ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆԸ ՀԱՅՏՆԻ 10 ԱՄԵՆԱՀԱՐՈՒՍՏ ՄԱՐԴԻԿ
Դոլարի պատմությունը
ԱՄՆ-ում հրաձգության հետևանքով ինը մարդ է զոհվել
"RB IMMIGRATION CONCULTING INC."
1526 1/2 N. Commonwealth Ave. LA, CA 90027 Email:rbparalegalservices@yahoo.com ¶É˳íáñ ÊÙµ³·Çñ` èáÙ³Ý ´áõ¹³ÕÛ³Ý Chief Editor Roman Budaghyan îÝûñ»Ý` ÜáõÝ» ´³¹³ÉÛ³Ý Director Nune Badalyan гٳϳñ·ã³ÛÇÝ ·ñ³ß³ñáõÙ ¨ Ó¨³íáñáõÙ Ø»ñÇ ¸³íÃÛ³Ý (ºñ¨³Ý) Computer typing and design Meri Davtyan (Yerevan)
ÂÕóÏÇó` ²ñÙ³Ý Øáõñ³¹Û³Ý ( ÐÐ, ºñ¨³Ý) Reporter Arman Muradyan(Armenia Yerevan)
Ðá¹í³ÍÝ»ñÇ Ñ»ÕÇݳÏÝ»ñÇ Ñ»ÕÇݳϳÛÇÝ Çñ³íáõÝùÁ å³ßïå³Ýí³Í ¿: îå³·ñí³Í ÝÛáõûñÇ ³ÕµÛáõñÝ»ñÁ Ýßí³Í »Ý ÑÕٳٵ ïíÛ³É Ï³ÛùÇÝ:
»ñÃÇ Ññ³ï³ñ³ÏáõÃÛáõÝÁ Çñ³Ï³Ý³óíáõÙ ¿ Ñáí³Ý³íáñ ϳ½Ù³Ï»ñåáõÃÛáõÝÝ»ñÇ ýÇݳÝë³Ï³Ý ³ç³ÏóáõÃÛ³Ùµ: ÊÙµ³·ñáõÃÛáõÝÁ å³ï³ë˳ݳïíáõÃÛáõÝ ãÇ ÏñáõÙ ïå³·ñí³Í ·áí³½¹Ý»ñÇ ¨ ѳÛï³ñ³ñáõÃÛáõÝÝ»ñÇ µáí³Ý¹³ÏáõÃÛ³Ý Ñ³Ù³ñ ¨ ÙÇßï ã¿, áñ ûñÃáõÙ ïå³·ñí³Í ÝÛáõûñÇ ·³Õ³÷³ñÁ å³ïϳÝáõÙ ¿ ËÙµ³·ñáõÃÛ³ÝÁ, ϳ٠˵³·ñáõÃÛáõÝÁ ÏÇëáõÙ ¿ Ñá¹í³ÍÝ»ñáõÙ Ý»ñϳ۳óí³Í ï»ë³Ï»ïÝ»ñÁ: 2015
سñï # 14, 2015Ã.
ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՍՓՅՈՒՌՔԻ ՆԱԽԱՐԱՐՈՒԹՅՈՒՆ ԿԱԿԱՆ ՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՍԱՀՄԱՆՆԵՐՆ ԸՍՏ ԱՄՆ ՆԱԽԱԳԱՀ ՎՈՒԴՐՈ ՎԻԼՍՈՆԻ Հրատարակվում է Հայոց ցեղասպանության 100-րդ տարելիցին ընդառաջ
Գրքում ներկայացվում են ԱՄՆ նախագահ Վուդրո Վիլսոնի (1856-1924) կազմած փաստաթուղթը Հայաստանի և Թուրքիայի միջև սահմանագծման վերաբերյալ և այդ կապակցությամբ նրա պաշտոնական նամակը Դաշնակից տերությունների (Անտանտ) Գերագույն խորհրդի նախագահին: ԵՐԵՎԱՆ YEREVAN 2011
ՀՐԱՆՈՒՇ ՀԱԿՈԲՅԱՆ
ՀՀ սփյուռքի նախարար
Սկիզբը` նախորդ համարում... ԱՄՆ ՆԱԽԱԳԱՀ ՎՈՒԴՐՈ ՎԻԼՍՈՆԻ ՆԱՄԱԿԸ ՆԱԽԱԳԱՀ ՎԻԼՍՈՆԸ Դաշնակից տերությունների Գերագույն խորհրդի նախագահին
Պրն նախագահ, Գերագույն խորհրդի սույն թվականի ապրիլի 26-ի որոշմամբ ինձ փոխանցվեց պաշտոնական առաջարկ` որոշելու Թուրքիայի և Հայաստանի նորաստեղծ պետության միջև սահմանների խնդիրը: Սույն թվականի օգոստոսի 10-ին Սևրի պայմանագիրը ստորագրող տերությունների ներկայացուցիչ ները համաձայնության եկան ինձ լիազորե լու այս պատիվը և հայտնեցին իրենց պատրաստակամությունը` ընդունելու այն սահմանները, որոնք իմ կողմից կորոշվեն, ինչպես նաև համաձայնագրին ցանկացած այլ հավելում, որոնք ես կառաջարկեմ, որպես զի Հայաստանը ելք ունենա դեպի ծովը, և ցանկացած միջոցառում` այդ կերպ որոշված սահմանի երկարությամբ թուրքական տա րածքը ապառազմականացնելու: Սևրի պայմանագրի Իրավարար վճռի պայմանների համաձայն (մաս III, բաժին 6, հոդված 89)` ինձ տրված միջնորդային լիազորությունը հստակորեն սահմանափակվում է Թուրքի այի և Հայաստանի միջև Էրզրումի, Տրապի զոնի, Վանի և Բիթլիսի վիլայեթներում սահմանագծմամբ: Ձեր որոշմամբ ինձ վրա դրված պատասխանատվության լիակատար ըմբռնումով ես ձեռնամուխ եղա այս դժվա րին գործին` պատրաստակամ ծառայելու հայ ժողովրդի, ինչպես և այս տուժած երկրում դեռևս մնացած բնակիչների շահերին` ինչ ազգության կամ ինչ կրոնական հավատքի էլ որ նրանք լինեն` ձգտելով գործադրել հնարավորինս առավելագույն ար-
2
դարամտություն սահմանամերձ տարածք ներում ապրող բնակչության նկատմամբ` լինի այն թուրքական, քրդական, հունական, թե հայկական: Ձեռնամուխ լինելով այս խնդրին` արդեն իսկ պարզ էր, որ որոշում կայացնելու համար բնակչության առկա էթնիկական և կրոնական բաշխվածությունը չորս վիլայեթներում չի կարող դիտարկվել որպես ուղենիշ, ինչպես աշխարհի այլ մասերում: Էթնիկական նկատառումը այս դեպքում, երբ բնակչությունը ի սկզբանե խառն էր տեղաբաշխված, էլ ավելի մշուշոտ է դարձել հայերի և հույների կոտորածների և տեղահանության զարհուրելի հետևանքների, ինչպես և մահմեդական բնակչության նույնքան սարսափելի կորուստների` գաղթականների տեղաշարժի, տիֆի համաճարակի և այլ հիվանդությունների հետևան քով: Իրավարար վճռի սահմանափակումը Հաշտության պայմանագրի 89-րդ հոդվածում նշված չորս վիլայեթներով կարծես պարտավորեցնում և պարտադրում է, որ հայկական պետությանը այս վիլայեթների սահմաններում տրվի հնարավորինս լայն տարածք` միևնույն ժամանակ նորաստեղծ պետության համար ապահովելով համարժեք բնական սահմանի և աշխարհագրական ու տնտեսական ամբողջականության պա հանջները: Անհրաժեշտ է մտքում ունենալ, որ Հայաստանի նորաստեղծ պետությունը, որն անշուշտ ներառելու է նաև նախկին Ռուսաստանի անդրկովկասյան հայկական մարզերի մի մեծ բաժինը, սկզբից ևեթ գրեթե հավասարապես կիսված մահմեդական ու քրիստոնեական և տարբեր ազգային ու ցեղային պատկանելության բնակչություն կու նենա: Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիները` ըստ լեզվի և կրոնի, կազմված կլինեն թուրքերից, քրդերից, հույներից, ղզլբաշներից, լազերից և ուրիշներից, ինչպես և հայերից: Իմ միջնորդային որոշմանը հանձնըված սահմաններում հայերի, թուրքերի, քրդերի և հույների` իրար հակասող տարածքային ակնկալիքները ոչ միշտ է հնարավոր իրար հետ ներդաշնակեցնել: Նման դեպքերում, իմ համոզմամբ, որոշիչ պետք է հանդիսանա ապագա Հայաստանի պետութ յան առողջ տնտեսական կյանքի խնդիրը: Ինչևէ, այնտեղ, ուր ճշգրիտ աշխարհագրա կան սահմանի պահանջները հնարավորություն են տալիս, սահմանի երկայնքով ձգվող բոլոր լեռներն ու հովիտները, որոնք առավե լապես քրդական կամ թուրքական են, ավելի շուտ թողնվել են Թուրքիային, քան տրվել են Հայաստանին, եթե միայն շուկայական կապերը կոնկրետ քաղաքների հետ չեն պարտադրել դրանք տալ Հայաստանի պետութ յանը: Բոլոր այն դեպքերում, երբ ցեղային կապերի և սեզոնային տեղաշարժերի վերաբերյալ մատչելի տեղեկատվություն կար, փորձ է արվել հարգել և պահպանել ցեղային միավորումների ամբողջականությունը և քոչվոր անասնապահների տեղաշարժը: Կոտուր քաղաքից հարավարևմուտք Պարսկաստանի սահմանը Հայաստանի հետ որոշված է խիստ բարձր բնական ժայռոտ սահմանագծով, որը ձգվում է Վանա լճից հարավ և գտնվում է հայկական Բիթլիս և Մուշ քաղաքներից հարավարևմուտք:
Այս սահմանագիծը որպես Թուրքական պետության մաս է թողնում ողջ Հաքքյարի սանջակը կամ Վանի վիլայեթի մոտավորապես կեսը, ինչպես և ողջ Սաիրթ սանջակը: Ֆիզիկաաշխարհագրական այս հիմնավոր փաստարկը, որը կարծես արդարացնում է սույն որոշումը, ավելի է ամրապնդվում ագագրական նկատառումներով, քանի որ Հաքքյարնու Սաիրթը` ըստ բնակչության և տնտեսական հարաբերությունների, առավելապես քրդական է: Հայկական պետության շահերից չի բխում ինչպես նրա կազմում Մեծ Զաբ գետի վերին հովիտը ընդգրկելը, որի բնակչությունը առավելապես քրդեր և նեստորական քրիստոնյաներ են, այնպես էլ թուրքական Քրդստանի ու Միջազգետքի համար կենսական գործոն հանդիսացող Մեծ Տիգրիս գետի ոռոգման համակարգը: Այս ակունքներրի վերահսկողությունը, որքանով հնա րավոր է, պետք է պահվի երկու շահագրգիռ պետությունների` Թուրքիայի և Միջագետքի կազմում: Նույն այս նկատառումներով հայկա կան պահանջը Մեծ Զաբի վերին հովտի նկատմամբ չի կարող բավարարվել: Սահմանագիծը Բիթլիսից արևմուտք և Մուշից հյուսիս` դեպի Երզինջանի տարածաշրջանը, ընկնում է Բիթլիսի և Էրզրումի վիլայեթների մեջ: Այն անցնում է բնաշխարհագրական սահմանագծով, որն ապահովում է Հայաստանի համար կատարյալ անվտանգություն և Թուրքական պետությանն է թողնում մի տարածք, որը լիովին քրդական է: Այս մասում հայկական գյուղերը և ավանները, ինչպես օրինակ` Կիղին և Թեմրանը, անհրաժեշտաբար մնում են Թուրքիային` առևտրական և կրոնական ամուր կապերի պատճառով, որոնք նրանց ավելի շատ կապում են Խարպուտի, քան Բիթլիսի և Էրզրումի վիլայեթների հայկական շուկայական կամ կրոնական որևէ կենտրոնի հետ: Այսպիսի որոշումը անխուսափելի հետևանքն է այն բանի, որ Խարպուտ քաղաքը և շրջանը` համաձայն Սևրի պայմանագրի 27-րդ հոդվածի 2-րդ կետի (4) և 89-րդ հոդվածի, ընդգրկվել են Թուրքական պետության կազմի մեջ: Դերսիմի հյուսիսային եզրագծից սահմանի որոշման բնույթը և ուղղությունը ուղղակիորեն կախված են Հայաստանի պետության մատակարարման և դրա համար դեպի ծով ելք ունենալու կենսական խնդրի հետ: Իմ դատողությամբ այս հիմնախնդրի ճիշտ լուծումից կախված է ողջ բնակչության` թուրքական, քրդական, հունական, հայկական կամ եզդիական, ապագա տնտեսական բարգավաճումը Էրզրումի, Բիթլիսի և Վանի վիլայեթների այն մասերում, որոնք ընկնում են Հայկական պետության մեջ: Ես անտարբեր չեմ պոնտացի հույների ցան կությանը, որն ինձ փոխանցվել է հուշագրով, և որն անկասկած իր փաստարկներով և բովանդակությամբ համապատասխանում է Գերագույն խորհրդի` անցած մարտ ամսի Լոնդոնի կոնֆերանսին ներկայացվածին, որ իրենցով բնակեցված Սև ծովի առափնյա տարա ծաշրջանը առանձնացվի, և որ միջոցներ ձեռնարկվեն Ռիգայից մինչև Սինոպից արևմուտք գտնվող կետը ձգվող տարածաշրջանում ինքնավար վարչակազմ ստեղծելու համար:
Þ³ñáõݳÏáõÃÛáõÝÁ` ѳçáñ¹ ѳٳñáõÙ...
سñï # 14, 2015Ã.
