Mini-guide TO SEE 2017 by VisitVeluwe

MINI-GUIDE CULTUUR O.a. Paleis Het Loo Park Hoge Veluwe Hanzesteden

2017

Kröller-Müller Kastelen

Nederland kiest! Mooiste

Natuurgebied VAN NEDERLAND

visitveluwe.nl

TO SEE | INHOUD

WELKOM!

Zwolle

A28

Oosterwolde

Elburg

ZWOLLE

VELUWE

Dr on ter me er

Dronten

DEEL JE VELUWE-ERVARING!

Oldebroek

’t Loo

Heb je iets bijzonders meegemaakt op de Veluwe? Je eerste kitesurfsprong gemaakt? Oog in oog gestaan met Van Gogh? De Veluwse keuken geproefd? Een wolf gespot?! Deel je unieke Veluwe-ervaring op hetbestevandeveluwe.nl.

Wapenveld

Doornspijk

UTRECHT

’t Harde

ARNHEM

ROTTERDAM

IJs

A50

AMSTERDAM APELDOORN

#visitveluwe

Hattem

Wezep

NIJMEGEN

Lelystad

r ee em w lu

A28

LAAT JE INSPIREREN!

Heerde

Nunspeet

Veessen

Op hetbestevandeveluwe.nl vind je alle verhalen, ervaringen en tips over de Veluwe. Bezoekers, locals en Veluwe-ambassadeurs schrijven over unieke plekjes en delen foto’s van hippe evenementen. Zo schrijft Renee Kranenberg over leuke plekjes waar gezinnen met kinderen terecht kunnen. En gunt wildlife-dierenarts Henk Luten met zijn prachtige blogs je een kijkje achter de schermen bij Burgers’ Zoo. Ontdek de verhalen, laat je inspireren door de foto’s en beleef het beste van de Veluwe!

IJsse

Hulshorst ijd Hierden erw old W Harderwijk

Oene

Epe Vierhouten

A28

Welsum

A50

Emst

Elspeet

Ermelo uw

Almere er

IJss

Uddel

Nijkerkerveen

BELEEF HET BESTE VAN DE VELUWE! Nieuwsgierig? Word gratis lid van hetbestevandeveluwe.nl en profiteer van vele voordelen: • wekelijks nieuwe verhalen over uiteenlopende onderwerpen • ontdek de mooiste plekjes van de Veluwe • geschreven door echte Veluweliefhebbers • maandelijkse update met de leukste blogs en activiteiten • gratis toegankelijk.

Kootwijk

Stroe

A50

4 > Hanzesteden 10 > Veluwse evenementen 12 > Paleis Het Loo 16 > Musea en attracties 21 > Sterrenrestaurants 22 > Het Nationale Park De Hoge Veluwe 26 > Kröller-Müller Museum 28 > Mondriaan tot Dutch Design 36 > Beleef heden én verleden 38 > Veluwse kastelen 42 > Veluws Erfgoed beleven! 44 > Hotels 51 > Bungalowparken 53 > Bungalowparken/campings 57 > Kleinschalig kamperen 58 > Bed & Breakfasts 59 > Wellness 60 > Praktische informatie 63 > Top 5 To Do

Deel ook jouw ervaring!

Voorst

Klarenbeek

Beekbergen Lieren

Terschuur

Utrecht

Kootwijkerbroek

Barneveld

Zutphen isc

Scherpenzeel

H e t N a t i o na le Park

rlijn oo Sp he

Eerbeek

Otterlo Lunteren

ist

Loenen

Hoenderloo

Wekerom

er To

Harskamp

De Glind

Brummen

D e H o ge Veluw e

Ederveen

Dieren

A50

Utrecht A12

Ede

N ation aal Park Veluw ezoom

Veenendaal

A12

Bennekom

A12

Rozendaal

Renkum

Velp

Oosterbeek

Doorwerth

j rri de Ne

Oberhausen

MINI-GUIDE CULTURE

Nijmegen

Doesburg Doetinchem

Redactie Toeristische bedrijven, gemeenten op de Veluwe en VisitVeluwe Eindredactie VisitVeluwe

Arnhem

Rhenen ‘s Hertogenbosch

Rheden

IJssel

COLOFON

IJs

Ellecom

De Steeg

Wolfheze

Heelsum

Wageningen

Wilp

IJs

Enschede Hengelo

Voorthuizen

Hoevelaken

Twello

Hoog Soeren

Nijkerk

Deventer

Teuge

Apeldoorn

Garderen

Amsterdam

Wenum

Putten A28

Terwolde

Speuld

na N uld

Nijbroek

Vaassen

PAG | ONDERWERP

Fotografie Jurjen Drenth, toeristische bedrijven en gemeenten op de Veluwe

Ontwerp & Vormgeving Kingling > kingling.nl Druk Kollerie Advies & Reclame De inhoud van dit magazine is met de grootst mogelijke zorg samengesteld. Alle informatie is aan wijzigingen onderhevig. Aansprakelijkheid ten aanzien van onvolledigheden of wijzigingen kan niet worden aanvaard.

MINI-GUIDE CULTURE

TO SEE | HANZESTEDEN VISITVELUWE.NL/HANZESTEDEN

HANZESTEDEN

EEUWENOUDE HISTORIE Een bezoek aan de Hanzesteden anno nu is helemaal in. Shoppen in oude straatjes, cultuur snuiven tussen monumentale panden en een lekker hapje eten op een van de vele gezellige pleinen. De meeste Hanzesteden zijn in één dag te bezoeken, maar lenen zich ook uitstekend voor een meerdaags verblijf. TIP: de fiets-vaar-vakantie Hanzeroute Kijk op fietsvaarvakantie.nl De historie in de Hanzesteden is overal zichtbaar en de Hanzementaliteit is nog steeds aanwezig. De Hanze was een verbond tussen steden die steun bij elkaar zochten in een tijd waar nog weinig recht ontwikkeld was en piraterij, roof en moord de handelsreizen tot gevaarlijke ondernemingen maakten. Het Hanzeverbond werd in de middeleeuwen een machtig bondgenootschap. Er waren ongeveer 200 steden bij aangesloten van Rusland tot aan Frankrijk. De handel ging grotendeels over zee met zogenaamde Kogges. Een geweldig stukje historie dat deze steden veel welvaart heeft gebracht. Dus kom en beleef de bijzondere sfeer van de eeuwenoude steden. Liever actief? Pak de fiets of de benenwagen en trek de Hanzevallei in of ontdek de binnenstad met de Hanzestadswandeling.

HANZESTEDEN > HATTEM Hattem is een van de Hanzesteden op de Veluwe, met duidelijk haar eigen charme en identiteit. De roemrijke geschiedenis van het middeleeuwse Hanzeverbond heeft hier zijn sporen achtergelaten en de stad omgetoverd tot aantrekkelijke toeristische trekpleister.

et kleine en compacte Hattem is omringd door prachtige natuurgebieden, uitgestrekte uiterwaarden langs de IJssel, de bosrijke Noord-Veluwe en het polderlandschap in het noorden. In de binnenstad zijn veel authentieke smaakwinkeltjes en heerlijke terrassen. Het kleine Hattem is daarnaast niet één maar drie musea rijk! Het Voerman Museum Hattem, het Anton Pieck Museum met een prachtig overzicht van het werk van deze meester en tot slot het Nederlands Bakkerijmuseum, waar op verrassende wijze de geschiedenis van brood en banket wordt weergegeven.

IJSSELBIËNNALE, ODE AAN DE IJSSEL Deze zomer brengt de IJsselbiënnale een ode aan de IJssel! De biënnale bestaat uit een route van meer dan 25 monumentale kunstwerken van (inter)nationale kunstenaars van Doesburg tot Hattem en Zwolle. De kunstwerken staan op bijzondere locaties in het landschap en de Hanzesteden. Zoals bij uiterwaarden en sluizen, steenfabrieken en landgoederen of op een stadskade; daar waar je de IJssel kunt zien, ruiken en proeven. Samen met een speciale programmering van gevestigde musea in de regio en een rijk en gevarieerd activiteitenprogramma op tal van locaties vormt de IJsselbiënnale een boeiende ontdekkingsreis door dit bijzondere landschap. Je kunt overal op de route starten en zo je eigen fietsen wandeltocht uitstippelen. Ook kun je een verkorte route rondom elke Hanzestad volgen. Meer informatie over de IJsselbiënnale vind je op ijsselbiennale.nl

Foto: Tanja Smeets

HATTEM 4

MINI-GUIDE CULTURE

TO SEE | HANZESTEDEN HANZESTEDEN > ELBURG

HANZESTEDEN > HARDERWIJK

HARDERWIJK Wie in de vestingstad Elburg loopt, waant zich in de middeleeuwen. De oude wallen met hun schitterende bomen, de smalle steegjes, de keitjesstoepen en prachtige doorkijkjes maken van de vesting een sfeervolle omgeving waar je heerlijk kan wandelen. De Hanzestad heeft alleen binnen haar muren al 250 monumenten. Het Agnietenklooster, dat nu Museum Elburg huisvest, is zeker een van de meest iconische daarvan.

et ontwerp van de vissersstad is gebaseerd op het principe van de gulden snede, een zeldzaamheid in de stedenbouw, waaraan de stad zijn kenmerkende vorm met het rechthoekige stratenpatroon dankt. De ligging van Elburg was het gevolg van een strategische keuze voor een versterkte stad in het uiterste noorden van het hertogdom Gelre. Daarbij verliep vroeger de handel voornamelijk over het water. Al in 1367 maakte de stad deel uit van de Hanze, een handelsverbond van Noord-Europese Hanzesteden. Tot 1932 lag de vissersplaats Elburg aan de Zuiderzee. Met de komst van de Afsluitdijk, het ontstaan van het IJsselmeer en de inpoldering is de afstand tot het open water flink vergroot. De visserij maakte plaats voor andere beroepen. De oude houten schepen die nog in de haven liggen, de botters, houden de herinnering aan Elburgs visserijverleden levend. Nog elk jaar vinden de Botterdagen plaats. Via het Veluwemeer en het Drontermeer kunnen watersporters de haven bereiken, die net buiten de oude vesting ligt. 6

MINI-GUIDE CULTURE

ELBURG

Deze prachtige oude en tegelijkertijd heel eigentijdse stad heeft meer dan 100 monumenten, pittoreske straatjes en sfeervolle pleinen. Al sinds 1252 wordt Harderwijk – ooit gelegen aan de Zuiderzee – aangeduid als Hanzestad. Er zijn zelfs nog delen van de oude muur te vinden, compleet met indrukwekkende torens. De culinaire stad biedt volop leuke restaurants voor elke smaak en elk budget. Op de Vischmarkt vind je twee sterrenrestaurants waar je terecht kan voor een smaakvolle beleving. Daarnaast vindt er elk jaar de culinaire ontdekkingstocht Culihoppen Harderwijk plaats.

anuit de historische binnenstad sta je binnen 2 minuten bij de Veluwerandmeren. Je kan hier naar het iconische strand, maar ook kan je een rondvaart maken met een rondvaartboot, sloep, zeilboot of zelfs een

botter. Tuur over de rand van je glas wijn naar de zon die langzaam in het water zakt en geniet van de prachtige omgeving. Hanzestad Harderwijk was en is een bruisende en levendige stad! De handel heeft zich verplaatst naar gezellige winkels met een breed aanbod aan kleding, accessoires, lekkernijen en nog veel meer. Maar zeker ook naar de vele terrassen waar heerlijke drankjes en smakelijke lunches worden geserveerd. Harderwijk is een culinaire stad, een romantische stad, een stad waar veel te beleven is. Een bijzonder gevolg van de Hanzehandel van lang geleden… Meer weten over de Veluwse Hanzesteden? Kijk op visitveluwe.nl/hanzesteden MINI-GUIDE CULTURE

TO SEE | HANZESTEDEN

2017 HANZESTEDENJAAR

stad verwacht, zonder dat de intimiteit van het verleden verloren is gegaan.

2017 is Hanzestedenjaar in Nederland. De gelegenheid om deze eeuwenoude steden te bezoeken. Behalve de Veluwse Hanzesteden Hattem, Elburg en Harderwijk zijn er nog 6 Hanzesteden om te ontdekken. Elk met zijn eigen authentieke sfeer.

DEVENTER, EVENEMENTENSTAD AAN DE IJSSEL Een stad aan een rivier heeft iets levendigs, iets frivools, en meestal ook iets bourgondisch: het leven is er goed! Alsof het stromende water elke dag opnieuw de stad voorziet van een vers levenselixer. Dat verklaart misschien de vitaliteit van Deventer: een levendige stad met een monumentale sfeer, waar het goed verblijven is, met bovendien een prachtige omgeving.

KAMPEN, NAUTISCHE HANZESTAD Alleen het stadsfront van Kampen is al een bezoek waard. Een prachtige

skyline vormt zich langs de IJssel met op de voorgrond de bruine vloot. Een gezellige stad met veel historische gebouwen die meer vertellen over de waterrijke geschiedenis van deze Hanzestad. ZWOLLE, DYNAMISCHE HANZE Gezellig winkelen, cultuur snuiven in de musea en de eeuwenoude steegjes, wandelen in een van de parken of een bruisend evenement bezoeken: Zwolle heeft alles wat je van een eigentijdse

HANZESTEDEN EN HUN MUSEA ANTON PIECK MUSEUM

STADSMUSEUM HARDERWIJK Het Stadsmuseum Harderwijk is een klein museum met grootse exposities. Het museum haalt wereldberoemde kunstenaars in huis maar vertelt ook met trots over de boeiende geschiedenis van de eigen stad. In het knusse Cultuurcafé kun je even bijkomen van alle indrukken die je hier opdoet. 2017 is ook het jaar dat we 100 jaar De Stijl vieren. Stadsmuseum Harderwijk heeft van 20 mei t/m 3 september de tentoonstelling ‘Huszar van de Stijl’. Zie pagina 35 voor meer informatie over deze tentoonstelling. Donkerstraat 4, 3841 CC Harderwijk stadsmuseum-harderwijk.nl Openingstijden: Di t/m za: 10.00-17.00 uur. Zo: 12.00-17.00 uur Toegangsprijzen: Volwassenen: € 6 Kinderen: 0-3 jaar gratis Kinderen: 4-18 jaar € 3,50 Museumkaart: gratis

MINI-GUIDE CULTURE

Treed via de historische binnentuin binnen in de sprookjesachtige wereld van Anton Pieck. Struin rond in het knusse museum en waan je in Pieck’s atelier terwijl je van heel dichtbij zijn werkplek en materiaal bewondert en je je inleeft in de vele sprekende schilderijen, etsen en grafieken. Bekijk de inspirerende wisseltentoonstellingen en beleef de vele workshops en activiteiten voor jong en oud.

