UITGEVER
Provençaals kerstdorp in de aanbieding
DIRECTEUR Tim Voncken HOOFDREDACTEUR Frank Seuntjens MEDEWERKERS Rob Bauer, Peter Crombach, Hetty van Dongen, Sandra Israel, Frank Trübisch en Mieke Winants. INSTUREN KOPIJ/AGENDATIPS Deadline uitgave januari: vrijdag 28 december 18.00 uur E-mail: info@vonti.nl Telefoon: 045-8888273 Postadres: Kapelstraat 12 6369 GE Simpelveld De volgende uitgave is in de tweede week van januari verkrijgbaar.
Sjef en Elly Senden uit Brunssum toveren jaarlijks hun woonkamer om tot een Provençaals kerstdorp. Hun ‘Village de Noël’ wordt bevolkt door meer dan 300 ‘santons’: aardewerken beeldjes, gehuld in klederdracht uit de napoleontische tijd. Behalve een kerststal is het Zuid-Franse dorpje onder meer een raadhuis, kerk, café, bakkerij, markt en jeu de boulesbaan rijk. Omdat de jaren gaan tellen, wil het echtpaar het kerstdorp nu van de hand doen. Wie belooft hun levenswerk permanent tentoon te stellen, krijgt het in bruikleen. Pagina 20/21
Idyllisch Eys steelt ieders hart
ADVERTENTIEVERKOOP Ronald Schleepen: (+31) 06-51323706 Tim Voncken: (+31) 06-11914483 Telefoon kantoor: (+31) 045-8888273 E-mail: info@vonti.nl Postadres: Kapelstraat 12 6369 GE Simpelveld
Zelf noemt hij het bescheiden een ommetje, maar in werkelijkheid had zijn wandeling door Eys en nabije omgeving toch meer weg van een trektocht. Schrijver/ dichter Peter Crombach raakte onder de indruk van de ‘on-Nederlandse’ kerk, de nisjes met heiligenbeelden, de vele vakwerkfragmenten en de adembenemende vergezichten.
WEBSITE MYPC Heerlen VORMGEVING Rob van Hugten
DRUK Drukkerij Cartim (België) DISTRIBUTIE Mediabureau Vonti WORD VRIEND VAN LIMBURG PLUS Voor € 17,50 ontvangt u een jaar lang Limburg Plus (11 edities) plus voorrang en korting op evenementen van dit blad. Mail uw naam en adresgegevens naar info@vonti.nl o.v.v. ‘Vriend’ of bel: 045-8888273 of 06-11914483. INTERNET www.limburgplus.nl Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen of vermenigvuldigd zonder schriftelijke toestemming van de uitgever. De uitgever aanvaardt geen aansprakelijkheid voor schade, mogelijk geleden door informatie uit dit blad dat met de grootst mogelijke zorgvuldigheid wordt samengesteld.
Pagina 13
De trouw van een vroedvrouw Leny Ramaekers-Koot (82) lijkt wel met een navelstreng te zijn verbonden aan de voormalige Vroedvrouwenschool in Heerlen. Ze studeerde er af als verloskundige, werkte er in de polikliniek en nu geniet ze er van haar pensioen. De vroegere Sint Elisabeth-kliniek is inmiddels namelijk onderdeel van woonen zorgcentrum Vitalis Parc Imstenrade.
Veel leesplezier!
Pagina 37
Frank Seuntjens
INHOUDSOPGAVE 5 Geld & Recht 6/7 Het leven van een Kleine Zuster 11 15 17 19 23 25 27
in beeld Therapeute Maddy Kersten Een relatie maakt gelukkiger en gezonder Jansen & Jansen, een mini-woonboulevard BTW heffen op gezondheidszorg? Volgens Bartjens moet Barbertje hangen Op uw gezondheid Panelrubriek
Jaargang 3. Nr. 11 December 2012
29 Puzzelpagina 31 Bedrijfspresentatie Neven Meubelen 33 Column hoofdredacteur, Rechtdoorzee, Filmhuis de Spiegel 35 Kruidenrubriek, boekrecensie winteralmanak 38 Uitgaanstips
www.limburgplus.nl ►
3
Geschillencommissie voor webwinkels
Pleidooi voor Bel-niet-aan register
Behalve de Geschillencommissie Thuiswinkel is er nu ook de Geschillencommissie Webshop. Daar kunnen consumenten terecht met klachten over zowel internetwinkels die zijn aangesloten bij de Stichting Webshop Keurmerk als over webshops die zich zelfstandig hebben geregistreerd bij deze geschillencommissie. Internetwinkels die zijn gelieerd aan de Nederlandse Thuiswinkel Organisatie vallen onder de Geschillencommissie Thuiswinkel. Bij klachten moet de consument eerst proberen om er met de winkel uit te komen. Lukt dat niet dan volgt de stap naar de geschillencommissie. Dat kost 25 euro, maar dat geld krijgt de klager terug als hij in het gelijk wordt gesteld.
De Consumentenbond wil in navolging van het Belme-niet register nu ook een Bel-niet-aan register. Veel mensen zijn niet gediend van colporteurs die ongevraagd aanbellen. Sommige consumenten voelen zich onder druk gezet of zelfs geĂŻntimideerd om een overeenkomst te sluiten. De Consumentenbond vindt het vreemd dat er geen afmeldregister is voor deze indringende verkoopmethode op nota bene de drempel van iemands eigen huis. Voor andere verkoopmethodes bestaan zulke registers wel, zoals het eerder genoemde Bel-me-niet register, Postfilter en SMS dienstenfilter. De Consumentenbond wil het register tegen colportage nu afdwin-gen met een breed gesteunde petitie.
samenstelling Frank Seuntjens
bronnen www.geldenrecht.nl en Consumentenbond
Geld & recht Relatie voorbij? Niet naar notaris
Minder pinnen na fraudeberichten
Partners met een samenlevingscontract die besluiten uit elkaar te gaan, hoeven daarvoor meestal niet de gang naar de notaris te maken. Heel vaak staat in een samenlevingscontract al vermeld dat het kan worden opgezegd door de andere partner een aangetekende brief te sturen waarin wordt meegedeeld dat het contract wordt opgezegd. Ook wordt dikwijls vastgelegd dat het contract automatisch wordt ontbonden bij de feitelijke beĂŤindiging van de samenleving. Als er kinderen in het spel zijn en/of gezamenlijke bezittingen, zoals een huis, kan het verstandig zijn om wel naar de notaris te gaan. De notaris kan de afspraken vastleggen die samen met de ex-partner zijn gemaakt.
Op dagen dat de krant bericht over fraude met betaalpassen, grijpen consumenten minder vaak naar hun pinpas. Dit blijkt uit onderzoek van De Nederlandsche Bank. Skimming is de afgelopen jaren flink toegenomen: van nog geen 4 miljoen euro in 2005 tot 39 miljoen in 2011. Skimming is betaalpasfraude waarbij de pas wordt gekopieerd en de pincode op slinkse wijze wordt achterhaald. Vervolgens wordt de betaalrekening geplunderd. Als het nieuws gaat over fraude bij geldautomaten daalt het pinpasgebruik met 2 tot 3 procent. Het effect is het sterkst als het voorpaginanieuws is. De berichtgeving beklijft overigens niet lang. De volgende dag pinnen consumenten weer als voorheen.
