar weken nodig hebt om een transformatie door te kunnen maken.

De volgende Vinyasa-opleiding start in Utrecht op 14 januari 2022.

Ik wilde daarnaast graag een opleiding in het Engels en leren om daadwerkelijk les te geven. Daarom heb ik de 200-uurs opleiding van Yoga Moves in Utrecht gekozen.

Ik heb er geen moment spijt van! De openheid en de kennis van het team waren heel fijn, ik voelde me gezien als persoon en heb me echt kunnen ontwikkelen in wat bij mij past. Ik ben zelfverzekerd uit de opleiding gekomen en geniet er ieder moment van. En ik heb een mooi netwerk opgebouwd, je maakt vrienden die ook met yoga bezig zijn en waar je contact mee blijft Uithouden.”ervaring

Mijn tips: • Volg lessen bij verschillende docenten en scholen en ervaar verschillende stijlen en niveaus. Zo vind je de school, docent en stijl die bij jou past.

• Zorg ervoor dat je de mensen vertrouwt die jou gaan opleiden. Spreken de docenten je aan en wil je graag meer tijd met ze doorbrengen tijdens jouw leerproces? Zijn ze toegankelijk? Docenten die onbereikbaar zijn, zullen je niet kunnen ondersteunen in jouw ontwikkeling.

SPECIAL51

• Stel vragen aan de studio die de training verzorgt over het programma. Je investeert budget én tijd in je opleiding, doorvragen bij twijfel voorkomt teleurstelling.

Lidewei

weet ik dat het vinden van een yogadocentenopleiding best spannend is. Je kiest toch het fundament van een nieuwe levensrichting of zelfs carrière, zorg dus dat je weet waar je aan begint.

Lidewei De aanpak van Yoga Moves Yoga Moves leidt sinds 2001 yogadocenten op en biedt een sterke basis in anatomie, uitlijning van houdingen en het werken op de flow van de ademhaling. Er is er veel aandacht voor het oefenen in lesgeven én voor persoonlijke ontwikkeling en het ontwikkelen van je eigen identiteit als Nieuwsgierigyogadocent. geworden? Mail trainingscoördinator Daphne via training@yogamoves.nl of check yogamoves.nl/teacher

NIEUW Nieuw van lavera: effectieve deodorant met natuurlijke ingrediënten • Zorgvuldig samengestelde deodoranten van duurzame kwaliteit • Biedt 48+ uur bescherming • Op basis van biologische ingrediënten • Verpakkingen zijn gemaakt van minimaal 96% gerecycled materiaal Nieuwe actieve formules 0% ‘Climate-neutral’Natuurlijkealuminiumzoutingrediëntenproducten 100% natuurlijkegecertificeerdecosmetica Verkrijgbaar bij en Natuurlijke, effectieve en langdurige bescherming

Gezonde spieren Wat houden wij ervan om onszelf af te beulen, ons in de moeilijkste poses te wurmen en dan te denken dat we goed bezig zijn.

Dan sla je zuurstof op in plaats van dat je het verbruikt. In hedendaagse Yoga wordt het belang van juiste voeding vaak vergeten. Gezonde spieren groeien namelijk alleen met behulp van de juiste bouwstenen, dit zijn vetten en eiwitten. Goede vetten en eiwitten De kwaliteit van voedingsmiddelen is met de jaren hard achteruitgegaan en winkels en supermarkten zijn overladen met producten die slecht zijn voor onze gezondheid. Kies daarom voor bronnen van de beste vetten en eiwitten en laat al het andere achterwege.

Je kunt de noodzakelijke vetten halen uit saffloerolie, olijfolie, ghee, kokosolie en notenolie. Let op dat alle olie koudgeperst is en dat je het op een laag vuur verwarmt. Goede bronnen van eiwitten zijn linzen (varieer in alle soorten), mung bonen, rijstafgietsel, hardgekookt ei, paneer,

DevanstandaardeneenYogi

SPECIAL53

Richard is verbonden met The Yoga Institute van Hansaji Yogendra en The Yoga Healing Foundation van Dr. ALV Kumar, waarbij hij zich heeft verdiept in de levensfilosofie van Yoga.

Asana’s zijn echter niet bedoeld om ons lichaam te pijnigen of uit te putten, maar om langzaam flexibiliteit op te bouwen en energie te besparen. Dit kun je doen als je lichaam geheel ontspannen is. Vanuit ontspanning kan je met soepele strekkende bewegingen lange en soepele spieren bouwen.

Yoga is over de jaren heen ontzettend populair geworden. Er zijn zoveel varianten op ontstaan dat er voor iedereen wel een vorm is die in de smaak valt. Dat, wat we nu doen, lijkt niet in het minst op hoe deze eeuwenoude traditie bedoeld is. Bij Yoga staat gezondheid voorop. Met de juiste standaarden kan ook jij als Yogi door het leven gaan.

Richard Slager is medeoprichter van Heart of India en is in Nederland en Frankrijk actief in Indian Classic Yoga en Ayurveda. Hij geeft les aan de Yogalerarenopleiding van Centre Lothlorien, The Yoga Institute France. In Kerala, Zuid-India, heeft hij een opleiding in de praktische toepassingen van Ayurveda gevolgd.

SPECIAL54amandelen, melk (van grasetende koeien en 4 uur gekookt) en wei(poeder) Naast vetten en eiwitten heb je koolhydraten als brandstof nodig. Kies voor licht verteerbare granen en vermijd gluten.

Eet om te voeden De enige reden dat we als mens moeten eten, is omdat we de voedingsstoffen nodig hebben.

Richard Slager

Eet je erg vlug, heet, pittig, opwekkend, dan word je hyper en zit je te veel in je hoofd. Eet je te zwaar, te veel, te gaar, verdovend, dan word je sloom en depressief.

Voedingsmiddelen

Eten en het gedrag

Omgaan met anderen Zodra je zelf in balans bent is het makkelijker om niet op prikkels om je heen te reageren. Bekritiseer alleen je eigen gedrag.

Een Yogi kiest voor sattvisch eten. Dit is vegetarisch, vers, licht verteerbaar en eten met mate. Op deze manier levert de spijsvertering ons energie op in plaats van dat het energie kost. Wat je eet heeft invloed op je geestelijke gesteldheid. Een kalme maag geeft jou een kalme geest, dat weerstand kan bieden aan stress en scherp en helder is.