Achterstraat 46-48, 8051 GC Hattem antonpieckmuseum.nl Openingstijden: Di t/m za: 10.00-17.00 uur. Zo: 13.00-17.00 uur In alle schoolvakanties ook op ma van 13.00-17.00 uur geopend. Gesloten: zo 15 jan t/m di 31 jan, Eerste Paasdag, Eerste Kerstdag, Oud- en Nieuwjaarsdag. Toegangsprijzen: Volwassenen: € 8 Kinderen: 0-3 jaar gratis Kinderen: 4-12 jaar € 3,25

ZUTPHEN, EIGENZINNIGE STAD VOL WINKELTJES Zutphen wordt ook wel Torenstad genoemd vanwege zijn grote, historische gebouwen die de skyline vormen van de stad. Met verschillende musea, hofjes en andere bezienswaardigheden waan je je hier bijna in de Middeleeuwen. Deze middeleeuwse stad biedt naast een bijzondere architectuur ook een aantrekkelijke mix van winkels, horeca, evenementen en cultuur. DOESBURG, CULTURELE HANZESTAD Het Mosterdmuseum trekt jaarlijks

VOERMAN MUSEUM

Achterstraat 46 - 48, 8051 GC Hattem voermanmuseumhattem.nl Openingstijden: Di t/m za: 10.00 - 17.00 uur. Zo: 13.00-17.00 uur Ma (alleen in schoolvakanties): 13.00 - 17.00 uur Gesloten van 15 t/m 30 jan 2017, Eerste Paasdag, Koningsdag, Eerste Pinksterdag, Eerste Kerstdag, Oudjaarsdag en Nieuwjaarsdag. Toegangsprijzen: Volwassenen: € 8 Kinderen 0-3 jaar: gratis Kinderen 4-12 jaar: € 3,25 Museumkaart: gratis Combikaart voor het Voerman Museum, Anton Pieck Museum en het Nederlands Bakkerijmuseum: Volwassenen € 12,50 Kinderen 4-12 jaar: € 6,50 Een entreebewijs voor het Voerman Museum geeft tevens toegang tot het Anton Pieck Museum.

NEDERLANDS BAKKERIJMUSEUM Het Nederlands Bakkerijmuseum in Hattem is met drie panden en een tunnel onder de straat, het grootste en meest veelzijdige Bakkerijmuseum van ons land. In dit belevingsmuseum, geschikt voor jong en oud, loop je door de geschiedenis van brood en banket. Ga terug in de tijd bij de bakdemonstraties in de traditionele takkenbossenoven of neem een kijkje achter de schermen in de moderne bakkerij. Kerkhofstraat 13, 8051 GG Hattem bakkerijmuseum.nl Openingstijden: Di t/m za: 10.00-17.00 uur. Buiten de schoolvakanties is het museum op zo en ma gesloten. Gesloten: Nieuwjaarsdag, Eerste Paasdag, Eerste Pinksterdag, Koningsdag, Eerste kerstdag en Oudjaarsdag. Toegangsprijzen: Volwassenen: € 7,50 Kinderen 0-3 jaar: gratis Kinderen 4-12 jaar: € 6,50 Museumkaart: gratis

een historische binnenstad met een grachtengordel en meer dan 70 rijksmonumenten. Voor meer info: Hanzesteden.info en download de app.

HASSELT, GRACHTEN EN RELIGIESTAD Bloemen in de bakken, kleurige gevelplaten, mooie lantarentjes en uitnodigende, authentieke winkeltjes. Hasselt kent veel verborgen plekken,

MUSEUM ELBURG

Een entreebewijs voor het Anton Pieck Museum geeft tevens toegang tot het Voerman Museum.

Het Voerman Museum is een museum voor archeologie, historie en beeldende kunst. Het museum is ondergebracht in een sfeervolle en historische behuizing in twee met elkaar verbonden herenhuizen, elk met een eigen karakter.

tienduizenden bezoekers naar dit aantrekkelijke plaatsje. Maar de stad heeft veel meer te bieden. Alleen al het feit dat men zich met gepaste trots een ‘drielandenpunt’ noemt, geeft iets van de fraaie ligging van stad en ommelanden. Op de rand van Achterhoek, Veluwe en Liemers is het een prima plek voor wandelen fietstochten.

Een van de markantste gebouwen van de vestingstad Elburg is het 15e-eeuwse Agnietenconvent, waarin Museum Elburg is gevestigd. Het museum heeft een uitgebreide collectie voorwerpen over de geschiedenis van Elburg en haar omgeving. Naast de vaste collectie zijn er jaarlijks wisseltentoonstellingen te zien over uiteenlopende (kunst)historische onderwerpen. Je kunt de voormalige kloosterpanden bezoeken, inclusief de bijzondere, middeleeuwse dubbelkapel. Vanaf de kloostertuin heb je een prachtig uitzicht op het klooster. De Vischpoort, kazematten en muurhuisje behoren eveneens tot het museum.

Jufferenstraat 6-8, 8081 CR Elburg museumelburg.nl Openingstijden: Di t/m za: 11.00-17.00 uur Gesloten: Ma en zo en op de nationale feestdagen. Toegangsprijzen: Volwassenen: € 6 Kinderen 4-12 jaar: gratis Museumkaart: gratis

INTERNATIONALE HANZEDAGEN KAMPEN 15-18 JUNI 2017 Hanzedagen 2016, Bergen - Noorwegen

Ieder jaar organiseert een van de 183 Europese Hanzesteden een ontvangst waarbij alle andere Hanzesteden welkom zijn om elkaar te ontmoeten en hun stad te promoten. In 2017 vinden de Internationale Hanzedagen in Kampen plaats. De hele binnenstad, van de IJsselkade tot en met het Groene Hart, zal dan bruisen van al de leuke activiteiten en het spektakel. In toeristische stands op de Hanzemarkt is het een bont gezelschap van mensen, muziek, eten en culturen. De historische Buitenhaven vormt het middelpunt van het Havenkwartier. Bezoekers kunnen in de Buitenhaven aan boord van historische botters en punters uit zowel Kampen als andere Nederlandse Hanzesteden. Daarnaast geniet je op verschillende locaties in de stad van theater, festivals en muziek. Lees meer over de Hanzedagen in Kampen op hanze2017.nl MINI-GUIDE CULTURE

TO SEE | EVENEMENTEN

WAAR OP DE KAART? 9

Hattem

Elburg

u Vel

Zwolle

Harderwijk

5 Vaassen

rootsinthewoods.nl

1. ROOTS IN THE WOODS 13 t/m 22 oktober

Vier de herfst op de Veluwe. Back to basic midden in de natuur met verrassend theater, goede muziek en bijzondere gezinsactiviteiten.

vaasaqua.nl

Apeldoorn

6 8

5. VAASAQUA

6. OUD VELUWSE MARKT

Vaasaqua is voor de hele familie. Geniet op Hemelvaartsdag van een van de grootste boekenmarkten, een braderie, kunstmarkt, sportplein, kinderplein en nog veel meer!

Al meer dan 50 jaar bruist Barneveld zes donderdagen in juli en augustus van de zomerse activiteiten.

25 mei

IJssel

oudveluwsemarkt.nl donderdag 13, 20 en 27 juli en donderdag 3, 10 en 17 augustus

Zutphen Barneveld

3 2

Het Nationale Park De Hoge Veluwe

Ede

Arnhem

Nederrijn

liberationroute.nl

2. L UCHTLANDINGEN GINKELSE HEIDE 16 september

De Airborne luchtlandingen, onderdeel van de Slag om Arnhem. Een herdenkingsevenement waarbij honderden para’s landen op de Ginkelse Heide.

heideweek.nl

Waal

seriousrequest.3fm.nl

4. SERIOUS REQUEST APELDOORN

Optredens van bekende artiesten, braderieën, kinderactiviteiten, folklorefeesten en nog veel meer. In Ede.

Het Glazen Huis staat voor kerst in het hart van de Veluwe, om geld op te halen voor het goede doel.

MINI-GUIDE CULTURE

7. LALALAND 26 en 27 mei

Rijn

3. D E HEIDEWEEK 18 t/m 26 augustus

heerlijkharderwijk.nl/evenementen/lalaland-2017

Op de Veluwe worden vele mooie evenementen georganiseerd. De evenementen op deze pagina zijn stuk voor stuk zeer de moeite waard. Meer evenementen? Nijmegen Maas visitveluwe.nl/evenementen

18 t/m 24 december

LaLaLand Festival is een kweekvijver voor jonge kunstenaars en een podium voor talentvolle ondernemers. Kom D kijken, luisteren, voelen, proeven maar vooral meedoen!

botterdagenelburg.nl

ballonfiestabarneveld.nl

8. BALLONFIËSTA BARNEVELD 16 t/m 19 augustus

In augustus vindt in Barneveld voor de 39e keer een van de grootste ballonvaartevenementen van Europa plaats.

muziekzomer.nl

9. BOTTERDAGEN ELBURG

10. 2017 NJO MUZIEKZOMER GELDERLAND

Tijdens het tweede weekend van september zal er in Elburg weer gevaren worden met authentieke botters.

Muziek in de mooiste concertzalen en industriële gebouwen, maar ook in romantische tuinen en kerkjes.

7, 8 en 9 september

4 t/m 20 augustus

MINI-GUIDE CULTURE

TO SEE | PALEIS HET LOO De Oranjes woonden en werkten meer dan 300 jaar op Paleis Het Loo. Wat begon als een jachtverblijf voor een stadhouder groeide uit tot een paleis voor een koning. De Oranjes ontvingen er hun gasten, voor vertier en zaken. Er werd verbouwd, gemoderniseerd, kunst verzameld en een tuin ontworpen. De tuinen werden gebruikt om in te flaneren en te genieten van exotische bloemen en planten. Binnen vonden koninklijke diners plaats, geserveerd op prachtige serviezen. Een rijk en royaal verleden dat terug te zien is op Het Loo.

De tuinen van Paleis Het Loo mogen zich rekenen tot een van de mooiste van Europa!

MINI-GUIDE CULTURE

e tuin van Paleis Het Loo is de grootste historische baroktuin van Nederland. Beelden van goden en godinnen uit de klassieke mythologie en zoâ&#x20AC;&#x2122;n 400 potten en vazen zorgen voor een levendig aanzicht, evenals de 45 Delfts blauwe tuinvazen. Bekend zijn ook de fonteinen, waarvan de 13

meter hoge Koningssprong een echte blikvanger is. Tijdens de Franse Revolutie woonde Lodewijk Napoleon korte tijd op Het Loo. Door zijn watervrees liet hij alle fonteinen en waterpartijen dichtgooien en een landschapspark aanleggen. Later zijn de tuinen weer teruggebracht naar

het ontwerp van William & Mary, de grondleggers en eerste bewoners van Paleis Het Loo. Een symmetrische tuin met veel parterres, indrukwekkende fonteinen en historische beplanting. De berceau, een door haagbeuk overdekte loofgang, biedt een schilderachtige entourage voor een zomerwandeling.

PALEIS HET LOO

MINI-GUIDE CULTURE

TO SEE | PALEIS HET LOO

OPENINGSTIJDEN

TENTOONSTELLINGEN 2017:

Dinsdag tot en met zondag van 10.00 tot 17.00 uur. Maandag gesloten, tenzij een feestdag. Nieuwjaarsdag gesloten.

• t/m 5 februari Anna Paulowna, kleurrijke koningin • 23 maart t/m 27 augustus Chapeaux! de hoeden van Koningin Beatrix

Een entreebewijs geeft toegang tot het paleis, de tuinen en de stallen. Van april t/m oktober is ook de Oranje-wandeling bij de prijs inbegrepen. Bezoekduur: een volledig bezoek duurt circa 3 uur.

ACTIVITEITEN 2017:

• 1 april t/m 31 oktober Oranje-wandeling, wandelroute in het paleispark • Dins- en woensdagen (zomer) Prinsen- & Prinsessendagen • 2 mei t/m 29 oktober Blauw & Bont, Delfts blauw in de paleistuinen • Schoolvakantie (regio midden) paleisreis voor kinderen • September Tuinmaand

MINI-GUIDE CULTURE

AGENDA 2017

De tentoonstelling ‘Chapeaux! de hoeden van Koningin Beatrix’ van 23 maart t/m 27 augustus 2017

Gedurende het jaar zijn er meerdere tentoonstellingen te zien op Paleis Het Loo. Ook worden er regelmatig leuke activiteiten georganiseerd, Bekijk de volledige agenda op paleishetloo.nl. Links staan er een aantal uitgelicht.

RONDLEIDINGEN EN AUDIOTOUR

RESTAURANTS

Paleis Het Loo beschikt over twee restaurants. Deze bevinden zich op Het paleis en de tuinen kunnen op het terrein van Paleis Het Loo en zijn eigen gelegenheid worden bezocht. toegankelijk voor alle bezoekers van Wil je echter leuke achtergrondverhalen en interessante weetjes horen, het paleis. Bij restaurant Balzaal dan is een rondleiding door een erva- kun je zowel binnen als buiten genieten van het mooie uitzicht en ren gids of de audiotour een aanrader. De rondleiding in het Nederlands de heerlijke gerechten. Grand Café en de audiotour (Nederlands, Engels, Prins Hendrik Garage is gelegen Duits & Frans) zijn op de dag zelf te op het Stallenplein met uitzicht op regelen, reserveren is niet mogelijk. het monumentale stallencomplex. De Een rondleiding in het Engels, Duits gerechten in het zelfbedieningsrestauof Frans dient vooraf gereserveerd te rant wisselen dagelijks. Van koeken tot worden. De audiotour is ook geschikt salades, er is voor elk wat wils. voor rolstoelgebruikers. Dagrondleidingen zijn gratis, een ge- KONINKLIJKE HIGH TEA reserveerde rondleiding of audiotour In de Koningin Wilhelminazaal wordt is € 3,00 p.p. exclusief entree. Voor een vorstelijke high tea geserveerd een gereserveerde rondleiding geldt met hartige en zoete lekkernijen een minimumtarief van € 25,00. (ook voor kinderen). Reserveer uw tafel alvast online!

SPEELPALEIS HET LOO Even heerlijk klimmen en klauteren in een echt paleis? Dat kan in Apeldoorn bij ‘Speelpaleis Het Loo’. Het speelpaleis is te vinden naast de Prins Hendrik Garage aan het Stallenplein.

