50 jaar vooruitkijken

It takes two to tango

Bilingual magazine celebrating the 50th birthday of Vrije Universiteit Brussel

VUB50

Benieuwd naar jouw VUB-verhaal!

Deel je mooie herinneringen, grappige anekdotes, oude en recente foto’s op vub.be/50

50 jaar jong en vrij 2

VUB50

vub.be/50

Photo Thierry Geenen

Vrij denken sans frontières - penser librement zonder grenzen 2019-2020 moet een onvergetelijk academiejaar worden. De ­Brusselse universiteiten VUB en ULB vieren immers een ­dubbele verjaardag: 185 jaar samen, 50 jaar samenwerken. Sinds de stichting van de universiteit op 20 november 1834 en ook na de taalkundige splitsing in oktober 1969, zijn we het engagement van onze stichter altijd trouw gebleven.

Pierre-Théodore Verhaegen verwoordde het k­ ernachtig bij koning Leopold I: “De grote vragen die betrekking hebben op de mens en de maatschappij los van politiek en religieus gezag kunnen onderzoeken, vrij peilen naar de bronnen van het ware en het goede, ziedaar Sire, de rol van onze universiteit.”

De band tussen beide vrije universiteiten is nog nooit zo hecht g ­ eweest als vandaag en ook de doelstellingen lopen parallel.

Getuige de gemeenschappelijke academische openingszitting – de eerste na de splitsing! – op vrijdag 20 september 2019 onder de triomfboog van het Jubelpark. Samen zijn we vandaag meer dan ooit verbonden met Brussel. Ons hyperdivers en meertalig stadsgewest is een gedroomd living lab waar we onze studenten en onze o ­ nderzoekers maximaal gebruik van laten maken. En omgekeerd kan Brussel ­maximaal gebruikmaken van onze wetenschappelijke expertise.

Smart universities for a smart city.

Het feestjaar staat in het teken van ‘vrij denken sans frontières – penser librement zonder grenzen’. Met dit thema willen we ­benadrukken dat het denken zich nooit mag opsluiten, niet in een ivoren toren, niet op een campus, niet binnen welke grens dan ook.

Grenzen zijn er om te overschrijden. Zoals de grenzen tussen onze universiteitscampussen, onze stad en de samenleving. Of tussen ­taalgemeenschappen, culturen en de afkomst van mensen. Ook ­wetenschappers overschrijden elke dag grenzen, gedreven door ­nieuwsgierigheid. Door onze nauwe samenwerking gaan VUB en ULB resoluut tegen de identitaire stroom in. En laten we ons meevoeren met de humanistische stroom. De toekomst zal immers verbonden, ­hyperdivers en veeltalig zijn. Met blijvende liefde voor de eigen taal en tegelijk met groot respect voor de taal van anderen. Als universiteiten delen we niet alleen een lang en rijk verleden, maar hebben we ook een gemeenschappelijke toekomstdroom. We nodigen u uit om die droom met ons te delen. En om met een open geest grenzen te overschrijden en zo een wondere wereld te ontdekken.

We nodigen u van harte uit om ons feestjaar mee te maken. In deze ­bijzondere editie van ons universiteitsmagazine blikken we terug en ­kijken we vooruit. U vindt ook een uitgebreid overzicht van wat er ­allemaal te beleven valt.

Caroline Pauwels en Yvon Englert Rectoren VUB & ULB

During the academic opening, Caroline Pauwels and Yvon Englert danced to the tones of Louis Armstrong's 'It takes two to tango'.

The VUB and ULB are celebrating a double birthday: 185 years together, 50 years of cooperation. The link between the two free universities has never been so strong, and together we are more closely linked with Brussels than ever.

Our hyper-diverse and multilingual city is a perfect living lab for students and researchers to make maximum use of.

And the opposite is also true: Brussels can take advantage of our scientific expertise. This celebratory year is taking place under the banner ‘vrij denken sans frontières – penser librement zonder grenzen’ – free thinking without borders.

Thought must never be shut away, either in an ivory tower or on campus, not behind one border or another. Borders are there to be crossed. As universities, we share not only a rich history but a common dream of the future. We invite you to share this dream with us during our special year.

VUB50

3

IN DIT NUMMER VUB50

FEESTEDITIE

12

Looking at the invisible

Jorgen D’Hondt’s IIHE discovered the proof of a high-energy source of cosmic neutrinos at the South Pole.

10

The fight for self-determination VUB was a pioneer in the fight for the right to fertility, abortion and euthanasia.

16

Ethical challenges

Artificial Intelligence can and should be a force for good, says professor Ann Nowé.

Milestones

20

Twee moeiallen Allereerste hoofdredacteur van 'de Moeial', Gert Ysebaert, in gesprek met de huidige, Jan Meeus.

4

VUB50

zijn van alle tijden.

Wij gidsen u door de geschiedenis van de VUB aan de hand van deze oranje driehoekjes.

28

Nanobodies

The discovery by Cécile Casterman and Raymond Hamers has fundamentally changed approaches in different areas of medicine.

COLOFON Redactieadres Dienst Marketing, Communicatie en

38

22

Oprichting eerste studentenraad in Vlaanderen

Sharing electrical power

In 1984 a small blue car drove on to campus.

Advocaat Brahim Benichou was erbij en handelde ernaar.

40

41

ERC Grants

Evenementen VUB, Pleinlaan 9, 1050 Brussel, marcom@vub.ac.be Verantwoordelijke uitgever Caroline Pauwels, rector

Werkten mee aan dit nummer: Redactieteam Henri, Marcom, CAVA, Keppens Design, Waar is Waldo, Hilde Braet, Guy Buys, Ebe Daems, Hélène De Keyser, Stephanie

Financiers voor pioniers gezocht

Al 21 VUB-onderzoekers beloond, Franky Bossuyt was met zijn onderzoek naar amfibieën de eerste.

Help het kankeronderzoek van prof. Damya Laoui en prof.

Bart Neyns.

Demasure, Lies Ferron, Geert Goessaert, Sarah Geneviève Janssens, Jan Meeus, Marco Mertens, David Plas, Alain Poncelet, Frank Scheelings, Bram Tack, Linda A. Thompson, Sally Tipper, Ilja Van Braeckel, Saskia Vanderstichele, Willem-Jan van Ekert, Patrice Van Laethem

Drukker Albe de Coker. Gedrukt binnen een ecologisch productieproces en met plantaardige inkten op Cocoon (milieuvriendelijk papier: 100% gerecycleerde FSC pulp, Europees Ecolabel)

44

Het engagement van Ere-Fellow Telidja KlaÏ Een mens is niet op de wereld om enkel vrijblijvend te leven.

46

49

Armand, André en Hannah Broucke: drie generaties VUB.

On the frontline of creating the future of higher education in Europe.

De familiale universiteit

Eutopia

Soms zit er een zwart gat in onze tijdlijn onderaan de pagina's in dit magazine.

Verlicht ons met jouw herinnenringen. Stuur jouw beeldmateriaal naar vub.be/50

VUB50

5

VUB.BE/50

Waarom een Université libre?

Een groep liberale intellectuelen geleid door Auguste Baron en Adolphe Quetelet krijgt in 1831 het idee om een vrije universiteit in het jonge conservatieve België op te richten.

Met de oprichting van een katholieke universiteit in Mechelen in 1834 kwam het monopolie van het universitair onderwijs in handen van een instelling die nog maar twee jaar ervoor in een encycliek elke vorm van vrijheid van pers, opinie en geweten veroordeeld had.

In datzelfde jaar lanceert Baron zijn ULB-project in de maçonnieke loge ‘Les Amis Philantropes’. Hij krijgt steun van de Brusselse advocaat Pierre-Théodore Verhaegen en op 20 november 1834 gaat de ULB van start als Université Libre de

Belgique. Dat de nieuwe universiteit zich onafhankelijk van staat en kerk wilde opstellen, werd haar niet in dank afgenomen.

Gedurende twaalf jaar zal de ULB alleen leven van particuliere giften en de steun van de stad. De toen vooral Franstalige universiteit trok ook Vlaamse vrije geesten aan en leverde met alumni als Jan Van Rijswijck, Cesar de Paepe, Tony Bergmann, August Vermeylen en Lodewijk de Raet sleutelfiguren in het Vlaanderen en België van toen.

Antiklerikaal en toch een patroonheilige?

Verhaegen joeg de katholieken in zijn tijd de kast op met een burgerlijke begrafenis in 1862. Een provocatie zoals je er toen weinig zag. Net daarom was Verhaegen de geknipte figuur voor de ULB/VUB. Verhaegen kreeg de bijnaam ‘St V’, een ironische sneer richting katholieken.

In 1888 trokken studenten voor het eerst naar zijn standbeeld om hem te huldigen. VUB-archivaris Frank Scheelings: “Dat had alles te maken met onvrede die er toen leefde bij de studenten. Er was een katholieke regering, die vooral het katholieke onderwijs steunde. De vrijheid van onderzoek en onderwijs stonden onder druk. Ook het feit dat er toen

6

VUB50

1831

nogal wat conservatieve liberalen in de raad van bestuur zaten, zorgde voor wrevel.

Bij de studenten zaten veel progressieven, die meer inspraak en democratie wilden. Hij belichaamde hun idealen van vrij, onafhankelijk onderzoek. Met het jaarlijkse St V willen de studenten de stad confronteren met de universiteit en haar kritische ingesteldheid.

Vaak was de kritiek antiklerikaal, maar net voor WO II was er ook kritiek op Léon Degrelle, Hitler en de fascisten. Tegelijk is het een ode aan het studentenleven en wordt er ­gedronken. Het is een feest, met alles erop en eraan.”

The major European powers recognise Belgium's secession from the Netherlands at a diplomatic conference in London. Leopold of Saxe-Coburg becomes the first King of the Belgians in 1831.

1834

The Université Libre de ­Belqique was established in 1834, driven by Auguste Baron and Pierre-Théodore Verhaegen. Verhaegen was later given the nickname St V, which is now the name of an annual ­commemoration.

Auguste Baron, headmaster of the Royal Athenaeum Brussels, garners the support of Brussels lawyer Théodore Verhaegen for his ULB project at the masonic lodge ‘Les Amis Philantropes’. The Université libre de Belgique (ULB) launches on 20 November 1834.

1856

Establishment of the Nederduitsch Taalminnend Genootschap, the forerunner of the Brussels Studentengenootschap (BSG). The BSG organises the first liberal song festival in 1991.

Historic encounters in the Solvay Council

De eerste ‘radicalisering’: het vrij onderzoek De ULB was bij de oprichting bedoeld als ‘neutrale’ universiteit tussen de KUL en de Staatsuniversiteit.

In het midden van de 19e eeuw heeft een eerste ­radicalisering in de richting van vrijzinnigheid plaats, tegen het einde van de eeuw een tweede, waarbij het principe van Vrij Onderzoek zal geformuleerd worden.

De studiekring Vrij Onderzoek is een studentenvereniging die het grondprincipe van de VUB uitdiept. Voor de studiekring staat Vrij Onderzoek voor de oprechte bereidheid om elke wereldbeschouwelijke of morele stellingname te verlaten voor iets nieuws en beters, als daarvoor eenmaal sterke rationele argumenten zijn ontdekt. Sterker nog: wie het beginsel van Vrij ­Onderzoek ter harte neemt, zoekt niet alleen extra bewijs voor datgene waarvan men al overtuigd is, maar gaat zelf actief op zoek naar argumenten die het eigen wereldbeeld ­ondergraven, om het – steeds onder voorbehoud – te vervangen door een meer overtuigend alternatief.

De studiekring organiseert allerhande activiteiten, zoals lezingen en debatten, waarin het principe van het Vrij onderzoek centraal staat en elke VUB-student meer dan welkom is om de geest te komen verruimen.

Elke maandagavond van het academiejaar is er een vergadering gevolgd door vrije discussie.

1890

Nederlandse Rechtstaal, the first course to be offered in Dutch at the ULB, is the result of the language laws on academic degrees. Only graduates who were able to present proof of use of the Dutch language could be appointed to a judicial post.

1911

within chemistry and physics.

The council is also connected with a great many Nobel laureates.

They key to its ­suc­cess is the way it is organised: an international scientific committee that ­independently decides both its general themes and its chair.

A typical characteristic is that it places more importance on discussion than on lectures. The Solvay Council works on a three-year cycle: one year for physics, followed by one year without a council, followed by one year for chemistry. The lectures and discussions of each council are published as a book.

(Source: kwantumrevolutie.wtnschp.be)

Foto Saskia Vanderstichelen

In 1911, a group of leading s­ ci­entists held a meeting. Among them were Marie Curie, Hendrik Lorentz, Max Planck, ‘our’ Henri Poincaré and Albert Einstein. The meeting place: Hotel Métropole, in Brussels. And the reason for their coming together? The first international conference in physics, known thereafter as the Solvay Council.

Via the council, Belgian industrialist and p ­ hilanthropist Ernest Solvay wanted to use his fortune to contribute to s­ cientific progress. This was where ­Einstein and Poincaré met for the first time, and was a fundamental moment in the understanding of first quantum mechanics and later many other fields

Het bestuur van studiekring Vrij Onderzoek

First-ever international physics conference. Industrialist Ernest Solvay wants to contribute to advances in science. Albert Einstein and Henri Poincaré meet for the first time at this Solvayraad.

The Solvay family founded an independent body, the International Solvay Institutes, in association with ULB and VUB in 1970.

1949

Studiekring Vrij Onderzoek is established, a student association that promotes and deepens the core principle of the Free University of Brussels.

VUB50

7

VUB.BE/50

Vrijzinnig maar niet dezelfde taal Hoe in de oprichting van de ULB de kiemen van VUB groeien.

Mei '68: betoging voor meer inspraak Foto Photo News

During the 19th century, Flemish is seen as the language of the working class. It’s why the establishment of the Nederduitsch Taalminnend Genootschap, the forerunner of BSG, is able to count the French-language democrats among its s­ upporters. It will take until the 1930s for a student group like ‘Geen Taal Geen Vrijheid’ to receive full recognition. From 1935 onward, parallel, Dutch-language degree programmes slowly start to be offered. Thanks to the Vereniging voor N ­ ederlands Vrijzinnig Hoger Onderwijs and the Oudstudentenbond (OSB) all degree programmes are finally offered both in French and Dutch in 1963. In the wake of the Paris ­student ­uprising in May of 1969, students begin to ­occupy the central ULB rooms. A coordination committee is f­ ounded on 13 June; the political decision to split the ULB and VUB follows shortly after.

8

VUB50

1956

The Nederlandstalige Oudstudentenbond (OSB) is founded at the ULB. It contributes to and supports Dutch-language degree programmes. From 1969 onward, both OSB and VUB go their own way.

1968

Bij het ontstaan van de ULB in 1834 zijn de Vlamingen in de meerderheid in B ­ russel. De stad telt in die tijd 60% Vlamingen. Toch wordt het Vlaams ­gezien als de taal van de mindere standen. Het ontstaan van de eerste Vlaamse studentenkring aan de ULB (het Nederduitsch Taalminnend Genootschap, de voorloper van het BSG) in 1856 kan wel op sympathie van de Franstalige democraten rekenen. Tussen 1880 en 1890 barst er aan de ULB een taalstrijd los. In 1890 werd een eerste cursus in het Nederlands aangeboden: ­Nederlandse Rechtstaal. Pas vanaf 1935 volgde gestaag de verdubbeling van de ­faculteiten en opleidingen: eerst een doctoraatsstudie in de Rechten, in 1946 gevolgd door de kandidatuur daarin. In 1955 volgden Nederlandstalige opleidingen in de Romaanse filologie en Wijsbegeerte. In datzelfde jaar werd de Vereniging voor Nederlands Vrijzinnig Hoger Onderwijs opgericht, een jaar later de Oudstudentenbond (OSB). Mede door hun impuls groeide ­Nederlandstalig onderwijs aan de ULB uit tot een ­volwaardig opleidingsaanbod rond 1963.

1969 In de nasleep van de Parijse studentenrevolutie van mei 1968 kwamen in heel Europa studenten op straat voor onderwijshervormingen en inspraak.

Op 22 mei 1969 wijst een Vrije ­Vergadering het gezag van de raad van bestuur af en bezet de centrale ULB-lokalen. Op 13 juni wordt het ­Coördinatiecomité van de Nederlandstalige Universitaire Gemeenschap gesticht, met vertegenwoordigers van studenten, professoren en later ook van ATP en assistenten.

Talloze discussies leiden niet tot een aanvaardbare structuur binnen de ULB. Daarop beslist de politiek de universiteiten werkelijk te scheiden, zowel ULB-VUB als KUL-UCL. De VUB wordt als volledige basisuniversiteit erkend. In een mum van tijd worden daarvoor de structuren gecreëerd en de campus opgebouwd.

(Bron: Frank Scheelings, VUB)

The authority of the ULB board of directors is no longer recognised. The Brussels Studentengenootschap Geen Taal, Geen Vrijheid and the Vereniging van Vlaamse Professoren, led by Aloïs Gerlo, organise the first independent Flemish meeting.

1969

The birth of VUB is made possible thanks to the student uprising and Flemish pressure groups. It does not yet, however, have legal recognition.

+16,600

31,000

Contributions to conferences

Bij Europese top voor wetenschappelijke publicaties Samen met de Scandinavische landen en ­Nederland realiseert Vlaanderen het hoogste aantal ­wetenschappelijke publicaties per 10.000 inwoners.