Geef nooit slechte ‘reviews’. Grootsheid zit in nederigheid.

Wees een Yogi Met voldoende slaap, een goed voedingspatroon, de juiste manier van bewegen en een positieve ‘mindset’, herschep je elke cel in je lichaam. Je bent een bron van energie, rust en positiviteit. Je potentie is eindeloos...

Dankzij overleveringen van The Yoga Institute en The Vedic Healing Foundation

Toch kiezen we vaak voor wat lekker is en eten we bijna altijd te veel. Afgaan op smaak is het voeden van het ego en op lange termijn leidt dit tot pijn en ziekte.

Om gezond en in balans te zijn én bestand te zijn tegen ziektes, heeft je lichaam een groot palet aan voedingsstoffen nodig. Het menselijk lichaam is een complex mechanisme met een grote infrastructuur en van elkaar afhankelijke organen, die het lichaam in balans proberen te houden. Hiervoor zijn vitamines, mineralen, enzymen en antioxidanten nodig. Elk product dat is voorverpakt of bewerkt, of waarvan je niet meer kunt herkennen waarvan het is gemaakt, heeft zijn voedingswaarde verloren. Eet daarom vers en gevarieerd. Gebruik Indiase specerijen door ze met een vijzel te vermalen en verhit ze op laag vuur in olie in de pan alvorens groente toe te voegen. Kies dagelijks voor blad- en niet-bladgroenten. Zout dat de meeste mineralen bevat is “Himalayan Rock salt”. Eet dagelijks (gedroogd) fruit, bessen en noten.

Beschuldig je partner niet, maar prijs hem of haar. Wees het ultieme voorbeeld voor je kinderen. Respecteer ouderen. Accepteer je leidinggevende en waardeer je collega’s.

Heb jij de afgelopen tijd ook ervaren dat fysieke nabijheid geen luxe is? Dat een aanraking, hoe klein ook, zo nodig is om je méns te voelen. Even een hand op je arm of je schouder ter bemoediging of troost, dichtbij elkaar zitten of lopen terwijl je je hart lucht of een stevige knuffel als je elkaar weer ziet. Het zorgt ervoor dat je je veilig voelt, dat je ontspant, dat je je gezien voelt. Een aanraking laat je in het moment voelen hoe het met je is, in je lichaam. En dat bewustzijn van je lichaam is noodzakelijk voor je fysieke, mentale en emotionele welzijn. Aanraking door middel van massage helpt enorm je meer bewust te worden van je lichaam. Een massage nodigt uit te voelen hoe het nú in jouw lijf is. Werkelijk te voelen wat je op dat moment nodig hebt. En dát bewustzijn heb je nodig om goed (of nog beter) voor jezelf te kunnen zorgen.

Bij Het Holos Huis in Utrecht staan bewustwording en aandacht voor het lichaam centraal. Het is een plek waar opleiding en praktijkvoering samen komen. Waar je kennis kan komen maken met of je verder professionaliseren in de kracht van lichaamswerk. Denk aan systemisch werk, yoga, meditatie, mindfulness, opleidingen voor ademcoach, Focusing Bodywork, doula, massage & tantra voor vrouwen, en natuurlijk tot holistisch masseur/ massagetherapeut. Ook ben je in Het Holos Huis welkom bij een van de massage-/ lichaamsgericht therapeuten. Wil jij ook iets ‘doen’ met lichaamsbewustzijn en kennismaken met de kracht van aanraken? Dan is ons 2-daagse introductieweekend massage iets voor jou! In 2 dagen kennismaken met masseren en aan den lijve ondervinden wat aanraken en aangeraakt worden met jou doet. Twee dagen cursus bij ons in Het Holos Huis in Utrecht, waarna je in staat bent om in huiselijke kring bekenden te masseren. En wie weet wil je na dit weekend nog veel meer.

nu in je lijf is Als lezer van Yoga International neem je al voor €150,- (i.p.v. €195,-) deel aan zo’n 2-daags introductieweekend masseren. Gebruik daarvoor code YOGA11 bij je aanmelding. Deze code is geldig t/m 31 januari 2022 voor een introductieweekend in 2022. Het eerstvolgende weekend is al op 8 & 9 januari 2022. Scan de code en schrijf je in NACHTEGAALSTRAAT 31 | 3581 AB UTRECHT | 030-2900507 | INFO@HOLOS.NLWWW.HOLOSHUIS.NL AANBIEDING voor Yoga Internationallezers LILVANMUKFOTO’S:

Aanraking laat je voelen hoe het

GINA PEETERS EN ISABELLE HOEBRECHTS LEREN JE BEWUST POSITIEF IN HET LEVEN TE STAAN. NU IN BOEKHANDELDE A_2021_11_Yoga_international _95x115.indd 1 23/11/2021 12:06

Tekst Roos Stuurman | Foto’s Pexels

Zintuigelijke benadering Wanneer je veel stress ervaart en je behoefte hebt aan meer rust in je hoofd, kan het helpen om je te focussen op je zintuigen. Neem een korte pauze en focus je op wat je ziet, hoort, voelt, proeft of aanraakt.

•Bijvoorbeeld:Neemjezelf uit eten.

SPECIAL57

• Luister naar stromend water.

Mentale selfcare Je kunt jezelf ook een boost geven door iets te doen waar je tegenop ziet. Dat kan iets kleins zijn als het uitmesten van je kledingkast, tot iets uitdagenders als iemand aanspreken op zijn gedrag. Dit soort acties leiden tot meer zelfvertrouwen, waardoor angstgevoelens en stress zullen verminderen. Een aantal ideeën:

• Luister naar muziek.

Gun jezelf plezier Het is belangrijk om goed voor jezelf te zorgen wanneer je veel stress hebt. Verwen jezelf en doe dingen waar je plezier uit haalt.

• Probeer iets nieuws.

Spirituele selfcare

Denk eens na over je persoonlijke normen en waarden. Wat is nu echt belangrijk in je leven? En wat voor een persoon wil je zijn? Wanneer jij je daar bewust van bent, zul je meer rust ervaren. Dit zijn een aantal stappen die je kunt ondernemen:

• Knuffel met je huisdier.

Last van veel stress?

Dit zijn zeven manieren om ermee om te gaan

• Ga naar een nieuwe plek.