www.limburgplus.nl â–ş
5
Het leven van een Kleine Zuster in beeld
Het Joseph Savelberg-klooster in Heerlen is het vroegere moederhuis van de congregatie De Kleine Zusters van de Heilige Joseph. Na een grondige restauratie is het monumentale klooster nu opengesteld voor het publiek. Bezoekers kunnen in de voormalige refter en sacristie de permanente tentoonstelling ‘een Leven lang’ bekijken. Deze expositie geeft een indringend beeld van het leven en werk van de zusters die zichzelf wegcijferden om anderen te helpen. De geschiedenis van de congregatie voert terug naar 1865. In dat jaar nam de Heerlense priester Joseph Savelberg samen met zeven religieus ingestelde vrouwen zijn intrek in een pand aan de Gasthuisstraat. Ze zorgden daar voor zo’n dertig hulpbehoevende bejaarden en ongeveer twintig arme weeskinderen. Om voortzetting van deze hulpverlening te waarborgen, werd in 1872 later een congregatie gesticht en traden de eerste zusters in. De begintijd was buitengewoon zwaar. Er werd bittere armoede geleden. Vaak moesten de zusters bij boeren in de omgeving om voedsel gaan bede-
len. Desondanks groeide de congregatie gestaag. Het onderkomen werd in de loop der jaren dan ook te klein. Na de eeuwwisseling werd aan het einde van de Gasthuisstraat een nieuw moederhuis gebouwd, het huidige Huize De Berg. Zuster Oda Het oude klooster werd overgedaan aan de Orde van de Karmelietessen. Dat was tegen het zere been van moeder-overste Oda Hommelberg, de eerste vrouwelijke leidinggevende. Zij vond het verschrikkelijk dat de bakermat van haar congregatie in andere handen was overgegaan. Zuster Oda rustte dan ook niet voordat het pand was teruggekocht. Het werd ingrijpend verbouwd en officieel Joseph Savelberg-klooster gedoopt. Tot 2008 zouden de Kleine Zusters van Sint Joseph er blijven wonen. De congregatie, die duizenden nonnen heeft voortgebracht, werkte vooral in ziekenhuizen, inrichtingen en op scholen. Ze verzorgden, verpleegden en gaven les. De Kleine Zusters traden nooit op de voorgrond. Ze deden met liefde en toewijding wat ze als hun plicht beschouwden, vaak zonder loon en zonder vrije tijd. Op dit moment telt de congregatie in Nederland en België nog 186 leden. Deze zusters hebben ondertussen allemaal de pensioengerechtigde leeftijd bereikt. Sinds 1971 zijn er geen vrouwen meer ingetreden. Kap en habijt Omdat de congregatie daardoor in de niet al te verre toekomst zal ophouden te bestaan, is besloten tot een permanente tentoonstelling. Zo kan de buitenwacht kennis maken met de vrouwen die schuilgingen achter kap en habijt. Ze vertellen waarom ze kozen voor een leven in het klooster en wat dat voor hen betekende. Een leven lang geeft zo een unieke inkijk in een voorheen gesloten wereld.
Bezoekadres:
Gasthuisstraat 2, Heerlen, telefoon: 045-5719820. Openingstijden: 10.30-17.00 uur. (maandag en woensdag gesloten)
Entree:
5 euro voor volwassenen, 4 euro voor houders 65+pas en groepen boven de 15 personen 3 euro. Rondleidingen op afspraak en mogelijk in Nederlands, Duits, Engels en Frans. De Kapel en de Serre kunnen worden gehuurd voor vergaderingen, recepties e.d.
Voor meer informatie: www.savelbergklooster.nl of 045 – 571 9820 www.limburgplus.nl ►
7
We zijn eindelijk klaar met de verbouwing! Zoals eerder gezegd, zijn we omgeschakeld naar een nieuw concept. Bij dit concept hoef je niet ongezellig op te staan, maar kruis je alles zelf aan wat je wilt op de bijgeleverde bestellijst en wij brengen het aan tafel.
Gevestigd in Heerlen en herkenbaar aan zijn alom bekende twee leeuwen heeft het familiebedrijf sinds 1994 een stabiele geschiedenis en brede klantenkring opgebouwd. Oorspronkelijk werden originele Chinese, Indonesische en authentieke Japanse Teppan Yaki gerechten, vers klaargemaakt aan tafel, aangeboden. Hierna introduceerde De Kroon als voorloper het gezonde concept van wokken met een grote variëteit aan groenten en oriëntaalse sauzen. Gastheer en –vrouw Xu herkenden de noodzaak aan een nieuw concept waar beide opties met elkaar werden gecombineerd zodat alleen het beste van het beste kan worden geboden aan hun klanten. Na een korte maar zeer intensieve verbouwing opent restaurant De Kroon in Heerlen dan ook zijn deuren met een nieuwe inrichting en nieuw concept: ALL YOU CAN EAT Sushi, Japanse grill & Wok. Bij dit concept worden alle gerechten aangeboden: Chinees, Indonesisch, Japans en sushi! Men kan de gekozen gerechten aankruisen op een bestellijst, waarna deze vers worden bereid en aan tafel gebracht. Je kunt weer gezellig aan tafel blijven zitten én genieten van een Aziatische culinaire wereldreis, onbeperkt tegen een vaste prijs! Verder worden ook voor degenen met wat minder tijd de opties bij het afhalen uitgebreid met de keuze aan Japanse grill en sushigerechten.
Verjaardagsfeestje, jubileum, teamuitje of gewoon een gezellig diner? Bezoek dan restaurant De Kroon in Heerlen en je bent verzekerd van een heerlijke avond! Neem deze pagina mee en ontvang als Limburg Plus-lezer een introductiekorting van 20% bij je volgende bezoek aan restaurant De Kroon. Bezoek voor meer informatie de website www.dekroonheerlen.nl of volg ons via www.facebook.com/de.kroon. heerlen en blijf op de hoogte van het laatste nieuws en acties. WOK De Kroon Ganzeweide 51, 6413 GB Heerlen T: 045-523 25 43 www.dekroonstijl.nl
www.limburgplus.nl ►
9
Via het oor verlost van hoofdpijn en stress Hoofdpijn, duizeligheid, stress, spanning in de rug of nek. Het zijn veel gehoorde klachten. Maddy Kersten pakt niet alleen de symptomen aan, maar ook de oorzaak. Zij behandelt deze aandoeningen effectief met behulp van (oor-)acupunctuur of voetreflexologie. Met acupunctuur worden door middel van pijnloze naalden bepaalde plekken in uw lichaam aangesproken. Daardoor heft het lichaam zelf de blokkades op. Gezien de positieve resultaten heeft de World Health Organisation (WHO) deze geneeswijze officieel erkend als bewezen behandeling. Het oor dient als beginpunt om stressgerelateerde klachten te verhelpen. Het oor staat namelijk in verbinding met het zenuwstelsel. Dat is de verklaring waarom deze therapie als zo succesvol en waardevol te boek staat. Voor mensen die problemen hebben met naalden, of kinderen, wordt er gebruik gemaakt van kleine ‘bolletjes’ die op de plaats van het oor correspondentie punt (OCP, de feitelijke blokkade) worden geplakt. Op deze manier is het toch mogelijk de behandeling uit te voeren met dezelfde uitwerking.
Referentie uit gastenboek: “Enkele weken geleden kwam ik bij jou terecht vanwege hoofdpijn en rugpijn. Na meerdere behandelingen voel ik echt verbetering. Ik heb meer energie. Kortom: ik ben zeer tevreden.” Fatima.
Therapeutische Praktijk Kersten Van Lennepstraat 14, 6416 EG Heerlen (Molenberg) Telefoonnummer: 045-8505115 www.praktijkkersten.nl Aangesloten bij de beroepsvereniging VBAG/RBNG. Erkend door zorgverzekeraars.
www.limburgplus.nl ►
11
Een veelzijdig ‘ommetje’
in Eys
Het kerkdorp Eys, gemeente Gulpen-Wittem, wordt omgeven door een adembenemend heuvellandschap. Het trekt als een magneet, maar we hebben ons voorgenomen om de steile klimmen vandaag enigszins links te laten liggen en vooral het dorp zélf te verkennen. Het is de Sint Agathakerk uit de 18e eeuw die het eerst onze aandacht trekt. De kerk heeft een onNederlandse architectuur en geeft Eys meteen iets extra’s. Rondom de kerk liggen enkele historische panden. Let hier eens op de vele details zoals vakwerkfragmenten, nisjes met heiligenbeelden en toepassing van stoere Kunradersteen. Als een staalkaart van wat verder in het dorp en omgeving te zien is.Alle windrichtingen zijn hier even uitnodigend. Bij de kerk steken we recht over de Wezelderweg in. Vrijwel meteen springt links en rechts de Eyserbeek in het oog. Het levert mooie doorkijkjes op. Even later vervolgen we onze route via de Hoebigerweg, die enigszins dienst doet als grens tussen bebouwing en natuur, en uiteindelijk overgaat in een holle weg. Hier is het genieten geblazen. Aan de sfeervolle kruising van holle wegen staat een wegkruis, zoals er zovelen zijn in het Zuid-Limburgse landschap. Jaarlijks wordt in Eys op Goede Vrijdag, in samenwerking met de parochie, een wegkruisentocht gelopen die zich in een toenemende belangstelling mag verheugen. We steken de Kelderweg over en lopen rechtdoor, Op de Kamp in. Enkele boerenwoningen onderstrepen het landelijke karakter van het dorp. Aan het eind rechts omhoog, waar we de voormalige spoorlijn Aken-Maastricht oversteken. Dit spoor doet tegenwoordig dienst voor de stoomtrein van de ZLSM. Windmolens Bij de wegwijzer bovenop kiezen we voor de richting Baneheide. De weg boven op het plateau laat de omgeving in al zijn pracht zien en trakteert met gulle hand op het ene vergezicht na het andere. Rechts richting Nijswiller en verder, met de windmolens in Duitsland aan de horizon. Links Eys met de karakteristieke zendmast, de molen van Vrouwenheide en de Huls. De Karstraat gaat over in een romantische holle weg. Aan het einde hiervan slaan wij linksaf, weer richting Eys. Als in een ansichtkaart naderen we het spoorwegtunneltje. Maar we hebben kasteel Goedenraad,
aan de overzijde van het spoor en de weg, verscholen in het groen, dan natuurlijk al ontdekt. Dit deel van Eys heet Overeys. We volgen de grote weg richting Eys en hebben ruimschoots de gelegenheid om te genieten van de vele typische kenmerken die dit prachtige dorp rijk is. Links en rechts nodigen zijwegen uit tot een extra lus. Maar dat stellen we uit tot een volgende keer. Wie weet wat voor moois dáár op ons wacht. tekst & foto’s Peter Crombach
Eys bij de Piepert hoor ik het rustig kabbelende water vlakbij de geheimzinnige tunnel onder het spoor mijn verhalen bewaar ik toch maar even voor later ik ben bang dat ik de breekbare rust hier verstoor bij de Sint Agathakerk geniet ik van de sfeer rondom van stoere boerderijen en huizen uit Kunradersteen stiekem kijk ik op een binnenplaats en gluur achterom er is niemand te zien, ik heb het rijk voor mij alleen bij kasteel Goedenraad probeer ik dichterbij te komen maar meer dan een glimp geeft het monument niet prijs verscholen in het groen en nabij zacht ruisende bomen komt dit in de buurt van het spreekwoordelijke paradijs bij de Zwartebrugweg tuur ik langs de boeiende horizon dit zou een afbeelding voor een legpuzzel kunnen zijn want zelfs de zendmast past met gemak op het karton maar waar laat ik nu in vredesnaam die stoomtrein? © Peter Crombach, Ransdaal
www.limburgplus.nl ►
13
Een relatie maakt gelukkiger en gezonder ‘Niemand hoeft ongewild alleen te blijven’. Daar zijn ze bij Mens & Relatie, bureau voor relatiebemiddeling, rotsvast van overtuigd. “Zeker nu, met de feestdagen voor de deur, is het goed dat mensen weten dat wij hen op weg kunnen helpen naar een gelukkige en duurzame relatie”, zegt algemeen directeur Radboud Visser.
