5. V oedingsnormen en energiebehoefte Een overzicht van de in Nederland geldende voedingsnormen is weergegeven in de tabellen 1 t/m 8. Deze tabellen zijn te vinden op pagina 129 t/m 138.
Wat zijn voedingsnormen? Voedingsnormen geven aan hoeveel voedingsstoffen mensen gemiddeld zouden moeten innemen om geen tekorten te krijgen of om chronische ziektes te voorkomen. De behoefte aan voedingsstoffen verschilt van persoon tot persoon. Voor de meeste mensen ligt de aanbevolen hoeveelheid hoger dan de werkelijke behoefte. Voedingsnormen worden in Nederland afgeleid door de Gezondheidsraad. De Gezond heidsraad is bezig met het opstellen van nieuwe voedingsnormen voor de Nederlandse bevolking. Het doel hierbij is harmonisatie van voedingsnormen op Europees niveau. Daartoe evalueert de Gezondheidsraad of de normen die zijn opgesteld door de Europese Voedselveiligheidsautoriteit EFSA kunnen worden overgenomen. Inmiddels heeft de Gezondheidsraad nieuwe voedingsnormen vastgesteld voor vitamines en mineralen voor volwassenen (2018) en zwangere vrouwen (2021), voor eiwitten (2021) en energie (2022) voor alle doelgroepen. Voor de overige voedingsstoffen en doelgroepen adviseert de Gezondheidsraad tijdelijk het gebruik van een combinatie van eigen voedingsnormen en van normen afgeleid door buitenlandse autoriteiten zoals de Europese Voedselveiligheids autoriteit EFSA, de Scandinavische Nordic Council en het Ameriaanse Institute of Medicine. Op advies van de Gezondheidsraad worden in Nederland aanvaardbare bovengrenzen van EFSA gebruikt. Onder voedingsnormen vallen verschillende begrippen: gemiddelde behoefte, aanbevolen hoeveelheid, adequate inname en aanvaardbare bovengrens.
Behoefte De behoefte aan een voedingsstof is de inname die: • de stofwisseling normaal laat verlopen. • de kans op chronische ziekten die aan de voedingsstof gerelateerd zijn zo klein mogelijk houdt. Deze behoefte wordt vastgesteld per voedingsstof. Hierbij wordt gekeken naar een biochemisch of fysiologisch proces in het lichaam dat van die voedingsstof afhankelijk is en wordt beschouwd als het ‘meest kritisch voor het in stand houden van de gezondheid’. Als dit criterium niet beschikbaar is voor die voedingsstof, dan kan ook de zogenaamde factoriële methode worden toegepast. Dan geldt dat de som van de ‘totale’ lichaams-
105