Iedereen ervaart wel eens stress, dat is heel normaal en niet per definitie ongezond. Je hebt zelfs een bepaalde mate van stress nodig om goed te kunnen functioneren, zodat je tijdens bijvoorbeeld een sollicitatiegesprek of een presentatie extra alert kunt reageren en geconcentreerd kunt werken. Stress wordt echter een probleem wanneer het te veel aanwezig is en het je dagelijks leven sterk beïnvloedt. Dat heeft namelijk allerlei negatieve gevolgen voor je gezondheid en zorgt er ook nog eens voor dat je minder presteert. Heb je last van veel stress en kun je wel wat ontspanning gebruiken? Probeer dan verschillende vormen van selfcare en ontdek wat het beste voor jou werkt.

• Lees een boek dat je normaal gesproken niet zo snel zou lezen.

• Koop een boek.

• Neem een hete douche of een warm bad.

• Loop een extra blokje om tijdens werk.

• Ga naar buiten en adem frisse lucht in.

• Focus je op je ademhaling.

Dit zal je helpen om meer in het nu te komen, waardoor je je zorgen meer kunt loslaten. Een aantal ideeën om je op weg te helpen:

• Steek een geurkaars aan.

• Kijk een goede film.

• Mediteer.

• Schrijf dagelijks op waar je dankbaar voor bent.

• Huil als je dat nodig hebt.

• Schrijf je emoties op.

• Lach wanneer je maar kan.

• Wees aardig tegen jezelf. Zorg goed voor je lichaam Stress is niet alleen iets mentaals, maar het kan ook worden opgeslagen in je lichaam. Wanneer je onder hoge druk staat zul je bijvoorbeeld gespannen spieren hebben, een snelle ademhaling en voorovergebogen schouders. Als je je fysiek kunt ontspannen, zal dat ook effect hebben op je mentale staat.

• Breng tijd door in de natuur. Emotionele selfcare Het kan soms een flinke uitdaging zijn om op een goede manier om te gaan met je emoties wanneer je veel stress ervaart. Veel mensen hebben de gewoonte om emoties te onderscheiden in ‘goed’ en ‘slecht’, maar dit zal je niet verder helpen. Probeer in plaats daarvan het volgende:

• Doe aan yoga. • Ga een eindje fietsen.

• Zet muziek op en dans.

• Geef je op voor een cursus of sportles en ontmoet gelijkgestemden.

• Bel een vriend of vriendin wanneer je je hart wil luchten.

SPECIAL58

Omring je met mensen die je energie geven Een goede connectie met anderen is een belangrijk onderdeel van selfcare. Mensen zijn namelijk sociale wezens en hebben regelmatig behoefte aan contact. Ook al ben je nog zo druk, maak tijd voor de mensen die belangrijk voor je zijn.

• Schrijf in je dagboek.

• Ga lunchen met een goede vriend of vriendin om bij te kletsen.

• Accepteer je gevoelens. Ze hebben allemaal het recht om er te zijn.

• Zorg dat je voldoende slaapt.

Met de biologische theeën van i Do! geef je niet alleen om jezelf, maar ook om de wereld. Dat is verantwoord genieten. Planten hebben niks anders nodig dan zon, water, een gezonde, vruchtbare bodem en de tijd om te groeien. Daarom vind je in onze thee geen toevoegingen die er niet in thuis horen. Alleen pure ingrediënten, afkomstig van kleinschalige landbouw en wildpluk. bestel in onzeonline shop!

Follow us on instagram.com/i.do.tea www.i-do.bio R

MAYA

Laat de energie van 2022door je heen stromen

Tekst Elvira van Rijn en Marije Haasjes | Foto’s Jip de Jonge | Afbeeldingen Patricia Mooren De vier jaarzegels. Blauwe Nacht is het jaarzegel van 2022

ENWIJSHEIDYIN

Deel 2

De Tzolkin kalender van de Maya’s laat zien welke energie er dagelijks uit het hart van de Melkweg komt. Energie die je in beweging brengt en ondersteunt om licht te leven vanuit je eigen kracht en wijsheid. In deel 2 van deze artikelenreeks nemen Maya wijsheid-auteur en trainer Elvira van Rijn en yogadocent Marije Haasjes je mee in de jaarenergie van 2022. Met daarbij drie yinhoudingen om ruimte te maken in je lichaam, zodat de jaarenergie vrijuit door je heen kan stromen.

Groots dromen in 2022 Blauwe Nacht symboliseert je lichaam als huis van je ziel. Zorg dat je lichaam een fijne plek is voor je ziel om in te wonen. Ruim op wat je belast. Blauwe Nacht symboliseert de overgang van donker 61

De jaarenergie van de Dreamspell Tzolkin brengt specifieke hulpbronnen en valkuilen met zich mee waarvan je gebruik kunt maken. Alles heeft een eigen tijd. En als je bent afgestemd op datgene waarvoor de tijd rijp is, wordt het leven lichter: je krijgt meer meevallers op je pad en kunt gemakkelijker omgaan met tegenvallers.

internationaalyoga

Jaarenergie Aan de jaarenergie zijn vier vaste zonnezegels verbonden: Rode Hemelwandelaar, Witte Spiegel, Blauwe Nacht en Gele Ster. Deze zegels horen alle vier bij het derde chakra: de bron van je innerlijk vuur. Dat innerlijk vuur hebben we in deze turbulente tijd hard nodig. Als je innerlijke vuur dooft, word je depressief en onzeker. Je raakt ontmoedigd en bent bang voor verandering. De gezamenlijke boodschap van deze zegels is dat je veel meer bent dan je fysieke lichaam. Je bent een spirituele ontdekkingsreiziger in een aards lichaam, met een verlangen om menselijke ervaringen op te doen. Daarom is het belangrijk dat je steeds weer je grenzen verlegt en buiten de gebaande paden treedt.

En doordat je jouw nieuwe ervaringen deelt, worden we samen wijzer. Je leert jezelf kennen door je te realiseren dat iedereen een reflectie is van jezelf, een facet dat zich op een unieke manier aan jou laat zien. Alles wat je herkent in een ander – zowel het mooie als het minder mooie – laat je een stukje van jezelf zien. Ook jij bent net als ieder ander een unieke uitdrukking van de schepping. Door werkelijk je mogelijkheden te kennen, kun je daaraan ook uitdrukking geven en jouw plek innemen in het grote geheel. De jaarzegels voeden elk op hun eigen manier jouw innerlijke vuur en stimuleren je spirituele groei.