ԱՄՆ-ում ատամնաբույժին մեղադրել են 20 ատամ հեռացնելուց հետո հիվանդի մահվան մեջ
ԱՄՆ-ի Կոննեկտիկուտ նահանգում ատամնաբույժ Ռաշմի Պատելյային մեղադրել են անզգուշությամբ 64-ամյա Ջուդի Գանին մահ պատճառելու մեջ: Այս մասին հայտնում է Associated Press-ը: Բժիշկը, ով մեկ այցելության ընթացքում 20 ատամ էր հեռացրել, մեղադրվում է նաև ապացույցները կեղծելու մեջ: Սակայն վերջինս հերքել է այդ մեղադրանքները: Նշվում է, որ ատամնաբույժն ազատության մեջ է՝ 25 հազար դոլար գրավի դիմաց:
Ուորրեն Բաֆեթը Կոկա-Կոլան երկարակեցության աղբյուր է անվանել
Ամերիկացի միլիարդատեր Ուորրեն Բաֆեթը բացահայտել է երկարակեցության գաղտնիքը: 84-ամյա միլիարդատերը պատմել է, որ նա ամեն օր խմում է մինչև 5 շիշ Կոկա-Կոլա, որն իրեն էներգիա է հաղորդում: Այս մասին հայտնում է Fortune-ը: Միլիարդատերը հայտարարել է, որ օրվա ընթացքում իր կողմից օգտագործվող կալորիաների մեկ քառորդ մասը կազմված է գազավորված ըմպելիքից: Նա նաև հստակեցրել է, որ աշխատանքային օրվա ընթացքում 3 շիշ սովորական ԿոկաԿոլա է ըմպում և ևս 2-ը՝ բալի համով, երեկոյան տանը: Նա նաև հավելել է, որ սիրում է նախաճաշին ուտել կարտոֆիլի ֆրի՝ գազավորված ըմպելիքի հետ: Մեկնաբանելով օրվա իր ռացիոնը՝ միլիարդատերը նշել է, որ սա ամենաանվտանգ ճանապարհն է, որին կարելի է հետևել:
ԱՄՆ-ի նահանգներից մեկում օրինականացրել են մարիխուանան
3
ԱՄՆ-ի Ալյասկա նահանգում օրինականացրել են մարիխուանայի օգտագործումը, մշակումը և պահումը: Այս մասին հայտնում է Газета.ру-ն: Փոխանցվում է, որ սա թվով ԱՄՆ-ի 3-րդ նահանգն է, որտեղ օրինականացվել է մարիխուանան: Ավելի վաղ մարիխուանան իրավական կարգավիճակ էր ստացել՝ Կոլորադոյում և Վաշինգտոնում: Նշվում է, որ Ալյասկան ճանաչվել է ամենաերջանիկ և բարեկեցիկ նահանգը ԱՄՆում:
ԱՄՆ-ում «ռուսական ռուլետկա» խաղալու ժամանակ ինքնասպանություն է գործել 17ամյա դեռահաս: Այս մասին հայտնում է Associated Press-ը: Փոխանցվում է, որ դեպքը տեղի է ունեցել Քարսոն քաղաքից ոչ հեռու: Ոստիկանությունից հայտնել են, որ խաղին մասնակցել է ևս մի քանի դեռահաս: Հրազենային վնասվածք ստացած տղային տեղափոխել էին մոտակա հիվանդանոց, որտեղ բժիշկները արձանագրել էին նրա մահը:
ԱՄՆ-ում հրաձգության հետևանքով ինը մարդ է զոհվել
Gallup-ը պարզել է, թե ով է ամերիկացիների համար հանդիսանում համար մեկ թշնամին
ԱՄՆ-ի Միսուրի նահանգի կենտրոնական մասում տեղի է ունեցել հրաձգություն, ինչի հետևանքով ինը մարդ է զոհվել: Այս մասին հայտնում է The Guardian-ը: Կասկածյալը 36ամյա տղամարդ է, ով յոթ մարդու է գնդակահարել Միսուրիի Թեքսասի շրջանի Թայրոն քաղաքում, ապա վիրավորել ևս մեկ հոգու, ինչից հետո զենքնն իր վրա է պահել: Հայտնաբերվել է նաև ըստ երևույթին՝ բնական պատճառներից մահացած տարեց կնոջ դի: Զոհերի մարմինները հայտնաբերվել են Տայրոնի տարբեր հատվածներում: Տեղի ոստիկաններն ասել են, որ շատ բան են տեսել, սակայն կատարվածը «անբնական» է: Թեքսասի շրջանը 30,000 բնակիչ ունեցող բնակավայր է:
Gallup-ը կատարել է ուսումնասիրություններ, որոնց արդյունքում, ըստ ամերիկացիների՝ ՌԴ ԱՄՆ-ի ամենավտանգավոր թշնամին է: Ըստ հարցվածների՝ ամերիկացիների 18 տոկոսը կարծում է, որ Ռուսաստանը հան-դիսանում է ամենամեծ մտահոգությունն ԱՄՆ-ի համար, քան Հյուսիսային Կորեան, Չինաստանը և Իրանն իրար հետ: Ըստ հարցվածների՝ երկրորդ տեղը զբաղեցնում է Հյուսիսային Կորեան, որի վերաբերյալ պատասխան տվել է հարցվածների 15 տոկոսը: Հարցվածներից 12 տոկոսի կարծիքով՝ 3-րդ ամենավտանգավոր թշնամին հանդիսանում է Չինաստանը և միայն հարցվածների 9 տոկոսն է կարծում, որ ԱՄՆ-ի համար վտանգավոր թշնամի է հանդիսանում Իրանը: Բացի այդ, ըստ հարցվածների, այս տարի ավելի մեծ վտանգ կա ԱՄՆ-ից, քան՝ նախորդ տարին էր:
ԱՄՆ-ում դպրոցականը ինքնասպանություն է գործել «ռուսական ռուլետկա» խաղալու ժամանակ
Պենտագոնը WikiLeaks-ի ինֆորմատոր Բրեդլի Մենինգին թույլ է տվել վերածվել կնոջ Կանզաս նահանգի «Ֆորտ-Լիվենվորթ» բանտում իր պատիժը կրող Բրեդլի Մենինգը որոշել է փոխել իր սեռը: Այս մասին հայտնում է Associated Press-ը: Փոխանցվում է, որ ԱՄՆ պաշտպանության նախարարությունը հավանություն է տվել հորմոնալ թերապիայի անցկացման մասին միջնորդությանը։
سñï # 14, 2015Ã.