PRIJZEN Vanaf 13 jaar: € 14,50 Vanaf 13 jaar: online € 14,00 4 t/m 12 jaar: € 5,00 Gezinskaart*: € 35,00 * 2 volw. + max. 4 kinderen t/m 12 jaar Parkeren: max. € 7,00 per auto. Touringcars parkeren gratis. Bezoekadres: Hoofdingang via Amersfoortseweg (parkeerplaats). Navigatie-adres: Apeldoorn, 7313 AA MINI-GUIDE CULTURE

TO SEE | MUSEA EN ATTRACTIES

WAAR OP DE KAART? Zwolle

Hattem

Elburg

u Vel

Harderwijk

burgerszoo.nl

apenheul.nl

1. APENHEUL

4 9

J.C. Wilslaan 21, 7313 HK Apeldoorn E info@apenheul.nl T 0031 55 357 57 57

IJssel

Apeldoorn

6. KRÖLLER-MÜLLER MUSEUM

Antoon van Hooffplein 1, 6816 SH Arnhem E info@burgerszoo.nl T 0031 26 442 45 34

Houtkampweg 6, 6731 AW Otterlo E info@krollermuller.nl T 0031 318 59 12 41

Het Nationale Park De Hoge Veluwe

5 8

Ede

Arnhem

Nederrijn

spelerij.nl

Veldweg 5, 6952 GX Dieren E info@spelerij.nl T 0031 313 41 31 18

5. KONINKLIJKE BURGERS’ ZOO

Zutphen

2. DE SPELERIJ

krollermuller.nl/bezoek

hogeveluwe.nl Waal

Nijmegen Maas

openluchtmuseum.nl

7. NAT. PARK DE HOGE VELUWE

8. NED. OPENLUCHTMUSEUM

Houtkampweg 9, 6731 AV Otterlo E reserveringen@hogeveluwe.nl T 0800 835 36 28

Hoeferlaan 4, 6816 SG Arnhem E info@openluchtmuseum.nl T 0031 26 357 61 11

Rijn

dolfinarium.nl

julianatoren.nl

paleishetloo.nl

schateiland-zeumeren.nl

3. DOLFINARIUM

4. JULIANATOREN

9. PALEIS HET LOO

10. SCHATEILAND ZEUMEREN

Strandboulevard Oost 1, 3841 AB Harderwijk E info@dolfinarium.nl T 0031 341 46 74 67

Amersfoortseweg 35, 7313 AC Apeldoorn E info@julianatoren.nl T 0031 55 355 32 65

Amersfoortseweg (hoofdingang), 7313 AA Apeldoorn E info@paleishetloo.nl T 0031 55 577 24 00

Stroetweg 7, 3781 PR Voorthuizen E info@schateiland-zeumeren.nl T 0031 342 74 07 40

MINI-GUIDE CULTURE

TO SEE | MUSEA EN ATTRACTIES

WAAR OP DE KAART? Zwolle

Elburg

u Vel

12 19

Harderwijk

airbornemuseum.nl

coda-apeldoorn.nl

11. CODA MUSEUM

Vosselmanstraat 299, 7311 CL Apeldoorn E mail@coda-apeldoorn.nl T 0031 55 526 84 00

IJssel

Apeldoorn

14 17

zandsculpturen.nl/debeeldentuin.nl

15. AIRBORNE MUSEUM HARTENSTEIN

16. ZANDSCULPTUREN / DE BEELDENTUIN

Utrechtseweg 232, 6862 AZ Oosterbeek E info@airbornemuseum.nl T 0031 26 333 7710

Oude Barnevelderweg 5, 3886 PT Garderen E info@debeeldentuin.nl T 0031 577 462 482

Zutphen

Het Nationale Park De Hoge Veluwe

Ede

15 Nederrijn

20 Arnhem

noord-veluws-museum.nl

12. NOORD-VELUWS MUSEUM

stoomtrein.org Waal

Nijmegen

Winckelweg 17a, 8071 DN Nunspeet T 0031 341 250 560

Maas

pluktuinhetplatteland.nl

17. VELUWSCHE STOOMTREIN MAATSCHAPPIJ

18. PLUKTUIN HET PLATTELAND

Dorpstraat 140, 7361 AZ Beekbergen E info@stoomtrein.org T 0031 55 506 1989

Engersteeg 14, 3882 RJ Putten E info@pluktuinhetplatteland.nl T 0031 341 352 506

Rijn

kokexperience.nl

binky.nl

koperenezel.nl

museumarnhem.nl

13. KOK EXPERIENCE

14. KINDERPARADIJS MALKENSCHOTEN

19. SPEEL EN DOE PARADIJS DE KOPEREN EZEL

20. MUSEUM ARNHEM

Hoofdweg 2, 3842 GZ Harderwijk E info@kokexperience.nl T 0031 341 230 000

Dubbelbeek 4, 7333 NJ Apeldoorn E malkenschoten@accres.nl T 0031 55 533 28 03

Kopermolenweg 4, 8161 RM Epe E info@dekoperenezel.nl T 0031 578 66 24 52

Utrechtseweg 87, 6812 AA Arnhem E info@museumarnhem.nl T 0031 26 303 14 00

MINI-GUIDE CULTURE

TO SEE | MUSEA EN ATTRACTIES

TO SEE | STERREN VAN DE VELUWE

WAAR OP DE KAART? Zwolle

Elburg

eer

m we

u Vel

Harderwijk

decathlon.nl

21. DECATHLON APELDOORN

De Voorwaarts 25, 7321 MA Apeldoorn T 0031 55 36 84 440

IJssel

Apeldoorn Zutphen

Het Nationale Park De Hoge Veluwe

Ede

STERREN GENOEG OP DE VELUWE

Arnhem

Nederrijn

decathlon.nl

22. DECATHLON ARNHEM Olympus 1, 6832 EL Arnhem T 0031 26 20 22 600

Waal

Nijmegen Maas Rijn

plankenwambuis.nl

golfenophetrijk.nl

23. RESTAURANT PLANKEN WAMBUIS

24. GOLFBAAN HET RIJK VAN NUNSPEET

Verlengde Arnhemseweg 146, 6718 SM Ede E info@plankenwambuis.nl T 0031 26 48 21 251

Plesmanlaan 30, 8072 PT Nunspeet E info@golfbaanhetrijkvannunspeet.nl T 0031 341 25 52 55

MINI-GUIDE CULTURE

Zeg het maar: wil je top, top of top? Keuze genoeg als je op de Veluwe lekker wilt eten. De Veluwe telt namelijk bijzonder veel superkeukens. Van De Leest in Vaassen tot De Kromme Dissel in Heelsum en van Het Roode Koper in Leuvenum tot ‘t Nonnetje en Basiliek in Harderwijk kun D de sterren tellen. En er staan nog meer geweldig goede je Veluwse keukens in de lijst van 500 beste restaurants in Nederland van restaurantgids Lekker. Het betoverende culinaire paleis De Leest in het Veluwse Vaassen van meesterkok Jacob-Jan Boerman heeft 3 sterren; je kunt er ‘puur en chique genieten’. Aan de Vischmarkt, een pittoresk pleintje achter de boulevard van Harderwijk zijn maar liefst twee restaurants bekroond met Michelinsterren. In het voormalige Agnietenklooster vind je restaurant Basiliek (1 Michelinster) en even

verderop zit ‘t Nonnetje met 2 Michelinsterren. Het Roode Koper, gevestigd in een imposante villa in Leuvenum, O Mundo te Wageningen en Het Koetshuis in Bennekom hebben eveneens een Michelinster. Uniek is de prestatie van De Kromme Dissel in Heelsum, die in 2017 voor de 46ste keer op rij een ster heeft behaald.

DE BESTE VELUWSE RESTAURANTS VOLGENS LEKKER: 3 > De Leest, Vaassen 34 > ‘t Nonnetje, Harderwijk 45 > Het Koetshuis, Bennekom 52 > Het Roode Koper, Leuvenum 56 > De Kromme Dissel, Heelsum 58 > Basiliek, Harderwijk 73 > O Mundo, Wageningen 85 > De Echoput, Hoog Soeren Meer geweldige restaurants op de Veluwe: lekker500.nl

MINI-GUIDE CULTURE

TO SEE | HET NATIONALE PARK DE HOGE VELUWE HET NATIONALE PARK DE HOGE VELUWE

GROENE SCHATKAMER VAN NEDERLAND Het Nationale Park De Hoge Veluwe is uniek in de wereld, door de combinatie van natuur en kunst. Het is dé plek om rust te ervaren, bijzondere landschappen en wilde dieren te zien, maar ook om deel te nemen aan georganiseerde activiteiten als excursies, rondleidingen, workshops en evenementen. Uiteraard kun je de overweldigende natuur van het 5.400 hectare tellende Park ook op eigen gelegenheid te verkennen, bijvoorbeeld op een gratis Witte Fiets. De verschillende landschappen wisselen elkaar continu af; tijdens een tocht door het Park kom je door gevarieerde bossen, over heidevelden, grasvlakten en buitenlands aandoende stuifzandgebieden.

et Park is de nalatenschap van één van de meest markante echtparen uit de Nederlandse geschiedenis: Anton en Helene Kröller-Müller. Zij kochten vanaf 1909 in meerdere fasen stukken grond; het huidige Nationale Park De Hoge Veluwe. Anton was een enthousiast jager en Helene een 22

MINI-GUIDE CULTURE

gepassioneerd kunstverzamelaar. Hun ideaal was het samenbrengen van natuur en cultuur. Nu, dik 100 jaar later, kunnen wij nog steeds genieten van hun nalatenschap: een gevarieerd landschap en een groot cultureel aanbod met onder andere het Kröller-Müller Museum en Jachthuis Sint Hubertus.

VOLG HENK RUSELER Wil je een kijkje achter de schermen bij Het Park? Volg dan de prachtige blogs van boswachter Henk Ruseler op HetbestevandeVeluwe.nl!

VERKEN HET PARK Er zijn meerdere mogelijkheden om het Park te verkennen: wandelend, fietsend of te paard. Wanneer je besluit het Park op de fiets te verkennen, kun je gebruik maken van bijna 40 kilometer aan fietspaden. Dit kan op een eigen fiets, maar ook op een gratis te

gebruiken Witte Fiets. De Witte Fiets is onlosmakelijk verbonden met het Park; er zijn er 1.800, verdeeld over de verschillende ingangen en musea in het Park. Je kunt bij binnenkomst dus direct een fiets pakken en op pad gaan. MINI-GUIDE CULTURE

TO SEE | JACHTHUIS ST. HUBERTUS HET HELE JAAR DOOR

ACTIVITEITEN & EVENEMENTEN

Het hele jaar door worden er allerlei activiteiten en evenementen georganiseerd. Zo vindt elke vierde zaterdag van de maand de streekmarkt plaats: met kraampjes vol leuke decoratieve producten en typisch Veluwse specialiteiten. Of wat te denken van een interessante lezing op de laatste zondag van de maand? Maar vergeet ook de diverse safari’s en wandelingen niet. Onder begeleiding van de boswachter of natuurgids ga je op zoek naar bijzondere dieren plantsoorten in prachtige landschappen. Nieuw in 2017 is de Fietstocht langs Kunstwerken, waarbij men onder begeleiding van een gids stilstaat bij de verschillende kunstwerken in het Park. Het weekend Van Het Paard in de zomer en het NK Burlen eind augustus.

MUSEONDER

KINDEREN In het Park is ook voor kinderen van alles te beleven voor een leuke en spannende dag. Ga bijvoorbeeld sporen zoeken in het bos, of bespied de wilde dieren vanuit een van de wildobservatieplaatsen. Er lopen dieren zoals herten, reeën, wilde zwijnen en moeflons los rond in het Park, het kan dus zomaar gebeuren dat je oog in oog komt te staan met een van deze Parkbewoners. Er zijn bijna ieder weekend speciale kinderactiviteiten. Van poppenkast tot goochelaar en van spannende

JACHTHUIS ST. HUBERTUS

GESAMTKUNSTWERK VAN BERLAGE In Het Nationale Park De Hoge Veluwe vind je fantastische flora en fauna, overweldigende landschappen, inspirerende kunst en bijzondere architectuur. Een prachtig staaltje kunst en architectuur is onder andere terug te vinden in Jachthuis Sint Hubertus, het voormalige buitenverblijf van de stichters van het Park: het echtpaar Kröller-Müller. Het Jachthuis is een van de belangrijkste monumenten in Nederland. Wil je dit bijzondere gebouw van binnen bekijken? Er worden dagelijks rondleidingen verzorgd door de belangrijkste vertrekken. 24

MINI-GUIDE CULTURE

PRAKTISCHE INFORMATIE

Meer weten over het leven ónder de grond? Dat kan in het Museonder, het eerste ondergrondse museum ter wereld. Het Museonder geeft een verrassend beeld van alles wat er onder het aardoppervlak leeft en wat er vroeger geleefd heeft.

verhalen tot vrolijk theater. In de schoolvakanties worden er zelfs bijna elke dag leuke kinderactiviteiten georganiseerd, zoals uilenballen uitpluizen of nestkastjes maken. In de zomer zijn er kindersafari’s. De kinderen gaan met de boswachter het bos in, en slapen ‘s nachts in de buitenlucht onder de sterrenhemel.

Liever op eigen gelegenheid met het gezin op pad? Dan zijn bij het Bezoekerscentrum het hele jaar door tal van leuke speurtochten en ontdekkingsroutes verkrijgbaar zoals het spannende interactieve iPad-spel The Nature Game, of de ‘Knapzak-route’ inclusief een rugzakje voor het verzamelen van de opdrachten uit het boekje.

achthuis Sint Hubertus is ontworpen door de beroemde architect Hendrikus Petrus Berlage (1856-1934). Het gebouw neemt een nogal uitzonderlijke plaats in binnen het oeuvre van Berlage, want waar hij doorgaans rationele, zakelijke ontwerpen maakte, toonde hij met het Jachthuis juist een overdaad aan aandacht voor het ambacht van het ontwerpen. Dit is een van de redenen waarom het Jachthuis in binnen- en buitenland groot aanzien geniet. Waar Berlage doorgaans van opdrachtgevers alleen de opdracht kreeg voor het ontwerpen van een gebouw, ontwierp hij in het geval van het Jachthuis ook het complete interieur, tot zelfs het bestek aan toe. Ook de directe omgeving, het park rondom het Jachthuis, is van Berlages hand, net als de brug over een uitloper van de vijver. Dit maakt

Tickets Dagkaart Park • Volwassene € 9,30 • Kind (6-12 jaar) € 4,65 • Auto of motor € 6,50 • Parkeren bij de ingang € 3,00 Honden kunnen het Park in, mits ze zijn aangelijnd. Ze zijn niet toegestaan in de Beeldentuin en de verschillende gebouwen behalve Parkrestaurant De Hoge Veluwe. Het Park is uitermate goed toegankelijk voor mindervalide bezoekers. Er zijn routes die toegankelijk zijn met de rolstoel en bij de fietsenwerkplaats zijn rolstoelen te reserveren.

Volg ons op social media!

Openingstijden

In het Park ligt een prachtig kampeerterrein voor de ware natuurliefhebber, vlakbij Ingang Hoenderloo.

Het Nationale Park De Hoge Veluwe Januari t/m maart: 09.00 - 18.00 uur April: 08.00 - 20.00 uur Mei: 08.00 - 21.00 uur Juni en juli: 08.00 - 22.00 uur Augustus: 08.00 - 21.00 uur September: 09.00 - 20.00 uur Oktober: 09.00 - 19.00 uur November en december: 09.00 - 18.00 uur Het Park is dagelijks tot een uur voor sluitingstijd toegankelijk.

het Jachthuis tot een zogenaamd Gesamtkunstwerk: een samenspel van alle kunsten. De bouw van Jachthuis Sint Hubertus verliep niet zonder slag of stoot, want Helene Kröller-Müller wist heel goed wat ze wilde. Dit leidde meer dan eens tot conflicten, met een vertraagde bouw tot gevolg. Uiteindelijk werd de bouw voltooid in 1920. Het echtpaar gebruikte het Jachthuis vanaf dat moment vooral als buitenverblijf, pas in de laatste fase van hun leven woonden zij er permanent. Jachthuis Sint Hubertus is dagelijks te bezichtigen middels diverse soorten rondleidingen. Naast de reguliere rondleidingen zijn er ook speciale kinderen familierondleidingen. Tijdens de winterperiode van november t/m maart vinden er bovendien

Het Nationale Park De Hoge Veluwe facebook.com/parkhogeveluwe @hogeveluwe @hogeveluwe Kijk voor meer info op hogeveluwe.nl

Restaurants Parkrestaurant De Hoge Veluwe, gelegen tegenover het Bezoekerscentrum, is zeven dagen per week geopend. Naast het Parkrestaurant vind je een grote kinderspeeltuin. Meer info op hogeveluwe.nl.

Natuurcamping

Route Het Nationale Park De Hoge Veluwe is per auto via de snelwegen A1, A50 en A12 bereikbaar. Volg de borden met ‘Park Hoge Veluwe’. Het Park heeft drie ingangen: Hoenderloo, Schaarsbergen en Otterlo. Adviessnelheid binnen het Park is 40 km/uur.

speciale thema-rondleidingen plaats, waarbij je in vertrekken komt die normaliter gesloten zijn voor het publiek. Prijzen en tijden van de rondleidingen zijn te vinden op hogeveluwe.nl.

Openingstijden Jachthuis Sint Hubertus Het Jachthuis is alleen in zijn volle glorie te bewonderen door deel te nemen aan een rondleiding. Kosten € 4 p.p. voor volwassenen (excl. entree Park) en € 2 p.p. voor kinderen van 6 t/m 12 jaar (excl. entree Park). Voor meer informatie en het plannen van een rondleiding: hogeveluwe.nl In de Theekoepel naast Jachthuis Sint Hubertus kun je terecht voor koffie, thee en iets lekkers. Gesloten op maandag, meer informatie op hogeveluwe.nl.

