Ondernemers VOKA - KAMER VAN KOOPHANDEL WEST-VLAANDEREN
Jaargang 24 • Prijs 8 euro • Afgiftekantoor Brugge X • Verschijnt tweewekelijks (uitgezonderd juli en augustus)
20 januari 2017
BLIKVANGER Technologie van Urban Crops verovert de wereld REPORTAGE Michel Soubry nieuwe Voka-regiovoorzitter Roeselare-Tielt DOSSIER Immobiliën en projectontwikkeling
Maria Mortier - Automobilia
“In onze sector is schaalgrootte essentieel geworden”
TERWIJL U DIT LEEST, SCHRIJVEN WIJ AL AAN HET VOLGENDE HOOFDSTUK
INNI print We kunnen vertellen over onze uitmuntende kwaliteit en nauwkeurigheid of de vele afwerkingsmogelijkheden die we u bieden. Maar we gaan u niet vervelen met vanzelfsprekendheden. Goede service leveren, dat zit in onze natuur. Al meer dan 120 jaar. Onze klanten kunnen het beamen! U kiest voor ons omdat wij verder gaan dan uw drukwerk alleen. INNI print stelt uw noden centraal en creëert samen met u een totaaloplossing. Wij helpen u om uw communicatie te optimaliseren. In 2016 nam INNI group drukkerij PurePrint over en verstevigt daarmee haar positie in de wereld van hoogkwalitatief drukwerk voor grafisch vormgevers en uitgeverijen. Mooie referenties zijn onder andere Niko Group, KVLV (Ons Kookboek), Van Roey, Davidsfonds en Hogeschool Gent.
“WHO WANTS TO WRITE HISTORY, HAS TO TURN PAGES”
INNI ticket Met 25 jaar ervaring op de teller en een wereldwijde afzetmarkt in meer dan 20 landen, is INNI ticket meer dan zomaar een ticketproducent. Omdat tickets letterlijk geld waard zijn, worden al onze processen en producten aan een streng veiligheidsprotocol en strikte controlemaatregelen onderworpen. Zo kunt u in alle vertrouwen uw bezoekers verwelkomen! INNI ticket maakt van uw toegangsbewijzen volledig gepersonaliseerde juweeltjes, die uw klanten graag bijhouden als herinnering.
INNI publishers Sinds 1948 is INNI publishers gespecialiseerd in het publiceren van juridische en professionele informatie voor diverse doelgroepen, zoals: preventieadviseurs en milieucoördinatoren, juristen, politiediensten, overheden en handelsondernemingen. Wij staan in voor een naadloze vertaalslag van de wettekst naar een helder en relevant praktijkhandboek. Om onze gebruikers zo goed mogelijk ten dienste te staan, worden onze traditionele uitgaven uitgebreid met e-publicaties, apps en seminaries. INNI group nv . Industrielaan 5 . B-8501 Heule . T +32 56 36 32 11 . info@innigroup.com . www.innigroup.com
Voka Ledengids_12-2016.indd 1
22/12/16 13:52
K L A S S E
I N
E E N V O U D
W W W . V A N - D E R - W E Y D E N . B E
3
STANDPUNT
The future is (y)ours
E
en nieuw jaar en een nieuw gezicht dat u meteen de beste wensen mag overmaken voor wat ongetwijfeld een boeiend jaar wordt. Het is een eer, beste leden van Voka - Kamer van Koophandel West-Vlaanderen, u in mijn eerste Standpunt namens het bestuur en het hele team een gezond en buitengewoon ondernemend 2017 toe te wensen! Het nieuwe jaar zien we positief tegemoet. Dat mag blijken uit het jaarthema dat we deze maand op onze nieuwjaarsrecepties aftrappen: ‘The future is (y)ours’. De toekomst vormgeven, dat is een opdracht waarvoor we niet (alleen) mogen rekenen op politici en opiniemakers. Voor Voka en Voka West-Vlaanderen in het bijzonder is het duidelijk: de overheid moet voor een ondernemingsvriendelijk kader zorgen, maar het zijn ondernemingen die zorgen voor welvaart en welzijn. Het is aan ons om positief en geëngageerd mee te schrijven aan het toekomstverhaal van onze regio. De toekomst ligt in onze handen, bij de ondernemingen en hun betrokken en ondernemende medewerkers, en nergens anders. Als het gaat over innovatie, vliegen de buzzwords ons om de oren: business model disruption, hyperscalability, artificial intelligence, digital society, data science,… Het zal erop aankomen om de echte trends en de blijvende disrupties te onderscheiden van de hype en daarmee aan het werk te gaan. Dat zorgt ervoor dat we ons kunnen voorbereiden, maar we moeten snel en alert zijn.
2017 01 VIDEOLINE VOKA 01 (druk).pdf
C
M
Y
CM
MY
CY
CMY
K
1
En zoals ons jaarthema vorig jaar aangaf, moeten we ook open zijn naar en voor de wereld. Innovatie en internationalisering staan dan ook niet los van elkaar. Export, buitenlandse investeringen en samenwerking met buitenlandse bedrijven verschaffen bedrijven toegang tot baanbrekende kennis, nieuwe markten, netwerken en technologieën. Dat alles leidt tot nieuwe ideeën en scherpt het innovatievermogen aan. Uitdagingen ombuigen in opportuniteiten, daar komt het op aan. Voor een transformatie van een bedrijf of een regio zijn een krachtige visie en veel moed, creativiteit en doorzettingsvermogen onontbeerlijk. En een CEO of beleidsmaker die stevig in zijn schoenen staat om mensen, middelen, activa en stakeholders te mobiliseren. Maar dat dergelijke transformaties mogelijk zijn, laten we u zien in een korte filmmontage die in primeur getoond wordt op onze nieuwjaarsrecepties. Alle bedrijven die u daarin de revue ziet passeren, zijn op en top West-Vlaams, groot en minder groot, maar vooral groots in hun bijdrage tot de welvaart in onze regio. In het nieuwe jaar zullen we u vanuit Voka West-Vlaanderen elke maand trakteren op een inspiratiesessie om u zo op weg te helpen naar het ‘nieuwe normaal’. Zoals u van ons gewoon bent, zullen we u informeren, sensibiliseren en inspireren. Hopelijk kunt u ermee aan de slag!
21/12/2016
09:37
“De toekomst ligt in onze handen, bij de ondernemingen en hun betrokken en ondernemende medewerkers.” Bert Mons - Algemeen directeur Voka - Kamer van Koophandel West-Vlaanderen
4
INHOUD
10
BEDRIJVEN RENTEL ........................................... 06 GRAND CASINO KNOKKE ................... 07 EXTREMIS ........................................ 09 BUSWORLD ...................................... 13 MARITIEM ONDERZOEKSCENTRUM ..... 14 VIVEN .............................................. 15
REPORTAGE
In en om Roeselare sluit Voka een hoofdstuk af en opent een nieuwe era. Na acht jaar geeft Jos Claeys de fakkel van het voorzitterschap van de regio MiddenWest-Vlaanderen door aan Michel Soubry.
HAVENNIEUWS....................... 19
16
DOSSIER ING.................................................. 22 CORALES SUITES............................... 24 CENTROBIZ....................................... 26 BETWEEN BRIX.................................. 27
INTERVIEW
In de West-Vlaamse autowereld is Automobilia een begrip. Zaakvoerders Christ en Maria Soete-Mortier zijn alom gekend. Decennialang al stuwen ze samen de distributiegroep naar steeds grotere hoogten.
VOKA-NIEUWS LEDENTEVREDENHEIDSENQUÊTE.......... 28
PROSIT ...................................................... 30
22
IMMOBILIËN & PROJECTONTWIKKELING De vastgoedsector groepeert bedrijven die vastgoed promoten, die bemiddelen in de aankoop, verkoop of verhuur, of die instaan voor het beheer van vastgoed. Ongeveer 14 procent van de Belgische ondernemingen behoort tot de sector.
20 21
ONDERNEMERS & CO DELBOO
Sanders Accounting & Consulting
Maatschap en schenking – opgepast!
Is een managementvennootschap nog interessant nu de roerende voorheffing stijgt naar 30%?
Ondernemers verschijnt tweewekelijks en wordt gratis toegestuurd aan alle leden van Voka West-Vlaanderen. ISSN 1378-9511 Verantwoordelijke uitgever: Bert Mons, Pres. Kennedylaan 9A, 8500 Kortrijk, redactie.ondernemerswvl@voka.be, www.voka.be/west-vlaanderen Maatschappelijke zetel: Havenhuis De Caese, Hoogstraat 4, 8000 Brugge, info.wvl@voka.be Hoofdredacteur: Joke Verbeke Redacteurs: Goele Strynck, Pieter Vanderhaeghe - Grafische vormgeving: Pieter Claerhout Mediaregie: Filip Deckmyn, Chris Lens, Marijke Vanthuyne Fotografen: Dries Decorte, Kurt Desplenter, Patrick Holderbeke, Michel Vanneuville, Els Verhaeghe Journalisten: Karel Cambien, Stef Dehullu, Marc Dejonckheere, Roel Jacobus, Bart Vancauwenberghe - Druk: INNI group Niets uit deze uitgave mag worden verveelvuldigd, opgeslagen of openbaar gemaakt, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
5
BLIKVANGER
“Ledverlichting als motor voor kweek van gewassen” - jaarthema 2017 -
Brecht Stubbe en Maarten Vandecruys
Alternatieve technologie van Urban Crops verovert de wereld Als de wereldbevolking ook de komende (tientallen) jaren sterk blijft groeien, is het essentieel om tijdig een antwoord te vinden op de voedingsbehoeften van de toekomst. Dat hebben ze bij Urban Crops goed begrepen. Gestart uit het studieproject ‘Farm to fork’ van de Vlerick Business School, is het in Beveren-Leie gevestigde bedrijf goed op weg om definitief internationaal door te breken. Daarom werd onlangs zelfs een kantoor in Miami geopend.
U
rban Crops is het geesteskind van Maarten Vandecruys (marketeer), die een opleiding general management volgde aan de Vlerick Business School. De vennootschap werd in 2014 opgestart. “Aanvankelijk was het de bedoeling om ons te focussen op het kweken van gewassen via serres op daken, tot Maarten met ledtech-
nologie op een beter alternatief botste en de steun kreeg van business angel Frederic Bulcaen om van start te gaan. Momenteel werken er bij ons 16 mensen”, legt Global Sales Director Brecht Stubbe uit . Vandecruys was al jaren bezig met intensief onderzoek naar de mogelijkheden van het
systeem. Een eigen team van fysiologen en plantenbiologen verrichte intussen veel baanbrekend werk. “Het komt erop neer dat wij specifieke algoritmes hebben ontwikkeld op basis van ledverlichting, klimatologische omstandigheden zoals temperatuur, vochtigheid en CO2-gehalte, het substraat en nutriënten, en onze eigen led-groeilampen hebben geproduceerd. Die maken het mogelijk om oplossingen op maat te verzorgen voor het telen van enorm veel gewassen.” Inmiddels werden al op meer dan 180 gewassen tests uitgevoerd. Brecht Stubbe erkent wel dat Urban Crops niet de enige speler in dit marktsegment is. “Toch onderscheiden we ons door bepaalde innovaties. Zo zijn onze zelfontwikkelde leds uniek, net als onze volledig geautomatiseerde aanpak.”
Hogere efficiëntie Voor alle duidelijkheid: Urban Crops kweekt zelf geen planten, kruiden of gewassen. “We leveren geautomatiseerde of volledig gerouu
6
BLIKVANGER
“We leveren geautomatiseerde of volledig gerobotiseerde systemen voor voeding, medicinale en industriële gewassen.” Maarten Vandecruys
botiseerde systemen die zich niet alleen voor voeding lenen, maar ook voor medicinale en industriële gewassen. De voordelen zijn: kortere kweekcycli, een hogere waterefficiëntie dankzij het opvangen van overtollig vocht, een hogere waarde van bepaalde mineralen, just-in-timeproductie met volledige traceerbaarheid en een betere voedselveiligheid. Bovendien maken ze lokale productie en consumptie mogelijk. Die evolutie is cruciaal, aangezien 80% van de huidige landbouwgrond al gebruikt is en er wordt verwacht dat tegen 2050 70% van de wereldbevolking in steden zal leven. De toename van de wereldbevolking tot 9 miljard mensen zal de voedselbehoefte bovendien met ruim 70% doen stijgen.” Naast de voedingsindustrie tonen ook Europese bedrijven uit de farmaceutica interesse. “Zij hebben altijd plantenmateriaal nodig om er de actieve componenten uit te extraheren. Ze streven daarbij naar een consistente kwaliteit en volume, iets wat in de natuur door klimatologische omstandigheden niet altijd haalbaar is.”