ՀԵՏԱՔՐՔԻՐ ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆԸ ՀԱՅՏՆԻ 10 ԱՄԵՆԱՀԱՐՈՒՍՏ ՄԱՐԴԻԿ Հարց. Ո՞վ է մարդկության պատմության մեջ ամենահարուստ մարդը: Արդյոք Բիլ Գեյթսն է: Թե Ուորրեն Բաֆֆեթը: Ոչ, նրանք անգամ մոտ չեն, չնայած որ շատ, շատ հարուստ մարդիկ են: Պատմության մեջ ամենահարուստ մարդը եղել է Ջոն Ռոքֆելլերը, եթե նրա կարողությունը չափենք որպես ԱՄՆ ՀՆԱ տոկոս: Անցած տարի Forbes-ը կազմեց միլիարդատերերի իր հերթական ցուցակը, որը կազմված էր 946 մարդկանցից: Նրանց ընդհանուր կարողությունը գնահատվեց 3,5 տրլն դոլար: Դա ավելի շատ է, քան Գերմանիայի ՀՆԱ-ն: Այսօր մենք կպատմենք մարդկության պատմության մեջ հայտնի 10 ամենահարուստ մարդկանց մասին:
4
Ռոքֆելլերի կապիտալը գրեթե կրկնապատկվեց: Իր առաջին գործարքից սկսած Ռոքֆելլերը իր եկամտի 10%-ը նվիրաբերում էր եկեղեցուն: Բացի այդ, նա ակտիվորեն զբաղվում էր բարեգործությամբ: Նա պատմության մեջ հիշվում է որպես ամենահայտնի ֆիլանտրոպներից մեկը: Ջոն Ռոքֆելլերի բարեգործական հիմնադրամը մինչ օրս շարունակում է բարի գործեր կատարել:
ԷՆԴՐՅՈՒ ԿԱՐՆԵԳԻ
կում Կարնեգին հեռացել է գործերից, իր բաժինը վաճառելով Ջոն Պիերպոնտ Մորգանին 225 մլն դոլարով: Սակայն Էնդրյու Կարնեգին հանրությանը հայտնի է ոչ միայն որպես խոշոր ձեռներեց, այլև որպես ժամանակի ամենահայտնի ֆիլանտրոպերից մեկը: 1989թ. նա գրել է հայտնի «The Gospel of Wealth» պատմությունը, որտեղ պնդում է, որ հարստությունը պետք է բաշխվի, որպեսզի բարձրացվի այլ մարդկանց բարեկեցությունը: Էնդրյու Կարնեգին հավատարիմ է մնացել իր խոսքերին և իր ունեցվածքի 90% ծախսել է բարեգործական նպատակներով:
ՆԻԿՈԼԱՅ II
ՋՈՆ ՌՈՔՖԵԼԼԵՐ
Կարողության գագաթնակետ - 298,3 մլրդ. $ Տարիքը այդ ժամանակ – 68
Կարողության գագաթնակետ -318 մլրդ. $ (2007թ. վերջի փոխարժեքով): Տարիքը այդ ժամանակ – 74 Երբ Ջոն Ռոքֆելլերը երիտասարդ էր, նա ասում էր, որ նա երկու երազանք ունի` վաստակել 100 հազար դոլար և ապրել մինչև 100 տարեկանը: Նա մահացավ իր 98 ամյակից 2 ամիս առաջ: Սակայն առաջին երազանքը նա իրականացնել հասցրեց: Ջոն Ռոքֆելլերը ծնվել է աղքատ ընտանիքում: Նրա հայրը` Ուիլիան Ավերի Ռոքֆելլերը, որը հայտնի էր “Մեծ Բիլ” մականունով, անօգնական մի մարդ էր, որն իր ժամանակի մեծ մասն անցկացնում էր, մտածելով, թե ինչպես խուսափել ծանր աշխատանքից: Նրա մայրը` Էլիզան, բապտիստական կրոնի հետևորդ էր և մանկոււց երեխայի մոտ դաստիարակել էր աստվածապաշտություն և աշխատասիրություն: Ռոքֆելլերը սկսել է որպես հասարակ հաշվետար, զբաղվել է մեծածախ առևտրով և հասել է մինչև աշխարհի խոշորագույն նաֆթային ընկերություններից մեկի (Standard Oil) հիմնադրի կարգավիճակը: Նրա ընկերությունը հայտնի է որպես ԱՄՆ պատմության մեջ ամենախոշոր մոնոպոլիան: Standard Oilին էր բաժին ընկել Ամերիկայում նաֆթի վերամշակման 90%: 1911թ. Շերմանի հակամենաշնորհային օրենքի ընդունումից հետո Standard Oil-ը բաժանվեց 34 անկախ ընկերությունների, որոնցում արժեթղթերի մեծ մասը դարձյալ պատկանում էր Ռոքֆելլերին: Standard Oil տրոհման արդյունքում
Էնդրյու Կարնեգին Փիթսբուրգ (ԱՄՆ) է տեղափոխվել Շոտլանդիայից, երբ դեռ երեխա է եղել: Արդեն 13 տարեկան հասակում նա սկսել է աշխատել տեքստիլ ֆաբրիկայում: Էնդրյուն աշխատել է օրական 12 ժամ, շաբաթական 6 օր, 6 օրվա համար ստանալով ընդամենը 2 դոլար: 16 տարեկանում Էնդրյուն սկսել է աշխատել հեռագրատանը: Հետագայում Էնդրյուն դարձել է Թոմաս Սքոթի` Պենսիլվանիայի երկաթուղային ընկերության տիրոջ, անձնական օգնականը: Այնտեղ նա շատ բան է սովորել երկաթուղային բիզնեսի մասին: Սքոթը լավ ուսուցիչ է եղել, իսկ Կարնեգին` հրաշալի աշակերտ: Երբ Էնդրյուն դարձել է 20 տարեկան, նա գրավ է դրել մոր տունը և կատարել է իր առաջին ներդրումները: Նա 500 դոլար ներդրել է Adam Express - FedEx ընկերությունում: Որոշ ժամանակ անց նա ներդրումներ է կատարել մի շարք այլ ընկերություններում, որոնց մեծ մասը կապված է եղել երկաթուղային բիզնեսի հետ: Մինչև 30 տարեկանը նա բավականին շատ արժեթղթեր է ունեցել: Այդ ժամանակ նա ակտիվորեն ներդրումներ է կատարել շոգենավային փոխադրումներում, նաֆթային ընկերություններում: Սակայն իսկապես մեծ փողեր Էնդրյուն սկսել է վաստակել պողպատի արտադրությունից: 1880-ական թթ. նա կառուցել է խոշորագույն պողպատաձուլական ընկերություն, որը զբաղվել է հիմնականում երկաթուղային գծերի արտադրությամբ: 1901թ. 66 տարեկան հասա-
Կարողության գագաթնակետ - 235մլրդ. $ Տարիքը այդ ժամանակ – 49 Նիկոլայ II (Նիկոլայ Ալեքսանդրովիչ Ռոմանովը) վերջին ռուսական ցարն էր: Նա կառավարել է 1894 թվականից մինչև 1917թ. Հեղափոխությունը: Նա աշխարհին հայտնի է նրանով, որ նրա օրոք Ռուսաստանում շատացել են հակասեմիտական տրամատդրությունները, Ռուսաստանը պարտվել է ռուսճապոնական պատերազմում, հեղափոխությամբ, ինչպես նաև որդու հիվանդությամբ, որին կարողանում էր բժշկել միայն խորհըրդավոր Ռասպուտինը: Վերջին ռուսական ցարի կյանքը շրջապատված է եղել բազմաթիվ գաղտնիքներով, լեգենդներով, առասպելներով և խորհրդավոր անհայտ հանգամանքներով: Ընդ որում, հետաքրքիր է, որ Նիկոլայը առանձնապես ջանքեր չի գործադրել մարդկության պատմության մեջ երոորդ ամենահարուստ մարդը լինելու համար: Իր ողջ ունեցվածքը նա ժառանգել է: http://fin4you.net
Îß³ñáõݳϻÝù ѳçáñ¹ ѳٳñáõÙ...