Ze volgen elkaar op en brengen elk hun eigen kwaliteiten met zich mee om jouw spirituele ontwikkeling te ondersteunen. Witte Spiegel was het jaarzegel van 2021 dat handvatten gaf voor helderheid en zelfreflectie. In 2022 is het jaarzegel Blauwe Nacht.

2 Plaats je linkervoet naar voren tussen je handen. Knie mag maximaal boven je grote teen komen.

4 Als je meer ruimte hebt kom je liggen op je rug. Beide schouderbladen raken de mat.

• Maak de houdingen passend voor jouw lichaam. Je kunt daarbij gebruikmaken van bolsters, dekens of blokken.

1 Kom op je knieën zitten, met je billen op je hielen, je wreven rusten op de mat.

5 Vouw je handen in elkaar en plaats ze onder je hoofd. Ellebogen wijzen dan naar buiten. Of leg je armen gestrekt naar achter langs je oren.

62 internationaalyoga

3 Rol voorzichtig door op de achterkant van de rechterschouder en breng je kin een beetje meer naar je borst.

1 Kom op handen en knieën.

Blauwe Nacht (derde chakra): SADDLE

Houdingen bij de jaarenergie

5 Je kunt ervoor kiezen je hoofd rechtop te houden of te laten hangen.

Je kunt rek voelen in knieën, bovenbenen, voorzijde van het bovenlichaam. Als je helemaal op de grond ligt, voel je een diepe compressie in je sacrale-lumbale rug.

Toon 6 (rechterschouder): OUTRIGGER

• Verblijf 3-6 minuten in de houding.

Je kunt de rek voelen in nek, schouders, borstbeen, ribben en eventueel de onderrug.

• Laat in de houding zoveel mogelijk spierspanning los. Verleg eventueel je grens, maar ga er niet overheen.

Blauwe Nacht (derde chakra, links yinkant): (overstep) DRAGON 1 Kom op handen en knieën.

4 Spreid je linkerarm met handpalm geopend naar het plafond. Je ligt nu met beide armen gespreid.

2 Breng je rechter arm met de handpalm geopend naar het plafond, schuivend over de mat, onder je linkerarm door.

Je kunt rek voelen in enkel, onderbeen, heupgewricht, liezen en heupflexoren en quadriceps.

Marije selecteerde drie yinhoudingen bij de jaarenergie. Een paar tips vooraf:

• Kom langzaam, voelend uit de houding en blijf altijd even een minuut of meer languit liggen op de mat.

4 Zet je handen op de mat aan de binnenkant van je linkervoet.

5 Strek het linkerbeen en kijk of je kunt rusten op de achterkant van je rechterschouder, nek en misschien ook op je linkerschouder.

3 Schuif je rechterbeen wat verder naar achteren, leg eventueel een deken onder je rechterknie.

2 Breng je handen achter je heupen, leun achterover en wandel je handen langzaam naar achter tot je niet verder kunt.

3 Kom, als je die ruimte hebt, op je ellebogen.

In 2022 is het tijd om jouw eigen unieke talenten vaardigheden in te zetten om verder te komen. Daarbij mag je groot dromen. Geef je dromen vleugels en beknot ze niet meteen door te denken aan wat haalbaar is en wat niet. Maak ruimte voor het onvoorstelbare door te luisteren naar je innerlijke stem en neem kleine stapjes: doe wat past bij jouw dromen en wees trouw aan het pad van je ziel.

2022 is ook een ‘toon 6-jaar’: het zesde jaar in een cyclus van 13. De jaartoon 6 brengt beweging in de kwaliteiten van Blauwe Nacht. Het is een echte regelkracht die zorgt dat wat je nodig hebt om verder te komen als vanzelf wordt geregeld. Precies in de juiste hoeveelheid, zonder duwen of trekken. Toon 6 heeft de kracht om zaken te veranderen en verbeteren waardoor een eerlijke verdeling geregeld wordt zodat iedereen genoeg heeft. Deze jaartoon is verbonden met je rechter schouder. Kan jouw energie daar vrij stromen? Wat vertelt je schouder je: volg je de stroom of houd je die juist tegen? Toon 6 kan ook voor stagnatie zorgen. Dat gebeurt als je alles wel best vindt zoals het is en wilt vasthouden aan het oude. Stagnatie ontstaat ook als je superkritisch bent naar anderen en vergeet dat je ook kritisch naar jezelf kunt kijken. Houd je blik scherp, zodat je nieuwe mogelijkheden, ideeën en oplossingen kunt zien. Dit is deel 2 van een serie over Maya wijsheid en Yin Yoga. In het volgende nummer een artikel over in beweging komen met de dertien tonen en de bijbehorende hoofdgewrichten. Doe mee aan de Maya & Yin Jaarenergieworkshop2022: 63

FILOSOFIE internationaalyoga

yogadocent. stayintouch.yoga

Maya wijsheid voor je levenspad, het Tzolkin profielenboek Auteur: Elvira van Rijn Uitgeverij: A3 boeken ¤ 24,50, ISBN 9789491557507 Elvira van Rijn en Marije Haasjes Elvira van Rijn is facilitator voor spirituele groei, auteur, trainer, ontwikkelaar en oprichter van Maya Marijemayawijsheid.nlwijsheid.Haasjesisgediplomeerd

'Toon 6 heeft dekracht om dingente veranderen' naar licht. Het moment dat de zon nog niet op is, maar het licht al wel zichtbaar. Het is de belofte van een nieuwe dag. Het begin is er, maar alles is nog open. Blauwe Nacht symboliseert ook het unieke schepsel dat jij bent: van jou is er maar één.

Tekst Heidi Vandamme | Portret Koos Breukel | Foto werk Buhlebezwe Siwani

De in Zuid-Afrika geboren Buhlebezwe Siwani (1987) is een visuele en performancekunstenaar.

DezeepPreemvan

In haar werk – voornamelijk performances en installaties, waarvan ze ook fotografische stills en video’s maakt – onderzoekt ze de koloniale relatie tussen Nederland en Zuid-Afrika. Het gaat haar voor de wind: haar werk is regelmatig te zien in groepstentoonstellingen en op grote kunstbeurzen in Nederland en daarbuiten. Onlangs kreeg ze de onderscheiding Standard Bank Young Artist 2021 en eindigde ze als tweede finalist van de Theodora Niemeijer Prijs 2021.