Commercialisering in stroomversnelling De commercialisering van de systemen kwam het voorbije half jaar in een stroomversnelling. Urban Crops breidde het agentennetwerk wereldwijd gevoelig uit. “We hebben momenteel vertegenwoordigers in Wit-Rusland, Rusland, Frankrijk, Spanje en Vietnam. Daarnaast is één iemand permanent bezig met ‘emergency growing’projecten, waarbij we bekijken in hoeverre onze systemen een meerwaarde kunnen zijn in rampgebieden, vluchtelingenkampen en
Komst Siemens D kleurt Oostendse offshoregroei
e Duitse internationale marktleider in offshorewindenergie gaat er dit jaar 42 windturbines voormonteren. Die zijn bestemd voor het nieuwe windpark Rentel van het Belgische consortium Otary. Na de installatie in 2018 zal Siemens minstens 17 jaar instaan voor het onderhoud, met lokaal aan te werven medewerkers en toeleveranciers.
Wereldspeler Siemens Wind Power vestigt zich op de Renewable Energy Base Oostende (REBO).
De komst van Siemens tekent de succesvolle omschakeling naar een hernieuwbare energiehaven na het wegvallen van de ferrytrafieken. Nadat eind 2015 de werkgelegenheid in het voorhavengebied voor het eerst boven de 1.000 jobs uitgestegen was, kwamen er in 2016 nog een honderdtal bij. Dat zijn bijna allemaal lokale mensen in vaste dienst. Niet
in andere noodsituaties. Bovendien hebben we, nadat we erg veel aanvragen kregen uit de Verenigde Staten, daar in oktober ons eigen kantoor geopend. Vanuit dat verkoopkantoor in Miami bewerken we het volledige Amerikaans continent door er een netwerk van agenten uit te bouwen. Vandaag onderhandelen we met verschillende partijen om grote fabrieken te bouwen voor gewassen die een hoge toegevoegde waarde hebben, zoals kruiden, en voor gewassen die in Europa niet geteeld kunnen worden. Ook daarbuiten lopen er onderhandelingen voor fabrieken in regio’s waar het klimatologisch niet gemak-
minder dan 366 van de 1.103 jobs situeren zich bij offshorewindgerelateerde bedrijven. Bovenop die cijfers komt de tijdelijke inzet van binnen- en buitenlandse baggeraars, constructie- en montagebedrijven. De totale haventrafiek steeg in 2016 tot 1,464 miljoen ton. Dat is 13,1% beter dan in 2015, toen de Nationale Bank van België berekende dat in het volledige havengebied zowel de toegevoegde waarde van 512 miljoen euro als de werkgelegenheid van 4.958 personen die van het roro-topjaar 2008 oversteeg. (RJ)
➜ Lees in Ondernemers 2 van 3 februari alles over de West-Vlaamse offshorewindenergie.
7
BLIKVANGER
Dit is de ‘PlantFactory’ van Urban Crops De ‘PlantFactory’ van Urban Crops is een gerobotiseerde plantenfabriek gebouwd op maat van de klant. Dankzij de ledverlichting en de gecontroleerde klimatologische omstandigheden kan je het hele jaar door planten kweken op industriële schaal, in gelijk welke ruimte, van een kelder tot een magazijn. De PlantFactory is mogelijk tot een oppervlakte van 130.000 m2 en 25 lagen.
kelijk is om op een rendabele manier aan landbouw te doen.” Urban Crops steunt op een solide basis en rekent onder meer op het advies van Piet Vanthemsche en Paul Thiers. “Hun expertise is een enorme meerwaarde voor ons bedrijf, net als de partnerships met het onderwijs (UGent, KU Leuven, Howest, Hogeschool Gent), de overheid (Flanders Investment & Trade, VLAIO) en onderzoeksinstellingen (Inagro en Ilvo).” (BVC - Foto’s Kurt)
www.urbancrops.be
miljoen Zoveel gaat Beaulieu International Group dit jaar investeren, waarvan twee derde in België. 30 miljoen euro gaat naar bijkomende capaciteit voor kunstgras in de vestiging in Oostrozebeke en 15 miljoen naar de luxevinylafdeling in Wielsbeke. Met 1,7 miljard euro kende het bedrijf vorig jaar een recordomzet sinds de fusie van 2005.
Grand Casino Knokke kreeg nieuw elan in aanloop naar volgende concessie Op 1 januari 2018 start de nieuwe concessie voor het Knokse casino, met een looptijd van 15 jaar. Napoleon Games, dat de uitbating 3 jaar geleden overnam, dingt opnieuw mee en investeerde de voorbije jaren in accommodatie en aanpak om een frisse wind te laten waaien door het huis met 85 jaar traditie. Met ‘Cheers for Charity’ wordt ook de lokale gemeenschap gesteund.
Algemeen directeur Frank MassopPeters, Christian Van den Ouden (chefkok), en Benjamin Rycken (F&B External events manager)
“V
an 1 december tot 8 januari ging er 1 euro per verkocht glaasje ‘bubbels’ naar het goede doel en dat bedrag heeft Grand Casino Knokke nog eens verdubbeld,” vertelt algemeen directeur Frank Massop-Peters. “Daarnaast zoeken we ook de samenwerking op met lokale ondernemers en hebben we onze interne werking aangepast. Van gericht zijn op interne processen vroeger wordt alles nu ingezet op tevreden medewerkers en de dienstverlening aan onze gasten. “ De openingsuren werden aangepast, voor een betere afstemming tussen werk en gezin, maar ook het restaurant werd aangepakt. “We willen heel graag de beléving centraal zetten, zodat mensen hier niet alleen komen om te gokken. Met Christian Van den Ouden kwam er een nieuwe chef en een nieuwe kaart die vernieuwing koppelt aan respect voor klassieke producten. Dat ons restaurant opnieuw op de kaart staat en een eigen identiteit heeft gekregen
“We willen de beleving centraal zetten, zodat mensen hier niet alleen komen om te gokken.” Frank Massop-Peters
in Knokke, los van de speelzaal, zien we aan de fors toegenomen bezoekersaantallen. Ook voor de events gaan we in stijgende lijn, omdat we meer doen dan enkel de zalen verhuren. F&B-manager Benjamin Rycken gaat actief op zoek naar partnerschappen met bureaus die hier zowel lokale als nationale events programmeren, naast de evenementen die we zélf organiseren. Communicatieverantwoordelijke Cedric Peers zorgt bovendien voor een actieve aanwezigheid op de sociale media”, besluit Frank Massop-Peters. (SD - Foto MVN)
www.grandcasinoknokke.be
8
BEDRIJVEN
Gelezen op Twitter 2016 was uitstekend jaar voor West-Vlaamse export. #Voka
D Voka West-Vlaanderen @VokaWVL
beste ondernemer,
e West-Vlaamse uitvoer doet het goed. Dat blijkt uit een analyse van Voka - Kamer van Koophandel WestVlaanderen. Voka West-Vlaanderen reikte vorig jaar 33.406 certificaten van oorsprong uit, die samen 1,64 miljard euro vertegenwoordigden. Dat is qua aantal het beste resultaat ooit en het op één na beste resultaat inzake goederenomzet. Alleen in 2012 werd een nog hogere goederenwaarde bereikt. Gemeten naar goederenomzet blijven China en Saudi-Arabië de voornaamste exportbestemmingen.
SALONCONDITIES OP HET BMW GAMMA.
klaar voor een buitenkans
GENIET ERVAN TOT EIND JANUARI.
Echt rijplezier
in 2017?
Lapeirre helpt u graag op weg • toekomstgericht bouwen op maat • interessant investeringsaanbod • speciale acties
Milieu-informatie (KB 19/03/04): www.bmw.be
0-12,8 L/100 KM • 0-294 G/KM CO 2
Meer info? www.lapeirre.be
We zijn doorlopend open vanaf 9 januari t.e.m. 11 februari. Ontdek er alles over tijdens uw bezoek aan de bouwbeurs Roeselare of aan onze kijkwoning in Nevele.
LANGUEDOC ROUSSILLON BORDEAUX SUPERIEUR AUSTRALIE FRON SAC CHILI SAINTEMILION GRAND CRU OOSTENRIJK POMEROL ME DOC BOURGOGNE CALIFORNIE COTESDENUITS ITALIE COTESDEBEAUNE GRAVES BEAUJOLAIS WIJNEN MET KARAKTER M A C O N R H O N E ARGENTINIE LANGUEDOC ROUSSILLON BORDEAUX SUPERIEUR ATRAL IE FRONSAC CHILI SAINTEMILION GRAND CRU OOSTENRIJK POMER OL MEDOC BOURGOGNE POMEROL COTESDENUITS ITALIE COTES
Cocquyt Waggelwaterstraat 27 • 8200 Brugge Tel. 050 31 40 37 • www.cocquyt.bmw.be
Ontdek de saloncondities bij MINI Brugge Store. Onze concessie is doorlopend geopend van 9 januari t.e.m. 4 februari. BRUGGE STORE
BY COCQUYT Dirk Martensstraat 7A - 8200 Brugge Tel.: 050 45 59 36 - info@bruggestore.net.mini.be www.bruggestore.mini.be DE SMET DE NAEYERLAAN 36 OOSTENDE WWW.GENERALSTORES.BE
WEBSHO
P
MINI gamma : CO2 89 - 168 g/km 3,4 - 7,4 l /100km Milieu-informatie : mini.be
MINI Belux - BMW Belgium Luxembourg NV/SA - BE 0413533863 - mini.be
9
BEDRIJVEN
Ontwerper en producent van designmeubilair steekt tandje bij
Extremis versterkt organisatie in Proven De markten wereldwijd intensief bewerken. Eigenzinnige branding. Een stroom aan creativiteit die tot blijvend functioneel design leidt. Dat succesrecept legt Extremis geen windeieren. Nu de makeover van de infrastructuur in Proven achter de rug is, gaat ontwerper Dirk Wynants sleutelen aan zijn organisatie om de groei te bestendigen.
I
n 2011 verhuisde Extremis van Gijverinkhove (Alveringem) naar de site van Top Mouton in Proven (Poperinge). Door de aanhoudende groei was er acuut plaatsgebrek. Het masterplan voor de nieuwe vestiging, een investering van zo’n 5 miljoen euro, is inmiddels uitgevoerd. Er verschenen een nieuwe opslagruimte voor halffabrikaten, ruime kantoren met zicht op het landschap,
“De groei vergt ook extra van onze organisatie. We kunnen niet blijven aanpassen.” Dirk Wynants
een assemblagehal, ruimte voor verzending en een showroom. “Het is veel efficiënter werken nu”, getuigt ontwerper Dirk Wynants. “Onze 30 medewerkers, van wie een derde arbeiders, hebben extra armslag. Productie en afwerking worden zoveel mogelijk uitbesteed aan kwalitatieve toeleveranciers. Het werk hier bestaat uit creatie door het ontwerpbureau, branding en prototyping, naast assemblage, kwaliteitscontrole, verpakking en verzending.”
Nog een versnelling hoger In de competitieve branche van het indooren outdoordesignmeubilair, blijft Extremis met zijn ‘tools for togetherness’ jaar na jaar groeien: met 25% in 2015 en 15% in 2016. “Dat is dankzij onze creativiteit en de productontwikkeling die blijft lopen”, zegt Dirk Wynants. “We hebben een type collectie waarin geen producten vervangen worden. Het wordt stilaan problematisch om onze catalogus te verzenden, want die weegt nu 2 kilo. We streven er immers naar om ‘classics for the future’ te blijven maken. Zo loopt onze eerste ronde tuintafel, de Gargantua, nog altijd goed. Met
Verbeterde hijsoplossing in nieuwe assemblagehal
Extremis willen we relevant blijven, ondertussen in 80 landen wereldwijd, met de VS als eerste exportmarkt. Daarom hebben we vorig jaar Extremis USA opgericht, dat geleid wordt door mijn zoon Thomas. De groei vergt ook extra van onze organisatie. We kunnen niet blijven aanpassen. We zullen echt een versnelling hoger moeten schakelen. Zo komt er een nieuw ERP-systeem en hebben we 6 vacatures in ontwerp, sales en productie, waarvan 3 kaderfuncties.” De stroom aan creativiteit en productontwikkeling bij Extremis is lang niet opgedroogd. “Er zitten nog heel wat ideeën in de pijplijn”, besluit Dirk Wynants. “We zoeken altijd aanvullingen op ons gamma. Het wordt kiezen.” (MD - Foto DD)
www.extremis.be
Bij de assemblage van sommige designstukken moeten zware metalen of houten onderdelen getild worden. Het Nederlandse Van den Berg Transporttechniek installeerde in de nieuwe assemblagehal bij Extremis een soepel en gebruiksvriendelijk aluminium hangbaansysteem van Demag, voorzien van drie verschuifbare hangbalken aan een dubbele rail aan het plafond. Aan de balken hangt een elektrische kettingkabel die zo over een lengte van 19 meter en een breedte van 7 meter verreden kan worden. Extra voordelen: er kan met meerdere takels tegelijk gewerkt worden, gebruikers zijn niet aan een vaste route gebonden, het systeem met overlastbeveiliging kan door één gebruiker bediend worden en door de modulaire opbouw is het uitbreidbaar.