¸²ðÒÆð ²ØÜ ø²Ô²ø²òÆ Ø»Ýù Ïû·Ý»Ýù Ò»½ 818.433-2461
سñï # 14, 2015Ã.
Տեղեկություն գործի կարգավիճակի մասին êÏǽµÁ` ݳËáñ¹ ѳٳñáõÙ… ՎԱԿ-ում Ձեր գործը կմնա "Ընթացքում" կարգավիճակում այնքան ժամանակ, մինչև որ առկա կլինի արտոնագրի` Ձեր ազգականի համար առանձին տեսակը: Ներգաղթողների որոշ խմբերի համար սպասման ժամկետը կարող է տարիներ տևել: Արտոնագրերը բաշխվում են ըստ միջնորդագիրը ներկայացնելու ժամկետի: Միջնորդագիրը ներկայացնելու տարեթիվը, այսինքն այն տարեթիվը, երբ ԱՄՆՆՔԾ ստացել է Ձեր միջնորդագիրը, համարվում է դրա առաջնահերթության տարեթիվը: Առաջնահերթության այս տարեթվով է որոշվում ներգաղթային արտոնագրերի տարբեր տեսակների համար արտոնագրի գործընթացի հերթականությունը: Տեսնելու համար, թե ներկայումս առաջնահերթության որ տարեթվով դիմումներն են քննվում, խնդրում ենք http:// www.travel.state.gov/ կայքում դիտել “ Արտոնագրի տեղեկագիր”-ը: Երբ Ձեր գործի առաջնահերթության տարեթիվը դառնա ընթացիկ, միջնորդագիր ներկայացնողը կաշխատի ՎԱԿ-ի հետ պահանջվող փաստաթղթերը հավաքելու և գործը նախօրոք պատրաստելու համար: Այս ընթացքում Ձեր գործի վերաբերյալ բոլոր հարցերը պետք է ուղղել ՎԱԿ: ՎԱԿ-ի էլեկտրոնային փոստի հասցեն է NVCINQUIRY@state.gov: Կապ հաստատելու լրացուցիչ միջոցների մասին տեղեկատվությունը այստեղ է: Բոլոր հաղորդագրություններում անպայման նշեք Ձեր գործի համարը, ամբողջական անուն ազգանունը և ծննդյան թվականը: ՎԱԿ-ը Ձեր գործի նախնական փուլն ավարտելուց հետո այն կուղարկի հյուպատոսական բաժին և այդ մասին փոստով կտեղեկացնի միջնորդագիր ներկայացնողին, անձին, ում համար տրվել է միջնորդագիրը և օրինական ներկայացուցչին, եթե այդպիսին կա, այն մասին, թե երբ տեղի կունենա մուտքի ներգաղթային արտոնագրի հարցազրույցը հյուպատոսական բաժնում: Ժամադրության այս նամակը պետք է ներկայացնել արտոնագրի հարցազրույցի ժամանակ: Խնդրում ենք նկատի ունենալ, որ գործը ՎԱԿ-ից հյուպատոսական բաժին տեղափոխելու համար կարող է պահանջվել մի քանի շաբաթ: Այդ պատճառով խնդրում ենք սպասել Ձեր հարցազրույցի մասին տեղեկացնող նամակին ՎԱԿ-ից և այնտեղից գործն ուղարկելուց հետո անմիջապես կապ չհաստատել հյուպատոսական բաժնի հետ: Հյուպատոսական բաժին հասնելուց հետո Ձեր գործը կմնա այստեղ մինչև արտոնագրի հարցազրույցը: Ձեր գործի վերաբերյալ հարցերի դեպքում, երբ այն գտնվում է հյուպատոսական բաժնում, խնդրում ենք էլեկտրոնային փոստով նամակ գրել հյուպատոսարանի ներգաղթային արտոնագրերի ենթաբաժնի էլեկտրոնային փոստի հասցեով. ivyerevan@state.gov: Բոլոր հաղորդագրություններում անպայման նշեք Ձեր գործի համարը, ամբողջական անուն ազգանունը և ծննդյան թվականը: Այն գործերը, որոնք տեղում ենթակա չեն հաստատման, հետագա վերանայման համար ուղարկվում են ԱՄՆՆՔԾ ` միջնորդագիր ներկայացնողի
5
բնակության վայրի նկատմամբ իրավասություն ունեցող գրասենյակ: Գործը ԱՄՆՆՔԾ վերադարձնելուց հետո հյուպատոսական բաժինը այլևս տեղեկություն չի ունենում դրա վերաբերյալ: Այս դեպքերում միջնորդագիր ներկայացնողին և անձին, ում համար տրվել է միջնորդագիրը, խորհուրդ է տրվում իրենց հարցերն ուղղել ԱՄՆՆՔԾ այն գրասենյակ, որտեղ սկսել էին միջնորդագրի ներկայացման գործընթացը: Ապաստան ստացողի/փախստականի ընտանիքի վերամիավորման դիմումներ. Միջնորդագրի տեսակ. I-730, մուտքի արտոնագրի տեսակ. YY, ZZ Միջնորդագիր ներկայացողները պետք է ներ -կայացնեն I-730 միջնորդագիրը ԱՄՆՆՔԾ: ԱՄՆՆՔԾ Ձեր կենտրոնը գտնելու համար խնդրում ենք այցելել ԱՄՆՆՔԾ ինտերնետային էջը` www.uscis.gov (Home > about us > find a USCIS office). ԱՄՆՆՔԾ կայքում Դուք կարող եք նաև ստուգել Ձեր միջնորդագրի կարգավիճակը: Միջնորդագիրը հաստատվելուց հետո ՎԱԿ-ի միջոցով գործը ուղարկվում է հյուպատոսական բաժին: Խնդրում ենք նկատի ունենալ, որ գործը ՎԱԿ -ից հյուպատոսական բաժին տեղափոխելու համար կարող է պահանջվել մի քանի շաբաթ: Այդ պատճառով խնդրում ենք ՎԱԿից գործն ուղարկելուց հետո անմիջապես կապ չհաստատել հյուպատոսական բաժնի հետ: Հարցազրույցի օր նշանակելու համար հյուպատոսական բաժինը հեռախոսով կապ կհաստատի միջնորդագիր ներկայացնողի ընտանիքի անդամների հետ: Ձեր գործի վերաբերյալ հարցերի դեպքում, երբ այն գտնվում է հյուպատոսական բաժնում, խնդրում ենք էլեկտրոնային փոստով նամակ գրել հյուպատոսարանի` ներգաղթային արտոնագրերի ենթաբաժնի էլեկտրոնային փոստի հասցեով. ivyerevan@state.gov: Բոլոր հաղորդագրություններում անպայման նշեք Ձեր գործի համարը, ամբողջական անուն ազգանունը և ծննդյան թվականը: Աշխատանքային արտոնագրերի համար դիմումներ.