MINI-GUIDE CULTURE

TO SEE | KRÖLLER-MÜLLER MUSEUM KRÖLLER-MÜLLER MUSEUM

ELK SEIZOEN UNIEK In het Kröller-Müller Museum komt al het schone samen. De unieke combinatie van kunst, natuur en architectuur staat garant voor een bijzondere ervaring. Een belevenis die alle zintuigen prikkelt. Het museum is een paradijs voor ervaren kunstliefhebbers en onbevangen nieuwkomers. Met bijna 400.000 bezoekers per jaar behoort het Kröller-Müller Museum tot de best bezochte musea van Nederland. En ook internationaal trekt de collectie volle zalen. Uitgeleende meesterwerken bereiken wereldwijd een miljoenenpubliek.

INDRUKWEKKEND

et museum oogt van buiten misschien streng, binnen is het licht en vriendelijk, huiselijk zelfs. Nergens anders kom je zó dicht bij de werken van Vincent van Gogh als hier. Met 88 schilderen en 182 tekeningen bezit het museum de op een na grootste Van Gogh-verzameling ter wereld. Daarnaast bevat de collectie topstukken van nagenoeg alle toonaangevende meesters zoals Picasso, Seurat, Monet, Renoir, Toorop, Mondriaan en vele anderen. Je kijkt tegelijkertijd als door een

‘Gewoon het mooiste museum van Nederland, zowel binnen als buiten! Prachtig.’ 26

MINI-GUIDE CULTURE

groot huiskamerraam naar buiten de tuin in en ziet de beelden van Auguste Rodin, Barbara Hepworth, Jan Fabre, Marta Pan, Aristide Maillol en Joep van Lieshout. Ook in de beeldentuin, een buitenzaal van 25 hectare waarin moderne beeldhouwkunst een natuurlijke bestemming vindt, kom je dichtbij de kunst, erin zelfs, zoals in de wonderlijke Jardin d’émail van Jean Dubuffet.

HELENE’S LEVENSWERK

Het museum is het levenswerk van Helene Kröller-Müller. Tussen 1907 en 1922 koopt zij samen met haar man Anton Kröller bijna 11.500 kunstwerken aan, waarmee haar verzameling tot de grootste privé-collecties van de twintigste eeuw gerekend kan worden. Helene droomt van een eigen ‘museumhuis’, een plek waar ze haar liefde voor

‘Door het Nationale Park naar het museum is op zich al een belevenis. Het museum zelf is indrukwekkend, de schilderijen kan je van zeer dichtbij bewonderen. Je kan al het moois voelen tot in de tenen.’ moderne kunst met iedereen kan delen. Als in 1938 het Kröller-Müller Museum zijn deuren opent, ziet Helene haar droom werkelijkheid worden. De collectie blijft voor de toekomst én het grote publiek behouden.

BIJZONDERE BELEVENIS

Een bezoek aan het museum is een belevenis. Een ontdekkingstocht die al begint bij de entree van Het Nationale Park De Hoge Veluwe. Lopend of op een gratis witte fiets kunnen bezoekers vrij ronddwalen in de natuur, om vanzelf uit te komen bij de mooiste schatkamer die Nederland rijk is. MINI-GUIDE CULTURE

TO SEE | MONDRIAAN TOT DUTCH DESIGN

MONDRIAAN TOT DUTCH DESIGN

Van Mondriaan tot zigzagstoel. Van rood, blauw, geel tot Rietveldpaviljoen. De hele wereld kent de kunstwerken en ontwerpen van De Stijl. Deze kunststroming werd opgericht door Van Doesburg in Leiden. De leden van De Stijl streefden naar een radicale hervorming van de kunst, die gelijke tred hield met de technische, wetenschappelijke en sociale veranderingen in de wereld. Deze hervorming bestond uit het gebruik van een minimum aan kleuren en een zo eenvoudig mogelijke vormgeving. Piet Mondriaan Smoke chair

visitveluwe.nl/mondriaan-tot-dutch-design

De vernieuwingsdrang van De Stijl wordt de laatste 25 jaar voortgezet onder de noemer Dutch Design. De Stijl heeft vele ontwerpers en architecten beïnvloed en inspireert hedendaagse kunstenaars nog steeds. Piet Mondriaan is voor alle De Stijl-kunstenaars het grote voorbeeld.

PROGRAMMA DOOR HEEL NEDERLAND In 2017 is De Stijl 100 jaar oud. Alle reden om groots te vieren dat de iconen van vernieuwing van toen na 100 jaar nog springlevend zijn. Nederland viert in 2017 honderd jaar voorhoede van de internationale kunst, 100 jaar vernieuwing in kunst, architectuur en design. Gedurende het hele jaar vinden tal van grote en kleine tentoonstellingen plaats op verschillende locaties in Nederland. In Den Haag huist ’s werelds grootste Mondriaancollectie met 300 28

MINI-GUIDE CULTURE

kunstwerken van de internationaal geroemde kunstenaar. In Leiden en Drachten kun je kennis maken met oprichter Van Doesburg. In Utrecht-Amersfoort zie je hoe Gerrit Rietveld via meubels en interieurs de woonkamers van Nederland veranderde en in Eindhoven leeft het gedachtegoed van De Stijl nog steeds door in het werk van hedendaagse designers.

PROGRAMMA GELDERLAND In Gelderland kom je op veel plekken in aanraking met De Stijl en de kunst die de beweging heeft voortgebracht. De verschillende Gelderse musea bieden in het Stijljaar een mooi programma met werk van kunstenaars gelieerd aan De Stijl. Het Kröller-Müller Museum is één van de schatkamers van De Stijl met topstukken van Mondriaan, Van Doesburg, Van der Leck en Rietveld.

Piet Mondriaan Victory Boogie Woogie (1942-44)

In Harderwijk kun je kennismaken met Vilmos Huszár, lid van het eerste uur van de invloedrijke kunstbeweging. In Villa Mondriaan kom je dicht bij de kunstenaar zelf, het huis waar Piet Mondriaan van zijn 8e tot 20e jaar heeft gewoond en de basis legde voor zijn kunstenaarschap. Museum Arnhem presenteert de tentoonstelling Peter Alma: pionier van moderne sociale kunst. Het CODA Museum in Apeldoorn schenkt aandacht aan de invloed van De Stijl op het ADO-speelgoed.

De volgende pagina´s tonen het totale programma dat in het internationale themajaar Mondriaan tot Dutch Design in Gelderland te zien is, met daarin uiteraard veel informatie over de Gelderse tentoonstellingen.

MINI-GUIDE CULTURE

TO SEE | MONDRIAAN TOT DUTCH DESIGN

KRÖLLER-MÜLLER SCHATKAMER VAN DE STIJL

Collage met werken van Hans (Jean) Arp (1886-1966) © Kröller-Müller Museum, Stiftung Arp e.V., Berlijn, Privé-collectie ©Pictoright

In 2017 is het honderd jaar geleden dat De Stijl, de wereldberoemde avantgarde kunst-beweging, is opgericht. In het internationale themajaar Mondriaan tot Dutch Design toont het museum twee speciale tentoonstellingen: vanaf het voorjaar Arp: The Poetry of Forms en vanaf het najaar De mecenas en de ‘verversbaas’. Helene Kröller-Müller en Bart van der Leck.

et Kröller-Müller is met topwerken van onder anderen Piet Mondriaan, Theo van Doesburg, Bart van der Leck en Gerrit Rietveld een van de schatkamers van De Stijl. De basis hiervoor werd gelegd door Helene Kröller-Müller.

Met Van der Leck sloot zij zelfs voor meerdere jaren een overeenkomst die haar recht gaf op eerste koop van zijn werk. Dit leidde tot een imposante verzameling Van der Lecks: 42 schilderijen en zo’n 400 tekeningen.

In dit artikel aandacht voor twee speciale tentoonstellingen rondom het internationale themajaar Mondriaan tot Dutch Design.

ARP: THE POETRY OF FORMS Adres

Openingstijden

Houtkampweg 6, 6731 AW Otterlo

Tickets Dagkaart Kröller-Müller Museum inclusief Park • Volwassene € 18,60 (met museumkaart € 9,30) • Kind (0-6 jaar) gratis • Kind (6-12 jaar) € 9,30 (met museumkaart € 4,65)

Volg ons op social media! Kröller-Müller Museum facebook.com/krollermuller twitter.com/krollermuller Kijk voor meer info op krollermuller.nl

MINI-GUIDE CULTURE

Kröller-Müller Museum Het museum is het hele jaar door geopend van dinsdag tot en met zondag en tevens op feestdagen van 10.00 - 17.00 uur. De beeldentuin sluit om 16.30 uur. Gesloten op Nieuwjaarsdag.

Restaurant Monsieur Jacques is een zelfbedieningsrestaurant dat in het Kröller-Müller Museum is gevestigd. De kaart biedt een uitgebreid assortiment lunchgerechten evenals lekkers voor bij de koffie. Veel van de producten zijn (van) typische streekproducten en van biologische herkomst. Meer info op monsieurjacques.nl.

Route per auto Via de snelwegen A1, A50 en A12. Volg de borden met ‘Park Hoge Veluwe/ Kröller-Müller’. Er zijn 3 ingangen: Hoenderloo, Schaarsbergen, Otterlo

Een tentoonstelling over één van de meest innovatieve en invloedrijke kunstenaars van de Europese avant-garde: Jean (Hans) Arp (18861966). Arp: The Poetry of Forms toont het werk van Arp in de volle breedte: sculpturen, reliëfs en werken op papier, poëzie, geschriften en publicaties. Hij publiceerde in de jaren 1925-1927 verschillende van zijn gedichten in het tijdschrift De Stijl. Theo van Doesburg noemde Arp in 1928 zelfs een van de ´principiële medewerkers aan De Stijl´. Arp: The Poetry of Forms is de eerste grote overzichtstentoonstelling van het oeuvre van Arp in Nederland en Groot-Brittannië sinds 1961.

Kröller-Müller Museum

Houtkampweg 6, 6731 AW Otterlo

20 mei - 17 sep 2017 krollermuller.nl/arp-the-poetry-of-forms

Openingstijden: di t/m zo en feestdagen: 10.00 tot 17.00 uur Het museum ligt midden in Het Nationale Park De Hoge Veluwe. Daarom betaal je als museumbezoeker ook entree voor het park. Dat geldt ook voor Museumkaarthouders. Kijk voor de entreeprijzen op de linkerpagina onder ‘Tickets’. Jean Arp, Torse préadamite, 1938, Étoile, 1939

MINI-GUIDE CULTURE

TO SEE | MONDRIAAN TOT DUTCH DESIGN DE MECENAS EN ‘VERVERSBAAS’. Helene Kröller-Müller en Bart van der Leck 14 okt 2017 - 2 apr 2018 krollermuller.nl/bart-van-der-leck-enhelene-kroller-muller

Bart van der Leck, De negociant, 1913

Deze tentoonstelling gaat over de complexe relatie tussen de kunstenaar Bart van der Leck en de oprichtster van het museum Helene Kröller-Müller. Met Van der Leck sloot Helene zelfs voor meerdere jaren een overeenkomst die haar recht gaf op eerste koop van zijn werk. Ook maakt Van der Leck in opdracht van firma Wm H. Müller & Co, waar Anton Kröller directeur is, een groot glas-in-loodraam voor het hoofdkantoor, affiches voor de Batavierlijn, mozaïeken voor het kantoor in Londen en kleurontwerpen voor interieurs van de woonhuizen, waaronder het jachthuis Sint Hubertus. Het museum stelt de tentoonstelling

STIJLLOOS Realisme versus abstractie

Kröller-Müller Museum Houtkampweg 6, 6731 AW Otterlo

samen uit de imposante verzameling werken van Bart van der Leck: 42 schilderijen en 400 tekeningen.

Museum Arnhem

Openingstijden: (ma gesloten) di t/m zo: 11.00 tot 17.00 uur Entreeprijzen: Volwassenen: € 10,-. Kinderen: 0-12 jaar: Gratis. Kinderen 13-17 jaar: € 5,-. Museumkaart: gratis

Links Carel Willink, Meisje met bal, olieverf op doek, 1925. Collectie Museum Arnhem. Foto: Marc Pluim Rechts Jan Mankes, Vaas met jasmijn, olieverf op doek, 1913. Collectie Museum Arnhem. Foto: Marc Pluim

MINI-GUIDE CULTURE

museumarnhem.nl

Peter Alma, muurschildering stationshal Amsterdam Amstel, 1939

museumarnhem.nl

24 dec 2017 - 2 apr 2018

Entreeprijzen: Volwassenen: € 10,-. Kinderen: 0-12 jaar: gratis. Kinderen 13-17 jaar: € 5,-. Museumkaart: gratis

Utrechtseweg 87, 6812 AA Arnhem

Anderzijds gaven de verschrikkingen van de Eerste Wereldoorlog en later het opkomend fascisme weinig reden tot hoop. Hoe gaven kunstenaars als Jan Mankes, Jan Sluijters, Lodewijk Schelfhout, Charley Toorop en Carel

Museum Arnhem Utrechtseweg 87, 6812 AA Arnhem

Openingstijden: (ma gesloten) di t/m zo: 11.00 tot 17.00 uur

18 feb 2017 - 7 mei 2017

De tentoonstelling Stijlloos toont de complexe tijdsgeest van de eerste decennia van de twintigste eeuw aan de hand van het realisme. Enerzijds was er veel optimisme, geloof in de toekomst en een betere samenleving.

PETER ALMA: PIONIER VAN MODERNE SOCIALE KUNST

Willink in hun werk uiting aan dezelfde maatschappelijke kwesties en vraagstukken als De Stijl-kunstenaars? Liggen de principes van de realisten en de abstracten eigenlijk wel zo ver uit elkaar?

De tentoonstelling zoomt in op het werk van de Nederlandse kunstenaar Peter Alma (1886-1969). Hij hoorde bij de groep avant-garde kunstenaars in de eerste helft van de vorige eeuw, net als zijn goede vriend Piet Mondriaan. Alma ontwikkelde zich als schilder vanuit

de figuratie naar abstractie. Daarna ontpopte hij zich als een kunstenaar die een geheel eigen route koos. Hij nam deel aan vele tentoonstellingen in binnen- en buitenland en stond aan de wieg van verschillende belangrijke initiatieven zoals de A.S.B.-tentoon-

‘IN DE STIJL VAN...’ Themarondleiding Het Jachthuis Sint Hubertus was het buitenverblijf van het echtpaar Kröller-Müller, naamgevers van het museum in het Park. Het Jachthuis werd ontworpen door architect Berlage. De directe omgeving, een park met een flinke vijverpartij, ontwierp hij, net als een brug over een uitloper van die vijver. Dit betekent dat het Het Jachthuis een zogenaamd Gesamtkunstwerk is. Tijdens de speciale themarondleiding ‘In de stijl van’ neemt een gids je in een kleine groep mee door het Jachthuis, waarbij je ook vertrekken kunt bekijken die tijdens een reguliere rondleiding niet worden bezocht. Speciale aandacht verdient het schilderwerk van Bart van der Leck, die de kleurontwerpen voor

stellingen (Architectuur, Schilderkunst en Beeldhouwkunst) en Socialistische Kunst Heden in het Stedelijk Museum te Amsterdam. Te zien zijn werken waarin zijn sociale houding en betrokkenheid met de werkende klasse in de samenleving tot uiting komen.

Jachthuis Sint Hubertus

Het Nationale Park De Hoge Veluwe

het schilderwerk in de vertrekken van het Jachthuis ontwierp. Het Jachthuis ligt in Het Nationale Park De Hoge Veluwe en is te bereiken via één van de drie ingangen van het Park, vanuit Schaarsbergen, Hoenderloo en Otterlo. Een entreekaartje tot het Park is nodig om het Jachthuis te kunnen bezoeken.