10
REPORTAGE
Michel Soubry nieuwe Voka-regiovoorzitter voor Midden-West-Vlaanderen
In en om Roeselare sluit Voka een hoofdstuk af en opent een nieuwe era. Na acht jaar geeft Jos Claeys de fakkel van het voorzitterschap van de regio Midden-West-Vlaanderen door aan Michel Soubry van de gelijknamige voedingsgroep. Een nieuwe voorzitter, net als Jos Claeys met diepe wortels in het West-Vlaamse bedrijfsleven en zeer vertrouwd met de thematiek van de familiale kmo’s.
“Ik wil iets doen voor de regio waar ons bedrijf al bijna honderd jaar actief is” Wat valt u het meest op als u naar het hart van West-Vlaanderen kijkt? Wat is het goede nieuws zeg maar? “De laatste jaren was er een opvallende starterscultuur; dat is heuglijk nieuws. Daarnaast is er de vaststelling dat de meerderheid van de bestaande bedrijven blijft groeien. Het mooiste bewijs is het feit dat de bedrijventerreinen in onze regio zo goed als vol zitten. Ik zie dat in de eerste plaats gebeuren in de industrie, maar ook bij de dienstenbedrijven. Denk maar aan het Izegemse Televic of aan Skyline Communications.” Midden-West-Vlaanderen is en blijft nochtans een industriële regio bij uitstek. Moet dat zo blijven of zijn we het aan onszelf verplicht om ook breder te denken? “Ik weet ook wel dat we op het vlak van diensten nooit de vergelijking kunnen doorstaan met pakweg Gent of Brussel. Dat hoeft ook niet. Het principe is nochtans eenvoudig: industrie en diensten liggen in elkaars verlengde en zijn complementair aan elkaar. Ongeacht de sector, wat we nodig hebben is groei.”
“We hebben allemaal een gemeenschappelijk belang: welvaart creëren.” Michel Soubry
U zal als nieuwe voorzitter ongetwijfeld een prioriteitenlijst op zak hebben van to do’s. Is het imago en de aantrekkelijkheid van de streek opkrikken de hoogste prioriteit? “Absoluut. De streek rond Roeselare heeft niet eenzelfde identiteit zoals Brugge of Kortrijk wel hebben. Daar moet aan gewerkt worden. Hoe? Dat wil ik als voorzitter nog verder bekijken en uitwerken. Maar er is ook meer nodig. Zo beschouw ik het als een absoluut werkpunt om nog meer begrip te vragen voor wat de bedrijven doen voor de maatschappij. Ik heb soms de indruk dat de politiek en de burgers dat nog altijd te weinig beseffen, al is er zeker vooruitgang op dat vlak. In feite hebben we allemaal een gemeenschappelijk belang te verdedigen en dat gemeenschappelijk belang heet: welvaart creëren.” Een onderliggend probleem bij veel bedrijven is het vinden van mensen. “We moeten intensief bezig zijn met de vraag hoe we die kwestie best kunnen oplossen. Als dat niet gebeurt, dreigt delokalisatie, want bedrijven willen vooruitgaan, niet stagneren. De oorzaak hoef je alvast niet ver te zoeken: de arbeidsmarkt is te zeer gespannen. Of met andere woorden: de werkloosheid is hier bijzonder laag en dus is de zoektocht naar mensen bijzonder moeilijk. Dus moeten we mensen zien aan te trekken van elders. De West-Vlaamse studenten die na hun studies blijven hangen in Leuven, Gent, Antwerpen
of Brussel; het is een bekend fenomeen. De actie “Kere ekje were” van Voka is een goed idee om hen te overtuigen van de troeven van onze bedrijven. Wat laaggeschoolden betreft moeten we verder kijken dan onze landsgrenzen.” Het valt ons op dat u de piste “Noord-Frankrijk” niet aansnijdt als potentieel rekruteringsgebied? “De Franse arbeidskrachten boden de voorbije jaren al heel veel soelaas voor onze bedrijven. Ook bij Soubry werken heel wat Franse arbeiders, zo’n twintig procent. De laatste tijd stelt iedereen echter vast dat het ook moeilijker en moeilijker wordt om in Noord-Frankrijk nog mensen te vinden.”
Bedrijventerreinen zo goed als vol Wie onderneemt heeft ruimte nodig om zijn ding te doen. Hoe is het gesteld met het aanbod van bedrijventerreinen? “De bedrijventerreinen zitten zo goed als vol. Dat is op zich goed nieuws en zegt iets over
11
REPORTAGE
Voor Jos Claeys was branding van de streek cruciaal
“Ongeacht de sector, wat we nodig hebben is groei.” Michel Soubry de dynamiek van het ondernemerschap in de regio. Maar het betekent ook dat we moeten denken aan nieuwe terreinen. We hebben nood aan uitbreiding van die zones en waar het kan moeten we vervallen industriële sites een nieuw leven geven. Dat vergt een beleid en een visie op termijn, samen met de overheid.” Ziet u een speciale rol weggelegd voor de haven van Roeselare? “Zeker weten. Om te beginnen moet er gedacht worden aan een verdieping van het bestaande gabarit. Een studie moet uitwijzen wat er op dat vlak precies moet geambieerd worden om de verbinding met het Seine-Schelde-project niet te missen. Punt twee: het zou goed zijn als de haven kon helpen instaan voor containeroverslag. Iedereen weet dat Antwerpen op dat vlak de aangewezen haven is, maar de bereikbaarheid van
die haven roept steeds meer vragen op. Dus moet er gedacht worden aan alternatieven. Voor de aanvoer van bepaalde grondstoffen, doen wij bij Soubry al een beroep op binnenvaart. Dat werkt goed. Waarom dus niet denken aan uitbreiding? De Roeselaarse binnenhaven kan daarin een rol spelen.” Heeft de streek bedrijfsvriendelijke politici? Of anders gesteld: wat zou u de heren burgemeesters vragen bij een rondetafelgesprek? “Ik denk dat we vandaag een generatie politici hebben die goed begrijpt waarmee ondernemers bezig zijn en wat ze betekenen voor de maatschappij. Dat is een positieve vaststelling. Omgekeerd moeten wij ondernemers ons ook proberen in te leven in hun denkwereld. We moeten er dus zijn voor elkaar en vooral veel communiceren. Want vragen in hoofde van de ondernemers zijn er nog altijd. Wat met de mobiliteit, wat met de bedrijventerreinen, wat met de energieen telecomvoorzieningen,…? Laten we maar zo goed mogelijk alle gesprekslijnen openhouden.”
“Mensen spreken mensen en samen worden ze groter”. Met dat motto ging Jos Claeys van Westvlees in 2008 aan de slag als de voorzitter van Voka regio Midden-West-Vlaanderen. Tijdens zijn mandaat werkte hij in nauw overleg met de bedrijven uit de streek aan een visie met vier prioriteiten: nieuwe arbeidskrachten vinden, de branding van de regio, een beter georganiseerd ruimtegebruik en een slimme samenwerking met het onderwijs en de overheid. In een interview met dit magazine zei hij: “Ik stel vast dat onze eigen jongeren graag elders werk zoeken, terwijl er bij Westvlees alleen al ruim 200 Oostblokkers aan de slag zijn. Allemaal jonge mensen met een gezin. Binnen de kortste keren spreken ze ook perfect Nederlands. Als zij het hier zo aantrekkelijk vinden, waarom onze jongeren dan niet?” Voka - Kamer van Koophandel West-Vlaanderen bedankt Jos Claeys voor zijn inzet voor de ondernemingen en de organisatie.
Tot slot: u bent sowieso al een drukbezet ondernemer. Hoe zal u de combinatie met het voorzitterschap waarmaken? “Hard werken zeker, maar dat deed ik altijd al. Ik heb op het vlak van het cumuleren van mandaten al enige ervaring opgedaan toen ik bestuurstaken opnam bij de sectorfederatie. En weet u, ik vind het niet meer dan logisch dat ik veel doe voor de regio waar ons bedrijf inmiddels al 95 jaar actief is.” (KC - Foto Kurt)
4 Consultancy & opleiding 4 Industrial Engineering 4 Lean Manufacturing 4 Continu verbeteren 4 Innovatieve Arbeidsorganisatie 4 Zelfsturende teams
Wij verhogen uw capacitijd!
PvO breidt uit! Check onze website voor onze vacatures.
Maak vrijblijvend kennis met de kracht van PvO via fien@pvo.be. PvO - Partners voor Ondernemers President Kennedylaan 9C - 8500 Kortrijk tel. 056 21 00 98 - fax 056 21 10 87 - e-mail: info@pvo.be - www.pvo.be
drukkerij
archimedesstraat 53 I 8400 oostende T +32 59 33 33 99 I E info@lowyck.com
13
BEDRIJVEN
Primeur krijgt dit jaar meteen een verlengstuk
Busworld schrijft geschiedenis in Latijns-Amerika
De Colombiaanse zakenman Fabio Rodriguez nam het initiatief om Busworld naar Latijns-Amerika te halen, vertellen Didier Ramoudt en Mieke Glorieux van Busworld.
Busworld en internationalisering: ze gaan samen als eb en vloed. De voorbije tien jaar sloeg de vakbeurs - met roots die teruggaan tot de jaren zeventig - al haar vleugels uit in grote steden in het oostelijk halfrond van de wereld: Shanghai, Mumbai (en laatst Bangalore), Moskou en Istanbul. De andere kant van de wereld bleef al die tijd een blinde vlek, maar daar kwam nu verandering in met de eerste editie van Busworld Latijns-Amerika.
N
a een grondige zoektocht werd Colombia uitgekozen als de place to be. De eerste plannen dateren van vijf jaar geleden en toen werd nog de hectische hoofdstad Bogota met zijn tien miljoen inwoners naar voren geschoven. Maar die plannen werden bijgestuurd en finaal kwam metropool Medelin uit de bus. “Medelin is het echte zakelijk centrum en een stad in volle ontwikkeling”, zegt Mieke Glorieux namens Busworld. “Daar vonden we ook onze
“In Latijns-Amerika heerst een echte buscultuur.” zakelijke partner, de klassevolle Colombiaanse zakenman Fabio Rodriguez die de transportwereld op het hele Zuid-Amerikaanse continent kent als zijn broekzak. Finaal kwam hij in Kortrijk aankloppen met een voorstel. Het bleek de ideale win-win te zijn, zij het dat wij
de meerderheid en de leiding behouden in de hele organisatie. Gezien onze uitgebreide ervaring met dit soort beurzen niet meer dan normaal.”