Onderzoeken hebben uitgewezen dat mensen met een relatie gelukkiger en gezonder zijn, weet Visser: “Een relatie biedt meer mogelijkheden, je kunt bijvoorbeeld plezier en verdriet delen. Ook kun je dingen samen ondernemen en dat is voor veel mensen prettiger dan om alleen een restaurant binnen te stappen of om als alleenstaande tussen stellen aan het kerstdiner te zitten. Mensen die een relatie hebben, geven hun leven een hoger cijfer.” In 1983 startte Merel Mönch met Mens & Relatie en tien jaar later nam haar zoon Radboud Visser het relatiebureau van haar over. “We beschikken over consulenten in alle grotere steden van Nederland. Zo ook in bijvoorbeeld Maastricht, Heerlen en Venlo. Het is onze werkwijze om iemand thuis te bezoeken. We willen graag weten wie er voor ons zit, maar vooral hoe serieus de zoektocht naar een partner is. In een twee uur durend gesprek leren we onze klant en zijn of haar wensen kennen. Er worden vragen gesteld over afkomst, opleiding en hobby’s. Op basis van die gegevens en eerste indruk proberen wij mensen bij elkaar te brengen. De klant neemt zelf telefonisch contact op met diegene die wij voorstellen. Dan vindt er een ontmoeting plaats. Drie van de vier mensen die zich bij ons inschrijven, vinden binnen een jaar een partner.” Drukte Door de jaren heen zijn mensen niet veranderd, vindt Visser. “Wel zijn de omstandigheden waarin we ons bevinden veranderd. Ons leven is gehaaster, drukker. Veel alleenstaanden hebben hun leven wel voor elkaar,
maar vinden in die drukte geen tijd om anderen te ontmoeten. Daarin bieden wij de helpende hand, creëren we de rust waarin mensen de tijd kunnen nemen om op zoek te gaan naar die ene ware. Het is zo mooi om te zien als dat lukt. Soms krijgen we zelfs een uitnodiging voor een bruiloft.” De drempel van een relatiebureau blijkt vaak nog te hoog. “Dat is jammer”, zegt Visser. “We vragen overal om hulp: bij de verkoop van een huis, de zoektocht naar een baan etcetera. Maar als het om een relatie gaat, willen we alles zelf oplossen. Het is ook een grote stap. Mensen worden uit hun vertrouwde ritme gehaald, geven heel persoonlijke dingen uit handen. Maar mensen die de stap waagden, zeggen achteraf: ‘had ik dat maar veel eerder gedaan’.” Directeur Radboud Visser van Mens & Relatie. ‘Soms krijgen we zelfs een uitnodiging voor een bruiloft.’ Meer informatie: www.mens-en-relatie.nl Arie (62) ‘We ondernemen van alles. We zijn bijvoorbeeld al op vakantie naar Frankrijk en Duitsland geweest. En laatst zijn we samen op de motor naar Texel gereden en natuurlijk gevaren!’ Marjolein (55) ‘Toen ik me inschreef dacht ik nog: misschien wordt het wel niks met zo’n bureau. Maar naar Nick was ik op zoek. Nu denk ik vaak: dat dit ons nog overkomt, op onze leeftijd!’
www.limburgplus.nl ►
15
Jansen & Jansen, een mini-woonboulevard Bij Jansen & Jansen Meubeloutlet in Landgraaf vindt u een heuse mini-woonboulevard. Nu ook het pand van de voormalige firma Mosmuller-Nols bij de zaak is betrokken, is er nog meer keus in banken, stoelen, lounge- en relaxmeubels, verlichting, tafels, bedden, matrassen en boxsprings.
In tegenstelling tot andere meubelboulevards hoeft u in Landgraaf niet bang te zijn voor een massapubliek. In de sfeervolle showroom kunt u in alle rust inspiratie op doen voor al uw interieurwensen. Laagste prijs Dankzij de uitbreiding omvat het vloeroppervlak van Jansen & Jansen nu maar liefst 1500 vierkante meter. Hier treft u een veelzijdig assortiment aan voor alle smaken en leeftijdscategorieĂŤn. Ook is er een royale slaapafdeling waar u kunt zien wat er allemaal mogelijk is op het gebied van een comfortabele nachtrust. Jansen & Jansen garandeert kwaliteit tegen de laagste prijs. Ook
service staat hoog in het vaandel. In de regio Parkstad worden bijvoorbeeld uw aankopen kosteloos aan huis bezorgd. De meubelzaak kan altijd snel leveren. Ontdek en beleef deze mini-woonboulevard. U kunt gratis parkeren voor de deur. Jansen & Jansen Meubeloutlet Emmastraat 30 6373 HM Landgraaf T 045-5314012 www.jansenmeubeloutlet.nl
www.limburgplus.nl â–ş
17
BTW heffen op gezondheidszorg?
Nederland zit in een crisis en mogelijk uw gezondheid ook. Want BTW heffen op de gezondheidszorg is een Belasting Tegen Welzijn. Het kabinet wil vanaf 1 januari alle alternatieve zorg belasten met 21% BTW. Dit terwijl overal in Europa de gezondheidszorg is vrijgesteld van BTW. De Europese regel is dat op gezondheidszorg geen belasting wordt geheven omdat deze toegankelijk moet zijn voor iedereen. Wat bezielt dan de Nederlandse regering om dit te doen? Paniekvoetbal? Gebrek aan respect voor de keuzevrijheid van patiënten? Kortzichtigheid? Zijn ze in Den Haag ten prooi gevallen aan de grote lobby van farmaceutische bedrijven? Een van de grote kostenposten in de Nederlandse economie is de gezondheidszorg. Daar moet op bespaard worden. De beste manier om te sparen, is voorkomen dat mensen kwalen krijgen en dat hieraan geld moet worden uitgegeven. Dat kan onder andere door preventieve zorg aan te bieden. En, als het leed eenmaal is geschied, door voor de meest effectieve zorg te kiezen. Meerdere onderzoeken in landen als Engeland, Canada en de Verenigde Staten tonen aan dat chiropractie kostenbesparend werkt. Kostenbesparend voor zowel bedrijven, verzekeringen als schatkist. Niet alleen het door rugklachten veroorzaakte ziekteverzuim gaat bij werknemers drastisch omlaag dankzij chiropractie, maar ook het algehele ziekteverzuim. (1) Deze besparing aan zorgkosten geldt ook voor Nederland en dus voor ons allemaal, bijvoorbeeld door lagere ziektekostenpremies. Door nú goed voor de
gezondheid, de rug, juiste eetgewoontes etc. te zorgen, worden grotere uitgaven aan gezondheid in de toekomst voorkomen. Want het effect van slechte gezondheid ijlt lang na. Dit gaat ook zeker op voor de ouderenzorg: hoe gezonder we onze senioren kunnen houden, hoe minder kosten voor de maatschappij. Ruggerelateerde klachten kosten Nederland 7,3 miljoen verzuimde werkdagen per jaar. Hierdoor verliest het land in totaal 1,7 miljard euro aan arbeidsinkomsten.(2). De regering kan dus beter stimulerende maatregelen invoeren voor mensen die voor chiropractische gezondheidszorg kiezen in plaats van hen te straffen met een extra heffing van 21% BTW. Ondanks de barre tijden en de Bijzonder Teleurstellende Wetgeving voor chiropractie wens ik u een vrolijke kerst en een gezond 2013. (1) Voor de vele bronnen verwijs ik naar www.rugkliniekheerlen.nl /research (2) CBS en RIVM 2005-2007. Aspecifieke lage rugklachten: omvang en gevolg.