1 nov 2016 - 31 mrt 2017 hogeveluwe.nl Rondleidingen: di t/m vrij: 12.30 en 14.30 uur Zaterdagen, zondagen en tijdens de kerst- en voorjaarsvakantie: 11.30, 12.30, 13.30 en 14.30 uur. Reserveren is verplicht.

Buitenaanzicht Jachthuis Sint Hubertus

MINI-GUIDE CULTURE

TO SEE | MONDRIAAN TO DUTCH DESIGN ADO SPEELGOED en De Stijl

Voor liefhebbers van design, speelgoedverzamelaars en inwoners van Apeldoorn staat de naam ADO voor de bijzondere collectie houten speelgoed die in de jaren 1925-1955 ontworpen werd door Ko Verzuu. Deze collectie is niet alleen onlosmakelijk verbonden met de lokale

CODA Museum

Vosselmanstraat 299, 7311 CL Apeldoorn

Apeldoornse geschiedenis, maar raakt ook aan de vernieuwingen in de kunst, zoals ingegeven door de leden van De Stijl. Aanleiding voor de tentoonstelling is een boek over het ADO speelgoed in de collectie van CODA Apeldoorn. In het kader van het feestjaar Mondriaan tot

FASHION + DESIGN FESTIVAL ARNHEM Fashion + Design Festival Arnhem (FDFA) is hét zomerse stadsfestival waar mode, design, kunst en cultuur met elkaar versmelten. Een maand lang viert Arnhem haar creativiteit met exposities, evenementen, shows, voorstellingen, lezingen en workshops. Design en mode zijn sterk verbonden aan alle culturele uitingen die tijdens het festival plaatsvinden in de Gelderse hoofdstad. Dit komt tot uiting gedurende alle verschillende evenementen tijdens FDFA; met een bundeling van bestaande evenementen, nieuwe initiatieven, exposities, lezingen, workshops, voorstellingen en nog veel meer laat Arnhem zien dat de stad overvloeit van mode tot Dutch Design. Met de graduationshows van de internationaal bekende modeafdeling 34

MINI-GUIDE CULTURE

1 juni t/m 2 juli 2017 fdfarnhem.nl Kijk voor actuele openingstijden, entreeprijzen en locaties op fdfarnhem.nl

Villa Mondriaan Zonnebrink 4, 7101 NC Winterswijk Piet Mondriaan (1872-1944), Drie korenbalen in een veld, ca. 1907.

HUSZÁR VAN DE STIJL Stadsmuseum Harderwijk Donkerstraat 4, 3841 CC Harderwijk

15 jan - 28 mei 2017

3 mrt 2017 - 3 sep 2017

coda-apeldoorn.nl

villamondriaan.nl

20 mei 2017 - 3 sep 2017

Openingstijden: ma t/m vr: 10.00 tot 17.30 uur za: 10.00 - 17.00 uur zo: 13.00 - 17.00 uur

Openingstijden: t/m 3 mrt 2017 vr t/m zo: 11.00 tot 17.00 uur 4 mrt 2017 t/m 3 sep 2017 di t/m zo: 11.00 tot 17.00 uur

stadsmuseum-harderwijk.nl

Entreeprijzen: Volwassenen: € 10,-. Kinderen: 0-15 jaar: gratis. Museumkaart: gratis.

Entreeprijzen: Volwassenen: € 9,-. Kinderen: 0-18 jaar: gratis.

Dutch Design, 100 jaar De Stijl schenkt CODA in deze presentatie specifiek aandacht aan de invloed van De Stijl op het ADO speelgoed.

Verschillende locaties in Arnhem Centrum en Modekwartier. van ArtEZ Hogeschool voor de Kunsten start FDFA op 1 juni. De gehele maand zijn exposities in de stad te vinden; en een expositie van RAVAGE in het Museum Arnhem. Het Modekwartier van Arnhem staat op haar kop tijdens de jaarlijks terugkerende Nacht van de Mode. Ontwerpers verkopen ook dit jaar weer hun oude collecties en stoffen voor leuke prijzen tijdens de Arnhemse Stockdagen en ArtEZ sluit het festival af met hun Finals expositie vol beeldende kunst en vormgeving. Nieuw in het programma is FDFA PLAY waar voorstellingen geprogrammeerd zijn zoals; Introdans End Of Season, HOOP! Cirque de la Liberté en optredens en feesten o.a. in Luxor Live.

FIGURATIE IN STIJL

ArtEZ Graduationshow 2016 Ontwerper Boaz van Doornik Fotograaf: Eva Broekema

De invloedrijke kunstbeweging De Stijl veroorzaakte begin twintigste eeuw veel commotie met haar vurige pleidooi voor abstractie. Om dichter bij de universele harmonie te komen, gaven de kunstenaars als Piet Mondriaan, Theo van Doesburg, Vilmos Huszár en Bart van der Leck de voorkeur aan geometrische vormen en primair kleurgebruik. Wat veel mensen echter niet weten, is dat de oprichters van De Stijl hun carrière veelal begonnen

De Stijl als onderdeel van

Openingstijden: zo: 12.00 - 17.00 uur di t/m za: 10.00 - 17.00 uur Entreeprijzen: Volwassenen: € 6,-. Kinderen: 0-3 jaar: gratis. Kinderen 4-18 jaar: € 3,50. Museumkaart: gratis

met het schilderen van realistische landschappen en portretten. Daarnaast bleven onder andere Piet Mondriaan en Vilmos Huszár hun hele leven naast abstracte voorstellingen ook realistische kunst maken. In de tentoonstelling ‘Figuratie in Stijl’ wordt het spanningsveld tussen realistische en abstracte vormen uitgelicht en verder onderzocht. Het vroege én late figuratieve werk van de pioniers van abstracte kunst staat daarbij centraal.

Nederlands Openluchtmuseum

DE NEDERLANDSE CANON

Het Nederlands Openluchtmuseum in Arnhem opent in september 2017 de tentoonstelling De Canon van Nederland. De bezoeker van het museum wordt vanaf dat moment meegenomen op reis door de belangrijkste tijdvakken van onze historie. In het museum staat

De ambtsketen van de burgemeester van Harderwijk. Ontworpen en vervaardigd door beeldend kunstenaar Vilmos Huszár eind 1956, op initiatief van de toenmalige burgemeester.

Hoeferlaan 4, 6816 SG Arnhem

een origineel Rietveld-vakantiehuisje. Als een voyeur kijk je door een verrekijker naar het leven van een gezin dat hier een weekje vakantie viert. Rietveld ontwierp niet alleen het huisje, maar ook het interieur. De meubelen behoren tot de in 1934 ontworpen kratmeubelserie. In deze crisistijd wilde Rietveld goedkope, eenvoudig in elkaar te zetten meubels maken, die met de machine vervaardigd konden worden.

Vanaf sep 2017 openluchtmuseum.nl Openingstijden: Voor actuele openingstijden en entreeprijzen kijk op openluchtmuseum.nl

Een overzichtstentoonstelling geheel gewijd aan beeldend kunstenaar Vilmos Huszár (Boedapest 1884 - Harderwijk 1960), een van de medeoprichters van kunstbeweging De Stijl. Vanaf de jaren dertig tot zijn dood woonde en werkte hij in Hierden. Sjarel Ex, directeur van Museum Boijmans Van Beuningen, is kunsthistoricus en Vilmos Huszárdeskundige. Hij verleent zijn medewerking bij het samenstellen van de tentoonstelling als gastconservator. MINI-GUIDE CULTURE

TO SEE | MEER MUSEA

BELEEF HEDEN ÉN VERLEDEN De Veluwe heeft een lange historie en mede daardoor een zeer diverse en interessante cultuur. Overblijfselen uit lang vervlogen tijden komen overal aan de oppervlakte. Naast de culturele highlights op de Veluwe die uitgebreid aan bod zijn gekomen, zijn de volgende musea zeer zeker ook een bezoekje waard. Op de Veluwe beleef je het heden én verleden! Van hedendaagse kunst tot archeologische vondsten uit het verre verleden, en van molens tot historische bomentuinen.

in 1980 de voorganger verwoest had. In de molen zelf is vandaag de dag een bezoekerscentrum te vinden.

vriezeserfgoed.nl Groteweg 54, 8191 JX Wapenveld

HET PAKHUIS ERMELO

MARIAHOEVE

NOORD-VELUWS MUSEUM NUNSPEET Het Noord-Veluws Museum is vooral een kunstmuseum, dat werk toont van Noord-Veluwse kunstenaars. Het museum beperkt zich niet tot het geven van informatie over de schilderijen, maar koppelt daar verhalen aan van de schilders en de bewoners die in die tijd op dit deel woonden en werkten. In de loop van de 19e eeuw ontstaan overal in Europa kunstenaarskolonies. Kunstenaars uit de grote steden trekken er op uit. Door de uitvinding van de verftube kunnen zij hun landschappen ‘en plein air’ schilderen in plaats van in een atelier. Ook in en om Nunspeet en Elspeet vormt zich eind 19e eeuw een kunstenaarskolonie. Deze schilders 36

MINI-GUIDE CULTURE

van de Veluwe laten zich inspireren door de nieuwe kunststroming, het impressionisme. Het werk is losser van toets en toont steeds meer een impressie van het landschap met aandacht voor het licht en de kleur van het moment. De schilderijen van de Veluwse schilders vinden gretig aftrek in de steden en zelfs in Engeland en de Verenigde Staten. Meer dan 100 beeldende kunstenaars hebben tussen 1880 en 1950 in deze regio gewoond en gewerkt. Bekende kunstschilders die op de NoordVeluwe gewerkt hebben zijn Arthur Briët, Willy Martens, Edzard Koning, Jan van Vuuren, Ben Viegers, Jos Lussenburg, Jaap Hiddink en Chris ten Bruggen Kate. Noord-Veluws-museum.nl Winckelweg 17A, 8071 DN Nunspeet 0031 341 25 05 60 Openingstijden Maandag: gesloten Dinsdag t/m zaterdag: 10.00-17.00 uur Zondag: 13.00-17.00 uur Entreeprijzen 0 - 3 jaar Gratis 4 - 12 jaar € 3,00 Vanaf 13 jaar € 9,00

PUTTEN

VRIEZE’S ERFGOED HEERDE Het Vrieze’s Erfgoed is te vinden op het snijvlak van het Veluwe-massief en de IJsselvallei aan de noordzijde van Wapenveld. Het complex is door molenaar Willem Vrieze geschonken aan de stichting Molenbezit Heerde. Het bijzondere aan het erfgoed is dat de molenaar op 22 oktober 2013 op het erf begraven is. Het erfgoed heeft een omvang van drie hectare en je kan er een moestuin, boomgaard, bijenstal en een bijenhotel vinden. Daarnaast staat er al meer dan 400 jaar een molen op deze locatie. De huidige molen is in 1984 in gebruik genomen nadat een brand

Het bijzondere aan deze 20e -eeuwse boederij is dat ‘alles’ nog zo staat zoals Maria het heeft nagelaten. De meubels staan nog op hun plaats, kleding en linnengoed liggen in de kasten en in de kelder staan nog de gevulde weckflessen. Evenals de moestuin, boomgaard, knollenveld en paddenpoel. Samen met het verhaal dat de gids je vertelt kun je je een beeld vormen van hoe een boerenfamilie in de vorige eeuw leefde en werkte. De Mariahoeve is alleen onder leiding van een ervaren gids met een maximale groepsgrootte van 12 te bezoeken. Mariahoeveputten.nl Kiefveldersteeg 11, 3882 RG Putten 0031 6 302 340 32 Openingstijden: 1 nov tot 1 apr: wo en za van 13.30-16.30 uur 1 apr t/m 31 okt: wo t/m vrij van 13.30 tot 16.30 en za van 11.00 -17.00 uur Juli en augustus: van di t/m za van 11.00 – 17.00 uur Entreeprijzen 0 - 4 jaar Gratis 4 - 12 jaar € 2,50 Vanaf 13 jaar € 3,50

In Het Pakhuis ga je op reis door het verre verleden van Ermelo. Naast potscherven en vuurstenen is er een lijksilhouet dat in de jaren ’50 op het Speulderveld in een grafheuvel is gevonden. Het museum is een belevenis voor jong en oud. Er zijn diverse archeologische vondsten uit Ermelo en omstreken. Kinderen worden zelf archeoloog bij de bottenbak waar zij op zoek kunnen naar mammoetbotten. Ook maak je kennis met de Romeinen die tweeduizend jaar geleden in Ermelo in het Romeins marskamp bivakkeerden. In het museum sta je oog in oog met een Romeinse soldaat en ontdek je hoe het Romeinse manschap naar Ermelo kwam. De soldaten overnachtten hier op de Ermelosche Heide en de sporen van het marskamp dat zij er opsloegen, zijn nog altijd zichtbaar in het landschap. Dit marskamp is het enige bekende marskamp van Nederland. Hetpakhuisermelo.nl Molenaarsplein 24, 3851 MZ Ermelo 0031 341 760 777 Openingstijden 1 april t/m 31 oktober: dinsdag t/m zaterdag van 10.30-16.30 uur 1 november tot 1 april: zaterdag van 10.30-16.30 uur Entreeprijzen 0 - 3 jaar Gratis 4 - 13 jaar € 2,50 Volwassenen € 4,00 Museumkaart Gratis

MUSEUM NAIRAC BARNEVELD In Barneveld, tegenover de toren waar Jan van Schaffelaar in 1482 vanaf sprong, vind je Museum Nairac. Een inspirerende plek waar de geschiedenis van Barneveld in 10 thema’s tot leven komt. Op de uitgebreide archeologie-afdeling is de geschiedenis van de Veluwe in beeld gebracht aan de hand van vele voorwerpen. In de twee tentoonstellingszalen worden elk jaar tenminste drie tentoonstellingen georganiseerd op het gebied van kunst of geschiedenis. Tijdens je bezoek kun je van een kop koffie of thee genieten in het museumcafé en er is een uitgebreide museumshop aanwezig. Voor kinderen worden regelmatig workshops georganiseerd en zijn er speurtochten beschikbaar. Nairac.nl Brouwerstraat 1, 3771 HA Barneveld 0031 342 415 666 Openingstijden Maandag en zondag: gesloten Dinsdag t/m vrijdag: 11.00-17.00 uur Zaterdag: 13.00-17.00 uur Entreeprijzen 0 - 6 jaar Gratis 7 - 18 jaar € 2,00 Volwassenen € 7,50 Museumkaart Gratis

Meer musea: kijk op pag. 16-19 of op visitveluwe.nl/musea MINI-GUIDE CULTURE

TO SEE | VELUWSE KASTELEN VELUWSE KASTELEN

OP ZOEK NAAR VELUWSE SCHATTEN? ZOEK, ONTDEK, BEWONDER EN BELEEF! De Veluwe is rijk aan kastelen en landhuizen. Deze laten zeven eeuwen Gelderse geschiedenis en wooncultuur zien. Enkele daarvan kun je bezoeken om zo kennis te maken met het leven, de architectuur en kunst van vroegere tijden. Andere zijn alleen van buitenaf te bewonderen, zoals Kasteel De Vanenburg, Landgoed Oldenaller en Kasteel Middachten. Maar vrijwel allemaal maken ze onderdeel uit van prachtige uitgestrekte landgoederen en schitterend natuurschoon van waar je de nostalgie van weleer kunt beleven.

1 KASTEEL CANNENBURCH - VAASSEN

MINI-GUIDE CULTURE

Openingstijden • Geopend April t/m Oktober wo t/m zo 11.00 – 17.00 uur Kijk voor het actuele dagprogramma en schoolvakanties op glk.nl/cannenburch • Feestdagen: Pasen, Hemelvaart en Pinksteren geopend. Koningsdag, Kerst en Oud en Nieuw gesloten.