Een markt met enorm potentieel Als het waar is dat de eerste beurs de moeilijkste is om te organiseren, dan ziet het er voor Busworld erg goed uit in Latijns-Amerika. Op de eerste editie kwamen er al zestig exposanten af en ook de bezoekersstroom uit diverse Zuid-Amerikaanse landen mocht gezien worden. Bij de exposanten een resem grote namen zoals Volvo, Scania of Mercedes, maar geen VDL of Van Hool. “Latijns-Amerika is nochtans een markt met een gigantisch potentieel”, zegt Oostendenaar Didier Ramoudt als voorzitter van Busworld. “In alle landen heerst er een echte buscultuur. In Colombia bijvoorbeeld is er maar één grote treinverbinding; dat zegt
al genoeg. Op alle markten, en al zeker Colombia, is het wagenpark echter erg verouderd en dient een vervanging van de vloot zich dringend op. In dat deel van de wereld worden ook de milieunormen stap per stap ontdekt, trager dan bij ons in Europa. Kortom: hier ligt flink wat business voor het rapen en komen wij als organisatoren van een vakbeurs net op tijd.” Volgens algemeen directeur Mieke Glorieux ligt daar net de roeping van een beurs als Busworld. “Onze basisopdracht luidt: overal ter wereld een kruisbestuiving op gang brengen tussen professionals met de bedoeling het comfort, de veiligheid en het milieu op een hoger niveau te brengen,” aldus Glorieux. “Een bus moet meer zijn dan een bus.” De euforie over de eerste editie wordt al meteen omgezet in daden. Dit jaar al komt er een tweede editie van Busworld Latijns-Amerika. Ook dat is een primeur, want in andere grote landen wordt een tweejaarlijks ritme aangehouden. “In Colombia voelen we dat de oven al meteen brandend heet is”, zegt Mieke Glorieux. “Waarom zouden we dan nog de kat uit de boom moeten kijken?” (KC - Foto KC)
www.busworld.org
14
BEDRIJVEN
Maritiem Onderzoekscentrum versterkt positie van Oostende Op een boogscheut van incubator GreenBridge in Oostende verrijst binnenkort een nieuw maritiem onderzoekscentrum. De Vlaamse regering maakt ruim 30 miljoen euro vrij voor de bouw van een twee-in-één-complex met een golfbassin en een sleeptank. Signum+ Architects en studiebureau Technum leverden het finale ontwerp. Artes Depret nv uit Zeebrugge bouwt het centrum, dat vanaf 2020 operationeel zal zijn.
M
aritieme simulaties zijn niet nieuw in Vlaanderen. “Bij de uitbouw van de Zeebrugse haven werden de strekdammen al op schaal nagebouwd in het Waterbouwkundig Laboratorium in Borgerhout”, vertelt Marc Ockier, algemeen directeur bij Artes Depret. “Dat labo is vandaag echter overbevraagd en is niet meer aangepast aan de steeds grotere schepen.” De KU Leuven, UGent en het Waterbouwkundig Laboratorium kunnen straks op Plassendale I schaalmodellen van kustbeveiligingsinstallaties, offshoreconstructies, golf- en getijdenconvertors of windturbines
onderwerpen aan gecontroleerde golven, stroming en wind. Het kust- en oceaanbassin wordt 30 meter lang, 30 meter breed en 1,5 meter diep. Het laat Blue Growth-bedrijven toe risico’s vooraf in te schatten en sneller in te spelen op nieuwe kansen. Het sleeptankgebouw wordt het meest beeldbepalend. “Dat wordt 192 meter lang, 30 meter breed en 15 meter hoog. De tank zelf zal 176 bij 20 meter groot en 1,75 meter diep zijn. Scheepsmodellen tot 8 meter lang zullen door het bassin kunnen worden gesleept, wat realistische simulaties van manoeuvreerbewegingen mogelijk maakt.
Algemeen directeur van Artes Depret Marc Ockier.
Een derde gebouw met 3 bouwlagen voorziet kantoren, terwijl in het vierde gebouw atelieren stockageruimte is voorzien. Het complex wordt opgetrokken in betonelementen met een architecturale meerwaarde en zal dus een semi-industriële uitstraling hebben. Als alles meezit, kunnen we eind februari met de werken beginnen en 18 maanden later opleveren”, besluit Marc Ockier. (SD - Foto EV)
www.artesdepret.be
Online & Onsite People Registration & Badging IT Rental for Event Organizers & Exhibitors Mobile APP & Interactive Services Ticketing & Access Control
Operational Intelligence for Successful Events
www.onetec.eu
onetecgroup
15
BEDRIJVEN
Drankenhandel Traen investeert in eigen brouwerij in Sijsele-Damme
“Viven Experimentum is ons derde kind” Drankenhandel Traen uit Sijsele-Damme installeerde een brouwerij annex bezoekerscentrum rond haar merk Viven. Onder de naam Viven Experimentum vloeit maandelijks een nieuw bier uit de ketels. Ondertussen doen de zes bestaande types Viven, die bij de Proefbrouwerij in Lochristi gemaakt worden, het steeds beter in binnen- en buitenland.
P
olderstad Damme kreeg recent in maar liefst drie deelgemeenten microbrouwerijen. In 2015 ontstond in Moerkerke Bryggja Brewery, in juli 2016 in Oostkerke Siphon Brewing en in december in Sijsele Viven Experimentum. Het merk Viven werd in 1999 bedacht door Willy De Lobel uit Vivenkapelle, die in 2003 de recepten van Viven Blond en Viven Bruin overliet aan de jonge drankenhandelaar Tony Traen uit Sijsele. Traen (34) en zijn vrouw Krystl Kerckaert (32) breidden gaandeweg het gamma uit met Viven Ale, Porter, Imperial IPA en Master IPA, telkens in samenwerking met Dirk Naudts van De Proefbrouwerij. “Naarmate we intenser met Viven bezig waren, groeide het verlangen om zelf te brouwen. Het biedt voldoening om iets te verkopen dat je zelf gemaakt hebt en het vormt ook een meerwaarde dat je het product helemaal leert kennen”, vertelt het echtpaar. Nadat ze enkele jaren geleden hun drankencentrale Prik & Tik naar de Dorpsstraat verhuisden, dienden de gebouwen van vader Cyriel in de Stationsstraat enkel nog voor opslag. “Daar installeerden we nu een artisanale brouwerij met een capaciteit van 8 hectoliter. Niet om onze klassiekers te maken, want voor die volumes werken we verder met De Proefbrouwerij. Wel om maandelijks onder de naam Viven Experimentum een ander recept te ontwikkelen.” Het eerste eenmalige bier wordt voorgesteld op het Brugs Bierfestival begin februari. “De beperkte beschikbaarheid wordt leuk voor de liefhebbers en maakt het voor ons afwisselend. Viven Experimentum is ons ‘derde kind’. Mocht een nieuwe ontwikkeling zeer goed aanslaan, dan sluiten we uiteraard niet uit dat we die verder zullen commercialiseren”,
zegt Krystl Kerckaert. Ze volgde een brouwcursus en liet zich coachen door Hildegard van Ostaden, de oprichtster van Brouwerij Urthel.
Tot in China en Canada Ondertussen kent Viven een groeiend lokaal en internationaal succes. “Tien jaar lang gingen we kleinschalig en proefondervindelijk vooruit. We waren bijvoorbeeld de eerste met de types IPA en Porter, die nadien een trend werden. Het is onvoorstelbaar hoe in de bierwereld gekopieerd wordt. Doordat Viven een activiteit naast onze dagelijkse drankenhandel is, konden we steeds alle inkomsten investeren om uit te groeien tot 2.000 hectoliter per jaar. Onze bieren worden zowel lokaal gesmaakt als uitgevoerd naar Groot-Brittannië, Frankrijk, Duitsland, Nederland, de Verenigde Staten, Canada, Zweden,
“Het is onvoorstelbaar hoe in de bierwereld gekopieerd wordt.” Tony Traen en Krystl Kerckaert
Denemarken, Bulgarije… tot zelfs China”, zegt Tony Traen. Van de gelegenheid werd gebruik gemaakt om in de gebouwen ook een bezoekerscentrum in te richten. “We krijgen vaak vragen van binnen- en buitenlandse groepen om te komen proeven. Daarom creëerden we een beleving rond het concept van Viven, niet in de ouderwetse biersfeer maar met een moderne eigenheid.” (RJ - Foto MVN)
www.viven.com
16
INTERVIEW
Maria Mortier - Automobilia In de West-Vlaamse autowereld is Automobilia een begrip. Zaakvoerders Christ en Maria Soete-Mortier zijn alom gekend. Decennialang al stuwen ze samen de distributiegroep naar steeds grotere hoogten. Als familiebedrijf met roots in hartje West-Vlaanderen, in Zarren, is het inmiddels de grootste Volvo-dealer van BelgiĂŤ met een marktpenetratie van ruim tien procent.
In onze sector is schaalgrootte essentieel geworden
17
INTERVIEW
Automobilia is een begrip in West-Vlaanderen. Hoe begon het allemaal? “De groep Automobilia bestaat ondertussen al meer dan vijftig jaar. Het familiebedrijf heeft zijn roots in de jaren zestig op de Oostendse Oosteroever, bij het moederbedrijf Recon, destijds eigendom van de ouders van mijn man Christ Soete. In 1972 werd de actieradius verbreed en zijn mijn man en ik in Zarren van nul gestart met de verkoop en verdeling van Volvo Trucks en Volvo Cars. Met de overname van de Volvo-concessie in Veurne zetten we in 1978 een nieuwe belangrijke stap voorwaarts. We kenden daarna een gestage evolutie, zowel door endogene groei, als door overnames en de opstart van nieuwe vestigingspunten. Vandaag heeft de groep twee grote pijlers: de verkoop en naverkoop van Volvo Cars in Brugge, Oostende, Roeselare, Tielt, Veurne en Zarren en de verkoop en naverkoop van Volvo Trucks in Ieper, Oostende, Pittem en Zarren. Wat maakt van u en Automobilia een fenomeen in het West-Vlaamse automobiellandschap? “Dank voor het compliment, ook al denken wij niet in termen van “fenomeen”. Wij doen iedere dag waar we denken goed in te zijn: service geven aan de klanten. Het duurt soms jaren om een klant te winnen, maar in enkele minuten kan je hem weer kwijt zijn. Ons bedrijf is gebouwd op West-Vlaamse nuchterheid, bescheidenheid, doorzettingsvermogen en een goede dosis durf en berekend risico. Samen met mijn echtgenoot Christ vorm ik een perfecte tandem die sterk complementair werkt, zodat we op een goede kruissnelheid blijven fietsen. We hebben ook de komende generatie met het ondernemersvirus besmet. Onze vier kinderen en hun partners staan elk mee in voor de aansturing van één van de filialen, maar daarnaast dragen ze ook overkoepelende verantwoordelijkheden. Die familiale band zorgt voor een sterke verankering, niet alleen vandaag maar ook voor de toekomst. Strategische beslissingen worden steevast genomen met alle partijen in het Familieforum en onze Raad van Advies, waar we ons ook laten bijstaan door een aantal externe adviseurs. Los van onze professionele activiteiten, koesteren we ook de familiemomenten in de private sfeer. Met altijd één bedoeling: de familiebanden versterken.” De autowereld is constant in verandering. Hoe gaan jullie daarmee om? “Eén van de gevolgen van die constante change is dat er, net als in andere sectoren trouwens, een sterke druk ontstaat op de rendabiliteit. Niet alleen is de economische groei in ons land vrij beperkt, daarbovenop komt nog eens de kwetsbaarheid van de transportsector in het
algemeen. Denk maar aan de recente invoering van de kilometerheffing bijvoorbeeld. Dat leidt tot een constante uitdaging om de endto-endprocessen binnen ons bedrijf te beheersen en zo tot een kostenefficiënte organisatie te komen. Concreet: de nettomarge is zo klein geworden dat een verkeerde inschatting, of het niet anticiperen op veranderingen, aanleiding kan geven tot minder goede resultaten.”
“Het duurt soms jaren om een klant te winnen, maar in enkele minuten kan je hem weer kwijt zijn.” Is ook het profiel van de klant veranderd doorheen de jaren? “Absoluut. De zuiver particuliere klant is nu in de minderheid. Zijn plaats werd door de jaren heen ingenomen door leasemaatschappijen en fleetklanten van bedrijven. Dat vergt van onze salesorganisatie een flexibele en meer dan ooit professionele aanpak. Dat veronderstelt ook dat je schaalgrootte moet nastreven; in onze sector is dat een cruciaal gegeven. Enerzijds willen de leveranciers of importeurs het aantal gesprekspartners drastisch verminderen. Anderzijds moeten dealers - door de neerwaartse druk op de marges - steeds meer volume halen aan lagere marges om het bedrijf leefbaar te houden. Bovendien worden de administratie, de wetgeving en de vereisten van de leveranciers en de overheid steeds complexer. Gevolg: een kleine organisatie kan dat niet meer alleen dragen. Meer en meer dienen we zelf te beschikken over de nodige specialisten om alle KPI’s en disciplines van nabij te kunnen opvolgen.”
