Oost-Vlaanderen Ondernemers 2021 #4

ONDER

APRIL 2021

NEMERS Een maan delijkse u itgave van Voka – Kamer van Koophan del Oo st-V laan dere n | Jaarg ang 22 | numme r 04 | ap ril 2021

De cruciale rol van provinciegouverneur Carina Van Cauter in coronatijd

BRUGGENBOUWER MET PANACHE EN VERDER: Structurele gebreken arbeidsmarkt woekeren voort: “Ontstellend tekort aan technisch talent” Maakt Gentse scale-up QustomDot straks kwantumsprong? #VaccineerNU

VOORLOPER

Belgen doen het niet meer De nieuwste VDAB-lijst van knelpuntberoepen telt liefst 190 ‘stielen’. In de bouw, IT-sector en nog een klas sectoren zitten werkgevers met de handen in het haar. Zij gaan met een lantaarn op zoek naar technici, werfleiders, bekisters, onderhoudsmecaniciens. Ook voor jobs die minder kwalificaties vereisen, moeten bedrijven steeds nieuwe paden opzoeken om mensen te rekruteren. Fruit plukken? In een magazijn werken tijdens de nacht? Met een truck de weg op? “Belgen (Vlamingen) doen dat niet meer”, klinkt het. Je hoort het zo vaak. Niet dat iederéén in dit land al druk bezig is. In de bevolkingsgroep waar men massaal mensen aan de slag verwacht – tussen 20 en 64 jaar – werkt slechts drie op vier. Het gaat om 1,5 miljoen mensen, een leger met zes keer meer manschappen dan het aantal werkzoekenden in dit land. Dit gigantische reservoir aan ongebruikt talent is heel geschakeerd: bij ouderen, mensen met migratie-achtergrond, laaggeschoolden, jongeren en vrouwen is de inactiviteit onaanvaardbaar tot hoog. Leg dat maar uit: meer dan 2 miljoen werkzoekenden en inactieven in eigen land en dan voortdurend op zoek moeten naar buitenlands talent… Corona mag dan al 110.000 jobs gekost hebben en eventjes voor wat meer vacante, goede profielen zorgen, de realiteit is dat te veel bedrijven hun vacatures nog steeds niet ingevuld krijgen. Bovendien worden ze geconfronteerd met een stijgend aantal zieken. Vooral in de leeftijdsgroep boven de 50 melden opvallend veel werknemers zich ziek. Het is geen toeval: zij zagen de voorbije jaren een aantal comfortabele vervroegde uittredingsmogelijkheden beperkt worden. Ondertussen stijgen de armoedecijfers en komt de sociale bescherming onder druk. Hoe moet het dan? Er zijn geen honderd afdoende remedies. In de economisch (en sociaal) meest performante landen zijn steevast veel meer mensen aan de slag. Zij werken massaal in deeltijdse en tijdelijke jobs, een veerkrachtige houding die hen vooruit helpt maar die de vakbonden bij ons maar blijven verketteren. Nochtans hebben wetenschappers al langer vastgesteld dat een meer flexibele arbeidswetgeving niet automatisch leidt tot sociale afbraak.

“Leg dat maar uit: meer dan 2 miljoen werkzoekenden en inactieven in eigen land en dan voortdurend op zoek moeten naar buitenlands talent”

Covid is een zee van ellende maar biedt in tijden van digitalisering ook kansen. Bijvoorbeeld door een versnelde en verhoogde omscholing en bijscholing van inactieve (en actieve) mensen wiens kansen op de arbeidsmarkt met de dag slinken. Een HR-bedrijf kwam tot de bevinding dat 82% van de werknemers het niet nodig vindt zich bij te scholen. Hebben de miljarden pandemiesubsidies te veel de gemoederen bedaard en de actiebereidheid in slaap gewiegd?

De federale regering stelt zich tot doel om tegen 2030 een werkzaamheidsgraad van 80% te bereiken en zo de sociale zekerheid en pensioenen veilig te stellen. En om onze ondernemingen aan de nodige werkkrachten te helpen. Dat veronderstelt een ononderbroken groei van 1,5% van het BBP gedurende tien jaar en 600.000 extra jobs. Op zoek dus naar de snoek op zolder. Het zou ook om die reden de moeite zijn om een systeem van loonsubsidie te bekijken – waarbij werknemers actief blijven – eerder dan de huidige regeling rond tijdelijke werkloosheid. En toch zal het moeten. De Belgen moeten het dringend echt weer gaan dóen.

JEF WITTOUCK

Voorzitter Voka – Kamer van Koophandel Oost-Vlaanderen O N D E R N E M E R S # 04

INHOUD

4 FOCUS

14 DOSSIER

50 DUURZAME KOPLOPERS

COLOFON ONDERNEMERS IS HET MAANDBLAD VAN Voka Kamer van Koophandel Oost-Vlaanderen. Jaargang 22, april 2021. Verschijnt niet in juli-augustus.

KANTOREN 9000 Gent Lammerstraat 18 – T 09 266 14 40 9200 Dendermonde Noordlaan 21 – T 052 33 98 00 Web http://www.voka.be/oost-vlaanderen

BESTUURSCOMITÉ VAN VOKA OOST-VLAANDEREN Jef Wittouck, An Bels, Guy Bontinck, Erik Chabot, Ann De Clercq, Christiaan De Wilde, Farida Doulami, Dieter Hillaert, Alexander Hoogewijs, Geert Moerman, Griet Nuytinck, Karen Pieters, Wim Pynaert, Roseline Van Damme, Christine Van den Berghe, Kristof Van Hoorebeke, Eric Van Landeghem, Jens Van Mol, Manfred Van Vlierberghe, Frank Verschuere.

EREVOORZITTERS VAN VOKA OOST-VLAANDEREN Luc De Bruyckere, Chris De Hollander, Ronald Everaert, Jean-Paul Van Avermaet, Marc Vereecken en Marcel Verschelden.

VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Geert Moerman – Lammerstraat 18 – 9000 Gent

HOOFDREDACTIE Jan Geers – jan.geers@voka.be

38 HET ZIT IN DE GENEN

56 MIJN BEGINJAREN

43 THUISHAVEN

In dit nummer

EINDREDACTIE Sam De Kegel – sam.dekegel@voka.be

WERKTEN MEE Jolyn De Baets, Sven Decaestecker, Els Delaere, Maarten Dheedene, Nathalie Dolmans, Sam De Kegel, Laurens Fagard, Jan Geers, Wim Kempenaers, Annemie Morbee, Valérie Smessaert, Ann Vandamme, Jan Van Gyseghem, Dirk Van Thuyne.

MAGAZINE REALISATIE LAYOUT Karakters, Gent, www.karakters.be

ABONNEMENTEN Hilde Pelleman, hilde.pelleman@voka.be, Marie-Ange Sallemeyn, marie-ange.sallemeyn@voka.be

DRUK Drukkerij Perka, Maldegem

PUBLICITEIT Rik Vyncke - rik.vyncke@telenet.be - 0477 30 21 32 Marie-Ange Sallemeyn, Ann Vandamme, pub.ov@voka.be, T 09 266 15 71

1 Belgen doen het niet meer VOORLOPER

12 Een brug (slaan) tussen wonen en werken

34 Coronaproof activiteiten bij Voka CONNECTIES

IMPACT

4 De cruciale rol van Carina Van Cauter, de eerste vrouwelijke gouverneur van Oost-Vlaanderen, in coronatijd FOCUS

10 Centrum Ronde van Vlaanderen zorgt voor bevoorrading BREEDBEELD

14 Corona of niet, de structurele gebreken op de arbeidsmarkt woekeren verder

Werkgevers en werknemers winnen bij een inclusieve werkvloer Op zoek naar technisch en hoogopgeleid buitenlands talent DOSSIER ELK TALENT TELT

38 Claerhout Communicatiehuis stoomt de volgende generatie klaar HET ZIT IN DE GENEN

50 Hoe Snel Logistic Solutions zijn rollend materiaal in sneltempo vergroent

56 Maakt QustomDot straks een kwantumsprong met zijn technologie? MIJN BEGINJAREN

DUURZAME KOPLOPERS

61 Uitgespit: de CAO rond telewerk 51 Hikikomori

VIAVOKA

OVER KLEINE EN GROTE ZAKEN

43 North Sea Port: de havensprokkels THUISHAVEN

47 Monkeyproof groeit met externe expertise BAMBOE

53 Flow, een groeitraject op maat van kmo’s met 50 tot 150 medewerkers

62 Geert twittert over vaccineren, vaccineren, vaccineren… GEERT DACHT

LEREN VAN EN MET ELKAAR

64 Back to school WAARVAN SPRAKE

O N D E R N E M E R S # 04

FOCUS

CARINA VAN CAUTER, DE EERSTE VROUWELIJKE GOUVERNEUR VAN OOST-VLAANDEREN

“Er staan zoveel levenswerken op de helling” “Geef ondernemers a.ub. meer rechtszekerheid.” Het is maar één van de pleidooien van Carina Van Cauter, die een carrière als advocaat combineerde met diepgaand politiek onderzoekswerk in heel diverse domeinen als seksueel misbruik, justitie en erfrecht. “Ik ben meer een doener dan een denker”, zegt de dame die haar nieuwe job van provinciegouverneur bijzonder plichtsgetrouw opneemt. TEKST SAM DE KEGEL – FOTO WIM KEMPENAERS

1962: geboren in Merchtem

Soms maakt een gebouw je nederig door zijn grandeur. De ambtswoning van de Oost-Vlaamse gouverneur, op de hoek van de Vlasmarkt en de Baaisteeg, verrast door zijn statigheid en schoonheid. In de achttiende, negentiende en een stuk van de twintigste eeuw huisden er vooraanstaande Gentse families, handelaars en industriëlen. Na het einde van de Tweede Wereldoorlog kocht de Belgische staat het als ambtswoning voor de gouverneur van Oost-Vlaanderen.

De eerste vrouwelijke gouverneur van Oost-Vlaanderen wikt en weegt haar zinnen. Af en toe ondersteunen haar gesticulerende handen haar woorden. “Het spreekt voor zich dat je de zaken analyseert, maar ik ben eerder een doener dan een denker. Als politicus had ik ook de ‘slechte’ gave om altijd te antwoorden op de vragen die men mij stelde. Ik zag dat als een vorm van respect, zoals je ook naar de burgers luistert en met hun bezorgdheden aan de slag gaat.”

Op de benedenverdieping nemen we plaats in een van de drie ensuite salons. De ene ruimte vloeit over in de andere. We zijn omsingeld door Vlaamse meesters als Emile Claus, Constant Permeke en Jean Brusselmans. Er hangt ook één buitenbeentje: een zelfportret van kunstenares Liliane Vertessen in een filmische, geënsceneerde vechtpose. “Mocht ze Amerikaanse geweest zijn, ze was wereldvermaard. We moeten meer fier zijn op onze Belgische kunstenaars”, zegt Carina Van Cauter.

U bent een dochter van een wielrenner, Emiel Van Cauter. Om met een wielermetafoor te starten: u had geen tijd om rustig op te warmen, maar moest meteen in de wind rijden in coronajaar 2020. Hoe moeilijk was dat? Carina Van Cauter: “Ik kon me natuurlijk al iets bij deze functie voorstellen, want ik was van 2000 tot 2007 al provincieraadslid en nadien gedeputeerde in het tijdperk van Herman Balthazar en wijlen André Denys. Ik kende het huis dus al een beetje. Als je snel beslissingen moet nemen,

1986: licentiaat in de rechten (KU Leuven), bouwt nadien carrière uit als zelfstandig advocaat tot september 2020. 2000-2007: provincieraadslid voor Open Vld in Oost-Vlaanderen, nadien gedeputeerde voor milieu, communicatie en toerisme (2004-2006) en voor sport, stedenbouw en personeel (2006-2007). 2007-mei 2019: lid van de Kamer van Volksvertegenwoordigers voor Open Vld. Jarenlang lid van de commissie seksueel misbruik en de commissie justitie. Hoofdindiener hervorming erfrecht en hervormde mee het huwelijksvermogensrecht. Juni 2019-augustus 2020: Vlaams parlementslid 1 september 2020-heden: provinciegouverneur Oost-Vlaanderen

▼

Carina Van Cauter: van vele markten thuis

O N D E R N E M E R S # 04

FOCUS

een tekort aan verplegend personeel was, maar evengoed bij de locatiebepaling van de vaccinatiecentra, bij de quarantainehandhaving door burgemeesters en bij de uitrol van vaccins in woonzorgcentra en ziekenhuizen. Alle burgemeesters wisten dat ze op onze dienst noodplanning konden rekenen om hulp te krijgen. Zo hebben we meer dan 40 woonzorgcentra ondersteund in de zoektocht naar voldoende handen aan het bed.” Het lijkt wel of we in 2020 de provinciegouverneurs en Provincies als bestuursorgaan herontdekt hebben. Wellicht was het goed om meer in the picture te komen, want zo bewijzen de Provincies ook hun toegevoegde waarde? “Je moet natuurlijk het onderscheid maken tussen het politieke bestuur op provinciaal niveau en het grondgebied van de provincie Oost-Vlaanderen waar verschillende bestuurlijke niveaus elkaar vinden op het terrein. Voor de burger maakt het

Liquiditeiten nodig in uw bedrijf?

echter niet uit of het de Vlaamse, federale of provinciale overheid is die het voortouw neemt om ervoor te zorgen dat er voldoende personeel en vaccins op het terrein zijn. De rol van de gouverneur is om al die bestuurlijke richtingen te coördineren, zowel in crisissituaties maar evenzeer in de dagelijkse werking.” Bart Brinckman van De Standaard en anderen zeiden of schreven eerder dat uw functie puur protocollair en zonder enige inhoud is. Voelt u zich dan niet zwaar beledigd? “Ik voel me niet aangesproken. Waarom zou ik daarop reageren, niemand heeft daar iets aan. Als er een crisis is, moet men weten dat men de gouverneur kan bellen. Ik word zelf vaak gebeld door burgemeesters als ze ‘met iets zitten’. Dat creëert een vertrouwensband waardoor ik ook op hen kan rekenen als ik hen nodig heb, zoals bij het snel ingrijpen bij clusterbesmettingen. Uiteindelijk

Rendement op uw geld?

Wij kunnen u helpen via Sale & Rent Back operaties Vraag gratis naar uw mogelijkheden hieromtrent. Discrete afhandeling. No cure, no pay.

Beleg in vastgoed (4% à 8,5% netto huurrendement). Momenteel 28 investeringsdossiers in aanbieding (op aanvraag). Volledige discretie. Bel of mail ons voor een afspraak

09 222 69 69 Guldensporenpark 1A 9820 Merelbeke info@salenko.com www.salenko.com

Bedrijfsvastgoed - M & A marc.peeters@salenko.com

“Ondernemers hebben recht op rechtszekerheid. Punt”

ben ik een bruggenbouwer tussen al die bestuurlijke richtingen. Daarvoor moet je diplomatisch maar tegelijk kordaat zijn. Dat impliceert ook maatregelen nemen die niet altijd populair zijn in coronatijd, zoals de occasionele niet-commerciële verkoop verbieden of de Ronde van Vlaanderen laten doorgaan zonder publiek. Maar daardoor hebben we nu wel een wielervoorjaar.” Ondertussen klinkt de schreeuw om hulp van alle mensen die vandaag hun beroep nog steeds niet kunnen uitoefenen, steeds luider. Hoe kijkt u daar naar? “Ik ben zelf decennialang zelfstandige geweest. In Oost-Vlaanderen vroegen in 2020 29.246 ondernemers een hinder premie aan, aan 61.577 ondernemers werd een sluitingspremie uitbetaald. Er staan zoveel levenswerken op de helling vandaag. Dat is economisch en mentaal heel moeilijk, maar de cijfers zijn wat ze zijn.” Tienduizenden werknemers werken ook al langer dan een jaar van thuis

uit. Werkgevers waarschuwen dat de bedrijfscultuur beetje bij beetje afbrokkelt… “Ik ben ervan overtuigd dat thuiswerk niet de heilige graal is. Je mist zoveel: sociale contacten, creatieve uitwisseling van kennis en ervaring, …. Het is belangrijk dat het Overlegcomité nu perspectief geeft, want er is niets zo slopend voor motivatie als het gebrek aan perspectief. Onlangs was ik in de gevangenis van Oudenaarde en de directeur wees me op het belang van een individueel detentietraject voor gedetineerden. Wij voelen als vrije mensen nu ook hoe de beperking van onze vrijheid op ons inhakt en hoe noodzakelijk dat perspectief is. Half april komt er nog een vierde vaccin bij, dan moet de vaccinatiecampagne echt op kruissnelheid komen. Zo snel mogelijk terugkeren naar de werkvloer in veilige omstandigheden is in ieder geval een prioriteit voor mij.”

‘In het oosten komt de zon op.’ Voor heel wat sectoren zijn we richtinggevend, een baken. Kijk naar de techscene met focus op o.a. gezondheid, kijk naar onze innovatiekracht die we weten te valoriseren. We tellen ook twee havens in onze provincie: de grensoverschrijdende fusiehaven North Sea Port en de Waaslandhaven. Uit internationale studies blijkt dat de groeikansen net in die grensgebieden zitten als je de grensbelemmeringen opheft. Onze gedeputeerden weten wat er op het terrein leeft. Ze zijn trekker in reconversie trajecten, het verlenen van vergunningen,… Op logistiek vlak zit Oost-Vlaanderen op een cruciaal kruispunt in Europa, zowel op vlak van weg, spoor en water. Op vlak van spoor zijn er zeker nog missing links, waar verschillende overheden nauw moeten samenwerken.”

Over naar de Oost-Vlaamse economie. Welke troeven heeft Oost-Vlaanderen? “Bij mijn aantreden als provinciegouverneur zei ik in mijn eerste toespraak:

Kan je als provinciegouverneur mee wegen op de realisatie van bovenlokale infrastructurele dossiers zoals de bestaande missing links? O N D E R N E M E R S # 04

▼

is het van belang om je goed te laten informeren en bijstaan. Het virus was niet weg toen ik startte op 1 september 2020, een opflakkering hing in de lucht. Het is onwaarschijnlijk op welke wetenschappelijke deskundigheid wij in onze provincie kunnen beroep doen en hoe bereidwillig iedereen was om zijn expertise te delen. Om in het wielerjargon te blijven, een goed team is cruciaal en op mijn positie zijn mijn compagnons de route de burgemeesters, ook al werk je natuurlijk eveneens binnen het federale noodplan en de Vlaamse bevoegdheden. Eén voor allen, allen voor één, het Wolfpackgevoel van Quickstep hè (lacht). Ik heb heel snel een wekelijks digitaal overleg ingepland met alle burgemeesters om alle info en opdrachten die we van de federale en Vlaamse overheid, en vanuit wetenschappelijke hoek, de eerste lijn en ziekenhuisnetwerken kregen, te bundelen en te delen, zodat we van elkaar konden leren en elkaar helpen. Dat was zo toen er

FOCUS

“Absoluut. De opschaling en ombouw van de R4 is daar een mooi voorbeeld van. Rond die wegen liggen natuurlijk ook gemeenten waar mensen wonen. Je moet naar de belangen van alle actoren kijken en alle departementen betrekken die bevoegd zijn, zoals omgeving, mobiliteit,… Mijn rol als gouverneur is goed naar iedereen luisteren, zorgen dat de zaken vooruit gaan en eventuele conflicten ontmijnen. Een provinciegouverneur moet de violen gelijkstemmen en faciliteren. Ik geef graag onze visie op ruimte als voorbeeld. We moeten zeker de onbenutte bedrijfsruimte op onze bedrijventerreinen nog veel meer valoriseren, uiteraard op een duurzame manier. Maar we moeten ook af van de strijd om ruimte en onderzoeken waar we, in de mate van het mogelijke, een verwevenheid van functies toelaatbaar kunnen maken. Vroeger gaf de gewestplanbestemming bijna één op één aan wat kon. Een vergunningsaanvraag gaf bijna altijd aanleiding tot een vergunning. Ondertussen hebben we heel wat sectorale regelgeving die die gewestplanbestemming doorkruist, zoals het Natuur- en Bosdecreet. Voor mij is het een én-énverhaal. Laat ons geïntegreerd nadenken en niet meer in tegenstellingen. Met de Blue Deal verhoogt de Vlaamse regering haar inspanningen in de strijd tegen waterschaarste en droogte. Die deal vereist geen bouwstop of economische stop, maar een heroriëntatie, waarbij we rekening houden met een vertraagde afvoer van ons oppervlaktewater. 60% van ons oppervlaktewater voeren we nu versneld af naar zee. We moeten zorgen voor meer infiltratie ter plekke, zowel in de landbouw als industrie. We moeten ook het proceswater hergebruiken en zelfs zuiveren tot drinkwater. Steeds meer bedrijven liggen daar wakker van. Dit gezegd zijnde, ik ben me er ook van bewust dat die nieuwe beleidsvisies momenteel soms zorgen voor heel wat rechtsonzekerheid.”

Carina Van Cauter: “We hebben niet alles in de hand – denk maar aan onze gezondheid – maar voor alle dingen die we zelf in de hand hebben, is er altijd een oplossing.”