Միջնորդագրի տեսակ. I-140, մուտքի արտոնագրի տեսակ. Հավանական գործատուները I-140 աշխատանքային միջնորդագրերը ներկայացնում են իրենց բնակության կամ գործունեության նահանգը սպասարկող ԱՄՆՆՔԾ կենտրոն: ԱՄՆՆՔԾ Ձեր կենտրոնը գտնելու համար խնդրում ենք այցելել ԱՄՆՆՔԾ ինտերնետային էջը` >www.uscis.gov (Home > about us > find a USCIS office): ԱՄՆՆՔԾ կայքում Դուք կարող եք նաև ստուգել Ձեր միջնորդագրի: Միջնորդագիր ներկայացնելու համար պահանջվող մանրամասն տեղեկությունների համար խնդրում ենք այցելել www.uscis.gov կայքը: Այս ընթացքում Ձեր գործի վերաբերյալ բոլոր հարցերը պետք է ուղղել ԱՄՆՆՔԾ` Ձեր գործի նկատմամբ իրավասություն ունեցող կենտրոն: Միջնորդագիրը հաստատելուց հետո ԱՄՆՆՔԾ գործը ուղարկում է ԱՄՆ պետդեպարտամենտի ՎԱԿ: Պահանջվող փաստաթղթերը հավաքելու և գործը նախապես պատրաստելու համար գործատուն կաշխատի ՎԱԿ-ի հետ: ՎԱԿ-ը Ձեր գործի նախնական փուլն ավարտելուց հետո փոստով կտեղեկացնի միջնորդագիր ներկայացնողին, անձին, ում համար տրվել է միջնորդագիրը և օրինական ներկայացուցչին, եթե այդպիսին կա, այն մասին, թե երբ տեղի կունենա մուտքի ներգաղթային արտոնագրի հարցազրույցը հյուպատոսական բաժնում: Ժամադրության այս նամակը պետք է բերել արտոնագրի հարցազրույցին: Միևնույն ժամանակ ՎԱԿ-ը
կուղարկի Ձեր գործը հյուպատոսական բաժին: Խնդրում ենք նկատի ունենալ, որ գործը ՎԱԿից հյուպատոսական բաժին տեղափոխելու համար կարող է պահանջվել մի քանի շաբաթ: Այդ պատճառով խնդրում ենք սպասել Ձեր հարցազրույցի մասին տեղեկացնող նամակին ՎԱԿ-ից և այնտեղից գործն ուղարկելուց հետո անմիջապես կապ չհաստատել հյուպատոսական բաժնի հետ: Հյուպատոսական բաժին հասնելուց հետո Ձեր գործը կմնա այստեղ մինչև արտոնագրի հարցազրույցը: Ձեր գործի վերաբերյալ հարցերի դեպքում, երբ այն գտնվում է հյուպատոսական բաժնում, խընդրում ենք էլեկտրոնային փոստով նամակ գրել հյուպատոսարանի` ներգաղթային արտոնագրերի ենթաբաժնի էլեկտրոնային փոստի հասցեով. ivyerevan@state.gov: Բոլոր հաղորդագրություններում անպայման նշեք Ձեր գործի համարը, ամբողջական անուն ազգանունը և ծննդյան թվականը: Այն գործերը, որոնք տեղում ենթակա չեն հաստատման, հետագա վերանայման համար ուղարկվում են ԱՄՆՆՔԾ ` միջնորդագիր ներկայացնողի բնակության վայրի նկատմամբ իրավասություն ունեցող գրասենյակ: Գործը ԱՄՆՆՔԾ վերադարձնելուց հետո հյուպատոսական բաժինը այլևս տեղեկություն չի ունենում դրա վերաբերյալ: Այս դեպքերում միջնորդագիր ներկայացնողին և անձին, ում համար տրվել է միջնորդագիրը, խորհուրդ է տրվում իրենց հարցերն ուղղել ԱՄՆՆՔԾ այն գրասենյակ, որտեղ սկսել էին միջնորդագրի ներկայացման գործընթացը: Բազմազանության արտոնագրերի համար դիմումներ. Միջնորդագրի տեսակ. չկա, մուտքի արտոնագրի տեսակ. DV Ի տարբերություն մուտքի ներգաղթային մյուս արտոնագրերի, բազմազանության արտոնագրերի վիճակախաղը միջնորդագրով չի սկըսվում: Փոխարենը, հնարավոր դիմորդները տարին մեկ անգամ, հոկտեմբեր-դեկտեմբեր ամիսներին, www.dvlottery.state.gov կայքի միջոցով մասնակցում են առցանց/օնլայն վիճակախաղին (ստույգ ժամկետը փոփոխական է. լրացուցիչ տեղեկությունների համար դիտեք www.travel.state.gov կայքը): Վիճակախաղի բոլոր մասնակիցներից պահանջվում է այցելել վիճակախաղի կայքը, որպեսզի պարզեն իրենց դիմումի կարգավիճակը կամ այլ կերպ ասած պարզեն արդյոք շահել են, թե ոչ: Շահողները իրենց շահման մասին կարող են տեղեկանալ սկսած մայիսի 1-ից` այցելելով www.dvlottery.state.gov կայքը և ստուգելով իրեnց դիմումի կարգավիճակը (Entry Status Check): Ապա շահող մասնակիցները կայքում կուղղորդվեն դեպի հաստատման էջը, որտեղ կլինեն հրահանգներ հետագա քայլերի վերաբերյալ, ինչպես նաև տեղեկություններ ԱՄՆ ներգաղթի գործընթացի հետ կապված միջնորդավճարների վերաբերյալ: Կայքում Դիմումի կարգավիճակի ստուգումը (Entry Status Check) վիճակախաղում շահելու մասին իմանալու միակ ուղին է: Քենտուքիի հյուպատոսական կենտրոնը փոստով շահման մասին ծանուցող նամակներ չի ուղարկի: Վիճակախաղում շահողները շահման մասին ծանուցում էլեկտրոնային փոստով ՉԵՆ ՍՏԱՆԱ: Ովքեր չեն շահել, այդ մասին կտեղեկանան կայքում Դիմումի կարգավիճակը ստուգելով: Ձեր գործի վերաբերյալ բոլոր հարցերը պետք է ուղղել ՔՀԿ էլեկտրոնային փոստի` KCCDV@state.gov հասցեով: Բոլոր հաղորդագրություններում անպայման նշեք Ձեր գործի համարը, ամբողջական անուն ազգանունը և ծննդյան թվականը: Þ³ñáõݳÏáõÃÛáõÝÁ ¿ç 8-áõÙ
سñï # 14, 2015Ã.