Met dank aan China Het Zweedse Volvo is een onderdeel geworden van een Chinees conglomeraat. Merkt u daar iets van als dealer? “Doorheen de carrière van Automobilia is Volvo altijd een trouwe partner geweest. Ik denk dat wij ook altijd zeer loyale dealers zijn geweest. Die goede verstandhouding heeft zeker tot een win-win geleid voor alle partijen. De intrede van de Chinezen in het kapitaal was geen slechte zaak. De Chinese aandeelhouder Geely laat Volvo zichzelf zijn. En dankzij de extra slagkracht zal het hele gamma van Volvo Cars tegen 2020 volledig vernieuwd zijn.
uu
18
INTERVIEW
Dat de Volvo XC90, S90 en V90, en straks ook de XC60, succesvolle nieuwe modellen zijn, bewijst dat de markt sterke interesse heeft. Er is overigens weinig andere keuze dan kiezen voor vernieuwing.” In de autosector is ook het milieu aspect een hete aardappel. Hoe kijkt u daar tegenaan, wetende dat bepaalde automerken nogal eens een loopje durven nemen met de waarheid? “Naast veiligheid is milieuvriendelijk autorijden altijd een prioriteit geweest voor Volvo. Alle nieuwe types worden ook in een hybride versie op de markt gebracht. Ook CNG komt onder de aandacht. Sta me toe om dit thema ook wat open te trekken naar absolute duurzaamheid. Vanuit Automobilia zelf zetten wij volop in op duurzaam ondernemen. We brengen niet alleen verbeteringen aan bij onze bestaande vestigingen, maar ook bij nieuwe investeringen gaan wij zorgzaam om met milieu en omgeving. Ik denk heel concreet aan warmtepompen, alternatieve manieren van koeling, beperking van de afvalberg, goede werkomstandigheden voor onze medewerkers, een zeker sociaal engagement en toepassing van de regels van corporate governance, zoals we bewijzen met onze Raad van Advies en het Familieforum.”
Kmo-mentaliteit maakt het verschil 2017 zal meer dan ooit het jaar zijn van steeds verder oprukkende digitalisering in alle processen. Geldt dat ook in de wereld van de autodealers? “Als dealer is een goede relatie met onze importeur van Volvo Cars of Trucks van essentieel belang. Niettemin is de relatie met onze klanten van nog groter belang, want zij zijn de motor van Automobilia. We zoeken constant naar mobiliteitsoplossingen voor alle types klanten: de particulier, de lokale zelfstandige, de bedrijfsleider, de fleetmanager, grote transportbedrijven,... In die relatie heeft de digitale revolutie al langer dan vandaag haar intrede gedaan, al wordt dat misschien onvoldoende beseft. Klanten kunnen van thuis uit niet alleen hun ideale wagen gaan simuleren; via sociale media wordt ook heel wat communicatie en informatie gedeeld met klanten. Niettemin ervaar ik nog steeds dat de personal touch nog vaak het element is dat de klant doet kiezen voor ons. Heel eerlijk, ik denk dat daar nog altijd de sleutel van ons succes ligt. Business doen is uiteraard veranderd over de voorbije decennia. Toch is de groei van de groep Automobilia in grote mate te danken aan die persoonlijke benadering van de klanten. Vandaar dat we vaak netwerken en in onze marketingstrategie
bewust gekozen hebben voor sportsponsoring, maar ook voor een jaarlijks groot Volvo-event. De kmo-mentaliteit van de dealer met korte beslissingslijnen, flexibiliteit naar de klant toe, lokale verankering en netwerking zijn heel duidelijk dé hoekstenen voor succes.” Een goede organisatie is maar zo sterk als zijn zwakste schakel. Hoe belangrijk zijn de medewerkers in uw verhaal? “Ik stel vast dat we bij ons personeel weinig verloop kennen en dat heel wat mensen hier tot aan hun pensioenleeftijd aan boord blijven. Ook zij zorgen samen met onze kinderen voor de toekomst en vormen mee de motor van Automobilia. Onze groei zorgt er wel voor dat wij constant zoeken naar goed gekwalificeerd personeel.” Bij een nieuw jaar horen nieuwe wensen en verwachtingen. Hoe ziet u de toekomst van Automobilia? “Eén ding is zeker: “De enige constante in het leven is de verandering.” Het is naar ons aanvoelen belangrijk dat de groep in familiehanden blijft, want op die manier kan Automobilia haar betrokkenheid blijven hanteren, zodat de professionele en vertrouwde service gegarandeerd wordt die de klant van haar gewoon is. Onze kinderen en kleinkinderen, samen met het volledige team, hebben alle ingrediënten in huis om een bijzonder lekker familiaal gedreven menu samen te stellen, de familiale waarden indachtig: inzet, innovatie, flexibiliteit, gezond boerenverstand, persoonlijk contact en de instelling “doe wat je zegt en zeg wat je doet.” Daarnaast zal het zaak zijn om in te spelen op de nieuwe technologieën, zowel inzake innovatie in de voertuigen als in communicatiemiddelen. In onze toekomstige projecten zullen we ook aandacht hebben voor milieuvriendelijke investeringen, voor duurzaam ondernemen en voor innovatie. Dat blijft de regel.”
“Helaas is het onderwijs nog altijd onvoldoende afgestemd op de noden van het bedrijfsleven.” De automobielwereld is een echte mannenwereld. Hoe is het om er als vrouw in rond te lopen? “Ik neem afstand van de discussie wie beter is, mannen of vrouwen. Maar feit is dat wij vrouwen een uitzondering zijn in deze sector. “Boys and their toys”… Binnen onze groep is dat echter allemaal geen punt. Er is voldoende ruimte voor eenieders standpunt. Mijn man houdt zich hoofdzakelijk bezig met de afdeling trucks, ik met de auto’s. Maar ’s avonds overleggen we rond de keukentafel en toetsen we elkaars mening af. Alle opportuniteiten worden met alle kinderen en hun partners grondig doorgesproken.” Heeft u nog een boodschap voor de overheid? “De automobielsector is een complexe, hoogtechnologische business geworden. Technologie en technologische vorming zijn dus cruciaal. Wij verkopen geen auto’s maar rijdende computers. Helaas is het onderwijs nog altijd onvoldoende afgestemd op de noden van het bedrijfsleven. Ik zou aan minister van Werk Peeters ook een wettelijk kader vragen voor meer flexibele werkuren. Voorts durf ik te pleiten voor blijvende vereenvoudiging, maar vooral ook voor respect en een zeker chauvinisme voor de eigen economie. Hoe mooi zou het niet zijn mochten onze ministers een Volvo “made in Belgium” als dienstvoertuig hebben?” (Karel Cambien - Foto’s Dries Decorte)
19
HAVENNIEUWS
In samenwerking met
www.apzi.be Association Port of Zeebrugge Interests
P&O Ferries behandelde recordaantal vrachteenheden
In november 2016 verdubbelde P&O Ferries haar capaciteit in Zeebrugge, met de opening van de Westerhoofd Terminal. V.l.n.r.: Marc Adriansens (APZI), Joachim Coens (MBZ), Renaat Landuyt (MBZ), Helen Deeble, Sue Mackenzie en Peter Stolk (allen P&O Ferries).
P&O Ferries heeft in 2016 een recordomzet kunnen boeken op het vlak van goederenbehandeling tussen Zeebrugge en het Verenigd Koninkrijk. De Britse rederij kon het hoogste omzetvolume in 50 jaar aankondigen voor het vervoer van en naar haar continentale hub in Zeebrugge. Dat cijfer overtreft het vorige record van 2015 met meer dan vijf procent. “Deze robuuste prestatie toont aan dat de structurele vraag van continentale exporteurs naar Groot-Brittannië blijft toenemen en dat onze hub in Zeebrugge
de belangrijkste toegangspoort is tot de havens langs de Britse oostkust”, verklaarde Janette Bell, managing director van P&O Ferries. Na eerdere positieve signalen vanuit de Zeebrugse autosector bevestigt dit record de sterke groei van de trafieken tussen Zeebrugge en het Verenigd Koninkrijk, ondanks het resultaat van het Brexit- referendum in 2016. P&0 verzorgt wekelijks in totaal 27 afvaarten over de Noordzee vanuit Zeebrugge naar Hull, Middlesbrough, Teesport en Tilbury.
Finnlines versterkt verbinding tussen Spanje en Zeebrugge Finnlines voegde onlangs een northbound-stop in Zeebrugge toe aan zijn wekelijkse dienst vanuit Bilbao. Die aanloop zal ervoor zorgen dat de verbinding tussen Zeebrugge en Bilbao in beide richtingen kan worden aangeboden. Met de dienst zal het ook mogelijk zijn om lading van Zeebrugge naar Helsinki, Paldiski en Sint-Petersburg te verschepen. Finnlines verzorgt op zijn roro-terminal in Zeebrugge reeds de wekelijkse diensten op Tilbury en Göteborg. De nieuwe
stop biedt eveneens de mogelijkheid om lading van Bilbao via transshipment op de terminal in Zeebrugge, naar die bestemmingen te vervoeren. De Finse maatschappij geeft aan dat de roro-schepen die op deze dienst ingezet worden, geschikt zijn voor alle goederentypes zoals vrachtwagens, trailers, containers en breakbulk. Gezien de hoogte van het dek en de versterkte brug kunnen de schepen ook ingezet worden voor het vervoer van grote en zware cargo.
Zeebrugge kaapt prijs weg op de Nacht van de Shortsea in Parijs De 6e editie van de Nacht van de Shortsea bekroonde acht nieuwe initiatieven ten behoeve van shortsea, intermodaal vervoer, innovatie en energietransitie. Het evenement werd georganiseerd door BP2S en de Franse Maritieme Cluster. De trofee ‘Réseau européen’ werd toegekend aan de haven van Zeebrugge voor de ontwikkeling van haar Europese intermodale verbindingen. De haven werd beloond voor de nieuwe spoorverbinding tussen Zeebrugge en Lyon, met aansluiting op de shortsealijnen van onder andere Cobelfret. Eveneens werden de creatie en ontwikkeling van het voor Frankrijk vernieuwende P400-spoorwegproduct (transport megatrailers) vermeld.
Swedish Orient Lines kondigt nieuwe route aan tussen Zeebrugge, Tilbury en Ventspils De Zweedse rederij maakte eind december de uitbreiding bekend van zijn netwerk tussen Zeebrugge, het Verenigd Koninkrijk en Estland. De nieuwe SOL-verbinding zal de hubfunctie die de Zweedse rederij uitbouwt in Zeebrugge verder versterken. Eveneens zal de dienst van en naar Ventspils, via transshipment, worden aangesloten op de P&O lijnen naar Teesport en Hull. Op die manier krijgen klanten de mogelijkheid om hun goederen te verschepen tussen Ventpils en deze Britse havens. “Vanaf eind januari biedt SOL een wekelijkse roro-dienst aan tussen Ventspils, Zeebrugge en Tilbury”, zegt Ragnar Johansson, Managing Director van Swedish Orient Lines. “In onze bestaande dienstverlening op Noord-Finland hebben we reeds een verbinding van Zeebrugge naar Tilbury en vice versa. Met de nieuwe route voegt SOL een tweede oversteek aan deze service toe”, aldus Johansson.
20
ONDERNEMERS & CO
DELBOO
Maatschap en schenking – opgepast! Voor een zoveelste maal slaagt de Vlaamse Belastingdienst (Vlabel) er in om voor de nodige beroering te zorgen in het Vlaamse landschap van de estate planners. Ditmaal met een voorafgaande beslissing waarin zij oordeelt dat de voorafgaandelijke inbreng van het te schenken vermogen in een maatschap, gevolgd door een schenking van de delen van de maatschap fiscaal misbruik uitmaakt. Reden tot onrust of toch niet?
Waarover gaat het? Aan de rulingcommissie werd de volgende situatie voorgelegd: twee echtgenoten willen een schenking van 1 miljoen euro aan hun minderjarige kinderen doen. Daarbij wensen zij zich te verzekeren van een bepaald inkomsten- en controlebehoud. Een maatschap wordt opgericht, waarin het te schenken vermogen wordt ingebracht en waarbij de ouders worden aangeduid als zaakvoerders zodat zij op die manier de controle behouden. De maatschap wordt pas ontbonden bij het overlijden van de langstlevende van de ouders. Vervolgens worden de delen van de maatschap, verkregen in ruil voor de inbreng, geschonken aan hun kinderen. De schenking vindt plaats voor Nederlandse notaris en onder een rentelast van 30.000 euro per jaar.