Ruim twee derde van de Vlaamse publicaties heeft een buitenlandse co-auteur. Sinds de start van de telling produceerden VUB-onderzoekers duizenden publicaties en boeken en wonnen ze tal van prijzen.

Research projects

123,500 Registered publications

Over the years, VUB researchers have produced thousands of publications and books and have won numerous awards.

4,500

Published books

2,250 Received prices

De allereerste onderzoeksraad De raad van beheer van de VUB besliste in 1970 om een onderzoeksraad op te richten. Deze ‘commissie voor wetenschappelijk onderzoek’ vervulde de rol van adviesraad van de rector en van de raad van beheer over het wetenschapsbeleid van de universiteit. De VUB besliste in dat jaar ook om een deel van de werkingstoelagen te reserveren voor de financiering van eigen onderzoeksprojecten en was ­hiermee de eerste Vlaamse ­universitaire instelling die consequent via eigen middelen het onderzoek op initiatief van de vorser steunde.

1970

The forerunner of the Onderzoeksraad, the committee for scientific research, is established. Every university will later be mandated to appoint such a committee.

I'm proud that so much bottom-up research takes place at VUB and that we are so open to all research, provided it is of excellent quality, is of course ethically responsible, and meets our conditions and standards.

De organisatie van het wetenschappelijk onderzoek aan de VUB diende als voorbeeld voor de oprichting van onderzoeksraden aan de andere Belgische universiteiten. De werking van de sector Onderzoek wordt geleid vanuit de Onderzoeksraad. De missie van deze raad bestaat hoofdzakelijk in het formuleren van beleidsadviezen en het bepalen van een langetermijnvisie rond wetenschappelijk onderzoek.

Daarnaast waakt de raad over de kwaliteit van het onderzoek, stuurt ze de financiering en stimuleert ze nieuwe onderzoeksinitiatieven.

1970

VUB acquires legal recognition on 28 May through the publication of its founding act in the Belgian government gazette. The date of 28 May 1970 is recorded as VUB’s Dies Natalis.

“

Karin Vanderkerken, vice-rector Research Policy

1970

Official establishment of the Flemish Interuniversity Council (VLIR) by rectors Gerlo (VUB) and De Somer (KUL).

VUB50

9

VUB.BE/50

The fight for self-determination Text Willem-Jan van Ekert - Photos Saskia Vanderstichele and Marco Mertens

“In every culture, there is a taboo on intervening in the twilight zones of life, where life begins and where it ends.

Humanists were able to make the difference here – look at the fertility research, abortion and euthanasia.

The right to self-determination in these areas primarily developed in Belgium thanks to the VUB,” says Marc Noppen, CEO of UZ Brussel.

“The former AZ VUB was a child of its time. In the major battles between Catholics and humanists, Dutch and French speakers, the VUB was always the weakest party – humanists in

Flanders, and Flemish in Brussels. In Dilbeek, a motorway exit had already been arranged for a soon-to-be-built hospital of KU Leuven. We got ahead of those plans by giving the VUB a hospital of its own. We were idealist pioneers who went against the tide.”

LEES ALLES OVER de pioniersrol die professoren Amy, Van Steirteghem en Distelmans op hun domein vervulden en over wat volgens hen de toekomst zal brengen.

André Van Steirteghem, JeanJacques Amy and Wim Distelmans are VUB pioneers in the fight for the right to self-determination over ­fertility, abortion and euthanasia.

They discuss – in Dutch – their ­experiences of this struggle.

En waar maakt UZ Brussel vandaag het verschil?

Lees de interviews met tal van gerenommeerde onderzoekers op

vub.be/50

Emeritus hoogleraar in de gynaecologie en verloskunde Jean-Jacques Amy voerde met enkele strijdmakkers vaak een eenzame strijd voor het recht op abortus.

“Ik kreeg in 1975 het verlossende bericht dat er aan het nieuw op te richten AZ in Jette een aantal mandaten ­vrijkwam. In afwachting van de opening ging ik op 1d ­ ecember onder de VUB-vlag werken in het Sint-Pietersziekenhuis in Brussel. De geest die daar hing was een verademing. Het diensthoofd, professor Hubinont, steunde openlijk dr. Willy Peers - de arts uit Namen die wegens abortus 34 dagen in de gevangenis had doorgebracht – door zelf ook vrouwen te behandelen. Peers was al door de Orde der Geneesheren geschorst in het kader van het verbod op anticonceptie omdat hij, op aanvraag van vrouwen zelf, heelkundige sterilisaties had uitgevoerd."

10

1990

Abortuswet goedgekeurd

VUB50

1983

Eerste officieel geslaagde in vitro, Tina is geboren in UZ Brussel

Emeritus professor André Van Steirteghem stond begin jaren tachtig mee aan de wieg van de eerste geslaagde fertiliteitsbehandelingen in ons land.

“Dankzij IVF werd vrouwelijke onvruchtbaarheid verholpen, mannelijke onvruchtbaarheid lag moeilijker. Eind jaren tachtig werd er wereldwijd dan ook volop geëxperimenteerd met sub-zona inseminatie. Die methode had niet erg veel succes, ook niet bij

ons. Tot op een dag zo’n gefaalde manipulatie een normale bevruchting bleek op te leveren. En al snel werden de resultaten van deze intracytoplasmatische sperma-injectie (ICSI) beter.

Op 14 januari 1992 is de eerste baby volgens deze methode geboren.

We publiceerden de resultaten in The Lancet in juli van dat jaar. Maar niemand geloofde ons. We zijn dan heel open gaan communiceren, iedereen mocht komen kijken, we hielden workshops.”

Kankerspecialist en VUB-professor in de palliatieve geneeskunde Wim Distelmans pionierde in België voor de erkenning van ­palliatieve zorg en vocht voor het recht op euthanasie.

2002 1971

Construction begins on AZ VUB in Jette, where Dutch-speaking patients will be able to receive care in their native language. It will also cater for liberals uncomfortable with the Catholic healthcare offer.

Euthanasiewet in België goedgekeurd

“Toen we begrepen dat palliatieve zorg incontournable zou worden, wilden we mensen helpen die ­ondanks die zorg ondraaglijk bleven lijden. Die om euthanasie vroegen. In de jaren negentig zijn we voor een wetgeving op dat vlak gaan ijveren. Die strijd werd veel moeilijker door de enorme tegenwerking, vooral uit religieuze hoek. Onder de paars-groene regering vanaf 1999 werden de ethische debatten eindelijk gevoerd.

De VUB speelde daar een

ongelooflijke voortrekkersrol in. Er werd natuurlijk al langer euthanasie ­uitgevoerd. Maar de wet moest er komen omdat families niet behoorlijk konden rouwen en artsen nog altijd beschuldigd konden worden van moord. Zelfs toen de wet eraan zat te komen, is er ­geprocedeerd tegen een aantal artsen die bij ­terminale patiënten de behandeling hadden ­stopgezet.”

VUB50

11

Looking at the invisible Perhaps particle physicist Jorgen D’Hondt was always destined to become a manager at the Inter University Institute For High Energies (IIHE).

Text Geert Goessaert - Photo Saskia Vanderstichele

A

s a teenager Jorgen D'Hondt would often go with his ­father, an electrician, when he had a problem to solve. ­“Electricity is invisible, so you have to figure out what’s ­happening based on measurements and ­observations,” he says. It’s a lot like the work being done now by the IIHE, an initiative of VUB and ULB – albeit on a whole other level.

Most of the IIHE’s activities are ­related to the experiments of the Large Hadron Collider, the world’s largest particle accelerator. There, in Switzerland, scientists cause ­subatomic particles to collide into

one another at ultra-high speeds.

The IIHE helps to detect and analyse the ‘debris’ that is released during the process. In 2012, a particle was discovered whose mass corresponded with that of the Higgs boson, which imparts mass to all other particles.

The discovery brought ULB/VUB physicist François Englert the Nobel Prize for physics the following year.

With Robert Braut, who has since died, and simultaneously with Peter Higgs, Englert had predicted the particle’s existence back in 1964.

In June 2018 there was a similarly euphoric moment, as scientists,

including some from the IIHE, ­discovered the proof of a highenergy source of ­cosmic neutrinos.

The discovery happened not in Switzerland this time but at the South Pole, home of IceCube: an observatory below the ice that was specially designed to detect neutrinos – ghostly subatomic particles with virtually no mass at all.

LISTEN to the podcast with Jorgen D’Hondt on

12

VUB50

1972

The Interuniversity Institute for High Energies (IIHE) is created at the initiative of ULB and VUB. Its main research focus is the physics of elementary particles.

vub.be/50

De kunst van het bouwen Modulaire wooneenheden op studentenmaat.

Getekend: Willy Van Der Meeren.

A

rchitect Willy Van Der ­Meeren had een hekel aan het woord ‘architectuur’.

Het woord ‘design’ vond hij nog erger.

Zelf sprak hij liever over bouwkunst.

Over de kunst om met eenvoudige materialen ­maximale resultaten te bereiken. Met triplexplaten, rubberen ­tuinslangen, goedkope houtsoorten, golfplaten maar bovenal met staal en beton bouwde Van Der Meeren met Le Corbusier in het achterhoofd - modulaire ­wooneenheden op maat van de massa.

Of op maat van de student. Want de studentenwoningen die hij voor de VUB optrok, illustreren zijn visie.

Jarenlang werd de kleurrijke site door studenten ‘het Club Med’ van de campus genoemd. Maar de koten voldoen niet meer aan de eisen van deze tijd op het gebied van wooncomfort en milieu. Een aantal units werd i­ntussen afgebroken, de o ­ verige worden gerenoveerd.

Zo brengt de onderzoeksgroep van p ­ rofessor Jan Steyaert er zijn ­nieuwe elektronenmicroscoop onder. De ingenieur-architecten van professor Niels De Temmerman transformeerden een module tot het demonteerbare Circular Retrofit Lab.

1973

With Le Corbusier in mind, architect Willy Van Der Meeren built modular living units tailored for students.

But the kots no longer meet today’s demands. So a number of units have since been demolished, and the remainder are being renovated for research projects.

First buildings open at the Oefenplein campus – the Willy Van der Meeren student quarter and rooms. The centralised student village is to boost the image of the brand-new university.

1975

Beginning of evening classes for part-time students – a first for Flanders. Meet the first working students: vub.be/50

VUB50

13

VUB.BE/50

Het ontstaan van een monument ©Franky Verdickt

De opdracht voor het bouwen van een administratie- en rectoraatsgebouw wordt in 1971 toevertrouwd aan architect Renaat Braem.

Vandaag is het gebouw aan renovatie toe.

Illustraties Renaat Braem

V

© Onroerend Erfgoed, foto B. Claessens

olgens Braem is de ­universiteit veel meer dan een plek waar men ‘studenten klaarstoomt voor het collectieve ­productieproces en wat daarbij hoort’, en dat wil hij ook ­uitdrukken in zijn ontwerp: de universiteit als tempel van cultuur en van de gemeenschap van morgen. Braem maakt meer dan 500 tekeningen en besteedt veel aandacht aan de vorm.

Een rechthoek wordt uitgesloten: volgens Braem circuleert de mens in curven in een ruimte. Verschillende voorstellen passeren de revue, vaak gebaseerd op cirkelvormen – zo b ­ ijvoorbeeld een futuristisch ­ontwerp met drie cirkelvormige torens.

“

Als de mens zich in rechte hoeken beweegt is hij soldaat, en dat is geen mens meer.

“

Renaat Braem (1910 – 2001)

14

VUB50

Zijn eerste voorstel wordt ­afgekeurd wegens te duur. Uiteindelijk komt Braem tot een doordachte, ­eenvoudige en krachtige vorm: de ellips. Hij beschouwt die als de ­primaire vorm in de natuur, de loop van de atomen rond de kern, de baan van de aarde rond de zon.

Door voor een gebouw met deze vorm te kiezen symboliseert de ­universiteit, volgens Braem, de plaats waar men ‘de ultieme ­waarheid zoekt’. De 720 ramen ­symboliseren transparantie.

Op de betonnen wanden van de binnenste kernen wordt, over alle verdiepingen heen, een eigenzinnige wereldfilosofie uitgebeeld.

Die muurschilderingen over een afstand van 500 lopende meter beelden – van onder naar boven – het ontstaan van de kosmos en de aarde uit, de oorsprong van het leven, de ontwikkeling van planten, dieren en mensheid tot de ultieme bevrijding van de mens in een open gemeenschap, nadat deze laatste voor zijn vrijheid heeft gestreden.

1976

Braem building is completed.

It becomes a listed monument in 2007, while renovation works begin in 2018.

The renovated Braem building will open in 2020.

Steun ons

Het Braemgebouw is ­dringend aan renovatie toe. Niet alleen zijn ­ingrepen op het vlak van ­energetisch comfort, ­functionaliteit en stabiliteit noodzakelijk, we keren in het bijzonder ook terug naar de geest van de visie van architect Braem. Waar hij initieel soms aan het kortste eind trok in de ­discussies met de u ­ niversiteit zijn de geesten nu gerijpt.

Zo creëren we het kantoorlandschap dat hij voor ogen had, met breed uitzicht op de wandschilderingen, en ­herwaarderen de event- en ontmoetingsruimte die er oorspronkelijk was. De ­­ overheidssubsidies volstaan niet om de r­ enovatiewerken volledig te ­bekostigen. Daarom is de VUB op zoek naar partners die samen het laatste meesterwerk van Renaat Braem in ere willen ­herstellen.

Stort vandaag zelf nog op BE51 001367793562 met de mededeling GIFTPR7 Braemgebouw.

Meer info op VUB.be/foundation

The Braem building is in urgent need of renovation. In doing so, we’re returning in particular to the spirit of architect Renaat Braem’s original vision and creating the office ­landscape he envisaged, with a wide view of the murals, and we’re restoring the original event and meeting spaces.

Government subsidies are not sufficient to cover the cost of the renovation works, so VUB is seeking partners to help us restore Braem’s last masterpieces. To support the project, you can make a payment to BE51 001367793562 with the message GIFTPR7 Braemgebouw. More info on VUB.be/foundation

1977

Even before it officially opens in October, the first consultations are held at AZ VUB in April, while the first patients are admitted during the summer.

VUB50

15

Ethical challenges and dilemmas with use of AI AI at VUB

1977-78

16

Founding of the Computer Science department at VUB

1983

Founding of the VUB AI-Lab

1984

Founding of the Belgian Association for AI (BAAI) by VUB professor Luc Steels

2019

First, operational leg of AI Experience Centre takes off

VUB50

1978

The Flemish government officially recognises the importance of interface activities at universities, marking the official “start� of VUB Interface-cell, the present-day TechTransfer.

It aims to establish connections between science and society.

VUB.BE/50

AI can and should be a force for good, says professor Ann Nowé, who heads the Artificial Intelligence Laboratory, or AI-Lab. Text Linda A. Thompson - Photo Saskia Vanderstichele

Artificial intelligence refers to the ­creation of systems and machines that mimic the functioning of the ­human brain. Like anything invented by humans, artificial intelligence, or AI, has the capacity to be used for good and for ill. In recent years, there have been a spate of incidents ­involving use of AI technologies, ones that also raised privacy, ethical, legal and safety concerns.

Ever since the AI-Lab was founded in 1983 – at a time when many ­universities didn’t even have a computer science ­department – it has been at the forefront of ­conversations around the ethical consequences of science and ­technology. Researchers will ­continue weighing on that debate in the years to come, says Nowé.

“One of our missions is to give people a more accurate image of AI, a more realistic one.” It’s why the VUB plans But AI can and should be a force to launch a multidisciplinary, interfor good, says professor Ann Nowé, university AI for the Common Good who heads the Artificial Intelligence ­Laboratory, or AI-Lab. “AI will allow us research centre together with the Belgian data intelligence company not to have to perform certain tasks and to better execute other tasks, or to Collibra. An AI Experience Centre, where researchers execute them in a safer AI can be used will be able to showor more ­ ergonomic case and experiment to the benefit manner,” she explains, of society, of with AI technologies, pointing to promising humans, and is also in the works. applications in fields “The idea is that it will that’s what we as varied as healthcare, want to do. become a meeting mobility and education place for people who According to work with AI,” Nowé explains – for Nowé, AI has the ­potential to help researchers as well as ­companies, ­policymakers address the multiple policymakers and the general challenges they are running up public. “Because you need to bring against – from ageing populations together many different forms of AI and global warming to the growing ­knowledge and expertise to arrive at scarcity of natural resources. “AI can the next generation of AI systems.” be used to the benefit of society, of humans, and that’s what we want Dr Ann Nowé is a professor in the to do,” she explains. But use of AI Computer Science Department also comes with responsibilities, of the faculty of Sciences and the Nowé says, pointing out that it is ­Computer Science group of the ­researchers’ duty to engage with Engineering F ­ aculty. She’s specialised the public on the ethical challenges in m ­ ulti-agent systems, reinforcement and dilemmas use of AI technologies raises, as well as to clear up learning and data mining and has led the the AI-Lab since 2018. ­misconceptions.

“

LEARN MORE about how Dr Nowé and the rest of the AI Lab team plan to e­ nsure that AI ­t­echnologies are used to the benefit of society.

vub.be/50

“

1978

The computer science degree programme is the first to be established at a Flemish university. VUB becomes a pioneer in computer science research and education.