• Geldersch Landschap & Kasteelen met steun van meer dan 44.000 donateurs deze kastelen heeft gerestaureerd, heringericht en nu zorgvuldig in stand houdt?

@inavissch @cgrotenhuis85

• Dat je ook voor zakelijke bijeenkomsten, huwelijken, groepen, schoolreisjes en kinderfeestjes op deze locaties terecht kunt? @kimipimi

Kasteel Cannenburch is een rijk ingericht edelmanshuis. Veldmaarschalk Marten van Rossem bouwde het kasteel op de ruïne van een middeleeuwse burcht. De oorspronkelijke bewoners van het kasteel nemen je mee terug naar de 18de eeuw. Het kasteel, het bouwhuis en het park zijn op eigen gelegenheid te bezichtigen door middel van een audiotour of app. Kinderen kunnen zich verbazen over de schilderijen die tot leven komen en de fantastische zolder van het kasteel. In

• Je overal gratis kunt parkeren?

@jesse_lamboo

WAAR OP DE VELUWE?

glk.nl/cannenburch In Vaassen ligt in een prachtig oud parkbos met weilanden en vijvers het van oorsprong middeleeuwse Kasteel Cannenburch. Het kasteel staat in een betrekkelijk gave historische omgeving. De oude parkaanleg en molenbeken zijn nog in het landschap te zien. Het kasteel is een bezoek meer dan waard en in de omgeving kan men uitgebreid wandelen en fietsen.

Adres: Maarten van Rossumplein 4, 8171 EB Vaassen Bereikbaar: via de A50, afrit 26 Vaassen T 0031 578 57 12 92 facebook.com/KasteelCannenburch @kasteelcb Entree: Volwassenen € 9,50 Kinderen 4 t/m 18 jaar € 5,25 Donateurs en Museumkaarthouders gratis toegang (m.u.v. evenementen).

• Er aanvullende activiteiten voor groepen zijn, zoals Gelderland scooterritten, Landgoedspelen en schilderworkshops?

tap bij een van de vier opengestelde kastelen op de Veluwe in de tijd van middeleeuwse ridders of 18de-eeuwse jonkvrouwen en ervaar de levensecht ingerichte vertrekken, alsof de bewoners elk moment kunnen binnenlopen. Geniet van sprookjesachtige tuinen, parken en landgoederen. 2017 staat bovendien bol van de activiteiten en belevenissen!

WIST JE DAT...

GESPOT OP INSTAGRAM...#VISITVELUWE

de kasteelwinkel zijn mooie geschenken te koop. Voor een hapje en een drankje kun je terecht in de gewelvenkelder van het kasteel of bij het naastgelegen Restaurant ’t Koetshuis.

Zwolle

Hattem

Elburg

u Vel

Ook altijd al willen weten wat er zich achter de gesloten deuren van het kasteel afspeelt? Iedere laatste zaterdag van de maand vindt de geheime trappentour plaats. Je krijgt tijdens de tour de kans om onder begeleiding van een gids de geheime gangen, trappen en vertrekken van Kasteel Cannenburch te ontdekken. Reserveren is noodzakelijk. Daarnaast kan de Trappentour ook op aanvraag geboekt worden. Data: 29 april, 27 mei, 24 juni, 29 juli, 26 augustus, 30 september, 28 oktober.

GEHEIME TRAPPENTOUR

Harderwijk

IJssel

Apeldoorn

Zutphen

Het Nationale Park De Hoge Veluwe

4 3

Ede

Tijd: 13.30, 14.00 en 15.00 uur Nederrijn Prijs: Volwassenen € 9,50, kids € 4,75 Donateurs: volw. € 7,50, kids € 3,75 Reserveren noodzakelijk!

Arnhem

MINI-GUIDE CULTURE

Waal

Nijmegen

TO SEE | VELUWSE KASTELEN 2 KASTEEL DOORWERTH - DOORWERTH

glk.nl/doorwerth Een stoer, vriendelijk en superromantisch kasteel op de Veluwezoom, prachtig gelegen in de uiterwaarden van de Rijn.

Adres: Fonteinallee 2b, 6865 ND Doorwerth Bereikbaar: via de A50, afrit 19 Renkum T 0031 26 339 74 06 facebook.com/KasteelDoorwerth @kasteeldw Entree: Volwassenen € 9,50 Kinderen 4 t/m 18 jaar € 5,25 Donateurs en Museumkaarthouders gratis toegang (m.u.v. evenementen). Openingstijden

• Hele jaar geopend: di t/m zo 11.00 - 17.00 uur. Grootouderarrangementen (kleinkinderen gratis) op diverse extra geopende maandagen. • Feestdagen: Pasen, Hemelvaart, Pinksteren, 2e Kerstdag, Oudejaarsdag geopend ( Koningsdag, 1ste Kerstdag, Nieuwjaarsdag gesloten). Kijk voor het actuele dagprogramma en schoolvakanties op glk.nl/doorwerth

De rijke geschiedenis van het kasteel omvat meer dan zeven eeuwen. Het kende glorierijke, maar ook minder gelukkige tijden. Nu pronkt het weer in zijn volle 17de-eeuwse glorie, compleet met poortgebouw, koetshuis en stallen. Binnen kun je genieten van historisch ingerichte vertrekken en waan je je even een kasteelbewoner. In de wapenkamer kunnen kinderen een maliënkolder passen. In de zuidvleugel brengen de expositiezalen de geschiedenis van het kasteel, de bosbouw en de jacht in Nederland in beeld. Geniet van een kopje koffie, lunch of borrel in het Kasteelcafé.

3 KASTEEL & PARK ROSENDAEL - ROZENDAAL Het landgoed bestaat uit een imposant en historisch ingericht kasteel in een park met veel bezienswaardigheden. Kasteel Rosendael geeft een mooi beeld van hoe er vroeger op een kasteel werd geleefd. Er is een bijzondere collectie meubels, zilver en porselein te zien.

Adres: Rosendael 1, 6891 DA Rozendaal Bereikbaar: via de A12, afrit 26 Arnhem Noord en via de A50, afrit 20 T 0031 26 364 46 45 facebook.com/kasteelrosendael @kasteelrs Entree: Volwassenen € 9,50 Kinderen 4 t/m 18 jaar € 5,25 Donateurs en Museumkaarthouders gratis toegang (m.u.v. evenementen).

MINI-GUIDE CULTURE

Openingstijden • Geopend april t/m oktober: di t/m zo 11.00 - 17.00 uur. Kijk voor het actuele dagprogramma en schoolvakanties op glk.nl/rosendael • Feestdagen: Pasen, Hemelvaart en Pinksteren geopend. Koningsdag, Kerst en Oud & Nieuw gesloten.

Zowel het park als het kasteel zijn te bezichtigen. Informeer bij de receptie naar het dagprogramma. Rosendael heeft een sfeervolle kasteelwinkel met originele kadootjes, voor ieder wat wils!

LIEFDESBLOEMEN IN PARK EN KASTEEL Kwekers komen met hun planten, de reeds aanwezige Agapanthus collectie versterken en bieden ook hun

4 HUIS ZYPENDAAL - ARNHEM

TOEVALLIGE ONTMOETINGEN Iedere laatste zondag van de maand. Soms lijkt het alsof de vroegere bewoners van Kasteel Doorwerth weer tot leven zijn gekomen. Een ontmoeting met Charlotte Sophie Bentinck bijvoorbeeld, of één van haar kamermeisjes en wellicht kom je de baron zèlf tegen. Schellart van Obbendorf vertelt zijn verhaal in de ridderzaal. En die meneer die buiten aan het schilderen is, is dat... nee, maar dat is Theophile de Bock! Ontmoet zelf de vroegere bewoners van Kasteel Doorwerth! Tijd: 11.00 - 17.00 uur Prijs: reguliere entreeprijs

glk.nl/rosendael planten te koop aan! Daarnaast zijn er informatiesessies over de verzorging en kan men ook andere planten, streekproducten, ansichten, antiek, curiosa en topkwaliteit tuingereedschap kopen. Er zijn rondleidingen in het park en in de Oranjerie kun je een hapje en een drankje nuttigen. Tegen een kleine meerprijs is het mogelijk deel te nemen aan een rondleiding door de mooie vertrekken van het kasteel. Agapanthus- en Kasteeltuinmarkt Rosendael Tijd: za. 15 juli van 11.00 - 17.00 uur Prijs: Volwassenen € 5,00, meerprijs bezoek kasteel: € 2,00 Donateurs: gratis toegang tot het Kasteel

glk.nl/zypendaal Adres: Zijpendaalseweg 44, 6814 CL Arnhem Bereikbaar: via de A12, afrit 25 Oosterbeek of A50, afrit 20 Arnhem Centrum @huiszypendaal T 0031 26 364 46 45 Entree: Volwassenen € 7,50 Kinderen 4 t/m 18 jaar € 4,50 Donateurs en Museumkaarthouders gratis toegang (m.u.v. evenementen).

Huis Zypendaal is een prachtige 18de-eeuwse buitenplaats in Arnhem. Een mooi huis met bijgebouwen en een tuin in een groen beekdal, omgeven door stromend water. De interieurdecoratie van het huis is deels nog uit de 18de eeuw. Een voorbeeld is de bijzondere marmeren vloer in de gang, waarin een kettingmotief is ingelegd. Op de hoofdverdieping is het alsof je op bezoek gaat bij de familie Brantsen, die Zypendaal generaties lang bewoonde. In het park rondom huis Zypendaal kun je heerlijk wandelen, de hond uitlaten of picknicken. Je vindt er met rododendrons versierde gazons, sprengen, beekjes en

Openingstijden • April t/m oktober: Iedere zondag rondleidingen om: 12.00/13.00/14.00/15.00/16.00 uur • Feestdagen: Pasen, Hemelvaart en Pinksteren geopend. Koningsdag, Kerst en Oud & Nieuw gesloten.

vijvers. De vijvers zijn het leefgebied van onder meer de ijsvogel en grote gele kwikstaart.

KERST OP ZYPENDAAL Adellijke figuren en fraaie versieringen zorgen voor een mooie sfeer als u de kamers bezoekt vol verhalen. Ieder half uur gaat de deur open en beleef je een waar kerstverhaal. Buiten kun je heerlijk vertoeven bij de vuurkorven, warme chocolademelk en glühwein, onder het genot van fraaie muziek. Tijd: 9, 10, 16 en 17 december van 12.00 - 17.00 uur Prijs: Volwassenen en kids 4 t/m 18 jaar € 8,50 Donateurs: € 6,00 Reserveren noodzakelijk! MINI-GUIDE CULTURE

TO SEE | VELUWS ERFGOED BELEVEN MACHT EN PRACHT

Kasteel Middachten, Landgoed Middachten 3, De Steeg

BOER EN LANDSCHAP

Schaapskooien Eder en Ginkelse Heide Groot Ginkelseweg 2a, Ede

VELUWS ERFGOED BELEVEN!

Uit elke periode in de geschiedenis is er wel wat te vinden. Op deze pagina’s staan 20 parels gerangschikt op 4 thema’s: Macht en Pracht, Boer en Landschap, Handel en Bedrijvigheid en Militair Erfgoed. Kijk op veluweopdekaart.nl voor nog meer erfgoedparels en ook op veluwserfgoedbeleven.nl om te weten wat je op de Veluwe nog meer kan zien en doen!

De Veluwe heeft niet alleen geweldige natuur, maar staat vol met prachtig erfgoed. De combinatie natuur-cultuur maakt het gebied één groot buitenmuseum.

HANDEL EN BEDRIJVIGHEID

MILITAIR ERFGOED

Papierfabriek De Middelste Molen Kanaal Zuid 497, Loenen

Romeins Marskamp, N302 Ermelo

Oude ambachten & speelgoedmuseum, Rijksweg 87, Terschuur

Hunneschans Duno, Dunolaan, Heveadorp

Vaassense bekenroute Juliana t.o. ingang kasteel Cannenburch

Verscholen Dorp, Pas-Opweg, Vierhouten

Hanzestad Elburg, Ellestraat, Elburg

Maurits- en Frisokazerne D42, Nieuwe Kazernelaan 2, Ede

De Veluwsche Stoomtrein Maatschappij Dorpstraat 140, Beekbergen

IJssellinie , Meginhardweg, Arnhem

WAAR OP DE KAART?

Het Aardhuis, Aardhuis 3, Hoog Soeren

eltic Fields, Vijfsprongweg 13, C Lunteren

u Vel

eer

glk.nl/rosendael

13 9

Landgoed Staverden, Staverdenseweg 287, Staverden

Nederlands Pluimveemuseum, Hessenweg 2a, Barneveld

10 IJssel

Apeldoorn 15

12 8

Grafheuvellijn Epe-Vaassen. Nabij Gortelseweg-Wildweg, Vaassen

Landgoed Schovenhorst, Garderenseweg 93, Putten

7 19

6 1

Ede 17

Arnhem

Nederrijn Rijn

5 42

Museum De Casteelse Poort Bowlespark 1a, Wageningen MINI-GUIDE CULTURE

Stoomgemaal Hertog Reijnout / Arkemheen, Zeedijk 6, Nijkerk

Waal

MINI-GUIDE CULTURE

LUXE HOTELS

Bijzonder & Exclusief

Verspreid over de Veluwe bieden 7 Bilderberg hotels je de perfecte uitvalsbasis om te gaan genieten van de prachtige natuur en de vele bezienswaardigheden. Kijk op bilderberg.nl en reserveer een van de vele hotelarrangementen.

roodekoper.nl

HOTEL DE STERRENBERG

Jhr Dr C J Sandberweg 82, 3852 PV Ermelo E info@roodekoper.nl T 0031 577 40 73 93

Houtkampweg 1, 6731 AV Otterlo E info@sterrenberg.nl T 0031 318 591228

bilderberg.nl

BILDERBERG HOTEL KLEIN ZWITSERLAND

Koningstraat 7, 7315 HR Apeldoorn E keizerskroon@bilderberg.nl T 0031 55 521 77 44

Klein Zwitserlandlaan 5, 6866 DS Heelsum E klein-zwitserland@bilderberg.nl T 0031 317 31 91 04

bilderberg.nl

BILDERBERG HOTEL ‘T SPEULDERBOS

BILDERBERG RÉSIDENCE GROOT HEIDEBORGH

Speulderbosweg 54, 3886 AP Garderen E speulderbos@bilderberg.nl T 0031 577 46 15 46

Hogesteeg 50, 3886 MA Garderen E heideborgh@bilderberg.nl T 0031 577 46 27 00

echoput.nl

HOTEL EN RESTAURANT DE ECHOPUT

Eerbeekseweg 6, 6971 LB Brummen E info@engelenburg.com T 0031 575 56 99 99

Amersfoortseweg 86, 7346 AA Apeldoorn E reserveringen@echoput.nl T 0031 55 519 12 48

MINI-GUIDE CULTURE

Utrechtseweg 261, 6862 AK Oosterbeek E bilderberg@bilderberg.nl T 0031 26 339 63 33

Bijzonder & Exclusief

KASTEEL ENGELENBURG

HOTEL DE BILDERBERG

BILDERBERG HOTEL DE KEIZERSKROON

bilderberg.nl

engelenburg.com

bilderberg.nl

sterrenberg.nl

LANDGOED HOTEL HET ROODE KOPER

Bijzonder & Exclusief

TO SEE | OVERNACHTEN

HOTELS

bilderberg.nl

BILDERBERG HOTEL WOLFHEZE

BILDERBERG HOTEL DE BUUNDERKAMP

Wolfhezerweg 17, 6874 AA Wolfheze E wolfheze@bilderberg.nl T 0031 26 333 78 52

Buunderkamp 8, 6874 NC Wolfheze E buunderkamp@bilderberg.nl T 0031 26 482 11 66 MINI-GUIDE CULTURE

HOTELS

De Princess Hotels zijn gelegen in een prachtige bosrijke omgeving van de Veluwe. Geniet van alle comfort en de vele faciliteiten die de hotels je te bieden hebben.