Trine Nilsen (Doctor of Chiropractic) Chiropractie Rugkliniek Heerlen Heeft u vragen of wilt u advies, neem telefonisch contact op: 045-5428686 of mail naar info@rugkliniekheerlen.nl
www.limburgplus.nl ►
19
In de aanbieding:
karakteristiek kerstdorpje
tekst Frank Seuntjens
Sjef (71) en Elly (66) Senden-Jeurissen uit Brunssum zijn elk jaar ruim twee weken druk in de weer met het omtoveren van hun woonkamer tot een Provençaals kerstdorpje. Omdat hen dat steeds zwaarder valt, willen ze hun ‘Village de Noël‘ nu in bruikleen afstaan. Maar wel onder de strikte voorwaarde dat het permanent wordt tentoongesteld voor iedereen die het wil zien.
Hun oogverblindend mooie kerstdorp is een schoolvoorbeeld van een uit de hand gelopen hobby, geeft het echtpaar grif toe. Ooit zagen Sjef en Elly Senden bij kennissen een kerststalletje en ze vielen als een blok voor de beeldjes. Navraag leerde dat het ging om ‘santons’: aardewerken poppen, gestoken in klederdracht uit de napoleontische periode (1799-1815). Dat ze uit ZuidFrankrijk bleken te stammen, was voor hen een prettige bijkomstigheid. “We zijn francofielen en gaan iedere zomer op vakantie in de Provence.” Het was dus een kwestie van tijd voordat ze zelf ook zo’n typisch stalletje onder de kerstboom hadden staan. “Maria, Jozef, kindje Jezus, een paar herders en een stelletje schapen,” herinnert Elly Senden zich nog. En ook dat ze stevig aan de prijs waren. Napoleon Ze kochten hun eerste beeldjes dan ook in het atelier van een professionele ‘santonnier’. “Dat vak ontstond nadat Napoleon de kerken op slot gooide”, vertelt haar
man voor wie de geschiedenis van de santons ondertussen geen geheimen meer heeft. “De mensen gingen toen zelf maar kerststallen maken voor in huis. Dat werd uiteindelijk een echt ambacht of zeg maar gerust: een echte kunstvorm. En omdat ze het hele jaar door werk wilden hebben, legden de santonniers zich later behalve op kerstfiguren ook toe op beeldjes van gewone mensen op het platteland.” Dat laatste verklaart meteen waarom de twee het niet alleen bij een kerststal hebben gelaten. Dat er ook dit keer weer een compleet Provençaals dorp in hun huiskamer is verrezen, is het gevolg van het gezamenlijk afstruinen van braderieën en vlooienmarkten tijdens hun vele vakanties in Zuid-Frankrijk. Daar tikten ze in de loop der jaren ruim 300 santons op de kop. Sjef Senden is de architect en hoofdaannemer van het triplexdorpje. Het raadhuis, de kerk, het café, het tehuis voor ouden van dagen, de bakkerij en de schoenmakerij zijn stuk voor stuk van zijn hand. “Als voorbeeld heb ik meestal bestaande panden gekozen. Die heb ik gefotografeerd en daarna zo nauwkeurig mogelijk nagebouwd.” Ook tekende hij voor de jeu de boulesbaan, de kraampjes van de lokale markt en de openbare wasplaats op het pittoreske dorpsplein. Zijn vrouw bekommert zich om het wel en wee van de ‘inwoners’ die er zonder uitzondering op hun kerstbest bij staan. Bovendien klust ze bij als dakdekker. De karakteristieke Zuid-Franse dakpannetjes op de huizen heeft ze allemaal hoogst persoonlijk geboetseerd en gebakken. “Dat is priegelwerk, maar ik doe het inmiddels op de automatische piloot. Als ik er een avond voor ga zitten, maak ik er zo 75.” Toch staat het Provençaalse kerstdorp dit jaar voor het laatst in al zijn glorie in hun woonkamer te pronken. Elly Senden: “Het wordt een te zware belasting. Met het opbouwen zijn we elke keer weer twee tot drie weken bezig. We worden ook een dagje ouder en onze botten en spieren beginnen tegen te stribbelen.” Verkopen is voor het echtpaar geen optie. “We kunnen de verzameling voor een heleboel geld kwijt in Japan, want daar zijn ze erg gecharmeerd van alles wat met santons te maken heeft. Maar dat willen we niet”, zegt Sjef Senden. “Ons kerstdorp mag niet in een ver buitenland terechtkomen. We willen het zelf ook nog kunnen bewonderen.” Zwart op wit Daarom zijn de twee voor hun ‘village de Noël’ naarstig op zoek naar een plek in de niet al te verre omgeving. Ze denken aan een museum, bedrijf, instelling of zelfs royaal behuisde particulier. De enige garantie die zwart op wit wordt geëist, is dat het kerstdorpje permanent te bezichtigen zal zijn voor publiek. Alleen in dat geval doen Sjef en Elly Senden afstand van hun levenswerk. “Maar het zal met bloedend hart zijn, dat wel.” Voor meer informatie: jhj.senden@hetnet.nl
www.limburgplus.nl ►
21
Volgens Bartjens moet Barbertje hangen
De Nederlandse taal bevat een schat aan spreekwoorden, gezegdes en uitdrukkingen. Iedereen kent over het algemeen de betekenis ervan, maar van de herkomst heeft vaak niemand een idee. In deze serie wordt daarover opheldering verschaft. Aflevering 3. Met Barbertje moet hangen wordt bedoeld dat iemand hoe dan ook de schuld dient te krijgen, of hij /zij het nu gedaan heeft of niet. De zegswijze stamt uit ‘Max Havelaar’, het beroemde boek van Multatuli (Eduard Douwes Dekker). Daarin komt de volgende dialoog voor: Gerechtsdienaar: ‘Meneer de rechter, daar is de man die Barbertje vermoord heeft.’ Rechter: ‘Die man moet hangen. Hoe heeft hij dat aangelegd?’ Gerechtsdienaar: ‘Hij heeft haar in kleine stukjes gesneden en ingezouten.’ Rechter: ‘Daaraan heeft hij zeer verkeerd gedaan. Hij moet hangen.’ Uit dit tweegesprek blijkt dat de zegswijze dus eigenlijk verkeerd is. Het was juist Barbertje die werd vermoord en het was haar echtgenoot die volgens de rechter aan de galg moest worden opgeknoopt. Dat vonnis werd trouwens ook uitgevoerd. Bartjens Volgens Bartjens betekent dat iets nauwkeurig is berekend of rechttoe-rechtaan is beredeneerd. Willem Bartjens (1569, Amsterdam – 1638, Zwolle) was een schoolmeester die in 1604 het boekje ‘Cijfferinghe’ publiceerde. Dat bevatte een voor die tijd volledig nieuwe rekenmethode. Het boekje was een regelrechte ‘bestseller’ en werd nog tot en met 1839 (!) herdrukt. Tijdgenoot Joost van den Vondel schreef zelfs een lofdicht op Bartjens dat steevast in latere edities van ‘Cijfferinghe’ werd opgenomen.