²ØºðÆÎÚ²Ü ºð²¼ McDonald’s-ի պատմությունը êÏǽµÁ ݳËáñ¹ ѳٳñáõÙ... Մաքդոնալդ եղբայրների հետ Քրոքի համաձայնագիրը նախատեսում էր լիցենզիոն վճարումների սահմանափակումներ ռեստորանի համար մինչև 950 դոլարի չափով և ռեստորանի առևտշրջանառությունից ստացած ծառայության վճարումների ընդամենը 1.9%, որից 0.5% փոխանցվում էր Մաքդոնալդներին: Բացի այդ, դեռ ավելի վաղ, Քրոքը որոշել էր, որ «Մաքդոնալդսի» համակարգը չի զբաղվելու լիցենզիայի սեփականատերերին սարքավորումներ վաճառելով և չի ապահովելու մթերքով ու մատակարարմամբ: Այնուամենայնիվ, ընկերությունը անշարժ գույքի մեծ մասը գնում կամ վարձակալում էր, որտեղ տեղակայված էին ռեստորանները: Եվ այս ծրագիրը շուտով մեծ առավելություն է ստանում մրցակիցների հանդեպ: Քրոքի շահերի մեջ էր անել ամեն ինչ, որպեսզի լիցենզավորված անձինք բարձրացնեին առևտրաշրջանառությունը: Եթե այդ անձինք բիզնեսի մեջ պարտություն կրեին, ապա Քրոքն էլ իրենց հետ միասին պարտություն կկրեր և հակառակը: Քրոքը գործածում է իր հավատացնելու ունակությունը` համոզելով առաջին իսկ պատահած լիցենզավորված անձանց պայմանագիր ստորագրել, վարկավորողներին օգնել գտնել հեռանկարային մատակարարների և ֆինանսավորել իր նորաստեղծ կազմակերպությանը: Ռեյը այնպես էր հավատում իր երազանքին, որ մինչև 1961թ. նա ընկերությունից ոչ մի դոլար չէր վերցնում իրեն որպես աշխատավարձ: Եվ այսպես, բանաձևը սկսեց աշխատել: 1956թ. 14 «Մաքդոնալդս» ռեստորանների առևտրաշրջանառությունը կազմում է 1.2 մլն դոլար, որտեղ վաճառվում է 50 մլն համբուրգեր: Ընդամենը չորս տարի անց 228 ռեստորանների առևտրաշրջանառությունը կազմում է 37.6 մլն դոլար: 1960-ական թվականների կեսերին ընկերությունը վաճառում է մոտ 400 մլն համբուրգեր: Բայց Քրոքը հասկանում է, որ հետագա զարգացման համար անհրաժեշտ է Մաքդոնալդ եղբայրներից գնել իրենց պատկանող գործը, որպեսզի ազատվի պայմանագրի սահմանափակումներից: Չնայած ռեստորանների հաջող աշխատանքին, 1960թ. ընկերության մաքուր եկամուտը կազմում է 77.000 դոլար, իսկ երկարաժամկետ պարտքերը` 5.7 մլն դոլար: Եղբայրները 2.7 մլն կանխիք դոլար
6
պահանջեցին, որից 700.000 դոլարը հարկերի համար էին նախատեսել, իսկ մնացած 2 մլն կիսելու էին իրար միջև: Նրանք գիտեին, որ այդ ժամանակաշրջանի համար շատ խելամիտ վարձավճար են պահանջում: 1961թ. Քրոքին հաջողվում է ընկերության անշարժ գույքի դիմաց փոխառություն ստանալ: Եվ չնայած վերջնական արդյունքում փոխառության վճարմանը նա ծախսում է 14 մլն դոլար, սակայն գնում է իր աճող համակարգի կառավարման կարողությունը: Նույն տարի Իլլինոյս նահանգի` Ելկ Գրոուվ Վիլլեջում, ռեստորանի նկուղում, նա բացում է համբուրգերալոգիայի ինստիտուտ` ուսումնական դասարաններով նոր լիցենզավորված անձանց և ռեստորանների տնօրենների համար, որը հետագայում դառնում է միջազգային ուսումնական կենտրոն` գործածելով կատարելագործված մեթոդների ուսուցումը: Վերելքի աճին նպաստում էին` առևտրաշրջանառությունը, ռեստորանների քանակը, վաճառված համբուրգերների քանակը և սահմանված այն չորս կարևոր սկզբունքները` որակ, սպասարկման մակարդակ, մաքրություն և մատչելի գներ, որոնք երբևիցէ հայտնի չէին եղել արագ սպասարկման արդյունաբերության մեջ: Արդեն 1963թ. օրական 1 մլն համբուրգեր է վաճառվում: Ցանցի տասնամյակի կապակցությամբ 1965թ. Հոլիվուդում տեղի ունեցավ առաջին ազգային հանդիպումը լիցենզավորված անձանց և ռեստորանների սեփականատերերի միջև: Հենց այդ տարի «Մաքդոնալդսը» դառնում է բաժնետիրական ընկերություն` ազատ վաճառելով իր 22.5 մլն դոլար արժողությամբ բաժնետոմսերը: Ընդամենը մի քանի շաբաթվա ընթացքում մեկ բաժնետոմսի գինը աճում է մինչև 49 դոլար: Ռեյ Քրոքի համար առանց աշխատավարձ ստանալու տարիները արդարացվեցին: Առաջին բաժնետոմսերը, որոնք նա վաճառեց, արժեին 3 մլն դոլար, իսկ իր մոտի եղած բաժնետոմսերը` 32 մլն դոլար արժողություն: Նույնիսկ Քրոքի գործընկեր` Ջոն Մարտինոն, նրա հետ կիսում է հաջողությունը` վաճառելով 300.000 դոլար արժողությամբ բաժնետոմսեր: Մեկ տարի անց, 1966թ. հուլիսի 5-ին «Մաքդոնալդսը» հայտնըվում է Նյույորքյան գործակալությունների ցուցակում, ինչը համբուրգեր արտադրող ռեստորանների ցանցի համար լուրջ նվաճում էր հանդիսանում: 1967թ. համբուրգերի գինը «Մաքդոնալդսում» 15 ցենտից բարձրանում է մինչև 18 ցենտ, դա առաջին բարձրացումն էր, ինչ Մաքդոնալդ եղբայրները սահմանել էին երկու տասնամյակ առաջ: 1970-ական թվականների սկզբին առևտրաշրջանառությունը բոլոր 50 նահանգներում և ԱՄՆ սահմններից դուրս
գտնվող երկրներում տեղակայված մոտ 16.000 «Մաքդոնալդս» ռեստորանների ցանցի եկամուտը կազմում է 587 մլն դոլար: Նույն տարի Միննեսոտա նահանգի` Բլումինգոն քաղաքում գտնվող ռեստորանը, առաջինն էր, որը տարեկան ուներ 1 մլն դոլար առևտրաշրջանառություն, իսկ Վայկիկիում գտնվող մյուս ռեստորանը դառնում է առաջինը, որտեղ հաճախորդներին նախաճաշ էին առաջարկում: Հաջորդ տարի առաջին Մաքքաղաքը բացվում է Չուլա Վիսթում (Կալիֆորնիա նահանգ): 1972թ. «Մաքդոնալդսը» անցնում է առևտրաշրջանառության միլիարդը հատող նիշը և տեղի ունենում բաժնետոմսերի հինգերորդ մասնատումը: 1975թ. Արիզոնա նահանգի` Սյեռա-Վիստա քաղաքում, բացվում է առաջին ՄաքԱվտո ռեստորանը: Այսօր ԱՄՆ–ում այդ նոր մատակարարման համակարգը ամբողջ «Մաքդոնալդս» ռեստորանների առևտրաշրջանառության կեսըն է կազմում: Այդ նույն տարի 20 երկըրներում գտնվող ընկերության 3076 ռեստորանների առևտրաշրջանառությունը կազմում է 2.5 մլն դոլար: Հաջորդ տարի վաճառված համբուրգերների թիվը կազմում է 20 մլրդ: 1977թ. Ռեյ Քրոքը նշանակվում է որպես «Մաքդոնալդսի» Գլխավոր Նախագահ, իսկ Քրոքի առաջին ռեստորանում գրիլի վրա աշխատող Ֆրեդ Տերները Կառավարման Նախագահ: Այդ տարի ավելի քան 1000 ռեստորաններում առևտրաշրջանառությունը 1 մլրդ դոլարից անցնում է, իսկ 11 ռեստորան հատում են 2 մլն դոլարի սահմանագիծը: 1980թ. 27 երկրներում 6263 ռեստորան 6.2 մլրդ առևտրաշրջանառություն են կատարում` վաճառելով 35 մլրդ համբուրգեր: 1984թ. Հունվարի 14-ին մահանում է Ռեյ Քրոքը` իրականացնելով “Մաքդոնալդսի” հետ կապված իր երազանքները: Նույն տարի իր ընկերության առևտրաշրջանառությունը անցնում է 10 մլրդ դոլարը` 36 երկրների 8300 ռեստորաննորում վաճառելով 50 մլրդ համբուրգեր: Նոր «Մաքդոնալդս» ռեստորան աշխարհում բացվում է ամեն 17 ժամը մեկ և տարեկան միջին ռեստորանի առևտրաշրջանառությունը կազմում 1.264.000 դոլար:
Þ³ñáõݳϻÉÇ...