De Veluwe telt 4 Van der Valk Hotels. Door steeds te vernieuwen maakt Van der Valk comfort toegankelijk. vandervalkapeldoorn.nl Gastvrijheid zit in onze genen. Daarom voelt Van VAN DER VALK HOTEL APELDOORN - DE CANTHAREL der Valk altijd vertrouwd Van Golsteinlaan 20, 7339 GT Apeldoorn en toch elke keer anders. E info@vandervalkapeldoorn.nl T 0031 55 541 44 55

princesshotelepe.nl

hotelveenendaal.com

HOTELS

hotelapeldoorn.nl

TO SEE | OVERNACHTEN

fletcherhoteleerbeek.nl

HOTEL-RESTAURANT APELDOORN

HOTEL-LANDGOED HUIS TE EERBEEK

Soerenseweg 73, 7313 EH Apeldoorn E info@hotelapeldoorn.nl T 0031 55 355 4555

Professor Weberlaan 1, 6961 LX Eerbeek E info@fletcherhoteleerbeek.nl T 0031 347 750 446

hotelveldenbos.nl

hoteldoorwerth.nl

PRINCESS HOTEL EPE

VAN DER VALK HOTEL VEENENDAAL

HOTEL-RESTAURANT VELDENBOS

HOTEL-RESTAURANT DOORWERTH-ARNHEM

Dellenweg 115, 8161 PW Epe T 0031 578 61 28 14 E epe@princesshotels.nl

Bastion 73, 3905 NJ Veenendaal E info@veenendaal.valk.nl T 0031 318 79 90 60

Spoorlaan 42, 8071 BR Nunspeet E info@hotelveldenbos.nl T 0031 347 750 458

Kabeljauwallee 35, 6865 BL Doorwerth E info@hoteldoorwerth.nl T 0031 317 319 010

princesshotelvictoria.nl

hotelharderwijk.com

hoteldemallejan.nl

landgoedavegoor.nl

PRINCESS HOTEL VICTORIA

VAN DER VALK HOTEL HARDERWIJK

HOTEL-RESTAURANT DE MALLEJAN

LANDGOED HOTEL AVEGOOR

Woeste Hoefweg 80, 7351 TP Hoenderloo E victoria@princesshotels.nl T 0031 55 506 28 28

Leuvenumseweg 7, 3847 LA Harderwijk E harderwijk@valk.nl T 0031 341 80 10 10

Nunspeterweg 70, 8076 PD Vierhouten E info@hoteldemallejan.nl T 0031 577 411 241

Zutphensestraatweg 2, 6955 AG Ellecom E info@landgoedavegoor.nl T 0031 313 430 600

princesshoteldewipselberg.nl

hotelarnhem.nl

hotelhetveluwsebos.nl

hoteldewageningscheberg.nl

PRINCESS HOTEL DE WIPSELBERG

VAN DER VALK HOTEL ARNHEM

HOTEL-RESTAURANT HET VELUWSE BOS HOTEL-RESTAURANT DE WAGENINGSCHE BERG

Wipselbergweg 30, 7361 TK Beekbergen E wipselberg@princesshotels.nl T 0031 55 506 26 26

Amsterdamseweg 505, 6816 VK Arnhem E arnhem@valk.com T 0031 26 482 11 00

Arnhemseweg 520, 7361 CN Beekbergen E info@hotelhetveluwsebos.nl T 0031 347 750 439

MINI-GUIDE CULTURE

Generaal Foulkesweg 96, 6703 DS Wageningen E info@hoteldewageningscheberg.nl T 0031 317 495 911 MINI-GUIDE CULTURE

HOTELS

hotelmonopole.nl

apollohotels.nl

HOTELS

goldentulipheerlickheijdvanermelo.com

TO SEE | OVERNACHTEN

amptvannijkerk.nl

HOTEL MONOPOLE

APOLLO HOTEL VELUWE DE BEYAERD

GOLDEN TULIP HEERLICKHEIJD VAN ERMELO

GOLDEN TULIP AMPT VAN NIJKERK

Buiten de Bruggepoort 3, 3841 CT Harderwijk E info@hotelmonopole.nl T 0031 341 41 21 04

Harderwijkerweg 497, 8077 RJ Hulshorst E info.debeyaerd@apollohotels.nl T 0031 341 45 15 41

Staringlaan 1, 3852 LA Ermelo T 0031 34 156 85 85 E info@goldentulipheerlickheijdvanermelo.nl

Berencamperweg 4, 3861 MC Nijkerk E info@goldentulipamptvannijkerk.nl T 0031 33 247 16 16

ECR CARE HOTEL & RESORT GROOT STOKKERT Dr. Jan van Breemenlaan 2, 8191 LA Wapenveld E info@grootstokkert.nl T 0031 883 28 00 50

nh-hotels.nl/hotel/nh-veluwe-sparrenhorst

stakenberg.nl

NH SPARRENHORST

VELUWE HOTEL STAKENBERG

Eperweg 46, 8072 DB Nunspeet E nhsparrenhorst@nh-hotels.com T 0031 341 25 59 11

Stakenberg 86, 8075 RH Elspeet E hotel@stakenberg.nl T 0031 577 49 12 71

deslaapfabriek.nl

ECR Care Hotel en Resort Groot Stokkert ligt tussen de Veluwse bossen, heidevelden en nabij de prachtige IJsselsteden. Mensen met een lichamelijke beperking kunnen hier zorgeloos genieten, samen met familie en vrienden. De accommodaties (hotelkamers, appartementen en bungalows) en het terrein zijn volledig toegankelijk en er is 24 uur per dag ‘zorg op maat’ mogelijk. grootstokkert.nl

dehoevevannunspeet.nl

DE BELEEFFABRIEK

HOTEL DE HOEVE VAN NUNSPEET

hotelsarnhem.nl

De Zanden 47, 7395 PA Teuge E info@deslaapfabriek.nl T 0031 6 28 82 87 81

Elspeterweg 14, 8071 PA Nunspeet E info@dehoevevannunspeet.nl T 0031 341 26 01 06

LEKKER GESLAPEN?

MINI-GUIDE CULTURE

Deel je ervaring met #visitveluwe MINI-GUIDE CULTURE

HOTELS

postillionhotels.com/amersfoort-veluwemeer

Geniet van rust, ruimte en natuur op een van de 7 parken op de Veluwe bij Landal GreenParks. Ga er lekker op uit in de bosrijke omgeving of neem een duik in het zwembad. De parken beschikken over verschillende faciliteiten voor jong en oud. Kijk op landal.nl voor meer informatie.

postillionhotels.com/arnhem

POSTILLION HOTEL AMERSFOORT VELUWEMEER

POSTILLION HOTEL ARNHEM

Strandboulevard 3, 3882 RN Putten T 0031 341 35 64 64 E hotel.amersfoort@postillionhotels.com

Europaweg 25, 6816 SL Arnhem E hotel.arnhem@postillionhotels.com T T: 026 357 33 33 28

TO SEE | OVERNACHTEN

BUNGALOWPARKEN

landal.nl

kruller.nl

HOTEL MENNORODE

Dorpstraat 19, 6731 AS Otterlo E info@kruller.nl T 0031 318 59 1231

Apeldoornseweg 185, 8075 RJ Elspeet E info@mennorode.nl T 0031 577 498 111

rcn.nl/jagerstee

MINI-GUIDE CULTURE

Boshoffweg 6, 6961 LD Eerbeek E coldenhove@landal.nl T 0031 313 65 91 01

landal.nl

LANDAL HEIHAAS

LANDAL HEIDEHEUVEL

Voorthuizerstraat 75, 3881 SE Putten E heihaas@landal.nl T 0031 341 35 12 53

Hogebergweg 30, 7361 GS Beekbergen E heideheuvel@landal.nl T 0031 55 505 22 51

landal.nl

BUNGALOWPARKEN

LEUKE DINGEN BELEEFD?

LANDAL COLDENHOVE

mennorode.nl

GRAND CAFÉ HOTEL KRULLER

Vertel je verhaal op #visitveluwe

landal.nl

LANDAL RABBIT HILL

LANDAL MIGGELENBERG

Grevenhout 21, 3888 NR Nieuw Milligen E rabbithill@landal.nl T 0031 577 45 64 31

Miggelenbergweg 65, 7351 BP Hoenderloo E miggelenberg@landal.nl T 0031 55 378 12 51

landal.nl

RCN VAKANTIEPARK DE JAGERSTEE

LANDAL LANDGOED ‘T LOO

LANDAL DE VELUWSE HOEVEGAERDE

Officiersweg 86, 8162 NR Epe E jagerstee@rcn.nl T 0031 578 613 330

Looweg 47, 8095 PS ‘t Loo-Oldebroek E loo@landal.nl T 0031 525 63 70 00

Krachtighuizerweg 38, 3881 PD Putten E hoevegaerde@landal.nl T 0031 341 49 25 15 MINI-GUIDE CULTURE

BUNGALOWPARKEN

Er is te veel te zien op De Veluwe, om er maar 1 dagje van te genieten. Overnacht daarom op een Veluwecamping van Ardoer.com en kom meerdere dagen genieten van een vakantie in een unieke & natuurrijke omgeving! We heten je van harte welkom.

ardoer.com

BUNGALOWPARKEN/CAMPINGS

TO SEE | OVERNACHTEN

ardoer.com

ACKERSATE Harremaatweg 26, 3781 NJ Voorthuizen E ackersate@ardoer.com T 0031 342 47 12 74

DroomParken ontwikkelt en beheert al ruim 16 jaar prachtige vakantieparken op bijzondere plekken in Nederland. Een vijftal daarvan zijn op de Veluwe. Op de parken tref je een uitgebreid aanbod van faciliteiten en verblijfsmogelijkheden. Ruime kampeerplaatsen, luxe chalets en bungalows in diverse variaties.

droomparken.nl

DROOMPARK BAD HOOPHUIZEN Varelseweg 211, 8077 RB Hulshorst E badhoophuizen@droomparken.nl T 0031 88 055 15 00

ardoer.com

DE BOSGRAAF

DE WIJE WERELT

Kanaal Zuid 444, 7364 CB Lieren E bosgraaf@ardoer.com T 0031 55 505 13 59

Arnhemseweg 100-102, 6731 BV Otterlo E wijewerelt@ardoer.com T 0031 318 59 12 01

droomparken.nl

DROOMPARK BAD HULCKESTEIJN DROOMPARK BEEKBERGEN ardoer.com

ardoer.com

DE HAEGHEHORST

DE HERTSHOORN

Fazantlaan 4, 3852 AM Ermelo E haeghehorst@ardoer.com T 0031 341 55 31 85

Putterweg 68-70, 3886 PG Garderen E hertshoorn@ardoer.com T 0031 577 46 15 29

ardoer.com

DE JUTBERG

DE ZANDHEGGE

Jutberg 78, 6957 DP Laag-Soeren E jutberg@ardoer.com T 0031 313 61 92 20

Langeweg 14, 8166 GT Emst E zandhegge@ardoer.com T 0031 578 61 39 36

MINI-GUIDE CULTURE

Hulckesteijnweg 3, 3861 MZ Nijkerk E badhulckesteijn@droomparken.nl T 0031 88 055 15 00

droomparken.nl

Hoge Bergweg 16,7361 GS Beekbergen E beekbergen@droomparken.nl T 0031 88 055 15 00

droomparken.nl

DROOMPARK DE ZANDING

DROOMPARK HOOGE VELUWE

Vijverlaan 1, 6731 CK Otterlo E dezanding@droomparken.nl T 0031 88 055 15 00

Koningsweg 14, 6816 TC Arnhem E hoogeveluwe@droomparken.nl T 0031 88 055 15 00 MINI-GUIDE CULTURE

BUNGALOWPARKEN/CAMPINGS

TopParken heeft 4 vakantieparken op de Veluwe, gelegen op unieke locaties midden in het bos. Op de vakantieparken kun je een comfortabel vakantiehuis of luxe villa huren en kun je heerlijk kamperen.

bosparkede.nl

veluwshof.nl

wielerbaan.nl

TO SEE | OVERNACHTEN

BUNGALOWPARKEN/CAMPINGS

vrijrijckvakantieparken.nl

RECREATIEPARK ’T VELUWS HOF

VRIJRIJCK VAKANTIEPARKEN

Krimweg 152-154, 7351 TM Hoenderloo E info@veluwshof.nl T 0031 55 378 17 77

Tonnenberg 53, 3852 PC Ermelo E info@vrijrijckvakantieparken.nl T 0900 8486

helfterkamp.nl

berkenrhode.nl

BOSPARK EDE

RECREATIEPARK DE WIELERBAAN

CAMPING DE HELFTERKAMP

PARK BERKENRHODE

Zonneoordlaan 47, 6718 TL Ede E info@bosparkede.nl T 0031 88 500 24 71

Zoomweg 7-9, 6705 DM Wageningen E info@wielerbaan.nl T 0031 88 500 24 74

Gortelseweg 24, 8171 RA Vaassen E info@helfterkamp.nl T 0031 578 57 18 39

Roekelseweg 44-48, 6733 BP Wekerom E info@berkenrhode.nl T 0031 318 591 587

gelloo.nl

descheleberg.nl

pampel.nl

zanderij.nl

RECREATIEPARK ’T GELLOO

LANDGOED DE SCHELEBERG

VELUWECAMPING DE PAMPEL

CAMPING DE ZANDERIJ

Barteweg 15, 6718 TH Ede E info@gelloo.nl T 0031 88 500 24 72

Immenweg 15, 6741 KP Lunteren E info@descheleberg.nl T 0031 88 500 24 70

Woeste hoefweg 35, 7351 TN Hoenderloo E info@pampel.nl T 0031 553 781 760

Hoge Boeschoterweg 96, 3781 NW Voorthuizen E info@zanderij.nl T 0031 342 471 343

MINI-GUIDE CULTURE

BUNGALOWPARKEN/CAMPINGS

KAMPEREN

TO SEE | OVERNACHTEN

KLEINSCHALIG KAMPEREN

GROOTS GENIETEN OP EEN KLEINE CAMPING

bungalowpark-hoenderloo.nl

lorkenbos.nl

BUNGALOWPARK HOENDERLOO

VAKANTIEOORD HET LORKENBOS

Krimweg 140, 7351 TM Hoenderloo T 0031 55 378 18 08 E info@bungalowpark-hoenderloo.nl

Mosselsepad 64, 6731 SM Otterlo E receptie@lorkenbos.nl T 0031 318 59 15 67

wildhoeve.nl

Neem voor meer informatie over kamperen op kleinere campings een kijkje op visitveluwe.nl/kleinschaligkamperen

deboshoek.nl

CAMPING DE WILDHOEVE

RECREATIEPARK DE BOSHOEK

Hanendorperweg 102, 8166 JJ Emst, E info@wildhoeve.nl T 0031 578 66 13 24

Harremaatweg 34, 3781 NJ Voorthuizen E info@deboshoek.nl T 0031 342 47 12 97

paalberg.nl

Voel de ongekende vrijheid als je ‘s ochtends je tent openritst. Rust, ruimte en prachtige natuur. Laat je verrassen door de gemoedelijkheid én kleinschaligheid die deze campings zo bijzonder maken. De gastvrije en gepassioneerde eigenaren bezorgen je graag een onvergetelijk verblijf. Dus kom, laat je aangenaam verrassen en beleef de Veluwe eens op een andere manier!

strandparcnulde.nl

RECREATIECENTRUM DE PAALBERG STRANDPARC NULDE Drieërweg 125, 3852 MA Ermelo E info@paalberg.nl T 0031 341 55 23 73 56

Strandboulevard 27, 3882 RN Putten E strandparcnulde@vdbrecreatie.nl T 0031 341 36 13 04 57

TO SEE | OVERNACHTEN BED & BREAKFASTS

TO SEE | WELLNESS WELLNESS

ONTSPANNEN OP DE VELUWE

Na een dag actief op pad te zijn geweest is er niets zo fijn als je innerlijk te verwennen tijdens een bezoek aan een van de wellnesscentra op de Veluwe. Waan je in een wereld vol rust en ontspanning. Geniet van de indringende warmte in de sauna en de geur van etherische oliën tijdens een opgietsessie van de saunameester. Laat je gedachten lekker gaan tijdens het trekken van wat baantjes in een van de zwembaden en kom vervolgens tot volledige ontspanning tijdens een heerlijke massage. Tip: maak je wellnessbezoek compleet met een van de culinaire hoogstandjes die het restaurant serveert. Ervaar dus ook de ontspannende kant van de Veluwe!