Hoe kijkt u eigenlijk naar de huidige regiovorming in Vlaanderen? In het voorstel van de Vlaamse regering wordt Oost-Vlaanderen opgedeeld in vier regio’s. Creëren wij er niet een extra bestuursniveau bij? “Aan ons, gouverneurs, is gevraagd om het advies van de lokale besturen te faciliteren. Het einddoel is om de bestaande samenwerkingsverbanden in Vlaanderen op een uniforme wijze te organiseren en zo de ‘bestuurlijke verrommeling’ tegen te gaan. Voor alle duidelijkheid: de nieuwe referentieregio’s zullen geen nieuwe bestuurslaag worden. Wat me verheugt bij deze oefening is dat er spontaan een belangrijke groep van gemeentebesturen het provinciale niveau als hoogste voorop heeft gesteld en dat niemand de afbakening van de provincie in vraag heeft gesteld. In die zin zijn we duidelijk meer Oost-Vlaming dan we misschien op het eerste gezicht denken. Ook de deputatie heeft advies

gegeven, waarbij ze beklemtoont dat ze de regio’s kan ondersteunen net zoals ze vandaag lokale besturen ondersteunt bij bovenlokale uitdagingen. Denk aan fietssnelwegen, integraal waterbeleid,… Wat de opsplitsing in vier regio’s betreft, heb ik gevraagd aan de Vlaamse regering om verder te onderzoeken of de huidige indeling werkbaar is.” Tot slot, dit interview vindt plaats één dag na Internationale Vrouwendag. U heeft zich altijd ingezet voor een gelijkekansenbeleid. Zijn vrouwen erop vooruitgaan? “Toen ik mijn eerste stappen in de politiek zette, zei mijn man (Johan Van Tittelboom, burgemeester van Herzele, sdk) al: ‘Naast iedere sterke man staat een sterke vrouw. Naast, niet achter. Gelijkwaardigheid gaat niet enkel over sekse, maar ook over afkomst, etc... Talent en hard werken, dat telt. Vroeger was ik een fervent

tegenstander van quota, maar als de kloof te groot is vind ik nu dat tijdelijke quota een versnelde inhaalbeweging in gang kunnen zetten. We hebben al een enorme evolutie meegemaakt. Toen ik in het middelbaar zat, in de jaren 70, konden vrouwen nog niet over hun eigen vermogen beschikken. Maar alles kan beter. Vertel me, waarom zitten er nog steeds zo weinig vrouwen in raden van bestuur, er zijn toch competente vrouwen genoeg, niet? In de wielerfederatie zijn de winstpremies voor mannen en vrouwen alvast gelijkgeschakeld (Carina Van Cauter is ook voorzitter van Cycling OostVlaanderen, lid van het bestuursorgaan van Cycling Vlaanderen en lid van de disciplinaire commissie en arbitragekamer van de UCI, red.) Het leven heeft me alvast één ding geleerd: we hebben niet alles in de hand – denk maar aan onze gezondheid – maar voor alle dingen die we wel zelf in de hand hebben is er altijd een oplossing.”

Voka bedankt zijn partners

U bent jurist. Die rechtsonzekerheid zorgt inderdaad voor veel kopzorgen bij ondernemers… “Ondernemers hebben recht op een rechtszekere oplossing. Punt. Dit mag niet de zorg zijn van de ondernemers. Overheden moeten die rechtsonzekerheid aanpakken, zowel in kwaliteit als snelheid. Als gouverneur en getuige op de eerste rij is het mijn taak om knelpunten te signaleren en door te geven aan de bevoegde ministers.” O N D E R N E M E R S # 04

BREEDBEELD

Bevoorrading in Centrum Ronde Van Vlaanderen Voor een drankje op een terrasje is het nog even geduld oefenen, maar het Centrum Ronde van Vlaanderen heropende in Oudenaarde alvast de fiets-drive-in in wielergek Vlaanderen. Al mogen de wielerliefhebbers – omwille van corona, of wat dacht je – niet helemaal door de taverne fietsen. De voordeur staat wel elke zaterdag en zondag open van 11 tot 17 uur voor een koffie, chocomelk of lekkere pannenkoek. TEKST SAM DE KEGEL – FOTO WIM KEMPENAERS

O N D E R N E M E R S # 04

IMPACT

Lokale dossiers OUDENAARDE – WERKEN LEUPEGEM De volgende fase bij de werkzaam heden rond de N8 en het industrie terrein De Meersbloem is aangevat. We zijn bij de Vlaamse overheid tussengekomen om de bereikbaarheid van de ondernemingen te garanderen tijdens de werken. Bij vragen, contacteer sally.verpoort@voka.be.

GENT – THE LOOP Het voorbije jaar werd een intensief stakeholderstraject gevolgd om de ontwikkeling van The Loop – een grote oppervlakte met ruimte voor bedrijvigheid tussen R4 en E40 – nieuw leven in te blazen. Voka Oost-Vlaanderen heeft deze gesprekken actief opgevolgd en heel wat van onze aanbevelingen zijn in de finale nota verwerkt. Samen met de ontwikkelaars en Stad Gent zullen we blijven pleiten om de site om te toveren tot een bereikbare zone met hoogwaardige ondernemingen.

Een brug (slaan) tussen wonen en werken

GENT - MEULESTEDEBRUG © Agentschap Wegen & Verkeer

De Afrikalaan is altijd een economische zone geweest. Ooit was dit het hart van de Gentse haven. Toen de maritieme overslag noordwaarts opschoof, ontwikkelden er zich andere economische activiteiten, maar tot op vandaag is het een regio waar bedrijvigheid centraal staat.

Onlangs werd bekend dat de bouw van de Verapazbrug in Gent van start kan gaan. Die brug zal de Muidelaan – zeg maar de huidige stadsring – verbinden met de Afrikalaan over het Handelsdok. Zo schuift de woonfunctie van de stad steeds verder op. Hopelijk komt de license to operate voor de bedrijven aan de Afrikalaan op die manier niet in gevaar.

Door de R40, de kleine stadsring, te verleggen naar de Afrikalaan, komt een deel van de bedrijvenzone letterlijk in het hart van de stad te liggen. Economisch gezien is dat geen geweldige plaats. Er komt meer (doorgaand) verkeer en de woonfunctie van de stad schuift verder op. De Stad is al even een traject gestart om bewoning in deze zone mogelijk te maken.

TEKST JAN GEERS

Verweving, het samenbrengen van verschillende activiteiten/functies in dezelfde ruimte, is soms wenselijk maar niet altijd mogelijk. Er zijn veel manieren om doordacht ruimtegebruik te stimuleren:

stapelen, combineren, delen, herbestemmen, hergebruiken, tijdelijk invullen. Verweving van functies moet dus zeker bekeken worden opdat we zuinig met de beschikbare ruimte omspringen, maar voor de bedrijven, de oorspronkelijke bewoners van de Afrikalaan, is het einddoel van dat traject een mogelijke bedreiging. Met wat nu overeengekomen is, kunnen ook zij na het verleggen van de R40 toegankelijk en bereikbaar blijven. Veel zal echter afhangen van hoe de economische ruimte in het uiteindelijke plan, het Ruimtelijk Uitvoeringsplan (RUP) Afrikalaan, zal ingevuld worden en welk type economie de Stad graag een toekomst wil geven. Dan zal pas duidelijk worden of de license to operate van de ondernemingen in de zone in gevaar komt. Zullen de huidige bedrijven daar nog een plek hebben om te groeien en te bloeien?

Gaan ze nog bereid zijn om te investeren als blijkt dat er non-stop files voor hun deur staan en zowel werknemers als leveranciers zeer moeilijk ter plekke geraken? Laat ons de bouw van de Verapazbrug daarom als een start zien om ook de aansluitingen aan de noordelijke en zuide lijke zijde van het gebied grondig aan te pakken. Indien enkel de Verapazbrug aangelegd wordt, dan zullen de gelijkgrondse spoorovergang aan de Rigakaai en het rondpunt aan de Dampoort als fuik dienen. Dan komen werknemers niet meer tot in de bedrijven, laten leveringen en transporten op zich wachten en wordt ondernemen een pak moeilijker.

Na de aanvaring van Meulestedebrug werd de verbinding tussen beide oevers afgesloten. De herstelling van de oude brug zit op schema om de eerste week van juni terug open te gaan voor verkeer en om scheepvaart onder de brug mogelijk te houden. Voka volgt zowel deze herstelling als de start van de bouw van de nieuwe brug van nabij op met de Vlaamse overheidsdiensten.

CORONA FAQ Nog steeds moeten bedrijven inspelen op steeds wijzigende omstandigheden door het coronavirus en de verwachting is dat dit nog ten minste enkele maanden zal aanhouden. Voka wil klaarheid scheppen bij elke beleidskeuze en de impact op uw onderneming helder vertalen. Hou daarom de Corona FAQ in de gaten via de link. Vindt u uw vraag niet terug? Contacteer ons dan viavoka@voka.be.

Dan wordt de Verapazbrug een project dat de economische activiteit, toegevoegde waarde en jobs definitief uit dit gebied wegjaagt. En dat zou doodzonde zijn…

O N D E R N E M E R S # 04

DOSSIER Door de effecten van de pandemie krijgen ze bij Volvo Car nu mensen die op zoek zijn naar meer stabiliteit. Vóór corona was het vissen tot op de bodem van de talentvijver.

PANDEMIE OF NIET, VOOR VOLVO CAR EN TEREOS BLIJFT DE SPEURTOCHT NAAR MEDEWERKERS AARTSMOEILIJK

Het gaat niet goed op onze arbeidsmarkt. Door corona gaat (te) veel aandacht naar thema’s als tijdelijke werkloosheid en de (tijdelijke) krimp van de tewerkstelling. De overheid richt alle pijlen op het sanitair bedwingen van het coronamonster, maar laat na om de werking van de arbeidsmarkt te verbeteren. De impact van covid leidt de aandacht af van het ‘grote werk’: de structurele tekortkomingen. Noodzakelijke beleidsingrepen om de arbeidsmarkt flexibeler te maken, de reusachtige pool aan inactieven aan te boren en massaal in te zetten op vorming en omscholing, blijven al te lang uit. TEKST JAN VAN GYSEGHEM

Covid zorgt voor bizarre, ambivalente fenomenen op onze arbeidsmarkt. Vorig jaar liet VDAB 18% minder vacatures optekenen. Maar in de energiesector, de landbouw en de zorg waren er meer aanbiedingen. De pandemie deed reeds 110.00 banen sneuvelen en er vallen de komende maanden nog falingen en ontslagrondes te verwachten. Tegelijk is er een duidelijke schaarste op de arbeidsmarkt en wordt de lijst van knelpuntberoepen er niet korter op. In de top 10 zijn meer dan de helft technische profielen. Bij Volvo Car in Gent start in mei een grote wervingscampagne om

300 productiearbeiders aan te trekken. De nieuwe medewerkers zijn nodig omdat bedrijf volop inzet op de elektrificatie van het gamma en een verhoging van de productiecapaciteit (zie ook p. 44). Dat biedt perspectief voor de Gentse fabriek die deze nieuwe voertuigen mag bouwen. Volvo gaat vooral op zoek naar onderhoudstechniekers en operatoren die een vast contract aangeboden krijgen. Kim Holvoet is Talent Acquisition & Development manager: “Door de effecten van de pandemie op de werkgelegenheid in een aantal sectoren en bedrijven krijgen wij nu mensen die op zoek zijn

naar meer stabiliteit. Het gaat dus om mensen die werk hadden. Ze tonen zich supergemotiveerd en getuigen van een sterke attitude. Vóór corona was het vissen tot op de bodem van de talentenvijver.” Bij de Aalsterse graanverwerker Tereos heeft corona geen impact gehad op de output. In het voorbije jaar werd er nooit beroep gedaan op tijdelijke werkloosheid. Tereos dat producten met een hoge toegevoegde waarde levert aan klanten in o.m. de voedings-, papier- en golfkartonindustrie, kreeg meteen het statuut van ‘essentieel bedrijf’. ▼

Corona hakt in jobs maar structurele gebreken arbeidsmarkt woekeren voort

O N D E R N E M E R S # 04

DOSSIER

HR-director Europe Marjolein De Bremme: “Wij zijn het voorbije jaar altijd blijven aanwerven. Alleen tijdens de lockdown was er geen instroom. Voor onze productie hebben wij procesoperatoren nodig die een opleiding van vier maanden doorlopen. Die zoektocht verloopt moeilijk, ook omdat wij volgens een klassiek drieploegensysteem werken. Wij gaan nu trachten om met een partner arbeiders online te rekruteren door de inzet van artificiële intelligentie. De tijden zijn veranderd: als werkgever moet je nu zelf naar de mensen toestappen.”

Avond- en nachtwerk, ploegenarbeid en weekendwerk komen bij ons minder voor dan gemiddeld in Europa. Door de verstrenging van de vervroegde uitstapmogelijkheden is er vooral in de groep 50+ een toename vast te stellen. De inactieven door ziekte is de snelst stijgende groep en het valt te vrezen dat het aantal door corona nog zal stijgen. Vooral op vlak van preventie hinkt ons land achterop: slechts 2% van de uitgaven voor gezondheidszorg gaan naar het voorkomen van ziekte.

Er is een ontstellend tekort aan technisch geschoolde medewerkers. De spoeling is dun” KIM HOLVOET, TALENT ACQUISITION & DEVELOPMENT MANAGER BIJ VOLVO CAR

80%

190

België moet naar een werkzaamheidsgraad van 80%. Enkel zo blijven de pensioenen en sociale zekerheid betaalbaar en kunnen bedrijven de mensen aanwerven die zij nodig hebben.

Zoveel knelpuntberoepen zijn er momenteel volgens VDAB. De lijst wordt elk jaar langer.

IS IEDEREEN MEE ? Bijna alle analisten zijn het er in het algemeen roerend over eens: België moet naar een werkzaamheidsgraad van 80%. Alleen op die manier blijven de pensioenen en sociale zekerheid betaalbaar en kunnen bedrijven de mensen aanwerven die zij nodig hebben. Meer mensen aan het werk is een noodzaak opdat de Belgische ondernemingen hun internationale concurrentiepositie in de toekomst kunnen aanhouden. Ook de Vivaldi-regering wil tegen 2030 een werkzaamheidsgraad van 80%. Een dergelijke prestatie zou België van de staart van het Europese peloton naar de subtop katapulteren. Een bijna onmogelijke opgave want dan moeten er gedurende tien jaar, elk jaar 60.000 à 70.000 mensen meer aan de slag. Dat veronderstelt een jaarlijkse groei van het BBP met 1,5% en dit tot 2030. Vermits Vlaanderen vandaag een werkzaamheidsgraad van 75% haalt en experts 80% bijna als een bovengrens aanzien, wordt vooral in de richting van Brussel en Wallonië gekeken om meer dan één tandje bij te steken. Grootste manco op de Belgische arbeidsmarkt is dus het laag aantal actieven. In de beroepsactieve groep (20-64 jaar) is één op de vier mensen niet aan de slag. Alleen in Griekenland en Italië zijn het er nog minder. Vooral bij de ouderen (32%), mensen met migratieachtergrond (43%) en laaggeschoolden (46%) is de toestand erg bedroevend. Opvallend is de snelle stijging van het aantal zieken. De oorzaak is moeilijk te duiden. Op vlak van moeilijke werkomstandigheden scoort België vrij goed. 16

O N D E R N E M E R S # 04

DOSSIER

Tereos, een Franse groep, zet o.a. in op duaal leren. Het helpt de kloof tussen onderwijs en bedrijven te dichten en het kost niet veel aan bedrijven.

“Wij gaan trachten om met een partner arbeiders online te rekruteren door de inzet van artificiële intelligentie” MARJOLEIN DE BREMME, HR-DIRECTOR EUROPE BIJ TEREOS

Bij Volvo Car is er geen stijging van het ziekteverzuim te merken. Het bedrijf zet ook in op re-integratietrajecten en biedt mensen in sommige gevallen tijdelijk een aangepaste job. “Je moet in een goede fysieke conditie zijn om te werken aan een productielijn van auto’s”, verduidelijkt Kim Holvoet. “Daarom zetten wij in op de begeleiding van wie ziek is en laten wij die mensen soms pas na enige tijd terugkeren op hun vaste post.” Volgens Marjolein De Bremme (Tereos) valt er weinig te beginnen tegen stijgend absenteïsme. Tereos is dan nog een zeldzaam bedrijf met een eigen interne arbeidsgeneesheer. “Wel is interne sociale controle van belang om al te gemakkelijke afwezigheden te beperken. Als je laat afmeldt wegens ziekte in een volcontinu systeem moet iemand anders opgeroepen worden of – in het slechtste geval – moet je voorganger aan de slag blijven tot wanneer je post weer verzekerd is. Als je hier al te lichtzinnig mee omspringt, krijg je het met je eigen collega’s aan de stok.” Tereos biedt bij een arbeidsongeval standaard aangepast werk aan.

NEW SKILLS PLEASE Sterkere activering van het reservoir werkzoekenden en vooral van de honderd duizenden inactieven is dus een eerste noodzakelijke stap om de Belgische arbeidsmarkt opnieuw op het goede spoor te krijgen. Maar er is meer. Er is een grote nood om massaal in te zetten op opleiding, omscholing en permanente vorming. Vooral de nood aan digitale profielen groeit met de dag. Te veel werknemers zien de noodzaak niet in om 18

zich voortdurend bij te scholen. Zij dreigen straks de noodzakelijke competenties te ontberen om mee de digitale transformatie in veel bedrijven en sectoren mogelijk te maken. HR-verantwoordelijken in bedrijven geven aan dat de kwaliteit van de instroom beter moet. Volgens Marjolein De Bremme (Tereos) zijn de betere profielen niet geneigd om te veranderen van job. Gesteund door de overheidstegemoetkomingen hopen zij dat het weer goed komt. Marjolein verwacht dat een systeem als duaal leren ook meer jonge mensen kan klaar maken voor de arbeidsmarkt van morgen. Tereos is een Franse groep en daar worden alle nieuwe procesoperatoren gehaald nadat zij in een systeem van ‘alternance’ hebben gelopen. “Het helpt de kloof tussen onderwijs en bedrijven te dichten en het kost niet veel aan bedrijven.” Bij Volvo waar de focus op elektrificatie van de producten ligt, worden grote inspanningen geleverd om de medewerkers klaar te stomen voor de toekomst. Niet alleen op het vlak van het aanleren van nieuwe vaardigheid, maar ook bijvoorbeeld op het vlak van taalcoaching voor anderstaligen. Kim Holvoet (Volvo Car): “Er is een ontstellend tekort aan technisch geschoolde medewerkers. De spoeling is dun en je moet meer geduld opbrengen om de juiste mensen aan de haak te slaan. Werkloze kandidaten laten het soms snel afweten of voldoen niet aan onze eisen en dan moeten wij de samenwerking stoppen. Er is echt een grote inspanning nodig om meer mensen te herscholen.”

DUURZAAM PRODUCTIEVER Belgische werknemers zijn duur maar ook bijzonder productief. Althans tot 2015, want sindsdien slaagt de industrie in ons land er nauwelijks nog in productiever te worden. En door een overregulering kan vooral de dienstensector niet voldoende efficiënt werken. Inzetten op beter onderwijs en de permanente vorming van werknemers is een evidente hefboom maar ook meer overheidsinvesteringen, o.m. in digitalisering en groene economie kunnen helpen. Experts wijzen op de blijvend moeilijke ondernemingsomgeving met complexe fiscaliteit en bureaucratie van

vergunningen en procedures wat ondernemerschap afschrikt. De strikte wet geving in de distributiesector bijvoorbeeld zet Belgische bedrijven in een zwakkere concurrentiële positie. Door een optimale inzet van mens en technologie kan de output vergroot worden, wat de internationale competitiviteit van onze bedrijven verhoogt.

NU NOG OVERHEID EN VAKBONDEN Flexibiliteit, aanpassingsvermogen aan veranderende omstandigheden en innovatie zijn cruciale factoren in crisis periodes. Voor Voka bleek in deze crisis veel meer mogelijk bleek dan voordien

gedacht werd. Telewerk en andere aanpassingen van de arbeidsorganisatie zijn sprekende voorbeelden van de mogelijkheden van meer flexibiliteit. Daarnaast was er het voorbije covid-jaar – onder druk van de omstandigheden – een boost te merken in innovatie – ook in sectoren waar dat eerder vaak moeilijk lag zoals gezondheidszorg of onderwijs. Ook in de bedrijven scherpte de crisis de innovatie aan, met de snelle ontwikkeling van de vaccins en de overstap naar e-commerce als opmerkelijke voorbeelden. Volgens technologiefederatie Agoria stevent België – zonder extra maatregelen – tegen

2030 af op meer dan een half miljoen vacatures. De druk op de arbeidsmarkt zal toenemen door een jaarlijkse stijging van de arbeidsvraag met 0,56% en een jaarlijkse afname van het arbeidsaanbod met 0,11%. De voorbije 25 jaar vereiste een normale economische groei zo’n 43.000 extra werkenden per jaar. En de komende jaren komt daar door de vergrijzing nog de zware pensioneringsgolf van de babyboomers bovenop. Om die te vervangen zijn ook extra mensen nodig. Zonder ingrepen woekert de structurele krapte op de arbeidsmarkt, die de voorbije jaren heel wat bedrijven parten speelde, morgen alweer volop. O N D E R N E M E R S # 04

DOSSIER

“Talent is irrelevant als het niet kan geoefend worden” Inclusie is al even het nieuwe modewoord in de HR-wereld. Maar wat betekent het precies en hoe creëer je een inclusieve werkvloer? Bert Boone (64), dagelijks bestuurder van De Werkplekarchitecten en verbonden aan Sterpunt Inclusief Ondernemen, vertelt er bevlogen over.

Bert Boone heeft zich altijd geprofileerd als sociaal ondernemer. Hij begon als vormingswerker bij Boerenbond en stapte nadien over naar de jeugd- en gehandicaptenzorg. Sinds 1987 is hij actief op het werkdomein van duurzame arbeidsin schakeling van mensen met een kwetsbare positie op de arbeidsmarkt. Van 2003 tot 2010 was hij algemeen directeur van het Europees Sociaal Fonds in Vlaanderen. Daarna keerde hij terug naar het veldwerk, met vooral veel animo voor het inclusief werken en ondernemen.

TEKST SAM DE KEGEL

Sterpunt Inclusief Ondernemen streeft naar een inclusieve arbeidsmarkt? Wat betekent dit precies? Bert Boone: “Ik heb altijd geponeerd dat aangeboren talent belangrijk is en dat we dit moeten ontbolsteren. Vandaag

“Inclusief ondernemen is voor mij het managen van het verschil dat er bestaat” zeg ik: talent is irrelevant als het niet kan geoefend worden. Oefening baart kunst en als je echt iets wil kennen en doorgronden, heb je 10.000 uur nodig. Of: If you don’t use it, you will lose it. Ik vind dat eigenlijk een heel hoopgevend verhaal, want het impliceert een oproep naar ondernemers om 20

Bert Boone

werkervaringskansen te geven aan m/v via werkplekleren. In het verleden hebben we te veel gefocust op enkel de werkzoekende en te weinig op de werkplekomgeving. Wij zijn geen syndicalisten van de werkzoe kenden; we moeten syndicalist zijn van de werkplek waar het allemaal gebeurt.” Hoe definieert u inclusief ondernemen en werken? “Inclusief ondernemen is voor mij het managen van het verschil dat er bestaat. Een bedrijf of samenleving ontwikkelt zich maar als je verschillen hebt. Als wij net hetzelfde zouden denken, moeten we dit gesprek zelfs niet doen. Vandaag zijn we in te veel bedrijven ook nog bezig met het idee dat we een divers personeelsbestand moeten samenstellen. Maar daar zijn we al lang voorbij. We hebben lange, korte, oude, jonge, allochtone en autochtone werknemers, etc… Het gaat mij niet meer om de samenstelling (ongeacht geografie, leeftijd, cultuur, ras/etniciteit, geslacht, gender identiteit, seksuele geaardheid, religie of fysieke mogelijkheden), maar wel om: hoe gaan we al die verschillen managen naar een resultaat, want een bedrijf is geen liefdadigheidsorganisatie.”