Mensen die in de bonen zijn, maken een afwezige, soms verwarde indruk of begaan een vergissing. De uitdrukking komt voort uit een oud bijgeloof. Vroeger dacht men dat de geur die werd verspreid door in bloei staande tuinbonen bedwelmend was en in het ergste geval tot krankzinnigheid kon leiden. Ook de in onbruik geraakte zegswijze ‘als de bonen bloeien, de zotten groeien’ herinnert hieraan. Wie iets doet op z’n elfendertigst(e) gaat zo langzaam of omslachtig te werk dat het bij anderen vaak ergernis opwekt. Oorspronkelijk had deze uitdrukking een gunstige betekenis: keurig, netjes. Het is eigenlijk een weefterm. De elf-en-dertig was een speciale kam voor het weven van ragfijn textiel. Dit was precisiewerk (keurig, netjes), maar ook een tijdrovend (langzaam en omslachtig) karwei. De negatieve lading kreeg later de overhand. Met de gebakken peren zitten houdt in dat je door een bepaalde gebeurtenis met problemen kampt of ergens voor moet opdraaien. Deze zegswijze refereert van origine aan de situatie dat iemand heerlijk en uitgebreid had staan kokkerellen, maar dat vervolgens de gasten niet kwamen opdagen voor het diner. Gebakken peren golden in vroeger eeuwen als een lekkernij. Vandaar. tekst Frank Seuntjens
Spataderen weg met speciale lijm Het Maastricht UMC+ gaat binnenkort van start met een nieuwe pijnloze methode van cosmetische spataderbehandeling, de zogeheten lijmmethode. De behandeling bestaat uit het afsluiten van de zieke stamaderen met een speciale weefsellijm. Deze lijm wordt in de ader ingebracht via een soort katheter. Daardoor ontstaat een volledige en permanente sluiting van de stamader, waardoor de spataderen vanzelf verdwijnen. De lijmmethode kan een alternatief zijn voor chirurgisch ingrijpen, wegbranden (met laser, stroom of stoom) of het met chemicaliën van binnenuit etsen van de spataderen. De behandeling met weefsellijm is pijnloos en duurt twintig tot dertig minuten. De methode kan overigens alleen worden toegepast bij oppervlakkige spataderen.
In huis was drogen schaadt gezondheid Binnenshuis de was drogen, kan gevaarlijk zijn voor de gezondheid. Zeker voor mensen met astma, hooikoorts of een allergie. Volgens Schotse wetenschappers worden huizen vaak te vochtig als er regelmatig binnen was te drogen hangt. In driekwart van de woningen die ze onderzochten, was het vochtgehalte zelfs zo hoog dat het er krioelde van de huisstofmijten. Ook bleek er een duidelijk verband te zijn tussen binnenshuis de was drogen en het ontstaan van schimmels. In 25 procent van de huizen werden schimmels aangetroffen die longinfecties kunnen veroorzaken bij personen met een verzwakt afweersysteem. “Sommige mensen hangen hele kamers vol met was, maar één wasje zorgt al voor twee liter vocht in huis”, aldus onderzoeksleider Rosalie Menon.
‘Oudere’ hersenen door hoge bloeddruk Zelfs een licht verhoogde bloeddruk op middelbare leeftijd kan er al voor zorgen dat de hersenen vroeger verouderen. Dat openbaart zich zowel in problemen met denken en geheugen als in dementie. Uit onderzoek met een MRI-scan door de University of California onder bijna 600 volwassenen bleek dat de hersenen van mensen met een licht verhoogde bloeddruk er 3,3 jaar ouder uitzagen dan normaal. Bij een hoge bloeddruk was er zelfs sprake van een hersenveroudering van 7,2 jaar. Volgens de deskundigen zijn de resultaten van het onderzoek alarmerend omdat hoge bloeddruk een veel voorkomend probleem is. Het is trouwens onduidelijk of alleen de verhoging in bloeddruk verantwoordelijk is voor de achteruitgang van de hersenen. Eerder onderzoek liet al zien dat ook het eetpatroon en overgewicht invloed hebben.
Oorsuizingen kunnen mens gek maken Ruim één miljoen Nederlanders heeft last van tinnitus oftewel oorsuizingen. De belangrijkste oorzaak is langdurige blootstelling aan harde geluiden, zoals muziek. Mensen met tinnitus horen continu een piep, een fluittoon, een ruis of een brom. Bij veel patiënten is de aandoening chronisch. Het kan leiden tot slapeloosheid en depressies. Een vijfde van de getroffenen heeft zo’n last van het gekmakende geluid dat ze het leven niet meer de moeite waard vinden. Directeur Joop Beelen van de Nederlandse Vereniging van Slechthorenden (NVVS) zegt dat er met name bij huisartsen weinig kennis bestaat over mogelijke behandelmethoden. Er zijn volgens hem weldegelijk therapieën om oorsuizen te verzachten. Zo willen afleiding en concentratieoefeningen op speciale hoorapparaten met tegengeluiden nog wel eens helpen.
www.limburgplus.nl ►
25
Mijn goede voornemens voor 2013… Nog even en er breekt alweer een nieuw jaar aan. De traditie wil dat er dan volop goede voornemens worden gemaakt. Wat hebben de panelleden van Limburg Plus zich voor 2013 tot doel gesteld? En gaat het (dit keer wel) lukken? Wie: Mieke Winants Waar: Heerlen Leeftijd: 64 Beroep: consulent poli seksuologie/mediator
Wie: Hetty van Dongen Waar: Maastricht Leeftijd: 43 Beroep: eigenares communicatie en organisatiebureau
De moed opgeven past niet zo bij mij. Beter laat dan nooit, denk ik maar. Stoppen met roken heb ik mijzelf wel 10 keer voorgenomen, jaar in jaar uit. Uiteindelijk is het 8 jaar geleden gelukt. Af en toe snuif ik nog de rook op die voorbijkomt van een aan roken verslaafde vriend of vriendin, nog altijd lekker. Nu neem ik mij voor dat ik blijf sporten omdat het zo goed doet. Behalve dat voornemen heb ik een wolk van een wens voor het nieuwe jaar. Dat is dat mijn eigen bedrijfje gaat bloeien, want dat betekent dan dat ik professioneel iets voor een ander kan doen en dat het dus beter gaat met die ander. Daar doe ik het voor. De website is bijna klaar en de kaartjes liggen bij de drukker. Ik verheug mij erop en heb er zin in. Ik vind het trouwens schrikbarend dat het jaar alweer bijna voor bij is. Dus mijn tweede wens voor 2013 is dat de tijd niet zo snel gaat en dat ik de rust vind om elke dag bewust te beleven. En om te genieten, al is het maar van hele kleine dingen. Mijn derde wens voor 2013 is dat het goed blijft gaan met mijn gezin, familie en vrienden en natuurlijk ook met u.
Voor mij begon het nieuwe jaar al bij de zonsondergang op 31 oktober jongstleden. Met een mooi ritueel heb ik toen voor het eerst Samhain gevierd, het begin van het Keltische Nieuwjaar. Het oude jaar is verstreken, de oogst is verzameld, de runderen en schapen zijn terug van de velden en de bladeren vallen van de bomen. De juiste tijd om het oude achter ons te laten en ons te focussen op het nieuwe jaar. Behalve het eren van de doden (Allerheiligen!) hield het ritueel onder andere in dat ik werd uitgedaagd om na te denken over de volgende vragen: wat heb ik dit jaar ‘geoogst’, welke ‘oude’ oogst is ballast en kan ik loslaten en wat zijn mijn dromen, idealen en intenties? Probeer het zelf maar eens en je zult versteld staan. Neem nou bijvoorbeeld de oogst. Dat kan van alles zijn, van nieuwe vriendschappen, 10 kilo gewichtsverlies, een andere baan tot prachtige momenten die je hebt meegemaakt. Papier is geduldig. Mijn lijstje met goede voornemens vink ik af of vul ik aan. Een continu proces. Voor mij geldt dan ook iedere dag weer: nieuwe ronde, nieuwe kansen!
Wie: Frank Trübisch Waar: Geleen Leeftijd: 43 Beroep: proces operator
Wie: Rob Bauer Waar: Landgraaf Leeftijd: 71 Voormalig beroep: hogeschool docent Duits
Voor mij is de jaarwisseling niet het moment om mijn leven onder het vergrootglas te leggen en mijn koers bij te stellen. Ik speel liever kort op de bal. Dat wil zeggen dat ik aan voornemens doe als ik op het punt van een beslissing sta. Als ik te zwaar ben, begin ik onmiddellijk met afvallen en wacht niet op het volgende jaar. We weten allemaal wat er van uitstel komt. Misschien is dat wel de reden waarom zoveel goede voornemens met de jaarwisseling gewoon gedoemd zijn te mislukken. Daarbij komt dat ik bijna alles beloof als ik al een fles champagne achter de kiezen heb. Mijn periode van bezinning is de zomervakantie. Zittend op een Turks terras met een koel drankje in de hand, denk ik na over mijn leven. Wat heb ik, wat had ik graag nog bereikt en wat hoeft de komende twaalf maanden voor mij niet? Meestal constateer ik dan hoe goed ik het heb, dat ik geen recht heb om te klagen en geen reden om veel te veranderen. Maar toch neem ik me één ding nu al voor: ik zal tijdens het nieuwjaarsvuurwerk aan jullie, 40- plussers, denken en jullie een prachtig 2013 toewensen. We hebben het verdiend.