Standpunt rulingcommissie Geen gelijkstelling met een schenking met voorbehoud van vruchtgebruik Aan de rulingcommissie werd gevraagd of de schenking van delen van de maatschap met hieraan gekoppeld een hoge rentelast wordt gelijkgesteld met een schenking met voorbehoud van vruchtgebruik en op die manier aanleiding zou geven tot erfbelasting. Hierop antwoordt de rulingcommissie ontkennend, hetgeen wij onderschrijven. Evenwel contract ten bezwarende titel De rulingcommissie beperkt zich evenwel niet tot het beantwoorden van deze vraag, maar gaat zelf op onderzoek. Zo komt zij tot het besluit dat, gelet op de hoge rentelast, er geen sprake is van een schenking maar mogelijkerwijs van een contract ten bezwarende titel, daar het geschonken vermogen
na 30 jaar immers volledig weg zou zijn. Deze kwalificatie heeft tot gevolg dat het geschonken vermogen als legaat wordt aanzien en bijgevolg aan erfbelasting zal worden onderworpen.
kers primeert. Daarbij zijn allerhande nuanceringen mogelijk, bijvoorbeeld enkel statutair zekere controle als schoonfamilie enige macht verwerft of zou kunnen verwerven, enz.
En het gaat verder… fiscaal misbruik Vervolgens wordt geoordeeld dat er sprake is van fiscaal misbruik. De rulingcommissie is immers van mening dat de combinatie maatschap-schenking vergelijkbaar is met een schenking onder opschortende voorwaarde van het overlijden van de schenkers aangezien de volledige controle over het vermogen in feite levenslang bij de schenkers blijft. Op dergelijke schenking onder opschortende voorwaarde wordt alsnog erfbelasting geheven, daar de fiscus deze schenking gelijkstelt met een legaat. Het gevolg hiervan is dat in het specifieke geval alsnog erfbelasting zou verschuldigd zijn op de geschonken delen van de maatschap bij het overlijden van de ouders.
Verder zal de nodige aandacht moeten worden besteed aan het koppelen van de juist afgelijnde voorwaarden aan een schenking, teneinde te vermijden dat die schenking wordt uitgehold. Tot slot lijkt het raadzaam planningen uit het verleden opnieuw onder de loep te nemen om na te gaan of deze nog aan de wensen van de familie voldoen en des te meer of deze nog up-to-date zijn binnen het huidig fiscale kader.
Mark Delboo, DELBOO
Gevolgen? Op het eerste gezicht is het ingenomen standpunt van Vlabel zeer verregaand. Zo lijkt het dat alle vermogensplanningen met tussenplaatsing van een maatschap fiscaal misbruik uitmaken en alsnog aan erfbelasting zullen worden onderworpen, ook al is hierop reeds schenkbelasting betaald. Vlabel heeft intussen evenwel bevestigd dat het hier gaat om een uitspraak in een concreet dossier, zonder precedentswaarde. Noodzaak tot zorgvuldige redactie van de statuten van de maatschap Het gebruik van de maatschap als vehikel voor het beheer van het familiepatrimonium blijft aldus mogelijk. Het is echter nog meer dan in het verleden belangrijk de nodige aandacht te besteden aan de juiste redactie van de statuten. Iedere familiale situatie heeft zijn eigen unieke kenmerken. Het zal voor de planner meer dan ooit noodzaak zijn om samen met de familie op zoek te gaan naar de concrete doelstelling en deze vervolgens adequaat uit te werken in de statuten van de maatschap, zonder dat hier enkel het behoud van de (levenslange) controle door de schen-
Bescherm
uw vermogen Expertise en ervaring voor topadvies
• Successieplanning • Familiale bedrijfsoverdrachten
• Familiale betwistingen • Fiscale planning • Fiscale regularisatie
Waregem • Brussel • Sint-Martens-Latem • Zandhoven www.delbooadvocaten.be • mark.delboo@delbooadvocaten.be
21
ONDERNEMERS & CO
Sanders Accounting & Consulting
Is een managementvennootschap nog interessant nu de roerende voorheffing stijgt naar 30%? Nu de roerende voorheffing opnieuw omhoog is gegaan, stellen veel ondernemers zich de vraag of het nog nuttig is om een managementvennootschap op te richten of om de bestaande managementvennootschap nog te behouden. Wij zijn ervan overtuigd dat de managementvennootschap nog lang niet afgeschreven is.
Dividenden worden opnieuw zwaarder belast Sinds 1 januari 2017 bedraagt het standaardtarief van de roerende voorheffing 30%. Het uitkeren van dividenden aan een natuurlijk persoon wordt dus opnieuw duurder. In 5 jaar tijd is het standaardtarief van de roerende voorheffing verdubbeld. U kan zich dan ook terecht vragen stellen over het nut van een managementvennootschap. Het is correct dat inkomsten in de vennootschap die worden belast tegen het hoogste tarief in de vennootschapsbelasting van 33,99% en worden uitgekeerd als dividend tegen een roerende voorheffing van 30%, een belastingdruk ondergaan van 53,79%. Van de € 100 inkomsten van de vennootschap houdt u privé nog € 46,21 over. Dit is nagenoeg gelijk aan de hoogste belastingdruk in de personenbelasting, die in praktijk gemiddeld neerkomt op ongeveer 53,5 % (50% personenbelasting + 7% aanvullende gemeentebelasting). Het voorbeeld hierboven lijkt er dus op te wijzen dat een managementvennootschap geen nut meer heeft. Wij zijn er nochtans van overtuigd dat een managementvennootschap vaak een interessante structuur blijft in het kader van fiscale optimalisatie. Hierna geven we kort een aantal belangrijke redenen daarvoor.
Maar er zijn uitzonderingen Voor kleine vennootschappen die niet onmiddellijk de winsten moeten/willen uitkeren, bestaan er twee interessante uitzonderingen op de roerende voorheffing van 30%. Zo kan ten eerste beslist worden om een liquidatiereserve aan te leggen. Op het ogenblik dat een liquidatiereserve wordt aange-
legd, moet onmiddellijk een afzonderlijke aanslag van 10% worden betaald. Maar als de liquidatiereserve ten minste 5 jaar wordt aangehouden, betaalt u daarna bij uitkering “slechts” 5% roerende voorheffing. U hoeft zelfs geen roerende voorheffing te betalen op de uitgekeerde liquidatiereserve als de vennootschap wordt geliquideerd. De facto kan, voor wie kan wachten, het tarief van de roerende voorheffing van 30% naar 15% dalen. Ten tweede kan wie sinds 1 juli 2013 een kleine vennootschap heeft opgericht door inbreng in geld en de aandelen volledig heeft volstort, vanaf het derde boekjaar volgend op het jaar van de oprichting, dividenden uitkeren tegen een roerende voorheffing van 15% op voorwaarde dat de aandeelhouder ononderbroken volle eigenaar is gebleven van deze aandelen. Als gebruik kan worden gemaakt van deze uitzonderingen en het verlaagd tarief in de vennootschapsbelasting kan worden toegepast, dan ziet het plaatje er helemaal anders uit. Van de € 100 in het voorbeeld hierboven, houdt u dan nog € 63,77 over (in plaats van € 46,21). Dit betekent een effectieve belastingdruk van 36,23% en is een aanzienlijke belastingbesparing. Als men deze belastingdruk vergelijkt met het hoogste tarief in de personenbelasting (gemiddeld 53,5%) is de managementvennootschap toch fiscaal een pak voordeliger.
Zo wordt de verhuur van meubilair netto belast tegen 15% (30% belasting en 50% forfaitaire kostenaftrek) en kan het onroerend inkomen in praktijk vaak worden geneutraliseerd door aftrek van interesten. Indien de bedrijfsleider bovendien creatief werkzaam is, kan zelfs een vergoeding voor auteursrechten worden toegekend die binnen bepaalde grenzen belast wordt aan 15%. De managementvennootschap biedt dus de mogelijkheid om een fiscaal optimale inkomstenmix uit te werken voor de bedrijfsleider.
Conclusie De managementvennootschap is op vandaag dus nog verre van afgeschreven. Het is wel belangrijk om zowel de dividendpolitiek als de inkomstenmix van de bedrijfsleider goed onder de loep te nemen en te optimaliseren. Als de vennootschapsbelasting in de toekomst verlaagt, wordt het waarschijnlijk zelfs nog interessanter om een managementvennootschap op te richten. Bert Mesdom, Sanders Accounting & Consulting Gent
En als het tarief in de vennootschapsbelasting zou dalen (waar we toch mogen van uitgaan) wordt het nog interessanter.
Optimale inkomstenmix van de bedrijfsleider Bovendien laat de managementvennootschap toe om de inkomstenmix van de bedrijfsleider te optimaliseren. Een bedrijfsleider kan immers verschillende soorten inkomsten verkrijgen vanuit de managementvennootschap. Te denken valt aan roerende inkomsten (bijvoorbeeld verhuur van meubilair of auteursrechten), onroerende inkomsten (verhuur van een bureauruimte) en beroepsinkomsten (bezoldiging als bedrijfsleider).
Sanders Accounting & Consulting is gespecialiseerd in accountancy, fiscaliteit, begeleiding overname, audit, herstructureringen en familieregelingen. Het uitgangspunt vormt een kwalitatief hoog dienstverlening. Sanders Accounting & Consulting beschikt over een ISO-certificaat en is door de Vlaamse overheid erkend als dienstverstrekker voor advies.
Archimedesstraat 7 Gistelse Steenweg 253 Heldenplein 20 Cyriel Buyssestraat 1 www.sandersaccounting.be
8400 Oostende 8200 Brugge 8301 Knokke-Heist 9000 Gent
059 55 00 55 050 40 48 90 050 53 03 00 09 330 91 98
22
DOSSIER
ING-econoom Julien Manceaux Content wikt marketing vastgoedtendensen is een blijver 2017
IMMOBILIËN & PROJECTONTWIKKELING De vastgoedsector groepeert bedrijven die vastgoed promoten, die bemiddelen in de aankoop, verkoop of verhuur, of die instaan voor het beheer van vastgoed.
VOLGENDE DOSSIERS • Machinebouw & metaalconstructie • Digitaal & mobiel • Hr & events
Dossier
www.voka.be/ondernemers
Het rijk van de lage rentevoeten is niet oneindig en dat zal de vastgoedmarkt vanaf dit jaar beginnen te voelen. “De lage rentevoeten waren de exclusieve motor van het grote volume woonleningen in 2015 en 2016, maar wellicht vanaf 2018 zal de leencapaciteit van de gezinnen sterk verminderen. Dat zal ongetwijfeld zijn effect hebben op de vastgoedprijzen. De huurmarkt en projecten voor compact wonen worden aantrekkelijker voor investeerders”, zegt senior economist Julien Manceaux van ING.
“Het voordeel van de lage rente verkleint, maar er zullen altijd investeerders zijn”
I
NG peilde in 15 landen naar de sentimenten rond de woonmarkt en stelde vast dat de Belgen minder dan voorheen problemen hadden met het betalen van hun lening. Tegelijk denkt één op de vijf Belgen dat de daling van de rente de prijzen heeft opgedreven en dat het hoge prijzenniveau zal aanhouden. Dat gevoel wordt bevestigd door cijfers van de FOD Economie. Mede door de scherpe daling van de rente zijn de prijzen van het onroerend goed in 2015 met 5% gestegen, een hoger percentage dan verwacht.
Heeft die tendens zich in 2016 doorgezet en blijft ze ook in 2017 doorgaan? “De lage rentevoeten leiden tot een uitzonderlijk goed jaar voor de kredieten voor de aankoop van bestaand vastgoed. Dankzij de attractieve rentevoeten werd in 2016 een absoluut record bereikt. Op de internationale obligatiemarkt zagen we na de verkiezing van Donald Trump tot Amerikaans president de langetermijnrentes weer stijgen. Dat heeft een effect op de Belgische hypotheekrentes, maar dat zal volgens mij het aantal
“De Belgische nieuwbouwsector werd in 2016 vooral gestuwd door investeerders in Vlaamse appartementen.” Julien Manceaux
leningen niet fel verminderen. De stijging van de rentevoeten zal zich slechts langzaam en met schokken doorzetten. Het wordt geen long fleuve tranquille. Maar die goedkope hypotheekmarkt zal in 2017 zeker de vastgoedmarkt blijven stimuleren.” Zijn zulke lage rentevoeten op termijn houdbaar voor de gezondheid van de financiële sector? “Een grotere, leefbare marge voor de kredietverstrekkers is zeker belangrijk voor de algemene financiële stabiliteit. De historisch lage rentevoet, die verantwoordelijk was voor de enorme stijging van het aantal leningen, loopt op zijn einde. Voor de ontleners zal een kleine verhoging van de hypotheekrente in 2017 weinig impact hebben. Maar ik verwacht dat vanaf 2018 de maandelijkse afbetalingen voor hetzelfde geleende bedrag 10 tot 15% duurder zullen worden. Dat betekent een schok voor de koopkracht van de gezinnen. Als gevolg zullen de vastgoedprijzen onder druk komen te staan.”