VUB50

17

VUB.BE/50

The largest carbon-neutral, smart multi-energy grid in Europe In 1974 the Flemish government offered Flemish universities the opportunity of overseeing a number of sites, to be occupied by research-oriented companies interested in collaborating with the universities. This resulted in the accreditation of the Research Park Mercator in Neder-over-Heembeek in 1980 for the VUB, followed by that of Zellik in 1985 and one in Mechelen in 1989.

On 4 July 2019, the Green Energy Park research hub was founded by the VUB and UZ Brussel. The hub will be located at the Research Park in Zellik. It is to transform into a largescale living lab at the end of 2023, one where companies, ­research institutes, ­policymakers and users will collaborate on ­innovative and sustainable solutions to societal challenges. The research is centred on three domains: the transition to green energy and mobility, the hospital of the future, and digital issues such as smart cities and smart, AI-based technologies. Among other things, Green Energy Park comprises

18

VUB50

an expansive, electrical grid with extensive ­electrical mobility systems that can be used for research into future energy and mobility ­systems.

In addition to this provision of ­electricity, the power grid will also supply heat to the more than 21 companies housed at the Research Park. This heat is partially ­recovered from the supercomputers at the data centre that will enable research into high-tech solutions among ­other things. This computing power will be at the heart of the “Smart ­Region Lab”. Infrastructure for ­research into medical-technical innovations will also be available thanks to the Med-Tech-Lab. The first few ­research projects into ­energy and ­mobility,

meanwhile, have already launched and numerous companies have ­already expressed interest in the i­nfrastructure. Thanks to the living lab, the VUB has already been able to secure more than €6 million in F ­ lemish and European research funds and to hire 30 new ­researchers. C ­ onstruction of the ­offices, data centre and i­ndustrial labs will begin in mid-2021. www.greenenergypark.be

1980

Certification of the first VUB research park in Neder-Over-Heembeek, followed by a second one in Zellik in 1985.

Pilar: de nieuwe culturele hotspot in Brussel Tekst Patrice Van Laethem - Foto David Plas

Thank you Kultuurkaffee!

Voor kunst en cultuur aan de VUB moet je voortaan in Pilar zijn. Pilar.

Zuil. Steunpaal. Steunpilaar. “En laat net dat hetgeen zijn wat Pilar wil zijn: een ondersteuningszuil voor jong, ontluikend talent”, zegt coördinator Lieselotte Vaneeckhaute. “Pilar staat ook voor Pi en L’art. Kunst en wetenschap. Met ons aanbod willen we Brusselse jongeren uitdagen, prikkelen en verrassen.”

Cultuur krijgt na 4,5 jaar weer een eigen plek op de VUB-campus. “We gaan van bijna geen infrastructuur naar veel infrastructuur. Dat biedt mogelijkheden. In Pilar kan je terecht voor concerten, podiumkunsten, tentoonstellingen, lezingen en debatten.

Tweemaal per jaar organiseren we een festival van vier weken rond een thema en gaan daarbij uit van wat ik de maatschappelijke hartslag durf noemen”, ontvouwt Lieselotte de ambitieuze plannen. “Het wordt een multidisciplinair festival met de focus op kunst en wetenschap. Hierop willen we jong talent presenteren naast gevestigde waarden. Scenografen zullen het verhaal visueel uitwerken en voorstellen.”

Naast het festival zal Pilar per jaar een 35-tal activiteiten organiseren.

De jongeren zullen hier zelf mee aan het stuur zitten.

“Zij krijgen de kans om hun concept in Pilar uit te werken, hun projecten te programmeren en ze een (vaste) plek te geven in onze werking.”

Ook het tijdelijke project See U op de site van de oude rijkswachtkazerne biedt voor Pilar kansen. Lieselotte: “Daar focussen we op creatie.

Er komen drie ateliers voor jonge Brusselse kunstenaars die met kunst en wetenschap bezig zijn.

Ze kunnen daar een jaar lang creëren. In de kelder is er ook een ­repetitieruimte die men zal kunnen afhuren. Daarmee vangen we de vraag naar repetitieruimte op.”

Er komt ook nog wat Lieselotte een tussenruimte noemt, “een plek waar we cultureel ondernemerschap bij jongeren willen stimuleren. Jongeren kunnen naar ons komen met hun idee. Wij zullen hen helpen om het verder vorm te geven en leefbaar te maken. Door workshops te organiseren over bijvoorbeeld het pitchen van een idee of over financieel management of door hen in een traject verder te begeleiden.”

After almost 40 years of Kultuurkaffee, VUB’s cultural programming is to soon embark upon a new chapter.

For many of us, the most memorable moments include the spectacular Bye Bye KK farewell party, as well as other major events and major names on our stage: dEUS, Buscemi, Ozark Henry and Absynthe Minded. Anyone who’s anyone in the Belgian music world has performed on our stage.

The Kultuurkaffee was more than just music. Art and culture with a sharp edge as well as experimenting have always been in the DNA of the VUB’s cultural programming.

SAVE THE DATE 17.10 - 14.11 Pilar opent op 17 oktober met het gloednieuwe festival ASAP The For X's Sake Edition.

www.pilar.brussels

1980

Founding of UCOS, an NGO that aims to promote global citizenship skills in students.

Although UCOS is affiliated with VUB, its activities are targeted at all higher education institutions in Flanders.

1981

Trefcentrum Y, which comprises the KultuurKaffee concert club and the KK Gallery, is created to accommodate VUB’s cultural activities in 1981.

A cabaret evening is held on 20 October, KK’s opening night.

VUB50

19

Twee moeiallen bijeen Eerste en huidige hoofdredacteur over studentenblad 'de Moeial' Tekst Jan Meeus - Foto Saskia Vanderstichele

De een stond in 1983 mee aan de wieg van 'de Moeial' en is ­verbaasd dat het blad vandaag nog altijd bestaat. De ander is net ­herverkozen als hoofdredacteur en kan zich moeilijk voorstellen dat het er ooit niet was. Gert Ysebaert, tegenwoordig CEO bij Mediahuis Groep, en Jan Meeus, student Kunstwetenschappen & ­Archeologie, interviewen elkaar over het ontstaan en de toekomst van 'de Moeial'.

Ysebaert: Er was in mijn tijd eigenlijk geen onafhankelijk medium aan de VUB. De koepel van studenten­ verenigingen had wel een blad, maar dat was zeer studentikoos en ging vooral over welke fuiven er gepland waren enzovoort. Wij vonden dat er, naar het voorbeeld van Schamper en Veto in Gent en Leuven, ook een echt onafhankelijk, journalistiek studentenblad moest zijn. Het precieze verhaal achter de naam weet ik niet meer, maar het idee was duidelijk dat wij ons wilden moeien en kritisch zijn voor het beleid en wat er gebeurde aan de universiteit.

Dat was wel een statement aan de leiding van de universiteit.

Meeus: Wat herinnert u zich nog van die beginjaren?

Ysebaert: We werkten zeer ­democratisch. Via een stemming was ik algemeen coördinator, maar het idee van ‘hoofdredacteur’, met een echte hiërarchie, was toen vrij vies en eigenlijk not done. Dat geeft de sfeer van toen wel goed weer denk ik. We hadden een klein team en het was wel een uitdaging om het volledig g ­ evuld te krijgen. Het pro-

20

VUB50

ductieproces was zeer archaïsch en nam veel tijd in beslag; alles werd nog met de hand geknipt en geplakt. We ­gebruikten vooral tekeningen en er zat ook veel satire in. De ­financiering was ook een uitdaging. Uiteraard werd er niemand betaald en onze middelen gingen bijna allemaal naar de drukker. Stellen jullie je soms de vraag of het nog de moeite is om op papier te verschijnen?

Meeus: We knippen en plakken ondertussen met de computer, maar wat u vertelt klinkt allemaal heel h ­ erkenbaar. (lacht) Op dit moment vinden we het ook nog altijd de ­moeite waard om op papier te verschijnen, omdat we met het ­magazine een ­ander publiek bereiken dan met de site. Het geeft daarnaast ook meer zichtbaarheid op de campus en het is ook fijn voor onze mensen die allemaal vrijwillig artikels, foto’s of tekeningen maken om, hun werk in een magazine te zien. Denkt u dat er veel veranderd is? Hebt u nog tips voor ons?

mensen terechtkunnen voor wat er gebeurt, bijvoorbeeld op het vlak van activiteiten, denk ik dat je wel aan relevantie kunt winnen. Maar dan leg je de lat natuurlijk wel hoog.

Het blad ademt ook een grote sérieux, door de lay-out en langere interviews. Dat is zeker ook de ­bedoeling, maar mensen zien soms wel graag bijvoorbeeld een dubbele fotospread met wat er gaande is en waar ze misschien iemand op herkennen. Maar wat is jouw ambitie eigenlijk voor volgend jaar?

Meeus: Vorig jaar hebben we veel achter de schermen gewerkt.

We zijn verhuisd, hebben een budgetverhoging gekregen van de Studentenraad en lanceren aan het begin van het academiejaar onze nieuwe website. Het is dus inderdaad de bedoeling om meer de digitale weg in te slaan, zonder het magazine op te geven. Het belooft alvast een­­ ­interessant jaar te zijn met de viering van het vijftigjarig bestaan van de VUB en de rectorverkiezing.

Ysebaert: Het lijkt mij inderdaad niet enorm veranderd. Ik heb het maar kort doorbladerd, maar het ademt wel nog die kritische Het idee van geest van toen. Ik ‘hoofdredacteur’, denk dat het voor met een echte een studentenblad hiërarchie, was een hele opgave is toen vrij vies en om niet te vervallen eigenlijk not done. in fait divers, en ik vind het ook terecht dat jullie voor deze vorm kiezen, die toch een zekere levensduur heeft.

Ik had wel gedacht dat de site veel ­belangrijker zou zijn. Als je echt dé ­bestemming zou willen zijn waar

“

“

One of them helped found student magazine de Moeial in 1983 and is surprised that the magazine stills exists today. The other has just been re-elected as its editor-in-chief and can barely imagine a world in which the magazine doesn’t exist. Gert Ysebaert, today the CEO of Mediahuis Groep, and Jan Meeus, a student of art history and architecture, interview each other about the birth and future of de Moeial. “We operated in a very democratic style,” says Ysebaert.

“I was voted general coordinator, but the idea of an editor-in-chief and a real chain of command was pretty frowned upon at the time and not done really.” It’s still worth putting out a print edition, says Meeus.

“Because the magazine allows us to reach a different audience than the website. It also creates more visibility on campus.”

1983

First issue of the student magazine deMoeial is published. Gert Ysebaert is the first editor-in-chief.

VUB50

21

VUB.BE/50

The winding road to better batteries Nine iconic electric vehicles were made available to VUB personnel in 1979. They proved invaluable to researchers’ efforts to improve battery life.

Text Ilja Van Braeckel

I

n 1984, a small blue car left from Brussels for the Electric Vehicle Symposium in Paris. The driver was professor Gaston Maggetto.

The blue electric vehicles, which could freely be used by VUB staff in what was probably Back in the one of the first-ever 1980s, the heavy ­car-­sharing projects, batteries of the were sometimes blue cars needed mocked, even by charging every colleagues. But 40 kilometres. ­Maggetto would not be deterred.

To further expertise in the field of power ­electronics, he founded the ­European Power ­Electronics and Drives ­Association, which continues

22

VUB50

to organise the ­largest conference on the topic.

Little by little, the department of Electrical Engineering and Energy Technology, or ETEC for short, also grew. Back in the 1980s, the heavy ­batteries of the blue cars needed charging every 40 kilometres.

This became possible thanks to the VUB fast chargers, which regulated the power supply with an algorithm while also preventing overcharging. ­Reliable electric transport after all comes down to batteries.

When nickel-cadmium batteries were developed, the VUB electric car park expanded and testing ­infrastructure was built. This meant electric

1984

­ omponents could be compared c objectively – by making cars drive on roller units in the lab environment, and by installing measuring devices that tested the cars’ performance on the road. VUB research for instance revealed that the ­batteries ­discharged twice as fast when ­drivers turned up the heat.

The MOBI research team was awarded the VUB’s valorisation prize in 2015 in recognition of its expertise and contribution to society.

The research team also received European support. 2013 for ­instance marked the launch of the ­BATTERIES2020 project, which saw the ETEC department developing

Gaston Maggetto conducts research into batteries and charging systems in electrically driven vehicles. An electric vehicle of the ETEC department drives from Brussels to the EVS symposium in Paris in 1984 in a direct, 20-hour drive, with charging stops along the way.

Zelfrijdende shuttlebus op campus in Jette new computer models that made it possible to “theoretically” test batteries.

This proved much more efficient than developing batteries and ­subsequently assessing their ­efficiency. Thanks to these EU research grants, the MOBI research group continued to grow.

Today, it ­consists of 120 researchers, 25 of whom are working on developing the lithium batteries of the future. They have their work cut out for them since many ­specifications must be considered – production cost, lifespan, chemical composition, power, weight and so on.

BATTERIES2020 was succeeded by BATTERY 2030+. This project is focused on the development of a new type of “solid-state battery”. By 2030, this battery will allow electric cars to drive a distance of 800km before needing to be charged. And new algorithms will allow the v­ ehicles’ batteries to charge on solar and wind energy, and to feed power back to the grid when necessary.

Given the ­European CO2 targets, ­transition to electric transport is ­inevitable.

Experts moreover say that electric transport will create one million jobs by 2030 – the question is where. Thanks to the ­pioneering ­efforts of Maggetto and further work by ­professor Joeri Van Mierlo, the s ­ olid-state battery of BATTERY 2030+ could give the VUB a leading edge.

Onderzoekers VUB en ULB starten innoverend proefproject op Brussels Health Campus om relatie tussen mens en ­machine te bestuderen.

Op de Brussels Health Campus rijdt sinds kort een ­zelfrijdende shuttlebus. Onderzoekers van VUB en ULB b ­ undelen hun ­expertise op het gebied van duurzame ­mobiliteit, living lab research en ruimtelijke ordening. Het tweejarige project met testperiode van een half jaar kwam tot stand na een oproep van Innoviris, het Brusselse instituut voor onderzoek en innovatie.

Dat wil in een p ­ roeftuinomgeving slimme oplossingen laten ontwikkelen en testen voor de mobiliteitsuitdagingen in Brussel.

In een eerste fase kunnen studenten en personeel met de shuttle de verbinding maken tussen de ­studentenverblijven en het hoofdgebouw van de faculteit Geneeskunde en ­Farmacie.

De shuttle blijft in deze fase dus binnen de ­grenzen van de ­campus. Tegen een gemiddelde snelheid van 10 tot 15 km/u neemt de rit een drietal minuten in beslag. H ­ et ­volledig ­elektrisch aangedreven voertuig biedt plaats aan twaalf ­personen. Het is uitgerust met een toegangsplatform voor rolstoelgebruikers. Vanaf november 2019 komt er een tweede ‘loop’ t­ ussen de belangrijkste parkings, de bushaltes in de ­onmiddellijke omgeving en de hoofdingang van het ziekenhuis.

De shuttle zal dan ook op de openbare weg rijden. ­In de tweede fase zullen vooral patiënten en bezoekers van het ziekenhuis van de shuttle gebruik kunnen maken.

De geselecteerde shuttlebus is een EZ10-model van de Franse constructeur Easy Mile. Door een systeem van sensoren, c­ amera’s, gps en V2i-communicatie (vehicle to ­infrastructure) ­herkent de EZ10 minutieus zijn parcours en de stopplaatsen, net als mogelijke hindernissen of ­onverwachte situaties onderweg. Een ‘operator’ zal steeds aan boord zijn voor een manuele ­bediening in geval van pech of hindernis op de uitgestippelde route.

VUB50

23

Foto Lies Willaert

KidZ Health Castle

FACTS 1988 VUB/Wetenschapscommunicatie organiseert Wetenschapsweek voor leerlingen secundair onderwijs, initiatief wordt later overgenomen door alle andere Vlaamse Universiteiten en Vlaamse overheid

Aan het KidZ Health Castle wordt state-of-the-artgeneeskunde bedreven.

Kliniekhoofd Kinderendocrinologie professor Inge Gies zet ‘social robots’ in om kinderen met diabetes op te volgen. Kinderneurologe professor Anna Jansen onderzoekt er erfelijke aanlegstoornissen van de hersenen en tubereuse sclerose complex, aandoeningen waarbij epilepsie centraal staat.

2002 VUB/Wetenschapscommunicatie richt eerste Wetenschapswinkel in België op, in 2006 wordt een netwerk van Wetenschapswinkels aan alle Vlaamse universiteiten geïnstalleerd

LEES de interviews met Inge Gies en Anna Jansen op onze feestwebsite

vub.be/50

2018 publicatie 250ste succesvolle Wetenschapswinkelonderzoek

24

VUB50

1984

VUB is the first Flemish university to establish a Wetenschapscommunicatiecel following the exhibition De Spiraal van het Leven.

1985

Opening of the UZ Brussel Children’s Hospital, which changes its name to KidZ Health Castle in 2017. That same year also marks the opening of Villa Samson, which allows patients to continue interacting with their dog or cat. It also offers animal therapy.