Terugkijkend op heel wat jaarwisselingen kan ik me herinneren dat bijna iedereen het cliché ‘de beste wensen voor…’ gebruikte. Bij een intiemere relatie wenste men deze persoon en zijn of haar kinderen een goede gezondheid. Tussen twee smakkerds door, gepaard gaand met een alcoholluchtje, stak men de werkloze een hart onder de riem met de krachtige uitspraak dat er zeker een nieuwe baan voor hem in het verschiet lag.Natuurlijk kan men ook goede voornemens maken. Maar waarom op 31 december? Hebben we niet een aantal jaren lang op de schoot van Sint Nicolaas heel veel moeten beloven? 6 december zou dus ook een geschikte datum kunnen zijn. Moet je tijdens de jaarwisseling tegen je partner zeggen: ‘Volgend jaar doen we het beter, anders, of gaan we op dezelfde voet door?’ Dat kan misschien beter op een geschikter moment in de loop van het jaar. Een vast tijdstip heeft natuurlijk ook een voordeel. Je kunt er naartoe leven. In 1999 heb ik me voorgenomen niet meer te roken. Tot op de dag van vandaag heb ik geen sigaret meer aangeraakt.
www.limburgplus.nl ►
27
www.limburgplus.nl
HORIZONTAAL
1 act 6 lichtbundel 11 debet 12 begaafd 14 anno domini 16 stoom 18 vod 19 vogelnaam 21 pl. in Engeland 22 piraat 24 graansoort 25 soort hert 26 godin v.d. aarde 27 elektro-encefalogram 29 afslagplaats bij golf 30 waardepapier 32 gepeupel 34 riv. in Italië 35 nikkel 37 geestelijke 40 speling 44 onheilsgodin 46 godin v.d. dageraad 47 in orde 48 brandstof 50 graad 52 nuk 54 rij 55 hoogwater 57 streling 58 ruiterlansier 59 Europese Unie 60 belangstelling 63 motorraces 64 klein onderdeel 65 mislukking.
VERTICAAL
1 landgoed 2 voedsel 3 mak 4 inhoudsmaat 5 jammer 6 lijn 7 televisie 8 cilinder 9 overal 10 onzin 11 klein persoon 13 wolvlokje 15 zuurdeeg 17 voorgerecht 20 soldatenvoedsel 22 steen 23 opstootje 26 aardbol 28 soort 31 grootvader 33 jong dier 36 insect 37 pl. in Amerika 38 buitenkans 39 land in het Midden-Oosten 40 beweegreden 41 grote bijl 42 profeet 43 vertegenwoordiger 45 helling 49 Griekse wijsgeer 51 vrouwelijk dier 53 bloeiwijze 54 glazen verpakking 56 erfelijk materiaal 58 Amerika 61 ter inzage 62 silicium.
3-gangen menu
EETCAFÉ ZWARTE MADONNA
Vul de kruiswoordpuzzel goed in en maak kans op een van de 5x2 gratis 3-gangenmenu’s. Geniet van een uitgebreide maaltijd naar keuze in dit museumcafé aan de Eschberg 5 in Vaals. Het café is onderdeel van Museum Vaals.
Entreekaarten
WINTERFAIR KLIMMEN
Heeft u de sudoku goed opgelost? Dan kunt u een van de 5x2 vrijkaarten winnen voor de Winterfair op zondag 9 december (11-19 uur) in Villa de Proosdij aan de Klimmenderstraat 2 in Klimmen.
Insturen puzzels:
Per post: Kapelstraat 12 6369 GE Simpelveld Per e-mail: puzzel@vonti.nl
www.limburgplus.nl ►
29
Vuurspuwer
Het enige vuurwerk dat ik in mijn ruim vijftigjarige bestaan heb afgestoken, was een sterretje. Nou ja, afgestoken… Dat is een groot woord. Zo’n sterretje is feitelijk zo onschuldig dat het de naam vuurwerk eigenlijk niet eens mag dragen. Het is een soort lontje op ijzerdraad. En de vonkjes die ervan af spatten, vallen onder de categorie koud vuur. Een pyromaan zou er zijn neus voor ophalen. Maar toch… Ik beschouw het nog altijd als een heldendaad. Telkens als ik terugdenk aan dat moment - het moet een oudejaarsavond halverwege de jaren zestig zijn geweest - ervaar ik de helse spanning weer. Mijn zusje en ik in de huiskamer, allebei met een sterretje in een bibberend handje. Vader streek een lucifer af, stak eerst de brand in een verse sigaret en daarna in onze sterretjes. Toen de vonkenregen begon, strekten we als op commando tegelijkertijd onze armpjes om de knetterende vuurspuwers zo ver mogelijk van ons vandaan te houden. We lachten terwijl we liever huilden. Nadat de sterretjes (eindelijk) waren gedoofd, zei mijn zusje met een bevend stemmetje dat het allemaal best was meegevallen. Ze zou later ook trouwen met een brandweerman. Zelf kon ik geen woord uitbrengen en was vooral blij dat ik het
inferno had overleefd. Als het u nog niet duidelijk mocht zijn: ik heb een gruwelijke hekel aan vuurwerk en dat is nog zwak uitgedrukt. Ik ben zelfs bereid het nieuwe kabinet al zijn blunders en onzalige besluiten op slag te vergeven als het nog deze decembermaand een onmiddellijk verbod zou afkondigen op hartverzakkingen en permanente oorsuizingen veroorzakende rotjes, gillende keukenmeiden, duizendklappers, Chinese rollen, mortierbommen en wat dies meer zij. Kortom: een verbod op alles wat knalt met uitzondering van champagnekurken. Over de sterretjes valt wat mij betreft nog te onderhandelen, want ik ben heus de beroerdste niet. En als u nu denkt dat mijn vrouw en ik de jaarwisseling niet volgens traditie vieren, heeft u het mis. Op de avond van 31 december roept zij om klokslag twaalf uur heel hard: ‘Pang!’. Ik knipper dan een paar keer met de schemerlamp.
Frank Seuntjens
Gezellig naar een goede film?
Deze maand is de aanbevolen film:
Rebelle
Ergens in Afrika vertelt een 14-jarig meisje haar ongeboren kind haar levensverhaal. Hoe ze op haar twaalfde wordt ontvoerd en gedwongen een wapen te dragen en te doden. Hoe ze een rebel wordt en opgenomen in het rebellenkamp waar ze de gruwelen en het geweld van de oorlog meemaakt. Droomachtige scènes, magische melk en liefde. Over kindsoldaten is meer te vertellen dan alleen narigheid. Donderdag 13 t/m zaterdag 15 december, 20.00 uur (met inleiding door Amnesty International) en maandag 17 december, 13.30 uur, matinee voor 5 euro. De Spiegel vertoont wekelijks op donderdag t/m maandag de nieuwste films. Elke veertien dagen matinee op maandag. Kijk voor ons complete filmprogramma op www.filmhuisdespiegel.nl. Voor de betere film: Filmhuis De Spiegel, SCHUNCK* Glaspaleis (5e etage) Heerlen
Proletarisch dineren Een ondernemer vertelde me onlangs het volgende verhaal: ik exploiteer een kleine eetzaak in Geleen. Twee weken geleden was er een klant die uitvoerig bij mij kwam eten en drinken en vervolgens niet wilde afrekenen. Het ging om 47,50 euro. Hij zei dat hij heel erge honger had, maar geen geld om te betalen. Toen ik de politie ging bellen, was hij plotseling verdwenen.” Zijn vraag: dit is toch pure oplichting, of niet soms? Mijn antwoord: nee. Ik hoor u al zeggen: dat kan toch niet. Kan ik dan zomaar overal gaan eten en niets afrekenen? Wat de betreffende man gedaan heeft, noemen ze ‘proletarisch dineren’. Zo gaan sommige junks en zwervers ook wel proletarisch winkelen, hetgeen dus wil zeggen: inslaan, maar niets betalen. Eten zonder betaling kan op twee manieren worden benaderd: strafrechtelijk en civielrechtelijk. Strafrechtelijk gezien is er pas sprake van oplichting als iemand er een gewoonte van maakt te eten zonder te betalen. Het moet dus vaker gebeuren. Pas dan kan de politie ingrijpen en kan deze levensgenieter strafrechtelijk vervolgd worden. Maar zware straffen moet u daarbij niet verwachten. Als in uw geval niet duidelijk is dat de man al vaker de portemonnee heeft thuis gelaten, kan de politie weinig uitrichten en zal ze u adviseren de man civielrechtelijk aan te pakken. Dat laatste betekent simpelweg dat u moet proberen het bedrag van 47,50 euro alsnog bij de man te incasseren. Als het een zwerver is of een kale kip, kunt u er maar beter niet aan beginnen. Maar is het voor u een principekwestie, dan kunt u de man dagvaarden voor de kantonrechter en uiteindelijk via een deurwaarder het vonnis proberen ten uitvoer te leggen. De rekening voor de biefstuk stroganoff en het wijntje komt dan voor de man uit op zo’n slordige 500 tot 600 euro. Toch blijft mijn advies: forget it! Mr. Rob Luijten, advocaat Heeft u vragen over juridische kwesties? Mail naar r.luijten@luijten advocaten.nl
www.limburgplus.nl ►
33
Limburgse Uw boodschap verpakt in onze woorden (winter)almanak Wist u dat Mediabureau Vonti niet alleen onder meer dit magazine uitgeeft, maar ook papieren en digitale teksten schrijft op bestelling?
slogan of verrassende bedrijfsnaam. En wat in deze barre economische tijden ook mooi is meegenomen: wij leveren het bewijs dat topkwaliteit niet per definitie duur hoeft te zijn. U krijgt van ons geen rekening achteraf op basis van niet of nauwelijks te controleren werkuren, maar we maken van tevoren een messcherpe prijsafspraak.