Perspectieven voor huurmarkt Wordt het moeilijker om nog vastgoed te verkopen en projecten te realiseren? “Ja en neen. Er zullen altijd investeerders zijn. Maar het aantal transacties zal dalen: minder mensen zullen financieel toegang tot de vastgoedmarkt hebben omdat het voor hen te duur wordt.” Opent dat perspectieven voor de verhuurmarkt? “Ja. Tot nog toe werd het eigenaarschap van
23
DOSSIER
De resultaten van de peiling van ING • Drie op de vier Belgen zijn tevreden met hun woning. De Belgen in de leeftijdsgroep van 35 tot 44 zijn het minst tevreden met hun huidige woning. • Meer dan één op de drie Belgen zou graag willen verhuizen, maar kan dat niet vanwege de hoge prijzen. • Eén op de vijf Belgen denkt dat de daling van de rente de prijzen heeft opgedreven en twee op de drie denken dat de prijsstijging zal aanhouden. • Er zijn minder Belgen dan voorheen die problemen aangeven met het betalen van hun lening of huur.
de woning fiscaal gestimuleerd met onder meer de woonbonus. Nu die afgebouwd wordt, zal de tendens omkeren en een toenemend aantal huurders scheppen. Daardoor zal een gedeelte van de vastgoedmarkt verschuiven van eigenaars-bewoners naar investeerders-verhuurders.” Welke financiële last leggen de strengere energievoorschriften op woningen? “De energienormen hebben een impact op voornamelijk de nieuwbouwprojecten. Ik ben zelfs niet zeker dat de hogere kosten om aan de energienormen te voldoen, helemaal gecompenseerd zullen kunnen worden door
kleiner te bouwen. Wat betreft bestaande gebouwen, zullen nieuwe eigenaars-bewoners wellicht de aankoopprijs blijven betalen, maar zullen ze langer de tijd nemen om hun woning volgens de energienormen te renoveren. We zien nu dat de leningen voor renovatie weliswaar niet meer de volumes van de recordjaren 2011 en 2012 halen, maar toch op een hoog niveau blijven.” Ziet u typische fenomenen in Vlaanderen? “De Belgische nieuwbouwsector werd in 2016 vooral gestuwd door de bouw van appartementen in Vlaanderen, terwijl de activiteit in Brussel en Wallonië daalde. Een groot aantal
Vlaamse investeerders zorgde voor een uitzonderlijk jaar in dat segment.” Zal deze evolutie naar kleinere wooneenheden in 2017 aanhouden? “De demografische evolutie biedt het komende decennium geen onverdeeld positief beeld voor de vraag naar woongelegenheid. De vergrijzing kan vanaf 2020 een grote impact op de vastgoedmarkt hebben, maar veel zal afhangen van hoe de overheid en maatschappij zullen omgaan met langlopende thuisverzorging.” (RJ - Eigen foto)
www.ing.be
24
DOSSIER
Corales Suites in La Caleta ontvangt eind 2017 de eerste gasten
Vlaamse ondernemersfamilies zetten in op luxevastgoed op Tenerife Eind dit jaar wordt op het Canarische eiland Tenerife de eerste vijfsterrenhotelaccomodatie geopend. Twee WestVlaamse ondernemersfamilies namen het initiatief voor de bouw en blijven ook in de toekomst het aanspreekpunt voor wie wil investeren.
“Dankzij goeie contacten met mensen ter plaatse en door te werken met een lokale hoteluitbater, kunnen we Corales Suites in 4 jaar tijd realiseren.” Willy en Alexander Deceuninck
D
e families Deceuninck (Willy en Arnold) en Vandermarliere maken elk 40 procent uit van vastgoedvennootschap Flanders 10 Invest. “Daarnaast investeren Fivanco van David Van Biervliet en KDC Invest van architect Etienne Declercq elk mee voor 10 procent”, vertelt Alexander Deceuninck, zoon van Arnold. “Reyes is de Spaanse vennootschap van mijn neef Laurenz en mezelf. Die zal instaan voor alle communicatie en boekingen voor de eigenaars en alle fiscaliteit die bij de verhuurverplichtingen komt kijken. Reyes zal een Nederlandstalige directeur ter plaatse hebben en een team van een viertal medewerkers.” “Het is meestal enorm moeilijk om grote vastgoedprojecten in het buitenland vergund te krijgen. Maar door goeie contacten
te onderhouden met mensen ter plaatse en door te werken met een lokale hoteluitbater, kunnen we Corales Suites in 4 jaar tijd realiseren,” vertelt Alexander Deceuninck.
85% verkocht Het hotel zal 600 gasten kunnen ontvangen en is opgedeeld in 2 blokken. “Er zijn 114 appartementen met 1, 2 of 3 slaapkamers, met of zonder privé-zwembad,” vertelt Alexander Deceuninck. “De eigenaars kunnen die maximaal 3 maanden per jaar zélf gebruiken, voldoende om bijvoorbeeld in Tenerife te gaan overwinteren. In het andere blok zijn er 121 juniorsuites of ruime hotelkamers waar je als eigenaar maximaal 1 maand per jaar terechtkunt. Alle eenheden worden verkocht in volle eigendom, met een akte bij de notaris. Maar in de maanden waarin je er als eigenaar niet zelf verblijft, zorgt de ervaren hotelgroep Barcelo voor de verhuur en ontvang je huurinkomsten. Daardoor zijn de kosten voor de eigenaars heel laag. Het is dus een combinatie van investeren op langere termijn en tegelijk elk jaar zélf kunnen genieten van vakantie op een toplocatie. Momenteel is zowat 85 procent al verkocht.” Tenerife is al vele decennia een populaire vakantiebestemming bij Vlamingen. De reistijd – 4 uur vliegen – en het bijzonder milde klimaat zijn een troef. “Het toerisme situeert zich vooral in het zuiden van het eiland. De Teide – de hoogste berg van Tenerife – houdt immers de wolken tegen. Badplaatsen als Playa de las Américas en Los Cristianos in het arrondissement Arona kennen echter nogal wat toeristische wildgroei. Omdat voor luxevastgoed de ligging extra belangrijk is, kozen wij voor La Caleta aan de Costa Adeje. Het is een pittoresk vissersdorpje met lage huisjes, terwijl Corales Suites op de bergflank wordt gebouwd. Iedereen zal dus kunnen genieten van een prachtig zeezicht. Bovendien zitten we vlakbij de golf van Adeje. Ook de moderne bouwstijl, die met veel wit afwijkt van de typische okergele Andalusische stijl, zal veel Vlamingen kunnen bekoren. Net als de luxueuze inrichting en het feit dat alles voorzien is, tot borden en bestek toe,” besluit Alexander Deceuninck. (SD - Foto Kurt)
www.investcoralessuites.com
Niets is ons te veel. / experts in bedrijfsvastgoed U vindt ons aanbod op www.turner.immo Volg ons
26
DOSSIER
“Bedrijfsvastgoed blijft een rationele aangelegenheid” Mensen kopen een woning grotendeels met hun hart. “Bedrijfsvastgoed daarentegen wordt puur rationeel gekocht”, zegt Tom Degraeve van Centro uit Brugge. “Het moet functioneel en kostenefficiënt zijn, activiteit en opbrengst mogelijk maken.”
D
e bvba Vastgoed Centro werd in 2009 opgericht door licentiaat rechten en erkend makelaar Tom Degraeve, die acht jaar ervaring had in bedrijfsvastgoed. In 2011 werd hij vervoegd door medezaakvoerder Nicolas Claeys, expert in de niche van het woonvastgoed. Die samenwerking resulteerde in de huidige twee afdelingen van Centro bvba: Centrobiz (bedrijfsvastgoed) en Centrohome (woonvast-
“In de Brugse regio is er een groot tekort aan industriegrond op goede locaties.” Tom Degraeve en Nicolas Claeys
goed), tegenwoordig goed voor elk zo’n 50% van het gestaag groeiende zakencijfer. De zaakvoerders worden bijgestaan door een team van vijf medewerkers. Centrobiz bemiddelt bij zowel verkoop als verhuur en staat in voor dossieropmaak, plaatsbezoek, onderhandeling en de totale begeleiding tot het verlijden van de akte. Permanent bevinden zich zo’n 150 à 200 panden in portefeuille. Het werkingsgebied is West- en Oost-Vlaanderen.
Nieuwe concepten in de retail Tom Degraeve stelt vast dat er in de Brugse regio voldoende vraag is naar bedrijfsvastgoed, maar heel weinig aanbod. “Ondernemers zoeken vooral een perceel industriegrond om te bouwen naar hun eigen vereisten. Specifiek ingerichte gebouwen of onroerend goed met verschillende types vastgoed liggen vandaag moeilijker in de markt, met prijsdruk tot gevolg. Het is een uitdaging voor lokale overheden in de provincie om vlot bereikbare gronden aan te snijden en te verkavelen.” Inzake kantoren is de vraag sinds jaren kleiner dan het aanbod. Veel bedrijven proberen de soms aanzienlijke verhuiskosten uit te stellen, door oplossingen te zoeken op de eigen locatie. De grootste veranderingen deden zich voor op het vlak van retail. Tom Degraeve: “Kleine handelszaken, in en buiten de stad, blijven gemiddeld langer te huur of te koop staan. Het aanbod neemt toe. E-commerce blijkt de grote boosdoener. Tijd voor retailers om met nieuwe concepten op de markt te komen, gekoppeld aan extra diensten, installatie of bewerking. Baanwinkels daarentegen zijn nog steeds in trek bij winkelketens.” (MD - Foto MVN)
www.centrobiz.be www.centrohome.be
27
DOSSIER
Between Brix verenigt wensen van grondeigenaars met verlangens van projectontwikkelaars
“We doen het verhaal voor alle bouwpartners kloppen” Bemiddelen tussen grondeigenaars en projectontwikkelaars in de verkoop van projectgronden: het is een specialisatie die in de vastgoedwereld tot nu toe niet of amper voorkwam. Het is een lacune waar Patrick Heleu en Joris Ockier met volle overtuiging zijn ingesprongen, met succes. Met hun bedrijf Between Brix uit Kortrijk brengen ze alle partijen in ieder bouwproject rond de tafel.
P
atrick Heleu en Joris Ockier verdienden allebei al ruim hun strepen in de vastgoedmarkt, aanvankelijk aan de zijde van de projectontwikkelaars. “Ruim negen jaar geleden ben ik zelfstandig begonnen”, vertelt Patrick Heleu. Anderhalf jaar geleden kreeg hij de steun van Joris Ockier als vennoot. Between Brix begeleidt vooral grondeigenaars en delokaliserende bedrijven die een site op de markt willen brengen. “Onze job vergt veel tijd en geduld: we leggen onze klanten zorgvuldig onze werkmethodiek uit, voeren een studie en nauwkeurige prijsbe-
“Als alle partijen met ons aan tafel zitten, wordt er over de prijs niet echt meer onderhandeld.” Joris Ockier en Patrick Heleu
paling uit. Dat doen we door de potentiële invulling(en) te bekijken, want dat is cruciaal voor de waarde. Daarmee trekken we naar een beperkt aantal geïnteresseerde projectontwikkelaars. De essentie van onze taak is een dossier samen te stellen dat heel gefundeerd is, rekening houdend met de ambities van de projectontwikkelaar en de verwachtingen van de grondeigenaar. Soms legt een grondeigenaar de lat erg hoog en dienen we hem terug met de voeten op de grond te zetten”, voegt Joris Ockier toe.