Doen diploma’s er dan niet meer toe? Met attitude alleen kom je er toch niet? “Diploma’s geven nog steeds een heel stevige basis in je ontwikkeling, maar moesten we het enkel moeten rooien met mensen die de job doen waar ze het diploma voor hebben, we zouden niet ver komen… Twee jaar geleden zou ik dit niet hebben durven zeggen, maar vandaag vinden een aantal werkgevers het al vanzelfsprekend dat ze mee verantwoordelijk

zijn voor een stuk taalvaardigheid van medewerkers omdat de veiligheid op de werkvloer zo verhoogt. Vroeger kwam je er niet in als je geen Nederlands sprak. Zo zie je de inclusie verhogen.” Dat kost als werkgever toch veel tijd, energie en geld? “Vandaag zijn er in Vlaanderen ongelooflijk veel ondersteuningsmanieren om werkervaringskansen te geven via werkplek leren. Alle stagevormen kosten tijd, maar omzeggens geen geld aan de werkgever. Dat moeten we nog meer cultiveren. Een langdurig werkzoekende kunnen wij, als dienstverlener, tot zes maand werk ervaringsstage laten doen zonder dat dit het bedrijf iets kost. Ook de beroepsverkennende stages van één maand zijn gratis. En ook de IBO’s zijn ideaal om m/v goedkoop te laten instromen op de werkvloer. Tijdens het IBO-traject betaalt de werkgever het verschil tussen de werkloosheidsvergoeding en het loon maar niet vanaf de eerste maand én hij krijgt extra jobcoaching. Deze vormen van werkplekleren kosten wel tijd en energie, dat klopt. Maar ze geven kansen om elkaar – leidinggevende en instromer – beter te leren kennen in een werkplekomgeving. Samenwerken wordt steeds belangrijker omdat we het niet meer alleen kunnen. Een aantal jaren geleden choqueerde ik nog mensen met de uitspraak: ‘Niet de individuele medewerker maar het team is de kleinste bouwsteen van een bedrijf.’”

Wat is Sterpunt Inclusief Ondernemen? Sterpunt Inclusief Ondernemen is een koepelorganisatie die het levenslicht zag in 2015. Het streeft samen met zijn leden naar een inclusieve arbeidsmarkt. Onder deze koepel zit De Werkplekarchitecten: 37 vzw’s verspreid over Vlaanderen en Brussel die werkzoekenden, werkenden en werkgevers coachen, begeleiden, opleiden en informeren naar een inclusieve arbeidsmarkt. Het zijn partners voor bedrijven inzake stages, duaal leren, job/taalcoaching, re-integratie op de werkvloer.... Het zijn partners voor VDAB inzake het coachen en begeleiden van werk zoekenden en het zijn partners voor werkenden inzake loopbaanbegeleiding, re-integratie op de werkvloer,,... Bert Boone heeft dertig jaar ervaring met inclusie en is dagelijks bestuurder: “We proberen ook te professionaliseren en innoveren via een vormingsaanbod.”

▼

HOE INCLUSIE OP DE WERKVLOER OOK WERKGEVERS GEEN WINDEIEREN LEGT

“Klopt. Tijden veranderen ook. Wij zijn opgegroeid in een tijdperk dat we als werkgever de keuze hadden. We lanceerden een vacature en kregen een veelheid aan kandidaten, waaruit de werkgever koos. De komende tien jaar, corona of niet, zullen we demografisch geconfronteerd worden met een krapte op die arbeidsmarkt. Het aantal kandidaten voor een functie zal, met het onevenwicht tussen instroom en uitstroom, blijven dalen. Meer en meer zal de werknemer dus kiezen in plaats van de werkgever. Vanuit die vaststelling moet de werkgever een mindswitch doen: hij zal hoogstwaarschijnlijk niet meer die witte merel te pakken krijgen. Werkgevers zijn op dat vlak al enorm geëvolueerd. Twintig jaar geleden zei men nog: ‘Ik wil iemand die zijn stiel kent.’ Vandaag is dat geen issue meer. Vandaag krijg ik vaak de boodschap van werkgevers: ‘Technisch zullen we hem wel verder opleiden als hij een basis en de juiste attitude heeft.’”

Inclusie ziet u ruimer dan het rekruteren van m/v met een afstand tot de arbeidsmarkt en vanuit verschillende achtergronden? O N D E R N E M E R S # 04

Extra medewerkers vinden blijft ook na corona een uitdaging Moet je binnenkort op zoek naar een (tijdelijke) werknemer, heb je ondersteuning nodig bij een tijdelijk project of moet je productiecapaciteit ﬂexibel opschalen? Je kunt bij SD Worx nu ook terecht voor hulp bij je rekrutering. Boost je business met SD Worx, we helpen je graag.

www.sdworx.be/staﬃng-en-recruitment

Vandaag is iedereen daarvan overtuigd. Je ziet het ook in de verloning die vaker op team- en zelfs ondernemingsniveau gebeurt… “Zeker. Hoe kan je een inclusieve organisatiecultuur ontwikkelen? Eén: beloon eerder teamresultaten dan individuele resultaten. Twee: zoek de juiste sleutelfiguren en probeer als bedrijf snel kleine successen te halen en die zichtbaar te maken. Bij sleutelfiguren denk ik aan peters en meters, mentoren die vanuit hun maturiteit m/v ondersteunen. Die vorm van werkplekondersteuning wordt vaak nog onderschat, zeker in kleine kmo’s. Mentorondersteuning zal binnen dit en vijf jaar voor een forse kwaliteitsverhoging zorgen, als je het serieus aanpakt. Die mensen zie ik als interne change agents, die er ook voor zorgen dat de resultaten beter worden. Daarin zie ik meer heil dan duurbetaalde externe consultants die komen en gaan. (op dreef nu). Er zijn zes voorwaarden die altijd en overal gelden voor elkeen die ergens gaat werken. Eén: ik wil weten waarover het gaat. Twee: ik moet dat werk zinvol vinden. Drie: ik moet kunnen meedoen, een stuk mede-eigenaar zijn. Vier: ik wil ondersteuning geven en krijgen indien nodig. Vijf: ik wil resultaten zien. Zes: ik wil gewaardeerd worden. Als je die zes elementen gebruikt als check, dan werkt inclusie. Minister Crevits is dol op het woord ‘leergoesting’. We scoren in Vlaanderen echter niet goed in levenslang leren. Niet voor niets is 2021 het jaar van de opleiding gedoopt in Vlaanderen. Ondernemers moeten heel goed nadenken over wie ze in opleiding sturen. Opleiding

3 x inclusief op de werkvloer: 1

FACILICOM GOM (Gentbrugge/Brussel): schoonmaakbedrijf. Werd als ambassadeur uitgeroepen met hun project ‘Buitengewoon’ waarbij ze 13 anderstalige nieuwkomers via een intensief traject duurzaam aan het werk helpen. Dit traject bestaat uit vormen van werkplekleren zoals beroepsverkennende stage, een individuele beroepsopleiding (IBO), aangepaste opleidingen en taalcoaching. Bekijk de video op www.inclusiefondernemen.be/gom-buitengewoon-stap

G4S AVIATION SECURITY: garandeert de veiligheid op Brussels Airport. Werd ambassadeur doordat ze 11 personen met ASS (Autisme Spectrum stoornis) duurzaam aan het werk zetten als bewakingsagent. Hiervoor deden ze aanpassingen op de werkvloer, zoals het voorzien van een prikkelarme ruimte, het werken in vaste groepen, aandacht voor regelmaat in de planning van de kandidaten en het gebruik van duidelijke klare taal die geen ruimte voor interpretatie laat. Bekijk de video op www.inclusiefondernemen.be/g4s-verruimt-haar-spectrum

COSMOFARMA (Eeklo): maakt supplementen voor de gezondheids- en sportindustrie. Werd ambassadeur doordat de Cosmogroup sterk inzet op diversiteit en mensen kansen geven. Met klanten in 37 landen is het essentieel dat ze ook een divers medewerkersbestand hebben die de smaakvoorkeur van hun wereldwijde klanten kennen. Bekijk de video op www.inclusiefondernemen.be/ cosmofarma-diversiteit-inclusie-norm

Digitalisering kan werkenden dichter bij elkaar brengen of uit elkaar drijven? “Het klinkt bijna oneerbiedig, maar dankzij corona ervaren we pas hoe we elkaar nodig hebben. Het valt me trouwens op dat vooral jongere medewerkers zoveel goesting hebben om elkaar fysiek te blijven zien. Als bedrijf heb je er ook alle belang bij dat je medewerkers je een goede werkgever vinden. Hoe meer mensen je zoekt, hoe meer je wil dat je medewerkers je bedrijfsambassadeur worden.”

“Ik ben geen grote wiskundige maar kennis delen is kennis vermenigvuldigen, o.a. via mentorschap” is vandaag nog te beperkt gedefinieerd als het formele leren. Er bestaat ook zoiets als sociaal leren. Kennis zit niet (enkel) tussen de oren, maar tussen de neuzen. Naast mentorschap geloof ik sterk in intervisiecoaching. Uitgangspunt is dat we de kennis die in huis is, delen. Ik ben geen grote wiskundige maar kennis delen is kennis vermenigvuldigen. Daarvoor moet je momenten inbouwen en silo’s doorbreken. Of denk aan reverse mentoring, waarbij ouderen wisselleren bij de jongeren rond bijvoorbeeld digitale tools.”

Maakt de coronacrisis niet pijnlijk duidelijk dat we niet zo inclusief zijn als we zouden willen zijn? Je ziet zoveel polarisering… “Een werkvloer is volgens mij een van de laatste fora waar je nog ten volle je ‘gedacht’ kan zeggen. Je wordt er ook gecorrigeerd in je gedrag en uitlatingen. Een werkvloer dwingt bijna om op een positieve manier met elkaar om te gaan. Een werkvloer is ook een soort middenveld. Als er geen middenveld meer is, gaan we enkel nog lobby’s hebben die elk voor

hun eigenbelang lobbyen. Op de werkvloer heb je steeds verschillende belangen waar je via samenwerking en samenhang tot organisatieresultaten komt.” En als je bedrijf divers en inclusief is, zal dit ook positief afstralen op je klantenpubliek dat vandaag even divers is? “Klopt. Een eigen branding rond MVO wordt steeds belangrijker, al praat ik liever over maatschappelijk verbonden ondernemen. Je doet het immers samen met je medewerkers, klanten, leveranciers,… Het zit soms in kleine dingen. Twintig jaar geleden wierf ik een aantal m/v van allochtone origine aan voor de Hagewinde, een sociale organisatie. Ik organiseerde een culturele namiddag waarbij de Marokkaanse en Turkse medewerkers vertelden over hun cultuur en gerechten presenteerden. Zo zorgden we ervoor dat ’s avonds ook in autochtone gezinnen gepraat werd over deze culturen.” Binnenkort gaat u met pensioen. Zal u uw kennis en ervaring zo goed mogelijk doorgeven, want ook dat is een vorm van inclusie:? “Daar ben ik al twee jaar mee bezig. Er is een Afrikaans gezegde dat zegt: ‘Elke keer als er een ouderling sterft, brandt er een bibliotheek af.’ Kennis doorgeven, dat was eigenlijk ook het doel van dit interview (lacht).” O N D E R N E M E R S # 0 4 23

Future proof HR: 5 tips om flexibel te ondernemen Technologie verandert razendsnel. Jobs en functies worden minder afgelijnd. Projectwerk in teamverband vindt zijn weg in het Belgisch ondernemerslandschap. Jaarlijks worden er tal van nieuwe sociale wetten goedgekeurd. Loopbanen worden langer en onze huidige visie van het kantoorwerken wordt door de coronapandemie sterk uitgedaagd. Kortom, verandering in de werkwereld blijft een hot topic en veelal een grote bezorgdheid van vele ondernemers. Flexibel ondernemen vormt aldus VGD het sleutelaspect om jouw onderneming te wapenen tegen een wereld vol verandering.

Flexibele verloning

> “De bedrijfswagen staat stil op de oprit van mijn medewerkers tijdens thuiswerk” > “Mijn medewerker vraagt een bedrijfsfiets en wil geen bedrijfswagen meer” > “Ik wil als werkgever de kostenvergoedingen (zoals baanvergoedingen) verminderen wegens de veranderende omstandigheden” Een loonpakket is niet noodzakelijk een statisch gegeven. Kostenvergoedingen weerspiegelen werkelijk gemaakte kosten van de werknemer en zijn aldus gevoelig aan wijzigingen in de werkcontext. Als werkgever kan je kostenneutraal de bedrijfswagen laten inleveren en alternatieve mobiliteitsopties voorzien. Je kan leasingcontracten van bedrijfswagens aanpassen naargelang het aantal gereden kilometers. Kortom, aarzel niet om flexibel om te gaan met het loonpakket afhankelijk van de werksituatie anno 2021.

WAAROM DE OPLOSSING VOOR ONZE ARBEIDSMARKTKRAPTE NIET (ENKEL) ONDER DE KERKTOREN LIGT

Gezocht: technisch en hoogopgeleid buitenlands talent

Flexibele bedrijfsstructuur

> “Ik wil me meer focussen op mijn business want ik vind geen tijd door ad hoc problemen”. > “Het (tijdelijk en flexibel) outsourcen van bepaalde taken lijkt me een ideale oplossing, maar ik ben hiermee niet vertrouwd”.

Buitenlands talent wordt steeds meer een noodzaak om vacatures in te vullen. U begint er dus best op tijd aan als werkgever. Voka Oost-Vlaanderen zoekt en matcht.

Een bedrijfsstructuur wordt veelal als een log systeem aanschouwd. Freelancers of consultants kunnen nochtans zorgen voor een nieuwe wind in jouw onderneming en de nodige weerstand bieden aan de uitdagingen van het moment. Je kan bijvoorbeeld beroep doen op boekhouders, marketeers en HR professionals met tonnen expertise voor cruciale projecten of bij een te hoge werkdruk.

Match made in heaven met buitenlands talent Heeft u vacatures waar geen geschikt profiel voor gevonden wordt? Zoekt u ondanks corona nog steeds young potentials?

Benieuwd wat je als ondernemer op gebied van HR nog verder kan optimaliseren?

Staat u open voor divers talent? Omarmt u innovatie in uw onderneming? Krijgt u graag potentiële kandidaten op een presenteerblaadje?

Flexibele sociale wetgeving

> “Ik wil de arbeidsduur veranderen in mijn onderneming en overgaan naar flexibele werkuren” > “Ik vraag me af of de sociale wetgeving het toelaat dat mijn medewerkers thuis werken en ze dan gedekt zijn door de arbeidsongevallenverzekering” Ook de sociale wetgeving past zich continu aan veranderende werkomstandigheden aan, denk hierbij aan de nieuwe CAO 149 die bedrijven minimale regels voorschrijft in het kader van telewerk. Als werkgever krijg je bepaalde flexibiliteit waaronder de mogelijkheid tot arbeidsduurvermindering. Controleer echter steeds de mogelijkheden in jouw onderneming en jouw paritair comité.

Flexibel omgaan met technologie en data

> “Ik wil zicht krijgen op de impact van HR en alle gerelateerde kosten?”

Flexibel evaluatieproces

> “Een jaarlijkse evaluatiecyclus leeft niet in mijn organisatie?”

ONTDEK HET OP BE.VGD.EU/HRVOKA

Ook benieuwd hoe je als ondernemer je HR verder future proof kan maken? Contacteer vrijblijvend onze adviseurs of kom eens langs in onze Oost-Vlaamse VGD-kantoren:

L A R A S N AU WA E RT HR Advisory +32 9 335 18 42 lara.snauwaert@vgd.eu

VGD Gent Brusselsesteenweg 94 bus 101, 9090 Melle

EBE VERHAEGEN HR Legal +32 3 247 43 56 ebe.verhaegen@vgd.eu

VGD Sint-Niklaas Gentse Baan 50, 9100 Sint-Niklaas VGD Aalst Marcel de Bisschopstraat 15, 9300 Aalst

> be.vgd.eu/hrvoka

De krapte op onze arbeidsmarkt blijft nijpend, ondanks corona. De komende jaren zal de vraag naar arbeidskrachten niet afnemen, integendeel. De krapte vormt dus een grote bedreiging voor onze ondernemingen. Wil Vlaanderen zich scharen bij de top 5 van ondernemende kennisregio’s, dan moeten we absoluut nog meer investeren in het aantrekken en koesteren van buitenlands talent, ook buiten de EU. Dan spreken we absoluut niet over de passieve volgmigratie die we de voorbij decennia hebben aangetrokken, maar wel over actieve, slimme migratie van technische en hoogopgeleide profielen. Deze

kenniswerkers zullen broodnodig zijn om tot de meest innovatieve, ondernemende en concurrentiële regio uit te groeien. Voka Oost-Vlaanderen neemt mee zijn verantwoordelijkheid en doet er alles aan om uit te groeien tot een aantrekkelijke regio voor buitenlands talent. “Een van de acties die we ondernemen bestaat erin om dit buitenlands talent op vraag van werkgevers naar hier te halen. Zo werken we samen met Agoria, VDAB en IOM (International Organization for Migration) aan het Match-project, waarbij we in Nigeria en Senegal op zoek gaan naar de perfecte match voor uw vacatures. Jong, hoogopgeleide kandidaten met de

Dan is het Match-project beslist iets voor u! Infosessie op dinsdag 11 mei (8.30 tot 9.30 uur) voor alle ondernemingen die kampen met (structurele) tekorten op de arbeidsmarkt en hun horizon willen verbreden. Meer info en inschrijven via els.delaere@voka.be

juiste competenties om aan uw noden te voldoen”, zegt Els Delaere, coördinator bij Voka Oost-Vlaanderen. “Buiten de eigen landsgrenzen kijken: het vraagt een andere attitude. En onbekend is onbemind. Net daarom zorgen we vanuit het project voor een volledige begeleiding, ondersteuning en ontzorging.” O N D E R N E M E R S # 0 4 25

MEEGEDEELD

HUDSON BIEDT BEDRIJVEN HET VOLLEDIGE HR-SPECTRUM

Inventief maatwerk bij personeelstraject Personeel aantrekken én behouden: het blijft voor elk bedrijf een zorgenkindje. Hudson werpt zich hierbij op als dé specialist in de verschillende stadia van een loopbaan, hierbij geholpen door 35 jaar ervaring, 260 hr-experten en een waaier aan ondersteunende tools en methodieken.

An Bels, directeur rekrutering en selectie: “Een van onze grootste troeven is dat wij op maat van de klant werken. We vertrekken vanuit de context van het bedrijf, de specifieke vragen en behoeften en werken vervolgens een aanbod uit. Vanzelfsprekend ziet dat er voor een kmo anders uit dan voor een groot lokaal bedrijf of een multinational, maar het startpunt is altijd hetzelfde: goed luisteren naar de klant. Op het vlak van rekrutering bijvoorbeeld, streven wij steeds naar een structurele oplossing op lange termijn. Wij zijn geen leverancier van mensen, maar bekijken samen met onze klant welk talent de grootste meerwaarde kan betekenen: qua ervaring, kennis, competentie, potentieel en – niet te vergeten – een match met de bedrijfscultuur. Ons assessment center biedt hierbij een zeer waardevolle hulp. De simulatie-oefeningen en businesscases zetten de deelnemer in een neutrale setting, waarin hij spontaan toont hoe hij zich typisch gedraagt in een professionele context en welke competenties hij daarin aanwendt. Ons advies eindigt daar niet, want we adviseren ook op vlak van verloning en, na de aanwerving, maken we een evaluatie van de integratie.”

PARTNER OVER DE HELE LIJN En daar begint het pas, want Hudson is actief in de volledige hr-levenscyclus: niet enkel aantrekken van (permanent of tijdelijk) talent, ook het verder ontwikkelen van dat talent, coaching, carrièrebegeleiding … tot en met outplacement. Daarnaast geeft Hudson ook advies rond organisatiestructuren, begeleidt het bedrijven bij transformaties, bij het opzetten van competentiemodellen en geeft het jaarlijks een salarisstudie uit die bedrijven toelaat te benchmarken.

“Wij zijn geen leverancier van mensen, maar kijken samen met het bedrijf naar welk talent voor hen een meerwaarde kan betekenen.”

UITDAGENDE EVOLUTIE VAN DE TALENTMARKT An Bels: “Onze meest recente uitdaging is de sterk veranderende hr-markt, een evolutie die covid versnelde en versterkte. Vanuit werkgeversoogpunt zie je sterk wijzigende verwachtingen tegenover de werknemers: meer autonomie, meer flexibiliteit, meer functioneren op afstand. Maar ook de leidinggevende ziet zich voor nieuwe uitdagingen geplaatst: het ‘belonging to’-gevoel van de werknemers zo sterk mogelijk houden. Het is niet zo evident om de medewerkers die je niet meer dagelijks ziet, te blijven motiveren, te coachen en te helpen ontwikkelen. En het zijn precies deze extra’s die werknemers meer en meer verwachten. Een van de belangrijkste motivaties van jongeren is een job waar ze zichzelf kunnen ontplooien en ontwikkelen en waar ze intellectueel gechallenged worden.

DE CORONACRISIS HEEFT OP DE ARBEIDSMARKT EEN DUBBELE BEWEGING VEROORZAAKT Enerzijds hebben veel bedrijven zich moeten reorganiseren, waardoor mensen op zoek moeten naar een andere job, binnen of buiten hun bedrijf. Anderzijds is een niet te onderschatten groep werknemers ontgoocheld in hoe hun werkgever met deze crisis is omgegaan. Ze voelen zich niet meer betrokken, gewaardeerd of erkend en kijken uit naar een andere werkgever. Daarnaast is er natuurlijk een grote risicoaverse populatie die net door de coronacrisis niet geneigd is om een nieuwe uitdaging aan te gaan. Dit alles zorgt ervoor dat de war on talent nog steeds woedt en bedrijven graag gebruik maken van ons volledig servicepalet.” www.hudsonsolutions.com O N D E R N E M E R S # 04

MEEGEDEELD

VDAB stroomlijnt dienstverlening aan werkgevers Ondanks de pandemie blijft de spanning op de arbeidsmarkt voelbaar. Om vraag en aanbod beter op elkaar af te stemmen, wil VDAB nog meer inzetten op opleiding en op een professionalisering van de eigen dienstverlening.