سñï # 14, 2015Ã.
7
ö²êîºð Դոլարի պատմությունը 18-րդ դարում դոլլար անվանում էին ամերիկայն գաղութարարների մանր փոխանակվող մետաղադրամներին: Այժմ այդ անվանումը կրում է 27 պետությունների արժույթը, իսկ ամերիկյան դոլլարի համաշխարհային լիդերությունը կասկածի չի ենթարկվում արդեն ավելի քան կես դար: 1786 թ. Ամերիկյան կոնգրեսը օրենք ընդունեց սեփական դրամային միավորի ստեղծման մասին` դոլլար: Մինչ այդ Հյուսիսային Ամերիկայում շրջանառվում էին արծաթյա տալերները` հոլանդական, գերմանական, ավստրիական: Տալեր (գերմ. tal – հովիտ) միջնադարյան մետաղադրամի անվանում է, որը առաջին անգամ 1519թ. հայտնվել է Գերմանիայում: Այդ տարիներին Իոխիմստալում, որը գտնվում է Բոհեմյաի հանքային լեռներում, գտնվել են արծաթե հանքաքարերով հարուստ հանքաշերտեր: Այս արծաթից հատված մետաղադրամներին սկզբից անվանում էին «իոխիմստալեր», իսկ ավելի ուշ պարզապես «տալեր»: Տարբեր
երկրներում այս բառը տարբեր ձևերով էին խոնարհում, այսպիսով thaler –ից առաջացել են Իտալիայի, Իսպանիայի, Հոլանդիայի, Սկանդինավյայի մետաղադրամների անվանումները` daler, dalar, daaler, talero և այլն: Այս բառից է նաև ծագել «դոլլար» անվանումը: Այս բառը իր երկրորդ ծնունդը ունեցավ արդեն Նոր Աշխարհում: Անգլիական և իսպանական գաղութներում լայնորեն կիրառվում էին իսպանական մետաղադրամները` պեսո, որին նորաբնակներից շատերը անվանում էին դոլլար: Դրա հետ էլ կապված է նաև հայտնի նշանի $ հայտնվելը: Երկար անգլիական piese of eight (մեկ ութերորդ, ֆունտ),որին դեռ գաղությալները պեսո էին անվանում, թղթի վրա հայտնվեց որպես ջնջված ութ, որը և արդյունքում դարձավ $:1786թ. ԱՄՆ –ի պաշտոնական արժույթի շրջանառության մեջ մտնելուց իշխանությունը որոշեց հին սովորույթի համաձայն նոր
թղթադրամի անվանումը չփոխել: Եվ նրանց սպասվում էր անհամեմատելիորեն ավելի պայծառ ապագա, քան իրենց գերմանացի նախնիներին: 1792 թ –ից դոլլարի բաղադրությունը կազմում էր մաքուր ոսկի` 1.6033 գրամ կամ մաքուր արծաթ `24.057 գրամ: 80 տարի անց 1873թ. ոսկյա դրամը հռչակվեց պաշտոնական արժույթային միավոր, իսկ ոսկու ստանդարտի մասին օրենքով 1900թ. Ամրապնդվեց իր նոր ոսկու բաղադրությունը` 1.50463 գրամ: Սկզբում դոլլարը արծաթյա էր, հետո հայտնվեցին նաև թղթադրամները: Բոլորը նույն գույնի և չափի, ջրային նշաններով և Միացյալ Նահանգների հիմնադիր հայրերի լուսանկարներով: 1$ – Ջ. Վաշինգտոն 2$ – Թ. Ջեֆֆերսոն 5$ – Ա. Լինկոլն
10$ – Ա. Համիլտոն 20$ – Է. Ջեկսոն 50$ – Ու. Ս. Հրանտ 100$ – Բ. Ֆրանկլին Առաջին անգամ դոլլարը կանաչ գույն ստացավ նախագահ Լինկոլնի ժամանակաշրջանում: Þ³ñáõݳϻÉÇ...
سñï # 14, 2015Ã.
ՔՀԿ-ը Ձեր գործի նախնական փուլն ավարտելուց հետո կուղարկի Ձեր գործը հյուպատոսական բաժին: Խնդրում ենք նկատի ունենալ, որ գործը ՔՀԿ-ից հյուպատոսական բաժին տեղափոխելու համար կարող է պահանջվել մի քանի շաբաթ: Այդ պատճառով խնդրում ենք սպասել Ձեր հարցազրույցի մասին տեղեկացնող նամակին ՔՀԿ-ից և
8
այնտեղից գործն ուղարկելուց հետո անմիջապես կապ չհաստատել հյուպատոսական բաժնի հետ: Հյուպատոսական բաժին հասնելուց հետո Ձեր գործը կմնա այստեղ մինչև արտոնագրի հարցազրույցը: Ձեր գործի վերաբերյալ հարցերի դեպքում, երբ այն գտնվում է հյուպատոսական բաժնում, խնդրում ենք էլեկտրոնային փոստով նամակ գրել հյուպատո-
սարանի` ներգաղթային արտոնագրերի ենթաբաժնի էլեկտրոնային փոստի հասցեով. ivyerevan@state.gov: Բոլոր հաղորդագրություններում անպայման նշեք Ձեր գործի համարը, ամբողջական անուն ազգանունը և ծննդյան թվականը: http://armenian.armenia.usembassy.gov/