Vesalius College (VeCo) was founded in 1987 by VUB and Boston University to offer undergraduate education in English. As an American-style college, it takes a humanistic approach to intellectual inquiry, encouraging students to not only learn skills and knowledge important to their chosen careers, but to think critically and develop themselves personally and as citizens of an increasingly multicultural and globalised world. For years, VeCo was a partner of VUB’s Institute for International Studies (IES), a Jean Monnet Centre of Excellence providing research, education and academic services focused on the EU in an international setting. Both institutions join forces now with a joint management team. Luc Soete was appointed as their new Dean. Alexander Mattelaer will take up the new function of Vice-Dean for Research of both institutions, while Sven Van Kerckhoven will take up the new role of Vice-Dean for Education.

Anthony Antoine becomes Executive Director, Jacintha Liem becomes Assistant Executive Director. The appointment of Luc Soete is aimed at increasing collaboration with current and new partners focusing on internationalization, such as the University of Warwick and UNU-CRIS.

1987

The English-speaking, undergraduate institution Vesalius College opens. It’s run by VUB with Boston University as founding partner. Among its key characteristics: Belgian, American, cosmopolitan, liberal arts, free thinking.

Bruno Fahy

50 years of‌ Honouring the art of science n ai rg ou Je an(19B 8) 54-201

Over the past 50 years, we could count on world-renowned pioneers such as Ingrid Daubechies and Jean Bourgain. With their research, the alumni on this page have broadened our understanding of the world and continue to shape the future.

g mathematician Problem- conquerin ent thematics Departm Alumnus of the Ma dy - Princeton

Pattie Maes

ences, researching and Information sci PhD in Computer l reflection. na tio computa the ins and outs of Professor at MIT

at the Institute for

Advanced Stu

Luc De Smet

Wouter Van Vooren

Former professor

- Los Angeles

C lement Hiel

eer turned NASA engin Prolific academic Department ing eer gin En the Alumnus of - Los Angeles Unive rsit y of Cal

ifornia

Lies Willaert

Saskia Vanderstic

hele

Professor at the

CURIOUS to learn more about our world-renowned research alumni?

vub.be/50

Sophie De Schaepdrijver

Ingrid Daubechies

thor and acclaimed au Leading historian Histor y of t en rtm pa De Alumna of the ive rsit y

Pen nsy Professor at the

analysis Pioneer in wavelet Department cs ysi Alumna of the Ph

lva nia State Un

Professor at Du ke

1987

Establishment of UNICA, the Institutional Network of the UNIversities from the CApitals of Europe, which promotes collaboration, integration and academic excellence among its members. VUB and ULB are founding partners.

1987

The Erasmus student exchange programme launches with 11 participating countries. Nine million young people so far have completed an international experience, with 250,000 of them Belgian nationals.

Unive rsit y

1987

Tech trailblazer and MIT professor Pattie Maes obtains her PhD in Computer and Information sciences, researching the ins and outs of computational reflection.

VUB50

25

Foto Belga

Zweten voor medailles en diploma’s Veel topsporters behaalden een d ­ iploma aan de VUB en zijn nu een carrière op de arbeidsmarkt begonnen.

Je kent waarschijnlijk Sebastien Godefroid, Ann Simons, Heidi Rakels, Katleen Smet, Ingeborg Marx, Nils Duerinck, Tom Vangeneugden, Corinne Van Hombeeck, Willem Van Schuerbeeck, Jérôme Truyens, Erica ­Coppey, Jürgen Roelandts, Dirk Van Tichelt, ­Pieter Verhees, Yannick Lefèbvre en Sofie ­Hendrickx. Maar liefst 24 olympiërs werden bij hun combinatie van studie en topsport hier

26

VUB50

1988

begeleid. Vandaag zijn ook Louis Croenen (zwemmen), Tim Declercq (wielrennen), Antonia Delaere (basketbal), Loïck Luypaert (hockey), Florent Van Aubel (hockey), Loranne Smans (snowboard), Simon Debognies (atletiek), ­Matthias Valkiers (volleybal) en nog een 90-tal andere topsportstudenten een duale carrière aan het opbouwen aan de VUB.

VUB establishes the Center for Women’s Studies, later renamed as RHEA. It’s the first academic centre for women’s studies in Flanders and was the initiative of a number of committed female academic staff members who aimed to stimulate research on gender inequalities and the position of women in society. It was relaunched as the Centre of Expertise Gender, Diversity and Intersectionality in 2014.

Many top athletes, including 24 Olympians, obtained a diploma at the VUB and have now started a career. Today, more than 90 other top sports students are building a dual career at the VUB.

1988

VUB becomes the first Flemish university to launch a programme for student athletes. No fewer than 7 VUB students travelled to the Olympic Games in Rio in 2016. Four returned with medals.

Bij topsport hoort een zwembad Het oude 25-meterbad van de VUB werd in 1989 geopend: een ­karakteristiek gebouw met puntdak, veel hout aan de binnenzijde en donkerblauwe zwembadtegels. Na meer dan 25 jaar intensief gebruik manifesteerden zich echter verschillende problemen: de bouwtechnische toestand en de energieprestaties

lieten te wensen over en het gebouw was oud en uitgeleefd en voldeed niet meer aan hedendaagse gebruiks- en comforteisen.

Het compleet gerenoveerde zwembad opende begin 2018, een nieuw, innovatief zwembad voor haar (oud-) studenten, personeel, buurtbewoners en Brusselse basisscholen.

Het nieuwe zwembad is een ­toonbeeld van duurzaamheid.

Het zwembad wordt, door betere isolatie, luchtverdeling en temperatuurregeling, het zuinigste van België.

Bedankt!

Om een deel van de kosten voor het nieuwe zwembad te financieren, werd een fundraisingactie opgestart: donateurs en VUB-alumni hebben in totaal 992 virtuele zwembadtegels gekocht en kregen als dank de vermelding van hun naam op de ramen van het zwembad.

13x 7m

klein bad, beweegbare bodem

130.000 bezoekers per jaar

1989

25x12 m groot bad

Opening of the swimming pool.

It’s open not just to members of the VUB community, but also to neighbourhood residents and local primary schools.

VUB50

27

VUB.BE/50

Discovery of the nanobodies

The advantage of being small Text Ilja Van Braeckel - Photo Hilde Braet

The discovery of nanobodies by Cécile Casterman and her husband, Raymond Hamers - and later Serge Muyldermans and Jan Steyaert - in the 1980s fundamentally changed approaches in different areas of medicine. It provided a boost and a major leap forward in the d ­ iagnosis and treatment of serious and life-threatening diseases.

How did the business life treat you? to make a synthetic antibody, they “We relied on people more suited had to paste the chains together: to run the company. And we went quite an elaborate task. But in back to doing what we loved most: ­dromedaries, one chain sufficed to have the same effect. The ­antibodies research and teaching. Money was never a driver; we already had a were smaller, which is why we ­comfortable life. In 2013, we launched called them ­‘nanobodies’. By using a chair with a part of the proceeds. those, the p ­ roduction of antibodies Several international speakers are became much faster, and a hundred times cheaper. We bought a handful invited to teach about the history and of dromedaries on a Moroccan cattle ­philosophy of science."

Both being retired, they like to garden market and after ten years of r­ esearch, Big breakthrough thanks to VUB we were certain: ­dromedary blood when the weather allows it. At first spin-offs was like no other." sight there's not much to indicate As a result of the discovery, several that Cécile Casterman and Raymond How did you ­protect that ­discovery VUB spin-offs emerged and different Hamers made a discovery that and how did other researchers react? kind of drugs are on the shook the global biotech sector. But “We paid €25,000 of our own s­ avings verge of being they still sip their coffee out of VUB ­ niversity launched in mugs. Let’s go back to the year 1989, to patent it, before the u decided to take it over. the years to just before their revolutionary disThe third inventor on the patent, come. Also in covery. Hamers: "We were teaching.

Serge Muyldermans, was a colleague ­agriculture, a big breakJust before summer, we still had to in the lab of the VUB. One year later through is expected as teach VUB students how to subtract (in 1993, ed) the first scientific article nanobodies or ‘agrobodies’ can antibodies from blood, to be able to appeared in the journal Nature. be used to protect food crops study them. My wife launched the inand c ­ ontribute to genious idea to use dromedary blood. At first, everybody was sceptical, as thought we had gone The students you would expect of good scientists. more sustainable My wife launched mad (laughs). But the result stunned Little by little, people realised this food production.

Ablynx was the the ingenious us. Some antibodies consisted of was something special. It wasn’t long idea to use only one single piece. Normally, ­before big pharmaceutical companies first VUB spin-off dromedary blood. to start developing antibodies are composed of two reached out to us. But we decided The students ­nanobody-based different pieces, or ‘chains’. When an to create our own s­ pin-off company, thought we therapeutic intruder enters the body of an animal, with the help of VIB (­ Flemish Institute had gone mad. ­programmes these two pieces stick together into of Biotechnology) and several young in ­various one antibody. researchers of the lab and we called ­areas ­including So if a biotech company wanted it Ablynx.”

“

“

28

VUB50

1989

Scientists Cécile Casterman, Raymond Hamers and later Serge Muyldermans, Jan Steyaert and their students discover and develop a new class of antibodies in camelid species – the alpaca antibodies or “nanobodies”.

Raymond Hamers and his wife Cécile Casterman in their lab, both sitting

­inflammation, hematology, immuno-oncology and respiratory disease.

By the end of 2018 the ­company launched its first drug, Caplacizumab. It treats thrombotic thrombocytopenic purpura (TTP), a rare blood disorder that causes blood clots in small veins throughout the body.

Two more VUB spin-offs are based on the discovery of nanobodies for developing treatments. Confo ­Therapeutics (VUB-VIB spin-off) runs drug discovery programmes influencing diseases such as ­neurological and psychiatric ­diseases (schizophrenia, depression, ­ arkinson's Alzheimer's disease and P disease) and fibrosis (liver and lungs). Camel-IDS develops a ­treatment that attacks cancer cells from inside the body. This therapy is more efficient than the classical ­radiation, which also damages healthy body cells.

Its lead programme focuses on the treatment of brain metastases in

breast cancer, but the company also aims to tackle other types of cancer in the future like lung cancer, ovarian cancer and pancreatic cancer.

Gulliver Biomed, another VUB ­ pin-off founded in 2018 together s with the university of Ghent, aims to develop nanobodies for r­ esearchers in knowledge institutions and companies in their scientific search.

AgroSavfe, on the other hand, is focusing on the development of ­effective and safe biocontrols to tackle pests and diseases in food crops. It wants to offer a reliable crop protection alternative for ­farmers to sustainably produce healthy, high-quality food.

VUB50

29

30

VUB50

Brussels – beating heart of Europe Text: Lies Feron - Photo: Saskia Vanderstichele Brussels has evolved considerably over the past 100 years. The biggest change is perhaps its transformation from the capital of a small country into the c ­ apital of Europe. Brussels is home to the most important European ­institutions and international ­organisations, like the NATO HQ, and this has brought with it c ­ hanges to the city’s street scene. The old station building at ­Luxemburgplein, for example, is now a façade of the European Parliament that stands behind it; since 2000 the platforms have been below ground.

For a university that works in and with the city, this evolution is a dream chance to ­become a specialist in EU and NATO research and ­communication studies, as these international institutions have made Brussels a hotspot for lobbying and the media.

+ 2000 international institution headquarters

World's largest press center

Largest diplomatic community in Europe

1st congress city in Europe

VUB50

31

Do you know these VUB honorary doctors?

VUB rector Robert Dejaeghere ­presented a joint honorary ­doctorate to N ­ elson Mandela and Frederik Willem De Klerk in 1993. Mandela once stated: “Education is the most

powerful weapon which you can use to change the world.” Other VUB honorary doctors have made equally remarkable statements reflecting VUB’s core values.

Do you know which statement belongs to which ­honorary doctor? Take our online Honorary Doctorate Quiz on vub.be/50 and learn more about when and why VUB awarded honorary ­doctorates, and find the solution to the puzzle below.

“ “

All of your quotes are getting on my nerves.

“

“

You don’t have to hate your opponents to beat them.

“

32

VUB50

“

It often takes more courage to change one’s opinion than to keep it.

“

It is possible to commit no mistakes and still lose.

That is not weakness, that is life.

“

“ “

“

When a truth is not given complete freedom, freedom is not complete.

“

I am a victimoriented person.

I like to see that the victims know that they have a voice.

“

“

What is a scientist after all? It is a ­curious man looking through a k ­ eyhole, the ­keyhole of nature, trying to know what's going on.

“

If we don't believe in freedom of expression for people we despise, we don't believe in it at all.

“

Jacques-Yves Cousteau French naval officer, ­explorer, ecologist, filmmaker, inventor and scientific collaborator

Willy Brandt German statesman and chancellor of the Federal Republic of Germany (1969-1974)

Kim Clijsters former Belgian Olympic tennis player and former world number one

Václav Havel last president of Czechoslovakia, writer

Patrick Stewart British actor

Peter Burke British historian and professor

Noam Chomsky American linguist, philosopher and political activist

Fatou Bensouda chief prosecutor of the International Criminal Court

1994

VUB researchers Patrick Vanouplines and Christian Koninckx rediscover the C/1733 K1 comet together with Brian Marsden of the Harvard-Smithsonian Center for Astrophysics.

It had been spotted once in 1733 but remained obscure since then.

1993

Nelson Mandela travels to Brussels and receives the title of VUB Honorary Doctor from rector Robert Dejaeghere.

Grenzeloze liefde Tekst Patrice Van Laethem - Foto Guy Buys

Het VUB-orkest viert zijn 25ste v­ erjaardag. Om dat te vieren brengt het dit najaar een eigenzinnig ­programma met zang en poëzie rond het thema Amor Mundi.

Een hart dat sneller slaat voor een ander betekent 'liefde'. Een hart dat sneller slaat voor miljarden mensen, dat moet dan ‘liefde voor de wereld’ zijn. Amor Mundi. Grenzeloze liefde dus. De liefde voor de mens en de wereld drijft ook dirigent Jurgen Wayenberg. Hij zwaait al 23 jaar met zijn baton en zorgt daarmee voor magie in de concertzaal.

Gestart in 1994 als ensemble onder leiding van Luc Bartholomeus, is het VUB-orkest onder leiding van Jurgen Wayenberg en mede dankzij Jacques De Ruyck, Silvain Loccufier en Franz Bingen, uitgegroeid tot een groot symfonisch orkest.

“

Ik wil in connectie gaan met mensen.

“

De 52-jarige Jurgen Wayenberg combineert een actief concertleven

met een onderwijsopdracht als directeur van scholengroep Brussel.

“Als ik het één niet heb, kan het ander niet bestaan. Ik geef graag kennis door en een orkest dirigeren is als lesgeven.”

“In mijn leven moet alles met passie gebeuren,” gaat hij verder. “Ik ben niet zomaar een muzikant, een dirigent of een directeur. Ik wil in connectie gaan met mensen en samen met hen een positief en gedragen verhaal schrijven. Als dat authentiek is, dan is the sky the limit. Wanneer 85 mensen samen met enorm veel ­engagement en plezier muziek ­maken, dan is dat ... magie.”

“In het orkest ben ik ­verantwoordelijk voor het artistieke proces en de ­kwaliteit van uitvoering - die is hoog, maar je bent met mensen bezig. Ik heb, in de academie, in ­beroepsorkesten, heel wat mensen zien ­afhaken door hoe er met hen omgegaan werd. Het is heel ­makkelijk om voor de klas of het orkest te staan en mensen bang te maken. Mensen durven meer als je ze vertrouwen geeft. Ze moeten fouten durven maken.

1994

Het VUB-orkest is één warme familie. Het wordt niet voor niets het ­knuffelorkest genoemd.”

“Ik gebruik sfeerbeelden en vertel verhaaltjes. Dat werkt beter dan een technische uitleg. Soms sta ik voor mijn orkest te dansen. Ik leer mijn muzikanten luisteren. Zo ontwikkelt het orkest een mooi kleurenpalet en bepaalt het zelf waar het de lat legt.

Het enige wat ik wil is dat mijn haren op mijn arm rechtop staan. Tot twee keer toe had ik tranen in mijn ogen.

Dan sta ik daar zo klein te dirigeren.

Dat is fantastisch. Mensen moeten vooral plezier hebben in wat ze doen.”

LEES het volledige interview met Jurgen Wayenberg online

vub.be/50 The VUB orchestra is celebrating its 25th anniversary. “We are one, loving family,” says conductor Jurgen Wayenberg. “Every aspect of my life requires passion. I’m not simply a conductor. I want to write a positive and convincing story with others.

When that story is an authentic one, the sky becomes the limit and magic starts to happen.”

Founding of the VUB Orchestra, a full symphonic orchestra open to students, alumni, staff, family, youths and sympathisers.

VUB50

33

From research to revenue How to become an entrepreneur VUB wishes to create more awareness of ­entrepreneurship with researchers and young professionals. Therefore, VUB TechTransfer, facilitating technology transfer between researchers and industry, launched Starter Seminars in 1995. These seminars provide a short but intensive introduction on the fundamentals of entrepreneurship and business.

A variety of topics is covered such as developing a business plan, finance, marketing and the complex issues surrounding patenting.

Students of this programme will acquire the vocabulary and mindset needed to think intelligently about their potential venture and thus interact more efficiently with tech transfer offices, investors and other partners.

In 2014 the Advanced Starter Seminars were ­introduced, a follow-up course where business aspects and starting up a company are covered in more depth. In recent years new topics have been integrated such as social entrepreneurship, crowdfunding and how to pitch your project.