De arbeidsmarkt in Oost-Vlaanderen houdt zich kranig en dat is toch wel een opvallende vaststelling. “Op één jaar tijd is de werkloosheid in onze provincie met amper 5,6 procent toegenomen. In het licht van de wereldwijde pandemie is dat een meevaller”, zegt Freddy Van Malderen, provinciaal directeur VDAB Oost-Vlaanderen. “We zijn er natuurlijk nog lang niet. Het valt te verwachten dat er nog extra ontslagen zullen vallen zodra de overheden de ondersteunende maatregelen zullen terugschroeven, maar ik heb er wel een goed oog in.”

PROFESSIONALISERING VAN DE DIENSTVERLENING De spanning op de arbeidsmarkt is in de eerste plaats een demografisch gegeven. Voor elke uitstroom van 10 personen staan er slechts 8 jongeren klaar om in te stromen. Als expert van de arbeidsmarkt is er voor VDAB meer dan ooit een sleutelrol weggelegd om iedereen – actief en niet-actief – te helpen. De organisatie voert daarbij een tweesporenbeleid: de professionalisering van de eigen dienstverlening en de mismatch op de arbeidsmarkt aanpakken door meer in te zetten op opleiding.

De juiste tools voor wie werk geeft: zet elke stap met vdab.be/werkgevers

Op korte termijn wil VDAB evolueren naar een ‘digital first’-organisatie. Niet alleen voor werkzoekenden, maar ook voor werkgevers. “Werkgevers moeten geïnteresseerde kandidaten in de eerste plaats kunnen vinden via onze digitale kanalen. Lukt dat niet meteen, dan kunnen ze een beroep doen

op ons digitaal loket voor ondersteuning via e-mail, telefoon of sociale media. Een laatste stap is een persoonlijk gesprek”, legt Freddy Van Malderen uit. “Met dit organisatiemodel kunnen we onze mensen en onze middelen veel efficiënter inzetten. Met hetzelfde doel voor ogen willen we ook veel meer investeren in nieuwe technologieën zoals artificiële intelligentie.”

OPLEIDEN IS HET NIEUWE REKRUTEREN Werkgevers klagen al jaren over de mismatch op de arbeidsmarkt. “In de praktijk gaapt er inderdaad vaak een gigantische kloof tussen de vraag en het aanbod”, stelt Freddy Van Malderen vast. “Een deel van de oplossing ligt bij de werkgevers zelf. Zij moeten met een andere bril kijken naar de beschikbare talenten. Ze mogen zich niet blindstaren op diploma’s en ervaring. Door te investeren in opleiding kunnen veel mensen de

weg naar de arbeidsmarkt vinden. VDAB wil daarin graag een ondersteunende rol spelen. Zo hebben we een ruim aanbod van opleidingen in eigen beheer, maar we kijken ook continu uit naar partnerships. Zeker om knelpuntberoepen in te vullen, is dat een interessante piste.” Freddy Van Malderen richt alvast een warme oproep aan de werkgevers om nog meer samen te werken. “Geef ons in de eerste plaats feedback over de sollicitatieprocedures zodat we onze opleidingen beter kunnen aanpassen aan de realiteit. Stel daarnaast ook de werkvloer open voor stages en systemen als de individuele beroepsopleiding. Ervaring leert dat dit een positieve impact op de duurzaamheid van de tewerkstelling heeft.”

Wil je weten wat VDAB kan betekenen voor jou? Kijk dan op vdab.be/accountmanagers O N D E R N E M E R S # 04

MEEGEDEELD

TAKING TURNS REKRUTEERT TIJDELIJK EN PERMANENT TOPTALENT VOOR DYNAMISCHE BEDRIJVEN

Bedrijven die nu investeren in nieuw talent hebben morgen een competitief voordeel Ze zijn gepokt en gemazeld in het bedrijfsleven, hebben 15 jaar expertise in executive search en interim-management en richtten vier jaar geleden een kantoor op dat het afgelopen jaar een ongeziene groei kende: de turning ladies Florence Debusschere en Griet Vanneste.

Organisaties in beweging weten dat ze er moeten staan met een getalenteerd en performant team, eenmaal de economie post-covid op volle toeren zal draaien.

Ready to take a turn? Executive Search en Interim Management Taking Turns is een gespecialiseerde one-stop-boutique voor sleutelposities op vaste en tijdelijke basis. Dankzij uitmuntende dienstverlening, uitgebreide industriekennis en hoog kwalitatieve searches bedient Taking Turns sinds 2017 succesvol een trouw klantportfolio van ondernemende KMO’s, corporates en groeibedrijven. Als toegewijde partner met een uitgebreid netwerk en een gedreven teamaanpak streeft Taking Turns ernaar de referentie in de markt te zijn voor zowel haar klanten als haar kandidaten.

General management

Finance

www.takingturns.be

Human resources

TAKING TURNS BV Zuiderlaan 1 9000 Gent

Operations & supply chain

Sales & marketing

Waarom richtten zoveel Vlaamse onder nemingen zich tijdens een pandemie tot Taking Turns om ondernemende executive profielen en interim-managers aan te trekken? Het klantenbestand van Taking Turns bestaat hoofdzakelijk uit bedrijven die bewust kiezen voor een nieuwe wending op het uitgestippelde pad om hun competitief voordeel te behouden. Het DNA van Taking Turns – de naam zegt het zelf – is voor hen dan ook heel herkenbaar. De ondernemerszin van Griet en Florence en hun visie om net nu te investeren in de eigen groei van Taking Turns sluiten naadloos aan bij de mentaliteit van hun klanten. Florence Debusschere: “Of het nu gaat over snelgroeiende kmo’s, ambitieuze multinationals of een private equity fonds dat investeert in groeibedrijven, allemaal hebben ze één ding gemeen: het zijn organisaties in beweging die weten dat ze er moeten staan, eenmaal de economie post-covid op volle toeren zal draaien. En ze beseffen maar al te goed dat hun human capital het grote verschil zal maken.”

Griet Vanneste: “Als executive search kantoor zijn wij actief op sleutelposities in vijf domeinen: general management, finance, hr, operations & supply chain en sales & marketing, maar wat ons onderscheidt in de markt is dat wij even sterk staan in het aanbieden van kandidaten voor vaste functies als van interim-managementprofielen: voor beide segmenten hebben wij de nodige expertise in huis.” Florence Debusschere: “Wij leggen hierbij een grote focus op het menselijke aspect: wij luisteren wat de kandidaten willen, wij begrijpen de behoeften van onze klant en gaan op zoek naar een structurele match. Hiervoor nemen wij grondig de tijd om de verwachtingen van de klant én de kandidaat in kaart te brengen zodat we quasi met zekerheid een ‘klik’ kunnen garanderen met de waarden en normen van de organisatie.” Griet Vanneste: “Naast dit kwalitatieve aspect appreciëren klanten ons omwille van de snelheid en cadans van het hele rekruteringsproces: vanaf de vraag van de klant

tot het moment waarop het contract wordt getekend, zit een gemiddelde doorlooptijd van 2,5 maand. Klanten zijn altijd erg opgetogen wanneer zij al na 2 of 3 weken hun eerste gesprekken kunnen voeren. En ook nadien volgen wij onze kandidaten nog zes maanden intensief op om beide partijen een succesvolle aanwerving te garanderen.” Florence Debusschere: “Deze combinatie van kwaliteit en snelheid hebben wij te danken aan onze performante database en ons proactief ‘hunten’. Dankzij onze ervaring in het bedrijfsleven en de continue input van klanten, kennen wij de arbeidsmarkt door en door. Anderzijds zien we dat er een groot aantal interessante profielen uitkijken naar een nieuwe uitdaging. Visionaire bedrijven profiteren van dit momentum op de arbeidsmarkt om nieuw talent aan te werven en hun organisatie te verrijken. Bedrijven die dus morgen het verschil willen maken, moeten nu hun kans grijpen.”

O N D E R N E M E R S # 04

MEEGEDEELD

telex

Stad Aalst investeert 63.000 euro in startend ondernemerschap

Álle talent telt: hoe flexwerkers je wendbaar maken

Het college van burgemeester en schepenen heeft de eerste 10 starters bekend gemaakt die een Aalsterse starterspremie van 3.500 euro in de wacht slepen. Op deze manier geeft de stad hen een duwtje in de rug bij de opstart en uitwerking van hun zaak.

Jobinhouden veranderen geregeld en nieuwe jobs steken overal de kop op. Dat was voor corona al zo, maar de crisis heeft deze trend in een stroomversnelling gebracht. Meer zelfs, ook tal van organisaties moeten zichzelf heruitvinden. Businessmodellen en -strategieën staan niet langer in steen gebeiteld. Veel hr-professionals zitten dan ook met de handen in het haar. Hoe vind je allround talent, met onder meer sterke digitale en soft skills, in een arbeidsmarkt die al krap was? Het antwoord is soms eenvoudiger dan het lijkt. Een duurzame interne leercultuur creëren is een eerste logische reflex om je voor te bereiden op een periode van constante verandering. Maar Rome werd niet in één dag gebouwd. Kijk dus ook wat verder. Zo kunnen flexibele medewerkers helpen om je organisatie snel wendbaar te maken – als je organisatie er tenminste klaar voor is.

HOE FLEXWERKERS JE WENDBAARHEID BOOSTEN De kans is groot dat je in deze onzekere economische context niet staat te springen om nieuwe, vaste medewerkers aan te werven. Richt je pijlen daarom op je flexibele schil. Dat is een talentpool met medewerkers die niet permanent op je payroll staan, zoals freelancers, studenten, uitzendkrachten, projectmedewerkers en flexi-jobbers. Flexibele medewerkers – of flexwerkers – inzetten om snel te kunnen schakelen, is geen nieuw fenomeen. Ongeveer een kwart van de Belgische werkgevers maakte voor de pandemie al gebruik van deze tactiek. Dit zijn voor hen de topredenen: • Toegang tot skills en kennis – Van managers tot onervaren productiekrachten, flexwerkers kunnen zowat alle talentnoden invullen. • Lagere kosten – Soms zijn flex werkers simpelweg goedkoper: lagere

werkgeversbijdragen, minder voordelen, makkelijkere aanwerving etc. • Tijdelijke oplossing – Bepaalde skills en kennis heb je maar gedurende een korte periode of de duur van een project nodig. • Beschikbaarheid – Afhankelijk van het type skills en de arbeidsrelatie kun je doorgaans snel opschalen en afbouwen met flexwerkers. Kortom, stuk voor stuk argumenten die in tijden van (post)corona des te meer gelden. Extra voordeel: als een flexwerker goed matcht met je bedrijf, kun je sturen naar een meer permanente samenwerking. Het hoeft dan ook niet te verwonderen dat almaar meer organisaties op de kar springen.

4 TIPS VOOR EEN VLOTTE START Om flexibele krachten optimaal te laten renderen, integreer je hen het best meteen in je talentprocessen. Deze tips kunnen daarbij helpen: #1 Voorzie voldoende onboarding Verkort de leercurve van je flexwerkers door hen direct als vaste medewerkers te behandelen, met toegang tot informatie, interne communicatie en persoonlijke steun.

tijdsregistratie en planning je realtime inzichten in prestaties en capaciteitsnoden.

Ieder business- en financieel plan werd grondig bestudeerd en beoordeeld door een professioneel beoordelingscomité. Tijdens de laatste fase kregen de kandidaten ook de kans zich mondeling te verdedigen via een online sales pitch. Er kwamen 10 kandidaten van divers pluimage uit de bus die de premie in de wacht sleepten: van softwareplatformen tot natuurlijke huidverzorging en van wasbaar menstruatieondergoed tot een bedrijf dat o.a. toxische explosieven opspoort en identificeert. Dit zijn de 10 starters van de eerste lichting: Lukas Van Orshoven van Crowdselling, Zimcke Van de Staey van Bytepact, Gilles Markey van PMG Charge, Lode Goossens van Hyglyght, An Crepel en Karel De Loof van Digile, Wendy Scheerlinck van Ender & May, Chloë Matthieu en Dries Kimpe van Beauty full stories, Kathleen Peers van Five orange Zebras, Liesbeth Van der Burght van 360 survey en Beerens Kristof van Kristof Beerens ICT.

Het Gentse Vivaldis-kantoor zit al even op de Kortrijksesteenweg 102. “Noem ons een interim kantoor, een uitzendbureau of een jobsite met échte mensen, ‘t is wat wij ervan maken”, zeggen Marilou en Romina. “En dat is in het beste geval een match made in heaven.” In 1991 opende het allereerste Vivaldis-kantoor. Ondertussen staat de teller al op 78 kantoren en zitten er nog een aantal in de pijplijn. gent@vivaldisinterim.be

Fiets! wordt Bike Republic #3 Breid je evaluatieproces uit Door ook je flexwerkers continu te beoordelen kun je flexwerkers beter vergelijken, beoordelen wie aan al je criteria voldoet, en problemen snel detecteren.

Vanaf 14 juni 2021 start een volgende indienronde waarbij Aalsterse starters opnieuw een dossier kunnen inzenden om kans te maken op deze premie en zo hun eigen ondernemersdroom na te jagen. www.aalst.be/ondernemen

#4 Focus op transparantie Flexwerkers zijn er om je vaste team aan te vullen, niet om hen te vervangen. Deel daarom je beleid, zodat iedereen weet waarom, hoe en wanneer je flexwerkers inzet.

SAMEN STERKER Klinkt allemaal eenvoudig, maar misschien heb je weinig ervaring met flexwerkers. Dat is geen verwijt, een flexibele schil beheren is een taak die relatief nieuw is. Maar het betekent wel dat hulp welkom is. Zo kun je een hr-partner zoals SD Worx inschakelen voor advies, maar er ook onder meer de aanwerving en het beheer van flexwerkers integraal of gedeeltelijk aan uitbesteden. Dan slaap je meteen op je beide oren, terwijl jij verder andere strategieën kunt uitdokteren om je organisatie wendbaarder te maken. www.sdworx.be

#2 Zet in op innovatieve hr-technologie Zo vermindert de workload op je hr-afdeling. Bovendien geven tools voor bijvoorbeeld

Vivaldis interim Gent is verhuisd

BMB Bouwmaterialen investeert extra in rollend materieel BMB Bouwmaterialen, een alliantie van vijf familie bedrijven actief in de distributie van ruwe bouwmaterialen, investeert de komende drie jaar verder in onder meer de uitbreiding van het voertuigenpark. In 2020 heeft BMB zijn diensten gedigitaliseerd, processen uitgetekend en medewerkers getraind. In 2021 worden 8 extra vrachtwagens en 15 heftrucks geleverd. De eerste mijlpaal is de superkraan van 53 TonMeter op de site van Hamme. Aangekochte gewelven worden zo probleemloos geleverd en op exact de juiste plaats gepositioneerd in de constructie, zelfs op aanzienlijke hoogte of grote afstand. Deze 53 TonMeter is een stuk groter en zwaarder dan de kranen van 23 TonMeter, wat de standaard is bij BMB Bouwmaterialen. BMB blijft investeren waardoor een vrachtwagen met kraan gewoonweg de standaard wordt. bmb-bouwmaterialen.be

Fietsketen Fiets! werd op 6 maart omgedoopt tot Bike Republic. Aan de naamsverandering is ook een nieuwe invulling en aankleding van de winkels gekoppeld. Bike Republic helpt klanten niet alleen een fiets of step vinden, het voorziet ook in pechverhelping, onderhoud, fietsverzekering en service na verkoop, zowel in de winkel als online. Bike Republic wil ook bedrijven en hun medewerkers inspireren om voor een bedrijfsfiets te kiezen. Daarvoor biedt het op maat gemaakte formules aan. Na de volledige overname door Colruyt Group in 2019 is de naamsverandering een nieuwe stap in de verdere groei strategie van het bedrijf. Met deze nieuwe naam én een nieuw winkelconcept gaat Bike Republic voor een verdere expansie in Vlaanderen, Brussel en Wallonië. Ondertussen telt de fietsketen al zestien winkels en 110 medewerkers. Momenteel zoekt het nieuwe medewerkers.

www.bikerepublic.be

O N D E R N E M E R S # 0 4 33

NETWERKING

Voka on the move Wandel- en loopevent met topsportcoach Paul Van Den Bosch en Evy Gruyaert

O os t - V l a a n d er en W es t - V l a a n d er en V l a a m s B r a ba n t M et r op ol i t a n

Voor ceo's en werknemers

Kies je eigen sportmoment op 22, 23, 24 of 25 april Meerdere waves Inschrijven en info: www.voka.be/VokaOnTheMove

I n samenwer k i ng met

SAVE THE DATE Statutaire Algemene Jaarvergadering

18 mei 2021

AGENDA 21.04.2021

Netwekkers - thema 'Duurzaam'

19.05.2021

Netwekkers i.s.m. Vlaams-Brabant

03.06.2021

Big Refresh

16.06.2021

Netwekkers Meetjesland

17.06.2021

Community event 'ministerie van rimpelloze zaken

ACTUEEL OVERZICHT: MEER INFO: netwerking.gent@voka.be

5G matinee Dé boost voor uw onderneming

Donderdag 29 april 2021 10:00 - 11:30 | Online event proximus.be/5Gmatinee

O N D E R N E M E R S # 0 4 35

ONDERNEMERS & CO

De Langhe Advocaten

Titeca Accountancy

Until we meet again: de fiscale impact van de Brexit

Innoveren doen we allemaal, u dus ook!

Sedert 1 januari 2021 laat het Verenigd Koninkrijk (hierna: VK) de douane-unie en eenheidsmarkt achter zich. Voortaan wordt het VK dan ook effectief als derde land beschouwd en kan het zich niet langer beroepen op de Europese vrijheden en richtlijnen. Om eventuele ongewenste gevolgen zoveel mogelijk te beperken, werd tussen de EU en het VK op de valreep een handels- en samenwerkings overeenkomst gesloten. Daarnaast stelt zich de vraag welke gevolgen er zijn op het gebied van de vennootschapsbelasting en de btw.

De innovatieaftrek vormt vanaf 1 juli 2021 definitief de opvolger van de octrooiaftrek. Via deze fiscale aftrek kunnen vennootschappen met octrooien, software of enkele andere intellectuele eigendomsrechten genieten van een mooie belastingbesparing. 85% van de netto inkomsten uit voornoemde rechten mogen afgetrokken worden van de belastbare basis, wat aldus zorgt voor een belastingdruk van slechts 3,75%. Er komt heel wat kijken bij een optimale toepassing van de innovatie aftrek, maar met deze aandachtspunten helpen we je graag op weg.

1 Impact van de overeenkomst op handel en douane De maatregelen met betrekking tot de handel in goederen houden in dat geen douanerechten worden geheven op goederen van oorsprong uit de EU of het VK. De uittreding uit de douane-unie heeft vanzelfsprekend douanecontroles, procedures en formaliteiten ten aanzien van het VK tot gevolg. Er wordt gestreefd naar een doorgedreven samenwerking op douanevlak met het oog op het vereenvoudigen en het op elkaar afstemmen van deze controles, procedures en formaliteiten. Wel blijven het VK en de EU vrij om zelf hun regelgevingspraktijken vast te leggen. Deze mogen echter niet leiden tot verkapte handelsbelemmeringen. 2 Impact van de overeenkomst op btw In de handels- en samenwerkingsovereenkomst werden de btw-gevolgen van de Brexit niet behandeld. Hieruit volgt dat de btw-regels gelden zoals het geval zou zijn bij een no-deal Brexit. Bijgevolg wordt het VK op het gebied

van btw beschouwd als een ‘derde land’, zoals bijvoorbeeld Brazilië. Het goederenverkeer van en naar het VK neemt dan ook de vorm aan van het stelsel van in- en uitvoer. Ook de teruggave van in het VK betaalde btw wijzigt grondig. Indien Belgische belastingplichtigen in het VK btw betalen, dient de teruggave hiervan te gebeuren via de door de Britse autoriteiten voorgeschreven procedure.

3 Impact op de vennootschapsbelasting 3.1 Moeder-dochterrichtlijn Onder de Europese Moeder-dochterrichtlijn wordt dubbele belasting op o.a. dividenduitkeringen vermeden. Dit komt enerzijds tot stand door een vrijstelling van bronheffing op uitgekeerde dividenden en anderzijds door een vrijstelling van belasting op ontvangen dividenden bij de moedervennootschap. Indien een Belgische dochtervennootschap een dividend uitkeert aan haar moeder, zal deze uitkering van roerende voorheffing worden vrijgesteld indien de cumulatieve voorwaarden uit de richtlijn, omgezet in Belgisch recht, werden voldaan. Aangezien het VK de Europese Unie verlaat, zullen ondernemingen met belangen in het VK zich in principe niet meer op de Europese richtlijnen kunnen beroepen. Toch vormt dit voor de Moeder-dochterrichtlijn geen hinderpaal aangezien België, bij de omzetting hiervan, de toepassing van deze vrijstelling van bronheffing heeft uitgebreid tot bepaalde nietEU-landen. Meer bepaald landen waarmee een dubbelbelastingverdrag (DBV) met een clausule tot uitwisseling van inlichtingen werd gesloten, vallen hieronder. Dergelijk DBV is van kracht tussen België en het VK. Wanneer bijgevolg de

moedervennootschap in het VK gevestigd is, worden dividenduitkeringen van en naar het VK en België nog steeds vrijgesteld van roerende voorheffing. 3.2 Interest-royaltyrichtlijn Op grond van de Interest-royaltyrichtlijn kunnen interest- en royaltytransacties tussen verbonden ondernemingen, onder bepaalde voorwaarden, vrijgesteld worden van roerende voorheffing. Deze richtlijn werd door België omgezet in nationaal recht, maar in tegenstelling tot de Moeder-dochterrichtlijn, blijft het toepassingsgebied hier beperkt tot EU-landen. Ingevolge de Brexit dient voor een eventuele vrijstelling of vermindering een beroep te worden gedaan op het DBV tussen België en het VK. Het verdrag tussen het VK en België bepaalt dat royalty’s in de bronstaat vrijgesteld zijn van roerende voorheffing terwijl ze belastbaar zijn in de ontvangende staat. 4 Besluit De uittreding van het VK uit de EU brengt tal van gevolgen met zich mee. De handels- en samenwerkingsovereenkomst regelt uitvoerig de impact op handel en douane. Er wordt gestreefd naar samenwerking op douanevlak en het vermijden van douanerechten. Daar de btw-gevolgen van de Brexit hierin niet worden gemilderd, treedt het reguliere systeem van in- en uitvoer in werking. Op het vlak van dividend-, interest- en royaltytransacties blijft de impact daarentegen beperkt.