Buhlebezwe Siwani Buhlebezwe Siwani, Lumka, kom van email, groene zeep en lint, 2016.

64 internationaalyoga

'Elke kunstenaar wil een groot bereikhebben, ik ben blij dat ik dat heb' 65

KUNST internationaalyoga

Ze is op dagelijkse basis met deze uiterst persoonlijke vorm van ‘embodiment’ en spiritualiteit bezig. Op mijn vraag welke ambities ze als kunstenaar nastreeft is ze heel duidelijk.

praktijken is deze genezingsmethode, die van generatie op generatie wordt doorgegeven, geworteld in haar cultuur.

Buhlebezwe groeide op in Johannesburg, maar vanwege het nomadische karakter van haar opvoeding woonde ze ook in de Oost-Kaap en KwaZulu Natal. In 2015 studeerde ze cum laude af aan de Michaelis School of Fine Arts van de Universiteit van Kaapstad. Al in haar eerste jaar exposeerde ze buiten het Afrikaanse continent. Hierdoor kwam ze tot een beter inzicht hoe er van buitenaf wordt gekeken naar kunst gemaakt door Afrikanen of vrouwen. Het leidde tot een nieuw experiment: een fotodrieluik waarin ‘Preem’ zeep (ZuidAfrikaanse groene zeep) de hoofdrol speelt. Vanuit eigen ervaring De sculpturen van haar eigen beeltenis in Preem zeep vormen inmiddels een rode draad in haar oeuvre. De gifgroene zeep met de indringende geur wordt vooral door mensen met een laag inkomen gebruikt, zowel voor het wassen van het lichaam als van kleren. Het is een verwijzing naar de Oost-Kaap, waar haar ouders vandaan komen. De zeep herinnert haar aan een vernederend overgangsritueel, waarbij haar overgrootmoeder haar in de woonkamer in aanwezigheid van visite waste. Ook in haar performances, waarin ze thema’s als religie, Afrikaanse spiritualiteit en vrouwelijkheid onderzoekt, stelt ze haar lichaam centraal. ‘Om uit te drukken wat ik wil vertellen is mijn eigen ervaring cruciaal. Met modellen of acteurs kan ik dit niet bereiken omdat zij nooit precies kunnen weten wat ik voel.’ Daarbij legt ze de lat hoog: ‘Als er geen emotie wordt gevoeld bij wat je ziet, dan heb ik geen impact gemaakt. Dan communiceer ik de boodschap niet duidelijk genoeg.’ Gespiegelde steden In haar projectvoorstel voor de Theodora Niemeijer Prijs stelde ze voor om een installatie te bouwen van Preem zeep, waarin twee gespiegelde steden boven elkaar staan: de bovenste (op de kop) gemodelleerd naar Nederlandse architectuur en de onderste naar de typische, Kaap-Hollandse architectuur in ZuidAfrika. Bij regen sijpelt de zeep naar beneden, zo is het idee, waardoor beide steden uiteindelijk vervormen. Het is een directe verwijzing naar de geschiedenis van kolonisatie, slavernij en apartheid, en de daaruit voortgekomen sociaaleconomische situatie in Zuid-Afrika. Anders dan je zou vermoeden, ziet Buhlebezwe het niet als een ‘overname’ van de KaapHollandse door een Nederlandse stad, maar als een kans voor de onderste stad om voor zichzelf te spreken, zonder enige menselijke tussenkomst. Zoektocht naar waarheid Buhlebezwe is een Sangoma, oftewel een traditionele genezer van Zuid-Afrika. Net als vele andere inheemse traditionele

‘Elke kunstenaar wil een groot bereik hebben en ik ben blij dat ik dat heb en dat mijn werk niet slechts in een deel van de wereld, maar in vele delen is te zien.

Ook denk ik dat iedere kunstenaar ernaar streeft dat mensen onderwerpen die door kunstenaars worden uitgediept ook echt nader bekijken en tot zich laten doordringen. Maar net zo belangrijk vind ik dat de waarheid naar buiten komt en dat we op de een of andere manier kijken naar de andere kant van de geschiedenis.’

Meer informatie over het werk van Buhlebezwe theodoraniemeijerprijsvanabbemuseum.nl/recordaantald’AnconajuryBuhlebezwekunstenaars.kunstprijsenigeDeArtvertegenwoordigdBuhlebezweInstagram:buhlebezwesiwani.comSiwani:@buhlebezwesiwaniSiwaniwordtdoorNoMan’sGallery:nomansart.comTheodoraNiemeijerPrijsisdeNederlandsebeeldendespeciaalvoorvrouwelijkeHetvoorstelvanSiwaniwerddoordeonderleidingvanHedygeselecteerduiteenvan111inzendingen.

Wie schrijft die blijft N og ruim een maand en kerst staat weer voor de deur. Bij uitstek de tijd om een kaartje te schrijven. Een positieve noot in tijden van onzekerheid en vertwijfeling maar tevens een gelegenheid om je dankbaarheid uit te spreken. Gina Hamadey schreef 365 bedankbriefjes afgelopen jaar en ervoer hoe krachtig dit medicijn was. Haar schrijfproces is samen met een aantal wijze lessen gebundeld in Ik wil je graag bedanken. Ze spoort je aan om niet alleen je naaste buren te schrijven, maar de hele straat. Schrijf de buschauffeur een kaartje: ‘bedankt dat je ’s ochtends zo aardig bent’, een brief met herinneringen aan die leuke mensen die je tijdens een reis ontmoet hebt of stuur fanmail aan je favoriete schrijver. O ja, vergeet de liefde van je leven niet! Lekker luchtig leesmateriaal waar je leert over kleine, belangrijke geluksmomentjes. Ik wil je graag bedanken Auteur: Gina Hamadey Uitgeverij: Altamira ¤ 16,99, ISBN 9789401305235