Daniël Van Nieuwenhove, co-founder VUB spin-off Optrima and CTO ­SoftKinetic, now Sony Depthsensing Solutions: “As an engineer or scientist, you lack some background in business management. Through the starter seminars I acquired the necessary basic knowledge about marketing, ­business planning, financial and other aspects when starting up a company. Not least thanks to some inspiring speakers.”

Since 1995 more than 1,000 people have participated in the starter seminars.

34

VUB50

1994

Historian and current VUB honorary rector Els Witte becomes the first female rector in Flanders.

To see a pair of robot legs walk independently without human assistance – it seemed like a vision from the future in 2003.

1995

First Starter Seminars for young researchers.

They provide a short but intensive introduction to the fundamentals of entrepreneurship and business.

1995

The Center Leo Apostel (CLEA) is founded as a transdisciplinary research department. Named after the Belgian philosopher and logician Leo Apostel (1925-1995), the centre’s aim is the development of world views that integrate the results of different scientific and cultural disciplines. A new, postgraduate School of Thinking is launched in 2019.

Lucy took small steps but marked a big leap forward Text Ilja Van Braeckel - Photo Hilde Braet

Lucy, the first humanoid VUB robot, was named after a hominid ancestor who lived 3.2 million years ago. Prehistoric Lucy walked the Ethiopian savannah; her namesake mechanical successor roamed the lab of the Robotics and Multibody Mechanics Research Group.

R

obot Lucy has moving parts that are flexible and lightweight, but also powerful. They look just like muscles. To tense these ‘muscles’, Lucy inflates them. When air is pumped out of the ­muscle, it stretches and again relaxes. These pleated pneumatic artificial muscles, or PPAMs, were invented by VUB researcher Frank Daerden in 1996. They were the first of their kind. The pleated robot muscles later underwent three updates, with every generation stronger and more flexible than the previous one.

These muscles were also used in subsequent humanoid robots at VUB. In the Knexo knee-exoskeleton, for example, these muscles help teach people how to walk again.

Today, this technology is more ­important than ever before. Once controversial, robots are today used more and more frequently. Besides being much more ubiquitous, robots are also becoming more energyefficient, safe and human-friendly, thanks to VUB’s Department of Mechanical Engineering. Soft robot parts and artificial muscles are ­better able to withstand impact ­forces than rigid metal motors. When taking a step, a robot leg receives a

blow from contact with the ground maintenance. And for even more surface. Inflatable robot parts store evidence of the societal relevance part of the energy ­generated by this of robotics research look no further blow and use it when the robot foot than the new, soon-to-be-unveiled pushes off again. multidisciplinary research centre.

The same effect can also be This new institute will combine robotachieved using springs, which has ics, artificial intelligence and ethics been ­another focus of VUB research. so as to develop responses to the Springs were used in two robot societal challenges of the future. prostheses – the AMPFoot and the ­Cyberlegs. In 2016, they represented Belgium in a ­competition for athletes with robot prostheses, thanks to the VUB BruBotics multidisciplinary ­research team. The VUB received a € Homo Roboticus steps robot Lucy € 3 million European This VUB project creates synergies took were small, research grant for between man, technology, science but nevertheless developing robots and art. This platform will bring marked a big leap that can self-heal together universities, private industry forward. Soft parts without human and lawmakers to find joint solutions also allow robots intervention. to current and upcoming challenges. to handle fragile obWith this platform, VUB wants to jects and to perform make Brussels the international centre delicate tasks like robot surgery. You for humanisation in technology. may wonder, however, what would homo-roboticus.be happen if a soft part of Lucy or one of her successors bumped into a BruBotics sharp object? Or if a robot muscle The Brussels Human Robotics were to o ­ verinflate and tear? Well, Research Center, BruBotics, is a joint VUB robot and material engineers initiative of eight VUB research groups have ­developed self-healing rubber that share a common goal – to use polymers in response to such human robotics to improve quality concerns. The research results were of life. By combining expertise in published in the renowned Science engineering, life, computer and social Robotics journal in 2017. Last sciences in the area of human-censummer, VUB received a European tred robotics, BruBotics enables research grant of €3 million to lead a cross-boundary and cross-industry research p ­ roject aimed at developinnovation, in turn opening up endless ing robots that can self-heal without possibilities. any human intervention. This will ensure that robots have a longer lifespan without requiring frequent

1996

Innovative robot muscles for “Lucy”. A pair of robot legs walk on VUB ground, employing the first-ever pneumatic pleated artificial muscles.

VUB50

35

VUB.BE/50

Actievoeren was en blijft nodig In 2002 gingen hogescholen en universiteiten over op het ­bachelor-masterstelsel.

Daar gingen heel wat discussies aan vooraf. Aan de VUB werd zelfs in 1999 het rectoraatsgebouw 45 uur lang bezet.

Het jaar voordien stelden Europese onderwijsministers de Sorbonneverklaring op over de harmonisering van het hoger onderwijs in Europa. Die had als doel de verschillende onderwijssystemen in Europa beter op elkaar af te stemmen. Hiermee wilde men de onderwijsinstellingen concurrentieel maken op wereldniveau. Een jaar later werd in Bologna die verklaring uitgewerkt door te pleiten voor diploma's volgens de bachelor-masterstructuur, overdracht van studiepunten en uitwisseling van studenten en docenten via Erasmus.

Een aantal studenten zag de verklaring als een gevaar voor het democratische, betaalbare onderwijs.

De eenmaking zou een verdoken poging zijn om het onderwijs te liberaliseren. De VUB vreesde dat het hoger onderwijs aan kwaliteit zou inboeten. Terwijl de ­universiteit volop bezig was met besprekingen wilde het actiecomité ‘Nationaal Comité ter bevrijding van het ­Bologna-juk’ de verklaring verwerpen. Er werden acties opgezet, waaronder de bezetting van het ­rectoraatsgebouw. Aan de buitenmuren werden spandoeken gehangen met daarop ‘Geen taal geen vrijheid’ en ‘Bologna zonder praten is kut’.

In en rond het gebouw scandeerden studenten ‘Diploma’s in uitverkoop’ en ‘Amerikaans onderwijssysteem realiteit aan de VUB’.

Opmerkelijke studentenacties in Brussel

36

VUB50

1937

protest tegen inval Japan in China

1978

betoging tegen 10.000 BEF inschrijvingsgeld

1940

protest tegen Duitse bezetting

1985

betoging tegen 15.000 BEF inschrijvingsgeld

1970

betoging tegen Griekse dictatuur

1999

bezetting M-gebouw

1975

blokkade Triomflaan met bedden tegen huisvestingspolitiek VUB

1999

The Bologna Declaration is signed by 29 European countries, completing the reform of the then undergraduate and graduate degrees into the modern-day bachelor and master’s degrees.

Climate march In early 2019 staff members, ­academics, students and alumni took part in the climate march in Brussels.

Cathy Macharis, policy advisor for sustainability and mobility expert at the VUB, gave five good reasons for being there: our scientists sound the alarm

bells, but little or nothing ­changes - our research offers solutions, but resoluteness is lacking - we raise awareness through the transfer of knowledge - we are a pioneer in taking action. Therefore we want politicians to pursue a vigorous climate policy.

In 2015 VUB established the vice-rectorate Innovation and Industry Relations.

In doing so VUB ­considerably leveraged collaboration between its research groups and ­industry and strengthened its participation in the EU innovation-driven framework programmes.

Moreover, the founding gave a boost to the tech transfer and ­spin-off a ­ ctivities and nurtured a deeper ­involvement of its ­human and social science research groups in innovative societal research.

“

Hugo Thienpont, Vice-rector Innovation and Valorisation policy

Release Djalali At the start of 2018, VUB and UZ ­Brussel launched a letter-writing campaign in support of Dr Ahmadreza Djalali, the visiting professor sentenced to death in Iran. What began as an ­appeal to write hundreds of letters ended in a campaign in which thousands of well-wishers took part. Through this campaign, VUB wanted to confirm its support for the Djalali family and encourage them to carry on believing in a good outcome. Meanwhile, Dr Djalali’s health continues to deteriorate and medical assistance continues to be denied to him. Vida Mehrannia, Dr

2002

Launch of the startup-focused BI³ Fund, VUB’s first risk capital fund. It’s shut down in 2019 and succeeded by Qbic II, a fund that brings together several Flemish universities.

Djalali’s wife, came to Brussels in June last year to request support from top politicians. His friend and colleague Dr Gerlant Van Berlaer presented her with the 3,000 letters. He is now also calling on people to sign the Amnesty International petition along with 320,000 others, and to tweet their views to the Iranian and European authorities. amnesty-international.be/help-djalali @JZarif (minister of foreign affairs) @HassanRouhani (president) @khamenei_ir (Ayatollah) @larijani_ir (chair of the Islamic Parliament) @CharlesMichel (president of the European Council) @FedericaMog (European Commissioner for foreign affairs) @dreynders (European Commissioner for justice and security)

IOF groups (received funding in 2018) employees

active spin-offs

patent families

research groups VUB Interface-cell became TechTransfer in 1998. It aims to establish connections between science and society.

VUB50

37

VUB.BE/50

Studenten kregen inspraak in het beleid

“

In 2005 was de VUB de eerste Vlaamse universiteit met een studentenraad. Brahim Benichou, advocaat bij het internationaal advocatenkantoor NautaDutilh, werd toen verkozen tot eerste studentenraadvoorzitter.

Ik leerde ook dat mensen die naar hetzelfde doel ­streven, dat vaak met heel andere middelen willen bereiken.

“

Tekst Ebe Daems - Foto Saskia Vanderstichele

“Ik was al actief in het ­studentenleven, bij de studentenkring Break The Silence”, zegt Benichou. “Van daaruit nam ik deel aan de bezetting van het rectoraatsgebouw bij een protest tegen de Bolognaverklaring.” Die verklaring wilde het Europese hoger onderwijs harmoniseren.

De studenten wilden zekerheid dat Vlaams kwalitatief hoogstaand onderwijs daardoor niet in het gedrang kwam. “Bij het protest kwam ik in contact met de studentenvertegenwoordigers en zag ik dat ze nuttig werk deden”, zegt Benichou.

“

Het Vlaamse participatiedecreet verplichtte elke universiteit een studentenraad op te richten.

Benichou zette hier ook zijn schouders onder: “Ik wou de belangen van de studenten behartigen en ervoor zorgen dat zij ook inspraak kregen in het beleid van de unief. Ook een divers beleid dat zoveel mogelijk jongeren de kans geeft om te studeren, was voor mij belangrijk.”

Een divers beleid dat zoveel mogelijk jongeren de kans geeft om te studeren, was voor mij belangrijk.

“

38

VUB50

2003

VUB launches Crosstalks to create dynamic knowledge exchanges through thematic and transdisciplinary encounters. It aims for novel insights and escape routes out of a society driven by profit and divided by power, income, race, gender, education and age.

Benichou trok uit zijn voorzitterschap enkele belangrijke lessen voor zijn latere carrière. “Ik kwam in situaties terecht waar ik als student plots tegenover bijvoorbeeld de rector zat en standpunten moest verdedigen waar die mogelijk niet akkoord mee ging. Dat was een goede voorbereiding op het advocaat zijn. Daarnaast leerde ik ook veel over samenwerking. Bijvoorbeeld dat mensen die naar hetzelfde doel streven, dat doel vaak met heel andere middelen willen bereiken.”

In 2005, the VUB was the first Flemish university with a student council. Brahim Benichou, lawyer at the international law firm NautaDutilh, was elected as first student council president.

2003

Launch of the Brussels University Association (UAB) with VUB and Erasmus University College Brussels as partners. The UAB and Royal Military Academy sign a collaboration agreement in 2004. The UAB also signs an agreement with the five school consortiums of the Community Education Network in 2004.

2003

The Vuboniet invention of professor Wastiels and the Department Mechanics of Materials and Constructions is released. The material is the product of two decades of research; it’s incredibly strong, extremely fireproof and is frequently used by artists.

185 yEARS ULB & VUB 50 yEARS VUB 1 qUEstiOn

WHAT WOULD YOU CALL REAL PROGRESS? CROsstALKs.nEt ALWAyS AHEAD

2004

The Sociale Raad becomes the Studentenraad. The Sociale Commissie morphed into the Sociale Raad (SoR) in 1976. It’s the official student representative body. The BSG is an advisory member of this council.

2004

Foundation of the Diabetes Research Center. It is today internationally recognised for its expertise in the biology of beta cells.

It uses its scientific and technological knowledge as a platform to develop these two therapeutic strategies for future applications in patients.

2004

Launch of the Institute for European Studies, an academic centre of excellence and policy think tank focusing on the EU in an international setting. It advances academic education and research, and provides services to policymakers, scholars, stakeholders and the general public.

VUB50

39

ERC Grants: manna voor toponderzoekers Franky Bossuyt introduceert herpetologie aan VUB en sleept prestigieuze ERC-beurs in de wacht.

Tekst Geert Goessaert - Foto Saskia Vanderstichele

De eerste zogenaamde ERC Grant voor een VUB-onderzoeker werd toegekend in 2007. Een duidelijk ­bewijs van de hoge kwaliteit van het onderzoek dat Franky Bossuyt in zijn Amphibian Evolution Lab aan de dag legt. 2007 was namelijk het ­allereerste jaar waarin d ­ ergelijke prestigieuze beurzen werden ­toegekend door de E ­ uropean ­Research Council (ERC) van de Europese Unie. Ondertussen zagen al meer dan 20 onderzoekers aan de VUB hun research beloond met een ERC Grant.

De ERC Grant die aan Franky Bossuyt werd toegekend, bedroeg 900.000 euro. Die som kreeg hij voor ­onderzoek naar de verdedigingsmechanismen en chemische communicatie van amfibieën, waarmee hij onder andere een bijdrage wou leveren aan de strijd tegen de achteruitgang van de amfibieën-

populatie. Dat Franky als een van de allereersten een ERC Grant kreeg toebedeeld, is niet verwonderlijk. Hij heeft aan de VUB op zijn eentje de richting herpetologie geïntroduceerd, meer bepaald na zijn doctoraat.

Daarvóór moest je in de richting biologie kiezen tussen een o ­ pleiding als moleculair bioloog of als iemand die meer naar de ecologie en dier en plant kijkt. Die pioniersrol speelde hij ook bij zijn onderzoek in India, waar hij tot voor enkele jaren elk jaar een maand naartoe trok om er kikkers te bestuderen. Het resultaat: een volledige, tot dan onbekende kikkersoort, naar hem genoemd, de Frankixalus.

Zijn trouwe hond, die hij in Spanje uit het asiel redde, blijkt trouwens eenzelfde opmerkingsgave te hebben voor kikkers (en s­ alamanders): in het donker, wanneer ze moeilijk te zien zijn, wijst hij ze Franky Bossuyt met de neus aan…

40

VUB50

2005

Bossuyt, de eerste ERC Grant onderzoeker van de VUB

vub.be/50

De ERC Grants voor VUB-toponderzoekers (in euro) 2007: TAPAS - Franky Bossuyt - 900.000 2010: SLRA - Ivan Markovsky - 782 960 2011: ABACUS – Bart Gerben De Boer - 1 276 620 2012: SNLSID – Joannes Schoukens - 2 499 040 2013: CONNECT – Mathieu Vinken - 1 473 929 2013: NEXCENTRIC –

Nathalie Vermeulen - 1 477 980 2013: SPEAR – Bram Vanderborght - 1 498 620 2013: INTERFERE – Peter Schelkens - 1 992 615 2014: LOFAR – Stijn Buitink - 1 500 000 2014: BAS-SBBT – Han Remaut - 1 989 489 2015: STATE – Frederik Buylaert - 1 496 875

LUISTER NU! Beluister de podcast met Franky

2015: PrintPack – Gert Desmet - 2 488 813 2015: NEOBETACELL – Luc Baeyens - 1 499 875 2015: EVODIS – Wim De Malsche - 1 460 688 2016: CLLS - Dave de Ruysscher - 1 495 625 2016: Ti-EM – Rouslan Efremov - 1 777 157 2017: AI-CU - Bart Gerben De Boer - 150 000 2017: CoHuBiCoL Mireille Hildebrandt - 2 492 433 2018: RADNU - Krijn De Vries - 1 410 000 2019: CONNECT-2-CLINIC –

Mathieu Vinken -1 473 929 2019: COCOFLEX - Senne Braem - 1.470 000

The Centre for Information, Documentation and Research on Brussels (BRIO) is established with support from the Flemish government and in collaboration with the Flemish Community Commission. BRIO aims to increase knowledge about Brussels and the city’s peripheral towns through scientific and interdisciplinary research as well as research aimed at supporting policies. Dimokritos Kavadias is its current director.

Hoe voelt het om een ERC Grant te krijgen?

Geeft het een kick te vernemen dat een kikker naar jou is vernoemd? Waarom schrijft Franky Bossuyt zijn publicaties over kikkers altijd samen met Indiërs of Sri Lankanen? Maar ook: wat kunnen amfibieën ons leren? En hoe leid je een onderzoeksgroep van wereldniveau?

Franky Bossuyt vertelt het allemaal en veel meer in een boeiende podcast.

2007

Franky Bossuyt’s “TAPAS” receives the first ERC grant. VUB received 21 ERC grants over a period of 12 years.

Gezocht: financiers voor pioniers !

In België krijgt een derde van de mannen en een vierde van de vrouwen kanker.

Bij de behandeling worden tumoren vaak weggehaald. Ze worden later nog gebruikt in fundamenteel kankeronderzoek.