Evert Moonen – Frank De Langhe

1. Toepassingsgebied Om in aanmerking te komen voor de innovatieaftrek dient de vennootschap (mede-)-eigenaar, vruchtgebruiker, licentiehouder of rechtenhouder te zijn van één van de volgende intellectuele eigendomsrechten: octrooi, software, kwekersrechten, weesgeneesmiddelen en data- en/of marktexclusiviteit. Daarnaast komen ook intellectuele eigendomsrechten die nog in aanvraag zijn in aanmerking voor de aftrek. Andere intellectuele eigendomsrechten zoals knowhow, handelsnamen en merken zijn dan weer uitdrukkelijk uitgesloten van het toepassingsgebied. De aftrek kan worden toegepast op inkomsten uit licenties en/of op het gedeelte van de omzet dat wordt gegeneerd door het intellectuele eigendomsrecht (de zogenaamde inbegrepen licentievergoeding). Verder komen ook schade vergoedingen en bedragen verkregen bij de vervreemding van het intellectueel

eigendomsrecht (met herinvestering) in aanmerking. Hoe meer bedrijfswinst het intellectuele eigendomsrecht aldus oplevert, hoe hoger het fiscaal voordeel. Focus dus op die ontwikkelingen die de meeste inkomsten opleveren. Beschik je over een innovatieve oplossing maar is deze echter nog niet geoctrooieerd, ga dan zeker even na of de innovatieve toepassing niet geoctrooieerd kan worden. Innovatie kan immers vele vormen aannemen. 2. Berekening De innovatieaftrek bedraagt 85% van de netto innovatie-inkomsten. De kosten voor onderzoek en ontwikkeling (O&O) moeten dus in mindering worden gebracht van de verkregen inkomsten. Bovendien moeten niet alleen de O&O-kosten van het lopende jaar in rekening worden gebracht, maar ook de historische ontwikkelingskosten (sinds 1 juli 2016) moeten in mindering worden gebracht. Het in kaart brengen van alle relevante inkomsten en kosten kan vaak enige tijd in beslag nemen. Begin dus tijdig met deze berekening op maat en bouw een logische redenering op. Een berekening die onderbouwd wordt door berekeningsmodellen die door de Administratie worden gebruikt, maar die de onderneming ook toelaat om de berekening jaar na jaar consequent toe te passen. Nadat de netto innovatie-inkomsten werden bepaald, dienen deze vermenigvuldigd te worden met de zogenaamde ‘nexus-breuk’. Via deze breuk wil de wetgever vermijden dat derden / verbonden partijen ingeschakeld

worden om het intellectuele eigendomsrecht te ontwikkelen. De aftrek voor innovatie-inkomsten kan op deze manier slechts worden toegepast indien men als onderneming ook effectief bepaalde uitgaven voor innovatie heeft gedaan. Indien het uiteindelijk aftrekbaar bedrag hoger uitkomt dan de belastbare grondslag in de vennootschapsbelasting, dan kan de ongebruikte innovatieaftrek onbeperkt overgedragen worden naar volgende jaren. 3. Documenteer Met het oog op de controleerbaarheid van de innovatieaftrek is een documentatieplicht vereist. Dit zowel op vlak van de in aanmerking komende inkomsten als voor de in aftrek te brengen uitgaven. Ter onderbouwing van de aftrek moet bij de aangifte vennootschaps belasting dan ook een specifieke bijlage worden toegevoegd. Heel wat ondernemingen zijn dagdagelijks bezig met het ontwikkelen van innovatieve producten en productieprocessen. Als men concurrentieel wenst te blijven, moet men zich immers als uniek op de markt kunnen profileren. Innoveren doen we dus allemaal! Ook kmo’s kunnen op deze wijze een aanzienlijk belastingvoordeel realiseren. Maar opgelet, ook de Administratie ligt natuurlijk op de loer. Begin dus tijdig met de nodige voorbereidingen en verantwoordingen. Eén ding is zeker, innoveren heeft zo zijn voordelen.

Annelies Moyaert

O N D E R N E M E R S # 04

HET ZIT IN DE GENEN

FAMILIALE OPVOLGING VERZEKERD BIJ CLAERHOUT COMMUNICATIEHUIS

“Het Communicatiehuis is ons derde kind” Claerhout Communicatiehuis verzorgt al vier decennia lang de communicatie en branding van bedrijven. Begin jaren tachtig stampte Pieter Claerhout als eerste generatie ‘in zijn vak’ een reclame- en adviesbureau uit de grond dat uitgroeide tot een uit de kluiten gewassen bedrijf. Sinds enkele jaren draaien nu ook de twee kinderen mee om op termijn het roer over te nemen. TEKST LAURENS FAGARD – FOTO WIM KEMPENAERS

Hoe je een boodschap overbrengt, zit al decennialang diepgeworteld in de familie. “Mijn voorouders waren al sinds 1912 bezig met fotografie. Van het portret van Albert I tot de bombardementen in de Wereldoorlog, het is allemaal door hen vastgelegd op beeld. Ook mijn vader had een fotostudio dus de zin voor artistiek en ontwerp werd me met de paplepel meegegeven. Toen ik mijn eindwerk deed aan Sint-Lucas in Gent rond omgevingsvormgeving verdiende ik al een zakcentje. Het was voor mij reden genoeg

om in 1981 een reclame- en adviesbureau op te richten”, vertelt Pieter.

DUURZAAM KANTOOR ALS UITHANGBORD Via enkele overnames en de oprichting van meerdere businessunits is Claerhout Communicatiehuis veertig jaar later uitgegroeid tot een vaste waarde in de communicatiewereld. “Ik beschouw mezelf niet als vierde maar eerste generatie in mijn vak. Dat komt omdat we ons niet louter hebben toegelegd op fotografie maar ons aanbod enorm hebben gediversifieerd. We begeleiden niet enkel bedrijven met hun communicatiestrategie en branding maar zorgen ook voor de online en offline implementatie ervan. Alles onder één dak. “Ons aanbod groeit organisch”, vult Nathalie aan. “Enkele jaren terug zijn we met B2Build gestart, een unit specifiek voor bouwen vastgoedcommunicatie. Een groot deel van onze klanten is immers actief in die sector.

“Enkele jaren geleden bekeek ik de piste om een externe CEO in te schakelen als buffer tussen de generaties, maar dat bleek geen goede match”

Stefanie, Nathalie, Pieter en Dieter

Toen we in 2014 begonnen aan de constructie van ons nieuw kantoor maakten we dan ook handig gebruik van hun expertise om duurzame elementen te integreren zoals onder meer een groendak en warmte- recuperatie. Gaandeweg werd ons gebouw dankzij onze ‘live demo showroom’ de ontmoetingsplaats voor architecten en bouwheren waar onze klanten hun expertise kunnen tonen. Het is een win-winsituatie, want ondertussen groeien er partnerships tussen onze klanten die ook bij ons aankloppen voor communicatieadvies.” “Elke unit, of het nu signalisatie, fotografie, events, online- of offline communicatie is, heeft een eigen signatuur die past onder één overkoepelend merk”, verzekert Pieter. “Het is al jaren onze strategie en die zullen

we blijven aanhouden. Alle vakgebieden inhouse hebben, heeft als groot voordeel dat je snel kunt schakelen. We willen onze métier goed beheersen en onze klant van a tot z ontzorgen.”

HET DERDE KIND

marketingafdeling bij Alpro kwam ik voor het eerst in contact met communicatie en er was meteen een klik. Nadien volgde ik nog een opleiding Marketing Management en deed ik in het Communicatiehuis een tijdelijk project. Het was zo boeiend dat ik nooit meer vertrokken ben.”

“Een dag is hier nooit hetzelfde”, steekt dochter Stefanie van wal. Zij startte zeven jaar geleden in het bedrijf na twee stage-ervaringen. “Als je ouders een bedrijf hebben, ben je als kind logischerwijs altijd wat betrokken. Zodra we konden, staken we hier en daar wel een handje toe, bij evenementen bijvoorbeeld. Tijdens mijn studies bedrijfspsychologie deed ik een eerste stage in de rekruterings- en selectiebranche. Die wereld was niet mijn ding. Tijdens mijn tweede stage op de

Een ander verhaal is te horen bij Dieter, de zoon des huizes. “Eigenlijk wilde hij hier nooit komen werken”, lacht Pieter. “Dat komt omdat je op een gegeven moment als jongvolwassene even genoeg hebt van gesprekken over het bedrijf aan de keuken tafel”, treedt Dieter zijn vader bij. “Mijn studies Handelswetenschappen in Brussel waren dan ook een ideaal toevluchtsoord. Nadat ik mijn diploma behaalde, trok ik de auditwereld in. Luisteren naar de

uitdagingen van bedrijven intrigeerde me enorm. Toen ik zag hoe gelukkig mijn zus werd van haar job besloot ik ook om te solliciteren, een keuze waar ik nog geen seconde spijt van gehad heb.” De cirkel is rond en nu staat het voltallige Claerhout-kwartet in de zaak. “We hebben onze kinderen nooit iets opgedrongen maar als ouder ben je vanzelfsprekend fier”, vertelt Pieter. “Er is continuïteit en dat komt het bedrijf alleen maar ten goede”, glimlacht Nathalie. “Het Communicatiehuis is ons derde kind dat Dieter en Stefanie als klein broertje of zusje moeten koesteren. We willen hen betrekken bij alle grote beslissingen, want zij zullen de gevolgen ervan langer meedragen dan wij.” ▼

Een levensgrote rode bol blinkt in mijn rechterooghoek als ik de gebouwen van Claerhout Communicatiehuis aan de R4 in Gent betreed. In de inkomhal hangt een overweldigende woordwolk met tal van begrippen uit de communicatiewereld. “Het is een manier om te tonen hoe we te werk gaan”, vertelt Pieter Claerhout (61). Hij runt het bedrijf samen met zijn echt genote Nathalie De Cooman (56) en hun twee kinderen Stefanie (30) en Dieter (27).

O N D E R N E M E R S # 0 4 39

HET ZIT IN DE GENEN

‘GROOTVA’ VOLGT MEE Aan een volledige overdracht denken Pieter en Nathalie nog niet meteen. “Financieel is alles wel al geregeld, maar de passie voor het vak brandt nog veel te vurig in ons. Een emotionele overdracht is nu nog niet aan de orde. Dieter en Stefanie zitten nu in een bewustwordingsfase. Enkele jaren geleden bekeek ik de piste om een externe CEO in te schakelen die als buffer kon dienen tussen de generaties heen, maar het bleek geen goede match. Zolang mijn gezondheid het toelaat, doe ik het nog liever zelf.” Tot de dag dat hij nog met de auto kon rijden, kwam de vader (91) van Pieter nog twee keer in de week langs en deed hij zijn babbel met de medewerkers. “Dat vonden ze fijn”, vertelt Dieter. “Nu volgt hij op een andere manier het reilen en zeilen mee. Op vrijdag mag iedereen een tekstje doorsturen voor de ‘Weekendnews’ over wat ze die week hebben gerealiseerd en projecten die in de pijnlijn zitten. Zo is iedereen op de hoogte. Deze wordt op zondagavond verstuurd. Ook onze ‘grootmoe’ (88) kan nog goed met de computer overweg. Zij leest dan alle berichten voor zodat mijn ‘grootva’ ook op de hoogte blijft.”

“Dat zie ik Pieter ook nog doen”, lacht Stefanie. Even valt er een stilte omdat Stefanie haar papa als ‘Pieter’ benoemt. “Wij spreken elkaar altijd met voornamen aan als we in professionele context zijn”, vult Nathalie aan. “Als Stefanie op weg is naar huis en me nog even belt, zegt ze ‘mama’ tegen mij terwijl het vijf minuten eerder nog ‘Nathalie’ was. Er waren zelfs medewerkers die na zes maanden hier te werken nog altijd niet wisten dat Pieter en ik man en vrouw zijn”, glimlacht Nathalie. De eerste medewerkers gaan na meer dan 25 jaar dienst met mondjesmaat op pensioen. “Dat voelt vreemd”, zegt Dieter. “Ze hebben ons weten geboren worden. Hervé (66) en Mark (66) zijn intussen met pensioen en vormden samen met mijn nonkel Jan (64) en papa ook een kwartet. We zijn fier dat we samen met onze enthousiaste medewerkers mooie projecten tot een goed einde kunnen brengen.”

om onze naamsbekendheid te verhogen”, zegt Dieter ambitieus. “Als één van onze klanten een nieuwe campagne lanceert willen we dat zij scoren. Het is nog altijd onze manier om een langdurige klant relatie uit te bouwen.”

Ligt de familiale opvolging ook bij jouw bedrijf in het vooruitzicht? Dieter schreef zich in voor het Voka-traject ‘Plato Next Generation’, waarbij familiale opvolgers worden klaargestoomd om het bedrijf over te nemen. Opstart 22 en 23 april 2021 Neem je liever deel als volledige familie? Dan is ‘Familio’ het geschikte traject om de overdracht van a tot z voor te bereiden. Opstart 29 en 30 april 2021

ACHTER DE SCHERMEN

telex Linda Galle versterkt Duke & Grace als managing director Duke & Grace, een fullservicebureau waar creativiteit, strategie en technologie centraal staan, verwelkomt Linda Galle als nieuwe managing director. Het bureau, dat opgericht werd in 2006 door Bart De Waele en Dirk Sabbe, bestaat ondertussen uit een honderdtal medewerkers en wil verder groeien. Linda Galle is geen onbekende bij Duke & Grace. Ze zetelde al iets langer dan een jaar in de raad van bestuur als onafhankelijk bestuurder, en zal voortaan dus ook een actieve rol in het bedrijf opnemen. Bart De Waele, CEO: “We maken een splitsing tussen de business voor de komende 12 maanden en de initiatieven op langere termijn, waarbij ik mij als CEO vooral op dat laatste zal toeleggen. Met Linda hebben we nu ook de geknipte persoon aan boord voor de dagdagelijkse leiding.

Memo Group en BNP Paribas Fortis Private Equity slaan de handen in elkaar Memo Group, een groep van contactcenters gespecialiseerd in hoge kwaliteits-customer care, zal geruggesteund worden door BNP Paribas Fortis Private Equity (BNPPF PE). De groep heeft onder meer Siemens en Pfizer als klant en groeide doorheen de jaren uit tot marktleider voor contactcenters met een focus op vast aangenomen mensen met een hoge anciënniteit en een hoog opgeleide achtergrond. Het bedrijf werd in 1992 door Christine Vastenavondt opgericht en heeft nu 140 medewerkers in dienst. De afgelopen tien jaar kwamen ook kinderen Ruth en Michael in de zaak. Minderheidsaandeelhouder BNPPF PE zal het trio begeleiden in de familiale opvolging en financieel ondersteunen in de toekomst.

De afgelopen jaren werkte Claerhout Communicatiehuis altijd achter de schermen. “Wij zijn nog te weinig bekend op het grote toneel”, vertelt Pieter. “Daar willen Stefanie en ik onze accenten gaan leggen

www.memo.be

Wij zoeken wegens de grote vraag:

TE KOOP - TE HUUR

telex

MAGAZIJNEN - PROJECTGRONDEN EN ALLE ANDER BEDRIJFSVASTGOED Kosteloze schatting en advies

Creaplan en For Live creëren samen Europese live experience groep

www.dukeandgrace.com

Standen- en interieurbouwbedrijf Creaplan uit Nazareth, België en het Nederlandse For Live uit Amersfoort, specialist in live communicatieprojecten, bundelen de krachten. De transactie kadert binnen de internationale groeistrategie van beide bedrijven en luidt het begin in van een internationaal groepsverhaal. Die groep zal zich toeleggen op het volledige scala binnen de merkcommunicatie, van live events en standen enerzijds tot zakelijke interieurs en Michael Debaveye, CEO Creaplan & experience centers anderzijds, met elk een sterk online luik. Ruud van den Berg, CEO For Live For Live levert facilitaire oplossingen – audio, verlichting, rigging en meer – voor live communicatieprojecten. Het bedrijf uit Amersfoort richt zich tot productiehuizen, eventbureaus en inhouse event afdelingen, met een sterke focus op de corporate- en sporteventmarkt. Vincent Lievens, COO bij Creaplan: “We hebben als bedrijf niet stilgezeten tijdens de coronacrisis: enerzijds is onze bedrijfstak interieuroplossingen en totaalinrichtingen enorm gegroeid, anderzijds hebben we ons productaanbod voor events onder de loep genomen om te kijken waar we technologie konden integreren met het oog op online en hybride toepassingen. Dankzij For Live’s expertise in online events kunnen we de vraag van de markt nog beter beantwoorden.” www.creaplan.be

Igepa Belux neemt meerderheid in Cuthings Papiergigant Igepa Belux uit Aalter wordt meerderheidsaandeelhouder van Cuthings uit Zonhoven. Met de overname wil Igepa zijn marktpositie in België vergroten en het aanbod diversifiëren door een extra dienstverlening aan het aanbod toe te voegen. Het Limburgse bedrijf dat bestaat uit 16 medewerkers is gespecialiseerd in het converteren van materialen zoals kunststof, hout, leder, textiel en aluminium. Vanuit de productie-ateliers in Houthalen, Moeskroen en Awans vertrekken dagelijks geconverteerde materialen naar klanten. Zo voorziet Cuthings in de productie van douchepanelen uit PVC-platen voor de hotelsector. igepa.be

Brusselsesteenweg 175 - 9090 Melle info@defactovastgoed.be

www.defactovastgoed.be O N D E R N E M E R S # 04

THUISHAVEN

Reiken uw ambities verder dan uw schaduw?

ArcelorMittal Belgium huldigt hoogoven van de toekomst in ArcelorMittal Belgium heeft zijn hoogoven B in Gent officieel ingehuldigd, na een aanzienlijke investering om de oven te vernieuwen, waardoor hij een van de meest moderne en efficiënte hoogovens ter wereld wordt, zowel op het vlak van productiviteit als van lagere CO2-emissies. De nieuwe hoogoven werd volledig hersteld en is uitgerust met state-of-the-art automatiseringssystemen. Voor de hoogovenvernieuwing werd niet minder dan 5.000 ton staal en 3.000 ton vuurvast materiaal gebruikt ook 265 kilometer elektrische kabels werden getrokken. De reconstructie van de hoogoven zal een belangrijke rol spelen in de vermindering van de CO2-uitstoot van de site en het bereiken van haar klimaatdoelstellingen, onder meer door een efficiënter brandstofverbruik. Daarnaast heeft ArcelorMittal Belgium zich geëngageerd om bij te dragen tot de ambitieuze klimaatdoelstellingen van de EU in het kader van de Green Deal. Het Gentse hoogovenproject zal ArcelorMittal Europa helpen om de CO2uitstoot tegen 2030 met 30% te verminderen ten opzichte van 2018. Als groep heeft ArcelorMittal de ambitie om tegen 2050 klimaatneutraal te zijn. In de hoogovens wil ArcelorMittal fossiele koolstof vervangen door groene en circulaire koolstof en door groene en circulaire waterstof. Manfred Van Vlierberghe, CEO: “We zullen ook steeds meer ‘verse’ grondstoffen door afvalstoffen vervangen. We doen dit stap voor stap en op een ecologisch en economisch haalbare manier. Via het Torero-project (indienstname 2022) kunnen we afvalhout uit containerparken voorbewerken tot biokoolstof die geschikt is voor het hoogovenproces. We hebben ook twee projecten lopen met plasticafval dat onder de vorm van poeder of gas in de hoogoven geïnjecteerd kan worden. We werken ook aan de mogelijkheid om fossiele koolstof te vervangen door waterstof.”

Toegegeven, een onbekende markt veroveren, vergt lef en veel middelen. Maar wat als u daarbij kan rekenen op een partner die het klappen van de zweep kent? Zo helpt FIT u met tonnen ervaring, kennis en expertise. Die delen we graag via advies en contacten. Maar ook via gerichte acties en events. Soms geven we zelfs een financieel duwtje in de rug.

Samen maken we uw internationale ambities waar.

FLANDERSTRADE.BE

Voor de hoogovenvernieuwing werd 5.000 ton staal en 3.000 ton vuurvast materiaal gebruikt.

Met de Humbria Seaways kunnen er tussen Gent en Göteborg wekelijks 320 opleggers extra vervoerd worden.

DFDS verhoogt capaciteit op route tussen North Sea Port en Göteborg DFDS past zijn vloot op de rorodienst tussen North Sea Port en Göteborg aan met het inzetten van een fors groter schip. De ‘Humbria Seaways’ vervangt sedert 20 februari de ‘Begonia Seaways’. Dat zorgt voor bijkomende capaciteit en die is welkom om de stijgende volumes vlot te kunnen vervoeren. DFDS vaart wekelijks zesmaal heen en weer tussen Gent en Göteborg. Dat gebeurt momenteel met drie schepen van de ‘bloemenreeks’. Die kunnen de drukte amper nog aan. “In de eerste vijf weken van dit jaar is de overslag met bijna een kwart toegenomen”, zegt route operations manager Alain De Brauwer. “Met de ‘Humbria Seaways’ zullen we per week in beide richtingen 320 opleggers meer kunnen vervoeren. Het is alsof we een zevende overtocht met een van de huidige schepen zouden maken.” De dienst tussen het Zweedse Göteborg en North Sea Port is voor DFDS één van de belangrijkste lijnen in zijn netwerk. “Omgekeerd is DFDS voor North Sea Port een topklant”, zegt CEO Daan Schalck. “Met zes aanlopen per week behoort de Deense scheepvaart- en logistiekgroep tot de meest regelmatige gebruikers van de haven.”

O N D E R N E M E R S # 0 4 43

THUISHAVEN

North Sea Port trekt spoor verder door naar de Baltische Zee

Containerreus MSC opent nieuw depot binnen North Sea Port MSC versterkt zijn aanwezigheid binnen North Sea Port. De groep opent een nieuw containerdepot bij Vlaeynatie in Terneuzen. De wereldspeler in het containervervoer trekt daar de kaart van binnenvaart en spoor. Ook North Sea Port zet daar op in.