Sjamanen en rituelen C eremonies markeren belangrijke gebeurtenissen. De rituele handelingen zorgen ervoor dat we uit ons hoofd naar ons hart gaan. Een van de beginselen van het sjamanisme is het principe van wederkerigheid. Als jij het leven eert en respecteert dan zullen de krachten van het universum en de natuur jou respecteren. Je hoeft geen ervaring met sjamanisme te hebben, de veelzijdige Sandra Ingerman beschrijft uitvoerig alle mogelijkheden. We gaan drummen, ratelen, dansen, zingen, mediteren of doen yoga. We verzamelen voorwerpen uit de natuur, maken vuur of branden kaarsen. Als je regelmatig ceremonies uitvoert, ga je ervaren hoe jouw wensen en intenties zich beginnen te manifesteren. De juiste mensen komen op je pad en het helpt je doelen te verwezenlijken. Gebruik Ceremonies om je te beschermen, iets te zegenen, afscheid van het verleden te nemen of gewoon om dankbaarheid uit te spreken. Ceremonies Sjamanistische wijsheid voor het leven van alledag Auteur: Sandra Ingerman Uitgeverij: A3 Boeken ¤ 22,50, ISBN 9789491557552

66 internationaalyoga

Tekst Marjan van Druenen

Zielsontwikkeling

S tel je voor dat er software was die het resultaat van al jouw besluiten en keuzes zou kunnen berekenen, inclusief het effect daarvan op de mensen en gebeurtenissen om je heen. Zo’n archief van de ziel of database van het universum bestaat: de Akasha Kronieken. Een centrale opslagplaats van gedachten en daden van ieder individu. Herken je onmiddellijk een naargeestig gevoel of juist enorme aantrekkingskracht van een plek of mens? Je hebt een helderziende impressie vanuit de Akasha Kronieken! In Over de Akasha Kronieken is veel te vinden over het nagelaten materiaal van Edgar Cayce (1877-1945), de meest gedocumenteerde helderziende aller tijden. Boeiende casussen uit zijn archieven met oefeningen om zelf toegang te krijgen tot de Akasha. Het geheel is gebundeld door bestsellerauteur K.J Todeschi. Een boek over universeel bewustzijn en kansen voor zielsontwikkeling.

Edgar Cayce over de Akasha Auteur:KroniekenKevin J. Todeschi Uitgeverij: Hajefa ¤ 19,95, ISBN 9789463310291

• Giet het over in een schone fles. Deze heerlijke hartversterker is ook ideaal als digestief bij het dessert.

Bezig zijn met kruiden en planten is een magisch bewustwordingsproces. De magie van planten Auteur: Christine Buckley Uitgeverij: Samsara Books ¤ 23,90, ISBN 9789493228009

Magische planten

• Bewaar gedurende vier weken op een koele, donkere plek en schud de pot dagelijks even door.

• 1 kaneelstokje • schil van een hele citroen, zo dik mogelijk • snufje kardemompoeder • 375 ml brandy • 170 g honing BEREIDING • Doe de stukjes appel, de meidoornbessen, het kaneelstokje, de citroenschil en het kardemompoeder in een glazen pot van circa een liter inhoud.

• Vermeng de brandy en de honing in een maatbeker en giet het mengsel uit over de ingrediënten in de pot.

• Zeef na vier weken de plantenmassa eruit en doe bij het groenafval.

Alle vormen van gezondheidszorg zijn te herleiden tot één en dezelfde oervorm: de kruidengeneeskunde. Deze kennis werkt preventief aan het behouden of verbeteren van je gezondheid. Dat is wat anders dan alleen medicijnen inwisselen voor geneeskrachtige kruiden. Voor Christine Buckley, een ervaren kok die alles weet van planten en kruiden, is het werken met natuurlijke middelen een levenswijze geworden.

voor ongeveer een halve liter INGREDIËNTEN • 1 middelgrote appel, geschild en in blokjes van circa 2 cm • 50 g gedroogde meidoornbessen

UITGELICHT!

HARTVERSTERKER MET MEIDOORN

Na een korte les ‘inzicht krijgen in energetische eigenschappen en constituties’ kun je aan de slag met het leren kennen van planten en het maken van jouw eigen medicijn. Het prachtig vormgegeven De magie van planten bevat een schat aan informatie, leuke wetenswaardigheden en fijne recepten. Denk aan het maken van kruidensigaretten om te kalmeren, dennennaaldensiroop tegen hoest of je eigen tinctuur tegen de winterblues. En vergeet de thee niet die goed is voor je seksuele gezondheid. Hier alvast een voorproefje van een heerlijk drankje voor de komende, donkere dagen dat zowel je hart als je spijsverteringsstelsel versterkt en daardoor indirect je hele lichaam voedt en ondersteunt. Drink het gemixt met bubbeltjeswater als een heerlijk aperitief.

Tekst Marjan van Druenen 67 LITERATUUR internationaalyoga

• Sluit af en schud goed door, en plak een etiket met de aanmaakdatum op de pot.

Zo zorg je voor een stabiele bloedsuikerspiegel, met name in de koude herfst- en wintermaanden.

NIKS MISSEN? Schrijf je in voor onze nieuwsbrief. Dagelijks yoganieuws, -blogs, winacties en nog veel www.yoga-international.nu/meer!nieuwsbrief 2/3NummerJaargang Yogaiedereenvoor Nr. september internationaal ‘WÉG MET AANBIDDING!’DE #METOO YOGALANDINDEADLINE! Zo omzeilt Saskia Onck die dagelijkse stress BETER VOELEN MET KASHMIR YOGA VAN JEAN KLEIN iedereen HEERLIJKE HOUDINGEN VOOR JOU EN JE BABY EXTRA! 5 yogascholen in het zonnetje YogaiedereenvoorONTDEK AYURVEDA ZELFMASSAGE Nr. december2020 het RupertPadDirectevanSpira Minder stress enbeterslapen internationaal 9 YINHEERLIJKEHOUDINGEN ToptennissterDenisaSilvanovawerdayurvedischmasseur 4XINMAAKRECEPTENVOORDEWINTER SelfCareSpecial! WWW.YOGA-INTERNATIONAL.NU/ABONNEMENT Passie voor YOGA? Pak je Carlos moment als Welkomstgeschenk En de prijs van 22,50 voor een jaarabonnement.

Zomergasten 2021 vertelt architect en Rijksbouwmeester Floris Alkemade hoe architectuur een rol speelt in sociale segregatie: ‘Sociale segregatie heeft vaak ook een ruimtelijke component. Dat heeft te maken met hoe woonwijken zijn georganiseerd. De achterstandswijken zijn een duidelijk geval van segregatie met heel veel componenten: opleidingsniveau, inkomen etcetera. We kunnen hieraan werken in onze stad. Als we ervoor zorgen dat onze woonomgeving gezonder wordt, maar ook dat mensen elkaar ontmoeten.