VUB-onderzoekers speuren naar nieuwe soorten cellen die – in combinatie met andere geneesmiddelen - het immuunsysteem kunnen activeren in zijn strijd tegen kankercellen.

Die combinatietherapie bleek met eerder ontdekte cellen al succesvol bij mensen: tumoren werden kleiner en herval kwam minder voor.

Ook met de nieuw ontdekte cellen boeken onderzoekers veelbelovende resultaten bij muizen.

Pas na grotere klinische trials en jarenlange opvolging, zullen we weten of ze kunnen dienen om patiënten routineus te behandelen.

Maar het potentiële resultaat, een genezen patiënt, is onschatbaar.

En dat kost geld. Miljoenen euro’s zelfs.

2007

Breakthrough in melanoma treatments. VUB and UZ Brussel researchers achieve strong results by using dendritic cell vaccines, which boost the patient’s immune system into rejecting the cancer cells. The VUB spin-off eTheRNA releases the TriMix immune therapy in 2018.

UW BIJDRAGE

helpt het kankeronderzoek van prof. dr. ir. Damya Laoui (VUB) en prof. dr. Bart Neyns (VUB en UZ Brussel) vooruit.

Steun vandaag nog via vub.be/foundation

VUB50

41

De toekomst is aan de jeugd Hoe kijken onze jonge onderzoekers naar de toekomst?

We vroegen het aan drie doctoraatsstudenten.

Tekst Ilja Van Braeckel

Naam: Charlotte Verwimp Richting: Wiskunde Geboortedatum: 18 januari 1995 Start doctoraat: 1 oktober 2018 Over 50 jaar: ben ik 74

Naam: Anne-Sophie Vandenbosch Richting: Notariaat Geboortedatum: 16 januari 1990 Start doctoraat: 1 oktober 2015 Over 50 jaar: ben ik 79

Naam: Sanne Fleur Sinnige Richting: Kunstgeschiedenis Geboortedatum: 13 april 1987 Start doctoraat: 1 oktober 2017 Over 50 jaar: ben ik 82

Waarover gaat jouw onderzoek?

In mijn onderzoek speur ik naar oplossingen voor de Yang-Baxtervergelijking.

Die trekt veel aandacht van onderzoekers uit verschillende vakgebieden. Ze wordt bijvoorbeeld gebruikt in de fysica, om systemen uit veel kleine deeltjes eenvoudig te kunnen beschrijven. Of om kwantumcomputers te bouwen, die in de toekomst de bestaande computers zullen vervangen.

Waarover gaat jouw onderzoek?

Ik bestudeer de rechten en plichten van de verschillende soorten schuldeisers in het erfrecht. Dat is relevant, want een nalatenschap bestaat niet enkel uit de goederen en rechten van de overledene, maar ook uit zijn schulden.

Denk bijvoorbeeld aan de huur die nog moet betaald worden, de aflossing van een lening, ... Als erfgerechtigden de nalatenschap aanvaarden, moeten ze instaan voor deze schulden.

Waarover gaat jouw onderzoek?

Ik bestudeer de mate waarin de ­koloniale geschiedenis de productie van kunst heeft beïnvloed, na de onafhankelijkheid van Congo in 1960. Ik betrek daarbij Belgische en Congolese kunstenaars, maar ook kunstenaars uit andere landen. Meer specifiek richt ik me tot het filmische beeld, een voorbeeld is de manier waarop filmmakers en kunstenaars beeldmateriaal van koloniale propaganda kritisch hergebruiken.

Waar hoop je over 50 jaar te staan?

En hoe zou je vakgebied er tegen dan kunnen uitzien?

In de juridische wereld gaat er te weinig aandacht naar het onderwerp, er is dus nog veel werk voor de boeg. Misschien stap ik op termijn zelf wel over naar notariaat. Er is de laatste tijd commotie rond het beroep, en er gaan stemmen op om notarissen te vervangen door computers, of bijvoorbeeld blockchain technologie. Net als in elk vakgebied zijn er moderniseringen en op zich is dat goed. Maar een computer of stuk software zal nooit dezelfde ­dienstverlening kunnen bieden.

Waar hoop je over 50 jaar te staan?

En hoe zou je vakgebied er tegen dan kunnen uitzien?

Na mijn doctoraatsstudies zou ik graag postdoctoraal onderzoek doen. Je hoort vaak dat er steeds meer bezuinigd wordt op academisch onderzoek binnen de humanities. Maar in een stad als Brussel gebeurt er zo veel op het vlak van kunst en cultuur, dat die besparingen hopelijk beperkt zullen blijven.

Bovendien wordt er steeds vaker aan interdisciplinair onderzoek gedaan, waar kunstgeschiedenis een rol in speelt. Ook hedendaagse thema’s zoals ecologie en migratie kunnen bestudeerd worden door naar het verleden te kijken. En kunst is daar een geschikt medium voor.

Waar hoop je over 50 jaar te staan? En hoe zou je vakgebied er tegen dan kunnen uitzien?

Misschien wordt het puur wiskundig onderzoek, of ga ik lesgeven. Of ik duik het bedrijfsleven in. Het goede nieuws is dat wiskunde overal nodig is. Als je wilt bellen, berichten versturen, veilig online betalen, noem maar op. Ik hoop dat mensen dat in de toekomst beter zullen inzien, en dat de veelzijdigheid van wiskunde terug naar boven komt.

Zodat er ook meer gepassioneerde wiskundeleerkrachten komen, die leerlingen kunnen inspireren. En hopelijk vergroot dat het draagvlak binnen wiskundig onderzoek.

42

VUB50

2010

2010 Establishment of the Brussels Photonics Team (B-PHOT), a globally renowned micro-optics and microphotonics research group. The European Commission labelled photonics one of the six key technologies of the 21st century in 2010.

2010

VUB faculties team up for the first edition of the Dag van de Doctorandi, or PhD Day. Hundreds of researchers from various disciplines exchange ideas and present their projects at the event.

50 jaar vol… klinkende namen krijg je een voorproefje van de bekende VUB’ers die je links en rechts ziet opduiken wanneer je de televisie aanzet of een krant openslaat.

rt

Danie

l R ys

Dirk Waem

Met meer dan 65.000 alumni hoeft het niet te ­verbazen dat flink wat oud-studenten hun stempel op het medialandschap gedrukt hebben met hun creatieve, sportieve of journalistieke verdiensten. Op deze pagina

Lies Willae

TEST

Je f Geeraerts:

t

hoofd Hu mo-jo u rna red Comm acte u r van list e n gew ‘D e u nica tiewe e Morge n ze n te nsc ’. happ Lice nciaa e n in 1981. t

15†) (193 0-20 er. ootmeest in 1966.

Literair gr Filologie e ns aa ciaat Ge rm

Maste r in de Rechte n. CEO Club sinds 2012.

Goedele Liekens

VN-ambassadrice, seksuologe, politica en VUB Fellow.

Maste r in de Psychologie in 1987.

Za n g

Fabienne (Axelle RDem al ed)

e res e Maste n me nse n re r in d e Rec c hte nacti hte n in 199 viste.

3.

vub.be/50

Brugge. VUB Fellow

VRT

MA XP

Koen Blanckaert

PP

Licen

met de online quiz

Vincent Mannaert

Steven Richardson

Yves Des me

je alumnikennis

David Dehenauw

Weerman en KMI-meteoroloog.

Doctor in de Ingenieurswetenschappen in 2006.

Danira Boukhriss

Journaliste en mediafiguur.

Maste r in de Taal- en Letterk unde in 2012.

50 jaar VUB, dat ben jij!

Photo Shutterstock.com

#WeAreVUB Je hebt ondertussen al heel wat bekende alumni en academici zien voorbijflitsen, maar die 50 jaar geschiedenis schreven we ­natuurlijk met de héle VUB-familie.

En jij hoort daarbij! Op onze spiksplinternieuwe Wall of Faces kan je jouw stukje ­VUB-geschiedenis in de kijker zetten en speuren naar interessante profielen voor een nostalgisch gesprek of baanbrekend Surf naar project. vub.be/wall-of-faces en zet je erbij!

Tony Dewit Doctor Farmaceutische Wetenschap pen 73 jaar, maar eeuwig student. De kans is groot dat je zijn prominente snor eens hebt gespot tijdens een studentend oop of Saint-Vé!

erker ma edew Perku ementsm Mara arl p s e e ar haar Europ ara ha nt. Tijdens lde M e lid behaa managem e zich als 8 1 0 ez In 2 ma rdiplo engageerd te s a B m ad. de VU tijd op tudentenra es van d

André Ndirembak o Junior Accountma nag

er bij JSR Micro André studeerde chemie aan de VU B van 2011 tot 2018 en verbleef destijds in de blauwe koten die plaats moesten ma ken voor het nieuwe VUB50 zwembad.

43

Een steentje verleggen in de maatschappelijke rivier Foto VRT - Tekst Ebe Daems

Als aanbodverantwoordelijke bij Ketnet merkt alumna en Ere-Fellow Telidja Klaï hoe groot de impact van televisie is op het wereldbeeld van kinderen en hoe bepalend dit is voor hun zelfbeeld en toekomst.

De verantwoordelijkheid die daarbij komt kijken, noemt ze een maatschappelijk engagement.

Telidja Klaï studeerde aan de VUB af als klinisch psychologe.

Na haar doctoraat werkte ze er deeltijds als professor en deeltijds bij Sensoa rond kinderen en jongeren.

Vandaag is ze aanbodverantwoordelijke en huispsychologe bij Ketnet en VUB-Ere-Fellow van de ­Faculteit Psychologie en Educatiewetenschappen.

“Anno 2019 is naar de toekomst kijken niet evident. Denk maar aan klimaat, oorlogen, machthebbers, verrechtsing van de maatschappij… Toch zijn kinderen en jongeren ­bereid om voor hun maatschappij en hun toekomst te vechten. De klimaatbetogingen zijn daar een goed voorbeeld van. Als wij projecten lanceren waarbij ­kinderen het verschil kunnen maken, dan zie je dat ze een engagement aangaan. Dat betekent dat ze hoopvol zijn, anders ga je geen engagement aan.”

Wat kunnen jij en het Ketnet-team kinderen meegeven voor de toekomst?

“We bereiken elk jaar 92 tot 98 procent van de kinderen en per week 70 procent van de kinderen. We zijn ons dus heel bewust van onze impact. Daarom zijn we ook weloverwogen bezig met een aantal factoren, zoals diversiteit in de breedste zin van het woord. Ik wil het daarbij zelfs niet hebben over origine, leeftijd of ­handicap. Het gaat erom dat elk kind zijn behoeften heeft. We doen ons best om daaraan tegemoet te komen.”

“Elk kind is een vip voor ons. Enerzijds gaat dat over de toegankelijkheid van Ketnet voor het individuele kind.

Geraken kinderen uit kansarme gezinnen op onze

44

VUB50

2012

First edition VUB Fellowship programme, which aims to act as a platform where academics and the worlds of society and business can meet. There were 96 fellows and 63 honorary fellows in 2018.

HET TIJ KEREN! 15 OKTOBER 2019 BOZAR

Telidja Klaï graduated from the VUB as a clinical psychologist. After ­completing her PhD, she worked part-time as a professor and the rest of the week at Sensoa, where her work focused on children and youth. Today she is ­responsible for Ketnet’s content offer as well as being their in-house therapist. She is also an honorary Fellow of the Psychology and Educational Sciences ­Faculty. “I became an honorary fellow because the VUB is very near to my heart. I spread its values ­everywhere I go, and I talk about how ­important studying there was for me. It’s also where I ­learned to contribute to society by voluntarily committing to something. As far as I’m c ­ oncerned, people weren’t put on this earth to learn just for the sake of learning. I’ve been placed in this world to carry away small stones – small stones that can remove a mountain.

evenementen? Is er een platform Zorgt verhoogde aandacht voor voor rolstoelgebruikers? Kan diversiteit ervoor dat die in de toeiedereen iets te eten vinden naar zijn komst geen twistpunt meer is? smaak en gebruiken? Is er live een “Maatschappelijk heb je natuurlijk tolk voor slechthorenden en doven een aantal obstakels, waardoor het en wordt een twistpunt zal blijven. er audiodescriptie Met content aangeboden voor maken die Kinderen blinde kinderen? rekening houdt willen zich Anderzijds letten met diversiteit, engageren we op diversiteit gaan we geen voor de in onze beeldvormaatschappemaatschappij ming. Elk kind dat lijk probleem en de toekomst. naar Ketnet kijkt, oplossen. moet zichzelf kunEen paar dagen nen herkennen in geleden zag ik de programma’s. Hoe meer de kansarmoedecijfers: we zijn weer kinderen zich herkennen, hoe meer ze achteruitgegaan, terwijl het met de diversiteit als normaliteit zien. vooropgestelde doelstellingen allang Het gaat ons niet om quota, die had moeten dalen. Als we dat met hebben we allang behaald, maar om beeldvorming konden oplossen, was de erkenning van de diversiteit in het allang opgelost. Wel proberen we al haar facetten. Het verhaal moet dagelijks belangrijke waarden mee kloppen. Als we in een programma te geven, die een verschil kunnen een gezin met twee vaders opvoeren, maken. Het is een steentje dat mee dan gaan we na of de storytelling en een ­verschil kan maken in deze het beeld dat we meegeven kloppen. ­maatschappelijke rivier.”

Geven we het juist weer?”

“

“

2012

Launch of VUB Foundation, which exists to fund free-thinking research. Members of the public can support projects, start a fund in their name or help create an academic chair. Six years after its establishment, VUB Foundation collected €2,798,719 in funds.

2012

Launch of the Brussels Diplomatic Academy. The BDA provides a range of services to diplomats and business people and those aspiring to those professions.

Redelijk Eigenzinnig.

De eigenheid van de VUB als keuzevak Het allereerste zogenaamd ‘universiteitsbrede vakoverschrijdende’ keuzevak ­Redelijk Eigenzinnig, met professoren Karl Verstrynge en Joke Bauwens als titularissen, zag vijf jaar geleden het geboortelicht met een lezingenreeks rond duurzaamheid. Dit jaar richt Redelijk Eigenzinnig de schijnwerpers op de klimaatkwestie, onder de titel ‘Climate Rage’.

De thema’s die de voorbije vijf jaar aan bod kwamen, lezen als een letterlijke illustratie van het opzet ervan. Met het initiatief wil de VUB mensen aanzetten om zonder vooroordelen en dogma’s na te denken over belangrijke vraagstukken. Paul De Knop, indertijd rector, had Redelijk Eigenzinnig graag als verplicht vak gezien. Het werd uiteindelijk een interdisciplinair keuzevak voor studenten vanaf de derde bachelor met 120 behaalde studiepunten. Toch staat het open voor al wie interesse heeft - ook voor wie geen student is. Sinds een aantal jaren promoot het vak community service learning bij de studenten. Zij werken daarbij in een interdisciplinair team aan projectvoorstellen ingediend door Brusselse non-profitorganisaties en sociale ondernemingen.

Redelijk Eigenzinnig schiet dit jaar onder het thema ‘Climate Rage’ uit de startblokken op dinsdag 15 oktober met ‘Het tij keren’: een lezing door de Nederlandse filosofe Joke Hermsen over de denkbeelden van Hannah Arendt en Rosa Luxemburg als houvast voor een rechtvaardige klimaattransitie. www.redelijkeigenzinnig.be

2015

Launch of Redelijk Eigenzinnig (Reason & Engage), the first interdisciplinary course since a long time. The course name is a reference to the VUB slogan first launched in 2004. A similar, critical thinking course was previously offered.

VUB50

45

Gezocht: VUB driegeslacht Foto Bram Tack Met deze opdracht werd onze redactie deze zomer op pad gestuurd. Tientallen telefoons en mails later kwamen we uit bij de familie Broucke. Niet alleen allemaal op een of andere manier aan ons verbonden, daarenboven ook allemaal ingenieur. Allemaal lid van een studentenkring. De een hoogleraar aan de VUB, de ander huis-dj van de VUB, de laatste een hypergeëngageerde studente van de VUB. Oranje-blanje-bleu hart. En voor de feestgelegenheid nog eens terug in hun oude habitat. In het kader van 50 jaar VUB maakten we een mooie reportage over deze drie bloedverwanten.

“

Ik heb hier leren fietsen op het pleintje voor de rode koten.

“

Armand, André en Hannah Broucke: drie generaties VUB

BEKIJK DE REPORTAGE nu op onze feestwebsite

vub.be/50

46

VUB50

Citizens of the world VUB is an international university that focuses on shaping students into open-minded world citizens. With an increasing number of international students, VUB is expanding its worldwide alumni network year after year.

In 2018, VUB welcomed more than 4,000 international students, which is almost 25% of its student population.

International mobility for our students, researchers and teachers is an important way of developing international, social and intercultural competences. Mobility stimulates the quality of education, and interaction with foreign lecturers and international students leads to new insights that are relevant for education and research.

Romain Meeusen, Vice-rector Internationalisation

International alumni: where do they come from?