De Europese Commissie trekt de spoorvrachtcorridor tussen de Noordzee en de Baltische Zee door naar de Kanaalzone Gent-Terneuzen. De Commissie ging hiermee in op de vraag van North Sea Port. North Sea Port was al opgenomen in de ‘Rail Freight Corridor Rhine-Alpine’ (tussen het Rijnbekken en de Alpenregio) en ‘North Sea-Mediterranean’ (tussen de Noordzee en de Middellandse Zee). Daar komt nu ‘North Sea-Baltic’ bij. Die corridor loopt van België en Nederland via Duitsland, Polen, Litouwen en Letland tot in Estland. In Polen sluit de corridor aan op de Chinese Zijderoute. De toetreding tot die derde corridor is goed nieuws voor de haven en de havenbedrijven. Europa wil met de uitbouw van die hoofdassen het goederenvervoer per spoor een duwtje in de rug geven als alternatief voor het wegvervoer. Infrastructuurprojecten op de corridor maken meer kans op Europese steun. Ze komen mogelijk ook hoger op

de agenda te staan bij infrastructuurbeheerders als ProRail in Nederland en Infrabel in België.

SPOORAMBITIES Verladers en spooroperatoren kunnen nu makkelijker capaciteit of ‘rijpaden’ krijgen

7 à 8 miljoen ton

300 treinen/week

Volvo Cars gaat capaciteit voor elektrische wagens in Gent verdrievoudigen en produceert nieuw elektrisch model Volvo Cars gaat zijn productiecapaciteit voor elektrische wagens in de Gentse fabriek de komende jaren verdrievoudigen. Tegen 2022 zal de capaciteit voor elektrische wagens 60 procent van de totale productie bedragen. Na de succesvolle lancering van de XC40 Recharge in 2020 bereidt de fabriek zich ook voor om in de loop van dit jaar een tweede volledig elektrisch model te produceren.

De capaciteitsverhoging voor elektrische wagens is een antwoord op de sterke vraag naar de elektrische Recharge modellen van Volvo Cars. Qua verkoop is 44

het aandeel van de Recharge modellen in 2020 meer dan verdubbeld in vergelijking met 2019. “Elektrificatie is dé toekomst voor Volvo Cars. Ik ben verheugd dat onze fabriek

om treinen op die route te laten rijden. Zij spelen zo mee op Europees niveau. Dat opent nieuwe economische mogelijkheden voor hen. Tal van terminals en ondernemingen binnen North Sea Port zijn rechtstreeks aangesloten op het spoor en maken er intensief gebruik van om goederen aan of af te voeren. Het haven gebied ligt immers op het kruispunt van de Europese spoorwegen (tot in China).

Mediterranean Shipping Company (MSC) is een van de allergrootste zeevervoerders van containers ter wereld. De groep vult die activiteit aan landzijde aan met een ruime waaier aan logistieke diensten. Daar horen containerdepots bij waar de rederij laadkisten ter beschikking stelt

van haar klanten. De rederij blijft dat netwerk uitbreiden. MSC beschikt binnen North Sea Port al over dergelijke depots bij Stukwerkers in Gent en bij Kloosterboer en Verbrugge in Vlissingen. Daar voegt het nu een volgend steunpunt bij Vlaeynatie aan de Autrichehaven in Terneuzen aan toe. Dit

North Sea Port zet als haven hard in op spoorvervoer. Jaarlijks loopt 7 à 8 miljoen ton lading via het spoor de haven binnen of buiten. Dat is 10% van het goederen vervoer tussen de haven en het achterland. Wekelijks telt het havengebied meer dan 300 treinen.

hier de voorloper van mag zijn. We maken ons klaar om de capaciteit voor het aantal elektrische wagens aanzienlijk op te drijven en krijgen daarnaast de primeur om ook het tweede volledig elektrische Volvo-model te produceren”, zegt Stefan Fesser, gedelegeerd bestuurder van Volvo Car Gent. 2020 was een bijzonder jaar voor de Gentse fabriek. In totaal werden 194.890 wagens geproduceerd (productie 2019: 206.225), een daling ten opzichte van de voorbije jaren die te wijten is aan de noodgedwongen productiestop in het voorjaar als gevolg van de coronacrisis. Dankzij de doorgedreven inspanningen om coronaveilig te kunnen produceren, kon het jaar 2020 alsnog met een mooi productiecijfer en volgens de bij gestelde doelstellingen worden afgeklopt.

biedt een uitstekende uitvalsbasis voor de bediening van industrie en landbouw.

TRIMODALE TERMINAL Naast de meststoffenterminal voor Plantacote en zijn Zeeland Sugar Terminal baat bulkbehandelaar Vlaeynatie in Terneuzen een 30.000 m² grote container terminal 3MCT uit. Die sluit aan op de weg, het water en het spoor. MSC zet in zijn streven naar duurzaamheid sterk in op het gebruik van alternatieve transportmodi. Bij 3MCT komen dagelijks binnenschepen containers laden en lossen van of naar alle grote containerterminals in Antwerpen en Rotterdam. Treinen verbinden de terminal met Antwerpen, de centrale draaischijf in het Europese netwerk van MSC, en Zeebrugge. Voor het voor- of natransport over de weg staat Swagemakers, de eigen transportdochter van Vlaeynatie, zo nodig klaar.

waren respectievelijk 17% en 5% van de wagens bestemd voor de Amerikaanse landen en Azië. De fabriek bereidt zich dit jaar voor op de geplande capaciteitsuitbreiding inzake elektrificatie. Technisch en op het vlak van infrastructuur worden grote aanpassingen doorgevoerd om deze groei te kunnen realiseren. Daarnaast wordt alles in het werk gesteld voor de lancering van het nieuwe model. De wagen is gebaseerd op CMA (Compact Modular Architecture), het platform voor Volvo’s compacte modellen. Ook de duurzaamheidsdoelstellingen bij Volvo Car Gent gaan onverminderd voort. Dit jaar gaat bijzondere aandacht naar initiatieven om water te besparen in het productieproces.

LANCERING NIEUW MODEL 94% van de in Gent gebouwde wagens wordt uitgevoerd. Europa was vorig jaar de grootste afzetmarkt (73%). Daarnaast

Voka-VeGHO sterker in de haven dankzij:

eGHO

Bedrijven verenigen in North Sea Port

O N D E R N E M E R S # 0 4 45

BAMBOE

SOFTWARE- EN DIGITAAL COMMUNICATIEBUREAU MONKEYPROOF BREIDT UIT VAN 20 NAAR 28 MEDEWERKERS

Groeien met externe expertise Twee jaar geleden bundelden marketing agency Buro Imagin en softwareontwikkelaar MonkeyProof hun krachten en gingen ze verder onder de laatste naam. Met een nominatie voor Trends Gazelle op zak is de steile groeimars ingezet. “Externe knowhow aan boord halen heeft ons gebracht waar we nu staan.” Björn Vereecken en Kenny Braeckman TEKST LAURENS FAGARD

Wat als dit het moment is om vooruit te kijken?

Hoe de toekomst eruitziet? Moeilijk te voorspellen. Eén ding is zeker: als starter ben je op zoek naar support, om de juiste beslissingen te nemen. Want ondernemen is durven. Wij staan voor je klaar, zodat jij vooruit kan. Dit is het moment.

Bereid je toekomst voor op ing.be/starters De voorwaarden en tarieven van de ING Professionele zichtrekening vind je op ing.be. ING België nv • Bank/Kredietgever • Vennootschapszetel: Marnixlaan 24, B-1000 Brussel • RPR Brussel • Btw BE 0403.200.393 • BIC : BBRUBEBB • IBAN: BE45 3109 1560 2789. Verzekeringsmakelaar ingeschreven bij de FSMA onder het nummer 403200393 • www.ing.be • Verantwoordelijke uitgever: Philippe Wallez • Sint-Michielswarande 60, B-1040 Brussel • 03/21

“In april hebben we onze rekruteringsronde achter de rug en zullen we groeien van 20 naar 28 medewerkers.” Kenny Braeckman, general manager bij MonkeyProof zet meteen de toon. Het bedrijf dat inzet op softwareontwikkeling met een focus op (web)applicaties ontstond uit een fusie twee jaar geleden. “Nog voor er sprake was van digitaal communicatiebureau Buro Imagin werkte ik in de farmaceutische sector. Ik kende MonkeyProof, het bedrijf van oprichter Björn Vereecken, al enkele jaren omdat ze van begin af aan actief waren als leverancier in die sector. Toen nadien onze wegen opnieuw kruisten, besloten we twee jaar geleden om onze bedrijven samen te vloeien tot een vernieuwd MonkeyProof. Intussen draaien we 1,6 miljoen euro omzet en willen we volgend jaar de kaap van 2 miljoen ronden.”

FOCUS OP FARMA Doordat Kenny en Björn hun expertise in communicatie en software development combineerden, werkt MonkeyProof vandaag rond drie luiken. “We willen een digitale strategie uitwerken voor onze

klanten, nadien komen tot een software oplossing om ze tot slot te activeren met slimme en digitale communicatie. Dat doen we voor de meest uiteenlopende sectoren, maar ook specifiek voor de life sciences. Zo hebben we bijvoorbeeld een salestool uitgewerkt voor vertegenwoordigers van farmaceutische producten die rechtstreeks bestellingen in de apotheek doorgeven naar groothandels en nadien ook kunnen opvolgen.” “De farmaceutische markt is bovendien vragende partij in tools om data te capteren en slim te gebruiken. Die trend is ons niet ontgaan en we starten binnenkort een campagne op om kapitaal op te halen en zelf producten te gaan ontwikkelen. Maar enkel volop inzetten op de life sciences en de teugels met het agency-luik lossen, dat is niet aan de orde. We zien nog altijd veel potentieel om ook bedrijven te begeleiden in hun digitale strategie en groei.”

GOEDE OMKADERING Dat professionalisme met de jaren komt, is niet per se de regel bij MonkeyProof.

“We hebben een ambitieus team met medewerkers tussen de 23 en 42; zij halen dagelijks alles uit de kast om hun job goed te doen. Het is dankzij hen dat we onze huidige groei kunnen realiseren. We geven dan ook graag kansen aan young high potentials en die mentaliteit rendeert duidelijk, want alsmaar meer sollicitanten vinden de weg naar ons”, vertelt Kenny. “Ondanks een milde impact op de cijfers door corona, bleven we investeren. Want de groeicurve in omzet en personeel vraagt om meer structuur. Dankzij Accelero, het Voka-traject voor snelle groeiers, kwamen we in contact met enkele partijen. In een van de sessies leerden we Thomas Joos van Hypernova kennen die ons helpt met de aanpak van onze groeipijnen. We laten ons ook begeleiden op personeelsvlak en onlangs trokken we een externe CFO aan. Je cijfers kennen is één ding maar een financieel langetermijnplan opmaken is nog iets anders. Het is een manier om ons bedrijf te wapenen en klaar te maken om verder te groeien”, sluit Kenny af.

Zit jouw bedrijf ook in een groeispurt? Ontdek ons lerend netwerk Accelero, een intensief eenjarig programma waarbij je de groeipijnen en uitdagingen binnen jouw bedrijf aanpakt door te leren van andere ondernemers en experts. Meer info via www.voka.be/oost-vlaanderen/accelero.

O N D E R N E M E R S # 04

MEEGEDEELD

Doe nu maar digitaal! Op 5 maart lieten meer dan 100 ondernemers zich – hoe kan het ook anders – digitaal informeren en inspireren rond digitalisering. Essentiële onderdelen, tools, betrokken partijen, beschikbare data, het kwam tijdens dit event uitgebreid aan bod. 12 leden/experten stonden ter beschikking om bedrijven verder individueel te inspireren en te informeren. In samenwerking met Deloitte ontwikkelde Voka de Digital Quick Scan. Deze tool meet hoever jouw onderneming staat op vlak van digitale ontwikkeling of digitale maturiteit, gevolgd door een gratis adviesgesprek van één uur. Het is een strategisch basisinstrument om nieuwe digitale technologieën en businessmodellen te ontdekken, af te toetsen of zelf te implementeren.

Aan de slag met digitalisering in jouw bedrijf Er is meer dan voldoende ruimte om meer energie te steken in de verdere ontwikkeling en of implementatie van digitale projecten. Voka helpt je graag verder! Hoe ver staat jouw bedrijf? Start de digiscan via onderstaande QR-code

1 Brussel en Oost-Vlaanderen scoorden het hoogst in de digitale maturiteitsscan. 3 Grotere bedrijven (meer dan 50 werknemers) scoren vaak hoger dan kleine bedrijven.

Op zoek naar begeleiding en ervaringsuitwisseling? Ontdek ons aanbod via onderstaande QR-code

4 In de dienstensector scoren bedrijven waarvan 20% of meer van de omzet gerealiseerd wordt door export, hoger dan hun concurrenten die voornamelijk in België actief zijn.

5 COVID-19 is een digitale accelerator voor veel bedrijven.

Specifieke problemen bij het opstarten / implementeren van jouw digitaliserings project? Laat het ons weten, dan leiden we je graag naar de juiste partner(s) toe. Neem contact met helena.vancampenhout@voka.be.

XpertFinder – Digitalisering werd mee mogelijk gemaakt door:

Ongeziene fiscale maatregelen werden ingevoerd om de coronacrisis het hoofd te bieden. Post-corona stellen zich twee vragen: herneemt de fiscale wetgever de pre-coronaplannen en hoe zal de coronarekening de fiscaliteit verder sturen?

FISCALITEIT IN CORONATIJDEN

Bruno Peelaers van Deloitte deelde tijdens de XpertFinder zijn eerste conclusies:

2 Resultaten voor bedrijven in de dienstensector en maakindustrie zijn vergelijkbaar.

Fiscaliteit, tijdens en na corona

Dat fiscaliteit onlosmakelijk verbonden is met de economie, bleek vrij snel tijdens de pandemie. De overheden pakten uit met nooit geziene fiscale maatregelen om bedrijven in moeilijkheden overeind te houden. Heel wat uitstel van betaling van allerlei belastingen werd toegestaan. Tijdelijk konden bepaalde getroffen bedrijven een vrijstelling krijgen om een deel van de bij hun werknemers ingehouden bedrijfsvoorheffing door te storten. Het carry-back mechanisme dat in veel landen op permanente basis bestaat, werd in België eenmalig mogelijk: vennootschappen die voor het aanslagjaar 2020 of 2021 verlies verwachtten, konden dat verlies meteen afzetten tegenover de winst van het boekjaar dat afsloot tussen 13/03/2019 en 31/07/2020. Vennootschappen die in de aanslagjaren 2022, 2023 of 2024 terug winst maken, kunnen deze belastingvrij reserveren ten belope van het bedrijfsverlies van 2020 (in sommige gevallen het bedrijfsverlies van 2021). Voor kmo’s werd de eenmalige investeringsaftrek opgetrokken naar 25% voor investeringen tot eind 2022.

verhoogde administratieve last. We citeerden de onzekerheid bij heel wat ondernemers over de fiscale rechtsgang bij betwistingen en over mogelijke wetswijzigingen. Fiscale controles werden toenemend als bestraffend ervaren. Tot slot leken we vorig jaar versneld op weg naar totale fiscale transparantie. Deze evoluties lijken de coronacrisis overleefd te hebben en bepalend te blijven voor het fiscale normaal van de jaren twintig.

WAT MOGEN WE FISCAAL NOG MEER VERWACHTEN POST-CORONA?

PRE-CORONA FISCALE TRENDS

Het publieke debat wordt volop gevoerd over een nieuwe fiscaliteit die zowel de corona rekening financiert als de fiscaliteit hervormt. Het inmiddels dertig jaar oude debat over de meerwaardebelasting op aandelen zal niet ontbreken. Bij gebrek aan een algemene meerwaardebelasting op aandelen voor particulieren, valt de fiscale administratie steeds meer deze meerwaarden aan door een abnormaal beheer van het vermogen of een speculatief karakter te argumenteren. Zijn deze toenemende fiscale betwistingen rond bepaalde thema’s de voorbode van een latere wetswijziging?

Als voorbeschouwing op 2020 stelden wij vorig jaar dat de fiscaliteit zich kenmerkte door een toenemende technische complexiteit van de wetgeving en een

Een andere mogelijke tendens is het belasten van activa in plaats van de belastingplichtige. De nieuwe versie van

de effectentaks is daar een voorbeeld van. Het bestaan van de effectenrekening is het criterium, ongeacht wie ze aanhoudt. Tot slot zal het alomtegenwoordig onroerend goed in de kern van de hervorming staan. Er mag stilaan wel van uitgegaan worden dat onroerende fiscaliteit voor particulieren kan wijzigen. Behalve voor het eigen woonhuis of een tweede verblijf, is de evaluatie van het onderbrengen van onroerend goed in één of meerdere vennootschappen een zinvolle oefening, maar niet noodzakelijk de uitkomst. Immers, onroerend vermogen bekijkt u beter niet alleen vanuit het standpunt van inkomstenbelasting, maar ook vanuit uw visie over de overdracht en de verdeling van dat vermogen naar de volgende generatie. Vaak is dat niet-fiscale aspect de moeilijkste knoop om door te hakken. De totale fiscale afrekening die bij zo’n planning hoort, wordt meestal als aanvaardbaar ervaren in verhouding tot het bereikte resultaat. Uitstel geeft bijkomende onzekerheid over de latere kostprijs voor diezelfde zinvolle planning. Henk Hemelaere, hhemelaere@deloitte.com

O N D E R N E M E R S # 0 4 49

DUURZAME KOPLOPERS

OVER KLEINE EN GROTE ZAKEN

Snel Logistic Solutions investeert fors in elektrische vrachtwagens Het goederenvervoer met zware vrachtwagens is vandaag in de transportsector verantwoordelijk voor zo’n 80 procent van de CO2-uitstoot. Zero-emissietransport betekent een complexe uitdaging, waarbij innovaties in diesel, waterstof en elektriciteit meer en meer hun potentieel tonen. Snel Logistic Solutions, met vestigingen in Deinze, Ham en Weert (NL), investeert fors in elektrische vrachtwagens. “Het inzetten op innovatie en elektrificatie is een essentieel onderdeel van onze duurzaamheidsstrategie”, stelt Gert Snel, CEO van Snel Logistic Solutions Group. Het bedrijf, dat in 2020 verkozen werd tot Transporteur van het Jaar, heeft duurzaamheid in het DNA. De keuze om te pionieren met elektrisch aangedreven zwaar transport past binnen de koers die het bedrijf al enkele jaren volgt. Het is zich bewust van de impact die transport op het klimaat heeft en wil dan ook proactief handelen om die impact zo klein mogelijk te maken.

ACTIERADIUS CRUCIAAL

NIET ENKEL ELEKTRISCH De transporteur is niet aan zijn proefstuk toe. Zo rijden ze al enkele jaren rond met voertuigen op Hydrotreated Vegetable Oil (HVO), een restfractie van de landbouwindustrie zeg maar. Met deze hernieuwbare diesel realiseren ze een vermindering van 89% CO2-uitstoot ten opzichte van de gangbare dieselvrachtwagens. “Met de keuze voor elektrisch proberen we ook die laatste 11% te elimineren”, geeft Snel aan. “Het is hoe dan ook een leerproces voor ons en onze klanten. Na zes maanden evalueren we het project en kijken we hoe we hier verder op kunnen inzetten.”

Een cursief over het wel en wee op de Oost-Vlaamse werkvloer. Elke gelijkenis met bestaande personen en/of situaties is louter toeval.

OVER KLEINE EN GROTE ZAKEN

Hikikomori TEKST SAM DE KEGEL – ILLUSTRATIE LISE VANLERBERGHE

“Het rijbereik is verdubbeld in vergelijking met de eerste modellen” De resultaten laten zich zien. In 2020 kon Snel Logistic Solutions zo 1,5 miljoen kg C02 besparen. Ook worden vandaag al vier ecocombi’s (langere en zwaardere voertuigen) ingezet in België, die de CO2-uitstoot per vervoerde ton met 28,5 procent reduceren. Verder draait het bedrijf op 100 procent groene stroom en zal het nieuwe gebouw dat binnenkort in Ham wordt opgetrokken BREEAM-gecertificeerd zijn.

Het eerste argument dat telkens opnieuw op tafel komt als het gaat over elektrische voertuigen is het rijbereik. “De verdubbelde actieradius in vergelijking met de eerste modellen veegt dit nu van tafel”, vertelt Snel. “Deze trekker van DAF zal vanuit de site in Ham (Limburg) binnen België ingezet worden voor een belangrijke retailer met stevige duurzaamheidsambities. De truck zal zowel overdag als ’s nachts rijden, met telkens anderhalf uur oplaadtijd tussen de shifts. Hij zal dus zo’n tweemaal 200 kilometer per dag afleggen. Elke chauffeur zal maximaal negen uur rijden, zodat er zes uur per dag rest om de batterijen weer op te laden. Dat is met de snellader op onze vestiging ruim voldoende.”

Iedereen kent Japan als dé plek waar mensen zich uit de naad werken, maar het land van de rijzende zon is ook de thuishaven van de zogenoemde hikikomori, Japanners die nauwelijks hun huis uitkomen. Het zijn ‘sociale kluizenaars’, mensen die minimaal zes maanden thuiszitten, niet naar school of werk gaan en weinig tot geen contact hebben met mensen buiten hun familiekring, volgens de definitie van het Japanse ministerie van gezondheid, arbeid en welzijn. Ze zouden met meer dan 600.000 zijn, deze sociale kluizenaars. Soms komen ze jarenlang niet verder dan hun voordeur, tenzij om eten en drinken te kopen. Hun isolement wordt veroorzaakt door torenhoge prestatiedruk, pesterijen, economische malaise, verstikkende moederliefde of evengoed een afwezige vader. Ze belanden niet zelden in een depressie en kampen vaak met angststoornissen.

Netflix is al maandenlang zijn beste vriend, tijdens de Zoomaperitief op vrijdag met de collega’s zet hij steevast zijn camera uit. Ook zijn persoonlijke hygiëne lijdt steeds meer onder het gedwongen thuiswerken. Zweet en andere geurtjes ruik je gelukkig niet tot het hoofdkwartier. Zo doucht hij zich nog slechts één keer per week en poetst hij soms meerdere dagen zijn gebit niet, waardoor de tandcariës vrij spel krijgt. Het valt niet te voorspellen hoe het zal eindigen met John. Hij zal wellicht niet aan corona ten onder gaan, maar sociale eenzaamheid is een stille doder wiens slachtoffers niet in de dagelijkse statistieken belanden. Vraag dat maar aan de Japanners.