Net zoals het Vondelpark model staat als samenleving die werkt, representeert deze yogagemeenschap met een holistische benadering en transparantie meer gelijkwaardigheid, diversiteit en inclusie.

@yogilone.ingeInstagram:

Tekst Ilone Inge | Foto Jeannette Huisman

ininspiratiebronnatuurbeoefeningHaarFestivalBoeddhistischhetFilmEuropa.boeddhistischeendezijneenhaarlevenenwerk.

ILONE INGE (1977) werkt als yogadocent en is moderatorproducerassistentenbij

COLUMN 69 internationaalyoga

Samen optrekken Het mooie weer en het einde van de coronamaatregelen trekken mij naar het Vondelpark. Het wemelt van de opgewekte stadsbewoners: joggers, yogi’s, wielrenners, yuppen op de elektrische (bak)-fiets, ballonnen lurkende jongeren met drank en muziek, leden van het studentencorps, jonge gezinnen, hondenuitlaters, gepensioneerden en daklozen. De levendige sfeer is aanstekelijk. Iedereen lijkt uitgelaten nu de maatregelen zijn opgeheven. Het Vondelpark heeft een grote aantrekkingskracht op mensen uit alle lagen van de samenleving. Hoewel mediaberichten domineren over polarisatie en tweedeling in de maatschappij door de coronacrisis, lijkt iedereen hier samen te Inkomen.hetprogramma

Het is ontzettend belangrijk hoe we onze openbare ruimte inrichten. Waar ontmoeten mensen elkaar nou echt?’ Ik geef gratis community-yogalessen in een verslavingskliniek in de Amsterdamse Plantagebuurt.

De kliniek ligt verscholen in een charmant gebouw en is gelegen in een woonwijk met karakteristieke pakhuizen bij Artis. Deze prachtige studio is meer dan alleen een yogastudio. Het is een ontmoetingsplek voor verslaafden die een 12-stappenprogramma doorlopen en ambulante zorg krijgen na een detoxfase. Buurtbewoners kunnen ook deelnemen aan reguliere yogalessen en events. Waar bij veel yogascholen een homogene groep met de scepter zwaait, wordt niemand op deze bijzondere plek buitengesloten. Het is mooi om te zien dat op deze unieke locatie iedereen ongeacht achtergrond, opleidingsniveau of sociale status samenkomt. Er is ruimte in een veilige omgeving om een sterke connectie aan te gaan met onszelf en met elkaar. Deze ervaring kan verdiept worden met mindfulness en boeddhistische meditatietechnieken. Yoga wordt hierdoor toegankelijker voor iedereen.

IloneBoeddhistaobserveert

Gouden yogatip:

‘Mijn beste dagen starten vroeg in de ochtend. Als de wereld nog stil is, sta ik op. Ik begin de dag met een uur mediteren. Daarna tien minuten yoga-oefeningen om mijn lichaam aan te zetten. Ik vind het een zegen om de dag in bewustzijn te starten en de drukte vóór te zijn.’

3 Welke yogatip heb je voor werkgevers?

2 Wat is je meest dierbare yogamoment?

1 Hoe kwam yoga op je pad? ‘Yoga kwam op mijn pad in mijn zoektocht naar een fit en gezond lijf. Yoga is daarbij vanzelfsprekend. Tien jaar geleden zat ik chips etend op de bank, met een lijf vol reuma. Het leek me logisch dat je door veranderingen in je leefstijl je lichaam positief kunt beïnvloeden. Ik loop nu marathons, dip in ijsbaden en mediteer dagelijks. Yoga is een onlosmakelijk onderdeel van de week geworden om me goed te voelen.

70 internationaalyoga

‘Stress is één van de welvaartziektes die de wereld in zijn greep houdt. Om met creativiteit en motivatie te werken is het noodzakelijk dat langdurige stress wordt voorkomen. Met simpele stappen die slechts een paar minuten per dag kosten maak je het verschil voor je algehele gezondheid. Reken maar dat je dat verschil opmerkt in de energie van je bedrijf.’

‘Wilskracht maakt je sterk. Kwetsbaarheid gezond. Maak de reis naar binnen en bekijk alles met liefde.’

Naam Janneke Poort Geboren te Blaricum Naam Studio Sportrusten Locatie Ons clubhuis staat in Amsterdam. De programma’s zijn online, dus wereldwijd te volgen. Opleiding Sociaal pedagogische hulpverlening – Coaching en Familie-opstellingen Specialisatie Persoonlijke ontwikkeling op fysiek en mentaal gebied Favoriete asana Headstand Janneke werkt bij Sportrusten. Sportrusten helpt je te ontdekken welke ademhalingsoefeningen voor jou werken, hoe je slim kunt sporten, ontspannen en eten om je topfit te voelen. sportrusten.nl en janneke@sportrusten.nl5kilokwijt.nl

PoortJanneke

Korte bio:

HethariaEzmeFoto

Gouden yogatip:

3 Hoe vaak is je eigen practice? ‘Ik heb een vast ochtendritueel: zonnegroeten, ademwerk en koud douchen. Yoga is voor mij vooral de beoefening van ahimsa: geweldloosheid in woord, gedrag en gedachte naar mezelf en anderen.’

‘Begin elke dag met een gevoel van dankbaarheid en voel dat de zon dan altijd schijnt. Oh ja en probeer zo moeiteloos mogelijk te leven, heerlijk!’

Korte bio: Naam Evalien Slinkert Geboren te Naarden Naam studio Het Lichthuis Locatie Zandvoort aan zee Opleiding Teveel om op te noemen, ik ben nogal opleidingverslaafd, zeker toen ik yoga fever kreeg. Specialisatie Vinyasa Flow, Restorative Yoga en mantra-zingen Favoriete asana Variatie van de duif

‘Yoga is een manier van leven. Houdingen, ademwerk en meditatie brengen je steeds weer terug naar de basis en houden lichaam en hoofd gezond. Toch is yoga voor mij veel meer een manier van zijn: dankbaar zijn, tolerant zijn, minder oordelen en vooral lief zijn voor jezelf en de wereld om je heen. Mijn yogapad is trouwens begonnen als grap. Ik wilde een extreme rust zetten tegenover mijn leven als radioproducer en dacht: ‘als ik vijf weken een ashram in ga, ben ik daarna zen’… niet wetende dat dit uiteindelijk mijn carrièrepad zou bepalen.’