GASTVRIJHEID

IN Z’N PUURSTE VORM

Kwetterende vogeltjes, een ochtendzonnetje dat door ‘t raam je slaapkamer binnenvalt en je langzaam doet ontwaken. Een ruimte die zich vult met de geur van vers gebakken broodjes, koffie en huisgemaakte jus d’orange. Aan de sfeervolle ontbijttafel geniet je van dit met liefde bereide ontbijt. De eigenaren van de vele B&B´s op de Veluwe proberen hun gasten iedere dag weer in de watten te leggen. Geniet van gastvrijheid in zijn puurste vorm en beleef de Veluwe eens op deze bijzondere manier. De Veluwe biedt vele overnachtingsmogelijkheden, maar in een B&B ervaar je pas échte gastvrijheid en leer je je bestemming kennen als een local. Verspreid over de Veluwe vind je op bijzondere en authentieke locaties de mooiste accommodaties. Geniet van de unieke beleving en laat je verwennen door de vriendelijke en gepassioneerde gastheren en gastvrouwen. Neem voor meer informatie over B&B’s op de Veluwe een kijkje op visitveluwe.nl/bnb 58

MINI-GUIDE CULTURE

thermenbussloo.nl

zwaluwhoeve.nl

THERMEN BUSSLOO

ZWALUWHOEVE

Bloemenksweg 38, 7383 RN Voorst E info@thermenbussloo.nl T 0031 55 368 2640

Zuiderzeestraatweg 108, 3849 AJ Hierden T 0031 88 006 4844

veluwsebron.nl

saunadrome.nl

VELUWSE BRON

SAUNA DRÔME

Viskweekweg 10, 8166 KJ Emst T 0031 88 006 4800

Tolweg 13-15, 3881 SX Putten E info@saunadrome.nl T 0031 34 149 1301 MINI-GUIDE CULTURE

TO SEE | PRAKTISCH

MET DE AUTO ZÓ OP DE VELUWE

MEER INFO?

REIZEN MET DE TREIN Ook per trein is de Veluwe gemakkelijk bereikbaar. In de steden Arnhem, Apeldoorn, Ede, Amersfoort en Zwolle stoppen Intercitytreinen. Vanaf daar kun je gemakkelijk per bus, trein of taxi verder reizen.

Op slechts een uur rijden van Amsterdam ligt de Veluwe! In onderstaand schema een handig overzicht van het aantal kilometers en de gemiddelde reistijd.

REIZEN MET OPENBAAR VERVOER Dat kan met de OV-Chipkaart. Het kopen van een OV-chipkaart kan vanaf € 7,50 in de automaten op de grotere treinstations, bij boekhandels en een groot aantal supermarkten in Nederland. Op de NS-treinstations kun je bij de ticketautomaten tegen verhoogd tarief een losse dagkaart kopen. Ook in de bus kun je tegen verhoogd tarief een vervoersbewijs kopen.

VANAF AMSTERDAM IN EEN UURTJE OP DE VELUWE!

Voor het reizen met de trein dien je op het station/perron met je vervoersbewijs in te checken via een van de kaartlezers bij de entree. Let op: je dient bij aankomst op de eindbestemming ook uit te checken via de kaartlezers. Bij bus, tram of metro kan je in- en uitchecken bij het in- en uitstappen.

Apeldoorn

Kerkhofstraat 2 +31 384 448 298 visitveluwe.nl/hattem

Arnhem

Heerde

Stationsplein 158C 0900 11 22 344 visitveluwe.nl/arnhem

Barneveld

De Gewoonste Zaak, Langstraat 95 vvv@onsbedrijfbarneveld.nl

Assen

Den Helder

Emmen Enkhuizen

Alkmaar

Zaanstad Haarlem

Den Haag

van naar

Apeldoorn Arnhem

Otterlo

Harderwijk Zwolle

Almelo

Almere

Schiphol Leiden

Lelystad

Amsterdam

Amersfoort Utrecht EdeWageningen

Gouda Rotterdam

Amsterdam

90 km/ 1:10 uur

100 km/ 1:20 uur

80 km/ 1:05 uur

73 km/ 1 uur

110 km/ 1:20 uur

Rotterdam

124 km/ 1:25uur

116 km/ 1:20 uur

107 km/ 1:20 uur

112 km/ 1:15 uur

150 km/ 1:35 uur

Eindhoven

116 km/ 1:20 uur

84 km/ 1 uur

96 km/ 1:10 uur

140 km/ 1:30 uur

150 km/ 1:40 uur

Düsseldorf

160 km/ 1:50 uur

130 km/ 1:30 uur

150 km/ 1:40 uur

195 km/ 2:10 uur

195 km/ 2:05 uur

Keulen

190 km/ 2:10 uur

167 km/ 1:45 uur

185 km/ 2 uur

230 km/ 2:35 uur

225 km/ 2:30 uur

Antwerpen

190 km/ 2:10 uur

170 km/ 1:50 uur

170 km/ 2 uur

175 km/ 2 uur

210 km/ 2:20 uur

Brussel

240 km/ 2:40 uur

220 km/ 2:20 uur

220 km/ 2:30 uur

225 km/ 2:30 uur

260 km/ 2:50 uur

MINI-GUIDE CULTURE

Deventer Apeldoorn Zutphen

Arnhem Nijmegen

Dordrecht

‘s Hertogenbosch Roosendaal Vlissingen

Breda

Tilburg Eindhoven

Hengelo Enschede

Roermond

Veessen

Nunspeet

Smidsplein 10 +31 6 20 66 37 33

Stationsplein 1 +31 341 274 747

Brummen

Nunspeterweg 1 +31 577 491 450 visitveluwe.nl/nunspeet

Marktplein 13/14 +31 575 563 030

Eerbeek

Stuijvenburchstraat 36 +31 313 651 282 visitveluwe.nl/brummen

Elspeet

Oldebroek

Looweg 47 +31 525 637 000 visitveluwe.nl/oldebroek

Putten

Lunteren

Kerkplein 15 +31 341 351 777 visitveluwe.nl/putten

Otterlo

Renkum

Dorpsstraat 119-121 +31 318 614 444 Dorpsstraat 9 +31 318 614 444

Utrechtseweg 232 +31 263 337 710 visitveluwe.nl/renkum

Dorpsstraat 62 +31 318 614 444

Rheden

Harskamp

Dorpsstraat 41 +31 318 614 444 visitveluwe.nl/ede

Elburg

Jufferenstraat 8 +31 525 681 341 visitveluwe.nl/elburg

Epe

Pastoor Somstraat 6 +31 578 745 019 visitveluwe.nl/epe

Ermelo Venlo

Klapperdijk 36B +31 384 479 870

Voorthuizen

Oud Milligenseweg 5 +31 577 461 566

Bennekom Zwolle

Wapenveld

IJsseldijk 40. +31 578 631 258 visitveluwe.nl/heerde

Molenstraat 45 +31 318 614 444 Groningen

Bonenburgerlaan 6 +31 578 617 094

Garderen

Ede

Leeuwarden

Hattem

Vosselmanstraat 299 info@apeldoornpromotie.nl visitveluwe.nl/apeldoorn

Stationsstraat 20 +31 341 552 200 visitveluwe.nl/ermelo

Heuvenseweg 5a +31 264 953 050 visitveluwe.nl/rheden

Rozendaal

Rosendael 1 +31 263 644 645 visitveluwe.nl/rozendaal

Voorst

VVV Voorst Online. +31 6 83 606 637 visitveluwe.nl/voorst

Wageningen

Hoogstraat 49 +31 318 614 444 visitveluwe.nl/wageningen

Harderwijk Maastricht

Heerlen

I points verspreid door de stad. Te herkennen aan blauw bordje met een I. visitveluwe.nl/harderwijk

MINI-GUIDE CULTURE

TO SEE | PRAKTISCH LEKKER ACTIEF ZIJN OP DE VELUWE

CAMPERPLAATSEN

Apeldoorn, Aquacentrum Malkander Dubbelbeek 56, 7333 NJ Apeldoorn. Mix parking, max. 4 plaatsen, max. lengte: 10 meter, max. verblijfsduur: 72 uur, geopend van 1/1 – 31/12.

Harderwijk, Parking Strandboulevard Strandboulevard West, 3841 AB Harderwijk. Mix parking, max. 4 plaatsen, max. lengte: 7 meter, max. verblijfsduur: 48 uur, geopend: 1/1-31/12.

Eerbeek, De Korenmolen Kanaalweg 3, 6961 LW Eerbeek. Speciale camperplaats, max. 2 plaatsen, onbeperkte verblijfsduur, geopend van 1/1 – 31/12.

Elburg, Havenkade Havenkade 1, 8081 GP Elburg. Camperparkeerplaats, max. 18 plaatsen, max. lengte: 8 meter, max. verblijfsduur: 72 uur, €10,55, geopend: 1/1-31/12.

Hattem, IJsseldelta Marina Geldersedijk 20, 8051 Hattem. Plaats bij jachthaven, max. 22 plaatsen, max. verblijfsduur: 72 uur, €12,50, geopend: 1/1-31/12.

Putten, Gemeentehuis Brinkstraat/Kelnarijstraat, 3881 Putten. Mix parking, max. 2 plaatsen, max. verblijfsduur: 48 uur, max. lengte: 7 meter, woensdag markt, geopend van 1/1 – 31/12.

Emst, Recreatiepark Forellenkwekerij ’t Smallert Smallertsweg 8, 8166 Emst. Plaats bij particulier bedrijf, max. 20 plaatsen, onbeperkte verblijfsduur, €5,00, geopend van 1/1 – 31/12.

TO SEE | MUST DO

TOP 5

TO DO

Vaassen, Cannenburgh Julianalaan, 8171 Vaassen. Mix parking, max. 4 plaatsen, max. verblijfsduur: 48 uur, geopend van 1/1 – 31/12.

Wageningen, Parking Rijnhaven Pabstendam 2, 6701 PC Wageningen. Mix parking, max. 3 plaatsen, max. lengte: 10 meter, max. verblijfsduur: 72 uur, geopend van 1/1 – 31/12.

Garderen, Gasterij Zondag Apeldoornsestraat 163-165, 3886 MN Garderen. Plaats bij restaurant, max. 4 plaatsen, onbeperkte verblijfsduur, geopend van 1/1 – 31/12.

De Veluwe leent zich bij uitstek om actief bezig te zijn. Bos, heide, zandvlakten, stuwwallen, maar ook randmeren, vele sprengen en meren. Afwisselender kan het bijna niet! In een van de vele dagrecreatiegebieden kun je heerlijk wandelen, fietsen, klimmen en watersporten. En wat te denken van de vele kilometers aan ruiterpaden... Dus kom en beleef de Veluwe actief!

zon, zee en strand! Naast de vele sprengen en beken zijn er meer dan 100 plassen en meertjes te vinden. De Veluwerandmeren, een aaneenschakeling van meren aan de noordwestzijde van de Veluwe, zijn het bekendst. Door het ondiepe water ook uitermate geschikt voor de beginnende watersporter.

Meer info: VisitVeluwe.nl/active

stromen. Breng een bezoek aan een van de klimbossen op de Veluwe. Een unieke en enerverende belevenis voor jong en oud!

EINDELOOS FIETSEN

FIETSVERHUURLOCATIES Veluwefiets Van Galenstraat 4, 7311 HE Apeldoorn

+31 341 253 957

veluwefiets.nl

Fiets & Verhuur Ede

Telefoonweg 11, 6712 GA Ede

+31 318 727 260

fietsenverhuurede.nl

Veluwe Specialist Stuijvenburchstraat 36, 6961 CW Eerbeek

+31 313 651 282

veluwespecialist.nl

Fiets Verhuur Epe-centrum

+31 578 614 181

fietsverhuurepe.nl

Brinklaan 3, 8161 CW Epe

Het mooie aan fietsen op de Veluwe is de enorme diversiteit. Trappend door de bossen, langs heidevelden, vennetjes en stuwwallen ontdek je de grootse natuur, en valt je oog op ieder detail. Of je nu heerlijk wil genieten van een ontspannende fietstocht via het fietsknooppuntennetwerk of dat je je juist lekker actief wil inspannen op de mountainbike of wielrenfiets, de Veluwe biedt het geschikte terrein.

Van Nijhuis Rijwielen Zeeweg 64, 3853 LM Ermelo +31 341 560 293 fietsenverhuurermelo.nl Veluwe Specialist Dorpsstraat 28, 3886 AS Garderen

+31 577 460 443

veluwespecialist.nl

Bungalowpark Hoenderloo

Krimweg 140, 7351 TM Hoenderloo

+31 553 781 808

bungalowpark-hoenderloo.nl

Hoegen Fietsverhuur

Industrieweg 60D, 8071 CV Nunspeet

+31 341 258 759

hoegen-fietsverhuur.nl

VeluweActief | Oversteegen

Heuvenseweg 5A, 6991 JE Rheden

+31 264 955 511

veluweactief.nl

Fietsverhuur Vierhouten

Nunspeterweg 3, 8076 PC Vierhouten

+31 577 411 204

fietsverhuurvierhouten.nl

Van Der Valk Fietsverhuur

- +31 347 325 942 valkfietsen.nl

Landal GreenParcs - - landal.nl/fietsverhuur

MINI-GUIDE CULTURE

EINDELOOS WANDELEN De Veluwe... Heuvelachtig, gevarieerd en uitgestrekt. Met verschillende soorten bos, heidevelden en zandvlakten. Dit alles maakt dat je heerlijk eindeloos kunt wandelen op de Veluwe. Elk seizoen! Kies uit vele wandelroutes en wandeltochten. Allemaal heel dichtbij, gewoon in Nederland!

KLIMMEN VOOR JONG EN OUD! VELUWE, EEN WAAR ELDORADO De Veluwe, dat is niet alleen bossen en heidevelden, maar ook genieten van

Hou je van uitdaging en durf je het aan om op een hoogte van bijvoorbeeld zo’n 18 meter te klimmen? En je daarna aan een lange tokkelbaan te laten afzakken? Voel de adrenaline

DE VELUWE TE PAARD! De Veluwe heeft ook een uitgebreid netwerk van ruiter- en menpaden. Paardeneigenaren en paardenliefhebbers komen dan ook volop aan hun trekken op de Veluwe. De regio is uitermate geschikt om tochten van een of meerdere dagen te maken. Er zijn volop rustplaatsen voor zowel ruiters als paarden en hun aanspanningen als ook stallingen voor degenen die willen blijven overnachten. MINI-GUIDE CULTURE

MOOIE STREKEN...