John, een alleenstaande milieuambtenaar bij de Vlaamse overheid, zit ondertussen ook al een jaar thuis en voelt zich steeds meer een hikikomori, al heeft hij van dat woord nog nooit gehoord. Zijn leefwereld reikt niet verder meer dan de Lindestraat 45, waar hij al 33 jaar woont. Doordat de kappers en schoonheids centra dicht waren, rukte de verwildering met rasse schreden op. Zijn mooie retrocoupe werd herschapen in een ondoordringbare jungle, zijn wenkbrauwen traden uit hun oevers en zijn gehele gezicht leek dicht te groeien, zefls uit zijn oren en neusgaten kwamen vieze haren. Het is slechts de veruiterlijking van hoe de pandemie John wanhopig maakt. De ietwat schuwe modelwerknemer die op de werkvloer nochtans steevast geroemd werd om zijn gevarieerde garderobe zit nu met een slonzig joggingpak voor zijn pc. Soms slijt hij de hele dag in pyjama. Die slordige look heeft ook een negatieve impact op zijn werklust en energie tout court. Dat is ook zijn baas niet ontgaan, die zich ernstig zorgen maakt. Want terwijl de meeste werknemers terug snakken naar de fysieke werkvloer en ondertussen alweer een frisse look hebben, takelt John steeds verder af.

Ook een actie rond duurzaamheid gepland? Laat het ons weten duurzaamondernemen.ov@voka.be. Meer op www.voka.be/oost-vlaanderen/vcdo.

O N D E R N E M E R S # 04

LEREN VAN EN MET ELKAAR

EEN DAG IN HET LEVEN VAN DEELNEMERS AAN HET FLOW-TRAJECT VAN VOKA

“Het is eten of gegeten worden” Vorig jaar gaven 12 bedrijfsleiders de aftrap van Flow, een groeitraject op maat van kmo’s met 50 tot 150 medewerkers. Enkele deelnemers getuigen hoe het er op de sessies aan toe gaat. TEKST LAURENS FAGARD

‘De uitdagingen die je als zaakvoerder hebt, bespreek je met de groep in de vorm van een business case.’ Die praktische insteek gebruiken de deelnemers van het Flow-traject gedurende een volledig jaar. Het is een manier om samen aan de groei van elkaars bedrijven te werken. Twee ervaren mentoren begeleiden het geheel en geven advies.

Op elke as haal je best een olympisch minimum maar om een duidelijk verschil te maken met jouw concurrenten, moet je excelleren op 1 as.

DE GROEP ALS KOMPAS Het model leert je volgens Bernard Thuysbaert hoe je jouw assen verder kan uitdiepen. “Veel kmo’s denken tegenwoordig dat ze nauw bij hun klanten staan maar ik vraag me soms af of dat wel echt zo is.” Eva Benijts, zaakvoerder van Laboratorium Ecca en deelneemster aan Flow: “Ik besefte tijdens één van de sessies dat we al vrij klantgericht werken maar nog lang niet al onze diensten volledig zijn afgestemd op vraag van de klant. Dat proberen we nu verder te integreren in onze processen.” Nick Braeckman, CEO

De rode draad doorheen de sessies is het model van Treacy & Wiersma. “Dat is een heel eenvoudige methode om de strategie van jouw bedrijf scherp te stellen. Je kan er al jouw keuzes aan aftoetsen”, vertelt Bernard Thuysbaert van Deminor en mentor van het huidige traject. “Het model bestaat uit drie assen: product leadership, operational excellence en customer intimacy.

Digitale werkplek. Hier zijn ze er al mee weg. Een lege parking, maar de leden van deze werkgeversorganisatie genieten nog steeds van even veel ondersteuning. Dankzij de Digitale werkplek van Proximus werken alle werknemers efficiënt op gelijk welke locatie, en blijft de dienstverlening verzekerd. Kan uw bedrijf blijven verder werken, ongeacht waar iedereen aan de slag gaat? Ontdek hoe we samen België digitaliseren op proximus.be/digitalbelgium

Think possible

Met dit model gingen de deelnemers aan het groeitraject Flow aan de slag.

van schoenenfabrikant Cortina verwierf andere inzichten. “Onze HR-procedures moeten nog meer afgestemd zijn op het operational excellence-verhaal. Zowel bij de onboarding van nieuwe medewerkers als in beloningsbeleid.” “Ik gebruik de groep als kompas”, vertelt Karel Beel. Hij runt firma Beel een bedrijf gespecialiseerd in landbouw-, grondverzet- en tuinbouwmachines. “Mijn bedrijf groeit enorm snel en onze interne structuren moeten mee evolueren. Eten of gegeten worden, ofwel overnames doen of overgenomen worden. Die vraag legde ik voor aan de groep en ik kreeg onmiddellijk veel feedback. Meer in handelsfondsen investeren, samenwerken met collega- ondernemers en vooral bekijken hoe we onze service beter kunnen organiseren met minder vestigingen maar meer mobiele werkplaatsen. We nemen nu ook volop de website en onze e-commerce onder handen.”

product leadership

Ook zin om deel te nemen aan een Flow-traject? Op 6 mei starten we een nieuw traject op. Daarna volgen 6 workshops met business cases of experts en 4 intensieve coachings.

operational excellence customer intimacy

Meer info via anke.cosijns@voka.be.

Treacy & Wiersma-model

O N D E R N E M E R S # 0 4 53

telex Pedeo Hogedrukgieterij pleit voor verbondenheid in coronatijd

Zesde overname in twee jaar tijd voor Pauwels Consulting Pauwels Consulting, consultancykantoor met life sciences, engineering en IT-specialisten, neemt DCI uit Sint-Niklaas over. Dat laatste bedrijf was actief op de Belgische IT-consultancymarkt maar ging recent failliet. Pauwels Consulting neemt nu de voltallige equipe van 18 consultants over. “Met deze overname verwelkomen we weer 18 talenten in ons team om verder te kunnen groeien op de Belgische en Europese markt”, vertelt Bert Pauwels, managing director. Na recente overnames van Developers.nl en Open Web IT uit Nederland, neemt het bedrijf nu opnieuw een Belgische IT-speler over. Pauwels Consulting werd bovendien ook voor de tiende keer genomineerd voor Trends Gazelle.

telex

Het Oudenaards bedrijf Pedeo Hogedrukgieterij bleef in 2020 niet gespaard van corona. HR-manager Lieven Barbier lag drie weken op de covid-afdeling na een reis naar Atlético Madrid begin maart en ook preventieadviseur Jan Depraetere werd al vroeg geconfronteerd met het verlies van zijn vader. “Het heeft veel indruk gemaakt op onze medewerkers. Maar iedereen sloeg de handen in elkaar om maatregelen te nemen en risico’s op de werkvloer aan het licht te brengen”, vertelt Lieven. Het bedrijf dat onderdelen in aluminiumzinklegeringen giet, kreeg ook een tijdelijke omzetdaling van 60% te verduren maar hernam sterk met een nominatie als Trends Gazelle voor 2020. “Verbondenheid met het bedrijf en de collega’s was onze prioriteit. Enkele initiatieven zoals coronaproof ontbijtsessies en een aperomand deden al veel”, zegt Jan. Het nieuwe jaar ging professioneel alvast veelbelovend van start met enkele nieuwe projecten die het bedrijf zal realiseren. pedeo.be

www.pauwelsconsulting.com

Gentse scale-up MobilityPlus haalt 1 miljoen euro op De eerste kapitaalronde voor MobilityPlus, een Gentse scale-up die slimme laadoplossingen biedt aan bedrijven en werknemers, bleek een schot in de roos. Het bedrijf haalde 1 miljoen euro op. Dat bedrag moet dienen om verder in te zetten op de groei in België en de sprong naar Frankrijk en Nederland te maken. Het voorbije jaar verviervoudigde het mobiliteitsbedrijf zijn omzet en stelt voor 2021 een groei voorop van 250%. “We verwachten dat de vraag naar onze diensten jaarlijks minstens verdubbelt. Bedrijven komen alsmaar meer aankloppen bij ons om hun wagenpark te vergroenen. De shift naar elektrisch rijden is volledig ingezet”, vertelt Jean-François Cheyns, CEO en oprichter van MobilityPlus. www.mobilityplus.be

Nuscience verlengt titel ‘Factory of the Future’ Technologiefederaties Agoria en Sirris hebben aan vier nieuwe bedrijven de titel ‘Factory of the Future’ toegekend. Die award geeft erkenning aan de meest toekomstgerichte productiebedrijven. Nuscience, wereldwijde speler in premixes, concentraten, nutritionele concepten en voeradditieven in de diervoerindustrie, sleepte de award al in 2017 in de wacht en kon samen met vier andere bedrijven zijn titel verlengen. In 2015 opende in Drongen een gloednieuwe fabriek die excelleert op het gebied van reactiesnelheid op marktopportuniteiten. Met innovatieve systemen werd de doorlooptijd van bestellingen de voorbije jaren teruggebracht tot 3 à 5 dagen. www.nuscience.eu

O N D E R N E M E R S # 04

MIJN BEGINJAREN

KIM DE NOLF, QUSTOMDOT

Zit er straks technisch vernuft van eigen bodem in jouw smartphone?

“Met een multinational als Samsung concurreren wordt een hele klus maar een boeiend vooruitzicht”

TEKST LAURENS FAGARD

BEDRIJF

BEZIELERS

QustomDot ontstond eind januari 2020 in de moederschoot van de Universiteit Gent. Deze spin-off ontwikkelt kwantumdots, hoogtechnologische partikels op nanoschaal die led-beeldschermen verbeteren in kleurengamma en energie- efficiëntie. “Er is een enorme waaier aan toepassingen mogelijk, van de traditionele schermen zoals bij computers of smart phones tot AR, VR of zelfs head-up displays in wagens, waarbij informatie rechtstreeks geprojecteerd wordt in het gezichtsveld”, zegt Kim De Nolf, CEO van de scale-up.

Toen Kim De Nolf (32) enkele jaren geleden aan de UGent haar doctoraat in de chemie behaalde, waren ze in haar onderzoeksgroep een synthese rond kwantumdots aan het ontwikkelen en patenteren. “Omdat ik de technologie zo intrigerend vond, stelde ik de professor voor om er een start-up van te maken”, legt Kim uit. “Samen met het industrieel onderzoeksfonds (IOF) van de universiteit zochten we een goede valorisatieroute om tot een commercieel product te komen. Vier jaar

QustomDot ontwikkelt kwantumdots, hoogtechnologische partikels op nanoschaal die led-beeldschermen verbeteren in kleurengamma en energie-efficiëntie.

later was het zover. Nog voor we effectief met QustomDot van start gingen, haalden we financiering op bij drie investeringsfondsen. Nu bestaat ons team uit vier founders en drie R&D-medewerkers. Daar komen binnenkort twee mensen bij met ervaring in nanotechnologie.”

INSPIRATIEBRON Aanvankelijk wilden Kim en haar team hun kwantumdots toepassen in de tuinbouwsector. “Soms zie je langs de kant van de autosnelweg grote serres die verlicht zijn. Die verlichting is te vergelijken met straatlampen. Ze zijn enorm inefficiënt, maar ze doen wat ze moeten doen. We onderzochten of onze kwantumdots in ledverlichting beter waren voor de groei van planten, maar daar is nog niet voldoende wetenschappelijk draagvlak voor en bovendien is de tuinbouwsector vrij rigide. Eenmaal je ook geïnvesteerd hebt in een bepaald type lampen is overschakelen niet meer zo eenvoudig. Al vrij snel werd dus duidelijk dat de displaymarkt veel meer potentieel bood omdat die net zo gigantisch is.”

USP De kwantumdots zijn minuscuul en toch kunnen ze een immens grote innovatiegolf ontketenen in de beeldschermenmarkt. “De technologie bestaat uiteraard al langer dan vandaag. Waar wij precies het verschil maken, is dat we deze materialen stabiel genoeg krijgen om te gebruiken als kleurconversiematerialen in microleds. Daarin slagen veel bedrijven niet, tenzij ze cadmium gebruiken. Maar dat element wordt strikt gereglementeerd door de 56

Europese Commissie omwille van gevaarlijke toxische eigenschappen. Wij hebben gekozen om in de productie van onze kwantumdots geen cadmium te gebruiken en zelfs dan kunnen we nog altijd een goede stabiliteit garanderen. Een direct concurrentievoordeel waardoor we toch wel een pioniersfunctie vervullen.”

GROOTSTE UITDAGING “Ons product klaarstomen om enkele bepalende spelers in de markt te overtuigen samen te werken met ons. Dat is onze grootste uitdaging en het is een werk van lange adem”, geeft Kim mee. “We zijn nu een jaar bezig en alles is nog heel veranderlijk omdat we nog continu in ontwikkelingsfase zitten. Hoe meer informatie we verzamelen, hoe duidelijker de richting zal zijn die we uit willen gaan. Als onze stabiliteit nog verbetert, speelt dat alleen maar in ons voordeel. Er zijn nu zo’n 150 spelers op wereldschaal die met kwantumdots werken, waaronder een handvol grote bedrijven zoals Samsung, die er zelfs een hele interne afdeling aan wijden. Met zo’n multinational concurreren wordt dus een hele klus maar met een boeiend vooruitzicht.”

IN 2021 EN VERDER Een jaar als 2020 kon op het eerste gezicht niet rampzaliger zijn om een bedrijf te starten, maar toch kon QustomDot al zijn vooropgestelde doelstellingen verwezenlijken. “We hadden al een starttechnologie die we dag na dag proberen te verbeteren. In tussentijd hebben we ook een solied team kunnen

samenstellen en een state-of-the-art chemisch labo op het technologiepark in Zwijnaarde opgebouwd. De komende jaren zullen we alleen maar blijven uitbreiden in personeel om onze technologie nog vernuftiger te maken.” Zien we binnenkort de kwantumdots van Kim en haar team wereldwijd in alle schermen toegepast? “Dat is toch onze bescheiden ambitie. Op veel computers zie je nu stickertjes van welk bedrijf de core processor heeft aangeleverd. Wie weet kan daar binnen enkele jaren een label bij in de trant van ‘QustomDot inside’”, lacht Kim.

GOUDEN TIP “De grootste veranderingen zijn er gekomen door interactie met andere ondernemers. Door dikwijls een andere visie te horen, ga je meer nadenken over hoe je dingen toepast in jouw bedrijf”, vertelt Kim. “Uiteraard moet je niet alle feedback blindelings volgen, maar als je kijkt naar de wereld met een open blik, kom je ver.”

BRYO Van onderzoeker naar bedrijfsleider evolueren is al niet zo gebruikelijk, dat was voor Kim niet anders. “Ik ben heel dankbaar dat we onder de vleugels van de UGent iets hebben kunnen uitbouwen. Uiteraard is het ‘schakelen’ als je opeens de leiding hebt over een scale-up en je hebt ervoor nog nooit gewerkt in het bedrijfsleven. Ik heb advies uit verschillende hoeken gevraagd, boeken gelezen en voor een deel op intuïtie vertrouwd.

Daarnaast is een traject zoals Bryo ScaleUp best wel handig voor beginnende ondernemers zoals ik. Gewoon al even informeel babbelen met gelijkgestemden over enkele topics helpt je al mijlenver vooruit.”

BryoStandUp Voor prestarters die de haalbaarheid van hun idee willen testen. Start oktober 2021 10 sessies 250 euro

BryoStartUp Voor ambitieuze start-ups die hun business willen challengen. Start 23 en 24 april 2021 10 sessies 500 euro

BryoScaleUp Voor ondernemers met bewezen businessmodel en schaalbaar product. Start 6 mei 2021 10 sesies 850 euro

O N D E R N E M E R S # 04

MEEGEDEELD

Na het virus dreigt nu ook het inflatiespook In 2020 is de wereldwijde rijkdom sterker gedaald dan ooit tevoren. Vooral de eurozone heeft zwaar te lijden gehad met een daling van zo’n 7% van het BBP tegenover 2019, een historisch verlies. In tegenstelling tot de VS is de activiteit in de laatste drie maanden van 2020 bovendien opnieuw gekrompen. Die nieuwe daling is echter veel minder uitgesproken dan verwacht ondanks de nog steeds beperkende effecten van de COVID-19 maatregelen op onze mobiliteit.

zal ondersteunen. Segmenten van de dienstensector zoals toerisme, horeca en recreatie, die door de lockdown volledig zijn stilgelegd om het gezondheidssysteem niet te overbelasten, zullen daar vermoedelijk sterk van profiteren.

De stabilisatie van de samengestelde PMI (Purchasing Manager Index) op 48,8 punten in februari laat vermoeden dat de economie van de eurozone tijdens het eerste kwartaal van dit jaar nog verder zal krimpen. De gezondheidssituatie blijft zorgwekkend en de vaccinatiecampagne loopt steeds meer vertraging op in vergelijking met landen zoals de VS en Groot-Brittannië, waardoor er strikte quarantainemaatregelen nodig blijven die de mobiliteit aan banden leggen en bijgevolg de economische relance tegenhouden.

STIJGING VAN DE OBLIGATIERENTE In de ontwikkelde landen lijkt de langetermijnrente vooruit te lopen op die opleving van de activiteit. De laatste maanden zit die immers in de lift. Zo is de Duitse 10-jarige obligatierente sinds het begin van het jaar met zo’n 20 basispunten opgeveerd, wat een gematigde stijging is in vergelijking met de sterkere opleving van de Amerikaanse rente. In de VS heeft het vooruitzicht van bijkomende steunmaatregelen van de nieuwe regering- Biden de 10-jarige obligatierente boven 1,5% gebracht ten opzichte van het dieptepunt van 0,5% in augustus 2020. Die stijging is het gevolg van de hogere

EEN GROTE SPAARRESERVE OM DE ECONOMIE TE ONDERSTEUNEN Hoewel het herstel in de eurozone wat vertraging heeft opgelopen, zou het zich in de komende maanden toch moeten doorzetten naarmate de gezondheids situatie verbetert. De grote spaarreserve die tijdens de pandemie is opgebouwd, zal wellicht ten minste voor een deel worden geactiveerd, wat dan weer de activiteit

SAMENSTELLING VAN EEN GOED GESPREIDE PORTEFEUILLE TACTISCHE ALLOCATIE, EEN KWESTIE VAN FUNDAMENTELE ANALYSE

inflatieverwachtingen. Op tien jaar bedragen die nu 2,2%, een niveau dat boven het langetermijngemiddelde ligt.

IS ER INFLATIE AAN DE HORIZON? We kunnen ons afvragen of er inflatie aan de horizon is en we te maken krijgen met een verdere stijging van de obligatierente. De opwaartse druk op de prijzen van goederen en diensten, zoals die tot uiting komt in de consumptieprijsindexen, blijft voorlopig beperkt, zowel in de VS als in de eurozone. Het desinflatoire klimaat van de afgelopen decennia zou op middellange termijn echter plaats kunnen maken voor een veel hogere inflatie. De gigantische schuldenberg die is ontstaan, de financiering van overheidsuitgaven door het drukken van geld, het accepteren van tijdelijk hogere inflatie door de monetaire overheden en de vragen die rijzen over de voordelen van de globalisering zijn allemaal factoren die op lange termijn inderdaad een structureel grotere opwaartse prijsdruk in de hand kunnen werken.

SELECTIE VAN KWALITEITSAANDELEN SELECTIE VAN KWALITEITSAANDELEN EEN BEPROEFD PROCES BEPROEFD PROCES SELECTIE VAN EEN KWALITEITSAANDELEN EEN BEPROEFD PROCES

WAT O N D E R S C H E I D T G O E D E VA N Z WA K K E R E

BELEGGINGSUNIVERSUM

BELEGGINGSUNIVERSUM Businessmodel:

Businessmodel: duidelijk en transparant? BELEGGINGSUNIVERSUM duidelijk en transparant? Businessmodel: duidelijk en transparant?

Koers/Winst, risicopremies, winstprognoses enz.

WAARDERINGEN

KWALITEIT

KWALITEIT positief of negatief oordeel?

Tactische aanpassingen

positief of negatief oordeel?

KWALITEIT

positief of negatief oordeel?

Strategische allocatie

WAARDERING

de prijs bepaalt het WAARDERING

MACRO Groei, inflatie, monetair/fiscaal beleid enz.

RISICOBEHEER Munten, regio’s, sectoren, emittenten, concentratie enz.

rendement de prijs bepaalt het WAARDERINGrendement

de prijs bepaalt het rendement “It’s far better to buy a wonderful company at a fair price than a fair company at a wonderful price”

• •

WAT O N D E R S C H E I D T G O E D E VA N Z WA K K E R E BEDRIJVEN ? BEDRIJVEN ? WAT O N D •E R CHE I D T G» O E D E VA N Z WA K K E R E «S Price makers • « Price makers »IJVEN ? BEDR • Concurrentievoordeel (merk, klantenbinding, • Concurrentievoordeel (merk, klantenbinding, « Price makers » distributienetwerk, kostenvoordeel, technologie) distributienetwerk, technologie) Concurrentievoordeel (merk,kostenvoordeel, klantenbinding, • Hoge winstmarges en hoog rendement op kapitaal • Hoge winstmarges en hoog rendement op kapitaal • Hoge vrije kasstromen technologie) distributienetwerk, kostenvoordeel, • Hoge vrije kasstromen • Gezonde balans Hoge winstmarges en hoog rendement op kapitaal • Gezonde balans • Duurzame dividenden Hoge vrije kasstromen • Duurzame dividenden

• • • Gezonde balans • Duurzame dividenden

Nog meer details? Bekijk onze video via deze QR-code

WAT ZIJN DE GEVOLGEN VOOR BELEGGERS? In zo’n klimaat zijn cash en traditionele obligaties niet interessant. Toch nam het vermogen dat door cash- en obligatiefondsen wordt beheerd in 2020 verder toe. Dat is begrijpelijk in een wereld die wordt geteisterd door onzekerheid en een pandemie, maar in een context van blijvend lage rente zijn cash en obligaties geen zinnige oplossing om de koopkracht op lange termijn te beschermen. Integendeel, de reële rente op die beleggingen, met andere woorden de rente na aftrek van de inflatie, is vrijwel zeker negatief. En dat terwijl beleggers sparen om hun koopkracht te behouden of zelfs te vergroten.