Of het nu gaat om advertenties, advertorials, reclamefolders, brochures, interviews voor personeelsbladen, bedrijfsreportages, columns, speeches, persberichten, nieuwsbrieven enzovoort – we draaien er onze hand niet U weet dus meteen waar u aan toe bent. Laat daarna de creatieve invulvoor om. ling van uw opdracht maar met een Wij garanderen spitse, sprankelende gerust hart aan ons over. Wij vinden alen wervende teksten. Toegesneden tijd de juiste woorden. op uw klanten, doelgroep of product. Glashelder, origineel en overtuigend. Maak vrijblijvend een afspraak We helpen u trouwens ook graag bij met Mediabureau Vonti: postadres het herschrijven van bestaande teksten Kapelstraat 12, 6369 GE Simpelof het bedenken van een pakkende veld, info@vonti.nl of 06-46136030.
Driekleurig viooltje
Het driekleurig viooltje (Viola Tricolor) komt van nature in vrijwel heel Europa voor en groeit meestal op akkers, bergweiden en kustduinen. De bloemen zijn geel, wit en violet van kleur of vertonen een combinatie van deze drie kleuren. De verse en gedroogde bovengrondse delen van de plant worden medicinaal gebruikt. Als geneeskruid werd het driekleurig viooltje voor het eerst beschreven door Rembert Doedens (1554).
in de boekwinkels
koorts, keelontsteking en longklachten, nerveuze hoofdpijn, urineweginfecties, gewrichtsklachten en darmontstekingen. Wetenschappelijk is bewezen dat het driekleurig viooltje helpt tegen lichte, natte huidaandoeningen en schurft. Bij dierproeven werd ook een heilzame werking aangetoond bij de bestrijding van eczeem. Omdat de plant een bloedzuiverende en ontstekingsremmende werking heeft wordt hij ook gebruikt bij allergische reacties op de huid In de volksgeneeskunde wordt het drie- en chronische huidziekten. kleurig viooltje primair uitwendig ingezet bij allerhande huidproblemen, zoals bij Dankzij de vitamine E heeft het driekleuacne, eczeem, slecht genezende won- rig viooltje bovendien een beschermenden, dauwworm, berg en luieruitslag. de werking op de huid en gaat het celInwendig wordt het onder meer toege- veroudering tegen. Erica Kruiderijen en past als licht laxeermiddel, bij slapeloos- Balsemien verkopen diverse producten heid en bij verkoudheid (droge hoest), op basis van deze veelzijdige bloem.
Na de lente-, de zomer- en de herfstalmanak verschijnt natuurlijk ook de Limburgse (winter)almanak (De hele santenkraam deel 4). Annie Schreuders-Derks trekt sinds jaar en dag door de hele provincie om te vertellen over tradities, feestdagen en gebruiken, aangevuld met gedichten, liedteksten en verhalen over spannende en bijzondere gebeurtenissen en geschiedenissen. Ze heeft alles nu ook op papier gezet. De hele santenkraam is daarvan slechts een uittreksel, ook al beslaat het uit vier kloeke delen. Deze Limburgse (winter)almanak over de maanden december, januari en februari staat boordevol spreuken, achtergronden en betekenissen van de talrijke feesten die in deze periode vallen. Ook staan er gedichtjes, kinderliedjes en historische verslagen in en besteedt ze aandacht aan onbekende aspecten van vieringen als Sinterklaas, Kerstmis, Nieuwjaar, Driekoningen, het passeren van de langste nacht van het jaar en uiteraard carnaval. De andere delen zijn reeds verschenen. Titel: De hele santenkraam deel 4 Ondertitel: Limburgse (winter)almanak Auteur: Annie Schreuders-Derks ISBN: 978-94-91561-06-1 Prijs: € 19,90 Het boek is verkrijgbaar in alle Limburgse boekwinkels of bij www.ticshop.nl
www.limburgplus.nl ►
35
Doorbreek de cirkel van het alleen zijn Ben (75) is in zijn nopjes. Hij heeft een belangrijke stap durven zetten waardoor hij een lieve vriendin leerde kennen. Ben: “Vier jaar geleden stierf mijn vrouw. We hadden een fijn huwelijk. Toen het verdriet verminderde en de mooie herinneringen de overhand kregen, miste ik de warmte en de aandacht. Hoewel de kinderen er altijd voor me zijn, vielen vooral de avonden en de zondagen me zwaar.” Ben wachtte niet af. Hij nam contact op met Relatie & Vriendschap 55+. “Dankzij die beslissing heb ik niet alleen een schat van een vrouw ontmoet, maar weet ik nu ook zeker dat niemand ongewild alleen hoeft te blijven.” Ada (63): “Ik heb veel mensen om me heen. Iedereen nodigt me uit, neemt me mee, zoekt me op, maar toch voel ik me vaak het vijfde wiel aan de wagen. Het is leuker om samen met een partner naar feestjes of etentjes te gaan.” Ook Ada heeft een besluit genomen.
Ze liet zich inschrijven bij Relatie & Vriendschap 55+. “Zij hebben jarenlange ervaring, bieden persoonlijke begeleiding, zoeken in de regio en garanderen een hoog slagingspercentage. Ik grijp de kans om de cirkel van het alleen zijn te doorbreken.” Relatie & Vriendschap 55+ is bereikbaar van 10.00 tot 17.00 uur via 045-8503977.
foto Ine Bakker
Zorgwinkel Maastricht kent geen beperkingen Loes Megens startte in 2008 Zorgwinkel Maastricht. Ze had toen al ruim dertig jaar ervaring in de zorg en in die tijd gezien dat het gebruik van de juiste hulp- en verpleegartikelen vaak een uitkomst biedt voor mensen met een beperking. Maar ze had ook vastgesteld dat onwetendheid en het ontbreken van een goed advies onnodig ongemak betekenen. Zorgwinkel Maastricht onderscheidt zich door een ruim aanbod in hulp- en verpleegartikelen, deskundig advies, maatwerk en uitstekende service. Bij Zorgwinkel Maastricht kunt u terecht voor grote en kleine
zaken zoals aangepast bestek, douchekrukjes, toiletverhogers, sta- op stoelen, rollators, scootmobielen, rolstoelen, braces, warmtekleding enzovoort. Een bezoek aan de Zorgwinkel Maastricht is zeker de moeite waard. Wilt u dat wij uw situatie thuis bekijken, maak dan een afspraak. Wij komen dan naar u toe. Onze homeservice is beschikbaar voor kleine aanpassingen in en om uw woning. Tot ziens in de Alexander Battalaan 90, Maastricht. www.zorgwinkelmaastricht.com
Personenalarmering: een veilig gevoel Mevrouw Puts-Savelkoul (85) woont zelfstandig in een mooi appartementencomplex bij de Brusselse Poort in Maastricht. Sinds enkele maanden heeft mevrouw personenalarmering van Vivre. In geval van nood kan ze met één druk op de knop om hulp vragen. Een veilig gevoel voor haar en een geruststellende gedachte voor haar kinderen.
Mevrouw Puts-Savelkoul: “In eerste instantie reageerde ik wat afwijzend toen mijn kinderen over personenalarmering begonnen. Ik voel me goed en kan prima voor mezelf zorgen. Daarnaast ben ik erg op mijn privacy gesteld. Toch ben ik overstag gegaan, want ik ben al een paar keer in huis gevallen.En dan is er niemand in de buurt die me kan helpen. Nu heb ik een alarmeringstoestel dat aan mijn telefoon is gekoppeld en een halszender. Zodra er iets met mij in huis gebeurt, hoef ik maar mijn zender in te drukken.” Een adviseur personenalarmering van Vivre is bij haar thuis geweest en heeft alles aan haar en haar kinderen uitge-
legd. “Dat was erg prettig. Ze nam de tijd om alles goed uit te leggen. Je hebt namelijk een aantal mogelijkheden. Ik heb bijvoorbeeld voor ‘opvolging met contactpersonen’ gekozen. Zodra ik mijn halszender indruk, komt er een melding bij de centrale van Vivre binnen. Zij nemen dan contact op met mijn kinderen. Maar je kunt er ook voor kiezen dat direct een zorgmedewerker langskomt.”