NORTHERN EUROPE: 559 RUSSIA: 81 EASTERN EUROPE: 741

WESTERN EUROPE: 2,344

MIDDLE EAST: 414

CENTRAL ASIA: 23

SOUTHEASTERN EUROPE: 234

NORTH AMERICA: 444

NORTHERN AFRICA: 263 CARIBBEAN: 44 CENTRAL AMERICA: 73

SOUTHERN EUROPE: 1,212

CENTRAL AFRICA: 335

NORTHERN SOUTH AMERICA: 153

WESTERN AFRICA: 408

WESTERN SOUTH AMERICA: 110

WESTERN ASIA: 17 SOUTH-CENTRAL ASIA: 584 EASTERN AFRICA: 650

CENTRAL SOUTH AMERICA: 144

EASTERN ASIA: 1,452

SOUTH-EAST ASIA: 341

MARITIME SOUTH-EAST ASIA: 163

SOUTHEAST ASIA: 154

OCEANIA: 22

SOUTHERN AFRICA: 41 SOUTHERN SOUTH AMERICA: 58

2016

VUB researchers cure ‘terminal’ cancer.

Treatment with immune boosting drugs and injection of own body cells, destroys skin cancer tumours.

2017

VUB establishes Social Sciences, the first academic English-language bachelor’s programme in Flanders together with UGent – it’s an overwhelming success!

A second English-language bachelor’s programme, Business Economics, is added in 2018.

VUB50

47

Expertise op Brusselse kindermaat Foto Thierry Geenen

In 2018 lanceerde de VUB de kinderuniversiteit. Leerlingen van de derde graad lager onderwijs in Brussel maken kennis met wetenschap en de universiteit en brengen de dag door als een ‘echte’ student op de campus in Etterbeek. De dag zit tjokvol workshops, waarbij onderzoekers hun expertise op kindermaat brengen. De kinderuniversiteit wordt in klasverband georganiseerd en nodigt in de eerste plaats scholen uit het Brussels Hoofdstedelijk Gewest uit.

Zo bereiken we zoveel mogelijk kinderen uit zoveel mogelijk verschillende buurten in Brussel. kinderuniversiteit.wtnschp.be

48

VUB50

2018

Kinderuniversiteit launches. More than 100 Brussels children in the final two years of primary school spend a day at the university as if they were ‘real’ students.

The aim is to show that higher education is for everyone, irrespective of social, economic and cultural background.

EUTOPIA and the international transformation of higher education Text Ebe Daems - Photo Saskia Vanderstichele

Luk Van Langenhove sees opportunities in Europe

The European Commission has approved the EUTOPIA pilot project, and VUB is extending it alongside the universities of Warwick, ParisSeine, Gothenburg, Pompeu Fabra (Barcelona) and Ljubljana.

In 2017, French president Emmanuel Macron called for the creation of European universities.

With EUTOPIA, VUB is at the cradle of such a project. “This gives us the opportunity to be on the frontline of creating the future of higher education in Europe,” says Luk Van Langenhove, academic lead and the face of the project.

“Higher education is in an incredible transition period. Education is becoming a global market. There

is competition across the whole world, and remaining competitive is easier if you work together.”

Above all, the way in which education is organised is changing significantly. “With EUTOPIA, we want to put digitalisation, lifelong learning and internationalisation on the agenda,” says Van Langenhove.

“The dream is that a student who enrols at one of the six universities is symbolically enrolled at the other five. We’re also trying to ensure more opportunities for cooperation between the various labs and researchers.”

2019

EUTOPIA launches its strategy at the Solvay Library in Brussels. Created by VUB, University of Gothenburg, l’Université Paris Seine, Pompeu Fabra University Barcelona and the University of Warwick, it is led by the University of Ljubljana.

EUTOPIA will also seek solutions to global challenges. “It’s about issues such as climate change, cancer research, smart cities and food safety,” says Van Langenhove, who stresses that the ultimate goal of EUTOPIA is to lead the Europeans of tomorrow.

READ MORE about EUTOPIA

vub.be/50

VUB50

49

Geen feest zonder eten Aanschuiven aan de Belgische feesttafel Tekst Stephanie Demasure - Foto Jean Cosyn

Van Het rijk der vrouw in de jaren ‘30 tot de Flair en Libelle vandaag: culinaire feesttrends zijn altijd een bron van inspiratie geweest voor vrouwenbladen en lifestylemagazines.

Dat we als Belgen houden van overvloedig en lekker eten en drinken heeft daar ongetwijfeld mee te maken. VUB-professor emeritus Peter Scholliers weet er alles over.

Aan de hand van oude magazines, feestmenu’s en boeken brengt hij de Belgische eetgewoontes van vroeger en nu in kaart.

In de jaren ‘20 was het concept aperitief dé nieuwigheid bij uitstek.

In de jaren ‘60 deed de Italiaanse keuken haar intrede in feestmenu’s.

In de jaren ‘90 was fondue dan weer dé klassieker bij uitstek.

“Zo heeft elk decennium zijn eigen trends”, vertelt prof. em. Peter Scholliers. “Feestmaaltijden zetten vaak de toon voor wat later eerder gewoon of zondags eten wordt.

Ook vandaag nog. Opvallend is dat de veranderingen elkaar almaar sneller opvolgen.” Net zoals de aankleding van een feest. Want het is allang niet meer beperkt tot de tafel: een feestmaal is een totaalevenement geworden.

Twee sleutelmomenten

VUB en ULB schuiven aan voor weKONEKT.brussels in de Ravensteingalerij

50

VUB50

Elk decennium - en zelfs elk jaar heeft zijn eigen trends. Toch zijn er twee opmerkelijke sleutelmomenten.

Peter Scholliers: “Vanaf de jaren ‘30 worden feestmalen getypeerd door overvloed. De mensen komen dan uit een periode van relatieve schaarste. Ze compenseren de geleden tekorten met rijkelijk eten en drinken, zeker tijdens feestdagen als kerstdag of eindejaar. En zo kennen we het vandaag nog steeds.” Voor het tweede kantelpunt moeten we niet zo ver terugkeren.

“Tot de jaren ‘80 blijven feestmenu’s

EN

A party is not complete without delicious and abundant food. Is a ­festive meal the same in the different corners of Belgium?

And how have our c ­ ulinary preferences evolved in recent decades? VUB professor Peter Scholliers gives answers and explains.

From the introduction of the aperitif to restaurant quality on the party table.

Tijdens een feest willen we niet enkel veel en lekker eten, we willen ook verrast worden.

Peter Scholliers

vrij traditioneel, maar vanaf 1990 verandert alles. We worden culinair creatiever en avontuurlijker.

Tijdens een feest willen we niet enkel veel en lekker eten, we willen ook verrast worden.”

Innovatie en authenticiteit Sinds de start van de smaakrevolutie in de nineties volgen culinaire trends elkaar almaar sneller op. De creativiteit uit restaurants geeft inspiratie voor feestmaaltijden en vindt later zijn weg naar de ‘gewone’ keuken. “Toch is er tegelijk

een opvallende tegenbeweging aan de gang. Mensen grijpen steeds vaker terug naar traditie en authenticiteit. Al is ook dat authentieke een vraagteken. Want kiezen we dan voor tomaten uit de eigen serre of uit Italië?”

“Sommige aspecten van het onderzoeksdomein blijven mysterieus. Feestmalen bij het Belgische koningshuis bijvoorbeeld.

Het hof houdt het discreet. In het archief is wel een en ander terug te vinden over de eetgewoonten op feestdagen. Vooral over de eerste helft van de 20e eeuw. Er werd

“

rijkelijk gegeten op die dagen, maar niet opmerkelijk anders dan op een doordeweekse dag. Uit de biografie van prinses Stephanie (uit 1935) blijkt dat ze als kind verheugd was door het lekkere dessert op een feestdag. Herkennen we ons daar niet allemaal een beetje in?”

LEES MEER over de Belgische eetcultuur

vub.be/50

Maak er samen met ons een feest van!

Kom werken bij de VUB. Met 3500 medewerkers is VUB de grootste Nederlandstalige werkgever in Brussel. Wij garanderen een open, betrokken en diverse werkplek en alle kansen om je competenties uit te bouwen.

Eigen initiatief en creativiteit moedigen we sterk aan.

Al onze vacatures vind je op

jobs.vub.be

VUB50

51

VUB.BE/50

Examens in aula Q Foto’s Franky Verdickt

N

elson Mandela nam er zijn eredoctoraat in ontvangst, de jonge Elvis Costello speelde er de pannen van het dak, Hugo Claus bracht er een nokvolle zaal in vervoering. Maar vooral: duizenden en duizenden studenten hebben hier ontelbare uren doorgebracht, vaak voorovergebogen over een examenformulier.

Aula Q is voor velen het hart van de campus in Etterbeek en een vat vol herinneringen.

Het revolutionaire draaisysteem waarmee vier aula's in een oogwenk kunnen ­­­ omgetoverd worden in één grote superaula, is bovendien uniek in Europa.

BEKIJK DE DOCUMENTAIRE ‘Terug naar aula Q’ op

vub.be/50

Thousands and thousands of students have spent countless hours in Aula Q, often bent over an exam paper. For many, Aula Q is the heart of the campus in Etterbeek and holds a lot of memories.

52

VUB50

Wonderlust De kunst van een mooi leven In 'Wonderlust. De kunst van een mooi leven' hebben rector Caroline Pauwels, filosoof en schone mens Jean Paul Van Bendegem & radiomaker en meesterinterviewer Pat Donnez het over verwondering en levenskunst.

Het hangt van jezelf af of een glas halfvol of halfleeg is, maar beide zijn nodig om een goed leven te leiden.

Het is echter een kunst om je niet door het ene of door het andere te laten overmannen. In het boek komen veertien spelregels voor een mooier leven aan bod.

INFO DAGEN

Wonderlust. De kunst van een mooi leven verscheen bij VUBPRESS. Verkrijgbaar op www.vubpress.be of in de betere boekhandel. ISBN 978 90 571 8900 5

 Boekenbeurs: 2 november 2019  Boekvoorstelling: 6 februari 2020

WIN

22 MAART 2020 26 APRIL 2020 06 SEPTEMBER 2020

Stuur een mail naar

ikhebnieuws@vub.be en laat ons weten wat volgens jou de kunst van een mooi leven is.

V.U.: Caroline Pauwels, Pleinlaan 2, B - 1050 Brussel

NIETS IS ONDENK BAAR

een exemplaar van Wonderlust

www.vub.ac.be/infodag

€19,95

isbn 978 90 571 8900 5

Pat Donnez in gesprek met Jean Paul Van Bendegem en Caroline Pauwels

W o n d e r lu s t de kunst van een mooi leven

Verschijnt oktober 2019 170 × 210 | paperback | ¤ 19,95 Boekenbeurs: 2 november 2019 Boekvoorstelling: 6 februari 2020

VUB50 www.vubpress.be

53

N°10 – HENRI – DRIEMAANDELIJKS WINTER 2017

N°9 – HENRI – DRIEMAANDELIJKS HERFST 2017

N°8 – HENRI – DRIEMAANDELIJKS ZOMER 2017

"De EU heeft visie én moed nodig"

"De strijd voor gelijke rechten is nog lang niet gestreden"

“Als er al ergens meer diversiteit nodig is, dan wel in de verhalen over Brussel.”

Politicologe Louise Hoon over hoe de Unie de mensen opnieuw kan begeesteren

Bas van Heur

HENRI

HENRI How Nemah Morganeh went from refugee to employee

THE OPEN-MINDED AND BILINGUAL MAGAZINE OF VRIJE UNIVERSITEIT BRUSSEL

THE OPEN-MINDED AND BILINGUAL MAGAZINE OF VRIJE UNIVERSITEIT BRUSSEL

THE OPEN-MINDED AND BILINGUAL MAGAZINE OF VRIJE UNIVERSITEIT BRUSSEL

Expertisecentrum MOBI blaast tien kaarsjes uit

HE NR I

Isabel Marneffe, medeoprichtster Child Focus, voelt zich thuis bij de VUB

HENRI

N°12 DRIEMAANDELIJKS ZOMER 2018

THE OPEN-MINDED AND BILINGUAL MAGAZINE OF VRIJE UNIVERSITEIT BRUSSEL

UZ Brussel blaast 40 kaarsjes uit

Kervyn and Van der Stocken bridge the gap between science and society

Pionier Vera Rogiers zocht en vond alternatieven voor dierproeven

HENRI

N°11 DRIEMAANDELIJKS LENTE 2018

THE OPEN-MINDED AND BILINGUAL MAGAZINE OF VRIJE UNIVERSITEIT BRUSSEL

Victory Tumapu-Milford has travelled a long way to study in Brussels

Luk Van Langenhove loves Schuman

Blijf de volgende 50 jaar ook op de hoogte!

Abonneer je op HENRI, het tweetalige universiteitsmagazine van de VUB.

"Light is everywhere" Engineer Wendy Meulebroeck on photonic applications in our daily lives

A unique microscope will let Rouslan Efremov study proteins like never before

Anouk Lagae schenkt haar alma mater Duvel (in)

NIEUW Je kan HENRI nu ook digitaal ontvangen HENRI per post of HENRI online

vub.be/HENRI

Subscribe to our bilingual university magazine Europa start open source platform voor wetenschapsonderzoek

VUB Fellow James Kairo saves mangroves

Alumna Krist'l Van Ouytsel wil interesse voor fysica aanwakkeren

HENRI THE OPEN-MINDED AND BILINGUAL MAGAZINE OF VRIJE UNIVERSITEIT BRUSSEL

N°15 – DRIEMAANDELIJKS – LENTE 2019

Anarchie en opstand: terug naar mei '68

Ingrid Daubechies speelt met wiskunde

New chair: Fundamental Rights and the Digital Transformation

HENRI

HENRI

N°13 DRIEMAANDELIJKS HERFST 2018

THE OPEN-MINDED AND BILINGUAL MAGAZINE OF VRIJE UNIVERSITEIT BRUSSEL

THE OPEN-MINDED AND BILINGUAL MAGAZINE OF VRIJE UNIVERSITEIT BRUSSEL

N°14 – DRIEMAANDELIJKS – WINTER 2019

Het denken onderwerpt zich niet... biep Het onderwerp... biep... denkt niet...

Het... biep ... DENKT

“Het team van prof.

Bart Neyns staat aan de top van de immunotherapie.”

Paul De Knop, prorector en patiënt

Iedereen begaan met het klimaat

En? Wat doen we er zelf aan?

EU-verkiezingen: nood aan een gematigd discours?

54

VUB50

Alstublieft!

13 eredoctoraten!

Bonen: hard to cook

Robinson Crusoe, the first Brexiteer?

Architect Charlotte Nys on the poetry of Braem

Science for science’s sake is vital

Historici Tyssens en Scholliers over de gevolgen van de Groote Oorlog

Alumna Marie Van Oost pakt het stigma op depressie aan

Prof. Daniel Acke aime la culture cosmopolite du 18ième siècle

De nieuwe educatieve masteropleidingen Vanaf academiejaar 2019-2020 biedt de VUB acht educatieve m ­ aster­opleidingen aan, met keuze uit 21 afstudeerrichtingen. De opleidingen ­vervangen de voormalige lerarenopleiding, die studenten na het behalen van hun masteropleiding moesten volgen om te kunnen lesgeven aan de ­hogere graden. De VUB wordt ook verantwoordelijk voor lerarenopleidingen in de lokalen van COOVI in Anderlecht en de Oranjerie in Diest en Leuven.

Het aantal leerkrachten in reguliere master. Het betekent ­Vlaanderen daalt al enkele jaren op bovendien dat maar één masterproef rij, net als de kwaliteit van het onmoet worden ingediend om voor de derwijs. Door de lerarenopleidingen klas te kunnen staan. Behalve voor in te schalen in het hoger onderwijs wie een reguliere masteropleiding wil de overheid volgt: voor hen is die evolutie een een bijkomende halt toeroepen. verkorte educatieve Voortaan moeten masteropleiding MEER INFO universiteitsstumét masterproef over de educatieve denten die opteren verplicht. masteropleidingen voor een carrière als leerkracht een Voor wie het vub.be/opleiding/ educatieve mas­universitaire educatieve-master terproef afleggen. diploma al een tijd Om beginnende op zak heeft en studenten voor te bereiden op de leerkracht wil worden, organiseert educatieve masteropleiding, biedt de de VUB verkorte ­mastertrajecten – VUB in haar bacheloronder ­andere in Anderlecht, Leuven opleidingen drie educatieve en Diest. In één jaar tijd kan men ­keuzevakken aan. Daarmee kunnen het ­diploma b ­ ehalen. De univer­studenten rechtstreeks instromen siteit krijgt er zo als het ware drie in zowel een educatieve als een ­campussen bij.

De opleiding voldoet aan de hoogste academische vereisten, waarbij face-to-face onderwijs gecombineerd wordt met online leerervaringen. Van de manier waarop de CVO's dat op onze nieuwe campussen al toepasten, kunnen wij ook leren.

Een bijkomende win-win dus.

Jan Danckaert, vicerector Onderwijsen Studentenbeleid

2019

VUB collaborates with three centres for adult education to replace the teacher-training degree programme with a master’s in education from the 20182019 academic year onward. New campuses will be added in Leuven, Anderlecht and Diest.

VUB50

55

Blijven groeien, blijven bouwen Een gigantisch braakliggend terrein van 20 hectare omtoveren in een groene campus met studentenhuisvesting, dat was in 1969 de grootste uitdaging van de piepjonge VUB. De Willy Van der Meerenkoten, het Braemgebouw, Auditorium Q en tal van andere landmarks van de nieuwe campus schoten in de daaropvolgende jaren als paddenstoelen uit de grond.

Wat eens het oefenplein van de rijkswacht was en initieel Campus Oefenplein heette, staat tegenwoordig bekend als de Brussels Humanities, Sciences & Engineering Campus.