Geen klassieke makelaar “Het is belangrijk dat de grondeigenaar een juiste, correcte prijs krijgt. Aangezien wij vanuit onze vorige jobs bij projectontwikkelaars zelf alle berekeningen hebben moeten maken, kunnen we al die technische aspecten meenemen in de prijs. Als de partijen samen met ons aan tafel zitten, wordt er over die prijs dan ook niet echt meer onderhandeld:
die moet de eigenaar een goed gevoel geven én haalbaar zijn voor de projectontwikkelaar.” Daardoor neemt het bedrijf niet alleen mogelijke bezorgdheden weg bij beide partijen, maar verlicht het ook de last bij de stedenbouwkundige diensten. “De vraag naar projectgrond is gigantisch. Van zodra er iets op de markt komt, springen projectontwikkelaars daar massaal op en projecteren ze hun vragen op de stedenbouwkundige diensten. Onze dienstverlening bevindt zich in het voortraject, nog voor de grond op de markt komt. Daardoor kunnen we rustig overleggen met de diensten stedenbouw. Wij begeleiden het hele traject, tot er een bouwvergunning is. Pas dan komen de klassieke makelaars in het verhaal. Wij vormen voor hen dus eigenlijk geen concurrentie.” Between Brix legt zich bij voorkeur toe op complexere dossiers en zoekt naar locaties die nog niet op de markt zijn aangeboden. “Daardoor hebben we bepaalde niet zo evidente sites al een mooie herbestemming kunnen geven”, besluiten Patrick Heleu en Joris Ockier, die sinds 1 oktober gevestigd zijn in de Dumolinlaan in Kortrijk. (BVC - Foto Hol)
www.betweenbrix.be
28
VOKA-NIEUWS
Voka scoort goed in ledentevredenheidsenquête
Zo tevreden bent u over Voka West-Vlaanderen Voka - Kamer van Koophandel West-Vlaanderen zet zich dagelijks in om een kwalitatieve dienstverlening aan haar leden te garanderen en zo bij te dragen tot de welvaart en het welzijn in de provincie. Om het aanbod verder te optimaliseren, voerde D-Sense voor Voka West-Vlaanderen een tevredenheidsenquête uit bij de leden van de organisatie. Dat leverde naast enkele opmerkelijke resultaten, vooral heel wat nuttige informatie op.
D
e tevredenheidsenquête richtte zich specifiek op enkele kritische aspecten waarmee de leden van Voka West-Vlaanderen in aanraking komen. Zo werd naast het lidmaatschap en de kerntaken van Voka ook gepeild naar de perceptie van de leden over de expertise, communicatie en de medewerkers van Voka West-Vlaanderen. De West-Vlaamse Voka-leden zijn over het algemeen best tevreden, wat zich ook uit in hun aanbevelingsgedrag. Negen op tien leden zouden Voka West-Vlaanderen aan andere ondernemers aanbevelen en ongeveer de helft van hen heeft dat ook al minstens één keer gedaan. Uiteraard zijn er naast die spontane ambassadeurs ook leden bij wie de mate van tevredenheid wat meer potentieel heeft. De vaststellingen op basis van de resultaten zijn natuurlijk slechts een indicatie van de ruimere populatie. Toch blijkt dat voornamelijk kleine bedrijven met minder dan 20 FTE’s, leden uit de regio Oostende en leden
die slechts sporadisch gebruikmaken van het Voka-aanbod, zich kritischer uiten. Voor wat betreft het lidmaatschap, komen daar ook de bedrijven bij die reeds een vijftal jaar lid zijn van Voka West-Vlaanderen. Het faciliteren van netwerkmogelijkheden en een betere interactie met meer inspraak voor de leden, zouden de tevredenheid over het Voka-lidmaatschap verhogen, zo blijkt. Regelmatige contacten, waarbij gepeild wordt naar de bezigheden en bezorgdheden van de leden, kunnen daartoe bijdragen. Ook bij de kerntaken is er nog ruimte voor positieve evolutie. Die zou mogelijk worden door leden meer te betrekken bij het innemen van standpunten en door een aanbod te voorzien dat relevant is voor alle fases en functies binnen de bedrijven. Ook meer inzetten op matchmaking, waarbij de juiste mensen met elkaar in contact worden gebracht, biedt zowel offline als online nog mogelijkheden. Voka West-Vlaanderen mag zich volgens de leden nog meer profileren als leading expert.
Daarbij kunnen diepgaandere expertises op een creatieve en innovatieve manier uitgewerkt worden. Die aanbevelingen omvatten samen met de vraag naar meer co-creatie het belangrijkste potentieel voor de tevredenheid omtrent expertise. Ook de communicatie draagt bij tot een grote algemene ledentevredenheid. Zeker als er verder op het digitale wordt ingezet en als het evenwicht tussen diepgang en snelheid in de communicatie behouden blijft. Ten slotte worden de medewerkers van Voka West-Vlaanderen, en hun professionalisme in het bijzonder, uiterst positief beoordeeld. Het correct capteren van vragen en die door de juiste personen laten opvolgen, kan die tevredenheid in de toekomst alleen maar verhogen. Om de betrokkenheid van de leden te vergroten, worden de conclusies van de tevredenheidsenquête gekoppeld aan de lopende strategieoefening, waarvan de resultaten in maart worden bekendgemaakt. Beide projecten werden door Voka West-Vlaanderen opgezet om ook in de toekomst een kwalitatief en evoluerend product- en dienstenaanbod te kunnen samenstellen. Want, the future is (y)ours! (PV - Foto DD)
➜ Wilt u zelf nog iets kwijt met betrekking tot de werking van Voka West-Vlaanderen, laat het ons dan weten op bert.mons@voka.be.
De medewerkers van Voka West-Vlaanderen blijven zich ook in 2017 inzetten om het ondernemerschap in de provincie te stimuleren.
29
Gespot bij Voka
AGENDA
ACTIVITEITEN IN DE KIJKER! 6 essentiële vaardigheden voor managers Als leidinggevende wordt van u verwacht dat u juiste beslissingen neemt, probleemoplossend denkt, delegeert, positieve interacties creëert, verandering stimuleert, constructief feedback geeft,… Een hele boterham. In 6 sessies werkt u met gelijkgestemden aan deze basisvaardigheden! Meer info?: Kaat Creupelandt, kaat.creupelandt@voka.be, 056 23 50 58
Greet Decleir Lambrecht Trailers
PLATO Roadshow bij Agristo
Infosessie mentorship ‘@level2work’
Voor deze PLATO Roadshow zijn we te gast in het bedrijf van PLATOniste van het jaar 2016, Anneke Vanfleteren. Op 10 februari ontdekt u het bedrijfsverhaal van Agristo en uiteraard ook de verschillende PLATO-trajecten voor ondernemers en experten.
“Wij zoeken vaak nieuwe medewerkers en vinden het dan altijd belangrijk dat er een match is tussen de persoon en het bedrijf. We mogen geen kansen onbenut laten om ervoor te zorgen dat ook hoger opgeleide vluchtelingen zich ergens thuis kunnen voelen. Als ik zelf in een ander land zou aankomen, zou ik daar ook graag bij begeleid worden.”
Meer info?: Tine Maes, tine.maes@voka.be, 056 23 50 48
ADR en IMDG: belangrijke wijzigingen op til Zowel bij wegvervoer als bij zeetransport zijn er belangrijke wijzigingen op til bij transport van gevaarlijke goederen. Ontdek op 2 februari of de wijzigingen ook voor uw transporten van toepassing zijn, op welke vrijstellingen u recht heeft, hoe u boetes en/of onnodig oponthoud kunt vermijden,... Meer info?: Tom Vermeersch, tom.vermeersch@voka.be, 056 26 13 92
EVENEMENTEN EN ONTMOETINGEN donderdag 26 januari
18u30-23u30
Nieuwjaarsreceptie Veurne
Plopsaland, De Panne
maandag 30 januari
18u30-23u30
Nieuwjaarsreceptie Oostende
Versluys|Dôme, Oostende
dinsdag 31 januari
08u00-10u00
PLATO Roadshow Voka Kortrijk
Voka, Kortrijk
donderdag 2 februari
18u00-19u30
PLATO Roadshow De Halve Maan
De Halve Maan, Brugge
dinsdag 7 februari
12u30-14u30
Voka-actua: Wijziging in fiscaalvriendelijke maatregelen voor innovatie Deloitte, Kortrijk
dinsdag 7 februari
18u00-22u30
Jong Voka visits AG Plastics & Lano
AG Plastics, Stasegem
vrijdag 10 februari
08u00-10u00
PLATO Roadshow Agristo
Agristo, Hulste
vrijdag 10 februari
19u00-23u00
Voka in Concert: Alain Platel - Nicht Schlafen
Concertgebouw, Brugge
dinsdag 14 februari
12u30-14u30
Lunch & Learn Oost-Europa
De Caese, Brugge
donderdag 16 februari
08u00-10u00
PLATO Roadshow Beauvoords Bakhuis
Beauvoords Bakhuis, Veurne
WORKSHOPS EN SEMINARIES dinsdag 31 januari
08u30-12u00
Aftrekbare kosten inzake btw: overzicht en tendensen in de praktijk
Deloitte, Roeselare
donderdag 2 februari
08u30-10u30
ADR en IMDG: belangrijke wijzigingen op til
Voka, Kortrijk
donderdag 2 februari
16u30-20u00
Denk op tijd aan uw opvolging en successieplanning
Voka, Kortrijk
maandag 6 februari
18u00-20u00
Infosessie: Transfer Readiness
Voka, Kortrijk
woensdag 8 februari
08u30-12u30
Retail ScOUT!ng bij Gaverzicht
Gaverzicht, Deerlijk
donderdag 9 februari
09u00-11u00
De Wet Macron: wat is de impact voor uw bedrijf?
Voka, Kortrijk
vrijdag 10 februari
08u30-13u00
Industrial ScOUT!ng bij Roularta Printing
Roularta Printing, Roeselare
vrijdag 10 februari
09u00-17u00
Winstgevendheidsanalyse: Er zit meer in uw klanten dan u denkt
Voka, Kortrijk
vrijdag 17 februari
08u30-12u00
LAB: Hoe optimaliseer ik mijn magazijn
Voka, Kortrijk
vrijdag 17 februari
09u00-17u00
Seminariereeks: 6 essentiële vaardigheden voor managers
Voka, Kortrijk
INFO EN INSCHRIJVINGEN OP ONZE WEBSITE: WWW.VOKA.BE/WEST-VLAANDEREN
Event Partner
Content & event Partner
milieu, veiligheid en ruimtelijke planning
Partners van Voka - Kamer van Koophandel West-Vlaanderen 2017
30
PROSIT
Topontmoeting met Matthew Taylor – Deerlijk Op deze topontmoeting vertelde CEO Matthew Taylor (foto 3de links) vol trots aan Bert Mons en JP Tanghe (beiden Voka), Jan Desmet (Decospan), Marc Meurisse (Engicon), Luc Van Kemmelbeke (Bekaert) en Frans Hoorelbeke (Daikin) over hoe Bekaert intensief investeert in onderzoek en ontwikkeling om zijn technologisch leiderschap te versterken. Foto DD
PLATO Roadshow bij Buro Modern – Waregem De eerste PLATO Roadshow van 2017 was helemaal volzet. Bijna 70 ondernemers en ondernemende medewerkers kwamen er op 12 januari de verschillende PLATO-trajecten ontdekken. v.l.n.r.: Mario Muylle (Dovy Keukens), gastheer Steven Vernackt (Buro Modern), Frank Claerhout (DL Chemicals), Bert Vermeiren (Cheyns), Stijn Dely (CGK Group) en Xavier Vandenheede (Bonafé). Foto Hol
Voka Hotspot bij Hotel Mercure – Roeselare Een Voka Hotspot is een kort en krachtig informeel netwerkmoment met lokale bedrijven. Hoewel… naar het Roeselaarse Mercure-hotel zakten ondernemers en ondernemende medewerkers van over de hele provincie af om hun netwerk uit te breiden. Kortom: een zeer geslaagd event! Foto Kurt
31
PROSIT
Winter Business Card Meeting bij Delta Light – Wevelgem Eind 2016 waren de Businessclubleden en stakeholders van het team Internationaal ondernemen en innovatie van Voka West-Vlaanderen te gast bij Delta Light voor de jaarlijkse Winter Business Card Meeting. Op de foto (v.l.n.r.): Lien Sinnesael (Bekaert Deslee), gastheren Jan Ameloot en Jan Battheu (beiden Delta Light), Luc Maertens (Unilin), Stefaan Mulliez (Alliance), Thierry Dewaele (Bekaert Engineering) en Ludo Deltour (Paneltim). Foto Hol
T +32 (0)51 57 08 88 www.vulsteke.be
Wenst u een succesvol en gezond 2017!
Gentseweg 518 n 8793 Waregem n T. 056 61 52 04 n info@inofec.be n www.inofec.be