Mevrouw Puts-Savelkoul is erg blij met de personenalarmering van Vivre: “Voor ouderen is dit een geweldige uitkomst. Je kunt immers langer zelfstandig blijven wonen.” Meer informatie: www.vivre.nl of bel 0900-2233440 (lokaal tarief)
De Vroedvrouwenschool als navelstreng Ze studeerde aan de Vroedvrouwenschool in Heerlen, werkte er en nu woont ze er. De voormalige Sint Elisabethkliniek, tegenwoordig onderdeel van woon- en zorgcentrum Parc Imstenrade, vormt onmiskenbaar een rode draad in het leven van Leny Ramaekers-Koot (82).
Voor Leny Ramaekers-Koot is de cirkel nu rond. Het was augustus 1951 toen de boerendochter uit het Noord-Hollandse Schermerhorn zich ‘helemaal in Heerlen’ meldde voor de opleiding tot verloskundige. Daar was wel het een en ander aan vooraf gegaan. “Ik was de oudste van negen kinderen en eigenlijk zou ik het huishouden doen. Dat was gebruikelijk. Maar ik wilde zo graag vroedvrouw worden dat mijn ouders me mijn zin gaven. Probleem was dat ik alleen maar lagere school had, dus van tevoren heb ik nog een jaar stevige bijlessen gevolgd.” Met succes, want tussen meisjes met een diploma mms of hbs op zak slaagde ze met glans voor het toelatingsexamen. Paniek In het voor haar diepe zuiden voelde ze zich meteen in haar element. “Ik heb geen dag heimwee gehad.” Op een dansavond ontmoette ze haar inmiddels overleden man, een rasechte Kerkradenaar. Toch is ze nooit ‘verlimburgst’. “Ik heb wel eens geprobeerd dialect te spreken, maar dat kwam er zo gebroken uit dat er meestal om werd gelachen. Daarom heb ik me maar weer bekeerd tot de harde ‘g’. Maar ik versta alles, ze maken me niks wijs.” Nadat ze zich officieel verloskundige mocht noemen, startte Leny Ramaekers al snel een eigen praktijk. “Dat betekende zeven dagen per week 24 uur bereikbaar zijn. Lang niet iedereen had in die tijd telefoon. Dan hing er midden in de nacht weer een aanstaande
foto Hans Brouns, Liesbeth Bijlmakers
vader aan de deurbel, vaak totaal in paniek. Of ik direct kon komen. Dat was soms wel slopend.” Toen in 1976 de geneesheer-directeur van de Vroedvrouwenschool haar vroeg of ze niet bij hem in de polikliniek wilde komen werken, was de keuze dan ook gauw gemaakt. “Het zorgde in elk geval voor meer rust en regelmaat. Ik hoefde niet meer dag en nacht beschikbaar te zijn.” Leny Ramaekers schopte het tot hoofd van de poli. In 1987 vond ze het welletjes en ging met vervroegd pensioen. Ze zegt geen idee te hebben hoeveel kinderen ze al met al ter wereld heeft geholpen. “Dat heb ik nooit bijgehouden, maar het was een flink dorp vol.” Sinds vorig jaar augustus is de Vroedvrouwenschool opnieuw haar domein. Ze verruilde haar flat in het centrum van Heerlen voor een appartement in Parc Imstenrade. Feitelijk is ze dus voor de derde keer thuisgekomen. “Precies zestig jaar nadat ik er aan mijn opleiding begon. Dat kan geen toeval zijn.” Als ze door de marmeren gangen loopt, roept dat steevast een waaier aan herinneringen op. “Af en toe wil ik zelfs nog eventjes de polikliniek binnenwippen. Maar ja, die is er natuurlijk al lang niet meer…” tekst Frank Seuntjens
www.limburgplus.nl ►
37
Traditioneel Kerstconcert KHM St. Pancratius
Het Koninklijk Heerlens Mannenkoor St. Pancratius geeft zondag 16 december weer zijn traditionele kerstconcert. Locatie is opnieuw de sfeervolle Pancratiuskerk in het centrum van Heerlen. Aanvang: 19.30 uur. Sopraan Fenna Ograjensek, een aantal jeugdige talenten van de talentenklas van het conservatorium Maastricht en de muziekschool Schunck* Heerlen -Jana Schell (10) violiste, Eline Hensels (14) celliste, Yinshan Hu (13) pianiste-, fluitiste Manon Mommers en accordeoniste Trees Verburg verlenen hun medewerking aan dit concert. Afwisselend zullen koor en solisten alleen of gezamenlijk optreden. Op het programma staan behalve bekende kerstliederen ook sfeervolle werken als ‘O Magnum Mysterium’ van Morten Lauridsen en ‘Adios Nonino’ (samen met de accordeoniste Trees Heerlens Mannenkoor St. Pancratius Verburg en Augustine Boshouwers op steeds op zoek naar nieuwe muzipiano). Het koor brengt bovendien kale uitdagingen waardoor het zich twee Afrikaanse liederen ten gehore, kan onderscheiden. Het belooft een begeleid op djembee (Niek Braun). kerstconcert te worden om naar Kortom: ingrediënten genoeg voor uit te kijken. Zondag 16 december, een sfeervol kerstconcert. Het Ko- Pancratiuskerk in Heerlen, aanvang ninklijk Heerlens Mannenkoor St. Pan- 19.30 uur. kaarten zijn à €12,50 op de cratius staat sinds 2010 onder leiding dag van het concert te koop in de van dirigent John Gerits. Onder zijn kerk. in de voorverkoop zijn ze verhoede heeft het koor een forse groei krijgbaar bij de leden van het koor, doorgemaakt. Er mochten bijna der- bij CD-shop Paul Smeets, Aker-straat tig nieuwe koorleden worden ver- 5 en bij Drogisterij Ramaekers, Akerwelkomd. Ook het repertoire werd straat18 in Heerlen. gedeeltelijk vernieuwd, waarbij de sterke punten uit het verleden niet Meer informatie: uit het oog zijn verloren. Samen met www.pancratiuskoor.nl dirigent John Gerits is het Koninklijk Email: secretaris@pancratiuskoor.nl
Vier de feestdagen met het LSO De bekende en verbluffende pianist Wibi Soerjadi kreeg de vrije hand om een muziekprogramma rondom Kerstmis samen te stellen. Voor de pauze meeslepende melodieën van Tsjaikovski gecombineerd met Wibi’s weergaloze en superromantische pianospel. In het tweede bedrijf leidt Wibi u verder in de kerstsfeer met muziek die als kerkklokjes in uw oren klinkt. 20 december | Venlo, Theater de Maaspoort | 20.15 uur 21 december | Maastricht, Theater aan het Vrijthof | 20.00 uur 22 december | Heerlen, Theater Heerlen | 20.00 uur Wanneer u Nieuwjaar viert met het Limburgs Symfonie Orkest onder leiding van dirigent Martin Sieghart wordt dit een sprankelende en hartverwarmende avond. Een klinkend programma met - als klap op de vuurpijl - Martin Hurkens (Hollands’s got talent) als solist. Uiteraard wordt deze avond geheel in stijl gepresenteerd door de beroemde grande dame met Wiener Blut, sopraan Marjon Lambriks. Dit concert wordt mede mogelijk gemaakt door Thiessen Wijnkoopers sedert 1740. 3 januari | Roermond, TheaterHotel de Oranjerie | 20.00 uur 4 januari | Heerlen, Theater Heerlen | 20.00 uur 5 januari | Maastricht, Theater aan het Vrijthof | 20.00 uur 6 januari | Sittard, Stadsschouwburg Sittard | 14.30 uur Reserveren? www.limburgssymfonieorkest.nl
Jeu de boules in Heerlen 30-11-2012 19:30 uur
Rondleiding door het Glaspaleis Heerlen 2-12-2012 14:00 uur
Bowlen bij Hoeve de Aar in Heerlen 7-12-2012 20:00 uur
Kerstmiddag in Hoeve Scholtissenhof 15-12-2012 12:00 uur
Route d’ Amuse in Valkenburg 16-12-2012 12:45 uur
Kerstconcert in de Basiliek Sittard 23-12-2012 16:30 uur
Samen naar de Kerst Inn in Heerlen 25-12-2012 12:00 uur
Bowlen en steengrillen bij Hoeve de Aar 26-12-2012 16:00 uur
40 UP Party in Heerlen 28-12-2012 20:30 uur
Bezoek aan grootste Europese zandsculpturen kerststal in Valkenburg 30-12-2012 13:00 uur
Click4friends Oud en Nieuw Party 31-12-2012 20:30 uur
Winter wandelvakantie in Oostenrijk 19-1-2013 7:00 uur