Vijftig jaar later blijven de studentenaantallen nog steeds stijgen en breiden de VUB-campussen zich verder uit.

In 2017 werd in het kader van wekonekt.brussels en in samenwerking met Bozar de Brussels City Campus geopend in het hart van de Brusselse binnenstad.

Studenten maximaal gebruik laten maken van Brussel als uniek living lab, dat is het idee.

In 2019 nam het Fablab van de VUB alvast zijn intrek in de oude rijkswachtkazernes in Elsene, de locatie waar in 2025 de Usquare Campus zal openen; een campus die VUB en ULB samen zullen beheren.

Bij de start van het academiejaar 2019-2020 slaan VUB en de centra voor volwassenenonderwijs de

56

VUB50

2021 - Childrens's campus Theodoor

Collaborative school project with school and childcare places for Brussels families • Daycare by VUB • Consultation office by Kind & Gezin • Huis van het Kind • Kindergarden • Primary school by GO! • Consultation centre by CAW • Brussels scouts ‘De Faunaten’

2021 – Research building L

handen in elkaar. Samen richten ze de Educatieve Master in, waardoor VUB er drie campussen bij krijgt in Leuven, Diest en Anderlecht.

3,000m² for research

VAN LOOY GROUP n.v.

CONSULTANTS - ARCHITECTS - ENGINEERS

Een ware metamorfose is dan weer de nieuwe cultuurtoren Pilar en het studentencomplex XY, met 650 nieuwe studentenkamers, leslokalen en tal van andere voorzieningen. XY is meteen goed voor de grootste uitbreiding van de VUBhoofdcampus sinds 1969.

Ook de volgende jaren staan er ambitieuze nieuwbouwprojecten in de steigers: kindercampus Theodoor en onderzoeksgebouw L op de Brussels Health Campus in Jette, het Learning and Innovation Center (LIC) en Usquare in Elsene, het Green Energy Park in Zellik.

Bouwen zit duidelijk in het DNA van de VUB!

"ANTWERP RING CENTER" NOORDERSINGEL 19 B-2140 ANTWERPEN

TEL.: +32 (0)3/235.35.08 FAX.: +32 (0)3/235.64.69 E-mail: vlg@vanlooy.com

PROJECT: Researchgebouw L TITEL: AXONOMETRIE SCHAAL: 1/250

DATUM: 24/02/2017

TEKENAAR: SV

DOSSIER: 11/111

PLAN: A3/13

INDEX: B

File VLG: AXONOMETRIE

De Brussels Photonics Campus in Gooik in VlaamsBrabant ging in 2013 van start en kreeg er recent extra laboratorium- en kantoorruimte bij.

Brussels Health Campus Jette

THIS DOCUMENT IS THE PROPERTY OF VAN LOOY GROUP N.V. INFORMATION HEREON IS CONFIDENTIAL AND MAY NOT BE REPRODUCED, REVEALED OR SENT TO ANY THIRD PARTY WITHOUT PROPER AUTHORIZATION.

Brussels Usquare Campus 2025 – Usquare.Brussels

A flourishing international student neighbourhood where local and international students, researchers and lecturers can innovate and meet with citizens from Brussels.

• 4 hectares • 600 student homes • 200 family homes & apartments • Brussels Institute for Advanced Studies • Incubator & fablabs • Market hall & neighbourhood facilities • Museum & library

Brussels Humanities, Sciences & Engineering Campus Elsene

Brussels City Campus Brussel

2019 – Student complex XY

Brussels Photonics Campus Gooik

Extra student housing and classrooms for a growing student population.

• 20,400m² student accommodation • 109 housing units • 650 student rooms • 3,500m² for education • 14 classrooms & auditoria • 6,500m² underground parking

Campus Oranjerie Diest

2019 – Pilar culture tower

Campus Oranjerie Leuven

Campus COOVI Anderlecht

Research Park Zellik Open, artistic lab for young people where art and science go hand in hand.

• 2,400m² • Concert and event venue • Exhibition space • Sustainable bistro

2023 – Learning & Innovation Center (LIC)

Research Park Neder-Over-Heembeek

Business and Technology Incubator (ICAB) Etterbeek

Business Incubator IICB Zellik Cooperation and knowledge-sharing between students, researchers and businesses • 7 floors • 9,000m² • for 1,000 people

ULB-E New complex for VUB-ULB research centre IB2 and VUB AI research group lab

As we keep on growing, we keep on building. Year after year, student numbers are rising and the VUB infrastructure is expanding. Not only in Brussels. Thanks to cooperation with adult education centres, VUB is also strengthening its presence in Louvain, Diest and Anderlecht. The first new buildings to be opened are the XY student complex, with 650 student rooms, and Pilar, the new house of arts and science of VUB. In the years to come, many more will follow.

VUB50

57

Vier mee!

VUB viert een academiejaar lang dat ze 50 jaar ‘jong’ en ‘vrij’ is. Samen met ULB vieren we ook de start van ons universitair project, 185 jaar geleden. Noteer onderstaande data in je agenda en vier mee! Dit is slechts een greep uit het aanbod. Er komen regelmatig nieuwe evenementen bij. Surf naar www.vub.be/50 voor een overzicht van het meest actuele aanbod.

Alÿs. Borremans. De Cordier. Ensor. Tuerlinckx.

Dit zijn slechts enkele namen van kunstenaars die hun werk aan de VUB tentoonstellen. Reikt curator en VUB-prof Hans De Wolf daarmee een antwoord aan op de vraag ‘wat er nodig is om een mens werkelijk vrij te maken’? Oordeel zelf!

Alÿs. Borremans. De Cordier. Ensor. Tuerlinckx. These are just a few of the artists that exhibit their work at VUB. Does curator and VUB professor Hans De Wolf offer an answer to the question 'what is needed in order to truly free a human being'? Judge for yourself!  Pilar- Braemgebouw - Usquare De toegang is gratis en vrij. The entrance is free.

INFO: vub.be/JRSLM

In het boek Wonderlust. De kunst van een mooi leven hebben Caroline Pauwels, Jean Paul Van Bendegem & Pat Donnez het over verwondering en levenskunst. In het boek geven zij de lezers 14 spelregels voor een mooier leven. Speciaal voor de Boekenbeurs doen zij dat live. In Wonderlust. De kunst van een mooi leven (Wonder lust. The art of a wonderful life) Caroline Pauwels, Jean Paul Van Bendegem and Pat Donnez engage in conversations about wondering, and the art of living, spelling out 14 rules to ensure a life more beautiful. For the Antwerp Book Fair VUBPRESS is organising a live recaption of their recording session (in Dutch).  Antwerp Expo Vrij toegankelijk, maar haast je om een stoeltje te bemachtigen! Freely accessible, but be warned, seats are going fast.

3 Oct Boekvoorstelling / Book presentation ‘50 jaar op eigen benen’

by OSB

20 Sep Academic opening

Vrij denken sans frontières

VUB en ULB openen hun feest- en academiejaar voor de allereerste keer samen en maken er een muziekfestival van. Op de affiche prijken o.a.

L’Or Du Commun en Blu Samu. VUB and ULB open their festive and academic year together for the first time and turn it into a music festival. L'Or Du Commun and Blu Samu, among others, will be on stage.

De Oudstudentenbond (OSB) viert zijn 50ste verjaardag met de publicatie van het boek ‘50 jaar op eigen benen’. Wie als eerste een exemplaar wil, rept zich naar de voorstelling met paneldebat! The Oudstudentenbond (OSB) celebrates its 50th anniversary with the publication of the Dutch written book ‘50 jaar op eigen benen’. The book presentation will be in Dutch as well.  huisvandeMens, Sainctelettesquare, Brussel INFO: www.osb.be

17 Oct -14 Nov Festival ASAP - The For X's Sake Edition

by Pilar

Jonge en minder jonge kunstenaars die je as soon as possible moet ontdekken. Muziek, feest, dans, film, performances, debat, workshops.

Pilar, house of arts & science van VUB, opent haar deuren en seizoen in stijl! Young(er) artists who you should discover as soon as possible.

Music, party, dance, film, performances, debate, workshops. Pilar, house of arts & science at VUB, opens its doors and season in style!

INFO: www.pilar.brussels

INFO: vub.be/AO2019

by VUB

KVS en VUB trappen samen het culturele seizoen af. Op het podium ontmoeten wetenschappers en kunstenaars elkaar en buigen ze zich over tijd, een fascinerend gegeven dat de mens al eeuwenlang in de ban houdt. KVS and VUB kick off the cultural season together. On stage, scientists and artists meet each other and explore time, a fascinating concept that has been occupying artists and scientists for centuries.  KVS, Brussel INFO & TICKETS: vub.be/mindblowers

 Brussels Humanities, Sciences & Engineering Campus, Etterbeek

INFO: www.osb.be

20 Nov Commemoration and student parade St V by VUB & ULB

 Verschillende locaties in Brussel Different locations in Brussels

18 Oct Gala ball It all started in the sixties

INFO: www.vub.be/stv

by OSB & VUB

Feesten, daar zijn VUB’ers goed in! En dus zet OSB het feestjaar in met een knal.

Studenten, alumni en personeel van de VUB weten waarnaartoe! Wanna join the party?

You don’t have to ask a VUB’er twice. And so OSB starts the festive year with a bang.

Students, alumni and staff of the VUB know where to go!

Dansfeest vanaf 10€ / Diner en dansfeest vanaf 75€ Dance: starts at 10€ / Diner & dance: starts at 75€ INFO & TICKETS: www.osb.be

2 November 2019 Book presentation 18 Oct – 14 Dec Expo JRSLM Paradise lost again

by VUB, hosted by Pilar

VUB50

 Alle Vlaamse provincies

 Docks Dome - Brussel

INFO: student.vub.be/kick-off

58

OSB komt naar je toe met een reis doorheen de geschiedenis. Alumni in heel Vlaanderen, voel jullie aangesproken! OSB travels through Flanders and its own history. The language of the exhibition Dutch.

's Ochtends brengen VUB en ULB hulde aan hun stichter Pierre-Théodore Verhaegen. In de namiddag volgt een bont studentenfeest op de Grote Zavel, waarna de studenten in stoet naar de Beurs trekken. In the morning, VUB and ULB pay tribute to their founder Pierre-Théodore Verhaegen. In the afternoon, students have a party at Grote Zavel, after which they go to the Beurs in parade.

7 Oct Mindblowers The time is now by VUB & KVS

Een dag vol activiteiten, muziek, food en drinks.

Studenten ontdekken in een ontspannen sfeer wat de VUB-diensten en studentenverenigingen te bieden hebben. A day full of activities, music, food and drinks. Students discover in a relaxed atmosphere what the VUB services and student organisations have to offer.

by OSB

 Elsene, Etterbeek

 Jubelpark/Parc du Cinquantenaire, Brussel

3 Oct Student kick-off

6 Nov - 30 June 2020 Exhibition 50 jaar op eigen benen

Wonderlust: van de VUBopnamestudio naar de Antwerpse Boekenbeurs

by VUBPRESS & VUB

5 Jan Sports competition Brussels Universities Cyclocross by VUB & ULB Wie volgt Mathieu Van Der Poel op? Zak af naar onze campus en supporter mee. Ambiance verzekerd! Who will succeed Mathieu Van Der Poel? Head down to our campus and join the supporters. Fun for all!  Brussels Humanities, Sciences & Engineering Campus, Etterbeek Toegang is gratis voor personeel, studenten en alumni. Entrance is free for staff, students and alumni.

INFO: www.vub.be/bxlcross

4 May International awareness day Difference Day by VUB, ULB,

6 February Book presentation Wonderlust. Spelregel 11: de liefde is een wonder

by VUBPRESS & VUB

‘Liefde, dat is blijven kijken.’ In het boek Wonderlust. De kunst van een mooi leven geven Caroline Pauwels, Jean Paul Van Bendegem & Pat Donnez 14 spelregels voor een mooier leven. In aanloop naar Valentijn gaan zij met u dieper in op inzicht 11: de liefde is een wonder.

‘Loving is beholding.’ In Wonderlust. De kunst van een mooi leven (Wonder lust. The art of a wonderful life) Caroline Pauwels, Jean Paul Van Bendegem, and Pat Donnez spell out 14 rules to ensure a life more beautiful. Just one week before Valentine’s day they dig deeper into rule n° 11: love is a wonder.  Zebrastraat, Gent Gratis, maar inschrijven vooraf is noodzakelijk: info@aspeditions.be Free entry, but enrollment beforehand is required: info@aspeditions.be INFO: zebrastraat.be

18 Mar Award Ceremony Doctor Honoris Causa by VUB Welke internationaal gerenommeerde wetenschappers en persoonlijkheden maakten een verschil? Je bent van harte uitgenodigd om de uitreiking van de VUB-eredoctoraten live mee te maken! Which internationally renowned scientists and personalities made the difference and will receive an honorary doctorate? Join us and find out!  Muntschouwburg, Brussel INFO: www.vub.be/50

30 Mar– 3 Apr Wekonekt.brussels Dag van het engagement

by VUB, ULB & Erasmus Hogeschool

 Op verschillende locaties in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest

VUB organiseert de 4de internationale Peace Jam conferentie in België. Tijdens een interactieve tweedaagse buigen 200 Belgische jongeren zich over thema’s zoals het ontwikkelen van leiderschap, het begrijpen van wereldproblemen en het opzetten van acties die duurzame verandering op gang brengen. Ze ontmoeten ook een winnaar van de Nobelprijs voor de vrede! VUB organizes the 4th international Peace Jam conference in Belgium. During an interactive two-day session, 200 Belgian young people will consider topics such as the development of leadership, the understanding of world problems and the setting up of actions that bring sustainable change. They also meet a winner of the Nobel Peace Prize!

INFO: wekonekt.brussels

INFO: www.vub.be/50

by VUB

De officiële geboortedag van VUB. Daar hoort een groot verrassingsfeest bij. We houden dus nog even geheim wat we van plan zijn. The official birthday of VUB. This requires a big surprise party. What we’re up to? We’ll keep that a secret for now.  To be announced INFO: vub.be/50

31 May Loopwedstrijd 20 km door Brussel by VUB

9 May Picknick van de Verlichting

Loop mee met VUB langs de mooiste monumenten van Brussel en steun het Paul De Knop fonds. Join VUB on a tour of the most impressive monuments in Brussels and support the Paul De Knop fund.

by VUB & ULB

 Startpunt: Jubelpark, Brussel

Op de vooravond van het Irisfeest ben je uitgenodigd voor een heerlijke picknick op een inspirerende plek in Brussel. On the eve of Irisfeest, the Brussels Region Festival, you are invited for a delicious picnic at an inspiring place in Brussels.

 Meeting point: Parc du Cinquantenaire, Brussels INFO: vub.be/loopt

 Brussel INFO: vub.be/50

Tijdens de wekonekt.week trekken studenten, academici en personeel massaal de stad in.

Dit jaar steken ze ook letterlijk de handen uit de mouwen en helpen ze mee aan een betere stad. During the wekonekt.week, students, academics and staff flock to the city. This year they also literally roll up their sleeves and help to create a better city.

7 - 8 Mar Youth congress Peace Jam by VUB

 Brussels Humanities, Sciences & Engineering Campus, Etterbeek

Erasmushogeschool Brussel, Bozar & Evens Foundation Naar aanleiding van de Dag van de persvrijheid op 3 mei staan VUB en ULB stil bij het recht op vrije meningsuiting en de toestand van de persvrijheid. Met een apart programma voor scholen. On the occasion of World Press Freedom Day on 3 May, VUB and ULB will be discussing the right to freedom of expression and the state of press freedom worldwide.

With a special programme for schools.  Bozar, Brussel De toegang is gratis. The entranceis free.

INFO: differenceday.com

28 May Dies Natalis

VISIT our website for more upcoming events

vub.be/50

Different locations in the Brussel Capital Region.

21 Apr Sports competition Brussels Univers City Regatta

by VUB & ULB

Bij de universiteiten van Oxford en Cambridge is het traditie. VUB en ULB kunnen niet achterblijven. Studenten en medewerkers roeien tegen de stroom in en tegen elkaar. At the universities of Oxford and Cambridge it's tradition. VUB and ULB cannot be left behind.

Students and staff row against the current and against each other.  Sainctelettesquare, Brussel INFO: www.vub.be/50

17 May Belgian Pride Celebrate love, don’t hide it

by VUB & ULB

Waar de regen plaats maakt voor de zon, daar lopen VUB en ULB trots onder de regenboog.

Laat je zien en maak een statement tegen homofobie, transfobie, discriminatie en uitsluiting! Universities represent! Where the rain makes way for the sun, VUB and ULB walk proudly under the rainbow. Make a statement against homophobia, transphobia, discrimination and exclusion!  Startpunt / Meeting point Raventsteinstraat, Brussel INFO: vub.be/pride2020

Come celebrate with us!

VUB celebrates all year long being 50 years young and independent.­ Together with ULB, we also ­celebrate the 185th anniversary of our university project. Save the dates and celebrate along with us!

These are just a few of the activities. New events are added regularly.

VUB LOOPT

T.V.V. HET PAUL DE KNOP FONDS VOOR IMMUNOTHERAPIE

    

Steun de campagnes Ontmoet de ambassadeurs Ontdek de acties Zet een actie op Doe een gift

Meer info:

VUB.BE/VUBLOOPT VUB50 Adv_VUB loopt_217x90mm_DEF.indd 1

19/09/19 12:21

59

60

VUB50