LAGE VOLATILITEIT IS NIET TE VERWARREN MET LAAG RISICO Beleggers zouden dan ook geleidelijk beleggingen die over het algemeen als minder risicovol worden gezien door hun lagere volatiliteit moeten inruilen voor beleggingen die als risicovoller worden beschouwd gezien hun hogere volatiteit. De vraag is of volatiliteit de beste definitie van risico is. Het spreekt vanzelf dat, als de centrale banken erin slagen de rentecurve te sturen en de rente kunstmatig laag te houden, de koersen van staatsobligaties nauwelijks zullen schommelen en de volatiliteit dus laag zal blijven. Dat neemt natuurlijk niet weg dat de inflatie mettertijd de koopkracht zal aantasten, maar dat geleidelijke verlies aan koopkracht zal uiteraard minder zichtbaar zijn dan een tijdelijke beurscorrectie. Zolang we risico blijven gelijkstellen met volatiliteit, zullen beleggers dus meer risico moeten aanvaarden om nog een aantrekkelijk rendement te kunnen behalen.

TOCH MAAR AANDELEN? En dan komen we snel uit bij aandelen. Maar de waarderingen van aandelen zijn momenteel hoog, in sommige gevallen zelfs historisch hoog. Sommigen spreken zelfs van een zeepbel, al moet dit volgens ons genuanceerd worden. In een aantal specifieke marktsegmenten (onder meer recente beursintroducties) kunnen we inderdaad spreken van absurde waarderingen en big tech is zeker niet goedkoop maar heeft enorme winstcijfers en groei om de waardering te ondersteunen. De situatie is dus niet te vergelijken met de internetzeepbel van 2001. De hoge waarderingsratio’s waren toen het gevolg van buitensporige groeiverwachtingen, vooral in het TMTsegment. Vandaag zijn de hoge ratio’s het gevolg van de lage rente. Om het in jargon uit te drukken: de risicopremie op aandelen was toen negatief, terwijl ze nu in de buurt van het historische gemiddelde blijft.

NIET ALLE AANDELEN ZIJN OVERGEWAARDEERD Welke aandelen zijn dan wel interessant? Volgens sommigen de zogeheten value-aandelen, zoals banken of grondstoffen. Hoewel er in die sectoren zeker nog koopjes te doen zijn, vooral in de energiesector, worstelen de meeste ervan met zware structurele problemen, die in vele gevallen nog groter zijn geworden door de pandemie. Een naar onze mening veel interessantere piste is die van de Europese kwaliteitsvolle bedrijven uit defensievere sectoren (bedrijven waarvan de resultaten minder conjunctuurgevoelig zijn), die een zekere bescherming bieden tegen de inflatie (omdat de bedrijven in die sectoren beter in staat

zijn om hun prijzen op te trekken) en waarin bedrijven regelmatig dividenden uitkeren die ze door de jaren heen ook regelmatig verhogen. Die sectoren zouden namelijk moeten profiteren van het kapitaal dat beleggers uit de obligatiemarkten wegtrekken om elders op zoek te gaan naar recurrente inkomsten. Daarbij denken we in de eerste plaats aan de basisconsumptie- en de gezondheidssector. Maar ook naast deze twee sectoren en de ‚value‘-sectoren vinden we bedrijven waarvan de waardering niet de pan uit swingt, vooral tegen de achtergrond van de lage rente en meer nog als we ons niet beperken tot de Europese en Amerikaanse aandelenmarkten, maar ook openstaan voor bijvoorbeeld Azië en de groeilanden. Zo’n selectieve aanpak betekent echter wel dat we niet noodzakelijk op elk moment betere rendementen wensen te behalen dan de zogenaamde referentie-indexen. We zouden zelfs kunnen zeggen dat de doelstelling die beheerders vaak wordt opgelegd om op relatief korte tijd een hoger rendement te behalen dan een referentie- index in strijd is met wat hun voornaamste doelstelling zou moeten zijn: het hen toevertrouwde kapitaal en de koopkracht daarvan beschermen en doen groeien op lange termijn.

“It’s far better to buy a wonderful company at a Warren fair price Buffett than a fair company at a wonderful price” Warren Buffett “It’s far better to buy a wonderful company at a fair price than a fair company at a wonderful price” Warren Buffett

O N D E R N E M E R S # 04

VIAVOKA

telex Pascal Somers wordt nieuwe ceo van duurzame start-up GOODLESS Hoewel er momenteel geen festivals en evenementen plaatsvinden heeft GOODLESS, gespecialiseerd in volledige servicing rond herbruikbare bekers (standaard bekers en SmartCups) en bijhorende verzamelpunten (SmartBins) niet stilgezeten. Sinds 1 maart is Pascal Somers CEO van Goodless en werkt het bedrijf aan een verbeterde versie van hun SmartBins, de slimme collector van hun bekers. Deze innovatie sluit aan op de behoefte die zal ontstaan bij organisatoren van evenementen om volledig over te schakelen naar herbruikbare bekers omdat de Vlaamse regelgeving in 2022 95% recyclage eist. Pascal is geen onbekende binnen de evenementensector. Als medeoprichter van het activatiebureau MAC21, heeft hij ruim 10 jaar ervaring in het bedenken en uitwerken van merkactivaties op events en festivals. Hij was ook nauw betrokken bij de organisatie van pop-up horecazaken en evenementen met de Pulse Group. Hij blijft ook nog actief als bestuurder in beide bedrijven. CEO Pascal Somers samen met Rudi De Kerpel, bestuurder Goodless

www.goodless.be

Internationale primeur in UZ Gent: CT-scan van botten zonder röntgenstraling Radiologen van het UZ Gent hebben voor het eerst MRI-beelden van botstructuren nauwkeurig omgezet naar CT-beelden in 3D. Ze maakten daarbij gebruik van een nieuwe technologie die gebaseerd is op artificiële intelligentie. Prof. dr. Lennart Jans: “De beelden zijn even precies als de klassieke CT-beelden en we vermijden dat de patiënt wordt blootgesteld aan röntgenstraling.” Het bedrijf MRIguidance heeft software ontwikkeld – BoneMRI gedoopt – die MRI-beelden kan omzetten naar CT-beelden in 3D. “Met artificiële intelligentie kunnen we nu synthetische CT-beelden genereren van de botten van de rug, de heiligbeengewrichten en de heupen”, legt prof. Jans uit. “Het volstaat om de patiënt na de standaard-MRI nog enkele minuten langer te scannen. We sturen de MRI-beelden naar een server op onze campus en anderhalf uur later al verschijnen de synthetische CT-beelden op onze computer.” De techniek is in het UZ Gent ondertussen ingeburgerd voor de beeldvorming van de rug, de heiligbeengewrichten en de heupen. Naar schatting 500 patiënten per jaar zullen de nieuwe scan kunnen laten maken.

Wim en Paul Roelandt samen met de nieuwe zaakvoerders.

Nieuwe zaakvoerders bij Roelandt Interieurbouw Wim en Paul Roelandt hebben eind februari de fakkel doorgegeven als zaakvoerders van Roelandt Interieurbouw aan Florian Nachtergaele en Pieter De Sutter. Wim en Paul Roelandt leidden al vele jaren Roelandt Interieurbouw als een gezonde kmo. Het familiebedrijf heeft meer dan vijftig jaar ervaring in hoog kwalitatief maatmeubilair en algemeen schrijnwerk. Het telt 33 medewerkers en is actief op de projectmarkt, commerciële markt, hospitality/horeca en de residentiële markt. Denk aan de inrichting van de kantoren van Baker McKenzie - Brussel, showrooms ACG Gent (Volvo / Maserati / Polestar) en de inrichting van diverse horecazaken en high-end residentiële projecten. Florian Nachtergaele, master industrieel ingenieur bouwkunde en productontwikkeling heeft reeds ruime ervaring in de afwerkingssector. Pieter De Sutter, master handelswetenschappen heeft ruime ervaring in het adviseren en begeleiden van bedrijven op strategisch en financieel-administratief vlak. Ze vormen een complementair team dat samen met de huidige medewerkers de toekomst van Roelandt Interieurbouw verzekert. Wim en Paul Roelandt blijven nog geruime tijd aan boord om een goede overdracht te verzekeren. www.roelandtinterieur.be

Nieuwe cao voor telewerk in bijzondere tijden Tot voor enkele maanden kenden we in onze regelgeving slechts twee vormen van telewerk: structureel en occasioneel. Sinds de coronacrisis worden we geconfronteerd met een nieuw fenomeen: door de overheid aanbevolen of verplicht telewerk, omwille van de coronacrisis. De Nationale Arbeidsraad (NAR) sloot een nieuwe cao die dat kader creëert voor deze vorm van telewerk. De bepalingen van de cao zijn op 26 januari 2021 in werking getreden en gelden tot en met 31 december 2021.

SUPPLETIEVE REGELING De bepalingen van de nieuwe cao zijn enkel van toepassing in ondernemingen die op 1 januari 2021 nog geen eigen regeling hadden uitgewerkt hierrond. Bedrijven die al afspraken hebben rond telewerk, hoeven dus niets te doen. ARBEIDSVOORWAARDEN TELEWERKER Voor telewerkers gelden in principe de normale arbeidsvoorwaarden, zoals ze ook op de werkvloer gelden. De werkgever kan bijkomende, specifieke arbeidsvoorwaarden uitwerken voor telewerk. Concreet gaat het dan over: • terbeschikkingstelling van materiaal of toekenning van een kostenvergoeding; • arbeidsregeling; • controle door de werkgever; • bescherming van gegevens; • sociaal overleg. Deze specifieke arbeidsvoorwaarden worden vastgelegd in een ondernemingscao, het arbeidsreglement, een individueel akkoord of een telewerkpolicy. De werk gever moet deze afspraken ook uitdrukkelijk communiceren. WELZIJN VAN DE TELEWERKER De cao bevat een aantal bepalingen met betrekking tot het welzijn van de

telewerker. Die krijgt informatie en richtlijnen over preventiemaatregelen. De werkgever moet ook maatregelen nemen om de verbondenheid van telewerkers met collega’s en de onderneming te behouden. Deze maatregelen moeten het isolement van de telewerker voorkomen. GEVOLGEN VOOR DE WERKGEVER Heb je als werkgever op ondernemingsniveau nog geen beleid uitgewerkt rond structureel of occasioneel telewerk, dan zijn de bepalingen van de nieuwe cao van toepassing op jou en je werknemers die aan aanbevolen of verplicht telewerk doen omwille van de coronacrisis. Dit betekent dat je als werkgever voortaan concrete afspraken moet maken over de terbeschikkingstelling van materiaal dat telewerken mogelijk maakt. Is de werknemer aangewezen op het gebruik van eigen materiaal, dan moeten er afspraken gemaakt worden over de toekenning van een kostenvergoeding. Deze afspraken moeten opgenomen worden in een ondernemingscao, het arbeidsreglement, een individueel akkoord of een telewerkpolicy. Hierin kan je ook andere specifieke arbeidsvoorwaarden, eigen aan het telewerk, vastleggen.

THUISWERKVERGOEDING Werkgevers kunnen tijdens de coronacrisis een tijdelijke onkostenvergoeding voor thuiswerk toekennen aan hun werknemers. Deze maandelijkse vergoeding is vrij van belasting en RSZ-bijdragen en bedraagt maandelijks € 129,48. Let wel: de federale regering heeft aangekondigd om de maximale thuiswerkvergoeding voor het tweede kwartaal van 2021 tijdelijk te verhogen van € 129,48 naar € 144,31 voor werknemers en bedrijfsleiders. Deze maatregel geldt voor alle werknemers die van thuis uit werken. De maatregel is dus ook van toepassing op werknemers die vóór de Covid-19maatregelen niet van thuis uit werkten. De werkgever en werknemer moeten dus geen formele telewerkovereenkomst hebben afgesloten. Er wordt ook geen verschil gemaakt tussen de verschillende categorieën van functies. Bron: https://www.vlaio.be/nl/subsidies- financiering/subsidiedatabank/ vergoeding-voor-thuiswerk-coronavirus

O N D E R N E M E R S # 04

Op Twitter deelt Geert Moerman kort en krachtig zijn visie op ondernemerschap, economie, politiek en het leven zoals het is.

GEERT DACHT

U kan hem volgen onder de twitternaam Geert D8: ‘Geert dacht’. In Ondernemers geeft hij maandelijks een uitgebreider commentaar bij enkele opvallende tweets.

#VaccineerNU VOLG GEERT MOERMAN OP TWITTER

@Geert_D8 Reageer op geert.moerman@voka.be

Deze maand een bijzondere Geert Dacht. Er is maar één mogelijkheid om uit deze crisis te geraken: vaccineren, vaccineren, vaccineren. Bijna al mijn tweets in de maand maart ondersteunen dit simpele feit. Tot mijn ontgoocheling komt hier evenwel nauwelijks beweging in, we bengelen aan de staart van het Europese peloton. Waar blijft de sense of urgency die landen als Israël, VK en VS tonen? Ondertussen worden bedrijven, onterecht, negatief in het daglicht gesteld als broeihaard van besmettingen. Het is om moedeloos van te worden. Er rest mij niet veel anders dan mijn rusteloze oproepen via Twitter ook nog eens aan dit papier toe te vertrouwen. In de hoop dat – als u dit leest – de situatie toch positief is geëvolueerd.

20 mrt - Geert Moerman @Geert_D8i Vogelpik-maatregelen worden voortdurend naar voor geschoven, er gebeurt geen data-analyse op voorbije jaar. De beruchte “40% besmettingen via het werk” is nog zo’n blooper, waar zijn die tracingcijfers, in welk type werksituaties? “Den blok erop” is ridicule simplificatie

18 mrt - Geert Moerman @Geert_D8i 19 mrt - Geert Moerman @Geert_D8i Persbericht @vokavzw ,samengevat: 1. Bedrijven zullen hun best doen qua telewerk en hygiënische maatregelen, zoals reeds volledig jaar 2. Politici moeten stoppen bedrijven negatief te framen 3. Dat de overheid nu eindelijk zelf eens serieus werk maakt van vaccineren en sneltests

Feiten moeten ons leiden bij bestrijding stijgende Corona-cijfers, stelt premier @alexanderdecroo. Meer vaccineren helpt met zekerheid, door half miljoen vaccins op reserve toe te dienen en prioritair 1e prik aan alle burgers. Effect andere maatregelen blijft sowieso vraagteken

17 mrt - Geert Moerman @Geert_D8i 24 mrt - Geert Moerman @Geert_D8i

24 mrt - Geert Moerman @Geert_D8i

“Een overheid die nooit geziene inspanningen vraagt van haar bevolking, moet ook zélf met resultaten komen. België staat achteraan op de Europese vaccinatieranglijst. Ook wat inzet van snel- en zelftesten betreft, zitten we in staart van het Europese peloton” Persbericht @vokavzw

Vaccinaties worden pas 3 weken na aankomst geprikt, test & trace werkt niet, quarantaine wordt niet opgevolgd, sneltests komen niet van de grond, ... maar overheid @PYDermagne gaat wel op 3 dagen een tool lanceren om bedrijven op telewerk te controleren #kwestievanprioriteiten

18 mrt - Geert Moerman @Geert_D8i Frank Vandenbroucke stelt @vrtnws dat “werkgevers schromelijk hun verantwoordelijkheid niet opnemen”. Als Minister van Volksgezondheid had hij al maanden zijn verantwoordelijkheid voor een performante vaccinatiestrategie kunnen opnemen, dat had met zekerheid een verschil gemaakt

Wat zou het betekenen voor de huidige stijging in ziekenhuisopnames indien we geen half miljoen vaccins op stock houden? Wat als we resoluut voor een “iedereen een eerste prik” kiezen? Wordt dit onderzocht nu de cijfers in verkeerde richting gaan?

13 mrt - Geert Moerman @Geert_D8i 20 mrt - Geert Moerman @Geert_D8i 23 mrt - Geert Moerman @Geert_D8i Sneller vaccins toedienen (doorlooptijd 3 dagen ipv 3 weken), iedereen alvast een 1e prik, ... @vanranstmarc dringt @deafspraaktv terecht aan op veel steviger vaccinatie-aanpak ... @PeterDeKeyzer vraagt zich vertwijfeld af wie hiervoor nu eindelijk verantwoordelijkheid zal nemen

3 manieren om ook hier terug te kunnen samen komen en feesten: 1. vaccineren 2. vaccineren 3. Vaccineren (bv door onmiddellijk het half miljoen vaccins in reserve bij een half miljoen mensen prikken, iedereen alvast een eerste prik te geven, ...)

13 mrt - Geert Moerman @Geert_D8i “Veel uitbraken doen zich voor in bedrijven waar geen telewerk mogelijk is”, stelt Steven Van Gucht. Daarom gaat men strengere controles doen op verplicht telewerk. Logisch toch?

12 mrt - Geert Moerman @Geert_D8i 20 mrt - Geert Moerman @Geert_D8i 20 mrt - Geert Moerman @Geert_D8i Meer en meer Britten blij met de Brexit, denk ik ...

Als virologen zich ook al beginnen uitspreken over handhavingsmaatregelen, dan tillen ze zichzelf over het paard

Waarom verplicht telewerk dringend op de schop moet én kan: 1. werknemers rapporteren dat situatie op werkvloer veel veiliger is geworden 2. als er al besmettingshaarden zijn op werkvloer, dan is het niet in kantooromgevingen. Dus stop telewerkfetisj nu!

Halt ook aan virologen en politici die thuiswerk als belangrijkste lockdownmaatregel beschouwen. Waar is er in een kantooromgeving al een broeihaard van besmettingen opgedoken? Dit wordt meer en meer een symboolmaatregel type “den blok erop” zonder ernstige analyse #factsmatter

10 mrt - Geert Moerman @Geert_D8i Er liggen nu al weken een half miljoen vaccins op reserve. Daarmee hadden vele honderden ziekenhuisopnames kunnen vermeden worden. En kon de maatschappij enkele weken vroeger uit lockdown #schuldigverzuim

O N D E R N E M E R S # 0 4 63

WAARVAN SPRAKE

Back to school VRIJE TRIBUNE DOOR RUDI DE KERPEL

onder de redactionele verantwoordelijkheid van de auteur

Het zal u wellicht verbazen, maar ik wil hier de verdediging opnemen van Groen-parlementslid Kristof Calvo. Er is heel wat deining ontstaan bij het feit dat hij zijn fractieleiderschap ter beschikking stelt om zich bij te scholen in Nederland en daarvoor een onkostenvergoeding krijgt. Ik begrijp de commotie totaal niet. Laat ons niet hypocriet doen: er zijn door de politieke klasse een heleboel onbekende maar goedbetaalde nevenmandaten gecreëerd om parlementsleden te compenseren die helemaal geen toegevoegde waarde hebben en die handenvol geld kosten: van zes ondervoorzitters voor de federale Kamer (met belastingvrije onkostenvergoedingen tot 3.000 euro per maand) tot het BENELUXparlement dat trimestrieel in één van de drie landen bijeenkomsten organiseert waarbij het belangrijkste agendapunt een culinaire ontdekkingstocht is van de stad.

“Ik heb liever een parlementslid dat zichzelf kritisch in vraag durft te stellen dan populair te wezen op Instagram” Ik heb er dus geen probleem mee dat Kristof Calvo andere oorden opzoekt om zijn denkwereld te verbreden. Laat ons dit aanmoedigen, temeer veel jonge parlementsleden vaak langdurig voor het keurslijf van een partij en het parlement kiezen. Er zijn er weinig als Peter Dedecker, John Crombez of Daan Schalck, die het aandurven hun talenten breder aan te wenden en volop kiezen voor een uitdaging in de privé of aan een universiteit. Ik stoor me meer aan het feit dat sommige parlementsleden ook burgemeester of schepen zijn, ondertussen ook nog voorzitter van een intercommunale of vijf en zich laten betalen om af en toe in een werkgroep te verschijnen.

De discussie is ook hypocriet. Je kan als beleids maker niet schreeuwen dat je ‘levenslang moet leren’ en je eigen kennis en ontwikkeling beperken tot het partijprogramma en wat lectuur. Dat is trouwens een van de redenen waarom vakbonden steeds meer impact verliezen. Ze hebben totaal geen zicht meer op de economische realiteit. Voka organiseert jaarlijks een ontmoetingsdag tussen parlementsleden en het bedrijfsleven. Een initiatief dat veel bijval geniet bij alle deel nemers. Er zijn duizenden interessante workshops, podcasts en lezingen online te volgen over allerlei thema’s, zeker nu. In vele bedrijven krijgen medewerkers, op alle niveaus, steeds meer bijscholing en vorming. En ze worden doorbetaald. Ik zie niet in waarom een volksvertegenwoordiger dat niet zou mogen doen. Ik heb liever een parlementslid dat zichzelf kritisch in vraag durft te stellen en uitdagingen zoekt die aansluiten bij zijn maatschappelijk engagement, eerder dan de populaire pipo uit te hangen op Instagram. Meer parlementsleden zouden Calvo’s voorbeeld moeten volgen en bij voorkeur in domeinen waar ze niet onmiddellijk kaas hebben van gegeten. Of zich laten inspireren door best practices uit andere landen. Zo is Zwitserland een toonbeeld van openbaar vervoer, Singapore van ruimtelijke planning, de Scandinavische landen van sociale zekerheid, Nederland van pensioenreserves... Laat ons dus de verontwaardiging achterwege laten en pleiten voor meer kruisbestuiving tussen alle sociale en maatschappelijke geledingen. Het kan alleen maar de wisselwerking versterken alsook het wederzijds begrip voor specifieke situaties en problemen. En het zal bijdragen tot een betere werkplek en meer gelukkige medewerkers en ondernemers. Dus doen Kristof!

Samen ondernemen Meer dan 6.000 bedrijfsleiders van Belgische familiale kmo’s doen een beroep op onze deskundigheid in accountancy, btw, ﬁscaliteit, ondernemingsrecht of ﬁnancieel management. Vertrouw net als deze ondernemers op ons en u onderneemt niet langer alleen!

Banque de Luxembourg, naamloze vennootschap – Bijkantoor in België. Terhulpsesteenweg 120 - B-1000 Brussel. RCS Luxembourg B5310. Btw: BE 0830.227.057 – RPR Brussel.

“De economische toekomst is onzeker. Onze expertise is dat niet.” Het zijn bijzonder moeilijke tijden voor de economie en de financiële markten. In het beheer van uw vermogen is er geen ruimte voor improvisatie. Daarom helpen onze experts u uw vermogen in stand te houden, te doen groeien en over te dragen, steunend op 100 jaar ervaring in Luxemburg en 10 jaar in België. Laat ons samen uw beleggingen bekijken. Tel.: 09 244 00 48 Kortrijksesteenweg 218, 9830 Sint-Martens-Latem