SlinkertEvalien

evalien@hetlichthuis.nlhetlichthuis.nl 71 internationaalyoga

2 Wat is je meest dierbare yogamoment? ‘Tijdens mijn beide zwangerschappen gaf ik vijftien uur les per week en hing ik vaak op mijn hoofd in de Aerial Yoga-doek. Het voelde zo intiem en luxe om yoga te delen met mijn zoontjes in mijn buik. Ik denk dat ze daarom ook zo beweeglijk en flexibel zijn.’

1 Wat betekent yoga voor je?

HaasnootWillemFoto

TIJD TIJDSCHRIFTENVOORTIJDVOORTIJDSCHRIFTEN “De webshop voor tijdschriften met karakter” Met deze korting heb je al jaarabonnementeenvoor€9,95 Schrijf je in voor de nieuwsbrief en ontvang direct €5,00 korting! www.tijdvoortijdschriften.nl CARTOON BURP

DelemarreSterreFoto

Ik denk dat er een kloof is tussen jouw spirituele beoefening en je dagelijks leven. Waarschijnlijk zijn het twee gescheiden werelden. Ik hoor dat vaker van cursisten. Ik geef altijd als antwoord dat yoga zich niet beperkt tot een uurtje op de mat. Yoga is de weg van bewustwording naar bewustzijn. Meditatie maakt daar natuurlijk onderdeel van uit. Integratie kun je tot stand brengen door regelmatige beoefening, alleen zo ervaar je de kalmte van de natuur van je geest. Die moet je dan vervolgens bewust in je dagelijkse routine invoegen. Dit doe je door niet te snel uit de meditatie te komen. Neem de tijd om de vrede van de meditatie bewust in je geest te verankeren en te bewaren. Blijf alert. Meditatie laat je beseffen dat alles illusoir en onwezenlijk is maar ondanks dat we dit weten hobbelen we nog maar al te vaak mee in de wereld van de illusies. Stel jezelf steeds vragen of het de realiteit is die je waarneemt of een illusie. Laat je leiden door wijsheid en inzicht. Wat belangrijk is, is niet zozeer het zitten, maar wel de innerlijke staat na de meditatie. Er is een bekend zen-gezegde: ‘Wanneer ik eet, eet ik: wanneer ik slaap, slaap ik.’ Dit betekent dat je geconcentreerd bent bij wat je doet. Je laat je niet afleiden door je ego. Vaak beginnen mensen met meditatie in de hoop dat ze visioenen krijgen of bovennatuurlijke verschijnselen ervaren, maar dat is het ego dat spreekt. Meditatie is een subtiele transformatie in geest, emoties en lichaam. Je gezondheidstoestand hangt nauw samen met je innerlijke gesteldheid. Gerreke van den Bosch is erkend VYN-yogadocent en voorzitter van de VYN. Ze geeft verschillende vormen van yoga waaronder Hatha Yoga, Tibetaanse Yoga en yogadeventer.nlZwangerschapsyoga.

yoga-international.nu/#durftevragenOokeenvraagoveryoga?durftevragenIkmediteeralmeerdanvijfjaarmaarmerknogweinigveranderinginmijzelf.Hoekomtdit?

yoga-international.nu/contactWilenthousiasteyogadocentenvanhoofdredacteur,eneten,gezondheid,inspirerendeOpyoga-international.nuonlineInternationaalYogaonzewebsitestaanblogsoveryoga,lekkeréngezondfijneyogahoudingennogveelmeer.Vanonzemaarookgastbloggers,zoalsenandereyogi’s.jijzelfbloggen?Ganaar

WEETJES internationaalyoga

Als lezer van onze website en ons magazine kun je ook mooie prijzen winnen. Van gezonde voeding, tot kleding en zelfs complete retreats! Er staan natuurlijk winacties in elk magazine, maar kijk ook eens op onze website onder Lifestyle/ Winnen! voor alle winacties voor Yoga Internationaal-lezers. Like onze facebookpagina YogaInternationalMagazinefacebook.com/ Volg ons @yogainternationalmagazine@Yoga_Inter 73

Dit nummer niet missen, maar nog geen abonnee? Neem dan voor 2 februari een abonnement!THEMA:yoga-international.nu/abonnement OP METBETERSCHOUDERSJEADEMEN MR. BREATH ZO BEGON JENNY HAAR YOGARETREAT IN PORTUGAL HOE MOOI IS YOGA DOEN MET JE KIND? KUNDALINI-HOUDINGEN TEGEN STRESS YOGATHERAPIE BIJ NEK EN KLACHTENSCHOUDERjeMeldaan!Het volgende nummer van Yoga Internationaal ligt 22 februari in de winkel 74 VOLGEND NUMMER internationaalyoga

www.amanprana.eu • Verkrijgbaar in de biowinkel of thuisgeleverd via www.amanvida.eu Uw biologische webwinkel Exclusieve bio voeding Natuurlijke lichaamsverzorging Houten snijplanken... WWW.AMANVIDA.EU Ontdek ze sublieme m ken van gepassi e de st tups SHANGRI-LA Anti-aging serum voor gezicht en oogcontouren • Actieve anti-veroudering elimineert fijne rimpels • Diepe hydratatie, doffe huid herleeft • Werkt tegen bruine huidvlekken en depigmentatie • Rijk aan antioxidanten • Zonder water, zonder junk ALANA Make-up effectief verwijderen zonder oog- en huidirritaties • Met heerlijk zachte Romeinse kamille • Verjongt de huid (door abrikozenpitten) • Rijk aan antioxidanten • Zuivere huid • Detox je huid voor het slapen gaan 100% BIO • 100% ACTIEF • 100% NATUURLIJK • 100%❤ EU/non-EUBE-BIO-02 Agriculture DIERVRIENDELIJKECOSMETICA 100% VEGAN Onze verzorgingsproducten zitten in donker glas om de plantaardige, essentiële olieën te beschermen tegen licht AMAN PRANA SERENE LEVENSKRACHT Koop Shangri-La en krijg Alana aan -50%totPROMO31december202169 3495 /1748